Midzynarodowy yd Henry Ford Midzynarodowy yd Henry Ford 1920-1921 r.

1 r. "Spomidzy charakterystycznych, umysowych i moralnych cech ydw naley wymieni niech d j i wytonej pracy fizycznej, silnie rozwinite uczucie rodzinne i mio do potomstwa, wy itny instynkt religijny, odwag raczej proroka i mczennika, ni pioniera i onierza, god n uwagi zdolno przetrwania w nieprzyjaznym otoczeniu wraz z wielk zdolnoci zachowania solidarnoci rasowej, zdolno eksploatacji zarwno indywidualnej jak zbiorowej, przebie go i chytro w spekulacji i na og w sprawach pieninych, wschodnie zamiowanie do pr przywizywanie wielkiego znaczenia do potgi i rozkoszy wypywajcej ze stanowiska spoec znego, bardzo wysoki przecitny poziom zdolnoci intelektualnych". "The New International Encyclopedia" 1. Charakter yda i yd w interesie 2. Reakcja Niemcw przeciw ydom 3. Historia ydw dnoczonych 4. Kwestia ydowska fakt czy urojenie? 5. Czy antysemityzm pojawi si w St jednoczonych? 6. Kwestia ydowska przedostaje si do czasopism 7. Pan Brisbane biey na z ydom 8. Czy istnieje okrelony wszechwiatowy program ydowski? 9. Historyczne podst iego imperializmu 10. Wstp do Protokow ydowskich 11. ydowska ocena natury nieyd zostay czciowo wykonane 13. ydowski plan rozbicia spoeczestwa za pomoc idei 14 ali wojn wiatow? 15. Czy ydowski kaha jest wspczesnym sowietem? 16. W jaki s a si na wsi 17. Czy potga ydowska rzdzi pras? 18. Czy to tumaczy polityczn potg kie na czerwonej Rosji 20. Gosy ydowskie w obronie bolszewizmu Przedmowa do h Zjednoczonych ukrywaj swoj si 2. Opinia ydw o tym, czy ydzi s narodem 3. ydz jorskim wiecie finansowym 4. Wzrost i spadek ydowskiej potgi pieninej 5. Ameryka nad-wadca 6. Dnoci do dyktatury ydowskiej w Stanach Zjednoczonych 7. ydowscy kr eraj ogromne zyski wojenne 8. ydowska wadza w teatrze amerykaskim 9. Powstanie pier wskiego trustu teatralnego 10. Jak ydzi finansowali protest przeciwko ydom 11. Proble inematograficzny ze stanowiska ydowskiego 12. Zwierzchnictwo ydowskie w wiecie kinemat graficznym 13. Wadza ydowskiego Kehillah opanowuje Nowy York 14. ydzi daj praw sprzecznoci z prawami amerykaskimi 16. Prawa ydowskie do usunicia ze szk pewnych aeli, premier angielski, charakteryzuje ydw 18. Taft raz jeden sprbowa oprze si yd a ustpi 19. Gdy prasa bya niezalena od ydw 20. Czemu ydom nie podoba si raport porednictwem konferencji pokojowej krpuj Polsk 22. Obecny stan kwestii ydowskiej Rozdzia I Charakter yda i yd w interesie yd sta si obecnie znowu przedmiotem krytycznej uwagi caego wiata. Jego wybitna r rze finansowej, politycznej i spoecznej zaznaczya si tak dobitnie i oczywicie w czas ie wojny, e miejsce zajmowane przeze w wiecie, jego potga i cel, do ktrego dy, zosta ddane nowemu badaniu, przewanie nieprzychylnemu. Przeladowanie nie jest dla yda now ym dowiadczeniem, jest nim natomiast cise bezstronne badanie jego natury i narodowoc i. Od 2000 lat przeszo cierpi on z powodu instynktownego antysemityzmu innych ras , ale ten antagonizm nie by nigdy rozumnym, ani te nie potrafi sta si zrozumiaym. Dzi szake umieszczono yda jak gdyby pod mikroskopem bada ekonomicznych, dla okrelenia i zrozumienia przyczyn jego potgi, przyczyn jego separatyzmu, przyczyn jego cierpie. W Rosji oskaraj go, e jest rdem bolszewizmu zarzut, ktry jest uzasadniony al e od sfery, w ktrej jest stawiany: my w Ameryce, syszc pomienn wymow i widzc godn p

arliwo modych ydowskich apostow reformy spoecznej i przemysowej, moemy spokojnie k si sprawa przedstawia. W Niemczech zarzucaj mu, e sta si przyczyn upadku cesarstwa. Z zarzutu tego zrodzia si caa literatura, przytaczajca mnstwo szczegowego materiau owego, ktry zastanawia myliciela. W Anglii oskaraj go o to, e jest istotnym wadc wi zdzcym narodami jako nadnard, rzdzcym potg zota, wadc, ktry wygrywa nard przeci dla swych wasnych celw, pozostajc przy tym dyskretnie na dalaszym planie. W Ameryce zwrcono uwag na to, do jakiego stopnia starsi ydzi, posiadajcy bogactwo i modsi ydzi posiadajcy ambicj zapenili wszystkie organizacje wojenne, zwaszcza za majce styczno ojennym przemysem i handlem, a take jak bardzo zaleao im na przewadze, ktr im zapewni ich dowiadczenie jako agentw rzdowych. Jednym sowem kwestia ydowska wysuna si obecnie na plan pierwszy, ale podobnie zagadnieniach, co do ktrych panuj przesdy, czynione bd na pewno usiowania, aby j st ko niepolityczn, a wic nie nadajc si do publicznej dyskusji. Dowiadczenie jednak nauc yo nas, e kwestie w ten sposb stumione prdzej czy pniej wybuchaj i wylewaj si w n niekorzystnej formie. yd jest zagadk. Ubogi w swych masach, rzdzi jednak finansami wiata. Rozproszony po c aej ziemi, bez ojczyzny lub rzdu, przedstawia mimo to jedno cigoci rasy, jakiej nie n aden nard. yjc pod uciskiem ogranicze prawnych we wszystkich niemal pastwach, poz dz przy niejednym tronie. Istniej dawne proroctwa, goszce, e ydzi powrc do wasnego i bd stamtd rzdzili wiatem, przedtem jednak musz przetrwa napa poczonych narodw Dziedzin, ktra zatrudnia wikszy procent ydw, ni czonkw jakiejkolwiek innej rasy, je ndel, robienie interesw. yd moe zbiera szmaty i sprzedawa je, ale zawsze handluje. O handlu starzyzn do rzdzenia midzynarodowym handlem i finansami yd wykazuje najwysze uzdolnienie do handlu. Bardziej, ni jakakolwiek inna rasa na wiecie ywi on odraz do pracy w przemyle, rwnowac t odraz jednakowo wyran zdolnoci do handlu. Chopiec ni i do samodzielnoci, szukajc pracy w dziedzinie wytwrczoci lub na polu technicznym; al e chopiec ydowski woli rozpocz swoj karier od tego, e zostanie posacem, handlarzem ncelist, czymkolwiek, byle mie styczno z handlow stron przedsibiorstwa. Dawna statys a pruska ilustruje t charakterystyk: na ogln liczb ludnoci 264 400 liczba ydw wynos rocent, czyli 16 164. Z tej liczby 12 000 byo handlujcych i 4 164 robotnikw. Spord lu dnoci nieydowskiej, z pozostaych 94 procent czyli z liczby 153 236 ludzi handlujcych byo zaledwie 17 000. Statystyka wspczesna wykazaaby liczn klas pracownikw zawodowych i naukowych, nie stwi rdziaby wszelako zmniejszenia procentu handlujcych i prawdopodobnie ujawniaby niewi elki tylko wzrost liczby robotnikw. W samej Ameryce przewaajca liczba wielkich prze dsibiorstw, trusty i banki, bogactwa naturalne i gwne produkty rolne, zwaszcza tyto, bawena i cukier, pozostaj pod zarzdem finansistw ydowskich lub ich agentw. ydowscy d nnikarze stanowi tu liczn i potn grup. Wielka liczba skadw znajduje si w posiadan owskich, mwi Encyklopedia ydowska, a wiele z nich, jeli nie wikszo, jest prowadzona nieydowskimi nazwiskami. ydzi stanowi najliczniejsz w Ameryce klas wacicieli posiad iemskiej na wsi. Rzdz w wiecie teatralnym. Pod ich absolutn wadz znajduje si rozpows hnianie wydawnictw w caym kraju. Bardziej ni jakakolwiek inna rasa, ktrej obecno wrd s daje si zauway, korzystaj z codziennej przychylnej opinii prasy, co byoby niemoliwe gdyby nie posiadali sposobnoci wytworzenia tej opinii i podania do publicznej wi adomoci. Werner Sombart w swej pracy ydzi i kapitalizm wspczesny powiada: Jeli stos w Ameryce bd si rozwijay po tej samej linii, co za czasw ostatniego pokolenia, jeeli tatystyka imigracyjna i stosunek urodze wrd wszystkich narodowoci pozostan bez zmiany , wyobrania nasza moe sobie przedstawi Stany Zjednoczone za lat pidziesit lub sto, ja o kraj zamieszkay przez Sowian, Murzynw i ydw, przy czym ydzi naturalnie bd zajmowa anowisko ekonomicznie przodujce, Sombart jest pisarzem filosemickim. Nastrcza si pytanie: Jeli ydzi rzdz, jak si to stao: Ameryka jest krajem wolnym. y nowi tu zaledwie trzy procent oglnej liczby ludnoci; na kadego yda wypada 97 nieydw; trzy miliony ydw w Stanach Zjednoczonych jest 97 milionw nieydw. Jeeli ydzi rzdz, dzieje si to dziki ich wyszemu uzdolnieniu, czy te z powodu niszoci i niedbalstwa ni dw? Najprostsz odpowiedzi byoby, e ydzi, ktrzy przybyli do Ameryki, sprbowali szczcia, ni i okazali si szczliwszymi w walce konkurencyjnej. Ale odpowied ta nie ogarnia wsz ystkich faktw. Zanim bdziemy mogli da na to pytanie bardziej wyczerpujc odpowied, mus my wyjani dwa punkty. Pierwszym jest: nie wszyscy ydzi rzdz w wiecie finansowym. Jest take mnstwo ubogich ydw, jakkolwiek wikszo ich nawet w ubstwie nie traci samodzieln

 I cho moe by prawd, e gwnymi kierownikami spraw finansowych naszego kraju s ydzi, ak nie jest prawd, e kady yd naley do kierownikw finansowych spraw kraju. Te dwie kla y naley odrni wyranie dla przyczyny, ktra si ujawni, gdy zrniczkujemy metody, jaki uj si bogaci ydzi i metody, jakich uywaj ydzi ubodzy dla osignicia wadzy. Po wtre idarnoci ydowskiej czyni niemoliwym przykadanie jednej miary do rezultatw osiganych p zez ydw i przez nieydw. Skoro zdobycie wielkiej sumy bogactw w Ameryce stao si moliw przez szczodre uytkowanie innej wielkiej sumy bogactw, pochodzcych zza morza, to j est skoro niektrzy imigranci ydowscy przybyli do Stanw Zjednoczonych z finansowym p oparciem europejskiego ydostwa, niesusznym byoby tumaczy wybicie si tej klasy imigran za pomoc tych samych praw, ktre uzasadniaj, dajmy na to, wybicie si Niemcw lub Polak , przybyych tu bez innych rodkw prcz wasnej ambicji i siy. Zapewne, wielu ydw przyb Ameryki w tych samych warunkach, ale niesusznym byoby twierdzenie, e masowe opanowa nie przedsibiorstw przez bogactwo ydowskie, zostao osignite dziki inicjatywie indywid alnej; byo to raczej rozcignicie na Ameryk wadzy finansowej ydw zza morza. Jest to punkt, od ktrego naley rozpocz badania pochodzenia wadzy ydowskiej. Oto rasa, ktra przez cay okres swej historii bya rolnicz, ktrej geniusz narodowy by raczej duch wy ni materialny, sielankowy raczej ni handlowy, a jednak dzi, gdy nard ten nie ma o jczyzny, nie ma rzdu i jest przeladowany w ten lub inny sposb, gdziekolwiek si uda, dzi, nard ten jest uwaany za gwnego cho nieoficjalnego wadc wiata. Skd mg powst zarzut i dlaczego tak wiele okolicznoci zdaje si go usprawiedliwia? Zacznijmy od pocztku. W okresie ksztatowania si narodowego charakteru ydw yli oni pod wadz prawa, ktre uniemoliwiao powstanie wrd nich zarwno plutokracji jak pauperyzmu. rmatorzy wspczeni, budujcy wzorcowe systemy spoeczne na papierze, dobrze by uczynili, gdyby zaznajomili si z systemem, na ktrego zasadzie zorganizowani byli ydzi staroyt ni. Prawo Mojesza czynio arystokracj pienien na podobiestwo obecnej finansjery ydo najzupeniej niemoliw, poniewa zakazywao pabierania procentw. Uniemoliwiao ono rwn orzystanie z zysku, osignitego z cudzej niedoli. Wyzysk i spekulacja nie byy fawory zowane przez system ydowski. Nie mogo tam by gromadzenia ziemi, gdy bya ona podzielon a pomidzy ludem i jakkolwiek poszczeglne dziay mogy by utracone przez zacignicie du b sprzedane przymusowo, jednak po 50 latach powracay do rodziny pierwotnego wacicie la, w ktrym to czasie, zwanym rokiem jubileuszowym praktycznie biorc, rozpoczyna si n wy okres spoeczny. Wytworzenie si klasy bogatych finansistw byo na zasadzie tego sys temu niemoliwe, jakkolwiek okres lat 50 dawa szerokie pole do popisu inicjatywie p rywatnej, ktra moga si ujawni w sprawiedliwych warunkach konkurencyjnych. O ile by zatem ydzi zachowali ten status jako nard, gdyby pozostali w Palestynie, rzdzeni prawem Mojesza, nie osignliby prawdopodobnie wybitnego stanowiska finansoweg o, jakie dzi zajmuj. yd nigdy nie bogaci si przez yda. Nawet w czasach obecnych ydzi ie cign zyskw z ydw lecz z tych narodw, wrd ktrych przebywaj. Prawo ydowskie poz obi interesy z nieydami na odmiennych podstawach, ni z bratem ydem. To, co nazywaj pr wem obcego, byo okrelone, jak nastpuje: obcemu moesz poycza na lichw, ale twojemu ie bdziesz poycza na lichw. Rozproszeni pomidzy narodami, lecz nie roztapiajcy si w tych narodach i nie traccy n igdy bardzo wyranej odrbnoci, ydzi mieli sposobno praktykowania etyki obcego w cig stuleci. Bdc obcymi wrd obcych, czstokro wrd obcych, wrogich a do okruciestwa, u prawo za przywilej odwetowy. Jednake sam ten fakt nie wystarcza do usprawiedliwie nia przewagi, jak osignli ydzi w sprawach finansowych. Wytumaczenia tego zjawiska szu ka naley w ydach samych, w ich sile pomysowoci i specjalnych skonnociach. Ju bardzo wczenie w historii ydw odnajdujemy dno Izraela do stania si narodem w ku do innych narodw wasali. Pomimo faktu, e celem proroczym w stosunku do Izraela ma by, jak si zdaje, moralne owiecenie wiata za jego porednictwem, dza panowania w u najwidoczniej przeszkadzaa temu celowi. Tak przynajmniej wnosi mona z tonu Stareg o Testamentu. Mimo rozkazu Boego, aby wygnali Chanaanitw, eby ich zepsucie nie zara zio Izraela, ydzi nie usuchali, jak mwi stare kroniki. Przyjrzeli si ludowi Chanaanit i spostrzegli, jak wielka suma energii ludzkiej pjdzie na marne, gdy ich wygnaj. T ote Izraelici wzili ich do niewoli. I stao si, e gdy Izrael by silny, naoy danin itw i nie wygna ich cakowicie. Ta wanie forma nieposuszestwa, ta dno raczej do panowania, ni do przewodnictwa duchowego zaznaczya pocztek dugowiecznej niedoli, jak za kar ponosi Izrael. Rozproszenie ydw pomidzy innymi narodami zmienio czasowo (tj. jak w chwili obecnej n

a okres przeszo 25-ciu stuleci) program, ktry wedug ich dziejw mia by nakrelony prze oga, a rozproszenie to trwa do dnia dzisiejszego. S wprawdzie jeszcze we wspczesnym judaizmie przywdcy duchowi, utrzymujcy, e misja Izraela wrd narodw ma charakter duch wy, ale ich zapewnienia, i Izrael obecnie wypenia t misj s mniej przekonywujce, niby mogy, gdyby byy poparte liczniejszymi dowodami. Izrael w ostatnich wiekach cigle si jeszcze przypatruje wiatu nieydowskiemu i rozmyla nad tym, jak korzy wycign moe z energii ludzkiej jak wiat ten przedstawia. Ale kara Izraela jeszcze nie skoczona: jest on wygnany ze swego kraju, skazany na odosobnienie w kadym rodowisku, w jakim si znajdzie, a nie skoczy si czas wygnania i bezdomnoci w odbudowanej Palestynie, a Jerozolima stanie si centrum ziemi, tak jak to przepowiedzieli najstarsi prorocy. Gdyby ydzi byli urzdnikami, robotnikami, pracujcymi dla innych ludzi, prawdopodobni e ich rozproszenie nie przybraoby takich wielkich rozmiarw. Ale poniewa s handlarzam i, instynkt gna ich po caym wiecie zamieszkaym. W odlegych czasach byli ju ydzi w Ch ch. Zjawili si w Anglii za czasw Saksonw, jako kupcy. Kupcy ydowscy znajdowali si ju Ameryce Poudniowej na sto lat przedtem, nim ojcowie pielgrzymi wyldowali w Plymou th Rock. ydzi zapocztkowali przemys cukrowy na wyspie w. Tomasza w roku 1492. Osiedl i ju w Brazylii w czasie, gdy zaledwie kilka wiosek znajdowao si na wschodnim wybrz eu kraju, zwanego dzisiaj Stanami Zjednoczonymi. A jak daleko przeniknli w gb ldu wia czy fakt, e pierwszym biaym dzieckiem, ktre przyszo na wiat w Georgii, byo dziecko y skie Izaak Minis. Obecno ydw na caej kuli ziemskiej, ich spjnia wewntrzna uczynia nard rozproszony wrd innych narodw, korporacj, posiadajc agentw wszdzie. Jednak inna jeszcze zdolno sprzyjaa wielce wyniesieniu si ydw do znaczenia potgi fin owej ich talent wynajdywania nowych metod robienia interesw. Przedtem nim ydzi roz proszyli si po wiecie, transakcje handlowe zawierano w sposb bardzo surowy i prymit ywny. A gdy chcemy dociec pochodzenia wielu metod handlowych, ktre upraszczaj i uat wiaj handel wspczesny, prawie na pewno znajdziemy u ich rda ydowskie nazwisko. Wiks bdnych rodkw i sposobw kredytu i wymiany bya wymylona przez kupcw ydowskich, nie ty o uytku wewntrznego, pomidzy ydami, ale take dla kontrolowania i trzymania w szachu n ieydw, z ktrymi mieli do czynienia. Najstarszy z istniejcych weksli by wystawiony prz ez yda, niejakiego Szymona Rubensa. ydowskim rwnie wynalazkiem jest czek patny na oka iciela. Zajmujcy szczeg historyczny wie si z dokumentem patnym na okaziciela. Nieprzyjacie zuwali ich zawsze z ostatniego grosza, mimo to, rzecz dziwna ydzi podnosili si z r uiny nadzwyczaj szybko i byli rwnie bogatymi, jak przedtem. W jaki sposb podnosili si tak szybko z upadku? Ich aktywa ukryway si zawsze poza okazicielem i w ten sposb pora cz majtku pozostawaa nienaruszona. W czasach, gdy kady pirad mg prawnie zagarn powierzone ydom, potrafili oni broni si, ukrywajc swj majtek w papierach, ktre byy mienne. Pod wpywem ydw wszystkie interesy zaczy si koncentrowa dokoa majtkw, zamiast, jak , dokoa osb. Przedtem wszystkie pretensje byy wytaczane przeciwko osobom; ydzi wiedz ieli, e majtek jest pewniejszy ni ludzie z ktrymi mieli do czynienia, tote wymylili, by ich pretensje byy wytaczane przeciwko majtkom. Poza tym rodek ten pozwoli im samy m pozostawa moliwie w ukryciu. Wprowadzio to do interesw pierwiastek bezwzgldnoci o t le, e miano do czynienia z majtkiem raczej ni z ludmi i ta bezwzgldno pozostaa do d zisiejszego. Druga dno, ktra przetrwaa i ktra posiada t korzystn stron, e maskuj osignli ydzi, pochodzi z tego samego rda, co i weksle na okaziciela; pozwala ona mi cie, aby przedsibiorstwo, opanowane przez kapita ydowski figurowao pod nazw, ktra nic ym nie zdradza udziau w nim ydw. yd jest jedynym i najdawniejszym kapitalist, ale z zasady woli nie rozgasza tego fak tu po caym wiecie; woli on posugiwa si nieydowskimi bankami i kompaniami trustowymi j ko swymi agenturami i narzdziami. Znaczcy termin nieydowski front pojawia si czsto w izku z t praktyk. Pomys zorganizowania giedy jest przypisywany rwnie ydowskiemu talentowi finansowemu. W Berlinie, Paryu, Londynie, Frankfurcie i Hamburgu ydzi zarzdzali pierwszymi giedam i, gdy Wenecja i Genua, nazywane wprost miastami ydowskimi, obfitoway we wszelkie ud ogodnienia, dotyczce spraw handlowych i bankierskich. Bank Angielski zosta zaoony za porad i z pomoc ydw emigrantw z Holandii, Bank Amsterdamski i Bank Hamburski powstay pod wpywem ydw. Ciekawy fakt naley zanotowa w zwizku z przeladowaniami i wynikymi std wdrwkami yd pie. Mianowicie, gdziekolwiek si przenosili, wraz z nimi przenosio si centrum handl

owe. Gdy ydzi byli swobodni w Hiszpanii, bya ona centrum zota na wiat cay. Z chwil, g y Hiszpania wypdzia ydw, utracia pierwszestwo finansowe, aby go ju nigdy nie odzyska dacze historii ekonomii w Europie, dziwili si zawsze, czemu centrum handlowe prze suno si z Hiszpanii, Portugalii i Woch do krajw pnocnych, do Holandii, Niemiec i Ang . Szukali rozwizania tego zagadnienia w wielu faktach, ale aden z nich nie dawa zad awalajcego wyjanienia. Jednake, skoro jest wiadomym, e zmiana ta nastpuje rwnoczenie wypdzeniem ydw z poudnia i z ich ucieczk na pnoc, skoro wiadomo, e wraz z przybycie krajach pnocnych zawrzao ycie handlowe, ktre kwitnie tam do dnia dzisiejszego wwcz rozwizanie zagadki nie jest zbyt trudne. I okazao si znowu, e z chwil, gdy ydzi zmusz ni byli do zmiany miejsca, centrum wiatowe drogocennych metali przenioso si wraz z nimi. To rozproszenie ydw po Europie i po wiecie caym, przy czym kada ydowska spoeczno j jona braterstwem krwi, wiary i cierpie z kad inn grup ydowsk, umoliwia im stanie rodowymi w takim stopniu, w jakim nie moga si sta midzynarodow adna inna rasa lub te upa kupiecka. Nie tylko bowiem byli oni wszdzie (Amerykanie i Rosjanie s te wszdzie) , lecz pozostawali midzy sob w kontakcie. Byli oni zorganizowani przed epok wiadomyc h midzynarodowych organizacji handlowych i byli zarazem spojeni nerwami wsplnego yc ia. Wielu pisarzy redniowiecznych zauwayo ju, e ydzi wiedzieli lepiej o wszystkim co i dziao w Europie, ni odnone rzdy. Posiadali oni rwnie lepsze wiadomoci o tym, co s oe. Znali lepiej pooenie ni mowie stanu. Wiadomoci te komunikowali sobie wzajemnie z orednictwem listw z grupy do grupy, z kraju do kraju. Mona doprawdy powiedzie, e w te n sposb zainicjowali bezwiednie biuletyny finansowe. Niewtpliwie, wiadomoci, ktre ud ao im si zdoby i rozpowszechnia w ten sposb, miay warto nieocenion w ich przedsiw ekulacyjnych. Wiadomo, uprzedzajca jaki fakt, zapewniaa olbrzymie korzyci w epoce, gd nowiny byy rzecz rzadk, niepewn i dochodzc nierycho. W ten sposb mogli finansici ydowscy sta si ajentami poyczek narodowych, ktr to form esu popierali zawsze, gdzie si tylko dao. ydzi zawsze pragnli mie swymi odbiorcami na rody. Poyczki narodowe uatwiaa obecno czonkw tej samej rodziny finansistw w rozmait rajach, co stanowio spoisty dyrektoriat, przez ktry krl mg by wygrywany przeciwko kr i, rzd przeciwko rzdowi, przez ktry wyzyskiwano narodowe przesdy i obawy, a to wszys tko ku niemaej korzyci ajentw fiskalnych. Jednym z najpospolitszych zarzutw, stawianych dzi ydom, jest wanie, e uprawiaj nadal rozlege pole finansowe. Istotnie w krytykach wymierzanych przeciwko ydowi jako ku pcowi, mwi si stosunkowo niewiele o nim jako o kupcu indywidualnym, obsugujcym indyw idualnych odbiorcw. Tysice drobnych kupcw ydowskich cieszy si w handlu szacunkiem, po dobnie jak dziesitki i tysice rodzin ydowskich zaywaj szacunku jako nasi ssiedzi. Kry ycyzm o ile odnosi si do najpotniejszych finansistw, nie wypywa bynajmniej z pobudek rasowych. Niestety pierwiastek rasowy, ktry tak atwo podlega faszywej interpretacji jak przesd rasowy, zabarwia jednak ca kwesti przez si tego faktu, e acuch midzyn finansistw, ktry otacza ziemi, ujawnia w kadym swym ogniwie ydowskiego kapitalist, wsk rodzin finansistw lub opanowany przez ydw system bankowy. Niektrzy upatruj w tym dom organizacj potgi ydowskiej, zmierzajc do opanowania nieydowskiego wiata, inni z ypisywali ten fakt rasowym sympatiom ydowskim, cigoci ich interesw rodzinnych poprzez szereg pokole i rozrostowi wsprzdnych gazi. Wedug powiedzenia pisma, Izrael ronie zczep winny, wypuszczajcy nowe gazie i pogbiajcy stare korzenie, ktre jednak stanowi o samego szczepu. ydowska zdolno postpowania z rzdami moe by rwnie odniesiona do czasw jego przela zenie pozna yd potg zota w stosunkach ze sprzedajnym nieprzyjacielem. Dokdkolwiek si sza za nim jak przeklestwo odraza innych narodw. yd nie by nigdy popularny jako rasa , nawet najzagorzalszy yd nie zaprzeczy temu, jakkolwiek zechciaby to zjawisko tuma czy. Oczywicie jednostki byway popularne: przy bliszym poznaniu odnajdujemy w ydach w iele sympatycznych cech charakteru; tym niemniej jednak, jednym z najciszych brzem ion, ktre ydzi s zmuszeni dwiga jako rasa, jest brzemi ich rasowej niepopularnoci. N t w czasach obecnych, w krajach cywilizowanych, w warunkach, ktre uniemoliwiaj wsze lkie przeladowania, niepopularno ta istnieje. Co wicej, ydzi, jak si zdaje, nie dbali nigdy o pozyskanie sympatii mas nieydowskich, co wypywao by moe std, e im si to nie ao, ale daleko prawdopodobniej std, e posiadaj oni wrodzone przewiadczenie, i nale zej rasy. Jakakolwiek jest tego przyczyna, jest faktem niezaprzeczonym, e starali si zawsze pozyska przyja jedynie krlw i monych. Co im szkodzio, e lud zgrzyta na ro mieli za sob krla i dwr. Tote zawsze, nawet w najciszych dla ydw czasach, istnia

dwornego yda, ktry kupowa sobie poyczkami jakie udziela krlowi i posiada w postaci lucz, zapewniajcy mu wstp na pokoje krlewskie. Polityka ydw polegaa zawsze na tym, ab dotrze do kwatery gwnej. Nie prbowali oni nigdy zbliy si z ludem rosyjskim, ale u pozyska dwr rosyjski. Nie prbowali nigdy zjedna sobie ludu niemieckiego, ale udao im si przenikn do dworu niemieckiego. W Anglii wzruszyli pogardliwie ramionami na wie o antyydowskiej reakcji wrd ludu angielskiego, co ich to obchodzio. Czy nie maj za so go angielskiego lordostwa, czy nie dzier sznurka od sakiewki Wielkiej Brytanii? Tej dnoci do kwatery gwnej mona prawdopodobnie przypisa fakt opanowania przez nich tych rzdw. Prcz tej zdolnoci posiadali oni take talent dostarczania tego, czego rzdy otrzeboway. Gdy rzd potrzebowa poyczki, nadworny yd umia przeprowadzi t sprawe za p ctwem ydw w innych centrach i stolicach politycznych. Gdy jaki rzd chcia zapaci dug mu rzdowi nie naraajc drogocennego metalu na ryzyko przewozu na muach przez kraj, w ktrym grasowali rozbjnicy, yd nadworny potrafi rwnie zaatwi t spraw. Przekazywa pierowy dakument i dug bywa regulowany przez dom bankierski w zagranicznej stolicy . Gdy wojsko po raz pierwszy byo ywione za porednictwem dostawcw, jak to si wspczen aktykuje, dostawc tym by yd; on bowiem posiada i odpowiedni po temu kapita i odpowie ni system; co wicej, najgortszym, pragnieniem jego byo mie za odbiorc nard. Ta dno, ktra oddaa znakomite usugi rasie w wiekach przeladowa i burz, nie osaba, o dnia dzisiejszego. Nic te dziwnego, e widzc, do jakiego stopnia plemi liczebnie ta k drobne opanowao rzdy wspczesne, yd, ktry zastanawia si nad niewspmiernoci pomi kw swego narodu a ich potg, jest zupenie usprawiedliwiony, jeli upatruje w tym dowd r sowej wyszoci Izraela. Mona powiedzie, e pomysowo ydw w wynajdywaniu nowych rodkw i sposobw w dokonywan ji handlowych trwa do dnia dzisiejszego podobnie, jak ich zdolno przystosowania si do zmiennych warunkw. ydzi s pierwsi, gdy idzie o zakadanie domw handlowych zagranic. A to w tym zamiarze, aby odpowiedzialni przedstawiciele firmy krajowej mogli by o d razu na miejscu i wycign korzyci dajce si osign przy kadym otwarciu nowej filii wojny mwiono wiele o pokojowym przenikaniu praktykowanym przez rzd niemiecki w Stan ach Zjednoczonych przez zakadanie oddziaw i faktorii firm niemieckich, naley jednak wiedzie, e wiadczyy one nie o przedsibiorczoci niemieckiej, lecz o przedsibiorczoci kiej. Stare domy handlowe w Niemczech byy zbyt konserwatywne na to, aby ugania si za odbiorcami nawet w gorczkowym yciu Stanw Zjednoczonych; natomiast nie byy na to zbyt konserwatywnymi firmy ydowskie, ktre przybyy do Ameryki. Po pewnym czasie konkuren cja zmusia konserwatywne firmy niemieckie do pjcia za tym przykadem, ale pomys sam by z pochodzenia ydowskim, nie za niemieckim. Inn wspczesn metod handlow, ktrej pochodzenie przypisywane jest pomysowi ydw, pol m, by jednoczy wszystkie pokrewne gazie przemysu. Np. gdy tworzy si zwizek kompanii, ytwarzajcych energi elektryczn, wwczas i kompania tramwajw elektrycznych, korzystajca z tej energii, musi rwnie nalee do zwizku, a to dlatego, aby z jednej strony mc korzy ta z zyskw osiganych przez t ostatni na caej dugoci linii, od momentu wytworzenia e i a do chwili jej zuytkowania przez wz tramwajowy, z drugiej jednak strony moe gwnie latego, by zarzd kompanii, wytwarzajcej energi, mg podwyszy cen prdu kompanii tram , ktra bdzie zmuszona podwyszy cen za bilety, przez co zarzd gwny osignie zysk na ii. Metoda ta jest dzi bardzo rozpowszechniona wszdzie, zwaszcza za w Stanach Zjedno czonych. Oddzia przedsibiorstwa, stojcy najbliej odbiorcy, tumaczy, e jego koszty wzr sy, nie wyjania jednak, e koszty zostay podniesione przez samych wacicieli, nie za t , co byli zmuszeni do tego pod naciskiem ekonomicznym. Istnieje dzi widocznie na wiecie centralna potga finansowa, ktra prowadzi gr zakrojon na szerok skal i cile zorganizowan, przy czym zielonym stolikiem jest caa ziemia, a s awk wadza wszechwiatowa. Ludy krajw cywilizowanych straciy wszelkie zaufanie do wyja enia, e stosunki ekonomiczne ponosz odpowiedzialno za wszystko, co si dzieje. Pod po wk prawa ekonomicznego dziao si wiele doniosych zjawisk, ktrych rdem nie byy ad wyjtkiem chyba prawa samolubnej woli ludzkiej, wprowadzonej w ycie przez jednostki , majce w tym swj cel i posiadajce dostateczn potg na to, aby pracowa w najszerszym resie z narodami wiata w charakterze swych wasalw. Wiele rzeczy moe by narodowymi, ale dzi ju nikt nie wierzy, aby finanse mogy by narod wymi. Sprawy finansowe s midzynarodowe. Nikt dzi nie wierzy, aby w midzynarodowym wie cie finansowym rzdzia konkurencja. S wprawdzie pewne niezalene domy bankowe, ale nie wiele jest prawdziwie niezalenych. Wielcy wadcy, te nieliczne jednostki, ktrych umy s widzi jasno cay plan gry, kieruj licznymi domami bankierskimi i kompaniami trusto

wymi, przy czym jedne z tych organw uywane s do jednego celu, inne do drugiego, ale nie ma pomidzy nimi adnego rozdwiku, adnych odchyle w metodach przez nie stosowanych adnej konkurencji w dziedzinie interesu. Wrd gwnych domw bankierskich kadego kraju uje taka jedno polityki, jaka istnieje w rozlicznych oddziaach Zarzdu Poczt w Stanac h Zjednoczonych, a wypywa to z jednej i tej samej przyczyny, mianowicie, e s one ki erowane z jednego centrum i ku jednemu celowi. Bezporednio przed wybuchem wojny Niemcy zakupili po bardzo wysokiej cenie bawen ame rykask i mieli olbrzymie zapasy tego towaru, przygotowane do wywozu. Gdy przysza wo jna, w cigu jednej nocy ydowskie nazwiska nabywcw baweny w Hamburgu zmieniy si na yd kie nazwiska nabywcw towarw w Londynie. W chwili, gdy to pisz, bawena sprzedaje si w Anglii taniej ni w Ameryce, a rezultatem tego jest spadek cen na bawen w Stanach Zj ednoczonych. Gdy cena bdzie ju dostatecznie niska, bawena zostanie zupenie wykupiona z rynku przez uprzednio przygotowanych na to nabywcw, a wtedy cena podniesie si z nowu. Tymczasem te same siy, ktre zorganizoway pozornie nieuzasadnione wzmocnienie i osabienie rynku bawenianego, zmusz zdawione Niemcy do tego, e stan si one wyrobnik wiata. Pewne grupy, ktre rzdz rynkiem baweny, wydadz j Niemcom do przerobienia na t in, pozostawi im nieznaczn jej cz w zamian za prac, a potem wyzyskaj wiat cay jak eroki, posugujc si kamstwem, e brak baweny". Skoro za dotarlimy do rda tych ant olbrzymio nieuczciwych metod, przekonamy si, e odpowiedzialne czynniki posiadaj wsz ystkie wsplne cechy charakterystyczne, to czy mona si dziwi, e przestroga, ktra dola e zza morza: Poczekajcie, niech Ameryce otworz si oczy na ydw!" nabiera dla nas now znaczenia? Istotnie, przyczyny ekonomiczne nie usprawiedliwiaj pooenia, w jakim si wiat znalaz o ecnie. Nie usprawiedliwia go te zwykle tumaczenie, e kapita nie posiada serca". Kapit a stara si jak nigdy zaspokoi dania pracy, a praca dosza do ostatecznoci, dajc o raz wikszych ustpstw, ale czy to ktremukolwiek z nich wyszo na korzy? Praca miaa to ekonanie, e kapita jest czym, co odgrywa rol nieba ponad jej gow i skonia to nieb tpstw. Lecz c si okazao? Oto ponad nim jest jeszcze drugie, wysze niebo, o ktrego is eniu nie wiedzia ani kapita, ani praca, zajte wzajemn walk. To niebo dotychczas przeb ga si nie dao. To, co tu w Ameryce nazywamy kapitaem, s to zazwyczaj pienidze, uyte dla celw produkc ji, tote mwic o przemysowym kierowniku fabryki, dostarczycielu narzdzi i zarobku, naz ywamy go niesusznie kapitalist". O, nie. On nie jest kapitalist w istotnym znaczeniu tego sowa. Wszake on sam musi udawa si do kapitalistw po pienidze, ktrymi finansuj je plany. Istnieje potga wysza od niego potga, ktora postpuje z nim o wiele bezwzgld iej i o wiele okrutniej, ni on omieliby si kiedykolwiek postpowa w stosunku do pracow ikw. Zaiste, tragedi naszych czasw jest to, e praca" i kapita" zwalczaj si wzajemn tymczasem stosunki, przeciwko ktrym obaj walczcy protestuj i z ktrych przyczyny cie rpi, le cakowicie poza sfer ich wpyww i adne z nich nie moe znale na nie lekarst e zostanie wydarta wadza grupie midzynarodowych finansistw, ktrzy wytwarzaj i reguluj te stosunki. Istnieje nad-kapitalizm, oparty cakowicie na fikcji, e zoto jest bogactwem. Istniej e nad-rzd, ktry nie jest sprzymierzony z adnym rzdem, ktry jest niezaleny od nich wsz stkich, a ktry jednak nimi wszystkimi kieruje. Jest rasa, odam ludzkoci, ktrej dotyc hczas nigdy i nigdzie nie przyjmowano yczliwie, ktrej jednak udao si wyrosn na tak p do jakiej najdumniejsza z ras nieydowskich nie miaa nigdy pretensji nawet Rzym w c zasach swej najwikszej wietnoci. Ludzie nabieraj coraz silniejszego przewiadczenia, e kwestia pracy, kwestia zarobkowa, kwestia rolna, mog by zaatwione dopiero wwczas, gd y zostanie rozstrzygnita sprawa rzdu nad-kapitalistycznego. up naley do zwycizcy powiada stare przysowie. I w pewnym znaczeniu jest to suszne. t potg wadzy zdobyo kilka jednostek nalecych do pogardzanej rasy, to jedno z dwojga: bo byli nad-ludmi, ktrym niepodobna si byo przeciwstawi, albo te zwykymi ludmi, kt zta ludzkoci pozwolia zagarn wadz w stopniu nadmiernym i zagraajcym oglnemu bezpie Jeli ydzi nie s nad-ludmi, w takim razie nieydzi winni sobie sami przypisa win za t co wyniko, a sprostowania swego bdu mog spodziewa si jedynie po nowej rewizji istniej j sytuacji i po spokojnym zbadaniu dowiadcze, jakie poczyniy inne kraje. Rozdzia II

Reakcja Niemcw przeciw ydom Ludzko o tyle ju zmdrzaa, e dyskutuje o tych postaciach cierpie fizycznych, ktre da okrywaa zason wstydu i tajemnicy. Niestety rzecz si ma inaczej, gdy idzie o higien p olityczn. Za gwne rdo cierpie narodowego organizmu Niemiec jest uwaany wpyw ydows olwiek przed laty dostrzegay to tylko umysy bystrzejsze, dzi choroba postpia tak dale ce, e stao si to jawnym dla najmniej spostrzegawczego obserwatora. Objawy choroby w ystpiy na powierzchni ciaa politycznego i faktu tego duej ukrywa niepodobna. Wszystk klasy narodu niemieckiego nabray przekonania, e upadek, ktry nastpi po rozejmie i rew olucji, i rewolucja, ktra przeszkodzia powrotowi do zdrowia, s wynikiem planw i intr yg ydowskich. Mwi to wszyscy z ca pewnoci; podaj cay szereg faktw na potwierdzeni ania; wierz, e historia odkryje dowody, ktre wyka jego prawdziwo. yd w Niemczech uwaany jest za gocia; popeni wykroczenie, usiujc sta si tam gospoda ie ma na wiecie dwch jaskrawszych sprzecznoci, ni czysta rasa germaska i czysta rasa semicka. Tote w Niemczech pomidzy tymi dwiema rasami nie byo harmonii, e nie udzielo no im przywilejw, jakie przysugiwayby rodzimemu szczepowi, ywili nienawi do plemienia swych gospodarzy. W innych krajach ydzi s dopuszczeni do swobodniejszego przenikan ia w nard i mog bezkarnie zagarnia wadz. W Niemczech byo inaczej. Tote ydzi nienawi Niemcw i dlatego podczas wojny wiatowej pastwa najbardziej opanowane przez ydw, okaz yway wzgldem Niemiec najwicej nienawici. ydowskie rce kieroway nieomal wycznie org rasy, za ktrych pomoc ksztatowaa si opinia publiczna, dotyczca narodu niemieckiego. J dynymi wygrywajcymi byli tu ydzi. Ale samo twierdzenie to nie dosy; potrzeba dowodw: tote przypatrzmy si dowodom. Co s tao si bezporednio po zmianie dawnego ustroju na nowy? Gabinet, zoony z szeciu ludzi, by kierowany przez ydw Haasego i Landsberga. Haase mia kierownictwo spraw zagraniczn ych; pomocnikiem jego by yd Kautsky, Czech, ktry w roku 1918 nie by nawet obywatelem niemieckim. Towarzyszami Haasego byli ydzi Cohn i Herzfeld. yd Schiffer by ministr em finansw pastwowych, a zastpc jego by yd Bernstein. Sekretarzem spraw wewntrznyc Preuss, z pomocnikiem w osoie yda dr. Freunda. yd Fritz Max Cohen, ktry by korespon dentem Frankfurter Zeitung w Kopenhadze, zosta mianowany rzdowym agentem prasowym. Krlestwo pruskie naladowao identycznie ten przykad. ydzi Hirsch i Rosenfeld rzdzili g binetem, przy czym Rosenfeld obj kierownictwo departamentu sprawiedliwoci, a Hirsch departamentu spraw wewntrznych. yd Simon mia powierzony departament skarbu. Pruski departament sprawiedliwoci by cakowicie obsadzony i kierowany przez ydw. Dyrektorem departamentu owiecenia publicznego by yd Furtran wraz z ydem Arndtem. Dyrektorem Urzd u Kolonialnego by yd Meyer-Gerhard. yd Kastenberg by dyrektorem departamentu sztuki. Departament aprowizacji wojska znajdowa si pod kierownictwem yda Wurma, a departam ent aprowizacji ludnoci pod kierownictwem ydw, prof. dr. Hirscha, Geheimrata i dr. Stadthagena. Komitet robotniczy i onierski by kierowany przez yda Cohena, przy czym y dzi: Stern, Herz, Lowenberg, Frankel, Izraelowicz, Laubheim, Seligsohn, Katzenst ein, Laufenberg, Heimann. Natomiast Schlesinger, Merz i Weyl mieli kontrol nad rymi gaziami dziaalnoci tego komitetu. yd Ernst jest szefem policji w Berlinie; to samo stanowisko we Frankfurcie piastu je yd Sinzheimer; w Monachium yd Steiner; w Essen yd Levy. Naley przypomnie, e y r by prezydentem w Bawarii, a jego ministrem finansw by yd Jaffe. Handel i przemys ba warski pozostawa pod zarzdem p-yda Brentano. ydzi Lipiski i Schwarz byli czynni w rz saskim: yd Thalheimer w rzdzie wirtemberskim; yd Fulda w rzdzie heskim. Dwaj delegaci wysani na konferencj pokojow byli ydami, a trzeci by notorycznym narzdz em w rkach ydowskich. Poza tym w delegacji niemieckiej byo mnstwo ydw w charakterze r eczoznawcw i doradcw Max Warburg, Dr. von Strauss, Merton, Oskar Oppenheimer, dr. Jaffe, Deutsch, Brentano, Brenstein, Struck, Rathenau, Wassermann i Mendelsohn-B artholdi. Co do udziau ydw z innych pastw w konferencji pokojowej, to obserwatorzy niemieccy ow iadczaj, e kady nieuprzedzony badacz moe zda sobie z tego spraw, czytajc bezstronnie porty nieydowskich sprawozdawcw. Jedynie nieydowscy historycy byli uderzeni tym fak tem; pisarze ydowscy, ktrych jest cae mnstwo, uwaali widocznie za przezorne o tym prz emilcze. Wpyw ydowski na sprawy niemieckie ujawni si jaskrawo podczas wojny. Atak by tak bezpo edni i trafny, jak gdyby by naprzd przygotowany. ydzi niemieccy nie byli niemieckim i patriotami podczas wojny, a jakkolwiek to nie bdzie poczytane im za win w oczach narodw, ktre naleay do przeciwnego obozu jednak moe rzuci pewne wiato na zapewni

o ich patriotycznej lojalnoci wzgldem krajw, ktre zamieszkuj. Rozumni Niemcy uwaaj, i nie mog by patriotami dla przyczyn, ktre padamy poniej. Punktem, ktry naley wzi w tym wypadku pod uwag, jest oglne mniemanie, e wyej wymien ludzie nie byliby osignli stanowisk, na ktrych si znaleli, gdyby nie rewolucja, a nie byoby rewolucji gdyby nie oni. Prawda, e w Niemczech panoway stosunki niezadowalajc e, ale stosunki te mogy by i byy naprawione przez samych Niemcw; te dziedziny, ktre p odkopay moralno publiczn i gdzie naprawa staa si niemoliw, pozostaway pod kierowni . Gwne dziedziny, w ktrych odegra wybitn rol wpyw ydowski, co spowodowao upadek adu niemieckim, sprowadzaj si do trzech rodzajw: a) duch bolszewizmu, ukryty pod mask n iemieckiego socjalizmu; b) posiadanie i opanowanie przez ydw prasy; c) opanowanie przez ydw sprawy dostawy ywnoci i maszyn przemysowych dla kraju. By jeszcze czwarty r dzaj wpywu ydowskiego wyszy, ale ten oddziaywa na nard niemiecki bezporednio. Poniewa jest moliwe, e wnioski niemieckie w tej sprawie, mogyby by przyjte z powtpie iem przez narody, ktrych opinia publiczna ksztatowaa si pod wpywem ydowskim, pozwol ie przytoczy sowa Jerzego Plater-Wilson w londyskim Globe", na pocztku kwietnia l919 roku: Bolszewizm jest to wywaszczenie chrzecijaskich narodw wiata do takiego stopnia, nie pozostanie ani czstka kapitau w rkach chrzecijan, a to dlatego, aby ydzi mogli z agarn cay wiat w swoje rce i panowa, gdzie tylko zapragn". Ju w drugim roku wojny ili, e klska Niemiec jest potrzebna dla podniesienia si proletariatu, gdy Strobel p isa: Przyznaje otwarcie, e zupene zwycistwo kraju nie leaoby w interesie socjaldemok Goszono wszdzie, e wyniesienie si proletariatu po zwyciskiej wojnie jest niemoliwym przykady, wybrane z wielu podobnych, cytuj nie po to, aby wznawia sprawy militarne , ale aby wykaza, do jakiego stopnia tak zwany yd niemiecki zapomnia o lojalnoci wzg ldem kraju, w ktrym mieszka i e sprzymierzy si z ydami zagranicznymi w celu wywoani i Niemiec, nie jedynie, jak przekonamy si pniej, dla uwolnienia Niemiec od military zmu, czego pragn kady rozumny Niemiec, ale dla wprowadzenia w kraju zamtu, ktry by yd m pozwoli zagarn wadz. Prasa niemiecka powtarzaa jak echo ten plan rzecznikw sprawy ydowskiej zrazu sabo, p otem miao. Berliski Tageblatt i monachijskie Neueste Nachrichten" byy przez cay cza ny urzdowymi i purzdowymi organami rzdu. Wacicielami tych czasopism i kierownikami b ydzi, podobnie jak frankfurckiej Zeitung, a cay szereg mniejszych pism by duchowo od nich zalenym. Czasopismom tym zarzucaj, e byy one niemieckimi wydaniami kierowanej przez ydw prasy krajw sprzymierzonych i e dyy do jednego celu. Jednym z waniejszych ktre podj naley, aby wykaza, w jaki sposb myl wiata jest fabrykowana codziennie i im si to dzieje celu, jest wanie wyledzenie tego zwizku, tej spjni prasy ydowskiej, obiega ziemi ca jako prasa publiczna. Wyywienie i zaopatrzenie ludnoci przeszo szybko w rce ydowskie z chwil wybuchu wojny. A wwczas zacz si okres nieuczciwoci, ktry podkopa zaufanie ludzi najdzielniejszych. obnie jak inne narody, oywione patriotyzmem, Niemcy wiedzieli, e wojna to ofiara i cierpienie, i podobnie jak inne narody, gotowi byli wsplny los podziela. Lecz prz ekonali si, e s upem klasy ydowskiej, ktra przygotowaa wszystko, aby wycign zysk hnej niedoli. Niezwocznie ydzi pojawili si w bankach, organizacjach wojennych, towa rzystwach pomocy, urzdach zapomogowych wszdzie, gdzie moliw bya spekulacja na ycie zkie i naoenie na to ycie haraczu. Artykuy, ktrych bya obfito, znikay nagle, po to jedynie, by zjawi si znowu po wysok enie. Organizacje wojenne byy wycznie ydowskie, i jakkolwiek rzd usiowa regulowa ro wnoci w interesie ogu ludnoci, jednak stao si wiadomym powszechnie, e ci, co mieli p idze, mogli dosta wszystko, czego tylko zapragnli, bez wzgldu na kartki ywnociowe. y potrajali po prostu cen towarw, ktre sprzedawali bez kartek, kierujc przez to przypy w zota narodowego do swych kas prywatnych. Nie mona byo polega na adnym rzdowym spisi zapasw ywnoci, istniay bowiem ukryte skady artykuw ywnociowych, z ktrych czerpal ulanci. Zaczo to podkopywa moralno narodu: popyny skargi, wdroono postpowania sd y nadchodzi termin rozpraw, przekonywano si, e prokurator, wyznaczony do popierania oskarenia i sdzia, ktry mia sdzi, byli rwnie ydami, tak, e sprawy takie nie osi adnego rezultatu. Jednake, gdy schwytano kupca Niemca, wwczas wszczynano wielki haa s, i kara, ktr mu wyznaczano rwnaa si zazwyczaj sumie jak byliby zmuszeni zapaci ws tamci razem wzici. Przejdcie dzi Niemcy wzdu i wszerz, mwi sprawozdania, poznajcie trj ludnoci, a przekonacie si, e naduycia wadzy jakich dopucili si ydzi, wypalone ym pitnem w pamici Niemcw.

Gdy te wpywy podkopyway masy ludnoci, wysze wpywy pochodzenia ydowskiego dziaay na oradcami Bethmanna Hollwega byli: wielki potentat okrtowy, Ballin, yd; Teodor Wolf f z berliskiego Tageblattu" i czonek prasy wszechydowskiej; von Gwinner, dyrektor Ba nku Niemieckiego, spokrewniony przez maestwo z wielkimi bankierami ydowskimi Speyera mi, oraz Rathenau, przywdca ydowskich k przemysowo-finansowych. Ludzie ci stali u rd zy i urabiali rzd, podobnie jak inne wpywy urabiay nard. Bogaci ydzi niemieccy mogli kupi sobie wadz przez zdobycie przewagi finansowej w int eresach, ktre najbardziej bezporednio dotyczyy klasy rzdzcej w Niemczech; ale w jaki sposb mogli ydzi ubodzy zdoby wadz, do ktrej dyli? Bowiem wszyscy ydzi s opanowan sam dz, jest im ona wrodzona; czuj popd do panowania. Przypatrzywszy si podbojowi sf wyszych przez potg ydowskich pienidzy, winnimy wyledzi w jaki sposb cay organizm zosta podbity przez ydw, ktrzy nie posiadali pienidzy za wyjtkiem tego, co im si uda oby w okresie zamtu, jaki wywoali. Poniej podajemy analiz tego zjawiska. yd nie jest anarchist nie jest burzycielem. To prawda: mimo to jednak jest on bols zewikiem wiata, a rewolucjonist w stosunku do Niemiec. Jego anarchizm nie jest cec h sta: jest to jedynie rodek, ktrym posuguje si do zaoonego z gry celu. Bogaty y anarchist, gdy moe osign to, do czego dy, metodami subtelniejszymi. Ubogi yd nie p innego rodka. Ale bogaty i ubogi id rka w rk: wzy sympatii nie zrywaj si pomidzy y, bo jeli anarchia zwyciy, wwczas yd ubogi zajmie miejsce pomidzy bogatymi ydami; j anarchia nie zwyciy, wtedy w kadym razie otworzy nowe pola, na ktrych moe dziaa yd y. W Niemczech ubogi yd mg przebi silne sklepienie germanizmu, rozpostarte nad jego gow, jedynie przez rozwalenie go. W Rosji rzecz miaa si podobnie. System spoeczny skostn ia dokoa yda, zamykajc go w ograniczonym kole, w ktrym jak wiedziano z dowiadczenia, zie mniej szkodliwy. Podobnie jak natura otarbia" szkodliwe ciao obce w organizmie , wytwarzajc dokoa niego torebk z bony, tak samo i narody znalazy sposb postpowania ami. Obecnie jednak ydzi wynaleli sposb zburzenia otaczajcej ich ciany i pogrenia w caego pastwa, przy czym w ciemnociach i zamieszaniu, ktre powstaje, zajmuj miejsca, jakich z dawna podali. Gdy w Rosji wybucha rewolucja, kto wypyn na widowni? Kieresk y jest ydem. Ale plany jego byy nie do radykalne. Wwczas przyszed Trocki, inny yd. T ki uzna, e system spoeczny w Ameryce jest zbyt mocny i nie uda mu si go skruszy, dlat ego te uderzy w sabsze miejsce, w Rosj i chciaby rozszerzy wytworzon w ten sposb wy iat cay. Wszyscy komisarze w Rosji s ydami. Publicyci przywykli mwi o Rosji tak, jak dyby tam panowa niead. By moe, e w Rosji samej panuje niead, ale nie ma go w ydowski zdzie Rosji. Z warstwy podwadnej ydzi w Rosji wydobyli si na powierzchni poprzez niea spoeczny w kadrach doskonale zorganizowanej falangi, tak jak gdyby miejsce kadego poszczeglnego czowieka byo dla ju uprzednio przygotowane i wyznaczone. Tak samo rzecz si miaa w Niemczech. Sklepienie niemieckie musiao by rozwalone, aby u bodzy ydzi mogli zrealizowa swoje ambitne plany. Skoro wyom by zrobiony, wdarli si pr zeze i pozajmowali miejsca u steru wadzy ponad narodem. To moe wytumaczy, dlaczego ydzi na caym wiecie dostarczaj zawsze energii w momentach buchowych. Jest rzecz oczywist, e modzie ydowska w Stanach Zjednoczonych propaguje id a, ktry w praktyce zniszczyby Stany Zjednoczone. Atak jest wymierzony, naturalnie, przeciwko kapitalizmowi, co oznacza obecn nieydowsk wadz nad wiatem. Istotnymi kapi tami wiata s ydzi; s to kapitalici dla kapitau. Trudno uwierzy, aby pragnli zniszcz ta; pragn oni jedynie opanowa go wycznie, a denie to byo dugo na najlepszej drodze eczywistnienia. Tote zarwno w Niemczech jak i w Rosji istnieje rnica pomidzy metod stosowan przez bo ych i przez ubogich ydw, poniewa pierwsza godzi w rzd, a druga w moralno narodu; obyd ie jednak zdaj do tego samego celu. Nisze warstwy ydowskie oywia nie tylko ch unikn cisku, ale pragnienie zagarnicia wadzy gdy dza panowania pulsuje w nich mocnym ttne Opinia niemiecka w tej kwestii skrystalizowaa si do tego stopnia, e moe by wyraona w posb nastpujcy: Rewolucja jest wyrazem ydowskiej dzy wadzy. Partie takie, jak socj emokraci i wolnomyliciele s tylko narzdziami, uywanymi przez ydw do urzeczywistnienia ich planw zagarnicia wadzy. Tak zwana dyktatura proletariatu" jest istotnie i rzeczy wicie dyktatur ydw. Im gwatowniej otwary si Niemcom oczy na prawd, tym burzliwsz i groniejsz bya reakcj a sprawia, e ydostwo niemieckie wydao haso wycofania si na drug lini szacw. Zarz czne i planowe opuszczenie urzdw, gdziekolwiek wchodziy one w bezporedni styczno z p icznoci, nie zarzdzono jednak opuszczenia wadzy. Co si stanie w przyszoci w Niemczec

ie wiadomo obecnie. Zaszo ju wiele wypadkw godnych poaowania. Ale Niemcy stan niewtp ie na wysokoci zadania, wynajdujc metody rzdzenia zarwno nienaganne, jak skuteczne. Co do Rosji jednak, to trudno duej wtpi o tym, co si tam stanie. Gdy si Rosja ocknie, dreszcz przebiegnie ca ziemi. Opinia nieydowskich Niemiec i Rosji w tej kwestii moe by skrystalizowana w sposb nas tpujcy: ydostwo jest najcilej zorganizowanym mocarstwem na wiecie, jest ono nawet bardziej s poiste ni imperium brytyjskie. Tworzy pastwo, ktrego obywatele s bezwzgldnie lojalni, gdziekolwiek si znajduj, bogaci i ubodzy bez rnicy. Nazwa nadawana temu pastwu w Niemczech, nazwa, ktra kry na caym wiecie brzmi Wszechj a". rodkami potgi pastwa Wszechjudei s kapita i prasa, czyli pienidz i propaganda. Wszechjudea jest jedynym mocarstwem, ktre sprawuje wadz wiatow, wszystkie inne pastwa mog sprawowa jedynie rzdy poszczeglnych krajw. Gwna kultura Wszechjudei polega na dziennikarstwie; techniczne, naukowe, literacki e przejawy kultury ydostwa wspczesnego s przejawami na wskro dziennikarskimi. Wynika to z przedziwnego talentu, jaki posiadaj ydzi, do przejmowania myli innych ludzi. K apita i dziennikarstwo jednocz si w prasie dla wytworzenia politycznego i duchowego narzdzia wadzy ydowskiej. Rzd tego pastwa Wszechjudei jest przedziwnie zorganizowany. Pierwsz jego siedzib by P ary, ktry jednak obecnie spad do trzeciorzdnego znaczenia. Przed wojn jego stolic by ndyn, a drug po nim New York. Zobaczymy czy New York nie zepchnie teraz na drugi plan Londynu: prd pynie ku Ameryce. Poniewa Wszechjudea jest w tym pooeniu, e nie posiada staej armii ani floty, wyrczaj tym inne pastwa. Flot jej jest flota Wielkiej Brytanii, ktra strzee od szkodliwych wpyww rozwj wszechydowskiej gospodarki wiatowej, a raczej tej czci jej gospodarki, k ma styczno z morzem. Nawzajem Wszechjudea zapewnia Wielkiej Brytanii spokojne spra wowanie wadzy politycznej i terytorialnej nad wiatem. Wszechjudea oddaa Palestyn pod wadz Wielkiej Brytanii. Gdziekolwiek Wszechjudea posiadaa si ldow (bez wzgldu na t ki mundur narodowociowy przywdziaa) pracowaa ona zawsze razem z flot angielsk. Wszechjudea oddaje chtnie rozmaitym rzdom wadz nad oddzielnymi skrawkami ziemi; chce ona tylko mie wadz nad rzdami. ydostwo jest namitnym zwolennikiem utrwalenia podzia rodowociowych w wiecie nieydowskim. Co do nich samych, to ydzi nie zasymiluj si nigdy z adnym innym narodem. S oni, byli zawsze i zawsze bd narodem odrbnym. Jedyne zatargi Wszechjudei z innymi narodami wynikaj wtedy, gdy zostanie jej unie moliwione zarzdzanie przemysowymi i finansowymi zyskami tego narodu. Moe ona wwczas w yda wojn, moe zawrze pokj; moe nakaza anarchi, w razie niepokonanego oporu; moe te porzdek. Trzyma ona w swym rku nerwy wadzy w caym wiecie i moe rozdziela t wadz t o uzna za najodpowiedniejsze dla wszechjudejskich planow. Rzdzc rdami wiadomoci wiatowych. Wszechjudea moe zawsze przygotowa umysy ludzkie najbliszego manewru, ruchu. Najniebezpieczniejsz rzecz, jak mona uczyni, jest wyledz osb, w jaki fabrykuje si wiadomoci i jeli przy tym uda si wyledzi rk wszechwadneg as podnosi si stereotypowy okrzyk o przeladowaniu, ktry rozlega si natychmiast w pra sie wszechwiatowej. Istotne przyczyny przeladowania (ucisk narodu przez finansowe praktyki ydw) nie przedostaj si nigdy do publicznej wiadomoci. Wszechjudea posiada swe namiestnictwa w Londynie i New Yorku. Wywarszy sw zemst na Niemczech, idzie teraz dalej na podbj innych narodw. Wielk Brytani ju podbia. W Rosji walczy jeszcze, ale szanse zwycistwa s dla niej niepomylne. Stany Zjednoczone ze sw dobroduszn tolerancj wszystkich ras, stanowi obiecujce pole dziaania. Scena akcji si mienia, ale yd pozostaje tym samym przez cig stuleci. `Na pierwszy rzut oka wydawa by si mogo, e system ekonomiczny Ameryki Pnocnej jest w jedynym, ktry rozwija si niezalenie od ydw. Niemniej przeto podtrzymuj swoje twierd ie, e Stany Zjednoczone, (moe mniej ni inne kraje) s wypenione a po brzegi duchem yd kim. Przyznaj to w wielu koach, zwaszcza za w tych, ktre mog najlepiej wyrobi sobie tej kwestii... Wobec tego faktu, czy nie jest do pewnego stopnia usprawiedliwiona opinia, e Stany Zjednoczone zawdziczaj nawet istnienie swe ydom? A jeli tak, to o ile bardziej uzasa dnionym jest zdanie, e wpyw ydowski uczyni ze Stanw Zjednoczonych to, czym s obecnie o znaczy Stany Amerykaskie? Bowiem to, co nazywamy amerykanizmem jest niczym inny

m, jeli si tak mona wyrazi, jak destylowanym duchem ydowskim@. (Werner Sombart, `ydzi a kapitalizm wspczesny" str. 38, 43). Rozdzia III Historia ydw w Stanach Zjednoczonych Dzieje ydw w Ameryce zaczynaj si wraz z Krzysztofem Kolumbem. Dnia 2 sierpnia 1492 r oku przeszo 300 000 ydw zostao wygnanych z Hiszpanii, od tej chwili datuje si dugi ok es stopniowego przygasania potgi tego kraju. Dnia za 3 sierpnia, to jest nazajutrz , Kolumb wyruszy na zachd, zabierajc ze sob grup ydw. Nie byli to wszelako wygnacy, lany proroczego eglarza wzbudziy na dugo przedtem sympati monych ydw. Sam Kolumb mw rzestawa wiele z ydami. Pierwszy list, w ktrym opisywa szczegy swych odkry, by adre y do yda. Co wicej, tak znaczca ta wyprawa, ktra wzbogacia wiedz i dobytek ludzkoci ug poow ziemi", zostaa umoliwiona przez ydow. adna opowie o tym, e klejnoty krlowej Izabeli dostarczyy rodkw na uskutecznienie wy , rozwiaa si pod wpywem chodnych bada historycznych. Byo trzech Maranosw czyli tajn ow, ktrzy posiadali wielki wpyw na dworze hiszpaskim: Luis de Santagel, bogaty kupie c z Walencji, bdcy zarazem dzierawc" podatkw krlewskich, krewny jego Gabriel Sanchez karbnik krlewski oraz ich przyjaciel, marszaek dworu krlewskiego Juan Cabrero. Prac owali oni bez ustanku nad rozbudzeniem wybrani krlowej, przedstawiajc jej ubstwo ska rbu krlewskiego i prawdopodobiestwo odkrycia przez Kolumba legendarnego zota Indii, dopty, dopki Izabela nie owiadczya gotowoci zastawienia swoich klejnotw dla zdobyc pienidzy na wypraw. Santagel wszake sam paa chci udzielenia poyczki, co te uczyni ystkiego 17 000 dukatw, okoo 20 000 dolarw, rwnajcych si dzi moe 160 000 dolarom. P podobnie poyczka przewyszaa koszta wyprawy. Towarzyszyo w niej Kolumbowi co najmniej piciu ydw: Luis de Torres, jako tumacz; Marco, chirurg; Bernal, lekarz; Alfonzo de la Calle i Gabriel Sanchez. Instrumenty astronomiczne i mapy, uywane przez eglarzy , byy pochodzenia ydowskiego. Luis de Torres wysiad najpierwszy na brzeg nowego ldu, i pierwszy odkry uytek z tytoniu; osiedli si na Kubie i moe by nazwany ojcem ydowsk o panowania nad przemysem tytoniowym, ktre przetrwao do dnia dzisiejszego. Dawni protektorzy Kolumba, Luis de Santagel i Garbriel Sanchez, uzyskali wiele p rzywilejw w nagrod za rol, jak odegrali w wyprawie, za sam Kolumb pad ofiar spisku, utego przez Bernala, lekarza okrtowego i w zamian za swoje powicenie uzyska niewdzicz no i wizienie. Od tej chwili ydzi zaczli uwaa Ameryk za korzystny interes i zapocztkowali imigracj Ameryki Poudniowej, zwaszcza za do Brazylii. Z powodu jednak udziau w zatargu pomidzy Brazylijczykami a Holendrami, ydzi brazylijscy zmuszeni byli emigrowa, co te uczyn ili, przenoszc si do kolonii holenderskiej, na ktrej miejscu znajduje si dzi Nowy Yor k. Piotr Stuyvesant, gubernator holenderski niezupenie by zadowolony z ich osiedle nia si pomidzy Holendrami i wyda nakaz opuszczenia kolonii przez ydw, ale ydzi najwid czniej zapewnili sobie poprzednio, jeli ju nieyczliwe powitanie, to przynajmniej pr zyjcie, bowiem dyrektorzy kolonii, odwoujc rozkaz Stuyvesanta, podali jako jedn z pr zyczyn przyjcia ydw `znaczne sumy pienine, jakie ydzi umiecili w udziaach kompanii@ niemniej jednak nie wolno im byo zajmowa urzdw publicznych i otwiera kramw kupieckic , co miao ten skutek, e zwrcili si oni do handlu zagranicznego, w ktrym dziki swym eu opejskim stosunkom uzyskali nieomal monopol. Jest to jedna z licznych ilustracji pomysowoci ydw. Gdy im zagrodzi drog w jednym kie unku, dojd do doskonaoci w drugim. Gdy im zabroniono sprzedawa nowe ubrania, zaczli h andlowa starymi by to pocztek zorganizowanego handlu uywan odzie. Gdy im zabronion dlowa towarami, zaczli sprzedawa odpadki, yd bowiem jest inicjatorem handlu odpadkam i wszelkiego rodzaju: on by organizatorem systemu handlowania rzeczami wyrzuconym i przez morze; znajdowa on bogactwo w szcztkach cywilizacji. Nauczy on ludzi, jak uy tkowa stare szmaty, jak czyci stare pira, do czego uy galaswki i skrki krlicze. Mi zamiowanie do handlu futrami, nad ktrym panuje obecnie, i jemu to mamy do zawdzicz enia mnstwo pospolitych skr, ktre pod rnymi pontnymi nazwami figuruj w handlu, jako ne futra. Pomys odnawiania rnych przedmiotw uzyska warto handlow tylko przez ydw. e, ktrzy skupuj po miastach stare elastwo, stare butelki, stary papier i stare fabr yki, to handlowi potomkowie tych dawnych ydw, ktrzy potrafili wycign korzy nawet z

iwnoci, przerabiajc rumowiska i miecie na wartociowy materia. Stary Piotr Stuyvesant niewiadomie zmusi ydw do uczynienia z Nowego Yorku gwnego port amerykaskiego, i cho wikszo ydw nowojorskich ucieka w czasie rewolucji amerykaski iladelfii, jednake wielu z nich powrcio do Nowego Yorku przy najbliszej sposobnoci, j ak gdyby w instynktownym przeczuciu, e miasto to stanie si dla nich rajem zysku. Tak si te stao. Nowy York jest najliczniejszym centrem ludnoci ydowskiej na wiecie. S a si on bram, w ktrej cay amerykaski import zostaje oboony podatkiem i gdzie w rzec toci od wszystkich transakcji zawieranych w Ameryce wadcy kapitau pobieraj haracz. N awet grunt miejski jest w posiadaniu ydw. Spis wacicieli nieruchomoci w metropolii wy kazuje rzadko tylko nieydowskie nazwisko. Nic te dziwnego, e pisarze ydowscy, widzc t en niesychany dobrobyt, ten niepowstrzymany wzrost bogactwa i potgi, woaj entuzjasty cznie, e Stany Zjednoczone s ziemi obiecan, przepowiedzian przez prorokw, a Nowy Yo w Jerozolim. Niektrzy poszli jeszcze dalej, nazywajc szczyty gr Skalistych grami Syj zupenie zreszt susznie, jeli wemiemy pod uwag bogactwa kopalne, jakie posiadaj w nic zi. Nowy projekt systemu wodnego, ktry uczyni w rzeczywistoci z kadego miasta na Wielki ch Jeziorach port oceanu, i osabi znaczenie Nowego Yorku, punktu, do ktrego zday wsz stkie linie kolejowe, jako do jedynych wrt handlowych, napotyka obecnie na bardzo siln opozycj. A najgwniejszym motywem tej opozycji jest fakt, e olbrzymie bogactwa, zgromadzone w Nowym Yorku, nie s bezwzgldnymi bogactwami lecz przedstawiaj warto tylk o o tyle, o ile Nowy York pozostanie Nowym Yorkiem. Jeli dla jakiejkolwiek bd przyc zyny miasto to stanie si jednym z wielu miast nadbrzenych, i przestanie by jedynym portem, siedzib potnych taksatorw, ktrzy pobieraj tu swj haracz, wwczas bogactwo y w Nowym Yorku zmniejszy si znacznie. Byo ono olbrzymie przed wojn. Wtpliwym jest, c zy statystycy potrafi powiedzie, jak wielkim jest obecnie. W cigu lat pidziesiciu liczba ludnoci ydowskiej w Stanach Zjednoczonych wzrosa z 50 do 3 300 000 z gr. Na wyspach Wielkiej Brytanii jest ich 300 000, w Palestynie za ledwie 100 000. Dla ydw samych zoyo si bardzo szczliwie, e liczba ich w Wielkiej B nie jest wiksz, gdy rozlega i rzucajca si w oczy rola, jak tam w wanych sprawach o aj odbi by si moga niekorzystnie na ubogich ydach, o ile by znajdowali si w Anglii w nacznej liczbie. Niezwykle dobrze poinformowany Anglik mwi, e antysemityzm zawsze gotw wybuchn w Anglii przy nadarzajcej si sposobnoci, nie moe jednak by skierowany iwko bogatym ydom, ktrzy rzdz polityk, finansami midzynarodowymi, poniewa tych dosi mona. Jest zapewne prawd, e najpospolitsz istotn przyczyn antysemityzmu jest dziaaln idzynarodowych, ktrzy s czstokro nieznani, a zawsze bezpieczni, jednak niewinn ofiar tysemityzmu staje si zawsze yd ubogi. O antysemityzmie wszake pomwimy w nastpnym arty kule. Cyfry, w ktrej wyraa si liczba ludnoci ydowskiej w Wielkiej Brytanii i w Stanach Zjed noczonych dowodz, e olbrzymia potga ydowskich finansistw midzynarodowych nie wynika z ich liczebnoci i nie jest od niej zalen. Uderzajcym jest fakt bezspornej wszechwiatow ej potgi ydw przy ich stosunkowej liczebnej niszoci. Na wiecie jest tylko 14 mln yd znaczy, e s oni mniej wicej tak liczni jak Koreaczycy. Ju to samo porwnanie ich z Ko eaczykami ilustruje najjaskrawiej fenomen ich potgi. Za czasw Jerzego Washingtona mielimy u siebie okoo 4 000 ydw, przewanie zamonych kup W wikszoci wypadkw opowiedzieli si oni po stronie Ameryki. Salomon Haym dla poparcia kolonii dopomg im w krytycznej chwili poyczeniem caej swojej fortuny. Nie zasymilow ali si oni jednak nigdy, nie zajmowali si zwyk prac zarobkow ani farmerstwem, zdawali si zawsze uchyla od trudu wytwarzania towarw, lecz sprzedawali je, gdy zostay wyprod ukowane. Dopiero w ostatnich latach ydzi poczli ujawnia pewn zdolno do przemysu wytwrczego, gazie wytwrczoci, ktrymi zajmuj si obecnie, wyrosy pobocznie, jako dodatek do ich p andlowych. Wytwarzajc sam, yd powiksza swj zysk. Wynikiem za tego faktu byo nie potan enie, lecz podroenie towaru dla publicznoci. Dla handlowych metod ydowskich charakt erystycznym jest rys, e jeeli ydowi uda si co zaoszczdzi, to korzysta z tego nie pub zno, lecz interes, przedsibiorstwo. Produkty, ktre z niewytumaczonych przyczyn dochod ziy do niepomiernych cen i te przedsibiorstwa, ktre bez adnej widocznej zmiany w syt uacji oglnej zaniay nagle ceny na towary, s te wanie, ktre zostay najbardziej opano przez ydow. Interes dla umysu ydowskiego to pienidz. Co uczyni yd, ktremu si powiodo w interes z zyskami pieninymi, to inna sprawa. Ale w zdobywaniu tych pienidzy nie pozwala on

nigdy, aby idealistyczne plany mieszay si do jego dolarw. Przyrostu jego dolarw nie obniyy nigdy adne dobrowolne reformy, za ktrych porednictwem niektrzy przedsibiorcy j poprawi byt swoich robotnikw. Nie wypywa to bynajmniej std, by yd mia twarde serce, lecz, e twardy jest jego pogld a interes. Interes to dla niego towar i pienidze, nie za ludzie. Jeli spotkao ci nie zczcie, jeli cierpisz, serce ydowskie bdzie ci wspczuo; jeli jednak wchodzi w gr o ty i twj dom bdziecie stanowili zgoa odrbne jednostki; ydowska teoria interesu nie pozwoli mu `uczowieczy" domu: postpi on z nim zatem w sposb, ktry nazwa by mona `twa m", bezwzgldnym i bdzie uwaa, e zarzut, skierowany przeciwko niemu z tego powodu, bdz e niesusznym: powie on, e chodzio w tym wypadku tylko o `interes". To prawdopodobnie tumaczy istnienie ydowskich `warsztatw wyzysku" w Nowym Jorku. Gd y litociwi Amerykanie ubolewaj nad ubogimi ydami, pracujcymi za ndzn opat w warszta ktrych waciciele bogac si ich wyzyskiem, nie wiedz przewanie, e wynalazcami i `ope ami@ s w nich sami ydzi. Istotnie w Ameryce, ktra szczyci si tym, e nie przeladuje a j rasy ani narodowoci lub wyznania i e wszyscy korzystaj tu z zupenej swobody, jest faktem zauwaonym przez kadego, kto bada t spraw, e bezwzgldne, okrutne traktowanie Stanach Zjednoczonych, spotkao ich jedynie od ich wspwyznawcw, ich dozorcw i panw. A ednak, pomimo tego, nie wida, by `wyzyskiwacz" albo `wyzyskiwany@ uwaali tego rodz aju traktowanie za nieludzkie albo `okrutne". To jest `interes". `Wyzyskiwany" yj e nadziej, e kiedy sam bdzie mia warsztaty pene ludzi pracujcych dla niego i przez n o wyzyskiwanych. Jego niesychanie ywe zainteresowanie do `businessu" i jego niesabnc a nigdy ambicja, by i naprzd, wznie si po drabinie spoecznej i sta si wacicielem rsztatu wyzysku" pozwala mu pracowa bez najlejszego choby uczucia krzywdy lub niesp rawiedliwoci, co waciwie jest najciszym do zniesienia w ubstwie. ydzi nigdy nie uwa cy za nieszczcie, ale te nie uwaaj aby zawsze mieli zajmowa podrzdne stanowisko. W t sposb zuytkuj sw energi raczej na to, by wybi si wyej, posun naprzd, ni na czcz niedogodnoci pooenia, w jakim si znajduj. Staraj si, by im w przyszoci byo lepi To wszystko jest doskonae indywidualnie; spoecznie jednak szkodliwe. Rezultat bowi em jest ten, e nisze szczeble pracy zarobkowej do ostatnich czasw byy zupenie niekont rolowane i nikomu w wyszych sferach spoecznych nie przychodzia na myl konieczno wprow dzenia reform przemysowych na tym polu. Udzia bogatych ydw w dzieach dobroczynnoci pu licznej jest bardzo znaczny, lecz ich udzia w dziele reform przemysowych aden. W ch walebnej sympatii dla wasnego narodu oddadz cz swego zysku dla zaradzenia jakiej nied li ludzkiej, wywoanej przez metody, jakimi osignli te zyski, ale nigdy prawdopodobn ie nie przyszo im na myl zreformowa metody swoje celem zmniejszenia lub usunicia nie doli, jakie one wytwarzaj. Tak si przynajmniej zdaje: pord zamoniejszych ydw mamy wi nazwisk ludzi dobroczynnych, ale nie ma ich pomidzy tymi, ktrzy d do praktycznego `u czowieczenia", "shumanitaryzowania" przemysu, jego metod i jego zyskw. Jest to oczywicie bardzo ze, ale i zarazem zrozumiae; co wicej, tumaczy to wiele czyn , za ktre yd jest potpiany przez tych, co nie znaj jego natury. yd da si skoni do p lenia si wynikami swego powodzenia; nie zgodzi si jednak za nic, chyba pod naciski em zewntrznym, na podzielenie si samym procesem dorabiania si lub majtkiem, w trakci e jego zdobywania. I cho wynik jest ten sam, jak gdyby tego rodzaju postpowanie pyno z okruciestwa i nieludzkoci, jednak naley powiedzie, e przewanie nie wypywa ono z ty uczu lecz wrodzonego ydom pojmowania samej gry interesu. Niektre projekty reform pr zemysowych wydaj si ydowi rwnie szalone, jak propozycja udzielenia kredytu wspzawodn wi jedynie z pobudek humanitarnych. yd amerykaski nie asymiluje si. Stwierdzamy to nie jako zarzut, lecz jako fakt jedy nie, a moe i nietylko jako fakt jedynie. ydzi mogliby zmiesza si z Amerykanami lecz tego nie czyni. Jeli w Ameryce istniej przeciwko nim jakiekolwiek uprzedzenia, nie mwic o pewnym zaciekawieniu jakie budzi ich bogactwo to jedynie z powodu ich separ atyzmu. Nie ma adnych uprzedze wzgldem ydw osobicie, wzgldem ich wyznania lub rasy. ednak yd si nie asymiluje. Przez swoj wyczno urabiania opini, e jest kim obcym. J go przywilej, i z pewnego stanowiska moe nawet stanowi objaw doskonaego sdu, ale nie powinien on czyni z tego zarzutu nieydom w ogle, jak to chtnie czyni. Powinien raz na zawsze owiadczy to nieydom, jak to uczyni pewien mody yd, mwic: `Jest tylko jedn pomidzy ydem amerykaskim, a ydowskim Amerykaninem. ydowski Amerykanin jest tylko chr zecijaninem `amatorem", skazanym na to, aby by zawsze `pasoytem". Getto nie jest wytworem amerykaskim, lecz zostao importowane przez samych ydw. Wydzi elili si oni w odrbn spoeczno. ydowska encyklopedia powiada o tym: `Organizacja spo

ydw w Ameryce niewiele rni si od ich organizacji w innych krajach... na og i bez ws kiego przymusu ydzi woleli y w gromadzie; waciwo ta przetrwaa do dnia dzisiejszego@ Aby uoy list przedsibiorstw, opanowanych i rzdzonych przez ydw w Stanach Zjednoczon naleaoby wymieni najywotniejsze gazie przemysu krajowego, zarwno te, ktre s rzecz ne, jak i te, ktre przyjty naturalnie zwyczaj kae za takie poczytywa. Przedsibiorstwa teatralne, jak kademu wiadomo, znajduj si wycznie w rkach ydowskich. Rwnie sztuka , sprzeda biletw i technika teatralna s w rkach ydw. Moe to jest przyczyn faktu, e mal w kadym przedstawieniu teatralnym odnale mona propagand, niekiedy nawet propagand jaskrawo kupieck, ktrej autorem jest nie twrca sztuki, lecz aktor. Przemys kinematograficzny. Przemys cukrowniczy. Przemys tytoniowy. Pidziesit procent przemysu misnego. Przeszo 60 procent przemysu obuwniczego. Konfekcja mska i damska. Handel instrumentami muzycznymi na prowincji. Jubilerstwo. Handel zboem. W ostatnich czasach bawena. Przemys hutniczy w Colorado. Dziennikarstwo. Rozpowszechnianie prasy. Fabrykacja likierw. Interesy poyczkowe. Wszystkie te przedsibiorstwa, by wymieni tylko przemys, posiadajcy narodowe i midzyna rodowe znaczenie, s w posiadaniu ydw amerykaskich, bd ich samych, bd te na spk icznymi. Amerykanie byliby bardzo zdziwieni, gdyby mogli cofn si o jedno pokolenie wstecz od tych `przedsibiorcw amerykaskich", ktrzy reprezentuj powag naszego handlu zagranic. o przewanie ydzi. Rozumiej oni warto imienia amerykaskiego. Gdy w jakim porcie zagra znym wchodzisz do biura, ktre nosi nazw `American Importing Company@, albo `Americ an Commercial Company" lub inn podobn nazw, w nadziei, e trafisz na rodaka Amerykani na, zastajesz zazwyczaj yda, ktry zaledwie czas krtki przebywa w Ameryce. Rzuca to wi ato na opini, jak `amerykaskie metody handlowe" ciesz si w niektrych krajach. Skoro lub 40 rnych narodw moe prowadzi przedsibiorstwa pod nazw `amerykaskich", czynic t atku zupenie legalnie, to nic dziwnego, e Amerykanin nie poznaje w ukazujcych si w p rasie zagranicznej opisach, pewnych metod, ktre przedstawiane s jako `amerykaskie". Przed dawnymi laty Niemcy uskarali si na to, e wiat cay sdzi o nich po mwicych jz iemieckim ydowskich komiwojaerach handlowych. Przykady dobrobytu ydowskiego w Stanach Zjednoczonych s pospolite, ale susznej nagro dy przezornoci i pracowitoci nie naley utosamia z wadz. Dobrobyt ydowski moe osig zechce zdoby go za te cen za jak zdobywaj go ydzi. Jest to zazwyczaj cena bardzo, bar dzo wysoka. Ale adnej chrzecijaskiej koalicji nie uda si w podobnych warunkach osign j wadzy, jak zdobyli ydzi, dlatego e chrzecijanom brak pewnej jednoci wspdziaania, konspiracyjnoci w deniu do jednego celu i spoistoci natonego nacjonalizmu, jaka char kteryzuje ydw. Dla chrzecijanina jest niczym, e kto inny jest chrzecijaninem; dla yd o, e czowiek, stojcy u jego drzwi jest ydem, znaczy niemal wszystko. Gdyby byo potrz ba przykadu ydowskiego, do przytoczy wityni Emanuel w Nowym Yorku, ktra w roku 184 ebra zaledwie 1520 dolarw na pokrycie swego budetu, a ktra w roku 1868 nastpujcym po ojnie domowej, zebraa 708 755 dolarw, jako opat za 231 awek w synagodze. Za rozwj y iego monopolu odzieowego jako rezultat teje wojny, moe by przytoczony jako przykad do brobytu plus wadza narodowa i midzynarodowa. Istotnie, powiedzie mona miao, e ydom powiodo si wszystko, co przedsiwzili w Stan oczonych za wyjtkiem farmerstwa. ydowskie wydawnictwa tumacz ten fakt tym, e zwyke fa merstwo jest rzecz, nazbyt prost, by mogo zainteresowa umys ydowski. I e wobec tego zaley ydom na tym, aby osign na tym polu powodzenie; e natomiast w mleczarstwie i ho owli byda, gdzie `umys" jego ma szersze zastosowanie, osignli oni znaczne rezultaty. W rnych okolicach Stanw Zjednoczonych czyniono liczne prby zapocztkowania ydowskich olonii rolnych, ale dzieje ich s szeregiem niepowodze. Niektrzy przypisywali niepow odzenia temu, e ydzi posiadaj zbyt mao wiadomoci fachowych do racjonalnej gospodarki

rolnej, inni ich niechci do pracy fizycznej, jeszcze inni temu, e rolnictwo nie po siada w sobie pierwiastkw spekulacyjnych. W kadym razie stoi on wyej w gaziach pracy niewytwrczej, ni w zasadniczej wytwrczoci. Niektrzy z badaczy tej kwestii stwierdzaj, yd nie by nigdy rolnikiem, lecz kupcem, czego jednym z dowodw jest wybr przez ydw za kraj ojczysty Palestyny, stanowicej wrota pomidzy Wschodem i Zachodem, wrota, prze z ktre przepywa cay handel wiata. `Kwestia ydowska istnieje zawsze. Prno temu zaprzecza... Kwestia ydowska istnieje wsz zie, gdzie tylko ydzi mieszkaj w dostrzegalnej liczbie. Gdzie za jej nie ma, tam pr zynosz j ydzi w cigu swych wdrwek. Dymy oczywicie do miejsc, gdzie nie jestemy pr , a tam nasza obecno wywouje przeladowanie... Nieszczni ydzi przenosz obecnie antys zm do Anglii: wprowadzili go ju w Ameryce". Teodor Herzl: `Pastwo ydowskie@, str. 4. Rozdzia IV Kwestia ydowska fakt czy urojenie? Najwaniejsz trudno w omawianiu kwestii ydowskiej przedstawia przeczulenie ydw i nie tej materii. Istnieje jakie nieokrelone uczucie, e nawet publiczne uycie sowa `yd" lu przedstawienie go w caej nagoci w druku jest czym niewaciwym. Grzeczne omwienia jak Hebrajczyk@ i `semita", z ktrych obydwa zostay skrytykowane jako niecise, pojawiaj si niemiao, ostronie, jak gdyby ludzie wchodzili na jakie zakazane drogi, dopki jaki odw y myliciel ydowski nie przyjdzie na odsiecz, uywajc po prostu poczciwej starej nazwy `yd". Wwczas skrpowanie znika i atmosfera staje si lejsz. Sowo `yd@ nie jest epite jest to imi staroytne i czcigodne, ktre posiada znaczenie dla kadego okresu dziejw lu dzkich, minionych, obecnych i przyszych. Wielka draliwo co do publicznego omawiania kwestii ydowskiej panuje te wrd chrzecij ol pozostawi j na mglistych kracach horyzontu swej myli, okryt milczeniem. Odgrywa tu pewn rol dziedzictwo tolerancji, ale wiksz prawdopodobnie instynktowne poczucie zwiz nych z t kwesti trudnoci. Przewanie publiczne owiadczenia chrzecijan w kwestii ydows j, maj cech wypowiedzi dyplomatyzujcych politykw lub uprzejmych mwcw obiadowych; przy aczane bywaj zazwyczaj nazwiska ydw znanych w filantropii, medycynie, literaturze, muzyce i finansach, podnoszona energia, zrczno i oszczdno narodu i kady idzie do d uczuciem, e pozbyto si grzecznie trudnej sprawy. Ale nic si przez to nie zmienia. y d si nie zmienia. Chrzecijanin si nie zmienia. yd pozostaje nadal zagadk wiata. Przeczulenie chrzecijan na tym punkcie wyraa si najdobitniej w chci milczenia, `poco tym w ogle mwi?@ oto ich stanowisko. Takie stanowisko dowodzi samo przez si, e istn eje zagadnienie, ktrego pragnlibymy unikn, gdybymy mogli. `Po co w ogle o tym mwi? y myliciel widzi jasno z niedomwie zawartych w tym pytaniu, e istnieje zagadnienie, ktrego omawianie lub przemilczenie nie zawsze zaley od woli lubicych spokj umysw. Czy istnieje kwestia ydowska w Rosji? Niewtpliwie, i to w najzajadliwszej postaci. Czy jest potrzeba rozpatrywania tej kwestii w Rosji? Niewtpliwie istnieje koniec zno badania jej z kadego stanowiska, skd moe przyj wiato i uzdrowienie. Ot liczba ludnoci ydowskiej w Rosji jest zaledwie o jeden procent wysza, ni w Stanach Zjednoczonych. Przewanej liczbie ydw powodzi si w Rosji nie gorzej, ni u nas; yli tam wprawdzie wrd ogranicze, ktre w Ameryce nie istniej, ale talent ich pozwoli im doj tgi, ktra zdezorientowaa rosyjsk przezorno. Gdziekolwiek si zwrcimy; do Rumunii, Ro Austrii czy Niemiec, gdzie tylko kwestia ydowska wysuna si na pierwszy plan zagadnie ciowych, odkryjemy, e gwn przyczyn tego jest osiagnicie przez talent ydowski potgi U nas w Stanach Zjednoczonych jest faktem, e znaczna mniejszo znikoma domieszka trz ech procent w narodzie 110-milionowym, dosza w cigu lat 50 do takiego stopnia potgi , do jakiej nie mogaby doj adna grupa innej narodowoci dziesiciokrotnie liczniejsza. en fakt wytworzy u nas kwesti ydowsk. Trzy procent domieszki jakiejkolwiek innej nar odowoci nie nastrczyby sposobnoci do komentarzy, poniewa nie spotkalibymy si z jej p dstawicielami na wszystkich wysokich stanowiskach: w najtajniejszej radzie Wielk ich Czterech w Wersalu, w radzie Biaego Domu, w trybunale najwyszym, w najtajniejs

zych zarzdzeniach dotyczcych finansw wszechwiatowych wszdzie, gdzie tylko mona dost do wadzy albo te wadzy uy. Tymczasem ydw spotykamy we wszystkich wyszych sferach, l lnie wszdzie, gdzie jest wadza. yd posiada umysowo, inicjatyw, wnikliwe przewidywani ktre niemal automatycznie wynosi go na te stanowiska, a wskutek tego jest on bard ziej widoczny, ni jakakolwiek inna narodowo. To jest wanie rdo kwestii ydowskiej. Zaczyna si ona od bardzo prostego pytania: `Cze d tak powszechnie i tak niepowstrzymanie dy do najwyszych stanowisk? Co go tam pcha ? Czemu si tam dostaje? Co tam robi? Co fakt jego tam obecnoci przynosi wiatu?" Oto pochodzenie kwestii ydowskiej. Od tych pyta przechodzi si do dalszych, a czy od powied wypada w duchu filosemickim czy antysemickim, zaley to od stopnia uprzedze, z jakimi przeprowadza si badanie, a czy wypada w duchu dobra ludzkoci, zaley to od sumy wnikliwoci i inteligencji. Wyraz `ludzko" w zwizku ze sowem `yd" nabiera jednostronnego znaczenia. W tym zestawi eniu rozumie si zazwyczaj, e naley okazywa ludzko w stosunku do ydw. Wszelako rwni cznym obowizkiem jest, aby ydzi okazywali ludzko w stosunku do innych narodw. yd przy yk zanadto uwaa siebie za jedynego pretendenta do humanitaryzmu spoeczestwa; spoecze o ma rwnie uzasadnion pretensj do tego, by yd zerwa ze sw wycznoci, by przesta stkich, by przesta uwaa grup ydowsk za jedyny cel swoich zyskw i by wreszcie zacz wistnia w tym znaczeniu, w jakim nie pozwala mu na to dotd jego wyczno, staroytne pr ctwo, e przez niego ma spyn bogosawiestwo na wszystkie narody ziemi. yd nie moe wiecznie odgrywa roli proszcego o humanitaryzm caego wiata; musi on sam ok za t cnot wobec spoeczestwa, ktre powanie podejrzewa wysze i potniejsze grupy yd yskiwanie go z bezlitosn drapienoci, co w dziejach jego rozlegego i dugotrwaego ucis moe by okrelone jako program ekonomiczny dokonany na bezsilnej ludzkoci. Prawd jest b owiem, e spoeczestwo jest rwnie bezsilne wobec doskonale zorganizowanego dzierstwa yd wskich grup finansowych, jak te bezsilne i bezbronne byy swego czasu stoczone grupy ydw rosyjskich wobec wybrykw antysemickiego posplstwa. I podobnie jak w Rosji, ubog i yd w Ameryce, te czasami cierpi za wystpki bogatego wyzyskiwacza swego bogatego w spplemieca. Niniejszy szereg artykuw spotka si ju z zorganizowan kampani prowadzon za porednic czty, telegrafu i ywego sowa, a we wszystkich tych gosach rozlegaj si uporczywe skarg i na przeladowanie. Mgby kto pomyle, e dopuszczono si bezlitosnej i strasznej napa ajbardziej godnych poaowania i bezbronnych ludzi, dopki si nie spojrzy na nazwiska m agnatw, ktrzy pisz, na finansowe stanowisko tych, co protestuj i na skad czonkowski t ch organizacji, ktrych odpowiedzialni kierownicy histerycznie daj odwoania i sprostow ania zawartych w niniejszych artykuach oskare. I zawsze na dalszym planie tej polem iki ukazuje si groba bojkotu, groba, ktra w rzeczywistoci zjawiaa si jak piecz na ego amerykaskiego wydawnictwa, skierowanego przeciw najagodniejszej choby dyskusji w kwestii ydowskiej. Jednake kwestia ydowska w Ameryce nie moe by zawsze tumiona przez groby wymierzone pr eciwko tym wydawnictwom, ktre prbuj w jaki sposb ujawnia ydowskie sprawy, ani te pr gitacyjne ogaszanie artykuw niezwykle i niezmiennie przychylnych dla wszystkiego co ydowskie. Kwestia ta istnieje i nie moe by zamaskowana przez zrczne operowanie prop agand, ani tumiona stale grobami. ydzi w Stanach Zjednoczonych daleko lepsz oddaliby swojej sprawie usug, gdyby uciszyli zbyt czste skargi na antysemityzm, gdyby przemwi li tonem szczerszym, porzucili poz bezbronnej ofiary, gdyby dali si przekona, e kwes tia ydowska naprawd istnieje i pomyleli w jaki sposb przystoi ydom, kochajcym swj na dopomc do jej rozstrzygnicia. W niniejszych artykuach uyto terminu `yd midzynarodowy". Moe on by rozumiany dwojako: jako yd, gdziekolwiek si on znajduje i jako yd, ktry sprawuje midzynarodow wadz. W nym zatargu wszechwiatowym idzie o yda w tym drugim rozumieniu i jego satelitw, bez wzgldu na to, czy to s ydzi czy te chrzecijanie. Ot ten midzynarodowy typ yda, tego grabiecy wadzy wszechwiatowej, tego obecnego posi cza i dzieryciela tej wadzy, jest bardzo nieszczliwym pokrewiestwem dla pozostaych o wspplemiecw. Najgorsz rzecz dla yda midzynarodowego patrzc ze stanowiska yda zw t fakt, e typ midzynarodowy jest rwnie ydem. A znaczy to, e typ ten nie pojawia si n zie indziej, tylko w plemieniu ydowskim. Nie ma adnego innego typu rasowego albo n arodowego, ktry mgby wyda tego rodzaju jednostki. Bowiem znaczy to nie tyko, e pomidz potentatami finansowymi znajduje si paru ydw, lecz e ci wadcy wiata s wycznie tyl . Jest to zjawisko wytwarzajce bardzo ze warunki dla tych ydw, ktrzy nie s i nie bd

y kierownikami spraw midzynarodowych, ktrzy s zwykymi ludmi, nalecymi do rasy ydows Gdyby wadza wszechwiatowa spoczywaa w rku grupy mieszanej, jak dajmy na to wyrb such arw, wwczas ydzi, ktrych przypadkowo moglibymy spotka w tych wyszych sferach finanso h, prawdopodobnie, nie staliby si powodem powstania kwestii ydowskiej; cae zagadnie nie sprowadzaoby si do skoncentrowania rzdw wiatowych w rkach garstki ludzi, bez wzgl na ich narodowo lub pochodzenie. Ale skoro rzdy wiata s ambitnym deniem urzeczywist nym jedynie przez ydw, i to za pomoc metod nie uywanych zazwyczaj przez zdobywcw wiat , staje si oczywistym, e zagadnienie musi koncentrowa si na tym godnym uwagi narodzi e. Tu nastrcza si nowa trudno, mwic o tej grupie wadcw wiata pod nazw ydw (gdy e mona wydzieli t wanie ich grup, o ktr chodzi. Bezstronny czytelnik atwo std wyw e jedynie yd znajdujcy si w usposobieniu podatnym do odczuwania obrazy, moe czu si knitym uwaajc za oskarenie osobiste to, co byo wymierzone przeciwko wyszej grupie. `D aczego w takim razie nie nazywa tej wyszej grupy finansistami, nie za ydami?@ zapyta kto moe. Dlatego, e to s ydzi. Argument, e w kadym spisie ludzi bogatych znajdzie s ej chrzecijan ni ydw, nie ma adnego znaczenia; nie mwimy bowiem jedynie o ludziach bo atych, ktrzy, wielu z nich przynajmniej dorobili si majtku, suc pewnemu systemowi, m y o tych, co rzdz a jest chyba a nadto zrozumiaym, e by bogatym nie znaczy wcale d rzdzcy wiatem posiada bogactwo, ale posiada take co wiele nad nie potniejszego. yd midzynarodowy, jakemy to ju poprzednio powiedzieli, rzdzi nie dlatego, e jest boga y, lecz dlatego, e w najwydatniejszym stopniu posiada handlowy dny wadzy talent swoj ej rasy i korzysta z lojalnoci i solidarnoci rasowej nie majcej sobie rwnej w adnej i nnej grupie ludzkiej. Innymi sowy, gdybymy przekazali dzi wadz wiatow, opanowan prz midzynarodowego, jakiejkolwiek innej najbardziej uzdolnionej handlowo grupie niey dw, caa fabryka rzdw wiata rozpadaby si w gruzy, gdy nieydom brak pewnej waciwo na to, czy jest ona bosk czy ludzk, wrodzon czy nabyt, ktr posiadaj ydzi. Oczywicie yd midzynarodowy zaprzecza temu. Nowe stanowisko, zajte przez modernistw yd wskich, polega na zaprzeczaniu, by yd mia si rni czymkolwiek od innych ludzi, za wyj em religii. `yd" powiadaj, nie jest imieniem rasy, lecz nazw wyznania, jak `episkop alianin", `katolik@, `prezbiterianin". Jest to argument uywany przez redakcje cza sopism w ydowskich protestach przeciwko nazywaniu ydami tych ich wspplemiecw, ktrzy kareni o przestpstwa. `Nie podajecie wszake klasyfikacji wyznaniowej innych areszto wanych, mwi wydawca, czemu czynicie to w stosunku do ydw?" Apel do tolerancji relig ijnej zawsze odnosi podany skutek i jest niekiedy uyteczny dla odwrcenia uwagi od in nych rzeczy. Dobrze. Jeli ydzi rni si od reszty ludzi jedynie religi, to fenomen staje si jeszcz wniejszy. Bowiem reszta ludzi interesuje si religi ydw mniej, ni czymkolwiek, co ich dotyczy. W rzeczywistoci w religii ich nie ma nic, co wyrniaoby ydw od reszty rodzaju ludzkiego, jeli idzie o moraln tre tej religii, czego najlepszym dowodem jest fakt, e wanie religia ydowska stanowi szkielet obydwu innych wielkich religii. Co wicej, st wierdzono, e pomidzy ludami, mwicymi po angielsku jest 2 mln ydw przyznajcych si do narodowoci, ale nie przyznajcych si do religii ydowskiej, a 1 mln zalicza si do agno stykw. Czy s oni przez to mniej ydami, ni tamci? Nikt tego nie przypuszcza. Wiarygod ni badacze rnic pomidzy ludmi nie przypuszczaj tego. Irlandczyk, ktry staje si oboj na sprawy Kocioa, nie przestaje by przez to Irlandczykiem i zdaje si by jednakowo pra wdziwym, e yd, ktry staje si obojtnym dla spraw synagogi, nie przestaje by ydem. On adym razie czuje, e jest ydem, i to samo czuje nieyd. Gdyby twierdzenie ydowskich modernistw byo prawdziwe, wywoaoby ono jeszcze powaniejsz yskusj, gdy z koniecznoci naleaoby wwczas przypisa opanowanie rzdw wiata przez y ii. Musielibymy wtedy powiedzie: `Ich wyszo wypywa z ich religii", a wtedy cay cia nienia przesunby si na religi, ktra daje tak potg i dobrobyt swoim wyznawcom. Lecz eczaby temu inny fakt, a mianowicie, e ci ydzi, rzdzcy wiatem, nie s nadzwyczajnie r gijni; poza tym jeszcze inny fakt wymagaby uwzgldnienia, mianowicie, e najpoboniejsi wyznawcy i najposuszniejsi obserwanci przepisw religii ydowskiej s wanie najubosi idzy ydw. Jeli szukamy prawowiernoci ydowskiej, czy krzepkiej myli Starego Zakonu, t najdziemy j nie pomidzy ydami, ktrym si powodzi, ktrzy `zunitarianizowali" sw religi ym samym stopniu, w jakim unitarianie zjudaizowali swj chrystianizm, lecz pomidzy biedakami, w ciasnych zaukach, ktrzy do dzi dnia powicaj zysk z handlu sobotniego dla zachowania szabasu. Tym na pewno religia nie zapewnia panowania nad wiatem; przeci wnie, oni zmuszeni s ponosi ofiar dla zachowania jej nietknitej przed naporem modern

izmu. Naturalnie, o ile yd rni si od reszty rodzaju ludzkiego tylko wwczas, gdy jest w zupe ej zgodzie ze swoj religi, kwestia staje si bardzo prosta. Wszelka krytyka ydw jest w takim razie zwyk bigoteri religijn i nic wicej. A to byoby niedopuszczalne. Lecz jed ozgodna opinia ludzi mylcych gosi, e ydzi rni si od innych najmniej wanie religi iksza rnica pomidzy dwiema wielkimi gaziami chrzecijastwa, ni pomidzy ktrkolwie judaizmem. Tak wic, wbrew twierdzeniu pewnych modernistw, opinia caego wiata bdzie mylaa o ydz ako o czonku rasy, ktrej trwao udaremnia wszelkie wysiki czynione dla jej wytpienia y, ktra zachowaa sw potg przez obserwowanie tych praw naturalnych, rasy, ktra wypyn zeszoci z dwiema wartociami, z monoteizmem i monogami, rasy, stojcej przed nami jako widomy znak staroytnoci, z ktrej bior pocztek niektre nasze bogactwa duchowe. O nie, bdzie zawsze myla o sobie jako o czonku ludu, narodu, rasy. I wszelkie domieszki myl i, wiary lub obyczaju nie mog tego zmieni. yd jest ydem i dopki pozostaje w granicach swych najzupeniej nietknitych tradycji, bdzie ydem. I bdzie zawsze mia prawo uwaa, em to nalee do rasy wyszej. Zatem ydzi, kierujcy wszechwiatowymi sprawami finansowymi, zajli najwysze stanowiska, midzy innymi, dziki pewnym zaletom, wrodzonym naturze ydowskiej. Kady yd posiada te waciwoci, cho nie kady w stopniu najwyszym, podobnie jak kady Anglik wada jzykiem ra, jakkolwiek nie w tym co Szekspir stopniu. Tote jest praktycznie niewykonalnym , jeli nie zgoa niemoliwym, badanie yda midzynarodowego w oderwaniu od rozlegych pods aw ydowskiej psychologii charakteru. Moemy odrzuci od razu pospolite oszczerstwo, e powodzenie ydw opiera si na nieuczciwo . Niepodobna oskara caego narodu ydowskiego, ani adnego innego narodu ryczatem. Nikt epiej od samych ydw nie wie, jak bardzo rozpowszechnionym jest pojcie, e wszystkie m etody ydowskie w interesach s nieskrupulatne. Bez wtpienia istnieje moliwo wielkiej s my nieskrupulatnoci poza aktualn nieuczciwoci prawn, ale jest rwnie moliwym, e opin akiej w tym wzgldzie od dawna uywaj ydzi, moe pyn z innych rde, ni aktualna i s Moemy wskaza na jedno z tych moliwych rde. yd w sprawach handlowych orientuje si zn e szybciej i bystrzej, ni inni ludzie. Mwi, e s narody, ktre umiej jeszcze zrczniej lowa, ale ydzi rzadko si wrd nich osiedlaj. Mona tu przypomnie synn anegdot o y echa do Szkocji. Ot ley w naturze czowieka mniej bystrego uwaanie bystrzejszego za zbyt zrcznego i pod jrzewanie jego zrcznoci i sprytu. Kady podejrzewa czowieka innego, choby nawet jego z rczno nie miaa nic wsplnego z nieuczciwoci. Umys mniej bystry skonny jest do przyp ia, e czowiek, ktry znajduje tak wiele legalnych sztuczek i wybiegw w sprawach handl owych, moe rwnie dobrze zna i uywa odpowiedniej liczby wykrtw i wybiegw nielegalny wicej, istnieje zazwyczaj podejrzenie, e ten, kto dobrze wychodzi na handlu, osiga to przez sprytne oszustwo. Ludzie uczciwi, wolno si orientujcy, szczerzy i postpujcy otwarcie i prosto, podejrzewaj zawsze czowieka, ktry wyciga korzy z interesu. ydzi, jak o tym wiadczy dowiadczenie stuleci, byli narodem zrcznym w handlu. Byli ta k zrczni, e uwaano ich za wykrtnych. Tak wic yd sta si nielubianym dla powodw hand z ktrych nie wszystkie wypyway z inteligencji lub inicjatywy jego nieprzyjaci. Wemy na przykad przeladowanie, ktrego ofiar padli niegdy kupcy ydowscy w Anglii. W d ej Anglii kupiectwo posiadao wiele tradycji. Jedna z tradycji polegaa na tym, e sza nujcy si kupiec nie szuka nigdy interesu, lecz oczekiwa, a interes sam wpadnie mu w r e. Inn tradycj byo znw przekonanie, e ozdabianie wystawy skadowej za pomoc wiate l , albo pontne rozkadanie towarw na widak publiczny jest metod podstpn i godn pogar olegajc na odciganiu odbiorcy od brata kupca. Poza tym inna jeszcze tradycja gosia, e jest rzecz jaskrawo nieetyczn i niehandlow prowadzenie w swym skadzie wicej ni jedneg rodzaju towarw. Jeli kto sprzedawa herbat, byo to wystarczajcym powodem, by nie mia zedawa yeczek do herbaty. Co do ogosze, to wydaway si one czym tak bezczelnym i zuc e opinia publiczna byaby napitnowaa kupca, ktry by chcia si posugiwa tym rodkiem m. Postpowaniem jedynie godnym kupca, byo takie zachowanie, jak gdyby zgadza si z ni echci na rozstanie ze swoim towarem. Mona sobie atwo wystawi, co si stao, gdy yd wdar si w t dungl tradycji kupieckic u pogwaci je wszystkie. W owych czasach tradycja posiadaa si objawionego prawa moraln ego, tote wskutek swej inicjatywy yd by uwaany za wielkiego przestpc. ydowi zaleao , aby swj towar spieniy. Gdy nie mg sprzeda odbiorcy jednego artykuu, mia w pogoto zaofiarowania mu inny. ydowskie skady stay si bazarami, poprzednikami naszych wielk

ich wspczesnych magazynw, co byo zamaniem tradycji angielskiej, e jeden skad powinie osiada tylko jeden rodzaj towaru. yd goni za interesem, szuka go, zdobywa. By on twr sady `szybki obrt drobny zysk". By on inicjatorem nabywania towarw na raty. Nie mg z ie zastoju w interesie i czyni wszystko, aby go wprawi w ruch. On najpierwszy posugiw a si reklam handlow w czasach, gdy nawet publiczne ogoszenia w druku adresu swego ska u byo uwaane za zaznaczenie wobec publicznoci, e si jest w trudnym pooeniu finansowy si jest w przededniu bankructwa i e si prbuje ostatniego rozpaczliwego rodka ratunku , jakiegoby nie uy aden szanujcy si kupiec. Byo niesychanie atwo utosami t energi z nieuczciwoci. W przekonaniu kupca angielsk prowadzi nieuczciw gr. W rzeczywistoci usiowa on tylko zagarn t gr w swoje rce, totnie udao. yd zawsze wykazywa t sam zrczno. Jego zdolno orientowania si w prdach pieninyc al do instynktu. Jego osiedlenie si w jakim kraju stanowio now podstaw, na ktrej jego wspplemiecy mogli operowa. Czy to przez naturalny rozwj zdolnoci wrodzonych, czy te i wiadomemu planowi jednoci i lojalnoci narodowej, wszystkie ydowskie grupy handlowe utrzymyway pomidzy sob kontakt, a gdy te grupy wzrastay w bogactwa, powag i potg, w ar nawizywania stosunkw z rzdami i wielkich interesw w pastwach, w ktrych dziaay, one po prostu potg grupy centralnej bez wzgldu na to, gdzie si ona znajdowaa, w Hiszp anii, w Holandii, czy te w Anglii. wiadomie, czy te niewiadomie, wytworzyy one cilej pjni, ni oddziay jakiegokolwiek innego przedsibiorstwa, gdy cement jednoci rasowej, splnej narodowej przynalenoci i braterstwa z samej natury rzeczy nie mog istnie midzy nieydami w tym stopniu, w jakim istniej wrd ydw. Nieydzi nigdy nie myl o sobie jak dach i nie uwaaj nigdy, by byli winni cokolwiek drugiemu nieydowi jako takiemu. Dlat ego te byli dogodnymi ajentami do wykonywania planw ydowskich w czasach i miejscach , gdzie byo niepodanym, by ydowscy kierownicy wystpowali publicznie, a nigdy za nie b li szczliwymi wspzawodnikami ydw na polu rzdw wszechwiatowych. Z tych oddzielnych ugrupowa ydowskich pyna sia do grupy centralnej, gdzie przebywali aczelni bankierzy i naczelni analitycy panujcych stosunkw. I odwrotnie, z grupy ce ntralnej do poszczeglnych ugrupowa pyny nieocenione informacje i pomoc w razie potrze by. Nietrudno tedy zrozumie, dlaczego wobec tych warunkw nard, ktry le si obchodzi z mi, by skazany na kar, a nard ktry im ustpowa, by przez nich faworyzowany. Stwierdzo te wiarygodnie, e dali oni niektrym narodom odczu potg swego niezadowolenia. Jeli ten system istnia dawniej, to dzi istnieje bardziej ni kiedykolwiek. Mimo to dz i jest bardziej ni kiedykolwiek zagroony. Pidziesit lat temu gwnym co do znaczenia esem byo midzynarodowe bankierstwo, opanowane gwnie przez ydw, jako wszechwiatowych dlarzy pienidzy. Sprawowao ono wadz nad rzdami i finansami na caym wiecie. A potem z ia si rzecz nowa, przemys, ktry rozpowszechni si do rozmiarw nieprzewidzianych przez jwikszych prorokw i badaczy. Z chwil, gdy przemys wzrs w si i potg, sta si wiel przycigajcym bogactwo wiata nie dlatego jedynie, aby posiada pienidze, ale by kaza im pracowa. Wytwrczo i zysk z wytwrczoci zamiast poyczania pienidzy i zysku z poyczek i na czas pewien gwn metod finansow. Wybucha wojna, w ktrej dawni maklerzy wszechw odegrali niewtpliwie wybitn rol. A dzi dwie siy, przemys i finanse tocz ze sob walk rozstrzygnie, co wemie gr, czy finanse czy twrczy przemys. Jest to wanie jeden z tyc ierwiastkw, ktre prowadz kwesti ydowsk, przed sd opinii publicznej. Stwierdzi to i dowie bdzie niczym wicej, jak tylko ustaleniem wyszoci ydowskiego uz enia. Oczywicie niepodobna powiedzie, e poniewa ydowi powodzi si nadzwyczajnie, nale o powcign. Bdzie rwnie niezgodne z prawd, gdy powiemy, e koordynacja dziaalnoci ya na og rzecz dla wiata szkodliw. Da si moe wykaza, e dotychczas bya ona poyte a nie mona oskara ani potpia. Jeli w ogle wyniknie jaka kwestia natury moralnej, mo dotyczy jedynie uytku czynionego z osignitego powodzenia. Po ustaleniu poprzedzajcych faktw cae zagadnienie sprowadza si jedynie do tego: Czy yd moe postpowa, jak postp tychczas, czy te jego obowizek wobec reszty ludnoci nakazuje mu czyni inny uytek z os ignitego powodzenia? To zagadnienie oczywicie prowadzi do dalszej dyskusji, a take do zebrania pozostayc h nici dyskusji obecnej, co bdziemy prbowali uczyni w nastpnych artykuach. `Do tego celu musimy si organizowa. Organizowa si w pierwszym rzdzie tak, aby dowie u rozmiarw i natenia naszej dzy swobody. Nastpnie za organizowa si tak, aby mc da adane przez nas rodki i mc je wyzyska...@ `Organizujmy si, organizujmy, organizujmy dopty, dopki kady yd nie powstanie i nie zo

stanie policzonym po naszej stronie, lub te nie owiadczy si wiadomie lub bezwiednie przeciwko swemu wasnemu narodowi". Ludwik D. Brandeis, Sdzia Sdu Najwyszego Stanw Zjednoczonych, `Syjonizm@, str. 113, 114. Rozdzia V Czy antysemityzm pojawi si w Stanach Zjednoczonych? Ktokolwiek prbuje zabiera gos w dyskusji nad kwesti ydowsk w Stanach Zjednoczonych lu gdzie indziej, musi by przygotowany na to, e go nazw antysemit. Nie otrzyma on zacht y ani od ludzi ani od prasy. Ludzie, ktrzy w ogle zdaj sobie spraw z istnienia tej k westii, wol poczeka, aby si przekona, jak si to wszystko skoczy, za prawdopodobnie a jedno czasopismo w Ameryce, a z pewnoci adne z tych, ktre s porednikami ogoszeniowym zwanymi `magazines@, nie omieli si nawet szeptem odwanie przyzna, e kwestia taka istn ieje. amy prasy oglnej stoj dzi otworem dla przesadnych artykuw na pochwa wszystkie ydowskie, (czego prbki mona oglda niemal wszdzie) a prasa ydowska w Stanach Zjednoc ych liczebnie bardzo silna, wzia sobie za zadanie udzielania nagan. Naturalnie, jedynym moliwym wytumaczeniem podjcia dyskusji w kwestii ydowskiej, jest to, e kto pisarz, albo wydawca, albo zainteresowany wdanej sprawie, jest ydoerc. Ta myl zdaje si by ustalon; utrwalia si ona w ydach dziedzicznie; utrwala si w nieydz omoc propagandy przekonanie, e wszelkie pismo, ktre nie rozpywa si w syropie sodyczy obec tego, co ydowskie, zrodzio si z przesdw i nienawici. Jest zatem pene kamstw, o insynuacji i zawiera podeganie do pogromu. Wyraenia te s wzite bez wyboru na chybi t rafi i z artykuw w prasie ydowskiej. Wydaje mi si koniecznym, by nasi ydowscy wspobywatele rozszerzyli swoj klasyfikacj ni dw tak, iby zawieraa rwnie i t ich klas, ktra uznaje istnienie kwestii ydowskiej, ec tym samym do antysemitw. Wrd samych ydw zarysowuj si cztery rne partie. Po pierwsze ydzi, ktrych namitnym zachowywanie ydowskiej wiary i ycia bez wzgldu na ofiary z popularnoci lub powodzeni a; po wtre, ydzi, ktrzy gotowi s do poniesienia wszelkich ofiar dla zachowania relig ii ydowskiej; po trzecie, ydzi, ktrzy nie maj w adnym kierunku bardzo ustalonych prze kona, lecz s oportunistami i chc zawsze dy w kierunku powodzenia; wreszcie po czwarte ydzi, ktrzy wierz i gosz, e wyrwnanie rnic pomidzy ydami a reszt ludzi moe na z wchonicie narodu ydowskiego przez inne narody. Ta ostatnia grupa jest najsabsza, n ajbardziej niepopularna i najmniej ze wszystkich zasugujca na uwag. Wrd nieydw, gdy idzie o t specjalnie kwesti, istniej tylko dwie partie: ci, co nie l dw, nie umiejc powiedzie dlaczego i ci, co s skonni do obstawania za susznoci bez w na to, czy bdzie ona przypadkowo odpowiadaa im, czy te nie, i ktrzy uznaj, e kwestia owska stanowi co najmniej zagadnienie. Oba te pogldy, skoro tylko wystpuj jawnie, p odlegaj zarzutowi `antysemityzmu". Okreleniem `antysemityzm" szafuje si nazbyt hojnie. Winno ono by stosowane dla ozna czenia prawdziwie antyydowskiego kierunku, polegajcego na namitnym uprzedzeniu. Uywa ne bez rnicy w stosunku do wszystkich, ktrzy prbuj dyskutowa o charakterystycznych ce hach ydw i o ich wszechwiatowej potdze, moe z czasem zosta przywrconym do czci i pow a. Antysemityzm we wszystkich niemal swych postaciach, musi przyj do Stanw Zjednoczony ch, co wicej, mona powiedzie, e jest tu ju dzisiaj i by od dawna. Jeli przyczepimy d iego niewaciw etykiet, wwczas Stany Zjednoczone nie bd mogy dokona w nim przemian, uskuteczniy w tylu innych ideach, ktre przywdroway tu w swej podry dookoa wiata. 2 Poyteczn usug moe by w tym wzgldzie ustalenie czym nie jest antysemityzm. 1) Nie jest on uznaniem istnienia kwestii ydowskiej. Gdyby tak byo, wwczas naleaoby u waa za postanowione, e og narodu amerykaskiego stanie si antysemickim, poniewa zacz znawa istnienie kwestii ydowskiej, i bdzie utrwala si w tym przekonaniu coraz bardzie j, w miar jak kwestia ta bdzie mu si praktycznie narzucaa w rozmaitych wypadkach ycia

. Kwestia ta istnieje. Moemy szlachetnie zamyka na ni oczy. Moemy niemiao milcze o n . Moemy nawet nieuczciwie zaprzecza jej istnieniu. Ale ona jest. Z czasem wszyscy bd musieli to przyzna. Z czasem grzeczne `sza! sza!" sfer przeczulonych lub oniemiel onych bdzie zbyt sabe, by j stumi. Ale uzna t kwesti nie znaczy bynajmniej, bymy m ruszy na wypraw nieprzyjani i nienawici przeciwko ydom. Bdzie to jedynie znaczyo, e en prd tendencji, ktry przepywa przez nasz cywilizacj, wzmg si o tyle, e zwrci n ag, e wymaga jakiego postanowienia, wymaga wyboru polityki, ktra nie bdzie powtarzaa przeszoci, a zarazem zaegna moliwe niebezpieczestwo spoeczne na przyszo. 2) Dalej, publiczne omawianie kwestii ydowskiej nie jest antysemityzmem. Jawno jest higieniczna. Rozgos nadany kwestii ydowskiej, i pewne pogldy na t kwesti, byy bardzo faszywe. W prasie ydowskiej bya ona omawiana obszerniej ni kiedykolwiek indziej, ale bez naleytego spokoju i szerokoci pogldu. Dwie nuty dominujce powtarzaj si one sta w prasie ydowskiej z monotonn regularnoci to niesprawiedliwo nieydw i przesdy ch . S to widocznie dwa najgwniejsze pogldy na ycie, jakie narzucaj si ydowskiemu publ , gdy patrzy na swj wasny nard. Naley stwierdzi z ca powcigliwoci, e szczliwi sa ydowska nie rozchodzi si zbyt szeroko pomidzy nieydami, gdy jest to prawdopodobnie jedyna istniejca w Stanach Zjednoczonych agencja, ktra nie zmieniajc w najmniejsze j rzeczy swego programu, moga wznieci uczucia antyydowskie przez samo tylko szerzen ie swych publikacji wrd nieydw. Pisarze ydowscy, piszcy dla ydw, przedstawiaj niez eria dla bada nad samowiedz rasow i towarzyszc jej pogard ras innych. Prawda, e w o h publikacjach Ameryka jest stale chwalona, ale nie ta Ameryka, ktra jest ojczyzn narodu amerykaskiego, lecz raczej Ameryka, jako dogodna dla ydw. Co si tyczy prasy codziennej, to nie byo w niej wcale powanej dyskusji. Nie jest to ani dziwne, ani naganne. Prasa codzienna omawia sprawy, ktre ju naleycie dojrzay. J eli w ogle wspomina o ydach, posuguje si odpowiednimi gotowymi na t okazj frazesami: mienia szereg nazwisk ydowskich, synnych w historii i koczy zazwyczaj pochlebn wzmia nk o niektrych ydach miejscowych penych chwalebnych zalet, ktrych ogoszenia mona nie dko znale w innym dziale tego pisma. Jednym sowem powiedzie mona, e rozgos, nadawan as caej kwestii, polega na niezasuonym krytykowaniu nieydw przez pras ydowsk i na n nych pochwaach ydw ze strony prasy nieydowskiej. Tote niezalene usiowania nadania kw ii jawnoci nie mog by zoone na karb antysemityzmu, choby nawet ujawnienie niektrych tw miao urazi wraliwo ydowskich czytelnikw. 3) Nie jest antysemityzmem twierdzenie, e zagranic w kadej stolicy cywilizacji istn ieje podejrzenie, u niektrych za ludzi powanych nawet pewno, i przeprowadza si plan dnicia wiatem nie przez zdobycze terytorialne, nie przez okupacj wojskow, ani nawet przez opanowanie rzdw, ani nawet przez wadz ekonomiczn w naukowym znaczeniu tego sowa lecz przez owadnicie machin handlu i giedy. Nie jest antysemityzmem mwi o tym, ani d starcza dowodw na poparcie tego twierdzenia. Tymi, ktrzy mogliby odeprze ten zarzut, gdyby nie by prawdziwym, s sami ydzi midzynarodowi, ale go nie odparli. Tymi, ktrzy mogliby najlepiej dowie jego prawdziwoci, s ci ydzi, ktrych ideay ogarniaj dobro ca zkoci, nie za dobro jednej tylko rasy, ale nie dowiedli jej. Moe powstanie kiedy pro rok, ktry ujrzy, e obietnice dane narodowi (rzekomo) wybranemu nie dadz si urzeczywi stni za pomoc metod Rotschildw i obietnica, i przez Izraela bogosawione bd wszystki ody, nie zostanie speniona przez ujarzmienie wszystkich narodw przez Izraela; gdy ten czas nadejdzie, moemy spodziewa si skierowania energii ydowskiej do innych kanaw, ktre osusz obecne rda kwestii ydowskiej. Zanim to jednak nastpi, nie jest antysemity m, a przeciwnie, moe nawet okaza si usug w stosunku do ydw, rzucenie wiata na zami e rzdz pewnymi wyszymi ich sferami. Jeli poprzednie twierdzenia s suszne, wwczas okrelenie `antysemicki@ tak szczodrze ud zielane niniejszym artykuom, zdradza gorsze zamiary u krytykw ni u autora. Ale dosy na tym. Jeszcze wiele pozostaje do zrobienia, a to, czego ju dokonano, polega na tym, co pozostanie, gdy przebrzmi pochwaa przyjaci i nagana wrogw. 3 Antysemityzm ogarnia bez kwestii w rnych epokach znaczne odamy ludzkoci, paczc pogld kalajc charaktery i plamic rce swych ofiar, lecz najbardziej zdumiewajc rzecz, jak o m mona powiedzie, jest to, e nie da nigdy adnej korzyci tym, co go uywali i nigdy ni go nie nauczy ydw, przeciwko ktrym by skierowany. Jest bardzo wiele stopni antysemityzmu, z ktrych niektre przytocz:

1) Jest przede wszystkim ten stopie antysemityzmu, jeli si mona tak wyrazi, ktry pole a na prostej antypatii do yda osobicie, bez wzgldu na to, kim on jest. Antysemityzm ten spotka mona czsto wrd wszystkich warstw ludowych. Najczciej jednak spotka si ona u tych ludzi, ktrzy mieli przewanie bardzo niewiele do czynienia z ydami. Zaczyn a si to czstokro w dziecistwie od instynktownej niechci do sowa `yd@. Wzmaga si prz zywe uywanie nazwy `yd@ jako epitetu, albo jako oglnego okrelenia niepopularnych pra ktyk. Uczucie to niezbyt si rni od uczucia, istniejcego wzgldem nieydw, co do ktryc uje to samo przekonanie, z t wszake rnic, e rozciga si ono na ras nieznanych ydw nych, nie za do jednostek znanych, ktre mogyby usprawiedliwi tego rodzaju uczucie. S ympatia nie jest od nas zalen, natomiast jest ni panowanie nad uczuciem sympatii. K ady sprawiedliwy czowiek musi niekiedy zastanowi si nad tym, e osoba, wzgldem ktrej zuwa antypati, moe by rwnie dobra, a moe lepsz od niego samego. Nasza niech rejestr ylko rezultaty pocigu lub odrazy, ktre wynikaj pomidzy dan osob a kim drugim, nie oz za to wcale, by nielubiana osoba miaa zasugiwa na antypati. Naturalnie, gdy z t insty nktown odraz do spoecznego kontaktu z ydami czy si rozum, zapobiega on uprzedzeniom, jwszy oczywicie tych ludzi, ktrzy uwaaj, e wrd ydw nie ma jednostek, zasugujcyc , jest to stanowisko kracowe i skadajce si z innych pierwiastkw poza naturaln niechc est moliwym take, e niektrzy ludzie nie lubi ydw, nie bdc antysemitami. Co wicej, o si zdarza, e i zjawisko to staje si coraz pospolitszym, e nawet inteligentni i wyk sztaceni ydzi nie przestaj w swym wasnym rodowisku, czynic wyjtek dla osb wybitnie ralnych. Fakt ten domaga si komentarzy co do obyczajw i charakterystycznych cech zwykego oso bnika z rasy ydowskiej, wypadkw zachowania si najbardziej racych i ktre sami ydzi na ej krytykuj, ale wyjanie tych udzielimy pniej. 2) Drugi stopie antysemityzmu moe by nazwany wrogoci i nienawici Naley zaznaczy, ktrej mwilimy wyej, nie jest nienawici, niekoniecznie jest take wrogoci. Mona nie u do herbaty, nie trudzc si rwnoczenie, aby go nienawidzi. Niewtpliwie jednak s ludz ktrzy pozwolili swej antypatii rozrosn si do rozmiarw uprzedzenia, poniewa doznali p zykroci przy praktycznym zetkniciu z osobnikami rasy ydowskiej. Prawdopodobnie co n ajmniej milion Amerykanw doprowadzonych do ostatecznoci tej zimy przez ydowskich ku pcw stao si ydoercami i mog by uwaani przynajmniej za antysemitw w zarodku. Jest t rsze przede wszystkim dla osb, ktre ywi tego rodzaju uczucia. Jest to zem dlatego, e dbiera umysowi zdolno inteligentnego badania faktw, ktre skadaj si na kwesti ydow dlatego, e uniemoliwia sprawiedliwe w stosunku do nich postpowanie. Dla swego wasne go dobra winno si nie dopuci, by namitno odchylaa ostrze umysu przy badaniu tej kwe Hazardowym jest bieg, gdy motor stanowi nienawi. Wrogo przebywa zawsze w bliskim ssi edztwie ydw, a przyczyna tego zjawiska stanowi zagadk wiekw. Sama natura ydowska, jak dowodzi tego historia staroytna i wspczesna, nie jest wolna od nienawici, a wskutek tego budzi i wywouje poniekd wrogo, przy zetkniciu z tymi rasami aryjskimi, ktre id swymi wasnymi naturalnymi popdami nietamowanymi przez wpywy kulturalne i etyczne. Ten odwieczny konflikt ydowski zastanawia umysy caych pokole uczonych. Niektrzy tuma o w duchu biblijnym przeklestw Jehowy, cicych na narodzie wybranym... za nieposuszest o prawom, dziki ktrym byby go uczyni prorokiem wiata. Jeli tak by musi, jeli stanow cz dziedzictwa ydw, to sprawdzioby si na nich powiedzenie chrzecijaskie, a zaraz ne: `Zgorszenie by musi, ale biada czowiekowi, przez ktrego zgorszenie to przychodz i@. 3) W niektrych krajach w rozmaitych czasach to uczucie nienawici wybuchao w postaci morderczych gwatw, ktre jak na og kady gwat fizyczny, budzio oburzenie i zgroz ca oci. Jest to skrajna forma antysemityzmu i podawanie u nas, czy te gdziekolwiek in dziej kwestii ydowskiej pod publiczn dyskusj, spotyka si zawsze z zarzutem o podniec anie do zbrodniczych wybrykw. Nie ma oczywicie usprawiedliwienia dla tego rodzaju ekscesw, ale wyjani si one dadz zupenie dostatecznie. ydzi tumacz je zazwyczaj prz eligijnymi, a nieydzi buntem przeciwko jarzmu ekonomicznemu, narzuconemu ludowi p rzez ydw. Jest faktem zdumiewajcym, e gdy wemiemy dla przykadu jeden kraj, to okolice Rosji, gdzie rozruchy antysemickie przybray najostrzejsz form, s zarazem najbardziej kwitncymi, najbogatszymi, przy czym ten dobrobyt i rozkwit s jak najbardziej, ocz ywicie, spowodowane przez ydw, e owiadczyli oni otwarcie, i posiadaj wadz pogren lic Rosji na powrt w letarg handlowy o ile by tylko zechcieli je opuci. Daremnym byo by przeczy temu twierdzeniu. Potwierdzali to niejednokrotnie ludzie, ktrzy wyjedali do Rosji, peni oburzenia na zachowanie Rosjan wobec ydw, na podstawie wiadomoci zacz

erpnitych z prasy anglosaskiej i powracali do kraju z zupenie nowym pogldem na przy czyn tych ekscesw, jakkolwiek nie usprawiedliwiali ich charakteru. Bezstronni obserwatorzy przekonali si rwnie, e niektre z tych ekscesw byway sprowoko e przez samych ydw. Jeden z korespondentw, znany powszechnie z namitnej obrony ydw, p zeladowanych w Rosji, bywa zawsze ostatnio atakowany przez ydw, ilekro stwierdza tego rodzaju fakty, mimo protestw z jego strony, e jeli nie bdzie mwi prawdy, gdy ydzi ni aj susznoci, nikt nie bdzie mu wierzy, gdy bdzie zapewnia, i s oni bez zarzutu, na dy, kiedy to bdzie zgodne z prawd. Do dnia dzisiejszego ydzi niechtnie przyznaj, by m ogli w czymkolwiek zasugiwa na nagan. Musz oni by zawsze uniewinnieni, bez wzgldu na o, kto zostanie potpiony. Rys ten musi by wykorzeniony zanim ydzi bd zdolni jeli to ogle kiedykolwiek nastpi dopomc do usunicia cech charakterystycznych, ktre wywouj sunku do nich antagonizm innych narodw. Mona powiedzie, e na caym wiecie niech prze ydom posiada podoe ekonomiczne. Nasuwa si tu pytanie: czy zatem ydzi maj samowolnie o niepowodze, czy zaprze si swego talentu, czy wyrzec si dobrobytu swego powodzenia, dla zdobycia sympatii innych narodw? Pytania te poddane bd pod dyskusj pniej. Co do przesdw religijnych, ktre ydzi z reguy chtnie wysuwaj na plan pierwszy, mona rdzi z ca pewnoci, e w Stanach Zjednoczonych one nie istniej. ydzi jednak zarzucaj rykanom z tak swobod, jak Rosjanom. Kady czytelnik moe stwierdzi na sobie niesprawied liwo tego zarzutu. Moe on to uczyni z ca atwoci zapytujc siebie, czy w cigu cae iedykolwiek uczucia niechci wobec ydw z racji ich religii. W mowie wypowiedzianej n a swym ydowskim zgromadzeniu i powtrzonej przez ydowsk pras, mwca, yd, stwierdzi, 100 przechodzcych ulic chrzecijan na chybi trafi zagadn, kto to jest yd, wikszo aaby: `Jest to morderca Chrystusa". Jeden z najbardziej znanych w Stanach Zjednoczonych i szanowanych rabinw, powiedz ia niedawno w publicznej przemowie, e dzieci w szkoach niedzielnych ucz si uwaa yd rdercw Chrystusa. Powtrzy on to w rozmowie prywatnej w kilka tygodni pniej. Na og chrzecijanie mogliby prawdopodobnie zawiadczy, e nie syszeli tego okrelenia p em, zanim je przeczytali w skardze ydowskiej, i e w kadym razie oni sami nigdy go n ie uywali. Zarzut jest bezsensowny. 2 mln dzieci, uczcych si obecnie w chrzecijaskich szkoach niedzielnych w Stanach Zjednoczonych i Kanady, mog zawiadczy, czy dano im t am tak wskazwk. Wszyscy stwierdz bez wahania, e w adnym odamie wiary chrzecijaskie a adnych uprzedze przeciwko ydom z powodu ich religii. Przeciwnie, panuje tam nie t ylko uczucie zobowizania wobec ydw, lecz nawet poczucie pewnej wsplnoci w religii. Sz koy niedzielne wszystkich wyzna chrzecijaskich na wiecie, spdziy w tym roku sze mi d midzynarodow nauk, pync z ksig Sdziw, Ruth, Samuela i Krlw, i kady rok szkoln przeznaczony na nauk Starego Testamentu. Tak, e nawet wielu mylcych chrzecijan zastan awia si, nad akcentowaniem tak mocnym Starego Testamentu w chrzecijaskiej nauce z n ieukrywanym podejrzeniem. Tutaj jednake tkwi co, nad czym winni si zastanowi ydowscy przywdcy religijni: wicej wnej goryczy uprzedze religijnych istnieje przeciwko chrzecijastwu ze strony ydw, ni iedykolwiek istniao we wszystkich wyznaniach chrzecijaskich w Ameryce przeciwko ydom . Wemy po prostu amerykask pras wyznaniow i porwnajmy j pod tym wzgldem z pras yd rzymamy dostateczn odpowied. Ani jednemu wydawcy amerykaskiemu nie przyszoby do gowy uwaa za chrzecijaskie i rozumne napadanie na religi ydowsk, gdy tymczasem szeciomie przegld prasy ydowskiej dostarczyby mnstwo przykadw napaci i uprzedze po tamtej st . Co wicej, adne rozgoryczenie religijne w Ameryce nie osiga w najmniejszym stopniu tych rozmiarw, co rozgoryczenie ydw wzgldem yda, ktry przyj chrzecijastwo. Docho rawie do jakiej witej `vendetty". Chrzecijanin moe sta si `prozelit@ ydowskim i je wy bywaj uszanowane; nie praktykuje si to nigdy w tym wypadku, gdy yd staje si chrzec ijaninem. Odnosi si to zarwno do prawowiernego jak i do liberalnego odamu ydostwa. N ie religia zapewnia dzi ydowi przewag, lecz co zupenie innego. A jednak, gdy tylko yd i przekonywuj si o nieprzyjaznym w stosunku do siebie nastroju, powtarzaj z niezmie rn jednostajnoci, e wypywa on z trzech przyczyn, z ktrych najpierwsz i najwaniejsz ch religia. Jest moe pocieszajc dla ydw myl, e cierpi za wiar, ale jest nieprawdzi ozumny yd musi o tym wiedzie. Kady yd powinien te wiedzie, e wrd wszystkich wyzna chrzecijaskich, ktre uznaj oytne proroctwa, zbudzio si wielkie zainteresowanie przyszoci ludu ydowskiego. Ludzi zytajcy Bibli, pamitaj o tym, e otrzymali oni obietnice odnoszce si do ich zadania n ecie i istnieje wiara, e te proroctwa si speni. Przyszo ydw, jak mwi proroctwa, ana z losami naszej planety, a chrzecijanizm w swym znacznym odamie przynajmniej p

rotestantyzm uwaa, e przyjdzie jeszcze odrodzenie narodu wybranego. Gdyby og ydw wi ia z jak sympati i zrozumieniem badane s przez chrzecijanizm wszystkie proroctwa ich dotyczce, gdyby wiedzieli jak silna wiara istnieje, e te proroctwa si speni i e ydom one jest odda wielkie usugi spoeczestwu ludzkiemu, patrzyliby prawdopodobnie na chrz ecijastwo innymi oczyma. Dowiedzieliby si przynajmniej, e chrystianizm nie przypuszc za, by to on wanie mia by narzdziem nawrcenia si ydw punkt, co do ktrego przyw peniaja tragiczny bd i ktry doprowadza ich do najwikszego rozgoryczenia lecz zalee bdzie od zupenie innych narzdzi i warunkw, ktrych roztrzsanie nie ley w ramach ninie ego artykuu. Jest godnym zaznaczenia, e istnieje faza antysemityzmu, majca zwizek z religi, ale n ie w tym znaczeniu omawianym w tym artykule. S mianowicie ludzie, zreszt bardzo ni eliczni i o dnociach ateistycznych, ktrzy utrzymuj, e wszelka religia jest hab, e mysem ydw, majcym na celu uwikanie umysw ludzkoci w denerwujce przesdy. Ten pogl nie mia adnego wpywu na wynik oglny. Jest to pogld skrajny. 4 Ot, ktra z tych postaci antysemityzmu ujawni si w Ameryce? Jeli pewne tendencje bd t nadal, jak to jest prawie pewnym, jak posta przybierze nastrj wobec ydow? Moemy by p wni, e w adnym razie nie bdzie to forma masowych gwatw. Jedyn uzewntrzniajc si ob j masow, jest akcja samych ajencji ydowskich, w stosunku do kadej osoby i instytucji , ktra omiela si zwrci uwag publiczn na kwesti ydowsk. 1. Antysemityzm przyjdzie do Ameryki, poniewa zazwyczaj wszystkie emocje i idee o biegaj wiat ze wschodu na zachd. Na pnoc od Palestyny, gdzie ydzi najduej przebywal dzie obecnie znajduj si w wielkiej liczbie, antysemityzm przybra wyrane formy i panu je w ostrej postaci. Na zachodzie, w Niemczech, zaznacza si wyranie, ale dotychcza s nie nosi cech gwatownoci. Jeszcze dalej na zachd, w Wielkiej Brytanii, zaznacza si on, lecz z powodu stosunkowo niewielkiej liczebnoci ydw na Wyspach Brytyjskich oraz ich koalicji z klas rzdzc, jest to raczej uczucie ni ruch. W Stanach Zjednoczonych n ie jest skrystalizowany, ale przejawia si w niepokoju, zaciekawieniu, wyranym tarc iu pomidzy tradycyjn tendencj Amerykanw do tolerancji a ich poszanowaniem dla faktw. Poniewa kwestia ta bdzie nabieraa w Ameryce coraz silniejszego natenia, zatem przysto i ludziom przewidujcym pomin krtkowzroczne protesty samych ydw, i czuwa nad tym, aby estia ydowska nie pojawia si wrd nas, jak w tylu innych krajach, w najgorszej i najni ebezpieczniejszej postaci. Jest publicznym obowizkiem uchwyci zagadnienie to od po cztku i e si tak wyra, wywiczy, wytresowa je, czyli, inaczej mwic, przygotowa si mogli postawi je u nas w formie, ktra by stanowia wzr dla innych krajw, ktra by dost rczya im zasadniczego materiau do ostatecznego jej rozwizania. A sta si to moe tylko rzez przedstawienie, uznanie i leczenie surowca jawnoci zagadnienia, przed ktrym d otychczas cofay si bezradnie inne narody, z braku, bd szczerej chci, bd to rodkw d rcia do gwnego rda trudnoci. 2. Drug przyczyn pojawienia si u nas kwestii ydowskiej bdzie planowany wielki napyw do Ameryki. W tym roku przybdzie tu prawdopodobnie milion ydw, co podniesie liczb na szej ludnoci ydowskiej do 4,5 mln. Bdzie to nie tylko imigracja ludzi, ale imigracj a idei. aden pisarz ydowski nie powiedzia nam dotd, w sposb systematyczny, co yd myl nieydach, jaki jest jego wewntrzny pogld na nieydw. S wszake pewne dane po temu, ja lwiek nie mona si pokusi o odtworzenie stanowiska ydw wobec nieydw. Jaki yd powini am to powiedzie, ale prawdopodobnie wyparby si go jego wasny nard, gdyby zechcia wywi si z tego zadania na podstawie cisych faktw. Ot ci ludzie przybywaj tu, patrzc na nieydw jako na dziedzicznych swych wrogw, do cz by moe maj suszne powody, a ywic to przekonanie, bd regulowali swoje postpowanie ktry to ujawni. Nie bd za ci ydzi tak bezsilni i bezradni, jak si wydaje. W Polsce, dzie jakoby ydzi mieli by podczas wojny wyzuci ze wszystkiego, zjawiaj si ich codzie nnie w konsulacie setki, celem uzyskania paszportu na przejazd do Ameryki. Jest to fakt znamienny. Pomimo swych gonych cierpie i ubstwa, s zdolni do odbycia dalekiej podry i do starania si o pozwolenie na t podr. aden inny nard nie byby finansowo do podrowania w takiej liczbie. Ale ydzi s do tego zdolni. Jest rzecz oczywist, e ni zyni tego za fundusze dobroczynnoci publicznej. Potrafili utrzyma si na powierzchni podczas nawanicy, ktra zatopia inne narody. Wiedz o tym i ciesz si naturalnie z tego. Te same myli i uczucia, jakie ywi wzgldem narodw wrd ktrych przebywaj obecnie, prz

i ze sob do nas. Mog wznosi wiwaty na cze Ameryki; bd oni posiadali osobiste i wyrob e zdanie o wikszoci narodu amerykaskiego. Mog figurowa na spisach jako Rosjanie lub P olacy, albo jeszcze inaczej, ale bd ydami z peni wiadomoci ydowskiej, i dadz nam t Wszystko to musi wyda skutki. I nie jest adnym przesdem rasowym przygotowywa si do te go, i zwraca si do samych ydw amerykaskich, z wezwaniem, by rozwayli ten fakt i dopom gli do rozstrzygnicia zagadnienia, ktre si nastrcza. 3. Kada idea, ktra panowaa w Europie, doznaa przeksztacenia z chwil, gdy zostaa prze siona do Ameryki. Tak byo z ide wolnoci, z ide rzdu i wojny. To samo bdzie z antysemi yzmem. U nas skoncentruje si cae to zagadnienie, jeli bdziemy mdrzy, jeli nie bdziem i go obawiali, zostanie ono u nas rozstrzygnite. Pewien nowy pisarz ydowski powiedz ia: `ydostwo oznacza dzi przewanie ydostwo amerykaskie... wszystkie dawne centra ydo ie zostay zburzone podczas wojny i przeniesione do Ameryki@. Zagadnienie to narzu ci nam si samo czy zechcemy, czy nie. W jaki sposb ono si rozwinie? Wiele zaley od tego, ile dokonamy, zanim stanie si ono bardzo silne. Mona wszake przewidzie, e pierwszym objawem, jaki si ukae, bdzie bard silne oburzenie na pewne handlowe sukcesy ydowskie, zwaszcza za na solidarn akcj, dzi i ktrej zostan osignite. Nard nasz widzi przed sob nard w narodzie, w takim znaczeni w jakim nie byli nigdy Mormoni, i nie bdzie mu si to podobao. Mormoni dokonali `exo dus@; Izrael wraca do Egiptu, by go ujarzmi. Drugim objawem, ktry niewtpliwie wystpi, bdzie przesd i podniecenie uprzedze. Wikszo ie zawsze suszno, ale nie zawsze ta wikszo jest rozsdna. Przesdy, ktrych istnieni j zarwno ydzi jak i nieydzi, mog sta si silniejsze, wystpi ostrzej, ku utrapieniu stron, bowiem ani podmiot ani przedmiot przesdu nie mog osign tej swobody umysu, ktr est szczciem. Wwczas moemy z caym zaufaniem oczekiwa reakcji sprawiedliwoci. W tym wanie punkcie s wa pocznie si ksztatowa wedug ducha amerykanizmu. Wrodzona sprawiedliwo umysu ameryk ego przychodzia z pomoc kadej sprawie, ktra wywoaa oburzenie Amerykanw. Naturalna re ja jest u nas bardzo krtkotrwaa; reakcja intelektualna i etyczna przychodzi szybko . Umys amerykaski nie poprzestanie nigdy na oburzeniu w stosunku do jednostek. Bdzi e on wnika gbiej. To gbsze wnikanie ju si rozpoczo w Wielkiej Brytanii i w Ameryce dla nas objawem bardzo charakterystycznym, e nie zatrzymujemy si na jednostkach, g dy idzie o zasady. Tote i w tej kwestii zacznie si badanie materiaw, ktrych cz moe by ujawniona w ar niejszych, i ktre mog by przez pewien czas lekcewaone, ale ktre w przyszoci zostan e za ni, wiodc do kbka. A potem korze caego niepokoju zostanie wydobyty na wiato, jak ginie kady korze pozbawiony ukrycia w ciemnociach; wtedy mona si bdzie spodziewa sam nard ydowski rozpocznie proces swego przystosowania si do nowego porzdku rzeczy, nie po to, by pozby si swej identycznoci lub osabi sw energi, lecz aby zwrci si lachetniejsz, ku pomylnoci wszystkich ludw, co jedynie usprawiedliwi moe pretensje y o wyszoci. Nard, ktry doszed w dziedzinie materialnej do tego, do czego doszli ydzi, szc zarazem, e posiada wyszo duchow, moe osign te wyniki w sposb mniej nikczemny wokujcy spoeczestwo... ydzi nie chc by wytpieni, ale nie pozwolimy im take trzyma spoeczestwa w jarzmie, k zrcznie narzucili. Cign oni korzyci z systemu, ktry sam ulegnie zmianie i zmusi ich do obrania innych, szlachetniejszych rodkw dla usprawiedliwienia nalenego im miejsc a wrd narodw wiata. `Do czynnoci poytecznych dla naszego obszernego planu, bliskiego ju upragnionego koc a, winnimy zmusza rzdy gojw przy pomocy rzekomo opinii publicznej, urobionej w tajem nicy przez nas za porednictwem tak zwanego wielkiego mocarstwa czyli prasy, pozosta jcej, z maymi tylko wyjtkami, z ktrymi liczy si nie warto, cakowicie w naszych rkac Protok sidmy Rozdzia VI

Kwestia ydowska przedostaje si do czasopism Razu jednego amerykaski profesor amerykaskiego uniwersytetu uda si w interesach do R osji. By on rzeczoznawc, w bardzo wanej dziedzinie wiedzy stosowanej i nader bystry m obserwatorem. Przyby do Rosji z pogldem przecitnego Amerykanina na traktowanie ydw przez rzd tego kraju. Mieszka tam przez trzy lata, powrci do Ameryki na rok, po czym uda si znowu do Rosji na taki sam okres czasu. Za drugim swoim powrotem do Ameryk i uwaa, e byoby bardzo na czasie udzieli publicznoci amerykaskiej cisych informacj stii ydowskiej w Rosji. Przygotowa wyczerpujcy artyku i przesa go redaktorowi pierwsz rzdnego czasopisma we wschodnich Stanach Zjednoczonych. Redaktor zaprosi go do sie bie, spdzi w jego towarzystwie prawie cae dwa dni, by bardzo silnie poruszony tym, c zego si ode dowiedzia, lecz owiadczy, e artykuu wydrukowa nie moe. Takie samo za anie okazao w tej sprawie kilku innych redaktorw pierwszorzdnych czasopism. Nie dziao si to dlatego, by profesor nie umia pisa: wszyscy redaktorzy nabywali skwa pliwie wszystko, co napisa w innych kwestiach. Mimo to nie mg si doprosi, by jego art yku o ydach zosta przyjty i wydrukowany w Nowym Yorku. Jednake kwestia ydowska przedostaa si wreszcie na amy pewnego nowojorskiego dziennika . Jest to raczej odamek granatu wyrzuconego z obozu ydowskiego na kwesti ydowsk w zam iarze zmiecenia jej, o ile to moliwe, z powierzchni ziemi i wykazania w ten sposb, e kwestia ta w ogle nie istnieje. By to, nawiasem mwic, jedyny rodzaj artykuu, jaki wielkie dzienniki w obawie przed s wymi finansowymi wadcami miay odwag wydrukowa. Mimo to publiczno moe si wiele dowiedzie o kwestii ydowskiej nawet z tego typu artyku ktrych zadaniem jest dowie, e odnona kwestia wcale nie istnieje. P. William Hard w czerwcowym numerze `Metropolitan" wyzyska jak tylko mg najlepiej do swego celu materiay, ktre mia pod rk. Niewtpliwie te ajencje telegraficzne i pocz e, ktre kontroluj wszystkie drukowane wzmianki o ydach, musiay podzikowa naleycie za m redaktorom `Metropolitan" za pomoc w ukoysaniu opinii publicznej do dalszego ni ezmconego snu. Miejmy nadziej, e dla dobra kwestii ydowskiej artyku p. Harda znajdzie licznych czyt elnikw, gdy dowiedzie si z niego mona bardzo wiele, o wiele wicej, niby to sobie nie y yczyli. Mona si dowiedzie z niego przede wszystkim, e kwestia ydowska istnieje. P. Hard powia da, e stanowi ona przedmiot rozmw w salonach Londynu i Parya. Czy wzmianka o salona ch jest pomysem autora, majcym na celu wskazanie, e sprawa jest baha, czy te maluje j edynie gbi kontaktu p. Harda z dan kwesti, nie potrafi objani. Dodaje on wszake, dokument, dotyczcy tej kwestii `kry dugo w waszyngtoskich sferach urzdowych". Wspomi on rwnie o kablogramie do nowojorskiego `World" zamieszczonym przez to pismo. Arty ku ukaza si prawdopodobnie zbyt wczenie, by uwzgldni sprawozdanie, jakie o pierwszym e wzmiankowanych dokumentw zamieci `Times". Ale powiedzia czytelnikowi, ktry szuka w artykule obiektywnych faktw, e istnieje kwe stia ydowska, i e istnieje bynajmniej nie wrd motochu, lecz gwnie w tych koach, kt adaj najwiksz obfito dowodw ydowskiej potgi i wadzy. Co wicej, kwestia ta jest pr dyskusji. Mwi nam to p. Hard. Nie posuwa si wprawdzie do tego, by nam powiedzie, e nad kwesti t dyskutuj bardzo powanie w wysokich sferach ludzie, odgrywajcy rol nie ty ko narodow, ale i midzynarodow, a nie mwi tego prawdopodobnie dla jednej z dwch przyc zyn, a mianowicie, e albo o tym nie wie, albo nie uwaa za odpowiednie wspomina o ty m w swoim artykule. Mimo to p. Hard uwiadomi nas ju co do tego, e jest kwestia ydowska, i e stanowi przed iot dyskusji w sferach, ktre maj najlepsz sposobno obserwowa przedmiot, o ktrym trak Artyku p. Harda wyjania nam take, e kwestia ydowska wypywa zawsze na widowni pod zna m konspiracji. Oczywicie p. Hard mwi, e nie wierzy w spisek, ktry ogarnia wielk liczb ludzi, a to jego przekonanie czytelnik podziela bardzo chtnie, gdy dla umysu nieydow skiego nie ma nic bardziej miesznego ni masowa konspiracja dla nieyda nie ma bowiem nic bardziej niemoliwego. Przypuszczamy, e p. Hard nie jest pochodzenia ydowskiego i dlatego wie, jak dalece niemoliwym byoby zorganizowanie konspiracji wrd znaczniej szej liczby nieydw na duszy przecig czasu, nawet gdyby chodzio o cel najszlachetniejs y. Nieydzi nie nadaj si do tego. Ich spisek, jakikolwiek nosiby charakter, rozpadby s i jak bicz z piasku. Nieydzi nie maj ani we krwi, ani we wsplnym interesie podstawy do solidarnoci, jak posiadaj ydzi. Z natury nieyd nie podejrzewa nigdy spisku, uwierz

y we moe tylko w ostatecznoci, pod naciskiem najautentyczniejszych dowodw. By moe, j niektrzy twierdz, e wielki wpyw na ksztatowanie takich czy innych charakterw ma jedna religia ksztatujca od pokole, jak jednych tak i drugich. Tote bardzo nam atwo podzieli niewiar p. Harda w spisek; ale naley stwierdzi, e dla isania swego artykuu, zmuszony jest on na kadym niemal kroku przyznawa, e we wszystk ich dyskusjach nad kwesti ydowsk idea konspiracji zajmuje powane miejsce. W rzeczy s amej jest to gwna myl artykuu p. Harda i odpowiada zupenie jego tytuowi `Wielki spise ydowski". Poszukiwanie faktw zasadniczych w artykule p. Harda pozwoli nam uczyni nadto odkry cie, e istniej jakie dokumenty, ktre zawieraj szczegy spisku, lub aby uy sowa nie e moe by zudne, a ktrego nie uylimy dotychczas w niniejszym cyklu, dowody denia arnicia absolutnej wadzy. Jest to w przyblieniu wszystko o czym dowiaduje si czyteln ik od p. Harda w sprawie dokumentw, ktre poza tym nazywa `dziwnymi i strasznymi@. W tym miejscu jest niestety luka w artykule p. Harda, bowiem wedug niego naley odmw i wiary pewnym dokumentom, ale poza tym nic o nich nie mwi. Dokumenty, nie zasugujce na wiar, zazwyczaj same si dyskredytuj. Ale w tym wypadku nie moemy tego sprawdzi: c zytelnik artykuu p. Harda musi przyj to twierdzenie na wiar sw autora. Powany badacz b krytyk rozumie oczywicie, e same dokumenty stanowiyby najlepsz podstaw do wyrobieni a sobie o nich rozumnego sdu. Ale pomijajc ten fakt, p. Hard poda do publicznej wia domoci, e takie dokumenty istniej. A potem p. Hard powiada inn jeszcze rzecz, o ile to moe uczyni na podstawie posiada nych pod rk materiaw a take ze wzgldu na cel, w jakim artyku by napisany. Stwierdza ianowicie, jak niewiele maj ydzi wsplnego z kierowaniem pewnymi sprawami, przytacza jc na poparcie swego zdania, kim s mianowicie ci ydzi, ktrzy rzdz i ktrymi gaziami ibiorstw. Wszystkie nazwiska s przytoczone przez p. Harda i on jedynie jest za nie odpowiedzialny, my za powoujemy si na nie tylko dlatego, aby wycign z nich te info cje, ktre z nich zaczerpn mona. P. Hard kadzie silny nacisk na sprawy rosyjskie. Niekiedy zdawa by si mogo, e sprawa dowska jest pojmowana jako sprawa sowietw, co nie odpowiada rzeczywistoci, jak to p. Hardowi doskonale wiadomo. Pomimo to, fakty podawane przez p. Harda s bardzo p ouczajce, niezalenie od wnioskw, jakie z nich wyprowadza. Ot wemy przede wszystkim to, co mwi o sprawie rosyjskiej. Powiada on, e w gabinecie R osji Sowieckiej jest tylko jeden yd. Ale to jest Trocki. S naturalnie inni w rzdzie , ale p. Hard mwi o gabinecie. Nie mwi on nic o komisarzach, ktrzy s rzeczywistymi wa dcami Rosji, ani o oddziaach wykonawczych, ktre s istotn si rzdw Trockiego i Lenina , tylko o gabinecie. Prawda, na Wgrzech by tylko jeden yd wybitny, ale by to Bela Ku n. P. Hard nie da wszake, bymy uwierzyli, e jedynie Trocki i Kun s przyczyn oglnej i, i w bolszewizmie tkwi silny pierwiastek ydowski. Bowiem trudniej by nam jeszcze byo uwierzy w tak atwowierno nieydw, ni panu Hardowi w spisek ydowski. Dlaczeg wiej uwierzy w to, e nieydzi s gupcy, ni w to, e ydzi s mdrzy? Jednake nie powiemy zbyt wiele, gdy stwierdzimy, e u szczytu wadzy w Rosji stoi Tro cki wraz z Lenienm, a Trocki jest ydem; temu nikt nigdy nie przeczy, nawet sam p. Bronstein (nazwisko Trockiego w St. Louis, USA). Ale oto, mwi p. Hard, mienszewicy s rwnie kierowani przez ydw! Jest to fakt godzien u agi na rwni z innymi. Trocki stoi na czele bolszewikw; na czele mienszewikw w okres ie ich opozycji przeciwko bolszewikom, stali Lieber, Martow i Dan, `wszyscy ydzi" , powiada p. Hard. Wszelako pomidzy tymi dwiema partiami skrajnymi jest partia porednia, kadeci, ktrzy , jak mwi p. Hard, stanowi, a raczej stanowili, najsilniejsz polityczn parti buruazyj w Rosji. `Obecnie ich kwatera gwna mieci si w Paryu. Przywdc ich jest Winawer, yd". Oto fakty stwierdzone przez p. Harda. Mwi on, e ydzi, ktrych nazwiska podaje, stoj na czele trzech najwikszych odamw opinii publicznej w Rosji. A wtedy woa: patrzcie jak ydzi s rozdzieleni! Jak moe istnie spisek wrd ludzi, ktrz ten sposb wzajemnie zwalczaj? Ale kto inny, patrzc na te same fakty, mgby powiedzie: patrzcie, jak ydzi kieruj ka damem opinii politycznej w Rosji! Czy nie zdaje si to usprawiedliwia pogldu, e ydzi agarnicia wadzy wszdzie? Mamy przed sob fakty. Jaki wniosek wyprowadzi zwyky miertelnik std, e trzy wielkie pa rtie rosyjskie s kierowane przez ydow? Nie wyczerpuje to jednak materiau, jaki bezstronny czytelnik moe znale w artykule p.

Harda. Wracajc do Stanw Zjednoczonych, podaje on kilka ciekawych wiadomoci. `Jest tu Otto Kahn", powiada. Dobrze, czasami Otto Kahn jest `tutaj", czasami dl a wanych spraw midzynarodowych bawi w Paryu, a czasami jest w Londynie, gdzie broni pewnych aliansw pomidzy kapitaem brytyjskim i amerykaskim, co wywiera wielki wpyw na stosunki polityczne w Europie. P. Kahn jest uwaany za konserwatyst, a okrelenie to moe oznacza wszystko. Kto moe by konserwatyst lub nie, zalenie od stanowiska, z jak o na patrzymy. Najbardziej konserwatywni ludzie w Ameryce s w rzeczywistoci najbard ziej radykalnymi: ich motywy i metody sigaj a do korzenia, do rdzenia niektrych kwes tii; w swej wasnej sferze s oni radykaami. Ludzie, ktrzy kierowali ostatni konwencj r publikask, jeli nie ostatni, to najwiesz, byli nazywani konserwatystami przez ty ch wzrok nie wybiega poza krg pewnych ograniczonych interesw ekonomicznych: ale s to najradykalniejsi z radykaw, przeszli ju przez stadium rozpalenia do czerwonoci i s r ozarzeni do biaoci. Gdyby wiedzieli, co si kryje na dnie umysu p. Kahna, gdyby by zmu zony ogosi sprawozdanie ze wszystkiego, co czyni i co ma zamiar uczyni, musielibymy p rawdopodobnie uy zgoa innego terminu do jego okrelenia. W kadym razie wiemy od p. Har da, e `jest tu p. Kahn". `Z drugiej strony@ mwi p. Hard `jest tu Rose Pastor Stokes". Dorzuca jeszcze nazw isko Morrisa Hillquit. S oni, wedug klasyfikacji p. Harda, radykaami. A dla zrwnowaen ia tych nazwisk dodaje nazwiska dwch nieydw. Eugeniusza V. Debs i Billa Haywood, na dmieniajc, e maj daleko wiksze znaczenie od dwch pierwszych. Badacze prdw wspczesn ktrych rzdu zdawa si dugo nalee p. Hard, myl inaczej. Ani p. Debs ani Haywood prz woje ycie nie wydali z siebie czstki tej potgi intelektualnej, jak wydali pp. Stokes i Hillquit. Obydwaj Debs i Haywood s tylko echem tamtych. Kademu wiadomemu rzeczy czowiekowi, podobnie jak panu Hard w jego artykule, gdy czyni przegld prdw spoecznych w Stanach Zjednoczonych, przychodz na myl ydowskie nazwiska. Jest to istotnie fakt nadzwyczaj pouczajcy, e wymieniajc przywdcw tak zwanego konserw atyzmu i radykalizmu, p. Hard jest zmuszony przytoczy ydowskie nazwiska. Na podsta wie tego, co on mwi, czytelnik jest uprawniony do twierdzenia, e ydzi kieruj w Amery ce obydwiema partiami. Ale nie skoczylimy jeszcze z p. Hardem. `Czowiekiem, ktry czyni wicej, ni ktokolwiek nny, czowiekiem, ktry czyni wicej, ni cay puk ludzi, by utrzyma amerykaskie klasy r e w antyradykalizmie, jest nim yd Samuel Gompers". Jest to fakt, ktry czytelnik za pisze sobie w pamici: amerykaskie klasy robotnicze s kierowane przez yda. Dalej, `najsilniejszy anty-Gomperowski trade-union w Ameryce, The Amalgamated Clo thing Workers (Zjednoczeni pracownicy krawieccy) istotnie bardzo silny i bardzo l iczny, jest kierowany przez yda, Sidneya Hillmana@. Powtarza si tu to samo, co w Rosji. Oba krace ruchu i ruch, ktry odbywa si w onie ruc hu znajduj si pod przywdztwem ydw. Jakiekolwiek mgby kto std wysnu wnioski, s p. Hard z natury swego zadania przyzna jest zmuszony. A rodek ruchu `liberalny rodek", jak go nazywa p. Hard, ktry ogarnia wszystko, co s i mieci pomidzy tamtymi dwoma kracami? P. Hard wymienia na tym miejscu w swoim artyk ule nazwiska pp. Sdziego Brandeisa, sdziego Macka i Feliksa Frankfurtera, gentleme nw, ktrych dziaalno w dniu rozejmu stanowiaby bardzo ciekaw histori. Dla dopenienia p. Hard przytacza jeszcze dwa nazwiska: baron Gunzberg, yd, ktry jes t `lojalnym urzdnikiem" ambasady rosyjskiej przy ambasadorze Bachmetjewie, przeds tawicielu zmodyfikowanego dawnego ustroju, a `Rosyjskie biuro informacyjne", ktre go produkcje literackie pojawiaj si w wielu naszych gazetach, jest prowadzone prze z innego yda, jak mwi p. Hard, ktrego nazwisko jest doskonale znane czytelnikom nas zych czasopism, pana A. J. Sacka. Nie jest to jeszcze bynajmniej lista kompletna, ale mimo to wymowna. Nadaje ona wag dokumentom, ktre p. Hard usiuje zbagatelizowa. I naprowadza to na myl, e dokument te s tak starannie komentowane, poniewa ich czytelnicy zauwayli w nich nie tylko f akty, ktre przyznaje p. Hard, ale inne jeszcze bardziej zadziwiajce i odkryli, e do kumenty te potwierdzaj i tumacz ich osobiste obserwacje. Inni czytelnicy, ktrzy nie mieli sposobnoci dowiedzenia si wszystkiego, co dokumenty zawieraj, maj prawo do teg o, by ich podniecona ciekawo zostaa zaspokojona. Same dokumenty nie stworzyy kwestii ydowskiej. Gdyby nie istniao nic wicej prcz nich, p. Hard nie byby prawdopodobnie napisa, a `Metropolitan" nie byby wydrukowa artykuu, ktry na tym miejscu omawiamy. P. Hard da nam w najmniej spodziewany sposb potwierdzenie, e kwestia ydowska istniej

e i e dojrzaa do dyskusji. Kto musia odczu t chwil, skoro `Wielki spisek ydowski" z amwiony i napisany. `O czym tu gada? Dopki nie mamy prasy caego wiata w swoich rkach, wszystko, cokolwiek zrobimy, jest daremne. Musimy kierowa pras lub mie wpyw na gazety caego wiata, aeby mani i oszukiwa ludzi@. Baron Montefiore Rozdzia VII Pan Brisbane biey na odsiecz ydom I znw zmuszeni jestemy przerwa tok artykuw niniejszych o wspczesnej kwestii ydowski a zaznaczenia, e kwestia ta pojawia si w innym obozie a to w postaci dwukolumnowego z gr artykuu `Today" w wydawnictwie Hearsta z niedzieli, dnia 20 czerwca, pira Artu ra Brisbane. Jest to mona powiedzie zbyt wiele, jeli nazwiemy p. Brisbane najbardzi ej wpywowym pisarzem w kraju, ale naley on z pewnoci do kilkunastu najpoczytniejszyc h. Jest to zatem nowe potwierdzenie, e kwestia ydowska nabiera aktualnoci u nas, sk oro pisarz tej miary, co Brisbane, omawia j publicznie. Naturalnie p. Brisbane nie studiowa tej kwestii. Przyznaby on prawdopodobnie w roz mowie prywatnej, jakkolwiek tego rodzaju wyznanie staoby w zupenej sprzecznoci z to nem pewnoci, jaki przybiera publicznie, e w rzeczywistoci nie ma o niej pojcia. Ale jako doskonay dziennikarz potrafi pisa o niej z chwil, gdy wymagania dnia narzucaj m u ten temat do odrcznego potraktowania. Kady dziennikarz wie, jak to si robi. Kada r asa ma swoje dobre cechy, albo te kada rasa wydaa kilka wybitnych jednostek, albo o degraa malownicz rol w historii to zupenie wystarcza do napisania wcale zajmujcego a tykuu o kadej grupie ludzkiej, ktra przypadkowo ma by omawiana. Kwestii za samej, bez wzgldu na jej charakter, nie potrzeba bada wcale; pewnej grupie ludzi paru artykua mi mona sprawi przyjemno, a do sprawy samej nigdy si ju wicej nie powrci. Wie o tym dziennikarz. A jednak p. Brisbane, mieszkajc od dawna w Nowym Yorku, majc finansowy kontakt nat ury zawodowej z pewnymi interesami tego kraju, majc mono wnika mniej lub wicej w wewn zne sprawy pewnych grup bankierskich i trustowych i przebywajc stale w otoczeniu pomocnikw i doradcw, nalecych do rasy ydowskiej, musia wyrobi sobie jednak jakie w westii zdanie. Nie ley jednak w interesie dziennikarza dzielenie si z czytelnikami wasnymi pogldami na rasowe grupy spoeczestwa. Tego rodzaju wystpienia w prasie perio dycznej i okazje, w ktrych uwaa si ona za uprawnion do nich, s bardzo ograniczone. W przypuszczeniu tedy, e p. Brinsbane by zmuszony do pisania w tej kwestii, mona byo z gry powiedzie, co napisze. Dziwnym jedynie jest to, e poczu, i napisa musi. Czy is otnie mia przekonanie, e ydzi s `przeladowani@ przez to, e usiujemy wykry rozmiary yczyny ich panowania w Stanach Zjednoczonych i w innych krajach? Czy wyczu bystry m zmysem dziennikarskim, e nastrcza si tu sposobno zwrcenia uwagi i pozyskanie wzgl bardziej wpywowej grupy wrd ludnoci nowojorskiej? Albo te ley to w granicach prawdo obiestwa po prostu zamierza pomin t spraw, dopki nie doszy do niego podszepty sek pisma, lub dopki jeden z udziaowcw dziennika nie wyjawi mu swoich ycze?... Nie mwim ego bynajmniej, by osabi motywy p. Brisbane, ale jedynie, by pokaza, od jakich wtych przyczyn zalee moe taki artyku. Lecz co waniejsza czy p. Brisbane sdzi, e po napisaniu niedzielnego artykuu wyczerpa kwesti, albo te e kwestia sama zostaa przez to rozwizana? To jest wanie najgorsze w ennikarstwie: gdy si cao i niewinnie wybrnie z artykuu, uwaa si zazwyczaj, e materia est wyczerpana przynajmniej jeli chodzi o danego pisarza. Jest nadzieja, e p. Brisbane nie uwaa, i wyczerpa kwesti. Nie powinien jej poniecha, anim nie wniesie do niej czego wasnego, a w swoim niedzielnym artykule nie wnis do n iej nic. Popeni nawet bdy, ktre powinien sprostowa w dalszych studiach. `Idzie o Feni jan?@ zapytuje. Powinien by spojrze uwanie na t spraw w chwili, gdy umys jego by o y na przyjcie wrae w stosunku do danego przedmiotu, a nie byby popeni takiej racej . yd nie zrobiby czego podobnego. Jest to jednakowo dozwolone w ydowskiej propagandzi e, przeznaczonej do uytku nieydw. Sami Fenicjanie nie pomyleli pewnie nigdy, by miel i mie cokolwiek wsplnego z ydami, a ydzi rwnie nie posiadali o tym adnych wiadomoc

ju nie w innych rzeczach, to w kadym razie rnili si zasadniczo midzy sob swoim stosu em do morza. Fenicjanie nie tylko budowali statki, ale pywali na nich, yd zaryzyku je raczej ulokowanie na statku swego kapitau, ni wasnej osoby. Pod wszystkimi innym i wzgldami rnice pomidzy tymi dwoma narodami, byy rwnie wyrane i gbokie. Jest nadz p. Brisbane wrci jeszcze do tej sprawy, a gdy znajdzie co, czego nie ma w `prosto napisanych" ksikach ydowskich, podzieli si z czytelnikami swymi wiadomociami. Nie jes t to bynajmniej sprawa kulistoci ziemi; ta kwestia nie jest jeszcze ostatecznie r ozstrzygnita i domaga si dyskusji. P. Brisbane jest w tym pooeniu, e moe podj na wasn rk badania w danej sprawie. Po zny personel, a naley przypuszcza, e znajduj si w nim take jednostki, ktre nie s y posiadaj niespaczone umysy; posiada on do swego rozporzdzenia rozgazion po caym wie rganizacj; od chwili, gdy zmieni sposb pisania i pogldy w nastpstwie zacignicia si zet ludzi `robicych pienidze", posiada dostp do pewnych grup i jednostek, a take wgld w pewne dnoci odnonych wadz, czemu tedy nie potraktuje tej kwestii jako zagadnienia o wszechwiatowym znaczeniu, czemu nie szuka jej rozstrzygnicia? Jest to zagadnienie godne kadej organizacji prasowej. Dopomoe to Ameryce do spaceni a kontrybucji, ktr uici bdzie zmuszona, jeli kwestia ta przestanie kiedykolwiek by s szakiem, jakim bya przez cig wiekw. Oglniki o `miowaniu bliniego" nie zastpi bada, gdy jest to da od ludzi, by kochal o szybko i podstpnie zyskuj nad nimi ponowanie. `Co si dzieje wrd ydow? Oto pierwsz ytanie, a nastpnie: `Co si dzieje wrd nieydw, e do tego dopucili?" Jak kady pisarz nieydowski, biorcy na siebie rol dobrodusznego obroc ydw, p. Brisba st zmuszony przytoczy szereg faktw, ktre czciowo stwierdzaj istnienie tej wanie kwe `Gdy zechcemy wymieni ludzi, ktrym si powodzi w kadym wielkim miecie, okae si, e co ie nazwisko bdzie nazwiskiem ydowskim", powiada p. Brisbane. W jego wasnym miecie s osunek ten jest nawet wyszy. `ydzi, ktrych liczba wynosi niespena jeden procent ludnoci ziemi, osignli dziki sw zedsibiorczoci, pracowitoci i inteligencji 50 procent wszechwiatowego powodzenia han dlowego" mwi p. Brisbane. Czy to dla p. Brisbane nic nie znaczy? Czy pomyla on kiedykolwiek, jak si to wszyst ko skoczy? Czy zechce zwolni to `powodzenie@ od wszelkich zalet, jakich ludzko ma pr awo da? Czy jest zupenie zadowolony ze sposobu, w jaki to `powodzenie" jest uywane, g dy dochodzi do szczytu? Czy podejmie si dowie, e zostao ono osignite dziki tym wa ebnym waciwociom, ktre wymieni, a nie przez co innego, mniej chwalebnego? Czy mwic ansowanej przez ydw kampanii o kolej elazn zwanej `Harriman@, p. Brisbane zechce zarc zy za swoje sowa wasnym podpisem? Czy sysza kiedykolwiek, aby kapita ydowski popiera eje elazne, budowane jedynie dla celw kolejowych? Panu Brisbane, jako redaktorowi, byoby bardzo atwo zainicjowa szereg artykuw pouczajc ch zarwno dla niego samego jak i dla jego czytelnikw, gdyby tylko zechcia powierzy p rac zebrania do nich materiaw ludziom bezstronnym. Jeden z artykuw mgby nosi tytu: `ydzi na konferencji pokojowej". Pracownicy pana Bri ne winni otrzyma polecenie zbadania, kim byy najwybitniejsze figury na konferencji ; kto tam by czynny najwytrwalej i najintensywniej; kto mia najswobodniejszy dostp do najwaniejszych osobistoci i komisji, jaki nard dostarczy ogu sekretarzy prywatnych wybitnych na konferencji osobistoci; jaki nard dostarczy najwikszej liczby wartownikw , za ktrych porednictwem trzeba byo nawizywa pertraktacje z wybitnymi osobami; jaki n ard poszed najdalej w usiowaniach zamienienia caego tego momentu historycznego w zab aw rautow i nieprzerwany szereg wesoych rozrywek; do jakiego narodu naleay te jednost ki wybitne, ktre najczciej wydaway obiady dla najznakomitszych przywdcw konferencji p dczas posiedze prywatnych? Jeli p. Brisbane, przy talencie wywiadowczo-sprawozdawczym, jakim susznie si szczyc i jego organizacja, wyle swoich pracownikw z takim poleceniem i nastpnie ogosi zebra ne przez nich wiadomoci, stworzy artyku, ktry bdzie stanowi wietn kart nawet w jego ospolitej karierze redaktorskiej. Bdzie mg napisa nawet drugi artyku o konferencji pokojowej, pod tytuem: `Czyj program zwyciy na konferencji pokojowej?" Mgby poleci swoim pracownikom, by si dowiedzieli, i to interes zgromadzi tak wielu i tak wybitnych ydw w Paryu. W szczeglnoci winni oni zbada, czy konferencja pokojowa odrzucia bd te zmienia jak jot lub kropk we wszech programie ydowskim. Winni oni nastpnie bardzo starannie zbada, czy, uzyskawszy to, do czego dyli, ydzi nie zadali jeszcze wicej i czy i tego rwnie nie otrzymali, naw

edy, gdy to ich danie byo postawione wbrew pozostaym czonkom konferencji. P. Brisbane zdziwiby si niewtpliwie, gdyby si dowiedzia, e ze wszystkich przedoonych konferenc ogramw, nie wyczajc tego, w ktrym ludzko pokada najwicej wzruszajcych nadziei, je eprowadzonym w caoci by program ydowski. A jednak, gdyby by chcia, byby si tego w woci dowiedzie. A potem nastrcza si pytanie: gdyby p. Brisbane otrzyma te wiadomoci, byby z nimi uczyni? Jest wiele kierunkw, w ktrych p. Brisbane mgby przeprowadzi dochodzenia, a przyczynio y si to bardzo do rozszerzenia zakresu jego wiadomoci o wasnym kraju i stosunku teg o kraju do tej specjalnej kwestii. Czy p. Brisbane wie, do kogo naley Alaska? Mia moe wraenie, podobnie jak wielu z nas , zanim nie zostalimy lepiej poinformowani, e naley do Stanw Zjednoczonych. Nie, nal ey ona do tych samych ludzi, ktrzy id szybkim krokiem do przywaszczenia sobie Stanw Z jednoczonych. Czy ze swego dogodnego punktu obserwacyjnego, jaki zapewnia mu jego stanowisko w naszym dziennikarstwie, p. Brisbane widzi choby przez mg, e w naszych zatargach prz emysowych odgrywaj rol pierwiastki, ktrych ani `kapita" ani `praca" cile nie okrela dojrza cho przez mgnienie oka t inn potg, ktra nie jest ani `prac" ani `kapitaem" zeniu produktywnym, ktrej celem i interesem jest nie dopuci do zblienia pomidzy prac kapitaem, to przez prowokowanie pracy, to znw przez prowokowanie kapitau? W badani u naszego pooenia przemysowego p. Brisbane musia dostrzec, e co si tam dzieje za kul mi. Byoby bardzo piknym dziennikarskim przedsiwziciem doj, co te to by moe. Czy p. Brisbane drukowa kiedykolwiek nazwiska ludzi, ktrzy rzdz spraw cukrow w Stanac Zjednoczonych? Czy je zna? Czy chciaby je pozna? Czy interesowa si on kiedykolwiek pooeniem na naszym rynku wenianym, poczwszy od zmia y wasnoci na plantacjach baweny i umylnego sabotau produkcji baweny przez grob jej ymania, a do zmian w cenach tkanin i odziey? I, czy zauway kiedy nazwiska ludzi, ktrz y byli tu czynni? Czy chciaby wiedzie, jak to si robi i kto to robi? Pan Brisbane mgb y dowiedzie si tych wszystkich szczegw i poda je do publicznej wiadomoci, posugujc m celu swoim sprawnym sztabem wywiadowcw i dziennikarzy. Czy p. Brisbane jest o tyle niezaleny, aby to uczyni, musi sam najlepiej wiedzie. M oe mie powody, dla ktrych uczyni tego nie jest w stanie, powody prywatne, powody wypy wajce z rozsdku. Jakkolwiek wszake jest, nie ma powodu, dla ktrego nie miaby on przeprowadzi bada w te j sprawie, bada kompletnych, rzeczywistych, nie poprzestajcych na powierzchownym r zucie oka na `nowinkarsk warto@ sprawy i na dojciu do z gry zaoonego wniosku. Nie b w tym adnej nietolerancji. W obecnym stanie rzeczy p. Brisbane nie jest powoany do zajcia w tej kwestii stanowiska ani po jednej, ani po drugiej stronie; usuwa on j po prostu na bok, jako kopotliw, podobnie jak dawni plantatorzy usuwali ze swojej drogi moralistw przeciwnych niewolnictwu; dla tego te powodu jego ostatnia obrona ydw nie jest adn obron. Wyglda to raczej na ubieganie si o czyje aski. Najwiksz odraz, jak si zdaje, ywi p. Brisbane do tego, co nazywa uprzedzeniem rasowym i nienawici. Oczywicie, gdy kto si obawia, e badanie sytuacji ekonomicznej moe go p prawi o powane zaburzenia umysowe, winien unika tego kierunku studiw. Ale jeli rezult tem tego rodzaju bada jest uprzedzenie lub nienawi, to musiao by co nie w porzdku al w samym dochodzeniu, albo w umyle osoby, ktra je przeprowadzaa. Wysuwanie jednak te go powodu w stosunku do samego siebie, bd te w stosunku do ludzi, ktrych umysy ma si posobno od szeregu lat urabia jest dla czowieka inteligentnego bardzo lich wymwk. Uprzedzenie i nienawi s to wanie ewentualnoci, ktrym zapobiegnie naukowe badanie kwe i ydowskiej. Uprzedzamy, przesdzamy rzeczy, ktrych nie znamy, a nienawidzimy tych, ktrych nie rozumiemy: zbadanie westii ydowskiej da wiedz i zrozumienie i to nie tylk o nieydowi, ale i ydowi. ydom potrzebne to jest tak samo, a nawet wicej ni nieydom. gdy bdzie mona skoni yda do tego, aby zobaczy, zrozumia i dotkn si pewnych spraw naczna cz kwestii ydowskiej rozwieje si w wietle zdrowego rozsdku. Otworzenie oczu n owi na fakty, dotyczce ydw, to tylko cz dziea; niezbdnym jest jeszcze otworzy oc fakty, dotyczce kwestii ydowskiej. Pierwszym wielkim zwycistwem byoby tak zmieni nie dw, aby przestali by tylko stron zaczepn i zmieni ydw, tak, by przestali by wyczn nn, co sprawia, e obie partie widz tylko cele stronnicze, oraz skoni je, by wziy na bie rol wywiadowcw. Dochodzenia dowiod, e winni s zarwno ydzi jak i nieydzi, a wwc orzy si wolna droga dla rozumu, ktry dojdzie do jakiego wyniku, jeli nam jeszcze w o gle tyle rozumu pozostao.

Obrona tolerancji zawiera w sobie powane niebezpieczestwo uwikania si w sida. Toleran cja jest przede wszystkim tolerancj prawdy. Dzi odwouj si ludzie do tolerancji dla je j stumienia. Nie moe by mowy o tolerancji, dopki nie ma dokadnego zrozumienia tego, c o ma by tolerowane. Niewiadomo, tumienie, przemilczanie, zmowa to nie tolerancja. y nigdy nie byli tolerowani w wyszym znaczeniu tego sowa, poniewa nigdy nie byli zro zumiani. Brisbane nie dopomaga do zrozumienia tego narodu przez czytanie `prosto napisanych" ksiek i rzucenie wrd powodzi sw kilku nazwisk ydowskich. Winien to sa ie, by dotrze do jdra kwestii, bez wzgldu na to, czy czyni ze swych odkry dziennikar ski uytek, czy te nie. Gdy chodzi o stanowisko dziennikarskie, to niemoliwym jest informowanie ogu, choby n awet powierzchowne, bez napotkania na kadym kroku faktw, majcych styczno z ydami, a p asa obchodzi te fakty dokoa, wzmiankujc o ydach jako o Rosjanach, otyszach, Niemcach czy Anglikach. Ta maskarada nazw jest pierwiastkiem, wprowadzajcym najwicej zamtu do caego zagadnienia. Dla rozjanienia umysw trzeba nazw, ktre rzeczywicie nazywaj, o e, ktre istotnie okrelaj. P. Brisbane winien zbada t kwesti ze wzgldu na wiato, jakie by takie badanie rzucio inne, dotyczce go sprawy. Wielce pomocnym w tym badaniu byoby dla ogaszanie co czas niejaki wynikw swojej pracy, gdy uatwioby mu to nawizanie kontaktu z t postaci ydos jakiej nie pozna na skutek pochlebnych tylko artykuw. Niewtpliwie p. Brisbane zosta zasypany pochlebnymi listami na temat tego, co napisa; otworzyoby mu oczy dopiero to, co miaoby odmienny charakter. Nic z tego, co otrzyma, nie moe i w porwnanie z tym co by mu nadesano, gdyby ogosi choby jeden z faktw, odkrytych na podstawie niezaleny h bada. Skoro p. Brisbane napisa o ydach, zwrci teraz prawdopodobnie baczniejsz uwag na owiad zenia innych ludzi w tej samej kwestii. Czytajc za, znajdzie wicej wzmianek o ydach, ni ich dotychczas zauway. Niektre z nich uka si prawdopodobnie w oderwanych zdaniac notatkach w dziennikach, ktrych on sam jest kierownikiem. Prdzej czy pniej kady komp etentny pisarz natrafia na lad, ktry go doprowadzi do stwierdzenia ydowskiej potgi. `Dearborn Independent@ czyni szczegowo i systematycznie to tylko, co inne pisma cz yni lub czyniy dorywczo i czciowo. rda opinii publicznej w Stanach Zjednoczonych odczuwaj istotny strach przed ydami, s rach, ktry jest widoczny i ktry winien by zanalizowany. Musielibymy si bardzo myli, g yby sam p. Brisbane nie dozna tego uczucia, jakkolwiek jest zupenie moliwym, e sobie z tego nie zdawa sprawy. A nie jest to strach przed wyrzdzeniem krzywdy pewnemu n arodowi, kady z nas winien odczuwa t zaszczytn obaw jest to strach przed wyraenie tosunku do ydw czegokolwiek, co by nie byo bezwgldn pochwa. Badanie niezalene przek pana Brisbane, e prdem, ktry daje si odczu w prasie amerykaskiej jest zmiana tego to u pochwalnego na wyrany krytycyzm. Rozdzia VIII Czy istnieje okrelony wszechwiatowy program ydowski? We wszystkich wyjanieniach motyww uczu antyydowskich, przytaczanych przez ydowskich p isarzy wspczesnych, podaj oni zazwyczaj trzy gwne przyczyny te trzy tylko: przesdy igijne, zazdro ekonomiczna, antypatia spoeczna. Bez wzgldu na to, czy ydzi wiedz o ty , czy nie, kady nieyd posiada najgbsze przewiadczenie, e z jego strony w stosunku do nie ma adnych uprzedze religijnych. Istnieje moe zazdro ekonomiczna w tej przynajmni ej mierze, e stae powodzenie ydw wzbudzio w stosunku do nich ogln ciekawo. Niektr tawiciele ydw usiuj odwrci ostrze tej ciekawoci, zaprzeczajc, by ydzi mieli przewa dzinie finansowej, ale jest to lojalno doprowadzona do ostatecznoci. Finanse wiata s w posiadaniu ydw; ich decyzje i ich plany s naszym prawem ekonomicznym. Ale jeli jak i nard ma nad nami przewag na polu finansowym to jeszcze nie powd, aby go pozywa za o przed forum sdu publicznego. Jeli s oni intelektualnie zdolniejsi, wytrwalej prac owici ni my, jeli s obdarzeni talentami, ktrych nam, jako rasie niszej i mniej rozwin itej brakuje, to nie racja, bymy mieli prawo da od nich za to rachunku. Zazdro ekono zna moe usprawiedliwia poniekd antyydowskie nastroje, ale nie moe by powodem istnieni kwestii ydowskiej, chyba jedynie w tym znaczeniu, e ukryte przyczyny finansowego powodzenia ydw mog sta si drobniejszymi skadnikami obszerniejszego zagadnienia. Co za

o antypatii spoecznej, jest wicej niesympatycznych nieydw na wiecie ni ydw, dla t tej przyczyny, e nieydw jest wicej. Nikt z rzecznikw sprawy ydowskiej nie przytacza dzi przyczyn politycznych lub jeli k tokolwiek z nich zblia si do tych przyczyn na odpowiedni odlego, ogranicza je i lok zuje. Nie jest to kwestia patriotyzmu ydw, jakkolwiek i ta sprawa jest we wszystki ch krajach podawana w powan wtpliwo. Syszy si o tym w Anglii, we Francji, w Polsce, osji, w Rumunii, i ze wzburzeniem syszymy o tym w Stanach Zjednoczonych. Pisano k siki, ogaszano i rozpowszechniano za granic sprawozdania, ukadano zrczne statystyki, by wykaza, e ydzi wypeniaj swoje obowizki wzgldem krajw, ktre zamieszkuj; a jedna je faktem, e pomimo tej najgorliwiej i przez najwysze autorytety prowadzonej akcji , twierdzenie przeciwne jest silniejsze i ywotniejsze. Ci ydzi, chocia w nikym proce ncie, ale ktrzy spenili swj obowizek w armiach wolnoci, i wypenili go niewtpliwie ze czerej mioci i wiernoci, nie mogli pokona wraenia, jakie na oficerach, onierzach i l oci cywilnej wywarli ci, ktrzy tego obowizku nie wypenili. Nie to jednak miaem na myli, mwic o pierwiastku politycznym w kwestii ydowskiej. Niet rudno zrozumie, czemu yd myli mniej o narodach, yjcych na wiecie, ni jednostki, ska kady poszczeglny nard. Biorc pod uwag jedynie osobniki yjce, nie ma na wiecie obecn sy ani ludu, ktry by y w tylu miejscach, wrd tylu narodw, co masy ydowskie. Posiadaj janiejszy zmys wszechwiatowy ni jakikolwiek inny nard, gdy wiat cay by ich drog. tegoriami wszechwiatowymi bardziej, ni jakikolwiek inny nard, odgraniczony od innyc h. Mona przebaczy ydowi, jeli nie wnika w lojalno i przesdy poszczeglnych ludw tak ak czonkowie tych narodw; od wiekw yd by kosmopolit. Jakkolwiek moe on zachowywa si wnie, jako obywatel lub mieszkaniec danego kraju, jednak nieuchronnie ma on wyro bione zdanie o innych narodach, ktrego mie nie moe czowiek, znajcy tylko jeden kraj, wasny. Pierwiastek polityczny w kwestii ydowskiej polega na tym, e ydzi tworz nard w onie na odw. Niektrzy ich przedstawiciele, zwaszcza w Ameryce, przecz temu faktowi, ale geni usz samego yda zadawa zwykle kam gorliwoci swych obrocw. Nie zawsze jest jasne, czemu faktowi temu tak uporczywie przecz. Moliwe, e gdy Izrael zrozumie, i misji swojej na wiecie nie dokona za porednictwem zotego cielca, wwczas wanie ten jego kosmopolityzm wobec wiata i ta jego niezomna lojalno wobec wasnego narodu oka si wielkim i uyt ynnikiem do wytworzenia wszechludzkiej jednoci, ktr caoksztat ydowskich tendencji w o ecnej chwili w znacznej mierze utrudnia. Ludzko nie uwaa za naganny fakt, e ydzi stan owi nard w narodzie, lecz potpia uytek, jaki czyni z tego nieuniknionego stanu rzeczy . Ludy staray si doprowadzi ydw do poczenia si z nimi; usiowania w tym kierunku cz awet sami ydzi, ale los skaza ich, jak si zdaje, na wieczne wyodrbnienie. Zarwno ydzi jak i reszta ludzkoci musz pogodzi si z tym faktem, dopatrze si w nim pomylnego pror wa i szuka drg do jego urzeczywistnienia. Teodor Herzl, jeden z najwybitniejszych ydw, by moe najdalej patrzcym publicznym wyra zicielem filozofii ycia ydowskiego. Nie mia on nigdy wtpliwoci co do istnienia narodu ydowskiego. Co wiecej, gosi o tym istnieniu przy kadej sposobnoci. Powiedzia on: `Je temy narodem jednym narodem". Widzia on jasno, e to, co nazywa kwesti ydowsk, jest kwesti polityczn. W swoim wst `Pastwa ydowskiego" mwi: `Przypuszczam, i rozumiem antysemityzm, ktry jest rzeczywici ruchem wielce zoonym. Rozpatruj go z ydowskiego stanowiska, jednake bez obawy lub ni enawici. Zdaje mi si, e widz, jakie skadaj go pierwiastki: prostacka zabawa, zwyka z ro kupiecka, dziedziczne uprzedzenie, nietolerancja religijna, a take rzekoma samoo brona. Myl, e kwestia ydowska nie jest ani kwesti spoeczn ani religijn, jakkolwiek iera te lub inne formy. Jest to kwestia narodowa, ktra moe by rozwizana jedynie prze z poddanie jej jako wszechwiatowej kwestii politycznej pod dyskusj i kontrol rady c ywilizowanych ludw wiata@. Herzl owiadczy nie tylko, e ydzi stanowi nard, ale zapytany przez majora Evansa Gordo a przed Brytyjsk Komisj Krlewsk w kwestii imigracji obcokrajowcw w sierpniu 1902 roku , odpowiedzia: `Podam panu moje okrelenie narodu, a pan moe doda do niego przymiotni k `ydowski". Nard jest to moim zdaniem, historyczna grupa ludzi, o wyranej spoistoci , utrzymywana w skupieniu przez wsplnego wroga. Jest to moje zdanie o narodzie. J eli pan doda do tego sowo `ydowski", bdzie pan mia okrelenie tego, co rozumiem pod na odem ydowskim@. Podobnie, mwic o stosunku tego narodu ydowskiego do ludzkoci, dr. Herzl pisa: `Gdy sp damy, stajemy si proletariatem rewolucyjnym, podrzdnymi pracownikami partii rewolu

cyjnej; gdy si podnosimy, wzmaga si wraz z nami nasza straszna potga pienina@. Ten pogld, ktry jest, zdaje si, pogldem prawdziwym o tyle, e jest najdawniej zakorzen iony w myli ydowskiej, przytacza rwnie lord Eustace Percy; powtarza go rwnie, najwido zniej za odnonym upowanieniem, kanadyjska `Jewish Chronicle". Warto przeczyta to z uwag: `Liberalizm i nacjonalizm z grzmieniem trb otworzyy na rocie drzwi ydowskiego getta i ofiaroway rwne obywatelstwo ydw. yd poszed na Zachd, zobaczy jego potg i chwa, a z nich, co wicej, pooy rk na orodkach nerwowych zachodniej cywilizacji, prowadzi yskiwa, a nastpnie odrzuci propozycj... Nadto i jest to rzecz godna uwagi, Europa n cjonalistyczna i liberalna, Europa naukowych rzdw i rwnoci demokratycznej, jest dla b ardziej wstrtna, ni dawny ucisk i przeladowanie despotyzmu... We wzrastajcej konsoli dacji ludw zachodnich nie mona ju liczy na zupen tolerancj..." `W wiecie cile zorganizowanych zwierzchnictw terytorialnych ma on (yd) tylko dwa rodk i ratunku: albo musi obali supy, podtrzymujce cay narodowociowy system pastwowy, lub e musi stworzy wasne zwierzchnictwo terytorialne. W tym tkwi, by moe, tumaczenie zar bolszewizmu ydowskiego jak i syjonizmu, bowiem w chwili obecnej ydostwo na Wschod zie zdaje si lawirowa chwiejnie pomidzy tymi dwoma kierunkami@. `We wschodniej Europie bolszewizm i syjonizm zdaj si czstokro wyrasta obok siebie, zu penie tak samo, jak pod wpywem ydowskim urobia si myl republikaska obok socjalistycz w cigu XIX wieku, a do rewolucji modoturkw w Konstantynopolu przed dziesiciu laty, ie dlatego, by chcieli by uczestnikami nieydowskiego nacjonalizmu lub demokracji, lecz poniewa kady istniejcy nieydowski system rzdowy jest dla nich wstrtny@. Wszystko to prawda, i myliciele ydowscy mielszego typu zawsze to przyznaj. yd jest pr zeciwny nieydowskim planom. Gdy puszcza wodze swym dnociom, jest republikaninem gdy idzie o monarchi; socjalist w stosunku do republiki; bolszewikiem wobec socjalizmu . Jakie s przyczyny tej burzycielskiej dziaalnoci? Po pierwsze zasadniczy brak demokr atyzmu. Natura ydowska jest autokratyczna. Demokracja jest dobra dla reszty wiata, ale ydzi, gdziekolwiek si znajduj, tworz arystokracj tego lub innego rodzaju. Demokr acja jest jedynie sownym narzdziem, uywanym przez agitatorw ydowskich w celu podniesi enia si do zwykego poziomu tam, gdzie s oni zepchnici poniej; ale skoro wypyn do wys i tego zwykego poziomu, czyni niezwocznie usiowania, by zdoby specjalne przywileje, j ak gdyby byli do nich uprawnieni. Konferencja pokojowa pozostanie najbardziej zd umiewajcym tego przykadem. ydzi s dzisiaj jedynym narodem, ktrego specjalne i nadzwyc zajne przywileje s zapisane we wszechwiatowym traktacie pokojowym. Omwimy to obszer niej na innym miejscu. Za wyjtkiem nielicznych jednostek, ktre nie kieruj myl ydowsk, lecz s wysuwane jedy celu wpynicia na opini nieydowsk, nikt ju dzi nie prbuje przeczy, e pierwiastki skie zarwno spoeczne jak ekonomiczne na caym wiecie, s nie tylko zasilane przez wspp dowsk ale i przez ydowskie pienidze. Przez dugi czas istniay co do tego wtpliwoci z odu energicznych zaprzecze ydw oraz braku informacji ze strony tych agencji prasowy ch, od ktrych og informacji oczekiwa. Ale obecnie wychodz na jaw fakty. Okazao si, awdziy si sowa Herzla: `Gdy spadamy, stajemy si proletariatem rewolucyjnym, podrzdnym i pracownikami partii rewolucyjnej@, a sowa te byy ogoszone w jzyku angielskim, w ro ku 1896 czyli 24 lata temu. Obecnie wanie tendencje te dziaaj w dwch kierunkach: jedna w kierunku zburzenia wszys tkich nieydowskich pastw na wiecie; druga w kierunku zaoenia pastwa ydowskiego w Pal ynie. Ostatniemu projektowi towarzysz najgortsze yczenia caej ludzkoci, ale bynajmnie j nie yczenia caego, lub nawet wikszoci ydostwa. Partia syjonistyczna czyni wiele haa u, ale w rzeczywistoci stanowi nieznaczn mniejszo. Mona j nazwa nieledwie tylko ambi m planem kolonizacyjnym (owiadczenie to zoyli ydzi niesyjonici. Rzeczywistym programe m ydowskim jest program, ktry jest wykonywany. Konferencja pokojowa przyja program s yjonistyczny. Naley go wic uwaa za program urzdowy). Jednake suy ona niewtpliwie z o uyteczny parawan dla dziaalnoci ukrytej. ydzi midzynarodowi, wadcy rzdowej i finan ej potgi wiata, mog si spotyka wszdzie, w kadym czasie, zarwno podczas wojny, jak p s pokoju, a tumaczc si, e rozpatruj jedynie sposoby i rodki otworzenia dla ydw Pale , unikaj z atwoci podejrzenia, i zbieraj si w innym celu. Sprzymierzecy i wrogowie gojw podczas wojny zbierali si w ten sposb bez przeszkody. Na konferencji syjonist ycznej, szstej z rzdu, odbytej w roku 1903, zostaa dokadnie przepowiedziana wojna wia towa, zaznaczony jej rozwj i wynik, przewidziany stosunek ydw do traktatu pokojoweg

o. Znaczy to, e jakkolwiek nacjonalizm ydowski istnieje, jego cel, tj. zaoenia pastwa w Palestynie, nie jest projektem, ktry by jednoczy obecnie cay nard ydowski. Obecnie je szcze ydzi nie wyrusz do Palestyny; mona powiedzie, e jeli skoni ich ma do tego ruc onistyczny nie wyrusz tam wcale. Inny zgoa motyw spowoduje exodus ydw ze rodowiska n rodw nieydowskich, gdy nadejdzie odpowiednia po temu chwila. Jak powiada Donald A. Cameron, byy angielski konsul generalny w Aleksandrii, czowi ek odnoszcy si bardzo yczliwie do syjonizmu i na ktrego powouje si czsto prasa ydow mwi: `Imigrantom ydowskim (do Palestyny) sprzykrzy si zarabia wzajemnie od siebie po trzy procent, zyskiwa od siebie pienidze w rodzinie, a ich synowie bd spieszyli poc igami i statkami, by zarabia 10 procent w Egipcie... ydzi sami w Palestynie poodgry zaj sobie gowy; rozkopi swoj stajni na drzazgi@. Niewtpliwie czas wyjcia przynajmn otyw do wyjcia dotychczas jeszcze nie nadszed. Strona polityczna kwestii ydowskiej, ktra interesuje co najmniej trzy wielkie moca rstwa, Francj, Wielk Brytani i Stany Zjednoczone dotyczy sprawy obecnej organizacji narodu ydowskiego. Czy musi on czeka z zaoeniem pastwa do chwili, gdy si znajdzie w alestynie, czy te jest ju obecnie zorganizowanym pastwem? Czy ydzi wiedz co czyni? Cz maj `polityk zagraniczn" w stosunku do nieydw? Czy posiadaj organ, ktry wprowadza w e t polityk zagraniczn? Czy to pastwo ydowskie, widzialne czy niewidzialne, posiada g w? Czy posiada rad pastwa? A jeli ktrakolwiek z tych rzeczy istnieje, kto o tym wie? Pierwszym popdem kadego nieyda bdzie odpowiedzie `nie" na wszystkie te pytania; odpow iadanie za pierwszym popdem naley do nieydowskich zwyczajw. Nie bdc wywiczonym w taj icach niewidzialnej jednoci, nieyd wnioskuje bezporednio, e s to rzeczy niemoliwe, ch y tylko dlatego, e nigdy si z nimi nie spotka. Jednake tego rodzaju odpowied wymaga wytumaczenia okolicznoci, ktre s widoczne dla ws ystkich. Jeli wiadome porozumienie ydw na wiecie nie istnieje, wwczas wadza, ktr o jedno polityki, ktr prowadz, musi by prostym rezultatem nie decyzji wiadomych, lecz obiestwa natur we wszystkich osobnikach, pracujcych w jednym kierunku. Tak samo moe my powiedzie, e wrodzone zamiowanie do przygd morskich popchno Anglika do tego, i st wielkim wszechwiatowym kolonist. Nie dlatego, iby po dojrzaej rozwadze wiadomie i w s posb formalny postanowi, e stanie si kolonizatorem, lecz poniewa popchn go do tego n ralny rozwj jego wrodzonego geniuszu. Ale czy bdzie to dostateczn przyczyn powstania i istnienia Brytyjskiego Imperium? Niewtpliwie, ydzi posiadaj talent dokonania, gdziekolwiek si znajduj, rzeczy, w ktryc , jak widzimy, osigaj peni powodzenia. Ale czy tumaczy to dostatecznie stosunki, jaki e istniej pomidzy ydami kadego kraju, ich wszechwiatowe kongresy, ich zdumiewajc wi ajcych si wydarzy wypadkw, ktre spadaj na pozosta ludzko jak druzgocca niespodzi o jest przyczyna tej szybkoci i gotowoci, z jak pojawiaj si oni w danej chwili w Pary z gotowym programem, na ktry si wszyscy zgadzaj? Podejrzewano od dawna pocztkowo tylko nieliczne jednostki, nastpnie tajne organy r zdw, potem ludzie rozumni w narodzie, wreszcie obecnie nawet cay nard e ydzi s nie o ludem odrbnym od innych narodw i wewntrznie niezdolnym do zatracenia swojej narod owoci mimo wysikw, jakie oni sami lub ich otoczenie czyni w tym kierunku, ale e stano wi take wiadome zjednoczenie ku wsplnej obronie i ku wsplnemu celowi. Przypomnijmy so bie okrelenie narodu ydowskiego przez Teodora Herzla, jako skupienia, utrzymywaneg o w cznoci przez wsplnego wroga, i zastanwmy si, e tym wsplnym wrogiem jest caa ni ludzko. Czy lud, ktry posiada wiadomo, i jest narodem, pozostaje niezorganizowany w zsypce wobec tego faktu? Byoby to zgoa sprzeczne z przebiegoci ydw w innych dziedzin . Skoro widzimy, jak cile ydzi s zjednoczeni przez rnorodne organizacje w Stanach Zje noczonych, skoro widzimy, jak urabiaj oni te organizacje dowiadczon rk wedle wasnej w li, nie trudno zrozumie, e co tylko da si lub dao si przeprowadzi w granicach jednego kraju, to moe by lub te zostao ju przeprowadzone pomidzy wszystkimi krajami, w ktryc zi zamieszkuj. W kadym razie w `American Hebrew" z 25 czerwca 1920 roku, Herman Bernstein pisze, co nastpuje: `Przed rokiem mniej wicej przedstawiciel departamentu sprawiedliwoci przedoy mi odpis rkopisu o `Niebezpieczestwie ydowskim" przez profesora Nilusa, i zap ta mnie o opini co do tej pracy. Powiedzia mi, e rkopis stanowi przekad rosyjskiej ks , wydanej w roku 1905, ktra nastpnie zostaa skonfiskowana. Rkopis ten mia rzekomo zaw iera `protokoy mdrcw Syjonu" i mia by jakoby odczytany przez dr. Herzla na tajnym pos edzeniu konferencji syjonistycznej w Bazylei. Wyrazi on zdanie, e praca ta jest pr

awdopodobnie dzieem dr. Teodora Herzla... Powiedzia, e niektrzy senatorowie amerykasc y, ktrzy widzieli rkopis, byli zdumieni, przekonawszy si, e plan, opracowany przed t ylu laty przez ydw, wchodzi obecnie w ycie i e bolszewizm by uplanowany od dawna prze z ydw, ktrzy usiuj w ten sposb zburzy wiat". Przytaczamy t cytat jedynie dla zaznaczenia faktu, e przedstawiciel departamentu sp rawiedliwoci rzdu Stanw Zjednoczonych przedoy osobicie ten dokument p. Bernsteinowi yrazi co do niego pewn opini, a mianowicie, `e praca jest prawdopodobnie dzieem dr. T eodora Herzla". A take, i `niektrzy senatorowie amerykascy" byli zdumieni, stwierdzi wszy zwizek pomidzy tym, co planowao wydawnictwo z roku 1905, a tym, co przynis rok 1 920. Wydarzenie to jest tym bardziej znamienne, e wyniko wskutek akcji przedstawiciela rzdu, ktry dzi znajduje si w znacznej mierze w rkach ydowskich lub te pod wpywem y h interesw. Jest wicej ni prawdopodobne, e gdy akcja staa si wiadom, badacz zosta w many w dalszych dociekaniach, ale jest rwnie prawdopodobne, e jakkolwiek odnone roz porzdzenie byo wydane i pozornie wykonane, jednak badanie mogo nie zosta wstrzymane. Rzd Stanw Zjednoczonych jednak dosy pno zaj si t spraw. Przynajmniej cztery mocar we uprzedziy go w tym wzgldzie o lat par. Odpis `Protokow@ zosta zoony w muzeum bry im i ma na sobie piecz tej instytucji, opiewajc: `l0 sierpnia 1906 r." Same notatki datuj prawdopodobnie z 1896, czyli z roku, w ktrym dr. Herzl zoy poprzednio przytoczo ne owiadczenie. Pierwszy kongres syjonistyczny odby si w roku 1897. Dokumenty te ogoszono niedawno w Anglii pod protektoratem, ktry zwrci na nie uwag pow szechn, pomimo niefortunnego tytuu, jaki im nadano. Eyre i Spottiswoode s oficjaln d rukarni rzdow, i oni wanie wydali broszur. Byo to tak, jak gdyby wydaa j u nas dru pastwowa w Waszyngtonie. Mimo, e prasa ydowska rozbrzmiaa zwykym krzykiem oburzenia, londyski `Times" w odnonym artykule uzna wszystkie ydowskie kontrataki za `niezadowa lajce". Protokoy, bezimienne, przewanie w rkopisach, pracowicie kopiowane rk, nie popierane p rzez aden autorytet, ktry by chcia je protegowa, badane pilnie w tajnych departament ach rzdw, i uyczane sobie wzajemnie przez wyszych urzdnikw, yy, zyskujc na potdze przez nieodpart si wasnej treci. Byoby to przedziwne dzieo, gdyby autorem jego mia odniarz lub obkaniec. Jedynym dowodem, jaki za dzieem przemawia, jest dowd, ktry zawi era samo w sobie, a ten dowd wewntrzny, jak zaznacza londyski `Times@, jest punktem , ktry winien skupi ca uwag i jest zarazem punktem, od ktrego ydzi wszelkimi siami li si nasz uwag odwrci. Donioso protokow polega obecnie na nastpujcych kwestiach. Czy ydzi maj zorganizowa em wszechwiatowy? Jaka jest jego polityka? Jak jest on przeprowadzany? Wszystkie te kwestie s cakowicie uwzgldnione w protokoach. Czyjkolwiek umys zrodzi t ac, posiada on znajomo natury ludzkiej, historii i pastwowoci, zdumiewajc w swej w doskonaoci i straszn dla tych, przeciwko ktrym zwraca si jego potga. Jeli w ogle je iwym, by jeden umys by w stanie je stworzy, nie by to w adnym razie umys szaleca ani rodniarza midzynarodowego, ale raczej umys wyszy, natchniony mioci swego narodu i wia w jego przyszo. S one zbyt strasznie realne na fikcj, zbyt dobrze umotywowane na spek ulacj, zbyt gbokie w swej znajomoci ukrytych spryn, aby miay by oszustwem. ydowskie zarzuty przeciw protokoom kad wielki nacisk na fakt, e pochodz one z Rosji. ie jest to chyba prawd. Przyszy one przez Rosj tylko. Zawarte byy w ksice rosyjskiej, wydanej w roku 1905 przez profesora Nilusa, ktry prbowa wytumaczy za ich porednictwem wydarzenia, majce wwczas miejsce w Rosji. To wydanie i interpretacja naday im pewne rosyjskie zabarwienie, co si bardzo przydao propagatorom ydowskim u nas i w Anglii , poniewa uatwio im doskonae utrwalenie w umysach anglosaskich pewnej atmosfery mylow j, otaczajcej ide Rosji i Rosjan. Jednym z najwikszych oszustw, dokonanych na wiecie przez propagatorw ydowskich, zwaszcza w stosunku do ogu amerykaskiego, jest wyrobien e wrd niego zupenie faszywego pogldu na temperament i na ducha narodu rosyjskiego. St te, powiedzie, e protokoy te s rosyjskie, rwna si poniekd ich zdyskredytowaniu. Dowody wewntrzne przemawiaj dostatecznie za tym, e protokoy nie byy napisane przez Ro sjanina, ani pierwotnie w oryginale w jzyku rosyjskim, ani te pod wpywem rosyjskich stosunkw. Przedostay si one do Rosji i zostay po raz pierwszy tam wydane. Urzdnicy d yplomatyczni znajdowali je w rkopisach we wszystkich czciach wiata. Potga ydowska usi aa je niszczy wszdzie i za wszelk cen. Wytrwao ydw w tym wzgldzie jest faktem znamiennym. ydowscy obrocy mog tumaczy si koy podsycaj antysemityzm i s przechowywane do tego celu.

W Stanach Zjednoczonych nie byo na pewno antysemityzmu, ktry by wymaga podsycania l ub te potrzebowa do ycia eru kamstw. Popularno protokow w Stanach Zjednoczonych mo zy jedynie tym, e wyjaniaj one znaczenie pewnych poprzednio zaobserwowanych faktw, i to znaczenie jest tak jaskrawe, i nadaje wagi tym skdind tak niewiarygodnym dakume ntom. Zwyke kamstwa nie yj tak dugo, sia ich szybko zanika. Te za protokoy yj dzi ni kiedykolwiek. Dotary wyej, ni kiedykolwiek przedtem. Zmusiy do zajcia wobec nich p waniejszego, ni kiedykolwiek przedtem stanowiska. Protokoy nie zasugiwayby na gbsz uwag, gdyby nosiy podpis, przypumy, Teodora Herz nonimowo nie osabia ich siy, podobnie jak brak podpisu malarza nie odbiera artystyczn ej wartoci obrazowi. Co wicej, lepiej, e rdo protokow jest nieznane. Gdyby bowiem b initywnie wiadomym, e w roku 1895 we Francji albo w Szwajcarii grupa ydw midzynarodo wych zebranych na konferencji, uoya program podboju wiata, naleaoby jeszcze dowie, program by czym wicej ni dziwacznym pomysem, e by poparty usiowaniami zamierzajcym rowadzenia go w ycie. Protokoy s programem wszechwiatowym, nie ma co do tego najmnie jszej wtpliwoci. A czyim s programem stwierdza ich tre. Ale jeli idzie o zewntrzne ierdzenie, to co ma wiksz warto: podpis, czy sz podpisw, czy dwadziecia podpisw, dziecia pi lat nieprzerwanych wysikw w celu wprowadzenia w ycie tego programu? Najciekawszym dla nas i dla innych krajw jest nie to, e jaki `zbrodniarz czy szalen iec@ taki plan stworzy, lecz to, e program ten w swych najwaniejszych szczegach zosta wykonany. Dokument jest stosunkowo mao wany; fakty na jakie zwraca on nasz uwag, s wi elkiej doniosoci. `Jestemy narodem jednym narodem... Gdy upadamy, stajemy si proletariatem rewolucyj nym, podrzdnymi pracownikami partii rewolucyjnej, gdy si podnosimy, podnosi si wraz z nami nasza straszna potga pienina@. Teodor Herzl `Pastwo ydowskie@, str. 5, 23. Rozdzia IX Historyczne podstawy ydowskiego imperializmu Od chwili rozpoczcia niniejszego cyklu artykuw nastpio u nas wielkie rozwizanie jzyk temat kwestii ydowskiej i ydowskiego programu owadnicia wiatem. Obecnie mona ju wym o `yd@ w zupenie powanej dyskusji bez niemiaoci i bez obawy. Dotychczas uwaane to by specjalny przywilej publicystw ydowskich; uywali oni tej nazwy wycznie w dobrze zorg anizowanej i przychylnej propagandzie. Im wolno zabrania pewnych ustpw z Szekspira w szkoach publicznych na tej podstawie, e obraaj ydw; wolno im da usunicia z bibl Bostonie obrazu Sargenta, poniewa przedstawia synagog w upadku. Lecz jeli ze strony nieydw pojawi si jaki fakt, ktry wskazuje, e i nieydzi rwnie wiedz co o ydach, znie i bardzo energicznie wysuwaj oni zarzut uprzedzenia. Wynikiem tego w naszym kraju byo takie skrpowanie sowa, jakie nie ma sobie rwnego w naszych dziejach. Nieda wno, podczas jakiego bankietu, jeden z mwcw uy terminu `yd@ dla oznaczenia dziaalno wnej grupy bankierw ydowskich. Jeden z goci, yd, zerwa si niezwocznie z miejsca, d ienia, czy mwca uwaa, e to jest `po amerykasku" nazywanie w ten sposb jakiego plemien a. Mwca odpar: `Tak jest, panie@, i wszyscy zebrani go poparli. W tej czci kraju jzyk i ludzkie byy skrpowane od szeregu lat przez niepisane prawo, e ydw nie wolno nigdy n azywa ydami. Rok temu nikt by nie by przewidzia, e takie pismo jak chicagowska `Tribune" dojdzie do przekonania, i nowoczesna polityka dziennikarska pozwala na wydrukowanie w pi erwszej kolumnie na pierwszej stronicy zastrzeonego co do prawa przedruku artykuu o ydowskim programie rzdzenia wiatem, przy czym wyraz `yd" wydrukuje w nagwku wielkim literami i wstrzyma si od redaktorskiej korekty sowa `yd" w samej treci artykuu. Zaz wyczaj postpuje si u nas za przykadem pewnego dziennika wschodnioamerykaskiego, ktry traktowa t kwesti w ten sposb: gdziekolwiek w artykule uyty by termin `yd midzynaro , wszdzie poprawiono go na `finansista". Tymczasem chicagowska `Tribune" w sobot dnia 19-go czerwca 1919 roku wydrukowaa w pierwszej kolumnie na pierwszej stronie kablogram Johna Clayton, swego specjalne go korespondenta, pod tytuem: `Trocki prowadzi ydw radykaw do rzdw wiata. Bolszewiz

t jedynie narzdziem jego planu". Pierwszy ustp brzmi, jak nastpuje: `W cigu dwu lat ostatnich funkcjonariusze oddziaw wywiadowczych, czonkowie rnych tajn ch organizacji wywiadowczych Ententy, donosili w raportach o wszechwiatowym ruchu rewolucyjnym, odmiennym od bolszewizmu. Pierwotnie raporty te utosamiay oba te prd y, od niedawna jednak odrbno kierunkw, w ktrych si one rozwijaj, zacza si zaznacz raniej@. Jak stwierdzilimy poprzednio w `Dearborn Independent@, nasza wasna suba wywiadowcza rwnie do nich naleaa, cho s powody do przypuszczania, e wpyw ydw na rzd dokaza a te nie byy prowadzone z wytrwaoci, jak w danym wypadku zastosowa naleao. Mimo to, y ze rde ydowskich, nie mwic ju o innych, e departament sprawiedliwoci Stanw Zjed by w pewnej chwili o tyle dan spraw zainteresowany, e przystpi do jej zbadania. W powyszym ustpie korespondent `Tribune@ mwi, e sfery urzdowe Ententy s t spraw zai sowane od dwch lat, co winni zapisa sobie w pamici ludzie, ktrzy utrzymuj, i caa kwe a powstaa z podpuszczenia Niemiec. Pojawienie si kwestii ydowskiej na gruncie amery kaskim spotkao si niezwocznie z owiadczeniem, pochodzcym ze rde ydowskich, `e je t niemiecki, i e fala antysemityzmu, ktra przepyna przez Niemcy i spukaa przewaajc ie wpywy rewolucyjne z nowego rzdu niemieckiego, jest jedynie podstpem majcym na cel u zrzucenie winy za klsk Niemiec na ydw@. Jest faktem niezaprzeczonym, e kada wojna o wiera na nowo oczy ludw na wadz, jak w czasie wojny posiadaj finansici ydowscy i z si, e fakt ten zasuguje na gbsze wyjanienie, ni zwykle przytaczany `przesd". Tymcza jak dowodzi artyku `Tribune@ i jak to potwierdzaj fakty, zainteresowanie, wzbudzon e t spraw nie ogranicza si do Niemiec; co wicej, nie jest ono tam wcale najsilniejsz e. Najczynniejsze w danej sprawie byy `rne tajne organizacje wywiadowcze Ententy". Dalszy ustp podaje rozrnienie bolszewizmu i ydowskiego imperializmu: `Bolszewizm ma na celu obalenie istniejcego spoeczestwa i ustanowienie midzynarodowe go braterstwa ludzi, rzdzcych wiatem. Drugi za ruch dy do ustanowienia panowania jedn j rasy. O ile udao si wyledzi departamentom angielskiemu, francuskiemu i naszemu, `s piritus movens" tego drugiego kierunku s ydowscy radykaowie". `W onie komunizmu istnieje grupa tego kierunku, ale nie poprzestaje ona na nim. D la jej przywdcw komunizm jest jedynie przypadkiem@. (Przywodzi to na pami owiadczenie lorda Eustace Percy, przytoczone poprzednio z kan adyjskiej `Jewish Chronicle@ Nie dlatego, by ydom zaleao na pozytywnej stronie filo zofii radykalnej, nie dlatego, by pragnli uczestniczy w nieydowskim nacjonalizmie l ub nieydowskiej demokracji, lecz poniewa kady istniejcy system rzdu nieydowskiego bud i w nich tylko odraz@). `Gotowi s wyzyska dla swego celu bunt Islamu, nienawi pastw centralnych do Anglii, ja poskie plany co do Indii i wspzawodnictwo handlowe pomidzy Ameryk i Japoni@. `Jak to by musi w kadym ruchu rewolucji wiatowej, jest on z pochodzenia anty-anglos aski". `Organizacja wszechwiatowego ruchu ydowsko-radykalnego zostaa ju ukoczona prawie we w szystkich krajach". `Cele partii ydowsko-radykalnej nie maj adnego podoa altruistycznego poza wyzwoleniem wasnej rasy". Naley przyzna, e s to wstrzsajce odkrycia. Gdyby je pomieci jaki nieodpowiedzialny agitacyjny, przecitny czytelnik pominby je jako niedorzeczne, wiedzc tak niewiele o tajnych wpywach, ktre ksztatuj ycie i formuuj jego zagadnienia. Ale poniewa ukazuj elkim dzienniku, naley je oceni inaczej. `Tribune" nie poprzestaa na tym artykule informacyjnym. 21 czerwca 1920 roku poja wi si artyku redakcyjny pod tytuem: `Nieszczcie wiata@. Artyku ten zmierza najwidoc do usunicia moliwych nieporozumie co do treci poprzedniego artykuu informacyjnego. `Ruch ten mwi on dy do nowego panowania jednej rasy nad wiatem...@ `Tribune@ powiada dalej, e jakkolwiek jest to moe naturalnym u ydw w innych krajach, i nale do tego `nieszczcia wiata", to jednak ydzi w Anglii i w Stanach Zjednoczonyc s lojalnymi nacjonalistami i konserwatywnymi podporami tradycji narodowych". Byoby to bardzo dobre, gdyby byo prawdziwe. Moe si to da zastosowa do dziesitkw tysicy y ko do jednostek; ale nie jest to na pewno prawd w stosunku do internacjonalistw, k trzy trzymaj w swoim rku nici ukrytej maszynerii wszystkich rzdw i ktrzy w cigu osta ch tragicznych lat szeciu mieszali si do spraw wszechwiatowych, co si niebawem ujawn i. Nieszczliwym zbiegiem okolicznoci ydzi amerykascy i angielscy musz przejciowo by

ni na przykroci, ktrych kady pragnby im oszczdzi, ale ktre s nieuniknione dopki w i nie ujawni i dopki og ydowski sam nie wyczy spord siebie jednostek, cieszcych s becnie najgbszym powaaniem. Do obserwowa rnice i podobiestwa w zachowaniu si ydw i nieydw w stosunku do dane aby stwierdzi istnienie wszechwiatowego imperializmu ydowskiego. Publicyci ydowscy pr zede wszystkim zaprzeczaj bez zastrzee jego istnieniu. `Wszystko jest faszem, wszyst ko jest kamstwem, wymylonym przez wrogw ydw celem podegania do mordw i nienawici@. romadz si dowody, ydzi zmieniaj ton: `Dobrze, przypumy, e to prawda@, mwi ich pu czy to co dziwnego, e biedny uciniony yd, doprowadzony przez cierpienia do szalestwa , marzy o obaleniu wadzy wroga i zajciu jego miejsca?" Umys nieydowski, skonfrontowany z odnonymi faktami, rozumuje: `Tak, ale to s ydzi ros yjscy. Mniejsza o nich. Amerykascy ydzi s w porzdku. Nie mona im dowie niczego podob o". Pogbiajc ten przedmiot, umys nieydowski zmuszony jest przyzna istnienie jakiego rotowego ruchu wszechwiatowego, ktry daje si odczuwa nawet u nas, oraz stwierdzi, e s ryn wprawiajc go w ruch s ydzi-rewolucjonici. A wyszedszy z tego punktu, trzeba dwch teorii: albo ruch ten jest z pochodzenia swego, agitacji, wykonania i celu y dowskim, albo jest to `prd wszechwiatowy", lecz jedynie przypadkowo ydowski. Wniosk iem zarwno rozumowania ydowskiego jak nieydowskiego jest przyznanie, e co w rodzaju o mawianego ruchu istotnie w chwili obecnej istnieje. Na przykad `Christian Science Monitor@, ktrego stanowiska, jako czasopisma, nikt n ie kwestionuje, w dugim artykule o tej sprawie pisze: `Pomimo tego, byoby straszliwym bdem wnioskowa, e niebezpieczestwo ydowskie pod inn i w innej atmosferze nie istnieje wcale. Co wicej, moe by ono nazwane, wedug jednej z najwikszych ksig Starego Testamentu `strachem nocnym@, gdy do tej wanie koncepcji P salmisty odnonie do duchowych zych mocy zda wiadomie czy te niewiadomie profesor Nil Innymi sowy, dla czowieka umiejcego czyta w znamionach czasu, jest rzecz niewtpliw, stnieje tajna organizacja dziaajca nieustannie za porednictwem swego biura psycholo gicznego, jakkolwiek ludzko, ktra powinna to wiedzie, jest zupenie na to lepa@. `Monitor@ ostrzega przed uprzedzeniem i lekcewaeniem prawa oczywistoci dowodw, co j est bardzo suszne i co jest gbokim pragnieniem kadego, kto przedsibierze badanie tego przedmiotu, ale najczciej brudzi w tym wypadku nie lekcewaenie dowodw, lecz lekcewae ie faktw. Mona miao powiedzie, e dzi uprzedzenia wystpuj gwnie przeciwko faktom, ay bynajmniej przez fakty wywoane. Przystpujc do badania odnonej kwestii, naley si wystrzega dwojakiego uprzedzenia. Pie wszym z nich jest pogld, e ydowski program imperialistyczny, jeeli w ogle istnieje, d atuje od niedawna. Na wspomnienie o takim programie nieydzi gotowi pomyle, e skrysta lizowa si on przed tygodniem, przed rokiem albo w ostatnich czasach. Niekoniecznie tak by musi, a jeli idzie o sprawy ydowskie, to prawdopodobnie tak nie jest. Bardz o atwo si przekona, e gdyby program ten mia by sformuowany dzisiaj, byby on zgoa o od programu, o ktrym mowa. Program, ktry winien by opracowany obecnie, istnieje rwn ie, ale co do rozlegoci i gbi nie moe si rwna z programem, istniejcym od dawna. D ganizacja niewidzialnych rzdw nie jest tworem tajnych konwencji; jest ona owocem m yli i dowiadczenia, zgromadzonego przez wieki. Nadto, bez wzgldu na to, e pokolenie wspczesne moe by skonne do lekcewaenia tych rzeczy, sam fakt, e yj one jako tajny owy od szeregu stuleci, jest silnym argumentem za ich uszanowaniem i przyjciem, j eli nie za ich czynnym wykonaniem przez pokolenie obecne. Nie ma w judaizmie gbiej zakorzenionej idei, ni przewiadczenie, e ydzi s narodem wybranym i e ich przyszo zcze wietniejsza ni przeszo. Znaczna cz spoeczestwa chrzecijaskiego zgadza si , rwnie, przypumy e jest to moe i prawd, ale w wiecie moralnym nie da si to osign twem metod, ktre byy i s stosowane dotychczas. Mwic choby tylko o staroytnym pochodzeniu idei narodu wybranego, atwo doj do zrozumi a, e z wszystkich programw, jakie mogy si skupi dakoa niej dla jej penego historyczn urzeczywistnienia, istnieje jeden program, bardzo dawny, do ktrego najtsze umysy w Izraelu wniosy najdoskonalsze myli i uczucia, dla zapewnienia jej triumfu. W istni enie takiego planu wierzyo bardzo wielu powanych badaczy tajemnych dziejw wiata. Lud zie, ktrych wiedza nie podlega wtpliwoci, ywi przekonanie, e wedug tego planu odbywa co czas pewien, e si tak wyrazimy, prby generalne na ograniczonej scenie, jak gdyby dla przygotowania wielkiego przedstawienia na widowni wszechwiatowej. Tak wic mamy, by moe do czynienia z czym, za co ydzi wspczeni, nawet najzacitsi mi owcy, nie ponosz odpowiedzialnoci. Mogo to przej na nich jako cz staroytnego ydow

iedzictwa. Zapewne, gdyby to bya rzecz wspczesna, obmylona pospiesznie i sklecona na wspczesny sposb, mona by si spodziewa, e zniknie w tej samej epoce, ktra j zrodzi Drugim uprzedzeniem, ktrego si wystrzega naley, jest przekonanie, e kady yd wie o ty ajnym programie. Tak nie jest. Kady yd, ktry nie zerwa kontaktu ze swym narodem, pod ziela ogln ide o ostatecznym triumfie Izraela, tak jak uczy ich religia, ale o spec jalnych planach, ktre w skrystalizowanej formie istniay od wiekw dla osignicia tego t riumfu, zwyky yd wie nie wicej, ni kady przecitny obywatel, i nie wicej, ni wie zwy miec o tajnych planach partii pangermanistycznej, ktrej zasady zrodziy wojn wiatow i kieroway jej przebiegiem. Zwyky yd za wyjtkiem wybranych jednostek, wchodzi do tego planu w bardzo nieznacznej mierze, a mianowicie: jest zupenie zrozumiaym, e osignicie triumfu Izraela nie bdzie niemie adnemu ydowi, i jeli metody, stosowane ku temu celo wi, s nieco gwatowne, to kady yd uwaa to za bardzo niedostateczny odwet wzgldem niey a cierpienia, jakie zadawano synom Judy od szeregu wiekw... Jednake, nawet wystrzegajc si tych uprzedze, nie moemy nie doj do wniosku, e jeli ogram ydowskiego imperializmu wszechwiatowego istnieje, istnie on musi z wiedz i za czynnym poparciem pewnych jednostek, i e grupy tych jednostek musz gdzie mie swego k ierownika. W tym punkcie zatrzymuje si wielu badaczy odnonej kwestii. Idea ydowskiego samowadcy jest zbyt dziwna dla umysu, ktry nie mia kontaktu z t kwesti. A jednak nie ma narodu , ktry by bardziej poda i czci wysokie stanowisko, ni ydzi. Ich poczucie wartoci i enia stanowiska tumaczy oglny kierunek ich dziaalnoci. yd jest z natury groszorobem, poniewa dotychczas pienidz jest jedynym znanym mu sposobem osignicia stanowiska. ydw, ktrzy by doszli do stanowiska za pomoc jakiegokolwiek innego rodka, jest stosunkowo niewielu. Nie s to adne arty; jest to pogld angielskiego yda, synnego lekarza, dr. B rnarda von Oven, ktry pisze: `Wszystkie inne drogi odznaczenia s przed nim zamknite ; musi wznie si przez bogactwo, albo wcale@. A poniewa, jak mu to doskonale wiadomo, zdoby bogactwo znaczy to samo, co zdoby stanowisko, szacunek i wzgldy spoeczestwa, i w tym wzgldzie kto zasuguje na potpienie: yd, co usiuje zdoby bogactwo dla stanowisk , ktre ono zapewnia, czy te spoeczestwo, co z tak gotowoci uderza czoem przed otar ony?@ yd nie ywi niechci do krlw, lecz do stanu rzeczy, ktry nie pozwala na panowanie ydow ego krla. Przyszym samowadc wiata ma by krl ydowski, ktry zasidzie na tronie Dawi zgodnego wiadectwa staroytnych proroctw i dokumentw programu imperialistycznego. Czy jest taki krl obecnie? Jeeli nie, to s ludzie, ktrzy by mogli wybra krla. Nie by rla ydowskiego od czasw poprzedzajcych er chrzecijask, ale mniej wicej a do wieku ego byli tak zwani ksita wygnania, ktrzy stanowili wadz naczeln ydw, rozproszonych ie. Byli oni i s dotychczas nazywani `exilarchami@, czyli ksitami wygnania. Byli oto czeni mdrcami Izraela, utrzymywali dwr, wydawali prawa dla swego ludu. Przebywali zagranic zalenie od okolicznoci w krajach chrzecijaskich lub mahometaskich. Czy godno znikna wraz z ostatnim publicznie znanym exilarch, czy te zostaa starta jedynie z po wierzchni jawnych dziejw? Czy nie istnieje dzi wcale, czy te moe przybraa inn form pytania, na ktre jeszcze nie posiadamy odpowiedzi. Wiadomo dobrze, e istniej urzdy j urysdykcji wiatowej, wykonywanej przez ydw. Wiadomo dobrze, e istnieje wszechwiatowa jedno w pewnych sferach dziaalnoci ydowskiej, zaczepnej i obronnej. Ani w sytuacji an i w przekonaniach ydw nie ma nic, co by przeszkadzao dzi istnieniu exilarchy; co wice j, myl ta byaby dla nich bardzo krzepica. Encyklopedia ydowska czyni uwag: `Ciekawym jest, e o exilarchach wspomina jeszcze n aboestwo sobotnie rytuau Ashkenazim. ydzi rytuau Sephardic nie zachowali tego anachro nizmu, podobnie jak wikszo synagog reformowanych wieku dziewitnastego@. Czy istnieje Sanhedryn, ydowski organ rzdzcy lub doradczy, zoony z ydw, stojcy na s praw swego ludu na caym wiecie? Sanhedryn ydowski by nader ciekaw instytucj. Jego pochodzenie i metody konstytucji s niejasne. Skada si on z 71 czonkw z przewodniczcym na czele i sprawowa funkcje senat olitycznego. Nic nie wskazuje na to, skd Sanhedryn czerpa swoj wadz. Nie byo to ciao bieralne. Nie byo ono demokratyczne. Nie byo odpowiedzialne przed narodem. W tych swoich waciwociach Sanhedryn by typowo ydowski. Sanhedryn by wybierany przez ksicia kapana, nie w celu obrony interesw narodu, lecz do pomocy panujcemu w dziele admin istracji. By tedy zwoywany doranie lub te sam utrwala swoje istnienie przez zwoywanie swych czonkw. Urzdzenie to pozwalao utrzyma si u steru wadzy arystokracji bez wzgld polityczny ustrj pastwa. Encyklopedia ydowska mwi: `Sanhedryn, ktry by z charakteru s

ego wybitnie arystokratyczny, prawdopodobnie sam nadawa sobie wadz, poniewa skada si czonkw najwybitniejszych rodzin arystokratycznych i kapaskich@. Obok tego ciaa istniao drugie, podobne, ktre zarzdzao sprawami religijnymi, przy czym jego czonkowie pochodzili prawdopodobnie z warstw bardziej zblionych do ludu pros tego. Sanhedryn sprawowa wadz nie tylko nad ydami w Palestynie, ale take nad ydami, rozpros onymi po wiecie. Jako senat, wykonujcy bezporedni wadz polityczn, przesta istnie w padkiem pastwa ydowskiego w roku 70; s jednak fakty wskazujce, e egzystowa on w dalsz m cigu jako organ doradczy a do czwartego wieku. W roku 1806 dla zaspokojenia ciekawoci Napoleona co do pewnej kwestii dotyczcej ydw, zwoane zostao zgromadzenie notablw, skadajce si z najwybitniejszych ydw francuskic za, dla usankcjonowania odpowiedzi, jakich mieli udzieli Napoleonowi, zwoali od si ebie Sanhedryn. Sanhedryn ten zebra si w Paryu dnia 9 lutego 1807 roku. Zachowa on p rzepisane formy staroytne; skada si z ydw, ze wszystkich czci Europy; zebra si dl a ca wadz ydostwa wszelkiej umowy, jak by ydom francuskim udao si zawrze z Na Wydajc swe postanowienia, ten Sanhedryn z roku 1807 owiadczy, e jest we wszystkim po dobny do Sanhedrynu staroytnego, e jest `zgromadzeniem legalnym, obleczonym wadz wyd awania praw dla przysporzenia pomylnoci Izraela@. Znaczenie tych faktw jest nastpujce : Cokolwiek uczyni obecnie przywdcy ydowscy ku zachowaniu polityki i ustroju Izrael a, nie bdzie stanowio nic nowego. Nie bdzie to oznaczao nowego stanowiska. Nie bdzie dowodem nowego planu. Wobec tego, czym jest solidarno ydowska, byoby zupenie naturalnym, jeliby Sanhedryn i tnia w dalszym cigu. Staroytny Sanhedryn posiada, jak si zdaje, grup dziesiciu czon zy odgrywali waniejsz od pozostaych rol; byoby zupenie naturalnym, gdyby przywdcy y y byli dzi podzieleni na komitety, zalenie od kraju lub od zakresu spraw, ktrymi ki eruj. Z dawien dawna odbyway si i odbywaj wszechwiatowe zjazdy wybitniejszych ydw ze wszyst ich krajw. Zbieraj si oni na wezwanie, bez wzgldu na wszystko. Wielcy sdziowie trybun aw najwyszych rnych krajw, midzynarodowi finansici, dziaacze ydowscy `typu libera trzy maj posuch u nieydw, politycy wszystkich partii, reprezentowanych w wiecie, zbie aj si, gdzie zechc, a tre ich narad jest ogaszana tylko w tej mierze, w jakiej uwaaj oni za podane. Nie naley przypuszcza, e uczestnicy tych zjazdw nale do wewntrznego kw. Listy delegatw zamieszczaj nazwiska osb, z ktrymi nikt nie poczy nazwisk lorda R inga lub sdziego Brandeisa. Jeli zbiera si wspczesny Sanhedryn, a byoby to rzecz naj uralniejsz w wiecie, moemy by przekonani, e zbiera si on w zamknitym kole osb, zatw onych przez ydowsk arystokracj umysu i arystokracj wadzy. Maszyneria ydowskiego rzdu wszechwiatowego jest zupenie gotowa. yd jest przekonany, e posiada najlepsz religi, najwysz moralno, najdoskonalsz metod wychowawcz, najcelni asa spoeczne, najszczytniejszy idea rzdu. Nie chciaby wcale wychodzi poza sfer tego, uwaa za najlepsze, dla zdobycia czegokolwiek, co uwaa za potrzebne do osignicia pom ylnoci swego narodu, lub do wykonania jakiegokolwiek programu, odnoszcego si do wiata zewntrznego. Do dziaalnoci swej, ktrej uamki dozwala widzie innym, yd midzynarodowy posuguje si n maszyneri. Odbywaj si zjazdy gwnych finansowych, politycznych i intelektualnych prz wdcw ydowskich. Zebrania te maj ten lub inny cel jawny niekiedy. Niekiedy za odbywaj i w stolicach wiata zjazdy ydw bez adnego jawnego celu. Zbieraj si oni wszyscy w pew miecie, naradzaj si i rozjedaj. Czy w tym wszystkim istnieje jaka wadza naczelna dotychczas niewiadomo. Nie moe by j ednak wtpliwoci co do istnienia tego, co moemy nazwa `polityk zagraniczn", istnieje b wiem okrelony pogld i plan dziaania w stosunku do wiata nieydowskiego. yd czuje, e z duje si wrd nieprzyjaci, ale czuje take, e jest czonkiem narodu, `jednego narodu" mie jak polityk w stosunku do wiata zewntrznego. Nie moe on nie uwzgldnia panujcy kw, nie moe on ich uwzgldnia, nie bdc pobudzonym do spekulowania na nieunikniony rezu tat, nie moe spekulowa na ten rezultat, nie starajc si do pewnego stopnia wpyn na to by odpowiada jego pragnieniom. Tote niewidzialny rzd ydowski, jego stanowisko wobec nieydowskiego wiata, jego polity ka w stosunku do przyszoci, nie s rzeczami tak nienormalnymi, za jakie niektrzy chci eliby je przedstawi. Wobec pooenia ydw s to rzeczy zupenie naturalne. Pooenie y ja nastrojowi sennej bogoci; przeciwnie, pobudza on ich do organizowania si na pods tawie programw, ktre mog te wypadki uksztatowa ku poytkowi ich narodu. Nie jest te d

acznym ani niedorzecznym przypuszczenie, e moe istnie Sanhedryn ydowski, organ wszec hwiatowy, zoony z najwybitniejszych ydw wszystkich krajw, e moe istnie nawet exila idzialna i uznana gowa Sanhedrynu, mistyczny poprzednik majcego przyj autokraty, e mo istnie nawet i wszechwiatowy program ydowski, na wzr polityki zagranicznej w rzdach obecnych. Wszystko to mogo wyrosn normalnie na podou samego ukadu stosunkw. A take jest naturalnym, e nie kady yd wie o tym. Sanhedryn stanowi z dawna arystokrac j i stanowi j dzisiaj. Gdy rabini gosz ze swoich katedr, e nic o tym nie wiedz, mwi pliwie prawd. yd midzynarodowy jest przekonany, e kady yd zgodzi si na to, co przysp y potgi i wadzy jego narodowi. W kadym razie jest rzecz wiadom, e jakkolwiek zwyky d cz ydowski moe wiedzie bardzo niewiele o programie wszechwiatowym, odnosi si jednak z najwikszym szacunkiem i zaufaniem do ludzi, ktrzy przeprowadzaj ten program. Dwudziesty czwarty protok mdrcw Syjonu mwi, co nastpuje: `Przejd obecnie do sprawy umocnienia podstaw dynastii krla Dawida, ktre bdzie polegao na tym przede wszystkim, co zawierao w sobie si niezbdn do utrzymania przez mdrcw n ych kierownictwa spraw wszechwiatowych, do kierowania urabianiem myli ludzkoci caej@ . Jeli mona na tym polega, znaczyoby to, e jak mwi w dalszym cigu protok, samowadca si nie pojawi, ale dynastia, czyli rd Dawida, z ktrego musi si zrodzi, powierzy misj o przysposobienia mdrcom Syjonu. Ci mdrcy maj przysposabia nie tylko tych, ktrzy rzdz prawami Izraela, ale take ksztatuj i urabiaj myl ludzkoci w kierunku sprzyjajcym odn planom. Plan sam moe by tajny, ale pewnym jest, e wykonanie go lub skutki jego wyk onania nie mog by ukryte. Dlatego te moliwym jest wyledzenie nici, ktre, sprowadzone o swego rda, zdradzaj istnienie programu. Cele tego programu ze czy dobre dla ludzko , winny by oglnie wiadome. Rozdzia X Wstp do Protokow ydowskich Dokumentami najczciej przytaczanymi przez ludzi zainteresowanych raczej teori ydowsk iej wadzy wszechwiatowej, ni obecnym dziaaniem tej wadzy na wiecie, s 24 dokumenty z e jako `Protokoy mdrcw Syjonu@. Protokoy te zwrciy na siebie baczn uwag w Europie, przy czym dopiero niedawno stay si owodem istnej burzy opinii publicznej w Anglii; w Stanach Zjednoczonych omawiano je tylko w sferach ograniczonych. S to wanie owe dokumenty, co do ktrych przed roki em przeszo przeprowadza dochodzenie departament sprawiedliwoci, i ktre ogoszone zosta w Londynie przez Eyrea i Spottiswooda urzdow drukarni rzdu angielskiego. Kto pierwszy zatytuowa te dokumenty mianem `Protokow mdrcw Syjonu@ nie wiadomo. Mo bez powaniejszych zmian usun z dokumentw wszelki lad ich ydowskiego pochodzenia, zac owujc gwne punkty najzrozumialszego programu ujarzmienia wiata, jaki kiedykolwiek do szed do wiadomoci ogu. Naley wszake powiedzie, e wyeliminowanie wszelkiego ladu ydowskiego pochodzenia z tyc dokumentw wniosoby w nie cay szereg sprzecznoci, ktrych w protokoach nie ma obecnie. Cel planu, ujawnionego w protokoach polega na podkopaniu wszelkiej wadzy po to, ab y umoliwi powstanie nowej wadzy w formie autokratycznej. Plan taki nie mgby by dziee nej klasy, ktra ju wadz posiadaa, jakkolwiek mgby wyj od anarchistw. Ale anarchi samowadztwa za cel swego programu. Autorami tego programu mogaby by grupa francuski ch wywrotowcw, podobna do tej, jaka istniaa za czasw rewolucji francuskiej pod przy wdztwem ksicia orleaskiego, ale ci wywrotowcy nale ju do przeszoci, a przy tym prog en jest stale wprowadzany w ycie nie tylko we Francji, ale w caej Europie, i bardz o wyranie, w Stanach Zjednoczonych. W ich obecnej postaci, ktra wedle wszelkiego p rawdopodobiestwa jest form oryginaln, nie ma w protokoach adnej sprzecznoci. Przypusz zenie autorstwa ydowskiego jest istotnym warunkiem zgodnoci i spoistoci caego planu. Gdyby te dokumenty byy faszowane, jak utrzymuj obrocy ydw, faszerze byliby prawdopod ie postarali si o takie uwydatnienie ich ydowskiego autorstwa, e zdradziliby przez to swoje antysemickie cele. Ale termin `yd@ jest w nich uyty tylko dwa razy. Trzeb a przeczyta protokoy znacznie dalej, ni zwyky czytelnik ma to w zwyczaju, gdy idzie o tego rodzaju kwestie, aby doj do planw dotyczcych ustanowienia samowadcy wiata, a p tem dopiero ujawnia si z jakiego ma on pochodzi rodu.

Ale wszystkie dokumenty nie pozostawiaj adnej wtpliwoci co do tego, przeciw komu ski erowany jest cay program. Nie jest on wymierzony przeciw arystokracji, jako takie j. Nie jest wymierzony przeciw kapitaowi jako takiemu. Nie jest wymierzony przeci wko rzdowi, jako takiemu. Plan przewiduje wiele sposobw, majcych na celu wcignicie ar ystokracji, kapitau i rzdu do jego wykonania. Jest on wymierzony przeciwko ludziom , ktrzy s nazwani `gojami". To czsto powtarzane sowo `goj" decyduje o celu dokumentw. Wikszo planw `liberalnych" typu wywrotowego dy rwnie do wcignicia narodw jako p ch wykonaniu; ten za plan zmierza do zwyrodnienia ludw, do wywoania zamtu umysw, umo iajcego ich ujarzmienie. Zgodnie z tym planem, naley popiera wszystkie popularne prd y `liberalne@, naley pielgnowa i uprawia wszystkie wywrotowe teorie filozoficzne w r eligii, ekonomii, polityce i yciu domowym, dla rozbicia solidarnoci spoecznej tak, aby mona byo odnony plan przeprowadzi niepostrzeenie, aby nadal urobi si ju wedug zanim ujawni si fasz owych filozoficznych teorii. Formua nie brzmi: `My, ydzi, uczynimy to", lecz `Skonimy gojw, by myleli, by wykonywa li te rzeczy". Za wyjtkiem paru przykadw w protokoach kocowych, jedynym szczeglnym mi nem rasowym jest termin `goje@. Dla przykadu: pierwsza wskazwka tego rodzaju zjawia si w pierwszym protokole w sposb nastpujcy: `Wielkie cnoty narodu, szczero i uczciwo, s wadami w polityce, bowiem atwiej i pe ni wrg najpotniejszy, strcaj wadcw z tronu. Cnoty te powinny by waciwoci pas ym razie nie powinnimy powodowa si nimi". Nastpnie: `Na gruzach arystokracji rodowej umiecilimy na czele wszystkiego arystokracj pienin s ord inteligencji naszej. Jako cenzus dla tej arystokracji nowej ustanowilimy bogact wo, zalene od nas, oraz nauk, szerzon przez mdrcw naszych". I dalej: `Podniesiemy pac zarobkow, co jednak nie przyniesie adnej korzyci robotnikom, bowiem jednoczenie wywoamy droyzn artykuw pierwszej potrzeby, spowodowan rzekomo upadkiem r ictwa i hodowli. Oprcz tego podkopiemy zrcznie i gboko rda wytwrczoci, przyzwyczai botnikw do anarchii i naduywania napojw wyskokowych, jednoczenie za zarzdzimy wszelki rodki do wyzucia z ziemi wszystkich gojw inteligentnych". (Faszerz o tendencjach antysemickich mgby to napisa w cigu piciu lat ostatnich, ale s a te byy wydrukowane co najmniej 14 lat temu, poniewa zgodnie z zawiadczeniem angie lskim, odpis dokumentw by zoony w British Musem w roku 1906, a w Rosji kryy one na s eg lat przedtem). Powyszy punkt brzmi dalej jak nastpuje: `Chcc, aby goje nie spostrzegli przedwczenie istotnego celu dziaa, zakryjemy go rzekomym deniem do suenia klasie robotniczej oraz wielkim zasadom ekonomicznym, propagowanym czynnie przez nasze teorie ekonomiczn e". Te cytaty ilustruj styl protokow odnonie stron zainteresowanych. `My@ to piszcy, a ` oje@ to ci, o ktrych si pisze. Ujawnia si to bardzo wyranie w protokole pitnastym: `W tej rnicy co do zdolnoci mylenia daj si atwo upatrzy cechy czowieczestwa oraz stemy narodem wybranym. To odrnia nasz umys od instynktownego zwierzcego umysu gojw, zy widz, lecz niezdolni s przewidzie lub dokona wynalazku (z wyjtkiem wynalazkw mater alnych). Z powyszego jasnym si staje, e natura sama przeznaczya dla nas kierownictwo i rzdy wiata@. Tak bya ydowska metoda dzielenia ludzkoci od najdawniejszych czasw. Ludzko dzielia ko na ydw i gojw; wszystko, co nie byo ydami, byo `gojem". Znaczenie sowa `yd@ ilustruje ten ustp z rozdziau smego: `Tymczasem, pki jeszcze nie jest bezpiecznym powierza stanowiska odpowiedzialne br aciom ydom, bdziemy obsadzali je przez ludzi, ktrych przeszo i charakter wykopay prz idzy nimi a ludami@. Jest to sposb praktykowany pod nazw `nieydowskiego frontu" zwaszcza w wiecie finansow ym, w celu pokrycia wadzy ydowskiej. Jak wielkie postpy uczynio w tym kierunku ydostw o od czasu, gdy te sowa zostay napisane, dowodzi najlepiej fakt, e podczas zjazdu w San Francisco zaproponowano na przewodniczcego sdziego Brandeisa. Naley konsekwent nie przypuci, e z czasem opinia publiczna przywyka bdzie coraz bardziej do tej okupac ji ydowskiej co bdzie w istocie stanowio niewielkie przejcie od obecnego stopnia wpy u wywieranego przez ydw, do zajcia przez nich najwyszych urzdw pastwowych. Nie ma zydenturze amerykaskiej funkcji, w ktrej by ydzi nie brali bardzo licznego udziau. O

becnie zajcie przez nich urzdw nie jest konieczne do wzmocnienia ich siy, ale do pop arcia pewnych spraw, ktre odpowiadaj cile planom, wyuszczonym w omawianych protokoach Drugim spostrzeeniem, jakie uczyni czytelnik protokow jest to, e nie ma w nich wcale tonu agitacyjnego. To nie jest propaganda. Nie d one do pobudzenia ambicji lub ene rgii tych, do ktrych si zwracaj. S one tak chodne, jak dokument prawny i tak rzeczowe jak tablica statystyczna. Nie ma w nich ani jednej apostrofy jak na przykad: `Po wstamy, bracia". Nie ma histerycznych wykrzyknikw w rodzaju: `Precz z gojami!" Pro tokoy te, jeli istotnie s napisane przez ydw i dla ydw, nie byy na pewno przeznaczo a podegaczy, lecz dla starannie przygotowanych i wyprbowanych ludzi wtajemniczonyc h, nalecych do grup najwyszych. Obrocy ydowscy zadaj pytanie: `Czy mona sobie wyobrazi, aby, jeli taki program ydows w ogle istnieje, by on drukowany i ogaszany?" Ale nie mamy adnego dowodu na to, by t e protokoy byy kiedykolwiek ogoszone inaczej ni ywym sowem przez tych, co go przedsta iali. Protokoy w tej postaci, w jakiej znamy je obecnie, stanowi notatki wykadw, spi sane przez kogo, kto ich sucha. Niektre z nich s dugie, inne krtkie. Od chwili, gdy ogoszono, istniao zawsze przekonanie, e stanowi one notatki wykadw, czytanych student m ydowskim gdzie we Francji lub w Szwajcarii. Prby podania ich za dzieo rosyjskie ud aremnia zupenie ujawnione w nich stanowisko, aluzje do epoki i pewne wskazwki gram atyczne. Ton, w jakim s zredagowane, potwierdza przypuszczenie, e byy to pierwotnie wykady dl a studentw, bowiem ich widocznym celem nie jest uzyskanie zgody na program, lecz udzielenie informacji dotyczcych programu, ktry przedstawiony jest tak, jak gdyby by ju w stadium wprowadzenia go w ycie. Nie ma w nim wezwania do przyczenia si do jeg wykonawcw lub wyraenia o nim opinii. Co wicej, podkrela si w nich z naciskiem, e nie podana jest ani dyskusja ani wyraenie opinii w tej materii. (`Goszc gojom liberalizm, bdziemy trzymali naszych wasnych ajentw w milczcym posuszestwie@. `Projekt administr cji musi wyj z jednego umysu... Dlatego te musimy zna plan dziaania, ale nie wolno na dyskutowa o nim, aby nie naruszy zwizku jego czci skadowych... Dlatego te nie powin rzuca pracy naszego kierownika genialnego na rozszarpanie przez tum, lub nawet pr zez ograniczone co do liczby czonkw stowarzyszenie@). Nadto, rozpatrujc protokoy ze stanowiska ich formy zewntrznej widzimy wyranie, e prog ram zawarty w tych notatkach z wykadw nie by nowym w chwili, gdy si te wykady odbyway Nie ma w nich adnej wzmianki, ktra by wskazywaa, e odnony program jest wieo opracow . S one utrzymane w tonie jak gdyby tradycji, jak gdyby religii, jak gdyby stanow iy co, co byo przekazywane z pokolenia na pokolenie za porednictwem ludzi specjalnie zaufanych i wtajemniczonych. Nie ma w nich ladu jakich nowych odkry albo wieego entu zjazmu, lecz spokj i pewno faktw znanych od dawna, polityki, od dawna przez dowiadcze nie stwierdzonej. Sprawa staroytnoci programu poruszona jest co najmniej dwukrotnie w samych protokoa ch. W protokole pierwszym spotykamy taki ustp: `Byo to jeszcze w czasach staroytnych, kiedy po raz pierwszy rzucilimy narodowi wyr azy: `wolno, braterstwo@, wyrazy od tej chwili tyle razy powtrzone przez papugi bez mylne, ktre ze wszystkich stron zleciay si na t przynt. Wraz z ni uniosy dobrobyt stotn wolno jednostki... Rozumni, rzekomo inteligentni goje, nie wyczuli abstrakcyj noci wyrazw wypowiedzianych, nie zauwayli sprzecznoci w ich treci, nie spostrzegli, e w naturze nie ma rwnoci...@ Drug wzmiank o dawnoci protokow znajdujemy w rozdziale trzynastym: `Kwestie polityki dostpne s wycznie dla twrcw i kierownikw jej w cigu wiekw". Powtarzamy raz jeszcze, e twrcy i kierownicy, o ktrych tu mowa, nie mog stanowi rzdz klasy w chwili obecnej, gdy wszystko, do czego zmierza program, jest sprzeczne z interesami takiej klasy. Nie moe to rwnie dotyczy adnej narodowej grupy arystokratyc znej, jak np. junkrowie w Niemczech, gdy proponowane w programie metody obezwadniyb y tak grup. Moe si to odnosi jedynie do narodu, ktry nie posiada rzdu, ktry ma wszy do zyskania, a nic do stracenia, i ktry moe zachowa ycie i bezpieczestwo wrd rozsypu o si w gruzy wiata. Jedna tylko grupa moe odpowiada temu okreleniu. Przy czytaniu protokow widzimy wyranie, e mwca nie ubiega si o saw. W dokumentach t ie ma ani ladu ambicji osobistej. Wszystkie plany, cele i nadzieje zerodkowuj si na przyszoci Izraela, ktra to przyszo, moe by, jak si zdaje, osignita jedynie przez opanie pewnych oglnych idei wiata nieydowskiego. Protokoy mwi o tym, co zrobiono, co i robio, w chwili, gdy te sowa byy ogaszane i co do zrobienia pozostaje. Nie znamy ni

c podobnego co do cisoci szczegw, co do szerokoci planw, co do gbi zrozumienia uk ryn dziaania ludzkiego. S one zaiste straszne w swym opanowaniu tajemnic ycia, s stra zne w wiadomoci tego opanowania. Zasugiwayby istotnie na opini, jak niedawno wyrazili o nich ydzi, a mianowicie, e s dzieem natchnionego szaleca, gdyby nie to, i wszystko, co jest napisane w protokoach, jest take czynem i dnociami wypisane w yciu wspczesn Krytyka, ktr wypowiadaj protokoy o gupocie nieydw, jest suszna. Nie podobna nie zgo na jeden choby szczeg z zawartej w protokoach charakterystyki umysowoci gojw. Najprz eglejsi nawet z nieydowskich mylicieli zostali tak obaamuceni, e przyjmowali za prdy postpowe to, co poddawano opinii publicznej za porednictwem najpodstpniejszej propa gandy. Prawda, e gdzieniegdzie zjawiali si myliciele, ktrzy owiadczali, e rzekoma nauka nie est wcale nauk. Prawda, e niekiedy pojawiali si myliciele, ktrzy stwierdzali, i tak z ane prawa ekonomiczne zarwno konserwatystw jak radykaw nie s wcale prawami, lecz sztu cznym wymysem. Prawda, e zdarzali si bystrzy obserwatorowie, co owiadczali, e dzisiej sze rozptanie przepychu i zbytku nie pochodzi wcale z naturalnych popdw, lecz jest ludziom podsuwane, podniecane w nich celowo. Prawda, e byy nieliczne jednostki, ktr e spostrzegy, e wicej ni poowa tego, co uchodzi za `opini publiczn@ jest tylko najem poklaskiem, blag i nie wywaro nigdy na opini publiczn gbszego wpywu. Pomimo jednak tych odzywajcych si gdzieniegdzie gosw, przewanie lekcewaonych, pomidz udmi zdajcymi sobie spraw ze stanu rzeczy, nie byo nigdy kontaktu i cigoci pracy, kt y umoliwia wyledzenie rda tych objaww. Gwn wskazwk, jak silne wraenie wywary najwybitniejszych mach stanu, jest fakt, i zrozumieli i wyjaniaj oni, skd pochodz te zystkie faszywe wpywy i do czego zmierzaj. Te wyjanienia s nici przewodni we wspcz abiryncie. Obecnie nadszed czas, aby si o tym dowiedzia og. I czy protokoy stanowi j dowd przeciwko ydom, czy te nie, s one doskonaym zobrazowaniem sposobu, w jaki niezro zumiae wpywy rzdz tumami niby stadem. Jest rzecz prawie pewn, e gdy zasady protoko powszechnie znane i zrozumiane, wwczas zawarty w nich, dzi suszny krytycyzm w stosu nku do umysowoci `gojw@ utraci wszelk podstaw. Zadaniem nastpnych artykuw bdzie zbadanie tych dokumentw i udzielenie na ich podstawi e odpowiedzi na wszystkie pytania, jakie w zwizku z nimi wynikn mog. Zanim do tego przystpimy, musimy odpowiedzie na jedno pytanie: `Czy istnieje prawd opodobiestwo, e zawarty w protokoach program zostanie przeprowadzony i uwieczony pow odzeniem?" Program jest ju obecnie przeprowadzany z powodzeniem. W wielu wanych dz iedzinach jest on ju dzi rzeczywistoci. Ale nie powinno nas to przeraa, gdy najskute iejsz broni przeciwko takiemu programowi, zarwno w tych dziedzinach, gdzie zosta on ju urzeczywistniony, jak i w tych, w ktrych si dopiero teraz przeprowadza, jest jak najwiksza jawno. Niech og wie. Metod, goszon w protokoach jest podburzanie narodu kojenie go, wyzyskiwanie jego namitnoci. Odtrutk moe by tylko owiecenie narodu. Jest to te jedynym celem artykuw niniejszych. Owiecenie rozprasza przesdy. Rozproszen ie przesdw i uprzedze jest rwnie podane dla ydw, jak i dla nieydw. Same protokoy k najszerzej rozpowszechnione wrd ydw dla ukrcenia tych objaww, ktre podaj w podejr ich imi. Przedstawiwszy program dziaa naszych w teraniejszoci i przyszoci, przeczytam wam pod wy tych teorii" Protok 16. `We wszystkim, o czym wam dotychczas mwiem, staraem si szczegowo zarysowa przed wami jemnic faktw obecnych i minionych, doniosych zdarze w niedalekiej ju przyszoci, oraz jniki zasad nowych stosunkw z gojami i operacji finansowych@. Protok 22. Rozdzia XI ydowska ocena natury nieydw Protokoy, ktre jak wyznaj sami ich autorzy, s zarysem wszechwiatowego programu ydowsk

ego, mona podzieli na cztery gwne dziay. Nie s one zaznaczone w zewntrznym ukadzie entw, lecz jedynie w ich treci. Jest w nich jeszcze dzia pity, lecz wemiemy pod uwag rzedmiot, traktowany we wszystkich protokoach, ale przewija si on przez ca ich tre, p zy czym jest tylko gdzieniegdzie ujty w sowa. Cztery zatem gwne dziay stanowi jak gdy y pnie, od ktrych rozchodz si liczne gazie. Pierwszy z tych dziaw stanowi rzekome pojcie ydowskie o naturze ludzkiej, przez co n aley rozumie natur ydw. Tego rodzaju plan mg zrodzi si jedynie w umyle, ktry bud ie na podstawie podoci i zepsucia natury ludzkiej, nazywanej w cigu protokow natur go . Nastpnie zawieraj one sprawozdanie z tego, co ju dotychczas zostao urzeczywistnione w myl zaoonego planu, czyli rzeczy, ktre widzimy obecnie. Po trzecie, zawieraj dokadn instrukcj, co do metod, jakie stosowa naley celem dalszeg wprowadzania w ycie programu, metod, ktre stanowiyby same przez si dostatecznie wyr an ocen natury ludzkiej, na ktrej zbudowany jest cay program, gdyby nic innego na t o en nie wskazywao. Po czwarte, protokoy zawieraj szczegy tych rzeczy, ktre w czasie, gdy byy one pisane, nie byy jeszcze dokonane. Niektre z tych projektowanych zdobyczy zostay ju osignite, dy pamita naley, e pomidzy rokiem 1905 a 1920 upyno do czasu, by wprawi w ruch sign wiele celw. Jak wida z drugiego cytatu przytoczonego na pocztku niniejszego arty uu, mwca wiedzia, e maj zaj `doniose wydarzenia w niedalekiej ju przyszoci, a zn zyszych wydarze stwierdzaj poza protokoami inne rda ydowskie. Gdyby artykuy niniejsze stanowiy specjalny proces w sprawie ydowskiej, obecny artyk u usiowaby pozyska zaufanie czytelnika, za pomoc przedstawienia w pierwszym rzdzie ty h faktw, ktre s zamieszczone wyej w dziale drugim. Jeli zaczniemy od dziau pierwszego zawierajcego ocen natury ludzkiej ze stanowiska ydowskiego, odstrczymy czytelnika, zwaszcza, gdy czytelnikiem tym bdzie nieyd. Wiemy doskonale z licznych rde, co myl naturze ludzkiej i odpowiada to najdokadniej opinii, wyraonej w protokoach ale jed nym z najsilniejszych zudze myli nieydowskiej byo przekonanie, e natura ludzka jest d i pena godnoci i szlachetnoci. Nie ulega adnej wtpliwoci, gdy rozpatrzymy spraw wsz ronnie, e ydowskie pojcie jest suszne. I gdy idzie o zawart w protokoach nisk ocen ju ludzkiego, to jakkolwiek jest ona przykra dla naszej dumy i zarozumiaoci, jedna k jest w znacznej mierze prawdziwa. Przegldajc protokoy i wybierajc tylko najjaskrawsze ustpy, w ktrych wyraony jest odn pogld, otrzymamy prawie kompletn filozofi pobudek i cech istoty ludzkiej. Wemy te sowa z protokou pierwszego: Ludzie o popdach zych s znacznie liczniejsi od zacnych, tote najlepsze wyniki w rzdze iu ludmi osign mona przy pomocy gwatu i strachu, nie za w drodze rozpraw akademickic Kady czowiek dy do wadzy, kady pragnby zosta dyrektorem, gdyby tylko mg, lecz je kto nie byby gotw powici dobra oglnego dla celw osobistych. Rzdzc si wycznie poziomymi namitnociami, zwyczajami, tradycjami oraz teoriami senty lnymi, ludzie z tumu i tum ludzki ulegaj herezji partyjnej, stojcej na przeszkodzie wszelkiemu porozumieniu, nawet opartemu na gruncie perswazji najrozsdniejszych. W szelka decyzja tumu zalena jest od przypadkowej lub sztucznie stworzonej wikszoci, n iewiadomej tajnikw polityki i zdolnej powzi decyzj, bdc zarodkiem anarchii w rzdze By opracowa plan dziaa celowych, naley wzi pod uwag podo, niestao i chwiejno e, e potga tumu jest lepa, nierozumna, niezdolna do rozwaania, nasuchujca na rne Triumf nasz sta si tym atwiejszym, e w stosunkach z ludmi, niezbdnymi dla nas, oddzi limy zawsze na najczulsze strony ludzkiego jestestwa, na chciwo, na wieczycie niezas pokojone potrzeby materialne. Kada z wymienionych saboci ludzkich, wzita oddzielnie, zdolna jest zabi wszelk inicjatyw, oddajc wol ludzi do dyspozycji nabywcy ich dziaal oci. W protokole pitym znajdujemy nastpujce bystre spostrzeenie co do natury ludzkiej: We wszystkich epokach ludy i osobistoci poszczeglne bray sowo za czyn, zadowalajc si m, co byo na pokaz, nader rzadko zwracajc uwag, czy na gruncie spoecznym po obietnic y nastpowao wykonanie. Tote zorganizujemy instytucje na pokaz, ktre w sposb wymowny b dowodziy swego dobroczynnego wpywu na postp. I nastpnie w protokole jedenastym: Goje to stado baranw... Zamkn oni oczy na wszystko, bowiem obiecamy im zwrot wszyst kich odebranych swobd po zwycieniu wroga pokoju i pokonaniu wszystkich partii. Czy warto wspomina o tym, jak dugo oczekiwa bd tego zwrotu? W jakime innym celu wymylili

narzucilimy, gojom ca t polityk, nie dajc im monoci zbadania jej treci, jeeli ni by drog okln osign to, co jest prost drog niedosige dla naszego rozproszonego ple Zauwamy rwnie bardzo trafne spostrzeenie co do stowarzysze tajnych. Dla wykazania, ja k atwo takie sowa stowarzyszenia mog by uyte do dalszych celw, protokoy pisz: Do stowarzysze tajnych zapisuj si zwykle najchtniej aferzyci, karierowicze i w ogle zie po wikszej czci lekkomylni, z ktrymi prowadzenie interesw nie bdzie dla nas trud Oni bd wprawiali w ruch mechanizm maszyny, wymylonej przez nas@. Skracamy uwagi zawarte w dalszym cigu tego ustpu, poniewa jest w nich wzmianka o ba rdzo doniosej tajnej organizacji, a wymienienie jej nazwy w zwizku z powyszym mogoby wywoa nieporozumienie. Odkadamy te t kwesti na przyszo do gbszego zbadania. Dla k tej organizacji bdzie bardzo ciekawym usysze, co mwi o niej protokoy, skonfrontowa kty i stwierdzi, jak dalece odpowiadaj one faktom. W dalszym cigu: Goje zapisuj si do l, jedni powodowani ciekawoci lub te nadziej dorwania si t dr spoecznych... Nie wzbraniamy im tego powodzenia, by korzysta z powstaej na tle tym zarozumiaoci i przekonania o wartoci wasnej, dziki czemu ludzie ci przejmuj bezkryty znie nasze projekty... Nie wyobraacie sobie nawet, jak atwo najrozumniejszych gojw doprowadzi do niewiadomej naiwnoci, o ile przekonani s o wartoci wasnej, a jednoczen jak atwo przy pomocy najmniejszego niepowodzenia, bodajby braku oklaskw, pozbawi i ch pewnoci siebie i doprowadzi do zupenej ulegoci, skoro tylko zapewni im nowe powodz nie. O ile nasi lekcewa powodzenie, byle przeprowadzi plan dany, o tyle gojowie got owi s zaniedba wszelkie plany dla chwilowego powodzenia. Ta psychologia gojw uatwia nam znacznie zadanie kierowania nimi. Oto kilka ustpw, w ktrych pojcie o naturze ludzkiej, czyli nieydowskiej, ujte zostao sowa. Ale gdyby nawet pojcie to nie byo tak brutalnie sformuowane, mona by wnioskowa nim z rnych szczegw programu, uoonego w celu zamania nieydowskiej solidarnoci i Metod jest tu `metoda rozbicia@. Rozbijcie nard na partie i sekty. Rzucajcie posie w najpontniejszych i najbardziej utopijnych idei, a osigniecie dwa cele: znajdziec ie zawsze grup, gotow zebra si dokoa kadej idei, jak rzucicie, a nastpnie ujrzycie, stronnicy rozbij si sami na rne grupy. Autorzy protokow wskazuj szczegowo, jak ma rzeprowadzone. Trzeba rzuci nie jedn ide, lecz mnstwo rozbienych idei. Zadanie polega nie na tym, aby wszyscy myleli jedno, ale aby myleli tak rnie o tak wielu rnorodnych rzeczach, iby nie byo midzy nimi jednoci. Wynikiem tego bdzie oglne rozprenie, ogl okj czyli wynik, do ktrego dono. Gdy ju zostanie zamana solidarno nieydowskiego spoeczestwa, a nazwa spoeczestwo " jest zupenie poprawna, gdy spoeczestwo ludzkie jest w olbrzymiej wikszoci nieydows , wwczas wbije si w nie klin innej idei, nie zaraonej panujcym chaosem i przebije si sobie drog do steru wadzy. Wiadomo dobrze, e oddzia 20 wywiczonych policjantw moe do a wicej, ni bezadny tum tysica osb. Tak samo mniejszo wtajemniczona w plan, moe d w narodzie lub spoeczestwie rozbitym na tysic wrogich partii, ni jakakolwiek partia . Dziel i rzd" oto motto protokow. Na podstawie pojcia o naturze ludzkiej, wyraonego w tych protokoach, rozbicie spoecz estwa jest rzecz bardzo atw. W naturze ludzkiej ley branie obietnic za fakty. Nie wtp o tym nikt, kto spojrzy na to mnstwo marze, kaprysw i teorii, ktre rzdziy narodami p zez szereg stuleci. Im teoria jest bardziej utopijna, im bardziej motylkowa, tym w icej znajduje wyznawcw. Jak susznie mwi protokoy, spoeczestwo gojw nie bada pochod ni skutkw teorii, ktrym hoduje. W ten sposb rzucano pomidzy tumy teori za teori, teoria za teori okazywaa si niewyk i jako taka bya odrzucana, ale wynik by wanie taki, do jakiego zmierza program: wraz z odrzuceniem kadej teorii spoeczestwo rozbija si bardziej ni przedtem. Staje si ono okolwiek bardziej bezbronnym w stosunku do swych wyzyskiwaczy. Zaczyna panowa w n im troch wiksza niepewno co do tego, gdzie szuka kierunku. W rezultacie spoeczestwo je si tym atwiejszym upem teorii, ktra obiecuje mu to, czego szuka, a upadek tej teo rii rozbija je jeszcze bardziej. Opinia publiczna przestaje istnie. Wszdzie zaczyn a panowa nieufno i rozam. A wrd tego powszechnego zamtu kady posiada niejasne poczu istnieje warstwa wysza, ktra nie jest rozbita, ale osiga wanie to, do czego dy za p nictwem szerzonego dokoa zamtu. Okae si wtedy, jak mwi protokoy, e wikszo teorii h jest pochodzenia ydowskiego; okae si wtedy take, e jedyn grup, ktra wie, dokd zm i ktra dy do celu bez wzgldu na stosunki spoeczne jest grupa ydowska. Najniebezpieczniejsz teori jest ta, ktra tumaczy powstawanie teorii i nastpujcy po ni

h upadek spoeczny. Powiadaj nam, e s to wszystko objawy postpu". Jeeli tak, to post erza do rozprzenia. Nikt nie moe upatrywa postpu w tym, e gdy nasi ojcowie obracali k si wiatru lub wody biecej, my obracamy je za pomoc kolejnych lekkich wybuchw gazolin . Kwestia postpu polega na tym, dokd nas te koa ponios. Czy spoeczestwo, ktre budowa atraki i myny wodne, byo gorsze czy lepsze od spoeczestwa dzisiejszego? Czy byo w swe j moralnoci bardziej zjednoczone? Czy bardziej szanowao prawo, czy wytworzyo wyszy i dzielniejszy typ czowieka? Wspczesna teoria fermentu" goszca, e ze wszystkich niepokojw, zmian i przewartociow zie nowy, lepszy rodzaj ludzki nie zrodzia si z adnego znanego pod socem faktu. Jest to najoczywiciej teoria, ktra ma na celu przedstawienie za pozorne dobro tego, co jest niewtpliwie zem. Teorie, ktre powoduj rozbicie i teoria, ktra przedstawia rozbic ie jako rzecz dobr, pochodz z jednego rda. Caa nauka ekonomii, konserwatywna i radyka na, kapitalistyczna i anarchistyczna, jest pochodzenia ydowskiego. Jest to owiadcz enie protokow, potwierdzone przez ycie. Ot to wszystko dokonane zostao nie za porednictwem czynw lecz za porednictwem sw. W iatowi handlarze i tandeciarze sowa, ci, co chc, by sowa speniay rol czynw w stosunk o spoeczestwa poza wasn klas to ydzi, grupa ydw midzynarodowych, o ktrych trakt niejsze, a ich filozofia i praktyki s przedstawione dokadnie w protokoach. Wemy dla przykadu te ustpy. Pierwszy z nich znajduje si w protokole pierwszym: Wolno polityczna jest ide, nie za faktem. Ide t naley umie stosowa wwczas, kiedy otrzeba zjednania dla swojej partii si narodu przy pomocy przynty ideowej, o ile p artia ta zamierza zwalczy inn, stojc u steru wadzy. Zadanie staje si znacznie atwiej , jeeli przeciwnik zarazi si rwnie ide wolnoci, czyli tak zwan wolnomylnoci, dla yni ustpstwa kosztem siy. Albo ten ustp z protokou pitego: Aby owadn opini spoeczn, naley j doprowadzi do dezorientacji, goszc z rnych s rzecznych i tak dugo, dopki goje nie zabdz w tym labiryncie i nie zrozumiej, e najle j jest nie mie adnych przekona co do spraw politycznych, ktrych spoeczestwo nie moe adome, bowiem wiadomy ich jest tylko ten, kto kieruje spoeczestwem. Oto tajemnica p ierwsza@. `Druga tajemnica polega na tym, by tak rozpleni wady narodowe, przyzwyczajenia, n amitnoci, aby nikt nie mg zrozumie tego chaosu, oraz aby ludzie przestali pojmowa si ajemnie. rodek ten suy jeszcze do zasiania wani wrd wszelkich partii, do rozczonkowa si zbiorowych, ktre nie chc jeszcze ukorzy si przed nami, do odebrania odwagi wszelk iej inicjatywie osobistej, zdolnej cho troch szkodzi sprawie naszej. I nastpnie w protokole trzynastym: ...moecie te zauway, e szukamy niejako uznania nie dla czynw lecz dla sw, wygoszo z nas w danej kwestii. Gosimy stale, e myl kierownicz naszych poczyna jest nadzieja, nawet pewno suenia dobru powszechnemu. Aby odcign ludzi zbyt niespokojnych od debatowania nad kwestiami politycznymi, rzeko mo przeprowadzamy obecnie nowe zagadnienia, a mianowicie sprawy przemysowe. Niech sobie szalej na tym terenie. Kaemy im myle, e te nowe kwestie maj rwnie znaczenie yczne. (Mamy nadziej, e czytelnik przegldajc te szczegy programu, przebiega rwnoczenie my ypadkw, dla przekonania si, czy nie odkryje sam tego rozwoju w yciu i myli ubiegych l at kilku). W obawie, e ludzie sami dojd do jakich wnioskw, odwracamy ich uwag przy pomocy uciech zabaw, namitnoci, paacw ludowych. Te zajcia odcign ostatecznie umysy od kwestii, w h zakresie musielibymy walczy z nimi. Odzwyczaiwszy si stopniowo coraz wicej od mylen ia samodzielnego, ludzie zaczn mwi pokornie z nami, bowiem my jedynie zaczniemy pro pagowa nowe kierunki myli za porednictwem takich, rzecz prosta, osb, z ktrymi o solid aryzowanie si nie moemy by pomawiani. W tym samym protokole stwierdzony jest wyranie cel liberalnych" teorii goszonych pr zez ydowskich pisarzy, poetw, rabinw, za porednictwem ydowskich stowarzysze i wpyww Rola utopistw liberalnych bdzie ostatecznie speniona, kiedy wadza nasza zyska uznanie . Do tej chwili przydadz nam si bardzo. Wszak z zupenym powodzeniem zawrcilimy podstp ie bezmzgie gowy gojw sowem postp". Oto cay program wprowadzania zamtu, wyczerpania i wyjaowienia umysw spoeczestwa. Wyd by si to mogo pomysem szaleczym, gdyby nie mona dowie, i to wanie uczyniono, e c cze agentury bardzo znane u nas i bardzo atwe do rozpoznania.

Pewien pisarz dowodzi w jednym ze znanych czasopism, e niepodobna, by ydzi stanowil i grup rzdzc, skoncentrowan w jednym wsplnym programie wszechwiatowym, poniewa, jak zywa, s oni czynni jako przywdcy wszystkich kierunkw obecnej opinii spoecznej. ydzi s oj na czele kapitalizmu, na czele zwizkw zawodowych i na czele tych bardziej jeszcz e radykalnych organizacji, ktre uwaaj nawet te zwizki zawodowe za zbyt umiarkowane. y d stoi na czele sdownictwa w Anglii, yd na czele sowietyzmu w Rosji. Jak moecie mwi, zapytuje, e s zjednoczeni, skoro reprezentuj tyle rnorodnych pogldw? Jedno, wspln ystkich, jest przedstawiony w protokole dziewitym w sposb nastpujcy: Mamy na usugach ludzi wszelkich pogldw, wszelkich zasad: odnowicieli monarchii, dema gogw, socjalistw, komunistw oraz wszelkich utopistw. Wszystkich zaprzglimy do pracy. ady z nich na swoj rk toczy jak czerw resztki wadzy, usiuje obali cay ustalony ustr ystkie rzdy ucierpiay wskutek tych dziaa. Lecz my im nie damy pokoju, dopki nie uznaj naszego nadrzdu". O dziaaniu idei wspomina rwnie protok dziesity: Kiedy wprowadzilimy do organizmu pastwowego trucizn liberalizmu, cay jego ustrj polit czny uleg zmianie. Pogldem, ujawniajcym si we wszystkich protokoach jest opinia, e idea moe si sta naj sz trucizn. Autorzy dakumentw nie wierz w liberalizm, nie wierz w demokratyzm, ale w ich planach ley stae goszenie tych idei, poniewa mog one rozbi spoeczestwo, podziel a grupy, osabi si opinii zbiorowej przez rnorodno przekona. Dziaanie za pomoc tr jest zbrodni, w ktrej najwiksze pokadaj zaufanie. Plan takiego oddziaywania przez idee rozciga si i na wychowanie: Ogupilimy, odurzylimy i zdemoralizowalimy modzie gojw przy pomocy wychowania w zasa znanych nam jako faszywe, lecz wpajanych przez nas". Protok 9. Rozciga si to rwnie i na ycie rodzinne: W ten sposb, przyzwyczaiwszy innych do pojcia o wartoci osobistej, zniszczymy wpyw ro dzinny u gojw oraz jej warto wychowawcz". Protok 10. I w ustpie, ktry mylcemu czytelnikowi mgby dostarczy wiele materiau do badania i ro Niech si sobie ciesz tymczasem... Niech dla nich gra rol najwysz to, co nakazalimy i waa za wskazania nauki. By osign cel powyszy, wzbudzamy przy pomocy prasy naszej lep aufanie do wskaza tych..." Zwrocie uwag na przygotowane przez nas powodzenie darwinizmu, marksizmu i nitschean izmu. Wpyw demoralizujcy tych kierunkw powinien by, dla nas przynajmniej, a nadto wid oczny". Protok 2. Z kadej linii protokow wida, e to rozbicie i rozczonkowanie spoeczestwa gojw post ybkim tempie w chwili ogoszenia dokumentw. Pamita bowiem naley, e protokoy nie zawie wezwania do wsppracy w celu wykonania projektowanego programu, lecz sprawozdanie z postpw programu, ktry wykonywany jest od wiekw i od staroytnych czasw. Zawieraj owiadcze co do rzeczy ju dokonanych, a take rzut oka na rzeczy jeszcze dokona si maj . Rozam spoeczestwa gojw postpowa bardzo pomylnie w roku 1896 lub okoo tego czasu, ili, gdy te dokumenty byy ogoszone. Naley zauway, e nie ma w nich nigdzie wzmianki, iby celem programu miao by wytpieni , lecz jedynie ich ujarzmienie, pocztkowo przez wadz niewidzialn, nastpnie za przez r y jednostki, ktr niewidzialne moce zdoaj wynie do steru wadzy nad wiatem za pomoc dnich zmian politycznych; zmiany te doprowadz stopniowo do stworzenia godnoci prez ydenta wiata czyli autokraty. Goje maj by opanowani najpierw intelektualnie, jak to wykazuj protokoy, nastpnie za ekonomicznie. Nie ma nigdzie wzmianki, by mieli oni b y pozbawieni ziemi, lecz maj natomiast by wyzuci z niezalenoci od tych, ktrych protok nazywaj ydami. Jak bardzo postpio rozbicie spoeczestwa w chwili, gdy wydane byy protokoy, wiadczy p ok pity: Chwilowo mogaby sobie da rad z nami wszechwiatowa koalicja gojw, lecz przed zjawiskie podobnym jestemy zabezpieczeni przez owe ziarna wani midzynarodowej, ktre ju z grunt u wyrwa si nie dadz. Przeciwstawilimy wzajemnie interesy osobiste i narodowe gojw, ni enawici religijne i plemienne, hodowane przez nas w sercach gojw w cigu 20-tu wiekw. Jest to zupenie prawdziwe w stosunku do wani panujcych w wiecie gojw czyli nieydw. W ielimy na przykadzie naszego wasnego spoeczestwa, jak dalece `przeciwstawianie intere sw osobistych i narodowych@ powstao na gruncie nienawici religijnych i plemiennych". Ale czy kto mg przypuszcza, e pochodz one ze wsplnego rda? Co wicej, czy mg kt ajdzie si jaki czowiek, czy te grupa ludzka, przyznajca, e jest wanie tym rdem?

pisano wyranie w protokoach: przeciwstawilimy..., zabezpieczylimy si w ten sposb prz moliwoci koalicji gojw przeciwko nam". I czy te protokoy s pochodzenia ydowskiego cz ie, czy przedstawiaj interesy ydowskie, czy nie maluj one dokadnie stan obecnego wia a, wiata gojw. Ale projektowane jest jeszcze dalsze rozbicie i pojawiaj si ju tego symptomy. Istot nie w Rosji widzimy ju obecnie, e nisze warstwy gojw s prowadzone przez ydowskich prz wdcw przeciwko wyszym klasom gojw. W protokole czwartym, opisujcym skutki spekulacyjn ego systemu przemysowego w spoeczestwie, powiedziano, e ten sza ekonomiczny: ...wytworzy, a nawet ju wytworzy inny rodzaj spoeczestwa zimnego, bez serca i rozczar owanego. Spoeczestwo takie przejte bdzie wstrtem do religii i polityki. dza zota b dynym jego kierownikiem. ...Wwwczas nie dla suenia dobrej sprawie, nawet nie dla do statku, lecz jedynie z nienawici do klas uprzywilejowanych, nisze sfery gojw pjd wraz z nami przeciwko naszym wspzawodnikom o wadz, gojom inteligentnym. Nisze sfery pjd wraz z nami... przeciwko... gojom inteligentnym. Gdyby ta walka miaa wynikn dzisiaj, przywdcami gojw powstacw przeciwko spoeczestwu liby ydzi. Zajli oni stanowisko kierownicze obecnie nie tylko w Rosji, ale i w Sta nach Zjednoczonych. Jedyna rnica, powiedzia pewien mody filozof ydowski, pomidzy ydem amerykaskim merykaninem polega na tym, e ydowski Amerykanin jest tylko gojem amatorem, skazany m na pozostanie na zawsze pasoytem, yd zdobywca, str. 91. Wadza nasza, przy obecnym chwianiu si wszystkich wadz, stanie si w porwnaniu z nimi n e zwalczona, bowiem pozostanie niewidoczna a do chwili, kiedy umocni si o tyle, e ad en podstp ni nie zachwieje". Protok pierwszy. Jest rzecz dla nas niezbdn, by wojny nie przynosiy korzyci terytorialnych, bowiem prz niosoby to wojn na grunt ekonomiczny, taki za stan rzeczy odda obydwie strony do dy spozycji naszej agentury midzynarodowej, posiadajcej miliony oczu, dla ktrych adne g ranice nie istniej. Wwczas nasze prawa midzynarodowe zniwecz waciwe prawa narodowe i bd rzdziy narodam sposb, w jaki prawo cywilne rzdzi stosunkami wzajemnymi poddanych danego pastwa". Protok 2. Rozdzia XII Protokoy ydowskie" zostay czciowo wykonane Choby ju tylko ze stanowiska literackiego, dokumenty zwane Protokoami mdrcw Syjonu", ogyby wywrze wielkie wraenie przez straszn peni i dokadno wszechwiatowego planu, eraj. Ale tre ich przeczy na kadym kroku przypuszczeniu, by miay one by tylko literat r; prcz tego, co ma by dokonane w przyszoci, zapowiadaj one rzeczy, ktre zostay ju ne lub dokonuj si obecnie. Gdy rozejrzymy si po wiecie, gdy stwierdzimy istnienie st osunkw i silnych tendencji, o ktrych wspominaj protokoy, wwczas zainteresowanie czyst o literackie ustpi przed czym, co mona by nazwa czujnoci a nawet zaniepokojeniem. Ponisze cytaty zilustruj obecny stan rzeczy, wedug protokow, ju dokonanych. Przypomin m, dla uzmysowienia najwaniejszych punktw, s podkrelane niektre wyrazy. Wemy na przykad protok dziewity: W rzeczywistoci przeszkody dla nas nie istniej. Nadrzd nasz znajduje si w warunkach e kstralegalnoci, ktr zwykle okrelano przy pomocy mocnego i energicznego wyrazu dyktat ura. Z zupen sumiennoci mog stwierdzi, e w danym momencie my jestemy prawodawcami. warzamy sdy i prawodawstwo. Rzdzimy wol niewzruszon, bowiem w naszych rkach pozostaj zcztki partii ongi silnej, obecnie ujarzmionej przez nas. A potem w protokole smym: Otoczymy nasz rzd caym sztabem ekonomistw. Dlatego wanie nauki ekonomiczne stanowi g rzedmiot wykadowy dla ydw. Bdzie nas okraa caa plejada bankierw, przemysowcw i k a przede wszystkim milionerw, bowiem w istocie wszystko bd rozstrzygay cyfry.

S to ambitne plany, ale nie nazbyt ambitne, skoro jak si okazuje, fakty je usprawi edliwiaj. Stanowi one wszake tylko wstp do dalszych planw, ktre rwnie fakty uzasadn odobnie jak w powyszym cytacie z protoku smego, we wszystkich dokumentach widzimy si lny nacisk na przewag ydw w ekonomii politycznej. Fakty stwierdzaj to rwnie. ydzi s twrcami tych mrzonek, ktre wiod tumy, gonice za niemoliwociami ekonomicznymi; s on ymi profesorami ekonomii politycznej na naszych uniwersytetach, gwnymi autorami po pularnych podrcznikw ekonomii, ktre utrzymuj klasy konserwatywne w faszywym mniemaniu , e teorie ekonomiczne s ekonomicznymi prawami. Idea, teoria to narzdzie, ktrym w ce lu rozbicia spoeczestwa posuguje si zarwno yd na uniwersytecie, jak yd bolszewik. i to wszystko ujawni w caej peni, wwczas, by moe, zmieni si opinia publiczna co do d osoci ekonomii akademickiej i radykalnej. Jak stwierdza wyej przytoczony cytat z protokou dziewitego, dzisiejsza ydowska wadza wszechwiatowa stanowi nadrzd. Jest to termin uyty w protokoach i termin ten jest naj waciwszy. aden nard nie moe uzyska wszystkiego, czego pragnie, lecz wszechwiatowa w dowska osiga wszystko, czego zada, nawet, jeli chce czego, co wobec rwnoci nieydw przywilej. My jestemy prawodawcami", mwi protokoy, i istotnie, wpywy ydowskie byy dawczymi w stopniu znacznie wikszym, ni to ktokolwiek, za wyjtkiem specjalistw, mgby rzypuci. W cigu ostatniego dziesiciolecia midzynarodowa wadza ydowska lub wadza gru midzynarodowych, zapanowaa zupenie nad wiatem. Co wicej, bya ona do siln, by przes chwaleniu zbawiennych praw, a jeli takie prawo przedostao si przypadkiem do ksig ust awodawczych, bya do potn, by nada mu tak interpretacj, i stawao si zupenie bez by rwnie poparte caym szeregiem faktw. Metod, za ktrej porednictwem zostao to dokonane, ujawni od dawna program, ktrego szki zawieraj protokoy. My stwarzamy sdy", jak stwierdzaj dokumenty cytowane, a inne prot okoy zawieraj czste powoywanie si na naszych sdziw. Sd ydowski zasiada co tydzie ku w gmachu publicznym, a inne sdy, jedynie dla uytku i korzyci tych, ktrych przedst awiciele przecz, by mieli by oddzielnym narodem", tworz si wszdzie. Plan syjonistyczn by ju stosowany w innych mniejszych pastwach, w celu udzielenia dodatkowego obywat elstwa ydom, ktrzy korzystaj ju z obywatelstwa w krajach, gdzie zamieszkuj, a nadto w celu zapewnienia im samorzdu pod tymi wanie rzdami, od ktrych wymagaj ochrony. Gdzie olwiek pozwolono rozwija si swobodnie dnociom ydowskim, tam nastpowaa nieuchronnie erykanizacja lub anglicyzacja" albo jakakolwiek inna nacjonalizacja, lecz wycznie i jedynie judaizacja". Czynniki", o ktrych wspomina pierwszy cytat, rozpatrzymy nastpnie w dalszym artykul e. Obecnie, dla streszczenia zawartych w dokumentach da, przytoczmy ten ustp z proto kou siedemnastego: Postaralimy si ju zdyskredytowa duchowiestwo gojw i w ten sposb uniemoliwi jego p , ktre obecnie mogoby nam bardzo przeszkadza. Wpywy duchowiestwa z dniem kadym malej Wolno sumienia jest teraz goszona wszdzie, a wic lata jedynie dziel nas od chwili zu go upadku chrzecijastwa. Z innymi wyznaniami damy sobie rad jeszcze atwiej, lecz mwi tym byoby przedwczenie. Zainteresuje to moe tych duchownych, ktrzy pracuj wsplnie z rabinami ydowskimi w celu osignicia jakiej unii religijnej. Tego rodzaju unia musiaaby uzna z koniecznoci Chry tusa za obdarzonego dobr wol, lecz zupenie bdnego proroka ydowskiego, a w ten sposb, ile by unia" dosza do skutku, chrzecijastwo jako oddzielna religia musiaoby przesta i tnie. Najwysz jednake odraz ujawniaj protokoy do Kocioa katolickiego w oglnoci, za do godnoci papieskiej. Ciekawy ustp w tym samym protokole stwierdza, i rasa ydowska posiada specjalny tale nt w sztuce rzucania obelg. Nasza prasa wspczesna w ogle bdzie pitnowaa sprawy pastwowe, religijne, brak zdolno , wszystko to w wyraeniach pogardliwych, eby na wszelki sposb poniy ich tak, jak to u mie zrobi nasze plemie. W protokole za pitnastym: Pod wpywem naszym wykonanie praw gojw spado do minimum. Powaga prawa jest zachwiana przez komentowanie wolnomylne, wprowadzone przez nas do tej dziedziny. W najwaniej szych sprawach politycznych i zasadniczych sdy wydaj wyroki w myl naszych wskaza, wi dz sprawy w takim wietle, jakim je zabarwiamy dla administracji gojw, rzecz prosta przez osoby podstawione, z ktrymi na pozr nie mamy nic wsplnego, oraz przy pomocy o pinii gazet i innych rodkw. W spoeczestwie gojw, gdzie zasialimy wanie i protestantyzm...

Sowo protestantyzm jest widocznie uyte nie w znaczeniu religijnym lub sekciarskim, l ecz dla zaznaczenia skonnoci do ktliwego doszukiwania si bdw we wszystkim, co dzia owo na harmoni opinii zbiorowej. W protokole czternastym: W krajach, zwanych postpowymi, stworzylimy literatur szalon, brudn, wstrtn. Przez c ewien po objciu wadzy bdziemy popierali rozwj tej literatury, by uwypukli kontrast pr ogramu i gosw, ktre zbiegn z wyyn naszych. W protokole dwunastym, omawiajc kontrol prasy, temat, ktry musimy potraktowa obszern iej w innym artykule, czytamy, co nastpuje: Osignlimy ju to obecnie w ten sposb, e wszelkie wiadomoci otrzymywane s przez kilk ur, ktre centralizuj ruch wydawniczy wiata caego. Agentury te bd wwczas wycznie na nstytucjami i bd ogaszay tylko to, co my im wskaemy. Protok sidmy zawiera podobne twierdzenie: Do dziaa poytecznych dla naszego obszernego planu, bliskiego ju upragnionego koca, wi nimy zmusza rzdy gojw przy pomocy rzekomo opinii publicznej urobionej przez nas, za porednictwem tak zwanego wielkiego mocarstwa" prasy. Z maymi wyjtkami, z ktymi liczy i nie warto, jest ona ju cakowicie w naszych rkach. Wracajc do protokou dwunastego: Jeeli ju obecnie potrafilimy zawadn mzgami spoeczestw gojw do tego stopnia, e w patrz na zdarzenia wiatowe przez kolorowe szybki okularw, ktre my im zakadamy, i jee i obecnie nie istniej dla nas w adnym pastwie przeszkody, tamujce nam dostp do tak na zwanych przez gupot gojw tajemnic pastwowych, to jake bdzie wwczas, kiedy zostanie nanymi wadcami wiata w osobie naszego wadcy wszechwiatowego?" Nard ydowski jest jedynym narodem, posiadajcym tajemnice wszystkich pozostaych. aden nard nie zachowuje dugo tajemnicy, dotyczcej bezporednio innego narodu, ale te aden n rd nie posiada wszystkich tajemnic wszystkich innych ludw. Jednak mona miao powiedzie e ydzi midzynarodowi posiadaj te tajemnice. Wiele z nich nie ma adnego znaczenia, i ich posiadanie nie zwiksza materialnie ich potgi, ale jest rzecz najwaniejsz, e posia aj oni dostp wszdzie, e mog otrzyma, co tylko chc, gdy zechc: mgby o tym zawiadc tajny dokument, gdyby mwi potrafi, i niejeden kustosz tajnych dokumentw, gdyby chcia mwi. Prawdziw tajn dyplomacj jest ta, ktra powierza tak zwane tajemnice wszechwiatow ielicznym jednostkom, nalecym do jednego plemienia. Powierzchnia dyplomacji, fakty , spisane w pamitnikach przez mw stanu, te wszystkie zamachy i traktaty o szumnej saw ie, majce pozory istotnej doniosoci, s niczym w porwnaniu z dyplomacj Judy, i z jeg ieporwnan organizacj, docierajc do tajemnic kadej grupy rzdzcej. Odnosi si to rwn Zjednoczonych. Nie ma na wiecie drugiego rzdu, bdcego tak cakowicie na ich usugi, ja nasz rzd obecny; opanowali go oni w cigu ostatnich piciu czy szeciu lat cakowicie. Protokoy nie uwaaj rozproszenia ydw po wiecie za nieszczcie, lecz za zrzdzenie Opa dziki ktremu plan wszechwiatowy moe by tym pewniej wykonany, jak wiadcz o tym sowa okou jedenastego: Pan Bg obdarzy nasz nard wybrany rozproszeniem. W tej pozornej saboci naszej znalaza raz caa potga, ktra obecnie doprowadzia nas do progu wadzy wszechwiatowej". W protokole dziewitym znajdujemy punkt, ktrego sowa zgadzaj si cakowicie z obecnymi w padkami: By nie zniszczy przedwczenie instytucji gojw, dotknlimy ich doni umiejtn i zebral koce spryn mechanizmu. Spryny te byy uoone pocztkowo w cisym porzdku, a my zam bezadn samowol liberaln. Wtrcilmy si do prawodawstwa, do systemu wyborczego, do pra do wolnoci osobistej, a przede wszystkim do wyksztacenia i wychowania, bo s to kam ienie wgielne wolnego bytowania. Omamilimy, odurzylimy i zdemoralizowalimy modzie gojw przy pomocy wychowania w zasad , znanych nam jako faszywe, lecz wpajanych przez nas. Poza istniejcymi prawami, nie zmieniajc ich istoty lecz tylko znieksztacajc je przez komentowanie, stworzylimy co wspaniaego ze wzgldu na wyniki". Wiadomo powszechnie, e aczkolwiek atmosfera nie bya nigdy tak przeadowana teoriami wolnociowymi i deklaracjami praw jak obecnie, wolno osobista jest stale uszczuplana. Lud, zamiast by socjalizowanym, zosta pod pozorem frazesw socjalistycznych wtrcony w niebywa zaleno od pastwa. Zdrowie publiczne jest tego jednym przykadem. Drugim przy m s rnorodne formy bezpieczestwa publicznego. Dzieciom nawet nie wolno niemal bawi si obecnie inaczej, ni pod kierownictwem nauczycieli, mianowanych przez pastwo, wrd ktry

ch, rzecz ciekawa, znajduje si zdumiewajco wysoki odsetek ydw. ycie uliczne nie jest ju tak swobodne, jak byo dawniej; wszelkiego rodzaju przepisy ograniczaj niewinn swo bod obywatela. Zaznacza si staa dno do systematyzacji, ktrej kada posta opiera si bardzo uczenie stwierdzonych zasadach", i rzecz ciekawa, gdy zapragniemy dotrze do miarodajnych centrw tego ruchu, dcego do uregulowania ycia narodu, znajdziemy tam wa z ydowsk. Odcignito dzieci od spoecznego centrum" domu rodzinnego i zwabiono je do i ch centrw; oderwano je (mwimy o dzieciach nieydowskich) od ich naturalnych kierownik w rodzinie, w kociele i w szkole jeszcze nie opanowanej przez ydw, by je pocign do rw" instytucji i naukowych `miejsc zabaw pod kierunkiem wyszkolonych przewodnikw, cze go naturalnym skutkiem jest to, e dziecko wspczesne zwraca si o kierunek do pastwa z miast do swego najbliszego otoczenia. Wszystkie te rodki prowadz do wykonania wszec hwiatowego planu ujarzmienia gojw, a jeli plan ten nie jest stworzony przez ydw, to c iekawym jest, czemu materiaem s tak powszechnie dzieci nieydowskie, a kierownikami ich tak czsto ydzi. Wolno ydw jest najlepiej zagwarantowana w Stanach Zjednoczonych. Kada grupa ydowska j st otoczona gronem szczeglnych protektorw, ktrzy uzyskuj specjalne wzgldy rozmaitymi sposobami, nierzadko za pomoc grb politycznych i ekonomicznych. Najbardziej duchem spoecznym oywieni goje" nie s podani, gdy idzie o zorganizowanie ycia dzieci ydowsk W tej dziedzinie kada ydowska spoeczno w kadym miecie wystarcza sama sobie. Najbardz tajnymi ze wszystkich szk wyznaniowych s szkoy ydowskie, ktrych siedziby nie s nawe nane urzdnikom w wielkich miastach. yd troszczy si bardzo o urobienie umysu goja; na lega, by mu pozwolono powiedzie gojowi, co ma myle, zwaszcza za, co myle ma o ydach do tego, aby wywiera wpyw na myl nieydowsk w taki sposob, e aczkolwiek dochodzi do domoci ogu oklnymi drogami, dziaa jednak ostatecznie zgodnie z ydowskim planem. Ta ni ustanna troska i to narzucanie si, tak dobrze znane wszystkim, ktrzy obserwowali ydw , wypywaj z ich przewiadczenia, e s plemieniem wyszym, zdolnym kierowa ras nisz, caa ludno nieydowska. Wszelkie wpwy, ktre d do zaraenia nieydowskiej modziey wspczesnej lekkomylnoci n z ydowskiego rda. Czy to modzie wymylia ubrania sportowe", ktre miay tak zgub pokolenie, e w swoim czasie wszyscy publicyci zwracali na to zjawisko uwag? Mody t e wyszy z ydowskich magazynw, gdzie niewtpliwie nie rzdz ani wzgldy estetyki, ani wz moralne. Kinematograf stanowi rozwj sztuki fotograficznej, zastosowanej do celu widowisk, lecz kto ponosi odpowiedzialno za to, e idzie on w kierunku niebezpiecznym dla mora lnoci milionw, tak niebezpiecznym, e nie uszo to nigdzie uwagi i zasuyo wszdzie na nie? Kto prowadzi handel tani biuteri, kto kieruje ogrodami zabaw, rodowiskami nerwo wych dreszczw i rozpusty? Mona miao wzi pierwszego lepszego modzieca i kobiet o tr m wygldzie i elastycznym poczuciu odpowiedzialnoci, zewntrznie i wewntrznie, poczwszy od ubrania, a skoczywszy na ich gorczkowych pragnieniach i nadziejach, i naoy na nic h etykiet: Wytworzeni, wprowadzeni i eksploatowani przez ydow". Jest to ju typowy ydo ski produkt. Tote jest co niesychanie gronego w wietle, jakie wydarzenia wspczesne rzucaj na so Omamilimy odurzylimy i zdemoralizowalimy modzie gojw przy pomocy wychowania w zasada znanych nam jako faszywe, lecz wpajanych przez nas". Zasady i teorie nie wymagaj wybitnych ani nawet skromnych zdolnoci umysowych. Modzien ec spdzajcy wieczory i noce w kinematografie, rwnie dobrze nabywa zasad i teorii" ja k jego inteligentniejszy towarzysz, ktry sucha ydowskich wykadw o wolnoci pciowej li ludnoci". Wyuzdanie, ktre wypywa z tych zasad i teorii" nie pynie ani z rodziny go jw, ani z ich kocioa, ani z adnej instytucji lub przedsibiorstwa, w ktrym gwn rol nieydzi, lecz z teorii, prdw, organizacji i przedsibiorstw najbardziej faworyzowanyc h przez ydw. Idc w tym kierunku, mona by sign daleko gbiej, ale poprzestaniemy umy faktach, ktre moe zaobserwowa kady i wszdzie. Mona take doskonale zauway, e ofiar w tym wypadku pada nie modzie ydowska, lecz m Jakkolwiek pewien odam modziey ydowskiej uleg rwnie tej trucinie spoecznej, proce jest jednak niezmiernie niky w porwnaniu ze spustoszeniem, jakie poczynia ona wrd mod iey nieydowskiej. Jest faktem znamiennym, e ydzi, ktrzy przeprowadzaj ten proces osa nia nieydw z dodatnim wynikiem, sami nie podlegaj wyniszczeniu. Modzie ydowska wychod i z tej prby czyciejsza, mocniejsza ni modzie nieydowska. Wielu ojcw, wiele matek i wiele jednostek spord zdrowo mylcej modziey, tysice naucz

i i publicystw wystpowao przeciwko zbytkowi. Wielu finansistw nieydowskich, widzc, ja ludzie zarabiaj i trwoni pienidze, ostrzegao przeciwko zbytkowi. Wielu ekonomistw, w idzc, e wytwrczo przedmiotw niepotrzebnych pochania siy i materia konieczny dla po nia wytwrczoci rzeczy niezbdnych; wiedzc, e pracuj nad wytwarzaniem fraszek ludzie, c powinni ku elazo; wiedzc, e zajmuj si wyrobem wiecideek ci, co powinni pracowa na zuytkowuje si na rzeczy przeznaczone jedynie do sprzeday a nie do uytku , materia , ktrego nie staje na wytworzenie przedmiotw niezbdnych ludziom do ycia; wszyscy, co u miej obserwowa, widzc szalone zapotrzebowanie zbytkownych byskotek podnosili przeciw ko temu energiczny protest. Ale, jak mwi protokoy, zaczlimy od niewaciwego koca. Prawda, e lud kupuje te bezse fraszki, zwane przedmiotami zbytku, ale nie lud je wymyla. I przykrz si one ludziom . A fala rnych pomysw zbytkownych pynie w dalszym cigu; coraz nowe rzeczy rzucane s rynek, coraz nowe wiecida rozbyskuj przed oczami tumu, narzucaj si w kadej wystawie kadym manekinie, tak, e wreszcie zaczynaj uchodzi za styl; gazety, obrazki, kinematog af, kostiumy sceniczne to dosy, by wprowadzi dan rzecz w mod" z tak si i uporczyw k nie wchodzi w ycie adna rzecz, posiadajca warto istotn. Skd to pochodzi? Co to za sia, ktrej dugotrwae dowiadczenie i wiadomo celu pozwala a wpyw na umysy i zamiowania ludzi, by zmusi ich do trwonienia na przedmioty zbytku w ikszej czci ich zarobku? Jak to si stao, e zanim pojawi si przepych i zbytek, mater zeznaczony do wywoania go i podsycenia by uprzednio przygotowany, i zawczasu naadow any na okrty? Gdyby Amerykanie zechcieli zastanowi si nieco, gdy maj przed sob rzecz kosztown i nie uyteczn, i gdyby chcieli wyledzi jej pochodzenie, olbrzymie zyski, jakie ona przynos i, i gdyby chcieli zgbi ten prd zmierzajcy do zalania rynku rzeczami niepotrzebnymi, zbytkownymi i zdemoralizowania tym sposobem spoeczestwa nieydowskiego pod wzgldem fi nansowym, umysowym i spoecznym, i gdyby, jednym sowem zechcieli si przekona, e ydows interes finansowy nie tylko eksploatuje najnisze instynkty natury ludzkiej, ale o becnie pracuje z ca wiadomoci nad ich wytworzeniem, rozbudzeniem i podsyceniem, przy zynioby si to skuteczniej ni cokolwiek innego do wstrzymania szeciokrotnej straty: s traty materiau, straty czasu, straty pracy, straty nieydowskich pienidzy, straty mo ralnej dla spoeczestwa nieydowskiego, straty ydowskiego pomysu, i straty tych korzyci jakie ydostwo mogoby przynie wiatu. Ofiar tego sztucznie podsycanego handlu przedmiotami zbytku jest publiczno nieydowsk a. Czy kto kiedy widzia, aby ydzi byli w ten sposb wyzyskiwani? Mog oni nosi bardzo p ikne ubrania, ale ich cena odpowiada gatunkowi. Mog nosi due brylanty, ale s to prawd ziwe brylanty. yd nigdy nie stanie si ofiar yda. A faktem najbardziej godnym poaowani jest nie tylko strata materialna, nie tyle nawet wykroczenia popenione przy tej sposobnoci przeciwko dobremu smakowi, ale raczej ta ch, gotowo, nawet rado, z jak o ione tumy gojw pdz w zastawione sieci, w przekonaniu, e zmiana mody jest rwnie nieuni nion, jak zmiana pr roku, w mniemaniu, e danie nowej podwyki pacy jest czym tak kon ym i naturalnym, jak podatek. Tum ma to przekonanie, e w jakikolwiek sposb musi mie w tym zbytku udzia, choby ten udzia polega tylko na paceniu, tote paci on cigle z nowe dziwactwa i kaprysy mody. S w naszym kraju ludzie, co wiedz dwa lata naprzd, jakie bd te dziwactwa i kaprysy, oni bowiem wanie o nich decyduj. Te dziwactwa te fr szki, to interes, interes demoralizacji nieydowskiej wikszoci, a interes wzbogaceni a ydowskiej mniejszoci. Pewien ustp w protokole szstym rzuca na to jaskrawe wiato. Jest to wycig z duszego ustpu, dotyczcego planw, za ktrych pomoc zainteresowanie sp wa ma si przerzuci z kwestii politycznych na kwestie przemysowe, oraz sposobw zachwi ania i zabagnienia przemysu przez wprowadzenie do spekulacji, wreszcie za obezwadnie nia spoeczestwa, ktre nie bdzie mogo obroni si przed tym niebezpieczestwem. Narzdziem do osignicia tego celu ma by zbytek: Aby zniszczy przmys gojw, damy spekulacji do pomocy zasian przez nas wrd gojw potrz tku, pochaniajcego wszystko". A w protokole pierwszym: Oczywicie nie moemy pozwoli, aby nasz nard doszed do tego stanu. Narody gojw odurzon przez napoje wyskokowe... Nawiasem powiedziawszy, zyski z handlu napojami wyskokowymi pyn przewanie do kiesze ni ydowskich. Dowodzi tego historia handlu wdk w Ameryce. Z punktu widzenia history cznego cay ruch prohibicyjny mona okreli jako zatarg pomidzy nieydowskim i ydowskim

itaem". W tym wypadku, a to dziki wikszoci nieydw, ci ostatni odnieli zwycistwo. Zabawy, karciarstwo, kinomatografy, rnorodne widowiska, wiecida, dziwaczne mody, ora z inne rzeczy, istniejce dziki niewidzialnemu naciskowi wywieranemu na og, najzupenie j bezuyteczne, a opacane cen odpowiadajc cile przewyce gotwki w spoeczestwie i p ie przewyk i nic ponadto, te wszystkie rzeczy s propagowane przez ydw. Mog oni nawet nie by wiadomi swego udziau w tej masowej demoralizacji spoeczestwa. Mo oni dy jedynie do atwego zysku. Mog nawet niekiedy dziwi si sami, gdy porwnaj sz ze sw wasn ydowsk przebiegoci i z powcigliwoci. Ale mimo to istnieje koncepcja ktrego porednictwem mona spoeczestwo wyniszczy moralnie i materialnie, zabawiajc je ez ten czas wesoo, i istnieje wykonanie tego programu, przetumaczonego na jzyk codz iennych transakcji, dokonywanych gwnie, a moe wycznie pod kontrol jednego plemienia, zekomo wybranego. Rozdzia XIII ydowski plan rozbicia spoeczestwa za pomoc idei Czytelnicy artykuw niniejszych mog ju zda sobie jasno spraw z metody, za pomoc ktre tokoy d do rozbicia spoeczestwa. Zrozumienie tej metody jest konieczne, jeli zechcem obie uprzytomni znaczenie wszystkich prdw i przeciwprdw, ktre z czasw obecnych czyni beznadziejny chaos. Ludzie zaniepokojeni i zniechceni dzisiejsz rnorodnoci sprzeczny h opinii i teorii, mog przekona si o ich wartoci, skoro zrozumiej, e wanie to zanie enie, zamieszanie i zniechcenie jest celem, do ktrego d protokoy. Niepewno, chwiejn adziejno, obawa, gotowo, z jak spoeczestwo przyjmuje kady obiecujcy plan, kade ws wyjcie z tego pooenia oto objawy, do ktrych pragnie doprowadzi program, wyuszczony protokoach. Obecne stosunki s dowodem skutecznoci programu. Jest to metoda, ktrej przeprowadzenie wymaga czasu, a protokoy stwierdzaj, e istotni e wymagao ono stuleci. Badacze tej kwestii odnajduj identyczny program protokow, zapowiadany i wprowadzany w ycie poczwszy od pierwszego wieku. Trzeba byo 1900 lat, by doprowadzi Europ do obecnego stopnia bezsilnoci i ujarzmieni a, ujarzmienia si w jednych pastwach, ujarzmienia politycznego w drugich, we wszyst kich ujarzmienia ekonomicznego, lecz w Ameryce wykonanie tego programu z rwnym pr awie powodzeniem wymagao tylko lat pidziesiciu. Pewne bdne idee liberalne, pewne mgli te teorie tolerancyjne, pochodzce ze rde europejskich, zatrutych przez wykonawcw prot okow, przedostay si do Ameryki, i tu, pod oson zalepienia i ciemnoty, faszywego lib zmu i tolerancji razem ze wspczesn szybkoci przystosowania si opinii publicznej do ws elkich warunkw, przygotoway opanowanie naszych instytucji i przekona, wprawiajc w zd umienie europejskich badaczy tego ruchu. Jest faktem, e niektrzy powani badacze kwe stii ydowskiej, ktrych publicyci ydowscy nazywaj z upodobaniem pogardliwym mianem ant semitw, uwiadomili sobie ca donioso tej kwestii nie na podstawie tego, co zaobserwo w Europie, lecz na zasadzie szybkoci i sprawnoci, z jak ydzi opanowali ycie ameryaski . Centrum potgi ydowskiej, gwni wykonawcy ydowskiego programu, przebywaj w Ameryce, a s t podczas konferencji pokojowej w celu utrwalenia potgi ydowskiej w Europie, bya si a erykask, dziaajc pod naciskiem ydw, przybyych w tym celu ze Stanw Zjednoczonych. D to nie ustao wraz z konferencj pokojow. Metod protokow mona streci w jednym sowie: rozbicie. Metoda dziaania polega na zbur tego, co zostao dokonane, na wytworzeniu dugotrwaej i beznadziejnej tymczasowoci, u daremniajcej wszelkie wysiki odbudowy, na stopniowym wyczerpaniu opinii publicznej i publicznego zaufania, by umoliwi tym, co stoj poza chaosem, ujcie wadzy w swoje si lne i spokojne donie. Gdy zestawimy ocen natury ludzkiej, wypywajcej z protokow, z zawartym w nich stwierdz eniem stanowczego, jakkolwiek jeszcze niezupenie dokonanego urzeczywistnienia pro gramu wszechwiatowego (co wyuszczylimy w dwu poprzednich artykuach), uzmysowimy sobie z atwoci dwa kierunki, w jakich szerzy si ta propaganda rozbicia. Ale to nie wszyst ko. S jeszcze inne kierunki, o ktrych pomwimy w artykule niniejszym, a take dalsze c ele programu, ktrymi zajmiemy si w przyszoci.

Pierwszy atak dy do obezwadnienia opinii zbiorowej, tego caoksztatu idei, ktre dziki mu, e ludzie, zgadzaj si z nimi, jednocz liczne grupy spoeczne. Nazywamy je czasem ha mi, czasem ideami", jakkolwiek jednak nadamy im nazw stanowi one zawsze niewidzialne wzy, wspln wiar, stanowi siln podstaw jednoci i lojalnoci danych ugrupowa. Protokoy stwierdzaj, e na ten punkt skierowano pierwsze ataki. Dzieje ydowskiej prop agandy stwierdzaj to rwnie. Pierwsza fala ataku ma na celu spaczy opini zbiorow. Ot spaczy, w dosownym znaczeniu e znaczy nic obrzydliwego lub brudnego. Sia kadej herezji polega na wpywie, jaki wy wiera na rozum. Przyczyn, dla ktrej kamstwo zdobyo dzi w tak znacznej mierze panowani e nad wiatem, jest to, e kamstwo jest rozumne, porywajce i pozornie dobre. Dopiero p o duszym stosowaniu w yciu ideaw, ktre s rozumne, porywajce i dobre, ukazuj si ic postaci czynw i wytworzonych przez nie stosunkw, ktre s nierozumne, destrukcyjne i cakowicie ze. Jeeli chcemy si przekona, jaki proces przebywa taka idea, odtwrzmy sobi dzieje idei wolnoci w Rosji, od jej filozoficznego pocztku (ydowskiego pocztku, mwic nawiasem) do obecnego koca (rwnie ydowskiego). Protok stwierdza, e goje nie s mylicielami i e pontne idee podsuwano im tak zrcznie k wytrwale, i stracili prawie doszcztnie zdolno mylenia. Na szczcie w tym wypadku ka oe przekona si o tym na podstawie wasnego dowiadczenia. Jeli rozsegregujemy nasze ide przewodnie, zwaszcza za te, ktre zerodkowuj si dokoa pojcia demokracja", przekona umysem naszym rzdzi cay kompleks myli, ktrych autorytetu nie badalimy nigdy. Rzdzi n cay szereg tak mwi", ale kto mwi, tego ju nie dociekamy. A gdy zbadawszy te idee doj ziemy do wniosku, e s one niewykonalne, wwczas otrzymamy odpowied, e nie jestemy jes e do postpowi". Skoro za poznamy ludzi, ktrzy s do postpowi", aby wprowadza w y cofamy si przed tym, co oni czyni, gdy wiemy, e tego rodzaju postp" jest zepsuciem, f rm rozkadu, rozbicia. A jednak kada z tych idei bya dobra" rozumna", porywajca", l w swym zaoeniu. Gdy wwczas nie poprzestaniemy na tym, lecz zechcemy dotrze jeszcze gb ej, przekonamy si, e byy to wanie idee najwytrwalej propagowane; przekonamy si rwnie m byli ich apostoowie. Protokoy stwierdzaj wyranie, e ydzi odnieli pierwsze zwycistwo nad opini publiczn nictwem kompleksu idei zgrupowanych dokoa pojcia demokracja". Idea jest broni. A aeby stanowia bro, musi by w sprzecznoci z naturalnym porzdkiem ycia. Co wicej, musi to eoria sprzeczna z faktami ycia. Teoria taka nie mogaby zapuci korzeni w spoeczestwie sta si w nim czynnikiem kierowniczym, gdyby nie miaa pozorw rozumnej, porywajcej i d obrej. Prawda wydaje si czsto nierozumn; prawda bywa czsto przygnbiajca; prawda nieki dy zdaje si z; ale ma trwao wieczn, jest prawd, i cokolwiek na niej zbudowano, nie e nigdy chaosu ani nie ulega bezadowi. Pierwszy krok nie zapewnia jeszcze wadzy nad opini publiczn, lecz prowadzi do niej. Warto zauway e zasiewanie trucizny liberalizmu, jak mwi protokoy, wymienione jest umentach tych na pierwszym miejscu. A nastpnie powiedziano w protokoach: Aby owadn opini publiczn, naley przede wszystkim wywoa w niej zamt". Prawda jest jedna i nie moe ulega zamtowi. Ale ten faszywy liberalizm, zasiany hojni e i dojrzewajcy szybciej pod opiek ydw w Ameryce ni w Europie, wywouje atwo zamt, p a nie jest prawd. Jest on bdem, a bd przybiera tysiczne postacie. Wemy nard, parti to, stowarzyszenie, w ktrym posiano trucizn liberalizmu", a moemy rozbi je na tyle od mkw, ile jest w nim jednostek, po prostu przez wprowadzenie pewnych zmian w pierw otnej idei. T sztuczk strategiczn znaj doskonale siy, ktre kieruj niewidzialnie myl Teodor Herzl, arcyyd, czowiek widzcy dalej, ni jakikolwiek m stanu, i ktrego program powiada programowi protokow, wiedzia ju o tym dawno, gdy owiadczy, e pastwo syjoni (czytaj: ydowskie) przyjdzie wczeniej, zanim zdy nasta pastwo socjalistyczne; wiedzi on, e liberalizm" zasiany przez niego i jego poprzednikw, bdzie podlega bez koca rn waniu, dzieleniu, ktre spta go i okaleczy. Proces, ktrego ofiar byli wszyscy goje, ale nigdy przenigdy ydzi, polega przede wszy stkim na stworzeniu ideau czowieka o szerokich pogldach". Jest to okrelenie, pojawiaj e si we wszystkich protestach ydw przeciwko wspominaniu o ydach i ich programie wsze chwiatowym. Mylelimy, e macie zbyt szerokie pogldy, by wypowiada tak opini"; przy y, e pan taki a taki jest czowiekiem o zbyt szerokich pogldach, by mg podejrzewa yd o", sdzilimy, e taki a taki dziennik, tygodnik lub miesicznik jest redagowany na zasa dzie zbyt szerokich pogldw, by mg zajmowa si takimi rzeczami". Jest to po prostu rodz j ydowskiego zaklcia, oznaczajcego pewien stan umysu, w ktrym ze wzgldu na interesy wskie powinni pozosta nieydzi. Jest to stan bezsilnej tolerancji. Taki stan umysu,

ktry sprawia, i usta wyrzucaj puste frazesy o wolnoci, frazesy, ktre dziaaj jak opiu a mzg i sumienie i dozwalaj dzia si rozmaitym rzeczom pod ich oson. Frazes jest nieza odn broni ydowsk. (We wszystkich czasach ludzie brali sowa za czyny. Protok 5). rzyznaj szczerze, e poza frazesami nie kryje si nic rzeczywistego. Nic nie pomogo rwnie skutecznie do wytworzenia tych szerokich pogldw" czyli pogldw n tyle szerokich co pytkich, jak idea liberalizmu, ktr ydzi ustawicznie wpajaj w gojw, le wedug ktrej nie postpuj sami nigdy. Musimy na nowo nabra szacunku dla rzeczywistoc ycia, dla realnych faktw, pozwoli nam to bowiem odrzuci precz od siebie zachwalan sz eroko pogldw i przyzna si miao do nowej nietolerancji, nietolerancji wzgldem wszy co nie jest prawd. Terminy szeroki" i ciasny" w tym znaczeniu, w jakim s uywane dzisi aj, s kamstwem. Przekonania czowieka liberalnego, zasugujcego prawdziwie na t nazw, ny by gbokie i szerokie; zazwyczaj za nie posiada on adnych przekona. Nie jest wcale iberalnym. Gdy za chcemy znale ludzi przekona, przekona ywotnych, przekona opartych zasadach, musimy poszuka ich wrd tych wydrwiwanych przez ydw ludzi o tzw. `ciasnych p ogldach". Propaganda ydowska, podobnie jak protokoy, jest przeciwna ludziom, stojcym na twardym gruncie; dogodniejsi s ludzie, o szerokich pogldach", ktrych mona z atwo rzerzuca po powierzchni i zuytkowa do ukrytego celu w sposb najodpowiedniejszy. Ludz ie ci, ze swej strony wyobraaj sobie, e szeroko pogldw stanowi wanie cech ich w enoci. Ot zobaczymy, co z tego wynika. Ludzie s z natury wierzcymi. Mog nawet przez pewien c zas wierzy w szeroko pogldw" i pod silnym naciskiem spoecznym, ktry wywierano w tym unku, hodowa jej szczerze. Ludzie musz wierzy w co gboko. Dowodem tego jest niezaprz ona sia przekona negatywnych u ludzi, ktrzy wyobraaj sobie, e w nic nie wierz. Dlate te ludzie obdarzeni umysem niezalenym, ktrzy zwracaj si do tych zakazanych kwestii, m jcych zwizek ze sprawami ydowskimi, s to wanie ludzie o ciasnych pogldach". Inni za daj atwiejsz drog, na ktrej nie spotykaj si z przeciwnymi gosami opinii publicznej, trej nie czeka ich zarzut nietolerancji", jednym sowem zwracaj wszystkie swoje siy ko ntemplacyjne ku yciu czynnemu, jak to opisuj protokoy: Chcc umysy gojw odcign od mylenia i spostrzegania, naley zwrci je w kierunku prz lu". Jest rzecz zdumiewajc, jak wielu ludzi dao si zastraszy do tego stopnia, i powici cie tym drugorzdnym a nawet trzeciorzdnym sprawom, gdy na kwestie ywotne, ktre istot nie rzdz wiatem i od ktrych rzeczywicie zaley los ludzkoci, patrz z niemiaoci a hci. Ale wanie to skierowanie umysw ku materializmowi powiodo si autorom protokow i prop rom ydowskim doskonale. Szeroko pogldw polega dzi na bezwzgldnym poniechaniu spraw h. Zamienia si ona szybko na materializm pogldw. W tej niszej sferze panuje rwnie n dno, bdca plag dzisiejszych spoeczestw. Przede wszystkim chodzi tam o ruin wyszych warstw przemysowych i handlowych: Aby wolno moga przywie ostatnie spoeczestwa gojw do rozkadu i ruiny, naley przem na drog spekulacji". Zbyteczne mwi, co to oznacza. Oznacza to zaprzedanie pracy w sub zysku i ewentualny z anik zyskw. Oznacza to, e sztuka kierowania przedsibiorstwem zamienia si w sztuk wyzy sku. Oznacza to nieustanny zamt wrd pracodawcw i niebezpieczny niepokj wrd pracownik Ale oznacza rwnie i co gorszego: rozbicie spoeczestwa nieydowskiego. Nie rozdzia pom kapitaem", a prac", lecz rozdwojenie wrd nieydw na obu kracach tego zagadnienia. cy pracodawcy i przemysowcy nie s kapitalistami" w Stanach Zjednoczonych. Musz oni p rzewanie zwraca si do kapitalistw o kapitay, potrzebne im do prowadzenia przedsibio a kapitalistami" tymi s ydzi, ydzi midzynarodowi. Na jednym kracu nieydowskiej kwestii roboczej ydowski kapita zaciska rub w stosunku d przemysowcw, na drugim kracu ydowscy agitatorzy, wywrotowcy i podegacze zaciskaj ru stosunku do robotnikw. Wadcy wiata musz by z tych stosunkw niesychanie zadowoleni. Moglibymy obawia si u gojw poczenia siy gojw widzcych ze lep si tumw, lecz rodki przeciwko podobnej moliwoci, bowiem midzy obiema siami wznielimy mur wzajemne antagonizmu. W ten sposb lepa sia mas stanowi dla nas punkt oparcia. My, wycznie my, bdziemy nimi kierowali ich energi w myl naszych celw". Protok 9. Dowodem, e s oni z obecnego pooenia zadowoleni, jest fakt, e nie czyni nic, aby je po rawi, przeciwnie, pragn je najwidoczniej pogorszy. Gdyby im si to udao, chcieliby w n ajbliszej przyszoci zepchn Stany Zjednoczone na krawd jeli nie w sam przepa bols aj oni dokadnie metod sztucznego znikania towarw i ich droyzny. Praktykowali to podcz

as rewolucji francuskiej i w Rosji. U nas pojawiaj si ju take liczne tego zjawiska o znaki. Zagadnienia przemysowe jako pokarm umysowy, lekkie rozrywki na godziny wywczasu ot o metoda, zalecana przez protokoy w stosunku do gojw. Pod t oson ma si dokona praca, aca, ktr najlepiej charakteryzuje dewiza: Dziel i rzd". Czytamy: Aby odcign ludzi zbyt niespokojnych od rozpatrywania kwestii politycznych, wysuwamy obecnie nowe zagadnienia rzekomo z nimi zwizane, sprawy przemysowe". Protok 13. Czy nie jest u nas uderzajcym objaw rozbienoci istniejcej pomidzy myl mas, zwrcon iemal do spraw przemysowych, a myl partyjn, ktra usiuje si utrzyma na gruncie czyst lityki? Czy nie jest faktem, e nasi przyjaciele, ydzi, silnie oszacowani w obu oboz ach: w polityce dla zachowania jej reakcyjnoci, i w koach przemysowych dla utrzyman ia ich w radykalizmie, pogbiaj w ten sposb otwierajc si midzy tymi dwoma obozami kogo dzieli ta przepa jeli nie gojw, bo przecie spoeczestwo jest nieydowskie, a w zycielskie pochodz od ydw. Czytajmy: W konstytucji zawarlimy prawa ludw, ktre s fikcj a nie rzeczywistoci. Wszystkie tak e prawa ludu" mog istnie jedynie jako idea i nie mog nigdy by zastosowane w praktyce. .. Proletariat nie ma z konstytucji innych korzyci ponad te marne okruchy, ktre rz ucamy mu ze stou naszego w zamian za oddawanie gosw na naszych ajentw i za naszymi w nioskami. Prawa republikaskie s gorzk ironi dla biedaka, gdy konieczno codziennej pr nie pozwala mu w rzeczywistoci z nich korzysta a zarazem odbiera mu gwarancj zarob ku staego i pewnego, uzaleniajc go od strajkw, organizowanych bd przez jego pracodawc bd przez towarzyszw pracy. Protok 3. Ta uwaga o strajkach nie zadziwi nikogo, kto bada rnorodne typy strajkw w naszym kra ju. Liczba strajkw, organizowanych przez koa stojce ponad klas robocz, jest nieprawdo podobnie wysoka. Czytajmy dalej: Podniesiemy pac zarobkow, co jednak nie przyniesie adnej korzyci robotnikom, bowiem j dnoczenie wywoamy droyzn artykuw pierwszej potrzeby, spowodowan rzekomo upadkiem rol twa i hodowli. Podkopiemy te zrcznie i gboko rda wytwrczoci, wszczepiajc robotnik anarchii". Protok 6. A take: Przedstawimy si jako zbawcy klasy robotniczej, ktrzy przyszli, aby j oswobodzi spod j arzma, proponujc zacignicie si do naszej armii socjalistw, anarchistw, komunistw, kt P stale popieramy rzekomo na zasadzie braterskich zasad oglnoludzkiej solidarnoci. rotok 3. Znowu szeroko pogldw". W zwizku z tym dobrze bdzie przypomnie sobie przytoczone pop io sowa Sir Eustace Percy: Nie dlatego, by ydowi zaleao na pozytywnej stronie filozof i radykalnej, nie dlatego, by pragn on sta si uczestnikiem nieydowskiego nacjonalizmu albo nieydowskiej demokracji, lecz dlatego, e istniejcy nieydowski system rzdowy jes t zawsze dla niego wstrtnym". Albo, jak powiada autor yda zwyciskiego": Jest on demokratyczny w swym sposobie mylen ia, ale nie z natury. Gdy gosi wsplne braterstwo ludzi, wwczas da, by bramy spoeczne, zamknite przed nim w tak wielu dziedzinach, stany otworem, nie dlatego, by pragn rwno , ale poniewa chce zapanowa na polu spoecznym, jak zapanowa ju w tylu innych dziedzin ach. Niejeden prawy yd, nie wtpi o tym, zaprotestuje przeciwko susznoci tego twierdze nia, lecz uczyni to jedynie dlatego, i tak dugo przebywa w atmosferze Zachodu, e nie posiada wiadomoci tego, co tkwi w rdzeniu jego wschodniej rasy. Nietrudno zatem wyledzi genealogi ydowskich idei liberalnych od ich rda a do skutk e wywary w yciu spoecznym nieydw. Oto mamy wanie zamt, do ktrego wiadomie dono. o wrd naszych czytelnikw, ktry by nie dowiadczy tego na swym wasnym yciu. Zamt cec zisiejsz atmosfer umysow. Nikt nie wie, w co ma wierzy. Przedstawiaj dzi ludziom jed kompleks faktw, a jutro drugi. Dzi podaj im takie wytumaczenie istniejcych stosunkw, jutro inne. Panuje silny brak faktw. Natomiast rynek jest przeadowany wyjanieniami , ktre nic nie wyjaniaj, lecz potguj zamieszanie. Rzd nawet jest jak gdyby skrpowany w jakimkolwiek kierunku wdroy dochodzenia, grznie w sposb tajemniczy tak, e dalsza p rocedura staje si utrudniona. To zjawisko jest rwnie przewidziane w protokoach. Dodajmy do tego szturm, przypuszczony do religii, ktra zazwyczaj jest ostatni bary kad, ustpujc wobec bezczelnie kroczcego gwatu i rabunku. Dla dopicia tego celu, prot

warty zaleca: Dlatego musimy podkopa wiar, wyrwa z umysu gojw zasady Boga i duszy, zastpujc te po rzez wyliczenia matematyczne i pragnienia materialne". Kiedy pozbawilimy masy wiary w Boga, wwczas wadza stoczya si do cieku, gdzie staa s i publiczn, a mymy j zagarnli". Protok 5. Postaralimy si ju dawno zdyskredytowa duchowiestwo gojw". Protok 17. Gdy ju zaczniemy rzdzi, bdzie dla nas niepodane istnienie wszelkiej religii poza nas yznajc jedynego Boga, z ktrym zwizane s losy nasze, jako narodu wybranego, i przez kt ego losy nasze stanowi jedno z losami wiata. Dlatego te musimy zniweczy wszystkie inn religie. Jeli w ten sposb powstan wspczeni ateici, to jako stopie przejciowy, nie kodz oni naszym zamiarom. Protok 14. Powinno to da do mylenia ludziom o szerokich pogldach". Ciekawym jest wprowadzanie w ycie tego religijnego programu w Rosji, gdzie Trocki , jak gosi dononie ydowska prasa amerykaska, jest bezwyznaniowy, i gdzie ydowscy komi sarze odpowiadaj umierajcym z godu Rosjanom, bagajcym o ksidza: znielimy Boga". Pa arzyna Dokoochief zeznaa, jak nam donosz z Filadelfii, w organizacji Pomocy dla Bl iskiego Wschodu, e chrzecijaskie witynie w Rosji zostay zniewaone w najohydniejszy s przez bolszewikw, ale synagogi pozostay nieuszkodzone i nietknite". Wszystkie te ataki, zmierzajce do zburzenia poj, jednoczcych nieydowskie spoeczestwo podstawienie zamiast nich innych poj, natury wywrotowej i demoralizujcej, popiera, jak widzielimy w ostatnim artykule, propaganda zbytku. Zbytek jest uznany za jede n z najbardziej destrukcyjnie oddziaywujcych wpyww. Prowadzi on do wygody przez znie wieciao, wyrafinowanie, saboci, do umysowego, fizycznego i moralnego zwyrodnienia. ek jego jest pontny, koniec przechodzi w pewnego rodzaju lubieno, wiadczc o zaniku w stkich mocniejszych tkanek yciowych. To prowadzenie do rozwizoci przez zbytek oraz z identyfikowanie tych czynnikw, ktre do tego wiod, mogoby stanowi przedmiot oddzielneg o studium. Obecnie jednak, aby zakoczy ten przegld metod, a raczej pewnej czci metod tj. zamtu, o ktrego wytworzenia d te wszystkie wpywy, musimy stwierdzi, e celem ich jest wytwor ie stanu jeszcze bardziej beznadziejnego. Stanem tym jest wyczerpanie. Nie trzeba silnej wyobrani, aby przedstawi sobie, co to znaczy. Dzi wanie wyczerpanie grozi ludziom. Ilustruj to doskonale ostatnie konwencje polityczne i ich wpyw na og. Jak gdyby nikogo to nic nie obchodzio. Partie mog sobie skada owiadczenia, kandy i obietnice, nikt si o to nie troszczy. Wojna rozpocza to wyczerpanie: pokj" i zamt aki on wytworzy, doprowadzi wyczerpanie to do szczytu. Ludzie sabo wierz i sabsz je ze maj nadziej. Zaufanie zniko. Inicjatywa zanika z dniem kadym. Niepowodzenie ruchw ogoszonych faszywie za prdy ludowe, wpoio w spoeczestwo przekonanie, e aden ruch a si nie moe. Protokoy mwi: Przemczy og waniami, niezgod, walkami, godem, szczepieniem chorb, ndz, a goje n innego wyjcia, jak tyko zwrcenie si do naszych pienidzy i do naszej wadzy". Protok Przez to wszystko zmczymy i wyczerpiemy gojw tak, e zmusimy ich do ofiarowania nam wa dzy midzynarodowej, ktra przez swe przysposobienie umoliwi nam wchonicie bez walki ws zystkich si pastwowych wiata i utworzenie nadrzdu. Musimy tak pokierowa wychowaniem spoeczestw gojw, by wobec kadej sprawy, wymagajcej cjatywy, opuszczali rce w bezradnym zniechceniu". Protok 5. ydzi nigdy nie byli przemczeni i wyczerpani. Nie byli nigdy w krytycznym pooeniu. Je st to charakterystyczn cech psychiki ludzi wiadomych rzeczy. Najbardziej wyczerpuje umys niewiadomo, bdzenie wrd dnoci i wpyww, ktrych rdo jest nieznane i kt ay. Meczc rzecz jest chodzenie w ciemnociach. Nieydzi s w tym pooeniu od wiekw. do czego d: nie podlegaj wyczerpaniu. Nawet przeladowanie jest moliwe do zniesienia, dy jest zrozumiae, a ydzi zawsze wiedzieli, do czego ono suy w oglnym ich programie. Nieydzi cierpieli zawsze daleko wicej z powodu przeladowa przez ydw, anieli ydzi; b , gdy si skoczyo przeladowanie, nieydw ogarniay jeszcze wiksze ciemnoci ni przedt szli dalej w swym odwiecznym pochodzie ku celowi, w ktry bezwzgldnie wierz, i do k trego, jak mwi ludzie wiadomi roli ydw na wiecie, dojd. Jakkolwiek jest, rewolucja, bdna dla wyrwania wiata z obj ydowskiego systemu midzynarodowego, musiaaby by prawd bnie rwnie radykalna, jak wysiki, ktre czynili ydzi, aby doprowadzi do obecnego stanu . S ludzie, ktrzy wyraaj powane wtpliwoci, czy nieydzi s do tego zdolni. Moe nie. zynajmniej wiedz, kim s ich zwycizcy.

 Rozdzia XIV Czy ydzi przewidywali wojn wiatow? Zanim przystpimy do bardziej szczegowego rozpatrzenia zwizku pomidzy pisanym programe m dokumentw, znanych pod nazw Protokow mdrcw Syjonu a programem rzeczywistym jaki m edzi w yciu, zbadamy plany, ktre stanowiy przyszo w chwili, gdy protokoy te byy wy Musimy jednake pamita, e to, co byo przyszoci w roku 1896 i 1905, moe dzi nalee e to, co stanowio plan wwczas, obecnie moe by rzeczywistoci. Bdzie to zgodne ze s rotokou 22: Staraem si szczegowo wam wskaza tajemnic wydarze minionych i przyszyc ch doniosych wypadkw w niedalekiej przyszoci, do ktrych si zbliamy w potoku wielkich zewrotw. Niektre z tych doniosych wypadkw ju si wydarzyy i rzuciy janiejsze wi z nas kwesti. Ilustracj sw powyszych, ktr mamy wszyscy wieo w pamici, jest wojna wiatowa. Komen skie, wywoane przez niniejsz seri artykuw, zajmoway si ywo faktem, e jeden z nich y wczesnej ywotnoci kwestii ydowskiej w Niemczech i usioway wpoi w og faszywe prz i artykuy te stanowi objaw zrcznej niemieckiej propagandy powojennej. Faktem jest, e ogoszenie artykuw, dotyczcych tej kwestii w wielu krajach zagranicznych, odoylimy n ej, a to dlatego, aby kwesti sam przedstawi jak najprdzej ogowi amerykaskiemu. Tamte tykuy ogosimy pniej. Niemcy s dzi, moe za wyjtkiem jedynie Stanw Zjednoczonych, kr jbardziej opanowanym przez ydw, opanowanym od wewntrz i od zewntrz: moglimy przytoczy na to znacznie silniejsze dowody, ni te, ktre podalimy w pierwszym artykule. Faktom tym ydowscy przedstawiciele w Stanach Zjednoczonych zaprzeczali pocztkowo, potem jednak uznali je za prawd. Ot od czasu, gdy artykuy niniejsze zostay napisane, opinia publiczna w Niemczech spowodowaa usunicie ydw z urzdw publicznych. Niemiecka opinia ubliczna uczynia wszystko, aby odda niemieck administracj polityczn z powrotem w rce iemieckie. Ale czy to uwolnio Niemcy od ydw? Bynajmniej. Bowiem podkopy ich signy obe nie dalej i gbiej ni wtedy, gdy stali u steru jawnej wadzy urzdowej. Ich panowanie w zakresie najwaniejszych gazi przemysu, finansw, przyszoci Niemiec nie zmniejszyo roch. Trwa ono nienaruszone. Na czym polega to panowanie, powiemy czytelnikom we waciwym czasie. Mwi si o Niemczech obecnie w zwizku z ydami z nastpujcego powodu: Przypomnijmy sobie, w Niemczech wanie podniesiono pierwszy alarm o aneksje", a podniesiono go wanie w ty m okresie, gdy zarwno dziaania wojenne w Niemczech, jak i opinia wojenna byy jawnie pod kontrol ydw. Ot z drugiego kraca wiata, ze Stanw Zjednoczonych, z kraju, ktry w owym czasie nie bra udziau w wojnie, rzucono w odpowiedzi okrzyk: Bez aneksji!" W ten sposb kwestia narzucia si wiatu. Niebawem narody zapomniay o krwi przelanej na polach bitew, o bogaczach wojennych i wszelkich innych sprawach ywotnych, i wszczy dyskusj, ktra wynikn bya powinna ni pocztku wojny, lecz po jej zakoczeniu kwesti aneksji". Ot, gdy wiemy, kto wpyn n anie celw wojennych w Niemczech i kim byli podwczas gwni doradcy w polityce zagranic znej Stanw Zjednoczonych, ciekawe bdzie rzucenie tej wanie kwestii na forum opinii p ublicznej. Ciekawe, ale nie cakiem zrozumiae. Wyjani nam to dopiero odczytanie protokow, a dokumenty te datuj prawdopodobnie z rok u 1896; w kadym razie jest rzecz absolutnie pewn, e pochodz one najpniej z roku 1905 Protok drugi rozpoczyna si od wzmianki o wojnie, a mianowicie od sw: Jest rzecz niezbdn dla naszych celw, by wojny, o ile monoci, nie przynosiy korzyci rialnych. Przeniosoby to bowiem wojn na grunt ekonomiczny, i narody spostrzegyby po tg naszej przewagi w pomocy, jak bymy udzielali. Kto myla w okresie pomidzy rokiem 1896 i 1905 o nowym prawie wojennym bez aneksji? Cz y mylelicie o tym? Czy myla moe jaki m stanu? Wiemy, e zasigano opinii wojskowych kw i operacji strategicznych podczas przyszej wojny. Wiemy, e najpowaniejsi mowie sta u pracowali nad ustaleniem rwnowagi interesw, ktra miaa uczyni wojn rzecz bardzo nie wdopodobn. Kto zdystansowa ich wszystkich w przewidywaniu i doskonaym planowaniu, k tre umoliwio przedoenie ostatecznego programu, polegajcego na hale bez aneksji"? Na szczcie odpowied zaczerpn moemy z wiarygodnych rde ydowskich. `American Jewish 19 wrzenia 1919 r. pomieciy na pierwszej stronie nastpujcy artyku:

GDY PROROCY MWI" Napisa Litman Rosenthal. Przed wielu laty Nordau przepowiedzia deklaracj Balfoura. Litman Rosenthal, jego se rdeczny przyjaciel, opowiada o tym w interesujcym pamitniku. Artyku na stronie 464 zaczyna si, jak nastpuje: Byo to w sobot, nazajutrz po zamknic szstego kongresu, gdy otrzymaem telefon od dr. Herzla, z wezwaniem, abym go odwied zi. Ustala to dat. Szsty kongres syjonistyczny odby si w Bazylei w sierpniu 1903 r. Czytamy w dalszym cigu zapisek: Wchodzc do przedsionka hotelowego, spotkaem matk Herz la, ktra przywitaa mnie ze zwyk sw askaw yczliwoci i zapytaa, czy uczucia rosyjs stw obecnie uspokoiy go nieco. Dlaczego wanie rosyjskich syjonistw, pani Herzl? zapytaem. Czemu pani pyta o tych ko?" Dlatego, e mj syn, wyjania interesuje si najbardziej rosyjskimi syjonistami. Uwa a kwintesencj, za najywotniejszy odam narodu ydowskiego. Podczas szstego kongresu rzd Wielkiej Brytanii (Herzl i jego ajenci utrzymywali ko ntakt z rzdem angielskim. Encyklopedia ydowska, tom 12, str. 678) ofiarowa ydom kolo ni w Ugandzie we Wschodniej Afryce. Herzl gosowa za jej przyjciem, nie w zamian za P alestyn, ale jako krok ku temu celowi. To wanie stanowio przedmiot rozmowy pomidzy He rzlem a Litmanem Rosenthal w hotelu w Bazylei. Herzl, jak komunikuje artyku, rzek do Rosenthala: Istnieje rnica pomidzy ostatecznym celem, a drogami, ktrymi i musimy jego osignicia. Nagle wszed do pokoju Max Nordau, ktry na konferencji odbytej przed miesicem w Lond ynie, zosta, jak si zdaje, nastpc Herzla, i przerwa interwiew Rosenthala. Nieche tera czytelnik przeczyta uwanie najwaniejsz cz opowiadania Rosenthala (podkrelenia s na Mniej wicej w miesic potem udaem si w interesach do Francji. W drodze do Lyonu zatrzy maem si w Paryu, gdzie odwiedziem, jak zwykle, naszych przyjaci syjonistw. Jeden z n powiedzia mi, e tego wanie wieczora dr. Nordau mwi ma o szstym kongresie, a ja, nat lnie, przerwaem sw podr, aby usysze jego sprawozdanie. Gdy wieczorem weszlimy do sal zastalimy j przepenion. Wszyscy oczekiwali niecierpliwie na wielkiego mistrza Nordaua , ktremu, gdy przyby, urzdzono burzliw owacj. Ale Nordau, nie zwracajc uwagi na zgoto ane mu przyjcie, rozpocz niezwocznie swoje przemwienie: Przybylicie tu wszyscy z pytaniem, palcym wam serca i drcym na waszych ustach, a pyta nie to jest zaprawd wielkie i posiada ywotne znaczenie. Odpowiem na nie chtnie. Chc ecie mnie mianowicie zapyta: Jak mogem ja, ja, ktry naleaem do tych, co formuowali gram bazylejski, jak omieliem si przemawia za przyjciem propozycji angielskiej, doty zcej Ugandy, jak mg Herzl, podobnie jak ja, zdradzi nasz idea palestyski, gdy na pew mylicie, e zdradzilimy go i zapomnielimy o nim. Ot suchajcie, co wam powiem. Przemaw za Ugand po dugiej i dojrzaej rozwadze; po dojrzaej rozwadze poradziem zebranym na k ongresie, by rozpatrzyli i przyjli propozycj rzdu angielskiego, propozycj, uczynion n arodowi ydowskiemu za porednictwem kongresu syjonistycznego, a powodowao mn... lecz zamiast mwi, co mn powodowao, pozwlcie opowiedzie sobie jedn histori polityczn w r alegorii. Chc mwi o czasach, dzi ju prawie zapomnianych, o czasach, kiedy mocarstwa europejskie postanowiy wysa flot przeciwko twierdzy Sewastopolskiej. W tym czasie Wochy, Zjednocz one Krlestwo Woskie, nie istniay. Wochy byy w rzeczywistoci tylko maym ksistewkie nii, a wielka, wolna i zjednoczona Italia bya marzeniem jedynie, gorcym pragnienie m, odlegym ideaem, przywiecajcym wszystkim woskim patriotom. Przywdcy sardyscy, ktr lczyli o t ide i ukadali plany odbudowania wolnych zjednoczonych Woch, byli to trzej bohaterowie narodowi: Garibaldi, Mazzini i Cavour. Mocarstwa europejskie wezway Sardyni do wzicia udziau w demonstracji pod Sewastopole m i do wysania rwnie floty, majcej dopomc w obleniu tej fortecy, a wezwanie to wywo da pomidzy przywdcami Sardynii. Garibaldi i Mazzini nie chcieli wysya floty do pomocy Anglii i Francji, mwic: `Naszym programem, dzieem, ktremu powicamy nasze siy s w zjednoczone Wochy. Co mamy wsplnego z Sewastopolem? Sewastopol nic nas nie obchodz i i winnimy zerodkowa wszystkie siy na naszym pierwotnym programie, aby mc go urzeczy wistni jak mona najprdzej. Ale Cavour, ktry ju wwczas by najwybitniejszym, najzdolniejszym, najdalej patrzcym m

stanu w Sardynii, obstawa za tym, aby jego kraj wysa flot i oblega wraz z innymi past ami Sewastopol, i ostatecznie przeprowadzi swj wniosek. Zainteresuje to was moe, gd y wam powiem, e praw rk Cavoura, jego przyjacielem i doradc, by jego sekretarz, Hartu , yd. Ot w koach, ktre byy w opozycji przeciwko rzdowi, kulminowano przeciwko zdradz dowskiej. A raz, na jednym zebraniu patriotw woskich, kto z obecnych zada, by stawi kretarz Cavoura, Hartum, i wytumaczy si ze swej niebezpiecznej i zdradzieckiej dziaa lnoci politycznej. I oto, co ten odpowiedzia: Naszym marzeniem, naszym celem, naszy m ideaem, ideaem, za ktry przelewalimy ju krew i zy, ktry okupilimy ju smutkiem i yciem naszych synw i cierpieniem naszych matek, jedynym naszym pragnieniem s wolne i zjednoczone Wochy. Wszystkie rodki s dobre, o ile prowadz do tego wielkiego i chw alebnego celu. Cavour wie doskonale, e po bitwie pod Sewastopolem, prdzej czy pniej odbdzie si konferencja pokojowa, a w konferencji tej wezm udzia te pastwa, ktre uczes niczyy w walce. Prawda, Sewastopol nie dotyczy bezporednio Sardynii, nie jest ona w tej sprawie bezporednio zainteresowana, ale jeli wylemy tam nasz flot, zasidziemy n przyszej konferencji pokojowej, korzystajc z rwnych praw z innymi mocarstwami, a n a tej konferencji pokojowej Cavour, jako przedstawiciel Sardynii, ogosi wolne, ni ezalene, zjednoczone Wochy. W ten sposb marzenie, za ktre cierpielimy i umieralimy, s anie si na koniec cudown i szczliw rzeczywistoci. A jeli teraz zapytacie mnie znowu Sardyni obchodzi Sewastopol, to pozwlcie, e odpowiem wam w sowach nastpujcych, ktre nowi niby szczeble drabiny: Cavour, Sardynia, oblenie Sewastopola, przysza europejsk a konferencja pokojowa, proklamowanie wolnych i zjednoczonych Woch. Cae zgromadzenie byo pod urokiem piknej, prawdziwie poetycznej i porywajcej wymowy N ordaua, a jego przepikny muzykalny jzyk francuski sprawia suchaczom rozkosz niemal zm ysow. Mwca przerwa na chwil, a publiczno, upojona jego wspania mow, pocza klask le niebawem Nordau poprosi o spokj i cign dalej: Obecnie wielkie, postpowe mocarstwo wiatowe, Anglia, po pogromie w Kiszyniowie, na znak swej sympatii dla naszego nieszczliwego ludu, ofiarowaa nam za porednictwem kon gresu syjonistycznego autonomiczn koloni Ugandy. Oczywicie Uganda jest w Afryce, a Afryka to nie Syjon i nigdy Syjonem nie bdzie, e przytocz sowa Herzla. Ale Herzl wie doskonale, e nic nie jest tak cennym dla sprawy syjonizmu, jak przyjacielskie st osunki polityczne z takim mocarstwem jak Anglia, a jest to tym cenniejsze, e gwne i nteresy Anglii koncentruj si na Wschodzie. Precedens ten nigdzie nie jest tak siln y, jak w Anglii, dlatego te jest rzecz bardzo wan, przyj koloni z rk Anglii i w ten stworzy korzystny dla nas precedens. Prdzej czy pniej kwestia wschodnia bdzie musiaa by rozstrzygnita, a kwestia wschodnia jest naturalnie take i kwesti Palestyny. Angli a, ktra wystosowaa formaln not polityczn do kongresu syjonistycznego, kongresu, ktry warantuje program bazylejski, Anglia bdzie miaa przy ostatecznym rozstrzygniciu kwe stii wschodniej gos decydujcy. Tote Herzl uwaa za swj obowizek utrzyma cenne stosun tym wielkim i postpowym mocarstwem. Herzl wie, e jestemy w przededniu niesychanego p owstania caego wiata. Niebawem, by moe, bdzie musia by zwoany rodzaj kongresu wszec wego, i Anglia, wielka, wolna i potna Anglia poprowadzi dalej dzieo, ktre rozpocza pr ez sw szlachetn ofiar, dan szstemu kongresowi. A jeli zapytacie mnie teraz, co ma Izr el do Ugandy, odpowiem wam sowami sardyskiego ma stanu, zastosowanymi do naszego pooe ia: odpowiem wam, jak gdybym wskazywa szczeble drabiny, wiodcej nas wzwy: Herzl, ko ngres syjonistyczny, angielska propozycja w sprawie Ugandy, przysza wojna wiatowa, konferencja pokojowa, na ktrej z pomoc Anglii stworzona bdzie wolna ydowska Palesty na. Ostatnie sowa wstrzsny nami jak grzmot potny. Drelimy wszyscy, przejci wzruszeniem dyby przed oczyma naszymi stana wizja przyszoci. W uszach moich zabrzmiay sowa naszeg wielkiego brata, Achad Haam, ktry powiedzia o przemowie Nordaua na pierwszym kongr esie: Uczuem, e przemawia do nas jeden ze staroytnych prorokw, e gos jego pynie z wolnych Judei, a serca nasze gorzay, gdy usyszelimy jego sowa, pene cudu, mdroci i wizji. Jest rzecz zdumiewajc, e ten artyku Litmana Rosenthal wydosta si w ogle na wiato Ale ukaza si on w druku dopiero po owiadczeniu Balfoura w sprawie Palestyny i nie b yby si ukaza nigdy, gdyby ydzi nie mieli przekonania, e jedna cz ich programu zosta ten sposb urzeczywistniona. yd nie zdradzi si nigdy, dopki nie nabierze przewiadczenia, e uzyska to, do czego d

ko ydom zakomunikowano w roku 1903 program drabinowy przysza wojna wiatowa konfere a pokojowa program ydowski. Gdy uznano, e wejcie wzwy po tej drabinie ju uskutecznio o, wtedy podano go do publicznej wiadomoci. Podobn ilustracj znajdziemy w upadku caratu. Gdy wiadomo o tym wydarzeniu dosza do No wego Yorku, wywoaa ona rado powszechn, a pewien synny na wiat cay nieyd wypowiedzi ktrej wychwala pewnego znanego w kraju yda amerykaskiego za to, e przyczyni si do up u caratu przez udzielenie pienidzy na propagand wrd jecw rosyjskich w Japonii podczas wojny rosyjsko-japoskiej. Sprawa ta ujawnia si dopiero po pomylnym wykonaniu spisku. Nie jest wcale tajemnic, e ostatni ludzie, ktrzy widzieli ostatni akt spisku zamor dowanie Mikoaja Romanowa, jego ony, jego modych crek i jego chorego syna, byli piciom delegatami sowietw, wszyscy piciu ydami". Co si zaczo przy poparciu amerykaskiego nsisty, zakoczyo si w obecnoci delegatw sowietu. Czy ydzi midzynarodowi w roku 1903 przewidywali wojn? Wyznania Rosenthala dowodz naj oczywiciej, e tak. Czy poprzestali oni na przewidywaniu jej tylko? Byoby dobrze, gd yby poprzestali na przewidywaniu i nie uciekali si do propagandy. Tymczasem prosimy czytelnika, by zapamita dwa punkty artykuu Rosenthala: Zainteresuj e was moe, gdy wam powiem, e praw rk Cavoura, jego przyjacielem i doradc, by sekreta jego, Hartum, yd. W ten sposb prasa ydowska mwi o swoich. Gdyby nasz dziennik, albo j aki dziennik chicagowski lub nowojorski zestawi spis osb piastujcych urzd sekretarzy przy mach stojcych obecnie u steru wadzy, i gdyby doda po kadym nazwisku uwag: sekre z jego, yd, ydowskie towarzystwo ochrony czci nadesaoby cay szereg protestw. Wedug prawa maj nieydzi, a inne ydzi. Gdyby pisano publicznie o Hartumie, nazwanoby go Woc hem". Czy sekretarze ydowscy, ktrych bya wielka obfito przed wojn, w czasie wojny i podczas caej konferencji pokojowej, byli mniej zdolni, ni Hartum? Czy nie byo w Anglii, we Francji, w Niemczech, a nawet w Rosji (w Stanach Zjednoczonych byo ich wielu) Har tumw, ktrzy znali program drabinowy"? Czy Max Nordau, ktry widzia go tak wyranie w ro u 1903, zapomnia o nim w roku 1914 i 1918? Wiemy tyle: ydzi na kongresie w Bazylei w roku 1903 przewidzieli przysz wojn wiatow wiedzieli, e bdzie ona wojn wiatow"? Wiemy take: protokoy w roku 1896, a z pewnoci nie pniej ni w roku 1905, przewidziay tyk bez aneksji". Wojna wiatowa wybuchna. Zakoczya si pokojem bez aneksji". Tedy to, co wwczas w ydowskim programie wiatowym b rzyszoci, jest obecnie przeszoci, faktem dokonanym. Protokoy zawieraj dwa rodzaje owiadcze. W jednych mwi si: zrobilimy", w drugich: z . Gdyby tego lata kdy na wiecie wysoki tajny lektor programu wiatowego zwraca si do s ojego audytorium, powiedziaby: zrobilimy" w wielu punktach, w ktrych poprzednik jego z roku 1886 mwi: zrobimy". Rzeczy te zostay ju bowiem wykonane. Przedstawimy si, jako oswobodziciele klas roboczych. To uczynili ju i czyni obecnie. kierujemy umysy gojw do przemysu i handlu. To ju uczynili. Stworzymy silnie scentrali owan administracj, aeby schwyci mocno w swoje rce wszystkie siy spoeczne". To ju uc i. Co do nas, to staniemy po stronie liberalnej we wszystkich partiach i we wszys tkich ruchach i bdziemy dostarczali mwcw. To ju uczynili. Bdziemy podwyszali pac o ju uczynili. Podkopiemy rda wytwrczoci, wszczepiajc robotnikowi idee anarchistycz ju uczynili. Aeby dowie, e ujarzmilimy rzdy gojw w Europie, pokaemy swoj si przez zbrodnicze przez panowanie terroru. Protok 7. Kto wie, co si dzieje w Rosji, i widzi zachowanie si premierw Anglii, Francji i Woch wobec sowietw, `optanie@ mw stanu przez co, co przy kadym dotkniciu wika si jesz iej, kto zdaje sobie spraw, e caa Europa klczy u stp rannego, ktrego rozmylnie nie p alaj ratowa, ten moe i tu rwnie powiedzie: To ju uczynili!" Nie zburzymy od razu instytucji wspczesnych. Zmienimy tylko ich zarzd i poprowadzimy konsekwentnie ca ich dziaalno zgodnie z wyoonym przez nas planem. To ju uczynili. Okieznamy pras i bdziemy j mocno trzymali na wodzy. To ju uczynili. Wdzido jest mo e, moe o tym zawiadczy wielu redaktorw w Stanach Zjednoczonych. Jeli nawet znajd si tacy, co zapragn pisa przeciwko nam, nikt nie bdzie ich pism dru a. W znakomitej czci ju to zrobili. Jako podniet do spekulacji, bdziemy podsycali w gojach pragnienie zbytku, pochaniajce go wszystko. To ju uczynili.

Na kady objaw opozycji musimy mie mono odpowiedzenia przez wywoanie wojny z ssiadam o kraju, ktry omieli si sprzeciwi naszym planom. A jeli ci ssiedzi postanowi dziaa wo przeciwko nam, musimy rozpta wojn wiatow. Protok 7. Ten sam termin wojna wia ty przez Rosenthala i Nordaua, Herzl wie" powiedzia Nordau w roku 1903, e jestemy w rzededniu wielkiego powstania caego wiata. Musimy wytworzy w caej Europie a przy jej stosunkach i na innych ldach, niepokj, niez god i nienawi wzajemn. To ju uczynili. Ten sam ustp mwi w dalszym cigu: Wypywa z podwjny: po pierwsze za pomoc tej metody nakaemy szacunek wszystkim krajom, gdy zroz umiej one, e posiadamy moc wytworzenia zamtu lub przywrcenia porzdku, zalenie od nasz j woli. To rwnie ju uczynili. Susznie przepowiadali mwcy z roku 1896 te doniose wydarzenia najbliszej przyszoci, d trych dymy w potoku wielkich przewrotw. Nie tylko obyo si bez aneksji, o ile moliwe, jak to projektowano w protokoach, ale do rza zarazem do wykonania cay szereg innych planw. Bez aneksji", jako zasada moralnoci politycznej, to jedna sprawa; a bez aneksji dlatego, e przeniosoby to wojn na grunt konomiczny, a w tej dziedzinie narody w pomocy naszej dostrzeg potg naszej przewagi " to druga sprawa. wiat cay obstawa za programem bez aneksji" w imi moralnoci polit nej; tamta druga cz programu, ktra uya moralnoci za narzdzie, pozostaa ukryt. Do tej samej grupy nale jeszcze inne sprawy, ktre omwi naley; ale tym powicimy oddz artyku. Tymczasem jednak ciekaw jestem, czy po wprowadzeniu w ycie tak wielu szcz egw projektowanych w protokoach, mdrcy Syjonu wydali dla uytku wtajemniczonych nowy p otok, albo dalszy stopie drabiny i czy wiadomo o tym dostanie si kiedykolwiek do pu nej wiadomoci? Zdawaoby si, e obecne uwiadomienie i waciwa ocena pooenia winny by zujno spoeczestwa i uniemoliwi wprowadzenie w ycie obecnego programu i tworzenie pod ych programw w przyszoci. Ale goje lubi spokj i wygod, a ydw wiedzie jasna gwiazd Rozdzia XV Czy ydowski kaha jest wspczesnym sowietem? Sowiet jest instytucj nie rosyjsk, lecz ydowsk. Nie jest te on wcale inwencj wspcze ydw rosyjskich, ani nawym rodkiem politycznym, celem wprowadzenia w czyn idei Leni na i Trockiego; jest instytucj o staroytnym ydowskim pochodzeniu, wymylon przez ydw utrzymania odrbnoci ich ycia narodowego i plemiennego po podboju Palestyny przez R zymian. Bolszewizm wspczesny, ktry jest tylko zewntrzn pokrywk od dawna planowanego zamachu w celu ustalenia panowania jednej rasy, wprowadzi niezwocznie rzd w formie sowietw, po niewa ydzi wszystkich krajw, ktrzy pracowali dla rosyjskiego bolszewizmu, byli od da wna, wtajemniczeni w natur i organizacj sowietw. Sowiety wystpuj w Protokoach mdrcw Syjonu pod staroytn nazw kahau. W protokole zytamy ustp nastpujcy: Nawet dzi bracia nasi pod odpowiedzialnoci osobist obowizani s denuncjowa odstpcw wasnej rodziny lub osoby, przeciwne kahaowi. Gdy przyjdzie nasze krlestwo, wszyscy na si poddani bd musieli suy pastwu w podobny sposb. Kady, kto zna wspczesne ycie ydw, wie, co znaczy ta denuncjacja odstpcw. Zawzito ia, jakiemu podlega yd nawrcony na chrystianizm, albo syn lub crka prawowiernej rod ziny ydowskiej, o ile zawiera maestwo z nieydem, nie ma sobie rwnej w spoeczestwie im. Bardzo niedawno w jednym z zachodnich stanw pewna dziewczyna ydowska postanowia zalubi goja, ktry by dziennikarzem. Od chwili, gdy owiadczya ten zamiar, zaczto j a jako odstpczyni. Gdyby zgina najhaniebniejsz mierci, gdyby stoczya si na dno zn nia, los jej nie mgby zbudzi okropniejszych uczu. Odprawiono za ni uroczyste naboest bne a w dzie lubu uznano j za zmar dla narodu. Wypadek ten nie jest czym niezwykym. Najywszy moe tego opis znajdziemy w yciu Spinozy , wielkiego filozofa, ktrego ydzi wspczeni lubi cytowa jako wielk chlub i ozdob s rodu. W cigu swych studiw Spinoza zmuszony by zakwestionowa wiele dogmatw, wykadanych przez rabinw, tych przykaza ludzkich, jak je nazywa Nowy Testament. Poniewa by on ju owym czasie czowiekiem wpywowym, ydzi sprbowali wzgldem niego bardzo zwykej u nich ta tyki przekupstwa. Naleaoby zawaha si nieco przed uyciem sw powyszych: Bardzo zwykej u nich taktyki

a gdyby to nie byo prawd. Nie pragniemy rzuca oszczerstw, pochodzcych ze zoliwoc ieje ydowskie, napisane przez ydw, dostarczaj caego stosu dowodw, e jest najulubie jniezawodniejsz broni ydw. Pisarz ydowski, Jakub Izrael de Haan, prawnik holenderski, zamieszkay w Jerozolimie, stwierdzi niedawno, e jedyna nadzieja zaagodzenia rozruchw arabskich w Palestynie polega na atwoci, z jak daje si przekupi prasa arabska. Mwi o : Panuje tu wrd Arabw silny ruch przeciwko temu, co nazywaj niebezpieczestwem syjonis ycznym. Ale Arabowie, zwaszcza za prasa arabska, jest sprzedajna. Ta sabo doprowadzi ich w rezultacie do tego, e przegraj spraw z nami. Ot modemu Spinozie ofiarowano stypendium w wysokoci 1 000 florenw rocznie, pod warunk iem, e zamilczy o swoich przekonaniach i co czas pewien zjawi si w synagodze. Odrz uci t propozycj z wynios pogard. By gotw zarabia na ycie polerowaniem soczewek do ntw optycznych. Na skutek tego zosta wyklty. Fakt ten jest opisany w sposb nastpujcy: Wreszcie nadszed dzie wyklcia. Zgromadzono si licznie dla asystowania przy tej strasz nej ceremonii. Zapalono w skupionym i uroczystym milczeniu mnstwo czarnych wiec wo skowych. Otworzono przybytek, gdzie s przechowywane ksigi praw Mojeszowych. W ten s posb przygotowano wyobrani wiernych do okropnoci majcej nastpi sceny. Gwny rabin, przyjaciel i mistrz, obecnie najzagorzalszy nieprzyjaciel skazanego, mia dokona e gzekucji. Na obliczu jego widnia smutek, ale zarazem nieugito. Lud utkwi w niego wzro k niecierpliwy. Wysoko ponad gowami rozleg si piew kantora, ktry doniosym aobnym g iewa sowa przeklestwa; rwnoczenie z przeciwnej strony, zabrzmiay przenikliwe dwiki mieszajce si z kltwami. Nastpnie przewrcono czarne wiece, i topiono je kroplami za kr pl nad olbrzymi kadzi pen krwi. (Lewes: Bibliograficzna Historia Filozofii.) Teraz nastpia anatema kocowa: Sdem aniow i witych, wyklinamy, odrzucamy, przeklina dajemy w anatem Barucha de Espinoza, za zgod starszych i caego tego zgromadzenia, w obecnoci ksig witych: moc 613 przepisw, ktre s w nich zapisane, kltw Helego, rzu eci, wszystkimi kltwami, zapisanymi w prawie. Niech bdzie przeklty we dnie i niech bdzie przeklty w nocy. Niech bdzie przeklty we nie, i niechaj bdzie przeklty w czuwa , przeklty, gdy wychodzi i przeklty, gdy wchodzi. Pan mu nie przebaczy, gniew i za pamitanie Pana bd od tej chwili zapalone przeciwko temu czowiekowi, a wszystkie kltwy , zapisane w Ksidze Prawa bd ciyy nad nim. Pan zniszczy imi jego pod socem i odtr jego wystpki od wszystkich pokole Izraela, wszystkimi kltwami firmamentu, ktre s zapi sane w prawie... Ostrzegamy was, aby nikt nie zamienia z nim sowa mwionego ani pisa nego, ani okazywa mu adnej przychylnoci, ani nie zbliy si do niego na odlego czter , ani nie czyta adnego pisma przez niego napisanego. (Pollock: `ycie Spinozy). Gdy zamilky straszne sowa, wszystkie wiece zanurzono nagle we krwi, okrzyk zgrozy re ligijnej zabrzmia ze wszystkich ust, a w tej uroczystej ciemnoci, na te uroczyste kltwy, zgromadzeni odpowiedzieli: Amen, Amen! (Profesor J. K. Hosmer: ydzi). Oto komentarz do prawa denuncjacji. Rzuca to jaskrawe wiato na presj, jak wywiera wys za wadza ydowska na ydw, ktrzy by owiadczyli si przeciwko antyspoecznym ideom swego du, lecz nie miej tego uczyni z powodu kar, jakie by to za sob pocigno. Ta denuncjacja, wedug nakazu protokow, winna by stosowana wzgldem kadego, o kim wiado o, e jest przeciwny kahaowi, czyli staroytnemu systemowi sowieckiemu ydw. Po zburzeniu pastwa ydowskiego przez Rzymian i po wygnaniu ydw z Palestyny, ten orode k narodowociowy zachowa si w ksiciu wygnania, czyli egzilarsze, urzdzie, ktry jak prz puszczaj, przetrwa do dnia dzisiejszego, i ktry piastuje, wedug mniemania niektrych j ednostek (pewien yd amerykaski). Wbrew wszelkim protestom, ydzi nie przestali by nig dy narodem, wiadomie zjednoczon grup plemienn, odrbn od wszystkich innych, o celach eaach cile ydowskich w odrnieniu od pozostaej ludzkoci. Najpowaniejsi myliciele tylko owiadczaj, ale kad nacisk na to, e stanowi oni nard w narodzie. Zgadza si to ie z obserwowanymi faktami. ydzi nie tylko pragn y odrbnie od innych ludzi, ale pracu j wsplnie jak gdyby przeciwko innym ludziom i pragn, o ile to tylko moliwe, podlega s wym wasnym prawom. W Nowym Jorku ydom udao si ustanowi wasny sd dla rozstrzygania ic snych spraw na podstawie ich wasnego prawodawstwa. Jest to wanie zasada sowietu kaha Poczwszy od pierwszego stulecia, jak si moe o tym przekona kady czytelnik na podstawi Encyklopedii ydowskiej, og, zgromadzenie czyli kaha by centrum ycia ydowski , za czasw niewoli babiloskiej. A ostatnie jego pojawienie si nastpio na konferencji pokojowej, gdzie ydzi, zgodnie ze swym programem wiatowym, jedynym programem, ktry przeszed na konferencji pokojowej pomylnie i bez zmian, zapewnili sobie prawo kahau dla spraw administracyjnych i kulturalnych, poza wielu innymi przywilejami w kr ajach, w ktrych ich dziaalno stanowia przedmiot protestu. Kwestia polska jest wyczni

westi ydowsk, a niepowodzenie Paderewskiego, jako ma stanu, byo spowodowane tym, e o oway go wpywy ydowskie. Kwestia rumuska jest rwnie kwesti ydowsk, a wszyscy Rumuni anach Zjednoczonych, jako o kraju ydowskim, gdy wiedz przez swych mw stanu o strasz resji, jak wywarli ydzi amerykascy przeciwko ich pastwu, presji, rozcigajcej si na n iezbdniejsze warunki yciowe, co zmusio Rumuni do podpisania ukadw, rwnie upokarzajc jak ukad, ktrego podpisania daa od Serbii Austria, co wywoao wojn. Historia ydw z est we wszystkich siach, ktre wywoay wojn i we wszystkich przeszkodach, ktre przeszka zay pokojowi. Pod kahaem, czyli staroytnym sowietem, ydzi yli odrbnie i rzdzili si odrbnie, dokon ansakcji z rzdami jedynie za porednictwem swych przedstawicieli. By to komunizm w f ormie jaskrawszej, ni widziano kiedykolwiek za wyjtkiem Rosji. Wychowanie, zdrowie , podatki, sprawy domowe, wszystko byo pod bezwzgldn kontrol kilku jednostek, ktre st anowiy rad rzdzc. Ta rada, podobnie jak przypuszczalnie dzisiejsza hierarchia ydowska przeduaa samodzielnie swoje istnienie, poniewa urzd przechodzi czsto w nieprzerwane inii dziedziczenia przez wiele pokole. Te kahay czyli sowiety istniay w Rzymie, we Francji, w Holandii, w Niemczech, w Austrii, w Rosji, w Danii, we Woszech, w Rumu nii, w Turcji, w Angli i w wielu innych pastwach. W Stanach Zjednoczonych idea ta rozwijaa si dokoa synagogi i dokoa narodowych i midzynarodowych tajnych stowarzysze owskich, o czym wicej powiemy w nastpnym artykule. Kaha jest ydowsk instytucj tradycyjn w epoce rozproszenia plemienia pomidzy narodami. Jego charakter midzynarodowy ujawnia si w radach wyszych. Rady te mnoyy si w miar te jak ydzi rozpraszali si po wiecie. Encyklopedia ydowska przytacza Rad trzech krajw, ad czterech krajw i Rad piciu krajw, co wskazuje na istnienie stosunkw midzynarodowy w dawniejszych czasach. Ale, podobnie jak wszystkie tego rodzaju sprawy, wiadomoc i o tym, o ile dotycz czasw obecnych, s dla ogu mao dostpne. Ostatni kongres syjonistyczny w Londynie, gdzie niewtpliwie rozpatrzono wiele spr aw, dotyczcych ydw na caym wiecie, jakkolwiek nie odbywao si to w adnym razie w sal ebra publicznych, moe by nazwany Rad trzydziestu siedmiu krajw, gdy na ten kongres pr ybyli delegaci ze wszystkich kracw wiata, z punktw tak odlegych, jak Japonia i Afryka Poudniowa, Persja i Nowa Zelandia. Celem tych rad wiatowych byo zjednoczenie ydw, a sprawozdania z ich posiedze sigaj wiele wiekw wstecz. Tote w Rosji nie powstao nic nowego. ydowscy rewolucjonici narzucili nieydowskiej Ros ji form rzdu, w ktrej judaizm wyszkoli si od najdawniejszych czasw swego kontaktu ze atem. Rosja Sowiecka nie byaby moliw, gdyby nie to, e 90 procent komisarzy to ydzi. ry sowieckie nie byyby moliwe, gdyby nie to, e Bela Kun by ydem i e ydami byo 18 sp jego komisarzy. ydzi s jedyn grup wywiczon w organizowaniu i administracji kahau. Telegram Associated Press z dnia 12 sierpnia rzuca wiato na powinowactwo systemu sow ietw z umysem ydowskim. Mwic o miastach i wsiach polskich, zajtych przez wojska bolsz wickie, podczas ich ostatniej ofensywy, telegraf donosi: Miejscowe gminy ydowskie, organizuj ju, zdaje si, sowiety i rzdy komunistyczne. Naturalnie. Jednak stanowi to dziwny kontrast z tym, co nam mwi ustawicznie za pore dnictwem prasy o niedoli ydw pod ustrojem sowieckim i o ich nienawici do czerwonych . Ale wszake to, co czytamy o tym w prasie, jest to po prostu przewanie ydowska pro paganda, a wiadectwa ludzi miejscowych temu przecz. Jeden z pracownikw akcji pomocy zawiadcza, e czstokro sprawa pomocy w Polsce wstrzymuje si przez to, e jaki wacic mski, yd, da nieprawdopodobnych cen, inny za pracownik stwierdza, e jakkolwiek opata a przejazd w rzekomo dotknitych godem okrgach wzrosa ponad 1000 procent, najlepsze i najszybsze pocigi zajmuj wycznie ydzi". Dodaje on ze swojej wycieczki do Wgier: Wg nie maj pienidzy, ale maj je ydzi. Ale ydzi amerykascy nienawidz Trockiego i sowietyzm, czytalimy kiedy. Doprawdy? Na stronie 9 amerykaskiego Jewish World" z 30 lipca wykazuje si list pdpisany Mrs Sa muel Rush. Jest on zatytuowany: Czy naprawd wstydzimy si Trockiego?" Przeczytajmy z n iego par wyjtkw: Czytaam niedawno w prasie ydowskiej par penych ubolewa artykuw, e ydw oczerniaj adykaw. Prawda, e jest wielu ydw radykaw. Prawda te, e niektrzy przywdcy radykalni s yd Ale zanim zaczniemy opakiwa upadek plemienia, pomylmy chwil. Trockiego przedstawiano zawsze jako czowieka kulturalnego, badacza ekonomii wiatow ej, potnego i szczliwego przywdc, myliciela, ktry z pewnoci przejdzie do historii

en z wielkich ludzi, danych swiatu przez nasz nard. ...Mao kto z nas wtpi ju dzisiaj, e poza niedorzecznociami, wypisywanymi o Rosji, jes jedna wielka prawda, a mianowicie, e Rosja znajduje si w przejciowym stanie, ktry s tale wymaga przebudowy. Poza tym pozornym bezadem kryje si jaki plan, i z chaosu wy pynie ad. Nie bdzie to utopia, lecz tak dobry rzd, jak niewtpliwie szlachetni idealic , budujcy Rosj, mog zorganizowa z niedoskonaego materiau istot ludzkich ktrym si giwa. A jednym z tych przywdcw jest Trocki!" Czy naprawd wstydzimy si Trockiego?" Autorka, oczywicie, nie wstydzi si Trockiego vel p. Braunsteina, jak brzmi jego pr awdziwe nazwisko. Albo wemy na przykad sdziego Harry Fishera z Chicago. Pobierajc zapat za prac w sdz zia Fisher wyjecha za granic z ydowsk organizacj pomocy. Po wyjedzie zmieni jako za gdy uda si do Rosji. Zapewnia on podczas kilku wywiadw, e mia pozwolenie udania si osji pod warunkiem, e nie bdzie si miesza do spraw politycznych. Najwidoczniej podob ne zastrzeenie nie obowizywao go po powrocie do Stanw Zjednoczonych, gdy staje si tu awnym propagatorem swobody stosunkw handlowych z rzdem sowieckim w Rosji. Chicago Tribune" przytacza nastpujce jego sowa: Musimy pozostawi Rosj samej sobie, powiedzia streszczajc swoje wywody. Winnimy nawiz ndel z Sowietami. Rzd bolszewicki jest stay... Jakkolwiek partia komunistyczna lic zy tylko 700 tys. czonkw, chopi, ktrych liczba wynosi prawie 100 mln, stoj przy rzdzi Lenina. Do reform, przy ktrych rzekomo stoi silnie" 100 mln chopw, naley take nastpujca rze est to szczeglnie ciekawe wobec tego, e sdzia Fisher jest sdzi Trybunau Moralnoci w cago): Pisano niedawno w gazetach, e kobiety w Rosji stay si wasnoci pastwa, mwi p. Fis ieprawda. Lecz atwo, z jak w Rosji mona zawrze maestwo i otrzyma rozwd, jest cor to chce wstpi, w zwizki maeskie, udaje si do instytucji, ktr moemy nazwa urzdem porzdza akt. Powodw do maestwa jest wiele. Gdy ludziom bardzo potrzeba odziey lub poywienia, zawi j czstokro ukad na dzie jeden@. Dnia nastpnego udaj si znowu do urzdu miejskiego i sporzdzaj akt. Tym razem nazwiska h wypisuje si obok siebie w ksidze rozwodw. Oto wszystko, czego trzeba, aby uzyska r ozwd. W zysku mieli dobre jedzenie. Sdzia Harry Fisher z Chicago, ktry powrci z zagranicy, gdzie pracowa w ydowskiej orga izacji pomocy, naley najwidoczniej rwnie do tych, co nie wstydz si Trockiego. Tak samo Max Pine, dugoletni sekretarz Zjednoczonego Handlu ydowskiego w Nowym Yor ku, by zagranic w Rosji Sowieckiej w charakterze delegata pracownikw". I on rwnie ma iele dobrych rzeczy do powiedzenia o Sowietach, midzy innymi rzeczy tak dziwnie s przecznych ze sob, naprzykad, e ydom powodzi si w Rosji bardzo dobrze, lecz nie s oni zwolennikami bolszewikw! Mamy tu zatem trzy osoby z bardzo rnych sfer spoecznych, a mimo to wszystkie ujawni aj naturaln sympati dla kahau czyli sowietu, podziw dla jego metod i yczliwo wzglde o kierownikw. Bowiem sowietyzm jest wybuja form autokracji, a prawo maeskie w Rosji t w zupenej harmonii z programem, wyoonym w protokoach. Zburzymy wpyw ycia rodzinnego wrd gojw". Jest bardzo wtpliwe, czy sowietom-kahaom w Rosji uda si zburzy cakowicie rosyjskie yc e rodzinne. Rosja dzisiejsza w wietle protokow, nie jest pastwem ydowskim, lecz pastwem gojw, op wanym przez si ydowsk. W protokoach jest mowa o trzech stopniach akcji. Przede wszyst kim tajemny proces rozbicia jednoci spoeczestwa przez zaraenie go pontnymi lecz wywro towymi ideami. Skoro idee dakonay ju rozbicia spoeczestwa i doprowadziy do wybuchu, j ak to miao miejsce w Niemczech, siy ukryte, ktre pracoway w podziemiach, wychodz na p owierzchni i ujmuj ster rozruchw w swoje rce. W Niemczech stao si to bezporednio po dku, jaki nastpi po rozejmie, lecz Niemcy byli do mdrzy, by zrozumie znaczenie napyw na wszystkie stanowiska urzdowe byego cesarstwa i niebawem usunli ich stamtd. W Ros ji jednak ydzi zajli od razu stanowiska urzdowe, na ktrych udao im si utrzyma. Zacz od Kiereskiego, ktry zmusi cara do abdykacji, nastpnie, idzie dalej Trocki, ktrego w ojsko chwyta Europ za gardo.

Ale program nie koczy si na opanowaniu pastwa, jak to pokuszono si uczyni w Niemczech i jak to powiodo si uczyni w Rosji. Jest to tylko pocztek jawnej, publicznej jego c zci. Sowiet-kaha dy do zupenego zburzenia spoeczestwa, do zupenego przerwania wsze poecznej wsppracy i kontaktu, do kierowania dowolnie losami kadej odrbnej czstki, a kraj rozpadnie si na bezsilne odosobnione odamki. Proces ogarnia take rozbicie prze mysu i oglne podkopanie i zniszczenie porzdku i moralnoci. Jest to przedostatnie sta dium programu przed rozpoczciem przebudowy, ktra z pokonanego kraju uczyni pastwo yd owskie. Nia widzielimy dotychczas ostatniego stadium. Nie doszo do jeszcze nawet w Rosji. J eli nard rosyjski zbudzi si z odrtwienia, w jaki go wtrcono, stadium to nie nadejdzie nigdy. Gosy ydowskie woaj dononie, e Rosja Sowiecka bdzie trwa. Jedynym miarodajn w tej sprawie bdzie gos Rosji, a Rosja dotychczas nie przemwia. Dzi wiat oczekuje ze dreniem na ocknienie si Rosji, tej Rosji prawdziwej, ktra odpaci krwawo twrcom i kier ownikom Sowietw. Podczas rewolucji francuskiej program protokow by ju bliski urzeczywistnienia, ale z gubia go jego wasna niemoralno. O krok dalej posuno si jego urzeczywistnienie w Rosj ale i tu rwnie podeptanie praw moralnych stanie si jego zgub. Kwestia ydowska rozstrz yga si dzi krwawo w Rosji i w Polsce, a najdzielniejsza pomoc dla ydw pynie ze Stanw jednoczonych Ameryki. Tote nic dziwnego, e mae wschodnio-europejskie pastwa, ktre wal cz o swoje istnienie, nazywaj nasz kraj krajem ydw". Pokaemy nasz si jednemu z nich" mwi protokoy. Aeby dowie emy ujarzmili rzdy my nasz si jednemu z nich przez zbrodnie gwatw, czyli przez panowanie terroru. Prot my. Pastwa europejskie zmuszone byy kolejno wycofywa swoje wojska z Rosji. Premierzy pas tw europejskich pozwalali kolejno krpowa sobie rce w stosunku do sprawy rosyjskiej. I dzi wiat patrzy na to, jak maa Polska, widocznie drugie pastwo na licie ofiar Sowi etw, pada ofiar okrutnej zemsty za to, e pozwolia na uzalenienie si od ydow; dzi Po musi za to zapaci. Jest to pomie, ktry jak spodziewaj si ydzi we Wschodniej Europie Ameryce rwnie, ogarnie wiat cay. Gdyby ydzi, rzdzcy wiatem, chcieli wyzwolenia narodu rosyjskiego, gdyby pragnli ugasi pomienie bolszewizmu, gdyby zechcieli powstrzyma si od udziau w ruchach rewolucyjnyc h, mogliby to uczyni w cigu tygodnia. To, co si dzieje, dzieje si z pozwolenia ydows iej potgi wiatowej. Najwidoczniej nie ma takiej chci ukrcenia ruchu, ktry w znacznej mierze zrodzi si wr amerykaskich. Jest to program pokazania naszej siy jednemu z nich", i program ten bdzie wykonany. To pokazanie jest dwojakie: jest to pokazanie swej siy, ale jest to zarazem pokazanie narodu, ktry sprawuje wadz. Jeli kto pragnie stwierdzi ciso oceny natury ludzkiej, wedug pojcia protokow, nie wdzi swoje wasne zachowanie si wobec pooenia w Rosji Sowieckiej. Nie mona zaprzeczy, wrd nieydw amerykaskich istnieje co w rodzaju podziwu dl zamachu", dokonanego przez kiego i Lenina na tak olbrzymi skal. miaoc tego czynu, zdolno utrzymania si tak du y jawnym szydzeniu z tak wielu praw, pozyskay mimo woli poklask. Przeczytajmy potem uwanie ten ustp z protokou dziesitego: Narody ywi specjaln mio i szacunek dla geniuszw siy politycznej i na wszelkie z ic y gwaty odpowiadaj: Pode, ale, jakie zrczne! Oszustwo, ale jak wykonane! Jak wspanial e! Jak bezczelnie!" Liczymy na przycignicie wszystkich narodw do pracy koo zakadania fundamentw pod gmac rzez nas planowany. Musimy przede wszystkim pozyska i zapewni sobie usugi zuchwaych i nieustraszonych dziaaczw, ktrzy przezwyci wszystkie przeszkody na naszej drodze. Dokonawszy naszego przewrotu pastwowego, powiemy narodowi: Wszystko byo ze, wszyscy cierpieli. Zniesiemy przyczyny waszych cierpie: narodowoci, granice i rnice monetarn e. Oczywicie, moecie wyda na nas wyrok, ale bdzie to chyba niesuszne, jeli nie dacie pierw tego, co my wam dajemy. Jest to plan doskonale obmylony, i, jak dotd, wprowadzany on by w ycie. Faszywe obiet nice rzucono do kosza. Prawdziwi twrcy, prawdziwy cel ruchu, ukryty poza bolszewi zmem, wypynie na wiato dzienne. Ale wwczas wiat zniweczy ten program wszechwiatowy, k y niekiedy by jak si zdawao tak bliski urzeczywistnienia. System kahalno-sowiecki rzuci prawdopodobnie na ten program wiatowy wicej wiata, niby to mona byo uczyni w jakikolwiek inny sposb. W cigu piciu pokole ludzko ya w fa , rozsiewanym rzekomo przez rewolucj francusk. Obecnie wiadomo, e rewolucja ta nie

bya rewolucj ludu francuskiego, lecz buntem mniejszoci ydowskiej, ktra usiowaa narzu udowi francuskiemu plan, jaki na tym miejscu omawiamy. Ostatecznie sam nard franc uski stumi t rzekomo francusk rewolucj. A Francja, w rezultacie tego powstania doskon ale zorganizowanej mniejszoci, popada odtd we wadz ydowsk. Rewolucja rosyjska przejdzie do historii bez tej faszywej aureoli. wiat wie ju tera z, co ma o niej sdzi. wiat dowie si niebawem, czyje pienidze i czyje mzgi j wyhodowa skd wyszo pierwsze do niej haso. Rewolucja rosyjska, to rewolucja rasowa, nie za pol ityczna ani ekonomiczna. Poza jej faszywym socjalizmem i pustym frazesem o braters twie ludw kryje si wyranie zaznaczony imperializm rasowy, ktry nie jest rosyjskim, i ktry zdrowy rozum i interes ludzkoci rycho naleycie napitnuje. Rozdzia XVI W jaki sposb kwestia ydowska ujawnia si na wsi Wszyscy wiedz doskonale o spekulacji ydw wasnoci ziemsk; niestety, ich program nie o nicza si do tego. Wiele miast amerykaskich stracio cakowicie w cigu ostatnich lat pit astu swj dawny charakter z powodu ydowskich spekulacji, dakonywanych z wasnoci ziemsk w okolicy, i jest faktem stwierdzonym, e w wikszych miastach wschodnich stanw niesyc hana i zdziercza zwyka cen dzierawnych jest w znacznej mierze sprawk ydowsk. Gubernat or jednej z naszych najwikszych republik nie chcia podpisa prawa, regulujcego spraw c zynszu. Wahanie jego powiksza bardzo silny nacisk interesw finansowych najzamoniejsz ych ydw w granicach jego wasnego i ssiednich stanw. Wreszcie postanowi podpisa rozpo enie i wprowadzi prawo w ycie, a faktem, ktry wpyn na t decyzj byo to, e zarwno jak i jego ajenci przekonali si w setkach wypadkw o naduyciach, polegajcych na tym, i waciciele ydzi przekazywali ten sam kawaek ziemi po kolei wszystkim czonkom swej ro ziny, przy czym kada taka zmiana bya pretekstem do podwyszenia czynszu. W rozmaity sposb otwieraj si ludziom oczy na kwesti ydowsk; ta okoliczno otworzya oczy gubern . Nie jest to bynajmniej specjalnoci ydw; waciciele ziemscy nieydzi dopuszczali si ni okrotnie podobnego oszustwa biorc przykad z ydw. Ale wasno ziemska jest szczeglnym i ambicj ydow; yd jest wacicielem ziemskim w Ameryce. Nie jest to samo w sobie nagannym, o ile nie nosi charakteru antyspoecznego i ant yamerykaskiego. A jest tak wanie w tym wypadku. Niektre z najstarszych i najwitszych odkw amerykanizmu na wschodzie utraciy cakowicie swj dawny charakter przez najazd ni e cudzoziemcw, lecz ydw. Im baczniej przypatrujemy si temu najazdowi, tym bardziej tracimy zaufanie do sta tystyki podawanej przez ydw a dotyczcej ludnoci ydowskiej w Stanach Zjednoczonych. Czy wiecie, e jedyn narodowoci, co do ktrej rzdowi Stanw Zjednoczonych nie wolno zad dnych pyta, zarwno w sprawach dotyczcych imigracji jak statystyki, jest narodowo ydow ka? Czy wiecie, e gdy rzd Stanw Zjednoczonych chce dowiedzie si czego o ydach, musi zwr o statystykw, utrzymywanych przez samych ydow? Jeeli jaki nard twierdzi, e w stosunku do Stanw Zjednoczonych nie jest narodem, jak o wanie czyni ydzi, i wskutek tego nie prowadz statystyki, z ktrej by rzd mg zacze ebne dane, to czemu sami w stosunku do siebie uwaaj si za oddzielny nard i prowadz wa ne archiwa? ydzi w Stanach Zjednoczonych, podobnie jak i ydzi we wszystkich krajach europejski ch, stanowi nard sam w sobie, z wasnym rzdem, z wasn polityk i wasnym archiwum; a r nw Zjednoczonych zawiera z rzdem ydowskim w Ameryce transakcje za porednictwem wybra nych spord ydw jednostek. Nie ma co do tego najmniejszej wtpliwoci. Pozwolilimy sobie na dygresj. Powrcimy jeszcze do sprawy statystyki ydowskiej. Tymcz asem ju rzut oka na gwatown zmian fizjonomii tak wielu czci naszego kraju doprowadzi si do przekonania, e ydowskie dane statystyczne dostarczane przez ydw do uytku nieyd s zgoa niezgodne z rzeczywistoci, a przekonanie to wzmacnia wielce wiadomo faktu, e y statystyczne, dostarczane przez ydw dla uytku samych ydw, rni si znacznie od cyf wanych do publicznej wiadomoci. Denie do wasnoci ziemskiej da si wytumaczy skonnoci ydw do spekulacji, a wiemy, i sta si niestety obecnie jednym z najbardziej spekulacyjnych zaj. Tote nie moemy ca

potpia ydw za to, e stali si wacicielami ziemskimi w Ameryce. Ale Amerykanie winni e nad tym, e miejscowoci, ktre w podrcznikach szkolnych wskazywano dzieciom jako kole bk wolnoci i ostoj amerykanizmu, maj sta si miejscowociami ydowskimi, w znaczeniu f owym i politycznym, i rozsadnikami bolszewizmu na wiat cay. Do niedawna wszake ydzi amerykascy nie dbali o wasno ziemsk. Jest to charakterystycz yd nie jest rolnikiem. Stracono wiele pienidzy na to, aby go do rolnictwa zachci, a le wytwrczo rolna nie miaa i nie ma dla niego adnego uroku. W ziemi ceni on tylko zie mi, ktra wydaje zoto z kopalni i ziemi, ktra produkuje czynsz dzierawny. Ziemia, rodz jedynie ziemniaki i pszenic, nie przedstawia dla niego bezporedniego interesu. Kwestia agrarna w takich krajach jak Polska i Rumunia bya wyranie kwesti ydowsk. adne prawo w tych krajach przeciwko ydom, posiadajcym ziemi, nie byo do skuteczne, by prze zkodzi im do opanowania caych okolic. Nie dlatego, aby ydzi domagali si prawa wypusz czania w dzieraw ziemi; dyli oni jedynie do dzierawienia dzierawcw. Podstpnymi spos za pomoc `nieydowskiego frontu" umieli sobie zawsze zapewni wadz nad wasnoci ziems panowawszy chopw, mogli wytworzy zawsze tak sytuacj, jaka im bya dogodna. To wanie . Na tym polega kwestia ydowska w tych krajach. Nie dla celw rolniczych, naley to d obrze rozumie, lecz w celu owadnicia gwnych rde bogactwa w krajach rolniczych i dla rcia wadzy nad ludem z rk jego naturalnych nieydowskich przywdcw. Te dwie rzeczy zawsze id w parze w tych krajach, gdzie istnieje intelektualna mie jska lub wiejska arystokracja, do ktrej lud zwraca si o kierownictwo; celem ydw jest poderwa to kierownictwo przez opanowanie posiadoci ziemskiej. Jest to przy tym zys kowne, ale jeli przypatrzymy si uwanie samemu przeprowadzeniu tego planu, przekonam y si zawsze, e kryje si w nim co innego poza zyskiem materialnym. Skoczona doskonao kiego programu wiatowego sprawia, e jego przeprowadzenie nie wymaga ofiar, jak inn e plany, lecz e w kadym swym stadium jest niesychanie korzystne, a im wicej przynosi zyskw, tym pewniej zblia do ostatecznego celu. W Ameryce nie byo arystokracji, ktr by ydzi musieli obala dla osignicia wadzy nad p i ziemsk. Dziaalno ydowska w Stanach Zjednoczonych ograniczaa si do niedawna do opa ia produktw rolnych ju po ich wytworzeniu; dla porwnania powiedzie moemy, e ydzi nie jmowali si traperstwem, lecz opanowali handel futrami. Skoro wspomnielimy o futrach, ciekawym jest, jaki dziwny obrt przybieraj niekiedy s prawy. Przed wojn mwiono wiele o owadniciu przez Niemcw amerykaskiego handlu futrami. Prawd byo jednak, e handlem futer rzdzono z Niemiec, ale nie rzdzili nim Niemcy, lecz ydzi. A potem mwiono wiele o zagarniciu, skonfiskowaniu i absolutnym wyprzedaniu t ych wszystkich niemieckich przedsibiorstw futrzanych Amerykanom, i Amerykanie", ktr zy je nabyli, okazali si ydami! Rzeczywista wadza nigdy si nie zmienia; zyski pyn za e do midzynarodowej" sakiewki. Ale historia handlu futrami to tylko przykad. Interesy ydowskie nie s zaangaowane w hodowaniu ziarna, lecz w sprzeday ziarna, ktre wyprodukuj inni. Jest koniecznym, ab y w Stanach Zjednoczonych zdano sobie spraw, kim s ci ludzie, o ktrych czytamy, e wy konali taki a taki coup". Te interesy, ktre zagarny po prostu wytworzone w Ameryce b ogactwo i sprawiy, e konsument amerykaski zmuszony jest paci, paci i paci bez koc iaa prawie jawnie dziki lepocie Amerykanw, czytajcych gazety. I rzeczywicie, jakkolw kady dziennik amerykaski udzieli ci chtnie wiadomoci, e kto jest Wochem, kto inny iem lub Anglikiem, nie powie jednak nigdy, e dany osobnik jest ydem. W kadym bowiem miecie, wikszym czy mniejszym, istnieje organizacja, ktra ma na celu zapobieenie te mu, a zapobiega ona przedostawaniu si tego rodzaju wiadomoci do prasy za pomoc meto d gwatownych i zupenie sprzecznych z amerykaskim ideaem wolnoci. Tak wic od niedawna plan ydowski w Stanach Zjednoczonych polega na pochwyceniu prod uktu w chwili przechodzenia jego z rk producentw do konsumenta, to jest w momencie , kiedy mona byo z niego wycign najwikszy zysk. Ludzie pac w owej chwili nie za odd usug, lecz za pochwycenie tego produktu. Lecz obecnie w Stanach Zjednoczonych rozpocz si nowy okres. ydzi obracaj teraz swoje miliony na opanowanie olbrzymich obszarw ziemi amerykaskiej. Dawniej wystarczao im zawadnicie bawen, podobnie jak zawadnli zboem. Obecnie rozpocz si wrd ydw ruc awadnicia ziemi, ktra wydaje bawen. Operacje te s utrzymywane w cisej tajemnicy, w za nieydowskim frontem". Ale gdy ledzi bdziemy spraw t wytrwale, nie dajc si uwie ozorom i tendencyjnym wiadomociom, wwczas dotrzemy wreszcie do yda midzynarodowego, ktrego tron jest w Londynie.

Dearborn Independent" otrzyma od wielu ydw listy, z owiadczeniem, e nie wiadomo im ni o tych rasowych planach wadzy nad wiatem. Moe to nawet by prawda. Wanie jednym z cel niniejszych artykuw jest otworzy im na ten fakt oczy. Ale ci sami ydzi raduj si z wzn szenia si swego narodu ku wadzy. I jest to uczucie, ktremu yd midzynarodowy bezwzgldn e wierzy, a poniewa uczucie to istnieje, przeto program midzynarodowy osiga maximum powodzenia przy minimum ryzyka odkrycia tego planu. ydostwo, to nie demokracja l ecz autokracja. Naturalnie, zwyky yd nie wie o niczym! Ale pytanie, czemu w takim razie zniewaa nieyda za to, e ten mu chce na t prawd otworzy oczy? Jeeli ydzi nie z wego umysu na fakty, zawarte w niniejszych artykuach, znajd na podstawie wasnych dowi adcze i wiadomoci mnstwo potwierdzajcych je przykadw i bd mieli mono wspdziaa kwestii ydowskiej. Redakcja Dearborn Independent", czytajc niektre sprawozdania z niniejszych artykuw, z dumiaa si nad tym, w jaki sposb niektrzy ludzie pojmuj uczciwo dziennikarsk. Pod po rzekomego tumaczenia przewanie na argon artykuw niniejszych, rzucono pomidzy masy y skie, nie mwice po angielsku, przekady, ktre nie tylko nie maj adnego podobiestwa do yginaw, lecz nadto zawieraj cae ustpy o sprawach, ktre w oryginalnych artykuach wcal oruszane nie byy. Czy naley si obawia tego, e zwyky yd przeczyta te artykuy? Ci, co aoy podwaliny rozstrzygnicia kwestii ydowskiej w Ameryce, niczego nie pragn bardziej, ni tego, by kady yd w Stanach Zjednoczonych wiedzia dokadnie, co drukujemy w naszym p imie tydzie po tygodniu. Bo przywdcy ydowscy do ju dugo oszukiwali swj wasny nar Jest tedy faktem, e istnieje ju obecnie wyrany i ywy ruch, zmierzajcy do owadnicia p tacjami baweny w Ameryce. Pierwszym ku temu krokiem byo jak najwiksze obnienie rynko wej wartoci tych plantacji. Za porednictwem pewnych bankw wywarto na hodowcw baweny n acisk w kierunku obnienia i zahamowania produkcji. Owiadczono im, e jeli uyj pod bawe icej ziemi, ni im kazano, nie dostan pienidzy. Produkcja baweny musiaa upa, gdy tym m ceny baweny szy w gr, a zyski z tej operacji cign nie waciciel ziemi, lecz ludzi kontroluj obrt bawen, poczwszy od pierwszego jej rynku a do konsumenta. Doprowadzono do tego, e produkowanie baweny musiao si sta mniej zyskowne, aby przez to spekulacja bawen staa si zyskowniejsza. Og zmuszono do tego, e dostarcza pienidzy, za ktre naby plantacje baweny. Jednym sowem doprowadzono do tego, e sprzeda plantacji baweny taa si zyskowniejsza, ni sprzeda samej baweny. ydowscy finansici w Nowym Yorku i Lon ie wiedz o tym dobrze, cho ydowscy redaktorzy i rabini mog nie mie o tym pojcia. Pewne koa przemysowe wiedziay od dawna o istnieniu tego ruchu, co wicej, niektrzy spo przemysowcw byli zmuszeni wskutek, jak mwili, nacisku okolicznoci" suy temu ruchow e potrafili jednak wyjani sobie jego znaczenia. Dopiero niedawno najwybitniejsi ku pcy, przedstawiciele nieydowskich przedsibiorstw, zdali sobie spraw z przyczyn tego zjawiska. Wojna wielu ludziom otworzya oczy. Przedziwne dakumenty, znane pod nazw Protokow, w jasnym i cisym ujciu wszystkich pi stkw ycia, nie pominy ziemi. Program, dotyczcy tej sprawy, zawiera si w Protokole sz m, jednym z najkrtszych z tych dokumentw, tote przytoczy go moemy w caoci, dla zwiz go z niektrymi wyjtkami, cytowanymi w poprzednich artykuach: Protok VI. Niebawem zaczniemy organizowa olbrzymie monopole, kolosalne zbiorniki bogactw, od ktrych nawet znaczne majtki gojw zalene bd do tego stopnia, e zaton wraz z kredytem ym nazajutrz po katastrofie politycznej. Obecni tu ekonomici musz starannie rozway z naczenie tej kombinacji. Musimy podnosi wszelkimi sposobami znaczenie naszego nad rzdu, przedstawiajc go jako opiekuna i dobroczyc tych, co nam si dobrowolnie poddadz@ Arystokracja gojw, jako sia polityczna, nie istnieje. Nie mamy potrzeby si z ni liczy Ale jako posiadajc ziemi, jest szkodliwa dla nas, poniewa jest niezalena co do rde o utrzymania. Dlatego te za wszelk cen musimy wyzu j z ziemi. Najlepszym po temu sposobem jest powikszenie podatkw od ziemi i dugw hipotecznych. Ut rzyma to wasno ziemsk w stanie bezwgldnej zalenoci. Arystokracja gojw, nie mogc za woich potrzeb przez drobne spadki, upadnie szybko. Jednoczenie koniecznym jest popiera silnie handel i przemys, zwaszcza za spekulacj, j rola polega na tym, e stanowi ona przeciwwag przemysu. Bez spekulacji przemys wzmoe kapitay prywatne, podniesie rolnictwo przez uwolnienie ziemi od obduenia, wywoanego przez poyczki, udzielane przez banki ziemskie. Trzeba, by przemys odcign od ziemi za rwno pracownikw, jak i kapita, aby za porednictwem spekulacji odda w rce nasze pieni caego wiata, strcajc przez to gojw do rzdu proletariatu. Wwczas goje ukorz si prz

, aby otrzyma prawo istnienia. Aby zniszczy przemys gojw, damy spekulacji do pomocy zasian przez nas wrd nich potrz bytku, pochaniajcego wszystko. Podniesiemy pac zarobkow, co jednak nie przyniesie adnej korzyci robotnikom, bowiem j dnoczenie wywoamy podroenie artykuw pierwszej potrzeby, spowodowane rzekomo przez upa dek rolnictwa i hodowli byda. Poza tym podkopiemy zrcznie rda wytwrczoci, wszczepiws robotnikowi ide anarchii i zachcajc go do uytkowania napojw wyskokowych, jednoczenie a przedsiwemiemy wszelkie rodki, w celu wyzucia z ziemi wszystkich gojw inteligentnyc h. Chcc, aby goje nie spostrzegli rzeczywistego pooenia, ukryjemy go poza rzekomym denie do suenia klasom roboczym oraz wielkim zasadom ekonomicznym, propagowanym czynnie przez nasze teorie ekonomiczne". Lokaln i przejciow rol, w tym programie odgrywa arystokracja gojw". To znaczy, e pro m nie koczy si wraz z upadkiem arystokracji. Program ydowski siga dalej. ydostwo utrz yma takich krlw, jakich zechce i dopki zechce. Prawdopodobnie na ostatku dopiero bdz ie oprniony tron angielski, poniewa to, co dla przemysu angielskiego przedstawia si j ako zaszczyt odgrywania roli protektora ydostwa, a przez to samo dziedzica bogosawi estw, jakie to stanowisko przynosi, to dla yda stanowi zysk, i dla przygotowania ce lw ydowskich moe uywa poparcia imperium o wszechwiatowej potdze. Jedni su drugim rwa bdzie dopty, dopki ydzi nie uznaj za odpowiednie obali Wielk Brytani, co mog i kadej chwili. Istniej objawy, ktre ka przypuszcza, e ta ostatnia praca ju si ro Ale staymi pierwiastkami w tym protokole s: ziemia, ydzi i goje. Uwaajc gojw za czynn k stay, musimy doda swko wyjanienia. Ot protokoy nie zamierzaj wytpi gojw, ani ni wiata wycznie ydami. Protokoy d do owadnicia nieydowskiego wiata przez yd ieydzi bd rbali drzewo i nosili wod. Jest to polityka, znana ju ze Starego Testamentu jako typowo ydowska i stanowica przyczyn sdu Boego nad Izraelem w dawnych czasach i o becnie. A teraz przypatrzmy si caemu programowi, dotyczcemu ziemi. Jako posiadajca ziemi, jest dla nas szkodliwa, poniewa jest niezalena, co do rde sw trzymania. Jest to podstawowa zasada protokow. Obojtnym jest, czy posiadaczami ziemi s arystokra ci gojw, chopi polscy lub farmerzy w Stanach Zjednoczonych, posiadanie ziemi, czyni icieli jej niezalenymi co do rde swego utrzymania". A wszelka forma niezalenoci jest talna dla powodzenia programu wiatowego, wyuszczonego tak zrozumiale w protokoach, i wykonywanego tak widocznie pod kierownictwem ydw w sferze dzisiejszych spraw akt ualnych. Nie oracze" ziemi, nie zamieszkali" na ziemi, nie dzierawcy ziemi, nie chopstwo" rol ze, ale waciciele ziemi s warstw, na ktr zwraca uwag protok szsty, poniewa o rde swego utrzymania. Ot nie byo w dziejach Stanw Zjednoczonych epoki, w ktrej farmerzy mogli sta si atwi cielami ziemi, ni obecna. Dugi hipoteczne powinny nalee do przeszoci. Propaganda powi da nam, e farmerzy staj si bogaci". A jednak nie byo nigdy tylu opuszczonych farm, co obecnie! Dlatego te za wszelk cen musimy wyzu ich z ziemi. W jaki sposb? Najlepszym po temu sposobem jest powikszenie podatkw od ziemi i dugw hi otecznych". Wysokie podatki od posiadania ziemi, poyczone pienidze do jej uprawian ia. Utrzyma to wasno ziemsk w stanie bezwgldnej zalenoci. Przestawimy farmerom w Stanach Zjednoczonych stwierdzenie, czy jest tak istotnie , czy te nie. Nadmieni trzeba przy tym, e ilekro czyniono usiowania, aby umoliwi farmerom taszy kr t, aby uly ciarom, wynikajcym z obduenia ziemi, tylekro wpywy ydowskie wystpowa odzenia temu. Dokonano bardzo wiele przez wzmoenie niezdolnoci finansowej farmera z jednej stron y, z drugiej za przez spotgowanie przynty przemysowej. Protok mwi: Trzeba, by przem ign od ziemi zarwno pracownikw jak i kapita!" Czy to uczyniono? Czy farmy w Stanach Zjednoczonych zostay pozbawione pracownikw i kapitau? Oczywicie, e tak. Farmerowi trudniej zdoby pienidze, ni komukolwiek innemu, a co do rk roboczych, to tych w ogle dosta nie moe. Jaki jest rezultat tych dwch wpyww, z ktrych jeden dziaa na wsi, a drugi w miecie? Ta

i wanie, jaki przewiduje protok: wzrost pacy zarobkowej, na ktr mona naby mniej ar trzebnych do ycia. Wywoamy jednoczenie podroenie artykuw pierwszej potrzeby, spowodo e rzekomo przez upadek rolnictwa i hodowli byda". yd, ktry ukada te protokoy by pierwszorzdnym finansist, ekonomist i filozofem. Wie doskonale, o czym mwi. Jego operacje w sferze interesu dowodziy zreszt zawsze, e wie dzia doskonale, co czyni. Kady z nas moe przekona si naocznie, jak program wyuszczon protokole szstym oddziaa i oddziauje jeszcze na nasze sprawy. U nas, w Stanach Zjednoczonych, farmerzy wanie wszczli ruch najdoniolejszy w kierunk u uzyskania rzeczywistej niezalenoci finansowej. Silnym przywilejem farmerw jest to , e bdc wacicielami ziemi, s oni niezaleni co do rde swego utrzymania. Ziemia ich i, czy to si podoba finansistom ydowskim, czy te nie. Stanowisko ich jest niezachwi ane, dopki soce wieci i zmieniaj si pory roku. Tote naleao koniecznie co uczyni, odzc si niezaleno. Farmerowi utrudniano zatem bardziej, ni komukolwiek innemu, korzy nie z kredytu. Bardziej bezlitonie, ni jakiegokolwiek innego wytwrc, wcinito go pomi dolny i grny kamie zodziejskiego systemu rozdzielczego. Odcignito od farmy rce roboc e. W komponowanych przez ydw melodramatach, farmer by przedstawiany jako cham", ktry przynosi wstyd swoim synom. Syndykaty zboowe, ktre dziaaj przeciwko farmerowi, s kont rolowane przez ydw. Nie mona wtpi, gdy si zestawi fakty yciowe z pisanym programem, kwestii tej farmer Stanw Zjednoczonych jest zainteresowany bezporednio. C by zyska na tym program, gdyby robotnicy byli skrpowani, a farmerzy wolni od podat ku? Dlatego te zosta uoony program interwencji rolnej, ktry przedstawilimy czciowo Ale to nie wszystko. Kady, kto usiuje wtajemniczy umys nieydowski w spisek ydowskiego programu, czstokro uwa, e nie potrafi przekona umysu nieyda. Goje nie s spiskowcami. Nie umiej ledzi s poprzez krte i mroczne drogi podziemne. Wypracowana doskonao programu ydowskiego, sk oczona harmonia gwnej czci i szczegw, nuy umys goja. To wanie, bardziej ni mi stanowi niebezpieczestwo, i pozwolimy go urzeczywistni. Gnuno umysowa gojw jest naj szym sprzymierzecem programu midzynarodowego. Na przykad: przytoczywszy najwidoczniejsz zgodno i najprawdopodobniejszy zwizek pomid y protokoami, a zaobserwowanymi faktami w stosunku do kwestii wiejskiej, pisarz m usi doda jak wyej: Ale to nie wszystko". A na podstawie psychologii umysu nieyda, czy telnik nasz czuje, e powinno to by wanie wszystko, poniewa jest to tak kompletne, tak doskonae. W tym wanie umys ydowski przewysza umys goja. Nieyd czyni co dla jednej przyczyny: yd czyni czstokro jedn rzecz dla dwch lub trzec rzyczyn. Nieyd moe zrozumie, czemu ydowscy finansici d do zagarnicia wasnoci zie m udaremnienia niezalenoci rolnej, ktra, jak mwi protok szsty, jest dla nas szkodli Ta racja jest najzupeniej zrozumiaa. Ale jest jeszcze inna racja. Znajdujemy j w protokole dwunastym. Zmierza ona do t ego, aby w tej wielkiej grze, jak przedstawilimy wyej, wygra miasto przeciwko wsi. G dy ci ukryci gracze owadn miastem za porednictwem przemysu, i wsi za porednictwem o ia ziemi, wwczas porusz najpierw wie, mwic, e miasto da pewnych rzeczy, a nastpnie miasto, twierdzc, e wie da innych rzeczy, i rozbij w ten sposb mieszkacw miast i w a dwa obozy, posugujc si nimi na przemian i przeciwstawiajc ich sobie wzajemnie. Zauwamy, z jak szczeroci, miaoci, a zarazem z jak spokojn pewnoci ten plan jest Wyrachowanie nasze dotyczy zwaszcza prowincji. Musimy tam koniecznie obudzi interes y i ambicje, ktre moemy zawsze skierowa przeciwko miastu, przedstawiajc je jako prag nienia i ambicje niezalenoci ze strony prowincji. Rzecz prosta, i rdo tych dnoci b sze to samo, czyli bdzie w nas brao pocztek. Zanim posidziemy peni wadzy, koniecznym ie tak uoy sprawy, aby niekiedy miasta ulegay wpywowi opinii wsi, czyli wikszoci, zo nizowanej sztucznie przez naszych ajentw... Widzimy obecnie wstp do tej gry: idzie o podburzenie przeciwko sobie wzajemnie ws i i miasta, aby w rezultacie spiskowcy mogli uy do przeprowadzenia swego planu tej strony, ktra okae si silniejsz. W Rosji wykonano oba plany. Zmuszono do zoenia wadz tary ustrj, majcy sw siedzib w miastach, rzekomo dlatego, i chopi rosyjscy tego daj nie za, gdy zagarnli wadz bolszewicy, rzdzili chopami na tej podstawie, e miasta teg hciay. Dawniej miasta suchay wsi, obecnie wie sucha miast... Skoro ujrzycie usiowania, zmierzajce do rozbicia wsi i miasta na dwa przeciwne obo zy, wspomnijcie na ten ustp protokou dwunastego. Trucizna ju dziaa. Czycie nie syszel , e prohibicj wie narzucia miastom? Czycie nie syszeli, e wysokie ceny produktw wyw przez nadmierne zyski farmera? (zyski, ktrych on nie otrzymuje).

Gdyby wieniak i mieszkaniec miasta mogli pozna si wzajemnie i porozumie nie za poredn ictwem samozwaczych mwcw, lecz przez bezporednie zetknicie, wwczas powstaby powany programie zagarnicia wadzy nad wiatem. Zatarg pomidzy wsi i miastem powsta na podsta ie faszywego przedstawienia ich sobie wzajemnie przez ludzi postronnych, a z pogbia jcej si przepaci wyziera ponury cie programu midzynarodowego. Niechaj wieniacy wnikn poza nieydowski front" w swych wioskach i centrach handlowych , a dojrz rk kierujc, ktra si tam ukrywa. Rozdzia XVII Czy potga ydowska rzdzi pras? Cel artykuu niniejszego jest dwojaki: przedstawi, co mwi protokoy o stosunku prasy do programu midzynarodowego i przygotowa wstp do studium o wpywie ydowskim na pras. Nard ydowski uwiadamia sobie zawsze korzyci, jakie mona wycign z informacji. By t czynnikw panowania ydw w handlu europejskim od najpierwszych wiekw chrzecijastwa. Po iadanie wczeniejszych wiadomoci, wiadomo tego, co si ma sta, przedtem, nim dowiedzie si o tym nieydzi, wrd ktrych mieszkali, stanowio szczeglny przywilej ydw, wypywaj zproszone po wiecie grupy ydowskie utrzymyway pomidzy sob cisy kontakt. ydzi byli z niezmordowanymi korespondentami. Byli oni wynalazcami listw z nowinami. Nie znaczy to jednak wcale, by ydzi mieli by pionierami lub twrcami prasy wspczesnej. Nie leao bynajmniej w ich zamiarach dzielenie si posiadanymi wiadomociami z ogem, le z przeciwnie, zachowanie ich dla siebie jako sekretu, z ktrego czerpali korzyci. N owiny polityczne, ekonomiczne i handlowe, ktre z zadziwiajc atwoci przebiegay w Euro od jednej grupy ydowskiej do drugiej, byy w istocie gazet urzdow, za ktrej porednic m kada grupa informowaa wszystkie inne o tym, co si dziao, o wojnie, o obrotach hand lowych, o zaszych wypadkach itp. W cigu caych stuleci ydzi byli najlepiej poinformow anym narodem na kontynencie, z tajnych rde na dworach krlewskich i w kancelariach pas twowych, za porednictwem uprzywilejowanych ydw, zajmujcych, uprzywilejowane stanowis ka, cay nard wiedzia o pooeniu wszechwiatowym. Szpiegostwo dziaao wszdzie. W Ameryce Poudniowej, przedtem nim Anglicy lub Holendrzy zaoyli pierwsz koloni, znajdowali si ju ydzi, ktrzy reprezentowali europejskie int handlowe. Szpiegowali oni wiat we wasnym interesie, podobnie, jak to si dzieje dzi siaj, gdy ca nasz planet ledzi baczne oko ajentw ydowskich, przewanie nieydw, trz na, w poszukiwaniu, gdzie by mona odkry zoto. Ciekaw historyczn ilustracj wagi, jak ydzi przywizuj do wiadomoci, jest kariera Nat othschilda. Rothschild zaoy wszystkie swoje plany na przypuszczeniu, e cesarz Napole on, wygnany w owym czasie na Elb, jest usunity na zawsze od spraw europejskich. Ty mczasem Napoleon powrci niespodziewanie i w cigu Stu dni" zdawao si, e finansowy gma Rothschildw moe run. Finansista pomaga gorczkowo Prusom i Anglii, a gdy nadesza bitw od Waterloo, nie byo nad niego czowieka bardziej zainteresowanego co do jej wyniku . Rothschild nie znosi widoku krwi; fizycznie by tchrzem i denerwowa go wielki objaw g watu; ale by tak bardzo zainteresowany bitw, od ktrej wyniku zaleaa caa jego fortuna pospieszy do Francji, uda si w lad za armi angielsk, i gdy bitwa si rozpocza, ukry m bezpiecznym od kul zaktku w pabliu Hougomont", gdzie ledzi przez dzie cay losy roz zygajcej si walki. Ju przedtem, zanim Napoleon nakaza ostatni rozpaczliwy atak, Roth schild by pewien wyniku. Mwi on pniej, e w owej chwili wykrzykn: Dom Rothschildw ". Opuci tedy swoj kryjwk, popdzi jak szalony do Brukseli, nie mwic ani swka o tym, zapytujcym go po drodze zaniepokojonym ludziom. Wynaj za niesychan cen powz i pojec o Ostendy. Na morzu szalaa burza, i nikt nie chcia go przewie do odlegej o jakie 20 m l Anglii. Sam Rothschild, zawsze unikajcy niebezpieczestwa, zapomnia o strachu na m yl o rynku papierw wartociowych. Ofiarowywa 500, 800, wreszcie 1000 frankw czowiekowi ktry przewiezie go na brzeg przeciwlegy. Ale nikt nie chcia si na to odway. Wreszcie znalaz si miaek, ktry owiadczy, e jeli Rothschild zoy 2000 frankw na rce jego rzewie. Na p ywi wyldowali szczliwie na wybrzeu angielskim. Rothschild zamwi niezwocznie czt i popdzi do Londynu. W drodze nie szczdzono bata ani ostrogi. Nie byo wwczas telegramw ani pospiesznej komunikacji. W Anglii panowa niepokj. Kryy

suchy. I z rana w dniu 20 czerwca 1815 roku, gdy Rothschild zjawi si na swym zwykym miejscu na giedzie londyskiej, oparty o kolumn, Anglia nie wiedziaa nic o tym, co on wiedzia. By blady i zaamany. Jego widok kaza przypuszcza, e musia otrzyma ze wiad frontu. A potem ujrzano, e sprzedaje najspokojniej swoje papiery. Co? Rothschild si wyprzedaje? Kursy giedowe spady niesychanie, prawdziwa panika ogarna finansistw, ek zosta zalany papierami procentowymi, zaofiarowanymi na sprzeda, a wszystko, co zaofiarowano, nabywali ajenci Rothschilda! Trwao tak przez cay 20 i 21 czerwca. Przy zamkniciu giedy w drugim dniu okute szafy Rothschilda pkay od papierw wartociowych. Wieczorem tego samego dnia przyby do Londyn u kurier z wiadomoci, e Willington zwyciy i e Napoleon ratowa si ucieczk. Ale Nat hild zarobi 10 mln funtw, to jest wanie tyle, ile stracili ludzie, z ktrymi dokona tr nsakcji a wszystko to dziki posiadaniu wczeniejszych wiadomoci! W Washingtonie podczas wojny miao miejsce drobne zajcie, przecieknicie" nowin, jak j e nazwano. Mdrzy ludzie z Wall Street szepc sobie czasami na ucho, e nawet w okresi e pomidzy 1814-1819, byli ludzie z plemienia Rothschilda, ktrzy dowiedli, e rwnie wy soko jak on, potrafi ceni wiadomoci i z rwnie korzystnym wynikiem. A byli to nie ty] ko ludzie z plemienia Rothschilda", lecz take osobniki, nalece do nieydowskiego front Byy podczas wojny takie okresy, gdy nikt z nieydw nie wiedzia, co si dzieje w niektry h krajach. Przywdcy ydowscy wiedzieli zawsze, co si tam dzieje. Moemy przedstawi na t o wiele ciekawych dowodw. Ot przytoczony fakt z ycia Rothschilda ilustruje doskonale twierdzenie nasze, e ydzi, bdc bardzo dawnymi zbieraczami wiadomoci, nie byli rwnoczenie publicystami. Uywali o i posiadanych wiadomoci dla swej wasnej korzyci i nie rozgaszali ich wcale. Gdyby to od nich zaleao, nie mielibymy prasy publicznej. Tylko we Francji, ktra za wyjtkiem s tolicy nie posiadaa gazet, moliwa bya rewolucja francuska. Poniewa nie byo powanej wy iany wiadomoci i opinii, nard by pogrony w niewiadomoci. Nawet w Paryu dowiedziano padku Bastylii dopiero nazajutrz. Gdzie nie ma prasy, tam mniejszo moe z atwoci zagar dz; przykadem tego jest ydowsko-bolszewicka rewolucja w Rosji. Jednym z najniebezpieczniejszych objaww naszych czasw jest brak zaufania do prasy (oczywicie do prasy nieydowskiej). Moe nadej chwila, gdy szybkie, powane i wiarygodne skomunikowanie si z narodem caym bdzie niezbdne dla oglnej akcji w interesie bezpiecz estwa publicznego, a wwczas nard bdzie bardzo chroma, jeli nie odzyska zaufania do pr sy codziennej. Jeli ju nie dla innych przyczyn, to ju choby dla tej jedynie, e swobod a prasy jest gwarancj przed zagarniciem wadzy przez mniejszo, wszelkie prawa strefow i wszelkie ograniczenia najswobodniejszego i najdoskonalszego komunikowania si p omidzy rnymi czciami kraju winny by bezwzgldnie zniesione. Ale skoro prasa ju istnieje i skoro jest tworem w znacznej mierze angielskim, nie mona jej lekceway. Z tego te wzgldu program midzynarodowy i wadza ydowska nawizuj takt. Protokoy, ktre niczego nie pomijaj, proponuj bardzo wyrany plan w stosunku do prasy. Podobnie jak w wielu innych sprawach, o ktrych traktuj te doniose dokumenty, w plan ie tym rozrni mona dwie fazy: Czego ju dokonalimy", i Czego dokonamy. Ju w protokole drugim wzmiankowano o prasie. Jest faktem znamiennym, e kwestia pra sy pojawia si w tym samym protokole, w ktrym ogoszone byo na 20 lat przed wojn haso aneksji, w tym samym protokole, ktry zawiera owiadczenie, e kierownicy nie-ydowscy p ojawi si wrd ludw na czas krtki, gdy tymczasem wpywy ydowskie bd si organizoway kami wadzy, i w tym samym protokole, w ktrym zaliczono darwinizm, marksizm i nitsc heanizm do teorii najbardziej demoralizujcych, zaszczepionych za porednictwem wpyww wskich. S to owiadczenia bardzo dziwne, ale dziwniejsz jeszcze jest idca z nimi w pa rze rzeczywisto. Protok drugi mwi: Pastwa wspczesne posiadaj w rku swoim olbrzymi si, wytwarzajc ruch myli w narod pras. Domniemana rola prasy polega na wskazywaniu przypuszczalnie najkonieczniejs zych potrzeb, na komunikowaniu skarg narodu, na wytwarzaniu niezadowolenia. Tryu mf wolnoci sowa" (gadulstwa) ucielenia si w prasie. Ale pastwa nie umiay skorzysta siy i wpada ona w nasze rce. Przez ni zdobylimy wpywy, sami pozostajc w cieniu. Dzi iej zgromadzilimy zoto, jakkolwiek zmuszeni bylimy przela dla jego zdobycia potoki ez i krwi. W tyme protokole mwi si o naszej prasie jako o ajencji, za ktrej porednictwem szerzy eorie yciowe, ktre kazalimy im (gojom) uwaa za zasady naukowe.

By osign cel powyszy, bdziemy si oczywicie starali wzbudzi lepe zaufanie do tych porednictwem naszej prasy". Nastpne owiadczenie, dotyczce trzech najbardziej rewolucyjnych teorii w dziedzinie fizycznej, ekonomicznej i moralnej, mianowicie darwinizmu, marksizmu i nietschea nizmu. W protokole trzecim, zawiera si owiadczenie, e wadzy nad pras uywa si w celu zniwecz a szacunku dla wadzy: miali dziennikarze i zuchwali pamflecici napadaj codziennie na personel administracy jny. To lenie wadzy przygotuje ostatecznie upadek wszystkich instytucji, i wszystk o runie pod ciosami rozwcieczonego tumu. W protokole sidmym, przy omawianiu postpw poczynionych ju przez program wszechwiatowy , zaznaczono rol, jak odgrywa prasa: Winnimy zmusza rzdy gojw do stosowania rodkw, poytecznych dla naszego obszernego pl bliskiego ju tryumfalnego koca, przy pomocy nacisku pobudzonej opinii publicznej, urobionej w rzeczywistoci przez nas za porednictwem tak zwanego wielkiego mocarstwa " czyli prasy. Z nielicznymi wyjtkami, z ktrymi liczy si nie warto, jest ona ju cakow cie w naszych rkach. Tak wic dwukrotnie wzmiankowano o opanowaniu prasy. Wpada ona w nasze rce", mwi proto k drugi. Jest ona ju cakowicie w naszych rkach", owiadcza protok sidmy. W protoko przedstawiono pras jako rodek rozpowszechniania rewolucyjnych teorii fizycznych, ekonomicznych i moralnych; w protokole sidmym uyto jej do wytworzenia nacisku pobud zonej opinii publicznej" dla zmuszenia rzdw gojw do stosowania rodkw, poytecznych dl aszego obszernego planu, bliskiego ju tryumfalnego koca. Mona by doda swko wyjanienia do owiadczenia zawartego w protokole drugim, e dziki rasie) zgromadzilimy zoto, jakkolwiek zmuszeni bylimy przela dla jego zdobycia potok i ez i krwi. To owiadczenie mona komentowa w rozmaity sposb. Jakkolwiek zmuszeni bylimy przela dl ego zdobycia potoki ez i krwi" jest wyznaniem, na ktre protokoy rzucaj wiato; tumacz no rwnie przytaczany przez ydw w dyskusji nad odpowiedzialnoci za wybuch wojny argume t, e wiatowa potga ydowska nie moga chcie wojny, skoro ydzi w Europie wschodniej tak odze przez ni ucierpieli. Protokoy przyznaj otwarcie, e moliwym jest, i podczas wprow dzania w ycie programu midzynarodowego ydzi bd cierpieli. Pocieszaj ich jednak myl, n jako onierze dla dobra Izraela. mier yda, twierdz protokoy, w oczach Boga way wi er tysica ze stada byda", co jest jednym z uprzejmych okrele, stosowanych do nieydw Wzmianka o gromadzeniu zota jest bardzo jasna. Nie odnosi si to jedynie do posiada nia na wasno pewnych wydawnictw i do udziau w osiganych przez nie zyskach, ale rwnie uytku, jaki mona zrobi z prasy przez zamilczanie lub reklamowanie projektw midzynaro dowych ydowskich finansistw. Rothschildowie przekupywali wydawcw, jak przekupywali prawodawcw. Wstpem do kadego niemal przedsiwzicia byo pozyskanie gazet bd w kierunk czenia, bd te rozgosu. Czy w sprawie wojny lub pokoju, czy to szo o obalenie administ racji niechtnej ydowskim planom finansowym lub politycznym, czy gdy zaleao im na usu niciu nieydowskiego frontu", ktrego waciciele przedsibiorstw pragnli si pozby za icznego zdemaskowania, czy to, gdy zaleao im na stopniowym przygotowaniu opinii i wpywu wschodzcych wielkoci, wybranych do dziaania, we wszystkich tych sprawach pras omagaa dzielnie midzynarodowej intrydze do osignicia zamierzonego celu. Wszystkie szczegy zawarte w powyszym ustpie mog by poparte przykadami wypadkw, jaki miejsce w Stanach Zjednoczonych w cigu 15 lat ostatnich. By raz w Stanach Zjednoczonych senator, ktry... ale ta historia ilustruje take inny punkt, zachowamy j te do chwili, gdy dojdziemy do niego w serii artykuw niniejszych . Protok dwunasty zawiera jednak cakowity plan opanowania prasy, sigajcy od czasw obecn ch a do tej chwili w przyszoci, gdy zapanuje nad wiatem rzd ydowski. Niech czytelnik rzeczyta dokadnie i uwanie gbokie i szerokie zasady tego planu. Naley rwnie pamita, i ydzi przechwalaj si tym, e kade pismo, ktre traktowao kw nieprzychylny dla potg ydowskich, musiao zgin. Jak rol odgrywa obecnie prasa? Suy ona do rozniecania potrzebnej dla naszych interesw namitnoci egoizmu partyjnego. Jest ona czcza, kamliwa i niesprawiedliwa, a wikszo lud i nierozumie nawet, jakim celom ona suy". W przytoczonej cytacie ujawnia si ta sama niepochlebna opinia, jaka cechowaa zawar t w protokoach ocen natury ludzkiej".

Przechodzimy do planu omawiania prasy. Dla uatwienia orientacji oznaczamy oddziel ne punkty numerami: Z pras zaatwimy si w nastpujcy sposb: 1. Okieznamy j i wemiemy mocno w cugle. Podobnie postpimy z innymi wydawnictwami, bow iem nie ma celu broni si od atakw prasy, jeli bdzie mona napada na nas w ksikach i rach... 2. adna wiadomo nie przedostanie si do spoeczestwa bez kontroli naszej. Osignlimy l obecnie o tyle, e wszelkie wiadomoci nadchodz do naszych ajentur, w ktrych koncent ruj si wiadomoci z caego wiata. Na pierwsz sentencj rzuci moe pewne wiato owiadczenie ydowskie, dotyczce deklaracj lskiej w sprawie Palestyny: Deklaracja ta zostaa przesana z Urzdu do spraw zagranicz nych do lorda Waltera Rothschilda... Byo to moe niespodziank dla szerokich k narodu wskiego... Lecz dla tych, co byli czynni w koach syjonistycznych, deklaracja ta n ie stanowia niespodzianki. Haso do niej wyszo z Urzdu do spraw zagranicznych Anglii, ale tekst zosta przejrzany w biurach syjonistycznych w Ameryce oraz w Anglii. De klaracja angielska zostaa wydana w tej formie, w jakiej chcieli syjonici... (Str. 85-86 Guide to Zionism" przez Jessie E. Sampter, wydawnictwo Organizacji syjonist ycznej w Ameryce). 3. Literatura i dziennikarstwo s to dwa najwaniejsze czynniki wychowawcze, dlatego te rzd nasz bdzie wacicielem wikszoci dziennikw... Jeli wydamy pozwolenie na 10 pr h dziennikw, sami zaoymy 30 itd. Og nie powinien si tego domyla, wydawane wic prze zienniki bd miay zewntrznie kracowo przeciwny naszemu kierunek i bd wyraay odmienn e, co wzbudzi do nich zaufanie i przycignie nie domylajcych si niczego naszych opone ntw. W ten sposb wpadn oni w zasadzk i zostan unieszkodliwieni. Rzuca to ciekawe wiato na argumenty, przytaczane przez tak wiele pism ydowskich. Pat rzcie na pisma, ktrych wacicielami i kierownikami s ydzi, powiadaj one; patrzcie, j rdzo rni si w swej polityce! Patrzcie, jak si ze sob nie zgadzaj! Zapewne zewntrz to mwi protok 12, ale ukryt jedno nietrudno w nich odnale. Nawiasem powiedziawszy, doskonaym sposobem na odkrycie, kim s ludzie wtajemniczeni w ydowski program wiatowy, jest wydawanie gazety, ktra zewntrznie" jest jakoby nieza lena w kwestii ydowskiej. To przekonanie jest zakorzenione tak gboko nawet wrd ydw ksztaconych, e rozesza si wrd nich obecnie pogoska, i celem artykuw niniejszych w Independent jest propaganda ydowskiego programu wiatowego! Niestety, ten sposb stawiania pozornej opozycji w celu przekonania si, gdzie si kry je opozycja rzeczywista, nie stanowi wycznej metody ydowskich midzynarodowcw, jakkolw iek przypuszcza naley, e oni s jej twrcami. Pomys posugiwania si faszywym frontem" wyoony jest w protokoach obszernie nie tylko izku z pras, ale take w zwizku z innymi sprawami. Lecz w protokole 12 metoda wspomni ana jest najzupeniej rozwinita, jak tego dowiod nastpujce cytaty. (a) W celu zmuszenia ludzi do pisania obszernych dzie, ktrych nikt nie bdzie czyta, protokoy proponuj podatek od ksiek, ksiki liczce mniej ni trzydzieci stronic, b zdwojony. Mae artykuy s najniebezpieczniejsze. Dlatego te naley opodatkowa podwjnie zury, liczce mniej ni trzydzieci stronic. Protokoy rozumuj, e rzeczy dusze mniej b e, a zdwojony podatek zmusi pisarzy do pisania takich obszernych dzie, e nikt ich n ie bdzie czyta, zwaszcza, e bd kosztowne. Ale Nasze wasne wydawnictwa, majce zwrci umysy w kierunku przez nas wybranym, bd tanie dzo poczytne. Podatki poo kres lichym ambicjom literackim, a obawa kar odda pisarzy na nasze usugi. Gdyby nawet znaleli si chtni do pisania przeciwko nam, nikt nie zec hce podj si wydawnictwa ich pism. (Jake wielu pisarzy amerykaskich miao sposobno p si o tym!). Przed przyjciem do druku jakiegokolwiek dziea, wydawca lub drukarz bd musieli wyjedna od wadz pozwolenie. W ten sposb bdziemy wiedzieli naprzd o napaciach, ktre si na nas zygotowuj i zniweczymy je ogaszajc wczeniej wyjanienia w danej sprawie". Takie wanie pooenie wytworzyo si w znacznej mierze obecnie. Wiedz oni zawczasu, co s zeciwko nim przygotowuje, i staraj si sparaliowa tego rodzaju wystpienia zawczasu. (b) A oto trzy kategorie ydowskiego dziennikarstwa, o ktrych mwi protokoy. Rozrni j wyranie w yciu rzeczywistym. Na pierwszym planie umiecimy organy o charakterze cile urzdowym. Te bd stay zawsze ray naszych interesw, a wskutek tego wpyw ich bdzie stosunkowo nieznaczny.

Na drugim planie umiecimy organy purzdowe, ktrych zadaniem bdzie przyciganie obojt Do trzeciej kategorii zaliczymy pisma, reprezentujce rzekomo nasz opozycj. Nasi praw dziwi przeciwnicy wezm t rzekomo opozycj za swoich zwolennikw i odkryj przed nami kar ty. Zwrcie uwag na to, e pomidzy pismami, ktre bd nas atakoway, znajd si organy za i e bd one napaday wycznie na te punkty, ktre mamy zamiar znie lub zmieni. Dzienniki nasze bd wyrazicielami najrozmaitszych kierunkw: arystokratycznego, republ ikaskiego, nawet anarchistycznego dopty, dopki yje konstytucja... Gupcy, ktrzy bd m e powtarzaj zdanie dziennika reprezentujcego ich obraz, powtarza bd nasze myli, alb e to, co chcemy, aby myleli". Sprzeciwiajc si zawsze naszym poczynaniom powierzchownie, bez dotykania ich istoty, prasa nasza bdzie prowadzia czcz polemik z naszymi dziennikami urzdowymi, jedynie w tym celu, aby da nam sposobno wypowiedzenia si bardziej szczegowego, ni w naszym pie tnym owiadczeniu. Bdzie to miao miejsce jedynie wwczas, gdy bdzie dla nas poyteczne. Te napaci na nas przekonaj rwnie nard o zupenej swobodzie prasy i dadz naszym ajent o stwierdzenia, e dzienniki, wystpujce przeciwko nam, zajmuj si czcz gadanin, gdy nale zasadniczych argumentw do obalenia naszych rozporzdze. Niewtpliwie tak przedstawiaaby si sprawa, gdyby ydzi opanowali wszystkie dzienniki. Jeeli jednak chodzi o artykuy niniejsze, to musimy stwierdzi, i rzecz ma si wprost od wrotnie. Wanie ydowska prasa nie jest w stanie obali naszych stwierdze adnym dowodem ni argumentem. W razie potrzeby bdziemy publikowali w trzeciej kategorii naszych dziennikw pewne i dee, ktre bd odgryway rol macek, a nastpnie zwalczymy je energicznie przez nasz pras w. Bdziemy zawsze odnosili nad naszymi przeciwnikami niezawodne zwycistwa, gdy oni nie bd mieli do rozporzdzenia organw prasy. Pretekstem dla zawieszenia wydawnictwa bdzie owiadczenie, e podburza ono bez powodu opini publiczn". Pretekst ten by ju niejednokrotnie przytaczany, nie wywoa jednak pra nych skutkw zawieszenia pisma, jakkolwiek bez posiadania wadzy prawnej interesy ydo wskie w Stanach Zjenoczonych dokonay zniesienia tego wszystkiego, co uwaay dla sieb ie za niepodane. Jak dalece wpywy ydowskie opanoway pras Stanw Zjednoczonych? Sdzc po uywaniu sowa yd, wpywy te ogarny ca prawie pras. Redaktor dziennika, k azu, moe by przekonany, e mu to nie ujdzie pazem. Przyjd do niego niezwocznie i powie z mu, e wyraz yd oznacza wyznanie a nie plemi i e uywanie go w sowie drukowanym niewaciwe jak posugiwanie si wyrazem baptysta, katolik" lub episkopaljanin". ydowi natomiast powtarzaj zawsze jego przywdcy, e niezalenie od wyznania i od kraju, w ktrym si urodzi, jest on ydem, czonkiem pewnego plemienia na zasadzie krwi, jaka py ie w jego yach. Moglibymy zapeni cae stronice naszego pisma cytatami z najpowaniejsz rde ydowskich na poparcie tego twierdzenia. Ale to, co mwi ydowi jego przywdcy, i o komitet ydowski mwi nieydowskiemu redaktorowi pisma, to dwie rzeczy zgoa rne. Gaz ydowska moe wrzeszcze wniebogosy, e profesor X, sdzia Y lub senator Z jest ydem; al eli dopuci si czego podobnego pismo nieydowskie, wwczas nawiedza je bezzwocznie obur y komitet ydowski, grocy karami wiecznymi i doczesnymi. Pewne pismo omielio si poda wyjtek z jednego artykuu Dearborn Independent. Nazajutr nito temu dziennikowi wikszo ogosze. Po zbadaniu sprawy okazao si, e ogoszenia po firm ydowskich, a przyczyn cofnicia przez nie ogosze byo wydrukowanie naprawd niewi go wyjtku z naszych artykuw. Ustalono take, e ajent ogoszeniowy, ktry zamwi wszyst ogoszenia, by sam ydem, piastujcym zarazem urzd w tajnym stowarzyszeniu ydowskim: mia n za wyczne zadanie kontrolowa gosy prasy w kwestii ydowskiej. Ten wanie czowiek pe towa z redaktorem. Po niejakim czasie ukaza si niedony artyku, zawierajcy pochwa mane ogoszenia zamwiono w dzienniku na nowo. Nie znaczy to bynajmniej, by kady redaktor by zmuszony wypowiada walk tajnej potdze. Zaley to od jego osobistej decyzji. Ale kady wydawca i redaktor jest w tym pooeniu, e moe widzie niektre rzeczy, powinien je widzie, zapamita i przetrawi wewntrznie. Odzew ydowski na niniejsze artykuy znale mona z atwoci w kadym nieomal pimie. Nie h pomieciy faszywe wiadomoci. Inne otworzyy swoje amy dla propagandy, pochodzcej ze wskich. Wszysiko to bardzo piknie. Ale interesy nieydowskie zostay haniebnie zlekce waone nawet w tych dziennikach, ktrych kierownicy s uwiadomieni co do kwestii ydowski ej. Daje to rwnie wiele do mylenia.

Gdybymy ogosili list ydw wacicieli i udziaowcw naszych dziennikw, zadziwilibymy telnikw. Ale byoby to niczym w porwnaniu z szeroko rozgazionym wpywem, jaki na pras rykask wywieraj ydzi. Czstokro niewiele znaczy to, kto jest wacicielem danego dzien Posiadanie na wasno jakiego czasopisma, nie zawsze stanowi o jego kierownictwie. Jeli chcecie wiedzie, kto rzdzi w danym dzienniku, przekonajcie si, kto prowadzi jeg o sprawy i czyim interesom suy, spytajcie o stosunki towarzyskie jego gwnych kierown ikw; dowiedzcie si, kim s ajenci ogoszeniowi, dysponujcy ydowskimi ogoszeniami, a na ie, czy dany dziennik jest partyjnym, czy te niezalenym w polityce. Wadza ydowska w prasie amerykaskiej nie polega na pienidzach. Wadza ta polega na zata janiu pewnych rzeczy przed ogem i na wpajaniu w og innych. Bezwzgldnym warunkiem, narzuconym naszej prasie codziennej jest danie, by nie mwia o dzie, by nie wspominaa o nim, albo w jakikolwiek inny sposb poza bezwzgldn pochwa caa uwag publiczn na jego istnienie. Dzieje si to na zasadzie rzekomej susznoci", na podstawie faszywego twierdzenia, e y ie jest ydem lecz czonkiem pewnej grupy wyznaniowej. Tego wanie argumentu uywaj ydow ajenci w Stanach Zjednoczonych dla przeszkodzenia rzdowi w rejerstrowaniu ydw w na rodowociowych ksigach statystycznych. Jest to kracowo sprzeczne z tym, co wpaja si w ydw. Niepewna suszno", mglista szeroko pogldw", oskaranie o przesdy religijn rgument. Drugim argumentem jest bezwzgldne cofnicie ydowskiego poparcia. Trzecim ar gumentem staje si cofnicie poparcia przez wszystkie grupy gojw, opanowane przez ydows ich finansistw. Jest to tylko kwestia zadania brutalnego ciosu. A czwartym i osta tnim argumentem, w zalepionym na spraw ydowsk spoeczestwie, jest zabicie niepodan awnictwa. Przeczytajcie w Encyklopedii ydowskiej list pism, ktre omieliy si zabra gos w kwest wskiej i ktre upady. Na to przytocz wypowie starego barona Mosesa Montefiore w Krakowie: O czym tu gada? Dopki nie mamy w naszych rkach prasy caego wiata, wszystko co uczynimy, bdzie daremne . Musimy opanowa lub wywiera wpyw na dzienniki caego wiata, aby tumani i oszukiwa og edzia doskonale, co mwi. Przez otumanienie ogu rozumia, e og ten nie bdzie widzi oszukiwanie chcia wyrazi, e og bdzie nadawa danym prdom i ruchom pewne znaczenie zeczywistoci bd one posiaday znaczenie zgoa odmienne. Og moe wiedzie, co si dziej e moe si dowiedzie, co si poza tym kryje. Og nie wie nawet jeszcze, dlaczego zaszy p e wypadki, ktre wpyny decydujco na jego ycie. Wiedz to jednak z ca dokadnoci sf ogaszaj posiadanych przez siebie wiadomoci nie tylko w druku, ale niekiedy nawet i w pimie. Znamiennym jest take fakt, e wiele miejsca powicaj nasze dzienniki sprawom, ktre ydz hc poda do druku. Mniejszo narodowa, a pisze si o niej wicej, ni o dziesiciu inny jszych narodach europejskich, i to w taki wanie sposb, w jaki ona sobie yczy! Liczba ydowskich wsppracownikw dziennikarskich w Stanach Zjednoczonych stanowiaby rwn e bardzo ciekaw cyfr w odnonej statystyce. Byoby istnym przesdem, czyni ydom zarzut go, e wydali wielu dziennikarzy i literatw, tote artyku niniejszy dotyczy ich tylko o tyle, o ile okazali si czujnymi ajentami i czynnymi sugami systemu. A jest wrd nic h takich wielu. Moe nie ten ambitny mody reporter ydowski, co biega po ulicach, aby zebra jak najwicej wiadomoci, ale dziennikarz, stojcy u rda wiadomoci, u wylotu ty h lub trzech gwnych kanaw midzynarodowych, przez ktre pyn wiadomoci z caego wiat Rozlego wadzy ydowskiej w dziedzinie prasy mona by przedstawi pogldowo na mapie Sta dnoczonych za pomoc barwnych szpilek, oznaczajcych pisma, ktre stanowi wasno ydw l orycznie kontrolowane przez ydw oraz pisarzy ydowskich, kierujcych opini publiczn w r zmaitych okolicach kraju. Zarwno dziennikarz ydowski, ktry sieje niepokj, ktrego ambicj literack jest wywoani woich czytelnikach fermentu, ktrego humor jest plugawy i ktrego filozofia prowadzi do negacji, jak i powieciopisarz ydowski, ktry schlebia swoim czytelnikom, siejc rwn oczenie za porednictwem swych utworw ziarna niezgody w yciu ekonomicznym i spoecznym, musi si znale na licie ajentw tego programu wiatowego, co dy do rozbicia spoecze omoc idei". Trudno uwierzy, jak ich jest wielu i jak zrcznie potrafi ukry w swych pis ach propagand. Obecnie mona niekiedy w Stanach Zjednoczonych napisa w tytule artykuu sowo yd", i ow czy ydowskiemu komitetowi, ktry pojawi si nazajutrz, e Ameryka jest dotychczas jeszcz e wolnym krajem. Niektre dzienniki wyprboway na wasnej skrze si tej rzekomej wadzy osy to spokojnie.

Wydawca taki nie ma powodu si lka. Ale kierownik dziennika, ktry ulega tej wadzy, bdz e si coraz bardziej ugina pod jej naciskiem. Czowiek, ktry odwanie i wytrwale stoi na swoim stanowisku, przekona si o czym, o czym nie wszyscy wiedz, a mianowicie, e prz y caej wietnoci wadzy ydowskiej zawiera si w niej wiele grubiastwa, i e zerwanie je ogniwa w tym acuchu kontroli ydowskiej, odbija si na caoksztacie systemu jako cios p wany. yd midzynarodowy niczego nie boi si bardziej, ni prawdy, ladu prawdy o sobie i swych planach. A wszake ostoj, twierdz obronn, podstaw wytrwania zarwno dla yda jak dla musi by prawda. Rozdzia XVIII Czy to tumaczy polityczn potg ydw W niniejszym komentarzu do protokow powiedzielimy dotychczas bardzo mao o zawartym w nich programie politycznym. Chcemy omawia kady punkt oddzielnie, aby, gdy badanie nasze zwrci si do obecnie panujcych w naszym kraju stosunkw, czytelnik mg sam osdzi y program pisany zgadza si z programem wprowadzanym w ycie. Program wszechwiatowy, zawarty w tych szczeglnych dokumentach, dotyczy wielu punktw; niektre z nich juemy om ili. Dy on do urzeczywistnienia: a) przez zagarnicie finansowej wadzy nad wiatem, co ju zostao dokonane za porednictwe zaduenia si wszystkich pastw wskutek wojen i przez kapitalistyczne (nie ze strony r obotnikw albo kierownikw) opanowanie przemysu; b) przez opanowanie dziedziny politycznej, czego jaskrawym dowodem s stosunki pan ujce we wszystkich krajach cywilizowanych: c) zagarnicie wadzy w dziedzinie wychowania, co zostao dokonane niemal w oczach zale pionego spoeczestwa; d) przez ogupienie umysw za porednictwem wszelkiego rodzaju pokus i przynt; e) przez sianie wszdzie ziaren niezgody, nie ziaren postpu, lecz mrzonek ekonomicz nych i rewolucjonizmu. Do tych gwnych celw prowadz liczne drogi, ktrych adnej nie pom nito w protokoach. Zanim przystpimy do tego, co protokoy mwi o wyborze prezydentw i wadzy nad nimi, dobr e bdzie zaznajomi si z wyraonym w protokoach pogldem na inne dziedziny polityki. Obrocw ydowskich, ktrzy we wszystkich swych owiadczeniach nie poruszaj nigdy treci p okow, zainteresuje moe wiadomo, e s one bardzo dalekie od tego, by miay stanowi ap narchizmu. Zawieraj one przeciwnie propagand najjaskrawszego i najmniej odpowiedni ego liberalizmu w rzdzie. Potga ukryta poza protokoami, posiada, jak si zdaje, zupen pewno, e z chwil, gdy p nard, i rzdy ludowe ju zapanoway, zrobi z tym narodem, co tylko zechce. Protokoy zalecaj czste zmiany. Pochwalaj wybory; zalecaj czste rewizje konstytucji; r dz narodowi zmienia czsto przedstawicieli. Wemy z protokow paragrafy nastpujce: Abstrakcyjne pojcie wolnoci dao nam mono przekonania tumu, e rzd jest tylko admin m z ramienia wacicieli kraju, to jest narodu, oraz e zarzdzajcych mona zmienia, jak szczone rkawiczki. Mono zmiany przedstawicieli narodu oddaa ich do naszej dyspozycji i niejako w nasze rce, aby suyli naszym celom". Zauwamy, jak ta korzy ze zmian jest ukryta w nastpujcym ustpie z protokou czwartego, y opisuje rozwj republiki. Kada republika przechodzi przez kilka stadiw. Pierwszym z nich jest okres bezcelowe go miotania si, na podobiestwo lepca, rzucajcego si z jednej strony w drug. Drugie st dium to demagogia, rodzca anarchi prowadzc nieuchronnie do despotyzmu, nie do despot yzmu prawnego, jawnego, a tym samym odpowiedzialnego, lecz do despotyzmu niewidz ialnego i nieznanego, niemniej jednak dotkliwego, acz sprawowanego przez jak tajn o rganizacj. Tego rodzaju despotyzm dziaa nawet bezwzgldniej, gdy dziaa z ukrycia, spoz a plecw rozmaitych ajentw, ktrych zmiana nie osabia jego tajemnej wadzy, lecz suy je bowiem takie zmiany zwalniaj organizacj od koniecznoci wydawania pienidzy na wynagra dzanie tych ajentw za dugotrwa sub. Takie zmienianie" sug jest znane w Stanach Zjednoczonych. Pewien byy senator Stanw Z jednoczonych mgby o tym zawiadczy, gdyby wiedzia, kto dokona tej zmiany". By czas,

y on narzdziem kadego wycierajcego przedsionek senatu yda. Jego pynna wymowa nadawaa zik i pozr susznoci wszystkim argumentom, wysuwanym przez ydw przeciwko zamierzeniom zdu. Tajemnie, wszake, senator cieszy si askami pyncymi z bardzo wysokich rde, finansowej. A nadszed czas, gdy byo podanym odczepi si" od senatora. Wwczas wydoby rt o otrzymywanych przez niego zasikach" z archiww, gdzie mia on spoczywa w cieniu rz ekomej tajemnicy i opublikowano go w jednym z pism, ktre byo zawsze gotowym do usug organem ydostwa amerykaskiego. Oburzone spoeczestwo dokonao reszty. Nie byoby to mo e, gdyby czowiek w nie by skompromitowany; nie byoby moliwe gdyby nie dopomg do tego wien dziennik: nie byoby to si nigdy stao, gdyby panowie i wadcy owego senatora tego nie chcieli. A jednak stao si. W protokole czternastym, ktry zaczyna si od sw Kiedy ju zaczniemy panowa", przedstaw o, jak to narody gojw strac nadziej poprawienia sytuacji przez zmian rzdw i jak chtn wskutek tego przyjm obietnic ustalenia rzdu, ktr autorzy protokow gotowi bd uczyni s: Nieskoczone zmiany rzdw, do ktrych my podegalimy gojw, podkopujc ich instytucje rz rzykrz si narodom do tego stopnia, e bd one wolay znosi od nas wszystko... Urzdnikiem, ktrego zmienia si u nas najczciej, jest czowiek, ktry bada pewne sprawy, orce pocztek w rdach ydowskich. Musi by ju dzi w Stanach Zjednoczonych caa armia dzi. Wielu z nich nie wie do chwili obecnej, jak to si stao. Wielu z nich dziwi si dotychczas, czemu zupenie uprawnione i patriotyczne oskarenie utono w lodowatym milc zeniu, skoro zostao wniesione, tam gdzie naley, i czemu oni sami wypadli z ask za t o, e je wnieli. Protok dziewity jest przepeniony zadziwiajcymi owiadczeniami, z ktrych kilka przytoc y dla przykadu: Obecnie, jeeli niektre pastwa protestuj przeciwko nam, czyni to tylko dla formy, za n szym pozwoleniem i w myl polece naszych, gdy antysemityzm jest nam potrzebny do rzdz enia naszymi brami modszymi. Wyjania tego nie bd, bowiem byo to ju niejednokrotnie miotem konferencji naszych". Potwierdzenie tej teorii o poytku antysemityzmu i o potrzebie wytworzenia go tam, gdzie nie istnieje, znajdziemy w owiadczeniach wielu przywdcw ydowskich dawnych i w spczesnych. W rzeczywistoci przeszkody dla nas nie istniej. Nasz nadrzd znajduje si w warunkach t akiej ekstralegalnoci, jak zwykle okrelano za pomoc energicznego i ilnego sowa dykt ra. Mog stwierdzi z ca sumiennoci, e w danej chwili my jestemy prawodawcami. W tym samym protokole znajdujemy owiadczenie: De facto znielimy ju wszystkie rzdy prcz naszego, chocia de jure jest ich jeszcze wi @. To jest jasne: rzdy istniej jeszcze pod swymi wasnymi nazwami, i sprawuj wadz nad nar dami; ale nadrzd posiada wpyw na nie we wszystkich sprawach, odnoszcych si do narodu ydowskiego, zwaszcza za odnoszcych si do celw yda midzynarodowego. Protok smy wyuszcza, w jaki sposb sta si to moe: Tymczasem, pki jeszcze nie jest bezpiecznie powierza stanowiska odpowiedzialne brac iom ydom, bdziemy obsadzali je przez ludzi, ktrych przeszo i charakter wykopay przep y nimi a narodem; przez ludzi, ktrych w razie nieposuszestwa naszym rozkazom oczeku je tylko sd lub wygnanie (z ycia publicznego). Zmusi ich to do bronienia naszej sp rawy do ostatniego tchu. W tym samym protokole dziewitym znajdujemy wzmiank o funduszach partyjnych: Rozbicie na partie oddao je wszystkie do naszych dyspozycji, poniewa dla prowadzeni a walki partyjnej potrzeba pienidzy, ktre s cakowicie w naszym posiadaniu. Interesowano si bardzo funduszami partyjnymi. Nikt jeszcze w dochodzeniach tych n ie dotar a do midzynarodowych" rde tych funduszw. W Stanach Zjednoczonych w czasie nich lat piciu mielimy sposobno oglda prawie zupenie zjudaizowan administracj, zar aalnoci wojenn narodu amerykaskiego. Dziaalno prawnie zorganizowanego rzdu Stanw nych w tym czasie sprowadzaa si do uchwalania kredytw. Administracja handlowej i fi nansowej strony wojny spoczywaa w rkach rzdu w rzdzie, a ten wewntrzny, nadprogramowy rzd, by ydowski. Spotykamy si oczywicie czstokro z pytaniem, czemu tak byo. Pierwsz odpowiedzi byo t zenie, e ydzi, ktrym powierzono bezporedni zarzd tej strony wojny, byli ludmi kompete tnymi, najkompetentniejszymi, jakich mona byo znale. Takiej odpowiedzi udzielono nie dawno na pytanie, czemu tak wiele spraw z dziedziny polityki zagranicznej w Stan

ach Zjednoczonych zaley od rady pewnej grupy ydw. To byli ludzie, ktrzy znali sprawy , powiadaj nam, nikt tak dobrze ich nie zna, a urzdnicy wybrani przez nard mieli pra wo dobra sobie najkompetentniejsz i najodpowiedniejsz rad, jak mogli znale. Bardzo dobrze, niechaj tak bdzie. Przyjmijmy to wyjanienie, e w caych Stanach Zjedno czonych ydzi byli jedynymi ludmi, ktrzy stanli na wysokoci zadania i wywizali si z n o z mistrzowsk zrcznoci. Powrcimy jeszcze do tego tematu przy innej sposobnoci. Nie m my w artykule niniejszym o wojnie, lecz jedynie o tym, e podczas wojny rzd sta si wy ranie ydowskim. Ale protok drugi rzuca nieco wiata na t spraw: Administratorzy, wybierani przez nas spord mas z racji ich niewolniczoci, nie bd osob mi przygotowanymi do rzdzenia, dlatego te stan si atwo w grze naszej pionkami, posuwa nymi przez naszych uczonych i utalentowanych doradcw, ksztaconych od wczesnego dzi ecistwa w sztuce rzdzenia sprawami wiata. Jak wiadomo specjalici nasi nabyli wiedz ni ezbdn do rzdzenia... Jak widzimy, sposb wyraania si jest nieco szorstki, ale bywa tak zwykle, ilekro jest mowa o gojach. Lecz sam fakt, a mianowicie, e ydowscy specjalici przyszli z pomoc ad inistracji nieydowskiej w danej okolicznoci, podany do wiadomoci publicznej, moe by u brany w bardzo pikne frazesy. Niewywiczony nieydowski administrator potrzebuje pomocy; wywouje to okoliczno, e brak mu przygotowania. A kt jest lepiej przygotowany, ni ci, co t pomoc ofiaruj? Og niey i odnosi si podejrzliwie do osb, ktre posiadaj dowiadczenie w dziedzinie polityki lub rzdzenia. Czyni to oczywicie spraw tym atwiejsz dla tych, ktrych specjalnoci jest lanie pomocy. Ale gdyby si wykryo, czyim interesom oni pomagaj, wwczas zrozumielibym ch gorliwo. Lecz ze wszystkiego, co mwi protokoy o politycznej stronie programu wiatowego, najci ekawszym jest to, co si odnosi do wyboru i wadzy prezydenta. Fakt, e miano na myli p rezydenta rzeczypospolitej francuskiej, jest spraw lokaln; plan ten mona zastosowa w szdzie; w istocie, wszdzie znajdziemy jego doskona ilustracj. Ten protok dziesity tedy przoprowadza swoj tez stopniowo, znaczc ewolucj kierownikw utokraty do prezydenta, i ewolucj pastwa od monarchii do rzeczypospolitej. Styl protokow jest tu specjalnie niewybredny, ale nie lepszy znajdujemy we wspczesne j literaturze ydowskiej, w ktrej ydzi chepi si sw potg. Jakkolwiek ten styl moe b emny, jednakowo dowodzi on, jak ydzi zapatruj si na gojw" i ich godnoci. Winnimy pa tym, e ideaem ydowskim jest nie prezydent lecz krl. ydowscy studenci w Rosji, przecig jc w pochodzie przez ulice w roku 1918, piewali hymn: Dalimy wam Boga, Obecnie damy wam krla. Na nowym sztandarze Palestyny, ktry powiewa dzi swobodnie, widniej insygnia krla ydow skiego. Insygnia te zreszt oglda mona w kadej synagodze. ydzi maj nadziej, e tron zie przywrcony, co si niewtpliwie stanie. Nie naley si na to wcale oburza, ani patrze a to inaczej, ni z nalenym szacunkiem, trzeba tylko mie to na uwadze, gdy tumaczy to do pewnego stopnia pogard, z jak protokoy wyraaj si o nieydowskich prezydentach i pr dawstwach. Protok dziesity mwi o prezydentach w sposb nastpujcy: Wwczas stao si moliwe powstanie ery republikaskiej i wwczas to wanie na miejsce mo postawilimy jego karykatur, prezydenta, wyniesionego z tumu... To by podkad miny, pod nej przez nas pod nard gojw, a waciwie pod narody gojw. Z pewn przykroci czytamy, e ludzie z przeszoci" s specjalnie faworyzowani na stano rezydentw. Ludzie z przeszoci" zostawali prezydentami w rozmaitych krajach, nie wycz Stanw Zjednoczonych, nie ma co do tego najmniejszej wtpliwoci. W pewnych razach spe cjalny skandal, ktry stanowi przeszo" by powszechnie znany; w innych wypadkach zosta stumiony i zaton w powodzi pogosek. W jednym za co najmniej wypadku skandal ten by ta emnic stanowic specjaln wasno pewnej grupy ludzi, ktrzy za jej dochowanie kazali so wej ofierze suto paci. Ludzie z przeszoci" nie s rzadkim zjawiskiem, i niejednokrotn mniej ich obchodzi sam skandal, ni jego ukrycie. Przez ten brak szczeroci, przez t en brak zaufania do wyrozumiaoci i przebaczenia narody popadaj zazwyczaj w inn niewo l, mianowicie w niewol politycznych i finansowych szantaystw. Bdziemy przeprowadzali wybory takich prezydentw, w ktrych przeszoci istnieje jaka ni janiona ciemna sprawa, jaka Panama", gdy wwczas bd oni wiernymi wykonawcami naszych nw w obawie zdemaskowania ich oraz z powodu naturalnej u kadego, kto doszed do wadzy

, dnoci zachowania przywilejw, korzyci i zaszczytw, zwizanych ze stanowiskiem prezyd a". Wzmianka o Panamie" odnosi si do synnego skandalu, ktry wynik we francuskich koach po itycznych w zwizku z pierwotnymi projektami budowy kanau panamskiego. Gdyby protok oy byy pisane w epoce pniejszej, mogyby zawiera wzmiank o telegrafie bez drutu Marc o" w Anglii, jakkolwiek moe powstrzymaby autorw protokou w tym wypadku wzgld, e niekt y ludzie, zamieszani w ten skandal, nie byli gojami. Herzl, wielki ydowski przywdc a syjonistyczny uywa wyraenia pastwo ydowskie. Mwic o administracji spraw Palestyny dcza, e stowarzyszenie ydw bdzie czuwao nad tym, aby cae przedsiwzicie stao si n z Suezem". Znamiennym jest fakt, e te same wyraenia znajdujemy u Herzla i w protok oach; ma to jeszcze inne znaczenie, o ktrym pomwimy pniej. Czytelnik winien sobie jed nak uwiadomi, e dzi w odezwie publicznej nikt nie wspomniaby ju o Panamie" w przesz nej jednostki. Nikt by tej aluzji nie zrozumia. Z racji tej wanie metody trzymania czowieka pod grob ujawnienia jego przeszoci, publ i, ktrym dobro publiczne rzeczywicie ley na sercu, winni mwi prawd i ca prawd o ka ch na stanowiska publiczne. Nie wystarcza powiedzie o kandydacie, e zacz jako ubogi c hopiec" a potem osign powodzenie". W jaki sposb osign powodzenie? Jak wytumaczy ego majtku? Czstokro naley dotrze gboko, a do ycia rodzinnego i domowego tego kan ona na przykad powiedzie o kim, e dopomg komu innemu do wydobycia si z przykrego p ic si z zamieszan w intryg kobiet, i otrzyma za to pewn sum pienidzy. O kim innym zypumy, powiedzie, e wplta si w zbyt zaye stosunki z cudz on i zosta wybawiony dziki przebiegej dyplomacji potnych przyjaci, wzgldem ktrych zacign w ten spos . Rzecz szczeglna, e jeli idzie zwaszcza o sprawy amerykaskie, kobiety odgrywaj w nic rol najwaniejsz. Tego rodzaju skandale zdarzay si w naszych wyszych koach urzdowyc j, ni skandale finansowe. W krajach europejskich, gdzie fakt nielegalnego stosunku z kobiet nie stanowi pla my tak bardzo habicej, w przeszoci kontrolowanych ludzi wynajdywano skandale innego rodzaju. Caa ta sprawa jest niesychanie wstrtna, ale prawda musi wypeni swoje chirurgiczne zad anie, a tego rodzaju sprawy wanie do takich zada nale. Gdy wemiemy, na przykad, taki owane zgromadzenie, jak konferencja pokojowa, gdy wydzielimy z niej tych ludzi, k trzy podlegaj najbardziej wpywom ydowskim i gdy zbadamy starannie ich przeszo, moem wie bez trudu wskaza moment, w ktrym dostali si w to fatalne pooenie; nie przeszkodzi im to bynajmniej w dostpieniu zaszczytw publicznych, lecz wtrcio ich bezpowrotnie w niewol si, ktrych og nie widzi. Zadziwiajcy fakt, narzucajcy si kademu obserwator ielcy przywdcy narodw anglosaskich, s otoczeni przez ksita rasy semickiej, ktrzy s taymi doradcami, tumaczy si jedynie posiadaniem przez tych doradcw tajemnicy `przeszo i" owych przywdcw, co jest wprowadzeniem w ycie sw protokou: Bdziemy przeprowadzali ry takich prezydentw, w ktrych przeszoci istnieje jaka niewyjaniona ciemna sprawa. Ilekro wadza ydowska nad pewnymi urzdnikami zaznacza si jaskrawo, tylekro moemy by , e ydzi posiadaj tajemnice ich przeszoci. W razie potrzeby, ci, co posiadaj tego rod aju tajemnic, przysuyliby si dobru publicznemu, gdyby j wyjawili, nie dlatego, by pod kopa czyj opini, lecz eby raz na zawsze napitnowa t nikczemn metod. ydowscy publicyci mwi nam, e ydzi nie gosuj nigdy jako grupa polityczna. Dlatego w pewniaj nas oni, e ydzi nie posiadaj wpywu politycznego. Co wicej, powiadaj, e s o rozbici, i nie mona ich skupi i poprowadzi w jednym kierunku. Moe prawda, e gdy idzie o gosowanie za czym, grupa ydowska moe si rozbi na wikszo o, zazwyczaj bardzo nieliczn mniejszo. Ale gdy idzie o gosowanie przeciwko czemu, ydowska jest zawsze jednomylna. Fakty te moe potwierdzi kady polityk. Dosy, by kto omieli si owiadczy publicznie, olitycznym nie pozwoli si opanowa przez ydw lub przez kogokolwiek innego; niech tylk o wspomni w ten sposb o ydach: nie bdzie ju wwczas potrzebowa czyta o solidarnoci ej, gdy poczuje j dotkliwie na wasnej skrze. Nie znaczy to, by ydzi przez swoj solida no mogli podczas wyborw przeprowadzi wszystko, co chc; sia polityczna ydw nie poleg tym, e gosuj solidarnie, lecz na tym, e przez sw solidarno udaje im si wcign", iu ludzi do rzdu. ydzi stanowicy mniejszo polityczn, gdy szo o gosowanie, byli poli wikszoci, gdy szo o wpywy, w okresie ostatnich lat piciu. Rzdzili. Chepili si tym, dy ich rzdw widoczne s wszdzie. Zarwno w polityce jak i w prasie, kady moe zaobserwowa objaw bardzo powszechny: stra ch przed ydami. Ten strach jest tak silny, e nigdy nie omawia si spraw ydowskich w t

en sposb, w jaki omawia si sprawy ormiaskie, niemieckie, rosyjskie lub indyjskie. C zyme jest ten strach, jeli nie objawem wiadomoci potgi ydw i ich bezwzgldnoci w cz z tej potgi uytku? Jest bardzo moliwe, e jak mwi liczni publicyci ydowscy, antysem to tylko paniczny strach. Jest to strach przed czym nieznanym. Niezwyky widok nar odu pozornie ubogiego, ktry jest jednak bogatszym od wszystkich, drobnej mniejszoc i, ktra jest od wszystkich potniejsz, moe wywoa w umyle halucynacje. Jest faktem znamiennym, e ludzie, ktrzy uwaaj si za przedstawicieli ydw, s zadowole istnienia tego strachu. Chc, aby istnia. Utrzymywanie tego strachu delikatnie na w adze, nie kadzenie na wszelako zbytniego nacisku, to sztuka, ktr stale uprawiaj. Ale gdy rwnowaga jest zagroona, wwczas wystpuje na jaw ich brutalno. Wtedy uywaj grb , e wzbudz strach na nowo. Gdy zawodzi groba, wwczas daj si sysze skargi na antysem . Dziwna rzecz: ydzi nie widz, e najwstrtniejsz form antysemityzmu jest wanie ten str ktry pragn utrzymywa w stosunku do siebie wrd swych ssiadw. Ten strach to `semitop " w swej najgorszej postaci. Wzbudza strach! Czego bardziej obawia si czowiek normal ny? I c moe sprawi wiksz rozkosz rasie niszej? Ot, gdyby spoeczestwo wyzbyo si tego strachu, uczynioby wielki krok naprzd. ydzi n ej napadaj na ten proces wyzwolenia. To wanie nazywaj antysemityzmem. Nie jest to wc ale antysemityzm: jest to jedyny sposb zapobieenia antysemityzmowi. Proces ten zawiera kilka stadiw. Naley wykaza rozmiary potgi ydowskiej. Napotyka to n a silny opr ze strony ydw, jakkolwiek nie mog oni przytoczy adnego przekonywujcego d du przeciwnego. Nastpnie naley wytumaczy istnienie tej potgi. Wytumaczy j mona jedynie przez ydow lbo przez wiadome wykonanie programu, ktry ma na celu osignicie tej wadzy. Wyjaniwszy metod, zmniejszymy niebezpieczestwo. yd nie jest nadczowiekiem. Jest zdolny, jest wy trway, jego pogld filozoficzny na sprawy materialne pozwala mu uczyni wiele rzeczy, przed ktrymi cofnby si kto inny, ale przy jednakowych warunkach nie jest on nadczowi kiem. Yankes przewysza go niejednokrotnie, ale posiada zarazem wrodzon skonno do zach owywania przepisw gry. Gdy si spoeczestwo dowie, jakimi sposobami ydzi dochodz do pot , gdy si na przykad dowie, w jaki sposb zagarnli oni wadz polityczn w Stanach Zjedno nych, wwczas znajomo tych metod zedrze ca aureol z ich potgi i okae si, e jest to ej mierze rzecz bardzo plugawa. Artykuy niniejsze usiuj postpowa po tej drodze. Miejmy nadziej, e zarwno ydzi jak i oceni nasze w tym wzgldzie usiowania. W obecnym artykule opisalimy na podstawie powagi protokow, jeden ze sposobw dochodze nia do wadzy. Czy wyej przedstawiona metoda zasuguje na uwag, czy te nie, zaley to ca wicie od tego, czy moemy jej istnienie stwierdzi obecnie w yciu aktualnym. Moemy to stwierdzi. Teoria i praktyka s ze sob zgodne. Istnieje pomidzy nimi doskonaa rwnoleg a yda byoby oczywicie lepiej, gdyby nie mona byo natrafi na aden lad o nim ani w pr ie pisanym, ani w wykonywanym praktycznie. Ale niestety lad ten tu i tam znajduje my, jest wic z jego strony nielogiczne, jeli komukolwiek, prcz siebie samego, przyp isuje z tego powodu win. Zasypywanie obelgami czowieka, ktry ujawnia fakty, nie prz eczy jeszcze tym faktom. Przyznajemy, e ydzi s zdolni, ale nie tak zdolni, by potra fili ukry swoje dziaanie. Tkwi w nich jaki pierwiastek saboci, ktry w rezultacie ujaw ia kad ich sprawk. A przecie nawet i ujawnienie sprawy niewiele by znaczyo, gdyby rze cz ujawniona nie bya z. Ale na tym wanie polega sabo ydowskiego programu, e jest ziwy. ydzi nie osignli nigdy takiego stopnia powodzenia, by wiat nie mg go ukrci. O e wiat przyj wanie t taktyk ukrcania, a jeli s jeszcze prorocy w narodzie ydowsk prowadzi lud swj na inn drog. Skutkiem i owocem ujawnienia programu wiatowego bdzie usunicie z duszy narodw, pord k ych yj ydzi, pierwiastka strachu przed nimi. W wiecie zupenie zorganizowanych suwerennoci terytorialnych, ma on (yd) dwie twierdze obronne: albo musi obali gmach caego narodowociowego systemu pastwowego, albo te mus i stworzy swoj wasn suwerenno terytorialn... W Europie wschodniej bolszewizm i syjonizm rozwijaj si, niejako rwnorzdnie... nie dl atego, by ydowi miao zalee na pozytywnej stronie filozofii radykalnej, nie dlatego, by chcia on sta si uczestnikiem nacjonalizmu gojw, lub demokracji gojw, lecz dlatego, e kady istniejcy system nieydowski jest zawsze dla niego wstrtny".

 Rozdzia XIX Pitno wszechydowskie na czerwonej Rosji Przerwiemy na czas pewien nasze komentarze do protokow, aby rozproszy raz na zawsze fasze, rozpowszechniane dla uytku gojw. Aeby dowiedzie si, co myl ydzi w Stanach Zjednoczonych lub w jakimkolwiek innym kraju nie czytajcie tego, co pisz dla gojw; przeczytajcie ich odezwy do wasnego narodu. W takich kwestiach, jak na przykad: czy yd uwaa si za przeznaczonego do rzdzenia wiat m, czy uwaa, e naley do narodu i plemienia odrbnego od wszystkich innych narodw i ple mion, czy uwaa wiat gojw za uprawnione pole do eksploatacji na zasadach niszej moral noci ni to mu jest dozwolone w stosunku do wasnego narodu, czy zna i podziela zasad y protokow, w takich kwestiach jedyn wiarygodn odpowied znajdziemy w tym, co mwi ydw, nie za w tym, co mwi nieydom. Najbardziej znane nazwiska ydowskie, pojawiajce si najczciej w naszej prasie, nie nal e wcale do rzecznikw judaizmu, ale do nielicznych wybranych jednostek, reprezentujcy ch Wydzia Propagandy wrd gojw. Propaganda ta wystpuje niekiedy w postaci ofiar na ch ijaskie instytucje dobroczynne, niekiedy w formie liberalnych opinii w kwestiach re ligijnych, spoecznych i politycznych. W jakiejkolwiek przejawia si ona postaci, bdci e pewni, e istotna dziaalno hierarchii ydowskiej ukrywa si pod paszczykiem tego, co i nieydowskiemu spoeczestwu dostrzega i pochwala. Nie wypowiadamy w artykuach niniejszych ani jednego zdania, ktre by nie byo jak najc ilej i najzupeniej dowiedzione i potwierdzone przez owiadczenia przywdcw ydowskich. J st to jeden z szczeglnych rysw caego mnstwa napaci ydowskich, wywoanych tymi artyku Napadaj oni bowiem na to, przy czym sami obstaj, a jedynym powodem atakw z ich stro ny musi by silne przewiadczenie, e dochodzenia nasze dotary do rzeczy, ktre trzymali w tajemnicy przed caym wiatem. Najuporczywsze zaprzeczenia wywoao nasze owiadczenie, e bolszewizm wszdzie, w Rosji, czy te w Stanach Zjednoczonych, jest ruchem ydowskim. W tych zaprzeczeniach znajdu jemy moe najjaskrawszy przykad dwulicowoci, o ktrej wspomnielimy wyej. Mwic do goj zaprzeczaj, by bolszewizm mia charakter ydowski. Lecz w zaufaniu i w tajemnicy komu nikatw ydowskich, ukryte pod oson argonu, w ydowskiej prasie nacjonalistycznej, znajd jemy dumne stwierdzenie, wobec wasnego narodu, e bolszewizm jest ydowski! Propaganda ydowska czepia si dwch somek w strasznej histori mordw, demoralizacji, rab unku, przymusowego godu i ohydy, ktre czyni pooenie w Rosji niemoliwym do opisania i eszcze bardziej niemoliwym do zrozumienia. Jedn z tych somek jest to, e Kiereski, czowiek, ktry przygotowa grunt dla bolszewizm nie jest ydem. Doprawdy, jednym z najsilniejszych dowodw ydowskiego charakteru bols zewizmu jest wanie to, e prasa ydowska podnosi z takim naciskiem fakt, i przynajmniej dwaj ludzie spord rewolucyjnych znakomitoci s rzekomo nieydami. Moe jest to bardzo o rutne, e nie chcemy przyzna si newet do dwch spord setek ludzi, ale nie zmieni to nar dowoci Kiereskiego. Nazwisko jego jest Adler. Ojciec jego by ydem, i matka ydwk. A ojciec, umar, a matka wysza za m za Rosjanina, nazwiskiem Kiereski, ktre to nazwisko przyj syn z pierwszego maestwa. Wrd radykaw, ktrzy zwracali si do niego, jako do wrd tych, co go wysunli, aby wbi pierwszy gwd w krzy, na ktrym miano ukrzyowa Ro ktrzy wraz z nim walczyli, nikt nie wtpi o jego pochodzeniu. Dobrze, ale Lenin" powiadaj nasi ydowscy publicyci. Lenin, gowa, mzg caego ruchu, nie jest ydem! Lenin jest gojem! Moe by, ale dlaczego dzieci jego mwi argonem? Dlaczego jego odezwy ukazuj si w argo Dlaczego znis chrzecijask niedziel i ustanowi prawnie ydowski szabas sobotni? Mona to tumaczy tym, e oeni si z ydwk. Jest to fakt. Ale mona to wytumaczy tak sam jest ydem. Z pewnoci nie jest rosyjskim szlachcicem, za jakiego si podaje. Okazao si, e jest to kamstwo. Jego ojciec by niemieckim ydem pod nazwiskiem Blanket czy Bla nche, i kiedy przyjecha do Rosji zmieni na Uljanow. A wic Lenin jest te ydem! Nikt nie podawa nigdy w wtpliwo narodowoci Trockiego. Nazywa si on Braunstein. Niedaw o owiadczono gojom, e Trocki mia powiedzie, i w kwestii religii jest adnym. By moe. dnak musi czym by, gdy inaczej, czemu rosyjskie witynie chrzecijaskie zamieniono na jnie, rzenie i sale taneczne, gdy synagogi ydowskie pozostay nietknite? I czemu duch owiestwo chrzecijaskie jest skazywane na roboty przymusowe, gdy rabini ydowscy korzy

staj ze swych klerykalnych przywilejw? Trocki moe by adnym w stosunku do religii, ale pomimo to jest ydem. Nie jest to wcale upr gojw, by go pomimo wszystko uwaa za yda; ami ydzi twierdz, e jest on ydem. W nastpnej dyskusji na temat religia czy plemi?" w my, e nawet bez religii Trocki jest ydem i jest przez wszystkie ydowskie powagi za y da uwaany. Musimy przeprosi naszych czytelnikw za powtarzanie dobrze znanych faktw. A jednak t ak wiele jeszcze jest nawet teraz osb nieuwiadomionych co do prawdziwego znaczenia bolszewizmu, e naraajc si na zarzut monotonii, przytoczymy kilka najjaskrawszych fa ktw. Celem naszym jest nie tylko wytumaczenie tego, co si dzieje w Rosji, lecz rzuc enie dla przestrogi wiata na stosunki, panujce w Stanach Zjednoczonych. Rzd bolszewicki w kocu lata, to jest w chwili, gdy otrzymalimy ostatnie z Rosji wia domoci, przesane kontraband do pewnych wadz, dowodzi, e ydzi opanowali tam zupenie s acj. A rzd ten zmieni si bardzo nieznacznie od chwili swego powstania. Podajemy niec o szczegw, aby pokaza zachodzcy w nim stosunek. Nie naley przypuszcza, e nieydowsc wie rzdu s Rosjanami. Rosjanie nie maj dzi prawie wcale gosu w sprawach dotyczcych ich wasnego kraju. Tak z wana dyktatura proletariatu", w ktrej proletariat nie ma adnego gosu, jest rosyjsk je dynie chyba dlatego, e jest ustanowiona w Rosji. Nie jest rosyjsk ani ze wzgldu na swoje pochodzenie, ani na swj skad. Jest to wprowadzenie w ycie programu midzynarodo wego przez mniejszo w danym kraju, a prba generalna tego przedstawienia odbya si w Ro sji. Tablica wykazujca opanowanie Rosji przez ydw Oglna Liczba Procent liczba czonkw ydw czonkw ydw Rada komisarzy ludowych 22 17 77.2% Komisariat wojny 43 33 76.7% Kom/spr/zagranicznych 16 13 81.2% Komisariat finansw 30 24 80.0% Kom/sprawiedliwoci 21 20 95.2% Komisariat owiecenia publicznego53 42 79.2% Komisariat opieki spoecznej 6 6 100.0% Komisariat pracy 8 7 87.5% Delegaci bolszewickiego Czerwonego Krzya w Berlinie, Wiedniu, War-szawie, Bukares zcie, Kopenhadze: 8 8 Komisarze prowincjonalni 23 21 91.3% Dziennikarze 41 41 100% S to wymowne cyfry. Czytelnik zauway, e odsetek ydw jest zawsze wysoki, przy czym nig dy nie spada poniej 76 procent. (Ciekawe, e najniszy odsetek ydw znajdujemy w komisar iacie wojny). Ale w komisariatach, majcych cis styczno z narodem, a take w komitetac efensywy i propagandy ydzi zajmuj literalnie wszystkie miejsca. Przypomnijmy sobie , co mwi protokoy o opanowaniu prasy. Przypomnijmy sobie, co mwi o tym baron Montefio re, a potem spjrzmy na liczb dziennikarzy rzdowych. Komitet ten skada si z 41 ludzi, i wszyscy (41) s ydami. Propagand bolszewick powierzono wycznie pirom ydowskim. A nastpnie tak zwani delegaci Czerwonego Krzya", ktrzy s tylko delegatami czerwonej r ewolucji w wymienionych miastach: na ogln liczb omiu jest omiu ydw. Komisariat opieki spoecznej, od ktrego decyzji zaley ycie i przywileje dziesitkw tysi , skada si z szeciu czonkw, szeciu ydw. I tak dalej przez ca list od pocztku Z 53 czonkw komisariatu owiecenia publicznego zapisano 11 jako nieydw. Ale jacy to s ieydzi, tego nie stwierdzono. Mog to by tacy nieydzi, jak Lenin, ktrego dzieci mwi em, jako jzykiem ojczystym. Kimkolwiek oni s, pewne wiato na ich stanowisko rzuca fa kt, e bolszewicy przejli niezwocznie wszystkie szkoy hebrajskie i e nakazali w nich n auczanie staroytnego jzyka hebrajskiego. Staroytny jzyk hebrajski jest drog wiodc do gbokich tajemnic programu wiatowego. A c z dziemi nieydowskimi? ... A c?, mwi nam ci uprzejmi ydowscy wychowawcy, ia pciowego. Omieciemy pajczyn z ich umysw. Niech si dowiedz prawdy!" I rzeczywici

ch tego, a wyniki s zbyt smutne, aby o nich pisa. Prawda, e mogli zgin niewinni ydzi chwili, gdy Wgry strzsay z siebie czerwony bolszewizm Beli Kuna (czyli Cohena). ydz i mog nazywa biaym terrorem" okres, ktry nastpi po tym, gdy im si nie powiodo powt zech tragedii rosyjskiej. Ale jest mnstwo dowodw na to, e nic nie ma tak skuteczneg o wpywu na wywoanie rozlewu krwi i biaego terroru", jak zranione dusze rodzicw, ktryc dzieci wcignito przemoc w bagno plugastwa przez krtki czas, odkd ydowscy bolszewicy rzejli szkoy. ydzi amerykascy nie lubi o tym sucha. Przynosioby im to zaszczyt, gdyby nie podejmowa i niezwocznie obrony ludzi, ktrzy si tego dopuszczaj. Jest rzecz znan, e czysto ch nie ma dla prawowiernego yda takiej wartoci, jak czysto jego wasnego narodu, ale mio by nam byo upewni si, e wszyscy ydzi potpiaj to, co uczyniono w Rosji i na Wgrzech edzinie wychowania. Jednake, poniewa wikszo wpyww, ktre demoralizuj obecnie modzi w Ameryce, pynie ze rde ydowskich, i zwaywszy, e, jak stwierdzaj protokoy, jedn z lki jest psu modzie gojw", pragnlibymy usysze od ydw co wicej ni gniewne zapr estii. Nie podnosimy protestu przeciwko tak zwanemu ekonomicznemu eksperymentowi w Rosj i, ani przeciwko mrzonkom, ktre wywoay w nastpstwie smutne rozczarowanie narodu. Nie . Protestujemy najgorcej przeciwko ohydnej niemoralnoci, przeciwko plugawemu zbydlc eniu, ktre tam panuje. Nie poruszamy ju nawet niesychanych okruciestw, jakich si tam dopuszczono, poprzestajc w danym razie na wyjanieniu, jakie si ukazao w prasie ydowsk iej, e jest moliwym, i ydzi w Rosji pozwolili sobie na niewiadomy odwet za stulecia c erpie". Ale" zapyta moe czytelnik, skd moemy wiedzie, e to wszystko prawda? Z uwagi na to, e mwimy o Rosji nie ze wzgldu na zainteresowanie, jakie budzi moe poo e w Rosji, ale dla wykazania midzynarodowego charakteru ludzi, ktrzy s odpowiedzial ni za t sytuacj i dla zdemaskowania ich, ku przestrodze i obronie Stanw Zjednoczony ch, wskaemy dowody. Przede wszystkim, moemy przytoczy dowody, wydobyte na jaw przez Stany Zjednoczone i wydrukowane w raporcie Komitetu rzdowego. Nie kadziemy na nie wikszego nacisku, g dy wolimy powoywa si w artykuach niniejszych na wiadectwa ydowskie, ni na wiadectw Zatrzymamy si nad nimi tylko po to, aby wykaza charakter tego wiadectwa, wydanego p rzez nasz wasny rzd. Dr. George A. Simons, duchowny w jednej z amerykaskich kongregacji w Piotrogrodzi e podczas wybuchu terroru bolszewickiego, by wiadkiem tego, co si tam dziao. Cytujem y urywki z jego raportu: W lad za Trockim (Bronsteinem), przybyy tu setki agitatorw, pochodzcych z niszej East Side, Wschodniej Strony New Yorku... Od samego pocztku niektrzy z nas byli uderzen i obecnoci obcego ydowskiego elementu w tym ruchu, a wkrtce stao si widocznym, e wi i poowa agitatorw w tym tak zwanym ruchu bolszewickim, byli to ydzi. Senator Nelson: Hebrajczycy?" Dr. Simons: Hebrajczycy, ydzi apostaci. Nie chc nic mwi przeciwko ydom. Nie mam sym ii dla ruchu antysemickiego, nigdy jej nie miaem i, jak przypuszczam, nigdy mie ni e bd... Ale mam gbokie przekonanie, e cay ten ruch jest ydowski i e podstawy jego z bymy we Wschodniej Stronie Nowego Yorku". Senator Nelson: Trocki przyby tam z Nowego Yorku w lecie, nieprawda? Dr. Simons: Tak jest. W grudniu roku 1918... pod przewodnictwem czowieka, z Nastpnie dr. Simons powiedzia: nanego jako Apfelbaum... na ogln liczb 388 czonkw okazao si, e byo tylko 16 rodowi sjan, a reszta ydzi, za wyjtkiem jednego tylko czowieka, Murzyna z Ameryki, ktry prz edstawia si jako profesor Gordon... a z liczby 265 czonkw rzdu komuny pnocnej, zasiad jcych w dawnym Smolnym Instytucie, przybyo z niszej Wschodniej Strony Nowego Yorku 265... Mog jeszcze wspomnie o tym, e gdy bolszewicy doszli do wadzy, ukazao si niezwocznie m Piotrogrodzie mnstwo ydowskich proklamacji, wielkich afiszw, wszystko to w argonie . Stao si od razu widocznym, e ma to by jeden z gwnych jzykw w Rosji; a prawdziwi R ie, oczywicie, nie odnosili si do tego bardzo yczliwie. William Chapin Huntington, ktry by attache handlowym ambasady Stanw Zjednoczonych w Piotrogrodzie, zawiadcza: Przywdcami tego ruchu, mog miao powiedzie, s w trzech czwartych mniej wicej ydzi ... Bolszewicy s midzynarodowcami, i nie obchodziy ich wcale specjalnie narodowe id

eay Rosji". W Rosji wszyscy doskonale wiedz, e trzy czwarte przywdcw bolszewickich to ydzi... B aru, niewielu, lecz byo paru rodowitych Rosjan; a przez rodowitych Rosjan rozumie m Rosjan z urodzenia, a nie ydw rosyjskich". Roger E. Simons, penomocnik handlowy z ramienia Departamentu Handlu Stanw Zjednocz onych, skada podobne wiadectwo. To samo zeznaje wany wiadek anonimowy, ktremu komitet pozwoli nie wyjawia nazwiska. Angielska Biaa ksiga", Rosja, No. 1.: Zbir raportw o bolszewimie w Rosji, przedoon lamentowi z rozkazu Jego Krlewskiej Moci w kwietniu 1919 roku, zawiera mnstwo takich samych wiadectw z rozmaitych rde; wszystkie pochodz od wiadkw naocznych. W bardzo powanym i cenionym czasopimie Azja" za luty marzec 1920 roku znajdujemy ar tyku, zawierajcy midzy innymi nastpujce owiadczenie: (podkrelenia nasze) We wszystkich instytucjach bolszewickich kierownikami s ydzi. Pomocnik komisarza na uczania pocztkowego, Grunberg, sabo mwi po rosyjsku. ydom powodzi si we wszystkim i o sigaj swj cel. Wiedz oni, jak rozkazywa i w jaki sposb nakazywa bezwzgldne posusze ednak wynioli i pogardliwi wzgldem kadego, kto podburza lud przeciwko nim... Obecni e panuje wrd ydw wielki zapa nacjonalistyczno-religijny. Wierz, e nadchodzi obiecany as panowania wybraca boego na ziemi. Utosamili oni judaizm z rewolucj wszechwiatow. W dz oni w szerzeniu si rewolucji wypenienie sw Pisma: Cho zniszcz wszystkie narody, ch ci rozproszyem, lecz ciebie nie zniszcz". Gdyby chodzio o wiadectwa nieydowskie, Dearborn Independent" podaje je przez rok cay. Lepsze s jednak wiadectwa ydowskie. W opinii ydowskiej byy dziwne wahania w stosunku do bolszewizmu. Pocztkowo przyjto g o z zachwytem. W pierwszych dniach panowania nowego ustroju nie czyniono adnej ta jemnicy z roli, jak w nim odgrywali ydzi. Posypay si wiece publiczne, wywiady, artyk uy specjalne, zawierajce wiele cennych pierwiastkw prawdy. Nie usiowano ukrywa nazwis k. A potem na wie o okruciestwach bolszewizmu groza pada na wiat cay. Na krtk chwil o owska zamilka. Pojawio si jedno czy dwa spazmatyczne zaprzeczenia. A nastpnie nowy w ybuch zachwytu. Zachwyt ten trwa nadal w onie samego judaizmu, ale opinia ydowska zwraca si do gojw inn stron, z wypisanym na obliczu smutnym sowem: przeladowanie". Doylimy takich oto czasw, e gdy mwi o bolszewimie znaczy przeladowa ydow... W czasopimie American Hebrew z dnia 10 wrzenia 1920 roku ukaza si artyku, ktry nie przyznaje i tumaczy rol, jak ydzi odgrywaj w obecnych niepokojach i zaburzeniach, al e nawet usprawiedliwia j, i usprawiedliwia, rzecz ciekawa przez... Kazanie na grze . Autor pisze, e ydzi rozwinli zorganizowany kapitalizm wraz z jego rodkiem pomocniczym , systemem bankowymn. Jest to bardzo pocieszajce wobec licznych ydowskich zaprzecze tego faktu ekonomiczn ego. Ta zdobycz (przewrt bolszewicki w Rosji), ktra bdzie zapisana na kartach historii ja ko najdoniolejszy rezultat wojny wiatowej, zostaa osignita w znacznej mierze przez yd wsk myl, ydowskie pragnienie przebudowy. To szybkie wypynicie rewolucji rosyjskiej z fazy burzenia i wejcie w stadium budowan ia jest widomym wyrazem konstrukcyjnego geniuszu ydowskiego niezadowolenia". (Naleaoby dowie, e ta faza budowania ju si rozpocza. Samo goosowne twierdzenie j pagand. Jednakowo w protokoach zawiera si program przebudowy. Nie doszlimy jeszcze do tego punktu w naszych komentarzach, ale jest on nakrelony wyranie w protokoach. Na ley zburzy spoeczestwo gojw a nastpnie przebudowa je wedug naszych planw). A teraz czytajcie uwanie: To, do jakiego dokonania ydowski idealizm i ydowskie niezadowolenie przyczyniy si tak wydatnie w Rosji, te same zalety historyczne ydowskiego umysu i serca usiuj przepro wadzi w innych krajach. Przeczytajmy raz jeszcze. To, do jakiego dokonania ydowski idealizm i ydowskie niez adowolenie przyczyniy si tak wydatnie w Rosji"... Co to waciwie byo? I waciwie w jak posb przyczynio si to tak wydatnie?" I dlaczego ydowski idealizm" i ydowskie niezad nie wystpuj zawsze rwnorzdnie? Zrozumiecie to, gdy przeczytacie protokoy. Idealizm y ski to zburzenie spoeczestwa gojw i zaoenie spoeczestwa ydowskiego. Czy nie sta sji? Proklamacje ydowskie na murach domw, wicenie soboty zamiast niedzieli, uszanowa nie rabinw i skazanie duchowiestwa chrzecijaskiego na roboty przymusowe! A do tego w

szystkiego przyczyniy si wydatnie" mordy, rabunki, kradziee i gd. Nasz autor jest szczerszy ni przypuszcza. T wsprzdno ydowskiego idealizmu i niezado ia nazywa historycznymi zaletami umysu ydowskiego". Dearborn Independent" jest mu ba rdzo zobowizany za tak wyrane potwierdzenie tego, co pisa przed niedawnym czasem. Ale i to nawet jeszcze nie wszystko. Te same historyczne zalety ydowskiego umysu", ktre przyczyniy si tak wydatnie w Rosji do czerwonego terroru, istniejcego tam dotych zas, usiuj, jak twierdzi autor, przeprowadzi to samo w innych krajach. Mwi najwyrani przeprowadzi to w innych krajach". Ale my wiedzielimy o tym. Tylko, gdy twierdzili to nieydzi, obrzucano ich najdziks zymi obelgami; obecnie za stwierdza to autor filosemicki w naczelnym organie ydows kim. A mwi to w sposb usprawiedliwiajcy, apologiczny: Byo naturalnym, e... niezadowolenie w innych czciach wiata mogo znale wyraz w prze u skutkw i celw". Jakie niezadowolenie? ydowskie niezadowolenie, naturalnie. Niezadowolenie z czego ? Z wszelkiej formy rzdw gojw. I w czym znalazo ono wyraz? W przecenianiu skutkw i ce ". Jakie to byy skutki i cele? Przeniesienie rewolucji bolszewickiej do Stanw Zjedn oczonych. Nie, oni wcale nie przecenili swych celw; ocenili je dakadnie, lecz tylko wybrali nieodpowiedni kraj do ich przeprowadzenia. Mamy dzi w Ameryce bolszewikw rosyjskich, obnoszcych po ulicach Nowego Yorku zote pa pieronice, skradzione w rodzinach rosyjskich, oraz klejnoty rodzinne, piercienie i obrczki, zrabowane rosyjskim kobietom. Bolszewizm nie wybieg u nas jeszcze poza idee, wyhodowane w mzgu zodziei i zastawni kw. Ten handel skradzion wasnoci doprowadzi niebawem jego zwolennikw do wrt wizieni ele, wiele czasu upynie jeszcze zanim Ameryka usucha rozkazw ydowskich i zanim kobie ty amerykaskie oddadz swe klejnoty przedstawicielom narodu wybranego"... Naley zwrci uwag na to, e powysze owiadczenie ukazao si bardzo niedawno. Znamienny wyznaniu jest, e ydowskie niezadowolenie usiuje przeprowadzi w innych krajach to, do jakiego `dakonania przyczynio si tak wydatnie w Rosji". I przy tej zgodnoci pomidzy ydami amerykaskimi, bolszewizmem rosyjskim i protokoami, s jeszcze ydowscy publicyci, ktrzy maj czelno twierdzi, e tylko szalecy mog dost midzy tymi rzeczami. Tylko lepi mog go nie dejrze. Ale jest to zwizek podrzdny. Artyk niniejsze nie opieraj si na czym tak przypadkowym, jak ta noworoczna ydowska apolog ia bolszewizmu w wielkim hebrajskim tygodniku amerykaskim. Z chaosu ekonomicznego niezadowolenie ydw wyonio zorganizowany kapitalizm wraz z jeg rodkiem pomocniczym, systemem bankowym... Ta zdobycz (przewrt bolszewicki w Rosji), ktra bdzie zapisana na kartach historii ja ko najdoniolejszy rezultat wojny wiatowej, zostaa osignita w znacznej mierze przez yd wsk myl, ydowskie niezadowolenie, ydowskie pragnienie przebudowy..." To, do jakiego wykonania ydowski idealizm i ydowskie niezadowolenie przyczyniy si tak wydatnie w Rosji, te same zalety historyczne ydowskiego umysu i serca usiuj przepro wadzi w innych krajach... Czy Ameryka, podobnie jak Rosja carw, obciy ydw gorzkim zarzutem, e s oni burzyciel czy uczyni z nich w ten sposb nieprzejednanych wrogw? Czy te Ameryka skorzysta z geniuszu ydowskiego tak jak korzysta ze specjalnych zdol noci wszystkich innych plemion?..." Niech na to pytanie odpowie nard amerykaski@. Z artykuu w The American Hebrew" 10-go wrzenia 1920 roku. Rozdzia XX Gosy ydowskie w obronie bolszewizmu Nard amerykaski odpowie na to pytanie, a odpowied ta bdzie przeciwko burzycielskiemu geniuszowi niezadowolonych ydow. Wiadomo dobrze, e to, do jakiego dokonania ydowski idealizm i ydowskie niezadowoleni e przyczyniy si tak wydatnie w Rosji" ma by przeprowadzone rwnie w Stanach Zjednoczon

ych. Czemu autor artykuu w American Hebrew" nie powiedzia od razu w Stanach Zjednocz onych" zamiast te same zalety historyczne ydowskiego serca i umysu usiuj przeprowadzi w innych krajach?" ydowski idealizm i ydowskie niezadowolenie nie zwracaj si przeciwko kapitaowi. Kapit daje im usugi. Jedynym ustrojem pastwowym, przeciwko ktremu zwraca si wysiek ydowski, jest ustrj pastwowy gojw; a jedynym kapitaem, ktry zwalcza, jest kapita nieydowski. Lord Eustace Percy, ktry, jak mona wnosi z penych i zaopatrzonych w pochlebne koment arze cytat jego sw w prasie ydowskiej, posiada sankcj ydowskich mylicieli, rozstrzyga punkt pierwszy. Omawiajc skonno ydw do ruchw rewolucyjnych, powiada: W Europie wschodniej bolszewizm i syjonizm wystpuj czsto, jak si zdaje, wsprzdnie. nie wpyw ydowski urobi myl republikask i socjalistyczn przez cig caego dziewitnas u a do rewolucji modotureckiej w Konstantynopolu przed dziesiciu niespena laty, nie dlatego, by ydom miao zalee na pozytywnej stronie filozofii radykalnej, nie dlatego, by pragnli oni sta si uczestnikami nieydowskiego nacjonalizmu lub nieydowskiej demok racji, lecz dlatego, e kady istniejcy nieydowski system rzdowy jest dla nich wstrtny Ta analiza jest bezwzgldnie prawdziwa. W Rosji pretekstem by car; w Niemczech kajz er; w Anglii sprawa irlandzka; w licznych rewolucjach poudniowoamerykaskich, gdzie kierowaa zawsze rka ydowska, nie uwaano za potrzebne podawa adnego specjalnego powodu w Stanach Zjednoczonych powodem tym jest klasa kapitalistyczna; ale zawsze i wszdz ie przyczyn, na podstawie wyznania ich wasnego rzecznika, jest wstrt do wszelkich p ostaci rzdu gojw. yd wierzy, e wiat jest jego prawn wasnoci; chce on wej w posia co do (rzekomo) naley, a najszybsz do tego celu drog jest zburzenie istniejcego porz ku przez rewolucj zburzenie umoliwione przez dugotrwae i zrczne przygotowanie za po nictwem wywrotowych i rozkadowych idei. Co do drugiego punktu, kady czytelnik moe we wasnym dowiadczeniu znale potwierdzenie awartego w nim faktu. Przypomnijmy sobie kapitalistw, wystawionych na wzgard publi czn w opanowanej przez ydw prasie amerykaskiej. Kog tam znajdziemy? Czyje karykatury obaczymy w gazetach Hearsta? Czy moe Seligmana, Kahna, Warburga, Schiffa, Kuhna, L oeba & Comp. itp.? Nie. To s bankierzy ydowscy. Przeciwko tym nie wystpuje si nigdy. Nazwiska wymieniane najczciej w tej propagandzie prasowej s to nazwiska nieydowskic h kierownikw przemysowych i bankowych i tylko nieydowskich. Wiadomo powszechnie, e podczas rewolucji francuskiej, gdy tylu ludzi bogatych pon ioso straty majtkowe, ydowscy Rothschildowie nie stracili ani szelga. Wiadomo rwnie p wszechnie, e stosunki pomidzy finansistami ydowskimi a najniebezpieczniejszymi elem entami rewolucyjnymi w Stanach Zjednoczonych s tak zaye, i jest bardzo nieprawdopodo bne, by ci finansici byli w jakimkolwiek wypadku naraeni na straty. Pod pozorem pa nujcego obecnie w Rosji nieporzdku, finansici ydowscy korzystaj z pooenia, by opanow zystkie naturalne rodki strategiczne i wasno municypaln, za pomoc metod, ktre, jak s odziewaj, bd zalegalizowane przez sdy ydowskie, gdy obecny ustrj bolszewicki" ustpi fikowanemu komunizmowi". Jeszcze nie wiemy, jak si skoczy bolszewizm. Podobnie jak o wojnie wiatowej, tak i o bolszewimie nie mona powiedzie nic pewnego, dopki nie bdz e wiadomo, kto na nim skorzysta. Obecnie to korzystanie trwa w caej peni. Wrogiem je st kapita gojw. aden inny. Wszystkie bogactwa wiata w naszych rkach" oto ukryte has ego ydowskiego przewrotu. Cytata, zamieszczona na pocztku niniejszego artykuu, przedstawia stanowisko, jakie ydzi gotowi s zaj w stosunku do rewolucji rosyjskiej. Czyniono ich zawsze odpowiedz ialnymi za to, co si dziao w tym nieszczliwym kraju, lecz pocztkowo zaprzeczali. Zapr zeczali z oburzeniem, powtarzajc przy tym sw typow skarg na przeladowanie. Lecz fakt yy tak obciajce, a badania rzdowe wykryy rzeczy tak przekonywajce, e musieli przest czy. Przez pewien czas starano si odwrci uwag ogu od Rosji za pomoc niesychanie silnej p andy w sprawie ydw w Polsce. Przypuszczalnie propagand t wszczto w celu pokrycia" tu j imigracji ydw do Stanw Zjednoczonych... Moliwe, e czytelnicy nasi nie wiedz o tym, nieskoczony potok bardzo niepodanych imigrantw przybywa codziennie do Stanw Zjednoczo nych: s to dziesitki tysicy tych wanie ludzi, ktrych obecno zagraaa rzdom Europy Tak tedy propaganda na korzy ydw w Polsce i ruch imigracyjny trwaj cigle, a koo ydo w Washingtonie zapewnia rzd Stanw Zjednoczonych, e wszystko jest w porzdku (w takim porzdku, jakiego pragn ydzi), lecz sprawa sytuacji w Rosji w dalszym cigu wymaga wy janienia. A wyjanienie jest nastpujce: Powiadaj nam, e ydzi stworzyli kapitalizm. Ale kapita z

owywa si nieadnie. Obecnie wic ydowscy twrcy burz swoje dzieo. Uczynili to wanie A teraz, czy nard amerykaski bdzie tak dobry i pozwoli ydowskim dobroczycom uczyni to samo w Ameryce? Oto jest nowe wyjanienie, i, wedug typowej taktyki ydowskiej, wyjanieniu temu towarz yszy propozycja, zwrcona do Stanw Zjednoczonych i... groba! Jeeli Ameryka odrzuci t s zczegln uprzejmo ydw, wwczas uczyni sobie z nich nieprzejednanego wroga". Patrz: cy zamieszczona na czele niniejszego rozdziau. Ale ydzi nie zniszczyli kapitalizmu w Rosji. Gdy nadejdzie chwila, e Lenin i Trock i po ukonie poegnalnym wycofaj si spod ochronnego wpywu ydowskich kapitalistw midzy owych, przekonamy si, e zniszczeniu uleg jedynie kapita gojw czyli Rosjan, a rzdzi na omiast kapita ydowski. Skd o tym wiadomo? Dokumenty wydrukowane przez rzd Stanw Zjednoczonych zawieraj list nastpujcy. Zwrmy uwag na dat, na ydowskiego bankiera i na ydowskie nazwiska: Stockholm, 21 wrzenia 1917 r. Do Pana Rafaela Scholan: Drogi Towarzyszu! Dom bankowy, M. Warburg, otworzy rachunek na przedsiwzicie towarzysza Trockiego po otrzymaniu telegramu od prezesa Rhein-Westphalian Syndicate". Adwokat, prawdopodo bnie p. Kestroff, otrzyma amunicj i zorganizowa jej transport wraz z pienidzmi..., k tremu suma, dana przez towarzysza Trockiego ma by dorczona. Braterskie pozdrowienia! Furstenberg. Na dugi czas przedtem pewien ydowski finansista amerykaski dostarczy pienidzy, za ktr prowadzono propagand rewolucyjn wrd tysicy rosyjskich jecw wojennych w obozach japo h. Powiadaj niekiedy, dla wytumaczenia ruchu bolszewickiego, e by on finansowany z Niem iec, co w dalszym cigu wyzyskiwano w celu propagandy wojennej. Prawd jest, e cz tych ienidzy dostarczyy Stany Zjednoczone. Cakowita za prawda polega na tym, e finansjerze ydowskiej caego wiata zaleao na bolszewimie, jako na fundacji wszechydowskiej. Przez cay okres wojny wiatowy program ydowski wystpowa pod t lub inn nazw, przy c anci oskarali Niemcw, Niemcy aliantw, a oba narody nie wiedziay, kto jest waciwym w wajc. Pewien urzdnik francuski stwierdzi, e jeden tylko bankier ydowski dostarczy dwa milio ny. Gdy Trocki mia opuci Stany Zjednoczone dla dakonania wyznaczonego mu zadania, zwoln iono go z wizienia w Halifaxie na danie Stanw Zjednoczonych. Po zwaeniu wszystkich faktw dochodzimy do nieuniknionego wniosku, e rewolucja bolsz ewicka bya starannie wyhodowana przez midzynarodow finansjer ydowsk. atwo tedy poj, dlaczego te same siy staraj si wprowadzi bolszewizm w Stanach Zjednoc ych. Prawdziwa walka w naszym kraju rozgrywa si nie pomidzy prac a kapitaem, lecz po midzy kapitaem gojw a kapitaem ydowskim, przy czym przywdcy wszystkich lewicowych par ii stoj po stronie kapitaw ydowskich. Przypomnijmy sobie znowu, jakich kapitalistw ci przywdcy najbardziej atakuj. Nie zn ajdziemy wrd nich ani jednego ydowskiego nazwiska. Gwnym wszake celem naszych ostatnich artykuw jest przytoczenie wiadectwa ydowskiego, wodzcego ydowskiego charakteru bolszewizmu. Czasopismo ydowskie, `The Chronicle" w Londynie, pisao w roku 1919: Jest co w fakcie samego bolszewizmu, w fakcie, e jest tak wielu ydw bolszewikw, w fak ie, e ideay bolszewizmu s w tak wielu punktach zgodne z ideaami judaizmu". W tym samym pimie w roku 1920 znajdujemy sprawozdanie z przemowy, wygoszonej przez Izraela Zangwill, wybitnego pisarza ydowskiego; przemowa ta opiewaa gorco pochwa nar du, ktry wyda takiego Beaconsfielda, Readinga, Montagu, Klotza, takiego Kurta Eisn era, takiego Trockiego". P. Zangwill w porywie semickiego zapau, ogarn jednym wsplny m uciskiem ydw, nalecych do wgierskiego i rosyjskiego rzdu bolszewickiego. Co to za ? S to wszystko ydzi i przynosz jednakowy zaszczyt i poytek swemu narodowi".

Rabin J. L. Magnes, w przemowie wygoszonej w Nowym Yorku, wyrazi si wedug odnonego sp rawozdania: Gdy yd odda swoj myl, swoje powicenie, sprawie robotnikw i wydziedziczonych tego wi jego radykalne usposobienie sprawia, i dociera on a do rda rzeczy i staje si w Niemcz ch Marksem i Lasallem, Haasem i Edwardem Bernsteinem; w Austrii staje si takim Wi ktorem Adlerem i Fryderykiem Adlerem; w Rosji Trockim. Wyobramy sobie na chwil obe cne pooenie w Rosji i w Niemczech. Rewolucja wyzwolia siy twrcze, i patrzcie, jak lic zny zastp ydw znalaz si niezwocznie do rozporzdzenia. Wrd socjal-rewolucjonistw, kw i bolszewikw, wrd socjalistw wikszoci i mniejszoci, jakiekolwiek s ich nazwy, najdziemy ydw pomidzy najbardziej zaufanymi przywdcami, pomidzy rutynowanymi pracowni kami tych wszystkich partii rewolucyjnych". Patrzcie", powiada rabin, jak liczny zastp ydw znalazl si niezwocznie do rozporzd Naley patrze na co on wskazuje. Stany Zjednoczone posiadaj w swych stowarzyszeniac h rewolucyjnych tylu ydw, ile ich byo w Rosji. I tu i tam s oni niezwocznie do rozpo enia". Bernard Lazare, pisarz ydowski, ktry wyda dzieo o antysemitymie, mwi: Tote yd bierze udzia w rewolucjach i uczestniczy w nich o tyle, o ile jest ydem, a ra czej waciwie, o tyle, o ile ydem pozosta. Mwi on take: Duch ydowski jest duchem z natury rewolucyjnym, i wiadomie czy niewiadom e, yd jest zawsze rewolucjonist". Nigdzie chyba, za wyjtkiem Stanw Zjednoczonych nie spotkayby si te fakty z zaprzecze niami, ktre by a wymagay dowodw na ich poparcie. We wszystkich bowiem innych krajach , s to rzeczy znane. U nas panowa taki strach przed uyciem sowa yd" i poruszeniem cze okolwiek, co si do ydw odnosi, e nie wiedzielimy o faktach najzwyklejszych, ktrych mo libymy si dowiedzie z powierzchownej choby znajomoci tego, co pisz sami ydzi. Byo c icznego niemal w tym, e Amerykanie zapeniali sale odczytowe, suchajc prelekcji o pooe iu w Rosji, i e wychodzili z sali odczytowej przeraeni i oburzeni tym, i sytuacja w Rosji jest tak mao rosyjska, dlatego tylko, e nie byo prelegenta, ktry by uwaa za ityczne wspomnie o ydach" w Stanach Zjednoczonych. ydzi potrafili bowiem opanowa i t nie placwk. Nie tylko ydowskie rda literackie uznaj skonno ydw do rewolucji w ogle i ich odp a rewolucj rosyjsk w szczeglnoci, wiadomo ta bowiem istnieje i w niszych warstwach u ydowskiego. yd, biorcy udzia w rewolucji, uwiadamia sobie, e w pewien sposb posuwa przd spraw Izraela. Moe on by zym ydem" wedug opinii synagogi, ale jest do dobrym o, by chcie uczyni wszystko, co moe si przyczyni do wzmoenia chway Izraela. Rasa jes ilniejsza w ydostwie od religii. Czasopismo rosyjskie Do Moskwy" pisao we wrzeniu 1919 roku: Nie naley zapomina, e nard ydowski, ktry od wiekw by ciemiony przez krlw i car ym proletariatem, prawdziwym internacjonaem, ktry nie ma ojczyzny". P. Cohan, w gazecie Communist" w kwietniu roku 1919 pisa: Mona powiedzie bez przesady, e wielka rosyjska rewolucja socjalna zostaa rzeczywicie okonana rkami ydw. Czy ciemne, ciemione masy rosyjskich robotnikw i chopw zdoayb ci z siebie jarzmo buruazji? Nie, ydzi to wanie prowadzili proletariat rosyjski do ju trzenki internacjonau, i nie tylko poprowadzili go, lecz prowadz nadal spraw sowietw , ktra spoczywa w ich pewnych rkach. Moemy by spokojni, dopki naczelne dowdztwo czerw nej armii spoczywa w rkach towarzysza Lwa Trockiego. Prawda, e w szeregach czerwon ej armii nie ma ydw, jeli idzie o onierzy, lecz w komitetach i organizacjach sowiecki ch, jako komisarze, ydzi wiod dzielnie do zwycistwa masy proletariatu rosyjskiego. Nie bez racji podczas wyborw do wszystkich instytucji sowieckich ydzi przechodz olb rzymi wikszoci gosw... Symbol ydostwa, ktre od wiekw walczyo przeciwko kapitalizm i rwnie symbolem rosyjskiego proletariatu, co jest widoczne nawet w przyjciu za godo czerwonej picioramiennej gwiazdy bdcej, jak wiadomo, symbolem syjonizmu i ydostwa. T en znak zwiastuje zwycistwo, ten znak zwiastuje mier pasoytw buruazji... zy ydowski iekn z nich krwawym potem". To wyznanie, a raczej ta przechwaka, zasuguje na uwag ze wzgldu na swoj jasno. ydzi, jak powiada p. Cohan, rzdz masami rosyjskimi, masami, ktre nie powstaway nigdy, i ktre wiedz tylko, e mniejszo, jak mniejszo za czasw cara, stoi u steru rzdu. Nie ma ydw w czerwonej armii, owiadcza nam p. Cohan, to znaczy nie ma ich w szerega ch, gdzie trzeba walczy naprawd; zgadza si to zupenie z ide protokow. Strategia prog u wiatowego polega na tym, by kaza gojom zabija gojw. W czasie rozlicznych zamieszek

socjalnych we Francji, ydzi podnosili zawsze z radoci fakt, e Francuzi zabijali si w zajemnie. W ostatniej wojnie wiatowej tylu gojw zgino z rki gojw, ilu jest razem ydw na wiec to wielkim zwycistwem Izraela. zy ydowskie wyciekn z nich krwawym potem". Ale ydzi znajduj si na stanowiskach rzdzcych i bezpiecznych, powiada p. Cohan, i ma c o do tego absolutn suszno. Dziwne jest tylko, e mia tyle uczciwoci, by to przyzna. Co do tak zwanych wyborw, podczas ktrych ydzi s wybierani jednogonie, to pod tym wzgl m bardzo pouczajc jest literatura bolszewicka. Ci, co gosowali przeciwko kandydatom ydowskim, zostali ogoszeni za wrogw rewolucji i skazani na mier. Nie trzeba wyda w wyrokw mierci, aby uzyska jednomylno wyborw. P. Cohan mwi szczeglnie ciekawe rzeczy o znaczeniu czerwonej gwiazdy, picioramienne go goda bolszewizmu. Symbol ydostwa", powiada, sta si rwnie symbolem rosyjskiego pr riatu". Gwiazda Dawida, ydowskie godo narodowe, jest gwiazd szeciopromienn, utworzon z dwch , z ktrych jeden wspiera si na podstawie, a drugi na wierzchoku. Po odrzuceniu pods taw, trjkty te upodabniaj si do symbolu masostwa, wgielnicy i cyrkla. Jak zauwaa pew obserwator ydowski, tych wanie gode jest niezwykle mao na grobach onierzy angielski ktrzy w ostatniej wojnie zdobyli Palestyn. Wikszo symbolw zwyky krzy drewniany. owiadujemy obecnie, nowi wadcy Palestyny protestuj przeciwko tym krzyom, poniewa rzu caj si one w oczy kademu, kto zwiedza nowy uniwersytet ydowski. Podobnie jak w Rosji sowieckiej i w Palestynie niewielu ydw oddao ycie za swoj spraw: byo na to do c Skoro ydzi s takimi mistrzami w sztuce symbolizmu, przeto nie bez znaczenia musi b y fakt, e gwiazda bolszewicka ma o jeden promie mniej ni gwiazda Dawida. A to dlateg o, e pozostaje jeszcze jeden punkt do wypenienia w programie wiatowym, wedug tego, c o mwi nam o nim protokoy, a mianowicie osadzenie na tronie naszego kierownika. Gdy pr zyjdzie on, Samowadca wiata, dla ktrego stworzono cay program, wwczas w gwiedzie symb licznej zajanieje promie szsty. Pi promieni gwiazdy, ktre najwidoczniej zostay ju zdobyte, to pienidz, prasa, parostw , Palestyna i proletarianizm. Szstym promieniem bdzie ksi Izraela. Trudno to powiedzie, trudno w to uwierzy, ale p. Cohan twierdzi, (a rewolucje, zwas zcza od czasu rewolucji francuskiej uzasadniaj jego twierdzenie), e ten znak zwiast uje mier pasoytw buruazji... ydowskie zy wyciekn z nich krwawym potem". Buruazja" rotokoy, jest zawsze nieydowsk. Najpospolitszym kontr-argumentem przeciwko niezachwianemu faktowi, e rewolucja ro syjska ma charakter ydowski, argumentem, ktry wobec gromadzcych si szybko pozytywnyc h wiadectw ydowskich musi niebawem zamilkn, a jest to, e ydzi w Rosji cierpi take popiera ruch, ktry skazuje na cierpienia nasz wasny nard?" oto argument, ktry ydzi suwaj w dyskusji z gojami. A jednak jest faktem, e ten ruch popieraj. Dzi, bez przerwy rzd bolszewicki otrzymuj e pienidze od ydowskich finansistw w Europie i naturalnie take od midzynarodowych ban kierw ydowskich w Ameryce. To jeden fakt. A oto fakt inny: ydzi w Rosji cierpi bez porwnania mniej, ni nam mwi ydowscy propaga zy. Dzi ju sami ydzi przyznaj, e podczas pierwszej fali najazdu bolszewickiego na Pol sk, ydzi polscy odnosili si yczliwie do najedcw i udzielali im pomocy. ydzi ameryka aczyli ten fakt w ten sposb: od chwili, gdy zapanowa w Rosji bolszewizm, pooenie ydw oprawio si tam bardzo, dlatego te ydzi polscy okazywali im yczliwo. To prawda, poo w Rosji jest dobre. I nic w tym dziwnego. Posiadaj oni Rosj. Wszystko, co si tam znajduje, do nich naley . A drugim powodem pomylnego pooenia ydw w Rosji jest to, e oni jedni tylko korzystaj z pomocy. Czy nie zwrcilicie nigdy uwagi na ten fakt znamienny? Tylko ydom w Rosji posya si ywn pienidze. Jest to naturalnie jedna z licznych postaci tego poparcia, jakiego ydzi udzielaj bolszewizmowi. Ale jeli ydzi cierpi tak, jak powiadaj propagatorzy, to c s ia musi wrd Rosjan? A jednak im nikt nie posya ywnoci ani pienidzy. W caym tym poo t wielce prawdopodobnym, e ydowski bolszewizm naoy na cay wiat podatek. W kadym raz siadamy mnstwo dowodw na to, e pooenie ydw w Rosji jest dobre. Wszystko, co si tam uje do nich naley. Drugie rdo sprzecznoci odkrywamy w sprawie nastpujcej: Jak mog kapitalici ydowscy olszewizm, skoro bolszewizm dy do obalenia kapitalizmu?"

Bolszewizm, jak powiedzielimy wyej, dy do obalenia jedynie nieydowskiego kapitalizmu. ydowscy finansici, ktrzy pozostali w Rosji, oddaj wielkie usugi bolszewikom. Przeczy tajmy ten opis, podany przez naocznego wiadka: ydem jest ten komisarz banku, bardzo elegancki, w krawacie najnowszej mody i w fantazyjnej kamizelce. ydem jest ten k omisarz okrgowy, byy makler, z podwjnym burujskim podbrdkiem. ydem rwnie ten insp odatkowy: wie on doskonale, jak przycisn buruazj. Ci ajenci ydostwa s tam do dnia dzisiejszego. Inni ajenci kr pomidzy uciekajcymi Ros ami, oddajcymi swoje majtki ydom za dugi hipoteczne. Gdy si kurtyna podniesie, przeko namy si, e wikszo nieruchomej wasnoci ziemskiej przesza w rce ydowskie drog najz n. Oto jedna odpowied na pytanie, czemu kapitalici ydowscy popieraj bolszewizm. Czerw na rewolucja jest jednym z najwaniejszych wypadkw spekulacyjnych w dziejach ludzkoc i. Poza tym jest ona tryumfem Izraela; jest to olbrzymi odwet, z ktrego ydzi korzy staj zawsze, gdy tylko mog, za krzywdy rzeczywiste lub urojone. Kapitalizm ydowski wie, co czyni. Jakie osiga korzyci? 1. Zagarn cay bogaty kraj, nie ponoszc kosztw wojny. 2. Wykaza potrzeb zota. Sia ydowska zasadza si na fikcji, e zoto jest bogactwem. Ro niedostwo bolszewickiego systemu monetarnego miao na celu spotgowanie w bezmylnej lu dzkoci przekonania, e zoto jest konieczne, a to przekonanie oddaje wiat gojw we wadz pitalizmu ydowskiego. Gdyby bolszewicy byli uczciwi, mogli byli zada ydowskiemu kap italizmowi cios miertelny. Ale nie! Zoto krluje nadal. Zburzmy fikcj, e zoto posiada arto, a ydowska finansjera midzynarodowa zginie na stosach bezuytecznego metalu. 3. Dowid wiatu swojej potgi. Protok szsty mwi: Aby dowie, do jakiego stopnia opa gojw w Europie, pokaemy nasz si jednemu z nich przez zbrodnicze gwaty, czyli przez p nowanie terroru". Czy dosy j Europie pokazali? O tak! I Europa struchlaa! Jest to wie lki zysk dla kapitalistw ydowskich. 4. Nie najmniejszy zysk stanowi to pole dowiadczalne, jakim si staa Rosja dla sztuk i rewolucyjnej. Studenci z tej czerwonej szkoy powracaj do Stanw Zjednoczonych. Tec hnika rewolucji sprowadzona zostaa do nauki, ktrej szczegy wyoono w protokoach. Aby z jeszcze sw rabina Magnesa: Patrzcie, jak liczne zastpy ydw zjawiy si niezwocznie porzdzenia!" Te liczne zastpy s obecnie o wiele liczniejsze. Koniec czci pierwszej. TOM II PRZEDMOWA do tomu II Tom poprzedni, zawierajcy pierwsze dwadziecia artykuw z serii bada nad kwesti ydowsk ukowanych w Dearborn Independent" od maja roku 1920, zajmowa si obszernie teori ydows kiego programu wiatowego. Tom niniejszy daje pogld oglny na fakty dowodzce istnienia tego programu. Jeli pierwszy tom posun o krok naprzd badania nad kwesti ydowsk, to obecna jest drugim krokiem w tym samym kierunku. Kwestia sama jest obszerna, ma teria do niej olbrzymi, wanym jest tedy zastosowanie w danym wypadku metody jak na jprostszej. Metoda polega te jedynie na obserwacji wydarze z ycia codziennego i zes tawieniu ich z programem, w celu przekonania si, czy si one z nim zgadzaj. Do bdzie c asu na podjcie kwestii autentycznoci protokow, gdy przeprowadzimy porwnanie midzy ich treci a dziaalnoci przywdcw ydowskich. Artykuy, wydrukowane dotychczas, pozostay bez odpowiedzi. Mwiono o nich i przedstaw iono je faszywie, ale zarzutw w nich zawartych nie odparto. Najulubieszym wykrtem ydo wskich autorw byo owiadczenie, e zarzuty, stawiane ydom, mog si odnosi do kadego i lemienia, i e adne z nich nie mogoby odeprze ich na podstawie faktw. Ale tych zarzutw nie stawialimy adnemu innemu narodowi i wtpi, czy moglibymy to uczyni. Gdybymy skier li je przeciwko, dajmy na to, Wgrom, Polakom, Rumunom, Wochom, Anglikom, Szkotom, Irlandczykom, Rosjanom lub Syryjczykom, to czy pozostayby one bez odpowiedzi? Przekonywajc si naszym twierdzeniom daje nie tylko fakt, e niektre z nich odnosz si rzywdcw ydowskich, lecz e og moe z atwoci zobaczy, jak dalece twierdzenia te zgo zywistoci. Te same zarzuty skierowane przeciwko jakiejkolwiek innej grupie, musiayb y upa same przez si, gdy og nie znalazby dowodw na ich poparcie. Suchy i pogoski ej siy przekonywajcej. Nie posiadaj jej rwnie obelgi. Jeeli zarzuty zawarte w wymieni nych artykuach s faszywe, w takim razie mona je obali na podstawie faktw. Jeli nie m

wizku pomidzy pisanym programem protokow i programem wprowadzanym w ycie pod przywdzt em ydw, to niewtpliwie mona tego dowie. Jeli tego nie dowiedziono, to dlatego, e zw en istnieje i przywdcy ydowscy wiedz, e istnieje. Rozdziay nastpujce poruszaj wiele tematw, gwnie za omawiaj rol ydw w wychowawcz nych sprawach wikszoci narodowej; niebezpieczestwo moralne, wypywajce z opanowania pr zez nich teatru i kinematografu; walk giedy nowojorskiej z przewag ydowsk; kwesti, cz miano yd", jest nazw wyznania", czy te plemienia, w wietle rde wycznie ydowski e take skromny zacztek bada niewyczerpanego nigdy tematu o wpywie ydw na wojn wiato nard M. Baruch, bdcy osobistoci drugorzdn w radach czysto ydowskich, przedstawi si tecie kongresowym jako najpotniejszy czowiek w czasie wojny", a sprawozdania dowodz, by nim istotnie. Ksika niniejsza nie wyczerpuje tematu. Wydajemy j dla zadouczynienia daniom nowych c elnikw, ktrzy domagaj si artykuw w kwestii ydowskiej od pocztku. Poniewa nakad D ependent jest ju od dawna cakowicie wyczerpany, przeto przedsiwzilimy wydanie niniejs ych dwch tomw, aby umoliwi czytelnikom zaznajomienie si z poruszon w nich kwesti, po zy od pierwszego artykuu. Opuszczenie poszczeglnych artykuw w wydaniu niniejszym dok onane zostao dla skrcenia caoci. Artykuy te zreszt mog by zamieszczone w innym tomi tuy tych artykuw s Skarga ydw na amerykanizm", z dnia 23 padziernika oraz Upadek warunek urzeczywistnienia nadziei ydw co do zagarnicia rzdw nad wiatem, z dnia 25 gr ia 1920 r. Kwiecie, 1921 r. Odrbno charakteru ydowskiego nie wypywa wycznie z religii. Prawd jest, e narodowo ozdzielnie z ich religi, ...ale bez wzgldu na przyczyny tego zwizku idei narodowocio wej z religi, naley stwierdzi, e sama religia nie stanowi narodu. Wyznawca religii yd owskiej nie staje si na zasadzie tego faktu ydem. Z drugiej za strony, yd z urodzeni a pozostaje ydem, nawet wtedy, gdy wyrzeknie si swojej religii Leo N. Levi, przewodniczcy Bnai Brith 1900-1904. Rozdzia I Jak ydzi w Stanach Zjednoczonych ukrywaj swoj si Ilu jest ydw w Stanach Zjednoczonych? Nie wie tego nikt z nieydw. Dane statystyczne s wyczn wasnoci wadz ydowskich. Rzd Stanw Zjednoczonych moe dostarczy danych s o do kadej niemal sprawy, odnoszcej si do ludnoci naszego kraju, ale ilekro pokusi si systematyczne zebranie wiadomoci o ydach, ktrzy stale przybywaj do Ameryki, natychm iast wdaj si w to zakulisowe sfery rzdu waszyngtoskiego i kad kres tym usiowaniom. Od lat przeszo dwudziestu trwa walka o prawo rzdu Stanw Zjednoczonych do przeprowad zenia kompletnego spisu ludnoci, i od lat dwudziestu kulisy Kapitolu s o tyle siln e, e do tego nie dopuszczaj. Niepokojcy wzrost imigracji ydowskiej w chwili obecnej zwrci znowu na t spraw uwag o o raz pierwszy w historii Stanw Zjednoczonych wytwarza si w tej kwestii opinia spoe czna. Pierwsza wiadomo w tej sprawie nadesza z Europy i zadziwia kraj cay. Wiadomo t otyczya rozlegej mobilizacji spoeczestwa ydowskiego i grupowania si ydw w pewnych o ych punktach zbornych w Europie. Zbudowano tam dla nich obszerne baraki. Liczne oddziay wywiczonych ludzi uday si ze Stanw Zjednoczonych na rozkaz tutejszych tajnych stowarzysze ydowskich do Europy, w celu zaatwienia jak mwiono spraw paszportowych". Imigracja do Stanw Zjednoczonych staa si interesem, interesem cile ydowskim. Na jakiej zasadzie twierdzimy: interesem cile ydowskim?" A oto dlatego: s w Europie k raje, z ktrych adnemu nieydowi nie wolno przyby do Stanw Zjednoczonych. Z Niemiec, z Rosji, z Polski, nawet pojedyncza osoba z wielkim trudem uzyska moe pozwolenie na wjazd do naszego kraju. Ale ydzi z Polski, z Niemiec i z Rosji przybywaj tu swobod nie tysicami, z cakowitym lekcewaeniem prawa, z jawnym pogwaceniem przepisw sanitarny ch. Jest to bowiem interes wycznie ydowski, aby cign do Stanw Zjednoczonych jeszcze n milion ydw. Jest to jak gdyby przemarsz armii, ktra wykonaa swoje zadanie w Europi e, ujarzmiajc ten kontynent, a obecnie idzie na Ameryk. Gdy spoeczestwo tutejsze dowiedziao si o tym, co si dzieje za morzem, gdy stao si wi

znym, e do tego pochodu na Ameryk pomagaj gwnie tutejsze stowarzyszenia ydowskie, ww s po raz pierwszy w dziejach Ameryki gazety nasze poczy komentowa kwesti ydowsk z wyr ym zaniepokojeniem. Sam ten fakt dowodzi, e kwestii ydowskiej duej ignorowa niepodobn a. Nawet zwykli urzdnicy imigracyjni, ktrzy od lat ledz potok ludzki pyncy do Ameryki, z umieni s obecnie zmian, jaka zasza w charakterze imigrujcej masy. Co ich tak zadziwio ? Przede wszystkim masy te skadaj si prawie wycznie z ydw. Rodowitym Ukraicom, Rosjan iemcom imigrowa nie wolno. Ale ydom wolno przybywa zewszd, tote zewszd niemal przyje Pytaj wic, skd ten szczeglny przywilej? Po wtre, nie przybywaj oni jako uciekinierzy, jako ludzie, uchodzcy przed godem lub przeladowaniem: przybywaj jak do wasnego kraju. Przybywaj jako uprzywilejowani gocie. Jak po tamtej stronie zaatwiaj" spraw paszportow tak po tej stronie zaatwiaj" spra du. Obchodzi si prawo. Lekceway si przepisy sanitarne. Czemu nie maj si oni zachowywa tak, jak gdyby Stany Zjednoczone do nich naleay? Widz, e urzdnicy tajnych stowarzysze dowskich rozkazuj urzdnikom Biura imigracyjnego Stanw Zjednoczonych. Od pierwszego rzutu oka odnosz wraenie, e panowanie ydw w Stanach Zjednoczonych jest rwnie mone i echwadne jak w Rosji. Nic te dziwnego, e w literalnym znaczeniu tego sowa obalaj mury i bramy z rozmachem zwyciskiej inwazji. Czy Ameryka nie jest krajem ydow, jak mwi m arody europejskie? Po trzecie, istnieje doskonaa organizacja, ktra zwalcza wszystkie protesty podnosz one przeciwko wydawaniu pozwole na wjazd do Ameryki znanym ydom rewolucjonistom. yd zi europejscy to rewolucjonici in potentia. S to rewolucjonici dzisiejsi z Woch, Nie miec, Rosji i Polski. S to dzi przywdcy Czerwonych i I. W. W. w Stanach Zjednoczony ch. Gdy do Ellis Island przybdzie osobnik, o ktrym wiadomo co w tym wzgldzie, a oczy wicie jest on jednym z tysica, o ktrych nic nie wiadomo, wwczas zostaje zatrzymany. Niezwocznie zaczynaj po kraju kursowa telegramy do czonkw kongresu, redaktorw, urzdn pastwowych i municypalnych, domagajce si w tonie stanowczym zajcia si tym, e pan ta taki zosta zatrzymany w Ellis Island. I tego samego dnia wychodz z powrotem do Was zyngtonu telegramy od czonkw kongresu, redaktorw i innych osb wpywowych, stwierdzajce nieskazitelny charakter pana takiego a takiego i dajce niezwocznego wpuszczenia go d o Stanw Zjednoczonych. Niekiedy uywana bywa w takich okolicznociach tak zwana ambas ada rosyjska. Jest to inwazja, prawdziwa inwazja, a dopomagaj do niej wpywy dziaajce wewntrz kraju, w granicach Stanw Zjednoczonych. Przysonita jest ona z lekka sentymentem, e ludzie c uchodz przed przeladowaniem". Szerz dowcipnie ten sentyment fatografie, przedstawi ajce grupy ndznie wygldajcych kobiet i dzieci. Nie widzimy niestety nigdy fatografii , przedstawiajcych grupy energicznych modych rewolucjonistw, ktrzy s gotowi zupi Sta Zjednoczone tak jak zupili Rosj. Jest to wszelako stan obecny. W artykuach niniejsz ych mamy zamiar poda do wiadomoci czytelnika niektre fakty, dotyczce walki rzdu w tej sprawie w cigu ostatniego wierwiecza. Kwestia ta nie jest specjalnie amerykask, a owietli jej rozwj w Ameryce mog niektre ty, ktre ujawniy si podczas posiedze Komisji Krlewskiej do spraw imigracji cudzoziemc , odbytych w Londynie w roku 1902. Jednym z rysw charakterystycznych dziaalnoci tej komisji byo owiadczenie Teodora Herzla, wybitnego propagatora syjonizmu. W owiadczeniu wstpnym, zoonym przed komisj, Herzl powiedzia midzy innymi co nastpuj Istotn przyczyn zwoania obecnej komisji jest fakt, e po raz pierwszy od czasw Cromwel a znalaza si w Anglii znaczniejsza liczba czonkw naszego narodu... e istnieje powany tej strony nacisk w Anglii, tego dowodem jest powoanie tej komisji. Nastpio badanie sprawy, przy czym ujawnio si co nastpuje: (odpowiada Herzl). Pytanie: Patrzc na spraw chwilowo ze stanowiska Stanw Zjednoczonych, wspomnia pan, e Ameryka ograniczya imigracj? Odpowied: Tak. P. Ograniczenie to jest zatem czciowe? O. Ograniczenie to, o ile mi wiadomo, polega na tym: imigrant w chwili wyldowania musi okaza pewn sum pienidzy. P. Wiadomo panu zapewne, e ruch imigracyjny do Stanw Zjednoczonych jest dwukrotnie wikszy ni imigracja do Zjednoczonego Krlestwa? O. Wiem o tym. New York posiada obecnie najwysz liczb ludnoci ydowskiej ze wszystkich miast na wiecie.

P. Tak wic ograniczenie jest ograniczeniem w rzeczywistoci bardzo nieznacznym? O. Tak, ale mimo to wyjedaj do Ameryki. Przypuszczam, e bardzo atwo obej tego rodzaj akaz. Na przykad gdyby zawizali stowarzyszenie, ktre wypoyczaoby kademu imigrantowi p trzebn sum pienidzy, wwczas imigrant okazuje te pienidze i dostaje pozwolenie na wjaz d, po czym odsya poczt z powrotem poyczon kwot. Nie ma skutecznych rodkw dla zapobie temu. P. Przypuszczaem, e to, co pan wspomnia o Stanach Zjednoczonych, stanowi usprawiedl iwienie postpowania tego kraju, jako aktu samozachowawczego. O. Nie. Nieco pniej poruszono znowu spraw imigracji do Stanw Zjednoczonych. Odpowiada cigle H erzl. Prosimy zauway, e rzecz dziaa si w roku 1902: P. Czy prawd jest, e przywdcy ydowscy w Ameryce zawiadomili swoich tutejszych koresp ondentw, i nie s w stanie przyj i rozmieci wicej ydowskich imigrantw? O. Syszaem o trudnociach imigracyjnych i e Ameryka jest przepeniona ydami. Co do tego czy ta wiadomo zgadza si z prawd, nie mog nic powiedzie. P. Czy wedug paskiego zdania ruch imigracyjny do Ameryki nie byby znacznie wikszy, g dyby takie prawo nie istniao? O. Myl, e to prawo nie miao na to wielkiego wpywu, zakaz nie mg tego zmieni. P. Na jakiej podstawie wypowiada pan tak opini? O. Jest to kwestia wybrzey i portw. Przyjedaj. Jak panowie przeszkodzicie komu przyje ha? P. Czy pan przypuszcza, e ich przemycaj? O. Nie, nie przypuszczam tego. Lecz znajd oni zawsze sposb, aby wjecha do Ameryki. Ot omawianie spraw imigracji do Ameryki byo zawsze wzbronione. Mwilimy o niej w sposb oglny, lecz nigdy w sposb dotyczcy poszczeglnych narodowoci, za wyjtkiem Chiczykw i zykw. Herzl jednakowo wiedzia, jak si zdaje, e gdziekolwiek ydzi zgromadz si w znac szej liczbie, tam powoduj niepokj. Sowa jego s: ...Ameryka, gdzie z chwil, gdy si zn w znaczniejszej liczbie, powoduj niepokj i staj si ciarem dla kraju". Wiedzia take, edsiwzite zostan rodki, dla zapobieenia tej ewentualnoci. Ale co wicej, owiadczy o aley uwaa za przestrog, e rodki takie natrafi na opr. Powiedzia: Istnieje przysowie francuskie: To zwierz jest niecierpliwe; broni si, gdy je zaczepi" Gdy zaczepicie ydw, bd si oni bronili i wywoacie co w rodzaju zamieszek wewntrzny Wreszcie nadesza chwila, gdy w Ameryce jeden z bardziej przenikliwych urzdnikw zacz s i zastanawia nad tym, co wry inwazja ydowska. Bya ona zbyt silna, aby jej stawi opr wym czasie zakulisowe sfery waszyngtoskie byy ju potne. Tote widocznie urzdnik ten d ed do wniosku, e najlepszym na razie sposobem do podjcia tego olbrzymiego zadania bd zie zebranie informacji. Ale na to, aeby przystpi do zbierania informacji, naleao uzyska pozwolenie kongresu. la uzyskania pozwolenia ze strony kongresu, naleao przedtem zaczeka, a zbada on odnon y wniosek na specjalnym posiedzeniu. Posiedzenia takie odbyy si, a sprawozdania z nich, jakkolwiek szczupe, jednake do dzi dnia istniej. Podamy obecnie czytelnikowi n ajwaniejsze z tych sprawozda wyjtki, a bdzie si mg sam przekona, jak niektrzy amer ie stanu reagowali na t spraw. Musimy zauway na tym miejscu, e zakulisowe sfery rzdu waszyngtoskiego stay si obecni rzezorniejsze. Dbaj one teraz doskonale o to, aby zapobiec mianowaniu urzdnikw, ktrz y mogliby podawa wnioski, domagajce si zwoywania posiedze kongresu dla badania spraw dowskich. Przyszed czas, gdy kwestia ydowska moe wej na porzdek dzienny sesji kongres , ale nie wywoa tego wniosek poszczeglnego urzdnika. Stanie si to na danie caego nar . Urzdnicy s dzi ostroniejsi i nie mieszaj si do tej kwestii. Zbyt dobrze wiedz, co ic a to czeka. Podczas wojny wielokrotnie tajne lady niebezpiecznych intryg prowadziy do dzielnic ydowskich. Niektrzy ajenci policyjni, ktrzy lojalnie skadali odnone rapo rty, przekonali si, ze zdumieniem, e zmuszano ich do zaniechania dalszych bada. Cze mu? Ukryte wpywy zacieray skutecznie podczas wojny wszystkie ydowskie lady w kraju n aszym. Wreszcie jednak nadesza chwila, gdy w Stanach Zjednoczonych stao si podanym stwierdze nie, z jakich mianowicie ywiow skada si ludno tego kraju. Zapragnlimy si przekona emy narodem anglosaskim, semickim, aciskim, czy te jakimkolwiek innym. Wytworzya si s tuacja, ktr okrelono w urzdowych raportach w ten sposb: W latach osiemdziesitych i po

rzednio mona byo bezpiecznie przypuci, e imigrant z Irlandii jest Irlandczykiem, imig rant z Norwegii lub Szwecji Skandynawem, imigrant z Rosji Rosjaninem, z Niemiec Niemcem itd. Ale czasy si zmieniy. Przed rokiem 1880 wzmianka w czyim paszporcie: urodzony w Rosj i" oznaczaa, e waciciel dakumentu jest Rosjaninem. Ale, jak powiada sprawozdanie, zoo e przez urzdnika pastwowego i odnoszce si do dziesiciolecia, ktre nastpio po roku 1 k wielu ydw przybyo z tego kraju do Stanw Zjednoczonych, e urodzony w Rosji" oznacza opinii publicznej rosyjskiego yda". Dalej ten sam urzdnik wykazuje, e w okresie dzi esicioletnim, gdy z Rosji przybyo 666 561 ydw, imigrowali rwnie z Rosji do Stanw Zje czonych w znacznej liczbie Polacy, Finlandczycy, Niemcy i Litwini. Ot rejestrowanie tych ludzi pod rubryk Rosjanie", byo zupenie bdne i nie tylko bd ezwartociowe dla celw statystycznych. Identyfikacja narodowociowa zatraciaby si cakow cie, a dane o narodowociowym przyrocie ludnoci byyby bardzo niecise. Dlatego te w jmujce si statystyk ludnoci, zaday od kongresu pozwolenia na rejestrowanie ludnoci arodowoci", nie tylko za wedug miejsca urodzenia". Zdawaoby si, e jest to zupenie s Na co moe si zda rejestrowanie 3 mln ydw jako Rosjan, skoro mamy w kraju bardzo nie lu rodowitych Rosjan, i skoro Rosjanie i ydzi rni si midzy sob zasadniczo? Senator Szymon Guggenheim zaoy w komitecie protest. Uy on zwykej w takich wypadkach f rmuy. Powiedzia: Osobicie protestuj przeciwko temu, nie dlatego, e jestem ydem, lecz e to jest niewa . Jest to zwyka formua protestw ydowskich. Naprzykad Bnai Brith mwi to samo, dajc zny sposb usunicia szekspirowskiego Kupca Weneckiego ze szk publicznych. Kady przec czerczy oklnik tego towarzystwa zawiera w sobie myl: Nie uzasadniamy naszej proby tym , e wprawia to w zakopotanie uczniw ydw w klasie, ani te nie motywujemy naszego stano iska przesadn draliwoci. Protestujemy ze wzgldu na dzieci nieydowskie, ktre podwiad skojarz yda w tej postaci, jak go przedstawi Szekspir, z ydem dzisiejszym". Tak wic s enator Guggenheim postpowa cile wedug prawide ustalonych w podobnych wypadkach. Przewodniczy na tym posiedzeniu senator La Follette. Senator Guggenheim twierdzi, e nazwa yd" oznacza wyznanie religijne, a nie narodowo. Przewodniczcy La Follette: Uwaam, e istniej suszne powody etnologiczne, dla ktrych n iedy wanym jest wiedzie, do jakiej rasy i narodowoci kto naley". Senator Guggenheim: Czemu nie zapyta o jego religi?" Senatorowie Mc Cumber i Bailey poparli twierdzenie senatora Guggenheima, e yd" jest terminem, oznaczajcym wyznanie, a nie narodowo. Przewodniczcy La Follette: Niedobrze rozumiem paski protest, senatorze Guggenheim. Co moe kto mie przeciwko temu, aby zarejestrowano poprawnie narodowo, do ktrej naley Senator Guggenheim: Poniewa to okrelenie jest niewaciwe. ydzi nie s narodowoci"... W dalszym cigu posiedzenia senator Guggenheim wzi udzia w dyskusji w odpowiedzi na p rzychyln dla ydw uwag senatora Bailey: Senator Bailey: Gdybym by ydem urodzonym tutaj, i gdyby chciano, bym nazwa si inaczej ni Amerykaninem, miabym zatarg z rejestrujcym urzdnikiem. Moliwe, e odmwibym odpow na to pytanie". Senator Cummins: Ja nie wahabym si stwierdzi, do jakiej nale narodowoci". Senator Bailey: Nie, ale w tym wypadku, o jakim mwi, byaby to kwestia religii". Senator Guggenheim: O to wanie idzie" byaby to kwestia religii". Byo to w kwietniu 1909 roku. W grudniu 1909 Simon Wolf by gwnym wiadkiem zeznajcym na korzy ydw. Simon Wolf jest osobistoci bardzo ciekaw. W okresie poprzedzajcym epok nta Lincolna reprezentowa sprawy ydowskie w Kapitolu narodowym i by w kontakcie ze wszystkimi prezydentami, poczwszy od Lincolna, a skoczywszy na Wilsonie. Na posied zeniu, podczas ktrego wiadczy p. Wolf, przewodniczy Dillingham, a oywienie do dyskusj i wprowadzi biorcy w niej udzia senator Lodge. Przytoczymy niektre wyjtki z protokou ego posiedzenia, aby da pojcie o panujcym na nim nastroju: P. Wolf: Stoimy na tym stanowisku, e yd, przybywajcy z Rosji, jest Rosjaninem, z Rum unii Rumunem, z Francji Francuzem, z Anglii Anglikiem a z Niemiec Niemcem, i e na zwa Hebrajczyk albo yd oznacza po prostu religi". Senator Lodge: Czy mam rozumie, i pan zaprzecza, jakoby ydzi stanowili narodowo?" P. Wolf: Jak to? Senator Lodge: Czy pan zaprzecza, e sowo yd" jest uywane dla oznaczenia rasy?" P. Wolf: Jako przedstawiciel Zwizku amerykaskich zgromadze hebrajskich, ktr to godno

stuj od lat prawie 30, poruszyem t spraw i przedoyem szereg odnonych pyta przyw m w Stanach Zjednoczonych, midzy innymi... Dr. Cyrusowi Adlerowi, ktry by bibliotek arzem w Smithsonian... i kady z nich stwierdza, e ydzi nie s ras". Senator Lodge: Jest to, sdz punkt bardzo wany. Ja przypuszczaem zawsze, e ydzi s ra rzedmowie do Encyklopedii ydowskiej, podpisanej przez Cyrusa Adlera, znajduj midzy innymi nastpujce owiadczenie: Draliwszym moe jeszcze zagadnieniem, ktre nastrczyo si na wstpie, jest stanowisko, ma zaj Encyklopedia w stosunku do ydw, ktrzy urodziwszy si w spoeczestwie ydowski tej lub innej przyczyny spoeczestwo to opucili. Poniewa dzieo niniejsze zajmuje si y i jako ras, przeto uznalimy za niemoliwe wyczy jednostki, nalece do tej rasy, bez w na to, do jakiego wyznania mogy si one przyczy". W tej samej encyklopedii znajduj owiadczenie Jzefa Jacobsa, B. A. byego przewodniczc ydowskiego Towarzystwa Historycznego w Anglii: Ze stanowiska antropologicznego ydzi s ras o wydatnie jednolitym typie, wynikajcym bd jednoci rasy, bd te z podobiestwa otoczenia". Czy zatem pan zaprzecza, zaley mi na wyjanieniu paskiego stanowiska, e sowo yd" minem oznaczajcym ras, plemi?" P. Wolf: Zoyem swoje owiadczenie, a opinie moje wyraone s w tej broszurze". Senator Lodge: Niech pan pozwoli. Pod jak kategori podcignie pan Benjamina Disraeli? Czy by on ydem? P. Wolf: Urodzi si ydem". Senator Lodge: Przyj chrzest. Czy wwczas przesta by ydem?" P. Wolf: Tak; w znaczeni igijnym przesta by ydem". Senator Lodge: Ach! W znaczeniu religijnym. By on bardzo dumny z tego, e jest ydem, i zawsze mwi o sobie, jako o ydzie. Czy fakt, e zmieni religi, wpyn rwnie na zmi ?" P. Wolf: Nie zmienio to faktu, e urodzi si ydem; bynajmniej; i wiem, e ydzi na cay , uwaali jego, Heinego, Bornea i innych, zrodzonych z ich krwi, za ydw, jak to czyni zawsze, ilekro mwi o ludziach, ktrzy dokonali czego wielkiego na wiecie. Ale ze stano iska religijnego przestali oni by ydami"... Senator Lodge: Niewtpliwie. Idzie mi o stwierdzenie, czy wyraz yd" albo Hebrajczyk" j est cisym terminem dla oznaczenia rasy?" P. Wolf: Przepraszam pana, ale na kocu broszury znajdzie pan pismo Dr. Cyrusa Adle ra, ktre moe zechciaby pan askawie odczyta dla wiadomoci komitetu". Senator Lodge (po odczytaniu wspomnianego pisma): Zdaje mi si, e pismo to nic nie w yjania. ...Nigdy nie przychodzio mi nawet na myl, by klasyfikacja, wprowadzona prze z wadze imigracyjne miaa jakikolwiek zwizek z religi. Przypuszczaem, e jest to klasyf kacja rasowa, narodowociowa. Jest rzecz wan, niezmiernie wan, bymy posiadali o ile m najdokadniejsz klasyfikacj rasow". P. Wolf: Czy panu wiadomo, e biuro statystyczne chciao dawniej klasyfikowa w ten spo sb i e zabroniono mu tego?" Senator Lodge: Wyraz rasa zosta wykrelony z projektu spisu ludnoci. Uwaam, e byo t im bdem. Czyni to cay spis prawie bezwartociowym". P. Wolf: Mog tylko powtrzy to, co powiedziaem, a mianowicie, e przedstawiam opini ty ktrych reprezentuj, to jest Zwizku amerykaskich zgromadze hebrajskich i zwizku Bnai th. S one przeciwne klasyfikacji praktykowanej w ostatnich latach i projektowanej , o ile mi wiadomo, w raportach komisji". Posiedzenia trway dalej. W ich trakcie pojawi si Julian W. Mack, popierajcy stanowis ko ydw. Z wyjtkw, podanych w niniejszym artykule, ujawniaj si wyranie cztery rzeczy: Po pierwsze, ydzi s przeciwni wszelkim prawom ograniczajcym ich wjazd do Ameryki. Po wtre, ydzi s przeciwni wszelkiemu rejestrowaniu ich jako rasy po przybyciu do St anw Zjednoczonych. Po trzecie, argumentem, ktrego uywaj ydzi w stosunku do wadz nieydowskich jest twierd enie, e nazwa yd" oznacza nie ras lecz religi. Po czwarte, e kwestia rasy jest jednym z przykadw tych zagadnie, ktre ydzi przedstawi j inaczej wobec nieydw, a inaczej wobec wasnego narodu. Ujawnia si tu jeszcze punkt nastpujcy: skoro wreszcie wadze uznaj za niedopuszczalny argument religia, a nie rasa, wwczas mwcy ydowscy odwouj si do powagi swych organiz ktre nie dopuszczaj do pewnych rzeczy bez wzgldu na wszelkie motywy, bez wzgldu na

wszelkie komisje. Zakulisowe ydowskie sfery rzdu waszyngtoskiego, przeprowadziy to, co chciay. Nie ma s tatystyki ydw w Stanach Zjednoczonych. Posiadamy 46 innych statystyk, ale nie mamy statystyki ydw. W klasyfikacji zapisani s: oddzielnie pnocni Wosi i Wosi poudniowi awianie s zarejestrowani oddzielnie od Czechw, Szkoci od Anglikw, Hiszpanie amerykas cy od Hiszpanw europejskich, Indianie zachodni od Meksykaczykw, ale ydzi nie s zareje strowani wcale. aden z tych narodw nie protestowa. Czytamy w raporcie komisji: O ile komisja stwierdzia, praktyka klasyfikowania urodzonych na obczynie wedug rasy i narodowoci, a nie wedug miejsca urodzenia, jest moliwa do przyjcia dla wszystkich mieszkacw Stanw Zjednoczonych z jednym wyjtkiem". Co z tego wyniko? Gdy zwrcimy si do rzdu z zapytaniem, ilu w Stanach Zjednoczonych j est Francuzw, bdzie on nam mg dostarczy odnonych danych. Gdy zapytamy o liczb Polak rzymamy j. Gdy zapytamy o liczb Afrykanw, jest ona wiadoma. Gdy przejrzymy dug list n rodowoci, przekonamy si, e rzdowi znana jest liczba ich przedstawicieli w naszym kra ju. Ale zapytajmy rzd Stanw Zjednoczonych, ilu mamy w kraju ydw, nie bdzie nam mg udzi to pytanie odpowiedzi. Nie posiada o tym danych. Jeli chcemy otrzyma informacje w tym wzgldzie, musimy zwrci si do urzdnikw lub przedstawicieli rzdu ydowskiego w St Zjednoczonych. Oczywicie, jeeli yd jest terminem oznaczajcym wyznanie, jak baptysta, katolik lub kwa ier, wwczas istotnie zasuguje na pochwa argument, e rzd nie interesuje si kwestiami igijnymi dopty, dopki religia nie wchodzi w konflikt z ideaami republiki i nie jest dla nich niebezpieczna. Ale jeeli wyraz yd" oznacza ras albo narodowo, wwczas rzd awo sporzdzi spisy, stwierdzajce, ilu mieszkacw kraju do tej rasy lub narodowoci nale Podobnie jak wszystkie kwestie odnoszce si do ydw, spraw t mona rozstrzygn na pods ch wasnych owiadcze. Rozstrzygajcym jest to, czego ydzi ucz w tej kwestii samych yd nastpnym artykule przekonamy si, co sami ydzi maj do powiedzenia w kwestii rasa czy r eligia? Podam wam moje okrelenie narodu, a wy moecie doda do tego przymiotnik ydowski". Nard edug mnie, jest to historyczna grupa ludzi o wyranej spoistoci, utrzymywana w spjni przez wsplnego wroga. Skoro dodacie sowo ydowski", otrzymacie okrelenie tego, co wedu mego rozumienia jest narodem ydowskim". Teodor Herzl Przyznajmy, e my, ydzi jestemy odrbnym narodem, ktrego czonkiem jest kady yd bez w kraj, w jakim zamieszkuje, bez wzgldu na stanowisko lub przekonania". Louis D. Brandeis, Sdzia Sdu Najwyszego Stanw Zjednoczonych. Rozdzia II Opinia ydw o tym, czy ydzi s narodem W artykule niniejszym chcemy poda czytelnikowi gar informacji dotyczcych opinii ydw o dach samych, ze stanowiska rasy, religii i obywatelstwa. W ostatnim artykule poz nalimy opini, jak ydzi chc wytworzy co do tej kwestii w umysach nieydw. Komitet se try naleao przekona, skada si z nieydw. wiadkowie, ktrzy mieli przekonywa, byli Senator Szymon Guggenheim powiedzia: Rasa ydowska nie istnieje, poniewa jest to reli gia ydowska". Szymon Wolf owiadczy: Chcemy ustali punkt ...e Hebrajczyk lub yd jest to po prostu igia". Julian W. Mack rzek: Jak warto dla kogokolwiek posiada klasyfikowanie ich jako ydw d ego jedynie, e wyznaj religi ydowsk? wiadectwa te miay na celu uzyskanie tego, by ydw klasyfikowano jako Polakw, Anglikw,

iemcw, Rosjan itd. Ot gdy posuchamy opinii powag ydowskich mwicych o tych kwestiach nie do gojw lecz do usyszymy zdanie wrcz przeciwne. Czytelnik zechce pamita, e poniewa artykuy niniejsze maj na celu nie rozrywk, lecz p zenie o faktach, odnoszcych si do kwestii bardzo ywotnej, przeto maj one warto tylko la tych, ktrzy pragn pozna podstawowe elementy sprawy. Podczas czytania nastpujcych opinii, naley zauway, e terminy rasa" i nard" uywane mian. W kadym razie, jest rzecz pewn, i ydzi s czonkami odrbnego ludu, bez wzgldu gi. Przede wszystkim rozpatrzmy wiadectwa stwierdzajce, e nie wolno nam uwaa sowa yd" j e za nazw czonka pewnej spoecznoci religijnej. Louis D. Brandeis, sdzia Sdu Najwyszego Stanw Zjednoczonych i wszechwiatowy przywdca uchu syjonistycznego, mwi: Rady rabinw i inne przedsibray w rozmaitych czasach wydawanie postanowienia, e ci tyl ko maj by uwaani za ydw, ktrzy jawnie nale do wiary prawowiernej lub reformowanej. tego stanowiska, z jakiego my rozpatrujemy t nazw, aden poszczeglny organ ydowski, c o wicej, wszyscy ydzi razem wzici nie maj monoci ustalenia ostatecznej definicji. Zna zenie sowa ydowskie" w terminie Zagadnienie ydowskie" musi by przyjte jako rwnoznac pewnych waciwoci... Waciwoci te s cech charakterystyczn wszystkich ludzi z krwi y Waciwoci te nie wygasaj wraz z wyrzeczeniem si religii, choby najszczerszym... Pomim rozmyla uczonych i dekretw rad, nasz wasny instynkt i nasze czyny okrelaj dla nas zn czenie terminu yd". (Syjonizm a ydzi amerykascy"). Duchowny, p. Morris Joseph, (Zachodnio-londyska synagoga ydw angielskich), mwi: Izrae l jest zaprawd wielkim narodem... Dowodzi tego samo sowo `Izrael". Poszczeglna sekt a ani spoeczno religijna nie mogaby sprawiedliwie nosi tego imienia. Izraela uznaj za nard wszyscy, co go znaj; nikt nie moe wzi go za sekt jedynie. Aby zaprzeczy narodow dowskiej, musielibycie zaprzeczy istnieniu ydw. (Izrael narodem). Artur D. Lewis z Zachodnio-londyskiego Stowarzyszenia Syjonistycznego owiadcza: Gdy niektrzy ydzi mwi, e uwaaj ydw za wyznanie religijne, jak rzymskich katolikw lub ntw, to znaczy, i nie analizuj dakadnie i nie opisuj swych wasnych uczu i swego stan ska... Jeli yd si ochrzci, albo, co niekoniecznie to samo znaczy, nawrci si szczerze na chrystianizm, przewanie przestaje by uwaany za yda. Jego krew, temperament i waciw i duchowe nie ulegy zmianie. (ydzi narodem). Bertram B. Benas, adwokat, pisze: Istota ydostwa to w rzeczywistoci istota narodu. Iz raelici", ydzi", Hebrajczycy", wszystkie te terminy, uywane dla oznaczenia ydw, pos aj znaczenie wybitnie historyczne i aden z nich nie ma znaczenia natury wycznie wyzn aniowej. wiat zewntrzny nigdy nie godzi si cakowicie na pogld, by nazwa yd" stanowi ydowski ruch nacjonalistycany). o okrelenie wyznaniowe... (Syjonizm Leon Simon, wietny i interesujcy uczony i pisarz, pomieszcza powane studium o kwest ii Religia i narodowo w swej ksice pod tytuem Studia nad nacjonalizmem ydowskim". on, e religia ydw jest nacjonalizmem, i e ten nacjonalizm jest nieodczn czci ich Mwi czsto, e judaizm nie posiada dogmatw. Twierdzenie to jest nieprawdziwe". Nastpni mawia niektre dogmaty i pisze dalej: Epoka mesjaniczna oznacza dla yda nie tylko za pewnienie pokoju na ziemi ludziom dobrej woli, ale powszechne uznanie ydw i ich Bo ga. Jest to nowe stwierdzenie wiecznoci narodu. Tego rodzaju dogmaty to nie tylko artykuy wiary jakiego wyznania, do ktrego dopuszczany jest kady, kto je przyjmuje; s to wierzenia narodu, dotyczce jego wasnej przeszoci i przyszoci. (Str. 14). Judaizm bowiem nie zwiastuje zbawienia duszy indywidualnej, jak chrystianizm; wsz ystkie jego idee s zwizane z istnieniem narodu ydowskiego. (Str. 20). Idea, e ydzi s wyznaniem religijnym, jak katolicy i protestanci, jest absurdem. (Str. 34). Graetz, wielki historyk ydowski, ktrego prace stanowi uznany autorytet, powiada, e h istoria ydw, nawet po upadku pastwa ydowskiego posiada jednak charakter narodowy: ... Historia nasza nie jest wcale kronik jedynie wydarze religijnych lub histori Kocioa. Mojesz Hess, jedna z tych postaci historycznych, za ktrych porednictwem cay program y dowski przekazany zosta ludziom wspczesnym, napisa ksik pod tytuem Rzym a Jerozoli ktrej przedstawi ca spraw mocno i jasno. Religia ydowska, mwi jest to przede wszystkim ydowski patriotyzm. (Str. 61). Gdyby ydzi byli jedynie wyznawcami pewnej religii, wwczas byoby niezrozumiaym, czemu Europa a zwaszcza Niemcy, gdzie ydzi uczestniczyli w pracy kulturalnej we wszystki

ch jej dziedzinach, nie szczdziy wyznawcom tej religii ani mk, ani ez, ani goryczy". Rozwizanie tego zagadnienia polega na fakcie, e ydzi s czym wicej ni wyznawcami pe religii" a mianowicie s zwizani braterstwem rasy, s narodem..." (Str. 71). Hess, podobnie, jak inny rwnie powany przedstawiciel ydw, zaprzecza, by wyrzeczenie si religii stanowio o tym, czy dany osobnik jest ydem czy te nieydem. ...Judaizm nigd nikogo nie wycza. Apostaci sami zrywali wzy ydostwa. I tych nawet judaizm nie wyc je pewien uczony rabin, w ktrego obecnoci wyraziem wyej przytoczon opini. W rzeczywistoci judaizm jako narodowo posiada podstawy naturalne, ktrych nie burzy pr zejcie na inne wyznanie, jak to si dzieje, gdy idzie o inne religie. yd nie przesta je nalee do swojej rasy, a przez to samo do judaizmu, pomimo, e on sam lub jego prz odkowie stali si apostatami. (Str. 97-98). Kady yd, czy chce, czy nie chce, jest trwale zwizany z caym narodem. (Str. 163). Dlatego tylko, by dowie, e nie przytaczamy przeytych opinii, lecz obecne zdanie najb ardziej czynnego i wpywowego odamu ydostwa, zamykamy szereg powyszych cytat owiadczen iem zawartym w wyjtkach z dziea ogoszonego w roku 1920 przez amerykask Organizacj Syj nistyczn, pira Jessie E. Sampter: Nazwa ich religii narodowej, judaizm, pochodzi od ich nazwy narodowociowej. yd bezw yznaniowy pozostaje ydem i moe z trudem wyrzec si swej przynalenoci narodowociowej je ynie wypierajc si swej nazwy yda". (Guide to Sionizm". Str. 5). Widzimy tedy, e aden z tych pisarzy, a liczba ich znaczna, zarwno wrd staroytnych jak i wspczesnych, nie moe zaprzeczy, by nazwa yd" oznaczaa czonka pewnego wyznania, ni ierdzajc rwnoczenie, e oznacza ona, bez wzgldu na to, czy dany osobnik chce tego, czy te nie, czonka narodu ydowskiego. Niektrzy nawet posuwaj si a do twierdzenia, e oz ona nie tylko przynaleno narodowociow, ale take i rasow. Powani uczeni ydowscy u nu rasa" bez zastrzee, inni za, podzielajcy pogld niemiecki, e ydzi stanowi ga j i nie obejmuj caej tej rasy, poprzestaj na terminie nard". W Biblii, zarwno w Stary jak i w Nowym Testamencie uywany jest termin nard albo lud". Ale powszechna opinia y owska jest, e ydzi s odrbnym plemieniem, rnicym si od innych ras bardzo wybitnymi c i charakterystycznymi, zarwno fizycznymi jak duchowymi, i e posiadaj i histori narod ow i narodowe aspiracje. Naley zauway, e we wszystkich tych owiadczeniach sowo rasa" zawiera kombinacj pojc i narodowoci, podobnie jak poprzednio sowo yd" stanowio kombinacj poj narodowoci i i. Wyej wymieniony sdzia najwyszy Brandeis, opiera, jak si zdaje, narodowo na podou ra . Mwi on: Tej oczywistoci faktu, i ydzi s odrbn narodowoci, nie obala wcale twierdz e s oni ras bezwzgldnie czyst. Rzecz prosta, e w cigu trzech tysicy lat, stanowicyc z okres historyczny, zdarzay si wypadki domieszania si krwi obcej. Ale z powodu prz esdw i przeladowa maestwa mieszane z nieydami, ktre si wydarzay, dokazay tylko ielu ydw od spoecznoci ydowskiej. Maestwa mieszane nie wniosy wiele krwi obcej. Dl e procent krwi obcej w ydach dzisiejszych jest bardzo niky. Prawdopodobnie adna z wan iejszych ras europejskich nie jest tak czysta. Ale wsplno rasy jest tylko jednym z pierwiastkw, skadajcych si na narodowo. Pisarz ydowski Artur D. Lewis, w swojej pracy ydzi narodem" opiera rwnie narodowo na erwiastku rasowym: ydzi byli pierwotnie narodem i w znaczniejszej mierze ni wikszo innych narodw zachow jeden z pierwiastkw narodowoci, mianowicie pierwiastek rasowy. Dowodzi tego prakt ycznie ich wybitna odrbno. Daleko atwiej pozna, e yd jest ydem, ni e Anglik jest Mojesz Hess wyraa w tej kwestii zupenie jasn opini. Pisze on o tym, e ydzi nie mog eczy swemu rasowemu pochodzeniu. ydowskich nosw nie mona przeksztaci, ani czarne, sy ydw przez nawrcenie si nie stan si powymi, i nie wyprostuje ich cige czesanie. wska jest jedn z pierwotnych ras rodzaju ludzkiego, ktra zachowaa swoj czysto pomimo igych zmian klimatu, a typ ydowski zachowa rwnie swoj czysto przez cig stuleci. Jessie E. Sampter w Przewodniku do syjonizmu w Stanach Zjednoczonych", mwi: A ciar te n dwigalimy z godnoci czciowo dziki kierownictwu naczelnemu takich ludzi jak sdzia D. Brandeis, sdzia Julian W. Mack i rabin Stefan S. Wise, po czci za dziki penej po nia olbrzymiej pracy dawnych wiernych syjonistw, jak Jakub de Haas, Ludwik Lipsky i Henryka Szold, a czciowo take dziki rozwojowi samopoczucia rasowego w masach ydw a erykaskich". W krtkiej przemowie do pitego wydania Coningsby" Disraeli uywa czterokrotnie terminu

rasa", mwic o ydach, a Disraeli szczyci si tym, e jest ydem z rasy, aczkolwiek z r i by chrzecijaninem. W Encyklopedii ydowskiej wspomniano o rasie ydowskiej. W przedmowie, podpisanej pr zez dr. Cyrusa Adlera, jako gwnego wydawc, czytamy sowa nastpujce: Na samym wstpie zyo si jeszcze draliwsze zagadnienie, a mianowicie, jakie stanowisko ma zaj Encyklope dia w stosunku do ydw, ktrzy, jakkolwiek zrodzeni w spoeczestwie ydowskim, opucili j la rozmaitych powodw. Poniewa dzieo niniejsze traktuje o ydach jako o rasie, uznalimy za niemoliwe wyczy tych, ktrzy nale do tej rasy, bez wzgldu na ich przynaleno w Z uwagi, e nie zajmujemy si etnologi, nie bdziemy zagbiali si bardziej w tych badani . Zamierzalimy tylko dowie, e ydzi posiadaj wiadomo, i s czym wicej ni czonk ligijnej. ydostwo w osobie jego najpowaniejszych nauczycieli i najwybitniejszych r eprezentantw nie podzielao nigdy pogldu, by yd mia by jedynie wspwyznawc. Czsto zgoa inn religi, a mimo to pozostaje ydem. Kadziemy nacisk na ten fakt, nie dlatego, aby ydw dyskredytowa, ale eby wykaza dwulicowo tych dziaaczw politycznych, ktrzy zystpi wprost do rozpatrzenia kwestii ydowskiej, usiuj odwrci od niej uwag przez wp zanie zamtu do umysw nieydowskich. Nieliczna garstka tak zwanych ydw reformowanych moe zaprotestowa przeciwko przytoczon m wiadectwom, na podstawie tego, e pochodz one przewanie ze rde syjonistycznych. Odp emy na to: moe by, i jest to zupenie prawdopodobne, e istniej na wiecie dwa programy owskie, jeden, przeznaczony do wiadomoci gojw, drugi, wycznie dla ydw. W celu okr ktry z nich jest prawdziwy, do bdzie przekona si, ktry z nich jest wprowadzany w yc prowadzany w ycie jest wanie program tak zwanych syjonistw. Wprowadzany on jest w yci e za porednictwem rzdw sprzymierzonych, za porednictwem konferencji pokojowej, a obe cnie za porednictwem Ligi Narodw. Tote ten wanie musi by prawdziwym programem ydow dy trudno uwierzy, aby rzdy mogy ulega mu, tak jak ulegaj, gdyby nie ywiy przekonan suchaj rozkazw prawdziwych ksit ydowskich. A przedstawiciele tego programu obstaj z ow i narodowociow odrbnoci ydw. Idea, e ydzi stanowi nard, jest ide najpopularniejsz wrd samych ydw. Nie tylko zoci, ale i nard z przyszoci. Co wicej, nie tylko nard, ale nadnard. Na podstawie powagi wiadectw ydowskich moemy pj jeszcze dalej: moemy powiedzie, e rm pastwa ydowskiego bdzie monarchia, krlestwo. Co za do obecnych zagadnie narodu ydowskiego, posiadamy mnstwo wiadectw ydowskich, st ierdzajcych, e wpyw ycia amerykaskiego jest szkodliwy dla ycia ydowskiego; istnieje idzy nimi antagonizm, jak pomidzy dwiema sprzecznymi ideami. Ten punkt postaramy s i wyjani dopiero w artykule nastpnym. Izrael Friedlaender wywodzi rasow i narodowociow wyczno ydw od najdawniejszych cza jc dla ilustracji dwa przykady z Biblii: Samarytan, ktrzy byli z rasy pydami i ktrz do stania si cakowicie ydami przez religi" oraz danie danych genealogicznych i rozwi anie maestw mieszanych na podstawie tego, co napisano w Ksidze Ezra. Dr. Friedlaende r twierdzi, e w czasach pobiblijnych ta rasowa wyczno ydw uwydatnia si jeszcze si yjcie do judaizmu nie byo nigdy, jak w innych spoeczestwach religijnych, jedynie kwes ti wiary. Nie yczono sobie prozelitw, a gdy ich ostatecznie przyjmowano na ono judai zmu, czyniono to jedynie pod warunkiem, e wyrzekn si swej indywidualnoci plemiennej. Dla celw niniejszego badania, powiada dr. Friedlaender, wystarcza wiedzie, e ydzi li si zawsze odrbn ras rnic si wybitnie od reszty rodzaju ludzkiego. Ktokolwiek za rasowej koncepcji judaizmu wrd ydw w przeszoci, ten albo nie zna dziejw ydowskich, te celowo je przekrca. Elkan N. Adler powiada aden powany polityk wspczesny nie wtpi, e nard nasz posiada zo polityczn. O tym jutrze politycznej odrbnoci i potgi myla Mojesz Hess, piszc w roku 1862 (prosi zwrci uwag na dat!) w przedmowie do swej pracy Rzym i Jerozolima" sowa nastpujce: aden nard nie moe by obojtnym na fakt, e w przyszej europejskiej walce o wolno mo nard za przyjaciela swego lub wroga. Hess uskara si wanie na niesprawiedliwo ludzkoci w stosunku do ydw. Dowodzi, e moe uzyska yd indywidualnie jako yd, nard ydowski osignie, poniewa bdzie narodem czniej mia nadziej, e to stanie si narodem" nastpi przed przysz europejsk walk o rzega narody gojw, aby byy ostrone, poniewa w tej przyszej walce moe znale si w i inny nard, mianowicie nard ydowski, ktry moe by przyjacielem lub wrogiem kadego nar , zalenie od swej woli. Dr. J. Abelson z Portsea College, omawiajc pooenie maych narodw wskutek wielkiej woj

powiada: ydzi s jednym z tych mniejszych narodw" i da dla nich tego samego, czego acy, Rumuni i Serbowie, i na tej samej zasadzie, mianowicie na zasadzie narodowoc i. Sdzia Brandeis gosi t sam myl. Mwi on: W chwili, gdy wszystkie inne narody d do rozwoju, stwierdzajc swoj odrbno narodow ielka wojna ujawnia znaczenie maych narodw... powiedzmy wiatu wyranie, e my take jes narodem, dajcym rwnych praw. I dalej tene sam sdzia Brandeis mwi: Przyznajmy, e my, ydzi, jestemy odrbnym narode ego czonkiem jest z koniecznoci kady yd, bez wzgldu na kraj, w ktrym zamieszkuje i na przekonania osobiste. Koczy za artyku, z ktrego przytoczylimy powysze wyjtki, sowami: Organizujmy si, organizujmy, organizujmy, dopki kady yd nie powstanie i nie zostanie policzony, policzony po naszej stronie, albo te nie stanie jawnie, wiadomie lub be zwiednie, po stronie tych, co s przeciwko wasnemu narodowi. Sir Samuel Montagu, yd angielski, mianowany gubernatorem Palestyny pod mandatem a ngielskim, mwi zwykle o Krlestwie ydowskim, uywajc najczciej wyraenia: odbudowa Kr owskiego". Nie bez znaczenia moe jest fakt, e ludno miejscowa, mwic o Sir Samuelu, na ywa go ju obecnie Krlem ydowskim". Achad ha-Am, ktry sformuowa najcilej ide ydowsk w tej postaci, w jakiej zawsze istn ktrego wpyw siga znacznie gbiej, niby mona byo wnioskowa z jego braku rozgosu w ie silny nacisk na przeznaczenie ydw, aby si sta nad-narodem. Leon Simon podaje w st reszczeniu pogldy znakomitego mistrza: Jakkolwiek myli hebrajskiej nie obca jest koncepcja nadczowieka, (odmienna oczywicie od koncepcji Nitzschego, poniewa posiada zgoa inny rodzaj doskonaoci), jednake jej n ajpospolitsze i najbardziej charakterystyczne zastosowanie nie odnosi si do jedno stki lecz do narodu, do Izraela, jako nad-narodu, czyli narodu wybranego. Faktyc znie w myli ydowskiej, zarwno jak w przepowiedniach prorokw, jest to przeznaczenie n arodu ydowskiego. W tych krajach, mwi Mojesz Hess, ktre stanowi granic, dzielc Zachd i Wschd, m osji, Polsce, Prusach i Austrii, yj miliony naszych wspbraci, ktrzy wierz powanie w udowanie krlestwa ydowskiego i modl si o nie w modach codziennych. W artykule niniejszym, jakkolwiek moe si on przez to wydawa przewlekym, postawilimy s obie za zadanie zebra wiadectwa z wielu rde i z wielu epok, poniewa uwaalimy to za ebne przy omawianiu sprawy nacjonalizmu ydowskiego. Bez wzgldu na to, co si mwi nieyd om, w celu wstrzymania i zmodyfikowania ich akcji, przekonalimy si, co sami ydzi myl o sobie. Mianowicie kady yd ma wewntrzne przekonanie, e naley do pewnego narodu, e je t z narodem tym zwizany wzami krwi, ktrych nie moe osabi adna zmiana wyznania, e j dkobierc przeszoci tego narodu i czynnikiem jego przyszoci politycznej. Naley on do r sy, naley do narodu, pragnie, by przyszo krlestwo jego na ziemi, krlestwo, wyniesion e ponad wszystkie krlestwa, z Jerozolim, jako stolic wiata. To pragnienie narodu ydow skiego moe si urzeczywistni; deniem naszym w artykuach niniejszych jest, aby nie urze zywistnio si ono za porednictwem programu, zawartego w protokoach ani za porednictwem oklnych drg, ktrymi moni ydzi zechc do tego celu prowadzi. Zarzut przesdu religijnego godzi zawsze narody krajw cywilizowanych w najczulsze mi ejsce. Wiedzc o tym, przedstawiciele ydowscy, wyznaczeni do oddziaywania na nieydw, k dli zawsze nacisk na uprzedzenie religijne. Dlatego te ludziom czuym a nieuwiadomio nym sprawi ulg, gdy si dowiedz, e przedstawiciele ydowscy przyznaj sami, i niedola e wynikaa nigdy z ich religii, i ydw nie przeladuj nigdy za ich religi, lecz za inne eczy, ktre religia ta wanie winna by zmieni. Tote usiowanie osonienia ydw pokrywk gii jest wobec faktw i wobec ich wasnego wiadectwa prb zgoa nieudan. Gdybymy nie posiadali innego dowodu, dostatecznym byby dowd, przytaczany przez wiel u autorw ydowskich, a mianowicie ujmowanie si ydw za ydami przy kadej okazji i w ka ypadku, co ju samo przez si wiadczy o solidarnoci rasowej i narodowej. Ilekro w artyk uach niniejszych dotknlimy midzynarodowego finansist ydowskiego, niezwocznie ydzi z ch warstw spoecznych podnosili protesty. Skoro dotkniesz Rothschilda, zaprotestuj e przeciwko temu yd rewolucjonista z ghetta, uwaajc uczyniony tamtemu zarzut za obr az osobist. Dotknij zwykego konserwatywnego polityka ydowskiego, ktry korzysta ze swe go urzdowego stanowiska wycznie dla suenia interesom swych wspbraci wbrew najsuszni m interesom pastwa, a yd socjalista i antyrzdowiec stanie w jego obronie. Prawda, e wikszo tych ydw stracia moe ywotny kontakt z nauk i rytuaem swojej religii, ale p

lidarno narodow skada dowd, na czym polega ich prawdziwa religia. Wszystko to byoby samo przez si zajmujce, ale staje si doniosym wobec innego zjawiska , o ktrym mwi bdziemy w artykule nastpnym, a mianowicie wobec stosunku nacjonalizmu y owskiego do nacjonalizmu tych narodw, wrd ktrych mieszkaj ydzi. (Telegram specjalny do Evening Telegram). Zmiana w proklamacji dzikczynnej. Harisburg, 10 listopada. W Proklamacji Dzikczynnej wprowadzono donios zmian. W ostatn im ustpie sowa: Republika chrzecijaska zostay zastpione wyrazami Republika wolnych eli. Zmiana ta zostaa dokonana wskutek uwagi zwrconej przez wybitnych Izraelitw. Gub ernator Hoyt mwi, e uy sowa chrzecijaska w znaczeniu cywilizowana, nie za specj e religijnym. Tom 20, Amerykaskie ydowskie Towarzystwo Historyczne: Dokumenty, dotyczce Proklamacj i Dzikczynnej guber. Hoyt, z Pensylwanii. (1880)". Rozdzia III ydzi czy nieydzi w nowojorskim wiecie finansowym Kwestia ydowska w Stanach Zjednoczonych jest waciwie spraw miejsk. Jest rzecz charakt rystyczn, e ydzi osiedlaj si w wikszej liczbie nie tam, gdzie jest wiele ziemi, ani t w miejscach obfitujcych w surowce, lecz w najwikszych zbiorowiskach ludzkich. Jest to zjawisko godne uwagi, zwaszcza wobec skarg ydw, e goje stosuj wzgldem nich ostrac zm; ydzi osiedlaj si najliczniej w tych miejscach i wrd tych ludzi, gdzie s, jak si araj najmniej podani. Najpospoliciej przytaczanym powodem tego postpowania, jest to, charakterystyczn cech yda stanowi zdolno cignicia zyskw z ludzi: nie z ziemi, nie erabiania surowcw, ale z ludzi. Niech sobie inni orz ziemi: yd o ile bdzie mg, bdzi racza Niech sobie inni pracuj w przemyle: yd bdzie eksploatowa owoce ich pracy. Na ty m polega jego szczeglny talent. Jeli do okrelenia tego talentu uyjemy sowa pasoytnic , termin ten bdzie z wielu wzgldw trafny. W adnym miecie Stanw Zjednoczonych nie mona bada kwestii ydowskiej z wiksz korzyci wym Yorku. W miecie tym jest wicej ydw ni w caej Palestynie. Rejestr komunalny ydows go Kehillah czyli kahau w Nowym Yorku ustala liczb tej ludnoci mniej wicej na 1,527, 778. Nastpny punkt najliczniejszej osiadoci ydw w wiecie, miasto Warszawa, posiada o 00 tys. do 330 tys. ydw, czyli pit cz liczby ydw w Nowym Yorku". (Rejestr komunaln 1918). Jeli przyjmiemy, e oglna liczba ydw na wiecie wynosi okoo 14 mln to na dzies jeden mieszka w Nowym Yorku". ydzi maj w Nowym Yorku wieksz wadz, ni gdziekolwiek od pocztku ery chrzecijaskiej, kiem obecnej Rosji. ydowska rewolucja w Rosji bya kierowana z Nowego Yorku. Obecny ydowski rzd w Rosji przeniesiony tam zosta w penym nieomal skadzie z nowojorskiej dz ielnicy East Side. Ghetto nowojorskie przelao si ju poza granice East Side. Brownsw ille, Brooklyn to miasta ydowskie ze swym wasnym jzykiem, teatrami i pras. Druga, wy za cz dzielnicy nowojorskiej East Side jest rzeczywicie w wielu rozlegych swych czci ydowskim ghettem. Bogata dzielnica West Side i dzielnica klasy redniej w czci miast a, pooonej na pnoc od Parku Centralnego, jest na wskro ydowska. Za wyjtkiem jednego wielkiego bazaru handlowego oraz kilku mniejszych, wszystkie wielkie bazary nowojorskie nale do ydw. Gotowa konfekcja mska i damska, pralnie, hand el futrami, cay handel detaliczny, jest w rzeczywistoci zmonopolizowany przez ydw. Z awd prawniczy jest przewanie wykonywany przez ydw. Przypuszczalnie z 27 tys. kioskw g azetowych, przez ktre przepywa sprzeda drukowanego sowa w Nowym Yorku, 25 tys. jest w rkach ydowskich. W samej tylko nowojorskiej dzielnicy East Side znajduje si 360 s ynagog. Kehillah czyli kaha nowojorski jest potn organizacj, ktrej liczba czonkw nie jest d e znan. Mona by j nazwa ydowskim rzdem w tym miecie. Kaha zorganizowany zosta w ro , na skutek owiadczenia generaa Binghama, wczesnego komisarza policji w Nowym Yorku , e ludno ydowska, wynoszca wwczas 600 tys. ludzi, dostarcza 50% przestpcw na ogln zestpstw, popenionych w miecie. Kaha jest sdem, przed ktrym odpowiadaj wadze za ow ia lub czyny dotyczce spoeczestwa ydowskiego. Wadza jego jest wielka, a metody sigaj

leko. Politycznie, jakkolwiek kraj cay jest utrzymywany w przekonaniu, e Tammany Hall rzd zi polityk w Nowym Yorku, jednak w rzeczywistoci faktem, o ktrym si przemilcza, jest , e ydzi rzdz Tammany Hallem. Ale posiadanie wadzy nie jest zarzutem, obciajcym dany nard: obcia go moe jedynie lub naduywanie tej wadzy. A jeli, stwierdziwszy fakt posiadania wadzy, nie znajdziem y rwnoczenie jej naduywania, to sam fakt nabierze dodatniego znaczenia. Jeli ydzi, kt zy cisn si do Nowego Yorku staj si Amerykanami, i jeli nie pracuj bezustannie nad tym aby amerykanizm przerobi na co innego, jeli wzmacniaj zasady i tradycje amerykaskie, nie psuj pierwszych i nie burz drugich, wwczas sd nad nimi musi wypa na ich korzy. Dla stwierdzenia siy i wadzy ydowskiej nie potrzeba pozostawa w ghetto, ani w dzieln icach handlowych. S sfery wysze, domagajce si rewizji. Na ulicy Wall Street ywio ydowski jest zarazem liczny i potny, jak mona si spodziewa narodzie, ktry od najwczeniejszych czasw odgrywa wan rol w finansowych operacjach w Nie znaczy to wszake, aby wpyw ydowski mia przewaa w amerykaskich sprawach finansowy By czas, kiedy zachodzia tego obawa, ale finansici amerykascy mieli si zawsze instyn ktowo na bacznoci przed midzynarodowym finansist ydowskim i starali si spokojnie gr j go zaszachowa. Kilkakrotnie w rnych czasach szala zwycistwa zdawaa si przechyla na s n ydw, lecz gdy zmaganie si obydwu potg przerywano na chwil, okazywao si, e finans kaskie zachowyway przewag, cho niekiedy bywaa ona nieznaczn. Rothschildowie pierwsi p nieli porak na gruncie amerykaskim; dzieje ich ukrytego dziaania w amerykaskich spraw ch finansowych, w polityce i dyplomacji s bardzo obszerne; ale nawet ich spryt mu sia ustpi wobec solidnej wartoci `interesu amerykaskiego" nie tego interesu, ktrego zedstawicielami stay si obecnie tysice ydw, podajcych si za amerykaskich businessm ie umiej nawet mwi po angielsku! ale businessu" amerykaskiego, bdcego poczeniem h zdolnoci z sumiennoci amerykask. Jeli opinia o businesse" amerykaskim ucierpiaa ich czasach, to jedynie dlatego, e pod oson imienia amerykaskiego posugiwano si czym amerykaskich metod zgoa odmiennym. W dziedzinie finansw amerykaskich sia ydowska ujawnia si za porednictwem prywatnych i stytucji bankowych. W odrnieniu od wielkich kompanii trustowych i bankw depozytowyc h, bankier prywatny obraca wasnym kapitaem oraz kapitaem swoich wsplnikw i stowarzysz onych. Operacje finansowe ydowskie rni si zasadniczo od nieydowskich tym, e bankierzy ydow ajmuj si istotnie tylko wypoyczaniem pienidzy. Subskrybuj oni co prawda na wielkie su my emisje poyczek i akcji towarzystw kolejowych i przemysowych, rzdowych i municypa lnych, ale te papiery rzucaj niezwocznie na rynek do sprzeday. Jest to bardzo szybk i obrt pieniny. Publiczno przejmuje na siebie zobowizania, a ydowscy finansici otrz ienidze. Finansista ydowski bierze bardzo rzadko trway udzia w towarzystwach, ktre fi nansuje. Natomiast bankierzy nieydowscy poczuwaj si zazwyczaj do obowizku zachowania kontaktu z finansowanymi przez siebie przedsibiorstwami, aeby zapewni tym, co loku j w nich kapitay, naleyt administracj funduszw; poczuwaj si do obowizku wspdzia wnemu ulokowaniu kapitaw, ktre im powierzono. Bankier ydowski trzyma swj kapita w gotwce. Ma zawsze pienidze w swojej kasie. Jest t o koniecznym w jego pooeniu, poniewa handluje on pienidzmi. A gdy nadejdzie nieunikn iona chwila kryzysu finansowego, korzysta z wysokiej ceny, jakiej wwczas nabiera gotwka. Najwikszym ydowskim domem bankowym na Wall Street jest bank Kuhn, Loeb & Co. Gwnym wa icielem tej wielkiej firmy by zmary Jacob Schiff, ktrego wsplnikami byli: syn jego, Mortimer, Otto H. Kahn, Paul M. Warburg i inni. Brali oni udzia zarwno w yciu publi cznym, jak i w olbrzymich operacjach finansowych. Inne prywatne banki ydowskie wy mieni naley w porzdku nastpujcym: Speyer & Co.; J. i W. Seligman & Co.; Lazard Freres ; Ladenburg, Talmann & Co.; Hallgarten & Co.; Knauth, Nachod & Kuhne; Godman, Sa chs & Co., oraz inne mniejsze. Firmy te ciesz si opini wielkiej uczciwoci finansowej . S to bankierzy ostroni, zrczni w operacjach finansowych, a niekiedy wietni w swej finansowej strategii. Finansow wadz nad przemysem posiadaj w znacznej mierze bankierzy ydowscy z Wall Stree ; w niektrych jego gaziach, jak na przykad na rynkach metalowych, osignli oni monopol Mamy mnstwo wielkich i doskonale si rozwijajcych ydowskich domw faktorskich. Im dale j zapucimy si w kierunku operacji spekulacyjnych, tym wicej znajdziemy ydw, popierajc ch przemys i handel produktw kopalnych.

I tutaj narzuca si fakt zadziwiajcy: oto w chwili obecnej nie ma na Wall Street an i jednego prezesa banku yda. Ze wszystkich wielkich instytucji bankowych, depozyt owych i korporacji finansowych, olbrzymich kompanii trustowych, ktrych majtek indy widualny dochodzi czstokro do 400 mln i ktrych czny kapita dosiga wielu bilionw, an na nie ma ydowskiego zarzdu ani ydowskich urzdnikw. Czemu si to dzieje? Czemu potne rodziny ydowskie z Wall Street otoczyy si tak starann e nieydowskimi wsppracownikami? Czemu przecignito t lini dzielc czonkw narodu ydowskiego od narodw nieydowskich e finansowej, gdy idzie o zarzdzanie majtkiem narodu? Czemu? Odpowiedzi na to pytanie udzieli by mogy najtsze i najdzielniejsze gowy finansowe z W all Street. Jedynie gdzieniegdzie znale mona dyrektora yda w jakiej radzie zarzdzajcej mniejsz nstytucji bankowych. By moe, e jest to skutek przenikliwej znajomoci duszy ogu. Susznie czy niesusznie o nie powierza swoich pienidzy instytucji pod zarzdem ydowskim. Prawda, e w niektrych d ielnicach nowojorskich s banki o charakterze lokalnym, pozostajce cakowicie pod zar zdem ydowskim. Ale nawet ydzi wol skada swoje pienidze w bankach wolnych od ydowski ierownictwa. By moe, e dzieje si to take wskutek niefortunnych dowiadcze, jakie og odnis w ze nkami, kierowanymi przez ydw w przeszoci. Kilka gonych bankructw wpoio w opini publ rzekonanie, e ywio ydowski odegra w nich pewn rol. Og nie zapomnia, midzy innymi a Jzefa G. Robin, ktrego prawdziwe nazwisko brzmiao Robonowicz. By to yd z Odessy. W nieprawdopodobnie krtkim czasie zaoy on cztery wielkie instytucje bankowe, w ktrych d eponowano pienidze publiczne. Zrujnowa wszystkich, co mu zaufali. Bankructwo jego byo niezwykle sensacyjne i wyrzdzio ludziom wiele krzywdy. Kariera Robonowicza jest ywym przykadem talentu i energii yda rosyjskiego, jego przedziwnej zdolnoci organiz owania wielkich przedsibiorstw wbrew wszelkim trudnociom i szykanom, i jego tchrzos twa i obudy w godzinie poraki. Sw karier bankiersk zakoczy Robonowicz w wizieniu. Zjawiskiem doniosym, zjawiskiem, ktre winno uspokoi og, jest to, e ludzie, ktrym pow zono cikie zadanie puszczenia w obieg i utrzymania w ruchu rodkw finansowych Stanw Zj ednoczonych, opasali si nieydowskim murem wielkiej trwaoci i siy. Prby ydowskie, zmierzajce do opanowania giedy, maj rwnie zajmujc histori, a jakko tystyka wykazuje stay postp ydw w podanym przez nich kierunku, postp ten jest powoln s jednak wskazwki, ktre ka przypuszcza, e niezmordowana wytrwao, ktra stanowi ch czn cech ydw, w rezultacie zwyciy, o tyle oczywicie, o ile gra na giedzie bdzie na nowia tak pontny interes, jak obecnie. Gdy ydom uda si opanowa gied, wwczas przede wszystkim wydr wszystkie publiczne insty je bankowe z rk grup nieydowskich. Na giedzie istnieje milczcy opr przeciwko ydom na zasadzie niepisanego prawa, podobn ie jak i w wiecie bankierskim na Wall Street, a dzieje tego oporu czekaj na histor yka, ktry by zaj si jego zbadaniem. Sereno S. Pratt opowiada, e w roku 1792 istniao pod nr. 22 przy Wall Street mae biu ro publicznej sprzeday papierw wartociowych. Ludzie, zajmujcy si ich kupnem i sprzeda mieli zwyczaj spotyka si pod rozoystym drzewem, w pobliu domu nr. 68 przy teje ulicy. W roku 1817 zostaa na tym miejscu zorganizowana gieda nowojorska w tej mniej wicej postaci, w jakiej istnieje obecnie. Gieda jest instytucj prywatn. Jest to w rzeczywistoci klub komisyjny w rkach prywatny ch. Nie jest on zapisany w rejestrze. Liczba czonkw jest cile ograniczona do 1100 osb. Istniej tylko dwie drogi, ktrymi osoba spoza giedy moe uzyska na niej miejsce: na zas adzie otrzymania go od wykonawcy testamentu zmarego czonka, albo przez nabycie od czonka wycofujcego si lub zbankrutowanego. Cena takiego czonkostwa czyli miejsca wynosi obecnie przeszo 100 tys. dolarw. Przed okoo dziesiciu laty mona byo naby miejsce za 77 tys. dolarw. Gied rzdzi komitet naczelny, zoony z 40 czonkw. Przez dugie lata do komitetu tego n bierano ydw. W ostatnich latach zdarzao si, cho nieczsto, e dostawa si do przypad ajent ydowski. Nie by to jednak gwny cel kupcw ydowskich. Skoro zdobd dostateczn l jsc na giedzie, wwczas pomyl o zagarniciu wadzy w znany sobie doskonale sposb. Dwie tamy, ktre obecnie utrudniaj silniejszy napyw ydw s: po pierwsze, milczcy opr

giedy przeciwko dopuszczeniu ydw, ktry to opr datuje, jak mwi, od pocztku istnienia synnej instytucji handlowej, po wtre za zastrzeenia co do przyjmowania czonkw, zawart w samym statucie giedowym. Komitet naczelny z 40 osb, posiada w swym onie komisj balotujc, zoon z 15 osb; kom rozpatruje wszystkie wnioski o przyjcie w poczet czonkw. Poniewa liczba czonkw jest graniczona do 1100, i poniewa nie sprzedaje si nowych miejsc, przeto nowy czonek moe uzyska wstp jedynie przez przekazanie mu istniejcego ju miejsca. Ale nawet przekaza nie takie odbywa si pod cis kontrol komisji, ktrej gosowaniu podlega kandydat na cz do przyjcia nowego czonka potrzeba dwch trzecich gosw oglnej liczby czonkw komisji Lecz wydatn cech charakteru ydowskiego jest wytrwao. Czego nie moe uzyska jedno pok e, to moe uzyska nastpne. Zwyciony dzisiaj yd nie zawsze jest pokonany; jego zwycizc ymieraj, a yd idzie dalej, nie przebaczajc nigdy, nigdy nie zapominajc, nie schodzc z odwiecznej drogi, prowadzcej do opanowania wiata w tej lub w innej formie. Tote, j akkolwiek zdawa by si mogo, e liczba ydowskich czonkw giedy nie moe wzrasta w tyc ch, faktem jest jednak, e mimo wszystko, liczba ta wzrosa. Zwolna lecz stale ydzi z yskuj si liczebn na gruncie giedowym. A czyni to ze zdumiewajc przebiegoci. W jaki sposb? Przede wszystkim aden czonek yd nie przekae swego miejsca nieydowi. W o resach zastoju rynkowego, gdy ceny miejsc spadaj, a popyt na nie jest tak silny j ak zazwyczaj, kandydaci ydowscy ofiaruj niezmiennie, najwysze ceny chtnym do ich ods tpienia. Nastpnie, w razie bankructwa czonka nieyda, ten ostatni pod naciskiem swych wierzycieli jest niemal zmuszony do przyjcia najwyszej ofiarowanej ceny za odstpie nie swego czonkostwa; oczywicie znajduje si zawsze w pogotowiu jaki yd, czyhajcy z wi lk wytrwaoci na swoj ofiar, i proponujcy t najwysz cen. S to dwie gwne metody ctwem wzrasta liczba ydowskich czonkw giedy. Jest wszake jeszcze inny sposb, bardziej podstpny. Polega on na pospolitej praktyce przybierania nieydowskich nazwisk lub przyjmowania ktregokolwiek z wyzna chrzecijask ich. Zmiana nazwiska" lub wedug ydw pokrycie nazwiska", jest jednym z najpotniejszyc dkw polityki ukrywania. W ogoszeniach, na godach sklepowych, na czele wydawnictw pe riodycznych lub w nagwku artykuw prasowych, takie nazwiska jak Smith, Adams, Robin, su za doskona mask. Scena nasza jest zalana przez aktorw i aktorki ydowskie, ale na a ich s wybitnie anglosaskie. Pisma ydowskie zamieszczaj czsto dowcipy, osnute na tl e zmiany nazwisk. W interesach na odlego", w interesach zawieranych na niewidziane", nazwisko-maska oddaje znakomite usugi. Wielu chrzecijan zdziwioby si bardzo, gdyby i m powiedziano, e maj do czynienia ze znaczn liczb ydw, ktrych nazwiska nie zdradzaj ym pochodzenia ydowskiego. Ten wanie system, a mianowicie stare nazwisko amerykaskie wraz z przynalenoci do jakiej sekty chrzecijaskiej, (najchtniej jednej z nowszych s ) spowodowa przyjcie na czonkw giedy kilku ydw, ktrzy w inny sposb byliby si tam li. Ciekawe jest zestawienie liczebnego wzrostu czonkw giedy ydw na podstawie wykazw, s zdzonych przez dawne zarzdy. W roku 1872 na ogln liczb 1,009 czonkw, byo 60 ydow. W roku 1873 na ogln liczb 1,006 czonkw, liczba ydw spada do 49. W roku 1890 przy oglnej liczbie 1,100 czonkw, byo ydw 87. W roku 1893 przy tej samej oglnej liczbie czonkw, byo ydw 106. Obecnie, przy staej liczbie czonkw 1,100 jest 276 ydow. Powiadaj, e liczba czonkw ydw jest w rzeczywistoci nieco wysz, a to z tego powodu, zy z nich posiadaj nieydowskie nazwiska, przystpili do ktrej sekty chrzecijaskiej i ntrznie przynajmniej zerwali ze spoeczestwem ydowskim. Powysze cyfry wykazuj tedy, e liczba czonkw ydw wzrosa z 5% oglnej liczby czonkw 2 do 25% w roku 1919. W artykule, odnoszcym si do giedy, pod tytuem Finanse", Encyklopedia ydowska stwierdz , e liczba czonkw ydw wynosi tylko 128", czyli nieco wicej ni 10%". Encyklopedia n je daty, z ktrej pochodz powysze dane statystyczne. Przytoczony artyku ma jednak cel nie tylko informacyjny, ale i polemiczny. Owiadczenie, odnoszce si do 10% liczby c zonkw na giedzie, ma na celu zwrcenie uwagi na fakt, e ydzi stanowi co najmniej 20% j liczby ludnoci Nowego Yorku, a wyszy znacznie procent w dziedzinie handlowej". L iczba ydowskiej ludnoci Nowego Yorku wzrosa od tego czasu do 25% oglnej liczby, a li czba ydowskich czonkw giedy wzrosa rwnie w tym samym stosunku. Ale dla osignicia tych 25 procent potrzeba byo ydom 47 lat. Jeli pjdzie tak dalej, to opanowanie przez nich giedy jest tylko kwesti czasu.

Pomimo tych szczegw jest rzecz prawdopodobn, e ydowscy spekulanci w dziedzinie finan ej w Nowym Yorku przewyszaj znacznie liczebnie spekulantw nieydw. Spekulacja i ryzyko to znane historyczne skonnoci rasy ydowskiej. Jednostki ydowskie popieraj nieydows firmy, a wielkie ich masy postpuj ciekami spekulacji w lad za przewodnikami spord s h wspwyznawcw. W Europie, gdzie finansowa wadza ydw jest silniej ugruntowana i dawnie sza ni u nas, zdarza si niezmiernie rzadko, by im si nie powiodo w spekulacji. Mona i ch niekiedy schwyta na skandalu spekulacyjnym, ale bywa to zwykle handel, nie poc igajcy strat dla nich samych. Najwiksze skandale ydowskie, jakie kiedykolwiek ujawniy si w Stanach Zjednoczonych, skandale, ktrych ponure wiato wydobyo na jaw zwizek finansw, polityki i rasowych de a, ujawniy si z powodu wydarze przy Wall Street. Prawdopodobnie natura tych wydarze wpyna w znacznej mierze na milczcy opr antyydowski, znamionujcy amerykask dziaaln Tymczasem, opuszczajc wysokie sfery Wall Street, dziaalno bankiersk i maklersk, zejdz emy do poziomu ulicy, do Curb Market przy Broad Street. Tutaj faktorzy ydowscy pr osperuj w peni, operujc w dziedzinie przemysu naftowego i produktw kopalnianych. Jest ich tu takie mnstwo, e nadaj cech semick caej okolicy, jak gdyby to bya dzielnica ka w jakim miecie zagranicznym. Prawda, e te przedsibiorstwa figuruj czstokro pod ni wskimi nazwiskami, ale wypywa to tylko z poczucia ydw, e w sprawach finansowych, susz nie czy niesusznie, s oni zawsze podejrzani. Nieydowskie nazwiska nie cigaj na siebie podejrze. Gdy zejdziemy jeszcze niej, w ciemne zauki, do mieszczcych si tam pukrytych biur, ujr ymy mnstwo przedstawicieli rasy ydowskiej, nie majcych jawnej stycznoci z rynkiem gi edowym. S to istne pasoyty otaczajce Wall Street, maruderzy obozowi bez wyranego zawo du. Zajmuj si oni wpuszczaniem w obieg faszywych akcji i papierw wartociowych z niezm ordowan wytrwaoci i energi. D do zrobienia pienidzy bez pracy, do tego, aby bra, ic w zamian, co im si znakomicie udaje. Zdumiewajca jest liczba tych ludzi, dochod zcych do olbrzymiego majtku; rwnie podziwu godn jest niesychana liczba ciemnych, le p informowanych i dobrodusznych gojw", nadsyajcych im pienidze ze wszystkich kracw Sta jednoczonych za strzpki bezwartociowych papierw, ktrymi te pasoyty ydowskie handluj. st to najbezwzgldniejszy, najwstrtniejszy wyzysk, nie jest bowiem nawet efektowny przy swej diabelskiej przewrotnoci. Operacji swoich dokonuj te osobniki przewanie z a porednictwem telegrafu lub telefonu. cigani przez ajencje wywiadowcze, tropieni bezustannie przez tajnych ajentw rzdowyc h, stawiani pod prgierzem opinii publicznej w gazetach, pocigani do odpowiedzialnoc i sdowej, skazywani na wizienie, ci ydzi-oszuci nie daj si niczym odstraszy od swego ecnego procederu. Gdy inni ludzie uwaaliby zdemaskowanie publiczne za wieczyst hab, ten typ oszusta poczytuje to jedynie za bah przeciwno, za przerw chwilow, podobnie ja marynarz patrzy na przypadkowy upadek z pokadu. S jeszcze gbsze krgi tego pieka, gdzie panuje zuchwaa kradzie i gwat. Historia prze przy Wall Street, zawierajca niekiedy imiona jednostek ze sfer wyszych, najczciej j ednak z niszych warstw spoecznych, lecz posiadajcych wsplne pitno rasowe i narodowoci we, zwracaa czasami na siebie uwag ogu, ale jak si to zwykle dzieje przy ogaszaniu te o rodzaju historii, pominito w niej zasadniczo fakty wyjaniajce. Badajc histori obecnych stosunkw, panujcych przy Wall Street, widzimy, e wystpuj w n zawsze dwa pierwiastki: ydowski i nieydowski. Milczcy opr, stawiany przez finanse a merykaskie przeciwko wadzy semickiej, jest moe jedyn nieydowsk koalicj w Ameryce. W nym znaczeniu jest to rzecz sprzeczna z duchem amerykaskim, ale zostaa narzucon Ame rykanom si, jako samoobrona wobec silnej ofensywy ze strony koalicji semickiej. Jel i powstanie kiedykolwiek w Ameryce silny zwizek nieydowski, bdzie on tylko bezporedn im rezultatem dawnej ydowskiej koalicji przeciwko nieydom. Obecne pooenie w Stanach Zjednoczonych w dziedzinie finansowej przedstawia si w sposb nastpujcy: koalicja ydow ska nie zmoga jeszcze dotychczas wadzy nieydowskiej; dy ona za wszelk cen do tego, a wzi gr, ale jak dotychczas, bezskutecznie. Naley przypuszcza, e gdy ludzie uwiadomi groce im z tej strony niebezpieczestwo, nie uda si jej to nigdy. Jak przypominaj sobie czytelnicy poprzednich artykuw, atak na kapita, prowadzony pod faszywym hasem postpu", jest skierowany wycznie przeciwko kapitaowi gojw". Jedyny ntatami finansowymi, przeciwko ktrym zwrcone s wszystkie napaci, s potentaci nieydows y. To samo dzieje si w Anglii. Czytelnicy gazet wiedz, e Anglia staa si obecnie widow ni wytonych usiowa w celu rozbicia administracji kolejowej i zarzdw kopal przez nie wany szereg strajkw. Ale czego nie wiedz czytelnicy tych gazet, to tego mianowicie

, e zarzdy kolei i kopal s dotychczas w rkach nieydw, i e kierowany przez bolszewik jk jest ydowsk broni finansow, uywan do zrujnowania tej gazi przedsibiorstw gojw z tym wiksz atwoci dosta si w rce ydowskie. Spowodowalimy dla gojw kryzysy ekonomiczne jedynie przez wycofanie pienidzy z obiegu ... Obecna emisja znakw pieninych nie odpowiada zapotrzebowaniu, tote nie moe zaspoko i wszystkich potrzeb klas pracujcych... Wiecie o tym, e waluta zota bya szkodliw dla astw, ktre j wprowadziy; nie moga ona zaspokoi zapotrzebowania na pienidze, poniewa falimy z obiegu tyle zota, ile si dao@. Protok 20 Rozdzia IV Wzrost i spadek ydowskiej potgi pieninej Wysze sfery finansw ydowskich nawizay po raz pierwszy kontakt ze Stanami Zjednoczonym i za porednictwem Rothschildw. Co wicej, mona powiedzie, e Stany Zjednoczone zaoyy iny pod fortun Rothschildw. A jak si to czsto zdarza w historii bogactw ydowskich, fo rtun t zrodzia wojna. Pierwsze dwadziecia milionw dolarw, jakie mieli Rothschildowie o spekulacji, byy to pienidze zapacone im za wojska heskie, ktre walczyy przeciwko ko loniom amerykaskim. Od czasu tego pierwszego poredniego kontaktu z Ameryk, Rothschildowie czsto brali u dzia w pieninych sprawach naszego kraju, cho dziaali zawsze przez ajentw. aden z syn tschilda nie uwaa za potrzebne osiedli si w Stanach Zjednoczonych. Anzelm pozosta we Frankfurcie, Salomon wybra Wiede, Nathan Mayer uda si do Londynu, Karol zamieszka w N eapolu, a Jakub reprezentowa rodzin w Paryu. Byli to wadcy wojen w Europie przez wice j ni jedno pokolenie, a dynasti utrwalili ich nastpcy. Pierwszym ydowskim ajentem Rothschildw w Stanach Zjednoczonych by August Belmont, k try przyby tu w roku 1837 i zosta prezesem Komitetu Demokratyczno-Narodowego podcza s wojny domowej. Belmontowie przyjli chrzecijastwo; istnieje do dnia dzisiejszego m auzoleum Belmontw, zwane Kaplic Wschodni w nowej katedrze w. Jana Boego na Morningsid e Heights. Potga Rothschildw rozszerzya si niebawem przez wejcie innych rodzin bankierskich do f inansw pastwowych tak dalece, e okreli j mona ju nie imieniem rodu, lecz imieniem r Dlatego te mwi si o midzynarodowych finansach ydowskich, a najwaniejsze w tej dziedzi ie osobistoci nazywamy powszechnie midzynarodowymi finansistami ydowskimi. Zasona ta jemnicy, ktra w tak znacznej mierze przyczynia si do wzmoenia potgi Rothschilda, opad ; majtek zdobyty przez wojn zosta nazwany po wszystkie czasy krwawym bogactwem"; rwno czenie zerwano zason czarodziejskiej tajemnicy, otaczajc wielkie transakcje rzdw z p czeglnymi jednostkami, co w rezultacie doprowadzio do tego, e posiadacze bogactw st ali si rzeczywistymi wadcami narodu. W zwizku z tym ujawniono ciekawe fakty. Jednake metoda Rothschildw trwa jeszcze w tym znaczeniu, e instytucje ydowskie s zale e od swych instytucji narodowych we wszystkich krajach zagranicznych. Mamy w Now ym Yorku firmy bankierskie, ktrych zwizek z firmami we Frankfurcie, Hamburgu i Dren ie, a take w Londynie i w Paryu, jest widoczny choby ju tylko z napisw na drzwiach. S one jednakowe. Jak twierdzi jeden z najwybitniejszych znawcw spraw finansowych, sfera finansw ydow skich jest w tak znacznym stopniu stref ydowsk, e finansista ydowski jest wolny od ws elkich zudze narodowych i patriotycznych". Dla midzynarodowego ydowskiego finansisty sprawa wojny i pokoju pomidzy narodami je st tylko zwyk lub znik na wszechwiatowym rynku pieninym; i podobnie jak obrt papier ociowych jest czstokro tylko strategi rynku finansowego, tak stosunki midzynarodowe z mieniaj si jedynie dla materialnej korzyci. Wiadomo doskonale, e ostatnia wojna wiatowa odraczana bya kilkakrotnie pod naciskie m midzynarodowych finansistw. Gdyby wybucha zbyt wczenie nie wcignaby w wir walki ty pastw, ktre finansici midzynarodowi pragnli w wojn wplta. Dlatego te wadcy zota, midzynarodowi, musieli kilkakrotnie poskramia zapa wojenny, ktry wzniecia ich wasna ropaganda. Jest napewno zupenie prawdziwym, e, jak twierdzi prasa ydowska, znalezio no list Rothschilda, do cesarza niemieckiego, datowany z roku 1911, odradzajcy mu

usilnie wojn. W roku 1911 byo jeszcze za wczenie. W roku 1914 nie uwaano za stosown e wojny odradza. Te zagraniczne zwizki finansowe nie tylko rzucaj ciekawe wiato na sprawy czysto naro dowe, dotyczce pokoju i suwerennoci narodw, ale d do stworzenia ekstra-narodowoci, l nad-narodowoci. Te zwizki zagraniczne, umoliwiajc bankierom ydowskim dojcie do doskon i w wyszych specjalnych formach finansowych, jak giedy zagraniczne, dopomagaj im rwn oczenie do zdobycia cakowitej niemal wadzy w dziedzinie midzynarodowego ruchu pienine o. Nie ma najmniejszej wtpliwoci co do udziau midzynarodowych finansw ydowskich w wojnac i rewolucjach. Nigdy temu nie zaprzeczano w przeszoci; ale jest to rwnie prawdziwe obecnie. Tak naprzykad liga przeciwko Napoleonowi bya ydowsk. Kwatera gwna ligi znaj owaa si w Holandii. Gdy Napoleon wkroczy do Holandii, kwatera gwna przeniosa si do F kfurtu nad Menem. Rzecz szczeglna, ilu to midzynarodowych finansistw ydowskich wyszo Frankfurtu: Rothschildowie, Schiffowie, Speyerowie i wielu, wielu innych. Zwizki rasowe otaczajce wiat sieci midzynarodowych finansw s dzi widoczne. Te stowarzyszenia podsycaj wrd ydowskich k bankierskich sta dno do zmonopolizow gazi przemysu, utosamianych z dziedzin finansow. Z reguy, gdy ydzi osigaj w danej utn przewag, wwczas wykluczaj wszystkie interesy nieydowskie. ydowskie interesy fina we rzadko czyy si z interesami przemysowymi, mwi Encyklopedia ydowska, za wyjtkie padkw, gdzie idzie o kamienie drogocenne i metale, gdy Rothschildowie panuj w przem yle rtciowym, bracia Barnato i Werner, Beit & Co. w diamentowym, a firmy Braci Lew isohn i Guggenheim ich Synowie rzdz w przemyle miedzianym, a w pewnym stopniu i w s rebrnym. Do tego moemy oczywicie doda przemys wdczany, telegraf bez drutu, teatry, pr s europejsk i czciowo amerykask oraz wiele innych gazi. Zanim ukoczymy niniejsz s sporzdzimy cakowit ich list. Encyklopedia ydowska" pisze w dalszym cigu: Wyrana jednak przewaga finansistw ydowskich ujawnia si w kierowaniu spraw poyczek z icznych, co zawdzicza naley, jakemy to poprzednio stwierdzili, midzynarodowym stosunk om wikszych firm ydowskich". Dla powstrzymania bezsensownych protestw pewnego odamu prasy ydowskiej naley zaznacz y, e powagi ydowskie nie przecz tej opinii o ydowskiej midzynarodowej wadzy finansow jakkolwiek twierdz, e obecnie nie jest ona ju tak silna, jak bya dawniej. W ostatnic h latach", mwi Encyklopedia ydowska, finansici nieydzi zaczli stosowa t sam met tyczn, i na og wadza ydowska raczej zmniejszya si ni wzmoga w tej dziedzinie". Jest to prawda, przynajmniej w stosunku do Stanw Zjednoczonych. Przed wojn stanowi sko wielu przedsibiorstw finansowych na Wall Street byo silniejsze ni obecnie. Wojn a wytworzya nowe warunki, ktre rzuciy wiato na internacjonalizm finansw ydowskich. W resie neutralnoci Stanw Zjednoczonych mielimy sposobno zaobserwowa rozlego stosunk icznych niektrych osobnikw, mielimy take sposobno stwierdzi, e zwyka lojalno nar dporzdkowana interesom midzynarodowych finansw. Wojna wywoaa koalicj kapitau nieydo go po jednej stronie, przeciwko kapitaowi ydowskiemu, ktry mia uczestniczy w grze po obydwu stronach. Stara maksyma Rothschilda Nie kad wszystkich jajek do jednego kosz a", przetumaczona na jzyk narodowy i midzynarodowy, staje si zupenie zrozumiaa. Finan ici ydowscy postpuj w ten sposb wobec partii politycznych: stawiaj na wszystkie i dla ego nigdy nie przegrywaj. W ten sam sposb finansici ydowscy nigdy nie przegrywaj wojn y. Poniewa s po obu stronach, zwycistwo nie moe ich omin, a warunki traktatu pokojowe o wynagradzaj zawsze straty stronie przegranej. To wywoao wanie tak liczny zjazd ydw konferencj pokojow po wojnie wiatowej. Wiele przedsibiorstw ydowskich na Wall Street byo pierwotnie filiami amerykaskimi fi rm z dawna istniejcych w Austrii i Niemczech. Te midzynarodowe firmy dopomagay sobi e zazwyczaj pienidzmi i utrzymyway pomidzy sob cisy kontakt. Niektre z nich wzmocni niejce pomidzy nimi wzy przez maestwa. Lecz wzem najcilejszym i najwaniejszym j owska. Wiele z tych przedsibiorstw ucierpiao wskutek wojny, ale jest to tylko chwi lowe niedomaganie i finansici ydowscy bd niebawem znowu gotowi do wydania walnej bit wy celem zagarnicia caej wadzy finansowej w Stanach Zjednoczonych. Przyszo pokae, czy im si to powiedzie. Ale dziwna jaka fatalno ciy nad ydowsk s wili, gdy maj ju pooy ostatni kamie sklepienia, gmach si zarysowuje i caa budowla c i zaczyna. Zdarza si to w historii ydowskiej tak czsto, e sami ydzi usiuj wytumacz wisko. Oskaraj w tym wypadku najczciej antysemityzm, lecz nie zawsze. Wanie w obecnym czasie, gdy una poarw, roznieconych przez wojn, owietlia tak wiele rzeczy ukrytych pr

edtem w cieniu, antysemityzmem" nazwano zbudzenie czujnoci ogu na spraw ydowsk, tum en fakt tym, e po kadej wojnie yd staje si kozem ofiarnym... Wyznanie bardzo ciekawe koni by ono mogo kady mniej skoncentrowany w sobie nard do zadania sobie pytania, dla czego? Ale to potoczne i niewiarygodne tumaczenie, jak antysemityzm" nie wystarcza do wyj anienia, czemu ydowskie interesy finansowe nie zapanoway bezwgldnie w takim kraju, j ak Stany Zjednoczone. Antysemityzm wrd narodu nie dosiga tych, co si kryj bezpiecznie poza wielkimi wpywami finansowymi. Tak na przykad milczcy opr finansowej grupy z ul icy Wall Street albo na giedzie nowojorskiej nie jest antysemityzmem. Nie przeszk adza on ydom do robienia interesw, stanowi jedynie opozycj przeciwko widocznemu pro gramowi, zmierzajcemu do zagarnicia wadzy, nie w imi dobra oglnego, lecz dla korzyci oszczeglnej rasy. Przed paru zaledwie laty dom bankowy Kuhn, Loeb & Co. wedug powszechnego mniemani a mia w najbliszej przyszoci zdoby pen i stanowcz supremacj na Wall Street, jako i ja poyczkowa. Byy pewne podstawy do tego rodzaju przypuszcze, midzy innymi za fakt, e Kuhn, Loeb & Co. popierali finansowo Harrimana w jego strasznym pojedynku kolejo wym z Jansenem W. Hill. Ale przewidywania w stosunku do tej instytucji nigdy si n ie sprawdziy. Zaszy niepodane wypadki, nie przynoszce ujmy finansowej solidnoci firmy ktre jednak wydobyy na wiato dzienne i stawiy przed sd opinii publicznej niepodane y natury bynajmniej nie finansowej. W firmie Kuhn, Loeb & Co. finanse ydowskie w Stanach Zjednoczonych dosigy szczytu p owodzenia. Gwnym przedstawicielem tej firmy by Jakub Schiff, urodzony we Frankfurci e; ojciec jego by jednym z ajentw giedowych Rothschilda. Jeden ze wsplnikw Schiffa, O tto Kahn, urodzi si w Mannheim i bardzo wczenie przystpi do spki ze Speyerami, pocho mi rwnie z Frankfurtu nad Menem. Drugi wsplnik, Feliks Warburg, by przez maestwo spo owacony z rodzin Schiffa. Finansowe interesy ydowskie rozwiny si, lecz nie wzniosy si onad t firm. ydzi wszake uciekli si do ruchu oskrzydlajcego, ktry moe przybliy ich do upragnione lu. Pohamowani w swych zapdach przy ulicy Wall Street, finansici ydowscy zwrcili si d o innych centrw amerykaskich, a nawet zagranicznych, gdzie wedle wszelkiego prawdo podobiestwa osign znaczny wpyw na sprawy amerykaskie. Pierwszy manewr oskrzydlajcy sk erowany zosta na Ameryk rodkow i Poudniow. Naley zaznaczy, e ydowskie grupy finan eliy pomocy zarwno praktycznej jak doradczej Meksykowi w okresie, gdy stosunki jeg o ze Stanami Zjednoczonymi byy najbardziej naprone. Prba uzyskania wpyww w Japonii da zdaje si, niezbyt dodatnie wyniki. Powszechnie wiadomo, e Jakub Schiff udzieli pom ocy materialnej Japonii w wojnie z Rosj. P. Schiff skorzysta z tej sposobnoci, aby wszczepi w umysy rosyjskich jecw wojennych w obozach japoskich zasady, ktre w nastps e zrodziy bolszewizm. Co wicej, okazuje si, e istnia plan wcignicia modej potgi pa oskiego na list ydowskich zdobyczy finansowych. ydzi osinli ju w Japonii pewien wpy ziedzinie spraw finansowych, ale zdaje si, e nadzieje p. Schiffa w tym wzgldzie nie zupenie si urzeczywistniy. Japoczycy, jak si okazuje, wiedzieli znacznie wicej o yd m niebezpieczestwie, ni Stany Zjednoczone, tote byli niezmiernie ostroni. Traktowali oni interes cile jako interes, i podobno p. Schiff jest w ogle z Japonii niezadowol ony. Dobrze o tym wiedzie, zwaszcza teraz, gdy szerzy si propaganda, dca do wytworzen a cigych nieporozumie pomidzy Stanami Zjednoczonymi a Cesarstwem Japoskim. Ostatnim jednak terenem finansowym, ktry ydzi usiuj opanowa, jest Ameryka Poudniowa. amita naley, i ydzi panuj na wiecie w dwch dziedzinach: nad ruchem ludzkim i nad ru pieninym. aden rzd, aden Koci, adna szkoa filozoficzna nie byaby w stanie dokona a wier miliona, p miliona, a nawet miliona ludzi z jednej czci wiata do drugiej, man ujc nimi tak, jak genera manewruje swoj armi; mog tego jednak dokaza ydzi. Czyni to obecnie. Jest to dla nich tylko kwestia okrtw. Z Polski, gdzie wszechmocna konfere ncja pokojowa wniosa do konstytucji pastwa specjalne przywileje dla ydw, i gdzie, ja k by si zdawao, ydzi powinni by pozosta, wszcz si silny ruch na Zachd. Emigracja ta szelkie cechy ruchu planowego. Wikszo emigrantw jest kierowana do Ameryki Poudniowej. Mowi, e po okresie przygotowawczym w Stanach Zjednoczonych, imigranci, ktrzy obecn ie tu przybywaj, bd wysani na poudnie. Drug dziedzin, opanowan przez ydw, jest ruch zota. Nie wyraajc adnych przypuszcze go, w jakim si to odbywa celu, naley stwierdzi, i ydzi wysyaj obecnie do Ameryki Po wej znaczne partie ludzi i zota. Odbywa si take w tym kierunku silny ruch wysykowy i nnych materiaw, co w interpretacji protokow moe posiada tylko jedno znaczenie.

Najbliszy atak w celu opanowania obydwu Ameryk moe wyj z poudnia, gdzie ydzi s ju z ie silniejsi, niby to mona wnosi z ich liczby, i gdzie ich skonnoci rewolucyjne ujawn iy si ju w rozmaitych pastwach. Ale te usiowania i ten ruch oskrzydlajcy, to jeszcze nie wszystko. Mwimy dotychczas tylko o finansach amerykaskich. Nie wszdzie powstrzymano zapdy ydw, tak jak na Wall Street. Zdoali oni ju opanowa wiele innych dziedzin, o ktrych mwi bdziemy szczegow nym miejscu. Na razie zwracamy uwag tylko na Nowy York i nowojorski okrg finansowy . Mwilimy wyej o momencie, w ktrym wadza ydowska dosza do szczytu potgi przy Wall Str Obecnie pomwimy o innej stronie wpywu ydowskiego na amerykaskie sprawy finansowe, mn iej zaszczytnej dla tej rasy. Aczkolwiek ydowska potga finansowa nie wznosi si wyej, zstpuje jednak niej, przenika do najciemniejszych i najbrudniejszych kanaw, wspzawod iczc tam skutecznie z wszelk inn dziaalnoci finansow w naszym kraju. Byaby to zbyt brudna historia, gdybymy chcieli opowiedzie operacje takich Lamarw, Ro binw, Arnsteinw i innych, ktrzy przyczynili si do zapenienia dugiej listy przestpstw openionych w cieniach ulicy Wall Street, przy czym musielibymy zaznaczy, e przestpstw a te s aprobowane przez spoeczestwo ydowskie, ale jest faktem znamiennym, e gdy skrom na prba Dearborn Independent, zmierzajca do przedstawienia stanu kwestii ydowskiej w Ameryce spotkaa si z potokiem obelg ze strony przywdcw ydowskich, rwnoczenie ci sami zedstawiciele ydostwa nie maj ani sowa potpienia dla zodziejskich operacji finansowyc h tych osobnikw, ktrym chyba naleaoby da uczu niezadowolenie wasnego narodu. Kady p ator sdowy zna dobrze zacieko ydowsk, gdy idzie o obron wasnego narodu, bez wzgldu pie winy, cho trzeba przyzna, e kilka lat temu, podczas ledztwa, ktre ujawnio ca o cj wystpnego handlu prowadzonego przez ydw, uspoecznione jednostki spord nich samych pomogy w znacznej mierze do wyledzenia przestpstwa. Nie przeszkodzio to jednak, e ci sami ludzie protestowali najenergiczniej przeciwko podaniu tych ydowskich sprawek do wiadomoci publicznej. Dowiedzielimy si niedawno z przeraeniem, e z Wall Street zgino akcji i Poyczki Wolno a sum 12 mln dolarw. Stwierdzono systematyczn kradzie papierw wartociowych. Z wiosn 1918 roku chopcy, wysani przez nowojorsk gied papierw wartociowych z polece dostarczenia akcji i poyczek innym bankom, w trakcie tej zwykej transakcji zaczli p rzepada, jak gdyby ich ziemia pochona. Przez czas duszy nie mona byo znale wyjan ajemnicy. Wall Street jest w rzeczywistoci niewielk dzielnic. Transakcje zawiera si przewanie n a bardzo ograniczonej przestrzeni. Chopcw wysyano czstokro tylko na inne pitro tego s mego budynku, lub do biura, pooonego po przeciwlegej stronie ulicy. A jednak, na ta k maej przestrzeni znikali oni wraz z posiadanymi przy sobie papierami wartociowym i, i najczciej znikali bez ladu. A do lata 1918 roku fakty podobne naleay do rzadkoci. Na chopcw do posyek patrzono z so pobaliwoci. Byli to modziecy o miym dobrodusznym wygldzie; sprytniejsi i zdoln midzy nich awansowali stopniowo na urzdnikw w domach komisowych. Trudno znalezienia rk roboczych odbia si rwnie i na Wall Street; trudno byo znale posyek. Rwnoczenie w tym okresie nastpio wielkie oywienie na rynku papierw wartocio Prawie kady posiada jakie poyczki lub akcje, ktre w niezliczonych ilociach przechodz z rk do rk. Na rynku giedowym transakcje dzienne, dochodzce w dziale poyczek do 20 m ln dolarw, a w akcjach do miliona lub dwu milionw sztuk, naleay do rzeczy zwykych. Ws kutek sprzeday papiery wartociowe przesyano od sprzedawcy kupujcemu za porednictwem p osaca. Bardzo czsto zupenie nieodpowiedzialni chopcy biegali przy Wall Street z biura do biura, przenoszc pakiety wartoci do 250 tys. dolarw. Ot wskutek braku chopcw na posyki, pojawi si inny typ posacw, a wraz z ich pojawi poczy si dzia dziwne rzeczy. Zaczli przepada woni, zaczy gin przesyki, a straty z znaczniejsze. Odszkodowania wypacane przez instytucje ubezpieczeniowe doszy do s um tak fantastycznych, e instytucje te przestay przyjmowa ubezpieczenia. Uywano prze rnych sposobw dla wykrycia tajemnicy; wysyano wonych po dwch razem, rozstawiano polic na caej Wall Street, powierzano spraw najzdolniejszym detektywom, wszystko na prno. Wall Street nie chciaa ogasza strat z obawy, aby nie podkopa zaufania ogu. Ale wiadom tym przedostaa si jednak do wiadomoci publicznej i cigna do Nowego Yorku detektyww szystkich stron kraju. Przez jaki czas wszystkie wysiki byy bezskuteczne. Straty mn oyy si, tajemnica pogbiaa si coraz bardziej. Wreszcie na pocztku roku 1920 dokonano kilku aresztowa, a otrzymane zeznania ujawn

iy zdumiewajc wprost konspiracj kryminaln, bezprzykadn w historii Stanw Zjednoczony Wykryto istnienie rozgazionego spisku ydowskiego, majcego na celu rozbicie Wall Stre et. Okazao si, e istnieje banda przebiegych przestpcw ydw, spord ktrych byo wie kilku ju poprzednio karanych wizieniem, zorganizowana w celu zrabowania domw bankie rskich przy Wall Street. Wyszkolono odpowiednio w tym celu liczne grono modych ydw, przewanie rosyjskiego poc hodzenia i zamieszkaych w dzielnicy East Side. Ci chopcy, wywiczeni pod kierunkiem zdolnych ydowskich instruktorw, zgaszali si jako kandydaci na wonych do domw bankiers ich przy Wall Street. Zgodnie z obmylonym naprzd planem, przybierali dobre, uczciw ie brzmice nazwiska angielskie. Jake czsto spotykamy si z tym zjawiskiem! Modziecy ci oddawali skradzione papiery wartociowe naczelnikom swej organizacji, ktr zy dorczali je dalej swym przywdcom, przewanie czonkom wystpnej bandy mw zaufania" lnicy White Light, ktrych bezkarno stanowia zawsze zagadk dla nieydw zamieszkaych w m Yorku. Tym przestpcom ydowskim pomagali w ich zodziejskich operacjach prawnicy ydowscy. Skr adzione akcje i obligacje wywoono do Cleveland, Bostonu, Washingtonu, Filadelfii i niektrych czci Kanady, gdzie zastawiano je jako rwnowarto poyczek rzekomo w normal drodze finansowej. Jeden z posacw nie chcia odda skradzionych papierw za drobn sum, jak mu za nie ofi , i zbieg, aby uy le zdobytego mienia. Wykryto jego kryjwk i wysano za nim band mor dla odnalezienia papierw wartociowych i zabicia chopca. Bandyci zabawiali chopca, up ajajc go trunkami w towarzystwie kobiet, a wreszcie dowiedzieli si od niego, e papie ry zaszy w podszewk ubrania. Wzili go ze sob na przejadk; nastpnie znaleziono ju t upa chopca, zamordowanego w sposb charakterystyczny dla ydw, z dwudziestu kilku rana mi kutymi, zadanymi sztyletem. W jednym wypadku uwikano nieyda w te niegodziwe plan y, a metoda postpowania przestpcw bya take bardzo charakterystyczna. ydowscy hersztow e chcieli pozyska now placwk, za ktrej porednictwem zamierzali puci w obieg kradzio piery, i dowiedzieli si, e pewien drobny bankier nieyd jest w przededniu bankructwa Dopomogli" mu oni, a bankier zrobi, jak mu si zdawao, bardzo korzystny interes. Lec z gdy ju wpad w moc swych przyjaci i uwika si gboko w ich spekulacj, tedy usio zajcej go sieci. Zagroono mu mierci. ydowski naczelnik bandy powiedzia mu: Albo bdz mi pan ulegym, albo zabij pana w tej chwili. Jeli nie zdoam tego uczyni, jeli mi prze zkodz, mam wielu takich, co mnie w tym wyrcz". Po aresztowaniu i wysuchaniu zezna tego nieyda, wielu ydowskich przywdcw zodziejskie rganizacji zbiego z Nowego Yorku, jak zwykle pod przybranymi chrzecijaskimi nazwisk ami. Ale ustalono tosamo ich osb i cho wielu pozostajcych na ich usugach posacw s kar za popenione przestpstwa, inicjatorzy i kierownicy tych zodziejskich operacji s dotychczas wolni, a potne jakkolwiek ukryte wpywy uywaj wszystkich spryn, aby osoni rzed karzc rk sprawiedliwoci. Kilku z nich aresztowano, lecz cho oskarycielami s na ziej znane towarzystwa bankowe i ubezpieczeniowe z Wall Street, jednak jaka moniej sza jeszcze sia broni ich dotd przed kar stosowan zwykle wobec przestpcw. Jeden ze zannych prowodyrw zodziejskiej bandy przechadza si bezkarnie po ulicach, w yzywajc zuchwale sprawiedliwo. ydowscy dyrektorzy jednego z nowojorskich teatrw zaang aowali wieo na wystpy on jego, aktork, prawdopodobnie dla nowego prestigeu jaki zdo zez to, e jest maonk zuchwaego zodzieja papierw wartociowych. Ta bezczelno, z jak bogaci przestpcy ydzi zachowuj si wobec organw sprawiedliwoci, w przykry sposb mionikw porzdku i prawa. Broni ich zdolni adwokaci, a prasa i ludno ka otacza ich wyran sympati i podziwem. Czemu nie, skoro ofiarami indywidualnymi ic h zodziejstwa s goje, a ofiar zbiorow kapitalizm gojw? ydzi zachowuj bezwgldne milczenie wobec tego panowania zbrodni. A jednak w sposb nie unikniony ydzi sami musz za to pokutowa. Kaha nowojorski pokry zupenym milczeniem zar o przestpstwo samo, jak zdemaskowanie jego sprawcw. Przedstawiciele ydostwa, zawsze tak wymowni, gdy chodzi o nieydw, nie maj ani sowa potpienia dla tych, ktrych prawdo odobnie nazywaj swymi wspwyznawcami". A jednak jest zupenie zrozumiaym, e wpywy now kiego ydostwa s tak cile zjednoczone, i tylko powszechne, energiczne i konsekwentne w ystpienie ze strony czynnikw miarodajnych mogoby oczyci atmosfer i uzdrowi panujce ie stosunki. ydzi jednak maj wyrany wstrt do wystpie, ktre by oznaczay przeciwstawi si jednej klasy ydostwa przeciw drugiej. Widocznie instynkt rasowy nakazuje broni z agroonych bez wzgldu na to, e zasuguj na najsurowsz kar. Ten fakt nakada charakterystyczne pitno ydowskie na ca spraw. Mogo si zdarzy przyp

e wszyscy przestpcy i ich wsplnicy z jednym tylko wyjtkiem, byli ydami. Ten fakt sam przez si, biorc cile, mg nie stanowi dostatecznej podstawy do nadawania caej spraw ana sprawy ydowskiej. Lecz milczenie, aprobata pewnych odamw ydostwa, czynna sympati a innych, co wszystko razem wytwarza protektorat rasowy nad zoczycami, jest poaowani a godn manifestacj narodow. Rozdzia V Amerykaski Disraeli, yd nad-wadca Jakkolwiek wojna zmniejszya si ydowsk przy Wall Street przez to, e zahamowaa chwilow tosunki midzy ydowskimi domami finansowymi w Stanach Zjednoczonych, a ich stowarzy szonymi za morzem, nie zrywajc ich pewno cakowicie, jednakowo rwnoczenie wzmoga znacz ie bogactwa ydw w kraju naszym. Na podstawie miarodajnego rda ydowskiego stwierdzono, w samym tylko Nowym Yorku (City), 73% milionerw wojennych" stanowi ydzi. Bdnym byoby mniemanie, e powstrzymanie nacisku ydowskiego przy Wall Street oznacza ca owit porak programu ydowskiego. Nic podobnego. ydostwo wyszo z wojny silniej jeszcze szacowane w swej potdze, nawet w Stanach Zjednoczonych, ni poprzednio. A w pozostayc h krajach, nawet tam gdzie ydzi rzdzili, wpyw ich jest bardzo znaczny. yd jest obecnie przewodniczcym Ligi Narodw. Syjonista jest przewodniczcym Rady Ligi Narodw. yd jest prezydentem Francji. yd by prezesem komitetu do badania odpowiedzialnoci za wojn, a jednym z incydenentw, ktre zaznaczyy okres jego urzdowania, byo zniknicie najbardziej obciajcych dokument We Francji, Niemczech i Anglii finansowa potga ydw, a zarazem przenikanie w spoeczest wo ich niebezpiecznych idei rozkadu spoecznego wzmogy si ogromnie. Naley zwrci uwag na fakt znamienny, e w krajach, ktre susznie nazwa mona antysemic zi s silniejsi, ni gdziekolwiek indziej. Im mocniejsz napotykaj opozycj, tym jaskrawi ej wykazuj swoj si. Niemcy s dzisiaj krajem antysemickim. Jednak mimo wszystko, co uc zyni nard niemiecki, aby strzsn z siebie wiadome oznaki potgi ydowskiej, ugruntowaa a w Niemczech silniej, ni przedtem, tak, e wola narodu nie moe ju jej dosign. Francj taje si coraz bardziej antysemick, a rwnoczenie z wzniesieniem si fali antysemityzmu, pojawia si prezydent, yd. Rosja jest w rdzeniu swym antysemicka, a yd jest jej now ym tyranem. W momencie za, gdy jak nas informuj przedstawiciele ydowscy, w wiecie caym wzbiera fa la antysemityzmu, ktrym to imieniem oznaczaj oni uwiadomienie narodw w kwestii ydows iej, c si dzieje? Oto na czele Ligi Narodw, na stanowisku, ktre jedynie dziki nieob oci przedstawiciela Stanw Zjednoczonych nie stao si najwyszym urzdem wiata, pojawi ! Nikt nie potrafi tego wytumaczy. Nie wyniosy go na t godno ani kwalifikacje osobist , ani gos ogu. A jednak jest! U nas w Ameryce mielimy wanie czteroletni okres rzdw ydowskich, prawie tak samo absol tnych, jak w Rosji. Jest to twierdzenie bardzo jaskrawe, bardzo ostre, ale jeszc ze znacznie agodniejsze i powcigliwsze od samych faktw. A fakty te nie s zaczerpnite pogosek, nie s wynikiem spaczonych lub stronniczych pogldw; s one rezultatem dochodz e, przeprowadzonych przez upowanionych do tego urzdnikw pastwowych i s zapisane na wi czne czasy w sprawozdaniach urzdowych Stanw Zjednoczonych. ydzi dowiedli raz na zawsze, e wadza na Wall Street nie jest niezbdna do sprawowania wadzy nad narodem amerykaskim, a czowiek, za ktrego porednictwem dowiedli tego, by m z Wall Street. Czowieka tego nazywano prokonsulem Judy w Ameryce". Powiadaj, e razu jednego, mwic o sobie, powiedzia on: Oto Disraeli Stanw Zjednoczony W mowie do cisego skadu komitetu Kongresu Stanw Zjednoczonych, wyrazi si: Podczas wojny miaem prawdopodobnie wiksz wadz, ni ktokolwiek inny; nie ulega wtpliw to jest prawda. Mwic to, nie przecenia wypadkw. Istotnie, mia najwiksz wadz. Nie bya to wadza le znawa to szczerze. Przenikaa ona do kadego domu, do kadego skadu, do kadej fabryki, i banku, i kolei elaznej, i kopalni. Dosigaa ona armii i rzdw. Sigaa do urzdw poboro ynosia i strcaa ludzi z wyyn bez sowa. Bya to wadza bez odpowiedzialnoci i bez gran ya to wadza, ktra zmuszaa ludno nieydowsk do ujawnienia wszystkich tajemnic przed t wiekiem i przed jego wsplnikami ydami, co dawao im wiadomoci i zapewniao przewag, j

ej nie mona kupi za biliony zota. Zapewne sysza o nim przed rokiem 1917 zaledwie jeden na 50 tys. naszych czytelnikw; obecnie zaledwie jeden na 50 tys. wie o nim co bliszego. Wypyn z ciemnoci, nie owie y pochodni publicznego rozgosu, do steru wadzy w narodzie naszym podczas wojny. Leg alny rzd Stanw Zjednoczonych, nie mia z nim innej stycznoci poza uchwalaniem kredytw i wykonywaniem jego rozkazw. Twierdzi on, e ludzie mogli odwoywa si z jego pominicie o prezydenta Stanw Zjednoczonych, ale znajc pooenie, nikt tego nigdy nie uczyni. Kt jest tym czowiekiem, olbrzymem swego rodzaju, ywym dowodem przygotowania Judy do opanowania wadzy, gdy tego zapragnie? Nazwisko jego Bernard M. Baruch. Urodzi si w poudniowej Carolinie przed 50 laty, ja ko syn dr. Szymona Barucha, ktry by dosy znanym lekarzem. Uczszczaem do kolegium w za iarze zostania daktorem, ale doktorem nie zostaem" owiadczy komitetowi kongresowemu . Ukoczy kolegium nowojorskie w City majc lat 19. Jest to jeden z ulubionych przez y dw zakadw wychowawczych, poniewa dyrektorem jego jest dr. S. F. Mezes, szwagier pukow nika E. M. Housea, ktrego wpyw i nieaska w Biaym Domu stanowiy przez dugi czas ulubi temat rozmw i zdziwienia wrd ogu amerykaskiego. Najwidoczniej mody Baruch wiedzia dokadnie, czego chce, i niezwocznie przystpi do dzi . Powiada, e spdzi dugie lata" po ukoczeniu kolegium na pewnych studiach, zwaszcza micznych", dotyczcych kolei elaznych i przemysu. Prbowaem uczyni sobie z Poors Man z finansowego suplementu do Kroniki Finansowej bibli na szereg lat". Nie mg spdzi bardzo dugich lat" na tych studiach, skoro wstpiwszy na Wall Street jak ancelista, majc 26 czy 27 lat" zosta czonkiem firmy A. A. Housman & Co. Okoo roku 190 lub 1902" opuci t firm, uzyskawszy w tym czasie czonkostwo na giedzie. Nastpnie otworzy przedsibiorstwo na wasn rk, co naley bra w znaczeniu dosownym, p erdzi sam, e nie robi nigdy interesw dla nikogo, tylko dla siebie. Przeprowadziem stu dia nad korporacjami biorcymi udzia w produkcji i manufakturze rnych rzeczy, oraz st udia nad ludmi w nich pracujcymi". W odpowiedzi na pytania, zmierzajce do ujawnienia charakteru operacji, jakim si od dawa przedtem, zanim zjawi si nagle jako czowiek, posiadajcy podczas wojny wiksz w okolwiek inny", zapiera si by mia spekulowa na giedzie, sprzedajc i kupujc akcje. P si wwczas organizacji rozmaitych przedsibiorstw, owiadczy, a w zwizku z tym, oczy kupowaem i sprzedawaem akcje... Organizujc jaki interes, oczywicie braem w nim znaczn udzia, nie organizowabym go bowiem, gdybym w jego powodzenie nie wierzy, i zaleao mi na jego rozwoju; a potem, jeli chciaem sprzeda przedsibiorstwo, to je sprzedawaem". Wobec nalegania badajcych go, aby udzieli bardziej szczegowych danych o swej dziaalno i finansowej, owiadczy: Ot dopomogem do nabycia Towarzystwa Tytoniowego Liggett & Myers, w nabyciu huty Selb y, huty Tacoma, i innych, pomagaem przy budowie jednej z najwikszych fabryk kalosz y w Meksyku, ktra staa si hurtowym rdem tego towaru i zorganizowaem tam wielki konce dla produkcji surowca, ktry to koncern istnieje do dnia dzisiejszego. Zainteresowaem si nowym procesem koncentrowania rud niskogatunkowych w Mesaba Range , ale interesowaem si szczeglnie przemysem metalowym gwnie ze wzgldu na zbadanie dzi jszej jego organizacji, a to w celu pozyskania odpowiedniego dowiadczenia, niezbdn ego do inteligentnego nabywania i sprzedawania jego papierw..." Punktem wanym, ktrego nie wyjaniaj adne owiadczenia, jest to mianowicie, jakimi inter sami zajmowa si p. Baruch na pocztku wojny. Poprzednia jego dziaalno na rozmaitych po ach, gwnie moe w dziedzinie metalowej, bya intensywna i rnorodna. W kadym razie, jak dzieniec, mia ju do swego rozporzdzenia znaczne sumy pienine, a nic nie wskazuje na t o, by je odziedziczy. Jest bardzo zamony. Czy i jak wojna wpyna na jego zamono, o t tej chwili nic powiedzie nie mona. Nie ulega jednak wtpliwoci, e wielu jego przyjaci najbliszych wsplnikw ze swej dziaalnoci wojennej osigno wielkie zyski. Ot co do jego operacji finansowych bezporednio przed wybuchem wojny, posiadamy nastp ujce owiadczenie: P. Graham: Tak wic pan zajmowa si tymi rnorodnymi interesami, tworzeniem towarzystw, erowaniem ich akcjami i wasnymi sprawami na giedzie papierw wartociowych i gdzie ind ziej a do wybuchu wojny. P. Baruch: Powoli wycofywaem si z interesw, poniewa postanowiem to uczyni, i w tym c staem si mniej czynnym, i nie bardzo mi si podobao organizowanie towarzystw. Nie kr ytykuj ludzi, angaujcych si w przedsibiorstwa, ktre daway zyski nawet przedtem, nim limy si w wojn. Postanowiem wycofa si z tego i przedsiwzi inne rzeczy, ktre jak m

j, zdoam przeprowadzi obecnie; ale proces ten przerwao mianowanie mnie na czonka komi sji doradczej, chocia nie miaem najmniejszego pojcia, e ma to nastpi". Czy rozumie on przez to , e proces jego wycofywania si z interesw przerwao powoanie g o do komisji doradczej, ktra to nominacja doprowadzia go bezporednio do objcia cakowi tych rzdw w Stanach Zjednoczonych podczas wojny? P. Jefferis: Czy ktry z czonkw komisji doradczej by zaangaowany w przemyle surowcow b te w produkcji artykuw fabrycznych, czy te nie?" P. Baruch: Ja byem". P. Jefferis: W jaki sposb?" P. Baruch: Przeprowadziem do powane studia nad produkcj oraz przetwarzaniem wielu tyc surowcw. Byem zmuszony przeprowadzi te studia ze wzgldu na sprawy, w ktre si zaanga m@. P. Jefferis: Pan nie prowadzi produkcji adnych surowcw?" P. Baruch: Byem zainteresowany przedsibiorstwami, byem zainteresowany badaniem i pro dukcj bardzo wielu tych rzeczy, poniewa zorganizowaem i rozwinem wiele przedsibiorstw ktre si tym zajmoway. Czy rozumie on przez to, e by materialnie zainteresowany rozwojem przedsibiorstw w chwili swego mianowania? Stanowioby to bardzo ciekaw rewelacj. Drugim punktem, ktrego wywietlenie byoby nie tylko ciekawe, ale i poyteczne dla wytum aczenia skupienia si rzdu ydowskiego dokoa prezydenta Stanw Zjednoczonych podczas woj ny, jest kwestia znajomoci p. Barucha z Woodrow Wilsonem. Kiedy si ona nawizaa? Jaki e okolicznoci czy te osoby zbliyy tych dwch ludzi? Opowiadaj o tym rozmaite historie i oczywicie jedna z nich moe zawiera prawd, ale nie naley powtarza rzeczy, ktrych nie mona poprze faktami. Dlaczego tak si zdarzyo, e edynym czowiekiem przygotowanym i wybranym na to stanowisko, zapewniajce najwysz wadz podczas wojny? P. Baruch w swoim owiadczeniu nie rzuca wiata na t kwesti. Mia sposobno to uczyni, by zechcia. P. Graham: Przypuszczam, e pan zna osobicie prezydenta przed wybuchem wojny? P. Baruch: Tak, panie. P. Graham: Czy przed powoaniem pana na czonka komisji doradczej, odbywa pan kiedy oso biste konferencje z prezydentem w tych sprawach?" P. Baruch: Tak, panie. P. Graham: Czy prezydent zasiga pana opinii lub mwi z panem o tych sprawach i o powoa iu pana na to stanowisko, przedtem nim ono nastpio?" P. Baruch: Nie wspomina mi nigdy o tej nominacji, poniewa bybym mu powiedzia, e wola nie by powoanym. P. Graham: Czy przypomina pan dzi sobie, na jak dugo przed pana mianowaniem na czonk a komisji doradczej mia pan ostatni konferencj z prezydentem? P. Baruch: Nie..." Nie jest to cakowita odpowied na dane zapytanie. Powiedziawszy: Nie", p. Baruch sta si bardzo wymownym w innej sprawie. Cakowita jego odpowied brzmiaa: Nie; ale mog panu powiedzie co, co pana zainteresuje, i co prawdopodobnie chciaby pan wiedzie. Byem bardzo zmartwiony brakiem przygotowania kraju, tak, e ja pierwszy ud zieliem pomocy generaowi Wood w obozie Plattsburskim i sdz, e przyzna on, i ja wani mu pierwsze pienidze i powiedziaem mu, e bd popiera ten ruch, ktry na szczcie poc ie par tysicy dolarw, o ile idzie o mnie, poniewa pozyska nastpnie opini ogu i roz alej, a w zwizku z tym naleao myle naturalnie o mobilizacji przemysu krajowego, ponie a nard nie walczy jedynie rkami, ale i broni. Dowodzi to, e p. Baruch by przewidujcym gentelmanem. By to dopiero rok 1915. Wojna e uropejska bya dla narodu amerykaskiego jeszcze tylko zdumiewajcym widowiskiem. Mimo to p. Baruch by przekonany, e idziemy ku wojnie i na ten domys zaangaowa swoje pieni ze. Rzd, ktry trzyma nas na uboczu, poza wojn" naradza si wtedy z p. Baruchem, ktry dowa ju w rzdzie, w celu wytworzenia atmosfery wojennej w naszym kraju. Jeeli czytel nik uczyni wysiek mylowy, aby odtworzy w swojej pamici rok 1915, a nastpnie doda do o brazu tego okresu pierwiastek, ktrego wwczas nie posiada, mianowicie dziaalno pana Be narda Barucha i innych ydw, przekona si, e bardzo niewiele wiedzia o tym, co si dzia nawet, jeli z najwiksz uwag czyta gazety! Powrmy do dalszego cigu owiadcze p. Barucha. P. Graham: Byo to okoo roku 1915, nieprawda?"

P. Baruch: Tak, w roku 1915; mylaem o tym bardzo powanie i przypuszczaem, e bdziemy nici w wojn. Udaem si na dalek wycieczk, i podczas tej wycieczki przyszo mi na myl, i nastpi jaka mobilizacja przemysu, i mylaem take o planie, jaki wprowadzono w czyn aki by wykonywany, gdy byem prezesem rady. Gdy powrciem z tej wycieczki, poprosiem pr ezydenta o interview. Pierwszy to raz widziaem prezydenta od czasu jego wyboru, o ile w tej chwili pamitam. P. Graham: Ma pan na myli jego pierwszy wybr?" P. Baruch: Jego pierwszy wybr, tak. Jest zatem prawdopodobne, jeli mona przykada wag do powyszego wyraenia, e zna prez przedtem. Zwykli miertelnicy, o ile spotykaj prezydenta rzadko, pamitaj bardzo dokadn ie te spotkania. Prawdopodobnie p. Baruch spotyka prezydenta tak czsto, e trudno mu byo spamita te fakty. Opisuje dalej wspomnian wizyt: P. Baruch: Wytumaczyem mu, jak tylko umiaem najpowaniej, e jestem gboko poruszony k znoci mobilizacji przemysu w kraju. Prezydent sucha bardzo uwanie i uprzejmie, jak to ma w zwyczaju... a gdy usyszaem o tej sprawie nastpnie w par miesicy pniej, zwrcono wag na Rad Obrony Narodowej. Zwrci na ni moj uwag sekretarz Baker. Po raz pierwszy w s spotkaem sekretarza wojny. Zapyta mnie, co o tym myl. P. Graham: Czy to byo przed uchwaleniem projektu prawa, przedtem, zanim sta si on pr awem?" P. Baruch: Tak mi si zdaje. Nie jestem tego pewien. Powiedziaem, e wolabym co innego Jest to punkt bardzo wany. Rada jest rad. P. Baruch wola co innego. W danym wypadku otrzyma co innego. Otrzyma mianowicie to, e prezydent zmieni spraw tak, i p. Baruch si najpotniejszym czowiekiem podczas wojny. Rada Obrony Narodowej zesza w danym wypad ku na plan dalszy. Nie rada zoona z Amerykanw prowadzia wojn, lecz autokracja, na ktr j czele sta yd, i ydzi zajmowali na caej linii wszystkie punkty strategiczne. To, co uczyni pan Baruch, byo uczynione po mistrzowsku, ale w sposb zgoa amerykaski. Zrobi o, co zrobi zamierza, ale naley zastanowi si powanie, czy ktokolwiek powinien by ucz to, co uczyni; prawdopodobnie nikt, prcz czonkw jego rasy nie podjby si tego. P. Graham: Czy prezydent wyrazi jakkolwiek opini co do tego, e zalecaoby si przyj zez pana proponowany?" P. Baruch: Zdaje mi si, e mwiem przewanie ja. Nie pamitam, co powiedzia prezydent w przedmiocie, ale zdaje mi si, e wyraa si to najlepiej w projekcie prawa. P. Graham: Czy wpoi pan w niego swoje przekonanie, e jestemy w przededniu wzicia udzi au w wojnie? P. Baruch: Prawdopodobnie. Chciabym panu powiedzie to cile, ale nie potrafi tego uczy i. P. Graham: Czy takie byo wwczas paskie przekonanie?" P. Baruch: Tak. Mylaem, e jestemy w przededniu wzicia udziau w wojnie. Mylaem, e tpi na dugi czas przedtem, nim wynika rzeczywicie. Wwczas wywiad zwrci si do tematu poruszonego przez p. Barucha poprzednio, a mianowic ie do jego rozmowy z sekretarzem wojny, podczas ktrej to rozmowy p. Baruch owiadcz y, e wolaby co innego". P. Graham: P. Baker powiedzia, e to jest rzecz najlepsza, jak w owym czasie mie byo m a". P. Baruch: Odniosem to wraenie. Czy powiedzia to, czy te nie, nie wiem, ale odniosem raenie, e bya to najlepsza rzecz, jak w owym czasie mie byo mona". Gdyby wypadki wziy nie taki cile obrt, jak to planowa p. Baruch, mona by zoy wiel co mwi na karb wrodzonej ydom chepliwoci. Ale wszystko stao si cile tak, jak powie ezydent uczyni w tysicznych wypadkach cile to, czego sobie pan Baruch yczy, a yczy bie przede wszystkim osignicia wadzy nad wytwrczoci amerykask. Uzyska j. Uzyska opniu nawet ni Lenin i Trocki w Rosji, gdy u nas w Ameryce, nard widzia w tym jedyni e pierwiastek patriotyczny; nie widzia majaczcego w oddali rzdu ydowskiego. A jednak rzd ten istnia. Rada Obrony Narodowej w swym pierwotnym zaoeniu najlepsza rzecz, jak w owym czasie mi e byo mona", jakkolwiek p. Baruch wola co innego, posiadaa na czele szeciu sekre inetu, a mianowicie sekretarzy Wojny, Marynarki, Spraw Wewntrznych, Rolnictwa, Ha ndlu i Pracy. Poniej tej grupy oficjalnej znajdowaa si komisja doradcza, zoona z sied miu ludzi, z ktrych trzej byli ydami; jednym z tych ydw by p. Baruch. Komisji tej pod legay dziesitki i setki ludzi i wielka liczba komitetw. Jedn z grup podwadnych obu wyej wymienionych organom bya Izba Przemysu Wojennego, ktr

j pierwotnie p. Baruch by jedynie czonkiem, a Daniel Willard prezesem. Ot wanie Izba Przemysu Wojennego staa si w nastpstwie wszystkim, a wszystkim w te ta si p. Baruch. Stanowisko, na ktrym on si znajdowa, stao si kamieniem wgielnym; o sta si gwnym filarem administracji wojennej. Dowodz tego sprawozdania; on sam to prz yznaje. Jaki wpyw skoni ow rad, zoon ze stu Amerykanw, do wybrania yda na swego niewtpli wadc na czas wojny? Czy wynis Barucha jego wasny rozum? Czy te moe uczynili to fina i ydowscy, ktrzy ju poczynili wwczas znaczne postpy w dziele mobilizacji? Nie mamy zamiaru lekceway rozumu Barucha. Rozum i pienidze to najsilniejsza bro ydw ie otrzymuj odpowiedzialnych stanowisk ydzi, nie posiadajcy rozumu. Baruch ma rozum . Jest on przedmiotem nieustannego podziwu dla ludzi, ktrzy go znaj. Potrafi robi s ze rzeczy naraz i prowadzi najdoskonalsze operacje bez zamieszania i gorczki. Ma on rozum i pienidze. Ale ydostwo winno si czego dowiedzie: rozum i pienidze to nie dosy. Jest jeszcze je czynnik, z ktrym nawet rozum nie moe si mierzy i ktry odbiera warto pienidzom. Zr achista moe mistyfikowa i wprawia w podziw; ale szachista nie rzdzi wiatem. Ot Baruch dokaza bardzo wiele. Ale i Trocki te bardzo wiele dokaza. Chodzi o to: czy ludmi ma powodowa dowolny apel do ich wyobrani, czy te winni bada swoje czyny i way konsekwencje? ydzi mogliby dokaza w Stanach Zjednoczonych rzeczy wikszych nawet, ni Baruch, gdyby nadarzya si do tego sposobno, mogliby dokona czynw najbardziej mistrzowskich ale c znaczyo? Idea dyktatora Stanw Zjednoczonych nie by nigdy obcy grupie, do ktrej nalea aruch; wiadczy o tym dzieo Philip Dru, administrator, przypisywane powszechnie pukown ikowi F. M. House, czemu on nigdy nie przeczy. Faktycznie Baruch mg prawdopodobnie dokona wikszej sztuki, ni Trocki. Dowiadczenie, j kiego naby przez rzdzenie krajem w czasie wojny, byo cenn praktyk, przygotowujc do s ki samowadztwa. Nie jest to bynajmniej wycznym dorobkiem pana Barucha; dziesitki prz ywdcw ydowskich, przenoszcych si z departamentu do departamentu, z jednej dziedziny d ziaalnoci do drugiej, przechodz cakowity kurs samowadztwa. Zanim pan Baruch przeszed ten kurs, by gow i centrem systemu, jakiego Stany Zjednocz one nie posiaday i posiada nie bd nigdy, o ile nie zmieni swego charakteru jako pastw wolne. P. Jefferis: Innymi sowy, pan decydowa, co kady ma otrzyma?" P. Baruch: Wanie, to nie ulega kwestii. Przyjem na siebie t odpowiedzialno i ostate decyzja zaleaa ode mnie". P. Jefferis: Jaka?" P. Baruch: Ostateczna decyzja, jak mwi prezydent, zaleaa ode mnie; decyzja, czy wojsk o i flota maj co otrzyma, zaleaa ode mnie; decyzja, czy ma co otrzyma administracja ei elaznych, albo sprzymierzecy, albo czy genera Allenby ma dosta lokomotywy, albo c zy maj one by uyte w Rosji czy te we Francji. P. Jefferis: Mia pan znaczn wadz?" P. Baruch: Istotnie, miaem, panie..." P. Jefferis: I te wszystkie rozbiene linie w rzeczywistoci ostatecznie zbiegay si w p askim rku, jeli chodzi o wadz?" P. Baruch: Istotnie, tak byo. Prawdopodobnie posiadaem wiksz wadz ni ktokolwiek w c wojny; jest to niewtpliw prawd. Co poprzedzio dojcie pana Barucha do takiej wadzy, jak daleko wadza ta sigaa i jak on jej uywa bdzie stanowio temat nastpnego artykuu. Krl Izraela nie moe podlega wpywom swych namitnoci, zwaszcza za zmysowoci. aden rwiastek jego natury nie moe zapanowa nad jego umysem. Zmysowo, bardziej ni cokolwie nnego, osabia zdolnoci umysowe i zaciemnia jasno sdu, odwracajc myl w kierunku najg j i najbardziej zwierzcej strony natury ludzkiej. Filar wszechwiata w osobie wadcy wiata, z nasienia dawidowego, musi zoy w ofierze na rzu dobra swego narodu wszystkie pragnienia osobiste. Protok 24 Rozdzia VI

Dnoci do dyktatury ydowskiej w Stanach Zjednoczonych Zwyky zarzut, stawiany prezydentowi Wilsonowi, e uprawia polityk wolnej rki i nie zas a niczyjej rady", moe by wysuwany przez tych jedynie, co nie wiedz o istnieniu rzdu y owskiego, ktry doradza stale prezydentowi we wszystkich kwestiach. Podobnie i przypuszczenie, e prezydent by zazdrosny o swoj wadz, moe by wypowiadane ynie przez osoby, niewiadome olbrzymiego autorytetu, jaki przela on na czonkw ydowski ego rzdu wojennego. Prawda, e nie obdarza swym zaufaniem kongresu; prawda, e niewiel e sobie robi z czonkw gabinetu; prawda take, e ignorowa zagwarantowan konstytucyjnie l senatu Stanw Zjednoczonych jako doradcy przy zawieraniu traktatw; ale nieprawda, e dziaa bez zasigania rady; nieprawda, e polega tylko na wasnym rozumie w prowadzeniu ojny oraz rokowa w Wersalu. Nie wiemy jeszcze dakadnie, w jakim czasie Bernard M. Baruch, wielkorzdca ydowski, pozna p. Wilsona, natomiast on sam nam powiedzia, kiedy zacz si zajmowa sprawami woje nymi i kiedy si z nich wycofa; a wycofa si on z tych spraw wtedy, gdy ukoczono intere s w Paryu. Powrciem na okrcie George Washington", owiadcza on, co znaczy, e pozosta w Paryu e omwiono ostatniego szczegu. Powiadaj, e p. Baruch by republikaninem, dopki Woodrw Wilson nie pojawi si w charakt e moliwego kandydata na prezydenta. ydzi byli wielkimi zwolennikami Woodrw Wilsona, zwolennikami o wiele gortszymi, niby to byo potrzebne dla jego dobra. Otoczyli go zwartym koem. By czas, gdy komunikowa si z krajem tylko za porednictwem yda. Usuwano a dalszy plan, w cigu dwch lat, najlepszych pisarzy politycznych dlatego, e prezyde nt wybra yda, Dawida Lawrence, za swego nieurzdowego rzecznika. Lawrence mia wolny w stp do Biaego Domu, korzysta z czstych audiencji u prezydenta i przez czas jaki by na wyszym autorytetem w dziennikarstwie naszym; ale ani to uprzywilejowane stanowisk o, ani usilne poparcie koa ydowskiego nie zdoao wzbudzi dla niego sympatii wrd ogu askiego. ydostwo amerykaskie byo demokratyczne dopty, dopki nie otrzymao ostatniej aski jak trzyma od Woodrw Wilsona; potem ydzi opucili parti demokratyczn z takim nieprzyzwoity wprost popiechem, z jakim szczury uciekaj z toncego okrtu. Baruch pozosta, ciskajc z jaskraw ostentacj pienidze na obrazy filmowe, agitujce za Lig Narodw, ale moliwe, e sobisty udzia w administracji nowego przedsibiorstwa. Co do jednej przynajmniej rzeczy naleaoby przeprowadzi dochodzenia. Ciekawe, czy wik szo republikaska w Izbie bdzie w dalszym cigu prowadzia dochodzenia, ktre rozpocza wie wydatkw wojennych. S tacy, co wyraaj przypuszczenie, e dochodzenia te wszczto jed nie dla poparcia kampanii przedwyborczej i wytworzenia atmosfery nieprzyjaznej d la demokratw. Mamy szczer nadziej, e republikanie oczyszcz si z tego zarzutu i doprowadz do koca w zte dochodzenia. S dwie po temu racje. Po pierwsze, ze wzgldu na przysze nieprzewidz iane wydatki, kraj powinien wiedzie, ile nadpacono na rzd podczas wojny, a po drugi e dlatego, aby ujawni wielko wpywu ydowskiego w naszym kraju. Ta druga racja moe si aaczom politycznym wyda niezbyt wan; jest to zreszt rzecz drugorzdna, bowiem, jeli u my za wystarczajc pierwsz racj, i jeli dochodzenia bd przoprowadzone uczciwie, to pr to samo ujawni si w caej peni wpywy ydowskie. Wpyw ten oplta wszystkie dziedziny emysowo-finansowego. Jest to moe przyczyn nagej dezercji ydw z partii demokratycznej. By moe, chc si on a uboczu, aby mc zabra gos w sprawie dochodze. Ju daj si sysze zdania Co mino, albo: Ludzie s ju przemczeni dochodzeniami, maj ich ju dosy..." Pojawiaj si ju wi iowania, by zwrci uwag spoeczestwa na inne sprawy, a usiowania te s niewtpliwie po ia ydowskiego. Odam spoeczestwa, uwiadomiony co do kwestii ydowskiej, winien ledzi uwanie stanowis wej administracji wobec prowadzenia dalszych dochodze. Nie darmo ydzi rzucili si gr emialnie do szeregw partii republikaskiej. Kraj ma prawo wiedzie, co si stao z bajecz nymi sumami wydatkowanymi podczas wojny. Nard ma prawo wiedzie. Nard ma prawo wiedz ie, kim byli jego wadcy, i kto ponosi odpowiedzialno za dziwne sytuacje, jakie si u n as wytworzyy. Czonkowie Izby, senatorowie i inni urzdnicy powinni zwrci szczegln uwag na to przyna iej, skd pyn protesty przeciwko dalszym dochodzeniom. Wracajc do p. Bernarda Barucha, ktry dla jakiej niewytumaczonej przyczyny powoany zos

ta na stanowisko gowy i przedstawiciela Stanw Zjednoczonych podczas wojny, to jego wasne sowa wiadcz o tym, e by on najbardziej wpywowym czowiekiem w tym okresie. Miaem prawdopodobnie podczas wojny wiksz wadz ni kiedykolwiek; jest to niewtpliw p yrazi si do pana Jefferisa. A dalej: Mielimy wadz pierwszestwa, co stanowio najwiksz wadz w wojnie... Istotni co do tego kwestii. Przyjem na siebie t odpowiedzialno, panie, i ostateczne orzeczen ie zaleao zawsze ode mnie. A gdy p. Jefferis, zdumiony tym niezwykym owiadczeniem, zapyta: Jakie?, pan Baruch po wtrzy: Ostateczna decyzja, jak powiedzia prezydent, zaleaa ode mnie. P. Graham rzek wwczas: Innymi sowy, mam suszno, twierdzc, e paski umys, panie Ba sem kierujcym..." Pan Baruch odpar: Jest to po czci suszne: myl, e pan ma zupen suszno... Na czym polegaa wadza Barucha? Krtko powiedziawszy, na tym, e by... dyktatorem Stanw jednoczonych. W pewnej chwili wyrazi on opini, e Stanami Zjednoczonymi mona by rzdzi ten sposb w czasie pokoju, ale wyjani, e jest to atwiejsze podczas wojny, z uwagi na patriotyczny nastrj narodu. Nie do powiedzie wszelako, e rzdy pana Barucha byy dyktatur Stanw Zjednoczonych; na szcze wykaza, jaki charakter miaa ta dyktatura i jak daleko sigaa. Czytelnik bdzie mg am stwierdzi, w jakim punkcie wadza ydowska oddziaaa na jego wasne sprawy. P. Baruch, od ktrego zaleaa ostateczna decyzja" o wszystkim, mwi, e wadza jego rozci i na potrzeby armii i floty, na Izb Okrtow, na administracj kolei elaznych, dotyczya ie zarzdu aprowizacji i opau, a poza tym sprawowaa nadzr nad zakupami aliantw nie tyl o w Stanach Zjednoczonych, lecz take i w innych krajach, gdy chodzio o zakupy pewn ych materiaw. 30 miliardw dolarw wyday podczas wojny Stany Zjednoczone, przy czym caa ta suma uzys kana zostaa z podatkw i poyczek. Z sumy tej 10 miliardw poyczono sprzymierzecom, a wy atkowano je w naszym kraju, pod kontrol p. Barucha. Jak sam powiada, wadza jego obejmowaa nastpujce dziay: 1. Wadz nad uytkowaniem kapitau w prywatnych przedsibiorstwach amerykaskich. Wadza ta naleaa nominalnie do Komitetu emisyjnego, ktrego czynnikiem kontrolujcym by nny yd, Eugeniusz Meyer, junior. Natrafiamy tu na now niewytumaczon okoliczno. Czy by n jedynym w Stanach Zjednoczonych bankierem, zdolnym do wywierania dominujcego wpy wu? Jak si to stao, e i na tym wanym stanowisku znajdujemy yda? Czy jest to jedynie d zieem przypadku? Czy nie byo w tym adnego ukrytego celu? Ot w czasie wojny kady, kto chcia uy kapitau na przedsibiorstwo handlowe czy przemy musia pooy karty na st. dano od niego, by ujawni swoje plany, podstawy spodziewane dzenia, jednym sowem, musia on wadcom ydom i ich ydowskim przedstawicielom powiedzie o wszystko, co powierzyby w zaufaniu swemu bankierowi przy zaciganiu poyczki. Organ izacja, ktr ukonstytuowali w ten sposb ydzi, stanowia najbardziej absolutn inkwizycj nansowo-przemysow, jaka kiedykolwiek istniaa w naszym kraju. Byoby to spodziewa si zb t wiele od natury ludzkiej, gdybymy przypuszczali, e tajemnice te byy zawsze wicie do chowane i zawsze zuytkowane uczciwie. P. Baruch poda par przykadw, ktre jednak nie byy obliczone na to, aby rozjani nale wntrzn dziaalno organizacji. Powiedzia on: Komitet emisji kapitaw (gdzie panowa p. Meyer), w departamencie skarbu posiada przeds tawiciela w Izbie Przemysu Wojennego (gdzie panowa p. Baruch), ktry zwraca si zawsze do Izby Przemysu Wojennego, aby dowiedzie si, czy osoba lub korporacja, ktra potrzeb uje tych pienidzy, ma zamiar uy ich na cele wygrania wojny. Aeby przytoczy wypadek, k try wydarzy si w Filadelfii, powiem, e miasto to dao pienidzy na bardzo kosztowne i ycje; Nowy York chcia wydatkowa 8 mln na szkoy, co wymagaoby wielkiej iloci stali, pr acy, materiaw i transportu. Odpowiedzielimy: Nie, to nie przyczyni si do wygrania woj ny. Moecie odoy to na pniej. Nie moemy da stali na te cele. Bardzo dobrze. A czy pan Baruch wie o olbrzymim teatrze ydowskim, ktry pozwolono w ybudowa wacicielowi owego przedsibiorstwa, ydowi, w czasie wojny w jednym ze wschodni ch miast naszego kraju? Czy nie sysza o tym, e odmwiono pozwolenia nieydom na dalsze prowadzenie interesu, kt y byby produkowa materiay wojenne, i e pniej na przedsibiorstwo niemal identyczne w samej miejscowoci udzielono pozwolenia spce ydowskiej? Bya to istotnie wadza, wadza zbyt wielka, aby mona ni byo obarczy pojedynczego czow

bya to wadza, ktrej nie naleao nigdy przelewa na grup ydw. Im gbiej w te sprawy ym staj si one bardziej zagadkowe. Jak to si stao? Jak to si sta mogo, e w najkry jszym i najdraliwszym punkcie tych doniosych spraw, zasiada zawsze yd, obdarzony wadz autokratyczn? P. Baruch powiada: Posiadaem wiksz wadz, ni ktokolwiek podczas wojny. Mg nawet po My, ydzi, mielimy wiksz wadz podczas wojny, ni wy, Amerykanie. Byoby to zupen 2. Wadz w dziale materiaw. W tym oczywicie, zawierao si wszystko. P. Baruch by rzeczoznawc w wielu rodzajach mat eriaw i by w tych sprawach zaangaowany osobicie. Zapytujcy go pragnli stwierdzi, w go rodzaju przedsibiorstwach by zaangaowany podczas wojny. W tych dziaach, w ktrych p. Baruch nie by rzeczoznawc, posiada naturalnie rzeczoznawc , zalenych od siebie. Tak wic p. Juliusz Rosenwald, yd, mia powierzone zaopatrywanie" (z odzie wcznie); przedstawicielem jego by niejaki p. Eisenman. P. Eisenman piastowa przez czas duszy ten urzd, odnonie do umundurowania, do zmian w gatunku uywanych na n ie materiaw, do ceny, paconej za nie fabrykantom (przewanie ydom) i co do innych inte resujcych, zwizanych z tym kwestii. Interesy miedziane wielkiego Guggenheima, ktry sprzeda przewan cz miedzi, spotrzebow j podczas wojny, reprezentowa byy urzdnik; ale nie ulega najmniejszej wtpliwoci, e sa p. Baruch, ktry w czasie swej kariery finansowej interesowa si bardzo miedzi, by w t ym dziale gwnym rzeczoznawc. Mwic o tych wszystkich najwaniejszych dziaach, nie mona unikn wymieniania nazwisk y ich. Na razie jednak musimy zwrci uwag na wadz, jak posiada p. Baruch w caym kraju. erdzaj to najlepiej jego wasne sowa: Nie wolno byo w Stanach Zjednoczonych wznie budynku kosztujcego ponad 2,500 dolarw, b z pozwolenia Izby Przemysu Wojennego. Nikt nie mg dosta beczuki cementu bez jej upowa ienia. Nikt nie mg dosta kawaka cynku do naprawy pyty kuchennej bez pozwolenia Izby P rzemysu Wojennego. 3. Wadz w dziedzinie przemysu. On decydowa, gdzie bdzie zaadowany wgiel, gdzie sprzeda si stal, gdzie fabryki maj dz aa, a gdzie maj by zatrzymane. Z kontrol nad kapitaem, niezbdnym w interesach, sza ze kontrola materiaw potrzebnych w przemyle. T wadz nad przemysem sprawowa on za po twem rodka, zwanego pierwszestwem, ktry p. Baruch susznie okrela jako najwysz wa ojny". By on najpotniejszym czowiekiem podczas wojny, poniewa posiada t wadz. P. Baruch mwi, e mia pod swoj kontrol 351 lub 357 dziaw przemysu w Stanach Zjednocz , obejmujcych w rzeczywistoci wszystkie surowce na wiecie". Miaem wadz rozstrzygajc", powiada. Pan Baruch rzdzi obrotem wszystkich towarw, czy dzio o cukier lub jedwab, o wgiel czy armaty. P. Jefferis: Tak na przykad to pierwszestwo, ktre pan posiada, rozstrzygao o tym, cz ludno cywilna bdzie miaa do rozporzdzenia materiay budowlane? P. Baruch: Tak; gdybymy nie mieli tego komitetu pierwszestwa, ludno cywilna nic by n ie miaa. P. Jefferis: A tak, miaa ona wszystko? P. Baruch: Otrzymywaa wszystko, co byo. P. Jefferis: Czy pan zasiada w tym komitecie pierwszestwa zawsze, czy te nie? P. Baruch: Czasami, niezbyt czsto. Naleaem ex officio do wszystkich komitetw i uwaa za swj obowizek obchodzi je wszystkie, o ile tylko nogem, i pozostawa w kontakcie ze wszystkimi. P. Jefferis: I wszystkie te rnorodne dziay, jeeli chodzi o wadz, rzeczywicie konce ay si ostatecznie w paskim rku? P. Baruch: Tak jest, panie. Posiadaem prawdopodobnie wiksz wadz, ni ktokolwiek w cz e wojny; jest to niewtpliwie prawda. Jednake i to jeszcze nie wyczerpuje caej rozcigoci wadzy p. Barucha w dziedzinie prze ysu. Sercem przemysu jest sia. Pan Baruch posiada kontrol siy w Stanach Zjednoczonych Marzenie o trucie siy, marzenie ze dla naszego kraju, spenio si po raz pierwszy w izacji, ktr stworzy pojedynczy czowiek. Powiada on: Prbujemy nie tylko kontrolowa surowce, ale take i rodki fabryczne kraju. Przyjlimy u pierwszestwa rwnie i dla siy..." 4. Wadz w zakresie klas ludnoci, podlegajcych powoaniu do suby wojskowej. Baruch wskaza, faktycznie wskaza marszakowi Stanw Zjednoczonych klasy ludzi, majcych by powoanymi do suby wojskowej. Musielimy w rzeczywistoci zdecydowa potrzeb tych r

powiedzia. Zdecydowalimy, e mniej niezbdne gazie przemysu musz by zahamowane, i e scignie si si ludzk dla armii". W ten sposb zacign on palaczy samochodowych, han wdrownych i inne podobne klasy do suby wojskowej. Nie ulega kwestii, e naleao zaprowa zi w tym pewien system, ale czemu dokona tego mia jeden czowiek, zawsze ten sam czowi ek? 5. Wadz nad personelem pracujcym w naszym kraju. Zdecydowalimy czciowe zastpienie pracy mskiej przez kobiec, o co walczyy zawsze zwi acownikw. 6. A teraz nastpuje najdokadniejsza ilustracja jednej czci protokow, jak mona znale e nieydowskim. Czytelnicy poprzednich artykuw pamitaj ustp: Podniesiemy pac zarobkow, co jednak nie przyniesie adnej korzyci robotnikom, gdy rw ie spowodujemy wzrost cen na artykuy pierwszej potrzeby". Pan Baruch w pewnej chwili chcia usun na bok spraw ustalenia pac zarobkowych; nie lub i tego wyraenia. Ale, aby czytelnik mg sam osdzi, przytaczamy w caoci jego owiadcz P. Jefferis: Czy Izba Przemysu Wojennego ustalaa normy pacy zarobkowej? P. Baruch: Jeli pan chce to tak nazwa, ale ja nazwabym to inaczej; nie panie. P. Jefferis: Chodzi mi o stwierdzenie, cocie panowie robili. P. Baruch: Nie, panie, nie ustalalimy norm pacy. P. Jefferis: Co wic panowie czynili? P. Baruch: To wanie, co panu powiedziaem. P. Jefferis: Moliwe, e jestem niezbyt bystry, ale nie pamitam, by mi pan to mwi. P. Baruch: Gdy komitet ustalania cen, wyznaczy cen stali, mwi, dajmy na to: Zgodzili si na t cen, a wy utrzymacie pace takie, jak obecnie, i to byy pace obowizujce pr ch, jakiemy ustalili. Gdy ceny zostay ustalone po raz pierwszy, okazao si, e s one zn cznie wysze, od cen, wyznaczonych przez nas. P. Jefferis: Majc ceny tych materiaw, wyznaczylicie panowie cen na prac, zuyt do rodukowania? P. Baruch: O tyle, e musiay one pozosta na maximum tego, co byo przedtem, nim ustali limy ceny". Jeli wemiemy pod uwag si autorytetu p. Barucha i warunki, jakie postawi, rwnao si leniu norm pacy zarobkowej. Co do ustalenia cen, p. Baruch wyraa si bardziej pozytywnie. W odpowiedzi na pytan ie p. Gerretta, powiada on: Ustalilimy ceny w porozumieniu z przemysem, ale gdy wyznaczylimy cen, to czynilimy to dla cakowitej produkcji, nie tylko dla wojska i floty, ale dla sprzymierzecw i dla ludnoci cywilnej". W notatkach z jednego posiedzenia w urzdzie p. Barucha, czytamy co nastpuje: Komisjoner Baruch poleci, by zaznaczy w notatkach, i komisja powicia cae popoudnie kusj o ustaleniu cen w szczeglnoci w zwizku z kontrol artykuw ywnociowych, zboa, y", surowcw w oglnoci. P. Graham: Zechciej mi pan powiedzie jeszcze jedno: ile uwagi powica pan osobicie sp awie ustalania cen? P. Baruch: Pocztkowo bardzo wiele..." Innym razem p. Baruch twierdzi: Nie byo w kraju adnego prawa obowizujcego co do usta lania cen. P. Jefferis: Wydalimy je, ale pan je stworzy. P. Baruch: Tak, stworzylimy je i przeprowadzilimy wiele innych rzeczy pod naciskie m potrzeb tego okresu. Tak wic najwysza wadza dyktatorska na obu przeciwlegych biegunach naszych spraw spoec znych spoczywaa w rkach jednego czowieka. Przyznaje on, e w kontrolowanych przez niego od 351 do 357 dziaw przemysu, on ustala ceny na towary sprzedawane rzdowi i ludnoci cywilnej. Wraz z ustaleniem cen, stawi a warunki co do pac zarobkowych. Sprawa pac bya chronologicznie pierwsza, wchodzia on e bowiem do kalkulacji kosztw, na ktrych do pewnego stopnia opiera ceny towarw. Nastp nie za, ustaliwszy, co producent ma otrzyma, jako pac zarobkow, rozstrzyga, ile tene oducent ma zapaci za swoje utrzymanie. Sam producent moe najlepiej odpowiedzie, do c zego to prowadzio. Zarobki byy wysokie, ale i tak wysokie, jak koszty utrzymania; a wyjanienie tego zjawiska daje nam odpowied p. Barucha. To jeszcze nie wszystko. Zamieszczamy te szczegy jedynie dla dopenienia listy spraw , w ktrych dziedzinie rozstrzygajc powag by p. Baruch.

Jak dalece p. Baruch czu si potg", dowodzi tego ten ustp w wywiadzie, w ktrym usiuj wytumaczy znaczne zyski, osignite przez niektre przedsibiorstwa, z ktrymi wizay go sy. P. Jefferis: W takim razie system przez pana przyjty nie da przedsibiorstwu Lukens Steel & Iron Company takich zyskw, jak towarzystwom o niszej produkcji? P. Baruch: Nie, ale od innych bralimy po 80 procent. P. Jefferis: To znaczy, czynio to prawo? P. Baruch: Tak, czynio to prawo. P. Graham: Co pan rozumie pod sowem my? P. Baruch: Rzd. Przepraszam, ale przez my" rozumiaem Kongres. P. Graham: Rozumia pan to w ten sposb, e rzd uchwali prawo sankcjonujce tak metod P. Baruch: Tak, panie. P. Graham: Czy pan osobicie mia jakikolwiek wpyw na to? P. Baruch: Bynajmniej. P. Graham: W takim razie, na paskim miejscu, nie uywabym sowa my". Sam pan Baruch wie najlepiej, czy popeni w tym wypadku pomyk, czy te nie. Zupenie tak samo, jak mia wadz wyznacza robotnikom pace zarobkowe i odbiera je im z powrotem prze wyznaczanie cen na towary, tak samo posiada wadz pozwalania towarzystwom dostarcza jcym surowcw na osiganie bajecznych zyskw. Jest zupenie prawdopodobnym, e mia rwnie w odbieraniu im czci tych zyskw. Powiedzia: Odbieralimy im 80 procent; potem, co pra , przyzna, e popeni omyk. Jak? Omyk w sowach, czy te w ostronoci? Zapewne pozwala on na tak olbrzymie zyski, e nawet gdy odnone przedsibiorstwa oddaway o ile oddaway (byo mnstwo oszustw i wybiegw) to i tak pozostawa im je 80 procent, ze ogromny zarobek. A 73 procent milionerw wojennych" w Nowym Yorku, pomimo pobierania od nich owych 8 0 procent zyskw, stanowi ydzi. Rozdzia VII ydowscy krlowie miedzi" zbieraj ogromne zyski wojenne W artykule niniejszym poegnamy na razie pana Barucha. Jego dziaalno nie stanowi byna jmniej caoksztatu wysikw Judy w celu opanowania Stanw Zjednoczonych, ani te on sam ni jest wanym czynnikiem ydowskiego programu wszechwiatowego. Wtpimy nawet, czy powier zono mu wiele tajemnic mdrcw Syjonu. Okazao si jednak, e jest on czowiekiem uyteczny chtnym do wzicia udziau, w grze ydowskiej po stronie ydw, i jak oni wszyscy, obowiza moralnie do czuwania nad tym, by interesy ydowskie uzyskay przewag, o ile to tylko okae si moliwym. Rola, ktr pozwolono p. Baruchowi odgrywa w rzdzie Stanw Zjednoczonych podczas wojny, bardzo mu si oczywicie podobaa; jest jednak prawdopodobnie do rozsdnym, by zrozumie, ybrano go nie tylko dla korzyci osobistych. Klucz do wytumaczenia roli kierowniczej, jak pozwolono odgrywa ydom w sprawach amery kaskich podczas wojny, dostarczyoby nam wyjanienie kwestii: czemu wybr pad na pana Ba rucha? Czym on by, co zrobi, e wybrano go na kierownika i przedstawiciela wadzy rzdow ej podczas wojny? Nie tumaczy tego jego przeszo. Nie usprawiedliwiaj rwnie jego tale osobiste i uzdolnienie handlowe. Wic co? Nikt z wybieralnych czonkw rzdu Stanw Zjednoczonych nie by bliszym, ani nawet rwnie skim prezydenta podczas wojny, jak ten yd z Wall Street. Nikt z wybranych przez n ard przedstawicieli nie marzy nawet o takich przywilejach, jakie uzyska pan Baruch. Krtko mwic, jest to sytuacja niezwyka, nie dajca si wytumaczy ani na podstawie oko oci, a i tym bardziej na podstawie znanych ogowi faktw. Jako jeden z wielu ludzi, sucych wsplnie krajowi, p. Baruch oczywicie byby zupenie w aczony. Ale jako czowiek, jedyny czowiek, ktry wraz ze swym bezporednim otoczeniem w ypyn z Rady Obrony Narodowej po to, aby zogniskowa w sobie rzd wojenny, jest on zupen e niezrozumiay. Te objawy szczeglnego wyboru spyway na pana Barucha nie tylko podczas wojny, ale ta ke po rozejmie. Pojecha on na konferencj pokojow. Zoywszy dymisj, jako przewodniczc y Przemysu Wojennego 31 grudnia 1918 roku, udaem si w swoje strony, do Poudniowej Kar liny, i tu otrzymaem telegraficzne wezwanie od prezydenta, abym przyby do Parya. Po jechaem do Parya. Wsiadem na okrt, zdaje mi si, pierwszego czy drugiego stycznia. Okr si rozbi i musiaem si przesiada na drugi. Ale nie miaem ju nic wsplnego z rzdem,

z Izb Przemysu Wojennego. P. Graham: Jak dugo by pan w Paryu? P. Baruch: W powrotnej drodze wsiadem na okrt 28 czy 29 czerwca. Przybyem na Jerzym Waszyngtonie" (Znaczy to, e nalea do otoczenia Prezydenta). P. Graham: Co pan tam robi? P. Baruch: Byem doradc ekonomicznym, pozostajcym w stosunkach z misj pokojow. P. Graham: Bawi pan a do zawarcia Traktatu Pokojowego? P. Baruch: Tak, panie. P. Graham: Czy udziela pan czsto rad prezydentowi, gdy si pan tym zajmowa? P. Baruch: Dawaem mu rady, ilekro ich ode mnie zada. Miaem tam co do czynienia z w ami odszkodowa. Byem penomocnikiem amerykaskim w tym, co nazwano Sekcj ekonomiczn. zonkiem Najwyszej Rady Ekonomicznej w dziale surowcw. P. Graham: Czy pan uczestniczy w naradach z osobami, ktre prowadziy rokowania w spr awie zawarcia traktatu? P. Baruch: Tak, panie, czasami. P. Graham: Za wyjtkiem jedynie posiedze, w ktrych brao udzia tylko piciu? (Piciu w ch premierw). P. Baruch: I w tych czsto rwnie. Rzuca to pewne wiato na konferencj koszern", ktre to miano nadali konferencji pokojow j Francuzi, zdumieni mnstwem ydw, przybyych ze wszystkich stron wiata do Parya w char kterze wybranych doradcw i kierownikw poszczeglnych narodw. ydzi odgrywali tak wybitn rol w misji amerykaskiej, e wywoywao to wszdzie komentarze. Jeden z przedstawicieli p rskich dopisa jak opowiadaj na protokole protest nastpujcy: Gdy delegacja Stanw Zjedn czonych narzucia ppastwowo ydowsk Rumunii i Polsce, bya w tym wzgldzie twarda jak itowa, i ani najenergiczniejsza opozycja, ani moliwo przyszych komplikacji nie wywara wpywu na jej wol. Osigna ona to, czego chciaa. Ale w sprawie perskiej delegacja amer kaska przegraa walk, jakkolwiek, logika, ludzko, sprawiedliwo i prawa uroczycie prz rzez wielkie mocarstwa byy po jej stronie. Ten komentarz jest upokarzajcy. Ale jest prawdziwy. ydowski program wiatowy jest je dynym programem, przyjtym przez konferencj pokojow bez zastrzee i rewizji. ydzi midzynarodowi byli w Paryu tak liczni i wszechobecni, tak mocno tkwili w radac h wewntrznych, e bystry obserwator Dr. E. J. Dillon, ktrego praca `Dzieje wewntrzne konferencji pokojowej" jest najlepsz ksik, jaka si w tej sprawie ukazaa, by zmuszony pisa co nastpuje: Moe si to niektrym czytelnikom wyda zdumiewajcym, jednake jest faktem, e znaczna li delegatw miaa to przekonanie, i poza narodami anglosaskimi dziaa w istocie ukryty wpy semicki". (str. 496) A dalej: Porwnali oni wniosek prezydenta w sprawie nierwnoci religijnej a w szczeglnoci dziwny przytoczony na poparcie tego wniosku motyw, z rodkami zmierzajcymi do ochrony mnie jszoci, ktre narzuci nastpnie mniejszym pastwom, a ktre to rodki miay na celu zadow e ywiow ydowskich w Europie Wschodniej. Wnioskowali std, e sposoby w tym celu zapropo owane i narzucone, byy inspirowane przez ydw, zgromadzonych w Paryu umylnie i wprowad zajcych w ycie starannie obmylany program wasny, ktry udao im si istotnie wykona. J wiek delegaci owi mogli si myli, jednak ignorowanie ich pogldw byoby niebezpiecznym b m, poniewa pogldy te stay si nastpnie jednym ze staych czynnikw sytuacji. Formua, w jli t polityk czonkowie konferencji, ktrych pastwa na niej ucierpiay i ktrzy uwaal ataln dla pokoju w Europie Wschodniej, brzmiaa, jak nastpuje: Odtd wiatem rzdzi bd anglosaskie, ktrymi kieruj ywioy ydowskie. (str. 497) S jeszcze i inne sprawy, majce zwizek z panem Baruchem. Maj one jednak wypyn dopiero zy dalszym rozwiniciu naszego badania. Tymczasem jedynie warto zaznajomi si z infor macj, ktr mamy wanie pod rk, dotyczc kierowania przez p. Barucha rynkiem miedziany as wojny. P. Baruch jest znany jako specjalista od miedzi. Mied to rzecz ydowska. Metal ten na caym wiecie znajduje si w rkach ydw. Guggenheimowie i Lewisohnowie to krle mied naszej planety, nie dlatego jednak, by na miedzi mieli poprzestawa; tak na przyka d ich produkcja srebra na caej kuli ziemskiej wynosi jedn czwart wicej ni produkcja c aych Stanw Zjednoczonych. Wiemy z wasnego owiadczenia p. Barucha, e mia on udzia w przedsibiorstwach miedzianyc . Co posiada podczas wojny, nie wiadomo. Ale co czyni, ujawnio si bardzo wyranie podc zas rnorodnych wywiadw.

Zanim Stany Zjednoczone wziy udzia w wojnie, p. Baruch krci si koo krlw miedzianyc Udaem si do Nowego Yorku i widziaem tam p. Johna D. Ryan i p. Daniela Guggenheim", p owiada w swoim owiadczeniu. Byo to w lutym lub w marcu roku 1917, nie jest on co d o tego pewien, ale mwi, i byo to przedtem, zanim wzilimy udzia w wojnie". Ot, kim byli ci panowie? P. Ryan by widocznie plenipotentem zreorganizowanych przed sibiorstw Lewisohna, a p. Guggenheim by gow siedmiu Guggenheimw, ktrzy tworz rodzin esu i interes rodziny". Interes ten podzielili podczas wojny. Zjednoczone Towarz ystwo Sprzeday Metali, ktre podczas wojny sprzedawao mied rzdowi Stanw Zjednoczonych, byo zreorganizowanym przedsibiorstwem Lewisohna, ktrego wiceprezesem by Tobiasz Wolf son, za Amerykaskie Towarzystwo Hutnicze byo wasnoci Guggenheimw. Podczas wojny nie byo pomidzy tymi dwoma przedsibiorstwami adnej konkurencji! Jake to si stao, e pracoway one razem? Na papierze sprawa ta przedstawia si zupenie no: zada tego od nich p. Baruch! Sprawa pana Barucha jest te zupenie wyrana: czy nie on urzdnikiem pastwowym? Czy zatem nie dowiody oba te przedsibiorstwa swego patriotyz mu, gdy uczyniy to, czego od nich zada urzdnik pastwowy? Rzecz caa sprowadzaa si do tego: rzd" ustanowi prawido, na ktrego podstawie zawiera kie transakcje jedynie za porednictwem Amerykaskiego Towarzystwa Sprzeday Metali, j ako przedstawiciela producentw miedzi w Stanach Zjednoczonych. To znaczy, natural nie, e jeli nieliczni konkurenci tego miedzianego konsorcjum ydowskiego mieli przep rowadzi jakkolwiek transakcj z rzdem, musieli rwnie ukada si z Amerykaskim Towarz rzeday Metali. P. Graham: Ale jak to si stao, e pan bye przedstawicielem innych przedsibiorstw, kt yy paskimi konkurentami? P. Wolfson: Ot na danie Wojennej Izby Przemysowej utworzylimy komitet producentw m . P. Graham: Kto tego zada? P. Woltson: P. Eugeniusz Meyer junior, reprezentujcy p. Barucha. P. Graham: Kt to by ten p. Eugeniusz Meyer junior? Czy pan go zna? Okazuje si w p. Meyer junior jest rwnie osobistoci z Wall Street, ktra posiadaa zn apitay w miedzi", jakkolwiek p. Wolfsonowi nie jest wiadomym, czy p. Meyer posiad a je jeszcze w czasie wojny. P. Graham: Tak tedy p. Eugeniusz Meyer junior zwrci si do Izby Przemysu Wojennego i poruszy z producentami miedzi spraw dostawy miedzi, tak? P. Wolfson: Tak, panie. Na skutek tego dania odbyo si posiedzenie przy ulicy Brodway Nr 120, na ktrym, pomidz niewielu innymi, byli obecni: S. S. Rosenstamm, L. Vogelstein, Julius Loeb, T. Wolfson, G. W. Drucker i Eugeniusz Meyer, junior. P. Graham: Nie byo wcale przedstawicieli armii? P. Wolfson: Nie, panie. Wyej przytoczony wiadek, Tobiasz Wolfson, by jednym z najbardziej czynnych narzdzi w owym stadium interesu, ale przedstawicielem Waszyngtonu by p. Mosenhauer. Zajmujc y szczeg moe stanowi fakt, e p. Mosenhauer reprezentowa rwnoczenie Amerykaskie Tow o Sprzeday Metali i Amerykaskie Towarzystwo Hutnicze, to jest Lewisohnw i Guggenhei mw, a na rozkaz Barucha, za aprobat rzdu, wszystkie transakcje byy zawierane z tymi dwoma przedsibiorstwami. Jake si one podzieliy? Bardzo prosto. P. Wolfson nazywa to delikatnie podziaem pracy : grupa Lewisohna przeja handel ze Stanami Zjednoczonymi, a Guggenheimowie interes y zagraniczne ze sprzymierzecami. Nastpnym punktem, ktry nas interesuje, jest mianowicie ten specjalny komunikat, za ktrego porednictwem Izba Barucha komunikowaa si z producentami miedzi. Ten komitet, reprezentujcy rzd, skada si z tych trzech osb: Pope Yeatman, przewodniczcy; E. C. T ston zastpca; Andrew Walz zastpca. Pope Yeatman by inynierem grnikiem, pracujcym u Guggenheimw za 100 tys. dolarw roczni . E. C. Thurston by pomocnikiem P. Yeatmana na tym prywatnym stanowisku. Andrew Walz jako inynier-grnik by doradc Guggenheimw. Wszystko byo zaatwione. ydows nopol metalowy zapanowa po obu stronach Atlantyku. Prawdopodobnie uznano za podane wobec brzydkiej woni politycznej, towarzyszcej potdz e miedzianej w niektrych stanach, w zwizku z miedzianymi senatorami", jak Clarke z Newady, uczyni co dla zatuszowania caej sprawy.

Widocznie trzeba byo koniecznie co przedsiwzi celem obezwadnienia protestw, ktre mo ywoa cakowite zjudaizowanie wojennego przemysu metalowego: odegrano tedy komedi patri otyzmu. Warto zwrci na to uwag wobec instytucji na pokaz", wzmiankowanych w Protokoac h. Og amerykaski przywyk ju do tych instytucji na pokaz, projektw, ktre obiecuj a nastpnie rozpywaj si w nico. Jest to jedna z najskuteczniejszych metod podkopania m ralnoci spoeczestwa. Gdy p. Baruch spotka przedstawicieli dwch rodzin miedzianych", przekona si, jak mwi, nie chcieli myle o niczym innym, jak tylko o tym, aby da mied rzdowi; sprawy pienine ie brali wcale pod uwag. P. Baruch: Powiedzieli, e gdy idzie o rzd Stanw Zjednoczonych, dadz Wujowi Samowi tyl miedzi, ile tylko potrzeba dla postawienia go na stopie pogotowia wojennego... po takiej cenie, jaka zostanie wyznaczona. Aeby mie podstaw do jakiej kalkulacji wzil imy przecitn cen w cigu lat dziesiciu, ktra wynosia okoo 16 i p centa; w ten spo cen. W chwili, gdymy t spraw traktowali mied bya na rynku po 32 do 35 centw za funt Co za wspaniaomylno! Rzd mia tedy otrzyma mied za poow ceny rynkowej. Ale czy j po tej cenie otrzyma? Poczekajcie, jest to doskonaa historia. T niesychan ofiar zyskw na rzecz patriotyzmu prasa otrbia rozgonie. Sekretarz Rady Narodowej napisa w jednym z wydawnictw periodycznych wzruszajcy artyku, w ktrym mwi: P. Baruch zaznaczy swoj obecno w doniosej pracy zmobilizowania przemysu amerykaskie zez dostarczenie 45 mln funtw miedzi dla armii i floty po cenie o poow niszej od cen rynkowych, przez co rzd zaoszczdzi okoo 10 mln dolarw". Sam p. Baruch w swoim owiadczeniu rozwodzi si nad szlachetnoci czynu. Najwidoczniej w nastroju, dajcym si streci w sowach: d do tego, co chcesz osign", mwi on: `Po zbadaniu sprawy okazao si, e armia i flota potrzebuj tylko 45 mln funtw, co, bez uciekania si do cyfr astronomicznych, stanowi ogromn ilo miedzi; mogy one swobodnie z ada tyle, ile byo potrzeba. Dostayby rwnie dobrze 450 mln funtw, jak 45 mln funtow@. A teraz, jaki skutek wywaro to w kraju: `Wraenie, jakie ta ofiara producentw miedzi wywara w kraju, byo wprost elektryzujce", powiedzia p. Baruch: Dowiodo to, e panuje u nas pragnienie wyrzeczenia si egoizmu, g dy idzie o nasz rzd i jego potrzeby... Wyznaczcie cen jak chcecie! oto stanowisko, jakie zajli producenci". Jednak rzd nie otrzyma miedzi po tej rozgoszonej patriotycznej cenie. P. Graham: Rzd jednak nie zapaci po 16 i p centa za 45 mln funtow? P. Baruch: O, nie. Owiadczy on, e mied dostarczono rzdowi bez pienidzy; ustalenie ceny miao nastpi w . Wwczas doszlimy do punktu: A c z ludnoci cywiln? To te przyjlimy za regu, e owizywa bdzie wszystkich; e to samo, co paci bdzie wojsko i flota, paci bdzie rw lna". Wobec widokw kolosalnego zapotrzebowania, ochd widocznie poryw wspaniaomylnoci. A w ultacie, po tych wszystkich wiwatach i hodach, rzd w rzeczywistoci zapaci po 27 centw za funt. Co mwi te cyfry, mona wywnioskowa z faktu, e podczas wojny rzd naby 592,258,674 funt iedzi. Jeli czytelnik nie dosta jeszcze zawrotu gowy od tych cyfr i faktw, niech zechce zwrc i uwag na szczeg nastpujcy: Po rozejmie zbywajca mied zostaa odprzedana na powrt producentom. W kwietniu i maju roku 1919 Amerykaskie Towarzystwo Sprzeday Metali nabyo od rzdu Stanw Zjednoczonych z gr 16,500,000 funtw miedzi po 15 z uamkiem centa za funt. Byo to jeszcze taniej, ni ozgona patriotyczna cena 16 i p centa, ustalona na pocztku. Nie liczc zyskw, ktre o przy sprzeday miedzi rzdowi, zarobek, jaki uzyskali przy kupnie pozostaych zapasw od rzdu, a wynikajcy z rnicy pomidzy cen zapacon przez nich i cen otrzyman za dalsz ej samej miedzi, jest wprost nieobliczalny. Tak si dziao za tej trjmonarchii miedzianej Baruchw, Lewisohnw i Guggenheimw przy wsp iale ich ydowskich pomocnikw i nieydowskiego frontu. Jednake podczas wojny obchodzon o si w znacznej mierze bez nieydowskiego frontu". Prawdziwa wadza ukazaa swoje niezam askowane oblicze i nie wahaa si obsadzi swoimi ludmi wszystkich placwek w dziedzinie spekulacji wojennej. Nie naley przypuszcza, e wpyw Barucha zacz si lub skoczy na miedzi albo na jakiejk innej gazi przemysu, na ktrym roztacza sw wadz. Taki czowiek, jak Baruch, potrafi ooenie, w jakim si w owym czasie znajdowa. W sprawach politycznych, personalnych, a

nawet wojskowych, mia on wiele sposobnoci wywarcia wpywu, a osoby dobrze poinformow ane twierdz, e sposobnoci tych nie zaniedbywa. A jednak raz jeden, w stosunku do prawa obowizujcego, p. Baruch omal e nie zaama si n cienkim lodzie stale sprzyjajcego mu powodzenia. Wykonywa swj plan wasny, ale w tak i sposb, aby sprawowa wadz bez ponoszenia odpowiedzialnoci. Jest to, zdaje si, jego w ranym ideaem: wadza bez odpowiedzialnoci. Wszystko byo gotowe, warunki, w jakich kady kontrakt mia by zawarty, byy starannie obmylone, ale p. Baruch ani sam, osobicie nie zawiera nigdy kontraktw, ani nie pozwala na to swemu urzdowi. Po naradzeniu si z licz nymi wsplnikami interesu osigano porozumienie, a wwczas dopiero mwiono odpowiedzialn ym urzdnikom pastwowym: Przystpujcie do rzeczy i zawierajcie kontrakty. Urzdnicy bral na siebie odpowiedzialno, ale koteria Barucha stawiaa warunki, a potem pozostawaa n a uboczu. Wszelako nawet i ten plan mia dla p. Barucha stron wtpliw, a sposb w jaki przystpowa jego wykonania dowodzi, e posiada on albo bardzo przenikliwy umys, albo te bardzo p rzenikliwych doradcw. Prawdopodobnie wchodzio tu w gr zarwno jedno, jak i drugie: mi a dokoa siebie mnstwo ydowskich doradcw. P. Baruch mwi tedy: Czonkw tego komitetu ja sam wybraem; nie wybierali ich przedstawi ciele przemysu". W rezultacie znaczy to, e p. Baruch wybra pewn grup z innej grupy, w ybranej poprzednio przez producentw, jakkolwiek p. Baruch pragn oczywicie zatrze to w raenie. A potem: Prawda, e ci wielcy producenci miedzi naleeli do komitetu, i ja wyb raem ich dlatego, e byli wielkimi ludmi..." Ot wychodzi na to, e ludzie ci, jako czonkowie komitetu, wedug wszelkich pozorw, sprz dawali sobie samym, jako czonkom rzdu i kupowali od siebie samych, jako od wacicieli i przedstawicieli wielkich zwizkw przemysowych. Niekoniecznie dzia si to musiao w sp sb nieuczciwy, ale w kadym razie w sposb bardzo niezwyky. Wobec tych stosunkw p. Baruch mia bezczelno powiedzie: Tak tedy widzicie panowie, e by zabezpieczony, jak tylko to byo moliwe". W danym wypadku producenci-czonkowie kom itetu pod wodz Barucha stanowili rzd. Odpowiedzialni urzdnicy rzdowi nie wystpowali n a widowni dopty, dopki ten extra-rzd nie ustali wszystkich warunkw. P. Garrett: Czy nie przypomina pan sobie, aby na tle sytuacji prawnej wynikay jak ie zatargi z komitetami? P. Baruch: Niektrzy z czonkw komitetu handlowego, zwaszcza spord tych, ktrych ja p byli bardzo zaniepokojeni co do swego stanowiska wobec prawa antytrustowego. Cz y to pan ma na myli? P. Garrett: Tak. P. Baruch: A take co do ich stanowiska wobec Lever Act, w tym punkcie, ktry opiewa, nikt nie moe suy dwom panom"... Nie byo do tego podstaw... poniewa nie byo sueni nom. Nie handlowali ze sob samymi, lecz za pomoc specjalnego porednictwa wypeniali yc zenia, rozkazy lub projekty rzdowe w zakresie tej gazi przemysu, ktrej byli przedstaw icielami. Porednictwem", z jakim mieli do czynienia na przykad producenci miedzi, byo Amerykask ie Towarzystwo Sprzeday Metali, ktre wraz z Amerykaskim Towarzystwem Hutniczym repr ezentowa w Washingtonie p. Mosenhauer. Specjalny komitet miedziany, zoony z urzdnikw Guggenheima, dokonywa transakcji dotyczcych porednictwa", reprezentujcego interesy po onych kompanii miedzi. Byo to niebezpieczne. Niektrzy czonkowie odczuli to przedtem, nim to przyszo na myl p . Baruchowi. P. Baruch nie nawyk nigdy kwestionowa tego, co czyni. Po co? Posiada wik z wadz, ni ktokolwiek w czasie wojny", i mia poza tym najpotniejsze i najbardziej au ratyczne poparcie. Inni jednak czonkowie nieydzi, myleli o prawie. P. Baruch rozstrzygn to bardzo adnie. Komitety owe, skadajce si z tych samych ludzi, ianowa komitetami Izby Handlowej Stanw Zjednoczonych dla odnonych gazi przemysu, i ja kolwiek sam proces nie uleg najmniejszej zmianie, front prawny zosta ocalony. Byo t o bardzo dowcipne. Co wicej, byo to typowe. A potem, p. Baruch, ktry kad nacisk na to, e ludzi owych wybra on sam, a nie przedsta wiciele przemysu, pozwalajc przez to samo wnioskowa, e reprezentuj oni nie przemys, l cz rzd, obecnie daje do mylenia, e s oni przedstawicielami przemysu. P. Graham: ...zmieni pan to i powoa owe komitety doradcze, ktre poleci pan Krajowej zbie Handlowej mianowa powtrnie, tak, e staway si one w ten sposb bezporednimi przed wicielami Izby Handlowej, a nie urzdnikami pastwowymi, albo w ogle organami majcymi co wsplnego z jakkolwiek maszyneri rzdow?

P. Baruch: Nie uwaaem ich nigdy za funkcjonariuszy rzdowych, panie Graham. P. Graham: Byli oni funkcjonariuszami rzdowymi w tym samym stopniu, co panowie ws zyscy, nieprawda? P. Baruch: Nie myl tego... (po kilku pytaniach)... daem od nich, by urzdowali w ten osb, aby, gdy rzd czegokolwiek potrzebuje, mg si zwrci do organizacji nielicznej, zw ej, zamiast posya do nie wiedzie ilu poszczeglnych osb. Rozumie pan? P. Graham: Zaraz zobaczymy. Pracowali oni pod pana kierownictwem, nieprawda? Pan by ich zwierzchnikiem? P. Baruch: Ja ich mianowaem i prosiem, by pracowali w ten sposb, bym mg mie do czyn ia ze zwart organizacj. P. Graham: Nie myla pan przecie ani przez chwil, e oni reprezentuj rzd, ale czy pa e pan go reprezentuje? P. Baruch: Czyniem, jak umiaem najlepiej. P. Graham: Ale mia pan wadz wybrania tych ludzi i mianowania ich czonkami komitetu p od swoim przewodnictwem, co pan te uczyni. W rzeczywistoci, jeli w ogle co reprezento ali, to chyba rzd, czy nie? P. Baruch: Nie myl tego. P. Graham: Czy wobec tego mog przypuszcza, e pan uwaa ich za przedstawicieli przemys P. Baruch: Tak. Oczywicie, mona wiele darowa ludziom, pracujcym pod presj i usiujcym pracowa, jak u ajlepiej. Std, e jaki przemysowiec suy rzdowi w sprawach dotyczcych jego wasnej dz przemysowej, nie wynika, e musi on by koniecznie nieuczciwym. Ale w takich wypadka ch nieuczciwo jest tak czstym zjawiskiem, jeli za nie nieuczciwo, to w kadym razie a dla rzdu z powodu rnicy interesw, e ustanowiono specjalne prawa, regulujce tego rod aju sprawy. Prawa te byy ju w tym czasie ogoszone. Jakkolwiek byo, jednak pozostanie faktem, e podczas wojny mied daa dziesitki i setki milionw zysku, i nietrudno zrozumie, e gdyby ta sama mied" nie rzdzia tak bezwzgldn owymi transakcjami kupna tego metalu, zyski moe nie byyby tak olbrzymie, a ciary, ktr e ponosi nard w postaci podatkw, zwyki cen i poyczki wewntrznej, nie doszyby do obecn ch kolosalnych rozmiarw. P. Baruch jest jednym z licznych przykadw opanowania przez ydostwo aparatu wojenneg o Stanw Zjednoczonych. Jeli ydzi byli w Stanach Zjednoczonych jedynymi ludmi, uzdoln ionymi do piastowania wadzy, wszystko jest w porzdku; ale jeeli tak nie byo, to czem u zajmowali najwysze stanowiska tak oglnie i tak systematycznie? Poddajemy pod dys kusj okrelon sytuacj. Fakt istnieje i stanowi materia historyczny. W jaki sposb mona wytumaczy? Rozdzia VIII ydowska wadza w teatrze amerykaskim Teatr odgrywa od dawna wybitn rol w programie ydowskim, jako sposb oddziaywania na sm ak publicznoci i wywierania wpywu na umysy spoeczestwa. Teatr nie tylko zajmuje osobn e miejsce w programie, lecz jest stale otwart drog, zawsze gotowym narzdziem do nar zucania spoeczestwu tych idei, jakie ukryte poza scen moce pragn w nie wpoi. Fakt, e Rosji, gdzie nic ju prawie nie ma, s jeszcze teatry, nie jest rzecz przypadku. Tea tr ten jest specjalnie podsycany, podniecany przez bolszewikw ydowskich, gdy wierz o ni w teatr zupenie tak samo, jak wierz w pras. Jest to jeden z dwch wielkich czynnikw urabiania opinii publicznej. Kady przyznaje bez wahania, e teatrem rzdz ydzi. Mao kto potrafiby tego dowie, ale y s o tym przekonani. Podstaw tego przekonania jest nie tyle to, co widz, lecz racz ej to, co odczuwaj; duch amerykaski dawno opuci scen, zapanowaa na niej natomiast jak duszna, ciemna, wschodnia atmosfera. Nie tylko prawdziwy" teatr, lecz i przemys kinematograficzny, pita co do znaczenia i rozwoju ga wielkiego przemysu jest rwnie opanowany przez ydw, i to nie okolicami ie, nie poowicznie, lecz cakowicie. Naturalnym tego wynikiem jest fakt, e dzi wiat ca pasuje si z pospolitoci i demoralizacj, jak niesie obecnie ten rodzaj rozrywki. Z ch wil, gdy ydzi opanowali w Ameryce przemys napojw wyskokowych, wynik problem alkoholow y, ktry mia bardzo niebezpieczne skutki. Z chwil, gdy ydzi zawadnli `kinem", wyniko

adnienie kinematografu, a skutki jego s dotychczas jeszcze niewidoczne. Rasa ydows ka posiada talent stwarzania zagadnie natury moralnej w kadym przedsiwziciu, gdzie s i tylko znajdzie w wikszoci. Co wieczr setki i tysice ludzi powicaj od dwch do trzech godzin na teatr; codziennie iliony ludzi powicaj od 30 minut do dwch godzin na kinematograf. Oznacza to po prost u, e codziennie miliony Amerykanw poddaj si dobrowolnie dziaaniu ydowskich poj o y mioci i o pracy; dziaaniu propagandy ydowskiej niekiedy zrcznie, a niekiedy nieudolni e ukrytej. Nastrcza to ydowskiemu masaycie" opinii spoecznej, t sposobno, jakiej p jedynym protestem, jaki przeciwko temu podnie moemy, jest zdemaskowanie jego robot y, gdy to moe mu nieco utrudni zadanie. Teatr nasz jest ydowskim nie tylko ze wzgldu na stron administracyjn, ale rwnie ze wz ldu na jego stron literack i zawodow. Mamy coraz wicej sztuk, ktrych autor i aktor, p mys i wykonanie s cakowicie ydowskie. Nie s to wprawdzie wielkie sztuki i nie utrzymu j si dugo na afiszu. Jest to naturalne, gdy zwaymy, e ydowskie interesy teatralne nie d do triumfw artystycznych, nie d do sawy sceny amerykaskiej, ani te nie usiuj ich artystw, ktrzy by mogli w przyszoci zaj miejsce dawnych gwiazd teatralnych. Bynaj niej. Interes ich jest cile finansowy i rasowy: wydoby od gojw pienidze i zjudaizowa eatr. Odbywa si w tym kierunku potny ruch judaistyczny: dzieo jest ju niemal dokonane . Zaczynaj si ju w prasie ydowskiej ukazywa chepliwe artykuy, ktre s zawsze zwiast ch zwycistwa. Nieydowskim widzom pluje si w twarz ze sceny, a oni sobie z tego nie zdaj sprawy. N iedawno jeden z najsynniejszych aktorw ydowskich pozwoli sobie na ordynarne i blunier cze uwagi o Chrystusie, na co semicka cz audytorium wybuchna gonym miechem, gdy tym m chrzecijanie patrzyli na nich ze zdziwieniem. Uwagi te bowiem byy wypowiedziane na stronie i... po ydowsku! Wieczr po wieczorze ydowski aktor czyni to samo, i kady, kto wiedzia, o co idzie, czu wyranie, e audytorium cieszyo si daleko wicej z obelgi, rzuconej tym sposobem w twarz chrzecijanom, ni paskim i starym dowcipem, zawartym w sowach aktora. Doznawali oni niewypowiedzianej rozkoszy na myl, e w niektrych miastach amerykaskich mog sysze pub znie, cho pod oson argonu, wypowiadane w obecnoci chrzecijan amerykaskich rzeczy, kt twarcie wolno mwi tylko do chrzecijan w Rosji. Na przedstawieniach, o ktrych mwimy, kasa zebraa prawdopodobnie od 4,500 do 5,000 d olarw. Z tej sumy obecni tam ydzi wnieli nie wicej ni 500 dolarw. Mimo to aktor ydow pod oson argonu obraa uczucia religijne wikszoci swego audytorium. Czu on, e teat instytucj ydowsk. Do roku 1885 teatr amerykaski znajdowa si jeszcze w rkach chrzecijan. Od roku 1885 da tuje si pierwszy atak wpywu ydowskiego. By to punkt, w ktrym si drogi rozdzieliy, i yszy historyk sceny amerykaskiej okreli ten rok mianem Ischabod. Rok ten znaczy nie t ylko pocztek ydowskiego panowania nad teatrem, lecz co znacznie doniolejszego. Nie jest wanym to, e obecnie dyrektorami s ydzi, gdy dawniej byli nimi chrzecijanie. To nie jest wane. Donioso faktu polega na tym, e wraz ze zmian dyrektorw nastpi up tuki i moralnoci na scenie, i e ten upadek postpowa tym szybciej, im bardziej wzmagaa si wadza ydowska. A wadza ydowska wyraa si w tym, e z teatru amerykaskiego usuwan ie i systematycznie wszystko, za wyjtkiem ywiow najmniej podanych, i e te niepodan yniesione zostay na naczelne stanowiska. Zoty wiek teatru amerykaskiego przeszed. W chwili, gdy pojawia si wadza ydowska, tac ktorzy jak Sheridan, Sothern, McCullogh, Madame Janauschek, Mary Anderson, Frank Mayo, John T. Raymond, zaczynali schodzi ze sceny. Jest rzecz naturaln, e poniewa yc e jest krtkie, musieli i oni wreszcie ustpi, ale tragedia zacza si dopiero wtedy, gdy si okazao, e ci ludzie nie pozostawili nastpcw! Czemu? Gdy na scenie rzdzia rka y geniusz sceny zosta z nich sromotnie wygnany. Miano ustanowi now form kultu. Szekspir to ruina", oto opinia dyrektorw ydowskich. Rzecz podnoszca ludziom brwi", t znaczy zadziwiajca, jest rwnie ydowskim okreleniem. Te dwa powiedzenia, jedno w sto unku do strony dyrektorskiej, drugie w odniesieniu do publicznoci teatralnej, sta nowi epitafium ery klasycznej. Wszystko, co pozostao po opanowaniu sceny przez ydow to garstka artystw, wyksztaconych w szkole chrzecijaskiej: Julia Marlowe, Tyrone Po wer. R. D. McLean, i, nieco pniej, Richard Mansfield, Robert Mantel, E. H. Sothern . Z caej tej grupy pozostao dwie osoby, a wraz z Maud Adams stanowi one ostatni prz ebysk epoki minionej, epoki, ktra nie pozostawia spadkobiercw. Obecny przecitny poziom inteligencji, do ktrego stosuje si teatr amerykaski, nie wzn

osi si ponad wiek od 13 do 18 lat. Przedstawienia teatralne s widocznie i jawnie p rzeznaczone dla modocianego typu umysowego, ktry z atwoci da si urobi wedug hebraj ideau monopolu teatralnego. Na czyste, zdrowe sztuki, ktrych niewiele pozostao, uczs zcza gwnie topniejce szybko pokolenie publicznoci teatralnej z poprzedniej epoki; po kolenie dzisiejsze jest wychowane w ciasnym zakresie wspczesnych tematw dramatyczny ch i urobione do lubowania si w sztukach zgoa odmiennego typu. Tragedia staa si tabu" , sztuki psychologiczne, o treci gbszej, mogcej zaj dojrzalszy umys, popady w niea a komiczna wyrodzia si w fajerwerk barw i ruchw, w kombinacj lubienej farsy i `jazz b and", dostarczanej zazwyczaj przez ydowskich kompozytorw (generalnych dostawcw jazz u!); najwikszym powodzeniem ciesz si farsy. Naczelne miejsce zaja farsa z kiem". Za wyjtkiem Ben Hura", ktry pozyska aski ak h prawdopodobnie dlatego, e stawia przed oczami widzw romantyczny obraz yda (yda zre szt bardzo nieydowskiego), dramat historyczny ustpi miejsca oszaamiajcym efektom scen cznym, ktrych gwnymi wykonawczyniami s tumy dziewczt (przewanie chrzecijanek!) odzi w draperie, wace nie wicej ni pi uncji. Lekkomylno, zmysowo, nieprzyzwoito, przeraajce nieuctwo i nieskoczona pytko erykaskiej, dcej do zwyrodnienia pod wpywem wadzy ydowskiej. Jest to istotna przyczyna powstania Maych teatrw" w licznych miastach amerykaskich. Sztuka dramatyczna, wygnana z teatrw przez ydw, znalaza przytuek w tysicach k drama ych w Stanach Zjednoczonych. Ludzie nie mog oglda sztuk dramatycznych; dlatego te cz ytaj je. Sztuk grywanych obecnie w teatrach czyta nie mona wcale, podobnie jak sw do modnych piosenek, gdy nie posiadaj one adnego sensu. Ludzie, pragncy widzie prawdziwe sztuki, a nie mog, poniewa ydowscy aktorzy ich nie graj, tworz wasne mae kluby dram czne w stodoach i kocioach, w szkoach i salach przygodnych. Dramat uciek od swych eks ploatatorw i znalaz schronienie wrd przyjaci. Zmiany, ktre ydzi wprowadzili do teat ktre kady przecitnie spostrzegawczy meloman moe naocznie stwierdzi, sprowadzaj si do terech kategorii. Po pierwsze rozwinli oni stron mechaniczn, przez co zdolnoci ludzkie i talent stay si mniej konieczne. Scena staa si wskutek tego realistyczn", zamiast interpretacyjn. Wie lcy artyci potrzebowali bardzo niewielkiej maszynerii; aktorzy i aktorki w sztuka ch wystawianych przez ydowskich dyrektorw s bez maszynerii zgoa bezradni. W ogromnej wikszoci sztuk wspczesnych cz mechaniczna tumi i zaciemnia gr aktorsk. Dzieje si h przyczyn: wiedzc, e dobrzy aktorzy s obecnie rzadkoci, wiedzc, e polityka ydowska ja talent, wiedzc moe przede wszystkim, e dobrzy aktorzy obciaj dochody, ydzi wol u cza swoje zaufanie i pienidze w drzewie, ptnie, farbie, materii i wiecidach, z ktryc zrobione dekoracje i kostiumy. Drzewo i farba nie dadz im nigdy odczu pogardy dla ich plugawych ideaw ani oburzenia z powodu zdradzenia pokadanego w nich zaufania. Tote dzi, gdy idziemy do teatru, widzimy potoki barw, zwoje koronek i bielizny, os zaamiajce efekty wiata i ruchu, lecz nie idee; widzimy mnstwo funkcjonariuszy scenicz nych, a bardzo niewielu aktorw. Jest musztra i s tace bez koca, ale nie ma dramatu. Jest jeden przejaw wpywu ydowskiego w teatrze amerykaskim, ktrym chwal si ydzi i kt totnie jest cakowicie ich zasug. Wprowadzili oni do teatru blask zewntrzny, a pozbaw ili go gbszej treci wewntrznej. Sprawili, e publiczno amerykaska moe zapamita ty ie bdc zdoln do zapamitania ich treci. Pamitamy nazw grupy, ale nie moemy sobie prz ie ani jednej z tej grupy jednostki. ydzi przeprowadzili t zmian doskonale, nikt jed nak nie moe twierdzi, aby zmiana ta stanowia krok naprzd; na og biorc, jest to objaw wanego i szkodliwego regresu. Po wtre, ydom naley przypisa zasug wprowadzenia na scen amerykask wschodniej zmys rliwszy obroca yda nie moe temu zaprzeczy, bowiem fakt ten mamy przed oczyma, i kady, kto tylko chce widzie, moe to stwierdzi z atwoci. Stopniowo i powoli poziom plugaweg zalewu podnosi si w murach teatru amerykaskiego, a go dzi zala zupenie. Jest niezap czon prawd, e obecnie widzimy wicej pospolitej nieprzyzwoitoci w teatrach, przeznaczo nych dla wyszych warstw spoecznych, niby policja dozwolia kiedykolwiek w przedstawie niach przeznaczonych dla tumw. Widocznie w najniszych warstwach spoecznych naley pows trzyma wybuchy ich niszej natury, lecz klasy wysze mog bezkarnie przekracza dozwolone granice. Jedyn rnic pomidzy zem zakazanym a zem dozwolonym stanowi cena biletu i k odnonego teatru. W Nowym Yorku, gdzie mamy wicej ydowskich dyrektorw teatralnych, ni ich kiedykolwiek bdzie w Jerozolimie, granica eksperymentw teatralnych w zakazanych dziedzinach pr zesuwa si coraz dalej. W ubiegym sezonie przedstawienie Afrodyty" byo atakiem fronto

wym, skierowanym chyba wiadomie na ostatnie okopy skrupuw i konserwatyzmu moralnego . Ogldamy tam obrazy czysto wschodnie w peni zmysowego wyuzdania. Mczyni w przepaskac na biodrach, skrach lamparcich i kolich, kobiety w przejrzystych szatach z pajczej tkaniny, rozcitych a po biodra, wywieray piorunujce wraenie, ktrego punktem kulminac jnym byo odsonicie zupenie nagiej dziewczyny o ciele pomalowanym tak, by miao pozr ma muru. Bya to niemal ostateczna granica tego, co mona oglda w yciu rzeczywistym. Wysta wia sztuk oczywicie yd. Bezwstyd aluzji, mieszno sytuacji, bya owocem dugotrwaych d sztuk uwodzenia zmysw. Gdy Afrodyta" ukazaa si na scenie, mwiono, e policja wystpia przeciwko wystawieniu s ki; niektrzy jednak utrzymywali, e bya to zrczna reklama dziennikarska, majca podniec i ciekawo ogu przez zapowied nieprzyzwoitoci przedstawienia. Mwiono take, e nawet dyby interwencja policji miaa miejsce naprawd, to i w tym wypadku nieproporcjonaln y do liczby ludnoci ydowskiej procent sdziw ydw w sdownictwie nowojorskim spowodowa echybnie uwolnienie ydowskich dyrektorw teatru od wszelkiej odpowiedzialnoci. W kady m razie sztuk pozostawiono w spokoju. Sprzeda narkotykw sprzeciwia si prawu; nie spr zeciwia mu si widocznie podstpne szerzenie trucizny moralnej. Rozwiza atmosfera kabaretw i zabaw nocnych jest pochodzenia ydowskiego. Jest to imp owski. Od pierwszorzdnych do ostatniorzdnych, s to wszystko przedsibiorstwa ydowskie. Bulwary paryskie ani Montmartre nie mog co do lubienoci tych widowisk rwna si z Nowy Yorkiem. Natomiast ani Nowy York, ani adne inne miasto amerykaskie nie posiada Ko medii Francuskiej, ktra do pewnego stopnia rwnoway to zo Parya. C pisarze dramatyczni mog mie wsplnego z tym bagnem zmysowoci? Co mog mie z nim ws rtyci o talencie tragicznym albo komicznym? Mamy obecnie epok chrzystek, dziewczt, k trych poziom umysowy nie dorasta do sceny, i dla ktrych ycie sceniczne nie moe stanow i odpowiedniej kariery. Przypadkowo tylko wielki pisarz dramatyczny, jaki Shaw, jaki Masefield, Barrie, Ib sen, lub inny zasuony autor chrzecijaski dostaje si na scen i to na bardzo krtki prz czasu; zmiata ich szybko potok elektrycznych efektw wietlnych, tote yj jeszcze tylko w ksikach ku rozkoszy ludzi, rozumiejcych jeszcze, czym teatr by powinien. Trzecim rezultatem opanowania przez ydw sceny amerykaskiej jest pojawienie si system u gwiazd nowojorskich" na afiszach teatralnych. Ostatnie lata teatru zaznaczyy si w ielk liczb gwiazd", ktre w rzeczywistoci nigdy nie wzeszy i z pewnoci nigdy nie wi cz ktre podnoszono wysoko na mury reklamowe ydowskich syndykatw teatralnych dla wyw oania wrd publicznoci wraenia, e te sabe pomyki latarniane byszcz na wzniosym ni aoci dramatycznej. Jest to ta sama sztuczka, ktra si powtarza w wielkich bazarach handlowych. Wczoraj sze gwiazdy, ktre nie przetrway nawet dnia wczorajszego, byy albo osobistymi faworytk ami dyrektorw, albo towarem, zdjtym z pki i wystawionym w oknie sklepowym, jako nowoc i. Jednym sowem, o ile dawniej miano gwiazdy" nadawaa artycie opinia publiczna, o ty le dzi ydowscy dyrektorzy teatralni sami oznaczaj w szumnych afiszach, kto bdzie t gw iazd. Nowojorska marka", wyraenie, ktre czsto nie posiada adnego zgoa znaczenia, jes nakiem aski w ydowskiej hierarchii teatralnej. Wanie przeciwko tej nowojorskiej marce " protestuje reszta kraju, a mae teatry, czyli kluby dramatyczne s wymownym tego pro testu wyrazem. Taka Mary Anderson albo Julia Marlowe byyby niemoliwe w systemie ydowskim. Byy one a deptkami sztuki, pniej stay si artystkami, a nastpnie zostay susznie uznane za gwiaz Ale proces ich rozwoju postpowa wolno i pracowicie. Sawa ich powstawaa z wolna na g runcie wzrastajcego zadowolenia i zachwytu ogu. Aktorki te pracoway dugo w jednym zak resie, uczyy si stopniowo, rzebic swoje role. Nie posiaday marki nowojorskiej", ani n e ubiegay si o ni; pracoway przede wszystkim po to, aby zasuy na pochwa prowincji, zywaj pogardliwie reszt kraju naszego ydzi. Lecz w epoce, gdy Mary Anderson i Julia Marlowe zdobyway pracowicie sw sztuk i karier, nie byo jeszcze w teatrze ydowskiej d ktatury, co nam wyjania przyczyn, dla ktrej nie ma obecnie ani Mary Anderson ani Ju lii Marlowe w teatrach amerykaskich. yd we wszystkich sprawach, nie dotyczcych jego przyszoci jako rasy, szuka jedynie be zporedniego, szybkiego powodzenia. Wyszkolenie artystw wymaga czasu. Daleko prociej zastpi je szumnymi afiszami, i podobnie jak dentyci wdrowni, ktrzy dwikiem trb mos aguszali krzyki swych ofiar, ydowscy dyrektorzy teatralni usiuj odwrci uwag publiczn od ubstwa artystycznego nowoczesnych przybytkw sztuki dramatycznej ciskaniem w ocz y widzw fajerwerkw, wystawianiem zbytkownej bielizny i olepiajcych wiecide.

Te trzy rezultaty opanowania przez ydw teatru tumaczy i wyjania rezultat czwarty: ta jemnica zasadniczej zmiany, ktra nastpia od roku 1885 ley w dnoci ydw do handlowan stkim, czego si dotkn. Centrum uwagi przenioso si ze sceny na kas. Pospolita polityka dajcie publicznoci to, czego da" to polityka strczyciela: zapanowaa ona w teatrze rykaskim wraz z pierwsz inwazj ydowsk. Okoo roku 1885 dwaj sprytni ydzi zaoyli w Nowym Yorku tak zwan ajencj teatraln i zao rowali si przej nieco uciliw procedur, do ktrej uciekali si dyrektorzy teatrw w S Detroit lub Omaha w celu angaowania si aktorskich dla swoich instytucji. Dawny sy stem pociga za sob rozleg korespondencj z kierownikami trup artystycznych w Stanach w chodnich, a przedstawiciele teatrw prowincjonalnych bywali zmuszeni spdza po kilka miesicy w Nowym Yorku celem zaangaowania si aktorskich na jeden sezon teatralny. No wa ajencja, posiadajc wykaz `wolnych dat@ teatrw, ktre reprezentowaa, miaa mono ust a planu podry dla danej trupy, co umoliwiao aktorowi spdzenie wakacji na wybrzeu mors im zamiast w dusznym podczas lata Nowym Yorku, dyrektorom za teatrw prowincjonalny ch oszczdzao mudnej pisaniny, a niekiedy nawet uciliwej podry. Dyrektor by niezmier ad, e ca t spraw zaatwi za niego ajencja, ktra opracuje wszystkie szczegy i nadel wy program na sezon. W ten sposb zaoono podwaliny przyszego trustu teatralnego. Ajencja teatralna naleaa d pp. Klaw & Erlanger, z ktrych pierwszy, mody yd z Kentucky, studiowa prawo i przerz uci si do ycia teatralnego w charakterze ajenta: drugi, yd z Clevelandu, posiada mae yksztacenie, lecz wiele dowiadczenia. Ajencja teatralna nie bya ich pomysem. Zapoyczyli go od Harryego C. Taylora, ktry zao o w rodzaju giedy teatralnej, gdzie mogli si spotyka aktorzy i dyrektorzy; za niewie lk opat wynajmowano im tam biurka nie przewidujc nawet, a prawdopodobnie lekcewac spo obno opanowania teatru i uycia go za narzdzie do wasnych planw. Z charakterystyczn przebiegoci Klaw i Erlanger opracowali pomys, zapoyczony od Taylor , wytworzyli temu ostatniemu konkurencj i zacignli do szeregu swych wsppracownikw zna zn liczb ajentw ydowskich, ktrzy zaczynali rozumie zyski, jakie mona cign z teatr z najwybitniejszych spord nich by Karol Frohman, zatrudniony u J. H. Haverleya. Jeg o brat, Daniel, by dyrektorem administracyjnym u Mallorysa w teatrze Madison Squar e od roku 1881, i jakkolwiek bracia Frohman odcinali si wyranie od oglnego ta polsko -ydowskiego wpywu w dziedzinie teatralnej, uznali za korzystne wsppracowa w ajencji t eatralnej i nastpnie stali si wybitnymi czonkami trustu. Stworzenie systemu ydowskich ajencji teatralnych stanowi klucz do zagadnienia dot yczcego upadku sceny amerykaskiej. Dawniejszy system teatralny posiada t dodatni stro n, e doprowadza do bezporedniej stycznoci w stosunkach pomidzy dyrektorem teatru a tr p i umoliwia rozwj geniuszw na podstawie praw organicznych, ktre warunkuj jego wycho ie, rozwj i przejawy. Za wyjtkiem swej najwyszej postaci, aktorstwo nie jest sztuk; lecz iskra boa wrodzonego talentu nie wykwita bez pracy w geniusz; Bonaparte nie byby zdobywc wiata bez technicznego przygotowania szkoy artyleryjskiej. Poniewa nie byo syndykatw wrd chrzecijaskich dyrektorw teatralnych w latach osiem , przeto uyczali oni sobie wzajemnie swych `gwiazd" i innych atrakcji, a po ukocze niu sezonu w NowymYorku udawali si wraz ze swymi trupami w objazd po kraju. Dyrek tor lokowa zazwyczaj w tym przedsiwziciu cay swj majtek. W ten sposb sam by czonki y artystycznej, dzielc z ni trudy podry, radoci i smutki. Oni, wzajemnie, dzielili z dyrektorem zadowolenie w chwilach powodzenia, smutek w przeciwnociach i niedostat ku. Dyrektor i aktor byli towarzyszami; nastpowaa wzajemna wymiana myli; dyrektor u czy si rozumie i ceni temperament artystyczny", ktry stanowi warto dodatni, o ile t objawem wrodzonych zych skonnoci, a take szanowa pogldy aktora; aktor za, wzajemni umia wej w pooenie dyrektora i patrze na rzeczy z jego stanowiska, z uwagi na czc wsplno myli i interesw. Rozdzia IX Powstanie pierwszego ydowskiego trustu teatralnego Krytycy dramatyczni wiedz od dawna, e powodem utrzymania si sztuki Ben Hur" w teatrz e w cigu lat dziewitnastu jest okoliczno, i dramat ten stanowi obecnie narzdzie najsk teczniejszej propagandy filosemickiej na scenie. Twierdzenie to wyda si moe uprzedz eniem tysicom ludzi, ktrzy zachwycali si t sztuk, jednak jest ono prawdziwe. Naley zw

i uwag na to, e jeeli Ben Hur" oddaje ydom usugi ze wzgldu na to, i usposabia korz w stosunku do nich opini publiczn, nie wypywa to bynajmniej z filosemickiego zaoenia sztuki. Moe to by zaoeniem pp. Klaw i Erlanger, nie leao wszelako wcale w intencjach utora, generaa Wallacea. Zdawa by si mogo, e sztuka i los sprzysigy si przeciwko utworom scenicznym o tendenc wybitnie filosemickiej, gdy trudno inaczej wytumaczy niepowodzenie dramatw, propagujc ych idee filosemickie. Nigdy moe nie czyniono tylu i tak wytonych wysikw w celu wprzg icia opanowanego przez ydw teatru w sub filosemityzmu, co w cigu ostatnich paru mies A wysiki te, za jednym moe tylko wyjtkiem, zakoczyy si niepowodzeniem. Mimo wspania wystawy, mimo doskonale zorganizowanej reklamy prasowej, rozbrzmiewajcej chrem poc hwa, mimo patronatu urzdowego, ktry popiera wystawienie tych dramatw, pady one sromot ie. Naley odda sprawiedliwo ydom amerykaskim, e oni to wanie stali si jednym z powod owodzenia. Objawem wielce znamiennym i pocieszajcym bya opozycja inteligencji ydows kiej przeciwko uywaniu sceny za trybun w celu niezgodnego z prawd idealizowania ydw. Pewne miarodajne czynniki ydowskie wyraay w tej sprawie swj pogld swobodny i rozumny. Ujawniy one opinie, ktre, gdyby przenikny do szerokich warstw ydowskich, rozstrzygn pomylnie ca kwesti ydowsk. Opinie te, sdzce interesy ydowskie ze stanowiska dobra trzygny wiele nieporozumie, jakie niestety powstay pomidzy plemieniem Judy a innymi n arodami. Sam fakt opanowania teatru przez ydw nie stanowi jeszcze podstawy do skargi. To, e niektrzy ydzi, dziaajc z osobna lub w grupach, zdoali wydrze korzystne przedsibiorst z rk chrzecijan, stanowi spraw o znaczeniu czysto handlowym. Jest to objaw podobny do tego, jak gdyby jedna grupa chrzecijaska odebraa wadz drugiej takiej samej grupie. Mona na ten fakt patrze ze stanowiska wycznie materialnego. Jednake zarwno w tej, ja i w innych sprawach materialnych i handlowych, istnieje jeszcze strona moralna, etyczna, polegajca na tym, w jaki sposb pozyskano t wadz i w jaki sposb jej si uyw oeczestwo przyjmuje zazwyczaj fakt osignicia wadzy z zupen obojtnoci, pod warunki dzy tej nie uywano do celw antyspoecznych. Fakt, e dawni chrzecijascy dyrektorzy teatralni zazwyczaj umierali w ubstwie, za wyj kiem jedynie Augusta Daly, gdy tymczasem dyrektorzy ydzi dochodz do ogromnych majtkw , za wyjtkiem jednego Karola Frohmana, oznacza, e dyrektorzy chrzecijanie byli leps zymi artystami a gorszymi spekulantami od dyrektorw ydw. W kadym razie byli gorszymi handlarzami; pracowali bowiem gwnie po to, aby dawa sztuki, a nie cign zyski. Wadza ydowska w teatrze zapocztkowaa postawienie go na dotychczas nieznanym gruncie wycznie handlowym. W rzeczywistoci zastosowano w teatrze idee trustu, przedtem nim upowszechnia si ona w przemyle. Ju w roku 1896 trust teatralny rzdzi 37 teatrami w g h miastach. Ludmi, skadajcymi ten zwizek, byli Klaw i Erlnager, Nixon i Zimmerman, o raz Hayman i Frohman. Wszyscy, za wyjtkiem Zimmermana byli ydami, tego za pochodzen ie jest sporne. Do tej grupy przyczyli si nastpnie Rich i Harris z Bostonu, oraz Jzef Brookes, wszyscy znani jako ydzi. Trust rzdzcy tymi teatrami mia mono zapewnienia dugotrwaego sezonu zarwno dyrektor i trupom teatralnym. Poza trustem pozostawiono dyrektorom i trupom swobod zawiera nia pomidzy sob umw dowolnych. Wywaro to wpyw fatalny na niezalene teatry i ich dyrektorw. Trust paci po krlewsku z ztuki, dajc od 50 do 450, a nawet do 1000 dolarw tygodniowo. Ten fakt sam przez si pozbawi materiau scenicznego trupy, ktre z niezalenymi dyrektorami na czele usioway u rzyma swoje teatry. Podkopanie bytu prywatnych trup teatralnych za porednictwem nadmiernych opat pobie ranych przez trust za sztuki, wystawiane ju w teatrach trustowych, oddao interesom ydowskim jeszcze inn usug. Zacz si bowiem wwczas rozwija przemys kinematograficz mego pocztku przemys ten znajdowa si w rkach ydowskich. Nie potrzebowali oni wypiera rzecijan z tej gazi przemysu, gdy chrzecijanie nie zdoali do przenikn. Podkopanie p teatralnych oddao puste budynki teatralne do rozporzdzania kinematografom, a kor zyci z tego cigna znowu jedna poszczeglna grupa rasowa. Jest to odpowied na tak czsto zadawane pytanie, czemu teatry, ktre dawniej wystawiay sztuki we wszystkich sezonach, obecnie wiksz cz roku daj przedstawienia kinematograf czne. Nie mona przypuci, aby tego rodzaju stosunki zapanoway u nas bez walki. Bya walka, i to walka zacita, ale skoczya si tym, co obecnie na wasne oczy oglda moemy.

Artyci stawiali dugotrway i peen godnoci opr. Francis Wilson, Nat C. Goodwin, James A Herne, James ONeil, Richard Mansfield, pani Fiske i James K. Hackett stworzyli z wizek, przy czym kady z uczestnikw, za wyjtkiem Goodwina, zobowiza si do zapacenia dolarw kary, o ile by zdradzi spraw wolnego teatru. Jzef Jefferson trzyma zawsze stron aktorw w opozycji i wytrwa na tym stanowisku do ko a, jakkolwiek grywa zarwno w teatrach trustowych i antytrustowych. Nat Goodwin podda si pierwszy. By gow i przywdc opozycji, lecz posiada sabostki, d e znane przedstawicielom trustu. Na te sabostki wanie liczyli. Jedn z nich byo engage ment (umowa o prac) nowojorskie, tote zaofiarowano mu dugotrwae engagement do teatru Knickerbocker. Na skutek tego Goodwin sprzeniewierzy si sprawie niezalenego teatru i przeszed do teatrw trustowych. Trustem bowiem nazwano t wadz ydowsk; imienia rasy e wymieniono, cho cechy rasowe byy w niej zupenie wyrane. Poczwszy od tej chwili gwiazda Nata Goodwina zacza bledn. Ostatni jego prb bya rol cka, po czym przestano si z nim liczy, jako z powanym artyst. Richard Mansfield i Francis Wilson wygaszali co wieczr przy odsonitej kurtynie mowy przeciwko trustowi przy okazji kadego swego wystpu, lecz jakkolwiek publiczno odnosia si do nich sympatycznie, skutek by ten sam, co obecnie. C publiczno moga na to pora Co moe niezorganizowany og pocz wobec nieznacznej, lecz zorganizowanej i zdecydowane j na wszystko mniejszoci? Publiczno nigdy prawdopodobnie nie stanowia strony w adnym ruchu, ktry jej samej dotyczy; publiczno ta bowiem, og, jest celem, ktry wszystkie p ie zdoby usiuj. Trust ukara surowo Wilsona. Nie pozwolono mu wystpowa. Ani talent, an stanowisko w wiecie artystycznym na nic mu si nie przyday. Jeden z czonkw trustu owi dczy, co nastpuje: Pan Wilson jest firm wybitn, tote postanowilimy uy go za przyk straszenia mniej wybitnych przeciwnikw. Na koniec nawet oporny i silny duch Wilsona musia ulec `perswazji". W roku 1898 c zonkowie trustu w Filadelfii ofiarowali mu 50,000 dolarw za jego przedsibiorstwo te atralne, a on przyj zaofiarowan sum. Po pewnym czasie podda si rwnie Ryszard Mansfield, a pani Fiske prowadzia dalej walk zupenym odosobnieniu. Trust teatralny, ktry musimy okreli jako ydowski, poniewa by takim rzeczywicie, na p ku nowego stulecia panowa ju niepodzielnie w dziedzinie teatralnej. To, co byo isto tn sztuk zredukowa do maszynerii, do systemu kasy automatycznej pracujcej z mechanic zn precyzj dobrze zorganizowanego domu handlowego. Zniesiono indywidualno i inicjaty w, zabito wspzawodnictwo, zduszono niezalenego dyrektora i artyst, wykluczono prawie sztuki zagraniczne o ustalonej wartoci, rozdmuchiwano popularno niszych talentw, prze wanie ydowskich, usiowano podkopa powag krytykw dramatycznych w prasie publicznej, re lamowano faszywe gwiazdy teatralne, ktre wyrastay jak grzyby po deszczu, i narzucajc je bezbronnej publicznoci, usuwajc rwnoczenie w cie gwiazdy prawdziwe; trust traktow a sztuki, teatry i aktorw, jako przedmioty handlu, obecnie za rozpocz proces spospoli towania i uhandlowienia wszystkiego, co ma z teatrem jakikolwiek zwizek. Gdyby nie brak miejsca, moglibymy przytoczy na poparcie sw naszych opinie takich lud zi, jak William Dean Howells, Norman Hapgoold i Tomasz Bailey Aldrich. By moe, i wiele osb, czytajcych artyku niniejszy, nie interesuje si teatrem, a nawet przekonanie, e teatr jest niebezpieczny. Bardzo piknie. Ale co czyni go niebezpie cznym? To wanie, e modzie zamiast wchania w siebie jako przykady gadkich form towa h, waciwego zachowania, wykwintnego obejcia w przeciwiestwie do nieokrzesania i grub iastwa jak te sposb wysawiania si, dobr wyrazw, obyczaje i uczucia innych narodw; mody w ubraniu, nie tylko przekonania, idee religijne i pojcia prawne, niestety mo dzie nie jest wolna od wpywu tego, co widzi i syszy w teatrze, a to, co widzi i sysz y jest odwrotnoci tego co wymieniem wyej. Jedyne pojcie, jakie masy posiadaj o domu i ciu ludzi bogatych, wyniosy one z tego, co widziay na scenie i w kinematografie. R zdzony przez ydw teatr w cigu jednego tygodnia da wicej faszywych poj, stworzy wi ni daoby si ich zgromadzi w cigu caego stulecia przeciwko powanemu zbadaniu kwestii wskiej. Dziwimy si niekiedy, skd si wziy pojcia modszego pokolenia. Oto odpowied na ytanie. Jakemy powiedzieli, wszyscy pocztkowi oponenci tej nowej wadzy w teatrze kapitulowal i, pozostawiajc pani Fiske, ktra walczya w odosobnieniu. Miaa ona jednak sprzymierzec w osobie swego ma, Harrisona Grey Fiske, ktry by wydawc nowojorskiego pisma Dramatic Mirror (Zwierciado dramatyczne). Pani Fiske wyrazia opini: Ludzie niekompetentni, ktrzy zagarnli w swoje rce sprawy te

tralne naszego kraju, zabili sztuk, ambicj i przyzwoito. Jej m za pisa w swym czasopimie: Czeg si mona spodziewa po bandzie awanturnikw ochodzenia, bez wychowania i bez najmniejszego smaku artystycznego?... Naley mie n a uwadze, e jednostki rzdzce spord tych ludzi, ktrzy wchodz w skad trustu teatralne aj kwalifikacje do zajcia jedynie najniszych stanowisk w administracji teatralnej, i e na tych nawet stanowiskach mogliby by tolerowani tylko w ramach cisej i surowej dyscypliny. Ich przeszo jest w niektrych wypadkach kryminalna, a ich metody odpowiad aj tej przeszoci. (Drukowano po raz pierwszy w Dramatic Mirror" 25 grudnia 1897 r. po wtrnie za 19 marca 1898). Wystpienie to byo uwaane, oczywicie niesusznie, za napa na cae pokolenie Izraela, i to si dzieje zwykle, gdy jakiego yda potpia si za ze sprawki, wszyscy ydzi w Stanac jednoczonych uznali za stosowne uj si za nim. Skoniono wszystkie nowe hotele do wygn ania Dramatic Mirror" ze swych czytelni. Korespondentom tego pisma wzbroniono wstp u do teatrw trustowych. Zmobilizowano wszystkie podziemne wpywy dla pozyskania" Fis kego i jego organu. Wytoczono Fiskemu proces o 10,000 dolarw szkd i strat za wydrukowanie opinii o cha rakterze niektrych czonkw trustu. Fiske odpowiedzia, przytaczajc fakty. Jednego z czo kw trustu oskara on mianowicie o prowadzenie przedsibiorstwa pod faszywym nazwiskiem (pozorne nazwisko", jak to si czsto w sferach ydowskich praktykuje). Drugiego o cig e z dyrektorw opaty za ogoszenia prasowe, ktre si nigdy w druku nie ukazay. Trzeciego wydajc tak zwane grzecznociowe bilety, robi na tym doskonae interesy, sprzedajc je n wasny rachunek. Czwartego wreszcie oskara o pewne przestpstwo, za ktre by w swoim cz asie sdzony i karany. Oskara cay trust o to, e ogasza w rozmaitych miastach o wystpach nowojorskiej pierw nej grupy teatralnej", pobierajc z tej racji bardzo wygrowan opat za bilety, gdy tymc zasem w rzeczywistoci bya to trupa drugorzdna, a nie ta, o ktrej gosia reklama. Odbya si niezwyka zaiste sprawa, podczas ktrej urzdnik nie chcia wysucha dowodw Fi zabraniajc mu nawet przedoenia dokumentw urzdowych dotyczcych kryminalnych czynw jed o z czonkw trustu. Urzdnik ten nie mia wcale chci usysze, na jakiej podstawie Fiske era swoje zarzuty. Bya tam jaka strzelanina o kobiet ale urzdnik nie chcia nic o tym wiedzie. Odrzucono wszystkie wane pytania, dotyczce Klawa. Co do Al. Haymana, sd odrzuci wszystkie pytania, dotyczce jego prawdziwego nazwiska oraz okolicznoci, w jakich opuci Australi. Podczas sprawy nie ujawniono adnych faktw, ale tre jej dosza do wiadomoci ogu. Spra ego przekazano wyszej instancji, przy czym kazano mu wnie 300 dolarw kaucji jako zab ezpieczenie przeciwko moliwym z jego strony paszkwilom. Wysza instancja, Grand Jury", odrzucia niezwocznie skarg, wniesion przeciwko Fiskemu. Czonkowie trustu le wyszli na swej widocznej niechci do wyjanienia sprawy. Ujawnio si e s to ludzie znacznie niszego typu, ni przypuszczaa publiczno amerykaska. Dowiedz e ludzie ci nie wahali si zada od redakcji pewnego pisma dymisji krytyka teatralnego , ktry nieprzychylnie oceni wystawione przez nich sztuki. Walka krytykw dramatycznych pocztkowo z przekupstwem, nastpnie za przeciwko kijom i razom trustu teatralnego stanowi histori, ktrej echa dochodziy niejednokrotnie do p ublicznoci amerykaskiej za porednictwem prasy. Zrazu pojednawczy w stosunku do dyre ktorw, aktorw, autorw dramatycznych i krytykw trust, z chwil gdy wzrs w si, pokaza azury. Posiada ju miliony dolarw, przyniesionych mu przez publiczno teatraln, i nie d a o nic. Z chwil, gdy jaki krytyk przeciwstawia si metodzie trustu lub wystawianych przeze szt uk teatralnych, zamykano mu wstp do teatrw trustowych i nakazywano dyrektorom, by w odnonym czasopimie zadali jego dymisji. Amerykanin z uczuciem palcego wstydu opowiada o tym, e w wielu, bardzo wielu wypad kach czyniono zado temu daniu pod grob wstrzymania ogosze niedzielnych, ktre stano nsow podstaw wydawnictw periodycznych. Tote tym bardziej zaznaczy naley, e byli jedna odwani krytycy teatralni, ktrzy bronili czci swego zawodu i nie dali si ani przeku pi ani zastraszy. Pisarze tacy jak James S. Metcalf z dziennika Life"; Hillery Bell z nowojorskiej P ress"; Frederik F. Schrader z waszyngtoskiej Post"; Norman Hapgood w nowojorskim Ev ening Globe"; James ODonnell Bennett z chicagowskiego Record Herald" walczyli odwan ie przeciwko trustowi. Metcalf wytoczy nawet trustowi spraw za nieprawne wykluczen

ie go z miejsca rozrywek publicznych. Sdy jednak byy uprzejme dla trustu. Rozstrzy gny, e teatr ma prawo wybiera sobie widzw. Nawet ju w ostatnich czasach trust przela a krytykw dramatycznych, zapisanych na jego czarnej licie, usiujc pozbawi ich pracy w dziennikach. Trust teatralny istnieje obecnie w formie odmiennej ni przed dziesiciu laty. Nabra on arogancji i zrobi sobie ukrytych wrogw we wasnym spoeczestwie. Powstaa nowa potga nie ydowska, wysza ona od braci Shubertw, zapocztkowana przez Davida Belasco. Zamiast jednej, nard amerykaski ma teraz do czynienia a z podwjn dyktatur teatraln. Przysz cnie moda na teatry, a nie na sztuki dramatyczne. Nie ma obecnie sztuk dramatycz nych, ktre by miay jakikolwiek indywidualny charakter: natomiast buduje si dzi w sam ym Nowym Yorku tuzin nowych teatrw. Przedsibiorstwo teatralne weszo obecnie we waciw az pienin. Wynajmowanie krzese po cenie od jednego do trzech dolarw daje dochody. Rze zywistoci jest wynajmowanie krzese. Scena staje si zudzeniem. Rozdzia X Jak ydzi finansowali protest przeciwko ydom Scen amerykask rzdzi wpyw i wadza dawnych czycicieli obuwia, roznosicieli gazet, spe antw biletowych i innych tego pokroju osobnikw. W chwili, gdy to piszemy, czowiekie m najbardziej reklamowanym w wiecie teatralnym jest Morris Gest, yd rosyjski, ktry wystpuje w najdrastyczniejszych widowiskach, jakie kiedykolwiek ukazay si na scenie amerykaskiej, mianowicie w Afrodycie" i w Mekce". Opowiadaj, e wrd bywalcw teatral zapanowao z powodu nieprzyzwoitoci tych sztuk tak silne zaciekawienie i podnieceni e, e bilety na chicagowskie przedstawienia tych utworw wykupuj na rok naprzd. Ci byw alcy teatralni, to oczywicie, przewanie chrzecijanie. A teraz zobaczmy, kim jest ten Morris Gest, najwybitniejszy spord ydowskich aktorw o becnego sezonu. Nic nie znaczy, e przyby on z Rosji. Nic nie znaczy, e jest ydem. Ni e obcia go take okoliczno, e jakkolwiek powodzenie mu sprzyja, rodzice jego przebywaj otychczas, albo te przebywali do ostatniego czasu w Odessie. Jednake w jednym z in tervieww, w ktrym brzmiaa nuta zawodowego patosu, wyraa al z tego powodu, e nie moe icw swoich sprowadzi do Ameryki. Historia Morrisa Gest nie naley bynajmniej do tych historii powodze, znanego typu ubo giego chopca, ktry sta si sawnym artyst teatralnym". Nie jest on wielkim artyst", j wiek potrafi po mistrzowsku schlebia najmniej wybrednemu gustowi publicznoci, bdc je dnym z wybitnych czynnikw obnienia i skaenia tego smaku. Gest sprzedawa gazety w Bos tonie, po czym zosta wonym teatralnym w jednym z teatrw w tym miecie. W roku 1906 by czonkiem znanej bandy spekulantw biletowych a do czasu, gdy spekulacja biletami tea tralnymi przed gmachami teatrw zostaa policyjnie wzbroniona. Opowiadaj ludzie jeszc ze inne o nim historie, w ktrych imi jego kojarzy si z gorszym rodzajem handlu, lec z bez wzgldu na to, czy w pogoskach tkwi prawda, czy te nie, nie ma w karierze Gest a nic takiego, co by wskazywao, i moe on sta si kiedykolwiek dla teatru czynnikiem do datnim. Jest on ziciem Dawida Belasco. Prcz niego mamy jeszcze Sama Harrisa, dugoletniego wsplnika firmy Cohan et Harris, ktry rozpocz karier jako impresario Dixona, Murzyna, championa lekkiej atletyki, ora z niebezpiecznego Terry Mc Govern, championa walk lekkoatletycznych. Ze smakiem wyrobionym w atmosferze areny cyrkowej sign po laury w dziedzinie teatru, zawizawszy spk z Al Woodsem. Zwraca si on do najniszych warstw spoecznych i zrobi majtek, w kropnych melodramatach w drugo i trzeciorzdnych teatrach. A jednak ten sam Harris ciga dzi setki i tysice, co mwi, miliony widzw, ktrzy naiwn erz, e wstpujc w mury teatru, przez jaki proces mistyczny wkraczaj tym samym do krl sztuki". Al H. Woods ma tylko jedno oko. Idzie nam w danym wypadku nie tyle o kalectwo sa mo, co o dzieje tego nieszczcia, ktre siga czasw, gdy Al by czonkiem pewnej organiza w East Side. Ludzie opowiadaj, e grywa on na fortepianie w jakim domu, pooonym w dol ej czci miasta, na wschodzie od Fifth Avenue. P. Woods jest rwnie dystyngowanym mece nasem sztuki dramatycznej: gra on Dziewczyn od rektora" i `Dziewczyn w taksometrze", dwie najbardziej niemoralne i bezwartociowe sztuki lat ostatnich. Kilkakrotnie n abywa prawo wystawienia pewnych oper wiedeskich, ktre byy ze stanowiska moralnego ze

same przez si, lecz posiaday warto, jako dobra robota sceniczna. Ale i te nawet sztu ki zepsu cakowicie przez wprowadzenie do ich wykonania pospolitoci, blagi i grubiast wa. Publiczno oczywicie nie widzi i nie wie, kim s ci bogowie, przed ktrymi rozsypuje swo je miliony; tym bardziej za nie wie, gdzie znajduje si rdo upodlenia teatru. Zabawnie sysze, jak rozmaici filozofowie rozprawiaj o tendencjach sceny" albo o boskim prawie sztuki" do wystawiania na pokaz bezczelnoci i brudw, gdy te tendencje" i ta sztuka" zrodziy si wrd ludzi, ktrych ycie i przeszo sztuce urgaj! Dlatego te jest rzecz zupenie naturaln, e cakowita judaizacja teatru musiaa sprowadz nteres teatralny" do ram cile spekulacyjno-handlowych. Aktorzy dzisiejsi maj kultur alne przygotowanie do zgoa innych, ryzykowniejszych interesw". Tote nic dziwnego, e i ch smak, urobiony na wzorach walk zapaniczych i przedstawie cyrkowych, e ich idea, p olegajcy na ambicji szerzenia deprawacji, nie za suenia prawdziwej potrzebie spoeczes wa, wpyn na ponienie i upodlenie sztuki teatralnej. Jak to bywalcy teatralni mog z atwoci zauway, dyrektorzy ydzi zatrudniaj o ile mo rw ydowskich. Liczba chrzecijaskich autorw dramatycznych, zarwno jak liczba aktorw c ecijaskich topnieje szybko z powodu braku popytu na ich talent. Niekiedy udzia akto rw ydowskich bywa tak widoczny, e zagraa powodzeniu sztuki. Wypadek taki zdarzy si ni dawno, gdy rol modego dziewczcia chrzecijaskiego z pierwszych wiekw chrzecijastwa p zono ydwce o wybitnych rysach rasowych. Kontrast by tak racy, etnicznie i historyczni e tak nieprawdopodobny, e zabi cakowicie wraenie, jakie sztuka powinna bya wywrze na idzach. Metoda uywania pozornych nazwisk" zakrywa przed oczyma publicznoci teatralnej fakt, e aktorzy i aktorki, biorcy udzia w przedstawieniach, s to przewanie i w coraz znacz niejszej liczbie ydzi. Nazwiska najwybitniejszych aktorw ydowskich, z ktrych wielu n aley do ulubiecw publicznoci, s: Al Jolson, Charlie Chaplin, Louis Mann, Sam Bernard, David Warfield, Joe Weber, Barney Bernard, Ed Wynne (lub, by uy jego waciwego nazwi ska, Izrael Leopold), Lou Fields, Eddie Cantor, Robert Warwick. Spord najwybitniejszych aktorek ydowskich wymienimy nazwiska: Theda Bara, Nora Baye s, Olga Nethersole, Irena Franklin, Gertruda Hoffman, Mizi Hajos, Fanny Brice (on a Nicky Arnsteina), Bertha Kalisch, Jose Collins, Ethel Levy, Balle Baker, Konst ancja Collier. Zmara Anna Held bya te ydwk. Prcz tych mamy wielu, ktrych pochodzenia nie zdradzaj ani nazwisko, ani adne posiada ne o nich przez og wiadomoci. Prasa ydowska domaga si dla ydw poza handlowym opanowaniem teatru jeszcze wadzy w dzi edzinie przedsibiorstw rozrywkowych. Najwybitniejsi monologici, wodewilici i komicy s ydami", mwi artyku w chicagowskiej Jewish Sentinel", komentujc fakt cakowitego zmo olizowania sceny chicagowskiej w odnonym tygodniu. Nie mamy wybitnych ydowskich pisarzy dramatycznych. Charles Klein napisa wprawdzie sztuk Lew i mysz", lecz nie powtrzy wicej tej prby. Oczywicie wielu ludzi robi" dl tru; handlowa scena potrzebuje pewnej iloci towaru. Spord tych ludzi wymieni mona: Ja cka Lait, Montague Glass, Samuela Shipmana, Juliusza Eckert Goodmana, Aarona Hof fmana itd. Powodzenie teatralne nie uzasadnia ydowskiej pretensji do specjalnego talentu w t ej dziedzinie, cho sfera ycia teatralnego ilustruje doskonale denie ydw do wadzy. Nazwisko Belasco przychodzi na myl czciej ni jakiekolwiek inne. Belasco jest najwytr awniejszym aktorem. Zrozumie tego czowieka to znaczy zrozumie metod, dziki ktrej N eni" zwyciyli ydowski trust teatralny, pozostawiajc rwnoczenie monopol teatralny w r ydw. Dawny trust walczy haaliwie, druzgocc wszystko pod drodze, strcajc w ciemno zapomni powszechnie czczone gwiazdy", zagradzajc drog obiecujcym pisarzom dramatycznym, wycza ze swego rodowiska wszystkich aktorw, ktrzy nie godzili si na kupczenie sztuk, i ot stao si to, co si zazwyczaj dzieje w podobnych wypadkach, gdy nawet ydzi nie s wy nad prawo naturalne. Klaw, Erlanger i ich najblisi wsplnicy poczuli, e s krlami i poczli ujawnia krlewsk iosynkrazje. Tu i wdzie podniosy si protesty przeciwko tym carom teatralnym. Vanderbildtowie i i nni milionerzy nowojorscy ujawnili swj protest przez zaoenie teatru narodowego w Gr and Central Park, co kosztowao milion dolarw. Jeden z czonkw trustu zoy wymowny dow j kultury i wychowania, twierdzc, e teatr ten zosta zaoony jedynie po to, aby stanowi

miejsce rozpusty dla milionerw zaoycieli. Uwaga ta wywoaa silne oburzenie, stanowia dnak najlepszy dowd, w jaki sposb trust ydowski pojmuje zadania teatru. Belasco prz yby z San Francisco, gdzie powica si rnorodnej dziaalnoci, nie wyczajc zawodw uzjonisty i aktora. James A. Herne zainteresowa si nim, gdy Belasco by jeszcze modzi ecem, i odkry w nim zdolnoci do odgrywania dialogw dramatycznych. Pod jego kierunkie m Belasco posiad tajemnic wielu efektw scenicznych i niebawem zacz z powodzeniem prze rabia na scen sztuki, wymagajce poprawek. Po przybyciu do Nowego Yorku Belasco spot ka si z De Millem, ydowskim pisarzem dramatycznym, ktremu potrzeba byo tylko zmysu s icznego", w czym celowa Belasco, aby ujawni swj talent pisarski. Belasco sta si czynnikiem, ktry wzmocni wpyw ydowski w teatrze w sposb nastpujcy. rohmanw, lecz nie udao mu si przekona ich o tym, e niejaka pani Leslie Carter, ktra p zeprowadzia wanie sensacyjny proces rozwodowy i bya pod fachowym kierunkiem pana Bel asco, jest wielk artystk. Zrobienie z pani Carter gwiazdy scenicznej i pozyskanie dla niej uznania publicznoci, byo zadaniem nie lada. Frohmanowie nie dali si o tym przekona. W owym czasie wyniky niesnaski pomidzy dyrektorami trustu. Schubertowie byli zmusz eni rozsta si z innymi magnatami ydowskimi, w szczeglnoci za z Karolem Frohmanem, co ywoao w nich ch zemsty. Schubertowie pochodzili z Syrakuz, a ich przygotowanie do ka riery teatralnej nie wryo sztuce nic dobrego. Sprzedawali pocztkowo programy teatral ne, potem jeden z nich, Samuel Schubert, zosta kasjerem biletowym. Po pewnym czas ie przyby do Nowego Yorku, wystawiajc farsy i urzdzajc popisy muzyczne, ktre wkrtce p zez sw pytko i pospolito zjednay mu niejak popularno. Oczywicie Schubertowie nal tu teatralnego. Okoo roku 1900 Schubertowie pornili si z trustem, a Belasco posprzecza si z Frohmanam . Zczeni wspln nienawici do trustu postanowili rozpocz z nim wspln walk. Publicz jawy niechci wzgldem trustu. Doskonale! Belasco i Schubertowie postanowili w swej walce przeciw trustowi zaapelowa do publicznoci. Belasco i Schubertowie odegraj rol obraonych Niezalenych" i pozyskaj w ten sposb sympati publicznoci, ktra uczyni z N ch" gron dla trustu potg. Tak si te stao. Kabotynizm Belasco pomg do osignicia tego celu. Jest on aktorem nie tylko na scenie, lecz przede wszystkim w yciu. Przybiera poz dobrodusznego kapana, nosi konierzyk i surdut, nadajcy mu pozr duchownego. Jakkolwiek Belasco jest pochodzenia portugalsk o-hebrajskiego, ubiera si w ten sposb przez pami dla swego zmarego opiekuna. W kadym razie kostium ten wywiera wraenie, zwaszcza na kobiety. Ma on obejcie niemiae, bojali e, i siedzi w swym sanktuarium w ten sposb, e wiato padajce na jego posta owietla ka e oblicze i wspania czupryn interesujcego aktora. Jedna z pa bdc dopuszczon przed j blicze i popatrzywszy na t twarz, wynurzajc si z cienia, owiadczya: Od chwili, gdy m szczcie spotka pana Belasco, rozumiem lepiej bosk pokor Jezusa Chrystusa". W ten sposb mistrz", jak go nazywaj, by doskonale ucharakteryzowany dla pozyskania p ublicznej sympatii. I pozyskiwa j natrtnie, pozyskiwa j bez wytchnienia. Opowiada his orie o osobistych na niego napaciach. ama rce w rozpaczy nad niebezpieczestwem, groc teatrowi ze strony trustu. Jednake jego wasne produkcje nie byy bez zarzutu. Bya mia nowicie jedna sztuka Naughty Anthony", ktra wywoaa nawet interwencj cenzury policyjne j. Mimo to publiczno pamitaa zbyt dobrze krzywdy, jakie trust wyrzdzi teatrowi, Belas o za owiadczy, e walczy z trustem: to wystarczyo! Tak tedy Belasco i Schubertowie przez pomylny zbieg okolicznoci znaleli si w bardzo korzystnym pooeniu. Pierwszej pomocy finansowej udzieli im, rzecz szczeglna, byy czon k kongresu, Reinach, yd. Nastpnie za jego przykadem poszli inni. Majc pienidze, Schub ertowie stanli na czele przedsibiorstwa jako dyrektorzy, Belasco za wzi na siebie rol Dawida, pozywajcego przed sd opinii ydowski trust teatralny. Walka si powioda i zoto rzypyno. Przez pewien czas Belasco stara si dowie publicznoci, e sta go na wystaw szych sztuk, ni dawane dotychczas przez dawny trust, i co do tego usprawiedliwi po kadane w nim zaufanie. Koniec dawnego trustu nastpi w sposb zupenie naturalny. Schubertowie wzroli w bogactw o i potg, a wwczas trust sta si skonnym do wejcia z nimi w porozumienie. Kilku czon stu umaro i okoo roku 1910 dawny trust przesta istnie jako dominujcy czynnik w sprawa ch teatralnych. Lecz powstanie niezalenych" nie poprawio pooenia. Spowodowao jedynie panowanie przez ydw tej dziedziny sztuki, ktra moga si sta podstaw dla zorganizowani sznego i prawdziwego protestu przeciwko pytkoci i pospolitoci teatru. Pozorny prote st zwyciy. Teatr nie wyama si spod wadzy ydowskiej.

Pocztkowo dyrektorzy ydowscy wywoali niech publicznoci. Wiedzieli oni doskonale, jaka bdzie reakcja ze strony ogu i przygotowali si do skapitalizowania tej reakcji. W ten sposb utrzymali nada w swoich rkach wadz w dziedzinie teatru. Uczynili to wedug wsze kich zasad sztuki strategicznej. W okresie upadku trustu zbudzi si wrd nielicznej garstki dyrektorw nieydw odruch enoci. John Cort zorganizowa zachodni okrg teatralny. Pukownik Henry W. Savage wyswob odzi si z zalenoci od Klaw & Erlanger: to samo uczyni i William A. Brady. Lecz niezal eno od wadzy ydowskiej w teatrze nie rozwina si nigdy. Gdziekolwiek si jednak niez trzyma zdoaa, tam reprezentowaa sztuk teatraln w najszlachetniejszym rozumieniu tego wa i stanowia jedyn placwk dla prawdziwych artystw scenicznych. Rozwj kinematografu p kres i tej nikej niezalenoci. Przemys kinematograficzny, susznie zwany przemysem", cakowicie opanowany przez ydw i toruje sobie drog do teatru, zatrudniajc w cigu dug okresw roku artystw teatralnych. Dyrektorzy musz pogodzi si z t koniecznoci. Schubertom wszake przypad w udziale zaszczyt wprowadzenia przedsibiorstwa teatralne go na zgoa nowe tory. Uczynili oni z teatru prawdziwy interes spekulacyjny. Czyte lnicy artykuu niniejszego pamitaj prawdopodobnie wzmiank, jaka pojawia si niedawno w ismach o tym, i Schubertowie maj zamiar wybudowa w Nowym Yorku jeden czy dwa teatry . Nie moemy si doczeka najpotrzebniejszych budowli, bdziemy jednak posiadali nowe te atry... Schubertowie nauczyli si, jak to si robi, w czasie, gdy walczyli przeciwko trustow i. Nabywali kady budynek, jaki im si dao znale, a z racji oglnej niechci do trustu, zymywali lepsze warunki, niby to w innych okolicznociach osign zdoali. Stara szkoa j y konnej w Nowym Yorku staa si w ten sposb Teatrem Zimowym. Schubertowie przejli rwni e wielki hipodrom, ucielenione marzenie nieyda, Fryderyka Thompsona. Niebawem Schub ertowie zrozumieli, e teatralna wasno nieruchoma przedstawia wiksz warto pienin atralna. Obecnie Schubertowie, bdc nominalnie dyrektorami teatru, s waciwie ludmi, wynajmujcy budynki i lokale na przedstawienia teatralne. Teatr jako wasno nieruchoma opaca si do skonale. Naley okreli powierzchni zajmowan na przedstawienie, przecig czasu, na jaki est ona zajt i cen, ktr si za t przestrze paci. Suma ta podniesiona do iks-tej pot wi bdzie cen dzierawn. Do tego trzeba doda lokal na pomieszczenie biur teatralnych i kady frontowe. Doprawdy sprawa samych przedstawie odgrywa tu rol podrzdn. Ile to kosztowao Schubertw? Bardzo niewiele. Zrobili oni tylko w danym wypadku uyte k ze swego nazwiska. Gdy idzie o nowy teatr, wwczas postronny kapita stanowi trzy czwarte caego nakadu, lecz zarzd i penomocnictwo otrzymuj Schubertowie. Jest to bardz o dogodna kombinacja Gdy idzie o wystawianie sztuk, postpuje si wedug tej samej metody. Autor, artysta l ub ich protektorzy pac zazwyczaj wiksz cz, jeli nie ca sum kapitau, Schubertowi aj swoje nazwisko jako dyrektorzy i uczestnicz w podziale wpyww kasowych oraz pobier aj czynsz dzierawny za teatry, w ktrych si przedstawienia odbywaj. W padzierniku roku ubiegego (1920) nastpi w przedsibiorstwach teatralnych powany zast Odbio si to nawet na teatrach nowojorskich. Przeszo 3.000 aktorw pozostao bez pracy, a dyrektorzy musieli si ucieka do specjalnych agentw, celem sprzeday biletw teatraln ych. Mimo to w okresie najkrytyczniejszym Schubert otworzy w samym Nowym Yorku sz e nowych teatrw. Rwnoczenie ogosi on o wystawieniu czterdziestu sztuk. Czterdzieci teatralnych! Gdyby kto ogosi, e otwiera w jednym miecie sze nowych muzew, zaopatrz w odpowiedni liczb obrazw, wykonanych pod jego kierunkiem, uwaalibymy go za szaleca, zwaszcza, gdyby mia opini czowieka, ktry nie zna si wcale na sztuce, i kaza sobie wy owa obrazy jedynie po to, aby mie co zawiesi w swoich paacach. Tymczasem podobne ogoszenie dawnych handlarzy towarami szmuklerskimi publiczno przy ja z zupenym spokojem, dowodzi to, jak og przywyk do przedsibiorstw rozrywkowych" i zemysu kinematograficznego". Czterdzieci sztuk! Gdy kady moe na palcach policzy dzisi ejszych amerykaskich i angielskich pisarzy dramatycznych, cho w nieznacznej mierze zasugujcych na to zaszczytne miano!... Powiadaj, e Schubertowie nie maj nadziei, by wicej ni trzy sztuki z zapowiedzianych c zterdziestu uzyskay powodzenie. Powodzenie sztuki w artystycznym znaczeniu tego so wa nie jest ich rzecz. Potrzeba im dostatecznej liczby sztuk teatralnych dla dobr ego oprocentowania woonego w przedsibiorstwo kapitau. Tote dzi jest zupenie zrozumiaym i jasnym, skd si wzi argon teatralny. O aktorze, ka powodzenie, mwi si, e dostawi towar. Ceniona aktorka jest czyst wen penego y

". Dziewczyna bez szczeglnych zdolnoci jest koszul". Moda chrzystka jest smaenin akiem. Aktorka, grywajca role awanturnic nazywa si przyszw" albo at. O sztuce, maj kie powodzenie mwi si, e robi kas". Wszystko za razem wziwszy stanowi interes teatr Oto skutek zapanowania wpywu ydowskiego w kadym zawodzie: zawiadczy to kady prawnik a merykaski. Jedyny protest stanowi jeszcze obecnie mae kluby dramatyczne, ktre wiadomie czy niewi adomie, s jedynymi orodkami wpywu antysemickiego na widnokrgu teatralnym. Rozdzia XI Problemat kinematograficzny ze stanowiska ydowskiego By razu pewnego czowiek, nazwiskiem Anthony Comstock, wielki wrg rozpusty publiczne j. Oczywicie nie cieszy si nigdy popularnoci. Pisma wspominay o tym jedynie z drwinam . Umar on w roku 1915. Jest faktem znamiennym, e ludzie, ktrzy zatruli mu ycie tanim i dowcipami i artami to byli nieydzi. Warto przy tej sposobnoci przypomnie, e ludz trzy bogacili si na handlowaniu tymi wanie wystpkami, jakie on zwalcza, byli ydami dzo pospolity trjkt oburzony moralnie chrzecijanin, walczcy przeciwko rozpucie publi znej, oraz ydowscy podegacze tych wystpkw, ukryci poza plecami wystpujcych brutalnie rzeciw niemu chrzecijan i prasy chrzecijaskiej. Walka toczy si do dnia dzisiejszego. Pobieny choby przegld prasy przekona moe, e zag ienie, dotyczce niemoralnych widowisk, nie zostao ani rozwizane ani stumione. Dzi wa jest ono wszdzie ywotniejsze ni kiedykolwiek. W kadym niemal stanie amerykaskim rozl egaj si gosy, dajce wprowadzenia cenzury filmowej, zwalczane przez pewne elementy, go o natomiast popierane przez uczciwy odam spoeczestwa: ydowskie wytwrnie filmowe wywie raj przy tym zawsze ukryty nacisk na gon nieydowsk opozycj. Jest to fakt doniosy. Sam przez si wiadczyby jedynie o wiadomej i brutalnej niemoraln oci ywiou ydowskiego. Ale tak nie jest. W opinii ogu Stanw Zjednoczonych rozbrzmiewa a hasa: jedno z nich rzdzi w znacznej mierze w sferze ludzi, wystawiajcych sztuki k inematograficzne, drugie panuje, jeli w ogle panuje, wrd ogu publicznoci. Pierwsze z ch to idea wschodni: Jeli nie moesz doj tam, dakd chcesz, id tam, gdzie moesz". zy ku rozpucie i jej podniecaniu, naturaln atmosfer jego psychiki jest wzruszenie z mysowe. Ten pogld wschodni rni si zasadniczo od stanowiska anglosaskiego, amerykaskiego. Rni dnone ywioy uwiadamiaj sobie doskonale. Dlatego te stawiaj tak zacit opozycj wobe omnianej cenzury. Nie dlatego, by ludzie pochodzenia semickiego postanowili by ni emoralnymi, lecz wiedz, i smak ich i temperament s zgoa odmienne od temperamentu i s maku amerykaskiego; obawiaj si wic, e ustanowienie cenzury wpynoby na urzdowe uzna aw i zasad amerykaskich, a temu wanie pragnliby oni za wszelk cen zapobiec. Wielu z eli kinematografw nie ma nawet pojcia, jak plugawe s wystawiane przez nich filmy, t o plugastwo bowiem jest dla nich czym zupenie naturalnym. Nie ma chyba domu amerykaskiego, gdzie by si nie syszao skarg na kinematograf. aden b odaj rodzaj rozrywki nie wywoa takiego powszechnego i jednomylnego krytycyzmu jak k inematograf, gdy aden moe nie by rwnie pontny, dostpny i zmysowy zarazem. Naturalni i dobre obrazy, ale to wszystko, co mona powiedzie na usprawiedliwienie kinematogr afu. Chwytamy si tej opinii, jak gdyby to bya drabina mogca wyprowadzi nas z jamy pl ugastwa, jak si staa ta najpopularniejsza posta rozrywki publicznej. Rzecz ta jest tak znana, e nie bdziemy jej powtarza. Powane organizacje i powani ludz ie protestowali bez skutku. Apel moralny nie dziaa na ludzi, do ktrych jest skiero wany, gdy rozumiej oni jedynie argumenty, dotyczce ich interesw materialnych. W obec nym stanie rzeczy, og amerykaski jest rwnie bezsilny wobec niemoralnych sztuk filmow ych, jak wobec innych szkodliwych przejaww wadzy ydowskiej. I bdzie tak dopty, dopki ie uwiadomi sobie swojej bezsilnoci i nie rzuci si do samoobrony. Omawiajc tendencje sztuk kinematograficznych Fryderyk Boyd Stevenson pisze w Broo kliskim Eagle: Z drugiej strony filmy kinematograficzne ton w brudzie. Roj si od zbrodni. Pooenie po tym wzgldem pogarsza si. Obrocy swobody kinematografu przytaczaj na poparcie swego stanowiska argument, e wytwrczo filmowa zajmuje w Stanach Zjednoczonych czwarte czy pite miejsce i e naley dba o to, aby jej nie zrujnowa. Przyzwoita sztuka przynosi, po

wiadaj, okoo 100 tys. dolarw, gdy tymczasem obraz o temacie seksualnym daje od 250 tys. do 2,5mln dolarw. Dr. James Epringham, jak pisze nowojorski World, owiadczy niedawno: Byem obecny na ze raniu wacicieli kinematografw w Nowym Yorku i byem tam jedynym chrzecijaninem. Pozost ae towarzystwo skadao si z 500 ydw. Niemdrze z naszej strony byoby wystpowa przeciwko temu, co jest zem w kinematografie, zamykajc wiadomie oczy na siy, ktre to zo wywouj. Metoda reformy musi ulec zmianie. Dawniej, gdy Stany Zjednoczone byy bardziej jed nolitym skupieniem aryjskim, zarwno pod wzgldem umysu jak sumienia, dla uleczenia za dostatecznym byo je wskaza. Zo, ktre wyrzdzao nam krzywd, wypywao wwczas wyczn oci lub inercji moralnej: ostre sowo upomnienia przywracao winnym sprysto moraln i niepodane objawy. Bowiem ludzie naszej rasy, nawet gdy le czyni, nie zatracaj jeszcz e wstydu i poczucia wasnej godnoci. Ta metoda jest dzi niemoliwa. Trudno zbudzi sumienie tam, gdzie go nie ma. Do ludzi , ktrzy bior dzi najywszy i najliczniejszy udzia w produkowaniu brudnych sztuk filmow ych, nie mona trafi w ten sposb. Przede wszystkim nie wierz oni, by to miao by co br ego. Po wtre nie mog zrozumie, e to ludzi deprawuje. Gdy dojdzie do nich wreszcie pr otest, uwaaj go za objaw przeczulenia, zazdroci lub jak si to obecnie daje sysze emityzmu. Strze si czytelniku! Jeli uwaasz, e sztuki kinematograficzne s brudne i gorszce, ci a siebie zarzut antysemityzmu. Filmy kinematograficzne s wytworem ydowskim. Jeli zw alczasz brud i zgorszenie, to walka ta zaprowadzi ci wprost do obozu ydowskiego, t am bowiem znajduje si wikszo jego wytwrcw. Znaczy to wic, e napadasz na ydw". Gdyby ydzi mogli usun ze swego obozu ludzi i metody, ktre ustawicznie plami ich imi, a walka o moralno i przyzwoito straciaby ostro niechci rasowej. Badania sprawy przemysu filmowego w Stanach Zjednoczonych wykazuj: e 90 procent produkcji filmowej spoczywa w rkach 10 wielkich koncernw, majcych siedz ib w Nowym Yorku i w Los Angeles; e kady z nich zarzdza licznymi trupami, stanowicymi grupy aktorskie, wystpujce w sz ach kinematograficznych, wystawianych na caym wiecie; e te pokrewne koncerny opanoway rynek przemysu filmowego; e 85 procent tych pokrewnych koncernw jest w rkach ydowskich; e stanowi one siln zwart organizacj, rozdajc swoje sztuki dziesitkom i tysicom w nematografw, z ktrych wikszo stanowi ydzi najniszego typu; e niezalene spki filmowe nie posiadaj centrw rozdzielczych, lecz sprzedaj swoje wy na otwartym rynku. Zadziwi moe wielu czytelnikw, gdy im powiemy, e nie brak bynajmniej dobrych sztuk k inematograficznych. Jeden ze znanych skadw piknych obrazw, posiadajcy najlepsze filmy dramatyczne i pouczajce, utraci zupenie racj bytu przez to, e nie mg ich wystawi. W elom tych obrazw udao si wycofa cz woonego w nie kapitau dziki temu jedynie, e sprzeday ajentom ydowskim; mimo to nie byli w stanie przeama silnej i zwartej opozyc ji, ktra ma za zadanie czuwa nad tym, by rzeczy przyzwoite i czyste nie dostaway si na ekran kinematograficzny. Zdarza si niekiedy, e jaki niezaleny wytwrca, jak Dawid Wark Griffith lub Charles Ray , da sztuk filmow, ktra nie tylko nie obraa moralnoci i nie propaguje brudu, lecz dos tarcza widzom prawdziwej radoci. Te sztuki oraz towarzyszce im powodzenie s najleps z odpowiedzi na owiadczenia niektrych wytwrcw filmowych, i zysk przynosz jedynie ob nieprzyzwoite. Owiadczenie to jednak opiera si na fakcie. Nie ulega wtpliwoci, e w obecnym stanie rz eczy nieprzyzwoite sztuki przynosz najwiksze zyski, poniewa s one najstaranniej wyst awiane i najszumniej reklamowane. Najnieprzyzwoitsze z nich zyskay powodzenie prz ez to, e byy reklamowane jako traktujce zagadnienia moralne". Lecz smak publicznoci naley urobi. Kade miasto, mogce si poszczyci duchem spoecznym iada gar obywateli, ktrzy wydaj rocznie dziesitki i tysice dolarw w celu rozbudzenia ogu zamiowania do dobrej muzyki. Udaje im si to do pewnego stopnia, ale bardzo rzadk o si opaca. Zdaje si, e demoralizowanie smaku publicznoci jest o wiele zyskowniejsze. A poniewa, za wyjtkiem najszlachetniejszej dziedziny muzycznej wszystkie rodzaje rozrywek publicznych znajduj si w rkach ludzi, ktrzy nie maj pojcia, co znaczy sowo ka", jest oczywiste, e dza dolara ma w tej sprawie gos rozstrzygajcy. Jeli smak publicznoci jest ju tak zdemoralizowany, e wytwrcy sztuk filmowych mog z ca

wnoci twierdzi, i publiczno da tego wanie, co my jej dajemy", wwczas sprawa prz szcze groniej. Kady bezstronny obserwator przyzna bowiem, e tego rodzaju stan rzecz y wymaga niezwocznego zastosowania jak najradykalniejszych i jak najszybciej dziaa jcych rodkw. Handlarze kokainy mog si rwnie powoywa na popyt" na t trucizn. Ale ten popyt nie u dliwia bynajmniej handlu kokain. Rzecz si ma podobnie z trucizn psychiczn i pogldow d moralizacj, szerzon przez filmy. Popyt, ktry te filmy wytworzyy, jest bezprawiem mor alnym, lecz bezprawiem jest take zaspokajanie tego popytu. Carl Laemmle, jeden z gwnych wytwrcw amerykaskich i dyrektor Universal Film Company", owiadczy w obecnoci komitetu kongresowego, e rozesa ankiet zatytuowan: Czego chce cieli kinematografw, nabywajcych jego filmy. W owym czasie przedsibiorstwo to miao s tosunki z 22 mniej wicej tysicami wacicieli kinematografw. P. Laemmle twierdzi, i wed jego mniemania 95% odpowiedzi winno byo owiadczy si za rzeczami zdrowymi i czystymi , natomiast okazao si, e zamiast 95% owiadczajcych si za przyzwoitymi obrazami, poo zynajmniej, jeli nie 60% dao sztuk risquJ, czyli drastycznych. Sam Laemmle jest niemieckim ydem, tote nie stwierdzi, jaki procent tych odpowiedzi pochodzi od jego wspwyznawcw. Faktem jest, e ilekro czynione s usiowania celem poddania jakiej kontroli tego potoku nieprzyzwoitoci i pytkoci moralnej, jak filmy kinematograficzne wylewaj nieustannie na publiczno amerykask, sprzeciwiaj si temu zawsze tylko ydzi. Wemy na przykad wys rzajce do rozbudzenia ducha amerykaskiego ku naleytej ocenie zniewagi, jak si wyrzdza Niedzieli, dniowi odpoczynku. Oponentami przeciwko temu ruchowi, zmierzajcemu wsz ake do rozbudzenia sumienia, nie za do przeprowadzenia jakiego prawa, s ydzi, a opoz cj swoj motywuj argumentami ydowskimi. Ilekro sprawa kinematografu znajdzie si przed trybunaem opinii publicznej, obrocami jej staj si ydzi. Podczas wyej wspomnianego posiedzenia komitetu kongresowego, adwok aci, ktrzy reprezentowali przedsibiorstwa kinematograficzne, byli wszyscy ydami, a nazwiska ich byy Meyers, Ludvigh, Kolm, Friend i Rosenthal. By tam nawet wmieszany pewien rabin, ktry da bardzo dowcipne wyjanienie zarwno w spra wie opanowania przez ydw dziedziny kinematografu jak i opozycji ydw przeciwko cenzur ze filmw. Jestem ydem", powiedzia. Wiecie rwnie dobrze jak ja, e padlimy ofiar zoliwych tak jak i ja, e kinematograf wanie przede wszystkim wystawi nas na mieszno, a w fil h tych wymiewano nie tylko nas samych, ale szydzono z naszej religii, szydzono oh ydnie. Jeeli to prawda, to winni temu sami ydzi, ktrzy od samego pocztku panowali w tej dzi edzinie przemysu. Prawdopodobnie nawet tak byo, gdy najzajadlejszymi przedrwiwaczam i ydw byli ydowscy komicy. Nieydom nie udaj si sromotnie prby odtworzenia ich charak u. Poczulimy si tym bardzo dotknici, cign dalej, i zrozumielimy, e jest na to lekar arstwem tym jest opinia publiczna. Cemy tedy uczynili? Nie udalimy si do Kongresu. Z rganizowalimy stowarzyszenie, niezaleny zwizek Bnai-Brith, ktre jest najwikszym ydo zgromadzeniem braterskim na wiecie. Zgromadzenie to zaoyo tak zwan Lig Ochrony Czci gwn siedzib w Chicago. Liga ochrony imienia ydowskiego poczya si z innymi, z Koc ickim, a mianowicie Towarzystwem Prawdy i Towarzystwem witego Imienia, i zwrcia si do wszystkich wytwrcw filmw kinematograficznych w kraju z prob, by nie wyszydzali ydows ich obyczajw i religii. Wyjaniwszy w ten sposb wytwrcom filmowym nasze stanowisko, w yznaczylimy w kadym miecie Stanw Zjednoczonych specjalny komitet, majcy za zadanie zw rci si do wadz municypalnych z daniem wydania zakazu przedstawiania obrazw, obraaj zucia ydowskie. Jaki by rezultat? Nie byo ani jednego protestu, poniewa kinematografy w Stanach Zje dnoczonych nie wywietlaj ju wcale tego rodzaju obrazw. Oczywicie! S doskonae racje po temu, aby protesty ydowskie, o ile okazayby si potrzeb e, odniosy natychmiastowy skutek. Czemu jednak nie odniosy adnego skutku protesty uczciwej opinii amerykaskiej? Czemu ? Dlatego, e protesty te wychodziy przewanie od nieydw. Jeli ydzi mog wywiera na kinematografy taki decydujcy wpyw, jak mwi wyej wymieniony n, czemu nie uyj go dla podniesienia moralnoci sztuk filmowych? Jedynym sabym punktem owiadczenia rabina jest zarzut, e wyszydzano religi ydowsk. Jak Kto? Jest to religia, ktra wcale nie nadaje si do szyderstwa, jakkolwiek niektre j

ej formy mog si wydawa bardzo malowniczymi. W tym owiadczeniu rabina tkwi myl ukryta. yd uwaa publiczne przedstawienie charakter u i obyczajw nieydowskich za krzywdzce dla jego religii. Na przykad: jeli prezydent S tanw Zjednoczonych lub gubernator jakiego stanu w proklamacji dzikczynnej uyje zwrot u specyficznie chrzecijaskiego, albo te wymieni imi Chrystusa, akt ten zostanie uzna ny za obraajcy uczucia ydowskie. Przeciwko takiemu aktowi ydzi zao protest. Nie tylk ao, ale zaoyli. Na tym samym posiedzeniu odczytano wyjtek z listu, pisanego przez Karola H. Pierc e, specjalnego przedstawiciela towarzystwa filmowego Oliver Morosco Photoplay Com pany, do sekretarza filmowej Izby Handlowej, w ktrym to pimie znajduje si nastpujce o adczenie: Zarwno Pan jak i ja wiemy, e odrzucano takie obrazy jak ycie Zbawiciela", poniewa mog ne obraa uczucia ydowskie! Ujawnia si stad, e uczucia ydowskie" s zepsutym dzieckie e niepotrzebnie rozpieszczono, skoro omiela si wkracza w dziedzin praw nieydowskich". Obrocy ydw pytaj, czemu nard 110-cio milionowy ma si obawia 3 milionw ydow? To sam ajce pytanie zadawali rwnie chrzecijanie pod wpywem ydw, czyli przedstawiciele tak z ego nieydowskiego frontu". Na to pytanie mona by odpowiedzie: Czemu w kraju zamieszkanym przez 110 milionw lud noci przewanie chrzecijaskiej z wiary i obyczajw, nie wolno oglda ycia Zbawiciela" e z obawy obraenia ydw? W obydwu wypadkach odpowied dowodzi jedynie faktu, e podobnie jak w dziedzinie kin ematografu, ydzi rocignli bezwzgldn kontrol nad wszystkim, co dochodzi do publiczno nie i w innych dziedzinach ycia. Pytanie jednak, czy wytwrcy ydowscy potrafi zdoby si na produkowanie czego lepszego. dy zwaymy warunki, w jakich oni wzroli, stracimy wszelk nadziej, czy zechc przeprowad zi dobrowoln reform. Czemu ydzi nie dopucili do wywietlenia takich obrazw, jak Droga na Wschd" i Pasterz wzgrzu"? Dlatego, e ydzi, roztaczajcy kontrol nad kinematografem, nie posiadaj ani zn jomoci, ani, wskutek tego i odczucia amerykaskiego ycia na wsi. yd jest produktem yci a miejskiego, tej specjalnej sfery ycia miejskiego, ktra zerodkowuje si w ghetto. Wi dzi on w wieniaku jedynie chama". Moemy by przekonani, e nie Yankes, bdcy sam dzieck wsi, wystawi na pomiewisko rolnika, co wywaro ten skutek, e dzi nasze fermy opustosz ay. Teatralny gbur" i `cham" s wytworem ydowskim. yd, jakemy wyej powiedzieli, jest duktem miejskim. Ameryka, w przekonaniu yda, chadza tylko wydeptan ciek, wiodc od ok ka kasowego za kulisy, a nastpnie do restauracji. Do tej chwili zna on Ameryk tylk o jako krow, ktr moe doi dowoli. Wynika std, e wedle wszelkiego prawdopodobiestwa nie zna on rwnie i domowego ycia Ame yki. Dotychczas nie potrafi jeszcze zrozumie, czym jest amerykaskie ycie domowe. Dom amerykaski jest dla cudzoziemcw ras wschodnich wielkoci niemal zupenie nieznan. Pewn Ormianka, ktra mieszkaa w Ameryce w cigu piciu lat, mwi, e o domu amerykaskim wie t o tyle, ile moga dojrze przez okna, przechodzc ulic. Jest to oczywicie brak, ktry nie tak atwo wypeni. Nie jest moe cile prawd, e wikszo wytwrcw filmowych nie zna w kaskiego, ale mamy wszelkie dane po temu, e nie zrozumieli jego ducha, i e niewaciwe jego przedstawienie jest nie tylko faszywe, ale ze wzgldu na wpyw, jaki wywiera na widzw, bardzo niebezpieczne. Jest niebezpieczne ze wzgldu na cudzoziemcw, ktrzy czerpi pojcie o yciu amerykaskim brazw filmowych. Jest niebezpieczne ze wzgldu na Amerykanw, ktrzy wyobraaj sobie, e przedstawiane na ekranie jest yciem klas wyszych". Gdybymy mogli nakreli obraz opini ogu caych dzielnic w miastach naszych i zaznaczy na tym obrazie pojcia o spoeczestw amerykaskim, o amerykaskich obyczajach i ideaach, wwczas przekonalibymy si, jak fasz pogldy o yciu amerykaskim zaszczepili w tym spoeczestwie wytwrcy filmowi. Fasz, szt no, przestpczo i jazz" oto kwintesencja tych produkcji ekranowych. ycie amerykaskie dla umysu wschodniego jest czcze i bezbarwne. Nie jest do zmysowe. J st pozbawione wszelkiej intrygi. Kobiety w yciu rodzinnym nie kr histerycznie w krgu cia pciowego. Jest to ycie, ktrego szczcie i trwao polega na zaletach wewntrznych, rnoci i zgodzie, te za, naturalnie, oznaczaj dla czowieka wschodu nud i mier. W tym wanie tkwi tajemnica moralnego niepowodzenia kinematografu: nie jest on amer ykaski, a autorzy sztuk filmowych ze wzgldu na swe pochodzenie rasowe s niepowoani d o odtworzenia atmosfery ycia amerykaskiego. Wpyw, ktry jest rasowo, moralnie i ideol ogicznie obcy Ameryce, pozyska potne narzdzie w postaci kinematografu, a skutki tego

wpywu s dzi widoczne. Zamiarem naszym w artykule niniejszym nie byo wcale zaamywanie rk nad tym, e sztuki filmowe szerz zepsucie. O tym wszyscy wiedz. Nikt temu nie przeczy. Jest to jednom ylna opinia ogu. Kluby kobiece, nauczyciele, redaktorzy pism, matki, ojcowie, wszys cy wiedz, czym jest kinematograf. Nie wiedz tylko jednej rzeczy: wszystkie ich protesty bd bezskuteczne, dopki nie zro zumiej, e poza kinematografem dziaa grupa o okrelonym charakterze rasowym i moralnym , dla ktrej protesty nieydw nie posiadaj adnego znaczenia, o ile tylko mona je lekcew Jak owiadczy wyej wspomniany rabin, ydzi uzyskali od wytwrcw filmowych zaspokojenie s ych da z chwil, gdy je postawili. A co uzyskali w odpowiedzi na swoje protesty nauczyciele chrzecijascy, kluby kobie ce, redaktorzy dziennikw, funkcjonariusze policji i sdziowie, duchowiestwo i lekarz e, a nawet rodzice modego pokolenia? Nic! Mog walczy do koca ycia i nic nie uzyskaj, dopki nie spojrz na zagadnienie pod ktem wym; kinematograf jest ydowski. Z chwil, gdy si ludzie dowiedz, kto i co wywiera ten nieuchwytny wpyw, ktry pynie z e ranu kinematograficznego, wwczas zagadnienie nie wyda im si tak dziwnym. Rozdzia XII Zwierzchnictwo ydowskie w wiecie kinematograficznym May Przewodnik po przemyle filmowym" stanowiby dzia bardzo zajmujcy w drukowanych pro ramach teatrw kinematograficznych, niemio jednak pomyle, jaki los spotkaby przedsibio c, ktry by dzia taki zamieci. W duszy ydowskiej panuje dziwny zamt, polegajcy na wa omidzy chci pozostania w ukryciu, a pragnieniem rozgosu. Niekiedy mierz oni yczliwo k miar milczenia, jakie si co do nich zachowuje; kiedy indziej znowu miar jawnych po chwa. Powiedzie, e kto jest ydem, wywouje czasem zarzut, e si jest antysemit", a si jest przyjacielem naszego narodu". Obecnie zadaniem naszym jest przedstawi lubownikom kinematografu, z jakiego rda poch odzi rozrywka, ktr tak ceni, i dakd pyn miliony dolarw, ktre na ni wydaj. Skoro w liony ludzi, cisnce si do drzwi kinematografw w kadej godzinie dnia i nocy, gdy przy patrzymy si temu nieskoczonemu potokowi istot ludzkich w kadym zamieszkaym zaktku kra ju, warto zda sobie spraw z tego, co ich tam cignie, co dziaa na ich umysy, gdy przeb ywaj na ciemnionej widowni, i kto waciwie rzdzi t olbrzymi sum si i idei ludzkich, nych i kierowanych przez sugesti ekranu. Kto stoi u szczytu tej wadzy? Odpowied znajdziemy w stwierdzeniu: kinematograf w S tanach Zjednoczonych i Kanadzie znajduje si wycznie pod moraln i finansow wadz ydow wytwrcw opinii publicznej. ydzi nie wynaleli sztuki kinematograficznej; nie przyczynili si prawie wcale do jej technicznego lub mechanicznego ulepszenia; nie wydali ani jednego wielkiego art ysty, pisarza lub aktora, dostarczajcego materiau do sztuk filmowych. Kinematograf , podobnie jak wiksza cz rzeczy poytecznych na wiecie, jest pochodzenia nieydowskieg Ale szczeglny los, ktry sprawia, e ydzi s plemieniem, zbierajcym zyski ze wszystkiego spowodowa, e caa korzy z wynalazku spyna nie na autorw, lecz na uzurpatorw i eks . A wic kim s wytwrcy filmowi? Firmy najbardziej znanych wytwrni filmowych s powszechni e znane: Famous Players, Selznick, Selwyn, Goldwyn, Fox Film Company, United Art ists Corporation, Feature Play Company, Metro, Vitagraph, Seligs, Thomas H. Ince Studios, Artcraft, Paramount itd. Na czele przedsibiorstwa Famous Players stoi Adolf Zukor. P. Zukor jest wgierskim y dem. Handlowa futrami przy Hester Str., gdzie, jak powiadaj, chodzi od domu do domu , sprzedajc swj towar. Z pierwszymi oszczdnociami przystpi wraz z Markusem Loew do pr edsibiorstwa teatralnego. Obecnie ma lat okoo czterdziestu i jest niesychanie majtny . Jest on gwnym przedsibiorc w pitej co do znaczenia gazi przemysu na wiecie, prze y w rzeczywistoci stanowi najpotniejszy ze znanych dotychczas rodkw wychowania i prop agandy. Niech czytelnika nie wprowadza w bd uyty wyej wyraz wychowanie" w zwizku z kinematogr

fem. Kinematograf posiada znaczenie wychowawcze, lecz posiadaj je rwnie szkoy wystpku . Dlatego wanie, e kinematograf ma ujemne znaczenie wychowawcze, uwaamy za konieczne zaj si nim na tym miejscu. Wadza Zukora rozciga si na takie znane firmy jak Famous Players-Lasky Corporation, Morosco Photoplay Company, Paramount Pictures Corporation, Artcraft Pictures, ktr e zjednoczy pod swoim zarzdem w cigu ostatnich lat piciu. Sdz oglnie, e United Artists Corporation jest przedsibiorstwem nieydowskim, lecz na stawie artykuu w American Hebrew dowiadujemy si, e dyrektorem tego towarzystwa kinema tograficznego jest Hiram Abrams. United Artists Corporation zostaa zaoona przed czte rema laty przez czterech wielkich aktorw. Mary Pickford, Douglasa Fairbanks, Char lie Chaplina i Dawida Wark Griffith. Mimo faktu, e Charlie Chaplin jest ydem, prze dsibiorstwo uwaano za nieydowskie. Hiram Abrams by roznosicielem gazet w Portland, O regon, i z tego higienicznego zajcia awansowa na dyrektora Penny Arcade". By on jedn ym z zaoycieli towarzystwa Paramount Pictures Corporation i zosta jego prezesem. Fox Film Corporation, cay kompleks teatrw Foxa, jest pod zarzdem innego yda wgierskie go, znanego publicznoci amerykaskiej jako William Fox. Mwi, e jego waciwe nazwisko b iao Fuchs. I on rwnie zacz swoj karier artystyczn i dyrektorsk w Penny Arcade". e przed laty 15 lub 20, jak to zapewne pamitaj ludzie wychowani w miastach, by to ro dzaj panoramy. Pitnacie let temu William Fox pracowa w przedsibiorstwie chemicznego czyszczenia odz iey. Ma on rwnie okoo lat czterdziestu, jest niesychanie bogaty i naley do ludzi, kt mog z zupen niemal cisoci okreli naprzd, co miliony widzw bd mylay o pewnyc zych i jakie wywoaj w nich one idee i wyobraenia. Marcus Loew zdoby saw rwnie za porednictwem Penny Arcade i tanich teatrzykw wodewi Przystpi do przedsibiorstwa kinematograficznego i jest obecnie, jak mwi, czynnym kie rownikiem 68 spek w rnych czciach wiata. Liczy okoo 50 lat ycia. Zarzdza Metro Pi rporation. Nazwiska Markusa Loew i Adolfa Zukor s cile zwizane. Obaj handlowali futrami i zaoyli wsplnie pierwsz Penny Arcade". Zukor poszed wycznie w kierunku kinematograficznym, ja kolwiek lokowa pniej gotwk w przedsibiorstwach Loewa. Ten za zacz zakada i eksp s" i teatrzyki najmniej podanego typu. Nastpnie rozwin je w wielkie przedsibiorstwa r zrywkowe, ktre przyniosy mu rozgos i majtek. Liczba teatrw, ktrymi dzi zarzdza wyno 5. Na czele Goldwyn Film Corporation stoi Samuel Goldwyn, o ktrym powiadaj, e zanim uw ag jego cign kinematograf, pracowa `w handlu@. W spce z Jessem Lasky i Cecilem De M zaoy towarzystwo wartoci 20 tys. dolarw w roku 1912. W roku 1916 powodzio mu si ju nakomicie, e zorganizowa do spki z Schubertem, A. H. Woodami i Selwynami przedsibiors two z kapitaem 20 mln dolarw, w celu wywietlania dzie wybitnych pisarzy chrzecijaskic . Do sprawy tej powrcimy pniej. Spk Universal Film Company, znan powszechnie pod nazw Universal City, od nazwy jej si edziby gwnej, zarzdza Karol Laemmle. Zdaje si, e Laemmle jest to nazwisko jego matki. Ojcem jego by podobno niejaki Juliusz Baruch. Jest on ydem, urodzonym w Niemczech . By zarzdzajcym Kontynentalnej Spki Odzieowej w Oshkosh do roku 1906, w ktrym to ro przerzuci si do kinematografu, objwszy posad w maym filmowym teatrzyku w Chicago. Pn naby ogromny teren w pobliu Los Angeles i wybudowa tam Universal City, gwn siedzib j wytwrni. Na czele Select Pictures Corporation stoi Lewis J. Selznick, ktry jest rwnoczenie d yrektorem Selznick Pictures. By on swego czasu wiceprezesem spki World Film Corpora tion. Do tej spki naley bardzo wielu ludzi z jego rasy. Wymienilimy nielicznych. S to tylko urzdowi kierownicy. Gdybymy przeszli ca organizac od gry do dou, do ostatniego wywietlenia popkanego i wyblakego filmu w najpodrzdniejs ym kinematografie najgorszej dzielnicy wielkiego miasta, przekonalibymy si e cay prz emys kinematograficzny, jego strona handlowa, spoczywa wycznie w rkach ydowskich. W tym, comy wyej powiedzieli, wspomnielimy kilkakrotnie o poprzednich zajciach ludzi , ktrzy obecnie stali si arbitrami sztuki fatodramatycznej. S to dawni roznosiciele gazet, handlarze, kancelici, zarzdzajcy `Varietes@ i wychowankowie ghetta. Nie jes t to zarzut, jeli o jakim przedsibiorcy handlowym powiemy, e sprzedawa niegdy gazety a ulicach, albo roznosi towary po domach, albo te sta przed swym sklepem i zachca do obejrzenia towaru. Nie o to nam idzie, idzie nam o to, e ludzie, ktrzy przeszli do kinematografw od tego rodzaju zawodw bezporednio, bez adnego przygotowania, nie pos

iadajc nic poza handlowym pogldem na interes teatralny, nie mog wprost zrozumie, a je zrozumiej, nie mog wznie si do stanowiska, dajcego, by dramaty filmowe stanowiy d uki i byy zarazem moralne. P. Laemmle wyrazi si o swoim przedsibiorstwie: Universal nie pozuje na stra moralnoc ublicznej i publicznego smaku. Jest to prawdopodobnie opinia wszystkich wytwrcw fil mowych. Ale jakkolwiek chc si uchyli od odpowiedzialnoci za dobry smak i moralno sztu przez siebie wystawianych, zwalczaj stale wszystkie wysiki pastwa w celu ustanowie nia kontroli moralnej w tej dziedzinie. Przedsibiorstwo, ktre jawnie obraa smak art ystyczny i moralno publiczn, nie moe samo dla siebie praw stanowi. Przywdcom ydowskim w Stanach Zjednoczonych byoby trudno zaprzeczy, e kinematograf jes t w rku ydowskim. A skoro to prawda, w takim razie stwierdzenie tego faktu pociga z a sob kwesti odpowiedzialnoci, o ktrej przemilcze nie mog. O stronie moralnej kinematografu mwi na tym miejscu nie bdziemy, poniewa sprawa ta j est omawiana wszdzie. Kady, kto posiada niestpione poczucie moralne, wie doskonale, co ju zrobiono i co by zrobi naleao. Ale propaganda szerzona za porednictwem kinematografu nie narzuca si tak jaskrawo uwadze publicznoci. O tym, e kinematograf stanowi potny rodek propagandy wiadczy dost tecznie fakt, e chwytaj si go dla przeprowadzenia swoich celw ludzie we wszystkich n iemal dziedzinach ycia. Dowodzi tego choby groba nowojorskiego nieydowskiego frontu", e ju sam kinematograf wystarczyby do udaremnienia wysikw, zmierzajcych do zachowania dawnej tradycji wicenia niedzieli w narodzie amerykaskim. Ale kto szerzy t propagand? Nie poszczeglny waciciel teatrzyku kinematograficznego na waszej ulicy. Nabywa on bowiem towar gotowy, podobnie jak kupiec kolonialny, ma jc przy tym znacznie bardziej ograniczony wybr. Nie ma on w ogle adnego prawie wybor u co do rodzaju obrazw, jakie by pragn wywietla. Dlatego, aby otrzyma par dobrych sz , jakie mog si trafi, jest zmuszony wzi wszystkie ze, ktre mu daj. Stanowi on bowie k zbytu" wytwrcy filmowego: musi bra dobre i ze razem, inaczej nic nie dostanie. Faktycznie, wobec tak niesychanie rozpowszechnionej mody kinematograficznej, jest prawie niemoliwoci dostarczy tyle dobrych sztuk, by zaspokoi sztucznie podniecone za potrzebowanie. Apetyt niektrych osb jest tak w tym kierunku podniecony, e daj dwch l wicej sztuk dziennie. Ludzie pracujcy ogldaj jedn sztuk w poudnie, w porze obiadowej kilka wieczorem. Kobiety ogldaj par sztuk po poudniu, a kilka wieczorem. Gdyby nawe t zaprzc do pracy wszystkie mzgi i ca umiejtno, jak posiadamy w kraju, jeszcze niep a by byo dostarczy publicznoci tyle dobrych sztuk, wieych co godzina, jak pieczywo. Tote wytwrcy filmowi przeliczyli si w jednej rzeczy: wytworzyli mianowicie sztuczny popyt, ktrego obecnie nie s w stanie zaspokoi, chyba za porednictwem takich obrazw, ktre ten popyt zabijaj. Najniebezpieczniejsze dla przyszoci kinematografu jest nadmi erne w tej dziedzinie zapotrzebowanie, a zapotrzebowanie to bdzie podniecane dopty , dopki wreszcie nie stanie si mani. Przemys kinematograficzny popenia samobjstwo, zabijajc w publicznoci t wanie cech, j istnienie swoje zasadza. Oczywicie ydzi nie przeoczyli tego celu, jakim jest kinematograf, i jakim moe si sta propaganda pynca z niego. Propagande t, na podstawie dotychczasowej obserwacji, mona scharakteryzowa w sposb nastpujcy. Polega ona przede wszystkim na milczeniu o ydzie, jako o zwykej istocie ludzkiej. y dw widuje si na ekranie wycznie w wyjtkowo korzystnych dla nich sytuacjach. Na obraza ch nie widzimy nigdy ulicy Hester (w Nowym Yorku) lub niszego odcinka Fifth Avenu e w porze poudniowej. Przypomnijcie sobie, czycie kiedykolwiek widzieli jak zbiorow s cen ydowsk. Po strasznym poarze, ktry zniszczy cakowicie jedn wielk wytwrni odzi z nowojorski zwrci si do pewnego fabrykanta firm kinematograficznych z propozycj prz ygotowania obrazu, zatytuowanego Zamknite drzwi", dla pokazania publicznoci, w jaki sposb dany gmach moe podczas poaru sta si dla ludzi wskutek ich wasnej chciwoci i ni domoci grobem. Scenariusz uoy pewien urzdnik stray poarnej, ktry zna szczegy w ludmi podczas poarw. Poniewa ofiarami ognia padaj najczciej dziewczta w wielkich w atach krawieckich, przeto scenariusz przedstawia taki warsztat. Poniewa za chodzio o to, aby obraz by o ile monoci wiernym odbiciem ycia, przeto dyr or warsztatu by przedstawiony jako yd. Osoba, ktra opowiadaa ten fakt, zaznaczya: Nie byo to obraz dla narodu ydowskiego. Wiemy doskonale, e s twrcami przemysu odzieoweg ktycznie ydzi wykonali pierwsze ubrania". Mimo to leaderzy ydowscy uznali, e obraz jest antysemicki. Byo to bowiem wykroczenie przeciwko oglnej regule milczenia o yda

ch, za wyjtkiem tych wypadkw, gdy mona ich przedstawi w okolicznociach wyjtkowo korzy tnych. Niedonie maskowana propaganda, jak szerzy opanowany przez ydw przemys kinematografic , zwraca si rwnie przeciwko wyznaniom chrzecijaskim. Jeeli widzielimy kiedykolwiek n kranie rabina ydowskiego, to tylko w roli najszlachetniejszej. Bywa on wwczas oble czony w ca godno swego urzdu i wywiera jak najkorzystniejsze wraenie. Kapani chrzec , jak to sobie z atwoci przypomni kady stay bywalec kinematografu, s przedstawiani w ak najgorszym wietle, poczwszy od rl komicznych a do zbrodniczych. Ot to jest wanie owisko ydowskie. Jak w wielu oddziaywajcych na nasze ycie nieznanych wpywach, ktre po hodz ze rde ydowskich, cel tych obrazw polega na podkopaniu o ile monoci zaufania i unku dla duchowiestwa. Duchowiestwo katolickie zaprotestowao od razu przeciwko takiemu obraaniu jego godnoc i kapaskiej. Nie widujemy te ksiy katolickich wystawianych w kinematografie na pomiew sko. Duchowny protestancki jest jednak zawsze chudym, paksiwym ledziennikiem hipok ryt, karykatur antychrzecijask. Coraz czciej widzimy tego duchownego na ekranie jako olennika `wolnej mioci". Musi on usprawiedliwia swoje postpowanie przez odwoywanie si do liberalnych" zasad, co sprawia, e przy jednym ogniu piecze si dwie pieczenie: po nia si w oczach widzw przedstawiciela wyznania chrzecijaskiego i szczepi si rwnocze umysach niebezpieczne pogldy. W lutowym zeszycie Pictorial Review" Benjamin B. Hampton, znany artysta filmowy, rzuca na t spraw pewne wiato. Przytacza on mianowicie tekst afisza, nalepionego na z ewntrz teatru kinematograficznego. Tekst ten opiewa: Nie chc y z tob duej. Wyrzekam si ciebie, jako ony, id do NIEJ, do mojej kocha wielebny Frank Gordon w najwikszym dramacie wolnej mioci. Natomiast nie wolno nam przedstawi yda jako waciciela warsztatu krawieckiego, jakkol wiek wszyscy waciciele warsztatw krawieckich, warsztatw wyzysku", jak je susznie nazy aj, s ydami; ale z duchownego chrzecijaskiego wolno bezkarnie uczyni wszystko, od uwo ziciela a do rozbijacza kas ogniotrwaych, i nie ponosi za to najmniejszej odpowiedz ialnoci. Pomidzy tym zjawiskiem a protokoami moe nie by zwizku. Jednake, gdy sobie przypomnimy co tam napisano, nasuwa si nam pewna co do tego wtpliwo. A napisano w protokoach: Otumanilimy, ogupilimy i zdemoralizowalimy modzie gojw za porednictwem wychowania ach i teoriach, znanych nam jako faszywe, ale ktremy zaszczepili. Protok 9. Dawno ju postaralimy si zdyskredytowa duchowiestwo gojw. Protok 17. Z tego te powodu musimy podkopa wiar, wyrwa z umysw gojw nawet zasady Boga i Duszy, stpi te pojcia przez wyliczenia matematyczne i pragnienia materialne". Protok 4. Jedno z dwojga: albo to ustawiczne karykaturowanie przedstawicieli religii jest po prostu naturalnym przejawem powszechnego stanu umysw, albo te jest to tradycyjna kampania wywrotowa. Pierwszy pogld podziela niewtajemniczony og. Jest to pogld natu ralny. Byby to nawet pogld najwaciwszy, gdyby nam szo jedynie o spokj umysu, ale zby iele faktw przemawia za tym, e usprawiedliwiony jest wanie drugi pogld; dlatego nie w olno go nam odrzuci. Ekran kinematograficzny, czy na podstawie dakadnej wiadomoci, czy te moe wanie przez ojtno spoeczestwa, jest scen, na ktrej odbywaj si prby gronych wypadkw antyspo stawie najwieszych bada historycznych przekonano si, e rewolucje nie s wcale powstani mi ywioowymi, ale starannie uplanowan akcj mniejszoci. Rewolucja nie jest naturalnym przejawem woli ludu i koczy si zawsze niepowodzeniem. Nie byo waciwie rewolucji ludow ych. Te za rewolucje, ktre udao si wywoa ywioom wywrotowym, przyczyniy si do stu oci i do regresu cywilizacji. Ale jeli macie mie rewolucj, to musicie wpierw mie jej prb. W Anglii cay proces sowi zowania kraju rozpocz si na scenie, jak gdyby przedstawiony w obrazach pogldowych. U nas odbywaj si takie prby za porednictwem pochodw, dcych poprzez fabryki a do biu , za porednictwem importowanych prelegentw, pouczajcych o tym, jak si dana rzecz odb ya w Rosji, na Wgrzech itd. Ale mona pouczy jeszcze lepiej za pomoc kinematografu: je st to nauka pogldowa", ktr zrozumie nawet umys najciemniejszy, i wanie tym lepiej zr mie, im jest ciemniejszy. Owiata w danym wypadku stanowi przeszkod. Ludzie normalni krc gowami, marszcz brwi i aamuj rce, mwic: Nie moemy tego zrozumie, po prostu nie moemy zrozumie tego!" Nat nie mog. Ale gdyby mogli zrozumie dusz czowieka ciemnego, pojliby to, i pojliby do nale. S na wiecie dwa rodzaje ludzkie, a jeden z nich przebywa w ciemnoci.

Gdy idzie o przedstawianie na scenie zbrodni, wszyscy si na to zgadzaj. Policja pr otestuje przeciw przedstawianiu z obfitoci szczegw zabjstwa policjanta. Kapitalici s eciwni codziennym lekcjom pogldowym rozbijania kas ogniotrwaych na ekranie kinemat ograficznym. Moralici protestuj przeciw przedstawianiu w teatrze i w kinematografi e przy kadej sposobnoci sztuki uwodzenia. Protestuj, bowiem uznaj tego rodzaju wycho wanie tumw za zgubne dla spoeczestwa. Ot obecnie odbywa si taka edukacja w pewnym okrelonym kierunku. Nie ma nic w dziedzi nie gwatownych przewrotw spoecznych, czego by nie wpajano w umysy milionw ludzi za po ednictwem kinematografu. Oczywicie, moe to by tylko zbieg okolicznoci. Ale zbieg oko licznoci jest rwnie rzecz realn. Naley zaznaczy dwa objawy postpu w dziedzinie polityki kinematograficznej. Jednym z nich jest wzrost liczby nieydowskich autorw, szerzcych ydowsk propagand. Nie wymieniajc nazwisk, atwo przypomnie sobie najpopularniejszych autorw nieydowskich , ktrych ksiki zostay przerobione na ekran i wystawione przez aktorw ydowskich; wkrt potem ukazuje si zazwyczaj wzmianka, e autor ten przygotowuje now sztuk dla kinemato grafu. W kilku wypadkach te nowe sztuki stanowiy jawn propagand ydowsk. Osigaj tym l zy skutek, e osaniaj je nieydowskie nazwiska ludzi znanych w wiecie literackim. Trudn o wytumaczy, czym to si dzieje, jak rol odgrywa w danym wypadku ch odnonych autorw si na polu filosemickiej propagandy, a ile zoy naley na karb uprzejmych propozycji z e strony magnatw kinematograficznych, ktrzy wypacili tym autorom znaczne sumy i s go towi zaofiarowa im jeszcze znaczniejsze. Wcale nie trudno wmwi w siebie samego, e an tysemityzm jest z rzecz. Kady wie, e tak jest. Nietrudno wmwi w siebie podziw dla Iz la. Kady pisarz chtnie idealizuje jednostk lub nard; przyjemnoci jest pisa o zasugu a podziw bohaterce lub bohaterze z narodu ydowskiego. W ten sposb nieydzi pracuj dla szerzenia propagandy ydowskiej niemal bezwiednie. Bd ten polega oczywicie na tym, e chcc unikn antysemityzmu, wpadaj w filosemityzm b kiej dogbniejszej znajomoci charakteru rasy ydowskiej. Ale zarwno jedno jak i drugie est bezzasadne. Drugi objaw postpu w kinematografii to zniesienie systemu `gwiazd" filmowych. O i le pamita czytelnik artykuw niniejszych, ten sam system ujawni si w chwili przejcia p zez ydw wadzy nad teatrem amerykaskim. Niedawno jeszcze cay nacisk w sztukach kinemat ograficznych kadziono na nazwiska i osoby, jak Mary, Charlie, Lulu, Fatty itp. saw y ekranowe. Nazwisko drukowano wielkimi literami, gwiazd" fatografowano; tre sztuki nie miaa adnego znaczenia, wystarczao tylko, e to by film Chaplina" albo film Pickfo ", lub jakiejkolwiek innej znanej znakomitoci kinematograficznej. Przez wystpy tych wanie gwiazd" przemys" kinematograficzny nabra tak wielkiego zna a. Ale system ten posiada swoje niedogodnoci. Gdy si przyzwyczai publiczno do dania azdy", zapotrzebowanie to stanie si decydujcym czynnikiem w interesie. Wadza ydowska do tego nie dopuci. Dla wyczenia wpywu, jaki publiczno moe w ten sposb wywrze w d ie kinematografu, naley usun gwiazd". Wtedy wszystkie sztuki filmowe bd sobie rwne. Ten wanie proces odbywa si obecnie w dziedzinie kinematografu. Niektre z gwiazd" zori entoway si w pooeniu i zorganizoway wasne towarzystwa filmowe. Mimo to jednak syszym porczywie szerzon opini, e gwna rzecz to sztuka", a nie gwiazda". Dzi ju nie wid fiszach kinematograficznych tak wielu nazwisk znakomitoci filmowych, widzimy nato miast coraz wicej pontnych tytuw sztuk samych. `Gwiazda" zesza na plan dalszy. Osignito w ten sposb korzy potrjn. Publiczno nie ma ju na czym opiera swoich kinematograficznych nie mog ju powiedzie wytwrcom filmowym: Chc tego albo tamtego", awet w tym szczupym zakresie, w jakim dotychczas swoje dania stawia mieli prawo, obe cnie nie bdzie ju adnego wyboru; przedsibiorstwo stao si wycznie i jawnie przemys Oto kilka faktw z dziedziny kinematografu amerykaskiego. Nie s to wszystkie fakty, ale fakty doniose. adnego z nich nie wolno pomin badaczowi wpywu teatru na spoeczest Wielu obserwatorw spraw ycia codziennego znajdzie w nich klucz do wytumaczenia zag adek, ktre go dotychczas dziwiy. Rozdzia XIII Wadza ydowskiego Kehillah opanowuje Nowy York Czy ydzi s zorganizowani? Czy wprowadzaj wiadomie w ycie program, ktry jest z jednej trony filosemicki, z drugiej za antychrzecijaski? W jaki sposb grupa liczebnie o tak

wiele mniejsza wywiera tak silny wpyw na wikszo spoeczestwa ludzkiego? Na te, tak czsto zadawane pytania, mona da odpowied. Planowa solidarno ydw, rozga h organizacji, specyficzny cel do ktrego d, s to tematy, co do ktrych istnieje bard niewiele wiarygodnych stwierdze. Dlatego te moe bdzie poytecznym i pouczajcym zbada j jedn lub dwie z najwaniejszych organizacji ydowskich w Stanach Zjednoczonych. Istniej ydowskie loe, zwizki i stowarzyszenia, ktrych nazwy s doskonale znane ogowi tre pozornie stanowi przeciwwag podobnych ugrupowa w spoeczestwie nieydowskim. Ale n na tych organizacjach skupimy nasz uwag. W ich onie i poza nimi istnieje grupa cent ralna, rzd wewntrzny, ktrego rozkazy s prawem i ktry dziaa jako urzdowy wyraz de Dwie organizacje, znane zarwno ze swej tajemniczoci jak potgi, to nowojorski Kehill ah i Amerykaski Komitet ydowski. Przez tajemniczo rozumiemy, e liczba ich czonkw jes ardzo znaczna i e maj one ywotny kontakt z bardzo wieloma przejawami ycia amerykaskie go, a istnienie ich pomimo to jest zgoa niewidoczne. Gdybymy dzi zarzdzili w Nowym Yorku ankiet publiczn, okazao by si, e nawet jeden pr nieydowskiej ludnoci miasta nie wie, co to jest Kehillah czyli kaha, pomimo, e Kehi llah jest obecnie najpotniejszym czynnikiem w nowojorskim yciu politycznym. Potrafi on nie tylko istnie, lecz ksztatowa i przeksztaca ycie nowojorskie, a bardzo niewiel ludzi ma o tym pojcie. Jeli wzmianka o kahale pojawi si nawet w prasie, jest ona b ardzo mglista, a og odnosi z niej wraenie, jeli w ogle jakiekolwiek wraenie odnosi, est to podobna do wielu innych ydowska organizacja spoeczna. Kaha nowojorski ma dla Amerykanw wane znaczenie z dwch wzgldw: jest on nie tylko rzec ywistym i kompletnym przykadem rzdu w rzdzie, w onie najwikszego miasta amerykaskiego lecz stanowic komitet wykonawczy, Wydzia XII, Amerykaskiego Komitetu ydowskiego, sz erzy filosemick i antychrzecijask propagand i wywiera nacisk, celem zwalczania niektr ch idei amerykaskich. Znaczy to, e rzd ydowski w Nowym Yorku stanowi istotn cz rzd iego w Stanach Zjednoczonych. Obie te organizacje zrodziy si w jednym niemal czasie. Akta kahau stwierdzaj, i bezpo ednim celem jego zorganizowania byo zaoenie protestu przeciwko owiadczeniu generaa Bi nghama, wczesnego komisarza policji w nowojorskiej City, e 50 procent przestpstw w metropolii popeniaj ydzi. Rzd wszcz wwczas dochodzenia co do handlu ywym towarem, czego opinia publiczna dowiedziaa si rzeczy niezaszczytnych dla imienia ydowskiego. Zbudzi si odruch samoobrony. Nie chcemy bynajmniej odgrzebywa dawnych skandalw bez koniecznej potrzeby, do powiedzie, e wkrtce potem genera Bingham znikn z powierzchn publicznego, i e pewien silny organ wydawniczy, posiadajcy wybitny wpyw na opini pu bliczn, a ktry rozpocz szereg artykuw komentujcych odkrycia rzdu w sprawie handlu warem, by zmuszony do zaprzestania swych bada po wydrukowaniu pierwszego artykuu. D ziao si to w roku 1908. Amerykaski Komitet ydowski, ktrego wpywom kaha zawdzicza w ywistoci swoje istnienie, powsta w roku 1906. Wyraz Kehillah" czyli Kaha", oznacza zebranie", zgromadzenie" czyli rzd. Jest to ydo a forma rzdu w rozproszeniu. Znaczy, e z chwil, gdy los zmusi ydw do rozproszenia si wiecie, zorganizowali oni rzd, ktry mg dziaa bez wzgldu na rzdy tak zwanych goj W okresie niewoli babiloskiej, obecnie za w Europie wschodniej, kaha reprezentuje wa dz i opiek, do ktrej yd prawowierny zwraca si o rozkazy i wymiar sprawiedliwoci. Konf rencja pokojowa uchwalia zaoenie kahau w Polsce i w Rumunii. Sam kaha zorganizowa pod egajce mu wasne trybunay sdowe, udziela rozwodw ydom, ktrzy si do odnosz, przeka dliwo ydowsk ponad sdy pastwowe. Oczywicie dzieje si to na zasadzie pewnego wzajemn kadu, podobnie, jak posiadanie obywatelstwa amerykaskiego pociga za sob przyjcie ukad , ktrego moc obywatele poddaj si wadzy instytucji do tego celu ustanowionych. Nowojorski Kehillah jest najwikszym i najpotniejszym zwizkiem ydowskim na wiecie. W t m miecie znajduje si centrum wszechwiatowej wadzy ydowskiej. To wanie sciga tak lic zesze ydowskie do Nowego Yorku. Jest on bowiem dla nich tym, czym Rzym dla katoli kw, czym Mekka dla mahometan. Ta sama przyczyna sprawia, e ydom atwiej si dosta do St nw Zjednoczonych ni do Palestyny. Kehillah jest doskona odpowiedzi na twierdzenie, e ydzi s midzy sob podzieleni tak, lucza to jakkolwiek wspln ich akcj. Jest to owiadczenie, przeznaczone do uytku gojw. erykanie mieli sposobno stwierdzi w ostatnich czasach, e z chwil, gdy idzie o jaki ce antychrzecijaski, ydzi wszystkich warstw spoecznych wypowiadaj jednakowe groby. W Kehillah zerodkowuj si wszelkie grupy i wszelkie interesy, gdy tam wanie spotykaj zi jako tacy. Kapitalista i bolszewik, rabin i przewodniczcy zwizku, strajkujcy i p racodawca, przeciwko ktremu strajk jest wymierzony, wszyscy skupiaj si dokoa sztanda

ru Judy. Zadranij konserwatywnego kapitalist yda, a czerwony anarchista, ktry jest t ake ydem, pospieszy mu na ratunek. By moe, i w pewnych chwilach mniej si kochaj, ale wsze bardziej jeszcze nienawidz chrzecijanina i to stanowi czcy ich wze. Kehillah jest zwizkiem nie tyle obronnym ile zaczepnym przeciwko gojom. Wikszo czonkw nowojorskiego Kehillah jest przekona skrajnie radykalnych, mimo to, na jego czele stoj ydzi, piastujcy wysokie stanowiska w naszym rzdzie, sdownictwie i w wiecie bank erskim. Dziwny zaiste, ale wspaniay zarazem widok przedstawia kaha zoony z ludzi jednego poc hodzenia plemiennego, oywionych gorc wiar w przyszo swego narodu, wznoszcych si po elkie rnice dla wspdziaania w jednej potnej organizacji ku rasowemu, materialnemu i igijnemu rozwojowi wasnego narodu za wyczeniem wszystkich innych. Kehillah podzieli Nowy York podobnie jak Amerykaski Komitet ydowski podzieli cae Stan y Zjednoczone. Nowy York dzieli si na 18 okrgw kahalnych, zalenie od liczby ludnoci. Kahalne Izby Wydziaowe reprezentuj kaha w odnonych Okrgach, stosownie do polityki i i nstrukcji, wydawanych przez centralny organ rzdzcy. W rzeczywistoci kady yd w Nowym Yorku naley do jednej lub wicej l, stowarzysze tajn zgromadze, komitetw lub federacji. Lista ich jest nieskoczenie duga. Cele ich tak si wi, metody tak sobie odpowiadaj, e czuwaj one nie tylko nad kad dziedzin ycia now o, ale we waciwej chwili maj mono wywarcia odpowiedniego nacisku na sprawy publiczne. Na meetingu, zwoanym przez kaha, wyraono szereg opinii, ktre zasuguj na uwag. Judah Magnes, ktry by wwczas rabinem w synagodze Emanu-El, przewodniczcy zebrania, przedst awi program. Potrzebna jest organizacja centralna, jak gmina ydowska w Nowym Yorku, dla wytworz enia ydowskiej opinii publicznej, owiadczy. Rabin Asher otrzyma poklask oglny, gdy rzek: Interesy amerykaskie to jedna rzecz, a interesy ydowskie to druga rzecz. Delegaci na ten meeting reprezentowali 204 stowarzysze ydowskich, a mianowicie: 74 synagogi, 18 towarzystw dobroczynnych, 42 stowarzyszenia wzajemnej pomocy, 40 l, 12 stowarzysze wychowawczych, 9 towarzystw syjonistycznych i 9 stowarzysze religij nych. Podczas meetingu, ktry si odby w jaki rok pniej, liczba organizacji podlegajcych kah wzrosa do 688. W liczbie tej zawierao si 238 organizacji kahalnych, 133 kongregacj e, 58 l, 44 instytucje wychowawcze i dobroczynne oraz 3 federacje. Na federacje te skadao si przeszo 450 stowarzysze. Obecnie liczba organizacji podlegych kahaowi wynosi z gr 1000 organizacji. Kehillah wyda map Nowego Yorku, na ktrej liczba ludnoci ydowskiej oznaczona zostaa od owiednim nateniem barwy. Przed trzema laty, na podstawie danych ydowskich (nie ma b owiem innych) byo w samym miecie, w City, 1,5 mln ydw. Od tego czasu liczba ta znacz nie wzrosa, lecz nawet Rzd Stanw Zjednoczonych nie moe poda, ile mianowicie ten przy ost wynosi. W roku 1917-1918 ydzi, zamieszkujcy w piciu podmiejskich osadach nowojorskich, (zno wu na podstawie danych ze rde ydowskich) liczyli: W Manhattan 696 tys., w Brooklynie 568 tys., w Bronx 211 tys., w Queens 23 tys., w Richmond 5 tys., co czyni razem 1,503,000 ydw. Okrgi Kehillah stanowi odrbne grupy wrd ludnoci miejskiej. Jest ich osiemnacie. Te 1 krgw dzieli si na 100 dzielnic, czyli maych `ghetto@. Okrgi wraz z zawartymi w kadym nich dzielnicami, przedstawiaj si jak nastpuje: No. 1. Okrg Bronx pnocny zawiera dzielnic 7 No. 2. Okrg Bronx poudniowy 7 No. 3. Okrg West Side i Harlem 7 No. 4. Okrg Harlem wschodni 7 No. 5. Okrg Yorkville 5 No. 6. Okrg Manhattan centralny 4 No. 7. Okrg Tompkins Square 6 No. 8. Okrg Delancey 8 No. 9. Okrg East Broadway 8 No. 10. Okrg Williamsburg 7 No. 11. Okrg Bushwick centralny 6 No. 12. Okrg Brooklyn centralny 6 No. 13. Okrg Brownsville 6

No. 14. Okrg New York wschd 7 No. 15. Okrg Borough Park 6 No. 16. Okrg Queens wschd 1 No. 17. Okrg Queens zachd 1 No. 18. Okrg Richmond 1 Okrgi Delancey i East Broadway stanowi wielkie ghetto na East Side, a okrgi West Si de i Harlem skupiaj w sobie dzielnice zamieszkae przez bogatych ydw nowojorskich. Stwierdzono, e s okrgi, w ktrych gsto zaludnienia ydowskiego wynosi przeszo 300 ty i na jedn mil kwadratow (mila angielska). S dzielnice, gdzie gsto zaludnienia ydows wynosi 200 tys. na mil kwadratow, oraz 36 dzielnic, w ktrych gsto zaludnienia przekr cza 100 tys. na mil kwadratow. Przecitna gsto zaludnienia zarwno ydowskiego jak i nieydowskiego w nowojorskiej City nosia w roku 1915 okoo 16 tys. na mil kwadratow. Przeszo jedna trzecia oglnej liczby okoo 38 procent, czyli 570 tys. ydw mieci si na jednej setnej oglnej przestrzeni Now go Yorku. Gdyby zaludnienie Nowego Yorku byo tak gste, jak zaludnienie natoczonych y dowskich dzielnic, wwczas nowojorska City liczyaby prawie tyle ludnoci co cae Stany Zjednoczone, czyli 95 mln. Cyfry te daj zaledwie sabe wyobraenie o przepenieniu, jakie spowodowa straszny napyw osyjsko-polskich ydw typu ghetta, ktrzy osiedli w metropolii i stanowczo oparli si t emu, by miano ich przesiedli dalej, co wytworzyo problem, niespotykany dotychczas w historii cywilizacji. A jednak te wanie warunki wytworzyy rozleg wadz kahau. Skoro agresywny program kahau, dcy do zamienienia Nowego Yorku na miasto ydowskie, a nastpnie Stanw Zjednoczonych na kraj ydowski, stao si znane, zlkli si niektrzy ba konserwatywni ydzi nowojorscy. Rozumieli, e Amerykanie nie bd tego denia popierali. P myleli, e Amerykanie zrozumiej, co si wici, i uczyni wszystko, aby temu przeszkodzi i inni, ktrzy wtpili, czy Kehillah bdzie mg w Stanach Zjednoczonych mie nad ydami ta z, jak w krajach europejskich, gdzie istniay ghetta. Jak pisa jeden z urzdnikw kahaln ych: Byli tacy, co wtpili o powodzeniu tego nowego zwrotu w organizacji ydostwa. Opieral i swj brak zaufania na tym, e nie byo monoci zapewnienia sobie wadzy rzdowej, innymi y, e nowojorski Kehillah nie moe si spodziewa, by mg wywiera t sam wadz, opart zdowym, co kahay w starym wiecie. Ustp ten okrela rol kahau w yciu ydowskim. Dodajmy do tego, e znaczna wikszo osb ord ydw ya pod wadz kahau w starym wiecie, a otrzymamy obraz bardzo ciekawej sytu Nie wspomniano jednak w tym ustpie, na czym polegaa waciwie ta wtpliwo. Nie mogo by oci co do tego, czy wadzy tej poddadz si ydzi. Wtpliwo caa polegaa jedynie na tym eko pjdzie tolerancja Amerykanw. Program kahau zasadza si najwidoczniej na stwierdzen u praw ydw. Dotychczas nie sprzeciwiano si adnym prawom ydowskim w Ameryce. Sowa te ieraj zatem ukryt myl walki przeciwko prawom nieydw. W jaki sposb ydzi interpretuj swobodne korzystanie z praw przez Amerykanw jako sprze czne z ich wasnymi prawami, wyjanimy w osobnym artykule. W danym wypadku ydzi sceptycy zrozumieli, e jeli ydzi postawi danie, by w szkoach z iono spiewania kold, jako obraajcych uczucia ydowskie", by zakazano urzdzania drzewek choinkowych na posterunkach policyjnych w dzielnicach zamieszkaych przez ludno ubog, poniewa to obraa uczucia ydowskie, by zniesiono wita wielkanocne, jako obraajce owskie" i aby protestowano wszdzie przeciwko nazwie chrzecijanin" jako obraajcej uczu ia ydowskie Amerykanie nie bd ich popierali. Amerykanie nigdy nie przeszkadzali nikomu zachowywa obrzdw religijnych. Czy wic pozw ol na to, by przeszkadzano im zachowywa swoje obrzdy i zwyczaje religijne we wasnym kraju? Obawy ydw byy nie uzasadnione. Amerykanie nie protestowali. Kaha przystpi do walki, a rdzenna ludno kapitulowaa. Nowy York jest ydowski. Obecnie przestpstwem, przestpstwem karanym niezwocznie cho nie oficjalnie, jest powiedzie, e Nowy York moe nie by ydows . Nowy York jest odpowiedzi na pytanie: Jak moe grupa liczebnie sabsza dyktowa warunk i ycia pozostaej wikszoci?" Idcie do szk nowojorskich i zabaczcie. Idcie do sdw n ch i przekonajcie si. Idcie do pierwszej lepszej redakcji nowojorskiego dziennika, a zobaczycie. Idcie, gdzie chcecie w Nowym Yorku, a znajdziecie odpowied na to py tanie. Mimo to jednak ma si wraenie niepewnoci tej uzurpowanej wadzy. Nie naley ona do tych,

co j zagarnli. Nie naley ona do nich ani prawem przewagi liczebnej, ani prawem wysz oci uzdolnienia, ani nawet prawem lepszego uytku czynionego z wadzy tym sposobem za garnitej. Zagarnli j bowiem zuchwalstwem, zagarnli w sposb tak nikczemny, e protest p zeciwko tej metodzie wydaje si sam przez si ruchem antysemickim, i dlatego te nie s jej pewni. W ten jedynie sposb wytumaczy mona cierpliwo Amerykanw w danym wypadku. To te jedyn aczy, czemu ydzi czuj si niepewni w swoim pooeniu. Amerykanina niesychanie trudno sk do czynu, ktry by trci przesdem rasowym lub religijnym. Jest on specjalnie wraliwy na najlejsze choby posdzenie go o nietolerancj. Z tego te powodu jest pozornie obojtny a takie sprawy jak kwestia ydowska. Ten sam wzgld skania go rwnie do podpisywania pro testw przeciwko antysemityzmowi", ktre w rzeczywistoci s protestami przeciwko ogaszan u faktw w sprawie ydowskiej. W wielkim jednak bdzie byby ten, kto by przypuszcza, e Amerykanie pogodzili si wewnt ie z supremacj ydowsk we wszystkich dziedzinach ycia, bowiem tak nie jest. I ydzi wie dz, e tak nie jest. Obecna wadza ydowska w dziedzinie ycia amerykaskiego chwieje si obnie, jak rzdy bolszewickie w Rosji: moe ona upa kadej chwili. ydzi przecignli str ozili zbyt zuchwale, zadawali ciosy zbyt brutalnie. Jednym z czynnikw, ktre zaci siln ie na szali ich powodzenia, jest wanie znaczenie i rola kahau i Amerykaskiego Komite tu ydowskiego. ydzi mog swobodnie y wrd nas, ale nie mog y ponad nami. Wie o tym lepiej yd, anieli nieyd. yd bowiem zna lepiej ni ktokolwiek inny kwesti yd k i wie, kiedy prawda zagraa renicy jego oka. Dzi ydzi amerykascy nie protestuj pr kamstwom: byliby bardzo radzi, gdyby zarzucano im rzeczy nieprawdziwe. Obecnie b yliby zmuszeni protestowa przeciwko prawdzie, a sami mog najlepiej osdzi, co w stosu nku do nich jest prawd. Sytuacja obecna wymaga jedynie wydobycia na jaw prawdy. C bowiem zdoa skutecznie ro zproszy ciemno, ni wiato? Kaha nowojorski dostarczy ydom doskonaej sposobnoci. Mogli oni za jego pomoc pokaza u: `Patrzcie, co ydzi mog uczyni dla miasta, gdy maj po temu swobod". Maj oni zarzd jski, wydzia policyjny, wydzia zdrowia publicznego, wydzia szkolny, dziennikarstwo, sdownictwo, sprawy finansowe wszystkie pierwiastki wadzy. A jaki mona da na to przykad? Najlepsz na to odpowiedzi jest Nowy York. Nowy York jest lekcj pogldow tego, co mog uczyni i uczyni ydzi, skoro tylko osign sko rzdzce. Dla naleytej oceny roli kahau nowojorskiego przytoczymy pogldy przywdcw skich w tej sprawie. Na zjedzie w roku 1918 byli obecni: Jakub H. Schiff bankier, Ludwik Marshall praw nik, przewodniczcy Amerykaskiego Komitetu ydowskiego i czsty go w Washingtonie, Otto . Rosalsky sdzia, ktry bra udzia u kilku sprawach, dotyczcych zarwno ydw jak i ni lf S. Ochs waciciel nowojorskiego Timesa, Otto H. Kahn z banku Kuhn, Loeb i Co. i jamin Schlesinger, ktry powrci wieo z Moskwy, gdzie odby konferencj z Leninem; dalej f Schlossberg, sekretarz generalny zwizku `Amalgamated Clothing Workers of Americ a@ liczcego 177 tys. czonkw, Max Pine, rwnie po niedawnej naradzie z bolszewickimi wa cami Rosji, Dawid Piski i Jzef Barondes, przywdca robotniczy. Znaleli si tu wszyscy: od sdziego Macka, kierownika Biura Ubezpiecze od ryzyka wojenn ego Rzdu Stanw Zjednoczonych, do najmniejszego leadera najczerwieszej grupy w East End. Na potwierdzenie faktu, e kaha jest ydowskim przedstawicielem urzdowym, do przytoczy w onie swym posiada przedstawicieli Centralnej Konferencji rabinw amerykaskich, Rad y Wschodniej rabinw reformowanych, Niezalenego Zgromadzenia Bnai Brith, Niezalenego Z gromadzenia Wolnych Synw Izraela, Niezalenego Zgromadzenia Brith Sholom, Niezalenego Zgromadzenia Brith Abraham, Federacji Syjonistw Amerykaskich, ydw prawowiernych, yd eformowanych, ydw apostatw", ydw syjonistw, ydw zamerykanizowanych, ydw bogatych , ydw zachowawcw i ydw rewolucjonistw, Adolfa Ochsa z wielkiego dziennika nowojorskie o obok najzacieklejszego pismaka z argonowego wistka tygodniowego, ktry domaga si kr wi i podburza do gwatw, Jzefa Schiffa, gorliwego yda o silnej wierze i bezwzgldnej ul egoci w rzeczach religii i Ottona Kahna, z tego samego domu bankowego, ktry wyznaje inn religi, jak i wszystkich, ze wszystkich klas spoecznych, zwizanych solidarnoci akiej w tym stopniu, co Juda, nie osign aden nard na wiecie. A zjednoczyli si oni wszyscy w celu `ochrony praw ydowskich". Przed czym? Gdyby Am erykanie nie byli tak wspaniaomylni w swym liberalizmie, samo stwierdzenie tego ce lu stanowioby obelg. Kto w Ameryce krpuje czyje prawa? Amerykanin chce to wiedzie, gd

y jest to rzecz, ktr pragnie bezwzgldnie ukrci, i ktr ukrca zawsze i ukrca bdz zinie, w jakiej podobne zjawisko napotka. Dlatego te prdzej czy pniej zada szczegow anych co do praw, wymagajcych ochrony, i zapyta przed kim wymagaj one tej ochrony. Jakie to prawa posiadaj Amerykanie, ktrych nie posiadaliby rwnie i ydzi w Ameryce? Pr zeciwko komu zorganizowali si ydzi i przeciwko czemu? Na jakiej podstawie podnosz oni skarg na przeladowanie"? Jedynie na podstawie wasnej wewntrznej wiadomoci, e osignicie celu, do ktrego d, natrafi na przeszkody. ydzi ym wiedz. Rabbi Elias L. Solomon powiedzia: Nie ma poza Ameryk mylcego yda, ktrego oczy nie byyby na ten kraj zwrcone. Swoboda, kiej korzystaj ydzi w Ameryce, nie jest wynikiem emancypacji osignitej kosztem samobj stwa narodowego, lecz naturalnym wytworem cywilizacji amerykaskiej". Naturalnie. Gdzie wic potrzeba ochrony? Do obrony" jakich praw" zorganizoway si ame ie kahay? Co znacz te komitety w kadym miecie i miasteczku, szpiegujce dziaalno ame i wnoszce protesty dla utrzymania tej dziaalnoci w granicach dla ydw podanych? Na te pytania nie odpowiedzia aden przywdca ydowski. Niech opracuj projekt praw tak, jak sobie te prawa wyobraaj. Niech wymieni te wszystkie prawa, ktrych pragn i daj. dotychczas tego nie uczynili. Dlaczego? Bowiem prawa, ktre omieliliby si wymieni pu blicznie, posiadaj ju od dawna w caej peni, za prawa, ktrych w gbi serc najgorcej tego rodzaju, e nie mog ich wyjawi narodowi amerykaskiemu. Projekt praw ydowskich, ktry mgby by ogoszony, spotkaby si ze strony narodu ameryka z nastpujc odpraw: Wszake te prawa posiadacie ju od dawna. Czego chcecie wicej? I t wanie pytanie tkwice w rdzeniu caej kwestii ydowskiej: Czego chc wicej? Dalsze wniknicie w dziaalno kahau pomoe nam odpowiedzie na to pytanie. Rozdzia XIV ydzi daj praw w Ameryce W cigu dwunastoletniego istnienia w Nowym Yorku Kaha wzmg si w potg i pozyska wpyw obecnie dziaalno jego ogarnia ca ludno ydowsk. Do jego bezporednich lub pokrewny ywdcw i protektorw nale waciciele wielkich dziennikw, urzdnicy pastwowi, czonkow racji federalnej i miejskiej; ludzie na wybitnych stanowiskach w instytucjach pu blicznych, jak departament zdrowia, wydzia wychowawczy i departament policji; czon kowie sdownictwa, finansici i dyrektorzy bankw, przedsibiorstw handlowych i przemysow ych, z ktrych znaczna liczba wywiera decydujcy wpyw na pewne sfery kombinacji przem ysowych i finansowych. Ale kaha nowojorski jest czym wicej ni organizacj miejscow. Stanowi on zwart spoecz k w Stanach Zjednoczonych, zewntrzne otoczenie rzdu ydowskiego, motor, ktry wyrzuca t e protesty i gromadzi wiece masowe, czstokro odbywane po caym kraju, oraz arsena ty emnych mocy, ktrymi tak umiejtnie potrafi si posugiwa przywdcy ydowscy. Niekiedy st i on take szepczc galeri, skd pochodz i rozchodz si wrd spoeczestwa pogosk ikn w umysy ogu i nie zamieni si w uznan opini publiczn. Kehillah ma dla ludnoci Stanw Zjednoczonych o wiele doniolejsze znaczenie, ni powsze chnie si przypuszcza. cznikiem pomidzy centrum wadzy ydowskiej i sprawami ludnoci Stanw Zjednoczonych jest erykaski Komitet ydowski. W praktyce Komitet i Kaha s identyczne, jeli idzie o ydowsk program nacjonalistyczny. Mona doda, e obie te instytucje s identyczne w swym dziaan iu za porednictwem swych filii zagranicznych, gdy idzie o program wszechwiatowy. Amerykaski Komitet ydowski podzieli Stany Zjednoczone na 12 czci. Opinia, e podzia t odpowiada dwunastu pokoleniom Izraela, nie zasuguje na uwag. Do powiedzie, e kady st naley do jakiego okrgu, i e w okrgu XII znajduje si Nowy York i e Komitet okrgowy n XII jest wybierany przez kaha nowojorski, i z racji swej potgi, wadzy, ustawicznej pracy na korzy Judy jest susznie uznawany za centrum potgi ydowskiej w Ameryce, a mo by, e i na caym wiecie. Komitet ten, w ktrym figuruj wybitne nazwiska, jest punktem, ogniskujcym religijn, rasow, finansow i polityczn wol ydostwa. Ten Komitet, naley p jest rwnie komitetem wykonawczym kahau nowojorskiego. Nowy York stanowi dynamomaszy n caej krajowej maszynerii ydowskiej. Jej narzdziem jest Amerykaski Komitet ydowski. S pewne jawnie ogaszane cele tych stowarzysze, a s take cele, ktre ogaszane nie s. h jawnych celach dowiedzie si moemy z druku; o celach ukrytych dowiedzie si mona ze s

rawozda, albo te z usiowanych czynw i osignitych skutkw. Dla zachowania kolejnoci p zyjmy si najpierw ogaszanym jawnym celom Amerykaskiego Komitetu ydowskiego oraz Kahau ; nastpnie czcemu oba te zwizki; wreszcie rzeczywistym celom, o jakich mona wniosko dugiego szeregu usiowa i dokona. Amerykaski Komitet ydowski, zorganizowany w r. 1906, ogosi, i stawia sobie cele nastp jce: 1. Zapobiega wkraczaniu w cywilne lub religijne prawa ydw we wszystkich czciach wiata 2. Udziela wszelkiej pomocy prawnej i przedsibra odpowiedni akcj zaradcz w wypadkach rocego lub istniejcego wkraczania lub ograniczania tych praw, albo nieprzychylnej w stosunku do nich opinii. 3. Zapewni ydom rwno warunkw ekonomicznych, spoecznych i wychowawczych. 4. Usuwa skutki przeladowa, o ile takowe nastpi i udziela pomocy w nieszczciach, do ych ydw. Widzimy wic, e jest to program wycznie ydowski. Nie ma w nim nic nagannego. Gdyby zna czy tylko to, co w nim powiedziano, gdyby by zachowywany jedynie dla przeprowadzen ia jawnych celw, nie zasugiwaby na adne zarzuty. Ustawa Kahau upowania go midzy innymi do zaoenia urzdu przeznaczonego do usuwania zat rgw pomidzy ludnoci ydowsk lub pomidzy poszczeglnymi organizacjami przez arbitra, za porednictwem izb polubownych lub pojednawczych; tymczasem statut owiadcza, e zad aniem Amerykaskiego Komitetu ydowskiego jest: popiera spraw ydowsk w Nowym Yorku i r ezentowa ydw w tym miecie we wszystkim, co dotyczy interesw ydowskich. Amerykaski Komitet ydowski i Kaha s jednomylne w swym dziaaniu w nastpujcych sprawa O ile Amerykaski Komitet ydowski jest organizacj wewntrzn, o tyle Gmina ydowska (Kaha miasta Nowego Yorku, w cznoci z nim, posiada gos w sprawie linii polityki ydowskiej w caym kraju. 1. Amerykaski Komitet ydowski bdzie posiada wyczn jurysdykcj we wszystkich kwestiac rakteru narodowego i midzynarodowego, dotyczcych ydw w oglnoci. 2. Liczba czonkw Amerykaskiego Komitetu ydowskiego ma by powikszona w ten sposb, e rgu dwunastego zostanie wyznaczonych 25 czonkw. 3. Tych 25 czonkw wybierze gmina ydowska (Kehillah) miasta Nowego Yorku. 4. Tych 25 ludzi stanowi bdzie rwnoczenie Komitet Wykonawczy gminy (Kehillah). Widzimy zatem, e kaha i gwny organ Amerykaskiego Komitetu ydowskiego stanowi jedn c ic Stanw Zjednoczonych co do spraw ydowskich jest Nowy York. Dlatego te moe ydzi czyn wszelkie moliwe wysiki, aby wpoi w og przekonanie, e Nowy York jest rdem wszystkic ejszych wartociowych idei i pomysw. ydzi rwnie usiuj z Nowego Yorku, ydowskiej sto anw Zjednoczonych, uczyni centrum finansw, sztuki i polityki w kraju. Ale sztuka no wojorska to Aphrodite Mecca i Afgar... Nie powtarzajcie tego Amerykaskiemu Komitet owskiemu ani Kahaowi, ale powiedzcie Amerykanom, e wiksza cz Stanw Zjednoczonych le zachd od Nowego Yorku. Dochodzimy wreszcie do przekonania, e ten skrawek wschodnie go wybrzea jest rozsadnikiem zarazkw, miejscem, z ktrego rozchodzi si trujcy opar ide i wywrotowych. Jest to siedlisko propagandy antyamerykaskiej, filosemickiej histe rii, chaosu umysowego, co w niektrych sferach uchodzi za waciwo Ameryki. Ale Ameryka najduje si na zachd od metropolii", Nowy York jest niezasymilowan dotd dzielnic kreso Jeli zwaymy, e dziewi dziesitych oglnej liczby ydw w Stanach Zjednoczonych yje w organizacji, uwaajcych Amerykaski Komitet ydowski za swoj wadz zwierzchni, nie tru zie wywnioskowa, jak wielki wpyw na cay nard posiada kaha nowojorski. W kadym wikszy ub mniejszym miecie, nawet w takim, gdzie gmina ydowska liczy nie wicej ni 30 lub 75 gw, jest yd przywdca, bd rabin, bd te kupiec lub funkcjonariusz publiczny, ktr ntakt z kwater gwn rzdu ydowskiego. Wszystko, co si dzieje w Nowym Orleanie lub Los eles i Kansas, dochodzi do Nowego Yorku ze zdumiewajc szybkoci. Nawiasem powiedziawszy, moe zainteresowa niektrych przedstawicieli duchowiestwa wiad omo, e nazwiska ich znajduj si na licie osb, na ktrych wedle opinii ydowskiej mon i polega, gdy idzie o poparcie interesw ydowskich, skoro si tego okae potrzeba. Przytoczylimy wyej jawny cel dwch najgwniejszych organw ydowskich. Widzimy, e ochro aw ydowskich stanowi ich program jawny, przeciwko ktremu nie moemy nic powiedzie. By moe, e termin prawa ydowskie" jest niecisy. Jeli bowiem prawa ydowskie" s zgodne amerykaskimi, wwczas bardziej jeszcze ni sami ydzi ochrania je cay nard amerykask Ale nie jest prawd, by prawa ydowskie" byy takie same jak prawa amerykaskie". ydzi z bowiem niestety stanowisko, ktre wynikn mogo jedynie z przewiadczenia, e prawem yd m" jest zjudaizowanie Stanw Zjednoczonych.

Istnieje niebezpieczna daktryna, goszona dzi powszechnie przewanie przez ydw oraz lud zi pozostajcych pod wpywem myli ydowskiej, a mianowicie, e Stany Zjednoczone nie s je zcze obecnie okrelonym organizmem, lecz czym, co kady moe zagarn i uksztatowa wedle go upodobania. Ulubionym pogldem ydowskim jest opinia, e Stany Zjednoczone to wielk a masa siy potencjalnej, bez okrelonego charakteru, ktrej to masie mona jeszcze nada okrelon form. W wietle tego pogldu naley interpretowa dziaalno ydowsk na grunci Doktryna ta, ktr wszczepiono szerokim warstwom ludnoci amerykaskiej, harmonizuje z c aym programem amerykanizacji. Program ten rozszerza" Ameryk tak, e traci ona wszelki e podobiestwo do tego, czym jest w rzeczywistoci i faszuje wszystkie zasadnicze ide e i ideay, na ktrych opieraj si instytucje amerykaskie. Wytworzenie w ludziach przeko nania, e Ameryka dotychczas nie stanowi jeszcze nic okrelonego" oraz przedstawienie jej za co zgoa odmiennego ni bya zawsze, jest specjalnie mie tej filozofii, ktr wyz e midzynarodowy umys Hebrajczyka. Nie my wychowujemy Amerykanw, przeciwnie pozwalam y cudzoziemcom wychowywa siebie w teorii, e Ameryka jest dla wszystkich, e moe sta si zdobycz kadej najbardziej choby fantastycznej polityki zagranicznej, o ile tylko ze chce po t zdobycz sign. Std te pochodzi oglny protest caej obcoplemiennej ludnoci amerykaskiej przeciwko przy tosowaniu si do Ameryki; po co maj to czyni, skoro Ameryka moe przystosowa si do nich Czas by ju by ograniczy nasz szeroko pogldw" i tolerancj do granic Konstytucji i bowiem tolerancja wanie uczynia z Ameryki to, czym jest obecnie; upragnion przystan i gocinniejsz jeszcze ni Palestyna, dla ydw z caego wiata. A zatem jak wygldaj te prawa ydowskie", dla ktrych ochrony zorganizowa si kaha i Am ki Komitet ydowski? Odpowied na to pytanie sformuowa moemy jedynie na podstawie dziaa noci obu tych organw. W sprawozdaniach ydowskich za rok 5668 (1907-1908) czytamy: Najbardziej moe znamiennym rysem roku ubiegego w Ameryce byo postawione przez pewne sfery danie cakowitej sekularyzacji instytucji publicznych w kraju, co mona przypisa wysuniciu przez ydw dania przyznania im peni praw Konstytucyjnych". Niech czytelnik zwrci uwag na fakt, e jedyny wypadek potrcenia o strun religijn w nin ejszej serii bada nad dziaalnoci yda midzynarodowego zaszed wanie ze strony ydw ciwych nieydw zadziwi niesychanie zarzut ydowski, e wszelkie badanie dziaalnoci yd stanowi akt przeladowania religijnego", nawet wtedy, gdy nikt nie myli ani nie wsp omina o religii. Nie trudno znale rozwizanie tej zagadki. W powyszym cytacie nuta re ligijna odzywa si zupenie gono: dla peni praw konstytucyjnych" ydw, trzeba, abymy cakowitej sekularyzacji instytucji publicznych w kraju". Warto si nad tym zastanowi. Powrmy jednak do dalszego cigu cytatu. Artyku sdziego Brewera, zawierajcy twierdzenie, e Ameryka jest krajem chrzecijaskim, kwestionowany niejednokrotnie, a idea ta bya formalnie zbijana w gazetach przez D r. Herberta Fredenwald z Nowego Yorku, Izaaka Hasslera z Filadelfii i rabina Efr aima Frisch z Little Rock, Arkansas. Argument legalny i teoretyczny zosta poparty w drodze praktycznej przez rozpowszec hnion opozycj przeciwko czytaniu Biblii oraz piewaniu pieni na Boe Narodzenie w szkoa h publicznych, ktr to opozycj uchwalono na Centralnej konferencji rabinw amerykaskich W Nowym Yorku agitacja przeciwko pieniom na Boe Narodzenie wywoaa na ich rzecz kontrd emonstracj, a spraw ca pozostawiono taktowi poszczeglnych nauczycieli. W Filadelfii, w Cincinnati, St. Paul i prawdopodobnie w innych miejscowociach wyni ky podobne manifestacje i kontrmanifestacje, i sprawa moe jeszcze obrci si przeciwko nam. Mamy tedy oficjalne ydowskie sformuowanie tego, co ydzi uwaaj za cz swych praw ydo Staranne zbadanie usilnej propagandy szerzonej przez kaha i Amerykaski Komitet ydow ski, wykae nie tylko, e cae Stany Zjednoczone s uwaane za legaln sfer ydowskiej int cji, ale e ydzi kad nacisk na bardzo wielk rnorodno praw. W dziesitkach stanw i w setkach miast program ten znalaz ju zastosowanie, ale zawsze w ten sposb, e og nie mg si zorientowa, co si stao. W niektrych wypadkach ydzi zego chc poniewa potrafi wywrze skuteczny nacisk na urzdnikw miejscowych, za poredni em praktykowanego przez nich zwykle sposobu ich pozyskiwania. W innych wypadkach przegrali, ale kada poraka stanowi punkt wyjcia wszczynanej przez nich wwczas kampa nii `wychowawczej". Poraka pozwala im da nauczk komu, nie za porednictwem bojkotu, a przez cofnicie kredytu przez bank miejscowy, albo te w jakikolwiek inny sposb, odno szcy niechybnie ten sam skutek, a mianowicie budzcy strach przed ydami".

ydzi doszli najwidoczniej do przewiadczenia, e konstytucja Stanw Zjednoczonych upowan ia ich do odmienienia charakteru wielu z dawien dawna czczonych tradycji; jeli to prawda, w takim razie obywatele amerykascy winni wiedzie o tym i przygotowa si na d alsze zmiany. Jeeli za nie odnosz si yczliwie do dalszych zmian na korzy ydostwa, w m razie maj sami wobec siebie obowizek poznania programu ydowskiego, a to w celu zw alczania go broni wyszego typu ni ten, do ktrego w sposb naturalny uciekaj si ydzi. W artykule niniejszym i nastpnym zamierzamy wykaza za porednictwem programu wprowad zanego przez ydw w ycie, do czego oni w rzeczywistoci d w Stanach Zjednoczonych. Gdy ierzemy i zsumujemy dania, postawione tylko przez sam kaha, wytworzymy sobie pojcie o tym, do jakiego zmierzaj oni celu. Niektre z tych da przytaczamy poniej, a omwimy za w osobnym artykule. 1. Nieograniczone dopuszczenie emigracji ydowskiej ze wszystkich krajw do Stanw Zje dnoczonych. Przywdcy kahalnych zwizkw pracownikw w Nowym Yorku daj, aby ydzi w Europie byli wy od dziaania wszelkich jakie mogyby by uchwalone amerykaskich praw imigracyjnych. Ka a niejednokrotnie zabiera gos w tej sprawie. Bez wzgldu na to, skd ydzi przybywaj, z sji, Polski, Syrii, Arabii lub Maroka maj by wpuszczani do Ameryki, choby nikogo in nego nie wpuszczano. Nadmieni naley, e w kwestii praw ydowskich najczciej spotykamy danie wyczenia czci rozporzdze. W niczym nie zaznacza si tak wyranie fakt, e ydzi uwaaj siebie z ard, jak w tym wanie, i chc by traktowani inaczej ni jakikolwiek inny nard i domaga zywilejw, jakich adnemu innemu narodowi nie nioby si da. 2. Oficjalne uznanie religii ydowskiej przez zarzd miast, stanw i przez rzd federacj i. Kaha w swych sprawozdaniach opisuje wasne usiowania, zmierzajce do uzyskania specjal nego uznania wit ydowskich i posuwajce si w niektrych wypadkach a do dania zapaty pracownikw instytucji publicznych, ktrzy s nieobecni podczas Yom Kipur, przy czym rwnoczenie protestuj przeciwko zapacie dla pracownikw-katolikw, pragncych obchodzi i Wielkiego Tygodnia. Jest to szczeglnie niekonsekwentna forma dania wyczenia spod pr wa", co doprowadzio do wytworzenia ciekawych sytuacji, o ktrych pomwimy pniej. 3. Usunicie wszelkiej wzmianki o Chrystusie w dokumentach publicznych, wydawanych przez wadze miejskie, stanowe lub federacyjne, oraz podczas zebra publicznych. Sprawozdania kahau wykazuj, e ydzi z Oklahoma zwrcili si do konwentu, ktry redagowa wsz konstytucj stanu, z wnioskiem przeciwko uznaniu Chrystusa w tym akcie, jako sp rzecznemu z konstytucj Stanw Zjednoczonych. W sprawozdaniu nadmieniono rwnie, e pewie n rabin ydowski wnis protest przeciwko gubernatorowi Arkansas z tego powodu, i uy Ch tologicznego wyraenia" w proklamacji dzikczynnej. 4. Oficjalne uznanie ydowskiego sabatu. ycie szkolne, kulturalne i handlowo-przemysowe reguluje si w Stanach Zjednoczonych na podstawie przyjcia niedzieli za legalny dzie wypoczynku. Od lat dziesiciu z gr kah a czyni usiowania zmierzajce do prawnego uznania soboty. Pomimo, i uznania tego ofic jalnie nie uzyskano, jednak w wielu instytucjach publicznych praca musi by zawies zona z tego powodu, e przysigli i inni pracownicy nie chc urzdowa w sobot. Podczas ro praw sdowych adwokaci ydowscy bywaj czsto chorzy" w soboty. Nie mamy, rzecz prosta, n ic przeciwko temu, aby ydzi wicili swj wasny sabat. Jest to ich amerykaski przywilej. Ale aby ich sabat by witem caej ludnoci, to sprawa zgoa odmienna. Gwny zarzut yd o wiceniu niedzieli stanowi motyw, e jest to manifestacja Chrystologiczna". 5. Prawo ydw w Ameryce do otwierania nalecych do nich skadw, fabryk i teatrw, handlo ia i pracowania w niedziel. Kaha za porednictwem ydowskiego Zwizku Sabatu (przewodniczcy rabin Bernard Drachman), `szerzy wicenie wita sabatu wszelkimi moliwymi sposobami", przez propagand zmierzaj rozwinicia czci dla sabatu i przez rozdawanie odpowiednich broszur i odezw wrd ydow skiej ludnoci Nowego Yorku. Nie moglibymy mie nic przeciwko przywizaniu ydw do wice oboty, gdyby nie przeradzao si to u nich w uczucie wrogie niedzieli. Tote prawa nie dzielne bywaj u nas czsto gwacone. Wynikaj z tego powodu zatargi i rozgoryczenie. Sp rawozdania kahalne s przepenione opisami niemiych zaj, jakie to danie wywouje. 6. Zniesienie obchodw witecznych na Boe Narodzenie w szkoach publicznych i miejscach publicznych, na posterunkach policyjnych itd., zaniechanie urzdzania choinek, piew ania pieni koldowych i hymnw chrzecijaskich. Kaha zmusi Rad Uniwersyteck w Nowym Yorku do przyjcia rezolucji, e podczas obchodw

nych, odbywanych corocznie przez Stowarzyszenia Ogrdkw Dziecicych, choinki, tradycy jne uroczystoci, zwizane ze witami Boego Narodzenia i piewanie pieni koldowych maj ite. Ze sprawozda kahau wynika, e ydzi zwrcili si do Urzdu Szkolnego z petycj dajc, szkoach nauki wyznaniowej i piewania hymnw chrzecijaskich. Na skutek dania pewnego rabina ydowskiego trzej dyrektorzy szk publicznych zmuszeni b yli zaniecha wszelkich obchodw witecznych i urzdzania choinki w odnonych szkoach. 7. Usunicie z urzdw wzgldnie pocignicie do odpowiedzialnoci sdowej ludzi, ktrzy kr ublicznie ydw, nawet wtedy, gdy odnone postpowanie tych ludzi ley w interesie ogu. Sdzia Otto A. Rosalsky, czonek kahau, owiadcza, e bdzie usiowa przeprowadzi bitw u do odpowiedzialnoci osb, ktre krytykuj ydw. Przedstawiciele kahau na wiecu publicznym potpili urzdnika miejskiego, Cornella, za to, e krytykowa gmin ydowsk w East Side z powodu wzrostu przestpczoci wrd modzie i zadali pocignicia go do odpowiedzialnoci. Przywdcom ydostwa nowojorskiego udao si pozyska dymisj komisarza policji Binghama za o, e zwrci uwag na przestpczo szerzc si wrd rosyjsko-polskich ydw w Nowym Yor 8. Pomieszczenie Bet Din czyli sdw ydowskich w pastwowych gmachach sdowych. Kahaowi powiodo si zaoy Bet Din w gmachu sdw kryminalnych w Nowym Yorku; przewodnic ego sdu jest Dr. Aaron A. Yudelovitch, gwny rabin w Stanach Zjednoczonych. Ze sprawozda kahau wynika, e najwybitniejsi ydzi w miastach New Jersey, Paterson, Ne wark, Bayonne i Hoboken zaoyli organizacj, majc na celu ustanowienie Bet Din w New Je rsey. 9. Prawo usunicia ze wszystkich szk i kolegiw literatury, ktrej nie ycz sobie ydzi. Ze sprawozda kahau wida, e ydzi zakazali czytania Kupca Weneckiego" i Lamba `Bani z kspira" w szkoach amerykaskich, wczajc szkoy w Galweston i El Paso w Texasie, Clevela d w Ohio i Youngstown w Ohio. W chwili obecnej odbywa si oglny przegld i przesiewanie dzie w czytelniach i bibliot ekach publicznych w wielu miastach, w celu niedopuszczenia do uytku ogu ksiek, nabyty ch za pienidze publiczne, dlatego jedynie, e przedstawiaj one ydw we waciwym wietle ea, ktre chwal ydw, s pozostawione do uytku publicznoci. 10. Zakaz uywania terminu chrzecijaski" oraz wyraenia pastwo, religia i narodowo" stkich ogoszeniach publicznych, stanowi to bowiem pogwacenie praw ydowskich i jest wymierzone przeciw ydom. Karol M. Schwab, dyrektor Izby Okrtowej Stanw Zjednoczonych, Benjamin Strong, zarzd zajcy banku Federal Reserve a zarazem prezes Komitetu Poyczki Wolnoci i sekretarz M c Adoo przepraszali Ludwika Marshalla za to, e ich podwadni w ogoszeniach o poszukiw aniu pracownikw, zamieszczanych w gazetach, uyli wyrazu chrzecijaski", chrzecijanin" ydom powiodo si wycofa z uycia podrcznik Junior Plattsburg", uywany przez uczcych cerskich obozach cwiczebnych, poniewa zawiera zdanie: idealny oficer jest chrzecijas kim gentlemanem, co ydzi uznali za pogwacenie ich praw. Kaha w sprawozdaniu swoim za rok 1920 stwierdzi, e skoro zwrci uwag kilku wikszych d nnikw nowojorskich na fakt, i w zamieszczonych przez nie ogoszeniach firm kupieckic h, poszukujcych pracownikw, uyty by termin chrzecijanin", wwczas waciciele tych cz nadesali przeproszenia za to, i przyrzekli na przyszo baczniejsz nad dziaem ogoszen ym roztacza kontrol. ydzi nie uwaaj w ogoszeniach o poszukiwaniu pracownikw terminu yd" za obelg wobec n i ydowskie firmy handlowe uywaj go nadal w nowojorskim Timese i innych dziennikach, ktrych wacicielami s ydzi. Oto s prawa ydowskie" wedug ich sformuowania w daniach ydowskich. Ale nie s to byn wszystkie prawa; s one tylko typowe jako przykad tak zwanych praw i wszelkich natar czywych da ydowskich. Nie koniec na tym; kaha potpi uywania wyrazu amerykanizacja", insynuujc, e nie ma r omidzy amerykanizacj a chrystianizacj. Amerykanizacja" jest wedug kahau jedynie p dla prozelityzmu. Kaha organizuje i popiera wszystkie wnioski o udzielenie funduszw publicznych na z asiki dla ydowskich instytucji wychowawczych, dobroczynnych, poprawczych i innych. Wanym punktem w sprawie imigracji ydowskiej jest fakt, e owe dziesitki i setki ydw p zybywaj do Ameryki z krajw, w ktrych z rozkazu konferencji pokojowej ustalone zostay rzdy ydowskie i gdzie fundusze publiczne pyn na subwencjonowanie dziaalnoci ydowski Do praktyk bardzo popularnych wrd nowojorskiego ydostwa naley przedostawanie si ydw

sdw przysigych, ktre sdz sprawy ydowskie. Studenci ydowscy, od ktrych roi si Now zymuj si przez czas studiw w szkoach wyszych czciowo lub cakowicie z urzdowania w zysigych. Inne wreszcie prawo ydowskie" polega na tym, aby prasa drukowaa to, co si ydom podoba , i cile w takim tonie, w jaki to ydzi uwaaj za podane. Prawdopodobnie jedn z przyc dla ktrych Associated Press" utracia w ostatnich czasach dawn sw godno, powag i sza ogu, jest przekonanie, e jest ona pod zbyt wydatnym wpywem grup niechrzecijaskich. P zewiadczeni s o tym dziennikarze; maj to przekonanie sami czonkowie Associated Press" ; lecz wyraaj je w terminach dziennikarskich. Powiadaj np.: Associated Press" nadaje wszystkiemu nowojorskie zabarwienie. Ale czynnikami tego nowojorskiego zabarwie nia s w 85% ydzi. Tak wic na podstawie da ydowskich przedstawiaj si ydowskie prawa", ktre zabezpiec i Amerykaski Komitet ydowski. Jak dalece si to tym organizacjom powiodo, zobaczymy w nastpnym artykule. Rozdzia XV Prawa ydow w sprzecznoci z prawami amerykaskimi Pragniemy, aby og zrozumia, i studium niniejsze w kwestii ydowskiej nie opiera si na asadzie rnic religijnych. Nie ma w nim wcale pierwiastka religijnego, chyba o tyle , o ile wprowadzaj go sami ydzi. A wprowadzaj go oni w sposb trojaki: po pierwsze, u trzymujc, e wszelkie badanie kwestii ydowskiej jest przeladowaniem religijnym"; po wt e, swymi wasnymi sprawozdaniami o tym, na czym polega ich dziaalno w Stanach Zjednoc zonych; po trzecie, przez podawanie ogowi opinii, ktra moe doprowadzi do faszywych oskw, o ile jej nie sprostujemy, a mianowicie, e ydzi s narodem biblijnym, wyznajcym religi Starego Zakonu, tak gboko powaan przez wiat chrzecijaski. ydzi nie s wcale Starego Zakonu, a Bibli trudno u nich znale. Jest to nard talmudyczny, ktry przedoy rabinistycznej spekulacji ponad sowa swych prorokw staroytnych. Pierwiastek zatem religijny nie gra adnej roli w dyskusji, o ile go ydzi sami do d yskusji tej nie wprowadz. W niniejszym cyklu artykuw odrzucilimy wszelkie nieydowskie argumenty, przyjmujc za podstaw te jedynie, ktre pochodz z autentycznych rde ydows Tote badajc postpowanie kahau amerykaskiego oraz Amerykaskiego Komitetu ydowskiego okrewnych mu organizacji, ujawniajce si w ich dziaalnoci na terenie kraju naszego, z dziwilimy si niesychanie, gdymy si przekonali, jak wiele w tej dziaalnoci tkwi eleme religijnego, jest ona bowiem wprost i agresywnie antychrzecijaska. Znaczy to, e gdy ydzi w publicznych dokumentach i ustawach swoich organizacji owiad czaj, e ich jedynym celem jest ochrona praw ydowskich", i gdy og zapytuje, jakie to wa ydw wymagaj ochrony w naszym wolnym pastwie, wwczas odpowied znale moemy wyc , jakie przedsibior ydzi dla zapewnienia sobie tej ochrony praw. Czyny tumacz sowa. tym tumaczeniu `prawa ydw@ dadz si sprowadzi do prawa" usunicia sprzed ich oczu i u szystkiego, co przypomina chrzecijastwo lub jego Zaoyciela. W tym wanie ujawnia si z trony ydw brak tolerancji religijnej. Poniej przytaczamy ni mniej ni wicej, tylko zbir cytatw, zaczerpnitych ze sprawozda wskich w cigu szeregu lat. Przytaczamy je po czci w odpowiedzi na zarzut, e niniejsz e artykuy stanowi przeladowanie religijne, po czci za jako interpretacj oficjalneg amu ydowskiego w Stanach Zjednoczonych za porednictwem ich rwnie oficjalnej dziaalnoc . Naley podkreli fakt znamienny, e przed utworzeniem kahau i Komitetu ydowskiego tego r dzaju ataki na prawa amerykaskie zachodziy sporadycznie; dopiero od roku 1906 wzmo ga si ich liczba i natenie. Przedtem fakty te przechodziy na og niepostrzeenie z po waciwej nam, Amerykanom, tolerancji; ale w przyszoci musimy uwiadomi sobie naleycie, olerowalimy wanie nietolerancj. Pod oson ideau wolnoci dalimy pewnym ludziom prawo nia na wolno. Winnimy przynajmniej wiedzie, kiedy to si stao. Pobieny ju choby rzut oka wstecz ukazuje nam jedn stron tych napaci. Jest to napa n zecijastwo. Doprawdy, sowa te z trudem wychodz spod pira Amerykanina i nie wyszyby nigdy, gdyby nas fakty do tego nie zmusiy. Dzisiejsi pisarze ydowscy ujawniaj ywe pragnienie, by nieydzi stosowali si do niektrych zasad chrzecijaskich. Dalimy wam waszego Zbawiciel

a on kaza wam miowa waszych nieprzyjaci; czemu nas nie miujecie?" oto zarzut, ktr aj zazwyczaj w swoich pismach. Zacytujemy par szczegw ze sprawozda. Przytaczamy je na podstawie kalendarza ydowskieg ; (nasz kalendarz wspczesny jest chrzecijaski, a zatem tabu") ale w danym wypadku po y dat wedug obydwu kalendarzy. 5661 (A.D. 1899-1900). ydzi czyni usiowania celem usunicia wyrazu chrzecijaski" z pr ktu praw stanu Wirginia. 5667 (A.D. 1906-1907). ydzi z Oklahoma wnosz do Konwencji Konstytucyjnej protest, goszcy, e uznanie Chrystusa w nowej konstytucji tego stanu, sformuowane podwczas, byo y sprzeczne z konstytucj Stanw Zjednoczonych. 5668 (A.D. 1907-1908). Oglne w cigu caego roku domaganie si ydw cakowitej sekularyza instytucji publicznych w Ameryce jako cz dania praw konstytucyjnych dla ydw. Twie ie sdziego Sdu Najwyszego, Brewera, e Stany Zjednoczone s pastwem chrzecijaskim, by e zwalczane przez rabinw i publikacje ydowskie. 5669 (A.D. 1908-1909). Gubernatorowi stanu Arkansas zoono protest przeciwko wyraenio m chrystologicznym" uytym przez niego w proklamacji dzikczynnej w r. 1908. Profeso r Gotthard Deutsch protestuje przeciwko modlitwom chrystologicznym w szkole wyszej w Cincinnati. 5673 (A.D. 1912-1913). Niepokojcy przyrost ludnoci ydowskiej w Nowym Yorku zmusi kup cw i przemysowcw, ogaszajcych o poszukiwaniu pracownikw, a take panie domu poszukuj domowej, do wyranego zaznaczenia, e nie ycz sobie pracownikw ydw, w przeciwnym bowi razie ydzi zgaszali si w przewaajcej liczbie. W tym wypadku uywa si zazwyczaj wyrae odani chrzecijanie", lub ydzi s proszeni o nie zgaszanie si. W tym roku spraw t je rce stwierdzajc, e te ogoszenia wskazuj na niepokojce wzmoenie si niechci w st ydw, i rzecz godna uwagi, wiele firm, utrzymujcych stosunki handlowe z ydami, ujaw ia w tej formie swoje wzgldem nich uprzedzenia. 5679 (A.D. 1918-1919). Amerykaski Komitet ydowski podnis spraw rzekomego bojkotowania ydw przez dostawcw wojskowych. Louis Marshall, przewodniczcy tego komitetu, zoy New owi D. Barker, sekretarzowi departamentu wojny owiadczenie, e ukazay si ogoszenia, wz ywajce cieli do robt rzdowych, i e w ogoszeniach tych dano, by kandydaci byli chrze mi. D. Barker odpowiedzia, i wyda rozporzdzenie, zakazujce dostawcom czynienie tego z astrzeenia. (Na og biorc, w danym wypadku forma ogoszenia nie posiada wielkiego sensu : ilu bowiem mamy cieli ydow? Tak niewielu, e nie warto byo czyni tego zastrzeenia. N ewtpliwie byy tam inne przyczyny). Izba Okrtowa Stanw Zjednoczonych posaa do nowojorskiego Timesa ogoszenie o wakujcej adzie urzdnika z nadmienieniem, e podany jest chrzecijanin", co oznacza zazwyczaj nie a. Ogoszenia tego nie zamieszczono w tej formie, w jakiej byo zredagowane; kaha zmu si wydawc, by zmieniono je w tym sensie, i kandydaci winni poda w ofertach wyznanie s we i narodowo. Naszym zdaniem ta ostatnia forma jest znacznie gorsza od pierwszej. W pierwszym wypadku pracodawca podaje wyranie swoje warunki. W drugim kandydat je st zmuszony ujawnia co do swojej osoby pewne szczegy, nie wiedzc zgoa, o co idzie pra codawcy. W pierwszym wypadku sprawa jest zupenie jasna; w drugim kandydat musi wy kona wiele bezuytecznej pracy. Czemu? Poniewa kaha tego da. A dlaczego kaha da teg akkolwiek yd powinien pamita, e jest ydem, nam jednak pamita o tym nie wolno. Tak wic Louis Marshall wszcz spraw z Izb Okrtow, stawiajc energiczne dania. Rzecz ; skarg wniesiono za porednictwem Brainbridgea Colby, ktry by ostatnim sekretarzem De partamentu Spraw Zagranicznych za Woodrowa Wilsona. P. Marshall da: Nie z chci naoen kary, ale dla przykadu i dla stworzenia koniecznego precedensu wykroczenie to win no pocign za sob zwolnienie osoby winnej z urzdu publicznego, a og powinien si dowi o przyczynie tej dymisji". Specjalnie zwraca uwag ton, jaki przybiera p. Marshall, ilekro zwraca si do wszystk ich funkcjonariuszw w imieniu Komitetu ydowskiego. Nic rwnego nie znajdziemy w adnej nocie przedstawicieli innych narodowoci i wyzna. Na nieszczcie dla planu karnego p. Marshalla okazao si, e przedmiotem jego napaci by bieta i nie otrzymaa ona dymisji, jakkolwiek Komitet ydowski uzyska zadouczynienie w postaci przeproszenia ze strony p. Karola Schwaba. Gromy oburzenia ze strony Komitetu ydowskiego cign na siebie rwnie Federalny Bank Re wowy oraz Komitet Poyczki Wolnoci za opublikowanie ogoszenia, i poszukuje stenografa chrzecijanina. Wniesiono protest do Benjamina Strong, dyrektora Federalnego Banku Rezerwowego i przewodniczcego Komitetu Poyczki Wolnoci i ogoszenie cofnito. Ale nie

osy na tym. Sekretarza Skarbu, p. Mc Adoo, nakoniono do wyraenia swego potpienia dla czynu niepatriotycznego". Pewien oficer w Wydziale Kwaterunkowym odpowiedzia modej kobiecie, ktra zgosia si do iego na posad sekretarki, e woli nie mie ydw w swoim personelu biurowym. Na danie p. rshalla udzielono mu nagany. Plattsburg Manual" wydany dla oficerw w obozach wiczebnych Stanw Zjednoczonych, zawi era zdanie, e oficer idealny to chrzecijaski gentleman. Pan Marshall wnis natychm otest przeciwko wszelkim manifestacjom chrystologicznym, i w podrczniku zmieniono o dnony ustp, ktry brzmi idealny oficer jest uprzejmym gentlemanem". 5680 (A.D. 1919-1920). W tym roku kaha przeprowadzi w Nowym Yorku tak szczliw kampani e osign powane zwycistwo: mianowicie bowiem pracodawca ydowski moe publikowa w og h, i poszukuje pracownika yda, natomiast pracodawcy nieydowi nie wolno odtd wyjawi, e woli mie pracownika chrzecijanina. Jest to jaskrawy przykad ydowskiego rozsdku i potg ydowskiej. Przypuszczalnie jest jeszcze garstka ludzi, ywicych zudzenie, e w Stanach Zjednoczon ych nie ma kwestii ydowskiej. Lecz pobieny choby rzut oka na sprawozdania kahau dowi edzie osobie najbardziej uprzedzonej, e kwestia ta istnieje. Gdyby nam rozmiary p racy niniejszej na to pozwoliy prcz kilku szczegw, podanych poniej, moglibymy przyto tyle faktw podobnych, e zapeniyby stronnice pokanego tomu. 5669 (A.D. 1908-1909). Gmina ydowska w Tamaqua w Pensylwanii obala uchwa o codzienn ym czytaniu Pisma w. w szkoach. Pod naciskiem ydw wydano w New Jersey uchwa, e dziec wolno nie bra udziau w wiczeniach religijnych. Agitacja ydowska w Luizjanie skania S towarzyszenia duchownych do wystpienia w obronie Pisma w. w szkole. Rada miejscowa kobiet ydowskich w Baltimore zwraca si do Izby Szkolnej z prob o zakaz obchodw szkol nych w czasie wit Boego Narodzenia. Na danie Edwina Wolfa (yda), czonka Izby Szkolne Filadelfii, Izba ta zakazuje obchodw. ydzi wnosz projekty praw, domagajce si, aby yd m w Nowym Yorku wolno byo handlowa w niedziel. Midzywyznaniowa konferencja duchowiest wa podejmuje akcj urzdow, a duchowny, dr. David Z. Burrell z Marble Collegiate Chur ch stwierdza, e usiowania ydw w celu podkopania witoci niedzieli s etycznie nieuspr liwione. 5670 (A.D. 1909-1910). Na danie ydw Izba Szkolna w Bridgeport, Pensylwania, uchwala, by zaprzestano odmawiania Modlitwy Paskiej szkoach. W senacie stanu Kentucky, ydzi obalaj wniosek Tichenora, ktry da uznania Pisma w. za lektur dla szk odpowiedni. 5671 (A.D. 1910-1911). ydzi sprzeciwiaj si czytaniu i piewaniu hymnw w szkoach stanu etroit. Federacja Pracy stanu Nowojorskiego sprzeciwia si wnioskowi ydw, dajcych uwol ienia ich od odpowiedzialnoci za gwacenie ustawy o wiceniu niedzieli. (Robotnik wie, e oznacza to dla goja" siedem dni pracy na tydzie!!!) Kaha nowojorski czyni dwie sp rzeczne rzeczy: popiera projekt prawa, pozwalajcego ydom oddawa si wszelkiego rodzaj u pracy w niedziel i obowizuje si rwnoczenie wspdziaa w kierunku obserwowania usta niu niedzieli. 5672 (A.D. 1911-1912). Pod naciskiem dwch ydw Izba Szkolna w Hartford, Connecticut, gosuje nad wnioskiem o zniesieniu wszelkich wicze religijnych w szkoach. Wniosek up ada picioma gosami przeciwko czterem. Uczniowie ydzi szkoy w Passaic w stanie New Je rsey zwracaj si do Izby wychowawczej z prob o usunicie ze szkoy Pisma w. i wszelkich eni chrzecijaskich. A w Boxbury, stan Massachusetts, na prob rabina trzej kierownicy szk publicznych przystaj na usunicie ze szkoy tradycyjnej choinki i zaniechanie wszel kiej wzmianki o witach Boego Narodzenia w zakadach, ktrymi kieruj. Uczniowie ydzi w infield, stan New Jersey, prosz o usunicie ze szk Pisma w. i pieni chrzecijaskich. Osad Uniwersyteckich na wniosek kahau nowojorskiego i Federacji ydw Rumuskich uchwal a, co nastpuje: Z obchodw witecznych, odbywanych corocznie w Stowarzyszeniach Ogrdkw iecicych i w Osadach Uniwersyteckich usunity zostanie wszelki lad charakteru sekcia rskiego, nie wyczajc choinek, uroczystoci witecznych, kold itp." Kaha w Filadelfii nienia ydw od obowizku przestrzegania ustawy o wiceniu niedzieli. W czasopimie Outlo Dr. Lyman Abbott odpowiada zapytujcemu go nauczycielowi, e nie ma on moralnego obo wizku przyjmowania ydw do swojej szkoy prywatnej. Delegat ydowski do Konwencji Konsty tucyjnej w Ohio proponuje, aby wydano ustaw, zabraniajc mwienia o religii w szkoach. Kupcy ydowscy z Paterson, New Jersey, skadaj prob o zwolnienie od obowizku stosowania si do ustawy o wiceniu niedzieli. Izba Wychowawcza w Yonkers, Nowy York, odrzuca wn iosek ydw, dajcy wydania zakazu piewania pieni chrzecijaskich w szkoach. 5673 (A.D. 1912-1913). Doroczna konwencja Bnai Brith w Nashville, Tennessee, uchwa

la rezolucj przeciwko czytaniu Pisma w. i piewaniu pieni chrzecijaskich w szkoach pu cznych. ydzi w Jackson, Tennessee, usiuj przeprowadzi wniosek o zakazie czytania Pis ma w. w szkoach miejskich. ydzi w Nashville, Tennessee skadaj w Izbie Wychowawczej wn iosek przeciwko Pismu w. i pieniom chrzecijaskim w szkole. Natomiast w Richmond, Vir ginia, Izba Szkolna przywraca czytanie Pisma w. w szkoach. Do prawodawstwa stanu P ensylwania wprowadza si projekt ustawy nakazujcej czytanie Pisma w. w szkoach i usuw anie nauczycieli, ktrzy tego zaniedbuj. Rabini ydowscy protestuj przeciwko projektow i. Kaha ydowski w Filadelfii wysya do gubernatora telegram dajcy, by zaoy veto prz tej ustawie. Gubernator projekt ustawy zatwierdza. Izba Wychowawcza w Chicago, k tra bya terenem energicznej agitacji ydowskiej, zatwierdza wniosek podkomisji o usu nicie Boego Narodzenia ze spisu wit urzdowych w szkoach publicznych. W odpowiedzi na ia ydw, Izba szkolna w Revere, Massachusetts, przystaje na usunicie wszelkiego wspo mnienia o Jezusie w okresie wit Boego Narodzenia w szkoach. Uchwaa ta jednak zostaje obalona na skutek specjalnego wiecu. ydzi kalifornijscy zwracaj si do senackiej kom isji moralnoci publicznej z protestem przeciwko projektowi ustawy o wiceniu niedzie li. W Atlantic City, New Jersey, podczas narodowego zjazdu weteranw wojennych Sta nw Zjednoczonych, wniosek o przywrcenie krzya jako oznaki kapelana zosta obalony prz ez ydw. 5674 (A.D. 1913-1914). W owym roku potga ydowska zerodkowaa ca energi, aby przeszkod mianie praw imigracyjnych, majcych na celu ochron kraju przed napywem niepodanych obc okrajowcw. 5675 (A.D. 1914-1915). Rabin ydowski da od inspektora owiaty publicznej usunicia z po drcznikw szkolnych pewnych utworw poetyckich. Kaha nowojorski wystpuje w sprawie zmia ny ustawy o spoczynku niedzielnym. 5676 (A.D. 1915-1916). Rok ten cechuj wysiki zmierzajce do zapewnienia szkoom swobod y czytania Pisma witego. 5677 (A.D. 1916-1917). ydzi rozpoczynaj waln kampani przeciwko paragrafowi o cenzusi e umiejtnoci czytania i pisania" w projekcie prawa o imigracji. I tak dalej i dalej. Przytoczone fakty nie s przypadkowe lecz typowe. Stanowi zewnt rzne objawy akcji ydw ku ochronie swych praw. ydom wolno mie wasny kalendarz, zachow wasne wita, ywi si wedug wasnych przepisw rytualnych, bi bydo w sposb, ktrego , na czym on polega, nie moe pochwala, ydom wolno czyni to wszystko bez najmniejszyc h przeszkd, i nikt nie pyta, czy maj do tego prawo. Ale nieyd jest obecnie przeladow any. Musi postpowa tak, jak si ydom podoba; jeli postpuje inaczej, gwaci prawa ydo Amerykanie s specjalnie czuli na punkcie gwacenia praw innych narodowoci. ydzi mogli gra na tej strunie bardzo dugo, gdyby jej byli nie przecignli. Obecnie bowiem przek onalimy si, e pogwacono nasze wasne amerykaskie prawa, a pogwacono je przy pomocy na j wasnej tolerancji i szerokoci pogldw. Mieszanie ydw do religii innych ludzi i d do starcia z ycia publicznego wszelkiego ladu chrzecijaskiego charakteru Stanw Zjedno czonych stanowi dzi jedyn czynn form nietolerancji religijnej w naszym pastwie. Ale kwestia ta posiada jeszcze inn stron. Nie do, e posiadaj bezwzgldn swobod wyzn swej religii w kraju, gdzie nikt nie omieli si ich krpowa, ydzi owiadczaj, a widzi z ich dziaalnoci e nawet widok wszystkiego, co chrzecijaskie, jest pogwaceniem ich aw i swobody. Dlatego te, gdziekolwiek mog dosign za porednictwem wpyww politycznyc araj si zetrze wszelkie pitno chrzecijaskie z naszego ycia. Jak daleko mog zaj w nku, wiadcz proroctwa Talmudu oraz reformy" podjte przez bolszewikw w Rosji i Austrii . Ale i tego nie dosy. Nie poprzestajc na sekularyzacji", ktra oznacza odchrzecijanieni " wszystkich instytucji publicznych, ydzi poszli jeszcze dalej. W dziaalnoci ich w Stanach Zjednoczonych poczyna si ujawnia obecnie wywyszanie judaizmu. Program ten z gadza si zupenie z programem Protokow Mdrcw Syjonu: przede wszystkim utrwalenie swe dzy; nastpnie zburzenie wszystkiego, co jest nieydowskie lub antyydowskie; wreszcie wywyszenie judaizmu we wszystkich jego postaciach. ydzi dziaaj wedug tej metody. Usumy ze szk publicznych Modlitw Pask, lecz natomia y ydowskie w gmachach rzdowych. Sekularyzacja jest przygotowaniem do judaizacji. Kaha nowojorski jest ilustracj, pokazujc naocznie, w jaki sposb si to przeprowadza; A erykaski Komitet ydowski daje nam pojcie o typie ludzi, ktrzy t metod wprowadzaj w Teraz przejdziemy do trzeciej fazy programu `obrony praw ydowskich@. Rok 5669 (A.D. 1908-1909) zaznaczy si prb wprowadzenia idei ydowskiego sabatu do ycia pubicznego. ydzi odmwili zasiadania w sdach w charakterze przysigych w dniu sobotnim,

przez co powodowali odraczanie spraw. Wobec kupcw nowojorskich, ktrzy otwierali ska dy swoje w soboty, poczto stosowa bojkot. e ta kampania wydaa podane owoce, o tym prz kona si mog podrni, przejedajcy przez nasze miasta wschodnie, gdzie nawet wielkie b handlowe s w sobot zamknite. Rok 5670 (A.D. 1909-1910) by widocznie powicony sprawie wprowadzenia do ycia publicz nego idei obserwowania ydowskich wit narodowych. Kwestia ta przybraa w Nowym Yorku f orm bardzo gron, lecz stumiono j zanim zdya wywoa protest w spoeczestwie. Usu ywicie tylko chwilowo. Atak ujawni siy liczebne ludzi, bronicych jeszcze swego miast a przed cakowitym zydzeniem. ydowscy czonkowie gied amerykaskich usiowali nakoni t tucje do uznania wita Yom Kippur przez zawieszanie w tym czasie operacji giedowych; w Cleveland akcja ta zostaa uwieczona powodzeniem. Rada kobiet ydowskich zwrcia si d Komisji Suby Cywilnej w Waszyngtonie z prob o uznanie wit ydowskich. W Newark, stan w Jersey, rabini stawiaj wniosek, aby szkoy wieczorne zawieszay nauczanie w pitki, p oniewa sabat ydowski zapada w pitek wraz z zachodem soca. ydzi w Chicago uzyskali zmian daty wyborw, poniewa przypaday one na ostatni dzie Pasc y. W roku 1912-1913 ydzi uzyskali uznanie szabasu sobotniego w poszczeglnych miastach jak Jersey City, Bayonne, Hoboken, Union Hill. W prawodawstwie stanu Ohio ydzi o balili projekt prawa wyznaczajcego dat wyborw na jaki dzie sobotni. W roku 1913-1914 Biuro Informacyjne Stanw Zjednoczonych na wniosek Szymona Wolfa, ktry w cigu dugich lat ordowa w sprawach ydowskich przy rzdzie Waszyngtoskim, wyda orzdzenie, aby ajenci imigracyjni nie wydalali ydw w czasie wit ydowskich. Stronnictw kobiece w okrgu Cook Illinois przyjmuje wniosek przeciwko pobieraniu penych poborw przez nauczycieli ydw, ktrzy nie pracuj podczas wiat ydowskich. W tyme roku podnies o spraw ydowskiej metody bicia byda, tzw. Shehitah. Amerykaski Komitet ydowski uzna sti za tak donios, e zwrci na ni specjaln uwag. Przykadw w tym zakresie mona przytoczy bardzo wiele. Koszerne poywienie dla dzieci w szkoach publicznych, poniewa w szkoach tych znajduj si dzieci ydowskie; protest przec wko zarzdzeniom, zmierzajcym do zaoszczdzenia wiata z uwagi na to, e s one niepoda kupcw ydowskich, ktrzy zamykaj swoje handle w sobot i otwieraj je w dniu tym dopiero o zachodzie soca, itd. oto przykady tych licznych punktw, w ktrych ycie ydowskie s w sprzecznoci z yciem ogu. I oczywicie kada z tych sprzecznoci staje si powodem bez ych i zuchwaych da". Uniwersytet w Harvard zasuy na bardzo surow krytyk w roku 19 a to, e odmwi odroczenia daty egzaminw wstpnych, przypadajcych na wito ydowskie. N jednak nasze uniwersytety w stanach wschodnich stay si bardziej ustpliwe. Gdyby ydom udzielono peni `swobody", ktrej si domagaj, wwczas musielibymy zmieni cay rok chrz i i znie wszystkie tradycyjne zwyczaje i obchody witeczne. Kaha ma pretensje do tego, e dziaalno jego posiada znaczenie wychowawcze". Jest to zu enie suszne. Najlepiej wychowanymi jego czonkami s ci, co przybywaj z ghett Galatji, gdzie idea kahau przenikna do gbi wiadomo ludnoci i gdzie gmina ydowska sprawuje aniczon. Jeli idzie o inn wychowawcz stron kahau, to kadzie on poza tym silny nacisk na wychow nie w separatyzmie. Nowojorski Times lubi specjalnie podnosi ten czynnik wychowawc zy. Jest to okrelenie bardzo dogodne i przyczynia si nieco do zmniejszenia znaczeni a kahau, skoro og zwrci na to znaczenie uwag. Jednakowo w tyme Timese ukaza si ar ale, w ktrym to artykule dr. S. Benderly, kierownik Biura Wychowawczego, w ten sp osb formuuje zadania wychowawcze: Zadaniem naszym byo wytworzenie grupy modych ydw, ktrzy by z jednej strony byli prawd iwymi Amerykanami, obywatelami Republiki, ywo interesujcymi si rozwojem ideaw ameryka kich, ktrzy by jednak rwnoczenie byli ydami rozmiowanymi w najszczytniejszych ideaach wasnych, nie za ludmi, dcymi tylko do zmieszania si z innymi, do razpynicia si i w ich rodowisku. Odnosi si to zarwno do ydw prawowiernych jak i reformowanych. Jest to kwestia nie tyl ko religijna lecz i obywatelska". Mamy tu wic do czynienia z separatyzmem i wycznoci, ujt w program wychowawczy, a wyn tego programu musz prowadzi do wyodrbnienia, jak to czciowo ujawni wzmiankowany arty u. Kaha nowojorski za porednictwem Biura Wychowawczego daje okoo 200 tys. dzieci ydow kich wywiczonych czysto religijnie", przy czym to wywiczenie religijne nie jest by najmniej tym, co si zazwyczaj rozumie przez to wyraenie, ale wychowaniem w ideach wyszoci i odrbnoci rasowej.

To poczucie odrbnoci i wyszoci ilustruje doskonale nowa literatura ydowska. Kocha ch ijank jest grzechem: oto temat wszelkiego rodzaju powieci, nowel i szkicw, jakie uka zay si w ostatnich czasach. James Gibbons Huneker, w noweli niezmiernie chwalonej przez krytykw ydowskich ujawnia, jak gbokie jest to uczucie, gdy wkada w usta Yaankel y Ostrowicza sowa: Bdc dzieckiem, draem na dwik muzyki; nauczono mnie, bym zatyka uszy, ilekro usysz bezbon muzyk, muzyk gojw. Oto pogld zasadniczy: cae ycie go ich instytucje s bezbone". To wanie zakorzenione wrd ydw nieustanne wyczuwanie i chorob judaizmu, odwieczn tradycj separatyzmu. Antysemityzm nie istnieje. Istnieje natomiast w silnym stopniu antygoizm. W Angl ii, w Niemczech, we Francji, w Rosji nie ma antyarabizmu. Niech powszechna nie zwr aca si przeciwko adnemu narodowi semickiemu. Nie ma adnej racji, aby ktokolwiek mia odczuwa niech do semitw. Rzecz dziwna wszake, e ludy semickie jednocz si w antypatii do ydw. Palestyna, gdzie otychczas znajduje si zaledwie garstka ydw, jest zamieszkana przez semitw, ktrzy tak silnie nienawidz ydw, e gro tam syjonistom powane komplikacje. Nie jest to oczywici ysemityzm. Semici nie mog nienawidzi semitw. ywi natomiast niech wzgldem ydw. Skoro aryjczycy i semici uwiadamiaj sobie przez czas dugich stuleci, e yd stanowi ras odrbn i skoro wiadomo, e ani aryjczycy ani semici nie s na punkcie rasy draliwi, jak std wniosek? Ten jedynie, e przyczyna sytuacji musi tkwi wycznie w ydach. Antysemityzm nie istnieje. Istnieje tylko bardzo nieznaczny i bardzo agodny antyj udaizm. Natomiast przegld ydowskich wydawnictw, ksiek, broszur, owiadcze, statutw i umentw, zarwno jak i zbadanie zorganizowanej akcji ydowskiej u nas i zagranic, przek onuje o istnieniu niesychanie mocnego i zacitego antygoizmu lub antychrystianizmu. Nie naley si go obawia. Trzeba jednak o tym wiedzie. wiadomo niebezpieczestwa jest na obron. Kaha ydowski posugujcy si jako swym wydziaem wykonawczym tym samym komit try stanowi rzdzc grup ydw pod nazw Wydziau XII Amerykaskiego Komitetu ydowskieg na baczn uwag. Jest on bowiem nie tylko dowodem wzajemnego przenikania si organizac ji, jednoczcych w zwart cao wszystkie klasy ydostwa, ale take jaskraw ilustracj te dzi rozumiej przez haso prawa ydw. Warto zapamita, e kade danie stawiane w Waszyngtonie urzdnikom i komitetom, e ka osobisto, zgaszajca si tam w sprawach ydowskich Louis Marshall i Mdrcy, Goldfogle, lscy i inni, jak Kahny i Schiffy, ktrzy pozostaj w cieniu, poza obrbem komitetu i t rzymaj si z dala od protestujcych partii, stanowi jedno, zwizan tym lub innym pos m interesem ydowskim, oraz interesem oglnym, ktry zerodkowuje si w kahale i dziaa za orednictwem Wydziau XII Amerykaskiego Komitetu ydowskiego. Rozdzia XVI Prawa ydowskie do usunicia ze szk pewnych studiw Organizacje ydowskie s liczne i rozgazione, przy czym wszystkie s zasadniczo midzynar dowe, bez wzgldu na to, czy s urzdowo zarejestrowane tak lub inaczej. Alliance Isra elite Universelle jest wszechwiatow central polityki ydowskiej, z ktr kady kompleks odowociowych stowarzysze ydowskich utrzymuje zwizek. Niezaleny zwizek Bnai Brith, ktry obecnie liczy ju prawdopodobnie w swym onie 1 mln kw, jest jawnie midzynarodowy. Zwizek ten podzieli kul ziemsk na 11 okrgw, z ktryc ypada na Stany Zjednoczone. Wedug ostatnich sprawozda liczba l tego Zwizku wynosi 426 . Czterej czonkowie komitetu wykonawczego Zwizku zamieszkali poza granicami Stanw Z jednoczonych, przebywaj w Berlinie, Wiedniu, Bukareszcie i Konstantynopolu. Loe is tniej w Stanach Zjednoczonych, Europie, Azji i Afryce. W ksidze sprawozda rocznych za rok 1919-1920 ukazuje si na licie czonkw tego komitetu wykonawczego nazwisko Henr yka Morgenthaua. Przypomnijmy sobie, e p. Morgenthau by posem amerykaskim w Turcji, pniej domniemanym kandydatem na ambasadora w Meksyku, nastpnie za zosta wybrany przez prezydenta Wilsona na porednika pomidzy Turkami a Armeczykami. P. Morgenthau bada rw nie z polecenia prezydenta spraw pogromw ydowskich w Polsce. Jest rzecz uderzajc, e jedni i ci sami ludzie kieruj wszystkimi waniejszymi komitetam wykonawczymi. Niektre nazwiska stale si powtarzaj. S to te same nazwiska, ktre spoty kamy na wszystkich posuchaniach w senacie, na rnorodnych stanowiskach strategicznyc h w Wydziale Wojny rzdu Stanw Zjednoczonych, wszdzie tam, gdzie ydzi mieszaj si do am

rykaskiej polityki zagranicznej. Wszystko w rezultacie zerodkowuje si widocznie w A merykaskim Komitecie ydowskim i w komitecie wykonawczym kahau nowojorskiego. Sdzia M ack, sdzia Brandeis, Warburgowie, Schiffowie, Morgenthau, Wolf, Kraus, Elkus, Str aus, Louis Marshall nazwiska te powtarzaj si stale w akcji zaczepnej i obronnej, w e wszystkich wanych sprawach. Posiadamy obecnie w Stanach Zjednoczonych 6.100 urzdowo zarejestrowanych organiza cji ydowskich. Z tych 3.637 znajduje si w Nowym Yorku. Cyfry te czerpiemy z ksigi s prawozda za rok 1919-1920, jakkolwiek niedawno stwierdzono, e kaha nowojorski jest central jednoczc 4.000 organizacji. To, comy wyej przytoczyli, dowodzi dostatecznie, jak doskonale ydzi s zorganizowani, jak s cile ze sob zespoleni wszelkiego rodzaju wzami na podstawie wsplnoci rasowej Organizacj, o ktrej og sysza najwicej, jest Niezaleny Zwizek Bnai Brith. Rzecz s iedzib Zwizku jest nie Nowy York lecz Chicago, kolebk jego wszake, jak si spodziewa n leao, jest Nowy York. Ten ciekawy Zwizek, o ktrym nie mona zamilcze, gdy si mwi o kwestii ydowskiej, ujrza dzienne w roku 1834 w pokoiku od podwrza pewnego domu przy ulicy Essex. Dziwnym trafem inicjatorem i promotorem organizacji by pocztkowo niejaki Henry Jones, jakk olwiek koledzy jego zachowali swe ydowskie nazwiska. Poniewa wikszo zaoycieli tych organizacji pochodzia z Niemiec, przeto instytucj naz po niemiecku, Bundes Bruder, co znaczy po hebrajsku Bnai Brith (Bracia Przymierza) . Komitet wykonawczy nosi nazw Starszych". Zwizek rozszerzy si najpierw w Cincinnati, najwidoczniej w lad za fal niemieckiej imigracji, ktra przepywaa tamtdy; druga loa, aoono w tym miecie, bya zarazem pierwsz, gdzie uywano jzyka angielskiego przy omawia spraw zwizku. Pierwsz lo, zaoon poza granicami Stanw Zjednoczonych, bya loa w Be dzie w roku 1885 otwarto Wielk Lo Nr 8; wkrtce potem zaoono Wielkie Loe w Rumunii i trii. Literatura zwizku kadzie nacisk na zadanie wszczepienia czonkom swym uczucia patriotyzmu, co jest rzekomo jednym ze specjalnych celw organizacji Bnai Brith. Nie idzie jednak chyba za tym, aby zarzd gwny w Chicago mg, zwaszcza w ostatnich latach, nadawa patriotyczny kierunek wszystkim okrgom na caym wiecie. Niezrcznie byoby okrgo Nr 6, ktry ogarnia Illinois zachca do lojalnoci okrg Nr 8, ogarniajcy Niemcy. Zwizek nie unika dziaalnoci w dziedzinie polityki. Historia dyplomatyczna Stanw Zjedn oczonych w okresie ostatnich lat 70 roi si od wzmianek o wystpieniach Bnai Brith w K onstantynopolu w r. 1889 do sekretarza Wydziau Spraw Zagranicznych, Blainea, wyraa si: e Loa Bnai Brith Jerushalaim w Jerozolimie, jest zupenie zadowolona ze sposobu, w jaki Wydzia Spraw Zagranicznych zaatwi na danie loy pewne sprawy. P. Morgenthau w tra cie badania faszywych pogosek o rzekomych pogromach ydw w Polsce, zwraca si do loy B Brith. W r. 1870 brat Benjamin F. Piexotto zosta mianowany na stanowisko `konsula Stanw Zjednoczonych w Bukareszcie ze specjalnym poleceniem zapewnienia poprawy p ooenia ydw przeladowanych w Rumunii w sposb oburzajcy@. `Przeladowanie@ to polegao tecie chopw rumuskich przeciwko grocym im dwu najwikszym niebezpieczestwom, a miano przeciwko wyszynkowi napojw wyskokowych i utrzymywaniu zakadw zastawniczych przez y dw. Ta jednak specjalna nominacja nastpia na skutek wniosku postawionego przez zwizek Bna i Brith, a pertraktacje w tej sprawie prowadzi gwnie brat Szymon Wolf. Szymon Wolf by oficjalnym ajentem ydowskim w Waszyngtonie i piastowa t godno" w cig pidziesiciu. Gdyby chcia, mgby napisa histori informacyjn stosunkw Bnai Brith plomatycznymi. On to wanie zaproponowa Williamowi Jennings Bryan, ktry by podwczas se retarzem Wydziau Spraw Zagranicznych, by wyznaczy yda na stanowisko posa w Hiszpanii , celem zamanifestowania, i Stany Zjednoczone nie pochwalaj aktu wydalenia ydw w wie ku pitnastym. ydzi poddaj rwnie prezydentowi Hardingowi myl mianowania yda na ambasa a Stanw Zjednoczonych w Niemczech dla potpienia tym sposobem niechci Niemcw wobec ydw zagarniajcych wadz w dziedzinie finansw, przemysu i polityki. Ta koncepcja, wedug kt suba dyplomatyczna Stanw Zjednoczonych stanowi agencj do przeprowadzania wszechwiato wych interesw ydowskich, panowaa przez czas dugi i bya przyczyn niektrych dziwnych n nacji, ktre wywoay zdziwienie naszego spoeczestwa. Warto zauway, e gdy amerykascy ydzi zapeniaj jak tylko mog swymi wspwyznawcami ws lacwki dyplomatyczne, ydzi angielscy czyni to samo w celu zjudaizowania rzdw Persji, Indii i Palestyny, tak, e cay wschd centralny znajduje si pod panowaniem ydw. wiatu ometaskiemu daj oni do zrozumienia, e powracaj na Wschd po dokonanym podboju rasy bia j. Dla ludzi, ktrzy obserwowali usiowania ydowskie, zmierzajce do zblienia wyznawcw M

jesza i Mahometa, pooenie jakie si tam wytworzyo jest istotnie nader interesujce. Bnai Brith skada si przewanie z ydw bardziej liberalnych pod wzgldem religijnym i n iwie posiada w swym onie wielu ydw liberalnych rwnie i pod wzgldem narodowociowym. C , gdy organizacja ta bya wyrazicielk ideaw ydowskich, przemin ju dawno; dzi stanow pewnego rodzaju dziaalnoci ydowskiej. Nie wchodzi ona w drog Amerykaskiemu Komitetow i ydowskiemu; stanowi podpierajc go rk, ktra siga wszdzie: a rka ta wykonuje to, c ce komitet. Ilekro trzeba co przeprowadzi, Bnai Brith staje na czele i spraw przeprow dza. Organizacj t mona okreli jako wolnomularstwo wycznie dla ydw. To ujawnia now rystyczn cech, ktr powszechnie u ydw zauwaono i o ktrej wiele mwiono: oto ydzi alenego im prawa swobody wstpowania do innych zwizkw; natomiast do swego wasnego zwiz u nie dopuszczaj nikogo. Ta jednostronna polityka wystpuje u ydw wszdzie. Najwaniejsz sfer dziaalnoci Bnai Brith, o ile idzie o stosunek bezporedni do reszty zestwa, reprezentuje Liga Ochrony Czci. Ten wewntrzny komitet kadej loy zajmuje si sz piegostwem, potrzebnym dla informowania Wielkiej Loy o tym, co si w zwizku ze spraw y dowsk dzieje w Stanach Zjednoczonych. W dziaaniu swym Liga Ochrony Czci stosuje za wsze metod zaczepn i przestrzega do cile okrelonego planu. Przewodniczcym Ligi Ochrony Czci w kadym miecie jest zazwyczaj osobnik, mogcy wywier a skuteczny nacisk na pras. Niekiedy jest to kierownik jakiej agencji ogoszeniowej. Kiedy indziej on sam ogasza si w czasopismach, dajc im zarabia znaczne sumy i posiad a we wszystkim, co przedsibierze, bezwzgldne penomocnictwo od innych podajcych ogosze nia. Liga Ochrony Czci jest narzdziem, ktre wprawia w ruch mechanizm bojkotu. Liga ta s tosuje nie tylko protesty z zewntrz, lecz wywiera represje od wewntrz. Jest to org anizacja niezmiernie wojownicza i w dziaalnoci swej nie zawsze idzie za gosem rozsdku ". O wystpieniach Ligi Ochrony Czci w rnych miastach amerykaskich mona by opowiedzie wie e ciekawych historii, poniewa jednak artykuy niniejsze maj za zadanie da z lotu ptak a pogld tylko oglny na rozgazion dziaalno ydw, musimy te opowieci odoy na kie Najwaniejsz bodaj jednak zdobycz ligi byo usunicie z drukowanego sowa wyrazu yd"; w je byo uywa jedynie w znaczeniu pochlebnym. Przez dugi czas ludzie w Stanach Zjednoc zonych nie wiedzieli po prostu, jak mwi o ydach: czy nazywa ich Hebrajczykami, czy I zraelitami, czy te inaczej, tak dalece obawa obraenia ich bya przez stron zaintereso wan rozwijana w naszym spoeczestwie. Skutkiem tego na inne narodowoci spadaa za rne czyny publiczna odpowiedzialno, ktrej m, dziki wysikom Ligi Ochrony Czci, udawao si unikn. Niedawno stan przed sdem yd, o morderstwo ony. Gazety nazway go `zuchwaym Anglikiem@. Wrd Rosjan a take wrd Pola rykaskich oburzenie wywoay czste o nich wzmianki w sprawozdaniach policyjnych i dzie nnikarskich, ktre, jak si pniej okazao, uyway nazw tych narodowoci jedynie dla ukry aktu, e sprawcami pitnowanych w nich czynw byli ydzi. Rosjanie, osiadli w Ameryce, m usieli niejednokrotnie protestowa przeciwko temu naduywaniu ich imienia. Odpowiedzialno za to ponosi Liga Ochrony Czci. Ilekro jakie pismo wydrukowao sowo y a oznaczenia przynalenoci narodowociowej kogo, kto popeni czyn karygodny, tylekro Li Ochrony Czci wystpowaa z niezwocznym protestem. Argumentowaa za zazwyczaj w sposb nas ujcy: `Gdyby to by baptysta albo episkopalianin, bylibycie o tym nie wspominali; cz emu tedy nazywacie go ydem, skoro yd" jest jedynie okreleniem wyznania?" Wydawcy nas i s uprzejmi i regua wesza w ycie. W zasadzie jest to suszne, jakkolwiek motywy dowod zenia spoczywaj na faszywej podstawie; w praktyce jednak wynika std wielka niesprawi edliwo w stosunku do innych narodowoci, co wicej, ograniczenie swobody sowa ameryka ego. Przyczynio si to do ukrycia ydw w tych wypadkach, gdy tego najbardziej pragn i n ie mona powiedzie, by z tego przywileju uczynili najlepszy uytek. Ta wanie staa polityka Ligi Ochrony Czci w organizacji Bnai Brith utrudnia ywienie na ziei, by moga ona wywrze dodatni wpyw na rozstrzygnicie kwestii ydowskiej. Skada si z grupy ludzi dostatecznie wiadomych pogldw ogu, by potrafili osdzi, kiedy i w jaki wypadkach potrzebne jest sprostowanie a kiedy ustpstwo, jako podstawa nie do grze cznej tolerancji jedynie, lecz do zgody. Nie ma na wiecie kraju bardziej odpowied niego do rozstrzygnicia wszechwiatowego problemu ydowskiego ni Stany Zjednoczone, al e zagadnienia tego nie moe rozwiza obecne denie do judaizacji ani nawet do dechrystia nizacji Ameryki. Dziaalno Ligi Ochrony Czci sprzyja judaizacji, lecz przeciwdziaa ro zstrzygniciu kwestii. ydostwu dziaajcemu za porednictwem Bnai Brith nic si tak wietnie nie udaje, jak wie

sowe i napaci na Kupca Weneckiego". Wiece masowe mona uwaa za ulubion rozrywk ydw w Ameryce. Kaha ydowski czyli Ameryk itet ydowski, moe w cigu jednego dnia zorganizowa wiece masowe we wszystkich miastac h Stanw Zjednoczonych. S to oczywicie sposoby mechaniczne: s nie tyle wyrazem pogldw owskich, ile raczej prb wywarcia odpowiedniego wraenia na pogldy nieydw. Jest w tym w ele efektu teatralnego. Moglibymy zapeni ca stronic wyliczaniem dat i miejscowoci, g e w cigu pierwszego lepszego tygodnia odbyy si masowe wiece w pierwszej lepszej spr awie, co do ktrej ydzi postanowili w odpowiedni sposb uksztatowa opini publiczn, lub o si czciej zdarza, opini urzdow. Widocznie sfery urzdowe, o ktrych opini chodzi, zcze wiece masowe za co samorzutnego i prawdziwego. Wiec masowy skoni kongres do zerwania naszego traktatu handlowego z Rosj. Za pomoc wiecu masowego obalono projekt ustawy o cenzusie umiejtnoci czytania i pis ania dla imigrantw. Wiece masowe udaremniy wszelkie prby ograniczenia imigracji. W stu wikszych miastach Stanw Zjednoczonych wiec masowy moe si odby jutro wieczorem, o ile tylko prezydent Harding sprbuje usun jakiego urzdnika yda, lub o ile biuro stat styczne zechce w spisie ludnoci zamieci ydw pod ich wasn nazw narodowociow w oddz bryce statystycznej. Jest to sytstem wietny, jakkolwiek nieco przestarzay. Gwnym jego celem jest wpojenie w masy ydowskie przekonania, e i one take maj co do powiedzenia w sprawie ydowskiej. Przywdztwo ydowskie szwankuje mocno, stao si to dzi zupenie jawnym. W Stanach Zjednoc onych nie byo i nie bdzie nigdy `przeladowania" ydw, lecz przykroci, jakie spotykay oniecznoci ydw u nas wskutek nieporozumie, byy zasug przywdcw ydowskich, wiodcyc kie, po drodze wybujaych ambicji, zamiast wie je ku istotnym celom ludzkoci. Dzi panu je popoch nie wrd mas ydowskich, lecz wrd ich przywdcw. Gdyby nard ydowski uj s aw we wasne rce, wwczas sprawy weszyby na lepsze tory. Jest w narodzie tym za wiele k omitetw", za wiele prorokw", za wiele mdrcw", ktrzy myl, e dwie minuty rozmowy z em stanowi o wielkoci czowieka, i e gorczkowa krztanina zagranic jest dziaalnoci d yczn. ydzi pokutowali najczciej za ambicje osobiste i bezprzykadne niedostwo wasnyc bardziej reklamowanych przywdcw. Na korzy organizacji Bnai Brith naley powiedzie, e miaa zawsze zdolnych kierownikw il jednak, gdy staa si narzdziem leaderw" kahau nowojorskiego, jest orodkiem wpyw ierzaj do pogbienia nieporozumie, zamiast do ich zagodzenia. Trudno dzi orzec, za czy m natchnieniem Bnai Brith postanowia skierowa ca swoj potg przeciwko jednej ze szt spira; akcja ta jednak odbia si ujemnie na caoksztacie wpyww ydowskich we wszystkich erunkach. Akcja ta bya uwieczona powodzeniem, i jakim jeszcze! Ale jest to takie p owodzenie, bez ktrego ludzie powani mog si oby doskonale. Ciekawym jest przejrze odnone sprawozdania. Rok 1907. ydom udaje si wyrugowa Kupca Weneckiego" ze szk publicznych w Galveston, Te as, w Cleveland, Ohio, w El Paso, Texas, w Youngstown, Ohio. 1908. ydzi usunli `Kupca Weneckiego@ z kursw jzyka angielskiego w wyszej szkole w El Paso, Texas. 1910. Widocznie `Kupiec Wenecki" wlizgn si z powrotem do szk w Cleveland, gdy w kwie u inspektor szk publicznych wyda oklnik, aby zaprzestano czyta go modziey. 1911. Rabin Harry W. Ettleson i Salomon Elsner daj od Izby Szkolnej w Hartford, Con necticut, by usuna Kupca Weneckiego" z listy utworw przeznaczonych do czytania w szk oach. Izba zastosowuje si do tego dania. 1912. ydzi, mieszkacy miasta Minneapolis, stan Minnesota, wszczynaj akcj zmierzajc do usunicia Kupca Weneckiego" ze szk publicznych. W Bostonie, Massachusetts, inspektor szkolny odmawia skrelenia Kupca Weneckiego" ze spisu utworw przeznaczonych do czyta nia w szkoach, czego domaga si Rabin Phineas Israeli. 1916. Na wniosek ydw Izba Szkolna w New Haven, Connecticut, uchwala zakaz czytania Kupca Weneckiego" i rozciga ten zakaz na ksik Lambs Tales from Shakespeare", dopki ej nie bdzie usunity Kupiec Wenecki. I tak dalej i dalej w caym szeregu miast. Dywersj w tej akcji stanowi atak ydowski n a obraz Sargenta zatytuowany Synagoga", znajdujcy si w dziale sztuki w Bibliotece Pu blicznej w Bostonie. W caym kraju zapado co do tego wiele popartych grobami rezoluc ji, jednake obrazu nie zdjto. Wszystko to stanowi cz bdnego programu, zmierzajcego do zakazu swobody sowa w stosun do ydw. Jest to zupenie sprzeczne z zasadami amerykaskimi. Zamkn usta! Zbojkotowa go

edrze jego obraz! Zniszczy jego ksiki w bibliotekach publicznych! C to za marnowanie nergii i co za wymowne osdzenie zarazem wasnego narodu! A dzieje si to prawie oglnie. W czasie ostatnich wit Boego Narodzenia trudno byo znal sklepach kart pocztow z napisem, ktry by wskazywa, e wita te s pamitk Czyich Na Wielkanoc nie bdzie mona znale karty, ktra by czymkolwiek przypominaa, i uroczysto t pamitk pewnego zdarzenia. Bdziemy mieli na pocztwkach krliki i jajka, i kwiaty wios enne, ale nieatwo bdzie spotka wspomnienie o Zmartwychwstaniu. Winni s w tym wypadku ci, co maluj karty. I w tej dziedzinie rwnie panuje polityka, ktra uznaje, e wszystk o, co jest chrzecijaskie jest zarazem antysemickie. Gdy rabin Coffee powiada, e Now y Testament jest dzieem najbardziej antysemickim, jakie kiedykolwiek napisano, ja ke musi wypa sd jego o pocztwce wielkanocnej, ktra bdzie naprawd wielkanocn? W listopadzie 1919 r. Liga Ochrony Czci zadaa, by 150 miast amerykaskich usuno ze szk blicznych czytanie Kupca Weneckiego". W chwili gdy to piszemy, gazety donosz, e Daw id Warfield, synny aktor ydowski, bdzie gra Shylocka w sposb odpowiadajcy, jego zdani m, prawdziwym intencjom Szekspira. Okae si zatem moe, i Liga Ochrony Czci zmarnowaa m oc energii na walk z wiatrakami, zwaszcza, e najlepsi krytycy Szekspira stwierdzaj, i Kupiec Wenecki nie jest wymierzony przeciwko ydowi jako takiemu, lecz przeciwko li chwie, praktyce wystpnej, ktra krzywdzia zarwno nieydw jak ydw, i wywoywaa zatarg Sposb, w jaki Liga Ochrony Czci przystpia do sprawy usunicia Kupca Weneckiego, nie by ozbawiony przebiegoci. Ch zakazu tej sztuki nie wypywaa z niezdolnoci do oceniania a dziea Szekspira. O bynajmniej, wszystko, tylko nie to! Ani te z przeczulenia ydw na punkcie draliwoci poruszonej w utworze kwestii ydowskiej. Wcale nie. Liga Ochrony C zci jak wyznaje pragna uchroni dzieci chrzecijaskie przed czytaniem tej sztuki jed e dla ich wasnego dobra!!! Przytaczamy poniej wyjtki z listu Ligi Ochrony Czci w Chicago do inspektora szk publ icznych w pewnym wielkim miecie. Podkrelenia s nasze: Dowiadujemy si wanie, e szkoy wysze w... zachoway nadal Kupca Weneckiego w spisie leconych uczniom do czytania". `Nie motywujemy naszego dania zakopotaniem, w jakie ta lektura moe wprawi uczniw-yd lasie, nie jest te ono wywoane przeczulon draliwoci nasz. Stawiamy je po zbadaniu sp y i po dojrzaej rozwadze. Zakadamy ten protest ze wzgldu na wraenie, jakie to moe wyw rze na dzieciach nieydowskich, ktre podwiadomie skojarz w swych umysach yda w tej po ci, w jakiej go przedstawi Szekspir, z ydem dzisiejszym. Dzieci nie analizuj. Typ z przeszoci ywo odmalowany istnieje dla nich i w teraniejszoci. yd Szekspira yje w um dziecka jako yd z Nowego Yorku, z Chicago lub z Newark. Wasi nauczyciele mog prawi wiele o dobrych stronach charakteru Shylocka, ale na podstawie dowiadczenia twier dzimy, e bardzo rzadko zalety Shylocka przedstawiali swym uczniom w sposb silny i y wy. Przy rozbiorze sztuki najsilniej podkrela si ujemne cechy charakteru Shylocka, jego chciwo, zawzito i okruciestwo. Suszno naszego stanowiska potwierdza fakt, e Wydzia Egzaminw Wstpnych usun t szt utworw, ktrych znajomo jest wymagana przy wstpieniu do naszych uniwersytetw i kolegi dowodzi to zarazem, e jest to zagadnienie nader powane...@ ...Wierzymy, e skoro Pan zrozumie, jak krzywd moe to wyrzdzi setkom i tysicom obywa dowskich przestrzegajcych praw Stanw Zjednoczonych, przychyli si Pan do naszej proby i nakae zaprzesta czytania w szkoach `Kupca Weneckiego. Tak si te stao. Pomimo, e sztuka bya czytana w szkoach wyszych, a argumenty listu po ego odnosiy si do skutkw, jakie czytanie Kupca Weneckiego moe wywrze na dzieciach, l ur t ze szk usunito. Wszystko byo po temu przygotowane jeszcze przed napisaniem przytoczonego listu. Czy takie trwonienie swych wpyww uwaaj leaderzy ydowscy za mdr polityk? Czy uwaaj, e sprawa Kupca Weneckiego jest przez to skoczona? Czy nie wiedz, e nauczyciele literatury stwierdzili na podstawie dowiadczenia, i gdy nawet dzieciom nieydowskim zabroni si czyta t sztuk, dzieci ydowskie przeczytaj j wszystko, poniewa im wanie najbardziej si ona podoba, bo j najlepiej rozumiej? Czy przywdcy ydowscy nie wiedz, i nieydzi nie czytaj wcale Kupca Weneckiego" dla Shy ka, chyba jedynie dla jego szlachetnej obrony yda, jako istoty ludzkiej? Czy kiedy kolwiek cytujemy inne sowa Shylocka poza tymi, ktre tak lubi przytacza liczni pisarz e ydowscy: `Jestem ydem. Czy yd nie ma oczu? Czy yd nie ma rk, czonkw, organw, zmysw, uczu Dla osinicia swych zamierze Liga Ochrony Czci bdzie musiaa dokona gwatu na mowie ang

skiej, aby z niej wyrwa mdre i dowcipne powiedzenia, ktre z tej sztuki Szekspira pr zeszy do jzyka naszego i stay si zdawkow monet w yciu potocznym: wiat jest dla mnie scen, na ktrej kady musi gra jak rol; a maja jest smutna". `Jam jest wyrocznia, a gdy otworz usta, Wara wtedy i psu szczekn!" Gdyby czyni dobrze tak byo atwo, jak wiedzie, co jest dobrem, kaplice zamieniyby si ocioy, a chaty biedakw w paace!" Szatan moe cytowa Pismo wite dla swych celw. Jabko pikne, wewntrz zgnie; O jak pikny pozr fasz przybiera! Prawda wyjdzie na wierzch. Zabjstwo nie moe by dugo ukryte". Nie wszystko, co si lni, jest zotem". Poyteczny, niewinny kot". `aska nie ma nic wsplnego z przymusem, Jak deszcz oywczy z nieba spywa ona Z swych wysokoci na ziemi; po dwakro Bogosawiona: bogosawi bowiem Tego, co daje, i tego, co bierze. -------------------------------------------Wzniosym udziaem jest samego Boga: I ziemska wadza najbardziej si wtedy Zblia do boskiej, gdy jej aska idzie Z sprawiedliwoci w parze". Wadza Ligi Ochrony Czci nie wydrze tego z naszej mowy. Moemy zapomnie o Shylocku, a le nic nie wymae z naszej pamici tych ywych sw. Niemniej przeto jest prawd, e w 150 stach amerykaskich na podstawie da Ligi modziey szkolnej nie wolno sw tych czyt w szkole. Ale czy to suszne? Czy istotnie wchodzi to w zakres `praw ydw", aby sztuka, uznana powszechnie za arcydzieo, czytana i omawiana na kursach jzyka angielskiego we wszy stkich uniwersytetach, bya zakazana dla modziey amerykaskiej w szkoach naszych? Od zakazu czytania Pisma witego do zakazu czytania Szekspira caa ta akcja ydowska bya olbrzymim bdem, ktrego skutek ujawni si w obnieniu poziomu ydowskiej opinii publiczn j w przyszoci. Uj t spraw doskonale korespondent wydawanego w Newark dziennika pt. Evening News w nu erze z dnia 13 stycznia 1920 roku. Do Redaktora `Evening News: Panie! Przedstawiciele ydw, Szkotw i murzynw zaoyli szereg protestw przeciwko czytaniu Szek ra w szkoach: pierwsi ze wzgldu na przedstawienie Shylocka w Kupcu Weneckim"; niektr zy Szkoci protestowali w Wydziale Wychowawczym w Newark z uwagi na posta Macbeth; murzyni za, sdzc z listu z Waszyngtonu, ogoszonego w News, czuj si uraeni ujciem ru Otella ze wzgldu na jego postpek wobec Desdemony. Jako potomek rodziny waloskiej zgaszam protest w imi tego staroytnego narodu, poniewa Szekspir w Henryku V omieszy aloczyka, kapitana Fluellena, ktry jest tak przedstawiony jak gdyby si wcale nie zna na wojnie. Niewtpliwie wiele osb moe si czu dotknitymi z powodu skonnoci Szekspira do przedst ujemnych stron w charakterach stworzonych przez niego postaci, dlatego te sdz, e cz ytanie Szekspira i Pisma w. powinno by zakazane w szkoach publicznych, poniewa oba t e dziea s surowe dla pewnych osobistoci, ktrych charakter przedstawiaj. Naley powinsz wa Wydziaowi Wychowawczemu podjtej przeze w tym kierunku akcji, co pozwala si spodzie

wa, i niebawem system wychowawczy w Newark zajmie oryginalne, sobie tylko waciwe, mi ejsce w dziedzinie owiaty i wychowania. Rozdzia XVII Disraeli, premier angielski, charakteryzuje ydw ydzi skar si na to, e ich przedstawiaj w zym wietle. Jest to ich zwyka skarga. Zaw si przedstawia w zym wietle" i przeladuje", o ile ich si nie chwali za to, czego wc nie zrobili. Gdyby chrzecijanie dobrze znali i rozumieli ydw, gdyby na przykad wyzn ania chrzecijaskie wyzbyy si zudzenia, e ydzi s ludem Starego Testamentu, gdyby te nia chrzecijaskie wiedziay, czym jest rzeczywicie religia Talmudu, prawdopodobnie to ze wiato staoby si o wiele jaskrawsze. Upadek Rosji przygotowao wprowadzenie w ycie rozlegego i szczegowo obmylonego program , polegajcego na przedstawieniu w zym wietle narodu rosyjskiego za porednictwem pras y wszechwiatowej i ydowskiej suby dyplomatycznej. Za spraw ydw prasa Stanw Zjednocz zatopia w bocie imi Polski. Wikszo ludzi, podpisujcych protesty przeciwko artykuom owanym w Dearborn Independent, to te same osobniki, ktre kieruj akcj ku zohydzeniu Po lski w opinii publicznej za t jedynie zbrodni, e chce si ratowa od ydw. To prawdziwe edstawienie w zym wietle" innych narodw jest uwaane za specjalny przywilej ydowski. Ilekro zdarzay si prby zmierzajce do przeszkodzenia ydom w opanowaniu jakiego kraju owadniciu gwnymi rdami jego ycia, tylekro ydzi podnosili krzyk, e ich przedsta e". Nigdy nie stawiaj kwestii jasno; nigdy nie odpowiadaj wprost na stawiane im za rzuty. Nie czyni te tego i obecnie. Ich odpowied bowiem byaby zarazem przyznaniem si do winy. Ich metoda polega na faszywych zaprzeczeniach, apelowaniu do sympatii i na niegodnym usiowaniu, aby innych pocign w swym upadku. Masoni mog si dziwi, czemu zostali wmieszani w t spraw i czemu nazwa ich staroytnego wizku wystpuje rwnorzdnie z imieniem ydw. Jest to zupenie zrozumiae dla tych, ktrz sposobno pozna ydowskie metody strategiczne w okresie dwch stuleci, ktre zamykaj ws n histori masonerii. Dwukrotnie w dziejach Stanw Zjednoczonych og zwrci uwag na jakie dziwne wpywy dzia prawach pastwowych, i za kadym razem rzeczywista potga ukryta poza tymi wpywami, pot rafia zwrci podejrzenia na masoneri. Wypadek taki zdarzy si po raz pierwszy za Jerzeg Waszyngtona, po raz drugi za prezydenta Adamsa. Pisano ksiki, wygaszano kazania, p isma wszczynay dochodzenia, ale nikt nie dostrzeg wpywu ydowskiego. Jerzy Waszyngton wiedzia, e nieszlachetny wpyw nie by masoskim, ale widzia przejawy ukrytych mocy, us jcych dziaa pod pokrywk masonerii. Prezydent Adams nie mia tak jasnego pogldu na t s w. Masoneria nieydowska wysza z tej prby jeszcze zwycisko, poniewa nie dya tak jawnie lw wywrotowych. Natomiast Masoneria pochodzenia francuskiego przesiknita na wskro id eami ydowskimi, oddana celom ateistycznym i rewolucyjnym, usilnie popierana przez ydw, wniosa ten burzycielski pierwiastek; og jednak mg dostrzec tylko masoneri, ni zc dziaajcej w ukryciu rki ydowskiej. Tak tedy przywdcom ydostwa amerykaskiego uda a imi masonerii ze swym wasnym imieniem. Ostrzegamy jednak przywdcw ydostwa amerykaskiego, e na przyszo nie uda si im ukry eri: nie uda im si uy masonerii za tarcz do odbicia pociskw, lub jego sprzymierzeca alce wywrotowej. Ta sztuczka powioda si ju dwukrotnie w Stanach Zjednoczonych: nie powiedzie si po raz trzeci. Jest rzecz godn uwagi, e podobnie, jak usiowali dziaa za porednictwem masonerii, by zuci j nastpnie w chwili, gdy musiaa stawi czoo wywoanym przez nich atakom, tak samo innych epokach prbowali ydzi dziaa za porednictwem Jezuitw, uywajc w stosunku do za tej samej taktyki. Gdyby Jezuici i masoni mogli podzieli si wzajemnie swym w tej m ierze dowiadczeniem, stwierdziliby powtrzenie si jednych i tych samych faktw. ydzi us iowali posugiwa si zarwno zakonem jak i masoneri, i w obydwu wypadkach czciowo uda wykorzysta ich do swoich celw, chocia nie w peni jak na to liczyli; jakkolwiek opini a zarwno masonerii jak i Jezuitw w pewnych okresach silnie na tym ucierpiaa. Zachodzi tu znowu wsporzdno pomidzy treci protokow i faktami; protokoy wypowiadaj rzeciwko masonom jak przeciwko Jezuitom, lecz pragn uywa ich za narzdzie do osignicia dowskich celw. Oba te zgromadzenia potrafi same si obroni, jeli posiadaj klucz do planw ydowskich.

z og jest tych spraw zgoa niewiadomy. Gwnym wszake celem obecnego artykuu jest dowie czytelnikom, e ydw nie przedstawian ietle, a dowie tego mianowicie przez przytoczenie, jak ydw charakteryzuje znakomity y d, do ktrego jego rodacy odnosz si z prawdziw czci. Benjamin Disraeli, hrabia Beaconsfield i prezydent ministrw Wielkiej Brytanii, by y dem i szczyci si tym. Napisa wiele dzie, a w niektrych z nich mwi o wasnym narodzie jc przedstawi go we waciwym wietle. Rzd angielski nie by wwczas tak ydowski jak ob a Disraeli by w nim jedn z postaci najwybitniejszych. W ksice jego pt. Coningsby" wystpuje yd, nazwiskiem Sidonja, za ktrego porednictwem raeli stara si przedstawi yda takim, za jakiego pragnby, aby og go uwaa. Sidonja w rozmowie z modym Coningsby tak okrela swoje pochodzenie: Wyznaj wiar, ktr nawali Apostoowie, zanim poszli za swym Mistrzem". Jest to jedyny ustp w ksice, gdzi e jest mowa o wierze. Czterokrotnie natomiast w krtkiej przedmowie do wydania pite go, napisanej w roku 1849, termin rasa" jest uyty w odniesieniu do ydw. W pierwszej rozmowie pomidzy tymi dwiema osobami, Sidonja zdradza, e jest wielkim zwolennikiem wadzy, i charakteryzuje bardzo pochlebnie osobistoci historyczne, ktre posiaday wadz, koczc w sposb nastpujcy: Aquaviva by generaem zakonu Jezuitw, rz i gabinetami w Europie i kolonizowa Ameryk przed ukoczeniem trzydziestu siedmiu lat ycia. Co za kariera! zawoa cudzoziemiec (Sidonja), powstajc z krzesa i przechadzaj i po pokoju: cyt z: Tajemna wadza Europy (str. 120. Mwimy o wydaniu Longmana z r. 191 9). Przystpujc do opracowania charakteru Sidonji, yda, yd Disraeli zaczyna od tego, e naz ywa swoich rodakw Arabami wyznania mojeszowego". Gdyby jakiemu gupiemu pisarzowi wsp snemu przyszo na myl przedstawi ydw jako Arabw o przekonaniach mojeszowych ydzi napitnowaliby to jako now prb przeladowania. Disraeli jednak czyni to wielokrotnie prawdopodobnie da im jakie okrelone miejsce wrd innych narodw. W innym ustpie mwi h jako o ydowskich Arabach". Oba te wyraenia znajduj si na str. 209. Disraeli w wymienionej pracy daje rwnie wyraz swemu przekonaniu, ktre kady yd podziel a, e ktokolwiek wystpuje przeciwko ydowi, jest przeklty. Uczucie to w szczeglny sposb wnikno rwnie w dusz chrzecijan; w pewnym znaczeniu ydzi s dla nich narodem wybrany ebezpiecznie im si w czymkolwiek przeciwstawia... Strach wobec ydow jest bardzo realn ym pierwiastkiem w yciu. Jest on rwnie realnym dla ydw jak i dla nieydw. ydzi sami p egaj tej obawie wobec wasnego narodu, a wywieraj ten strach w sferze poj religijnych przez kltw: Przekln tych, co ciebie przeklinaj. Naleaoby jednak dowie, czy opozyc destrukcyjnych dnoci ydowskich w najwaniejszych sprawach yciowych jest przeklinaniem Gdyby ydzi byli naprawd narodem Starego Zakonu, gdyby istotnie mieli wiadomo swego po nnictwa", by sta si bogosawiestwom wszystkich narodw, ich grzechy zniknyby same prz Jeli kiedykolwiek atakuje si ydw, to nie za to, e s ydami, lecz e s rdem dno e ich si nie tamuje, zburz moralno spoeczn. Przeladowaniem, o ktrym wspomina Disraeli, jest inkwizycja hiszpaska. ledzc losy rodz iny Sidonji w burzliwym okresie dziejowym, nasz autor ydowski pisze: `W trakcie zamieszek wojennych... modszy syn modszej linii tej rodziny doszed do wi elkiego majtku przez dostawy wojskowe dla komisariatw rnych armii. (Str. 212). Oczyw icie. Jest to prawda niewzruszona, dajca si zastosowa do kadego okresu ery chrzecija ej: bez wzgldu na to, czy nard ten by przeladowany, czy te nie, wojny byy niwem yd to najpierw komisarze wojskowi. Jeli ten mody Sidonja, zajmujc si dostawami dla rnyc armii, posun si tak daleko, e dostawia zapasy nawet armiom przeciwnikw, to postpowa enie zgodnie z oglnie praktykowan metod ydowsk, jak to stwierdza historia. A podczas pokoju, przewidujc wielk finansow przyszo Europy, ufny we wasny talent, w e oryginalne ujcie spraw fiskalnych, w swoj znajomo bogactw naturalnych, ten Sidonja ... postanowi wyemigrowa do Anglii. Przyby tam po pokoju Paryskim ze znacznym kapit aem. Woy cay swj majtek w poyczk Waterloo a wypadki historyczne uczyniy go jedn zych kapitalistw europejskich@. Gdy tylko Sidonja znalaz si w Anglii, wyznaje ju jawnie Judaizm". Sidonja przewidzia, e po dwudziestu piciu latach wojny Europa bdzie potrzebowaa pieni y na utrwalenie pokoju. Otrzyma zasuon nagrod za swoj przenikliwo. Europa potrzebow nidzy, a Sidonja mg ich Europie poyczy. Francja potrzebowaa troch, Austria wicej, P niewiele, Rosja par milionw. Sidonja mg zadowoli wszystkich. Jedynym krajem, ktrego ika, bya Hiszpania... (Str. 213). Tutaj premier Wielkiej Brytanii, jako yd z bogactwa i tradycji, z wysokoci swego d

owiadczenia i obserwacji jako prezydent ministrw, opisuje metody ydowskie podczas w ojny i podczas pokoju, jak inni pisarze opisa je prbowali. Wysuwa te same co inni fakty, ale czyni to najwidoczniej ku wywyszeniu ydw, gdy inni pisarze czynili to dl a wykazania, co si dzieje za kulisami wojny i pokoju. Sidonja by gotw poyczy pienidzy pastwom. Ale skd je zdoby, zanim mg je poyczy? pastw w czasie wojny! Byy to te same pienidze; finansista wojenny i finansista poko jowy to jedna i ta sama osobisto: jest to yd Midzynarodowy, jak o tym dokadnie wiad ksika Benjamina Disraeli ku chwale ydostwa. Co wicej, pisze on na teje stronicy: `Ni etrudno poj, e idc drog tej kariery, sta si niebawem jedn z najwybitniejszych osobi w Europie. Obsadzi braci lub bliskich krewnych, ktrym mg zaufa, w waniejszych stolica h. By panem i wadc wszechwiatowego rynku pieninego, a co za tym idzie panem i wadc tkiego. Jest to wanie portret yda Midzynarodowego. Ale yd si tym szczyci. Dopiero, gdy jaki arz nieydowski wyrazi wtpliwo, czy jest dobrem dla spoeczestwa, aby koteria ydowska anem i wadc wszechwiatowego rynku pieninego, a co za tym idzie panem i wadc wszyst owstaje krzyk z powodu rzekomego przeladowania". Rzecz szczeglna: w tej ksice premiera angielskiego znajdujemy przyznanie faktu, e ydz i przeniknli do zakonu Jezuitw. Mody Sidonja mia znakomitego opiekuna, wybranego mu przez ojca; opiekun ten zaj si ni i dzieli si ze swym wychowankiem caym bogactwem swego wyksztaconego umysu i rozlegej erudycji. Jezuita przed rewolucj, nastpnie wygnany jako przywdca liberalny, wreszci e czonek Kortezw hiszpaskich, Rebello nie przesta nigdy by ydem. Znalazl on w swoim chowanku t przedwczesn dojrzao intelektualn, jaka cechuje umysowo arabsk (Str. 21 Potem nastpi w karierze Sidonji okres intelektualnego opanowania wiata. W podrach swy ch by wszdzie, zbada tajemnice wszystkiego i powrci, majc wiat cay w kieszonce od k lki, e si tak wyrazimy, czyli, mwic innymi sowy, jako czowiek bez wszelkich zudz Nie byo w Europie awanturnika, z ktrym by nie zawar cisej znajomoci. aden minister ia takiej stycznoci z ajentami tajnymi i szpiegami politycznymi, jak Sidonja. Urzymywa stosunki ze wszystkimi i sprytnymi przestpcami na wiecie. Lista jego znajo mych Grekw, Ormian, Maurw, Tatarw, Cyganw, emigrantw Polakw, karbonarw, zreszt w wi byli to ukryci ydzi, mogaby rzuci ciekawe wiato na te podziemne ajencje, o ktrych og tak mao, a ktre wywieraj tak wielki wpyw na bieg wypadkw... Tajne dzieje wiata byy o rozrywk. Najwiksz przyjemno sprawiao mu porwnywanie kontrastu pomidzy ukrytym mot a publicznie znanym pretekstem dokonywanych transakcji midzynarodowych". (Str. 21 8-219). Oto yd Midzynarodowy w caej swej okazaoci; jest to mdrzec z Protokow, otoczony taje czowiek, ktrego do spoczywa na sprynach wszystkich pobudek ludzkich, czowiek, ktry wa wadz si brutalnych pienidz. Gdyby jaki autor nieydowski przedstawi Sidonj, ch ujc tak prawdziwie histori rasow i dusz yda, musiaby ulec tej samej presji, jak ydz ieraj na kadym, kto mwi o nich prawd. Disraeli jednak mg to uczyni bezkarnie, i czas przychodzi doprawdy na myl, czy nie da nam on w swej ksice czego wicej ni powieci, nie da przestrogi wszystkim, co umiej czyta. Wyej przytoczony ustp przedstawia nie tylko Sidonj; jest to doskonaa charakterystyka ydw amerykaskich, ktrzy, bywajc w wyszych sferach towarzyskich, utrzymuj rwnoczen unki z `awanturnikami", z ajentami tajnymi i szpiegami politycznymi", z ukrytymi yd ami i z tymi ajencjami podziemnymi, o ktrych og wie tak mao". Si ydostwa stanowi wanie to utrzymywanie kontaktu ze sferami najwyszymi i najniszymi dy yd nie zna nic habicego w obrbie ydostwa. Cokolwiek by yd uczyni, nie stanie si dy wyrzutkiem swego spoeczestwa; stanowisko i praca zawsze na czekaj bez wzgldu na to , kim jest. S w Nowym Yorku na wysokich stanowiskach osobistoci, ktre wolayby nie wiedzie, ile pr zysug odday awanturnikowi", rzdzcemu obecnie Rosj; s rwnie ydzi, ktrzy daliby wi aby stwierdzenie ich stosunkw z ajentami tajnymi i szpiegami politycznymi" nie byo wydrukowane czarno na biaym. Disraeli da co wicej ni charakterystyk Sidonji; namalowa n portret yda Midzynarodowego w tej postaci, w jakiej go oglda moemy rwnie i w Amery Dotychczas Disraeli da zewntrzn charakterystyk Sidonji. Ale potem zaczyna mwi od sieb e, bronic i chwalc ydw. Usiuje on zwalczy niech, z jak do ydw odnosi si spoecz . Stara historia. Wszdzie, nawet w Stanach Zjednoczonych to samo. Woaj o lito, a rw zenie zgarniaj wadz! `My, biedni ydzi@, mwi o sobie multimiliarder nowojorski, przed trym gnie si prawodawstwo i dla ktrego nawet Prezydent Stanw Zjednoczonych nabiera s

zacunku. Poniszy cytat by napisany w roku 1844; moe na Anglikach wywrze niejakie wraenie ta j awna paralela do ich pooenia obecnego. Mwi Sidonja: ....skoro wszake w Anglii rozpoczynaj si zaburzenia spoeczne, skoro niebezpieczne kom plikacje poczynaj grozi naszym instytucjom, wwczas znajdziecie niezawodnie w szereg ach rewolucjonistw niegdy lojalnego yda, ktry sta si teraz niwelatorem, libertynem, i gotw raczej popiera polityk, ktra moe pozbawi go ycia i wasnoci, ni wegetowa pot ystemem, dcym do jego ponienia". Zwrmy na to uwag. Libertynizm" to ujta w jednym sowie nauka protokow. Rzuca to w k zwane idee liberalne", ktre same przez si nic nie buduj, lecz maj wadz zburzenia i iejcego porzdku. Ustp powyszy stanowi zarazem odpowied Disraelego na stawiane niekiedy pytanie: Jeli y zi cierpi z powodu bolszewizmu, czemu go popieraj?" albo jak to formuuj rzecznicy ydo wscy: Jeeli jestemy tacy potni, czemu cierpimy w okresach zaburze wiatowych? Zaburz stanowi zawsze krok naprzd w deniu do wadzy ydowskiej; ydzi ponosz chtnie ofiary d celu. Ale nawet wtedy nie cierpi tyle, co nieydzi. Sowiety pozwalaj na przesyanie i udzielanie pomocy ydom w Rosji. W Polsce umierajce z godu ydowskie ofiary wojny" s z olne zapeni wszystkie wolne okrty, wykupujc drogie bilety na przejazd do Ameryki. Ci erpi mniej ni inni ludzie, ale jak mwi Disraeli, cierpi chtnie, poniewa kady kryzys poeczestwie chrzecijaskim jest dla ydw krokiem naprzd, zbliajcym do steru wadzy. W jaki sposb yd pracuje nad zburzeniem istniejcego porzdku rzeczy za porednictwem ide i, jak stwierdzaj Protokoy, dowodzi w tej samej rozmowie Sidonja: Torysi przegrywaj w krytycznym momencie walk wyborcz dlatego, e ydzi przeciwko nim g wali. Gdy Koci zaniepokojony projektem wolnomylnego uniwersytetu, dowiaduje si z rado i, e nie zdoano zgromadzi potrzebnych na to funduszw, wwczas zjawia si niezwocznie y dostarcza pienidzy". Gdyby te sowa napisa nieyd, napitnowanoby go jako antysemit. A sowa te s prawdziwe, prawdziwe, bowiem napisa je yd. Sidonja dodaje: I z kadym pokoleniem musz si stawa potniejszymi i bardziej niebezpiecznymi dla spoe a, ktre jest dla nich wrogie. (Str. 249). Ot od chwili, gdy te sowa napisano, mino ju par pokole. ydzi zawsze uwaaj wszelk wa nieydowskiego za wrog. A jeli mamy uwaa Disraelego za proroka, to sowa jego gosz si stawa potniejszymi i bardziej niebezpiecznymi. Stali si potniejszymi. Ktokolwiek ce zda sobie spraw z grozy niebezpieczestwa, niechaj si rozejrzy dokoa siebie. Pozwlmy zachwycajcemu Sidonji mwi dalej: Powiedziaem ci, e udaj si jutro do miasta, gdy wziem sobie za regu bra udzia w owych, ilekro si znajd na porzdku dziennym. Inaczej pozostaj zawsze na uboczu. Czytam w gazetach o wojnie lub pokoju, ale nie niepokoi mnie to nigdy, dopki si nie dowi em, e krlom potrzeba pienidzy; wtedy wiem, e monarchowie nie artuj. Pamitajmy, e Sidonja nie zajmowa rzdowego stanowiska. Jeszcze nie by nadszed czas odp wiedni po temu. Oni i jemu podobni wywierali wpyw zakulisowy, zanim udao im si wypyn a widowni publiczn. Ale czy ydzi znajduj si na stanowiskach urzdowych, czy nie, wadz ktr sprawuj za kulisami jest zawsze wiksza, ni to si ujawnia na zewntrz. Tote nale kowa, e im liczniejsi s w urzdach, tym silniejsza jest ich wadza ukryta. Sidonja cign e dalej: Par lat temu zwrcia si do nas Rosja. Ot pomidzy dworem petersburskim a moj rodzin rzyjani. Miao to zwizek ze sprawami holenderskimi; a nasze interpelacje co do pooenia ydw polskich, bardzo licznych, ale najbardziej zarazem ucinionych, byy niezbyt mie d la cara. Mimo to jednak okolicznoci wywoay zblienie pomidzy dynasti Romanoww a rodzi donjw. Postanowiem uda si osobicie do Petersburga. Po przybyciu tam uzyskaem posucha u rosyjskiego ministra finansw, hrabiego Kankrina; i oto miaem przed sob litewskie go yda. Poyczka miaa zwizek ze sprawami hiszpaskimi, postanowiem pojecha z Rosji do Hiszpani Odbyem podr nie zatrzymujc si nigdzie. Niezwocznie po przyjedzie uzyskaem posuchan nistra hiszpaskiego, seniora Mendisabel; miaem przed sob takiego jak ja sam, syna w ychrzty, yda aragoskiego@. Na skutek tego, co zaszo w Madrycie, udaem si wprost do Parya, aeby zasign rady u rady francuskiej; miaem przed sob yda francuskiego, bohatera, marszaka cesarskiego. .." Gdyby Sidonja podrowa obecnie, znalazby cae grupy ydowskie na tych stanowiskach, gdzi

wwczas spotyka jednostki, i znalazby je na stanowiskach najwyszych. Wyobramy sobie, co by to byo, gdyby Disraeli dzi pisa swego Coningsby, wczajc Stany Zjednoczone do ego wszechwiatowego wadcy pienidzy! C za liczny poczet nazwisk ydowskich zastaby Sid a w waszyngtoskich koach urzdowych, zaiste tak liczny, e nazwisko chrzecijaskie wyd mu si tam obcym gociem dopuszczonym askawie przez ydw do ich grona!!! Skutek naszych obrad by ten, e mielimy si zwrci o przyjazne porednictwo do jednego w pnocnych. Wybr nasz pad na Prusy; prezydent Rady zwrci si w tym wzgldzie do minis ruskiego, ktry mnie przyj w par dni po wspomnianej konferencji. Hrabia Arnim wszed do gabinetu: miaem przed sob yda pruskiego Nastpujce sowa Sidonji mog si stosowa do kadego czytelnika artykuw niniejszych: Tak wic widzisz, mj drogi Coningsby, e wiatem dz osoby zgoa inne, ni przypuszczaj e s za kulisami". (Str. 251-252). Istotnie! Czemu nie pozwoli, by ci, co nie s za kulisami, zajrzeli cho troch za kurt yn"? A teraz przechodzimy do rewelacji najbardziej pouczajcych, do rewelacji, ktre skani aj niemal do przypuszczenia, i by moe, Disraeli pisa te sowa, aby ostrzec ludzko pr owsk dz wadzy: `Nie znajdziesz w Europie wielkiego ruchu umysowego, w ktrym by ydzi nie brali licz nego udziau. Pierwsi Jezuici byli ydami. Owa tajna dyplomacja rosyjska, ktra tak ni epokoi Europ Zachodni, jest zorganizowana i uprawiana gwnie przez ydw. Wielka rewoluc a, ktra si przygotowuje obecnie w Niemczech, a ktra w rzeczywistoci stanie si doniole sza w skutkach ni Reformacja, jakkolwiek w Anglii wiedz o niej jeszcze tak mao, roz wija si cakowicie pod protektoratem ydw". (Str. 250). ydzi amerykascy mwi, e Protokoy s wymysem. Czy jest wymysem take i Benjamin Disra ten ydowski premier Wielkiej Brytanii przedstawia w faszywym wietle wasny nard? Czy j go opis nie jest cile historyczny? A c on powiada? Mwi, e w Rosji, w tym wanie kraju, gdzie jak si skaryli ydzi, mieli oni najmniej swo y, ydzi rzdzili. Mwi, e ydzi znaj technik rewolucji, przepowiadajc w swojej ksice rewolucj, ktra n bucha w Niemczech. Skd o tym naprzd wiedzia? Poniewa rewolucja ta rozwijaa si pod pr ktoratem ydw, i jakkolwiek susznie zauwaa, i w Anglii wiedz o niej jeszcze tak mao" nak Disraeli yd wiedzia o tym, i wiedzia, e jest ona ydowska ze wzgldu na swoje poc zenie, rozwj i cele. Jeden punkt jest zupenie pewny: Disraeli powiedzia prawd. Przedstawi nard swj ogowi dziwie. Mwi o ydowskiej wadzy, ydowskich celach i metodach ydowskich z pewnoci, ktr wnia wicej ni znajomo rzeczy, ujawnia rasow sympati i zrozumienie. Traktuje on te s fakty, o jakich mwi nasze artykuy. Dlaczego to uczyni? Czy przez chepliwo, t niebe zn waciwo ydw, pod ktrej wpywem zdradzaj wikszo swoich tajemnic? Czy moe sumi ni przed wiatem zamiary Judy? Wszystko jedno; powiedzia prawd. Jest jedynym czowiekiem, ktry powiedzia prawd i ktr za to nie spotka zarzut, i przedstawia ydw `w faszywym wietle". Rozdzia XVIII Taft raz jeden sprbowa oprze si ydom i musia ustpi William Howard Taft jest miym gentlemanem. Jest na wiecie tyle rzeczy, z ktrymi si m ona zgodzi, e rzadko znajduje on co, na co si nie zgadza. Jest to stanowisko bardzo w ygodne, ale nie przyczynia si do postpu wiata. Prawdziwa harmonia wynika wanie z opoz ycji przeciwko faktom niepodanym; nie osiga si jej przez omijanie niezrcznych sytuacj i. Nie ulega wtpliwoci, e gdyby przed rokiem (pisane w r. 1920) powiedzia kto Williamowi Howardowi Taft: Panie Taft, czy panu wiadomo, e istniej na wiecie ze moce, ktrym nal si opiera", odparby: Oczywicie". Gdyby mu kto powiedzia: Panie Taft, jedn z tych zych mocy jest niewiadomo, a zwalcz skutecznie tylko przez uwiadomienie", odpowiedziaby: Obawiam si, e tak". Gdyby kto mu powiedzia dalej: `Panie Taft, trzeba og uwiadomi, trzeba mu da klucz do zwizania pewnych kwestii, aby zrozumia znaczenie faktw, ktre go dziwi wedle wszelkie o prawdopodobiestwa byby odpar: Wierz, i naleaoby owieci og, aby mia si na ba Przypumy, e ten kto dodaby jeszcze: Panie Taft, gdyby pan znalaz program pisany, uja

ajcy rodki, ktre maj by zastosowane w celu zagarnicia wadzy nad spoeczestwem i gdy rozgldajc si dokoa siebie, zauway okrelone dnoci, odpowiadajce we wszystkich pu programowi, czy uwaaby pan ten fakt za zjawisko znaczce?" Pan Taft odpowiedziaby na turalnie, e tak. Nie ma na to innej odpowiedzi. Nie moe na to da innej odpowiedzi n ikt, ktokolwiek porwna te dwa zjawiska. Gdyby panu Taftowi przedstawiono kwesti od tej strony, byby prawdopodobnie wypowie dzia sowa bardzo znamienne dla tych, co by jego sowom przypisywali znaczenie. Ale jaki wpyw na bieg sprawy miaoby wiadectwo" pana Tafta? Czy jego poparcie wzmocni jej donioso a jego opozycja osabi? Jeli chodzi o nazwisko, to Dearborn Independent" y przedstawi bardzo pokan list nazwisk ludzi, uznajcych donioso dokonywanych bada, sta taka nie dodaaby ju nic do faktw samych, bo fakty musz mie wasne uzasadnienie bez wzgldu na stanowisko p. Tafta lub nawet p. Artura Brisbane. Istnieje jednak bardzo zajmujca historia o p. Tafcie i o ydach. P. Taft wie o tym. Wie o tym take pewna liczba Amerykanw. Moe uytecznym bdzie, gdy opowiemy j teraz. Mimo to jednak, aby si komu nie zdawao, e chcemy pomin milczeniem ostatni obron yd rzez pana Tafta, zaczniemy od tego faktu. Niesusznie podnieceni artykuami niniejszymi przywdcy ydw w Stanach Zjednoczonych dowi edli przez swoje wzburzenie, e prawda w nich zawarta zmusi og do zwrcenia uwagi na k westi ydowsk. By moe, znalazo si wiele osb, skonnych podzieli pogldy, wyraone w tylko z racji ich rzeczowoci, lecz take z powodu stanowiska zajtego w stosunku do nich przez ydw. ydzi bronili si bardzo formalnie, starajc si podkreli swj autoryte ake bez spodziewanego skutku. Widzc tedy, e ich wasne owiadczenia nie daj podanego tatu, urzdzaj formalny pobr si chrzecijaskich dla celw obrony. Podobnie jak w Rosji, ni chrzecijanom walczy w pierwszych szeregach. Tak wic zwrcono si do p. Tafta z propozycj. Byo to ju jaki czas temu, mniej wicej o listopada 1919 roku. Ot na podstawie podpisanego przez p. Tafta jego wasnego owiadczenia z dnia 1 listopad a, nie czyta on nawet artykuw Dearborn Independent, a wiadomo o ich charakterze i przyj na wiar i na sowo ydw. A jednak w dniu 23 grudnia, widzimy p. Tafta w Chicago w hotelu La Salle, wypowiadajcego mow wobec zwizku Bnai Brith; w mowie tej owiadcza si sprawie wspomnianych artykuw ze stanowczoci i pewnoci czowieka, ktry przeprowadzi udia nad kwesti ydowsk i na tej podstawie doszed wreszcie do dojrzaych i ostatecznych wnioskw. W dniu 1 listopada p. Taft pisa do pewnego nowojorskiego yda, nazywajc nasze artykuy niemdrymi owiadczeniami, ktre, jak zrozumiaem, ukazay si w Dearborn Independent. , jak zrozumiaem jest w mowie potocznej rwnoznaczne z jak syszaem@. Nie czyta ich. goski za podstaw do wyrobienia sobie opinii. S poszlaki, e nie czyta ich nawet w okre sie, poprzedzajcym jego mow w Chicago, poniewa uczyni lekk tylko aluzj do jednej ze z umiewajcych paraleli, ktre zawayy w umysach wielu wybitnych ludzi w naszym kraju. ydzi chcieli pozyska nazwisko p. Tafta, chcieli si ukry poza nieydowskim frontem" i pili celu. Mowa p. Tafta nie dodaa nic do dyskusji; nie dowioda niczego i niczego n ie obalia. Czciowo stanowi ona przerbk mowy jednego z nowojorskich rabinw. Co wicej, jciekawszy kulminacyjny punkt mowy Tafta stanowi dosowny cytat z przemwienia rabina . Zajcie pana Tafta polega obecnie na wygaszaniu przemwie. W okresie pomidzy 1 listopad a, gdy nie czyta jeszcze nic w kwestii ydowskiej, a do 23 grudnia, gdy uzna si za pow oanego do wygoszenia o niej sdu, by bez przerwy niemal w podry. Dojecha do Chicago, zdywszy nawet zaatwi adnego witecznego sprawunku. Wyjani, i podrowa po kraju mpie", e nie mia czasu na nic innego. Nie wida std, kiedy znalaz czas na badanie kwes tii ydowskiej. Najprawdopodobniej nie znalaz czasu i nie studiowa jej wcale. Jeli to uczyni, ukry starannie owoce swoich studiw, gdy wygasza swoje przemwienie. Zanim wygosi t mow gazety owiadczyy, e bdzie ona skierowana przeciwko antysemityzmo rzy czym wymieniono niniejsze artykuy. Widocznie wiedziano ju naprzd, e przemwienie p . Tafta ma by nie bezstronnym owiadczeniem, lecz wystpieniem stronniczym. Gazety tw ierdz, e p. Taft nie podyktowa nawet swej mowy przed przybyciem do Chicago. Materia, ktry mia pod rk podczas dyktowania, stanowia drukowana propaganda, rozpowszechniana przez ydw w Stanach Zjednoczonych. Wo tej propagandy a bije z mowy Tafta. Nie ma w n iej ani jednej myli oryginalnej. By to megafon ludzki, ktry ydzi wynajli na jeden wie czr, aby za jego porednictwem wypowiedzie to, co chcieli. Celem istotnym tej mowy b yo oczywicie rozgosi j po caym kraju jako wyraz opinii spoeczestwa w danej kwestii.

jednak nie moe usprawiedliwi tego faktu, e mowa nie wnosi ani jednej absolutnie now ej myli do zagadnienia, o ktrym traktuje. Pan Taft jest przeciwny przesdom religijnym. Wszyscy s im przeciwni. Pan Taft jest przeciwny przesdom rasowym. Wszyscy s im przeciwni. Pan Taft pragnie zgody i dobr ej woli. Wszyscy tego pragn. Ale jaki to wszystko ma zwizek z faktami, ktre skadaj si na kwesti ydowsk? Pocztek prawdziwej historii o panu Tafcie i ydach datuje jeszcze od tych czasw, gdy p. Taft mieszka w Biaym Domu. ydzi posiadali w Waszyngtonie ajencj, ktrej zadaniem b yo zna kadego prezydenta faktycznego i kadego przypuszczalnego prezydenta. Tote znali oni p. Tafta na dugo przedtem zanim zosta prezydentem. Ale czy nie przewidziano j ego przyszoci politycznej, czy te uwaano, e przekonania jego s zbyt chwiejne, aby si mi zajmowa, do, e jak si zdaje, niewiele sobie z niego robiono. Nie ma adnych danyc by on ubiega si o wzgldy ydowskie, albo ydzi o jego wzgldy, w okresie poprzedzajcy o prezydentur. Jako prezydent pan Taft raz jeden przeciwstawi si ydom; wwczas ogoszono go za czowiek ydom nieprzychylnego, pobito go sromotnie w pewnej sprawie, co do ktrej zaj wyrane s tanowisko, a pan Taft w nastpstwie dowid, e ta nauczka poskutkowaa, gdy odtd zawsze sowa si do ycze ydw. Historia ta stanowi epizod obszernych dziejw zatargw pomidzy Stanami Zjednoczonymi a innymi pastwami z powodu ydw. Czytelnicy, ktrych interesuje ten dzia historii Stanw Zjednoczonych, znajd go w szczegowym opracowaniu u pisarzy ydowskich. Z pewn dum podk elaj oni, ile razy rne pastwa musiay w drodze dyplomatycznej uzna kwesti ydowsk. 840 do 1911 Stany Zjednoczone miay wiele trudnoci dyplomatycznych, wynikych w zwizku z kwesti ydowsk. Trudnoci te doszy do punktu kulminacyjnego w roku 1911 i opary si illiama Howarda Tafta, ktry by w owym czasie prezydentem. Rosja, jak wiadomo, walczya od dawna z ydami i wreszcie pada pokonana przez potg ydow k, ktra od szeregu stuleci pracowaa nad podminowaniem tego pastwa: nawet Disraeli wi dzia, e Rosj rzdz ydzi, czego zreszt og wcale nie podejrzewa. Propaganda, zmierza jenia w opini publiczn przekonania, e Rosja przeladuje ydw, bya jedn wielk mistyfi sja pozwolia ydom osiedla si w najpikniejszej czci kraju, a pod wzgldem udzielania le na osiedlanie si w innych okolicach bya zawsze tak pabaliwa, e ydzi zdoali utwor aym pastwie system podziemny, ktry umoliwi im absolutne opanowanie rynku zboowego, za dnicie opini publiczn i wreszcie obalenie rzdw carskich. Skaryli si gono na prze poniewa nie pozwolono im wyzyskiwa chopw tak, jak by tego pragnli. Potem uzyskali i ten przywilej. Ot z chwil, gdy Stany Zjednoczone stay si Now Jerozolim" ydowscy obywatele Amery myl uycia rzdu tego pastwa do osignicia dla ydw tego, czego oni sami w inny sposb zdoali. ydzi rosyjscy i niemieccy przybywali tedy do Stanw Zjednoczonych, uzyskiwa li tak szybko, jak tylko to byo moliwe, obywatelstwo amerykaskie i powracali czym p rdzej do Rosji jako Amerykanie, by powici si handlowi. W Rosji jednak znano ich jako dw i dano, by poddawali si prawom ydw obowizujcym. Protest za protestem napywa do Departamentu Spraw Zagranicznych Stanw Zjednoczonych w miar tego, jak ydzi niemieccy i rosyjscy powracali do Rosji, aby obchodzi prawa rosyjskie. Z pocztku rzecz ta nie miaa znaczenia, poniewa w wielu wypadkach stwierd zono, e ci naturalizowani Amerykanie" nie maj wcale zamiaru powraca do Stanw Zjednocz onych i e pozyskali obywatelstwo amerykaskie" wycznie w celu robienia interesw handlo ych w Rosji. W tych wypadkach, oczywicie Stany Zjednoczone nie poczuway si do obowiz ku wystpowania z interwencj. Przyszed wszake czas, gdy posom amerykaskim w Rosji polecono zbada sytuacj. Raporty i h s dostpne. John W. Foster by jednym z takich posw: raportowa on w roku 1880, e Ro ardzo chtnie zapewni liberalne traktowanie amerykaskim obywatelom bona fide, lecz nie przebranym ydom niemieckim. W tym okresie rozwijano w Stanach Zjednoczonych energiczn propagand w kwestii rosyj skiej". Pocztkowo propaganda ta pojawia si w postaci przeladowania przez Rosj". ydzi zedstawiali, e ich ycie w Rosji jest piekem. John W. Foster, pniejszy sekretarz depar tamentu Spraw Zagranicznych, te Roberta Lansinga, sekretarza tego departamentu za p rezydenta Wilsona, reprezentowa w owym czasie Stany Zjednoczone w Rosji i zoy nastpuj y raport o pooeniu ydw w Rosji. ... we wszystkich miastach rosyjskich liczba mieszkacw ydw przewysza w rzeczywistoci atystyk policyjn i jest wiksza ni to przewiduje cisa interpretacja prawa. Tak np. oso

y, ktre sprawie tej powiciy baczn uwag oceniaj liczb ydowskich mieszkacw Petersb tys., gdy tymczasem w spisach wadz policyjnych figuruje ich tylko 1.500. Z tego s amego rda dowiaduj si, e... gdy tylko jedna szkoa hebrajska jest policyjnie zarejest ana, trzy czy cztery tysice dzieci ydowskich uczy si w niezarejestrowanych szkoach s tolicy. Jako inny objaw rozmiarw wpywu ydowskiego naley zaznaczy fakt, e we wszystkic bez wyjtku prawie czasopismach petersburskich i moskiewskich znajduje si co najmn iej jeden yd w charakterze redaktora lub wsppracownika, czstokro za jest ich wicej Przy kadej sposobnoci rzd Stanw Zjednoczonych przekonywa si, e ydzi przesadzali w o h ogranicze i trudnoci, jakie im rzekomo stawiano, w celu wywoania interwencji rzdu Stanw Zjednoczonych. Obecnie po latach podziemnej pracy i jawnej antyrosyjskiej propagandy w prasie c odziennej, agitacja przybraa posta rosyjskiej kwestii paszportowej". Rosja omiela si lekceway paszport amerykaski! Rosja zniewaa rzd Stanw Zjednoczonych! Rosja ponia oby eli amerykaskich! I tak dalej i dalej. ydzi w Stanach Zjednoczonych zadali ni mniej ni wicej, tylko tego, aby rzd nasz zerwa wszystkie traktaty z Rosj Zadali tego! James G. Blaine pragn nade wszystko jednej rze czy, a mianowicie, aby uczyniono co, wszystko jedno co, byle zatamowa napyw ydw, ktrz w owym czasie zaczli zalewa Stany Zjednoczone. Pisa on: Gocinno pastwa nie powinna i dla ciarem. Stany Zjednoczone znalazy si wwczas w tym dziwnym pooeniu, e same uskaray si na y zenie interpeloway Rosj w kwestii jej prawa do regulowania podobnych skarg w obrbie wasnego pastwa. Minister Spraw Zagranicznych w Rosji oceni trafnie t sytuacj, a gdy p ose amerykaski owiadczy mu, e 200 tys. ydw wyemigrowao z Rosji do Stanw Zjednoczon uway: : Jeli ci ludzie udali si do Ameryki jako robotnicy, aby przyczyni si do rozwoj pastwa, mog by przyjci, ale jeli udali si tam dla wyzyskania Stanw Zjednoczonyc s atwo poj jakie to jest niepodane. Caa kwestia ydowska w Rosji tkwia w tym wani sj wyzyskiwali, mao powiedziane, doili oni j, a nie ywili. Gdyby nie brak miejsca, moglibymy zebra i przedstawi bardzo bogaty w tej sprawie ma teria. Stanowisko amerykaskich mw stanu sprzed lat 25-40 byo istotnie mdre i suszne Tak tedy, a do czasu Williama Howarda Tafta trwaa ydowska propaganda, zawsze skiero wana przeciwko Rosji, zawsze dca do uycia Stanw Zjednoczonych jako maczugi dla zadani a ciosu. Naley pamita, e od najdawniejszych czasw ydzi utrzymuj w Waszyngtonie agentur, rodz basady ydowskiej przy rzdzie Stanw Zjednoczonych, i e ta agentura spoczywa w rkach g go `ambasadora@. Oczywicie, rzecz tego ambasadora byo jak najsilniejsze opanowanie prezydenta Tafta. Ale prezydent Taft nie by w owym czasie tak atwy, za jakiego pniej zaczo go suszni oeczestwo. Pomidzy Rosj a Stanami Zjednoczonymi istnia od roku 1832 traktat handlowy, a prezydent zachowa si tak, jak gdyby uwaa, e danie ydowskie, by traktat ten zerwa est rzeczywicie nazbyt zuchwae. ydzi dali, aby Stany Zjednoczone zerway traktat istni jcy pomidzy obu pastwami od lat prawie 80, w ktrym to okresie Rosja dowioda, e jest n m przyjazna. ydzi dali od Williama Howarda Tafta dwch tylko rzeczy: zerwania traktatu z Rosj i spr zeciwienie si temu, co Kongres usiowa dawniej przeprowadzi, mianowicie cenzusu umiejt noci czytania i pisania dla imigrantw. Poniewa imigracja ydowska do Stanw Zjednoczonych odgrywa bardzo wan rol w planach yd kich, przeto ydzi amerykascy nie dbali wcale o to, jakie mty spoeczne zapeniaj Ameryk byle tylko najazd ydowski mg odbywa si bez przeszkody. Prezydent przetrwa cierpliwie wytone ataki, charakteryzujce tego rodzaju kampani, i w reszcie zapyta, z pewnym moe rozdranieniem, czego ydzi waciwie chc odemnie? Niech pan odbdzie konferencj z przedstawicielami ydostwa amerykaskiego" zaproponowal mu ydzi. Tote w dniu 15 lutego 1911 r. przybyli do Biaego Domu Jakub B. Schiff, Jakub Furth , Louis Marshall, Adolf Kraus i sdzia Henryk M. Goldfogle. Spoyli oni niadanie z ro dzin prezydenta, po czym udali si na narad do biblioteki. Prezydent zachowa si bardzo mdrze. Wiedzia, e nie bdzie mia sposobnoci do przytocze rgumentw. Gocie jego przybyli przygotowani do mwienia, przybyli, aby mu powiedzie", ak niektrzy z tyche ludzi `powiedzieli? pniej jednemu publicycie, walc piciami w st grobami. Mieli oni zakrzycze prezydenta, liczc na jego dobroduszno. Ot zamiast tego wszystkiego, gdy tylko zebrano si w bibliotece, prezydent wyj przygot

owany poprzednio papier i odczyta swoje wnioski. Ambasadorzy ydowscy osupieli: prez ydent odczytywa im swoje wnioski! Nie oni jemu, lecz on im powiedzia. Owiadczenie prezydenta jest bardzo ciekawe, lecz jest zbyt obszerne, bymy mogli je przytoczy na tym miejscu. Zwrci on uwag na to, e pastwo ma prawo orzeka, kto ma a k nie ma przebywa w jego granicach. Podkreli, e traktat Stanw Zjednoczonych z Rosj jest ity, gdy na jego mocy od lat przeszo 50 obywatele amerykascy lokowali swoje kapitay w rozmaitych przedsibiorstwach w Rosji, polegajc wycznie na wierze w cise dochowanie t aktatu przez Stany Zjednoczone i przez Rosj. Wyjani, e gdyby chodzio o zawarcie noweg o traktatu, sprawa przestawiaaby si inaczej, wwczas bowiem zawayyby na szali argument y ydw. Doda, e mielimy rwnie z innymi pastwami traktaty, z ktrymi zgadzalimy si stkich punktach, jednake bylimy dalecy od ich zrywania. Przytoczy dla przykadu trakt at woski odnonie do wydawania przestpcw. Pragn przekona ambasadorw ydowskich, e w padku daj nie prawa lecz wyczenia spod prawa, przywileju, co zreszt byo cis pra Nastpnie prezydent owiadczy, e chtnie podjby kroki w odnonej sprawie, gdyby nie mia adczenia, e wszelka tego rodzaju akcja moe pogorszy obecne pooenie ydw w Rosji. Zerw e traktatu pocignoby za sob ruin wielkich przedsibiorstw amerykaskich (tu prezydent ytoczy kilka przedsibiorstw, wszystkich w rkach chrzecijan). Owiadczy, e bardzo mu przyjemnie widzie ydw przybywajcych do Ameryki, lecz doda: i wylemy ich na zachd, tym przyjemniej mi to bdzie". Zakoczy swoje wnioski apelem do o becnych na posiedzeniu przedstawicieli ydowskich, aby rozwayli niebezpieczestwo, na jakie pogwacenie traktatu mogoby narazi ydw rosyjskich, oraz zwrotem: W ten sposb p z na t spraw panowie. To jest wniosek, do ktrego doszedem. Zaskoczyo to grup ydowsk. Szymon Wolf, ktry w Waszyngtonie pilnowa stale interesw y ich, rzek: Panie Prezydencie, niech pan nie podaje do prasy swoich wnioskw". Lecz J akub H. Schiff przerwa gosem drcym z gniewu: Chc aby byy opublikowane. Chc, aby wsz wiedzieli, jakie prezydent zaj stanowisko". Przystpiono do dyskusji. Prezydent zachowa w niej spokj i powcigliwo. Wreszcie, po p ej wymianie zda, majc inne sprawy do zaatwienia, da swoim gociom do odczytania list, otrzymany wanie od ambasadora amerykaskiego w Petersburgu, p. Rockhilla. P. Rockhil l donosi prezydentowi o stanie sprawy ydowskiej w Rosji, a jego owiadczenia potwier dzi w nastpstwie cay szereg wypadkw, ktre si potem wydarzyy. ydzi ponowili swoje argumenty i przedstawienia, lecz bezskutecznie. Prezydent wyr azi im swoje ubolewanie, ale owiadczy, e nie ma innego wyjcia; zbada spraw wszechstr ie, a wnioski swoje zakomunikowa zebranym. Przy wyjciu z Biaego Domu p. Jakub Schiff odmwi podania rki prezydentowi i oddali si min obraonej potgi. A to pan Schiff by rozgniewany wczoraj!" zawoa prezydent nazajutrz. Ale prezydent nie mia pojcia, na co si zanosi. Gdy Jakub Schiff zstpowa po schodach B iaego Domu, rzek: A wic wojna! Wyda polecenia, by mu przekazano znaczn sum pienidz sa krtki list do prezydenta. Prezydent przesa list p. Schiffa i swoj na odpowied Sek arzowi Handlu i Pracy, Karolowi Nagel, ktry wyrzek do prezydenta te sowa Jestem zdum iony cierpliwoci, jakiej pan w swojej odpowiedzi da dowody. Prezydent nie wiedzia take, co si pod tym wszystkim kryje. Przypatrzmy si nazwiskom ludzi, ktrzy reprezentowali ydostwo w Biaym Domu 15 lutego 1911 roku. A nastpnie zwrm uwag na to, e zerwanie traktatu oddaoby oywione rosyjsko-amerykaskie stosunki handlo we w rce Niemiec, w rce ydw niemieckich. Bankierzy frankfurccy i ich krewni w Stanac h Zjednoczonych rozumieli, co to znaczy. Znaczyo to mianowicie, e ydzi niemieccy staliby si porednikami pomidzy Rosj a Stanam jednoczonymi. Porednictwo takie przynosio pienidze, a zarazem co wicej jeszcze: wadz d Rosj, a Jakub Schiff y myl obalenia Rosji. Neutralno Stanw Zjednoczonych zostaa a przez manewr zorganizowany i dakonany na ziemi amerykaskiej, obliczony na obale nie zaprzyjanionego narodu, a organizatorami tego manewru byli ydzi. Wytyli wszystki e siy, aby skoni polityk Stanw Zjednoczonych do poparcia i przeprowadzenia ich planu. W gr wchodziy plany finansowe i rewolucyjne. Bya to cz programu, ktr w danym momenc kona naleao. Stanw Zjednoczonych uyto za taran do obalenia murw. Gdy ambasadorzy ydowscy opucili Biay Dom, z Waszyngtonu i Nowego Yorku wyszy telegra my do najdalszych zaktkw Stanw Zjednoczonych, i rozpocza si ydowska walka podjazdowa entrem jej stao si kade miasto. Redaktorzy i wydawcy amerykascy pamitaj prawdopodobnie t walk. Toczya si ona cile go samego planu, jaki ydzi stosuj obecnie wobec prasy. Dowiedli niezbicie w cigu os

tatnich dwch miesicy, e opanowali wikszo prasy amerykaskiej. S wszake oznaki, ktr j przypuszcza, e ich wadza nie jest wszechmocna i e nie potrwa dugo. Jakub Schiff wyrzek w dniu 15 lutego sowa: `A wic wojna!" Zada na ten cel znacznej su y pieninej. Amerykaski Komitet ydowski, Bnai Brith i inne liczne organizacje ydowski rzystpiy do dziea i w dniu 13 grudnia tego roku, prawie 10 miesicy potem, jak ydost wypowiedziao wojn wnioskom prezydenta Tafta, obie izby Kongresu kazay prezydentowi notyfikowa Rosji, e traktat rosyjsko-amerykaski zostanie zerwany. Frankfurt nad Menem zwycizy! Tymczasem prasa ydowska Stanw Zjednoczonych rzucia si na prezydenta Tafta z charakte rystyczn niepowcigliwoci ydowsk. Znane s metody zastosowane przez ydw dla przeprowadzenia tej sprawy w Kongresie. Wi emy rwnie z jak radoci powitali swoje zwycistwo. Pokonano dwa rzdy: amerykaski i ro i! A rwnoczenie obalono prezydenta amerykaskiego! Czy mieli oni jakikolwiek wpyw na to, e William Howard Taft sta si niezwyk postaci p ydenta niewybranego powtrnie, nie bdziemy dowodzili w pracy niniejszej. Taft zosta obalony, a ludzie, ktrzy go popierali, ratowali si ucieczk. Mwiono, e John Hays Hammond podziela pogld Rosji na spraw ydowsk, jak zreszt w owym czasie wikszo tawicieli amerykaskich. W roku 1917 William Howard Taft, ju jako zwyky obywatel, pi sa do gwnego przedstawiciela ydowskiego przy rzdzie waszyngtoskim, e ydzi nie powin zypuszcza, by p. Hammond by w swoim czasie przeciwny zerwaniu traktatu rosyjskiego . Prezydent istotnie uczyni co mg, by przeszkodzi wykonaniu planw ydowskich. 15 lutego 911 roku stawi im czoo. 13 grudnia 1911 zosta przez nich ukarany. A jednak w nastpnym 1912 roku zaszed szczeglny wypadek: wysi dygnitarze z Bnai Brith rzybyli do Biaego Domu i przypili na piersi prezydenta Tafta medal jako odznaczenie dla czowieka, ktry w cigu roku przysuy si najbardziej sprawie ydowskiej". Istnieje fatografia prezydenta Tafta, wspartego o poudniowy portyk Biaego Domu w g rupie najwybitniejszych ydw: prezydent jest udekorowany tym medalem. Nie umiecha si: ma powany wyraz twarzy. Ale nawet potem ydzi nie byli pewni prezydenta Tafta. W prywatnych listach zamien ianych pomidzy wybitnymi ydami, wyraano obaw, e cho prezydent zerwie traktat urzdowo ednak zgodzi si na ukad, ktry w rezultacie bdzie traktatem nieurzdowym. Od ydw z Ros nadchodziy telegramy, e prezydent ma zamiar to uczyni. ledzono go wic bacznie. Korzys tano z kadej wolnej minuty w rozkadzie jego codziennych zatrudnie, aby interpelowa g o o t spraw. Uniemoliwiono mu wszelkie prby zaagodzenia zatargu. Frankfurt musia otrz ma porednictwo w handlu rosyjsko-amerykaskim, ydzi musieli mie w rku t bro przeciwk ji. Pienidzy i jeszcze raz pienidzy! oto haso, ktre towarzyszy wszystkim ydowskim pl nom ku osigniciu wadzy rasowej lub politycznej. Ka wiatu paci sobie za to, e go uj Pierwsze zwycistwo nad Rosj odnieli w Stanach Zjednoczonych. Koniec wpywu amerykaski ego zaznaczy si powstaniem bolszewizmu, ruin Rosji i zamordowaniem Mikoaja Romanowa i jego rodziny. Oto s dzieje usiowa Williama Howarda Tafta w kierunku przeciwstawienia si ydom i jego przez ydw obalenia. Warto o tym pamita, zwaszcza wobec faktu, e odegra on rol nie go frontu", ktrego ydzi uywaj tak czsto w swojej obronie. Rozdzia XIX Gdy prasa bya niezalena od ydw Pierwsz odpowiedzi, jak daj ydzi na wszelk krytyk ydostwa pochodzc od nieydw je zny albo groba gwatu. Powiadczy to twierdzenie mog setki i tysice obywateli Stanw Zj oczonych. W ostatnich czasach w kraju naszym syszelimy mnstwo grb przeciwko ludziom u iadomionym w kwestii ydowskiej, grb wypowiadanych, szeptanych, pisanych i uchwalany ch jako rezolucja przez organizacje ydowskie. Jeli si zdarzy, e spokojny badacz kwestii ydowskiej jest kupcem, natenczas bojkot" je st pierwsz odpowiedzi, jaka w stosunku do niego przychodzi na myl ydom. Czy to bdzie gazeta, jak stary nowojorski Herald czy instytucja handlowa, jak synny skad A. P. St ewarta; czy hotel, jak to miao miejsce w wypadku ze znanym starym Grand Union Hot el w Saratoga; czy produkcja dramatyczna, jak Kupiec Wenecki; czy artyku fabryczny, ktrego wytwrca hoduje hasu: Mj towar jest na sprzeda, ale moje zasady nie"; je

kwestii ydowskiej ma udzia w jakimkolwiek przedsibiorstwie przemysowym lub handlowy m, wwczas pierwsz odpowiedzi ydw jest bojkot". Technicznie sprawa przedstawia si w sposb nastpujcy: zaczyna si od szeptw. Poczynaj le rozchodzi niepokojce pogoski. Patrzcie, jak si z nim rozprawimy sycha zewszd. arze ydowscy przyjmuj zasad jedna pogoska dziennie". ydzi wynajmujcy chopcw do kol azet (wszystkie naroniki ulic i wszystkie najkorzystniejsze miejsca s zajte przez yd owskich padorne, ktrzy pozwalaj tam sprzedawa tylko swoim chopcom) wydaj im polece aby powtarzali pewne wiadomoci w swoich okrzykach ulicznych, nowy krzyk codziennie ". Caa kampania przeciwko krytyce ydostwa jest dostrojona do groby: Patrzcie, jak si z nim rozprawimy". Tak jak p. Gompers i sdzia Brandeis wierz we wtrny strajk, wiadczy o tym niedawna d zja Sdu Najwyszego podobnie ydzi, gdy postanawiaj ukara badacza kwestii ydowskiej, rz we wtrny bojkot. Nie tylko zobowizuj si do bojkotu sami, (przecz temu, lecz stwier zaj to sprawozdania dziennikarskie, a take niepublikowane telegramy do niektrych ga zet) nie tylko zobowizuj si sami nie uywa specyficznego artykuu, o ktry w danym wy chodzi, ale zobowizuj si nadto bojkotowa kadego, kto ten artyku nabywa. Jeli artyku akim bdzie np. kapelusz (jest wszake wielce nieprawdopodobnym, aby to mia by kapelus z, gdy fabryki kapeluszy s przewanie ydowskie), wwczas ydzi nie tylko wstrzymaj si od nabycia jakiegokolwiek kapelusza, ale nadto nie zechc mie adnych stosunkw handlow ych z czowiekiem, ktry kapelusz nosi. A potem, gdy fabryka kapeluszy zaczyna upada, ydzi, zapominajc zupenie o swoich zapr zeczeniach co do uprawiania bojkotu, zaczynaj si chepic: Patrzcie jakemy si z nim ro awili". Szeptane pogoski", bojkot" oto najpospolitsza odpowied ydowska. Stanowi to ko i rd o stanu umysu u nieydw, ktry okrelamy znanym terminem `strach przed ydami". Nie zawsze ydzi wskazuj wyranie swoj ofiar. Niedawno pewien mody kierownik wielkiej f rmy hurtowej przemawia podczas obiadu w obecnoci odbiorcw tej wanie firmy. Modzieniec ten dy do nowego ideau do honoru w handlu. Wierzy, i rzecz suszna jest zawsze wykona na, a przy innych tych samych warunkach take i korzystna. Wrd biesiadnikw znajdowao i okoo 40 kupcw ydowskich, odbiorcw tej firmy. W mowie swojej w mody kierownik han wyrazi entuzjazm dla etyki w sowach nastpujcych: W interesie trzeba nam kierowa si dziej zasadami Chrystusa". Faktycznie modzieniec ten niewiele wie o Chrystusie. Z asysza on co nieco o idei zasady religijnej jako podstawy interesu, goszonej przez Ro gera Rabsona, lecz wyrazi to po swojemu, i kady wiedzia, co chcia przez to powiedzie; myla o przyzwoitoci, poprawnoci w stosunkach handlowych, nie za o sekciarstwie. Jedn ake, poniewa uy powyej przytoczonego wyraenia, utraci 40 ydowskich odbiorcw swojej i do dzi dnia nie wie, czemu to si stao... By to cichy, niezapowiadany bojkot. Artyku obecny podaje histori bojkotu, ktry trwa przez szereg lat. Jest to jedna z li cznych historii tego rodzaju w Nowym Yorku, a dotyczy nowojorskiego `Heralda@, d ziennika, ktry omieli si pozosta niezalenym od wpywu ydowskiego w metropolii. Herald ma za sob 90 lat istnienia i pooy wielkie zasugi w wiecie dziennikarskim. Wy yka M. Stanleya do Livingston do Afryki. Popiera ekspedycj Jeannettea na biegun. Pr zyczyni si w znacznej mierze do zaoenia pierwszego kabla transatlantyckiego. Lecz je go najwiksz bodaj zasug byo zachowanie w cigu dugich lat niezalenoci dziennikarski w poczonym atakom nowojorskiego ydostwa. W wiecie dziennikarskim Herald zaywa opinii, ani jego redaktorw i wydawcw, ani amw pisma nie mona byo kupi, ani te wpyn na z nego przez nich stanowiska. Waciciel pisma, James Gordon Bennett, odnosi si zawsze yczliwie do ydw w naszym mie Najwidoczniej nie ywi w stosunku do nich adnych uprzedze. Nie by z pewnoci ich wiad wrogiem. By jednak zdecydowany zachowa godno niezalenego dziennikarstwa. Nigdy nie ho owa zasadzie, by osoby, dostarczajce pismu ogosze, miay posiada jakikolwiek gos co d ierunku polityki w dziale redakcyjnym, lub decydowa, o czym dziennik ma pisa, a co przemilcze. Przed trzydziestu laty prasa nowojorska bya swobodna. Dzi jest faktycznie opanowan a cakowicie przez ydw. Wadza ta jest bardzo rnorodna, niekiedy wywiera nacisk jedynie na zmys zrcznoci waciciela. Ale wadza istnieje i w danej chwili jest to wadza absolu . Nie trzeba daleko szuka, aby odnale ten czynnik wadzy w kadym poszczeglnym wypadku. Dziennikarze jednakowo nie chlubi si tym faktem; dziennikarstwo jest zawodem, nie z a krucjat, a w danej chwili interes jest interesem. Przed trzydziestu laty byo te wicej czasopism w Nowym Yorku ni dzisiaj. Byo osiem czy

dziewi gazet porannych; dzi jest ich tylko pi. Herald, dziennik trzycentowy, cieszy ajwiksz poczytnoci i by najpopularniejszym organem ogoszeniowym. Tote w wiecie dzie rskim zajmowa naczelne miejsce. W owym czasie ydowska ludno Nowego Yorku bya trzykro mniej liczna, ni obecnie, lecz r prezentowaa wielkie bogactwo. Ot, jak to dzi kademu dziennikarzowi wiadomo, ydom zaley zawsze albo na opublikowaniu jakiego faktu, albo na jego przemilczeniu. Nie ma ludzi, ktrzy by staranniej czyta li gazety z myl zwrcon stale na wasne sprawy, ni ydzi. Gdy si tylko rozpocza na tym terenie walka z ydami, Herald zaj stanowisko, i jego em jest dostarcza publicznoci informacji i e z drogi tego obowizku zej mu nie wolno. ywaro to wpyw dodatni na inne pisma, jak si o tym poniej przekonany. Gdy w koach ydowskich wynikn jaki skandal, ydzi, cieszcy si wpywem, przybywali tum redakcji, chcc skoni pismo do przemilczenia tego wypadku. Redaktorzy jednak wiedzie li, e Herald nie przepuci sprawy za nic i dla nikogo. Po co wic jedna gazeta ma pomij a milczeniem fakt, o ktrym inne pismo nie przemilczy? Tote redaktorzy bronili si: Z n ajwiksz przyjemnoci nie zamiecilibymy wzmianki o tym wypadku, gdyby nie to, e Heral i z niego uytek: z koniecznoci musimy i my postpi podobnie. Jeeli jednak uda si panom wpyn, aby Herald o tym nie pisa, z ca przyjemnoci uczynimy to samo". Ale Herald nie uleg nigdy. Ani presja, ani wpywy, ani obietnice, ani groby nie odnosi adnego skutku: zamieszcza wiadomoci o fakcie. By pewien bankier, yd, ktry stale da, by Bennett zwolni finansowego dyrektora pisma. nkier ten mia rzuci na rynek poyczk meksykask w czasie, gdy ta poyczka bya bardzo n nym interesem. Gdy znaczna ilo tych poyczek miaa by zaofiarowana niepodejrzewajcym po stpu Amerykanom, Herald ogosi, e w Meksyku przygotowuje si rewolucja, co si te sta er pieni si ze zoci i poruszy wszystkie wpywy, aby zmieni personel finansowy Herald udao mu si jednak poruszy z miejsca nawet chopca na posyki. Innym razem, gdy gorszcy skandal wydarzy si w pewnej wybitnej rodzinie ydowskiej, Be nnett odmwi przemilczenia o nim, motywujc swoj odmow tym, e gdyby podobny wypadek zas ed wrd przedstawicieli innej narodowoci, zostaby opublikowany bez wzgldu na wysokie s anowisko odnonych osb. ydom udao si stumi skandal w prasie w Filadelfii, w Nowym Yor im si to nie powiodo z powodu niewzruszonego stanowiska Bennetta. Dziennik jest przedsibiorstwem handlowym. Stao si to prawd od tego zwaszcza czasu, gd y dzienniki zaczy opiera swj byt materialny nie na prenumeratorach lecz na ogoszeniac h. Pienidze, ktre za gazet paci czytelnik, wystarczaj zaledwie na pokrycie kosztu bia go niezadrukowanego papieru, ktry otrzymuje. Tote nie mona lekceway ogosze tak samo i papierni. A poniewa najwicej ogosze dostarczaj bazary handlowe, za wikszo bazar wych stanowi wasno ydw, przeto logicznie wynika std, e ydzi usiuj czstokro wpy ism, w ktrych si ogaszaj. Gorc ambicj ydw nowojorskich byo od dawna, aby burmistrzem Nowego Yorku zosta wybran . Do wystawienia swego kandydata wybrali moment, gdy wszystkie gwniejsze nasze par tie byy rozbite. Metoda, jak w tym wypadku zastosowali, jest wysoce charakterystyc zna. Wyrozumowali sobie mianowicie, e prasa nie omieli si zlekceway dania zjednoczonych w eli bazarw; tote wystosowali do wacicieli wszystkich dziennikw nowojorskich cile po list, domagajcy si poparcia dla ydowskiego kandydata na burmistrza. Waciciele dziennikw byli w wielkim kopocie. Przez kilka dni namylali si, co pocz. W ie redakcja Heralda zatelegrafowaa do Bennetta, bawicego wwczas zagranic. Bennett da wd wrodzonej sobie miaoci i trafnoci sdu, odtelegrafowa bowiem: Wydrukujcie list. aza si na amach Heralda; arogancja abonentw ogoszeniowych zostaa napitnowana, a No chrzecijaski odetchn swobodniej i przyklasn tej akcji. Herald napisa otwarcie, e nie moe popiera kandydata, reprezentujcego interesy prywat gdy suy interesom ogu. Lecz przywdcy ydowscy zaprzysigli zemst Heraldowi i czo omieli si gr ich zdemaskowa. Nie lubili oni Bennetta od dawna. Herald by w istotnym sowa znaczeniu dziennikiem towarzystwa nowojorskiego", a Bennett trzyma si zasady, e w swoich sprawozdaniach z ruchu towarzyskiego wymienia tylko nazwiska rodzin wyb itnych. W wiecie dziennikarskim kryo mnstwo pysznych historii o wysikach, jakie czyni i ydzi, aby dosta si na amy Heralda powicone yciu towarzyskiemu. Ale Bennett by n ny. By on jednak zbyt przewidujcy, by mia doprowadzi do otwartego zatargu z ydami. Nie yw w stosunku do nich adnych uprzedze; oburzay go tylko usiowania, zmierzajce do jego za

straszenia. Wzajemna niech znalaza ujcie w sporze, ktry wynik pomidzy Bennettem a Natanem Straus ydem niemieckim, ktrego przedsibiorstwo nosi nazw R. H. Macy et Company. Macy by to kot, ktry zaoy firm i ktrego spadkobiercy sprzedali j Strausowi. P. Straus by czym aju filantropa w ghetto; niech jego do Bennetta wywoaa, jak mwi, okoliczno, e ten ia w Heraldzie ogosi go za filantropa. Rozpocza si tedy pomidzy nimi polemika dzie ka na temat wartoci mleka pasteryzowanego, polemika bezsensowna, ktrej nikt prcz Be nnetta i Strausa nie bra na serio. ydzi naturalnie stanli po stronie p. Strausa. Poczli go wynosi pod niebiosa i miota p rzeklestwa na Jamesa Gordona Bennetta. Bennetta przedstawiano jako nikczemnego prz eladowc napadajcego na szlachetnego yda. Doszo do tego, e ydom powiodo si przepro e wnioski w radzie miejskiej. Od dawna, oczywicie, Straus, bardzo powany dostawca ogosze, cofn ogoszenia swojej fi w Heraldzie i Evening Telegram. Obecnie tedy poczone i potne ywioy ydostwa nowo ostanowiy zada miadcy cios Bennettowi, tak jak przed laty zaday cios innemu obywatelo i Nowego Yorku. Pod hasem Panuj lub burz" ydostwo wypowiedziao mu wojn. Jak jeden m kupcy i przemysowcy ydowscy cofnli pismu p. Bennetta wszystkie swoje ogos enia. Motywowali swj postpek tym, e Herald ujawnia nienawi wzgldem ydw. Istotnym zachowania bya ch zdawienia dziennika amerykaskiego, ktry omieli si by od nich n Cios przez nich zadany by potny. Rwna si on stracie 600 tys. dolarw rocznie. Kady i ziennik nowojorski musiaby zawiesi wydawnictwo. ydzi wiedzieli o tym i cofnli si, ocz ekujc upadku czowieka, ktrego podobao im si uwaa za swego wroga. Ale Bennett by urodzonym zapanikiem. Poza tym zna psychologi ydowsk lepiej ni jakiko ek nieyd w Nowym Yorku. Wypata te swoim przeciwnikom zdumiewajcego i nieoczekiwanego figla. Najkorzystniejsze dla ogosze kolumny jego dziennika byy dotychczas zajte prze z firmy ydowskie. Stronnice te odstpi niezwocznie Bennett kupcom nieydowskim na wyjtk wych warunkach. Firmy chrzecijaskie, spychane dotd na ostatnie strony i do najcianie jszych ktkw gazety przez bogate przedsibiorstwa ydowskie, rozpostary si obecnie w ca okazaoci na najwidoczniejszych miejscach. Jednym z kupcw chrzecijaskich, ktrzy skorzy tali na tej nowej sytuacji, by John Wanamaker; ogoszenia jego firmy znalazy si na na jwidoczniejszym miejscu w gazetach Bennetta. Dziennik Bennetta wychodzi w niezmniejszonej objtoci i tej samej co dawniej liczbie egzemplarzy przy szczelnie zapenionym dziale ogoszeniowym. Doskonale obmylany plan katastrofy zawid. Efekt by wprost komiczny. Jeden z najpoczytniejszych dziennikw no wojorskich suy za porednika ogoszeniowego wycznie firmom chrzecijaskim, gdy kupcy nie byli w nim wcale reprezentowani. Poza tym kara wymierzona przez ydw nie pocigna sob adnych zych skutkw. Bojkot zwrci si przeciwko tym, co go zastosowali. Nie mogc znie widoku dziennika, w ktrym nie byo ani jednego ogoszenia ydowskiego, ku ydowscy porzucili dotychczasowe nieprzejednane stanowisko i powrcili do Bennetta z prob o zamieszczanie nadal ich ogosze. Bennett przyjmowa wszystkich, nie ujawniajc ajmniejszej zawzitoci. Kupcy ydowscy pragnli odzyska dawne naczelne miejsca w dziale ogoszeniowym, lecz Bennett odrzek: `Nie@. Wytaczali najpowaniejsze argumenty, lecz Bennett odpar: Nie. Najlepsze miejsca w dziale ogosze zatrzymali kupcy chrzecijascy. Wwczas wysza na jaw ciekawa okoliczno. Niektrzy ydzi, u ktrych zmys handlowy by si y ni namitno rasowa, nie przestawali si ogasza w Heraldzie przez cay czas trwania Skoro ujrzeli, e ich zbuntowani wspbracia powracaj do gazety i zajmuj miejsca, jakie im si w dziale ogosze uzyska dao, zaczli podejrzewa, e Bennett ich zwabi przez of ie im rabatu. Napisali tedy do Bennetta list z zapytaniem, jakiego im udzieli ustp stwa; Bennett, jak zwykle, list ten opublikowa i odpowiedzia, e nie zniy wcale opaty a ogoszenia. Bennett zatriumfowa, ale byo to kosztowne zwycistwo. ydzi dyli wytrwale do wykonania lanu, ktry stworzyli ju w roku 1877 w celu zrujnowania innego obywatela nowojorski ego. W czasie, gdy Bennett z nimi walczy, oni stopniowo wzrastali w si. Optaa ich nie dorzeczna myl, e zawadnicie pras nowojorsk jest rwnoznaczne z opanowaniem opinii pub znej w Ameryce. Uwaali Nowy York za metropoli Stanw Zjednoczonych, gdy ludzie rozum ni i zrwnowaeni uwaaj Nowy York za chorob amerykask. Liczba dziennikw zmniejszaa si stopniowo na skutek czenia si poszczeglnych wydawnict Adolf S. Ochs, yd z Filadelfii, kupi Timesa. Zamieni go niebawem na wielki dziennik p icony cakowicie na usugi ydw. W pimie tym ydzi s stale chwaleni, sawieni i bronien em innych narodowoci dziennik ten nie ywi takich tkliwych uczu. By moe, i personel re

akcyjny Timesa nie uzna tego twierdzenia za cis prawd. Osobicie i indywidualnie wi nie naley do tego rodzaju ludzi. Tym niemniej sam `Times@ jest tego najlepszym dowo dem. Wtedy to wystpi na widowni Hearst, niebezpieczny agitator, gdy nie tylko agitowa za s zkodliwymi rzeczami, ale czyni to w nieodpowiedniej klasie ludzi. Otoczy si koteri y owsk, poredniczy im, traktowa ich z najwiksz delikatnoci, ale nigdy nie powiedzia prawdy, nigdy ich nie wyda. Oczywicie korzysta z finansowego poparcia ydw w postaci ych ogosze. Denie do opanowania przez ydw prasy utrwalio si i istnieje do dnia dzis ego. Nazwiska, wsawione przez wielkich redaktorw, stojcych na stray polityki amerykas kiej, powoli traciy dawn wietno. Czasopismo opiera si bd na wybitnym umyle i talencie redaktora, a wwczas staje si wyr zem silnej osobowoci, bd te na okrelonym kierunku, i staje si przedsibiorstwem han m. W tym ostatnim wypadku istnieje wiksze prawdopodobiestwo, i pismo y bdzie duej, o zaoyciel. Herald to by Bennett; z jego mierci w sposb nieunikniony musiao pism ci cz swojego charakteru i siy. Bennett, czujc zbliajc si staro, obawia si, by wraz z jego mierci pismo nie dost wskie. Wiedzia, e ydzi spogldaj na podliwym wzrokiem. Wiedzia, e zdawili oni, op nastpnie zreformowali wiele wydawnictw, ktre omieliy si mwi o nich prawd, i szczyci tym jako triumfem ydostwa, widzc w tym spenienie faszywie przytaczanego proroctwa: Pr zekln tego, kto ciebie przeklina". Bennett kocha Heralda" jak czowiek kocha wasne dzi ecko. W testamencie swoim rozporzdzi w ten sposb, by Herald nie mg si sta nigdy w widualn. Rozporzdzi mianowicie, e dochody z pisma miay stanowi wasno ludzi, ktrzy ili si do tego, by pismo stao si tym, czym byo, tj. pierwszorzdnym organem opinii ame rykaskiej. Bennett zmar w maju roku 1918. ydowscy nieprzyjaciele Heralda, ledzc bacznie jego losy, poczli wycofywa swoje ogos , w celu zmuszenia wacicieli do sprzedania pisma. Wiedzieli dobrze o tym, e skoro He rald zacznie przynosi straty, wykonawcy testamentu Bennetta bd musieli sprzeda dzienn ik bez wzgldu na wol testatora. W Nowym Yorku znaleli si wszake przedstawiciele wielkich interesw materialnych, ktrzy zrozumieli powane niebezpieczestwo, zagraajce im ze strony prasy ydowskiej. Ludzie c i dostarczyli znacznej sumy pieninej p. Frankowi A. Munsey na nabycie Heralda. Wwcz as, ku oglnemu zdumieniu p. Munsey zawiesi zacne stare wydawnictwo, czc je z nowojors kim pismem Sun. W ten sposb przesta istnie dziennik Bennetta. Ludzie, ktrzy w nim pra owali rozproszyli si w wiecie prasy. Jakkolwiek ydzi nie zawadnli Heraldem, powiodo im si jednak wreszcie usun nieydow o z placu boju. Przystpili wwczas do zagarnicia kilku gazet wieczornych, czego ju ob ecnie dakonali. Zwycistwo materialne jednak odnieli dopiero nad umarym. Triumf moralny zarwno jak ma terialny osign Bennett, dopki y; zwycistwo moralne jest do dzi dnia udziaem Heral jako ostatni szaniec obrony przeciwko nowojorskiemu ydostwu, jest niemiertelny. Dz i ydzi opanowali pras nowojorsk bardziej, ni gdziekolwiek w Europie. W kadej bowiem s olicy europejskiej istnieje jakie pismo, piszce prawd o ydach. W Nowym Yorku nie ma a dnego. I tak bdzie dopty, dopki Amerykanie nie otrzsn si ze swego dugotrwaego snu i spojrz trzewo na sytuacj. Spojrzenie takie wystarczy, by im wszystko pokaza, i bdzie do wymowne, by usun grunt spod stp wschodnich uzurpatorw. Wycign std moemy nastpujc nauk moraln: wszystko, cokolwiek pochodzi z Nowego York ada bardzo krytycznie, pochodzi to bowiem z siedziby rzdu ydowskiego, ktry pragnie u rabia przekonania, pogldy i myli ludnoci Stanw Zjednoczonych. Rozdzia XX Czemu ydom nie podoba si raport Morgenthaua? Poniewa ydzi w Stanach Zjednoczonych powouj si ze wzgldw propagandy na Polsk, ponie dug statystyki ydowskiej, przybywa obecnie do Ameryki 250 tys. ydw z Polski i wreszc ie z uwagi na to, e Polska na zasadzie wasnego dowiadczenia miaa sposobno zapozna si rogramem wszechwiatowym, moemy si co nieco od Polski w kwestii ydowskiej nauczy. Doszo dzi u nas do tego, e nie mona wzi do rki adnego dziennika amerykaskiego, by ie znale ladw ydowskiej propagandy antypolskiej, propagandy, majcej na celu odwrceni aszej uwagi od tego, co si dzieje w porcie nowojorskim. Jeli czytelnik powie: Nie m

ylimy o Polsce, mylimy o Stanach Zjednoczonych, odpowiemy mu na to, e wanie myli j lsce w ten sposb, w jaki ydzi amerykascy chc, by myla, a fakt, e myli o tym w spos y z yczeniem ydowskim czyni go w pewnej mierze niezdolnym do zrozumienia caoksztatu kwestii ydowskiej w Stanach Zjednoczonych. Susznym jest tedy, bymy dowiedzieli si co o kraju, z ktrego w tak szybkim tempie przy bywa do nas wier miliona ludzi, dla przekonania si, co ci ludzie tam robili i wresz cie, bymy stwierdzili, na jakich podstawach opiera si owiadczenie ydw, i uciekaj prz `przeladowaniem@. Posiadamy pi dokumentw urzdowych, zaopatrzonych w pieczcie Stanw Zjednoczonych i Wiel iej Brytanii, a dokumenty te zawieraj sprawozdania naocznych wiadkw. Dokument amery kaski nosi tytu List Prezydenta Stanw Zjednoczonych, zawierajcy, stosownie do rezoluc ji Senatu z dnia 28 padziernika 1919 r., raport czcigodnego Henryka Morgenthau o dziaalnoci Misji Stanw Zjednoczonych w Polsce. Ten dokument senatu nosi numer 177. Dokument ten zawiera nadto raport dodatkowy, podpisany przez generaa-brygadiera a rmii Stanw Zjednoczonych Edgara Jadwina. Dokument w otacza jaka tajemnica. Jakkolwiek wydano go w druku dla uytku publicznoci , niebawem jednak wydanie jego stao si niezmiernie rzadkie. Znikno w cigu jednej niem al nocy. Egzemplarz, ktry dostarczy nam materiau do obecnego badania, udao nam si zdo by z niesychanym trudem. Szefem tej misji amerykaskiej, ktra bawia w Polsce od 13 lip ca do 13 wrzenia 1919 r. by Henryk Morgenthau, yd amerykaski, byy pose Stanw Zjednoc ych w Turcji, czowiek cieszcy si doskona opini zarwno prywatn, jak publiczn. Powiadaj oglnie, i ydom nie podoba si jego raport, jako zbyt mao wyczerpujcy. W kad zie jedno jest pewne: prasa ydowska nie uczynia z niego uytku; nie powouj si na w pr gandzie ydowskiej; nie posiada porczenia ydostwa amerykaskiego. Przyczyn tego stanowi ska ydw wobec raportu Morgenthaua jest fakt, e dakument ten przedstawia pooenie ydw lsce w sposb cile prawdziwy i zawiera przy tym bardzo ciekawe spostrzeenia Opini t wszake o raporcie Morgenthaua ydzi amerykascy ujawniaj jedynie porednio. Mi cie z chwil, gdy Misja Amerykaska opucia Polsk, przybya Misja Angielska i pozostaa d rudnia. Gwnym czonkiem Misji Angielskiej by Sir Stuart Samuel, ktrego brat, Herbert, piastuje obecnie godno Wysokiego Komisarza w Palestynie. Wraz z nim przyby do Polsk i oficer angielski, kapitan P. Wright, ktry zoy rwnie raport dodatkowy. Oba te raport zaopatrzy raportem wstpnym Sir H. Rumbold, przedstawiciel Wielkiej Brytanii w War szawie. Ot z tych piciu raportw, zoonych przez Morgenthaua, Samuela, Jadwina, Wrighta i Rumb a, ydzi w Stanach Zjednoczonych rozpowszechnili tylko jeden, raport Samuela. Dzie nniki podaway go w caoci, rozdawano go jako biuletyn Amerykaskiego Kongresu ydowskieg o. Raport Samuela mona naby wszdzie w kadej liczbie egzemplarzy, nie mona tylko za ad cen dosta raportu, zoonego przez czonka Amerykaskiego ciaa dyplomatycznego, i przes Senatowi w formie listu przez Prezydenta Stanw Zjednoczonych. Czemu? Poniewa owe cztery raporty przedstawiay sytuacj prawdziwie na podstawie prze prowadzonych na miejscu bada, i gdyby je wydrukowano w Stanach Zjednoczonych i ro zrzucono wrd ogu, spojrzaby on wwczas inaczej na masow imigracj ydw z Polski do A Nawet ogaszajc drukiem raport Samuela, ydzi nie publikuj doczonego do raportu kapita Wrighta. W biuletynie Amerykaskiego Komitetu ydowskiego raport Wrighta ukaza si w po staci skrconej, zmniejszonej, pozbawionej istotnego znaczenia; w wydawnictwie za ` Maccabean@ raporty Rumbolda i Wrighta potraktowano bez wszelkiej kurtuazji, nato miast raport Samuela ogoszono w caoci. Aby czytelnik mg wyrobi sobie sd o tej sprawie, podamy poniej wiadectwo owych piciu nawet szeciu, jeli policzymy Homera H. Johnsona, ktry podpisa raport amerykaski wspln e z generaem Jadwinem) wiadkw, streszczajc najwaniejsze tych raportw punkty; w ten sp sb uwidoczni si zgodno i rno opinii poszczeglnych sprawozdawcw. 1. Co do przeladowania w ogle. Sir Stuart Samuel mwi: Polacy na og maj natur szlachetn i gdyby silna do rzdowa p becne podniecenie prasy, ydzi, jak w cigu ubiegych lat 800, mogliby y i nadal w Polsc e w dobrych stosunkach ze swymi wspobywatelami. Zauwamy jak lekko wspomina Sir Stuart o represjach prasowych. Pol-ska prasa uzysk aa wreszcie swobod sowa pisanego. Korzysta obecnie z przywileju, jaki prasa ydowska posiadaa w Polsce zawsze. Ale dzi, gdy pisze swobodnie o ydach, nacie jej mocny kag ec, woa Sir Stuart. Nie omieliby si da tego w Anglii, gdzie prasa te posiada swob o prasy argonowej w Polsce, to czytelnik znajdzie informacje w tym wzgldzie w szki

cu Izraela Friedlaendera pt. Problemat ydostwa Polskiego". Friedlaender by ydem, a k sik jego wydaa ydowska firma wydawnicza w Cincinnati. Mwi on: Powstaa prasa argonowa i staa si potnym czynnikiem cywilizacyjnym wrd ydw w Pols soci jej wpywu moe wiadczy fakt, ktry, rzecz szczeglna, Polacy stwierdzaj z wyrzut dziennik argonowy w Warszawie rozchodzi si przed paru laty w wikszej liczbie egzemp larzy, ni wszystkie czasopisma polskie razem wzite. Henryk Morgenthau pisze (par. 7). onierzy podburzano zarzutem, e ydzi s bolszewikami, we Lwowie za twierdzono, i ydzi trzymaj stron Ukraica. Tote te ekscesy miay nie tyl tysemicki, ale rwnie i polityczny charakter". A dalej (par. 8). Podobnie jak ydzi oburzyliby si, gdyby cay nard ydowski potpiono z zyny poszczeglnych jednostek spord ich wspwyznawcw, tak rwnie niesusznym byoby po lski jako taki za gwaty popeniane przez niekarne oddziay wojskowe lub te podczas roz ruchw lokalnych. Ekscesy te byy najwidoczniej popeniane bez premedytacji, gdyby bow iem byy wynikiem poprzedniego obmylonego planu, wwczas liczba ofiar dosigaby tysicy, ie za 280. Przypuszczaj na og, e ekscesy wyniky na podou oglnego antysemityzmu wyw rzekonaniem, i ludno ydowska jest politycznie wrog pastwu polskiemu". Sir H. Rumbold mwi: Bardzo wtpliw usug ydom oddaje potpianie, jak si to niekiedy d pastwa, gdzie ydzi prawdopodobnie najmniej cierpieli". Kapitan P. Wright pisze: Bardzo czsto tumacz nam pochodzenie ujemnych cech ydowskich tym, e ydzi byli narodem uciskanym i przeladowanym. Jest to myl tak ludzka i tak wzr uszajca, e pragnbym mie to przekonanie nie tylko o ydach ale o kadym innym narodzie. ko teoria ma to wiele stron dodatnich, brak jej jednej tylko, a mianowicie prawd y. Gdy pomylimy, jaki los przypad w udziale innym rasowym, religijnym i jzykowym mni ejszociom narodowym" w europejskiej historii nowoytnej... wwczas przekonamy si, e ydz byli narodem nie najbardziej przeladowanym, lecz najbardziej uprzywilejowanym w Europie. Genera brygadier Jadwin stwierdza wyranie, e przeladowanie mona uwaa jedynie za ha w celu propagandy. Mwi on: Zaburzenia we Lwowie w okresie od 21 do 23 listopada stay si, podobnie jak ekscesy na Litwie, broni w zagranicznej propagandzie antypolskiej. Biuro prasowe pastw cen tralnych, w ktrych interesie leao zdyskredytowanie Rzeczypospolitej Polskiej wobec w iata, pozwolio na ogoszenie artykuw... gdzie naoczny rzekomo wiadek oceni liczb ofia a 2,5 do 3 tys. osb, jakkolwiek najwysza liczba, podawana przez miejscowy komitet y dowski wynosia 76 osb". (Str. 15). A dalej: `Wraz ze wszystkimi wolnymi pastwami na wiecie Polska jest naraona na nieb ezpieczestwo propagandy politycznej i midzynarodowej, ktr wzniecia wojna. Tendencyjne zabarwianie, przesada, zmylanie i przemilczanie faktw, jednym sowem wszystkie meto dy zoliwej propagandy oto zo, z ktrego przyczyny Polska musi cierpie. (Str. 17). Oczywicie caa ta propaganda bya ydowska. Opisane metody s typowo ydowskie. Mwic o liczbie zabitych p. Morgenthau wymienia cyfr 258, Sir H. Rumbold mwi, e zabito tylko 18 osb `w Polsce waciwej", inni za zginli w strefie dziaa wojennych podczas z rze. Sir Stuart Samuel ocenia liczb wszystkich zabitych na 348 osb. 2. Co do oglnych przyczyn zamieszek ydowskich przed wojn. Sir Stuart Samuel: Liczba ydw w Polsce wynosi okoo 3 mln... Opini publiczn przeciwko im podburzy zjadliwy bojkot. Bojkot ten datuje od okresu, ktry nastpi po wyborach do Dumy w Warszawie w r. 1912... Stosunki handlowe pomidzy Polsk a Rosj byy dawniej ba rdzo oywione: handel ten znajdowa si na og w rkach ydowskich i to nie tylko sama spr a wywoonych towarw, ale ich produkcja... Inicjatywa w Sferze handlowej jest niemal wyczn prerogatyw ludnoci ydowskiej... Wszyscy niemal ajenci rolni, ktrzy porednicz lu ziemiopodami i oddaj usugi polskiemu ziemiastwu, s narodowoci ydowskiej... Naley uwag na to, e ydzi tworz niemal cakowicie stan redni. Wyej jest arystokracja, niej Ich stosunki z chopami nie s ze. Modzi wieniacy nie czytaj gazet, tote s bardzo ma i antysemityzmem przed wstpieniem do wojska. Mwiono mi, e zwracanie si chopw polskich do sdw rabinw celu rozstrzygnicia sporw nie jest wcale zjawiskiem niezwykym". Dowodzi to, i ydzi zajli w Polsce pozycj bardzo korzystn, o czym naley pamita w zwi poprzednim cytatem z raportu Sir Stuarta, gdzie mwi o tym, e gdyby rzd siln rk poskro i podniecenie prasy ydzi mogliby y w Polsce w zgodzie ze swymi wspobywatelami, jak y w cigu minionych lat 800@. Zanalizujmy teraz, co powiedzia Sir Stuart, i porwnajmy z tym, co o tych samych kw estiach mwi inni wiadkowie.

a) zacznijmy od sprawy monopolu ydowskiego w dziedzinie handlu polskiego: Sir H. Rumbold: `Sir Stuart Samuel niewaciwie, jak si zdaje, ocenia rol ydw w przedwo ennych stosunkach handlowych pomidzy Polsk a Rosj i w przemyle polskim. Jakkolwiek b owiem prawda, e towary wywoone z Polski przechodziy w znacznej mierze przez rce ydows kie, to jednak bardzo niewielki tylko ich odsetek stanowi istotnie wytwr ydowski@. Kapitan P. Wright: W Polsce a do ostatniego pokolenia wszyscy kupcy byli ydami: Pol acy to byli chopi i waciciele ziemscy, ktrzy pozostawiali handel ydom; obecnie nawet jeszcze, na pewno wicej ni poowa, a by moe trzy czwarte oglnej liczby kupcw to yd Mona powiedzie oglnie, e zarwno w miecie jak i na wsi ydzi byli bardzo rzadko wytw a prawie zawsze porednikami". Pod wzgldem ekonomicznym ydzi staj si od samego pocztku kupcami nie wytwrcami; nawet e rzemielnikami lecz kupcami, handlujcymi gwnie pienidzmi; z biegiem czasu zagarnli c handel polski i nie zajmowali si, niczym innym". b) Co do agentw rolnych, faktorw, o ktrych wspomina Sir Samuel: Kapitan P. Wright: Polska jest krajem rolniczym, lecz ydzi wschodni, w przeciwiestw ie do ydw zachodnich, odgrywaj znaczn rol w jej yciu wiejskim. Kady majtek i kada wojego yda, ktry zajmuje pewnego rodzaju stanowisko dziedziczne; sprzedaje produkt y wieniakw i zaatwia dla nich sprawunki w miecie; kady waciciel ziemski i szlachcic ski mia swego yda, ktry zaatwia mu rne sprawy, zarzdza handlow stron jego majtk a o pienidze... Poza tym caa prawie ludno wszystkich niemal miasteczek jest ydowska; zi s tam kupcami zboowymi, handlarzami skr, wacicielami sklepw, kramarzami itp@. c) Co do twierdzenia Sir Stuarta, e ydzi `tworz prawie cakowicie stan redni", przy cz ym nad nimi znajduje si arystokracja, poniej ich chopi. Jest to stanowisko typowe dla ydw; dziel spoeczestwo chrzecijaskie stojc pomidzy d ego warstwami. Zwrmy uwag na ponisz ilustracj: Kapitan P. Wright: Pouczajcym bdzie wyobrazi sobie, jakby w tych samych warunkach wy gldaa Anglia. Cudzoziemiec, przybywajcy do Londynu, spotykaby co drug albo co trzeci sob yda; wszystkie prawie dzielnice ubosze byyby zamieszkane przez ydow; w miecie z dowayby si tysice synagog. W Newbury okazaoby si, e caa niemal ludno jest ydowska apis byby wydrukowany hebrajskimi literami. W Berkshire przekonaby si, e wacicielem j dynego sklepu w wikszoci wiosek jest yd i e miasteczka targowe skadaj si przewanie p i ruder ydowskich. W Birmingham wszystkie domy handlowe stanowiyby wasno ydw, a na zy sklepy dwa byyby ydowskie". Kapitan Wright usiuje da swoim rodakom pojcie o warunkach, panujcych w Polsce, aby m ogli zrozumie, jak si Polska czuje. Prasie ydowskiej mocno si to nie podobao. Natomia st raport Sir Stuarta Samuela odznacza si tym, e o bardzo wielu sprawach wspomina, a adnej nie wyjania. 3. O oglnych przyczynach rozruchw podczas wojny. Sir Stuart Samuel: Z powodu, e jzyk ich jest podobny do jzyka niemieckiego, Niemcy p odczas okupacji korzystali z ich usug chtniej ni z usug Polakw. Ta okoliczno wywoa t, e ydzi utrzymywali stosunki handlowe z Niemcami... Rzd zoy publiczne owiadczenie, otpia bojkot, ale zdaje si, e zachowano pewn rnic w traktowaniu ludzi, ktrzy suyl okupacji niemieckiej. Uwaam, e wielu ydw, ktrzy suyli Niemcom, zwolniono z urzdw rzyjto ich z powrotem, gdy tymczasem nie zauwayem podobnego postpowania w stosunku d o innych Polakw". Sir H. Rumbold: Fakt podobiestwa argonu ydowskiego do jzyka niemieckiego mg by powo Niemcy w trakcie swej okupacji w Polsce zatrudniali znaczn liczb ydw, cho mogli znal e wielu Polakw, posiadajcych dobr znajomo tego jzyka. Bya wszake ta wielka rnic i tylko z musu Niemcom, ktrych uwaali za swoich wrogw". Genera brygadier Jadwin: Podczas okupacji niemieckiej w Polsce, germaaki charakter ludnoci ydowskiej i gotowo pewnych ywiow ydowskich do nawizania stosunkw ze stron niy nieprzyjaciela do uywania ydw jako agentw w rozmaitych sprawach i do udzielenia l udnoci ydowskiej nie tylko wyjtkowej protekcji, ale nawet obietnicy autonomii. Powi adaj, e ydzi prowadzili oywion spekulacj artykuami ywnociowymi, do czego zachcay pacyjne w celu uatwienia wywozu tych artykuw do Niemiec i Austrii". Znaczy to innym i sowy, e za porednictwem ydw Polska miaa by ogodzona. Kapitan P. Wright: Okupacja niemiecka bya dla ydw okresem radoci i triumfu. ydzi w Po sce s silnie zgermanizowani, tote z jzykiem niemieckim mona kraj przejecha, poniewa i s wszdzie. Tym sposobem Niemcy znajdowali wszdzie ludzi, ktrzy znali ich jzyk i mog li im oddawa usugi. Z pomoc ydw wanie Niemcy stworzyli organizacj w celu wyeksploat

a i ogodzenia Polski co si odbio potem na Polakach i na ydach w rwnej mierze. W poro umieniu z ydami urzdnicy i oficerowie niemieccy pod koniec okupacji skupowali i wy wozili z kraju, co si dao. W kadej dzielnicy, w kadym okrgu byli oni powolnym narzdzi m w rku Niemcw, a ubodzy ydzi stali si bogaczami, jako wierni sudzy swych panw. Ale j kkolwiek s oni zgermanizowani, zarzut Polakw, e ydzi s oddani Niemcom jest nieuzasadn iony... Nie s bardziej lojalni w stosunku do Niemiec mam na myli siedliska antysem ityzmu ni wobec Polski. ydzi w Europie Wschodniej to ydzi i tylko ydzi. Zdawao si rzecz pewn, e jedno z dwch mocarstw, Niemcy albo Rosja, musi zwyciy, i y dali pienidze obydwu stronom, s zupenie zabezpieczeni. Tymczasem pogardzana przez nich Polska zmartwychwstaa wczeniej. Dzi nawet ydom trudno uwierzy w jej wskrzeszeni e, a jeden z nich powiedzia mi, e mu si to snem wydaje@. P. Morgenthau nie dotyka tego przedmiotu w swoim raporcie. 4. Co do bojkotu, tj. metody, za ktrej pomoc Polacy usiowali uwolni si z zaciskanej p rzez ydw ptli. Sir Stuart Samuel: Bojkot ten datuje od okresu, ktry nastpi po wyborach do Dumy w Wa rszawie w r. 1912... Podczas wojny, z powodu trudnoci w nabyciu niemal wszystkieg o, bojkot osab, lecz po rozejmie rozgorza z dawn niemal gwatownoci... Ostry prywatny poeczny i handlowy bojkot trwa wrd ogu, popierany usilnie przez pras polsk. We Lwowi stnieje tak zwany sd spoeczny, ktrego przewodniczcym jest p. Przyuski, byy wiceprezes austriackiego Sdu Apelacyjnego, ktry to sd spoeczny posuwa si do tego, i wzywa osoby, utrzymujce stosunki handlowe z ydami do tumaczenia si ze swego postpowania. Poniej po aj typowy wycinek z gazety polskiej, ogaszajcy nazwisko pewnej ksinej, ktra sprzedaa siado swoj ydom. Ogoszenie to ujte byo w czarn obwdk, jak to si w Polsce prakty ogach: Ksina Anna Jabonowska, zamieszkaa w Galicji, sprzedaa dwa swoje domy przy ulicy Stryj kiej No. 18 i 20 ydom, Dogilewskiemu, Hubnerowi i Erbsenowi. Adwokatem ksinej by dr. Dziedzic, administratorem p. Naszkowski. Czy og polski pozostanie zawsze obojtnym i biernym w podobnych wypadkach?@ Ten cytat, przytoczony przez Sir Stuarta przypomina ywo stosunki angielskie. Na s tornie 123 ksiki Johna Fostera Fraser, pt. yd zwyciski, wydanej przez firm Funk et Wa nalls, New York 1916, czytamy: Sprawa nieruchomoci miejskiej w okrgu Whitechapel pr zedstawia si dzi ju tak, e istniej cae wielkie bloki kamienic, na ktrych by mona um so: Anglicy niech si nie zgaszaj. Cae ulice zostay wykupione przez syndykaty ydowskie, pierwszym zarzdzeniem jest wypowiedzenie mieszka wszystkim lokatorom chrzecijanom" . W zwizku z tym warto zaznaczy, e rozruchy rasowe, jakie wyniky niedawno w niektrych m iastach amerykaskich, byy wywoane postpowaniem drobnych syndykatw ydowskich, ktre na ay w najlepszych dzielnicach miasta, w grupie najpikniejszych nieruchomoci dom rodko wy, wypowiaday w nim mieszkania chrzecijanom i instaloway na ich miejsce rodziny mu rzyskie; w ten sposb wyzyskiwali ydzi uprzedzenie rasowe Amerykanw w celu obnienia wa rtoci caego bloku domw, aby mc je potem naby za nisk cen. Nastpnie domy te s strac chrzecijan, ktrzy ani ich wacicielami ani nawet lokatorami zosta ju nigdy nie mog. By moe, e i w Polsce istniej podobne warunki, ktre sprawiaj, i sprzeda nieruchomoc dowskie jest czym w rodzaju nielojalnoci wobec spoeczestwa polskiego. Najwidoczniej Polacy maj to przekonanie. Uprzedzenie rasowe" nie tumaczy dostatecznie istnienia t akiego przekonania; tkwi bowiem w nim zawsze co bardziej realnego. Bojkot polega wycznie na umowie pomidzy Polakami, e bd kupowali tylko u Polakw i ty olakom sprzedawali. ydw byo bardzo wielu, byo te wielu zamonych, zawadnli wszystkim gami i rynkami handlowymi. W rzeczywistoci s oni posiadaczami caej wasnoci nieruchome j w Warszawie. ydzi gosili, e tak zwany bojkot (Polacy okrelaj to jako kooperacj) jes przeladowaniem". Sir H. Rumbold: Naley pamita dalej, e pod wpywem zmian ekonomicznych a take z uwagi fakt, e od roku 1832 Polakw nie dopuszczano na stanowiska rzdowe, musieli oni stopn iowo szuka pracy przy w handlu, co dao pocztek konkurencji pomidzy nimi a ludnoci yd k. Konkurencja ta wzmoga si z chwil, gdy rzd rosyjski pozwoli na zakadanie w Polsce peratyw i towarzystw rolniczych. Ruch kooperacyjny wzmaga si bardzo i stanie si ni ewtpliwie doniosym czynnikiem w rozwoju ycia ekonomicznego w Polsce, co porednio moe odbi si ujemnie na drobnym handlu ydowskim". W miar monoci, rzd polski czyni wszystko, aby w drodze prawodawstwa i za porednictwem

odpowiednich odezw do ludnoci powcign bojkot ydw. Ale musz zaznaczy, e zmuszenie do handlu z ludmi, z ktrymi ci obywatele handlowa nie chc, nie ley w mocy adnego rz Henryk Morgenthau zajmuje stanowisko znacznie rozsdniejsze ni jego angielski wspwyzn awca, Sir Stuart Samuel. Pan Morgenthau mwi: Nastpnie wielu kupcw ydowskich uwaa zakadanie kooperatyw za form przeladowania. Tym m ruch ten jest uprawnionym deniem do ograniczenia dziaalnoci a zatem i zyskw poredni a. Niestety, gdy skady te zaczto w Polsce otwiera, goszono, e maj one za zadanie wyrw nie handlu z rk kupca-yda. Dlatego te ydzi zrozumieli, e zakadanie kooperatyw jest wy ierzonym przeciwko nim atakiem. Jakkolwiek jednak zakadanie i prowadzenie koopera tyw mogo poniekd wynikn z uczucia antysemityzmu, jednak stanowi one form dziaalnoci omicznej, ktr kade spoeczestwo ma zupene prawo rozwija". Nietrudno, naszym zdaniem, przez oczy i umysy tych piciu ludzi przejrze sytuacj, pan ujc w Polsce. Przed omiuset laty Polska otworzya swe granice dla przyjcia przeladowan ch w caej Europie ydw. Osiedlili si tam tumnie i korzystali z peni swobody; pozwolono im nawet utworzy pastwo w pastwie", rzdzce si autonomicznie w sprawach ydowskich i aktujce z rzdem polskim wycznie za porednictwem wasnych wybranych przedstawicieli. Na polski by im przyjazny i nie ujawnia w stosunku do nich niechci ani religijnej, an i rasowej. Potem Europa napada na Polsk, rozerwaa j na czci i wymazaa z karty wiata ska ya tylko w sercach narodu. W tym wanie okresie, upokorzenia i pognbienia Polski y zi stali si potg rzdzc Polsk, regulujc nawet ycie jej obywateli. A potem przysza na, niosc zapowied wyzwolenia i wskrzeszenia Polski jako wolnego pastwa. ydzi nie sp rzyjali temu wskrzeszeniu. Nie byli przyjacimi Polski. Polacy przekonali si o tym, tote z chwil podpisania rozejmu, gdy wolno im byo da wyraz swojej wzgldem ydw niech czynili to. Zaszo wiele poaowania godnych wypadkw: nie byy to jednak fakty niezrozumi ae. Wyniky one z przyczyn, ktre te fakty tumaczyy. Nawet rozejm nie zakoczy tej spra Bolszewicy rosyjscy napadli na Polsk, i tym razem take, jak Polacy uroczycie owiadc zaj, ydzi zajli stanowisko wrogie pastwu, ktre przez lat osiemset dao im schronienie. Oto kilka zaledwie faktw. Powicimy tej kwestii jeszcze jeden rozdzia. Tymczasem jedn ak to, comy ju powiedzieli dowodzi, jak niezasuon krzywd wyrzdzia Polsce propagand a w Stanach Zjednoczonych. Celem tej propagandy byo nie tylko oczernienie Polski, ale take olepienie narodu amerykaskiego, by patrzy obojtnie na olbrzymi napyw tyche do Ameryki. Rozdzia XXI ydzi za porednictwem konferencji pokojowej krpuj Polsk Istnieje rnica pomidzy raportem Sir Stuarta Samuela a raportami innych delegatw, ilu strujca odmienno umysowoci ydowskiej od umysowoci ogu ludzi. Inni badacze kwestii w Polsce, kapitan Wright, genera-brygadier Jadwin, Sir H. Rumbold, a nawet Henry k Morgenthau reprezentuj myl ogu ludzkoci, ktra poza skutkami dopatruje si przyczy Mamy tu do czynienia na przykad z zatargiem pomidzy ydami a jakim innym narodem. Pooe ie to trwa stale. Zawsze w takiej sytuacji wynika zatarg. Rzadko jednake dochodzi do naszej wiadomoci o ile ydzi s gr. Dowiadujemy si o tym dopiero wtedy, gdy szanse wycistwa ydw zaczynaj sabn. Dopki ydzi zwyciaj, dopki chrzecijanie su uleg zupenie cicho. Chrzecijanie mog si skary, ile im si ywnie podoba, mog buntowa si owa, adna midzynarodowa komisja nie przybdzie dla zbadania sprawy. Zatarg pomidzy ydami a innym narodem otrzymuje nazw zatargu dopiero wtedy, gdy zacz yna by niedogodny dla ydw. Wtedy poczynaj krzycze wniebogosy, e ich przeladuj, cho ikali si tylko we wasne sieci. Polacy przekonali si, e ydw cz wzy przedziwnej s pozwolio im sta si mniejszoci panujc wszechwadnie nad wikszoci, poniewa tworzy izacj, a wikszo bya rozproszona. Tote Polacy powiedzieli sobie: Postpimy tak jak y i wspdziaaj cile ze sob, my wic take przystpmy do pracy spdzielczej. Jak pom . A wtedy od razu zabrzmia na wiat cay okrzyk: Przeladownie!" Wszczto propagand ku zohydzeniu dobrego imienia Polakw, co wywoao rozgoryczenie i nie ch, wyniky poaowania godne gwaty, a spr trwa cigle. Sprawozdania ydowskie o tych zaburzeniach rzadko wznosz si ponad fakt, e ydzi cierpi powodu pewnych wystpie ludnoci polskiej. Podaj wypadek za wypadkiem z wielk obfitoci zczegw, z dziennikarskim nie wolnym od sensacji podkrelaniem ich okropnoci. Nazwiska, daty, miejscowoci, okolicznoci, wszystko niby si zgadza, jest w porzdku.

Bardzo piknie. Nie mamy bynajmniej zamiaru zaprzecza cierpieniom ydw ani tych cierpi e bagatelizowa bez wzgldu na to, gdzie i z jakiego one wynikaj powodu. Nie ma uspraw iedliwienia dla krzywdy wyrzdzonej choby najndzniejszej istocie ludzkiej. Morderstw o choby jednej tylko osoby, sterroryzowanie jednej choby rodziny, to rzecz straszn a. Niestety jednak ludzko tak przywyka do okruciestw wojennych, e nie posiada ju dost tecznej wraliwoci do odczuwania naleytego wstydu i upokorzenia z powodu takich wypa dkw. Od chwili pogwacenia neutralnoci Belgii cierpiay wszystkie narody Europejskie, a wraz z nimi przez sympati cierpiay wszystkie ludy amerykaskie, jakkolwiek naley st wierdzi, e o cierpieniach ydw syszelimy i syszmy wicej, o wiele wicej, ni o cierp akiegokolwiek innego narodu. Jako reakcja umysu praktycznego staje przed nami wszake zagadnienie: Czemu si to dzi eje? Przypumy, e istotnie zachodziy wypadki rabunkw, napadw i mordw opisywanych w sk ach ydowskich, jaka jest ich przyczyna? Czy nard polski jest z natury swej skonny do tego rodzaju czynw? Czy podobne wypadk i cechoway 800-letni okres przebywania ydw w Polsce? A jeli nard polski nie jest z na tury okrutny, jeeli historia ydw w Polsce ma tylko jasne karty, co wpyno na zmian nkw obecnie? Umys praktyczny bowiem szuka przyczyn. Widocznie p. Morgenthau zbyt pilnie doszukiwa si tych przyczyn, jakkolwiek mniej p ilnie, ni inni delegaci za wyjtkiem p. Samuela. Dlatego te ydzi amerykascy nie chwal li si wcale raportem p. Morgenthaua, gdy fakty same dostarczaj materiau zbyt bladego dla tej propagandy, jak maj na widoku przywdcy ydowscy w Ameryce. Najwidoczniej nie omielili si skrytykowa i potpi tego raportu publicznie; po prostu przemilczeli o nim tylko. Kapitana Wrighta, ktry usiowa ustali podoe wypadkw na zasadzie tego, o czym s obicie przekona, aby umoliwi Anglikom zrozumienie obecnego pooenia w Polsce, prasa y ska zasypaa obelgami. ydzi nie chc badania tej sprawy. Chc tylko sympatii dla siebie , potpienia dla Polski. W Ameryce mamy skonno do przekonania, e kade pooenie mona wytumaczy; wypadek jaki a na potpienie, ale musi by zrozumiay. Jestemy zdania, e wyjanienie jest pierwszym k iem do zaradzenia zemu. P. Morgenthau nie mwi wcale o pogromach". Daje on tym sposobem godny naladowania prz ykad rozhisteryzowanym ydom amerykaskim. Obecna seria artykuw w Dearborn Independent" jest pogromem (niektrzy przedstawiciele ydw mwi nawet o nich w ten sposb, jak gdyby poszczeglny artyku stanowi pogrom) wedug efektownego lecz niezbyt cisego krasomwst awianego na posiedzeniach l ydowskich. Ale p. Morgenthau jest znacznie cilejszy w uyw niu terminw specjalnych. Powiada on: Misja unikaa celowo uywania wyrazu pogrom", termin ten bowiem stosowany bywa dowolni e zarwno do drobnych zniewag, jak i do uplanowanych i starannie zorganizowanych r zezi..." Co do jednego punktu wszystkie raporty s zgodne, a mianowicie, e niezasuone zabjstwa dw byy bez adnego porwnania mniej liczne, ni to gosia propaganda ydowska. W tej cz i, gdzie wypadki wojenne toczyy si z mniejsz gwatownoci, stracio ycie tylko 18 osb m terytorium w cigu caego okresu zalewu kraju przez rnorodne ywioy, jak z widoczn ni i przyznaje Sir Stuart, mg on naliczy zaledwie 348 wypadkw zabjstw ydw. Kapitan Wri isze: `Sdz, e zabito niesprawiedliwie nie wicej ni od 200 do 300 osb. Mierzc t licz ekscesw, jakich si dopuszczono, dziwi mnie raczej nie wielko tej liczby, lecz raczej jej niko. Sir H. Rumbold powiada: Gdyby do ekscesw byy zachcay lub gdyby je organ dze cywilne lub wojskowe, liczba ofiar byaby prawdopodobnie znacznie wiksza@. Dla orientacji czytelnika podajemy poniej zestawienie tych punktw w raportach, ktre traktuj specjalnie o wypadkach brutalnoci i gwatw. Z zestawienia tych punktw atwo b e zda sobie spraw, w czym te raporty rni si midzy sob, a w czym s zgodne. 1. Ekscesy zaszy we Lwowie od 21 do 23 listopada 1918 r. Miasto zostao zdobyte prz ez wojska ukraiskie, bdce przedtem w subie austryjackiej. (Samuel, Morgenthau, Wright , Jadwin). 2. Genera Mczyski zebra oddzia polski liczcy okoo 1500 ludzi, zoony z mczyzn, ko tkw, z ktrych cz bya przestpcami, i po zacitej walce zdoby poow miasta. Druga po w rku Ukraicw@. (Samuel) `Parset chopcw polskich wraz z ochotnikami wtpliwej reputac odbili poow miasta i utrzymali si na zdobytych pozycjach a do przybycia posikw polski h w dniu 21 listopada". (Morgenthau) Gdy wojska niemieckie zbuntoway si w czasie ok upacji w Polsce i gdy run cay gmach organizacji niemieckiej, kilku oficerw polskich zebrao we Lwowie niewielki oddzia ochotniczy, zoony z 1,000 do 2,000 ludzi spord mt

cznych i przestpcw, a nawet kobiet w mundurach. W cigu dwch tygodni blisko walczyli oni z Ukraicami na ulicach miasta, wreszcie po nadejciu posikw wyparli przeciwnika. By to istotnie wspaniay czyn orny. (Kapitan Wright). 3. ydowska cz ludnoci Lwowa owiadczya, e jest neutralna" (Samuel). Ludno ydows st neutralna; fakt jednak, e dzielnica ydowska znajdowaa si w czci miasta, zajtej pr Ukraicw i e ydzi zorganizowali wasn milicj, a take pogoska, e niektrzy ydzi st rzy, wywoaa wrd ochotnikw odruch antysemityzmu, ktry udzieli si szybko wojsku, przy na odsiecz". (Morgenthau). Podczas walki ydzi ogosili, e pozostan neutralni; lecz, jakkolwiek nie sdz, by udzie i pomocy zbrojnej Ukraicom, naturalno ich jednak w stosunku do Ukraicw nosia cechy wy anej, a prawdopodobnie i skutecznej yczliwoci. (Kapitan Wright). 4. W rezultacie aden z dowdcw wojskowych, odpowiedzialnych za te wypadki, nie by uka rany. (Samuel). `Ju 24 grudnia 1918 r. rzd polski za porednictwem ministerstwa spra wiedliwoci wszcz cise dochodzenie w sprawie zaj z 21 i 23 listopada... Pomimo przeci sdw lokalnych, gdzie jest obecnie w toku 7 tys. spraw, wytoczono ledztwo przeciwko 164 osobom, w tej liczbie dziesiciu ydom, za wspudzia w rozruchach listopadowych; lic zne podobne sprawy oczekuj jeszcze swojej kolei. Czterdzieci cztery osoby skazano na kar od 10 dni do 18 miesicy wizienia. Niezalenie od sdw cywilnych, miejscowy sd w kowy skaza osoby wojskowe na wizienie a do lat trzech za dopuszczenie si czynw bezpra wnych w odnonym okresie@ (Morgenthau). Mwic oglnie o sprawie kar wymierzonych, kapit an Wright pisze: Rzd wymierzy wiele, jakkolwiek nie dosy kar; o karach tych nie ogasz a w obawie przed opini publiczn. A genera-brygadier Jadwin z Misji Stanw Zjednoczonyc mowi: Skargi na opieszao i agodno w wymierzaniu kar przez sdy wojskowe i przez rz uj jednake, e dziaaa tu w przepisanym porzdku sprawiedliwo pastwowa. 5. Nie wypacono odszkodowa za wyrzdzone szkody". (Samuel). Misja nasza zostaa zawiadomiona, e na zasadzie dochodze urzdowych rzd rozpocz wypa dowa za szkody wyrzdzone w zwizku z tymi wypadkami" (Morgenthau). Rozpoczto wypat odszkodowa w Wilnie, Pisku i Lwowie przed naszym wyjazdem z Polski" ( enera Jadwin). Oczywicie, we Lwowie niedobrze si dziao. Ale Sir Stuart Samuel dawa do zrozumienia, e caa wina bya po stronie Polakw. Inni delegaci w raportach swoich podaj szczegy, ktr yjaniaj, tumacz wypadki, cho aden raport nie moe ich usprawiedliwi. Wszyscy za wyj ir Stuarta Samuela, zgadzali si na to, i rzd polski uczyni, co byo w jego mocy dla za douczynienia temu, co si stao i dla zapobieenia podobnym wypadkom na przyszo. Warto toczy nastpujcy szczeg z raportu amerykaskiego: `Genera Jadwin by obecny przy wzic i by osobistym wiadkiem wytonych usiowa wadz wojskowych w celu zapobieenia aktom g Faktem jest tedy, e z chwil, gdy mona byo zaprowadzi w chaosie wojennym jakikolwiek porzdek, nieporzdki ustaway. A jednak dzi jeszcze nawet czytamy w naszych gazetach o tysicach i dziesitkach tysicy ydw pomordowanych w Polsce. Nastpnie, jako wskazwka, e te wypadki do pewnego stopnia nie wyniky bez prowokacji z e strony ydw, przypatrzmy si, co byo w Pisku. Dziao si to 5 kwietnia 1919 r. 1. Pisk odebrano bolszewikom na krtko przedtem. Ludno miasta jest w znacznej wikszoci dowska, liczy bowiem zaledwie 25% Polakw (Genera Jadwin, Kapitan Wright). Oficer p olski posiada bardzo nieliczny oddzia onierzy, a front bolszewicki by zupenie blisko. dzi potraktowali niechtnie oficera, co wywoao w nim podejrzenie, i musz pozostawa w p zyjaznych stosunkach z bolszewikami; zaniepokojony tym, kaza rozlepi na ulicach ogo szenie, e pod kar mierci nie wolno bez pozwolenia wadzy urzdza wiecw i zebra public (Kapitan Wright). 2. Organizator rzdowy stowarzysze spdzielczych pozwoli czonkom kooperatyw ydowskich zi zebranie celem omwienia sprawy czenia si z innymi kooperatywami (Samuel, Morgentha u, Wright). 3. Jak si zdaje, dwaj onierze polscy... i inny jaki onierz... zawiadomili wadze woj , i ydzi maj zamiar odby wiec bolszewicki w sobot w Domu Ludowym, stanowicym siedzib yjonistw@ (Samuel). Wiec ten odby si w pomieszczeniu organizacji syjonistycznej, zna nej z tendencji wybitnie antypolskich" (Wright). ...Stwierdzono, e wiadomo o bolszewickiej dziaalnoci w Pisku otrzymano od dwch on ." (Morgenthau). Komendant miasta w obawie buntu bolszewickiego, o czym go ostrzegali dwaj onierze yd zi... (Genera Jadwin). Po zakoczeniu i formalnym zamkniciu wiecu znaczna liczba czonkw stowarzyszenia spdzi

zego pozostaa nadal w sali, inni uczestnicy, nalecy do organizacji syjonistycznej z ostali tam rwnie. Zebranie to musiao mie pozr wiecu, a sdz, e liczba pozostaych w tak znaczna, e moga technicznie stanowi wiec. W tym zachowaniu si ydw, podobnie jak w poprzednim ich postpowaniu bya pewna prowokacja: Sir Stuart Samuel zaznaczy wobe c wiadkw, e nawet wiec, na ktry mieli pozwolenie, stanowi sam przez si pogwacenie sa u, i by cikim przestpstwem religijnym" (KapitanWright). Wszyscy delegaci potpiaj zgodnie to, co potem nastpio. Kapitan Wright powiada, e ofic er polski nie byby zapewne dziaa z takim popiechem, gdyby zgromadzeni nie byli ydami. Genera Jadwin streszcza wypadki w ten sposob: gwaty piskie... to sprawa czysto wojsk owa. Komendant miasta w obawie buntu bolszewickiego, o ktrym ostrzegli go dwaj onie rze ydzi, usiowa sterroryzowa ludno ydowsk (okoo 75% oglnej liczby mieszkacw) p e 35 obywateli narodowoci ydowskiej bez ledztwa i sdu, przez uwizienie i pobicie inny ch i przez zagroenie represjami wszystkim ydom. Nie mona przypisa w tym udziau ani ni komu z wyszych oficerw, ani adnemu polskiemu urzdnikowi cywilnemu, ani nielicznym Po lakom, zamieszkaym w tej czci Biaorusi". Sir Stuart pisze: obecn administracj miejscow w Pisku jest znowu spokojnie, a pomidz ludnoci chrzecijask i niechrzecijask zapanoway normalne stosunki". W Stanach Zjednoczonych zapomina si niekiedy, e dla Polski wojna si jeszcze nie skoc zya. Polska jest dzi narodem wolnym na papierze lecz wolno jej wisi na wosku i mo epa z dnia na dzie, zalenie od wynikw walki. (Pisane w kocu roku 1920). Bolszewicy za ucili w kraj gbokie zagony. Gdziekolwiek dotary wojska czerwone, wszdzie ydzi witali e z radoci. Nikt temu nie przeczy, nawet w Stanach Zjednoczonych: tumacz to tym, e bo lszewicy bardziej sprzyjaj ydom ni Polacy, co zreszt na podstawie faktw, podanych w oprzednich rozdziaach a stwierdzajcych ydowski charakter sowietyzmu jest dla czytel nika naszego zupenie zrozumiae. Gdy Polacy wypdzali bolszewikw, przekonywali si na og, e tam, skd wyparli czerwone w ka, ydzi zdyli ju zaprowadzi ustrj sowiecki, zupenie jak gdyby go z dawna oczekiwali byli do tego znakomicie przygotowani. Nie dziwi chyba, e Polacy nie mog si dotychcz as wyzby swoich podejrze. ydzi nie chc zosta Polakami. W tym tkwi przyczyna obecnej trudnej sytuacji pomidzy o bydwoma narodami. Sir Stuart Samuel dotyka tylko powierzchownie tego przedmiotu. W niektrych wypadkach niech onierzy i ludnoci cywilnej wywoali syjonici, ktrzy g odowo ydowska jest przeciwniczk narodowoci polskiej. P. Morgenthau posuwa si o krok d lej: Doprowadzio do konfliktu owiadczenie nacjonalistycznych organizacji ydowskich, ktre daj autonomii kulturalnej, subsydiowanej finansowo przez pastwo. P. Morgenthau, jak widzimy, wglda gbiej w pooenie. Najlepsz jednak charakterystyk istniejcego stanu rzeczy znajdujemy w raporcie kapit ana Wrighta: Czci ich (ydw) programu partyjnego w Polsce jest wcignicie wszystkich jedn osobn list. ydzi w ten sposb zarejestrowani maj wybiera reprezentacyjne ciao e z rozlegymi penomocnictwami prawodawczymi i podatkowymi, tj. majce prawo ciga podat i na cele emigracyjne. Temu ciau reprezentacyjnemu rzd polski ma dawa odpowiedni ilo ienidzy na ydowskie instytucje dobroczynne i finansowe. Poza t odrbn organizacj maj zarezerwowan proporcjonaln do ich liczby ilo miejsc w lokalnych pastwowych ciaach pra odawczych. W szstym lub sidmym z kolei Sejmie Polskim maj zaj miejsca tylko ydzi wybr ni tylko przez ydw. Niektrzy ydzi daj take odrbnych sdw, albo przynajmniej rwno procedurze prawnej argonu z jzykiem polskim. Taki jest program praktyczny; lecz a mbicj frakcji postpowej jest narodowa autonomia personalna, zagwarantowana ydom prz ez jeden z przejciowych rzdw ukraiskich, mianowicie przez Ukraisk Rad Centraln, w d stycznia 1918 r. zwana Statutem Narodowej Autonomii Personalnej; odpis tego sta tutu jest w moim posiadaniu. Organizuje on ydw jako nard o peni praw suwerennych; ba nknoty ukraiskie byy drukowane w argonie i w jzyku ukraiskim@. Ludzie pytaj niekiedy, gdzie s dowody istnienia programu Protokow. Dowody te znajdzi emy wszdzie, gdzie ydzi doszli do wadzy i gdzie do wadzy d. Protokoy mona napisa wie ydowskich ksig rabinicznych; mona je napisa na zasadzie dnoci ydowskich w Stana ednoczonych; mona je napisa na podstawie da ydowskich na Bakanach; mona je napisa co ydzi zrobili w Rosji. Przedstawiaj one program ydowski, idealny i realny w kadej dziedzinie i w kadym okresie historii wspczesnej. Czy syszycie kiedy o tym programie w Polsce, gdy daj od was wspczucia i sympatii dla 50 tys. ydw, przybywajcych stamtd do Stanw Zjednoczonych? Czy ci ludzie porzucili swo je idee przed przybyciem do portu nowojorskiego?

cise zbadanie programu ydowskiego przez kapitana Wrighta jest wanie przyczyn, ktra s wia, e ydzi nie chc rozpowszechnia jego raportu, jakkolwiek zoony on by przy raporci ir Stuarta Samuela, tak przez nich usilnie propagowanym. Jednake, aby rzd Wielkiej Brytanii mg zda sobie dakadnie spraw z pooenia, kapitan przeprowadza nastpujc paralel: Gdyby ydzi w Anglii" wzrsszy liczebnie dwudziesto lub trzydziestokrotnie zadali, owska Izba Opiekucza posiadaa rozlege prawa, nie wyczajc prawa cigania podatku na c migracyjne, by oznaczona liczba miejsc w Londyskiej Radzie Hrabstw, w Manchesters kiej Radzie Miejskiej, w Izbie Gmin i w Izbie Lordw bya zarezerwowana dla ydw wybier anych gosami ydowskimi; aby przewodniczcy Izby Wychowawczej wypaca corocznie ydom sum proporcjonalne do ich liczby; gdyby zadali prawa zakadania odrbnych sdw ydowskich z kiem angielskim w Sdzie Krlewskim lub Wydziale Kanclerskim; gdyby najbardziej postp owi spord ydw dyli nawet do tego, aby asygnaty Banku Angielskiego byy drukowane w a e obok jzyka angielskiego, wwczas prawdopodobnie nawet w Anglii opinia publiczna b yaby mniej yczliwie w stosunku do nich usposobiona..." W tym stanie rzeczy jest faktem niemaego znaczenia, e ydzi ktrzy wiedzieli o wszystk im, ukrywali istotne pooenie, i e inni delegaci podali to do wiadomoci publicznej. Z namiennym jest take, i prasa ydowska przemilczaa cakowicie o tych faktach, jakkolwiek pozornie podawaa rzekome wyniki dochodze przeprowadzonych przez Misj Angielsk. W je dnym z przyzwoitszych organw prasy ydowskiej zamieszczono obraajce wzmianki o raporc ie kapitana Wrighta, poniewa w raporcie tym wspomina autor o pewnych praktykach up rawianych pospolicie przez ydw w Polsce. Naley wszake zaznaczy, e aluzje do tych spra zamieszczone w raporcie kapitana Wrighta, s bardzo powcigliwe w porwnaniu, ze szcze gami, zamieszczonymi w nowej ksice Artura Goodhart. Nie potrafimy powiedzie obecnie, czy p. Goodhart jest ydem czy te nie. Jest czonkiem kolegium Corpus Christi w Cambr idge. Jest b. kapitanem armii Stanw Zjednoczonych. Na wniosek p. Morgenthaua zosta od woany z wojska dla objcia stanowiska radcy w Misji. Mwi on na str. 161: Po obiedzie p . Morgenthau wzi udzia w zebraniu loy Bnai Brith, jedynej loy tej organizacji ydows w Polsce. Nie pozwalano na zakadanie l w Rosji przed wojn, byo to bowiem stowarzyszen ie tajne, a wic nielegalne w pastwie cara. Major Otto i ja, jako nienalecy do czonkw, udalimy si na przechadzk po miecie. P. Goodhart, jako radca Misji Amerykaskiej, moe konale zawiadczy, co to za ludzie przybywaj z Polski do nas w tak wielkiej liczbie. Najwaniejsz wszake dla Amerykanw cech tych przybyszw jest tkwice w nich poczucie w o politycznego znaczenia i potgi. Konferencja Pokojowa nie dya wcale do utrwalenia w Polsce jednoci i zgody; rzucia ona raczej ziarno niezgody, ktre panowa tam bdzie dopty dopki Traktat Wersalski bdzie rz i wiatem. Czytelnik przekona si z raportu kapitana Wrighta, czego daj ydzi. Nieche si dowie, co postanowia Konferencja Pokojowa. W pastwie polskim nie wolno ogosi wyborw w sobot. Nie wolno w sobot przeprowadza rej racji ludnoci. Sabat ydowski jest ustanowiony przez prawo, a rzd i sdy musz si do tego stosowa. W ni dziel moecie czyni, co si wam podoba, moecie zarzdza wybory, byle nie w sobot, bo t wito ydowskie! Artyku 11. ydzi nie bd przymuszani do wykonywania jakichkolwiek czynnoci, stanowicyc ogwacenie szabasu i nie powinni dozna jakiegokolwiek umniejszenia swej zdolnoci pra wnej, jeeli odmwi stawienia si w sdzie lub wykonania czynnoci prawnych w dzie szabas . Polska wyraa zamiar nie zarzdzania i nie udzielania zezwolenia na wybory, czy to oglne czy lokalne, ktre miayby si odbywa w sobot; adne wciganie na lisy wyborcze l ne nie powinno si odbywa obowizkowo w soboty. Konferencja pokojowa nakazaa w Polsce to, co bolszewicy narzucili Rosji, a mianow icie wicenie ydowskiego szabasu. Ludzie, ktrzy zabaczyli, e obyczaje ydowskie, pod presj, Prezydenta Stanw Zjednoczon ch, zostay zastrzeone w konstytucji polskiej, obecnie ze wszech stron napywaj do Ame ryki. Czy niedorzeczne jest ich przypuszczenie, e skoro Prezydent Stanw Zjednoczony ch narzuci Polsce obyczaje ydowskie, to nagnie do nich rwnie i Ameryk? Ponadto prawo ustanowio zaoenie odrbnych szk ydowskich w Polsce. Wielk bolczk Pol k szk, w ktrych by w ca ludno mona byo wszczepia polskie ideay narodowe w jzyku onferencja pokojowa uprawnia trwanie tego stanu rzeczy nadal. Artyku 11 mwi o ydach. W artykule 9 uyto terminu obywatele polscy. Jeli czytelnik pragnie unikn nieporozumie przy odczytywaniu wiadomoci, pochodzcych z

uropy, niechaj przez termin: mniejszoci rasowe, religijne i jzykowe rozumie po pros tu ydw. Ta bowiem mniejszo tkwi w istocie wszystkich niemal trudnoci, ydzi wanie s niejszo, o ktrej najczciej syszymy. Mniejszo ta opanowaa konferencj pokojow. Artyku 9. W miastach i okrgach, zamieszkaych przez znaczny odam obywateli jzyka inneg ni polski, Rzd polski udzieli w sprawach nauczania publicznego odpowiednich uatwie, aby zapewni w szkoach pocztkowych udzielanie dzieciom takich obywateli polskich... nauki w ich wasnym jzyku... W miastach i okrgach, zamieszkaych przez znaczny odam ob ywateli polskich, nalecych do mniejszoci etnicznych, religijnych lub jzykowych, tym mniejszociom zostanie zapewniony suszny udzia w korzystaniu oraz w przeznaczaniu su m, ktre budet pastwowy, budety miejskie lub inne przyznaj z funduszw publicznych na c le wychowawcze, religijne lub dobroczynne". Ale i to nawet nie wszystko. Pastwo polskie ma dostarczy pienidzy, lecz ydzi bd je ro dzielali: Komitety wychowawcze, wyznaczone lokalnie przez gminy ydowskie w Polsce, podlegajc oglnej kontroli pastwowej, bd czuway nad przydziaem proporcjonalnej czci funduszw nych, przyznanych szkoom ydowskim zgodne z artykuem 9..." Zdumiewajca rzecz, e z chwil, gdy mowa o pienidzach, zarzucono wyraenie `mniejszoci e niczne" i zastpiono je przez okrelony termin ydzi. Co wicej jednak, Stany Zjednoczone Ameryki, imperium Wielkiej Brytanii, Francja, Wo chy i Japonia, gwne mocarstwa sprzymierzone i stowarzyszone z jednej strony, a Pol ska z drugiej strony" (tak brzmi pocztkowe sowa traktatu) czyni z tych przywilejw sp cjalnych nie ukad narodowy ze strony przymuszonej Polski, lecz danie midzynarodowe z e strony Ligi Narodw. Artyku 12 zastrzega, e wszelkie ukady, dotyczce mniejszoci etn nych, jzykowych i religijnych", co jest dyplomatycznym omwieniem oznaczajcym ydw b rantowane przez Lig Narodw. Zwalnia to cakowicie ydw w Polsce ze wszelkich zobowiza tosunku do pastwa polskiego. Na przyszo winni zwraca si jedynie do Ligi Narodw, y arodowy uczyni reszt. Stany Zjednoczone przyczyniy si do zapisania tych zastrzee w traktacie pokojowym. Na rd amerykaski nie przyczyni si dotychczas jeszcze do przeforsowania ich w praktyce. wierc miliona tych ydw przybywa obecnie z Polski do Stanw Zjednoczonych. Widzielimy, czego daj oni w Polsce. Przekonalimy si, co osignli podczas konferencji pokojowej. Czy powiemy teraz, jako obywatele amerykascy, e jestemy gotowi w imieniu Stanw Zjedn oczonych przyj t doz ydowskiego lekarstwa, jakie konferencja pokojowa zaaplikowaa Pol ce? Czy nie powiemy wobec tego, comy wyej przeczytali, e ydzi, upokorzywszy Polsk podczas konferencji pokojowej, w propagandzie swej przeciwko Polsce ujawnili jedynie ni egodziw i nienasycon dz zemsty? Rozdzia XXII Obecny stan kwestii ydowskiej Kwestia ydowska istniaa w Stanach Zjednoczonych od dawna z tym, e bya ukryta. Kady w edzia, e jest taka kwestia; wiedzieli o tym przede wszystkim ydzi; nikt jednak nie mia odwagi wyprowadzi jej na wiato dzienne, na dziaanie uzdrawiajcych promieni soca lnego sowa. W tym wypadku musimy wspomnie o braku odwagi, gdy w ten jedynie sposb mon a wytumaczy milczenie o kwestii ydowskiej. Kilku ludzi o gbszym zrozumieniu i przenik liwoci usiowali okreli pooenie tej kwestii w Stanach Zjednoczonych, ale odczuli tak d tkliwie na wasnej skrze dziaanie niewidzialnej potgi, ktrej istnienia og nie podejrz mao powiedziane, byo to nie do przyjcia normalnym ludziom, by ydzi mogli w zorganiz owany sposb z ukrycia wywiera siowy nacisk na ludzi ujawniajcych prawd o ydach, e za kli, a swoboda sowa w kwestii ydowskiej staa si niepopularna. Fakt ten co prawda, rz uca bardziej ujemne wiato na nieydw ni na ydw. Tym niemniej jednak pozostaje faktem. o chce powiedzie prawd o tej sprawie, musi by przygotowany na znacznie silniejsz opo zycj, ni gdyby mwi nieprawd. Okolicznoci, ktra przeciwdziaa wolnoci sowa w kwestii ydowskiej, jest to, e nard a i oczekuje po kadym swoim czynie, po kadym sowie poklasku i pochwa ogu. Bya wprawd poka w dziejach amerykaskich, najchwalebniejsza epoka naszej przeszoci, gdy miar war toci czowieka bya liczba jego wrogw. Lecz czasy si zmieniy. Obecnie nauczylimy si l

klask. Gwizdanie podniecao naszych ojcw; dzi gwizdanie przeraa ich synw. Wolne sowo ao si tchrzliwe; prasa bezbarwna; jestemy dzi lkliwi w wykonywaniu naszego programu nienia sabych", tak lkliwi, e nie mamy do odwagi ani siy, by zaatakowa silnego, kt ska sabych. Jako nard przywyklimy tak bardzo do mierzenia skutecznoci dziaania miar niezwocznie w woywanego poklasku, e stracilimy wszelk ch do czynw, ktre wymagaj walki, za wyj ie pozornych walk na arenie politycznej, kierowanych przez jedn kwater gwn, lub sowny h atakw na `wielkie interesy", ktre nie wywouj adnej reakcji. Stracilimy zamiowanie walki z rzeczywistym, ywym wrogiem, gotowym do odwetu. Niemniej jednak jest prawd, e dzi mona w Stanach Zjednoczonych powiedzie wyraz yd, rzed rokiem jeszcze byo to niemoliwe. Wyraz ten pojawia si obecnie na pierwszej str onicy kadego niemal dziennika. Stanowi wszdzie przedmiot dyskusji. Na razie przyna jmniej sowo odzyskao swobod, cho przyjaciele nasi z Bnai Brith czyni wszystko, aby j i na nowo. Ta swoboda przynosi korzy zarwno ydom jak i nieydom. Znaczy to tylko, e ukrywanie i o zukastwo nale do przeszoci; yd jest ydem, jest uwaany za yda, mwi si o nim jako en sposb przywrcono uczciwy stosunek pomidzy pojciem a faktem zarwno wrd ydw jak i . Oczycio to atmosfer. Z jednej strony usuno zatajanie i ukrywanie prawdy; z drugiej wypenio brak, ktry wprowadza zamieszanie. yd moe dzi powiedziec: `Jestem ydem", t kady inny czowiek, ktry okrela swoj narodowo. Widzimy dzi nawet Amerykanw, ktrzy cie ukrywali swoj przynaleno narodowociow, a ktrzy dzi powiadaj: `Jestemy ydami" t to swoboda; dla nieydw wyjanienie sytuacji. Wiksza cz wynikego ostatnimi czasy w zamieszania powstaa std, e nie wiedziano, gdzie si waciwie znajduj ydzi. ydzi zaw uczem do rozwikania zagadek. Ale gdy klucz jest ukryty, w jaki sposb mona go uy? Przed omiu miesicami Dearborn Independent" rozpocz druk cyklu artykuw w kwestii ydo j. Bya to prba stwierdzenia faktw, na ktrych si kwestia zasadza. Ani w zaoeniu, ani ozwiniciu tych artykuw nie byo zamiaru atakowania ydw. Zadaniem ich byo wyjanienie, i autor ich w tajemnicy serca ywi jak nadziej, to t mianowicie, e przywdcy ydostwa kaskiego bd do mdrzy, by poj, i w obecnym wanie czasie i w naszym wanie kraju y przyczyn nieszczcia i przedmiotem nieufnoci, mog zetrze z siebie pitno niesawy i i u nas wanie mona doj do jakiego modus operandi, nie tolerancji, lecz zgody. Najlepszym dowodem, e artykuy nasze zawieray fakty i tylko fakty, jest to, e przywdco m ydowskim nie udao si wykaza, by ktrykolwiek z nich by nieprawdziwy. Ani jednego fak u dotychczas nie obalili. A przyczyna tego niepowodzenia tkwi w tym, e kto szuka wycznie faktw dowiedzionych, ten tylko takie fakty znajduje. Skoro jednak kto wszczy na kampani, majc na celu oczernienie przeciwnika, wwczas gorliwo stronnicza moe z rowadzi do tego, e si bierze za fakty co, co jest zaledwie prawdopodobiestwem. Artyku nasze jednak nie s kampani. Maj one za zadanie zapalenie wiate w pewnych punktach na szego kraju dla owietlenia jakiej gazi przemysu, jakiego zaktka, pogronego dotychc iemnociach przez ludzi, ktrzy oddaliby narodowi znacznie lepsze usugi, gdyby czuwal i wiernie na stranicy prasy. Wszystko, o czym mwi Dearborn Independent, nie posiadaoby najmniejszego znaczenia, gd yby spoeczestwo nie mogo prawdy sw jego stwierdzi w yciu codziennym. Nie informacje arte w naszych artykuach, lecz wiato pynce z otaczajcych spoeczestwo amerykaskie f ao im t powag, jakiej zaywaj obecnie wrd setek i tysicy czytelnikw. Odzew ydowski na te artykuy by z jednej strony pocieszajcy, z drugiej jednak sprawi n am zawd. By pocieszajcy, gdy dostarczy namacalnych dowodw prawdziwoci tego, co do wiadomoci p icznej poda Dearborn Independent". Pismo to nie miao najmniejszej wtpliwoci co do pra wdy zawartej w jego owiadczeniach i posiadao na to bardzo wiele dowodw; tym niemnie j jednak dowody dodatkowe, dostarczone przez samych przywdcw ydowskich wbrew ich in tencjom, s dla nas bardzo cenne. Nie mamy powodu do przypuszczenia, aby dowodw tyc h dostarczyli nam ydzi wiadomie; po prostu jednak nie mogli si ruszy, by nie da noweg o dowodu prawdziwoci naszych twierdze. Uczuciem, ktre opanowao dzi przywdcw ydowskich, jest uczucie strachu. Raz przynajmnie ogarn ich strach przed czym nieznanym. Wiedzc, ile prawdy zawieraj dotychczas podane fakty, dr w obawie przed tym, co jeszcze na jaw wyj moe. Nie prbuj nawet udawa, e sz uwaaj za arty; na wasnych zebraniach nie pieni si i nie wrzeszcz jak wydawcy rab ni, lecz zachowuj si jak cisi przeraeni ludzie, ktrzy niekiedy maj ch przyzna si d ych win, jakimi ich obarczono, lecz obawiaj si, czy ten proces przyznawania si nie

doprowadzi ich za daleko, skoro raz wejd na t drog. Lkaj si prawdy, lecz nade wszystk caej prawdy... Nie ulega wtpliwoci, e odpowiedzialno ponosz rwnie i ci, co wiedz ca prawd. Cel ich postpowanie. Kwalifikacja ta bdzie inna, jeli celem ich jest wzniecenie nienawic i przeciwko ydom, inna jeli zamiarem ich podburzy umysy spoeczestwa przez ujawnie dumiewajcych faktw. S rzeczy, ktrych ujawnienie jest do pewnego stopnia niebezpieczn e. Jeli jednak pragn oni tym sposobem stworzy podstawy bezporedniego, rozsdnego poroz umienia i moliwego rozwizania kwestii, wwczas wiadomoci, ktre ustalaj sytuacj i dost zaj materiau faktycznego, s niezbdne. W tych granicach staralimy si utrzyma artyku ejsze. Jeli zawieraj one rzeczy dla ydw niepochlebne, bdzie to materia poyteczny dla Jeli ydzi postpowa bd na przekr pewnym faktom, w takim razie bdziemy zmuszeni przy fakty inne. Gdyby przywdcy ydowscy byli uczciwi, uczciwi w argumentacji jako przec iwnicy, nie obawialiby si dzi tego, co moe jeszcze wyj na jaw w przyszoci. Tak wic na przykad zachowaniem swym ydzi dowiedli, e s narodem najlepiej zorganizowan ym w Stanach Zjednoczonych. Dowiedli, e skupiaj si dokoa swych interesw narodowych zn acznie cilej, ni obywatele Stanw Zjednoczonych, o ktrych narodowoci stanowi fakt ich bywatelstwa. Nawet rzd Stanw Zjednoczonych nie jest tak dobrze zorganizowany jak yd ostwo amerykaskie, a fakt ten nie odnosi si do Ameryki jedynie, gdy powtarza si we w szystkich krajach. Popiech icie telegraficzny i momentalna akcja masowa zaznaczyy k ady ruch, jaki zorganizowane ydostwo uczynio w cigu ostatnich szeciu miesicy w Ameryc . Nie darmo zawadnli oni sieci komunikacyjn w kraju naszym. Nie darmo wszechwiatowy tel egraf bez drutu znajduje si pod elazn kontrol ydw. Nie dla celw towarzyskich zorgani ali si w loach: zorganizowali si oni tam jako stany narodu ydowskiego, pod wodz ludzi , ktrych kady krok zmierza do wzmoenia potgi ydowskiej u nas i w innych krajach. Dowi edli przez masowe wystpienia synagog, przez swoje dzienniki, przez swoje rzekomo s poeczne" organizacje, przez swoje kluby konserwatywne i socjalistyczno-bolszewick ie, przez zgodn akcj wedug z gry pyncych rozkazw e s narodem odrbnym w onie na iego, narodem, ktry si nie zgadza z duchem Ameryki, narodem, ktry stale podkrela rnic pomidzy prawami ydowskimi a prawami amerykaskimi. W kadym stanie, w kadym miecie istnieje organizacja ydowska o wyranej polityce, a pie rwsz tej polityki zasad jest zdawi, powali, przej strachem przed ydami" kadego e pismo i kad insytucj, ktra zdradza najniklejsze choby objawy niezalenoci sdu w kw ydowskiej. Organizacje te posiadaj specjalne komitety o rnych sferach dziaania. Zada niem jednych jest naszeptywanie" opinii przeciwko osobom lub instytucjom, ktrym w danym wypadku naley zaszkodzi. Ta szeptana" walka podjazdowa jest najwstrtniejsz wsch odni metod; zdolni s do niej tylko ludzie o ustroju duchowym cechujcym pewn ras. Nie wdajc si w szczegowy opis uywanych przez ydw rodkw, widzimy, e ju sam fakt, mi jedna wadza centralna oraz i dziaaj rwnoczenie we wszystkich czciach kraju, wytw znaczn si. adna z instytucji istniejcych obecnie na terenie Stanw Zjednoczonych nie d iaa tak szybko, zgodnie i sprawnie. Solidarno ydowska nie zasugiwaaby na krytycyzm, gdyby dziaaa ku poytkowi caokszta oecznego, tak jednak nie jest; solidarno ta jest bowiem nie tylko ydowska, lecz w dz iaaniu swym wybitnie antyamerykaska. I to nie w tym znaczeniu, eby miaa by filoniemie cka lub filomeksykaska, lecz dlatego, e sprzeciwia si rzeczom, ktre tworz tradycj ame ykask. ydzi uwaaj, i Stany Zjednoczone s bezksztatn mas, ktr kady moe sobie p edug wasnej woli. Takie stanowisko zajmuj oni obecnie. Nie chc uzna, e Ameryka istnie e; maj przekonanie, e ich obowizkiem jest powoa Ameryk do ycia, stworzy Ameryk, oc w myl planw ydowskich. Ot w pewnym znaczeniu Stany Zjednoczone s wasnoci prywatn. S one wasnoci ludzi p ideay zaoycieli rzdu. A ideay te byy to ideay biaej rasy europejskiej. Byy to i iu swym chrzecijaskie. A z ideaami tymi ydzi nie tylko si nie zgadzaj, ale nimi gardz Wszake jeden z przywdcw ydowskich powiedzia niedawno w Nowym Yorku, e Stany Zjednoczo e nie s krajem chrzecijaskim, a kontekst tego owiadczenia dowodzi jasno, e zgodnie z ego intencjami, nigdy krajem chrzecijaskim by nie maj. Potpia on niedziel chrzeci kolwiek sam jest czonkiem stowarzyszenia, majcego za zadanie ustanowienie wicenia mo jeszowego szabasu. Zachowaniem swoim dowiedli ydzi dalej, e wywieraj nieproporcjonalnie wielki wpyw na sprawy rzdowe. Zarzut ten postawilimy teoretycznie w artykuach naszych. Nie przytoc zylimy na poparcie tego owiadczenia caej masy dowodw, ktre istniej i ktrych nic ju

i nie moe. Niezaleni od tego dowody si zjawiy i og mg je stwierdzi. Gdy projekt p racyjnego by po raz pierwszy przedoony Kongresowi, olbrzymia wikszo gosw wypowiedzi a ograniczeniem wjazdu do Ameryki. Kongres gosowa na podstawie faktw i zgodnie z pr zekonaniem, e wymaga tego dobro kraju. Patrzc na spraw tak, jak si ona przedstawia, nie mona byo wyda o niej innego sdu. Zaledwie si jednak gosowanie odbyo, gdy zagray druty telegraficzne od protestw ydowsk ch, a przepenione pocigi poczy zwozi ze wszystkich stron do Waszyngtonu agentw ydows h. Wymwiono magiczne sowo yd". Prawodawcy poczli si cofa. Zaczto wygasza uczone p , proponowa kompromisy, obmyla modyfikacje pierwotnego brzmienia ustawy. Pod magicz nym wpywem ydowskim projektowane prawo stopniao, jak ld w promieniach soca. Jedyny protest przeciwko uchwale Kongresu wnieli ydzi. Mistrzowskie sieci, w jakie opltali kraj cay, sprawiy, e protest ich mia pozr susznoci pastwowej. Ale by jed ktremu nie mogli zaprzeczy, a mianowicie, e wikszo imigrantw stanowi ydzi. Fakt te czcie by stwierdzony dawno. Rk Kongresu Stanw Zjednoczonych w doniosej sprawie obron arodowej wstrzymali ydzi, podobnie jak przed kilku laty zmusili Kongres Stanw Zjed noczonych do zerwania traktatu z Rosj, jakkolwiek prezydent Taft uwaa, e bdzie to zem dla kraju. Ten dowd ydowskiej potgi politycznej, zasadzajcej si na sile i na wyranym postanowien u osignicia tego, czego chc ydzi, bez wzgldu na to, czy chc tego rwnie Stany Zjedno , doszed do wiadomoci publicznej. Niechaj czytelnik zwrci uwag na to, co powiemy: ten ruch imigracyjny stanowi cz wszec hwiatowego programu ydowskiego, tak samo, jak czci tego programu byo zerwanie trakt z Rosj. Czytelnicy poprzednich rozdziaw przypomn sobie, e za spraw ydw handel Stan noczonych z Rosj przeszed w rce ydw niemieckich, ktrzy wyzyskali t okoliczno dla p adzenia planu obalenia pastwa rosyjskiego. ydzi uyli" Stanw Zjednoczonych do przeprow adzenia gwnej czci tego planu. Do czego tedy uywaj Stanw Zjednoczonych obecnie? Moemy by przekonani, e ydzi maj w czyny, dla ktrych postpuj tak, a nie inaczej. ydzi celuj w grze w szachy, gdy prowadz r wszdzie, gdziekolwiek si znajduj. Sprawa imigracji sprowadza si do tego: ydzi uciek j z Polski jak tylko mog najprdzej. Nie wypdzaj ich stamtd rzekome pogromy. Ujawni odnie, e pogromy" byy propagand imigracyjn stosowan na export" poza granicami Polski ydzi wyjedaj z Polski, gdy wiedz, e co si stanie. A poniewa wyjedaj z Polski, oznacza to, e co si ma sta w Polsce. A skoro ydzi naprzd wiedz o tym, jest to znak, e to, co si ma sta w Polsce stanie s zez ydw. Innymi sowy znaczy to, e bolszewizm ydowski w Rosji wyda na Polske tajny wyrok. ydzi ustpuj z drogi: bogaci ydzi amerykascy wysyaj agentw, aby przywozili cae grupy kre Jest to exodus z Polski, a wry on Polsce nieszczcie. Stany Zjednoczone s rodkiem, pozwala ydom usun si z Polski. Francja protestuje przeciwko imigracji ydw i nie chce ich przyj. Anglia bardzo stanowczo odmawia im gocinnoci. ydzi w Ameryce s do potn si Stany Zjednoczone do ich przyjcia. Uyto nas do przygotowania drogi dla bolszewiz mu w Rosji; dzi uywaj nas do pomocy przy burzeniu Polski. Moliwe jednak, e zanim ydzi wypeni ten punkt programu, zajdzie co, co temu przeszkodzi. ydzi w Stanach Zjednoczonych dostarczyli wspaniaej ilustracji do tego, co pisa `Dea rborn Independent" o opanowaniu przez nich prasy amerykaskiej. Rzecz naturalna, e redakcja czy wydawca gazety miejscowej nie podlega wadzy ydowskiej, majcej siedzib w Waszyngtonie, Nowym Yorku lub Chicago; jest jednak w znacznym stopniu zaleny od dwudziestu najbogatszych ydw w swoim miecie, ktrzy ogaszaj si w jego dzienniku, a on o wanie otrzymuj rozkazy z Waszyngtonu, Nowego Yorku i Chicago. Tym wic sposobem red aktor czy wydawca otrzymuje rozkazy z ydowskiej kwatery gwnej, jakkolwiek moe nic o tym nie wiedzie. W danym jednak wypadku ydzi przez rozgos, jaki w prasie nadali tej sprawie, nic ni e wygrali. Rozgos ten przysuy si bowiem lepiej prawdzie, ni zamiarom ydowskim. ydzi eli j jedynie stumi. Jakkolwiek wszystkie dowody s bardzo pocieszajce dla ludzi, co odnone fakty ujawnil i, odzew ydw na nie sprawi nam pewnego rodzaju zawd. Albo ydzi udaj, albo s bezsil becne bowiem stanowisko obrony jest upokarzajce dla tych, co maj pojcie o doniosoci s prawy. Odpowied podpisana przez ydw szereg podpisw, ktry ukaza jak w panoramie cis korp lidarno narodu ydowskiego w kraju naszym nie zawieraa ani jednego faktu, rzucajcego

ato na kwesti ydowsk. Pod tym wzgldem odpowied bya niemal wyznaniem bezsilnoci". Ale poza niedostwem by w niej widoczny brak szczeroci. Nie chce ona stawi czoa kwesti . Nie obala ani jednego twierdzenia ani odnonie do protokow, ani odnonie do zarzutw, podniesionych w pracy niniejszej. Z chwil, gdy dochodzi do konkretnych faktw zmien ia kierunek i rozprasza si we mgle zaprzecze. Jeli jakie twierdzenie jest faszywe, t faszu tego mona dowie, zwaszcza, gdy twierdzenie dotyczy spraw aktualnych z ycia cod iennego. Oficjalna odpowied, podpisana przez kilku nie przez wszystkich przywdcw ydowskich, j est przynajmniej utrzymana w tonie przyzwoitym, czego nie mona powiedzie o innych odpowiedziach. Jest jednak nieprzyzwoita w swej treci, gdy usiuje wywoa wraenie, e w aju naszym panuje antysemityzm. Zwrmy uwag na fakt, e cay antysemityzm istniejcy dzi w Stanach Zjednoczonych jest w ym wytworem przywdcw ydowskich i to wytworem niedawnym. Przywdcy ydowscy pragn u nas antysemityzmu. Poniewa nie udaje si im roznieci go wrd , przeto staraj si oddziaywa na ydw, wmawiajc w nich, e antysemityzm istnieje. Przywdcy ydowscy uczynili wszystko, co jest w ich mocy, w celu niedopuszczenia do y dw pisma Dearborn Independent, aby nie przeczytali zawartych w nim artykuw i nie dowi edzieli si, e nie byo w nich napaci na ydw jako takich. Po kilkutygodniowych prbach wykrcania si i szukania sposobu obalenia zawartych w ni niejszej pracy faktw tak, aby nie wyzna zbyt wiele, przywdcy ydowscy opucili rce i sz kali ucieczki w kamliwym oskareniu spoeczestwa naszego o antysemityzm. Obawia si dzi oni winni nie antysemityzmu wrd nieydw, lecz odruchu susznego oburzen amerykaskich, skoro si przekonaj o kamstwie i niekompetencji swych kierownikw. Antysemityzm" by zawsze ostatni ucieczk otrowskich przywdcw ydowskich w obliczu pra i jest rzecz dowiedzion, e rozbudzali go umylnie wrd nieydowskiego posplstwa, aby u a si przy wadzy nad wasnym narodem. Niedawno pojawi si w gazetach Protest przeciwko antysemityzmowi", podpisany przez r ozmaitych ydw. Protest ten drukowano dwukrotnie, gdy za pierwszym razem, gdy ukaza s i w prasie, nie wywar wielkiego wraenia. Czasopismom zaczo si najwidoczniej przykrzy ukowanie codziennych komunikatw ydowskiej kwatery gwnej. Dlatego te dla nadania spraw ie wikszego rozgosu, pozyskali ydzi podpis Woodrow Wilsona. Oczywicie zagray znw inte sywnie druty telegraficzne. Bardzo susznie, e prezydent Wilson podpisa protest przeciwko antysemityzmowi. Suszni e postpili, podpisujc go, rwnie i inni ludzie, gdy by on zgodny z ich przekonaniem. Gdyby protest przesano do Dearborn Independent", odpowiedzialni czonkowie redakcji podpisaliby go rwnie. Dearborn Independent" jest przeciwny antysemityzmowi i protes tuje przeciwko postpowaniu leaderw ydowskich, ktrzy uywaj hasa antysemityzmu dla wzn enia tego uczucia w masach. Protest, jakkolwiek ci, co go podpisali, dziaali w dobrej wierze, by skierowany wyc nie przeciwko publicznemu omawianiu kwestii ydowskiej. Wiadomoci prasowe podkrelaj z naciskiem, e ydzi nie mieli z tym protestem nic wsplneg . Jedna z rzekomo nieydowskich organizacji bya od dawna na usugach koterii ydowskiej w Nowym Yorku. Zapewnienie, e protest" napisa pewien obywatel nieyd, z wasnej inicja ywy i na wasn odpowiedzialno, bez porozumienia si z kimkolwiek bd jest po prostu za . Porozumiewano" si dostatecznie na to, aby cay protest nieydowski by ni mniej ni wic k tylko poprzednio ju przyjtym i zatwierdzonym dokumentem, a obywatel, ktry go zred agowa, wiedzia z gry, komu si przez to przypodoba. Co do p. Johna Spargo, ktrego nazwisko pojawia si coraz czciej jako obrocy ydw chr nina, wiemy tylko tyle, e podj obron ydostwa po kilku tajnych naradach z grup ydw n rskich, ktrzy musieli pokona pewne skrupuy p. Spargo, zanim zaczli korzysta z jego us g. P. Spargo zaj mniej wicej takie stanowisko: Panowie, wpadlicie... Ta sprawa jest t ak ciemna, e nie uda si jej wybieli". Spargo powiedzia wtedy sporo prawdy tym nowojo rskim ydom. Oni wiedzieli, e to prawda. Gdyby Spargo mwi dziesit cz tej prawdy na odczytach publicznych, stopniaaby bardzo liczba jego suchaczw. Wszelka literatura Towarzystwa Ochrony Czci, wszelkie przemwienia obrocw ydowskich s dla nas bardzo podane. Pragniemy jawnej dyskusji w tej kwestii! Skoro ydzi zamwi i op c dostateczn liczb obrocw chrzecijan, wwczas umysy chrzecijaskie zaczn si t kw ie i powanie o niej dyskutowa. Mwcy ydowscy musz z koniecznoci, pod grob utraty ys

zajcia, poprzesta na zaprzeczeniach, ograniczy si do obelg i wygraa; lecz obrocy ch ijanie s z natury niezdolni wytrwa dugo na tym stanowisku; zapragn oni zgbi kwesti nnie, a do wydobycia na jaw prawdy: wwczas moe wynikn prawdziwa dyskusja. Nie ma publikacji ydowskiej, jakkolwiek mogaby ona by naganna i kamliwa, ktr chcielib y zakaza w sprzeday lub wykluczy z bibliotek publicznych. Nie ma ani jednego mwcy ydo wskiego, ktremu bymy chcieli przeszkodzi w wygoszeniu publicznego odczytu lub przemwi enia. Nie ma ani jednego ydowskiego przedsibiorstwa, ktre zalecalibymy bojkotowa. Sza nujemy bowiem swobod sowa i przekona. Na zasadzie tej swobody jedynie moemy mie nadzi ej, e oczycimy Stany Zjednoczone. ydzi nie szanuj swobody sowa. Nie szanuj swobody prasy. W kadym stanie amerykaskim Bnai Brith wnosi do prawodawstwa miejscowego projekt usta wy, zakazujcy publikowania wszystkiego, co by przynosio ujm ydom. Oto odpowied ydowska na fakty zawarte w pracy niniejszej. W dziesitkach i setkach czytelni, ksigar i bibliotek publicznych ydzi za porednictwem swoich wspwyznawcw, pracujcych w tych instytucjach, albo te za porednictwem swoich k mitetw wywieraj wpyw w kierunku usunicia z pek bibliotecznych i ksigarskich wszelkic siek, broszur i pism, traktujcych o kwestii ydowskiej w sposb, ktry by pozostawia na iejsz wtpliwo co do tego, e ydzi s pierwowzorem cnt i narodem wybranym. Dzieje si to w Stanach Zjednoczonych. Dzieje si w tych wschodnich stanach amerykask ich, ktre niegdy walczyy najgorcej za spraw swobody sowa i swobody prasy. Czycie tak nadal! Mncie przykady! Popeniajcie szalestwo za szalestwem! Kady czyn te dzaju jest tylko dowodem, ktry zrozumiale i oczywicie przekonuje spoeczestwo, i to, c o si pisze o ydach, jest prawd. Obecny stan kwestii ydowskiej w Stanach Zjednoczonych da si scharakteryzowa treciwie w sposb nastpujcy. Zapocztkowano gromadzenie faktw. ydzi uznali, e fakty te s prawdziwe, co si ujawnio w wikszej powcigliwoci tonu wys wdcw ydowskich. Odpowied ydowska na ujawnione fakty wyrazia si tylko w formie goosownych zaprzecze i iowa dcych do stumienia sprawy. W wyniku stwierdzi moemy: wysiki ydw, aby obali fakty i oczyci si z zarzutw zako tnym niepowodzeniem.