Dania - Chrystian III (do 1559) i Fryderyk II z dynastii Oldenburgw Polska - Zygmunt II August z dynastii Jagiellonw Rosja - car

Iwan IV Grony z dynastii Romanowowych Szwecja - Eryk XIV (do 1568 roku) i Jan III z dynastii Wazw Przyczyny wojny o Inflanty Inflanty byy bardzo wanym strategicznie, jak ekonomicznie terenem. Pooone nad Morzem Batyckim daway atwy dostp do handlu na nim temu, kto by w ich posiadaniu. Poza tym atwo z nich mona byo zaatakowad zarwno przeciwnikw zamorskich, jak i kontynentalnych. O dostp do Morza Batyckiego przez XVI wiek zabiegaa przede wszystkim Rosja. Gwn przyczyn bya chd wyeliminowania poredniczcych w handlu rosyjsko-europejskim Niemcw inflanckich. Zrobid to moga Rosja tylko w jeden sposb - podbijajc ziemi Zakonu Kawalerw Mieczowych, ktry tam wanie na pocztku XIII wieku zaoy swoje paostwo. Dobrym sojusznikiem dla wadcw moskiewskich okaza si najwikszy wrg Zakonu - arcybiskup ryski. Do tego jednak nie mogy dopucid paostwa ocienne. Szwecja, jak i Rzeczpospolita nie tylko musiayby zaniechad swoich planw opanowania handlu Rosji z Zachodem, ale take znalazyby si w bezporednim zagroeniu wynikajcym z rozstajcej si potgi paostwa rosyjskiego. W wojn wmieszaa si rwnie Dania. Chocia pocztkowo obecnod Rosji w handlu batyckim postrzegaa jako dobr kart, to jednak denia Szwecji do przejcia roli przywdcy na Morzu Batyckim nie bardzo byy ju po myli Duoczykw. Jednake przymierze trzech paostw (Dania, Polska i Szwecja) nie byo moliwe, gdy Szwedzi od pocztku XVI wieku rywalizowali z Duoczykami o panowanie nad Batykiem. Dlatego wanie podczas walk zmieniay si sojusze midzy paostwami. Bardzo prawdopodobne jest zaoenie, e gdyby trzy potne paostwa wystpiy przeciw Moskwie, ta szybko zrezygnowaaby z kwestii batyckiej. Tak jednak stad si nie mogo, a spory midzy Dani i Szwecj, Rosja bardzo zrcznie wykorzystaa. Walki i system sojuszy w wojnie Wojna o Inflanty wybuchaa w 1557 roku. Stao si to za spraw Zygmunt Augusta, ktry interweniowa wraz ze swoim wojskiem w konflikt pomidzy arcybiskupem ryskim a wielkim mistrzem zakonu niemieckiego. Poniewa zawarto przymierze w Pozwolu pomidzy Zakonem a Polsk, wymierzone bez wtpliwoci w Rosj, car nie namylajc si zbyt wiele, rozpocz dziaania zbrojne przeciwko Rzeczpospolitej. Armia rosyjska uderzya na Zakon na pocztku 1558 roku. W pierwszych latach wojny Rosjanie zwyciali, cieszc si poparciem opozycji do zakonu w paostwie. Zdobyli dwadziecia miast, a w tym midzy innymi Dorpat, Fellin i Marienburg. Po zdobyciu Narwi, Rosja uruchomia stay szlak handlowy, tak zwan eglug narewsk, ktra staa si jednym z waniejszych celw atakw Polakw. Rosja zdobya upragniony dostp do morza. Sam zakon jednak praktycznie nie liczy si w walkach. Jego nowy mistrz, Gotthard Kettler i biskup ryski Wilhelm zdecydowali si zoyd hod lenny krlowi Polski, Zygmuntowi Augustowi. Nastpio to w 1561 roku w Wiedniu. Wwczas take zsekularyzowano zakon i przyjto reformacj. Podobnie jak to miao miejsce z Zakonem Krzyackim - religi dominujc zosta luteranizm. Gotthardowi Kettlerowi, odtd lennikowi polskiemu i litewskiemu, powierzono doywotnio ksistwo Kurlandii i Semigalii na mocy tak zwanych pactum subiectionis z 28 listopada 1561 roku. Nie zakooczyo to jednak wojny inflanckiej. Teraz trzeba byo podzielid odebrane Zakonowi Inflanty. Pojawiy si sprzeczne interesy, ktre postawiy po przeciwnej stronie Polsk ze Szwecj przeciw Danii i Rosji. Gwn kwesti bya egluga narewska. W gr wchodziy take denia nowego wadcy Szwecji do zajcia caych Inflant, a nie jak zatwierdzono, tylko ich pnocnej czci z Rewalem. Danii oddano jedynie nieliczne wyspy na Batyku. Rosja pozostaa przy zagarnitych niektrych miastach (m.in. przy Dorpacie). Sojusz jednak szybko uleg zmianom. Rosja zawara sojusze ze Szwecj i Dani, z kolei Dania zwizaa si z Polsk i Hanz przeciw Szwecji w 1563 roku. Rosja zdobya take poparcie cesarza i papiea, ktrzy chcieli mied jego przychylnod do pniejszej walki z reformacja i Turcj. Na razie przymykali oczy na to, co dziao si na Batyku. Poza tym wojna inflanck zainteresowane byy take Holandia, Anglia i Francja. W 1563 roku doszo jednak do ponownych stard pomidzy Szwecj i Dani, znajdujcych si zawsze po przeciwnych stronach. Walki rozegray si na morzu i ldzie. Dania zablokowaa nawet eglug w cieninie Sund, aby doprowadzid do blokady Szwecji. Walki byy niekorzystne dla strony polskiej - car zaj znaczn czd

Inflant i Poock, a do Estonii wkroczyli Szwedzi. Zygmunt August szukajc kolejnych sojusznikw, zawar w 1563 roku ukad z Albrechtem Hohenzollernem, na mocy ktrego prawa dziedziczne do pruskiego lenna zostay przeniesione na brandenbursk lini Hohenzollernw. Nie wiadomo jak zakooczyyby si losy wojny, gdyby nie nastpia zmiana na tronie szwedzkim. W wyniku przewrotu na czele paostwa stan Jan, ksi finlandzki, szwagier Zygmunta Augusta, ktry przyj imi Jana III. Pochodzi on take z dynastii Wazw (by ojcem krla Polski i Szwecji, Zygmunta III Wazy). Doprowadzio to do szukania pokojowego rozstrzygnicia kwestii inflanckiej. Zakoczenie wojny W 1570 roku odby si kongres w Szczecinie, w trakcie ktrego Polska z Moskw podpisay rozejm, a Szwecja z Dani - pokj. W planach Zygmunta zjazd szczecioski mia byd pocztkiem cakowitej separacji Moskwy od kwestii batyckiej. Bardzo si jednak przeliczy. Nie rozwizano zatem do kooca kwestii batyckiej, natomiast zatwierdzono tymczasowy stan rzeczy: Moskwa otrzymaa Narw, Litwa Ryg i Poock, Polska za pozostaa przy reszcie Inflant. Kolejne walki o Inflanty miay miejsce dopiero za Stefana Batorego. Tak wic kongres szczecioski zagwarantowa pokj w stosunkach z Rosj na zaledwie dziewid lat (praktycznie jednak Moskwa zerwaa jego postanowienia ju w 1577 roku).