Professional Documents
Culture Documents
1. "jego matka rzek�a do niego: "synu, czemu� nam to uczyni�? oto ojciec tw�j i ja
z b�lem serca szukali�my ciebie"" (�k 2,48).
�w. �ukasz bardzo wzruszaj�co opisuje je w oparciu o wiadomo�ci, kt�re - jak mo�na
wnioskowa� - otrzyma� od matki jezusa: "synu, czemu� nam to uczyni�? (...) z b�lem
serca szukali�my ciebie". maryja, kt�ra nosi�a pod swym sercem jezusa i chroni�a
go przed herodem, uciekaj�c do egiptu, wyznaje w spos�b ludzki sw�j wielki
niepok�j o syna. ona wie, �e musi by� na jego drodze obecna. wie, �e przez mi�o��
i ofiar� b�dzie wsp�dzia�a�a z nim w dziele odkupienia. i tak oto wchodzimy w
tajemnic� wielkiej mi�o�ci maryi do jezusa, mi�o�ci ogarniaj�cej swym niepokalanym
sercem nieogarnion� mi�o�� - s�owo ojca przedwiecznego.
"b�ogos�awieni czystego serca, albowiem oni boga ogl�da� b�d�" (mt 5,8). s�owa te
wprowadzaj� nas w g��bi� ewangelicznej prawdy o cz�owieku. znajduj� jezusa ci,
kt�rzy go szukaj�, tak jak szukali maryja i j�zef. to wydarzenie rzuca �wiat�o na
t� wielk� spraw� w �yciu ka�dego cz�owieka, jak� jest szukanie boga. tak, cz�owiek
rzeczywi�cie szuka boga; szuka go swoim umys�em, swoim sercem i ca�� swoj� istot�.
m�wi �w. augustyn: "niespokojne jest serce ludzkie, dop�ki nie spocznie w bogu"
(por. wyznania i, 1, csel 33, 1). ten niepok�j, to niepok�j tw�rczy. cz�owiek
szuka boga, poniewa� w nim, tylko w nim mo�e znale�� swoje spe�nienie - spe�nienie
swoich d��e� do prawdy, dobra i pi�kna. "nie szuka�by� mnie, gdyby� mnie ju�
wcze�niej nie znalaz�" - tak m�wi o bogu i cz�owieku blaise pascal (por. my�li,
rozdz. ii, n. 737). znaczy to, �e b�g sam uczestniczy w tym szukaniu, �e chce, aby
cz�owiek go szuka� i stwarza w cz�owieku potrzebne warunki, a�eby m�g� go
znajdowa�. sam si� zreszt� do cz�owieka zbli�a, sam mu m�wi o sobie, pozwala mu
pozna� Siebie. pismo �wi�te jest wielkim zapisem na temat tego szukania i
znajdowania boga. ukazuje te� wiele wspania�ych postaci szukaj�cych boga i
znajduj�cych go. uczy zarazem, jak cz�owiek winien zbli�a� si� do boga, jakie
warunki winien spe�ni
�, a�eby tego boga spotka�, a�eby go pozna�, i z nim si� zjednoczy�. ot� jednym z
tych warunk�w jest w�a�nie czysto�� serca. czym ona jest? dotykamy w tym miejscu
samej istoty cz�owieka, kt�ry dzi�ki �asce odkupienia przez chrystusa odzyska�
harmoni� serca utracon� w raju przez grzech. mie� serce czyste to by� nowym
cz�owiekiem, przywr�conym przez odkupie�cz� mi�o�� Chrystusa do �ycia w komunii z
bogiem, a tak�e z ca�ym stworzeniem - tej komunii, kt�ra jest jego pierwotnym
przeznaczeniem.
czysto�� serca jest przede wszystkim darem boga. chrystus daj�c si� cz�owiekowi w
sakramentach ko�cio�a zamieszkuje w sercu cz�owieka i rozja�nia to serce "blaskiem
prawdy". tylko ta prawda, kt�r� jest jezus chrystus, zdolna jest o�wieci� rozum,
oczy�ci� serce i ukszta�towa� ludzk� wolno��. bez zrozumienia i przyj�cia prawdy
ga�nie wiara. cz�owiek traci widzenie sensu spraw i wydarze�, a jego serce szuka
nasycenia tam, gdzie go znale�� nie mo�e. dlatego czysto�� serca to przede
wszystkim czysto�� wiary.
czysto�� serca bowiem przysposabia nas do widzenia boga twarz� w twarz w wymiarach
wiecznej szcz�liwo�ci. dzieje si� tak dlatego, �e ju� w �yciu doczesnym ludzie
czystego serca potrafi� dostrzega� w ca�ym stworzeniu to, co jest bo�e, co jest od
boga. potrafi� niejako ods�ania� Boski wymiar, bosk� warto��, boskie pi�kno
wszystkiego, co stworzone. b�ogos�awie�stwo z kazania na g�rze wskazuje nam
niejako na ca�e bogactwo i ca�e pi�kno stworzenia i wzywa nas, aby�my umieli
odkrywa� we wszystkim to, co od boga pochodzi, i to, co do boga prowadzi. w
konsekwencji cz�owiek cielesny i zmys�owy musi ust�powa�, musi robi� miejsce w nas
samych dla cz�owieka duchowego, uduchowionego. jest to proces g��boki. ��czy si� z
wewn�trznym wysi�kiem. wysi�ek ten jednak, wsparty �ask� bo��, przynosi wspania�e
owoce.
w ten spos�b czysto�� serca jest ka�demu cz�owiekowi zadana. musi on stale
podejmowa� trud opierania si� si�om z�a, tym dzia�aj�cym z zewn�trz i tym od
wewn�trz - si�om, kt�re chc� go od boga oderwa�. i tak w sercu ludzkim rozgrywa
si� nieustanna walka o prawd� i szcz�cie. a�eby zwyci�y� w tej walce cz�owiek musi
si� zwr�ci� ku chrystusowi. mo�e zwyci�y� tylko umocniony jego moc�, moc� jego
krzy�a i jego zmartwychwstania. "stw�rz, o panie, we mnie serce czyste" (por. ps
51 [50],12) - tak wo�a psalmista, kt�ry �wiadomy jest ludzkiej s�abo�ci i wie, �e
aby by� sprawiedliwym wobec boga, nie wystarczy sam ludzki wysi�ek. 3. drodzy
bracia i siostry, to or�dzie o czysto�ci serca dzi� staje si� bardzo aktualne, jak
zawsze. cywilizacja �mierci chce zniszczy� czysto�� serca. jedn� z metod tego
dzia�ania jest celowe podwa�anie warto�ci tej postawy cz�owieka, kt�r� okre�lamy
cnot� czysto�ci. jest to zjawisko szczeg�lnie gro�ne, gdy celem ataku staj� si�
wra�liwe sumienia dzieci i m�odzie�y. cywilizacja, kt�ra w ten spos�b rani lub
nawet zabija prawid�ow� relacj� cz�owieka do cz�owieka, jest cywilizacj� �mierci,
bo cz�owiek nie mo�e �y� bez prawdziwej mi�o�ci.
zwracam si� r�wnie� do naszych polskich rodzin - do was, ojcowie i matki. trzeba,
aby rodzina stan�a zdecydowanie w obronie czysto�ci swoich prog�w domowych, w
obronie godno�ci ka�dej osoby. strze�cie waszych rodzin przed pornografi�, kt�ra
dzisiaj pod r�nymi postaciami wdziera si� w �wiadomo�� cz�owieka, zw�aszcza
m�odzie�y i dzieci. bro�cie czysto�ci obyczaj�w w waszych ogniskach domowych i w
�yciu spo�ecznym. wychowanie do czysto�ci jest jednym z wielkich zada�
ewangelizacyjnych, jakie obecnie staj� przed nami. im czystsza b�dzie rodzina, tym
zdrowszy b�dzie nar�d. a chcemy pozosta� narodem godnym swego imienia, godnym
chrze�cija�skiego powo�ania.
"b�ogos�awieni czystego serca, albowiem oni boga ogl�da� b�d�" (mt 5,8).
"z b�lem serca" uczy si� cz�owiek ukrzy�owanej mi�o�ci zanim j� zrozumie. lecz
je�li - jak maryja - "chowa wiernie w swym sercu" (por. �k 2,51) wszystko, co m�wi
chrystus; je�li jest wierny bo�emu wezwaniu, pojmie u st�p krzy�a to, co
najwa�niejsze, �e prawdziwa jest tylko mi�o�� z��czona z bogiem, kt�ry "jest
mi�o�ci�". amen.
jan pawe� ii
--------------------------------------------------------------------------------
wydarzenie bowiem, kt�re niegdy� dokona�o si� na ziemi judzkiej, zawiera w sobie
tre�� niewypowiedzian�. oto przyszed� na �wiat b�g. sta� si� Cz�owiekiem. za
spraw� ducha �wi�tego pocz�� si� w �onie dziewicy z nazaretu, a�eby po up�ywie
stosownego czasu narodzi� si� w stajni betlejemskiej. ale zanim to wszystko si�
sta�o, maryja nosi�a jezusa, tak jak ka�da matka nosi w sobie dzieci� swojego
�ona. nosi�a nie tylko jego ludzkie istnienie, ale r�wnie� ca�� jego tajemnic� -
tajemnic� Bo�ego syna, odkupiciela �wiata. dlatego te� nawiedzenie maryi w domu
el�biety to wydarzenie poniek�d zwyczajne, a r�wnocze�nie jedyne i niezwyk�e, i
niepowtarzalne.
prawo, kt�re zosta�o przez boga wpisane w natur� i kt�re mo�na odczyta� za pomoc�
rozumu, sk�ania do poszanowania zamys�u stw�rcy - zamys�u, kt�ry ma na celu dobro
cz�owieka. to prawo wyznacza pewien wewn�trzny porz�dek, kt�ry cz�owiek zastaje i
kt�ry powinien zachowa�. wszelkie dzia�anie, kt�re sprzeciwia si� temu porz�dkowi,
nieuchronnie uderza w samego cz�owieka.
tak te� dzieje si�, gdy zanika poczucie warto�ci �ycia jako takiego, a w
szczeg�lno�ci �ycia ludzkiego. jak mo�na skutecznie stawa� w obronie przyrody,
je�li usprawiedliwiane s� dzia�ania bezpo�rednio godz�ce w samo serce stworzenia,
jakim jest istnienie cz�owieka? czy mo�na przeciwstawia� si� niszczeniu �wiata,
je�li w imi� dobrobytu i wygody dopuszcza si� zag�ad� nie narodzonych, prowokowan�
�mier� starych i chorych, a w imi� post�pu prowadzone s� niedopuszczalne zabiegi i
manipulacje ju� u pocz�tk�w �ycia ludzkiego? gdy dobro nauki albo interesy
ekonomiczne bior� g�r� nad dobrem osoby, a nawet ca�ych spo�eczno�ci, w�wczas
zniszczenia powodowane w �rodowisku s� znakiem prawdziwej pogardy dla cz�owieka.
trzeba, aby wszyscy, kt�rym le�y na sercu dobro cz�owieka na tym �wiecie, stale
dawali �wiadectwo, i� "szacunek dla �ycia, a przede wszystkim dla ludzkiej
godno�ci, jest podstawow� zasad� zdrowego post�pu ekonomicznego, przemys�owego i
naukowego" (or�dzie na xxiii �wiatowy dzie� Pokoju, n. 7).
4. "wszystko przez niego i dla niego zosta�o stworzone. on jest przed wszystkim i
wszystko w nim ma istnienie. (...) zechcia� bowiem [b�g], aby w nim zamieszka�a
ca�a pe�nia, i aby przez niego zn�w pojedna� wszystko z sob�: przez niego - i to,
co na ziemi, i to, co w niebiosach, wprowadziwszy pok�j przez krew jego krzy�a"
(kol 1,16-17.19-20). te s�owa �w. paw�a zdaj� si� wytycza� chrze�cija�sk� drog�
obrony tego dobra, jakim jest ca�y stworzony �wiat. jest to droga pojednania w
chrystusie. on przez krew krzy�a i przez zmartwychwstanie przywr�ci� stworzeniu
pierwotny porz�dek. odt�d �wiat ca�y, a w jego centrum cz�owiek, zosta� wyrwany z
niewoli �mierci i zepsucia (por.rz 8,21 ), zosta� niejako stworzony od nowa (por.
ap 21,5) i nie istnieje ju� ku �mierci, ale ku �yciu - ku nowemu �yciu w
chrystusie. dzi�ki zjednoczeniu z chrystusem cz�owiek odkrywa na nowo swoje
miejsce w �wiecie. w nim doznaje na nowo tej pierwotnej harmonii, jaka istnia�a
pomi�dzy stw�rc�, stworzeniem i cz�owiekiem, zanim uleg�a skutkom grzechu. w nim
te� odczytuje na nowo to pierwotne wezwanie do czynienia sobie ziemi poddan�,
kt�re jest kontynuacj� bo�ego dzie�a stworzenia, nie za� nieopanowanym
wykorzystywaniem.
pi�kno tej ziemi sk�ania mnie do wo�ania o jej zachowanie dla przysz�ych pokole�.
Je�eli mi�ujecie ojczyst� ziemi�, niech to wo�anie nie pozostanie bez odpowiedzi!
zwracam si� w spos�b szczeg�lny do tych, kt�rym powierzona zosta�a
odpowiedzialno�� za ten kraj i za jego rozw�j, aby nie zapominali o obowi�zku
chronienia go przed ekologicznym zniszczeniem! niech tworz� programy ochrony
�rodowiska i czuwaj� nad ich skutecznym wprowadzaniem w �ycie! niech kszta�tuj�
nade wszystko postawy poszanowania dobra wsp�lnego, praw natury i �ycia! niech ich
wspieraj� organizacje, kt�re stawiaj� sobie za cel obron� d�br naturalnych! w
rodzinie i w szkole nie mo�e zabrakn�� wychowania do szacunku dla �ycia, dla dobra
i pi�kna. wszyscy ludzie dobrej woli winni wsp�dzia�a� w tym wielkim dziele. ka�dy
z uczni�w Chrystusa niech weryfikuje styl swego �ycia, aby s�uszne d��enie do
pomy�lno�ci nie zag�uszy�o g�osu sumienia, kt�re wa�y to, co s�uszne i co
prawdziwie dobre.
jan pawe� ii