1

11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
22
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
 44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44444444444444444444444444444444444444444METALURGIA I 
ODLEWNICTWO
NAZWISKO I IMIĘ SEMESTR WYDZIAŁ KIERUNEK
Krzysztof Kubiak 1 BMiZ MKK
TEMAT ĆWICZENIA
Odlewanie precyzyjne (metoda wytapianych modeli oraz odlewanie form skorupowych)
DATA WYKONANIA ĆWICZENIA NAZWISKO PROWADZĄCEGO OCENA
13.12.2006 Łukasz Bernat

Odlewanie form skorupowych:
 Metoda ta stosowana jest do produkcji seryjnej i masowej form i rdzeni odlewów małych i 
średnich o wysokich wymaganiach wymiarowych i dobrej gładkości powierzchni.

Masa formierska:
czysty, płukany i drobnoziarnisty piasek kwarcowy;
4 –8% sproszkowanej nowolakowej żywicy fenolowej;
10 –12% w stosunku do żywicy urotropiny jako utwardzacza;
0,1% nafty jako środka powodującego lepsze rozprowadzenie żywicy;

Masa formierska jest mieszaniną, której utwardzenie w normalnych warunkach nie 
zachodzi. Proces wiązania rozpoczyna się pod działaniem temperatury.

Etapy wykonywania form skorupowych:

oczyszczenie płyty modelowej i pokrycie jej oddzielaczem (np. olejem silikonowym;
podgrzanie elektrycznie lub gazowo płyty modelowej do temperatury 
220 –3000 oC;
obrót płyty modelowej o 1800 i połączenie ze zbiornikiem z masą skorupową;
obrót płyty modelowej ze zbiornikiem do pierwotnego położenia i przetrzymanie przez okres 
6 –25 s ­powstanie skorupy;
ponowny obrót o 1800­masa opada, odłączenie zbiornika z masą;
utwardzanie skorupy w temperaturze 300 –4000oC przez 1 –3min;
zdjęcie skorupy i klejenie połówek form skorupowych za pomocą klejów żywicznych;
zalewanie form;
Fazy wykonania formy skorupowej według procesu C (Croning):

1 –płyta modelowa; 2 –połówka modelu; 3 –model zbiornika wlewowego; 4 –płyta wypychaczy;
5 –wypychacze; 6 –trzpienie sprężynowe; 7 –piec grzewczy elektryczny lub gazowy;
8 –zbiornik z masa skorupową; 9 –połówka formy skorupowej; 
10 –przyrząd do sklejania połówek form; 11 –zaciski form skorupowych; 12 –skrzynka formierska; 13 –
forma skorupowa; 14 ­suchy piasek wypełniający;

Zalety formowania skorupowego:

możliwość zastosowania do wszystkich stopów odlewniczych, 
(ze względów ekonomicznych stosowane głównie dla żeliw, najczęściej w 
przemyśle motoryzacyjnym);
uzyskanie odlewów o małej chropowatości powierzchni i dużej dokładności wymiarowej;
możliwość uzyskania odlewów o cienkich ściankach;
częściowe lub całkowite wyeliminowanie obróbki skrawaniem;
łatwość automatyzacji i mechanizacji procesu;

Wady formowania skorupowego:

wysoki koszt materiałów formierskich,
skomplikowane i drogie maszyny do formowania,
ograniczenie masy odlewu do 100kg, (najczęściej 20 –30 kg).
Odlewanie metodą wytapianych modeli:

Je 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9‫؀‬9 9ংং9 9 ঢ 9 ত 9 9 শ 9 9
ৌংৌ9 ৶ 9 ৸ 9 ਔ 9 ਠ 9 ਤ 9 ਦ 9 ਫ਼ 9 ப 9ௌংௌ9 ఒ 9 ర 9 9 ಔ 9ೈ
ೈೈ
ೈ 9 ഈ 9ൌൌൌ9 9 쿓
쓓 뷓폛 骥 냛폛

軓
뷓 軓
뷓 홨9 慨앀 뵨豘 脈 慨앀 뵨豘 脈 嵨9 幨뼶 愀 9
뵨豘 愀 9 뵨豘 뵨豘 愀 9 픏 픏 帀Ɋ愀 9 敨
敨9 敨9 敨 桨谬 9 뵨豘 9 픏 愀 9 픏 픏 愀 9 픏9
픏 픏 脈 蝨 脈 　 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9‫؀‬9ó99999褀 999999€
99999琀 999999€99999栀 999999€99999栀 999999€99999栀
99999999999999999999999
̀Ĥ␖ Ŧ10愀 Ĥ 摧 ô
̀Ĥ␖ Ŧ11愀 Ĥ 摧 ÿ Ĥ 晉 11 摧༴Õ 椀 11 摫 1111␖ Ĥ 晉 11 阂 F 혅 И Ѐ Ѐ Ѐ Ѐ Ѐ ‫܀‬
Ā ﾔ ‫ ڀ‬1111111111111111 琊 11Ǡ 혓 011ӿ 1111ӿ 1111ӿ 1111ӿ 1111ӿ 1111ӿ  Ƕ11
϶11ᨀӖ11 혛 11 Ӗ11 혝 11 ۖĀ̅11혴ংਁ氃愀϶11
̀Ĥ␖ Ŧ12愀 Ĥ 摧༴Õ ‫؀‬12
12ý1
212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212
121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121
212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212
121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121
212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212
121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121
212121212121212121212121212121212121212121212ЄĀā 12 12 12ংং12\1212121212匀
12121
2121
212
G1
212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212121212
1212121212121212121212
̀Ĥ␖ Ŧ13愀 Ĥ 摧 ý Ĥ 晉 13 摧༴Õ 13 摫 S13␖ Ĥ 晉 13 阂 F 혅 И Ѐ Ѐ Ѐ Ѐ Ѐ ‫܀‬
峖 Ѐ ﾔ ᶈ᜴ ‫ ؀‬1313131313131313 ‫؀‬1313131313131313ٔ‫؀‬1313131313131313‫؀܈‬
1313131313131313 琊 13Ǡ 혓 013ӿ 1313ӿ 1313ӿ 1313ӿ 1313ӿ 1313ӿ  Ƕ13 ϶13
ᨀ 13 13 13 13 혛 13ÿ13ÿ13ÿ13 ზ13 13 13 13 혝 13ÿ13ÿ13ÿ13 ۖĀ̅13혴ংਁ氃愀
϶13̀ংং13 13 শ 13ৌংৌ13 ৸ 13 ਔ 13 ਠ 13•1313131313谀 131313131313€1313131313谀
131313131313€1313131313谀
13131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131
3131313131313131313131313131313131313131313131313131313131313131313131313
̀Ĥ␖ Ŧ14愀 Ĥ 摧 ô Ĥ 晉 14 摧༴Õ 椀 14 摫 â14␖ Ĥ 晉 14 阂 F 혅 И Ѐ Ѐ Ѐ Ѐ Ѐ ‫܀‬
Ā ﾔ ‫ ؀‬1414141414141414 琊 14Ǡ 혓 014ӿ 1414ӿ 1414ӿ 1414ӿ 1414ӿ 1414ӿ  Ƕ14
϶14ᨀӖ14 혛 14 Ӗ14 혝 14 ۖĀ̅14혴ংਁ氃愀϶14‫؀‬ਠ 14 ਢ 14 ਤ 14 ਦ 14 ਫ਼ 14 14
ந 14 ப 14ௌংௌ14 ల 14o1414141414樀 141414141414j1414141414戀
141414141414Y1414141414夀 141414141414Y1414141414夀
141414141414Q1414141414141414 & 摧㻖 å 14 萏 Ũ 葞 Ũ 摧墽Œ & 摧墽ŒЀ14摧 ‫ކ‬é 輀
14 摫 į14␖ Ĥ 晉 14 阂 F 혅 И Ѐ Ѐ Ѐ Ѐ Ѐ ‫܀‬ ̀ﾔ ᶈ ‫ ؀‬1414141414141414‫؀‬
1414141414141414 ‫؀‬1414141414141414 琊 14Ǡ 혓 014ӿ 1414ӿ 1414ӿ 1414ӿ 1414ӿ 
1414ӿ  Ƕ14 ϶14ᨀೈ ೈೈ 14 14 14 혛
15ÿ15ÿ15 ೈ
ೈ 15 15 15 혝
16ÿ16ÿ16 ۖĀ̅16혴ংਁ氃愀϶16 ల 16 ಖ 16 ഊ 16 16 16ຸ16 16༂16༄16ྨ16 16 16რ16
ᇌᇌᇌ 16ቈ16ዄ16፦16ᎆ16ᎈ16 16ᐄ16 16ᕘ16 16 16÷1616161616
161616161616÷1616161616 161616161616î1616161616 161616161616î1616161616
161616161616æ1616161616161616161616Ù1616161616161616161616æ1616161616
161616161616æ1616161616161616161616æ1616161616퐀 161616161616Ô1616161616
161616161616î1616161616 161616161616î1616161616 161616161616161616161616Ѐ16
摧 Å 16 萏 ː 萑 Ũ 葞 ː 葠 Ũ 摧墽Œ & 摧墽 Œ16 萏 Ũ 葞 Ũ 摧墽Œ & 摧㻖 å 16 16
༂16 16 16 16 16አ16ኢ16ዄ16፤16፦16ᎆ16ᎈ16 16 16
16ᐂ16ᐄ16ᐦ16 16ᑌ16ᑎ16 16ᒊ16 16 16 16ᓐ16 16 16 16ᕔ16ᕖ16ᕘ16ᖐ16ᖒ1
6 16 16 16 16 16 16 16 16ᚊ16ᚌ16ᚴ16ᚶ16ᚺ16 16 16 16 16᜶16
쳔쳇떼龪龪龪龪 鞟龪龪鞪龪龪龪龪龪‫ﲪ‬返 161616161616 慨앀 뵨豘 脈
홨ᄝ ᑊ 愀 ᑊ16 홨ᄝ 홨ᄝ ᑊ 愀 ᑊ16 홨ᄝ 뵨豘 ᑊ 愀 ᑊ16 뵨豘 뵨豘 16̕
뵨豘 뵨豘唀 Ĉ 慨앀 脈 慨앀 慨앀 脈 慨앀 16 뵨豘 뵨豘 Ī
16 뵨豘 䠀 Ī  䠀 Ī 慨앀 뵨豘 脈 뵨豘 16 16 16 16
16 ឰ 16 16ᤚ16 16᧴16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 ゐ 16ö1616161616
161616161616ö1616161616161616161616î1616161616161616161616î1616161616
161616161616î1616161616 161616161616ö1616161616161616161616ö1616161616퀀
161616161616Ð1616161616퀀 161616161616Ã1616161616묀 161616161616²1616161616눀
161616161616161616161616 16 萏 Ũ 葞 Ũ 摧 M & 摧繐 M 16 옍 萏 и 葞 и 摧懾 ë
Ȧ 옍 ć त 萏 и 萑 16 葞 и 葠 16 摧懾 ë 16 萏 葞 摧懾 ë Ħ 摧