Fizjologia

Budowa i funkcje komrek nerwowych

Komrki nerwowe neurony w organizmie czowieka okoo 30 mld w wikszoci skupione w orodkowym ukadzie nerwowym podstawowa funkcja przekazywanie informacji w postaci impulsw nerwowych

Fizjologia

Neurony s do mocno zrnicowane pomidzy sob - morfologicznie i funkcjonalnie Ciao neuronu 4 150 m zasadnicze miejsce metabolizmu

Akson najdusze mog siga 1,2 m ( wystpuj w jdrach ruchowych pnia mzgu i rdzenia krgowego w nerwach czaszkowych do mini szkieletowych)

Neurony s do mocno zrnicowane pomidzy sob - morfologicznie i funkcjonalnie

Fizjologia

ga oboczna aksony

neuron poredniczcy krtki akson, rozgaziony w pobliu ciaa neuron

Fizjologia

Neurony nie s samotne

oligodendrocyt

astrocyt porednik z naczyniem wosowatym

Fizjologia

Bodziec
Potencja czynnociowy
Gwatowny napyw Na+ do wntrza komrki Miejscowe wyrwnanie rnicy potencjaw zew/wew komrki

Fizjologia

Bodziec
Potencja czynnociowy
Gwatowny napyw Na+ do wntrza komrki Miejscowe wyrwnanie rnicy potencjaw zew/wew komrki

Depolaryzacja bony komrkowej

Przesunicie si miejscowej depolaryzacji wzdu komrki (aksonu)

Fizjologia

Depolaryzacja bony komrkowej

Przesunicie si miejscowej depolaryzacji wzdu komrki (aksonu)

Fizjologia

Depolaryzacja bony komrkowej

Fizjologia

Bodziec
Potencja czynnociowy
Gwatowny napyw Na+ do wntrza komrki Miejscowe wyrwnanie rnicy potencjaw zew/wew komrki

Depolaryzacja bony komrkowej

Przesunicie si miejscowej depolaryzacji wzdu komrki (aksonu)

Impuls nerwowy

Fizjologia

synapsa sygna elektryczny na sygna chemiczny

15-50 nm (r. 20 nm)

Fizjologia

synapsa sygna elektryczny na sygna chemiczny

Fizjologia

transmitery chemiczne depolaryzatory bony

acetylocholina receptor cholinergiczny dopamina dziaanie na receptory D1 i D2 aktywujc cyklaz adeninow adrenalina, noradrenalina dziaanie na receptory adrenergiczne serotonina 5HT1 i 5HT2 gamma-aminmasowy GABA podstawowy transmiter hamujcy

Fizjologia

Fizjologia

minie poprzecznie prkowane

Fizjologia

Sarkomer - podstawowa jednostka czynnociowa minia poprzecznie prkowanego (2,5 mikrometra) Pojedyncza komrka mini prkowanych moe zawiera do 100 000 sarkomerw Przyjmuje si, e sarkomer ley pomidzy liniami Z, ktre regularnie powtarzaj si w miniu. Linie te s w istocie cienkimi bonami oddzielajcymi jedne sarkomery od drugich

Fizjologia

Sakromer jest w kompleksem kilkunastu biaek, ktre tworz dwa podstawowe filamenty: - filamenty grube, skadajce si z miozyny i tityny - filamenty cienkie, skadajce si z aktyny, troponiny i tropomiozyny

Wzajemne oddziaywania midzy obu typami filamentw, pod wpywem jonw wapnia powoduj skurcz sarkomerw i co za tym idzie rwnie skurcz caych mini

Fizjologia

Schemat skrczu minia

Fizjologia

Fazy skrczu minia

Minie gadkie brak jednostek kurczliwych w postaci sarkomerw Wntrze komrki miniowej gadkiej jest wypenione przez nitki kurczliwe uoone rwnolegle i biegnce wzdu dugiej osi komrki Kalmodulina wystpujc w cytoplazmie czy si z napywajcymi jonami wapnia i aktywuje wasnoci enzymatyczne jednego z acuchw lekkich w gowie czsteczki miozynu -wielojednostkowe minie gadkie (ciany naczy krwiononych) - trzewne minie gadkie (warstwy lub piercienie rwnolegle uoonych komrek skrcze lub/i zmiany napicia

Fizjologia

Fizjologia

Minie gadkie kurcz si pod wpywem:

1. Samoistnego pobudzenia wystpuje rytmicznie niektrych komrkach trzewnych m. gadkich rola rozrusznika dla innych komrek 2. Czynnika miejscowego mechanicznego lub chemicznego dziaajcego bezporednio na komrki rozciganie minia, zmiana pH, wzrost iloci CO2

3. Zwizkw chemicznych wytworzonych w odlegych tkankach kontrola humoralna (hormony rdzenia nadnerczy)
4. Zwizkw chemicznych wydzielanych z aksonw neuronw nalecych do ukadu autonomicznego antagonistyczne dziaanie ukadu wspczulnego (noradrenalina) i przywspczulnego (acetylocholina)

Misie sercowy
Dwa minie misie przedsionkw i misie komr odgrodzone od siebie piercieniami wknistymi Budowa przypominajca misie poprzecznie prkowany szkieletowy, jednak czynnociowo zbliony do mini gadkich

Fizjologia

komrki kardiomiocyty odpowied skrczem maksymalnym wszystko albo nic

Fizjologia

Fizjologia

Proces widzenia Bez wzgldu na rnice w budowie oka rnych organizmw, aby wiato zostao zarejestrowane musi oddziaywa z fotoreceptorami

Twardwka

Siatkwka Naczyniwka

Rogwka Plamka ta renica

Soczewka Tczwka Ciako rzskowe Nerw wzrokowy

Fizjologia

Cukrzyca

Fizjologia

Fizjologia

Czopki - widzenie barwne

Prciki - widzenie szare (po zmroku)

Prciki

Czopki

Fizjologia

Fizjologia

Fizjologia

Charakterystyczn wasnoci fotoreceptorw jest przesunicie widma absorpcji w zalenoci od poczonego z chromoforem biaka Pooenie pasma absorpcyjnego zaley od: 1. pooenia naadowanych grup w otoczeniu wiza sprzonych 2. oddziaywa chromoforu z silnie polarnymi grupami lipidowobiakowymi

Fizjologia

Retinal1 ---------Retinal2 ---------Retinal3 ---------Retinal4 ----------

rodopsyna porfiropsyna ksantopsyna X

Fizjologia

Widzenie barwne
XIXw P.Helmholtz trjchromatyczna teoria widzenia czerwie, ziele, bkit (trzy niezalene receptory)
Przeom 1987 izolacja barwnikw odpowiedzialnych za widzenie barwne

Fizjologia

Czerwony dwie odmiany

- 564 nm - 552 nm

Fizjologia

Wszystkie barwniki zawieraj identyczny 11-cis-retinal

Rnice w acuchu biakowym

Fizjologia

Siatkwka ludzka

Siatkwka kocia

Fizjologia

DALTONIZM dwubarwno
Wada spowodowana wymian czci genu na chromosomie X

Fizjologia

Proces widzenia
1. Absorpcja fotonu przez 11-cis-retinal 2. Izomeryczne przejcie z formy cis w trans 200 ms 3. Energia zmagazynowana w formie trans zostaje wykorzystana do inicjacji sygnau. 4. Gwatowne uwalnianie Ca2+ 5. Zmiana polaryzacji bony 6. Wzbudzenie komrki nerwowej

Fizjologia