TERMINOLOGIA GRAMATYCZNA

GRAMATYKA

f}

MORFOLOGIA MORFONOLOGIA

FONETYKA

FONOLOGIA

a a

o a

absolutivum - imiesw uprzedni activum - strona czynna adiectir,us - przymiotnik - gradus positivus - stopie rwny - gradus comparativus - stopie v,yzszy / komparatyrv - gradus superlativus - stopie najwyzszy / superlatyw adverbium - przyswek adwerbializacja l uptzyswkowienie - przeksztacenie si w przyswki innych czci mowy afiks / formant afiksalny _ formant w postaci czonu (morfemu) sowotwrczego dodanego do podstawy sowotwrczej. Formanty afiksalne dzie|imy w jzyku[olskim na dwie grupy: 1) formanty proste _ pojedyncze morfemy sowotwrcze: - przedrostkowe (prefiksalne) _ dodawane przed'podstaw sowotwrc z% np.
wy-bra,.
- przyrostkowe (sufiksalne) ._ dodawane bezporednio po podstawie sowotwrc zej, np. myn- ar;,,. - interfiksalne (tzw. wrostki) _wczane midzy elementy podstawy

. .

sowotwrczej i oddzielone od niej kocwkami fl eksyjnym i, np. b i si,. 2) formanty zoone- skadajce si z dwch rnychczonw (morfemw) sowotwrczych: - prefiksalno-sufiksaln e, np. na-ryb-ek; - interfiksalno-sufiksalne, np. cudz-o-ziem(i) _ec; - prefiksalno-postfiksalne, np. na-biega si.I analityczny - opisowy (np. sposb s1opniowania) aspiracj a l przydech - zjawisko fonetyczne polegajce na energi cznymrozwarciu wczeniejzwartych narzdow mownych, co daje saby dwiihto-u,,yszcy

- postfiksalne _ umieszczan po podstawie

sowotwrc zej (w zoieniach), np . my - i - kr

ti

k;

definicji podano w oparciu o Szkolny sownik nauki o jzyku,rd. Kozowska E., Mikoajczuk A., Podracki J., Warszawa l998. Jelijest inaczej, informuje o tym odpowiedni przypis

|{iet.si9se

aspiracja zostaje wykorzystana do. artykulacji darrej spogoskizwartej 'Gd1 i chiskim., si cechio.,oiogi.'n np. w zu'u rnicowaniu *y,uJil, p1.tanie 'i":. o oliczniku: odpowiadajcy na ablatyw1Y - oo,,o,,|y ,i ao dopeniacza;
a
o

;:ffJ;;-'y
Z

Za pomoc odpowiedniego formantu augmentativum / zgrubienie - wyraz utworzony

jako przydawka; przydawkowya - odnoszcy si do przydawki, u'.wany

oznaczc"go,,"",,alboosobwikszodnazywanejwyrazempodstawowym. do omawiane go obiektu, szczeglnie, grubienie moze oznaczapo gardliwy,io,.,,.'.( babsko. Augmentativum niekiedy kiedy wie si ze zmianiod,aju, np. baba -, np. dobre psisko.. posiada fucj tripokorysty.,,, 6i.'czot1iw{,
casus - PrzYPadek - casus rectus - przypadek nl.ezaleny - casus obliquus - przypadek za\eny

cechydystynktywn.-i,'u.,e3cechyodroniajce,relewantne;podstawowe gdy oa.1z"i'od innych go sek wwczas, waciwo ci ftzy cznego ski' po,*utu.1 ."l Zesp.wyspujcych jedno.czenie wystpuje ona jako skadnik i".* *viu-'o.,oy"t'. cechami dystynktywnyml) to cech odrniu:.v.r' t'*anych te fnologicznymi jest ,,p. |''..i*stawienie dwicznocii fonem. W jzyku i"r'ti* "'ne bezdwicznoci cechyrdundantne-cechydystytywnefonemunierealizowaneprzezmowlcego' ktore dla komunikacji okazay si ale uzupen ion" p,,",,o"nu, .".hy,

niepotrzebne
cerebral

l retr.wstecz' i.flexio tzacjal retrofleksj a - (zac. cerebrun,t,mzg,rozum' (te ,zginanie, od czasown\kaflectere,zg\,)to.rodzaj artykulacji spogosek jzyka ku grze i zblieniu (ew. polega.'u'"i., p''a,'

o o

samogosek). Retrofleksja zwarciu) jego koniuszka woko |icy ,u'iiiowe3 1postalweo1arno-prepa1atalnej). sp go sek przednioj zykowych Spo go ski z retrofl eksj za|\czasi do cerebralne (odac, podniebienny.h.;;;G,n ' ..t,on.ksjtJinac zij sptgoski Sw Szczeglnoci w N1T?'...uywane cerebrunl,mozg,)|ub spgtoski szczytiie kontekcie sanskrytu i innych jzykow indoary1srtcn. deklinabilia - wYrazY odmienne Za pomocodpowiedniego formantu deminutivum / zdrobnienie - WruZutworzony wyrazem podstawowym. oznaczcy,,"|",albo o sob mniej sz od nazywanej (lub pogardliwy) stosunek do omawialrego Zdrobnieni e oznaczamoe tepoz1ywny

obiektuderywacjasowotwrcza-procespowstawaniawyrazowpochodnych j *i;;w po d stawovq, )u pomoc formantw sowotwrczych, np. (derywatow)

ty> otaczka. ,, (na ogo duga) o zmiennym przebiegu dyt1ong / dwugoska - pojedyncza samogoska iy'"y dwa dzwiki, mimo e s one arlkulacji, ." ,p."*iui z| "r'o tudzkie pojedynczj samogoski. Dwugoski zespolone niejako w jeden i.uj*u,ci*os"i samogoskowych S Z natury |zeczy stanowic potc'"nie dwch dwikw s w pojedyncze samogoski niestabilne i zdradzalLendencje d" ;''.ania

"

"h

' ht://pl.wikipedia.org/wiki/Przydech
3

a s

http ://www.

sjp.pl/co/ablatywny

http ://swo.pwn.pl/haslo.php?

id-f221

http://pl.wikipedia.org/wiki/Zgrubienie 8fonetykao29 u tti :lipr'*ltipedia.org/wiki/Rtrofl eksj a-%o2 ? ://pl.wikipedi a. org/wiki/Zdrobnien i http

(monoftongi).Procestakinazywasimonoftongizacj.Dwugoskimogjednak *y"in Jyrtongizacji.8 rwnie powstawa z monoftongo* * emfaza-podkrelenie'wzmocnieniemyli,nadanie)TPowjelzip"d1'^::]:g". poprzez sw' a tak:e - w mowle zabarwieni apoprzezjobo, silnie nacechowanych ,"i.ik;j;.'.v, r* - w tekstach kultury - przesadne podkrelenie
intonacj,

tiagmentuwypowiezi(zdmia,,,1,,u"u,wra^]lubsylaby)poptzzpooeniena

,fatyczny-(omowie,po,o,.^iewaniusi,rozmowie)wyjawiajcyuczucla' nawlZanlu stucy

nich mocnego emocjonuln.go akcntu.g _ ,,utrcenie'') - zjawisko jzykowe, polegajce na epenteza(z greckieg o epnthesi.s umotywowania etymologicznego), wstawieniu goski epentetycznej (nie majcej do wymwienia zbitki samogoski lub spgoski, zwykr" ""i* "nikl'u"r.1\ydnej (e ruchome;.. gosef lub rozziewu. Np. pol. wewnqtrz
atmosfery towarzyskiej, powicony wymiani wrae, tworzeniu kontaktu. si opisem bupowv i tworzenia form fleksja _ dz\anauki o jzyku zajmujcy opisem o dmi any wyrazw gramatyczny.i., ,u'o* o o,,'l.'.''yt', i'yii jest ceh dystytywnych goski,.co fonem _ byt abstrakcyjny, bdcy zbirem cigu ro"em iest najkrtszym odcinkiem rwnoznac zne z deftnrcj6 wedug r.to..: znaczn wyrazw. mo\,Vy' zdolnym do zroznicowania

l r

ofonetyka-'dziajzykoznawstwabadajcyiopisujcyftzycnlecechydzwikow a innych zjawisk jzykowych. mowy (goski, ui"nt, intonacj itp.ii,i;h 'to..-.il procesy mwienia, artykulacyjne i Innymi Sowy, tematem badatonetyki sywe

akustyczne waciwocigosek itp. 1, : '1_^--*' 2^--,,|,^ oir 51 system dwikowy'::{:;^:.:,^T'cy fonolog ia _ dzla,jzykoznawstwa badajcy si. W iunr<cji w procesie porozumiewania sygnaami mowy pod ktem widzenia icrr

fonologiianaitzu1esicechydystynktywne(odnce)fonemw,opozycje jzyka. si rejestr fonemw danego

o o

a a
O

fono1ogicz,,e, ..siala futurum _ lzasprzyszy geminata - goska podwjna genus femininum - rcdzaj eski g"'.'' masculinum . rodzaj niski (np' 'chodzenie') gerundium - rzelzownik odczasownikowy bierny czasu przyszego, gerundivum / przymiotnik odczasownikowy . ]Tii'ow ']":. ,naczajcy czynno, ktra powinna by spetniona.. dz*ikowy dajcy si wyodrbni w goska - najmniejs zy,,n\epodzielny'e1eme'.f pimie cechy akulacyjne i akustyczne. W budowie wyrazu. Goski majokrelone gramyi)bd' by, ozniczona jednttter(kot, odpowiadajim literi T9. wikszantI\czba llczbaliter w Wraziejest dwiema, a nawt ,,,^iliterami i wtedy 6 gosek). (9 go..k, np. rzeka(5 liter, 4 goski), niedziela liter, *'gld.' narne zasa podziau: osti.kiasyfikujemy '. gioiowych - goski bezdv'ticzne (np. 1) bierne t,.u .,yn,'! zachoivanie si wizade o); t, k, s) i dwiczne (np. d, g, Z: m, u, , | '---^ goski zil<onczonego jzyczkiem (uvula) f) pooeniep"d;i.bi;;,,'iit.ti.go n); ustne (np. e, b, r.) i nosowe (np. , m, n, cechy.goski - samogoski i spgoski; 3) funkcj gosek w sylabie oraz inne

ai;'il

8 n

g http ://pl.wikipedia. org/wiki/Dyft on

to

nttp:llpt.wit.ipedia.org/wikilBmfaza http'//pl.*ikipedia'org/wiki/Epenteza u http://wwr,v.rlo*nit-Jniine.ptit oputinski/5F0B52F43oFD1C73C12565D90060DB22'php

4)

miejsce artykulacji danej goski (chodzi tu o miejsce, w ktrym nastpuje najwiksze zblienie narzdw mo\^ry) - np. spogoskidwuwargowe (np. m, p, b), tylnojzykowe (np. g), samogtoski przednie (np. l, y); 5) stopie zb|izenia narzdw artykuujcych dan gosk - np. spogoski szczelinow (np. .l, ,sz), zwarto-wybuchowe (np.p, b, t, . goska a fonem - gosk okrela si jako najmniejszy element dwikowy dajcy si wyodrbni w budowie wyrazu, fonem za- jako zesp cech odrniajcych. Kuda goska ma wiele rnych cech akustycznych i artykulacyjnych, za|enych od waciwocinarzdw mowy osoby' ktra jwymawia, pochodzenia regionalnego i spoecznego mwicych, wreszcie od ssiedztwa innych gosek. Cechy takie nie wpywajnatozpoznawanie gosek, na rozumienie wyrazw. Natomiast fonem tworz te cechy goski, ktre pozwalajj odrni od innych gosek wtedy, gdy wystpuje jako skadnik form wyrazowych, np. w polszczynietakfunkcj peni dwiczno (w opozycji do bezdwicznoci, np. tom:dom) czy nosowo (w opozycji do nienosowoci np. cze: cz). Mona to uj rwnie tak: goska to zesp wszystkich cech dwiku wydawanego pTzez czowieka, fonem natomiast to zesp tylko cech dystynktyvnych goski. (np. r - d : t om - do m); dwiczno j est zatem cech odr inicdla pewnego typu gosek w pewnych kontekstach, rnica ta pociga wic za sobrnic w znaczeniu wyrazw. Wane jest rwnie przeciwstawienie twardoci i mikkoci (,p. p - p': pasek - piasek), ustnoci i nosowoci (np. o - : wioska - wizka), przednioci i tylnoci samogosek (.'p' y - o,. ryk - rok)' Cechy dystynktywne pozwalaj wic na odrnienie znakw jzykowych; wszystkie inn waciwoci ftzyczne molvy nie s fonologiczne, nie majwpywu na komunikacj jzykow np.bezdwtczne ch t dwtczne h, jzykowe t t dzisowe /' gramatykallzacja - przejcieelemntu leksykalnego z systemu sownikowego do gramatycznego systemu jzyka. Proces ten polega na tym, e element leksykalny traci przynaj mniej czciowo swoj e znaczenie j ednostkow e, a ottzymuj e znaczenie kategorialne hiatus l rczziw - ssiedztwo dwch samogosek bd wewntrzvl1lrazu (na przykad boa, moa - tak zwany hiatus Wewntrzny),bd'tna styku dwch wyrazw (hiatus zewntrzny). W wielu jzykach istnieje tendencja do unikania rozz.l'ewu, moze by ona ralizowanaptzez..1) epentez, najczciej psamogoski' na przykad bdne ,,kakato,, zamiast kakao,2) zantk sylabicznocipoprzezprzeksztaceniesamogoski w psamogosk, na przykad: dojd: do + id,3) zanik jednej z samogosek (elizja), 4) z|ante si dwch samogosek w jedn samogosk lub w dyftong." hipocoristicum / hipokorystyk / spieszczenie - .vq..lTaznadcy pieszczotliwform wypowiedzi oraz okrelajcy stosunek osoby mwicej do przedmiotr.r/osoby nazywanej. W funkcji spieszcze bywajuywane czsto zdrobnienia. Istniejjednak tak osobne formacje hipokrystyczne tworzone za pomoc specjalnych sufiksw przy znacznyc! zwykle modyfikacjach podstawy sowotwrczej (np. Stanistaw - Stach Stasze'k).13

honoryfikatywno - kategoria wewntrzjzykowa (V'rzyujca si z kategori osoby) vrytaajca informacj o towarzysko-spoecznej relacji midzy nadawc a odbiorc relacji midzy nadawca suchaczem niebdcym bezporednim odbiorc' oruZ relacji midzy nadawc a bohaterem wypowiedzi.'"
''
.

'' http://pl.wikipedia.org/wiki/Spieszczenie
" R. Huszcza, H ono ryfi ka na no , W arszaw a 200 6, s,

http //pl.wikipedia.
:

org/wiki/Rozziew

4]

a o
o

imperfectum - cZaS ptzeszy oglny niedokonany indeklinabilta - Wr azy nieodmienne

instrumentalny _ odnoszcy si do narzdnika a intranz1'tywno _ nieprzechodnio o interfiks - wrostek a kompozycja - proces tworzenia nowych jednostek leksykalnych, polegajcy na czeniu dwch leksemw' z ktrych skumulowanychznacze wynika nowe konwersja _ Zm:rana paradygmatu fleksyjnego jednostki pochodnej wzgldem jednostki podstawowe1, czy|t przejcie wrazu z jednej czci mowy do drugiej leksem l wyraz _ najmniejsza jednostka systemu j zyka' ktra ma okrelone znaczetie i obejmuje wszystkie moliwe fo*y gramatyczne reprezentujce to znaczenie w tekstach o leksyka - sownictwo o leksykaliza cj a . zacieranie si zwizkllmidzy znaczenim a budow wy.a,u.' a ligatura _ znakpisma powstay zpoczenia (co najmniej) dwch podstawowych znakw skadowych. modus - tryb - indicativus - oznajmujcy - imperativus - rozkazujcy * optativus l tryb zyczcy - coniunctivus / subiunctivus - przypuszczajcy - conditionalis - waruowy monoftong - to prosta samogoskabez zmlany jakoci(np. ''u'', ''a''). Midzy monoftongami mogistnie rnice ilociowe (krotkie i dugie samogoski) i j ako ciowe(stopie otw ar cia,'zaokrglenie warg). Dwuwymi arowe go przed stawienia dostarcza trojkt samogosek.' o morfm - najmniejszaznaczca jednostka jzyka, ktra jest skadnikiem wyrazw w sowniku (leksemw) i ich form fleksyjnych (w tekstach). Kudy morfem ma okreloneznaczenie oraz form (brzmienie), ktra moe wystpowa w kilku wariantach (zwanych morfami). Na przykad wariantami morfemu PIES- s pies-, ps-, p-,natomiast morfem ALE wystpuje tylko w jednej postaci ALE. W wyjtkolvych wypadkach morfem mo mie tylko znaczenie, a nie mie formy. Jest to morfem Zerowy (np.w wyrazie kot-Omorfemem Zerowym jest kocwka fleksyjna, ktra informuje, e vlryraz ten wystpi w tekcie w formie M. lp.). morfologia _ dzia nauki o jzyku badajcy i opisujcy: 1) budow wyrazw i reguy ich tworzenia (sowotwrstwo), 2) odmian wyrazw (fleksj). Podstawowjednostk opisu morfologicznego j est morfem. morfonologia - dzia gramatyki zajmujcy si opisell wykorzystania rodkw fono 1o gi cznych w systemi e morfo 1o gi c Zny m j zyka', nagos - pocztek wypowiedzi ustnej (est to najczciej goska): .vqillazu, morfemu, sylaby. o nomn agentis _ wykonawca czynnoci a nomina - dklinowalne czcimowy a numerale - liczebnik
a

infinitivus

bezokolicznik

" "

''

http ://sjp.pwn.pl/has http

lo.php?id:25 65 8 3 6 ://pl.wikipedia.org/wiki/Monoftong

http://sjp.pwn.pl/haslo.php? id:2568469

o o o o o o o o o o o o o

- czas pTZsZy oglny niedokonany indeklinabilia -Wrazynieodmienne infinitivus - bezokolicznik instrumentalny _ odnoszcy si do narzdnika tntranzfiywno - nieprzechodnio interfiks - wrostek kompozycja - proces tworzenia nowych jednostek leksykalnych, polegajcy na czeniu dwch leksemw' z ktrych skumulowanychznacze wynika nowe konwersja _ zmiana paradygmatu fleksyjnego jednostki pochodnej wzgldem jednostki podstawowej, czy|t przejcie wrazu z jednej czci mowy do drugiej leksem l wyraz _ najmniejsza jednostka systemu j zyka' ktra ma okrelone znaczetie i obejmuje wszystkie moliwe formy gramatyczne reprezentujce to znaczeniew
imperfectum tekstach leksyka - sownictwo leksyka|tzacja. zactranie si zwizku midzy znaczenima budowwy.a,u.' ligatura _ znakpisma powstay zpoczenia (co najmniej) dwch podstawowych znakw skadowych. modus - tryb - indicativus - oznajmujcy - imperativus - rozkazujcy * optativus l ttyb zyczcy - coniunctivus / subiunctivus - przypuszczajcy - conditionalis - warunkowy monoftong - to prosta samogoskabez zmlany jakoci(np. ''u'', ''a''). Midzy monoftongami mogistnie rnice ilociowe (krotkie i dugie samogoski) i j ako ciowe(stopie otw ar cia,'zaokrglenie warg). Dwuwymi arowe go przed stawienia dostarcza trjkt samogosek.' o morfm - najmniejszaznaczca jednostka jzyka, klra jest skadnikiem wyrazw w sowniku (leksemw) i ich form fleksyjnych (w tekstach). Kady morfem ma okreloneznaczenie oraz form (brzmienie), ktra moe wystpowa w kilku wariantach (zwanych morfami). Na przykad wariantami morfemu PIES- s pies-, ps-, p-,natomiast morfem ALE wystpuje tylko w jednej postaci ALE. W wyjtko\Ych wypadkach morfem moze mie tylko znaczenie, a nie mie formy. Jest to morfem Zerowy (np.w wyrazie kot-Omorfemem Zerowym jest kocwka fleksyjna, ktra informuje, e vlryraz ten wystpi w tekcie w formie M. lp.). morfolo gta _ dzia nauki o jzyku badajcy i opisujcy: 1) budow wyrazw i reguy ich tworzenia (sowotwrstwo), 2) odmian wyrazw (fleksj). Podstawowjednostk opisu morfologicznego j est morfem. morfonologia - dzia gramatyki zajmujcy si opiseTl wykorzystania rodkw fono 1o gi cznych w sy stemi e morfo 1o gi c Zny m j zyka', nagos - pocztek wypowiedzi ustnej (est to najczciej goska): .vfillazu, morfemu, sylaby. nomen agentis _ wykonawca czynnoci nomina - dklinowalne czci mo\\ry numerale - liczebnik

o o

o o o o o .
"
''
http

http ://sjp.pwn.pl/has

" http://sjp.pwn.pl/haslo.php? id:2568469

lo.php?id-25 65 8 3 6 ://pl.wikipedia.org/wiki/Monoftong


a
o

a o
o

a a a a o

o o

numerus - liczba - singularis - pojedyncza - pluralis - mnoga participium - imiesw passivum - strona bierna perfectum _ czas teraniejszy dokonany plusquamperfectum _ czas zaprzeszy posesywny - dzierawczy praeteritum _ czas pr ze szy dokonany nieokrelony predykacja l orzekani- stosunek skadniowy zaciodzcyw wypowiedzeniu midzy podmiotem a orzczeniem. Podstawow funkcj p'.ayt.u";i jesi rzekanie o istnieniu lub sposobie istnienia podmiotu, a podstawow formpredykacji jest czasownik w formi osobowej (Jan.pracuje w wyt.taonil.ami predykacji mog by fabryce) wtrnie take formy-dwuwyrazowe (Pioltr jeit uczniemy, ,asowniki moJaln g<asra musi si ucZ!, niefleksyjne formy typu trzeba, warto,.mozna (Warto czasem si uczy itd, predykatywny - bdcy orzeczeniem lub penicy funkcj orzeczenia'8 prefiks - przedrostek prefiksacja - tworzenie nowych jednostek leksykalny chprzezdodanie do podstawy stowotwrczej przyrostka pronominum - zaimek reduplikacja - podwojenie, powtrzenie; jzykozn. powtorzenie cakowite a. czciowe rdzenia, napocztku wyrazu, w jzykach indoeurop.' suzce do 'zw, ''iettiych tworzenia czasu przeszego (np. ac. posco,aa*, poposcr iazd"i"'"']".---' redundancja - zjawisko nadmiaru cechftzycznych fonemu czy w ogle znaku jzykowego. Wynowa potoczna jest uproszczona, pomija si w niej pewne cechy odrozniajce fonemw, poniewai nie wszystki Dziki temu zjawisku moemy np. rozumie dzieci ",'ii"hsikoniec'n" dlu ko-unikacji. u.,. ,i mwi czy cudzoziemcw kaleczcych nasz- jzyk, cho nie o,,i wszystkich cech odrniajcych. '.uti'.,3 semantyka - dzia jz.ykoznawsiwa, zajm,cy siznaczeniem w jzyku, atakze relacj formy znaku jzykowego do tr<ci oz i*^n"1* synchronic znym i diachronicznym. Semantyka bada ponadto relacje ':i"i" podstawowym ^at,inuczeniem Wrazu, a jego znaczeniemw konkretny- *ypo*ieai.ni.rj skadnia _ dziagramatyki zajmujcy si budowwypowiedze, m.in. funkcjami w zdaniu (podmiot, orzsczenie.. dopenienie, przydawku, otorl.',,j, "ryrazow stosunkami skadniowymi midzy czciamizdania rzd', przynaleno), 1ziod,L, szykiem wyrazow i wypowiedze skadniowych sowotwrstwo _ dzia nauki o jzyku zajmujcy si badaniem i opisem sposobw tworznia wyrazw or az ana|iz budowy wy rizw pochodnych. substantivum - rzeczownik substantywtzacja l urzczownikowienie - 1. <przeksztacenie przymiotnika, liczebnika lub zaimka przymiotne go w rzeczownik, np. ieniwy w leniwiec>;2. <przejciedo kategorii rzeczownlkawIaz',ktry naleza ao mne.i czcimowy, np. mystrwy>| sufiks - przyrostek

ll lno,' sjp.pwn.pt hasto.php?id -2s723tj

,' l]:o. /sJp.pwn.ptrhas nnp;
lo.php?id_ 25j 6492

http://www.slownik-online.pl/kopalinski/41AB68F067Fg6gF5c

p.|.wikipedia'org/wiki;Semantyka_oo28jooc4ooggz)l.o.nu**o".:q

1256585007334

6.php

a
o

a
a a a o

a
o
o

sufiksacja - tworzenie nowych jednostek leksykalnychprzez dodanie przyrostka do podstawy sowotwrczej sylaba otwarta - sylaba zakonczona samogosk sylaba zamknita _ sylaba zakoirczona spgosk syntetyczny - .kocwkowy' (np. sposb stopniowania) rdgos_ rodkowacz, wypowiedzi ustnej: wyrazu lub morfemu. tempora - czasy tr anzytywno _ przecho dnio verbum - czasownik verbum finitum - osobowa forma czasownika verbum infinitum - nieosobowa forma czasownika vocativus - woacz wygos _ kocowa cz wypowiedzi ustnej (goska, grupa gosek): wrazl4 morfemu, svlabv.