negendejaargang | nummer 12-2006:29-05tot12-06 | €2,10 | Kijk voor nogmeer informatieenhandigetipsook opwww.computeridee.

nl

OnlineDaten Opvakantie
Wijvroegendatersnaar Uhoeftechtdedeur niet
hunervaringenrondomhet meer uitvoorvakantie.

och ishe t datenviainternet. Opinternetbezoektu

‘T p an n e nd’  Ziepagina14
museaenpretparken.
 Ziepagina50
hee ls wpc
itu
Haalmeeru

2006
Nummer 12-

Boordevol
Wor ks h o p s
 ZELFAANDESLAG
metGRATIS
opmaaksoftware
 BEHEEROOK ZELF
uw processorkoeler Zohalenwijzelf (nog)meer uitdepc
Onthuld!
 ZOBEVEILIGT U Tipsvanderedactie
uw documenten
 DIGITALETOLKEN
Zowerktuermee
Hetjuisteadres DOSBox Uw prullenbak JPG-compressie

Sorteer adreslijsten Speelaluw oude Nooittevolmetde 25nuttigeweetjes

slimmerinExcel Dos-gamesinXP juisteinstellingen over digitalefoto’s
Handigtoch: www.computeridee.nl/downloads
 Depc, datzijnwij
Markhiswords
Haalmeeruituwpc,
datisinhetkortdebe-
loftedieweualslezer
vanComputerIdee ZonnekoningLouisXIVvereenzelvigdezichopeeneigenzinnigemanier
doen.Computerszijn metdeFransestaat.DemedewerkersvanComputer Ideeherkennen
leukenukunterveel
meermeedanalleen zichwelindeideeerachter,wantzijzijntijdenswerktijd–enver daarbui-
boekhouden,tekstver- ten–intensief metdedigitalevriendindeweer.Maar andersdanLouis
werken,internetbankie- willenwijonzekennisenervaringbestdelen.Bijtijdenwijlewisselenfel-
renofe-mailen.Uals
trouwelezerweetdat
natuurlijkallang,maar
tochhopenweutelkens
teverrassenmetleuke
nieuwigheden.Indit
nummerproberenwe
datmetonzebestetips
Ennatuurlijk eennieuweCo
vanderedacteuren.
AnnemarieKorevaar
verteltovereGroupsbij
Yahooenhoejehier-
meecontactenlevendig
houdt.ApdeSmits,de
manachterdeVoor
Nop-rubriek,helptubij
hetorganiserenvanhet
Start-menu,Artden
Boerverteltoverhet
voorkomenvanRSI,
eennietteonderschat-
tenplaagbij(over)en-
Supersnelletoetsen
thousiastecomputerge-
bruikers.Mariekevan onder Windows 12
Kuijerenlaatziendater Klikkenmetdemuisishandig,maarnietalles.Hettoet-
primaenmisschien senbordkaneenbetrouwbarebondgenootzijnvanbe-
zelfswelbeterealterna- stuurderWindows.Maardanmoetuwelgebruikmaken
tievenzijnvoorPDF’s vansneltoetsen.Wijvertellenhoeudiezelfmaakt,zodat
danhetstroperigeAdo- decombinatiesinlijnzijnmetuwpersoonlijkelogica.En
beAcrobatReader.Rob da’sbelangrijkerdanudenkt.
Sijpesteijn,adjunct-
hoofdredacteurvan
ComputerIdee,legtuit
hoehijopeennetwerk
vanvierpc’smetinto-
taalnegenhardeschij-
ventochzijnbestanden
Dateuwel
weettevinden.Eindre-
dacteurNicoWitte-
broodpleitvoorgeld
eensonline?
uitgevenomtijd,moeite
energernistebesparen.
Hoekomenaldiesinglesaanhunafspraken?Onderanderevia
Nogeenextratipvan
internet.Hetwelenweevandatdigitaledatenkomtaande
mijdanmaar:nietalle
ordeinZonderPardon.Degesprekspartnersliepennietop
verzameldetipshaal-
straatmaarkwamennaareeninfoavond.Ja,inderdaad,
vaneenrelatiebemiddelaarmeteendatingsite. 14
denbijgeprekaanpagi-
na’shetblad.Deontbre-
kendetreftuaanop
www.computeridee.nl. DevirtuelevakantievanComputer Idee
Geenzininlangezitinautoofvliegtuig?Angstvooreenverregendevakantieineigenofandermansland?Blijf
MarkFriederichs,
Hoofdredacteur thuisenbezoekinteressanteplekkenvanafuwfavorieteplek:achterdepc.Geenwachtrijvoordekassa,
gratisentreeenniethetlawaaivanveleenveleanderendiehetzelfdewillenzienalsu.Zoheerlijkrustig... 50
 Tipsvanderedactie Inhoud
Nr. 12, 29mei–12juni2006
6 Nieuws Watrolteruitdefabriekenen
isdemoeitewaard?
11 Kenners1Tipsentrucsvande
redactievanuwlijfblad
lediscussiesover enverrassendeuitwisselingenvan 12 Sneltoetsen zelfsneltoetsenmaken
softwareelkaar af.Enwaaromzouu,lezer,nietdezoete 14 Zonder Pardon Belangstellenden
vruchtenvandezekruisbestuivingplukken… voordatingsitesvertellenervaringen
Weruimenzespagina’sinvoor de‘koninklijke’tipsvan 16 Namencarrousel InExcelsorteertu
metgrootgemakuwadressenlijst
deredactie.Blader engrijpwatugebruikenkunt. 18 Kenners2Tipsentrucsvande
redactievanuwlijfblad
20 VersBesproken Hard-ensoftware,
kortstondigdoordemangelgehaald

mputer Idee boordevol: 25 Kenners3Tipsentrucsvande

redactievanuwlijfblad
26 Allesover jpg Completeuitlegover
dedo’sendon’tsvanditformaat
30 Puzzel enwineenvandetwee5.1-
speakersystemenZ-5450vanLogitech
32 AbonneeExtra Leukeextra’s,
exclusiefvoortrouweabonnees
33 Kenners4Tipsentrucsvande
redactievanuwlijfblad
35 Stapvoor stap Ubereikteenmooi
resultaatineenviertalworkshops
44 Wordabonnee enkrijgeenfikse
kortingopdeeerstetiennummers
AdresseninExcel 46 Retro-pc Ultiemesoftwarevoorhet
spelenvanaloudeDos-spellen
DesorteerfunctievanExcelisprimatebenuttenvoor
47 FAQExcel Weeknummersendatums
hetbeheervaneenadressenlijst.Uzetmeteendruk
opdeknopallenaam-ofplaatsgenotenbovenaanin 48 ColofonenService
hetwerkblad.Eenhandigenamencarrousel. 49 Kenners5Tipsentrucsvande
16
redactievanuwlijfblad
50 Virteelreizen Opdegeksteplekken
hangencamera’s,uzietwatzijzien
Puzzel Oudetijden 54 Voor Nop Gratisprogramma’s,vooru
endoorubijeengesprokkeld
jegek herlevenmet 57 Kenners6Tipsentrucsvande
redactievanuwlijfblad
enwin DOSbox 46 58 Tipsentrucs Slimmehandigheidjes
enoptiesvoorprettig(er)werken
Filmsenhetgejuich Modernepc’szijnnietgeschiktvoorou-
vanhetoranjelegioen
60 Internetjes Deleukstesites
deDos-spellen.Liefhebbersvanhet
klinkenalsnooittevorenalsudeze5.1surround- genre–levederetro–hebbenbe- 61 Prullenbak Beperkuwafvalberg
setwint.LogitechsZ-5450heeftachter- hoefteaaneengoedeemulator.Wij 63 FAQman Moeilijkeproblemen,
30 duidelijkeantwoorden
speakersdiedraadloossignaalkrijgen. vondeneenheelgoede,dieuwpc
‘terugzet’naareenPentiumI. 68 Mailbus Kritischeenopwekkende
mededelingenvanuenanderelezers
25vragen
over jpeg Enuiteraardonze8pagina’s
Elkedigitalecamerazet stapvoor stap metditkeer:
uwopnamesals.jpgop
uwgeheugenkaart. ● DTP invier stappen ● Koelen
Danishetwelzohan- wanneer datnodigis● Veiligonder-
digalsuvandit
bestandsformaatvandehoedenderand weg● Communiceer begrijpelijker
26 35
weet.Daarvoorzorgtditartikel metgratisvertaalhulpjes
12/06www.computeridee.nl 5
Nieuws
Kort...
.nlisjarig!
Afgelopenmaandwashet
preciestwintigjaargele-
dendatdeeersteNeder-
landseinternetdomein-
naamwerdgeregistreerd.
HiermeeschreefNeder-
landgeschiedenis: het
wasnamelijkheteerste
geregistreerdelanden-
domeinterwereld.Piet
Beertemaregistreerdein
1986namenshetCen-
trumvoorWiskundeen
Informatica(CWI)alseer-
steterwereldeen‘landen
topleveldomein’(zoals
.nl,.be,.deen.it).
Momenteelzijnerin
Nederlandbijna1,9mil-
joen.nl-internetadressen
vastgelegdbijStichting
InternetDomeinregistra-
tieNederland(SIDN).In
slechtstweeanderelan-
denzijnermeerlanden-
domeinnamengeregis-
treerd:inDuitslandenin
hetVerenigdKoninkrijk.
Kort...
www.ziektes-
zoeken.nl
EenkwartvandeNeder-
landers(40procentvande
internetters)bezoekt
regelmatigmedische
websites.Vooralmensen
diechronischziekzijnof
eenchronischziekepa-
tientkennen,zoekenerg
frequentviahetwebnaar
medischeinformatie.53
procentvandeinternet-
tersheefteenpositiefge-
voelbijmedischewebsi-
tes,42procentstaatervrij
neutraaltegenoveren
slechts5procentiseruit-
gesprokennegatiefover.
6 www.computeridee.nl 12/06
nieuwser
allernieuwst
Nederland
koploper
.eu-domeinen
1)Nederland:9,26
Dagrodeogen
Denieuwsteseriedigitalecamera’svanHewlett-
2)Zweden:6,96
3)Duitsland:4,78
4)Groot-Brittannië:4,47
Aantalgeregistreerde
Packardkanautomatischrodeogenverwijderen.Dat domeinnamenper
konvoorheenhandmatigal,maardaarhebtudusnu 1000inwoners
geenomkijkenmeernaar.Eenandernieuwtjeisdead- Bron:www.mijndomein.nl,
viesfunctieopdecamera’s.Wanneerde 48uurnadatdestormloopophet
cameraeenbeeldprobleemsignaleert, .EU-domeinstartte,april2006
bijvoorbeeldeenonscherponderwerp,
dankrijgtudirecteentekst
tezienophetlcd-schermpjemetuitleg
overhetprobleemenwatukuntdoen
omhettevoorkomen.Watdenieuwe
camera’sookgemeenhebben,is:
hetcartooneffect(denkaandeMarilyn
MonroevanAndyWarhol),depanoramafunctieendemogelijkheid
omeenbeeldinmeerderebelichtingsversiestebewaren.Deextra’s
vindtuzowelterugopderelatiefeenvoudigecamera’szoalsdeE327
(5megapixel,digitalezoom)alsopmiddenmotersM525en527
(6megapixel,3xoptischezoom),enhoogvliegersR727enR927(6en
8megapixel).
■Prijs: K 109,–(E327), K 179,–(M525), K 209,–(M527), K 279,–(R727), K 349,–
(R927)■Informatie: Hewlett-Packard,0900-2020165■Internet: www.hp.nl
Legaaldvd’skopiëren?
Software-fabrikantGData denaamDaVideo2006.Het ties.Opmerkelijkisdebewe-
hangt)opnieuwmoetdigitali-
serenmetbehulpvandepcen
vervolgensopdvdbrandt.
Daarkomendusallerleikabels
brengteennieuwereeksmul- gaatomdrieprogramma’sdie ringvanDVDCopy2006,dat enhandelingenaantepas.
timediaprogramma’suitonder allemetbeeldtemakenheb- je‘meteendrukopdeknop Hetiszaakdeinformatieopde
ben:dvd-kopieer- legalekopieënmaaktvan siteoverdeDaVideo-reeks
programma,foto’s tegenkopiërenbeveiligde goedtebekijken,enletookop
opdvdbranden dvd’s’. Dat‘meteendrukopde desysteemeisen.
envhs-bandenop knop’ispuremisleiding,want
dvdoverzetten. opdesiteistelezendatuin
Alledriedepro- zo’ngevalhetanalogeuit- K 39,95(DVDCopy2006);
gramma’shebben gangssignaalvaneenopdepc K 29,95(Foto’sopDVD2006);
vanzelfsprekend aangeslotendvd-speler(die K 29,95(VHSCopy2006)
talvanextrafunc- normaalgesprokenaandetv Internet: www.gdata.nl
Welofgeenhuiskamer-pc BoekjeOpen
Mochtudeslependediscussieofdepcnuwelofnietin
dehuiskamermagstaandekopinwillendrukken,dan Bijnadagelijkskomener schermafbeeldingge-
biedtdeShuttleXPCbareboneSD36G5uitkomst.Deze boekenovercomputersen maaktendatvreetpagi-
bareboneheefteenaantrekkelijkestrakkevoorgevelen internetuit.ComputerIdee na’sruimte.Hetboekis
neemtnietmeerruimteinbeslagdantweegestapelde legtelknummeréénboek opgebouwduitvierdelen:
schoenendozen.Enaangezienhijcompatibelismetde onderde(lees)loep. Word2003,Excel2003,
laatsteIntelViiv-technologiekanhijdebasisvormen BASISBOEKOFFICE PowerPoint2003en
vaneenvolwaardigeMediacenter-pc.Geschiktdusvoor 2003 Outlook2003.Waarbij
films,spelletjes,muziekenouderwetspc-gebruik.Een Bijnanetzodikalsde opgemerktdatExcelde
grafischekaartisgeïntegreerd,evenals7.1-geluid.Het telefoongidsvanAmster- meestepagina’svoorzijn
reedsaanwezigemoederbordbiedtgelegenheidvoor dam.Datisdeeerste rekeningneemt,gevolgd
eendrietalIntel-processors:Pentium4,CeleronDen indrukvanhetBasisboek doorWord,PowerPoint
PentiumD(DualCore).Koelingvindtplaatsviaeen Office2003vandebeken- entotslotOutlook.Basis-
heatpipe,watdekast decomputerboekenschrij- boekOffice2003doetzijn
behoorlijkstilmaakt.De verAddoStuur.Maareen naameeraan.Debasis-
kastheeftdiverseconnec- snelleblikinhetpapier- handelingendieworden
torsvoorexternverkeer, werkleertdatheteenecht besprokenliggenver
waaronder(mini-)firewire, plaatjesboekis.Bijelke achterophetniveauvan
usbengigabit-ethernet. stapisnamelijkeengrote degemiddeldeComputer
■Prijs: K 495,–
■Internet: eu.shuttle.com/nl

’sWereldskleinste
Raadtueven
mee:hoeveel
datapastervol-
gensuopeen
geheugenstickje
tergroottevan
eeneurostuiver?
Hetantwoordis:
1gigabyte.Het
Amerikaanse
Pretecheeftmet
dei-DiskDia-
mondnaareigenzeggen
deallerkleinsteusb-stick
terwereld.Hetkanook
echtnietkleiner,vanwege
deafmetingenvandeusb-
aansluitingenomdatu
hemandersnieteenszou
kunnenbeetpakken(of
terugkunnenvindenin
Oudgeheugeninnieuwjasje
DezeFlashDiscszieneruitalsdik-
kerommetjes.Maarhetgaathier
omeenusb-geheugenmeteen
capaciteitvan16MB.Metopzetzo
laag,wantVerbatimiservan
overtuigddatereen
marktbestaatvoorklein-
schaliggeheugenmet
eenkleineprijs.Mensenzat
diealleenwatdocumenten,
eenenkelmp3’tjeofeenhandvol
foto’smeewillennemen.Cadeautip:voorminderdanzeveneuro
perstukgeeftueenFD’tjemeteenfotoverslagvanuwmeest
recenteverjaardagsfeest,ofeenonmisbaarExcel-worksheet.
Idee-lezer.Denkbijvoor-
beeldaanhetopenenen
sluitenvaneenWord-
tekstofhetgebruikvan
despellingcontrole.Kent
uechteriemanddienog
nietveelstappeninde
computerwereldheeft
gezet,danisditeenuiter-
eenjas-ofbroek-
zak).Behalve
kleinisdei-Disk
bijzonderlicht.
Minderdaneen
gramomprecies
tezijn.Omte
voorkomendatde
eerstedebeste
windvlaagdeDia-
mondtepakken
krijgtkuntuhem
hetbestemeteenringetje
aanuwsleutelbos
bevestigen.Watdegiga-
byteversiegaatkosten
wasophetmomentvan
drukkennognietbekend.
■Prijs: K 35,–(256MB)
■Internet:
www.pretec-europe.com
■Prijs: K 19,99(perdrie)■Inter-
net: www.verbatim-europe.com
matehandignaslagwerk.
Zelfsdekleinstestapjes
vaneenhandelinginOffi-
cewordennietovergesla-
gen.Endatiswelzople-
zierigvooreenbeginner
opcomputergebied.Bij
hetboekhoortoverigens
eenwebsitemetoefen-
bestandenenmeerinfor-
matieoverhetboek:www.
basisboeken.nl/office2003
■Prijs: K 29,95
■ISBN: 9059052544
■Informatie:VisualSteps,
0297-386444
■Internet:
www.visualsteps.nl
Domein-
namenin
populariteit
wereldwijd
1).com:53.236.551
2).net:7.351.050
3).org:4.654.973
4).info:2.652.548
5).biz:1.360.406
6).edu:7.622
Deverwachtingisdat
.eudedomeinenmet
.infovóóraugustus
inpopulariteitzal
overtreffen.
Bron:Ipwalk.com,april2006
Podcasting
stelt(nog)
teleur
Recentonderzoekdoor
hetAmerikaanse
ForresterResearchlaat
ziendatslechtsin1pro-
centvandeonlinehuis-
houdensindeVerenigde
Statenregelmatigpod-
castswordengedown-
loadenbeluisterd.Diton-
dankshetfeitdatde
meesteondervraagden
wetenwateenpodcastis;
25procentgeeftzelfsaan
interessetehebbeninhet
fenomeen.Hetopeenzelf
tekiezentijdstipnaareen
bepaaldprogrammakun-
nenluisterenisvoorvelen
hetbelangrijkstevoor-
deel.
Hetkijkenenluisteren
naarstreaming-uitzen-
dingeniswélpopulair.
Streamingvideoenaudio
wordenzicht-enofhoor-
baarzodradeconsument
opdelinkklikt;deuitzen-
dinghoeftnieteerst
gedownloadteworden,
watbijeenpodcastwel
noodzakelijkis.
Muismatmétstaart
Dezemultifunctionele
muismatheeftnaast
eengladoppervlak
ookeenusb-kabel.
Aangeslotenopuw
pcfungeertdemat
namelijktevensals
usb2.0-hub.Aan
deachterkantisde
muismatietsverdikt,
veroorzaaktdoorde
vierusb-poorten.Wanneerdemuismatisaangesloten,wordtde
omrandingvandematblauwverlicht,maardatisvooralgoedte
zieninhetdonker.Voordeelisdatnietmeerunietmeeronderde
tafelhoefttekruipenomeengeheugenstick,fototoestelofmp3-
speleraantesluiten.Voorwaardeisweldathetusb-plugjeplatis,
andersmuisthetzolastig.
■Prijs: K 14,95■Informatie: Nedis, 073 - 5999 640
■Internet: www.nedis.nl
Handelenmethandleiding
PuertoRicoisoorspronkelijkeenbordspel,geïnspireerdopde
KolonistenvanCatan,datdetitelNederlandsBordspel2003ver-
diende.Nuiserduseenpc-versie,dieinpotentiebehoorlijkspan-
nendis.Inpotentie?Jawel,wantalsjedeingewikkeldespelregels
eenmaalonderdekniehebténbegrijptwatalleonderdelenvan
hetvollespeelschermbetekenen,kanhetnietandersofjebent
urenzoet.Detutorialendemanualzijnechternogalbeknopt.
Nadatweviawww.aleaspiele.de
deuitgebreidebordspelregels
haddengedownload,kwamen
Kort...
weeenstukverderinditspel, Bloggen
waarinhetdraaitomhetstrate- vooral
gischverbouwenenverhande-
lenvano.a.koffie,suiker,maïs populairbij
entabak.Inverschillenderon- jongeren
desneemtusteedseenandere 21Procentvande
gedaanteaan,uiteenlopendvan Amerikaansejongeren
kolonistenplantagebouwertot dieonlinezijnleestregel-
handelaarenkapitein.Elkerol matigweblogsvanande-
heeftzozijneigenvoor-en ren.Ondervolwassenen
nadelen.Doorslimtespelen ligtdatpercentageeen
moetueruiteindelijkinslagen stuklager,op10%.Ook
demachtoverPuertoRicote alshetopfrequentie
grijpen.Leuk?Jawel,maareerst aankomtscorenjongeren
uitgebreiddespelregelsbestu- beter: 53%vanhenleest
dereniseenabsolutevereiste! ‘minimaalwekelijks’
■Prijs: K 19,99■Informatie: eenofmeerdereblogs,
Denda,054-570270 terwijlvolwassenen
■Internet: www.denda.com slechts‘afentoe’derge-
lijkesitesbezoeken.
Opvallendistrouwens
datvooraljongevrouwen
geïnteresseerdzijnin
blogs.Hoewelmeisjes
maar39%vandeonline
jongerengemeenschap
uitmaken,vormenze
50%vanderegelmatige
bloglezersenzelfs60%
vandeblogschrijvers.
12/06www.computeridee.nl 7
Nieuws
Komtdatschot!
Wanneeruviadekabeltv-kijktvia
Casema,EssentKabelcom,Multi-
kabelofCAIW,dankuntugratisde
WK-voetbaluitzendingenvande
NOSinHD-kwaliteitzien.Datbete-
kenthaarscherpebeeldeninlevens-
echtekleuren,enviertotvijfkeer
meerdetaildangewonetv-beelden.
Hiervoor
hebtuwel
eenspecia-
letelevisie
nodig,dieklaarisvoorhigh
definition-beelden,éneendigitale
HD-settopbox.Samsungisdeeer-
stediezo’nsettopboxopdemarkt
brengt.Hetkastje,metdeklinken-
denaamDCB-H360R,decodeert
deMPEG-4televisiesignalenen overnaareenplasma-oflcd-televi-
brengtdezezonderkwaliteitsverlies sie.Uwtvmoetwelvoorbereidzijn
opHDTV;ditkuntucontrolerenaan
hetHD-readylogo.Desettopboxis
vanafmeibeschikbaar.

■Prijs: K 299,–
■Informatie: Samsung,0990-2020088
(K 0,10p/min)
■Internet: www.samsung.nl

Kort...
VoorspellingWK Alletvopeen
Veelhuishoudenszullenditjaarmede
doorhetwereldkampioenschapvoetbal
inDuitslandtotaanschafvaneenFlat
PanelTVovergaan.Vooralde32inch
beelddiagonaalzalpopulairzijn,maar
stickje
zekerookdegroterebeeldmatenzoals Wiedachtdathetgere-
40,42en46inch. nommeerdemerkTerra-
Bron:FIAR-GfKjaaroverzichtconsumenten tecalleenaudiocompo-
elektronicamarkt,maart2006 nenteninhetassortiment
had,heefthetvolledigbij
hetverkeerdeeinde.Met
deCinergytv-tunerin
usb-stickformaatkuntu

Hetzitopdebankenhetzapt...
Kijk,daarkrijgenwenuhetwareWK-gevoelvan.Eenuniverseleafstandsbedieningindevorm
onderwegopuwnote-
bookofopdepcthuis
(mitsvoorzienvan
vaneenvoetbalstadionentweekeerelfknoppenalsspelersophetveld.Letookevenopde usb2.0)gewoondevoet-
geïntegreerdeflessenopener:meerheefteenmannietnodig!Voornoodgevalleniseenextra balwedstrijdenvolgen.
batterijbijgeleverd,zodatunooitophetmomentsuprèmezonderbeeldzit.DeSRU1060 Destickiserintwee
werktopelketv,dvd-spelerofdvd-recorder,ongeachthetmerk. varianten.Eenversie
■Prijs: K 14,–■InformatiePhilips,0900-0400062(K 0,20p/min) waarmeeualleendigitale
■Internet: www.philips.nl televisiekuntontvangen
(hieralleenNederland2)
eneenhybridevariantdie
ookmeteenanaloogsig-

Voetbal-chat
Geinig.Datis-ie,dezevoetbalwebcam.ZekervooriedereendiemethetWK
naaloverwegkan.Enals
wezonaardekleurenkij-
kenvandezeusb-ontvan-
gers,danweethetDuitse
Terratecnualdathetniet
voordeboegookchattendalvastindestemmingwilgeraken.Hetsportieve deeigenMannschaftis
uiterlijkheeftgeeninvloedopdespecificaties.Doordeusb1.1- diehetWKgaatwinnen.
aansluitingisdewebcamookopouderepc’s ■Prijs:VanafK 79,–
aantesluiten.Bijeenframeratevan20fps ■Informatie:Terratec,
haaltueenresolutievan640x480,bij30fps 0900-2060606(K 0,80pm)
nogaltijd352x288.Bijdewebcamwordteen ■Internet: tven.terratec.net
hippeheadsetmeegeleverd.Helaasnietdraad-
loos,maaralsuhetdraadjeoveruwruglaatlopen,valt
hetalchattendamperop.
■Prijs: K 24,95■Informatie: NewUniverse,020-3472111
■Internet: www.nu-europe.com
 BitteeineMobihose
VodafonebiedtalsenigeoperatorinNederlandexclusieve
beeldenvanhetWKvoetbalaanopdemobieletelefoon.
VooreeneenmaligbedragvanvijfeurokrijgenVodafone-
klantenvanafnutotenmeteenweeknadefinaleop9juli
onbeperkttoegangtotallevoetbalgerelateerdebeelden
zoalsgoals,hoogtepunten,samenvattingenvande
wedstrijden,eendagelijksWK-journaal,archiefbeelden
enstatistieken.Daarnaastkrijgenaanvragersvanhet
FifaWK2006pakketeenludiekeMobihose:eenoranje,
Duitselederhoseomeengsminoptebergen.Niet-
Vodafone-klantenkunnenookmobielmeegenietenvan
hetWK-gewelddoorzichaantemeldenvoortoegangtot
eenspecialemobieleinternetpaginameteenselectievan
Digi-mini-
televisie
actueelWK-voetbalnieuws.
■Prijs: K 5,–(exclusiefeventuelekostenvoorhetbrowsen)
■Internet: www.vodafone.nl/Prive/Vodafonelive/fifawk

TijdenshetkomendeWKbeginnenveelwedstrijdenalom18:00

Hetnavigeert uur,preciesophetmomentdatveelmensenonderwegzijnof
staantewachtenophunfile/bus/tram/trein.Alsuechtnietswilt
missendanisdeHandheldDVB-TTV&RadioS850waarschijnlijk

enhetisoranje precieswatuzoekt.Ditapparaatmagzichdekleinstedigitale
tv-ontvangerterwereldnoemenendankzijhetingebouwde
3,5-inchtft-schermkuntuopiedergewenstmomentkijken.
OmookenrouteindeWK-stemmingtekomenen UkuntoverigensalleenNederland2ontvangen,maardatis
blijvenbiedtdefabrikantvannavigatieapparatuur precieshetjuistekanaal.Voorwaardeisweldatuzichinde
TomTomdezezomerhetWKPluspakket.Destemvan Randstadbevindt,wantdatishetverspreidingsgebiedvanhet
DeCoachstuurtgebruikersdannaarhetjuistestadion, DVB-T-signaal(KPNTV/Digitenne).Deoplaadbareaccuofzes
ofnaareenplekwaardewedstrijdopeenreuzen- AA-batterijengevenruimtwee
schermwordtgetoond.Degewensteroutekaarten
kleurenoranjeophetscherm,zodatniemandaanuw
uurkijkplezier,genoegvoor
éénwedstrijdinclusieftwee
UPDATE+++
sportievevoorkeurzaltwijfelen.Hetpakketisgratiste verlengingenenpenalty’s. GratisVolksliederen
downloadenvanafdesitevanTomTom. ■Prijs: K 249,– vooruwgsmkuntu
■Internet: www.tomtom.com ■Internet: www.intuix.net downloadenvanaf
site.magix.net/dutch/
home/free-download.
+++ eBaysteunthetna-

Dubbelmobieltje
tionaleelftalvanTrinidad
enTobago.Opeenspecia-
leWK-websitekuntuon-
dermeeronlinegames
spelenennieuwslezen
BenQ,bekendvanonderanderedigitalecamera’s,beeldschermenen overdespelersdiezich
notebooks,doetsindskortonderdechiquedubbelenaamBenQ-Siemens onderleidingvanLeo
ookintelefonie.Voordeintroductievanheteerstetoestelonderdeze Beenhakkervoorhet
nieuwemerknaam,deBenQ-SiemensEF81,haalthetbedrijfvoetballer eerstindehistorievan
RonaldouitdeRealMadrileensedug-out.Nietverwonderlijk,want hetlandwistenteplaat-
Siemensisaljarensponsorvandezevoetbalclub. senvooreenWK.+++
Voordeliefhebbersbrengthetbedrijfboven-
dieneenspeciaalRonaldomobieltjeuit,

Alleballenverzamelen
deC75RonaldoLimitedEdition,met
exclusiefbeeldmateriaaleneen
handtekeningvandevoetballerop
deachterkant.
EndeEF81?Tja,hijisplat,heefteen Noodzakelijkishetniet,maarlolligishetwel.Deze
audiospeler,2megapixel-camera, stekkerdoosmetviervoetballenopeenrijbrengenu
tweedisplaysen...ukuntermee meteenindeWK-roes.Wanneerueenstop-
bellen: drievoetbalwedstrijden contactongebruiktlaat,kuntuhethandige
achterelkaarzonderhemtussendoor beschermdekseltjesluitenzodatergeen
optehoevenladen! stofbijkomt.Inclusiefveiligheids-
■Prijs: K 420,– schakelaarenkinderbeveiliging.
■Informatie: BenQ,0900-3333100 Onderanderetekoopbij
■Internet: www.benq.nl www.conrad.nl.
■Prijs: K 14,95■Internet:
www.brennenstuhl.com

12/06www.computeridee.nl 9
 Annemarie
Korevaar is de
internet-
redacteur van
Computer Idee.
Logisch dus dat
zij meer uit
haar pc haalt
met een typi-
sche online
toepassing, al
valt te hopen dat zij ook nog wel
eens buiten speelt.
‘Zonder internetzoumijnsociale
leveneenstuk beperkter zijn’
Onsclubjevanveertienvriendinnenzietelkaareen
paarkeerperjaar,maartóchhebbenweelkedag
uitgebreidcontactmetelkaar.Nee,nietpertelefoon,
wehebbensameneenegroupopgerichtbijYahoo.
Datiseendigitaleontmoetingsplekwaarwebe-
richtjesposten,chattenenfoto’senbestandenneer-
zetten.
IndezevormbestaatonzeeGroupaleenjaarofvier.
Hijisvoortgekomenuiteenopenbaarforumwaar
we,omdatweallemaalindezelfdemaandwaren
uitgerekend,terechtkwamen.Toenonzekinderen
eenmaalwarengeboren,wildenwehetcontactbe-
houden–enwewildeneigenlijkooknietmeerdat
iedereenzomaarkonmeelezen.Vandaardatwede-
zegroepgestartzijn.Daarvankunnenalleenmen-
sendieeenuitnodigingkrijgen,lidworden.Watwe
allemaalschrijvenenpostenkunnenalleendeleden
lezenenbekijken.Erzijnookvelehonderdduizenden
groepen,zowelbijYahoo(http://groups.yahoo.com)als
bijMSN(http://groups.msn.com),dieopenbaarzijn.
Datzijnvooralgroepenvanmensendieeenhobby
delen,ofdieallemaalsupporterzijnvandezelfde
sportclub,enzovoorts.Hetopzettenvanzo’ngroep
isontzettendsimpel;meteenminuutjeoftienbenje
welklaar.Daarnaastishetooknogeenshelemaal
gratis.
Bijonzegroepishetpostenvanberichtendebe-
langrijkstefactor.Jekiestzelfhoejediemailtjes
binnenkrijgt:elkmailtjeapartindedigitalepostbus,
ofeensperdagallestegelijk.Omdaterinonze
groepvéélgepostwordt(twintigberichtjesopeen
dagisgeenuitzondering)hebikervoorgekozenom
niksindemailtekrijgen,maarallesonlinetelezen.
Indezesjaardatweelkaarinmiddelskennen,heb-
benwealveelliefenleedgedeeld:vanverhuizingen
engeboortestotsterfgevallenenhuwelijksaanzoeken.
Maarookdekleinedingenvanalledagdelenwemet
elkaar.Enhoeweldezevriendschappenzichgroten-
deelsindedigitalewereldafspelen,zijnzenetzo
hechtalsreallife-vriendschappen.Echt,zonder
internetzoumijnsocialeleveneenstukbeperkter
zijn!
Alswehetnietmeer weten... bedenkenwehet!
12/06www.computeridee.nl 11
Deredactieonthult Onzeeigen
Tips&trucs
Ap de Smits zamelt voor u de gratis
programma’s van Voor Nop in. Daarnaast
heeft-ie zelf ook aardig wat software,
en alleen dankzij een Pruisische
discipline blijft alles vindbaar.
Opgeruimdstartnetjes
Hardeschijvengroeiensnellerinomvangdanveelprogramma’sen
duskunnenweersteedsmeeropkwijt. Wieveelsoftwareinstal-
leertmerktalsneldathetStartmenuonoverzichtelijkwordt.Wiltueenmooiengeor-
dendstartmenu,danmoetuerhandmatigaansleutelen.SnelkoppelingenvoorhetStartmenukun-
nenintweeverschillendemappenstaan.DeeneisC:\DocumentsandSettings\Gebruikersnaam\Me-
nuStartendeanderisC:\DocumentsandSettings\AllUsers\MenuStart.Voordegroteopruiming
maaktuindezebeidemappeneenaantalnieuwemappenmetnamenalsMijnVideotools,MijnSpel-
lenofwelkerubriekenumaarwilt.Vervolgensverplaatstuinbeideallelossemappennaaréénvan
denieuwaangemaakterubrieksmappen.
UwStartmenuisnudrastischingekortenunavigeertsnelnaarhetgewensteprogramma.
Erisslechtséénnadeel: wanneerueenprogrammaverwijdertmoetudaarnadesnelkoppelingin
hetStartmenuhandmatigweghalen,maardatvindikeenkleineprijs.
Razende reporter Art den Boer heeft
al duizenden adviezen aan het
papier toevertrouwd, wat hem naast
een 5-sterren villa met limo voor de
deur ook een rsi-arm opleverde.
Muis+trackBall<>RSI
Volgensschattingenvandersi-patiëntenvereniging
lopeninNederlandmaarliefsttweemiljoenmensen
hetrisicorsitekrijgen.RsistaatvoorRepetitiveStrain
Injuryeniseenverzamelnaamvooralleklachtendie
hetgevolgzijnvanrepeterendebewegingen.Uvoelt
’malaankomen:demuisisvoorpc-gebruikerséénvan
degrootsteveroorzakersvandezeaandoeningdie
somszelfstotlangdurigearbeidsongeschiktheidleidt.
Datoverkomtuniet?Datdachtikook;totdatikenkele
jarengeledenlastkreegvaneenpijnlijkepolseneen
stijvenek.Hetnemenvanextrapauzesgafniethet
gewensteeffecteniemandraaddemeaanomeen
trackballtegebruiken,eeninvoerapparaatwaarmee
jedemuisaanwijzerbestuurtdoormiddelvande
duim.“Maardaarmeekaniknietnauwkeuriggenoeg
werken”, wasmijncommentaar.“
Geenprobleem,wantmuisentrackballkunnentege-
lijkertijdwordenaangesloten”, luiddehetantwoord.
Deaanschafvandetrackball(zo’n70euro)mag Eenmuiseneentrackball
gerusteenaderlatingwordengenoemd,maarik werkenindepraktijkbijzonder
gebruikte’malsnelvoormeerdan95%vandehande- goedsamen.
lingen.Voorpreciezere
klusjes,zoalshetuitsnij-
denvaneenfotoofhet
beschietenvaneen
tegenstanderineen
spel,pakiksneldemuis
ombijdevolgendeklus
weerdirectmetdetrack-
ballverdertegaan.
Lastig?Nou,metname
hetverdwijnenvande
klachtenwaseven
wennen.
Tiptopvluggertjes
Supersnelletoetsen Bespaar tijdenmaak hetuzelf gemakkelijk.Koppelaanveel-
gebruikteprogramma’sendocumenteneenhandigesneltoets!
H
oestartu
deInternet
Explorerop?
ViaStart,
Programma’sofkliktu
misschienopdesnelkop-
pelingnaarditprogram-
maophetbureaublad?
Hetkanallemaaleenstuk
snellerdoormiddelvan
sneltoetsen.Hiermeezijn
veelgebruikteprogram-
ma’senhandelingen
doormiddelvaneen
toetsencombinatiedirect
beschikbaar.
Toetsen
toekennenonder
WindowsXP
OnderWindowsXPhebt
udemogelijkheidom
sneltoetsentoeteken-
nen.Ugaathiervoornaar
Start,Programma’sen
vervolgenskliktumetde
rechtermuisknopophet
programmawaaraanu
dezesneltoetswilkoppe-
 1. Opdezemanierkentu len,inditgevaldeInternetExplorer.Kiesuithetmenu
onderWindowsXPeensneltoets datverschijntvoorEigenschappenenklikophettab-
toeaaneenprogramma. bladSnelkoppeling.DoorophetveldachterSneltoetste
klikken,degewenstetoetsencombinatieintegeven(in
ditgevalCtrl+Alt+i)enteklikkenoptoepassenwordt
desneltoetstoegekend(afbeelding1).
Qliner Hotkeys
Hetnadeelvandezojuistbeschrevenmethodeisdatu
alsnelnietmeerweetwelkesneltoetsaaneenbe-
paaldprogramma‘hangt’.Hebtueenmultimedia
toetsenbord–zo’ntoetsenbordmetextraknoppen
aandebovenkant–danbestaatereendikkekans
datumetdemeegeleverdeprogrammatuurdezeen
deanderetoetseneenvoudigkunt‘programmeren’.
Veelgebruiktehandelin-
genzijnbijdietoetsen-
Meer metdemuis bordenalondereenknop
gevat,bijvoorbeeldhet
Ookdemuisheeftdeafgelopenjarensteedsmeerknoppen startenvandebrowser,
gekregen.Naastdetweestandaardknoppenhebbende eenmailprogramma,
meestemuizeneenwieltjewaarmeeudooreenpagina derekenmachine,een
kuntscrollen.Daarnaasthebbenduurderemuizenookextra volumeknopenz.
knoppenaandezijkant.Voordezemuizenmoetuwelde Voorhetmeerklassieke
–meestalmeegeleverde–softwareinstallerenomaandie toetsenbordbestaater
extraknoppenprogramma’sofhandelingentekoppelen. eengratisprogrammaom
Dezeprogrammatuurofdenieuwsteversieservankuntu toetsenmeeteprogram-
ookdownloadenopdewebsitevandeleverancier. meren:QlinerHotKeys.
Ukuntditvindenop
12 www.computeridee.nl 12/06
 2. QlinerHotkeystoonteenvirtueeltoetsenbordwaaropalle
sneltoetsengemakkelijkzijnterugtevinden.
www.qliner.com/hotkeys.
QlinerHotkeysdraaitnainstallatieindeachtergrond.
WanneeruechterdeWindows-toetsgedurendevijf
secondeningedrukthoudtverschijntereenvirtueel
toetsenbordopuwschermwaaropuookdirecteen
aantalvoorgeprogrammeerdetoetsenkuntzien.Zostart
udeInternetExplorerinhetvervolgopviaWindows-
toets+i(afbeelding2).
Sneltoetsentoekennen
Zelfnieuwesneltoetsentoekennengaatzeergemakke-
lijkinQlinerHotkeys.Ditkanoptweemanieren.Opde
eerstemanierdruktudeWindows-toetsinenhoudtu
dezeookvastophetmomentdathetvirtueletoetsen-
bordopuwschermverschijnt.Sleep–terwijlude
Windows-toetsingedrukthoudt–desnelkoppelingvan
hetprogrammawaaraanueensneltoetswiltkoppelen
naareentoetsophetvirtueletoetsenbord.Ukuntook
eensnelkoppelinguitStart,Programma’snaarhet
toetsenbordslepen(afbeelding3).
OokbijdetweedemethodehoudtudeWindows-toets
ingedruktalshetvirtueletoetsenbordverschijnt,maar
nukliktumetderechtermuisknopopeentoetsenkiest
uuithetmenudatverschijntvoorNewHotkey.Inhet
vensterdatverschijnt–NewHotKeyWizard–kuntu
doormiddelvanknopBrowseaangevenwelkprogram-
maofdocumentuaandebetreffendesneltoetswenstte
koppelen.KlikopNexten
 3. Eensneltoetskoppeltu geefeenomschrijvingin
aaneenprogrammadoordeze (afbeelding4).Klikhierna
erheenteslepen. opFinishenprobeerdoor
middelvanhetindrukken
vandeWindows-toets
plusdetoetsdieugeko-
zenhebtofhetwerkt.
Extramogelijk-
heden
Tijdenshetgebruikvan
QlinerHotkeyszultu
waarschijnlijkalgezien
hebbendatinditpro-
grammaaleenaantal
sneltoetsenisingesteld.
ZokuntumetWindows-

onder Windows
 4. Ookmetbehulpvande‘NewHotKeyWizard’kuntugemakkelijk
eensneltoetsaanmaken.
toets+PageUpenWindowstoets+PageDownvoor-
taangemakkelijkhetvolumeaanpassen.Doormiddel
vanWindows+Endschakeltuhetgeluidzelfshelemaal
uitofjuistweerin.Bijhetgebruikvandezetoetsen-
combinatieswordteengrootpictogramophetscherm
getoond(afbeelding5).Ookvoormensendiegraagbijde
tijdblijvenisereenhandigetoetsencombinatie.Met
Windowstoets+twordteengroteklokopuwscherm
getoond.
Hebtueenafwijkendkeyboard?Dankuntuditgemak-
kelijkinstellen.DooropnieuwdeWindowstoetsinge-
drukttehoudenenmetderechtermuisknopopderand
vanhetvirtueletoetsenbordteklikken,verschijntereen
menu.DoorhiertekiezenvoorLanguagekuntuaan-
gevenwatvooreentoetsenborduhebt.Indemeeste
gevallenzaldit‘Dutch’zijn,of‘UnitedStatesInternatio-
nal’.Voorgebruikersdiedezetoolopeennotebookvan
Dellwillengebruikenloonthetominhetzelfdemenute
kiezenvoor‘Layout’waarnaukuntkiezenvoor‘Dell
Latitude’.Ukrijgtdaneenvirtueeltoetsenbordtezien
datexacthetzelfdeisalsdatvanuwnotebook(afbeelding
6).Viahetzelfdemenukuntuookeenaantalandere
zakenaanpassen,zoalsdekleurvanhetvirtuele
toetsenbordendemanierwaaropdezeopuwscherm
moetverschijnen.
Totslot
Mindermetdemuis,meermetsneltoetsen.Datkanop
eendagalsneltientallenmetersschelen.Hetverschil
 5. Hetvolumevanuwgeluidskaartisnueenvoudigteveranderen.
Tiptopvluggertjes
 6. HebtueennotebookvanDell?Dankuntuhetvirtueletoetsen-
bordhieropaanpassen.
wordtduidelijkwanneerugebruikmaaktvanhetpro- Belangrijke
grammaMouse-o-meter,datdagelijksbijhoudthoeveel sneltoetsenonder
centimetersofzelfsmetersuopuwbureaubladaflegt.U WindowsXP
kuntditprogrammavindenindesectie‘Downloads’op Zoalsuhebtgezienzijnerop
desitevanComputerIdee. hetvirtueletoetsenbordvan
Uzultmerkendatwanneeruvakergebruikmaaktvan QlinerHotkeysaleenaantal
sneltoetsen,deafstanddieunormalitermetdemuis sneltoetsenvoorgeprogram-
aflegtbehoorlijkkanafnemen.Enhiermeehopelijkook meerd.Dezeenandere
eventueleklachtendiedoorhetvelegebruikvande belangrijkesneltoetsenvindt
muiswordenveroorzaakt(afbeelding7). ■ uterugindeonderstaande
tabel.
Heelhandigomtebewaren
SNELTOETS BEWERKING
Windowstoets ...................................... HetmenuStartweergevenofverbergen.
Windowstoets+BREAK ............. HetdialoogvensterSysteemeigenschappen
...............................................................................................................................weergeven.
Windowstoets+D ....................................................... Hetbureaubladweergeven.
Windowstoets+M ....................................................... Allevenstersminimaliseren.
Windowstoets+Shift+M............................ Hetformaatvangeminimaliseerde
............................................................................................................... venstersherstellen.
Windowstoets+E ................................................................ Dezecomputeropenen.
Windowstoets+F ......................................................... Eenbestandofmapzoeken.
CTRL+Windowstoets+F ........................................................... Computerszoeken.
Windowstoets+F1 ......................................................... WindowsHelpweergeven.
Windowstoets+L .....“Decomputervergrendelenalsuverbondenbentmet
eennetwerkdomein,ofschakelentussengebruikersalsunietverbonden
bentmeteennetwerkdomein."
Windowstoets+R ................................... HetdialoogvensterUitvoerenopenen.
Windowstoets+U ............................................. Hulpprogrammabeheeropenen.
12/06www.computeridee.nl 13
 Delaatste
Marten,37,maatschappelijkwerker,Purmerend
Onlinedaten?Eerlijkgezegdhebikdatnognooit
gedaan.Nee,ikdenknietdatikerteschijterigvoor
ben,hetlijktmezelfswelleuk.Vancollega’shebik
ookveelgoeieverhalengehoord.Erschijntenorm
gesekstteworden.Maardieperiodehebikwelge-
had.Ikwilgewooneenleukvriendinnetjeenikzal
meerbinnenkorteensinverdiepen.Waarschijnlijk
benikdelaatstediezichhiervooropgeeft.
Favorietedatingsite: ikhebnoggeenflauwidee.
Date uweleens
Onlinedaten…Ishetwaardaterinmiddelsmiljoenensingleszijndiehetrelatiegelukzoekenvia
Flitsdate.nlgafonsdekansomtijdenseenvanzijnkennismakingsavonden,eenaantalbezoek
14 www.computeridee.nl 12/06
Belazerd Geentaboe
Roulien,35,communicatiemanager,Utrecht Jeroen,30,winkelier,
Ikhebooiteenkeerviainternetgedatet.Leukmail- Rotterdam
gesprek,leukeknul.Naeenpaarwekenafgespro- Datdatinternet-datenzopo-
keninzo’ntroosteloosVanderValkhotellangsde pulairis,daarbenikeerlijk
A2.Zitdaareenheelanderegozeropmetewach- gezegdpaskortgeleden
tendandefotodiehijmegestuurdhad.Hijhadge- achtergekomen.Ikheber
woondeboelbelazerd.Ikwasergelijkklaarmee. ooknooitzo’nbehoefteaan
Voortaandoeikhetsamenmeteenvriendin.Wijn- gehad;ikgagewoonaltijd
tjeerbijendangezelligprofieltjesbrowsen. lekkerdekroeginomleuke
vrouwenteontmoeten.
Favorietedatingsite: relatieplanet.nl Maarikwilhetwelprobe-
Echt
Lydia,22,studentgedragsweten-
schappen,Amsterdam
Eerlijkgezegdbeniknognooitop
zo’nsitegeweest.Ikhebsowiesoal-
tijdveelvriendjes.Nubenikdan
eventweemaandenvrijgezel,maar
datbetekentnietdatikdangelijkop
eendating-sitemoetstaan.Opinter-
netkunnenmannenzichheelanders
voordoendandatzezijn.Inhetecht
ooknatuurlijk,maarerzijntochver-
schillen.Daaromkiesiklievervoor
flitsdaten.Mijnvriendinheefttrou-
wensweleenleukevriendopinter-
netgevonden.
Favorietedatingsite:
Geefmijmaareenleukfeestje.

ren,ikstavoorallesopen.
Ikdoetenslotteookmee
aanflitsdaten.Duswie
weetmeldikmegauwaan;
voormijishetiniederge-
valgeentaboe.
Favorietedatingsite: lexa.nl
Nietallesprijsgeven
Astrid,27,boekwinkelier,Barneveld
Ja,ikhebweleensopzo’ndating-sitegestaan.Bij
Meetic.nl.Omschrijvingvanmezelfpluseenfotoot-
je–métzonnebril,wantjemoetnietdirectalles
prijsgeven.Hetleverdemeeenleukedateopmet
eneEtiènne.Naeenweekofdriehebbenweafge-
sproken.Hijhadinhetechtdezelfdehumoralsinde
mail,maarfysiekkwamertochnietdievonk.Ik
denkeigenlijkdatonlinedatennietsvoormijis.
Favorietedatingsite: www.meetic.nl
ZonderPardon
Labrador
Paul,26,econoom,Amsterdam
Hetlijktmeechtfantastisch,onlinedaten,ikgahet
ookzekerdoen.Ikweetalhoeikmezelfzalom-
schrijven,alseenlabrador.Wantikbeneenenorme
knuffelbeer.
Enikzeterookeenmooiefotobij.Vanmezelfna-
tuurlijk,enzondertetrucen.Wantjezelfzijn,lijkt
medebestemethodeomhiertescoren.Zowelop
internetalsinderestvandewereld.
Favorietedatingsite: relatieplanet.nl

online?
dating-sites?Ofishettocheigenlijknogeentaboe?
ers kortteinterviewenoverhun onlinedate-ervaringen...

Offline Trouwen?
Vale,32,beeldendkun- Marloes,29,secretaresse,
stenaar,Amsterdam Amsterdam
Ikbenernietzoenorm (anoniem)
meebezig,omopdiema- Jemoetnietbangzijnvooreen
nieraandevrouwteko- mislukking.Deeerstekeerhebik
men.Hetkostalmoeite samenmeteenvriendintweejon-
genoegomdatoffline gensgedatet.Doubledatenheet
voorelkaartekrijgen. datgeloofik.Datwasdriekeer
Daargaatalm’ntijdinzit- niks.Hettweedecontactwasheel
ten.Zouikonlinewillen leuk.Hijschreefinzijnprofiel:‘Ef-
daten,danzaliktoch feconcreet,wiljemetmetrou-
eersteencomputermoe- wen?’Datvindikhumor.Weheb-
tenaanschaffen.Daarna bendriemaandenlangonswezen-
zieikwelweerverder. loosge-sms’t.Hetgingnergens
over,entochwashetheelspan-
Favorietedatingsite: nend.Maarnooitafgesproken.
SupermarktDirkvanden
Broek,bijdewijnen. Favorietedatingsite: relatieplanet.nl

12/06www.computeridee.nl 15
Namen carrousel
Adreslijst maken
enautomatisch
sorteren
HetprogrammaExcelisnietalleeneenkeiinreke-
nen,hethelptuook uitstekendomlijstenbijte
houden.Vanuw adressenbijvoorbeeld.Daar
komtgeenformuleaantepas.Hebtuuw adres-
seneenmaalingevoerd,dankuntuzesorterenop
alfabetischevolgorde.Datgaatmetmacro’s,die
udesgewenstaanpastaanuw wensen.
A lsueenadreslijstwiltmaken,kuntudaaraller-
leiprogramma’svoorgebruiken.Hiervoorbe-
staantalvandatabaseprogramma’s.Maarna-
tuurlijkkandatookinhetvertrouwdeenveelzijdigeEx-
cel.Enwaaromniet?WantookinExcelkuntudeze
adressenhelemaalautomatischlatensorteren.Hoedat
werkt?Datlatenwehierzien,onderhetmotto‘analyse-
renenspelenmetlijsten’.
1. Ukuntinonsmodel Meteenuw adreslijstinvullen
meteenuweigengegevens Hetkant-en-klaremodelmetdeingebouwdefuncties
invullen. staatoputewachtenoponzewebsitewww.computeri
dee.nl.KlikopDownloads,Uithetbladenhaalhetbe-
standCIDAdreslijst.xlsop.
Ukuntmeteenbeginnenmetinvullen.Onderhetkopje
Voornaamtyptudevoornaamvandeeerstepersoon,
daarnaasteventueeleentussenvoegsel(zoals‘vander’
en‘de’),dandeachternaam,gevolgddoordepostcode
metwoonplaats.Hiermeezetuuwheleadresboekjeom
ineenlijst(eendatabase,zouwilt).Kosteenpaaruur-
tjes,maardanhebtuookwat(afbeelding1).
Wiltumeergegevensbijhouden,zoalstelefoonnummer,
e-mailadresofgeboortedatum?Wehebbenhetmodel
zoingestelddatdekolommenAtotenmetKwordenge-
sorteerd,dusdiekuntuzonderproblemengebruiken.
SorterendsleutelenaandeVBA-code
16 www.computeridee.nl 12/06
2. KlikophetrondjebovendekolomAchternaamenuwhelelijst
wordtgesorteerdopachternamen.Aanhetkeuzerondjezietuopwelke
kolomuhetlaatstsorteerde.
Sorterenmetkeuzerondjes
Hebtueenaantaladresseningevuld,dankuntudelijst
sorteren.KlikophetrondjebovendekolomAchter-
naam.Uwhelelijstwordtdanopalfabetischevolgorde
gezetaandehandvandeachternamen.Mensenmetde-
zelfdeachternaamkomenonderelkaarenwordenop
hunadresgesorteerd(meestalhorendiebijhetzelfde
gezin,staanzehandigbijelkaar).Enmensenmethet-
zelfdeadresstaanweeropvolgordevanvoornaamon-
derelkaar.
Wiltudelijstopwoonplaatssorteren,dankliktuophet
rondjeWoonplaatsenzovoort.
Dekeuzerondjeswaaruopklikt,reagerenopelkaar:
slechtséénrondjevandeserieiszwart,zodatuprecies
kuntzienopwelkekolomuhetlaatstgesorteerdhebt
(afbeelding2).
Hoewediekeuzerondjesmaakten?Wekliktenop
Beeld,Werkbalken,Formulieren,kliktendaarinopKeu-
zerondjeentekendeneenrechthoekdoorteslepen.Ver-
volgenskliktenweeropmetderechtermuisknop,kozen
Macrotoewijzenenkliktenuithetlijstjemet(eerderop-
genomen)macro’sdebetreffendemacroaan.
Naar devolgendelegeregel
Uvultdelijstregel-
matigaan,naarmate
uwkennissenkring
zichuitbreidt.Daarom
gaatunahetsorteren
automatischnaarde
volgendelegeregel,in
kolomA.Endaarvult
uweervrolijkdevol-
gendepersoonin,te
beginnenmetdiens
voornaam(afbeel- 3. Nahetsorterenstaatumeteen
ding3). indevolgendelegecel.
4. Viaeenklikmetderechtermuisknopophetkeuzerondje,Macro
toewijzenenBewerken,komturechtstreeksinhetVBA-venstermetde
macrocode.
Sleutelenaandemacro
Alsukliktopeenkeuzerondjewordtereenmacroin
werkinggezetdiedelijstsorteert.Demacrowerktmet
codedieisgeschrevenindeprogrammeertaalVBA(Vi-
sualBasicforApplications).Aandezecodekuntuzelf
sleutelen.Ubereiktdecodealsumetderechtermuis-
knopopeenvandekeuzerondjesklikt,danMacrotoe-
wijzenkiestenkliktopBewerken(afbeelding4).Het
VBA-venstergaatopenenukomtpreciesindecodedie
bijdatknopjehoort.
DatdekolommenAtotenmetKwordengesorteerd,ge-
beurtdoordecodeColumns(“A:K”).Sort
Gebruiktumeerkolommen,danmoetendieookwor-
denmeegenomenbijhetsorteren.Gebruiktubijvoor-
beelddekolommenAtotenmetZ,danverandertuin
decodedeletters“A:K”in“A:Z” (afbeelding5).Doeditinalle
macro’s!
DeregelsmetKey1totenmetKey3bepalendevolgorde
vanhetsorteren.BijdemacroAchternaamstaanonder
elkaar[C2],[E2]en[A2]endiestaanachtereenvolgens
voordekolommenachternaam,woonplaatsenvoor-
5. Enzozietdecodevoorhetsorterenopachternaameruit.
Eennaamopzoeken
Zoektuinuwadreslijsteenbepaaldenaam,dan
hoeftunietdehelelijstlangstelopen.
KlikopBewerken,Zoeken(ofdrukopdetoetsen
Ctrl+F,vanFind).Typdenaamdieuzoekt(deeer-
steletterszijnvaakalgenoeg).KlikopVolgende
zoeken(ofdrukopEnter).Excelgaatnaardeeer-
stenaammetdezeletters.Vindtunietmeteen
watuzoekt,klikdanweeropVolgendezoeken.Zit
hetzoekvensterindeweg,danverplaatstuhet
doorhetmetdeblauwebalkteverslepen.
Tip:Ukunthetvensterooksluitenendaarnaver-
derzoekennaardenaamdieuhetlaatsthadop-
gegeven.DrukhiervooropdetoetsenShift+F4.
6. Uwzelfstartendemacrostaatalklaar,uhoeftalleentweeregelsteverwijderenomhemteactiveren.Als
uhiernadewoonplaatsinvoert,wordtdeadreslijstgesorteerd.Volautomatisch.
naam.DoorbijKey2enKey3anderekolomletterstene-
menverandertudevolgorde.
Nadesorteeractiegaatualtijdnaarheteindevandege-
Tipsvoor
gevensinkolomA;datdoetdecode [A5000].End(xlUp).
Offset(1,0).Select
sneller
Allemacro’shebbendezeregelaanheteind.Daardoor invoeren
gaatualtijdnaardevolgendelegecelinkolomA,op Gewoonlijktyptueen
welkesorteerknopuookklikt. woordineencelendruktu
Hetgetal5000geeftaandatdelijstuit5000adresregels opEnteromhetintevoe-
kanbestaan.Wordtuwlijstlanger,danmaaktuditge- ren; ustaathiernaindecel
talhoger(ookweerinallemacro’s). eronder.Omdatdegege-
vensvanéénpersoon
Volautomatischsorteren naastelkaarstaan,gaat
Zodraueennieuwenaamaandeadreslijsthebttoege- hetinvullensnelleralsuna
voegd,kliktuopeenknopomdelijstopnieuwtesorte- hettypenopdepijltoets
ren.Hetzounóghandigerzijnalsdemacrodelijstuit rechtsdrukt.Pasbijde
zichzelfsorteert,zonderdatuopeenknopklikt;om woonplaatsdruktuopEn-
preciestezijn:nadatuvaneennieuwepersoonde ter; ukomtdanindevol-
woonplaatshebtingevoerd.Datkan! genderegelenmeteen
WeblijveninhetVBA-venster.HebtudeProjectverken- drukopdeHome-toets
nerinbeeld?DrukandersevenopCtrl+R.Dubbelklik staatuweervooraan.
indeProjectverkenner(linksboven)op‘Blad1(Blad1)’. Typeenmaalingevoerde
Daarinzietudecodevanafbeelding6.Dielijktalstwee achternamenenwoon-
druppelswateropdecodevandemacroSubWoon- plaatsennietopnieuw,
plaats();wiltudienogeenszien,dandubbelkliktuin maargebruikKopiërenen
deProjectverkenneropModule1. Plakken.
Alleenhebbenweerhiertweecoderegelsbovenge-
plaatst,namelijk:PrivateSubWorksheet_Change(ByValTarget
AsRange)En: IfIntersect(Target,[E2:E5000])IsNothingThenExit Etiketten
Sub Ukuntvanuituwadreslijst
Diezorgenervoordathetsorterenopwoonplaatshele- etikettenmaken,omaan
maalvanzelfwordtuitgevoerdzodrauindecellenE2tot iedereeneenvakantie-of
enmetE5000ietswijzigt. kerstkaarttesturen.Dat
leggenweinhetvolgende
Macrozelfstartendmaken nummeruit.
Decodestaatklaar,maarwehebbenhemnogevenuit-
geschakeld.Alsudittrucjeopprijsstelt,kuntuhem
eenvoudigactiveren.KlikhiervoorindeProjectverken-
nerdubbelopBlad1(Blad1)enverwijderdebeidere-
gelsmetdegrijzelijnertussen(afbeelding6).Nusorteert
delijstzichzelf,zodraudewoonplaatsinvoert.Omditte
testen,gaatunaaruwadreslijstinExcelendoetuiets
binnenE2totenmetE5000(ineenlegecelopdetoets
Deletedrukkenisalgenoeg).Decompleteadreslijst
wordtautomatischgesorteerd.Endecursorstaatal-
weerindevolgendelegecelinkolomA.
Letop:natuurlijkwiltudelijstpassorterennadatuhet
laatstekenmerkvaniemandhebtingevoerd.Inhet
voorbeeldisdatdewoonplaats(dieuergenstussenE2
enE5000invoert).Maaralshetlaatsteitembijuinko-
lomKstaat,vervangdanindecode [E2:E5000] deEdoor
eenK(ofalsutotkolomZgaat,dooreenZ).■
12/06www.computeridee.nl 17
Onzeeigen Deredactieonthult Jan Hakkert
hoort bij Com-
puter Idee als
Tips&trucs de Eiffeltoren
Razende layouter Erik Kwant is een man bij Parijs.Met
voor wie alleen het beste goed genoeg zijn creatieve
is. Voldoet zijn browser niet, dan uitspattingen
vindt hij wel een manier om hem wel te haalt hij meer,
laten voldoen. zo niet alles,
uit zijn Apple
kompjoeter.
PimpjeIE
NetzoalswaarschijnlijkveelanderenhebikmetIE–InternetExplorervanMi- Computer Idee,plug&play
crosoft–eenhaatliefdeverhouding.Dezebrowserschieternstigtekortdoor Detijdvliegtalsjegeniet.Engenietendoejebij
hetontbrekenvanallerleihandigheidjesdiebijdeconcurrentiewelaanwe- ComputerIdee!Voordatjezoverbent,moetjeeerst
zigzijn,maarikkannietzonderomdatnogaltijdveelwebsitesalleeninIE evenvijfjaarstuderen.Danmetlofdekunstacade-
goedleesbaarzijn.EendeelvandegebrekenbelooftMicrosoftgoedtema- mieaf.EnHoe?Revolutionair!DeeersteinNeder-
kenindenieuweInternetExplorer7,maarnaenkelewekentehebbenge- landdiedatdeedopeenkompjoeter.Nouja,zo
stoeidmetdebètaversiehebikdezeenigszinsteleurgesteldvanmijnpcverwij- noemdemendatindertijd.HetwaseenCommodore
derd. Nee,doemijmaarMaxthon Vic20waarbijjededataopeencassettebandje
(www.maxthon.com/nl).Dezegra- moestschrijven.Tegenwoordigheetzoietseenini-
tiswebbrowserisalshetwareeenschil mini-stick.Doormiddelvanhetinvoerenvancoördi-
overInternetExplorer6.Allewebsites naten(eensoortzeeslagje)figuurtjesmaken.Leuk!
wordenhierdoorgoedgetoond,énik Viaeendertigtalheel,heelbehoorlijketijdschriften
hebweldebeschikkingovertabbla- belanddeikbijmijnhuidigeliefdesbaby:Computer
den,eenpopupstopper,RSS-readeren Idee.Eenliefdedienogsteedsuitgaatvanhetwoord
veleanderegereedschappendiealsnel ‘idee’gekoppeldaandecomputer.
onmisbaarworden.Oja,envoormen- Denkdatu,lezer,eniksamenspamhebbenuitge-
sendiesterkvisueelzijningesteldkan vonden:ViaComputerIdeeeenmailtjesturendatin
Maxthonmeteendrukopdeknopeen decyberzeeverdweenen‘atrandom’bijzomaarie-
nieuwuiterlijk(‘skin’)krijgen. mandergensterwereldterechtkwam;flessenpost
percomputer,eensoortdigitaleballonnenwedstrijd.
Nieuwsredacteur Marieke van Kuijeren Wiehetverstkwam,wasdewinnaar.Enkeleduizen-
denlezerswildendatwelzijnendedeneengooi.Nu
– the lean machine – vond Acrobat Rea-
zoujeervooralsspammerindegevangeniskomen.
der maar groot en sloom. En verruilde
Herinnertuzichhetonlinekrassennog?Nou,wij
‘m dus voor een ander programma. wel,eneenpaarhonderdduizendlezersdiezicheen
halversikrastenook.Mooieprijzenmochtenwe
FoxitReader weggeven,wantonzeadverteerderszijnnetzotrouw
Ompdf-bestandentelezen,gebruikikFoxitReader.Dit alsu!Jammervoordejongensdiedeapplicatie
iseenkleinprogrammavanslechts1,1MBdatduidelijk maakten,wasdatdeLottodwarsgingliggen;kras-
snelleropstartdandezwareAdobeAcrobatReadervan senmoestuitdelucht…
23MB.UkuntFoxitdirectgebruikennahetuitpakken Kijktuweleensopwww.computeridee.nl/prullenbak?
vaneengedownloadzip-bestand(1,1MB).Ukliktge- Tijdenseenredactievergaderingeenideeroepenen
woonophetexe-bestandenhetprogrammablijftopuwdesktopstaan.MetFoxit MartijnOvermantechnischlateninkoppen.Eendik-
Readerkuntudemeestvoorkomendehandelingenuitvoeren,zoalsprinten,zoe- kemiljoenbezoekerslaterhebtuerblijkbaarnog
kenindetekst,tekstselecterenenkopiëren,in-enuitzoomen,volledigescherm- steedsheelveelpleziervan.
weergaveenpagina’sroteren.Eenhandigeoptieisdesnapshotfunctiewaarmeeu Watdoeikzelfmetdecomputer?Schrikniet,hele-
eenstukjetekst,afbeeldingoftabelkuntselecterenendievervolgensplaktineen maalniks.WerkzelfopeenApple.Schijntgoed
bijvoorbeeldeenWord-bestand.Ookwordtunietgehinderddoordetijdverslin- tezijnvoorvormgevers.Maargenietendoeikmet
dendeupdateszoalsdievanAdobeAcrobat volleteugen.Vanu,uwkompjoeterennatuurlijkhét
Readermetalz’nplug-ins.Foxitreaderkunt idee!
udownloadenvanaf:www.foxitsoftware.com
/pdf/rd_intro.php. NB: Zelfborreltunatuurlijkookvandeideeën.Kropzenietopmaar
GeschiktvoorWindows stuurzenaarons.WieweetzietuhemteruginComputerIdeeenont-
95/98/NT/2000/XP/2003. vangtuvanzelfsprekendeenpassendebeloning.
Mailnaarredactie@computeridee.nl

Hétadresvoor ’ngoedComputer idee

De pc als keu- Low tech-hightaste! ingrediëntenofkooktechnieken.Demeestveel-
ken-hulp, dat “Kijkevenin‘demapvanpap’”, zegtmijndochter belovendereceptentestikzelfenalswehetlekker
kan alleen onze eigenwijswanneermijnvrouwevennietweetwat vindengaanzein‘demapvanpap’. Naeendagvol
huisfotograaf zezalkoken.Daarinstaannamelijkdelekkerste, digitaletechnieken,geavanceerdeapparatuuren
Maarten Koch doormijzelfbeproefdereceptenvanoverdehele onvoorstelbaarslimmesoftware,gebruikikde
verzinnen. Wat wereld.Alsprofessioneelfotograafbenikalzoveel computerprivéduseigenlijkheelsimpelmaarheel
hij allemaal urenbezigmetkijken,kijkenennogeenskijken,dat lekker.Endatvindtmijndochterook!
uit zijn pc ikinmijnvrijetijdgraagdeanderezintuigenextra Receptensiteszijnerinovervloed.Mijnwelgemeen-
haalt is om uw aandachtgeef.Mijncomputerstaatdaaromthuis detip:ganaarwww.compukookboek.nlen
vingers bij gewoonopdekeukentafel.Alshetevenkanspeur carta.verbi.nl.DaarvindtugratisNederlandstalige
af te likken. ikopinternetnaarnieuwerecepten,interessante programma’somreceptenopjepctebeheren.

18 www.computeridee.nl 12/06
Versbesproken ± Brederbeeld ViewSonic2025wm 20
Beoordeling
Ditzeggendesterren:
Computer MobielMediaCenter DellInspiron9400 21
IdeeAanrader Compactcamera RicohGRDigital 21 Steltteleur .................. #
Alseenproductde Mediaspeler VictoryPMP-850 22
zeerkritischeblik Beveiligdeusb-stick ZenbowDataProtectionKey 22 Kanbeter .................. ##
vanonzeComputer Digicamerametextra’s AcerCU-6530 22 Teoverwegen ...... ###
Ideetestersdoor-
staat,krijgthet
Virtueelfotoalbum
Draadlozerouter
CorelPhotoAlbum6
AsusWL-550gE
23
23
Primaproduct .. ####
hetpredikaat Surroundsoundheadset SharkoonX-tatic5.1 23 Aanrader ........ #####
ComputerIdee
Aanrader!

BREEDBEELD LCDVOORPC €599,–

ViewSonic 2025wm
Uwdocumentenover-
zichtelijknaastelkaar
etmooiezwart-zilverenlcd-

H breedbeeldschermmeetdiago-
naalmaarliefst20,1inch(ruim
51centimeter).Ideaalalsumetprogram-
ma’swerktdieveelruimteinnemen.Denk
daarbijbijvoorbeeldaaneenflinkExcel-
werkblad,fotobewerkingofdeproductie
vaneengeluidsopname.Maarookbijhet
tekstverwerkeneninternettenkomthet
bredebeeldzeervanpas.Ukuntmet Onzemening
gemaktweedocumentennaastelkaar
zetten,handigomwebsitestevergelijken Goed
ofomsneleveninformatievanhetene Groothelderbeeld-
documentinhetandereovertetypen.Het scherm,mooiontwerp,
voortdurendwisselentussendocumenten neemtweinigruimtein
isdanverledentijd.Demaximaleresolutie
van1680bij1050beeldpuntenisookde Slecht
aanbevolen Ingebouwdeluidspre-
resolutie.Deweergaveisdanhetmeesthelder,duscon- kersgevenblikkerig
troleervooraanschafeerstofuwvideokaartdezeresolutieaan- geluid,geenNeder-
kan. landstaligegebruiks-
Ookbijsnellebeeldwisselingen,bijvoorbeeldbijvideo- aanwijzing
beeldenenvideogames,staatdezemonitorzijnman-
netje.Eenpaarjaargeledenwasdebeeldverversings- Conclusie
snelheidvanultrasnelle3D-videospelleneenprobleem Eenprachtigemonitor,
voorlcd-schermen.Ditschermlaatziendatdezeproblemende maarwelmeteen
werelduitzijn.Deresponstijdvandezemonitoris8ms,indeprak- Daarnaastishijookgemakkelijknaarachterenkantelbaar.Enals pittigeprijs.
tijkruimvoldoendeom3D-videospellentevertonen.Razendsnelle uhetbureauhelemaalmonitorlooswiltmakendankuntuhem
schietspellenalsUnrealTournamentgeefthijuitstekendweer.Er aandemuurhangenmeteenbijdedealerverkrijgbaremuur- Waardering
bestaansnellerelcd-monitors,maarookdeveeleisendegamer bevestiging. ####$
kandezemonitorrustigaanschaffen.Hetiseerderdevraagofde Detweegeïntegreerdestereoluidsprekerszijnslimenonopval-
videokaartdehogebeeldresolutievan1680bij1050beeldpunten lendaandeonderkantgemonteerd.Daarhoudthetwelmeeop, Contact:
aankan.Indiennodigkuntudemonitorbijgamesopeenlagere wantdegeluidskwaliteitvandeluidsprekersisnietbest.Deze 020-4919254,of
resolutieinstellen,maarmetminderdan1280bij800beeldpun- klinkennogalblikkerigengevenweinigofgeenbasweer.Mis- sales-nl@viewsoniceu
tendoetudemonitorgeenrechtenbentuechttoeaanvervan- schienvoldoendevoorspraak,maarronduitongeschiktvoorhet rope.com
gingvandevideokaart. afspelenvanmuziek.Voormuziekbentudusaangewezenopex- Info:
Debedradingvaltkeurigachterdevoet,daarisnietsvantezien. terneluidsprekers.Deprijsvandezemonitorisaandehogekant. www.viewsoniceurope.
Ookneemtdemonitoropvallendweinigruimteinophetbureau- Watdatbetrefthaddendeingebouwdeluidsprekersbestachter- com
blad.Datkomtnietalleendoordathijplatisdoordelcd-techniek, wegekunnenblijvenomopdekostentebesparen.Eenander Adviesprijs:
maarookomdathijhoogopdevoetisgemonteerd.Dekijkhoekis minpuntishetontbrekenvaneenNederlandstaligehandleiding, v 599,–
doordehoogteookprettig;eenextraverhogingisnietnodig. maarverderhebtuhiereenzeerprettigemonitoraan.

20 www.computeridee.nl 12/06
 LICHTE LAPTOP €1459,– MEERMEGAPIXELS €632,20
Dell Ricoh GRDigital
Inspiron Professioneleresultatenuit
eencompactcameraincl.512MB-kaartje
9400 ompactcamera’svanRicohval-

Verrassendcompact,
C leninpositievezinopdoordat
defabrikantzichconcentreert
opwaterechttoedoetbijhet
makenvanmooieplaatjes.Bijvoorbeeld
Onzemening
Goed
maareenbeetje demogelijkheidomgroothoekopnamen Hogeresolutie,uitste-
eenzijdig temakenentefotograferenbijweinig kendebeeldkwaliteit,
licht,inplaatsvaneengeliktuiterlijk. ondersteuntRAW
Ricohscamera’szijndanookvooralintrek
bijfotohobbyistenenhetnieuwste8-mega- Slecht
pixelvlaggenschip–eendigitaleversievaneen Geengeheugenkaart
vandemeestpopulairetraditionelecompact- meegeleverd,geen
oorgebruiktemakenvaneennotebookmet camera’s–zaldaaropwaarschijnlijkgeenuitzon- zoommogelijkheid

D MediaCenterEditionkuntuopmeerplaatsenfilmsbekijkenennaarmu-
ziekluisteren.Hetisbovendieneenuitkomstvoorkleinbehuisden.DeDell
Inspiron9400iszo’nnotebook.HetisuitgerustmetT2500,eenvanIntelsnieuwste
zogehetendual-coreprocessors.Incombinatiemeteengigabytegeheugenstaat
deringvormen.Meteenzware,ruwebehuizing
vanslechtstweeënhalvecentimeterdikpastde
camerainelkebinnenzak.Integenstellingtotde
meesteanderecompactcamera’sheeftditmodel
Conclusie
Hetvlaggenschiponder
decompactcamera’s
datgarantvoorindrukwekkendeprestaties. eengroothoeklensmeteenvastebrandpunts- vanRicohisdeperfecte
Hetapparaatissnelklaarmetzelfsdezwaarstetestsentoontdaarmeeaanwat afstandvan28millimeter.Ideaalvoorbijvoor- cameravoorwiemeer
voorenormverschilhetgebruikvaneendual-coreprocessormaakt.Bentuopzoek beeldpanorama’s.Datbetekentweldatdemoge- ombeeldkwaliteitgeeft
naareennieuwelaptopenhebtudaareenkleine1500eurovoorover,danisdit lijkheidomtezoomenontbreekt.Daarkrijgtu danomeenhipmodel.
typeprocessorzekeraantebevelen. danwelkwaliteitvoorterugdieuverderalleen
DeInspiron9400heefteenhardeschijfvan80gigabyte,watzekervooreennote- bijveelduurdere–envooralgrotere–camera’s Waardering
bookheelredelijkis.Metfilmsenanderedigitalemediabestandenraaktzelfseen tegenkomt. ####$
dergelijkeschijfechtersnelvol.Ditmodelwordtoverigenszondertv-ontvanger Decameraisuitgerustmeteenschermvan2,5
geleverd,watweereenhoopschijfruimtescheelt.Hetontbrekenvaneentuner inch.Foto’skuntumakentotanderhalve(!)centi- Contact:
–meestalstandaardaanwezigbijMediaCenters–iswelietsomrekeningmee meterbijhetonderwerpvandaan.Meteenlens- 0800-0229494
tehoudenbijdetotaalkosten.Dedvd-branderistegebruikenvoorback-updoel- kwaliteitdieistevergelijkenmetdievaneen Info:
eindenenleestbovendienallegangbaresoortenschijven,maarbeschrijftslechts professionelecamera,zijndemetdeGRDigital www.ricoh.nl
enkellaagsdvd’svan4,7gigabyte. gemaakteopnamenzoscherpdatueriedere Adviesprijs:
Hetbreedbeeldbeeldschermvan17inchis haaropeenhoofdmeekuntzien.Decamera v 632,20
geschiktvoorhetbekijkenvanfilmsvanafdvd Onzemening levertnatuurgetrouwekleurenzonderteveel
enbiedteenredelijkscherpbeeld.Minpunten ruis,watbijveelcamera’shinderlijkaanwezigisopfoto’sdiebijweiniglichtzijn
zijnerook,zoalsdematigekijkhoekentamelijk Goed gemaakt.Welisditmodelindergelijkeomstandighedengevoeligvoorbeweging
doffekleuren.Dedvi-aansluitingomdigitaaleen Batterijduur,snelle diedefoto’sonscherpmaakt.Desnelheidwaarmeedecameragereedisvoorde
externemonitorteverbindenverzachtdepijn processor,compact eersteopnameenopnamesnadateenfotoisgenomen,ismetenkeleseconden
enigszins. gemiddeld.
Aangezienditnotebookbehoorlijkaandeprijs Slecht NaasthetmeestgebruikteformaatjpgbiedtdeGRdemogelijkheidfoto’sinraw-
is,magueigenlijkmeerverwachtendaneen Zwakkegrafische formaatopteslaan.Datisdebestekwaliteitdieeencamerakanbieden,maarheeft
geïntegreerdevideo-oplossing.Daarmeezijn prestaties,matig alskeerzijdegroterebestandeneneentragereverwerkingdaarvan.Voorhetbe-
meergeavanceerde3D-spellenbeslistniette beeldscherm werkenenbekijkenvanraw-beeldenhebtubovendienspecialesoftwarenodig.
spelen.Metdelevensduurvandebatterijishet Tochhoudenserieuzere
betergesteld.Opeenbatterijladinghoudtde Conclusie fotografenvande
9400hetbijnavieruurvol.Datisbuitengewoon Lekkermobiel,maar extramogelijkheden
vooreennotebookvandezeafmetingenendit nietbijzonderveel dieditformaatze
gewicht(3,6kilogram)entoontnogmaalsde waarvooruwgeld. biedt,zoalshet
kwaliteitenvanIntelsnieuweprocessor. achterafbewerken
Allegebruikelijkeaansluitingenzijngeplaatst Waardering vankleurenbelich-
rondomdebehuizingenaandevoorzijdezitten ###$$ ting.
knoppenwaarmeeudirecttoeganghebttot Alsuopzoekbent
diversemedia.BehalvemetMediaCenter Contact: naareencamera
Edition,levertDellhetnotebookmetMicrosoft 020-6744873 vooruwhobbyen
Works7eneenjaarCollect&return-garantie. Info: nietomalleenmaar
AlmetalisdeInspiron9400opvallendcompact www.dell.nl afentoeeenkiekjete
vooreen17-inchnotebook.Welzijnervoor Adviesprijs: maken,zoude
dezelfdeprijsdiversemodellentevinden v 1459,– GRDigitaleengoede
waarmeeumeerkunt. keuzekunnenzijn.

12/06www.computeridee.nl 21
Versbesproken ±
ALLES INDEZAK €169,– VIRTUELE KLUIS €119,–
Victory PMP-850 Zenbow
Allroundmultimediaspeler:filmen,fotograferen,
opnemen,afspelen,fm-radioluisteren,gamen... Data
inzakformaat.
ProtectionKey
ezeprettiggeprijsdemultimediaspelereistdeaandachtopdoorzijnveel-

D zijdigheid.Ukunthiermeefilmpjesmakenenafspelen,fotograferenen
foto’sbekijken,tv-engeluidsopnamesmaken,gamen,mp3afspelenen
fm-radioluisteren.DePMP-850meet9bij6bij1,7centimeterenpastmetgemakin
debinnenzakvanuwjas.Hijisaandezijkantvoorzienvaneenbehoorlijkaantaluit-
D eZenbowDataProtectionKeyiseen
usb-sleutelwaarmeeuvertrouwelijke
documentenkuntbeveiligenenvernie-
tigen.Ookkuntuvoorkomendateenonverlaat
Onzemening
Conclusie
Dezwaksteschakel
eningangenwaarmeeuhemkuntverbindenaanuwpc,hifi-installatieoftelevisie. zomaaropuwcomputeroflaptop(!)inlogtbijuw bentuzelf.Eengoede
Alleaansluitingskabelswordenkeurigmeegeleverd,evenalseenstereooortelefoon. afwezigheid.Alsudeusb-sleutelindepcplaatst, oplossingvoorwiezijn
Debedieninggeschiedtmetslechtseenpaarknoppen,waarmeeugemakkelijk verschijnteeninlogprocedure.Nahetinloggen vertrouwelijkedocu-
doordefuncties maaktueenofmeerderebeveiligdeschijvenaan mentenveilig(er)wil
bladertdieinde metdemeegeleverdesoftware.Ditzijngrotever- opslaan.
vormvankleur- sleuteldebestandendieineenwillekeurigemap
rijkeiconenop staan.WindowsVerkennerzietelkvandezebe- Waardering
hetschermpje standenechteralseenaparteschijfenkenthier- ####$
staan.Deknop- aaneenaparteschijflettertoe.Uwvertrouwelijke
penmoeten documentensleeptuvervolgensinWindowsVer- Info:
stevigworden kennernaardegewensteschijf,waarnazever- www.artesys.nl
ingedrukten sleuteldwordenweggeschreven.Deaangemaak- Adviesprijs:
makendaarbij teschijvenverdwijnenzodraudeusb-sleuteluit v 119,–
nogalwather- hetsysteemhaalt.Opzichaardig,maardebevei-
rie.Datkanirri- ligdebestandenzijnwelopdecomputerterugte
tatieoproepen vinden.Tochzullendezedooreennieuwsgierigebuitenstaanderzeerlastigtekra-
indeomgeving, kenzijn,doordatdesoftwareeeningewikkeldedata-encryptiesleutelgebruiktmet
zekeralsufana- eenveelvoudaanletters,cijfersenleestekens.
tiekzittegamen
metdetetris-
variantof
snake-variant.
CU SEEME €289,–
Hetkleurenschermisbehoorlijkgrootmeteen
beelddiagonaalvanzescentimeter.Hetscherm
vreetenergie.Deingebouwdelithium-ion-batte-
rijhoudthetmetvideomaximaalvijfuurvol,bij
Onzemening
Goed
Acer
muziekmaximaal10uur.Debatterijisnietverwij-
derbaar,dusalshijleegiskuntuhemnietdirect
vervangen.Despelerisvoorzienvan256mega-
Veelmogelijkheden,
primamp3-geluid CU-6530
byteinterngeheugen,enbiedtondersteuning Slecht ceriseenbekendecomputer-
voorSD/MMC-geheugenkaartentot1gigabyte.
Alleendekwaliteitvanmp3-bestandenenfm-
radioisgoed,derestisstukkenminder.Metde1,3
megapixelcamerakuntufoto’smakenenvideo-
Kwaliteitvanfoto’sen
films,kortebatterijduur,
knopbedieningiszwaar
enmaaktveellawaai
A bouwer,maarverkooptookpri-
mafotocamera’s.Hetbewijsis
dezecompacte6,36-megapixelcamera,
voorzienvaningebouwdeflitserenzoom-
filmpjesdraaien.Degemaaktefoto’szijnvanma- lens.Vooralindebuitenluchtmaaktdezeca-
tigekwaliteitenalleentoonbaarophetkleuren- Conclusie merascherpefoto’smethelderekleuren.Ookin
schermvandePMP-850zelf.Optelevisieofopde Prettigeprijs,maareen dewoonkamerwordenacceptabeleresultaten Onzemening
pcvaltdeonscherptevandefoto’sop.Zelfsvoor echteallrounder:blinkt behaald,mitsdeafstandniettegrootis.Mooiis
internetzijnzenauwelijksbruikbaar,ofhetmoet nergensinuit. demogelijkheidvanautomatischescherpstelling Conclusie
welheeluniekbeeldmateriaalzijnvaneenbelang- vandezoomlensmetbehulpvaninfraroodlicht. Goedefotocamera
rijkenieuwsgebeurtenis.Videofilmpjesdraaithij Waardering Maarbijflinkinzoomenishetlastigomscherpe metveelinstellings-
ineenresolutievan320bij240beeldpunten.Ver- ##$$$ foto’stemaken,ookindebuitenlucht.Desoft- mogelijkheden.
rassendgenoegisdekwaliteitvandevideobeel- warebiedtuvelemogelijkhedenomdecamerain
denstukkenbeterdandievandefoto’s.Blijkbaar Contact: testellenvoordemooisteresultaten.Daarnaast Waardering
valtdeinferieurekwaliteitvandelensdanmin- 0251-268030 kuntucommentaarinsprekenbijdegeschoten ####$
derop.Almetalisdezemediaspelereenéchte Info: foto’senaardigefilmpjesmaken.Opdemeege-
allrounder.Indesportzijnallroundersmeestal www.victory-neder leverdeSD-geheugenkaartvan64MBkuntuon- Info:
geenuitblinkersopdeindividueleonderdelen land.nl geveerzestienopnamenkwijtindehoogstekwa- www.acer.nl
enhelaasgeldtditookvoordePMP-850.Maar Adviesprijs: liteit.Metdemeegeleverdedockingstationzetu Adviesprijs:
geziendebescheidenprijsisdatnatuurlijkook v 169,– defoto’sovernaarpcenlaadtudeuitneembare v 289,–
nietzoheelraar. Li-Ion-batterijop.Eenprimapakketdus.

22 www.computeridee.nl 12/06
 FOTOFEESTJE €49,95 WIE HETBREEDHEEFT €89,–
Corel Photo Asus WL-550gE
Album6 D eWL-550gEiseendraadloostoegangspunt(accesspoint)waarmeeu,in
combinatiemeteenbreedbandmodemmetnetwerkaansluiting,uwinter-
Doemeermetuwdigitalefotoarchief netverbindingkuntdelen.Defabrikantsteltdatmetditapparaathetbe-
reikvanuwnetwerkdriemaalzogrootisalsmeteennormalerouter.Ookbiedtdit
modelueenaantalhulpmiddelenomuwnetwerkintestellen.
etaanbodfotoalbumsoftwareiswerkelijkgigantisch.Eenvandeoudste Deinstallatieiseenvoudigenukuntde550naarwensopz’nkantofplatneerzet-

H enbekendsteprogramma’sisPhotoAlbum.Voorheenwashetbekendals
PaintShopPhotoAlbum,maarsindsdezeversieishetafkomstigvanCorel.
Metditpakketishetmogelijkfoto’steorganiseren,ereenvoudigebewerkingenop
lostelatenenopdiversemanierentepubliceren.Hoewelditbasisfunctieszijndie
ten.Ofuschroefthemaandemuuralsdatuuit-
komt.Eeninstallatiewizardisingebouwd,dieu
kuntbenaderenmetuwbrowser.Zondertehoe-
veninloggenkuntualzienwatdestatusvande
Onzemening
Conclusie
uinallefotobeheerprogramma’saantreft,ismetnameoverhetprocesgoednage- routeris,waterghandigisomsneltekunnenzien Werktprima,maarhet
dacht. ofdeinternetverbindingwerkt.Hetbeveiligen ontbrekenvaneenin-
Hetbegintmetzoekennaardegewenstefoto’s,dieuvervolgensindooruaante vanuwnetwerkissneleneenvoudigteregelen, gebouwdmodemiseen
makenmappenbewaart.Debewerkingendieuervervolgensopkuntloslatenzijn waarbijudekeuzehebtuitwepofwpa-versleu- nadeel.
onderanderehetalofnietautomatischtoepassenvankleurcorrecties,bijsnijden teling.Standaardisbovendiendeingebouwde
enhettoevoegenvanspeelserandeneneenruimesorteringlijsten.Voorwiedaar firewallingeschakeld.Helaasontbreekthierde Waardering
behoefteaanheeft,isereenbreedscalaeffectenbeschikbaaromdeboelverderop mogelijkheiddenaamvanhetnetwerkteverber- ###$$
tevrolijken. gen.Datkanwel,maarzitverstoptonderde
Aangezienhetgaatomhetmakenvaneenfotoalbum,kuntunuhetalbum geavanceerdeopties.Een Contact:
inrichten.Perpaginakiestueenindelingvoordefoto’s,dieueenvoudig handigefunctie www.asus.nl
naardepaginasleeptenloslaatbovendeplekwaaruzewilt voorwienog Info:
hebben.Alsallepagina’sopdezemanierzijningedeeld,kunt eendownload- 0800-0232694
ukiezenuiteenaantalpublicatiemethoden. limietheeftisde Adviesprijs:
Desimpelstezijn:hetbewarenvanhetalbumopdeharde mogelijkheidde v 89,–
schijfenhetafdrukkenervan.Ookkuntuervoorkiezenhet hoeveelheiddata-
albumalsschermbeveiligingintestellen,desgewenstmeteen verkeertebeperken.
leukmuziekjeeronder.Interessanterisdemogelijkheideen
video-cdtemaken,waarmeehetalbumviaeendvd-
speleroptvistezien.Maardemeestvoordehand
liggendemanierisnatuurlijkhetonlinepubli- Onzemening VIRTUEELSURROUND €119,–
cerenvanuwfoto’s,waarvooreeneenvoudige
wizardisingebouwddiegebruikmaaktvanftp Goed
omdebestandennaardeservertesturen.
Totnutoeverlooptallesvlekkeloos,maarhelaas
gaathettijdensdetestbijdatonderdeelmis.
Uitgebreidemoge-
lijkheden,logisch
vanopzet
Sharkoon X-Tatic5.1
Wantwateronlineookvalttezien,hetalbum etDuitsemerkSharkoonheeftdeeersteDolby-gecertificeerdehoofdtele-
blijftonzichtbaar.Naenigspeurwerkblijktde
aangebodenlinknaardepaginaniettekloppen.
Bovendieniserietsmismetdebestandsnamen,
diehetprogrammaonterechtmeteenhoofdlet-
Slecht
Onlinepubliceren
gaatmis,goedegratis
alternatieven
H foonopdemarktgebracht,diestereo-,DolbyDigital2.0-enDolbyDigital
5.1-geluidssignalenkanweergeven.DeX-Taticbevatachtspeakers,een
subwoofer,eenversterkerenDolbyDigital-decoder(indevormvaneenkleinlos
kastje)enbiedtnaasteenoptischeookeencoaxialeingang.Vooronlinegamingkan
terlaatbeginnen.Onlinestaanzemeteenkleine de(meegeleverde)microfoonmeteensimpeleklikwordenbevestigd.Debelang-
letterenzoalsdemeestewebserversmeentde Conclusie rijkstevraagisnatuurlijkofmeteenhoofdtelefoonecht5.1-geluidkanworden
testserverinzo’ngevaldathetgaatomeenander Voorwiemeerwildoen waargenomen.Hetantwoordisja.Desoftware
bestand. metzijnofhaarfoto’s inhetapparaatzorgtervoordathetgeluidniet Onzemening
danineenmapopde tussendeorenblijfthangen.
hardeschijfstoppen, Eenfilmmetdezehoofd- Conclusie
biedtPhotoAlbum telefoonwordt,vergele- Eenprimaalternatief
meerdangenoeg kenmeteen‘normale’ vooreen5.1-speakerset
interessantemoge- stereohoofdtelefoon, alsdeomgevingrust
lijkheden. eenechtebelevenis. verlangt.
Deechtfijnedetails
Waardering gaanoverigenswel Waardering
###$$ verloren,dusdeX-Tatic ####$
biedtgeenalternatief
Contact: vooreenwatbeter Contact:
0800-0203700 surround-systeem www.alternate.nl
Info: mettraditioneleluid- Info:
www.corel.nl sprekers.Maaralsje 0180-440844
Adviesprijs: moetkiezentussentwee Adviesprijs:
v 49,95 traditioneleoordopjesen v 119,–
deX-Taticisdekeuzesnelgemaakt.

12/06 www.computeridee.nl 23
 Deredactieonthult Onzeeigen
Nieuwsredacteur Tips&trucs
Marieke van Kuijeren
laat niets aan het
toeval over. Op Denkt u FAQman John Vanderaart in paniek
vakantie gaat ze raakt als hij uw problemen oplost? Ha!
al lang niet meer, John komt pas op bedrijfstemperatuur
want: niet nodig! als hij kniediep in de printplaten staat.
Roughguides.com
Totdebeterereisgidsenhorendeboe-
kenuitdeEngelstaligeRoughguide-
DeAsus500internet-
serie,omdatzealtijdkritischenonafhankelijkinformatieverschaffen
overhonderdenvakantiebestemmingen.VoorwieEngelsgeengehei- router alsbestandsserver
menheeft,moetzekereensdewebsitevanRoughguidebekijken.Eenon-
Asusheeftmetde500-serieeenaantalzeerinteres-
misbareinformatiebron.Vanbijna200reisgidsenvanlandenensteden
santeinternetroutersontwikkeld.Zezijnopgepikt
zijnduizendenpagina’stekstenfoto’sopinternetgezet.Daarmeekomtu doorde‘opensourceunderground’ofteweldehobby-
aleenheeleind:naastdehoogtepuntenvanelkeregio,vindtuerallerlei programmeursdieeengeweldigstukjespeelgoed
basisgegevensoverdebereikbaarheid,telefoonnummersenwebsites hebbenontdekt.IngevalvandeAsus500routers
omaccommodatiesteboekenofauto’stehuren,hoehetmetetenen betekentditdatzeercompleetnieuwefirmwarevoor
drinkengesteldis,inwelkeperiodeudelocatiehetbestekunt schreven,waarmeeuhetstandaardbesturings-
bezoeken,kortom:meerdanallefrequentlyaskedquestionsgratisop systeemvandenetwerkkastjesvervangt!Metalle
eenrij.Hebtuzicheenmaalgelaafdaanallereisadviezen,dankuntuook leukegevolgenvandien…Zozetueenaldusopge-
nogdecommunity(travel.roughguides.com/community)bezoeken waardeerdeAsus500inalsftp-server,alswebserver
endereiservaringenvananderenlezen.Eenvraagkuntustellenophet enalssmb-server.Datiseenoplossingwaarmeeueen
forumTravelTalk(roughguides.atinfopop.com/4/OpenTopic).Wie Windows-bestandsserverkuntbouwenopeenLinux-
naarLonden,Glasgow,Praagof computer.DetermSmbslaatopdemanierwaarop
Parijsgaateneenmp3-speler eenbestandsserveromgaatmetbestands-enprinter-
uitwisseling.
meeneemt,kandegratisbijbe-
Hebikualvertelddathetbesturingssysteemvande  Eenforumdatgeheelinhet
horendeaudiotoursdownloaden Asus500opLinuxisgebaseerd?Welnu,bijdeze! tekenstaatvandeAsus500(ook
(www.roughguides.com Slechtseenkleinestapverderkuntueenexterne andereAsus-productenkomen
/mobile).Overigensbiedt harddiskofeenusb-stickaansluitenopdeusb-poort aanbod).Hiervindtuenorm
Roughguidesvaneenaantal vandeAsus500.Hiermeecreëertuopslagruimtedieu veelvraagenantwoordoverhet
regio’sookdigitalereisgidsenaan kuntformatterenenbenaderenvanuitLinux.Vervol- werkenmetdeAsus500inter-
(e-books)endigitalekaarten gensverteltudeserver(diemaaktdeeluitvande netrouter.Eenschatkamer!
vooruwpda. nieuwgeflashtefirmware)
datdezeopslagruimtedoor
Windows-gebruikersmag
Mark Friederichs wordenbenaderd…en
– ons alziend oog – voilà!Metuiteraardde
houdt graag overzicht. gunstigewetenschapdatde
Niet alleen op de redac- ftp-serverendehttp-server
tie, maar zeker ook op de vandiezelfdeopslagruimte
bestanden op zijn pc. kunnenprofiteren,waar-
dooruovereencomplete
webserverbeschiktdieook
Directory Opus nogeens‘los’vanuwnetwerkdraait.Immers,ugebruikt Dewebserverwaarmeeude
DeverkennerdieinWindowszit(klikmetde defirewallvandiezelfdeAsus500omervoortezorgen Asus500kuntconfigureren.Een
rechtermuisknopopdeStart-knopenkies datinternetgebruikersnietverderkunnenkomendan vandemogelijkhedeniseen
vervolgensVerkennen),werktopzichprima,maarerzijndiverse ‘in’deinternetrouter! Samba-serverdie(daarvoor
programma’sverkrijgbaardiehetlevenenwerkenmetbestan- Meerweten?Surfdannaarhttp://wl500g.info.Ukomtdan moetuwatdiepergraven)met
deneenstukaangenamermaken.Zobeniksindsgeruimetijd directtewetenhoeimmenspopulairdeAsus500routers behulpvaneenASCII-editor
verknochtaanDirectoryOpus,eenprogrammadatookalleftp- zijn,enwaarudediversefirmware-versieskuntvinden. moetwordeningericht.
enzip-handelingenuitvoertenbovendieneenbestands-viewer Tevensenormveelhowto’s.
isomsnelafbeeldingen,html-enflash-bestanden,Office-docu-
mentenenzotebekijken.Ofuvervolgensookvoorhetprogram- Evenheelkortdoordebocht
mawiltbetalenisaanu,maarproberenkanzekergeenkwaad! zietudeAsus500inz’nWindows
www.gpsoft.com.au XP-bestandsserverfunctie.Daar-
bijkijktunaarhetIP-adresvan
derouterdiemetbehulpvan
tweebackslashesalseenechte
bestandsserverwordtbenaderd.

Eengoedideeishethalvewerk
12/06www.computeridee.nl 25
Vraag&antwoord FAQman
De kleine
onder de
groten
InditartikelbehandeltdeFAQ-
mandemeestgesteldeènde
meestinteressantevragenover
éénonderwerp.Depopulariteit
vandedigitalefotocameraiser
debetaandathetjpeg-bestands-
formaathetmeestwordtgebruiktombit-
maps(=digitalefoto’s)tebewaren,tegebruikenente
verzenden.Daaromhieronderalleswatuwildeweten
–maarnietdurfdetevragen–overjpeg.Enwehouden
hetpraktisch,mensen!
Watisjpeg?
1 Jpeg(spreekuit:“Jéé
Pèch”)isdeafkortingvanJoint
PhotographicExpertsGroup(=
deorganisatiediedejpeg-stan-
daardheeftontwikkeld).Hetis
eencompressieformaatdatspe-
ciaalisbedoeldomrealistische
grijswaarden-enkleurenbitmaps
zocompactmogelijktekunnen
opslaan.Daarbijisdedoorde
gebruikergewenstecompressie-
factorbepalendvoordekwaliteit
dieoverblijftalshetjpeg-bestand
–natezijnbewaard–weer
wordtingelezenengetoond.Hoe
zwaarderdecompressie,hoe
kleinerhetdoelbestandenhoe
slechterdekwaliteit(afbeelding1).
Hoelichterdecompressie,hoe
groterhetdoelbestandenhoebe-
terdekwaliteit(afbeelding2).
Watisbeter:bmp,
2 gif of jpeg?
Alledriezijnhetanderebestands-
formatenvoorafbeeldingen.Bmp
ishetstandaardWindowsXP-
opslagformaatdateenafbeelding
met16,7miljoenkleurenzonder
kwaliteitsverlieskanbewaren.
Alleen:eenbmpheeftnogalwat
opslagruimtenodig.
Gifis(netalsjpeg)eenopslagfor-
maatdatveelopinternetwordt
gebruikt,omdatdebestandenzo
lekkerkleinzijn.Hetgrootstena-
deelvangifisdatuerslechts256
kleuren(=8bits)meekuntbewa-
renenopmodernewebsiteskomt
udanookgeengifmeertegen.
26 www.computeridee.nl 12/06
3. DeMapoptiesvanWindowsVerken-
ner.Hierisduidelijkteziendatjpeg-be-
standenverschillendeextensieskunnen
hebben.Naast‘jpeg’zienweook‘jpg’, ‘jpe’
en‘jfif’.
Jpeg(=internet,pluseenklein
bestnd)iseenmooicompromis
tussenbmp(=24-bitskleuren)en
gif.Afhankelijkvandematevan
jpeg-compressiekrijgtuenig
kwaliteitsverlies.
Waaromkanik geen
3 jpeg-bestanden
vindenopmijnharde
schijf?
Alsuopzoekgaatnaarbestan-
denmetdeextensie‘jpeg’,dan
kuntuweleensmisgrijpen.
BinnenWindowsXPnamelijk,
wordteigenlijkalleengewerkt
metbestandsextensiesdiemaar
drieletterslangzijn.Daarom
vindtujpeg-bestandenvaak
terugmetextensiesals‘jpg’,
‘jpe’,‘jif’en–soms–‘jfif’.Hier-
1. Dezefotois bijzultu99vande100keerte-
zozwaarmogelijk gendeextensiejpgaanlopen(af-
gecomprimeerd beelding3).
enerblijfteen
jpeg-bestandover Hoekopieer ik jpeg-
datslechts40kB 4 bestandenvanmijn
grootis.Dekwa- digitalecameranaar
liteit,daarente- WindowsXP?
gen,isronduit Alsueendigitalecamerakoopt,
slecht… danisdezealtijdvoorzienvan
eenusb-poort.Ditissowiesode
2. Ukijktnaar minimaleeisdieuaaneendigita-
dezelfdefotodie lefotocameramoetstellen!Deze
nubijnanietisge- usb-poortkanmetdemeegele-
comprimeerd.Het verdeminiusb-naar-gewoon-usb-
jpeg-bestandis kabelwordenaangeslotenopde
bijna1450kB(= usb-poortvanuwWindowsXP-
ruim35keergro- computer.Mogelijkmoetudedi-
ter),maardekwa- gitalefotocameranogevenin-
liteitisoptimaal. schakelen,waarnaubijDeze
computereennieuwopslagvolu-
mezultvinden.Ditopslagvolume
isdegeheugenkaartindedigita-
lefotocameraendezekuntuvan-
afdatmomentbenaderenalswa-
reheteengewonehardeschijf.
Vervolgensishetnietmoeilijk
omdejpeg-bestandentevinden,
teselecterenentekopiërennaar
uwgewonehardeschijf.
 Watmoetik doen
5 alsikviadeusb-
poortnietbijmijn
jpeg-bestandenkan
komen?
Insommigegevallenzaldege-
heugenkaartvaneendigitale
fotocameranietstandaardzijnte
zieninWindowsXP.(VoorWin-
dows98hebtutrouwensaan
aparteusb-drivernodig!)Indat
gevalmoetueensnaardeinstel-
lingenvandedigitalecamerakij-
ken,wantusbkanopverschillen-
demanierenwordentoegepast:
(1)omdedigitalecameraals
hardeschijftebenaderen,(2)
omhemalswebcamtegebrui-
kenen(3)omdedigitalefoto-
cameraviausbaantesturen;
bijvoorbeeldomfoto’stenemen
vanafdepc.Staandezeinstellin-
gennietgoed?Dankuntuniet
bijdejpeg-bestandenkomen.
Heefthetzinom
6 eengeheugenkaart-
lezer tekopen?
Alsueendigitalefotocamera
hebtwaarmeeukuntwisselen
vangeheugenkaart,danheeftdat
zekerzin.Alsunamelijkeen(op
datmomentnietgebruikte)ge-
heugenkaartindegeheugen-
kaartlezerplaatst,dankuntude
aanwezigejpeg-bestandenover-
halennaaruwhardeschijfzon-
dertussenkomstvanuwcamera.
Eenmaalgekopieerd,kuntude
geheugenkaartdirectvanuit
WindowsXPformatteren
waardoordezeweerklaarisvoor
gebruik.
Waaromgaatde
7 beeldkwaliteitbij
jpegachteruit?
Tijdenshetcomprimerenvaneen
digitalefotonaarjpeggaatbeeld-
informatieverlorenomdatjpeg
eenzogeheten‘lossy’(hettegen-
overgesteldeis‘lossless’=‘zon-
derverlies’)compressieformaat
is,waarbijdeuiteindelijkegroot-
tevanhetdoelbestandde
zwaarstwegendefactoris.Met
anderewoorden,tijdenshetbe-
warenvandebitmapwordener
gegevensweggelaten.Ditge-
beurtalophetmomentdatu
kiestvooreencompressiefactor
van25.Alsueenjpeg-bestand
daarnameerderekereninleesten
dit–evenzo–meerderekerenbe-
waart,verliestuautomatischnog
meerbeeldmateriaal(afbeelding4&
Afbeelding5).Detruc?Alsueen
fotomeerderekerenwiltbewer-
ken,moetutussentijdseencom-
pressieformaatgebruikenwaar-
opmaakprogrammaAdobe
InDesign)isgeaccepteerd.
10 Hoestelik de
juistecompressie-
4. Hetoriginelebestandgeschotendooreendigitale factor in?
fotocamerameteen(ingebouwde)jpeg-compressiefac- Datverschiltperdigitaalfoto-
torvan10procent.Eenscherpresultaat,vindtuookniet? toestelenperfotobewerkings
programma.Zokennensommige
gebruikersvriendelijkecamera’s
slechtsenkelejpeg-compressie-
factoren:Hoog,Gemiddelden
Laag.Welkewaardenerachter
dezetermenschuilgaan?Daar
moetunaarraden,hoewelde
groottevandeuiteindelijkejpeg-
bestandenueenaardigeindica-
tieoplevert.ZokanLaagnogal-
tijdovereenkomenmet30à40
procentcompressiebijeenfoto-
5. Nogmaalshetzelfdejpeg-bestand,maarnunadat bewerkingspakket.Verderzultu
hetenigekerenalsjpegisingelezen-bewaard-ingelezen- merkendatdepercentageswaar-
bewaard.Langzaammaarzekergaatdekwaliteit(kleinelet- overwordtgesprokennietscon-
tersopachterzijde)achteruit. creetszeggenoverdeuiteinde-
lijkekwaliteitendeopslaggroot-
bijgeengegevensverlorengaan; Waaromzouik met te.Erisslechtsééngegeven
zoalsbmpoftif. 9 jpeg’sgaanwerken? waaraanuzichkuntvasthouden:
Eenanderemogelijkheidishet Wenoemeneenaantalredenen: hoegroterhetjpeg-bestand,des
werkenmeteenverwaarloosbare tebeterdebeeldkwaliteit.Dus:
jpeg-compressiefactor(=minder ■ 1. Omdatjpeg-bestandenvan devoorugeschiktejpeg-com-
dantienprocent). 24-bitskleurengebruikmaken:8 pressiefactorbepaaltuopgevoel.
bitsrood,8bitsgroenen8bits
Waardoor iser
8 kwaliteitsverschil
blauw.Hierdoorkuntumaar
liefst16777216(=16,7miljoen) 11 Waaromiser
kwaliteitsverschil
bijhetkijkennaar jpeg- verschillendekleurenbewaren. bijdezelfdecompres-
bestanden? ■ 2. Omdatjpeg(invergelijking siefactor?
Voorwatbetreftdesoftwaredie metanderecompressieformaten) Deenedigitalefotolaatzich–
jpeg-bestandenzichtbaarmaakt zeerkleinebestandenaflevertdie zonderkwaliteitsverlies–beter
isereenbelangrijkefactor:snel- ernogaltijdprimauitzien. comprimerendandeandere.Dat
heid!Indepraktijkhebtuvast ■ 3. Omdatjpegdoorallebrow- heeftonderanderetemakenmet
weleensgemerktdathetene serswordtondersteund. hetaantalverschillendekleuren
fotobewerkingsprogrammadedi- ■ 4. Omdatjpegdooralledigitale indiefoto.Endanmaakthetóók
gitalefoto’sveelrapperzichtbaar fotocamera’swordtondersteund. uithoedeverschillendekleuren
maaktdanhetandere.Diemaakt ■ 5. Omdatjpegdoorallefoto- overdedigitalefotozijnverdeeld.
slimgebruikvanhetjpeg-com- printerswordtondersteund. Veelverschillendekleurenopeen
pressieformaatdoorniethethéle ■ 6. Omdatsteedsmeermulti- kleinoppervlak(afbeelding7) is
jpeg-bestandteverwerken.Een media-endvd-spelersjpeg voorjpegeenstuklastigerdan
trucdieoverigensalleenopgaat ondersteunen. veelverschillendekleurenopeen
voordigitalefoto’sdieverkleind ■ 7. Omdatjpegtegenwoordig grootoppervlak(afbeelding8).Als
opuwbeeldschermverschijnen. ookdoordegrafischewereld(= ueendigitalefotozocompact
7. Ditiswatergebeurt 8. Hetzelfdeoppervlak,
alseenkleinoppervlak maarbeduidendminder
nogalveelverschillende kleuren.Hetjpeg-compres-
kleurenbevat:hetwordtalle- sieformaatleverteenbeterre-
maalerghoekigenuraaktveel sultaataf.
beeldinformatiekwijt.
12/06 www.computeridee.nl 27
mogelijkwiltbewaren,danbe-
gintumeteencompressiefactor
van75(=25procentkwaliteit)en
alshetresultaat–nabewarenen
weerinlezen–nietgoedgenoeg
is,dansteltudirectinopeen
compressiefactorvan50.Meer
tijdmoetuernietaanbesteden.
12 Watisprogressieve
jpeg-codering?
Alsu–bijhetopslaanvaneen
bitmap–gebruikmaaktvanpro-
gressievejpeg-codering,dan
wordthetjpeg-bestandnietals
ééngeheel,maaralsmeerdere
lossestukkenbewaard.Letwel,
hetzijnlossestukkendienog
steedsinéénjpeg-bestand
samenkomen.Ditheeftalsvoor-
deeldatdejpegookinlosse
stukkenkanwordenuitgepakten
inlossestukkenkanwordenge-
toond.InhetbijzonderInternet
Explorerkanhiermeegeweldig
overweg,omdatudanalwatte
zienkrijgttijdenshet(télang-
zaam)downloadenvandeafbeel-
ding.Dus?Alsujpeg-bestanden
vooruwwebsitecreëert,kiesdan
bijhetbewarenvooreenprogres-
sievejpeg-codering(afbeelding9).
13 Ishetmogelijk
om–netalsbij
gif –transparantejpeg’s
temaken?
Nee,datkanhelaasniet.Bijeen
gifisintestellendateenbepaal-
dekleurdoorzichtigwordtzodat
u–erdoorheen–naardeachter-
grondkuntkijken;eenveelge-
bruiktetrucvanwebdesigners.
Bijjpegkantransparantiewor-
dengesimuleerddoordeafbeel-
dingopeeneffenachtergrond
neertezetten.Alsudandie
achtergrondkleurmeeneemtin
dejpeg,danishetnetalsofu
doordebitmapheenkijktendan
hebtutochhetideedatumeteen
transparanteafbeeldingwerkt(af-
beelding10).Zorgtuhierbijwel
vooreenlage(!)compressiefac-
tor,wantuwiltnatuurlijknietdat
deachtergrondkleurverkeerd
wordtgecomprimeerd.
14 Hoeconverteer
bmpnaar jpeg?
ik
HetstandaardWindowsXPfor-
maatisbmpenalleWindows
XP-applicatieskunnenhetinle-
zen:vanWindowsVerkennertot
enmetWord.Ennatuurlijkkan
Paint–hetstandaardbitmappro-
grammavanWindowsXP–ook
overwegmetbmp-bestanden.En
datisnognietalles:alsueenbit-
mapopslaatmetbehulpvan
28 www.computeridee.nl 12/06
Paint,kuntuookkiezenvoorhet
jpeg-bestandsformaat.Uhoeft
dusgeengelduittegevenaan
specialesoftwarealsubmp-be-
standenwiltoverzettennaar
jpeg-bestanden.
15 HoegaatWindows
XP metjpeg’som?
WindowsXPkanprimaoverweg
metjpeg-bestanden.Eenvoor-
beeld?Kliktueenseenmapaan
(metdaarineenaantaljpeg’s)
9. PaintShopProbiedtdemogelijkheidvooreenprogressievejpeg-coderingtekiezen. metderechtermuisknop.Ukiest
Iswelzofraaivoorwebdoeleinden. inhetcontextmenuvoorEigen-
schappen.Daarnagaatunaar
hettabbladAanpassenalwaaru
kiestvooreenvandetweeopties
AfbeeldingenenFotoalbum(af-
beelding11).Uzultziendathetui-
terlijkvandemapvervolgenshe-
lemaalwordtaangepastaande
jpeg-bestandendieerinstaan(af-
beelding12).
16 WatbetekentExif
bijjpeg’s?
EXIFisdeafkortingvanEXtra
ImageinFormation,watzoveel
betekentalstoegevoegdeinfor-
matiedieeigenlijknietsmetde
afbeeldingzelftemakenheeft.
Denkhierbijaanhetmerkenty-
pedigitalefotocamerawaarmee
deafbeeldingisgeschoten.Of
10.Wehebbendeeffenachtergrondmeegenomenindevrijstaandejpeg-afbeelding, aandesluitertijdendediafrag-
waardoorwetócheentransparantie-effectverkrijgen. ma-instelling.DeExif-informatie
kanvanpaskomenalsuwiltwe-
11. DeEigen- tenwaaromeenbepaaldefotois
schappenvaneen mislukt.
mapmeteenaantal
jpeg’s.Wegeven
WindowsXPdeop- 17 Hoekrijgik de
Exif vaneenjpeg
drachtomslimmet tezien?
dezefotomapomte BinnenWindowsXPkliktueen
gaan. jpegaanmetderechtermuis-
knop.Ukiestinhetcontextmenu
voorEigenschappen.Evenlater
13. Exif-informatiebinnenWindows
XP.Alsudeeigenschappenvaneenjpeg-
12. Miniatuurweergavenwerkenprettigerdanbestandsnamen.Immers,ukuntnu bestandopvraagt,dankanWindowsXPu
zienwelkejpeg-foto’serachterdeweinigzeggendenamenschuilgaan. alhetnodige–extra!–vertellen.

gaatunaarhettabbladSamen-
vattingalwaaruopdeknopGe-
avanceerdaanklikt.Ukrijgtdan
aleengrootdeelvandeExif-in-
formatievandiejpegtezien(af-
beelding13).Uwiltnógmeertewe-
tenkomen?Gebruikdaneen
fotobewerkingsprogrammadat
alleExif-informatiezichtbaarkan
maken.
18 Hoekanik eenjpeg
90gradendraaien?
Meteencamerakuntuzowellig-
gendealsstaandefoto’smaken.
Inhettweedegevalhebtuuwdi-
gitalefototoestel90gradenge-
draaidalsudefotoschiet.Win-
dowsXPtoontdezefoto‘opz’n
kant’.Endatnietalleen:ookalle
softwareleestdeze‘opzijnkant’
in!Deoplossingligt–binnen
WindowsXP–onderhand-
bereik.Eerstzorgtuervoordatde
mapmetjpeg-bestandenzichals
fotomapgedraagt(zievraag15).
DaarnakiestuvoorBeelden
Filmstrip.Uzultziendatde
jpeg’sdaarnaanderswordenge-
presenteerdendatertweeknop-
penzijnwaarmeeudeafbeelding
90gradenrechtsomen90graden
linksomkuntdraaien(afbeel-
ding14).
19 Hoegeef ik eenjpeg
dejuistebeeld-
grootte?
Demeestedigitalecamera’sma-
kenmegapixelfoto’s.Daarbentu
nietaltijdevenblijmee,want
vooreenwebsitehebtuvoldoen-
deaaneenbreedtevan600tot
800pixelszodatuwmegapixel-
jpegstevigmoetwordenver-
kleind.Neemeen6megapixel-
jpegmeteenresolutievan3000x
2000.Alsuhier750x500van
wiltmaken,dangaatuingrootte
terugnaar25procentvanhetori-
gineel.HiervoorkuntuPaintvan
WindowsXPgebruiken.Uleest
dejpegin,waarnaukiestvoor
hetmenuAfbeeldingenUitrek-
ken/hellen.Inhetdialoogvenster
datverschijnt,plaatstubijde
sectieUitrekkendewaarde25bij
zowelHorizontaalalsVerticaal.
VervolgensopOKklikken,waar-
naudeverkleindefotokunt
bewaren.
Vraag&antwoord FAQman
14.InWindowsXPeenjpeg90gradenlatendraaienisnietmoeilijk.UkiestFilmstripen
vervolgenskrijgtutweeknoppenwaarmeeurechtsomenlinksomkuntroteren.
15. AanhetwerkmetjpegOptimizer,eenreuzehandighulpprogrammaalseenjpeg
perseeenbepaaldebestandsgroottemoetkrijgen.
lijkewebsitewillennietdatde
jpeg’sgroterzijndaneenbepaald
aantalkB’s.
Ubegintnatuurlijkmet–zie
vraag19–hetverkleinenvande
resolutievandedigitalefoto,mo-
gelijkbentudanalklaar.Zo
niet?Danmoetunaar
www.xat.comsurfen vooreenkopie
vandetooljpegOptimizer.Hier-
meekuntudecompressiefactor
procent-voor-procentaanscher-
pen,waarbijusteedsindetitel-
balktezienkrijgtwatdenieuwe
bestandsgroottewordt(afbeel-
ding15).
21 Kanik jpeg’soptv
bekijkenviamijn
dvd-speler?
Alsdiejpeg-bestandenzijnom-
gezetnaareenvcd,svcdofeen
dvd-Video,dankandat.Maarals
ueensrondkijktindewitgoed-
handel,danzietualomdvd-spe-
lersdiestandaardoverwegkun-
nenmetjpeg.Ditbetekentdatu
eendata-cdofeendata-dvdin
eendergelijkespelerkuntplaat-
sen.Dedvd-spelerherkentalle
jpeg’senzalzevertonenopde
televisie.
22 Hoemoetik mijn
jpeg’sbewaren?
Doorzeopgezettetijdentebran-
denopeenkwalitatiefgoedecd-r.
Erzijnspecialecd-r’stekoopdie
veellangerdanreguliereschijfjes
zoudenmeegaan.Tijdenshet
brandenvandejpeg’smoetude
cd-rewriteropdrachtgevenom
opeenzolaagmogelijkesnelheid
tewerken,datleverteenkwalita-
tiefbetereschijfop.
23 Hoekomik snelte
wetenwatdereso-
lutievaneenjpegis?
DansteltuWindowsVerkenner,
viahetmenuBeeld,inopDetails
(afbeelding16).Afhankelijkvande
instellingenvanWindowsXPop
datmoment,krijgtualdenodige
jpeg-detailstezien.Ishetniethe-
lemaalnaarwens?Kliktudande
titelbalkvandegetoondekolom-
menaanmetderechtermuisknop
enkiesinhetcontextmenuvoor
Meer.Erverschijntdaneendia-
loogvensterwaarinuprecies
aangeeftwelkejpeg-eigenschap-
penuwiltzien(afbeelding17).En
eenvandieeigenschappenisde
resolutievandejpeg-afbeeldin-
gen…■

20 Hoekrijgteenjpeg
dejuistebestands-
grootte?
Bestandsgroottewordtbelangrijk
alsueenfotowiltuploadenvia 17. Evenrekeningmeehouden…In
internetnaarbijvoorbeeldMarkt- ditspecialevenstergeeftuaanwelke
plaats.nlofnaareenonlinefoto- 16. HetvensterstaatingesteldopDetails.Zokomenwetewetenhoegrootdejpeg’s itemsuwiltzieninhetDetails-venstervan
album.Demakersvaneenderge- zijn.Wezienzoweldebestandsgroottealsderesolutie. WindowsVerkenner.

12/06 www.computeridee.nl 29
Ouderwetschdenkwerk
IndeaanloopnaarhetWK-voetbaltrakterenweudriekeeropeenspeciale
WK-puzzel.Niet-voetballers:ditisalweerdetweedeaflevering...Nogeven...
D ebalisenblijftrond,dus
isernietstezeggenover
dekampioenskansen.Er
iswelietstezeggenoverdesteun
vansupportersvoorhunland,
waarbijhetnueensnietgaatom
dematevanuitdossing.Demaat
ishetaantalovernachtingen
datsupportersperlandhebben
geboektbijDuitsehotels.Wij
verklappendatNederlandmet
AustraliëenItaliëopeengedeel-
dezesdeplaatsstaan(standvan
zakenop4mei).Welkelanden
meersupportersbinnendegrens
hebbenleestuopwww.wkbeurs.nl,
Lekker prijspuzzelen
Zodoetumee!
Tweemogelijkheden:
1.Stuuruwoplossinginvia
www.computeridee.nl.Meteen
klikopdelinkPrijspuzzelopentu
eennieuwvensterwaarinuhet
juisteantwoordkuntingeven.
2.Stuuruwoplossingopeenvol-
doendegefrankeerdebriefkaart
(metnaam,adresenwoonplaats)
naarComputerIdeePrijspuzzel
12/06,Postbus1931,2003BA
Haarlem.Letop:uwoplossing
moetbinnenzijnvoor12juni
2006.Overdeuitslagkanniet
wordengecorrespondeerd.
30 www.computeridee.nl 12/06
(bijna) Kamp
waarukliktophetmenuNieuws.
Zietudaareenanderbericht,
klikdanopMeernieuws,want
deberichtenwordenververst.
Opgenoemdebeurskuntuna
eenklikophetmenuKoersen
aandelenkopenvandepotentiële
winnaarvanhetWK.Beginmei
doeteenaandeelAngola0,26
euro,Argentiniëistekoopvoor
12,69euro.DekoersvanEnge-
landisinweek18van2006al
metbijnaeenkwartgezakt,want
sterspelerRooneydoetmogelijk
nietmeevanwegeeenblessure.
EenWK-sitewaarzededigitale
techniekvaninternetgoed
benutten,iswww.ek-wk.nl.Klik
bijvoorbeeldopLandeninde
bovenstemenubalkenukrijgt
eenoverzichtvandedeelnemende
landenenhunspeelgroep.Elke
landnaamiseenhyperlinknaar
meerachtergrondinformatiedie
prettigwegleest.Enalsuzelf
virtueelwiltballen,klikdanop
Spelletjes.Dankomtuterechtbij
eenreeksvantoetsdruk-en
muisklikvariantenophetaloude
balletjetrappen.Aandelenkopen
vanhetwinnendelandiseen
aardigserieuzebezigheid,daar
hoorteenrelativeringtegenover
testaan.Dievindtudoorteklik-
kenopFun,waarueenkeuraan
gefotoshopteplaatjeszietdie
opzijnminsteengrijnsopuw
gezichtzullentoveren.
WelkeNederlanderverwierfeen
EnvoorbezoekersvanWkbeurs
.nl,hierenigevoorkennisvan
www.gva.be/dossiers/-w/wk/dossier
B bijnagoddelijkestatustijdens
hetWKvan2002?
.asp.Hoeweltraditiegetrouwbij
Welklandwonin‘82doorinde
voorbaatkansloosvoordeeind-
zegebehoortBelgiëmetArgen-
tinë,Brazilië,Duitsland,Italiëen
C finaleWest-Duitslandmet3-1
teverslaan?
Spanjetotdezeslandendiese-
TijdenshetWKvan1958werd
dert1982zesachtereenvolgende
kerendeWK-eindrondeshebben
bereikt.Vandezezeslanden
D iemandtopscorermetdertien
treffers.Datrecordstaatnogsteeds.
moestenonzezuiderburenals Uitwelklandkwamhij?
enigeteamdezepositietelkens
In‘86maakteeenspelereen
afdwingendoorwedstrijdente
winnen.Deanderelandenwaren
ooiteenkeerverzekerdvaneen
E doelpunttegenEngelandmet
‘dehandvangod’. Zijnlandzouook
plekalsorganisatorofalstitel- dewereldtitelhalen.Welkland?
verdediger.Tochhuldeaande
WelklandwonheteersteWKooit
RodeDuivels!Hiephoera!■
Depuzzel
F in1930?
Zetdegevraagdewoordenof In‘98wintFrankrijkdefinale
namenzonderspatiesofleeste-
kensinhetbijbehorendebalkje
G met3-0vanBrazilië,mede
dankzijtweedoelpuntenvaneen
inhetdiagram.Vakjesmeteen- spelerdiedriekeerFIFAspelervan
zelfdecijferkrijgendezelfdelet- hetjaarwerd.Hoeheetdezespeler?
ter.Nacorrectinvullenverschijnt
inderodevakjesvanbovennaar Wie(achternaam)wonals
benedenhetoplossingswoord. H spelerénin1990alscoacheen
wereldkampioenschap?
Wiemaakteindefinalevanhet Welklandveroverdein1966zijn
A WKin‘78vlakvoortijdnétniet
hetbeslissendedoelpuntdoortegen
I enigewereldtitelooitdoorinde
finaleWest-Duitslandteverslaan?
depaalteschieten? Hetisdewedstrijdwaarbijhetdoel-
Meer info: www.compu
 

 
   

  

 


(
&

* &
&"&

 

  
 
 

  
    
% 5&5
66


&! &'.7898  ! ! "  !
  & 8$: 5"0&%

    

#" 


 
 
 &$!$$  934"&5$


  &  & 8$:. / ""
  $ !
% !  !

 
0&% ;'"
& / '"3./&
"%
     &'

  





  

<:8! &&
./&&!
"  '.&" 5"$
-""
"&
&.&
 &'  !
'(

    =0  & 


 
 
&" '53
./&.&  & 

 !"#$% & '

  

( 
)
 
 *





"
.&
 &


"3'>3  %
  
! 

  
* *
 '
3%<"
    
)
 

+%$, %"$- " 
  
 /&
= 

5
&  ! ! "  !
% & ' ! &"%

!    


#" 

5"  /&
$ & 

  
+%-,
. 

 
&
5



!

%
&"!"


   !  !
!#  
       
 


 ! * =!/"%&&!5 %"

  /0 "&
""%
" * ! ##
'(

 
 ** = " %3% 5

*

1
*
 
/ %$

* 
- -"%"
/5 *5 
"#$  %&
  




   
%&   


 ( "    
    )*+,-



 
  !    .+
!

"#$$

%
 &%%"% '%
!#   /
01
($) " &" *$+ "& &, %"
$
-
. "&/ ' &"%&!0%1 2&$!$$ 34 ! 2.  ! '(

  

! $ !  3

Desirée
Denktmee...met
deabonnee van
Computer Idee! Persoonlijke
kaarten
ComputerIdeelegthaarabonneeszoveelmogelijkindewatten. versturenmet
Desiréeheeftallevoordelenonlineverzameld,metleukenieuwe uw 25MBgratis
aanbiedingen.Kijkvoormeerinformatie,actievoorwaardenen opslagruimte!
bestelmogelijkhedenopwww.computeridee.nl/abonnee. Nauwvakantiewiltugraaguw
Bijsommigeactieshebtuuw9-cijferigabonneenummernodig. gemaaktefoto’slatenzien.Denieuwste
werkwijzeishetplaatsenvanfoto’sop
Datvindtuopuwadressticker.Hebtuideeën? uweigenserverruimteopinternetzoals
ComputerIdeeDriveaanbiedt.
Mailzenaar:voordeelacties@computeridee.nl. Elkehoofdgebruiker/abonneeheeftde
mogelijkheidmaximaalvijfsub-
gebruikersaantemelden.Elkesub-
gebruikerheefteeneigenwachtwoord,
Trust-telefoon waarmeedeDrivehemherkentenhem
demappenlaatziendiehijmagbezoe-
omtebellenviainternet ken.Eene-cardversturenviaComputer
IdeeDrivevaneendoorugekozenfoto
voor maar €18,70 isookmogelijk.Enaanzo’ne-cardkunt
uzelfteksttoevoegen.Kijkopde
Ukuntgeldbesparendoorgratistebellenviainternet.Dezetelefoon homepagevanComputerIdee
werktbijallebelangrijkeVoice-over-IP-programma’s,bijvoorbeeldbij enmelduaan!
Skype.Alszowelualsdegenemetwieubeltdezelfdesoftwareheeftgeïn-
stalleerd,ishetafgelopenmethogetelefoonrekeningen.Aansluiteniseen-
voudig:uplugtdestekkerineenusb-poortvanuwpcen–alsuSkypeofeen
andertelefonieprogrammaalgeïnstalleerdhebt–kuntumeteenbellen,want
Windowsherkenthetapparaat.Batterijenzijnnietnodig;deusb-poortzorgt
voordevoeding.Alsabonneekrijgtu25procentkortingopdeaanschafprijs.
BesteldeTrustInternetPhonePH-1200(art.nr.196569)voorv 18,70(plus
v 2,50verzendkosten)inplaatsvanv 24,95.Ganaarwww.computeridee.nl/shop
envulhetartikelnummerinhetzoekvensterin.Houuwabonneenummer
bijdehand.
Besteltuvoordeeerstekeer?Melduzichdaneerstevenaan.

Wordgratislid Computer Idee

vande
Ledenservice
AbonneesvanComputerIdeekunnen
gratislidwordenvandeLedenservice
vandeConsumentenbond.Endat
betekent:gratisjuridischadvies
enandervoordeel!
bewaarbanden
HebtudebewaarbandenvanComputerIdeeal?Intweebewaarbandenpasteenhele
jaargangvan26nummers.Lekkeroverzichtelijkenhandigomartikelenengoedetips
makkelijkterugtevinden.Ofomeenleukeworkshopteherhalen.Voorabonneeskosten
tweeexemplarenslechtsv 8,–(artikelnummer181308).
Abonneevoordeel
www.computeridee.nl/abonnee

Hardware-redacteur
Martijn Overman weet
alles beter dan iedereen.
Zo zit hoofdredacteur
Mark bijvoorbeeld hele-
maal fout met zijn keuze
voor Directory Opus.
TotalCommander
Wiemetzijnofhaarpcmeerdoetdan
eenbeetjemailenenafentoeeenwebsitebezoeken,kan
nietombestandsbeheerheen.Uwdownloadseneigen
bakselsbewaartuopeenlogischeplek,zodatuzeopeen
latertijdstipweersnelterugvindt.Windows’eigenvoor-
zieningvoorhetkopiërenenverplaatsenvandocumen-
tenissindsjaarendagdeVerkenner.Maarhoeveeler
ookmeekan,hijhaalthetnietbijTotalCommander.Al
dertienjaarwerktdeZwitserChristianGhisleronver-
stoorbaaraanzijngeesteskind.Totvoorkortheettehet
programmaoverigensWindowsCommander,maarop
lastvanMicrosoftmoestdemakerstoppenmethetge-
bruikvandetermWindows.
Vooreenoverzichtvanwaterallemaalmeekanisdeze
editievanComputerIdeeteklein.Het‘geheim’zithemin
detweevenstersmetmappenenbestandendienaastel-
kaarstaan.Eenmaalhieraangewend,wiltunietanders
meer.Kopiërenenverplaatsen,in-enuitpakkenofperftp
versturenisdaarmeeletterlijkeenkwestievanslepenen
loslaten.Ookhandigisdesynchronisatie(gelijkmaken
vandeinhoud)vanmappen,hetsnelbekijkenvanaller-
handebestanden,deondersteuningvoorvelecompres-
sieformatenendemogelijkheideenenormehoeveelheid
bestanden–bijvoorbeeldfoto’s–ineenkeertehernoe-
men.Wasdezoekfunctiealgenoemd?Vindtookalles
binnengecomprimeerdebestanden!
Hetprogrammakost28euroeneenvolledigwerkende
versiekuntugratisproberen.
www.ghisler.com
‘Gemak dient
de mens’, dat
lijkt het
adagium van
eindredacteur
Nico Wittebrood.
En dat mag wat
hem betreft best
wat geld kosten.
Allesheeftzijnprijs
Dusgebruikikeenbetaaldelicentievoorhettegenhou-
denvanvirussen. Enhetzelfdereceptgeldtvoorspyware
endergelijke. Daarhebiknoggeendagspijtvan.Thuis
Deredactieonthult Onzeeigen
Tips&trucs
Adjunct hoofd-
redacteur Rob
Sijpesteijn
haalt dankzij
moderne hulp-
middelen alles
uit zijn pc wat
hij er zelf ooit
instopte, maar
waarvan hij reeds lang geleden
vergat waar...
ZoekenenIndexeren
Zowelmijnverzamelwoedealsschrijf-en
e-maildriftenincombinatiemeteengrootge-
zinmaaktemijn10-GBgroteschijfalsnelheel
volenonoverzichtelijk.Duskwamereen20-
GBschijfjebij,nietveellatergevolgddooreen-
tjevan40GB.Dievan10GBvervingikvervol-
gensdoor80GBeninmiddelshangtereenex-
terneschijfbijvan160GB.Opgeteld300GB
aanrotzooi!Envinddaarinmaareensdatene
bestandjeofdatmailtje!
Grotesteunbiedendeindexeringsprogram-
ma’sdiezeerinzwangzijngeraakt.Zelfge-
bruikikdievanCopernic(www.copernic.com).
MaarookdeWindowsDesktopSearchofGoo-
gleDesktopzijneengeweldigesteun.Indexe-
renkantrouwensookinWindowsXPmetde
zoekoptieviaStart,Zoeken,Zoek-
opties(afbeelding1).
Metenisweten:metZoekenviadeoptievia
Start,Zoeken,opeenschijfgevuldmetruim38
GBduurthetzoekennaareendocumentdat
eendoormijgezochttekstfragmentbevat3
minutenen44seconden.Vergelijkbarezoek-
opdrachteninandereprogramma’svoorbe-
standsbeheer(zoalshethiernaastgenoemde
TotalCommander)hebbeneenzelfdetijdno-
dig.
ZoekikmetCopernicDesktopSearch,danver-
schijnendirectaldedocumenteninbeelddie
ditwoordbevatten(afbeelding2).Tijdsduur:nul
seconden.Andersnogiets?
Terugvinden:Onbetaalbaar
staandriepc’s, waarvandegebruikersvooralvande
lustenwillenprofiteren.Voordelastenwetenzemíjfeil-
loostevinden. Zozatikelkevrijdagavond(mijnstreven)
opdriepc’supdatesvandefinitiesoptehalenenmetde
nieuweversiesdesystementescannen; puurhandwerk
dus. Echtzo’nsituatiewaarbijikmeafvraag: kanditniet
automatisch?Jawel, mitsikmaarwildebetalen. Nou, na
eenpaarmaandenwildeikdatwel. Ikzettemijmetcre-
ditcardmonterachterdepcengingoplicentiejacht. Een
etmaallaterwasallesoftwareinhuisengeïnstalleerdop
dedriekwetsbaredigitalevrienden. Mijnwekelijksetaak
isovergenomendoordesoftware, waarmeemijnwerkis
teruggebrachttoteenjaarlijksetaak: hetbetalenvan
eennieuwelicentietermijn.
Ikhebhetergraagvooroverenkanhetiedereenaan-
raden.
12/06www.computeridee.nl 33
NUMMER12
Workshops Haal
eruit&r
DTP INVIERSTAPPEN bewaa
FRAAIVORMGEVEN
Maak zelf prachtige
Inditnummer
35 Aandeslagmet
pagina’svantekst
opmaak-
software enbeeld
Gratisenvoornietsuwwerk IneenDTP-programmakuntu(alseenprofessional)beelden
publicerenmetPagePlusSE
tekstveelcreatiever combinerendanmeteentekstverwerker
38 Maak uw pc Tekstverwerkerszijngeweldigomtegebruikenvoorlappentekstdiekeurigvanpaginanaar
muisstildoor paginadoorlopen,zonderdateralteveelafbeeldingeninvoorkomen.Inmeercomplexe
aanpassingvan situaties,waarbijeenenkelepaginaverschillendeartikelenbevatenafbeeldingenenfoto’s
deventilator- netzobelangrijkzijnalsdetekstzelf,bentubeterafmeteenzogehetenDTP-programma
snelheid (=DeskTopPublishing,oftewelpublicerenvanachteruwbureau).Dezeworkshopisheteerste
deelvaneenvierdeligeserieworkshopDTPvoorbeginners.Wegebruikenhetgeheelgratismaar
Maakeenlawaaiigepcstiller
metSpeedFan engelstaligePagePlusSEvanSerif.Indezeeersteworkshopleertu–naastdownloadeneninstal-
lerenvanhetprogramma–hoeudesoftwareopdemeestsimpelemaniergebruikt.
40 Zorgdatgespuis
uw digitaleiden- UKUNTPAGEPLUSSE downloaden ERZIJNTWEEmanierenomPagePlus
titeitnietjat! 1 vanafwww.freeserifsoftware.com/Software/
PagePlus/download1.asp.Naeenklikopde
2 tegebruiken:metkant-en-klaresjablo-
nendieuaanpastvooreigengebruik,
Meteenveiliggevoeldeze linkStartthedownloadofPagePlusSEwordtu ofdoorontwerpenvanafdebasisoptebouwen.
zomervakantieopweg doorgesluisdnaareennieuwepagina,waarin PagePluskrijgtstandaardmaareenhandjevol
theoriededownloadautomatischzoumoeten sjablonenmeegeleverd,maarukunterhonder-
41 Ontcijfer starten.DeveiligheidsinstellingenvanWindows denmeeropdegenoemdewebsitewww.free
XPServicePack2verhinderendatechtermeest- serifsoftwa re.com vinden.Zezijnperthema
woordenen al; klikindatgevalgewoonopdelink‘here’(zie georganiseerd,dusalsubijvoorbeeldhetpak-
zinnen onderstaandeafbeelding)omhetdownloaden ketGreetingCards1downloadt,beschiktuuit-
Communiceergemakkelijkerin handmatigtestarten.Bewaarhetprogramma eindelijkover94verschillendewenskaarten.
eenanderetaalmetgratishulpjes bijvoorbeeldtijdelijkopuwBureaubladen Omtezienhoezo’nsjabloonwerkt,startuPage-
dubbelkliknahetdownloadenvanhetcirca20 Plus.KlikdaarnainhetstartvensteropUse
megabytegrotebestandophetbijbehorende downloadeddesigns.Inhetdialoogvenster
pictogram.Deeerstekeerdathetprogramma Chooseadesignkliktu–inonsvoorbeeld–op
wordtgestart(nahetdoorlopenvandeinstal- MenusenvervolgensopGeneral.Klikdanop
latiewizard)dientueene-mailadresintegeven hetsjabloonSnacks(altijdlekkerenbovendien
waarnaueenserienummergemaildkrijgt(dat deenigebeschikbare)enkliktotslotopFinish.
Metdegratis gebeurtvrijweldirect).Ukopieertdaarnadit
nummeruituwmailenplaktditvervolgensin
Uhebthetalgemerkt:PagePlusisindegratis
uitvoeringalleeninhetEngelsbeschikbaar.
desetupwizardvanPagePlusSE.Daarnaisde Geenonoverkomelijkdrama,debegrippenen
opmaaksoft- softwarevooreeuwigenaltijdgeheelvoornop menu’ssprekenindemeestegevallenredelijk
tegebruiken. voorzich.Alsudezeworkshopdoorloopt,weet
warePagePlus unaverloopvantijdwelzoongeveerwaaralles
voordient.
SEmaaktuuw
tekstenveel
creatiever op
danmetWord
12/06 www.computeridee.nl 35
 3 6
WANNEER INTEGEN-
hetsja- stellingtot
bloon hettabblad
Snacksisgeopend, Schemes,datin-
wordthetdocu- vloedheeftophet
ment(InPagePlus- kleurenschemavan
termenheetzoiets elkepagina,kuntu
een‘publication’)in ophettabbladAttri-
hethoofdvenster buteskleurentekst-
getoond,metaan stijlvaneengese-
derechterkanteen lecteerdonderdeel
paneeldatStudio aanpassen.Probeer
heet.Studioheeft bijvoorbeeldeens
viertabbladen, elkvanderingenen
waarbijhettabbladDesignstandaardbovenopligt.Wanneerde ovalenindemenu-
detailsvaneenechtoffictiefbedrijfwordeningevoerdophettab- kaartteselecterenenpasdekleuraannaarietships.Klaar?Klikdan
bladDesign,wordendezeveranderingenmeteendoorgevoerdin ophetzwartekruis(‘X’)helemaalrechtsbovenaanhetStudiopaneel,
depublicationzelf.Probeermaareens! waarnaStudiosluit.

4 7
BIJALLE OMTE ziendatdesnack-menukaartisopgebouwduiteen
voorge- aantallosseelementen,waarbijtekstengrafischeitems
bakken onafhankelijkvanelkaarzijn,kliktuopdetekstbovenaan
sjablonenvan depagina.InonsvoorbeeldstaatdaarTheMightyByte.Zodraereen
PagePlushoren kaderronddetekstverschijntbeweegtudemuispijloverdeselectie
dezelfdeStudio- totdeaanwijzerineenvierpijligkruisverandert.Zodraditgebeurt
tabbladen.Han- kuntuhethele
digdusomze blokinclusiefde
eventeleren,zélfs teksterinver-
alsunietvanplan plaatsendoormet
bentomnieuws- demuisteslepen.
brieventegaan Klikdaarvoorop
produceren.Klik uwlinkermuis-
ophettabblad knopenhou
Pagesomallevierdepagina’svandemenukaart(voorkant,achter- dezeingedrukt.
kantentweebinnenpagina’s)telatenzien.Omeenenkelepaginate Beweeghetblok
bekijkendubbelkliktuopdegewenstepaginainhettabblad.Alsu nunaarhetgrijze
klaarbentmetuitproberenopentudevierdepaginaenvultuwat deellinksvande
openingstijdeninhettekstveldin.Maakgebruikvanhetzoom- paginaenlaatde
gereedschapalsdeteksttekleinisomtelezen. muisknopdaar
weerlos.

5
GANU weerterugnaardeeerstepaginaenklikophet
tabbladSchemes.Hierkrijgtumaarliefst80verschillende

8
kleurenschema’stezien.Alsuéénzo’nschemakiest,geldt SLEEPOP dein
datvoorallegebruiktekleurenopelkepaginavandemenukaart. devorigestap
Hetsnelstbekijktudekleurenschema’sdoorereenteselecterenen uitgelegdema-
daarnadepijltoetsenomhoogenomlaagtegebruiken.Daardoor nieralleoverigetekst-en
wandeltusneldoorallemogelijkhedenheen.Wijkozenbijvoorbeeld grafischeobjectenvande
voor‘dot.com’. Nahetselecterenvanhetkleurschemakliktuophet paginanaardeomliggen-
tabbladAttributes. degrijzegebieden.Dit
grijzegebiedheetook
welplakbordof–ingoed
Engels–pasteboard.Alles
watdaaropaanwezigis
kannaariederepagina
vandemenukaart(ofwelk
andergeopendsjabloon
danook)gesleeptwor-
den.Wanneerueendocu-
mentopslaatwordtook
allesophetplakbordmee
bewaard. Zoalsuoveri-
gensalsnelzultontdek-
kenishetnietmogelijk
omdegekleurdegolflijn-
tjesenhetwoord‘snack’
uithetmenuteverwijderen.Datheeftallestemakenmethetfeitdat
dezeelementennietechtopdepaginaaanwezigzijn,maaropeen
niveaulager.

36 www.computeridee.nl 12/06
 Workshops±
DEZEONDERLIGGENDE opdederdeoptie:Createmyowndesign.Inhetdialoogvenster
9 objectenbevindenzich
eigenlijkopeenspeciale
ChooseaDesignselecteertudanA4enkliktutotslotopFinish.

pagina:demasterpage.Hieropstaan WEGAAN inditvoorbeeldeenmasterpageopzettenvoor

deelementendieopélkepaginavan
hetsjabloonmoetenkomentestaan.
13 uwbuurt.Inhetvierdeenlaatstedeelvandeworkshopserie
rondomPagePluswordtdezemasterpagegebruiktomde
Datzijnondermeerzakenalsachter- nieuwsbriefzelfte
grondtekstenenafbeeldingen,kop- maken.Klikallereerst
envoettekstenenpaginanummers. inhetmenuViewop
Dezemasterpageisookeenprima GotoMasterPage.
plekomhulplijnenenkolomsjablo- Dezepaginaheefteen
nenteplaatsen,waarmeeualleoveri- blauwkaderdatde
geonderdelenvandepaginakunt paginamargesmar-
uitlijnen.Omdemasterpageteopenenentebewerkenkliktuinhet keert.Klikwaardan
menuViewopGotoMasterPage. ookmetuwrechter-
muisknopindepagi-
HOEWELER niet naenselecteerinhet
10 bijsterveelveran-
derdlijkttezijn,
verschenenmenude
optiePageSetup.In
kuntunubijalleobjecten hetgelijknamigedia-
opdemasterpage.Klikbij- loogvensteractiveert
voorbeeldophetwoord udeselectievakjes
‘snack’, waarnaookhierom- voordeoptieFacing
heeneenkeurigselectie- pagesenDualmaster
kaderverschijnt,inclusief pages.KlikopOK.
bewerkingsaanwijzer.Ukunt
hetwoordsnackdanbij- KLIKMET uwrechtermuisknopopeenvandetegenover
voorbeeldinmealsofmaaltijdenveranderen.Klikmetuwrechter-
muisknopopdegolvendekaderonderdelenenkiesvoordeoptie
14 elkaarliggendepagina’senselecteerdeoptieLayoutGui-
des.VeranderdewaardebijRowsin5enColumnsin3.Zorg
Fill,waarnaudekleurenkuntaanpassenmetbehulpvanhetin- bovendiendathetselectievakjevoordeoptieMirroredMarginsis
middelsverschenendialoogvenster.Kliknahetselecterenvaneen ingeschakeld.VeranderdeInsidemarginguidevan1,267cmnaar
kleuropOK.Alsuklaarbentsluitudemasterpagedoorinhetmenu 2,27cm(deextracmzorgtervoordatudenieuwsbriefstrakson-
ViewopLeaveMasterPageteklikken. gestraftkuntnieten)enklikopOK.KlikinhetmenuViewopLeave
MasterPage.KlikdaninhetmenuFileopSaveennoemhetdocu-
HERBOUWDE eerstepaginavandemenukaartdooralle
11 tekstenafbeeldingenweerminofmeernaardeoorspron-
kelijkepositieterugteslepen.Ukuntvanpaginanaarpagi-
ment–bijvoorbeeld–Newsmaster. Indevolgendeafleveringver-
dieptuzichindewatmeergeavanceerdeaspectenvanPagePlus.
nagaandoorgebruiktemakenvandePageUp-enPageDown-toet-
senopuwtoet-
senbord.Klikken
opdevooruit-en
terugpijltjeslinks-
onderinhet
scherm(waarhet
paginanummer
staat)magook.
Overigenskuntu
numeteenzien
datdewijzigin-
gendieuhebt
aangebrachtinde
onderliggende
masterpageop
elkepaginazichtbaarzijn,maardattegelijkertijddebewerkingenen
kleurwijzigingenvanlosseelementenmiddelshettabbladAttribu-
tesinderdaaduitsluitendopdateneonderdeelzijntoegepast.

Alsunogwatmeer
12 wiltexperimenteren
metuwmenukaart,
Hetkan–enwordt–altijd
doedatdanvooral!Maakaan
heteindvanuwexperimen-
tengebruikvandeoptieClose mooier meteenDTP-pro-
inhetmenuFile.Klikvervol-
genswederominhetmenu
FileopNewomeennieuw
grammadanmeteen
documenttebeginnen.Inhet
schermNewdocumentkliktu tekstverwerker
12/06 www.computeridee.nl 37
 STILTEGEBIED
Laatdeventila-
torsinuw pcnet
zosneldraaien als
Koelen wanneer
nodigis,engeniet
vanderust.
datnodigis
Veelpc’sklinkenalseenstofzuigervanwegedekoelventilatorsdie INDEZE afbeeldingzietude
hardmoetenwerkenomdekostbareonderdelentochvooralzo
koelmogelijktehouden.Zoiseraltijdeenfaninhetvoedingsblok
3 temperaturenzoalsdiedoor
SpeedFanwerdengerappor-
teerdopeen3,8GHzPentium4(Intel
enookeentjeopdeprocessor.Vaakheeftookuwvideokaarteen 955Xmoederbord).Deprocessor(ofwel‘CPU’)heefteentempera-
vrolijkdraaiendewaaier,heeftdekasteenventilatorenwellicht tuurvan53gradenCelsius.Ietsaandewarmekant,maargeenalte
zelfseenofmeeronderdelenopuwmoederbord.Aldezeventila- grootprobleem.Detotalesysteemtemperatuur(‘InternalTemp’)is
torsdraaienmaaraltevaakcontinuopvollesnelheid,ongeachtde ookwathoogmet40gradenCelsius.Dehardeschijf(‘HDD’)heeft
temperatuurvanhettekoelenonderdeel.Zeker,zemogennooiten ooknoggeenkoortsmet41gradenCelsius.Bijditsysteemzietu
tenimmerverwijderdofuitgeschakeldworden,maarhetismoge- bovendienhetlabel‘RemoteTemp’, ditkrijgtutezienomdatveel
lijkhunsnelheidteminderenalshuntekoelencomponenttoch sensorengeenlogischenaamhebben.Overhetalgemeenzietalles
erinditsysteemgoeduit.Merkopdatertweetemperaturengeme-
nietwarmwordt.Daarmeehaaltuhetlawaainiveauvanuwpcflink
tenzijnmetdewaardenul.Dezekunnenverwijderdwordenomdat
naarbeneden.Ditleertuallemaalindezeworkshop,maarbedenk zegeenenkelnuthebben.
weldatdevolgendehandelingenbedoeldzijnvoorervaren
gebruikers.Weetunietwatupreciesaanhetdoenbent,houdan OMOVERBODIGE waardenteverwijderenkliktuopde
iniedergevaluwhoofdkoelenbegindannietaandeuitvoering.
4 knopConfigureendanophettabbladTemperaturesinhet
geopendedialoogvenster.Alsu,zoalsoponzetestcomputer,

ALLEREERSTMOET unatuurlijkSpeedFandownloaden.
1 Datkangeheelgratisvanafwww.almico.com/sfdownload.php.
KlikaldaaropdelinkSpeedFan4.28(ofwellichtinmiddels
alweereenhogerversienummer).Hetinstallatiebestandisvrijklein,
duszelfsmeteeninbelverbindingzalhetbinnenhalenlekkersnel
gaan.Bewaarhetbestand(voorlopig)opuwBureaubladendubbel-
klikernadownloadenop.LETOP,eenkleinewaarschuwingvooraf:
SpeedFanisindemeestegevallenbetrouwbaar,maarzoafentoewil
hetopeenenkelsysteemmisgaan.Indatgevalcrashthetprogram-
maomdehaverklap(zoalsopeenvanonzetestsystemenmeteen
ATiCrossFire-moederbordgebeurde).Mochtookutegendergelijke temperatuurwaardenvan
problemenaanlopen,laatSpeedFandanvoorwathetisentroostu 0gradentegenkomt,dankunt
metdegedachtedathetnietaanuheeftgelegen. udeselectievakjesvoordeze
waardenuitschakelen.Klikver-
SPEEDFANDETECTEERT enrap- volgensophettabbladFansen
2 porteertwelkefancontrollerchips
erophetmoederbordaanwezig
schakeldaaralleselectievakjes
voornulwaardenuit.Klikop
zijn.Bovendienwordendiversegemeten OKomterugtekerennaarhet
temperaturenweergegevenenkande hoofdvenster.Hetoverzichtis
fansnelheidgeregeldworden.Hethoofd- nuontdaanvanonzinenbevat
venstervanSpeedFangeefteenoverzicht alleennogrelevanteinformatie.
vanallegedetecteerdeventilatorsentem-
peratuursensors.Inonsgevalzijn EENVAN demeergecompliceerdezakenvanSpeedFanis
erdrieventilatorseneenaantaltempera-
tuursensorsgevonden.Geenenkele
5 hetuitvindenvanwelkeuitgelezenwaardebijwelkeventi-
latorhoort,inhetgevalzenietautomatischvandejuiste
isvoorzienvaneenherkenbaarlabel, naamvoorzienworden.Demeestnauwkeurigemanierisomeen
maardatlossenwestraksop.Verdervindt regelbareweerstandtussendevoedingsdraadvanelkefantezetten
uinbijgaandeschermafbeeldingeenuit- endezehogeroflagerteregelen.Uzietdaninhetvenstervan
snedevaneen‘probleem-pc’. Hetgaatom SpeedFanwelkefanvantoerentalverandert.Debottebijl-methode
eenAthlon64metnForce4chipset.Extra werktook:houdeenfansimpelweg(heelkort!)eventegenenletop
ingewikkeldomdatditsysteemmaarliefstdriehardeschijvenbevat. welkewaardeterugloopt.Letdaarbijopuwvingersendoedatnooit
Opvallendisdaarbijdattweevandezeschijvendetochtamelijk metdefanindevoe-
zorgwekkendetemperatuurvanmaarliefst126gradenCelsiusheb- ding,hetissimpelweg
benbereikt.Hogerdanhetkookpuntvanwater!Gelukkigblijktde nietgoedvoordege-
gemetenwaardeinditgevalfout,omdatSpeedFannietinstaatwas zondheid(vanuwpc
omdetemperatuursensorstekalibreren.Uitdezetweevoorbeelden énuzelf )omdaarmet
blijktdatinterpretatievandegemetengegevenssoms uwvingersofwelk
nogalgecompliceerdis. voorwerpdanookin

38 www.computeridee.nl 12/06

tepeuteren.Hebtuuitgezochtwelkewaardebijwelkeventilator
hoort,dankliktuweeropConfigureenvervolgensophettabblad
Fans.DrukvervolgensopF2omelklabeltebewerkenenvande
juistenaamtevoorzien.
Workshops±
waardeuookkiest,ditopuweigenrisicois.Wijwillentochgraagwat
spelinghouden,dusstellenweeenwaarschuwingstemperatuurvan
75gradeneneengewenstetemperatuurvan40gradenin.Hoewel
dezelaatstewaardeeendroomwensis–demeesteprocessorsblij-
vennooitzokoel–kanhetzekerookgeenkwaad.Mochteentempe-

6
NUMOETEN dejuistetemperatuursensorsgevondenwor- ratuuronverhooptónderdegewenste(desired)waardekomen,dan
den.Eenmeeringewikkeldklusje!KlikweeropConfigureen laatSpeedFaneennaarbenedengerichteblauwepijlzien.Meestal
vervolgensophettabbladTemperatures.Ukunt geenredentotzorg.Alshetgaatomdetotalesysteemtemperatuur,
nudelabelsweerbewerkennaeendrukopF2.Deprocessor(CPU) ofweldetemperatuurindepc-behuizing,danzaldezegemiddeld
enhardeschijf zo’n20gradenbovendeomgevingstemperatuurliggen.EenDesired
moeteninprin- waardevan30gradenisdanookmooi,meteenWarningwaardevan
cipealvanhet rondde55graden.Dehardeschijfheeftdeneigingflinkwarmte
juistelabelzijn worden,dusvuldenwedaareenwaardevan40gradeninvoor
voorzien.Indit Desireden60gradenalsWarning.KlikopOKalsuklaarbentmethet
voorbeeldvin- makenvandeinstellingenalhier.
denwetwee

9
waarden,beide ERIS nogverschrikkelijkveelmeerteontdekkeninSpeed-
behorendbijde Fan,maarvoornuwillenweevendemogelijkheidomeen
sensorchip logbestandtemakenuitlichten.KlikdaarvooropConfigure
LM85B.Ditsoort eninhet
chipszijnopverschillendeplekkenvanhetmoederbordtevinden, geopende
maaruhoeftnietnetalswijaltijdtweewaardentezien.Mochtueen vensterop
dubbeleuitlezingkrijgenvooréénonderdeel,dankuntuomop hettabblad
veiligtespelenhetselectievakjevoordelaagstuitgelezenwaarde Log.Schakel
uitschakelen.AlsuklaarbentkliktuopOK,waarnauzietdatookde vervolgens
uitlezingenrondomtemperatureneenstukhelderdergeworden hetselectie-
zijn.Wijlietendewaardendiehorenbijdeprocessor,hardeschijfen vakjevoor
totalesysteemtemperatuurstaan. deoptieEnable(inschakelen)in.GavervolgensnaarhettabbladVol-
tagesenklikdaaropelkaanwezigitem.Ukuntdantelkenshetbijbe-
horendeselectievakjevoorLoggedinschakelen.Vannuafaanhoudt
SpeedFaneenlogboekbijvande+3,3V,+5Ven+12Vwaarden.Ditis
erghandigalsubijvoorbeelduwvoedingvaninstabiliteitverdenkt;
ukuntdanaltijdterugkijkenoferovereenbepaaldetijdsperiodeiets
abnormaalsisgebeurd.

10
INDEZE laatstestapgaanwedeventilatorsnelheidterug-
draaienwaardatveiligenprobleemlooskan.Weadviseren
uSpeedFaneersteenpaardagentegebruikenendaarbij
nauwgezetdegerapporteerdewaardenindegatentehouden.Als
dezecontinuvlakbijofzelfsonderdeDesired(gewenste)waarden

7
NUWEallevooronsbelangrijkewaardenhebbenge-identi- liggenishet
ficeerdishettijdomeenlaagstgewenstewaardeeneen waarschijnlijk
hoogstegrenswaarde(waarbijeenwaarschuwingwordtaf- welveiligom
gegeven)intestellen.KlikopdeknopConfigureendaarnaophet defansnel-
tabbladTemperatures.Klikdanopiederitemdatuindevorige stap- heideen
peningeschakeldhebtgelaten.OnderaanhetdialoogvensterConfi- beetjeterug
gurezietudanperonderdeelDesired(gewenste)enWarning(waar- teregelen.
schuwing)temperaturen;dezekunnenpersensorwordenaange- Blijktdaaren-
past.Wijhebbenbewusteveneenonnatuurlijklagewaarschuwings- tegendatdeuitgelezentempera-
drempelvan30gradeningesteldvoordeprocessor.Datleidtmeteen turenconstantindebuurtvande
toteenwaarschuwingindevormvaneenvlammetjenaastdemeet- waarschuwingsgrenzenliggen,
waardeCPUinhethoofdvenstervanSpeedFan. danishetérgdomomdeventila-
torsnelheidteverlagen.Kunten

8
UHEBT netkunnenzienhoehetwaarschuwingssysteem wiltudefansnelheidomlaagheb-
werkt,dusishettijdomdezakenserieusaantepakken.Als ben,dankliktuweeropdeknop
vuistregelkuntuervanuitgaandatdemeesteprocessors Configureenvervolgensophet
probleemloosenveiligkunnenwerkenbijtemperaturenvan80tot tabbladSpeeds.Kliknuopdeven-
90gradenCelsius,maarcontroleerdeaanbevelingenvandefabri- tilatorcontrollerdieuwiltaanpas-
kantomhelemaalzekertezijn.Onthoudbovendiendatwelke senensteldeMinimumenMaxi-
mumsnelhedenin;dezeworden
weergegevenalspercentagevan
demaximumsnelheid.Weadvise-
renuomvooralinkleinestapjes
voorzichtigterugteregelenomschadeaanuwsysteemtevoorko-
men.TeruginhethoofdvenstervanSpeedFanschakeltualdaarhet
selectievakjevoordeoptie‘Automaticfanspeed’in,waarnaSpeed-
Fandecontroleoverdeventilatoreninuwpcoverneemt.Alshet
goediswordthetdanineenseenstukstillerinenomuwpc.

12/06 www.computeridee.nl 39
 VEILIGONDERWEG

Zorgdatgespuisuw
identiteitnietjat!
Metdezomervakantievoor dedeur stijgtook hetrisicoopdiefstalvanpersoonlijkedigitale
gegevensonderweg.Tijdomdezaak tebeveiligendus!
Delaatstetijdwarenwelheelregelmatigzakeninhetnieuwsom-
trentdiefstalenopenbaringvantamelijkgeheimeofpersoonlijke
gegevens.Alsustrakszelfopvakantiebentenmetuwlaptopof
geheugenstickmobielgaatcomputeren,ishetbeslistnodigom
enkelevoorzorgsmaatregelentenemen.
Allereerstdientuerzorgvoortedragendatpersoonlijkegegevens
indigitalevormversleuteldzijn.Hebtubijvoorbeeldopuwgeheu-
genstickeengescandekopievanuwpaspoort,watverzekerings-
papierenenbankgegevensstaan,danisdaaropzichniksmismee.
Sterkernog:ingevalvannoodkanhetheelhandigzijnominden
vreemdeoverdezegegevenstebeschikken.Ronduitonverstandig
(enzelfsdom)ishetomdezeinformatiecompleetonbeveiligdop
zo’nusb-staaftezetten,wanthetkleineapparaatjevergeetuge-
makkelijk,hetvaltuituwzakofwordtdaaruitgerold.Diefstalvan tentekunnenlezen.Wel,uiteraard,overdesleutelindevormvaneen
wachtwoord.Komenwezodadelijkopterug.Kliknahetmakenvan
identiteitismomenteelerghot. dezeinstellingenopOK.
Zorgdusaltijddatélkdocumentwaaruwnaamenadresinvoor-
komt,versleuteldis.Versleutelenvanafzonderlijkebestandenen KLIKNU inhetmenuIn-
completemappenkostugeencent.MethetNederlandstaligepro-
grammaEasyCryptoDeluxevanHandybitsversleuteltuuwper-
2 stellingenopWindows
ShellExtensieenschakelin
soonlijkebestandenopeendusdanigsterkemanierdathetvrijwel hetnieuwgeopendedialoogven-
ster–indiennodig–hetselectievakjevoordeoptieGeefhetEasy-
onmogelijkisomzezonderhetjuistewachtwoordtebekijken. CryptoMenuweerinExplorerin.KlikopOKensluithethoofdvenster.

DOWNLOADEASYCRYPTO Deluxevanafwww.handybits.com/ STARTWINDOWS Verkennerenbladernaareenmapmet

1 easycrypto.htm endubbelklikophetinstallatiebestandomhet
programmateinstalleren.NainstallatiestartuEasyCrypto
3 eenofmeerbestandendieuwiltversleutelen.Selecteer
dezebestandenenklikermetuwrechtermuisknopop,
voordeeerstekeerdoorinhetmenuStartonderAlleprogramma’s waarnauinhetverschenenmenudeoptieToevoegenaanEasy-
opHandyBitsEasyCryptoteklikken.Umoeteenmaligeenaantal CryptoZIPkiest.
instellingencontrolerenenaanpassenomvooreenoptimalebeveili-
gingtezorgen.KlikdaarvoorinhethoofdvensteropArchiefCreëren ZORGDAT
(1)envervolgensopdeknopOpties(2).InhetvensterArchiefopties
zorgtuteneerste–vangrootbelang!–datdeoptie128-BitSleutel
4 inhethoofd-
vensterde
(SterkeCodering)bij(3)isgeselecteerd.KlikdanopdeknopStan- optieZelf-Decompri-
daardwaarde(4)omtezorgendatdezesterktevoortaanaltijdwordt merendCreeërenen
gebruikt.SelecteerdandeoptieZelf-DecomprimerendArchief(EXE –als
bestand)alsubijvoorbeeldversleuteldebijlagenpere-mailwiltver- uhetbestandmet-
sturen.DeontvangerhoeftdannietoverEasyCryptoDeluxetebe- eenwiltmailen–ook
schikkenomdeinhetstrakstemakenbestandaanwezigedocumen- VerzendenNaarE-
mailadresisinge-
schakeld.Typvervol-
Tip: genseensterken
moeilijktekraken
GebruikersvanWindowsXPProfessionalbeschikkenaloverdemogelijkheid wachtwoord,liefstbestaandeuiteencombinatievanlettersencijfers
tothetversleutelenvanschijven.Zijhoevendusgeenapartesoftwareaan pluseventuelehoofdletters.KlikdanopNuSamenstellen.Klikdanop
teschaffen!Omeenmapmetalleinhoudopuwhardeschijftebeveiligen, deknopNaamengeefuwbeveiligdearchiefeennaam.Letopdatu
kliktumetuwrechtermuisknopopdegewenstemap.Kiesinhetverschenen nietperongelukdebestandsextensie.EXEverwijdert!KlikopNu
menudeoptieEigenschappenenklikinhetdialoogvensterEigenschappen samenstellen,waarnauwbestandeninhetarchiefgoedbeschermd
opdeknopGeavanceerd.KlikinhetvensterGeavanceerdekenmerkenop zijntegenongewenstepottenkijkers.Uiteraardishetzaakdatalsu
Inhoudcoderenomgegevenstebeveiligen.MetdeknopDetailskuntuver- eendergelijkbeveiligdbestandmailt,unietindezelfdemailookhet
volgenszakenalswachtwoordendergelijkeinstellen. wachtwoordvertelt.Gebruikdaarvooreenandermedium,bijvoor-
beeldmondelingeoverdrachtofeensms.

40 www.computeridee.nl 12/06
 Doehetveilig TAALHULP
Dannogwatlossetipsvoorveiligmobiel
computeren.Gaatuopwegmetuwlap-
top,zorgdanaltijddatdaaropeengoede
enrecentefirewallenvirusscannerzijn
geïnstalleerd.Gaatutelebankierenvan-
Communiceer
uiteeninternetcafé,doedatdanbij
voorkeurvanafuweigenlaptopmetge-
noemdesoftware.Zekerinwatminder
kosjerelandenmoetuzichaltijdrealiserendatingetiktegegevensals
begrijpelijker
wachtwoorden,bankgegevensenzovoortstamelijkeenvoudigdoordeeige-
naarvanhetinternetcaféofdooranderekwaadwillendenonderscheptkun-
nenworden.Gaatuviauwlaptopaandeslag,controleerdanofhetbeveili-
metgratis
gingsslotjeonderindestatusbalkvanInternetExplorerverschijnt.Datbete-
kentdatuviaeenversleuteldeverbindingwerktdienietisteonderscheppen.
Voorkommeelezers,letaltijdopofernietiemandstiekemoveruwschouder
meekijkt.Vermijdliefstsowiesobanktransactiesendergelijke,zorgdatu
vertaalhulpjes
allesvoorvertrekinordehebt.
Digitalehulpjesvertalenuw tekstvloten
vakkundiginelketaal
Beveiligdschijfstation
Alsumetdelaptopopvakantiegaat(ofsowiesoderelatiefveilige Zodrahetnodigisdespijkeropz’nkopteslaanineenvreemdetaal
omgevingvanuwhuisverlaat)ishetzaakomdocumenteneigenlijk hebbendemeestemensenwathulpnodig.Hulpindevormvan
altijdteversleutelen.IndatgevalwerktEasyCryptoDeluxewaton- eenopinternetaangeslotencomputer.Onlinewoordenboeken
praktischenishetbeterwatzwaardergeschutintezetten.Eenerg
mooiprogrammaisbijvoorbeeldhetEngelstaligeCryptainerdatu biedeninveelgevallenuitkomst.BeschiktuoverMicrosoftWord
kuntdownloadenvanafwww.cypherix.com.Eriseengratisversievoor- 2003,danzituhelemaalgoed,wantditprogrammabeschiktover
handendiebijvoorbeeldprimadienstdoetincombinatiemeteen eeningebouwdevertaalhulp.Bedenkechterwel–ookbijgebruik
usb-geheugenstick.Maarwiltuechtgrotebeveiligdeschijfstations vanonlinevertaalpagina’s–datperfectiebijcomputervertalingen
aanmaken,dankuntubetervooreenbetaaldevariantkiezen.Voor nietkanwordengegarandeerd.Weconcentrerenonsindezework-
CryptainerME,waarmeeschijfstationstotmaximaal2,5GB(ruimvol- shopopeendrietalvertaalhulpen:dieinWord2003,zoekmachine
doendevoordemeestethuisgebruikers)behandelt,betaaltu
29,95dollar.Nainstallatiewerkthetallemaaltamelijkeenvoudig. GoogleeneenvertaalservicebijzoekmachineAltaVista.

ALLEREERSTMOET ueen OMDE vertaalgereedschappenvanWord2003teactiveren

1 versleuteldschijfstation
aanmaken;deeerstekeer
1 kliktuinhetmenuExtraonderTaalopVertalen.Hebtugéén
Word2003,gadanmeteendoornaarStap3.Deeerstekeer
datuCryptainerstart,moetuin datuhetvertaalhulpjestartkanereenvenstermetinstructiesvoor
eendaarvoorbestemdvenstereen installatievaneenextraWord-onderdeelverschijnen.Isdatookbiju
mapkiezenwaarhetbestand hetgeval,klikdanopOK,waarnadeinstallatiewordtuitgevoerd.In
komttestaan.Typwederomeen principeisdeorigineleinstallatie-cdvanOffice2003nietnodig,maar
voldoendesterkwachtwoordinde houddezevoordezekerheidtochbijdehand.Alsuvoortaankliktop
wachtwoordveldenenschakelde
degenoemdeoptieVertalen,openterrechtseenpaneelmetde
optieDonotformatthisCryptainer
Volumein.KiesverderachterCryp- naamOnderzoeken.Selecteerhierindevoorzichsprekendemenu’s
tainervolumesizedesired(MB)de vanwelkenaarwelketaaluwiltvertalen,bijvoorbeeldvanNeder-
gewensteschijfgroottevandedadelijktemakenbeveiligdeschijf. landsnaarFrans.EngelsisoverigensalleenindeAmerikaansespel-
AlsversleutelalgoritmezituprimametBlowfish448.Geeftotslot lingvariantbeschikbaar,dushoudaarrekeningmeeenvoorkomdat
eenschijfnaaminhetveldachterEnterVolumeLabelenklikop uineendocumentEngelseenAmerikaansewoordendoorelkaar
ProceedtoCreateVolume. gaatgebruiken.(n.b.:woordendiehetzelfdewordengeschreven
kunnenverschillendebetekenishebben,
NAEVEN wachten–hetaanmakenvan enwoordenvangelijkebetekeniskunnen
2 groteversleuteldevirtueleschijvenkan
evenduren–kliktuinhetgeopende
andersgeschrevenworden.)

berichtvensteropOK.KiesonderWindowsXPals
formatteermethodevoorNTFSenschakeleven-
tueeldeoptieCompressieinschakelenin.Uwint
daarmeeweerwatextraruimteophetbeveilig-
destation!KlikopStartenenwachttotdeschijf
isgeformatteerd.Ubeschiktnaformatterenover
eencompleetzwaarbeveiligdschijfstation.

DEEERSTVOLGENDE keerdatWindowsstarttyptuinhetCryptainer-
vensterhetgekozenwachtwoordinomtoegangtotdezeschijfte
krijgen.NaactiveringkuntuhethoofdvenstervanCryptainersluiten;
deschijfisgewoonviaWindowsVerkennertegebruikenalsiederan-
derstation.Plaatsopditbeveiligdevolumealuwprivacygevoelige
documenten,waarnauookbijdiefstalvanuwlaptopnietbanghoeft
tezijndataluwpersoonlijkegegevensopstraatkomenteliggen.

12/06 www.computeridee.nl 41
Workshops
2
TIKIN hetveldonderZoeken
naarhetwoordofdezindat
vertalingbehoeftenklikver-
volgensopdegroenepijlknopachter
dittekstveld.Omdatwoordenver-
schillendebetekenissenkunnenheb-
benisheteengoedideeomlosse
woordenineenkortezinteplaatsen
omtotdejuistevertalingtekomen.
Wordraadpleegteenaantalvertaal-
bronnen,dus,afhankelijkvandemoei-
lijkheidsgraadvandeingetyptezin
kanhetsomsevendurenvoordatde
vertalinggevondenis.Hetresultaat
komtinhetonderstedeelvanhet
vertaalpaneeltestaan.
3 5
OMVIA internettevertalen
gaatuallereerstnaarwww.goo
gle.co.uk ,aldaarkliktuopde
linkEnglishonderhetzoekveld.De
vertaalhulpisnamelijknietopde
NederlandstaligeGoogle-paginabe-
schikbaar,vandaardezeomweg.Klik
opdeEngelsepaginaopdelinkLang-
uageTools.Indenieuwgeopendepa-
ginakuntueentevertalenwoordof
zintypeninhetveldonderTranslate
Text.Hierbijgeldtweldatingeen
enkelevertaalcombinatieNederlands
voorkomt,maaromdatveelmensen
deEngelsetaalwel(soort
van)machtigzijn,ishetin
iedergevaleenprimahulp
omnogíetstemakenvan–
bijvoorbeeld–eenFranse
brief.Nadatudegewenste
vertaalrichtinghebtgeko-
zenmiddelshetselectie-
menuachter‘from’kliktu
opdeknopTranslate,waar-
nadevertaaldetekstineen
nieuwepaginaverschijnt.
4
GOOGLEBIEDT ookdemogelijkheidomcompleteweb-
sitesindiversetalennaarondermeerdeuniverseletaal
Engelsomtezetten.Typ(ofplak)daarvoorhetwebadres
vandetevertalenpaginainhetveldonderTranslateawebpage.
Kiesdandegewenstevertaalslag,bijvoorbeeldvanFransnaarEngels
enklikopdeknopTranslate.Zoalsuzietwordtnietaltijdélkonder-
deelvertaald; sommigekoppenoflogo’sblijvenonvertaald.Boven-
42 www.computeridee.nl 12/06
diengeldtdatcom-
putervertalingen
overhetalgemeen
verrevanfoutloos
zijn,maarukuntnu
iniedergevalonge-
veerbegrijpenwaar
hetopeenpagina
overgaat.Komtu
echtterechtinlingo
datwevroegeral-
leenlangsdeFranse
snelwegenaantroffen(‘Bijfile:blusdemotor’),danvindtuhelemaal
bovenaandevertaaldepaginadelinkViewOriginalWebPage,waar-
meeusnelweerterugkeertnaardeoriginele,onvertaaldepagina.
Da’sdanwaarschijnlijktochnogbetertebegrijpen.
ALSALTERNATIEF omtevertalenkuntuookgebruik
makenvanwww.altavista.com.KlikdaaropdelinkBabelFish
Vertaling.Metdezevertaalservicekuntutekstblokkenvan
maximaal150woordenineenkeervertalen.Daarmeeisdedienst
dusnietbruikbaarvoorechtedocumentenoflappentekst.Ooknu
geldtweerdatdecontextwaarineenwoordstaatvaakdeenige
juistevertalingoplevert,zetdus
eentevertalenwoordineen
kortzinnetje.Tikdetevertalen
zininhetveldonderEentekst-
fragmentvertalenenselecteer
devertaalrichting.Dezekeer
kaner–hiephiephoera–wel
vanennaarNederlandsver-
taaldworden,dusdatisalvast
mooimeegenomen.Klikopde
knopVertaalenneemhetwon-
derinogenschouw.Hoewel,
wonder?Somszijndevertalin-
genwelidiootletterlijk…
6
OOKBIJ Altavistakuntuweercompletewebpagina’sver-
talen.Gadaarvooréénpaginaterugenklikinhetveldonder
Eenwebpaginavertalenenvuldaarnahetgewensteweb-
adresin.Kiesdegewenstevertaalcombinatie,bijvoorbeeldEngels
naarNederlands,enklikopVertaal.Ookonderliggendepagina’skunt
unuautomatischlatenvertalendoorsimpelwegoplinksindever-
taaldepagina’steklikken.Verwachtookhiervooralgeenwonderen,
wantdeuiteindelijkevertalingenzijnsomstenenkrommendonlo-
gisch.Mochtuhetdanookallemaalnietmeerkunnenvolgen,keer
dansnelterugnaardeoriginele,onvertaaldepaginadoorhelemaal
bovenaandepaginaopdelinkViewpageinitsoriginallanguagete
klikken.
Dos uitdedoos

Oudetijdenherleven
Eenoudeschoenendoosvolfoto’sheeftook naheellangetijdnogzijnwaarde.Weliswaar zijnde
foto’swatverkleurd,maar ukunter nogsteedswarmeherinneringenaanophalen.Eenschoenen-
doosmetoudeDos-computerspellenisminder tijdloos.Veelprogramma’s–endanvooralde
spellen–werkennietonderXP.Of toch?Maak kennismethetgratisprogrammaDOSBox!
etnamespelletjesdieooitgeschrevenzijnvoor zijn)tekiezenvoorDOS-

M hetoudebesturingssysteemDosvereisenvaak
rechtstreekstoegangtothardware,bijvoor-
beeldomsnelbeeldoptebouwenofgeluidteproduce-
Box.
Kopieernueerstwatoude
Dos-spellennaareenmap
ren.WindowsXPstaatdergelijkeactiesechterniettoe. opuwhardeschijf.Maak
Bovendienondersteunenveelmodernevideo-enge- bijvoorbeeldeenmap
luidskaartendeoudestandaardenniet.Daarnaastisde ‘dosspul’.Danmoetuin
processorineenmodernepcveelsnellerdandievan hetDOSBox-vensterwat
vroeger.Draaiteenmoderneprocessoralgauwopklok- opdrachtentypen.Om
snelhedenvanergenstussendetweeendriegigahertz aandeslagtegaan,moet
ofmeer,eenoude486-processorhadalssnelsteinterne uDOSBoxeerstvertellen
kloksnelheid66MHz.Gevolg:sommigespellenworden dathetdeinhoudvande
zósneldat(álszealstarten)zeonnavolgbaarsnelzijn. virtuelec-schijfindenet
Zinloosdus.WeliswaarkentWindowsXPeenmoge- gemaaktemapvindt.Typ
lijkheidomDos-softwaretedraaien(indeOpdracht- daarvoorzonderaanha-
prompt,dieuvindtinhetmenuStartonderAllepro-
gramma’senBureau-accessoires)maardieiszeer
beperkt.Zodraeenspelrechtstreeksietswiluitvoeren
lingstekens‘mountc
g:\dosspul’(afbeelding1),
waarbijudeletter‘g’ver-
1
indevideo-ofgeluidshardwarehoudthetmeteenop, vangtdoorhetschijfsta-
omeerdergenoemdereden. tionwaaruwdosmap
zichbevindt.Vergeetniet
Waardeloos opEntertedrukken.Door
IsuwDosspellencollectiedaarmeewaardeloosgewor- dezeopdrachtzietDOS-
den?Datzoujammerzijn,wantdaarzittenbeslistleuke Boxdemapmetuwoude
dingentussen–zekerindezetijd,waardehangnaar spellenalsc:-schijf.Om
‘retro’vrijgrootis.Geennood.Eriseengratisprogramma naardieoverteschakelen
waarmeeuuwoudesoftwarecollectiekuntgebruiken: typtuc:,gevolgddoor
DOSBox!DitprogrammaemuleerteenoudePentiumI- eendrukopEnter.Omde
pcinclusiefallehardware.Entotindepuntjesverzorgd. inhoudvandeschijfopte
Dezesoftwaredoetspecifiekeoudevideokaarten(VGA, vragentiktudir,wederom
EGA,Hercules)engeluidskaarten(deorigineleSound- gevolgddoorEnter.Uziet
Blaster,Adlibkaart,GUSofwelGravisUltraSound)na. nudeDos-programma’s
Handigtoch!UkuntDOSBoxdownloadenvanaf dieunetnaardeDosmap
dosbox.sourceforge.net. KiesdejuisteWindows-versieen hebtgekopieerd.Omeen
eendownloadlocatie.Bewaarhetinstallatiebestand mapbinnentegaantyptu
(bijvoorbeeld)opuwbureaublad.Dubbelklikophetin- cdgevolgddoordemap-
naam(afbeelding2) (1),bij-
stallatiebestand,klikopUitvoereninhetwaarschu-
wingsvensterendoorloopdeinstallatieproceduredoor
achtereenvolgensopNextenInstallteklikken.
voorbeeldcdparatrop (2),
waarnauopdeEnter-
2
Nahetkopiërenvandebenodigdebestandenkliktu toetsdrukt.Geefweerhet
opClose.DOSBoxisnuklaarvoorgebruik;starthet dir-commandoomdein-
programmadoorviaStart,Alleprogramma’sonder houdvandemapzicht-
DOSBox-0.63(ditgetalkaninmiddelsalweerwathoger baartemaken.Zoekver-
volgensnaareenpro-
WiezeidaardatDOSalleenteemulerenwasonderWindows? grammanaamdieeindigt
Ookexotischerbesturingssystemenkunnenermeeaandegang. opdeextensie.bat,.com
of.exe.Inonsgevalisdat
paratrop.com(3).Omhet
programmatestartentypt
udenaamvanhetbetref-
fendebestandzonderde
toevoegingendruktu
weeropEnter(4).Voilà: uw
Dos-programmawerkt
3
weeralsvanouds!■

Isuw pcweltraaggenoeg?
46 www.computeridee.nl 12/06
 FAQman speciaal
Rekenen metdatums
UkuntinExceluitrekenenwanneer u12,5jaar in
dienstbent.DefunctieWEEKNUMMERgeeftvan
eendatumhetnummervandeweek.Maar die
werktnietperfect,dusgevenweeenalternatief.
Hetomgekeerdekanook:typeenjaar meteen
weeknummer enukrijgtdebijbehorendedatum.
 1. MetdefunctieDatumzorgt
Exceldatupreciesopdegoede
dagophetfeestkomt.
Datum-
opmaak
Eendatumisvoor
Exceleengetal,maar
metdejuisteopmaak
zietudiealseen
datum.Klikhiervoor
opOpmaak,Celeigen-
schappen,kiesophet
tabbladgetalvoor
Datumenkieseenvan
deopties.Eenmooie
opmaakkrijgtualsu
kliktopAangepasten
onderTypeinvult
dmmmjjj.
 2.Metditrekenmodelkunt
udegekstejubileaberekenen.
Excel: ook voor uw bruiloftenen partijen!
Over 25jaar
V Ikwilwetenwanneereenstel25jaargetrouwdis.
IkhebinC2detrouwdatumgetyptendaaronder
=C2+25*365gezet.Maardieziterbijnaeenweeknaast!
Toenbedachtikdateenjaargemiddeld365eneen
kwartdagduurt(vanwegehetschrikkeljaar).Maar
=C2+25*365,25werktookniet.
Yvo
A UhebtdefunctieDATUMnodig.Daarbijgeeftu
tussenhaakjesdedrieonderdelenjaar,maanden
dagop,indeAmerikaansevolgorde.Bijvoorbeeld:
=DATUM(2006;3;7) levert7maart2006op.
EnopdeplaatsvandecijfersindezeformulelaatuExcel
rekenen.Ikneemevenmijneigentrouwdatum:3april
1981.Bijhetjaartalmoet25wordenopgeteld;demaand
endedagblijvengelijk.Deformulehiervoorisdeze:
=DATUM(1981+25;4;3) enuzietdathetfeestplaatsvond
op3april2006 (afbeelding1).
Jubileumvan12,5jaar
V IkwerkopPersoneelszaken.Hoerekenikmet
Exceluitwanneeriemand12,5jaarindienstis?
LeendertKooistra
A TypdebegindatuminC3.Excelhaalthieruithet
jaartalmetdeformule=JAAR(C3),demaandhier-
vankrijgtumetMAAND(C3) enmet=DAG(C3) zietu
alleendedag.Bijhetjaartalteltu12op;bijdemaand
teltu6opendedagblijftgelijk.TyptuinC7deformule
=DATUM(JAAR(C3)+12;MAAND(C3)+6;DAG(C3)).
Wiltuallerleijubileaweten,daniseenmodelletjehandig
(afbeelding2). VoordeopmaakvanC3enC7leestuhet
kaderDatumopmaak(links),C5isopgemaaktalseenge-
 3.MeteenformulekrijgtubijeendatumhetEuropese
weeknummer(links).Enalsueenweeknummerineenbepaald
jaaropgeeft,krijgtudedatum(rechts).
woongetalmetééndecimaal.TypinC7dezeformule:
=DATUM(JAAR(C3)+C5;MAAND(C3)+REST(C5;1)*12;
DAG(C3)).
NuvoertueenwillekeurigedatuminC3in,utyptinC5
welkjubileumuwiltzienenuwmodelgeeftmeteende
datumwaaropdatfeestvalt.
WEEKNUMMERkloptniet
V IkhebeenseriedatumsinkolomA.Ombijelke
datumhetnummervandeweektezien,heb
ik=WEEKNUMMER(A3)incelB3getyptennaar
benedengekopieerd.Maarronddejaarwisselingklopte
hetniet:bij30decembergafhijweek53,maarvolgens
mijnagendawashetweek52.
HenktenBerge
A DeingebouwdeExcel-functieWEEKNUMMER
houdthetAmerikaansesysteemaan.Maarbijons
geldendeEuropeseISO-afsprakenendaardooriseraf
entoeeenverschil.Ukrijgthetweeknummervolgens
deEuropesetellingmetdevolgendeformule:
=GEHEEL((A3-DATUM(JAAR(A3+4WEEKDAG
(A3+6));1;5)+WEEKDAG(DATUM(JAAR(A3+4-WEEK
DAG(A3+6));1;3)))/7)+1.
InditvoorbeeldstaatuwdatuminA3;dezeformulekuntu
naarbenedenkopiëren(afbeelding3,links).
Vanweeknummer
naar datum
V Ikwilgraageenjaartalopgevenmeteenweek-
nummer.Endanmeteenzienopwelkedatumdie
weekvalt.
SandradeVries
A Maaktueveneenmodelletjealsafbeelding3(rechts).
HierinzijnE3enE5opgemaaktalsgewonegetallen
zonderdecimalen.HoeuE7opmaaktleestuinhetkader
Datumopmaak.TypinE7devolgendeformule:
=DATUM(E3;1;1)-WEEKDAG(DATUM(E3;1;1))-ALS
(WEEKDAG(DATUM(E3;1;1))<6;5;-2)+E5*7.
TyptueenjaartalinE3eninE5eenweeknummer,dan
zietumeteenopwelkedatumdieweekbegint(volgens
dezelfdeafspraakisdatopmaandag).Wiltuookzien
wanneerdieweekeindigt,kopieerdanE7naarE9entyp
daarindeformule =E7+6.
12/06www.computeridee.nl 47
 Deredactieonthult Onzeeigen

Tips&trucs
Freelanceredacteur en
globetrotter
Ronald Smit haalt ook
onderweg meer uit
e-mail en usb-sticks.

Stuur eenseen
gesprokenbericht
E-mailiseenrazendsnelendaardoorvaakbehoorlijk
persoonlijkendirectmedium.Hetkannogeenheel
stukpersoonlijkerdooreengesprokene-mailopte
stellen!
Omeendergelijkgesprokenmailberichtteversturen
kuntugebruikmakenvandegratisvariantvanhetpro-
grammaHi-QRecorder.Dezekostelozevariantkuntu
downloadenvanafwww.roemersoftware.com/free-sound-re
corder.html.Dubbelklikophetbinnengehaaldebestand
omdesoftwareteinstalleren.Nadeinstallatiemoetu
decomputerherstarten.DegratisversievanHi-QRe-
corderisgelimiteerdinopnamekwaliteit,maardatis
geenenkelprobleem;hetgaateromdathetgesproken
mailberichtvooralmailbaaris.
StartHi-QRecorderdoorophetnieuwverschenen
pictogramopuwBureaubladtedubbelklikken.Ukrijgt
nuwatvensterstezienwaarinuwordtaangeradentoch
vooralteupgradenvooreenbetereopnamekwaliteit;
sluitdezesimpelweg.KlikdanopdeknopOptions(1),
waarnaeenopheteerstegezichttamelijkintimiderend
instellingsvensterverschijnt.Valt,zoalszovaak,geluk-
kigreuzemee.ZorgallereerstdatdeoptieMP3(2)is
geselecteerd,kiesdanalskwaliteitvoor56Voicebij(3).
Stereoisbijgebruikvaneenmicrofoonookzinloosen Klikopderodeopnameknop,spreekuwgevleugelde Wase-maileenzegening
kostalleenmaarbestandsruimte,kiesdanookvoor woordenenstopdeopnamemetdestopknop.Startdan voordegenendieRonaldSmit
Monobij(4).DoordeoptieAutoSetonderRecord WindowsVerkenner,bladernaardemapmetdenetge- nooitmeerwildenspreken?
VolumeopAutoSet(5)tezettenendaarnaopGoteklik- maakteopname(debestandsnaambegintmetFree- Defreelanceredacteurslaat
kenkuntusnelensimpelhetopnamevolumeinstellen. Hi-Q)enklikmetuwrechtermuisknopopditbestand. keihardterugmetzijngesproken
Zorgnatuurlijkweldatueenmicrofoonopuwgeluids- SelecteerinhetverschenenmenuonderKopiërennaar e-mailbericht.
kaarthebtaangeslotenendatonderInputSourcedemi- deoptieE-mailontvanger.Inhetverschenenberichtven-
crofooningangisgekozen.KlikopSelect(6)omdemap stertiktudenaamvandeontvangerenzorgtuvoorwat
waarinuhetopgenomenbestandwiltbewarentekie- zinnigebegeleidendeteksteneentreffendonderwerp.
zenenkliktotslotopOK(7). KlikopVerzendenenklaarisKees!

Geen d’tje of t’tje eensspam.Nietopzichtig,maarverstoptinaanhan- reert.Hijmoetopdevolgendepaginaooknogeens

ontgaat het alziend
oog van eind-
redacteur Dick van
de Schraaf. Maar
dat hij niet alleen
op taalgebied een
betweter is laat
hij hier blijken.
Spamvrijgastenboek
“Hi,loveyourwebsite.Nicework!”Ineersteinstantie
keekikblijverrastoptoenikditensoortgelijkebe-
richtjestegenkwaminhetgastenboekvan
www.koorbizniz.nldieikonderhoud.Dievreugde
verdweenechteralssneeuwvoordezontoenikde
berichtjesnaderonderzocht.Spam,spamennog
gendeurl’sdiealleverwezennaarsitesvoorbijvoor- vierlettersinvullen,diealevenspontaanzijngege-
beeldhet–illegaal–kopenvanViagraofgekraakte nereerd. Hethielp.Sindsdeaanpassingenisernog
software. Tijdvoormaatregelen,dus.Bijdeinstel- maartweekeereenspamberichtgearriveerd.Dat
lingenvanhetgastenboekontdekteikdemogelijk- scheelteenheleboelwerk.
heidomurl’stewerenuitdeberichten.Datzouinelk
gevalvoorkomendatbezoekersvanonzesiteonge-
vraagdopdubieuzesitesbelandden.Ookvinkteik
aandatelkberichtmoestwordengoedgekeurd
voordathetopdesitezichtbaarwerd.Deaanpassin-
genhaddensucces.Erkwamgeenberichtmeeronli-
nedaterniethoordetestaan.Maareennadeelwas
erook: despamberichtenblevenwelgewoon
binnenkomen.Enalsbeheerdermoestikdiealle-
maalstukvoorstukbeoordelenenwissen.
Gelukkigkwamdemakervanhetgastenboek
(www.active-scripts.net)meteenupdate.Een
gastenboekschrijvermoetnunietalleeneengetal
aanvinkendatdegastenboekpaginaspontaangene-

12/06www.computeridee.nl 49
Thuis uit
Computer Ideeneemtu
Bentudelangevluchtenintekrappe
vliegtuigstoeltjeszat?Hebtugeenzin
meer omtesmoreninuw autozonder
aircoindefileopdeAutorouteduSoleil
terwijluw kinderenopdeachterbank
elkaar naar hetlevenstaan?Zietunual
optegendieverregendevakantieineen
tochtigtentjeopTerschelling?Danis
ditverhaalbedoeldvoor u.Wegaan
namelijk virtueelopvakantie.Datwil
zeggendatweallerleileuketoeristische
plekkeninNederlandenAmerikaop
internetgaanbezoeken,zodatugewoon
lekker achter depckuntblijvenzitten.
Gaatuvoor kunstencultuur of staats-
inrichtingengeschiedenis?Of toch
liever voor eenpretpark?Mochtdezon
evendoorbreken,dankuntualtijdnogin
detuinof opuw balkonplaatsnemen
(laptopwelmeenemen,natuurlijk).
MooiNederland
Zekervooreenvirtuelevakantie–waarhetweergeen
enkelerolspeelt–hoevenwenatuurlijknietdirecthet
landuit.Wegaandaaromeersteenskijkenwaterin
onzeeigenomgevingzoaltebelevenvalt.Webeginnen
daarbijinonzehoofdstad,omdatAmsterdamookde
stadmetdemeestetoeristenattractiesis.
Webeginnenonzereisopwww.panoramsterdam.nl.
Hierkunnenwenamelijkinallerust,zonderverkeers-
lawaaienzonderkansopzakkenrollersrondkijkenop
veletientallenplekkenindehoofdstad.Uiteraard
doenwezoookdenodigeinspiratieopvoorwatleuke
uitstapjes.Zolijkthetonsalscomputerbezitterswel
leukomeenkijkjetenemenopdeUniversiteitvan
Amsterdam,waarhetComputermuseumgevestigdis
(www.science.uva.nl/museum/).Decollectie–waar-
vandemeesteapparatennogwerken–kunnenwe
alleenopafspraakbezichtigen,maardewebsitetoont
alvasthetnodigeoudemoois.
50 www.computeridee.nl 12/06
Hetlandin
VanuitAmsterdamzettenwekoersnaarHaarlem.Probeertuoverigenseensaaneen
buitenlanderuitteleggendatAmsterdamdehoofdstadvanNederlandis,maarHaar-
lemdehoofdstadvandeprovinciewaarinAmsterdamligt!InHaarlemvindenweTey-
lersMuseum, hetoudsteopenbaremuseumvanonsland(www.teylersmuseum.nl).
Teylersistypischeenmuseumdatisontstaanuiteenprivéverzameling; echteenmu-
seumwaarinvanallesen
nogwattevindenis.In
Teylerskunjejeweerhet
kindwanendateenkeer
magrondsnuffelenop
demysterieuzerommel-
zoldervanopaenoma.
Demooigemaakteweb-
sitegeefteengoed
beeldvanwatuzoalop
diezolderkuntvinden.
OnzereisdooreigenlandgaatverderrichtingDenHaag.Daarvindenwehetgrootste
schilderijvanNederland:PanoramaMesdag(www.panorama-mesdag.nl).Ditunieke
werkmeteenhoogtevan14metereneenomtrekvan120meterplaatstubovenop
eenduintopmetuitzichtopdezeeenophetScheveningenvan1881.Deenigemanier
omhetpanoramateervarenisomermiddenintestaanendatkan...thuis...metde
prachtigescreensaveropdewebsite.Overigensishetpanoramaniethetgrootstedoek
datooitisgemaakt,datisnamelijkeendoekvan8586m2 grootdatgebruiktwerdbij
deopeningvandeAmsterdamArenA; uiteraardmeteenveelkleinerekunstwaarde.
Geschiedenis
Alhoeweleenwebsitenooitalsvervan-
gingkandienenvooreenechtbezoek
zijnsommigesiteszomooidatweals
bezoekertocheenheelgoedeindruk
krijgen.Typischvoorbeeldiswww.anne
frank.org,waarweeengedetailleerd
beeldkrijgenvanhetlevenvanAnne
Frankvoorentijdensdetweedewereld-
oorlogenwaarwealvasteenkijkjekun-
mee opvirtuelevakantie
Democratie
NuwetochinDenHaagzijnkunnenwe
gelijkweleveneenbezoekjebrengen
aanonsregeringscentrum.Omdatdit
tegenwoordigvanwegedestrengere
beveiligingendegrotevraagnietmeer
zomakkelijkisdoenwedatlievervir-
tueelviawww.tweedekamer.nl.Daar
kuntuvandebelangrijksteruimteseen
fotobekijken.Een360gradenpanorama
wasnatuurlijkleukergeweest,maarzo
verisonzedemocratienogniet.Alhoe-
wel,wemogennietklagen,wantalswe
eenbezoekjebrengenaandenabijge-
legenGevangenpoort(www.gevangen
poort.nl),danzienwedathetdemocra-
tischprocesinvroegertijdenheelwat
hardhandigerwerdtoegepast,vraag
datmaaraandegebroedersDeWitt.
Uitblazen
Voornuhebbenwewelevengenoegcultuurtotons
genomen.Tijdomeventeontspannen.Alhoewel,
ontspannen...jehebtwelstalenzenuwennodigvoor
deattractiesdietevindenzijninWalibiWorldinBidding-
huizen(www.walibiworld.nl).Helaaswordenzealleen
beschrevenenkuntugeenvirtueelritjemaken.Wie
echterevennaarwww.nolimitscoaster.comgaatkan
daardedemoversievanNoLimitsdownloadenomritjeste
makeninallerleibestaandeennietbestaandeachtbanen.
Nuwetochalindepolderzittenishetnogmaareenkort
ritjenaarFraneker,waarEiseEisingatussen1774en
1781eenplanetariumbouwdeinzijnwoonkamer(zal
zijnvrouwleukgevonden hebben!).Ditprachtigeenzeer
bijzonderewerkishetoudstenogwerkendeplanetariumterwereld,zeernauwkeurigeneenbezoek
meerdanwaard.Eenvirtueelrondkijkjekuntunemenopwww.planetarium-friesland.nl.

WeeindigenonzeritdoordeRandstad
inRotterdamwaarhetNederlandsFoto-
museumgevestigdis(www.nederlands
fotomuseum.nl).Watdewebsitevan
hetmuseumzoprachtigmaaktisde
enormefotocollectiedieukuntdoor-
zoeken.Uvindterprachtigwerkvan
eenenormaantalbekendeenminder
bekendefotografen.Vanveelvandie
werkenkuntueenafdrukbestellen.
Wiltuechtergratiseenvakantiebij
elkaarliegendanmoetueenkijkje
nemenopwww.sxc.hu waarurechten-
vrijefoto’skuntdownloaden,bijvoor-
beeldvanuwehm...safariinKenia.
Opnaar deVS
AlhoewelNederlandsemuseaenandereinstel-
lingenhardwerkenaandeverbeteringvanhun
aanwezigheidopinternetlopenwehiertochnog
mijlenverachterbijAmerika.Wiedaaromwil
genietenvanallerleimooisinnogveelgrotere
hoeveelhedenmoetwelinstappeninonzespe-
cialeComputerIdeevakantiejetdieonsdankzij
MicrosoftFlightSimulatornaardeoverkantvan
deoceaanbrengt.Daarbeginnenweonzerondrit
indemeestbruisendestadterwereld:NewYork.
Wekijkeneerstevenrondopwww.photovault.
com/Link/Cities/New/YorkCity/CNYVolume01.ht
mlwaarweeenheleboelfraaiefoto’svandestad
vinden.Omcommerciëleredenenzitereenwater-
merkoverheen,dusukuntzenietgebruikenom
eenstedentripbijelkaarteliegen,maarfraaizijn
zewel.Letookevenophetmozaïek(nee,wijheb-
benhetnietvanzeafgekekenenzijooknietvan
ons).
Nogmeerfoto’svindenweopwww.siferry.com,de
websitevandeberoemdeStatenIslandFerry.De-
zeveerboottussendestadsdelenManhattanen
StatenIsland,dieinheelveelspeelfilmstezienis
geweest,geldtalseenvandemooiste
gratistoeristenattractiesterwereld.Tijdensde
vaartochtpasseertuhetVrijheidsbeeldenEllis
Islandenhebtueenprachtiguitzichtopdesky-
linevanNewYorkendefraaieBrooklynBridge.

nennemeninhethuiswaarzeonder- helewereld)maarheeftookeen Garantie:

gedokenzat;hethuidigeAnneFrank
Huis.
Wanneerwenogeenseendikkehalve
eeuwterugindetijdgaankomenwe
VincentvanGoghtegen.Hetspeciaal
aanzijnwerkgewijdemuseumher-
bergtnietalleeneenindrukwekkende
hoeveelheidvanzijndoeken(langniet
allemaal,wantzijnwerkhangtoverde
fantastischewebsite.Hierkunnen
wealvastzienwaterinhetVanGogh-
museumhangt–ookhandigwanneer
zonder
uerechtheengaatenustaattegen
allemaalruggenaantekijken.De
echteliefhebbergaatoverigensnaar
lastvan
www.vggallery.com/international/dutch/
index.html,waarállewerkenvandeze
fantastischeentragischeschilderte
buikloop
zienzijn.
of jetlag!
12/06www.computeridee.nl 51

Deluchtin
Omdatweevengenoegcultuurhebbenopgesno-
venmakenweeenuitstapjenaarSixFlagsinJack-
son,NewJersey.Datdoenwemeteengoedereden,
wanthiervindenwedesnelsteenhoogsteacht-
baanterwereld;deKingdaKa.Overditspektakel-
stukkuntuopwww.sixflags.com/parks/greatadventure
/Rides/index.html eenuitgebreidefilmbekijken.
WieinAmerikamuseumzegt,zegtSmithsonian.
HetSmithsonianInstitutionverzameltalsindsjaar
endagvanallesennogwatophetgebiedvan
kunst,cultuur,techniek,lucht-enruimtevaarten
gazomaardoor.Datwerdzoveeldatdecollectie
inmiddelsovereenheleboelgebouweninWashing-
tonisverdeeld,endiekuntuallemaalvirtueel
bezoeken.Startplaatsvooruwontdekkingsreis
iswww.si.edu.Vanhierkuntuondermeernaarhet
beroemdeAirandSpaceMuseumwaarubijvoor-
beeldeenechtemaanlanderenApollo-capsule
ofderuimtepakken
vanYuriGagarinen
NeilArmstrongkunt
bewonderen.Ook
eenniettemissen
bestemmingishet
MuseumofAmerican
History,waaruonder
meerallerleimoois
uitdetv-enfilm-
wereldkuntvinden,
zoalsdeechteKermit
ofdewegwijzeruit
M*A*S*H.Ookzijner
antiekecomputers,
detrompetvanDizzy
Gillespieendeboks-
handschoenenvanMohammedAlitebewonderen.
Leukeverrassingengegarandeerd.
Weeindigenonzereisinhetverrassendstemuseum
vanAmerika;hetHenryFordMuseuminMichigan.
Dezeindustrieelbouwdenietalleenautootjes,maar
verzameldetijdenszijnlevenookallerleizaken
waarvanhijvonddatzebehoudenmoestenblijven,
endenaarhemgenoemdestichtingheeftdatwerk
voortgezet.Hierdoorkuntuopwww.hfmgv.org
bijvoorbeeldplaatsnemenindebuswaarinde
onlangsoverledenmensenrechtenactivisteRosa
Parksweigerdeoptestaanvooreenblanke,rond-
neuzeninhetlaboratoriumwaarEdisonveelvan
zijnuitvindingendeedofeenorigineelexemplaar
vandeDeclarationofIndependencebekijken.
Wijzijnaanheteindvanonzereisgekomen,maar
voorubeginthijpas.Degenoemdesitesvormen
eenmooistartpuntmaarzijnnietmeerdanhet
topjevandeijsberg.Naarmateermeerwordtgedigi-
taliseerdwordtdehelewereldeenspeeltuinwaaru
eindelooskuntspittenindevelekunstschattenen
cultureleentechnologischehoogstandjesdiede
mensheidheeftvoortgebracht.Goedereis!
Thuis uit
Kunstenoudheden
Naeenvirtueelwandelingetjedoor
CentralPark(www.centralpark.org)komen
weeenheleboelberoemdemuseabij
elkaartegen.Eenvandemooisteishet
MetropolitanMuseumofArt(www.met
museum.org),doorNewYorkerskortweg
aangeduidalsTheMet.Hiervindenwe
eenvandegrootsteverzamelingen
kunstschattenuitallerleiculturenen
vanalletijden.Opdewebsitekuntu
duizendenvandeaanwezigekunst-
schattenbewonderenenwanneeruzich
registreertkuntuzelfsuweigenvirtuele
museumsamenstellenmetuwfavoriete
werken.
VlakbijTheMetligthetberoemdeGug-
genheimmuseum.DitdoorFrankLloyd
Wrightontworpengebouwisalleenal
aandebuitenkantdemoeitevanhetbe-
kijkenmeerdanwaard.Opwww.guggen
heim.org/new_york_index.shtml kuntuvrij-
weldegehelecollectievanhetmuseum
onlinebekijken.Dezecollectiebestaat
vooraluitmodernerekunstvanafde
19deeeuwtotheden.Uvindterwerk
vanondermeerCézanne,Christo,Dali,
DeKooning,Koons,Klee,Magritte,
Mondriaan,Pollock,VanDoesburg,Van
GoghenWarhol.Hetmuseumbevat
ookeenuitgebreidecollectiefotografieenbeeldhouwkunst.
OpwegnaarhetzuidenvanManhattanbrengenweeveneenkortbezoekaanéén
vandeberoemdstebibliothekenterwereld:TheNewYorkPublicLibrary.Heel
veelvandeschattendiedebibliotheekherbergtvindtuopdigitalgallery.nypl.org.De
ongelofelijkecollectiebestaatuitbijnaeenhalfmiljoenprenten,foto’s,affiches,
sigarettenplaatjes,documentenenzovoort,enukunteroptrefwoordinzoekenof
eropuwgemakdoorheenbladeren.
EenstukkleinermaarminstenszoaardigisdetamelijkonbekendePierpont
MorganLibrary.Geldmaaktnietgelukkig,maarjekunterwelleukedingenmee
doen,zoontdektefinancierPierpontMorgan.Vanzijnmiljoenenkochthijdan
ookvanallesennogwatvanculturelewaarde;beroemdeeerstedrukken,manu-
scriptenvanberoemdeschrijversencomponistenendenodigeschilderijen.Dit
museumiseenvandeweinigeplekkenwaarumetuwneusbovenopeenhand-
schriftvanBeethoven,Mozart,DickensofPoekuntstaan.Opwww.morganlibrary
.org krijgtueengoedbeeldvanalditmoois.
Natuur manentecollectiebiedtdesiteookvan
allesovertentoonstellingendieallang
OpManhattanraakjenietsneluitge- weervoorbijzijn,zodatunietshoeftte
keken.Zobrengenweeersteenbezoek missen.Klikvooralookevenopdelink
aanhetmooieAmericanMuseumof vanhetRoseCenter.Ukomtdanopde
NaturalHistory(www.amnh.org)dat sitevanhetHaydenPlanetarium,het
ondermeerberoemdisvanwegezijn nieuwsteenindrukwekkendsteter
prachtigediorama’svanopgezettedie- wereld.Dezemodernetegenhanger
reninhunnatuurlijkeomgeving.Ver- vanhetplanetariumvanEiseEisinga
schillendevandezediorama’skuntu iseenlustvoorhetoogmaarhetisdan
opeenfilmpjeofals360gradenpano- ookietsgroterdaneenwoonkamerin
ramabekijken.Behalveallerleiinfor- Franeker.Opwww.haydenplanetarium.org
matie(inclusiefwebcambeelden)over vindtuachterdelinkAcademicSite
huidigetentoonstellingenendeper- uweigenkosmischesimulatie.
12/06 www.computeridee.nl 53
 Voor Nop
Watmoeteendigitaalge-
oriënteerdmenszotussen
deplay-offsendestartvan
hetWKdoen?
Eenbeetjedownloaden,
datkannooitkwaad?
Horrum,oftewel:hoelastigeeneenvoudigspelkanzijn.
Horrum
DankzijeentipvanJanBruchstuittenweop
hetracespelletjeHorrum.Horrumisklein,
simpelengrafischheelergretromaartoch
zeeronderhoudendvooreventussendoor.U
moetproberenzosnelmogelijkeenslinge-
rend,klimmendendalendparkoersafteleg-
genwaaropzichdenodigehindernissenbe-
vinden.Alsofdatnognietlastiggenoegis
komtuonderwegnaastdenodigepowerups
(bijvoorbeeldvoormeersnelheid)ookpower-
downstegen.Degemeenstedaarvandraaien
defunctiesvandestuurknoppenom,wat
knaplastigis.Goedeoog-handcoördinatieis
dusvereist.
Wat: horrum.zip
Waar: mordred.hit.bg/hr.htm
Hoegroot: 1335kB
CFRadio
Radioluisterenviainternetmagdanzoge-
woonzijnalsspinaziemeteengehaktbal,toch
kanhetaltijdbeterenmakkelijker.Daarom
CFRadio;makkelijkerkanradioluisterennietzijn.
54 www.computeridee.nl 12/06
Snellehulpbijhetwiskundehuiswerkistevindenin
DeadLine.
Tussentijd
Gezocht!
Kentugratissoftwarediewebeslistmoetennoemen?
Stuureenmailtjemetdenaamvanhetprogramma
enhetinternetadreswaarwehetkunnendownloaden
naar: redactie@computeridee.nl
Vergeetnietuwnaamenadres,misschienlevertuw
tipu eenprijs op!
tiptevastegastAlbinBroezeonsoverCF
Radio.Metditkleinejuweelhebtudirecten
zonderenigemoeitetoegangtotvrijwelalle
bekendeNederlandsestationszoalsRadio1,
2,4en538,3FM,SkyRadio,ArrowClassic
Rockeneenaantalregionale-,klassieke-en
jazz-zenders.Degeluidskwaliteitisprimaen
hetprogrammainstalleertniets;uhoefthetal-
leenmaartestarten.
Wat: cfradio.zip
Waar: www.cfconsultancy.nl/
index.php?pagina=39
Hoegroot: 1943kB
DeadLine
Behalvededagwaaropuwverslaggeverzijn
stukjemoetinleverenisDeadlineookde
naamvaneenhandigprogrammawaaroverD.
Briaravaonstipte.Deadlineiseenwiskunde-
hulpjedathandigisvoorscholierenenstu-
denten.MetDeadlineishettekenenvaninge-
wikkeldegrafiekeneenfluitjevaneencent.
Bovendienvindthetprogrammasneldenul-
punten,maxima,minima,eersteentweedeaf-
geleideendebepaaldeintegraal.Voordeon-
bepaaldeintegraallinkthetprogramma
rechtsreeksnaardewebsitevanWolframRe-
searchwaarerheelveelsnelwordenopge-
lost.Deadlineondersteuntnaastvariabelen
ookparameterszodatmakkelijkteachterha-
leniswelkeinvloedeenbepaaldewaardeop
eengrafiekheeft.
Wat: DeadSmall.exe
Waar: deadline.3x.ro
Hoegroot: 1395kB
Gigaget
Omoptimaaltekunnendownloadenvan
internetiseengoededownloadmanageron-
ontbeerlijk.MichielOppeltipteonsovereen
AlssneldownloadenuwdingismoetuzekerGigaget
proberen.
gloednieuwenzeerfraaiexemplaargenaamd
Gigaget.Dezemanagerhaaltechtallesuitde
kastombestandenbinnentehalenopde
maximalesnelheidvanuwverbinding.Voor
dezerubriekmoetenweuiteraardveelbestan-
denbinnenhalenendushebbenweGigaget
flinkkunnentesten.Geloofons,hetadsl-mo-
dembegonnognetniettegloeien.Eenechte
aanrader,dus.
Wat: setup.exe
Waar: help.gigaget.com/home.html
Hoegroot: 2053kB
Voorzieuwfoto’svaneenwatermerkmet
Watermarkv2.
Watermarkv2
‘BéKruizestrikesagain’metWatermark.Dit
programmaishandigvooriedereendiezijn
(mooie)foto’sopinternetzet.Alsuwiltdatan-
derennietmetuwauteursrechtaandehaal
gaan,moetueenwatermerkaanuwfoto’stoe-
voegen.Commerciëleprogramma’szoals
Photoshopbiedendiemogelijkheidmaarmet
Watermarkdoetuhetgratis.Hetwatermerk
kaneenlogozijnofdetekst‘CopyrightJande
Vries’maarhetkanookvariabelenbevatten
zoalstechnischeinformatieoverdefoto(denk
aansluitertijd,diafragma,enzovoort).Ukunt
Watermarkbovendiengebruikenomdeafme-
tingvanfoto’saantepassenenombestands-
namentewijzigen.OmWatermarktekunnen
gebruikenhebtuwelMicrosofts.NETFrame-
workversie2nodig(ziewww.microsoft.com).
Wat: wmv2-beta-1.9.exe
Waar: www.pmnet.info/watermark
Hoegroot: 794kB

Aluwfoto’smooigepresenteerdopdvd.MetDVDSlide-
showGUIkanechtiedereenhet.
DVDSlideshow GUI
MeestertipperBéKruizestuurdeonsweereen
juweelvaneenprogramma:DVDSlideshow
GUI.Denaamzegthetaleenbeetje;hetiseen
grafischeschilomeenaantalprogramma’s
heenwaarmeeuvanfoto’seendiashowop
dvdmaakt.Omdatdieprogramma’sopzich
lastigtebedienenzijnmaaktdegebruikersin-
terface(deGUI)hetumakkelijk.Uhoeftal-
leenmaareenlijstmetfoto’seneventueel
filmpjesteimporterenenhetprogrammadoet
derest.Uiteraardkuntuzelfwelallerleizaken
naaruwhandzettenzoalsbeeldovergangen
(140stuks!),muziekengazomaardoor.U
kuntzelfslossefoto’sanimerenofuweigen
beeldovergangenmaken.Ditprogrammadoet
nietondervoorveelcommerciëlediashow-
programma’s.TrouwelezerswetendatBé
nooitmeereenbewaarbandkrijgt,andershad
ditzekerookeenTopTipmogenheten.
Wat: DVDsGUI065.exe
Waar: www.videohelp.com/~tin2tin
Hoegroot: 10MB
VogelgeluidenMemory
Bentuookzojaloersopaldievogelkenners
diemethethoofdeenbeetjeschuinendeblik
oponeindigzelfverzekerdvaststellen:hoor,
datisdeBontgespikkeldeTakkenschijter!Met
eenbeetjeoefenenbehoortuspoedigooktot
dekennersendatallemaaldankzijeentipvan
WoutKalkman.HijweesonsophetleukeVo-
gelgeluidenMemory.Netalsbijhetbekende
geheugenspelmoetununietdejuisteplaatjes
maardejuistegeluidenbijelkaarzoeken.
Hebtueenmaalhetgoedeantwoordgevon-
dendantoonthetprogrammaeenafbeelding
Meteenbeetjeoefeningkaniedereenvogelgeluiden
herkennen.
TopTipTopTipTopTip
EasyRead
MetCtrl+muiswielkuntudelettergrootteopveelwebsitesaanpassen.Handigwanneeru
dekleinelettertjeswiltlezen.Dezemethodeheeftechtertweenadelen:hetwerktnietopel-
kewebsiteenhetwerktooknietopafbeeldingen.E.Kuipersvondeenprogrammaatjedat
diebezwarennietkent,genaamdEasyRead.WanneeruEasyReadinstalleertkomener
tweeknoppenbijindewerkbalkvanInternetExplorer;éénomintezoomenenéénomuit
tezoomen.Daarmeekuntualleszodichtbijhalenalsumaarwilt.OmdatEasyReadookaf-
beeldingenvergrootishetnietalleenhandigvoorslechtzienden.Denkbijvoorbeeldaanal
diepagina’smetnettekleinethumbnailsdieugraagwatnaderwiltbekijken.Omdatwedit
kleinoodnietmeerkwijtwillenénomtelatenziendateenTopTipgeengigabyte-download
hoefttezijnwillenweE.Kuipersgraagbelonen.
Wat: EasyRead.zip
Waar: www.iconico.com/easyRead
Hoegroot: 197kB
MetEasyReadwordtunooitmeerhetslachtoffervandekleinelettertjes.
endenaamvandebijbehorendevogel.Dank-
zijverschillendemoeilijkheidsgradenleertu
eenflinkegroepvogelsherkennen.
Wat:Vogelmemory_p.zip
Waar: www.groenewiel.nl/games/
vogel.htm
Hoegroot: 12MB
AndyWarholReplicator
AndyWarholwaseenvandebelangrijkste
vertegenwoordigersvandePop-Art,een
kunststrominguitdejaren’60vandevorige
eeuw.DankzijeentipvanTomDekkerkuntu
nugemakkelijkuweigenWarholletjesmaken.
AndyWarholReplicatortovertnamelijkelke
fotoomtoteenafbeeldingdieisgebaseerdop
eenbekendwerkvandezekunstenaar.Het Maakuweigenpop-artineenhandomdraaimetAndy
programmakanechternogveelmeer.Zozijn WarholReplicator.
erallerleicreatievefiltersenkuntuwillekeuri-
geachtergrondengenereren.Hetprogramma
heeteenprobeerversietezijnmaarwijkonden
p
geenbeperkingenvinden.Alsuechtereenfa-
natiekgebruikerwordtishetwelzonetjesom
DevolgendeVoor No
demakertebelonen.Letop:Microsoft.NET enweeengalactisch
IndevolgendeVoorNopsticht onderlijklanden
Frameworkversie1.1ofhogervereist. ena are enw
imperium,vliegenw
Wat: Andy.zip ekenen.
zettenwedekleintjesaanhett
Waar: www.fotoview.nl/rep.htm
Hoegroot: 1090kB
12/06 www.computeridee.nl 55
 Deredactieonthult Onzeeigen

Spreadsheet-tovenaar Wim de Groot haalt al
sinds jaar en dag meer uit Excel dan wie
ook. Dat doet hij in de eerste plaats voor
u, al is hij er zelf ook niet vies van.
ElkedagbijenblijmetExcel
VoormijisExcelechthétprogramma.Ikwerkerveelmeeen
geefergraaguitlegover.IkvindhetleukdatikvoorComputerIdeeregel-
matigeenverhaalmagleverenenikheberinmiddelsookeenpaarboekenover
geschreven.ThuisgebruikikbijnaelkedaghetKasboekinExcel,incombinatiemet
Postbank.nl.Intwaalfwerkbladennoteerikdebedragendiepermaandbinnenko-
menendeuitgaven.Voordekomendemaandennoteerikdebedragenookalvast,
opgrondvanvoorgaandejaren.Mijnautoverzekeringbijvoorbeeldmoetaltijdhalf
maartwordenbetaaldendaarkanikrekeningmeehouden.
Zodraeenboekingisuitgevoerd,vulikdedatumin.Dandrukikopeenknopenzet
Excelallesopvolgorde.Zozieikprecieswathetsaldovandaagisenofikmisschien
binnenkortinhetroodkom.Enkentudiediscussiesoverhoeveeluaankledinguit-
geeft?Wehieldendatthuiseenpaarjaarbijenzowerdduidelijkinwelkemaand
wewelkbedragongeveeruitgaven.Nukunnenwedatgewoonbegrotenengaat
hetalvastvanhetverwachtesaldoaf.
Postendiebijelkaarhorenbrengikonderingroepen.Diewordenautomatisch
opgeteld,zozieikmeteenhoeveelbijvoorbeelddediversetankbeurtensamen
kosten.
Heteindbedragwordtvanzelfdoorgegevenaandevolgendemaandendaar
beginthetfeestopnieuw.Zoishethelejaarfinancieelteoverzienendatgeeftrust
indetent.Dus:ikbenelkedagb(l)ijmetExcel!
Tips&trucs
Als Nederlands be-
kendste brildrager
na Jaques d’Ancona
en Jamai Art den
Boer het even niet
meer ziet zitten
kantelt hij gewoon
(zijn beeldscherm).
Kijkt u even mee?
Linksom, rechtsom
Diemodernetft-schermenhebbenzoveelvoordelentenopzichtevan
deoudebeeldbuis.Zezijnkraakhelder,gevennauwelijkswarmteaf
ennemenmaarweinigruimtein.Maarerisnogeenandervoordeel,
datmetnamemensendieregelmatigbrievenofanderedocumenten
bewerken,zalaanspreken:eentftis–mitsdezeoverdejuistevoetbe-
schikt–kantelbaar,endaarmeebedoelenwevanliggendnaarstaand
enweerterug.Inplaatsvaneenresolutievan1280x1024beeldpunten
krijgtudan1024x1280;ideaalwanneeruinéénoogopslagwiltzien
hoeuwpagina’szijnopgemaakt.
Ik–enveleandereredacteurenvanComputerIdee–makendankbaar
gebruikvandezemogelijkheid.Enukuntdatook,mitsuervoorzorgt
datuoverdejuistestuurprogramma’svanuwvideokaartbeschikt.Dan
wordtrotereneenkwestievanevenklikkenindeTaakbalk.Voormen-
sendienietoverdezemogelijkheidbeschikken:voorzo’nvijftigeuro
kooptueenvoetofarmwaarmeeookuhetschermkuntkantelen.

WimdeGroothoudtfinancieelhet
overzichtmetzijnKasboekinExcel.

Redactie-assistent heenmoet’;eentypischgevalvaninformationover-
Ivanka Bushnell heeft load.Nee,dandepersoonlijkeGoogle-startpagina,
een broertje dood daarstaanalleendelaatstenieuwtjesopvandatmo-
aan tijdverspil- ment,zonderletterlijkachterdefeitenaantehoeven
ling. Logisch dat lopen.EenzoekopdrachtinGooglecombineerikdus
alles wat haar meteenmeteennieuws-updateendatiswelzohandig.
internethart Minstenszogemakkelijkzijndesnelkoppelingennaar
begeert zich op sitesdieuergvaakbezoekt.UwfavorieteFavorietenof
1 pagina bevindt. Bladwijzersdus.DenkbijvoorbeeldaanWikipedia,een
routeplanner(Routenet.nl) ofsnelzoekeninVanDale
Hebben? PersoonlijkeGoogle-pagina
www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek.
Wiltuuwgeldzakenook
bijhoudenmetExcel? Mijnstartpaginaiseengepersonaliseerdestartpagina
Hetmodelvanhet vanGoogle.Hieropstaandelaatstenieuwtjesdiemij
Kasboekstaatvooru interesseren,zoalsnieuwsvanComputerIdee,Web-
klaaroponzewebsite wereldengadget-siteGizmodo,maarookhetalgemene
www.computeridee.nl. nieuwsvanNu.nlenhetnodigeshow-ensportnieuws
KlikevenopDownloads, (DeTelegraafenAlgemeenDagblad).Zozieikineen
Uithetbladenhaalhet oogopslagwaterinNederlandspeelt.Destartpagina
bestandCIDKasboek.xls vindikveelminderopdringerigdanechterss-readers.
gratisop.Inditbestand Wanneerueendagnietnaarzo’nrss-readeromkijkt
zelfvindtudeuitlegen wegensvakantiebijvoorbeeld,danhiktumeteentegen
ukunthetmeteen eengrotehoopnieuwsberichtenaan‘waarjenogdoor-
invullen.

12/06www.computeridee.nl 57
  t r u c s
Tips&
Vijftipsomsnellermetdepctewerkenenéénom
vanuwoudelp’saftekomen.
WINDOWSXP
Mijncomputer
werkbalk
UkuntinWindowsXPvrijeenvoudigzelfnieuwe
werkbalkencreërenenzodefunctionaliteitervan
verhogen.KlikbijvoorbeeldopDezeComputerenver-
sleepditicoonnaarderandvanuwbeeldscherm.Er
verschijntnueengeheelnieuwewerkbalkdieudirect
toeganggeefttotaluwschijfstations,Mijndocumen-
tenenGedeeldedocumenten.Doorrechtsopdewerk-
balkteklikkenkuntuonderanderedeweergavevan
dewerkbalkaanpassen.Doornutekiezenvoor
Beeld,KleinepictogrammenendeoptiesTekstweer-
WORD
Lijstmetweer
eenswatanders
danballetjes
StandaardwordenlijsteninWord
voorzienvaneensaaiballetjeof
streepje.Wiltueenswatanders,klikdaninhet
menuOpmaakopOpsommingstekensennum-
mering.Selecteerhetvoorbeeldplaatjelinks-
onderophettabbladOpsommingstekens(1)
enklikopAanpassen,waarnaweereennieuw
venstertevoorschijnkomt.Klikhierinopde
knopAfbeelding(2)enkieseenleukopsom-
mingstekeninhetvensterAfbeeldingalsop-
sommingsteken(3).KliktweemaalopOK(4en
WINTIP
LP’sopnemen
Datmenvoorhetdigitaliserenvandeoudelp-
verzamelingallerleiextrahardwarenodigzou
hebbeniseenfabeltje,meldtRoelofPol.Volgens
hemkanhetheeleenvoudigmetstandaard-
componenten.Hijgebruiktdaarvoordehoofd-
telefoonuitgangvandeversterker.Diesluithij
aanopdeline-in-ingangvandegeluidskaart.
Dezelaatstegebruiktstandaardeen3,5mm
plugterwijlversterkersnogvaakmeteen
6,3mmexemplaarwerken.Daniseenverloop-
stukjenodig.Hetopnamevolumekuntuvervol-
genseenvoudigregelenmetdevolumeknop
vandeversterkerendegeluidskwaliteitkuntu
afstellenmetdeeventueelingebouwdeequali-
zer.Wanneerutijdensdezeprocedurenietkunt
meeluisterenkuntuopdehoofdtelefoon-
uitgangeensplitterzettenzodatualsnogeen
hoofdtelefoonkuntaansluiten.
VOLGEND NUMMER...
piërenwetekst-
IndevolgendeTips&Trucsko tandenenbeheren
opmaaken bevei ligd ep df- bes
egevoegdeextra’s.
wedeaanInternetExplorerto
58 www.computeridee.nl 12/06
gevenenTitelweergevenuittezetten,kuntudenieu-
wewerkbalkbijzonderslankmakenwaardoordeze
nauwelijksruimteinbeslagneemt.
Uhebtnualtijdmetéénmuiskliktoegangtotuw
schijfstationsendocumenten.
5)waarnaukunt
beginnenmethet
makenvandelijst.
Wiltustoppen
metdelijst,type
daneenkeerniets
achtereenop-
sommingsteken
endrukopEnter.
WINDOWS
Snelcomputerbeheer
Veelpc-gebruikerswetenhetniet,maardefunc-
tiesdieinhetStartmenutevindenzijnonder
Systeembeheer(endiestandaardverstoptzit-
ten)zijnopeensnelleenmakkelijkemanierook
tebereikenviahetpictogramDezeComputer
ophetBureaublad.Rechtsklikopditpictogram
enkiesinhetmenuvoorBeheren.Ukomtnuin
eenvensterwaarinuvanallestewetenkunt
komenoverlogboekbestanden,waarinukunt
zienwelkemappengedeeldzijn,welkenetwerk-
gebruikersactiefzijn,enzovoort.Vooruitgebrei-
deinformatieoverditgereedschapverwijzen
weunaardehelptekst.
WINTIPWINTIPWIN
WINDOWS
Numerieke
invoer
Wanneeruineendialoogvenster
numeriekegegevensmoetinvoeren
kuntudievaakwijzigenmettwee
piepkleinepijltjesdienietechtge-
bruiksvriendelijkzijn.Alsvoorbeeld
noemenwedeinstellingenvoor
kolombreedtesinWord.Handiger
werkthetwanneerudirectdejuiste
waardeinvoertdooréénmaalinhet
invoervakteklikkenenvervolgens
dewaardeintegeven.Wanneeru
tochmetdewaardenwiltspelen
kuntunahetklikkeninhetinvoer-
vakookdepijltoetsenOmhoogen
Omlaaggebruiken.
ADOBEREADER
Snelin-enuit-
zoomen
InzoomeninAdobeReaderkan
methetvergrootglaspictogram.
Maardatisomslachtig.Veelsnel-
lergaathetmetCtrl+enCtrl-.
Wordtutekstdantebreedvoor
hetscherm, danschuiftumet
Shift-pijltoetsnaarlinksofrechts.
OPROEPOPROEPOP
Meteenspreukophunrug
tippenlezersextravlug
Stuuruwtip,liefstmeteen
verduidelijkendscreenshot,
énuwnaamenadresnaar:
tiptruc@computeridee.nl
enmisschien
wintueen
uniekt-shirt!
Grasduinnen
opinter e
t Internetjes!
5
op’nrij
Debalisrond.Ooktijdenshet
WKVoetbal2006datop9juni
inhetDuitseMünchenaan-
vangt.Omalvastindestem-
mingtekomen: historische
voetbalsites!
WK 2006
Maareerstevendit,déNeder-
landsesitewaarueerstheen-
gaatwanneeruonverhoopt
hetlaatstgescoordedoelpunt
hebtgemist.Want:hetlaatste
nieuwsenhetcompletespeel-
schema.www.wk2006.nl
JohanCruijff
Jekunterindekomende
dagennatuurlijknietomheen,
omdezevoetballegendec.q.
grasmatfilosoof,enhelemaal
nietomdat-iealtijdeenme-
ningheeftengeeftoverwelke
speler,voetbalsituatieofbal
danook. www.cruijff.com
FIFAWorldcup
Beetjestevigeinternetverbin-
ding?Danalsvoetballiefhebber
echtevennaardeoudedoos
vanFIFA(zieClassicVideos),
voorbeeldenvandegrote
sterren,historischemomenten
enclassicclashes (dehele
wedstrijd!). fifaworldcup.com
WKVoetbal
Leukeleespaginawaarop
NRC-medewerkerJaapBloem-
bergenbloemrijkstilstaatbij
markantemomentenuitde
historievanhetWKVoetbal.
Totenmet1998…
www.nrc.nl/W2/Lab/Pro
fiel/WKvoetbal/historie.html
BBCHistory
OpdeBBCkunjealtijdreke-
nen.Ooknuschenkenzeons
eenarchiefmethistorisch
interessantegebeurtenissen
ophettoneelvanhetWKVoet-
bal.Totenmet1998…
news.bbc.co.uk/sport3/world
cup2002/hi/history/default.stm
60 www.computeridee.nl 12/06
QuaoppervlakmogenwehetkleinstvanEuropazijn,watbetreft
Flitsjes
hetbezoekenvaninternetbehoortNederlandtotdetop.Zweden
spantdeEuropesekroon,GriekenlandenPortugalsluitenderij.
Downloadtoown
Eenfilmdownloadendiezojuistopdvdisverschenen.Legaalen
tegenbetaling,welteverstaanenuiteraard.Diedeurstaatwagen-
wijdopennufilmstudioWarnerBroseenonvergelijkelijke
Gekke,ontroerende,
spannende,mooie,leuke
ofzomaarsites...
Pixar,20YearsofAnimation,is
samenwerkingisaangegaanmetwinkelketenFreeRecord detitelvaneententoonstel-
Shop.Dedownloadservice–download-to-owngenoemd–ging lingoverdemeesttoonaan-
begindezemaandvanstartmetdereleasevanHarryPotteren gevendeensuccesvolsteani-
deVuurbekerenkentinmiddelseenaanbodvanbijnahonderd matiestudiovanhetlaatste
recentehits(o.a.Ocean’sTwelveenConstantine)eneenhandje- decennium(ToyStory,Mon-
volklassiekers,zoalsCasablancaenGonewiththeWind. stersInc.enFindingNemo).
KevinTsujihara,depresidentvandeWarnerBrosEntertainmentGroup,liettussenallecompli- www.sciencemuseum.org.uk
mentenenlofuitingendoornietnaeroptewijzendatdezedistributiewijzeookalseenkopstoot Gamestrekkengewoontege-
richtingdepiraterijistebeschouwen.Wanthetbetreftproductendiebetaalbaar,legaalen trouweennogalzwarewissel
kwalitatiefhoogwaardigzijnenbovendienbeschermddoordeantikopieersoftwarevanMicro- opuwpc.Hiereensitewaaru
softDigitalRightsManagement(DRM).Wegaanhetzien. www.frs.nl controleertofuwcomputer
overwegkanmetdeeisenvan
eenbepaaldspel.
Nednet www.systemrequirementslab
.com/referrer/srtest
Wedoendeinitialenvan Bijzonderepaginadiede
onslandalleeeraan. jeugdromanHetVerraadvan
WantinEuropeesver- WaterdunenvanauteurRob
bandgezienzijnwijvol- Ruggenberginwoord,beeld
gensdecijfersvanEuro- engeluidbegeleidt.Verhaal
stat,hetEuropeesbureau speeltzichafaanhetbegin
voordestatistiek,redelijk vandeTachtigjarigeOorlog
actiefopinternet.Zowas (1572)enbehandelthetver-
vorigjaarbijnadriekwart schijnselkindslaafjes.
vanalleNederlanders www.waterdunen.nl
minstenseenkeerinde TopFun Ja,hoeleggenweditspelletje
weekonlineenkon Hetiseenvandepopulairstevideodienstenvanditmo- uit?Metietsals:meteenten-
slechtsachttienprocent mentendeenigesitedieGoogleVideonaardekroonkan nisracketaanvliegendebijen
zichnauwelijkseenvoor- steken:YouTube.Dateeninvesteerdereronlangs8en inzeepbellenvangen?Begrijpt
stellingvandatzelfdenet vorigjaaral3,5miljoendollarinstak,zegtwatdatbetreft uhetnu?Welleuk.
maken.Bovendienheeft genoeg.Enandersde9miljoenuniekebezoekersinde www.ferryhalim.com/
78procentvandehuis- maandfebruarivanditjaarwel.Andwhat’sinitforyou? orisinal/g3/bubble.htm
houdenseeninternetaan- Eenwaanzinnigaantal(eenslordige35miljoen)aleven Zomaar(?!)eenbijzonderarty
sluitingenbetrefthetbij waanzinnigevideofilmpjesdieallemaalzijnaangeleverd farty fotositevaneenfotografe
54procentvandiehuis- doorbezoekers.Enwatmaakthetzoleuk?YouTubeis (deBraziliaanseSachaDean
houdenseenbreedband- doorhetanarchistischekaraktereenkweekvijvervoor Biyanaf),dieonzeaandacht
aansluiting.Welksub- hypes,trendsenrages,hetismaf,hetisshockerend,het wisttevangen.
straatjeook,Nederland isvoyeuristisch,hetisAmerica’sFunniestHomeVideos, eccentris.com
doethetsteedsenkele hetisreallife,hetis…hetlevenzelf.Kijkendus. Internetishetvensteropde
procentenbeterdanhet www.youtube.com wereld.Daaroverkanmetdeze
EU-gemiddelde.Nee, sitemet1100webcams,geen
daarmeezijnwijnetniet misverstandbestaan.
koploper,datisZweden, www.world-cams.be
waarruimdriekwart ‘Onvolkomenhedendiezijnaange- KeekuookaltijdnaarPopquiz
wekelijksonlinewas. aGogometMatthijsvan
Onderaanbungelen troffenineenprogrammadraaien NieuwkerkenLeoBlokhuis?
GriekenlandenPortugal: meestaluitop Danvindtuditookleuk.
respectievelijk73en63 Uraadt‘t:raadthetintro.
procentheeftnognooit onvolkomen- www.introkwis.nl
eenvoetopinternetgezet. Hetistochechtzo,hoestomp-
europa.eu.int/comm/eurostat hedeninhet zinnigereenspel,hoeleuker.
systeem,maar Bunkerbijvoorbeeld.Doel:
schietalleswatmaarinde
nooitviceversa.’ buurtkomtaangort.
www.newgrounds.com/
portal/view/287548
Anoniem
 Vuilnis hoop
Prullenbak
zelf instellen
Bestandenenmappendieuverwijdert,komenterecht
indeprullenbak.Datishandigalsuooiteenbestand
of mapterugwilthalen.Maar daarvoor hebtugeen
prullenbak ter groottevaneenscheepscontainer
nodig.Stelzelf degroottevanuw prullenbak inen
bewaar nietmeer rommeldannodig.

3 Selecteerhet
keuzerondje
Stationsonaf-
hankelijkconfigureren
omdegroottevande
3. Alsumaargenoeg
verwijdert,beslaatdeprullenbak
tienprocentvanuwhardeschijf.

Prullenbakgemakkelijk
ingigabytesintestellen.
1. Ruimdeprullenbakopvoordatueenkleinereneemt. KlikopdeknopToepas-
senomdezekeuzete

1 Voordatudeprullenbakkleinermaaktkuntu
dezehetbesteleegmaken,ofiniedergevalalle
bestandenverwijderendieuechtkwijtwilt.Als
wedeprullenbaknamelijkkleinermaken,wordenbe-
standendieernietmeerinpassendefinitiefverwijderd.
bevestigen.GadaarnanaarhettabbladStationC.Alsu
meerstations(extrahardeschijvenofpartities)hebt,
zietuvoordiestationsapartetabbladen.Hetkanzeker
praktischzijnomperstationeen
anderegroottetekiezen.Eenpaar
4. Pasdegrootteaan,zodat
minderruimteverspildwordt.

GanaaruwBureaubladenklikofdubbelklikopde
Prullenbakomdeinhoudtebekijken.Klikbijvoorbeeld
opdekolomkopDatumomdebestandendaaropte
sorteren.Bestandenvaneenjaaroud(ofnogouder!)
herkentudansnelendieverwijdertunatuurlijkeerst.
SluitdePrullenbakweernahetopruimen.
Alsievolis,wordendeoudstebestandentrouwens
automatischverwijderdomruimtetemakenvoor
nieuwe.BijdestandaardinstellingvandePrullenbak
kandatechtererglangduren,doordatdeafvalemmer
danidiootgrootis.Daargaanweindevolgende
stappenietsaandoen.
honderdMBtoteengigabyteis
voldoendevooreenstationwaarop
uverwijderdedocumentenofzelfs
eenheleprogrammamapwiltkunnen
terughalen.Maarsteldatueenaparte
hardeschijfhebtvoorhetbewerken
vanvideobestanden.Indatgevalwilt
uopdatstationwaarschijnlijkde
prullenbakveelgroterinstellen.

4 Versleepdeschuifregelaar
omdemaximalegroottevan
dePrullenbaktewijzigen.

2 GanaaruwBureaubladenklikmetderechter-
muisknopophetpictogramvandePrullenbak.
KlikinhetcontextmenuopEigenschappenom
heteigenschappenvenstervandePrullenbakteopenen.
OphettabbladAlgemeenzietudatstandaardtottien
procentvanuwhardeschijf(partitie)wordtgevuldmet
weggegooiderommel.Hebtueenhardeschijfvan120
gigabytediealséénstation(stationC)isingedeeld,dan
wordterdus12gigabyte
aanverwijderdetroep
bewaard.Datlijktmeer
opeenvuilnisbeltdanop
eenprullenbak!
Onderdeschuifregelaarzietualleen
eenpercentage,maarbovenaanhet
tabbladwordtachterGereserveerde
ruimtedegrootteinmega-ofgiga-
bytesweergegeven.Vindtuhetlastig
omdeschuifregelaarteverslepen?Klik
erdanopengebruikvervolgensophet
toetsenborddepijltoetsennaarlinksennaar
rechtsomdeinstellingtewijzigen.Kliktotslot
opOKalsdePrullenbakdegewenstegrootte
heeft.Nustapeltderommelzichnietlanger
meerzohoogop.■

2. OpendeEigenschappenvia
hetcontextmenu. Beperk deafvalhoop
12/06www.computeridee.nl 61
 Vraag&antwoord FAQman
Kiezenuittweekeer
WindowsXP ...Luxe!
Zonderbesturingssysteemiseenpceenleegomhulsel.
Tweebesturingssystemenhebbenklinktalsluxe;dual
bootenisvoordefijnproevers.Nou,nietbijallelezers.Een
computeraarwilgraagmonobooten.
MediaPlayer 10 genendesysteembestandenwilt
installeren kunnenzien.Alsudaarnaindemap

V AlsikWindowsMedia
Player10wilinstalleren,
danluktdatniet…Moetikde
firewallvanWindowsXPuitzet-
ten?Enzoja,hoedoeikdatdan?
RonLaitenu
DefirewallvanWindowsXPis–
A tijdelijk–uitteschakelendoor
naarStart,InstellingenConfigura-
tieschermenWindowsFirewallte
gaan.Vervolgensvinktudeoptie
Uitgeschakeld(nietaanbevolen)
aan(afbeelding1).Maar…Erkunnen
nogmeerredenenzijnwaarom
WindowsMediaPlayer10nietkan
wordengeïnstalleerd.Draaitermis-
schiennogeenanderefirewallmee
indeachtergrond?Hebtuallepro-
gramma’swelafgeslotentoenu
wildeopwaarderennaardenieuwe
versievandeWindowsMediaPlay-
er?ZitInternetExplorer(daarvan
wordtdeinternetverbindingten-
slottegeleend)misschienachter
eenproxyserver?Draaiterwellicht
eenvirusscannerdiesysteemma-
cro’sblokkeert?Kortom,hetniet
kunneninstallerenvanWindows
MediaPlayer10kandiverseoorza-
kenhebben.
WindowsXP opC:enD:
C:\DocumentsandSettings\gaat
kijken,danzietuallerleimappen
(vanoudegebruikers)diegeen
functiemeerhebben,maarwaarin
nogwèlpersoonlijkebestanden
staan.Watumoetdoen,ishet
volgende:
Stap1. UgaatWindowsXPop-
nieuwinstallerenenterwijludat
doet,gooitudebestaandepartities
1. HetuitschakelenvandefirewallvanWindowsXPkandeoplossingzijnvooreenin- weg.
stallatie-probleemalssoftwarezichzelfviainternetprobeertteupdaten.Maarerzijnmeer Stap2. Nee,ugaatdaarnanogniet
security-programma’sdievoordezeblokkadekunnenzorgen. formatteren,usplitsteerstdeharde
schijfintweestukken.WindowsXP
magubestwatruiminz’njasjeste-
kenmet–pakhembeet–minimaal
20GBharddiskruimte.Erisnamelijk
ooknogruimtenodigvoortijdelijke
bestanden,voorteinstallerenpro-
gramma’s,enzovoort.
Stap3. Derestvandeharddisk
kuntuleeglatenvoorlater,vooreen
nieuwepartitiegaatunaarConfi-
guratiescherm,Systeembeheer,
Computerbeheer,Schijfbeheer.Met
behulpvanSchijfbeheercreëertu
namelijkdeD:-partitie.
2. EentjevoordedappereWindowsXP-gebruiker:bootcfg!MetbehulpvandezeWin- Stap4. NadatWindowsXPop-
dowsXP-systeemtoolkuntudeopstart-instellingenaanpassen.Bijtwijfelmoetudehulp nieuwisgeïnstalleerd,kliktu–op
vaneenkennerinroepen. hetBureaublad–hetpictogram
Mijndocumentenaanmetderech-
zienkrijgt,islogisch:WindowsXP termuisknopenukiestvoordecon-
kanimmersvanC: ofvanD: opstar- textmenu-optieEigenschappen.Bij

V MijncomputerheeftopC:
enopD:eenversievan
WindowsXPstaan.Alsikdepc
aanzet,dankrijgikeenkeuze-
menutezienmettweekeerde
mogelijkheidomWindowsXPte
starten.Hoekomikvandiedub-
beleWindowsXPaf?Verderwil
ikWindowsXPalleenopdeC:-
schijfzodatik(alsdepcvast-
loopt)alleenWindowsXPhoefte
herstellen.Ikbegrijpookniet,
datalsjeWindowsXPopnieuw
installeert,decomputerdeaan-
wezigetekstenenbestandenniet
meerkanvinden?
JanvanHamburg
Uhaalteenaantaldingendoor
A elkaar…Datueenkeuze-
menuvoortweekeerWindowsXPte
ten.Dekeuzevoorhetopstarten
vandeD:-hardeschijfkuntuverwij-
derenmetbehulpvandetool
bootcfgdieukuntstartenvanafde
Dos-opdrachtregel(afbeelding2).Als
uhetcommandobootcgf?gevolgd
dooreendrukopdeenter-toets
geeft,dankrijgtutezienhoeudeze
toolmoetaansturen.Datutijdens
eennieuweinstallatiedeoudebe-
standennietmeertezienkrijgt,zal
voornamelijkliggenaanhetfeitdat
udehardeschijfopnieuwlaatfor-
matteren.Alsudatnamelijkniet
doet,danblijvendeoudebestan-
den(zekeralshetomdocumenten
enniet-systeembestandengaat)
gewoonophetsysteemstaan.
Maar!DemapC:\Documentsand
Settings\kandanigoverhoopwor-
dengehaaldalsuWindowsXPover
3. DemapMijndocumentenkuntuook
latenverhuizennaardeD:-hardeschijf.Dat
iswelzomakkelijkalsuWindowsXPregel-
matigopnieuwmoetinstalleren.
debestaandeversievanWindows
XPheen-installeert.Meerweten?
DanmoetuindeWindowsVerken-
neraangevendatuookdeverbor-
deeigenschappenvanMijndocu-
mentenverteltu,ophettabblad
Doel,datuwpersoonlijkemapopD:
moetwordenneergezet.Endatis
nognietalles: ukliktookopdeknop
Verplaatsenomdehuidigegege-
venstelatentransporterennaarD:
(afbeelding3).
Mochthetnunogeensmisgaan,
daninstalleertuWindowsXPop-
nieuwopdeC: waarbijuvandeD:
afblijft.IsWindowsXPeenmaalge-
ïnstalleerd,danlaatuMijndocu-
mentenopnieuwnaardepersoon-
lijkemapopD: verwijzen.Alleen…
Nugaatunietsmeerverplaatsen,
wantdathoeftuslechtséénkeerte
doen.Voorzoverdatalnodigwas,
wantdirectnaeeninstallatievan
WindowsXPhebtunoggeenper-
soonlijkebestandenopgebouwd.

12/06 www.computeridee.nl 63
Vraag&antwoord FAQman
WindowsXP
downloaden
V Ditismisschieneenrare
vraag…Ikhebneteennieu-
wecomputergekochtendaar
staatgeenWindowsXPop.Ik
hebWindowsXPheelerghard
nodiginverbandmetmijnwerk.
Weetumisschienookwaarik
hetkandownloaden?
AngelaSweet
A WindowsXPisgeenproduct
datumagdownloaden: u
moethetkopenindewinkel.Alsu
opinternetrondkijktindep2p-net-
werkenenindenieuwsgroepen,
danzulturegelmatigtegeneenko-
pievanWindowsXPaanlopen,
maarofudaarmeebentgeholpen?
UwFAQmandenktvanniet…De
productregistratievanMicrosoftis
tegenwoordigdusdanigdichtge-
timmerddateenillegalekopieniet
meerkanwordenopgewaardeerd
metdelaatstefixesenpatches.Hebt
uWindowsXPéchtnodigvooruw
werk?Dangewooneveneendeal
makenmetuwbaas,wantzóduur
iseenlicentievanWindowsXPnu
ookweerniet.Draaienerveelcom-
putersbijuophetwerk?Danisde
kansgrootdatuwbaaslicenties
heeftliggendienietwordenge-
bruikt.Datkan,wantmetnieuwe
bedrijfs-pc’swordtvaakstandaard
eenWindowsXP-licentiemeegele-
verd.Endielicentieblijftopdeplank
liggenalserbijvoorbeeldeenoude
kopievanWindows2000ofeenLi-
nux-versiewordtgeïnstalleerd.De
moeitewaardomeenseenballetje
optegooien!
Muisaanwijzervast...
schermzwart
V Mijnaanwijzerkomtwel
eensvasttezittenenrea-
geertdanhelemaalnietmeerop
demuis.Uitschakeleneninscha-
kelenvandecomputerherstelt
desituatie.Ookwordthetbeeld-
schermweleenszwartendemo-
nitorrapporteertdandatdever-
bindingmetdecomputerisver-
broken.Uitschakelenenweerin-
schakelenbiedtookdansoelaas.
Ikhebgeenflauwideewaarik
hetprobleemmoetzoekenenbij
beidestoringenkanikookniets
meerdoen!
LeoOngkiehong
wFAQmandenktaantwee
U problemen: aan(1)deaanstu-
ringsoftwarevandevideokaarten
aan(2)oververhitting.Hetvast-
slaanvandemuiskan(alleenals
hetspontaangebeurt)temaken
hebbenmetdevga-driverendat
64 www.computeridee.nl 12/06
*
Linuxverwijderen
PINGPONGmet... V IkhebdeLinux-partitievan
Over ActiveX enMSN
mijncomputerverwijderd,
deharddiskopnieuwgeformat-
teerdenvervolgensdepcopge-
ijdezeeenreactieopeenFAQman-vraagoverhetprobleemmetActiveX start.Ikkomnusteedsuitopde
B enMSN.Ditmankement,datwordtveroorzaaktdoorHitmanPro,isook
optelossenmetbehulpvanhetprogrammaIEFixAlsIEFixheeftgedraaid,
promptGRUBendecomputer
blijftvervolgenshangen.Waar-
danwerktMSNGameZoneopeensweerperfect! schijnlijkeenrestverschijnsel
FransvanderGaag vanLinux…VanafdeC:-schijf
kanikWindowsXPnietopstar-
efixisopdiverseplaatsentevindenopinternet: onderanderewind- ten,maarwelvanafeenopstart-
i owsxp.mvps.orgenwww.majorgeeks.com(afbeelding 0).IEFixzorgt
ervoordatInternetExplorerweerindeorigineletoestandwordther-
diskette.Endanisallesnormaal!
HenkterSteege
steldendaarvoorwordeneenpaarbelangrijkeDLL’sopnieuwbijhet
systeemaangemeldenookwordenenkelestrategischeregister-sleutels GRUBiseenboot-loadervoor
opnieuwgecreëerd.WatuwFAQmanbeteftisIEFixdanookeenprima
aanvullingopdemogelijkhedendieInternetExplorerheeftomzichzelf
A Linuxdiedemasterbootrecord
(=MBR)vandehardeschijfgebruikt
teherstellen. omhetbesturingssysteem (=
Bijdezeaanbevolen! Linux)optestarten.Datdepcblijft
hangenistedankenaanhetfeitdat
DeutilityIEFixisopdiverseplekken GRUBdeLinux-bestanden(dieeer-
tevindenopinternet.AlsInternetEx- dernogopuwharddiskstonden)
plorerzichvreemdgedraagtenniet nietkanvinden.Downloadvan
doetwatuverwacht,danmoetudit www.sysint.no detoolMbrFixwaar-
hulpprogrammalatendraaienvoor- meeudemasterbootrecordvande
datuzwaarderemaatregelenneemt. harddiskkuntrepareren,nadatu
WindowsXPhebtlatenstartenvan-
afdiskettedieunugebruiktomte
booten(afbeelding4). Eenandereop-
tieishetcompleetverwijderenvan
allepartitiesopdehardeschijfom
daarnaWindowsXPopnieuwtein-
kuntuuitsluitendoor(1)allehar- uitgeschakeld.Endandenkenwe stalleren.Op www.ranish.comvindtu
dwareversnellersuitteschakelenen meteenaanoververhitting,waarbij RanishPartitionManagerdieu
door(2)demeestrecentevga-driver hetBiosvandepcutegenuzelfin daarvooropeenbootable diskette
tedownloadenenteinstalleren.Het beschermingneemtdoorhet installeert(afbeelding5). Metbehulp
zwartwordenvanhetbeeldscherm systeemaftesluitenvoordathetin vanRanishPartitionManagerkunt
wordtvaaktenonrechtegezienals defikvliegtofonherstelbareschade ueenhardeschijfechthelemaal
eenprobleemvandevideokaart, oploopt. leegmakenendatisprecieswater
wantmeestalblijktdepcóóktezijn moetgebeuren!Meteennogeenan-
deretip;alsudeHerstelconsolevan
4. MbrFixkandezogehetenmasterbootrecordvandehardeschijfrepareren.Wellicht WindowsXP(vanafdeWindowsXP
kuntuervoorzorgendatdemasterbootrecorddanzodanigwordtaangepastdatWindows installatie-cd-rom)kuntstarten,dan
XPweerkanstarten.(MeteennogeenoudeFAT-tipalsuvanA:bentgestart:fdisk/mbr! kuntuookdeopdrachtfixmbr(ge-
volgddooreenenter)proberen.
Haperendemuis
V Demuisaanwijzerhapert.Ik
hebeennieuwemuisge-
kocht,maardathielpniet.De
nieuwemuisopdepcvanmijn
maningebruikgenomen:per-
fect!Demuisvanmanliefop
mijnpcaangesloten:vertraging.
Ikmerkookmethettypeneen
vertraging.Ikheballesgedefrag-
menteerd,schijfopruimingge-
draaid,HitmanProlatendraaien,
enzovoorts…Datisalleswatik
alsniet-deskundigekanverzin-
nen.Ookhebikdemuisinstellin-
genmetdievaneenanderepc
vergeleken:precieshetzelfde.
Hebtuenigidee,FAQman?
MarianneSmits
5. Meteencompleetschoneleibeginnen…RanishPartitionManageriseenhulppro- etdatniet-deskundigevalt
grammawaarmeeudeharddiskhelemaalterugnaarnulkuntpartitioneren.Omdaarna
eenverseWindowsXP-installatieteverzorgen.
M hetwelmee,wantuhebtpre-
ciesgedaanwatuwFAQmanals

6. Hoekeihardkrijgtdezepchetvoor
z’nkiezen?HetWindowsTaakbeheerver-
teltuhoezwaardeprocessorwordtbelast
enhoezeerereenberoepwordtgedaanop
hetram-geheugen.
eerstezouvoorstellen.Enheelbe-
langrijk: onderdelenverwisselenom
bepaaldeuitsluitingentekunnen
vaststellen.
Hetprobleemheeftduidelijktema-
kenmetúwpcenalsuzegtdater
ooktijdenshettypeneenvertraging
optreedt,danhoeftuzichnietopde
muisteconcentreren.Druktuop
Ctrl&Alt&Delete omWindows
Taakbeheertevoorschijntehalen.U
kijkteerstophettabbladPrestaties
omtewetentekomenhoezwaar
uwpchetheeft.Ukijkthierbijnaar
dehoeveelheidprocessorkrachtdie
wordtafgenomenennaardegroot-
tevanhetwisselbestand.Dateerste
geeftaanofuwpcrekenkrachtge-
noegheeftomdedraaiendepro-
gramma’stekunnenbijhouden.Dat
tweedeverteltuofervoldoende
ram-geheugenaanboordisom
noglekkervlottekunnenwerken
(afbeelding6). Vervolgensgaatu
naarhettabbladProcessenalwaar
udekolomkopcpuaankliktomde
processentesorterenopdehoe-
veelheidprocessorgebruik(afbeel-
ding7). Numoetutewetenkomen
welkproceserverantwoordelijkis
voorhetvertragenvanuwsysteem,
wanthetwerktheeleenvoudig: de
7. EenbekendetipvoordetrouweCID-
lezer:dekolomkopcpuvanhettabblad
ProcessenvanhetWindowsTaakbeheer.
Omtewetentekomenwelkprocesde
meestecpu-tijdnodigheeft.
processorkanz’ntijdmaaréénkeer
besteden.Voorwatbetrefthetge-
heugenvandepcincombinatie
metWindowsXP: 256MBishetmi-
nimum,maardatistevensafhanke-
lijkvandehoeveelheidprogram-
ma’sdietegelijkertijddraaien.Be-
kende(maarwellichtnoodzake-
lijke)vertragerszijnvirusscannersin
combinatiemeteenfirewall,een
popup-stoppereneenantispam-
oplossing.EnalsMSN,SkypeenLi-
meWireooknogmeeliften,danisde
haperendemuissnelverklaard…
8. EentjeomteproberenalseenSer-
vicePacknietlekkerisgeïnstalleerdopuw
pc:eenofflineServicePackdatuinéén
keerkuntinstallerenzonderdaterextra
moetwordengedownload.Daarmeekunt
ueenslechteverbindingoverleven.
Entrypointzoekgeraakt
V Bijsommigelinkskrijgikde
foutmelding“Kanentry-
pointvanprocedureAssocis-
Dangerousnietvindenindll-be-
standshlwapi.dll.”Watmoetik
doen,FAQman?
HenrieSelhorst
Eenheelergvervelendefout
A diez’noorzaakvindtineen
mislukteWindowsUpdate-proce-
dure.Enuhebtnoggeluk,wanteen
kapotteshlwapi.dllkannogveel
grotereproblemenveroorzaken!U
kunttweedingendoen: (1)delaat-
steServicePackvanWindowsXP
downloadenalsofflineinstallatie-
bestandenhetdaarnalatenrun-
nenof(2)eenaantalsysteem-
bestandenherstellenvan–hetliefst
–eengeslipstreamdeWindowsXP-
installatiecd-rom.Hetgaatomde
volgendesysteembestanden:
msgina.dll,shell32.dll,winlogon.exe
enshlwapi.dlldieallemaalinde
mapc:\windows\system32\moe-
tenkomentestaan.Vooreenoffline
kopievanServicePack2voorWin-
dowsXPmoetuookeensbijThe
SoftwarePatch(www.softwarep
atch.com) kijken(afbeelding8).
*
FAQman
privé
Geluk isniettekoop
Magikuopmerkzaammakenopdenieuwsgroepen-zoekmachine
www.binsearch.info?Graag!Hetnadeelvandenieuwsgroepen,alsjezever-
gelijktmetdep2p-netwerken,isdathetnieteenvoudigisomtevinden
watjezoekt.Bijeenp2p-programmaalsKaZaAofLimeWirezegjege-
woonwatjehebbenwilt,waarnadetreffersenkeletellenlatertevoor-
schijnkomen.Komdaarmaareensomindenieuwsgroepen,wantdan
moetjeeersteenhooibergopstapelen(=alleheadersdownloaden),voor-
datjeopzoekkuntgaannaardespreekwoordelijkespeld(=dieenetref-
fer).Enfin,alsuBinsearch.InfogebruiktincombinatiemetNewsLeecher
(www.newsleecher.com) dankuntuautomatischNZB-bestandenlatencreë-
rendiepreciesvoldoendeinformatiebevattenomdebinairebestandente
downloaden,zodathetnietnodigisomuwnieuwsgroeplezereerstvolte
proppenmetheaders.Zó–ennietanders–werkikdanooktegenwoordig.
Totmijnvasteroutinesbehoorthetinvoerenvanzoekwoordenals(elke
gekheefz’ngebrek)SylvesterStallone,Jean-ClaudevanDamme,Arnold
SchwarzeneggerenStevenSeagal.Alsindsdejaren80kanik(zoalsde
lezerweet)geengenoegkrijgenvanhetoeuvrevandezekarakteracteurs
enalsuwiltwetenhoedatprecieszit,danadviseerikhetvolgendeinter-
netadres:ruthlessreviews.com/80saction/80saction.html.VanStevenSeagal
(www.steven-seagal.net) wistikdatereennieuwetoekomstigeklassieker
wasuitgekomenenduswasikrazendbenieuwdnaarMercenaryFor
Justice.Ditmagnumopusdateenniemendalletjeals–noemeenswat–
OnceuponaTimeintheWestverachterzichlaat,bleekdemoeitevanhet
downloadeneninbrandenhelemaalwaardtezijn.Ikhebgenóten!!!En…
LaatStevenSeagal(eenwonderbaarlijkmulti-
talent)zichnuookhebbengestortopeenmuzika-
lecarrière.Ja,vandeStevenSeagalBlues
Bandzultuindekomendejarennogvéélte
horenkrijgen!Tip:checkdekomendemaan-
dendeglossyvrouwenbladenmaareens!
ViawederomBinsearch.Infokonikeenaan-
talgloeiendhetemp3’sdownloadenenik
kanuverklappendatdeStevenSeagal-
versievandesongHoochieCoochie
MandeblueslegendeMuddy
Waters (www.muddywa
ters.com) doetverbleken;
endátwilwatzeg-
gen…Merkop:
demuzikaleka-
meleonElvis
Costello–die
heefteensuper-
neusjevoortrends
–isóókalaanhetschrij-
vengeslagen.
Gelukisniettekoop,mensen.Maarwèl
tedownloaden!
*
FAQ =Frequently
Questions
Asked
WijkrijgenergveelFAQmanvragen.Totonzespijtkunnenwijdan
ooknietallevragenbeantwoorden.Welstellenweuwvragenzeer
opprijs,omdatwedaaruitkunnenopmakenwatu,onzege-
waardeerdelezer,zoalbezighoudt.Daarkunnenwedanonzearti-
kelenweeropafstemmen.Veelgestelde,praktischevragenover
eenonderwerpwaarvanwijdenkendathetvoormeerderelezers
interessantis,krijgendevoorkeur.DenaamFAQman(FAQ=veel
gesteldevragen)zegthetal.StuuruwFAQman-vragennaar:
faqman@computeridee.nl
12/06 www.computeridee.nl 65

Uitgelichten
uitgelegd!
±CTRL&ALT &DELETE Ditisde
bekendsteentevensberuchtste
toetscombinatiedieerbestaat.
OnderDostegebruikenomuw
pcteresetten.BinnenWindows
XPomhetWindowsTaakbeheer
optevragen.OnderLinuxom
hetsysteemnetjesaftesluiten.
SindsjaarendagisCtrl&alt&
deletebedoeldvooreenzoge-
hetenwarmereset(=software).
Eenkouderesetwordtveroor-
zaaktdooreendrukopdespeci-
aleresetknop(=hardware).
±Besturingssysteem Het
programmadatervoorzorgtdat
uuwcomputerüberhauptkunt
gebruiken.Wordtookweleen
operatingsystem(OS)genoemd.
Hetbesturingssysteemishet
programmadatautomatisch
wordtgestartbijhetinschake-
lenvandecomputer.Metdit
programmabedientudecom-
puteralshetware.Windowsis
eenbesturingssysteem,evenals
DosenLinux.
±BootableKomtvanhetEngelse
werkwoordtobootdatstaat
voorhetstartenvandecompu-
terwaarbijhetbesturings-
systeem–vaakWindows–vanaf
degrondwordtgeladen.Alsie-
mandzegtdateenschijfboota-
bleis,danbedoeltmendusdat
vandezeschijfhetbesturings-
systeemkanwordenopgestart.
Bootenkanvanharddisk,van
diskette,vancd-rom,maarook
viahetnetwerk!
±Nat-tabelStaatvoorNetwork
AddressTranslation,hetvertalen
vannetwerkadresseninderou-
terwaardoorIP-adressenaande
beveiligdekantvaneenfirewall
kunnenwordengehouden.De
bozebuitenwereldkandaardoor
nietdeIP-adressenvandeaf-
zonderlijkepc’sinhetnetwerk
zien.Ditkomtdeveiligheidten
goede.Maaralsbepaaldedata
naareenspecifiekepcinhetnet-
werkmoetwordengestuurd,
moetdebeheerderindeNat-ta-
belaangevendatdatavooreen
bepaaldepoortnaar(hetip-
adresvan)dejuistepcwordt
doorgestuurd.Dezeinstellingen
maaktuinuwnetwerkrouter.
Voormeerinformatiezie:
www.computeridee.nl
66 www.computeridee.nl 12/06
Websitegevonden
door Google
V Hoekanikervoorzorgen
datmijnwebsitegevonden
wordtdoorGoogle?
TonLeitner
Hetwelofnietwordengevon-
A dendoorGooglehangtafvan
nogalwatfactoren.Eeninteressan-
teprivé-websitemeteenafwijkend
onderwerpwordtalsnelgevonden
enkomtmeestalwelrapbovendrij-
ven.Hetwordtwatandersalsuiets
wiltverkopen,wantdanbentuniet
langereenvandeweinigeaanbie-
dersentevenshebtutemakenmet
concurrentendieGooglebetalen(!)
omzoveelenzovaakmogelijkop
dealseerstegetoondepaginamet
trefferstestaan.Enwatumisschien
nietweet: Googlebetaaltookalsú
ervoorzorgtdater–viaeenbanner
opuwwebsite–trefferswordenge-
genereerd.Helaas,hetlevenisniet
altijdeveneerlijk…Erzijnwatfoef-
jesdieumetdeMETA-tagskuntuit-
halen,waardoorudezoekmachi-
neswatmakkelijkeropweghelpt,
maardiehelpennietaltijd.Detijd
datzoekmachines100%eerlijken
100%onafhankelijkwarenisvoor-
goedvoorbij,wantvoornietsgaat
alleendezonop!
Hulpopafstand
V Ikhebgeprobeerdomeen
vriendintehelpenopaf-
standenikkreegtoendevolgen-
demelding:“DeHulp-op-af-
standsverbindingkanniettot
standwordengebracht,omdat
deexternehost-naamnietkan
wordenomgezet.Probeerhetop-
nieuw.”Daarnahebikgepro-
beerdomhaaruittenodigen
voorhulpendatiswelgelukt.
Hetlijktduseenbeetjeopéén-
richtingverkeer.Watkanikhier
aandoendathetwellukt,zodat
zijmijkanuitnodigenvoorhulp
opafstand?Ikhebinternetvia
devastekabelenzijheeftdraad-
loosinternet.Kanhetdatzijnen
hoelosikdatdanop?
JackovanderMaat
Hulpopafstandmaaktge-
A bruiktvantcp/ip-poort3389.
Alseenpcachtereeninternetrouter
isgeplaatst,danmoetdeNAT-ta-
bel (=NetworkAddressTransla-
tion’)wordenvertelddatalhet
internetverkeerdatvoortcp/ip-
poort3389isbedoeld,bijeenbe-
paaldecomputerterechtkomt: de
computerdiehulpnodigheeft.
Daarbijgeeftugewoonaannaar
welkip-adreshetinternetverkeer
voortcp/ip-poort3389moetwor-
9. Eendvd-rw1-op-1naareendvd-rkopiëren?Alshetomnormale(=nietbeveiligde)
gegevensgaat,dankuntudaargewoonNeroBurningRomvoorgebruiken.
dendoorgestuurd.Datditenerzijds
wèlwerkt,heefttemakenmethet
feitdatdegebruiktecomputervia
eenmodemverbindingcontact
maaktmetinternet,wantalsdatzo
is,dankomtal(!)hetinternetver-
keerautomatischbijdepcdievia
hetmodemuitbelt.Dezetheorie
gaatookopvooradslenkabel,
wantinternetrouterskunnenzo
wordenaangestuurddatzeprecies
werkenalseentelefoonmodem.
Filmvandvd-rw naar
dvd-r
V Hoekanikeenvaninternet
gedownloadespeelfilm(die
ikviaNeroVisionopeendvd-rw
hebingebrand)kopiërennaar
mijnhardeschijf,omdezever-
volgensopeendvd-rtezetten?
GeorgienKamper
Uhoefthelemaalnietstekopi-
A eren.Ukuntgewoondekopi-
eerfunctievanNeroBurningRom
gebruiken(afbeelding9). Alsuover
slechtsééndvd-branderbeschikt,
danwordtertussentijdseenimage-
bestandopdeharddiskaange-
maaktendatimagebestandwordt
naardvd-rweggeschrevenophet
momentdatuvandvdwisselt.
Muziekverzameling
kwijtgeraakt
V MijnC:-hardeschijfmoest
opnieuwwordengeformat-
teerd.Voorafhebikeenkopie
naardeF:-hardeschijfgemaakt.
DaarnaC:geformatteerden
WindowsXPopnieuwgeïnstal-
leerd.Bijhetterugplaatsenvan
degekopieerdemappenwaren
allemappengoedterugtekopie-
ren.Alleen…Mijnpersoonlijke
mapwashelemaalleeg!Metals
gevolgdatalmijnmuziek,mijn
foto’senalmijnoverigedocu-
mentenzijnverdwenen.Help!Ik
hebgeprobeerdommetbehulp
vanPC-Recoveryheteenenan-
derteredden,maarmijnkennis
opditgebiedisveeltebeperkt
omhiermeeuitdevoetenteko-
men.Isernogietsteredden?
LeonNillessen
vengoednadenken…Uhebt
E C: naarF: gekopieerd,maarde
vraagis“ Wathebtugekopieerd?”
Washeteenechte1-op-1kopieof
hebtudeWindowsVerkennerge-
bruiktenbentugaanslepenmet
bestanden.Standaardingesteld(ga
naarmenuExtra,Mapoptiesenhet
tabbladWeergave)laatWindows
Verkennerdesysteembestandenen
deverborgenbestandennietzien!
Dus?AlsudeinhoudvanC: bekijkt
metbehulpvandeWindowsVer-
kennerenudoetCtrl+A(=Allesse-
lecteren),Ctrl+C(=Deselectienaar
hetPrikbordvanWindowsXPover-
hevelen)endaarnaCtrl+V(=Dein-
houdvanhetPrikbordvanWin-
dowsXPplakken)opF: danworden
nietallemappenenbestandenge-
toond.Enwatnietwordtgetoond,
wordtnietgeselecteerdendusook
nietgekopieerd!
Afhankelijkvandemanierwaarop
uaankoppeltbijWindowsXP(als
computerbeheerderofalsgewone
gebruiker)krijgtumeerofjuistmin-
dertezien.Endanishetevenaf-
wachtenwateruiteindelijkwordt
gekopieerdalsuopdehierboven
omschrevenmanieraanhetwerk
gaat.Maargelukkigisditslechtsde
enekantvandezaak…Andersom
iserooknogwataandehand,want
ukuntnietzomaardeinhoudvanF:
terugkopiërennaarC:.Datwilzeg-
gen,ukuntwelterugkopiëren,maar
hetisnietgezegddatdegegevens
danterechtkomenopdeplekwaar
uzeverwacht!Indemapmetper-
soonlijkebestanden(=C:\Docu-
mentsandSettings\)zultuziendat
ervooriederecomputergebruiker
eeneigenpersoonlijkmapwordt
gecreëerd(afbeelding10). Enfin,als
denaamdieugebruiktebijuwou-
 






 



 
 





 
 
!"
# 



 


$


 
 
 

 


 
  
  


  
 
    



   
 
 

 
 
  
 




  
  ! 
 

  "
#  


 


 
 

 
 


   
 

!   
$  %
$ 
  &


 " 

"
 




 %
!%  &




 
!"


 #
 

$
  
"

"
 

   
 %
   
'


 ( 
) *
+ 

 5'6

 

# 




#  $ 
 



  

 

 -
,-./ 
 

 7/8  
# )0+ 98:
  

  $ )1+ 
 
 
 $
& . 
$)2+& 






   

 '




 

 
!$ 

 
 ;
    
 $:   ! (! #
/&

)   


    

,+

  )#* +
$ $ 

  $      ( 
3  
&


)/




  





 
+
$

 

&

 $4
 
  

$ 


  $

&

 
$

$
&

   

     






 Mailbuspostvanu!
Wijlezengraaguwmening!Schrijf
onsoverallemogelijkeComputer
Ideeonderwerpen
DEINZENDERVAN
deWinBriefwintdeze
keerdebeveiligingssuitePanda
Titanium,metAntivirus2006+
Antispyware.Hetprogramma
biedtookbeschermingtegen
hetoprukkendegevaarvan
phishing.Meerinfo?
www.pandasoftware.nl
PandaTitaniumiseencombivan
antivirus-enantispyware-software.
Grijpuwkansomveiligerte
computeren.Klimindepenen
stuureene-mailnaar:
mailbus@computeridee.nl of
schrijfons:
Brieven,ComputerIdee,VNUBP,
Postbus1912,2003BAHaarlem.
Omkanstemakenomuwbrief
deWinBrieftelatenzijn–en
daarmeeeencadeautewinnen,
ishethandiguwvolledigenaam
enadrestevermelden.
Wijkunnengeentechnische
bijstandverlenenofupersoon-
lijkbeantwoorden,maaruwel
verzekerendatallebrievendoor
deredactiegelezenworden,
zodatwijaltijdwetenwatu
bezighoudt.
68 www.computeridee.nl 12/06
MetSamsung inde
SteedshaddenwebijStraatpraatenZonder Pardongewone
mensenbijwiewenaar hundigitalespeeltjesinformeerden.
EénkeervroegenweBekendeNederlanders,dieook mobiel
bellen,naar hungsm-gedrag,enuklomindepen.
Draadloos
Jeweetdatjein2006
leeftalsjeelkaarwirelessaan-
voelt!
CarolaWisse
Navigatie
Zouhetnietleukzijnom
eenvergelijkendonderzoekte
houdennaardeverschillende
draagbare(auto)navigatiesyste-
men?Ligttochookeenbeetjein
hetverlengdevanjullieblad.
A.Boeijen
Innummer14/2004,pagina50had-
denweeentestvanviersystemen.We
volgendeontwikkelingeneneventu-
eeltestenweeenaantalapparaten.
Ver,verder,
verst
AlDeinsinComputerIdee08/06
wilgraageencadeautjevanjullie
hebben,omdathijwaarschijnlijk
deverstwegwonendeabonnee
is,aljarenlidisennooitwat
heeftgekregen.Wel,hierisnog
iemanddiedaargraagvoorin
aanmerkingkomtendieAlDeins
moetteleurstellen,wantikben
ookaljarenlid,hebnooitwatge-
kregenenwooninAuckland.
Veelverderkanhetniet,wantals
jeverdervliegtbenjeweeropde
terugreisnaarNederland.Groet-
jesvanhetzuidelijkhalfrond.
EricPardoen(NewZealand)
Wewachtennogevenafofereen
abonneeopdeZuidpoolblijkttewo-
nen,ofopdemaan.
Rail
Ikwiljullie
noghartelijkdanken
voordegeweldigeVoor
Nop-tip(09/06)betref-
fendehetprogramma
RuletheRail.Mijnkin-
deren(driezonenvan7-
10jaar)vermakenzicher
urenmee.Prachtige3D-
weergaveeneenonbe-
perktaantalmogelijkhe-
denommodelspoorbanen
Samsung
WegaantochnietopdePrivé-toer?Ikhebtotaalgeeninteresseof
Anouk,ofEdwinofwieookhetdoetmetSamsung,methunlaarzenaanofinde
Jaguar.Wanneerjullieookeensponsoringontvangen,zetdaneengewonead-
vertentiemaargebruikjulliekostbareruimtenietvoordieflauwekulzoalsop
blz.14en15vannummer10/06.Opderesthebik,noggeen,kritiek.
J.W.H.Olyslagers
Wewilden,bijuitzondering,latenziendatBekendeNederlandersookmaar
gewoneHollanderszijn,dieafkomenopeenfijndigitaallokkertje.Weesge-
rust,wezoekenbijZonderPardonvooralOnbekendeNederlandersop,maar
kijkenookrondopinteressantebijeenkomsten.
tebouwen.Verdernogeenbezui-
nigingstipindezedigitaleprint-
tijden:ikverzamelaljarenA4-pa-
pierwaaropaanéénzijdegeprint
is(veelaldoormezelf)ofdooran-
deren.Ditpapiergebruikikdan
weeromopdeachterzijdebijv.
sneleveneenmailtjeteprinten,
danweleenanderdocumentdat
jelatertochweerweggooit.Ga
jezelfmaarna,ditkomtzeervaak
voorenopdezewijzekunnenwe
metz’nallenveelpapier(lees:bo- ombuigenenzorgendatdemaat
men)bezuinigen. vanonderkantstriptotboven-
JohanScholtens kantgebogengedeeltedezelfdeis
alseengoedlipjeopdestekker,
Lipje datbedraagt3mm.Hetrestant
Netwerkstekkersheb- vanhetafgebrokenlipjemoet
beneenkunststoflipjedatvaak vandestekkerwordengehaald
afbreekt.Daardoorzittendestek- metb.v.eenbabyijzerzaagjeof
kersnietgoedmeervastinde eenzoetevijl.Eerstdestripmet
houdervannetwerkaart,modem weerhaakindehoudervanb.v.
ofrouter.Iseenlipjeafgebroken denetwerkkaarthaken,dande
danisdeenigeoptie:eennieuwe vlakgemaaktestekkerinsteken.
stekkeraanzetten!Maarhetkan Beideverankerendoorzeaanel-
anders:zaageenstripjealumini- kaarvasttemaken,defototoont
umvan6mmbreeden1of1.5 drievoorbeelden.
mmdik,eenkleingedeeltehaaks WilGipman
UIT DEOUDEDOOS
Computer Ideenr.12,2002
Gratiseenbeterepc,wiewildatniet?Wijtipten
indezeeditiein2002hoeudatvoorelkaar
bokst.Maaralsnieuwedriversendergelijke
geensoelaasbieden,moettochdeportemon-
neewordengetrokken.Voorv325,–pimpten
wijeensysteemzoopdathetweerbijdetijd
was.Anderleuks,toen:eentestvanonlinerou-
teplanners,tipsomgeldtesparenmetop-
laadbarebatterijenenonlinefotoalbums.

Jaguar
Harig
Dezemuisisontworpen
doorEstherKrommenhoekals
cadeauvoormijnverjaardag.
PieterKrommenhoek
Kriebeltdatnietvreselijk?
Vista
Weiniggebruikersreali-
serenzichhoegroothungeza-
menlijkemachtis.Hetbedrag
datwijkwijtzijnaandenieuwste
Windows-versiewordtrelatief
steedsgroter:washetvroeger
zo’n5procentvaneennieuw
systeem,nuloopthetoptot20
procent,ondankshetfeitdatde
verkochteaantallengroterwor-
den.Uiteenartikelopinternet:
www.delta.tudelft.nl/archief/j34/2460
(uit2002,red)blijktdatMicrosoft
85procentwinstmaaktopWin-
dows.Deconsumentisdaardoor
gewooneenmelkkoe.Ikpleiter-
voordatweweigerenommeer
dan40eurovoordemeestuitge-
breideVista-versietebetalen.In
datgevalheeftMicrosoftnogal-
tijdeenwinstmargevanzo’n30
procent,watmeerisdanmenig
anderbedrijf.Alsallecomputer-
gebruikershiervoorkiezenwordt
hetgewoonrealiteit.Microsoft
kanonsnietverplichtenomVista
tenemen.ComputerIdeekande-
zeactiesteunendoorFAQ-vragen
overXPteblijvenbeantwoorden
endoorVistanietovermatigte
promoten.
R.J.Crawfurd
Wijbeantwoordendesnoodsnog
FAQ’svanWindows3.1,alisdedesbe-
treffendepcinmiddelsgekoppeldaan
eendigitalerollator.Niemandisver-
plichteennieuwbesturingssysteem
aanteschaffenalsdatuitkomt.Over-
weeghetinzettenvanLinux.
WinBrief
Stekkers
Laatstmoestikmijnpcresetten
endaarna,bijhetopstarten,
kreegikeenzwartschermen
starttehijnietmeerdoor(stond
vast).Ditnogenkelekerengepro-
beerdmaarsteedsmethetzelfde
resultaat.Mijnoplossing: ikhaal-
deallestekkersaandeachter-
kantvandepceruit,tebeginnen
bijdevolgendedriestekkers: 1
monitor,2toetsenborden3muis.
Vervolgensstartteikdepcop-
nieuw; hijgingnuweldoor.Toen
devolgendestekkererinenweer
opnieuwopstarten,totikbijde
stekkerkwamwaarvanhetappa-
raatproblemengeeft: storingge-
vonden.Ditkandusookbijande-
repc’swerken.
W.vanBenten
Aansluitingen
BijlageEntertainment
Thuisvan10/06bevatopblz.26
en27eenartikelovergeluids-
systemen.Tweefoto’smetbij-
schrifttonendevoor-enachter-
zijdevaneenPioneerAVverster-
ker(raar,waarzittendeluidspre-
keraansluitingen?).Ineensbe-
dachtikdatikdezefotovande
achterzijdeeerderhebgezien.En
jawel,indezelfdesoortbijlage
vanComputerIdee25/05.Maar
bijdiefoto(opblz.16)staateen
Nieuweinzichten
■InonsartikelGroenevin-
gers(10/06)besprekenwehet
tuinprogramma Teaching
yourfengshuiskills. Anders
dan in het artikel vermeld
wordtisdezesoftwaretekoop
opwww.focusmm.co.uk/shop/pro
duct.php?productid=362.
■InFAQman(10/06)isWim
vanDamfoto’skwijtvanzijn
geheugenstick. DennisRoe-
lofszengebruikthiervoorRe-
coveryManager, datheeft-ie
ooknaardeprullenbakvan
ComputerIdeegestuurd, en
datwerktperfect. L. vanDuij-
kerenwijstopSmartRecovery
vanConvaropwww.pcinspector.
de/file_recovery/uk/download.htm.
■Innummer09/06bespre-
kenweMSNSearchToolbar.
Die belemmert de werking
vanRabotelebankieren,meldt
onsT.Sijbesma.
heelanderbijschrift.Hierishet
plotselingeendvd-spelervanDe-
non.Ikvindhetartikelindelaat-
steuitgavevanEntertainment
Thuisopdezemaniertochecht
aankwaliteitinboeten,sterker
nog,deuitgavebegintopeenre-
clameblaadjetelijkeninplaats
vanopeeninformatiefnummer.
Zijndeoverigeartikelennogwél
betrouwbaar?
HansHelder
Defotostondinderdaadookindebij-
lagevannummer25/05,meteenfout
inhetbijschriftalszouhetomeen
dvd-spelergaan.Hetisweldegelijk
eenAV-receiver: aandelinkerkantziet
udeaudioaansluitingen,bovenvoor
stereospeakersenondervoorvijfka-
naalssurroundsound.Hebtunuweer
watmeervertrouweninons?
LiveMail
Nahetlezenvanhet
artikeloverWindowsLiveMail
(10/06)hebikmijnoudever-
trouwdeHotmailomgezetnaar
eerstgenoemde.Totmijngrote
ergernismoestikmeteenalcon-
staterendathettotaalnietwerkt
(welkepcikookgebruik).Ik
kreegbijvoorbeeldmaardehelft
vaneenpaginatezienofhele-
maalgeenknoppen.Nukanik
dusmijne-mailnietmeerlezen.
Hieruitvoortvloeiendhebikop
hetinternetgezochtnaareenmo-
gelijkheidomterugtekerennaar
deoudesituatie.Diehebikuit-
eindelijkgevonden:logallereerst
gewooninopjeaccount.Vervang
danindeadresbalkalletekstna
mail.live.com/mail/doorop-
tions.aspx?subsection=9 endruk
openter.VervolgensvraagtMSN
naarderedenwaaromuterug
wiltnaarHotmail.Beantwoord
dievragenenuwaccountwordt
teruggezetnaarHotmail.Tip
voordelezers:laatWindows
LiveMaillinksliggen!
JaapMijnders
MijnBureaublad
bevatdepicto-
grammenineen
V-vorm,meldtons
StanHamacher.
Datklopt,maar
wijzijnmeeron-
derdeindrukvan
defellekleuren
vandecollage-
achtergrond.
12/06 www.computeridee.nl
Mozaïek
RenéHiemstrastuurdeeenmozaïek
invanWindows–pausBillGates,
samengestelduitfoto’svan-zolijkt
het-religieuzeschilderijentottele-
fooncellen,motorboot,vliegtuig,enz.
Wijvermeldendatheteentestis,dat
gebruikerszichmoetenvoordoenals
Amerikaanomdatdedienstnogniet
beschikbaarisinNederland.Datop
zichisaleenwaarschuwing. Bijons
werktLiveMailopmeerdereplekken.
TerugkerennaarHotmailzouinprin-
cipeheelgemakkelijkmoetenzijn.Klik
inLiveMailopdeknopOptions
(rechtsopuwscherm)enkiesinhet
vensterdatopentvoordeoptieBeta
Optout.(stopusingtheWindowsLive
Mailsoftware).Nahetvoltooienvan
dezeprocedurebentuweerterugin
Hotmail.
Verslavend
HetinVoorNop(09/06)
beschrevenspelMapleStoryis
eenheelleukspel,maarikwiler
weleenwaarschuwingbijgeven,
HetisERGverslavend!Ikhebdit
alaandenlijveondervonden.
Maarikraadditspelechtieder-
eenaan,vooralomdatjeheton-
linespeeltmetduizendenmen-
sentegelijkoverdehelewereld.
JemoetdeEngelsetaalwelbe-
heersen,datisnamelijkde
hoofdtaal.Maargazodoormet
jullieblad,ikvindhethelemaal
top!!www.mapleglobal.com
DjoeriTieman
Dus,verslaafde, wemogenblijzijndat
jenogtijdhebtgevondenomonsde-
zebriefteschrijven...Blijfschrijven!
69
 Volgend nummer
Hebtualeensge-
hoordvantripleplay?
Erwordtmeebedoeld
datuinternet,telefo-
nieentelevisievan
eenendezelfdeaan-
biederbetrekt.Kabe-
laarsenbedrijvenals
KPNkomenmetde
enemooieaanbie-
dingnadeandere.
Maarishetvooru
voordeligomdaarop
integaan?Wijzoch-
tenhetvooruit. Eénvoor alles

Tripleplay
Ontdek degroepenvan Adressen
afdrukkenop
MSN
Ofunulidbentvan
etiketten
eenclubofeen Eenlijstmetadressendieuin
buurtfeestwilt Excelhebtgemaakt(ziedit
organiseren,een nummmer),netjesafdrukken
clubvanMSNkan viaWord.Kandat?Jazeker.In
heelerghandig eenworkshoptonenweuvol-
zijn.Bijvoorbeeld gendnummerhoedatgaat.
omnieuwtjesuit

Alleonderwerpenondervoorbehoud
tewisselen...
WordtWindows
Opstarten Vistaietsvoor u?
zonder floppy Vista,deopvolgervanWindowsXPstaatin
desteigers.Wijzetteneenhelmopenke-
Veelnieuwepc’shebbengeenflop- kenrondopdebouwplaats.Eersteindruk?
py-drivemeer.Omdepctochte Hetwordtmooi.Maarhebtuerookiets
booten,moetjeeenomwegmaken. aan?EnisuwpcgoedgenoegvoorVista?

 DevolgendeComputer Idee isvanaf 12junioveralverkrijgbaar

JA! IkwordtotwederopzeggingabonneevanComputerIdeeenikontvangheteerstejaar26nummersvoor€38,–
Naam: m/v IkmachtigSanomaUitgevershetverschuldigdebedrag
automatischafteschrijvenvanmijn(Post)bankrekening:
Stuurdezebonin
Straat: Nr.:
Postcode:
■■■■■■■■■■ eenenvelopzonderpostzegel
naar: ComputerIdee,
Antwoordnummer11505,
2400VEAlphenaandenRijn
Plaats: Datum: Handtekening:
Telefoon:
Geb.datum:
E-mailadres: DezeaanbiedinggeldtalleeninNederland.KijkvooreenabonnementinBelgiëopwww.computeridee.be/abonneren.Eenjaarabonnement
0207AAA1

opComputerIdeekostB 49,40(prijswijzigingenvoorbehouden).Dezeaanbiedinggeldtalleenalsudeafgelopenzesmaandengeenabonneebent
■ Opdite-mailadreswilikvandeuitgever,haarpartnersenzorgvuldiggeselecteerde geweestvanComputerIdee.Uwgegevenskunnenterbeschikkingwordengesteldaanonzepartnersenspeciaalgeselecteerde
bedrijveninformatieeninteressanteaanbiedingenontvangenoverdienstenen/ofpro- bedrijven.Indienuhiertegenbezwaarhebt,kuntudithieronderaangeven:
ducten. ■ Ikmaakbezwaartegenverstrekkingvanmijngegevensaanderden.