STAP-VOOR-STAP WORKSHOPS Sjablonen maken in Word ● Lost Goggles: Uw

Googleresultatenalsminiatuurbeeld ● Haaldebesteresultatenuituw scanner ●

€2,20 e e r uitu wpc

H a a l m

06€2,20
tot02-1020
Nr 20-18-09

Licenties

o s s i e
D tumoet r :
Alleswa
Zoneemtudiemee wetenover
naar uw nieuwepc! dataopslag

G r a t i s ! Tips&
trucs
Digitalekluis Het
voor uw werkt,
gevoelige ook
bestanden... biju!

Harddisk weer gezond

(Vakantie)foto’s Wikipedia Kleurenprinters

Zelf eenalbummaken... Isdezeencyclopedie Inkt-enlaserprinter

...of tochgewooneenlijstje weltevertrouwen? Versenkleurrijk besproken
 Harddisk Inhoud Nr. 20, 18sept. –2okt. 2006

Gadgetkerkhof
GEZOND!
Hardeschijvenworden 25
4 Nieuws Watrolteruitdefabriekenen
isdemoeitewaard?
8 WikipediaIsdeinformatieinWikipe-
Alshoofdredacteurvan sneller,groter,goed- diabetrouwbaar?
ComputerIdeeishet 12 Zonder Pardon Watnemenwemee
makkelijkjetelaten kopermaarzorgen
opeenkorte,zakelijkevlucht?
meeslependoordegad- ookvoorsteeds 14 Versbesproken Hard-ensoftware,
getkoortsdiesomsop meerleedwan-
deredactieheerst.Met
kortstondigdoordemangelgehaald
deregelmaatvande neerhetmis- 18 Licenties Watmagulegaaldoenmet
klokkomthetnodige gaat.Voorons uwsoftware?
‘speelgoed’voorbij;van 22 Tips&trucs Slimmeenhandigetips
gloednieuwemp3-spe-
eenredenom voorprettigwerken
lersendigitalecamera’s ditapparaat 25 Hardeschijf Onderwerpuwharde
totpda’senrouteplan- teonderwer- schijfeensaaneengrondigekeuring
ners.Leukeninsommi- 30 Fotoalbum Printzelfeenalbummet
gegevallenookheel penaaneen
uwleukstevakantiefoto’s
handig,maarhebben grondige
wezedaadwerkelijkno-
34 AbonneeExtraLeukeextra’s,
keuring. exclusiefvoortrouweabonnees
dig?Mijnzolderkent
inmiddelseenheus 35 Stapvoor stapAchtpagina’s,vier
gadgetkerkhofmeton- workshops.Snelaandeslag.
derandereeenoude (Vakantie)foto’s 44 Fotowedstrijd Deuitslagvanonze
dcc-speler,een1,2me- vakantiefotowedstrijd
gapixel-cameraeneen Zelf een 46 Fotolijstjes Uwmooistedigitale
eerstegeneratiemp3-
speler.Allesineenou- album foto’s,achterelkaarophetscherm
49 FAQExcel Hoetoverjespeciale
deverhuisdoosonder
eendikkelaagstof.
printen... 30 tekensophetscherminExcel?
50 ServiceVragenoverabonnement,
Laatstvroegikmijafof
ikeennavigatiesysteem
...enaaniedereenlatenzien eenadreswijzigingenanderediensten
zoukopenvooreen Wathebjeaandigitalefoto’salszeverpieterenopdepc?Niets! 51 Puzzel WineenvandevierSandisk
reisjenaarhetzuiden Dus?Precies,maakeenfotoalbum.Meteenbeetjecreativiteit(en Sansamp3-spelers
vanDuitsland.Ikwas onzetips)wordtheteenalombewonderdjuweeltje.
52 Voor Nop Gratisprogramma’s,vooru
bijnaoverstagtoenik endoorubijeengesprokkeld
opdekaartzagdatik 54 Wordabonnee Enontvanggratiseen
maartweenamenvan
softwarepakketvanMagix
snelwegenenhetnum-
mervandeafslaghoef-
56 Privacy Gevoeligebestandenveilig
deteonthouden.Werk- 64 Internetjes Onmisbarelinks
teprima.Opdeterug- 67 FAQman Deskundigantwoordop
weghebikdezaken lastigevragen
rigoureuzeraangepakt Veilig! Licenties Wikiwie? 72 Mailbus Ditschreefuons
enbeslootikheteerste Gevoeligebestan- Magusoftwaredieu Hoebetrouwbaaris
stuk‘puuropgevoel’af denhoujeliever hebtzomaarinstal- deonlineencyclope-
teleggen.Nietdekort-
steofsnelsteroute,
voorjezelf.Datkan,
metonzetipsop
lerenopeennieuwe
pc?Leesallesover
dieWikipedia?Het
anwoordleestu
Levendelijsten
maareenritlangsklei- pagina56 licenties,pag. 18 vanafpagina8 Nietéénfotolaten
nedorpjesendwars zienmaareenhele
doorhetschöneDuitse diashow. Datiswat
land.Ikkwamop denieuwe,elektro-
prachtigelocatiesdieik nischefotolijstjes
andersnooithadge- zoapartmaakt.Het
zien.Bovendienbracht
dittoevalmijuiteinde-
Puzzel iswelzaakdatuzich
voorafgoedoriën-
lijkookweerthuis.Veel &win! teert.
telaatnatuurlijk,maar Kijksneloppagina
meteenvoldaangevoel. Helemaalvoor nop
Ditkeerwistikhet Negengratisprogramma’s,overzichtelijkop 46
zeker:hierkangeen eenrijgezet.Uvindtzeoppagina52
routeplannertegenop.

EdwinAmmerlaan
Hoofdredacteur
DirectEffect:8Stap-voor-stap pagina’s35
e.ammerlaan@bp.vnu.com

Harper 20/06www.computeridee.nl 3
Nieuws tijdenseenzinde-
rendenazomer

Kort...
Miljoenen-
klappers
FeestbijMozillaenbijAp-
ple:allebeihebbenzeaf-
gelopenmaanddemijl-
paalvan200miljoenbe-
reikt.BijMozillagaathet
omhettotaleaantal
downloadsvanFirefox,
dusdeversies1.0en1.5
samen.EnookbijApple
zijnzeblij: indeEuropese
iTunes-storeisonlangs
het200-miljoensteliedje
gedownload.Endatter-
wijldetellereind2005
nogmaarop50miljoen
stond...
Voorwaterratten
Begeeftuzichgraaginhetzwembadc.q.groenebaaien?Danisdeze
PentaxOptioW20watvooru.Metdezedigitalecamerakuntunamelijk30minu-
tenonderwaterblijvenénfotograferen.Daarvoorzijngeenextraaccessoires,zoals
eenonderwaterhuis,nodig.Hetmooieisdatdeze7megapixel-camerabewegingson-
scherptevoorkomtdoordenieuweBlurReductionmode,zodathetookmogelijkisom
bijslechtelichtomstandighedenkwalitatiefgoedefoto’stemaken.Decamerapast
zichautomatischaandelichtsituatieaanengaattotISO1600.Fijnisookhetrelatief
2 Zoveelweblogswerden
ergemiddeldelkese-
conde,elkedagaangemaakt
grote2,5inchlcd-schermenhetfeitdatdecameragoedtegenstofkan. indemaandjulivan2006
■ 6 369,– ■ Pentax/DeBeukelaer,0184-433050■ www.pentax.nl Bron:Apple
Extremelees-en
schrijfprestaties
5megapixel-telefoon
VoorwieBradPittofAngelinaJolietegenhetlijflooptenzijn
Sandiskstaatbekendals fotocameravergetenis,heeftLGwatbedacht:een5(!)megapixel-
vernieuwerophetge- cameratelefoon.Eenmobieltjehebjealtijdbijje,moetLGhebben
biedvangeheugenkaar- bedachtendatgeldtnietaltijdvooreenfotocamera.Detelefoon
ten.MetdeExtremeIV –ofcameramoetenwezeggen?–isuitgerustmetautofocus,een
CompactFlashgeheu- fotoflitserendigitalezoom.Eenoptischezoomishelaasnietaan-
genkaartenheeftdefa- wezig,endathaddenweeigenlijklievergeziendanhetgrote
brikant–naareigenzeg- aantalpixels,waarmeejedefoto’sopposterformaatkunt
gen–desnelsteter afdrukken.Hetschermpjeis180gradendraaibaarzodathetook
wereldinhuis.Ze mogelijkisomuzelfmetanderenopdefototezetten.Naasthet
bereikeneen fotograferenkuntumetdebluetooth-telefoonookvideofilmpjes
snelheidvan maken,mp3-bestandenafluisterenene-mailen.
40MB/sec, ■ 6 749,– ■ LGElectronics,www.lge.nl
watvooral
bijhetinhoog

Kort...
Kenuw
mobieltje
Weetuhetmerkvanuw
mobieletelefoon?Enhet
model?Danbehoortutot
eenminderheid.EenBrits
onderzoektoontaandat
maarvieropdetienmen-
senbeideweet.49Pro-
centweetiniedergeval
welhetmerk,maarniet
hetmodel.Negenprocent
heefthelemaalgeenidee.
Hetschijnen–aldushet
onderzoek,onzewoorden
zijnhetniet!–vooral
mannenenjongerege-
bruikers(tussende15en
34jaar)tezijndiezowel
merkalsmodelweten.
Hetisookvooraldeze
groepdiegebruikmaakt
vannieuwedienstenals
MMS.
tempomakenvan
veelfoto’sinhogereso-
lutievanbelangis.Ook
derianteopslagcapa-
citeittotwelachtgiga-
bytekomtdaarbij
goedvanpas.Tegelijk
metdeseriekaarten
brengtSandiskeenbij-
passendekaartlezeruit,
waarbijdezelfdesnel-
heidwordtbeloofd.Voor
hetgebruikvandeExtre-
meFireWire800/400,zo-
alsdekaartlezerheet,
hebtuweleenFirewire-
aansluitingnodig.
■ 6 82,11(kaartlezer),
6 234,43(2GB+kaartlezer),
6 384,37(4GB+kaartlezer),
6 605,71(8GB)
■ www.sandisk.nl
Wijsopreis?
De4-in-1NotebookKitInput(NB-6600p)vanTrustiseenslimmereisgenootdiedrienotebook-
accessoiresbevat:eennumeriektoetsenbord,eenusb-hubmetvierpoorteneneenoptischemuis.
Hetnumeriektoetsenbordsluituaanalsuveelcijfertjesmoetinvoerenenwerkteenstukmakkelij-
kerdandecijfersaandebovenkantvanhettoetsenbord.Metdeusb-hub(1.1)weetuzekerdatual-
tijdovervoldoendeusb-aansluitingenbeschiktendemuisisideaalwanneeruachtereenbureau
kuntwerken.Enomdatde
drieapparatenvan(slimme)
intrekbareusb-kabelszijn
voorzienkuntuzealtijdra-
zendsnelaan-enweerlos-
BoekjeOpen
Bijnadagelijkskomenerboe- achteruit.MetVideoban-
koppelenénopbergeninde kenovercomputerseninter- dendigitaliserenverlengt
meegeleverdereistas.Het netuit.ComputerIdeelegtelk udehoudbaarheidvan
laatstewordtoverigensdoor nummeréénboekonderde deballetuitvoeringvan
Trustgezienalseenapart (lees)loep. dochterlief,ofdeeerste
onderdeel,vandaardeaan- VIDEOBANDEN stapjesvanuw(klein)kind
duiding‘4-in-1’indenaam.Is DIGITALISEREN dusaanzienlijk.
datslim,ofisdatslim? Metdezenieuweuitgave Hetboekisvolgenseen
■ 6 34,95 vanAddoStuur,dever- beproefdeVisualSteps-
■ www.trust.com/14851 maardecomputerboe- methodeopgebouwd.
kenschrijver,leertuhoeu Datzietuvooralafaande
deinhoudvanoude groteschermafbeeldin-
videobandenopcdof gen.Dezevormentegelij-
dvdzet.Iedereenbeschikt kertijdhetuitgangspunt
welovereenoudevhs-of voordetekst.Hetbete-
Betamax-bandwaar kentookdatgeenmini-
waardevollemomenten stapjewordtovergesla-
opstaan.Maarnaverloop gen.Chapeau!Fijnvinden
vantijdgaatdekwaliteit weookdateralopde
vandezevideobanden achterkantvanhetboek

4 www.computeridee.nl 20/06
 Firefox-
gebruik
wereldwijd
Duitsland 39%
Australië
Italië
VerenigdeStaten
Canada
24%
20%
16%
15%
Geinig
België
Nederland
Frankrijk
Groot-Brittannië
14%
12%
12%
12%
voorweinig
Weereennieuwemp3-spelervanPackardBell?Ja-
Bron:OneStat,juli2006 wel,enzijnnaamisPulse.Depilvormigespeler
wordtgeleverdmetdrieverschillendgekleurde
caps(blauw,groenenoranjebijde256MB,wit,

CivCityRome
HetstrategiespelCivCityRomeneemtuterugnaarde
tijdenvanhetoudeRomerondhetbeginvandejaar-
telling.UbentdoordeRomeinseSenaataangewezen
alsstadsbestuurderenkrijgteenzakgeldmeeomeen
kleindorpuittebouwentoteenwelvarendestad.U
startmeteenkleincentrum,waarnazichsnelpoten-
tiëlearbeidskrachtenaanmelden.Destadgroeitdoor
tebouwen,inwonerswerkteverschaffen,goedte
luisterennaarhunwensenenhandelsbetrekkingen
metanderestedenaantegaan.Elkehandelingheeft
gevolgenvoorhetwelzijnvandebevolkingendaar-
meedirecteinvloedophetbudget.Grafischisditspel
eenmiddenmoter.Welwordendegebouwenen
inwonersin3Dweergegeven.DezeEngelstaligegame
iszeeruitgebreidenhetkostheelwatuurtjesomhem
tedoorgrondenenuittespelen.
■ 6 39,95
■ www.2kgames.com/civcityrome
zwartenrozebij512MB/1GB),heefteenvoicerecor-
der,equalizer,usb2.0-aansluitingeneenlcd-kleuren-
schermmetbacklight.Bedieninggebeurtmetéénknop,
enoordopjeskrijgtuerbij.Totzoverniksbijzonders.Wel
bijzonder:deprijsvanhet1GB-model.Dieisnamelijknog
netgeenzestigeuro.Geinigdus,voorweinig!
■ 6 39,99(256MB),6 49,99(512MB),6 59,99(1GB)
■ www.pulsegeneration.com
Hoe’s’tnou?
Pda’s,mp3-spelers,laptops,camera’s...Voorallesbe-
staantegenwoordigopberghoesjes.Alles?Nee,aan
usb-stickswasnognieteerdergedacht.Totnudus.Case
Logickomtmeteenklein(96x40x10mm,17gram)op-
berghoesjewaartweeusb-sticksinpassen.DeJDS-2is
verkrijgbaarinkobaltblauwzwart,grijsenrood.Erzijnook
(duurdere)modellenmetruimtevoorvierofzesstickjes.Handig!
■ 6 4,– ■ CaseLogic,030-6005191■ www.caselogic.com

Voorspelling
Meerdan70procentvan
denieuweauto’sinde
VerenigdeStatenzal
in2007leverbaarzijnmet
eengeïntegreerdeiPod-
voorziening
Bron:Apple

kaartofexterncapture-
isbeschrevenwelke apparaat.Alleaansluitin-
videohardwareencom- genhiervanwordenuit-
putereigenschappenno- gebreidbesprokenenaf-
digzijnomuwvideoban- gebeeld.Moetudepc
dentekunnendigitalise-
ren.Datbehoedtuvoor
eenmiskoop.Omeenen
openschroeven,dankunt
udatookstap-voor-stap
terugvinden.
Toetsenbord2.0
TyptopunogsteedsopeengoedkoopstukjeTaiwa-
UPDATE+++
+++ Hetis25jaargele-
andermogelijktemaken Dathetboekvooralge- neesplastic?Zonde.NeemlieverdenieuweMicrosoft dendatIBMdeeerste
iseencd-rombijgeleverd richtisopouderen,ver- UltimateDesktop,eendraadloosklaviermetbijnafu- personalcomputerop
waarhetNederlands- raadthetgroteletterty- turistischeeigenschappen.Watdachtuvanverlich- demarktbracht.
taligeprogrammaArc- pe.Wedenkenechterdat tingdieaanspringtwanneerdekamermatigverlicht +++Sonykomtmet
SoftShowBizDVD2op iedereen– jongenoud– isofwanneeruuwpcnadert?Ofhetfeitdathettoet- eennieuwgps-appa-
staat.Ommethetdigitali- veelheeftaanditprakti- senbordslechts2,54centimeterdikisentoteenaf- raatvoordigitalecame-
serenvanvideobanden schedoeboek. standvan10meterdraadlooskancommunicerenmet ra’swaarmeeuprecies
aandeslagtekunnen, uwpc?Letookevenopdebijzondereindelingmet kuntbepalenwaarde
moetuovereenvideo- ■ 6 22,95 linkseenmultimediagedeelte,rechtsgeennumerieke foto’sgenomenzijn.
recorderof-camerabe- ■ ISBN: 905905234x knoppenenondereenheuseVista-knop.Hetmager +++Denieuwewire-
schikkenenovereen ■ VisualSteps,0297-386444 zijndittoetsenbord,maarwehebbenhelaasnogniet lessstandaard,
videocapturekaart,oftv- ■ www.visualsteps.nl kunnentestenofdezeRollsRoyceooklekkertypt! 802.11n,isuitgesteld
■ Prijsonbekend tot2008.+++
■ www.microsoft.com/hardware/ultimatekeyboard

20/06www.computeridee.nl 5
Nieuws
PCTHUIS
NicoWittebroodwiloprondreis
doorEuropaopdecampinginter-
netten.Datvaltnietmee.
Campingaccess
Hetplanwasomregelmatigeen
sitetebezoeken waaropoudste
dochterKimeenweblogzoubij-
houden.Zijwasdezezomermet
eenjongerenreisnaarBrazilië,de
restvanhetgezintrokronddoor
ZwitserlandenItalië.Danblijkteen
websiteopinternetdeenigege-
schiktemogelijkheidvoorcontact.
Ikhadtijdensvoorgaandevakan-
tiesalgemerktdatopveelcam-
pings,metnamedegrotere,eenof
meerpc’sstaanzodatgastenkun-
neninternetten;tevergelijkenmet
eeninternetcafé. Opdederde
camping,bijhetLagoMaggiore,
wasgeenpcmaarweleenaccess
point.Eenlandgenootsteldezijn
notebookbeschikbaar,mijnvrouw
informeerdebijdebalienaarde
werkwijzevoordataccesspoint.
Wemoestencontrolerenofnote-
bookenaccesspointelkaarkon-
denbereiken.Danmoestzeterug-
komenenkreegzetegenbetaling
eenbriefjemetusernameen
wachtwoordenzoudedigitale
wereldaanonzevoetenliggen.
Bereikbleekinorde;maarhoeveel
kostennoudieusernameen
wachtwoord?Bedeesdantwoord-
dedejongedame:15euro. Pardon!
wewildentienminuteninternet-
ten,geendriedelenLordofthe
ringsdownloaden...!
Deenigeverklaringdiewekonden
bedenken,wasdatditbedragpast
bijmensendiedriewekenbivakke-
renopdecampingenaldietijd
overinternetwillenbeschikken.
Vreemd,zoslechtwashetweer
daarnouookweerniet.
WehaaktenafenspeurdeninMi-
laannaarinternetcafés.Wevonden
eengeopende–vielnietmeein
augustus–dieboodeenuurlang
internettenvoorééneuro. Navijf
minutenbleekdatuitKimsdorp
geenweblogwasgekomen,ken-
nelijkgeeninternet(café)/pcbe-
schikbaar.Duswewarensnelklaar.
Vandeoverige14eurokochtenwe
heelveelsmaakvolItaliaansijs.
Nico
Studiegenootbook
Pen,potloodenpapierzijnallangnietmeervoldoendeomhetnieuwe
studiejaargoedvanstarttegaan.Eenbeetjestudentkanimmersniet
zonderpc.EnlaatFujitsu-Siemensnuneteennieuweserienote-
bookshebben.ZehetenAmiloenzijnverkrijgbaarvan799eurotot
1499euro,afhankelijkvandemogelijkheden.Dekrachtvandeze
strakontworpenlaptopsiseenlaagbatterijverbruik,minstenseen
15,4inchbreedbeeldschermmetCrystalview-technologie–mooi
glimmend–eendraadlozenetwerkadaptereneendub-
bellaagsedvd-brander.Degoedkoopste(af-
beelding)isdeA1655G,dieheeft
eenAMDMobileTechnologymet
Turion64ML-32processor,
1024MBinterngeheugeneneenharde
schijfvan80gieg.DeduursteXi1526heefteen
17inch-scherm,eenIntelCentrinoCoreDUOT2300-
processorenismetveelmultimediamogelijkhedenverwend.
■ 6 799,–tot6 1499,–■ www.fujitsu-siemens.nl
Foryoureyesonly
Alsdekatvanhuisis,dansendemuizenoptafel,
luidthetspreekwoord.Alleen,metdeprivacyvan
dezemuizenishetnugedaan.Dehoofdschuldigeis
hetwakendeoog,ofweldewebcam.Zekerdenieu-
weIPRoboCam8netwerkcameravanMarmitek.
Dezekleurencameraheefteeningebouwdecom-
putermeteigenIP-adreszodatudezedirectineen
(lan)netwerkkuntopnemenenopafstandkuntbe-
naderenmetelkepc,zelfsviainternet.Draaien,kan-
telenenzoomendoetuvanafdepcwaarmeeu
hembestuurt.Detoegangisbeveiligd
Denieuwegeneratie
meteenwacht-
woordzodathet
boevengildeniet
zomaarkaninzoo- ’sWereldsgrootsteprocessorfabrikantIntelkondigde
menopwaterbij tweenieuwetypenmicroprocessorsaan: deCore2Duo
utehalenvalt.De endeCore2Extreme.Hetbijzondereaandezeprocessors
camerakenttwee isdatbijdetoegenomenprestaties,volgensdefabrikant
uitvoeringen:een liggendiezo’n40procenthogerdandievanvergelijk-
bedradeeneen baargeprijsdeexemplaren,hetenergieverbruikmeteen
draadlozeuitvoe- zelfdepercentageisafgenomen.Efficiëntwerkenzedus
ring. zeker.VoorechtesnelheidsduivelsiserdeIntelCore
■ 6 199,–(be- 2ExtremeX6800,dievoor999eurotekoopis.
draad),6 249,– Vindtudatwatoverdreven,danzijndemodellen
(draadloos) uitdeCore2
■ www.marmi
tek.com/nl
DuoE-seriewel-
lichtgeschikter.
Kort...
Afhankelijkvandesnel-
heidzijndieverkrijg- Gsmenseks
Wieschijftdieblijft baarvan183tot530
euro.Voornotebooksis
Maareenopdezeven
Engelsenzetzijn(ofhaar)
LaCieheefteennaamhoogtehoudenquadesign. ereenCore2DuoT-lijn, mobieltjehelemaaluittij-
DusintroduceerthetbedrijfeenseriedoorF.A.Por- waarvandeprijzenver- denseenvrijpartij.Nog
scheontworpenhardeschijven.Zebiedeneenca- moedelijktussende200 eens11procentzetde
paciteitvan160tot500GBineenstrakke,metallic en650eurozullen gsminiedergevalop‘stil’.
vormgegevenbehuizing.Deusb-driveszijn liggen. Datiséénvandeconclu-
plug-and-playenhebbeneenkliks- siesuithetMobileLifeRe-
backupsoftwarevoorzowelpc port,eenBritsonderzoek
alsMac.Deusb-driveszijn vantelecombedrijfThe
momenteelalbeschikbaaren CarphoneWarehouse.In
deFireWire-driveskomenin totaalzijnmeerdan
oktoberopdemarkt. 16.500mensengeïnter-
■ Vanaf6 99,– (160GB)tot viewdoverhunmobiele
6 229,– (500GB) telefoongebruik.
■ LaCie,www.lacie.nl
Giga-
tumtummetje?
Watishet?Datvroegen
wijonsookaf.Eengiga-
dropjeoftocheenUni-
dentifiedFlyingObject–
kortomUFO?Nee,vol-
gensdistributeurQuest-
Controlishetniets
andersdaneenkabel-
managementsysteem
speciaalvoorgamers.
Wantdiedoelgroepwil
nietinhetheetstvande
strijdverstriktrakenin
eenkabelspaghetti.De
muismoetoptimaalbe-
wogenkunnenworden.
Datbetekentdatde
RazerArmadillo,wantzo
heet-ie,kortemetten
maaktmettelange
snoerenenzevastzetin
eenstalenconstructie.
■ 6 24,99
■ www.questcontrol.net
www.computeridee.nl
HebtuWindowsXP64?Uantwoordde:
Nog niet,
maar ik
overweeg wel
Jazeker! de aanschaf ervan
7% 7%
Uwpc-muziekindehuiskamer
LogitechkomtmetdestijlvolleWirelessDJMusic
System,waarmeeumuziekdieopuwpcstaatdraadloos
kuntlatenafspelenviaeenaudiosysteem.Hetmaaktnietuit
ofhetominternetradio,mp3's,iTunes-,ofWMA-be-
standengaat.Logitechdenktdathierwelmarkt
voorisomdatrecentonderzoekheeftuitgewezen
dat40procentvanalleonlinehuishoudens
digitalemuziekopslaatenafspeeltviadepc.
Slechts10procentdaarvanluistertnaarde
muziekviaeenhomeentertainmentofaudio-
Legaal
systeem.OmdeWirelessDJMusicSystemtekunnengebruiken,hoeftu
geendraadloosnetwerktehebben.Usluitalleendezenderaanopeenusb-poortvan
downloaden
depcendemuziekontvangerviaeenRCA-connectorofeenkoptelefoon-plugaanhet EasyComputingwasver-
muzieksysteem.Daarnakuntuviadeboxenvanuwstereo(toteenafstandvanvijftig baasddathetmochtvan
meter)naaruwmuziekcollectieopuwpcluisteren.Inclusiefafstandsbediening. BumaStemra:muziek-
■ 6 249,99(eindseptemberleverbaar)■ Logitech,010-2438897■ www.logitech.com streamsdownloaden.OK,
eenvoorwaardeiserwel,
demuziekstreamsmogen
Insteken, doorhalenenopladen
DeDriinniseenhandigetelefoonhoudervoorwiedegsmmoetopladen.Usteektdeopladerinhet
nietbeveiligdzijn,maar
verderbentuzovrijals
eenvogel.Metbehulp
stopcontact,hangtdeDriinneraanenlegtvervolgensde vandenieuwesoftware-
telefoonweeropdeDriinn.Wiezulksconsequentdoet,heeft titelFreemusicRecorder
énaltijdeenopgeladentelefoon,éniszijnmobielnooit kuntuvoortaaneenvou-
meerkwijt,quanu-een-vaste-plek-hebben.Bijzonderisde digdatklusjeklarenen
maniervanbestellen: datgaatnamelijkpersms.Ustuurtde ooknogiTunes-bestan-
tekstMTHnaar4414enontvangtdriesms’jesmetinstructie denomzettennaarnor-
omnaamenadresdoorte malemp3-bestan-
geven.Hiermeeisde den.Ookdatis
Populairste Driinnmeteenbetaald. legaalvolgens
camera-gsm’s Binnenvijfwerkdagenligt-ie Buma.Metde
Engeland: MotorolaRazr vervolgenskeurigindebrieven- softwarekuntu
Duitsland: Nokia6230 bus–ofindebrievenbus eveneensge-
Frankrijk:SagemmyX-5 vaniemandanders, luidsfragmenten
VS:MotorolaRazr wantukunt‘mna- inkorten.
Bron:M:Metrics,augustus2006 tuurlijkookmakke- ■6 19,95
lijkcadeaugeven! ■EasyComputing,
■ 6 4,50(incl.porto) 023-5511311
■ www.dutchus.com ■www.easycomputing.nl
Windows XP 64,
wat is dat
eigenlijk??
Muismattegenbacteriën Kort...
65% Wistudathetgemiddeldebureaublad400maalzo-
veelbacteriënbevatalsdegemiddeldewc-bril?Echt Nederland
waar,wetenschappelijkbewezen!Komtnatuurlijk internetland
omdatweeten,drinkenen/ofrokenbijdecomputer... Zouuinternetmissenals
Felloweskomtnumeteenreekspolssteunenenmuis- uergeentoegangtoe
mattendiebacteriegroeiremmen.Datgebeurtmet zouhebben?vroegKel-
Nee behulpvanMicroban,eenantibacterieelgoedjedat koo.nlaanruim1600
en ik zal tijdenshetproductieprocesindeproductengeïnte- mensen.Oei: ruim88pro-
het ook zeker greerdwordtendatdaaromzowelin,omalsopde centzegt‘ja’. Ruim54pro-
niet kopen
steunenzit.Hetschijntdatdebeschermendefunctie centvandeNederlanders
vanMicrobannietkanafnemenofaangetastwordt geeftaandatzevaaklan-
19% doorslijtageofreiniging. gerinternettendanze
Deantibacteriële zichvantevorenhadden
werkingblijft voorgenomen.Vande65
duscontinu procentdieeenpartner
actief heeft,vindtbijna10pro-
tegenbac- centdatdezetelangmet
teriënen internetbezigis.Vande
schimmels. 32procentvanderespon-
■ Circa6 22,– (muismat) dentendiekinderenheb-
enca. ben,vindtruim12pro-
■ 624,– (toetsenbord-polssteun) centdatdezetelang
■ Fellowes,076-5232090 internetten.
■ www.fellowes.nl
20/06www.computeridee.nl 7
Internet encyclopedie
Schrijf geschiedenismet
Wikipedia!
Wanneeruietsopzoektopinternetontkomtuerbijnanietmeeraan:bijdezoek-
resultatenkomtubijnaaltijdWikipediategenopdeeerstepagina.WatisWikipedia,
hoewerkthijenzijndeartikelenwelbetrouwbaar?Wijnemenumeeindewondere
Wiki-wereldénlatenuzienhoeuzelf artikelenkuntaanpassenenschrijven.
enonlineencyclopediewaariniedereen
E zomaarwijzigingenkanaanbrengen,hoe
betrouwbaarzijndandeartikelen?Deze
vraagsteldehetgerenommeerdeweten-
schappelijktijdschriftNaturezichook.In
december2005deedhetbladeenuitgebreidetest.De
redactielietvijftigtermenuitdiversewetenschappelijke
disciplinescontrolerendoorexperts.Opdezelfdema-
nierlietNaturedealomgerespecteerde–betaalde–on-
line-versievandeEncyclopaediaBrittanicacontroleren.
Deexpertswerdgevraagdomtelettenopdrietypen
onnauwkeurigheden:feitelijkefouten,belangrijke
feitendieweggelatenzijnenmisleidendeargumenten.
Uiteraardwerdzenietverteldofhetartikeluitde
BrittanicaofWikipediaafkomstigwas(hoeweldit
natuurlijkmakkelijktecontrolerenis).Deresultaten
werdenvervolgensdoorderedactievanNaturegecon-
troleerdenhetaantalfoutenwerdopgeteldperartikel.
HoeweldeEncyclopaediaBrittanicahetquanauw-
keurigheidwonvandeWikipedia,bleekhetverschil
uiteindelijkverrassendgenoegnietzogroottezijn.
IndeBrittanicawerden123‘onnauwkeurigheden’
geconstateerd,tegen162indeWikipedia.
Deuitkomstvanditonderzoekwerddanookbreed
uitgemetendoordewereldpers:‘Wikipediakomt
dichtindebuurtvanBrittanica’.Uiteraardzatditde
Brittanica–gemaaktdooreengrootteamvanbetaalde
onderzoekers–nietlekkerenalsnelkwamdeuitgever
meteenreactie.Ineentwintigpagina’stellenddocu-
mentpoogdehijhetonderzoekvanNatureonderuit
tehalen.Deonderzoeksmethodezouonvolledigzijn
engrotefoutenbevatten.HoewelNaturetoegafdat
Brittanicaopbepaaldepuntengelijkhad,blijftNature
achterhetonderzoekstaan.
■Geschiedenis
Watiswiki? Wikipedia
Eenwikiiseenbepaaldsoortwebsitediehetgebruikersmoge- Wikipediaisin2001ont-
lijkmaaktomopeenvoudigemaniercontenttoetevoegen,te staanalsaftakkingvan
verwijderen,aantepassenentewijzigen,somszonderdathier- Nupedia,eenprojectom
voorregistratienodigis.Hetgebruiksgemakendeinteracti- eengratisencyclopedie
viteitmakenheteeneffectiefgereedschapommetanderensa- teontwikkelen.Deartike-
mentewerkenenteschrijven.Determwikikanookverwijzen lenwerdengeschreven
naardesoftwaredieditmogelijkmaakt(de‘wikiengine’)of engrondiggecontroleerd
naarbepaaldewiki-websites,waaronderdeeerstewiki:WikiWi- doorexperts.Maar
kiWebenooknaarWikipedia.WikiWikiWebisvernoemdnaarde omdathetschrijvenvan
WikiWiki-buslijninHonolulu,Hawaii.WikiWikibetekent: schiet deartikelennietzovlotte,
snelopinhetHawaiiaans.(bron:en.wikipedia.org/wiki/Wiki) gingoprichterJimmy
8 www.computeridee.nl 20/06
WalesmetLarrySanger(aangetrokkenomhet
Nupedia-projectingoedebanenteleiden)opzoeknaar
eenmanieromvanNupediaeenmeeropenprojectte
maken.TijdenseenetentjevanSangermetcomputer-
programmeurBenKovitz–dieopdatmomentwerk-
zaamwasophetWiki-project(ziekader)–zagSanger
degrotevoordelenvaneenmeeropenstructuur.
SangerwistWalesteovertuigeneneenweeklaterwas
Nupedia’seerstewikionline.
Omdaternogalwatweerstandbestondbijdeschrijvers
enredacteurentegendeassociatievanNupediamet
eenwiki-website,kreeghetprojectdenaamWikipedia
enwerdop15januari2001eeneigendomeinnaamin
hetlevengeroepen,wikipedia.com.Dezedatumstaat
sindsdienbijveelgebruikersbekendalsWikipediaDay.
Daarnaishetallemaalheelsnelgegaan.Alinmei2001
werdendeeersteniet-EngelstaligeWikipedia’sgelan-
ceerd.ZozagenonderandereversiesinhetCatalaans,
Chinees,Duits,Japans,RussischenzelfsEsperanto
hetlevenslicht.Enja,ookdeNederlanderswarener
amperviermaandennaoprichtingalbij.
■Wikipediabeoordeeld
Deonlineencyclopediegeefteenuitgebreideuitleg
(zo’ndertigpagina’s!)overhoeuhetbestemetde
inhoudkuntomgaanenwatergoedisaanWikipedia
enwatjuistniet.Eenkortebloemlezingoverdepositie-
veennegatievepunten:
Wikipediaisgeweldigomdatiedereen
Plus heelmakkelijkartikelenkanwijzigen
enaanvullen,erpraktischgeenlimietisaandelengte
vanartikelen,deartikelenbijzonderactueelzijnenhet
aantalartikelenenormgrootis.Enomdatmensenuit
verschillendelanden,metverschillendeachtergronden
en(politieke)overtuigingsamenwerkenisdekansop
onafhankelijkheidaanmerkelijkgroter.Artikelenzijn
doordemanierwaaropdewiki-gedachteisuitgevoerd,
zeergoedbestandtegenvandalisme(ziekaderWatis
wiki).Alseenpaginadoor‘lolbroeken’isgewijzigd
ofvernield(hetartikeloverBillGatesiseengoed
voorbeeld),danisdeoorspronkelijkeversiebinnen
enkeleminutengewoonweerteruggezet.Foutenzijn
binnenenkelesecondenaangepastintegenstellingtot
eenpapierenversie,waarhetmaandentotjarenkan
durenvoorzegecorrigeerdzijn.En:Wikipediaisgratis
enzalaltijdgratisblijven.
Min Degeloofwaardigheidvandeinfor-
matiekandubieuszijndoorhet
anoniemekarakter.Iedereenkan‘subtiele
nonsens’toevoegenaanartikelenenhetkan
wekenofzelfsmaandendurenvoordathet
ontdektenverwijderdwordt.Elkebezoe-
kerkanenormelappentekstverwijderen
uiteenartikel(ditwordt‘blanking’
genoemdenvaltondervandalisme).
Hoewelditvaakbinnenenkele
minutenwordtopgelost,kanhetvoor
mensendienietopdehoogtezijn
vandetabGeschiedenislijkenalsof
eenartikelernstigtekortschiet.De
schrijfstijlverschiltvanpersoontot
persoon,waardoordekwaliteitniet
gewaarborgdis.Ensommigeonder-
werpenzijnpopulairderdanandere,
waardoorereenflinkverschilin
lengteencompleetheidoptreedt.
Belangrijkstetip:ganietuitvanéén
bron.GebruikWikipediaeerderals
startpuntommeerinformatieovereen
bepaaldonderwerptevinden.

■Ietstoevoegen
Alstienduizendenmensendagelijkshunbij-
drageleverenaanWikipedia,danmoethetwel
heelgemakkelijkénleukzijn.Datisinderdaad
zo.Ineenpaareenvoudigestappenlatenwezien
hoeuartikelenaanpastenzelfnieuweschrijft.We
gebruikendeNederlandstaligeversievanWikipedia.
(OndankshetfeitdatNederlandeenkleinlandis,doen
weheterggoedmeteenzevendeplekindeToptienvan
degrootsteWiki’s!)Ofalleartikelenkwalitatiefgoed
zijn,staatvolopterdiscussie.Maarukuntmeewerken
omNederlandnógbetervoordedagtelatenkomen! netje’enkiezenoppagi-
nanl.wikipedia.org/wiki/Wi Statistieken
■Anoniemof registreren? kipedia:Beginnetje decate- OmaantegevenhoegroothetWikipedia-netwerkis:erzijn
Ukuntervoorkiezenomanoniemteblijven,ofomuzelf gorie–hoekanhetook ruim48.000Wikipedia-redacteurenactief,dieaanbijnavier
teregistreren.Wijkiezenhiervoordeeersteoptieen anders–BeginnetjeIn- miljoen(!)artikelenwerkeninmeerdanhonderdtalen.Opdit
kunnendirectaandeslag.Aandebovenkantvaneen formatica.Uitdelijstkie- momentzijnermeerdaneenmiljoenEngelstaligeartikelen.
artikelzietualtijdviertabbladen:Artikel(hetartikel zenwevervolgensWin- Elkedagmakenhonderdduizendenbezoekersvanoverdehele
zelf),Overleg(hierkanoverlegdwordenoverbijvoor- Zip.Diegaanweuitbrei- wereldtienduizendenaanpassingenenwordenduizenden
beeldwelkeinformatienogtoegevoegdzoumoeten denmetmeerinformatie! nieuweartikelengecreëerd.(bron:WikipediaStatistics)
worden,ofwatbeterkan),Bewerk(omdepaginate
bewerken)enGeschiedenis(hierstaatwaterwanneer ■Aanpassenvaneenartikel
endoorwieofvanafwelkip-adresisgewijzigd).Alsu Detekstdieernustaatisnogalbeknopt(afbeelding3) en
ophettabbladBewerkklikt,kuntualleswatuoverdit wewillenerbijvoorbeeldaantoevoegendatcompute-
onderwerpweettoevoegenaandepagina(afbeelding1). raarsmetWindowsXPzip-bestandenookzonder
WinZipkunnenuitpakken.Verderwillenweverwijzen
■Kieseenonderwerp
Hetgemakkelijkstisuiteraardomtespeurennaareen
onderwerpwaaruveelvanafweetenwaarnognietzo-
veelovergeschrevenis.Alsusnelaandeslagwiltgaan
ishetoverzichtmet‘beginnetjes’heelhandig(afbeelding
2).Eenbeginnetjeiseenartikelwaaralwatbeknopte
informatietelezenvalt,maarwaarnogveelmeeroverte
vertellenvalt.Alsvoorbeeldnemenwijookeen‘begin-

1. KlikopBewerkomeenartikelaantepassen. 2. VanveelonderwerpenisalvasteenBeginnetjegemaakt.

20/06www.computeridee.nl 9
 Internet encyclopedie

3. BeginnetjevanWinZip.

naareenander,soortgelijkprogramma,WinRAR.Tot
slotvoegenwenogeenlinktoenaardewebsitevan Top10
WinRAR.Hetisnietveel,maaralsvoorbeeldishet Wikipedia’s
prima,hetlaatgoedzienhoesnelenmakkelijkuzelf (aantalartikelen):
dingenaanpast(afbeelding4).
1. EngelseWikipedia
Ditisdetekstdieweinvoeren: (1.276.401)
Sindsdekomstvan[[MicrosoftWindowsXP]]kunnen 2. DuitseWikipedia
ZIP-bestandenwordenuitgepaktzonderdathier (435.822)
WinZipofeensoortgelijkprogrammavoornodigis. 3. FranseWikipedia
Eenanderpopulairprogrammavoorcompressie/ (333.795)
decompressievanbestandenis[[WinRAR]]. 4. PoolseWikipedia
En,onderhetkopje‘Externelinks’voegenwehet (254.002)
webadresvanWinRARtoe:*[http://www.winrar.com/ 5. LyricWiki.org
WebsitevanWinRAR] (songteksten,
238.492)
■Wiki-opmaak 6. JapanseWikipedia
Wikiiszogeprogrammeerddatiedereenersnelmee 4. Aanpassenvaneenartikelisheeleenvoudig. (237.469)
aandeslagkanzonderenigekennisvanhtml.Dubbele 7. NederlandseWikipedia
rechtehakenomwoordenverwijzenbijvoorbeeldnaar 5. Deopmaakkuntuookmet (214.939)
eenanderartikelbinnenWikipedia.Eenwoordvet- knopjesaanpassen. 8. FranseWiktionary
gedrukt?Zeterdrieenkeleaanhalingstekensvooren (197.873)
achterenvoilà.Wiltueengenummerdelijst?Gewoon iedereenkanhetdooruaangepasteartikellezen!En 9. ItaliaanseWikipedia
eensterretjeervoorplaatsen.Eenkopregelmaaktuzo: weeraanpassen,tekstaantoevoegenetc.Zomaaktu (179.374)
==Ditiseenkopregel,niveau1==.Kopregeltwee binneneenpaarminutendeeluitvandewereldwijde 10. ZweedseWikipedia
maaktudooraanbeidekanteneen=-tekenextrate Wikipedia-bewegingenbentubezigmet‘geschiedenis (175.087)
zetten.Veelvandemeestgebruikteopmaakcodeskrijgt schrijven’.
uoverigensookdooreenwoordteselecterenenopeen
vandeicoontjesaandebovenkantvanhetinvoer- ■Eerstoefenen
schermteklikken(afbeelding5). Waarschijnlijkwiltueerstevenoefenenvoordatu
daadwerkelijkeenartikelschrijftofaanpast.Ditisook
■Controleren zekeraanteradenenWikipediaheeftdaareenspeciale
Alsuwiltcontrolerenhoeheteruitgaatzien,kliktuop plaatsvoorgereserveerd:DeZandbak
deknopToonbewerkingentercontrole.Letwelop:de (nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Zandbak).Hierkuntunaar
paginaisdannognietopgeslagen!Bentutevredenmet hartenlustexperimenteren,zonderdaterookmaarie-
dewijzigingen,dankliktuopPaginaopslaanen... mandlastvanheeft.Ookvindtuuitgebreideinformatie
overwaterallemaalmo-
gelijkis(afbeelding6). ■

6. Eerstevenoefenen?Datkanindezandbak.
Wiki’sopeenrijtje
InmiddelszijnernaastdeWikipediatallozeanderewiki’sop
internetontstaanendelijstgroeitnogsteeds:Wikibooks:
tekstboeken;Wikinews: nieuwsservice;Wikiquote: citaten;
Wikisource: bronnenvoorgebruikinWikipedia;Wikispecies:
classificatieenbeschrijvingvanplantenendieren;Wiktionary:
meertaligwoordenboek.Overigewiki-achtigepedia’s:
Wookieepedia: voorendoorliefhebbersvanStarWars;
Stockepedia: overdeeffectenbeurs;EvoWiki: evolutieen
biologie;WikiTravel: reizen(ennogtientallenandere).

20/06www.computeridee.nl 11
Usb-stick
Paula,28,junioraccountmanager
“Alsikvoordezaakonderwegben,hebikalleenm’n
gsm-etjeeneendigitalecamerabijme.Wijdoende
promotievoorhetskidorpIschglenikschietgraag
leukeplaatjesvooronzedatabase.Verderhebiknet
ontdekthoehandigzo’nmp3-stickis.Daarbewaar
ikpersberichtenenzoopenikbeluisterermuziek
mee.Indehotelswaarikovernachtcheckikvia
webmailm’npost.Waaromzouikeenlaptopmee-
slepen?Iktilmelievereenherniaaantaxfree-
artikelen,haha.”
Wegaaneenstukje vlie
Wiezakelijk reist,ishaastverplichtzicheenbreuk tesjouwenaanhardware.Want
op30.000voetzinloosvoor jeuitstarenof eenboek lezen,daar komjetegenwoor-
12 www.computeridee.nl 20/06
Hetnu Efficiënter
Ronny,38, eigenaarsportschool Laurens,45, handelaar
Ellen,33, adviseur “’tKlopt.Dehelftvanmijnle-
Ronny:“Wegaanopbezoekbijenkelecollega-sport- venbrengikdoorinvliegtui-
scholeninOostenrijk.Quahardwarevalthetwel genenopvliegvelden.Maar
mee.Mijnmobieltjehebikstandaardbijme.Eneen ikvermaakmeprimametalle
digitalecameravooralswebijvoorbeeldeentrai- hardwaredieikstandaardbij
ningstoepassingziendiewijnognietkennen.”El- meheb.EenPDA,eenlap-
len:“Ikheballeeneendikboekbijme,Dekrachtvan top,eendigitalecamera,een
hetnu.Ideaal;geeftafleidingzonderdatjeerbatterij- mobieltje,eenvideoplayer,
eninmoetstoppen.”Ronny:“Demailcheckikwel diversememorysticks,een
weeralswethuiszijn;wezijnmaardriedagenweg.” cardreader,eenbluetooth
WiFi-deken
Berend,38, IT-manager
Angelique,39, arts
Berend:“Wecombinerenonzezaken-
reismeteenprivé-uitje.Wehebben
netonzerentalcar opgehaaldom
naarhaarcongresterijden.”Angeli-
que:“Hardware?Valtwelmee.Een
laptopwaarmijnPowerpoint-presen-
tatieopstaat.Maareerlijkgezegd
hadik‘mookopeenusb-stickmee
kunnennemen.Noemhetmachtder
gewoonte.”Berend:“Verdereen
mp3-spelerentweemobieltjesna-
tuurlijk.”Angelique:“Weverblijven
ineenhotelmetWiFi,datistochwel
heelerghandig.Iksnapeigenlijkook
nietwaaromWiFinognietalseen
dekenoverdehelewereldligt.”

oortje...ikbenvastnogeen
paardingenvergeten.Nee,
ikvoelmegeenslaafvan
m’neigenhardware.Met
hetzelfdegemakstopikhet
wegengaikeenboekle-
zen.Tegelijkertijdmaakt
hetmijnwerkwelveelge-
makkelijker.Hetiszoveel
efficiënterdantienjaar
terug.”
Oortjesdelen
Sigrid,18, Havo-leerling
Britt,17, studentverpleegkunde
Sigrid:“Wegaaneenfotoshootdoenvooreenrace-
fietsenmerk.Wehebbeneenfotocamerabijons,ge-
woonvoorwatkiekjes.Wezijndaartenslottenog
nooitgeweest.Enikhebm’ngsmbijmevooralser
watgebeurt.”Britt:“Wezijnhelemaalalleenopreis.
EnwesprekengeenwoordDuits.Dusdaniseen
telefoonextrahandig.VerderdelenwemijniPod.Si-
gridheefterookeen,maardieis‘mindehaastver-
geten.Samendeoortjesdelen,isookwelgezellig.”
ZonderPardon
WiFi-tegoed
WillemRietdijk,58, mediamanager
“Ikvindhetwelgeweldigdatsteedsmeerairports
wirelesshebben.Omdatikaltijdmijnlaptopbijme
heb,hoefikmegeensecondetevervelen.Welheeft
elkevlieghavenz’neigenproviderwaardoorje
steedsnieuwinbeltegoedmoetkopen.Ikdenkdatik
wereldwijdvoorhonderdeneuro’stegoedenhebuit-
staan.Hetwachtenisnogopwirelessindeairpla-
nes,danbenikhelemaalhappy.Oja,ikhebooknog
eendikkevettedigitalecamerabijme.Ikzetdefoto’s
directopm’nlaptop,zodatikzeookkanbewerken.”

gen enwenemenmee...
dignietmeer meeweg.WemaakteneeninventarisatietijdenseenvluchtvanAm-
sterdamnaar Innsbruck.Zonder pardon.

Zweten Playstation
Maria,22,baliemedewerkster Robert,31, projectmanager
“Alsikzelfopreisga,neem “Ikmaakeenstopover op
ikalleeneenmp3-speleren Schiphol.Moeteenuurtje
m’nmobieltjemee.Internet wachtenduscheckiknu
enwebmailhebjeoveral lekkerm’nmail.Behalve
tenslotte.Maaralsjezietwat eenmobieltjehebikeen
degemiddeldezakenreiziger laptopeneenPlaystation
meesjouwt.Ikkrijgsoms portable.Eengamestar-
echtmedelijdenmetze. ten,envoordatjehetweet
Staanzehiertezwetenvoor iserweereenuurom.Die
debaliemeteenlaptopom Playstationisweleenkil-
hunnek,begintdetelefoon lertrouwens;daarkanik
terinkelen,enmoetenzeook eindeloosmeespelen,ter-
nogeensopzoeknaarhun wijldeToshibaaldown
paspoort.Diemensenheb- gaatnaanderhalfuur.”
benechtnooitrust,terwijl
vliegensowiesobestwel
zwaaris.”

20/06 www.computeridee.nl 13
Versbesproken ± Beoordeling
Ditbetekenendesterren:
Computer Routecalculator HPiPAQrx1950navigator 14
IdeeAanrader A3Fotoprinter EpsonStylusPhotoR2400 15 Steltteleur .................. #
Alseenproductde Koptelefoon Trust5.1SurroundUSBHeadset15
zeerkritischeblik Afstandsbediening/ Kanbeter .................. ##
vanonzeComputer audiozender OneforAllPC 15 Teoverwegen ...... ###
Ideetesters
doorstaat,krijgt
Laserjet
Muis
HPColorLaserJet1600 16
TrustWirelessPresenterMouse16
Primaproduct .. ####
hethetpredikaat Digitalecamera Olympusμ 720SW 17 Aanrader ........ #####
ComputerIdee Mp3-speler SweexBlueBayMP3Player 18
Aanrader!

ROUTECALCULATOR € 399,–

HP iPAQrx1950navigator
Combinatievan
satelietnavigator
enpocketpc

Onzemening
Goed
Eenvoudigingebruik,
goedenavigatie,
degelijkbeeldscherm
itsatelietnavigatiesysteembestaatuiteencombina- totalleenautogebruikgeenprobleemzijn,maaralsugraagfietst
Slecht
Geennavigatiebuiten
deautomogelijk
D tievaneenHPiPAQpocketpceneengps-ontvanger.
Ditheeftalsvoordeeldathijnietalleeninzetbaaris
voornavigatie,maarookvooranderedoeleindenalsagenda-
beheer,taakbeheerenhetafspelenvaneenmp3ofwma.De
ofwandeltdanisdittochweljammer.Datneemtnietwegdathet
navigatiesysteemzijnwerkindeautouitstekenddoet.Deroute-
kaartenwordenhelderweergegevenenzijngoedleesbaar.
Bovendienwordenderouteszeeraccuraatberekend.Debereke-
Conclusie iPAQrx1950iseenvolwaardigeminicomputermeteen300 ningvaneenvolledigeroutekostongeveereenminuut.Tijdensde
DeHPiPAQrx1950navi- megahertzprocessoren30megabytegeheugen.Deproces- ritwordtubegeleiddooreenhelderestemdievertelthoeumoet
gatoriseenuitstekende sorisnaarhuidigemaatstaventamelijksnel.Hetbesturings- rijden.Alsuperongelukdeverkeerdeafslagneemt,danberekent
productcombinatie, systeemvandeiPAQwordtverzorgddoorWindows5.0,de derx1950razendsneleennieuweroute.Hetnavigatiesysteemis
maarhetisjammerdat navigatiedoorsoftwarevanViaMichelin.ViaMichelinstaatop inheelEuropainzetbaar,interessantalsuvaakmetautovakantie
denavigatoralleenin eenSD-geheugenkaartvan256megabyte.Dezesteektuinde naarhetbuitenlandgaat.Ukuntbepaaldepuntenlangsderoute
deautoistegebruiken. sleufaandebovenzijdevandeiPAQ.DeiPAQisvoorzienvan markerendieuwiltbezoeken,zodatutijdenseenvakantieritdat
eenredelijkbeeldscherm,maardebeeldschermresolutieis mooieuitzichtspuntofprachtigekasteelniethoefttemissen.
Waardering lagerdanbijconcurrerendemerken.Degps-ontvangeris Debedieningvanderx1950iseenvoudigengeeftgeenmoeilijk-
####$ gemonteerdindevoetenheeftgeenexterneantennenodig. heden.Defunctiesbereiktudoorhetbeeldschermaanteraken,
Deontvangerwordtaandevoorruitvandeautobevestigd, waarnaeenmenuverschijnt.
Contact: ditintegenstellingtotdemeesteandereuittweedelen Deprijsvan399,-eurovooreencombinatievannavigatiesysteem
09002020165 bestaandenavigatiesystemen.Depocketpckliktuindegps- enzakcomputeriszeerredelijktenoemen,maaralsualovereen
Info: ontvanger,dieisaangeslotenopdesigarettenaanstekervan pocketpcbeschiktdanbentugoedkoperuitmetdeaanschaf
www.hp.nl deauto.Doordatdegps-ontvangerdesigarettenaansteker vansoftwarevanbijvoorbeeldRoute66.Alsuopzoekbentnaar
Adviesprijs: nodigheeftvoordevoeding,kuntuhetnavigatiesysteem eennavigatiesysteeménpocketpcdanisdeHPiPAQrx1950een
v 399,– alleenindeautogebruiken.Welishijeenvoudigovertezetten goedekeuze.Umoetzichechterwelbedenkendatudenavigator
vandeeneautonaardeandere.Voorvelenzaldebeperking alleenindeautokuntgebruiken.

14 www.computeridee.nl 20/06
 DRAADLOOS € 59,95/€ 89,95
OneFor All PC
A3FOTOPRINTER € 989,–
MediaRemoteen
WirelessDigitale
Epson Stylus Onzemening
AudioZender
PhotoR2400 Conclusie
Eenduremaargeweldi- Universeelafstands-
rzijngenoegkwalitatiefgoedeinkjet- geA3-printervoorde

E printersdieeenuitstekendeA4-foto
afdrukken,maarveelminderdieditop
eentweemaalzogrootformaat(A3)kunnen.
DeEpsonStylusPhotoR2400kanallebei.Hij
enthousiastefotograaf.

Waardering
####$
bedienen,draadloos
audiostreamen
neForAllkomt
kanprintjesmakenvanafeengroottevan10bij
15centimetertotietsgroterdanA3.DeR2400
gebruiktdriesoortenzwarteinktindekleuren
zwart,lichtzwartennoglichterzwart.Daarnaast
Contact:
0900-5050808
Info:
O mettweenieuwe
productenvoorde
multimedia-pc.MetdePC
MediaRemoteURC9040afstands-
beschikthijovervijfinktpatronenmetgekleurde www.epson.nl bedieningkuntuvanuituwluiestoel Onzemening
inkt.Daardoorkrijgtuzeerneutralekleurenaf- Adviesprijs: muziek,filmsenafbeeldingenafspelenopuw
drukkenen(uiteraard)goedezwart-witafdruk- v989,– pc.Daarnaastkuntuhemprogrammerenals Goed
ken. Hijkanwordenaangeslotenviausbof algemeneafstandsbedieningvoortelevisie Muziekenafbeeldingen
firewireenukuntheminzettenvoorzowelpcals enaudioapparatuur.Hijwordtgeleverdmet afspelen(afstands-
Mac.DeR2400iseenprintervoordesemi-professionelefotograafende softwarevoorhetafspelenvanmultimedia- bediening),zeer
enthousiasteamateur.Hijisvooralinzetbaarvoorhetprintenvangrotefoto’s.Voor bestandeneneenusb-zenderdiezorgtvoorde eenvoudigeinstallatie
hetreguliereprintwerkishijmindergeschikt,omdatzwarteteksterwatlicht communicatietussenafstandsbedieningenpc. (audiozender)
uitkomt.Foto’sprinthijechterzeergoed,waarbijhijdichtbijhetorigineelblijft. Desoftwaresteltzelfmappenin(mijnafbeeldin-
gen,muziek,video),maarukuntookextramap- Slecht
pentoevoegen.Hetafspelenvandemultimedia- Films,handleidingniet
OMGEVINGSGELUID € 69,95 bestandenisevenwennengeblazen.Ditkomt geprint(afstandsbedie-
mededoordatveeldocumentatieopdecompu- ning),geluidskaartpc
terstaat,endatisnietzohandig.Bijmuzieken wordtuitgeschakeld
Trust 5.1SurroundUSB afbeeldingenwerktdeafstandsbedieninguitein-
delijkprima,maarvoorfilmsishijergbeperkt.
(audiozender)

HeadsetHS-6200 Filmskuntualleenafspelen,pauzerenenstop-
pen.Alsumiddenindefilmwiltbeginnen,dan
Conclusie
Deafstandsbedieningis
lsuvan5.1surroundgeluidwiltgenietenzonderdeburenofhuisgenoten moetdatmettoetsenbordenmuis.Eenminpunt vooralinteressantalsu

A testoren,dankuntueen5.1surroundheadsetoverwegen.Dezeheadsetis
voorzienvanzesspeakers,eenmicrofooneneeneigengeluidskaartdieis
gemonteerdindeusb-kabel.Installatievandeheadsetisheeleenvoudig.Deusb-
stekkersteektuineenvrijepoortvandepc,
voorwieechtallesvanafdebankwildoen.Het
tweedeproductvanOneForAllisideaalalsude
pcdraadlooswiltaansluitenopdestereo-instal-
latie.DeWirelessDigitaleAudioZenderSV1740
eenmediacenterpcin
huishebt.Bijhetdraai-
envanfilmsbiedtde
afstandsbedieningbe-
waarnahijdirectdoorWindowswordtherkend. bestaatuiteenusb-zendervoordepceneen perktemogelijkheden.
Onzemening Nainstallatievandeaudiosoftwarewordthijin- ontvangervoordestereo.Deinstallatiehiervanis Dedraadlozeaudiozen-
gesteldalsdeprimairegeluidskaartenishijklaar nogsnellerdandatuhemuitdeverpakkinghebt deriszeereenvoudigin
Conclusie voorgebruik.Iedereluidsprekervandevrij gehaald.Uschuiftdezenderindeusb-poort gebruik,maarheeftals
Eenbehoorlijkprijzige zware,maargoedpassendehoofd- vandepc,steektdeontvangerinhet nadeeldatdegeluids-
headsetmeteen telefoonheeftdriespeakertjesvoor stopcontact,plugtdeaudiokabelinde kaartvandepctijdelijk
uitstekendgeluid, deproductievansurroundgeluid. stereoenhijisklaarvoorgebruik.Depc wordtuitgeschakeld.
hoewelhetsurround Hetgeluidisuitstekend,hoewelhet herkentdeusb-zenderautomatischals
geluidnietaltijdeven surroundgeluidnietaltijdeven extraaudiokaartensteltdezein.Met Waardering
overtuigendoverkomt. overtuigendoverkomt.Wellicht uwfavorietemediaspelerstreamtude afstandsbediening:
heeftditooktemakenmetde audiovervolgensvanpcnaardestereo- ###$$
Waardering wijzewaaropbijvoorbeeldhet installatie.Eenbelangrijknadeelismoge- audiozender:
####$ geluidvaneenvideogameis lijkhetfeitdatdegeluidskaartvandepc ####$
geprogrammeerdofhoehetfilm- geengeluidproduceertzolangdeusb-
Contact: geluidisgemonteerd.Leukvoor zenderindepchangt.Tegelijkmuziek Contacteninfo:
078-6543387 gamersisderegelbarebas,die streamenenvideogamesspelenopde www.regoort.nl
Info: vooralbijschietspellenextrahar- pckuntudanvergeten,ietswatwelkan Adviesprijs
www.trust.nl/14804 deknallenvoortbrengtalshijvoluit metanderedraadlozeoplossingen afstandsbediening:
Adviesprijs: staat.Deprijsisvrijhoog,maardaar- alsdeinComputerIdeenum- v 59,95
v 69,95 voorkrijgtuweleenprimageluidbij mer10besproken(duurdere) audiozender:v 89,95
uwgames,muziekofvideofilms. PhilipsSLA5520.

20/06www.computeridee.nl 15
 Versbesproken ±
HANDIGEMUIS € 49,–
TrustWireless
Presenter Mouse
Goedkopemultifunctionele Onzemening
muisisietwatkrakkemikkig Goed
Handigetrackbal,ligt
ezezesknoppigemuis–vierknoppen lekkerindehanden

D aandeboven-entweeaandeonderzij-
de–kanmeerdanalleendemuiscursor
besturen.Hijiszoweltegebruikenalsdraadloze
besturingwerktprima,
programmeerbare
knoppen,nietduur

LETTERPRET
bureaumuisenalsafstandsbediening.Waarnor-
€ 349,– maalgesprokeneenscrollwielzit,isdeTK-4300p Slecht
voorzienvaneenheustrackballetje.Omdatdeze Handleidingsoms
trackbalallekantenopkanbewegen,kaner onduidelijk,kwetsbare
HP Color Onzemening zowelhorizontaalalsverticaalmeegescrold
worden.Hetvergtenigeoefening,maardanis
plasticonderdelen

LaserJet Goed
Voordeliginaanschaf,
eenvoudigingebruik,
1600 stil
Slecht
Betaalbarelaserkwaliteit Beperktestarter
cartridges,kleuren
inkleur vereisenhandmatige
leurenlaserprinterszijnnognooitzo aanpassing,relatief
K goedkoopgeweestalsnuenzezijnbo-
vendienzuinigeringebruikdaninkjets.
DeHPColorLaserJet1600kost349euro.Daarmee
isheteenrealistischeoptievoorthuisgebruik,
hogegebruikskosten
hetwelhandig.Wanneerudemuisoppakt,dan
wordtditdoordesensoraandeonderkantvan
demuisgeregistreerdentransformeerthijineen
Conclusie
Goedkopemultifunctio-
nelemuismethandige
afstandsbedieningenwordthet‘scrollwieltje’dus
eenechtetrackbal.Zokuntuuwpcopafstand
trackbalenlaserpointer,
maarmateriaalvan
bedienen,bijvoorbeeldalsueenfotopresentatie losseonderdelendoet
houdtofeenfilmbekijktviauwpc.Trustricht watkrakkemikkigaan.
zichmetdezemultifunctionelemuisopzowelde
consumenten-alsdezakelijkemarktenvooral Waardering
voordelaatstecategorieiszo’nmuishandigbij ###$$

Conclusie
Eenbasiskleurenlaser-
hetgevenvanPowerpoint-presentatiesopeen
grootscherm.Erzitnamelijkooknogeenlaser-
pointerop,waarmeeuzeerprecieskuntaanwij-
zen.Voorthuisgebruikisdezeoptieleukalsu
Info:
www.trust.com
Adviesprijs:
hoewelmoetwordenopgemerktdatkleuren- printerdievoordeligeris kattenhebt,diewetenzo’nroodstipjewelte v 49,–
lasersgeenfotokwaliteitleveren. inaanschafdantijdens waarderenenblijvenerachteraanrennen–alsof
DezeLaserJetheefteenongebruikelijkontwerp. gebruik. zedoorhebbendathet‘ietsmeteenmuiste
Aandeonderkantziteenpapierladevoor250vel makenheeft’.
endaarboveneeninvoervoorenkelvoudigevel- Waardering Demuisligtlekkerindehandendatisletterlijk.Wantalsbureaumuisishijwataan
lenenenveloppen.Goednieuws,wantvaakheb- ###$$ desmallekantendaardoormindergeschiktvoormensenmetgrotehanden.Het
benbudgetprintersslechtseengecombineerde gebruiktemateriaalispoezeligzachtplastic,maaralswedebraakbalverwijderen
invoervoorallesoortenpapier. Contact: (naverloopvantijdmoetdezenamelijkschoongemaaktworden)ishetklepje
Hetvoorpaneelkanopen,zodatubijdeviertoner daarnamoeilijkweerterugteplaatsen,
cartridgeskunt.Depapieruitvoerzitbovenop, Info: hetmateriaalisverrevanrobuust.Ook
evenalshetbescheidentekstschermpje.Datis www.hp.nl hetplasticvandedraadlozeontvanger
nietergmakkelijktelezen,omdathetnogalver- Adviesprijs: –diezowellostegebruikenisals
zonkenisengeenverlichtingheeft.Aande v 349,– ingeplugdindebureaulader–isvan
achterkantvandeprinterzitdeusb-aansluiting, matigekwaliteitenzitbijonstestexem-
wattevensdeenigemanieriswaaropuhemop plaarzelfslos.Dehandleidingismatig,
eenpckuntaansluiten. zekerhetNederlandstaligegedeelte.Deene
Desoftwarebevatnaasthetbenodigdestuurprogrammaeenaantalhulpmiddelen, keerwordtgesprokenover‘IDconnect-knop’,
onderandereomonlinenieuwetonerenpapiertebestellenwanneerdieopzijn.Er verderopover‘deknopvooraansluiting
zijndriekleurencartridgeseneenzwarte,goedvoorrespectievelijk2000en2500 opdeontvanger’.
bedruktepagina’s. Aandehandvande
KleurenafdrukkenvandeLaserJet1600zijnscherpenmisschienzelfsietsteveel Engelstaligesectiewerd
aangezet.Datisechtereenvoudigaantepasseninhetstuurprogramma.Bijhetaf- duidelijkdathethieroméén
drukkenvanzwartetekstopeengekleurdeachtergrondvaltenigeonscherptewaar endezelfdeknopging.
tenemenaanderandenvandetekst. Demuiskanwordenopge-
Jammerisweldathetvervangenvandetonerbijnaevenveelkostalsdeprinterzelf. ladenindebureauhouder
DatiswaarschijnlijkookderedendatHPzogeheten‘startercartridges’meelevert, (tweeoplaadbareAAA-
dieslechtsgoedzijnvoor1000pagina’s.Datisinmiddelseengewoontevanfabri- batterijenwordenmee-
kantenomdeaanschafprijsvandeprinterzelflaagtehouden. geleverd),ofviaeenusb-oplaadkabeldie
DeHPColorLaserJet1600ismetongeveerviercentperzwartbedruktepaginaen aanzijkantvandemuiskanwordengeklikt
15centperkleurenpaginazekernietdegoedkoopstelaserprinterinhetgebruik. zodathij–samenmetdelosseontvanger–
Welishijeenvoudigtebedienenenlekkersnel. ookonderwegtegebruikenis.

16 www.computeridee.nl 20/06
 ZEVEN-KLEURENSPELER € 35,–
Sweex BlueBay
MP3Player
Primageluidenbasvooreenschappelijkeprijs
eSweexBlueBayMP3Playeriseenflash-spelertjedatnaastmp3’s(en

KIEK ‘NSONDERWATER! € 399,–

D wma’s)afspelenookgebruiktkanwordenalseenmemorystickenalsdic-
tafoon.WindowsXPherkentdemp3-spelerautomatischenhetkopiëren
vanmuziekbestandenwerktzoalshetzoumoetenwerken:gewoonslepennaarde

Olympus 720SW
usb-stick.Demeegeleverdehoofdtelefoonzieterwatvreemduitmetzijnzware
metalenonderdelenenmoetmetflinkekrachtindehoofdtelefooningangworden
geduwd.Meteenbeterehoofdtelefoonklinkthetgeluidechtererggoedenvooral
dehoeveelheidbasvaltpositiefop.
Deingebouwdeequalizerisintestellenopnormaal,rock,jazz,klassiekenpopen
hetverschiltussendeverschillendegenresisduidelijktehoren.
Laatmaarvallen(wanthet DeBlueBaywerktopéénAAA-batterij(meegeleverd).Hijheeftvierknopjes:afspe-
komtertochwelvan) Onzemening len/pauze,geluidsvolume,eentoetsblokkeringschuifje,eenmenuwieltjeeneenA-B
knop.DieA-Bknop(waarmeeeengedeeltevaneennummerherhaaldkanworden)
Goed doetwatgedateerdaan.Vroegerzatdezefunctieopmenigcd-speler,maaromdat
elettersSWstaanvoorschok-en Zosterkalseentank niemandditeigenlijkgebruikteishetindeloopderjarenverdwenen.

D waterbestendig.Schokbestendignaar
‘militairestandaarden’(hijkaneenval
vananderhalvemeterhoogteoverleven)en
waterdichttotdriemeterdiepte.Ookstofisgeen
maartochergcompact
enlicht,water-en
schokbestendig,goede
kwaliteitfoto’s
Methetwieltjekuntudooruwmuziekcollectiebladerenenbestuurtuookhet
menu.Hiervoormoetuhemietslangerindrukken,anderswordtookhiermeede
A-B-functiegeactiveerd.DeBlueBaykanookdienstdoenalsdictafoon,zodatu
geluidkuntopnemenin(32kilobit)wav-formaat.Ditisweleenhandigefunctie
probleemvoordeOlympus720SW,diehiermee enukuntdeopgeslagenwavjesmakkelijkoverzettennaaruwpc.Hetschermpje
eenidealecameraisvoorgezinnenmetopgroei- Slecht geefttijdenshetafspelenonderandereinformatieoverspeelduur,lengtevanhet
endekinderen.Maardemaximaleresolutievan7 Kleineknopjes nummer,hetaantalnummers,volumeendebatterijstatus.OokwordenID3-tags
megapixel–zodatscherpeafdrukkentotA3-for- ondersteund,detitelvandesongwordtscrollendweergegeven.Hetbacklightis
maatmogelijkzijn,een3xoptischezoomlensen Conclusie intestellenopzevenverschillendekleuren,standaardstaatmulticoloringesteld
eensuperhelderscherm(doordeBrightCapture- Metzijnstevigebouw, zodatelkekeerdatuopeenknopjedruktofaanhetwieltjedraaitdekleurvanhet
technologietotvierkeerhelderderdannormaal) hetgrotelcd-scherm schermpjeverandert.
zijnspecificatiesdiehemookopfotografiegebied endeeenvoudige Eenpapierenhandleidingontbreekt,maardeze
veelbelovendmaken.Hijisverkrijgbaarindrie besturingmaaktde is(ookinhetNederlands)tevindenopde
kleuren:donkerroze,lichtblauwenzilver. Olympus720SWhetde meegeleverdecd-rom,evenalsdedriversvoor Onzemening
DeOlympuskannaastfoto’sookvideofilmpjes concurrentiemoeilijk. Windows98SE.
opnemenenderesolutievan640x480pixels– Hoeweldemarktvoormp3-spelersredelijkvolis Goed
tv-formaat–isbehoorlijktenoemen.Hijbeschikt Waardering enerveelsoortgelijkemp3-spelerstekoopzijn, Primageluidenbas,
over24scèneprogramma’s,onderanderevoor ####$ isdeBlueBayzekergeenslechtekeusmitsude handigedictafoonfunc-
fotograferenzonderflitsindonkereomgevingen meegeleverdehoofdtelefoonsnelvervangtdoor tie,ondersteuningID3-
waarbijdelichtgevoeligheidautomatischwordt Info: eenbeterexemplaar.Ietswattrouwensvoor tags,kanookalsmemo-
ingesteldopISO1600.Hetinternegeheugenvan www.olympus.nl hetgrosvandemp3-spelersgeldt,zelfsvoor rystickwordengebruikt
19MBbiedtruimtevoorvijffoto’sopdehoogste Adviesprijs: dieultrahippeiPod.De
resolutie,dusukunthetbestemeteeneenxD- v399,– SweexBlueBayisook Slecht
geheugenkaartaanschaffen. verkrijgbaarmeteen Meegeleverdehoofdte-
Zoalsdenaamalaangeeft,isdeOlympus720SW geheugenvan256MB, lefoonvalttegen,geen
steviggebouwd.Demetalenbehuizingdoetaaneentankdenken,maartegelijkis 1GBen2GB. papierenhandleiding
hijzoslankencompactdathijinuwhandpalmpast.Hijstartsnelop,naslechtseen
secondeishijalklaarvoorgebruik.Alsumetuwogenknippertstaatdefotoalin Conclusie
hetgeheugenenishijklaarvoorhetvolgendeplaatje.Dekleurenzijnnatuur- Afgezienvandehoofd-
getrouw,zoalsgebruikelijkmetOlympuscompactcamera’s,hoewelzemisschien telefoonisditeenprima
watkoudaandoen.Aandegedetailleerdheidtezien,maaktdecamera spelertjemetgoed
gebruikvangoedeobjectievenenbeschikthijovereenbetrouwbare geluid,eenprimabasen
internefotoverwerking.Wedurfdenhetnietaanomdecameraop handigeextrafuncties.
eenbetonnenvloertelatenvallen,maarettelijkevallenop
laminaatlaterbleekdecamerainderdaadnogprobleemloos Waardering
tewerken.Enigenadeelisdatdeknopjeskleinzijn ###$$
uitgevoerd,omruimtetemakenvoorhetgrotescherm.
Enmochtuvanplanzijnomdieperdandriemeter Info:
tegaansnorkelen,dankuntumisschientochbeter www.sweex.nl
investerenineenspecialeonderwaterbehuizing. Adviesprijs:
Maarvoorditgeldbiedenanderecompact- v 35,–
camera’snormaalgesprokenveelminderwaar.

20/06 www.computeridee.nl 17
Software licenties
Watmagumet
VolgensGoswijnThijssenver-
langtMicrosoftinprincipeheel
veelbewijsvanudatuinderdaad
eengeldigelicentiebezit.
18 www.computeridee.nl 20/06
Strikvraag:uhebteenpcenbentniettevredenmethet
moederbord.Ukoopteenander bordenplaatstdat.Mag
uWindowsdannoggebruiken?Hetantwoordlijktsimpel:
natuurlijk.Maar hetjuisteantwoordis:dathangtervanaf.
VandesoortWindowsdieuhebt,ompreciestezijn.
Verwarrend?Inderdaad.Wijvroegendeexpertshoehet
zitmetlicentiesvoor Windows,MSOffice,tweepopulaire
antivirus-productenenAdobePhotoshop.
Microsoft:WindowsenOffice
Hettypelicentieverschiltperklantengroep,zohebje
specialesoortenlicentiesvoorsysteembouwersenbe-
drijven.VoorconsumentenbiedtMicrosofttweelicen-
ties;FPPenOEM.FPPstaatvoorFullyPackagedPro-
duct,OEMvoorOriginalEquipmentManufacturers.
Datklinktnogalingewikkeld,maardatvaltgelukkigerg
mee.AlsuindewinkeleenversievanWindowsinde
dooskoopt,isdateenFPP.Alsueennieuwepcmet
daaropWindowsalvoorgeïnstalleerdkoopt,danhebtu
temakenmeteenOEM-versie.DeOEM-versieisde
allergoedkoopsteversiedieMicrosoftaanbiedt,deFPP
deduurste.DaaromraadtMicrosoftookaltijdaanom
alsconsumentvoorOEMtegaan.Delageprijsisna-
tuurlijknietzomaar;aaneenOEM-versiezittenminder
rechtenverbonden,eigenlijkmaguerwatmindermee
doen.EenOEM-licentieisonlosmakelijkverbonden
meteenspecifiekepc-configuratie.Umagbesteende-
fectonderdeelvervangen,datisgeenpunt,maarwiltu
bijvoorbeeldhetmoederbordvervangendooreenander
typedanverlooptuwOEM-licentie.Kortom,deOEM-
versieisgoedkoop,maarheeftalsbeperkingdathijniet
metuwpcmeegroeitalsuaanhetupgradenslaat.En
overzettennaareenandere(nieuwe)pcisnatuurlijkhe-
Omgratissoftware
vanMicrosoftte
downloadenmoetu
somseerstaantonen
datuwWindows-ver-
sielegaalis…
lemaaluitdenboze.Maaralsueennieuwepckoopt,
danlaatuertochgelijkeveneennieuweWindowsop-
zettendoordeleverancier?
MeteenFPP-licentiekooptuaanzienlijkmeerrechten.
UwWindows-versiewordtalshetwareaanuzelfgekop-
peld,ennietmeeraanéénpc.Dusalsueennieuwepro-
cessormetbijbehorendmoederbordwiltinstalleren,is
datgeenenkelprobleem.Ookoverstappennaareenge-
heelnieuwemachineistoegestaan.Microsoftstaat
zelfstoedatueventjesdezelfdeversieopdeoudeénde
nieuwepctegelijkdraait,totdatdenieuwepchelemaal
goedwerkt.Daarnawistuuwkopievandeoudepc.
Kortom;eenFPPisduurderdaneenOEM-licentie,
maaralsuergvaakupgradeénlanggebruikwiltblijven
makenvaneenWindows-versiedaniseenFPP-licentie
hetoverwegenwaard.
Opzeker spelen?Bewaar alles!
WezijnopbezoekbijMicrosoftensprekenmetGoswijn
Thijssen,specialistophetgebiedvanlicentiesenille-
galesoftware.WeoverhandigenGoswijneenofficiële
Microsoftcd-rom,metachteropeengelestickermetde
activeringscode.Isditgenoegomaantetonendatwe
hetgebruiksrechtopdesoftwarehebben?
... waarnauw
downloadvanstart
kangaan.
uw software?
Goswijn:“Helaas,desleu- korting–alsnoglegale
telenhetschijfjesamen
vormengeengeldigbe-
Muziek kopieëntebemachtigen.

wijsvanlicentie.Watwel Ditartikelgaatoversoftwarelicenties,maarookvoormuziek Nep!

eengeldigbewijsvanli- geldensoortgelijkeregels. Tegenwoordigkuntuooklegaal Microsoftheeftonlangs
centieis,verschiltvaak muziek(alsmp3)downloaden.Voorbeeldenvanderegels: 65keergereageerdop
perfabrikantenzelfsper eenadvertentieomMi-
product.Inhetgevalvan Apple’siTunes crosoft-softwarevia
Microsoftkunnenwein AlsueensongopdeApple Nederlandseveilingweb-
principestellendatweeen iTunes-websitekoopt, mag sitestekopen.Uiteraard
aankoopbewijs,decd’sen udemuziekopzoveelcd’s nietomdatzeverlegenza-
alleanderezakendiebijde brandenalsuwilt,mitsude tenomnieuwesoftware,
aankoopmeegeleverdzijn, cd’szelfhoudt. Daarnaast maaromdathetvermoe-
hetbewijsvanechtheiden magdemuzieknaareenon- denbestonddatdesoft-
deactiveringscodevan gelimiteerd aantal iPods warenietindehaakzou
eengebruikerkunnenvra- wordengesynchroniseerd zijn.Vande53binnenge-
gen.Alseenvandeze enmagudemuziekopmax. komenpakketjesbevat-
onderdelenontbreektdan vijfMacsofpc’sopslaan. tenerslechtsvijftienoffi-
isdelicentieovereenkomst ciëleMicrosoft-software.
misschiennietmeergel- MSNMusic Vandievijftienmochten
dig,maarzoalsgezegd DemuziekdieuviaMSNMu- ermaarvierdaadwerke-
hangtdatafvanhetpro- sickoopt, isbeveiligdmet lijkgebruiktworden,de
ductwaaroverwepra- zogenaamde DRM 1000 anderewarenlicentie-
ten.”Altijdhetbonnetje,de technologie.DRMstaatvoor technischonbruikbaar!
doosmetalleinhoudende DigitalRightsManagement WevragenThijssenom
cd’snetjesbewarendus! eniseenmanieromderech- telatenzienwatzezoal
Enooknietdestickervan tenenplichtendieindeli- binnenkregen.Veelzaken
depcafkrabben!Onzetip: centieovereenkomststaan, zijnduidelijkrommelig
alsuklaarbentmetdein- tewaarborgen. Umoetde gekopieerd,waarbijhet
stallatieallesgelijkinde licentievoorwaardenaccep- standaardcd-doosjesbe-
doosterugstoppen,metde terenvoordatumagdownloaden. Debeperkingenzijnrede- treftmetlelijkuitgeknipte
factuurerbij.Mochtuooit lijkhetzelfdealsbijApple’swinkel. Ookhierzijndownloads enslechtgeprintehoes-
delicentiedoorwillenver- alleenvooreigengebruikenmagudezenietverspreiden. jes.
kopenofweggevendan Brandenopcdistoegestaanenumagdemuzieknaareenon- Eentjevindenweeen
bentuinéénkeerklaar.” beperktaantaldraagbarespelerskopiëren. Voorwaarde twijfelgeval,hetschijfje
daarvoorisweldatdemp3-spelerwerktmetWindowsMedia isgeheelholografischen
Echtheid Player,geziendeDRM-technologie. ookdeopdrukzieteruit
Omutehelpenbepalen zoalshethoort.Thijssen
ofuwMicrosoftproductechtis,heeftmendeMicrosoft
ProductActivering(MPA)inhetlevengeroepen.Zokunt
umeteenalzienofuw(voorgenomen)installatie/ge-
bruikvanWindowslegaalis,ofniet.TochraadtGos-
Welkelicentiehebtu?
wijnThijssenaanomeersttekijkenofualleonderdelen
dieuhoorttehebbenbijdeversiedieuhebtgekocht
ookechthebt.ViadeMicrosofthowtotell-websitevindt
ueenwizarddiedatmogelijkmaakt.
Gebruikgeenanderekey-nummersdanstaanaangeven
opdeproductendieuhebtgekocht!Wantzelfsalsalles
legaalisaangeschaftenugebruikteensleuteldie
nietbijhetproductzelfzat,danbentutochweeril-
legaalbezig!
DaarnaastkuntudeWindowsValidationAs-
sistantdraaien,dieuviadeMicrosoft
websitekuntvinden.InhetkaderLink-
jesstaatdeURL.Enalsutochopde
sitebent,kuntumeteenookde
OfficeValidationAssistanteven
proberen.Danweetuzekerdathet
bijuallemaaldikinordeis.Enmocht
dattochnietzozijn,dankrijgtuvanMi-
crosoftgelijkdemogelijkheidom–met

Illegaal,maarsomsnietvanechtteonderscheiden!

20/06www.computeridee.nl 19
Software licenties
wijstonseropdateen
deelvandeopdrukvoor-
Links
Ookstakenweonslicht
opbijMcAfee.McAfee-
Pcplat?
zichtigisweggekrast;het productenoverzetten
deelwaarnormaalstaat IsmijnMicrosoftproductecht? naareennieuwepcis McAfee
datditeenspeciaal www.microsoft.com/howtotell geenprobleem.Wanneer
schijfjeis,datalleen
binnenéénspecifiekbe- Foto’svanvervalstesoftware:
hetproductwordtgeïn-
stalleerdenzichvervol-
heeftuw
drijfgebruiktmagwor- www.microsoft.com/resources/howtotell/nl/counterfeit.mspx gensweeraanmeldtbij
den. McAfeeomupdateste gegevens
Dankomtereenexem- Kaspersky kleinzakelijk gebruik: ontvangendanzalde
plaaroptafeldattoch
echthonderdprocentau-
www.kaspersky.nl/content/view/157/188/lang,nl licentievanafdiepcweer
verdergaan.McAfee
opeen
Linksnaarveellegalemuziek en
thentieklijkt.Wegrappen
datweditexemplaarzelf videowebwinkels:
houdtzelfbijwiewelke
licentieheeftenwanneer server
zózoudeninstalleren, www.downloadwinkels.nl dezeafloopt.Degebrui-
maarhetblijkttochecht
omeenvervalsingte
kerkanditookzelfna-
gaandooropdeMcAfee-
staan
gaan.Werkelijkalleskloptaandevervalsing,totaanal- website(nl.mcafee.com) naarhet‘mijnaccount’-gedeelte
ledetailsvandeverpakkingaantoe.Microsoftheeft tegaan.Wanneeruwhardeschijfwordtgewist,isdat
eenspecialeforensischeafdeling,die–CSI-stijl–alle geenprobleemomdatdelicentiegegevensnietopdepc
twijfelgevallenzeernauwkeurigonderzoekt.Envolgens maarbijMcAfeewordenbewaard.NetalsKaspersky
henisdittochechtgeenMicrosoftproduct.Defabri- heeftMcAfeenaastlicentiesvooreengebruikerookeen
kantenvanditsoortvervalsingenlopengrotekansdat 3-gebruikerslicentievanMcAfeeInternetSecuritySuite
depolitiehenmeteenbezoekjevereert.Alsualsthuis- beschikbaar.
gebruikereennagenoegperfectekopiekoopt,bentu
ookgedupeerd.Microsoftsnaptdat,enalsuaaneen AdobePhotoshop
aantaleisenvoldoetkuntukostelooseenlegalekopie Adobelevertaljarensoftwaredievooralbijgrafische
vandesoftwarekrijgen.Eenvandeeisenisdatuaan- professionalszeerpopulairis.Ookveelconsumenten
geeftwieudekopieheeftverkochtendatueenbewijs gebruikenAdobePhotoshopomfoto’senanderbeeldte
vanbetalingkuntoverleggen. bewerken.Overstappenopeennieuwepcisgeenpro-
DemeesteillegalesoftwarewordttrouwensinChina bleem.Udeactiveertdesoftwareopuwoudecomputer
gemaakt,datopzoongeveerelkgebiedweleenillegaal enkrijgtinruildaarvooreencode.Metdezecodekuntu
fabriekjeheeftstaan.Dehandelarenvandeillegalesoft- desoftwareopdenieuwecomputerweeractiveren.In
warezijnvooralcybercriminelenuithetOostblokdie hetgevalvaneensysteemcrashkuntumetAdobebel-
zichookbezighoudenmetdiefstalvancreditcardgege- lenofmailen.Viaregistratieen/ofserienummerwordtu
vensendeproductievanvirussen. bijnormaalgebruikeennieuweactiveringverstrekt.
LicentiesvoorPhotoshopzijnopnaam;heeftdekoper
Antivirus vanditpakketdedoosgeopendendesoftware
WevroegenJanvanTiggelen,technischconsultantbij geïnstalleerd,danmaghijdesoftwarenietmeer
Kaspersky,hoehetzitmetversie6.0vanPersonalAnti- doorverkopen.■
virus.Jan:“Volgensde‘EULA–EndUserLicense
Agreement’magjeonzesoftwareperlicentieopmaxi-
maaléénpcgebruiken.IndezeEULAisookopgeno-
mendateenlicentietijdelijkoptweepc’singebruik
COA KooptueennieuwepcmetWindowserop,
kijkdanevenofhetlabelerookechtopzit.
magzijn.Bijvoorbeeldbijhetoverzettenvanbestanden EenCOAisdeeigenlijkenaamvandesticker Zoverzekertuzichervandatdesysteem-
ensoftwarevandeoudenaardenieuwepc.Daarbij dieubijeenOEM-versievanWindowsaan- bouwereenlegitiemeWindows-versieheeft
plaatsenwedanweldeopmerkingdatjealsgebruiker treft. COAisEngelsenstaatvoorCertificate gebruikt.Maarletop!EenCOA-labelalleenis
verplichtbentomnadezeovergangsfaseerallesaante ofAuthenticity.EenCOAiseenEchtheidscer- geenlicentie, enlevertugeenrechtenop.
doenomdelicentievanjeoudepcteverwijderen.”Voor tificaatenmoetgoedzichtbaaropdekast AlsualleeneenCOA-stickerkooptdankoopt
thuisgebruikheeftKasperskytweelicentievormen;Per vaneenpcwordenaangebracht, alserten- udusgeenWindows-licentie, bovendienis
enkelegebruikerenMulti-packsmettweeofdrielicen- minsteWindowsopmeegeleverdwordt. ditaltijdverboden.
tiesenspecialekortingvoorthuisgebruikers.

Deprijshangtaf vanderechtendieukoopt
Product Max.aantalpc's (Los) Opeenandere Moederbord
doorverkopen pcinstalleren upgraden
MSWindowsOEM 1 Nee Nee Nee
MSWindowsFPP 1 Ja Ja Ja
OfficeStudent&TeacherFPP 3 Nee Ja Ja
OfficeBasicOEM 1 Nee Nee Nee
KasperskyPersonal6.0 1,2of3 Ja Ja Ja
McAfeeInternetSecurity 1of3 Ja Ja Ja
AdobePhotoshop 1* Nee Ja Ja

*Licentieswordengeleverdopbasisvanhetaantalpc'sdatuwiltbenutten

20 www.computeridee.nl 20/06
  t r u c s
Tips&
VijftipsvanhethuispluseenWinTipomuwlevente
vergemakkelijken.
WORD
Minder woordenopde
Taakbalk
VoorelkWord-documentdatuopent,plaatstWord
standaardeenknopopdeTaakbalk.Werktumetveel
documententegelijk,datzitualsnelmeteenzeervol-
lebalk.DitgedragwijktafvanveelandereWindows-
programma’senkuntugemakkelijkuitschakelen.Ga
inhetmenuExtranaarOpties.Verwijdernuinhettab-
bladWeergavebijdesectieWeergevenhetvinkjevoor
‘Venstersopdetaakbalk’enklikopOK.Wiltuinhet
vervolgtussenmeerdereopendocumentenheenen
weerspringendangaatdatviahetmenuVenster,
waaruzeaandeonderzijdegenummerdterugvindt.
EXCEL
Supersnellegrafieken
DatugetalleninExcelaanschouwelijkkuntma-
kenineengrafiekdoormiddelvandeWizard
Grafiekenopdeknoppenbalk,wasuwaar-
schijnlijkwelbekend.Wistuookdatereennog
veelsnelleremanierbestaat?Wanneerueen
blokmetgetallenmarkeertenopF11drukt,
maaktExcelonmiddellijkeenstaafdiagramvan
dezegetallenineennieuwtabblad‘grafiek’van
uwwerkblad.Ditstaafdiagramkuntuvervol-
gensmetdegebruikelijkefunctiesvoorgrafie-
kennaaruwhandzetten.
PUBLISHER
Nauwkeurigeplaatsing
vanobject
Wiedrukwerkofwebpagina’smaaktmetPubli-
sherzalalsnelmerkendathetopdepixelnauw-
keurigplaatsenvaneenobjectmetdemuisna-
genoegonmogelijkis.Voordatprobleembe-
staateenzeersimpeleoplossing:selecteerhet
teplaatsenobjectenbeweeghetnaardege-
wenstepositiemetAlt+pijltoets.Zekerwan-
neeruditdoetterwijlueenbeetjeinzoomtop
depagina–bijvoorbeeld200%–kuntuobjec-
tentotopdepixelnauwkeurigpositioneren.
WINDOWS
Handigfotobeheer
Heelveelmensendiefoto’svanhundigitaleca-
meraoverzettennaardepc,bewerkenzedaarna
nogverderomzevervolgensondereennieuwe
naamopteslaan.Daarbijkunnendingenmis-
gaan.Ukuntbijvoorbeeld
VOLGEND NUMMER...
elenwemetdatabases
IndevolgendeTips&Trucssp inOutlookenwissen
inExcel,bekijkenwemailt jes
weblancopagina’sinWord.
22 www.computeridee.nl 20/06
perongelukopSaveinplaatsvanSaveAsklik-
keninuwbewerkingsprogramma,enzohet
origineeloverschrijven.Hebtuinmiddelshet
geheugenkaartjeinuwcamerageformat-
teerd,danisdatorigineelvoorgoedverloren.
Ulostdatalsvolgtop.Maakeenmap,bijvoor-
beeldVakantie2006.Maakdaarondertwee
mappen:OrigineelenKopie.Importeerde
foto’suituwcameranaardemaporigineel.
Kopieernuallefoto’snaardemapkopieen
gebruikalleendefoto’suitkopieindefotobe-
werker.Alsudanspijthebtvaneenactiehebt
ualtijddeoriginelennog.
WINTIPWINTIPWIN
WINDOWSXP
Mini-Verkenner
Lastig,nietwaar,wanneeruietsvan
hetBureaubladwiltstartenmaarer
staanschermvullendevenstersover-
heen?Diemoetudaneerstallemaal
minimaliseren...oftochniet?Hans
Cronaumelddeonshetvolgendeslim-
migheidje: rechtsklikopdeTaakbalk
enselecteernuopWerkbalken/
Bureaublad.Kliktunuophetnieuw
verschenensymbooltje>>achterhet
woordBureaubladopdeTaakbalk,en
danhebtutoegangtotállesopuw
computer; dusnietalleenhetBureau-
bladmaarookallehardeschijvenen
mappen!Eenechtemini-Verkenneren
eenT-shirtdubbelendwarswaard.
OFFICE
Afbeeldingen
uitdocument
Wiltugraaglosseafbeeldingen
uiteenPowerpoint-ofWord-be-
standhalen?Eriseeneenvoudi-
gemanieromallecomponenten
uitzo’ndocumenttehalen.
UkiestdaarvoorOpslaanals
html-document.WordofPower-
pointschrijfthetorigineledocu-
mentdanwegalswebpagina,
waarbijallelossebeeldelemen-
tenineenapartemapworden
geplaatst.Diemapdraagtdezelf-
denaamalshetdocument,dus
dievindtugemakkelijkterug.
OPROEPOPROEPOP
Kentueenheelslimcomputerhan-
digheidje?
Stuuruwtip,liefstmeteenverduide-
lijkendscreenshot,énuwnaamen
adresnaartiptruc@computeridee.nl
enmisschienwintu
eenuniekT-shirt!
 Dossier hardeschijf

Hou uw
harde
schijf
gezond
Hardeschijven
wordensneller,
groter,goedkoper
maar zorgenook
voor steedsmeer
leedwanneer het
misgaat.Voor ons
eenredenomdit
apparaatte
onderwerpenaan
eengrondige
keuring.

20/06www.computeridee.nl 25
Dossier hardeschijf
2.Hardeschijvenkunnensteedsmeerinforma-
tiebevattenenerverschijnen(naaststandaard3,5
inch)ooksteedskleinerevarianten,speciaalvoor
mobieleapparaten.
W
1. Deeerstehardeschijfuit Wistudatdehardeschijfon-
1956:tweekastendiesamen langszijnvijftigsteverjaardag
5MBopslagcapaciteitbieden. heeftmogenvieren?Heteerste
Netgenoegvooréénmp3’tje… modelstamtuit1956,IBMbracht
hetopdemarkt.Dezeschijfhad
5MBopslagruimte,hetformaat
vaneenflinkevrieskastenkosttemaarliefst10.000eu-
ro (afbeelding1).
Depersonalcomputermetfloppydiskverscheenin1981
maarhetduurdetotongeveer1985voordatervoordeze
computershardeschijvenverschenen.Dezeeerstemo-
dellenboden5ofzelfs10MBopslagruimte.
Indejarendievolgdenwerdenhardeschijvenkleiner,
sneller,goedkoperenkondenzemeergegevensbevat-
ten.Deopslagcapaciteitverdubbeldeiederjaarende
prijsperMBdaaldevanzo’n80euroin1980naar
slechts¤0,0004–ofwel40eurocentpergigabytein
2006.Endecapaciteit?Inmiddelsishetnormaalalsu
eenhardeschijfvan160GBofmeerinuwpchebt.En
datzelfsditalsnelteweinigis,daarkijktniemandgek
vanop.Depc-winkelverkooptvandaagdedagalmo-
dellenvan500GB.
Watbetreftdetoekomsthoeftuzichookgeenzorgente
maken.Hitachikondigdeonlangsdeeersteterabyte
hardeschijfaan,eenharddiskdiemaarliefst
1000GBaaninformatiekanbevatten.Datis
genoegruimtevoor250.000mp3-be-
standen,hetequivalentvanbijna
tweejaarnon-stopmuziekluisteren
(afbeelding2).
Dehardeschijfishétopslagmedium
gewordenvooraluwbelangrijkeen
minderbelangrijkegegevens.Gingtien
jaargeledeneenschijfkapot,danwas
ueenhandvolbrievenenrekenbla-
denkwijt.Gebeurtdatnu,danbent
uverdervanhuis;foto’s,films,mu-
ziekbestanden,e-books,e-mail-
berichten,tekstdocumenten,werk-
stukkenenmogelijknogveelmeer
persoonlijkezaken,zezijnvoor-
goedverdwenen.Enwatdegevolgen
kunnenzijnvaneenhardeschijfmet
vertrouwelijkegegevensdiedoorver-
liesofdiefstalopstraatiskomente
liggen,lezenweregelmatigindemedia.
Kortom:uwhardeschijfdientumetzorg
uittekiezen,opdejuistemanieringebruik
tenemenenintopconditietehouden.
UkuntWindowsuw nieuweschijf
26 www.computeridee.nl 20/06
3. Eenkijkjebinnenineenhardeschijfwaarbijde
bovenste‘platter’enarmpjesmetlees-enschrijfkop-
penduidelijkzichtbaarzijn.
Onder deloep
Eenhardeschijfofharddiskisnietsanderseenaantal
schijven(platters)dieopeenaszittenenmeteenkleine
tussenruimteopelkaargestapeldzijn.Deschijvenbe-
vatteneenspecialemagnetischelaagwaaropu–netals
bijeendiskette–gegevenskuntbewaren.Hetbeschrij-
venenlezengebeurtmeteenspecialekopdieaaneen
armpjeisbevestigd.Eenkleinmotortjelaathetarmpje
vanbinnennaarbuitenoverdeschijfgaanenweer
terug.Aangezieneenharddiskbestaatuitverscheidene
schijvenishetnodigommeerderekoppentegebruiken.
Iedereschijfkanzowelaandeonder-alsbovenkant
wordengebruikt;alservierschijvenineenharddiskzit-
ten,zijnhiervoordusintotaalachtkoppennodig(afbeel-
ding3).Deelektronicaindehardeschijfzorgtervoordat
alleplatterszichalsééngrootopslagmediumgedragen.
Kiezen&installeren
Wiltueennieuweschijfaanschaffen,dankuntuaande
handvandevolgendekeuzessnelbepalenwelkeschijf
umoethebben.
■PCof notebook?
Hardeschijvenzijnerindiversematen,endanbedoelen
wedebehuizing.Inpc’swordenmodellengebruiktmet
eengroottevan3,5inch.Notebookshebbenschijven
van2,5inchofzelfskleiner.Denogkleinereschijfjes
(1inchof0,8inch)wordenvooralindraagbaremedia-
spelerstoegepast.
Geefbijdeaanschafvaneenhardeschijfdanookaan
waarvoordezeisbedoeldenneembijtwijfeluwpcof
notebookmeenaardewinkel(afbeelding4).
■Systeem-of dataschijf?
ZoektueennieuwehardeschijfomWindowsopte
installeren(eenzogeheten‘bootdisk’)ofhebtumeerop-
slagcapaciteitnodig?Inheteerstegevalkomtuzeker
uitbijeenmodeldatumoetinbouwenindebehuizing.
Inhettweedegevalkuntuwaarschijnlijkookprimauit
devoetenmeteenexternmodeldatopdeusb-poort
wordtaangesloten.Datscheeltweereenhoopschroef-
werk.
Insommigegevallenhebtuweinigtekiezen,bijvoor-
beeldomdaterindepcgeenruimtemeerisvooreen
extrahardeschijfofomdatunietovergenoegusb-poor-
tenbeschiktvoorhetaansluitenvaneenexterneharde
schijf.
Ruimtemaaktudooreenoudehardeschijftevervan-
genofdooreenextrainsteekkaartaanteschaffenwaar-
opuextrainterneofexternehardeschijvenkuntaan-
sluiten(afbeelding5).
 4. Hardeschijvenzijnerinallerleiformaten 5. Eenexternehardeschijfpriktuinuwpc
entypenapparaten:vanpc’stotenmetde enisdirectklaarvoorgebruik.
kleinstemobieleapparaten.
■Pataof sata?
Vooreeninterneharddiskzijnermomenteeltweesoor-
tenaansluitingen:serialata(afgekortsata)enparallel
ata(pata),eennieuwenaamvoordeoudereide-stan-
daard.Nieuwepc’sbeschikkenoverbeidesoortenaan-
sluitingenmaarweradenuaanomtekiezenvooreen
sata-schijfdieeenvoudigeristeconfigurerenvergele-
kenmetpata.Bijouderepc’sbeschiktuoverhetalge-
meenalleenoverpata-aansluitingen.Ookwanneeru
metbehulpvaneenlossebehuizingeenexterneharde
schijfwiltbouwen,zultuveelaleenhardeschijfvandit
typemoetenwinkelen(afbeelding6).
Totslot:wanneerueenhardeschijfkoopt,zorgerdan
voordatueenexemplaarmeekrijgtdatineenverzegeld
zakjeisopgeborgen.Danweetuzekerdatdezenietaf-
komstigisuiteenanderepc.
Hetinbouwenenaansluitenvaneenhardeschijfzal–
zekerwanneerditeensataofexternexemplaaris–wei-
nigtotgeenproblemenopleveren.Eenslimmebuurman
ofdepc-winkelzullenugraagvandienstzijnalsuer
zelflievernietaanbegint.
Partitionerenenformatteren
Eennieuwehardeschijfinstallerenhoudthelaasnietop
bijhetcorrectinstellenenaansluitenervan.Depc,of
watpreciezer:hetbesturingssysteem,kanernamelijk
noghelemaalnietsmee.Deschijfmoeteerstwordenin-
gedeeld.Dathoudtzowelhetzogenoemdeformaatin–
waarovermeerinhetkaderFat32versusntfs–alshet
aantalpartities(meestalzichtbaaralsstationsletters)
datuaandeschijfwiltkoppelen.Datlaatsteisbelang-
rijk,omdathettamelijklastigisdegekozenindeling
achteraftewijzigen.
Eenveelgekozenindelingiseensysteempartitiemet
Windowseneendatapartitievoordedocumenten.Zo
blijvenhetrelatiefstatischebesturingssysteemende
snelveranderendeeigenbestandenkeurigvanelkaar
gescheiden.Computerleverancierswerkendaarnaast
vrijwelzonderuitzonderingmeteenextrapartitie,waar-
opeenbackupstaatvanhetgehelesysteem.Aandat
gedeeltevandehardeschijfisgeenstationslettertoege-
kend,waardoorhetnietzichtbaarisinWindowsVer-
kenner.Hebtueentweedehardeschijfgekocht,dan
hoeftdieuiteraardniettewordenvoorzienvanWin-
dows.Ukuntdezedan–doorWindowsXP–simpel-
weginpartitieslatenopdelenenaansluitendformatte-
ren.Hetindelenvaneennieuwehardeschijfinpartities
doetudeeerstekeertijdenshetinstallerenvan
f latenpartitioneren
6. Linkseen‘nieuwe’satahardeschijf.Rechtseenexemplaardatviahet
ouderepata/idewerkt.
WindowsXPmetbehulpvanhetinstallatieprogramma.
Extraschijvendieunadeinstallatieaansluit,partitio-
neertenformatteertudoorinhetConfiguratieschermte
kiezenvoorPrestatiesenOnderhoud,Systeembeheer,
Computerbeheer,Opslag,Schijfbeheer(afbeelding7).
Demogelijkhedenomachterafpartitiesteveranderen
zijnbinnenWindowszeerbeperkt.SoftwarealsPartition
MagicvanSymanteckanveelmeer,maarkostextrageld.
EeninteressantgratisalternatiefisPartitionLogic,datu
vindtop www.partitionlogic.org.uk (afbeelding8).
Wanneereenhardeschijfeenmechanischprobleem
krijgt,danzullenwaarschijnlijkallepartities opdezelf-
dehardeschijfonleesbaarworden.Gebruikvoorhet
makenvaneenbackupdanookaltijdeenpartitiedie
zichopeenandereharddiskbevindt.
Imagesenbackups
NahetinstallerenvanWindowsendegewenstesoft-
wareishetsysteemalshetgoedisnoglekkersnel.Dat
daardoorintensiefgebruikgaandewegdekladinkomt,
hoevenweunatuurlijknietmeertevertellen.Verstan-
digishetdaaromnogvoordatheteerstemailtjeisge-
typt,eenimage temakenvandegehelesysteempartitie.
Zo’nimageiseenexactekopieenbevatnietalleenalle
bestandendieopdebetreffendepartitiestaan,maar
ookdegegevensoverdeexactefysiekelocatievandie
bestanden.Datismetnamebelangrijkvoorbestanden
diebetrekkinghebbenophetstartenvanhetbestu-
ringssysteem.Eenimagebestaatuiteenofmeerdere
grotebestanden,dieukuntbewarenopeenanderepar-
titieofhardeschijf.Helaasisergeengebruiksvriende-
lijkegratissoftwaretevindenvoorditdoel.TrueImage 7. Opdezemanierbeheertu
vanAcronisenNortonGhostzijnuitstekendeprogram- (nieuwe)hardeschijvenonder
ma’s,maarverrevanvoornop(afbeelding9). WindowsXP.
20/06www.computeridee.nl 27
 Uitgelichten
uitgelegd!

± PataParallelata–de
nieuwenaamvooride
(IntegratedDriveElec-
tronics)–eneenma-
nieromhardeschij-
ven,cd/dvd-spelersen 8. Metdezegratistoolkuntupartitiesaanmaken,veranderenen 9.MetNortonGhostmaaktueenexactekopie(image)vanéénpar-
brandersoppc’saan weerverwijderen. titie.
tesluiten.Pataiste
herkennenaande Eenimageiszondermeerhandig,maarallerminst schijfruimteachter,dieweerbeschikbaarisvoornieu-
dunnebredestekkers noodzakelijk.Hetmakenvanbackupsvanuweigenbe- webestanden.Dienieuwebestandenzijnsomskleiner,
enkabels. standenzouechtervanzelfsprekendmoetenzijn.Het maarookvaakgroterdandeachtergelatenruimte.In
kostbovendienhelemaalniets,afgezienvaneenheel datgevalwordendebestandenverdeeldovermeerdere

± Sata Serialataende
nieuwemethodeom
hardeschijvenenan-
kleinbeetjetijd.BinnenWindowsXPisvooraldemap
DocumentsandSettingsvanbelang.Alleswatuofwie
danookopuwpcschrijft,leest,bekijkt,maaktenbe-
derapparatenaante luistertstaatindezemap.Udoeterverstandigaanom
sluiten.Satagebruikt wekelijkseenkopietjetemakenvandezemapopeen
vergelekenbijpata anderepartitieofbijvoorbeeldeendvd-rw.
eencompactereka- Erzijntalloze(gratis)programma’stevindendieeen
bel. dergelijketaakgeheelautomatischvoorhunrekening
nemen,zoalsSyncBack(www.partitionlogic.org.uk)ofCo-
legeplekken.
Datprocesheetfragmentatieenleidtoptermijntoteen
tragerepc.Hetbijelkaarrapenvaneenbestanddatover
vijfwillekeurigestukkenisverdeeldgaatnueenmaal
langzamerdaneenbestanddatuitéénstukbestaat.
Omdegefragmenteerdebestandenweerbijelkaarop
deschijftezettenbestaaterdefragmentatiesoftware.
Dezeverkwikkendeopknapbeurtvooruwhardeschijf
activeertudoorinWindowsVerkennermetderechter-

± RAID Afkortingvoor
‘RedundantArrayof
IndependentDisks’en
bianBackup(www.educ.umu.se/~cobian).
Letopdatbijhetterugzettenvaneenimageal-
lebestandenopdebetreffendepartitiewor-
muisknopteklikkenophetgewenstestationendanop
Eigenschappen,tabbladExtraenNudefragmenteren.
Afhankelijkvandefragmentatiegraadkandeklusenke-
eentechniekwaarbij denoverschrevenmetdeversiesdieerston- leminutentotenkeleureninbeslagnemen,maardie
meerdereharddisks dententijdevanhetmakenvandeimage. tijdneemtsterkafbijhetregelmatiguitvoerenervan(af-
wordengecombi- Latertoegevoegdebestanden,zoalsuwei- beelding10).
neerdtotééngrote gendocumenten,wordenrücksichtslosover-
schijf. schreven.Eenregelmatigbijgewerkte, Schijf kapot
aanvullendebackupvanuweigenbe- Nietsheeftheteeuwigeleven,datgeldtzekerookvoor

± PartitieEengedeelte
vandehardeschijf
meteeneigeninde-
standenisookhier
noodzakelijk!
uwhardeschijf.Hetblijftmechanicaendus
slijthet.Tochisdekanskleindatzich
binnendelevensduurvanuwpcgrotepro-
lingeneeneigen Wegisweg? blemenvoordoendiehetgevolgzijnvaneenfa-
schijfletter. ‘Weetwatuwist’luidtde lendehardeschijf.Allereerstishetbelangrijkom
gevattetekstopeenvandeT- onderscheidtemakentussenbeschadigdebestan-

± ImageEenexacteko-
pie(beeldbestand)
vanallegegevensop
shirtsvandeFAQman.Hoelollig
ook,hetlachenvergaatusnelwan-
neeruechtbelangrijkezakentesnelof
denenfysiekebeschadigingen.
Doordattoepassingenvoortdurenddatawegschrij-
ven,kanhetgebeurendateenbestandnognietvol-
eenpartitieplus. perongelukhebtverwijderd.Danishet ledigisweggeschreventerwijleenprocesabrupt
goedtewetendatunietalleenbentinuw wordtgestoptofvastloopt.Bijhetwegvallenvan

± S.M.A.R.T Eentech-
niekdiefalendeharde
schijvendetecteerten
geklungel,computergebruikerszijnenblij-
venimmersookmaarmensen.Opinternet
wemelthetdanookvandehulpmiddelen
denetspanningisdekansdaaropzelfsuiterst
groot.Onvolledigebestandenstaanwelgere-
gistreerd,maardelocatieendegrootteer-
probeertterepareren. omverlorengewaandebestandenterugte vankloptnietmet
krijgen.Zoalsaltijdvarieertdekwaliteiter- Windows’ad-

± BIOS Gedeeltevande
pcwaarbelangrijke
instellingenzijnopge-
vanenorm,maarmetpcInspectorFileReco-
very(www.pcinspector.de)enHandyRecovery
(www.handyrecovery.com)komtuvasteenheel
ministratie.
Afhanke-
lijkvan
slagen.HetBIOSis eind.Garantiesdatuallesongeschondenterug- hettypebestand
meestaltebenaderen vindtzijnniettegeven,maarzo’ntweedekansis kanditleidentotfoutmeldingenof
doorvlaknahetaan- tochmaarmooimeegenomen. zelfsweigerendeprogramma’s.
zettenvandepcop Aangeziendezegemankeerdebestandenvaakbe-
‘Del’of‘F8’tedrukken. Defragmenteren doeldwarenalstijdelijk,kunnenzemaarbeterhele-
Nietalleenuweigenbestandenhebbenhunplekje maalwordenverwijderd.HetonderdeelFoutcontrole
opdehardeschijf,ookhetbesturingssysteemende biedtuitkomst.KlikdaarvoorindeWindowsVerken-
geïnstalleerdesoftwaregebruikendeschijfintensief nermetderechtermuisknopophetgewenstestation
Voormeerinformatiezie: voorhetaldanniettijdelijkbewarenvanallerhandege- enkiesEigenschappen,tabbladExtra,Nucontro-
www.computeridee.nl
gevens.Detijdelijkebestandenlatennaderhandlege leren (afbeelding11).

Vervang’nschijf metbeschadigdesecto
28 www.computeridee.nl 20/06

10. Geefuwpceenopkikkerdoordehardeschijftedefragmente-
ren.
Naastdemogelijkheideventueelaangetroffenfouten
automatischtecorrigeren,biedtdithulpmiddeldeoptie
tezoekennaarbeschadigdesectorenendezeterepare-
ren.Dattypefouteniseenstukernstigerdandege-
noemdebeschadigdebestanden,omdathetfysieke
schadeaandehardeschijfbetreft.Methet‘repareren’
ervanwordteigenlijkbedoeldhetgrondigtrachtentele-
zenvaneventueelaanwezigegegevensinhetbescha-
digdegebiedengevondendataeldersopdehardeschijf
schrijven.Derotteplekkenwordenvervolgensalson-
bruikbaargemarkeerdendoorWindowsverdergene-
geerd.
Zelfsalshetluktdegegevenstereddenenteverhuizen
naarveiligeroorden,ishetzaakeenhardeschijfmetbe-
schadigdesectorenspoedigtevervangen.WindowsXP
meldtditookbijhetstartenendatiszekergeenadvies
omindewindteslaan,wantonherstelbaarverliesvan
uwgegevenskaninditstadiumeenkwestiezijnvanda-
gen.InhetergstegevalstartWindowshelemaalniet
meerenmoetumetkunstenvliegwerkreddenwater
dannogtereddenvalt.
ModernehardeschijvenbeschikkenoverS.M.A.R.T.
(Self-Monitoring,AnalysisandReportingTechnology)
eentechniekdieervoormoetzorgendatmogelijkepro-
blemenineenvroegstadiumwordengedetecteerden
automatischwordengecorrigeerd.Udientditechterin
hetBios inteschakelen.Raadpleeghiervoordehand-
leidingvanuwmoederbord.
Gegevensoverzetten
naar eennieuweschijf
Alsueenhaperendeoftekleingewordenschijfwiltver-
vangen,wiltunatuurlijkzosnelmogelijkverderkun-
nenwerkenmetuweigendocumenten,foto’s,Favorie-
ten,mailtjesennoemmaarop.Daarvoorzijnruwweg
tweemogelijkheden.WindowsXPheeftspeciaalvoor
ditdoeldewizardBestandeneninstellingenoverzetten
inhuis.DievindtudoorteklikkenopStart,Allepro-
gramma’s,Bureau-accessoires,Systeemwerkset.Dewi-
zardverzameltuwgegevens,parkeertzeergensenzet
zeoverophetnieuwesysteem.Nadatdegegevenszijn
verzameldentijdelijkopbijvoorbeeldeenusb-stickge-
zet,isdeoudeschijfnietmeernodig.Leterwelopdat
metnamefoto’senvideobestandenenormveelruimte
innemen,zodatudiewellichtbetereersthandmatig
kuntveiligstellen.Opeencd-rofdvd-rbijvoorbeeld.
Dezekant-en-klareoplossingvanWindowsheeftals
nadeeldatuopdenieuwehardeschijfeerstweerWin-
dowsenallegewensteprogramma’smoetinstalleren,
voordatudebewaardeinstellingenkuntterugzetten.Al-
lesbijelkaarbentuertochmaarmooieenaantaluren
renopkortetermijn
Dossier hardeschijf
11. Schijfcontrolespoortfoutenopenprobeert
dezeindienmogelijkteherstellen.
zoetmee.Aanzienlijksnellerishetomeenkloon- 12. HDCloneishandigvoor
programmategebruiken,zoalshetgratisHDClone,dat hetoverzettenvangegevens
ukuntdownloadenopwww.miray.de/download/sat.hdclo naareennieuwsysteem.
ne.html.Welzultudaarvoordenieuwehardeschijftijde-
lijktegelijkmetdeoudemoetenaansluitenopuwpc.
BijgebruikvandegratisversievanHDClonemoetde
nieuweschijfbovendiengroterzijndandeoude,maar
datzalnauwelijkseenbeperkingzijn.
HetprogrammawerktbuitenWindowsom,endraait
vanafdiskette,cdofdvd.Nahetoverzettenisdenieuwe
schijfeenletterlijkekopievandeoude,zodatuwpc
daarvangewoonkanstartenalsofernietsisgebeurd
(afbeelding12).
Eerstgrondigwissen,danafdanken
Uwoudeschijfbevatuwgeheleverzamelingbestanden
enafhankelijkvanhoezeeruaanuwprivacybentge-
hecht,wiltuwaarschijnlijknietdatJanenallemaner
metuwgegevensvandoorkangaan.Verwijderenvan
debestandenisnietgenoeg,ooknietalsdeprullenbak
daarnawordtgeleegd.Zelfsformatterenvandeharde
schijfgeeftgeenenkelegarantiedaterdaarnaniets
meeristevinden.
Maarhoevoorkomtudanweldatualshoofdonderwerp
bijPeterR.deVriesindeuitzendingterechtkomt?U
kuntnatuurlijkdehardeschijfomsmeltenofdeslijptol
erinzetten.Minderdraconischmaarevengrondiggaat
hetmetspeciaalvoorditdoelgemaaktesoftware.Era-
ser(www.heidi.ie/eraser/download.php)isbijzonderge-
schiktennoggratisook.Hetoverschrijftherhaaldelijk
allegebiedenvandehardeschijfomallesporengron-
diguittewissen,waarnazelfsgespecialiseerdebedrij-
venernietsmeermeekunnen.Pasdankuntuuwschijf
veiliginleverenbijdecomputerwinkelofijzerhandelaar
(afbeelding13).■
Fat32versusntfs
Tijdenshetformatterenwordtdeschijfingerichtvoorgebruikmeteenzogehetenbestands-
systeem.Datsysteembepaaltenhoudtbijwaarwatstaatopuwhardeschijf.WindowsXPkan
mettweetypenbestandssystemenoverweg: fat(32)enntfs.Debelangrijkstevoordelenvan
ntfstenopzichtevanfatzijndebeterefoutcorrectie,uitgebreiderebeveiligingenveel
efficiëntergebruikvanschijfruimte.
Omtezienmetwelkbestandssysteemuwerkt,kliktuinWindowsVerkennermetderechter-
muisknopophetgewenstestationendanopEigenschappen.Alsuwschijfisingedeeldals
fat-partitie,kuntuditbinnenWindowsXPsnelenveiligomzettennaarntfs.Uwgegevensen
programma’sblijvenertijdensdezeoperatiegewoonopstaan,andersdanbijformatteren.
OmzettendoetudoorteklikkenopStart,Uitvoerenendaarcmdintetypen,gevolgddoorOK.
InhetdangeopendevenstertyptuconvertC: /FS:NTFSgevolgddoorEnteromdeC-schijfom
tezetten.
Omdathetomzettennietkanterwijlerbestandeningebruikzijn,herstarthetsysteemom
deconversietevoltooien.Hetheleprocesneemthooguiteenpaarminuteninbeslag.
20/06www.computeridee.nl 29
 Workshop

Knippenenplakkenmetuw toetsenbord
Netterugvanvakantiehebtuvastwelzinomuw digitalefoto’ste
verzamelenineenfotoalbum.Wiebeschiktover eenfotoprinter,
kanmetspecialesoftwarezelf eenfotoalbummaken.Voor het
makenvanfoto’s,hetschrijvenvanbijpassendetekstenenhet
digitaalinplakkengevenweindezeworkshopveeltips.

Zelf eenfotoalbum
E enfotoafdrukkenkanmeteenprogrammaals schijventezoeken.OfkiesMapomeenmapaantewij-
PaintShopProofGoogle’sPicasa,maarvoor zenwaaruwfoto’sstaan.Hetduurtevenvoordatuw
eenfraaifotoalbumkuntubetergespeciali- foto’sallemaalverwerktzijn.
seerdesoftwaregebruiken.Aanhetfotoalbum
vandezeworkshopstellenwetweeeisen:wewillen ■STAP 4
verscheidenefoto’sopéénpaginaendemogelijkheid PhotoAlbumheeftverschil-
omteksttoetevoegenbijfoto’s.Endanvalleneraleen lendepaginasjablonen.
hoopprogramma’saf.Demeesteprogramma’svoorhet HetsjabloonPlakboek–
beheervandigitalefoto’smakenfotoalbumsvoorop Grijsblauwlaateensoort
eenwebsiteendrukkengeenfotoalbumafopeenprin- vanDelftsblauwemotieven
ter.Alszealmeerderefoto’safdrukkenopeenpagina, zienineengrijsblauwe
danishetvaakeencontactvel.Ukentzewel,dieprin- kleurstelling.Erzijnonge-
tjeswaardefoto’sinkeurigerijenenkolommenstaan; veertwintigsjablonenom
maardatisvooreenfotoalbumnietaantrekkelijk. uittekiezen.Bedenkwel
Eenvandeweinigeprogramma’swaarmeeueenecht dateenkleurigsjabloon
fotoalbumkuntmaken,ishetNederlandstaligeCorel veelinktkostbijhetafdruk-
PhotoAlbum.Diteenvoudigeprogrammakuntudertig ken.Onzevoorkeurgaat
dagengratisgebruiken,daarnamoetuhetkopenvoor danookuitnaarsjabloon
44euro.UkuntdezeversievanPhotoAlbumdown- Basisdateenwitteachter-
loadenvanafwww.corel.nl doortekiezenvoordeoptie grondheeft.Daarkiestu
Proefversie.KlikachterCorelPhotoAlbumopTryenu ookeenindelingvoordepa-
haalthetproefpakketviainternetbinnen.Installeerdit ginadiebepaalthoeveel
programmaenstarthetomeenfotoalbumtemaken. foto’sopeenpaginapassen.

■STAP 1 ■STAP 5
KiesvooreenNieuwProject.Inhetmenukiestuvoor
PaginaAlbumomeenfotoalbumtemaken.Natuurlijk
kuntudaarookkiezenvoorbijvoorbeeldTijdschriftom
uweigenfotoopdevoorpaginavaneentijdschriftte
plaatsen,maarindezeworkshopmakenweeenfoto-
album.

■STAP 2
Kiesnuofdepagina’sinhet
fotoalbumstaandofliggend
zijn.Uhebtookdemogelijk-
heidomvoorvierkanttekie-
zen,maardanmoetudepagi-
na’snaderhandbijsnijden.

■STAP 3
WemoetenPhotoAlbumnog
welvertellenwaaronzedigitale Sleepnueenfotouithet
foto’stevindenzijn.KiesdaarvoorExtra,Catalogiseren rechtervensternaarhetcen-
enkiesdanVasteSchijfomfoto’sopuwhardeschijfof tralevensteropdeplek
waardefotomoetkomen.
PhotoAlbumplaatstdefoto
opdepaginaentoonthet
menuFoto-aanpassingen.

■STAP 6
InhetmenuFoto-aanpas-
singenkiestuwatuwilt
printen
doenalsdefotoniethelemaalpastbinnenhetkader.
Aanpassenaanframemaaktdefotokleinerzodatde
helefotozichtbaaris.Framevullenvultweliswaarhet
heleframe,maarsnijdtookeenstukjevandefotoaf.
Vanzelfsprekendkuntuinditmenudefotoookroteren
enin-enuitzoomen.
■STAP 7
Kliknuophettekstframeomookdetekstintevullen.
Letop:detekst‘Klikomteksttoetevoegen’blijftstaan,
ookalsunietsinvult.Haaldezetekstdusaltijdweg,
ofbeter,vervangdezedooruweigentekst.Ukuntde
lettergrootte,kleurenuitlijningvandetekstaanpassen
aanuweigensmaak.Hetbestekuntuvooraluw
albumpagina’shetzelfdelettertypeendezelfdegrootte
gebruiken.
■STAP 8
Klikophetplustekenomeenpaginatoetevoegenaan
hetfotoalbum.Ukuntvooriederepaginaeenander
sjabloonkiezenenzodelay-outperpaginazelfbepalen.
Hetalbumvullen
Voordigitalefotografenishetverleidelijkomzoveelmo-
gelijkfoto’stemakenenaltijdmetvollegeheugenkaar-
tenthuistekomen.Datisopzichprima,alsachteraf
maareenkritischeselectiewordtgemaakt.
Hetishandigomfoto’steclusterenoponderwerpen
daartelkensdebesteuittekiezen.Diemooistefoto
komtinhetfotoalbum.
Verderishetfijnomzoveelmogelijktevariëren.Ver-
schillendestandpunten,staandenliggend,landschap-
Eengrijsblauwsjabloonmetheusetouwtjes.
pen,portrettenengebouwen;plaatszoveelmogelijk
verschillendefoto’sinhetalbum.Hebtueenscanner,
scandanooktoegangskaartjes,wegenkaartenen
foldersenneemdieookopinhetfotoalbum.
Gundemooistefoto’seeneigenpagina;foto’skomen
veelmooieruitopgrootformaat.Varieerookhetaantal
foto’sopeenpagina.Staaneropdeenepaginatwee
foto’s,danmogeneropdevolgendebestvierofvijf
staan.Opdezemanierbeperktuookhetaantalpagina’s
endatscheeltweerindekosten.
Bentutijdenseenvakantieopverscheideneloocaties
geweest,starteennieuweseriedanmeteenpagina-
vullendefotodieuvoorzietvaneenpassendetekstdie
aangeeftwaarhetomgaat.Weesooknietbangom
naderhandmeteenviltstiftofpennogcommentaartoe
tevoegenenvraagookanderegezinsledenomietsop
teschrijven.Fragmentenuiteenvakantiedagboekzijn
ookergleukomtoetevoegen.
Bundelen
Erzijnverschillendemogelijkhedenomdelosse
pagina’svanhetfotoalbumtebundelen.Eenfraaieen
eenvoudigemanierishetbundelenmeteentouwtjeof
koord.Maakmeteenperforatorgaatjesiniederepagina
enhaaldaarhettouwtjeofkoorddoorheen.Zorgvoor
tweeschutbladenvanextradikgekleurdpapieromde
foto’stebeschermen.Zetdepagina’sniettestrakvast,
anderskuntuzenietmeeromslaan.
Fraaierenstevigeriseenringbandje.Iniederecopy
shop brengtuzo’nringbandjevooreenpaardubbeltjes
ineenmumvantijdaan.
Compositietips
Eenvakantieisnatuurlijkvooralontspannend,maar
meteenbeetjeinspanningkrijgtufraaierefoto’sinuw
album.Iederedocentbeginteenfotografiecursusmet
dewoorden:‘Denkgoednavoordatueenfotoneemt’.
Tja,daarmoetjemaarnetzininhebben.
Watzo’ndocentbedoeltisdatuvoorafnadenktover
watumetdefotowiltzeggen.Isheteenjoekelvaneen
oudekerkdieutegenkomt?Zoomdanhelemaaluitmet
uwcameraenloopnetzolangnaardekerktotdatdie
beeldvullendopdefotostaat.
KuntubijhetLondenseGreenwichonderderivier
Theemsdoorlopenviaeenvoetgangerstunnel?Maak
daneenfotoindetunnelenzetookbeideingangenen
derivierdaartussenopdefoto.Vaakhelpthetombijhet
makenvandefotoalnatedenkenwatuonderdefoto
wiltzetteninhetfotoalbum.
Urennapretgegarandeerd
20/06www.computeridee.nl 31
  





   

 2

      


 &
! 

" 

  3' 

#      
  $
    & 
 
% 

   4 
"
 
 5

 &  $  "


  & 
 '"

 6 !   6 
 
 
  
 7++,   

      
 ()) & &   " 
  &"    
&   8 &  9"8&
 &    
 
"  9&    
 "  
 %
  

   
& '  : 
 &
   
 
 
 ' *+,+- 5 
 &:
   
 8 9: 8 9
 . "
  
"

   &
 : 
 
 &&'
   
" 
 &
"" !
  
 !  
&  :& 7+4;<
  
  "    
   "
&   ;<&=<   
 / 01
  
1   

  

  ;7+ " 3 

   



          



 
!!"!""#
 

  5 &( 677* 3111

     5 /** 3111
     5 +8* 3111
     5 6
 3111
     5 9 3111
  

5 )-
3111
  !
 
5 9- :; 7 <)
  " #$
 
  %&'&
  5 9- <)  21 
 !& ! %& & & 5 + = 
 >- ?10
 !& ! () & *# ( 5 


 !& ! +(# , * 5 9  

 !& ! +(# %-*
 !& ! +(# "* 
 !& ! +(#  *
 .' / &&    $
  %  
 


 ,+" 0 &&    

    

    
    !"#
 1+" &&   



 " #$  ( &



$%&# '# 

 +&( *2 3 &4'& 
 


 


 &&    (

#  # 
  



 22 5/  






)
*#  )
# 
 
"

 + 6   

 

  #

+ # 
 
  $

 + %    



 %!

 ,    
  -  *
   

 
   

  
     
 

 + %   

   #

  

(
 .      . 
.   #
  #

 7# 6/  

 

 /
-  01211 311 '4 4
 

 




 
 

 !


 !(  8 (& (  & ' 9 : & ( ( 4  48  & ( ' ( :9; ( :6  ( :,:/




'   2   & 2&  (&4   %9!<= &&(/


NUMMER20
Workshops Haal
eruit&r
BASISBRIEF bewaa

Maak engebruik
Inditnummer sjablonen in
35 Maak en
gebruik
sjablonenin
Word2003
SjabloneninWordkunnenhetschrijvenvanbrievenen
Word2003
Vaakgebruikteinformatietiktu formuliereneenstukvergemakkelijken.Moetuzeweleerst
natuurlijkniettelkensopnieuwin.
Daarvoorgebruiktueensjabloon. maken,natuurlijk.
Alsuregelmatigtekstdocumentenmaaktdieveeldezelfdeinformatiebevatten–denkaaneen
37 Geef Google’s bedrijfsadres,contactgegevensofeenbriefhoofd–danwordthetinteressantomeensjabloonte
zoekresulta- makenwaarindezegegevensstandaardaanwezigzijn.Ubaseertnieuwedocumentendansim-
tenminiatuur- pelwegopditsjabloon,waturepeterendendussaaitypewerkscheelt.Ookvoorkomtudaterfou-
weergaven tensluipenininformatiedieuanderstelkensopnieuwmoetinvoeren.
Ineenoogopslagzienofhetresul- Indezeworkshoplatenwezienuhoeueeneenvoudigsjabloonvooreenkleinbedrijfofmet
taatlijktopwatuzoekt. persoonlijkbriefhoofdmaaktinMicrosoftWord2003.
ZOALSGEZEGD kuntubestaandesja-
38 Haalhetbeste
uituw scanner 3 blonenaanpassenaanuweigenwen-
sen.Ukuntechterookuweigensja-
Goedscannenismogelijkalsueen bloonvanafhetbeginhelemaalzelfmaken,pre-
aantalpuntenlet.Eencursusvan cieswatweindezeworkshopgaandoen.Mocht
tweedelenhelptuopweg. uinStap2eensjabloongeopendhebben,dan
kuntudatnuweersluitendooropSluiteninhet
42 Maak zoeen 1 menuBestandte
klikken.Klikver-
schermfoto volgenswederom
Eenfraaitooltjeomafbeeldingen
inhetmenuBe-
vanuwschermtemaken.Van
VOORDATUAAN deslaggaatishetde standopNieuw
Nederlandsebodem,overigens.
1 moeitewaardomevenrondteneuzen
indevelesjablonendieWordstandaard
envervolgensin
hetrechterpaneel
aanboordheeft.Veledaarvankuntuvrijeen- opLeegdocu-
voudigpersoonlijkmakenofaanpassenaanuw mentonderhet 3
specifiekewensen.KlikdaarvoorinWordinhet kopjeNieuw.
menuBestandopNieuw,waarnaeenpaneel
aanderechterkantzichtbaarwordt.Klikdaarin UMOETWETEN datuineensjabloon
opdelinkOpmijncomputeronderhetkopje
Sjablonen.
4 netzoveelinformatiekwijtkuntalsu
wilt,inwelkevormdanook.Tekst,tabel-
len,afbeeldingen,hetkanallemaal.Uiteindelijk
INHETDIALOOG- iseensjabloonnamelijknietsandersdaneen
2 VENSTER Sjablonen
kuntuuiteenflink
‘gewoon’Word-document,maardanontworpen
omtedienenalsbasisvoortoekomstigedocu-
aantalverschillendesjablo- menten.Inditvoorbeeldhebbenweeenstan-
nenverdeeldovertabbladen daardbriefhoofdvooreenfictiefbedrijfge-
kiezen.Dooréénmaalopeen maakt,maarvoeluvrijomhieruwfantasiege-
sjabloonteklikkenkrijgtu heeldevrijelooptelaten.Zokuntubehalvehet
aanderechterkantvanhet briefhoofdbijvoorbeeldalvastuweigenadres
venstereenkleinvoorbeeldje
tezien.Hebtuietsvanuwga-
dinggevonden,dankliktu 4
metdeoptieDocumenton-
2 derhetkopjeNieuwgeselec-
teerdopOK.

20/06 www.computeridee.nl 35
typen,ofeenaanhef.
Ofgewooneencom-
pletestandaardbrief
dieualleenhoeftte
voorzienvaneen
persoonlijkeaanhef.

5
ALSU
KLAAR bent
methetop-
stellenvanuwsja- 5 8
bloonishettijdom
hetbestandopte

slaan.KlikdaarvoorinhetmenuBestandopOpslaanals.Inhetgelijk-
namigedialoogvenstergeeftuallereersteenbestandsnaamopen
kiestuvervolgensmiddelshetkeuzemenuachterOpslaanalsdeop-
tieDocumentsjabloon(.dot).KlikopOpslaan,waarnauwnieuwesja-
bloonstraksophettabbladAlgemeeninhetsjabloonselectievenster
uitStap2komttestaan.Mochtuhetbijéénenkeleigensjabloonwil-
lenhouden,dankuntudoornaarStap8.Wiltunogmeersjablonen
maken,gadandoornaardevolgendestap.
8
OMGEBRUIKTE makenvanuwnetgemaaktesjabloonklikt
ueerstinhetmenuBestandopNieuw.Inhetpaneelaande
rechterkantvanhetWord-vensterkliktudanonderhetkopje
SjablonenopMijncomputer–allemaalnetalsinStap1.Alsude
stappen6en7hebtuitgevoerd,isereennieuwtabbladinhetdia-
loogvensterSjablonenverschenen.Doorhieropteklikkenvindtu
uweerderopgeslagensjabloonweerterug.Klikéénkeerophetbij-
behorendepictogram,selecteeronderhetkopjeNieuwdeoptie
DocumentenklikopOK.

6
DESTANDAARDBEWAARPLEK voorsjablonenis–logi-
scherwijs–desjablonenfoldervanOffice.Sjablonendieu
hieropslaatkomenallemaalophettabbladAlgemeenvan
hetvensterSjablonentestaan.Ukuntuweigensjablonenechterook
opeeneigentabbladverzamelen;dathoudthetlekkeroverzichte-
lijk.DaarvoorkliktuinhetvensterOpslaanalseerstopdeknopwaar- 9
meeueennieuwemapmaakt(ziepijl).Geefdaarnademapeen
naamdieustraksookinhettabbladenoverzichtvanhetsjabloon-

9
keuzevensterwiltzienenklikopOK. ERISEEN nieuwdocumentgeopendmetdaarindeinhoud
vanheteerdergemaaktesjabloon.Overigensstaatditdocu-
mentgeheellosvanhetsjabloon;wijzigingendieuinhetnu
voorustaandedocumentmaakthebbengeeninvloedophetorigi-
nelesjabloon.Uwerktnudusechtaaneenander,apartdocument.

10
MOCHTULATER uwsjablooneenswillenaanpassen,dan
kandatergeenvoudig.KlikinhetmenuBestandopOpenen
enbladernaardemapmetsjablonen(ofeensubmapdaar-
vanalsuinStap6eeneigentabbladhebtaangemaakt).Dezemapis
opeenbeetjelastigelocatieverstopt,namelijkopdec-schijfinde
mapDocuments
andSettings\[UW
GEBRUIKERS-
NAAM]\Applica-
tionData\Micro-
7 soft\Sjablonen.
Selecteereensja-
bloonenklikop
Openen,maakde

7
TERUGINHET vensterOpslaanalsgeeftuallereerstweer gewensteaanpas-
eenbestandsnaamopenselecteertumetbehulpvanhet singenenbewaar
keuzemenuachterOpslaanalsweerdeoptieDocumentsja-
bloon(*.dot).KlikdanopdeknopOpslaanenklaarisKees!Ukuntuw
ensluithetbe-
standvervolgens 10
documentnusluitendoorinhetmenuBestandopSluitenteklikken. alsgebruikelijk.

36 www.computeridee.nl 20/06
 VOORBEELD Workshops±
VoorzieGooglezoekresultaten
vanminiatuurweergaven
Maak gebruikvaneengratistooltjevoor Googledatminiatuurweergaven
vanwebsitesindezoekresultatenlijstlaatzien
Googlevindtendeontwikkelaarsvanditbedrijfvindenuit.Dagelijks,zolijkthet.Tochisereenpiepkleinhulpprogrammaatjedatnogiets
aanhetGoogle-geweldkantoevoegen:LostGoggles.LostGoggles,speciaalvoorInternetExplorer,pastdezoekresultatenlijstaanzodatu
bijelkegevondenlinkeenminiatuurtjevandebijbehorendewebsitetezienkrijgt.Eenklein,nieuwpictogramdaarnaastverwijstnaar
eenzoekresultaat.Zietuhetalaankomen?Aandeslagdanmaar!LostGogglesisbeslistdemoeitevanhetinstallerenwaard.

1a

UKUNTLostGogglesdownloadenvanaflostgoggles.com.Klik
1 daaropdelink‘Clickheretodownload’, waarnaeennieuwe
paginaopent.Inwederomeennieuwepaginakliktuopde
linkClickhere,waarnauhetinstallatiebestandineenmapopuwhar-
deschijfbewaart.StartdeVerkenner,bladernaardezemapendub-
belklikophetnetbinnengehaaldebestand.Doorloopde‘installatie-
wizard’(kwestievanopNextenFinishklikken).Sluitalleopenstaande
vensters–metnamedievanInternetExplorer–enstartInternet 2
Exploreropnieuw.

GANAAR www.google.nl entikdaareenzoektermindezoek-

2 balk,waarnauopEnterdrukt.Dezoekresultatenverschijnen
alsgebruikelijk,metéénextraatje:bijelkelinkstaatnueen
miniatuurweergavevandepaginadiebijeentrefferhoort.Doorop
ditplaatjeofdelink(1)teklikkenopentudepaginaalsgebruikelijk
inhetzelfdevenster.Doorechterophetkleinepictogram(2)teklik-
kenopentdepaginaineennieuwvenster,zodatusnelterugkunt
kerennaarhetvenstermetzoekresultatenenopdiemaniersnel
meerderepagina’snaastelkaarkuntopenen.Ineenenkelgeval
wordteenvoorbeeldweergaveindezoekresultatennietgetoond;
opnieuwzoekenopdezelfdetermkandansomsuitsluitselbieden.
1b
20/06 www.computeridee.nl 37
 PRINTDIGITALISERING

Haalhetbeste uituw
Inditeerstedeelvaneentweedeligcursus
scannengaanweterugnaar debasis
Eenscannerzetfoto’s,documentenenalleswatverdergedruktis
omindigitaleafbeeldingendieukuntbekijken,bewerkenenaf-
drukkenopenvanuitdepc.Gescandeafbeeldingenkuntubewa-
renopeenhardeschijf,cdofdvd,ofzegebruikeninallerleipro-
gramma’sofviamailoffaxversturen.Erzijnveelfoefjeswaarmeeu
deperfectescankuntmaken.Inditeerstedeelvanonzetweedeli-
geworkshopbekijkenwedebasistechniekenwaarmeeulekker 2
snelaandeslagkunt.Inhetvolgendedeelbestedenweaandacht
aanmeergeavanceerdetechniekenalsbijvoorbeeldhetomzetten
vangescandetekstnaarechte,bewerkbaretekstdoorgebruikte
makenvanOCR(OpticalCharacterRecognition).
ShopPro,toevalligaloponzepcaanwezig.Scannerdriversensoft-
wareverschillenpermerkentypescanner,maarquamogelijkheden
zijnzeallemaalminofmeervergelijkbaar.Leesdusvooralverderals
ueenandermerkoftypescannerhebt!

WELKMERK ofsoortscanneruookgebruikt,zewerkenalle-
3 maalvolgenshetzelfdeprincipe,waarbijhetorigineledocu-
mentwordtomgezetineenrasterbestaandeuitduizenden
of(veel)meerpuntjesofwelpixels.Elkepixelwordtopgeslagenmet
eenwaardedieexactdegescandekleurvanhetorigineelbeschrijft.
Eenpixelkleurisopgebouwduitdedrieprimairekleurenrood,groen
enblauw(RGB).Vooronzeeerstescangaanweeen10x15cmfoto
omzettenineenplaatjedatpreciesopuwBureaubladpast,dusmoet
ueerstevenachterhalenwatderesolutievanuwbeeldschermis.Klik
daarvoormetuwrechtermuisknopopeenleegstukjeBureaubladen
klikinhetverschenenmuismenuopEigenschappen.

DEMEESTESCANNERS voorthuisgebruikzieneruitalseen
1 platte,rechthoekigedoosmeteendeksel.Onderhetdeksel
vindtueenglasplaatwaareenA4’tjeoppast;detescannen
tekstofafbeeldingkomtdaarnaarbenedengerichtopteliggen.De
scannerwordttegenwoordigvrijwelaltijdopdeusb-poortvanuw
pcaangesloten.Erzijnscannersdiealleenwerkenvolgenshetlang-
zamereusb1.1-protocolofhetveelsnellereusb2.Voordatudescan-
nerkuntgebruikenmoetueerstdedriverinstalleren.Meestalisdat
eenkwestievandeusb-kabelvandescanneraansluitenopeenvrije
usb-connectorvanuwpc,waarnadewizardNieuweHardwarever-
schijnt.Dezezoektvervolgenszelfnaardejuistedriversdieopde
metdescannermeegeleverdecdstaan.Leesechteraltijdeerstde
(installatie)handleidingvanuwscanner,wantsomsiseenandere
werkwijzeofvolgordenoodzakelijk.

BEHALVEDEDRIVER bevatdeinstallatie-cdmeestalook
2 eengratisversievaneenbeeldbewerkingsprogrammaen
anderehandigeenaldannietNederlandstaligeextrasoft-
3
ware.IndezeworkshophebbenweslechtsdedrivervaneenCanon-
scannergeïnstalleerdengaanweverderaandeslagmetCorelPaint

Eengoedescanbegintmet’nschoneglasplaat
38 www.computeridee.nl 20/06
 Workshops±
scanner deremogelijkheidisWIA(WindowsImageAcquisition).Mochtuw
scanneroverbeidemogelijkhedenbeschikken,dankuntubeterhet
veelzijdigerTWAINgebruiken.

6
DESCANNERSOFTWAREOPENT ineenapartvenster,los
vanuwfotobewerkingssoftware.Alsudescannervoorhet
eerstgebruiktmoetuwellichtevenwachtentotdezezich-
zelfgekalibreerdheeft.Zodradatklusjeachterderugiskliktuopde
knopVoorbeeldofPreviewomeensnellevoorbeeldscanvanlage
kwaliteittemaken,zodatudeexactepositievan–inditgeval–uw
fotokuntbepalen.Sommigescannersoftwaremaaktoverigensauto-
matischeenvoorbeeldaan.Mochtuwfotoonderstebovenofonder-
aaninplaatsvanbovenaandepaginastaan,danhebtudefotover-
keerdopdeglasplaatgelegd.Hersteldezefoutenlaatopnieuween
voorbeeldscannen.
4

4
KLIKOP hettabbladInstellingenencontroleeraldaardege-
tallenonderhetkopjeBeeldschermresolutie.Inditvoor-
beeldisonsschermingesteldopeenresolutievan1024x
768pixels.Alleswatindezeresolutiegescandwordtzalpreciesop
uwBureaubladpassen.Scantuineenlagereresolutie,danwordt
slechtseendeelbedekt.AlsueenmaalderesolutievanuwBureau-
bladweetenuvoorditdoeleenfotowiltscannen,ishetzinloosom
ineenhogereresolutietescannen.Ditkostalleenmaar(veel)extra
geheugenruimte.Wiltueengescandeafbeeldingechterafdrukken,
danisdebeeldschermresolutieweerveeltelaag.Scannendoetu
dusmetbeleid!

5
LEGEEN
10X15
CMFOTO
opdeglasplaaten 7
sluithetdeksel.
Startuwfotobe-

7
werkingsprogram- DESCANNERSOFTWARE inonsvoorbeeldisvoorafinge-
maenzoekdaarin steldopeenresolutievan75dpi(puntjesperinch=2,54cm).
hetmenuBestand Een15x10cmfotoisgelijkaanongeveer6x4inch(reken
naarietsalsScanof maarna).Omdepixelafmetingenvanonzefototeberekenendoetu
Scannen.InPaint devolgendevermenigvuldiging:6(inch)x75(dpi)=450pixelsvoor
ShopProkliktuin debreedteen4x75=300pixelsvoordehoogte.Ditzounogniet
hetmenuBestand eenseenkwartvanonsBureaublad–meteenresolutievan1024x
onderImporteren 768pixels–vullen,duserismeerrekenwerknodig.Door1024(de
opOphalenvan horizontalebeeldschermresolutie)doordelengte(6inchofwel15
TWAIN.TWAINis cm)tedelenleertudatdebenodigderesolutie170,66dpiis.De
eenuniverseleme- dichtstbijzijndestandaardwaardeindescannersoftwareis180dpi,
5 thodevancommu-
nicatietussenscan-
dieudanookdientteselecteren.Datallesoverigensininchesbere-
kendmoetwordenheefttemakenmethetfeitdatdestandaard-
nerenpc.Eenan- definitiedpiuitgaatvaninches.

20/06 www.computeridee.nl 39
 8 10
WAAROMZOUU trouwenshetheleoppervlakvandescan-
8 nerscannenalsumaargeïnteresseerdbentineenkleindeel
daarvan(hetstukjedatinbeslagwordtgenomendooronze
foto,ompreciestezijn)?Doorhettescannendeeleerstteselecteren
wintutijdenschijfruimte.Bovendienhoeftudanlaterdefotoniet
alsnoguittesnijden.Ukuntdefotoselecterendoorermetuwlinker-
muisknopeenselectieomheenteslepen,ofukliktopdeknopinuw
scannersoftwarediedeuitsnedeautomatischbepaalt.Alsuwfoto
eenmaalisgeselecteerdkliktuopdeknopScannen.
9 11
ZODRAHETSCANPROCES isafgelopenzijnerscanner-
9 driversdieautomatischafsluitenendegescandefotodaarbij
achterlatenindefotobewerkingssoftware.Inanderegeval-
len–zoalsbijPaintShopPro–moetueerstinhetmenuBestandop
TWAIN-sessiebeëindigenklikken.Opditmomentbevindtdege-
scandefotozichalleennogmaarinhetwerkgeheugenvandepcen
dusmoetdeafbeeldingeerstwordenopgeslagen.Klikdaarvoorin
hetmenuBestandopOpslaanenkiesvervolgensalsbestandsfor-
maatvoor.jpeg.Voorfoto’sisdithetmeestpraktischeenschijfruimte
besparendeformaat.
40 www.computeridee.nl 20/06
HOEWELWEONZEFOTO zojuistoptimaalvooronzebeeld-
10 schermresolutiehebbengescand,blijkthetplaatjeooknog
bestaftedrukken.Nietgroterdandeorigineleafmetingen
van10x15cmenookalnietindeallerbestekwaliteit,maarslechtzal
hetresultaatooknietzijn.Groterafdrukkenleidtonherroepelijktot
blokkerigheid,zoalsinditvoorbeeldistezien.Wiltuhoogwaardige
afdrukkenvangescandefoto’smaken,danis300dpieenprimaricht-
waarde.Wiltuechtforsgaanuitvergroten–bijvoorbeeldrichting
A3-formaat–danis720dpiaanbevelenswaardig.Nadeelvanhet
scannenindezehogeresolutieisdateen720dpi-scanmaarliefst
eenzeskeerzogroterbestandoplevertenhetscanprocesdaardoor
ookveellangerduurt.
11
HETSCANNEN vananderedocumentengaatopminof
meerdezelfdewijzealshetscannenvanfoto’s.Dekeuzevan
kleur-ofzwart-witmodusenresolutiehangtafvanhoeude
scangaatgebruiken.Doordejuistekeuzetemakenzorgtuvooreen
uitstekendekwaliteitvoorhetdoeldatuvoorogenhebt,terwijlde
bestandsgroottebinnendeperkenblijft.OmbijvoorbeeldeenA4te
scannenomlatervanafdepctefaxenplaatstuhetorigineelopde
glasplaatvandescanner.Nahetgevenvaneenscanopdrachtselec-
teertueenresolutievan200dpiensteltude‘kleur’modusopzwart-
witin.Inditgevalkuntuhetscannenvaneenvoorbeeldoverslaan
omdathetgehele(A4)oppervlakgescandwordt.Bewaarhetgescan-
debestandinhettif-formaat.
Scaneensingrijstinten:d
 Workshops±

12 14

BESCHIKTUOVEREENFAXMODEM enhebtufax-software HETSCANNENVANFOTO’S enafbeeldingenuitboekenen

12 opuwpcgeïnstalleerd(bijvoorbeeldWindowsFaxofeen
programmaalsMightyFAX),dankunturechtstreeksvanuit
14 tijdschriftenwerktietsandersdanhetscannenvaneen‘ech-
te’foto.Drukwerkisopgebouwduitgroepenvanpuntjes,
uwfotobewerkingsprogrammafaxen.Klikdaarvoorinhetmenu ookwel‘raster’geheten,diebijnormaleleesafstandsamenvloeien
BeeldopAfdrukkenenklikinhetdialoogvensterAfdrukkenopde toteennormaleafbeelding.Wanneerueendergelijkeuitpuntjesop-
knopPrinter.Selecteervervolgensdefaxprinter,klikopOKentotslot gebouwdefotogaatscannenisereengrotekansdatdezepuntjesin
opAfdrukken.Eenwizardleidtuvervolgensdoorhetverzendenvan hinderlijkeeffectenzichtbaarworden.Demeestescannersoftware
defaxheen.Modernefaxenzijninstaattothetafdrukkenvan beschiktgelukkigovereenoptie–vaakonderdenaamMoiré-reduc-
grijstinten,dusmochtueenfotowillenfaxendankiestuergensinde tie–omditeffectteniettedoen,waardooruookvandergelijkepun-
faxwizardvoordeoptieGrijstintenofGreyscale.Nógmodernere tjesfoto’suitstekendescanskuntmaken.
faxenkunnenookinkleur
faxen.Daarvoordientudan
welspecialefax-softwarete
gebruiken(bijvoorbeeld
VentaFax,www.ventafax.com).

SCANNENIN
13 GRIJSTINTEN is
ookhandigvoor
hetarchiverenvanrekenin-
gen,brievenenanderedo-
cumentendieuitmeerdan
alleenzwart-witbestaan.
Ookhandgeschrevendo-
cumentenkomenprima
overingrijstinten.Infeite
behoudtumethetscan-
neningrijstintenvrijwelal-
lebenodigdeinformatie
vanhetorigineel,maarver-
mijdtudeenormebe-
standsgroottediegepaard
gaatmeteenkleurenscan.
Scanbijvoorbeeldeenseen
documentingrijstinten
meteenresolutievan150
dpienbewaarditinzowel
.tif-formaatals.jpg-for-
maat.Uzultziendathet
.jpg-bestandvelemalen
kleinerinomvangis,terwijl
ernauwelijkstotgeen
(merkbare)detailleringver- 13
lorengaat.

edetailleringvankleur,hetformaatvanzwart-wit
20/06 www.computeridee.nl 41
 SNELLEAFDRUK Workshops
Maak eenseenschermfoto
Door eenschermafdruk temakenkuntu OPHETTAB-
snelbelangrijkeinstellingenof handigheid- 3 BLADBRON
kuntuaan-
jesoppapiervastleggen gevenwátuprecies
wiltvastleggen.Dat
Uhebtvastweleensallerleiingewikkeldeinstellingenopuwpcge- kanbijvoorbeeldhet
maaktdieueigenlijkdevolgendedagalweervergetenbent.Ofu volledigebeeld-
wiltdemailinstellingenzoalsdievoorugeldeninuwe-mailpro- schermzijn,maarook
grammaOutlookofOutlookExpressergensvasthebbengelegd.Of hetactievevenster.
snelevenuwsysteemspecificatiesuithetSysteemvenstervan Dezelaatsteoptieis
ergpraktischenover-
Windowsmeenemennaareenwinkelomeenpassendeuitbrei- 3 zichtelijk,inonsvoor-
dingvooruwpctekopen.Déoplossinghiervoorisdescherm- beeldkiezenwedan
afbeelding.DaarvoorkuntudePrintScreen-toetsgebruikenofAlt ookHuidigvenster
+PrtScn,waarnaumetCtrl+Vdezescreendumpplaktineente- (kuntulaternatuurlijkaltijdweeraanpassenaanuwbehoefte).Om
kenprogrammaofinWordendezeafbeeldingvervolgensafdrukt. ookhetmuispijltjeindeschermafdrukoptenemenzorgtudatde
optieVastleggenmuiscursorisgeactiveerd.
Datkan,maareenheelhandiggratisprogrammadoetditallemaal
lekkeroverzichtelijk.EndatishetNederlandstaligeGadwinPrint- DOOROPHET
Screen.Eenmaligdezakengoedinstellenenumaaktvanelkinte-
ressantschermmetéénknopdrukeenafdrukoppapier.
4 TABBLAD deop-
tieKopieervast-
gelegdgebiednaarhet
Klembordaantelaten
staankuntueenscherm-
afbeeldinginvoegeninie-
derwillekeurigprogram-
1a madathetplakkenvan
afbeeldingentoestaat.
1b Schakelverderdeoptie
STARTUW Kopieervastgelegdge-
1 BROWSER enga
naarwww.gadwin.com/download.Scrollopdezepagina
biednaareenPrinteren
kies–alsumeerdaneen
vrijwelhelemaalnaarbenedenenklikonderhetkopjeGadwin printerhebt–degewen-
PrintScreenopDownloadnow!Bewaarhetinstallatiebestand(bij- steprintermetdeknop
voorbeeld)evenopuwBureaubladendubbelkliknahetdownloa- Selecteerprinter.Deoptie
denopditbestand.Indeeerstestapvandeinstallatiewizardkuntu Kopieervastgelegdge-
alstaalNederlandsselecterenenopOKklikken.Doorloopdaarnade biednaareenBestand 4a
installatieproceduredoorakkoordtegaanmetdegebruikersover- kuntuvooronsdoelnet
eenkomsteneenpaarkeeropVolgendeteklikken.Nainstallatiestart zogoeduitschakelen.
desoftwarevanzelf. Maarmochtuelkegemaakteschermfotowillenbewarendankan
datmetdezeoptie.
ALSHETGOED OphettabbladAfbeeldingkuntuondermeerhetbestandsformaat
2 IS, verschijnt
hetinstellin-
endeeventuelecompressieverhoudinginstellen.Wijhoudenhet
simpelenklikkenopOK.Openeenprogrammaofvensterwaarueen
genvenstervanGadwin afdrukvanwiltmakenendrukopdePrintScreen-toets.Ukrijgtnog
PrintScreen,mochtdat eveneenvoorbeeldjetezienvandegemaaktefoto,bentutevreden
bijuonverhooptniet dankliktuopGoedkeuren,waarnadeafdrukuitdeprinterrolt.
hetgevalzijndandub-
belkliktuophetGad-
win-pictograminde
Taakbalkrechtsonderin
4b
uwbeeldscherm(1).Op
hettabbladVoorkeuren
dientuallereerstde
‘ontspanknop’voorhet
makenvanscherm-
foto’stekiezen.De
meestvoordehandlig-
gendeisnatuurlijk
PrintScreen(2).Contro-
leerookevenofdeop- 2
tieStartbijhetstarten
vanWindowsisinge-
schakeld,danisdesoftwarevoortaanaltijdenoveralbeschikbaar.

42 www.computeridee.nl 20/06
Winnaar!
DitinternetcafékwamenwetegeninPingyao.DitiseenauthentiekstadjeinChina.
Zoalsuzietgaan‘antiek’endemodernemediaheelgoedsamen.
Letookopdepapiersnijderendeprinterophetstoepje.

Eeninternetcafémiddenin Dewinnendefoto
derimboe,of een UiteindelijkhebbendevormgeversvanComputerIdeedeknoopdoorgehakt.
Debestefotoquaonderwerp,compositie,kleurenlichtisdefotohierboven,
e-mailmachine van RoelivandeKnaap-deVosuitAlmere.ZijheeftinmiddelsdePackard
bovenopeenberg. BellVibe500terwaardevan300euroinontvangstgenomen.Derestvande
hiergeplaatsteinzendingenkrijgennaasteeneervollevermeldingook
Hetmaaktenietuit eenComputerIdeefotospecial.
watufotografeerde,
zolanghetmaar iets
temakenhadmet
computers,internet
of hardwareineen
opvallendeomgeving.
Datwasdeopdrachtvoor
devakantiefotowedstrijd
dezezomer.Deleukste Pcinvijverin
Heemskerk(NL).
inzendingenzietuhier. IngridJ.vanVoorthuizen

UitslagVakantie
44 www.computeridee.nl 20/06

GrootJezusbeeldopMenorca.Omdatdit
hethoogstepuntvanditkleineeilandis,zijn
erwatzakenbijgekomenopdezebergdie
nietzopassen.Debestuurdersvanheteiland
vondenhetnodigomhetuitzichtenhet
aanzichtvande‘berg’teverfraaienmetwat
zendmasten.Nietmooi,maarikkanieder
gevalzeggendatmijnWindowssmartphone
perfectwerkteeniknaarhartenlustkon
internetten,mms’enensms’en!
Mark Alphenaar uitAlkmaar
ChurchSquareinPretoria,Zuid-Afrika.Met
dezetelefoonskonje,uiteraardtegenbetaling,
lokaaleninternationaalbellen.Jekonzelfsmet
jecreditcardbetalen!
EddeMoor uitSpijkenisseenJ.Pothof
DefotoisgemaakttijdenseenduikindeBeldertbij
Tiel.Wekregendecomputerhelaasnietmeeropgestart.
Kok Everling
fotowedstrijd
Fotowedstrijd
ComputercentruminPnomPenh,
Cambodja.Zoalsjulliekunnenzienziethet
erallemaalergprofessioneeluit.Rechts
naastdeingangziejeeentelefooncelen
kunjeooknogdiverseverfrissingenkopen.
Ookdewc-rollenontbrekenniet.
DaanMeeusenuitWachtum
IslaFlotantelosUrosChumi,Peru.Dezonne-
panelenopditeilandzijnbedoeldvoordestroom-
voorzieningvanlaptops,diebinnenindehutten
werdengebruikt.Typischeentoeristischopgezet
WinkelopFlores(Indonesië).Helaasgesloten! iets,demensendiedezeeilanden‘bevolken’komen
A.M.OttenuitNederhorstdenBerg ’smorgensperspeedbootvandevastewalen
vertrekkenweeralsdelaatstetoeristenwegzijn.
KeesWever uitGouda
Dezefotois
gemaaktvoorde
Trevifonteinin
Rome,op06-09-
2003.Waarschijn-
lijkisditdezelfde
mandievolgens
ugesignaleerd
isinRome(zie
ComputerIdee
IneeneeuwenoudkerkjeinFontevrayaandeLoirein 10/’06,pagina
Frankrijkzatenwijevenvandesfeer,rustenkoeltete 21,red.).
genietentoenertweemannenbinnenkwamen, Mike
eenlaptopophetgeluidssysteemaanslotenen Immersuit
demooistegeestelijkemuziekvanafdelaptop Rijswijk
doordekerklietenklinken.Getroffendoorhet
perfectesamengaanvanoudennieuwhebik
gevraagdofikereenfotovanmochtmaken,
ennatuurlijkwasdatgoed.
GervanLeeuwen
Dezefotovaneeninternetcafé
isgemaaktindeoaseBaharyain
Egyptetijdensmijnreisinnovember
2005.Eenkleingehuchtindeweste-
lijkewoestijn.Erstondeenoude
computerenmethetnodigegeduld
konjeerjee-mailsbekijken.Meer
dantweemensenkondenernietin.
GerryvanSlobbe
uitZoetermeer
20/06www.computeridee.nl 45

Levendelijsten
Eendigitalefotocollectiedientgeenenkeldoelalsdezenietbekekenwordt,
maar jeneemtnietzosneleenlaptopopschootomeensgezelligtegaan
bladeren.Eenhightechfotolijstzouzomaar hetantwoordkunnenzijn.
Leteropdathetfotolijstje
vanuwkeuzedemogelijkheid
heeftomdelichtsterkteaante
passen.Da’svooral‘savonds
prettig.
46 www.computeridee.nl 20/06
Digitaal fotolijstje
D igitalefotografieheeftheelveelvoordelen.
Jehoeftnietmeerteklungelenmetrolletjes,
hetresultaatisonmiddellijktebekijkenen
jekunteenfotometeendrukopdeknop
onlinezettenofmailennaarvriendenenbekenden.Na-
delenzijnerechterook.Jegaatwelgezelligmetz’n
tweeënmeteenfotoalbumopschootzitten,maarje
viaeenkabeltjeovertehevelennaarhetinter-
negeheugenvandelijst.Enzelfsdeeerste
wifi-lijstenhebbenweopinternetalgezien:
draadloosdiashowsnaaruwlijstuploaden,
da’spasluxe.Vergewisuerindelaatstetwee
gevallenoverigensvandatdegeheugen-
capaciteitgrootgenoegisomallegewenste
kruiptnietvoordesfeerachtereenbeeldscherm.Datis foto’sopteslaan.
teondervangenmethetprintenvandecollectie,maar Hoewelzelfsdegoedkoopstelijstennog
datkostzowelveeltijdalsgeld.Deoplossing?Hetdigi- raadwetenmet12megapixel-foto’s,ishet
talefotolijstje.Eenkleinflatscreenvoorzienvanwat nietaanteradendieresolutietegebruiken;hetgeheu-
extraelectronica.Prijzenvariërenvaneenbeetjeboven genvandelijstisdanwelergsnelvol.
de100eurototdichtbijde2000euro,dushetselecteren Ooknietonbelangrijkishetbestandsformaatdatu
vanhetgeschiktemodelkomtneerophetzorgvuldig kiest.Demogelijkheidommetjpegomtegaanmogen
balancerenvandebelangenvanmogelijkhedenener- wealsvanzelfsprekendbeschouwen,aangezienditbe-
zijdsenprijsanderzijds.Vanuiteenietsanderehoekbe- standsformaathetmeestgebruiktwordtopdigitale
zien:zelfsalsuzichhetduurstemodelkuntveroorlo- fotocamera’s,maarhetafspelenvanvideozouweleens
ven,betekentdatnognietdatdieuitvoeringookhet watnaderonderzoekkunnenbehoeven.PacificDigitals
bestaansluitbijuwwensen. MemoryVue800(239euro)bijvoorbeeldmaaktgeen
Hetbelangrijksteaspectvaneendigitalefotolijstishet problemenvanmpeg,maarhaaltdeschoudersopals
scherm.Ditzijnnormalelcd-schermendieumogelijk weaviimporteren,terwijldatformaatweldoordiverse
ookalscomputermonitorgebruikt.Zezijnverkrijgbaar DV-camera’swordtgeproduceerd.BrillianceDigitalPic-
ineenbehoorlijkevariëteitaanafmetingen,vanzo’n5 tureFramesdaarentegen,slikkenbeide,maardatmag
tot20inchbeelddiagonaal,ennetalsbijtft-schermen metprijzenvanaf800eurogeenwonderheten.
zijnze‘back-lit’,vanachterenbelicht. Hebtueen‘lijstje’ingedachtendatnietalleenbeeld
Ditlaatsteishetbenadrukkenwaard,wanthetkanon- maarookeenachtergrondgeluidjekanverwerken,dan
gewenstresultaatopleverenalshetfotoframedewoon- staatuweervoordekeuzemp3ofwma…Hetisalle-
kameralseendiscotheekverlicht.Hetisdaaromaante maalnietmakkelijk.
radeneenlijsttekiezenwaarvanhetbacklightgedimd
kanworden.EengoedvoorbeeldhiervanisdePhilips
DigitalPhotoDisplay,diewevoor198eurohebbenge-
...omintelijsten
zien.Nietalleenheeftditmodelverschillendeintensi-
teitniveausqualichtsterkte,maarbovendieneentimer Elektronischefotolijstjeszijnerinsoortenenmaten,inprijs
zodatdelichtsterktevoorgeprogrammeerdkanworden, variërendvan100tot2000euro.
afhankelijkvanhettijdstipvandedag.
Goedkoperelijstenzullendezecomplexe
optieszekernietbieden.
Anderebelangrijkezakenombij
aanschafoptelettenzijnuiteraard
deresolutievanhetschermende
‘pixeldichtheid’.Eenkleinscherm
metveelpixelsdichtopelkaarzal
vandichtbijeenveelgroterehel-
derheidaandefotogevendan
eengroterschermmeteenlage-
repixeldichtheid.
Slikthijuw kaart?
Dandecompatibiliteit.
Vraagvoorafnaofdelijst
dieuophetooghebt,over-
wegkanmetdememory
cardsdieuwdigitaleca-
meragebruikt.Mogelijk
ookmoetudelijstvia
usbaansluitenopde
pc,omdeafbeeldingen
  


  





  


    
    

  

             
 
  
     !    "#  
 
  
   !  $
     % !  !
  

       
     #
 
         
    
 
    
     
 


 
  
  

  
   
  
       
     
  
    !     
  

   !         
 !    !      ! 
        !!    !" #!$
 !    "          

       # $   #! 
  %&   ! 
       
'              
    
    % #%!
     (
 ) 
   !% 
  
!       % &$
           !
 
    %
*   +,   
   
  -    ! & .          
           !!#% !
   !  ! /  '   (! (
!"!! #( % 

 
#$
 !)# !  # !


         

  
 
#&!
         



  %
 

          !!
              
 

         

        
            
           
    
 
  
           ! 
"       
    
   
     
  
# $            
 
  
 

     !" ###
      $"%&' ( )  )* +,
 Vaak gesteldevragenover Excel

Specialetekens
inExcel
MoetuinExceleenletter meteenaccenttypen,
dankuntuklikkenopInvoegen,Symbool.Maar u
werktsneller alsudecodenummersweet.Die
vindtuoponzewebsite.
Hoekrijgik deë
endeø?
V Ineenwerkbladvoor
geldzakenwilik
bovenaaneenkolomhet
woord‘financiën’typen,
maarikkrijginExcel 2. MetdetoetsAlteneengetalmaaktuexotischetekens.
geenemeteentrema.
InWorddrukikdaarvoor Ukentonstoch: diehebbenwijvoorugemaakt.
opCtrl+Shift+:enalsik
daneenetyp,krijgikde
A Ganaarwww.computeridee.nl,klikopDownloads,
UithetbladenhaalhetbestandCIDSpecialetekens.xlsop.
ë.MaarinExcelluktdat Inhetwerkblad’Gesorteerdopteken’hebbenwedespeciale
niet.Enikhoudmijncd’s tekensineenbepaaldevolgordegezet.Klikopdetabonder-
bij,maarkandaarinniet aanomdatbladtezien.
denaamBløftypen. Ophetwerkblad’AlleenSpecialetekens’hebbenwede
JanVisser gewonecijfersenlettersweggelaten(diekuntuimmers
gewoontypen)enbijtekensdieoptweemanierenkunnen,
Wijvindenhetmakke- staatalleendekortstecode.Drukdetabelafenhanghem
A lijkomdespeciale
tekenssamentestellenmet
bovenuwcomputer.Hebtueenspeciaaltekennodig,
danzoektudatopindelijstentyptuhetnummer(met
detoetsAltenhetnummer- ingedrukteAlt-toets).
blok,decijfersophetrech-
terdeelvanuwtoetsenbord;
zorgdathetlampjebij
NumLockbrandt(alhoeft
Afdrukkenen
datnietaltijd, afbeelding1).
HouddeAlt-toetsinge-
ophangen
1. Omspecialetekenste drukt,typeencijfercodeenzodrauAltloslaat,zietuhet
kunnenmaken,moetNumLock teken.OmdeëtekrijgendruktuopdecombinatieAlt+137.
meestalaanstaan. AlsuinhetverledenmetWordPerfecthebtgewerkt,herin-
nertuzichdezecodemisschien.EnomdeZweedseøsamen
testellen,druktuopAlt+155.Uvoert‘Bløf’alsvolgtin.Typ
delettersBl,drukopAlt+155,laatAltlos,typdefendruk
opEnter(afbeelding2). Trouwens,dezemanierkuntuook
toepassenopMSN,alsueene-mailtyptenookinWord.

Metof zonder nul?

3. ViaOpmaakplaktuspecialetekensaaneengetalvast.
V IkkendetrucvanAltpluseencijferentypdaar
altijdeennulvoor.Alsikdienulvergeet,krijgik
somshetzelfdeteken,maarsomsookeenheelander
teken.Hoekandat?
Speciaaltekenbij
Erwin
hetgetal
Erwordtgebruikgemaaktvantweetekensets,ANSIen Berekentutemperaturenenwiltuhetgradenteken
A ASCII.Deeerstebegintbijnummer1,deanderebij32en
beidegaantot255.Totenmet127zijnzegelijk: metbijvoor-
directbijhetgetalhebben?KlikdanopOpmaak,
CeleigenschappenenkiesoptabbladGetalde
beeldAlt+14énAlt+014krijgtutweemuzieknootjes.Maar optieGetalendanAangepast.Typinhetvakonder
daarbovenmaakthetwelverschilofuereennulvoortypt. Typerechtsvande0,00eenspatie,drukopde
Alt+128geeftdehoofdletterCmetcédille,deÇ.Maar toetsenAlt+167enklikopOK.Alsuindieceleen
Alt+0128isheteurotekenv (enAlt+0199isweerdeÇ). getalinvoert(ofdooreenformulelaatberekenen),
verschijnthetgradentekenºervanzelfbij(afbeelding
Eenhandigelijst 3).Enwiltuhetsymboolvoormicro(deGriekseμ)
bijuwgetallen?TypdaninhetvakonderTypena
V Iserookeenlijstmettekenswaarinikmeteenkan
zienwelkgetalik,samenmetdeAlt-toets,moet
typen?
0,00eenspatieendrukopdetoetsenAlt+230.

SonjaBakker

20/06www.computeridee.nl 49
 Prijspuzzelen
Methetoog
ophetoog
Datonzeogenheelbelangrijkzijn,blijktwel
uiteenvluchtigeblikinhetwoordenboek.Zo
kunjeeenoogjeopiemandhebben,geenoog
dichtdoen,ogenschijnlijkietsleukvinden,
iemandnietopzijnblauweogengelovenenz.
Hetoog,dus.

H etoogiseenvandebelangrijkste‘instrumenten’die
onslichaamheeft.Tegelijkishetookeenvandefasci-
nerendsteonderdelen.Hebtuzichbijvoorbeeldweleensafge-
vraagdhoewezien?Detweebolletjesaandevoorkantvan
onshoofdvangenlichten‘ergens’inonzehersenswordtdat
lichtomgezetinbeeld.Voorwealtefilosofischworden:alsu
meerwiltwetenoverdelichamelijkekantvanhetoogdanis
onderanderehttp://mediatheek.thinkquest.nl/~jrc004 een
mooivertrekpunt.EenheelbekendoogisdatvanHorus.
LaatstgenoemdewasinhetoudeEgypteeenvalkgod,zo

Ouderwetsch
schijftwww.museumkennis.nl/lp.rmo/museumkennis/
i000437.html.VolgenseenmytherukteSethineengevecht
Horuseenooguit.GelukkigschootdemaangodTothHoruste
hulpdoorzijnoogteherstellen.Vandaarookdathetoogvan
Horushetsymboolvanherstelis.Eenheelanderemaniervan
denkwerk
kijkenhebtunodigalsuaura’swiltzien.Volgensvelenisons
lichaamomgevendooreenenergieveld,ookwelaurage-
noemd.Wijkunnenzo’naurazienalswelerenopeenbepaal-
demaniertekijken.Hoedatmoet,verteltJurgenvanderVlist
opwww.perceptiveminds.nl/aura. ■

Depuzzel allemaalscherpmeete I Hoeheetdemythologi-

Zetdegevraagdewoor-
denofnamenzonderspa-
tiesofleestekensinhet
bijbehorendebalkjevan
hetdiagram.Vakjesmet
eenzelfdecijferkrijgen
dezelfdeletter.Nacorrect
invullenverschijntinde
gelevakjesvanboven
naarbenedenhetoplos-
singswoord.
A Wiemaarnetontsnapt
kruiptdoorhet...?
B Welkeilandishetooste-
lijksteeilandvande
Nederlandsewadden-
eilanden?
kunnenzien.Welkgeve- schereusmethonderd
derddierstaaterjuist ogendiedoorHeraals
ombekendietsniette wachterwasaangesteld
willenzien? maarinslaapvielen
werdgedood?Hierna
E Welkradioprogramma brachtHerazijnogen
vandeNOSbegintelke overopdepauwen-
dagom23.00uur,en staart.
vierdeonlangszijn
dertigjarigbestaan? J Watisdenaamvoorzo-
weléénvakjevanhet
F Inwelkefilmmaakte samengesteldeoogvan
PierceBrosnanzijn eeninsect,alshetgesle-
debuutalsJamesBond? penvlakvaneenedel-
steen?
G Hoeheeteenbrillenglas
datindehoekvanhet K Welkgeliefdpersoon
oogwordtvastge- maaktdeeluitvanhet
knepen? oog?
Zodoetumee!
Tweemogelijkheden:
1. Stuuruwoplossingin
viawww.computeridee.nl.
Meteenklikopdelink
Prijspuzzelopentueen
nieuwvensterwaarinu
hetjuisteantwoordkunt
ingeven.
2. Stuuruwoplossingop
eenvoldoendegefran-
keerdebriefkaartnaar
ComputerIdeePrijspuzzel
20/06,Postbus1931,
2003BAHaarlem.Letop:
uwoplossingmoetbinnen
zijnvoor2oktober2006.
Overdeuitslagkanniet
wordengecorrespondeerd.

C Wieiserkoninginhet H Hoevaakgooitmen L Hoehetendereuzenin

landderblinden? gemiddeldmettwee deGrieksemythologie Ditkuntuwinnen!
dobbelstenenin366 metéénooginhetvoor- VoordegoedeoplossingenhebbenwijvierSandisk
D Valkenoog,arendsoogen worpenzevenogen? hoofd? SansaC150mp3-spelersterwaardevan169europer
haviksoog,daarschijnje stukbeschikbaar.DeSansaheefteenopslagruimte
van2GBenkanoverwegmetmp3,wmaenhetAudi-
bleaudioformaat.VoorzienvanUSB2.0.MetéénAAA-
Meer info:www.computeridee.nl (prijspuzzel) batterijhebu15uurspeelduur.Zieookwww.sandisk.nl

20/06 www.computeridee.nl 51
 Voor Nop
NunogsnellerdieVoor
Noppersbinnenhalenmet
eendownloadversneller.
Vlug,vlug,wanterisnog
veelmeerprachtigsom
uwpc-inhoudteverrijken.
Graaienmaar...
Prevx1
Erverschijnensteedsmeerprogramma’sdie
deveiligheidvanuwsysteemindegatenhou-
denendeeenbelooftnogmeerveiligheiddan
deander.Prevx1–eentipvanCaz–iserook
zoeen.Hetprogrammascantuwsysteemuit-
gebreidopmalwareenvoorkomthetstarten
ervan.Gevondenmalwarewordtineenveilig
gebiedgeplaatstzodatuhetnietmeerperon-
gelukkuntstarten.Tenonrechtebeschuldig-
deprogramma’s(ietswaarditsoortsoftware
nogweleenslastvanheeft)kuntugelukkig
ookweerterugplaatsen.Probeertueenseen
gratisscan;jeweetnooitwatjetegenkomt.
Wat: InstallPREVX101020056.exe
Waar: individual.prevx.com
Hoegroot: 7656kB
Countdown
MaartenvanPeppeltipteonsoverzijnsite
metgratisprogramma’senwijpiktendaar
Countdownuit.Weetunoghoejealskind
dacht‘nog23nachtjesslapen,danbenik
jarig!’?Countdownhoudtzulkezakenkeurig
ennauwkeurigvoorubij.Uvoerteenvoor
ubelangrijkedatumindetoekomstinen
Countdownverschijntinbeeldalseen
aftellendeklokdieuvertelthoeveeljaren,
maanden,dagen,urenensecondende
gebeurtenisnogopzichlaatwachten.
Wat: CNT_Setup.zip
Waar: www.maarten-web.nl.tt
Hoegroot: 3485kB
SoundCardAnalyzer
Zenuwachtig
tellenwede
nachtjesaf...met
Countdown.
52 www.computeridee.nl 20/06
Bevatuwpcmalware?EenscanmetPrevx1geeft
wellichtuitsluitsel.
Gezocht!
Kentugratissoftwarediewebeslistmoeten
noemen?Stuureenmailtjemetdenaamvan
hetprogrammaenhetinternetadreswaarwe
hetkunnendownloadennaar:
redactie@computeridee.nl
Vergeetnietuwnaamenadres,misschien
levertuwtipueenbewaarbandop!
Hoegoedisdekwaliteitvanuwgeluidskaart?
Heefthijweldespecificatiesdiedefabrikant
belooft?MetSoundCardAnalyzer–een
tipvanChenghuaWu–kuntudaarachter
komen.Omhetprogrammatekunnengebrui-
ken,hebtueenkabeltjenodigomdeoutput
vandekaartterugtesturennaardeline-inin-
gang.Metdiezogehetenloopback-verbinding
gaathettestprogrammaaandeslagombij-
voorbeeldderuistebepalenennategaanwel-
kefrequentiesuwkaartnoggoedweergeeft.
Ditpiepkleineprogrammaisdaarmeezeernut-
tigeneenmustvoordeaudiofreak.
Wat: scan20.zip
Waar: www.download.com/Sound-
Card-Analyzer/3000-2169_4-
6409206.html
Hoegroot: 455kB
DownloadAccelerator Plus
Fanatiekedownloadersvanprogramma’s
uitdezerubriekwillenmaardriedingen:
snelheid,nogmeersnelheidendehoogste
Snellerdownloaden,wiewilhetniet?
Kanuwgeluidskaartdetoetsderkritiekdoorstaan?
TesthetmetSoundCardAnalyzer.
snelheidbijhetdownloaden.Omdatdoelte
bereikeniseendownloadversnellereennuttig
hulpmiddel.Zo’nprogrammasplitsteen
downloadinstukkenenhaaltdiestukkenge-
lijktijdigbinnenzodatuwinternetverbinding
optimaalbenutwordt.Bovendienkuntumet
zulkeprogramma’sdoorgaansafgebroken
downloadshervatteninplaatsvanopnieuwte
moetenbeginnen.DownloadAcceleratorPlus
–eentipvanPaulPeereboom–iseenuitste-
kendprogrammainzijnsoort.Dereclames
dieinhetvensterverschijnenmoetudaarbij
maarvoorliefnemen.
Wat: dap81.exe
Waar: www.speedbit.com
Hoegroot: 5907kB
MBFreeLearnTarot
Erzijnmensendiezeggendetoekomstte
kunnenvoorspellenaandehandvanTarot-
kaarten.Wanneerudatookwelwatlijkt,dan
zultuzicheerstmoetenverdiepenindebete-
kenisvanaldieverschillendekaarten.Learn
FreeTarot–ookvantipgeverPaulPeereboom
–helptudaarbijeenhandje.Hetprogramma
geeftuitlegoverdebetekenisvanallekaarten
endaarnakuntueentestafleggen.Omuw
vorderingenbijhetbestuderenvandekaarten
temeten,kuntuzichzelfleerdoelenstellen
enuwvorderingenbijhouden.Letop:detab-
bladenMemorizeCardsenTakeTestbereikt
uviahettabbladSettings.Bedenkbovendien
altijd:inhetverledengedanevoorspellingen
biedengeengarantievoordetoekomst.
Tarot,altijdhandigomtewetenofunúmoetinstappen
inaandelenShell.

RadioOnline:jeziethemnietopjebureaubladmaarhij
iserwel.
Wat: MBFreeLearnTarotSoftware.exe
Waar: www.mysticboard.com/mb-free-
learn-tarot-software
Hoegroot: 2077kB
RadioOnline
RadioOnlineisbeslistnietdeeersteradio-
spelerdieweindezerubriekaanuvoorstellen
maarweleenvandecompactste.Ditprogram-
ma–datwerdgemaaktengetiptdoorDave
Thijse–isnamelijkniethinderlijkaanwezig.
Hetisslechtseenpictogramindesystemtray
vanwaaruitutientallenradiostationssnel
kuntbenaderen.Viaoptieskuntuzelfstations
toevoegenenukuntfavorietenaangevendie
netjesbovenaankomentestaan.Bovendien
kuntueruwmp3-enwma-bestandenmee
afspelen.Kortom:eenmustvooriedereendie
houdtvanmuziektijdenshetcomputeren.
Kijkeensopwww.radio.nl voormeerlinksom
toetevoegen(metdankaanMatthijsDrost).
Wat: Radioonlinesetup.exe
Waar: www.xs4all.nl/~nend
Hoegroot: 521kB
TKexeKalender
Waaromelkjaareenkalenderkopenalsjeer
zelfeenkuntmaken,dachtHansCronauen
hijtipteonsoverTKexeKalender.Metdit
programmamaaktuineenhandomdraaivia
eendrietalsjabloneneenjaarkalenderdie
uvervolgensquatekstenenafbeeldingen
geheelnaaruwhandkuntzetten.Handigen
noginhetNederlandsook.
Wat: setup_ca_ne.exe
Waar: www.tkexe.de/kalender_download
Hoegroot: 4210kB
SpaceMonger
AltijdbijdetijdmeteenTKexeKalender.
TopTipTopTipTopTip
KumaWar
KumaWarguntueenkijkjeindekeukenvandeoorloginIrak.
orlogmagdaninhetechteenhelzijn,
O alsspelishetaltijdwelonderhoudend,
spannendengoedvoordereflexen.VoorKuma
Wargaatdatzekerallemaalopwantindezefirst
personshootermoetunietalleenopuweigen
veiligheidlettenmaarookopdievandeandere
manschappeninuwgroepjeSpecialForces.
KumaWarkentinmiddelsalruim75verschillende
scenario’somtespelenenzieterzeersfeervoluit.
Veelvandescenario’sgrijpenterugopgebeurte-
nissendieechthebbenplaatsgevondenwathet
geheeleenlekkerauthentiektintjegeeft.Opeen
enkeleuitzonderingnahoudtuzichvooralbezig
metde‘WaronTerror’endeAmerikaanse(en
Britse)operatiesinIrak.Datbetekentdatuin
éénscenariodezonenvanSaddammoetzien
tegrijpenterwijlineenandereverhaallijnde
Uwverslaggeverheefttweehardeschijven
vanelk300GBeno,o,o,watmoethijvaak
dvd’tjesbrandenomdatzealweerbijnavol
zijn.Maarwatzijndantochdieruimtevreters?
Watzijnderuimtevretersopuwhardeschijf?
SpaceMongervertelthetu.
dictatorzelfaandebeurtis.Umagzelfsachter
OsamabinLadenaan.
Geheelzondercontroverseishetspelnietomdat
eenvandenieuwstescenario’szichafspeeltin
Iran,ietswaarmeedeIraanseregeringnietblijis.
Hetschijntdatmoslimprogrammeursalaaneen
tegenhangerwerkenzodatuditsoortgames
binnenkortookvanuiteenanderperspectief
kuntspelen.
Vergisunietindekleinedownload; datisslechts
eeninstallerdiezo’n500MBgaatbinnenhalen
exclusiefmissies.
WebedankenEdwinPijpelinkvoordezefraaietip
meteenT-shirt.
Wat: KumaWarSetupFull1A.exe
Waar: www.kumawar.com
Hoegroot: 301kB
OmdaarachtertekomenkuntuSpaceMon-
gergebruiken.Dezefraaietipvan-alweer-
Caztoontuwhardeschijfophethoogstemap-
niveaualsgekleurdeblokken.Hoegroterde
oppervlaktehoemeerdedoordiemapge-
bruikteschijfruimte.Opelkblokkuntuvervol-
gensweerinzoomenomsubmappenteanaly-
seren.Endanmaarwissenwatuwissenkunt.
Wat: spmn140.zip
Waar: www.werkema.com/software/
spacemonger.html
Hoegroot: 103kB
p
DevolgendeVoor No
nweeenpiepkleine
IndevolgendeVoorNophebbe ynthesizeren
eze lfe ens
mediaplayer,bouwenw
rief.
schrijvenweeenbijzondereb
20/06 www.computeridee.nl 53
Gevoeligebestanden?
Versnipperenen
verstoppen!
Iedereendie
achter uw pc
gaatzitten,
heefttoegangtotallebestanden.Da’snietaltijdprettig,zeker nietals
ueencomputer moetdelen.Ontdek hoeuuw bestandenineengratis
onvindbaredigitalekluiskuntstoppen.
gratisdigitalekluis?Jazeker.Wegebruiken
Een TrueCrypt,eenopensourcealternatief.Open
sourcesoftwareisgratis,metdankaanprogrammeurs
dievindendatsoftwarenietshoefttekosten.Overde
veiligheidhoeftuzichgeenzorgentemaken;demakers
vanTrueCrypthebbenhunhuiswerkheelgoedgedaan.

1. Delaatstestabieleversieis
4.2a,volgensdewebsite.Laten
wediemaarnemen.
2. EenmaaluitgepaktdubbelkliktuhetbestandTrueCryptsSetup.
Installeren
■STAP 1
Surfnaarwww.truecrypt.org/downloads.php enklikopde
knopDownloadonderdetekst‘WindowsXP/2000/
2003’,zodatudeWindows-versiedownloadt(afbeelding
1).Bewaarhetprogram-
maopeengemakkelijk
bereikbareplaats,
bijvoorbeeldhet
Bureaublad.
■STAP 2
Pakhetgedownloadebe-
stand(truecrypt-4.2a.zip)
uitnaareentijdelijke
mapdooreroptedubbel-
klikken.Hebtugeen
WindowsXP,danzult
ueenarchiveringspro-
grammamoetengebrui-
kenzoalsbijvoorbeeld
WinZip.Inafbeelding2ziet
uhetresultaat.
■STAP 3
Dubbelkliknuhet
bestandTrueCrypt
Setup.exeomdeinstal-
latietestarten.Het
verschenenvenstertoont
delicentieeneenpaarin-
stallatieopties(afbeelding
3).Alsuzekerbentvan
uwzaakkuntudezenaar
wensaanpassen,anders
laatualleszoalshetis;
3. Wiltudereedsingesteldeinstallatieoptiesaanpassen?Datkan.
voordewerkingvanhetprogrammamaakthetnietuit.
KlikopdeknopInstall.Naeenpaarogenblikken
verschijntdemeldingdatTrueCryptmetsuccesis
geïnstalleerd.KlikinhetnieuwevensteropOK,en
vervolgensopExitinhetoorspronkelijkescherm.
Versleuteldemappen
aanmaken
■STAP 4
Alsudestandaardinstellingenbijstap3hebt
aangehoudenkuntuTrueCryptopstartenvanafhet
BureaubladofviahetStartmenu.Delijstinhetmidden
toontalleschijflettersdienietopuwsysteemzijn
aangetroffen.Dielijstnegerenwevoorlopig,wantwe
gaaneenversleuteldemap(container)aanmaken,door
opdeknopCreateVolumeteklikken(afbeelding4).
■STAP 5
Inheteersteschermvandewizard(afbeelding5),kliktu
gelijkopNextomnaarhettweedeschermtegaan.Indit
schermdruktuopdeknopSelectFile (afbeelding6).Een
standaardschermvanWindowsverschijnt.Kiesdelo-
catiewaarudeversleuteldemapwiltaanmakenentyp
vervolgenseennaamvoordemap.AlsuopOpenklikt
bevestigtudeingevoerdegegevensenkeertuterug

56 www.computeridee.nl 20/06
 Veiligheidsmaatregelen

Wachtwoorden
Eenkortofsimpelteradenwachtwoordkangemak-
kelijkdeachilleshielvanelkebeveiligingworden.Ver-
zinvoorTrueCryptdaarombijvoorkeureengeheel
nieuwwachtwoord.Gebruikinditwachtwoordhoofd-
letters,kleinelettersencijfers,hetliefstinwillekeurige
volgorde.Hoelangereenwachtwoord,hoemeertijd
hetkostomditteraden.Kiesdaaromeenwacht-
woorddatuitminstensachttekensbestaat.Kijkvoor
meertipsopwww.netadvies.nl/advies/wachtwoord.html

6. Kieseenlegeruimtevoorde‘geheime’map,wantallesopdie
vandeversleuteldebe- locatiezalgewistworden.
standenduurt.Wijheb-
bendeverschillenvooru
opeenrijtjegezetinhet
kaderAlgoritmen.Nadat
udegewensteencryptie-
methodehebtgekozen
kliktuwederomopNext.

■STAP 6
Inalweerhetvierde
scherm(afbeelding8) kunt
udemaximalegrootte
vandemapopgeven.
Kiesdezeliefstvrijruim. 7. Voerinwelkeencryptieuwilttoepassen.
4. MetdeknopCreateVolumemaaktueenvirtueleschijfaan. Afhankelijkvandegroot-
tevandebestandendieu
wiltbeschermenkuntu
fq2ey8ryd1 qwqt uitrekenenhoeveelruim-
teunodighebt.Teldaar
naardewizard,waaruopNextkliktomnaarhetderde watbijop,zodatugroei-
schermtegaan(afbeelding7).Inditschermkiestudebe- mogelijkhedenhebt.Als
veiligingsopties.Inprincipeisgeenenkelekeuzeecht udeidealegroottehebt
onveilig,maarweadviserenuomAESofSerpenttekie- ingevoerddruktuop
zen.Dezebiedeneengoedebeschermingéneengoede Nextomnaardeeenna
snelheid.Serpent-Twofish-AESenAES-Twofish-Ser- laatstestapvandewizard
pentgebruikendriezeersterkeversleutelingstechnie- tegaan.
kenachterelkaar,maardezematevanversleutelingis
inbijnaallegevallenteveelvanhetgoede.Hoemeerde ■STAP 7 8. Hetligtvoordehanddatdemapgrootgenoegmoetzijnom
mapversleuteldwordt,hoelangerhetopslaanenladen Dezestap(afbeelding9) is debeoogdebestandeninopteslaan.
debelangrijkstevanalle-
5. Dewizardisgestart,enweklikkensneldoor.

Algoritmen
Zoalsgezegdzijndemeesteversleutelingsmethoden
inTrueCrypt(zogenaamdealgoritmen)sterkgenoeg
omonkraakbaartewordengenoemd.Alleen
Triple-DESisverouderdennietechtmoeilijktekraken.
Welkalgoritmeukiesthangtafvandegewenste
snelheid.DesnelstezijnBlowfish,Twofish,CAST5,AES
enSerpent,indievolgorde.Deoverigezijnwatlang-
zamer,maarechtverwonderlijkisdatnietaangezien
deoverigemethodentweeofmeervandeboven-
staandealgoritmenachterelkaargebruiken.Triple-
DESdaargelaten,datisvanzichzelfalergtraag.

20/06www.computeridee.nl 57
 Veiligheidsmaatregelen
12. Deversleuteldemap
krijgteenschijflettertoegewe-
zen,alswareheteenharddisk.

9. Vergeetuwwachtwoordniet!Andersbehoortuooktotdegenen
diedebewustebestandennooit(meer)kunnenzien.

maal!Hierkiestueenwachtwoordomdemaptebevei- Destappendienuvolgen
ligen.Vermijdgemakkelijkteradenofkrakenwacht- beschrijvenhoeudeversleu-
woorden(ziekaderWachtwoorden)entypuwkeuze teldemappenopent,waarna
tweemaalin.DaarnagaatuviaNextnaardelaatste uaandeslagkuntmetdein-
stap. houd.DrukopdeknopSelect
File.Inhetvensterdatver-
■STAP 8 schijntzoektu(eenvande)
Indezelaatstestap(afbeelding10) kuntuonderFilesys- versleuteldemappenopdie
temopgevenwelkbestandssysteemdemapmoetkrij- ueerderhebtaangemaakt.
gen.Dithoeftniethetzelfdetezijnalsdatvandeharde Selecteereenmapendruk
schijfwaardemapopstaat.OnderXPgevenwijde opOpen.Denaamenlocatie
voorkeuraanNTFS,datietssnellerisennogeenpaar vandemapverschijneninde
anderevoordelenheeft,maarnietalleoudereversies snelkeuzelijst.Kieseenschijfletteruitdelijstmetnog
vanWindowsondersteunenNTFS.Nadatuhebtgeko- niettoegewezenlettersendrukopdeknopMountom Concurrenten
zendruktuopFormat,enuwversleuteldemapwordt dieletteraandeversleuteldemaptoetewijzen.Omde Tenslottenoemenwe
aangemaakt.Alsunogeenversleuteldemapwiltaan- mapteopenenmoetueerstuwwachtwoordinvoerenin nogtweealternatieven
makenkliktuopNextenbegintuweerbijstap5.Alsu hetnieuwevensterenopOKdrukken(afbeelding11). voorTrueCrypt,mochtu
klaarbentdruktuopExitenzienweubijstap9. lievergeenopensource
■STAP 10 gebruiken.BestCrypt
UwversleuteldemapisnuaanWindowstoegevoegd (circav 59,95)en
alseenschijf(afbeelding12).OmdatWindowsdenktdat StrongDiskPro(circa
demapeenharddiskiskuntudezebenaderenenge- v 77,–)zijnvergelijkbare
bruikenopallemanierenwaaropueennormaleharde producten,maarwatons
schijfzougebruiken.Nadatudebestandendieuwilt betreftbentumet
versleutelennaardetijdelijkeschijfhebtgekopieerdof TrueCryptvoornietsook
verplaatstkuntudezeweerloskoppelendoordeschijf primabeveiligd.
inTrueCryptteselecterenenopdeknopDismountte
drukken,waarmeeuwbestandennietalleenversleuteld
zijn,maarooknogeensonzichtbaargeworden (afbeel-
ding13)!Elkekeeralsudebestandenindeversleutelde
maptevoorschijnwilttoverenvolgtustap9,enalsude
10. WerktuonderXP?DangraagNTFS.MetoudereWindows-versies bestandenweerwiltversleutelenstap10. ■
kuntualleenvoorFATkiezen.
13. Enwegisde‘schijf’. Uzult
eenvolgendekeereerstTrue-
Werkenmetversleutelde Cryptmoetenstartenendeschijf
moetenmountenvooruwbe-
mappen standenweerzichtbaarworden.

■STAP 9
UbentteruginhethoofdschermvanTrueCrypt.

11. ZonderinvoerenvanhetjuistewachtwoordgeeftTrueCrypt
inmiddelsnietthuis.

20/06www.computeridee.nl 59
Internetjes!
Nergenszijnweveiligvoorhackers,nuzezelfsonzeinternettelefoonkunnenkapen.
Dat,ennogveelmeersurfnieuwvandewoeligeinternetbaren.
5
op’nrij
VolgensdeBritsekrantNews
oftheWorldisKateMosshet
bestbetaaldefotomodelter
wereld.Volgensonszijnditde
bestesitesoverdefraaiste
fotomodellenterwereld.
KateMoss
Zobenjedeschlemiel(Moss
hadhaarmooieneusinmin-
deremooiezakengestoken
terwijlereenfotocamerainde
buurtwas),zobenjenummer
één.Wijkunnenermeeleven...
www.katefan.net
GiseleBündchen
DeBraziliaanseschone,metde
bijnaamTheBody,ismogelijk
hetberoemdstegezichtinde
fashionwereld.OpdezeBrazi-
liaanse(maaktevennietuit)
sitewordtduidelijkwaarom.
www.giselebundchen.com.br
DoutzenKroes
Ja,ja,ookNederlandisver-
tegenwoordigdopdeinterna-
tionalecatwalks,enweldoor
dezedameuitFriesland.Aan-
rader,wanteenfraaiepagina.
www.doutzenkroes.com
NaomiCampbell
Eenveteraneinmiddels,dit
rolmodelvoorzwartevrou-
wen,maarnogaltijdalive&
kickin’, somsletterlijk.Endan
tebedenkendatdeZwarte
Pantereenlittekenophaar
neusheeft…
www.naomicampbell.com
HeidiKlum
OokdeDuitsemaarsympa-
thiekeKlumblijftondanksalle
afgelegdekilometerstijdens
modeshowshot.Leuke,zelfs
lievesitevanmoedervantwee
kinderen(!).
www.heidi-klum.de
64 www.computeridee.nl 20/06
Vizier opVoIP
Neteensoapmetaldiehackers.
Watkrijgenwedezeaflevering?
Nou,internetbellenisaande
beurt.Tenminste,datmenenex-
pertsdieonlangsdebeveiligings-
conferentieBlackHatbezochten
enwaarduidelijkwerddat
boosaardigeliedenop–heeltoe-
passelijk–dertienverschillende
manierenVoIP-verbindingen
kunnenfrustreren.Eenenander
verlooptviahackprogramma’s
diemikkenophetnoginopkomst
zijndeSIP(SessionInitiationProtocol).Hoewelvaneengrootscheep-
seaanvalnoggeensprakekanzijn,uiteengeslaagdehackbijuthuis
zichinonophoudelijkgerinkelvandeinternettelefoonalsgevolgvan
overbelasting.Ernstigerisdatdiezelfdeliedenooktelefoonnummers
kunnentoewijzenaananderetoestellen.
voip.hakstege.net
TopFun
Videoplatformszijndebomopinternet;
ziedesuccessenvanYouTubeenGoogle
Video.Datisook–godbetertvanalle
omroepen–deNCRVopgevallen.Ten-
minste,datmagjeafleidennuzijmet
wervendeslogansdeVideoTalent.nllan-
ceert:“VideoTalent,jouwtalentin
beeld!”. OokopdezeNederlandsevariant
draaithetallemaalomzelfgemaaktevi-
deo’senluidthetmotto‘da’slachuh’.Al-
hoewel,deNCRVspreektvan‘video-
talent’endusishetweldebedoelingdat
defilmpjesenigeartistiekewaardeheb-
ben,dusstuurdieBobSaget-shoots
maarergensandersheen.Nietvoorniets
isereensamenwerkingmetpopulaire
programma’salsManBijtHond,Villa
HistoricaenDeVerbouwing,enishetuit-
eindelijkedoelvandesitehetvindenvan
nieuwtelevisietalent.Hoedanook,onze
welgemeendecomplimentenvoorhet
initiatief.
www.videotalent.nl
“Ik denk datcomputerwetenschapinhaar
middelbareleeftijdincestueusisgeworden:
mensenwordengetrainddoor mensendie
maar opéénmanier denken
KenThompson(1943),Amerikaanscomputerwetenschapper
Flitsjes
Gekke,ontroerende,
spannende,mooie,leukeof
zomaarsites...
AardrijkskundelesmetNASA-
satellietfoto’s.Kijk,dangaje
nietspijbelen.
www.mindpicnic.com/ma
ps-quiz/
Overspieken(datisbijnahet-
zelfdealsspijbelen)gespro-
ken,datisnounetdebedoe-
lingvanditspelletje.
independentsources.com/200
6/07/12/worst-company-urls/
LezerW.Schutteweesonsop
ditvolgenshem‘fraaie’film-
pjeoverdereactievanMen-
tosopdieetcola.Nietsteveel
gezegd,wantja,fraai!
eepybird.com/dcm1.html#
featured-video
Altijdoppassengeblazenmet
hetoverstekenvaneendruk-
keweg,aldusdezeanimatie
metaanstekelijkmeezing-
liedje.
www.albinoblacksheep.com/f
lash/inthemiddle
IvoJanssenheethetventje
enhijheefteenheelleuke
sitegemaaktwaarop(o.a.)
honderd-en-ééncabareteske
filmpjeszijntebekijken,van
deAshtonBrotherstotYoup
van’tHekenweerterug.
www.ivoniftrik.nl/Fun/
Wikipediawantsyou! Cabaret.html
JimmyWales?EenAmerikaanseinternetondernemer.Maar CapitolHill,datisdezetelvan
ookdeoprichtervanWikipedia,dezogehetenvrijeinternet- devolksvertegenwoordiging
encyclopedieenzondertwijfeleenvandepopulairstesites vandeVS.Endaarwerken
outthere.Daaromdezenieuwsflits.WantWalesrieptijdensde mooiemensen,zomooi,dat
laatsteWikimania,debijeenkomstvanferventeWikipedia- zeereenschoonheidsverkie-
gebruikers,opommeernadrukteleggenopkwaliteitin zinghebbengeorganiseerd.
plaatsvankwantiteit.Iseerstwelevenschrikken–hoezo, Hierdeuitslag…
klopterallemaalgeenhoutvandan?–maarhetisnatuurlijk thehill.com/thehill/export/Th
eenmooienbegrijpelijkstreven.Wijdoenookmee,wantach- eHill/50Most2006/index1.ht
terdezevraagbaakzittenslotteeenorganisatiezonderwinst- ml
oogmerk.Watkunnen,nee,watgáánwijdoen?Metz’nallen Totbesluiteensubliemvorm-
verantwoordelijkheiddragenvoordeNederlandsetakende gegevengame(vanRussi-
daarmeerdan216.000bijdragenverbeterenenovertreffen. schemakelij?)diezichniet
Oké? anderslaatuitleggendan
nl.wikipedia.org/wiki nieuwsgierigklikkenopalles
watbeweegtineensurrea-
listischeomgeving.
www.doodoo.ru/flash/gwen.
html
Nogeentjedan,zelfdeadven-
turegenre,evenverbluffend,
nuvanEuropesebodem.
www.haluz.eu/
 Vraag&antwoord FAQman
Ik wilmijnhandige
schermpjeterug!
Eenwerkendenieuwedvd-brander,compleetmetNero-software,is
natuurlijkprettig.Minderwordthetwanneervervolgenseenonmis-
baarsoftsware-onderdeelvandevideokaartnietmeertevindenis.
16-bitsWindows- daarnadatbriefpapiereenkeerse-
subsysteem lecteertinOutlookExpress,zultu

V IkhebWindowsXPProfes-
sionalopmijnpcgeïnstal-
leerd.Voormijngeluidsboxen
wiliksoftwarevaneencd-rom
installerenendankrijgiksteeds
devolgendemelding:16-bits
Windows
-subsysteem.C:\windows\sys
tem32\autoexec.nt.Hetsysteem-
bestandisnietgeschiktvoor
MS-DOS-enMicrosoftWindows
-toepassingen.Kiessluitenom
detoepassingaftesluiten.
Sharlene
Erzijndiverseoplossingenvoor
A ditprobleemenallemaalheb-
benzetemakenmetdevoorDos-
toepassingenbenodigdebestan-
denautoexec.nt,command.comen
config.ntdieindesysteemmap
C:\windows\system32\horente
staan.Deoorspronkelijkekopieën
vandezebestandenstaanopde
WindowsXPinstallatie-cd-romen
metbehulpvandevolgendedrie
Dos-opdrachtenkuntuzeweercor-
recttevoorschijnhalen: (1)expand
D:\i386\config.nt_c:\windows\sys
tem32\config.nt(gevolgddooreen
drukopdeEnter-toets),(2)expand
D:\i386\autoexec.nt_c:\windows\
system32\autoexec.nt(enter)en(3)
expandD:\i386\command.co_
c:\windows\system32\command.
com(enter).(Datwilzeggen,alsD:
decd-romspeleris.)Maarvoordat
hetzoveris,neemtueenkijkjeinde
mapC:\windows\repair\,waarure-
paratiekopieënvandetweeNT-be-
standentegenkomt(afbeelding1).U
raadthetal: dezetweeNT-bestan-
denmoetuoverzettennaardemap
C:\windows\system32\.Grotekans
datuwprobleemdandirectisopge-
lost!
1. MetbehulpvandeDos-opdrachtregelgaanwenaardemapC:\windows\repair\,
waarwedebenodigdetweeNT-bestandentegenkomen.Hiermeemoetuheteuvelinprin-
cipekunnenrepareren.
ikzouzegraagallemaalbijel-
kaarhebben!Alsereenmanier
isomdittedoen,danzouikhet
graageenbeetjeuitgebreidho-
ren,wantikbennietzo’nheld
metdepc…
AnnierieRiem
Wateenleukevraag!Omhet
A antwoordtekunnengeven,
gaanweeerstevenrondkijkenin
hetsysteem.TebeginnenmetOut-
lookExpressenhetbriefpapier (af-
beelding2).Uzietdaaronderandere
Zomerdagstaan.Tikdezenaam
eensinindezoekfunctievanWin-
dows(Start,Zoeken).Watblijkt?U
moetindemapC:\Program
Files\CommonFiles\MicrosoftSha
red\Briefpapier\aanhetwerk(af-
beelding3).Hetbriefpapierisindie
mapopgeslagenindevormvan
html-bestanden.Ukuntnuuwei-
genbriefpapiercreërenenditinde
genoemdemapneerzetten.Alsu
ziendatereenblijvendeverwijzing
naarisopgenomenalsueennieu-
wee-mailwiltmaken.
NView weer terug
V Hoekanikmijnspeciale
NView-schermpjeterugkrij-
gen?Ikhebeenvideokaartmet
eentv-uitgangeneenGeForce
vga-kaart.Normaalkanikdeze
videokaartaandetvkoppelen.Ik
gadannaardeEigenschappen
vandevideokaartendannaar
hetNView-schermpjemetdaar-
opdespecifiekeGeForce-moge-
lijkheden.Daarbijgeefikaandat
ikhetmonitorbeeldnaardetv
wilklonen.Sindsikeennieuwe
dvd-branderendeNero-software
hebgeïnstalleerd,gaatdatniet
meer!HetNView-schermpjeis
verdwenenenhetluktmeniet
meeromdezeterugtehalen.
JohnvanHouten
Heteenheeftinprincipeniets
A methetandertemaken.Wel
opgemerktdathetNView-scherm-
pjealleenkanwordengebruiktalsu
degrote(!)enofficiëleNVIDIA-
driverdownloadteninstalleert
(www.nvidia.com).Destandaardvoor
WindowsXPgeïnstalleerdeNVIDIA-
driverkomtnamelijkzonderextra’s
enéénvandieextra’siseenspeciaal
GeForce-tabbladmetdaarop–in-
derdaad–dathandigeNView-

Briefpapier
vananderesites
2. Hierisgoedtezienopwelkeplekhet
V Ishetmogelijkombriefpa-
piervananderesitesinhet
briefpapierrijtjenaastNieuwbe-
briefpapierzichmanifesteertbinnen
OutlookExpress. 3. WekijkennuindemapwaarinOutlookExpresshetbriefpapierbewaart.Wezien
richttekrijgen.Hetverzamelen html-bestandenendebijbehorendejpg-afbeeldingen.Metbehulpvaneenhtml-editor
vanbriefpapierismijnhobbyen komtutewetenhoedezehtml-bestandenzijnopgebouwd.

20/06 www.computeridee.nl 67
Vraag&antwoord FAQman
schermpje.Watgebeurdzoukun-
nenzijntijdens–enmeteenna–de
installatievandedoorugenoemde
hardwareensoftwareisdat(1)de
hardware-detectieeenstandaard
driveropdevideokaartheeftgezet
ofdat(2)desoftware-installatiede
eigenschappenvanDirectXenvan
devideokaarteenietsjeheeftaan-
gepast.Datlaatsteishetgevalalsu
bijvoorbeelddevolledigeversievan
Nero7helemaalcompleet(=inclu-
siefNeroShowTime,wantdatisin
ditgevaldeboosdoener)installeert!
Alseerstecontroleertuofdeechte
NVIDIA-driverisgeïnstalleerdenof
hetGeForce-tabbladwordtge-
toond(afbeelding4).
WordthetGeForce-tabbladwelge-
toond,maarhetNView-schermpje
niet?Dangaatunaardeoptie
Werksetsalwaarueenvinkjeneer-
zetvoorhetveldtv-detectiedwin-
gen(afbeelding5).
SurfRightverwijderen
V HoekanikSurfRightverwij-
deren?Ikwilietsopmijnpc
zettenenerverschijnteenmel-
dingdatSurfRightdittegen-
houdt.
LeonHagebeek
SurfRightiseenonderdeelvan
A HitmanProenhetzorgtervoor
datergeenkwalijkesoftwarekan
wordengeïnstalleerdvanuitinter-
netprogramma’salsInternetExplo-
rerenOutlookExpress(afbeelding6).
UkuntSurfRightzodanigconfigu-
rerendatdeinstallatievanuitInter-
netExplorerwélwerkt: eenkwestie
vanhetverwijderenvaneenvinkje.
Ookkuntuhetteinstallerenpro-
grammaoverhalennaaruwlokale
hardeschijfomhetdanvervolgens
vanuitdeWindowsVerkennertein-
stalleren.
6. SurfRightiseenslimmevondstvan
HitmanPro.Hettrachttevoorkomendatu
–perongeluk–spywareopuwsysteem
installeert.SurfRightisuiteraarduitte
schakelen.
68 www.computeridee.nl 20/06
4.DitishetspecialeNView-schermpjedatalleenwordtgetoondalsdeGeForce-video-
kaartdeaangeslotentelevisie-monitorheeftkunnenontdekken.Verderopgemerktdatde
officiëleGeForce-drivermoetzijngeïnstalleerd.
5. Wordtdetelevisie-monitornietontdekt,dankuntudiedetectieookkeihardforce-
ren.Udoetdatopdehiergetoondewijze:eenvinkjevoordeoptietv-detectiedwingen
neerzetten!
Toegangtotinternet
beperken
V Ikzoekeenprogrammaom
detoegangtotinterneten
MSNvanmijnkinderentelimite-
ren.Maximaaltweeuurperdag
ofvijftienuurperweekvindik
meerdangenoeg.Nabereiken
vandeingesteldelimietmoetde
computerwordengeblokkeerd
worden.Metnatuurlijkvoorie-
derkindaparteeneigentijds-
budgeteneeneigenwacht-
woord.
F.M.Wijnen
Uzoekthethulpprogramma
A SentryPC(www.sentrypc.com)(af-
beelding7).Ukuntditprogramma
gratisproberen.Bevalthet,dan
moetuhetkopenvoorongeveer40
euro.IsuwDuitsgoed,danisook
ParentsFriend(www.parents-
friend.de)eenabsoluteaanrader.En
noggratisook!
7. MetbehulpvanSentryPCkuntuervoorzorgendatuwkinderennietdeheledagop
internetkunnenkomen.Hetprogrammaheeftenormveelmogelijkhedenenhetisprecies
watunodigheeft.Zekerweten!
Bestandenoptijd
weggooien
V Ikhebeennetwerkip-came-
raendezedraaitindebevei-
liging.Alsdemapwaarindeop-
namesalsavi-bestandenworden
neergezettevolraakt,danstopt
decameramethetopnemenvan
debeelden.Logisch.Isereen
programmawaarmeeikopge-
zettetijdendezemapmetavi’s
automatischkanwissen?
AlfredVerhoef
Watuwilt,ismogelijkmetbe-
A hulpvanWindowsScripting
Host,waarmeeueenVBScript-be-
standschrijftdatrekeninghoudt
metdehuidigedatum(=NOW())en
dedatumwaaropdeavi-bestanden
zijngecreëerd.Isvrijingewikkeld…
Ukuntookvanwww.r-wipe.com
R-Wipe&Cleandownloaden
(helaasnietgratis)(afbeelding8).
Daarmeekuntu–meteenjob–
preciesaangevenwelkebestanden
inwelkemapuwiltlatenverwijde-
ren.Daarnacreëertueentask
waarmeeuinsteltopwelke
momentendatdienttegebeuren.
OmterugtekomenopdatVBScript:
SETFileSystem=
CreateObject(“Scripting.FileSystem-
Object”)
SETSubfolderHandle=FileSy-
stem.GetFolder(“C:\”)
SETFileCollection=Subfolder-
Handle.Files
FOREACHFileinFileCollection
DeLijst=DeLijst+File.Name+“[“+
CSTR(File.DateCreated)+“]”
IFNOW()–File.DateCreated>14
THEN
DeLijst=DeLijst+“—>Weggooi-
en!”
ENDIF
DeLijst=DeLijst+CHR(13)
NEXT
WSCRIPT.ECHODeLijst

8. DeutilityR-Wipe&Cleankanwordengebruiktomoudebestandenopgezettetijden
teverwijderen.Dezetoolishelaasnietgratis,maardatkanooknietaltijd…
9. HetVBS-bestandaanhetwerkomtelatenzienhoeukuntomgaanmetdedatum
vaneenavi-bestand.Eeneenvoudigerekensomkanuvertellenwelkavi-bestandmagwor-
denweggegooid.
SETFileCollection=Nothing
SETSubfolderHandle=Nothing
SETFileSystem=Nothing
DezeASCII-listingmoetueensweg-
schrijvenals–bijvoorbeeld–
TEST.VBS.Alsuhetpictogramdaar-
nadubbelklikt,danzietuvanzelf
watergebeurt.Inditgevalisde
listingbedoeldomuinzichttege-
veninhetfeitdatweietskunnen
doenmetdeaanmaakdatumvan
eenbestand.Inplaatsvandestring
Weggooien!kuntuookeendelete-
opdrachtvestrekken: File.Delete.
MaardaarisuwFAQmanombe-
grijpelijkeredenenwatvoorzichtig
mee(afbeelding9).
HP LaserJet4MV
V IkhebeenHPLaserJet4MV
laserprintereneenlaptop.
Helaaskrijgikdeprinterniet
aanhetwerk,wantopdelaptop
zit–integenstellingtotopde
printer–geenparallellepoort.Ik
hebhetalmeteenutp-kabelen
eenutp-cross-kabelgeprobeerd,
maardeopdrachtwordtnietuit-
gevoerd.IkhebvanafdeHP-site
destuurprogramma’svoorWin-
dowsXPgedownloadeninde
laptopstaatdeprinteraangege-
ven,maarafdrukkenluktniet.
GuidovanMierle
Detrucisinderdaaddatude
A printerinzetalsnetwerkprin-
ter.Uhebtdeutp-cross-kabel no-
digomdeHPLaserJet4MVincon-
tacttebrengenmetdelaptop;
mooiernogiseensituatiemettwee
gewoneutp-kabelseneenhub.
Maardaarmeebentuernoglang
niet!Opdelaptopmoetdenetwerk-
kaartwordengeactiveerdenu
moetervoorzorgendatdeHPLa-
serJet4MVendelaptopindezelfde
IP-rangekomentezittenendat
doetudoor–bijvoorbeeld–deHP
LaserJet4MVtevoorzienvanhetip-
adres10.10.10.10endelaptopvan
hetip-adres10.10.10.11.OpdeHP
LaserJet4MVdoetudatmetbehulp
vandeknoppenenhetled-display,
waarbijuookevencontroleertofde
*
FAQman
privé
Uitentochthuis
Devakantietijdiseendrukketijd,dandusrakenallevriendenenkennis-
seninrepenroer.Voormijbetekentdatveelextrawerk,wanterwordt
tegenwoordignogalwatelektronicameegenomen,variërendvaneensa-
tellietschoteltoteendigitalefotocameraenalleswatdaartusseninzit.Ja,
ookdelaptop,depda,deSenseoendedvd-spelermoetenmee.Waarisde
tijdgeblevendatwevertrokkenmetslechtseenoudefiets,eenslaapzak
eneenéénpersoonsshelter?Hettrouble-shootenkomtintussenneerop
hetactiverenvandedecoderkaartvoorsatellietontvangstenhetuitleg-
genhoejedesatellietschotelneerzetalsjedichterbijdeevenaarbent.Als
eendigitalefotocamera‘slechts’op3megapixelfotografeertendejpg-af-
beeldingenmethalvekwaliteitwordenbewaard,danpasteropeensvier
keerzoveelopdegeheugenkaart.Omdelaptopop220voltindeautote
latenwerkenmoetjebeschikkenovereenomvormerdievoldoendewatt
levert.VoordeSenseohebjeinsommigelandeneenverloopstekkerno-
dig,daarvoorgajenaardegrootstesupermarkt;koffiepadsalleenmee-
nemenalsjeverknochtbentaanjeeigensmaak!Gajedvd’sinhetbuiten-
landkopen?Dangoed(opdeachterkantvandeverpakking)kijkenofer
eenNederlandseondertitelstroomisingebakken,wantandersisdepret
snelover.Vandiedingen.
Ineenspeciaalgevalginghetomdebewakingvaneenhuis,wanteen
collega-journalistwildevanuithetbuitenlandeenoogjeinhetzeilhouden
om–ingevalvanonraad–z’nouderstekunnenbellen.Aanvankelijkwil-
denweietsmeteenwebcamdoen,maardatbleekindepraktijkniethaal-
baaromdatdeafstandtussenpcenusb-cameraonoverbrugbaarbleekte
zijn.Nawatrondkijken,kwamenweopwww.draadlooscameratoezicht.nl te-
recht,daarvondenweprecieswatwenodighadden:draadlozemini-
camera’s!Nieteenszoduur,meteenspecialeontvangeropeenVideoIn-
poortvandepcaangesloten.Deeersteopstellingregeldenwemetbehulp
eenVideoForWindows-compatibelevideo-digitizerdiemetallebestaan-
dewebcam-softwaresamenwerkt.Datwerkteprima,maartoenverzonhij
datzoweldevoordeuralsdeachterdeurgecontroleerdmoestenworden,
daarvoorhebjenatuurlijktweecamera’snodig.Datwerdlistiger,zeker
gezienhetfeitdathijmaaréénpcwildeinzetten…Oplossing?Eenspeci-
alevideo-digitizer-kaartmetmaarliefstvierVideoIn-poorten,waardoor
ermeteennógtweeextracamera’sin(z’nwerkkamer)enom(degarage)
hethuiskondenwordengeplaatst.Eenweeknadathijwegwas,consta-
teerdehijeeninbraak:“Onbekendepersoneninhuis!”Hetliep
tegendeavondenindeschemeringwasnietduidelijktezien
watergebeurde,maarpluiswashetnietendus
greephijinviadegsm.
Overenkeleogenblikkenmoetikz’noudersop-
halenbijhetpolitiebureau,z’nmoederklonkniet
vrolijkoverdetelefoon:“Hetisallemaaljouwschuld,
John,wantjijhebthemmetdieonzingeholpen!”Ja,dat
gebeurtmijaltijd…Maarikhadbetermoetenweten,
wanthetwasnotabenenietdeeerstekeerdatikte
makenhadmeteenbewakingsopstellingdieprima
functioneerde,maardieverkeerdwerdbeoordeeld!
Weetunog?
*
FAQ =Frequently
Questions
Asked
WijkrijgenergveelFAQmanvragen.Totonzespijtkunnenwijdan
ooknietallevragenbeantwoorden.Welstellenweuwvragenzeer
opprijs,omdatwedaaruitkunnenopmakenwatu,onzege-
waardeerdelezer,zoalbezighoudt.Daarkunnenwedanonzearti-
kelenweeropafstemmen.Veelgestelde,praktischevragenover
eenonderwerpwaarvanwijdenkendathetvoormeerderelezers
interessantis,krijgendevoorkeur.DenaamFAQman(FAQ=veel
gesteldevragen)zegthetal.StuuruwFAQman-vragennaar:
faqman@computeridee.nl
20/06 www.computeridee.nl 69

Uitgelichten
uitgelegd!
±Cross-cableLetterlijkkruiska-
bel.Hierbijgaathetomeenspe-
ciale(netwerk)kabelwaarinen-
keledradenzijnomgewisseld.
Opdiemanierkunnentweenet-
werkkaartenopelkaarworden
aangeslotenzonderdetussen-
komstvaneenHUB.Verderuit-
breidenisnietmogelijk,want
eencross-cablekanslechtstwee
apparatenopelkaaraansluiten.
Cross-cableswordenookwelge-
bruiktombijvoorbeeldeenadsl-
modemopeenHUBaanteslui-
ten.Decross-cableisverreweg
degoedkoopsteentevenssnel-
steoplossingomtweepc’sopel-
kaaraantesluiten.
±DHCP DitstaatvoorDynamic
HostConfigurationProtocol.
Dhcpwordtverzorgddooreen
centraledhcp-serverdieactiefis
binnenuwnetwerkof(alsuin-
beltviaeenmodem)ophetnet-
werkvandeInternetService
Provider.Dhcpdeeltautoma-
tischdejuisteip-adressenuit,
hetgeenbetekentdatuuw
tcp/ip-instellingennietzelfmet
dehandhoeftteverzorgen.Let
wel,alsugebruikmaaktvan
dhcpweetunooitvantevoren
welkip-adreseenpctoegewe-
zenkrijgt.Vandaardatwebser-
vers,ftp-serversenmailservers
nooitgebruikmakenvandhcp,
maarhuntcp/ip-instellingen
keihardkrijgentoegewezen
doordenetwerkbeheerder.
±IP-bereik MethetIP-bereik
wordendoorgaansalleip-adres-
senbedoelddiebinneneenlo-
kaalnetwerkkunnenworden
gebruikt.Intotaalkunnenerdan
255ip-adressenwordenuitge-
deeld,waarbijhetlaatstegetal
vanhetip-adres(datuitvierge-
tallenbestaat)eenwaardetus-
sen1en255kankrijgen.Eenip-
adresheeftdevolgendevorm:
aaa.bbb.ccc.ddd.Hetgedeelte
aaa.bbb.ccclegthetIP-bereik
vastenverandert–binnenuw
lokalenetwerk–niet!Hetge-
deeltedddverschiltperrouter,
werkstation,server,printer,en-
zovoort.ip-adressenkunnenvia
dhcpautomatischwordentoe-
gekend,maarukuntzeookmet
dehanduitdelen.
Voormeerinformatiezie:
www.computeridee.nl
70 www.computeridee.nl 20/06
10. Alsdetcp/ip-poortopdeHPLaserJet4MVgoedisingesteld,danmaaktucontact
viahetjuisteip-adres.Ditzorgtervoordatdepcdirectmetdeprintercommuniceert.Alhier
verzorgenwezulks!
tcp/ip-printerfunctieisgeactiveerd!
OpdelaptopgaatunaardeEigen-
schappenvandenetwerkkaart.Ver-
volgenseenPINGvanafdeDos-op-
drachtregelomteverifiërenofude
beideip-adressenkuntzien.Daarna
gaatueenverseprintercreërenen
dezelaatunaar–hoegekhetook
klinkt–eenlokalepoortwijzen.Al-
leen: dielokalepoortiseennieuwe
tcp/ip-poortmethetadres
10.10.10.10(afbeelding10).Envanaf
datmomentwijstalleszichvanzelf!
Img-bestandbekijken
V Ikwilgraageenfilmbekij-
ken,maarhetiseenimg-be-
stand.Metwelkprogrammakan
ikzo’nbestandafspelen?
Bilal
A Uwijzigtdeextensieimgenu
maaktdaarisovan.Vervolgens
moetuditimage-bestandbranden
opeendvd.Endatdvd’tjeplaatstu
inuwspelerindehuiskamer.Ook
kuntuhetiso-bestandmounten
metbijvoorbeeldNeroImageDrive
(www.nero.com),waarnaudedvd-vi-
deoopuwpckuntbekijkenmetNe-
roShowTime.
11. MetbehulpvandezogehetenieZoomToolbarkuntuuwinternetpagina’spassend
makenvoordeprinter.DeinformatielooptdannietlangervandestaandeA4-paginaaf.
Liggendafdrukkenkannatuurlijkook.
Webpagina’stegroot
V Reedsinhetafdrukvoor-
beeldvanInternetExplorer
valteendeelvandetekstaande
rechterzijdeweg.Bijhetechteaf-
drukkengaathetdusookmis!Ik
werkmeteenHPPSC1410-prin-
tereneenschermresolutievan
1024x768.
HandeLooff
DieHPPSC1410iseenbekende
A alles-in-één-printer,maardat
ishetprobleemniet.Ookde
schermresolutiedoeterniettoe…
Watukuntdoen,isbijdepagina-in-
stellingendemargeszokrapmoge-
lijkinstellenenookkuntudeA4-pa-
ginakantelenomzodoendelig-
gendinplaatsvanstaandtegaan
printen.VerderattendeertuwFAQ-
manuopdeieZoomToolbarwaar-
meeualuwwebpagina’ssupersnel
passendmaaktvoordeprinter(af-
beelding11)!Meerweten?Kijkop
www.febooti.com!
Geluidwerktnietmeer
V IkhebWindowsXPop-
nieuwgeïnstalleerdennu
werkthetgeluidnietmeer!Waar
kanikhetstuurprogramma
downloadenvoordespeakers?
JohanvandenBrink
Uhebtgeenstuurprogramma
A voordespeakersnodig,maar
eenstuurprogrammavoordege-
luidskaart.Tweemogelijkheden: (1)
degeluidskaartziton-boardophet
moederbordof(2)degeluidskaart
isineenpci-insteekslotgeplaatst.In
beidegevallenopentudesysteem-
kastom–inheteerstegeval–merk
entypevanhetmoederbordteno-
terenofom–inhettweedegeval–
hetmerkenhettypevandegeluids-
kaartteachterhalen.Metbehulp
vandezegegevensgaatunaarde
websitevandemakersvan(1)het
moederbordof(2)degeluidskaart,
alwaarualsneltegendejuiste
driverzultaanlopen.
Wepversuswpa
V Ikbeninhetbezitvaneen
draadlozenetwerkverbin-
dingendegebruiksaanwijzing
ervanvindiktamelijkonduide-
lijk.Hierdoorishetnetwerknog
steedsonbeveiligd!InComputer
Ideestondduidelijkhoeikdese-
curitymoestaanpakken,maar
nazesuurtehebbengeprutst,
benikermaarmeegestopt.De
enecomputerondersteuntalleen
wependeanderealleenwpa.Als
ikmetmac-adressengawerken,
danmoetikookdeip-adressen
endeip-bereikenaangeven.Dit
gaatechtmijnpetteboven!
IlmaWitmaar
Ja,datgedoemetwepenwpa
A isuwFAQmanbekend,want
datlevertvaakproblemenopalser
verschillendeWifi-oplossingenin
éénWifi-netwerkdraaien.Uwilt
danookvanhetaltijdwerkende
MACAddressFilteringgebruikma-
ken,alleenmoetudanextrainfor-
matieinvoerenindevormvaneni-
getcp/ip-gegevens.Alsuhetmak-
kelijkwiltdoen,danzorgtuervoor
daterviadhcp geenautomatische
ip-adressenwordenuitgedeeld,
maardatudeip-adressenzelfstan-
diginstelt.Omtebeginnengaatu
naarhettabbladOndersteuning
vaneenvandenetwerkkaarten,al-
waaruopdeknopDetailsklikt.U
krijgtdanhetvolgendetezien: (1)
hetmac-adresvandenetwerk-
kaart,(2)hetip-adresvandenet-
werkkaarten(3)hetip-adresvande
gateway.Extra’szijnhetsubnet-
maskerendeip-adressenvande
dns-servers(afbeelding12).Dezege-
gevensgaatuvervolgenshandma-
tiginstellenbijdetcp/ip-eigen-
schappenvandenetwerkkaart.Het
 
 




 '  

 

  
  


  
 
$
 
  
 ( 

    
   
 



 
     

 
  
 
    # 

 
 $
 %  #
 !"#$%   
&' (#
 

 &%  '  
)    ( 
%
% )"



     # 

 
 
 

   
 & )
#. #
) 
  #)

##  )  
)*  

 

   

 #'# / '  
 
 
 ')
 )      +
    !    
#    

 

 '#.    
  .   


 
" '' '
   
 00#1
  


 *#
  ' '
 +
+# 
 ,
.)
  2##
 


  3!'"
4  '
  -' 
##   '#
+&.
'# ' 
 #
 )   .

+.)  
  !#

 

  

 
   
  
 
 

  
    


  
  



     

         !    " 
     # 
 $   
     %
&






 Mailbuspostvanu!
Wijlezengraaguwmening!Schrijf
onsoverallemogelijkeComputer
Ideeonderwerpen
DEINZENDERVAN
deWinBriefwintdeze
keerhetpakketFoto’sopcd&
dvdvanMagix.Metditpakket
kuntualuwfoto’seenvoudig
beherenenopcdofdvdbran-
den,omzevervolgensoptvte
bekijken. Winkelwaarde:29,99
euro.Meerinfo:www.magix.nl.
Lijkthetuwat,zo’nhandigpak-
ketomaluwfoto’sopcdofdvd
tezetten?Klimdannuindepen
enstuureene-mailnaar:
mailbus@computeridee.nl of
schrijfons:
Brieven,ComputerIdee,VNUBP,
Postbus1912,2003BAHaarlem.
Vermelduwvolledigenaamen
adres,voorhetgevaluwbrief
wordtverkozentotWinBrief.
Wijkunnengeentechnische
bijstandverlenenofupersoon-
lijkbeantwoorden,maaruwel
verzekerendatallebrievendoor
deredactiegelezenworden,
zodatwijaltijdwetenwatu
bezighoudt.
72 www.computeridee.nl 20/06
Batterijduur beperkt
Zezijner letterlijk insoortenenmaten,maar batterijenhebben
onmiskenbaar eeneigenschapgemeen:zezijnaltijdeerder
leegdanjewilt.Ook dievaneenlaptopinVersBesproken.
A5-boekje
Ikhebalverschillende
maleninComputerIdee–nuook
innummer16/06–weerietsgele-
zenoverhetmakenvaneenA5-
boekje.NuwilhetfeitdatdeCa-
nonip4000eenA5-boekjekan
printen.Automatischdraaithijde
pagina’szelfomendevolgorde
kloptaltijd;A4erineneenA5-
boekjecompleetgesorteerderuit.
DeCanonIP4000heeftmij149
eurogekostenikkanalmijn‘ma-
nuals’inA5-boekjesprinten,niet-
jeinhetmiddenenKlaarisKees.
Dus,lezers,kijkevenofjeprinter
misschienwelhetzelfdekanals
mijnip4000:A5-boekjesprinten.
A.Wolbers
Datisgeenprinter,da’smeereen
drukpersmetafwerkinrichting.
Error
IshetprogrammaError
Safeeenbestaandprogramma?
IkhebditviaGooglebinnenge-
kregenendurfdecomputerniet
uittezetten.
R.H.Beun
Da’seenlelijkespywaredieuhebt
binnengehaald.Volgensinternet
biedtHijackThis(www.hijackthis.nl)u
eengoedekansopverwijderingvan
dezespyware.
U3-sticks
Innummer16/06stond
eenleukartikeloverU3-usb-ge-
heugensticks.Ikwerkechteral
geruimetijdmetprogramma’sdie
(gratis)zijnoptehalenendezelf-
devoordelenbie-
den.Meernogzelfs
aangezienzeop-
startbaarzijnvanaf
elkemediadrager,in-
clusiefgeheugen-
sticks.Wellichthan-
digetipvoordemen-
sendiegenoegheb-
benaanhunhuidige
usbstick.
J.Eleveld
Batterij
Onlangslasikinjullieblad(12/06)datdeDellInspiron9400goed
scoordeopz’nbatterijduur.Ikbenzeerbenieuwdhoejulliedatvoorelkaar
krijgen.IkhebzelfeenInspiron9400,maaralsikdaarmeeopdeaccuwerk
houdthetnetalsbijeengemiddeldenotebookna1,5tot2uurwelop,terwijl
ikdaneigenlijkalleenwataanhetsurfenbenofeenonlinegamespeelop
internet.Ikhebbluetoothstandaarduitgeschakeldstaanenbijenergiebe-
heerookaangegevendatheteenlaptopbetreft.
MarcelvandenBurg
Tussenafzonderlijkeaccu’skunnenaffabriekverschillenincapaciteitvoor-
komen.Daarnaastblijktdemaniervaningebruiknemenvaneennieuwe
accu(dusdeeerstekeer)bepalendtezijnvoorzijnlevensduur.Misschienwas
onzeaccuoverdrevengoedendeuweoverdrevenslecht.Wewilleneenarti-
kelwijdenaanhetomgaanmet(laptop)accu’s.
Welke?Weschreveninhetartikeldat .xlwwordt.Ditbestandslaatuop
watuschrijftookkan,maardathetwer- opuwBureaubladopensluitEx-
kenermeeenigehandigheidvereist.De cel.Dubbelkliknumaareensop
U3-versieisjuistontwikkeldomhetde het.xlwbestandopuwBureau-
gebruikerprettiggemakkelijktemaken. bladenvoilá!Dus:Ikweetdatde-
zeoplossingvoorExcel2003
Excel werkt,ikweetnietvanafwelke
Graagreageerikopde versiedezeoptieaanwezigis.
FAQmanoplossing(uziet:FAQ- WimLos
manmeteenhoofdletter..:)van
hetprobleemvanlezerKlaasHo- Hartelijkdank,Excel-gebruikersmoe-
gerhuis,waarindezeaangeeft tenmaareenskijkenofdezevoorzie-
graagtweeExcel-bestandente- ningophunversieaanwezigis.De
gelijkteopenenmetéénsnelkop- FAQman-methodeisversieloos.
peling(FAQman17/06).
IkweetnietwelkeversievanEx- No23
celdeheerHogerhuisheeft, Eengouden,zonietpla-
maarinExcel2003ishiereen tinatip,diemp3-recorder:No23
heelhandigeoplossingvoor: RecorderinVoorNop16/06.Nu
OpenalleExcel-bestandendie nogeengratisprogrammadat
nodigzijnominéénkeertestar- ernstigetikken(vanlp’s)opeen
ten,ganaarBestand,Werkruimte mooiemanierkanverwijderen.In
opslaanenslahetbestandopon- iedergevalalvastbedanktvoor
dereenpassendenaam.Uziet dezerecorder.
datdeextensievanhetbestand RobHoogenboom
UIT DEOUDEDOOS
Computer Ideenr.20,2002
Eenoriginelevoorv47,-,eenalternatievevoor v26,18.
Kortom,ComputerIdeelietuin2002zienhoeveelu
konbesparendooralternatieveinktcartridgestege-
bruikeninuwprinter.Besparendedenwesowiesoin
dezeeditie.Dooreenadsl-verbindingtedelenmetde
buren,muziekenfilmstedownloadenviap2penaan-
kopentedoenopinternetinplaatsvanindewinkel.
Besparendoenwetrouwensnogsteeds:innr.21een
artikeloverhetbesparenopuw(pc-)energiekosten.
 WinBrief
Tijdklok
Zelfdownloadikafentoewel
films,dieikmoetconverteren
voorhetbrandenopdvd.Maar
helaasduurtdatconverterenop
mijncomputerontzettendlang.
Ikzochtduseenoplossing.Endie
hebikgevonden!Poweroffiseen
programmawaarmeejejouw
computersimpeleactiesopbe-
paaldetijdstippenkuntlatenuit-
voeren: uitloggen,opnieuwop-
starten,afsluiten,stand-by,mo-
nitoruit,monitoraan,enz.Hier-
meekonikdus,alsmijnfilmnog
nietvollediggeconverteerdwas,
mijnpcaanlatenstaanenbij-
voorbeeldpastweeuurlateraf-
sluitenzodatdienietderestvan
denachtvoorniksaanstond.Het
istevindenop:
users.pandora.be/jbosman/
applications.html.
PaulPontenagel(15)
Ach,laatdielp-tikkentochzitten.Ge-
nietvanhetbesefdateropeengoedge-
brandecdnooitméértikkenbijkomen.
Outlook
Ikleesnetnummer
17/06enzaghetartikel‘Benut
Outlooksingebouwdespamfil-
ter’.Beetjeduurprogramma,dat
Outlook2003.Zowelpop3,imap
enwebmailophalenendaarook
nogjespamuitfilterenkandus
mooiinéénprogramma,Mozilla
Thunderbird.Datkennenjullie
ongetwijfeldal,maarsindseen
tijdjekanThunderbirdookmet
webmailoverwegdankzijexten-
sies.Diekunnenhiergedown-
loadworden:webmail.mozdev.org/.
MozillaThunderbirdheeft:Zelf-
lerendspamfilter:Berichtenfil-
ters/regels:RSS-feedreader:
Mijn Bureaublad
ArjanVerboomheefteenwelheeluitgebreidBureaublad.Hetbeslaatmaarliefst
vierbeeldschermen.Omdatduidelijktemakenkozenwedefotovandegehele
opstelling.Hetkomtmijvoordatjeopdeze‘extendedlimo’vaneenBureaublad
gewoonpictogrammenkuntkwijtraken,zoveelschermruimteiser.
Dubbeleoproep!
Bentuonlangsovergestaptnaareenandereprovider,aldanniet
gecombineerdmeteenandertelefoonabonnementoftelevisie-
abonnement?Laatonsdanwetenhoedatisgegaanenwatuwer-
varingen(positiefofnegatief)daarbijwaren.Stuuruwverslag
naar:redactie@computeridee.nlenvermeldalsonderwerp: Over-
stappen.
Vooreennieuwerubriekzoekenwepc’ersdieopeenniet-alle-
daagsemanierhunpctoepassen:koppelenaaneenweerstation,
kwekenvanplantenenfokkenvandiereninkaartbrengen,digita-
lekunstvoortbrengen…wijzijn–inprincipe!–inallesgeïnteres-
seerd.Stuuruwsuggestieencontactgegevensnaar:
redactie@computeridee.nlenvermeldalsonderwerp: Apart-pc
Newsgroupreader:pop3-,imap- waarbijdelaptopbovendienniet
enwebmailclient.(Dewebmailis eensaltijdopgeladenwerdvan-
alleenvoorYahoo,Hotmail,Ly- wegeeenbeveiligingindeadapter.
cos,MailDotCom,Gmail,Libero, Erzijn12-voltaanstekeradapters
andAOL.)MethetpakketMozilla verkrijgbaardieinstelbaarzijn
Firefox,Thunderbird,Sunbirden naardeuitgangsspanningenwaar
Openoffice.orgkandathelekan- meerderestekkersbijgeleverdwor-
toorpakketvanMicrosoftdedeur den.GebruikzelfnudeHQpower,
uit,besparing:honderdeneuro’s. aangeschaftbijdeplaatselijke
MarsJaco elektronicawinkelalhier.
PaulVingerhoets
Adapter
Eenreactieophetbe- Wav
richtjevanHr.Groenendaal(Mail- BartvanDrielgeeftin
bus17/06).Benhetniethelemaal Mailbus17/06alstipommeteen
methemeens.Jekuntinderdaad hulpprogrammamp3-bestanden
eenomvormernaar230voltne- teconverterennaarwav,omer
men,maarhierziteen‘maar’aan. eenmuziek-cdvantekunnen
Despanningdiezo’nomvormer maken.Hetkanveeleenvoudi-
maakt,iseenblokspanning–en ger.Nerogeeftbijhetopstarten
meestalhalendeeenvoudigeom- eenkeuzemenu.Ommp3’sop
vormersdaarbijde230voltniet eencd-rtezettenkiesjevoor
eens.Maarhetgrootsteprobleem Data.Demuziekisdanuiteraard
isdatjede230voltblokspanning alleenleesbaarvoormp3-spelers
aanbiedtaandespanningsrege- ofdvd-spelersmetmp3-decoder.
laarvandelaptop.Jezetnutwee WanneerjevoorMuziekkiesten
geschakeldevoedingenachterel- vervolgensmp3-bestandenin
kaarendatiszeerslechtvoorde Neroimporteert,zalNerozezelf
laatstevoedingdiehetopdenduur omzettentotwav-bestandenvoor
waarschijnlijkgaatbegeven.De eencd-speler.Inhetvervolg-
adaptervandelaptopzaltijdens menukiesjedeoptieAudioCD
gebruikookergheetworden.Heb maken.Alsextraservicekan
ditaandenlijveondervonden, Neroallemuzieknummerseven
hardlatenklinken.Endatisgeen
overbodigeoptiewanneerjemu-
ziekvanverschillendeherkomst
wiltbundelenopeencd.Zeteen
vinkjevoorAlleaudiobestanden
normaliseren.Wanneerjemp3’s
vaneengoedekwaliteitverza-
melt(160of190kbps),danzalde
gebrandeaudio-cdnauwelijks
onderdoenvoorhetorigineel!
MennoPonne
Scan
Ikprobeerveelprogram-
ma’suitenbewaarookveel,zo-
doendeweetiklatervaakniet
meerwateenProgrammadoetof
hoehetwerktc.q.ikhebietsgele-
zenengedownloadmaarweet
Nietmeerwathetwas.Alstip
vooranderenwilikmeegegeven
20/06 www.computeridee.nl
datikbijdegedownloadepro-
gramma’saltijdeenscanvanhet
artikeluitComputerIdeebewaar;
altijddebeschrijving/omschrij-
ving/instructie/uitlegbijdehand.
JekuntooknoginExceleenin-
dexmakenmetdeprogramma-
naamenwathetdoetzodatjehet
makkelijkkuntterugvinden.Hoef
ikgeentientallennummersmeer
doortebladerenopzoeknaariets
waarvaniknietmeerexactweet
hoehetheet.Ikwildezetipdelen
metanderelezers.Entotslot(al
honderdkeergehoord,maar
toch):Gazodoor,vriendenvan
ComputerIdee.
TheoWeimer
Nieuweinzichten
■ Innummer19/05heefteen
fotovanmijndiascannerge-
staan, welkemenzelfkonma-
ken. Hieropisveelreactiege-
weest. Totophedenontvang
iknogaanvragenvooreen
schets, maarmijne-mailadres
isgewijzigd. Ditishetnieuwe
adres: arend.das@kpnpla-
net.nl(deschetswordtkoste-
loosgestuurd).
■ Toennummer19/06bijde
drukkerlag, werddenieuwe
site van Ajax gelanceerd.
Daardoorkondenweunietop
tijdvertellendatAjaxInter-
netTV(www.ajaxinternettv.nl) tot
2007gratisisvoorseizoen-
kaarthouders. Datzettenwe
hierbijrechtwantdeindruk
wasontstaandatallevideo-
beeldentegenbetalingtebe-
kijkenzijn. OpAjax.nlvindtu
meernieuwsenachtergrond-
informatieoverdeclub.
■ DeimporteurvanTornado
zaghetartikeloverdeTorna-
do 151 in Vers Besproken
18/06enmerktdatereenfout
indecontactgegevensstaat:
hunwebadresis
www.tornado.nl, nietwww.tor-
nado.comzoalswijschreven.
■ Deprijswinnaarsvanpuzzel
17/06,metoplossing:HOOFD-
REKENEN,zijn:R.Folkersmauit
Mensingeweer, M. Bogaerts-
deLaatuitSomeren, Roger
vanTongelenuitHouthalen-
Helchteren(B), J. Ruijpersuit
Heerlen, G.W. v.d. Oudenalder
uitRotterdam. Zijontvangen
een Plantronics Pulsar 590
headsett.w.v.1 179,90.
73
 Volgend nummer
SLIMENERGIEBEHEER

Bespaar
jerijk
Alleapparatendiewe
tegenwoordigthuis
hebbenstaan,gebrui-
kenheelwatstroom.
Vaakzelfszonderdatjehetinde
gatenhebt.Ongemerktgooitu
daardoorheelwateuro’soverde

Alleonderwerpenondervoorbehoud
balk.Maarnietlangmeer.Meton-
zetipsbespaartutientalleneuro’s,zonder Bouw
datuerhindervanondervindt.Prettig,toch? jeeigen
huismet
Processors: Sketchup
Methetgratisprogramma
denieuwste SketchupvanGooglekan
iedereen3D-tekeningen
trend isnog maken.Omdatallebeginmoeilijkis,zekermet3D,latenwijuitgebreidzien
meer kernen hoehetprogrammainelkaarzit.Webouwdenondertussendithuis.

Ooitkonjeaanhetaantalgigahertzvaneenprocessoraflezenhoesnel-
iewas.Datballetjegaatnietmeerop.Eenvandeoorzakenisdatproces-
Weblogmet
sorsnuvaaktweekernenhebben.Trend:vierkernenkomeneraan! MSNspaces
Denieuwsterageopinternet
VanHarte! ishetmakenvanjeeigen
Dierendag space,bijvoorbeeldbijMSN.
Hoewelhetnietmoeilijkis,is
4oktober,Dierendag.Datheuglijkefeitla- hethandigtewetenhoe.Wij
tenwijalsdierenliefhebbersnatuurlijk gaanuuitgebreidvoor...
nietzomaarvoorbijgaan.Genietvaneen
tientaltipsvoorhetfotograferenvanuw
huisdier.Inclusiefeenwedstrijdwaarmee Enook innummer 21o.a: ●Vragenvoor
umooieprijzenkuntwinnen.Enverder: deFAQman●Nieuwtjes●Stapvoor stap
eenleukereportageoverwebcamswaar- workshops●GratissoftwareinVoor Nop
meeudierenkuntbekijken.Heelapart!

 DevolgendeComputer Idee isvanaf 2oktober overalverkrijgbaar

JA! IkwordtotwederopzeggingabonneevanComputerIdeeenikontvangheteerstejaar26nummersvoor€38,–
Naam: m/v IkmachtigSanomaUitgevershetverschuldigdebedrag
automatischafteschrijvenvanmijn(Post)bankrekening:
Stuurdezebonin
Straat: Nr.:
Postcode:
■■■■■■■■■■ eenenvelopzonderpostzegel
naar: ComputerIdee,
Antwoordnummer11505,
2400VEAlphenaandenRijn
Plaats: Datum: Handtekening:
Telefoon:
Geb.datum:
E-mailadres: DezeaanbiedinggeldtalleeninNederland.KijkvooreenabonnementinBelgiëopwww.computeridee.be/abonneren.Eenjaarabonnement
0207AAA1

■ Opdite-mailadreswilikvandeuitgever,haarpartnersen opComputerIdeekostB 49,40(prijswijzigingenvoorbehouden).Dezeaanbiedinggeldtalleenalsudeafgelopenzesmaandengeenabonneebent

zorgvuldiggeselecteerdebedrijveninformatieeninteressante geweestvanComputerIdee.Uwgegevenskunnenterbeschikkingwordengesteldaanonzepartnersenspeciaalgeselecteerde
aanbiedingenontvangenoverdienstenen/ofproducten. bedrijven.Indienuhiertegenbezwaarhebt,kuntudithieronderaangeven:
■ Ikmaakbezwaartegenverstrekkingvanmijngegevensaanderden.