Henryk Janicki

WALIZKI
TO MOJA SPECJALNO

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

|3

Copyright by Henryk Janicki (Self-publishing) Grafika i projekt okadki: Drach Zdzisawa ISBN 978-83-62480-27-2

Wydawca: Wydawnictwo internetowe e-bookowo www.e-bookowo.pl Kontakt: wydawnictwo@e-bookowo.pl

Wszelkie prawa zastrzeone. Kopiowanie, rozpowszechnianie czci lub caoci bez zgody wydawcy zabronione Wydanie II 2011

www.e-bookowo.pl

Spis treci:
1. Polska rzeczywisto, czyli panowie byli przed wojn. ... 5 2. Szukam Pracy ............................................................... 30 3. Jedzenie ........................................................................ 55 4. Niedoszy aktor ............................................................ 63 5.The Best pomywacz ........................................................ 75 6. Rwnouprawnienie? .....................................................87 7. Przyja ........................................................................ 96 8. Zoliwo rzeczy martwych ........................................ 110 9. Balanga ....................................................................... 121 10. Stracone pokolenie 89 ............................................... 134 11. Zgiek High Street ...................................................... 151

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

|5

1. Polska rzeczywisto, czyli panowie byli przed wojn.

Pochodz z gbokiej prowincji, gdzie masa ludzi boryka si z bezrobociem. Z uwagi na status bezrobotnego, uprzedzenia do prywatnych pracodawcw, mae jak si zdaje predyspozycje zawodowe, wraliwo spoeczn wynikajc z przykrych dowiadcze, wykazuj pogldy sprzeczne z duchem szeroko pojtego liberalizmu. Najoglniej rzecz biorc mwi o symbolu, idei; w adnym razie nie sympatii do takiej czy innej partii. Symbol skrywa czsto stek kamstw, buczucznej propagandy; nie idzie za nim konkretne dziaanie; nie sczy si esencja, ktr napoi si tumy, spragnione godnego zarobku i traktowania. Jestem nikim, tzn. populist; chciabym by fanatykiem rwnoci W kadym razie denie (nie gdakanie) do tego jest wzniolejsze, ni sama rwno. Fanatyzm tworzenia rwnoci jest wielki i przeraajcy; jakie krwawe niwo zebra u progu dziaalnoci pionierw systemu, od ktrego jeszcze nie tak dawno nie moglimy si uwolni! Jestem pesymist, by nie powiedzie defetyst. Uwaam, e zawsze bd oni dajcy zarabia na chleb i my zarabiajcy na niego. Byt ksztatuje wiadomo, ale nie powiem, e lepi z siebie polityka. Dla oponentw bd jedynie malkontentem, dla ktrego krytyka opiera si o subiektywne postrzeganie wiata.

www.e-bookowo.pl

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

|6

Teoria jest prosta: skazany jestem na apanie fuch takich jak cie na budowie, robotnik w fabryce na linii, kuchenna pomoc, moe kucharz. Co najwyej, mgbym by agentem ubezpieczeniowym lub ankieterem? Co za tym idzie, stpajc po dolnych szczeblach spoecznej drabiny, bd wiecznie niezadowolony, poniany, skcony ze swym pracodawc za obarczanie nadmiern odpowiedzialnoci, karceniem za byle drobiazgi, upokorzony wiadomoci psich zarobkw i faktem, e mj chlebodawca par razy do roku rozkoszuje si ciepym, poudniowym morzem i widokiem palm? Majc na uwadze realia rodzimego, wilczego kapitalizmu, moje bolczki albo jak to nazywam zbytnie poczucie wartoci wasnej osobowoci(przypadek do rozpowszechniony), ktre mao ma wsplnego z kwalifikacjami zawodowymi, praca w Polsce byaby agodnie to okrelajc niezwykle uciliwa. Wilczy kapitalizm( nie bez kozery okrelenie to wywodzi si od terminu wilcze prawo), to gwnie jak mwi psie zarobki i sabe prawo pracy, dotyczce zwaszcza podwadnego. W wiecie licz si pienidze i yciowy standard. Zestawiajc to z uprzedzeniami do polskiego kapitalizmu, sabociami dotyczcymi zdolnoci zawodowych, obowizkami wobec rodziny, dobrym rozwizaniem(zym przez wzgld na bl rozstania z rodzin), jest wyjazd za granic. W ten sposb szukam pracy. Podtrzymuj niejako cigo ( dowiadczenie zaczem zdobywa zaraz po osiemdziesitym dziewitym) wczgostwa po wiecie. Wrd znajomych nie mam niestety oparcia; ci, co nazywali si bliskimi, staj si dalszymi, zapominaj o wywiadczonych im przysugach lub zwyczajnie ci olewaj. Dwa lata borykam si z tymi trudnociami.

www.e-bookowo.pl

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

|7

Wrciem od starego kumpla; w Hiszpanii(mj ostatni pobyt) stawialimy wsplnie czoo przeciwnociom losu. Po cichu liczyem na jego wsparcie, kiedy po urlopie pojedzie do bdcej ostatnio na topie, jeli chodzi o wyjazdy Polakw Anglii. Nie wykluczaem interesu: co za co. Kole na trzewo wzruszy ramionami o robot ciko.. Po kilku gbszych zaoferowa jednak pomoc. Czekaem miesic. Nic. Zdeterminowany zadzwoniem telefon milcza. Co robi? Jak wyjecha? Byle gdzie. Do roboty, na czarno, za ciecia. Czas nagli; brakuje pienidzy. Prace dorywcze nie wystarcz. A i baracho, bo u kogo. Przepraszam za zwrot, nie cierpi szefw kapitalistw. Tego schematu psich zarobkw i caej gamy nieproporcjonalnie do nich wysokich wymaga. Lato i jesie. Nieco wytchnienia, jeli chodzi o m mentalno, dotyczc stosunkw wasnociowych, relacji midzy pracodawc, a pracownikiem. Na targu stan z grzybami, jagodami, jeynami. Kto by pomyla w czasie mej hossy zarobkowej za granic , e bd si kiedy spina po krzakach dzikiego, bzu, ktry przyjmuj na skupie i spoziera spode ba, zziajany i podrapany, czy aby kto znajomy nie nadciga w poblie? C byby to za obciach! Tak si zniy! Nie sposb przetumaczy sobie, e to nie wstyd, ujma. Efekt takiego zarabiania, to atanie dziury w wypacie ony na pokrycie codziennych wydatkw, ktre robi si coraz wiksze i wiksze Nie mog uwierzy w ten paradoks! Tak myl, obserwujc z dala swj duy dom, z fajnym ogrdkiem i z wkomponowanym w nim ma si rozumie skalnikiem w icie modernistycznym stylu. Owoc mudnej tyrki za granic, skrobania dupy, kombinowania, by jak najwicej odoy. Widz i inne, adniejsze domy, a wyobrani obejmuj tysice pozostaych, co prawda nieszklanych jak marzyo si eromskiemu , ale solidnych, murowawww.e-bookowo.pl

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

|8

nych i ocieplanych domw. Goe ciany, wiecce pustk wntrza; ich wykoczenie wymaga kolejnych nakadw, ktrych nie sposb tu pozyska. Po wykoczeniu wntrza wiec pustk osobow waciciele znw wyjedaj, bo nie maj, za co y. Albo te przesiknite s blem rozstania, gdy wyjechao jedno z maonkw, rodzicw. Kiedy te pikne domy zgromadz wreszcie komplet osobowy, do wytonego umysu jak bumerang powraca pytanie:, co dalej?. Pracy znw nie ma. Perspektyw te. Przykra rzeczywisto prometejsk trosk ogarniam te pikne, polskie domy. Puste, bkajce si gdzie hen, daleko sowa rodzina, mio staj si tem, a z zaoenia powinny by wartociami priorytetowymi; dodawa si w tych trudnych chwilach, by budulcem do wznoszenia rodzinnego monolitu. Jak trudno y A trzeba? Na swj sposb konieczno(), Jeli wzi pod uwag powysze biadolenie, a nie fakt, i jest ono jedynie procesem, darem powierzonym przez Boga, ktrym naley si cieszy, poytkowa go dla siebie i innych najlepiej jak tylko mona; czerpa z niego kwiat rzeczy przyjemnych, ale i przyjmowa zo, ktre jest w niego wkomponowane. Chciabym mie ufno w Panu; si wiary Hioba, ktry jest tego najokazalszym przykadem. Mrzonka, ale chciabym Otaczam si, bowiem powierzchown religijnoci polegajc gwnie na ceremoniach. Nasza wiara te, to woanie do Stwrcy, by nam bogosawiby spywaa na nas Jego nieograniczona aska i dobro. Naturalne, ale istota wiary powinna sprowadza si do tego, co daje nam Pan, a nie przyjmowa wybirczo. A potem obraa si za dotykajce niepowodzenia, w ktre pono nie ingeruje Pan wadca tego wiata jest szatan. Wszystko, przez grzech Adama; nie sposb zgbi eschatologii; sam nie wiem, do czego pij Przez skotowane, chaotyczne, pesymistyczne myli, przebija si jaka niemiaa, guwww.e-bookowo.pl

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

|9

pia(?) Otucha. Nie poddawa si! Kroczy ku lepszej przyszoci! Bzdurny fluid zdaje si oponowa zdrowy rozsdek; zimne, racjonalne mylenie, osadzone w codziennych realiach, kadej chwili, kroku, ktry podejmujesz. Ten prd umysowy wetkn we mnie wojowniczego ducha z jednej strony, lecz z drugiej, podszy go swego rodzaju egoizmem, dziwnym, jakby podwiadomym lkiem, samorzutn, odruchow trosk o siebie; To trwoliwa, rozedrgana obawa o byt, jako pochodna i wypadkowa wkraczania w kolejny etap ycia. W grzskie podoe, bdce efektem ustawicznych wyjazdw, pracy na czarno, co zaowocowao, krtkim staem pracy w Polsce, z czego cz, to zasiek dla bezrobotnych. Rzadkie chwile otuchy i nadziei, chciabym wesprze dodatkowo pociech, e nie ja jeden tkwi w podobnych tarapatach; ale to jedynie efemeryda Szukam wsparcia w Biblii; przytaczam sobie cytat: Nie trwcie si Bg zadba o nas, jako o te ptaki niebieskie, ktre nie siej, ni zbieraj, a maj poywienia pod dostatkiem. Wszystko, wic pikny, duy dom, ktry zdaje si by pykiem na wietrze, toncy niemal w oddali wrd niegowych chmur, moja trudna sytuacja i przyszo, s w jego rkach. Cokolwiek si stanie, jest zapisane w grze jak Kubusia Fatalist uwiadamia jego Pan. Daremne jest, wic zatroskiwanie si. Niepewno jutra jednak mimo samopocieszania si ogranicza w jaki sposb m wolno, prawo wyboru. Analizujc moje ycie, mona rzec, e sytuacja wpdzia mnie w lepy zauek: praca za granic i godziwe zarobki(przeliczajc to na rodzime realia). Jakesz to koliduje z przesaniem Sowa Boego(!), Ktre nakazuje rzucenie wszystkiego, co mamy i udanie si w za Chrystusem: pracuj i nie go za mamon; miuj blinich? Wciel, wic w swe poczynania biblijne mdroci, ktre ostatnio tak ci zajmuj(duch jest ochoczy, lecz ciao mde) i porzu egoistyczwww.e-bookowo.pl

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

| 10

n walk o godny byt. Uzbrj si w cierpliwo, ktra pozwoli ci znie upokorzenia ze strony swego najemcy. Lecz brak mi siy, woli, determinacji, by zaczeka na jaki efekt z pokor, bez buntu. Chc, by zaatwiono mj problem teraz, natychmiast(!). By podano mi to spektakularnie nie na srebrnej, a na platynowej tacy! Oto moja sabo wikanie si w walk o godny byt! Zaszufladkowalimy si, pdzimy za dobrami materialnymi. Okamujemy si trbic o dobroci, pomocy, prostocie ycia i otwartoci na drugiego czowieka w pracy, urzdach, kociele, na ulicy. Hodujemy powiedzeniu, e kowalem wasnego szczcia kady bywa sam; jestemy li, a prbujemy spycha zo i obarcza odpowiedzialnoci za nie innych. Nasze czowieczestwo zaprzedalimy za srebrniki. Nie sposb, mimo przebyskw optymizmu, oprze si brutalnej, przygnbiajcej rzeczywistoci kolejny raz obserwuj z dala swj dom: mao dostrzegalne kontury, rozjanione niemrawym, spowitym gstniejc mg wiatem przydronych lamp. Widok, jakby przeniesiono go z innej planety; no i stan mego ducha monotonny, zagubiony, z kad chwil coraz bardziej spowity mg oraz mg psychicznego wyobcowania, ktrego nie mog rozoy na czynniki pierwsze i znale wreszcie rozwizania asymilujcego mnie z najbliszym otoczeniem. Polskie domy i mj dom, przebiega mi znw natrtna myl; nike wiata w oknach nieodparty znak toczcego si za nimi ycia. Lecz dom to nie mury i okna ani wiato elektryczne, ale ludzie, ktrych ono owietla. Stosunki i relacje midzy nimi; mio, dobro, poszanowanie i zrozumienie. C za frazes! Tyle, e bdcy wyimaginowanym deniem, celem czsto niebotycznym ni namacalnym urzeczywistnieniem. Uzmysawiam sobie, e sprawy typu edukacja, rozwj zawodowy, ktre prawdopodobnie teraz stawiayby mnie w zgoa odwww.e-bookowo.pl

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

| 11

miennym pooeniu, s praktycznie zamknite, co napawa mnie rozgoryczeniem; mam do siebie pretensje za w stan rzeczy. Rozgoryczenie jest jedynie tsknot za uduchowionym, monstrualnym i wrodzonym ubstwieniem siebie, destrukcyjnie oddziaywujcym na rodzinne relacje. Pora skoczy z rozpamitywaniem, podarowa sobie uprzedzenia do pracodawcw i wynikajce std bolczki sysz beznamitne, ale zdeterminowane woanie ony, jako e niepewno jutra i przede wszystkim deficyt w domowym budecie, wzmagaj si do tego stopnia, e bez zwoki trzeba podj prac. Byle gdzieto znaczy najprdzej u prywaciarza. Przytakuj, na wp ogupiay w bezradnoci. Musz pracowa, zarabiaPraca!, Myl, c za brzemi spado na mnie! Jako rezultat uksztatowania systemu dziaa zbiorowoci w celu uporzdkowanego, jak najlepszego jej funkcjonowania? Majacz mi jakie pozytywistyczne ideay; na dobr spraw to wzniose, ale i rzeczowe ideay. Transcendentna logika: kady musi pracowa, wydajnie pracowa! Rozumiem to. I mam gdzie wszystko: pozytywizm, ideologie. Jestem ignorantem, pajacem silcym si na objcie jani doniosoci, znaczeniu pracy w zbiorowoci ludzkiej. Ale to wszystko, na co mnie sta. W gruncie rzeczy, chciabym, by pienidze przychodziy mi bez wysiku, bez uszczerbku na zdrowiu psychicznym, co jest z zaoenia wkomponowane w zawodowe ryzyko. Pomijajc pospolity atrybut, jakim jest minimalny zarobek(pozwalajcy, jako tako przetrwa), jake wany jest zawodowy rozwj, podnoszenie kwalifikacji, swoista rado, ktr powiniene czerpa z wykonywania zaj zajmujcych ci jedn trzeci doby. I dobrze byoby, by nie by to czas jaowy, wypeniony zwyk obecnoci, uzupeniona o tskne spojrzenia na zegarek:, kiedy ten mozolny, poczony ze stresem trud dobiegnie koca? Biorc pod uwag rodzime realia, o pracy, z ktrej wywww.e-bookowo.pl

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

| 12

chodzisz speniony, zadowolony, wikszo moe zapomnie, wic z koniecznoci szukaj byle, czego U prywaciarzy ciko. Owszem, jako fachowiec, murarz mgbym co zapa, ale jako pomocnik? Bo to mao ich naokoo? Nie potrzeba. Odwiedziem par agencji ubezpieczeniowych. Mog sprbowa obwieszczono w jednej z nich. Agent, to nie to samo, co cie na budowie; chodzi si czysto ubranym, jedzi samochodem, nie obcia rk. Odyem nieco. Przedstawiono wymagania: samochd, operatywno(polegajca na znajdywaniu klientw). W tym szkopu, bo ich brak oznacza brak wypaty. Klapa warunki nie do przyjcia! Spogldam na budynek urzdu pracy; z rozrzewnieniem wspominam odlege czasy pobierania zasiku i trwonienia go z kumplami po knajpach, bo przecie odkadanie znikomych sum w skarpet zakrawao na sknerstwo. Rekompensat przepuszczonej kasy prcz blu gowy byo niekiedy poznanie paru panienek Chodzio zwaszcza o dreszczyk emocji zwizany ze wstpnym etapem badania gruntu. Szybko mija czas. Rozkojarzony, jakby od niechcenia, ledz oferty pracy wiszce wewntrz budynku. Murarz, agent ubezpieczeniowy przerabiaem to. Akwizytor ta sama bajka, co agent. Ksigowy nie moja brocha. Magazynier, kierowca mogoby by, ale nieaktualne. Krew uderza mi z lekka do gowy. Nie jestem zdziwiony, e nic nie ma mwi poirytowany do pa w biurze, ktrych ta uwaga nic nie obchodzi. Jeszcze bardziej mnie to rozjtrza, wic id za ciosem: Po co wiesza te kartki? Dziwi si i na dodatek musz zajmowa si tym a trzy osoby! A moe wicej? , Co? Co takiego? Wydaj si sprowokowane bezczelnoci(?) Czy pan sobie nie za duo nie pozwala? Odpowiadam,
www.e-bookowo.pl

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

| 13

silc si na grzeczno, e nie. Pytam tylko, gdy wszyscy wiedz, e oferty to pic na wod. Jak ju si co pojawi, jest tego tak mao, e podzielone jest midzy znajomych? Wywieszanie kartek to stwarzanie pozorw pracy urzdu, zreszt zbyteczne. To element biurokracji. Uwaam kontynuuj powanym tonem , e dwa etaty w tym pokoju s niepotrzebne. A skoro ja jestem bezrobotny, nie mam dzieciom, za co kupi je, prosz wybaczy m szczero, to uwaam, e w ramach ludzkiej solidarnoci, z dwoma szanownymi paniami, bdziemy podwjnie zdeterminowani w poszukiwaniu pracy. Niestety wskazaem palcem w d w tym pokoju jest o dwie osoby za duo! Pienidze za te dwa etaty proponuj przeznaczy na potrzeby najuboszych. Niech bdzie to przykad poszukiwania rodkw na opiek spoeczn. No moe jeszcze na tworzenie nowych, ale faktycznie potrzebnych miejsc pracy. Oczywicie to znikoma cz tego, co trzeba robi, by poprawi sytuacj, bo tak naprawd bez napdu gospodarki ani rusz! Ale niech dr o swe stoki ci, co uwikani s w sitwy i kliki. Bo najwyszy czas z tym skoczy. Z pi minut jak wszedem do pokoju, a atmosfera rozgrzaa si do czerwonoci, co uwidocznio si na psowych, zszokowanych, wrcz zbulwersowanych twarzach pracowniczek. Prcz tego jednak zarysowa si na ich twarzach trudny do zdefiniowania grymas; jakby w gupi, przypadkowy sposb rzucona na ich oblicze prawda, ktrej ma si wiadomo i ktra czy si chce czy nie w oczy kole. Obliguje, niejako, do wyrzutw sumienia, poniewa jest niewygodna dla rzeszy innych. Lecz c! To tylko gorcy wypiek zdumienia, wiadczcy tylko o jednym z reliktw socrealizmu biurokracji. Te stosy papierw, nieprzydatnych dokumentw, wistkw, ukadanych, wertowanych w grubych katalogach przez ludzi biorcych za to pienidze.

www.e-bookowo.pl

Henryk Janicki: Walizki to moja specjalno

| 184

Henryk Janicki
Urodzony na wsi du cze dorosego ycia spdzi na emigracji zarobkowej, co m.in. zaowocowao powstaniem kilku ksiek. Podejmuj one prb definicji samego siebie, jak i otaczajcej rzeczywistoci; stanowi w duej mierze swoisty traktat filozoficzny dotyczcy relacji midzyludzkich na obczynie z wyranie zaznaczonym tem przemian ustrojowo-spoecznych w kraju doby rozpocztej po 89. roku.

www.e-bookowo.pl