Partnerstwo Regionw RP kluczem do rozwoju transportu lotniczego

Marian Konopiski

Konwent Marszakw, Olsztyn, 27.10.2011

Agenda

Aktualna sytuacja transportu lotniczego w Polsce Wpyw portw lotniczych Berlina Odpowied Polski Lotnisko Centralne Regionalny transport lotniczy historia Prognozowanie jako narzdzie zarzdzania Zrozumie lini lotnicz Wnioski
Dokumenty strategiczne Projekt POIi 6.3-14 Lotnisko Centralne dla Polski Narodowy przewonik a rozwj transportu lotniczego Samorzdy wojewdzkie a transport lotniczy

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Aktualna sytuacja transportu lotniczego w Polsce

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Regiony bez transportu lotniczego (MI 2007)

Wykres: Ministerstwo Transportu

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Mobilno spoeczestwa 2004 - 2010

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Aktualne i planowane porty lotnicze

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Dostpno czasowa portw lotniczych prof. T. Komornicki

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Nakadanie obszarw cienia Katowic i Krakowa

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Poczenie kolejowe z lotniskiem - przykad Katowic

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Rozwj sieci drogowej do roku 2041 (GDDKiA)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

10

Modernizacja linii kolejowych (plany na EURO 2012)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

11

Rozwj sieci kolejowej do roku 2035 (PLK)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

12

Samolot lepszy od PKP Rzeczpospolita, 13.04.2011

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Dostpno i skomunikowanie zalene od obcych hubw

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

14

Przewozy lotnicze w Polsce 2009 08.2011

rdo: www.prtl.pl

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

15

Tanie linie lotnicze w Polsce 2007 - 2009

Udzia tanich przewonikw w rynku przewozw lotniczych w Polsce

Struktura rynku tanich linii lotniczych w Polsce w roku 2009

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Zapoyczenie z prezentacji dr Markusa Franke, FATC, Krakw 10.03.2011

16

Ryanair - kierunki oferowane z Polski (2010)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

17

Wpyw portw lotniczych Berlina

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

18

Wpyw lotnisk Berlina na rynek w Polsce (2006 2010)

Berlin (TXL, SXF, THF) rok 2006 ok. 2 mln pasaerw z Polski

W roku 2010 ponad 2,4 mln Polakw poleciao z Berlina. Pozna straci ponad 350 tys.
Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

19

Wpyw portw lotniczych Berlina - udzia w rynku (2010)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

20

Berlin port lotniczy dla Polski?

Czy Berlin-Brandenburg International stanie si gwnym lotniskiem Polski Zachodniej?

Nowy midzynarodowy port lotniczy BBI Berlin bdzie preferowanym lotniskiem dla mieszkacw Polski. Polscy turyci i biznesmeni bd raczej latali z Schnefeld ni z Warszawy.
Harald Wolf, Minister Finansw, Berlin (Berliner Zeitung, 18.03.06)

Na budow Lotniska Centralnego jest za pno. Lotnisko BBI pod Berlinem ruszy w 2012 r. i bdzie w stanie obsuy ponad 40 mln pasaerw rocznie. To wanie Berlin, ktry ju teraz przej spor cz pasaerw z Polski Zachodniej, stanie si centralnym lotniskiem dla Polski.
Adrian Furgalski, ZDG TOR (Dziennik, 25.06.2010)

Nie postawibym adnych pienidzy, e takie lotnisko powstanie. Nowy port w

Berlinie oznacza te koniec marze Warszawy o centrum przesiadkowym. - Do tego potrzebna jest Lufthansa, ktr lata 40 mln osb rocznie, a nie 4 mln jak LOT-em.
prof. Wodzimierz Rydzkowski, Uniwerstytet Gdaski (Gazeta Wyborcza, 23.03.2010)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

21

Odpowied Polski Lotnisko Centralne

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

22

Obszary cienia konkurujcych hubw (Studium LCP)

Rok 2035 scenariusz 0

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

Moliwe lokalizacje LCP

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

rdo: SISKOM, lokalizacje: Marian Konopiski (10.2011)

24

LCP / Okcie - Regiony w 2035 r. (Studium LCP)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

25

LCP / Okcie - Regiony w 2025 r. (Studium LCP)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

26

Warszawa Okcie - Regiony w 2015 r. (Studium LCP)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

27

Projekcja ruchu LCP 2035 (Studium LCP)

rdo: prezentacja Ministerstwa Infrastruktury

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

28

Oddziaywanie na porty regionalne (Studium LCP)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

rdo: Prezentacja Oliver Wyman, Ministerstwo Infrastruktury 18.11.2019

29

Regionalny transport lotniczy historia

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

30

Trasy krajowe PLL LOT dawniej i dzisiaj

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

31

PLL LOT w 2012 - Strategia Siedmiu Filarw

Pozna

Krakw

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

32

PLL LOT dla regionw - oferta dla ZRPL (06.2010)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

33

Historia - Silesian Air Beechcraft 1900D

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

34

Historia - Silesian Air

Silesian Air nale do Grnolskiego Towarzystwa Lotniczego. Maj operowa na rynku regionalnym, przycigajc klientw nisk cen biletw.
Planowany przewz pasaerw do lotnisk nie obsugiwych przez przewonikw midzynarodowych oraz dowz do hubw Planowany leasing czterech samolotw Beechcraft 1900D (19 osb) o wartoci ok. 6 mln USD (23 mln z/szt) - Flight International, 18.06.2002

Kraj: Katowice - d, Bydgoszcz, Gdask, Pozna, Szczecin i Wrocaw Zagranica: Katowice Bruksela (Pary), Dsseldorf, Roterdam, Wenecja, Wiede, a take Poprad i ylina.
Niska cena biletw: loty krajowe: 100 USD (385 z) loty zagraniczne: 200-250 USD (770-962 z) Onet, 11.02.2003

Loty nie zostay uruchomione z powodw niezalenych od Silesian Air

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

35

Historia - Direct Fly - siatka krajowa 2007

SAAB 340 A

Siatka krajowa 2007

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

36

Historia - Jet Air w barwach PLL LOT

Jetstream J32
Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

37

Jetair jako niezaleny operator 2009 - 2011

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

38

Ostatnia ofensywa Jetair jako niezalenego operatora

39

Wst

- nowa jako 2011

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

40

rozkad lotw 31.10.11 23.03.2012

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

41

Sprint Air Zielona Gra, Bydgoszcz (LOT)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

42

EUROLOT

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

43

Transport lotniczy narzdziem rozwoju regionw

Rozwj portu lotniczego w ssiedztwie miasta w aspekcieTadeusz Jarmuziewicz planowania przestrzennego Sekretarz Stanu
Olgierd Roman Dziekoski Podsekretarz Stanu Lot demonstracyjny Do328-100 na trasie d-Pozna-Bruksela 08 kwietnia 2008 r
z prezentacji Transport lotniczy narzdziem rozwoju regionw Konwent Marszakw d, 16 kwietnia 2009 Marian Konopiski Dyrektor Departamentu Lotnictwa

44

44

Prognozowanie jako narzdzie zarzdzania

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

45

Czy mona przewidzie przyszo w transporcie lotniczym?

Popyt w transporcie lotniczym jest jak woda:

Pasaer zawsze znajdzie najbardziej atrakcyjn moliwo zaspokojenia swoich potrzeb transportowych (cena, czas, rozkad lotw, standard usugi...)
Podobnie jak woda pasaer pokona wszelkie przeszkody Sukces polega na skanalizowaniu popytu

Prognoza opiera si na analizie zachowa pasaerw (opisanych parametrami elastycznoci).

Manfred Kuhne Zwizek Niemieckich Portw Lotniczych ADV

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

46

Czym jest prognoza?

Prognoza jest zalena od przyjtego celu i musi uwzgldnia dziaania konkurentw!

Prognoza zaley od scenariusza przyszoci

Prognoza moe by aktywna lub pasywna

- prognoza aktywna definiuje dziaania na rzecz zmiany przyszoci - prognoza pasywna okrela reakcj na strategi konkurentw

W przypadku zmiany warunkw naley sprawdzi strategi i w razie potrzeby zmieni dla osignicia zaoonych celw

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

47

Trend a prognoza
Wierz trendom lecz zrb prognoz!

Trend jest projekcj wzrostu z przeszoci Wiele prognoz jest projekcj trendw

Prognoza zawsze analizuje przyczyny Gdy zmienia si przyczyna, zmienia si i prognoza Przyszo mieci w sobie akt woli Niektre huby zostay stworzone!

William Swan
Visiting Professor Cranfield University, BOEING Commercial Aircraft Chief Economist (1996-2005), pracowa m. in. w American Airlines i United Airlines

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

48

Trend rozwoju nowego lotniska

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

49

Brak danych przyczyn bdw w prognozowaniu

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

50

Prognozowanie w ujciu ekonometrycznym (MKmetric)

Wyjecha? Dokd? Kiedy? Jakim rodkiem transportu? Jaki przewonik?
Auto, pocig, samolot? STR, FRA czy MUC? Odlot, kiedy? Autem na lotnisko, czy..?

decyzja

Zachowanie konsumenta (pasaera)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

51

Multimodalno - Intermodalno - Intramodalno

Multimodalno
Podr z Poznania do Brukseli moliwa: samolotem, - pocigiem - prywatnym samochodem lub autobusem

Intermodalno
Podr z Poznania do Bruskseli samolotem z lotniska w Berlinie z dojazdem - pocigiem Berlina, autobusem na lotnisko - prywatnym samochodem na Berlin-Tegel

Intramodalno
Podr samolotem z Poznania do Brukseli: - POZ - FRA - BRU lub - POZ - WAW - BRU lub - WAW - BRU lub - THF - BRU lub ...
Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

52

Interaktywny model transportu lotniczego

Kielce 17-18.05.2007, Marian Konopiski

53

Metodologia
Kwestie Spoecznoekonomiczne Infrastruktura Warunki lokalizacyjne Polityka transportowa

Wizanie macierzy Wizanie macierzy

Definicja scenariuszy

Stan odniesienia
Podejcie systemowe - Generowanie - Dystrybucja - Podzia modalny - Wybr trasy - Przydzia

Dane Statystyczne, pomiary

Ex ante Ocena, ewaluacja, analiza wynikw

Ex post

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

54

Trend a prognoza:
Wyniki analizy potencjau tras dla Poznania (POZ) PLL LOT (03.2005 03.2006) Market Size Region Report - POZ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 London all Paris CDG Brussels BRU Amsterdam AMS Dublin DUB Barcelona BCN Roma FCO Madrid MAD Stuttgart STR 35.332 4.168 3.551 3.112 1.967 1.248 1.201 1.161 678 MKmetric (2006) Market Potential Analysis - POZ London Gatwick LGW Paris CDG Brussels Amsterdam AMS Dublin DUB Barcelona BCN Roma FCO Madrid MAD Stuttgart STR 22.763 72.559 23.320 44.653 61.208 32.702 32.571 33.243 24.923

Potencja trasy POZ-DUB:

Dane z systemu NetLine (LOT-1.967 OW) Prognoza MKmetric (ex-post): Przewieziono od 01.04 do 31.12.2006 :
Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

(RT PAX p.a.)

= 3.934 = 61.208 = 55.853
55

POZ - DUB: prognoza 2005 = rzeczywisto w 2006!

Dokadno prognoz dla Berlina, Frankfurtu i Hamburga

Berlin Brandenburg International (1993) (wykonanie = suma TXL, SXF, THF) Hamburg Airport (prognoza 1995)

Frankfurt Airport (prognoza 2003)

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

56

Kierunkowa struktura popytu MPL d (scenariusz 23)

Berlin Brandenburg International Airport, planned new airport, forecasted in 1993.

Hamburg Airport forecasted in 1995.

Frankfurt Airport forecasted in 2003.

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

57

Obszar cienia MPL d (scenariusz 23)

Berlin Brandenburg International Airport, planned new airport, forecasted in 1993.

Hamburg Airport forecasted in 1995.

Frankfurt Airport forecasted in 2003.

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

58

Rozszerzenie obszaru cienia MPL d (scenariusz 27)

Region PL116 Sieradzki PL113 Miasto Lodz PL115 Piotrkowski PL114 Lodzki PL117 Skierniewicki

Change Of Share 24,61% 23,13% 16,40% 13,75% 11,66%

PL416 Kaliski
PL414 Koninski PL615 Wloclawski Order : 14799 (Scenario: MKm 10 (LCJ) Variant 27 [2010])

7,57%
7,12% 5,86%

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

59

Poprawa dostpnoci terytorialnej d (scenariusze 23 i 12)

Scenariusz 12

Scenariusz 23

Berlin Brandenburg International Airport, planned new airport, forecasted in 1993.

Hamburg Airport forecasted in 1995.

Frankfurt Airport forecasted in 2003.

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

60

Zrozumie lini lotnicz

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

61

Procesy decyzyjne linii lotniczej

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

62

Wnioski
Dokumenty Projekt

strategiczne

POIi 6.3-14 Lotnisko Centralne dla Polski przewonik a rozwj transportu lotniczego wojewdzkie a transport lotniczy

Narodowy

Samorzdy

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

63

Dokumenty strategiczne

Dziaania samorzdw w zakresie rozwoju transportu lotniczego musz by zgodne z now Strategi rozwoju transportu lotniczego w Polsce. Konieczne jest zapewnienie spjnoci Strategii z dokumentami nadrzdnymi: - Koncepcj Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, - Dugookresow Strategi Rozwoju Kraju 2030 oraz - regionalnymi strategiami rozwoju transportu. Budowanie efektywnego systemu transportu lotniczego w Polsce w okresie 2012-2020 wymaga pilnego uporzdkowania odpowiednich dokumentw strategicznych niezbdnych rwnie do pozycjonowania projektw w nowej perspektywie finansowej UE 2014-2020 (Connecting Europe Facility) Dla zapewnienia zrwnowaonego rozwoju infrastruktury transportowej konieczne jest wykonanie tzw. wielkiego studium mobilnoci spoeczestwa dla nowych czonkw UE, co ley w kompetencji Komisji Europejskiej. Wniosek uzasadniamy wykonaniem takiego studium dla starych krajw UE.

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

64

Projekt POIi 6.3-14 Lotnisko Centralne dla Polski

Konieczna kontynuacja prac w projekcie Lotnisko Centralne dla Polski prace analityczne) w kierunku uszczegowienia analiz i prognoz z uwzgldnieniem zmian rynku i infrastruktury lotniczej i naziemnej.
W kolejnych etapach studium LCP konieczne jest rozszerzenie zakresu o okrelenie znaczenia transportu lotniczego dla Polski i jej regionw na podstawie symulacji uzgodnionych z regionami scenariuszy.

Dla zapewnienia zrwnowaonego rozwoju systemu portw lotniczych konieczne jest oparcie programowania i planowania rozwoju transportu lotniczego w Polsce o spjne prognozy popytu wykonane jednoczenie dla wszystkich portw lotniczych w Polsce z zastosowaniem multimodalnej metodologii ze Studium LCP .
Podstaw podejmowanych decyzji powinna sta si pogbiona analiza i dalsza dyskusja wszystkich interesariuszy nad wynikami i kontynuacj prac w ramach zadania 6.3.-14 Prace analityczne zwizane z przygotowaniem nowego lotniska centralnego dla Polski jako elementu systemu transportowego

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

65

Narodowy przewonik a rozwj transportu lotniczego

Zapewnienie niezbdnej dla rozwoju gospodarczego dostpnoci regionw jest moliwe pod warunkiem zaangaowania polskich przewonikw jako narzdzia rozwoju systemu transportu lotniczego, co zapewni na lepsz dostpno terytorialn i znacznie lepsze skomunikowanie z europejsk i globaln sieci pocze lotniczych.
Sie pocze z regionalnych portw lotniczych, zwaszcza pocze krajowych i bezporednich tras zagranicznych, powinna by wanym elementem strategii narodowego przewonika. Przeksztacanie Warszawy w znaczcy wze transportu lotniczego w Europie wymaga integracji siatki pocze krajowych, europejskich i midzykontynentalnych i rozwoju narodowego przewonika. Przy prywatyzacji PLL LOT konieczne jest uwzgldnienie wpywu wyboru inwestora na moliwo rozwoju narodowego przewonika, na szanse rozwoju nowego Lotniska Centralnego i regionalnych portw lotniczych z uwzgldnieniem dostpnoci terytorialnej i skomunikowania regionalnych portw lotniczych. Takie moliwoci zapewnia metodologia Studium LCP

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

66

Samorzdy wojewdzkie a transport lotniczy

Konieczne stworzenie mechanizmu wartociowanie oferty linii lotniczych i w oparciu o kryteria: - wielko przewozw na oferowanej trasie / siatce p.a.,
- liczba przywiezionych pasaerw z paszportem zagranicznym p.a., - zmian dostpnoci terytorialnej w wyniku nowej oferty, - zmian skomunikowania portu lotniczego, - prognozowan zmian wielkoci przychodw lotniska .

Posiadanie kierunkowych prognoz popytu z uwzgldnieniem segmentacji (przewonicy sieciowi, czartery, tanie linie lotnicze) umoliwi weryfikacj planu inwestycyjnego portu lotniczego co zmniejszy ryzyko finansowe.
Aktualne prognozy rozwoju wykonane w latach 2007-2010, jeszcze przed opublikowaniem studium LCP, s w wielu przypadkach znacznie zawyone. W celu zmniejszenia ryzyka finansowego konieczne jest denie do stosowania PSO w sposb skoordynowany, tzn. dla siatki pocze a nie dla indywidualnych pocze (przykady: Chorwacja, Szkocja, Norwegia).

Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011

67

Przyszo?
Konwent Marszakw, Olsztyn, 28.10.2011 Kielce 17-18.05.2007, Marian Konopiski

Dzikuj za uwag!

69