Professional Documents
Culture Documents
Jakub Szewczyk
Instytut Psychologii UJ
organizacja systemu ruchowego
SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE
Górne neurony motoryczne
-
Jądro Gałka blada
niskowzgórzowe i istota czarna
(część siatkowata)
+
Wzgórze
Wzgórki czworacze
górne
zwoje podstawy
połączenia wchodzące
zwoje podstawy
połączenia wychodzące
Kora
Jądro ogoniaste +
i skorupa
Wzgórze
- -
- -
Istota czarna Gałka blada
(część siatkowata) część wewn.
Wzgórki czworacze
górne
zwoje podstawy
droga bezpośrednia
+ (przejściowo) + (przejściowo)
Istota czarna +
D1 Jądro ogoniaste i skorupa Wzgórze
(część zbita)
- (przejściowo) - (tonicznie)
(przejściowo)
Gałka blada
część wewnętrzna
zwoje podstawy
droga pośrednia
- +
(tonicznie) (przejściowo)
Jądro
niskowzgórzowe
choroba Parkinsona
objawy
• początek: 50-70 rż
• tremor w spoczynku
• bradykinezja
• sztywność kończyn i szyi
• minimalna ekspresja twarzowa
• chodzenie małymi krokami
• pochylona pozycja ciała
• niedostatek przyruchów takich jak ruchy ręki przy chodzeniu
• każdy ruch trudny do zainicjowania, a raz rozpoczęty - do
zahamowania
• postępująca demencja
• śmierć w ciągu 10-20 lat
choroba Parkinsona
schemat
- +
(tonicznie) (przejściowo)
Jądro
niskowzgórzowe
choroba Huntingtona
objawy
• przynajmniej część dziedziczna –dominujący autosomalny wzorzec
dziedziczenia choroby
Objawy:
• zaburzenia nastroju (depresja zwłaszcza)
• zmiana w osobowości, zwiększona irytowalność, podejrzliwość,
impulsywność, ekscentryczne zachowanie
• występują zaburzenia pamięci i uwagi
• jednak najwidoczniejsze w obrazie tej choroby – zaburzenia
ruchowe:
– nagłe, komiczne ruchy bez wyraźnego celu:
– mogą być ograniczone do palca lub obejmować całą kończynę, mięśnie
twarzy lub nawet glos,
– ruchy są niewolicjonalne, ale pacjent włącza je w działania świadome,
(prawdopodobnie próbując ukryć problem),
– brak słabości, ataksji lub deficytów czuciowych,
Etiologia:
• degeneracja pośrednich komórek kolczastych (medium spiny
neurons) które wysyłają projekcie do gałki bladej zewnętrznej
choroba Huntingtona
schemat
Kora mózgowa Kora czołowa
- +
(tonicznie) (przejściowo)
Jądro
niskowzgórzowe
Móżdżek
Móżdżek
Kora móżdżku
podstawowe struktury móżdżku
kora móżdżku
Kora móżdżkowa – 3 funkcjonalne części:
• część korowo-móżdżkowa
• bardzo rozwinięta u naczelnych
• liczne projekcje z kory mózgowej
• regulacja wysoko wyspecjalizowanych ruchów, wymagających złożonej
koordynacji przestrzennej i czasowej
• część rdzeniowo-móżdżkowa
• jako jedyna otrzymuje projekcje bezpośrednio z rdzenia kręgowego
• część boczna i przyśrodkowa (robak)
• część boczna zaangażowana w kontrolę ruchów dystalnych części ciała
• część przyśrodkowa – kontrola mięśni przyśrodkowych, a także regulacja
ruchów oczu w reakcji na bodźce z jądra przedsionkowego
• część przedsionkowo-móżdżkowa
• ewolucyjnie najstarsza część móżdżku
• składa się grudki i kłaczka
• wejścia z jądra przedsionkowego
• regulacja ruchów posturalnych i utrzymywania pozycji ciała
Móżdżek
podstawowe struktury móżdżku
konary móżdżku
Konary móżdżku:
• górny konar
• niemal w całości droga eferentna
• neurony projektują do górnych motoneuronów i jądra czerwiennego,
wzgórków czworaczych górnych i grzbietowej części wzgórza
• środkowy konar
• droga aferentna
• większość aksonów pochodzi z jąder mostowych (te otrzymują
połączenia z większości kory mózgowej i wzgórków czworaczych
górnych)
• dolny konar
• najmniejszy z konarów
• przewodzi informacje w obydwu kierunkach
• wyjścia do jądra przedsionkowego i tworu siatkowatego
• wejścia z z jądra przedsionkowego, rdzenia kręgowego i innych
obszarów pnia mózgu
Aferenty móżdżku
• kora mózgowa
… za pośrednictwem
jąder mostu:
podstawowe struktury móżdżku
jądra móżdżku
• jądro zębate
– połączenia do kory ruchowej i przedruchowej (przez
wzgórze), jądra czerwiennego
• jądro wstawkowe
– połączenia do bocznego systemu zstępującego
rdzenia
• jądro wierzchu
– połączenia do przyśrodkowego systemu zstępującego
rdzenia, jądra przedsionkowego, tworu siatkowatego
organizacja móżdżku
część rdzeniowo-móżdżkowa
rola móżdżku
Kora mózgowa
Neurony pośredniczące
Wzgórze
zaburzenia w wyniku uszkodzeń móżdżku
ogólny obraz zaburzeń po uszkodzeniach móżdżku:
• trudności w wykonywaniu płynnych i skoordynowanych ruchów
• ruchy stają się nieporadne i niezborne (ataksja móżdżkowa)
• wynik zaburzenia systemu komparatora i korekcji błędów
• problemy zawsze po tej samej stronie, co uszkodzenia móżdżku