INSTYTUT TECHNIKI CIEPLNEJ

ITC

im. Bohdana Stefanowskiego

Wydzia Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa Politechnika Warszawska

Awarie w elektrowni jdrowej Fukushima Dai-ichi

dr in . Nikoaj Uzunow

Studium Podyplomowe Energetyka Jdrowa

ITC

Japonia

4 du e i 6848 mniejszych wysp. terytorium to gry, gwnie wulkany; najwy szy: Fuji-san, 3776 m. Powierzchnia: 377.921 km2. Populacja: 126,8 mln. Zamieszkane s tereny przybrze ne, czyli ok. terytorium. PKB: 6,2 bln USD. 1 USD = 80 JPY, 1 PLN = 28 JPY. Strefa czasowa (ECT): +8 (+7).

ITC

Tokio

Wielkie Tokio 13 mln mieszk. Codziennie do cisego Tokio doje d a 7 mln pracownikw z caego regionu Kanto. EJ Fukushima Dai-ichi odlega o ok. 280 km. Fujiyama odlega o ok. 100 km.

ITC

Tokio

ITC

Japoczycy

Zdyscyplinowani i karni dyscyplin i posuszestwo wpaja im si od koyski, znajduj wyraz w stosunkach w pracy oraz spoecznych. Wierz rzdowi i suchaj go korupcja jest znikoma, sobiepastwo nie istnieje, ad spoeczny oparty jest na pozytywnych cechach azjatyckiej zasady, i nie liczy si jednostka, tylko spoeczno. Nie zawistni nie kuje ich w oczy sukces ssiada, liczy si sukces ogu. Razem z poprzednimi cechami, prowadzi to do powszechnej postawy robi to, co robi, najlepiej jak potrafi, nie ogldajc si na innych. Solidarni najlepiej to wida obecnie, po kataklizmie. Szowinistyczni tak naprawd, to nie lubi obcych. No i japoskie jest najlepsze, a Japoczyk najlepszy. Europejczykw i Amerykanw denerwowa mo e te wieczny umiech i uprzejmo (dwulicowo).

ITC

Japoska energetyka jdrowa

54 bloki jdrowe w 17 elektrowniach. 24 PWR, 30 BWR. Pierwszy uruchomiony w 1969 r. W ostatnich 10 latach: 1 PWR + 4 ABWR. W budowie: 2 ABWR. Obecnie dostawcami technologii s Toshiba, Hitachi i MHI. Do II.2011 EJ pokryway 30-33% zapotrzebowania.

ITC

Japoski program BWR

ITC

Japoski program BWR

ITC

BWR budynek reaktora

ITC

BWR budynek reaktora

ITC

Mark I

Obudowa bezpieczestwa typu Mark I (BWR-3, BWR-4). DW = drywell. WW = wetwell. SF = spent fuel area.

ITC

EJ Fukushima Dai-ichi
Nale y do Tokyo Electric Power Company (TEPCO). www.tepco.co.jp Pierwszy reaktor uruchomiono w 1970 r.

ITC

EJ Fukushima Dai-ichi

ITC

Ciepo powyczeniowe rdo n1 + 92U235 2Fr + .0n1 + y. 0

natychmiastowe

acuch rozpadw -, emisja n i

opnione

Natychmiastowe: 2Fr 168 MeV n 5 MeV 7 MeV

Opnione: - 8 MeV 7 MeV ( 12 MeV)

Razem: (207) MeV 195 + 5 MeV z (n, ) = 200 MeV

ITC
N/N0
[%]

Ciepo powyczeniowe zmiana w czasie

Dla reaktora o mocy 3000 MW, 7,5% oznacza 225 MW ciepa do odprowadzenia w pierwszych godzinach po wyczeniu.

7,5

0,5 1d t

ITC

Ciepo powyczeniowe warunki normalne

W warunkach normalnej eksploatacji ciepo powyczeniowe (ang. residual heat) odprowadzane jest przez obieg chodzenia i obieg roboczy (bajpasem) do skraplacza, a dalej przez obieg wody chodzcej do otoczenia.

Bypass

Bypass

ITC

Ukady bezpieczestwa
W celu odprowadzenia ciepa powyczeniowego w warunkach awaryjnych, ka da EJ wyposa ona jest w ukady bezpieczestwa. Najwa niejsze z nich to: ukad awaryjnego chodzenia rdzenia; oraz ukad awaryjnego zasilania. UACR skada si z trzech systemw czynnych i biernych, dziaajcych przy r nych cinieniach. UAZ skada si z min. trzech stacji generatorw dieselowskich.

ITC

UACR, UAZ

UACR w reaktorach Gen II skada si z czynnego systemu wysokiego cinienia, biernego systemu redniego cinienia i czynnego systemu niskiego cinienia. Ka dy z systemw jest rezerwowany. Systemy czynne potrzebuj zasilania elektrycznego (pompy). System bierny dziaa bez interwencji, samoczynnie (zawr zwrotny). UACR przeznaczone s do odprowadzenia ciepa powyczeniowego w wypadku utraty chodziwa (Loss of Coolant Accident LOCA). Przy takich awariach budynek reaktora jest odcinany, a chodziwo odparowuje i wypenia obudow bezpieczestwa. Cinienie w obiegu chodzenia spada. Woda, podawana do reaktora przez UACR, wypywa do obudowy, spywa na jej dno (wraz ze skroplonym przez system zraszania chodziwem pierwotnym), po czym kierowana jest do autonomicznej chodnicy i z powrotem do reaktora. UAZ skada si z min. trzech stacji generatorw dieselowskich. aden scenariusz awarii nie przewiduje cakowitej niesprawnoci UAZ.

ITC

Awarie w EJ Fukushima Dai-ichi - prba wyjanienia

W wyniku trzsienia ziemi (8,9 w skali Richtera) wszystkie reaktory EJ Fukushima Dai-ichi zostay automatycznie wyczone. Tsunami wysokoci 10 m (podobno japoskie EJ zabezpieczono konstrukcyjnie przed tsunami wysokoci 6 m) zalao ukady awaryjnego zasilania blokw 1-4. Tym samym utracono ostatecznie zasilanie: nie dziaaa nie tylko automatyka, ale i wszelkie inne ukady. Poziom wody w reaktorze 1 zacz si obni a, para wypywaa do torusa. Po odsoniciu grnej czci rdzenia, koszulki paliwowe przegrzay si i zaczy reagowa z par: Zr + 2H2O ZrO2 + 2H2. Wodr wydostawa si z reaktora wraz z par. Cinienie zarwno w reaktorze, jak i w obudowie, roso. Wodr zgromadzony pod dachem budynku wybuch. Obudowa wytrzymaa wybuch. Upuszczano z niej par, ktra unosia produkty rozszczepienia (z rozszczelnionych elementw paliwowych). aden z ukadw awaryjnego chodzenia nie zadziaa. Std akcja pompowania wody morskiej do reaktora oraz zraszania budynku z helikopterw.

ITC

Awarie w EJ Fukushima Dai-ichi - prba wyjanienia

ITC

EJ Fukushima Dai-ichi - stan obecny

ITC

EJ Fukushima Dai-ichi - stan obecny

18 III 2011, godz. 16:00; sprostowany i uaktualniony 19 III 2011, godz. 15:00 SYTUACJA BLOKW ELEKTROWNI (wg Japan Atomic Industrial Forum, JAIF; 18 III 2011, godz. 8:00) Blok nr 1 INES 5 Naruszona zostaa integralno rdzenia reaktora i paliwa w rdzeniu, ale brak informacji o naruszeniu samego zbiornika reaktora. Osona bezpieczestwa reaktora nie jest naruszona. Systemy chodzenia rdzenia nie funkcjonuj. Do zbiornika reaktora i osony wtryskiwana jest woda morska. Paliwo w zbiorniku reaktora jest w znacznym stopniu odsonite. Rozwa ane jest podjcie wtryskiwania wody do basenu wypalonego paliwa. Blok nr 2 INES 5 Sytuacja podobna jak w bloku nr 1, z tym, e osona bezpieczestwa reaktora jest prawdopodobnie uszkodzona. Blok nr 3 INES 5 Sytuacja podobna jak w bloku nr 2, z tym, e osona bezpieczestwa reaktora prawdopodobnie nie zostaa uszkodzona. Poziom wody w basenie wypalonego paliwa jest niski. Trwa napenianie basenu wod.

ITC

EJ Fukushima Dai-ichi - stan obecny

Blok nr 4 INES 4 Paliwo z tego reaktora znajduje si w basenie wypalonego paliwa. Poziom wody w basenie jest niski. Trwaj przygotowania do operacji wlewania wody do basenu. Z basenu ulatnia si wodr. Bloki nr 5 i 6 Odnotowano wzrost temperatury w basenach wypalonego paliwa. Istnieje mo liwo uszkodzenia paliwa znajdujcego si w basenach wypalonego paliwa reaktorw nr 1, 2, 3 i 4. Su by interwencyjne kontynuuj napenianie wod basenu reaktora nr 3. Podejmowane s starania o podczenie bloku reaktora nr 2 do zewntrznej sieci zasilajcej. 19 III 2011, godz. 19:00 SYTUACJA BLOKW ELEKTROWNI FUKUSHIMA DAI-ICHI (wg Japan Atomic Industrial Forum, JAIF; 19 III 2011, godz. 8:00) Analiza komunikatu JAIF prowadzi do wniosku o pewnej stabilizacji sytuacji w elektrowni Fukushima Dai-ichi: temperatura wody w basenie wypalonego paliwa reaktora w bloku nr 4 jest wysoka, lecz obni a si, bloki nr 1 i 2 zostay podczone fizycznie do zewntrznej sieci zasilajcej; rozpoczcie podawania mocy zaplanowano na jutro (20 III 2011), bloki nr 3, 4, 5 i 6 maj by podczone fizycznie do zewntrznej sieci zasilajcej jutro.

ITC
1. 2.

EJ Fukushima Dai-ichi - sytuacja radiologiczna

Brak informacji o przebiegu operacji dystrybucji jodku potasu wrd ludnoci ewakuowanych obszarw. (18 III 2011 - noc 18/19 III 2011) Na obszarze elektrowni Fukushima Dai-ichi oszacowana, przecitna moc dawki promieniowania gamma nie ulega wikszym zmianom w porwnaniu do wartoci z nocy 17/18 III 2011 i jest rzdu kilkuset mikrosiwertw na godzin. Mo e to wiadczy o pewnej stabilizacji sytuacji radiologicznej na terenie elektrowni. (18 III 2011, godz. 1:00 - 19 III 2011, godz. 5:00) Na odlegociach 25 - 115 km od elektrowni Fukushima promieniowania gamma bya rzdu kilku Te wartoci mocy dawki nadal nie stanowi jeszcze zdrowia. obszarze prefektury Fukushima (w Dai-ichi) przecitna moc dawki mikrosiwertw na godzin. bezporedniego zagro enia dla

3.

Wedug niepotwierdzonych informacji ze stacji monitoringu radiogicznego w Tokio poziom promieniowania w tym miecie wykazuje cay czas wartoci charakterystyczne dla ta naturalnego (ok. 0,05 mikrosiwertw na godzin).

ITC

EJ Fukushima Dai-ichi - sytuacja radiologiczna

Iodine On 16 March, Japan's Nuclear Safety Commission recommended local authorities to instruct evacuees leaving the 20-kilometre area to ingest stable (not radioactive) iodine. The pills and syrup (for children) had been prepositioned at evacuation centers. The order recommended taking a single dose, with an amount dependent on age: Baby 12.5 mg 1 mo.-3 yrs. 25mg 3-13 yrs. 13-40 yrs. 40+ yrs. 38mg 76mg Not necessary

ITC

Sytuacja radiologiczna - Ibaraki-ken

ITC

Wstpne wnioski

Skala kataklizmu zaskoczya nawet najlepiej na wiecie przygotowanych Japoczykw. Jednak w ka dym innym kraju ofiary liczono by w miliony. Konstrukcje ludzkie wytrzymay zarwno trzsienie ziemi o sile 8,9, jak i 10metrowe tsunami. aden scenariusz awarii nie przewiduje cakowitej utraty zasilania. Mimo nie zadziaania ukadw bezpieczestwa, udao si ograniczy do stosunkowo niewielkich iloci emisj materiaw promieniotwrczych. Na razie brak informacji i niemo liwa jest pena analiza awarii. Nale y poczeka na oficjalne raporty TEPCO i IAEA. Media kolejny raz zasiay panik. Istniej obawy, i do opinii publicznej nie dotrze prawdziwy przekaz o przyczynach i skutkach awarii. Niektrzy politycy rwnie zachowuj si nieodpowiedzialnie. Jednym z chlubnych wyjtkw jest nasz rzd.

ITC

Awarie w EJ Fukushima...

Dzikuj za uwag!

Studium Podyplomowe Energetyka Jdrowa