You are on page 1of 43

UCHWAANR52/X/11 RADYMIEJSKIEJWCIECHANOWCU zdnia23sierpnia2011r. wsprawieprzyjciaProgramuopiekinadzabytkamiGminyCiechanowiecnalata20112015 Napodstawieart.18ust.2pkt.15ustawyzdnia8marca1990r.osamorzdziegminnym(Dz.U.z2001r.Nr 142,poz.1591z2002r.Nr23,poz.220Nr62,poz.558Nr113,poz.984Nr153,poz.1271Nr214,poz.1806 z2003r.Nr80,poz.717Nr162,poz.1568z2004r.Nr102,poz.1055Nr116,poz.1203Nr167,poz.1759 z2005r.Nr172.poz.1441Nr175poz.1457z2006r.Nr17,poz.128Nr181poz.1337iz2007Nr48poz. 327Nr138poz.974Nr173poz.1218z2008r.Nr180poz.1111Nr223poz.1458z2009r.Nr52poz.420 Nr157poz.1241orazz2010r.Nr28poz.142ipoz.146Nr40,poz.230,Nr106,poz.675z2011r.Nr21poz. 113),art.87ust.3i4ustawyzdnia23lipca2003r.oochroniezabytkwioopiecenadzabytkami(Dz.U.Nr162, poz.1568z2004r.Nr96,poz.959Nr238,poz.2390z2006r.Nr50poz.362iNr126poz.875z2007r.Nr 192, poz.

1394 z2009 r. Nr 31 poz. 206 Nr 97 poz. 804, iz 2010 r. Nr 75 poz. 474 Nr 130 poz. 871), Rada MiejskawCiechanowcuuchwala,conastpuje: 1.Przyjmuje si Program opieki nad zabytkami Gminy Ciechanowiec na lata 20112015, stanowicy zacznikdouchway. 2.WykonanieuchwaypowierzasiBurmistrzowiCiechanowca. 3.Uchwaawchodziwyciepoupywie14dnioddatyogoszeniawDziennikuUrzdowymWojewdztwa Podlaskiego. PrzewodniczcyRadyMiejskiejwCiechanowcu ZofiaKrystynaJanuszkiewiczDiakowska

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona1

ZacznikNr1doUchwayNr52/X/11 RadyMiejskiejwCiechanowcu zdnia23sierpnia2011r.

. PROGRAMOPIEKINADZABYTKAMIGMINYCIECHANOWIEC nalata20112015

CIECHANOWIEC2011r. Opracowaa:OlgaR.Tomaszewska SPISTRECI 1.Wstp 2.Podstawaprawnaopracowaniagminnegoprogramuopiekinadzabytkami 3.UwarunkowaniaprawneochronyiopiekinadzabytkamiwPolsce 4.Uwarunkowaniazewntrzneochronydziedzictwakulturowego 4.1.Strategicznecelepolitykipastwawzakresieochronyzabytkwiopiekinadzabytkami 4.2.ZaoeniazawartewNarodowejStrategiiKulturynalata20042020 4.3.Gminnyprogramopiekinadzabytkamiadokumentywykonanenapoziomiewojewdztwaipowiatu 4.3.1.PlanZagospodarowaniaPrzestrzennegoWojewdztwaPodlaskiego 4.3.2.StrategiaRozwojuWojewdztwaPodlaskiegodo2020r. 4.3.3.ProgramRozwojuKulturyWojewdztwaPodlaskiegodoroku2010orazProjektProgramuOpiekinad ZabytkamiWojewdztwaPodlaskiegonalata20082011 4.3.4.PlanRozwojuLokalnegodlaPowiatuWysokomazowieckiegonalata20082013 5.Uwarunkowaniawewntrzneochronydziedzictwakulturowego

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona1

5.1.Gminnyprogramopiekinadzabytkamiaaktyprawamiejscowego 5.1.1.StudiumUwarunkowaiKierunkwZagospodarowaniaprzestrzennegoMiastaiGminyCiechanowiec 5.1.2.StrategiaRozwojuMiastaiGminyCiechanowiecdoroku2020 5.1.3.Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dotyczcy terenw wsi: Tworkowice, Wojtkowice Stare,WojtkowiceDadyiWojtkowiceGlinna 5.2.Charakterystykazasobwianalizastanudziedzictwaikrajobrazukulturowegogminy 5.2.1.Pooeniegeograficzne 5.2.2.Zaryshistoriiobszarugminy 5.2.3.Krajobrazkulturowy 5.2.4.Zabytkinieruchome 5.2.5.Zabytkiruchome 5.2.6.Zabytkiarcheologiczne 5.2.7.Zabytkiwzbiorachmuzealnych 5.2.8.Dziedzictwoniematerialne 5.3.Zabytkiobjteprawnymiformamiochrony 5.4.Zabytkiwgminnejewidencjizabytkw 5.5.Zabytkionajwyszymznaczeniudlagminy 6.Ocenastanudziedzictwakulturowegogminy.Analizaszansizagroe 7.Zaoeniaprogramowe 7.1.Gwnecelepolitykigminnejzwizanejzochronzabytkw 7.2.Kierunkidziaaprogramuopieki 7.3.Szczegowezadaniaprogramuopieki 8.Instrumentariumrealizacjiprogramuopiekinadzabytkami 8.1.Instrumentyprawne 8.2.Instrumentykoordynacji 8.3.Instrumentyfinansowe 8.4.Instrumentyspoeczne 8.5.Instrumentykontrolne 9.Zasadyocenyrealizacjiprogramuopiekinadzabytkami 10.rdafinansowaniaprogramuopiekinadzabytkami 11.Realizacjaifinansowanieprzezgminzadazzakresuochronyzabytkw 12.Aneksy 12.1.WykazzabytkwwpisanychdoRejestruZabytkwNieruchomychWojewdztwaPodlaskiego 12.2.WykazzabytkwwpisanychdoGminnejEwidencjiZabytkw(bezzabytkwwpisanychdorejestru) 12.3.WykazzabytkwwpisanychdoRejestruZabytkwRuchomychWojewdztwaPodlaskiego 12.4. Wykaz obiektw archeologicznych wpisanych do Ewidencji Zabytkw Archeologicznych WojewdztwaPodlaskiego 1.Wstp Program Opieki nad Zabytkami Gminy Ciechanowiecjest dokumentem pomocniczym wpracy gminy i okrela zadania dotyczce sfery szeroko rozumianego dziedzictwa kulturowego na szczeblu gminnym.
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona2

Wswych zaoeniach program ten jest zgodny zrzdowymi dokumentami ocharakterze strategicznym, dotyczcymi ochrony iopieki nad zabytkami oraz planowania przestrzennego, sporzdzonymi na poziomie oglnokrajowym,wojewdzkimorazgminnym. Podstaw sporzdzenia programu opieki nad zabytkami stanowiStudium Uwarunkowa iKierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Miasta iGminy Ciechanowiec,Strategia Rozwoju Miasta iGminy Ciechanowiec do roku 2020,Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Ciechanowiec, aponadto dokumenty prawa miejscowego, jakimi sMiejscowy plany zagospodarowania przestrzennego dotyczcy terenw wsi: Tworkowice, Wojtkowice Stare, WojtkowiceDady, WojtkowiceGlinnaorazPlany Odnowy Miejscowoci:Bujenka, Ciechanowiec, CzajeWlka, Kosiorki, Kozarze, Malec, RadziszewoKrle, RadziszewoSieczuch,Skrzec,WinnaChroyiWinnaPowitna. Dziaania zwizane zrozwojem gminy musz opiera si na jej zasobach iwalorach. Konieczne zatem jest wykorzystanie zarwno zasobw rodowiska przyrodniczego, jak irodowiska kulturowego, jako gwnych elementw polityki gminnej. Gmina planujc rozwj musi uwzgldnia pielgnowanie tosamoci kulturowej przejawiajcej si midzy innymi wdziedzictwie materialnym. Krajobraz kulturowy zzasobem zabytkw ukazuje odmienno, ktra odpowiednio wypromowana moe podnie atrakcyjno ekonomiczn regionu, przedewszystkimnapolurozwojuturystykiizwizanejzniprzedsibiorczocilokalnej.Podniesieniejakoci warunkwyciamieszkacwjestzwizanebezporedniozjakociprzestrzenikulturowejgminy. ProgramOpiekinadZabytkamiGminyCiechanowiecdotyczyzatemdziaadecydujcychostaniezasobw iwalorachgminyimajcychnacelupoprawfunkcjonowaniamaterialnegodziedzictwakulturowego.Wanym jest, aby poprawa ta dokonywaa si przy wspudziale lokalnej spoecznoci izaangaowaniu jej czonkw wprac zawodow, dziaalno spoeczn, czy dziaania wynikajce zprawa wasnoci lub zuytkowaniaobiektwzabytkowych.Zawadzegminnemuszusprawnimechanizmyregulujcetekwestie izastosowainstrumentyprawnepobudzajceiwspierajceinicjatywymajcetakopieknauwadze. 2.Podstawaprawnaopracowaniagminnegoprogramuopiekinadzabytkami Obowizek opieki nad zabytkami nakadaj na samorzdy ustawa osamorzdzie gminnym iustawa oochroniezabytkwiopiecenadzabytkami. Art.7.ust.1pkt9ustawyzdnia8marca1990r.osamorzdziegminnym(Dz.U.z2001r.Nr142,poz.1591, zpn. zm.) pomidzy zadaniami wasnymi gmin wymienia m.in. sprawy kultury, wtym prowadzenie bibliotek gminnychiinnychinstytucjikulturyorazochronzabytkwiopieknadzabytkami. Podstawprawnsporzdzeniagminnegoprogramuopiekinadzabytkamistanowizaustawazdnia23lipca 2003r.oochroniezabytkwiopiecenadzabytkami(Dz.U.nr162,poz.1568z2003r.),ktrawprowadzataki obowizek na szczeblu wojewdzkim, powiatowym oraz gminnym. Zgodnie zart. 87 cytowanej ustawy burmistrz sporzdza na okres 4lat gminny program opieki nad zabytkami. Gminny program opieki nad zabytkami podlega uchwaleniu przez rad miejsk, po uzyskaniu opinii wojewdzkiego konserwatora zabytkw. Program ogaszany jest wwojewdzkim dzienniku urzdowym. Zrealizacji programu burmistrz sporzdzacodwalatasprawozdanie,ktreprzedstawiaradziemiejskiej. 3.UwarunkowaniaprawneochronyiopiekinadzabytkamiwPolsce Naturalnym fundamentem dla tworzenia strategii ochrony zabytkw idziedzictwa kulturowego jestKonstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, ktra wart. 5, art. 6ust. 1i art. 86 uznaje ochron zabytkw za konstytucyjny obowizek pastwa ikadego obywatela. Uregulowania prawne dotyczce ochrony zabytkw iopiekinadzabytkami,znajdujsiwwieluobowizujcychustawach,wtymw: ustawiezdnia23lipca2003r.oochroniezabytkwiopiecenadzabytkami(Dz.U.Nr162,poz.1568zpn. zm.), ustawiezdnia8marca1990r.osamorzdziegminnym(Dz.U.z2001r.Nr142,poz.1591,zpn.zm.), ustawie zdnia 27 marca 2003 r. oplanowaniu izagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717 zpn.zm.), ustawiezdnia7lipca1994r.Prawobudowlane(tekstjednolityDz.U.z2006r.Nr156,poz.1118zpn. zm.), ustawie zdnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tekst jednolity Dz.U. z2008r.Nr25,poz.150),
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona3

ustawiezdnia16kwietnia2004r.oochronieprzyrody(Dz.U.Nr92,poz.880), ustawie zdnia 21 sierpnia 1997 r. ogospodarce nieruchomociami (tekst jednolity Dz.U. z2004r.Nr261,poz.2603zpn.zm.), ustawie zdnia 25 padziernika 1991 r. oorganizowaniu iprowadzeniu dziaalnoci kulturalnej (tekst jednolityDz.U.z2001Nr13,poz.123), ustawie zdnia 24 kwietnia 2003 r. odziaalnoci poytku publicznego iwolontariacie (Dz.U. z2010 r. Nr 234,poz.1536), ustawiezdnia21listopada1996r.omuzeach(Dz.U.z1997r.Nr5,poz.24zpn.zm.), ustawiezdnia27czerwca1997r.obibliotekach(Dz.U.z1997r.Nr85,poz.539zpn.zm.), ustawiezdnia14lipca1983r.onarodowymzasobiearchiwalnymiarchiwach(tekstjednolityDz.U.z2006 r.Nr97,poz.673zpn.zm.). 4.Uwarunkowaniazewntrzneochronydziedzictwakulturowego Ustawaoochroniezabytkwiopiecenadzabytkami(Dz.U.nr162,poz.1568z2003r.)okrelaprzedmiot ochronyiopiekijakimjestzabytek.Wbrzmieniuart.3pkt1,zabytekto:nieruchomolubrzeczruchoma,ich czci lub zespoy, bdce dzieem czowieka lub zwizane zjego dziaalnoci istanowice wiadectwo minionej epoki bd zdarzenia, ktrych zachowanie ley winteresie spoecznym ze wzgldu na posiadan wartohistoryczn,artystycznlubnaukow. Obowizujca ustawa oochronie zabytkw iopiece nad zabytkami wyodrbnia dwie formy podejcia do zabytkw.Mwisiwniejoochroniezabytkwiopiecenadzabytkami: 1.Zgodniezart.4:Ochronazabytkwpolega,wszczeglnoci,napodejmowaniuprzezorganyadministracji publicznejdziaamajcychnacelu: a)zapewnienie warunkw prawnych, organizacyjnych ifinansowych umoliwiajcych trwae zachowanie zabytkworazichzagospodarowanieiutrzymanie b)zapobieganiezagroeniommogcymspowodowauszczerbekdlawartocizabytkw c)udaremnianieniszczeniainiewaciwegokorzystaniazzabytkw d)przeciwdziaaniekradziey,zaginiciulubnielegalnemuwywozowizabytkwzagranic e)kontrolstanuzachowaniaiprzeznaczeniazabytkw f)uwzgldnianiezadaochronnychwplanowaniuprzestrzennymorazprzyksztatowaniurodowiska. 2.Zgodnie zart. 5: Opieka nad zabytkiem sprawowana przez jego waciciela lub posiadacza polega, wszczeglnoci,nazapewnieniuwarunkw: a)naukowegobadaniaidokumentowaniazabytku b)prowadzeniaprackonserwatorskich,restauratorskichirobtbudowlanychprzyzabytku c)zabezpieczeniaiutrzymaniazabytkuorazjegootoczeniawjaknajlepszymstanie d)korzystaniazzabytkuwsposbzapewniajcytrwaezachowaniejegowartoci e)popularyzowaniaiupowszechnianiawiedzyozabytkuorazojegoznaczeniudlahistoriiikultury. 3.Kolejny przepis (art. 6) wyszczeglnia zabytki nieruchome, ruchome iarcheologiczne iwskazuje, co pod tymipojciamijestrozumiane: a)za zabytki nieruchome uznaje si, wszczeglnoci, krajobraz kulturowy, ukady urbanistyczne, ruralistyczne izespoy budowlane, dziea architektury ibudownictwa, dziea budownictwa obronnego, obiekty techniki, cmentarze,parki,ogrodyiinneformyzaprojektowanejzieleni,miejscaupamitniajcewydarzeniahistoryczne bddziaalnowybitnychosobistocilubinstytucji b)za zabytki ruchome uznaje si, wszczeglnoci, dziea sztuk plastycznych, rzemiosa artystycznego isztuki uytkowej, kolekcje, numizmaty oraz pamitki historyczne, wytwory techniki, materiay biblioteczne, instrumenty muzyczne, wytwory sztuki ludowej irkodziea oraz inne obiekty etnograficzne oraz przedmioty upamitniajcewydarzeniahistorycznebddziaalnowybitnychosobistocilubinstytucji
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona4

c)zabytkami archeologicznymi s, wszczeglnoci, pozostaoci terenowe pradziejowego ihistorycznego osadnictwa,cmentarzyska,kurhany,reliktydziaalnocigospodarczej,religijnejiartystycznej d)ponadto, zgodnie zprzepisem, ustawowej ochronie podlegaj nazwy geograficzne, historyczne lub tradycyjne nazwyobiektubudowlanego,placu,ulicylubjednostkiosadniczej. 4.Czteryprawneformyochronyzabytkwokrelaartyku7cytowanejustawy: a)wpisdorejestruzabytkw b)uznaniezapomnikhistorii c)utworzenieparkukulturowego d)ustalenieochronywmiejscowymplaniezagospodarowaniaprzestrzennegoalbowdecyzjioustaleniulokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji owarunkach zabudowy, decyzji ozezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej, decyzji oustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji ozezwoleniu na realizacj inwestycji wzakresielotniskauytkupublicznego. 5.Sposbochronyzabytkw. Wpisu dorejestru zabytkw na terenie wojewdztwa dokonuje wojewdzkikonserwator zabytkw(art.8). Zabytek nieruchomy wpisywany jest na podstawie decyzji wydanej przez wojewdzkiego konserwatora zabytkwzurzdubdnawniosekwacicielazabytkunieruchomegolubuytkownikawieczystegogruntu,na ktrymznajdujesizabyteknieruchomy.Dorejestrumoebyrwniewpisaneotoczeniezabytkuwpisanego do rejestru, atake nazwa geograficzna, historyczna lub tradycyjna tego zabytku (art. 9ust. 1i 2). Zabytek ruchomy wpisuje si do rejestru zabytkw na podstawie decyzji wydanej przez wojewdzkiego konserwatora zabytkw na wniosek waciciela tego zabytku. Wojewdzki konserwator zabytkw moe wyda zurzdu decyzjowpisiezabytkuruchomegodorejestruwprzypadkuuzasadnionejobawyzniszczenia,uszkodzenialub nielegalnego wywiezienia zabytku za granic (art. 10 ust. 1i 2). Sposb prowadzenia rejestru oraz ewidencji zabytkw okrela Rozporzdzenie Ministra Kultury zdnia 14 maja 2004 r. wsprawie prowadzenia rejestru zabytkw, krajowej, wojewdzkiej igminnej ewidencji zabytkw oraz krajowego wykazu zabytkw skradzionychlubwywiezionychzagranicniezgodniezprawem(Dz.U.zdnia2czerwca2004r.Nr124,poz. 1305). Uznanie za pomnik historii zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru lub parku kulturowego oszczeglnejwartocidlakulturynastpujewformierozporzdzeniaPrezydentaRzeczypospolitejPolskiejna wniosekministrawaciwegodosprawkulturyiochronydziedzictwakulturowego(art.15ust.1). Utworzenieparkukulturowegowceluochronykrajobrazukulturowegoorazzachowaniawyrniajcychsi krajobrazowo terenw zzabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej moe nastpi na podstawie uchway rady gminy po zasigniciu opinii wojewdzkiego konserwatorazabytkw(art.16ust.1). Ustalenia ochrony dotyczce wszczeglnoci zabytkw nieruchomych wpisanych do rejestru zabytkw iichotoczenia,innychzabytkwnieruchomychznajdujcychsiwgminnejewidencjizabytkworazparkw kulturowych,dokonujesiwstudiumuwarunkowaikierunkwzagospodarowaniaprzestrzennegogminyoraz wmiejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Wzalenoci od potrzeb, ustala si strefy ochrony konserwatorskiejobejmujceobszary,naktrychobowizujokreloneustaleniamiplanuograniczenia,zakazy inakazy,majcenaceluochronznajdujcychsinatymobszarzezabytkw(art.16ust.1). 4.1.Strategicznecelepolitykipastwawzakresieochronyzabytkwiopiekinadzabytkami Art.84.ustawy oochronie zabytkw iopiece nad zabytkami nakada na Ministra Kultury iDziedzictwa Narodowego obowizek sporzdzenia krajowego programu ochrony zabytkw iopieki nad zabytkami. Celem krajowego programu jest stworzenie warunkw niezbdnych do sprawowania ochrony zabytkw iopieki nad zabytkami. Wkrajowym programie powinny zosta okrelone cele ikierunki dziaa oraz zadania wzakresie ochrony zabytkw iopieki nad zabytkami, warunki isposoby finansowania planowanych dziaa oraz harmonogramichrealizacji.Zadaniemgwnympolitykipastwawdziedzinieochronyzabytkwjeststworzenie wnajbliszej przyszoci mechanizmw, ktre dostosowayby t sfer do warunkw gospodarki rynkowej. Planowane dziaania dotycz sfery legislacyjnej, zmian organizacyjnych obejmujcych konieczne rozszerzenie zakresudziaainstytucjiodpowiedzialnychzaochrondziedzictwakulturowegowPolsceorazzmianwstrategii iorganizacjiochronydbrkultury.

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona5

Tezydokrajowegoprogramuochronyzabytkwiopiekinadzabytkamiokreliyceleikierunkidziaaoraz zadania, ktre powinny by podjte wszczeglnoci przez organy ijednostki administracji publicznej wzakresieochronyzabytkwiopiekinadzabytkami. Wtezachdokrajowegoprogramuochronyzabytkwiopiekinadzabytkamimoemyprzeczyta:Ochrona [zabytkw] zostaa zadeklarowana jako konstytucyjny obowizek Pastwa (art. 5Konstytucji RP) RzeczpospolitaPolska()strzeedziedzictwanarodowego.Zabytkiwswychniematerialnychwartociachs dobremwsplnym,nadktrympieczkodyfikujeart.82Konstytucjistanowicy:obowizkiemObywatela() jest troska odobro wsplne. Ochrona ikonserwacja zabytkw jest istotnym elementem polityki kulturalnej Pastwa, s one bowiem nie tylko ladem przeszoci, ale take cennym skadnikiem kultury wspczesnej, przyczyniajcsidoksztatowaniaprzyjaznegoczowiekowirodowiskajegoycia.Takrolzabytkwmocno podkrelaa midzyinnymiEuropejska KartaOchronyDziedzictwa Architektonicznegoz 1975roku(art.3,4, 5). Ich zachowanie, ochrona ikonserwacja jest dziaaniem wwanym interesie publicznym ze wzgldu na znaczenie zabytkw wprocesie edukacji, humanizacji spoeczestw, jego kulturowej identyfikacji, wreszcie take znaczenia dla sfery ekonomii igospodarki. Zadaniem gwnym polityki Pastwa wdziedzinie ochrony zabytkwjeststworzeniewnajbliszejprzyszocimechanizmwporzdkujcychtsfer,dostosowujcychj do warunkw gospodarki rynkowej, zarwno poprzez niezbdne uzupenienia ikorekty legislacyjne jak ipoprzez zmiany organizacyjne obejmujce konieczne rozszerzenie zakresu dziaa istniejcych instytucji, a pozmianywstrategiiiorganizacjiochrony.Teniezbdne,wprowadzonenazasadzieewolucji,zmianypowinny zjednejstronyniedopucidoutraceniadotychczasowegobezcennegodorobkuPolskiwdziedzinieochrony, zdrugiej umoliwi funkcjonowanie irozwj tej dziedziny wZjednoczonej Europie. () Program krajowy okreli cele i kierunki dziaa oraz zadania, ktre powinny by podjte wszczeglnoci przez organy ijednostki administracjipublicznejwzakresieochronyzabytkwiopiekinadzabytkami. Celemprogramukrajowegojestwzmocnienieochronyiopiekinadtistotn,materialnczcidziedzictwa kulturowego oraz poprawa stanu zabytkw wPolsce. Wzaoeniach program ma rwnie uporzdkowanie dziaawsferzeochronypoprzezwskazaniesiedmiupodstawowychzasadkonserwatorskich: 1)zasadyprimumnonnocere(popierwszenieszkodzi), 2)zasadymaksymalnegoposzanowaniaoryginalnejsubstancjizabytkuiwszystkichjegowartoci(materialnych iniematerialnych), 3)zasadyminimalnejniezbdnejingerencji(powstrzymywaniasioddziaaniekoniecznych), 4)zasady,zgodniezktrusuwanaleyto(itylkoto),conaoryginadziaaniszczco, 5)zasadyczytelnociiodrnialnociingerencji, 6)zasadyodwracalnocimetodimateriaw, 7)zasadywykonywaniawszelkichpraczgodnieznajlepszwiedzinanajwyszympoziomie. Wymienionezasadydotyczpostpowaniakonserwatorwpracownikwurzdw,restauratorwdzie sztuki, architektw, urbanistw, budowlanych, archeologw, wacicieli iuytkownikw obiektw zabytkowych. W tezach do krajowego programu ochrony zabytkw iopieki nad zabytkami wyznaczone zostay nastpujceceledziaa: 1.Wzakresieuwarunkowaochronyiopiekinadzabytkami: a)Penaocenastanukrajowegozasobuzabytkwnieruchomych.Okreleniekategoriiistopniazagroe. b)Penaocenastanukrajowegozasobuzabytkwruchomych.Okreleniekategoriiistopniazagroe. c)Penaocenastanukrajowegozasobudziedzictwaarcheologicznego.Okreleniekategoriiistopniazagroeoraz wyznaczeniestrefoszczeglnymzagroeniudlazabytkwarcheologicznych. d)Objcieskutecznizorganizowanochronprzynajmniejnajcenniejszychzabytkwtechniki. e)Penaocenastanukrajowegozasobupomnikwhistoriiiobiektwwpisanychnalistwiatowegodziedzictwa. Okreleniekategoriiistopniazagroe. f)Ocenastanusubimoliwociwypenianiacaoksztatuzadazwizanychzochroniopieknadzabytkami.
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona6

g)Ocenastanuistopniaobjciaopiekzabytkwwposzczeglnychkategoriach. h)Doskonalenie irozwijanie oraz podnoszenie efektywnoci iskutecznoci instytucjonalnej ispoecznej ochrony iopiekinadzabytkami. i)Udoskonalenie warunkw prawnych, organizacyjnych ifinansowych wzakresie ochrony iopieki nad dziedzictwemkulturowymizabytkami. 2.Wzakresiedziaaocharakterzesystemowym: a)Realizacjapowszechnychtendencjieuropejskichiwiatowychdorozszerzaniapolaochronynacaedziedzictwo kulturoweobejmujceidobrakulturyinaturyWordCulturalHeritage(wiatoweDziedzictwoKulturowe). b)Przygotowanie strategii ochrony dziedzictwa kulturowego wytyczajcej gwne zaoenia koncepcji ochrony wPolsce. Wprowadzenie jej do polityk sektorowych we wszystkich dziedzinach ina wszystkich poziomach zarzdzaniaigospodarowania. 3.Wzakresiesystemufinansowania: a)Stworzeniestabilnegoiprzejrzystegosystemufinansowaniaochronyiopiekikonserwatorskiej. 4.Wzakresiedokumentowania,monitorowaniaistandaryzacjimetoddziaania: a)Tworzenie systemu stale aktualizowanych, elektronicznych baz informacji ozasobach istanie zabytkw w Polsce iich dokumentacji. Stworzenie warunkw do realizacji ustawowego obowizku dokumentowania wszystkichprac,przywszystkichgrupachitypachobiektwzabytkowych. b)Gromadzenie stale aktualizowanej wiedzy ostanie zachowania, postpach iwynikach prac konserwatorskich irestauratorskich, zagroeniach, prawidowoci zarzdzania ibezpieczestwa uytkowania obiektw zabytkowychorazoinnychformachochronydziedzictwa. c)Wypracowanie iwprowadzenie szczegowych zasad ochrony dziedzictwa wplanach zagospodarowania przestrzennego.Wypracowaniestandardwzagospodarowaniaiestetykizabytkowychprzestrzenipublicznych. 5.Wzakresieksztaceniaiedukacji: a)Utrzymanie idoskonalenie dotychczas wypracowanego systemu ksztacenia wdziedzinie konserwacji i ochrony. Zorganizowanie systemu podnoszenia kwalifikacji wkadej grupie zawodowej pracujcej na rzecz ochronydziedzictwakulturowego. b)Ksztacenie spoeczestwa wduchu poszanowania dla autentyzmu oraz wartoci materialnych iniematerialnychwsplnego,wielokulturowegodziedzictwa. c)Budowanieklimatuspoecznegozrozumieniaiakceptacjidlaideiochronyidawnocizabytkwodczytywanych jako rdo tosamoci, wiedzy idumy zprzeszoci, tradycji, wiedzy osposobie ycia ipracyprzodkw. d)Upowszechnianie wrd wacicieli iuytkownikw obiektw konserwatorskich,zasadetykiiprofilaktykikonserwatorskiej. 6.Wzakresiewsppracymidzynarodowej: a)Wzmocnienie obecnoci Polski wwiatowym ieuropejskim rodowisku dziaajcym na rzecz ochrony dziedzictwakulturowegoipromocjapolskichosigniwtejdziedzinie. b)Oparcie dziaa na pojciu wsplnego dziedzictwa kultury ludzkoci. Troska oochron polskiego dziedzictwa kulturowegozagranic. 4.2.ZaoeniazawartewNarodowejStrategiiKulturynalata20042020 Przyjta przez Rad Ministrw wdniu 21 wrzenia 2004 r.Narodowa Strategia Kultury na lata 2004 2013iUzupenienieNarodowejStrategiiRozwojuKulturynalata20042020przygotowanew2005r.przez Ministerstwo Kultury, bdce rzdowymi dokumentami tworzcymi ramy dla nowoczesnego mecenatu pastwa wsferze kultury, aprzede wszystkim dla nowoczenie pojmowanej polityki kulturalnej pastwa, funkcjonujcejwwarunkachrynkowych,atakedlawsplnotyPolskizUniEuropejsk,zawierajoglne zaoenia do tworzenia programu opieki nad zabytkami. Gwnym celem strategii jest dziaanie na rzecz zrwnowaonegorozwojukulturalnegoregionwwPolsce.
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona7

zabytkowych

znajomoci

zasad

e)Tworzeniemechanizmwekonomicznychsprzyjajcychprawidowemutraktowaniuobiektwzabytkowych.

DokumentemsucymwdroeniuNarodowejStrategiiKulturywsferzematerialnejspuciznykulturowej PolskijestNarodowy Program Kultury Ochrona zabytkw idziedzictwa kulturowego. Stanowi on cz skadowNarodowej Strategii Kultury. Program ten jest zgodny zNarodowym Planem Rozwoju(Ustawa zdnia 20.04. 2004 r., Dz. U. Nr 116, poz. 1206) oraz zzaoeniami do krajowego programu ochrony zabytkw. Podstaw do sformuowaniaNarodowego Programu Kultury Ochrona Zabytkw iDziedzictwa Kulturowegojestuznaniesferydziedzictwazapodstawrozwojukulturyiupowszechnianakultury,atake za potencja regionw, sucy wzrostowi konkurencyjnoci regionw dla turystw, inwestorw imieszkacw. W ramach tej strategii okrelone zostay podprogramy, priorytety idziaaniaNarodowego Programu KulturyOchronaZabytkwiDziedzictwaNarodowego: Priorytet1.Aktywnezarzdzaniezasobemstanowicymmaterialnedziedzictwokulturowe. Dziaaniarealizowanewramachniniejszegopriorytetumajnacelumaterialnpoprawstanuzabytkw, ich adaptacj irewitalizacj oraz zwikszenie dostpnoci do nich mieszkacw, turystw iinwestorw. Realizacja dziaa pozwoli na zwikszenie atrakcyjnoci regionw, atake wykorzystanie przez nie potencjauzwizanegozposiadanymdziedzictwemkulturowym. Dziaanie1.1.Budowanowoczesnychrozwizaorganizacyjnofinansowychwsferzeochronyzabytkw. Jednym zcelw tego dziaania jest wyksztacenie zacht dla przedsibiorcw iosb fizycznych do inwestowaniawzabytki. Dziaanie 1.2. Kompleksowa rewaloryzacja zabytkw iich adaptacja na cele kulturalne, turystyczne, edukacyjne iinnecelespoeczne. Przewidzianomidzyinnymiprogramywsparciafinansowego(np.PromesaMinistraKultury). Priorytet2.Edukacjaiadministracjanarzeczochronyizachowaniadziedzictwakulturowego. Dziaanie 2.1 Rozwj zasobw ludzkich oraz podnoszenie wiadomoci spoecznej wsferze ochrony dziedzictwakulturowego. Przewidzianomidzyinnymiorganizowanieletnichszkdziedzictwadlauczniw. Dziaanie2.2Ochronaizachowaniedziedzictwakulturowegoprzednielegalnymwywozemiprzewozem przezgranic. Przewidzianobudowsieciinformacjiwirtualnej. 4.3. Gminny program opieki nad zabytkami adokumenty wykonane na poziomie wojewdztwa ipowiatu 4.3.1.PlanZagospodarowaniaPrzestrzennegoWojewdztwaPodlaskiego Program Opieki nad Zabytkami Gminy Ciechanowiecjest zgodny zwyznaczonymi wPlanie Zagospodarowania Przestrzennego Wojewdztwa Podlaskiego(przyjtym przez Sejmik Wojewdztwa Podlaskiego Uchwa Nr IX/80/03 z27.06.2003 r.) celami polityki przestrzennej, zasadami zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa oraz zasadami ochrony iksztatowania dziedzictwa kulturowego. Wsferze kulturowej obejmujcej ochron dziedzictwa kulturowego przyjto wplanie oglne zasady kompleksowych dziaa ochronnych irewaloryzacyjnych oraz promowania regionalnych walorw dziedzictwakulturowego. 4.3.2.StrategiaRozwojuWojewdztwaPodlaskiegodo2020r. WStrategiiRozwojuWojewdztwaPodlaskiegodo2020r.przyjtejUchwaNrXXXV/438/06Sejmiku Wojewdztwa Podlaskiego z30.01.2006 r., za jeden zcelw uznano potrzeb rozwoju turystyki z wykorzystaniem walorw przyrodniczych idziedzictwa kulturowego. Dziaanie to obejmuje wsparcie dla poczyna zwizanych zewidencj, ochron oraz propagowaniem dziedzictwa kulturowego regionu, zuwzgldnieniemdorobkukulturowegomniejszocinarodowych,etnicznychireligijnych. 4.3.3.ProgramRozwojuKulturyWojewdztwaPodlaskiegodoroku2010orazProjektProgramuOpieki nadZabytkamiWojewdztwaPodlaskiegonalata20082011

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona8

W zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego uchwalony w2008 r.Program Rozwoju Kultury Wojewdztwa Podlaskiego do roku 2010opiera si na zaoeniach projektowychProgramu Opieki nad Zabytkami Wojewdztwa Podlaskiego na lata 20082011. Celem strategicznym programu wojewdzkiego jest ochrona zabytkw idziedzictwa kulturowego. Podstaw tak sformuowanego celu jest uznanie sfery dziedzictwazapodstawrozwojuiupowszechnianiakulturyatakezapowanypotencjanaszegoregionu, sucy wzrostowi konkurencyjnoci wobec innych regionw wzakresie atrakcyjnoci turystyki, inwestycji oraz powstawaniu nowych miejsc pracy wsektorze turystycznousugowym. Upowszechnianie wiedzy odziedzictwie kulturowym wojewdztwa podlaskiego sprzyja rwnie integracji jego mieszkacw ipoczucia wizi oraz dumy ztzw. maej ojczyzny. Naleyta troska iszacunek dla dziedzictwa kultury tworzonego wprzeszoci przez wiele narodw igrup etnicznych, zdaniem autorw programu umacnia pozytywny wizerunek naszego regionu jako przyjaznego iotwartego. Wcelu realizacji tak zakrojonego programuzaplanowanopodjcienastpujcychdziaa: a)prowadzenie projektw badawczych zwizanych zdziedzictwem kulturowym wcelu jego rozpoznania iudokumentowania, b)prowadzenieinwentaryzacjiiewidencjiwszystkichkategoriizabytkw, c)upowszechnianie wynikw bada, wykorzystanie ich wprocesach zarzdzania kultur oraz wgospodarce, inwestycjach,turystyce, d)rewaloryzacj zabytkw, powizan zochron zabytkowego krajobrazu kulturowego, dbaoci o porzdkowanie iksztatowanie detalu architektonicznego oraz maej architektury, zgodn zmiejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (ochrona irewaloryzacja zabytkowego budownictwa drewnianego jako podstawowego wyznacznika tosamoci kulturowej regionu, zabytkowej architektury murowanej, zabytkowychparkw,cmentarzy,zabytkowychzespowobronnychiin.), e)rewaloryzacjprzestrzenipublicznychzabytkowychukadwurbanistycznych, f)systemowezabezpieczanieobiektwdziedzictwakulturowegonawypadekzagroe, g)ochron tosamoci kulturowej regionu, jego wielokulturowoci, ze szczeglnym uwzgldnieniem dziaa wzakresieedukacjiregionalnej, h)prowadzenie wielokierunkowych dziaa promocyjnych, szkoleniowych iedukacyjnych majcych na celu uwiadamianiespoeczestwaoroli,znaczeniuikoniecznocizachowaniadziedzictwakulturowego, i)tworzenie szlakw turystycznokulturowych obejmujcych najciekawsze miejsca iobiekty zabytkowe wwojewdztwie. 4.3.4.PlanRozwojuLokalnegodlaPowiatuWysokomazowieckiegonalata20082013 Plan Rozwoju Lokalnego dla Powiatu Wysokomazowieckiego przyjty zosta Uchwa nr XI/82/2008 Rady Powiatu Wysokomazowieckiego zdnia 26.02.2008 r. (z pniejszymi zmianami). Wanalizie sytuacji oraz zaoonych celach isposobach ich realizacji, ww.Plan Rozwoju Lokalnegonie zajmuje si tematyk dziedzictwakulturowegoorazochronyzabytkwnatereniepowiatuwysokomazowieckiego. 5.Uwarunkowaniawewntrzneochronydziedzictwakulturowego 5.1.Gminnyprogramopiekinadzabytkamiaaktyprawamiejscowego Program opieki nad zabytkami Gminy Ciechanowiec na lata 20112015jest zgodny zdokumentami gminnymiocharakterzestrategicznym: Studium Uwarunkowa iKierunkw Zagospodarowania Ciechanowiec(UchwaaNr237/XXX/01z11.12.2001r.) Przestrzennego Miasta iGminy

StrategiRozwojuMiastaiGminyCiechanowiecdoroku2020(UchwaaNr102/XVI/08z28.04.2008r.) PlanemRozwojuLokalnegoGminyCiechanowiec(UchwaaNr101/XVI/08z28.04.2008r.) Miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dotyczcym terenw wsi: Tworkowice, Wojtkowice Stare,WojtkowiceDadyiWojtkowiceGlinna(UchwaaNr201/XXXVI/06z30.06.2006r.). Przy opracowywaniu gminnego programu opieki nad zabytkamiwzito pod uwag take inne istniejce dokumenty: PlanRozwojuLokalnegoGminyCiechanowiec(UchwaaNr101/XVI/08z28.04.2008r.)
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona9

PlanRozwojuMiejscowociBujenka(UchwaaNr161/XXV/05z16.06.2005r.) PlanOdnowyMiejscowociCiechanowiec(UchwaaNr168/XXVIII/09z27.04.2009r.) PlanOdnowyMiejscowociCzajeWlka(UchwaaNr248/XLVI/10z09.11.2010r.) PlanRozwojuMiejscowociKosiorki(UchwaaNr161/XXV/05z16.06.2005r.) PlanOdnowyMiejscowociKozarze(UchwaaNr249/XLVI/10z09.11.2010r.) PlanRozwojuMiejscowociMalec(UchwaaNr161/XXV/05z16.06.2005r.) PlanOdnowyMiejscowociPobikry(UchwaaNr231/XLIV/10z29.09.2010r.) PlanOdnowyMiejscowociRadziszewoKrle(UchwaaNr159/XXVI/09z20.03.2009r.) PlanOdnowyMiejscowociRadziszewoSieczuch(UchwaaNr250/XLVI/10z09.11.2010r.) PlanOdnowyMiejscowociSkrzec(UchwaaNr229/XLIV/10z29.09.2010r.) PlanOdnowyMiejscowociPobikry(UchwaaNr231/XLIV/10z29.09.2010r.) PlanOdnowyMiejscowociWinnaChroy(UchwaaNr157/XXVI/09z20.03.2009r.) PlanOdnowyMiejscowociWinnaPowitna(UchwaaNr230/XLIV/10z29.09.2010r.) PlanOdnowyMiejscowociWojtkowiceStare(UchwaaNr232/XLIV/10z29.09.2010r.). 5.1.1.Studium Uwarunkowa iKierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Miasta iGminy Ciechanowiec Studium Uwarunkowa iKierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Miasta iGminy Ciechanowiecw rozdziale dotyczcym kierunkw ochrony przestrzeni kulturowej, ustosunkowujc si do istniejcych ipostulowanychformisposobwochronyobiektwzabytkowychikulturowychmwi,e: Zabytki architektury ibudownictwa wpisane do rejestru zabytkw nieruchomych objte s wszystkimi rygoramiprawnymiwynikajcymiztreciodpowiednichaktwprawnych().Wszelkiepraceremontowe, zmiany wasnoci, zmiany funkcji iprzeznaczenia obiektw wymagaj pisemnej zgody Wojewdzkiego KonserwatoraZabytkw()naprowadzenieprackonserwatorskichprzyzabytkachiarcheologicznychprac wykopaliskowych. ()dla()budowliowalorachkulturowychobowizujustaleniazdefiniowanedlaposzczeglnychstref ochronykonserwatorskiej.Przystpujcdoremontulubprzebudowybudynkukulturowegonaleyzasign opiniisubkonserwatorskich,ktreokreldopuszczalnoprowadzeniaprac,ichzakresizalecanform architektoniczn. Rozbirkabudynkuowalorachkulturowychmoenastpi,gdyjesttouzasadnionejego zym stanem technicznym iwzgldami ekonomicznymi, po sporzdzeniu na koszt wacicieciela opinii technicznej,inwentaryzacjiidokumentacjifotograficznej.. Ochronaobiektwzabytkowychpolegana: Zachowaniu iodtworzeniu zasadniczych elementw rozplanowania miasta: siatki ulic, rynkw iplacw, wielkoci iksztatu historycznych dziaek oraz linii zabudowy utrwalonej przez zabudow z2 po. XIX ipocz.XXwieku. Prowadzeniu prac remontowokonserwatorskich przy obiektach architektury. Naley wnajbliszym czasie przystpidoremonumuruceglanokamiennegoprzyul.Parkowej,remontuelewacjizewntrznejipokrycia dachowegobudynkuprzypl.3Majaorazcerkwiprawosawnej. Przywracaniupierwotnychfunkcjiobiektomzabytkowym.Domyzajezdneprzyul.PaacowejiCzyewskiej popracachremontowokonserwatorskichmogybysuynapotrzebytutystyki. Zakazielokalizowaniawichbezporednimssiedztwiedziaalnociouciliwymcharakterzeorazobiektw zasaniajcych widok lub dysharmonizujcych przestrzennie jak np. wybudowany nad zalewem obiekt magazynowy,nazapleczusklepuprzyul.Dworskiej. Zachowaniu ikonserwacji zabytkowych cmentarzy wyznaniowych (ukadu mogi kwater, starodrzewu i wartociowych nagrobkw) oraz wojennych. Szczeglnie pilnym wydaje si podjcie ratowania zdewastowanego cmentarza ewangelickiego oraz zaniedbanego cmentarza prawosawnego przy ul.SienkiewiczawCiechanowcu.
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona10

Zachowaniu przydronych krzyy ikapliczek, wanego elementu tosamoci kulturowej lokalnych spoecznoci. Wyczeniu spod wszelkiej dziaalnoci inwestycyjnej stanowisk archeologicznych jako najwczeniejszych formosadnictwa. Prowadzeniu bada archeologicznych naleaoby przeprowadzi na terenie dawnego dworu obronnego kompleksowe,archeologicznebadaniawykopaliskowe. Na pracach pielgnacyjnych zabytkowego drzewostanu, gwnie wparkach krajobrazowych wCiechanowcu iPobikrach. Ochronazespowiobiektwkulturowychpolegana: Prowadzeniuremontwimodernizacjiobiektwkulturowych. Przenoszeniunajcenniejszychobiektwdrewnianychbudownictwaludowego(domy,wiatraki,kocioy)na terenskansenuwCiechanowcu. Przeznaczeniu wybranych obiektw owalorach kulturowych (pojedyncze domy jak rwnie cae zagrody) napotrzebyagroturystyki. Dostosowaniunowejzabudowydohistorycznegokontekstuwzakresieskali,gabarytwiformybry. Stosowaniu tradycyjnych materiaw budowlanych tynku lub szalunku na elewacjach gontu, dachwki ceramicznej lub materiaw dachwkopodobnych na pokrycie dachu oraz na nie wprowadzaniu nowych technologiiimateriaw(plastikowastolarka,siding!). Zachowaniu zasadniczych elementw rozplanowania historycznego ukadu wsi: Kuaki, WinnaPowitna, WinnaChroy,WinnaWypychy. Dostosowaniu kierunkw rozwoju dziaalnoci budowlanej do historycznego ukadu przestrzennego itopografiterenu. OchronieikonserwacjikrajobrazuwzdurzekiNurzeciwokzalewuorazterenwzielonychotaczajcych miasto. Opracowaniupenejdokumentacjiewidencyjnejzasobwkulturowych. Popularyzacjiwalorwzabytkowych,kulturowychikrajobrazowychCiechanowcaokolic.. 5.1.2.StrategiaRozwojuMiastaiGminyCiechanowiecdoroku2020 WramachpracnadStrategiRozwojuMiastaiGminyCiechanowiecdoroku2020zidentyfikowanezostay nastpujcestrategicznecelerozwoju: Cel strategiczny A Tworzenie miejsc pracy poprzez efektywne wykorzystanie atrakcyjnoci pooenia geograficznego dla rozwoju rolnictwa iturystyki oraz rozwijajcej si wich otoczeniu konkurencyjnej przedsibiorczoci. Spoczywajcy na wadzach Gminy oczywisty obowizek wzmacniania procesu tworzenia miejsc pracy znajduje swoje odzwierciedlenie we wspieraniu rozwoju dwch najwaniejszych bran, tj. rolnictwa iturystyki. Warunki naturalne itradycje obszaru pozwalaj na oparcie przyszego rozwoju Gminy ipomylnoci mieszkacw wanie na intensywnym inowoczesnym rolnictwie, jak rwnie wykorzystujcejrnorodnelokalneatrakcjeturystyce.Generalniewoparciuotedwiesferyoczekujesi rozwojuprzedsibiorczocinaobszarzeGminy,nioscejzesobwzrostdochodwmieszkacwibudetu Gminy. Wsparcietegoprocesumusiskupisinatworzeniuwarunkwipozytywnegoklimatudlaksztatowaniasi postaw przedsibiorczych oraz doskonalenie metod zarzdzania Gmin, ktrych zastosowanie pozwoli na efektywneinwestowanieigospodarowanierodkamipublicznymi. Cel strategiczny B Poprawa stanu infrastruktury technicznej dla zapewnienia wysokiego poziomu ycia mieszkacwiwarunkwprowadzeniadziaalnocigospodarczej. Zakreswyposaeniawinfrastrukturtechnicznjestczynnikiemdecydujcymoatrakcyjnociinwestycyjnej Gminy,atakedecydujeowarunkachyciamieszkacwioglnympoziomiecywilizacyjnymobszaru.Cel
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona11

B spina cele Ai C klamr, zapewniajc odpowiednie warunki infrastrukturalne warunkujce rozwj gospodarczy obszaru, jak rwnie determinujc zakres wiadczenia usug spoecznych na rzecz mieszkacwGminy. Cel strategiczny C Wszechstronny rozwj mieszkacw Gminy poprzez ich aktywno izaangaowanie wsparteszerokimdostpemdoinstytucjiinfrastrukturyspoecznejocharakterzeponadgminnym. Na obszarze Miasta iGminy Ciechanowiec wystpuj obiekty iinstytucje infrastruktury spoecznej ocharakterzewicejnilokalnym,cojestwyrazemponadgminnychfunkcjipenionychprzezGminwtym zakresie. Wzmocnienie tego obszaru dziaalnoci Gminy wesprze bezporednio rozwj turystyki uzupeniajcofertturystycznorazzapewniajckompleksowobsugmieszkacwwkontekcieowiaty, kulturyisportu.. W ramach celu strategicznego C sformuowano poszczeglne zadania, zktrych cz dotyczy szeroko rozumianego krajobrazu kulturowego iwykorzystania jego potencjau dla osignicia zaoonego womawianymdokumenciewszechstronnegorozwoju.Satom.in.: C.3.Budowaszlakwrowerowych,konnychipieszych C.4.Kultywowanieipromocjalokalnychtradycjikulinarnych C.6.Poszerzeniekalendarzaimprezkulturalnychisportowych C.7.Opieka,konserwacjaiutrzymaniepomnikwprzyrodyizabytkw C.11.RozwjMuzeumRolnictwawCiechanowcu C.12.Remontkinaiprzebudowabudynkudawnejsynagogi. 5.1.3.Miejscowyplanzagospodarowaniaprzestrzennegodotyczcyterenwwsi:Tworkowice,Wojtkowice Stare,WojtkowiceDadyiWojtkowiceGlinna W rozdziale II 9Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczcego terenw wsi: Tworkowice, Wojtkowice Stare, WojtkowiceDady iWojtkowiceGlinnazawarte s ustalenia dotyczce zasad ochronyrodowiska,przyrodyikrajobrazukulturowego: 1)naczciterenuobjtymplanemwystpujobszaryobjteprawnochronprzyrodynapodstawieprzepisw oochronieprzyrody: a)Obszar Natura 2000 Dolina Dolnego Bugu PLB 140001, wktrym obowizywa bd zasady gospodarowania okrelone wplanie ochrony obszaru sporzdzonym na podstawie przepisw odrbnych, b)Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Bugu iNurca, wktrym obowizuj zasady gospodarowania okrelone wRozporzdzeniu Nr 12/05 Wojewody Podlaskiego zdnia 25 lutego 2005 roku wsprawieObszaruChronionegoKrajobrazuDolinyBuguiNurca(Dz.Urz.Woj.PodlaskiegoNr54zdnia 8.3.2005r.). 2)na czci terenu plan wskazuje obszary postulowane do objcia prawn ochron przyrody na podstawie przepiswoochronieprzyrody: a)Park krajobrazowy wdolinie Bugu, ktrego nazw, pooenie, sprawujcego nadzr, ustalenia dotyczce czynnejochronyekosystemworazzakazywaciwedlaparkukrajobrazowegookrelistosownyorgan.Do czasu objcia ochron prawn obowizuj zasady gospodarowania waciwe dla obszaru chronionego krajobrazu. b)Zesp przyrodniczokrajobrazowy WojtkowiceGlinna obejmujcy cz nadbuaskiej skarpy odznaczajcejsiunikalnymiwartociamikrajobrazowymi. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dotyczcy terenw wsi: Tworkowice, Wojtkowice Stare,WojtkowiceDady iWojtkowiceGlinnaustalanastpujcezasadywzakresieochronyrodowiska, przyrodyikrajobrazukulturowego: 1)ochron walorw krajobrazowoprzyrodniczych terenu, zasobw wd podziemnych oraz konieczno uwzgldnieniaizachowaniapowizaprzyrodniczychpoprzez: a)zachowanierzebyterenu:

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona12

zakaz wykonywania prac ziemnych trwale znieksztacajcych rzeb terenu, zwyjtkiem prac zwizanych zzabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciw osuwiskowym oraz budow, odbudowiutrzymaniemurzdzewodnych ograniczanie przeksztace rzeby terenu, wszczeglnoci wstrefach brzegowych rzek, do niezbdnegominimumwynikajcegozpracbudowlanychzwizanychzposadowieniembudynkworaz budowdrgiinfrastrukturytechnicznej b)ochronterenwzieleni: zachowanie dotychczasowego sposobu uytkowania wdolinach rzecznych jako cigw naturalnej zielenigowejilenej obowizek ochrony zieleni wysokiej poprzez zakaz wycinki zadrzewie nadrzecznych, rdpolnych i przydronych zwyczeniem wycinki sanitarnej oraz wykorzystanie istniejcych zadrzewie do ksztatowaniawartocikrajobrazowych c)ochronwdpowierzchniowychipodziemnych: zakaz odprowadzania do wd Bugu, Nurca, Mcichwki iPechwki nieczyszczonych ciekw socjalnobytowych,gospodarczychipoprodukcyjnych zakaz odprowadzania nieoczyszczonych ciekw do gruntu iwd powierzchniowych oraz ochron rodowiskagruntowowodnegoprzedzanieczyszczeniemwzwizkuzprowadzeniemgospodarkirolnej ustala si zakaz zmiany stosunkw gruntowowodnych, wtym budowy zbiornikw wodnych bez zgodyorganwwaciwychwzakresiegospodarkiwodnej zakaz grodzenia nieruchomoci przylegych do powierzchniowych wd publicznych wodlegoci mniejszejni1,5modliniibrzeguwceluumoliwieniapublicznegodostpudorzek. 2)plan zakazuje realizowania przedsiwzi mogcych znaczco oddziaywa na rodowisko, okrelonych w przepisach szczeglnych, za wyjtkiem infrastruktury technicznej, inwestycji drogowych imelioracji wodnych,dlaktrychsporzdzenieraportuoddziaywanianarodowiskomoebywymagane 3)ustalasizakazprowadzeniadziaalnocigospodarczejouciliwociwykraczajcejpozagranicedziakilub dziaek,doktrychinwestorposiadatytuprawnyzwyczeniemdziaalnocirolniczejlokalizowanejwstrefie gospodarczejsiedliskrolniczychnaterenachokrelonychwustaleniachszczegowych 4)plan wskazuje tereny dolin rzecznych oraz obszary zagroone powodzi oznaczone graficznie na rysunku planu,naktrychobowizujezakazbudowystaychobiektwkubaturowych 5)ustalasiobowizeksegregacjiodpadwkomunalnychiichzagospodarowaniezgodniezzasadamigospodarki odpadamikomunalnymiwgminie 6)ustalasiobowizekochronypowietrzaatmosferycznegozaopatrzenienowychobiektwwenergiciepln z kotowni wasnych przy wykorzystaniu paliwa proekologicznego oraz sukcesywn wymian istniejcych rdeciepakotownieipiecefizyczneopalanepaliwemstaymnazasilanepaliwamiproekologicznymi 7)na terenach zmeliorowanych plan ustala obowizek dokonania, przed realizacj zabudowy, odpowiednich zabezpieczelubprzebudowy,umoliwiajcychprawidowefunkcjonowaniesystemunaterenachssiednich wuzgodnieniuzuytkownikiemtychurzdze W 10Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dotyczcy terenw wsi: Tworkowice, Wojtkowice Stare, WojtkowiceDady iWojtkowiceGlinnaustala ochron konserwatorsk obiektw zabudowyhistorycznejwewsiTworkowicewpisanychdoGminnejEwidencjiZabytkwustalajc,e: 1.Przedmiotem ochrony jest historyczny wygld obiektw uksztatowanie bryy, opracowanie elewacji (forma iukadotworw,detalarchitektoniczny)orazinneelementydecydujceozachowaniuichzabytkowegocharakteru (midzyinnymi:wykoczeniecianzawntrznych,pokryciedachu)opiekapolegana: a)prowadzeniuprackonserwatorskich,restauratorskichirobtbudowlanychprzyzabytkach, b)zabezpieczeniuiutrzymaniuzabytkworazichotoczeniawjaknajlepszymstanie. 2.Przedmiotem ochrony archeologicznej wstrefie ochrony konserwatorskiej s znajdujce si wniej obiekty archeologiczne.
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona13

5.2.Charakterystykazasobwianalizastanudziedzictwaikrajobrazukulturowegogminy 5.2.1.Pooeniegeograficzne Gmina Ciechanowiec pooona jest wpoudniowozachodniej czci Wojewdztwa Podlaskiego w Powiecie Wysokomazowieckim. Ssiaduje zgminami: od pnocy Klukowo, od wschodu Rudka iGrodzisk,odpoudniaPerlejewo,odzachoduzgminamiwojewdztwamazowieckiegoBogutyPianki,Nur iSterdy. Gmina pooona jest na Nizinie Pnocnopodlaskiej, wobrbie Wysoczyzny Drohickiej. WzachodniejczcigminywyznaczonyjestObszarChronionegoKrajobrazuDolinyBuguiNurca. Wysoczyzna Wysokomazowiecka obejmuje pnocnozachodni, aWysoczyzna Drohicka rodkow iwschodniczgminy.NaturalngranicpomidzyformamiwysoczyznowymijestdolinaNurca,ktryjest gwnymciekiemwodnymgminy.Nurzecpocztkowopynieszerokdolin,aodCiechanowcanastpujejej zwenieadoujciadoBugu.Rzekaposiadanieuregulowanekorytowcinajcesi23mwteraszalewow, wobrbiektrejspotykasitakestarorzecza.Wysoczyznodwadniajrwniemniejszeciekiwodne:Ralka, Pechwka,Siennica,McichwkaiKukawka. Podwzgldemlesistocigminanaleydoobszarwdobrzezalesionych.Wystpowanierolinnocikowej nierozerwalnie zwizane jest zdolinami rzecznymi iobnieniami wytopiskowymi charakteryzujcymi si specyficznymiwarunkamigruntowowodnymi. Biorc pod uwag te uwarunkowania naley stwierdzi, e gmina Ciechanowiec charakteryzuje si zrnicowanymi walorami krajobrazowymi, anajlepszymi odznaczaj si dolina Bugu wWojtkowicach GlinnejorazdolinaNurcawokolicachwsiKozarze,Tworkowice,WojtkowiceDadyiWojtkowiceStare. 5.2.2.Zaryshistoriiobszarugminy Na terenach mazowieckich iziemiach bezporednio graniczcych zMazowszem stare osadnictwo, ktrego pocztek przypada na przeom XI iXII wieku, skupiao si koo gwnych grodw nad Bugiem, Nurcem i Narwi. Brak liczniejszych rdowych wiadomoci zokresu redniowiecza nie pozwala na pene przedstawienie historii tego regionu zlat ksztatowania si pastwowoci polskiej. Jednake tradycja przekazywana zpokolenia na pokolenie, mwica oCiechanowcu jako grodzie obronnym ochraniajcym poudniowowschodnierubieeMazowsza,pozwalaprzypuszcza,ebymoejegopowstaniezwizanebyo zpierwszymokresemkolonizacjimazowieckiejtychziem,przypadajcejwanienaXIXIIIwiek. WtymczasieterenpniejszegoPodlasiabypokrytynieprzebytymipuszczamiibagnami,tworzckrain, wktrej miao miejsce cieranie si iprzenikanie trzech grup etnicznych: Polakw, Jawingw, Rusinw. Ci ostatni zostali zastpieni wdobrach ksicych oraz nalecych do wielmow litewskich, przez osadnikw sprowadzanychzterenudzisiejszejBiaorusi.WwynikustabilizacjipastwaPiastworazssiadujcegoznim od poudniowowschodniej strony Ksistwa Kijowskiego, na peryferiach poudniowych Podlasia utrwalio si osadnictwogrodowe.Wczcipnocnozachodniejtychobszarw,gwniemidzyBugiemnapoudniuoraz wzdu Narwi na pnoc, osadnictwo to zwizane byo kulturowo ijzykowo zMazowszem. Tereny poudniowowschodnie zasiedlane byy przez ruskie plemiona Drechowiczan. Osadnictwo mazowieckie posuwao si od zachodu zajmujc wXII wieku terytorium midzy Bugiem aNarwi. Konrad Mazowiecki, wswoim dokumencie, datowanym na lata 12281232, nakaza ludnoci mieszkajcej nad Bugiem oddawa biskupom pockim dziesicin snopow, ktra zastpowaa dotychczasow tradycj danin pi skrek wiewirczychodpuga. Z kolejnego dokumentu tego ksicia, pochodzcego zroku 1239, dowiadujemy si oposuwaniu si fali osadnikw zMazowsza wgr Bugu. Mazowieckie osadnictwo grodowe wyznaczay grody: wBraszczyku, Broku, wicku (Strumianach) oraz prawdopodobnie wNurze, omy, Tykocinie iw najdalej wysunitej na pnocWinie. Od poudniowegowschodu, wzdu doliny Bugu, posuwao si osadnictwo ruskie skupione wok grodw wMielniku, Drohiczynie, Bielsku, Brasku iSurau. Trudno jest wtym przypadku mwi ojakim trwaym rozgraniczeniuosadnictwamazowieckiegoiruskiego,bowiemludnotuprzybywajcaintegrowaasi,oczym wiadczdoliczneodkryciaarcheologiczne. Spismiejscowocinalecychdokasztelaniiwickiej,obejmujcejokooroku1239ziemiemidzyNurcem iCzerwonym Borem, dowodzi, e tereny wbezporednim otoczeniu Ciechanowca, byy ju wwczas do gstozasiedlone.Osadnictwotozostaocoprawdawpniejszymczasiezniszczone,alechybaniedokoca. wiadczy otym fakt, e wikszo nazw ztego spisu przetrwaa izostaa przejta przez drobn szlacht mazowieck.
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona14

W wyniku wyniszczajcych walk inajazdw (Tatarzy, Rusini, Litwini, Krzyacy) prowadzonych wdrugiejpoowieXIIIinapocztkuXIVwieku,naniegdygstozasiedlonychobszarachPodlasiarozrosysi ogromnepuszcze,iterenytetrzebabyonanowokolonizowa. Druga fala osadnictwa ludnoci zrnych czci Mazowsza napyna na Podlasie na przeomie XIV i XV wieku. Wpierwszej poowie XV wieku na Podlasiu, wzamian obowizku suby wojskowej, przeprowadzonowielenadanarzeczdrobnejszlachty mazowieckiej. Bytookresintensywnegozaludniania naszych terenw. Najwiksze skupiska osad drobnoszlacheckich powstay wwczas wokolicach Braska i Ciechanowca, wkierunku na Drohiczyn iSiemiatycze. Drugim orodkiem byy wsie pooone midzy Braskiem,Suraem,BielskiemPodlaskimiBokami.Wtymczasietepowstaaistniejcadodzisieparafii katolickich. Naturaln konsekwencj rozwoju osadnictwa na tym terenie byo przeksztacenie si dawnego grodu obronnego wCiechanowcu worodek miejski. Jednym znajwaniejszych czynnikw, ktry mia wpyw na szybkirozwjCiechanowcajakoorodkamiejskiego,byojegokorzystnepooenie,naskrzyowaniuszlakw komunikacyjnychorazrolalokalnegocentrumrzemielniczohandlowego.NaprzeomieXIVXVwiekuprzez Ciechanowiec prowadzia jedna znajwaniejszych drg wiodcych zMazowsza na Litw (Warszawa Ciechanowiec Bielsk Podlaski Grodno Wilno). Nie mona jednak zapomnie otym, e rola orodka handlowodrogowego organicznie wizaa si zfunkcj obronn miasta, naraonego na stae ataki ze strony rywalizujcychzesobnatereniePodlasiaksitmazowieckichiruskich,zastpionychwpniejszymczasie przezksitlitewskich. W Ipo. XV w. wacicielem miasta by Paszko Strumio, jego synowie Piotr iMaciej dokonali podziau miasta na lewobrzeny Stary Ciechanowiec oraz prawobrzene Nowe Miasto zprzylegajcym do niego folwarkiemNowyDwr.CiechanowiecleapocztkowowziemidrohickiejwgranicachWielkiegoKsistwa Litewskiegoawroku1569wrazzPodlasiemwczonyzostadoKorony.Od1807r.miastorozdzielonebyo granic midzy Ksistwem Warszawskim aCesarstwem Rosyjskim, wobrbie ktrego znalaz si Stary Ciechanowiec.W1870prawobrzenyCiechanowiecutraciprawamiejskie.ScalenieobuczciCiechanowca wjedenorganizmmiejskinastpiodopierow1938roku. Miasto na przestrzeni wiekw wielokrotnie byo niszczone wczasie dziaa wojennych po II wojnie wiatowejokazaosi,eocalaojedynie15%miejskiejinfrastruktury(ktrabyadopieroodbudowywanapo zniszczeniachIwojnyswiatowej!).Mimoto,Ciechanowiecstanowizoonyzespprzestrzenny.Naobszarze Ciechanowca lewobrzenego zachowa si czytelny ukad przestrzenny redniowiecznego miasta wksztacie wrzeciona rozcignitego rwnolegle do Nurca wzdu gwnej drogi traktu Drohiczyn Brask zprostoktnymrynkiemorazprzylegajcymdoniegoodwschoduKoskimTargiem(ob.placprzykocielny) orazznajdujcymsinapnocnywschdodmiastalokacyjnegoterenemXVIwiecznegodworuobronnego. Niemniej przeksztaceniu ulegy pewne elementy ukadu siatki ulic wblokach zabudowy przyrynkowej: zabudowano wsk uliczk wbloku zabudowy pierzei pn. rynku oraz dwie uliczki pomidzy ulicami: Drohick,Mostow,Dworskawschodnipierzejrynku. Ciechanowiec prawobrzeny take posiada dobrze zachowany, chocia nietypowy ukad przestrzenny skadajcysizdwchrynkwonieregulamychksztatach,powstaychuzbieguulicomyskiejiKozarskiej oraz Uszyskiej, Mogilnej, omyskiej. Ukad ten wzbogacony jest ozaoenie paacowoogrodowe uksztatowanewXIXwiekunatereniedawnegofolwarku. Zabudowa mieszkalna wCiechanowcu do 2poowy XIX wieku pozostawaa prawie wycznie drewniana. Obecnie zachowana zabudowa jest rnorodna ireprezentuje wszystkie typy XIX iXXwiecznego budownictwa. Najstarsz grup stanowi niewielkie domy typu wiejskiego, usytuowane szczytami do drogi, budowane przewanie wkonstrukcji zrbowej. Domy takie zachoway si na obrzeach obu czci miasta: ul.Ralkowa,Uszyska,witojaska,Mickiewicza,Kozarska. Drugi typ stanowi domy drewniane, usytuowane kalenicowo do drogi, obszerne, zgankami iozdobnie deskowanymiszczytami,m.in.przyul.MickiewiczaiUszyskiej. Trzecia grupa, najliczniej reprezentowana, obejmuje domy drewniane zbudowane wokresie midzywojennym. Ozdobnie szalowane, posiadaj bogat dekoracj wformie wyrzynanych, drewnianych ornamentw.NajwicejzachowaositakichdomwnaulicyKociuszki,Kuczyskiejiomyskiej. Na terenie gminy Ciechanowiec zachowa si typowy ukad przestrzenny okolic drobnoszlacheckich i cho krajobraz wsi zosta zaburzony poprzez wymian starego budownictwa, co objawia si sytuowaniem
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona15

nowych, murowanych budynkw mieszkalnych, nie zawsze pasujcych stylem iform, tu przy cianach drewnianych domw, to zachoway si historyczne ukady przestrzenne wsi: Kuaki, WinnaChroy, Winna Powitna,WinnaWypychy. 5.2.3.Krajobrazkulturowy Nadziedzictwokulturoweskadajsiwszystkieladydziaalnociludzkiejwrodowiskufizycznymcay zasb rzeczy nieruchomych iruchomych wraz ze zwizanymi znim wartociami duchowymi, zjawiskami historycznymi iobyczajowymi, ktre maj znaczenie dla spoeczestwa ijego rozwoju oraz warte s przekazania nastpnym pokoleniom zuwagi na zrozumiae iakceptowane wartoci historyczne, patriotyczne, religijne, naukowe iartystyczne, majce znaczenie dla tosamoci icigoci rozwoju politycznego, spoecznego i kulturalnego, upamitniania wydarze historycznych, kultywowania poczucia pikna iwsplnoty cywilizacyjnej. Zabytki,miejscaoznaczeniuhistorycznymorazrodowiskakulturoweszasobaminieodnawialnymi,wic gospodarowanienimimusiopierasinadugoterminowejperspektywie,byobecneiprzyszepokoleniamogy czerpakorzycizochronyiaktywnegokorzystaniaztegokulturowegodziedzictwa. Powoli, ale systematycznie, zanika tradycyjny krajobraz kulturowy wsi podlaskiej. Drobna szlachta zagrodowa,stanowicawikszomieszkacwtutejszychwsi,budowaadomy,ktrezewntrznymwygldem niewiele odbiegay od chat wociaskich. Elementem wyrniajcym by niewielki, zadaszony ganek, zktrego prowadzio wejcie do sieni przedzielajcej dwutraktowe wntrze. Obecnie drewniane domy, do niedawna kryte jeszcze som, zamieniane s na nowe, murowane, awraz znimi przebudowywane s cae zagrody.Domyte,podobniejakwmiastach,odsuwanescorazczciejodhistorycznychlinizabudowy. Pogarsza si stan techniczny nieuytkowanych, drewnianych domw. Ztak charakterystycznego elementu krajobrazu kulturowego jakim byy drewniane wiatraki kolaki, oprcz tych znajdujcych si na terenie skansenu,pozostanatereniegminytylkojeden,itoznajdujcysiwfatalnymstanietechnicznym. Ciekawym elementem dziedzictwa kulturowego s pozostae na terenie gminy budynki dokumentujce specyficznesposobybudowaniazpolanczyglinobitki. WzakresieusugzdziedzinykulturynaterenieGminyCiechanowiecistniejnastpujceplacwki: MuzeumRolnictwaim.ks.KrzysztofaKlukawCiechanowcu, CiechanowieckiOrodekKulturyiSportu(COKiS), MiejskaBibliotekaPubliczna, FiliaMiejskiejBibliotekiPublicznejwPobikrach, FiliaMiejskiejBibliotekiPublicznejwWinniePowitnej, WiejskiOrodekAnimacjiKulturyim.DzieciFatimskichwWinniePowitnej. Od2006rokudzikidotacjomzprogramwpomocowychUEnaobszarachwiejskichgminytworzonajest sie placwek upowszechniania kultury. Wtym czasie zmodernizowane zostay wietlice wiejskie w miejscowociach: Bujenka, CzajeWlka, Kosiorki, Kozarze, Malec, Pobikry, RadziszewoKrle, RadziszewoSieczuch,Skrzec,Tworkowice,WojtkowiceStare. W pozostaych soectwach do organizowania okolicznociowych imprez izebra mieszkacy wykorzystuj pomieszczeniaremizstraackich. 5.2.4.Zabytkinieruchome Obecnie wGminnej Ewidencji Zabytkw znajduje si 171 obiektw nieruchomych, zczego 41wpisanychjestdorejestruzabytkw.85zabytkwtoobiektydrewniane,a65toobiektymurowane.

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona16

5.2.5.Zabytkiruchome Brak danych Delegatura WUOZ womy odmwia udzielenia informacji ozabytkach ruchomych zterenugminywpisanychdorejestruzabytkwiwojewdzkiejewidencjizabytkwruchomych. 5.2.6.Zabytkiarcheologiczne Dziedzictwo archeologiczne jest nieodnawialne, bo nie jest moliwe odtworzenie uszkodzonego ukadu warstwstanowiskaarcheologicznego.Wszelkieingerencjewstrukturnieruchomegozabytkuarcheologicznego s nieodwracalne, kade dziaanie polegajce na pracach ziemnych wjego obrbie powoduje trwae uszkodzenia.

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona17

Obecnie obowizujc, podstawow inadrzdn regu, ktra okrela zasady dziaa konserwatorskich jest zasada zrwnowaonego rozwoju, ktra wodniesieniu do ochrony rodowiska idziedzictwa narodowego zyskaawPolscerangkonstytucyjn.Zrwnowaonyrozwjtorozwj,ktryzaspokajapotrzebyobecne,nie zagraajcmoliwociomzaspokojeniatychsamychpotrzebprzyszychpokole. Innwanzasadochronykonserwatorskiejzabytkwarcheologicznychjestreguaochronyinsitu,czyli denie do jak najlepszego zabezpieczenia ladw przeszoci czowieka wmiejscu ich pierwotnego wystpowania, tak aby przysze pokolenia, uywajc doskonalszych imniej inwazyjnych metod badawczych rwnie miay szanse poznawa swoje dziedzictwo iobcowa zautentycznym, nienaruszonym zabytkiem przeszoci. Na terenie Gminy Ciechanowiec zewidencjonowane s 153 stanowiska archeologiczne, lecz do rejestru zabytkwarcheologicznychwpisanestylko3stanowiskaw: Antoninie,cmentarzyskokurhanowezIIIIVw.,Nrrej.C53,dec.nrRZ4443/RS/04zdn.27.09.2004r. Ciechanowcu, ruiny zamku nad rz. Nurzec, XVI w., Nr rej. 131 (om.) KLWKZ5340/46/81 zdn. 7.05.1981r. empicach, kurhan (grobowiec staroytny), Nr rej. 201/A (bia.), A168 (om.), dec. 6701/44/74 zdn. 28.10.1974r. Na prawie caym obszarze gminy zlokalizowane s zabytki archeologiczne na znajdujce si wgminie 32jednostkiosadniczew27znajdujsistanowiskaarcheologiczne.

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona18

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona19

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona20

5.2.7.Zabytkiwzbiorachmuzealnych Na terenie gminy funkcjonuje Muzeum Rolnictwa im. ks. K. Kluka, ktrego pocztki sigaj roku 1962, kiedy to Towarzystwo Mionikw Ciechanowca podjo starania ozgod na utworzenie muzeum w Ciechanowcu. Ministerstwo Kultury iSztuki wydao 17 stycznia 1963 roku pozwolenie na gromadzenie muzealiwiorganizacjplacwki.Od1maja1963rozpocztopenetracjeterenuipozyskiwanieeksponatwdo powstajcegomuzeum. 5 lipca 1964 roku nastpio oficjalne otwarcie Spoecznego Muzeum Rolnictwa wtymczasowym lokalu dawnejremizystraackiej.Napierwszejwystawieprzedstawiono1.200eksponatw.Patronemmuzeumzosta osiemnastowiecznyprzyrodnik,przezwielelatzwizanyzCiechanowcem,ksidzJanKrzysztofKluk.23lipca 1968 Miejska Rada Narodowa wCiechanowcu podja uchwa oupastwowieniu Spoecznego Muzeum Rolnictwaim.ks.KrzysztofaKlukaipostanowia,esiedzibplacwkibdziezabytkowykomplekspaacowo parkowywCiechanowcuNowodworach. Starania oodbudow zrujnowanego paacu hrabiw Starzeskich trway od 1962 roku. Prowadzone byy pracespoeczneprzyodgruzowywaniuiw1966rokuwadzemiejskieCiechanowcaprzekazaywarszawskiemu oddziaowi Pracowni Konserwacji Zabytkw, prawie cakowicie uprztnite ruiny paacu wcelu odbudowy i adaptacji na cele muzealne. Odbudowany obiekt przekazano wuytkowanie muzeum wgrudniu 1969 roku. W nastpnych latach trwao odzyskiwanie terenw iistniejcych budynkw podworskich. Ju w1967 roku rozpocztotworzenienaterenachpodworskichskansenuwlipcu1967r.przeniesionopierwszyobiekt,ateraz skansentworzy47zabytkowychobiektw(XVIIIXXw).

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona21

Muzeum Rolnictwa stale si rozwija iw chwili obecnej zajmuje obszar 26 ha, posiada trzy filie: w Drewnowie (wiatrak zzagrod mynarza), Dbrowieazach (wiatrak) iWinnieChroach (szkoa). Zbiory Muzeumliczponad27000eksponatw(wtymponad300maszyninarzdzirolniczych),ktreprezentowane szwiedzajcymw39ekspozycjachstaych.Muzeumposiadaosiemdziaw: Etnograficznynajstarszydziamuzeum,posiadajcyponad11000eksponatw. HistorycznoArtystyczny posiadajcy ponad 4000 eksponatw historycznych iponad 1000 eksponatw artystycznych. BudownictwaWiejskiegoSkansenMazowieckoPodlaski,ktrystworzonowoparciuoprojektprof.drhab. Ignacego Felicjana Toczka, wybitnego znawcy architektury ibudownictwa ludowego wPolsce (47 obiektw architekturydrewnianej) TechnikiRolniczejposiadazbirponad700maszyn,narzdziidokumentwdotyczcychszerokopojtej technikirolniczej. Historii Uprawy Rolin zajmuje si gromadzeniem, opracowywaniem iupowszechnianiem wiedzy odziejachuprawyroliihodowlirolinuytkowychnatereniePolski.Podopiekdziauznajdujesirwnie zabytkowy XIXwieczny park krajobrazowy opowierzchni 16 ha, na terenie ktrego wystpuje okoo 100 gatunkwdrzewikrzeww,wtym19pomnikwprzyrody. Historii Chowu iHodowli Zwierzt Gospodarskich zajmuje si gromadzeniem, opracowywaniem naukowym, przechowywaniem iupowszechnianiem wszystkiego, co obrazuje histori rozwoju chowu ihodowlizwierzt.Wramachdziauwskanseniehodowanesrodzimerasyzwierztowcewrzoswki,owce winiarkiikuryzielononkikuropatwiane. Tradycji Zielarskich do staych zada dziau zielarskiego naley opieka nadOgrodem rolin zdatnych do zaycialekarskiegoutworzonymwedugDykcjonarzarolinnegoksidzaKrzysztofaKluka. MuzeumWeterynariizostaootwartew1982rokuichoformalniepozostajedziaemMuzeumRolnictwa, to jednak ze wzgldu na unikalno tematu, kompletno zbiorw, iznaczenie dla krajowego rodowiska weterynaryjnohistorycznegozostaopodniesionedorangimuzeum. 5.2.8.Dziedzictwoniematerialne Bogatedziedzictwoniematerialnetegoregionuprzejawiasinietylkowzachowaniuhistorycznychnazwwsi czy uywaniu gwary, ale take wkultywowaniu tradycyjnych umiejtnoci izwyczajw. Na szczeglne wyrnienie,jakoumiejtnocispecyficznychdlategoregionu,zasuguj: tkaniedywanwdwuosnowowych, wykonywanieligawek, granaligawce, plecionkizkorzeniajaowca. Organizowanenatereniegminykonkursy,np.: OglnopolskiKonkursGrynaInstrumentachPasterskichim.K.Uszyskiego, KonkursnaPalmWielkanocn, Konkursnanajpikniejszywianek, Konkursnawykonanierwnianki, pozwalajnapokazaniezanikajcychumiejtnociiprzekazywanieichmodszemupokoleniu. Wczasielicznychimprezodbywajcychsinatereniegminytakich,jak: FestynWiankinaNurcu, PodlaskieZawodywPowoeniuZaprzgamiKonnymi, MidzynarodowyFestiwalFolkloru"Podlaskiespotkania", NiedzielaPalmowa, Jarmarkw.Wojciecha,
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona22

ZajazdWysokomazowieckiSzlachtyhistorianaywo, PodlaskiewitoChleba, WykopkipodWiatrakiem, prezentowane stradycjekulinarne,tradycja ihistoria polskiego zacianka szlacheckiego, dawnezwyczaje iobrzdy,zespoyfolklorystyczne,twrczoludowa,wytworymiejscowegorzemiosa. 5.3.Zabytkiobjteprawnymiformamiochrony NaterenieGminyCiechanowiecwyznaczonychjestkilkastrefochronykonserwatorskiej: 1)Strefa ,,B ochrony konserwatorskiej obejmuje obszar, na ktrym elementy dawnego ukadu zachoway si wstanienieznacznieznieksztaconym.Jesttoobszaruznanyzaszczeglniewanyjakomaterialnewiadectwo historyczne.Obejmujeon: historycznyukadurbanistycznyStaregoMiastazrynkiemiulicami:Dworsk,Kociuszki,Mickiewicza, Polsk, Drohick, Mostow, Przechodni, witojask, Kocieln, Parkow oraz zesp cmentarzy wyznaniowychprzyul.SienkiewiczawCiechanowcu, zespkocioaparafialnegoorazcmentarzrzymskokatolickiwPobikrach, zespkocioaparafialnegoorazdwacmentarzerzymskokatolickiewWinniePowitnej. a)Dziaaniakonserwatorskienatymobszarzezmierzajdo: zachowania historycznego ukadu przestrzennego, tj. rozplanowania drg, ulic iplacw, podziau dziaek,liniizabudowy,kompozycjiwntrzurbanistycznych konserwacjizachowanychgwnychelementw ukaduprzestrzennego, jaknawierzchnie, zabudowa, ziele oraz denia do usunicia elementw uznanych za znieksztacajce zaoenie historyczne iodtworzeniaelementwzniszczonych dostosowania nowej zabudowy do historycznej kompozycji przestrzennej wzakresie sytuacji, skali, bryyoraznawizanieformamiwspczesnymidolokalnejtradycjibudowlanej dostosowania wspczesnych funkcji do wartoci zabytkowych zespou ijego poszczeglnych obiektw. b)Na obszarze strefy konserwatorskiej B naley konsultowa iuzgadnia ze subami konserwatorskimi wszelkiedziaaniainwestycyjnewzakresie: prowadzeniapracziemnychnaterenieStaregoCiechanowca budowynowychobiektwkubaturowych przebudowy,rozbudowy,remontwatakezmianyfunkcjiobiektwzabytkowychikulturowych. c)W strefie tej now zabudow naley podda szczeglnym rygorom odnonie gabarytw isposobu ksztatowaniabryy: maksymalnawysokoobiektudwiekondygnacje,zawyjtkiempierzeirynkowych,gdziedopuszcza sitrzykondygnacje(wtympoddaszeuytkowe) dachy ostromych poaciach kryte dachwk lub materiaami dachwkopodobnymi zwykluczeniem dachwoasymetrycznymnachyleniupoaci niestosowaniuwspczesnychtechnologiimateriaw(np.sidingu). 2)StrefaBIochronykonserwatorskiejobejmujeobszary,wktrymelementydawnegoukaduzachowaysi wstosunkowodobrymstanie.Dostrefytejzakwalifikowanonastpujceobszary: historyczny ukad urbanistyczny Nowego Miasta zdwoma rynkami iulicami: omysk, Mysk, Kozarsk,Kuczysk,Mogiln,Uszysk,RalkoworazzesppaacowoparkowywCiechanowcu, pozostaocizespoudworskiegowAntoninie, pozostaocizespoudworskoparkowegowPobikrach.

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona23

a)Dziaalno konserwatorska wobszarach tej strefy zmierza do: zachowania zasadniczych elementw historycznego rozplanowania, konserwacji obiektw zabytkowych, remontw imodernizacji obiektw o wartociach kulturowych, dostosowania nowej zabudowy do historycznej kompozycji wzakresie skali ibryyzabudowyorazusuniciuobiektwdysharmonizujcych. b)Na obszarze strefy ,,B I wszelkie dziaania inwestycyjne dotyczce budowy nowych obiektw oraz przebudowy,rozbudowyiremontyobiektwocharakterzezabytkowymikulturowymnaleyuzgadniaze subamikonserwatorskimi. c)W strefie tej now zabudow naley harmonijnie wpisa whistoryczny ukad, dostosowujc si do miejscowej tradycji budowlanej, rezygnujc ze wspczesnych technologi imateriaw, ograniczajc wysokobudynkwdodwchkondygnacjiistosujcdachyostromychpoaciach. 3)StrefaBIIochronykonserwatorskiejobejmujeobszarywgranicachokrelonychdecyzjowpisiedorejestru zabytkwStaregoiNowegoMiastazwyczeniemobszarwchronionychstref,,Boraz,,BI. a)Dziaalno konserwatorska wtej strefie zmierza do zachowania charakteru zabudowy maomiasteczkowej nachronionymobszarze. b)W strefie ,,B II naley dostosowa now zabudow do charakteru iskali zabudowy owartociach kulturowych. 4)Strefa W ochrony archeologicznej obejmuje stanowiska wpisane do rejestru zabytkw, posiadajce wasn formkrajobrazow.Stonastpujceobiekty: pozostaocizespoudworuobronnego(tzw.zamku)wCiechanowcu, kurhanwempicach. Obiektytepodlegajpenejochroniepolegajcejna: cakowitymzakaziepodejmowaniajakiejkolwiekdziaalnocibudowlanejwobrbieichobszarw, dopuszczeniu wwyjtkowych przypadkach dziaa inwestycyjnych zwizanych zpracami ziemnymi wobrbiestanowisk,jedyniepouzyskaniupisemnegozezwoleniaWojewdzkiegoKonserwatoraZabytkw ipodcisymnadzoremarcheologicznokonserwatorskim. 5)Strefa OW obserwacji archeologicznej obejmuje obszar pooony midzy rzek Nurzec, aterenem waciwym dawnego zespou dworu obronnego wCiechanowcu oraz stanowiska archeologiczne, na ktrych pozyskanomateriazabytkowywtrakcieprowadzeniaarcheologicznychbadapowierzchniowych. a)W obrbie tych stanowisk wszelkie prace ziemne mog by prowadzone wuzgodnieniu ze subami konserwatorskimiipodnadzoremarcheologicznym. b)Wszystkie stanowiska archeologiczne naley uwzgldni wformie niezmienionej przy wykonywaniu planwmiejscowych. 6)StrefaKochronykrajobrazuzabytkowychukadwzieleniksztatowanej. a)Obszaryzakwalifikowanedotejstrefyzwizaneszterenamichronionymistref,,Bisto: zesppaacowoparkowywCiechanowcu, zespcmentarzywyznaniowychprzyul.SienkiewiczawCiechanowcu, pozostaocizespoudworskoogrodowegowPobikrach,orazcmentarzrzymskokatolicki, dwacmentarzerzymskokatolickiewWinniePowitnej. b)Wceluochronywymienionychobszarwnaleydydo: zachowaniakompozycjiprzestrzennejparkw(ukadalej,elementwwodnych,wntrzparkowych), zachowaniuterenwzabytkowychzaoezieleniwgranicachhistorycznych, prowadzeniupracpielgnacyjnokonserwatorskichdrzewostanu,odtwarzaniuiuzupenianiuubytkw walejachtymisamymigatunkamidrzew. c)Wszystkie prace porzdkowe irenowacyjne naley prowadzi wuzgodnieniu zWojewdzkim KonserwatoremZabytkw.
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona24

7)Strefa K ochrony krajobrazu obejmuje te teren wok zalewu oraz dolin rzeki Nurzec. S to obszary krajobrazuintegralniezwizanegozukademurbanistycznymmiastaCiechanowiec. a)Ochronatychobszarwpowinnapolegana: ochroniekrajobrazunaturalnegozwizanegoprzestrzenniezmiastem, uwolnieniu obszarw krajobrazu chronionego od elementw dysharmonizujcych, wprowadzeniu nowychelementwkrajobrazowychpodnoszcychestetycznewartocitychterenw, ochronie form isposobu uytkowania terenw takich jak: ukad drg, miedz, zadrzewie, przebiegu ciekw wodnych zzaleceniem utrzymania wyksztaconego sposobu parcelacji gruntw iformy uytkowania, uporzdkowaniaterenwrekreacyjnosportowych,wtymstadionumiejskiego, poddaniu nowej zabudowy szczeglnym rygorom odnonie gabarytw isposobu ksztatowania bryy uwzgldniajcnastpujcezasady: maksymanie dwie kondygnacje zdachem ostromych poaciach krytych dachwk lub materiaami dachwkopodobnymi, nowazabudowainspirowanaregionalnymitradycjamibudowlanymi. b)Na terenie objtym stref ochrony krajobrazu kulturowego nie naley wprowadza budownictwa szeregowego,przemysowego,anatereniechronionymrwniestrefBbudownictwagospodarczegolub stanowicegozapleczedladziaalnocihandlowousugowej. 5.4.Zabytkiwgminnejewidencjizabytkw WostatnimczasiezasbobiektwnieruchomychwpisanychdoGEZzmniejszysio30%.W2000r. w GEZ znajdoway si 243 zabytki, obecnie jest ich tylko 171. Wcigu ostatnich 11 lat, mimo, e do GEZzostaowpisanychkilkanowychobiektw(np.XIXwiecznastodoamurowanawNowodworach, XIXwieczna poydowska kamienica wCiechanowcu), 72 obiekty zostay rozebrane lub zmodernizowanewtakisposb,eutraciyswjzabytkowycharakter.Niektrezabytkinadalistniej,ale s nieuytkowane lub wzym stanie, iprawdopodobniewnajbliszymczasiepodziellostych,ktrezniknyjuzkrajobrazu. 5.5. Zabytki onajwyszym znaczeniu dla gminy

Najcenniejsze zabytki wpisane s do rejestru zabytkw nieruchomych idla nich obowizuj rygory ustawyoochroniezabytkw.Sto: zespkocioapw.TrjcyPrzenajwitszejwCiechanowcu, zespkocioapw.w.StanisawawPobikrach, zespkocioapw.w.DorotywWinniePowitnej, pozostaocizespoudworskiegotzw.zamkuwCiechanowcu, pozostaocizespoudworskiegowPobikrach, zesppaacowy(siedzibaMuzeumRolnictwaim.ks.K.Kluka), synagogawCiechanowcu, cerkiewpw.WniebowstpieniaPaskiegowCiechanowcu, ukadprzestrzennyCiechanowca. Bardzo cennym dziedzictwem wiadczcym ohistorii itosamoci kulturowej tego regionu s take zabytki nie wpisane do rejestru czy gminnej ewidencji, takie jak: zachowane zasadnicze elementy rozplanowania historycznego ukadu wsi: Kuaki, WinnaPowitna, WinnaChroy, WinnaWypychy, drewnianazabudowamiejskaiwiejskaorazprzydronekrzyeikapliczki. 6.Ocenastanudziedzictwakulturowegogminy Analizaszansizagroedlaochronyrodowiskakulturowego
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona25


AnalizaSWOT MOCNESTRONY SABESTRONY Znaczcypotencjakulturalny Brakaktualnegoplanuzagospodarowaniaprzestrzennegogminy Tradycjeimprezkulturalnychoznaczeniulokalnym,krajowym Niezdefiniowanyproduktturystyczny imidzynarodowym Atutykrajobrazowemalowniczyiurozmaiconykrajobraz, Niedostatekmechanizmwpromujcychdziaanianarzeczochrony bogactwoirnorodnozasobwprzyrodniczych irewaloryzacjizabytkw Pozycjamiastajakoorodkaoznaczeniuponadlokalnym Brakfinansowaniazerodkwgminnychprackonserwatorskich izbytniskienakadynawspieraniekultury DziaalnoMuzeumRolnictwaim.ks.K.Kluka Sabapromocjadziedzictwakulturowegogminyorazlokalnych produktwturystycznychiywnociowych Uwzgldnianiezagadniezzakresuochronyzabytkw Brakpowszechnejwiadomocirealnejipotencjalnejwartoci wplanowaniuprzestrzennym zastanychzasobwkulturowych SZANSE ZAGROENIA NaciskUniiiPolskinarozwjobszarwwiejskich Bezrobocieizwizaneznimruchymigracyjneprowadzcedoutraty tosamocilokalnej,wtymkulturowej Moliwocipozyskiwaniarodkwnaochronzabytkwzfunduszy Wzwizkuzmaympokryciemterenumiejscowymiplanami strukturalnychUE zagospodarowaniaprzestrzennegoniebezpieczestwobezadnej zabudowyiwypenieniaprzestrzenipublicznejniedostosowando urbanistycznegokontekstumaarchitektur ireklamami Wzrostwiadomociwzakresieochrony Niewielkienakadyfinansowenarewaloryzacjobiektw zabytkowych Rosncezapotrzebowanienausugiturystyczne Remontybezuzgodnieszczeglnierenowacjeelewacji budynkwzabytkowych Budowabazturystycznychwoparciuoobiekty Uboeniekrajobrazukulturowegopoprzezrozbirktradycyjnego iobszaryzabytkowe budownictwa Niskawartotechnicznabduytkowaorazpostpujca Wczeniedziedzictwakulturowegowbudowanietosamoci dekapitalizacjazabudowytradycyjnej spoecznocilokalnej Wykorzystaniemodynaturystykkulturowdlaprzeduenia sezonuturystycznego

7.Zaoeniaprogramowe 7.1.Gwnecelepolitykigminnejzwizanejzochronzabytkw Aktywne zarzdzanie zasobem stanowicym materialne dziedzictwo kulturowe: denie do materialnej poprawystanuzabytkw,ichodbudowy,adaptacjiirewitalizacjiwceluwykorzystaniapotencjauzwizanego zposiadanymdziedzictwemkulturowym. Planowe, konsekwentne oraz kompetentne realizowanie zada samorzdowych wzakresie ochrony zabytkw. Wykorzystanie walorw zabytkowych jako czynnika wpywajcego na rozwj gospodarczy gminy oraz powizaniezadasucychochroniewartocikulturowychzestrategirozwojuspoecznoekonomicznego. Realizowanie regionalnych ilokalnych projektw zwizanych zochron zabytkw oraz krajobrazu kulturowego. Deniedopenejocenystanuzasobwmaterialnegodziedzictwakulturowegosystematycznaaktualizacja powszechniedostpnejbazyinformacjiozabytkachmiasta. Integracja ochrony dziedzictwa kulturowego World Cultural Heritage(krajobrazu kulturowego idziedzictwaarcheologicznego),przyrodniczegoikrajobrazuwdokumentachplanistycznych. Wypracowanie iwprowadzenie zasad ochrony materialnego dziedzictwa kulturowego wplanach zagospodarowania przestrzennego wypracowanie standardw zagospodarowania iestetyki zabytkowych przestrzenipublicznych. Podejmowanie dziaa zwikszajcych atrakcyjno przestrzeni miejskiej izabytkw dla potrzeb spoecznych, turystycznych iedukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjajcych wzrostowi rodkw finansowychnaopieknadzabytkami.

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona26

Prowadzeniedziaawzakresieplanowaniaprzestrzennegoorazgospodarcenieruchomociamimajcychna celu przede wszystkim powstrzymanie degradacji obiektw iobszarw owartociach zabytkowych ikulturowychorazpodjciedziaawcelupoprawystanuichzachowania. Wspieranieprojektwzwizanychzopieknadzabytkamiizagospodarowaniemobiektwzabytkowych. Upowszechnianie wrd wacicieli iuytkownikw obiektw zabytkowych znajomoci zasad konserwatorskich, zasad etyki iprofilaktyki konserwatorskiej wspieranie odpowiedzialnoci wacicieli obiektwzabytkowychzaposiadanemienie. Budowanie klimatu spoecznego zrozumienia iakceptacji dla idei ochrony zabytkw oraz ksztatowanie postaw promujcych dziaania chronice zabytki odczytywane jako rdo tosamoci, wiedzy idumy zprzeszociitradycji. 7.2.Kierunkidziaaprogramuopieki Na podstawie gwnych zaoe planu opieki nad zabytkami na lata 20112015 wyznaczono nastpujce priorytetyikierunkidziaa: PRIORYTET I: Rewaloryzacja dziedzictwa kulturowego jako element rozwoju spoecznogospodarczego gminy Zahamowanieprocesudegradacjizabytkwidoprowadzeniedopoprawystanuichzachowania. Podejmowaniedziaaumoliwiajcychtworzeniemiejscpracyzwizanychzopieknadzabytkami. PRIORYTETII:Ochronaiwiadomeksztatowaniekrajobrazukulturowego Zintegrowanaochronadziedzictwakulturowegoirodowiskaprzyrodniczego. Rozszerzeniezasobuiochronydziedzictwakulturowegogminy. Ochronaukadwruralistycznychnaobszarachwiejskich. PRIORYTET III: Badanie idokumentacja dziedzictwa kulturowego oraz promocja iedukacja suca budowaniutosamoci Umoliwienieszerokiegodostpudoinformacjiodziedzictwiekulturowymgminy. Specjalistyczne rozpoznanie badawcze poszczeglnych obiektw, zespow oraz obszarw zabytkowych zwizanezprzygotowywanymlubrealizowanymproceseminwestycyjnym. Edukacjaipopularyzacjawiedzyoregionalnymdziedzictwiekulturowym. Promocjaregionalnegodziedzictwakulturowegosucakreacjiproduktwturystykikulturowej.

7.3.Szczegowezadaniaprogramuopieki
PRIORYTETI:Rewaloryzacjadziedzictwakulturowegojakoelementrozwojuspoecznogospodarczegogminy KIERUNEK ZADANIAnalata20112015 ZADANIAnalatanastpne DZIAA Zahamowanieprocesudegradacji Dofinansowaniepracrewaloryzacyjnychprzy zabytkw obiektachniebdcychwasnocigminywpostaci idoprowadzeniedopoprawy stosownejuchwaydotyczcejdotacjinaprace stanuichzachowania remontowokonserwatorskieprzyzabytkach nieruchomych Podejmowaniedziaa umoliwiajcychtworzeniemiejsc pracyzwizanychzopieknad zabytkami Wspieranierozwojugospodarstwagroturystycznych wzabytkowychobiektachbudownictwadrewnianego oferujcychwypoczynekirozrywk(regionalne potrawy,zwyczajeitp.)opartenamiejscowych tradycjach Szkolenieosbbezrobotnychwrzemiosach zwizanych ztradycyjnsztukbudowlan

Wspieranierozwojumuzewregionalnych,skansenw, Wspieranieutrzymywanianarynkupracy izbpamiciitp. zanikajcychrzemios izawodw Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona27

Kontynuacjadziaawspierajcychporzdkowanie zabytkowychnekropolii iremontwzabytkowychnagrobkw Wspieraniedziaasprzyjajcychszerszemu zaangaowaniusisektoraprywatnegowochron dziedzictwakulturowego Wspieraniedziaalnociorganizacjispoecznych, pozarzdowychirodowiskzajmujcychsiochron iopieknadzabytkami PRIORYTET II: Ochrona iwiadome ksztatowanie krajobrazu kulturowego

KIERUNEK DZIAA Zintegrowana ochrona dziedzictwa kulturowego irodowiskaprzyrodniczego

ZADANIAnalata20112015 Aktualizacja miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy z uwzgldnieniem stref ochrony krajobrazu kulturowego iweryfikacj zagadnie zwizanych zochronzabytkw Konsekwentne egzekwowanie zapisw dotyczcych dziaalnoci inwestycyjnej na obszarach objtych ochron okrelonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (gwnie wzakresie jej charakteru ifunkcji) Walka zsamowolami budowlanymi

ZADANIAnalatanastpne

Rozszerzenie i ochrony kulturowegogminy

zasobu Poszerzenie bazy GEZ ozabytkowe obiekty dziedzictwa odnalezionewczasieweryfikacjiwterenie Udzielanie pomocy wacicielom zabytkw przy skadaniu wnioskw owpisanie obiektw do rejestru zabytkw

W wypadku takich moliwoci (np. po wykonaniu bada iprac studialnych) wystpieniedowojewdzkiegokonserwatora zabytkwzwnioskiemowpisaniedorejestru zabytkw cennych obszarw iobiektw zabytkowych (m.in. ukadw ruralistycznych)

Ochrona ukadw ruralistycznych Poprawa adu przestrzennego wsi oraz zapobieganie naobszarachwiejskich rozpraszaniu osadnictwa poprzez: ochron historycznie uksztatowanego ukadu drg, historycznych podziaw wasnociowych ifunkcjonalnych oraz relacji przestrzennych pomidzy zespoami zabytkowej zabudowy, wypenianie zabudow ocharakterze zabudowy mieszkaniowoletniskowej wolnych dziaek budowlanych w obszarach centrw wsi oraz historycznych siedlisk wzgodzie z historyczna kompozycja danego ukadu igabarytami oraz form architektoniczn tworzcej go zabudowy wyznaczanie wplanach miejscowych nowych terenw pod zabudow o charakterze zabudowy mieszkaniowoletniskowej na zasadzie kontynuacji historycznych siedlisk PRIORYTETIII:Badanieidokumentacjadziedzictwakulturowegoorazpromocjaiedukacjasucabudowaniutosamoci KIERUNEK ZADANIAnalata20112015 ZADANIAnalatanastpne DZIAA Umoliwienie szerokiego dostpu Udostpnienieinformacjiozabytkachgminynastronie Utworzenie gminnego systemu informacji do informacji internetowejgminy ipromocji rodowiska kulturowego o dziedzictwie kulturowym gminy Przygotowanie informacji dla wacicieli obiektw Opracowanie mapy zabytkw gminy jako zabytkowychwpisanychdoGEZ atrakcyjnej graficznie formy promocji uatwiajcej dotarcie do wszystkich elementwdziedzictwakulturowego Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona28

Specjalistyczne rozpoznanie badawcze poszczeglnych obiektw, zespow oraz obszarw zabytkowych zwizane z przygotowywanym lub realizowanym procesem inwestycyjnym

Prowadzenie monitoringu iweryfikacji obiektw uwzgldnionych wGEZ (z zastosowaniem komputerowej bazy danych) Wykonanie prac studialnych (studia krajobrazowe, studia architektonicznoruralistyczne, waloryzacja krajobrazu kulturowego) do wykorzystania przy aktualizacji planu zagospodarowania przestrzennego gminy

szkole zwizanych Edukacja ipopularyzacja wiedzy Wprowadzenie iupowszechnienie tematyki ochrony Organizowanie oregionalnym dziedzictwie dziedzictwa kulturowego do systemu edukacji zochron dziedzictwa kulturowego iudzia przedszkolnej iszkolnej poprzez organizowanie wnich kulturowym iwspieranie zaj o tej tematyce Opracowanie szkole (wraz zmateriaami Organizowanie iwspieranie pogldowymi) skierowanych do wacicieli zabytkw, konkursw, majcych na celu promowanie standardw wzakresie iinnychdziaaedukacyjnych rewaloryzacji i remontowania obiektw zabytkowych oraz moliwoci pozyskiwania funduszy na ten cel, atake sprawnego zarzdzania nimi realizacji wystaw

Kontynuacja dziaa zwizanych zudziaem Inicjowanie iorganizowanie obchodw mieszkacw gminy wKonkursie na najlepiej EuropejskichDniDziedzictwawgminie zachowany zabytek wiejskiego budownictwa drewnianego w wojewdztwie podlaskim Wydawanie iwspieranie publikacji (w tym folderw Popularyzacja dobrych realizacji promocyjnych, przewodnikw) powiconych konserwatorskich ibudowlanych przy problematycedziedzictwakulturowegogminy zabytkach, popularyzacja dobrych praktyk projektowych przy zabytkach, atake zagospodarowaniu obszarw oraz terenw cennych kulturowo, przyrodniczo ikrajobrazowo Promocja regionalnego Opracowanie szlakw turystycznych (np. pieszych, Utworzenie imodernizacja elementw dziedzictwa kulturowego suca rowerowych, konnych, samochodowych) infrastruktury sucych funkcjonowaniu kreacji produktw turystyki wykorzystujcych walory dziedzictwa kulturowego irozwojowiturystykikulturowej kulturowej Wprowadzenie zintegrowanego systemu informacjiwizualnej(m.in.zapomocatablic informacyjnych) obejmujcego zasoby iwartocidziedzictwakulturowegogminy

8.Instrumentariumrealizacjiprogramuopiekinadzabytkami 8.1.Instrumentyprawne: 1.przepisyiustawoweprogramyokrelajcepolitykpastwaiwojewdztwawzakresieochronydziedzictwa kulturowego, 2.miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego albo decyzje oustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzje owarunkach zabudowy, decyzje ozezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej, decyzje oustaleniulokalizacjiliniikolejowejlubdecyzjeozezwoleniunarealizacjinwestycjiwzakresielotniskauytku publicznego, 3.wynikajcezprzepiswustawowychdokumentywydawaneprzezwojewdzkiegokonserwatorazabytkw. 8.2.Instrumentykoordynacji: 1.strategiarozwojugminy 2.planyrozwojulokalnego 3.programyrozwojuinfrastrukturygminy
Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona29

4.programyochronyrodowiskaprzyrodniczego 5.studiaianalizy,koncepcje 6.umowyiporozumienia 7.kontrakty 8.wsppracazwojewdzkimkonserwatoremzabytkw 9.wsppraca zssiednimi samorzdami wcelu wypracowania wsplnej polityki ochrony rodowiska kulturowegoiprzyrodniczego 10.wsppracazorodkaminaukowymiiakademickimi 11.wsppracazdiecezjamiwzakresieochronyiopiekinadzabytkami 12.wsppracazorganizacjamipozarzdowymiwzakresieochronyiopiekinadzabytkami. 8.3.Instrumentyfinansowe: 1.dotacje, 2.subwencje, 3.dofinansowania, 4.nagrody, 5.zachtyfinansowe, 6.zbirkispoeczne, 7.programyoperacyjneuwzgldniajcefinansowaniezfunduszyUniiEuropejskiej. 8.4.Instrumentyspoeczne: 1.pozyskaniepoparciaspoecznegonarzeczochronyrodowiskakulturowego, 2.edukacjakulturowa, 3.informacjant.znaczeniadziedzictwakulturowegodlarozwojugminy, 4.wspdziaaniezorganizacjamispoecznymi. 8.5.Instrumentykontrolne: 1.monitoringstanurodowiskakulturowego, 2.aktualizacjabazdanych:geodezjiigospodarkigruntami,infrastrukturytechnicznej,stanuzagospodarowania przestrzennegogminy,stanwtechnicznychobiektwzabytkowych,poziomubezrobocia. Uruchomienie podanych instrumentw wymaga od wadz ispoeczestwa gminy inicjatywy ikonkretnych dziaawwielusferachprowadzonejdziaalnoci: wykorzystywaniewszelkichdopuszczonychprawemipolitykochronnpastwaprzepiswdlaefektywnego przygotowaniapolitykiiprogramwochronyrodowiskakulturowegowgminie wykorzystywanieregionalnychprogramwdotyczcychochronyrodowiskakulturowegowojewdztwadla realizacjilokalnegoprogramuopiekinadzabytkami tworzenie platform wsppracy pomidzy gminami opodobnych problemach zwizanych zochronrodowiskakulturowegowceluzwikszeniaskutecznociwsplniepodejmowanychinicjatyw nawizaniecisejwsppracyzssiadujcymisamorzdamidlatworzeniawsplnej,subregionalnejpolityki ochronyrodowiskaprzyrodniczegoikulturowego prowadzeniemarketinguterytorialnego tworzenieopracowaplanistycznychodpowiednichdopotrzebochronyrodowiskakulturowego sporzdzanieanaliziocenskutkwwpywuplanowanychdziaainwestycyjnychnarodowiskokulturowe gminy

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona30

pozyskiwanie zwszelkich dostpnych rde rodkw finansowych, wtym przyjcie zasad partnerstwa publicznoprywatnegowrealizacjiochronyrodowiskakulturowego pozyskaniepoparciaspoecznegodladziaazwizanychzochronrodowiskakulturowego koordynowaniedziaaprowadzonychwstosunkudorodowiskakulturowegonatereniegminy wsppracazorganizacjamipozarzdowymizajmujcymisiochronzabytkwiopieknadzabytkami utworzeniewstrukturzeUrzduMiejskiegostanowiskads.ochronyzabytkwiopiekinadzabytkami efektywnezarzdzanieprogramem prowadzeniecigegomonitoringuzmianwstanierodowiskakulturowego. 9.Zasadyocenyrealizacjiprogramuopiekinadzabytkami RealizacjaprogramupoddanazostanieocenieRadyMiejskiejwCiechanowcupoupywiedwchlatodjego uchwalenia. ZrealizacjiGminnego Programu Opieki nad ZabytkamiBurmistrz Ciechanowca sporzdzi wroku2013i2015sprawozdania,ktrezostanprzedstawioneRadzieMiejskiejwCiechanowcu.Wroku2015 podjte zostan prace nad przygotowaniem iprzyjciem wroku 2015Gminnego Programu Opieki nad Zabytkaminalata20162020. Kryteriaocenypoziomurealizacjigminnegoprogramu: 1.W ramach priorytetu I: Rewaloryzacja dziedzictwa kulturowego jako element rozwoju spoeczno gospodarczegogminy: zakreswsppracyzwacicielamizabytkw, zakreswsppracyzorganizacjamipozarzdowymi, wysoko dofinansowania prac rewaloryzacyjnych przy obiektach zabytkowych nie bdacych wasnoci gminy, liczbauporzdkowanychzabytkowychnekropoliiimiejscpamici, inne. 2.WramachpriorytetuII:Ochronaiwiadomeksztatowaniekrajobrazukulturowego: wykonaniezadaniaaktualizacjimiejscowegoplanuzagospodarowaniaprzestrzennegogminy, liczbanowychobiektwwpisanychdoGEZ, liczbazoonychwnioskwowpisaniedorejestruzabytkw, inne. 3.WramachpriorytetuIII:Badanieidokumentacjadziedzictwakulturowegoorazpromocjaiedukacjasuca budowaniutosamoci: zakresiefektywnoinformacjidlawacicieliobiektwzabytkowych, liczbaprzeprowadzonychwterenieweryfikacjiobiektwznajdujcychsiwGEZ, liczbaopracowanychpracstudialnych, liczbazrealizowanychdziaaedukacyjnychnatereniegminy, liczbapublikacjipowiconychproblematycedziedzictwakulturowegogminy, liczba obiektw zgoszonych do udziau wkolejnych edycjach Konkursu na najlepiej zachowany zabytek wiejskiegobudownictwadrewnianegowwojewdztwiepodlaskim, liczbaopracowanychiutworzonychszlakwturystycznych,trasrowerowych,konnych,itp., udziapracownikwwszkoleniachzwizanychzochrondziedzictwakulturowego, inne. 10.rdafinansowaniaprogramuopiekinadzabytkami

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona31

Gwny obowizek dbania ostan zabytkw, atym samym ponoszenia nakadw na prace konserwatorskie, spoczywanawacicielachiuytkownikachobiektwzabytkowych. Kwestie dofinansowania prac przy obiektach zabytkowych regulujeRozporzdzenie Ministra Kultury z dnia 6czerwca 2005 r. wsprawie udzielania dotacji celowej na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytkw(Dz. U. z2005 r. Nr 112, poz. 940 zpn. zm.). Istnieje moliwo dofinansowania zada zzakresu opieki iochrony dziedzictwa kulturowego zbudetu pastwa.Wsparciefinansowepochodzizerodkw: MinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegowramachprogramwoperacyjnych. WojewodyPodlaskiego,bdcychwdyspozycjiPodlaskiegoWojewdzkiegoKonserwatoraZabytkw. Budetusamorzduwojewdztwapodlaskiegoijednosteksamorzduterytorialnego. Funduszu Kocielnego (dla prac przy obiektach sakralnych, nie obejmujcych konserwacji ruchomego wyposaeniakociow). NarodowegoFunduszuOchronyrodowiskaiGospodarkiWodnej(dlazaoezielenizabytkowej). Innmoliwocidofinansowaniajestpozyskanierodkwz: FunduszyEuropejskich,dystrybuowanychnapoziomiekrajowym. RegionalnychProgramwOperacyjnych,dystrybuowanychnapoziomiewojewdztw. Europejskichprogramwspecjalnych,wsppracytransgranicznejitp. 11.Realizacjaifinansowanieprzezgminzadazzakresuochronyzabytkw Ustawa oochronie zabytkw daje moliwo dofinansowania prac remontowych ikonserwatorskich oraz robtbudowlanychprzyobiektachwpisanychdorejestruzabytkw. Ze wzgldu na zastraszajce tempo znikania zabytkowych budynkw drewnianych stanowicych cenne dziedzictwo kulturowe gminy, zasadnym wydaje si podjcie uchway wsprawie dofinansowania prac remontowych imodernizacyjnych obiektw wpisanych do GEZ, aby umoliwi zachowanie zabytkowej substancji.DofinansowanieudzielanebyobynawniosekwacicieliwtrybieuchwayRadyMiejskiej. Dotacje te bd mogy by udzielane osobom posiadajcym tytu prawny do zabytku znajdujcego si na tereniegminy,ktrewykasiwkademwasnymnawykonanieprac. Poniewa gmina jest wacicielem tylko jednego zabytku (synagoga wCiechanowcu), nie przewiduje si wprowadzania do budetu gminy konkretnych zada zzakresu ochrony zabytkw. Trwajca obecnie modernizacjaobiektuzostaniedokoczonaprzypomocyfunduszyzewntrznychirodkwwasnych. Na ukoczeniu s prace remontomodernizacyjne miejsc pamici pozostajcych pod opiek gminy 10 z12zostaojuodnowionych. 12.Aneksy 12.1.WykazzabytkwwpisanychdoRejestruZabytkwNieruchomychWojewdztwaPodlaskiego
WYKAZZABYTKWWPISANYCHDOREJESTRU(stanna23.03.2011r.) Lp. OBIEKT Kapliczkamurowana Oficynawzespoledworskim Stajniaiwozowniawzespoledworskim, murowana Oboramurowanawzespoledworskim ULICA KoceBasie, przydrodzedowsi Pobikry Pobikry Pobikry DATOWANIE ok.1900r. 2w.XIXw. 1905r. 1904r. NUMER WREJESTRZE ZABYTKWIDATA WPISU A239 07.07.2009r. A286 19.11.1966r. A216 16.12.1985r. A216 16.12.1985r.

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona32

Spichlerzmurowanywzespoledworskim Kuniamurowanawzespoledworskim Parkkrajobrazowywzespoledworskim Mogiazbiorowaludnociydowskiej pomordowanejw1942r. Kocipw.w.StanisawaBiskupa iMczennika Cmentarzrzymskokatolicki Ogrodzeniezbramamiwzespolekocioa parafialnegopw.w.StanisawaBiskupa iMczennika GrobowiecJezierskich,Ciecierskich, Horwattwmurowany Kocidrewnianywzespolekocioapw. w.DorotyDziewicyiMczennicy Dzwonnicadrewnianawzespolekocioa pw.w.DorotyDziewicyiMczennicy Ogrodzeniezbrammurowane

Pobikry Pobikry Pobikry Pobikry, wewsiprzydrodzedo Malca Pobikry Pobikry Pobikry

XIX/XXw.

A216 16.12.1985r. l.20XXw. A216 16.12.1985r. 2po.XIXw. A216 16.12.1985r. datapochwku1942,data A428 postawieniapomnika 30.12.1991r. 1964r. 185760r. A55 28.04.1980r. 2po.XIXw. A307 16.06.1987r. 3w.XIXw. 307 16.06.1987 2po.XIXw.

A191 24.09.2008r. 16901717r. 293 19.11.1966r. WinnaPowitna 16961717r. 294 19.11.1966r. WinnaPowitna 4w.XIXw. 321 7.09.1987r. Cmentarzprzykocielnywzespolekocioa WinnaPowitna XVIIw. 321 pw.w.DorotyDziewicyiMczennicy 7.09.1987r. UkadurbanistycznyStaregoiNowego Ciechanowiec XVw. A287 Miasta 05.06.1987r. Kociwzespolekocioaparafialnegopw. Ciechanowiec, 173739r. 262 TrjcyPrzenajwitszej pl.Ks.Kluka 09.11.1966r. Kostnicamurowanawzespolekocioa Ciechanowiec, 173739r. 264 parafialnegopw.TrjcyPrzenajwitszej pl.Ks.Kluka 09.11.1966r. Plebaniamurowanawzespolekocioa Ciechanowiec, 1887r. A108 parafialnegopw.TrjcyPrzenajwitszej pl.Ks.Kluka 25.04.1981r. Cerkiewprawosawnapw. Ciechanowiec, 1875 A138 WniebowstpieniaPaskiego ul.Mickiewicza32 11.05.1981r. Synagoga Ciechanowiec, k.XIXw. A132 ul.Mostowa 07.05.1981r. Budynekszpitalnywzespoleklasztornym Ciechanowiec, 17371785r.,l.50XXw. A126 SistrMiosierdzia ul.pl.Ks.Kluka 28.04.1981r. Kapliczkamurowana Ciechanowiec, 2w.XIXw. A107 ul.Kocielna 27.04.1981r. Cmentarzrzymskokatolicki Ciechanowiec, 1810r. A239 ul.Sienkiewicza 8.06.1987r. KaplicagrobowaSzczukwnacmentarzu Ciechanowiec, ok.184259r. A31 rzymskokatolickim ul.Sienkiewicza 11.1966r. Ogrodzeniezespoucmentarzy,zbram Ciechanowiec, 1842r. A239 ul.Sienkiewicza 8.06.1987r. Cmentarzprawosawny Ciechanowiec, 1810r. A353 ul.Sienkiewicza 23.12.1987r. Cmentarzewangelicki Ciechanowiec, 1810r. A331 ul.Sienkiewicza 5.09.1987r. CmentarzydowskiI Ciechanowiec, pocz.XIX A332 ul.Sienkiewicza 16.09.1987 CmentarzydowskiII Ciechanowiec, pocz.XIXw. A332 ul.Sienkiewicza 16.09.1987 MogiaonierzypolskichzIwojny Ciechanowiec, XXw. A450 wiatowej ul.Sienkiewicza 30.12.1991 MogiazbiorowarozstrzelanychwczasieII przydrodzeCiechanowiec 1941,1964r. A427 wojnywiatowej Kozarze(Ciarki) 30.12.1991r. DommurowanyCiechanowieckiejSpki Ciechanowiec, 1913r. A530 Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Strona33

Pobikry, cmentarzrzymskokatolicki WinnaPowitna

Spoywczej Parkanwpozostaociachzespou dworskiego Tzw."Zamczysko"wpozostaociach zamku Paacwzespolepaacowymob.Muzeum Rolnictwaim.ks.K.Kluka Oficynawzespolepaacowymob.Muzeum Rolnictwaim.ks.K.Kluka Stajniawzespolepaacowymob.Muzeum Rolnictwaim.ks.K.Kluka Wozowniawzespolepaacowymob. MuzeumRolnictwaim.ks.K.Kluka Parkkrajobrazowywzespolepaacowymob. MuzeumRolnictwaim.ks.K.Kluka

pl.3Maja16 Ciechanowiec, ul.Parkowa Ciechanowiec, ul.Parkowa Ciechanowiec, ul.Paacowa5 Ciechanowiec, ul.Paacowa5 Ciechanowiec, ul.Paacowa5 Ciechanowiec, ul.Paacowa5 Ciechanowiec, ul.Paacowa5

Ipo.XVIIIw. XVIw. ok.1875,19661970r. ok.1860r. 1866r. 1866r. w.XIX,ok.1850r.

12.12.1994r. A41 /02.1972r. 131 7.05.1981 29 9.02.1953 A86 16.01.1981r. A85 16.01.1981r. A87 16.01.1981r. 356 9.02.1953r.

12.2. Wykaz zabytkw wpisanych do Gminnej Ewidencji Zabytkw (bez zabytkw wpisanych do rejestru)
Lp. ZABYTKIWPISANEDOGMINNEJEWIDENCJIZABYTKW OBIEKT ULICA Oficynawzespoledworskim Antonin17 Oboramurowanawzespoledworskim Antonin15 Oboramurowanawzespoledworskim Antonin16 Oboramurowanawzespoledworskim Antonin18 Oboramurowanawzespoledworskim Antonin19 Budynekmieszkalnywzagrodzie Bujenka1 Stodoadrewnianawzagrodzie Bujenka1 Spichlerzdrewnainywzagrodzie Bujenka1 Chlewdrewnianywzagrodzie Bujenka1 Spichlerzdrewnianywzagrodzie Bujenka13 Domdrewniany Bujenka23 Kapliczkamurowana CzajeWlka,cmentarz rzymskokatolicki Stajniamurowanawzespoledworskim CzajeWlka Spichrzmurowanywzespoledworskim CzajeWlka Kapliczkamurowana Gaj,przyszosiezawsi Domdrewniany KoceBasie31 Chlewdrewniany KoceSchaby32 Lamusdrewnianywzagrodzie KoceSchaby19 Stodoadrewnianawzagrodzie KoceSchaby19 Mogiazbiorowaludnocicywilnejpomordowanejwczasie Kozarze, okupacjihitlerowskiej wlesieodstronywsiZaszkw Domdrewniany Domdrewniany Wiatrakkolak Domdrewniany Domdrewniany Spichlerzdrewnianywzagrodzie Stodoadrewnianawzagrodzie Stajniadrewnianawzagrodzie Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Stajniadrewnianawzagrodzie Stodoadrewnianawzagrodzie Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany Kozarze44 Kozarze58 empice44 Pobikry4 RadziszewoKrle2 RadziszewoKrle2 RadziszewoKrle2 RadziszewoKrle48 RadziszewoKrle5 Skrzec28 Skrzec29 Skrzec30 Skrzec30 DATOWANIE k.XIXw. l.20XXw. l.20XXw. l.20XXw. l.20XXw. l.20XXw. l.20XXw. l.20XXw. l.20XXw. pocz.XXw. pocz.XXw. pocz.XXw. 1911r. pocz.XXw. pocz.XXw. k.XIXw. pocz.XXw. pocz.XXw. pocz.XXw. datapochwku1944,data postawieniapomnika1970 r. pocz.XXw. pocz.XXw. k.XIXw. pocz.XXw. 1933r. pocz.XXw. pocz.XXw. k.XIXw. l.20XXw. XIX/XXw. l.80XIXw. pocz.XXw. pocz.XXw. Strona34

Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Kapliczkamurowana Domdrewniany Domdrewniany Stodoadrewnianawzagrodzie Mynwodny Szkoadrewniana Domdrewniany DomdrewnianysiedzibaOrodkaAnimacjiKulturyWiejskiej im.DzieciFatimskich Mynwodny(pozostaoci) Mynmotorowy CmentarzrzymskokatolickiI CmentarzrzymskokatolickiII Domdrewniany Kapliczkadrewniana Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Stodoamurowana Kostnicamurowanawzespolekocioaparafialnegopw.Trjcy Przenajwitszej Dzwonnicamurowanawzespolekocioaparafialnegopw. TrjcyPrzenajwitszej Dzwonnicamurowanawzespolekocioaparafialnegopw. TrjcyPrzenajwitszej Ogrodzeniemurowanezbramwzespolekocioaparafialnego pw.TrjcyPrzenajwitszej PozostaociogrodzeniazbramwzespoleklasztornymSistr Miosierdzia Mogiaonierzypolskichz1920r.

Skrzec42 Trzaski3 Trzaski25 Trzaski25 Tworkowice,przyszosiedo Ciechanowca Tworkowice21 Tworkowice66 Tworkowice6 Tworkowice WinnaChroy WinnaPowitna9 WinnaPowitna8

l.80XIXw. l.20XXw. l.20XXw. k.XIXw. 2po.XIXw. l.80XIXw. pocz.XXw. l.20XXw. l.2030XXw. l.10XXw.,1932 l.30XXw. l.20XXw. XIX/XXw. l.20XXw. pocz.XIXw. pocz.XIXw. 1903r. pocz.XXw. 1937r. k.XIXw. pocz.XXw. 1876r. 173739r. 173739r. 173739r. 173739r. 1737 1928r. 1939r. 19411944r.,1970r. 1941r. l.90XIXw. ok.1850r. 4w.XIXw. 4w.XIXw. 3w.XIXw. 4w.XIXw. 4w.XIXw. l.20XXw.

WinnaPowitna WinnaPowitna WinnaPowitna WinnaPowitna WinnaWypychy7 przydrodzeWinnaTrzaski WinnaChroy9 Skrzec43 Skrzec9 Nowodwory1 Ciechanowiec, pl.Ks.Kluka Ciechanowiec, pl.Ks.Kluka Ciechanowiec, pl.Ks.Kluka Ciechanowiec, pl.Ks.Kluka Ciechanowiec, pl.Ks.Kluka rgul.Sienkiewiczaiul. Wiskiej Mogiaonierzypolskichz1939r. Ciechanowiec, ul.Kuczyska MogiarozstrzelanychwczasieIIwojnywiatowej Ciechanowiec, ul.Mickiewicza32 Mogiaonierzyradzieckichz1941r. Ciechanowiec, ul.Drohicka Czworakmurowanywpozostaociachzespoudworskiego(tzw. Ciechanowiec, zamku) ul.Parkowa Mynwodnywzespolepaacowymob.MuzeumRolnictwaim. Ciechanowiec, ks.K.Kluka ul.Paacowa5 Budynekadministracjidworskiejzw.leniczwkwzespole Ciechanowiec, paacowymob.MuzeumRolnictwaim.ks.K.Kluka ul.Paacowa5 Budynekadministracjidworskiejwzespolepaacowymob. Ciechanowiec, MuzeumRplnictwaim.ks.K.Kluka ul.Paacowa5 Murzdwiemabasztamiwzespolepaacowymob.Muzeum Ciechanowiec, Rolnictwaim.ks.K.Kluka ul.Paacowa5 Zajazdob.dommieszkalny Ciechanowiec, ul.Paacowa1 Zajazdob.dommieszkalny Ciechanowiec, ul.Paacowa2 Dommurowany Ciechanowiec, ul.Dworska2

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona35

Domdrewniany Dommurowany Dommurowany Domdrewniany Kamienica Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Dommurowany Domdrewniany Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Ciechanowiec, ul.Kocielna27 Ciechanowiec, ul.Kociuszki25 Ciechanowiec, ul.Kociuszki32 Ciechanowiec, ul.Kociuszki43 Ciechanowiec, ul.Kozarska1 Ciechanowiec, ul.Kozarska3 Ciechanowiec, ul.Kozarska13 Ciechanowiec, ul.Kozarska15 Ciechanowiec, ul.Kozarska12 Ciechanowiec, ul.Kozarska30 Ciechanowiec, ul.Kozarska24 Ciechanowiec, ul.Kozarska31 Ciechanowiec, ul.Kozarska39 Ciechanowiec, ul.Kociuszki11 Ciechanowiec, ul.Kociuszki23 Ciechanowiec, ul.Kuczyska1 Ciechanowiec, ul.Kuczyska8 Ciechanowiec, ul.Kuczyska15 Ciechanowiec, ul.Kuczyska17 Ciechanowiec, ul.Kuczyska22 Ciechanowiec, ul.Kuczyska25 Ciechanowiec, ul.Kuczyska30 Ciechanowiec, ul.Kuczyska33 Ciechanowiec, ul.Kuczyska43 Ciechanowiec, ul.Kuczyska44 Ciechanowiec, ul.Kuczyska45 Ciechanowiec, ul.Kuczyska46 Ciechanowiec, ul.Kuczyska48 Ciechanowiec, ul.omyska3 Ciechanowiec, ul.omyska6 Ciechanowiec,

XIX/XXw. pocz.XXw. pocz.XXw. 1932 1862 l.30XXw. l.40XXw. l.40XXw. l.30XXw. l.30XXw. l.30XXw. 1923 l.30XXw. pocz.XXw. pocz.XXw. l.30XXw. l.30XXw. l.20XXw. l.20XXw. l.20XXw. l.30XXw. l.20XXw. l.40XXw. l.30XXw. l.20XXw. l.30XXw. l.30XXw. l.30XXw. l.30XXw. XIX/XXw. l.30XXw. Strona36

Dommurowany Domdrewniany Dommurowany Dommurowany Domdrewniany Dommurowany Dommurowany Dommurowany Domdrewniany Dommurowany Domdrewniany Domdrewniany Dommurowany Dommurowany Domdrewniany Dommurowany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Dommurowany Dommurowany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Domdrewniany Dommurowany

ul.omyska8 Ciechanowiec, ul.omyska25 Ciechanowiec, ul.omyska27 Ciechanowiec, ul.omyska28 Ciechanowiec, ul.omyska30 Ciechanowiec, ul.omyska31 Ciechanowiec, ul.omyska32 Ciechanowiec, ul.omyska34 Ciechanowiec, ul.omyska36 Ciechanowiec, ul.omyska44 Ciechanowiec, ul.omyska48 Ciechanowiec, ul.omyska56 Ciechanowiec, ul.omyska62 Ciechanowiec, pl.3Maja13 Ciechanowiec, pl.3Maja15 Ciechanowiec, ul.Mickiewicza19 Ciechanowiec, ul.Mickiewicza14 Ciechanowiec, ul.Mickiewicza24 Ciechanowiec, ul.Mickiewicza30 Ciechanowiec, ul.Mickiewicza33 Ciechanowiec, ul.Mogilna28 Ciechanowiec, ul.Parkowa7 Ciechanowiec, ul.Parkowa8 Ciechanowiec, ul.Ralkowa9 Ciechanowiec, ul.witojaska5 Ciechanowiec, ul.Wsplna16 Ciechanowiec, ul.Wsplna27 Ciechanowiec, ul.Drohicka10

l.20XXw. l.30XXw. XIX/XXw. XIX/XXw. l.30XXw. pocz.XXw. XIX/XXw. XIX/XXw. l.30XXw. 1920r. l.30XXw. l.30XXw. pocz.XXw. poczXXw. 1923r. ok.1920r. 1930r. ok.1925r. l.20XXw. l.20XXw. l.90XIXw. l.90XIXw. 1860r. XIX/XXw. pocz.XXw. pocz.XXw. XIX/XXw.

12.3.WykazzabytkwwpisanychdoRejestruZabytkwRuchomychWojewdztwaPodlaskiego Brak danych Delegatura WUOZ womy odmwia udzielenia informacji ozabytkach ruchomych zterenugminywpisanychdorejestruzabytkwiwojewdzkiejewidencjizabytkwruchomych.

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona37

12.4. Wykaz obiektw archeologicznych wpisanych do Ewidencji Zabytkw Archeologicznych WojewdztwaPodlaskiego


WYKAZSTANOWISKARCHEOLOGICZNYCHWGMINIECIECHANOWIEC NUMER STANOWI RODZAJ MIEJSCOWO OBSZARAZP SKANA CHRONOLOGIA STANOWISKA OBSZARZ E cmentarzysko Anonin 4681 5 OWR kurhanowe osada, pradzieje Antonin 4681 23 ladyosadnictwa redniowiecze epokakamienia Antonin 4681 24 ladyosadnictwa OWR osada, epokakamienia Antonin 4681 25 ladyosadnictwa okresnowoytny epokabrzuokres Antonin 4781 2 osady nowoytny epokabrzuokres Antonin 4781 3 ladyosadnictwa nowoytny redniowiecze Antonin 4781 4 ladyosadnictwa okresnowoytny redniowieczeokres Antonin 4781 5 ladyosadnictwa nowoytny epokabrzuokres Antonin 4781 6 ladyosadnictwa nowoytny Bujenka 4681 26 ladosadnictwa epokabrzu epokabrzu Bujenka 4681 28 ladyosadnictwa redniowiecze obozowisko, mezolitokres Bujenka 4681 29 ladyosadnictwa nowoytny epokakamieniaokres Bujenka 4681 30 ladyosadnictwa nowoytny epokabrzuokres Bujenka 4781 21 ladyosadnictwa nowoytny osada, redniowieczeokres Bujenka 4781 28 ladosadnictwa nowoytny Bujenka 4781 29 ladosadnictwa okresnowoytny Bujenka 4781 30 ladosadnictwa okresnowoytny Bujenka 4781 31 ladosadnictwa epokabrzu Ciechanowiec 4780 2 ? ? Ciechanowiec 4780 6 ? ? Ciechanowiec 4780 7 ladosadnictwa okresnowoytny Ciechanowiec 4780 8 ? ? Ciechanowiec 4780 11 ? ? Ciechanowiec 4780 12 ruinyzamku XVXVIIIw. redniowieczeokres Ciechanowiec 4780 13 ladyosadnictwa nowoytny Ciechanowiec 4780 14 ladosadnictwa okresnowoytny Ciechanowiec 4780 15 ladosadnictwa okresnowoytny wczesne Ciechanowiec 4780 16 ladyosadnictwa redniowieczeokres nowoytny wczesne Ciechanowiec 4780 17 ladyosadnictwa redniowieczeokres nowoytny redniowieczeokres Ciechanowiec 4780 18 ladyosadnictwa nowoytny NUMER WREJESTR ZE ZABYTKW C53

Lp.

Nrrej.131

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona38

Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec

4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780

19 20 21 22 23 24 25 26

ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa

Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec

4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780 4780

27 28 29 30 31 42 43 44 45 46 47 48 49 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69

ladyosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa cmentarzydowski ladyosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa rosyjskiobz artyleryjski ladosadnictwa

okresnowoytny wczesne redniowiecze okresnowoytny pneredniowiecze okresnowoytny epokabrzuokres nowoytny pne redniowieczeokres nowoytny okresnowoytny wczesne redniowieczeokres nowoytny wczesne redniowieczeokres nowoytny okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny XIXXXw. redniowieczeokres nowoytny okresnowoytny redniowieczeokres nowoytny okresnowoytny pne redniowieczeokres nowoytny okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny redniowieczeokres nowoytny redniowieczeokres nowoytny epokabrzuokres nowoytny okresnowoytny epokabrzuokres nowoytny XIXw. redniowieczeokres nowoytny redniowieczeokres nowoytny XIXw. XIXw. okresnowoytny Strona39

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec Ciechanowiec CzajeWlka CzajeWlka CzajeWlka CzajeWlka CzajeWlka CzajeWlka CzajeWlka CzajeWlka Dbczyn Dbczyn KocePiskuy

4780 4780 4780 4881 4782 4782 4782 4782 4782 4782 4782 4782 4880 4880 4681

70 71 72 6 9 12 13 14 15 16 19 20 26 27 41

osada ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa cmentarzysko kurhanowe ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa, osadatypu wiejskiego osada, punktosadniczy, ladosadnictwa osada, punktosadniczy,lad osadnictwa ladyosadnictwa,osady punktosadniczy, ladosadnictwa osady osada osady, ladosadnictwa osada, ladyosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa osady

okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny OWR epokabrzu okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny epokabrzuokres nowoytny redniowiecze wczesne redniowiecze neolit epokabrzu redniowiecze pne redniowiecze okresnowoytny epokakamienia okresnowoytny epokakamienia okresnowoytny epokakamienia okresnowoytny epokakamienia redniowiecze OWRokres nowoytny epokabrzuepoka elaza epokabrzu redniowiecze wczesne redniowieczeokres nowoytny pradzieje okresnowoytny wczesne redniowieczeokres nowoytny wczesne redniowieczeokres nowoytny ? EB okresnowoytny neolit okresnowoytny ? ? ? okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny

KocePiskuy

4681

42

KocePiskuy KocePiskuy KocePiskuy KocePiskuy KocePiskuy KocePiskuy KocePiskuy KoceSchaby Kosiorki Kostuszyn (Kolonia) Kostuszyn (Kolonia) Kostuszyn (Kolonia) Kostuszyn (Kolonia) Kostuszyn (Kolonia) Kostuszyn (Kolonia) Kozarze Kozarze Kozarze Kozarze Kozarze

4681 4681 4681 4681 4681 4681 4681 4681 4880 4881

43 44 45 46 47 48 49 27 6 7

4881 4881 4881 4881 4881 4780 4780 4780 4780 4780

8 9 11 12 14 3 4 41 50 51

ladyosadnictwa kurhan? ladyosadnictwa ladyosadnictwa kurhan? ? ? ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona40

Kuaki Kuaki empice(Choszka) empice empice empice Malec Przybyszyn Przybyszyn Przybyszyn RadziszewoKrle RadziszewoKrle RadziszewoKrle RadziszewoSieczuch RadziszewoSieczuch RadziszewoSieczuch RadziszewoSieczuch RadziszewoSieczuch RadziszewoSobiechowo RadziszewoSobiechowo RadziszewoStare RadziszewoStare Skrzec Tworkowice Tworkowice Tworkowice Tworkowice WinnaPowitna WinnaPowitna WinnaPowitna WinnaStara WinnaStara WinnaStara WinnaWilki WinnaWilki

4781 4781 4782 4782 4782 4782 4881 4880 4881 4881 4881 4881 4881 4782 4782 4782 4782 4782 4781 4781 4781 4781 4881 4880 4880 4880 4880 4781 4781 4781 4781 4781 4781 4781 4781

9 10 2 3 4 5 4 7 13 15 1 2 3 1 6 7 8 11 11 14 15 16 10 8 9 10 13 8 23 27 17 18 22 19 20

ladosadnictwa kurhan? ladosadnictwa kurhan ladyosadnictwa osada, ladosadnictwa kurhan, ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa osada ladosadnictwa ladosadnictwa osada, ladosadnictwa osada, ladyosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa osady osada, ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa osady ladyosadnictwa osada,ladosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladyosadnictwa ladyosadnictwa osada

okresnowoytny ? pne redniowiecze ? NrrejA168 wczesne redniowieczeokres nowoytny redniowieczeokres nowoytny wczesne redniowieczeokres nowoytny okresnowoytny okresnowoytny wczesne redniowieczeokres nowoytny wczesne redniowiecze ? okresnowoytny epokabrzuokres nowoytny epokabrzu redniowiecze okresnowoytny neolit epokabrzu okresnowoytny epokabrzu redniowieczeokres nowoytny epokabrzu redniowieczeokres nowoytny OWR okresnowoytny okresnowoytny ? epokabrzupne redniowiecze redniowieczeokres nowoytny redniowieczeokres nowoytny wczesne redniowieczeokres nowoytny epokabrzu okresnowoytny redniowieczeokres nowoytny redniowieczeokres nowoytny redniowieczeokres nowoytny epokabrzu

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona41

WinnaWypychy Winna/Trzaski Winna/Trzaski Winna/Trzaski Winna/Trzaski WojtkowiceStare Zadobrze Zadobrze Zadobrze Zadobrze Zadobrze Zadobrze okreswpywwrzymskich epokabrzu

4781 4781 4781 4781 4781 4880 4780 4780 4780 4780 4780 4781

7 12 24 25 26 12 9 10 32 33 34 1

osada, ladyosadnictwa ladosadnictwa ladyosadnictwa ladyosadnictwa ladosadnictwa osady ? ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa ladosadnictwa

epokabrzuokres nowoytny okresnowoytny redniowiecze okresnowoytny redniowieczeokres nowoytny okresnowoytny pne redniowieczeokres nowoytny ? okresnowoytny okresnowoytny okresnowoytny epokabrzu epokabrzu

Id:85DACB10AF04410FAC1D10D1B39A746D.Podpisany

Strona42

You might also like