Lublin, 2010-07-30 WOJEWODA LUBELSKI NK.II.

0911/241/10

Rozstrzygnicie nadzorcze stwierdzajce niewano uchway Nr 1087/XLIII/2010 Rady Miasta Lublin z dnia 24 czerwca 2010 r. w sprawie okrelenia zasad, sposobu i trybu udzielania ulg w spacie nalenoci pieninych majcych charakter cywilnoprawny, przypadajcych Gminie Lublin i jej jednostkom zaliczonym do sektora finansw publicznych, w czci obejmujcej 2, 5 ust. 3 w brzmieniu: umorzenia z urzdu, 7 ust. 1 w brzmieniu: w 2 ust. 1 pkt 5 oraz oraz 9 uchway. Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, ze zm.) stwierdzam niewano uchway Nr 1087/XLIII/2010 Rady Miasta Lublin z dnia 24 czerwca 2010 r. w sprawie okrelenia zasad, sposobu i trybu udzielania ulg w spacie nalenoci pieninych majcych charakter cywilnoprawny, przypadajcych Gminie Lublin i jej jednostkom zaliczonym do sektora finansw publicznych, w czci obejmujcej 2, 5 ust. 3 w brzmieniu: umorzenia z urzdu, 7 ust. 1 w brzmieniu: w 2 ust. 1 pkt 5 oraz oraz 9 uchway.

Uzasadnienie Uchwaa Nr 1087/XLIII/2010 Rady Miasta Lublin zostaa dorczona organowi nadzoru w dniu 1 lipca 2010 r. W podstawie prawnej uchway powoano m. in. art. 59 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, ze zm.). W myl powoanego art. 59 ustawy o finansach publicznych, w przypadkach uzasadnionych wanym interesem dunika lub interesem publicznym nalenoci pienine majce charakter cywilnoprawny, przypadajce jednostce samorzdu terytorialnego lub jej jednostkom podlegym, mog by umarzane albo ich spata moe by odraczana lub rozkadana na raty, na zasadach okrelonych przez organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego, z zastrzeeniem ust. 4 (ust. 1). Organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego okreli szczegowe zasady, sposb i tryb udzielania ulg, o ktrych mowa w ust. 1, warunki dopuszczalnoci pomocy publicznej w przypadkach, w ktrych ulga stanowi bdzie pomoc publiczn,

oraz wskae organ lub osob uprawnione do udzielania tych ulg (ust. 2). Organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego moe, w drodze uchway, postanowi o stosowaniu z urzdu ulg, o ktrych mowa w ust. 1, w przypadku wystpienia okolicznoci wymienionych w art. 56 ust. 1 (ust. 3). Z powyszych unormowa wynika, i ustawodawca w art. 59 ust. 1 ustawy o finansach publicznych okreli przesanki umarzania wierzytelnoci z tytuu nalenoci pieninych o charakterze cywilnoprawnym, przypadajcych jednostce samorzdu terytorialnego lub jej jednostkom organizacyjnym. S nimi wany interes dunika lub interes publiczny. Przesanka - to bowiem okoliczno (fakt) majca znaczenie dla postpowania (por. Sownik jzyka polskiego pod red. M. Szymczaka, Wyd. Naukowe PWN W-wa 1998, tom II, str. 959). Konstrukcja przepisu art. 59 ust. 1 wskazuje, i uyte w nim zwroty wany interes dunika oraz interes publiczny odnosz si do hipotezy normy prawnej i wskazuj sytuacj faktyczn, w ktrej mona dokona umorzenia nalenoci pieninej, odroczenia jej spaty lub rozoenia na raty, na zasadach okrelonych przez organ stanowicy. Pojcia wany interes dunika oraz interes publiczny s pojciami nieostrymi, maj zatem charakter klauzul generalnych, co powoduje, e ich tre powinna by oceniana w realiach konkretnej, indywidualnej sprawy. Ocena, czy taki interes zachodzi, dokonywana jest przez organ do tego uprawniony (wskazany w uchwale), w oparciu o zgromadzony w sprawie materia dowodowy. W myl 2 ust. 1 przedmiotowej uchway: Nalenoci mog by umarzane, jeeli zachodzi jedna z poniszych przesanek: 1) osoba fizyczna zmara, nie pozostawiajc adnego majtku albo pozostawia majtek niepodlegajcy egzekucji na podstawie odrbnych przepisw, albo pozostawia przedmioty codziennego uytku domowego, ktrych czna warto nie przekracza kwoty 6.000 z; 2) osoba prawna zostaa wykrelona z waciwego rejestru osb prawnych przy jednoczesnym braku majtku, z ktrego mona by egzekwowa naleno, a odpowiedzialno z tytuu nalenoci nie przechodzi z mocy prawa na osoby trzecie; 3) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, e w postpowaniu egzekucyjnym nie uzyska si kwoty wyszej od kosztw dochodzenia i egzekucji tej nalenoci lub postpowanie egzekucyjne okazao si nieskuteczne; 4) jednostka organizacyjna nieposiadajca osobowoci prawnej ulega likwidacji; 5) zachodzi wany interes dunika lub interes publiczny.. Zdaniem organu nadzoru powysze postanowienia, w ktrych wskazano okolicznoci, ktrych zaistnienie pozwala na umorzenie przedmiotowych nalenoci, wykraczaj poza zakres upowanienia ustawowego wynikajcego z art. 59 ust. 2 ustawy o finansach publicznych, a tym samym zostay przyjte bez podstawy prawnej. Z treci art. 59 ust. 2 wynika, e organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego w drodze uchway: 1) okrela szczegowe zasady, sposb i tryb udzielania ulg, o ktrych mowa w ust. 1, 2) okrela warunki dopuszczalnoci pomocy publicznej w przypadkach, w ktrych ulga stanowi bdzie pomoc publiczn, 3) wskazuje organ lub osob uprawnione do udzielania wskazanych ulg.

Wedug sownika jzyka polskiego (Nowy sownik jzyka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, str. 1243 i 1050) zasada to regua, norma postpowania, prawo podstawowe, za tryb to ustalony porzdek, zwyczaj zaatwiania okrelonych spraw, metoda postpowania, sposb, system. W wietle powyszego nie mona postawi znaku rwnoci midzy pojciami zasady i przesanki. Organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego moe ustali w drodze uchway sposb, metody i normy postpowania przy zaatwianiu spraw zwizanych z udzielaniem ulg. Rada Miasta obowizana jest przestrzega zakresu upowanienia udzielonego jej przez ustaw w zakresie tworzenia aktw prawa miejscowego, a w tych dziaaniach nie moe wkracza w materi uregulowan ustaw. Naley stwierdzi, e to wycznie w art. 59 ust. 1 ustawy o finansach publicznych wymienione s przypadki, kiedy mona zastosowa ulgi polegajce na umorzeniu oraz odroczeniu lub rozoeniu na raty spaty nalenoci cywilnoprawnych przypadajcych jednostce samorzdu terytorialnego lub jej jednostce podlegej. Tre ustawowego upowanienia zawartego w art. 59 ust. 2 tej ustawy nie przewiduje kompetencji dla organu stanowicego jednostki samorzdu terytorialnego, by mia aktem prawa miejscowego w jakikolwiek sposb okrela, ucila czy rozwija przesanki przyznawania tych ulg. Zdaniem organu nadzoru, w tym zakresie zachowuje w peni aktualno stanowisko wyraone w wyrokach Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego w Lublinie z dnia 28 lutego 2007 r. - I SA/Lu 64/07, z dnia 26 czerwca 2007 r. I SA/Lu 839/06 oraz z dnia 7 wrzenia 2007 r. I SA/Lu 372/07 (publ. w Centralnej Bazie Orzecze Sdw Administracyjnych). Zakwestionowanie postanowie zawartych w 2 ust. 1 uchway powoduje konieczno eliminacji odwoujcych si do ich treci zapisw zawartych 2 ust. 2 i 3 oraz 7 ust. 1 w brzmieniu: w 2 ust. 1 pkt 5 oraz, a w konsekwencji rwnie 5 ust. 3 w brzmieniu: umorzenia z urzdu. W szczeglnoci naley si odnie do postanowienia 2 ust. 3 przedmiotowej uchway, w ktrym Rada Miasta, korzystajc z kompetencji przewidzianej art. 59 ust. 3 ustawy o finansach publicznych, rozstrzygna o zakresie stosowania ulg z urzdu. Jak ju wspomniano, w myl art. 59 ust. 3 powoanej ustawy, organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego moe, w drodze uchway, postanowi o stosowaniu z urzdu ulg, o ktrych mowa w ust. 1, w przypadku wystpienia okolicznoci wymienionych w art. 56 ust. 1. Rada Miasta Lublin zastosowaa zabieg legislacyjny polegajcy na recypowaniu wszystkich przesanek okrelonych w art. 56 ust. 1 ustawy do 2 ust. 1 uchway, a nastpnie odesaniu w 2 ust. 3 do przesanek okrelonych w ust. 1 pkt 1-4 tego przepisu. W opinii organu nadzoru, w wykonaniu upowanienia z art. 59 ust. 3 ustawy o finansach publicznych, organ stanowicy winien wskaza, ktre z okolicznoci okrelonych wprost w art. 56 ust. 1 ustawy uzasadniaj stosowanie ulg z urzdu, nie za jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie okrela w sposb oglny przesanki udzielenia ulgi (umorzenia nalenoci), a nastpnie wskazywa, ktre z przesanek okrelonych uchwa mog stanowi ewentualnie rwnie podstaw do dziaania z urzdu w sprawach udzielania ulg.

W 9 uchway postanowiono, i: Przepisw uchway nie stosuje si do nalenoci, ktrych zasady, sposb i tryb umarzania, odraczania terminu zapaty lub rozkadania na raty patnoci nalenoci reguluj odrbne przepisy. Naley stwierdzi, e zakres przedmiotowy uchway wyznaczy sam ustawodawca w art. 59 ust. 2 w zw. z ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Zakresem tym objte s nalenoci pienine majce charakter cywilnoprawny, przypadajce jednostce samorzdu terytorialnego lub jej jednostkom podlegym. Tym samym wprowadzenie takiego zastrzeenia, jak sformuowane w 9 przedmiotowej uchway, naley oceni jako pozbawione podstaw prawnych. W wietle utrwalonego orzecznictwa sdowo-administracyjnego uchway organw samorzdu terytorialnego musz by podejmowane wycznie na podstawie i w granicach prawa. Uchwaa rady gminy, jako akt prawa miejscowego, moe normowa jedynie te sprawy, ktre zostay jej przekazane do unormowania w przepisie upowaniajcym. Akt prawa miejscowego nie moe wykracza poza zakres spraw okrelonych w upowanieniu, nawet wtedy, gdyby suyo to wykonaniu ustawy i byo uzasadnione wzgldami susznoci, celowoci gospodarczej czy spoecznej. Przepis udzielajcy kompetencji prawodawczej podlega wykadni dosownej, a zatem nie moe by interpretowany w adnym razie rozszerzajco. Kade wykroczenie poza zakres udzielonego upowanienia, stanowi naruszenie normy upowaniajcej i zarazem konstytucyjnych warunkw legalnoci aktu wykonawczego. Rada Miasta musi tre swoich regulacji dostosowa cile do zakresu przyznanego jej upowanienia i przysugujcych kompetencji, wynikajcych z jej zada, a w razie wtpliwoci co do zakresu tego upowanienia wyjani te wtpliwoci przez zastosowanie wykadni zawajcej (por. wyrok NSA z 26 maja 1992 r., SA/Wr 310/92 Wsplnota 1993, Nr 2, s. 21, wyrok NSA z 16 grudnia 1996 r., SA/Kr 1377/96 Wokanda 1997, Nr 7, s. 39). W tym stanie rzeczy, stwierdzenie niewanoci uchway Nr 1087/XLIII/2010 jest uzasadnione. Na niniejsze rozstrzygnicie nadzorcze przysuguje skarga do Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego w Lublinie, zoona za moim porednictwem, w terminie 30 dni od daty jego dorczenia.

Wojewoda Lubelski Genowefa Tokarska

Otrzymuje: 1) Prezydent Miasta Lublin 2) Przewodniczcy Rady Miasta Lublin