Professional Documents
Culture Documents
SPIS TREŚCI
I. ISTOTA PUBLIC RELATIONS ............................................................. 3
Psychologiczne aspekty wywierania wpływu na otoczenie ........................ 4
Komunikowanie się przedsiębiorstwa z grupami jego otoczenia ............... 6
Zakres działań public relations .................................................................... 8
II. ZASADY ORGANIZACJI DZIAŁAŃ PR ............................................ 9
Miejsce public relations w strukturze organizacyjnej firmy ....................... 9
Badania wstępne .......................................................................................... 11
Identyfikacja otoczenia firmy ...................................................................... 13
III. TWORZENIE PROGRAMU PUBLIC RELATIONS .......................... 15
Elementy programu ..................................................................................... 15
Koncepcja tworzenia dobrej opini o firmie w jej otoczeniu zewnętrznym . 16
IV. TECHNIKI TWORZENIA TOŻSAMOŚCI FIRMY ........................... 17
Wizerunek a tożsamość firmy ..................................................................... 17
System identyfikacji wizualnej ................................................................... 17
Wewnętrzne public relations - oddziaływanie na pracowników ................. 18
Techniki komunikaji wewnętrznej .............................................................. 19
V. MEDIA RELATIONS ............................................................................ 20
Zasady współpracy z prasą .......................................................................... 20
VI. IMPREZY FIRMOWE ......................................................................... 21
Seminarium i konferencja ........................................................................... 21
Dni otwartych drzwi .................................................................................... 22
BIBLIOGRAFIA
1. Sam Black: „Public relations”, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1998
2. Wojciech Budzyński: „Public relations. Zarządzanie reputacją firmy”, Poltext,
Warszawa 1999
I. ISTOTA PUBLIC RELATIONS.
Jednym z ważnych celów marketingowych jakie stawia sobie przedsiębiorstwo jest
zbudowanie pozytywnego obrazu - wizerunku firmy. Podstawą dobrego wizerunku firmy jest jej
„nienaganne zachowanie” na rynku. Składa się na nie przede wszystkim: utrzymanie wysokiej
jakości produktów, ciągłe udoskonalenia i innowacje, zapewnienie konsumentom
satysfakcjonujących produktów za rozsądną cenę, stały kontakt klientami, natychmiastowe i
uprzejme rozpatrywanie reklamacji, dobrze wykwalifikowany i wyszkolony personel, poprawne
kontakty z władzami, dbanie o środowisko naturalne. Zaniedbanie jednego z tych elementów
może osłabić pozycję danej firmy na rynku. Zadaniem public relations jest tworzenie wizerunku
firmy z uwzględnieniem tych wszystkich czynników.
Istnieje ponad dwa tysiące definicji public relations, z których żadna nie satysfakcjonuje w
pełni większości osób zajmujących się tą profesją. Można jednak stwierdzić, że obserwujemy tu
dwie zasadnicze koncepcje - traktowania public relations jako funkcji zarządzania i jako elementu
promocji, wchodzącej w skład narzędzi marketingu.
W większości definicji public relations rozpatruje się jako „działalność”, której „wysiłki”
mają na celu:
•ustanowienie i utrzymanie wzajemnego zrozumienia między daną organizacją a jej otoczeniem;
•przekonanie otoczenia, że organizacja zasługuje na dobrą opinię;
•przystosowanie się organizacji do środowiska;
•polepszenie społecznego stosunku do organizacji;
•pozyskanie przychylności opinii społecznej;
•stworzenie atmosfery zaufania do przedsiębiorstwa;
•ukształtowanie poparcia społecznego dla organizacji. A zatem:
.
Planowa działalność gospodarcza
(towary/usługi)
Wzajemna zgodność
RYS.3: Stanowisko lub dział public relations w strukturze organizacyjnej średniego przedsięniorstwa
Funkcja koordynacyjna public relations najskuteczniej realizowana jest jednak, gdy struktura
odpowiedzialna za tę działalność zostanie podporządkowana bezpośrednio dyrektorowi
naczelnemu przedsiębiorstwa lub zostanie zapewniona bezpośrednia z nim koordynacja polityki w
zakresie public relations. Wysoka ranga pracownika - specjalisty do spraw public relations ułatwia
mu właściwe reprezentowanie przedsiębiorstwa na zewnątrz, oddziaływanie na środowisko
wewnętrzne, a także zbieranie potrzebnych informacji.
Drugim wariantem prowadzenia działań PR jest zlecenie przygotowana i realizacji
najważniejszych działań w tej dziedzinie wyspecjalizowanym firmom lub zatrudnienie
zewnętrznych specjalistów.
Wśród podstawowych korzyści z przyjęcia takiego wariantu należy wymienić:
•obiektywność, wyrażającej się w fachowej, bezemocjonalnej ocenie sytuacji;
•profesjonalizm i doświadczenie, będące wynikiem współpracy z wieloma klientami;
•dysponowanie liczną grupą ekspertów, specjalizujących się w różnych technikach public
relations;
•dobre rozeznanie rynku, na którym działa wyspecjalizowana firma.
Wśród podstawowych wad zewnętrznej służby public relations należy wymienić:
•pojawienie się bariery informacyjnej w przedsiębiorstwie tłumaczonej tajemnicą służbową wobec
firmy z zewnątrz;
•brak na ogół w firmie pozafinansowych motywów działania;
•brak pełnej kontroli nad działalnością firmy.
Skorzystanie z usług wyspecjalizowanych firm może być wskazane dla przedsiębiorstwa
podejmującego działalność public relations na nowym rynku. W miarę nabierania doświadczeń w
zakresie PR polskie przedsiębiorstwa powinny przejmować funkcje wykonawcze w tej dziedzinie,
pozostawiając wyspecjalizowanym firmom funkcje doradcze w odniesieniu do obsługiwanych
rynków zagranicznych.
Badania wstępne
W programie public relations powinien być zapewniony tzw. system dwukierunkowej
wymiany informacji między przedsiębiorstwem a grupami jego otoczenia podmiotowego.
Pierwszym elementem tego systemu są badania wstępne, tzn. analiza grup otoczenia. Celem badań
wstępnych jest zebranie informacji o:
•postawach i opiniach grup otoczenia podmiotowego na temat przedsiębiorstwa;
•wynikach porównania wizerunku przedsiębiorstwa z innymi przedsiębiorstwami;
•grupach docelowych, do których kierowane będą działania public relations;
•ogólnym wizerunku przedsiębiorstwa w tzw. jego szerokim otoczeniu podmiotowym;
•faktach i wynikach z dotychczasowej działalności przedsiębiorstwa, które mogą zostać
wykorzystane jako treści w programie public relations;
•kanałach przekazu informacji, z uwzględnieniem skuteczności ich oddziaływaniu na poszczególne
grupy otoczenia podmiotowego przedsiębiorstwa.
Za pomocą badań wstępnych ustala się więc sytuację wyjściową przed stworzeniem i
realizacją określonego programu public relations.
Badania wstępne można podzielić na trzy zasadnicze typy:
1. Badanie wizerunku przedsiębiorstwa.
2. Badanie skojarzeń związanych z przedsiębiorstwem.
3. Badanie środków przekazu (ich oddziaływanie na grupy docelowe otoczenia).
•Metod jakościowych
W celu dokładniejszego poznania wizerunku przedsiębiorstwa stosuje się badania jakościowe, w
tym metodę zogniskowanych wywiadów grupowych. Polega ona na gromadzeniu w jednym
miejscu celowo dobranej, nielicznej reprezentacji osób (8-12 osób) i prowadzeniu z nimi wywiadu
w postaci dyskusji kierowanej. Wywiad często odbywa się w formie dyskusji, gdyż przepływ
informacji nie odbywa się jedynie w jedną stronę, ale każdy uczestnik grupy słyszy uwagi innych i
reaguje na nie. Metoda ta jest prosta i stosunkowo niedroga.
Badania skojarzen zwiazanych z przedsiebiorstwem
Celem badań skojarzeń związanych z nazwą przedsiębiorstwa jest znalezienie odpowiedzi na
następujące pytania:
Czy nazwa przedsiębiorstwa jest właściwa?
Czy skojarzenia z tą nazwą są pozytywne czy niepozytywne?
Z czym kojarzy się ta nazwa?
Czy nazwa jest trafna, tzn. czy odpowiada charakterowi działalności firmy?
W badaniach tych wykorzystuje się skojarzenia, określenia, które mogą charakteryzować
stosunek badanej osoby do przedsiębiorstwa, jak: sympatia-antypatia, szacunek-lekceważenie,
zaufanie-nieufność, itp.
Do badania skojarzeń związanych z nazwą firmy wykorzystuje się też wywiady grupowe,
wspomagane często rysunkami.
Badania srodków masowego przekazu
Badanie środków masowego przekazu, które mają być wykorzystane do przekazu treści
public relations, polegają przede wszystkim na określeniu liczebności i scharakteryzowaniu ich
odbiorców. Badania te są najczęściej prowadzone przez wyspecjalizowane jednostki badawcze, a
ich wyniki udostępniane potencjalnym klientom środków masowego przekazu.
W wyniku badań środków masowego przekazu określa się efektywność ich wykorzystania
mierzoną kosztem dotarcia do tysiąca odbiorców. Służy do tego wykorzystywany w badaniach
reklamy wskaźnik CPT (Cost Per Thousand), który jest wynikiem dzielenia kosztów
zamieszczenia materiału PR w danym środku przekazu przez liczbę jego odbiorców (w tys.).
Prowadząc badania audytorium stacji telewizyjnych i radiowych, bierze się pod uwagę ich
zasięg, oglądalność (słuchalność) i skumulowaną liczbę odbiorców.
•Zasięg oznacza liczbę potencjalnych odbiorców zamieszkałych w zasięgu sygnału stacji danego
programu i posiadających odbiorniki.
•Oglądalność (czy w przypadku radia słuchalność), oznacza procent potencjalnych odbiorców
efektywnie oglądających dany program lub słuchających danej audycji w konkretnym czasie. Ta
wartość jest najistotniejsza dla nadawcy komunikatów PR.
•Skumulowana liczba odbiorców jest to liczba odbiorców oglądających (słuchających) kilku
emisji tego samego, seryjnego programu w ustalonym odcinku czasu.
Badania audytorium radia i telewizji prowadzone są przewaznie metodą dzienniczków oraz
audiometrów. Metoda dzienniczków polega na prowadzeniu notatek przez przeszkolonych
respondentów (co i kiedy ludzie oglądają w telewizji lub słuchają w radiu). Audiometry są
natomiast elektronicznymi urządzeniami podłączonymi do telewizora (urządzenia te, montowane
w telewizorach, noszą czasem nazwę wizjometrów) lub radia, rejestrującymi ich włączanie,
wyłączanie lub zmianę kanału (zakresu).
D z ie n n ik a r z e N a u c zy c ie le
N a b y w c y u s łu g
D o s ta w c y u s łu g
U c ze ln ie
W ła d z e
i s z k o ły A k c jo n a r iu s ze
lo k a ln e
Z a r zą d B ank i
K o n k u r e n c ja
B PFB M
D o ra dcy B ank D y r e k c ja B A N K I P isa r ze
P r a c o w n ic y W ła ś c ic ie le
Ś ro dk i O s o b isto ś c i
R a d a N a d zo r c za
m asowego ży c ia pu -
p r ze k a zu I n s ty tu c je L o k a ln a b lic zn e g o
u b e zp ie c ze n io w e s p o łe c z n o ś ć
D o s ta w c y D oradcy z
u s łu g ze w n ą tr z
F u n d a c j a n a r ze c z
fu n d u s zu h ip o te c zn e g o
Publiczność to każda grupa, która aktualnie lub potencjalnie ma wpływ na to, czy firma jest
w stanie osiągnąć wyznaczone cele. Publiczność powstaje wówczas gdy grupa ludzi: 1.
wizerunek; ?
poparcie; ?
tożsamość? . 2.
Potencjalni partnerzy. 5.
Możliwości działania: ?
budżet; ?
zespół.
PROGRAM PUBLIC RELATIONS
1.
Grupy docelowe: ?
podmioty priorytetowe. 3.
wydawnictwa firmowe; ?
imprezy firmowe; ?
sponsoring; ?
inne. 5.
Harmonogram działań: ? w
środowisku wewnętrznym; ? w
stosunku do prasy; ? w
stosunku do klientów; ? w
stosunku do partnerów handlowych; ? w
stosunku do innych grup otoczenia. 6.
Rozdysponowanie budżetu. 7.
V. MEDIA RELATIONS
Zasady współpracy z prasą
Koncepcja współpracy z mediami powinna zajmować istotne miejsce w długofalowej
polityce public relations, a działania w tym zakresie nie mogą ograniczać się do spraw
incydentalnych. Dzięki mediom przedsiębiorstwo może dotrzeć z informacją do odbiorcy
masowego przy niewielkich kosztach. Zaletą ich wykorzystania jest ponadto fakt, że stanowią one
dla odbiorcy niezależne od przedsiębiorstwa źródło informacji, co czyni tę informację bardziej
wiarygodną. Firma musi się jednak liczyć z brakiem kontroli nad ostateczną wersją informacji
która dotrze do odbiorcy, jest ona bowiem modyfikowana przez readakcję.
Koncepcja współpracy z mediami musi uwzględniać dwa kierunki działania. Po pierwsze:
zapewnienie właściwej informacji. Po drugie: ciągłe ksztaltowanie dobrych stosunków z
redakcjami.
Z punktu widzenia interesu przedsiębiorstwa duże znaczenie ma współpraca z prasą lokalną.
Duża firma może także pozwolić sobie na wykorzystanie prasy ogólnokrajowej. Jeśli istnieje
konieczność dotarcia do określonej grupy z otoczenia podmiotowego firmy, moża wybrać
czasopisma, które charakteryzują się większa selektywnością niż dzienniki. Te ostatnie można
zastosować przy kierowaniu informacji do odbiorcy masowego. W związku z tym, że materiał
musi być dostosowany do konkretnej gazety czy pisma, w których ma być prezezntowany, określa
się na początku podstawowe tytuły, za pomocą których można najszybciej dotrzeć do pożądanej
grupy odbiorców. Dokonanie takiego wyboru jest możliwe tylko po dokładnym poznaniu
struktury prasy danego obszaru.
Podstawowymi regułami, których powinno się przestrzegać podczas przygotowania
informacji dla prasy są:
•zaangażowanie w ten proces profesjonalistów (z tego wynika konieczność zatrudnienia w dziale
public relations dziennikarza, który posiada wiedzę z dziedziny produkcji i handlu danym
towarem, bądź handlowca z wiedzą dziennikarską);
•uzyskanie istotnych informacji co pozwoli na ich niezwłoczną prezentację przez media;
•zapewnienie atrakcyjności materiału dla określonej redakcji;
•wyrażanie w zwięzłej informacji gotowości do jej rozszerzenia i potwierdzenia.
Podejmując współpracę z prasą należy mieć także na uwadze kilka innych zasad:
1. Traktuj dziennikarza nie jako zagrożenie, lecz jako szansę.
2. Buduj sieć3. kontaktów z właściwymi dziennikarzami.
4. Sam podejmuj kontakty z prasą.
5. Media żądają informacji, zachowaj jednak umiar, nie zalewając ich informacjami.
6. Bądź otwarty, gotowy do współpracy, rzetelny i wiarygodny.
7. Bądź konkretny, zwięzły i szybki w przekazie.
8. Zawsze zacznij od najważniejszej informacji.
9. Macie z dziennikarzem wspólny cel - zainteresowanie czytelnika.
10. Nie chwal się wprost, że Twoja firma jest najlepsza.
11. Poznaj zasady dziennikarza, nie daj się jednak terroryzować12. dziennikarzowi.
13. Znaj swoje prawa we współpracy z mediami.
14. Bądź przygotowany.
15. Posługuj się prostym językiem.
16. Ze spokojem przyjmij krytykę lub niekompetencję dziennikarzem, a także złą prasę.
17. Przygotuj się na wszelkie niespodzianki.