Wrocaw, dnia 4 lipca 2011 r. WOJEWODA DOLNOLSKI NR NK-N.4131.609.2011.

JB6 ROZSTRZYGNICIE NADZORCZE

Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z pn. zm.) stwierdzam niewano 2 ust. 1, 3 oraz 4 ust. 2 uchway Rady Miasta Luba Nr VIII. 61/2011 z dnia 31 maja 2011 r. w sprawie ustalenia wysokoci opat za pobyt dziecka w obku. UZASADNIENIE Na sesji dnia 31 maja 2011 r. dziaajc na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zm.) i art. 58 ust. 1 oraz 59 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziemi w wieku do lat 3 ( Dz. U. Nr 45, poz. 235) Rada Miasta Luba podja uchwa Nr VIII. 61/2011 w sprawie ustalenia wysokoci opat za pobyt dziecka w obku. Uchwaa ta wpyna do organu nadzoru 9 czerwca 2011 r. W toku badania legalnoci przedmiotowej uchway organ nadzoru stwierdzi, e 2 ust. 1 uchway zosta podjty z istotnym naruszeniem art. 58 ust. 1 ustawy o opiece nad dziemi w wieku do lat 3 w zw. z art. 7 i art. 94 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.). Rada Miasta moc przedmiotowej uchway, stosownie do treci art. 58 ust. 1 ustawy o opiece nad dziemi w wieku do lat 3, ustalia miesiczn opat za pobyt dziecka w obku i wskazaa, e wynosi ona 14% minimalnego wynagrodzenia za prac obowizujcego w dniu 31 grudnia poprzedniego roku ( 2 ust. 1 uchway), maksymaln miesiczn wysoko opaty za wyywienie dziecka objtego opiek obka do kwoty stanowicej 10 % minimalnego wynagrodzenia za prac obowizujcego w dniu 31 grudnia poprzedniego roku ( 2 ust. 2 uchway), a take dodatkow opat za wyduony pobyt dziecka w obku ponad 10 godzinny wymiar dzienny, ktra to opata wynosi 30 z za kad rozpoczt godzin opieki ( 2 ust. 3 uchway). Natomiast w 3 uchway stosownie do treci art. 59 ust. 2 ustawy Rada okrelia warunki czciowego zwalniania rodzicw od obowizku ponoszenia opat, o ktrych mowa w 2 ust.1 uchway. W 4 ust. 2 uchway Rada postanowia, e opaty o ktrych mowa w 2 ust. 1 uchway nie podlegaj zwrotowi w przypadku nieobecnoci dziecka w obku. Przechodzc do oceny legalnoci 2 ust. 1 przedmiotowej uchway wskaza naley, e zgodnie z treci art. 58 ust. 1 ustawy wysoko opaty oraz opaty, o ktrej mowa w art. 12 ust. 3, za pobyt dziecka w obku lub klubie dziecicym utworzonym przez gmin oraz maksymaln wysoko opaty za wyywienie ustala rada gminy w drodze uchway, co te Rada uczynia. Rada okrelia w 2 ust. 1 uchway, miesiczn opat za pobyt w obku w wysokoci 14% minimalnego wynagrodzenia za prac obowizujcego w dniu 31 grudnia poprzedniego roku. Wskaza naley, e wysoko opaty, o ktrej mowa w art. 58 ust. 1 ustawy stanowi koszt pobytu dziecka w obku, jest to koszt ponoszony przez rodzicw za usug wiadczon przez gminn jednostk budetow jak jest obek. Tego rodzaju usugi daj podstaw do przyjcia cywilnoprawnej zasady ekwiwalentnoci wiadcze w tym zakresie. Oznacza to, e ciar ponoszenia opaty moe mie miejsce tylko w takim stopniu i zakresie, w jakim dziecko korzysta z rodzajowo oznaczonego wiadczenia pobytu w obku. Partycypacja rodzicw w kosztach pobytu dziecka w obku powinna zatem odpowiada rozmiarom i zakresowi wiadczenia, z ktrego dziecko korzystao w danym okresie (vide: wyrok NSA z 30 listopada 2010 r., sygn. akt: I OSK 950/10). Naczelny Sd Administracyjny w powoanym wyej wyroku wyrazi pogld, i opata o ktrej mowa powinna
Id: BSKOI-ZBSRD-MUZBE-HFKDI-DYDVQ. Podpisany Strona 1

odzwierciedla rzeczywiste koszty zwizane z pobytem dziecka w obku i w zwizku z tym przyjcie kwoty stanowicej opat jako swoistego ryczatu, powizanego procentowo z wysokoci minimalnego wynagrodzenia za prac narusza konstrukcj i cel przepisu kompetencyjnego. Zdaniem organu nadzoru stawka opat za wiadczenia udzielane przez obek powinna uwzgldnia rnice pomidzy zakresem, w jakim rodzice dziecka korzystaj z usug obka, a wic z uwagi na specyfik wiadczonych usug, chodzi tu bdzie w zasadzie o ilo godzin, jak dziecko przebywa w obku. Majc na uwadze powysze, zdaniem organu nadzoru brak podstaw do okrelenia jednakowej stawki dla wszystkich rodzicw, ktrych dzieci uczszczaj do obka. Opata ta powinna zosta zrnicowana z uwzgldnieniem iloci godzin faktycznego pobytu dziecka w obku. Ponadto naley zwrci uwag na utrwalone orzecznictwo Trybunau Konstytucyjnego, odnoszce si do charakteru prawnego opat przewidzianych w rnego rodzaju przepisach prawa. W uzasadnieniu wyroku z dnia 17 stycznia 2006 r., sygn. 6/06 Trybuna wskaza, e opata charakteryzuje si cechami podobnymi do podatku, z tym e w przeciwiestwie do podatkw, jest wiadczeniem ekwiwalentnym. W literaturze przedmiotu (zob. B. Brzeziski, Prawo podatkowe - zarys wykadu, Toru 1995, s. 20) wskazano, e opata, podobnie jak podatek, jest wiadczeniem pieninym, oglnym, bezzwrotnym, przymusowym; cech charakterystyczn odrniajc opat od podatku jest jednak jej odpatno (podatek jest wiadczeniem nieodpatnym), tzn. e w zamian za opat podmiot j uiszczajcy ma prawo da usugi, towaru lub dziaania ze strony organu publicznego. Opaty pobierane s bowiem w zwizku z wyranie wskazanymi usugami i czynnociami organw pastwowych lub samorzdowych, dokonywanymi w interesie konkretnych podmiotw. Stanowi zatem swoist zapat za uzyskanie zindywidualizowanego wiadczenia oferowanego przez podmiot prawa publicznego. W klasycznej postaci opaty odznaczaj si pen ekwiwalentnoci. Oznacza to, e warto wiadczenia administracyjnego odpowiada wysokoci pobranej opaty, co odrnia je od podatkw i innych danin publicznych. Opaty publiczne pobierane s zawsze w zwizku z okrelonym, konkretnym dziaaniem organw pastwa (samorzdu terytorialnego). Jeeli opata pobierana jest w wysokoci usugi - moe zawiera pewne cechy ceny, jeeli za jest wiadczeniem pobieranym w wysokoci znacznie wyszej ni warto faktycznie wiadczonej usugi - nabywa cechy podatku". Podobnie wywiedziono w uzasadnieniu wyroku z dnia 9 wrzenia 2004 r., sygn. K 2/03 (OTK ZU nr 8/A/2004, poz. 83). W wietle powyszych rozwaa wskaza naley, e 2 ust. 1 uchway przewidujcy tylko jedn stawk opaty niezalen od iloci godzin jakie dziecko spdza w obku, narusza w sposb istotny art. 58 ust. 1 ustawy i z tego wzgldu zasadne jest stwierdzenie jego niewanoci. Stanowiska organu nadzoru nie zmienia rwnie tre 2 ust. 3 uchway, ktry wprowadza dodatkow opat za pobyt dziecka w obku ponad 10 godzinny wymiar dzienny w wysokoci 30 z za kad rozpoczt godzin opieki. Jednake stawka godzinowa ma zastosowanie jedynie w przypadku pobytu dziecka ponad 10 godzinny wymiar pobytu dziecka w obku. Natomiast opata staa, o ktrej mowa w 2 ust.1 ma zastosowanie do dzieci przebywajcych w obku do 10 godzin. A zatem rodzice dzieci przebywajcych w obku np. 5 godzin dziennie lub 10 godzin dziennie zapac tak sam kwot za wiadczenia udzielane przez obki. Z tego wzgldu zapis wyraony w 2 ust.1 uchway osta si nie moe. Naley podkreli, i wszelkie uchway podejmowane przez organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego musz nie tylko mie umocowanie w obowizujcych przepisach prawa ale te zapisy zawarte w uchwaach nie mog przepisw tych narusza. W wietle bowiem art. 94 Konstytucji RP organy samorzdu terytorialnego wydaj akty prawa miejscowego obowizujce na obszarze dziaania tych organw, na podstawie i w granicach upowanie zawartych w ustawie. Stanowione przez organy jednostek samorzdu terytorialnego akty prawa miejscowego winny regulowa kwestie wynikajce z delegacji ustawowej w taki sposb, by przyjte w oparciu o ni normy uzupeniay, wydane przez inne podmioty, przepisy powszechnie obowizujce, ksztatujce prawa i obowizki ich adresatw. Ustawodawca, formuujc okrelon delegacj do wydania aktu wykonawczego, przekazuje upowanienie do uregulowania wycznie kwestii nie objtych dotd adn norm o charakterze powszechnie obowizujcym w celu uksztatowania stanu prawnego uwzgldniajcego m.in. specyfik, moliwoci i potrzeby rodowiska, do ktrego waciwy akt wykonawczy jest skierowany. W oparciu o powysze ustalono, e 2 ust. 1 przedmiotowej uchway narusza prawo w sposb istotny, co skutkuje stwierdzeniem jego niewanoci. Ze wzgldu na fakt, i 3 oraz 4 ust. 2 uchway s nierozerwalnie powizane z 2 ust. 1 uchway, to zasadne jest stwierdzenie ich niewanoci, z uwagi na ich bezprzedmiotowo. Odnoszc si do treci 4 ust. 2 uchway organ nadzoru sygnalizuje, e zasady ustalania opat za pobyt i wyywienie w przypadku nieobecnoci dziecka w obku lub klubie dziecicym reguluje statut obka (art. 11
Id: BSKOI-ZBSRD-MUZBE-HFKDI-DYDVQ. Podpisany Strona 2

pkt 4 ustawy). Tak wic kwestia ta winna zosta uregulowana w statucie, a nie w przedmiotowej uchwale. Ponadto Rada stanowic w przedmiocie zasad zwrotu opat przekroczya kompetencj ustawow okrelon w art. 58 ust. 1 ustawy bowiem zgodnie z jego treci Rada w przedmiotowej uchwale powinna okreli jedynie wysoko opat za pobyt dziecka w obku. Kwestia uregulowana w 4 ust. 2 uchway wykracza poza upowanienie ustawowe przyznane Radzie moc art. 58 ust. 1 ustawy. Majc na uwadze powysze, orzeczono jak na wstpie. Od niniejszego rozstrzygnicia przysuguje skarga do Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego we Wrocawiu za porednictwem organu nadzoru Wojewody Dolnolskiego w terminie 30 dni od dnia jego dorczenia. Zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o samorzdzie gminnym stwierdzenie przez organ nadzoru niewanoci uchway organu gminy wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objtym stwierdzeniem niewanoci, z dniem dorczenia rozstrzygnicia nadzorczego.

Id: BSKOI-ZBSRD-MUZBE-HFKDI-DYDVQ. Podpisany

Strona 3