Wrocaw, dnia 22 listopada 2010 r. WOJEWODA DOLNOLSKI NR NK.II.JB6.

0911-1/10 ROZSTRZYGNICIE NADZORCZE

Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z pn. zm) stwierdzam niewano 4 uchway Nr XXXIX-210/2010 Rady Gminy Dobroszyce z dnia 28 padziernika 2010 r. w sprawie szczegowych zasad i trybu umarzania, odraczania i rozkadania na raty nalenoci Gminy Dobroszyce, do ktrych nie stosuje si przepisw ustawy Ordynacja podatkowa. UZASADNIENIE Na sesji w dniu 28 padziernika 2010 r. Rada Gminy, wykonujc upowanienie ustawowe okrelone w art. 59 ust. 2 ustawy o finansach publicznych, podja uchwa Nr XXXIX-210/2010 w sprawie szczegowych zasad i trybu umarzania, odraczania i rozkadania na raty nalenoci Gminy Dobroszyce, do ktrych nie stosuje si przepisw ustawy Ordynacja podatkowa. Uchwaa ta wpyna do organu nadzoru dnia 3 listopada 2010r. W toku badania legalnoci przedmiotowej uchway organ nadzoru stwierdzi, e 4 uchway zosta podjty z istotnym naruszeniem przepisu art. 59 ust. 1 w zw. art. 56 ust. 1 ustawy o finansach publicznych (tekst jednolity Dz. U. 2009 r., Nr 157, poz. 1240 z pn. zm.) zwanej dalej ustaw. W 4 tej uchway Rada postanowia, e ulgi o ktrych mowa w 1 mog by udzielane z urzdu lub na wniosek.W dalszej czci 4 tj. w pkt od 1 do 6 Rada wskazaa okolicznoci, ktrych wystpienie uzasadnia udzielenie ulgi. S to przypadki uzasadniajce udzielenie ulgi zarwno z urzdu jak i na wniosek. Jednake Rada nie wskazaa, ktre z okolicznoci wymienionych w pkt od 1 do 6 odnosz si do udzielania ulg na wniosek dunika, a ktre maj zastosowanie do udzielania ulg z urzdu. Tymczasem zgodnie z treci art. 59 ust. 2 ustawy w przypadkach uzasadnionych wanym interesem dunika lub interesem publicznym nalenoci pienine majce charakter cywilnoprawny, przypadajce jednostce samorzdu terytorialnego lub jej jednostkom podlegym, mog by umarzane albo ich spata moe by odraczana lub rozkadana na raty, na zasadach okrelonych przez organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego, z zastrzeeniem ust. 4. Z treci powoanego wyej przepisu wynika zatem, e Rada okrela w formie uchway zasady umarzania nalenoci przypadajcych jednostkom samorzdu terytorialnego lub ich jednostkom podlegym, odraczania ich spaty lub rozkadania na raty spaty nalenoci. Uregulowanie powyszych zasad dotyczy udzielania ulg, o ktrych mowa wyej na wniosek dunika. Rada moe w takiej uchwale okreli rwnie przypadki udzielania ulg z urzdu. Kompetencj tak przyznaje Radzie przepis art. 59 ust. 3 ustawy. Zgodnie z jego treci organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego moe, w drodze uchway, postanowi o stosowaniu z urzdu ulg, o ktrych mowa w ust. 1, w przypadku wystpienia okolicznoci wymienionych w art. 56 ust. 1. Z powyszego wynika zatem, e istniej dwa tryby udzielania ulg: na wniosek oraz z urzdu, inne mog by rwnie przesanki ich stosowania. W przypadku udzielania ulg z urzdu s to przypadki enumeratywnie wymienione w treci art. 56 ust. 1 pkt 1-5 ustawy. Natomiast, gdy chodzi o udzielanie ulg na wniosek dunika ustawodawca wprowadza kryterium wanego interesu dunika lub interesu publicznego. Organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego okrelajc przesanki, ktrych zaistnienie uprawnia dunika do zoenia wniosku o udzielenie ulgi, ograniczony jest koniecznoci uwzgldnienia przy tym wystpienia wskazanego wanego interesu dunika lub interesu publicznego. Posiada zatem wzgldn dowolno w tym zakresie.
Id: WXMOM-HJTQE-ONNJJ-MBZCY-NESKR. Podpisany Strona 1

Wskaza naley, e o ile przesanki udzielania ulg na wniosek mog by ksztatowane przez Rad w uchwale w granicach ustawowo okrelonego wanego interesu dunika lub interesu publicznego, o tyle przesanki udzielania ulg z urzdu nie mog by modyfikowane i s okrelone w art. 56 ust. 1 pkt 1-5 ustawy. Tymczasem spord przesanek okrelonych w 4 podstaw udzielenia ulgi zarwno z urzdu jak i na wniosek, mog stanowi tylko te zawarte w pkt 2,3,4 i 6. Tylko te przesanki wyczerpuj przesanki okrelone w art. 56 ust.1 pkt 1-5 ustawy, a jak wynika z uwag przedstawionych powyej ulgi udzielane z urzdu mog by udzielane tylko w przypadkach okrelonych w art. 56 ust. 1 pkt 1-5 ustawy. W przedmiotowej uchwale Rada okrelia tylko jeden wsplny katalog przesanek dla dwch odrbnych trybw umarzania nalenoci, nie wskazujc, ktre z okolicznoci wymienionych w 4 pkt od 1 do 6 odnosz si do udzielania ulg na wniosek dunika, a ktre maj zastosowanie do udzielania ulg z urzdu. Rada naruszya tym w sposb istotny art. 59 ust. 1 ustawy, ktry wskazuje kryteria udzielania ulg na wniosek dunika oraz art. 59 ust. 3 w zw. z art. 56 ust. 1 pkt 1-5 ustawy okrelajcy przypadki udzielania ulg z urzdu. Dziaanie takie byoby dopuszczalne tylko w sytuacji, kiedy przesanki okrelone dla umarzania na wniosek byyby tosame z tymi zawartymi w art. 56 ust. 1 ustawy. Majc na uwadze fakt, e przesanki udzielania ulg na wniosek mog by ksztatowane przez Rad w uchwale w zasadzie dowolnie ale w granicach ustawowo okrelonego wanego interesu dunika lub interesu publicznego, a przesanki udzielania ulg z urzdu nie mog by przez Rad modyfikowane, organ nadzoru nie mg orzec niewanoci uchway w czci dotyczcej umarzania nalenoci z urzdu i pozostawi postanowienia 4 pkt 5 i 6, bd stwierdzi niewano 4 uchway w czci dotyczcej umarzania nalenoci na wniosek dunika i pozostawi postanowienia 2,3,4,6 uchway. Dokonujc bowiem wyboru, ktra cz zapisu 4 uchway winna zosta uznana za niewan organ nadzoru mgby doprowadzi do cakowitej lub czciowej zmiany intencji organu stanowicego, do czego nie jest uprawniony. Wskaza naley, e zgodnie z treci art. 7 Konstytucji RP: Organy wadzy publicznej dziaaj na podstawie i w granicach prawa. Podejmujc akty prawa miejscowego w oparciu o norm ustawow, organ stanowicy musi cile uwzgldnia wytyczne zawarte w upowanieniu. Odstpienie od tej zasady narusza zwizek formalny i materialny pomidzy aktem wykonawczym a ustaw, co z reguy stanowi istotne naruszenie prawa. Podkreli naley, e organ stanowicy jest upowaniony do ustanawiania szczegowych zasad umarzania nalenoci w przypadkach uzasadnionych wanym interesem dunika lub interesem publicznym (art. 59 ust.1) i moe w drodze uchway postanowi o stosowaniu z urzdu tylko tych przesanek okrelonych w art. 56 ust.1 ustawy. Ponadto postanowienia aktw prawa miejscowego, jako ksztatujce sytuacj faktyczn lokalnej wsplnoty, powinny by stanowione w sposb jasny i precyzyjny. Tymczasem redakcja 4 uchway prowadzi do wniosku, e te same przesanki stanowi podstaw do umarzania nalenoci z urzdu jak i na wniosek. Majc na uwadze powysze stwierdzi naley, e 4 uchway nie spenia wymogw o ktrych mowa wyej. Zasadne jest zatem stwierdzenie jego niewanoci. Mimo, e organ nadzoru stwierdzi niewano caego 4 uchway, wskaza naley, e 4 pkt 1 uchway zosta podjty z istotnym naruszeniem prawa. Rada postanowia bowiem, e ulgi, o ktrych mowa w 1 bd udzielane, jeeli dunik, bdcy osob fizyczn zmar, nie pozostawiajc adnego majtku albo pozostawi majtek niepodlegajcy egzekucji na podstawie odrbnych przepisw. Podczas gdy zgodnie z treci art. 56 ust. 1 pkt 1 ustawy nalenoci, o ktrych mowa w art. 55, mog by umarzane z urzdu w caoci, jeeli osoba fizyczna - zmara, nie pozostawiajc adnego majtku albo pozostawia majtek niepodlegajcy egzekucji na podstawie odrbnych przepisw, albo pozostawia przedmioty codziennego uytku domowego, ktrych czna warto nie przekracza kwoty 6 000 z. Rada pomina zatem fragment zapisu ustawowego zawartego w art. 56 ust. 1 pkt 1 ustawy, co stanowi jego modyfikacj. Z istoty aktu prawa miejscowego wynika niedopuszczalno takiego dziaania organu realizujcego delegacj ustawow, ktre polega na powtarzaniu bd modyfikacji wicych norm o charakterze powszechnie obowizujcym. Przedstawione stanowisko znajduje odzwierciedlenie w utrwalonej linii orzeczniczej, uznajcej za niedopuszczalne powtrzenie regulacji ustawowych bd ich modyfikacj przez przepisy prawa miejscowego (por. wyrok NSA z dnia 30 stycznia 2003 r., sygn. II SA/Ka 1831/02, niepubl. wyrok NSA z dnia 19 sierpnia 2002 r., sygn. II SA/Ka 508/02, niepubl.). Naczelny Sd Administracyjny w wyroku z dnia 14 padziernika 1999 r. (sygn. II SA/Wr 1179/90, OSS 2000/1/17) uzna, e uchwaa organu stanowicego jednostki samorzdu terytorialnego nie moe regulowa jeszcze raz tego, co zostao zawarte w obowizujcej ustawie. Taka uchwaa, jako istotnie naruszajca prawo, jest niewana. Trzeba bowiem liczy si z tym, e powtrzony
Id: WXMOM-HJTQE-ONNJJ-MBZCY-NESKR. Podpisany Strona 2

przepis bdzie interpretowany w kontekcie uchway, w ktrej go powtrzono, co moe prowadzi do cakowitej lub czciowej zmiany intencji prawodawcy. W wyroku tym wskazano take, e orzecznictwo sdowoadministracyjne uznaje, e modyfikacja i uzupenienie przepisw ustawowych przez przepisy gminne jest niezgodne z zasadami legislacji (wyrok NSA z 20.08.1996 r. , sygn. akt: SA/Wr 2761/95 niepublikowany). Wedug 118 w zw. z 143 Zacznika do Rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrw z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz.U. 2002 r., Nr 100, poz.98 z pn. zm) " w aktach organw samorzdu terytorialnego nie powtarza si przepisw ustawy upowaniajcej i przepisw innych aktw normatywnych". Rada gminy nie ma prawa powiela uregulowa ustawy upowaniajcej i przepisw innych aktw normatywnych, a tym bardziej ich modyfikowa Majc na uwadze powysze, stwierdzono jak na wstpie. Od niniejszego rozstrzygnicia przysuguje skarga do Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego we Wrocawiu za porednictwem Organu Nadzoru Wojewody Dolnolskiego w terminie 30 dni od jego dorczenia. Zgodnie z art. 92 ustawy o samorzdzie gminnym stwierdzenie przez organ nadzoru niewanoci uchway organu gminy wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objtym stwierdzeniem niewanoci, z dniem dorczenia rozstrzygnicia nadzorczego. Zgodnie z art. 98 ust. 3a ustawy o samorzdzie gminnym do zoenia skargi na rozstrzygnicie organu nadzorczego, dotyczce uchway rady gminy, dorczone po upywie kadencji rady, uprawniona jest rada gminy nastpnej kadencji w terminie 30 dni od dnia wyboru przewodniczcego rady.

Wojewoda Dolnolski Rafa Jurkowlaniec

Id: WXMOM-HJTQE-ONNJJ-MBZCY-NESKR. Podpisany

Strona 3