WOJEWODA DOLNOLSKI NK.II.

0911-12/377/09

Wrocaw, dnia 25 czerwca 2009 r.

ROZSTRZYGNICIE NADZORCZE Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591, z pniejszymi zmianami) Wojewoda Dolnolski organ nadzoru nad jednostkami samorzdu terytorialnego stwierdza niewano ust. 4 Rozdziau I we fragmencie Gminnego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej lub uchway Rady Miejskiej w Piesku z dnia 28 maja 2009 roku nr XXXII/178/2009 w sprawie przyjcia gminnego programu dofinansowania usuwania wyrobw zawierajcych azbest, wobec braku podstawy prawnej do jego podjcia przez organ stanowicy. Uzasadnienie Na sesji w dniu 28 maja 2009 roku Rada Miejska w Piesku podja uchwa nr XXXII/178/2009 w sprawie przyjcia gminnego programu dofinansowania usuwania wyrobw zawierajcych azbest. Przedmiotowa uchwaa wpyna do organu nadzoru w dniu 4 czerwca 2009 roku. Zgodnie z ust. 4 Rozdziau I Programu rodki na dofinansowanie pochodzi bd z Gminnego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej lub budetu gminy Piesk. W podstawie prawnej przedmiotowej uchway Rada Miejska powoaa art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym, zgodnie z ktrym do waciwoci rady gminy naley stanowienie w innych sprawach zastrzeonych ustawami do kompetencji rady gminy. Dodatkowo zostay powoane przez Rad art. 405, 406 i 408 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r., Nr 25, poz. 150, z pniejszymi zmianami). Postanowienia art. 405 maj charakter generalny i wskazuj zasadniczy cel, jaki powinien przywieca przedsiwziciom dofinansowywanym ze rodkw funduszy ochrony rodowiska i gospodarki wodnej, za art. 406 szczegowo wymienia zadania, na jakie przeznacza si rodki gminnych funduszy. W ocenie organu nadzoru wskazane wyej przepisy nie stanowi podstawy prawnej do okrelenia przez organ stanowicy gminy regulaminu korzystania ze rodkw funduszu gminnego na cele zwizane z ochron rodowiska. Zgodnie z art. 403 ustawy Prawo o ochronie rodowiska, gminny fundusz jest funduszem celowym w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, ktrego przychody s gromadzone na wyodrbnionym rachunku bankowym. W wietle regulacji art. 29 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, ze zm.) funduszem celowym jest za fundusz powoany ustawowo, ktrego przychody pochodz ze rodkw publicznych, a wydatki s przeznaczone na realizacj wyodrbnionych zada. Fundusz celowy moe dziaa jako osoba prawna lub stanowi wyodrbniony rachunek bankowy, ktrym dysponuje organ wskazany w ustawie tworzcej fundusz, a podstaw jego gospodarki finansowej jest plan finansowy. GFOiGW jest funduszem dziaajcym w formie wyodrbnionego rachunku bankowego, ktrym dysponuje organ wykonawczy gminy. Ustawa o ochronie rodowiska przypisuje radzie gminy kompetencje dwojakiego rodzaju, wynikajce z postanowie art. 420 i art. 406 ust. 1 pkt 12. Pierwsza z nich dotyczy zatwierdzania przedoonego przez wjta (burmistrza, prezydenta) zestawienia przychodw i wydatkw gminnego funduszu na dany rok, druga odnosi si do moliwoci ustalenia innych zada, poza okrelonymi w art. 406 ust. 1 pkt 111, sucych ochronie rodowiska i gospodarki wodnej, wynikajcych z zasady zrwnowaonego rozwoju, w tym na programy ochrony rodowiska. A zatem przywoany w podstawie prawnej podjcia badanej uchway art. 406 ustawy Prawo o ochronie rodowiska, nie daje radzie gminy uprawnienia dookrelania sposobu dysponowania rodkami gminnego funduszu, a jedynie do rozszerzenia katalogu zada, ktre bd mogy by z funduszu finansowane. Dodatkowo naley zauway, e przyjty przez Rad Miejsk program dotyczy zadania z zakresu ochrony rodowiska wymienionego w art. 406 ust. 1 pkt 6 jako przedsiwzicie zwizane z gospodark odpadami i ochron powierzchni ziemi i wobec tego badana w trybie nadzoru uchwaa nie moe by ewentualnie oceniana jako ta, ktra wprowadza inne zadania do finansowania z gminnego funduszu. Przepis art. 408 ustawy Prawo ochrony rodowiska, ktry wskazuje, e dziaalno w zakresie ochrony rodowiska okrelonym w art. 406 i art. 407 tej ustawy, moe by finansowana przez przyznawanie dotacji, nie stanowi rwnie podstawy prawnej do podjcia przedmiotowej uchway, bowiem

odnosi si on do sfery gospodarowania rodkami GFOiGW przez organ wykonawczy gminy. Wynika to z podziau kompetencji w tym wzgldzie przypisanych radzie gminy i organowi wykonawczemu. W wietle regulacji art. 420 ustawy Prawo ochrony rodowiska, wjt (burmistrz, prezydent) do dnia 15 stycznia przedstawia do zatwierdzenia radzie gminy projekt zestawienia przychodw i wydatkw funduszu gminnego. Natomiast zgodnie z regulacj art. 184 ust. 1 pkt 8) ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych uchwaa budetowa jednostki samorzdu terytorialnego okrela m.in. plany przychodw i wydatkw funduszy celowych. Oznacza to, e zatwierdzenie przychodw i wydatkw gminnego funduszu naley do wycznej waciwoci rady gminy i o ewentualnych zmianach w takim zestawieniu moe decydowa tylko rada gminy. A zatem to rada gminy, zatwierdzajc plan funduszu, przesdza o wielkoci dotacji, jakie bd mogy by wydatkowane w roku budetowym na okrelone zadania w zakresie ochrony rodowiska. Organ wykonawczy za na podstawie zatwierdzonego planu funduszu gospodaruje jego rodkami zgromadzonymi na wyodrbnionym rachunku bankowym i to do jego kompetencji naley ustalenie kryteriw i zasad przyznawania dotacji, np. w drodze odpowiedniego regulaminu, aby zapewni przejrzysto dysponowania rodkami funduszu. Przekazanie dotacji powinno nastpi na podstawie umowy zawartej przez wjta z beneficjentem dotacji. W przypadku gdy przepis ustawy przyznaje kompetencj do dziaania organowi wykonawczemu, podjcie przez rad gminy w tej sprawie uchway jest dziaaniem z naruszeniem prawa (por. wyrok z dnia 20 kwietnia 1999 r. NSA II SA/Wr364/1998, OwSS 1999/3/84). Gmina jako podmiot posiadajcy osobowo prawn (art. 165 Konstytucji RP, art. 2 ust. 2 ustawy) ma pen zdolno prawn oraz moliwo podejmowania prawnie skutecznych dziaa majcych na celu powstanie okrelonych skutkw prawnych. Jako osoba prawna, dziaa ona przez swoje organy, ktrymi, zgodnie z art. 11a ustawy s rada gminy oraz wjt (burmistrz, prezydent miasta). W wietle art. 7 Konstytucji RP organy wadzy publicznej dziaaj w granicach i na podstawie prawa. Oznacza to, i kade dziaanie organu wadzy, w tym take Rady Miejskiej w Piesku, musi mie oparcie w obowizujcym prawie. Naczeln zasad prawa administracyjnego jest zakaz domniemania kompetencji. Ponadto naley podkreli, i normy kompetencyjne powinny by interpretowane w sposb cisy, literalny. Jednoczenie zakazuje si dokonywania wykadni rozszerzajcej przepisw kompetencyjnych oraz wyprowadzania kompetencji w drodze analogii. Na szczegln uwag zasuguje tu wyrok Trybunau Konstytucyjnego z dnia 28 czerwca 2000 r. (K25/99, OTK 2000/5/141): Stosujc przy interpretacji art. 87 ust. 1 i art. 92 ust. 1 Konstytucji, odnoszcych si do rde prawa, takie zasady przyjte w polskim systemie prawnym jak: zakaz domniemania kompetencji prawodawczych, zakaz wykadni rozszerzajcej kompetencje prawodawcze oraz zasad goszc, e wyznaczenie jakiemu organowi okrelonych zada nie jest rwnoznaczne z udzieleniem mu kompetencji do ustanawiania aktw normatywnych sucych realizowaniu tych zada (...). Biorc powysze pod uwag, orzeczono jak w sentencji. Od niniejszego rozstrzygnicia przysuguje skarga, za porednictwem organu nadzoru Wojewody Dolnolskiego, do Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego we Wrocawiu w terminie 30 dni od jego dorczenia. Zgodnie z art. 92 ustawy o samorzdzie gminnym stwierdzenie przez organ nadzoru niewanoci uchway organu gminy wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objtym stwierdzeniem niewanoci, z dniem dorczenia rozstrzygnicia nadzorczego. WOJEWODA DOLNOLSKI RAFA JURKOWLANIEC