WOJEWODA DOLNOLSKI NK.II.

0911-13/417/09

Wrocaw, dnia 27 lipca 2009 r.

Rozstrzygnicie nadzorcze Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591, z pn. zm.) stwierdzam niewano 3 uchway nr XXXIII/304/2009 Rady Miejskiej w Gogowie z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie ustanowienia tytuw Honorowy Obywatel Miasta Gogowa i Zasuony dla Miasta Gogowa oraz okrelenia zasad ich nadawania, z powodu istotnego naruszenia prawa, tj. art. 18 ust. 2 pkt 14 ustawy o samorzdzie gminnym, art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. ( Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483, z pn. zm.) i 142 ust. 2 zacznika do rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrw z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz. U. z 2002 r., Nr 100, poz. 908). Uzasadnienie Organami nadzoru nad gmin s Prezes Rady Ministrw i wojewoda, a w zakresie spraw finansowych regionalna izba obrachunkowa (art. 86 ustawy o samorzdzie gminnym). Organy nadzoru sprawuj nadzr nad dziaalnoci gminn (art. 85). Dziaalnoci gminn jest wszelka dziaalno gmin oraz wymienionych w ustawie jednostek (uchwaa TK z 27.09.1994 r., W. 10/93, OTK ZU 1994, nr 2, poz. 46). Organy nadzoru mog wkracza w dziaalno gminn tylko w przypadkach okrelonych ustawami (art. 87). Uchwaa lub zarzdzenie organu gminy sprzeczne z prawem s niewane, a o niewanoci uchway lub zarzdzenia w caoci lub w czci orzeka organ nadzoru w terminie nie duszym ni 30 dni od dnia terminowego dorczenia uchway lub zarzdzenia (art. 91 ust. 1). Na sesji w dniu 30 czerwca 2009 r. Rada Miejska w Gogowie podja uchwa nr XXXIII/304/2009 w sprawie ustanowienia tytuw Honorowy Obywatel Miasta Gogowa i Zasuony dla Miasta Gogowa oraz okrelenia zasad ich nadawania. Uchwaa wpyna do organu nadzoru w dniu 8 lipca 2009 r., przesana pismem o sygn. BR 0717-1/27/2009 z dnia 3 lipca 2009 r. Rada Miejska podja przedmiotow uchwa na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 14 ustawy o samorzdzie gminnym, zgodnie z ktrym do wycznej waciwoci rady gminy naley nadawanie honorowego obywatelstwa gminy. Jednake w uchwale znalazy sie take zapisy, ktre wykraczaj poza przyznan radzie kompetencj. W 3 uchway Rada wprowadzia nastpujce regulacje: 1. Osoby, ktrym przyznano tytu Honorowy Obywatel Miasta Gogowa, i osoby, instytucje, stowarzyszenia, ktrym przyznano tytu Zasuony dla Miasta Gogowa, otrzymuj nagrod pienin w tej samej wysokoci. 2. Wysoko nagrody ustala Prezydent Miasta Gogowa w porozumieniu z Komisj SpoecznoSamorzdow, Polityki Spoecznej i Rodziny. Zdaniem organu nadzoru zapisy 3 uchway dotyczce nagrody pieninej istotnie naruszaj art. 18 ust. 2 pkt 14 ustawy o samorzdzie gminnym oraz art. 7 ustawy zasadniczej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej i 142 ust. 2 zacznika do rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrw z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej. Przepis 142 ust. 2 zacznika do rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrw w sprawie Zasad techniki prawodawczej stanowi, e: Akty prawa miejscowego s stanowione przez sejmik wojewdztwa, rad lub zarzd powiatu oraz rad lub zarzd gminy na podstawie przepisw upowaniajcych zamieszczonych w ustawach dotyczcych odpowiednich samorzdw terytorialnych albo w innych ustawach.. Dziaania zatem jednostek samorzdu terytorialnego musz by oparte na podstawie prawnej, przy czym zakres tych dziaa i kompetencji organw jednostek samorzdowych wyznaczaj ustawy. Kompetencja jednostki samorzdu terytorialnego do podjcia uchway w zakresie danej regulacji winna wyranie wynika z przepisu rangi ustawowej, nie moe by domniemywana ani wywodzona z norm o oglnym charakterze nieprzewidujcych wprost upowanienia do dziaania. Brak jest tymczasem przepisu ustawy upowaniajcego rad gminy do przyznawania nagrd pieninych, odznak, innych ni okrelone w ustawie o samorzdzie gminnym, czy te w ustawie o odznakach i mundurach. Skutkiem tego jest brak podstaw prawnych dla Rady Miejskiej w Gogowie do wprowadzenia regulacji 3 uchway dotyczcych nagrody pieninej. Odnonie swobody wydatkowania rodkw finansowych na realizacj zada gminy, w tym take nagrody pieninej, naley zaznaczy, i obowizuje tu generalna regua, przyjta jednolicie w orzecznic-

twie i w doktrynie, i w ramach gospodarki finansowej organom jednostek samorzdu terytorialnego wolno tylko to, na co zezwalaj ustawy (por. wyrok NSA z 24 maja 1993 r., sygn. akt III SA 2017/93, publ. ONSA 1993, nr 4, poz. 13; wyrok NSA z 17 marca 2000 r., sygn. akt SA/Lu 31/00, publ. OwSS 2001/1/0). Jak wypowiedzia si Naczelny Sd Administracyjny Orodek Zamiejscowy w Katowicach w wyroku z dnia 23 marca 2000 r. (sygn. akt II SA/Ka 2407/99, publ. OwSS 2000/4/113) zasada ta znalaza swj wyraz w normie art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 o finansach publicznych (obecnie art. 35 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych), w myl ktrej jednostki sektora finansw publicznych dokonuj wydatkw zgodnie z przepisami dotyczcymi poszczeglnych rodzajw wydatkw, a wobec tego podstawa dokonania wydatkw, jak i sposb ich finansowania musz wynika wyranie z przepisw ustaw, ktre przewiduj m.in. rodzaj wiadcze i wskazuj podmiot uprawniony do ich udzielania. W wietle art. 2 Konstytucji RP Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym pastwem prawnym, urzeczywistniajcym zasady sprawiedliwoci spoecznej. Pochodn zasady demokratycznego pastwa prawnego jest art. 7 ustawy zasadniczej, zgodnie z ktrym organy wadzy publicznej dziaaj w granicach i na podstawie prawa. Oznacza to, i kade dziaanie organu wadzy, w tym take rady gminy, musi mie oparcie w obowizujcym prawie. W wietle art. 94 Konstytucji RP akty prawa miejscowego podejmowane s w oparciu o wyrane upowanienie ustawowe. Podejmujc akty prawa miejscowego w oparciu o norm ustawow, organ stanowicy musi cile uwzgldnia wytyczne zawarte w upowanieniu. Odstpienie od tej zasady narusza zwizek formalny i materialny pomidzy aktem wykonawczym a ustaw, co z reguy stanowi istotne naruszenie prawa. Zarwno w doktrynie, jak rwnie w orzecznictwie ugruntowa si pogld dotyczcy dyrektyw wykadni norm o charakterze kompetencyjnym. Naczeln zasad prawa administracyjnego jest zakaz domniemania kompetencji. Ponadto naley podkreli, i normy kompetencyjne powinny by interpretowane w sposb cisy, literalny. Jednoczenie zakazuje si dokonywania wykadni rozszerzajcej przepisw kompetencyjnych oraz wyprowadzania kompetencji w drodze analogii. Na szczegln uwag zasuguje tu wyrok Trybunau Konstytucyjnego z dnia 28 czerwca 2000 r. (K25/99, OTK 2000/5/141): Stosujc przy interpretacji art. 87 ust. 1 i art. 92 ust. 1 Konstytucji, odnoszcych si do rde prawa, takie zasady przyjte w polskim systemie prawnym jak: zakaz domniemania kompetencji prawodawczych, zakaz wykadni rozszerzajcej kompetencje prawodawcze oraz zasad goszc, e wyznaczenie jakiemu organowi okrelonych zada nie jest rwnoznaczne z udzieleniem mu kompetencji do ustanawiania aktw normatywnych sucych realizowaniu tych zada (...). Jak orzek Naczelny Sd Administracyjny we Wrocawiu w wyroku z dnia 14 kwietnia 2000 r.: Opierajc si na konstrukcji wad powodujcych niewano mona wskaza rodzaje narusze przepisw, ktre trzeba zaliczy do istotnych, skutkujcych niewanoci uchway organu gminy. Do nich naley naruszenie przepisw wyznaczajcych kompetencj do podejmowania uchwa, podstawy prawnej podejmowania uchwa, przepisw prawa ustrojowego, przepisw prawa materialnego przez wadliw ich wykadni oraz przepisw regulujcych procedur podejmowania uchwa. (I SA/Wr 1798/99, Lex nr 49428). Biorc powysze pod uwag, orzeczono jak w sentencji. Od niniejszego rozstrzygnicia przysuguje skarga do Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego we Wrocawiu w terminie 30 dni od jego dorczenia, ktr naley wnie za porednictwem organu nadzoru Wojewody Dolnolskiego. Zgodnie z art. 92 ustawy o samorzdzie gminnym stwierdzenie przez organ nadzoru niewanoci uchway organu gminy wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objtym stwierdzeniem niewanoci, z dniem dorczenia rozstrzygnicia nadzorczego. WOJEWODA DOLNOLSKI RAFA JURKOWLANIEC