WOJEWODA DOLNOLSKI NK.II.

0911-13/470/09

Wrocaw, dnia 12 padziernika 2009 r.

Rozstrzygnicie nadzorcze Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, ze zm.) stwierdzam niewano pkt 5 i pkt 11 zacznika do uchway nr 206/09 Rady Gminy Zgorzelec z dnia 21 wrzenia 2009 r. w sprawie wprowadzenia regulaminu korzystania z placw zabaw zlokalizowanych na terenie Gminy Zgorzelec, z powodu istotnego naruszenia art. 353 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, ze zm.) oraz art. 7 ustawy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483, ze zm.). Uzasadnienie Dnia 21 wrzenia 2009 r. Rada Gminy Zgorzelec podja m.in. uchwa nr 206/09 w sprawie wprowadzenia regulaminu korzystania z placw zabaw zlokalizowanych na terenie Gminy Zgorzelec. Wskazana uchwaa wpyna do organu nadzoru dnia 28 wrzenia 2009 r., przesana pismem o sygn. RG.09120/17/09 z dnia 23 wrzenia 2009 r. W toku badania legalnoci uchway nr 206/09, organ nadzoru stwierdzi, e pkt 5 i pkt 11 zacznika do uchway istotnie naruszaj art. 3531 ustawy Kodeks cywilny oraz art. 7 ustawy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Rada Gminy Zgorzelec uchwa nr 206/09 z dnia 21 wrzenia 2009 r. wprowadzia regulamin korzystania z placw zabaw zlokalizowanych na terenie Gminy Zgorzelec. W pkt 5 i pkt 11 zacznika do uchway nr 206/09 znalazy si zapisy regulujce odpowiedzialno za szkody: 5. Gmina Zgorzelec nie ponosi odpowiedzialnoci za szkody doznane przez dzieci przebywajce na terenie placu zabaw bez nadzoru osb dorosych. () 11. Za szkody materialne powstae wskutek nieprawidowego korzystania z obiektu, jego urzdze i sprztu odpowiadaj korzystajcy, a w przypadku niepenoletnich ich opiekunowie i rodzice. Zdaniem organu nadzoru kwestionowane zapisy pkt 5 i pkt 11 zacznika do uchway nr 206/09 w sprawie wprowadzenia regulaminu korzystania z placw zabaw zlokalizowanych na terenie Gminy Zgorzelec nie znajduj podstaw w obowizujcych przepisach prawnych. Podejmujc przedmiotow uchwa Rada powoaa w podstawie prawnej uchway nr 206/09 art. 18 ust. 1 i art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorzdzie gminnym, zgodnie z ktrymi: Art. 18. ust. 1. Do waciwoci rady gminy nale wszystkie sprawy pozostajce w zakresie dziaania gminy, o ile ustawy nie stanowi inaczej. Art. 40 ust. 2. Na podstawie niniejszej ustawy organy gminy mog wydawa akty prawa miejscowego w zakresie: () 4) zasad i trybu korzystania z gminnych obiektw i urzdze uytecznoci publicznej. Podstawowym celem istnienia gminy jako jednostki samorzdu terytorialnego jest realizacja ustawowo okrelonych zada publicznych - wasnych lub zleconych w drodze ustawy lub porozumienia. Szeroko rozumiana dziaalno gminy, zarwno w sferze publicznej, jak i w sferze prywatnej, moe nie ze sob ryzyko odpowiedzialnoci np. z tytuu wyrzdzenia szkody. W wietle powszechnie obowizujcych uregulowa ustawowych moliwa jest odpowiedzialno gminy z tytuu wykonywania wadzy publicznej (odpowiedzialno za dziaania lub zaniechania jej organw, funkcjonariuszy) art. 417 i nast. Kodeksu cywilnego. Ponadto, gmina jako podmiot prawa cywilnego moe by zobowizana do naprawienia szkody wynikej z tytuu czynu niedozwolonego oraz z tytuu niewykonania lub nienaleytego wykonania zobowizania (art. 471 i nast. Kodeksu cywilnego). Zdaniem organu nadzoru akt prawa miejscowego akt o charakterze powszechnie obowizujcym nie moe zawiera regulacji dotyczcych podstaw i zakresu odpowiedzialnoci zarwno gminy, jak i innych podmiotw prawa. Tego rodzaju sprawy mog by przedmiotem jedynie regulacji ustawowej bd umownej. Organ stanowicy gminy nie moe w akcie okrelajcym zasady i tryb korzystania z gminnych obiektw i urzdze uytecznoci publicznej regulowa kwestii odpowiedzialnoci gminy w zakresie szkd i zdarze mogcych zaistnie w trakcie korzystania z placw zabaw zlokalizowanych na terenie Gminy Zgorzelec.

Zgodnie za z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 78, poz. 483) organy wadzy publicznej dziaaj w granicach i na podstawie prawa. Oznacza to, i kada norma kompetencyjna musi by tak realizowana, aby nie naruszaa innych przepisw ustawy. Zakres upowanienia musi by zawsze ustalany przez pryzmat zasad demokratycznego pastwa prawnego, dziaania w granicach i na podstawie prawa oraz innych przepisw regulujcych dan dziedzin. Realizujc kompetencj, organ stanowicy musi cile uwzgldnia wytyczne zawarte w upowanieniu. Odstpienie od tej zasady narusza zwizek formalny i materialny pomidzy aktem wykonawczym a ustaw, co z reguy stanowi istotne naruszenia prawa. Zarwno w doktrynie, jak rwnie w orzecznictwie ugruntowa si pogld dotyczcy wykadni norm o charakterze kompetencyjnym. Naczeln zasad prawa administracyjnego jest zakaz domniemania kompetencji. Ponadto naley podkreli, i normy kompetencyjne powinny by interpretowane w sposb cisy, literalny. Jednoczenie zakazuje si dokonywania wykadni rozszerzajcej przepisw kompetencyjnych oraz wyprowadzania kompetencji w drodze analogii. Na szczegln uwag zasuguje tu wyrok Trybunau Konstytucyjnego z 28 czerwca 2000 r. (K25/99, OTK 2000/5/141): Stosujc przy interpretacji art. 87 ust. 1 i art. 92 ust. 1 konstytucji, odnoszcych si do rde prawa, takie zasady przyjte w polskim systemie prawnym jak: zakaz domniemania kompetencji prawodawczych, zakaz wykadni rozszerzajcej kompetencje prawodawcze oraz zasad goszc, e wyznaczenie jakiemu organowi okrelonych zada nie jest rwnoznaczne z udzieleniem mu kompetencji do ustanawiania aktw normatywnych sucych realizowaniu tych zada (...). Kwestia odpowiedzialnoci gminy (lub innych podmiotw) oraz ewentualny obowizek naprawienia szkody podlega ocenie sdw powszechnych w oparciu o powszechnie obowizujce przepisy prawa rangi ustawowej, w tym w oparciu o wskazane przepisy Kodeksu cywilnego. Jeeli organ stanowicy wychodzi poza wytyczne zawarte w upowanieniu bd dziaa bez upowanienia mamy do czynienia z przekroczeniem kompetencji, co musi skutkowa zastosowaniem rodkw nadzorczych. Tym samym uzna naley, i Rada Gminy Zgorzelec, we wskazanym pkt 5 i pkt 11 zacznika do uchway nr 206/09, przekroczya zakres upowanienia ustawowego okrelonego w art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorzdzie gminnym. Biorc powysze pod uwag, orzeczono jak w sentencji. Od niniejszego rozstrzygnicia przysuguje skarga do Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego we Wrocawiu za porednictwem Wojewody Dolnolskiego organu nadzoru w terminie 30 dni od jego dorczenia. Zgodnie z art. 92 ustawy o samorzdzie gminnym stwierdzenie przez organ nadzoru niewanoci uchway organu gminy wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objtym stwierdzeniem niewanoci, z dniem dorczenia rozstrzygnicia nadzorczego. WOJEWODA DOLNOLSKI RAFA JURKOWLANIEC