Zacznik Nr 1 do Uchway 93/XIV/11 Rady Miejskiej w Chcinach z dnia 12.08.2011r.

GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE

W GMINIE CHCINY NA LATA 2011-2015

I. PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU 1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180 poz. 1493 z p. zm.). 2. Ustawa z dnia 26 padziernika 1982 roku o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziaaniu alkoholizmowi (j.t. Dz. U. z 2007 r. Nr 70 poz. 473 z p. zm.). 3. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy spoecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175 poz. 1362 z p. zm.). 4. Uchwaa Nr 208/XXXV/08 Rady Miejskiej w Chcinach z dnia 27 padziernika 2008 roku w sprawie przyjcia Strategii Rozwizywania Problemw Spoecznych dla Gminy i Miasta Chciny na lata 2009-2015.

II. WSTP Rodzina jest najwaniejszym rodowiskiem w yciu czowieka, ksztatujcym osobowo, system wartoci, pogldy i styl ycia. Rodzice czy opiekunowie s wzorem dla dzieci. Wan rol w prawidowo funkcjonujcej rodzinie odgrywaj wzajemne relacje, pomidzy rodzicami oparte na mioci i zrozumieniu. W przypadku dezorganizacji rodzina nie jest w stanie realizowa podstawowych zada. Relacje wewntrzrodzinne ulegaj zaburzeniu, amane s reguy, a zachowania poszczeglnych czonkw rodziny staj si coraz bardziej niezgodne z normami prawnymi i moralnymi oraz oczekiwaniami spoecznymi. Przemoc w rodzinie jest zjawiskiem, ktre cho odwieczne dopiero od kilkunastu lat istnieje w wiadomoci spoecznej w naszym kraju i jest przedmiotem wiadomych, skoordynowanych dziaa zaradczych. Przemoc w rodzinie to ogromny problem spoeczny, o ktrym niewiele si mwi i niewiele wie. Aby efektywnie zapobiega tej patologii spoecznej naley zrozumie jej rda, istot i specyfik. Przemoc w rodzinie zgodnie z Ustaw z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie to: jednorazowe albo powtarzajce si umylne dziaanie lub zaniechanie, naruszajce prawa lub dobra osobiste osb najbliszych lub innych osb wsplnie zamieszkujcych lub gospodarujcych, w szczeglnoci naraajce te osoby na niebezpieczestwo utraty ycia, zdrowia, naruszajce ich godno, nietykalno cielesn, wolno w tym seksualn, powodujce szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a take wywoujce cierpienia i krzywdy moralne u osb dotknitych przemoc.

Przemoc w rodzinie nie zawsze jest atwa do rozpoznania. Nie jest czynem jednorazowym, czsto ma dug nawet kilku - lub kilkunastoletni histori i zwykle powtarza si, czyli jest zwizana z nieprzypadkow aktywnoci, przy wykorzystaniu przewagi nad czonkiem rodziny, a take wobec osb wsplnie zamieszkujcych. Osoba stosujca przemoc wobec czonka rodziny podporzdkowuje go sobie i stawia sobie cel kontrolowania wielu, jeli nie wszystkich aspektw ycia tej osoby. Osoba doznajca przemocy, czyli ofiara przemocy w rodzinie jest zawsze sabsza od sprawcy. Przemoc zawsze uderza w okrelone prawa lub dobra ofiary. Obszary najczciej atakowane w ramach przemocy obejmuj: - zdrowie; - ycie; - godno; - wartoci materialne. Przemoc, pomimo rnych uzasadnie i racjonalizacji czynu zawsze powoduje szkody zwizane z cierpieniem ofiary. Rodzaje przemocy: Przemoc fizyczna- warunkiem koniecznym jest posiadanie przewagi fizycznej. Std sprawcami s najczciej mczyni wobec kobiet, osoby mode wobec starszych, zdrowe wobec chorych, dorose wobec dzieci. Zostawia lady na ciele, std moliwo stworzenia dokumentacji dowodowej ( bicie, kopanie, duszenie, parzenie ). Przemoc psychiczna- niejednokrotnie nie potrafimy jej zidentyfikowa, z powodu naruszenia zdrowia psychicznego, co oznacza konieczno przynajmniej konsultacji, jeli nie leczenia pod okiem psychiatry ( wymiewanie, narzucanie wasnych pogldw, ponianie, upokarzanie) Przemoc seksualna- to rne formy przemocy o podou seksualnym, przy czym w tym przypadku wane jest rwnie podoe spoeczne zwizane z interpretacj okrelonych zachowa jako przemocy lub traktowania ich w kategoriach obowizkw zwizanych z penieniem rl w zwizku ( wymuszanie seksu, sadystyczne formy wspycia) Przemoc ekonomiczna- to zachowania, ktrych gwnym narzdziem dziaania jest wykorzystanie rodkw finansowych do wywierania wpywu i wymuszania okrelonych zachowa ( odbieranie zarobionych pienidzy, uniemoliwianie podjcia pracy ). Zaniedbywanie- niezaspokajanie podstawowych potrzeb rodziny osoby zalenej, zarwno w sensie materialnym jak i emocjonalnym ( naraenie na utrat ycia lub zdrowia, pozostawienie bez opieki osoby chorej lub niepenosprawnej).

Przemoc pozostawiona bez interwencji zewntrznej nie wyganie.

Rozpowszechnianie zjawiska oraz skutki wynikajce z pozostawiania ofiar i wiadkw w sytuacji przemocy przez wiele lat, stanowi powane wyzwanie dla samorzdw. Na terenie Gminy Chciny przemoc w rodzinie wystpuje w rodzinach o rnym statusie spoecznym, czsto czy si z problemem naduywania alkoholu, niskimi dochodami. Przypadki przemocy zdarzaj si w domach rodzinnych, w zamknitym krgu osb, gdzie wiadkami s jedynie czonkowie rodziny. W ostatnim okresie, coraz czciej ujawniane s przypadki przemocy. Prowadzone dotychczas dziaania informacyjne, oglnopolskie i lokalne spowodoway zmiany wiadomoci spoecznej i z jednej strony wikszej gotowoci ofiar przemocy do ujawniania takich spraw, a z drugiej wi si z wikszym profesjonalizmem przedstawicieli sub zobowizanych do podejmowania interwencji i udzielania pomocy. Naley jednak zaznaczy, e pomimo wikszej wiadomoci spoecznej, tylko bardzo zdeterminowane ofiary przemocy decyduj si na jej przerwanie i zgoszenie tego faktu odpowiednim organom. Wydawa by si mogo, e przemoc na terenie Gminy Chciny jest tylko zjawiskiem marginalnym. Aktualne dane Komisariatu Policji w Chcinach wiadcz jednak, e wzrasta liczba interwencji domowych zwizanych z przemoc w rodzinie, w ktrych sprawcami s osoby pod wpywem alkoholu ( w 2010 roku byo 157 interwencji). W rejestrach Gminnej Komisji Rozwizywania Problemw Alkoholowych w Chcinach w roku 2010 figurowao 47 osb zgoszonych przez czonkw rodziny, pracownikw socjalnych, policj, prokuratur oraz inne osoby celem wszczcia procedury zobowizania do leczenia uzalenienia od alkoholu. Na podstawie analizy protokow Gminnej Komisji Rozwizywania Problemw Alkoholowych ustalono, e w 17 przypadkach pojawiaj si informacje dotyczce wszczynania awantur, uywania siy fizycznej, wyzwisk, popychania i szarpania oraz wyganiania innych czonkw rodziny przez osoby zgaszane do leczenia. Okazuje si, e 36% ofiar niezalenie od rodzaju przemocy stwierdzio, e przynajmniej raz sprawca by w momencie zdarzenia pod wpywem alkoholu. Osoby, ktre przynajmniej raz dowiadczyy przemocy w rodzinie niezalenie od tego, jak ona przybieraa form to czciej kobiety ni mczyni. Zjawisko przemocy istnieje i stale wzrasta. Widoczne jest zainteresowanie uruchamianiem procedury Niebieskiej Karty , ktrej gwnym celem jest rozpoznawanie przemocy i usprawnianie pomocy oferowanej przez przedstawicieli rnych sub w rodowisku lokalnym oraz tworzenie warunkw do systemowego i interdyscyplinarnego modelu pracy z rodzin. Powysze informacje potwierdzaj dane z Komisariatu Policji w Chcinach:

Tabela 1. Zjawisko przemocy w rodzinie wg danych wykazanych przez Komisariat Policji w Chcinach

Rodzaj problemu 2008 Interwencje domowe zwizane z przemoc w rodzinie, w ktrych sprawcami byy osoby pod wpywem alkoholu Ilo postpowa wszcztych z powodu zncania si fizycznego lub psychicznego nad rodzin Ilo zaoonych Niebieskich kart 150

Rok 2009 2010 140 157

29

20

34

Zjawisko przemocy na terenie Gminy Chciny, wymaga zbudowania lokalnego systemu przeciwdziaania przemocy w rodzinie. Diagnoza zjawiska przemocy w rodzinie oraz istniejcych zasobw instytucjonalnych do radzenia sobie z tym problemem wskazuj na konieczno podjcia dziaa.

III.

WSTPNE ZAOENIA PROGRAMU PRZECIWDZIAANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE
1. Zaoenia systemu przeciwdziaania przemocy w rodzinie:

a) Zapewnienie osobom doznajcym przemocy bezpieczestwa i profesjonalnej pomocy. b) Najwaniejsze jest bezpieczestwo ofiary. c) Odpowiedzialno za przemoc ponosi zawsze osoba stosujca przemoc. d) Nie ma adnego uzasadnienia ani usprawiedliwienia przemocy domowej e) Naley zrozumie reakcje ofiary. f) Podstawowe zadanie zatrzyma przemoc. 2. Do zada wasnych Gminy w zakresie przeciwdziaania przemocy w rodzinie naley w szczeglnoci: 1) Opracowanie i realizacja Gminnego Programu Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie ; 2) Prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziaania przemocy w rodzinie w szczeglnoci poprzez dziaania edukacyjne suce wzmocnieniu opiekuczych i wychowawczych kompetencji rodzicw w rodzinach zagroonych przemoc w rodzinie; 3) Zapewnienie osobom dotknitym przemoc w rodzinie miejsc w orodkach wsparcia

4) Tworzenie zespow interdyscyplinarnych. 3. Adresatami programu s: Ofiary przemocy w rodzinie ( dzieci, wspmaonkowie, partnerzy, osoby starsze, niepenosprawne), Sprawcy przemocy w rodzinie, Przedstawiciele instytucji i sub pracujcy z osobami i rodzinami zagroonymi bd dotknitymi przemoc. 4. Budowanie Lokalnego systemu przeciwdziaania przemocy w Gminie Chciny. Gminny Program ma suy rozwojowi spjnego systemu przeciwdziaania przemocy, na podstawie wyspecjalizowanych zasobw instytucjonalnych i ludzkich, pomidzy ktrymi ma istnie relacja wsppracy. Program nie zakada tworzenia nowych instytucji, a wzmacnia kompetencje ju istniejcych. System na poziomie lokalnym maj stanowi pracownicy wszystkich instytucji z danego terenu zaangaowanych w proces pomocy rodzinom, w ktrych wystpuje zjawisko przemocy. Podstaw tego procesu bdzie stanowi podejcie interdyscyplinarne, zgodnie z ktrym wszelkie dziaania na rzecz pomocy rodzinie bd planowane i wdraane przez specjalistw o rnych zawodach, bdcych przedstawicielami rnych instytucji i organizacji. Zasadnicze znaczenie ma fakt, e praca bdzie zespoowa. Art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie przewiduje, e gmina podejmuje dziaania na rzecz przeciwdziaania przemocy w rodzinie, w szczeglnoci w ramach pracy w zespole interdyscyplinarnym. IV. CELE PROGRAMU
1. Gwnym celem Programu jest zmniejszenie skali zjawiska

przemocy oraz stworzenie jednolitego, profesjonalnego systemu interwencji i wsparcia dla osb bdcych ofiarami przemocy w rodzinie bd uwikanych w przemoc w rodzinie. 2. Cele szczegowe: Koordynacja dziaa pomocowych lokalnych podmiotw na rzecz budowania gminnego systemu przeciwdziaania przemocy w Gminie Chciny; Systematyczna edukacja rodowiska lokalnego w kierunku ksztatowania waciwych postaw zaufania i szacunku, propagowanie zachowa sprzyjajcych pozytywnym

postawom w rodzinie oraz edukacja uczniw o zagroeniach pyncych ze zjawiska przemocy w rodzinie; Zwikszenie kompetencji przedstawicieli rnych grup zawodowych stykajcych si z problematyk przemocy w rodzinie. Zapewnienie kompleksowej pomocy rodzinom, w ktrych wystpuje przemoc z uwzgldnieniem potrzeb wszystkich czonkw rodzin.

V. ZASOBY GMINY CHCINY W ZAKRESIE PRZECIWDZIAANIA PRZEMOCY W RODZINIE I OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE 1. Zasoby instytucjonalne Gminy Chciny: a) Miejsko Gminny Orodek Pomocy Spoecznej w Chcinach; b) Gminna Komisja Rozwizywania Problemw Alkoholowych; c) Komisariat Policji w Chcinach; d) Gminny Punkt Konsultacyjny GKRPA; e) Poradnia Leczenia Uzalenie San Damiano; f) Placwki owiatowe dziaajce na terenie Gminy Chciny; g) Placwki opieki zdrowotnej; h) Organizacje pozarzdowe i instytucje kocielne; i) Sotysi i rady soeckie. 2. Mocne strony: Dobrze przygotowana i stale doskonalca umiejtnoci kadra instytucji dziaajcych na rzecz rodziny; Znajomo problemu i dobrze dziaajce suby zajmujce si profilaktyk i wsparciem rodzin zagroonych; Efektywna wsppraca instytucji na rzecz zapobiegania i zwalczania przemocy w rodzinie; Poparcie dziaa i wsppraca z samorzdem gminnym.

3. Sabe strony: Niewystarczajca infrastruktura socjalna w Gminie Chciny; Brak systemw wsparcia wspomagania dziaa profilaktycznych; Brak spjnego sytemu wymiany informacji pomidzy podmiotami dziaajcymi na rzecz rodzin zagroonych. 4. Zagroenia: Saba kondycja ekonomiczna osb; Negatywne wzorce zachowa spoecznych; Bezradno w sprawach opiekuczo wychowawczych; Problemy alkoholowe czonkw rodzin.

VI. KIERUNKI DZIAA 1. Powoanie zespou interdyscyplinarnego. 2. Diagnoza zjawiska przemocy w Gminie Chciny. 3. Tworzenie strategii interwencyjnych dla ofiar przemocy w rodzinie. 4. Zapewnienie ofiarom przemocy miejsc w orodkach wsparcia. 5. Ksztatowanie postaw spoecznoci lokalnej wolnych od przemocy. a) Dziaania edukacyjne b) Dziaania profilaktyczne c) Dziaania informacyjne 6. Profesjonalizacja kadr zwizanych z prac w obszarze przeciwdziaania przemocy w rodzinie i ich wzajemna wsppraca. 7. Dostosowywanie dziaa programu w zakresie interwencji, informacji, edukacji, budowania systemu i dziaa zespou interdyscyplinarnego do projektowanych zmian w przepisach prawa. VII. OKRELENIE SPODZIEWANYCH REZULTATW sprawnego interdyscyplinarnego systemu pomocy rodzinom, osobom dotknitym przemoc. 2. Podniesienie aktywnoci spoecznej na rzecz przeciwdziaania przemocy. 3. Wysoka jako i skuteczno wsplnie prowadzonych dziaa na rzecz osb dotknitych zjawiskiem przemocy. 4. Stworzenie dostpnej sieci oferty form pomocy celem ochrony ofiar przemocy w rodzinie. 5. Zwikszenie skutecznoci oddziaywania na sprawcw przemocy w rodzinie. 6. Zmniejszenie rozmiarw zjawiska przemocy w rodzinie oraz zwikszenie wraliwoci spoecznej wobec aktw przemocy w rodzinie.
1. Stworzenie

VIII. RDO FINANSOWANIA rodki finansowe na realizacj zada Gminnego Programu Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Chciny bd zabezpieczone w planie finansowym poszczeglnych jednostek organizacyjnych Gminy, natomiast rodki na obsug organizacyjno-techniczn zespou interdyscyplinarnego zabezpieczone zostan w planie finansowym Miejsko Gminnego Orodka Pomocy Spoecznej w Chcinach .

IX. MONITORING Realizacja Programu bdzie poddawana systematycznemu monitoringowi, ktry umoliwi wgld w realizacj podejmowanych dziaa., ocen ich skutecznoci oraz podejmowanie biecych dziaa korygujcych. Uzyskane informacje pozwol na planowanie dziaa i rozwijanie Programu w przyszoci. Oceny realizacji Programu bdzie dokonywa Burmistrz Gminy i Miasta Chciny po przedoeniu przez Kierownika Miejsko Gminnego Orodka Pomocy Spoecznej do 30 marca kadego roku stosownego sprawozdania z realizacji Programu. X. POSTANOWIENIA KOCOWE 1. Harmonogram realizacji dziaa Programu stanowi zacznik Nr 1 do Programu.

Zacznik Nr 1 Do Gminnego Programu Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Chciny na lata 2011-2015

Harmonogram dziaa w ramach Gminnego Programu Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Chciny na lata 2011-2015 Lp.
1.

Cel szczegowy
Koordynacja dziaa pomocowych lokalnych podmiotw.

Zadanie
Powoanie zespou interdyscyplinarnego Tworzenie interdyscyplinarnego systemu przeciwdziaania przemocy w rodzinie na terenie Gminy Chciny Realizacja programw ochrony ofiar przemocy w rodzinie

Opis zadania
Zesp interdyscyplinarny bdzie realizowa dziaania okrelone w Gminnym Programie Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie. Wyonienie partnerw i podpisanie porozumie z instytucjami, ktrych przedstawiciele bd wchodzili w skad Zespou Interdyscyplinarnego, Organizowanie spotka i konsultacji o charakterze informacyjno-edukacyjnym, Inicjowanie wsplnych przedsiwzi. Kierowanie ofiar przemocy do Specjalistycznego Orodka Wsparcia Ofiar Przemocy, Praca socjalna z osobami doznajcymi przemocy Utworzenie gablot informacyjnych w Urzdzie Gminy i Miasta Chciny oraz w Miejsko Gminnym Orodku Pomocy

Termin realizacji
2011 rok

Realizator lub koordynator

Burmistrz Gminy i Miasta Chciny Burmistrz Gminy i Miasta Chciny, MGOPS Chciny

2011 rok

lata 2011-2015

Zesp Interdyscyplinarny, MGOPS Chciny

2.

Systematyczna edukacja rodowiska

Przygotowanie i udostpnianie materiaw

Zesp Interdyscyplinarny, MGOPS Chciny,

lokalnego.

o charakterze informacyjnym i edukacyjnym

Promowanie efektywnych sposobw rozwizywania konfliktw w rodzinie i radzenia sobie ze zoci 3. Zwikszenie kompetencji przedstawicieli rnych grup zawodowych stykajcych si z problematyk przemocy w rodzinie. Zapewnienie kompleksowej pomocy rodzinom, w ktrych wystpuje przemoc z uwzgldnieniem Udzia osb i grup zawodowych w szkoleniach z zakresu przeciwdziaania przemocy i pomocy osobom doznajcym przemocy jak rwnie i sprawcom przemocy Udzielanie pomocy i wsparcia osobom doznajcym przemocy w rodzinie pozostajcym w rodowisku zamieszkania

Spoecznej w Chcinach, Rozpowszechnianie broszur i ulotek dotyczcych zjawiska przemocy, Umieszczanie informacji na temat przemocy na gminnym portalu internetowym oraz w gazecie lokalnej Wiadomoci Chciskie, Udzia w kampaniach informacyjnych Prowadzenie w ramach programw profilaktycznych realizowanych w szkoach na terenie Gminy Chciny zaj edukacyjno-wychowawczych z zakresu rozwizywania konfliktw i radzenia sobie ze zoci, Kierowanie osb uzalenionych na terapi i konsultacje specjalistyczne Szkolenie zespou interdyscyplinarnego, Gromadzenie informacji o potrzebach szkoleniowych, Pozyskiwanie ofert szkoleniowych Finansowanie udziau w szkoleniach i konferencjach

lata 2011-2015

UGiM Chciny, Komisariat Policji w Chcinach, GKRPA

lata 2011-2015

GKRPA, MGOPS w Chcinach, Zesp Interdyscyplinarny,

lata 2011-2015

MGOPS w Chcinach Zesp interdyscyplinarny, GKRPA, UGiM Chciny, Komisariat

4.

Wypracowanie procedur interwencji kryzysowej wobec ofiar i sprawcw przemocy, Kierowanie ofiar i sprawcw przemocy do odpowiednich specjalistw, Monitorowanie sytuacji w rodzinach, w ktrych dochodzi do przemocy,

lata 2011-2015

MGOPS w Chcinach, Zesp Interdyscyplinarny, Komisariat,

potrzeb wszystkich czonkw rodzin.

Zbieranie materiaw dowodowych zgodnie z procedur Niebieskiej Karty, Stworzenie bazy danych osb i instytucji udzielajcych pomocy