UNIWERSYTET EKONOMICZNY WE WROCAWIU

WYDZIA GOSPODARKI REGIONALNEJ I TURYSTYKI JELENIA GRA

T:

AUTORZY PRACY: SANDRA APANASIONEK, NR ALBUMU AGATA PAWIOJ, NR ALBUMU I USM, EKONOMIA, NIESTACJONARNE SPECJALNO: RACHUNKOWO I DORADZTWO FINANSOWE

W skad relacji inwestorskich (RI) wchodzi caoksztat dziaa spki w zakresie komunikacji z uczestnikami rynku kapitaowego, pozwalajcy na uczciwe, przejrzyste i skuteczne zarzdzanie transferem informacji. Jest to proces, ktrego celem jest wyrane, czytelne i wiarygodne przedstawienie niezbdnych wiadomoci o firmie w perspektywie jej obecnoci na rynku giedowym. Ludzie tworzcy spoeczno Relacji inwestorskich chc zrozumie plany i zachowanie przedsibiorstw, zrozumie ich struktur organizacyjn oraz chc pozna plany dziaania poszczeglnych firm. Wszystko to ma przyczyni si do podjcia przez klienta waciwego wyboru. Waciwie funkcjonujca sekcja Relacji inwestorskich powinna by niczym internetowe biuro prasowe i im w tym pomaga. Kady podmiot starajcy si o dopuszczenie do obrotu papierw wartociowych na oficjalnym rynku lub ktrego wyemitowane papiery s przedmiotem takiego obrotu. Podmioty posiadaj tzw. obowizek informacyjny. Obejmuje on wszelkie informacje, ktre po podaniu do publicznej wiadomoci, mogyby znaczco zmieni kursy rynkowe papierw wartociowych, wyemitowanych przez te przedsibiorstwa. Obowizek informacyjny powstaje od momentu przekazania do publicznej wiadomoci prospektu emisyjnego. Czas jego trwania okrela okres, w ktrym podmiot gospodarczy posiada status spki publicznej. Zakres informacji, ktre powinny by udostpnione publicznie oraz sposb w jaki maja by one przekazywane i regulowane s przez konkretne przepisy prawa. Wyznaczaniem standardw zwizanych z zawartoci serwisw Relacji inwestorskich zajmuje si take Gieda Papierw Wartociowych. Realizuje ona projekty ramach Programu Wspierania Pynnoci Gieda Papierw Wartociowych, a konkretniej opracowaa ona Modelowy Serwis Relacji Inwestorskich. Serwis ten jest rekomendowany wszystkim spkom istniejcym na omawianym rynku. Zakadka Relacji inwestorskich moe figurowa na danej stronie internetowej w dwojakiej postaci: 1. jako spjna cz serwisu w tym przypadku mamy do czynienia z sytuacj, w ktrej dzia RI jest jednym z gwnych dziaw strony internetowej (istnieje osobny link w gwnym menu lub inna moliwo bezporedniego dotarcia), a cao utrzymana jest w stylu samego serwisu. 2. jako osobny projekt dla tych, ktrzy maj ju serwis internetowy lub chc by Relacje inwestorskie byy osobnym projektem. Tutaj relacje inwestorskie rwnie stanowi gwny element serwisu (jak poprzednio, dobrze widoczny jest link do nich prowadzcy), ale moe by on zorganizowany w innym stylu ni gwny serwis.

Rysunek 1 Wygld zakadki RELACJE INWESTORSKIE na stronie internetowej BRE BANKU.

W zalenoci od wyboru formy prezentacji rnia si bdzie take budowa relacji inwestorskich. Pierwszym przypadku nie jest konieczne umieszczanie w sekcji relacjach inwestorskich informacji o firmie, czonkach zarzdu czy skadzie grupy kapitaowej byo by to powtrzeniem treci i tworzyo by niepotrzebny baagan. W drugim jednak przypadku, kiedy Relacje s odrbn struktur, zaprezentowanie firmy jest konieczne. Obojtnie, czy mamy do czynienia z pierwszym lub drugim przypadkiem, niezbdnym jest aby: 1. link do sekcji Relacji inwestorskich by dobrze widoczny i jako pierwszy poziom menu (nie powinno by to ukryte w zagbieniach struktury).

W przypadku BRE Banku wymg ten bez wtpienia zosta speniony. Link do RI znajduje si tu obok gwnego loga firmy. 2. Adres strony internetowej powinien by moliwie najprostszy.

BRE Bank stworzy prosty adres url, co niewtpliwie uatwia bezporednie wpisanie waciwego adresu, bez koniecznoci szukania odnonikw na stronie gwnej, oraz pomaga w reklamie tego dziau, ze wzgldu na atwo przekazania opisywanego adresu innej, zainteresowanej RI osobie. Serwisy www rni si znaczco od siebie kady bowiem jest inny. Tym, co wyrnia w sposb najbardziej widoczny jedn stron internetow od drugiej, jest styl. Styl, w ktrym zaprojektowany jest serwis mwi nam bardzo wiele o obrazie firmy w rzeczywistoci oraz wiadczy o jej kulturze. Poza tym dobry portal internetowy powinien wyrnia si: 1. popularnoci, 2. dostpnoci, 3. atw nawigacj, 4. uytecznoci, 5. aktualnoci informacji, 6. przemylan architektur.

Sposb prezentacji spki, jej osigw czy zarzdu w rodkach masowego przekazu moe mie znaczny wpyw na decyzje podejmowane przez konkretnych inwestorw. Jednym zdaniem - Skuteczne prowadzenie Relacji Inwestorskich oznacza atw i rzeteln wycen emitenta przez rynek, co bezporednio przekada si na moliwo efektywniejszego pozyskiwania kapitau poprzez gied. Z tego te powodu, wielk warto uzyskuje jako i forma informacji dla inwestorw zawartych na firmowych serwisach internetowych, stajc si bardzo istotnym kryterium oceny tyche przedsibiorstw. Relacje inwestorskie s szczeglnie wane w okresach kryzysowych. Waciwa ocena spek pomoe poszczeglnym inwestorom unikn skutkw (trwajcej m.in. obecnie) bessy na rynkach kapitaowych. W takim wypadku odpowiednia dwustronna komunikacja firmy z inwestorami moe sta si kluczem do sukcesu i osignicia wymiernych zyskw. . W dzisiejszych mediach, a szczeglnie w Internecie, zauway mona ogrom przekazywanych nam iloci informacji oraz towarzyszcy im szum informacyjny. W zwizku z tym zauway mona wyrane rnicowanie si otoczenia odbiorcw komunikatw: W dziale Relacji inwestorskich bd m.in. 1. akcjonariusze indywidualni (w tym mali i duzi); 2. akcjonariusze instytucjonalni; 3. media finansowe; 4. analitycy. Kady z wymienionych odbiorcw oczekuje rnych - dopasowanych do wasnych potrzeb informacji, wystpujcych czsto w rnych formach. Wadza konkretnej spki ma na zadaniu pogodzi denia tych wszystkich podmiotw. Wymaga to rwnie stosowania na serwisach internetowych rnorodnych, rozwiza dopasowanych specjalnie do potrzeb danych odbiorcw. Kady inwestor chccy zainwestowa w dan firm musi na pocztku dowiedzie si kilku niezbdnych informacji dotyczcych samego przedsibiorstwa. W zakadce O BRE Banku znale mona m.in.: 1. Misj Banku. 2. Wadze Banku (wraz z Rad Nadzorcz), oraz doczonymi fotografiami do kadego pracownika zajmujcego wysze stanowisko. 3. Historia BRE Banku, poczwszy od 1986 roku do 2008, pokazana w interesujcy sposb i w graficznej formie. 4. Nagrody i wyrnienia, poczwszy od 1999 roku, od kiedy to firma ma znaczne osignicia w wielu dziedzinach Jest to aspekt niezwykle wany dla potencjalnych inwestorw, gdy poszczeglne rankingi pokazywane w tej zakadce umiejscawiaj BRE Bank na konkretnym miejscy w hierarchii bankw funkcjonujcych w naszym kraju. 5. Centrum reklamy, gdzie w formie video obejrze moemy poszczeglne kampanie i kreacje reklamowe BRE Banku. 6. Odpowiedzialno spoeczna. 7. ad korporacyjny i dobre praktyki. Te dwa aspekty przybliajc nam zasady jakie panuj w firmie, sposoby zarzdzania oraz praktyki dziki ktrym spka dorobia si takiego statusu.

8. Compliance jest to rodzaj polityki prowadzonej przez BRE Bank, ktrej celem jest gwarancja przestrzegania przepisw prawa w obrbie spki i ociennych instytucji. 9. Zgodno z USA Patriot Act. 10. System zarzdzania jakoci. 11. Polityka informacyjna dotyczca adekwatnoci kapitaowej - to dokument regulujcy zasady i sposb ujawniania informacji dotyczcych wymogw kapitaowych, zgodnie z wymogami uchway nr 6/2007 Komisji Nadzoru Bankowego z dnia 13 marca 2007 roku. Polityka informacyjna BRE Banku opisuje: a. zakres ujawnianych informacji, b. zasady ograniczania ujawnie, c. zasady weryfikacji oraz zatwierdzania ujawnianych informacji, d. czstotliwo i terminy publikacji informacji, e. miejsce i forma publikacji informacji, f. tryb weryfikacji polityki informacyjnej. Gdy klikniemy na zakadk Relacje inwestorskie, odnajdziemy tu nastpujce informacje, posiadajce kluczowe znaczenie dla przyszych i obecnych inwestorw: 1. Wyniki finansowe, w ktrych znajdziemy najnowsze raporty finansowe z poszczeglnych kwartaw a nastpnie proczy kadego roku rozpoczynajc od 2002 roku. Analiza tyche sprawozda umoliwi rzeteln i obiektywn ocen efektywnoci banku BRE Bank, a co za tym idzie, na pozyskanie, bd utrzymanie jak najwikszej iloci inwestorw. 2. Podstawowe dane finansowe, czyli pierwsze rdo informacji dla potencjalnego inwestora. Miejsce gdzie w szybki sposb, przez przegldania duej iloci stron, mona zdoby wiedz o podstawowych danych o spce, takich jak chociaby kapita zakadowy, przychody bd zysk netto w ubiegym roku oraz w poprzednich latach. Dodatkowym atutem jest graficzne opisanie wynikw finansowych spki, co w czytelny sposb ilustruje jej kondycj finansow.

3. Komunikaty giedowe, w ktrych opisane s Transakcje Kadry Zarzdzajcej spk. 4. Akcje BRE Banku, umieszczenie na bieco aktualizowanych co kilka minut informacji z GPW. Istotn cech tej czci powinno by jej obszerno i peno informacji jakie przekazuje. Zatem nie wystarczy tu umieszczenie tabeli i wykresu z notowa spki. Atrakcyjne i pene przedstawienie powinno zawiera take dane z

indeksw na ktrych notowana jest spka (np. WIG PL, mWIG 40, WIG, WIG Budownictwo). Takie pokazanie notowa umoliwi inwestorom porwnanie jak ksztatuj si rzeczywiste notowania spki na tle rynku. Dodatkowym atutem jest to, e inwestor otrzymuje te dane w jednym miejscu oraz, e nie musi ich poszukiwa, tylko wiedz czerpie bezporednio ze strony spki. 5. Ratingi, gdzie inwestorzy mog zapozna si jak ocen spce wystawiaj firmy doradcze i take w ten sposb wypracowuj sobie opini ta temat spki. 6. Prospekty emisyjne mimo ubiegu lat warto zamieci prospekty, czsto potencjalni inwestorzy chc zapozna si z tym dokumentem.

7. Akcjonariusze przedstawienie gwnych/gwnego akcjonariusza oraz struktury podziau akcji, aby przybliy struktur wasnociow firmy. BRE Bank posiada strategicznego akcjonariusza. Jest nim Commerzbank AG, ktry wczeniej bezporednio, a obecnie poprzez swoj, w 100% zalen spk Commerzbank Auslandsbanken Holding AG, od wielu lat jest zaangaowany kapitaowo w BRE Bank. Poza tym podane s rwnie informacje o Akcjonariuszach BRE Banku, ktrzy osignli lub przekroczyli prg 5% gosw na Walnym Zgromadzeniu BRE Banku (WZ BRE). I tak oto dowiadujemy si tu, e: - 20 719 692 akcji BRE Banku posiada Commerzbank Auslandsbanken Holding AG, ktre na dzie 31.12.2008 r. stanowiy: 69,7847% kapitau zakadowego BRE Banku i 69,7847% oglnej liczby gosw na WZ BRE (= 20 719 692 gosy). - 1 498 598 akcji BRE Banku posiada Commercial Union Otwarty Fundusz Emerytalny BPH CU WBK, ktre na dzie 3.11.2008 r. stanowiy: 5,05% kapitau zakadowego BRE Banku i 5,05% oglnej liczby gosw na WZ BRE (= 1 498 598 gosw).

- 1 488 715 akcji BRE Banku posiada ING Otwarty Fundusz Emerytalny, ktre na dzie 8.06.2009 r. stanowiy: 5,01% kapitau zakadowego BRE Banku i 5,01% oglnej liczby gosw na WZ BRE (= 1 488 715 gosw). 8. Walne zgromadzenia, to sekcja powicona Walnym Zgromadzeniom Akcjonariuszy BRE Banku. Dotarcie do uchwa, porzdkw obrad i innych dokumentw zwizanych z Zwyczajnych Walnych Zgromadze nie stanowi najmniejszego problemu. Znajduj si tu rwnie materiay Rady Nadzorczej BRE Banku w postaci sprawozda nastpujcych Wadz banku:

9. Kontakt dla inwestorw umieszczenie adresw i telefonw gdzie inwestorzy bd mogli bezporednio zwrci si do przedstawicieli firmy zdecydowanie uatwia kontakt potencjalnych i przyszych klientw z wadzami banku. W BRE banku za relacje z inwestorami odpowiedzialne s 3 osoby: Marcin Chanke, Agnieszka Solarz oraz Joanna Filipkowska. Kady z pracownikw posiada osobny numer telefonu oraz adres e-mail, co w znacznym stopniu wpywa na atwo uzyskiwania przez inwestorw istotnych dla nich informacji . 10. Prezentacje i materiay - pierwsz zasad spki istniejcej na giedzie jest jawno polityki informacyjnej, ktra powinna by wspierana jak najszerszym udostpnianiem informacji, take w formach elektronicznego przekazu za pomoc sieci Internet. Dlatego atrakcyjnym, ale jak do tej pory mao rozpowszechnionym rozwizaniem jest umieszczanie plikw dwikowych oraz wideo z najwaniejszych wydarze, jakie miay miejsce w spce. Technologia ta, mimo tego, e nie jest rozpowszechniona, nie wymaga duego nakadu finansowego czy organizacyjnego. Dostpne technologie umoliwiaj w atwy sposb, nawet niewykwalifikowanym osobom zarejestrowa wane wydarzenia, a nastpnie zamieci je w Internecie. W szczeglnych przypadkach moliwe jest take przeprowadzenie przekazu na ywo, chociaby z nadzwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy.

Przykadowa informacja, ktra jest istotna z punktu widzenia inwestora: zapis wideo zgromadzenia walnego spki dziki takiej praktyce, rwnie ci inwestorzy, ktrzy nie byli obecni na zgromadzeniu mog odtworzy w atrakcyjnej formie jego przebieg. 11. Ankieta, w ktrej klienci mog wyrazi swoje zdanie na temat prowadzonego przez bank dziau Relacje Inwestorskie. Mona take zgosi ewentualne braki lub trudnoci w komunikowaniu si z firm lub zaproponowa nowe rozwizania uatwiajce prawidow wymian informacji. 12. FAQ to strefa, w ktrej uytkownicy serwisu mog znajdowa odpowiedzi na podstawowe, czsto powtarzajce si pytania. W tym miejscu udostpniony jest rwnie system do zadawania pyta bezporednio ze strony www. Na stronie BRE Banku dzia ten wyglda bardzo skromnie. Znajduj si tu zaledwie dwa pytania:

wiadczy to moe o ignorowaniu innych pyta i wtpliwoci inwestorw, bd te o wyczerpaniu przekazu informacji spk. Opisa wersj angielsk strony 10 zasad dobrych Relacji inwestorskich The Investor Relations Societ (organizacja zarejestrowana w Wielkiej Brytanii, ale dziaajca i skupiajca czonkw z caego wiata), opracowa wskazwki dla rnych elementw i narzdzi Relacji inwestorskich, w tym rwnie serwisw internetowych poszczeglnych przedsibiorstw. Wedug tej organizacji wyrni moemy kluczowe zasady, ktre podmioty organizujce na stronie www. sekcj relacji inwestorskich powinny mie na szczeglnej uwadze. 1. Myl o sekcji RI swojej strony jako o podstawowym medium komunikacji z inwestorami, a nie jak o bibliotece przechowujcej informacje. 2. Dostarcz odwiedzajcemu potrzebnych informacji by przekona go do inwestycji oprcz suchych danych przedstaw m.in. informacje o firmie, jej strategii i planach, zarzdzie, a nawet informacje o brany, w ktrej przedsibiorstwo dziaa. 3. D do tego, aby strona firmowa bya gwnym rdem informacji o twojej firmie. 4. Zapewnij kademu uytkownikowi jednakowy dostp do wanych informacji. 5. Dbaj o to, by kady element strony by prosty i przejrzysty: prosty adres url; informacje logicznie poukadane; atwa nawigacja; funkcjonalne narzdzia. Stale zadawaj sobie pytanie Czy strona jest przyjazna uytkownikom?

6. Korzystaj z elastycznych rozwiza (systemw klasy CMS) umoliwiajcych atw zmian treci i struktury serwisu oraz dalsz jego rozbudow o nowe funkcjonalnoci. 7. Przy wdraaniu nowoci na stron pamitaj o poinformowaniu o tym uytkownikw (inwestorw), tak, by od razu mogli korzysta z udogodnie jakie zostay przygotowane. 8. Pilnuj, by dostarczane przez firm informacje byy zawsze aktualne i wprowadzane najszybciej jak to moliwe. Informacje (aktualnoci, komunikaty, itp.) powinny by opatrzone dat publikacji. Mona stosowa wyrnienia dla wanych informacji. 9. Wykorzystuj audio i wideo jako atrakcyjn form prezentowania informacji, np.: - by przekaza szerszemu gronu odbiorcw zapisy spotkania walnego zgromadzenia akcjonariuszy (w takim wypadku powinno by zorganizowane rwnie archiwum tych informacji); - komentarze i wypowiedzi ekspertw zwizane z firm; - prezentacj firmy i zarzdu; - itd. 10. Prowad kalendarz przyszych wydarze kluczowych (wydanie raportw, walne zgromadzenia, planowane konferencje, itd.). Jak te zasady maj si do strony! Porwna i jak cos to znale jakie odchyy ktrych nie ma na stronie! Gdyby zasady te zostay spenione, to mwi mona niemal o perfekcyjnym kontakcie firma inwestor. Rzetelne przestrzeganie wytyczonych tu norm pozawala na wypracowanie pomidzy dwoma stronami sprzenia zwrotnego, ktre w tym wypadku przynie moe jedynie same korzyci. Podopisuj cos tam jeszcze jak na jakis pomys wpadniesz Powodzenia papa Bibliografia: http://www.brebank.pl http://www.ideo.pl Chmielarz W. Systemy elektroniczne bankowoci Gospodarowicz A. Bankowo elektroniczna. Niedzika D. Relacje inwestorskie. wiecka B., Rynki finansowe w przestrzeni elektronicznej.