2010-11-28

id Pod Prd

POLSKA W PROPAGANDZIE NIEMIECKIEJ W LATACH 1933-35 "Polityka wobec Polski miaa take poowiczny wymiar. Draniono tylko Polakw, nigdy nie traktujc ani ich, ani tej polityki powanie. W efekcie nie byo ani zwycistwa dla Niemiec, ani pojednania z Polsk. Adolf Hitler "Mein Kampf"1924

W polskich podrcznikach historii ten etap polsko-niemieckich relacji jest dosy wyrywkowo przedstawiony. Dobrze znane s pniejsze wydarzenia: nakanianie Polski do przystpienia do Paktu Antykominternowskiego, odrzucenie da Adolfa Hitlera przez polsk stron. Pniej nastpuje ju agresywna antypolska propaganda i wybuch drugiej wojny wiatowej. To dosy selektywne przedstawienie faktw, zwaszcza e stosunki polsko-niemieckie w owym czasie nie zawsze byy ze, a mona pokusi si o stwierdzenie, e na pewnym etapie byy bardzo poprawne jak na owe czasy. Po przejciu wadzy przez Adolfa Hitlera propaganda narodowo-socjalistyczna w Gdasku przybraa na sile. W tej sytuacji Jzef Pisudski nakaza wzmocnienie polskiego garnizonu wojskowego na Westerplatte, co wywoao ostre komentarze w prasie niemieckiej. W kwietniu 1933 roku doszo rwnie do demonstracji organizacji ydowskich i polskich nacjonalistw, ktrzy wzywali do bojkotu niemieckich towarw. Aby unikn eskalacji konfliktu, Pisudski zdecydowa si na podjcie rozmw z Trzeci Rzesz. 2 maja 1933 doszo do spotkania Adolfa Hitlera i polskiego wysannika Alfreda Wysockiego. To spotkanie przyczynio si do zmiany polityki wzgldem Polski. Wkrtce ukazay si artykuy w prasie niemieckiej prezentujce obszernie pokojowe zamiary Hitlera, np. "Hitler objawia wiatu polityk pokojow Niemiec"[1]. W przemowie radiowej z 27 maja Hitler zapewni, e "nie zna polityki zmiany granic kosztem innych narodw". W rozmowie z Lipskim w dniu 15 listopada ponownie potwierdzi rezygnacj z chci przyczenia ssiednich obszarw do Rzeszy. W dniu 26 stycznia 1934 roku oba kraje podpisay Pakt o nieagresji, ktry mia obowizywa przez 10 lat. Wydarzenie to zostao przedstawione w propagandzie jako jeden z najwikszych sukcesw Hitlera. Wedug gazety "Frankfurter Zeitung" deklaracja ta bya dowodem na to, e "metoda bezporedniej komunikacji midzy dwoma krajami jest bardziej owocna ni dyskusje w midzynarodowych gremiach"[2]. Take "Vlkischer Beobachter" prezentowa to wydarzenie jako przeom w obustronnych stosunkach. 31 stycznia Hitler akcentowa w swojej przemowie znaczenie tego paktu i pozytywnie wyraa si o marszaku Pisudskim. Wydarzenia te cieszyy si ogromnym zainteresowaniem prasy, o czym wiadcz liczne artykuy, np. "Due zainteresowanie przemow Kanclerza w Polsce", "Wzrastajca aprobata w Polsce"[3]. 24 lutego 1934 roku zosta ratyfikowany protok prasowy, w ktrym obydwa kraje zobowizay si, aby propagowa porozumienie polsko-niemieckie. Zalecenie nr 359 dla prasy niemieckiej obligowao do tego, aby wszystkie konflikty, szczeglnie w obszarze przygranicznym, nie byy komentowane. Rwnie tre ksiek i publikacji musiaa odpowiada ustalonym wytycznym. Organizacje propagujce rewizje granic byy zobowizane do wstrzymania swojej dziaalnoci i zniszczenia posiadanych materiaw propagandowych. Powysze porozumienie byo szczeglnie propagowane w "Vlkischer Beobachter":

"Problem niemiecko-polski nalea do tej pory do najtrudniejszych problemw Europy. Na prbach jego rozwizania rozbi si cay kunszt dyplomatyczny wszystkich poprzednich rzdw w Niemczech i Polsce. Rozwizanie tego problemu w stosunkowo krtkim czasie ku zaskoczeniu wiata jest spowodowane tym, e w obydwu krajach u wadzy s osoby wiadome historycznej odpowiedzialnoci, ktra na ich barkach spoczywa i dysponuj wystarczajco duym autorytetem, aby mc podejmowa decyzje o dalekosinym znaczeniu"[4].

Rwnie "Frankfurter Zeitung" przedstawia zaistnia sytuacj w pozytywnym wietle: "Naley pokaza oba narody, takie jakie s, jak to si objawia w ich literaturze, sztuce, we wszystkich kulturalnych dokonaniach. Wtedy duo stereotypw upadnie"[5]. Niemiecka strona dystansowaa si od meldunkw, ktre mogy zaszkodzi polsko-niemieckim stosunkom w Gdasku. Jako przykad mog posuy wytyczne dla prasy odnonie meldunkw prezydenta gdaskiego senatu Hermanna Rauschninga: "Wyjanienia Rauschninga wywoay w Berlinie najwysze zdumienie, poniewa do dnia dzisiejszego nie przysya on adnych meldunkw, e negocjacje midzy Gdaskiem a Polsk weszy w faz krytyczn.(...) Wilhelmstrasse dystansuje si od tego absolutnie i prosi o to samo niemieck pras, poniewa stoimy na stanowisku, e rozwj stosunkw niemiecko-polskich nie moe by zniszczony przez sytuacj w Gdasku"[6]. 13 padziernika 1934 odbyy si rozmowy midzy przedstawicielami Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministerstwa Propagandy III Rzeszy a polskim Ministrem Spraw Zagranicznych. Rezultatem tego spotkania byo porozumienie midzy rozgoniami radiowymi Reichs-Rundfunkgesellschaft a Polskim Radiem. Obie strony zgodziy si na wspprac w obszarze muzycznym, a take zobowizay si, e nie bd informowa o lokalnych konfliktach polskoniemieckich. 12 maja 1935 roku nadesza z Warszawy wiadomo, ktra postawia znak zapytania nad polsko-niemieckim porozumieniem: Jzef Pisudski nie yje. Berlin zareagowa na t wiadomo z ostentacyjnym smutkiem. Zarwno 13 maja, jak i w dzie pogrzebu zostay opuszczone flagi pastwowe do poowy. W uroczystociach aobnych wzili udzia: Hitler, Goebbels, Neurath i inni wysocy rang przedstawiciele partii i Wehrmachtu. 21 maja Gring wychwala w Reichstagu dokonania Marszaka, nastpnie za uda si do Warszawy i Krakowa, aby wzi udzia w uroczystociach aobnych. Po mierci Pisudskiego ukazay si jego biografie, wydany zosta rwnie zebrany przez Heinricha Koitza zbir pism Pisudskiego. W prasie niemieckiej Marszaek by przedstawiany jako genialny przywdca i taktyk, ktry rozwin due umiejtnoci przewidywania przyszych zdarze. Gazety podkrelay jego charyzm, walk dla narodu, jego autorytarny styl rzdzenia i nienawi do Zwizku Radzieckiego. Walka o wadz w polskim obozie po mierci Pisudskiego wywoywaa jednak sceptyczne komentarze co do rozwoju stosunkw polsko-niemieckich.

lublin.pl/archiwum-2.php?idg=713&t

1/2

2010-11-28

id Pod Prd

Przypisy: [1] Vlkischer Beobachter, 18.05.1933 [2] Frankfurter Zeitung, 27.01.1934 [3] Vlkischer Beobachter, 1-2.02.1934 [4] Vlkischer Beobachter, 22.02.1934 [5] Frankfurter Zeitung, 28.02.1934 [6] Bohrmann Hans: NS-Presseanweisungen der Vorkriegszeit, Bd. 2: 1934, S.172.

autor: Jarek Kozakowski dodano: 2008-01-31/ czytano: 172

Jak si nazywasz: Twj mail:

Twj komentarz:

Przepisz kod z obrazka:

Dodaj komentarz

Gra strony

Strona poprzednia

Wydaw ca: Koci Nowego Przymierza w Lublinie

lublin.pl/archiwum-2.php?idg=713&t

2/2