Praca pogldowa

Forum Zakae 2011;2(3):7583

Evereth Publishing, 2011

Beata Mczyska | Marzenna Bartoszewicz | Elbieta Witecka-Knysz | Adriana Janczura

Borelioza zLyme problemy kliniczne idiagnostyczne

Lyme borreliosis clinical and diagnostic problems
Katedra iZakad Mikrobiologii Akademii Medycznej im. Piastw lskich we Wrocawiu } Beata Mczyska, Katedra iZakad Mikrobiologii Akademii Medycznej im. Piastw lskich we Wrocawiu, ul. Chaubiskiego 4, 50-368 Wrocaw, Tel.: (71) 784 13 01, Fax: (71) 784 01 17, e-mail: beciam@mbio.am.wroc.pl Wpyno: 15.09.2011 Zaakceptowano: 27.09.2011

Streszczenie: Borelioza z Lyme jest wieloukadow, wieloetapow chorob, przebiegajc z zajciem skry, staww, ukadu nerwowego i sercowo-naczyniowego (objawy mog by bardzo zrnicowane imao swoiste). Do zakaenia dochodzi wwyniku przeniesienia bakterii na czowieka przez zakaonego kleszcza. Podstawowym problemem klinicznym jest fakt, e Borrelia jest patogenem wewntrzkomrkowym o niezwykej zmiennoci morfologicznej. Choroba przebiega w trzech rozdzielonych czasowo etapach, objawy kliniczne poszczeglnych stadiw mog dotyczy ronych narzdw, atypowa wczesna zmiana skrna rumie wdrujcy, wystpuje tylko u50% zakaonych. Leczenie idiagnostyka s tym trudniejsze, im bardziej zaawansowane jest stadium boreliozy. Gwnymi problemami wdiagnostyce laboratoryjnej boreliozy s trudnoci zwykryciem antygenu (hodowla, PCR) wynikajce ze strategii yciowych Borrelia, a w serologii z braku oczekiwanych przeciwcia w obu klasach lub obecno przeciwcia, ktrych si nie spodziewamy wokrelonej fazie choroby. Wykonywane rutynowo wlaboratoriach testy serologiczne, czsto daj wyniki niejednoznaczne i odbiegajce od schematu opisywanego w przypadku diagnostyki innych chorb infekcyjnych. WPolsce nie zawsze przestrzega si zalecanych standardw w zakresie doboru testw do diagnostyki boreliozy. Laboratoria diagnostyczne stosuj testy ELISA, oparte orne antygeny, ktre s praktyczne nieporwnywalne ze sob, jak rwnie, mimo wysokiej czuoci, maj bardzo rn swoisto (czste wyniki faszywie dodatnie). Zalecana jest weryfikacja odczynu ELISA za pomoc waciwych testw Western blot, ktre maj znacznie wysz swoisto. Sowa kluczowe: borelioza | diagnostyka | objawy kliniczne | odczyn immunoenzymatyczny | Western blot Abstract: Lyme borreliosis is amulti-organ, multi-stages disease of skin, nervous and cardiovascular system (the symptoms are very diversified and unspecific). The infection is result of bacteria transmission from infected tick to human. The basic clinical problem is afact, that Borrelia is an intracellular pathogen of enormous morphological diversity. Course of Lyme borreliosis can be divided

into 3 time separated stages, clinical manifestations of specific stages are observed in various organs, moreover the typical early skin symptom erythema migrans occurs only in 50% of infected individuals. The more advanced borreliosis stadium is, the more complicated are treatment and diagnostics. Main diagnostic problems are difficulties in antigen detection (culture, PCR); interpretation of serological result (no expected antibodies of both classes, or presence of unexpected antibodies in specific stage of disease). Routine serological tests gives often ambiguous results. In Poland, the recommended standards of borreliosis diagnostic tests choice are not always observed. Diagnostic laboratories use different ELISA tests, which results can not be compared in practice; despite high sensitivity they display different affinity, what often leads to false positive results. Thus, the verification of ELISA test by appropriate western blots tests (of higher affinity) are recommended. Key words: borreliosis | clinical manifestations | diagnostics | immunoenzymatic assay | Western blot

Wstp
Historia boreliozy choroby z Lyme, rozpocza si w 1977 roku, w miejscowoci Lyme w stanie Connecticut, gdzie zaobserwowano niezwyky wzrost zachorowa na zapalenie staww wrd dzieci. Wroku 1982 Willi Burgdorfer odkry iopisa krtki bdce czynnikiem etiologicznym tej choroby[1]. Borelioza jest chorob przenoszon przez kleszcze, o bardzo zrnicowanych symptomach klinicznych obejmujcych objawy: dermatologiczne, reumatologiczne, neurologiczne i kardiologiczne. Pocztkowo sdzono, e za wszystkie przypadki choroby z Lyme odpowiada jeden konkretny gatunek krtka Borrelia burgdorferi. Pniejsze badania pozwoliy jednak ustali, e borelioz uludzi izwierzt wywouje co najmniej 10 rnych genogatunkw Borrelia. Ustalono, e za zakaenia uludzi odpowiedzialne s trzy gatunki: Borrelia burgdorferi, ktra wystpuje uzakaonych kleszczy gwnie wStanach Zjednoczonych, rzadziej wEu-