Feng Shui - Lillian TOo

Lillian Too
Przeoyli Jacek Kryg i Edyta Wittchen W przygotowaniu tej autorki MAGIA SMOKA. MOJE OPOWIECI O FENG SHUI PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE FENG SHUI FENG SHUI SZKOY KOMPASU
FENG SHUI
Dom Wydawniczy REBIS Pozna 1999
Tytu oryginau Feng S/i ui Copyright Konsep Lagenda Sdn Bhd Ali rights reserved Copyright for the Polish edition by REBIS Publishing House Ltd. Pozna 1998 Redaktor merytoryczny Jacek Kryg'- konsultant feng shui Opracowanie graficzne Jacek Pietrzyski
Wydanie I
ISBN 83-7120-651-8
Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o. ul. migrodzka 41/49, 60-171 Pozna tel. 867-47-08, 867-81-40; fax 867-37-74 e-mail: rebis@pol.pl http://www.rebis.comp!
Fotoskad: Z.P. Akapit, Pozna, ul. Czernichowska 50B, tel. 87-93-888
Ksik t dedykuj rodzinie... mojej crce, Jennifer, mojemu mowi, Wan Jinowi mojemu nieyjcemu ojcu, Lim Br Yee, mojej matce, Nancy moim braciom, Phillipowi iAlexowi, mojej siostrzenicy, lloney, i mojemu siostrzecowi, Han Jinowi
Spis treci
Przedmowa do wydania polskiego . . . . . . . . . Dlaczego feng shui?. . . . . . . . . . . . . . . .

Cz I. Co to jest feng shui . . . . . . . . . . . .
9 13
15
1. Co to jest feng shui . . . . . . . . . . . . . . 2. To historyczne . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Zastosowania feng shui . . . . . . . . . . . .

Cz II. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui . . .
17 19 36
43
4. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui . . . . . .

Cz III. Feng shui dla mieszkacw miast . . . . .
45
59
5. Feng shui dla mieszkacw miast . . . . . . . . 6. Rozwaania nad lokalizacj . . . . . . . . . . . 7. Feng shui domu . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Pa kua i osiem sytuacji yciowych . . . . . . . .
Cz IV Feng shui dla mieszkacw blokw . . . . .
61 63 77 99
103
9. Feng shui dla mieszkacw blokw . . . . . . . 10. Aranacja i ukad pomieszcze . . . . . . . . . 11. Rozmieszczenie mebli . . . . . . . . . . . . .
Cz V Feng shui biznesu . . . . . . . . . . . . .
105 122 125

131
12. Feng shui biznesu . . . . . . . . . . . . . . . 13. Wntrza firm . . . . . . . . . . . . . . . . .

Cz VI. Sposoby rozwizywania problemw feng shui
133 158
169
14. Sposoby rozwizywania problemw feng shui . . . 15. rodki zaradcze na problemy pynce z zewntrz . . 16. rodki zaradcze feng shui wntrz . . . . . . . .
Cz VII. Symbole i znaki szczcia . . . . . . . .
171 175 185

205
17. Symbole i znaki szczcia207
Cz VIII.-Chiski panteon . . .
18. Chiski panteon . . . . . . 19. Bogowie zapewniajcy ochron 20. Mdrcy . . . . . . . . . . Uwagi kocowe autorki . . . . . . . . . . . . . .
219 221 228 230 233
Przedmowa do wydania polskiego
W ostatnich latach znacznie zwikszyo si zainteresowanie dziedzin zwan po chisku feng shui. Zajmuje si ona wiadomym ksztatowaniem otoczenia, w ktrym przyszo nam y. Umylnie uywam tutaj wieloznacznego sowa otoczenie", na ktre skada si wszystko - od natury poczwszy, a na deseniu obicia mebli skoczywszy. Otoczenie oddziauje na czowieka globalnie, ca swoj struktur, a pozbawienie go choby jednego elementu wprowadza odczuwalne zmiany. Niech przykadem bdzie tutaj bogato umeblowany pokj dzienny. Zmienienie w nim choby jednego tylko elementu, na przykad splotu dywanu, bardziej lub mniej znaczco wpynie na atmosfer pomieszczenia. Najwiksze znaczenie dla czowieka maj oczywicie te czynniki, ktre towarzysz mu stale, od ktrych nie moe on uciec. Dlatego te na Wschodzie rozwino si wiele metod poprawiajcych oddychanie, sposb odywania si czy poruszania. Zadbano o te codzienne czynnoci przede wszystkim dlatego, e su one aktywnemu i szczliwemu yciu. Oczywicie istniej i inne sfery ycia czowieka, ktrymi zajcie si poprawia ogln jako ycia. Do nich naley midzy innymi zamieszkiwanie czy te moe raczej przebywanie w bardziej lub mniej uporzdkowanej przestrzeni. Mona powiedzie, e feng shui jest dla przestrzeni, w ktrej yjemy, tym, czym joga dla oddychania, dietetyka dla naszego sposobu odywiania si czy wschodnia gimnastyka taiji dla sprawnego poruszania si. Feng shui narodzio si wiele wiekw temu w Chinach, lecz poniewa dotyczy otoczenia w ogle, a nie jakiego szczeglnego rodowiska, ta staroytna chiska dziedzina wiedzy moe by przydatna take u nas - pod warunkiem jednak e zostanie rozumnie przyswojona, bez nadmiernego optymizmu, lecz take bez wielkiego sceptycyzmu, ktry grozi negacj. Na temat feng shui mamy ju w Polsce okoo dwudziestu opracowa. Autorka tej pracy, Lillan Too, jest uczennic jed-
10
11
nego z Wielkich Mistrzw feng shui, uczennic byskotliw i odwan, ktra nie boi si pisa o sprawach czsto kontrowersyjnych nie tylko dla ludzi Zachodu. Jest w tej chwili najpodniejsz autork ksiek na temat feng shui nie tylko na Wschodzie, lecz take na Zachodzie. W swoich pracach czsto odwouje si do takich dyscyplin wiedzy, jak astrologia i numerologia. Jest pomysodawczyni i dobrym duchem pierwszego i obecnie najwikszego czasopisma powiconego feng shui Feng Shui For Modern Living" (Feng shui we wspczesnym yciu), ktre ukazuje si od kwietnia 1998 roku. Interesujce w jej karierze pisarskiej jest to, e dopiero po wydaniu przez ni siedmiu ksiek (Lillian Too jest take wacicielk wydawnictwa) znaczce wydawnictwo angielskie zwrcio si do niej z propozycj, by napisaa ksik na temat feng shui dla europejskiego czytelnika. Nasuwa si pytanie, dlaczego Lillian Too zasiada do pracy nad now ksik, a nie odstpia prawa do opublikowania jednej z ju wydanych. Ot wydawnictwo, ktre zaproponowao Lillian Too wspprac, postawio pewne warunki. Przede wszystkim praca ta miaa by przystpna dla zachodniego czytelnika, a take wychodzi naprzeciw jego oczekiwaniom. Poproszono te, by przykady dotyczyy miejsc i osb wywodzcych si z naszej kultury, a nie obiektw znajdujcych si na Wschodzie. Uznano zatem, e inaczej pisze si dla ludzi Wschodu, inaczej dla ludzi Zachodu. My za tak nie uwaamy, dlatego Dom Wydawniczy RE-BIS postanowi wyda cztery ksiki Lillian Too w wersji i kolejnoci, w jakiej pojawiy si na Wschodzie, uznajc, e bdzie to najlepszy sposb przedstawienia tej intrygujcej sztuki wpywania na otoczenie. Dziki temu zachowana zostanie metodyka wprowadzania w zagadnienia feng shui, jak wypracowaa Lillian Too. Po raz pierwszy take polski czytelnik bdzie mia okazj zapozna si z dwiema szkoami, jakie wyodrbnia si w nauce feng shui - Szko Formy i Szko Kompasu - opisanymi z jednego punktu widzenia. Pozwoli to na rozwianie wielu wtpliwoci, jakie rodz si po lekturze innych prac na ten temat. Warto w tym miejscu przypomnie, e Dom Wydawniczy REBIS ju w 1993 roku wyda ksik chiskiego nauczyciela Kwok Ma Ho (napisan przy wspudziale Joann O'Brien), zatytuowan Elementy feng shui. Bya to pierwsza ksika, jaka ukazaa si na ten temat w Polsce.
Zanim zaprosz Pastwa do lektury nie tylko tej, lecz i innych prac Lillian Too w wersji oryginalnej", chciabym zwrci uwag wszystkich czytelnikw wanie na te elementy jej twrczoci, ktre przesdzaj o jej wschodnim uroku. Przede wszystkim Lillian Too duo pisze o tak zwanym feng shui krajobrazowym, czyli o tym, jak widok roztaczajcy si z okien domu lub mieszkania w bloku wpywa na los mieszkajcych w nim ludzi. Nie tylko nam nie jest atwo przyj uwag eksperta feng shui, e na przykad widoczna w oddali gra ksztatem swym wywiera niekorzystny wpyw na nasze ycie. Jeszcze trudniej jest zdecydowa si na wykonanie jego zalecenia, by zamurowa dane okno czy te przenie drzwi wejciowe na inn stron domu. Czy jednak bdziemy mogli stworzy dobre feng shui domu, jeli nie wprowadzimy tak radykalnych zmian? Innym, jake fascynujcym elementem wschodnim tej pracy jest nawizywanie do chiskiego jzyka, do jego wymowy i ideogramw. Lillian Too bardzo czsto stwierdza, i co jest dobre lub suy feng shui jedynie dlatego, e przypomina zapis lub dwik czego innego, co niesie korzyci. Mwi na przykad, e ksztaty niektrych domw s korzystne przede wszystkim dlatego, e przypominaj ide-ogram dugowieczno lub szczcie. W innym miejscu zaleca stosowanie jakiego rodka zaradczego przeciw wpywowi niekorzystnej energii tylko dlatego, e dwik nazwy tego przedmiotu podobny jest do dwiku nazwy czego uznanego za pomylne. Na przykad dwik sowa ryba" podobny jest do dwiku sowa pienidz", jake przez wszystkich cenionego. Mimo e nie posugujemy si jzykiem chiskim, nie powinnimy zaniecha lektury fragmentw mu powiconych, gdy poznanie i zrozumienie zasad tworzenia lekarstw" feng shui w Chinach pozwoli nam na wypracowanie wasnych. Lillian Too w Feng shui nawizuje te do symboli religijnych Chin, ktre z czasem stay si rodkami zaradczymi stosowanymi do rozwizywania problemw feng shui. Nie ulega wtpliwoci, e warto pozna symbole, z jakich korzystaj twrcy i spadkobiercy tej staroytnej dyscypliny wiedzy, gdy uatwia to opracowanie rodzimych rodkw zaradczych feng shui, opartych na symbolach przemawiajcych do naszej wyobrani. Wanie to midzy innymi miaem na myli, piszc o rozumnym przyswojeniu sobie tej sztuki.
12
Przedmowa do wydania polskiego Jest jeszcze jedna cecha, ktra odrnia ksiki Lillian Too od prac autorw urodzonych w Europie i Ameryce. Kto wie, czy nie najwaniejsza. Ot autorka nawet wwczas, gdy daje nam przykady twrczego wpywania na otoczenie, zawsze robi to z przekonaniem, e tak zwane feng shui defensywne waniejsze jest od feng shui agresywnego, ktre niestety jest popularniejsze w Europie. Uwaa, e w praktyce feng shui przede wszystkim powinnimy chroni przestrze przed zagroeniami, a dopiero pniej podejmowa dziaania, ktre su realizacji naszych zamierze. Przedstawia zatem szczeglny system wartoci, jaki od wiekw obowizuje w tej dyscyplinie wiedzy; informuje nas, ktre wartoci feng shui s pierwszoplanowe, a ktre mniej istotne. Mam nadziej, e przedstawione tutaj wschodnie" cechy prac Lillian Too, z ca pewnoci kobiety sukcesu, zwikszaj ich atrakcyjno paradoksalnie wanie dla nas, ludzi Zachodu. Przecie nie moemy by pewni, ktre z dziaa feng shui s dla nas dobre, a ktre w caoci naley odrzuci. Musimy sami wypracowa dla siebie najbardziej efektywny sposb dbania o wasne otoczenie, a dokona tego moemy, zapoznajc si z oryginalnymi, ju sprawdzonymi metodami postpowania. Oby ycie w szczciu, ktre, jak pisze Lillian Too, dziki feng shui stao si jej udziaem, nie omijao take nas. Czego ycz wszystkim czytelnikom, jak rwnie i sobie.
Jacek Kryg Pozna, wrzesie 1998
13
Dlaczego feng shui?

Dlaczego niektrym rodzinom powodzi si lepiej ni innym? Dlaczego niektre firmy prnie si rozwijaj, podczas gdy inne sabn i podupadaj? Dlaczego jedna restauracja wietnie prosperuje, a inna nie? Dlaczego niektrym ludziom wszystko przychodzi atwo, inni za nie mog zwiza koca z kocem?
Chiczycy wierz, e feng shui daje przekonywajce odpowiedzi na te pytania; wierz, e dobry lub zy los zaleny jest od korzystnego lub niekorzystnego feng shui. Dziki dzisiejszej fascynacji i zainteresowaniu t star chisk wiedz i praktyk przeywa ona spektakularne odrodzenie. W Hongkongu, Singapurze i Tajpej, trzech miastach, ktre odniosy najwikszy na wiecie sukces gospodarczy, biznesmeni, budujc domy lub biura, najwikszy nacisk kad na feng shui. Wierz, e dziki temu zapewni sobie i swoim nastpcom dostatek i powodzenie... Czy mona nie zgbia feng shui, wiedzc, jakie niesie obietnice?
CZ PIERWSZA
Co to jest feng shui
17
1. Co to jest feng shui
Z chiskiej ziemi unosi si tysic cudownych aromatw, a najbardziej fascynujce z nich to nauki wrebne i metafizyczne. Feng shui jest prawdopodobnie jedyn metafizyczn nauk niosc czowiekowi niezwyke i ekscytujce moliwoci wiadomej przemiany przestrzeni, w ktrej yje, co pozwala przycign wszelkie powodzenie, jakie mona osign na ziemi. Praktyk feng shui otacza aura mistycyzmu. Wkraczamy w tajemnice chiskiego symbolizmu, wrbiarstwa i astrologii, kryjce ca garn praktyk powiconych zwizkom czowieka z kosmosem, w dziedzin, ktra kadzie nacisk na konieczno zachowania rwnowagi i harmonii. Feng shui jest nauk o yciu w harmonii z zamieszkiwanym terenem, ktra czowiekowi pozostajcemu w rwnowadze z natur pozwala osign najwspanialsze korzyci, spokj i powodzenie. Feng shui niesie obietnic ycia w penym dostatku tym, ktrzy budujc swe domy i miejsca pracy, postpuj zgodnie z jej zasadami i zaleceniami. W dosownym tumaczeniu feng shui znaczy wiatr i woda". Wiele osb mwio mi: Feng shui to wiatr, ktrego nie jeste zdolny ogarn, i woda, ktrej nie moesz pochwyci". Wiatr i woda mwi o potdze pozostajcych w ruchu ywiow natury oraz o ich wpywie na ksztatowanie si krajobrazu. Feng shui zakada, e wiatr i woda rzebi powierzchni ziemi. Podkrela, e jeli chcemy, aby wiatry i wody ziemi tworzyy strumienie pozytywnej energii, ktra bdzie nam przynosia korzyci, powinnimy y w harmonii z tymi ywioami. Aby to osign, potrzebujemy takiego miejsca do zamieszkania i do pracy, ktrego lokalizacja z punktu widzenia feng shui bdzie najlepsza. Jeli nam si to uda, takie
18
Cz I. Co to jest feng shui
19
otoczenie wniesie w nasze ycie pomylno, pokj, powodzenie oraz peni szczcia. Nie naley traktowa feng shui jedynie jako nauki rzdzcej si magicznymi prawami czy te wycznie jako sztuki opartej na intuicji. Feng shui czy je obie, elastycznie do tego podchodzc. Aby praktykowanie feng shui przynosio efekty, zastosowanie teoretycznych zasad zaczerpnitych z klasycznych, staroytnych podrcznikw musimy poczy z przemyleniami opartymi zarwno na wyczuciu, jak i racjonalnym osdzie. Praktyk jeszcze bardziej komplikuj nakadajce si na caoksztat regu zabobonne wierzenia. Nie mona ich ignorowa ani zapomina o nich. W rzeczywistoci wspczeni dowiadczeni eksperci feng shui w swych diagnozach czsto odwouj si do symbolizmu i wiejskich przesdw - gwnie dlatego, e tak zwane zabobony w istocie s czci ustnego przekazu, ktry w wypadku feng shui trwa przez cae wieki, poczynajc od czasw staroytnych. Znaczna cz prostych elementw praktyki przekazywana bya z ojca na syna i przez wieki narastay w niej naleciaoci, take kulturowe, o charakterze zabobonw. Dogbne zrozumienie feng shui wymaga jednak przede wszystkim wszechstronnej znajomoci filozoficznych podstaw chiskiej wiedzy i kultury, to znaczy: koncepcji harmonii i rwnowagi, yin i yang, I Ching, pa kua, Piciu ywiow, a przede wszystkim zrozumienia koncepcji chi - yciodajnego kosmicznego oddechu smoka.
2. To historyczne
Feng shui jest praktykowane w Chinach co najmniej od czasw dynastii Tang. Powszechnie za jego twrc uznaje si najstarszego mistrza tej sztuki - Yang Yun San-ga. Mistrz Yang pozostawi po sobie klasyczne teksty, ktre studiuje si do dzi. By gwnym doradc na dworze cesarza Hi Tsanga (2 p. IX w. n.e.), a jego prace na temat feng shui stanowiy podstaw wiedzy nastpnych pokole praktykw. Mistrz Yang szczegln uwag powica ksztatom gr, kierunkom przepywu wody, a nade wszystko okreleniu i zrozumieniu wpyww smoka -niebiaskiego stworzenia otaczanego w Chinach najwysz czci. Teorie mistrza Yanga zostay przedstawione w trzech synnych klasycznych pracach. Opisuj one praktyki feng shui za pomoc barwnych metafor odnoszcych si do smoka. Pierwsza praca to Han Lung Ching, czyli Sztuka budzenia smoka, drug jest Ching Nang Ao Chih, przedstawiajca metody ustalania pooenia jego legowiska, trzeci za - / Lung Ching, co znaczy Zasady poszukiwania smokw - zbir rad, jak odnale smoka w rejonach, gdzie trudno go dostrzec. Wiele wspczesnych wypisw z tych ksig i objanie mona znale na Tajwanie, gdzie feng shui jest najbardziej rozpowszechniona, a take w Hongkongu. W tych rejonach wiata stosuje si rne odmiany tej wiedzy, a metody opieraj si na odmiennych szkoach mylenia. Nikogo nie powinno zaskakiwa, e na praktyk, ktra korzeniami siga czasw odlegych o trzy tysice lat, skada si kilka odmian i szk. Najbardziej jednak przydatne bdzie podzielenie feng shui na dwa gwne nurty - Szko Formy i Szko Kompasu.
2. To historyczne
21
SZKOA FORMY LSZKOA KOMPASU Zesp prawide mistrza Yanga, znany jako Szkoa Formy feng shui, opisuje dobre i ze usytuowanie, posugujc si smocz symbolik. Wedle tej szkoy dobre usytuowanie wymaga obecnoci smoka, a tam, gdzie jest prawdziwy smok, musi si take znajdowa biay tygrys. Dlatego te reprezentujcy Szko Formy mistrzowie feng shui, rozpoczynajc poszukiwania dobrej lokalizacji, staraj si najpierw odnale smoka. Kad wic nacisk na formy krajobrazu, ksztaty wzniesie i gr, na orientacj wedug stron wiata i kierunek przepywu ciekw wodnych. W tym okresie, kiedy smocza symbolika staa si podstaw Szkoy Formy, wyoni si take drugi gwny system, powszechnie znany jako Szkoa Kompasu. Opiera si on na metafizycznych spekulacjach i korzysta z Omiu Trygramw I Ching, z omioktnego symbolu pa kua opartego na tyche trygramach, z dziewicioliczbowego magicznego kwadratu lo shu oraz chiskiego kalendarza ghanzhi, co wymagao znajomoci zarwno niebiaskich pni" i ziemskich konarw", jak i wyimaginowanych konstelacji gwiazd, ktre cile wi si z naukami metafizycznymi. Szkoa Kompasu feng shui kadzie nacisk na wpyw i rol, jak odgrywaj strony wiata i orientacja wedug nich. Dobre lub ze feng shui definiowano w terminach korzystnych kierunkw odpowiadajcych okrelonej osobie, a ustalanych na podstawie daty jej urodzin, oraz przypisanych tej osobie ywiow kierujcych jej yciem. Szkoa Kompasu, uywajc magicznego kwadratu lo shu, ktry jest podstaw kalkulacji numerologicznych, wprowadzia do tej sztuki, opierajcej si dotd gwnie na koncepcji przestrzeni, ide wartoci czasowych. W odrnieniu od Szkoy Formy przywizuje ona mniejsz wag do bezporedniej analizy konfiguracji terenu i opiera si gwnie na zoonych mechanicznych obliczeniach. Pierwsz osob zwizan ze Szko Formy by Wang Chih, ktry pochodzi z prowincji Fukien i y za pano-
wania dynastii Sung. Take on pozostawi po sobie ksigi, ktre studiuje si do dzi. Najbardziej znane z nich, Zasada rdzenia lub rodka oraz Rozprawa o wtpliwociach i pytaniach, zostay przechowane i opublikowane przez jego ucznia, Yeh Shui Lianga. Mimo istotnych rnic do przeomu XIX i XX wieku szkoy te niemale cakowicie si poczyy. Teorie Szkoy Formy, zawierajce wierzenia zwizane z symbolik smoka, upowszechniy si szerzej, chocia zasady obu tych szk przez stulecia byy analizowane, omawiane i porwnywane. Wspczeni eksperci feng shui w Hongkongu i na Tajwanie zwyczajowo praktykuj trudne do rozdzielenia hybrydy obu tych szk. Generalnie Szkoa Formy, kadca duy nacisk na analiz terenu i krajobrazu, wymaga wikszego udziau intuicji, a zatem uznaje si j za trudniejsz w praktyce, pomimo e symbolika zielonego smoka i biaego tygrysa jest do atwa do zrozumienia. Metod Szkoy Kompasu trudniej sobie przyswoi i poj, lecz kiedy ju si tego dokona, okazuje si atwiejsza w praktyce, a to dziki bardziej precyzyjnym metodom. W feng shui Szkoy Formy najwaniejsza jest koncepcja
CHI - KOSMICZNY ODDECH yciodajnego oddechu smoka - kosmicznego chi. Feng shui, zarwno praktykowane dzi, jak i w cigu minionych stuleci, wszystkie swe wysiki skupia na pochwyceniu yciodajnego chi.
22
2. To historyczne
23
Chi jest energi, si yciow, ktra towarzyszy kadej ludzkiej aktywnoci. Pojawia si, kiedy mnich pogra si w medytacji i zaczyna prawidowo oddycha, kiedy adept kung-fu zadaje dobrze wymierzony cios, kiedy mistrz malarstwa lub kaligrafii wykonuje pocignicie pdzlem. Chi jest take tworzone przez natur - przez agodnie wijce si cieki wodne lub ksztat gry. Kosmiczne chi zielonego smoka, jego drogocenny oddech, naley kreowa i gromadzi, by otworzy drzwi wspaniaemu losowi. Jest ono rdem spokoju ducha i pomylnoci, wielkiego bogactwa, zaszczytw i peni zdrowia. W rejonach, gdzie istnieje i gromadzi si chi, domy lub mieszkania bd rdem dobrodziejstw dla wielu pokole zamieszkujcych je ludzi. Chi jest niewidzialne. Niedostrzegalnie i bezgonie porusza si w atmosferze. A jednak istnieje i jest pene mocy. W realiach wspczesnego wiata chi mona porwna do fal energii, na przykad radiowych, ktre, jak wiemy, nieustannie s wok nas obecne. Nasze otoczenie jest ich pene, a wrd nich s take te, ktre staroytni Chiczycy nazywali kosmicznym oddechem smoka. Feng shui skupia si na uchwyceniu tego dobroczynnego i nioscego pomylno tchnienia. Zatem chi, oddech smoka, nie powinno zosta rozproszone lub rozwiane. Jeli jednak tak si stanie, moe doj do nieszczcia. W miejscach, gdzie wiej gwatowne, silne wiatry, chi rozprasza si i ulatuje. Mwi si, e gdy chi dosiada wiatrw, znika. Pozbawione ochrony, wystawione na dziaanie wiatrw domy uznaje si za ze. Tam za, gdzie pynie woda, chi jest zatrzymywane i gromadzone, a wic rejony, w ktrych wystpuje woda, zwykle uznawane s za korzystne. Wany jest te jednak rodzaj cieku wodnego, gdy pynce szybko prostym korytem rzeki rwnie mog odprowadza chi, i to niemal natychmiast, gdy si ono pojawi. Takich miejsc naley unika, gdy szczcie szybko z nich ulatuje. Nie mona poza tym dopuci do zastoju chi, gdy zestarzeje si" lub zmczy". To take powoduje rozproszenie szczcia.
SHA CHI
Zaczynamy teraz rozumie, e w ocenie terenu wedle regu feng shui najistotniejsza jest ilo pyncego chi, a take to, czy w okrelonym miejscu jest ono gromadzone, czy dochodzi do jego zastoju i czy szybko si ono rozprasza. Korzystny teren powinien by zaopatrywany w silne chi lub lee w pobliu jego rda. A poniewa rdem chi s wanie smoki, miejsca zamieszkiwane" przez te stworzenia nios dobre feng shui. Gdzie wic mona odnale smoki? Cho istniej oczywicie wskazania, jak tego dokona, to o biegoci mistrzw feng shui decyduje wanie ich zdolno odnalezienia zielonego smoka. Naley jednak pamita, e doskonae przepywy chi niekoniecznie musz by zwizane z gwnymi yami i arteriami ciaa smoka. Inne jego czci rwnie maj dobre, zdrowe chi! Teraz ju powinno by jasne, e gdy w feng shui mwi si o smoku, dotyczy to naturalnych form krajobrazowych, wzniesie i pasm grskich, rzek i strumieni. W feng shui wyrnia si smoki ldowe i wodne. Szkoa Formy uczy nas, jak odszuka te smoki, a gdy ich brakuje, udziela wskazwek, jak je tworzy. Po odnalezieniu smoka istot dobrego feng shui staje si uchwycenie wyzwolonej przez niego energii chi. Owo chi bdzie opywao teren, a my powinnimy pochwyci je i zgromadzi, uwaajc jednak, by nie doprowadzi do jego zastoju. Z ca pewnoci powodzenie i dobrobyt goszcz tam, gdzie pojawia si tchnienie smoka, lub tam, gdzie ono cigle dopywa. Dlatego wskazania feng shui skupiaj si na metodach wykorzystywania oddechu smoka.
W teorii tej uznaje si te, e rejony wystpowania prostych grzbietw gr lub wzgrz zamiast chi wysyaj tchnienie mierci, ktre jest zdolne zagrozi oddechowi smoka i pokona go. To tchnienie mierci, czyli sha chi, dziaa w sposb przedstawiony na rysunku. Jest niebez-
24
2. To historyczne
25
pieczne i zowrogie, przynosi choroby oraz nieszczcie! W odrnieniu od dobrego chi, sha chi porusza si po liniach prostych. Poza podstawow koncepcj kosmicznej siy chi w feng shui du rol odgrywa te koncepcja ywiow. W PI YWIOW chiskim sposobie postrzegania wszechwiata wyrnia si ich pi: drzewo, ogie, ziemi, metal i wod. Wszelkie chiskie nauki astrologiczne uwzgldniajce okresy, lata i daty urodzenia s opisywane w kategoriach kadego z tych ywiow. Piciu ywioom przypisuje si kolory, pory roku, lata, miesice, dni, godziny i - najbardziej zwizane z praktyk feng shui - strony wiata. Jeeli ju zrozumiesz, jaki kierunek symbolizuje okrelony ywio, a co wicej, jeeli pojmiesz, ktry ywio niszczy, a ktry tworzy jeden z pozostaych, uchwycisz najbardziej ywotny aspekt rzetelnej praktyki feng shui. Zrozumiesz take wiele zagadnie z zakresu innych nauk powizanych z astrologi, w ktrych wszystkie interpretacje opiera si na analizie ywiow. Czym s owe ywioy? Generalnie rzecz biorc, Chiczycy przypisuj kad istniejc we wszechwiecie rzecz jednemu z ywiow - ogniowi, wodzie, drzewu, metalowi lub ziemi. OGIE zwizany jest z czerwieni, kolorem pomylnoci. Symbolizuje lato, a jeli chodzi o strony wiata, przypisane mu jest poudnie. Jeeli chcesz pobudzi ogie, pomyl o czym czerwonym, pomyl o socu, o jasnym wietle, o cieple i arze. W horoskopie chiskim ogie zwizany jest z dwoma zodiakalnymi zwierztami Wem i Koniem. Ogie niszczy metal, a ywi si drzewem, sam za niszczony jest przez wod, wreszcie tworzy ziemi, a wic stanowi dla niej poywienie. WODA reprezentowana jest przez kolor czarny. Odpowiada zimie i pnocy. Jeeli chcesz pobudzi wod, po-
myl o kolorach czarnym i niebieskim, a take o sadzawkach z rybami i akwariach, o wodospadach i strumieniach, o jeziorach i kanaach... W chiskim zodiaku z wod zwizane s Szczur i winia. Woda niszczy ogie, a sama niszczona jest przez ziemi. Woda tworzy drzewo i dlatego stanowi jego poywienie, a sama tworzona jest przez metal, czyli ywi si metalem. DRZEWO reprezentuj wszelkie odcienie zieleni, a odpowiadajc mu por roku jest wiosna. W feng shui wschd wskazuje wielkie drzewo", a poudniowy wschd - mae drzewo". Jeeli chcesz pobudzi drzewo, pomyl o rolinach i drzewach, o drewnianych meblach i boazerii, o papierze i bambusie, a take o zodiakalnych zwierztach - Zajcu i Tygrysie. W cyklu zalenoci ywiow drzewo tworzy ogie, czyli ywi go, samo za tworzone jest przez wod, zatem jest przez ni ywione. W cyklu destrukcji za drzewo niszczone jest przez metal, a samo niszczy ziemi. METAL symbolizuj kolory: biay, srebrny i zoty. Oczywicie kady inny metaliczny kolor take jest przypisa}' temu ywioowi. Odpowiadajc mu por roku jest jesie, a kierunkami na pa kua s wskazujcy zachd may metal" oraz oznaczajcy pnocny zachd duy metal". W chiskim zodiaku przypisane mu s Kogut i Mapa. Jeeli chcesz zaktywizowa metal, pomyl o monetach, pienidzach i sztabkach zota oraz o kosztownociach. Wspomnij take o sprzcie elektronicznym i samochodach, o statkach i samolotach. Przypisane metalowi s rwnie wszystkie kopaliny. W cyklu zalenoci metal jest tworzony przez ziemi, czyli ywi si ni. Sam z kolei tworzy wod, ktrej jest pokarmem. Metal niszczy te drzewo i sam niszczony jest przez ogie. ZIEMIA zwizana jest z wszelkimi odcieniami brzu i chocia jej kolorem jest take ty, czasami bardzo jasny jego odcie odpowiada ogniowi. ywio ziemi nie jest reprezentowany przez adn z pr roku, twierdzi si natomiast, e odpowiada trzeciemu miesicowi kadej z nich.
26
2. To historyczne
27
W pakua kierunkami ziemi s: reprezentowany przez wielk ziemi" poudniowy zachd i pnocny wschd, ktremu przypisana jest maa ziemia". Odpowiada jej take centrum. Jeeli chcesz zaktywizowa ziemi, pomyl o wszelkiego rodzaju naturalnych krysztaach, o piasku i krzemionce, o cegach, cemencie i innych materiaach budowlanych, o skaach i gazach. Pomyl o caej kuli ziemskiej, a take o czterech zwierztach chiskiego zodiaku, ktre reprezentuj ten ywio - o Bawole, Smoku, Kozie i Psie. W cyklu zalenoci ziemia tworzy metal, a sama tworzona jest przez ogie, dlatego ziemia ywi si ogniem i stanowi poywienie dla metalu, niszczy za wod, a sama niszczona jest przez drzewo. Godne odnotowania jest wystpowanie cykli wzajemnych zalenoci ywiow - twrczego i destrukcyjnego. Zrozumienie tego stanowi istot analizy feng shui oraz wszystkich pozostaych chiskich nauk astrologicznych. W cyklu twrczym ogie tworzy ziemi ziemia tworzy metal metal tworzy wod woda tworzy drzewo drzewo tworzy ogie W cyklu destrukcyjnym drzewo niszczy ziemi ziemia niszczy wod woda niszczy ogie ogie niszczy metal metal niszczy drzewo Dziki zrozumieniu owych dwch cykli ywiow feng shui usytuowania i feng shui wntrza domu pozwala praktykujcemu tak zgra jego astrologiczne ywioy z otoczeniem, aby relacj t uczyni harmonijn i twrcz. Jeli zatem urodzie si w roku ognistym, nadmiar wody (na przykad przedmiotw w kolorze czarnym, sadzawek,
sztucznych kaskad) w twoim domu moe si
okaza niezbyt korzystny, poniewa woda niszczy ogie. Z kolei dua liczba rolin lub zielonych przedmiotw (drzewo) w domu z drewna moe si okaza bardzo korzystna, poniewa drzewo ywi ogie. Naley te doda, e dobrodziejstwem dla takiej osoby bdzie spanie w pokoju pooonym w poudniowej czci domu lub mieszkania. Inny przykad. Jeeli urodzie si w roku ziemi i jest ona take przypisana twojemu astrologicznemu zwierzciu, nie bdzie dla ciebie korzystna zbyt dua liczba rolin (drzewo). Natomiast obecno czerwonych przedmiotw, wiate i tym podobne (ogie) okae si bardzo podana, gdy ogie tworzy ziemi. Ludzie spod znaku ziemi powinni spa w centrum domu lub w jego pobliu. Przykad ten pozwala kademu z nas dostrzec rnorodno kombinacji, jakie z punktu widzenia feng shui s dla niego korzystne lub niekorzystne. Zazwyczaj kiedy czonkowie rodziny urodzili si w latach odpowiadajcych rnym ywioom, gwne pokoje i drzwi frontowe podporzdkowane s ywioowi gowy rodziny. Pokoje pozostaych mieszkacw mona urzdzi tak, by suyy ich gwnym uytkownikom.
TWJ YWIO W ZALENOCI OD GODZINY URODZENIA
13.00-15.00 15.00-17.00 17.00-19.00

19.00-21.00 21.00-23.00
METAL WODA WODA WODA WODA
poudniowy poudnio-zachd zachodni poudnio-zachd zachd zachodni pnoco-zachd pnocny pnoco-zachd
godzina
23.00- 1.00 1.00- 3.00 3.00- 5.00 5.00- 7.00 7.00- 9.00 9.00-11.00 11.00-13.00
ywio DRZEWO DRZEWO OGIE OGIE ZIEMIA ZIEMIA METAL
strona wiata pnoc pnocny pnoco-wschd wschodni pnoco-wschd wschd wschodni poudniowo-wschd poudniowy poudnio-wschd poudnie
28
2. To historyczne
29
TWJ YWIO W ZALENOCI OD ROKU URODZENIA
Lata Szczura 1900 metal, 1912 woda, 1924 drzewo, 1936 ogie, 1948 ziemia, 1960 metal, 1972 woda, 1984 drzewo Lata Bawou 1901 metal, 1913 woda, 1925 drzewo, 1937 ogie, 1949 ziemia, 1961 metal, 1973 woda, 1985 drzewo Lata Tygrysa 1902 woda, 1914 drzewo, 1926 ogie, 1938 ziemia, 1950 metal, 1962 woda, 1974 drzewo, 1986 ogie Lata Zajca 1903 woda, 1915 drzewo, 1927 ogie, 1939 ziemia, 1951 metal, 1963 woda, 1975 drzewo, 1987 ogie Lata Smoka 1904 drzewo, 1916 ogie, 1928 ziemia, 1940 metal, 1952 woda, 1964 drzewo, 1976 ogie, 1988 ziemia Lata Wa 1905 drzewo, 1917 ogie, 1929 ziemia, 1941 metal, 1953 woda, 1965 drzewo, 1977 ogie, 1989 ziemia Lata Konia 1906 ogie, 1918 ziemia, 1930 metal, 1942 woda, 1954 drzewo, 1966 ogie, 1978 ziemia, 1990 metal Lata Kozy 1907 ogie, 1919 ziemia, 1931 metal, 1943 woda, 1955 drzewo, 1967 ogie, 1979 ziemia, 1991 metal Lata Mapy 1908 ziemia, 1920 metal, 1932 woda, 1944 drzewo, 1956 ogie, 1968 ziemia, 1980 metal, 1992 woda Lata Koguta 1909 ziemia, 1921 metal, 1933 woda, 1945 drzewo, 1957 ogie, 1969 ziemia, 1981 metal, 1993 woda Lata Psa 1910 metal, 1922 woda, 1934 drzewo, 1946 ogie, 1958 ziemia, 1970 metal, 1982 woda, 1994 drzewo
I CHING
Lata wini 1911 metal. 1923 woda, 1935 drzewo, 1947 ogie, 1959 ziemia, 1971 metal, 1983 woda, 1995 drzewo
Wykorzystujc te tabele, bdziesz mg sprawdzi, jaki ywio zwizany jest z godzin twoich narodzin. Znajomo strony wiata odpowiadajcej twojemu ywioowi moesz wykorzysta przy ustalaniu usytuowania drzwi frontowych lub przy okreleniu najlepszego miejsca dla biurka lub ka. Poniej znajduje si tabela ukazujca powizania ywiow z rokiem urodzenia. Skorzystaj z niej, aby ustali, ktre ywioy decyduj o twoim powodzeniu.
/ Ching jest jedn z najwaniejszych ksig wiata. Jej korzenie sigaj czasw mitycznych. Niemale wszystko, co najbardziej znaczce w liczcej pi tysicleci kulturze chiskiej, bd to czerpao inspiracj z / Ching, bd to wywierao wpyw na interpretacj tego dziea i na jego rozumienie. Dwie gwne gazie filozofii chiskiej, konfucjanizm i taoizm, wywodz si z / Ching. W rzeczywistoci filozofia, nauka i sztuka rzdzenia pastwem, a nawet zwyke, codzienne ycie Chiczykw niezmiennie podlegaj wpywom tej ksigi. Czym zatem jest I C/iing? Jest najstarszym chiskim tekstem. Stanowi rdze cywilizacji chiskiej. / Ching jest take jedynym dzieem konfucjaskim, ktre uratowao si z wielkiego spalenia ksig, zarzdzonego w 213 roku p.n.e. przez cesarza Shih Huang Ti z dynastii Chin. Ksiga I Ching jest rdem caej chiskiej myli i wszelkich praktyk. Podkrela podstawowe zalenoci zachodzce pomidzy natur a przeznaczeniem czowieka i ukazuje nam wszechwiat jako jedno, w ktrej wszystkie rzeczy s w nieustannym ruchu, to znaczy podlegaj zmianie. Po raz pierwszy zostaa sformuowana ponad cztery i p tysica lat temu przez legendarnego wadc Fu Hsi, ktry, wedug sw Ernesta Eitela, wznoszc wzrok, przyglda si wizjom niebiaskim, opuciwszy za oczy, poznawa ziemskie prawida". Fu Hsi dostpi zatem wgldu w prawa natury i dostrzeg wpyw si kosmicznych na ycie na Ziemi. W swej
30
2. To historyczne
31
mdroci powoa do ycia praktyk przypominajc feng shui, by za jej pomoc udoskonali ycie swego ludu i dostosowa je do praw i rytmw natury oraz zapewni mu poczucie cigoci i bezpieczestwa. / Ching, bardziej ni na cokolwiek innego, miaa wpyw na feng shui. Sugerowaa bowiem, e przeznaczenie czowieka zaley od przypyww i odpyww fal natury, i gosia, e siy natury, reprezentowane przez pierwotne, przeciwstawne siy yin i yang, musz pozostawa w harmonii.
SYMBOLYIN-YANG
miejsca socu, ciemno staje si wiatem... Odnoszc zasad yin-yang do czowieka i jego przeznaczenia, mwi si, e pogbiajce si nieszczcie w kocu ustpuje miejsca powodzeniu, a ogromne powodzenie moe si przemieni w nieszczcie.
Yin jest ciemne, yang jasne. Yin jest pasywne, yang aktywne. Yin jest eskie, yang mskie. A jednak yin i yang si uzupeniaj - nie s siami antagonistycznymi. Yang symbolizuje niebiosa, soce, wiato, ywotno, energi pozytywn. Jest smokiem, rodzajem mskim, si, twardoci, ognistoci, gorcem, ciepem, liczbami parzystymi, ruchem i yciem. W feng shui yang reprezentuj wzgrza i wznoszce si formy terenu. Yin symbolizuje ziemi, ksiyc, ciemno, rodzaj eski, rzdzi chodem, mikkoci, mierci, liczbami nieparzystymi i wszystkim, co negatywne. W feng shui yin to tygrys - jego cechy przypisuje si dolinom, strumieniom i wodzie. Razem yin i yang tworz tao - Drog, odwieczn zasad nieba i ziemi, wszechwiat, ktrego yciem i oddechem jest chi. Yin i yang s wzajemnie zalene i nadaj znaczenie egzystencji czowieka. Dlatego bez ciemnoci nie ma wiata, bez ciepa nie istnieje zimno, bez mierci nie ma ycia, a tam, gdzie nie ma staoci, nie moe zaistnie ruch. Yin i yang nieustannie wspdziaaj, wywoujc zmian. Lato zatem ustpuje jesieni, jesie zimie, ta wionie, a wiosna znw latu. Noc przychodzi po dniu, ksiyc ustpuje
Los czowieka jest zmienny - czasami jest sprzyjajcy, czasami nie. Ma on zwizek z tao rodzaju ludzkiego, ktre stanowi zrby / Ching, Ksigi przemian, W feng shui, podobnie jak we wszystkim, co chiskie, podstawowym zaoeniem jest, e pomidzy tymi dwiema siami musi panowa harmonia. Nie jest dobry ani nadmiar yang, ani nadmiar yin. Na przykad cakowicie paski teren uznaje si za zbyt yin, trzeba na zatem wprowadzi formy wznoszce si, ktre reprezentuj yang. Podobnie wycznie grzysty teren, pozbawiony strumieni czy rolin, nie moe zosta uznany za zrwnowaony, gdy jest zbyt yang. Aby w takim otoczeniu osign harmoni, potrzeba rolin i pyncej wody. I znowu - kady teren musi mie rejony cieniste i soneczne, tak by oddawa aspekty yin i yang wszechwiata. Rwnowag yin i yang, ktra jest tak istotna dla osignicia harmonii w naturze, najlepiej ilustruje zatem teren delikatnie pofalowany. Zasada rwnowagi stanowi gwne prawo feng shui. Zgodnie z nim, na przykad, zupenie paski element mona zrwnoway za pomoc innych elementw -krzeww, rolin, staww, gazw czy drzew, lecz jeli ktregokolwiek z nich bdzie zbyt duo i zacznie on dominowa nad ogrodem lub domem, wwczas pojawi si dysharmonia prowadzca do zego feng shui. Mieszkacy odczuj w brak rwnowagi, nieustannie chorujc czy te dowiadczajc niepowodze. Feng shui wymaga, by yin i yang pozostaway w harmonii i rwnowadze. A poniewa obie siy nieprzerwanie s w stanie zmiany, ci, ktrzy chc sobie w yciu zapewni dobre feng shui, musz nieustannie obserwowa zachodzce w ich otoczeniu przeobraenia i wyawia te, ktre naruszaj rwnowag i zmuszaj do tego, aby si do nich dostosowa bd je skorygowa. Na przykad kiedy mae drzewko staje si wielkim drzewem.
32
2. To historyczne
33
zmienia si jego wpyw na powodzenie czowieka, podobnie jak deszcz i soce zmieniaj kolor kamieni. Tak samo na otoczenie czowieka wpywaj promienie soneczne, ktrych kt padania zmienia si w cigu roku, a dochodzi do punktu znamionujcego pojawienie si wanych przeobrae. Dlatego tak wane jest, aby by wiadomym zmian i pozostawa czujnym na skutki, jakie one nios.
PA KUA ____________________________________
Pa kua jest omioktnym symbolem opisujcym cztery gwne i cztery porednie strony wiata. Zgodnie z chiskim zwyczajem poudnie zaznaczone jest na grze, a pnoc na dole, wschd jest na lewo, a zachd na prawo. Symbol pa kua czerpie swe znaczenie z Omiu Trygramw, ktre umieszczone s na jego obrzeach. Ksztat pa kua odgrywa ogromn rol w praktyce feng shui, gdy jest jednym z najwaniejszych rodkw zaradczych" stosowanych przez praktykw, majcym chroni przed zatrutymi strzaami" lub zymi wpywami, ktre stanowi zagroenie dla domw i miejsc. Wierzy si, e pa kua maj moc chronienia przed nieprzyjaznymi duchami. Uwaa si, e to Osiem Trygramw I Ching nadaje im t si. Trygramy to trjkowe kombinacje linii przerywanych (yin) i cigych (yang). Kady z nich ma bogat symboliczn wymow. S one uporzdkowane jako pa kua, czyli Osiem Trygramw, bd to w Ukadzie Wczeniejszych Niebios, bd te w Ukadzie Pniejszych Niebios. Historia tych dwch ukadw jest tu mniej istotna, naley jednak zauway, e rni si one w sposb zasadniczy. Zgodnie ze wspczesn interpretacj tych dwch sekwencji Ukad Wczeniejszych Niebios reprezentuje ide-
aln wersj wszechwiata, tak Ukad Pni/szych Niebios jak opisuj to trygramy, podczas gdy Ukad Pniejszych Niebios przedstawia
Ukad Wczeniejszych Niebios
praktyczne zastosowanie trygramw na ziemi, w efekcie czego okazuje si on waniejszy dla ziemskiego chi. Ukad Pniejszych Niebios odpowiada diagramowi lo snu, ktry w swej pierwotnej wersji nazywany by magicznym kwadratem. Liczby od l do 9 s uporzdkowane tak, e bez wzgldu na to, czy podsumuje si je w pionie, poziomie czy na skos, sekwencja trzech liczb kadego z rzdw daje w wyniku 15, liczb dni w kadym z 24 okresw skadajcych si na rok solarny w chiskim kalendarzu rolniczym. W Ukadzie Pniejszych Niebios nieparzyste liczby yin 9, 7, l i 3 wyznaczaj gwne strony wiata, a ostatnia nieparzysta liczba 5 pozostaje w rodku. Liczby yang, parzyste, wyznaczaj kierunki porednie. Stosowany w feng shui sposb korzystania z Ukadu Pniejszych Niebios polega na naoeniu magicznego kwadratu z jego dziewicioma polami na dom, dziki czemu, nawizujc do znaczenia trygramw, mona odnale pokoje najbardziej odpowiednie dla poszczeglnych czonkw rodziny. Poniewa kady trygram przypisany jest okrelonej osobie w rodzinie, bdzie ona moga czerpa korzyci z ustawienia ka w odpowiadajcej jej czci domu.
Diagram lo s h u
4 3 8
9 5 1
2 7 6
34
2. To historyczne
35
PRZESDY I SYMBOLIKA
Feng shui jest cile zwizane z penymi przesdw wierzeniami i naturalnym symbolizmem, tak bardzo charakterystycznym dla Chiczykw, a szczeglnie dla mieszkacw chiskiej wsi. Na przykad gra moe by srogim lub yczliwym smokiem, wiszca skaa - szponami tygrysa lub zoliw ab czy te gotowym do ataku okrutnym orem. Otoczenie naturalne nabiera metaforycznych znacze, std wszystkie formy i ksztaty wzgrz mog by psami strzegcymi obejcia, soniami, tygrysami lub smokami. Take rzeki mog si okaza smokami lub wami. W zalenoci od tego, gdzie znajduje si zwierz" i jak pooone jest to miejsce wzgldem domu, jest ono dobre lub ze, chroni lub budzi groz. Wieniacy i rolnicy ulegaj skrajnym przesdom i wykazuj niezwyk wyobrani, interpretujc rzeb terenu. Dlatego na przykad wierz, e kiepskie zbiory mog by spowodowane obecnoci wzgrza, ktre przypomina szczura, cieszca si dostatkiem osada moe zawdzicza swe powodzenie ssiedztwu szczeglnie yczliwego smoka, miasto za szczyci si urodziwymi pannami dziki obecnoci niebiaskiego feniksa i tak dalej. Chiski folklor obfituje we wszelkiego rodzaju przesdy zwizane ze smokiem. Powszechnie wierzy si, e smoki przynosz powodzenie, wwczas gdy s zadowolone i maj zaspokojone wszelkie potrzeby. Niebiaskie smoki nios yciodajny, pomnaajcy plony deszcz, dziki ktremu zbiory s bogate. Kiedy jednak smoki s ze i rozdranione, mog nie destrukcj i mier, wywoujc powodzie, trzsienia ziemi i tajfuny. Wedug feng shui, ziemskie smoki, ktre yj w grach, take mog przynie wiele nieszczcia, kiedy w trakcie intensywnych robt ziemnych czy budowlanych ich koczyny lub inne czci ciaa zostan obcite lub zranione. Wanie dlatego zawsze, kiedy w Hongkongu rzd prbuje zrealizowa projekty nowych drg, tuneli czy jakichkolwiek innych przedsiwzi budowla-
nych, wielu wieniakw podnosi raban i zgasza mnstwo sprzeciww. By zrozumie feng shui, naley gruntownie pozna podstawy chiskich przesdw. Tylko nieliczne z nich mona odrzuci i potraktowa jedynie jako opowieci starych kobiet. Stanowi one raczej zason, pod ktr skrywa si wiele aspektw dzisiejszej praktyki feng shui.
36
3. Zastosowania feng shui
37

W dawnych czasach feng shui byo praktykowane przez cesarzy i arystokracj Chin. Obiekty pastwowe, takie jak paace i grobowce, budowano cile wedug zasad feng shui. Chiskie klasy panujce zawsze powicay wiele uwagi i wysiku wyborowi miejsc pochwku przodkw (powszechnie nazywajc je siedliskami yin), jak rwnie swym wasnym domom (uznawanym za siedliska yang). Ilustruj to bogato wiadectwa historyczne i zabytki. Znajdujce si na pnocno-zachodnich obrzeach Pekinu grobowce dynastii Ming stanowi najlepszy przykad zastosowania fong shui w kulcie zmarych i wiadcz o niezomnej wierze chiskich rodzin cesarskich w t wiedz. Nazwy wzgrz otaczajcych grobowce dynastii Ming odzwierciedlaj terminologi feng shui, na przykad wzniesienia na wschodzie nazywaj si Gr Zielonego Smoka, na zachodzie za - Wzgrzami Biaego Tygrysa. Kult przodkw zawsze by wanym aspektem chiskiej duchowoci, a przy wyborze miejsca pochwku dla zmarych zazwyczaj bardzo cile stosowano si do wskazwek feng shui. Przodkw powszechnie otaczano gbok czci i wierzono, e jeeli zapewni si im dobre feng shui miejsca wiecznego spoczynku, wiele pokole
FENG SHUI MIEJSC POCHWKU ich potomkw osignie szczcie, powodzenie i bdzie yo w sawie, cieszc si zns/.czytami i dowodami uznania, dobrobytem, dugim yr, i om oraz mnogoci mskiego potomstwa. A zatem powodzenie yjcych moe by w pewnym stopniu zalene nawet od korzystnego usytuowania gro-
bw ich przodkw. Przekonanie to przetrwao do dzi, szczeglnie na Tajwanie. Wanie tam, podczas jednej z mych wizyt, usyszaam interesujc opowie o cieszcej si wielkimi sukcesami potnej rodzinie, ktrej powodzenie nagle si skoczyo, kiedy pozbawiony skrupuw rywal zbezczeci groby jej przodkw. Wiedzc o tym, wiele zamonych rodzin czsto wykupuje tereny przed grobami swych przodkw, by unikn tego rodzaju problemw i chroni je przed wszystkim, co mogoby zniszczy dobre feng shui tych miejsc. Chiczycy wierz te, e Sun Yat-Sen zawdzicza swe niezwyke sukcesy, jakie odnis na przeomie wiekw, szczeglnie korzystnej lokalizacji grobu swej matki nad Clearwater Bay na Nowych Terytoriach Hongkongu. Jego usytuowanie spenia wszystkie warunki dobrego feng shui - zarwno jeli chodzi o ukad smoka i tygrysa, jak i widok na pooone po stronie poudniowej wody Morza Poudniowochiskiego. W Hongkongu do miejsc pochwku zmarych przodkw przykada si szczegln wag, a cmentarze s zazwyczaj doskonale pooone -na obszarach pokrytych bujn, soczyst rolinnoci, z ktrych rozciga si widok na morze. Przy sytuowaniu grobw w zgodzie z feng shui stosuje si wiele zasad obowizujcych w miejscach zamieszkiwanych przez ywych. Tu take zaleca si nieustann dbao o miejsca pochwku, a podczas obchodzonego corocznie wita zmarych, kiedy to Chiczycy udaj si w gry, by odda cze przodkom - zazwyczaj sprzta si groby i doprowadza je do idealnego porzdku. Jeli na przykad kamie nagrobny zmieni kolor, naley natychmiast przywrci mu pierwotn barw. Sczernienie kamienia nagrobnego ostrzega przed zbliajc si katastrof, natomiast pojawienie si koloru biaego zazwyczaj przepowiada rodzinie aob. Najczciej praktykuje si malowanie kamieni nagrobnych czerwonym, leczniczym proszkiem zwanym jusha. Groby powinny by take usytuowane na terenach suchych, gdy opnia to rozkadanie si zwok i trumien. Dobrze jest, gdy kwatery cmentarne maj regularne ksztaty i gdy o czca wski ty grobowca z szero-
38
39
kim wejciem zwrcona jest ku morzu. Okoliczny krajobraz powinien przyciga chi, ktre ma zapewni spokj przodkom.
FENG SHUI MIAST I MIASTECZEK Feng shui stosowano take przy planowaniu przestrzennym miast. Doskonaym tego przykadem jest korzystne usytuowanie wietnie prosperujcej poudniowej czci Kantonu, pooonej w miejscu utworzonym przez dwa, agodnie wygite w podkow, pasma wzgrz. Tworz one najkorzystniejszy ukad. acuch wzgrz na wschodzie Kantonu o nazwie Biae Oboki reprezentuje zielonego smoka, a pofadowane wzniesienia po drugiej strome Perowej Rzeki to biay tygrys. Wspczesne ukady miast rozplanowanych zgodnie z feng shui nie s tak wyraziste jak, bdcy klasycznym wzorem, Kanton. Powiedziano mi, e Hongkong ma tak dobre feng shui, i mimo zbliania si roku 1997*, bdzie nadal wietnie prosperowa. Przyczyn jest to, e niemal wszystkie budynki i drogi byy projektowane zgodnie ze wskazaniami feng shui. Zwrcono mi take uwag na Yictoria Har-bour, ktry ksztatem przypomina worek pienidzy. Wyjcie z tego portu jest wskie, co pozwala zatrzymywa pienidze. W tereny o doskonaym feng shui obfituj take okolice Repulse Bay po poudniowej stronie wyspy, gdzie agodnie pofadowane wzgrza (wskazujce na obecno smokw) wyginaj si w podkow skierowan ku morzu. Co ciekawe, sama mogam si przekona o tym, e wielu biznesmenw i potentatw finansowych wybudowao swoje domy w poudniowej czci wyspy zwrconej ku zatoce Repulse. W 1989 roku, krtko po moim powrocie do Malezji, gociam przyjaciela z Hongkongu, ktry - cho nie jest mistrzem feng shui - doskonale orientuje si w tej dzie* W 1997 roku, po 99 latach przynalenoci do Korony Brytyjskiej, Hongkong powrci do Chin, niemniej jednak zachowa niezaleno gospodarcz (przyp.tum.)
dzinie. Kiedy objedalimy w nocy centrum Kuala Lumpur, dokona interesujcego spostrzeenia. Powiedzia: Tyle wiate... to rzeczywicie bardzo dobre feng shui". Pniej, kiedy zobaczy bujne drzewa, ktrych wiele jest w caym miecie, ponownie stwierdzi: Czy wiesz, e to bardzo dobre feng shui... Na pewno twemu krajowi wietnie si powodzi". I oczywicie tak jest, cho z pewnoci znajd si tacy, ktrzy uwaaj, e rozwj kraju zaley od innych czynnikw. Niech i tak bdzie, lecz dobre feng shui z pewnoci pomaga.
FENG SHUI DOMW, MIESZKA I BIUR Feng shui przeywa w ostatnich latach niezwyky renesans. Pojawienie si na rynku wielu publikacji i ksiek na ten temat sprawio, e stosowa je mog praktycznie wszyscy. Biznesmeni, szczeglnie ci z Hongkongu, Singapuru i Tajwanu, a nawet z Malezji, poszukujc terenw pod budow swych domw i biurowcw, korzystaj ze wskazwek feng shui. Z pewnoci feng shui cieszy si wrd ludzi biznesu coraz wiksz akceptacj i szacunkiem i coraz czciej znajduje zastosowanie przy projektowaniu obiektw handlowych. Powody s oczywiste. Wielu widziao, jak feng shui zniszczyo przedsiwzicia ekonomiczne, lecz czsto mogli te obserwowa, jak suyo ono tym, ktrzy je powanie traktowali. Zasady feng shui stosuje si take do projektowania blokw mieszkalnych i zabudowy typu kondominium, przy urzdzaniu wntrz pokoi i biur, pasay handlowych i restauracji, osiedli mieszkaniowych i kurortw, hoteli i centrw zarzdzania. Prosperity coraz wikszej grupy mistrzw i ekspertw feng shui - co szczeglnie wida w Hongkongu - najlepiej wiadczy o rosncym zastosowaniu tego rodzaju praktyki. Mistrzowie ci spdzili wiele lat na studiowaniu feng shui i praktykowaniu go jako zawodu. Wspczenie stosowane feng shui jest hybryd Szkoy Formy i Szkoy Kompasu i operuje nie tylko symbolik
40
41
smoka, lecz take stron wiata, oraz uwzgldnia obliczenia oparte na dacie urodzenia. Powszechnie wykorzystuje si te zasady chwytania yciodajnego oddechu smoka, czyli kosmicznego clii, oraz skrupulatnego unikania zatrutych strza. Na przykad, prbujc odnale zielone smoki czy biae tygrysy w miastach, rol wzgrz przypisujemy poszczeglnym budynkom, a miercionone zatrute strzay reprezentuj wtedy stworzone rk czowieka drogi, supy i okapy dachw. Innym wanym aspektem wspczesnej praktyki tej nauki jest woda, shui, czsto wykorzystywana do poprawy feng shui budynkw, domw i pokoi. Woda -zgodnie z chiskim sposobem mylenia - reprezentuje pienidze, a gdy znajduje si we waciwym miejscu, przynosi szczcie w postaci materialnego powodzenia. Do poprawy feng shui domw i budynkw wykorzystuje si te reprezentujce natur drzewa, roliny i gazy, jak rwnie symbole pa kua, flety, wiata, lustra i krysztay. W Hongkongu stosowanie feng shui z koniecznoci wyniesiono na wyyny sztuki, poniewa znaczna cz populacji tej penej zgieku betonowej metropolii zamieszkuje bloki i wieowce. W ocenie terenu i lokalizacji istotne jest nie tylko wyszukiwanie dobrego feng shui. Rwnie wana, a by moe jeszcze waniejsza okazuje si umiejtno dostrzegania mierciononych zatrutych strza wysyanych przez ostre krawdzie i linie proste skierowane wprost na drzwi wejciowe budynku lub domu. Powinno si unika wszystkich, nawet odlegych, budzcych groz tworw i konstrukcji, takich jak skay przypominajce zwierzta lub stare armaty ustawione w ssiedztwie, ostre uki estakad, konstrukcje przywodzce na myl n czy te potne iglice i krzye, a nawet drzewa godzce w wejcie lub je blokujce. Zagroenia te mona te neutralizowa, stosujc rodki zaradcze feng shui, rozpraszajce dziaanie trucizny" lub przysaniajce grony widok. Wszystko to i jeszcze znacznie wicej - oto wanie feng shui. Aby zastosowa je w praktyce potrzeba duej
dozy zdrowego rozsdku, a take wyczulenia na wag symboli. W odczuciu Chiczyka niemale kady obiekt co symbolizuje - bd to z powodu podobiestwa fonetycznego (Chiczycy uwielbiaj na przykad liczb osiem, poniewa sowo j oznaczajce brzmi podobnie do sowa rozwj"), bd z powodu pewnych cech okrelonej rzeczy. Moe to te po prostu by uwarunkowane tradycj. Kompilacja wierze, prawide, koncepcji, faktw i sugestii zawartych w tej ksice czy wszystko to, czym autorka przesikna, prowadzc praktyk feng shui i czytajc powicone mu opracowania, lecz podstawy filozoficzne zaczerpna z opisujcych owe zagadnienia starych tekstw rdowych. Niech praktycy korzystajcy z tej ksiki bd przekonani, e w wystarczajcym stopniu uwzgldnia w niej fundamentalne, podstawowe koncepcje feng shui. Na koniec ostrzeenie, ktre przekazywa mi kady z moich mistrzw. Czowiek, ktry podejmuje si analizy feng shui domu lub biura innej osoby, jest niezwykle odwany. Zajmowanie si tym na wasny uytek to bowiem jedno - moe by poyteczne i efektywne, a na dodatek interesujce - lecz udzielanie porad to zupenie inna, bardzo powana sprawa. Szczeglnie gdy chce si zaj t wiedz profesjonalnie. Nie mona stosowa feng shui, jeli nie ma si duego dowiadczenia i jasnoci osdu, a w naprawd wymaga odpowiedzialnoci, wprawy, gbokich przemyle i niezwykle rozlegej znajomoci staroytnych, klasycznych ksig chiskich. Wszystko to przerasta moliwoci przecitnego czowieka. Zatem bd ostrony.
CZ DRUGA
Najlepsze lokalizacje wedug feng shui
_____________________________________45
4. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui
KONFIGURACJE ZIELONEGO SMOKA I BIAEGO TYGRYSA
Klasyczna metoda wyszukiwania najlepszej lokalizacji feng shui rozpoczyna si od znalezienia smokw. W terminologii feng shui sowo smok" jest wyraeniem symbolicznym i oznacza tereny wyniesione, wyszukiwanie smokw zatem to nic innego jak prba odnalezienia pasma wzgrz lub gr, ktre przypominaj zielonego smoka (chiskie teksty mwi take o lazurowym smoku) lub s jego symbolem. Zazwyczaj tam, gdzie uda si znale prawdziwego smoka, obecny jest rwnie biay tygrys. Smoka i tygrysa mona odkry, przygldajc si wzgrzom i formacjom grskim, analizujc wzniesienia terenu, kolorystyk rolinnoci, a take zarysy otoczenia. Paskie rejony pozbawione wzniesie lub miejsca z urwistymi wzgrzami nie mog symbolizowa smokw. Smok zwykle odpoczywa ukryty pord agodnie pofadowanych wzgrz, wrd pagrkw lub grzbietw grskich. W praktyce nieatwo go zlokalizowa. Wznoszce si formacje grskie nie dostarczaj oczywistych dowodw jego obecnoci, a wystpujce obok siebie wzgrza o rnych ksztatach sprawiaj, e poszukiwania te s niezwykle trudne. Pragmatyczni mistrzowie z Hongkongu podaj kilka istotnych wskazwek, ktrymi mona si kierowa. Mj nauczyciel zaleca na przykad wyszukiwanie zaktkw, gdzie rolinno jest bujna, wiej agodne wiatry, a powietrze ma przyjemny zapach. W takim miejscu moe si skrywa nieuchwytny smok, cile powizany z tygrysem. Unikaj szczytw wzniesie, gdy czsto s one pozbawione ochrony. Miejsca stwarzajce wraenie, e zagraaj im zwieszajce si granie grskie lub skay, gromadz niekorzystne chi. Zazwyczaj Smoki niechtnie
46
Cz II. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui
47
zagldaj w takie okolice. Unikaj rejonw, gdzie powietrze jest niewiee lub gdzie panuje wilgo i stchlizna. Odrzu take obszary kamieniste, gdy s one pozbawione ycia, przez co nie mog reprezentowa smoka. W pobliu wzniesienia smoka zazwyczaj znajduje si wzgrze tygrysa. Wedug zasad feng shui rejon smoka powinien by wyszy, bardziej wyniesiony anieli rejon tygrysa. Kiedy te dwie niebiaskie istoty wystpuj obok siebie, zwykle ich ukad przypomina fotel lub podkow. Dzieje si tak, poniewa obydwa pasma wzgrz agodnie zaginaj si ku sobie. Gdy pojawia si taka konfiguracja,
pnoc dajce oparcie wzgrze wia
a na dodatek wzgrza pokryte s soczyst i zdrow rolinnoci, moemy by pewni obecnoci prawdziwego smoka. Miejsca takie s bardzo korzystne. Okrelenie tego prostego ukadu smoka i tygrysa, ktry bierze pod uwag strony wiata, uwzgldnia take dwa inne kierunki pnoc i poudnie - reprezentowane przez czarnego wia (na pnocy), dajcego oparcie od tyu, oraz cynobrowego feniksa (na poudniu), tworzcego co na ksztat maego podnka. Symbolika jest pena, kiedy s obecne wszystkie cztery zwierzta odpowiadajce stronom wiata.
PRZECHWYTYWANIE YCIODAJNEGO _______ KOSMICZNEGO ODDECHU
rzeka Powyszy rysunek przedstawia idealne zorientowanie wedug zasad feng shui. Najwicej chi wystpuje w miejscu, w ktrym w seksualnym zespoleniu trwaj zielony smok na wschodzie i biay tygrys na zachodzie. Wedug terminologii praktycznej jest to fotel uformowany przez wzgrza, ktre s bardziej okrge i nisze w czci zachodniej ni we wschodniej, z przodu za znajduje si niewielki pagrek (czerwony feniks), na ktrym mona oprze stopy, a z tyu rozciga si dajce oparcie pasmo wzgrz (czarny w). Jeeli wybudujesz dom tak wtulony w okolic, jak to ukazano powyej, zapewni ci to ycie w dobrobycie i pomylnoci, a na dodatek przyniesie powodzenie materialne i szczcie wielu przyszym pokoleniom, co oznacza,. e twoja rodzina dugo bdzie si cieszy wybitnymi potomkami
Celem poszukiwa zielonego smoka i biaego tygrysa jest zlokalizowanie miejsca, gdzie wystpuje najwicej sheng chi - kosmicznego oddechu smoka. Jest to najwaniejszy aspekt feng shui, gdy to wanie chi niesie korzystny o. Mistrzowie feng shui i kada ksika z tej dziedziny mwi, e najwiksze nagromadzenie chi wystpuje w rejonie, w ktrym smok i tygrys stykaj si ldwiami. Mski smok (yang) trwa w miosnym ucisku z eskim tygrysem (yin), dziki czemu powstaje obfito kosmicznego chi. Panuje tu idealna rwnowaga pomidzy yin i yang. w najdoskonalszy ukad powstaje zatem, gdy po lewej stronie znajduje si smok, po prawej tygrys, a ich krace stykaj si, tworzc idealny w ksztacie fotel. Jednoczenie z tyu moemy odnale wia, z przodu za feniksa. Formacja ta w jednym z podrcznikw zostaa poetycko opisana jako smok chronicy per", w innych za ksigach nazwano j punktem, w ktrym yin i yang spotykaj si, tworzc idealny ziemski zwizek". Rodziny, ktre tak lokalizuj swe domy, mog bezporednio korzysta z oddechu smoka, one same zatem i ich potomkowie bd czerpa przyjemno ze szczcia, zdrowia i ogromnego dobrobytu. Oczywicie istnieje
48
49
czarny w
tylko jeden taki punkt, w ktrym w
biay tygrys rzeka czerwony feniks
miosnym ucisku cz si dwa pasma wzgrz pod postaci smoka i
jest rozpraszany przez gwatowne wiatry lub porywany przez szybki nurt prosto pyncych rzek, nie maj w sobie potencjau feng shui. Wszelkie szczcie nagromadzone w tym rejonie szybko si wyczerpuje. Rejon jest uwaany za korzystny tylko wwczas, kiedy znajduje si blisko lub nawet w samym centrum zbiegania si i gromadzenia chi, ktre na dodatek nie jest zastae. Tam wanie znajduje si legowisko smoka. W jaki sposb rozpozna miejsce, gdzie chi si rozpra-
tygrysa, co w sposb oczywisty ogranicza liczb najlepszych konfiguracji feng shui. Z pewnoci najbardziej pozielony smok dany jest najlepszy ukad, ale istniej take inne, mniej znaczce, lecz moliwe do przyjcia lokalizacje z dobrym chi. Zwykle raz odnaleziona falista linia smoka, wytropiona dziki obserwacji zarysu gr, pozwala rwnie ustali, gdzie smok ma gow, koczyny, a nawet yy i arterie swego potnego ciaa. Zarysy i linie form krajobrazu tworz zatem jego ciao, yy i ttnice, a strumienie i stawy oraz podziemne cieki wodne stanowi jego ukad krwionony. Warto wiedzie, e rne czci ciaa smoka wypromieniowuj kosmiczne chi o zrnicowanym potencjale. Dowiadczeni eksperci feng shui wiedz, e obfito yciodajnego chi wystpuje w okolicy serca i brzucha smoka, w odrnieniu od najbardziej oddalonych punktw ciaa smoka, w ktrych gromadzi si chi zastae lub zmczone". Dlatego Chiczycy ostrzegaj przed budowaniem na ogonie smoka, gdy dom moe straci stabilno, gdy smok wzniesie ogon i zacznie nim wymachiwa. Rwnie ryzykowne jest wznoszenie domu na gowie smoka, gdy zbliamy si wtedy niebezpiecznie do jego paszczy i moemy zosta poarci. Lokalizacje, w wypadku ktrych kosmiczny oddech
UNIKANIE SHA CHI
sza? Naley przyj zaoenie, e chi nie gromadzi si tam, gdzie wystpuj proste, pionowe granie grskie. Rzeki i inne cieki wodne nie mog mie wartkiego i prostego nurtu. Legowisko smoka musi si znajdowa w pobliu leniwie wijcych si rzek i mie ochron przed dokuczliwymi wiatrami. Zazwyczaj szczyty wzgrz nie s uwaane za miejsca o dobrym feng shui. Chi jest tu tak bardzo rozproszone, e nawet jeli uda si znale lokalizacj w terenie o konfiguracji fotela, to gdy wystpowa tam bd nieprzyjemne wiatry czy wzgrza o ostrych wierzchokach, pooenie to okae si niekorzystne. Stephen Skinner, ktry w ostatnich latach napisa jeden z najbardziej wszechstronnych podrcznikw feng shui, stwierdza, e idealne miejsce jest chronione przed silnymi wiatrami wznoszcym si po stronie pnocnej parawanem drzew lub wzgrz. W miejscu tym strumienie i rzeki wij si leniwie. Ley ono w objciach wzgrz jak w fotelu i zwrcone jest na poudnie. Cao przyjmuje ksztat podkowy". Zazwyczaj, kiedy siedlisko otacza woda, chi zatrzymuje si i gromadzi, lecz gdy nie jest chronione przed wiatrami, chi si rozprasza. Mamy tu zatem obydwa elementy feng shui - wiatr i wod. Jeeli wiatr zostanie zagodzony do delikatnej bryzy, przyniesie z sob strumie chi. Jeeli woda bdzie pyn zakolem w korzystnym kierunku, zatrzyma chi na tym terenie, dziki czemu wzronie jego fizyczna i duchowa podno. Wreszcie powinnimy si upewni, e nie dojdzie do zastoju chi. Jeeli naturalna konfiguracja terenu spenia te warunki, to jest tam te idealne legowisko smoka. Jeli za ma ono odpowiednio zrwnowaone formy krajobrazu yin i yang, to znajduje si tam energia potrzebna do przycignicia duej iloci chi.
Feng shui nieustannie ostrzega przed tajemniczymi zatrutymi strzaami mierciononego chi, powszechnie zwanego sha chi
50
51
Godz one w nas pod postaci linii prostych, ostrych ktw i innych podobnych ksztatw. Zatrute strzay wysyane s wic przez proste granie grskie, stromo koczce si wzgrza, domy i budynki o ostrych krawdziach dachw skierowanych w stron miejsca, w ktrym mieszkamy; nasypy kolejowe, prosto biegnce drogi i rzeki, linie telegraficzne czy jakikolwiek rodzaj podobnych form, ktre zdaj si gronie celowa wprost w czyje siedlisko, dom ub, co gorsza, w drzwi frontowe. Linie proste przynosz pecha, nieszczcie, katastrofy, a czasami nawet mier. Linie proste i krawdzie s tak niebezpieczne, e nawet idealna konfiguracja zielonego smoka i biaego tygrysa moe si okaza niekorzystna i powinno si jej unika. Dzieje si tak, jeli na przykad grzbiety grskie biegn po liniach prostych godzcych w dom lub jeli w podobny sposb zagraaj siedliskom konstrukcje wzniesione przez czowieka. Przyczyn jest to, e symboliczne zatrute strzay rani smoka, wytwarzajc przy tym ogromne iloci trujcego chi. Wystrzegaj si mierciononego sha chi. Strze si zego tchnienia, ktre powstaje w wyniku dysharmonii wywoanej obecnoci godzcych w ciebie symboli, linii prostych i ostrych krawdzi. Uznajc t zasad, mistrzowie feng shui zgodnie zalecaj, by konsekwentnie unika miejsc, w ktrych kierunku zmierzaj proste drogi, jak w wypadku zbiegu drg w ksztacie litery T. Z tego te powodu twierdz oni, e drzwi frontowe nigdy nie mog wychodzi na linie bdce przedueniem krawdzi dachw ssiednich budynkw. We wszystkich takich sytuacjach powstaje ze chi, ktre moe szkodzi rodzinie i interesom. Kiedy jednak nie mona zaradzi godzcym w domostwo zatrutym strzaom, feng shui oferuje okrelone, praktyczne rodki zaradcze. Zgodnie z zasad feng shui, e liczy si to, co wida, moemy wszystkie odmiany zatrutych strza zasoni pokrytymi bujnym listowiem drzewami. Rozpraszaj one bardzo skutecznie zabjcze chi, szczeglnie jeli licie s szerokie.
SHAN: KSZTATY GR I WZGRZ Chiczycy zawsze uznawali tereny grskie za bardzo odpowiednie do zamieszkania. Tumaczy to gboko zakorzenione przekonanie o tym, e niebiaskie smoki gnied si w wyniesionych formach terenu. Rwniny nie maj tak wielkiej siy przycigania, poniewa magazynuj resztki starych, zwietrzaych ska znoszonych przez wody z pobliskich gr. Nie jest zatem dziwne, e gry w peni oddaj istot feng shui. Praktykujcy musi umie odrnia poszczeglne ksztaty gr i wzniesie oraz dociec, jakie jest oddziaywanie kadej z owych konfiguracji i co ona oznacza w kategoriach Piciu ywiow. Wana jest take umiejtno rozpoznania, ktre ksztaty do siebie pasuj, ktre za nie. W zalenoci od przekroju pionowego mona podzieli gry i wzniesienia na pi rnych ksztatw. Licz si zarysy wierzchokw i nachylenie stokw. Wytrawny praktyk na podstawie przedstawionego tu opisu moe okreli ywio gry, a pniej, porwnujc go ze swoim wasnym ywioem ustalonym na podstawie daty urodzenia, stwierdzi, czy odpowiadaj mu poszczeglne ksztaty gr. Podobnie, korzystajc z wiadomoci o cyklach Piciu ywiow - twrczym i destrukcyjnym -moe oceni, czy on sam pasuje do okrelonych gr. Wyrniamy pi podstawowych ksztatw gr: stokowe, okrge, paskie, obe i poszarpane. Zostay one przedstawione na rysunkach i dokadnie opisane. STOKOWE. Wznosz si stromo, zuchwale i prosto. Szczyt zakoczony jest szpicem. Temu typowi gry przypisuje si planet Mars, a z ywiow ogie. Ludzie urodzeni w roku metalu nie powinni mieszka w grach o takim charakterze, natomiast dla urodzonych w roku ziemi taka okolica bdzie korzystna. Bd jednak ostrony - tego rodzaju gry zwrcone ku twojemu domowi zazwyczaj wysyaj jadowite chi.
52
53
OKRGE. Stromo wznoszce si gry lub wzniesienia zaokrglone na szczycie. Takie gry nie s zbyt rozoyste. czy si je z Jowiszem i drzewem. Osobom urodzonym w latach ognistych szczeglnie zaleca si
Wenus i metal. Takie gry i wzgrza s korzystne dla osb urodzonych w latach wody, nie su za ludziom urodzonym w latach drzewa. POSZARPANE. Gra taka sprawia wraenie, e ma kilka wierzchokw, i wyglda jak cignce si pasmo grskie. Ten typ jest zwizany z Merkurym i wod. Gry o poszarpanym ksztacie s dobre dla osb urodzonych w latach ywiou drzewa, nieodpowiednie za dla ludzi urodzonych w latach ognistych.
zamieszkiwanie pord gr o takim ksztacie, podczas gdy ludziom urodzonym w latach ziemi radzi si ich unika. PASKIE. Wygldaj raczej jak paskowy z rozlegym, rwnym grzbietem. Wie si je z Saturnem i ziemi. Gry takie s idealne dla osb urodzonych w latach metalu, nieodpowiednie za dla ludzi, ktrzy przyszli na wiat w roku wody.
SHUI: CIEKI I ZBIORNIKI WODNE OBE. Delikatnie zaokrglone, o zboczach agodnie schodzcych ku rozszerzajcej si podstawie. Przypisuje si im
kosmicznego chi. Aby zrozumie i doceni znaczenie ciekw wodnych, takich jak rzeki, strumienie, kanay czy rowy, naley pamita o wanej zasadzie feng shui, wedle ktrej woda pynca lub tryskajca szybko i po linii prostej ma - w przeciwiestwie do leniwie wijcych si ciekw - zy wpyw na okolic. Zatem prosto pynce wody zazwyczaj nie s akceptowane w feng shui. W takim wypadku chi szybciej odpywa od siedliska, ni pynie w jego kierunku. Leniwie wijce si, meandrujce i gbokie cieki wodne bardzo si przyczyniaj do zbierania i gromadzenia chi, szczeglnie gdy przed frontem budynku tworz sadzawk lub staw. Obowizuje zasada, e woda musi by w rwnowadze - nie moe pyn ani zbyt szybko, ani zbyt wolno, nie powinna take ani trwa w bezruchu, ani mie rwcego nurtu. Adepci feng shui pragncy zaj si zagadnieniami zwizanymi z wod powinni sign po Klasyczn ksig W feng shui woda symbolizuje powodzenie i pienidze. Jest ona zasadniczym elementem w praktyce, poniewa wytycza najbardziej wyraziste linie przepywu
wodnego smoka, by uzyska wgld w feng shui oddziaywa wody i ciekw wodnych. Ten fachowy podrcznik opisujcy tworzenie si chi powsta okoo 600 roku n.e. Zawiera on wiele rysunkw i diagramw, ktre przedstawiaj rne, szczegowo objanione warianty korzystnych i niekorzystnych ukadw ciekw wodnych oraz ich usytuowanie i kierunek przepywu. Diagramy ukazuj wnikliwe interpretacje symboliki ywiow, stron wiata i innych ukadw. Aby na uytek tej ksiki przedstawi gwne koncepcje zawarte w owym podrczniku, wystarczy zaprezentowa jedynie niektre przykady*. Chi opisane w Klasycznej ksidze wodnego smoka ustala si na podstawie ksztatw ciekw i zbiornikw wodnych. Mwi si, e z wd pokrywajcych powierzchni ziemi w postaci strumieni i rzek, jezior i innych zbiornikw wodnych wznosi si ono do nieba, ot choby pod postaci pary wodnej. Pniej wiatry przenosz par
* Tych, ktrzy chc gorliwie zgbia tajniki feng shui wody, mog odesa do mej ksiki powiconej wycznie temu tematowi, a zatytuowanej Feng shui wody - droga do powodzenia. Przedstawia ona szeroko zasady dotyczce chi wody.
54
55
Dom zwrcony ku zakolu rzeki. Idealne feng shui.
wodn przyjmujc posta chmur, ktre w powietrzu stanowi form chi nieba. Cykl si zamyka, gdy z nioscych ycie chmur na gry i niziny spada deszcz. Feng shui wody decyduje zatem o energii ycia, ktra nadaje caemu cyklowi moc zdoln zmieni chi domu. Szkice zamieszczone w Klasycznej ksidze wodnego smoka ukazuj naturalne uksztatowania rzek i podane feng shui siedlisk ludzkich. Z rysunkw tych mona wywnioskowa, e autor tej ksigi zaleca, aby dom postawi na terenie, ktry znajduje si wewntrz zakola pyncej rzeki, w tak zwanym wybrzuszeniu chi. Podrcznik dzieli przepywy wodne na konary i odgazienia i sugeruje, e domy najlepiej budowa pord konarw, to znaczy pomidzy dopywami rzek. Dom musi by otoczony i otulony przez chronice go odgazienia wodne. Dopywy i strumienie zazwyczaj ywi gwn rzek, im jest ich zatem wicej, tym wiksza staje si moliwo gromadzenia chi. Najwaniejszym za powodem, dla ktrego nie naley budowa domu zbyt blisko gwnej rzeki, jest to, e w jej nurcie woda pynie zbyt szybko, nie pozwalajc na agodne przenikanie chi do domu lub budynku. Zakrcajce i meandrujce rzeki stwarzaj zwykle wiksze moliwoci znalezienia miejsca o dobrym feng shui. Najlepszym miejscem gromadzenia si chi jest zbieg dopyww strumieni rzek. Nie powinny si one.
Mieszkacy domu usytuowanego obok piknego wodospadu bd si cieszy pomylnoci przez wiele pokole pod warunkiem, e wodospad nie przytacza domu.
jednak czy pod zbyt ostrym ktem, lecz zakrca lub tworzy agodne zakole. W feng shui wody Szkoa Formy odgrywa niezmiernie wan rol, poniewa ksztat i forma drg wodnych musz by oceniane zgodnie z jej wskazaniami, niemniej jednak zasady feng shui wody oparte s take na dokadnych odczytach z kompasu feng shui. Oto niektre wskazania dotyczce wody: Naley osign rwnowag yin i yang, wane jest zatem ksztatowanie krajobrazu i ustalenie proporcji pomidzy wiatem a cieniem. Woda powinna by chroniona przed zatrutymi strzaami. Wykorzystaj do tego drzewa. Formy tworzone w sposb sztuczny musz by zakrzywione lub zaokrglone, nigdy za proste. Nie mona dopuci do zastoju wody, ktra staje si wtedy cuchnca i stcha. Utrzymuj zawsze harmoni z natur, dbajc, by wymiary powierzchni wodnych stworzonych rk czowieka pasoway do otoczenia, by nie byy ani zbyt due, ani zbyt mae. Proporcje musz osign rwnowag yin i yang. S te inne sposoby zastosowania do celw feng shui obiektw zwizanych z wod. Szczeglnie mieszkacy Hongkongu czsto wykorzystuj akwaria, mae fontanny, sztuczne kaskady, wzmacniajc w ten sposb feng shui w miejscach pracy i w domu.
56
57
KSZTATOWANIE KRAJOBRAZU PRZEZ CZOWIEKA Niekiedy naturalny krajobraz wykazuje pewne braki lub rwnowaga si lub ywiow jest w nim zachwiana. Feng shui w takim wypadku opowiada si za uwanym zmienianiem krajobrazu, tak by na przykad znie skutki oddziaywania prosto pyncych rzek oraz zagraajcych yciu, dobrobytowi i pomylnoci wzgrz, sadzc kp drzew stanowicych zabezpieczenie i dajcych schronienie. Czsto przeobraanie terenu przez czowieka - budowa prostej drogi, zakadanie stawu, drenie tunelu w grach, cinanie drzew, wznoszenie budynkw - zaburza harmonijny przepyw chi. Prace ziemne mog te niekiedy zrani lub skrzywdzi zielonego smoka. Feng shui zalr- ; wic, by oceninjc siedlisko, zwraca uwag na zachodzce lub potencjalne zmiany tego rodzaju, gdy zwykle nios one sha chi i zatrute strzay oraz naruszaj rwnowag yin i yang. W dawnych Chinach, kiedy cesarz Shih Huang Ti wyda rozkaz wybudowania Wielkiego Muru, zapanowao przekonanie, e feng shui mocno ucierpiao z tego powodu... i rzeczywicie, w trakcie budowy zmary miliony Chiczykw. Od tamtych czasw mur w sta si symbolem rozpaczy mieszkacw Chin, a na jego temat powstao wiele chwytajcych za serce legend i opowieci. Niekiedy zmiany krajobrazu bywaj tylko czasowe, gdy na przykad wspczeni budowniczowie cakowicie zmieniaj czy nawet niweluj wzgrza, by pozyska miejsce pod budow domw, sklepw, a w ostatnich czasach kompleksw czcych funkcje mieszkalne z handlowymi i rekreacyjnymi. Pozbawione lici drzewa, odsonita, czerwona ziemia przypominajca zranione do ywego ciao smoka mog odstraszy potencjalnego kupca, kierujcego si zasadami feng shui. Jednake po zakoczeniu budowy osiedla i wprowadzeniu si miesz-
kacw, gdy zostan posadzone drzewa, a dziki krzewom, kwiatom i sadzawkom krajobraz na nowo nabierze
We wasnym interesie powiniene przeciwdziaa skutkom powstawania potnych nowych budynkw, drg, estakad, stacji transformatorowych, energetycznych linii przesyowych i innych podobnych konstrukcji, ktre mog ci przysporzy problemw. Masywne budowle wznoszone w pobliu twojego maego domu z pewnoci narusz jego rwnowag, oby j zatem przyivrci, bdziesz musia podj odpowiednie dziaania.
uroku, bywa, e miejsca takie wracaj do rwnowagi i znw staj si atrakcyjne. Znakomitym przykadem takiego fenomenu jest Bangsar, prawdopodobnie najbardziej korzystny z punktu widzenia feng shui rejon na przedmieciach Kuala Lumpur. Kademu, kto tam mieszka, dobrze si powodzi. Tereny te zamieszkuje by moe jedna z najlepiej na wiecie prosperujcych grup ludzi. Naley do niej wielu biznesmenw, ktrzy odnosz dzisiaj sukcesy, a ktrzy swoje interesy rozpoczynali wanie tutaj. Kiedy zaczynano budow, nieurodzajne wzgrza nie zapowiaday takiego powodzenia. W dzisiejszym wiecie rosncych jak grzyby po deszczu placw budw, niwelowanych wzgrz i trzebionych w karygodnym popiechu lasw, dewastacja rodowiska i krajobrazu dotyka te jednak przedmiecia. Na szczcie dla feng shui spoeczestwa i pastwa robi si w i d aby zahamowa te niekorzystne zmiany rodowiska. W takich krajach jak Singapur i Malezja oddziaywanie wielkich konstrukcji typu yang czsto agodzi si poprzez dodanie elementw yin. W dalszym cigu na ulicach sadzi si drzewa i buduje kanay. Stare wyrobiska grnicze przywraca si do ycia, ksztatujc ich form i obsadzajc rolinami. W takich wypadkach postp raczej pomg, anieli zaszkodzi feng shui.
CZ TRZECIA
Feng shui dla mieszkacw miast
61
5. Feng shui dla mieszkacw miast
Naturalny krajobraz miast i miasteczek - wzniesienia, gry, rolinno i woda - zosta naruszony lub zmieniony przez drogi, wysokie gmachy i wszelkiego rodzaju konstrukcje wzniesione przez czowieka. Ksztaty i rozmiary budynkw, kanay, estakady, cigi kanalizacyjne i inne konstrukcje czsto sprawiaj, e feng shui musi stan w obliczu cakowicie nowego rodzaju rodowiska, ktre bardzo rni si od tego, jakie istniao, zanim rozpoczto t praktyk. Eksperci musz wic z wyczuciem, w inteligentny i logiczny sposb przystosowa tradycyjne zasady do okolicznoci dnia dzisiejszego. Poniewa w praktyce feng shui dotyczcej wspczesnych miast pojawia si wiele subiektywnych elementw, istniej rne sposoby wyjaniania i interpretowania zasad feng shui. Patrzc z tej perspektywy, mona zrozumie, dlaczego opinie i sdy ekspertw s niekiedy sprzeczne. Pomimo to, jeeli kto, wybierajc lokalizacj dla domu w miecie, cile stosuje si do zasad lecych u podstaw feng shui, nie popeni wielkiego bdu. Mieszkacy miast yjcy w blokach, domach jednorodzinnych i szeregowcach musz mie stale na uwadze reguy i zasady oddziaywa feng shui opisane w dwch pierwszych rozdziaach, to znaczy powinni szuka miejsc z dobrym feng shui, w ktrych panuje rwnowaga yin-yang i naturalna harmonia ze rodowiskiem, oraz musz umie znale zalenoci pomidzy otoczeniem a odpowiadajcym im ywioem. Ponadto powinni uwaa na przesdy, z ktrymi zawsze walczy feng shui. S to podstawowe wskazwki, wedug ktrych naley postpowa. Poza tym trzeba si wystrzega zatrutych strza i sha chi tworzonych przez wiele rnych obiektw, ktre mog niekorzystnie wpywa na czowieka.
62
Cz III. Feng shui dla mieszkacw miast
63
Dlatego pierwszym krokiem w praktyce feng shui jest zapoznanie si z filozofi i z koncepcjami lecymi u podstaw tej nauki. Na marginesie za chciaabym wspomnie, e zdecydowanie nie opowiadam si za intuicyjnym podejciem do praktyki feng shui, lecz za zdrowym rozsdkiem, poniewa wiele zalece feng shui pozostaje z nim w zgodzie. Feng shui nie jest sztuk intuic yjn. Poprawnie wprowad w ycie zalecenia, a bdziesz zadowolony z efektu. Mona si tego po prostu nauczy!
6. Rozwaania nad lokalizacj

We wszystkich miastach i miasteczkach mona znale przeludnione centra oraz rejony podmiejskie. Szukajc lokalizacji o dobrym feng shui lub wybierajc kawaek terenu odpowiadajcy okrelonej osobie, oceniamy najpierw warto feng snui caego otoczenia dziaki, ktr bierzemy pod uwag. Jeeli znajduje si ona na przedmieciach, w pobliu gr lub wzgrz, najpierw odszukaj formacje zielonego smoka i biaego tygrysa. Zwr uwag na ksztaty i rozmiary wzniesie. Rozejrzyj si te za naturalnymi ciekami i zbiornikami wodnymi. Dokonujc caociowej analizy lokalizacji, miej rwnie na uwadze to, co stworzy czowiek. Jeeli oceniany teren znajduje si w centrum miasta, posu si wyobrani i skup si na szczegach. Ssiednie budynki, ich ksztaty, rozmiary, kolory i inne charakterystyczne cechy odpowiadaj smokom, tygrysom, wiom i feniksom. Niech strony wiata i wysoko budynkw bd dla ciebie wskazwkami. Zwr te uwag na drogi. Czy moe s proste i stwarzaj zagroenie? Czy w pobliu znajduj si wiee ratuszowe, maszty lub iglice kociow, mogce zakci przepyw chi na twojej dziace? Jeeli okoliczne drogi biegn na rnych poziomach, zbadaj ich nachylenie i sprawd, czy prowadz w stron dziaki z gry, czy te pod gr. Czy na ssiednich ulicach posadzono drzewa? Czy w okolicy znajduj si rzeki, due kanay lub zbiorniki wodne? Uwanie wypatruj wszelkich konstrukcji mogcych zagraa twemu siedlisku lub bezporednio w nie godzi. I zawsze uwaaj na zatrute strzay. W feng shui miast najwaniejsze s ksztaty wzniesie i okoliczne budynki. Symbolizuj one smoki, tygrysy, wie i feniksy, ktrych przewanie nie kojarzy si z rejonami miejskimi.
64
65
Rozwi w sobie wraliwo na wszystko, czego powiniene si strzec - na proste drogi, maszty linii przesyowych, strome dachy, wiee cinie, ostre krawdzie budynkw, ktre bezporednio godz w twj teren. Mog one wysya zatrute strzay.
Pamitaj, e najlepiej unika wszystkiego, co naprawd ci zagraa lub tylko wydaje si wrogie. Cay czas staraj si trzyma z dala od konstrukcji, ktre s wymierzone w twj dom lub go tn". Zwykle wr one le domowi. Najczciej spotykan oznak ostrej, zatrutej strzay jest przeduenie linii dachw ssiednich budynkw (jak to wida na rysunku).
IIIIIII
CZEGO NALEY SI WYSTRZEGA Jeli masz moliwo wyboru, pamitaj, e s konstrukcje, ktrych powiniene unika. Nie decyduj si na budow swego domu w ich pobliu, a w adnym wypadku nie pozwl, by godziy w twoje drzwi frontowe. Konstrukcje takie powszechnie uznaje si za zatrute strzay niosce tchnienie mierci - sha chi.
Iglica kocioa, szczeglnie jeli wznosi si od strony drzwi wejciowych twego domu, niekorzystnie wpywa na jego feng shui. Pynie wwczas ku tobie zbyt duo energii yang. _ Maszty linii przesyowych i wszelkie inne generuj ze chi. Unikaj budowania domu na terenach, ktre znajduj si w ich pobliu.
rh
Paski, monotonny teren zazwyczaj nie zapewnia interesujcego nas potencjau dobrego feng shui. By moe nie przyciga niepowodzenia, lecz take nie przynosi pomylnoci. Jeli zatem zamierzasz kupi nowy dom w obrbie osiedla lub miasta, gdzie budynki maj jednakow wysoko i stoj w jednym szeregu na zupenie paskim terenie, pamitaj, e w kategoriach feng shui niewiele moesz sobie po tym otoczeniu obiecywa. Generalnie wiksze moliwoci zapewnia teren agodnie pofadowany. Tylko krajobraz o takim charakterze stwarza dogodne warunki na siedlisko nioscego pomylno zielonego smoka. Jednoczenie uznaje si, e miejsca na zboczach wzniesie maj zazwyczaj ze feng shui, poniewa naraone s na silne, przykre wiatry. Chi nie moe si tam gromadzi, gdy kiedy tylko powstanie, natychmiast zostaje wywiane. Takie pozbawione ochrony miejsce nie obiecuje szczcia.
Wystrzegaj si miejsc pooonych zbyt blisko elektrowni lub fabryk o wysokich kominach. Wytwarzaj one niekorzystne chi.
LOKALIZACJE, KTRYCH NALIOT UNIKA
Unikaj szczytw wzniesie

Generalnie wedle tradycyjnego feng shui naley unika lokowania domw na samych wierzchokach wzniesie, szczeglnie, gdy nie ma tam naturalnej ochrony przed wiatrami, jak moe stanowi choby grupa drzew. Ze szczytw wzniesie odpywa te woda, a co za tym idzie, rozprasza si yciodajne chi. Jeli jednak w pobliu
Unikaj lokalizacji u zbiegu prostych drg, szczeglnie jeli ruch uliczny zdaje si zmierza w stron twojego domu. Naley si przed tym strzec, poniewa jest to jeden z najpowaniejszych przejaww aktywnoci zatrutych strza
66
67
takich miejsc przebiega pasmo wyszych gr zdajce si zapewnia ochron i oparcie, to teren w tworzy inny ukad. W takim wypadku trzeba jedynie tak posadowi dom, aby drzwi frontowe nie wychodziy na te wzniesienia. Pamitaj, by zawsze znalazy si one z tyu domu. Zapewnia to oparcie i schronienie oraz strzee przed zym chi.
Unikaj miejsc wystawionych na zatrute strzay
Jak ju wspomnielimy, rdem zatrutych strza mog by proste drogi, proste grzbiety wzgrz lub gra pobliskiej gry. Mog je take wysya potne maszty linii przesyowych i rnego rodzaju wiee lub przypominajce n naroniki ssiednich budynkw, a take nieproporcjonalnie wysokie lub potne konstrukcje zwrcone w kierunku twojej dziaki, mogce oddziaywa na drzwi frontowe czy wejcie do domu. Naley take pamita o ogromnym znaczeniu symboliki i wyobrani. Najsilniejsze zatrute strzay wysyane s co prawda przez proste drogi, ostre naroniki i przeduenia linii dachw, niekiedy jednak jadowite chi mog wytwarza zupenie odmienne konstrukcje i obiekty, tylko dlatego, e przypominaj dzikie zwierz lub symbolizuj bro. Zatrute strzay staj si szczeglnie zabjcze, kiedy godz wprost w drzwi frontowe lub drogi dojazdowe.
Drzewo przed domem mona zaakceptowa, jeli znajduje si w pewnym oddaleniu. Najwiksze szkody wyrzdzaj drzewa o pojedynczym pniu jak sosna, kazuaryna, palma kokosowa i tym podobne. Przez lata nie moglimy si z mem doczeka dziecka, poniewa zaledwie dziesi me- Jeli drzwi frontowe twojego domu wychodz trw od naszych na pojedyncze due drzewo, moe to drzwi wejciowych przynie wiele szkody. Zetnij drzewo! rosa samotna kazuaryna. W tamtych czasach ani ja, ani mj m nie wiedzielimy zbyt wiele na temat feng shui i dopiero po przeprowadzeniu si do nowego domu (ktry zosta wybudowany w zgodzie z zasadami feng shui) urodzia si nasza crka. Jeli w pobliu twego miejsca zamieszkania powstaje
Zapamitaj jednak - uznaje si, e drzewo rosnce za domem peni funkcj ochronn i symbolizuje oparcie.
Jeli twj dom jest zwrcony w kierunku wielkiego wzgrza, jak na powyszym rysunku, masz nader niekorzystne feng shui. Postaw przy domu latarni, ktrej wiato rozproszy
ze chi wysyane przez wzgrze.
potna betonowa estakada, twoje feng shui zdecydowanie si pogorszy. Niewiele mona na to poradzi. Konstrukcje tego rodzaju zazwyczaj s tak potne, e nie sposb zbudowa czego, co mogoby odbi wytwarzane
Krawd estakady skierowana w dom nie zwiastuje niczego dobrego. Niestety niewiele mona tu zrobi.
przez nie ogromne iloci sha chi! W Hongkongu, w pnych latach osiemdziesitych, jeden z wielkich biznesmenw by usilnie nakaniany przez
68
Cz III. Fong shui dla mieszkacw miast
69
Ostre krawdzie s rdem zatrutych strza
swego mistrza feng shui do wyprowadzenia si z domu, w ktrego brzuch" wcinaa si nowo wybudowana potna estakada. Czowiek w by zbyt zapracowany, aby to zrobi, i w rezultacie popad w powane tarapaty, zosta aresztowany przez policjantw z wydziau do walki z korupcj, a pniej przey dwa lata wielkiego stresu. O mao nie trafi do wizienia! Problemy prawne rozwiza pomylnie dopiero po wyprowadzeniu si ze swego domu. Krawd tego potnego budynku symbolizuje najbardziej niebezpieczn zatrut strza. Konsekwencje tego, e wejcie do twojego domu jest zwrcone w kierunku takich wanie ostrych krawdzi, mog by naprawd bardzo przykre. Nieszczcie moe przybra posta strat finansowych, czstych chorb, a czasami nawet tragicznego wypadku. Aby si uchroni przed tego rodzaju zatrut strza, powiniene koniecznie oceni si pyncego w twoj stron sha chi. Im wikszy budynek, tym bardziej zabjcze sha chi! Zwykle najlepiej si wyprowadzi, lecz jeli okae si to niemoliwe, do odbicia sha chi mona ju tylko wykorzysta armat. Metod t zastosuj jednak tylko w ostatecznoci. Unika] miejsc pod nawisami skalnymi Dziaki pod nawisami skalnymi lub potnymi formami terenu uwaa si za zagroone przez paszcz tygrysa lub ropuch gotow do skoku. Takie miejsca mog by niesychanie niebezpieczne.
W latach siedemdziesitych w Hongkongu doszo do tragedii zwizanej z tego rodzaju zym feng shui. Lecy w rodkowej czci wyspy na Mid Levels luksusowy kompleks mieszkalny nagle run, pochaniajc setki ofiar, cho Specjalici feng shui specjalici feng shui wielokrotnie ostrzegaj przed zagraajcymi domowi forostrzegali przed wiszcym nad nim mami terenu przypomiurwiskiem przypominajcym najcymi ropuch. ropuch. Uratowali si tylko ci, ktrzy wzili pod uwag ostrzeenie i wyprowadzili si, zanim w czasie wyjtkowo gwatownej ulewy blok si zawali. W starych chiskich podrcznikach feng shui znajdziemy opisy skutkw oddziaywania ska i potnych gazw przypominajcych zabjcz ropuch. Jedna z opowiastek wspomina, jak w pewnej wiosce ulegy zniszczeniu zbiory i zapanowa gd. Starszyzna wioski win za to nieszczcie obarczya grujcy nad osad ogromny gaz. Mwiono, e przypomina on wstrtn ropuch, ktra poera zbiory. Kiedy usunito gaz, wszystko zaczo si dobrze ukada. Unikaj miejsc z wt rolinnoci Rejony o dobrym feng shui zazwyczaj maj urodzajne gleby, odpowiedni wilgotno i nasonecznienie oraz dobry drena, co sprzyja bujnej wegetacji. Jeli roliny s mizerne i zbrzowiae lub bladozielone, wiadczy to o zym feng shui. Zwykle potrzebnych wskazwek dostarcza nam wnikliwe zbadanie ogrodw otaczajcych wybudowane ju domy lub drzew, ktrymi obsadzone s pobliskie ulice czy drogi. Osiedla mieszkaniowe i dzielnice willowe, ktrych mieszkacom dobrze si wiedzie, maj zwykle ogrody pene bujnej
rolinnoci. Unikaj take obszarw, na ktrych wystpuj obumare kikuty drzew. Obejrzyj ziemi, zanim cokolwiek na niej wybudujesz. Obumare drzewa mog si sta przyczyn chorb.
Martwe lub usychajce drzewa wiadcz o braku przepywu chi. Nie buduj domu na takim terenie
70
G. Rozwaania nad lokalizacj
71
Unikaj zanieczyszczonych ciekw wodnych Tereny o dobrym feng shui zazwyczaj maj odpowiedni drena, a woda w pobliskich ciekach jest czysta i pynie bez przeszkd, najczciej agodnymi zakolami. Kanay, ktrych zadaniem jest odprowadzanie opadw monsunowych, niedrone z powodu nagromadzenia si obrzydliwie cuchncych mieci lub skaone szkodliwymi chemikaliami, s drog przepywu zego chi. Jeli zatem nie mona nic zrobi, by wyczy" z pola widzenia takie cieki wodne, unikaj tego rodzaju lokalizacji.
KSZTATY I ROZMIARY DZIAEK Po analizie terenu i krajobrazu okolicy interesujcej nas dziaki, zajmijmy si ni sam. W wielkich miastach, gdzie ceny ziemi w ostatnich latach osigny poziom przyprawiajcy o zawrt gowy, parcele pod budow domw s z reguy niewielkie i czsto maj najdziwniejsze ksztaty. Generalnie z punktu widzenia feng shui najlepsze s dziaki kwadratowe lub prostoktne. Mona na nich bez trudu postawi Dobre ksztaty: kwadraty i prostokty. odpowiednich rozmiarw dom, ktry speni warunki feng shui. Nieatwo zabudowa dziaki w ksztacie trjkta, a kiedy ju stawia si na nich domy, konieczne jest zastosowanie specjalnych rodkw zaradczych feng shui. Okazuj si one potrzebne take w wypadku innych ksztatw. Gdy chcemy wybudowa na takiej dziace dom, musimy zasign porady mistrza feng shui.
POCHYOCI Najkorzystniej jest, kiedy teren, na ktrym budujemy dom, jest pofadowany, cho mona zaakceptowa take obszar zupenie paski. Problemy pojawiaj si jednak, kiedy - szczeglnie w wypadku maej dziaki - mamy do czynienia z nazbyt strom pochyoci.
Jeeli teren jest nachylony, budynek powinien by postawiony tak, aby obszar na jego tyach by pooony wyej anieli przed frontem, co zapewni domowi swego rodzaju ochron i oparcie. Take chi bdzie powoli spywa po pochyoci w kierunku domu. Pamitaj jednak - zbyt due nachylenie sprawi, e chi odpynie od domostwa. O powodzeniu mieszkacw decyduje take ogrd czy podwrko za domem. Nie powinny one by ani nieproZORIENTOWANIE DOMU WEDUG STRON WIATA porcjonalnie due, ani zbyt mae. Naley pamita o zachowaniu proporcji. Jeeli ta zasada nie bdzie przestrzegana, konsekwencj nierwnowagi bdzie nieustannie przeladujcy mieszkacw pech.
Dom powinno si posadowi w taki sposb, aby by on dostatecznie nasoneczniony. Chiczycy zwykle ustawiaj swe domostwa frontem na poudnie, by do ich wntrza przenikay promienie soca i ogrzeway je. Przyczyn upodobania do orientowania frontu domu na poudnie szuka naley w geografii Chin. W kraju tym poudnie symbolizuje rdo ciepa, z pnocy za wiej zimne,
nieprzyjazne wiatry. Mistrzowie feng shui nalecy do Szkoy Kompasu uwaaj, e zorientowanie domu i jego drzwi frontowych wzgldem stron wiata powinno cile wynika z tego,
72
73
w jakim roku urodzi si jego waciciel, jak to jest zalecane w ksikach opartych na staroytnych podrcznikach autorstwa Wang Chi. Metody poszukiwania korzystnych i niekorzystnych kierunkw geograficznych przedstawiam w caoci w innej mojej ksice, zatytuowanej Feng shui Szkoy Kompasu*. Opisane tam prawida zwizane s z dat urodzin waciciela domu, ktra dostarcza wskazwek na temat najbardziej korzystnych dla okrelonej osoby kierunkw. Tym, dla ktrych wspomniana ksika jest niedostpna, a ktrzy chc pozna wskazwki dotyczce zorientowania wzgldem stron wiata, przedstawiam uproszczon tabel zaczerpnit z Yanga ksigi zamieszkiwania. Mona wedug niej rozplanowa pomieszczenia w swoim domu. KIERUNKI WEDUG YANGA KSIGI ZAMIESZKIWANIA Najwaniejsze pokoje w domu powinny by od poudnia. Drzwi frontowe powinny wychodzi na poudnie. Kuchnie naley urzdzi w pomieszczeniach zwrconych na poudnie, nigdy na poudniowy wschd. Sklepy i biura powinny wychodzi na poudnie. Domw handlowych nigdy nie naley orientowa na pnocny wschd lub poudniowy zachd. Starsi czonkowie rodziny powinni zajmowa pomieszczenia wychodzce na poudniowy wschd.
BUDYNEK NA DZIACE O NIEREGULARNYM KSZTACIE ____
ni tego problemu jest zaangaowanie wyobrani przy projektowaniu domu, tak by oywi cae siedlisko - dziak wraz z domem - nadajc mu charakter penego si witalnych organizmu, ktry moe przyciga lub sam tworzy chi. Aby tego dokona, najpierw przyjrzyj si parceli, uwzgldniajc jej ksztat, wymiary, rzeb terenu i tak dalej, po czym zastanw si, czy nie przypomina ona symbolizujcego pomylno zwierzcia, stworzenia lub przedmiotu. Nastpnie, majc na uwadze zasad rwnowagi i harmonii, zacznij szuka twrczego i realnego rozwizania. Na przykad fontanny i wiata w ogrodzie mog zrwnoway zbytnie nachylenie terenu i niewaciwe proporcje dziaki. Celem moe by zarwno stworzenie wraenia, e ma ona regularny ksztat, i - jeli to moliwe -przywrcenie rwnowagi poprzez wykorzystanie latarni, ktre wyznacz sztuczne granice, jak i upodobnienie ksztatu dziaki do zwierzcia symbolizujcego pomylno (czyli czerwonego nietoperza lub smoka). Drugie rozwizanie nie jest takie proste, poniewa w duej mietutaj posad pncza tutaj posad drzewo lokalizacja domu
Jak ju zauwaylimy, parcela moe mie rne ksztaty, ktrym daleko do ideau. Gdy kto nie moe sobie pozwoli na dziak o regularnym ksztacie, to najlepszym z punktu widzenia feng shui sposobem rozwiza* Ksika ta ukae si niebawem nakadem Domu Wydawniczego REBIS (przyp.tum.).
W lewym rogu ustaw lamp

Powyszy plan ukazuje dziak w ksztacie litery L. W tym wypadku pncza i latarnia kompensuj brak fragmentu dziaki, dziki ktremu miaaby ona regularny ksztat prostokta. Alternatywnym rozwizaniem byoby ustawienie latarni w miejscu oznaczonym *. Poniewa jednak znajduje si ono poza parcel, przeprowadzenie tego moe nie by atwe.
74
75
ustaw lampy w naronikach dziaki
gwne drzwi Aby nieregularny ksztat parceli wyglda na regularny, ustaw w jej rogach na tyach domu dwie latarnie.
Kiedy kto mieszka w miejscu, co do ktrego istnieje podejrzenie, e panuje w nim zastj chi, to znaczy kiedy roliny nie chc rosn, trawa marnie wyglda lub te wszystko zdaje si i ku gorszemu, moe wprowadzi obiekty, ktre wytworz dobre chi i sprawi, e popynie ono, niosc domowi pomylno. Mona tego dokona, instalujc wiele jasnych lamp lub miniaturow fontann, stawiajc akwarium z rybkami lub wieszajc nad wejciem pobrzkujce melodyjnie dzwonki wietrzne.
rze opiera si na osdzie wymagajcym ogromnego dowiadczenia. Wobec tego wol trzyma si bardziej konwencjonalnej metody, jak jest stosowanie wiate, ktre wyznaczaj punkty graniczne. Symbolizuj one te fragmenty terenu, ktre nadayby dziace regularny ksztat. W obydwu powyszych przykadach do wyrwnania" ksztatu dziaki zostay uyte lampy. Mona te w tym celu posuy si gazami lub wykopa tam mae sadzawki, ktre stworz wraenie obecnoci smoka. Powstanie dziki temu korzystne chi, ktre pync, moe przezwyciy problemy wynikajce z nieregularnego ksztatu parceli.
PRZECHWYTYWANIE CHI ZIEMI Wybitny mistrz feng shui z Hongkongu przedstawi mi pewnego razu dwie metody pozyskiwania chi ziemi, po to, by suyo mieszkacom domu. Dziel si z wami t wiedz, abycie i wy mogli z niej skorzysta.
Aby dotrze do drzemicego gboko w ziemi chi, naley wkopa w ogrodzie pusty w rodku sup (miedzian lub betonow rur), a nastpnie na jego szczycie przymocowa lamp. Pozwala to przycign nioscy szczcie i pomylno silny strumie chi.
ODDZIAYWANIE DRG WEDUG FENG SHUI
Szczeglnie uwanie naley si przyjrze estakadom i bezkolizyjnym skrzyowaniom drg. Przypatrz si ich nachyleniu i oce, czy proste odcinki drg lub ich ostre uki nie s wymierzone w twj dom. Jeli tak jest, wskazane bdzie zastosowanie rodkw zaradczych feng shui. Na rysunku a (na strome 76) estakada obejmuje" kompleks sklepw. Rzd drzew odgrodzi go od pecha. Na rysunku b w dwa dugie bloki mierzy prosta droga, ktra czy si z inn, tworzc ukad w ksztacie litery T. Droga ta nie godzi jednak bezporednio w drzwi frontowe kompleksu domw i nie byo konieczne zastosowanie jakichkolwiek rodkw zapobiegajcych nieszczciu. Na rysunku c bezkolizyjne skrzyowanie drg przypomina krzy i jest niebezpieczne dla mieszkajcych w pobliu ludzi. Przed nieszczciem moe ich uchroni posadzenie kepy drzew, ktre przysoni widok na skrzyowanie.
76
Cz III. Feng shui dla mieszkacw miasl
77
7. Feng shui domu
Gdy buduje si dom zgodnie ze wskazaniami feng shui, trzeba zwrci uwag na rnorodne czynniki. S wrd nich takie, ktrych szczegowe sprawdzenie jest niezbdne. Dom o dobrym feng shui mona zdefiniowa na kilka sposobw. Zabrzmi to prawdopodobnie jak daleko idce uproszczenie, lecz moemy powiedzie, e dom ma dobre feng shui dopty, dopki zapewnia pomylno swoim mieszkacom. Jednake i samo feng shui moe by widziane z rnych perspektyw. Dlatego te mona powiedzie, e dom, blok, mieszkanie, a nawet sam tylko pokj mog mie dobro feng shui dla wszystkich. Istnieje rwnie feng shui dobre tylko dla takich osb, w wypadku ktrych kierunki i rozmieszczenie pokoi pokrywaj si z korzystnymi kierunkami ustalonymi na podstawie ich daty urodzenia. Mona klasyfikowa feng shui jeszcze inaczej i mwi o okresowym dobrym feng shui zalenym, na przykad, od ukadu planet. Ujmujc to krtko - definicja dobrego feng shui w duej mierze zaley od tego, jak szko feng shui praktykuje definiujcy lub jak metod stosuje. W tym opracowaniu atrybuty dobrego feng shui domu s definiowane gwnie w kategoriach Szkoy Formy, w ktrej analizuje si obiekty fizyczne w samym domu i w jego otoczeniu. W szerokim rozumieniu obiekty fizyczne odgrywaj tak wan rol, e jeli nie zaadaptuje si ich poprawnie lub jeli pojawi si jakiekolwiek czynniki niszczce feng shui domu, to adne wzorce na wiecie nie bd si sprawdzay. Dzieje si tak dlatego, e fizyczne zatrute strzay zawsze maj si niweczenia dobrego feng shui stworzonego wedug innych metod. Z tego powodu t pierwsz, wprowadzajc do tematu ksik powici-
78
7. Feng shui domu
79
am niemal wycznie trosce o rodowisko, ktre ma tak ogromny wpyw na feng shui! Po opanowaniu przedstawionych tutaj podstaw (lub przynajmniej po uwiadomieniu sobie, przed czym naley si strzec) mona przej do studiw nad bardziej skomplikowanymi elementami tej sztuki, do ktrych nale specjalne metody aktywizowania lub przycigania poszczeglnych rodzajw dobrego feng shui.
Droga prowadzca do domu zawsze powinna sprawia wraenie agodnej i przyjaznej, nie moe za biec prosto i budzi niepokoju. Drogi dojazdowe nigdy nie powinny te prowadzi wprost do domu, a s szczeglnie niekorzystne, gdy wiod bezporednio do gwnych drzwi.
Prosty podjazd nie prowadzi ku gwnym drzwiom i dlatego nie czyni adnej szkody.
Powyszy rysunek ukazuje niekorzystny podjazd - jest on prosty i moe wzbudza niepokj. Zauwa jednak, e na szczcie nie wiedzie on ku gwnym drzwiom, lecz jest od nich przesunity na prawo. Taka droga nie zagraa domowi. Feng shui zaleca, by drogi dojazdowe i podjazdy biegy po uku lub, jeli nie jest to moliwe, zakrcay lub meandroway. Oddziaywanie prostych drg dojazdowych mona jednak osabi, sadzc krzewy lub kwiaty, ktre zagodz ostro prostych linii. Pokrgy podjazd (obok) jest zarwno adny, jak i korzystny z punktu widzenia feng shui. Jego ksztat umoliwia swobodny napyw chi do domu.
Drogi dojazdowe nie powinny by pochylone w kierunku przeciwnym ni dom, gdy powoduje to odpyw chi, a co za tym idzie - ucieczk pienidzy i powodzenia. Nie jest take korzystne, gdy s one bd to zbyt wskie, bd to nieproporcjonalnie szerokie. Wytycza drog dojazdow naley w taki sposb, aby bya ona dopasowana do rozmiarw domu. Niekorzystne s rwnie drogi dojazdowe wsze anieli gwne wejcie. Droga, ktra odchodzc od domu, zwa si, take jest nieodpowiednia i mwi si, e le wpywa na interesy i finanse. Nie jest ona rwnie dobra dla kariery. Mona poradzi sobie z tym problemem, instalujc wiata na jej wszym kocu. Zazwyczaj agodzi to skutki zego feng shui. Spjrz na poniszy rysunek -droga, odchodzc od domu, zwa si, lecz uporano si z tym problemem, stawiajc wiata na jej wszym kocu. Droga sama w sobie jest szeroka i adna, mieszkacy
gwne wejcie
tutaj posad roliny
80
7. Feng shui domu
81
bd mieli zatem dobre chi. Pod adnym pozorem nie zgadzaj si jednak na to, by wybudowano ci wski pod jazd. Drogi prowadzce do domu czsto mona wzmocni", sadzc krzewy i kwitnce roliny, ktre maj zdolno doprowadzania do domostwa yciodajnego chi. Zwykle im bardziej roliny s kolorowe i zdrowe, tym lepsze chi. W kadym wypadku zdrowa rolinno w ogrodzie (niewane jak duym) wiadczy o dobrym chi.
LEPE ZAUKI Domu nie naley - jeli to moliwe - stawia na kocu lepej uliczki. Ten rodzaj usytuowania sprzyja przepywowi zabjczego sha chi. Jest take inny powd. Chiczycy wierz, e mieszkajc w lepym zauku, jest si w puapce, co znamionuje, e gdy pojawi si problemy, nie uda si znale sposobu ich rozwizania. Problemy, zamiast znika, bd si pogbiay. W trudnych chwilach mieszkacom nie bdzie sprzyjao szczcie.
Okoliczne domy, a szczeglnie dom znajdujcy si na

SSIEDNIE DOMY wprost frontu naszego, take maj wpyw na nasze feng shui. Niebezpieczestwo pynie gwnie z krawdzi duych dachw lecych na wprost drzwi frontowych.
Jest to podstawowy symbol zabijania. Armaty, szcze- OBIEKTY BUDZCE GROZ glnie stare i takie, ktre posmakoway krwi", mog si okaza zabjcze, jeli zdarzy si, e s wycelowane w twoje drzwi frontowe. Nios choroby, straty finansowe i sprawiaj, e wszelkie okazje s z gry skazane na zaprzepaszczenie. Wanie taka armata negatywnie oddziauje na jeden z gwnych budynkw w Zotym Trjkcie w Kuala Lumpur. Znam pewn kobiet, dobrze orientujc si w zagadnieniach feng shui, ktra ustawia stare armaty przed swoim domem. U niektrych jej ssiadw siej one nieodwracalne spustoszenie, cho kobieta daleka jest od chci szkodzenia komukolwiek. Gdy zatem badasz swe feng shui, doszukuj si Stara armata takich wanie rzeczy. Tak si skada, e armata jest take bardzo silnym i skutecznym narzdziem wykorzystywanym do odbijania zabjczego chi pyncego z zatrutych strza zagraajcych twojemu domowi. Jednake mimo to gorco namawiam, by nie korzysta z armat, chyba e naprawd nic innego nie mona ju zrobi. Mog to by linie dachw, ruchome schody lub ozdobne konstrukcje, ktre zastosowali ssiedzi, by wzbogaci projekty swych domw czy budynkw. Zwracaj szczegln uwag na wszystko, co zdaje si bezporednio celowa w twj dom i jego drzwi frontowe. Jest to Wszystko, co kujWszystko, co kujce, ostre lub wyjtkowo zabjcze! w ksztacie krzya. Na rysunku na str. 82 przedstawiono domek, ktry
Wszystko, co ostre, kanciaste lub jawice si jako grone (jak stara armata lub potny filar, komin czy ogromne drzewo z duymi, dugimi konarami), a co godzi w nasze drzwi frontowe, jest ze. Niesie to przeraajce nieszczcie i powinno by - jeli to moliwe - wyeliminowane z pola widzenia. krawdziami swego dachu, przybierajcymi ksztat ostrego trjkta, bezporednio zagraa ssiadowi po przeciwnej stronie drogi. Jeeli podobny do omawianego dom znajduje si naprzeciwko twojej posesji, posad kp drzew, by zagrodzi drog zatrutej strzale wytworzonej
przez linie dachu, lub powie due, okrge lustro by odbi zy wpyw zagraajcej ci konstrukcji. W podobnych sy-
82
l. Feng shui domu
83
ZBIEG DRG
Mistrzowie feng shui usilnie przestrzegaj przed domami zwrconymi ku drodze biegncej prosto w kierunku drzwi frontowych. Taki ukad powstaje, kiedy dom stoi u zbiegu drg tworzcych liter T, jak pokazano na rysunku.
tuacjach Chiczycy czsto wieszaj zwierciado pa kim, chocia to mae zwierciadeko nie jest wystarczajco silne, by odbi zabjcze chi! Czasami nawet kolor ssiedniego domu lub jego ksztat mog wywoa skojarzenie z wrog besti lub zwierzciem szykujcym si do ataku na nasz dom. Wszystko to s zabjcze strzay, z ktrymi musimy si upora bd to uciekajc si do pomocy zwierciada pa kua, bd te sadzc roliny o bujnym listowiu, by zablokowa atakujcy obiekt i tym samym rozproszy zabjcze chi, zanim dotrze ono do naszego domu. Wykorzystaj drzewa o bujnym listowiu i potne krzewy, by zablokowa lub odbi zatrute strzay. Drzewa s niezwykle skuteczne. Upewnij si, e maj duo lici, s zdrowe, i posad je w kpie, a nie pojedynczo.
Klasyczny ukad drg w ksztacie litery T. Niezwykle niekorzystna sytuacja.
Noc wiata samochodw przypominaj oczy dzikiego tygrysa zamierzajcego zaatakowa dom. Fatalnym skutkiem takiego ukadu s kiepskie zdrowie, dziwne wypadki, a nawet mier zagldajca w oczy mieszkacom. Aby to sprawdzi, zatrzymaj si w jakiejkolwiek miejscowoci i poszukaj domw, w ktrych frontowe drzwi mierzy prosto droga. Odkryjesz, e roliny wok nich nie chc rosn, a same domy wydaj si chore.
OGRODY
Drzewa - znakomita osona przed zatrutymi strzaami.
Pozostajc przy zasadniczym temacie feng shui, jakim jest osiganie rwnowagi i harmonii, naley zaznaczy, e rwnie ogrody czsto mona ksztatowa tak, by stworzy dobry pod wzgldem feng shui ukad. Mona to uzyska dziki sztucznym pagrkom, strumieniom
84
Cz III. Frng shui dla mieszkacw miast

Kwitnce kwiaty, na zewntrz domu lub w jego wntrzu, zawsze tworz dobre feng shui!
7. Feng shui domu
85
i kamiennym kaskadom oraz bujnej rolinnoci. Feng shui domu moe zosta wzmocnione poprzez zapewnienie rwnowagi yin-yang z wykorzystaniem gazw, sadzawek i rolin o rnej kolorystyce. Cay czas przygldajc si rozmiarom i proporcjom domu, upewnij si, czy osigne rwnowag i harmoni. Pamitaj, staw lub wzgrze, ktre zdominoway ogrd lub dom, bardziej szkodz, anieli pomagaj. Dzieje si tak, poniewa chi wytwarzane na przykad przez sztuczny staw, ktry jest zbyt duy, przytacza mieszkacw domu, cigajc na nich niepowodzenie. Su one do odgradzania domu od zewntrznych
POTY I MURY wpyww. Na przykad ciany skutecznie chroni przed szkodliwym oddziaywaniem nioscych zagroenie obiektw, takich jak gazy, wartkie lub zamulone cieki wodne, supy telefoniczne i tak dalej. Wzr ogrodzenia powinien by zharmonizowany z krajobrazem. W pobliu ceglanych murw powinno si posadzi kwiaty i inne roliny, by stworzy rwnowag yin-yang, tak jak to pokazano powyej. Poty wykonane z elaza lub drewna nie powinny by zakoczone ostrymi szpicami lub strzaami skierowanymi w d (sugeruje to upadek). Szpice nie powinny te by zwrcone do wewntrz, gdy symbolizuje .to atakujce, wycelowane w dom strzay. Jeeli s one skierowane ku grze, jak to pokazano poniej, pozostaj neutralne. W kadym z tych wypadkw blisko potu posad kilka krzakw
Ploty z siatki drucianej s rwnie do przyjcia. Ponownie posad obok kilka krzeww lub pnczy, by osign pen rwnowag yin i yang.
PODWRKA
KSZTATY DOMW
Mona zaakceptowa drewniane poty, jak ten przedstawiony na rysunku.
Mistrzowie feng shui zalecaj, aby w obszar domu wkomponowa podwrko. Moe to by podwrko przed domem, podwrko wewntrzne lub nawet jego namiastka jak podwrko-studnia. Efektem tego jest uzyskanie otwarcia" na woln przestrze i przycignicie do domu szczliwego chi, dziki czemu dobroczynna energia moe przepywa przez wszystkie pokoje. Podwrko zachca chi do swobodnego przepywu, a tym samym do obdarzania szczciem domownikw. Niemniej jednak w przypadku wspczesnych domw nie wszystkich sta na tego rodzaju luksus. Do najlepszych nale domy na planie kwadratu czy prostokta. Do przyjcia jest take dom okrgy, aczkolwiek zazwyczaj komplikuje to aranacj wntrza, gdy rozpatruje si jego feng shui. Kady z niemal nieskoczonej liczby dziwnych czy nieregularnych ksztatw, dopki nie zostanie poprawiony, moe by rdem kopotw. Ju pierwsze spojrzenie na domy zaprojektowane na planie liter U i L - uwiadamia nam, e czego tu brakuje". Generalnie pierwszy z nich przysparza mieszkacom problemw w interesach i sprawach finansowych,
86
7. Feng shui domu
87
domu choroby. I znw zainstalowanie grnego wiata w pewnym stopniu agodzi ten problem. Temat drzwi omwiony zostanie bardziej szczegowo i uzupeniony rysunkami w czci powiconej wntrzom.
zainstaluj wiato Dom na planie litery L.
tutaj
DRZWI WEWNTRZ DOMU Chiczycy nie lubi, gdy troje lub wicej drzwi otwiera si w jednej linii, a szczeglnie jeli pierwsze z nich to drzwi frontowe, ostatnie za - tylne. Wierz, i taki ukad sprawia, e chi wpywa i od razu wypywa z domu, co nie pozwala jego mieszkacom cieszy si pomylnoci. Jest kilka rodkw zaradczych rozwizujcych problem potrjnych drzwi. Jednym z nich jest powieszenie u gry drzwi dzwonkw wietrznych. Innym rozwizaniem bdzie ustawienie przed jednymi z drzwi parawanu, co zmusi chi do opynicia przeszkody i uniemoliwi ucieczk bezporednio przez drzwi. Drzwi powinny mie regularny ksztat i nie mog by krzywe, w przeciwnym bowiem razie naley oczekiwa szczeglnych nieszcz. Drzwi prowadzce do rnych pomieszcze wewntrz domu naley osadzi dokadnie naprzeciw siebie. Trzeba te zadba o to, by miay takie same wymiary - w przeciwnym razie oczekiwa mona rodzinnych ktni. Z tych samych powodw zbyt wiele drzwi nie powinno znajdowa si obok siebie. Wreszcie drzwi rzadko uywane, zwane martwymi, rwnie mog si przyczynia do ktni i utrudnia przepyw chi. Jako sposb rozwizania problemu drzwi mistrzowie feng shui zalecaj wieszanie na drzwiach luster stwarzajcych wraenie gbi, co zachca chi do pynicia. Lustra mona te stosowa dla zrwnania dwojga niedokadnie naprzeciw siebie osadzonych drzwi. Do ukrycia ostrych krzywizn drzwi lub ich nieregularnych ksztatw mona wykorzysta kotary lub pikne obrazy.
podczas gdy drugi wywouje nieporozumienia maeskie. rodkami zaradczymi feng shui mog by wiata zainstalowane w brakujcym" rogu domu na planie litery L lub postawienie tam ciany luster. Dla domu w ksztacie litery U rozwizaniem jest zadaszenie centralnej jego czci i zainstalowanie tam dwch wiate. GWNE WEJCIE Nawet najlepsze feng shui domu moe zosta zniweczone, jeeli gwne wejcie jest tak le zorientowane, e atakuj je miertelne, zatrute strzay lub gdy ksztat drzwi nie pozostaje w harmonii yin-yang z reszt domu. Jeli gwne drzwi maj niedoskonae feng shui, czsto si zdarza, e mieszkacw dotyka wyjtkowy pech. Jest regu, e drzwi wejciowe powinny prowadzi do przestronnego, jasnego pomieszczenia lub holu, dziki czemu powstaje szczliwa, przyjemna atmosfera, ktrej nie sposb si oprze. Powinny si one otwiera do rodka domu i ukazywa jak najwicej jego wntrza. Nic nie moe tamowa chi wpywajcego do domu przez gwne drzwi. Ciemny lub wski korytarz dawi przepyw chi i z pewnoci nie jest niczym dobrym. Zwykle rozwizaniem jest powieszenie na cianie wielkiego lustra lub dobre owietlenie tego pomieszczenia. Drzwi wejciowe nie powinny te prowadzi do pomieszczenia niskiego lub o duych, cikich belkach stropowych. Bardzo czsto wywouje to u mieszkacw
88
7. Feng shui domu
89
OKNA Waciwe osadzenie i wymiary okien rwnie mog mie wpyw na feng shui domu. Generalnie okna powinny mie regularne ksztaty i cakowicie si otwiera, najlepiej na zewntrz. Przynosi to szczliwe chi i stwarza due moliwoci wszystkim mieszkacom. Okna otwierane do wewntrz zazwyczaj uznaje si za szkodliwe dla kariery i ograniczajce moliwoci zarabiania pienidzy. Chiczycy nie lubi okien, ktre otwiera si przez podnoszenie lub opuszczanie, ani wychodzcych na nieprzyjazne obiekty, jak sup, pie drzewa lub ostre konstrukcje. Inne nieprzyjazne widoki mogce wywoa nieszczcie to iglice wity lub krzye, krawdzie dachu ssiedniego budynku, prosta droga czy estakada, ktra zdaje si zmierza prosto w okno. Za zowrogie uznaje si rwnie wiata samochodw lub olepiajcy blask popoudniowego soca. W takich wypadkach eksperci feng shui zalecaj cakowite zasanianie tak niekorzystnego widoku. Jeli w domu znajduje si zbyt wiele okien, prowadzi to do rozdwikw pomidzy rodzicami a dziemi. Problem w pomoe rozwiza powieszenie dzwonkw wietrznych lub krysztakw. BELKI STROPOWE
Belki nad gow zneutralizowano fletami.
ek czy biurek wywouje ble gowy, sprowadza nieszczcie i jest przyczyn kopotw w interesach. Zazwyczaj potguj te nieufno i nieuczciwo. Mona z tym sobie poradzi na kilka sposobw. By rozproszy ze chi, najlepiej jednak powiesi dzwonki wietrzne lub dwa flety -kady przewizany czerwon wstk - pod ktem ukazanym na rysunku. Tak naprawd jest to ksztat pa kua, ktremu przypisuje si wiksz si i skuteczno anieli dzwonkom wietrznym. Chocia wymienione tu rodki przynosz ulg w blach gowy i w stresach, generalnie nie naley spa lub pracowa bezporednio pod widoczn belk. Problem w staje si bardziej palcy w biurach, gdy czsto jest przyczyn kopotw zarwno z podwadnymi, jak i z przeoonymi. Jeli zatem nad twoj gow znajduje si belka, zmie ustawienie biurka lub ka, by usun si z pola jej oddziaywania.
NARONE FILARY
Jeli to moliwe, nie naley odsania belek stropowych. Niedobrze te, jeli znajduj si one zbyt nisko. Wyeksponowane belki rani chi rodziny, stanowi przeszkod w rozwoju i nie pozwalaj gromadzi dbr. Take dzisiejsza moda na fantazyjne gipsowe sufity z opuszczonymi faszywymi belkami stropowymi lub, co gorsza, na rozmieszczanie w rogach pomieszcze kanciastych elementw dekoracyjnych nie ma nic wsplnego z feng shui. Belki stropowe zazwyczaj sprawiaj, e chi staje si przytaczajce, zatem ustawianie pod nimi krzese,
S ono rwnie zo jak belki, gdy ich ostre jak n krawdzie mierz w mieszkacw domu. Mona temu zaradzi, zasaniajc je rolinami.
Wykorzystaj pncza, by zlikwidowa zy wpyw sterczcych naronikw wewntrz

domui.
90
7. Feng shui domu
91
TOALETY
WIATA
Chiczycy s bardzo zasadniczy, jeli chodzi o umiejscowienie toalet i azienek. Z zasady toalety nie powinny by widoczne na pierwszy rzut oka, a azienki nie mog wychodzi bezporednio na wane pomieszczenia, takie jak jadalnia czy biuro. Bardziej konserwatywni znajduj miejsce na toalet po przeprowadzeniu dokadnych oblicze, tak by nie zajmowaa ona w domu miejsc, ktre odpowiadaj korzystnym kierunkom wacicieli. Definitywnie toaleta nie moe wychodzi na drzwi frontowe, gdy caemu dobremu chi wpywajcemu do domu bdzie grozio wypukanie.
Generalna zasada gosi, e dom powinien by jasny i przestronny. Mroczne pokoje i hole przyczyniaj si do zastoju chi. Owietlenie wnosi do domu duo yang, szczeglnie podczas godzin nocnych (yin). Mistrzowie feng shui w Hongkongu usilnie polecaj tym, ktrych na to sta, dajce jasne wiato yrandole. Wynika to z tego, e poczenie krysztau ze wiatem daje w efekcie silne rdo chi i wywouje jego cyrkulacj w domu.
LUSTRA
SCHODY Jeli to moliwe, schody wewntrzne powinny by szerokie, zaokrglone i agodnie zakrca do duego holu. Spiralne s zabjcze, szczeglnie kiedy znajduj si w centrum domu. Schody nie powinny si zaczyna tu przy drzwiach frontowych, gdy sprawia to, e chi domownikw natychmiast przez nie wypywa. Stopnie powinny by pene, bez przewitw, jak bywa w wielu masowo budowanych domach szeregowych, gdy wywouje to odpyw pienidzy le, jeli porcze maj kanciaste ksztaty - najlepsze s zaokrglone i gadkie. Jeeli znajduj si na nich jakiekolwiek elementy przypominajce strzay, powinno si je zastpi mniej gronymi lub przynajmniej skierowa ku grze. Wreszcie schody powinny by dobrze owietlone, gdy przyciga to chi do znajdujcych si zwykle na grze pokojw sypialnych. Jeeli sufit nad schodami jest zbyt niski, tamuje on przepyw chi. W takim wypadku zawie lustro na suficie i zainstaluj wiata, by ten sufit podnie".
Z luster korzysta si zwykle w celu podwojenia w domu dobrych rzeczy. Z tego to powodu zaleca si umieszczanie ich w jadalniach, gdzie pomno znajdujce si na stole jedzenie. Lustra su take do wprowadzania do domu przyjemnego widoku z zewntrz, na przykad wody (pienidze) lub rolin i kwiatw, wnoszcych powiew natury. Lustra, odbijajc wiato, rozwietlaj wntrze domu, dziki czemu tworz przyjazne rodowisko i pobudzaj przepyw chi. Wreszcie optycznie powikszaj pomieszczenia, co take sprzyja przepywowi chi. Jeli to tylko moliwe, lustra powinny by na tyle due, by odbija mieszkacw domu bez obcinania" gw. Nie naley ich te wiesza tak, by odbijay muszle klozetowe lub drzwi - szczeglnie frontowe. Lustra na sufitach gabinetw i biur uznaje si za wskazane, gdy symbolizuj siganie wyyn.
ROLINY
Eksperci feng shui zalecaj, by dla poprawienia przepywu chi stosowa roliny i kwiaty, stanowi one bowiem doskonae antidotum na kady rodzaj ostrych krawdzi znajdujcych si w domu.
Sztuczne roliny rwnie mona zaakceptowa, pod warunkiem e nie bd wyglday na martwe, uschnite
92
i nie dopuci si, by osiada na nich kurz lub pojawiay si pajczyny. Roliny reprezentuj ycie i natur, by mogy zatem wytwarza chi, musz by zdrowe, o czym wiadczy soczycie zielony kolor.
WODA _____________________________________
7. Feng shui domu
93
Te krawdzie dachw s powszechnie spotykanym przykadem zatrutych strza.
Chiczycy, ktrzy zachwycaj si jeziorami, rzekami i morzami, wierz, e wprowadzenie wody do domw lub biur niemal zawsze pociga za sob przypyw pienidzy. Mistrzowie feng shui czsto zalecaj korzystanie z lustrzanych cian dla przycignicia tego rodzaju widokw do wntrza domw i mieszka. Przewiadczenie o sile wody ley u podstaw ogromnego upodobania Chiczykw do akwariw, w ktrych trzymaj wszelkiego rodzaju pikne ryby, dbajc, aby woda bya nieustannie dotleniana. Wierz oni, e akwaria tworz zdrowe chi, szczeglnie kiedy woda jest czysta, a ryby s w dobrej kondycji. Chiczycy mieszkajcy w Hongkongu preferuj zote rybki, ktrych powinno by dziewi, w tym jedna czarna. Ta jedna czarna rybka absorbuje cae niekorzystne chi wpywajce do domu, a joj mier czsto interpretowana jest jako pochonicie lub odwrcenie nieszczcia. Tymczasem w Malezji nad inne ryby przedkada si arrowan, gdy panuje tam przekonanie, e przyciga ona pienidze.
STRZAY SKIEROWANE W D I OSTRE KRAWDZIE DACHW Skierowane w d elementy w ksztacie strzay na fasadach przedstawionych na rysunku domw szeregowych mog si podoba, jednake z punktu widzenia feng shui wytwarzaj sha chi i symbolizuj upadek. W istocie wszystko, co sugeruje ruch w d, nie jest korzystne. Jeeli w twoim domu pojawiaj si motywy strza, zaleca si pomalowanie ich na biao, by w ten sposb je wymaza.
Upewnij si, e takie dachy nie s wymierzone w twj dom, a w szczeglnoci w drzwi frontowe.
Kty ostre (^) uformowane przez dwie paszczyzny dachu to zatrute miercionone strzay wycelowane na zewntrz. Upewnij si, e naprzeciwko twojego domu, a w szczeglnoci drzwi frontowych, nie ma takiego budynku z rogiem. Jeli tak si zdarzy, uciekaj si do pomocy pa kua. Kiedy za chcesz zamieszka na jakimkolwiek nowym osiedlu, wskazane jest, by zapozna si z projektem domu, ktry zostanie wybudowany naprzeciwko.
94
7. Feng shui domu
95
ROZMIESZCZENIE POKOI Rozmieszczenie pokoi w domu oraz ich powierzchnia, wysoko i proporcje maj wielki wpyw na przyciganie i obieg chi. Aby zapewni domowi dobre feng shui, naley jednak przede wszystkim odpowiednio si o niego troszczy. Trzeba zatem dba, aby byo w nim czysto i ttnio ycie, oraz stara si, by dziaay wiata, nie podmakay mury, instalacje wodne byy sprawne, farba nie odpadaa od cian, kanalizacja si nie zapychaa, a drzwi i okna nie lepiy si od brudu. Mieszkacy takich domw s szczliwi, ciesz si dobrym zdrowiem i powodzeniem. Feng shui faworyzuje zwykle taki ukad domu, w ktrym pomieszczenia maj regularne ksztaty, a poszczeglne pokoje nie s nieproporcjonalnie due lub zbyt mae, chyba e podyktowane to zostao ich funkcj. Z tego samego powodu pomieszczenia nie mog by zbyt wysokie, aby nie wywoyway w mieszkacach niepokoju lub nie oniemielay swoj niebosinoci. Gwne drzwi powinny si wprawdzie otwiera na niewielki korytarz, lecz musi by z nich widoczne wntrze domu. Dobrze, jeli pokoje dzienne lub te, w ktrych podejmuje si goci, s przestronne i przytulne, gdy zachca to chi, by do nich wpywao. Pokj dzienny jest gwnym pokojem kojarzonym z gomi i dlatego nigdy nie powinien si znajdowa powyej kuchni czy jadalni. Jeeli tak si zdarzy, caa dobra energia przynalena mieszkacom, zamiast przy nich pozosta, powdruje do ludzi przybywajcych z zewntrz. Najlepiej, jeli kuchnia jest usytuowana po prawej stronie od wejcia do domu i obok pokoju stoowego. Jeeli znajduje si zbyt daleko od niego i w gbi domu, w rodzinie dochodzi do ktni, szczeglnie pomidzy dziemi a rodzicami. Kuchnia musi by przewiewna i czysta, tak ze wzgldu na higien, jak i swobodny przepyw chi. Jadalnia nie powinna by zbyt maa, a jeli chodzi o stoy, to lepsze s okrge anieli prostoktne. Jeli to moliwe, jedzenie znajdujce si na stole powinno si odbija w wiszcym na cianie lustrze, by zostao ono
Rozkad pomieszcze w domu powinien wspomaga swobodny przepyw dobrego chi, tak by mogo pyn zakolami od pokoju do pokoju. Naley unika projektowania przej i drzwi w ukadzie amfiladowym bd naprzeciw siebie.
UKAD POMIESZCZE WEDUG PA KUA
podwojone, co bdzie zapewniao rodzinie obfito. Jadalnia jest take miejscem odpowiednim do zawieszenia obrazu przedstawiajcego owoce lub inne smakoyki. Obraz taki symbolizuje niewyczerpane rdo jedzenia dla rodziny. Wszystkie azienki i toalety w domu powinny by tak usytuowane, aby ich drzwi nie wychodziy na inne drzwi, zwaszcza na frontowe. Przez muszl klozetow odpyn moe powodzenie i szczcie rodziny. Z tego powodu nie wolno dopuci, by toaleta znalaza si na kocu dugiego korytarza lub by atwo mona j byo dostrzec z innych pomieszcze. Ubikacje le usytuowane lub nieustannie zapchane maj negatywny wpyw na zdrowie mieszkacw. Feng shui zaleca, aby drzwi do toalet i azienek byy zamknite. Sypialni nie naley lokowa w jednym rzdzie wzdu dugiego korytarza. Zbyt dua liczba drzwi sprzyja sporom i dysharmonii. Poza tym dugie korytarze s odpychajce, gdy - jak wszystko, co dugie i proste - wytwarzaj ze chi lub zmuszaj je do szybkiego pynicia. Obie te sytuacje s przeklestwem dobrego feng shui. Powszechn metod rozplanowywania poszczeglnych pomieszcze jest nakadanie na dom omioktnego pa kua i ustalanie ich rozmieszczenia w zalenoci od stron wiata i symboliki jego omiu trygramw. Pa kua zawieszane na uytek feng shui maj zwykle trygramy uporzdkowane wedug Ukadu Wczeniejszych Niebios, w ktrym chien znajduje si na poudniu, kun na pnocy, li na wschodzie i k'an na zachodzie. Ukad ten opisuje wszechwiat idealny.
96
7. Feng shui domu
97
Poudnie
Istnieje
take
inna
konfigura
znaczy funkcje poszczeglnych stref domu lub pomieszcze w zalenoci od symboliki przypadajcych na nie trygramw. Aby lepiej pozna t metod, moesz sign do 7 Ching (Ksigi przemian], gdzie znajdziesz bardziej szczegowe interpretacje i objanienia tej symboliki. Pamitaj tylko, e przyporzdkowanie trygramom ukadu pomieszcze to przypisanie im wartoci (bdcych atrybutami kadego z trygramw), ktre zwizane s z punktem wejcia i wyjcia chi w omiu podstawowych kierunkach na chiskim kompasie.
cja trygramw, powstaa znacz nie pniej i dlatego nazwana Ukadem Pniejszych Niebios. W ukadzie tym trygram li umiej scowiony jest na poudniu, k'an na pnocy, chen na wschodzie, a tui na zachodzie. Uznaje si go za bardziej praktyczny i odno szcy si do sytuacji ziemskiej, to znaczy przedstawiajcy mniej idealistyczn, blisz realiom wizj wiata. Korzystajc z pa kua do ustalania rozkadu pokoi, mistrzowie feng shui niemal po wszechnie stosuj Ukad Pniej szych Niebios. Wykorzystujc t metod, przeanalizuj zalenoci pomidzy charakterystykami omwionych tutaj omiu trygramw a odpowiafb kua
CHIEN - tworz trzy cige linie yang umiejscowione na pnocnym zachodzie. Trygram w zwizany jest z gow rodziny, z ojcem lub patriarch. Reprezentuje take niebiosa, niebo, sfer niebiask, moc, aktywno,
TRYGRAMY dajcymi im symbolami i skojarzeniami, ktre moesz wykorzysta w swej praktyce feng shui. Nastpnie zorientuj pa kua wedug drzwi wejciowych i na je na plan swego domu. Pniej powiniene wy-
si, jasne kolory, energi i wytrwao. Dlatego wskazane jest, by w pnocno-zachodnim rogu lub strefie domu znajdowa si pokj, z ktrego korzysta bdzie gowa rodziny, jako miejsca do pracy lub gwnej sypialni. KUN - trzy przerywane linie yin umieszczone na poudniowym zachodzie. Reprezentuje matk, ziemi, ulego, ciemne kolory... W poudniowo-zachodniej czci domu dobrze jest na przykad zawiesi portret matki. CHEN - dwie przerywane linie yin ponad cig lini yang. Zwizany jest z wiosn, wschodem i zazwyczaj z najstarszym synem. Trygram ten symbolizuje podejmowanie decyzji, gwatowno i wstrzs. We wschodniej czci domu mona umieci sypialni najstarszego syna. SUN - dwie cige linie yang nad przerywan lini yin. Umiejscowiony jest na poudniowym wschodzie i reprezentuje najstarsz crk, drzewo, wiatr i biel. W poudniowo-wschodniej czci domu ulokuj najstarsz crk. KA - ciga linia yang pomidzy dwiema przerywanymi yin. Umiejscowiony jest na pnocy, a zwizany z zim, wod, tym, co ukryte. Odpowiada te redniemu synowi, ktry moe mieszka w tej czci domu. LI - przerywana lima yin pomidzy dwiema cigymi yang. Znajduje si na poudniu i reprezentuje lato. Trygram ten symbolizuje pikno, jasno i ogie. Odpowiada redniej crce i wanie jej pokj powinien by usytuowany w poudniowej czci domu. KEN - ciga linia yang ponad dwiema przerywanymi yin. Znajduje si na pnocnym wschodzie, a w rodzinie reprezentuje najmodszego syna. Odpowiadajca temu trygramowi cz domu jest odpowiednia dla najmodszego czonka rodziny pci mskiej. TUI - przerywana linia yin ponad dwiema cigymi yang. Znajduje si na zachodzie i reprezentuje jesie,
98
99
lizuje zarwno przyjemno lub kochank, jak i sprawy natury duchowej. Tak wic pokj najmodszej mieszkanki powinien by usytuowany w zachodniej czci domu. Rejon ten jest te odpowiedni do ustawienia otarza lub zaaranowania pokoju dziennego.
8. Pa kua i osiem sytuacji yciowych
Istnieje te inne popularne podejcie feng shui do planowania korzystnych ukadw pomieszcze. Ono rwnie opiera si na omiokcie pa kua i dzieli kady z rogw lub kierunkw domu czy te pokj na strefy odpowiadajce tak zwanym omiu sytuacjom yciowym, reprezentujcym wsplne dla wszystkich denia. OSIEM SYTUACJI YCIOWYCH Maestwo, Sawa, Powodzenie, Rodzina, Wiedza, Kariera, Doradcy, Dzieci. Panuje przekonanie, e kada cz domu zwizana jest z jedn ze wspomnianych omiu sytuacji i e kad z nich mona uaktywni" z korzyci dla domownikw. Jak tego dokona? Na pocztku naley ustali, ktra cz domu (lub pokoju) odpowiada okrelonej sytuacji yciowej. Mona to zrobi dwoma sposobami. W pierwszej metodzie przyporzdkowuje si osiem sytuacji yciowych trygramom rozmieszczonym zgodnie z Ukadem Pniejszych Niebios, zorientowanym wedle stron wiata. Musimy zatem wiedzie, jakiemu trygramowi odpowiada kada z wyszczeglnionych sytuacji yciowych. Nastpnie powinnimy ustali, ktr z sytuacji yciowych chcielibymy wzmocni. Moe ona by zwizana z dowoln stref domu. Metody, jakie posu ci do zaktywizowania jej energii, omwiam szczegowo w czci szstej zatytuowanej Wntrza". Obejmuj one
kilkanacie sposobw wzmacniania feng shui, do ktrych
100
8. Pa kua i osiem sytuacji yciowych
101
SYTUACJE YCIOWE I ODPOWIADAJCE IM TRYGRAMY CHIEN - pnocny wschd, rzdzi stref DORADCW lub pomocnych ludzi, KUN - poudniowy wschd, rzdzi stref MAESTWA, CHEN - wschd, rzdzi stref RODZINY, SUN - poudniowy wschd, rzdzi strof POWODZENIA lub dobrobytu, K'A - pnoc, rzdzi stref KARIERY lub szans, LI - poudnie, rzdzi stref SAWY lub reputacji, KEN - pnocny wschd, rzdzi stref WIEDZY lub nauki, TUI - zachd, rzdzi stref DZIECI.
Drugim sposobem ustalenia, ktry rejon domu odpowiada okrelonej sytuacji yciowej, jest nakadanie pa kua na dom lub pokj w okrelony, niezmienny sposb, bez orientowania go wzgldem stron wiata. W metodzie tej wytycza si rejony odpowiadajce rnym sytuacjom yciowym poprzez naoenie podstawy pa kua, czyli trygramu ka, na gwne drzwi.
nale midzy innymi: umieszczanie w odpowiedniej czci domu dodatkowego rda wiata, powieszenie dzwonkw wietrznych lub ustawienie akwarium. PRZYKAD: Jeli w swym domu pragniesz pobudzi powodzenie, ktre wedug Ukadu Pniejszych Niebios jest reprezentowane prze/ trygram su i poudniowo-wschodni rg domu, ulokuj tam swj gabinet, sypialni lub biuro, a jeli chcesz, niech w rogu tym zawsze znajdzie si jaki wzmacniacz" feng shui. Jego funkcj mog peni roliny, krysztay, fontanny, dzwonki wietrzne i tak dalej. Ja za w tej strefie najbardziej lubi zielone, zdrowo wygldajce roliny, bo przecie poudniowy wschd reprezentuje przypisany im ywio - drzewo. Nie mona jednak przesadza z oywianiem tego rogu i w zupenoci wystarczy zastosowanie jednego rodka. Jeeli nie ma strefy powodzenia, ktr chciaby pobudzi, to znaczy, e brakuje poudniowo-wschodniego naronika domu, powiniene go dobudowa. Stwrz go, powikszajc dom, lub gdy nie mona tego zrobi, powie na cianie lustro. Rozszerzysz" tym sposobem dom i uzupenisz brakujcy rejon. Ten sam efekt uzyskasz, instalujc lamp na zewntrz domu, w rejonie brakujcego rogu. Najlepiej jednak, gdy mamy moliwo okreli ksztat
domu i ustali rozkad jego pomieszcze za pomoc pa kua, zanim rozpoczniemy budow, w fazie projektowania.
CZ CZWARTA
Feng shui dla mieszkacw blokw
_________________________________105
9. Feng shui dla mieszkacw blokw
Mieszkacy wspczesnych miast zmuszeni s boryka si ze rodowiskiem, ktre w nieustannym deniu do rozwoju czowiek sam uksztatowa. Ludzie yjcy w wieowcach, w kompleksach mieszkaniowych lub blokach chc praktykowa feng shui, by mie pewno, e otaczajca ich atmosfera jest konstruktywna i suy szczliwej egzystencji. Jednake projektujc lub oceniajc swoje mieszkania, musz odnie tradycyjne wskazania feng shui do realiw wspczesnoci. Powinni zrozumie na przykad, e drogi i autostrady mona przyrwna do rzek, a budynki i inne konstrukcje wzniesione przez czowieka potraktowa jako gry oraz e naley si podporzdkowa zasadom harmonii i podstawowemu wymogowi osignicia rwnowagi yin i yang. Wznoszce si wysoko budynki, po prawej czy po lewej stronie, mog reprezentowa tygrysa i smoka, a widoki wody lub dajcych ochron od tyu wzgrz zwykle s korzystnymi oznakami. W naszych czasach zrozumienie praktyki feng shui wymaga odwoywania si do wyobrani, do mylenia obrazami. We wszystkich wspczesnych metropoliach naprawd istniej smoki i tygrysy oraz kosmiczne chi, ktre pynie lub ulega stagnacji. Jeli tylko zechcesz podj wysiek, by y w harmonii z wszechwiatem, to nawet jeli jeste mieszkacem bloku, geomantyczna magia" feng shui moe zdziaa dla ciebie znacznie wicej, ni przypuszczasz.
OCENA OTOCZENIA DOMU
Kiedy si zastanawiasz nad kupnem lub wynajciem mieszkania w bloku, najpierw zwr uwag na lokalizacj caego budynku. Skorzystaj ze wskazwek zawartych
106
Cz IV. Feng shui dla mieszkacw blokw
107
we wczeniejszych rozdziaach i uwanie przyjrzyj si okolicznym wzgrzom i wysokim ssiednim budynkom. Przekonaj si, czy ich usytuowanie jest dla ciebie sprzyjajce, czy te stwarza zagroenie. Musisz unika miejsc, na ktre rzucaj cie pobliskie potne konstrukcje, szczeglnie jeli s one zwrcone ku frontowi interesujcego ci domu. Pamitaj, e krawdzie dachw, uki estakad, proste drogi, a nawet naroniki ssiednich budowli wycelowane w drzwi bloku, w ktrym mieszkasz, nios z sob nieprzyjemne konsekwencje. Oceniajc ten aspekt feng shui, zawsze bierz pod uwag pooenie wejcia bloku, nawet jeli drzwi do interesujcego ci mieszkania s zorientowane inaczej. Zanim bowiem przejdziesz do analizy feng shui mieszkania, powiniene oszacowa feng shui caego budynku. Przeanalizuj take uksztatowanie otaczajcego blok terenu. Unikaj budynkw postawionych na bardzo stromych pochyociach, szczeglnie kiedy droga dojcia do bloku wiedzie w d, co powoduje odpyw powodzenia. Byoby te dobrze, gdyby adna droga nie przebiegaa powyej fundamentw domu, jak bywa z blokami usytuowanymi w pobliu wzgrz. Nastpnie przyjrzyj si sieci kanalizacyjnej. Upewnij si, e wszystkie kanay odprowadzajce nadmiar wd deszczowych w wypadku gwatownych opadw s przykryte, a jeli nie - to e nie stwarzaj zagroenia, jak dziaoby si przy cakowicie odkrytych ciekach tego rodzaju, biegncych tu przed drzwiami frontowymi. Podczas gwatownej ulewy kana taki moe wypeni si gron, szybko pync wod, ktra wymiecie cae korzystne chi. Wiele takich kanaw znajduje si w dzielnicach Kuala Lumpur Pantai i Damansara oraz w rejonie Petaling Jaya w Malezji. W czasie gwatownych opadw zmieniaj si one w rozszalae potoki. Strze si tego. Sprawd take, czy w pobliu znajduj si wyrobiska grnicze wypenione wod lub naturalne cieki wodne. Jeli tak, wwczas odpowiednie zorientowanie mieszkania da ci du szans na szczliwe ycie. Skorzystaj ze wskazwek dotyczcych wody, by oceni ten walor budynku
Blok musi by tak zorientowany, aby kade z mieszka otrzymywao odpowiedni ilo wiata i cienia. Najlepiej te, jeli teren za budynkiem jest wyszy anieli sam dom. W ostatnich latach przybywa architektw i inynierw projektujcych i wznoszcych osiedla mieszkaniowe wkomponowane w krajobraz w zgodzie z podstawowymi zasadami feng shui. Nie dziwi si ju, gdy widz wijce si cieki, soczyst rolinno, efektowne gwne wejcia i agodne kaskady sztucznych wodospadw.
Dobrze uksztatowane otoczenie budynku na planie prostokta (korzystnym).
Bloki mieszkalne, takie jak ukazany na rysunku, upikszone rolinami i sadzawkami, szczeglnie jeli znajduj si one w centralnej czci budynku, penicej funkcj podwrka, maj dobre feng shui. Zdrowe, soczycie zielone drzewa zawsze zwikszaj atrakcyjno kompleksw mieszkalnych, poniewa sprzyjaj przepywowi chi i skutecznie zabezpieczaj przed sha chi. ktre moe by wysyane przez okoliczne kanciaste konstrukcje. Wszcie sadzawka o opywowych ksztatach wzmacnia feng shui otoczenia i zapewnia mieszkacom kojcy widok. Jest to dobry przykad kompleksu mieszkalnego zbudowanego w zgodzie z natur
108
109
dobnie budynek, w ktrym dominuje biel, symbolizujca metal, bdzie dobry dla ludzi urodzonych w latach wody, ale zy dla osb zwizanych z drzewem. Niemale aden z mistrzw feng shui z Hongkongu ogie - wod. Z drugiej za strony, jeli przyszede na nie poleca mieszka w blokach o nieregularnych ksztaWSPLNE POWIERZCHNIE W BLOKACH MIESZKALNYCH tach, gdy nie mona nad nimi w peni zapanowa ani wiat w roku drzewa, taki blok moe si okaza dla ciebie zastosowa rodkw zaradczych skutecznych w innych idealny, poniewa woda ywi drzewo. Powypadkach. Nastpnie naley zwrci uwag na kolorystyk elewacji budynku i oceni, czy pasuje ona do otoczenia i czy wywouje przyjemne wraenie rwnowagi. Uwzgldniajc to, a take orientacj bloku wedug stron wiata, moesz oceni dowolny blok pod ktem twojego ywiou oraz daty urodzenia, by si dowiedzie, czy twj horoskop wspgra z jego wymiarami i ksztatami. Jak to sprawdzi? Podstaw jest data urodzenia. Pozwala ona ustali najbardziej i najmniej korzystne kierunki, ktrych znajomo pomoe ci wzmocni twoje feng shui. Aby tego jednak dokona, musisz si odwoa do dowolnej pracy powiconej Szkole Kompasu. W kolejnej mojej ksice zatytuowane j Feng sh ui Szkoy Kompasu zajmuj si niemal wycznie tym niesychanie wanym i ywotnym aspektem feng shui. Przedstawiam w niej zasady oraz wyczerpujce wskazwki pozwalajce okreli korzystne kierunki geograficzne. Jest to jedyna praca na ten temat, jaka wysza w jzyku angielskim, kady zatem, kto powanie interesuje si Szko Kompasu, powinien zdoby jej egzemplarz. Gdy ju bdziesz wiedzia, ktre ze stron wiata s dla ciebie korzystne, pozwoli ci to bardzo szybko ustali, czy gwne wejcie dowolnego bloku mieszkalnego jest odpowiednio usytuowane. Inne podejcie nakazuje sprawdzi, ktry z piciu ywiow jest dla ciebie dobry (zajrzyj do znajdujcego si w pierwszej czci fragmentu odnoszcego si do ywiow). PRZYKAD: Jeeli urodzie si w roku ognia, to blok mieszkalny, w ktrym dominuje kolor niebieski, nie bdzie dla ciebie korzystny, gdy reprezentuje ywio niszczcy
Do powierzchni sucych wszystkim mieszkacom nale hole, gwne wejcia, rejony wind, korytarze, klatki schodowe, poacie dachw, a take parkingi. Wiele wspczesnych kompleksw mieszkalnych ma rwnie wasne tereny sportowe. Baseny s korzystne szczeglnie dla tych mieszka, z ktrych rozpociera si na nie widok. Basen o przyjaznym ksztacie nerki lub koa uwaa si za najodpowiedniejszy. Jeeli za jest prostoktny, aden z naronikw nie moe celowa w twoje mieszkanie. Wielko basenw powinna wspgra z rozmiarami budynkw -nie mog by ani za due, ani za mae. Jeeli na dodatek w otoczeniu basenu znajduje si fontanna lub kaskada wodna, panuje tam zazwyczaj bardzo dobre feng shui. cieki joggingowe, szczeglnie jeli si wij i agodnie opadaj, a wzdu nich umieszczone s lampy ogrodowe, daj bardzo dobre feng shui, gdy przepywa nimi zdrowe chi. Do zaakceptowania s take korty tenisowe, naley si jednak upewni, czy ich naroniki nie godz w twoje mieszkanie. Natomiast oddziaywanie zadaszonych kortw do squasha i badmintona nie jest ani dobre, ani ze. Idealny blok mieszkalny powinien mie przestronny hol wejciowy, gdy symbolizuje on gwne wejcie dla wszystkich mieszka znajdujcych si w budynku. Obowizuj tutaj oglne zasady rzdzce wszystkimi gwnymi drzwiami i wejciami do domw, z jednym zastrzeeniem, e dla budynkw mieszkalnych gwne wejcie mona zaprojektowa z rozmachem, gdy nie jest ono w stanie przytoczy duego bloku. Lite drzwi wejciowe zawsze s lepsze anieli drzwi szklane. Nie powinny one wychodzi na prost drog ani
110
111
na zbiegajce si dwie lub trzy drogi. Ma to negatywny wpyw na mieszkacw, poniewa uwaa si, e drogi takie stwarzaj zagroenie. Naprzeciw drzwi frontowych nie powinny si znajdowa jakiekolwiek inne obiekty lub konstrukcje, ktre mona uzna za rda zatrutych strza. Jeli gwne wejcie do bloku wychodzi na otwart przestrze, park lub pole, uznawane jest za niezwykle korzystne. Po wejciu do bloku mieszkalnego nie powiniene natrafia na wybiegajce prosto na drzwi schody. Jest to naprawd najbardziej niekorzystna sytuacja. Im bliej drzwi wejciowych znajduj si schody, tym wiksze gro nam niepowodzenia. Kiedy byam w Sankt Petersburgu w Rosji, podczas zwiedzania starego paacu ostatniego cara Mikoaja zauwayam potne, masywne schody, ktre rozpoczynay si niemale przy samym wejciu. Te fatalne schody prowadziy a na trzecie pitro. Nie naley si wic dziwi, e rodzin cara nieustannie nkay choroby i e w kocu wszyscy jej czonkowie zostali zgadzeni. Wsplna klatka schodowa powinna si znajdowa z boku budynku i w adnym wypadku schody nie mog wychodzi na gwne wejcie. Take drzwi do twojego mieszkania nie powinny wychodzi wprost na schody. W adnym wypadku na klatce schodowej nie moe si gromadzi zastae chi. Musi by zatem dobrze owietlona i wietrzona, a najlepiej - odgrodzona od czci mieszkalnej. Niedobrze, gdy rejon windy i wsplne korytarze s zbyt wskie, zbyt niskie lub zbyt ciemne. Powinny spra-
Schody prowadzce bezporednio do drzwi wejciowych s niekorzystne. Sha chi tworzone przez tego rodzaju ukad jest niezwykle niszczce dla kadej ywej istoty. Przeanalizuj rysunek i zastanw si, czy mieszkanie, ktre ci interesuje,
wia wraenie penych ycia. Podobnie jak w wypadku klatki schodowej, ciemne, niskie korytarze powoduj zastj chi. Dobrze wic bdzie, jeli je owietlimy. Drzwi do mieszka, wychodzce czy to na rejon windy, czy na korytarz, powinny by osadzone dokadnie naprzeciwko siebie, aby sprzyjay przyjacielskiej atmosferze wrd mieszkacw, gdy za w dugim korytarzu znajduje si wiele drzwi, w domu takim nigdy nie zapanuje spokj, a pomidzy ssiadami bd nieustannie wybuchay ktnie. Najlepiej, jeli w ogle nie ma dugich korytarzy, poniewa mona si spodziewa, e bd one wytwarzay ze chi. Kompleksy mieszkalne z paskimi dachami przywodz na myl wzgrza o paskich szczytach i dlatego s niezbyt korzystne. Jednake paskie dachy lepsze s od dachw, ktrych krawdzie s nazbyt ostre. Idealna linia dachu agodnie opada, dziki czemu upodabnia si do delikatnie pofalowanych wzgrz, jake lubianych przez praktykw feng shui. W ostatnich latach niezwykle popularny sta si dach w ksztacie piramidy. Bez wtpienia ma to zwizek z coraz bardziej powszechnym przekonaniem, e piramidy egipskie maj bardzo korzystne ksztaty. Opini t podzielaj take chiscy praktycy feng shui, zastrzegaj oni jednak, e nachylenie dachw w ksztacie piramidy nie moe by zbyt due. Nie mona jednake zapomina, e piramidy s grobowcami, domami zmarych", czyli budowlami yin. Z tego te powodu nie jestem za tym, by mieszka lub pracowa pod dachem o takim ksztacie, gdy wol mieszka w domu dla ywych, nie za dla zmarych. Wreszcie zajmijmy si parkingami. W kompleksach mieszkalnych s one zlokalizowane poza obrbem budynkw lub pod ziemi, gdy feng shui nie zaleca, by najnisze kondygnacje znajdujce si nad poziomem ziemi pozostawia puste, a za takie wanie pomieszczenia uznaje si parkingi i garae. Na przykad w Hongkongu przestrzeganie tej zasady jest szczeglnie zalecane w wypadku biurowcw i kompleksw handlowych. Pokazano mi kilka takich budynkw z pustymi kondygnacjami tu powyej poziomu ziemi i zwrcono uwag
112
113
na to, e cz firm, ktre miay tam swoje siedziby, zbankrutowaa. Dlatego zachowaj ostrono, gdy masz do czynienia z blokiem mieszkalnym, ktry ma parking tu pod mieszkaniami, chyba e zbudowano go poniej poziomu ziemi. Dzieje si tak dlatego, e poziom parkingu uznaje si za pusty rejon, zatem zlokalizowane nad nim mieszkania maj niepewn podstaw. Mistrzowie feng shui radz, by nawet w domkach jednorodzinnych nie urzdza sypialni lub innych wanych pomieszcze nad garaami.
glonym balkonom. Mieszkacy niszych piter mog w swoich pokojach zawiesi lustra, aby przycign widok basenu do domu. Pochwyc w ten sposb korzystne wpywy wody. By zyska pewno, e chi bdzie zdrowe, naley zadba o to, by woda bya zawsze czysta i przejrzysta. OCENA WNTRZA
WIDOK WODY Widoczny z okien przedstawionego na rysunku bloku basen o agodnej krzywinie sprawia, e miejsce to jest dobre do zamieszkania. Udziaem wikszoci mieszkacw jest pomylno, ktr niesie tworzone przez basen chi. W dodatku sam budynek jest dobrze zrwnowaony dziki oknom o regularnych ksztatach i adnie zaokrli
Drzwi zablokowane.
To, czy w domu panuje harmonia, jest rwnie wane jak charakter jego otoczenia. Kiedy analizujemy feng shui wntrz, musimy przyj jako naczeln zasad, e korzystny, pozytywny i zdrowy oddech smoka - kosmiczne chi - moe swobodnie przemierza cay dom, przepywajc z pokoju do pokoju, nie naraone na atak" zatrutych strza ani na zastj. Dokonamy tego, stosujc si do najwaniejszych wskaza, ktre notabene mona zrealizowa bez wielkiego wysiku. Rozwa ponisze wskazwki. yciodajne chi zawsze wchodzi przez drzwi frontowe. Drzwi frontowe musz wic wyglda zapraszajco i prowadzi do przestronnego i harmonijnego, jasno owietlonego wntrza (rys. A). Powinny si otwiera do rodka, tak by chi mogo wpywa bez przeszkd. Jeli przekraczajc prg, wchodzimy wprost na cian (rys. B) lub na ostry naronik, oznacza to, e przepyw chi jest zablokowany, mieszkacy cierpi z powodu braku zdrowia, ich szczcie za zostao zdawione". W taDoskonae osadzenie drzwi.
114
Cz IV Feng shui dla mieszkacw blokw
115
kiej sytuacji mona si zastanawia nad powieszeniem lustra, chocia skierowanie lustra bezporednio na drzwi nie zawsze uznaje si za korzystne. Tak naprawd najlepszym rozwizaniem jest jednak zainstalowanie bardzo silnego wiata, ktre rozjani zawon przestrze. Jeeli chcesz zawiesi lustro, moesz to zrobi, lecz nie powinno ono by skierowane wprost na drzwi (jak to ukazano na rysunku B za pomoc kropkowanej linii)! Chi wpada do naszych mieszka take przez okna, lecz nie uznaje si ich za wejcia znaczce. Nie powinny zatem by zbyt obszerne, aby nie przytoczyy sw wielkoci drzwi frontowych. Nie mog by take za mae, gdy zahamuj dopyw chi. Stosunek ich powierzchni do powierzchni drzwi powinien wynosi w przyblieniu 3:1. Zdrowe chi nigdy nie porusza si po liniach prostych, gdy taki przepyw jest zbyt szybki i chi byskawicznie si rozprasza. Drzwi do pokoi nigdy zatem nie powinny by naprzeciw siebie. Najgorsz konfiguracj jest troje drzwi ustawionych w jednej linii, szczeglnie jeli wrd nich znajduj si drzwi wejciowe. Jeeli tak si zdarzy, chi wpada do mieszkania i wypada ze tak prdko, e mieszkacy nie czerpi z niego jakichkolwiek korzyci, a nawet mog si boryka z nieustannymi problemami. Jeeli zajmujesz mieszkanie, w ktrym wystpuje taki ukad otworw drzwiowych, skorzystaj z parawanu, by zablokowa" rodkow cz przejcia, co zmusi chi do opynicia przeszkody (linia kropkowana), lub powie nad drzwiami dzwonki wietrzne bd krysztaki (oznaczenie Y), co powstrzyma chi i zmusi je do krenia. Spjrz na rysunek. Chi naley stworzy tak drog, by pyno powoli i poruszao si zakolami. Nie moe napotyka zbyt wiele przeszkd, jak meble, wszelkie naroniki lub nage zakrty cigw komunikacyjnych
Kiedy przepyw chi jest zablokowany, odbija si to zazwyczaj niekorzystnie na yciu rodzinnym i finansach domownikw. Wiele zaktkw, do ktrych chi nie napywa, mona zwykle powikszy", stosujc lustro i tak ustawiajc meble, aby obieg chi by swobodny. Chi wykazuje tendencj do zatrzymywania si w ciemnych, nie uywanych i pozbawionych ycia pomieszczeniach lub ich czciach. Zadbaj wic o to, aby czci domu, z ktrych rzadko si korzysta (rupieciarnie, pokoje gocinne), byy dobrze owietlone i przynajmniej raz w miesicu wietrzone, odkurzone i by nie byo w nich wilgoci i stchlizny. Chi lubi take wiato soneczne, lecz nie jego olepiajcy popoudniowy blask. Dom zatem nie powinien by cay dzie pogrony w cieniu, ale te nie moe by nieustannie wystawiony na dziaanie promieni sonecznych (nadmiar yang). Cie sprzyja zawilgoceniu (nadmiarowi yin), ktre przyczynia si do zmczenia" i zastoju chi. Nadmiar wiata sonecznego (szczeglnie gorcego, popoudniowego) zakca rwnowag yin-yang, a mieszkacw trapi uciliwe ble gowy, zy nastrj i nieustanne problemy. Silne wiato soneczne oddziauje take na meble, ktre pod jego wpywem powiej, co wiadczy o zmczeniu" i osabieniu chi. Jeeli cierpisz z powodu tego rodzaju kopotw, jednym z najlepszych
rozwiza jest powieszenie w oknie dobrze oszlifowanej kuli z litego krysztau (patrz rysunek). Przemieni ona dokuczliwe wiato soneczne w tcz radosnych kolorw, ktre niemal natychmiast dodadz mocy pomieszczeniu, oywiajc i uzdrawiajc chi.
116

Filary naley oboy lustrami. Krawdzie mona te zakry rolinami
117
Kolory cian i sufitw powinny by tak zharmonizowane, aby yin i yang, czyli kolory jasne i ciemne, wystpoway we waciwych proporcjach. Dominacja jednego koloru przytacza dom nadmiarem yin lub yang i chocia czasem wyglda to dobrze i nosi lad rki profesjonalisty, z punktu widzenia feng shui moe si okaza szkodliwe. Zdrowe chi jest przycigane do domw, ktre s pene ycia, ruchu i dwikw. atwo o to w domu zamieszkiwanym przez liczn rodzin, lecz domostwa modych, pracujcych maestw zwykle w cigu dnia, a nawet wieczorem, pogrone s w ciszy i spokoju. W takim wypadku praktycy feng shui zalecaj zostawianie wczonego radia, wieszanie pobrzkujcych przy kadym powiewie dzwonkw wietrznych, a nawet opowiadaj si za trzymaniem ryb w wyposaonych w filtry powietrza, bulgoccych cicho akwariach. Dobrym pomysem jest te poustawianie w caym mieszkaniu ywych rolin. Wypeniaj one dom yciem, dziki czemu przycigaj dobre chi. W Hongkongu wiele osb mieszkajcych w blokach instaluje miniaturowe fontanny, ktre cz wspomniany powyej aspekt feng shui z reprezentujc pienidze wod. Uznaje si, e takie fontanny (zajmujce niekiedy powierzchni zaledwie trzydziestu centymetrw kwadratowych) wpywaj na oywienie interesw. Chi jest take bardzo podatne na zranienie zatrutymi strzaami, zatem przed wstawieniem do mieszkania mebli trzeba zniwelowa wpyw krawdzi filarw, wystpw nis/., belek stropowych czy krat okiennych o kanciastych elementach. W wikszoci domw jest przynajmniej kilka takich krawdzi. Gdy je odnajdziesz, zadaj sobie py-
tanie, czy mona je skutecznie ukry lub zamaskowa, na przykad pnczami, bd ustawi meble tak, by negatywne wibracje wywoane przez takie krawdzie nie oddziayway le na mieszkacw. Praktycy feng shui, by zagodzi zy wpyw krawdzi belek lub filarw, czsto wieszaj na nich bambusowe flety lub specjalnie w tym celu uszyte kotary. Najlepsze s mieszkania jednopoziomowe, gdy w wielopoziomowych trudno zaprowadzi harmoni energii, co zazwyczaj skutkuje niestabilnoci czy naprzemiennoci wzlotw i upadkw w yciu mieszkacw, dla ktrych nic nigdy nie jest pewne. Jeeli jednak zdarzy ci si mieszka na rnych poziomach, zadbaj, by kuchnia, jadalnia i sypialnia znalazy si na wyszym. W apartamentach powstaych z poczenia dwch mieszka lub w dwupoziomowych mieszkaniach chi powinno pyn w gr do sypialni i innych pokoi. W takim mieszkaniu schody musz spenia kilka zasadniczych warunkw: nie powinny zaczyna si tu przy drzwiach frontowych, a na grze koczy si na wprost jakichkolwiek drzwi. Kada z tych sytuacji ciga na mieszkacw wielkie nieszczcia. Schody powinny by pene, jak te ukazane na rysunku. Nie mog by za wq ;kie ani aurowe, gdy przerwy pomiedzy stopniami powoduj ucieczk chi, co sprawia, e nigdy nie dociera ono na gr. Unikaj schodw spiralnych, poniewa zazwyczaj s one zbyt wskie, maj przewity midzy stopniami i przypominaj korkocig, ktry wkrca si w serce domu. Najlepsze s schody, ktre agodnym lukiem prowadz z jednego pitra na drugie. Cae mieszkanie po winno by dobrze owietlone. Unikaj mieszka z ciasnymi, ciemnymi zakamarkami. Sprawd lampy, by Zadbaj, aby w mieszkaniach wielopoziomowych jadalnia poozona bya wyej
118
119
upewni si, e nie bdziesz mia z nimi problemu, gdy pokoje i schody niedostatecznie owietlone powoduj zastj i zmczenie" chi, co zazwyczaj le wpywa na zdrowie domownikw. Na koniec sprawd, czy cae mieszkanie nie jesl za niskie. We wspczesnych wieowcach i blokach czsto buduje si mieszkania o zbyt niskich sufitach. Mona to zaakceptowa, jeeli nie wywouj one przytaczajcego wraenia (zaley to od wzrostu mieszkacw, szczeglnie za od wzrostu gospodarza domu). Niskie sufity pokryte, co gorsza, boazeri zaciemniaj pomieszczenia. Moe to wywoa kopoty zdrowotne, powane choroby, ble gowy i depresje. Kiedy twoje mieszkanie nie jest wolne od takich problemw, zawie na cianach lustra, aby optycznie powikszy pomieszczenia i zredukowa wraenie przytoczenia. Krtkie podsumowanie. Mieszkanie z dobrym feng shui powinno mie: gwne drzwi wejciowe otwierane do rodka i prowadzce do przestronnego holu, drzwi do sypialni osadzone dokadnie naprzeciw siebie, pokoje o waciwych, harmonijnych proporcjach, zneutralizowane krawdzie. Mieszkanie o zym feng shui cechuj: gwne wejcie otwierane na ciasne pomieszczenie (skoryguj to lustrem), wystajce naroniki (zamaskuj je rolinami), troje drzwi w jednej linii (postaw przegrod lub powie dzwonki wietrzne), zbyt wiele okien (przyso niektre z nich kotarami), drzwi do toalety zbyt blisko drzwi frontowych (jeli mona, przebij inne z dala od wejcia), wski i dugi korytarz prowadzcy do pokoi sypialnych (zastosuj lustra), filary, ktre wymagaj zamaskowania, drzwi do kuchni otwierane w nieodpowiedni stron, jadalnia na niszym poziomie (zmie funkcje pomieszcze).
DRZWI WEJCIOWE
Powinny si zawsze otwiera na przestronne, zapraszajce" pomieszczenie. Jeeli jest ono jednak zbyt due, zastosuj przegrod, by stworzy przedpokj. Jeeli otwieraj si na cian, zastosuj lustro. Jeeli otwieraj si na wski korytarz, zainstaluj lamp lub powie lustro. Jeeli otwieraj si na inne drzwi, powie dzwonki wietrzne lub postaw przegrod, na przykad parawan.
Postaw przegrod, by stworzy przedpokj.
Powie lustro, by optycznie powikszy pomieszczenie. _
Drzwi powinny by osadzone bezporednio naprzeciw siebie i otwiera si na cay pokj. Jeeli otwieraj si na cian, powie lustro lub prze zawiasy. Jeeli drzwi nie s osadzone dokadnie naprzeciwko siebie, zastosuj lustra.
Zainstaluj owietlenie lub poPowie dzwonki wietrzne lub wie lustro, przedpokjtroje drzwi postaw przegrod, jeli jest wystpuzbyt wski. linii. je w jednej
/'* /
/
120
121
le, gdy dwoje drzwi blokuje si nawzajem po otwarciu. Zamie jedne drzwi na suwane. Osadzanie drzwi naprzeciw okna powoduje odpyw chi. Postaw przy oknie roliny.
PODANE CECHY KOMPLEKSU MIESZKALNEGO
Dwoje drzwi le osadzonych. Zmie na drzwi suwane.
Drzwi osadzone niedokadnie naprzeciw siebie. Powie lustra.
_J
Drzwi osadzone naprzeciw okna. Postaw rolin, by powstrzyma odpyw chi.
J
Drzwi otwierajq si w z-stron. Prze zawiasy.
Droga dojazdowa biegnie agodnym ukiem, jest szeroka i lekko opada ku budynkom - niesie doskonae chi do drzwi wejciowych. Wszystkie mieszkania bd czerpa z tego korzyci. Kolisty podjazd z fontann w rodku pozwala chi kry i pozosta w tym miejscu, co przynosi mieszkacom powodzenie. Basen o agodnie wygitej linii wydaje si obejmowa budynek, co zapewnia mieszkacom powodzenie. Cay kompleks mieszkalny z dachami na rnych poziomach jest zrwnowaony. Drzewa, woda i pofadowany teren s odbiciem natury. Oddalone wzgrza zapewniaj ochron.
tylne drzwi
kuchnia
Drzwi do toalety zbyt blisko gwnego wejcia. Zmie usytuowanie wejcia do toalety.
Drzwi do kuchni osadzone w jednej linii z tylnymi drzwiami. W drzwiach kuchni powie zason z koralikw.
122
10. Aranacja i ukad pomieszcze
123
10. Aranacja i ukad pomieszcze

Najlepsze usytuowanie sypialni. Kuchnia powinna si znajdowa w tylnej czci domu.
gwne wejcie
Ukad pomieszcze, a przede wszystkim usytuowanie najwaniejszych z nich, czyli sypialni, kuchni i jadalni, oraz gwnych drzwi frontowych, w duym stopniu decyduje o feng shui. Jest to szczeglnie wane dla mieszkacw blokw, ktrzy duo czasu spdzaj w domu. Dlatego te sposb, w jaki urzdzone jest mieszkanie, wpywa na styl ycia, a wszystko to razem ma zwizek z feng shui. GWNE DRZWI WEJCIOWE powinny si zatem otwiera na ten rejon domu lub mieszkania, ktry dostpny jest dla wszystkich, na przykad na pokj dzienny, gdzie podejmuje si goci i przyjaci. Ukad, w ktrym gwne drzwi otwieraj si na jadalni, rwnie mona zaakceptowa, poniewa w tym pomieszczeniu rodzina (i jej przyjaciele) spoywa posiki, co rwnie ma pozytywne znaczenie. Jeeli gwne drzwi otwieraj si na: GABINET - domownicy bd zorientowani na prac (patrz rys.), KUCHNI - domownicy gabinet bd mieli skonno do objadania si, SYPIALNI - domownicy bd nieustannie zmczeni, POKJ TELEWIZYJNY-domownicy bd marnowa czas, POKJ DZIENNY-domownicy bd sobie bliscy, TOALET - pomylno domownikw zostanie spukana
Aby poprawi ktrkolwiek z przedstawionych powyej sytuacji, feng shui zaleca zawieszenie nad drzwiami do pokoju dzwonka wietrznego lub, jeszcze lepiej, zamontowanie na drzwiach duego lustra, by odbijay si w nim gwne drzwi. Jednake przy planowaniu rozkadu pokoi czsto radzi si, aby gwne drzwi nie otwieray si bezporednio na aden pokj. Znacznie lepiej, gdy drzwi frontowe otwieraj si do holu, ewentualnie do pokoju dziennego. GWNA SYPIALNIA powinna by usytuowana moliwie najdalej od drzwi frontowych - najlepiej w najbardziej odlegym rogu mieszkania, tak jak to pokazano na rysunku. Pozwala to mieszkacom najefektywniej kierowa swoim yciem i sprzyja domowej harmonii. Sypialnia pooona z dala od drzwi frontowych zwiksza take poczucie bezpieczestwa, ktre zapewnia spokojny sen. KUCHNIA powinna by usytuowana w tylnej czci domu, nie za zbyt blisko wejcia lub rodka mieszkania. Jeeli wchodzc do domu, mamy kuchni po lewej stronie, oznacza to take dobre feng shui, poniewa symbolizuje harmoni i zdrowie mieszkacw. Kuchnia nigdy nie powinna by wska ani ciasna. Przestronne kuchnie symbolizuj zdrowe chi domu, jeli za kuchnie s mae, nie wahaj si uy luster, by je powikszy.
124
125
POKOJE STOOWY I DZIENNY tworz stref, w ktrej podejmuje si goci, i najlepiej, jeli znajduj si obok siebie, z tym e pokj stoowy naley ulokowa wyej lub na tym samym poziomie co dzienny. W pomieszczeniu tym zwolennicy feng shui lubi wiesza lustro, by odbijao, a wic podwajao" jedzenie. AZIENKI I TOALETY naley lokalizowa z du ostronoci. Generalna zasada gosi, e pomieszczenia te nie powinny znajdowa si blisko wejcia ani zajmowa centrum domu. Konsekwencj kadej z tych sytuacji bdzie odpyw powodzenia domownikw. Drzwi toalety nie powinny by widoczne od wejcia do mieszkania i tak naprawd najlepiej, jeli ich nie wida. Niektrzy posuwaj si tak daleko, e przysaniaj je kotar.
11. Rozmieszczenie mebli
Rodzaj mebli oraz sposb ich rozlokowania w rnych pomieszczeniach w znacznym stopniu decyduje o powodzeniu mieszkacw. Niekiedy uoenie ciaa podczas snu w niekorzystnym kierunku, co wynika z ustawienia ka, moe mie powany wpyw na karier i maestwo danej osoby. Do rozmieszczenia mebli w feng shui podchodzi si podobnie jak do rozkadu pokoi. Istniej podstawowe wskazwki, wedug ktrych naley postpowa, szczeglnie kiedy ustawia si w domu najwaniejsze meble. Cho na feng sbui ma wpyw rozmieszczenie ws/.ystkich mebli w domu, to liczy sin gwnie umiejscowienie O7JCA gowy rodziny oraz KOCIOKA DO GOTOWANIA RYU*. Niemniej jednak zwolennik feng shui, majc na wzgldzie szczcie rodziny, wemie take pod uwag rozmieszczenie w domu innych mebli. KO, jeli to moliwe, powinno by ustawione w najbardziej odlegym od drzwi rogu sypialni i o bez wzgldu na jej zorientowanie, a take w kierunku najkorzystniejszym dla picej na nim osoby. Tworzy to rwnowag
Dobre ustawienie ka.
* Kocioek do ryu odgrywa niezwykle wan rol w kadej kuchni chiskiej. W Europie jego odpowiednikiem jest piec
Ze ustawienie ka.
126
127
w le ustawionych eczkach lub znalazy si w zasigu zatrutych strza wysyanych przez sterczce krawdzie belek stropowych. i sprawia, e lecy widzi drzwi, znajdujc si poza rejozaleca si sprawdzenie usytuowania jego ka. nem bezporedniego uderzenia" chi wpywajcego do KUCHENKA LUB KOCIOEK DO RYU pokoju. Zapewnia take spokojny sen, a co za tym idzie Podobnie bywa z niemowltami, ktre nieustannie s -spokojne ycie, w ktrym wszystkie zdarzenia przebierozdranione i caymi nocami pacz. By moe pi gaj pynnie. Jeeli wejcie do sypialni nie znajduje si przy ktrym z jej rogw lub jeli pokj ma nieregularny ksztat, to wyznaczajc miejsce na ko, trzeba pamita, by picy nie lea nogami ku drzwiom. Takie uoenie powszechnie uznaje si za pozycj mierci", gdy w dawnych czasach trumn ze zwokami ustawiano tak, by zmary by skierowany stopami ku drzwiom, co znaczyo, e jest gotowy przenie si na drugi wiat. To samo zastrzeenie dotyczy drzwi azienki. Trzeba zatem tak ustawi ko, aby dobrze widzie drzwi, a jednoczenie nie znajdowa si tu przy nich. Jeeli pica osoba naraona jest na oddziaywanie sha chi wysyanej przez krawdzie belek stropowych, ostre naroniki lub zatrute strzay, ktre wdzieraj si przez okna, a wysyane s przez okoliczne kanciaste konstrukcje czy budynki, bdzie cierpiaa z powodu sprzecznych myli, chorb, blu gowy, a nawet finansowych i zawodowych niepowodze. Pomidzy czonkami rodziny nie zapanuje te harmonia, a m i ona bd si kcili i pojawi si midzy nimi powane nieporozumienia. ko zatem powinno si ustawia z duym wyczuciem. Naley oceni widok, jaki ukazuje si nam po przebudzeniu. Korzystnie dziaa widok wody lub gr w oddali. Widoki budynkw, a w szczeglnoci ich naronikw, oraz estakad i prostych drg s niekorzystne i powinny by zasonite cikimi kotarami. Nie zaleca si umieszczania lustra bezporednio naprzeciw ka, poniewa prowadzi to do brutalnych scysji w maestwie, a w skrajnych wypadkach nawet do rozwodu. Co si za tyczy modziey szkolnej, le ustawione ko moe niekorzystnie wpyn na nauk. Jeeli dobry dotd ucze czy student nagle zaczyna dostawa sabe oceny lub ma inne problemy w szkole albo na uczelni,
Wedug feng shui kuchnia jest najwaniejszym pomieszczeniem w domu i dlatego musi by przewiewna, jasno owietlona, przestronna i o regularnych ksztatach. Kuchnia symbolizuje powodzenie rodziny, gdy jako i ilo jedzenia odzwierciedla jej dobrobyt - jej zdrowie i dobre samopoczucie. Z tego wanie powodu chiskie rodziny, wierne temu przekonaniu, chc mie pewno, e ich miska bdzie zawsze pena ryu, a lodwka dobrze zaopatrzona. Poniewa Chiczycy przypisuj jedzeniu ogromne znaczenie, zwolennicy feng shui zawsze podkrelaj, e kuchnia powinna by przez cay czas jasno owietlona, by przyciga duo chi, ktre nastpnie przenika do poywienia, wzmacniajc tym samym szczcie domownikw. Przy przygotowywaniu posikw w chiskich rodzinach najwaniejsz rol odgrywa KOCIOEK DO RYU, ry stanowi bowiem ich gwne poywienie i podaje si go do wszystkich posikw. Ustawienie kocioka do ryu jest zatem wyjtkowo wane. Przede wszystkim powinien on zawsze sta w takim miejscu, aby nie by zwrcony tyem do drzwi kuchennych. W zachodnich kuchniach, gdzie najwaniejsza jest KUCHENKA, do niej wanie naley odnie t zasad. Kocioek do ryu lub kuchenka powinny cay czas by sprawne. Jeli urzdzenia te przestaj funkcjonowa, lepiej kupi nowe, poniewa nieustannie psujce si nie wr dobrze powodzeniu rodziny. Urzdzenia do gotowania powinny take przez cay czas by czyste, przygotowywany za na nich codziennie ry nie moe by ani zbyt twardy, ani rozgotowany. Zwolennicy feng shui s take przekonani, e codzienne bulgotanie wody, w ktrej gotuje si ry, jeli tylko ma miejsce w kuchni nalecej do szczliwej rodziny, nieprzerwanie niesie jej pomylno.
128
129
ST JADALNY
St taki powinno si ustawi w pokoju, ktry nie bdzie dla niego ani zbyt duy, ani zbyt may, gdy meble musz by odpowiednie do wielkoci pomieszczenia. Lustra w pokoju stoowym zawsze daj dobre feng shui, jako e symbolizuj podwojenie pomylnoci rodziny. Zazwyczaj Chiczycy nie lubi jada w wydzielonym, zamykanym pomieszczeniu, poniewa moe to spowodowa zdawienie" okazji do zarabiania pienidzy. W wikszoci chiskich domw rejon jadalni jest zatem przedueniem pokoju dziennego. S cztery idealne ksztaty stow jadalnych: okrgy, kwadratowy, prostoktny (pod warunkiem, e nie jest zbyt wyduony) oraz omioktny (pa kua). Wszystkie pozostae ksztaty nie s wskazane, szczeglnie jeli maj cite naroniki. St jadalny moe mie pojedyncz podstaw lub cztery albo sze ng. Wiele cieszcych si pomylnoci rodzin ma due, okrge stoy z drzewa ranego, wsparte na solidnej, centralnie umieszczonej podstawie. Czsto stoy te s rzebione w symbole pomylnoci, spord ktrych najbardziej popularne s motywy smoka lub dwch smokw walczcych o per. Panuje przekonanie, e takie zdobienia wzmacniaj szczcie osb zasiadajcych za stoem. St jadalny stanowi czasem komplet z kredensem lub bocznym stolikiem. Mona ustawi te dodatkowe meble pod warunkiem, e pokj nie stanie si przez to nadmiernie zatoczony.
USTAWIENIE KOMPLETU WYPOCZYNKOWEGO I AWY _____
Ustawienie kompletu wypoczynkowego wedug pa kua. wypoczynkowego. Wedle nich adnego z foteli nie naley ustawia tyem do drzwi lub wejcia. Nie powinny si te znajdowa zbyt blisko siebie ani zbyt blisko stolika. Nie mog rwnie sta pod belkami stropowymi lub na wprost naronikw. Z zasady ustawienie na planie omioboku pa kua jest zdrowe i korzystne. Dobre s take inne regularne ustawienia. Nie zaleca si ustawienia mebli w ksztacie litery L, chyba e kanapy zajmuj cay naronik pokoju. Ksztat Legenda gosi, e kiedy niczym nie wyrniajcy si karp przepywa przez niebiaskie bramy, przemienia si w smoka. W dawnych czasach uczeni, ktrzy przeszli cesarskie egzaminy otwierajce drzwi do szczytnej kariery, byli porwnywani do karpi pyncych przez niebiaskie wrota... W tamtych czasach cesarscy doradcy rwnie musieli przechodzi egzaminy, co wymagao gbokiej znajomoci chiskich klasycznych ksig, z ktrych jedn bya / Ching, czyli Ksiga przemian. Ci, ktrzy pragnli osign wysok pozycj na dworze, musieli si wykaza umiejtnoci interpretacji przepowiedni objawianych poprzez Ksig Przemian, bdc jednym ze rde feng shui. Niekorzystne ustawienie kompletu
Meble w pokoju dziennym maj wpyw na ycie towarzyskie domownikw, a w szczeglnoci na ich stosunki z przyjacimi i krewnymi. Sposb ustawienia kanap, kozetek i stolikw w tym pokoju moe wzmocni te zwizki lub wywoa konflikty i wrogo. Istniej pewne surowe i cise zasady feng shui dotyczce tego zagadnienia.
130
ten przypomina strza, co nie sprzyja swobodnemu przepywowi chi. Zamieszczony tu rysunek przedstawia ustawienie kompletu wypoczynkowego w ksztacie litery L oraz kierunki, w jakich wysyane s zatrute strzay, co oznacza, e w wyniku takiego wanie ustawienia mebli powstao sha chi.
CZ PITA
Feng shui biznesu
__________________133
12. Feng shui biznesu
W ostatnich latach coraz wicej ludzi interesu w Hongkongu, na Tajwanie i w Singapurze przy urzdzaniu swych biur, sklepw i fabryk cile stosuje si do wska ii feng shui. Wielu z nich wierzy, e feng shui moe bardzo pomc, lecz take powanie zaszkodzi ich interesom. Aby zatem unikn niepowodze w finansowych przedsiwziciach i zapewni im swobodny rozwj, a tym samym nie obawia si o swj dobrobyt i sukcesy, w kadym szczegle upewniaj si, czy ich miejsce pracy i prowadzenia interesw spenia warunki dobrego feng shui. Znanymi zwolennikami feng shui s wysocy urzdnicy Hong Kong Bank. Dziaania kadego kolejnego prezesa tego odnoszcego wielkie sukcesy banku s wspierano radami bankowych ekspertw feng shui. Wane posunicia wykonuje si tylko w korzystne dni, a dwa lwy przed drzwiami, penice funkcj stranikw i bronice powodzenia banku, ustawione s zgodnie z korzystnymi kierunkami feng shui. Gwny biurowiec tego banku, stojcy w Central District, wyspowej czci Hongkongu, ma niczym nie przysonity widok na zatok, co gwarantuje pomylno. Bank zapewni to sobie, przekazujc ten teren rzdowi z klauzul, e nie wolno na nim nic wybudowa. Plany nowego biurowca w Central District oceniali eksperci feng shui, ktrzy nadzorowali te jego budow. Bank ten jest najbardziej znanym w Hongkongu zleceniodawc ekspertyz feng shui. Zarzdzajcy nim ludzie zawsze upewniaj si, e kada ich waniejsza decyzja ma zielone wiato feng shui. Pewnego razu zapytaam Williego Purvesa, obecnego prezesa Hong Kong Bank, czy wierzy w feng shui. Odpowiedzia: Nie jest tak, e nie wierz, lecz w naszym banku stosowanie feng shui jest niemal tradycj. Rzeczowi-
134
Cz V Feng shui biznesu
135
cje, wielu chiskich klientw i urzdnikw banku nie wyobraa sobie, aby mogo by inaczej. Jego starzy pracownicy przywouj za na pami dawne lata (jake to odlege czasy), kiedy Hong Kong Bank wchon inny potny kolonialny bank, Hang Seng (ma on w tej chwili drugorzdne znaczenie), przeywajcy wwczas kryzys. Spowodowany on by, jak mwi, fatalnym feng shui gwnego biurowca Hang Sengu. Fama niesie, e droga dojazdowa strzeona bya przez dwa potne filary, ktre wyglday jak zabjcze kliny wbite po to, by otworzy usta budynku (ruchome schody w pobliu wejcia przypominay zby). Zdawao si, e stoj otworem i nie mog si zamkn, a to wywoywao odpyw pienidzy. W handlowych rejonach Tajpej na kadym kroku spotyka si lady praktyki feng shui. atwo zauway, e naroniki budynkw zazwyczaj s zaokrglone, dziki czemu nie powstaj zatrute strzay, ktre mogyby godzi w ssiadw. Daje to pewno, e zwierciada pa kua nie s uywane jako narzdzie odwetu, cho mogyby one by wykorzystywane przez tutejszych ludzi interesu, wrd ktrych znajomo feng shui jest bardzo dua! Powszechnie stosuje si potne drzwi obrotowe, instalowane od frontu biurowcw i budynkw zarzdu wielkich firm. Panuje przekonanie, e pomagaj one wytworzy dobre chi w caym budynku, wierzy si bowiem, i ruch obrotowy jest korzystny dla wpywajcego do wntrza chi, poniewa spowalnia jego bieg, czynic je tym samym przyjaznym i poytecznym. W holach najlepszych hoteli, zarwno w Singapurze, jak i w Hongkongu, gocie mog zauway, e niemal wszystkie masywne filary albo pokryte s lustrami, albo ich krawdzie zostay zaokrglone bd zamaskowane duymi rolinami, co take ma strzec przed wysyanymi przez nie zatrutymi strzaami. Do feng shui czsto uciekaj si take Chiczycy prowadzcy interesy w Malezji. Kry wielo opowieci o tutejszych rekinach finansjery, ktrzy stracili swe fortuny, poniewa pogorszyo si ich feng shui. Pisma ilustrowane czsto spekuluj na temat doskonaego feng shui, jakie stworzy dla caej okolicy Tan Sri Lim Goh
Tong, ktry nada pierwszemu wzniesionemu w Genting Highlands hotelowi ksztat obejmujcy wszystko", a jego dwa skrzyda uformowa tak, by przywodziy na myl zapraszajcy gest. Rozpisuj si take nad wiar w feng shui jego odnoszcych wielkie sukcesy finansowe crek, ktre zgodnie twierdz, e bez konsultacji z ekspertem feng shui nie dokonuj najmniejszych nawet zmian ani w swych domach, ani w biurach. Znana jest te historia, jaka przydarzya si korporacji Hong Leong Dragon. W poowie lat osiemdziesitych Malezja przechodzia kilka okresw recesji, ktrej skutki dotkny take t korporacj. Przybyy z Hongkongu ekspert feng shui oznajmi szefom Hong Leongu, e widniejcy na logo ich firmy smok wyglda na zabiedzonego i wygodzonego. By on take uwiziony w kole, co sprawiao, e nie mg si wzbi ani rozwija. Logo zostao zaprojektowane na nowo. Smok wyglda na opywajce w dostatki, radosne stworzenie, usunito te budzce lk koo. Od tamtego czasu korporacja Hong Leong nie oglda si za siebie, a jej potga wci ronie. Przyjrzyj si smokowi na obecnym logo Hong Leongu. W Hongkongu gona jest historia spektakularnego krachu korporacji Carrian. Jak gosi miejscowa plotka, zarzdzajcemu Carrianem, George'owi Tanowi, uchodziy pazem niezliczone ciemne interesy, poniewa cieszy si doskonaym feng shui. Dziao si tak do czasu, kiedy przed frontem biurowca korporacji wybudowano estakad. Przypominaa ona szczypce gigantycznego kraba, w ktrych ucisku bezradnie tkwia siedziba Carrianu. Efektem tego by upadek korporacji, ktry nastpi krtko potem, oraz wszystkie jego nastpstwa. Czy tak byo naprawd, czy te jest to jedynie opowiastka feng shui? Nigdy nie udao si dokadnie wyjani, w juki sposb dziaa feng shui. Ludzie interesu, ktrzy w nie wierz, nawet nie prbuj sobie togo Logo Hong tumaczy. Maj po prostu zaufanie do Leong Dragon feng shui i nie zagbiajc si zbytnio w
staroytne napraw-
praktyki,
przewiadczeni,
136
Cz V. Feng shui biznesu
12. 1'eng shui biznesu
13;
de dobre lub ze wibracje, jakie im towarzysz, zale od tego, czy maj dobre, czy ze feng shui. Evelyn Lip, gona singapurska pisarka, powicia wiele czasu studiom nad feng shui i jego powizaniami z biznesem, by wykorzysta je w swojej pracy architekta. Wierzy ona, e feng shui pozwala osign dobre wyczucie estetyczne w tej dziedzinie. Twierdzi, e korzystne feng shui daje poczucie rwnowagi, ktre z kolei wiedzie do rozmachu w biznesie, a w kocu do sukcesw. Oczywicie za podstawowe zasady feng shui uznaje si harmoni i rwnowag, waciwe proporcje i regularne ksztaty, uwzgldnianie zarwno natury czowieka, jak i jego otoczenia, a wreszcie denie do integracji, by w kocu dowiadczy harmonii istnienia we wszechwiecie. Dodajmy do tego inne aspekty chiskiej filozofii, ktra tak wiele zaczerpna z folkloru i staroytnej tradycji, a otrzymamy dzisiejszy uznany zesp praktyk" zapewniajcych dobre feng shui. Feng shui budynkw o przeznaczeniu handlowym okrela si za pomoc takich samych prawide, jakie przedstawione zostay we wczeniejszych rozdziaach w odniesieniu do domw, blokw i kompleksw mieszkalnych. Przy lokalizacji centrw handlowych rwnie jak w zabudowie mieszkalnej wane jest znalezienie zielonego smoka i biaego tygrysa, a nastpnie odszukanie rejonu, ktry dostarczy najwicej chi. Bez zagbiania si w szczegy moemy przyj zasad, e teren po lewej stronie budynku moe reprezentowa smoka, a co za tym idzie, powinien by pooony nieco wyej anieli rejon po stronie prawej, odpowiadajcy biaemu tygrysowi. Niektrzy mistrzowie feng shui posuwaj si nawet do daleko idcego stwierdzenia, e symbolik smoka i tygrysa mona odczyta z wysokoci i kolorystyki budynkw znajdujcych si po prawej i lewej stronie interesujcego nas miejsca.
SIEDZIBY INSTYTUCJI
Gdy jeste w centrum miasta, spjrz na otaczajce ci budynki. Ustal, ktry jest najwyszy i najwikszy i przyjrzyj si, czy zosta wybudowany w harmonii z natur. Czy pobliskie budynki s pene ycia? Czy znajdziemy tu cakowicie lub czciowo otwarte przestrzenie tak ksztatujce krajobraz, by moliwe byo osignicie rwnowagi yin i yang? Czy w harmonijny sposb poczono drogi, kryte chodniki, przejcia dla pieszych i schody? Czy jesl wystarczajco duo wiata i rolinnoci, by mona tu znale wytchnienie? Jeli stwierdzisz, e pobliskie budynki i ich otoczenie s dobrze zrwnowaone, powiniene zaobserwowa, czy w nlolicy znajduj si wzgrza i cieki wodne. Jeeli tak, s; ,uvd, czy twj budynek moe by zwrcony fronton i w kierunku wody, a tyem do wzgrz. Zwikszyoby to jego potencja feng shui. Budynek nigdy nie powinien by zwrcony frontem do wzgrza, gdy zablokowaoby to powodzenie. Jednoczenie jeli na jego tyach znajduje si ciek wodny, mieszkacy mog dostrzega rne okazje, lecz nie bd mogli ich wykorzysta. Woda pynca z boku lub z tyu budynku nie przynosi bowiem wzmocnienia chi. Woda powinna pyn przed drzwiami frontowymi budynku. Najbardziej korzystna dla kadej lokalizacji jest spokojnie wijca si rzeka, ktra uwzgldniona w projekcie budynku, moe si przyczyni do jego rozwoju. Jeeli zatem dziaka pod budynek znajduje si w pobliu wody, naprawd warto sprowadzi eksperta feng shui, ktry potrafi oceni, jak najskuteczniej mona wykorzysta dobre oddziaywanie wody.
WCZANIE SI W ISTNIEJC ZABUDOW
W feng shui bierze si pod uwag ksztaty i form budynku c z n i e ze wszystkim, co znajduje si dokoa, nie mona go zatem traktowa jak odrbnej caoci. Gdy wic projektujesz lub oceniasz budynek, w ktrym chciaby ulokowa swe biuro bd sklep, pamitaj, e
138
139
powiniene si przyjrze, czy pasuje lub bdzie pasowa do otoczenia. Spjrz na ilustracj zamieszczon obok. Ukazuje ona bardzo wysokie i masywne budowle znajdujce si obok bardzo niskich. Z ca pewnoci brak tu rwnowagi, co jest niekorzystne dla niszego budynku, gdy przepyw jego chi zosta przytoczony przez wysze i potniejsze ssiednie domy. Rozwa podane tu wskazwki: Po pierwsze, nie jest podane stawianie obok siebie kilku biurowcw lub budynkw o przeznaczeniu handlowym rnicych si wysokoci, ksztatem, rozmiarami czy form, wizualnie nie pasujcych do siebie, co oznacza, e krawdzie budynkw nawzajem w siebie godz. Ten rodzaj braku harmonii, jake powszechny w kadym miecie, rodzi ze feng shui. Na szczcie szkodliwe oddziaywanie otoczenia mona zniwelowa, gsto sadzc drzewa. Ich koyszce si na wietrze gazie i licie rozpraszaj skutki nierwnowagi. Zaobserwowa to mona w niektrych rejonach Kuala Lum-pur, a take w doskonale prosperujcym Singapurze. Po drugie, niewskazane jest stawianie budynkw przywodzcych na myl schody. Niektrzy sceptycy twierdz, e powinno to wry powodzenie mieszkacom,
Ten budynek jest zrwnowaony Ten budynek, im wyej,
lecz eksperci feng shui uwaaj, e schody prowadz nie tylko do gry, lecz take w d. Wielu z nich jest pewnych, e po rozpatrzeniu wszystkich za i przeciw takie budynki-stopnie naley uzna za przejaw zego feng shui, gdy pozbawione s rwnowagi. Spjrz na ukazane powyej budynki. Po trzecie, budynki handlowe postawione blisko siebie i stojce w rzdzie powinny mie podobne proporcje, t sam szeroko frontu, wysoko, liczb kondygnacji oraz gboko.
KOMPLEKSY HANDLOWE Harmonijne proporcje przynosz korzystne feng shui i dobrze wr interesom sklepw. Jeli zatem chcesz wynaj sklep w jakim kompleksie, zaleca si, aby w adnym wypadku nie dzieli jego fasady na dwie czci, jakby prowadzi dwa rne interesy. Jeli tak uczynisz, front twojego sklepu bdzie wszy anieli fronty ssiednich sklepw, co zadziaa na twoj niekorzy. Gdy ssiednie sklepy mieszcz si w wikszych lokalach ni twj, rwnie to okae si dla ciebie niekorzystne, korzystne natomiast dla twych ssiadw. Jeeli wynajmujesz lokal na dziaalno handlow, przyjrzyj si ssiednim sklepom, by si upewni, e charakter twego biznesu bdzie do nich pasowa, a take by sprawdzi, czy nie pojawi si jakiekolwiek problemy wynikajce zarwno ze zego, jak i dobrego feng shui ssiadw. Po czwarte, lokale handlowe nie powinny emanowa sha chi ani wysya zatrutych strza w kierunku ssiednich budynkw. Chocia moe to umkn naszej uwagi, powieszenie przez ssiada zwierciada pa kua o duej sile oddziaywania, ktre odbija cae zo z powrotem, czsto wywouje reakcje odwrotne do zamierzonych. Czasami taki odwet moe by na tyle skuteczny (na przykad w razie zastosowania jako rodka zaradczego armaty), e twoje interesy nagle podupadn, a ty bdziesz mia kopoty z wybrniciem z tej przykrej sytuacji. To tak, jakby nagle zosta powanie zraniony.
Ten budynek si wznosi
tym staje si mniejszy. Ten budynek jest wtoczony (niezbyt dobrze).
140

miercionona zatruta strzaa.
141
l
Czy dostrzegasz zatrut strza wysyan przez ten budynek? Jeli podobny ukad znajduje si nieopodal twojego budynku, upewnij si, e ostre, gronie wygldajqce, skierowane na zewntrz strzay nie godz bezporednio w ciebie!
ABA
OPOWIASTKA FENG SHUI Pan Wu, zamony handlarz ryem, mieszka ze swymi rodzicami w Aberdeen w Hongkongu. W wieku 35 lat by ju doskonale prosperujcym biznesmenem, jedzi mercedesem i mia adn on, ktra obdarzya go trjk dzieci, w tym dwoma synami. Brakowao mu jedynie rezydencji. Pewnego dnia pan Wu oznajmi onie, e zamierza wybudowa wspaniay dom, i przyzna si, e znalaz ju doskona" dziak nad zatok Discovery, czym sprawi jej ogromn rado. Jak to jest w zwyczaju w Hongkongu, skonsultowa si te z mistrzem feng shui, ktry orzek, e miejsce jest wymienite" i spenia podstawowy warunek feng shui, czyi e ma zielonego smoka i biaego tygrysa. Dodatkowo jeszcze z tego miejsca rozciga si przepikny widok na zatok, a pan Wu w kadej wolnej chwili mg si wybra na spacer na poblisk pla lub popywa w morzu. Pokoje zostay rozwanie rozplanowane, tak by niosy korzyci k;r/<lomu z czonkw rodziny, a wntrze domu przyozdobiono wszelkimi symbolu M! pomylnoci. Pan Wu by zatem bardzo szczliwym czowiekiem. Kopoty pojawi h si sze miesicy pniej. Czonkw rodziny zaczy nka choroby, interesy pana Wu podupady, a on sam omal nie zgin w wypadku. Kiedy jego najmodszy syn nabawi si zapalenia puc i zmar, pan Wu by ju pewien, e z feng shui jego nowej posiadoci dzieje si co bardzo zego. Zaprosi wic do swego domu po kolei trzech mistrzw feng shui. Po przybyciu kady z nich analizowa teren, dom, otoczenie i ogasza, e wszystko jest w idealnym porzdku. Jaka to bya ulga! Pan Wu mg odetchn. Jednake trzy miesice pniej jego ona spada ze schodw, uderzya si w gow i w stanie piczki zostaa przewieziona do szpitala. Pan Wu znw zacz wic podejrzewa, e to z feng shui jest co nie w porzdku, tym bardziej e jego interesy rwnie szy coraz gorzej. Pewnego dnia, zupenie niespodziewanie, pan Wu wpad na starego przyjaciela, ktremu opowiedzia o swoich nieszczciach. Przyjaciel poleci mu swojego tajwaskiego mistrza feng shui, ktry wanie przebywa w miecie. Pozwl, e dzi wieczr przyprowadz go do ciebie" - powiedzia. Konsultant feng shui, mistrz Li, nie zdy jednak przyby przed zmrokiem, gospodarz zaproponowa zatem, by go zosta na noc i zbada dom nastpnego dnia. Nazajutrz mistrz Li wsta o wicie i spacerujc pla, dokadnie przyglda si caej posiadoci. W pewnym momencie przerazi si, gdy dostrzeg, e odpyw odsoni potny gaz. Przypomina on ab z szeroko otwart paszcz zwrcon w kierunku domu, ktra wygldaa, jakby miaa zamiar go pore. Spieszc z powrotem, mistrz Li wpad na pana Wu. Myl, e odkryem, co jest rdem wszystkich twoich problemw" - rzek z umiechem zadowolenia. Wskazujc na potn ska wyaniajc si z morza, powiedzia: Pozbd si jej natychmiast. W przeciwnym razie moesz straci ca rodzin". Usunicie gazu nie zabrao duo czasu. Pan Wu zrozumia w kocu, e inni mistrzowie feng shui dostrzegli nieprzyjaznej aby, gdy leaa w morzu i sk ryway j wysokie fale. Po rozwizaniu tej zagadki ona pana Wu powrcia do zdrowia, a jego interesy ponownie rozkwity.
Oprcz ostrych naronikw i linii dachw rdom zej energii mog by te lustrzane szyby, ktre swym blaskiem olepiaj ssiadw. Jeeli jednak odbijajca powierzchnia szka nie tworzy olepiajcego refleksu, nie jest rdem sha chi, mona j zatem zaakceptowa. Po pite, nigdy nie stawiaj budynku, nie kupuj ani nie wynajmuj lokalu w biurowcu, ktry zwrcony jest w kierunku ulic zbiegajcych si w ksztat litery T,
142
143
szczeglnie gdy ruch uliczny biegnie wprost ku niemu. Ta sama zasada dotyczy take sklepw wewntrz kompleksw handlowych. Dzieje si tak dlatego, o chi, jakie powstaje w wyniku takiego szczeglnego ukadu ulic, jest zbyt rozwibrowane i szkodliwe, przez co czsto wywouje nieszczcia. Na przedstawionym rysunku ulica wrcz uderza w budynek! W centrum Kuala Lumpur, w Jalan Raj Chulan, znajduje si wspaniay budynek, gwna siedziba Arab Malaysian Bank, ktry na pierwszy rzut oka wydaje si skierowany na zbieg ulic w ksztacie litery T. Gdy jednak przyjrze si bliej, wida, e tak nie jest. W rzeczywistoci budynek jest tak zorientowany, e jego drzwi frontowe wcale nie wychodz na ten ukad ulic. Lustrzane szyby tego budynku s tak ustawione, e nie daj olepiajcych refleksw, natomiast odbija si w nich, niosce korzystne feng shui, pikne, bkitne niebo. Stwarza to wraenie, jakby przebywajce tam osoby pracoway w niebie i miay duo przestrzeni do dziaania i rozwoju. Wiele lat temu, kiedy studiowaam w Stanach Zjednoczonych, wielokrotnie bywaam w Nowym Jorku. Do dzisiaj pozosta mi w pamici budynek PanAm, usytuowany na kocu uderzajcej" w niego prostej alei. Wcale mnie nie dziwi, e ta wielka linia lotnicza boryka si nieustannie z wieloma problemami finansowymi. Take w Londynie znajdujemy przykad synnego budynku zwrconego fjontem w kierunku prostej drogi. To krlewski paac Buckingham. Jeli bdziesz go zwiedza, zwr uwag na prost alej biegnc w kierunku jego frontu. To Mali. Nie jest dla mnie zaskoczeniem, e angielsk rodzin krlewsk od lat dotykaj nieszczcia. Gdyby na wprost paacu nie byo jeszcze ronda, ktre agodzi zabjcze chi pynce z tej alei, borykaaby si ona ze znacznie wikszymi problemami. Z powyszych wskazwek w sposb oczywisty wynika, e gwnym czynnikiem decydujcym o dobrym feng shui biurowcw jest harmonia - harmonia ksztatw, form i wymiarw. Niesychanie wane jest te, by unika wrogich zatrutych strza, najbardziej mrocego krew w yach tabu feng shui. Jeeli tylko zabezpieczysz
Mall tworzy straszliw zatrut strzale godzc wprost w palc Buckingham, chocia zabjczy oddech drogi jest w pewnym stopniu niwelowany przez znajdujce si przed paacem rondo.
si przed dziaaniem zatrutych strza, i tak zrobisz wystarczajco duo, by do interesujcego ci budynku napyno wiele zdrowego chi. Gdy zatem ocenia si pasae i kompleksy handlowe, naley si przyjrze, czy tworz one harmonijn cao. Pasa 10 kompleksu handlowego w Kuala Lumpur ma doskonae feng shui, poniewa kompleks jako cao nie wysya w kierunku ssiadw zych wibracji. Jest to adny budynek o zaokrglonych ksztatach. Do kompleksu tego prowadz due, szerokie wejcia i nawet drogi dojazdowe do parkingu s szerokie i otwarte, co pozwala dobremu chi swobodnie wpywa do budynku. Wewntrz samego kompleksu sklepy rozmieszczone s w zgodzie z harmoni feng shui. aden ze sklepw nie wyglda na zbyt wski czy cinity. Chi pynie agodnie z pitra na pitro, a ruchome schody prowadzce na wysze kondygnacje nie s skierowane bezporednio na drzwi wejciowe do caego kompleksu.
144
145
ZORIENTOWANIE BUDYNKW
By pozna swoje korzystne i niekorzystne kierunki geograficzne zwizane z dat urodzenia, signij po moj drug ksik, zatytuowan Feng shui Szkoy Kompasu, ktr w caoci powicono temu aspektowi feng shui. Moemy podsumowa wskazania dotyczce zorientokierunkowi, lub przynajmniej powinny unika budynkw wania budynkw w nastpujcy sposb: bd biur, do ktrych wchodzi si z niekorzystnych dla idealnie byoby, gdyby teren i budynki po lewej stronie nich kierunkw. drzwi frontowych wznosiy si wyej anieli teren i budynki po stronie prawej; wejcie frontowe do budynku nie powinno by zwrcone bezporednio na zbieg ulic w ksztacie litery T; wejcie frontowe do budynku nie powinno by zwrcone w stron wzgrz lub masywnej, nieproporcjonalnie duej konstrukcji; jeli to moliwe, tani, gdzie w pobliu wystpuj rzeki lub inne cieki wodne, drzwi frontowe powinny by skierowane ku nim; w idealnych warunkach ty budynku powinien otrzymywa wsparcie" od wzgrza lub wyszego budynku; naley unika budynkw, ktre skierowane s ku estakadom zakrcajcym w ich stron lub zdajcym si w nie wcina". Aby uytkownicy budynku mogli si cieszy sukcesami i pomylnoci, powinien on, jeli to moliwe, by zorientowany w zgodzie z horoskopem gwnego waciciela lub najstarszej z zarzdzajcych budynkiem osb. Jednake korzyci z lego moemy czerpa dopiero wwczas, gdy zastosujemy si do przedstawionych powyej, gwnych wskaza. Wtedy to miejsce na frontowe drzwi budynku wyznaczymy tak, by uwzgldni najbardziej korzystn dla waciciela budynku stron wiata. W podobny sposb waciciel budynku powinien zaplanowa swoje prywatne biuro. Take osoby, ktre wynajmuj cae biurowce lub tylko poszczeglne biura, powinny wybra takie lokale, ktrych gwne wejcie wychodzi na stron wiata odpowiadajc ich najlepszemu
Niektrzy eksperci feng shui orientuj budynki w zalenoci od roku ich budowy. Stosujcy t metod odwouj si do techniki feng shui zwanej latajc gwiazd", ktra rwnie naley do Szkoy Kompasu. Technika ta odwouje si do dziaania nieuchwytnych si pojawiajcych si w efekcie latania" czy wdrowania" pewnych liczb zwizanych z dat powstania budynku. Ta ga feng shui jest szeroko praktykowana w Hongkongu, gdzie na pocztku kadego roku ksiycowego mistrzowie z upodobaniem wyliczaj, jak duym powodzeniem bd si cieszyy poszczeglne budynki*. S te tacy eksperci, ktrzy kieruj si przyjtymi przez feng shui wskazaniami uznajcymi za najlepszy kierunek poudnie, za kierunki niekorzystne za - pnocny zachd i poudniowy zachd. Generalnie rzecz ujmujc, Chiczycy wierz, e szczliwe i nieszczliwe kierunki zmieniaj si kadego roku. Osobom, ktre chc je dokadnie pozna, poleca si zatem bd to signicie do almanachu Tong Shu, przedstawiajcego korzystne kierunki dla kadego roku, bd te do I Ching, ktra to ksiga, gdy si do niej uciekamy, czsto wskazuje odpowiednie kierunki. Tong Shu, uaktualniany co roku chiski almanach, zawiera wszystkie informacje niezbdne do podjcia wszelkiego rodzaju wrebnych analiz opierajcych si na chiskich koncepcjach ywiow i dat. / Ching to ksi* Szczeglny nacisk na kwesti czasu w feng shui pooyam w mojej czwartej ksice, zatytuowanej Chiska numerologia w feng shui. Naley podkreli raz jeszcze, e jest to bardzo zaawansowana szkoa praktyki feng shui i pocztkujcym radzi si, by zanim podejm trud rysowania wykresw urodzeniowych domw i biur, zaznajomili si najpierw z podstawowymi i zasadniczymi koncepcjami feng
146
Cz V. Fong shui bi/nnsu
12. Fong shui biznesu
147
ga wrebna, a w jej szedziesiciu czterech heksagramach odnale mona wszelkiego rodzaju wskazwki, w tym take dotyczce feng shui. S one niezwykle wane dla feng shui, tak e naley si nauczy, w jaki sposb je rozpoznawa. W wypadku ZATRUTE STRZAY domw i blokw mieszkalnych konieczne jest bardzo dokadne zbadanie otoczenia budynku. Czasami zatrute strzay s ukryte lub na pierwszy rzut oka niewidoczne, trudno je zatem odkry, lecz wysyane przez nie zabjcze sha chi moe by niezmiernie grone, trzeba wic wykaza du czujno. Nios one nieszczcie mogce spowodowa krach w interesach, ktry moe nastpi bd to z powodu odpywu pienidzy, bd te z jakiejkolwiek innej przyczyny. Na co zatem naley zwrci uwag? Jakie konstrukcje lub obiekty mog rani budynki? Feng shui domw o niewielkich rozmiarach zwykle powanie naruszaj takie obiekty jak maszty, supy owietleniowe, a take drzewa. Jednake w wypadku obiektw handlowych, fabryk i innych wikszych budowli stworzonych przez czowieka zagroenie to nie jest tak powane. Nawet jeli obiekty te znajduj si tu przed ich gwnym wejciem, trac wiele ze swej siy. Naprawd zrani te budowle mog jedynie ostre, godzce ksztaty i krawdzie dachw, szczeglnie wwczas, kiedy poacie dachowe stykaj si i tworz ostro zakoczony trjkt. Im linie s dusze i bardziej ostre, tym bardziej niebezpieczne staje si pynce z ich strony zagroenie. Rani rwnie rogi ssiednich budynkw, a szczeglnie tych masywnych. Jeszcze gorzej, gdy ktry z ich rogw jest bezporednio wymierzony we front lub w tablic z nazw naszego budynku. W Malezji, w miecie Shali Alam, lecym przy autostradzie wiodcej do Port Klang, znajduje si pewien potny budynek. Jest tak zorientowany, e jego ostro naroniki wysyaj bardzo siln zatrut strza na drug
brycznego UMW zlokalizowanego w przemysowej czci lego miasta. Skutki oddziaywania tej strzay byy szczeglnie dotkliwe dla UMW w poowie lat osiemdziesitych. Dzi wci jeszcze mona dostrzec t zatrut strza z autostrady, jednake jej oddziaywanie zostao cakowicie zneutralizowane dziki posadzeniu drzew. Ich soczysta ziele skutecznie blokuje sha chi, wci prbujce si przedrze do UMW. Niekiedy w pobliu mog si czai inne obiekty wysyajce ze chi w stron niczego nie spodziewajcych si mieszkacw. W Malezji nale do nich stare armaty, ktre dla ich walorw estetycznych ustawia si przed budynkami. Nios one wielkie zagroenie. Przykadem tego moe by armata wycelowana w budynek Apera w Jalan Raj Chulan. Nie oddziauje ona na cay budynek, lecz jedynie do wysokoci pitego pitra. Ludzie mieszkajcy w jej zasigu mog dowiadcza nieszcz wywoanych jej obecnoci. Inne obiekty dekoracyjne, jak rzeby z metalu lub rzeby nowoczesne, take mog reprezentowa wrogie moce. Czasami jestem zdumiona, dlaczego przed niektrymi duymi kompleksami budynkw ustawia si potne rzeby, ktrych ostre krawdzie godz w wejcia. Oczywicie s one uznawane za dziea sztuki, lecz doprawdy warto im si jeszcze raz przyjrze. Widziaam take inne tak zwane dziea sztuki przypominajce grobowce i ustawione dokadnie na wprost frontu budynku. I znw nie mogam si nadziwi, jak mona dopuci do tak niekorzystnej aranacji przestrzeni. Bd zatem czujny, dokonujc wyboru budynku. Za ze uznaje si wszystko, co jest kanciaste, przypomina n lub ma ostre krawdzie. KSZTATY I FORMY Zasadniczo w feng shui niemal zawsze przedkada si ksztaty regularne nad nieregularne, a formy symetryczne uznaje za bardziej korzystne anieli niesymetryczne. Dlatego te przyjmuje si, e dobre s kwadraty, prostokty, ksztaty okrge, a take omiobok pna kua. W bu-
r
148 Cz V. Feng shui biznesu 12. Feng shui biznesu 149
dynkach na takim planie zazwyczaj nie wystpuj problemy z feng shui. Nie oznacza to jednak, e przy projektowaniu budynku, ktremu chcemy zapewni dobre feng shui, nie ma miejsca na kreatywno. Nie oznacza to te, e wszystkie inne ksztaty automatycznie owocuj zym feng shui. Feng shui kadzie nacisk przede wszystkim na harmoni, ktr osiga si dziki zachowaniu rwnowagi rozmiarw, przestrzeni uytkowej, kolorw, wiata, temperatury, agodnych linii yin i twardych linii yang. Cao musi wyglda na zrwnowaon, a zatem przestrze, forma i proporcje s starannie dobierane, tak by stworzy wraenie adu i rwnowagi. Dlatego z reguy wyrobienie sobie opinii o symetrii jest pierwszym krokiem w ocenie harmonii okrelonej budowli. Niekiedy harmonijn cao mog tworzy rne formy geometryczne, na przykad budynek na planie okrgu moe idealnie pasowa do obiektu o podstawie kwadratowej lub prostoktnej.
HARMONIJNE CZENIE BRY
Pokazano tutaj trzy popularne poczenia bry uznane za do korzystne. Brya A skada si jakby z dwch skrzyde, ktre zdaj si zaprasza przechodzce nieopodal szczcie. Jeeli umiejscowimy wejcie w rodku tej konfiguracji, wwczas bdzie ona przypominaa niezwykle korzystny ukad zielonego smoka i biaego tygrysa. Brya B to piramida. W kategoriach feng shui piramid postrzega si jako trjkt wycelowany w gr, co ozna-
cza wzrost, a zatem jest korzystne. Wejcie do budynku o tym ksztacie moe si znajdowa po jego dowolnej stronie. Poniewa grobowce staroytnych krlw Egiptu miay ksztat piramidy, feng shui widzi w niej struktur typu yin. Powinno si j zatem rwnoway cechami yang, na przykad jasnym owietleniem. Stojca przed paryskim Luwrem piramida jest idealnie zrwnowaona dziki zastosowaniu szka, ktre pozwala wprowadzi do budowli wiato soneczne. Od chwili jej otwarcia Luwr zacz si cieszy niezwykym powodzeniem. Brya C jest bardzo regularn i symetryczn form stworzon z prostoktnych blokw. Poczenie czci o podobnych ksztatach jest bardzo bezpieczne, a z punktu widzenia feng shui stanowi atw do oywienia form. Jeeli interesuje ci budynek o takim ksztacie, upewnij si, e ma on wyranie zaznaczone gwne wejcie. Dobrze jest te sprawdzi symboliczn wymow caej konfiguracji. Przedstawiona tutaj symbolika nawizuje do chiskich wyobrae o tym, co jest dobre, a co ze, szczliwe lub nieszczliwe, korzystne lub niekorzystne. Dlatego budynki przypominajce chiskie ideogramy o korzystnej wymowie uznaje si za dobre, a te, ktre kojarz si z ideogramami opisujcymi rzeczy negatywne, s niepomylne.
DOBRE I ZE KSZTATY ___________ NAWIZUJCE DO CHISKICH IDEOGRAMW
Budynki przypominajcej sowo xia, oznaczajce ruch w d, lub sowo xiong, czyli nieszczcie, s oczywicie ze. Zgodnie z tym tokiem rozumowania budynki przyozdobione" skierowanymi ku grze strzaami s dobre, gdy za strzay skierowane s w d, budynki uznaje si za zo. Niekorzystna jest rwnie kada forma, ktr mona interpretowa jako niekompletn. Budynki w ksztacie pkola, schodw, litery T lub L uzna naley zatem za niekorzystne, poniewa sprawiaj wraenie, jakby im czego brakowao.
150
Wing (krl) DOBRY

Xia (d) ZY
151
przepyw chi. Obowizuje tu generalna zasada, wedle ktrej betonowe konstrukcje maj charakter yang, podczas gdy roliny, kwiaty i krzewy charakter yin. Dlatego wprowadzanie rolinnoci jest pierwszym krokiem na
// (szczcie) DOBRY
Xiong (nieszczcie) ZY
Niektre figury geometryczne wydaj si dla Chiczykw przeklte - jak na przykad krzye i trjkty. Mona przypuszcza, e budynki o takich ksztatach bd przysparzay problemw ludziom, ktrzy prowadz w nich interesy. Najsynniejszym tego przykadem jest budynek Bank of China w Hongkongu. Mistrzowie feng shui rnie go oceniaj, jednake zgodni s co do tego, e ukad otaczajcych budynek drg jest bardzo korzystny i e on sam ma dobre feng shui. Wielu z nich przyznaje, e feng shui Bank of China zdecydowanie le wpywa na ssiadw, szczeglnie na stojcy tu obok dom gubernatora. Interesujce jest te to, e wznoszcy si w ssiedztwie hotel Hilton zosta zburzony, by stworzy miejsce na nowy biurowiec. Mona si spodziewa, e losy tego nowego budynku nie potocz si najlepiej. Istnieje te symbolika nawizujca do wiata zwierzt. Dobr wrb jest, gdy twj budynek przypomina smoka, z, gdy przypomina motyla, jako e owad ten krtko yje. Dbanie o krajobraz jest obecnie najskuteczniejszym sposobem zapewnienia budynkom handlowym w miaROLA KRAJOBRAZU
stach rwnowagi yin i yang, ktra pozwala na swobodny
dugiej drodze rwnowaenia charakterystycznego dla miast krajobrazu natury yang. Pene zieleni podwrka wewntrz budynkw lub w obrbie kompleksw handlowych wytwarzaj du ilo zdrowego chi, niezwykle korzystnego dla interesw. Jest wiele elementw, ktre mona wkomponowa w otoczenie budynku, by przycign dobre chi. Nale do nich: Mae strumyczki i cieki wodne, ktre leniwie wij si w labiryncie rolin i drzew. Strumyki nios powodzenie prowadzonym w okolicy interesom. Fontanny, szczeglnie okrge, ktre wytwarzaj due iloci szczliwego chi i wzmagaj ruch w interesie. Stawy, w ktrych trzyma si karpie i wie szczcia oraz kwitnce lotosy. Symbolizuj one sukces, pomylno i pynno w interesach. Fragmenty ska i pagrki, ktre reprezentuj wzgrza i gry, zapewniaj ochron przed nieszczciem i pechem. Roliny i kwiaty, ktre symbolizuj aktywny rozwj i ekspansj. Drzewa symbolizujce moc i jedno. Kwiaty, ktre symbolizuj szczcie i dobr wol uytkownikw budynku. Wszystkie te elementy mona stosowa jednoczenie i tworzy z nich harmonijne kompozycje. Mog one by wykorzystane w dowolnej, przyjemnej dla oka kombinacji. Obowizuje tu jednak pewne tabu, ktre musimy uwzgldni: Po pierwsze - trzeba zachowa rwnowag nie tylko w ksztatach, lecz take w rozmiarach. Dlatego nie
152
153
ma sensu sadzenie wyjtkowo potnych drzew, przy ktrych wszystko wydaje si mniejsze, ni jest naprawd - nie ma zatem harmonii. Po drugie - najlepiej, jeli wybudowana sadzawka ma zaokrglony ksztat i wyglda, jakby braa budynek w objcia. I ponownie, aby skutecznie oddziaywaa, nie moe by zbyt dua, gdy zdominuje cae otoczenie, ani te zbyt maa, gdy w nim zginie. Zadbaj, aby woda w sadzawce bya czysta, a jeli hodujesz ryby, staraj si, aby byy zdrowe i regularnie karmione. Kiedy sadzawka jest zaniedbana, woda staje si mtna i brudna i wytwarza sha chi, czyli zatruty oddech. Po trzecie - strumyki powinny si wi leniwie, nigdy za pyn w linii prostej. Ta sama regua dotyczy cieek. Wedug wielu Chiczykw, feng shui poprawiaj te dekoracyjne wizerunki zwierzt symbolizujcych pomylno, szczcie lub pienidze. Czsto w osigniciu szczcia pomagaj wykonane z porcelany lub z drewna czerwone nietoperze, wie, feniksy i smoki. Spiowe wyobraenia saren, koni, lww i jednorocw symbolizuj szczcie, moc i ochron. Zanim zajmiemy si wntrzami biur, sklepw i nieruSZYLDY, ZNAKI FIRMOWE I LICZBY chomoci, w ktrych prowadzi si interesy, zwrmy uwag na pewien wany aspekt odnoszcy si do feng shui biznesu - na szyld i znak firmowy, to znaczy na ich projekt, wielko i umiejscowienie. Chiczycy s take bardzo drobiazgowi, jeli chodzi o nazw firmy, i hoduj wielu przesdom zwizanym z liczb kresek, ktre si na ni skadaj oraz na jej symbolik. Nie naley to wszake do cisej praktyki feng shui. Szyldy i znaki firmowe uznaje si za wan cz feng shui biznesu i naley im powici uwag. Rozmiary szyldw powinny pozostawa w zgodzie z generalnymi zasadami feng shui dotyczcymi harmonii i rwnowagi
Na dodatek, jeeli wykona si je w korzystnych wymiarach feng shui, przyniesie to podwjny zysk. W wyrazistoci sw i znakw, jak rwnie w wielkoci liter, zawsze powinnimy odnale rwnowag. Wybierajc kolorystyk szyldw, eksperci feng shui zalecaj analiz ywiou waciciela interesu. W zalenoci od tego, czy urodzi si w roku drzewa, ognia, wody, metalu czy ziemi, powinien wybra kolor odpowiadajcy ywioowi zgodnemu z jego wasnym. Jeeli urodzie si w roku panowania ywiou drzewa, wwczas bdziesz wspiera ogie, czyli kolor czerwony. Dlatego na twoim szyldzie powinna dominowa czerwie. Jeli urodzie si w roku wody, wwczas czerpie z ciebie korzyci drzewo, a kolor zielony w twoim szyldzie bdzie oznacza, e przyczynisz si do sukcesu swojej firmy i tak dalej. Pamitaj, e szyld reprezentuje firm, a ty jeste osob, ktra j prowadzi, to ty wic musisz suy firmie, nigdy za odwrotnie. Niektrzy zwolennicy feng shui czuj, e pewne kolory w sposb oczywisty s odpowiednie dla okrelonych rodzajw interesw, jak kolory zoty i czerwony dla restauracji - poniewa by przygotowa poywienie, potrzebny jest ogie - a biel dla sklepw jubilerskich, gdy reprezentuje - podobnie jak zoty - metal i tak dalej. Chiczycy wierz take w si wiata. Jasne, kolorowe owietlenie, szczeglnie w restauracjach, przyciga klientw. By zrozumie magi wiate neonowych, wystarczy wspomnie barwne, jaskrawe wiata tokijskiej Ginzy. Amerykaskie miasto hazardu, Las Yegas, wybudowano na pustyni. Ci, ktrzy je odwiedzili, nigdy nie zapomn jasnych wiate wiadczcych o nieustannej aktywnoci, trwajcej zarwno w dzie, jak i w nocy. Bliszymi mi przykadami s jasno owietlone, kadej nocy ttnice yciem restauracje Kuala Lumpur i innych duych miast w Malezji. Wybr wzornictwa, ktre chcemy wykorzysta w logo firmy, jest nieco bardziej skomplikowany. Cho nie obowizuj tu cise zasady, pamitaj, e niektre ksztaty s bardziej korzystne anieli inne. Unika naley wszyst-
154
155
kiego, co wydaje si niezrwnowaone, niekompletne, co stwarza wraenie dysharmonii lub przypomina niepomylne symbole. Nie poleca si krzyy i trjktw ani skierowanych w d strza.
ZAOKRGLONE KSZTATY IDEALNE NA LOGO Jeeli projektujc znak firmowy, chcemy wprowadzi okrelone ksztaty, pamitajmy, e za korzystne uznaje si kwadraty i koa. Popularne jest take wykorzystywanie chiskich ideogramw zawierajcych szczliwe sowa, poniewa wierzy si, e zapowiadaj one powodzenie. Nale do nich znaki: podwjne szczcie", rozwj" czy powodzenie".
Wiele chiskich firm zamieszcza w swoim znaku firmowym smoka, gdy uwaa si go za przychylne stwoSMOK I INNE ZWIERZTA rzenie, ktre symbolizuje si, wadz, witalno i odwag. Rzeczywicie, smok jest najpowszechniej uywanym przez Chiczykw symbolem i w chiskich dzielnicach miast lecych w rnych czciach wiata stworzenie to wznosi dumnie gow, przyjmujc wielorakie postacie i ksztaty - zarwno na wiszcych na zewntrz szyldach, jak i stanowic cz dekoracji i wystroju siedzib firm. Za symbole szczcia uznaje si take feniksa, wia, nietoperza i sarn. Nadaj si one idealnie na znak firmowy, gdy reprezentuj cigo, si, determinacj oraz powodzenie materialne.
Ukazane tutaj logo byo znakiem mojej firmy Dragon Seed. Kiedy w 1987 roku przejam funkcj prezesa tej sieci sklepw w Hongkongu, pierwsze, co zrobiam, to zmieniam znak firmowy. Potrzebowaam czego, co oywioby t senn firm, ktra miaa doskona mark i cieszya si uznaniem bogatych pa domu, lecz pogrona bya w cakowitym letargu. Zaleao mi bardzo na tym, by doda ycia jej wizerunkowi. Symbol smoka nie budzi wtpliwoci, lecz jaki on mia by? Poniewa handlowalimy luksusowymi dobrami, zdecydowaam, e potrzebujemy czego, co sugerowaoby wysok klas i presti, a c moe by w tym wypadku lepsze od korony? Jednoczenie chciaam zachowa smoka i wprowadzi jakie atrybuty pomylnoci. A wic wymylilimy szczliwego, bawicego si smoka! Przyjlimy za nasze kolory srebrny i purpurowy, gdy w dialekcie kantoskim brzmi one ngan chee (ngan to srebro, a chee - purpura), co znaczy pienidze".
Logo firmy Dragon Seed
znak firmowy, ktry okae si wyjtkowo niekorzystny. Za przykad moe posuy logo korporacji Supreme, ktre przywodzi na myl zamane pa kua, co ma bardzo niekorzystn wymow. Dzieje si tak dlatego, e pa kua zawsze symbolizuje obiekt sucy ochronie i jest szeroko stosowane przez zwolennikw feng shui do odbijania zatrutych strza i innych niebezpieczestw, bdcych przyczyn powstania sha chi. W tym wypadku zamanie sugeruje, e pa kua ulego sile zego chi.
LICZBY
WZORY GEOMETRYCZNE I ABSTRAKCYJNE

Co si tyczy wzorw geometrycznych i abstrakcyjnych, naley zachowa niezwyk ostrono. Niekiedy,
nie zdajc sobie z tego sprawy, mona zaprojektowa
A teraz kilka uwag na temat liczb. Wedug Chiczykw, zwaszcza tych z Hongkongu, niektre liczby s szczeglnie korzystne. Pierwsz pozycj na licie liczb idealnych zajmuje dziewitka. Dzie-
156
12. Fong shui biznesu
157
wic symbolizuje peni niebios i ziemi. Jest to najwiksza cyfra i niewane, czy bdzie to jedna dziewitka, czy te trzy lub cztery, gdy dodane cyfry skadajce si na ich sum zawsze dadz dziewi, co sprawia, e liczba ta pena jest magicznych treci. Na przykad 9+9 = 18, 1 + 8 za daje dziewi. Dodaj trzy dziewitki, a dadz w sumie 27 - suma tych dwch cyfr za znw wyniesie dziewi. Dickson Poon naley do tych ludzi interesu, ktrzy odnieli najwiksze sukcesy. Jego rolls-royce ma numer rejestracyjny 9999, za ktry, jak mi powiedzia, zapaci milion dolarw. Przez lata ledziam karier tego czowieka i widziaam, jak jego powodzenie wci ronie. Rok po roku omijay go kryzysy. Zawsze zdarzao si co, co ratowao jego majtek przed zjedzeniem przez odsetki bankowe. Kiedy go poznaam, wynajmowa pitnacie butikw. Dzisiaj jest prezesem Dickson Concepts Limited, firmy obracajcej milionami dolarw, do ktrej nale paryski ST Du Pont wraz z ca jego wiatow sieci butikw oraz luksusowy londyski dom towarowy, Harvey Nichols. Nigdy nie zapomn, co Dickson Poon powiedzia mi na temat swego samochodu o numerze rejestracyjnym 9999. Stwierdzi, e przynis mu on wielkie szczcie i ogromn fortun. Inne jego samochody, a posiada ich wiele - lamborghini, porsche, corniche'e oraz mercedesy maj tablice rejestracyjne z numerami 928, co stanowi idealn kombinacj cyfr, ktra dosownie znaczy niepohamowany, swobodny rozwj i ekspansja". Znaczenie to wynika z brzmienia nazw wymienionych cyfr w dialekcie kantoskim. Najblisza dziewitce jest oczywicie semka. Niektrzy wierz, e ma ona nawet wysz rang anieli dziewitka. Gdy zestawimy j z innymi cyframi, okae si, e liczba 48 jest dobra, gdy oznacza dynamiczny rozwj", podobnie 28, gdy oznacza swobodny rozwj", 58 za nie jest dobra, poniewa oznacza brak rozwoju". Trjk take uwaa si za korzystn, gdy niesie w sobie znaczenie rozpoczynania na nowo". Nie jest ona jednak tak bardzo podana jak semka. Wedug Chiczykw naley za wszelka cen unika
czwrki, poniewa dosownie znaczy mier". Dlatego te powinno si unika liczby 24, tumaczonej jako atwo pojawiajca si mier", a szczeglnie 174, ktra oznacza wszyscy razem umieraj". Znaczenie maj liczby znajdujce si na tablicach rejestracyjnych twojego samochodu, ostatnie cyfry numeru telefonu lub faksu, cyfry w twoim adresie lub ostatnie cyfry numeru twojej karty kredytowej lub konta bankowego. Ludzie biznesu, ktrzy kieruj si feng shui, s zwykle bardzo drobiazgowi, jeli chodzi o liczby zwizane z ich interesami. Wanie z tego powodu wikszo bankw ma na wzgldzie to przeczulenie swych bogatych, chiskich klientw i chtnie zmienia numery, ktrych nie chc oni zaakceptowa. Szczeglnie uczynne s w tym wzgldzie przedsibiorstwa telekomunikacyjne. Malezyjski Telekoms jest jednak znacznie mniej tolerancyjny wobec tego rodzaju uprzedze, nazywajc je po prostu zabobonami.
158
13. Wntrza firm
159
13. Wntrza firm
O tym, e dobre feng shui daje okrelonym przedsibiorstwom to, co najbardziej podane, a wic przewag w walce z konkurencj, najatwiej si przekona, analizujc wystrj biur. Odnosi si to przede wszystkim do Hongkongu, gdzie architekci wntrz znaj dokadnie podstawy feng shui. S oni take przyzwyczajeni do logo, e ich projekty wykonywane na zlecenie midzynarodowych korporacji i bankw, ktre chc zaoy w tym miecie swoje przedstawicielstwa, s uwanie analizowane przez znawcw feng shui. Syszaam, e Rothschild, Ci-tibank, Chase, a nawet Wall Street Journal" zasigaj rady ekspertw feng shui, gdy w swych azjatyckich przedstawicielstwach dokonuj jakichkolwiek reorganizacji i przesuni wrd pracownikw, co zwykle oznacza zmian aranacji biur. Feng shui wntrza zaczyna si od rozplanowania biura, a przede wszystkim od ulokowania i zorientowania biura osoby zarzdzajcej firm lub gwnego szefa. Moe to by prezes, dyrektor, naczelnik lub osoba na podobnym stanowisku. Feng shui jej biura ma ogromny wpyw na powodzenie interesw firmy, ktr zarzdza. Szef musi siedzie w najbardziej korzystnym i najlepszym do zarzdzania miejscu w caym biurze. Mona tu wprowadzi pojcia wadzy i siy, gdy zgodnie z feng shui dotycz one rogw najbardziej oddalonych od drzwi wejciowych do siedziby firmy. Usytuowanie biura szefa w rogu po przektnej od wejcia daje mu najlepsz moliwo kontroli, uatwia koncentracj i zapewnia powodzenie.
Nikt nie zakwestionuje jego wadzy, a jego decyzje bd przemylane i sprzyjajce powodzeniu firmy. Rg po przektnej jest take miejscem, w ktrym znajduje si rdo moliwoci najwikszego rozwoju, oraz rejonem, gdzie chi jest zrwnowaone. Kiedy w biurach miejsca tego nie zajmuje szef, powodzeniem bdzie si cieszy osoba, ktra tam pracuje, chocia Szef powinien siedzie w rogu biura. niekoniecznie musi si to okaza korzystne dla firmy. Dostp do ulokowanego w naroniku biurka nie powinien by utrudniony. Biurka stojce bliej drzwi, zwykle zajmowane przez sekretarki i niszy personel, naley ustawi tak, by nie blokoway przepywu chi. Generalnie oznacza to, e adne biurko nie powinno zagradza szefowi drogi do drzwi wejciowych.
ZAWSZE SIED TWARZ DO DRZWI Znam bardzo uzdolnion kobiet, ktra w prowadzonym przez siebie biurze doradztwa borykaa si z niezliczonymi problemami. Z punktu widzenia feng shui byo w siedzibie jej firmy kilka niekorzystnych rozwiza, lecz najpowaniejszym bdem okazao si to, e siedziaa tyem do drzwi. Przez ostatnie dwa lata miaa problemy z nieuczciwym personelem, ktry nieustannie co robi za jej plecami, podkrada pomysy, klientw, a ostatnio nawet
ROZKAD BIUR
Zawsze sied twarz do drzwi.
pienidze. Wiele moe si dzia za plecami
160
Czg V. Feng shui biznesu
13. Wntrza firm siedzcy przy nich byli zwrceni plecami do wejcia. Jeli to tylko moliwe, kady pracownik powinien dobrze widzie drzwi frontowe. Tak naprawd czowiek nigdy nie powinien by zwrcony plecami w kierunku drzwi, nawet gdyby miao to by wyjcie ewakuacyjne. W przeciwnym razie bdzie to najkrtsza droga do utraty harmonii. W biurze pojawi si nieuczciwo i za atmosfera, a to doprowadzi do uszczypliwoci i wielu ktni. Biurka nie powinny sta zbyt blisko drzwi, gdy zachca to do absencji i nieustannego spogldania na zegarek. Nie jest take zalecane ustawianie biurek w taki sposb, jak awek w szkolnych salach. Wtedy bowiem przeoony siedzi naprzeciwko swoich pracownikw, niejako w konfrontacji z nimi, co wywouje negatywne wibracje. Kiedy pojawiaj si jakiekolwiek problemy zwizane z brakiem rwnowagi, feng shui zaleca stosowanie kwiatw, rolin, a nawet krysztaw (przyciskw do papieru, wazonw), ktre dziki swemu charakterowi yin agodz nastrj. Najbardziej cenionym ukadem biurek dla wszystkich pracownikw, szczeglnie w wypadku maych pomieszcze, jest typ pa kua. Oznacza to, e biurka ustawiamy po przektnych, symulujc w ten sposb boki pa kua. Taki ukad stwarza harmonijne relacje pomidzy pracownikami i zapewnia powodzenie firmie i jej interesom. Kiedy biurka znajduj si w linii zagroenia pyncego z prostych korytarzy lub innych niekorzystnych obiektw, jak
161
czowieka, a siedzenie tyem do drzwi oznacza, e nie potrafimy zapanowa nad pojawiajcymi si wtedy oszustwami i nieuczciwoci. Menederowie, ktrzy maj wasne biura, powinni ustawi swe biurko w rogu po przektnej od drzwi, skd mogliby ogarn wzrokiem cae wejcie. Ustaw swe biurko tak, by nie przylegao do adnej ciany i by w czasie pracy mogo dookoa niego pyn chi. Ustawiajc biurko, powinnimy te unika siedzenia plecami do okna. Taka pozycja sugeruje brak wsparcia, brak ochrony plecw. Biura, z ktrych okien rozciga si atrakcyjny widok, ciesz si wielk popularnoci wrd wikszoci menederw firm. Mog si one jednake sta rdem niekorzystnych wpyww. Dlatego to zaleca si dokadn ocen budynkw, konstrukcji i Krajobrazu widocznego z biura. Przez okna moe take wpada olepiajcy blask popoudniowego soca, co nie jest dobrym feng shui. Jeeli w biuro godz ostro zakoczone naroniki, zaleca si przysoni ten widok, wieszajc w oknach kotary. Podobnie postpuje si w wypadku olepiajcego blasku soca, chocia wspania alternatyw stanowi tutaj powieszenie krysztaowych kulek rozszczepiajcych promienie soneczne na kolory tczy i tworzcych dobre chi. Widok wzgrz w oddali lub przyjemny krajobraz jest bardzo korzystny dla biura. Jeeli na zewntrz znajduj si cieki wodne lub bujna rolinno, to przycignicie tych korzystnych symboli za pomoc luster uczyni cuda dla feng shui biura. Oglny rozkad biura rwnie powinien by wierny zasadom feng shui, dlatego te biurka nigdy nie powinny by usytuowane tak, by
Rozkad tego biura jest okropny! Pracownicy siedz plecami do wejcia, biurka stoj zbyt blisko drzwi, a pomieszczenie jest zbyt mae.
sterczce rogi, wyeksponowane belki czy drzwi toalety, w rozproszeniu zego chi cuda moe zdziaa skorzystanie z ywych rolin.
Roliny chroni przed zym chi, ktre pynie do biura z korytarza.
162
Cz V. Feng shui bi/nesu
i;i. Wntrza firm
163
Krysztaki i dzwonki wietrzne take tutaj s skutecznym rodkiem zaradczym, podobnie jak wazony z citymi kwiatami, a nawet akwaria ze zotymi rybkami. W rozkadzie sklepw i restauracji najwaniejszym ROZKAD SKLEPW I RESTAURACJI zadaniem dobrego feng shui jest skuteczne przyciganie klientw i radosne pobrzkiwanie kasy, wskazujce na dobry interes. Dlatego te dla biznesu zorientowanego na klientw priorytetem okazuje si zapraszajcy wystrj zewntrzny. Sklep powinien by tak zaaranowany, by osoby obsugujce klientw byy zwrcone twarz do drzwi. Rwnie produkty naley tak uoy, aby byy dobrze widoczne, a dziki temu zachcay klientw do zakupw. Miejsca sprzeday detalicznej powinny by dobrze owietlone, by przycign do sklepu strumie chi. Zalecane jest take stosowanie wielu luster, poniewa optycznie pomnaaj towary i powikszaj przestrze, dziki czemu stwarzaj wraenie dostatku i powodzenia. Waciciele wielu sklepw przekonali si ju, e ustawienie akwariw z rybami i maych fontann dobrze wpywa na biznes. Przede wszystkim jednak to waciciele restauracji lubi akwaria, w ktrych trzymaj drogie karpie i inne ywe przysmaki. Suy to dwm celom: poprawia feng shui, ktre uznaje wod za korzystny element, oraz pozwala wykaza, e podawane w restauracji ryby i owoce morza s wiee. Waciciele nowoczesnych chiskich restauracji nie przepadaj ju za czerwonymi i zotymi dekoracjami. Wielu z nich odrzucio nawet symbol wijcego si smoka, ktry by tak bardzo popularny w starych restauracjach. W zamian stosuje si teraz delikatne, zgaszone kolory, okrge i kwadratowe stoy oraz znacznie ogranicza si liczb stow, by poprawi przepyw chi w restauracji.
KASA Jest to najwaniejszy element umeblowania kadego sklepu lub restauracji. Jej umiejscowienie moe zapewni wyjtkowe powodzenie lub sta si przyczyn nieszczcia. Naley j zatem ustawi ze szczegln pieczoowitoci. Wynika to z tego, e lada z kas jest miejscem, przez ktre napywaj pienidze. Im korzystniej jest ustawiona, tym wicej pienidzy przycignie. Po pierwsze - kasjer musi sta za lad w taki sposb, by dobrze widzie drzwi wejciowe. Nie trzeba chyba przypomina, e nie moe by zwrcony plecami ku drzwiom. Jednake sama lada kasowa nie powinna by skierowana bezporednio ku wejciu, lecz naley j ustawi w stosunku do niego pod pewnym ktem. Po drugie - ani kasjer, ani kasa nie powinni znajdowa si bezporednio pod wyeksponowan belk stropow, poniewa moe to wywoa problemy i ble gowy. Po trzecie - adne ostre krawdzie lub rogi nie powinny godzi w kas. Moe sprowadzi to nieszczcie i wywoa brak pynnoci finansowej. Wpyw usytuowania kasy na biznes mona wzmocni na kilka sposobw i wielu ludzi interesu swobodnie korzysta z poniszych wskaza feng shui, ktre zdaj si znakomicie sprawdza w wielu rnych dziedzinach. POWIE LUSTRO. Bardzo korzystnie jest powiesi lustro obok lub za lad kasow. Lustro takie dziaa nie tylko jako element przycigajcy, lecz symbolizuje take podwajanie codziennych wpyww. ZAWIE DZWONKI WIETRZNE. Powieszenie dzwonkw wietrznych nad kas sprawia, e chi wzrasta, dziki czemu dobrze id interesy. Dzwonki wietrzne zrobione z rurek uznawane s za najkorzystniejsze, poniewa wytwarzaj odpowiednie iloci dobrego chi. POSTAW KRYSZTAOWY WAZON. Umieszczenie obok kasy przewizanego czerwon wstk krysztaowego wazonu take symbolizuje pynno w biznesie oraz przychylno usatysfakcjonowanych klientw, ktrzy z pewnoci powrc.
13. Wntrza firm
ZAWIE BAMBUSOWE FLETY. Niektrzy eksperci feng shui zalecaj wieszanie nad kas bambusowych fletw przewizanych czerwon wstk, gdy dziaaj one jako przewodnik wznoszcego si chi, co sprawia, e ronie wsparcie ze strony klientw. Flety musz by skierowane ku grze, gdy w przeciwnym razie chi bdzie pyn w d, wywoujc zachwiania w interesach. Oprcz szczegowych wskaza feng shui wzgldem
ZALECENIA OGLNE form i lokalizacji budynkw, miejsc pracy i rozkadu mebli, rwnie wane jest zadbanie o oglny na strj lokalu sprzyja tworzeniu si, przepywowi i ruchowi chi. Oznacza to, e pomieszczenia musz by czyste, cechowa si harmoni yin i yang oraz mie dobre owietlenie. Ciemne, le owietlone miejsca wywouj zastj i zmczenie chi, co przynosi niepowodzenie w inte resach. Wanym aspektem feng shui, ktremu nale y powici szczegln uwag, jest dobre, lecz nie olepiajce owietlenie miejsca pracy. Rejony wilgotne dostarczaj dobrej poywki dla pleni i s rdem zowrogiego chi. Wywouje to problemy i kryzysy, powtarzajce si z du regularnoci. W miejscach naraonych na dokuczliwy blask popoudniowego soca gromadzi si niszczycielskie chi, ktre sprowadza przykroci i niepowodzenia. Jeeli soce jest zbyt jaskrawe, mona skorzysta z lustrzanych szyb, zason lub zawiesi w oknach krysztaki. Brak ycia w biurach i lokalach handlowych prowadzi do stagnacji. Zbyt spokojne i chodne biuro wskazuje na istnienie zych wibracji. Naley wprowadzi do niego ycie za pomoc muzyki, komputerw, stukajcych maszyn do pisania lub ryb pywajcych w akwarium. Ospao biura lub sklepu wywouje stagnacj chi, co nie jest korzystne dla powodzenia firmy. Wane jest te wietrzenie lokali. Nawet odrobina wieego powietrza moe zrobi wiele dobrego, jeli
idzie o tworzenie chi. Lokale, ktrych ciany pokryte s wilgoci wywoan prac urzdze klimatyzacyjnych, nieustannie wykorzystujcych to samo powietrze, rwnie nie su interesom. To, co najbardziej wartociowe w kadej firmie (moe to by sejf zawierajcy papiery wartociowe, cenne wyroby ze zota, skarbce bankowe lub biuro menedera albo szefa korporacji), zawsze powinno znajdowa si w rejonie o dobrym chi, to znaczy w miejscu odlegym od drzwi wejciowych. Roliny w biurach, sklepach lub lokalach, w ktrych prowadzi si interesy, powinno si troskliwie pielgnowa i nie dopuszcza, by marniay, usychay lub widy, a jeli tak si dzieje, jest to wskazwka, e chi ulego zastojowi i zostao pozbawione ycia. To samo odnosi si do hodowli rybek w biurze. Musz by one zdrowe, woda za dotleniona i czysta. Jeeli rybki zdychaj jedna po drugiej, to nieomylny znak, e zaczyna si le dzia. Nigdy nie wolno dopuci do tego, by w lokalach biurowych panowa przykry zapach, gdy jego obecno wytwarza ze wibracje. Toalety powinny by zatem z dala od gwnego biura, aby nie docieray do niego pynce stamtd zapachy. Resztki przynoszonego do biura jedzenia naley przed wyjciem szczelnie zawin, a zarzdzajcy biurem powinien dba o systematyczne usuwanie odpadkw i mieci. Cigi komunikacyjne w miejscu pracy powinny by nie zablokowane i atwo dostpne. Wszelkie zatory wynikajce ze zego ustawienia biurka lub bezmylnego skadowania kartonw i papierw nie sprzyjaj ustabilizowanemu przepywowi chi. Stwarza to niesnaski w miejscu pracy. Wreszcie nadmierny haas w lokalu, w ktrym prowadzi si interesy, wywoany bd to nazbyt gon muzyk czy hukiem maszyn z pobliskiej fabryki, bd - co gorsza - gonym zachowaniem personelu, wywouje silne zawirowania chi i jest zy dla feng shui. Rezultatem jest czsto nerwowo, niska wydajno pracy i brak harmonii wrd personelu.
166____________________________Cz V. Feng shui biznesu ZGODNO HOROSKOPOWA ______________________ Poniewa sprawne zarzdzanie firm w duej mierze zaley od pracownikw, niektrzy zwolennicy feng shui sugeruj, aby zapewni zgodno i usprawni wspprac pomidzy zatrudnionymi osobami, organizujc grupy ludzi o zgodnych horoskopach.
CZ SZSTA
Sposoby rozwzywana problemw feng shui
Nagle z niebios spad deszcz. Z gr spywa woda i wypenia rzeki oraz jeziora Zapowiada to obfite zbiory.
171
14. Sposoby rozwizywania ___ problemw feng shui
Do feng shui mona podej na dwa sposoby. Pierwszy z nich jest racjonalny, logiczny i praktyczny. Kiedy alom pojawia si problem feng shui, racjonalny umys natychmiast podsuwa wiele rodkw zaradczych lub rozwiza. Na przykad jeeli feng shui gosi, e musimy si strzec przed obiektami wymierzonymi w nasze drzwi frontowe, racjonalnym rozwizaniem jest prba zasonicia takich zagraajcych elementw. Rozwizania proponowane przez mistrzw tej sztuki opieraj si na logice, dziki czemu wydaj si przemylane i oczywiste. Wielu powiedziaoby, e s zgodne ze zdrowym rozsdkiem. Istnieje jednake drugie podejcie do feng shui - mniej racjonalne, ktre czsto blisze jest mistycyzmowi anieli zdrowemu rozsdkowi. Kiedy pojawiaj si problemy w interesach, specjalici feng shui mog po prostu zaleci zmian ustawienia mebli i - voila! - wszystko znw jest dobrze! Wzywani konsultanci czsto unikaj tumaczenia swego postpowania. Obcujc przez wiele lat z ekspertami feng shui, zauwayam, e zapytani o wyjanienie, dlaczego zastosowali okrelone rozwizanie, staj si maomwni. Zamiast rzeczowo odpowiada na pytanie, wol stwarza wraenie, e kieruje nimi tajemnicza intuicyjna wiedza. Zdecydowanie opowiadam si za pierwszym podejciem. Wierz i wiem, e jeli zna si podstawowe wskazania i koncepcje, ktre skadaj si na praktyk feng shui, nietrudno j zrozumie i stosowa. Krtko mwic, wol przemyle pewne sprawy. Wol podchodzi do feng shui jak do nauki. Praktyczne, logiczne podejcie do problemw w interesach wymaga oceny metod zarzdzania, niekiedy analizy finansw firmy, sprawdzenia ksig rachunkowych
172
14. Sposoby rozwizywania problemw feng shui
173
i tak dalej. Tak samo jest z feng shui. Jeli jestemy przekonani, e wiele naszych problemw wynika z oddziaywania zowrogich si, ktre s wynikiem zego feng shui, moemy sprbowa dociec, skd one pochodz. A pniej moemy poczyni odpowiednie kroki, by si z nimi upora. Wynika z tego, e pojawienie si nieuczciwych pracownikw, nieustanny pech, cige zmiany personelu i podobne kopoty mona niekiedy przypisa zemu feng shui biura. Tym, ktrzy wierz w feng shui oparte wycznie na intuicji, lub tym, ktrych przekonuje pozornie powszechne i skuteczne jego praktykowanie w Hongkongu i Singapurze, a ktrzy chc si zapozna z zalecanymi rodkami zaradczymi, chc raz jeszcze przypomnie, e feng shui zajmuje si ukierunkowaniem, zrwnowaeniem i wzmocnienie m p r z e p ywu chi. Wanie to jest podstaw praktyki feng shui. Wedle zaoe teorii przepywu chi, jeli yje si w harmonii z wasnym otoczeniem, wwczas clii ronie, wzmacnia si i rozprzestrzenia. Te z kolei usprawnia przepyw chi w naszych ciaach, co w efekcie daje peni zdrowia, wielkie szczcie i powodzenie. Krtko mwic, wszystko wwczas ukada si pomylnie. Oczywicie rzadko si zdarza, aby otoczenie byo idealne. Tylko nielicznym przypada doskonae siedlisko, w ktrym wybuduj doskonay dom. Gdyby to byo atwe, wszyscy bylibymy bogaci jak Krezus i spenieni jak Budda. Jednake czym innym jest denie do osignicia moliwie najpeniejszej harmonii. Przecie mona znale cakiem niez lokalizacj dla domu, a dom wybudowa tak, by spenia wymogi feng shui. Gdy za okae si, e trzeba co przystosowa, zmieni lub przerobi, mona si odwoa do najrniejszych antidotw feng shui. Uywam okrelenia antidota", gdy taki wanie charakter maj rodki zaradcze feng shui. Uywa si ich, by przeciwdziaa specyficznym problemom feng shui. Czsto korzysta si nie z jednego, lecz z wielu antidotw. Za lokalizacja, kiepski ksztat dziaki lub budynku,ze
METODA PRZEPYWW
METODA RWNOWAENIA
METODA WZMACNIANIA
ich ukierunkowanie wzgldem stron wiata, zastoje w przepywach chi i wszystkie inne nieprawidowoci moemy skorygowa na rne sposoby. W tym i nastpnym rozdziale przedstawiam pokrtce najwaniejsze antidota wykorzystywane przez zwolennikw feng shui. W zalenoci od stosowanej metody mona je podzieli na trzy grupy. Opiera si ona na idei cieek, kanaw i kanalikw, ktre pozwalaj chi pyn z ziemi lub z nieba ku badanemu siedlisku lub domowi. W metodzie tej stosuje si wydrone tyczki, wiata lub rnego rodzaju cieki. Zaoeniem jest dotarcie w gb ziemi, by sign do chi i wydoby je na powierzchni lub by poczy miejsce o dobrym chi z miejscem, ktre jest go pozbawione. Metoda przepyww najlepiej sprawdza si w wypadku kompensowania niekompletnych" ksztatw budynkw. Jest podstaw feng shui, a polega na wprowadzeniu do otoczenia i krajobrazu harmonii. Domy o nieregularnych ksztatach mog zyska pewn harmoni dziki wprowadzeniu zmian architektonicznych czy te ska lub drzew. Rwnowaga znaczy tyle co symetria, zatem budynki, ktrym brakuje symetrii, naley przebudowa lub skompensowa ich mankamenty, wykorzystujc elementy, ktre wprowadzaj rwnowag do rozkadu domu i jego wymiarw. Zakada ona wprowadzenie okrelonych zmian architektonicznych lub zastosowanie elementw albo obiektw, ktre przynoszc dobre chi, mog wzmocni lokalne feng shui. Pomog one chi pyn lub rozprosz je,
174
175
gdy bdzie nazbyt silne, a nawet wytworz chi tam, gdzie go brakuje. W metodzie tej wykorzystuje si wiata, fontanny, akwaria, dzwonki, wiatraczki, dzwonki wietrzne, lustra i krysztaki, i wiele innych rzeczy pomagajcych aktywizowa przepywy chi w okrelonych rejonach domu. Metod t mona poczy z metodami innych szk feng shui. Analizujc rozkad pokoi wedug pa kua, przypisujesz naronikom domu rne sytuacje yciowe, a pniej odwoujesz si do metody wzmacniania okrelonej czci domu, co wniesie do twojego ycia szczcie. Wynika z tego, e metod wzmacniania mona poczy z metodami feng shui Szkoy Kompasu. Jest to te skuteczny sposb przekonania si, czy takie obiekty, jak dzwonki wietrzne czy roliny, stosowane dla uaktywnienia jakiej czci domu, pozostaj z ni w zgodzie. W feng shui krajobrazu zazwyczaj stosuje si dwie pierwsze metody. Wanie one zostay opisane w tym rozdziale. W feng shui wntrz natomiast korzysta si z metody wzmacniania, a stosowane przez jej praktykw antidota przedstawione zostay w nastpnym rozdziale.
15. rodki zaradcze na problemy ________ pynce z zewntrz

Drzewa, roliny i krzewy s prawdopodobnie najczciej stosowanymi i najbardziej skutecznymi remediami DRZEWA I ROLINY na ze chi, a co za tym idzie - ze feng shui. Czsto stosuje si je dla stworzenia rwnowagi yin i yang, a poniewa sq obiektami ywymi, mog wzmocni feng shui siedliska lub domu. Drzewa bardzo skutecznie odgradzaj od zatrutych strza, szczeglnie tych wysyanych przez proste, ostre drogi, budynki lub inne obiekty. Doskonale take zasaniaj niepodane i agresywne" obiekty - jak gazy, ktrych ksztaty przywouj na myl niebezpieczne stworzenia lub zwierzta, armaty, estakady przypominajce kosy, ostre i zowrogie krawdzie wysokich budynkw, a nawet inne drzewa, ktre mog bezporednio blokowa drzwi frontowe i wytwarza potne iloci sha chi. Drzewa posadzone rzdem, przypominajc ywopot, mog odgrywa rol naturalnej przegrody i strzec przed zym i nie zrwnowaonym chi. W dawnych czasach w wielu wsiach poudniowo-wschodnich Chin na tyach domostw zakadano gaje bambusowe. Mieszkacy domw wybudowanych na zupenie paskich terenach czsto sadzili drzewa, ktre miay stanowi odpowiednik tradycyjnych ochronnych elementw krajobrazu, jak wzgrza i pasma grskie. Drzewom, ktre stosuje si w feng shui jako element ochronny, pozwala si rosn w sposb naturalny, nie przycina si ich ani nie podwizuje. Powinny to by drzewa bujnie si rozrastajce i najlepiej wiecznie zielone, gdy symbolizuj one obfito i powodzenie. Poruszane wiatrem zielone licie s zwykle oznak dobrego feng shui
176
15. rodki zaradcze na problemy pynce z zewntrz
177
Oglna zasada gosi, e drzewa posadzone w pobliu budynku zawsze daj dobre feng shui, szczeglnie wwczas, gdy rosn na jego tyach. Warto jednake wiedzie, e nie powinny one rosn zbyt blisko. Jeli ich gazie blokuj dostp wiata sonecznego do domu, mieszkacy cierpi, poniewa drzewa powstrzymuj dopyw chi. Moe si te pojawi inny problem. Drzewom i rolinom przypisuje si natur yin, a kiedy yin dawi wiato soneczne, ktre ma charakter yang, brak jest rwnowagi. Naley si tu kierowa wasnym osdem. Drzewo, ktre budzi tw sympati i wydaje ci si pikne, jest korzystne. Jeli natomiast wydaje ci si uciliwe, lkasz si go lub cakowicie zasania soce, lepiej je ci i posadzi nowe. Tak wanie czsto dzieje si w tropikach, gdzie drzewa rosn niezwykle szybko i zdarza si, e osigajc ogromne rozmiary, przytaczaj dom, cho posadzono je, by go chroniy. Wreszcie, kiedy drzewa i roliny wykazuj oznaki gnicia, obumierania lub wygldaj, jakby usychay, lepiej je usun i zastpi nowymi. Gnijce lub niszczejce roliny i drzewa wysyaj trujce chi, ktre czyni wiele szkody okolicznym mieszkacom.
Drzewa chroni przed oddziaywaniem wiey znajdujcej si po drugie stronie ulicyj
Drzewa jako ochrona przed porywistymi wiatrami. Kiedy domy s wybudowane na szczytach wzgrz, drzewa sadzi si od strony, z ktrej wiej porywiste wiatry, zapewniajc tym sposobem ochron mieszkacom. Drzewa jako ochrona przed haasem. Budynki zlokalizowane w centrach miast i otoczone zewszd ruchliwymi, haaliwymi ulicami penymi spalin mona osoni rzdami drzew, ktre ku poytkowi mieszkacw potrafi zneutralizowa rdo skaenia i haasu. Drzewa jako ochrona przed skaeniem i wstrtnymi zapachami. Kiedy dom posadowiony jest tu obok niedronego kanau, w ktrym gromadz si mieci, posadzone w odpowiednim miejscu drzewa ochroni mieszkacw przed zatrutym chi wytworzonym przez wstrtne zapachy. Drzewa wykorzystuje si take jako ekran chronicy przed niekorzystnymi wpywami pobliskich cmentarzy. Drzewa jako ochrona przed prostymi drogami wysyajcymi zatrute chi". Jak wida na poniszym rysunku, w celu uniknicia zego oddziaywania drogi godzcej w dom, mona przesun jego wejcie bd posadzi w odpowiednim miejscu szereg drzew lub ywopot, ktry da mieszkacom ochron na przyszo. Drzewa jako ochrona przed krzyami i wieami kocielnymi. Domy, ktre s zwrcone w kierunku kociow lub wity, nie pozostaj obojtne wobec cierpienia osb biorcych udzia w pogrzebach i w odprawianych za zmarych mszach. Wierzy si, e krzy-
178
15. rodki zaradcze na problemy pynce z zewntrz____________179
e le oddziauj na znajdujce si naprzeciw budynki. Take i w tym wypadku (pokazanym na poprzedniej stronie) drzewa posadzone blisko domu zapewni mieszkacom ochron. Drzewa jako ochrona przed estakadami, tak powszechnymi w stosowanych obecnie rozwizaniach komunikacyjnych. Najodpowiedniejsze w tym wypadku s drzewa pokryte bujnym listowiem. Poleca si je jako skuteczn ochron przed wszelkiego rodzaju niekorzystnymi wpywami zego chi, wytwarzanego przez haaliwe ulice. Drzewa jako ochrona przed krawdziami i ostrymi liniami dachw. Jest to czsto wystpujca sytuacja, gdy wiele budynkw ma wanie takie linie dachw, ktre - cho to efekt najczciej nie zamierzony - mog zagraa otoczeniu. Kiedy tak si zdarza, idealnym rozwizaniem okazuje si posadzenie drzew. Drzewa jako ochrona przed supami telegraficznymi, masztami linii przesyowych i wszelkimi obiektami, ktre mog godzi we frontowe drzwi. Drzewo rosnce na linii wysyanych przez nie zatrutych strza moe skutecznie ochroni mieszkacw przed ich oddziaywaniem. Drzewa mona take wykorzysta do zrwnowaenia domw i budynkw, ktre pozbawione s naronikw, przez co wydaj si niekompletne. Sadzc w odpowiednim miejscu drzewo, mona sprawi, by pokazaW tym miejscu posadzono drzewo.
ny tutaj dom wybudowany na planie litery L stal si kompletny. Rwnoway to ksztat domu. Drzewo jako ochrona przed innym potnym drzewem rosncym bezporednio przed drzwiami frontowymi i przytaczajcym dom zym chi. W takiej sytuacji najlepszym rozwizaniem jest, jak to ukazano tutaj, posadzenie dwch innych drzew w taki sposb, by razem tworzyy trjkt skierowany na zewntrz. Rozprasza to cae niekorzystne chi wysyane w kierunku domu przez atakujce drzewo.
CIEKI I ZBIORNIKI WODNE
Woda w najrniejszych formach niemal zawsze niesie dobre feng shui. Pomaga osign powodzenie, poniewa symbolizuje pienidze. Naley wic dba o to, aby woda bya czysta, wiea i by pyna. Zastaa i cuchnca woda jest znacznie gorsza anieli zupeny jej brak. Jeli wybudowae w pobliu domu basen lub sadzawk i nadal bez przerwy nkaj ci nieszczcia, sprawd, czy woda jest czysta. W wielu domostwach baseny pywackie wybudowane w przypywie entuzjazmu s pniej zaniedbywane, gdy rzadko si z nich korzysta lub dzieci wyjedaj na studia za granic. W takich wypadkach albo rozbierz basen, albo dbaj, aby by czysty. To samo odnosi si do sadzawek z rybami i maych strumykw, ktre s budowane z wielkim entuzjazmem, lecz z czasem, z powodu braku opieki, staj si brudne, botniste i zamulone. Jeszcze gorzej, gdy zastaa woda nabiera ciemnej barwy. Wywouje to nieszczcia i przysparza mieszkacom problemw w interesach oraz staje si przyczyn braku powodzenia. Wod mona wykorzysta jako rodek zaradczy w wypadku, gdy domy i budynki cierpi z powodu nadmiaru obiektw yang. W miastach i miasteczkach, gdzie dominuj ciki beton i cega, stworzony przez czowieka pienicy si wodospad, basen czy pikna fontanna w otoczeniu rolinnoci nios powodzenie i szczcie, poniewa tworz harmoni, a tym samym aktywizuj szczliwe chi.
.
180__________Cz VI. Sposoby rozwizywania problemw feng shui
15. rodki zaradcze na problemy pynce z zewntrz____________181
wiata basen rwnowace basen
JMk
drzewo rwnowace basen
WIATA Jednym z najskuteczniejszych rodkw zaradczych polecanych przez ekspertw feng shui s wiata. Ulokowane w odpowiednich miejscach lampy i reflektory czyni cuda, zapewniajc szczcie mieszkacom. Zainstalowanie wiate w rogach posesji jest najlepszym sposobem poradzenia sobie z nieregularnym ksztatem dziaki lub budynku. wiata mona take wykorzysta do zrwnowaenia domw wielopoziomowych. Dziaanie wiate polega na podnoszeniu chi w kierunku niebios", a raczej na zachcaniu" go do wznoszenia si. Dlatego, aby wzmocni szczcie domu, zwolennicy feng shui instaluj dwa wiata z przodu budynku, po jednym na k;r/.tlym rogu oraz jedno porodku, na jego tyach. Dziki temu mona skorygowa kady bd w usytuowaniu domu, poniewa wiata zapewni potrzebn mieszkacom rwnowag. wiata, ktre maj suy wzmocnieniu feng shui domu, powinno si umieszcza na wysokoci kalenicy. wiata zapewniaj rwnowag mieszkacom, ktrych dom jest wybudowany albo zbyt blisko, albo zbyt daleko od wejcia na posesj. Gdy dom nie jest usytuowany w centrum dziaki, zainstalowanie wiate natychmiast poprawia sytuacj.
Nieproporcjonalnie duy basen zrwnowaony zosta drzewem posadzonym po drugiej stronic domu. wiata z tyu kompensuj z kolei zbyt bliskie domu pooenie basenu.
Naley si jednak upewni, e te obiekty wodne" nie s zbyt due ani nie znajduj si zbyt blisko budynku. Z powodu nadmiaru clii o charakterze yin moe to wywoa dysharmoni, a co za tym idzie, przytumi powodzenie i szczcie mieszkacw. Pamitaj, e jeeli masz taki problem, moesz go rozwiza na wiele rnych sposobw. Jeeli basen jest zbyt duy, po kadej jego stronie posad drzewo, by poszerzy rejon domu". Jeeli basen znajduje si zbyt blisko domu, mona poprowadzi od basenu do domu nawet przesadnie krt ciek, by tym sposobem zwikszy dystans, lub mona zainstalowa lampy w dwch naronikach domu lub budynku, co wydaje si jeszcze atwiejsze. W kadym za wypadku wiata na rogach dziaki, na ktrej usytuowano dom lub budynek, zawsze zapewniaj dobre feng shui, gdy wprowadzaj rwnowag. Fontanny pozwalaj skompensowa nadmiar elementw yang wystpujcych w otoczeniu. Jeeli fontanna otoczona jest rolinami, wywouje, ku poytkowi mieszkacw, dobre wibracje chi. Baseny uformowane w laki sposb, e pozwalaj wodzie obejmowa" dom, nios powodzenie i s wspania pomoc dla tych, ktrzy narzekaj nn brak przynoszcego pienidze chi".
wiato na dziace o nieregularnym ksztacie.
182
Cz VI. Sposoby rozwizywania problemw fong shui
15. rodki zaradcze na problemy pynce z zewntrz_________________183
wiata'mona wykorzysta do zrwnowaenia" dziaki o niekompletnych ksztatach, tak jak w wypadku dziaki w ksztacie litery L. W takiej sytuacji zainstaluj wiato na rogu i skieruj je na brakujcy fragment. T sam metod mona zastosowa dla domu na planie w ksztacie litery L. Zwykle odradza si budow i zasiedlenie takich domw, jednake dla osb, ktre ju je zamieszkuj, postawienie supa z lamp stanowi dobre rozwizanie. Wszelkie inne nieregularne ksztaty dziaek mona poprawi, umieszczajc latarnie z tyu domu. wiata mona wykorzysta do rozwizywania problemw, jakich przysparzaj wskie cieki. Zainstalowanie wzdu nich lamp spotguje powodzenie mieszkacw. Jeeli na jakim odcinku cieka zwa si, ustaw tam latarni. wiata mog take posuy do skorygowania zego usytuowania zbiornikw wodnych. Ukazana tutaj sadzawka, cho ma korzystny ksztat nerki, jest usytuowana le, bo na tyach domu. Taka konfiguracja nie przynosi powodzenia, a nawet sprawia, e powodzenie odpywa. By naprawi t sytuacj, zainstaluj dwa reflektory w dwch rogach frontu domu.
wiata z przodu domu koryguj ze usytuowanie
__________________________ ZWIERCIADO PA KUA Omioktne zwierciado pa kua jest jednym z najpotniejszych antidotw chronicych domostwa przed zowrogim chi wytwarzanym przez zewntrzne obiekty, na ktre nie moemy mie wpywu. Jest ono take jednym z najbardziej tajemniczych symboli stosowanych w praktyce feng shui. Zwierciado pa kua bez trudu mona kupi w chiskich wityniach lub sklepach handlujcych dewocjonaliami zwizanymi z praktykami taoistycznymi i buddyjskimi. Nie zaleca si jednak stosowania pa kua bez uprzedniego zasignicia porady witynnego kapana lub mnicha, gdy jak wierz Chiczycy, musi by ono najpierw pobogosawione. Kapan, odpiewujc odpowiednie mantry, nada mu tak moc, by strzego przed zymi wpywami. Histori mierci Bruce'a Lee w Hongkongu wie si z pa kua. Podobno Bruce Lee, nazywajc siebie Maym Smokiem, rozdrani dziewi smokw Kowloonu. Gdy si o tym dowiedzia, dla obrony zainstalowa na rosncym w pobliu domu drzewie zwierciado pa kua. Jednake w czasie tajfunu (niewtpliwie wywoanego przez smoki) pa kua strci wiatr, a to dlatego, e wczeniej nie zostao pobogosawione. Nie miao mocy, ktra mogaby si przeciwstawi zoci smokw. W taki oto sposb zgin Bruce Lee. Kiedy po raz pierwszy przybyam do Hongkongu, zamieszkaam w apartamencie na Peak, skd rozciga si wspaniay widok na port, ale przed moimi oknami wznosi si synny okrgy budynek Hopewell Centre. Mwiono o nim, e jest rdem zego feng shui dla wszystkiego, co go otacza, poniewa wyglda jak laseczka kadzida palonego w wityniach. Polecono mi powieszenie zwierciada pa kua, ktre miao mnie ochroni przed emanujcym z niego zym chi. Wielokrotnie ponawiaam prb zamocowania pa kua, lecz za kadym razem odpadao, co wiadczyo o tym, e znak nie ma wystarczajcej mocy. Co gorsza, zawsze wtedy zapadaam na zdrowiu. Wreszcie miejscowy mistrz feng shui zaleci powieszenie nie jednego, lecz trzech, godziwej wielkoci, zwier-
184
16. rodki zaradcze feng shui wntrz
185
ciade pa kua, po jednym na kadym z trzech okien wychodzcych na ten budynek. Pa kua zostay te pobogosawione w synnej wityni Wong Thye Sin w Kowlooriie. Dopiero wtedy zwierciada przestay odpada. Dlatego nie zalecam stosowania zwierciade pa kua, chyba e twoim domem zajmie si najpierw ekspert feng shui. Zwierciado pa kua uznaje si za bardzo silne antidotum na zatrute strzay, lecz gdy stosuje si je w niewaciwy sposb, ono samo moe si sta rdem zagroenia. Dzieje si tak dlatego, e pa kua, ktre sw moc czerpie z narysowanych na nim omiu trygramw, wysya okrelone wibracje, ktre - nieodpowiednio zogniskowane - mog przynie wicej szkody ni poytku.
Najbardziej drastycznym sposobem poprawy zego usy-
ZMIANA ORIENTACJI DRZWI

tuowania drzwi frontowych jest po prostu jego zmiana. Niekiedy moe to by jedyna moliwo uporania si ze zowrogimi siami zatrutych strza wysyanych przez wspomniane wczeniej obiekty. Czasami konieczno laka moe wynika z tr"/?, e zorientowanie drzwi frontowych nie wspgra z kierunkami geograficznymi korzystnymi dla gowy rodziny (signij po inn moj ksik, Feng shui Szkoy Kompasu). Jeeli stwierdzono, o przyczyn nieustajcych nieszcz s zatrute strzay, naley tak zmieni usytuowanie drzwi frontowych, aby wychodziy na inn stron anieli ta, z ktrej pojawio si zagroenie. By moe najsynniejszym przykadem zastosowania tej metody jest historia singapurskiego hotelu Hyatt, mieszczcego si przy Scotts Road. Gdy tylko zmieniono rozmieszczenie wszystkich drzwi prowadzcych do hotelu, Hyatt znw zacz by dochodowy i do dzi wietnie prosperuje.
Poniewa na caym wiecie coraz modniejsze i powszechniejsze staj si mieszkania w blokach i kompleksach mieszkaniowych, ronie zainteresowanie feng shui wntrz. Nowej wymowy nabrao projektowanie pokoi, kolorystyka oraz stosowanie obiektw wzmacniajcych chi. Wan czci feng shui wntrz stao si take caociowe projektowanie biur. W poprzednich rozdziaach szczegowo omwiam wiele aspektw feng shui, ktre naley uwzgldni, gdy analizuje si uk'ad pokoi, ksztaty i lokalizacj wanych stref przeznaczonych dla gowy rodziny lub waciciela interesu. Nawet jeli nie jeste gow rodziny lub szefem czy wacicielem firmy, praktyka, ktr nazywam defen-
sywnym feng shui, dziaa moe wycznie na twoj korzy. Najlepiej, jeli czytelnik w peni decyduje o feng shui swego domu i biura, w rzeczywistoci jednak niestety nie zawsze tak jest. Czsto pokj, dom lub biuro s nam przydzielane i stajemy przed faktem dokonanym. Czasami po prostu nie jestemy wystarczajco zamoni, by pozwoli sobie na luksus bycia wybrednym lub kaprynym. Niemniej jednak radz, by robi, co w naszej mocy! Powimy wic szczegln uwag temu, co w feng shui zwie si strefami zagroenia". W rozdziale tym przedstawiam take kilka sposobw wzmacniania chi domu i biura. rodki zaradcze feng shui wntrz zwykle rozpraszaj ze chi, a czsto, dziki intensyfikacji przepywu chi przez dom, wzmacniaj szczcie.
186
187
Sposoby te, stosowane z waciwym zrozumieniem filozofii feng shui, pozwalaj likwidowa zaburzenia harmonii w domu lub biurze oraz tak pobudzi powstawanie i przepyw chi, by dziaao ono na korzy czowieka.
bjczego chi wysyanego przez prosl drog lub krawd dachu godzc w czyj pokj lub dom. Jednoczenie cudowny, bambusowy flet staje si drog dla chi, ktre pynie bez przeszkd, omijajc cikie, wiszce pod sufitem belki, rozpraszajc ich przytaczajce oddziaywanie.
WIATA I PRZEDMIOTY ODBIJAJCE WIATO OSIEM RODKW ZARADCZYCH Na podstawie mojej wieloletniej praktyki feng shui wyrniam osiem kategorii rodkw zaradczych. S to: wiata i przedmioty odbijajce wiato. Do tej kategorii nale: wiata, lustra, przedmioty z litego krysztau i krysztaowe kulki. Obiekty ywe lub sprawiajce wraenie ywych. Nale do nich: roliny, akwaria z rybkami, mae wie lub obrazy czy figurki tego wszystkiego. Obiekty wydajce przyjemne dwiki, takie jak: pobrzkujce przy kadym powiewie dzwonki wietrzne, dzwonki wszelkich ksztatw i rozmiarw, gongi i cymbay. Obiekty, dla ktrych charakterystyczny jest ruch kolisty. Kategoria ta obejmuje przyjemne dla oka mobile, wiatraki, drzwi obrotowe, miniaturowe fontanny, jak rwnie wentylatory - sufitowe lub przenone. Cikie obiekty majce cechy yang, takie jak gazy i rzeby. Urzdzenia elektroniczne, ktre stwarzaj wraenie obecnoci ycia i generuj dwiki, takie jak: gramofony, magnetofony, radia i telewizory. Dugie i wydrone przedmioty, takie jak: flely- najlepiej bambusowe - i nowoczesne dzwonki wietrzne wykonane z rur. Kolory stosowane w harmonijnym ukadzie zgodnym z chisk koncepcj ywiow. Kada z wymienionych rzeczy lub dowolna ich kombinacja ma niepowtarzalne waciwoci, ktre'sprawiaj, e s one skuteczne bd to w zwalczaniu zlowro-giego chi, bd to w tworzeniu dobrego chi. Dlatego te obrotowe drzwi lub wiatrak maj moc rozpraszania za-
Do kategorii tej nale: wiata, lustra, przedmioty z krysztau i krysztaowe kulki. WIATA to: lampy z abaurami, reflektory, krysztaowe yrandole i inne formy owietlenia. Skorzystaj z nich, by oywi mroczne zaktki pomieszcze, doda wntrzom stabilnoci i stworzy w nich przyjemny nastrj. wiata okazuj si te przydatne do ozdobienia tych stref pokoju, mieszkania czy biura, ktre odpowiadaj sytuacji yciowej symbolizujcej to, co chcemy wzmocni. Powrmy do ostatniej czci trzeciego rozdziau, w ktrym opisaam osiem sytuacji yciowych pa kua. Nanie osiem sytuacji yciowych na diagram z rozkadem twego domu lub biura i zdecyduj, ktr z jego czci chcesz wzmocni lub oywi. Dla wygody w powyszym diagramie przedstawiam pa kua podzielone na osiem stref. A oto odpowiadajce im sytuacje yciowe: POUDNIE symbolizuje SAW, UZNANIE, SZACUNEK. PNOC symbolizuje KARIER, PRAC, MOLIWOCI ROZWOJU. ZACHD symbolizuje DZIECI, POTOMSTWO, SYNW. WSCHD symbolizuje ZWIZKI RODZINNE. POUDNIOWY WSCHD symbolizuje DOSTATEK, PIENIDZE, POWODZENIE, ZYSK. POUDNIOWY ZACHD symbolizuje PERSPEKTYW MAESTWA, SZCZCIE. PNOCNY WSCHD symbolizuje WYCHOWANIE, STUDIA I WIEDZ. PNOCNY ZACHD symbolizuje DORADCW I POMOCNYCH LUDZI.
188
Poudnie
Jeli chcesz
bardzo ci zaley na pobudzeniu okrelonej strefy, moesz uy wicej ni jednego rodka. Jednake jedn z najpotniejszych metod jest zainstalowanie jasnego wiata. Poniewa sama jestem troch zachanna, systematycznie aktywizuj kady rejon we wszystkich pokojach w moim domu. Ponadto staram si korzysta tylko z niektrych toalet i zadbaToalety w strefie maestwa lub dostatku mogq wypuka cae szczcie przypisane, danemu rogowi, W dawnych Chinach z\vy\de w domach nie byo toalet
189
pobudzi stref ma estwa, ustal, ktra cz twojego domu znajduje si od poudniowego zachodu. Wanie ona reprezentuje twoje perspektywy maeskie. Mo esz j wzmacnia, najpierw jednak upewnij si, e nie ma tam toalety, gdy twoje nadzieje zwizane z ma estwem zostan spukane". Powiniene wzmocni t cz domu za pomoc piknych, krysztaowych yrandoli, pamitajc jednak, aby wiato palio si przez ca noc. Jeeli nie sta ci na yrandol, zainstaluj reflektory lub Pnoc lamp z piknym, jasnym abaurem. Moesz te tam umieci naturalii} kryszta, by reprezentowa ywio ziemi, lub powiesi ; ymbole maestwa albo mioci. Skutecznymi stymulatorami mog by obrazy przedstawiajce papuki chiskie, sploty maeskie wykonane z czerwonego sznurka, ktre okazuj si szczeglnie skuteczne w wypadku osb chccych nieco oywi swe nudne ycie towarzyskie, czy wreszcie symbol podwjnego szczcia. Tak samo, korzystajc z tej metody, moesz wzmocni rejony: doradcw, rodziny, dostatku, kariery, sawy, dzieci lub wiedzy. Wszystkie czci domu mona obudzi lub zasili rwnin wieloma innymi wzmacniaczami" feng shui, ktre po kolei omwimy. Niekiedy, jeli
190
am o to, by adna z nich nie znalaza si ani w strefie dzieci, ani w strefie dostatku, gdy wysoko ceni te aspekty mego ycia. LUSTRA s niezwykym superrodkiem" pomocnym w wielu kopotliwych, z punktu widzenia feng shui, sytuacjach. Lustra mog odbi
191 16. rodki zaradcze feng shui wntrz
niemale wszystko, co wywouje problemy - zarwno prost drog, jak i stert mieci. Po prostu wieszamy zwyke lustro tak, by chronio dom, odbijajc atakujce obiekty, cho najskuteczniejsze jest chiskie zwierciado z omiobocznym pa kua. Lustra penice funkcj ochronn mog mie dowolne rozmiary i nawet mae lusterka su magii feng shui. Istnieje wiele innych zastosowa luster w domu czy te w biurze. Zazwyczaj im wiksze lustro, tym lepiej. Powinno ono by jedn du tafl, a nie skada si z lustrzanych pytek. Jako elementy wzornictwa s one niekorzystne, gdy wykazuj tendencj do znieksztacania odbicia, co wywouje ze chi. Lustra powinny by umocowane w taki sposb, by nie ciy" ani ng, ani gw mieszkacw. Ma to niekorzystny wpyw na ich zdrowie i z tego powodu jest zdecydowanie odradzane. Wieszajc lustra, naley mie na uwadze wzrost mieszkacw. Zaleca si lustra sigajce a do podogi. W feng shui za korzystne uznaje si wieszanie luster w okrelonych pomieszczeniach, takich jak na przykad jadalnia, na dwch ssiednich cianach, gdy pomnaaj" poywienie, a co za tym idzie - fortun rodziny. Wieszajc lustra w taki sposb, ide pomnaania" mona przenie na dowoln stref domu. Zauwa, e wiele restauracji i barw ma cae lustrzane ciany, co symbolizuje pomnoenie liczby klientw! Bardzo popularn praktyk jest mocowanie luster w taki sposb, by odbijay kas. W tym wypadku chodzi o symboliczne pomnaanie dochodw firmy. Zwykle w lokalu handlowym kas umieszcza si w pobliu wejcia. Zawie lustro tak, by odbijao tylko kas, nie za drzwi wejciowe. Jest to ulubiona metoda chiskich sklepikarzy na caym wiecie. Gdy nastpnym razem wejdziesz do chiskiej restauracji, zwr uwag na te wanie elementy feng shui!
Za wie szo ne w pob liu okn a prz edm ioty z oszl ifo waneg o krys zta u chw ytaj wi atlo shn ecz ne i two rz w don ni tcz . Bar dzo kor zyst ne roz wi zani e!
tra sigajce od podogi do sufitu yciqgajq do pokoju widok wody. dzo korzystne rozwiqzanie!
Lustra s take doskonaym rozwizaniem dla pokoi o nieregularnych ksztatach, gdy umieszczenie lustra na wystajcej cianie nadaje jej gbi i stwarza zudzenie wikszej przestrzeni. Lustra mog powikszy zbyt ciasny pokj, hol wejciowy lub poszerzy zbyt wski korytarz. Uznaje si za korzystne wieszanie ich na sufitach gabinetw i biur, gdy symbolizuje to siganie w gr". Kiedy w domu lub w miejscu pracy mamy do czynienia z nioscymi zagroenie filarami, ktre we wszystkich kierunkach wysyaj zabjcze chi, obudowanie ich lustrami rozproszy cae miercionone chi i zmieni na dobre feng shui tego odpychajcego obiektu. adnych wtpliwoci nie wzbudza stosowanie luster w celu przycignicia do domu kadego widoku, ktry reprezentuje dobre feng shui. Moe to by widok wody, rzeki, strumienia, basenu, fontanny lub agodnie pofadowanych wzgrz odpowiadajcych smokowi. Odbijajc pikny widok, lustro symbolicznie przyciga do domu dobre chi z jego otoczenia.
w wypadku yrandoli, niezwykle silnie wspomoe to przepyw dobrego chi. wiatem, jak wazy ze wieymi kwiatami Krysztaowe rwnie dostarczaj doskonaego zdrowego chi, a lece na biurku krysztaowe przyciski do przycigaj dobre wibracje. Warto wspomnie, e krysztaowe kulki o wielopaszczyznowym szlifie, podobne do krysztakw, z jakich zbudowane s yrandole, doskonale wzmacniaj feng shui, szczeglnie gdy powiesi si je w sonecznym oknie. Szlifowane krysztay rozszczepiaj promienie ne, dajc refleksy w kolorach tczy. Przemieniaj pynce ze wiata sonecznego mocne yang w niosce przychylny los chi, ktre wypenia cay pokj, rozpraszajc dominujce Szlifowane krysztay powieszone na belkach wych sprawiaj, e chi si wznosi, a umieszczone w stwarzajcym zagroenie przejciu (na przykad troje drzwi w jednej osi) rozpraszaj zowrogie chi. W ostatnich latach do wzmocnienia feng shui uywa si take naturalnych krysztaw grskich, ktre si tnie, by nada im ksztat obeliskw, piramid i sze-ciobocznych rdek". Powinno si je umieszcza w odpowiadajcych ywioowi ziemi rogach lub pokoju lub domu, to znaczy w sektorach poudniowo--zachodnim lub pnocnowschodnim. Niektrzy zwolennicy feng shui umieszczaj take krysztay na swych rodzinnych otarzach, wierzc, e maj one moc pomnaania bogosawiestw otrzymywanych od Buddy i bogini Kuan Jin. To rytualne stosowanie krysztaw dziej dotyczy ycia duchowego anieli wierze feng shui.
YSZTAY __________________________________
Pikno i sia wykonanych przez czowieka krysztaowych wazonw, przyciskw do papieru, kieliszkw i przedmiotw dekoracyjnych sprawiaj, e s one niezwykle popularnymi prezentami. Feng shui niemal kadego pokoju mona poprawi dziki wstawieniu krysztaowego przedmiotu, a kiedy poczy si go ze
192
193
OBIEKTY YWE Do tej kategorii nale roliny i ryby. YWE ROLINY zawsze wiadcz o dobrym feng shui, szczeglnie kiedy wygldaj na zdrowe, silne i s soczycie zielone. Roliny, ktre dobrze si rozwijaj w dowolnym rejonie twojego ogrodu, wewntrz domu lub biura, s idealnymi wskanikami obecnoci zdrowego chi. Wynika z tego, e jeli roliny z jakiegokolwiek powodu choruj, gnij lub widn, koniecznie trzeba natychmiast co z tym zrobi. Naley poszuka powodw tego stanu rzeczy, a moe wystarczy jedynie przestawi roliny lub je nawie. Niezdrowo wygldajce licie i gnijce gazki s najpewniejsz oznak zego chi. Roliny usychajce lub gubice licie take s symbolem mierci i dlatngo naley ich unika. Z tego powodu niezwykle popularne stay si obecnie sztuczne drzewka, roliny, a nawet kwiaty, szczeglnie te wysokiej jakoci, importowane z Filipin i Tajlandii, ktrych wykonane z jedwabiu listki starannie mocuje si do naturalnych odyek i gazi pokrytych kor, tak by przypominay ywe roliny. Sztuczne roliny oddziauj rwnie dobrze jak ywe, a dodatkowo maj t przewag, e nie wymagaj opieki i uwagi. Roliny s niezawodnymi rodkami wzmacniania feng shui, gdy symbolizuj ycie, natur i rozwj. Maj zdolno wprowadzania yciodajnego chi do domw i biur, a gdy postawi si je przy wejciach, przycigaj strumie chi nioscy powodzenie. Skutecznie przywracaj te rwnowag zaburzon wszelkimi naronikami, filarami, wolno stojcymi supami konstrukcyjnymi i ostrymi krawdziami. Rysunek ukazuje, jak pomysowo wykorzysta rolin, by ukry
ostr krawd naronego filaru. W dodatku ywe roliny, wesoe, wiee kwiaty cite lub nawet sztuczne skutecznie rozszerzaj strumie silnego chi pyncego przez pokoje. Po-
RYBY I WIE
wszechny na caym wiecie zwyczaj przysyania kwiatw chorym przyjacioom, by ich rozweseli, jest wedug feng shui dobr praktyk, poniewa kwiaty rzeczywicie przycigaj zdrowe, ywotne chi. Feng shui usilnie nakania do tego, by trzyma w domach i biurach wiee kwiaty o jasnych kolorach. Kwiaty s szczeglnie przydatne do aktywizowania stref rodziny i doradcw w ukadzie sytuacji yciowych wedug pa kua. Jeeli chcesz harmonii pomidzy domownikami, ustaw duy bukiet kwiatw w tej czci pokoju lub domu, ktra odpowiada strefie rodziny, gdy za chcesz uzyska pomoc lub wsparcie wanych osb, zrb to w strefie pomocnych ludzi i doradcw. Podobnie jak roliny, symbolizuj ycie. Jeli s zdrowe, ywotne i dobrze si czuj w domu, uznaje si je za wietne stymulatory feng shui. Miniaturowe wiki s szczeglnie popularne w wielu chiskich domach, gdy stworzenia te w kulturze Chin maj specjalne miejsce. w symbolizuje bowiem dugie ycie i ogromne szczcie. Charakterystyczne, e ryby i wie s stworzeniami wodnymi, a woda jest wielkim symbolem powodzenia. Omwilimy ju jej wspaniae waciwoci feng shui (we wszystkich jej formach i konfiguracjach) oraz jak bardzo moe by przydatna do wzmacniania feng shui domu lub miejsca pracy. Jeli w ogrodzie lub w domu masz sadzawk, nie wzbraniaj si przed trzymaniem w niej ryb lub wi. Jeli chcesz, moesz te uprawia lilie wodne lub lotosy (jeli to moliwe). Te dwa kwiaty s korzystnymi symbolami oznaczajcymi szczcie i powodzenie. Kiedy nie mona mie widoku wody ani wybudowa stawu w ogrodzie, feng shui zaleca korzystanie z akwariw i kulistych waz z rybami. W Hongkongu s one bardzo rozpowszechnione. Moesz te podj prb wyszukania najwaniejszej dla feng shui ryby arrowany!
194
195
Oprcz dostatku ryba symbolizuje te sukcesy na egzaminach i w karierze zawodowej. Jedna z chiskich legend mwi, e karp pynie pod prd w gr rzeki, a gdy dociera do Zotych Wrt, przeskakuje przez nie i przemienia si w niebiaskiego smoka. Obrazuje to przejcie przez egzaminy na dworze cesarskim i rozpoczcie penego dostatkw i sukcesw ycia cesarskiego urzdnika. Ryba symbolizuje wic zdobywanie, zatem obrazki i figurki rybakw s popularnymi sposobami przedstawiania osigni i zwycistw. Bez trudu odnajdziemy je w chiskich domach, a na chiskich kartkach noworocznych widuje si wiele ryb i rybakw. Hodowanie rybek w akwariach z filtrem powietrza stymuluje powstawanie chi. Pywajce ryby pobudzaj ywotno i aktywno i s wskanikami sukcesw w handlu i biznesie. W Hongkongu mistrzowie feng shui zalecaj hodowanie zotych rybek. Szczeglnie wskazane jest posiadanie omiu rybek w kolorze zotym lub czerwonym oraz jednej czarnej, co w sumie daje dziewi - najwiksz liczb. Osiem zotych rybek symbolizuje rozwj, podczas gdy jedna czarna - ochron. Chiczycy wierz, e kiedy nieszczcie nawiedza dom lub biuro, ryby absorbujc" wszelkie przeciwnoci losu, chroni mieszkacw lub pracownikw. Kiedy zdycha czarna rybka, oznacza to, e udao si unikn wypadku lub dramatycznego wydarzenia. W Malezji i Singapurze popularnym hobby jest hodowanie drogiego japoskiego karpia zwanego koi, a wielu potentatw biznesu zrobi wszystko, by zdoby zote lub czerwone arrowany. S to pene wdziku ryby-smoki", znane take jako ryby feng shui". Zazwyczaj maj srebrzyste uski, a ich naturalnym rodowiskiem s gbokie rzeki rdldowe Pahangu i czci Indonezji. Jeli zamierzasz hodowa zote rybki ze wzgldu na feng shui, zaleca si, aby mia ich dziewi, osiem w kolorze zotym lub czerwonym i jedn czarn; zapewnia to szczcie i jednoczenie daje ochron.
Wierzy si, e arrowana zmienia kolor na czerwony lub zoty, kiedy jej waciciela spotka wielka pomylno. Efektem tego s niebotyczne ceny tych ryb. Zwykle hoduje si je pojedynczo bd po pi lub dziewi. Sama w holu mego domu hodowaam pi arrowan, ktre rosnc, staway si rowe. Kiedy wyjedaam z Hongkongu, by powrci do Malezji, wypuciam je do Basenu Stanleya. WIE take uwaane s za symbol szczcia. Wierzy si, e trygramy i heksagramy / Ching zostay odczytane po raz pierwszy przez cesarza Fu Hsi (twrc / Ching) ze skorupy wia morskiego. wie wodne s miniaturami wi morskich i symbolizuj mdro oraz stabilno. Hodowanie ich obrazuje stay i stabilny rozwj oraz rosnce bogactwo domu. Najlepiej, jeli akwaria, sadzawki z rybami i baseniki z wiami znajduj si w tej czci domu lub biura, ktra w ukadzie yciowych sytuacji pa kua reprezentuje dostatek. Umieszczenie ich w strefie bogactwa wznosi chi, co wspiera pomylno i zapewnia powodzenie finansowe pracownikom i mieszkacom. PRZEDMIOTY WYDAJCE PRZYJEMNE DWIKI Do kategorii tej zalicza si: dzwonki wietrzne, gongi i dzwoneczki. DZWONKI WIETRZNE nale do najbardziej wdzicznych i popularnych rodkw zaradczych feng shui. Wystpuj rne ich typy wykonane z metalu, bambusa lub drzewa. Wiesza si je w przejciach i dugich korytarzach oraz w wejciach, dziki czemu dwicz przy kadym ruchu powietrza. Najbardziej popularne s niedrogie dzwonki, zrobione z lekkich zoconych blaszek, jakie znale mona w chiskich domach handlowych i wityniach. Z punktu widzenia feng shui s bardzo skutecznymi rodkami, poniewa w powiewach wiatru, kiedy delikatnie si poruszaj, dwicznie pobrzkuj. Powie je na stwarzajcych zagroenie belkach sufitowych lub w drzwiach, by rozproszy zowrogie chi. Dzwonki wietrz-
196__________Cz VI. Sposoby rozwizywania problemw feng shui
197
ne s dobrym rodkiem zaradczym na takie tabu feng shui, jak troje drzwi w jednym rzdzie, drzwi rnej wielkoci lub zbyt wiele drzwi wychodzcych na korytarz. Dzwonki s czym wicej anieli tylko znaczcymi rodkami zaradczymi sucymi rozwizywaniu problemw. Ich pobrzkiwanie symbolizuje chwytanie chi niesionego przez wiatr i zatrzymywanie go, co zapewnia mieszkacom szczcie. Wykonane z miedzianych lub bambusowych rurek, obrazuj wznoszce si chi. Pustka wewntrz rurki umoliwia chi pynne wznoszenie si, co przyciga szczcie.
GONGI I DZWONECZKI
Symbolizuj wane zdnrzenia i szczliwe okolicznoci. Ich obecno w domu i w biurze mwi o nadejciu dobrych wieci. W dawnych czasach dzwonki i dzwony wieszano w wejciach do domw lub na szczytach wie straniczych, by ostrzegay mieszkacw przed niebezpieczestwem. Z tego powodu kojarz si z ochron. Wieszajc dzwonek przed wejciem, domownicy s przewiadczeni, e zawsze zostan uprzedzeni o kadym grocym im kryzysie czy katastrofie, co pozwoli im si uzbroi przeciwko nim. We wspczesnym feng shui dzwoneczki nie s uywane tak czsto jak dzwonki wietrzne. Biznesmeni stawiaj niekiedy symboliczny gong w swoich jadalniach. W Hongkongu, w wielu domach nalecych do cieszcych si powodzeniem potentatw finansowych sama widywaam pikne, stare gongi zamknite w szklanych szafkach. Powiedziano mi, e gongi te symbolizuj uwiecznienie rodzinnego szczcia przechodzcego z jednego pokolenia na drugie, a umieszczenie ich w jadalni przypuszczalnie oznacza nieustajc obfito jedzenia dla kolejnych generacji.
OBIEKTY OBRACAJCE SI Do tej kategorii nale wiatraki, drzwi obrotowe, fontanny i wentylatory. Ruch obrotowy symbolizuje przepyw chi, a wic obiekty te s szczeglnie pomocne w rozpraszaniu zowrogiego chi, ktre pynie z ostrych krawdzi i rogw. W stolicy Tajwanu, Tajpej, mona zauway, e wiele budynkw ma obrotowe drzwi. Jak si dowiedziaam, nie tylko przycigaj one strumienie dobrego chi, lecz take skutecznie chroni, rozpraszaj i odchylaj cae sha chi, ktre mog wytwarza ostro zakoczone zatrute strzay wysyane przez ssiednie budynki znajdujce si po drugiej stronie ulicy. Drzwi obrotowe s bardzo skutecznym rodkiem zwalczania wszelkich zatrutych strza wysyanych przez dugie korytarze oraz konstrukcje na zewntrz budynku, ktre zagraaj wejciu. WENTYLATORY skutecznie zapobiegaj stagnacji chi w domu, szczeglnie jeli niektre jego rzadko uywane czci s zawilgocone i panuje w nich przykry zapach. FONTANNY niemal zawsze symbolizuj dobre chi i maj szerokie zastosowanie w ksztatowaniu otoczenia. Dziki temu, e przycigaj dobre chi do budynkw, su okolicznym mieszkacom. Zastosowanie miniaturowych fontann o zamknitym obiegu w biurach i w domach uznaje si za bardzo pomocne w tworzeniu powodzenia i zwikszaniu obrotw firmy. Wiele bankw inwestycyjnych z Anglii i ze Stanw Zjednoczonych zamontowao te urocze fontanny w swych biurowcach w Hongkongu, a niektrzy ich wysi urzdnicy przenieli t praktyk do swych domw. Fontanny symbolizuj krenie" wody (pienidzy), dlatego uwaa si, e przynosz dobre feng shui bankom i innym instytucjom finansowym. atwo zainstalowa fontann w domu, szczeglni(3 w strefie dostatku. Jest to poudniowo-wschodnia cz kadego domu, mieszkania czy pokoju. Udaj si do jednej z wielu firm ogrodniczych, ktrych liczba w ostatnich latach gwatownie wzrosa. Fontanny robione przez nie na zamwienie mona bez trudu zaprojektowa tak, by pasoway do wystroju twojego domu lub biura.
198
199
Kilka lat temu powstaa jedna z najbardziej dynamicznych i osigajcych sukcesy finansowe spek bankw inwestycyjnych. Zostaa utworzona w efekcie poczenia si czterech znakomitych bankw oraz towarzystwa Prudential ze Stanw Zjednoczonych. Spka ta dobrze wystartowaa niemale od pierwszego dnia. Miaam to szczcie, e byam ich pierwsz udan transakcj", i pamitam, jak wpatrywaam si w okrg, trzydziestocentymetrow fontann zainstalowan w holu wejciowym. To feng shui" - wyjani kto z zarzdu firmy! Fontanna stoi tam do dzi, a firma bardzo si rozwina. Staa si jedn z cieszcych si najwikszymi sukcesami w Hongkongu firm zajmujcych si inwestycjami bankowymi i przedsiwziciami kapitaowymi.
by odpowiednio ustawione, czyli tak, by domownicy nie patrzyli na nie z gry. Jeli to moliwe, ustaw je przynajmniej na wysokoci oczu. Po drugie, zanim je kupisz, dowiedz si, jakie jest ich pochodzenie. Ja na przykad wol nowe figurki, poniewa nigdy nie jestem pewna, jakie okolicznoci towarzyszyy podry antykw ze wity Birmy, Tajlandii i Indii. Wol nie podejmowa ryzyka wynikajcego z tego, e z antycznymi przedmiotami wi si tajemnicze, duchowe siy. W kocu pamitaj, e kady budda jest istot wit, ktr trzeba otacza najwyszym szacunkiem. Czowiek zaprasza" budd do swego domu, nie za kolekcjonuje" czy kupuje" buddw.
NOWOCZESNE URZDZENIA ELEKTRYCZNE CIKIE OBIEKTY YANG Kategoria ta obejmuje posgi, kamienie, gazy i tak naprawd wszystko, co przywodzi na myl si i stabilno. Niekiedy ich obecno w domu lub biurze jest niezbdna do skompensowania nadmiaru yin. Objawem takiej sytuacji jest wraenie, e wszystko jest niestabilne i niepewne, e mieszkajcy lub pracujcy tu ludzie nie mog utrzyma si na swych posadach, nazbyt czsto zmieniaj si pracownicy, a w domu pomidzy mem a on dochodzi do nieustannych sprzeczek z powodu wyimaginowanych lub rzeczywistych osb trzecich. W sytuacjach konfliktowych posg lub rzeba moe dokona cudw. Zadaj sobie pytanie, jakiej sytuacji yciowej opisanej w ukadzie pa kua odpowiada okrelony problem. Pniej postaw ciki postument z rzeb w odpowiednim miejscu, na przykad w strefie maestwa, kiedy pomidzy mem a on pojawiaj si nieporozumienia. Jeli za kto ma trudnoci z karier, pomoe z pewnoci postawienie w odpowiadajcym jej rejonie stabilnego i solidnego obiektu. Do osb, ktre kolekcjonuj poski buddw, niezwykle popularne wrd chiskich uchodcw, adresuj kilka sw
przestrogi. Po pierwsze, cho oczywicie wspaniale jest mie w domu takie figurki, musz one zawsze
DUGIE, WYDRONE PRZEDMIOTY
Eksperci feng shui podaj z duchem czasu. Niedawno dowiedziaam si, e wspczesne wynalazki, takie jak radio, telewizor, a nawet komputer, mog z powodzeniem suy wzmocnieniu feng shui domu lub biura. Urzdzenia naladujce i odtwarzajce dwiki, ycie i kolory s doskonaymi stymulatorami nioscego obfito i pomnaajcego powodzenie chi. Ustawione w odpowiedniej strefie zwizanej z ukadem omiu sytuacji yciowych pa kua radio lub telewizor mog zwikszy czyje moliwoci zawodowe, wnie szczcie, oywi zwizki rodzinne i perspektywy maeskie, stworzy wspaniae okazje do pomnoenia pomylnoci, rozszerzy pomoc doradcw, zapewni sukces dzieciom i zwikszy szans na saw i uznanie. Tumaczy si to tym, e urzdzenia elektryczne trafiaj w wibracje wszechwiata, dziki czemu s zestrojone z zawirowaniami energii rodowiska, ktre tworz przepywy chi. Najwaniejszymi obiektami nalecymi do tej kategorii s flety lub inne przedmioty wykonane z bambusa. Chiczycy od wiekw graj na fletach, ktre symbolizu-
200
201
j stabilno, pokj i szr/ncie. Wierz, e kiedy gra si ria flecie, jego czyste dwiki podnosz ducha i morale mieszkacw, wnoszc w ten sposb pokj, zaufanie, poczucie bezpieczestwa i pewnoci. Wierzy si, e w wykonanych z bambusa fletach tkwi tajemnicze, duchowe siy i jeli powiesi si je w odpowiedni sposb, mog wzmocni chi czowieka. Poprawne ich zastosowanie wymaga przewizania dwch bambusowych fletw czerwon wstk oraz powieszenia ich pod pewnym ktem w stosunku do siebie, ustnikami w d, tak by naladoway ukad grnej poowy pa kua. Umieszczenie fletw w taki sposb na wystajcej belce stropowej agodzi wra- nie jej naporu, a powieszenie obok kasy zwiksza dochody. Panuje przekonanie, e bambusowe flety powielone w taki sposb maj moc odwodzenia wamywacz y od ich zamiarw, a przycigania dobrze nastawionych klientw i przyjaci. KOLORY Podejcie praktykw fong shui do kolorw jest bardzo rne. Na przykad zazwyczaj unika si koloru czarnego, gdy stanowi przeciwiestwo wiata, ktre uznaje si za sedno dobrego feng sbui. Czarny jednake jest symbolem wody, ktra z kolei symbolizuje pienidze. Dlatego czer mona uzna za dobry kolor. Z kolei biay jest dla Chiczykw symbolem mierci, kolorem aoby. Jest jednak take symbolem wiata, ktre wnosi dobre feng shui. Poszukujc jednoznac/nych stwierdze feng shui na temat kolorw, odkryam, e najlepszym podejciem jest powrt do podstaw harn>onii, to znaczy rwnowagi yin i ynng, a take do koncepcji ywiow, w ramach ktrej ustala si wasny ywio! (zalenie od roku urodzenia mona by drzewem, zinmi, ogniem, wod lub metalem), a pniej wybiera si<p kolor lub kolory, ktre uzupeniaj ywio danej osoby. Dla oglnych celw fei;g shui bezpiecznie jest powiedzie, e kady kolor, ktry nie wydaje si poza
Czarny symbolizuje wod, czerwony - ogie, zielony - drzewo, biay - metal, a ty - ziemi. harmoni, mona zaakceptowa. Jeli urodzie si w roku
drzewa, wwczas kolor czarny, woda, jest dla ciebie korzystny. W kady dowolny sposb wykorzystuj czarny jako twj dominujcy kolor, a z pewnoci bdzie ci si dobrze wiodo. Znam restauratora urodzonego w roku ywiou drzewa, ktry swe dwie eleganckie chiskie restauracje w Nowym Jorku pomalowa na rne odcienie czerni i, co ciekawe, do dzi dobrze prosperuje. Z drugiej strony, jeeli urodzie si w roku ywiou ognia, to kolor czarny (woda) moe by dla ciebie dosownie niszczcy. Unikaj go, poniewa woda, ktra ywi roliny (drzewo), gasi ogie. Kolory mog odgrywa du rol w ksztatowaniu otoczenia czowieka. Przy wyborze barw, obok podejcia ywioowego", naley te uwzgldni tradycyjne znaczenie kolorw. Na przykad czerwony jest pomylnym kolorem yang symbolizujcym szczcie, powodzenie, ogie i ciepo. Kolor ten suy gwnie do przycignicia dobrego losu i sprzyjajcych okolicznoci. Podczas Ksiycowego Nowego Roku na Wschodzie rozdaje si hojnie dzieciom i pracownikom czerwone paczuszki (zwane w Malezji ang pows, a w Hongkongu Lai See) jako oznak yczliwoci i dobrych intencji. W dniu lubu chiska panna moda powinna przywdzia szkarat, by przycign przychylno niebios, a kiedy nowo narodzone dziecko koczy pierwszy miesic swego ycia, czci si to rozdawaniem barwionych na czerwono jajek. Gdy chcemy przycign pomylno, czerwony jest uwaany za kolor bezpieczny", z wyjtkiem osb, ktrych ywio pozostaje w opozycji do ognia symbolizowanego przez czerwie. Ludzie ywiou drzewa nie powinni zatem mie w swoim otoczeniu zbyt duo czerwieni, gdy ogie moe zniszczy drzewo. Do innych szczliwych kolorw nale zoty (ty) i zielony. Pierwszy z nich reprezentuje soce i chisk
202__________Cz VI. Sposoby rozwizywania problemw feng shui rodzin cesarsk, dziki czemu przynosi blask i wysokie zaszczyty. Zielony natomiast symbolizuje wiosn, pocztek i czas rozwoju. Jest kolorem yin.
Na koniec sowo ostrzeenia na temat kolorw sufitw. Zdecydowanie nieodpowiednie s ciemne kolory, szczeglnie jeli sufit przypomina zason chmur wiszcych nad pokojem. Czsto przynosi to utrat szczcia, poniewa wznoszce si chi zostaje zablokowane i nie moe kry.
CZ SIDMA
Symbole i znaki szczcia
Poranek zrasza kwiaty. Wyschnita ziemia chonie wod. Wszystko przychodzi z cudowna lekkoci.
207
17. Symbole i znaki szczcia
Chiskie wierzenia pene s rnych wyobrae i funkcjonujcych od pokole zabobonw. Ich odzwierciedleniem jest szeroka gama symboli szczcia i znakw powodzenia. U podstaw tych wierze le stare legendy, folklor, tradycyjne obrzdki, taoizm, buddyzm, konfucjanizm i caa wielka spisana historia liczcej co najmniej 4500 lat cywilizacji chiskiej. Wedug Chiczykw, symbole przenikaj do wszystkich dziedzin codziennego ycia. Towarzysz kademu waniejszemu yciowemu wydarzeniu, poczwszy od wit, poprzez zawieranie maestw, narodziny, mier, pogrzeby, a po wszelkie aspekty ycia religijnego czowieka. Chiskiej symbolice mona by powici ca encyklopedi, a wci jeszcze nie wyczerpaoby si tematu. Jednake dla potrzeb tej ksiki wybraam tylko bardziej popularne symbole szczcia, ktre uwiecznione s na obrazach, parawanach, rzebach, ceramice, szatach, kostiumach i na wszelkiego rodzaju przedmiotach dekoracyjnych wykonanych z koci soniowej, laki, drzewa, jadeitu i innych materiaw. Mog one by umieszczane -i tak si czsto dzieje - w domach i w miejscach pracy, z wiar, e zapewni powodzenie. W feng shui przy interpretacji krajobrazu wykorzystuje si symbole do ustalenia, jakie jego cechy s dobre", a jakie ze". Dla gospodarstw domowych i miejsc pracy symbole powodzenia i szczcia s nie mniej wane i stanowi doskonae uzupenienie praktyki feng shui. Wikszo Chiczykw wierzy, e w ich domostwach powinno znale si co najmniej kilka takich symboli. W rozumieniu mieszkacw Kraju rodka szczcie to nie tylko materialne powodzenie, czyli dostatek, lecz take dobre, dugie, zdrowe ycie, to znaczy dugowiecz-
Cz VII. Symbole i znaki szczcia
209
no, wielu mskich potomkw zapewniajcych zachowanie nazwiska rodowego, wadza i autorytet, honor i sawa w yciu zawodowym, a take spokj w domu i harmonia w rodzinie. Chiska mitologia obfituje w zwierzta, kwiaty, owoce i roliny, ktre symbolizuj rne rodzaje szczcia, i panuje przekonanie, e powieszenie takich symboli w domu lub w miejscu pracy zwiksza prawdopodobiestwo pojawienia si szczcia. Trzeba te doda, e Chiczycy czsto czcz wielu bogw naraz, przypisujc kademu z nich okrelone moce. Bstwa mog zatem strzec lub obdarza dostatkiem, zdrowiem, niebiaskimi bogosawiestwami, dugowiecznoci, odwag, wiedz i tak dalej. Dlatego przedstawi tu niektre popularne chiskie zwierzta mityczne, bogw, bodhisattww i buddw, ktrych postacie i wizerunki wystawiane s jako niebiaskie i wite symbole w chiskich domach w caej Azji i w chiskich spoecznociach rozproszonych po wiecie.
CZTERY NIEBIASKIE STWORZENIA Cztery niebiaskie stworzenia to: smok, feniks, jednoroec i w. Uznaje si, e posiadaj wite i duchowe moce. Symbolizuj rne aspekty powodzenia. Najpowszechniejsze na najrniejszych przedmiotach jest wyobraenie smoka. SMOK jest symbolem wszystkich Chiczykw i jak wiemy, odgrywa wan rol w symbolice feng shui, nieustannie obracajcego si wok poszukiwania smoka oraz uchwycenia jego kosmicznego tchnienia - chi. Smok, po chisku lung, symbolizuje si i dobro, odwag i determinacj, waleczno i wytrwao. Ucielenia ducha zmiany i odrodzenia. Przynosi yciodajny deszcz, a wic symbolizuje twrcze siy natury. Smok jest take symbolem czujnoci i bezpieczestwa. Bdc krlem wszystkich pokrytych uskami zwierzt wszechwiata i najbardziej niebiaskim ze stworze, zajmuje w chiskiej mitologii najwysz pozycj. Zamieszkuje morza i ldy, nie majc skrzyde, wznosi
si do niebios, moe by malutki jak jedwabnik lub potny jak nieboskon. Lecz nic jest bogiem i bez wzgldu na to, czy naprawd uznamy jego istnienie, czy te pozostanie dla nas stworzeniem mitycznym, zawsze bdzie nieznany. Dla Chiczykw smok jest symbolem wielu aspektw szczcia, zatem wiele firm umieszcza go na swym logo. Jego wyobraenia s szeroko stosowane do dekorowania lokali, gdy przycigaj szczcie. W historycznych czasach wietnoci smok by take symbolem cesarskiej siy i chiskich cesarzy porwnywano do smokw. ciany, sufity, drzwi i cesarskie trony w wielkich pawilonach i paacach Zakazanego Miasta w Pekinie ozdabiaj tysice wijcych si smokw*. Symbol smoka jest take czsto wykorzystywany w Malezji. Za swj przyjnn go korporacja Hong Leong. Tacy potentaci jak Tan Sri Yincent Tan, szef korporacji Berjaya, take umieszczaj w swych biurach wizerunki smokw, aby przynosiy im szczcie. W Hongkongu rwnie sawny czowiek interesu, zmary niedawno sir Y. K. Pao, uywa smoka jako znaku swych nowych linii lotniczych, ktrym nada nazw Dragon Air. Wizerunki smoka s szczeglnie korzystne dla ludzi urodzonych w roku Koguta. Wierzy si, e ci spord nich, ktrzy osign najwikszy sukces, przemienia si w feniksa, naturalnego towarzysza smoka. Istotnie, smok i feniks s opisane tak pochlebnie w chiskiej mitologii, e zajmuj najwaniejsze miejsce w caej symbolice Kraju rodka. FENIKS, po chisku feng huang, jest krlem wszystkich stworze pokrytych pirami i przypisuje mu si wszystkie najpikniejsze atrybuty ptakw caego wiata. Wierzy si, e feniks pojawia si tylko w czasach pokoju i pomylnoci. Symbolizuje ciepo soca, lata i ognia. Obdarzony jest moc niesienia pomocy bezdzietnym parom, a kiedy w czasie uroczystoci weselnych jego
* Tym, ktrzy chc si dowiedzie o tym stworzeniu czego wicej, a szczeglnie osobom urodzonym w roku Smoka, polecam napisan przeze mnie i wydan w 1988 roku ksik zatytuowan Chiski smok
210
17. Symbole i znaki szczcia Obok wia i jednoroca jeszcze kilka innych stworze symbolizuje dugowieczno. S to: nietoperz, jele, zajc, cykada i uraw.
211
wizerunek pojawia si obok wizerunku smoka, wry lo nowoecom liczne i zdrowe potomstwo. W feng shui feniks reprezentuje poudnie i wierzy si, e domy skierowane na feniksa" ciesz si szczciem, poniewa kierunkowi temu odpowiada lato, ciepo, ycie i czas zbiorw. Trzecie niebiaskie stworzenie, JEDNOROEC, w jzyku chiskim chi lin, jest baniowym zwiastunem dobra. Symbolizuje dugowieczno, majestat, rado, wybitnych potomkw i mdro. Niekiedy nazywany koniem-smokiem, jednoroec ma agodny charakter i jest peen dobrej woli i przychylnoci wobec wszystkich ywych istot. Chiczycy wierz, e chi lin zawsze yje samotnie i pojawia si jedynie wwczas, gdy na tronie zasiada szczeglnie askawy wadca lub rodzi si prawdziwy mdrzec. Wierzy si, e podobizna jednoroca, czy to na obrazie, czy paskorzebie, uycza mieszkacom askawoci i mdroci. Zwiksza te nadzieje na mskie potomstwo, ktremu pisane bd wielkie sukcesy. W, czwarte niebiaskie stworzenie, powszechnie jest uwaany za zwierz wite. Jest symbolem dugowiecznoci, siy i wytrwaoci. W feng shui w zwizany jest z pnoc oraz ziemi. Panuje przekonanie, e jest niemiertelny, i kry na jego temat wiele mitw i opowieci. Zwolennicy feng shui wierz, e trzymanie wia suy chwalebnym celom. Zwierzta te ciesz si ogromn popularnoci wrd osb chccych y dugo i zdrowo. Dla Chiczykw jednym z najwaniejszych aspektw ZWIERZTA SYMBOLIZUJCE DUGOWIECZNO szczcia jest dotrwanie do pnych lal w penym zdrowiu. Cieszc si szacunkiem, mona wwczas, jako szacowny starzec, zbiera owoce caego ycia. Tylko len sposb pozwala dostpi bogosawiestwa i daru wielkiego szczcia, jakim jest rado ogldania potomkw przynoszcych honor i szacunek nazwisku rodziny. Z tego powodu dugowieczno uznaje si za bardzo wany aspekt szczcia.
NIETOPERZ jest ucielenieniem dugowiecznoci, a take szczcia. rde tego wierzenia szuka naley gwnie w chiskiej nazwie nietoperza, fu, ktra brzmi tak samo jak sowo szczcie". Gdy wykorzystuje si go jako symbol szczcia, malowany jest na czerwono, w kolorze radoci. Nietoperz by wanym motywem zdobicym szaty chiskich urzdnikw dworskich i czsto wyszywano go tak starannie, e przypomina motyla. Czsto te pojawia si na wyrobach ceramicznych i obrazach. Nietoperze malowano po pi, co obrazuje pi bogosawiestw - podeszy wiek, dostatek, zdrowie, cnot i mier naturaln. Dla Chiczykw owe pi bogosawiestw skadao si w sumie na pene szczcie. JELE, jak wierz Chiczycy, jest jedynym zwierzciem, ktre odnalazo wity grzybek niemiertelnoci. Symbolizuje dugie ycie, a Bg Dugowiecznoci zawsze przedstawiany jest z jeleniem. Podobnie jak jele, rwnie ZAJC uznawany jest za symbol dugowiecznoci, a kiedy przedstawia si go w kolorze czerwonym, za zwierz nadprzyrodzone i bardzo korzystny znak. CYKADA, owad, ktrego piew" podziwiaj Chiczycy podczas letnich miesicy, uznana zostaa za symbol niemiertelnoci i odrodzenia. W przeszoci wielu zamonych Chiczykw lubowao si w wyrzebionych w jadeicie cykadach, ktre tu przed pochwkiem umieszczano w ustach zmarego, by zapewni mu ycie wieczne. S one take symbolem szczcia i wiecznej modoci, gdy yj niezwykle dugo, bo jako jedyne owady ponad siedemnacie lat. Cykady z jadeitu s niezwykle popularne wrd Chiczykw z Hongkongu, gdy te drobne stworzenia, wedug tamtejszych wierze, pobudzaj do tworzenia wielkich idei i symbolizuj si myli. Wreszcie pikny URAW, ptak niezmienne popularny, bardzo czsto malowany na obrazach, wachlarzach i na innych chiskich wyrobach artystycznych. Panuje przekonanie, i uraw ma wiele mitycznych cech i atry-
212
17. Symbolo i znaki szczcia
213
butw, z ktrych najwaniejszym jest dugie ycie. uraw to jeden z najczciej spotykanych i cieszcych si najwiksz popularnoci symboli dugowiecznoci. Na obrazach czsto umieszcza si go pod sosn - innym symbolem dugowiecznoci. Biay uraw, symbolizujcy take czysto, jest czsto wanym motywem zdobniczym parawanw z laki, powszechnie uywanych do przegradzania pokoi w chiskich domach. S te inne zwierzta zajmujce wane pozycje wrd chiskich symboli, warto wic zrozumie, jak rol odZWIERZTA DAJCE OCHRON grywaj w feng shui. Niektre z nich symbolizuj ochron domu, inne za wytrwao i odwag. Przedstawiam tu niedwiedzia, tygrysa, sonia, konia, lamparta i lwa. NIEDWIED jest symbolem walecznoci i siy, a Chiczycy wierz, e jego wizerunek powieszony w pobliu wejcia do domu stanowi potny amulet chronicy przed wamywaczami. TYGRYS symbolizuje mstwo wojownika i uznaje si go za posta, ktra napenia przeraeniem demony i zuchwae duchy. Jego wyobraenia su do odstraszania zoliwych, bkajcych si duchw. Tygrys odgrywa wybitn rol w feng shui, gdzie opisuje si go jako pisetletniego biaego tygrysa splecionego w miosnym ucisku z zielonym smokiem, w wyniku czego powstaj ogromne iloci kosmicznego chi. Do tygrysiej symboliki naoy si ucieka z wielk ostronoci, gdy zwierz to jest wyjlkowo dzikie i moe nawet pore" szukajcych jego pomocy. Rodziny, ktre chc dla ochrony zawiesi jego wizerunki, musz zachowa ostrono i upewni si, czy
aden z domownikw nie urodzi si w latach takich zwierzt, jak Kogut, Zajc, winia czy inne, ktre mogyby dla tygrysa stanowi poywienie". Wiara w dzik natur tygrysa jest bardzo silna i wikszo matek, ktrych synowie urodzili si w latach reprezentowanych przez mae zwierzta, stanowczo si sprzeciwia, gdy maj oni zamiar polubi dziewczyn urodzon w roku Tygrysa, wierzc, e taka ona z pewnoci przyczyni si do przedwczesnej mierci syna. Podobnie wikszo rodzicw zdecydowanie odradza zamnym crkom urodzonym w latach maych zwierzt" mie potomstwo w latach Tygrysa, obawiajc si, e niemowl tygrys" atwo moe pokn" matk w czasie porodu. Mimo wszystko wielu Chiczykw mocno wierzy, e duch tygrysa jest tak silny, i stanowi jeden z najlepszych symboli chronicych przed zymi intencjami obcych ludzi. SO, cho nie tak czsto przedstawiany w sztuce chiskiej, jest jednake uznawany za symbol siy, bystroci i mdroci. Jest jednym z Siedmiu Skarbw Buddyzmu i w krajach takich jak Tajlandia i Indie, gdzie buddyzm jest szeroko rozpowszechniony, sonia uznaje si za wite zwierz. Wedug Chiczykw, so jako stworzenie obdarzone si i energi, jest skutecznym obroc przed gronymi duchami. Drogi prowadzce do znajdujcych si niedaleko Pekinu grobowcw Mingw strzeone s przez stojce i kl orzce potne, kamienne sonie. Jedna z popularnych historyjek gosi, e bezdzietne kobiety czsto si do nich modl, proszc o mskiego potomka. KO, podobnie jak so, take jest zaliczany do Siedmiu Skarbw Buddyzmu. Symbolizuje szybko i wytrwao, a chiskie rodziny czsto porwnuj bystre dzieci do rebit. Ko nie naley do niebiaskich stworze, lecz ze wzgldu na swe szlachetne cechy jest wrd Chiczykw bardzo popularnym symbolem. LAMPART symbolizuje brawur i dziko w walce, LEW natomiast jest uosobioniom energii i walecznoci. Kamienne lwv czsto ustawia si przy wejciach do wiaty i rezydencji. Widzi si w nich wietnych obro-
214
Cz VII. Symbole; i znaki szczcia
215
cw posiadoci i miejsc publicznych przed demonami i zowrogimi duchami. W buddyzmie lwa uznaje si za wite zwierz, a na chiskie wita specjalnie przygotowuje si tace lwa, ktrym towarzyszy gona muzyka. Chiczycy wierz, e odstraszaj one nieprzyjazne duchy i nieszczcia, a jednoczenie przycigaj powodzenie.
PTAKI PRZYNOSZCE RADO I SZCZCIE Obok feniksa i urawia take inne skrzydlate stworzenia symbolizuj rado, pikno i szczcie. Najwaniejsze spord nich to: baant, paw, kogut i kaczka. BAANT jest powszechnie uznawany za ucielenienie pikna i powodzenia, podczas gdy PAW oprcz pikna symbolizuje rwnie dostojestwo. Przez wieki mienice si kolorami pira pawiego ogona stay si, szczeglnie za panowania dynastii Ming, symbolem rangi urzdnika. Wachlarze z pawich pir s elementem dekoracyjnym, ktry wiesza si w chiskich domach. KACZKI MANDARYSKIE symbolizuj maesk wierno i szczcie..Chiczycy wierz, e ta przepikna odmiana jest najcenniejsza wrd caej rodziny tych ptakw. Figurki kaczek umieszczone w domach nowoecw symbolizuj wieczne szczcie i bogo. KOGUT otoczony jest szacunkiem jako najwaniejszy symbol pierwiastka yang i Chiczycy wierz, e len domowy ptak ma wiele zalet. Grzebie na jego gowie jest oznak talentu literackiego, ostrogi - walecznoci i odwagi. Instynkt opiekuczy, jaki wrykazuje wobec kur, wiadczy o jego wspaniaomylnoci, a cod/.icnne poranne pianie symbolizuje rzetelno. Chiczycy wierz, e obrazek czerwonego koguta w domu lub w biurze chroni przed ogniem, wizerunek biaego koguta za jest skuteczn ochron przed demonami nocy.
DRZEWA I OWOCE DUGOWIECZNOCI Istniej cztery najwaniejsze rolinne symbole dugowiecznoci. S to: bambus, sosna, liwa i brzoskwinia. BAMBUS od dawna jest ulubionym motywem malarstwa i poezji chiskiej. Bambus jest symbolem dugowiecznoci, wytrwaoci i wytrzymaoci. Jest wiecznie zielony i co roku bardzo bujnie si rozrasta. Chiczycy wierz w jego mistyczne moce i w to, e powieszenie go w domu zapewni ochron przed zoliwymi duchami. Jest szeroko zalecany przez ekspertw feng shui, uznaje si na przykad, i bambusowe dzwonki wietrzne i flety tworz dobre chi. SOSNA jest najbardziej znanym symbolem dugowiecznoci, przede wszystkim dlatego, e jest wiecznie zielona. Sadzi si j czsto obok CYPRYSU, a poniewa obydwa te gatunki nie zrzucaj zielonej szaty nawet podczas najsroszych zim, wsplnie symbolizuj wieczn przyja, ktra trwa niezmiennie wbrew wszelkim przeciwnociom. Sosny s niezwykle popularnym motywem malarstwa pejzaowego oraz poezji mwicej o wiernoci i lojalnoci. Kwiat LIWY wraz z piwoni, lotosem i chryzantem symbolizuje cztery pory roku i jest przyporzdkowany zimie. W rwnym stopniu ceni si kwiat i owoc liwy, pierwszy za jego zapach i czysto, drugi za soczysto, sam widok liwy sprawia, e lina napywa do ust. liw uznaje si za wany symbol dugowiecznoci, poniewa jej kwiaty pojawiaj si na pozornie jaowych i uschnitych gaziach, nawet kiedy drzewo osigno ju zaawansowany wiek. Twrca taoizmu, Lao Tzu, urodzi si wanie pod drzewem liwy. Kolejnym z symboli dugowiecznoci jest rosnce wiele lat drzewko BRZOSKWINI.
KWIATY NIOSCE BOG RADO
Chiczycy maj pi ulubionych kwiatw. Kojarz je z rnymi szczliwymi sytuacjami i powodzeniem, a przy
uroczystych okazjach ozdabiaj nimi domy. Do
216
217
kwiatw tych nale: piwonia, chryzantema, lotos, magnolia i orchidea. Chiczycy wysoko ceni PIWONI, uznajc j za krlow kwiatw. Jest te znana jako kwiat bogactwa i zaszczytu. Piwonia, po chisku mou tan, co dosownie znaczy mski cynober", jest elementem yang zwizanym z wiosn. Symbolizuje mio i uczucie, a take uosabia kobiece pikno. Krzew piwonii najpierw jest obsypany piknym kwieciem, potem za soczycie zielonymi limi. Uwaa si go za zwiastuna niezwykle przychylnego losu. Kultywujce stare tradycje chiskie rodziny, szczeglnie te, w ktrych yje jeszcze babcia, z upodobaniem wieszaj jaskrawe obrazy przedstawiajce mou tan w penym rozkwicie. Jest to te ulubiony motyw wielkich artystw. CHRYZANTEMA, podobnie jak piwonia, cieszy si w Chinach wielkim szacunkiem za rnorodno i bogactwo kolorw. Kwiat ten symbolizuje jesie, lecz take rado i szczcie i zazwyczaj kojarzony jest z beztroskim yciem. Chiczycy podczas waniejszych wit szczeglnie lubi ozdabia domy tymi chryzantemami, gdy wierz, e zapewni one wielkie szczcie i mi atmosfer. wity LOTOS zajmuje szczeglne miejsce w sercach Chiczykw, zwaszcza tych praktykujcych buddyzm. Wiele wspaniaych cech przypisuje si temu zachwycajcemu i wraliwemu kwiatowi, ktry wyania si z mtnej, botnistej wody, co oznacza nieskaziteln czysto pord penego brudu otoczenia. Lotos symbolizuje take owocne ycie. Jest kwiatem lata, na ktrym siedzi Budda akjamuni, a take uwaany przez Tybetaczy-kw za drugiego budd Padmasambhawa, dosownie zrodzony z lotosu". Dla chiskich rodzin kwiat ten jest symbolem pokoju i odpoczynku, jak rwnie doskonalenia duchowej wiadomoci. Inny pikny kwiat, biaa MAGNOLIA, symbolizuje sodycz, podczas gdy wraliwa ORCHIDEA - mio i wyrafinowanie. Obydwa czsto mona spotka w domach chiskich rodzin dbajcych o feng smi swego otoczenia.
OWOCE POWODZENIA
Brzoskwinia, pomaracza, granat i persymona (hurma) maj niezwykle korzystne znaczenie. Kady z nich jest wychwalany i uwielbiany z rnych powodw. BRZOSKWINIA jest chiskim symbolem niemiertelnoci i maestwa. Jedna z legend staroytnych Chin mwi o boskim drzewie brzoskwini, ktre roso w ogrodzie Krlowej Zachodu, Hsi Wang Mu, i raz na trzy tysice lat wydawao owoce wiecznego ycia. Ten wanie owoc da wieczne ycie Omiorgu Niemiertelnym i panuje przekonanie, e sam Bg Niemiertelnoci wyoni si z brzoskwini niemiertelnoci. Obrazy przedstawiajce to zdarzenie i Boga Niemiertelnoci (Sau Seng K'unga) trzymajcego brzoskwini i nioscego obietnic wiecznego ycia s popularnymi prezentami, ktrymi obdarza si patriarchw rodziny. POMARACZA to ucielenienie pomylnoci, wielkiego powodzenia, szczcia i dostatku. Chiczycy jedz duo pomaraczy, otrzymywanych w prezencie i rozstawianych po caym domu podczas wita Nowego Roku Ksiycowego. W tym okresie spokrewnione z pomaraczami mandarynki traktowane s jako symboliczne zoto, nie tylko z powodu swej nazwy, kum, ktra brzmi podobnie jak chiska nazwa tego kruszcu, lecz take dziki zocistemu i soczystemu miszowi. Wreszcie GRANAT symbolizuje liczne, kochajce, mskie potomstwo, ktre osignie saw, zaszczyty i sukcesy, a PERSYMONA (HURMA WSCHODNIA) o jasnopomaraczowej lub jasnoczerwonej barwie oznacza rado.
CZ SMA
Chiski panteon
Spragniony smok znajduje wod. Los mu sprzyja. Szczcie maluj si na jego obliczu.
221
18. Chiski panteon
Chiskie praktyki religijne to mozaika buddyzmu, taoizmu i przesdw. Panteon Kraju rodka jest ogromny. Poznanie wszystkich chiskich bogw wymagaoby poszerzonych studiw. Wystpuje tu te zjawisko pokrywania si" najbardziej popularnych bstw, szczeglnie tani, gdzie praktykuje si rne odmiany buddyzmu. Std wielu z omwionych tutaj bogw, buddw i bodhisattww pojawia siy w rnych formach w zalenoci od kultury, w ktrej funkcjonuj. Na przykad bodhisattwowie Kuan Jin (Awalokitewara), Pu Hsien i Wen Shu przyjmuj tak wiele najrniejszych postaci, e nie sposb wspomnie o wszystkich. Omwieni tutaj bogowie nale do bardziej popularnych i wedug wierze Chiczykw przynosz domowi szczcie i pomylno oraz zapewniaj bezpieczestwo.
FU, LU, SHOU
Ich figurki znajdziemy wszdzie, w kadym chiskim domu na wiecie. Otacza si ich czci, sawi i wznosi do nich mody. S to trzej Gwiezdni Bogowie, najwaniejsi, a zarazem najpopularniejsi z caego chiskiego panteonu. S to: Bg Szczcia (Fu), stojcy zawsze porodku i o gow wyej od pozostaych; Bg Wysokiej Pozycji Spoecznej i Dostatku (Lu), trzymajcy bero wadzy i autorytetu;
Bg Dugowiecznoci (Shou), z wysklepionym wysoko czoem, trz.ymnjcy w jednej rce brzoskwini, w drugiej za kostur i majcy za towarzysza jelenia. Fu, Lu i Shou stoj zawsze razem i symbolizuj trzy najwaniejsze aspekty powodzenia. Ich obecno w domu
222
CxY: VIII. Chiski panloon
18. Chiski panteon
223
BOGOWIE POWODZENIA
Jest wielu bogw powodzenia, lecz najwiksz popularnoci cieszy si Tsai Shen Yeh. Jest czczony w wityniach, a powicone mu kapliczki spotyka si na kadym kroku. Bg Powodzenia jest czsto przedstawiany pod dwiema postaciami - pierwsza z nich to Cywilny, druga za Wojskowy Bg Powodzenia. Pierwowzorami tego bstwa s dwaj miertelnicy - Chao Kung Ming i Pi Ka. Jeszcze innym bogiem powodzenia jest Wong Choy San. Chiczycy wierz, e jest on niezwykle askawy dla otaczajcych go czci rodzin. Wong Choy Sana czsto przedstawia si ze szczurem w doniach i sztabkami zota u stp. MIEJCY SI BUDDA Jest to Majtreja, zwany budd przyszoci" lub nadchodzcym budd". Majtreja jest niezmiernie popularny wrd Chiczykw, ktrzy wierz, e jego miejca si posia z wielkim brzuchem najlepiej symbolizuje powodzenie i szczcie. Przedstawiany jest z wzniesionymi nad gow rkoma lub siedzcy w pozycji lotosu, miejcy si radonie i otoczony piciorgiem dzieci. Jest on uosobieniem szczcia. Pogaskanie przynajmniej raz dziennie jego wielkiego brzucha, ktry wedug Chiczykw jest przepeniony powodzeniem,
zapewnia take dostatek, mskich potomkw, ktrym bdzie si dobrze wiodo, spokj umysiu, zdrowie i obfito jedzenia. Trudno sobie wyobrazi chiski dom bez tych trzech bogw, przedstawianych w niezliczonych formach i wielkociach. Zamone rodziny zwykle zlecaj rzemielnikom wykonanie ogromnych rozmiarw figur Fushona, Lushena i Shoushena, by postawi je w specjalnie dla nich zaprojektowanych holach. Przedstawiciele klasy redniej czsto posiadaj figury wykonane z porcelany i pomalowane na jaskrawe kolory i umieszczaj jo na wysokich sioach w pokojach dziennych lub w jadalniach. Rzadko stawia si je na otarzach i oddaje cze, palc kadzida i wiece. Zupenie wystarczy, jeli ich figury po prostu stoj w domu.
powinno
224
Cz VIII. Chiski panteon
18. Chiski panteon
225
zapewni pomylno, a spogldanie na jego oblicze czyni czowieka szczliwym. Figurki Majtreji rzebi si w koci soniowej, drewnie lub jadeicie, spotyka si te wykonane z ceramiki lub laki. Chiczycy wierz, e zaproszony do domu lub do miejsca pracy wnosi dobre wibracje zapewniajce szczcie i powodzenie.
BUDDAAMITABHA
Budda akjamuni jest czczony w wielu krajach, a jego wizerunek zajmuje najwaniejsz pozycj na rodzinnych otarzach i ma zapewnia opiek i bogosawiestwo. Wierzy si, e w domach, do ktrych go zaproszono", mieszkacy ciesz si spokojnym, pogodnym yciem, a ich kariera zawodowa i interesy rozwijaj si bez przeszkd.
Budda w, ktrego imi znaczy Bezgraniczna wiato", wadca Czystej Krainy, nazywanej te Zachodnim Rajem. Arnitabha niesie pogodne i spokojne ycie wszystkim tym, ktrzy oddaj mu cze. Wedug Chiczykw, budda ten by poprzednikiem Buddy akjamuniego. Wezwanie go na pomoc zapewnia atw ciek" do owiecenia, a jego dwiema najwaniejszymi spadkobierczyniami duchowymi s boginie Kuan Jin i Ta Shih Chi. Rodziny, ktre na swych otarzach trzymaj jego wizerunki, s zazwyczaj wyznawcami buddyzmu mahajany. Zwany take Gautam Budd, zaoyciel buddyzmu, twrca Omiorakiej cieki i Sutry diamentowej. Wierzy si, e Budda akjamuni urodzi si w 560 roku p.n.e. jako syn ksicia z rodu akjw, wadcy pastwa lecego blisko granicy Nepalu. Porzuci sw rodzin, by pody drog skrajnego ascetyzmu. Pewnego dnia, siedzc pod drzewem bodhi, dozna owicenia
BG MAPA
BUDDA AKJAMUNI
Uznaje si, e Bg Mapa - zwany take Mapim Krlem, jest obdarzony wielk przebiegoci i mstwem. Za sw pomysowo czci si go jako boga, ktry potrafi ro/.wiza kady problem i znale sposb na pokonanie kadej trudnoci. Legenda zwizana z Bogiem Map jest prawdopodobnie jedn z najbardziej interesujcych i zawiych, gdy nie tylko prowadzi on w rnych okresach wojny z innymi bogami, lecz take towarzyszy mnichowi Tripitace w jego synnej wyprawie w poszukiwaniu witych pism buddyjskich. Bg Mapa jest niezmiernie popularny wrd osb zajmujcych si interesami, w ktrych du rol odgrywa umiejtno spekulacji, to jest grami hazardowymi, gr na giedzie oraz handlem, i synie z tego, e suy wsparciem w trudnych,
BODHISATTWA MANDURI
ryzykownych sytuacjach. Bodhisattwa mdroci uznany
take jako bg Wen Shu, jedna z trzech wielkich istot buddyjskiego pantoneonu. Manduri jest bogiem mdroci i wiedzy, ktrej symbo-
226
18. Chiski panteon
227
le trzyma w doniach - w prawej miecz, w lewej za ksig, nawet jeli siedzi ze skrzyowanymi nogami w pozycji lotosu. Wierzy si, e Manduri, wyjtkowo popularny w Nepalu i Tybecie, potrafi oczyci umys i przekaza mdro nawet maemu dziecku. W Chinach czsto przedstawia si go, jak trzyma ksig mdroci i WSPCZUCIA KUAN JIN, BOGINI dosiada zielonego lwa.
czycy przedstawiaj j jako kobiet stojc lub siedzc, odzian w bia szat i trzymajc gazk wierzby lub ry oraz flakon z eliksirem. Jest ona esk postaci bodhisattwy Awalokitewary, czsto przedstawianego jako czterorka posta, ktra przyjmuje pozycj siedzc i podczas gdy dwie rce skada do modlitwy, w dwch pozostaych trzyma kwiat lotosu i r.
Kuan Jin, bogini miosierdzia, jest najbardziej umiowan bogini Chiczykw i wanie do niej najczciej wznosz oni mody. Jej wizerunki i figury mona spotka niemale w kadym chiskim domu, a wiele rodzin ma powicone jej otarze. Widzimy tu jedno z najbardziej popularnych jej przedstawie. Kuan Jin kademu okazuje swe wspczucie. Mwi si, e wysuchuje wszystkich modw i przybywa na pomoc potrzebujcym. Przyjmuje
wiele postaci, lecz Chi-
228
19. Bogowie zapewniajcy ochron
229
19. Bogowie zapewniajcy ochron
CHUNG KUEI
Chiczycy, oprcz tego, e wznosz mody o pomylno, sukcesy i szczcie, wierz take, e kady dom i miejsce pracy powinny by chronione przed zewntrznymi siami i niekorzystnymi wpywami. Przekonani s, e najlepsze zabezpieczenie zapewni im bogowie, a w szczeglnoci Bg Wojny.
KUAN K'UNG
Bstwo to, czsto przedstawiane z baryk wina, uznaje si za najbardziej skutecznego egzorcyst. Uwielbia pi i najczciej jest pijany, lecz Chiczycy widz w nim wspaniaego obroc przed chccymi wtargn do domu, przynoszcymi nieszczcie duchami. Wizerunki Chung Kueia mona bez trudu kupi w chiskich sklepach.
Najsynniejszym i najbardziej popularnym bstwem zapewniajcym ochron jest bg Kuan K'ung (znany take jako Kuan Ti), olbrzym o czerwonym obliczu, ktry jest take synnym Bogiem Wojny. Mwi si, e jeli stoi on przy wejciu do domu, to jego sroga twarz odstrasza demony i ze duchy i nie omielaj si one przekroczy progu. Historia Kuan K'unga jest dokadnie opisana w Opowieciach Trzech Krlestw. Dzi jest lak popularny, e uznaje si go za patrona nie tylko wojska, lecz take policji, triad, cechw i rnych innych grup ludzi interesu, w tym wacicieli restauracji i lombardw, jak rwnie handlarzy antykami. Niektrzy Chiczycy czcz go jako Boga Pomylnoci. Chiskie rodziny umieszczaj wizerunek Kuan K'unga w pokoju dziennym w takim miejscu, aby by on zwrcony ku drzwiom i by kada wchodzca osoba moga zoy mu najpierw wyrazy szacunku
230
20. Mdrcy
231
20. Mdrcy
FUHSI
Fu Hsi jest powszechnie uznawany za twrc / Ching (Ksigiprzemian). Urodzi si 4800 lat temu i by pierwszym z Piciu Cesarzy tamtego legendarnego okresu. Nauczy swych poddanych polowa, owi ryby i hodowa bydo. Pokaza im, jak wznosi domy, obrabia drewno, tka i gra na instrumentach. Pamita si jed-nak o nim raczej jako o twrcy I Ching, ksigi, ktra przez stulecia formowaa zrby myli chiskiej. Rzeczywicie wszyscy mdrcy, ktrzy pojawili si pniej, a w szczeglnoci Konfucjusz, przez cae ycie studiowali / Ching, wierzc, e zawarta w niej mdro jest niezwykle gboka. To wanie przekonanie skonio Konfucjusza do wyraenia opinii, e nawet gdyby przyszo mu przey ycie raz jeszcze, nie byby zdolny w peni poj mdroci Zasady Zmiany. Wizerunki Fu Hsi rzadko spotyka si w chiskich domach, jednake naukowcy wieszaj obrazy przedstawiajce go otoczonego Omioma Trygra-mami pa kua, by inspiroway ich do pogbiania wiedzy. Prawdopodobnie najbardziej znany chiski filozof. y okoo pisetnego roku przed nasz er i do dzi uznawany jest przez Chiczykw za autora Dialogw i by moe najwikszego mdrca, jaki kiedykolwiek pojawi si na ziemi. Naucza, e w chwili narodzin czowiek jest czysty i szlachetny, lecz z czasem za spraw penego niegodziwoci otoczenia ulega deprawacji. Konfucjusz twierdzi, e osoby o wysokim morale cechuje wrodzona szlachetno i wzniose zasady. Czowiek
musi studiowa nauki staroytnych i dobrze zna moralne zasady postpowania, a nade wszystko powinien kultywowa pi cnt: askawo, sprawiedliwo, przyzwoito, mdro i szczero. Konfucjusz zajmuje w chiskich domach honorowe miejsce, a wystawienie jego wizerunku jest oznak szacunku, jakim Chiczycy otaczaj jego nauki. Taoici wierz, e by on wywyszony przez niebiosa" i sprawi, e rozkwita literatura, a wiat zacz si wspaniale rozwija.
LAO TZU Wierzy si, e przywdcy krajw lub wielkich korporacji przesikaj mdroci Konfucjusza, gdy wieszaj jego wizerunki w swych gabinetach lub oddaj mu cze na rodzinnych otarzach.
KONFUCJUSZ
Ten twrca taoizmu y okoo 600 roku p.n.e., a swe imi, ktre znaczy Starzec, zawdzicza temu, e urodzi si z szokujco biaymi wosami. Lao Tzu naucza, e nied/iaanie jest lepsze od dziaania i e wszystko wok dzieje si bez specjalnego wysiku. Pozwlmy sprawom biec ich naturalnym torem". Taoizm rozkwit dziki poparciu cesarza Shih Huang Ti, ktry uzna za porywajc taoistyczn teori niemiertelnoci. We wspczesnej praktyce taoistycznej znalazo si wielo buddyjskich rytuaw i obrzdw. Interesujce jest te taoistyczne spojrzenie na raj - nazywany zwykle W/grzami Dugowiecznoci i przedstawiany jako grzy-sla kraina, w ktrej spotka mona jeziora, strumienie, mosty i pawilony, sosny i drzewa brzoskwiniowe oraz wszystko, co tradycyjnie kojarzy si z feng shui.
232
Uwagi kocowe
233
Lao Tzu nie jest otaczany tak czci jak Konfucjusz, jednake taoistyczne historyjki o Omiorgu Niemiertelnych, eliksirze ycia, Bogach Niemiertelnoci i o Krlowej Niebios s interesujcymi motywami, jakie znale mona na parawanach, obrazach i ceramice, ktre w domach peni funkcj symboli powodzenia.
Uwagi kocowe autorki
MENCJUSZ
Mencjusz, jeden z najwaniejszych filozofw chiskich, y okoo roku 372 p.n.e. By arliwym zwolennikiem Konfucjusza i napisa jedn z tak zwanych czterech ksig klasycznych. Mencjusz by ministrem skarbu i cieszy si opini polityka o byskotliwym umyle.
Miny trzy lata, od kiedy zaczam pisa o feng shui* . Piurwsza moja ksika miaa wprowadzi czytelnikw w t wspania nauk. Feng shui urzeko mnie od samego pocztku. W tamtych czas; ich moja wizja feng shui bya naiwnie uproszczona. Obietnice, jakie nioso, lekkomylnie uznawaam za magiczne. Po prostu wybuduj dom zgodnie z zasadami fung shui, a wwczas, jak za dotkniciem czarodziejskiej rdki, w twym yciu pojawi si dostatek i szczcie. Kt mgby si oprze takiej obietnicy? Od samego pocztku feng shui zaczo przynosi mi zdumiewajce rezultaty. Wkrtce po lubie wynajlimy z mem dom w Kenny Hills, na przedmieciach Kuala Lumpur. Oboje bardzo pragnlimy sta si pen rodzin i mie dziecko, lecz niestety tak si nie stao. Nic nie day
niezliczone wizyty u lekarza ani codzienne, nuce

Pierwsze wydanie tej ksiki ukazao si w styczniu 1996 roku
234
Uwagi kocowe
Uwagi kocowe
235
notowanie temperatury. W kocu oboje si poddalimy. Zaczlimy hodowa psy. Dziao si to w okresie, kiedy podjlimy decyzj o budowie wasnego domu. Wczeniej ju zaznajomiam si z feng shui i wydao mi si sensowne poprosi o konsultacj mojego przyjaciela, ktry by uznanym mistrzem. Powiedziaam mu, e ponad wszystko pragniemy mie dziecko. Zwierzyam mu si take z naszej poraki w tym wzgldzie. Kiedy odwiedzi nas w Kenny Hills, natychmiast odkry przyczyn tego problemu. Ha! - zawoa triumfalnie. - Przyczyn waszych problemw jest oczywicie kazuaryna!" Drzewo to, potne, masywne i wysokie, roso nie dalej ni dziesi metrw od naszych drzwi frontowych. Nic nie moglimy z nim zrobi - nie moglimy go ci, gdy dom nie nalea do nas. Jednake w niecae cztery miesice po przeprowadzce do nowego domu odkryam, e jestem w ciy z Jennifer. Od tamtych czasw kilku mistrzw feng shui stale pokazywao mi, jak wspaniale mona pomc szczciu i powodzeniu dziki feng shui. Nie tylko wspierali mnie w cikich chwilach, lecz - co wedug mnie jest jeszcze waniejsze - zapewnili mi wielkie powodzenie take w dobrych dla mnie latach. Gbszy wgld w t staroytn praktyk pozwoli mi dostrzec jej zoon mdro, znacznie rozleglojsz, anieli mogoby si wydawa na pierwszy rzut oka. Studiowanie feng shui to fascynujca, odkrywcza podr, w ktrej przeplataj si rne aspekty chiskiego dziedzictwa kulturowego. Widz, e dzisiejsze feng shui stanowi zachcajc kompozycj chiskich wierze metafizycznych i nauk astrologicznych, ktrych zestawienie daje nieograniczone moliwoci. Nagle znalazam si w wiecie symboli i przesdw, filozoficznych koncepcji i staroytnych mdroci. Wkroczyam w krlestwo smokw, tygrysw, pozytywnych i negatywnych si, y i n i yang, przepyww energii, kosmicznego chi i wielopaszczyznowych oddziaywa sil natury podlegajcych nieustannym zmianom. Zaczam interesowa si feng shui w latach siedemdziesitych. W tamtych czasach uczyam si
kung-fu
u mojego przyjaciela, a zarazem si fu, Yap Cheng Haia. Od niego nauczyam si wszystkiego o kosmicznym oddechu, o tym, jak dziki medytacji, postawom i specjalnym ruchom mog pobudzi chi w moim ciele, by osign wewntrzn si. W przerwach pomidzy wiczeniami mistrz Yap opowiada mi fascynujce historyjki o feng shui i o moliwociach wpywania na ycie ludzi. W swe opowieci ze swobod wplata anegdotki o wpywowych politykach i biznesmenach, ktrzy osignli sukces, i o tym, jak dobre feng shui ich domw przysporzyo im bogactwa. Poknam haczyk. Publikacji o feng shui byo wtedy niewiele. Badajc ten temat, sigaam po ksiki z pokrewnych dziedzin i wkrtce odkryam, e wszystkie chiskie praktyki (obejmujce take feng shui) s ze sob cile powizane. Dotyczy to astrologii, I Ching, kosmicznego oddechu, symboliki i tak dalej, a kad z tych dziedzin naley pozna na tyle gboko, by zrozumie filozofi lec u podstaw feng shui. Opanowaa mnie wtedy wielka pasja poznania i nie opuszcza mnie ona ju od osiemnastu lat. Na pocztku lat osiemdziesitych przeniosam si do Hongkongu. Zanurzajc si w tym najwikszym chiskim orodku biznesu, wkrtce odkryam, e w tym, co mistrz Yap mwi mi o feng shui, byy pewne niedomwienia. Wszyscy mieszkacy Hongkongu, a w szczeglnoci ludzie interesu, podlegali wpywom feng shui. Zarwno potentat finansowy, jak i takswkarz przedstawiali hoss i krach w wiecie biznesu w kategoriach dobrego i zego feng shui. Wydawao si, e kady, cznie z ludnoci napywow, zasiga porad konsultanta feng shui. Przed przystpieniem do budowy najwikszych wieowcw ich projekty byy uwanie studiowane przez ekspertw feng shui. Usytuowanie biur i domw, a take daty korzystne dla okrelonych przedsiwzi, byy z wielk pieczoowitoci okrelane przez si fu. Locz zarwno wtedy, jak i w obecnych czasach nie zawsze udaje si umkn bdw, gdy nie kadego sta na najlepszego eksperta. Przykadem skutkw takich bdw moe by krach finansowy, jaki poprzedzi wizyt Margaret Thatcher w Hongkongu w 1993 roku, czy ner-
2.'{6
Uwagi kocowe
Uwagi kocowe
237
wowa atmosfera roku 1997 (upadek korporacji Carrian i zaamanie si kilku lokalnych bankw). Syszaam niezliczone historie o tym, jak feng shui rnych osobistoci lub korporacji zmieniao si na gorsze. Byo to naprawd niesamowite. Ja sama, gdy byam czonkiem zarzdu jednego z wikszych bankw dziaajcych w tamtym rejonie, nieustannie syszaam proby mych pracownikw, bym zadbaa o feng shui firmy, co -ich zdaniem - miao pomc unikn problemw, z jakimi borykay sin wtedy inne lokalne banki. Poniewa nie chciaam kusi losu, posuchaam ich rad i zaczam szuka konsultanta feng shui. Ekspert, ktrego zatrudniam, musia by naprawd niezy, gdy mj bank bez szwanku przeszed p- zez tamten trudny okres powszechnych bankructw i ekonomicznej zapaci. W tym czasie wiele nauczyam si o praktyce feng shui, szczeglnie kiedy ekspert zaj si osobno kadym z dwudziestu trzech oddziaw mego banku. Wtedy zrozumiaam przyczyny problemw i zasadno poleconych rodkw zaradczych. Dowiedziaam si o pa kua (drewnianym i mcialowym), uczyam si o zatrutych strzaach, lustrach i rolinach, o dzwonkach wietrznych, bambusowych fletach, kolorach, o tym, jak ustawia biurka i meble, o wazach ze zotymi rybkami, o fontannach oraz o \vielu innych rzeczach. W Hongkongu nie byo trudno zdoby potrzebne ksiki, znale osob, z ktr mogam porozmawia, czy samemu sprawdzi wiarygodno opowieci na temat feng shui. Hongkong by take cudownym miejscem do studiowania innych chiskich zwyczajw i wierze. W zwizku za z moj prac miaam te okazj kilkakrotnie odwiedzi Tajwan i Chiny, ktre stay si dla mnie nowymi rdami informacji. W czasie jednej z wizyt w Pekinie pojechaam zobaczy grobowce cesarzy epoki Ming, ktre - jak mi wyjaniono - zostay wybudowane dokadnie wedug zasad feng shui. Przy innej okazji pokazano mi Kanton - miasto zaprojektowane w zgodzie ze wskazaniami feng shui. W poowie lat osiemdziesitych postanowiam sama zaj si interesami. Udao mi si znale znakomity
apartament wychodzcy na poudniow, bardziej atrakcyjn cz wyspy. Widok pofalowanych wzgrz by nie tylko pikny, lecz take korzystny, poniewa znalazy w nich dla siebie siedlisko smoki i tygrysy. Rzeczywicie, odnalazam zielonego smoka. Krtko po wprowadzeniu si do tego apartamentu sfinalizowaam transakcj, ktra umoliwia mi przejcie kontroli nad sieci domw towarowych Dragon Seed. Byo to jedno z najwspanialszych przedsiwzi w moim yciu. Jestem gboko przekonana, e pomogo mi w tym moje dobre feng shui. Dzi widz w feng shui wany, uzupeniajcy instrument zarzdzania, ktry kady moe i powinien pozna. Bez wtpienia na ten mj stosunek miao wpyw to, e w Hongkongu ludzie interesu traktowali t sztuk jako nieodczny element swej dziaalnoci. Due znaczenie mia take fakt, e feng shui wnioso w moje ycie szczcie i spenienie, e nie wspomn o wsparciu, jakim byo dla mnie w pracy zawodowej. Mam nadziej, e i ciebie, czytelniku, spotka nagroda za to, e powicie feng shui swj czas i wysiek. Jedna tylko uwaga - nie traktuj go jako panaceum na wszystkie twoje niepowodzenia. Dobre feng shui moe przynie szczf ie, nawet niewyobraaln fortun, moe znacznie poprawi warunki twego ycia, lecz nie jest zdolne odmieni twojego losu. Jak mwi staroytna chiska mdro, ycie wci ewoluuje, wci si zmienia. Mamy swoje dobre i ze okresy. Feng shui nie moe cakowicie zmieni twego losu, lecz uspokoi ci i pomoe przetrwa zy czas. A jeli zastosujesz feng shui, gdy dobrze ci si wiedzie, spotguje ono pisane ci powodzenie. Jak mwi / Ching, wszechwiat nieustannie si zmienia. Czowiek musi y z cig wiadomoci przemian zachod/.cych w jego otoczeniu i tylko wwczas moe odnie korzyci z feng shui.
Lillian Too
Kuala Lumpur, 1996

Feng Shui - Lillian TOo

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Feng Shui - Lillian TOo

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Lillian Too

Dom Wydawniczy REBIS Pozna 1999

Przedmowa do wydania polskiego . . . . . . . . . Dlaczego feng shui?. . . . . . . . . . . . . . . .

1. Co to jest feng shui . . . . . . . . . . . . . . 2. To historyczne . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Zastosowania feng shui . . . . . . . . . . . .

4. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui . . . . . .

105 122 125

12. Feng shui biznesu . . . . . . . . . . . . . . . 13. Wntrza firm . . . . . . . . . . . . . . . . .

171 175 185

17. Symbole i znaki szczcia207

219 221 228 230 233

Przedmowa do wydania polskiego

Przedmowa do wydania polskiego

Przedmowa do wydania polskiego

Dlaczego feng shui?

Co to jest feng shui

1. Co to jest feng shui

Cz I. Co to jest feng shui

Cz I. Co to jest feng shui

Cz I. Co to jest feng shui

Cz I. Co to jest feng shui

Cz I. Co to jest feng shui

sztucznych kaskad) w twoim domu moe si

13.00-15.00 15.00-17.00 17.00-19.00

METAL WODA WODA WODA WODA

poudniowy poudnio-zachd zachodni poudnio-zachd zachd zachodni pnoco-zachd pnocny pnoco-zachd

ywio DRZEWO DRZEWO OGIE OGIE ZIEMIA ZIEMIA METAL

Cz I. Co to jest feng shui

TWJ YWIO W ZALENOCI OD ROKU URODZENIA

Cz I. Co to jest feng shui

Cz I. Co to jest feng shui

Ukad Wczeniejszych Niebios

Cz I. Co to jest feng shui

Cz I. Co to jest feng shui

3. Zastosowania feng shui

3. Zastosowania feng shui

Cz I. Co to jest feng shui

3. Zastosowania feng shui

Cz I. Co to jest feng shui

3. Zastosowania feng shui

Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

4. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

KONFIGURACJE ZIELONEGO SMOKA I BIAEGO TYGRYSA

Cz II. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

4. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

Cz II. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

4. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

tylko jeden taki punkt, w ktrym w

biay tygrys rzeka czerwony feniks

miosnym ucisku cz si dwa pasma wzgrz pod postaci smoka i

UNIKANIE SHA CHI

Cz II. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

4. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

Cz II. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

4. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

Cz II. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

4. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

Dom zwrcony ku zakolu rzeki. Idealne feng shui.

Cz II. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

4. Najlepsze lokalizacje wedug feng shui

Feng shui dla mieszkacw miast

5. Feng shui dla mieszkacw miast

Cz III. Feng shui dla mieszkacw miast

6. Rozwaania nad lokalizacj

Cz III. Feng shui dla mieszkacw miast