LEKCJA SIEDEMNASTA 1. A. T rzecz jest miecz znaleziony przez Calandilna Wysokiego.

(Calandil Hallanen
"przez C. Wysokiego": zauwamy, e kocwka przypadka jest to dodana do ostatniego wyrazu ze zwrotu.)

B. Wszystkie zwierzta zniky z tego kraju. (nr sinallo = "z tego kraju"; ponownie
kocwka przypadka, tym razem ablativusa dodana jest do ostatniego wyrazu - zaimka wskazujcego sina "ten". Jednak, nrello sina byoby by moe rwnie dozwolone.)

C. W zrani jego/jej praw rk i on(a) powiedzia(a): "Oby wszystkie we zginy" (Rancurya = "jego [albo jej] rk"; zauwamy, e ranco "rka" wystpuje tu z formie rancu- przed
kocwkami, gdy jest to rzeczownik z rdzeniem na U. By moe forma podwjna "para rk" take miaaby form rancu, ale gdyby chodzio tu o t form, mielibymy take dodatkowy znacznik liczby podwjnej -t po kocwk -rya. Por. mryat = "jej para rk" w Namri.)

D. Tej nocy znaleli tamtego Krasnoluda na tamtym wzgrzu. (Lm yanass = "w tej
nocy", ale po polsku powiedzielibymy po prostu "tej nocy". Yana moe oznacza "tamten" o czym, co istniao wczeniej w przeszoci, a jako e odnosimy si tu do przeszej nocy, to sowo tu pasuje - jeli dobrze zrozumielimy intencje Tolkiena! Por. hrv yanass "tej zimy" w przykadzie H poniej. Nauco tana: "tamten Krasnolud", wyraz tana "tamten" skupia si po prostu na jednostce. Ambo entass: "na tamtym wzgrzu, na wzgrzu tam": sowo enta najwyraniej oznacza "tamten" z naciskiem na miejsce w przestrzeni.)

E. Wysokie statki odeszy na pnoc; tamte statki nie przybd do krajw poudnia. (Ciryar tan "tamte statki": zakadamy e tana "tamten" moe mie form mnog tan "tamte",
zaimek wskazujcy zachowuje si jak przymiotnik.)

F. Czwartego dnia tamta krlowa zgina od [/przez] trucizn wa. (Tri yana:
"tamta krlowa" o krlowej, ktra nie yje, yana uywane jest o czym z przeszoci ale "tamta krlowa" mogoby pewnie brzmie take tri tana, zwyczajnie koncentrujc si na osobie.)

G. Silne rce ludzi z pnocy mog pochwyci wcznie od walczcych wojownikw. (Ohtari mahtalallon "od walczcych wojownikw": zauwamy jak wyraz ohtari
"wojownicy" otrzymuje tylko najprostsz kocwk liczby mnogiej, zwykle zwizan z mianownikiem, natomiast kocwka ablativusa lm -llon dodana do imiesowu mahtala "walczcy" wskazuje, e cay zwrot jest w ablativusie. Szyk mahtala ohtarillon jest take moliwy: Tutaj kocwka ablativusa byaby dodana do rzeczownika "wojownicy", gdy jest to ostatnie sowo zwrotu.)

H. Tej zimy mieszkali w czwartym domu na tamtej ulicy. (Hrv yanass: miejscownik
"w tej zimie"; por. przykad D powyej. Mall tano "[na]tamtej ulicy", dopeniacz od mall tana "tamta ulica" kocwka dopeniacza -o zastpuje jak zwykle -a.)

2. I. tir Nauco tana, ar va tir Elda sina! (Inaczej Nauco enta = "tamten Krasnolud" =
"ten Krasnolud tam".)

J. Nr angwion n mra nr, an rimb Atani ifrier angusangwanen. (

angwion "bez wy": jak czytelnik pewnie pamita, przyimek "bez" rzdzi dopeniaczem. Angusangwanen przez wow trucizn": zauwamy, e rzeczownik z rdzeniem na U ango "w" wystpuje tu w zoeniu jako angu-.)

K. I canta lmiss cennen(y) ruhtala ohtar mall tanass, ar ortanen(y) rancunyat. (Inaczej mall entass = "na tamtej drodze", "na tej drodze tam". Rancuryat "moje rce" jest
tutaj niewtpliwie w liczbie podwjnej, gdy kocwka -t doczona jest do kocwki zaimkowej -nya "mj". Por. przykad C powyej.)

L. Nai Calandil Hallo polda yondo [albo ...i polda yondo Calandil Hallo] tuluva nr sinanna, an varyuvas ostor sin yassen marilv! (Jak w przykadzie A
powyej, kocwka przypadka dodana jest do ostatniego sowa w zwrocie Calandil Halla "Calandil Wysoki", jak w potwierdzonym przykadzie Elendil Vorondo "Elendila Wiernego [Elendil Voronda]", kocwka dopeniacza zastpuje kocowe -a.)

M. Mindon enta n i canta mindon carna Eldainen nr sinass. N. Parmar tan nar vanw; avnient sambelyallo. O. Aur entass cenuval(y) yondolya. (Inaczej aur tanass, ale enta moe odnosi si do
czego w przyszoci, na co wskazuje zwrot "zobaczysz", odniesienie jest tu do dnia w przyszoci.)

P. Aur yanass tullent oron entallo ar lender coa sinanna. (Inaczej znowu aur
tanass , ale yana moe te odnosi si te do czego w przeszoci, a na to wskazuje tu czasownik "przyszli". W niektrych tekstach Tolkien uywa tl zamiast tull jako czasu przeszego "przyszli" [LR, s. 47, SD, s. 246]; ale tull jest potwierdzone w innych miejscach i odpowiada oglnemu wzorcowi. Por. pewne formy omawiane wczeniej: vill "lecia", ull "la".)

Skoro system dodawania kocwek do ostatniego odmiennego sowa nie jest obowizkowy, kocwki te mona zapewne doczepi take do waciwych rzeczownikw, np. maless tana (albo enta) a nie mall tanass (albo entass) jako "na tamtej drodze" w przykadzie K.