You are on page 1of 16

Zadanie 1.

Wykona nastpujce dziaania na liczbach zespolonych:


a)
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
i i
i i
+
+

Najprociej zadanie mona rozwiza wykonujc kolejno dziaania w liczniku i
mianowniku:
i
5
3
5
4
+ =
+
=
+
=
+ +
=

+
=
+
+

+
=

+
=
+
+
=
+
+
5
3 4
10
6 8
10
6 9
9
) 3 (
3
3
3
3
3
3
2 2
2 2
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
2
2
2
2
2
i i i i
i
i
i
i
i
i
i
i
i i i
i i i
i i
i i

Mona rwnie zadanie rozwiza mnoc i dzielc podane wyraenie przez liczby
sprzone do liczb wystpujcych w mianowniku uamka:
i
5
3
5
4
+ =
+
=
+
=
+ +
=
+
=
=

+
=
+ +
+
=

+
=
+
+

+
+
=
+
+
5
3 4
10
6 8
10
6 9
10
) 3 (
5 2
) 2 2 (
) 1 4 )( 1 1 (
)] 2 )( 1 [(
) 4 )( 1 (
) 2 ( ) 1 (
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
2 2
2 2 2
2 2
2 2
i i i i i
i i i i i
i i
i i
i i
i i
i i
i i
i i
i i

b)
3
2
) 3 1 (
) 2 1 (
i
i
+
+

i
500
79
500
3
=

=
+
=


=
=

=
+

=

+
=
+
+
=
+ + +
+ +
=
+
+
500
79 3
250
36 52 27 39
2
1
81 169
) 9 13 )( 4 3 (
2
1
9 13
9 13
9 13
4 3
2
1
9 13
4 3
2
1
18 26
4 3
27 27 9 1
4 4 1
27 27 9 1
4 4 1
) 3 1 (
) 2 1 (
2
2
3 2
2
3
2
i i i i
i
i i
i
i
i
i
i
i
i
i
i i
i
i i i
i i
i
i
Do rozwizania wykorzystano znane z algebry elementarnej zalenoci:
3 2 2 3 3
2 2 2
3 3 ) (
2 ) (
b ab b a a b a
b ab a b a
+ + + = +
+ + = +

Zadanie 2.
Wykona nastpujce dziaania na liczbach zespolonych:
a)
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
i i
i i
+
+

Korzystajc z uwag do zadania 1 a) przeprowadza si odpowiednie obliczenia:
i
5
3
5
4
=

=
+
=

=
+

=
+
+
=
+
+
5
3 4
10
6 8
10
6 9
9
) 3 (
3
3
3
3
3
3
2 2
2 2
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
2
2
2
2
2
i i i i
i
i
i
i
i
i
i
i
i i i
i i i
i i
i i

lub:
i
5
3
5
4
=

=
+
=

=
=

+
=
+ +
+
=

+
=
+
+

+
+
=
+
+
5
3 4
10
6 8
10
6 9
10
) 3 (
5 2
) 2 2 (
) 1 4 )( 1 1 (
)] 2 )( 1 [(
) 4 )( 1 (
) 2 ( ) 1 (
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
) 2 )( 1 (
2 2
2 2 2
2 2
2 2
i i i i i
i i i i i
i i
i i
i i
i i
i i
i i
i i
i i

b)
3
2
) 3 1 (
) 2 1 (
i
i


i
500
79
500
3
+ =
+
=
+ + +
=

+ +
=
=
+
+

+
=

+
=
+

=
+

=
+
+
=

500
79 3
250
36 52 27 39
2
1
81 169
) 9 13 )( 4 3 (
2
1
9 13
9 13
9 13
4 3
2
1
9 13
4 3
2
1
18 26
4 3
27 27 9 1
4 4 1
27 27 9 1
4 4 1
) 3 1 (
) 2 1 (
2
2
3 2
2
3
2
i i i i
i
i i
i
i
i
i
i
i
i
i
i i
i
i i i
i i
i
i
Wykorzystano podstawowe wzory algebraiczne podane w zadaniu 1 b).

Zadanie 3.
Obliczy pierwiastek kwadratowy z liczby zespolonej:
z = 1 3i
Zadanie moe by rozwizane na dwa sposoby.
a) Pierwszy z nich polega na zastosowaniu postaci trygonometryczne liczby zespolonej i
wzoru Moivrea:
1 3i = r(cos +isin)
gdzie:
r = 10 ) 3 ( 1
2 2
= +
0
10
3
sin
0
10
1
cos
<

=
> =


a wic kt ley w IV wiartce paszczyzny, czyli spenia ukad nierwnoci:
270 < < 360 - wobec czego:
sin(360 - ) = 948683 , 0
10
3
360 - = 71,565051 = 288,43495
Wyej obliczony kt stanowi tzw. argument gwny wszystkich argumentw jest
nieskoczenie wiele i rni si od siebie o okres funkcji sinus, czyli o 360.
Mona wic napisa:
1 3i = ( ) ( ) [ ] + + + 360 43495 , 288 sin 360 43495 , 288 cos 10 k i k
Naley zwrci uwag na sposb zapisu argumentw odpowiednich funkcji wyniki
egzaminw i kolokwiw wykazuj, e studenci nieprawidowo stosuj nawiasy.
Dalej mona napisa:
) sin [cos 3 1 i i + =
gdzie:
4 4
1
2
1
2
1
2
1
10 10 ) 10 ( ) 10 ( = = = = = r
+ =
+
= = 180 21747 , 144
2
360 43495 , 288
2
k
k

i ostatecznie:
( ) ( ) [ ] + + + = 180 21747 , 144 sin 180 21747 , 144 cos 10 3 1
4
k i k i
Poniewa istniej dwa pierwiastki 2-go stopnia, to pierwszy z nich dostaniemy dla k = 0,
a drugi dla k = 1:
[ ]
[ ]
)

+
+
=
21747 , 324 sin 21747 , 324 cos 10
21747 , 144 sin 21747 , 144 cos 10
3 1
4
4
i
i
i
To koczy rozwizanie matematyczne zadania mona jeszcze obliczy je numerycznie:
778279 , 1 10
4

sin144,21747 0,584710
cos144,21747 -0,811242
sin324,21747 -0,584710
cos324,21747 = 0,811242
i
)
`


+
=
i
i
i
039778 , 1 442615 , 1
039778 , 1 442615 , 1
3 1
Sprawdzenie:
i i i i
i i i i
+ =
+ = +
3 1 081138 , 1 999999 , 2 081138 , 2 ) 039778 , 1 442615 , 1 (
3 1 081138 , 1 999999 , 2 081138 , 2 ) 039778 , 1 442615 , 1 (
2 2
2 2

b) Druga metoda rozwizania zadania polega na wykorzystaniu definicji pierwiastkowania
jako funkcji odwrotnej do potgowania i nie wymaga sprowadzania liczby do postaci
trygonometrycznej.
i xy y x i y xyi x yi x i yi x i + = + + = + = + = 2 ) ( 2 ) ( 3 1 3 1
2 2 2 2 2 2

Poszukiwana liczba (pierwiastek) posiada cz rzeczywist x i cz urojon y. Po
podniesieniu stronami do kwadratu wyjciowej zalenoci otrzymuje si rwnanie:
i xy y x i + = 2 ) ( 3 1
2 2

Dwie liczby zespolone s rwne wtedy i tylko wtedy, kiedy maj rwne odpowiednio
czci rzeczywiste i urojone. Dostajemy wic ukad rwna:
3 2
1
2 2
=
=
xy
y x

Poniewa liczba pierwiastkowana jest rna od zera (z 0), to i jej pierwiastek musi by
rny od zera ( 0 z ), a wic musi by 0
2 2
> + y x - obie czci nie mog by
jednoczenie zerami. Przyjmujc, e x 0 mona z drugiego rwnania napisa:
x
y
2
3
= (gdyby byo x = 0 to zawsze mona napisa
y
x
2
3
= )
Podstawiajc ostatni warto do pierwszego rwnania otrzymuje si:
2 4
2
2
2
2
4 9 4 1
4
9
1
2
3
x x
x
x
x
x = = =
|

\
|

Otrzymujemy wic tzw. rwnanie dwukwadratowe:
0 9 4 4
2 4
= x x
Po podstawieniu:
0
2
> = z x
otrzymuje si zwyke rwnanie kwadratowe:
0
2
1 10
8
10 4 4
4 2
10 4 ) 4 (
0
2
1 10
8
10 4 4
4 2
10 4 ) 4 (
10 4 10 16 160 144 16 ) 9 ( 4 4 ) 4 (
0 9 4 4
2
1
2
2
>
+
=
+
=

+
=
<


=
= = = + = =
=
z
z
z z

Pierwszy pierwiastek (z
1
) naley odrzuci poniewa nie spenia zaoenia wyjciowego (z
> 0) i ostatecznie:
2
1 10
2
1 10
2 , 1
2
+
= =
+
= x x z
Po podstawieniu do pierwszego rwnania otrzymujemy:
2
1 10
2
1 10
2
2 1 10
1
2
1 10
1
2
1 10
2 , 1
2 2

=

=
+
=
+
= =
+
y y y
cznie dostajemy wic a 4 kombinacje pierwiastkw wybieramy tylko te ktre
speniaj warunek, e ich iloczyn ma znak taki jaki ma wspczynnik czci urojonej
liczby pierwiastkowanej (dowd na wykadzie), a wic ostatecznie:

+
+


+
=
2
1 10
2
1 10
2
1 10
2
1 10
3 1
i
i
i
Ostanie wyraenie koczy matematyczne rozwizanie zadania. Mona je jeszcze obliczy
numerycznie:
039778 , 1
2
1 10
442615 , 1
2
1 10

+

czyli:
)
`

+

=
i
i
i
039778 , 1 442615 , 1
039778 , 1 442615 , 1
3 1
a wic identyczne jak przy rozwizaniu poprzedni metod.
Zadanie 4.
Obliczy pierwiastek kwadratowy z liczby zespolonej:
z = 1 + 3i
Wykorzystamy (tym razem ju bez komentarzy) sposb postpowania z zadania 3.
a) 1 + 3i = r(cos +isin)
gdzie:
r = 10 3 1
2 2
= +
0
10
3
sin
0
10
1
cos
> =
> =


a wic kt ley w I wiartce paszczyzny, czyli spenia ukad nierwnoci:
0 < < 90 - wobec czego:
sin = 948683 , 0
10
3
= 71,56505
1 + 3i = ( ) ( ) [ ] + + + 360 56505 , 71 sin 360 56505 , 71 cos 10 k i k
) sin [cos 3 1 i i + = +
gdzie:
4 4
1
2
1
2
1
2
1
10 10 ) 10 ( ) 10 ( = = = = = r
+ =
+
= = 180 78253 , 35
2
360 56505 , 71
2
k
k

i ostatecznie:
( ) ( ) [ ] + + + = + 180 78253 , 35 sin 180 78253 , 35 cos 10 3 1
4
k i k i
[ ]
[ ]
)

+
+
= +
78253 , 215 sin 78253 , 215 cos 10
78253 , 35 sin 78253 , 35 cos 10
3 1
4
4
i
i
i
To koczy rozwizanie matematyczne zadania mona jeszcze obliczy je numerycznie:
778279 , 1 10
4

sin35,78253 0,584710
cos35,78253 0,811242
sin215,78253 -0,584710
cos324,21747 =- 0,811242
i
)
`


+
= +
i
i
i
039778 , 1 442615 , 1
039778 , 1 442615 , 1
3 1
Sprawdzenie:
i i i i
i i i i
+ + + =
+ + + = +
3 1 081138 , 1 999999 , 2 081138 , 2 ) 039778 , 1 442615 , 1 (
3 1 081138 , 1 999999 , 2 081138 , 2 ) 039778 , 1 442615 , 1 (
2 2
2 2

b) i xy y x i y xyi x yi x i yi x i + = + + = + = + + = + 2 ) ( 2 ) ( 3 1 3 1
2 2 2 2 2 2

i xy y x i + = + 2 ) ( 3 1
2 2

Dostajemy wic ukad rwna:
3 2
1
2 2
=
=
xy
y x


x
y
2
3
=
Podstawiajc ostatni warto do pierwszego rwnania otrzymuje si:
2 4
2
2
2
2
4 9 4 1
4
9
1
2
3
x x
x
x
x
x = = =
|

\
|

0 9 4 4
2 4
= x x
Po podstawieniu:
0
2
> = z x
0
2
1 10
8
10 4 4
4 2
10 4 ) 4 (
0
2
1 10
8
10 4 4
4 2
10 4 ) 4 (
10 4 10 16 160 144 16 ) 9 ( 4 4 ) 4 (
0 9 4 4
2
1
2
2
>
+
=
+
=

+
=
<


=
= = = + = =
=
z
z
z z

Pierwszy pierwiastek (z
1
) naley odrzuci poniewa nie spenia zaoenia wyjciowego (z
> 0) i ostatecznie:
2
1 10
2
1 10
2 , 1
2
+
= =
+
= x x z
Po podstawieniu do pierwszego rwnania otrzymujemy:
2
1 10
2
1 10
2
2 1 10
1
2
1 10
1
2
1 10
2 , 1
2 2

=

=
+
=
+
= =
+
y y y

+
+
= +
2
1 10
2
1 10
2
1 10
2
1 10
3 1
i
i
i
Ostatnie wyraenie koczy matematyczne rozwizanie zadania. Mona je jeszcze obliczy
numerycznie:
039778 , 1
2
1 10
442615 , 1
2
1 10

+

czyli:
)
`


+
= +
i
i
i
039778 , 1 442615 , 1
039778 , 1 442615 , 1
3 1
a wic identyczne jak przy rozwizaniu poprzedni metod.
Zadanie 5.
Zapisa w postaci trygonometrycznej liczb zespolon:
z = -1 2i
-1 2i = r(cos +isin)
gdzie:
r = 5 4 1 ) 2 ( ) 1 (
2 2
= + = + modu liczby zespolonej
0
5
2
sin
0
5
1
cos
<

=
<


Argument gwny liczby zespolonej jest wic ktem w III wiartce, czyli:
< < 270 180
sin(180 - ) = -0,894427 180 - = -63,434949 = 243,434949
Ostatecznie wic:
-1 2i = ( ) ( ) [ ] + + + 360 k 243,434949 sin i 360 k 243,434949 cos 5
Zadanie 6.
Zapisa w postaci trygonometrycznej liczb zespolon:
z = -1 + 2i
Komentarz w zadaniu 5:
-1 + 2i = r(cos +isin)
r = 5 4 1 2 ) 1 (
2 2
= + = +
0
5
2
sin
0
5
1
cos
> =
<


Argument gwny liczby zespolonej jest wic ktem w IV wiartce, czyli:
270 < < 360
sin(360 - ) = 0,894427 360 - = 63,434949 = 296,565051
Ostatecznie wic:
-1 + 2i = ( ) ( ) [ ] + + + 360 k 296,565051 sin i 360 k 296,565051 cos 5

Zadanie 7.
Obliczy czwarty pierwiastek z liczby zespolonej:
z = 1 i
a) Najprociej powysze zadanie mona rozwiza, sprowadzajc liczb pierwiastkowan do
postaci trygonometrycznej i stosujc wzr Moivrea:
) sin (cos ) sin (cos 1
4
4
+ = + = i i r i
0
2
1
sin
0
2
1
cos
2 ) 1 ( 1
2 2
<

=
> =
= + =

r

a wic argument gwny liczby pierwiastkowanej (z) jest ktem w IV wiartce
paszczyzny, czyli spenia ukad nierwnoci:
270 < < 360
sin(360 - ) = -(-
2
1
) sin(360 - ) =
2
1
360 - = 45 = 315
Ostatecznie wic:
( ) ( ) [ ] ) sin (cos 360 315 sin 360 315 cos 2 1
4 4
+ = + + + = i k i k i
Na podstawie wzoru Moivrea:
8 8
1
4
1
2
1
4 4
2 2 ) 2 ( 2 = = = = = r
+ =
+
= 90 75 , 78
4
360 315
k
k

a wiec pierwiastek jest liczb zespolon postaci:
w = ( ) ( ) [ ] + + + 90 75 , 78 sin 90 75 , 78 cos 2
8
k i k
Istniej 4 pierwiastki 4-go stopnia z liczby zespolonej otrzymamy je wstawiajc kolejno
do powyszego wzoru k = 0, 1, 2, 3;
( )
i i w
i i w
i i w
i i w
+ =
+ =
+ + =
+ + =
212748 , 0 069554 , 1 ) 75 , 348 sin 75 , 348 (cos 2
069554 , 1 212748 , 0 ) 75 , 258 sin 75 , 258 (cos 2
212748 , 0 069554 , 1 ) 75 , 168 sin 75 , 168 (cos 2
069554 , 1 212748 , 0 75 , 78 sin 75 , 78 cos 2
8
4
8
3
8
2
8
1

b) Moliwe jest rwnie rozwizanie oparte na definicji pierwiastka i nie wymagajce
sprowadzenia liczby pierwiastkowanej do postaci trygonometrycznej.
[ ]
[ ] i xy y x y x y x
i y x i xy y x y x xyi y x yi x i yi x i
+
= + + = + = + = + =
) ( 4 4 ) (
4 ) ( 4 ) ( 2 ) ( ) ( 1 1
2 2 2 2 2 2 2
2 2 2 2 2 2 2 2
2
2 2 4 4

Musi by speniony ukad rwna:
1 ) ( 4
1 4 ) (
2 2
2 2 2 2 2
=
=
xy y x
y x y x

Z drugiego rwnania:
xy
y x
4
1
2 2
=
Po wstawieniu do pierwszego rwnania:
0 1 16 ) ( 64 16 64 1 1 4
16
1
2 2 2 2 2 2 2 4 4 2 2
2 2
= + = = y x y x y x y x y x
y x

Wykonajmy podstawienie:
0
2 2
> = t y x
Wwczas otrzymamy rwnanie kwadratowe ze wzgldu na t:
0
8
1 2
64 2
2 16 16
0
8
2 1
64 2
2 16 16
2 16 2 256 512 256 256 ) 1 ( 64 4 16
0 1 16 64
2
1
2
2
>

+
=
<
+
=


=
= = = + = =
= +
t
t
t t

Tylko pierwiastek t
2
odpowiada zaoeniu wyjciowemu, a wic:
2
2 2 2
8
1 2
8
1 2
x
y y x

=

=
Po wstawieniu do pierwszego rwnania:
[ ]
[ ]
0 2 2 3 ) 2 2 2 1 2 ( 16 64
0 ) 1 2 ( 32 1 2 2 2 ) 1 2 ( 16 64
) 1 2 ( 32 ) 1 2 ( 8
2
1 2
2
2 1 2
64
) 1 2 ( 8
1
2
1 2
)
8
1 2
(
4 8
4 4 8
4
2
4
4
2
4
2
2
2
= + + +
= + + +
+ =
+
=
+
=

=

x x
x x x
x x
x
x
x
x

0 2 2 3 ) 1 2 3 ( 16 64
4 8
= + + x x

Podstawiamy:
0
4
> = u x
i otrzymujemy rwnanie kwadratowe ze wzgldu na u:
3086116 , 1
8
) 2 2 ( 2 2 1 2 3
128
) 2 2 ( 2 32 ) 1 2 3 ( 16
0020486 , 0
8
) 2 2 ( 2 2 1 2 3
128
) 2 2 ( 2 32 ) 1 2 3 ( 16
) 2 2 ( 2 32
) 2 2 ( 8 256
) 2 8 16 ( 256 ) 2 2 3 2 6 19 ( 256 ) 2 2 3 ( 256 ) 1 2 6 18 ( 256
0 2 2 3 ) 1 2 3 ( 16 64
2
1
2

+ + +
=
+ + +
=

+ +
=
+ +
=
+ =
+ =
= + = + + = + + =
= + +
u
u
u u

Obydwa pierwiastki s dodatnie, a wic speniaj zaoenie wyjciowe (u > 0) i
ostatecznie:
069553 , 1 3086116 , 1
212748 , 0 0020486 , 0
4 4
2 4 , 3
4 4
1 2 , 1
=
=
u x
u x

212748 , 0 0452615 , 0
8
1 2
069553 , 1 1439466 , 1
8
1 2
4 , 3
2
2
3
2 , 1
1
2
1
=

=
=

=
y
u
y
y
u
y

Mamy wic 8 kombinacji dla pierwiastkw:
i w
i w
i w
i w
i w
i w
i w
i w
=
+ =
=
+ =
=
+ =
=
+ =
0212748 069553 , 1
212748 , 0 069553 , 1
212748 , 0 069553 , 1
212748 , 0 069553 , 1
069553 , 1 212748 , 0
069553 , 1 212748 , 0
069553 , 1 212748 , 0
069553 , 1 212748 , 0
8
7
6
5
4
3
2
1

Wszystkie te liczby zespolone speniaj na pewno rwnanie pierwsze, poniewa z niego
zostay wyprowadzone naley wic sprawdzi, ktre speniaj rwnie rwnanie drugie.
) ( 4
1
) ( 4
1
1 ) ( 4
2 2 2 2
2 2
x y y x
xy xy y x

= =
Jak wida znak iloczynu obu pierwiastkw (xy) musi by taki jak znak rnicy (
2 2
x y ).
I tak dla:
k pierwiaste to x y xy w
k pierwiaste to x y xy w
k pierwiaste to x y xy w
k pierwiaste to x y xy w
k pierwiaste to x y xy w
k pierwiaste to x y xy w
k pierwiaste to x y xy w
k pierwiaste to x y xy w
jest nie
jest
jest
jest nie
jest
jest nie
jest nie
jest
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
2 2
8
2 2
7
2 2
6
2 2
5
2 2
4
2 2
3
2 2
2
2 2
1
< >
< <
< <
< >
> >
> <
> <
> >

Ostatecznie wic, odrzucajc rozwizania nie speniajce drugiego rwnania oraz
ponownie numerujc pierwiastki otrzymuje si:
i w
i w
i w
i w
+ =
=
=
+ =
212748 , 0 069553 , 1
212748 , 0 069553 , 1
069553 , 1 212748 , 0
069553 , 1 212748 , 0
4
3
2
1

Otrzymuje si wic te same pierwiastki co w rozwizaniu a) naley jednak zauway, ze
poprzednie rozwizanie (a) jest duo prostsze.

Zadanie 8.
Obliczy czwarty pierwiastek z liczby zespolonej:
z = 1 + i
Komentarze wg zadania 8.
a) Najprociej powysze zadanie mona rozwiza, sprowadzajc liczb pierwiastkowan do
postaci trygonometrycznej i stosujc wzr Moivrea:
) sin (cos ) sin (cos 1
4
4
+ = + = + i i r i
0
2
1
sin
0
2
1
cos
2 1 1
2 2
< =
> =
= + =

r

a wic argument gwny liczby pierwiastkowanej (z) jest ktem w I wiartce paszczyzny,
czyli spenia ukad nierwnoci:
0 < < 90
sin =
2
1
= 45
Ostatecznie wic:
( ) ( ) [ ] ) sin (cos 360 45 sin 360 45 cos 2 1
4 4
+ = + + + = i k i k i
Na podstawie wzoru Moivrea:
8 8
1
4
1
2
1
4 4
2 2 ) 2 ( 2 = = = = = r
+ =
+
= 90 25 , 11
4
360 45
k
k

a wiec pierwiastek jest liczb zespolon postaci:
w = ( ) ( ) [ ] + + + 90 25 , 11 sin 90 25 , 11 cos 2
8
k i k
Istniej 4 pierwiastki 4-go stopnia z liczby zespolonej otrzymamy je wstawiajc kolejno
do powyszego wzoru k = 0, 1, 2, 3;
( )
i i w
i i w
i i w
i i w
+ =
+ =
+ + =
+ + =
069554 , 1 212748 , 0 ) 25 , 281 sin 25 , 281 (cos 2
212748 , 0 069554 , 1 ) 25 , 191 sin 25 , 191 (cos 2
069554 , 1 212748 , 0 ) 25 , 101 sin 25 , 101 (cos 2
212748 , 0 069554 , 1 25 , 11 sin 25 , 11 cos 2
8
4
8
3
8
2
8
1

b) Moliwe jest rwnie rozwizanie oparte na definicji pierwiastka i nie wymagajce
sprowadzenia liczby pierwiastkowanej do postaci trygonometrycznej.
[ ]
[ ] i xy y x y x y x
i y x i xy y x y x xyi y x yi x i yi x i
+
= + + = + = + = + + = +
) ( 4 4 ) (
4 ) ( 4 ) ( 2 ) ( ) ( 1 1
2 2 2 2 2 2 2
2 2 2 2 2 2 2 2
2
2 2 4 4

Musi by speniony ukad rwna:
1 ) ( 4
1 4 ) (
2 2
2 2 2 2 2
=
=
xy y x
y x y x

Z drugiego rwnania:
xy
y x
4
1
2 2
=
Po wstawieniu do pierwszego rwnania:
0 1 16 ) ( 64 16 64 1 1 4
16
1
2 2 2 2 2 2 2 4 4 2 2
2 2
= + = = y x y x y x y x y x
y x

Wykonajmy podstawienie:
0
2 2
> = t y x
Wwczas otrzymamy rwnanie kwadratowe ze wzgldu na t:
0
8
1 2
64 2
2 16 16
0
8
2 1
64 2
2 16 16
2 16 2 256 512 256 256 ) 1 ( 64 4 16
0 1 16 64
2
1
2
2
>

+
=
<
+
=


=
= = = + = =
= +
t
t
t t

Tylko pierwiastek t
2
odpowiada zaoeniu wyjciowemu, a wic:
2
2 2 2
8
1 2
8
1 2
x
y y x

=

=
Po wstawieniu do pierwszego rwnania:
[ ]
[ ]
0 2 2 3 ) 2 2 2 1 2 ( 16 64
0 ) 1 2 ( 32 1 2 2 2 ) 1 2 ( 16 64
) 1 2 ( 32 ) 1 2 ( 8
2
1 2
2
2 1 2
64
) 1 2 ( 8
1
2
1 2
)
8
1 2
(
4 8
4 4 8
4
2
4
4
2
4
2
2
2
= + + +
= + + +
+ =
+
=
+
=

=

x x
x x x
x x
x
x
x
x

0 2 2 3 ) 1 2 3 ( 16 64
4 8
= + + x x

Podstawiamy:
0
4
> = u x
i otrzymujemy rwnanie kwadratowe ze wzgldu na u:
3086116 , 1
8
) 2 2 ( 2 2 1 2 3
128
) 2 2 ( 2 32 ) 1 2 3 ( 16
0020486 , 0
8
) 2 2 ( 2 2 1 2 3
128
) 2 2 ( 2 32 ) 1 2 3 ( 16
) 2 2 ( 2 32
) 2 2 ( 8 256
) 2 8 16 ( 256 ) 2 2 3 2 6 19 ( 256 ) 2 2 3 ( 256 ) 1 2 6 18 ( 256
0 2 2 3 ) 1 2 3 ( 16 64
2
1
2

+ + +
=
+ + +
=

+ +
=
+ +
=
+ =
+ =
= + = + + = + + =
= + +
u
u
u u

Obydwa pierwiastki s dodatnie, a wic speniaj zaoenie wyjciowe (u > 0) i
ostatecznie:
069553 , 1 3086116 , 1
212748 , 0 0020486 , 0
4 4
2 4 , 3
4 4
1 2 , 1
=
=
u x
u x

212748 , 0 0452615 , 0
8
1 2
069553 , 1 1439466 , 1
8
1 2
4 , 3
2
2
3
2 , 1
1
2
1
=

=
=

=
y
u
y
y
u
y

Mamy wic 8 kombinacji dla pierwiastkw:
i w
i w
i w
i w
i w
i w
i w
i w
=
+ =
=
+ =
=
+ =
=
+ =
0212748 069553 , 1
212748 , 0 069553 , 1
212748 , 0 069553 , 1
212748 , 0 069553 , 1
069553 , 1 212748 , 0
069553 , 1 212748 , 0
069553 , 1 212748 , 0
069553 , 1 212748 , 0
8
7
6
5
4
3
2
1

Wszystkie te liczby zespolone speniaj na pewno rwnanie pierwsze, poniewa z niego
zostay wyprowadzone naley wic sprawdzi, ktre speniaj rwnie rwnanie drugie.
) ( 4
1
1 ) ( 4
2 2
2 2
y x
xy xy y x

= =
Jak wida znak iloczynu obu pierwiastkw (xy) musi by taki jak znak rnicy (
2 2
y x ).
I tak dla:
k pierwiaste to y x xy w
k pierwiaste to y x xy w
k pierwiaste to y x xy w
k pierwiaste to y x xy w
k pierwiaste to y x xy w
k pierwiaste to y x xy w
k pierwiaste to y x xy w
k pierwiaste to y x xy w
jest
jest nie
jest nie
jest
jest nie
jest
jest
jest nie
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
2 2
8
2 2
7
2 2
6
2 2
5
2 2
4
2 2
3
2 2
2
2 2
1
> >
> <
> <
> >
< >
< <
< <
< >

Ostatecznie wic, odrzucajc rozwizania nie speniajce drugiego rwnania oraz
ponownie numerujc pierwiastki otrzymuje si:
i w
i w
i w
i w
=
+ =
+ =
=
212748 , 0 069553 , 1
212748 , 0 069553 , 1
069553 , 1 212748 , 0
069553 , 1 212748 , 0
4
3
2
1

Otrzymuje si wic te same pierwiastki co w rozwizaniu a) naley jednak zauway, ze
poprzednie rozwizanie (a) jest duo prostsze.

Zadanie 9.
Obliczy pierwiastki rwnania kwadratowego:
0 5 4
2
= + z z
Wyrnik trjmianu kwadratowego:
i i 2 4 4 20 16 5 1 4 ) 4 (
2 2
= = = = =
i 2 =


=
1 2
2 ) 4 (
1
i
z
i 2 + =

+
=
1 2
2 ) 4 (
2
i
z

Zadanie 10.
Obliczy pierwiastki rwnania kwadratowego:
0 5 2
2
= + z z
Wyrnik trjmianu kwadratowego:
i i 4 16 16 20 4 5 1 4 ) 2 (
2 2
= = = = =
2i 1 =


=
1 2
4 ) 2 (
1
i
z
2i 1 + =

+
=
1 2
4 ) 2 (
2
i
z

You might also like