UZASADNIENIE

Potrzeba i cel zawarcia Umowy Podczas posiedzenia Rady Europejskiej w dniach 28 29 padziernika 2010 r. szefowie pastw i rzdw, powoujc si na raport Grupy Zadaniowej (ang. Task Force) ds. zarzdzania gospodarczego, uzgodnili, i konieczne jest ustanowienie staego mechanizmu kryzysowego w celu ochrony stabilnoci finansowej strefy euro. Rwnoczenie udzielili przewodniczcemu Rady Europejskiej mandatu do przeprowadzenia konsultacji z czonkami Rady Europejskiej nt. ograniczonej zmiany Traktatu w celu ustanowienia mechanizmu oraz Komisji Europejskiej do rozpoczcia prac przygotowawczych w zakresie wypracowania oglnych ram nowego mechanizmu. Przewodniczcy Traktatu, Rady Europejskiej do przeprowadzi powyszego konsultacje z pastwami zostanie czonkowskimi oraz Subami Prawnymi Rady, w efekcie ktrych ustalono, e zmiana niezbdna ustanowienia mechanizmu, przeprowadzona w ramach procedury uproszczonej, tj. na podstawie artykuu 48 ust. 6 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE). Zezwala on Radzie Europejskiej, stanowicej jednomylnie po konsultacji z Parlamentem Europejskim, Komisj i w niektrych przypadkach Europejskim Bankiem Centralnym, przyj decyzj zmieniajc wszystkie lub niektre postanowienia czci trzeciej Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Decyzja taka nie moe zwiksza kompetencji przyznanych Unii w Traktatach, a jej wejcie w ycie jest uzalenione od pniejszego jej zatwierdzenia przez pastwa czonkowskie zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi. Rada Europejska podczas posiedzenia w dniach 16 17 grudnia 2010 r. uzgodnia, e naley zmieni Traktat po to, aby pastwa czonkowskie strefy euro mogy ustanowi stay mechanizm sucy ochronie stabilnoci finansowej strefy euro jako caoci (zwany dalej Europejskim Mechanizmem Stabilnoci EMS) oraz osigna konsensus ws. projektu decyzji Rady Europejskiej zmieniajcej art. 136 TFUE, ktry stanowi zacznik I do tekstu konkluzji Rady Europejskiej. Rada Europejska uzgodnia take, e w zwizku z tym, e nowy mechanizm ma suy ochronie stabilnoci finansowej strefy euro jako caoci, art. 122 ust. 2 TFUE nie bdzie ju stosowany do tego celu. Dnia 16 grudnia 2010 r. rzd Krlestwa Belgii przedoy, zgodnie z art. 48 ust. 6 TUE,

wniosek dotyczcy zmiany art. 136 TFUE, polegajcej na dodaniu ustpu trzeciego, umoliwiajcego pastwom czonkowskim, ktrych walut jest euro, ustanowienie mechanizmu stabilnoci, ktry bdzie uruchamiany, jeeli okae si to niezbdne do ochrony stabilnoci strefy euro jako caoci, i stanowicego, e udzielenie wszelkiej niezbdnej pomocy finansowej w ramach tego mechanizmu bdzie podlegao rygorystycznym warunkom. Jednoczenie Rada Europejska przyja konkluzje w sprawie przyszego mechanizmu stabilnoci. Zadaniem EMS jest przeciwdziaanie takim przypadkom zagroe dla stabilnoci finansowej strefy euro jako caoci, ktre odnotowano w roku 2010, i przyczynienie si do utrzymania stabilnoci gospodarczej i finansowej w samej Unii. Ponadto w dniu 16 grudnia 2010 r. Rada Europejska, zgodnie z art. 48 ust. 6 akapit drugi TUE, zdecydowaa o przeprowadzeniu konsultacji w sprawie przedmiotowego wniosku z Parlamentem Europejskim i Komisj oraz z Europejskim Bankiem Centralnym. Rada Europejska okrelia stosowny harmonogram wprowadzenia zmiany Traktatu:

konsultacje z instytucjami okrelonymi w art. 48 ust. 6 TUE powinny zakoczy

si w terminie umoliwiajcym formalne przyjcie decyzji przez Rad Europejsk na posiedzeniu w marcu 2011 r., zakoczenie procedur zatwierdzajcych w poszczeglnych krajach powinno nastpi do koca 2012 r., wejcie w ycie decyzji w dniu 1 stycznia 2013 r. Rada Europejska zaapelowaa rwnie do ministrw finansw strefy euro i do Komisji, by do marca 2011 r. zakoczyli prace nad umow midzyrzdow ustanawiajc przyszy mechanizm, zawierajc oglne elementy okrelone w zatwierdzonym przez Rad Europejsk owiadczeniu Eurogrupy z dnia 28 listopada 2010 r. Rada Europejska zagwarantowaa rwnie uczestnictwo w pracach nad mechanizmem pastw czonkowskich, w ktrych obowizuje waluta inna ni euro jeli wyra takie yczenie. Ponadto bd one, na zasadzie ad hoc, mogy podj decyzj o uczestniczeniu w dziaaniach prowadzonych w ramach mechanizmu.

Parlament Europejski, Komisja i Europejski Bank Centralny przyjy opinie w przedmiotowej sprawie: Parlament w dniu 23 marca 2011 r., Komisja i Europejski Bank Centralny, odpowiednio 15 lutego 2011 r. i 17 marca 2011 r. Rada Europejska podczas posiedzenia w dniach 24 25 marca 2011 r. przyja jednomylnie decyzj nr 2011/199/UE w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro i wezwaa pastwa czonkowskie do szybkiego rozpoczcia krajowych procedur ratyfikacyjnych tak aby decyzja ta wesza w ycie w dniu 1 stycznia 2013 r. Na przeomie listopada i grudnia 2010 r. przedmiotem konsultacji przewodniczcego Rady Europejskiej z pastwami czonkowskimi, w tym przedstawicielami Rzdu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 29 listopada 2010 r., by zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z dn. 28 29 padziernika 2010 r. zakres stosownych zmian traktatowych. Operacyjna propozycja zapisw zmian do art. 136 TFUE zostaa przedoona pastwom czonkowskim w dniu 10 grudnia 2010 r. jako zacznik I do projektu konkluzji Rady Europejskiej. Zostaa ona uwzgldniona w zatwierdzonym przez Rad Ministrw dokumencie Informacja o Stanowisku Rzdu na posiedzenie Rady Europejskiej. Ponadto w spotkaniach Rady Europejskiej kadorazowo uczestniczyy osoby uprawnione do prezentowania stanowiska Rzeczypospolitej Polskiej, wyposaone w prerogatywy do podejmowania decyzji wicych dla Rzeczypospolitej Polskiej. Informacja o ustaleniach podjtych na drodze konsensusu przez Rad Europejsk znalaza si w konkluzjach ze spotka Rady oraz w cyklicznych polskich dokumentach rzdowych pt. Informacja o wynikach posiedzenia Rady Europejskiej (z padziernika 2010 r., grudnia 2010 r., marca 2011 r.), przedkadanych Komitetowi do Spraw Europejskich, a po jego rekomendacji Radzie Ministrw. Tre Umowy Zgodnie z decyzj Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro, w art. 136 TFUE dodaje si ustp trzeci w brzmieniu:

3. Pastwa Czonkowskie, ktrych walut jest euro, mog ustanowi mechanizm stabilnoci uruchamiany, jeeli bdzie to niezbdne do ochrony stabilnoci strefy euro jako caoci. Udzielenie wszelkiej niezbdnej pomocy finansowej w ramach takiego mechanizmu bdzie podlegao rygorystycznym warunkom.. Decyzja ta wejdzie w ycie z dniem 1 stycznia 2013 r., pod warunkiem otrzymania przed t dat notyfikacji pastw czonkowskich lub, w przeciwnym wypadku, pierwszego dnia miesica nastpujcego po otrzymaniu ostatniej z tych notyfikacji. Skutki zawarcia Umowy 1. Skutki polityczne i prawne Przedmiotowa decyzja dotyczy postanowie trzeciej czci TFUE dotyczcej polityki i dziaa wewntrznych Unii. Proponowana zmiana nie wpywa porednio ani bezporednio na inne czci TFUE, nie zmienia ona rwnie kompetencji Unii okrelonych w Traktacie. Celem zmiany nie jest stworzenie nowej podstawy prawnej majcej na celu umoliwienie Unii podejmowania dziaa, ktre nie byy moliwe przed modyfikacj Traktatu. Zgodnie z treci decyzji, stay mechanizm stabilizacyjny (EMS) zostanie utworzony bezporednio przez pastwa czonkowskie, ktrych walut jest euro. Decyzja ta nie zmniejsza kompetencji przyznanych Unii Europejskiej ani jej instytucjom. W szczeglnoci nie narusza ona ani mechanizmw solidarnociowych, o ktrych mowa w art. 122 i 143 TFUE, przewidzianych na wypadek trudnoci lub zagroenia wystpieniem trudnoci w pastwie czonkowskim, ani te kompetencji Unii w zakresie koordynacji i monitorowania polityki ekonomicznej i finansowej pastw czonkowskich. Zmiana Traktatu nie ma implikacji dla art. 125 TFUE (klauzuli o nieprzejmowaniu zobowiza finansowych)1), ani nie wpywa na charakter Unii Gospodarczej i Walutowej.

2. Skutki spoeczne
1 )

Art. 125 TFUE: Unia nie odpowiada za zobowizania rzdw centralnych, wadz regionalnych, lokalnych lub innych wadz publicznych, innych instytucji lub przedsibiorstw publicznych Pastwa Czonkowskiego, ani ich nie przejmuje, z zastrzeeniem wzajemnych gwarancji finansowych dla wsplnego wykonania okrelonego projektu. Pastwo Czonkowskie nie odpowiada za zobowizania rzdw centralnych, wadz regionalnych, lokalnych lub innych wadz publicznych, innych instytucji lub przedsibiorstw publicznych innego Pastwa Czonkowskiego, ani ich nie przejmuje, z zastrzeeniem wzajemnych gwarancji finansowych dla wsplnego wykonania okrelonego projektu.

Przedmiotowa decyzja umoliwi ustanowienie EMS, ktrego funkcjonowanie przyczyni si do utrzymania stabilnoci gospodarczej i finansowej w strefie euro i w caej Unii Europejskiej, a tym samym bdzie miao pozytywny wpyw na warunki ekonomiczne odczuwane przez spoeczestwa wszystkich pastw UE.
3.

Skutki finansowe

Przedmiotowa decyzja nie wywoa skutkw finansowych dla budetu pastwa. Wyjanienie wyboru trybu zwizania Umow Zmiana art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi zmian czci trzeciej TFUE, dotyczcej wewntrznych polityk i dziaa Unii i wymaga przyjcia za pomoc uproszczonej procedury zmiany traktatw zgodnie z art. 48 ust. 6 Traktatu o Unii Europejskiej2). Zgodnie z t procedur, Rada Europejska po otrzymaniu propozycji zmiany postanowie czci trzeciej Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, dotyczcych wewntrznych polityk i dziaa Unii podejmuje jednomyln decyzj, po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Komisj Europejsk oraz z Europejskim Bankiem Centralnym, w przypadkach zmian instytucjonalnych w dziedzinie pieninej, ktra zmienia wszystkie lub cz postanowie czci trzeciej Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Decyzja nie moe zwikszy kompetencji przyznanych Unii w Traktatach. W dniu 16 grudnia 2010 r. Rada Europejska, po uprzednim otrzymaniu wniosku dotyczcego zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przedoonego przez rzd Krlestwa Belgii, zgodnie z art. 48 ust. 6 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej, zdecydowaa o przeprowadzeniu konsultacji przedmiotowego wniosku z Parlamentem Europejskim i Komisj oraz z Europejskim Bankiem Centralnym. Instytucje wyday opinie: Komisja, 15 lutego
2 )

() Rzd kadego Pastwa Czonkowskiego, Parlament Europejski lub Komisja mog przedkada Radzie propozycje dot. zmiany wszystkich lub czci postanowie czci trzeciej Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej () Rada Europejska moe przyj decyzj zmieniajc wszystkie lub cz postanowie czci trzeciej Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Rada Europejska stanowi jednomylnie po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Komisj oraz Europejskim Bankiem Centralnym w przypadkach zmian instytucjonalnych w dziedzinie pieninej. Decyzja ta wchodzi w ycie dopiero po jej zatwierdzeniu przez Pastwa Czonkowskie, zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi. Decyzja () nie moe zwikszy kompetencji przyznanych Unii w Traktatach. 5

2011 r., Europejski Bank Centralny 17 marca 2011r., a Parlament Europejski 23 marca 2011 r. Rada Europejska, zgodnie z art. 48 ust. 6. akapit 2, odbywa konsultacje z ww. instytucjami, jednake nie jest zwizana treci ich opinii. Decyzja wchodzi w ycie dopiero po jej zatwierdzeniu przez pastwa czonkowskie, zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi. Przedmiotowa decyzja podlega ratyfikacji w pastwach czonkowskich zgodnie z ich ustawodawstwem wewntrznym (art. 2 decyzji). Decyzja Rady Europejskiej z 25 marca 2011 r. spenia przesanki okrelone w art. 12 ust. 2a ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach midzynarodowych (Dz. U. Nr 39, poz. 443, z 2002 r. Nr 216, poz. 1824, z 2010 r. Nr 213, poz. 1395 oraz z 2011 r. Nr 117, poz. 676), zgodnie z ktrym ratyfikacji podlegaj akty prawne Unii Europejskiej, o ktrych mowa w art. 48 ust. 6 Traktatu o Unii Europejskiej. Poniewa decyzja spenia przesanki okrelone w art. 89 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, gdy dotyczy czonkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji midzynarodowej (art. 89 ust. 1 pkt 3), zwizanie Rzeczypospolitej Polskiej decyzj Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro, powinno nastpi w trybie art. 89 ust. 1 Konstytucji RP, czyli ratyfikacji za uprzedni zgod wyraon w ustawie.

11/11rch