You are on page 1of 164

Prezydent Miasta Przemyla

PROGRAM OCHRONY RODOWISKA DLA MIASTA PRZEMYLA


na lata 2010 2013, z perspektyw do 2017 r.

Zacznik do Uchway Nr 231/2011 Rady Miejskiej w Przemylu z dnia 29 wrzenia 2011r.

Przemyl 2011r.

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Kierownik Biura: mgr JOANNA BALAWENDER WCISO

Gwny projektant opracowania: mgr BARBARA KMIOTEK

Zesp autorski: mgr KRZYSZTOF KAMISKI mgr JERZY OCHALSKI mgr in. arch. JANUSZ NAPORA techn. JZEF URBANIK

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

SPIS TRECI:
1. 1.1 1.2. 1.3. 1.4. 1.5 2. 2.1. 2.2. 2.3 2.3.1. 2.3.2. 2.3.3. 2.3.4 2.3.5 2.4 2.4.1 2.4.2 3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 3.6.1. 3.6.2. 3.6.3 4 4.1 4.2. 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4 4.2.5 4.3 4.3.1. 4.3.2.
3 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

WSTP Informacje wstpne Podstawy prawne opracowania Cel opracowania Struktura PO Metodyka opracowania ZAOENIA I UWARUNKOWANIA REALIZACJI PO Zmiana uwarunkowa prawnych Zmiany administracyjne granic miasta Uwarunkowania zewntrzne Uwarunkowania wynikajce z Polityki ekologicznej pastwa Uwarunkowania wynikajce z Programu ochrony rodowiska dla wojewdztwa podkarpackiego na lata 2008 - 2011 Wytyczne do sporzdzania powiatowych programw ochrony rodowiska /PO dla wojewdztwa podkarpackiego na lata 2008 2011/ Uwarunkowania wynikajce z krajowych dokumentw strategicznych Uwarunkowania wynikajce z wojewdzkich dokumentw strategicznych Uwarunkowania wewntrzne Uwarunkowania wynikajce z dokumentw strategicznych przyjtych przez Rad Miejsk. Uwarunkowania wynikajce z Raportw z wykonania Programu Ochrony rodowiska dla miasta Przemyla CHARAKTERYSTYKA MIASTA Pooenie i granice Struktura uytkowania gruntw Geomorfologia i rzeba terenu Geologia Klimat Tendencje rozwojowe miasta Demografia Transport i komunikacja Gospodarka OCENA AKTUALNEGO STANU RODOWISKA MIASTA PRZEMYLA Powietrze atmosferyczne Wody powierzchniowe i podziemne Zasoby wd i ich wykorzystanie Jako wd powierzchniowych Jako wd podziemnych Gospodarka wodno ciekowa Dziaania podejmowane w zakresie ochrony wd Gleby Stan gleb Sposb uytkowania gleb

7 7 7 7 8 10 11 11 11 11 11 19 20 22 27 29 29 34 35 35 36 36 37 37 38 38 39 43 45 45 50 50 52 55 55 60 61 61 62

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

4.4. 4.5. 4.5.1. 4.5.2. 4.6. 4.7. 4.7.1. 4.7.2. 4.7.3. 4.7.4. 4.7.5. 4.7.6. 4.7.7. 4.7.8. 4.8. 4.9. 5. 5.1 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. 5.6. 6. 6.1. 6.2. 6.2.1 6.2.2. 6.2.3. 6.2.4. 6.2.5. 6.2.6. 6.3. 6.3.1 6.3.2. 6.3.3 6.3.4. 6.3.5. 6.3.6.

Kopaliny Wartoci przyrodnicze rodowisko przyrodnicze miasta Ochrona rnorodnoci przyrodniczej i krajobrazu Lasy Zanieczyszczenia i zagroenia rodowiska Haas Zagroenia naturalne Odpady Promieniowanie elektromagnetyczne Powane awarie Tereny zdegradowane i zdewastowane Zanieczyszczenia transgraniczne Zagroenia biologiczne Odnawialne rda energii Nakady inwestycyjne poniesione na ochron rodowiska i gospodark wodn CELE I KIERUNKI DZIAA O CHARAKTERZE SYSTEMOWYM Wzmocnienie instytucjonalne Rozwj bada i postpu technicznego oraz stymulowanie innowacji Edukacja ekologiczna, dostp do informacji i poszerzenie dialogu spoecznego Aspekty ekologiczne w planowaniu przestrzennym Aktywizacja rynku na rzecz ochrony rodowiska oraz zarzdzania rodowiskowego, mechanizmy prawno ekonomiczne i finansowe Wsppraca midzynarodowa STRATEGIA DZIAA W ZAKRESIE OCHRONY I POPRAWY STANU RODOWISKA Priorytety ekologiczne Ochrona i efektywne wykorzystanie zasobw wodnych PRIORYTET 1 Informacje oglne Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Rejony koncentracji dziaa Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony i efektywnego wykorzystania zasobw wodnych Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony i efektywnego wykorzystania zasobw wodnych Przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska PRIORYTET 2 Informacje oglne Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Rejony koncentracji dziaa Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie zapobiegania zagroeniom rodowiska Dziaania priorytetowe w zakresie zapobiegania zagroeniom rodowiska
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

62 63 63 66 71 73 73 75 79 79 80 81 81 87 87 88 90 90 90 91 93 94 94 95 95 97 97 97 100 101 101 102 104 104 107 109 110 110 111
4

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

6.4. 6.5. 6.5.1. 6.5.2 6.5.3. 6.5.4. 6.5.5. 6.5.6. 6.6. 6.6.1. 6.6.2 6.6.3. 6.6.4. 6.6.5.

Gospodarka odpadami PRIORYTET 3 Pozyskiwanie energii ze rde odnawialnych i energooszczdno PRIORYTET 4 Informacje oglne Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Rejony koncentracji dziaa Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie pozyskiwania energii ze rde odnawialnych Dziaania priorytetowe w zakresie pozyskiwania energii ze rde odnawialnych Ochrona rnorodnoci biologicznej i krajobrazu oraz zrwnowaony rozwj lasw PRIORYTET 5 Informacje oglne Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Rejony koncentracji dziaa Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony rnorodnoci biologicznej i krajobrazu oraz zrwnowaonego rozwoju lasw Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony rnorodnoci biologicznej i krajobrazu oraz zrwnowaonego rozwoju lasw Ochrona powietrza atmosferycznego, klimatu i warstwy ozonowej PRIORYTET 6 Informacje oglne Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Rejony koncentracji dziaa Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego i klimatu Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony powietrza Ochrona powierzchni ziemi i przywrcenie wartoci uytkowej gleb - PRIORYTET 7 Informacje oglne Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Rejony koncentracji dziaa Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony powierzchni ziemi i przywrcenia wartoci uytkowej gleb Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony powierzchni ziemi i przywrcenia wartoci uytkowej gleb Ochrona przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym - PRIORYTET 8 Informacje oglne Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Rejony koncentracji dziaa
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

112 112 112 112 113 114 114 115 115 115 116 117 118 118

6.6.6 6.7. 6.7.1. 6.7.2. 6.7.3. 6.7.4. 6.7.5. 6.7.6. 6.8. 6.8.1. 6.8.2. 6.8.3. 6.8.4. 6.8.5. 6.8.6 6.9. 6.9.1. 6.9.2. 6.9.3. 6.9.4.
5

119 121 121 121 122 124 124 124 130 130 130 131 131 132 132 133 133 134 135 135

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

6.9.5. 6.9.6. 6.10 6.10.1. 6.10.2. 6.10.3. 6.10.4. 6.10.5. 6.10.6. 7. 7.1. 7.2. 7.3. 8. 8.1. 8.2. 8.2.1. 8.2.2 9. 10. 11 12 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5

Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym Ochrona zasobw kopalin PRIORYTET 9 Informacje oglne Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Rejony koncentracji dziaa Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony kopalin Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony kopalin ZARZDZANIE PROGRAMEM Struktura zarzdzania programem Instrumenty i narzdzia realizacji programu Metody i czstotliwo przeprowadzania analizy realizacji ustale programu ASPEKTY FINANSOWE REALIZACJI PROGRAMU rda i Instrumenty Finansowania Nakady na realizacj PO Wydatki inwestycyjne miasta Przemyla na ochron rodowiska do 2008 roku Nakady na realizacj PO MONITOROWANIE REALIZACJI PROGRAMU WNIOSKI Z PROGNOZY ODDZIAYWANIA NA RODOWISKO PROGRAMU OCHRONY RODOWISKA STRESZCZENIE W JZYKU NIESPECJALISTYCZNYM WYKAZY Wykaz uytych skrtw Wykaz waniejszych materiaw rdowych Wykaz aktw prawnych Wykaz tabel Wykaz zacznikw graficznych

136 136 138 138 139 139 140 140 140 141 141 142 142 143 143 145 145 147 150 151 153 158 158 158 159 161 163

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

1. WSTP 1.1. Informacje wstpne


Program Ochrony rodowiska, zwany dalej PO sporzdza si na szczeblu wojewdzkim, powiatowym i gminnym. PO jest odzwierciedleniem Polityki Ekologicznej Pastwa, wdraajcym jej ustalenia na odpowiednio niszym poziomie. Program ochrony rodowiska dla miasta Przemyla na lata 2010-2013, z perspektyw do 2017 r. jest dokumentem ksztatujcym dugofalow polityk ochrony rodowiska dla miasta, jest instrumentem realizacji lokalnej polityki ekologicznej. Zagadnienia ochrony rodowiska w PO zostay przedstawione kompleksowo, z wyznaczeniem celw strategicznych i zada z zakresu wszystkich sektorw ochrony rodowiska. PO jest rwnoczenie rdem informacji o aktualnym stanie miasta i jego uwarunkowaniach ekologicznych. Przedstawione w PO cele, zadania i zalecenia kierowane s do wszystkich podmiotw majcych prawno finansowe moliwoci ich podejmowania. Realizacja zada przyczyni si do poprawy stanu rodowiska miasta Przemyla i jakoci ycia jego mieszkacw.

1.2. Podstawy prawne opracowania


Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z pn. zm.) nakada na wszystkie szczeble administracji samorzdowej obowizek opracowania programw ochrony rodowiska w celu realizacji polityki ekologicznej pastwa. Dokumenty te przyjmuje si na 4 lata, z uwzgldnieniem perspektywy kolejnych 4 lat. Ustawa nakada obowizek aktualizacji Programu nie rzadziej ni co 4 lata. Pierwszy Program ochrony rodowiska dla miasta Przemyla na lata 2004 2007 zosta przyjty Uchwa Rady Miejskiej Nr 208/2004 z dnia 28 padziernika 2004 r (Dz. Urzdowy Woj. Podkarpackiego Nr 124 poz. 1448). Niniejszy Program ochrony rodowiska dla miasta Przemyla na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017 r. stanowi aktualizacj dokumentu przyjtego w 2004 r. z uwzgldnieniem analiz i wnioskw zawartych w Raportach z realizacji dotychczasowego programu, opracowanych w latach 2006 i 2009.

1.3. Cel opracowania


Nadrzdnym celem Programu ochrony rodowiska dla miasta Przemyla na lata 2010 2013 z perspektyw do 2017 r. jest wdroenie polityki ekologicznej pastwa na terenie miasta Przemyla. Gwnym celem PO jest przedstawienie polityki ekologicznej miasta wraz z wynikajcymi z niej celami, kierunkami dziaa i zadaniami. Celem obecnej aktualizacji jest dostosowanie zapisw pierwotnego dokumentu do obecnego stanu rodowiska i jego uwarunkowa oraz istniejcego stanu zarzdzania systemem gospodarki odpadami a take koniecznoci okrelenia adekwatnych do rzeczywistoci dziaa naprawczych.
7 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

1.4. Struktura PO
Struktura PO oparta jest gwnie o zapisy trzech dokumentw, s to: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska Definiuje oglne wymagania w odniesieniu do programw ochrony rodowiska opracowywanych dla potrzeb wojewdztw, powiatw i gmin. Zgodnie z ustaw (art.14 ust.1), program ochrony rodowiska, na podstawie aktualnego stanu rodowiska, okrela w szczeglnoci: cele ekologiczne, priorytety ekologiczne, poziomy celw dugoterminowych, rodzaj i harmonogram dziaa proekologicznych, rodki niezbdne do osignicia celw, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i rodki finansowe. Polityka ekologiczna pastwa na lata 2009 2012 z perspektyw do roku 2016, dostosowana do wymaga ustawy Prawo ochrony rodowiska. Zgodnie z zapisami tego dokumentu PO powinien definiowa cele redniookresowe (dla okresu 8-letniego) i zadania na okres najbliszych czterech lat oraz monitoring realizacji Programu i nakady finansowe na jego wdroenie. Cele i zadania powinny mieci si w nastpujcych obszarach tematycznych: cele i zadania o charakterze systemowym, ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne uytkowanie zasobw przyrody, jako rodowiska i bezpieczestwo ekologiczne, zrwnowaone wykorzystanie surowcw. Zagadnienia te pogrupowano w niniejszym PO w sposb odpowiadajcy specyficznym uwarunkowaniom miasta Przemyla. Program Ochrony rodowiska dla Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2008 2011, z uwzgldnieniem lat 2012 - 2015 Struktura PO jest oparta na schemacie ProgramU Ochrony rodowiska dla Wojewdztwa Podkarpackiego. Zakres i zawarto PO jako, e miasto jest powiatem grodzkim, zostaa dostosowana do wymogw zawartych w Programie ochrony rodowiska dla wojewdztwa pkt. 11 - Wytyczne do sporzdzania powiatowych programw ochrony rodowiska. W stosunku do poprzedniej edycji Programu, w lad za zmianami wprowadzonymi w Programie Ochrony rodowiska dla Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2008-2011 , wprowadzono zmiany: Przyjto inn ni w I edycji PO hierarchi zakadanych celw, wynik z uwzgldnienia w PO aktualnego stanu rodowiska oraz ustale dokumentw sporzdzanych na szczeblu krajowym i regionalnym. Zrezygnowano z przyjtych w I edycji PO pl strategicznych, poniewa zarwno racjonalne uytkowanie zasobw rodowiska, wsppraca transgraniczna i edukacja ekologiczna su ochronie i poprawie poszczeglnych dziedzin rodowiska, a dziaania w tym zakresie powinny by ujmowane kompleksowo. Zmieniono mierniki (wskaniki) realizacji PO.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Wytyczne do sporzdzania programw ochrony rodowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym podaj sposb i zakres uwzgldniania polityki ekologicznej pastwa w programach ochrony rodowiska oraz wskazwki, co do zawartoci programw. W powiatowym i gminnym programie ochrony rodowiska powinny by uwzgldnione: zadania wasne powiatu/gminy, tzn. te przedsiwzicia, ktre bd finansowane w caoci lub czciowo ze rodkw bdcych w dyspozycji gminy lub powiatu, zadania koordynowane, tzn. finansowane ze rodkw przedsibiorstw oraz ze rodkw zewntrznych, bdcych w dyspozycji organw i instytucji szczebla wojewdzkiego i centralnego bd instytucji dziaajcych na terenie powiatu, ale podlegych bezporednio organom wojewdzkim lub centralnym. Obecny PO jest przede wszystkim aktualizacj poprzedniego, dlatego odniesiono si w nim do zapisw dokumentu pierwotnego oraz dostosowano je do biecych uwarunkowa. Zaoono, e informacje zawarte w PO powinny by atwe do zweryfikowania i pochodzi z oglnodostpnych rde i publikacji. W PO przyjto, e rdem informacji o stanie rodowiska bd dane publikowane przez Wojewdzki Inspektorat Ochrony rodowiska w Rzeszowie, Wojewdzk Stacj Sanitarno-Epidemiologiczn w Rzeszowie, Urzd Statystyczny w Rzeszowie, Gwny Urzd Statystyczny oraz dane z Urzdu Miasta w Przemylu. PO pozostaje w cisym powizaniu z nastpujcymi dokumentami: Strategia rozwoju kraju na lata 2007 2015, Krajowy program oczyszczania ciekw komunalnych, Strategia gospodarki wodnej, Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego uytkowania rnorodnoci biologicznej wraz z programem dziaa, Polityka lena pastwa, Krajowy plan gospodarki odpadami, Strategia rozwoju energetyki odnawialnej, Program operacyjny infrastruktura i rodowisko, Program usuwania azbestu i wyrobw zawierajcych azbest, stosowanych na terytorium Polski, przyjty przez Rad Ministrw dnia 14 maja 2002 r. Strategia rozwoju wojewdztwa podkarpackiego na lata 2007 - 2020, Regionalny program operacyjny wojewdztwa podkarpackiego na lata 2007 2013, Plan zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa podkarpackiego, Program ochrony powietrza dla strefy Miasto Przemyl, Studium Uwarunkowa i Kierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyla, Strategia Sukcesu Miasta Przemyla, Lokalny program rewitalizacji Miasta Przemyla, Raport o stanie miasta, Wieloletni Plan Inwestycyjny Miasta Przemyla, Strategia rozwoju turystyki dla Miasta Przemyla, Zintegrowany plan rozwoju transportu publicznego dla Miasta Przemyla. Z powyszych dokumentw wynikaj gwne kierunki rozwoju spoeczno-gospodarczego miasta i zwizane z nimi kierunki presji na rodowisko. Powizania Programu ochrony rodowiska dla miasta Przemyla z innymi opracowaniami strategicznymi, programowymi i planistycznymi, szczebla krajowego, wojewdzkiego, i lokalnego przedstawiono na rysunku poniej.
9 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Powizania Programu Ochronyrodowiska dla Miasta Przemyla z innymi dokumentami

KRAJ

WOJEWDZTWO Plan zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa podkarpackiego Strategia rozwoju wojewdztwa podkarpackiego

PRZEMYL

Prawo ochrony rodowiska Polityka ekologiczna pastwa Wytyczne do sporzdzania programw ochrony rodowiska na szczeblu

Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego

Program Ochrony rodowiska

Program ochrony rodowiska wojewdztwa podkarpackiego

Studium miasta Przemyla

Programy sektorowe

1.5. Metodyka opracowania


Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyla na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017 r. zosta opracowany metodami waciwymi dla planowania strategicznego i obj: diagnoz stanu rodowiska w miecie Przemylu, okrelenie dziaa zmierzajcych do poprawy stanu rodowiska poprzez przedstawienie celw strategicznych; celw dugo- i krtkoterminowych, priorytetw ekologicznych oraz kierunkw dziaa proekologicznych, przedstawienie uwarunkowa realizacyjnych PO w zakresie rozwiza prawnoekonomicznych, rde finansowania, systemu zarzdzania rodowiskiem i PO, okrelenie zasad zarzdzania i monitorowania efektw wdraania Programu. Metodyka prowadzonych prac nad aktualizacj Programu polegaa na analizie zapisw dotychczasowego PO i dokumentw sprawozdawczych z ich realizacji (Raportw z realizacji PO) oraz analizie danych o ochronie rodowiska i gospodarce odpadami. Poniewa obecny PO jest przede wszystkim aktualizacj poprzedniego, jego podstawowym zadaniem jest odniesienie si do zapisw dokumentu pierwotnego oraz dostosowanie ich do biecych uwarunkowa. Jako punkt odniesienia dla PO przyjto stan rodowiska oraz infrastruktury, na terenie miasta Przemyla na dzie 31.12.2009 r. przy wykorzystaniu danych za okres 2010 roku. Projekt PO zosta poddany konsultacjom spoecznym oraz procedurze strategicznej ocenie oddziaywania na rodowisko. Integraln czci Programu ochrony rodowiska dla miasta Przemyla na lata 20102013, z perspektyw do 2017 r jest Plan gospodarki odpadami dla miasta Przemyla na lata 2010 2013, z perspektyw do 2017 r. oraz Prognoza oddziaywania na rodowisko tych dokumentw.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 10

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

2. ZAOENIA I UWARUNKOWANIA REALIZACJI PO 2.1. Zmiana uwarunkowa prawnych


Od czasu sporzdzenia Programu Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyla na lata 2004 2007 zmieniy si uwarunkowania prawne dotyczce dokumentw strategicznych zwizanych z ochron rodowiska. Zmiana uwarunkowa prawnych jest efektem dostosowania wielu krajowych przepisw prawnych i struktur organizacyjnych do przepisw i struktur Unii Europejskiej, zwaszcza w dziedzinie ochrony przyrody. Na szczeblu krajowym zostay wprowadzone nowe ustawy wraz z rozporzdzeniami wykonawczymi do ustanowionych przepisw. Zmiany prawne zostay uwzgldnione w Programie ochrony rodowiska dla miasta Przemyla na lata 2010-2013, z perspektyw do 2017 r.

2.2. Zmiany administracyjne granic miasta


Z dniem 1.01.2010 r. nastpiy zmiany administracyjne granic miasta, przez wczenie do dotychczasowego obszaru miasta obrbu ewidencyjnego Kruhel Wielki o powierzchni 239,31 ha z gminy Krasiczyn; zgodnie z treci 2 pkt.5 litera a Rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 28 lipca 2009 r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i nazw gmin oraz siedzib ich wadz, ustalenia granic niektrych miast oraz nadania niektrym miejscowociom statusu miasta (Dz.U.09.120.1000). Opracowywany obecnie PO obejmuje tereny wczone w granice miasta.

2.3. Uwarunkowania zewntrzne


2.3.1. Uwarunkowania wynikajce z Polityki ekologicznej pastwa Zasady polityki ekologicznej pastwa Zasady polityki ekologicznej pastwa sformuowane w II Polityce ekologicznej pastwa s zasadami, na ktrych oparte s rwnie dokumenty i praktyczne dziaania zwizane z ochron rodowiska na terenie wojewdztwa podkarpackiego i miasta Przemyla. Oprcz zasady zrwnowaonego rozwoju jako nadrzdnej, uwzgldniono szereg zasad pomocniczych i konkretyzujcych, m.in.: Zasad przezornoci, przewidujc, e rozwizywanie pojawiajcych si problemw powinno nastpowa po "bezpiecznej stronie", tj. e odpowiednie dziaania powinny by podejmowane ju wtedy, gdy pojawia si uzasadnione prawdopodobiestwo, e problem wymaga rozwizania, a nie dopiero wtedy, gdy istnieje pene tego naukowe potwierdzenie. Zasad prewencji zakadajc, e przeciwdziaanie negatywnym skutkom dla rodowiska powinno by podejmowane na etapie planowania i realizacji przedsiwzi w oparciu o posiadan wiedz, wdroone procedury ocen oddziaywania na rodowisko oraz monitorowanie prowadzonych przedsiwzi co oznacza, e preferencje bd uzyskiway nastpujce dziaania:
11 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

zapobieganie powstawaniu zanieczyszcze poprzez stosowanie najlepszych dostpnych technik (BAT), recykling, czyli zamykanie obiegu materiaw i surowcw, odzysk, energii, wody i surowcw ze ciekw i odpadw oraz gospodarcze wykorzystanie odpadw zamiast ich skadowania, zintegrowane podejcie do ograniczania i likwidacji zanieczyszcze i zagroe zgodnie z zaleceniami Dyrektywy Rady 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i kontroli (tzw. dyrektywa IPPC), wprowadzanie prorodowiskowych systemw zarzdzania procesami produkcji i usugami, zgodnie z oglnowiatowymi i europejskimi wymogami w tym zakresie, wyraonymi m.in. w standardach ISO 14000 i EMAS, programach czystszej produkcji i Responsible Care itp. Zasad wysokiego poziomu ochrony rodowiska zakadajc, e stosowanie zasad prewencji i przezornoci powinno by ukierunkowane na wysoki i bezpieczny dla zdrowia ludzkiego poziom ochrony rodowiska. Zasad integracji polityki ekologicznej z politykami sektorowymi, oznaczajc uwzgldnienie w politykach sektorowych celw ekologicznych na rwni z celami gospodarczymi i spoecznymi. Zasad rwnego dostpu do rodowiska przyrodniczego, traktowan w kategoriach: sprawiedliwoci midzypokoleniowej - zaspokajania potrzeb materialnych i cywilizacyjnych obecnego pokolenia z rwnoczesnym tworzeniem i utrzymywaniem warunkw do zaspokajania potrzeb przyszych pokole; sprawiedliwoci midzyregionalnej i midzygrupowej - zaspokajania potrzeb materialnych i cywilizacyjnych spoeczestw, grup spoecznych i jednostek ludzkich w ramach sprawiedliwego dostpu do ograniczonych zasobw i walorw rodowiska, wraz z rwnoprawnym traktowaniem potrzeb oglnospoecznych z potrzebami spoecznoci lokalnych i jednostek; rwnowaenia szans pomidzy czowiekiem a przyrod, poprzez zapewnienie zdrowego i bezpiecznego funkcjonowania (w sensie fizycznym, psychicznym, spoecznym i ekonomicznym) jednostek ludzkich przy zachowaniu trwaoci podstawowych procesw przyrodniczych wraz ze sta ochrona rnorodnoci biologicznej. Zasad uspoecznienia polityki ekologicznej realizowan poprzez stworzenie instytucjonalnych, prawnych i materialnych warunkw do udziau obywateli, grup spoecznych i organizacji pozarzdowych w procesie ksztatowania modelu zrwnowaonego rozwoju, przy jednoczesnym rozwoju edukacji ekologicznej, rozbudzaniu wiadomoci i wraliwoci ekologicznej oraz ksztatowaniu nowej etyki zachowa wobec rodowiska. Zasad zanieczyszczajcy paci odnoszc si do odpowiedzialnoci za skutki zanieczyszczenia i stwarzania innych zagroe. Odpowiedzialno t ponosi powinny wszystkie jednostki uytkujce rodowisko, a wic take konsumenci, zwaszcza, gdy maj moliwo wyboru mniej zagraajcych rodowisku dbr konsumpcyjnych. Zasad regionalizacji oznaczajc m.in. skoordynowanie polityki regionalnej z regionalnymi ekosystemami w Europie (np. Morze Batyckie i strefy przybrzene, doliny rzeczne i obszary wodnobotne, szczeglnie w strefach przygranicznych). Zasad subsydiarnoci wynikajc m.in. z Traktatu o Unii Europejskiej, a oznaczajc przekazywanie czci kompetencji i uprawnie decyzyjnych dotyczcych ochrony rodowiska na waciwy szczebel regionalny lub lokalny tak, aby by on rozwizywany szczeblu, na ktrym moe zosta skutecznie na najniszym i efektywnie rozwizany.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 12

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Zasad skutecznoci ekologicznej i efektywnoci ekonomicznej odnoszc si do wyboru planowanych przedsiwzi inwestycyjnych ochrony rodowiska, a nastpnie do oceny osignitych wynikw, a oznaczajc potrzeb minimalizacji nakadw na jednostk uzyskanego efektu. Podstawowe zaoenia polityki ekologicznej pastwa Polityka ekologiczna pastwa zmierza do harmonijnego rozwoju kraju poprzez rwnowaenie celw ochrony rodowiska z celami gospodarczymi i spoecznymi. Opiera si na konstytucyjnej zasadzie zrwnowaonego rozwoju, jej zalecenia musz by uwzgldniane we wszystkich dokumentach strategicznych oraz programach, ktrych realizacja moe mie wpyw na stan rodowiska. Polityka ekologiczna pastwa przyjmowana jest na 4 lata z perspektyw kolejnych 4 lat. Polityka ekologiczna pastwa na lata 2009 2012, przyjta przez Sejm RP w dniu 22.05.2009 r. to dokument strategiczny, ktry przez okrelenie celw i priorytetw ekologicznych wskazuje kierunek dziaa koniecznych dla zapewnienia waciwej ochrony rodowisku naturalnemu. Najwaniejsze zadania polityki ekologicznej pastwa na lata 20092012 to poprawa jakoci rodowiska, realizacja zasady zrwnowaonego rozwoju, powstrzymanie niekorzystnych zmian klimatu oraz ochrona zasobw naturalnych, w tym rnorodnoci biologicznej. Planowane dziaania w obszarze ochrony rodowiska w Polsce wpisuj si w priorytety w skali Unii Europejskiej i cele 6 Wsplnotowego programu dziaa w zakresie rodowiska naturalnego. Zgodnie z ostatnim przegldem wsplnotowej polityki ochrony rodowiska do najwaniejszych wyzwa naley zaliczy: dziaania na rzecz zapewnienia realizacji zasady zrwnowaonego rozwoju; przystosowanie do zmian klimatu; ochrona rnorodnoci biologicznej. Biorc pod uwag przysz prezydencj RP w 2011 r. jako wstpn strategi w Polityce Ekologicznej wskazano tematy: ochrona biornorodnoci, denaturalizacja i udranianie rzek. Podstawowe cele i kierunki dziaa o charakterze systemowym, w Polityce ekologicznej Pastwa w latach 2009 -2012: 1. Uwzgldnienie zasad ochrony rodowiska w strategiach sektorowych - gwnym celem jest doprowadzenie by projekty dokumentw strategicznych wszystkich sektorw gospodarki byy, zgodnie z obowizujcym w tym zakresie prawem, poddawane procedurze oceny oddziaywania na rodowisko i wyniki oceny bd uwzgldniane w ostatecznych wersjach dokumentw; 2. Aktywizacja rynku na rzecz ochrony rodowiska - gwnym celem jest uruchomienie takich mechanizmw prawnych, ekonomicznych i edukacyjnych, ktre prowadziyby do rozwoju proekologicznej produkcji towarw oraz do wiadomych postaw konsumenckich zgodnie z zasad rozwoju zrwnowaonego. Dziaania te powinny obj pen internalizacj kosztw zewntrznych zwizanych z presj na rodowisko (m.in. tworzenie podstaw prawnych, instytucjonalnych i proceduralnych dla wprowadzenia systemu zielonych zamwie realizowanych ze rodkw publicznych i tworzenie zielonych
13 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

3.

4.

5.

6.

7.

miejsc pracy, dziaania edukacyjne i promocyjne, wsppraca z organizacjami ekologicznymi); Zarzdzanie rodowiskiem - podstawowym celem jest jak najszersze przystpowanie do systemu EMAS, rozpowszechnianie wiedzy wrd spoeczestwa o tym systemie i tworzenie korzyci ekonomicznych dla firm i instytucji bdcych w systemie; Udzia spoeczestwa w dziaaniach na rzecz ochrony rodowiska - gwnym celem jest podnoszenie wiadomoci ekologicznej spoeczestwa, zgodnie z zasad myl globalnie, dziaaj lokalnie", prowadzc do: proekologicznych zachowa konsumenckich, prorodowiskowych nawykw i pobudzenia odpowiedzialnoci za stan rodowiska, organizowania akcji lokalnych sucych ochronie rodowiska, uczestniczenia w procedurach prawnych i kontrolnych dotyczcych ochrony rodowiska; Rozwj bada i postp techniczny - gwnym celem jest zwikszenie roli polskich placwek badawczych we wdraaniu ekoinnowacji w przemyle oraz w produkcji wyrobw przyjaznych dla rodowiska oraz doprowadzenie do zadowalajcego stanu systemu monitoringu rodowiska; Odpowiedzialno za szkody w rodowisku gwnym celem jest stworzenie systemu prewencyjnego, majcego na celu zapobieganie szkodom w rodowisku i sygnalizujcego moliwo wystpienia szkody. W przypadku wystpienia szkody w rodowisku koszty naprawy musz w peni ponie jej sprawcy; Aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym - konieczne przywrcenie waciwej roli planowania przestrzennego na obszarze caego kraju, w szczeglnoci dotyczy to miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego, ktre powinny by podstaw lokalizacji nowych inwestycji. Konieczne jest, aby do roku 2012 nastpio: wdroenie wytycznych metodycznych dotyczcych uwzgldnienia w planach zagospodarowania przestrzennego wymaga ochrony rodowiska i gospodarki wodnej, w szczeglnoci wynikajcych z opracowa ekofizjograficznych, prognoz oddziaywania na rodowisko (wraz z popraw jakoci tych dokumentw), wdroenie przepisw umoliwiajcych przeprowadzanie strategicznej oceny oddziaywania na rodowisko ju na etapie studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego (ktre jest opracowaniem planistycznym obejmujcym teren caej gminy), zatwierdzenie wszystkich obszarw europejskiej sieci Natura 2000 oraz sporzdzenie dla nich planw ochrony, wdroenie koncepcji korytarzy ekologicznych, uwzgldnianie obszarw naraonych na niebezpieczestwo powodzi, okrelenie zasad ustalenia progw tzw. chonnoci rodowiskowej oraz pojemnoci przestrzennej zalenie od typu rodowiska, wprowadzenie mechanizmw ochrony zasobw z kopalin przed zagospodarowaniem powierzchni uniemoliwiajcym przysze wykorzystanie, uwzgldnienie w planach zagospodarowania przestrzennego wynikw monitoringu rodowiska, w szczeglnoci w zakresie powietrza, wd i haasu.

Kierunki dziaa zmierzajce do ochrony zasobw naturalnych, cele redniookresowe do 2016 r.: 1. Ochrona przyrody - zachowanie bogatej rnorodnoci biologicznej polskiej przyrody na rnych poziomach organizacji: na poziomie wewntrzgatunkowym (genetycznym), gatunkowym oraz ponadgatunkowym (ekosystemowym), wraz z umoliwieniem
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 14

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

2.

3.

4.

5.

zrwnowaonego rozwoju gospodarczego kraju, ktry w sposb niekonfliktowy wspistnieje z rnorodnoci biologiczn. Ochrona i zrwnowaony rozwj lasu - zakada si dalsze prace w kierunku racjonalnego uytkowania zasobw lenych przez ksztatowanie ich waciwej struktury gatunkowej i wiekowej, z zachowaniem bogactwa biologicznego. Oznacza to rozwijanie idei trwale zrwnowaonej i wielofunkcyjnej gospodarki lenej. Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi - racjonalizacja gospodarowania zasobami wd powierzchniowych i podziemnych w taki sposb, aby uchroni gospodark narodow od deficytw wody i zabezpieczy przed skutkami powodzi oraz zwikszenie samofinansowania gospodarki wodnej. Naczelnym zadaniem bdzie denie do maksymalizacji oszczdnoci zasobw wodnych na cele przemysowe i konsumpcyjne, zwikszenie retencji wodnej oraz skuteczna ochrona gwnych zbiornikw wd podziemnych przed zanieczyszczeniem. Ochrona powierzchni ziemi - gwnymi celami redniookresowymi dla ochrony powierzchni ziemi, a w szczeglnoci dla ochrony gruntw uytkowanych rolniczo jest: rozpowszechnianie dobrych praktyk rolnych i lenych, zgodnych z zasadami rozwoju zrwnowaonego, przeciwdziaanie degradacji terenw rolnych, kowych i wodno-botnych przez czynniki antropogenne, zwikszenie skali rekultywacji gleb zdegradowanych i zdewastowanych, przywracajc im funkcj przyrodnicz, rekreacyjn lub rolnicz. Gospodarowanie zasobami geologicznymi - podstawowym celem jest racjonalizacja zaopatrzenia ludnoci oraz sektorw gospodarczych w kopaliny i wod z zasobw podziemnych oraz otoczenia ich ochron przed ilociow i jakociow degradacj. W terminie do 2016 r. jest konieczne: doskonalenie prawodawstwa dotyczcego ochrony zasobw kopalin i wd podziemnych, ograniczenie presji wywieranej na rodowisko podczas prowadzenia prac geologicznych i eksploatacji kopalin, eliminacja nielegalnej eksploatacji kopalin, wzmocnienie ochrony niezagospodarowanych z kopalin w procesie planowania przestrzennego, wykonanie bilansu pojemnoci struktur geologicznych, w ktrych moliwa jest sekwestracja dwutlenku wgla na terenie Polski, rozpoznanie geologiczne z soli kamiennej, wyczerpanych z ropy i innych struktur geologicznych pod ktem magazynowania ropy naftowej i gazu ziemnego oraz skadowania odpadw, w tym promieniotwrczych, dokoczenie dokumentowania zasobw dyspozycyjnych wd leczniczych i termalnych oraz gwnych zbiornikw wd podziemnych.

Kierunki dziaa zmierzajce do poprawy jakoci rodowiska i bezpieczestwa ekologicznego, cele redniookresowe do 2016 r.: 1. rodowisko a zdrowie - Celem jest dalsza poprawa stanu zdrowotnego mieszkacw w wyniku wsplnych dziaa sektora ochrony rodowiska z sektorem zdrowia oraz skuteczny nadzr nad wszystkimi w kraju instalacjami bdcymi potencjalnymi rdami awarii przemysowych powodujcych zanieczyszczenie rodowiska. Dla realizacji gwnego celu najistotniejsza jest cisa wsppraca Pastwowej Inspekcji Sanitarnej z Inspekcj Ochrony rodowiska.
15 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

2. Jako powietrza Najwaniejszym zadaniem bdzie denie do spenienia przez RP zobowiza wynikajcych z Traktatu Akcesyjnego oraz z dwch dyrektyw unijnych. Z Dyrektywy LCP wynika, e emisja z duych rde energii, o mocy powyej 50 MWc, ju w 2008 r. nie powinna by wysza ni 454 tys. ton dla SO2 i 254 tys. ton dla NOx. Limity te dla 2010 r. wynosz dla SO2 - 426 tys., dla NOx - 251 tys. ton, a dla roku 2012 wynosz dla SO2 - 358 tys. ton, dla NOx - 239 tys. ton. S to limity niezwykle trudne do dotrzymania dla kotw spalajcych wgiel kamienny lub brunatny nawet przy zastosowaniu instalacji odsiarczajcych gazy spalinowe. Podobnie trudne do spenienia s normy narzucone przez Dyrektyw CAFE, dotyczce pyu drobnego o granulacji 10 mikrometrw (PM10) oraz 2,5 mikrometra (PM 2,5). Do roku 2016 zakada si take cakowit likwidacj emisji substancji niszczcych warstw ozonow przez wycofanie ich z obrotu i stosowania na terytorium Polski. Kierunki dziaa w latach 2009-2012: dalsza redukcja emisji SO2, NOx i pyu drobnego z procesw wytwarzania energii; zadanie to jest szczeglnie trudne dlatego, e struktura przemysu energetycznego Polski jest gwnie oparta na spalaniu wgla i nie mona jej zmieni w cigu kilku lat, moliwie szybkie uchwalenie nowej polityki energetycznej Polski do 2030 r., w ktrej zawarte bd mechanizmy stymulujce zarwno oszczdno energii, jak i promujce rozwj odnawialnych rde energii; te dwie metody bowiem w najbardziej radykalny sposb zmniejszaj emisj wszelkich zanieczyszcze do rodowiska, jak te s efektywne kosztowo i akceptowane spoecznie; Polska zobowizaa si do tego, aby udzia odnawialnych rde energii w 2010 r. wynosi nie mniej ni 7,5%, a w 2020 r. - 14% (wg Komisji Europejskiej udzia powinien by nie mniejszy ni 15%); tylko przez szerok promocj korzystania z tych rde, wraz z zachtami ekonomicznymi i organizacyjnymi Polska moe wypeni te ambitne cele, modernizacja systemu energetycznego, ktra musi by podjta jak najszybciej nie tylko ze wzgldu na ochron rodowiska, ale przede wszystkim ze wzgldu na zapewnienie dostaw energii elektrycznej; decyzje o modernizacji blokw energetycznych i caych elektrowni powinny zapada przed rokiem 2010 ze wzgldu na dugi okres realizacji inwestycji w tym sektorze; moe tak si sta jedynie przez szybk prywatyzacj sektora energetycznego i zwizanym z ni znacznym dopywem kapitau inwestycyjnego, w latach 2009-2012 take podjcie dziaa zwizanych z gazyfikacj wgla (w tym take z gazyfikacj podziemn) oraz z technik podziemnego skadowania dwutlenku wgla; dopiero dziki uruchomieniu penego pakietu ww. dziaa mona liczy na wypenienie przez Polsk zobowiza wynikajcych z opisanych wyej dyrektyw, konieczne opracowanie i wdroenie przez waciwych marszakw wojewdztw programw naprawczych w 161 strefach miejskich, w ktrych notuje si przekroczenia standardw dla pyu drobnego PM10 i PM2,5 zawartych w Dyrektywie CAFE. 3. Ochrona wd - Do koca 2015 r. Polska powinna zapewni 75% redukcji cakowitego adunku azotu i fosforu w ciekach komunalnych koczc krajowy program budowy oczyszczalni ciekw i sieci kanalizacyjnych dla wszystkich aglomeracji powyej 2 000 RLM. Osignicie tego celu bdzie oznaczao przywrcenie dobrego stanu wd powierzchniowych i podziemnych w caym kraju, a take realizacj Batyckiego Programu Dziaa dotyczcego walki z eutrofizacj wd Batyku. Naczelnym celem polityki ekologicznej Polski w zakresie ochrony zasobw wodnych jest utrzymanie lub osignicie dobrego stanu wszystkich wd, w tym rwnie zachowanie i przywracanie cigoci ekologicznej ciekw. Ten dugofalowy cel powinien by zrealizowany do 2015 r. tak, jak to przewiduje dla wszystkich krajw Unii Europejskiej Ramowa Dyrektywa
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 16

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Wodna 2000/60/WE, natomiast w polskim prawodawstwie ustawa - Prawo wodne. Cel ten bdzie realizowany przez opracowanie dla kadego wydzielonego w Polsce obszaru dorzecza planu gospodarowania wodami oraz programu wodno-rodowiskowego kraju. W tych dokumentach planistycznych zawarte bd midzy innymi informacje na temat dziaa, ktre naley podj w terminie do koca 2012 r., aby mc osign zakadane cele rodowiskowe. Plany gospodarowania wodami opracowane zostan do grudnia 2009 r. Dokumenty te, zgodnie z ustaw - Prawo wodne, zatwierdzane s przez Rad Ministrw. Kierunki dziaa do koca 2012 r: budowa lub modernizacja oczyszczalni ciekw z podwyszonym usuwaniem biogenw dla wszystkich aglomeracji powyej 15 000 RLM oraz rozbudowa dla nich sieci kanalizacyjnych wspierana dotacjami z Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko" (priorytet I), uruchomienie dziaa zapisanych w planach gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy w Polsce oraz w programie wodno-rodowiskowym kraju, opracowanie programw dziaa specjalnych majcych na celu ograniczenie zanieczyszczenia powodowanego przez substancje niebezpieczne i priorytetowe pochodzce przede wszystkim ze rde przemysowych, realizacja programw dziaa na obszarach szczeglnie naraonych na azotany pochodzenia rolniczego, wyposaenie zakadw sektora rolno-spoywczego w wysokosprawne oczyszczalnie ciekw, wyposaenie jak najwikszej liczby gospodarstw rolnych w zbiorniki na gnojowic i pyty obornikowe, ustanowienie obszarw ochronnych dla gwnych zbiornikw wd podziemnych oraz stref ochrony uj wd podziemnych, rozwj sieci monitoringu jakoci wd powierzchniowych i podziemnych, cisa wsppraca z pastwami lecymi nad Morzem Batyckim w realizacji programu ochrony wd tego morza w ramach Konwencji Helsiskiej, wdroenie do praktyki najbardziej skutecznych i ekonomicznie opacalnych metod odzysku osadw ciekowych z duych oczyszczalni ciekw; 4. Gospodarka odpadami Celami redniookresowymi s: utrzymanie tendencji oddzielenia iloci wytwarzanych odpadw od wzrostu gospodarczego kraju (mniej odpadw na jednostk produktw, mniej opakowa, dusze okresy ycia produktw itp.), znaczne zwikszenie odzysku energii z odpadw komunalnych w sposb bezpieczny dla rodowiska, zamknicie wszystkich skadowisk, ktre nie speniaj standardw UE i ich rekultywacja, sporzdzenie spisu zamknitych oraz opuszczonych skadowisk odpadw wydobywczych, wraz z identyfikacj obiektw wpywajcych znaczco na rodowisko (obowizek wynikajcy z dyrektywy 2006/21/WE oraz ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. Nr 138, poz. 865), eliminacja kierowania na skadowiska zuytego sprztu elektrycznego i elektronicznego oraz zuytych baterii i akumulatorw, pene zorganizowanie krajowego systemu zbierania wrakw samochodw i demonta pojazdw wycofanych z eksploatacji, takie zorganizowanie systemu preselekcji sortowania i odzysku odpadw komunalnych, aby na skadowiska nie trafiao ich wicej ni 50% w stosunku do odpadw wytworzonych w gospodarstwach domowych;
17 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

5. Oddziaywanie haasu i pl elektromagnetycznych - Celem redniookresowym w zakresie ochrony przed haasem jest dokonanie wiarygodnej oceny naraania spoeczestwa na ponadnormatywny haas i podjcie krokw do zmniejszenia tego zagroenia tam, gdzie jest ono najwiksze. Podobny jest te cel dziaa zwizanych z zabezpieczeniem spoeczestwa przed nadmiernym oddziaywaniem pl elektromagnetycznych. Kierunki dziaa w latach 2009-2012: Dziaania zmierzajce do ochrony spoeczestwa przed ponadnormatywnym dziaaniem haasu nale do kompetencji wadz samorzdowych. Jest konieczne pilne sporzdzenie map akustycznych dla miast powyej 100 tys. mieszkacw oraz dla drg krajowych i lotnisk, a take wynikajcych z nich programw ochrony przed haasem. W programach tych powinny by zawarte konkretne przedsiwzicia techniczne i organizacyjne dla zmniejszenia poziomu haasu tam, gdzie jest on ponadnormatywny. Szczeglnie wana jest likwidacja rde haasu przez tworzenie stref wolnych od transportu, ograniczenie szybkoci ruchu, wymian taboru tramwajowego na mniej haaliwy, a take budow ekranw akustycznych. Istotne te jest wykorzystywanie planowania przestrzennego dla rozdzielenia potencjalnych rde haasu od terenw mieszkaniowych. Konieczny jest te rozwj systemu monitoringu haasu. W zakresie ochrony przed oddziaywaniem pl elektromagnetycznych jest istotne zorganizowanie laboratorium referencyjnego do pomiaru pl w ramach Inspekcji Ochrony rodowiska i szkolenie specjalistw w zakresie ich pomiaru, a take opracowanie w Ministerstwie rodowiska procedur zapewniajcych bezpieczn lokalizacj rde pl elektromagnetycznych. Poza tym jest konieczne zobowizanie operatorw telefonii komrkowej do zgoszenia organowi ochrony rodowiska instalacji stanowicych rda promieniowania. 6. Substancje chemiczne w rodowisku - redniookresowym celem w odniesieniu do chemikaliw jest stworzenie efektywnego systemu nadzoru nad substancjami chemicznymi dopuszczonymi na rynek, zgodnego z zasadami Rozporzdzenia REACH. Kierunki dziaa w latach 2009-2012 r: Gwnym zadaniem, po przyjciu przez Sejm ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych oraz niektrych innych ustaw, bdzie przygotowanie aktw wykonawczych do znowelizowanej ustawy w celu penej implementacji do polskiego prawa przepisw rozporzdzenia REACH i innych aktw wsplnotowych. Kontynuowane bd take programy krajowe dotyczce usuwania PCB z transformatorw, kondensatorw i innych urzdze zawierajcych te zwizki wraz z dekontaminacj tych urzdze, usuwanie azbestu, likwidacja mogilnikw. Konieczne s szkolenia dotyczce odpowiedzialnego stosowania chemikaliw i postpowania z ich odpadami, wspierane finansowo przez fundusze ekologiczne oraz propagowanie produktw z substancji ulegajcych biodegradacji (np. torby na zakupy i naczynia jednorazowego uytku). Istotne jest te uczestniczenie w pracach Europejskiej Agencji Chemikaliw oraz ratyfikacja Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwaych zanieczyszcze organicznych. Priorytety i cele ekologiczne oraz zasady ich realizacji i zadania, ujte w polityce ekologicznej pastwa, stanowi podstaw PO. Priorytety i cale strategiczne Polityki ekologicznej pastwa przekadaj si na priorytety i cele ekologiczne PO.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

18

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

2.3.2. Uwarunkowania wynikajce z Programu ochrony rodowiska dla wojewdztwa podkarpackiego na lata 2008 2011 Program ochrony rodowiska dla wojewdztwa podkarpackiego na lata 2008 2011, z uwzgldnieniem lat 2012 2015 jest aktualizacj wczeniej opracowanego programu. Program wojewdzki opracowano w oparciu o diagnoz stanu rodowiska, uwarunkowania zewntrzne i wewntrzne polityki ochrony rodowiska oraz wymagania w zakresie jakoci rodowiska i racjonalnego uytkowania zasobw naturalnych. W Programie wojewdzkim przedstawiono priorytety ekologiczne w zakresie ochrony i poprawy stanu rodowiska. W ramach kadego priorytetu wyznaczono cele ekologiczne redniookresowe i krtkookresowe oraz dziaania inwestycyjne i nieinwestycyjne, zapewniajce osignicie celw. Priorytety ekologiczne i najwaniejsze inwestycje: Priorytet 1 - Ochrona wd i efektywne wykorzystanie zasobw wodnych - inwestycje (w tym w przedsibiorstwach) prowadzce do zredukowania iloci zanieczyszcze odprowadzanych ze ciekami do wd i ziemi oraz realizowane kompleksowo wraz z nimi inwestycje majce na celu zapewnienie odpowiedniej jakoci wody przeznaczonej do spoycia przez ludzi w aglomeracjach, zgodnie z Krajowym Programem Oczyszczania ciekw Komunalnych, w szczeglnoci: budowa, rozbudowa i modernizacja systemw kanalizacji zbiorczej oraz oczyszczalni i podoczyszczalni ciekw w aglomeracjach o rwnowanej liczbie mieszkacw powyej 2 000 RLM, zwaszcza na obszarach wiejskich, w tym zakoczenie rozpocztych inwestycji w tym zakresie (m.in. na terenie powiatu mieleckiego, aglomeracji rzeszowskiej, aglomeracji Sanok, aglomeracji Ropczyce, miast: Przemyl, Rzeszw, Krosno, Dbica, Leajsk, Tarnobrzeg i Stalowa Wola oraz gmin w zlewniach rzek San, Wisok, Wisoka a take gmin: Kolbuszowa i Nisko). Priorytet 2 - Przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska - wszdzie, gdzie ma to uzasadnienie, kierowanie rodkw na odtwarzanie i modernizowanie zabudowy hydrotechnicznej, zwaszcza w przypadku jej wielofunkcyjnoci, na projekty zwizane z renaturyzacj, przywracaniem funkcjonalnoci przyrodniczej, hamowaniem odpywu wody, zwikszajce naturaln retencj, ograniczajce zagroenie powodziowe, zwizane ze wzrostem dyspozycyjnoci zasobw wody, a take w zakresie zapobiegania i przeciwdziaania powanym awariom i monitorowaniem stanu rodowiska. Najwiksze zagroenie powodziami w wojewdztwie dotyczy gwnie obszarw zamieszkaych i zagospodarowanych obszarw zalewowych pooonych wzdu biegw rzek: Wisy, Sanu, Wisoki i Wisoka. Priorytet 3 - Gospodarka odpadami - inwestycje zwizane z zapobieganiem oraz ograniczaniem wytwarzania odpadw komunalnych, wdraaniem technologii odzysku, w tym recyklingu, wdraaniem technologii unieszkodliwiania odpadw komunalnych, oraz likwidacj zagroe wynikajcych ze skadowania tych odpadw, zgodnie z wojewdzkim planem gospodarki. Priorytet 4 - Pozyskiwanie energii ze rde odnawialnych - budowa urzdze i instalacji do produkcji energii opartych na rdach odnawialnych (m.in. budowa nowych ciepowni na biomas oraz modernizacja istniejcych sieci ciepowniczych; budowa instalacji wykorzystujcych energi wiatru, wd geotermalnych, budowa instalacji do estryfikacji, budowa maych elektrowni wodnych) oraz inwestycje podnoszce efektywno energetyczn (np. budowa budynkw energooszczdnych z wykorzystaniem odnawialnych rde energii, termomodernizacje budynkw).
19 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Priorytet 5 - Ochrona rnorodnoci biologicznej i krajobrazu oraz zrwnowaony rozwj lasw - wdraanie systemu ekologicznego Natura 2000 oraz dziaania na rzecz ochrony przyrody na obszarach chronionych, prowadzce do ograniczenia degradacji rodowiska naturalnego oraz strat zasobw rnorodnoci biologicznej (np. renaturyzacja zniszczonych i cennych ekosystemw i siedlisk przyrodniczych, szczeglnie wodno botnych i cennych nielenych, odbudowa potencjau produkcyjnego ekosystemw lenych naruszonych w wyniku katastrof lenych i poarw). Priorytet 6 - Ochrona powietrza atmosferycznego, klimatu i warstwy ozonowej przedsiwzicia zwizane z dostosowaniem przedsibiorstw do wymogw rodowiskowych; ograniczenie emisji z procesw przemysowych, energetyki i elektrociepowni (m.in. poprzez modernizacje i hermetyzacje procesw technologicznych, modernizacje ukadw technologicznych ciepowni i elektrociepowni, wprowadzanie nowoczesnych technik spalania paliw, zastosowanie paliw ekologicznych w instalacjach wykorzystujcych jako paliwo wgiel kamienny, zwikszanie w produkcji energii udziau energii wyprodukowanej z wykorzystaniem rde odnawialnych, instalowanie nowych oraz poprawa sprawnoci funkcjonujcych urzdze do redukcji zanieczyszcze), realizacja naprawczych programw ochrony powietrza (m.in. dla strefy miasta Przemyl), redukcja niskiej emisji (m.in. poprzez: modernizacje ukadw technologicznych kotowni komunalnych i w obiektach uytecznoci publicznej z wykorzystaniem paliw ekologicznych oraz linii przesyu ciepa, budow sieci gazowej, wykorzystanie odnawialnych rde energii), inwestycje zwizane z ograniczaniem emisji komunikacyjnej i ochron przed jej negatywnym oddziaywaniem. Dziaania w zakresie poprawy jakoci powietrza atmosferycznego i ograniczania emisji zanieczyszcze majcych na celu ochron powietrza i klimatu bd si koncentrowa przede wszystkim w rejonach stwierdzonych przekrocze poziomw substancji w powietrzu, okrelonych przepisami prawa, na terenach cennych przyrodniczo, turystycznie oraz na terenach uzdrowisk. Priorytet 7 - Ochrona powierzchni ziemi i przywrcenie wartoci uytkowej gleb rekultywacja terenw zdegradowanych i zdewastowanych w wyniku rnorakiej dziaalnoci, w tym: eksploatacji surowcw (m.in. zdegradowanych grnictwem siarki, przez przemys naftowy do koca II wojny wiatowej), skadowania odpadw, spowodowanych czynnikami naturalnymi oraz rewitalizacja terenw obiektw poprzemysowych. Priorytet 8 - Ochrona przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym inwestycje zwizane z ograniczaniem haasu zagraajcego zdrowiu, w szczeglnoci komunikacyjnego i nowych technologii ograniczajcych haas w przedsibiorstwach. Priorytet 9 - Ochrona zasobw kopalin - rozpoznanie i koncesjonowana eksploatacja zasobw surowcw o szczeglnym znaczeniu dla rozwoju gospodarczego wojewdztwa (zwaszcza z gazu ziemnego, wd mineralnych i wd termalnych).

2.3.3. Wytyczne do sporzdzania powiatowych programw ochrony rodowiska /z Programu ochrony rodowiska dla wojewdztwa podkarpackiego na lata 2008 2011/ Zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150) Organ wykonawczy powiatu w celu realizacji polityki ekologicznej pastwa, sporzdza powiatowe programy ochrony rodowiska, uwzgldniajc wymagania, o ktrym mowa w art. 14 w/w ustawy. Program ochrony rodowiska sporzdzany jest w celu realizacji polityki ekologicznej pastwa , obowizkowo powinien okrela: cele ekologiczne,
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 20

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

priorytety ekologiczne, rodzaj i harmonogram dziaa proekologicznych, rodki niezbdne do osignicia celw, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i rodki finansowe, poziomu celw dugoterminowych - dla obszarw o stwierdzonych, przekroczonych standardach jakoci rodowiska.

Powiatowe programy ochrony rodowiska winny zosta uchwalone w terminie nie duszym, ni 6 miesicy po przyjciu Programu Wojewdzkiego. Jak stanowi art. 14 ust. 2 Prawa ochrony rodowiska program ochrony rodowiska naley sporzdza na 4 lata, z uwzgldnieniem 4 kolejnych lat. Program Ochrony rodowiska dla Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2008-2011, z uwzgldnieniem perspektywy na lata 2012-2015, zawiera elementy polityki ekologicznej pastwa, jakie naley realizowa na obszarze wojewdztwa podkarpackiego. W zwizku, z tym powiatowe programy ochrony rodowiska opiniowane bd w zakresie: spjnoci z celami ekologicznymi okrelonymi w w.w. Programie dla obszaru powiatu, zapewnienia realizacji priorytetowych celw ekologicznych wojewdztwa podkarpackiego poprzez realizacj zada okrelonych w lokalnych programach ochrony rodowiska. Zagadnienia omwione Programie ochrony rodowiska dla woj.podkarpackiego, specyficzne i wane dla danego powiatu, powinny by uszczegowione w powiatowym programie ochrony rodowiska. Ze specyfiki powiatu moe wynika to, e niektre zagadnienia znajdujce si w programie wojewdzkim, nie zostan uwzgldnione w programach niektrych powiatw. Powiatowe programy ochrony rodowiska, w tym PO, powinny zawiera, co najmniej, nastpujce zagadnienia: 1) okrelenie stanu wyjciowego, czyli uwarunkowa realizacji powiatowego programu ochrony rodowiska, w szczeglnoci: a) zmian stanu rodowiska w kontekcie rozwoju gospodarczego powiatu w cigu lat, jakie upyny od przyjcia obowizujcego programu ochrony rodowiska analiza powinna obejmowa takie zagadnienia jak: ochrona i poprawa jakoci rodowiska (ochrona wd i ksztatowanie stosunkw wodnych, gospodarka odpadami, zapobieganie zanieczyszczeniom i zagroeniom takim jak: haas i wibracje, pola elektromagnetyczne, powane awarie, zanieczyszcze powietrza, a take przeciwdziaanie zmianom klimatu, zapewnienie bezpieczestwa chemicznego i biologicznego, ochrona przyrody, krajobrazu i rnorodnoci biologicznej, racjonalne uytkowanie zasobw rodowiska (zmniejszenie materiaochonnoci, wodochonnoci, energochonnoci i odpadowoci gospodarki, energia odnawialna, ochrona gleb i rekultywacja terenw zdegradowanych, ochrona kopalin, wzbogacanie i racjonalne uytkowanie lasw, wsppraca transgraniczna (na obszarach powiatw i gmin przygranicznych), dziaania systemowe takie jak: m.in. edukacja ekologiczna, dostp do informacji i poszerzanie dialogu spoecznego, wzmocnienie instytucjonalne, innowacje, b) okrelenie problemw rodowiskowych jakie pozostaj do rozwizania
21 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

2)

3)

4)

5)

6)

7) 8)

c) okrelenie zmian stanu prawnego powiatu (od czasu przyjcia programu), w szczeglnoci w aspekcie wdraania postanowie Traktatu Akcesyjnego; uwzgldnienie wynikw raportw z wykonania aktualnego powiatowego programu ochrony rodowiska, ktre powinny by sporzdzane co najmniej raz na 2 lata, w tym wykaz dziaa na rzecz rodowiska jakie zrealizowane zostay na terenie powiatu od czasu przyjcia aktualnego programu, w trakcie realizacji bd, ktrych nie zrealizowano (poda przyczyny), wykaz ten winien zawiera informacj o terminach i rodkach finansowych przeznaczonych na realizacj przedsiwzi; cz strategiczn dotyczc poprawy i ochrony rodowiska w rozbiciu na cele redniookresowe (najblisze 8 lat) i krtkookresowe (najblisze 4 lata), okrelenie celw i dziaa priorytetowych moliwych do realizacji w okresie programowania (z treci dokumentu powinno wynika uzasadnienie priorytetu); okrelenie sposobw realizacji programu, ktre pomocne bd przy jego okresowej, obowizkowej ocenie tj.: a) narzdzia i instrumenty realizacji programu, b) harmonogram realizacji poszczeglnych zada i nakady na realizacj programu (termin realizacji, wielko nakadw, rda finansowania i jednostki odpowiedzialne za realizacj programu), c) okrelenie sposobw kontroli realizacji programu (procedury kontroli, wskaniki efektywnoci realizacji programu: presji na rodowisko, stanu rodowiska i reakcji oraz procedury weryfikacji programu); okrelenie zada wasnych powiatu - pod zadaniami wasnymi naley rozumie te przedsiwzicia, ktre bd finansowane w caoci lub czci ze rodkw bdcych w dyspozycji powiatu (peny zakres informacji niezbdny do ich realizacji); okrelenie zada koordynowanych - pod zadaniami koordynowanymi naley rozumie pozostae zadania zwizane z realizacj zada ochrony i racjonalnego wykorzystania zasobw rodowiska, ktre s finansowane ze rodkw przedsibiorstw oraz ze rodkw zewntrznych, bdcych w dyspozycji organw i instytucji szczebla wojewdzkiego i centralnego i instytucji dziaajcych na terenie powiatu, ale podlegych bezporednio organom wojewdzkim i centralnym; uwzgldnienie ponadlokalnych celw ekologicznych realizowanych przez gminy; wyniki postpowania w sprawie oceny oddziaywania na rodowisko skutkw realizacji powiatowego programu ochrony rodowiska.

2.3.4. Uwarunkowania wynikajce z krajowych dokumentw strategicznych Dokumenty strategiczne, przedstawione poniej, okrelaj kierunki i moliwoci rozwoju spoeczno gospodarczego kraju i regionu. Strategia Rozwoju Kraju na lata 2007-2015 (SKR) opracowana jako dokument stanowicy wytyczne dla resortw opracowujcych strategie sektorowe, majcy suy do stworzeniu warunkw dla takiego stymulowania procesw rozwoju, aby w jak najmniejszym stopniu zagraay one rodowisku. Strategia okrela wspzalenoci pomidzy kierunkami rozwoju gospodarczego, spoecznego i ekologicznego, integruje je, okrela wspzalenoci pomidzy nimi oraz wyznacza ich kierunki i ograniczenia. Strategia rekomenduje dziaania na rzecz zrwnowaonego rozwoju spoecznego, ekonomicznego i ekologicznego kraju. Strategia okrela kierunki rozwoju kraju, w tym kierunki polityki regionalnej dla wojewdztwa podkarpackiego:

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

22

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Wojewdztwo podkarpackie wspierane bdzie w dziaaniach zmierzajcych do modernizacji i rozbudowy infrastruktury transportowej, celem poprawienia dostpnoci zewntrznej i spjnoci wewntrznej wojewdztwa (A4, 519, modernizacja linii kolejowych). Polityka regionalna bdzie take podtrzymywaa wspprac transgraniczn. Wspierana bdzie rozbudowa istniejcych oraz budowa nowych przej granicznych z Ukrain oraz budowa centrw logistycznych w oparciu o istniejce ukady komunikacyjne. Specyfika Podkarpacia wymaga wzmocnienia maych miast, ktre bd stanowi lokalne centra rozwoju, przede wszystkim w zakresie rnego rodzaju usug. Stymulowany te bdzie zrwnowaony rozwj obszarw wiejskich w regionie. Wspierane bd rwnie dziaania na rzecz rozwoju funkcji metropolitalnych Rzeszowa. Jednym z priorytetw polityki regionalnej bdzie utrzymanie wysokich walorw przyrodniczych regionu i ich wykorzystanie jako potencjau rozwojowego. w tym wspieranie uzdrowisk. Istotn kwesti bdzie rwnie budowa systemu ochrony przeciwpowodziowej (rozwj maej i duej retencji na terenie wojewdztwa oraz regulacja rzek i potokw). Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 (NSRO) to dokument opracowany w celu realizacji w latach 2007-2013 na terytorium Polski polityki spjnoci Unii Europejskiej. Opracowanie NSRO i ich akceptacja przez Komisj Europejsk jest niezbdna do przyjcia przez Komisj programw operacyjnych, i w konsekwencji uruchomienia rodkw z funduszy strukturalnych. NSRO prezentuje strategi rozwoju spoeczno-gospodarczego kraju, w tym cele polityki spjnoci w Polsce w latach 2007-2013. oraz okrela system wdraania funduszy unijnych w ramach budetu Wsplnoty na lata 20072013. Dokument zosta przygotowany w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego i zaakceptowany przez Komisj Europejsk 9 maja 2007 r. Cel gwny Narodowej Strategii Spjnoci to: tworzenie warunkw dla wzrostu konkurencyjnoci gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsibiorczoci zapewniajcej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spjnoci spoecznej, gospodarczej i przestrzennej. Do realizacji celu gwnego NSRO przyczynia si ma 6 celw szczegowych: 1. Poprawa jakoci funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmw partnerstwa, 2. Poprawa jakoci kapitau ludzkiego i zwikszenie spjnoci spoecznej, 3. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i spoecznej majcej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjnoci Polski, 4. Podniesienie konkurencyjnoci i innowacyjnoci przedsibiorstw, w tym szczeglnie sektora wytwrczego o wysokiej wartoci dodanej oraz rozwj sektora usug, 5. Wzrost konkurencyjnoci polskich regionw i przeciwdziaanie ich marginalizacji spoecznej, gospodarczej i przestrzennej, 6. Wyrwnywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich. Wrd instrumentw realizacji Narodowej Strategii Spjnoci znajduj si: 16 Regionalnych Programw Operacyjnych, w tym Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007-2013; PO Infrastruktura i rodowisko; PO Rozwj Polski Wschodniej; PO Europejska Wsppraca Terytorialna; PO Innowacyjna Gospodarka; PO Kapita Ludzki; PO Pomoc Techniczna.
23 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Krajowy program oczyszczania ciekw komunalnych (KPOK) to dokument powstay w celu wypenienia zobowiza wynikych z Dyrektywy Rady 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 roku, dotyczcej oczyszczania ciekw komunalnych. Wedug zapisw Traktatu Akcesyjnego, Polska zobowizaa si osign zaplanowany efekt ekologiczny zgodnie z okresami przejciowymi: 1. 31 grudnia 2005 r. zgodno z dyrektyw powinna by osignita w 674 aglomeracjach, z ktrych adunek zanieczyszcze biodegradowalnych stanowi 69% cakowitego adunku zanieczyszcze tego typu pochodzcego z aglomeracji, 2. 31 grudnia 2010 r. zgodno z dyrektyw powinna by osignita w 1069 aglomeracjach, z ktrych adunek zanieczyszcze biodegradowalnych stanowi 86% cakowitego adunku zanieczyszcze tego typu pochodzcego z aglomeracji, 3. 31 grudnia 2013 r. zgodno z Dyrektyw powinna by osignita w 1165 aglomeracjach, z ktrych adunek zanieczyszcze biodegradowalnych stanowi 91% cakowitego adunku zanieczyszcze tego typu pochodzcego z aglomeracji, 4. 31 grudnia 2015 r. zgodno z Dyrektyw powinna by osignita we wszystkich aglomeracjach, z ktrych adunek zanieczyszcze biodegradowalnych stanowi 100% cakowitego adunku zanieczyszcze tego typu pochodzcego z aglomeracji. Krajowy Program Oczyszczania ciekw Komunalnych okrela dziaania, ktre bd podejmowane do koca okresu przejciowego, wynegocjowanego dla tej dyrektywy tj. do koca 2015 r., a take dla okresw porednich 2005 r, 2010 r. 2013 r.. Program stanowi spis przedsiwzi zaplanowanych do realizacji w zakresie zbierania i oczyszczania ciekw komunalnych (budowy, rozbudowy i/lub modernizacji oczyszczalni ciekw komunalnych i systemw kanalizacji zbiorczej) w aglomeracjach w celu prawidowego i uporzdkowanego procesu implementacji dyrektywy 91/271/EWG. Zgodnie z KPOK Aglomeracje o rwnowanej liczbie mieszkacw powyej 2 000 powinny by wyposaone w systemy kanalizacji zbiorczej dla ciekw komunalnych, zakoczone oczyszczalniami ciekw. Aglomeracja oznacza teren, na ktrym zaludnienie lub dziaalno gospodarcza s wystarczajco skoncentrowane, aby cieki komunalne byy zbierane i przekazywane do oczyszczalni ciekw komunalnych, natomiast przez jednego rwnowanego mieszkaca rozumie si adunek substancji organicznych biologicznie rozkadalnych wyraony, jako wskanik piciodobowego biochemicznego zapotrzebowania na tlen w iloci 60 g tlenu na dob. /Prawo Wodne (tekst jednolity: Dz. U. 2005 r. Nr 239 poz. 2019)/. Na mocy Ustawy z dnia 3 padziernika 2008 r. o udostpnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spoeczestwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaywania na rodowisko nastpia zmiana kompetencji w zakresie wyznaczania aglomeracji o rwnowanej liczbie mieszkacw powyej 2000, na rzecz samorzdw wojewdztw. Art. 43 ust. 3c ustawy z dnia 18 lipca, 2001 r. Prawo Wodne (tekst jednolity: Dz. U. 2005 r. Nr 239 poz. 2019) nakada na wjtw, burmistrzw i prezydentw miast, nalecych do aglomeracji, obowizek przedkadania marszakowi wojewdztwa sprawozdania z realizacji KPOK (sprawozdanie z realizacji zada inwestycyjnych w zakresie gospodarki ciekowej). Strategia Gospodarki Wodnej dokument przyjty przez Rad Ministrw /13 wrzenia 2005 r./. Gwnymi zadaniami stawianymi w strategii przed polsk wadz i administracj publiczn w sferze gospodarowania wodami jest zapewnienie ludnoci i gospodarce wystarczajcej iloci wody, speniajcej wymagania co do oczekiwanej jakoci, stworzenie i utrzymanie dla ekosystemw wodnych i od wody zalenych odpowiadajcych im warunkw rodowiskowych. Harmonogram strategii zakada realizacj wszystkich jej celw do 2020 r.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 24

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Krajowa strategia ochrony i zrwnowaonego uytkowania rnorodnoci biologicznej wraz z Programem Dziaa na lata 2007-2013 zostaa zatwierdzona uchwa Rady Ministrw, nr 270/2007, z dnia 26 padziernika 2007 roku. Cel nadrzdny strategii to zachowanie caego rodzimego bogactwa przyrodniczego oraz zapewnienie trwaoci i moliwoci rozwoju wszystkich poziomw jego organizacji. Ochrona rnorodnoci biologicznej musi obejmowa przyrod caego kraju, bez wzgldu na form uytkowania czy stopie jej przeksztacenia lub zniszczenia. Osignicie celu nadrzdnego strategii wymaga przeprowadzenia czterech zasadniczych dziaa strategicznych. S to: rozpoznawanie i monitorowanie stanu rnorodnoci biologicznej oraz istniejcych i potencjalnych zagroe, usuwanie lub ograniczanie aktualnych i potencjalnych zagroe rnorodnoci biologicznej, zachowanie i/lub wzbogacanie istniejcych oraz odtwarzanie zanikych elementw rnorodnoci biologicznej, integracja dziaa na rzecz ochrony rnorodnoci biologicznej z dziaaniami wanych dla tej ochrony sektorw gospodarki oraz administracji publicznej i spoeczestwa (w tym organizacji pozarzdowych). Przeprowadzenie powyszych dziaa moliwe jest przez stworzenie odpowiednich mechanizmw prawnych, organizacyjnych, finansowych i ekonomicznych. Do mechanizmw tych odnosz si bezporednio dziaania operacyjne, przedstawione w ukadzie nawizujcym do dziaw administracji rzdowej. Integraln cz strategii stanowi program dziaa na lata 2003-2006, gdzie tabelarycznie ujto wszelkie zadania ze wskazaniem jednostki odpowiedzialnej, podmiotw uczestniczcych, okresu realizacji, szacunkowych kosztw i potencjalnego rda finansowania. Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego uytkowania rnorodnoci biologicznej wraz z programem dziaa powinna by uwzgldniona przy podejmowaniu wszelkich dziaa zwizanych z ochron i gospodarowaniem zasobami przyrodniczymi naszego kraju. Polityka lena pastwa przyjta w dniu 22 kwietnia 1997r. przez Rad Ministrw. Zgodnie z treci tego dokumentu ,,nadrzdnym celem polityki lenej jest wyznaczenie kompleksu dziaa ksztatujcych stosunek czowieka do lasu, zmierzajcych do zachowania w zmieniajcej si rzeczywistoci przyrodniczej i spoeczno gospodarczej warunkw do trwaej w nieograniczonej perspektywie czasowej wielofunkcyjnoci lasw, ich wszechstronnej uytecznoci i ochrony oraz roli w ksztatowaniu rodowiska przyrodniczego zgodnie z obecnymi i przyszymi oczekiwaniami spoeczestwa. Nadrzdnymi zasadami w tym zakresie s: powikszenie zasobw lenych; polepszenie stanu zasobw lenych i ich kompleksowa ochrona; zmiana sposobu zarzdzania lasami na model proekologicznego i zrwnowaonego ekonomicznie, wielofunkcyjnego gospodarstwa lenego. Krajowy plan gospodarki odpadami 2010 (Kpgo 2010) obejmuje peny zakres zada koniecznych do zapewnienia zintegrowanej gospodarki odpadami w kraju w sposb zapewniajcy ochron rodowiska, uwzgldniajc obecne i przysze moliwoci i uwarunkowania ekonomiczne oraz poziom technologiczny istniejcej infrastruktury. Plan dotyczy zarwno odpadw powstajcych w kraju, a w szczeglnoci odpadw komunalnych,
25 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

odpadw niebezpiecznych, odpadw opakowaniowych i komunalnych osadw ciekowych, jak i odpadw przywoonych na teren kraju. Plan uwzgldnia tendencje we wspczesnej gospodarce wiatowej, jak rwnie krajowe uwarunkowania rozwoju gospodarczego. Celem tworzenia krajowego planu gospodarki odpadami jest dojcie do systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasad zrwnowaonego rozwoju, w ktrym w peni realizowane s zasady gospodarki odpadami, a w szczeglnoci zasada postpowania z odpadami zgodnie z hierarchi gospodarki odpadami, czyli po pierwsze zapobiegania i minimalizacji iloci wytwarzanych odpadw oraz ograniczania ich waciwoci niebezpiecznych, a po drugie wykorzystywania waciwoci materiaowych i energetycznych odpadw, a w przypadku gdy odpadw nie mona podda procesom odzysku ich unieszkodliwienie, przy czym skadowanie generalnie jest traktowane jako najmniej podany sposb postpowania z odpadami. W Kpgo 2010 przyjto nastpujce cele gwne: utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu iloci wytwarzanych odpadw od wzrostu gospodarczego kraju wyraonego w PKB, zwikszenie udziau odzysku, w tym w szczeglnoci odzysku energii z odpadw, zgodnego z wymaganiami ochrony rodowiska, zmniejszenie iloci wszystkich odpadw kierowanych na skadowiska odpadw, zamknicie do koca 2009 r. wszystkich krajowych skadowisk niespeniajcych przepisw prawa, wyeliminowanie praktyki nielegalnego skadowania odpadw, stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce. Dla poszczeglnych grup odpadw (tj. odpadw komunalnych, odpadw niebezpiecznych i pozostaych odpadw) sformuowano, dodatkowe cele szczegowe. Przedstawione w planie cele i zadania dotycz okresu 2007-2010 oraz perspektywicznie okresu 2011-2018. Strategia Rozwoju Energetyki Odnawialnej - powstaa we wrzeniu 2000 roku w zwizku z koniecznoci realizacji zobowiza midzynarodowych wynikajcych z Ramowej Konwencji Narodw Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu oraz Protokou z Kioto do tej konwencji. W strategii podkrela si, e racjonalne wykorzystanie odnawialnych rde energii (OZE) jest jednym z istotnych komponentw zrwnowaonego rozwoju, do ktrego powinnimy dy jako strona Konwencji, ponadto przyczynia si do oszczdzania zasobw surowcw energetycznych i poprawy stanu rodowiska, poprzez redukcj emisji zanieczyszcze oraz redukcj iloci wytwarzanych odpadw. Strategia zakada zwikszenie udziau energii ze rde odnawialnych w bilansie paliwowo-energetycznym kraju do 7,5% w 2010 roku i do 14% w 2020 roku w strukturze zuycia nonikw pierwotnych. Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko 2007-2013 - nadrzdnym celem programu jest podniesienie atrakcyjnoci inwestycyjnej Polski i jej regionw poprzez rozwj infrastruktury technicznej przy rwnoczesnej ochronie i poprawie stanu rodowiska, zdrowia, zachowaniu tosamoci kulturowej i rozwijaniu spjnoci terytorialnej. W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko realizowane bd nastpujce osie priorytetowe: 1. Gospodarka wodno-ciekowa 2. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi 3. Zarzdzanie zasobami i przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 26

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

4. Przedsiwzicia dostosowujce przedsibiorstwa do wymogw ochrony rodowiska 5. Ochrona przyrody i ksztatowanie postaw ekologicznych 6. Drogowa i lotnicza sie TEN-T 7. Transport przyjazny rodowisku 8. Bezpieczestwo transportu i krajowe sieci transportowe 9. Infrastruktura drogowa w Polsce Wschodniej 10. Infrastruktura energetyczna przyjazna rodowisku 11. Bezpieczestwo energetyczne 12. Kultura i dziedzictwo kulturowe 13. Bezpieczestwo zdrowotne i poprawa efektywnoci systemu ochrony zdrowia 14. Infrastruktura szkolnictwa wyszego 15. Pomoc techniczna - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 16. Pomoc techniczna - Fundusz Spjnoci 17. Konkurencyjno regionw Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032, przyjty w dniu 14 lipca 2009 uchwa Rady Ministrw w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazw "Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032". Gwne cele Programu to: 1. usunicie i unieszkodliwienie wyrobw zawierajcych azbest; 2. minimalizacja negatywnych skutkw zdrowotnych spowodowanych obecnoci azbestu na terytorium kraju; 3. likwidacja szkodliwego oddziaywania azbestu na rodowisko. Cele Programu bd realizowane sukcesywnie a do roku 2032, w ktrym zakadane jest oczyszczenie kraju z azbestu. Szacuje si, e na terenie kraju w 2008 r. znajdowao si ok. 14,5 mln ton wyrobw zawierajcych azbest (w latach 2003-2008 usunito ok. 1 mln ton). Przyjmuje si, i nastpujce iloci odpadw zawierajcych azbest zostan wycofane z uytkowania w kolejnych latach: w latach 20092012 okoo 28% odpadw (4 mln ton), w latach 20132022 okoo 35% odpadw (5,1 mln ton), w latach 20232032 okoo 37% odpadw (5,4 mln ton). Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2008-2033 (KPZK), przyjta 28 czerwca 2007 r. przez Rad Ministrw na lata 2008-2033. Dokument okrela rozwj przestrzenny kraju w perspektywie najbliszych 25 lat. KPZK zawiera zbir oglnokrajowych wytycznych i zalece planistycznych dla zagospodarowania przestrzennego kraju, ktre powinny by uwzgldniane w planowaniu przestrzennym wojewdztw i gmin. Jednoczenie ma by dokumentem politycznym, na podstawie ktrego odbywa si zarzdzanie polsk przestrzeni, oparte o dugookresowe, strategiczne planowanie rozwoju spoecznego i gospodarczego.

2.3.5. Uwarunkowania wynikajce z wojewdzkich dokumentw strategicznych Waniejsze dokumenty strategiczne, okrelajce kierunki i moliwoci rozwoju spoeczno gospodarczego regionu: Strategia Rozwoju Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 2020, przyjta przez Sejmik Wojewdztwa Podkarpackiego 20 padziernika 2006 r. jest dokumentem strategicznym, w ktrym okrelone zostay kierunki rozwoju wojewdztwa podkarpackiego.
27 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Ramy Strategii wyznacza 8 gwnych obszarw strategicznych, tj.: 1. Gospodarka regionu 2. Infrastruktura techniczna 3. Obszary wiejskie i rolnictwo 4. Ochrona rodowiska 5. Kapita spoeczny 6. Wsppraca midzynarodowa 7. Ochrona zdrowia 8. Zabezpieczenie spoeczne. W obszarze strategicznym 4 Ochrona rodowiska okrelono nastpujce priorytety: Priorytet 1 Ochrona wd i racjonalna gospodarka zasobami; Priorytet 2 Ograniczenie iloci wytwarzanych odpadw i wdraanie nowoczesnych systemw gospodarki odpadami; Priorytet 3 Zapewnienie jak najlepszej jakoci powietrza i gleb oraz ograniczenie negatywnego oddziaywania na rodowisko haasu i promieniowania elektromagnetycznego; Priorytet 4 Zachowanie oraz ochrona rnorodnoci biologicznej i krajobrazu; Priorytet 5 Podniesienie wiadomoci ekologicznej spoeczestwa. W Strategii, w obszarze strategicznym 6 Wsppraca midzynarodowa po raz pierwszy zawarte zostay dziaania na rzecz ochrony rodowiska - w Priorytecie 3 Zachowanie obszarw cennych krajobrazowo oraz ochrona rodowiska przyrodniczego. Priorytety i ich hierarchia, okrelone w Strategii, s spjne z priorytetami ustalonymi w Programie Ochrony rodowiska dla Wojewdztwa Podkarpackiego (POS) oraz w Programie Ochrony rodowiska dla miasta Przemyla. Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 (RPO WP) przyjty uchwa nr 48/747/07 przez Zarzd Wojewdztwa Podkarpackiego w dniu 13 lipca 2007 r. Decyzja Komisji Europejskiej, przyjmujca do realizacji Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 zostaa podpisana 2 padziernika 2007 r. RPO WP jest dokumentem, w oparciu o ktry wspierane bd przedsiwzicia rozwojowe w wojewdztwie podkarpackim. Program okrela priorytety - obszary, ktre zostan objte pomoc finansow w latach 2007-2013 - oraz wysoko rodkw przeznaczonych na ich realizacj. Celem gwnym RPO WP jest wzrost krajowej i midzynarodowej konkurencyjnoci gospodarki oraz poprawa dostpnoci przestrzennej Podkarpacia. Program powinien w efektywny sposb przyczyni si do poprawy konkurencyjnoci, tempa wzrostu i zatrudnienia w regionie. RPO WP koncentruje si na wspieraniu tych obszarw, ktre przyczyni si do wzmocnienia potencjau rozwojowego regionu. Zatwierdzony RPO WP obejmuje 8 osi priorytetowych: 1. Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka; 2. Infrastruktura techniczna; 3. Spoeczestwo informacyjne; 4. Ochrona rodowiska i zapobieganie zagroeniom; 5. Infrastruktura publiczna; 6. Turystyka i kultura; 7. Spjno wewntrzregionalna; 8. Pomoc techniczna; i zakada wsparcie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Dla rodowiska przyrodniczego istotne bd dziaania okrelone w Osi Priorytetowej 3 Ochrona rodowiska i zapobieganie zagroeniom.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 28

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Przewidziano alokacj 15% rodkw EFRR, dla realizacji tych dziaa w zakresie: rozwoju infrastruktury ochrony rodowiska; rozwoju i modernizacji infrastruktury przeciwpowodziowej i racjonalnej gospodarki zasobami wodnymi; zachowania i ochrony rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej; zwalczania i zapobiegania zagroeniom. Plan zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa podkarpackiego - jest podstawowym dokumentem okrelajcym zasady organizacji struktury przestrzennej wojewdztwa podkarpackiego. Plan okrela kierunki zagospodarowania przestrzennego, w przekroju podstawowych komponentw przestrzeni; elementw sieci osadniczej, rozmieszczenia infrastruktury technicznej o znaczeniu ponadlokalnym, wymaga w zakresie ochrony rodowiska przyrodniczego i ochrony dbr kultury, z uwzgldnieniem obszarw podlegajcych szczeglnej ochronie. Plan, jako instrument kreowania rozwoju przestrzennego wojewdztwa oraz koordynowania i planowania zagospodarowania na poziomie regionalnym ustala kierunki transformacji podstawowych elementw struktury funkcjonalno przestrzennej wojewdztwa, uwzgldniajc zasady polityki pastwa w dziedzinie zagospodarowania przestrzennego, zawarte w: Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju oraz cele i kierunki rozwoju regionu, zawarte w Strategii rozwoju wojewdztwa podkarpackiego na lata 2007 2020. Dokumenty strategiczne i programowe wyznaczaj ramy, w ktrych prowadzone bd dziaania na rzecz rodowiska przyrodniczego. Dokumenty te zostay uwzgldnione w Programie Ochrony rodowiska dla Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2008-2011, z uwzgldnieniem lat 2012-2015 oraz w Programie Ochrony rodowiska dla miasta Przemyla na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017 roku.

2.4. Uwarunkowania wewntrzne


2.4.1. Uwarunkowania wynikajce z dokumentw przyjtych przez Rad Miejsk. Polityk ekologiczn miasta Przemyla, przyjt w dokumentach strategicznych opracowywanych na szczeblu lokalnym, ksztatuj nastpujce dokumenty: Program ochrony powietrza dla strefy Miasto Przemyl- przyjty Rozporzdzeniem Nr 49 Wojewody Podkarpackiego z dnia 22 stycznia 2006 r. (Dz. U. Woj. Podkarpackiego nr 107 poz. 1500 z dnia 25 sierpnia 2006 r.). Program okrelany jest ze wzgldu na stwierdzone przekroczenia poziomw dopuszczalnych pyu zawieszonego PM10, powikszonych o margines tolerancji. W strefie Miasto Przemyl, w punkcie pomiarowym przy Pl. Dominikaskim w Przemylu naruszone zostay nastpujce standardy jakociowe powietrza dla pyu zawieszonego PM10: 1) stwierdzono 67 przekrocze ste redniodobowych, przy dopuszczalnej liczbie przekrocze w roku -35, 2) maksymalne stenie redniodobowe wynosio 217g/m3 przy dopuszczalnej wartoci powikszonej o margines tolerancji 60g/m3, 3) stenie rednioroczne osigno warto 76,56g/m3, przy dopuszczalnej wartoci powikszonej o margines tolerancji 43,2g/m3.
29 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Emitowany do powietrza atmosferycznego py zawieszony PM10 pochodzi ze rde: 1) punktowych, zwizanych ze zuyciem paliw na cele grzewcze i bytowe, 2) punktowych zwizanych ze zuyciem paliw na cele energetyczne i technologiczne, 3) liniowych zwizanych z ruchem samochodowym (w tym wtrny unos pyu). Program ma na celu osignicie dopuszczalnych poziomw substancji w powietrzu. Podstawowe kierunki dziaa Programu, majce na celu osignicie dopuszczalnych poziomw pyu zawieszonego PM10: ograniczenie emisji pyu poprzez zmian sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w budynkach mieszkaniowych, wielorodzinnych o charakterze zabytkowym ogrzewanych piecami, ograniczenie emisji pyu poprzez zmian sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w 223 budynkach o zrnicowanym charakterze (budynki nie tylko zabytkowe). Program okrela priorytetowe dziaania majce na celu osignicie dopuszczalnych poziomw pyu zawieszonego PM10 w strefie, terminy realizacji, koszty i rda finansowania poszczeglnych zada. Priorytetowe dziaania naprawcze majce na celu osignicie dopuszczalnych poziomw pyu zawieszonego PM10 w strefie: Prowadzenie edukacji ekologicznej w zakresie ochrony powietrza. Propagowanie stosowania nowoczesnych kotw wglowych, kotw gazowych i na biomas. Prowadzenie kampanii uwiadamiajcej konieczno oraz opacalno stosowania brykietw drzewnych. Wymiana starych kotw wglowych w budynkach jednorodzinnych na niskoemisyjne, wysokosprawne wglowe lub inne proekologiczne. Dziaania zwizane z ograniczeniem emisji pyu ze rde punktowych: Termomodernizacja budynkw nalecych do PSM w zakresie docieplenia cian zewntrznych, stropodachw oraz wymiany okien. Modernizacja Ciepowni "Zasanie" wynikajca z potrzeby dotrzymania obowizujcych norm emisji pyu. Modernizacja rde emisji ZPP FIBRIS S.A. wynikajca z potrzeby dotrzymania obowizujcych norm emisji pyu. Dziaania zwizane z ograniczeniem emisji pyu ze rde liniowych: Budowa obwodnicy Przemyla. Modernizacja taboru MZK (wymiana 30 autobusw). Program zakada 3 scenariusze moliwych kierunkw i dziaa niezbdnych do przywrcenia standardw jakoci powietrza. Termin realizacji Programu ustalony zosta na 31 grudnia 2020 r. Prezydent Miasta Przemyla wybra do realizacji scenariusz II /Zarzdzeniem Prezydenta Miasta Przemyla Nr 287/08 z dnia 8 padziernika 2008 r/ Scenariusza II wybrany zosta ze wzgldu na najnisze koszty inwestycyjne, techniczne moliwoci realizacji, duy obszar jednostek bilansowych oraz moliwy do osignicia zadawalajcy poziom redukcji niskiej emisji. Sprawozdanie z dotychczasowej realizacji Programu, za okres sierpie 2006 wrzesie 2010 szacuje, e wszystkie wykonane dziaania inwestycyjne na terenie miasta Przemyla, spowodoway zmniejszenie emisji pyu do atmosfery o ok. 250 Mg/rok. Studium Uwarunkowa i Kierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyla przyjte Uchwa Nr 26/2006 Rady Miejskiej w Przemylu z dnia 23 lutego 2006 roku.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

30

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

W Studium Uwarunkowa i Kierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyla, opierajc si na zaoeniu wzrostu znaczenia miasta jak i jego nowych funkcji, wykorzystujcych warunki pooenia przy granicy Unii Europejskiej i Polski oraz historyczne wielokulturowe dziedzictwo sprzyjajce kontaktom midzynarodowym okrelono propozycje 3 priorytetw rozwoju: wielofunkcyjny rozwj przemyskiego powiatu ziemskiego i grodzkiego z Przemylem jako ponadregionalnym, wielofunkcyjnym orodkiem rozwoju w warunkach zrwnowaonego rozwoju kraju, rozwj infrastruktury naukowej, technicznej i gospodarczej zwizanej z obsug midzynarodowego ruchu tranzytowego, turystycznego oraz programw transgranicznych, ochrona walorw przyrodniczych, krajobrazowych i dziedzictwa wielokulturowego jako podstawy zachowania unikalnych wartoci kulturowych i atrakcyjnoci turystycznej miasta przygranicznego. W Studium miasto Przemyl zostao podzielone na Jednostki Przestrzenne, penice specyficzne funkcje w strukturze przestrzennej miasta, dla ktrych przyjto odrbne kierunki zagospodarowania przestrzennego. S to: Jednostka Przestrzenna I. - Stare Miasto obejmujca historyczne centrum miasta, z przeznaczeniem na centrum administracyjno-usugowe o znaczeniu regionalnym, ponadlokalnym i lokalnym z funkcj mieszkaniow o wysokim standardzie. Jednostka Przestrzenna II. - rdmiecie obejmujca obszary miasta XIXwiecznego i z pocztkw XX wieku po obydwu stronach Sanu, z przeznaczeniem na obszar uzupeniajcy centrum administracyjno-usugowe z dominujc funkcj mieszkaniow i obsug komunikacyjn Starego Miasta. Jednostka Przestrzenna III. - Oglnomiejska obejmujca pozosta cz miasta w granicach administracyjnych z przeznaczeniem na pozostae funkcje miejskie. Ponadto na obszarze miasta wyznaczono inne jednostki, ktrych zasig przestrzenny nie pokrywa si z wyznaczonymi jednostkami przestrzennymi I., II., III. S to: Podstawowy system przyrodniczy miasta, z przeznaczeniem na funkcje miejskie z dominacj ochrony walorw przyrodniczych, obejmujcy: Rezerwaty Winna Gra i Jamy, Pomniki przyrody, Dolin rzeki San /50 m od koryta rzeki po obu stronach brzegu/ jako korytarz przewietrzania miasta, Dolin rzeki Wiar /25 m od koryta rzeki po obu stronach brzegu/ jako korytarz ekologiczny o znaczeniu regionalnym, Obszary zieleni miejskiej: parki, lasy i ogrody dziakowe. Wspomagajcy system przyrodniczy, z przeznaczeniem na funkcje miejskie z uwzgldnieniem walorw przyrodniczych, obejmujcy: potoki, naturalne jary i wwozy tworzce lokalne korytarze ekologiczne, tereny otwarte, m.in. czasowo wykorzystywane rolniczo oraz przeznaczone do utrwalenia funkcji agroturystycznej i ogrodniczej, tereny cmentarzy i pozostaej zieleni miejskiej: skwery, ziele osiedlowa, itp. System ochrony panoramy miasta, obejmujcy stoki wzgrz w dzielnicach: Lipowica, Winna Gra, Zniesienie, Kruhel, Krzemieniec, Zielonka, z przeznaczeniem na funkcje miejskie z dominacj walorw krajobrazowych. Strefy ochrony konserwatorskiej, z przeznaczeniem na funkcje miejskie z dominacj wartoci historycznych oraz ochrony i opieki nad zabytkami:

31 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

A, obejmujca ukad urbanistyczny i zabudow Starego Miasta i czci dzielnicy Zasanie przylegajcej do Placu Konstytucji, B, obejmujca ukad urbanistyczny i zabudow rdmiejsk XIX/XX wieczn, C, obejmujca krajobraz miejski w obszarze wewntrznego piercienia fortw Twierdzy Przemyl, K, dotyczca ochrony sylwety Starego Miasta i ekspozycji fortyfikacji Twierdzy Przemyl. Twierdza Przemyl - II./III. - H, z przeznaczeniem na funkcje usugoworekreacyjne z dominacj ochrony wartoci historycznych oraz ochrony i opieki nad zabytkami, obejmujcy cay zesp obiektw i urzdze Twierdzy, znajdujcy si w jednostkach przestrzennych II. i III. Strategia Sukcesu Miasta Przemyla przyjta Uchwa Nr 78/2007 Rady Miejskiej w Przemylu z dnia 26 kwietnia 2007 r. Zmiany wprowadzone Uchwa Nr 6/2009 Rady Miejskiej w Przemylu z dnia 22 stycznia 2009 r. Strategia Sukcesu Miasta Przemyla jest dokumentem dugoterminowym, spoeczno gospodarczym o zasadniczym znaczeniu dla rozwoju miasta. Gwnym celem jest osignicie poprawy warunkw ycia mieszkacw, podniesienie rangi Miasta w regionie, zapewnienie atrakcyjnych warunkw dla prowadzenia dziaalnoci gospodarczej oraz zwikszenie konkurencyjnoci Miasta w ukadzie krajowym i europejskim. Podstaw prac nad dokumentem Strategii by Raport o stanie Miasta Przemyla. W Strategii posuono si zasad przesuwania zapisu zada inwestycyjnych (realizacyjnych) strategii do Wieloletniego Programu Inwestycyjnego. Usunicie zada ze Strategii i przeniesienie ich do WPI skutkuje podwyszeniem czytelnoci Strategii i gwarantuje wiarygodno realizacji Strategii. Strategia skupia si na kilku wyselekcjonowanych i zhierarchizowanych celach. Najsilniejszy zwizek z ochron rodowiska ma: Cel 06 FUNKCJONALNY, EKONOMICZNY I PRZYJAZNY DLA RODOWISKA NATURALNEGO SYSTEM INFRASTRUKTURY KOMUNIKACYJNEJ DOSTOSOWANY DO POTRZEB MIESZKACW I WARUNKW PRZESTRZENNO EKOLOGICZNYCH. ZWIKSZENIE UDZIAU ENERGII ODNAWIALNEJ W BILANSIE ZUYCIA ENERGII PIERWOTNEJ. Lokalny program rewitalizacji miasta Przemyla na lata 2010 - 2015, przyjty Uchwa Nr 9/2011 Rady Miejskiej w Przemylu z dnia 21 lutego 2011 r. Gwnym celem rewitalizacji Przemyla jest wyprowadzenie wskazanych obszarw ze stanu kryzysowego poprzez zachcanie do rozwijania nowych form aktywnoci gospodarczej generujcych miejsca pracy, rozwj i modernizacj infrastruktury sucej rozwojowi funkcji kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych oraz edukacyjnych przy rwnoczesnej trosce o ochron stanu rodowiska naturalnego warunkujcego zrwnowaony rozwj gospodarczospoeczny. Wanym elementem dziaa realizujcych powyszy cel jest zachcanie do rozwijania nowych form aktywnoci gospodarczej generujcych miejsca pracy poprzez budow i przebudow infrastruktury /drg, budynkw, parkingw, targowisk/ aby dostosowa si do dziaalnoci i potrzeb nowych przedsibiorstw, przy rwnoczesnej trosce o ochron stanu rodowiska naturalnego warunkujcego zrwnowaony rozwj gospodarczo-spoeczny. Raport o stanie miasta, stan na 2008 r. podlega biecej aktualizacji, obejmuje kompleksow charakterystyk miasta Przemyla. Dla rodowiska przyrodniczego najistotniejsze bd dziaania okrelone w:
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 32

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Sektorze I Warunki wynikajce z pooenia w regionie, warunki rodowiska i zasoby naturalne: Temat 1 - Pooenie i rola obszaru gminy w przyrodniczym systemie powiatu i wojewdztwa; Temat 2 Walory i zasoby rodowiska przyrodniczego . Wartoci szczeglne, unikalne przyrodnicze obiekty chronione. Wody podziemne, grunty, lasy; Temat 3 Jako i stan rodowiska, zanieczyszczenie, haas, zapachy, zagroenia naturalne; Temat 4 Lasy, rolnictwo, charakterystyka i rozmieszczenie budownictwa. Sektorze V Usugi komunalne: Temat 1 Infrastruktura, woda, kanalizacja, gospodarka odpadami, wywz nieczystoci, stopie i zakres uzbrojenia; Temat 2 Transport publiczny, komunikacja, drogi i owietlenie; Temat 3 Internet, energia, poczta i telekomunikacja. Raport stanowi podstaw merytoryczn do sporzdzenia Programu Ochrony rodowiska dla miasta Przemyla na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017 r. Wieloletni Plan Inwestycyjny Miasta Przemyla (WPI) jest redniookresowym dokumentem planistycznym, porzdkujcym zamierzenia inwestycyjne miasta. WPI obejmuje okres 5-ciu lat i opracowywany jest corocznie w systemie kroczcym. WPI stanowi wan funkcj w procesie programowania rozwoju, wie kompleksowy plan rozwoju gminy i plan finansowy z rozwojem przestrzennym i polityk inwestycyjn miasta. WPI obejmuje list zada inwestycyjnych, finansowan w caoci lub w czci ze rodkw budetu miasta. Podstawowe cele tworzenia WPI to: 1. umoliwienie racjonalnego przygotowania inwestycji, 2. koordynacja dziaa poszczeglnych podmiotw odpowiedzialnych za realizacj inwestycji, 3. uatwienie planowania rocznych budetw w zakresie zada inwestycyjnych, 4. informowanie mieszkacw o planowanym rozwoju gwnie infrastruktury komunalnej uatwiajc podejmowanie yciowych decyzji, 5. informowanie biznesu zarwno dziaajcego na terenie Gminy jak i rozwaajcego inwestowanie w Gminie o planach rozwojowych Gminy uatwiajc mu podejmowanie decyzji inwestycyjnych, 6. realizacja dziaa okrelonych w Strategii Sukcesu Miasta Przemyla, 7. aplikowanie o dofinansowanie zada z funduszy pomocowych UE (WPI jest jednym z wymaganych dokumentw). WPI umoliwia realizacj celw wyznaczonych w Strategii Sukcesu Miasta Przemyla, w Studium Uwarunkowa i Kierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyla, w Lokalnym programie rewitalizacji miasta Przemyla oraz w innych dokumentach strategicznych wynikajcych ze Strategii Sukcesu Miasta Przemyla. WPI jest zintegrowany z tymi dokumentami. Strategia Rozwoju Turystyki dla Miasta Przemyla na lata 2008 2015, przyjta Uchwa Nr 311/2007 Rady Miejskiej w Przemylu z dnia 14 grudnia 2007r. Celem nadrzdnym strategii jest uczynienie z turystyki wanego czynnika rozwoju spoecznego i gospodarczego Miasta Przemyl. Struktura celw Strategii zostaa oparta o 5 filarw 5 obszarw priorytetowych, w ramach ktrych zostay zapisane konkretne dziaania.
33 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Wszystkie dziaania w zakresie rozwoju turystyki maj doprowadzi do budowania marki turystycznej miasta okrelonej jako Miasto turystyczne Twierdza Przemyl. Zintegrowany plan rozwoju transportu publicznego dla miasta Przemyla na lata 20072013 /ZPRTP/ jest jednym z dokumentw planistycznych wyznaczajcych kierunki rozwoju transportu publicznego. Zawiera zestaw dziaa majcych na celu dugotrway i zrwnowaony rozwj transportu publicznego. Celem opracowania ZPRTP jest wyznaczenie priorytetw oraz ustalenie zasad realizacji zaoe polityki transportowej, dla stworzenia sprawnego systemu transportowego. ZPRTP wskazuje kierunki zaangaowania rodkw funduszy strukturalnych, a take szacuje spodziewane efekty planowanych dziaa i wpyw na przebieg procesw rozwojowych. Posiadanie przez Gmin ZPRTP wpywa na proces i zakres podejmowanych przez samorzd inwestycji w infrastruktur komunikacyjn i drogow. Jest te obligatoryjne w przypadku ubiegania si o rodki pomocowe na projekty ujte w programach regionalnych i krajowych, w zakresie transportu publicznego. ZPRTP ma charakter otwarty, umoliwiajcy wprowadzenie do niego korekt wynikajcych ze zmian spoeczno-gospodarczych oraz zmian hierarchii priorytetw przyjtych przez wadze Miasta.

2.4.2. Uwarunkowania wynikajce z Raportw z wykonania Programu Ochrony rodowiska dla miasta Przemyla Raport z wykonania Programu Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyla by wykonywany dwukrotnie i ocenia realizacj Programu w latach 2004 2006 oraz 2007 2008. Raport nie zawiera oceny zada z zakresu gospodarki odpadami, z uwagi na fakt, e problematyka ta zostaa ujta w Sprawozdaniu z realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Przemyla. Ocena priorytetowych dziaa zostaa przyjta w formie tabelarycznej, w ramach poszczeglnych celw ekologicznych, okrelona poziomem ich realizacji, wedug nastpujcych miernikw: zrealizowane, nie zrealizowane, w takcie realizacji, zadanie cige, brak informacji. Ocena realizacji zada podsumowanie tekstowe Nie stwierdzono rozbienoci pomidzy przyjtymi celami ekologicznymi i kierunkami dziaa a ich wykonaniem. Zadania dugoterminowe maj charakter cigy, cz zada krtkoterminowych zostao zrealizowanych lub jest w trakcie realizacji. Dziaania suce realizacji okrelonych celw, s realizowane, a rozbienoci dotyczce terminw ich realizacji wynikaj gwnie ze zbyt krtkiego horyzontu czasowego dla realizacji, przyjtego w Programie lub niedostatecznego napywu rodkw finansowych. Brak realizacji jest wynikiem opnie w procesie legislacyjnym lub brak mechanizmw m.in. stabilnego prawa skutecznie wspierajcego rozwj energetyki ze rde odnawialnych, ograniczonych moliwoci finansowych, Zmiany w nowym PO powinny dotyczy przede wszystkim koniecznoci dostosowania zapisw wynikajcych z aktualnie obowizujcego prawa dostosowanego do przepisw Unii Europejskiej i aktualnego stanu rodowiska. Ponadto w kolejne edycje PO powinny uwzgldnia programy, strategie i plany branowe powstae po uchwaleniu aktualnie obowizujcego PO.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 34

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

W zakresie ochrony przyrody, krajobrazu i rnorodnoci biologicznej proponuje si zweryfikowanie dziaa dostosowanie zapisw do obowizujcych obecnie przepisw prawa (Natura 2000). Weryfikacji wymaga rwnie cz przyjtych miernikw realizacji celw ekologicznych. W Raportach sformuowane zostay wnioski dotyczce ewentualnych rozbienoci oraz okrelenia dziaa korygujcych zmiany. Wnioski z Raportw Ustawa Prawo ochrony rodowiska nie okrela wymaga dotyczcych zakresu i formy raportu z realizacji programu. Przyjto, e gwnym celem niniejszego opracowania jest ocena realizacji wdraania przyjtych w Programie Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyla celw ekologicznych dugo i krtkookresowych oraz dziaa na rzecz ich realizacji, w kontekcie stanu rodowiska faktycznego i prawnego. Raport jest miarodajn ocen z realizacji celw sprecyzowanych w miejskim programie ochrony rodowiska, z uwagi na to, e jest realizowany od dwch lat, a efekty realizacji programu, szczeglnie w odniesieniu do stanu rodowiska s widoczne dopiero w duszej perspektywie czasowej. Ocena efektw realizacji Programu Ochrony rodowiska dla gminy bdzie moliwa dopiero w kolejnych edycjach PO. Z analizy struktury wydatkw w miecie oraz pl strategicznych wynika, e cele ekologiczne w PO zostay okrelone prawidowo i w wikszoci przypadkw trwaj dziaania na rzecz ich realizacji. Nastpna edycja PO dla miasta Przemyla powinna uwzgldnia kierunki rozwoju przestrzennego miasta zawarte w: programach, strategiach i planach branowych, powstaych po uchwaleniu obowizujcego Programu. Naley zweryfikowa kierunek Ochrona przyrody, krajobrazu i rnorodnoci biologicznej w zakresie zapisw do obowizujcych obecnie przepisw dot. Natura 2000.

3. CHARAKTERYSTYKA MIASTA 3.1. Pooenie i granice


Miasto Przemyl pooone jest we wschodniej czci Woj. Podkarpackiego, ok. 78 km na poudniowy-wschd od Rzeszowa i 12 km na zachd od granicy pastwowej z Ukrain. Jest miastem na prawach powiatu grodzkiego, stolic i siedzib wadz powiatu ziemskiego (jego jedynym miastem), w skad ktrego wchodzi 10 gmin: Bircza, Fredropol, Dubiecko, Krasiczyn, Krzywcza, Medyka, Ory, Przemyl, Stubno i urawica. Miasto Przemyl graniczy: od wschodu i zachodu z Gmin Przemyl, od poudniowego zachodu z Gmin Krasiczyn, od pnocy z Gmin urawica i od pnocnego wschodu z Gmin Medyka. Przemyl, swoj histori i rozwj zawdzicza pooeniu geograficznemu. Usytuowanie przy najdalej wysunitej na wschd granicy Unii stwarza korzystne warunki do rozwoju midzynarodowego handlu i turystyki oraz wymiany intelektualnej. Ssiedztwo chonnych rynkw oraz pooenie na skrzyowaniu wanych szlakw komunikacyjnych powoduje, e Przemyl jest atrakcyjnym miejscem do lokowania nowych inwestycji. Dowiadczenia w kontaktach z Ukrain, znajomo przepisw oraz istniejce wizi gospodarcze i kulturalne stawiaj Przemyl w roli porednika w nawizywaniu wsppracy innych miast i pastw
35 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

z Ukrain. Przystpienie Polski do Unii Europejskiej otwiera przed miastem wiele nowych moliwoci.

3.2. Struktura uytkowania gruntw


Wedug stanu na 1.01.2010 rok powierzchnia miasta wynosia 4 618 ha, z czego 2 467 ha stanowiy uytki rolne a 413 ha grunty lene. Znaczn cz obszarw miasta 1 521 ha stanowi tereny zurbanizowane, tereny rne i nieuytki zajmuj 89 ha a grunty pod wodami 128 ha. Zauwaa si tendencj wzrostu terenw zurbanizowanych kosztem uytkw rolnych oraz do przeksztacania gospodarstw rolnych w zabudow mieszkaniow jednorodzinn. Tabela 1. Powierzchnia uytkw rolnych w ha wg granic administracyjnych
Rok Ogem w ha Grunty orne Sady ki 2000 2 491 1 803 122 134 2004 2 306 1 656 139 127 2005 2 381 1 699 131 153 2008 2 379 1 573 130 2010* 2 467 1629 140 * Powierzchnia po wczeniu w granice administracyjne miasta soectwa Kruhel Wielki ** Powierzchnia uytkw zielonych Pastwiska 432 384 398 585** 606**

Wedug statystyki a 568 ha gruntw ornych miasta jest odogowanych, stanowi one 59,1 % wszystkich gruntw ornych miasta. Uytkowanie gleb w miecie ogranicza si do zakadania terenw zieleni miejskiej, ogrdkw przydomowych i dziakowych. /Z dniem 1.01.2010 r. przyczono do miasta Przemyla soectwo Kruhel Wielki, powierzchnia miasta zwikszya si o 242 ha./

3.3. Geomorfologia i rzeba terenu


Pod wzgldem morfologicznym miasto Przemyl, w granicach administracyjnych, ley (wg. J. Kondrackiego) w obrbie podprowincji: Karpaty Zewntrzne, z mezoregionami Pogrze Przemyskie i Pogrze Dynowskie, Wschodnie Podkarpacie, z mezoregionem Paskowyu Sasko Dniestrzaskiego, Kotliny Sandomierskiej, z mezoregionami Podgrze Rzeszowskie i Pradolina Podkarpacka. Rzeb poudniowo- wschodniej czci miasta tworzy Paskowy Sasko Dniestrzaski, charakteryzujcy si maym zrnicowaniem wysokoci wzgldnych, przy maksymalnej wysokoci terenu ok. 300 m n.p.m. Formami morfologicznymi wystpujcymi na paskowyu s : sabo urzebione zrwnania wierzchowinowe, stoki o nierwnym nachyleniu (w obrbie ktrych wystpuj osuwiska skalno wietrzelinowe), doliny nieckowate i wciosowe (wcite w zbocza 5-20 m,) w obrbie ktrych zachodz intensywne procesy erozyjne. Pnocno - zachodnia cz miasta ley w obrbie Pogrza Dynowskiego, stanowicego wyyn wznoszc si do wysokoci 280 350 m n.p.m, pocit dolinami, w obrbie stokw intensywnie niszczon ruchami masowymi w postaci osuwisk i zazisk pokryw wietrzelinowych. Poudniowo - zachodnia cz miasta ley w obrbie Pogrza Przemyskiego. Jest to maorozczonkowane Pogrze, wznoszce si do wysokoci 260 350 m n.p.m, o urozmaiconej rzebie, bogatej w formy morfologiczne i atrakcyjnej widokowo.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

36

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Pnocna cz miasta ley w obrbie Podgrza Rzeszowskiego. Jest to wierzchowina lessowa o urozmaiconej rzebie i zrnicowanym nachyleniu, porozcinana dolinami nieckowatymi i wwozami lessowymi o prawie pionowych zboczach. Wschodnia cz miasta ley w obrbie Pradoliny Podkarpackiej, ktrej obnienie o szerokoci ok.5 km wykorzystuj wspczesne doliny Sanu i Wiaru, nabudowujc j aluwiami i tworzc w jej obrbie system teras. Dolina Sanu, o szerokoci 100 m (centrum miasta) do 5 km (okolice Hurka) stanowi gwn baz erozyjn terenu. Nachylenie obszaru jest niewielkie (nie przekracza 8 %), gwne formy morfologiczne doliny to: terasa zalewowa, terasa nadzalewowa I, terasa nadzalewowa II, starorzecza, doliny boczne (najwiksza dolina Wiaru).

3.4. Geologia
Obszar miasta Przemyla, posiada zoon budow geologiczn i (wg. J. Kondrackiego) ley w obrbie trzech geologicznych jednostek strukturalnych: Karpat Zewntrznych zbudowanych z utworw jednostki skolskiej (warstwy inoceramowe senonu) nasunitych na sfadowane utwory tortonu lub na jednostk stebnick. Fady ukadaj si na ksztat lecego wachlarza, z regularnymi synklinami i antyklinami o niezbyt stromych upadach warstw. T cz jednostki nazwano sinusoid przemysk. Brzenej strefy Wschodnio Karpackiej zbudowanej ze sfadowanych molasowych osadw miocenu, tworzcych jednostk stebnick. Zapadliska Podkarpackiego, rowu tektonicznego, wypenionego osadami mioceskimi (iy krakowieckie i ioupki), powstaego w wyniku ostatniego wydwignicia si Karpat podczas fadowa alpejskich, w okresie rodkowego trzeciorzdu.

3.5. Klimat
Miasto Przemyl (wg. Okoowicza i Gumiskiego) ley, w ramach przejciowego klimatu strefy umiarkowanej ciepej, w obrbie dwu dzielnic klimatycznych: Dzielnicy Sandomiersko - Rzeszowskiej, Dzielnicy Podkarpackiej. Tabela 2. Charakterystyka dzielnic klimatycznych
Dzielnica klimatyczna Sandomiersko - Rzeszowska Podkarpacka rednia temperatura roczna w C 8 oC 7,2 C
o

Czas trwania pokrywy nienej 70 80 dni 80 90 dni

Okres wegetacji 210 - 220 dni 200 - 220 dni

Opad roczny [mm] 600 700 600 800

Tabela 3. Charakterystyka klimatu


Wyszczeglnienie Amplituda temperatur rednia roczna temperatura Zima rednia roczna dni z przymrozkiem Jesie Lato Najwysza wilgotno powietrza Najnisza wilgotno powietrza Liczba dni z mg 37 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla Dane 21 - 22C w skali roku 7,9C 30 dni mronych w roku 109 dni od padziernika do kwietnia ciepa i duga upalne zim latem 44 dni

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. Najmniejsze zachmurzenie Najwysze zachmurzenie Najwicej opadw Najmniej opadw Wiatry redni czas trwania termicznych pr roku od lipca do wrzenia od listopada do lutego lipiec 99 mm stycze i luty 33 mm zachodnie i poudniowo - zachodnie, wiatry typu fenowego przedwionie - 24 dni, wiosna - 54 dni, lato - 107 dni, jesie - 57 dni, przedzimie - 28 dni, zima - 89 dni.

Warunki klimatu lokalnego w miecie uzalenione s od wysokoci n.p.m, ekspozycji i spadku terenu oraz rodzaju, wieku i zwarcia drzewostanu. Tereny pooone w dolinach rzecznych charakteryzuj si du czstotliwoci wystpowania mgie, zjawisk inwersyjnych oraz duszym zaleganiem chodnych mas powietrza, pogarszajcych warunki termiczne i wilgotnociowe. Tereny pooone na agodnych stokach, o ekspozycji poudniowej, poudniowozachodniej i poudniowo- wschodniej posiadaj lepsze nasonecznienie i charakteryzuj si korzystnymi warunkami termicznymi i topoklimatycznymi. Dolina rzeki San , ze wzgldu na wystpujce wiatry typu fenowego, stanowi korytarz przewietrzania miasta

3.6. Tendencje rozwojowe miasta


3.6.1.Demografia W 2010 r miasto zajmowao powierzchni 46,18 km i liczyo 66 546 mieszkacw, wskanik gstoci zaludnienia wynosi ok. 1 441 osb/km2. Pod wzgldem liczby ludnoci i gstoci zaludnienia miasto Przemyl jest drugim co do wielkoci miastem w woj. podkarpackim. Na 66 389 mieszkacw, 47,00% stanowi mczyni a 53,00% kobiety. Wskanik feminizacji jest wysoki i wynosi 114 kobiet na 100 mczyzn (104,6 dla wojewdztwa podkarpackiego). Z analizy struktury wiekowej wynika, e ludno w wieku produkcyjnym stanowi 68,25%, w wieku przedprodukcyjnym14,30% i w wieku poprodukcyjnym 17,45%. redni wskanik obcienia demograficznego (liczba osb w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym przypadajca na 100 osb w wieku produkcyjnym) dla Przemyla jest nisza ni wskanika dla woj. podkarpackiego i wynosi 46,53 %. Na przestrzeni lat 2000 2010 zauwaa si systematyczne zmniejszanie liczby mieszkacw. Zmniejszeniu ulega udzia ludzi modych, w wieku przedprodukcyjnym, przy jednoczesnym wzrocie ludnoci w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym. W latach 2008 i 2009, po raz pierwszy od 2000 roku odnotowano dodatni warto przyrostu naturalnego (20 i 18), wczeniej przyrost mia warto ujemn z tendencj waha od -121 ( w 2001 r.) do -39 (w 2005 r.). Od 2001 roku utrzymuje si rwnie ujemne saldo migracji ludnoci, w 2008 r osigno warto - 312 a w roku 2009 -268. Analizujc poprzednie lata, zauwaa si, e wystpoway due wahania wskanikw demograficznych, przy wyranej tendencji malejcej. W Przemylu zauwaa si tendencj do przenoszenia ludnoci miejskiej, poza granice miasta, na tereny mniej zaludnione i atrakcyjne krajobrazowo.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 38

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Ujemne saldo przyrostu naturalnego jak i ujemne saldo migracji, nie daje podstaw do rokowania na dynamiczny rozwj demograficzny miasta. Wedug prognozy demograficznej GUS , w miecie Przemylu do roku 2030 przewidywany jest spadek liczby mieszkacw. Wyniki prognozy przedstawia tabela poniej.

Tabela 4. Prognozy liczby ludnoci miasta Przemyla do roku 2030


Rok w tys. w tym kobiety 2005 67,4 35,8 2008 66,5 35,4 2010 66,7 35,5 2015 65,8 35,0 2020 64,4 33,2 2025 62,3 33,2 2030 59,5 31,7

Z dniem 1.01.2010 r. w granice miasta Przemyla wczono soectwo Kruhel Wielki, ludno miasta zwikszya si o 157 osb a jego powierzchnia o 242 ha.

3.6.2. Transport i komunikacja Ukad komunikacyjny Przemyla ma charakter mieszany. Ksztat sieci zdeterminowany jest przez czynniki fizjograficzne, historyczne pooenie miasta w zakolu Sanu oraz kierunki drg wylotowych. W Przemylu zbiegaj si dwie drogi krajowe: nr 28 Zator Wadowice Przemyl Medyka nr 77 Lipnik Sandomierz Stalowa Wola Jarosaw Radymno Przemyl. Drogi, poprzez przejcie graniczne w Medyce, stanowi bliskie poczenie z Ukrain. Ruch tranzytowy w kierunku Medyki przebiega gwnie ulicami: Krakowsk, St. Augusta, Borelowskiego, W. Pola, Lwowsk oraz ulicami lecymi w cigu drogi krajowej Nr 28: 3 go Maja, Jagiellosk, Mickiewicza i Lwowsk. Do czasu wybudowania nowego poczenia mostowego wszystkie relacje tranzytowe midzydzielnicowe, regionalne, krajowe i midzynarodowe przebiega bd przez cise centrum. Ukad uliczny, szczeglnie rdmiecia, charakteryzuj wskie ulice staromiejskie, mae promienie ukw, due spadki podune oraz niska wytrzymao nawierzchni. Okoo 50 % oglnej dugoci drg cechuje dobry stan nawierzchni, ok. 30 % przecitny stan a ok. 20 % zy stan nawierzchni. Na drogach krajowych i wojewdzkich, na terenie miasta Przemyla stan techniczny drg jest dobry. Na drogach powiatowych i gminnych, na terenie miasta Przemyla stan techniczny drg jest niezadowalajcy. W najgorszym stanie technicznym znajduj si ulice na osiedlach: Wysokie Gry, Wilcze, Przekopana, Krzemieniec oraz osiedle Warneczyka i Bielskiego. Na terenie miasta znajduje si: 13 ulic w cigu 2 drg krajowych (nr 28 i nr 77) o cznej dugoci 15,1 km 3 ulice w cigu 2 drg wojewdzkich (nr 884 i nr 885) o cznej dugoci 7,1 km 79 drg powiatowych o cznej dugoci 62,2 km 348 drg gminnych o cznej dugoci 116,8 km Tabela 5. Oglne dane o drogach na terenie miasta
Wyszczeglnienie Rok

39 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. 2000 Drogi 2004 2005 2008 2009 2010 201,1 160,6 157,1 15,1 15,1 7,0 7,0 62,2 55,2 54,7 116,8 83,3 80,3 2,0 185,8 58,5 58,5 452,2

Publiczne ogem w km 198,3 199,8 199,8 200,8 201,5 - nawierzchni twardej 127,5 143,7 143,7 158,7 162,4 - nawierzchni ulepszonej 70,8 27,3 27,3 131,6 158,0 Ulice krajowe 16,5 15,12 15,12 15,1 15,1 - o nawierzchni twardej 16,5 15,12 15,12 15,1 15,1 z tego - o naw. ulepszonej Ulice wojewdzkie 7,9 7,1 7,1 7,1 7,1 - o nawierzchni twardej 7,9 7,1 7,1 7,1 7,1 z tego z tego - o naw. ulepszonej Ulice powiatowe 59,3 58,9 58,9 59,6 59,8 - o nawierzchni twardej 51,8 56,5 56,5 57,1 57,3 z tego - o naw. ulepszonej 7,5 2,2 2,2 55,7 56,0 Ulice gminne 114,6 118,7 118,7 119 119,5 - o nawierzchni twardej 51,3 65 65 79,4 82,9 z tego - o naw. ulepszonej 63,3 25,1 25,1 75,9 79,8 Dugo drg 2-jezdniow. 2,0 2,0 2,0 2,0 2,0 Powierzchnia drg publicznych o twardej nawierzchni w ty. m2 ogem Ulice krajowe 176,7 174,8 174,8 175,5 175,5 Ulice wojewdzkie 95,4 69,5 69,5 70,8 70,9 W tym Ulice powiatowe 361,0 390,4 382,0 403,2 403,6 Ulice gminne 308,2 357,0 375,0 434,4 449,9 Ocena stanu technicznego drg publicznych o twardej nawierzchni w % drg Ulice krajowe - dobra 39 46 49 70 70 - przecitna 47 54 51 30 30 - za 14 Ulice wojewdzkie - dobra 13 14 14 58 58 - przecitna 78 86 86 42 42 - za 9 W tym Ulice powiatowe - dobra 16 16 16 35 35 - przecitna 63 53 55 48 47 - za 21 31 29 23 18 Ulice gminne - dobra 16 19 22 38 40 - przecitna 37 44 47 42 41 - za 47 37 31 20 19

80 20 65 35 45 40 15 40 38 22

Tabela 6. Dugo [w m] wyremontowanych drg na terenie miasta


Kategoria drogi krajowe wojewdzkie powiatowe gminne ogem 2000 350 360 460 940 2 110 2004 1 600 360 730 2 690 Rok 2005 2 300 200 1 650 1 230 5 380 2008 2 200 4 200 5 040 11 440 2009 400 3 300 5 500 9 200 2010 600 6 500 9 900 17 000

Natenie ruchu samochodowego Pomiary ruchu na drogach krajowych i wojewdzkich przeprowadzane s od 5 lat, w ich wyniku ustala si natenia ruchu, w postaci redniorocznego dobowego ruchu - DR. Wszystkie drogi wlotowe do Przemyla posiadaj takie pomiary. W celu ustalenia stopnia wykorzystania gwnych ulic miasta, dnia 22 listopada 2004 r., autorzy opracowania Koncepcja tras rowerowych dla miasta Przemyla wraz z etapowaniem
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 40

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

i studium wykonalnoci dla I etapu, zbadali natenie ruchu drogowego. Potoki 15-minutowe uzyskane z pomiarw przeliczono na potoki godzinne wg zasady N15x4=N60. Natenie ruchu [ p/h - pojazdw / godzin] na gwnych ulicach miasta wynosio: ul. Pisudskiego 836 p/h, ul. Jagielloska - 1 304 1 620 p/h, ul. Mickiewicza - 1 076 p/h, ul. Sowackiego 664 p/h, ul. Focha 404 p/h, ul. Bohaterw Getta - 1 076 p/h, ul. Borelowskiego - 1 100 p/h, ul. Wilsona 440 p/h, ul. Kopernika - 260 312 p/h, ul. Grunwaldzka 996 p/h, ul. Krasiskiego - 416 720 p/h, ul. 3-go Maja - 1 180 p/h, Most Orlt - 1 640 1 712 p/h, Most Siwca - 1 128 1 144 p/h. Ruch samochodowy na ulicach centrum jest rzdu 260-1712 [p/h]. Najbardziej obciony jest cig ulic Most Orlt Jagielloska. Most Orlt wraz z ssiadujcymi skrzyowaniami zblia si do wyczerpania przepustowoci. Obecne wykorzystanie cigu Most Orlt Jagielloska rozcina obszar o wielkim potencjale funkcji rdmiejskich i rekreacyjnych (bulwary Sanu i jednoczesna blisko cisego centrum) uniemoliwiajc pene wykorzystanie tego potencjau. Na potrzeby Studium Wykonalnoci Inwestycji dla projektw realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Rozwoju Polski Wschodniej na lata 2007 do 2013, dla drrg wojewdzkich i powiatowych, wykonano pomiary natenia ruchu na odcinku drogi wojewdzkiej Nr 885 (ul. Sowackiego) oraz na ulicach:Sportowej, Kopernika, Czarnieckiego i Rokitniaskiej, planowanych do rozbudowy. redni dobowy ruch (SDR) wyliczony na podstawie pomiarw, przedstawia si nastpujco: ul. Sowackiego na odcinku od skrzyowania z ul. ukasiskiego, do skrzyowania z ul. Fabryczn 9 326 pojazdw, ul. Czarnieckiego od skrzyowania z ul. Rokitniask 5 049 pojazdw, na pozostaym odcinku 1 021 pojazdw, ul. Sportowa 6 498 pojazdw, ul. Kopernika 5 921 pojazdw, ul. Rokitniaska 1 343 pojazdy. Komunikacja rowerowa W Urzdzie Miejskim funkcjonuje powoany przez Prezydenta Miasta Zesp Koordynujcy Rozwj Infrastruktury Rowerowej w Przemylu. Pierwszym efektem dziaa zespou jest doprowadzenie do powstania Koncepcji tras rowerowych dla miasta Przemyla wraz z etapowaniem i studium wykonalnoci dla I etapu, a take opracowanie standardw projektowych dla infrastruktury rowerowej. W miecie, poza nielicznymi stojakami rowerowymi, brak uatwie dla rowerzystw. Rowerzyci korzystaj z jezdni ulic na zasadach oglnych lub nielegalnie z chodnikw, zwaszcza w ulicach o wielkim nateniu ruchu samochodw ciarowych. Nieformalnym cigiem rowerowym jest gruntowa cieka na brzegu Sanu. Rowerzyci wykorzystuj take ulice zamknite dla ruchu w centrum Przemyla, co czciowo zgodne jest oznakowaniem (tabliczki T-22 przy niektrych znakach B-1 w ulicach cisego centrum).
41 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Dugo cieek rowerowych na terenie miasta Przemyla ( w 2010 r.) wynosia2,85 km, w tym: 1,6 km cieki rowerowe w ulicach: Lwowska (strona lewa), Sanowa, 22-go Stycznia, Brudzewskiego, 1,25 km cigi pieszo-rowerowe w ulicach: Lwowska (strona prawa) i Bakoczycka. Dnia 2 kwietnia 2003 r. modzie LO przy ZSO nr 2 w Przemylu pod kierunkiem prof. Andrzeja Saadiaka przeprowadzia pomiary ruchu rowerowego. Potoki godzinne ruchu rowerowego uzyskane w wyniku przeprowadzenia tych pomiarw przeliczono na dob. Ruch rowerowy na ulicach centrum jest rzdu 80-170 [r/d], na Zasaniu jest nieco wikszy ni w czci prawobrzenej i osiga na ulicy 3 Maja 250 r/d. Na podstawie obrazu ruchu rowerowego w sieci, udzia podry odbywanych rowerem oszacowa mona na okoo 2% w czasie doby i nieco wicej w godzinie szczytu. Linie kolejowe Przez Przemyl przebiega tranzytowa magistrala kolejowa E 30, czca rwnolenikowo Niemcy z Ukrain. Linia ta, przebiegajca przez ca poudniow Polsk, ma istotne znaczenie gospodarcze zarwno w przewozach pasaerskich, jak i towarowych. Z Przemyla wiod trasy kolejowe do gwnych orodkw Ukrainy: Kijowa, Odessy czy Czerniowiec. Przemyl ma dogodne poczenia kolejowe przez Rzeszw, Krakw, Grny lsk, Opole i Wrocaw do Zgorzelca, Poznania, Szczecina oraz Berlina, Drezna i Pragi. Przesiadki na wzowych stacjach kolejowych tej trasy (m.in. Przeworsk, Rzeszw, Dbica, Krakw, Katowice, Wrocaw) gwarantuj dogodne poczenia do wszystkich wikszych miast zarwno w kierunku pnocnym, jak i poudniowym. Komunikacja pasaerska Komunikacja midzynarodowa Dworzec kolejowy w centrum miasta, bezporednie poczenia z Ukrain i Niemcami, porednie z pozostaymi krajami; Przystanek regularnych przewozw autobusowych, w centrum miasta bezporednie poczenia z Ukrain i krajami Unii (Niemcy, Wochy, Francja, Hiszpania, Anglia, Holandia, Szwajcaria i inne). Komunikacja Krajowa Istniej regularne poczenia autobusowe i kolejowe, dostosowane do potrzeb lokalnych. Podrowa mona w kierunkach wikszych miast wojewdztwa podkarpackiego oraz wikszych miast Polski; Krakowa, Warszawy, Lublina, Wrocawia, Gdaska, Szczecina i inn. Komunikacja miejska i podmiejska - Regularn komunikacj zapewnia: MZK Sp. z o.o. w Przemylu obsugujcy 34 linii komunikacyjnych, wykorzystujcych 202 przystanki autobusowe na terenie miasta, dysponujcy 57 autobusami. PKS Sp. z o.o. w Przemylu, dysponujca 94 autobusami. Przewozy osb i towarw: Przewozy osb - na terenie miasta dziaa 184 takswki oraz 9 firm przewocych osoby. Przewozy adunkw - Przygraniczne pooenie miasta wpywa na dynamiczny rozwj firm samochodowego transportu towarowego. Obecnie na terenie Przemyla dziaa 34 firm przewozowych. Ponadto mona korzysta z firm transportowych majcych siedziby w Jarosawiu, Rzeszowie jak te innych miastach wojewdztwa podkarpackiego. Istniej tu rwnie dogodne warunki przewozu adunkw transportem kolejowym terminal kontenerowy oraz miejsce rozadunku i zaadunku wagonw kolejowych prowadzi w Przemylu Zakad Przewozw Towarowych i Przeadunku przy dworcu kolejowym.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 42

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Tabela 7. Liczba zarejestrowanych pojazdw silnikowych i motorowerw


Rodzaj pojazdu Samochody osobowe Autobusy Samochody ciarowe Motocykle Motorowery Cigniki rolnicze Cigniki siodowe Samochody specjalne Razem 2000 r. 17 340 301 2 282 1 173 373 315 44 124 23 952 2004 r. 19460 275 2 952 1 200 410 315 56 119 26 791 2005r. 20 930 290 2 998 1 255 480 317 63 158 28 486 2008r. 24 031 307 3 195 1 421 793 334 102 159 30 342 2009 25 309 309 3 402 1 522 935 367 135 135 32 114 2010 25291 290 3 532 1 506 954 373 131 168 32 245

Stan ukadu gwnych ulic w obrbie centralnej czci miasta, przy stale wzrastajcym nateniu ruchu koowego oraz braku moliwoci poprawy istniejcych parametrw technicznych, powoduje stae pogarszanie si warunkw i bezpieczestwa ruchu. Wzrasta uciliwo oraz destrukcyjny wpyw na rodowisko i poblisk zabudow. Budowa obwodnic oraz mostw na Sanie polepszy ukad komunikacyjny miasta i zmniejszy natenie ruchu drogowego, szczeglnie przewozw tranzytowych przez miasto. 3.6.3. Gospodarka Przemyl posiada zrnicowan struktur gospodarcz, wiodcymi dziaami gospodarki miasta s; przemys i handel, znaczcymi transport i budownictwo. Ponadto Przemyl jest istotnym orodkiem usug medycznych i edukacyjnych. W 2009 r. w Przemylu istniao 6 299 podmiotw gospodarki narodowej zarejestrowanych w REGON, z czego 4 385 to osoby fizyczne prowadzce dziaalno gospodarcz. Najwikszy odsetek firm (wedug wybranych sekcji) funkcjonuje w handlu i naprawach (42.02%) w obsudze nieruchomoci i firm (12,62%) oraz w transporcie, gospodarce magazynowej i cznoci (8,85%), ochronie zdrowia i opiece spoecznej (7,05%), przemyle (6,04%), budownictwie (4,65%) oraz edukacji (3,03%). Na koniunktur gospodarcz Przemyla w latach dziewidziesitych istotny wpyw wywiera handel ze wschodnimi ssiadami Polski, zwaszcza z Ukrain. Wobec kryzysu na Wschodzie, ktry rozpocz si w poowie 1998 roku oraz wprowadzenia obowizku wizowego i uszczelnienia granic w zwizku z czonkostwem w Unii Europejskiej handel ten znacznie si zmniejszy, prowadzc w rezultacie do dekoniunktury gospodarczej w Przemylu. O potencjale gospodarczym i spoecznym miasta stanowi liczba ludnoci pracujcej, przysparzajcej dochd budetowi miasta. W 2009 r. na 45 308 osb w wieku produkcyjnym zatrudnionych byo 17 072 osb w tym 8 708 kobiet. Wg. Stanu na 2010 r. stopa bezrobocia w Przemylu ksztatowaa si na poziomie 19,2%. Poziom bezrobocia w miecie utrzymuje si powyej redniej wojewdzkiej (15,8 %) i krajowej (12,3%). W ewidencji bezrobotnych, na koniec 2010 r. znajdowao si 5 413 osb zamieszkaych w Przemylu (w 2009 r. 5 397 osb) i stanowiy one 48,55% oglu zarejstrowanych bezrobotnych w PUP w Przemylu (w 2009r . - 49,24%). Udzia kobiet w oglnej liczbie bezrobotnych wynosi w 2010 r 51,73% (w 2009 r 51,45%). Bezrobotne kobiety zdecydowanie czciej ni mczyni posiaday wyksztacenie wysze. Zasadniczy wpyw na poziom rozwoju gospodarczego miasta wywiera sfera produkcji materialnej. Decyduje o aktywnoci gospodarczej, a tym samym o waciwym funkcjonowaniu miasta zarwno w aspekcie spoecznym jak gospodarczym. Uksztatowana obecnie struktura podmiotowa gospodarki miasta jest wynikiem procesu transformacji systemowej polskiej gospodarki. Efektem tego procesu jest wyrany wzrost znaczenia sektora
43 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

prywatnego, ktry w chwili obecnej znacznie przewysza sektor publiczny pod wzgldem liczby zarejestrowanych podmiotw gospodarczych. Wrd podmiotw prywatnych przewaajc cz stanowi podmioty powstae w wyniku transformacji systemowej i budowy gospodarki rynkowej. Stosunkowo niewielk grup stanowi sprywatyzowane bye przedsibiorstwa pastwowe. Przemyl posiada korzystne warunki dla rozwoju wytwrczoci przemysowej takie jak: Blisko granicy stwarzajca szans na wykorzystanie potencjalnie chonnego rynku Ukrainy - eksport produktw przy niskich kosztach transportu. Ponadto istnieje moliwo korzystania z usug kooperacyjnych relatywnie tanich firm ukraiskich. Wieloletnie tradycje przemysowe pozwalajce firmom dziaajcym na terenie miasta lokowa swoje produkty na rynku krajowym, a take na rynkach eksportowych, midzy innymi Ukrainy, Czech, Sowacji, Wgier, Danii, Holandii, Niemiec, Austrii, Nigerii, Indii, Gambii, Liberii, Burundi, Tanzanii. Moliwo pozyskania w otoczeniu miasta produktw rolniczych dla przetwrstwa spoywczego. Lokalne zasoby pracy pozwalaj podejmowa produkcj zaawansowan technologicznie automatyka przemysowa, elektrotechnika itp. Znaczne lokalne zasoby pracy cechuj si dobrym przygotowaniem zawodowym, co w warunkach niskich przecitnych pac na Podkarpaciu stwarza korzystne warunki inwestowania. Tabela 8. Znaczce firmy produkcyjne w Przemylu
Gwni pracodawcy Przedmiot dziaania Rok 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 Liczba zatrudnionych 409 403 369 423 413 181 189 164 156 146 335 293 242 211 214 110 83 66 68 55 15 15 15 15 15 100 107 125 110 Eksport [% wartoci sprzeday] 58,0 60,0 77,1 84,0 80,9 30,0 36,8 35,8 36,0 41,8 45,0 33,0 34,0 27,o 27,0 8,8 8,8 -15 25,0 16,0 21,6 44

FIBRIS S.A.

Produkcja pyt pilniowych

SANWIL Polska Sp. z o.o.

Produkcja skr ekologicznych i materiaw powlekanych

Zakady Automatyki POLNA S.A.

Produkcja sprztu do sterowania procesami przemysowymi

ASTRA S.A.

Produkcja artykuw szkolno biurowych

Zakad Chemii Gospodarczej POLLENA ASTRA Sp. z o.o. Fabryka Aparatury Elektromechanicznej FANINA S.A.

Produkcja pynnych rodkw chemii gospodarczej Produkcja aparatury elektromechanicznej

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 2009 2010 2004 2005 2008 209 2010 2004 2005 2008 2009 2010 110 41 44 b.d b.d b.d. 90 89 95 184 bd. 300 467 475 499 bd. b.d 354 364 391 bd. 145 125 129 131 87 92 b.d. b.d. b.d. b.d. 20 10 20 b.d 112 89 116 9 13 36 38 36 22,5 20 41,0 b.d. b.d b. b.d d b.d. 37,56 bd. 1,5 bd. b.d. 16,12 23,35 30,18 bd. 25,0 20,0 17,0 10,0 58,0 71,0 b.d b.d. b.d b.d. 95,0 40,0 59,6 b.d. 9,21 7,4 13,0 38,0 9,0 12,0 10,0

Zakad Sprztu Owietleniowego SZPAK S.J. Przedsibiorstwo Prefabrykatw Elektroenergetycznych ELBUD Sp. z o.o.

Produkcja sprztu owietleniowego

Produkcja materiaw budowlanych i prefabrykatw

INGLOT RSC Sp. z o.o.

Detaliczna i salonowa sprzeda kosmetykw

INGLOT Sp. z o.o.

Produkcja i dystrybucja kosmetykw

LIS POLAND Sp. z o.o.

Produkcja sprztu owietleniowego

Przedsibiorstwo Produkcji Maszyn i Urzdze PLASMET Sp. z o.o.

Produkcja precyzyjnych narzdzi ze stali stopowej

APKON Sp. z o.o.

Produkcja sokw i mroonek

REM II Sp. z o.o.

Produkcja i monta stolarki okiennej i drzwiowej, elementy wykoczeniowe

INFORES Sp. z o.o.

Teleinformatyka

4. OCENA AKTUALNEGO STANU RODOWISKA MIASTA PRZEMYLA 4.1. Powietrze atmosferyczne


Aktualny stan i ocena jakoci powietrza w miecie Przemylu zostay przedstawione w oparciu o opracowany przez WIO w Rzeszowie Stan rodowiska w wojewdztwie podkarpackim w latach 1999 - 2008 r. Dane zawarte w Stan s zgodne z regulacjami
45 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

prawnymi wynikajcymi z ustawy Prawo ochrony rodowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. (Dz. U. Nr 62 poz. 627 z pn. zm.) i przepisami wykonawczymi oraz dostosowane do norm wynikajcych z przepisw Unii Europejskiej. Emisja zanieczyszcze do powietrza atmosferycznego przez podmioty korzystajce ze rodowiska, na obszarze miasta Przemyla, wynosia 111,5 tys. Mg (w 2008 r.), w tym: Dwutlenek siarki (S02): 6 000 - 9 000 kg/km2, najwiksze obok Rzeszowa w woj. podkarpackim, 4 5 kg/mieszkaca Tlenek azotu (NOx): 1 000 2 500 kg/km2, 1 1,5 kg/mieszkaca, Pyy: powyej 5 000 kg/km2, najwiksze obok Rzeszowa w woj. podkarpackim, 1 2000 1 600 kg/mieszkaca Zanieczyszczenie powietrza w Przemylu spowodowane jest gwnie przez emisj antropogeniczn. Najwikszym rdem emisji zanieczyszcze powietrza w Przemylu s procesy spalania paliw w energetyce, transporcie i sektorze komunalno bytowym. Okoo 90% emisji SO2 i NOx oraz 70 -80% emisji pyw pochodzi z procesw spalania paliw. W bilansie zorganizowanej emisji zanieczyszcze decydujca jest emisja z: Duych rde spalania paliw, tj. o mocy wikszej od 50 MW, zakadw zaliczanych do szczeglnie uciliwych dla powietrza. Na terenie miasta aktualnie znajduj si 2 jednostki eksploatujce instalacje energetycznego spalania paliw o mocy powyej 50 MW, s to: Miejskie Przedsibiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. - Ciepownia "Zasanie" w celu ograniczenia emisji do powietrza substancji, powstajcych w procesie spalania wgla kamiennego , w 2008 rozpocza rozbudow instalacji Ciepowni, budow nowego kota WR-12, o mocy cieplnej 12 MW. Zainstalowanie nowoczesnego kota WR-12, o mniejszej mocy ni kota wodnego WR-25 (o mocy 29,075 MW kady), pozwoli ograniczy prac starszych kotw WR-25 w sezonie letnim, gdy zapotrzebowanie na energi ciepln jest duo mniejsze ni zim. MPEC uzyska pozwolenie zintegrowane wydane przez Prezydenta Miasta Przemyla w dniu 20.01.2005 r, termin obowizywania pozwolenia 20.01.2015 r. FIBRIS S.A. - Zakad przeprowadzi kompleksow modernizacj kota OR-32, z przystosowaniem do spalania wgla i biomasy. Uzyska pozwolenie zintegrowane na ciepowni zakadow, wydane przez Prezydenta Miasta Przemyla w dniu 30.06.2006r. Termin obowizywania pozwolenia 31.12.2015 r. rde emisji zanieczyszcze do powietrza: SANWIL Polska Sp. z o.o. - produkujcy wyroby powlekane na bazie poliuretanw i polichlorku winylu. Obecnie trwa bieca modernizacja oraz prace projektowe odnonie kierunku i zakresu modernizacji rde emisji zanieczyszcze by emisja zanieczyszcze do powietrza nie przekraczaa dopuszczalnej normy. Zakad zbudowa odpylacz termiczno regeneracyjny z infrastruktur towarzyszc. Uzyska pozwolenie zintegrowane, wydane przez Marszaka Wojewdztwa Podkarpackiego 16.04.2007 r. Termin obowizywania pozwolenia - 16.04.2017 r. Punktowych rde, tzw. niskiej emisji indywidualne i komunalne grzewnictwo. Gsto zabudowane centrum starego miasta ogrzewane jest gwnie tradycyjnym systemem piecowym lub ciepem dostarczanym z maych kotowni centralnego ogrzewania
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 46

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

opalanych wglem i posiadajcych na og niskie kominy, co powoduje znaczny wzrost zanieczyszczenia pyami oraz zwizkami kancerogennymi (benzopiren) w okresie grzewczym. Zanieczyszczenie z transportu - wraz z rozwojem motoryzacji, narasta problem zanieczyszczenia centrum miasta przez gazy emitowane z pojazdw mechanicznych. Problem ten jest szczeglnie dotkliwy w ciepej porze roku, kiedy to w wyniku reakcji fotochemicznych moe powsta silnie toksyczny tzw. smog utleniajcy. Wielko emisji zanieczyszcze powietrza w Przemylu zwizana jest ze stopniem urbanizacji i gstoci zaludnienia. Ze wzgldu na koncentracj zabudowy w Przemylu, lokalnie emisja zanieczyszcze jest do znaczna i uciliwa. Gsto zabudowane centrum starego miasta ogrzewane jest przewanie tradycyjnym - piecowym systemem lub ciepo dostarczane jest z maych kotowni centralnego ogrzewania opalanych wglem i posiadajcych na og niskie kominy. Powoduje to powstanie tzw. niskiej emisji, rda tej emisji w znacznym stopniu s odpowiedzialne za stenie pyw i gazw w powietrzu w sezonie grzewczym i mog doprowadzi do wystpienia gronego dla ludzkiego zdrowia tzw. smogu kwanego. Wraz z rozwojem motoryzacji, narasta problem zanieczyszczenia centrum miasta przez gazy emitowane z pojazdw mechanicznych. Problem ten jest szczeglnie dotkliwy w ciepej porze roku, kiedy to w wyniku reakcji fotochemicznych moe powsta silnie toksyczny tzw. smog utleniajcy. Gwn przyczyn powstawania tego rodzaju smogu s emitowane z samochodw wglowodory i tlenki azotu. W miecie Przemylu, przy Placu Dominikaskim, zlokalizowana jest automatyczna stacja monitoringu powietrza, pod nadzorem WIO w Rzeszowie. Prowadzi ona pomiary wskanikowe zanieczyszczenia powietrza dla poszczeglnych zanieczyszcze w strefie Miasto Przemyl. Strefa, pokrywa si z granicami administracyjnymi miasta Przemyla.
Dodatkowe pomiary zanieczyszczenia pyem zawieszonym, prowadzone s w punkcie pomiarowym przy ul. Mickiewicza.

Pomiary ze stacji wykorzystywane s do oceny zanieczyszczenia powietrza pod ktem ochrony zdrowia. Wyniki klasyfikacji strefy Miasto Przemyl w 2008 r., ze wzgldu na ochron zdrowia: Dwutlenek siarki SO2: - nie odnotowano przekrocze, ustalonej dla tego zanieczyszczenia normy 1-godzinnej (350g/m3) i normy 24-godzinnej (125g/m3). rednioroczne stenie SO2 wzroso od 2005 r. gdzie wynosio ok. 8,2g/m3 do 12,6g/m3 i byo najwysze w wojewdztwie podkarpackim. Stenie SO2 w sezonie grzewczym byo znacznie wysze ni w okresie letnim. Na wzrost emisji SO2 mia wpyw sektora komunalno bytowego. W ocenie jakoci powietrza, w kryterium ochrony zdrowia, w zakresie dwutlenku siarki, strefa Miasto Przemyl zostaa zakwalifikowana do klasy A. Dwutlenek azotu NO2 nie przekroczono standardw imisyjnych NO2, stenia redniorocznego i jednogodzinnego (200g/m3) w kryterium ochrony zdrowia. Maksymalne, odnotowane, stenie jednogodzinne, na stacji w Przemylu wynosio 127,4g/m3 i stanowio 63,7% dopuszczalnej normy. W ocenie jakoci powietrza, w kryterium ochrony zdrowia, w zakresie dwutlenku azotu, strefa Miasto Przemyl zostaa zakwalifikowana do klasy A. Benzen stenie rednioroczne benzenu, nie przekroczyo dopuszczalnej, w kryterium ochrony zdrowia normy (5g/m3). Najwysze stenie rednioroczne w wojewdztwie podkarpackim odnotowano w Przemylu, wynosio 2,9g/m3 i stanowio 58% dopuszczalnej normy. rdem emisji benzenu jest energetyczne spalanie paliw z brany ciepowniczej i komunalno bytowej dlatego w miesicach letnich stenie benzenu byo
47 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

3 razy nisze ni w miesicach zimowych. W ocenie jakoci powietrza, w kryterium ochrony zdrowia, w zakresie benzenu, strefa Miasto Przemyl zostaa zakwalifikowana do klasy A. Py zawieszony PM10 Poziom zanieczyszczenia pyem zawieszonym w powietrzu jest badany na 2 stanowiskach pomiarowych: Plac Dominikaski i ul. Mickiewicza. Od kilku lat notowane s przekroczenia standardw imisyjnych pyu zawieszonego. Dopuszczalna norma stenia redniodobowego (50 g/m3, nie wicej ni 35 razy w roku) bya przekroczona 68 razy w punkcie Pl. Dominikaski i 65 razy w punkcie ul. Mickiewicza. rednioroczne, dopuszczalne stenie pyu zawieszonego (40 g/m3) zostao przekroczone w punkcie ul. Mickiewicza. W ocenie jakoci powietrza, w kryterium ochrony zdrowia, w zakresie pyu zawieszonego, strefa Miasto Przemyl zostaa zakwalifikowana do klasy C. Strefa Miasta Przemyl zostaa zaliczona do obszarw wymagajcych podjcia dziaa naprawczych, w celu zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza pyem zawieszonym. Podjcie dziaa naprawczych zaowocowao opracowaniem Programu Ochrony Powietrza dla strefy miasto Przemyl Program Ochrony Powietrza dla strefy miasto Przemyl - przyjty Rozporzdzeniem Nr 49 Wojewody Podkarpackiego z dnia 22 sierpnia 2006 r. (Dz. U. Woj. Podkarpackiego nr 107 poz. 1500 z dnia 25 sierpnia 2006 r.) w sprawie okrelenia programu ochrony powietrza dla strefy Miasto Przemyl. Program zosta okrelany ze wzgldu na wielokrotne, stwierdzone przekroczenia dopuszczalnych poziomw ste redniodobowych i ste redniorocznych, pyu zawieszonego PM10. Celem Programu jest opracowanie harmonogramu dziaa , ktrych wdroenie zapewni zmniejszenie ponadnormatywnego poziomu ste zanieczyszcze do co najmniej poziomu dopuszczalnego i utrzymanie go na tym poziomie. Podstawowe kierunki dziaa (scenariusze) Programu, majce na celu osignicie dopuszczalnych poziomw pyu zawieszonego PM10: Scenariusz I - ograniczenie emisji pyu poprzez zmian sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w budynkach mieszkaniowych, wielorodzinnych o charakterze zabytkowym ogrzewanych piecami. (Dwa warianty rozwiza; 1-szy zmiana sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w 456 budynkach; 2-gi zmiana sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w 222 budynkach). Scenariusz II - ograniczenie emisji pyu poprzez zmian sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w 223 budynkach o zrnicowanym charakterze (budynki nie tylko zabytkowe). Scenariusz III - ograniczenie emisji pyu poprzez zmian sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w 223 budynkach wielorodzinnych oraz zmian paliw. Program okrela priorytetowe dziaania majce na celu osignicie dopuszczalnych poziomw pyu zawieszonego PM10 w strefie, terminy realizacji, koszty i rda finansowania poszczeglnych zada. Priorytetowe dziaania naprawcze majce na celu osignicie dopuszczalnych poziomw pyu zawieszonego PM10 w strefie: Prowadzenie edukacji ekologicznej w zakresie ochrony powietrza. Propagowanie stosowania nowoczesnych kotw wglowych, kotw gazowych i na biomas.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

48

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Prowadzenie kampanii uwiadamiajcej konieczno oraz opacalno stosowania brykietw drzewnych. Wymiana starych kotw wglowych w budynkach jednorodzinnych na niskoemisyjne, wysokosprawne wglowe lub inne proekologiczne. Dziaania zwizane z ograniczeniem emisji pyu ze rde punktowych: Termomodernizacja budynkw nalecych do PSM w zakresie docieplenia cian zewntrznych, stropodachw oraz wymiany okien. Modernizacja Ciepowni "Zasanie" wynikajca z potrzeby dotrzymania obowizujcych norm emisji pyu. Modernizacja rde emisji ZPP FIBRIS S.A. wynikajca z potrzeby dotrzymania obowizujcych norm emisji pyu. Dziaania zwizane z ograniczeniem emisji pyu ze rde liniowych: Budowa obwodnicy Przemyla. Modernizacja taboru MZK (wymiana 30 autobusw). Termin zakoczenia realizacji Programu ustalony zosta na 31 grudnia 2020 r. Prezydent Miasta Przemyla /Zarzdzeniem Prezydenta Miasta Przemyla Nr 287/08 z dnia 8 padziernika 2008 r/ do realizacji Programu Ochrony Powietrza dla strefy Miasto Przemyl, wybra scenariusz II. Scenariusza ten zosta wybrany ze wzgldu na najnisze koszty inwestycyjne, techniczne moliwoci realizacji, duy obszar jednostek bilansowych oraz moliwy do osignicia zadawalajcy poziom redukcji niskiej emisji. Dnia 9.09.2010 r Prezydent Miasta przemyla przedstawi Marszakowi Wojewdztwa Podkarpackiego Podsumowanie dotychczasowej realizacji Programu ochrony powietrza dla strefy Miasto Przemyl za okres sierpie 2006 wrzesie. Najwaniejszymi dziaaniami inwestycyjnymi wymienionymi w podsumowaniu byy: 1. Projekt termomodernizacji 4 szk na terenie Miasta Przemyla warto projektu 10 35796 , w tym dotacje z EOG 8 80427 . 2. Modernizacja budynkw zarzdzanych i administrowanych przez PGM Sp. z o.o. (w tym przyczenie 16 budynkw do miejskiej sieci ciepowniczej i docieplenie 22 budynkw) 3. Przedsiwzicia zrealizowane przez MPEC sp. z o.o. 1) Likwidacja starego kota WR 25, 2) Budowa kota WR 10 wraz z modernizacj ukadu hydraulicznego cakowity koszt przedsiwzicia 4 867 001 z, w tym dofinansowanie z Sektorowego Programu Operacyjnego Wspierania Konkurencyjnoci Przedsibiorstw 2 008 600 z, pozostaa cz rodki wasne. 3) Budowa kota WR 12 w miejsce kota WR 25, koszt przedsiwzicia 4 967 989,7 z, cao ze rodkw wasnych. 4) Modernizacja sieci ciepowniczych. 5) Rozbudowa sieci wraz z likwidacj lokalnych palenisk wglowych, poprzez podczenie do miejskiej sieci ciepowniczej, gwnie w obrbie starej, rdmiejskiej czci miasta , ok. 3,5 MWc (74 obiekty). 6) Modernizacja Ciepowni, koszt 1 262 858,7 z, cao rodki wasne. 4. Przedsiwzicia zrealizowane przez Przemysk Spdzielni Mieszkaniow termomodernizacja 16 wielorodzinnych budynkw mieszkalnych. 5. Przedsiwzicia zrealizowane przez FIBRIS S.A. Modernizacja kota OR 32, koszt przedsiwzicia 5 480 000 z, w tym dofinansowanie z Sektorowego Programu Operacyjnego Wspierania Konkurencyjnoci Przedsibiorstw 2 740 000 z, pozostaa cz, rodki wasne.
49 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

6. Przedsiwzicia zrealizowane przez MZK Sp. z o.o. Modernizacja jednego autobusu miejskiego na gaz ziemny + 6 autobusw do koca 2010 r. Szacuje, e wszystkie wykonane dziaania inwestycyjne na terenie miasta Przemyla, spowodoway zmniejszenie emisji pyu do atmosfery o ok. 250 Mg/rok.

4.2. Wody powierzchniowe i podziemne


4.2.1.Zasoby wd i ich wykorzystanie Zasoby wd powierzchniowych Miasto Przemyl w caoci pooone jest w dorzeczu Sanu oraz jego dopywu Wiaru. Rzeka San pynie dolin, o kierunku zblionym do rwnolenikowego. Szeroko koryta wynosi 45 50 m, wcicie w dno terasy zalewowej 2 3 m. Gwny dopyw Sanu, Wiar pynie gboko wcitym korytem, zachowujcym kierunek poudnikowy. Do Sanu i Wiaru wody powierzchniowe odprowadza do gsta sie, czsto bezimiennych ciekw, z najwiksze potoki to: Kurcianka, ug, rednica i Kruhelski (dopywy Sanu) oraz Jawor i Sielec (dopywy Wiaru). San i Wiar wraz z dopywami s rzekami o reimie grskim, bardzo szybko reagujcymi na zmiany zasilania. Spotykane s, szczeglnie w okresie letnim, nage wezbrania wd spowodowane obfitymi opadami. Przy wysokich stanach wd rzeki i potoki wystpuj z koryta i zalewane s terasy zalewowe i starorzecza. Wezbrania potgowane s przez due spadki terenu, mae powierzchnie dolin, i znaczne nachylenie saboprzepuszczalnej i wylesionej powierzchni zlewni. Miasto posiada due zasoby wd powierzchniowych, pochodzce gwnie z Sanu. Gwnym problemem jest ich dyspozycyjno wynikajca z duej zmiennoci przepyww w czasie. Zmienno stanu wd w Sanie jest znaczna, wyranie dominuj dwa rodzaje wezbra, roztopowe w marcu oraz opadowe lipiec, sierpie. Stany niowe wystpuj w styczniu i lutym oraz we wrzeniu i padzierniku. Zmienno stanw agodzona jest przez oddziaywanie zespou zbiornikw retencyjnych Solina - Myczkowce. Charakterystyka hydrologiczna rzeki San w profilu wodowskazowym Przemyl Dane oglne: Kilometr biegu rzeki 165,9 km Zlewnia 3686 km2 Poziom 0 wodowskazu 190,55 m nad koryto. Tabela 9. Charakterystyka hydrologiczna rzeki San w profilu wodowskazowym Przemyl
Przepywy Najniszy przepyw zaobserwowany w 1973 r. redni niski przepyw w latach 1971 1985 redni roczny przepyw w latach 1971 1985 Najwyszy przepyw zaobserwowany 1941 1980 50% 10% Wielkie stany prawdopodobne 5% 2% 1% Zredukowane Q 1% Przepyw w m3/sek 8,65 11,3 51,2 2020 1410 650 1360 1650 2010 2270 1830 Stan w cm 102 174 844 538 824 /915/ /990/ /1040/ 955

Tabela10. Ekstremalne stany wodne w rzece San


Stany wody Maksymalne Rok 1867 1941 Stan w cm 1065 955 50

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. 1980 1961 1976 844 94 120

Minimalne

W wyniku prawidowej gospodarki zbiornikowej przepywy minimalne nie powinny spada poniej 6,0m3/s, a wielkie wody powinny ulec obnieniu z Q1%=2270 m3/s do 1830m3/s. Zasoby wd podziemnych Wody podziemne w Przemylu zwizane s z 4 obszarami o odmiennych warunkach hydrogeologicznych: 1. Doliny rzek San i Wiar wody gruntowe wystpuj w serii piaszczysto-wirowej, przykrytej madami. Zwierciado wd, czsto napite, wystpuje na gbokoci 1,08,0 m. Tworzy warstw o miszoci od kilku do kilkunastu metrw, zasilan wodami z rzek i opadowymi. Wystpuj tu korzystne warunki do ujcia wd wgbnych. 2. Doliny w obszarach Pogrzy i wierzchowiny lessowe wody gruntowe wystpuj w serii piaszczysto wirowej, na gbokoci od 0,5 5,0 m. Miszo i rozprzestrzenienie poziome jest niewielkie, wahania poziomu uzalenione s od stanu wd w ciekach. 3. Wierzchowiny lessowe wody wystpuj w serii piaszczysto wirowej, jako wody o swobodnym zwierciadle, na gbokoci od 2,0 20,0. Zasilanie poziomu nastpuje na drodze infiltracji wd opadowych., w okresie wzmoonego zasilania na soczewkach glin wystpuj wody zawieszone na rnych gbokociach. 4. Obszar Pogrza Karpackiego - cechujcy si skomplikowanymi warunkami hydrogeologicznymi. Poziom wodonony zwizany jest z wystpowaniem trzeciorzdowych i kredowych piaskowcw, zalegajcych naprzemianlegle z upkami. Obszar, ze wzgldu na budow i niewielk wodonono o niekorzystnych warunkach dla ujcia wd. Zasoby eksploatacyjne wd podziemnych, moliwe do wykorzystania dla celw gospodarczych, zwizane s z udokumentowanymi zasobami - Gwnymi Zbiornikami Wd Podziemnych GZWP Nr 430 Dolina Sanu (czciowo w granicach miasta) oraz GZWP Nr 429 Dolina Przemyl (przy wschodniej granicy miasta). Tabela 11. Gwne Zbiorniki Wd Podziemnych
Lp. 1. 2. Nazwa zbiornika GZWP Nr 429 Dolina Przemyl GZWP Nr 430 Dolina Sanu Powierzchnia ( km2) 137,0 168,0 rednia gboko (m) 10 30 10 Zasoby dyspozycyjne (tys.m3/d) 38,5 802,0

rda Na terenie miasta, w obrbie Pogrza Przemyskiego i Dynowskiego wystpuj rda szczelinowe, w wikszoci wypywajce z utworw kredowych. rda najczciej wystpuj w dolinach, ich wydajno jest niewielka, czsto s obudowane. Zaopatruj w wod do celw pitnych i gospodarczych, w stopniu marginalnym. Wydajno rde, ustalon podczas bada przy opracowaniu dokumentacji hydrogeologicznej powiatu Przemyl, przedstawia tabela poniej. Tabela 12.Wydajno rde
Lp 51 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla Nr. rda na mapie Wydajno rda (l/sek) Warstwa wodonona

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 73 74 93 97 99 78 130 141 151 174 0,083 0,20 0,083 0,03 0,06 0,25 0,03 0,10 0,08 1,0 kreda kreda kreda kreda kreda kreda kreda kreda kreda czwartorzd

4.2.2. Jako wd powierzchniowych Podstawowym aktem prawnym Unii Europejskiej, dotyczcym ochrony rodowiska wodnego przed zanieczyszczeniem, jest Dyrektywa ramowa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Wsplnoty Europejskiej z 23 padziernika 2000r. zwana Dyrektyw Wodn (RDW) ustalajca ramy dziaa Wsplnoty w zakresie polityki wodnej. Gwnym celem Ramowej Dyrektywy Wodnej jest osignicie dobrego stanu, dla wszystkich czci wd do 2015 r. Podsumowanie dziaa majcych na celu osignicie odpowiedniego stanu wd w perspektywie do 2015 r. zawieraj plany gospodarowania wodami na obszarach dorzecza, pierwsze plany zostan opracowane do koca 2009 r. Dyrektywa Wodna wprowadza nowe pojcia w ocenie stanu wd: klasyfikacj stanu ekologicznego jednolitych czci wd w ciekach naturalnych, jeziorach, wodach przejciowych oraz przybrzenych, klasyfikacj potencjau ekologicznego sztucznych i silnie zmienionych jednolitych czci wd powierzchniowych, klasyfikacj stanu chemicznego jednolitych czci wd powierzchniowych i podziemnych, klasyfikacj stanu ilociowego wd podziemnych.

1. 2. 3. 4.

Postanowienia Ramowej Dyrektywy Wodnej przetransportowane zostay do prawodawstwa polskiego. Obowizujcym obecnie w Polsce podstawowym aktem prawnym w zakresie ochrony wd przed zanieczyszczeniami jest ustawa z dnia 18 lipca 2001r. - Prawo Wodne (Dz. U. Nr 115, 1229 z pniejszymi zmianami) ktra obowizuje od 1 stycznia 2002 roku. Od 2007 roku monitoring wd powierzchniowych prowadzony jest w wyznaczonych dla potrzeb planowania gospodarowania wodami, jednolitych czciach wd powierzchniowych (jcw). Kada jcw zostaa przypisana do jednego z 26 typw wd, ktre charakteryzuj warunki rodowiskowe cieku. Dla kadego cieku ustalone s warunki referencyjne (stan naturalny, niezakcony dziaalnoci czowieka) i granice klas stanu ekologicznego. Typy wd powierzchniowych okrela rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 22lipca 2009 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjau ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych czciach wd powierzchniowych. W 2008 r. WIO w Rzeszowie realizowa ustalony na lata 2007 -2009 program monitoringu wd powierzchniowych, zgodnie z wymogami Dyrektywy Wodnej. Lata te, obejmujce pierwszy cykl planistyczny, traktowane s jako okres przejciowy; wdraajcy i dopracowujcy nowy system monitoringu oraz system klasyfikacji stanu ekologicznego i chemicznego.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 52

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Stan ekologiczny i potencja ekologiczny wd powierzchniowych klasyfikuje si przez nadanie jednej z 5-ciu klas. Tabela 13. Klasy stanu ekologicznego wd
Klasy I klasa II klasa III klasa IV klasa V klasa Stan ekologiczny bardzo dobry dobry umiarkowany saby zy Potencja ekologiczny dobry i wyszy ni dobry Umiarkowany Saby zy

W 2008 r. w Przemylu, w ramach monitoringu wd powierzchniowych, wykonane zostay badania w 2 punktach pomiarowo kontrolnych, pooonych w 2 jednolitych czciach wd. Zlewnia Nr. 223 San od Osawy do Wiaru* Nazwa jednolitej czci wd powierzchniowych San od zbiornika Myczkowce do Wiaru Kod jednolitej czci wd powierzchniowych PLRW20015223999 Typ abiotyczny 15 (rednia rzeka wyynna wschodnia) Silnie zmieniona cz wd - NIE Sztuczne czci wd NIE Kod punktu pomiarowo kontrolnego - PLO1S1601-1916 Nazwa punktu pomiarowo kontrolnego San Ostrw Kilometr rzeki 169,5 Rodzaj monitoringu w 2008 r MDRW, MORW* Klasyfikacja stanu na podstawie: elementw biologicznych brak wynikw, elementw fizykochemicznych dobry, substancji szczeglnie szkodliwych dobry Stan (potencja ekologiczny) brak danych Stan chemiczny - dobry Zlewnia Nr. 224 Wiar* Nazwa jednolitej czci wd powierzchniowych Wiar od granicy pastwa do ujcia Kod jednolitej czci wd powierzchniowych PLRW200922499 Typ abiotyczny 9 (maa rzeka wyynna, wglanowa) Silnie zmieniona cz wd - NIE Sztuczne czci wd NIE Kod punktu pomiarowo kontrolnego - PLO1S1601-1920 Nazwa punktu pomiarowo kontrolnego Wiar Przemyl Kilometr rzeki 1,1 Rodzaj monitoringu w 2008 r MDRW* Klasyfikacja stanu na podstawie: elementw biologicznych dobry, elementw fizykochemicznych bardzo dobry, substancji szczeglnie szkodliwych dobry Stan (potencja ekologiczny) dobry Stan chemiczny - brak danych
*numer zlewni wg. Atlasu Podziau Hydrograficznego Polski (IMGW, Warszawa 2005) *MDRW monitoring diagnostyczny na rzekach MORW monitoring operacyjny, w operacyjnych punktach pomiarowo kontrolnych.

53 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. Klasyfikacja wg. Rozporzdzenia Ministra rodowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjau ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych czci wd powierzchniowych (Dziennik Ustaw 2009, Nr 122).

W 2008 r w punktach monitoringu: San Ostrw i Wiar Przemyl, nie byo prowadzonych bada pod ktem oceny przydatnoci wd do bytowania ryb ososiowatych i karpiowatych w warunkach naturalnych. Ocena przydatnoci, prowadzona w punktach monitoringu grnym biegu rzek, powyej punktw monitoringu, wykazywaa wody nieprzydatne do bytowania ryb. Ocena stopnia eutrofizacji wd powierzchniowych, spowodowanej zanieczyszczeniem ze rde komunalnych w latach 2004 2008, nie wykazaa wystpowania zjawiska eutrofizacji w punkcie pomiarowym San Ostrw natomiast w punkcie Wiar Przemyl wystpuje zjawisko eutrofizacji. Wskanikami decydujcymi byy:BZT5, azot amonowy, azot Kieldahla, fosfor oglny. Tabela 14. Warto ste azotw i podstawowych wskanikw eutrofizacji ze spyww powierzchniowych, z dziaalnoci rolniczej (w 2008 r)
Stenia rednioroczne Punkt pomiarowo kontrolny San Ostrw Wiar Przemyl Azotany (mgNO3/l) 3,11 1,92 Azot azotanowy (mgN - NO3/l) 0,70 0,43 Azot oglny (mgN/l) 1,29 1,01 Fosfor oglny (mgP/l) O,032 0,043 Chlorofil a (g/l) 2,67 1,74

Analiza stanu wd w punktach monitoringu wykazaa, e wody nie s zagroone zanieczyszczeniem azotami ze rde rolniczych, w wietle wymaga Dyrektywy Azotanowej i nie ma potrzeby wyznaczania obszarw szczeglnie naraonych na zanieczyszczenia. Ocena jakoci wd powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludnoci w wod przeznaczon do spoycia okrelona zostaa w 3 kategoriach (A1, A2, A3). Kryterium podziau stanowi stopie zoonoci technologii uzdatniania niezbdnej do uzyskania wody przeznaczonej do spoycia. Tabela 15. Ocena jakoci wd w rzekach wykorzystywanych do zaopatrzenia ludnoci w wod przeznaczon do spoycia (w 2008 r.)
Punkt pomiarowo kontrolny San Ostrw Kategoria jakoci wody Wskaniki decydujce o ocenie Warto Minimalna Maksymalna Liczba bakterii gr. coli ka w 100ml 240 11 000 Liczba bakterii gr. coli w 100ml 460 110 000 Nazwa wskanika rednia 3 005 13 263,3

A3

Wody wykorzystywane do zaopatrzenia ludnoci w wod przeznaczon do spoycia w punkcie monitoringu, San Ostrw, w 2008 r. zakwalifikowane zostay do kategorii A3 woda wymagajca wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczeglnoci utleniania, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji adsorpcji na wglu aktywnym oraz dezynfekcji Wody charakteryzoway si dobrym stanem fizykochemicznym. O zakwalifikowaniu ich do kategorii A3 decydowa wskanik mikrobiologiczny. Dwukrotne zmiany systemu bada i oceny stanu wd powierzchniowych w latach 2000 2008 uniemoliwiy okrelenie trendw zmian jakoci wd w punktach monitoringu w zlewniach Sanu i Wiaru. Na jako wd powierzchniowych wpywa gospodarka wodno ciekowa. Wystpujce obecnie due zaangaowanie inwestycyjne (w tym z udziaem funduszy unijnych) w zakresie
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 54

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

budowy sieci kanalizacyjnej i dziaajca oczyszczalnia ciekw komunalnych przyczyni si do poprawy jakoci wd na terenie miasta. 4.2.3. Jako wd podziemnych Jako wd podziemnych kontrolowana jest w ramach Pastwowego Monitoringu rodowiska, na poziomie krajowym, przez Pastwowy Instytut Geologiczny. Przedmiotem monitoringu s jednolite czci wd podziemnych (JCWPd) stanowice okrelon objto wd podziemnych, wystpujc w obrbie warstwy wodononej lub zespou warstw wodononych. Wyrnia si monitoring stanu chemicznego (monitoring diagnostyczny) i monitoring stanu ilociowego. Badania monitoringowe prowadzone s w oparciu o sie punktw pomiarowych (otwory studzienne, piezometry, obudowane), speniajcych kryteria zgodne z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej. Na obszarze miasta istnieje 1 punkt pomiarowy nr 757 Przemyl. Poniewa punkt pooony jest w jednolitej czci wd podziemnych JCWPd , nie majcej statusu zagroenia, s w nim prowadzone badania stanu chemicznego wd podziemnych w sieci monitoringu diagnostycznego. Tabela 16. Zawarto azotanw w punkcie pomiarowym monitoringu wd podziemnych Nr 757 Przemyl w latach 2002 -2007l
Nr pkt. 757 Miejscowo Przemyl Rodzaj wd gruntowe 2002 r. 11,0 2003.r 11,03 Stenie azotanw (mg NO3/l) 2004 r. 2005 r. 2006 r. 11,2 10,2 14,4 2007 r. 14,6

W latach 2006 2007 w punkcie monitoringu Przemyl, nieznacznie wzroso zanieczyszczenia azotanami, nie przekroczyo jednak dopuszczalnej iloci azotanw -50 mgNO3/l. Wody podziemne nie s zagroone zanieczyszczeniami azotanami.

4.2.4. Gospodarka wodno ciekowa Gospodarka wodna rdem wody pitnej miasta Przemyla jest rzeka San, ktra pod wzgldem bakteriologicznym lokuje si obecnie w zalenoci od pory roku w kategorii A2 bd A3, za pod wzgldem waciwoci fizyko - chemicznych w kategorii A1 i A2. Wahania jakoci wody maj zwizek ze zmiennoci przepyww wody w Sanie w funkcji opadw deszczu. Ujcia wd podziemnych i powierzchniowych na terenie Miasta Przemyla. Przemyl - Przedsibiorstwo Wodocigw i Kanalizacji Sp. z o.o. posiada ujcie wody powierzchniowej typu jazowego z rzeki San o zasobach eksploatacyjnych 30240 m3/dob (Qrz=13386 m3/dob). Zaopatruje w wod odbiorcw z terenu miasta Przemyla oraz okolicznych miejscowoci: gmina Przemyl (Pikulice, Krwniki, uczyce, Ostrw), gmina Krasiczyn (Dybawka, Krasiczyn, Prakowce, Tarnawce, Krasice), gmina urawica (urawica, Buszkowice, Buszkowiczki), gmina Medyka (Hurko, Hureczko, Siedliska, Jaksmanice). Ujcie zlokalizowane na rzece San na km 168+850. Przemyl - Bakoczyce PKP Przewozy Regionalne" Spka z o.o. Podkarpacki Zakad Przewozw Regionalnych w Rzeszowie posiada ujcie wody podziemnej w postaci studni gbinowej wierconej o zasobach eksploatacyjnych 288 m3/dob. Woda wykorzystywana jest na potrzeby technologiczne zakadu. W 2005 roku zakad nie pobiera wody.

55 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Przemyl - Zakad Automatyki POLNA S.A. posiada ujcie wody podziemnej w postaci 2 studni gbinowych o cznych zasobach eksploatacyjnych 237,6 m3/dob (Qrz= 62,64 m3/dob). Woda wykorzystywana jest na potrzeby wasne zakadu. Przemyl - Producent Pyt Pilniowych FIBRIS S.A posiada ujcie wody powierzchniowej typu brzegowego z rzeki Wiar o zasobach eksploatacyjnych 3650 m3/dob (Qrz=1076 m3/dob). Woda wykorzystywana jest na potrzeby zakadu. Ujcie zlokalizowane na rzece Wiar na km 1+500. Ujcie wody dla miasta Przemyla posiada stref ochrony bezporedniej, Decyzj Wojewody Podkarpackiego z dnia 4.02.2000 r. znak O-III-2-6226/1/00, dla PWiK w Przemylu, ustanawiajca stref ochrony bezporedniej dla ujcia wody dla miasta Przemyla z rzeki San, ze zmian; jak w Decyzji Prezydenta Miasta Przemyla z dnia 13.05.2009, znak KO.II.6-6210/14/09. Strefa ochrony bezporedniej obejmuje rzek San od 168+790 tj. 60 m poniej osi jazu, do 169+130 tj. 280 m w gr od osi jazu, na lewym brzegu krawdzi drogi wiejskiej w Ostrowie, na odcinku wzdu rzeki San oraz prawy brzeg rzeki San, cznie z urzdzeniami do ujmowania wody. Jako wody dostarczanej odbiorcom wodocigami, zdecydowanie poprawia si, po uruchomieniu nowych filtrw w Zakadzie Uzdatniania Wody (ZUW), w czerwcu 1997 roku. Od 2000 roku dziaa nowoczesna stacja ozonowania wody, dziki czemu chlor uywany jest tylko w ilociach niezbdnych do ochrony przed wtrnym zanieczyszczeniem w czasie dystrybucji. Przemyl znajduje si w zasigu obsugi wodocigu komunalnego. Zakad Uzdatniania Wody wybudowano w zachodniej czci miasta przy prawym brzegu Sanu. Zdolno produkcyjna ZUW wynosi 30 240 m3 wody na dob (w warunkach ekstremalnych do 38 400 m3 na dob) i moe by atwo zwikszona po rozbudowie urzdze do 48 000 m3/d. Zuycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludnoci w Przemylu, na przestrzeni lat 2003 -2009 przedstawia tabela poniej. Tabela 17. Zuycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludnoci
Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Ogem [w dam3] 3 691,60 3 398,40 3 175,30 3 109,30 3 051,20 3 021,80 3 472,00 2 817,50 Przemys [w dam3] 179,40 161,30 151,90 157,50 178,50 141,70 655,00 112,10 Eksploatacja sieci wodocigowej [w dam3] 1 087,17 1 238,60 1 374,60 1 045,10 1 090,00 1 375,90 2 817,00 1 296,00

Zapotrzebowanie na wod w miecie jest pokrywane z nadmiarem. Nadwyki produkcyjne ZUW s zagospodarowywane przez alimentowanie wodocigw w obszarach podmiejskich. Z wodocigu dla miasta Przemyla zaopatrywane s miejscowoci w gminach Krasiczyn, urawica, Medyka oraz w Gminie Wiejskiej Przemyl. Ograniczenia w moliwociach dostawy wody, wystpujce na terenie Przemyla, wynikaj przede wszystkim z konfiguracji terenu. Due zrnicowanie wysokociowe powoduje konieczno strefowania wodocigu; w warunkach Przemyla granica pomidzy I i II stref zasilania przebiega na rzdnej 263,5 m. n.p.m., a midzy II i III stref na rzdnej
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 56

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

344 m. n.p.m. Dla zapewnienia dostawy wody odbiorcom znajdujcym si w II strefie wymagana jest budowa przepompowni. Aktualnie dziaa 6 przepompowni na osiedlach: Rycerskim, Kazanw, Lipowicy, Bielskiego, Tatarskie Wysokie Gry oraz Pikulice.

Sie magistralna ma ukad piercieniowy i skada si z przewodw wodocigowych: 600 mm - w ul. Wybrzee Marszaka Pisudskiego i 500 mm - w ul. Wybrzee Ojca w. Jana Pawa II, poczonych wsplnym przewodem 500 mm - w kierunku ulic Juliusza Sowackiego i Basztowej, 375 mm - w ul. Sanockiej, przebiegajcym w kierunku ul. Ks. Jerzego Popieuszki, 300 mm w ulicach: pk. Marcina Borelowskiego, Bohaterw Getta w kierunku ul. Lwowskiej. Eksploatacj sieci wodocigowej w Przemylu prowadzi Przedsibiorstwo Wodocigw i Kanalizacji Sp. z o.o. czna dugo sieci magistralnej na terenie miasta, na koniec 2010 r. wynosia 29,7 km, dugo sieci wodocigowej 142,2 km, z wodocigu komunalnego korzystao okoo 96% mieszkacw. Zaopatrzenie w wod w Przemylu uzupenione jest rwnie przez 38 studni publicznych. Jedynie tereny niezurbanizowane pozostaj poza obsug wodocigow. Ludno zamieszkujca peryferyjne obszary miasta zaopatruje si w wod ze studni wasnych, kopanych i wierconych. Tabela 18. Wykaz studni miejskich w utrzymaniu Urzdu Miejskiego w Przemylu
Numer studni Studnia nr 1 Studnia nr 2 Studnia nr 3 Studnia nr 4 Studnia nr 5 Studnia nr 6 Studnia nr 7 Studnia nr 8 Studnia nr 9 Studnia nr 10 Studnia nr 11 Studnia nr 12 Studnia nr 13 Studnia nr 14 Studnia nr 15 Studnia nr 16 Studnia nr 17 Studnia nr 18 Studnia nr 19 Studnia nr 20 Studnia nr 21 Studnia nr 22 Studnia nr 23 Studnia nr 24 Studnia nr 25 Studnia nr 26 Studnia nr 27 Studnia nr 28 57 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla Lokalizacja studni ul. Mickiewicza (rampa) ul. Rejtana ul. Sowackiego (obok PSM) ul. Mickiewicza (rg Konarskiego) ul. E. Plater (na kocu ulicy) ul. Batorego (obok Spdzielni Start) ul. niadeckiego (boczna ul. Lwowskiej) ul. W. Pola (obok starej szkoy nr 15) ul. Klaczki (na kocu ulicy) ul. W. Pola (skrzyowanie z ul. Pocztow) ul. Pocztowa (w poowie ulicy) ul. Sucha (na kocu ulicy) ul. Basztowa (skrzyowanie z ul. Rakoczego) ul. Chopina (skrzyowanie z ul. Parkow) ul. Krlowej Jadwigi (w parku) ul. Chodkiewicza (w poowie ulicy) ul. Rynek 24 ul. Doliskiego (rg ul. Grunwaldzkiej) ul. Doliskiego (na kocu ulicy) ul. Wybrzee Ojca w. Jana Pawa II (na wysokoci nr 70) ul. w. Jana (obok szkoy) ul. 22 Stycznia ul. Krasiskiego (rg ul. Klasztornej) ul. Goszczyskiego (za blokami ul. Glazera) ul. Wybrzee Mar. F. Focha (w poowie ulicy) ul. Popielw (za blokami) ul. 3 - go Maja (rg 29 Listopada) ul. Glazera (na wys. Budynku nr 17)

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. Studnia nr 29 Studnia nr 30 Studnia nr 31 Studnia nr 32 Studnia nr 33 Studnia nr 34 Studnia nr 35 Studnia nr 36 Studnia nr 37 Studnia nr 38 ul. Mnisza ul. E. Plater (obok kotowni MPEC) ul. Paderewskiego (na grze) ul. Paderewskiego ul. 3 go Maja (obok poczty) ul. 3 - go Maja - Sobieskiego ul. Glazera (na wys. budynku nr.19) ul. Rogoziskiego (na wys. budynku nr 15) ul. Mickiewicza (obok PKO) ul. Krasiskiego (za blok. obok sklepu Bakowskiego)

Cz sieci wodocigowej jest skorodowana i wymaga wymiany. Obecnie buduje si nowe sieci wodocigowe z tworzywa i z eliwa sferoidalnego. Systematycznie prowadzona jest wymiana sieci wodocigowej w obrbie Starego Miasta oraz jej rozbudowa zgodnie z kierunkami rozwoju budownictwa mieszkaniowego. W celu poszerzenia obszaru zasilania prowadzona jest dziaalno inwestycyjna w miejscowociach podmiejskich. Poprawiana jest w ten sposb rentowno wodocigu komunalnego, ktry przy duych moliwociach produkcji posiada may rozbir. Duy potencja - liczc w moliwociach pokrycia potrzeb wodnych - posiada sie wodocigowa w poudniowej czci miasta w obrbie ulic Herburtw, Obozowej i Sowackiego oraz we wschodniej w czci miasta - Sielec. Gospodarka ciekowa Emisja ciekw komunalnych i przemysowych wymagajcych oczyszczenia, odprowadzanych do wd powierzchniowych w miecie Przemylu (wg. Urzdu Statystycznego w Rzeszowie) w 2008 roku wyniosa ogem 2 697,6 dam3. cieki w 100% byy oczyszczane biologicznie. Miasto posiada komunaln oczyszczalni ciekw. Jest to oczyszczalnia: mechaniczno biologiczna, z podwyszonym usuwaniem miogenw, o maksymalnej przepustowoci 40 500 m3/d, o przepustowoci redniodobowe 28 200 m3/d, obcieniu max [RLM] 400 000, wielkoci emisji ciekw (w 2008 r.) 5 698 dam3/rok, obsugujcej (w 2008 r.) 4 101 domostw, na terenie miasta Przemyla. Tabela 19. cieki przemysowe i komunalne oraz ludno korzystajca z oczyszczalni
Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 cieki [w dam3] 3 428,8 3 255,1 3 171,2 3 118,0 3 105,5 2 969,7 3011,7 2 928,4 Oczyszczane (chemicznie i biologicznie) [w dam3] 3 428,8 3 255,1 3 171,2 3 118,0 3 105,5 2 969,7 6 725,8 7 851,7 Nieoczyszczane [w dam3] Ludno korzystajca z oczyszczalni [w %] 92,0 % 92,4 % 92,9 % 90,0 % 90,0 % 90,0 % 90,0 % 90,0 %

Oczyszczalni ciekw posiada Astra S.A. jest to oczyszczalnia mechaniczno biologiczna w dobrym stanie technicznym, o maksymalnej przepustowoci 50 m3/d. Oczyszczone cieki odprowadzane s do potoku Jawor (dopyw Wiaru). W roku 2003 oczyszczalnia odprowadzia 12 049 dam3 ciekw oczyszczonych ( 40,3 m3/d).

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

58

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Eksploatacj sieci kanalizacyjnej w Przemylu prowadzi Przedsibiorstwo Wodocigw i Kanalizacji Sp. z o.o. Kanalizacja miejska ma charakter oglnospawny i tylko fragmentarycznie istniej sieci rozdzielcze. Cz kanaw deszczowych posiada wyloty bezporednio do wd rzek San i Wiar, a cz do miejskich kanaw oglnospawnych. cieki bytowo-gospodarcze odprowadzane s kolektorami do oczyszczalni ciekw pooonej we wschodniej czci miasta. Z Zasania transport ciekw odbywa si z wykorzystaniem pompowni i kanaw tocznych w mocie im. Siwca, natomiast z czci prawobrzenej w ukadzie grawitacyjnym. Ukad gwnych kolektorw oglnospawnych skada si z: kolektora o rednicy od 1 250 do 2 000 mm, uoonego prawostronnie wzdu doliny rzeki San, od przepompowni ciekw Zasanie do oczyszczalni ciekw w ul. Piaskowej, kolektora o rednicy od 1 200 do 1 800/2 000 mm, uoonego wzdu lewego brzegu rzeki Wiar, na odcinku od ul. Obozowej do oczyszczalni ciekw, kolektora o rednicy od 800 do 1 500 mm, zlokalizowanego, w ul. Buszkowickiej do przepompowni ciekw, kolektora o rednicy od 600 do 2 000 mm, zlokalizowanego, w ul. Kazimierza Opaliskiego i pk. Marcina Borelowskiego do przepompowni ciekw, kolektora o wymiarach 600/900 i 600/1 300 mm, w ul. 22-go Listopada, kolektora o wymiarach 500/750 i 900/1 550 mm, w ul. Mikoaja Kopernika, kolektora o wymiarach 700/1 200 mm, w ul. Stefana Okrzei, kolektora o wymiarach 500/750 do 700/1 200 mm, w ul. Stefana Czarnieckiego i Wincentego Pola, kolektora o wymiarach 500/750 do 700/1 200 mm, w ul. Stefana Czarnieckiego i Wincentego Pola, kolektora o wymiarach 750 i 1 400 mm, w ul. Adama Mickiewicza, kolektora o wymiarach 750 do 1 000/1 750 mm, w ul. Wybrzee Ojca w. Jana Pawa II i ul. 22-go Stycznia, kolektora o wymiarach 700/1 200 do 800/1 360 mm, w ul. Sanockiej, Wybrzee Marszaka Pisudskiego i Sportowej, kolektora o wymiarach 700/1 200 do 1 400 mm, w ul. Aleksandra Dworskiego, Lwowskiej i Stefana Batorego. Na terenie miasta brak zbiornikw retencyjnych penicych funkcje odbiornika wd opadowych, ktre odciyby ukad kolektorw oglnospawnych i oczyszczalni ciekw w czasie ulewnych deszczy. aden ze zrzutw wd opadowych do rzek San i Wiar nie posiada podoczyszczalni (separatorw zanieczyszcze). Warunki odbioru ciekw i wd opadowych w miecie s dobre. W Przemylu z kanalizacji sanitarnej korzysta okoo 90% mieszkacw, w rdmieciu okoo 98% mieszkacw posiada obsug kanalizacyjn. Dugo sieci kanalizacyjnej w Przemylu, na koniec 2008 roku, wynosia 125,85 km. Cz sieci kanalizacyjnej jest przeciona i wymaga odcienia lub przebudowy. Duy potencja, liczc w moliwociach przyjcia ciekw tak sanitarnych jak i deszczowych, posiada kolektor o wymiarach 1 400 do 2 000 mm, pooony we wschodniej czci miasta , w dzielnicy Sielec. Do systemu kanalizacyjnego miasta, odprowadzane s take cieki sanitarne z miejscowoci podmiejskich Gminy Krasiczyn i Gminy wiejskiej Przemyl.
59 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Kierunki rozbudowy kanalizacji wyznacza budownictwo zapotrzebowanie spoeczne w zakresie ochrony rodowiska. Tabela 20. Wodocigi i kanalizacja dane porwnawcze
Rok 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 121,3 122,5 127,7 130,2 130,4 132,3 134,0 135,2 137,5 140,6 142,2 Sie [w km] wodocigowa kanalizacyjna 104,2 106,5 111,2 112,6 115,7 116,6 124,9 125,5 125,9 133,5 160,0 Przyczenia do budynkw mieszkalnych wodocigi 4 227 4 510 3 922 4 091 4 190 4 241 4 291 4 346 4 424 4 491 4 547 kanalizacja 2 192 2 229 3 126 3 143 3 218 3 299 3 331 3 403 3 488 3 576 3 628

mieszkaniowe

oraz

Zuycie wody w gospodarstwach domowych na 1 mieszkaca [w dam3] w m3 41,98 2 790,7 36,50 2 716,4 39,42 2 628,1 36,87 2 539,4 35,41 2 430,0 34,31 2 360,6 2 797,3 33,84 2 232,5 33,02 2 213,0 32,04 2 031,9 30,6 2 147 27,88

4.2.5.Dziaania podejmowane w zakresie ochrony wd Nieoczyszczone cieki komunalne i przemysowe, obok spyww powierzchniowych, z terenw rolniczych, s gwnymi rdami zanieczyszczenia wd powierzchniowych i podziemnych. Znaczcy wpyw na zanieczyszczenie wd maj rwnie zakady, ktre stanowi potencjalne rdo zanieczyszczenia wd substancjami szczeglnie szkodliwymi. W efekcie wykonanych inwestycji w zakresie porzdkowania gospodarki ciekowej znaczcej redukcji ulega wielko emisji adunkw zanieczyszcze do wd powierzchniowych, a w szczeglnoci BZT5, azotu oglnego i fosforu oglnego. W wojewdztwie podkarpackim przystpiono do realizacji duych projektw wspfinansowanych z funduszy europejskich: m.in. Projekt Nr 2000/PL/16/P/PE/009 Modernizacja oczyszczalni ciekw w Przemylu. Projekt Modernizacja wykonany zosta przez Przedsibiorstwo Wodocigw i Kanalizacji Sp. z o.o. w Przemylu. Do koca 2006 roku cieki z mechaniczno biologicznej oczyszczalni w Przemylu, odprowadzane byy do ujciowego odcinka rzeki Wiar. Od kwietnia 2006 r. cieki z rozbudowanej i zmodernizowanej mechaniczno biologicznej oczyszczalni - z podwyszonym usuwaniem zwizkw biogennych, odprowadzane s do rzeki San, w punkcie znajdujcym si powyej ujcia Wiaru. Jako odprowadzanych ciekw spenia normy okrelone w przepisach ochrony rodowiska oraz pozwoleniu wodno prawnym. Modernizacja oczyszczalni w Przemylu oraz wyeliminowanie zrzutu ciekw do wd rzeki Wiar w znacznym stopniu przyczynia si do poprawy jakoci tej rzeki. Gospodarka osadami w oczyszczalni ciekw zostaa zmodernizowana, przeprowadzono rekultywacj pl lagunowych, gdzie gromadzone byy osady ciekowe. Przerbka osadw odbywa si poprzez fermentacj beztlenow dwustopniow: termofiln i mezofilna. Osad po fermentacji jest zagszczany i odwodniony mechanicznie, a nastpnie wykorzystywany przyrodniczo. Energia uzyskana ze spalania powstajcego w czasie fermentacji biogazu, stanowi odnawialne rdo ciepa, wykorzystywane do centralnego ogrzewania komr fermentacji oraz w mniejszym stopniu, do produkcji prdu.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

60

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Sukcesywna realizacja inwestycji (zgodnie z Krajowym Programem Oczyszczania ciekw Komunalnych i innych) prowadzi do uporzdkowania gospodarki ciekowej oraz zapewnienia poprawy stanu wd w wojewdztwie. Najwaniejsze zadania do wykonania, w tym zakresie spoczywaj na aglomeracjach. Oczyszczalnia ciekw w Przemylu bdzie przyjmowa cieki z terenu AGLOMERACJI PRZEMYL, ktra obejmuje miasto Przemyl i Gmin Przemyl z miejscowociami: Bewin, Grochowce, Hermanowice, Krwniki, uczyce, townia, Malhowice, Nehrybka, Ostrw, Pikulice, Roubowice, Stanisawczyk, Wapowce, Witoszyce oraz cz Gminy Krasiczyn obejmujc miejscowo Prakowce. Plan aglomeracji zosta zatwierdzania przez Wojewod Podkarpackiego. Celem zamierzenia jest konieczno ustalenia zakresu potrzebnej do zrealizowania kanalizacji, ktra mogaby by sfinansowana z Funduszu Spjnoci Unii Europejskiej. Podejmowane dziaania inwestycyjne w Przemylu, w wikszoci s kontynuacj dziaa z lat poprzednich. Nastpia intensyfikacja rozwoju sieci kanalizacji sanitarnej na osiedlach Tatarskie Wysokie Gry, Pikulice i Zielonka Postpuje planowana rozbudowa sieci kanalizacyjnej, poza granicami miasta, w kierunku miejscowoci Krwniki, Grochowce i Hermanowice. Planowane jest wdroenie rozdzielczego systemu sieci kanalizacyjnej, ktry pozwoli rwnoway naturalny obieg wody w przyrodzie i spowoduje wyrwnanie wielkoci dopywu ciekw do oczyszczalni miejskiej. W celu zatrzymania pierwszej fali spywu wd deszczowych, planowana jest budowa dwu zbiornikw retencyjnych o pojemnoci 5 000 m3 i 4 800 m3. Obecnie prowadzone s prace projektowe. Z dziaa proekologicznych, w zakresie ograniczenia migracji zanieczyszcze do wd podziemnych wymieni naley: porzdkowanie gospodarki ciekowej w ramach realizacji projektu pod nazw Modernizacja Oczyszczalni ciekw Komunalnych w Przemylu, przez zamknicie tymczasowych pl lagunowych (wylewisko uwodnionych osadw ciekowych) w miejscowoci Siedliska, gm. Medyka, dostosowanie obiektw baz i stacji paliw pynnych do obowizujcych przepisw z zakresu ochrony rodowiska.

4.3. Gleby
4.3.1.Stan gleb Najyniejszymi glebami w obrbie miasta s gleby brunatne waciwe, brunatne wyugowane, czarne ziemie waciwe, czarne ziemie zdegradowane i gleby szare. Wytworzyy si w obrbie zrwna wierzchowinowych i stokw wierzchowiny lessowej, z utworw eolicznych. S to gleby bogate w skadniki pokarmowe, z warstw prchnicz 20 - 30 cm, o odczynie przewanie obojtnym, dobrze przewietrzane. Lokalnie wystpuj gleby bielicowe, powstae z rnych ska, ktrych warto rolnicza zaley od skay macierzystej. W obrbie doliny Sanu i Wiaru, z utworw aluwialnych powstay gleby typu mad i czarnoziem deluwialny. Odznaczaj si one dobr struktur i korzystnymi warunkami wodnymi. Gleby najwyszej - I klasy bonitacyjnej zajmuj 3,5% powierzchni wszystkich uytkw rolnych, gleby klasy II - 25 %, klasy III - 37%, klasy IV - 25,6 % pozostae 8,9%. Zanieczyszczenie gleb
61 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Wikszo gleb w miecie, wykazuje odczyn kwany i bardzo kwany. Zanieczyszczenia gleb maj charakter punktowy (emisja wikszych zakadw przemysowych i wysypiska mieci) i liniowy (wzdu szlakw komunikacyjnych o znacznym nateniu ruchu). Kwasowo gleb powodowana jest gwnie przez naturalne czynniki klimatyczno glebowe i zanieczyszczenia kwasotwrcze oraz niewaciwe nawoenie mineralne. Erozja gleb i osuwanie Na obszarze miasta, w obrbie mocno nachylonych stokw wystpuje silna erozja wodno powierzchniowa powodujca wymywanie poziomu orno - prchniczego i gromadzenie najbardziej wartociowych skadnikw mineralnych i organicznych u podny stokw i w dolinach. W poudniowej czci miasta w obrbie stromych stokw pojawiaj si osuwiska. Obszary objte ruchami masowymi oraz lece w ich najbliszym ssiedztwie naraone s na rujnacj i wymagaj delimitacji. 4.3.2. Sposb uytkowania gleb Warto przyrodnicza wystpujcych na obszarze miasta gleb jest wysoka, co powoduje, i na obrzeach Przemyla istnieje 1373 gospodarstw rolnych, w ktrych na powierzchni 392 ha prowadzi si uprawy zboowe oraz ogrodniczo-sadownicze. Dominujcym kierunkiem zasieww s roliny zboowe, zajmujce 57% powierzchni gruntw rolnych. Na terenie miasta dominuj mae gospodarstwa, o przecitnej powierzchni do 1 ha. Tabela 21. Powierzchnia uytkw rolnych w ha wg granic administracyjnych Przemyla
Rok Ogem Grunty orne [w ha] Sady Uytki zielone 2000 2 491 1 803 122 566 2001 2 481 1 796 120 565 2002 2 480 1 784 120 576 2003 2 311 1 658 140 513 2004 2 306 1 656 139 511 2005 2 381 1 699 131 551 2006 2 376 1 578 130 585 2007 2 379 1 573 130 585 2009 2 375 1 572 129 586 2010* 2 467 1 629 140 606 * powierzchnia po wczeniu w granice administracyjne miasta Przemyla soectwa Kruhel Wielki

Poniewa znaczn cz obszarw miasta stanowi tereny zurbanizowane, w ich obrbie wyklucza si trwae wykorzystanie ziem w celach rolniczych. Obserwuje si tendencj do przeksztacania gospodarstw rolnych w zabudow jednorodzinn. W ustawie z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntw rolnych i lenych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266, z pn. zm.) wprowadzone zostay zmiany, Ustaw z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie gruntw rolnych i lenych, (Dz. U. Nr 237,poz.1657), art.5b. Przepisw ustawy nie stosuje si do gruntw rolnych stanowicych uytki rolne pooonych w granicach administracyjnych miast. Ustawa wesza w ycie z dniem 1 stycznia 2009 roku.

4.4. Kopaliny
Gaz ziemny Na obszarze miasta wystpuje jedno udokumentowane zoe gazu ziemnego. Zoe eksploatowane jest, w ramach Obszaru Grniczego Gazu Ziemnego Przemyl, utworzonego
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 62

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

decyzj nr GOSM/1543/C/94 Ministra Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych i Lenictwa z dnia 18.VI.1994 r. Cay Obszar Grniczy zajmuje powierzchni 221 240 955 ha, wystpuje tu gaz wysokometanowy (od 70 do 98,8% metanu), o niskiej zawartoci azotu (od 3 do 7,5%). Udokumentowane zasoby gazu OG Przemyl wynosz razem 28 633,92 mln m3, w tym zasoby wydobywalne stanowi 15 885,79 mln m3, a zasoby przemysowe 12 748,13 mln m3. Wydobycie gazu prowadzi, zgodnie z posiadana koncesj, Sanocki Zakad Grnictwa Nafty i Gazu. Koncesj Nr 100/94 na wydobycie gazu wydano 27 czerwca 1994 r. Eksploatacja odbywa si za porednictwem odwiertw, kopalnianych gazocigw wysokocinieniowych oraz kopalni gazu obejmujcych infrastruktur technologiczn i kubaturow. Kopalnia gazu stanowi wze technologiczny, w ktrym zbiegaj si gazocigi przesyowe systemu oglnokrajowego. Wydobycie gazu stwarza zagroenia erupcyjne i poarowe ,w przypadkach awaryjnych oraz niedostatecznego rozpoznania zoa. Czynne otwory gazowe oraz zwizana z nimi sie gazocigw kopalnianych posiadaj okrelone przepisami szczeglnymi strefy ochronne, ktre wymagaj bezwzgldnego zachowania i uwzgldnienia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego i ich realizacji. Obiekty eksploatacji gazu stwarzaj utrudnienia w zabudowie i zagospodarowaniu gruntw w ich otoczeniu. Surowce skalne i inne Surowce ceramiczne stanowi zasobne zoa lessw, pyw i glin pylastych. Zoe Buszkowice posiada uproszczon dokumentacj geologiczno technologiczn, wraz z kart rejestracyjn. Szacowane zasoby wynosz 216 000 m3. Zoe byo wykorzystywane do produkcji cegie i innych wyrobw ceramicznych w cegielni Buszkowice. Obecnie zaniechano eksploatacji. wiry i piaski, wystpuj w dolinie Sanu, zoe Przemyl byo eksploatowane dla potrzeb budownictwa, w Prakowcach. Obecnie zaniechano eksploatacji, wyrobiska poeksploatacyjne oczekuj na decyzj o sposobie zagospodarowania. Najwaniejszymi instrumentami ochrony zasobw kopalin s wymogi uzyskania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsiwzicia, po przeprowadzeniu postpowania w sprawie oceny oddziaywania na rodowisko, a take system koncesji udzielanych na podstawie ustawy Prawo geologiczne i grnicze na poszukiwanie i rozpoznawanie z kopalin oraz ich wydobywanie. System koncesji w dalszym cigu stanowi bdzie podstaw ochrony zasobw kopalin.

4.5. Wartoci przyrodnicze


4.5.1. rodowisko przyrodnicze miasta rodowisko przyrodnicze miasta Przemyla jest bardzo zrnicowane i do dobrze zachowane. Szat rolinn Przemyla oprcz lasw, opisanych w rozdz.4.6 stanowi nielene zbiorowiska rolinne. Zbiorowiska zarolowe wystpuj w postaci zakrzewie przydronych i rdpolnych, zajmuj skarpy oraz wystpuj w dolinach Sanu i Wiaru jako zbiorowiska zarolowe wierzb wskolistnych. Duy obszar - 41,2 % zajmuj zbiorowiska synantropijne, reprezentowane przez zespoy segetalne upraw zboowych i okopowych.
63 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Znaczn cz obszaru miasta ok. 13 % zajmuj pnaturalne zbiorowiska k i pastwisk, z ktrych najwiksz rol odgrywaj ki mokre i wilgotne ki ostroeniowe i rajgrasowe. Warunki mikroklimatyczne i glebowe sprzyjay powstaniu w Przemylu zbiorowiska kserotermicznego, reprezentowanego przez murawy kserotermiczne, zesp kwietnego stepu kowego oraz zesp zaroli z wisienk karowat. Tereny osiedlowe porasta szereg zbiorowisk ruderalnych, takich jak: zesp mity dugolistnej, situ sinego, sadca konopiastego, rudbekii nagiej, nawoci kanadyjskiej i rdestu ostrokoczastego. Obszary zieleni, na terenie miasta Przemyla, rozmieszczone s nierwnomiernie, i charakteryzuj si brakiem zrwnowaenia w stosunku do wymaga ekologicznych. W 2009 r. w miecie byo 7 zielecw o powierzchni 4,1 ha, ziele osiedlowa zajmowaa 45,1 ha a ziele uliczna 4,0 ha. Nasadzono 89 drzew a usunito 219 drzew. Parki na terenie miasta zajmuj czn powierzchni 58,4 ha. cznie jest ich 4, dwa z nich, o cznej powierzchni 40,8 ha to parki miejskie, pozostae dwa, o cznej powierzchni 17,6 ha to parki spacerowe, oglnodostpne. Parki miejskie: Park Miejski w Przemylu z zachowanym drzewostanem, ukadem alejek i cieek oraz naturalnych ciekw wodnych wpisany do rejestru zabytkw nieruchomych wojewdztwa podkarpackiego pod numerem rejestru A 56, decyzj Podkarpackiego Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw z dnia 24.04. 2002 rok Park powsta w drugiej poowie XIX wieku jako rozlege ogrody krajobrazowe, rozplanowane na pnocnych stokach wzgrza zamkowego. Jest jednym z nielicznych ogrodw z bogatymi elementami architektonicznymi: pomnikami, posgami, grot, altankami, wodotryskami, domkiem ogrodnika, palmiarni, oraneri, bram reprezentacyjn a przede wszystkim z zespoem zamkowym z XIV wieku. Z licznych punktw widokowych widoczna jest cz miasta z dolin Sanu. W parku istnieje wiele cieek spacerowych, w ukadzie nieregularnym. Skad florystyczny rolinnoci parkowej jest zrnicowany. Wystpuj zbiorowiska charakterystyczne dla buczyny karpackiej, o bogatej rolinnoci runa. Z gatunkw liciastych dominuj: topola biaa, klon zwyczajny i polny oraz jesion. S rwnie fragmenty lene z duymi skupiskami jody, sosny pospolitej i sosny wejmutki. Z gatunkw obcych wystpuj liczne kolekcje: ywotnika, cisw, kasztanowca. Rosn take: miorzby, magnolie, tulipanowce, korkowce amurskie, orzechy czarne, jaminowce. Starodrzew parku charakteryzuje si du iloci drzew pomnikowych, gwnie liciastych takich jak: klon, jawor, korkowiec amerykaski, wiz grski, modrzew europejski, glediczia trjcieniowa. Zachoway si fragmenty dawnych ogrodw skalnych, wystpuj kwitnce odmiany bluszczy pospolitych. Park ten naley do jednych z pikniejszych i okazalszych w wojewdztwie podkarpackim. Park Miejski jest miejscem gniazdowania /wg. Kunysza, 1996 r/ ok. 45 gatunkw ptakw. Dominujce gatunki to: ziba (Fringilla coelebs), szpak (Sturnus vulgaris), rudzik (Erithacus rubecula), kawka (Corvus monedula), pierwiosnek (Phylloscopus collybita) i kos (Turdus merula), gatunki te stanowiy ponad 50% caego ugrupowania. Awifauna okresu zimowego jest take bardzo bogata , w zimie 1994/1995 stwierdzono 24 gatunki zimujce; gawron (Corvus frugilegus), sikora bogatka (Parus major), kawka (Corvus monedula), sierpwka (Streptopelia decaocto), sikora modra (Parus caeruleus), kwiczo (Turdus pilaris), kowalik (Sitta europea), sosnwka (Parus ater), sikora uboga
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 64

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

(Parus palustris), mazurek (Passer montanus), kos (Turdus merula), czarnogwka (Parus montanus), sroka (Pica pica), gil (Pyrrhula pyrrhula), czy (Carduelis spinus), pezacz ogrodowy (Certhia brachydactyla), dzicio duy (Dendrocopus major), rudzik (Erithacus rubecula), sjka (Garrulus glandarius), puszczyk (Strix aluco), dzicio zielonosiwy (Picus canus), krogulec (Accipiter nisus), dzicio biaoszyi (Dendrocopussyriacus) i puszczyk uralski (Strixuralensis) Park Lipowica na Zasaniu wykorzystywany dla celw rekreacyjnych. Jest Parkiem, ktry zwarciem drzew i skadem gatunkowym przypomina typowe zbiorowisko lene. Dominujcymi gatunkami drzew s tu: lipa, grab i db. W rodowisku tym przewaaj ptaki typowo lene: piewak, pokrzewka ogrodowa, wistunka, grubodzib. Ogem w parku wystpuj 44 gatunki ptakw gniazdujcych, wrd ktrych s rwnie ptaki drapiene: myszow, pustuka, puszczyk. Jesieni mona tu spotka jelenia europejskiego. W ciepej porze roku, tam gdzie rolinno runa parku owietlana jest promieniami sonecznymi, wygrzewaj si gady: jaszczurki zwinka i yworodna oraz zaskroce. Parki spacerowe, oglnodostpne: Park Bakoczyce tworzy rozlegy park krajobrazowy otaczajcy Zesp Paacowy. Park ma charakter mozaikowy, wielowarstwowy - kpy lub paty drzew i krzeww s poprzecinane alejami i ssiaduj z terenami otwartymi lub zabudowanymi. Skad rolinnoci bardzo urozmaicony, z licznymi rolinami obcymi. Na obszarze parku zinwentaryzowano /Arboretum, 2004 r/ cznie 1 394 drzew i krzeww z 72 gatunkw i odmian. Za dominujce w drzewostanie (63,8% udziau) uznano: jesion wyniosy, brzoza brodawkowata, lipa drobnolistna, ywotnik zachodni, grab pospolity i klon jawor. Pozostae 53 gatunki drzew, maj udzia poniej 1%. Ponadto 27 gatunkw wystpuje pojedynczo, najciekawsze z nich to: jesion wyniosy - odmiana jednolistkowa oraz orzech aliantolistny, - odmiana sercowata. W warstwie krzeww dominuj: bez czarny oraz siewki grabu pospolitego, jesionu wyniosego, jaworu, klonu, trzmieliny i gogu. W parku wystpuj ywopoty mieszane, gwnie z ligustru, grabu oraz klonu polnego.Ochron prawn, wpisem do Rejestru Pomnikw Przyrody, pod Nr 36, objto grup jednogatunkow drzew - trzy topole biae (Populus alba). S to drzewa o obwodzie pnia 394 - 438 cm i wysokoci 27 - 32 m. Ze wzgldu na okazae wymiary i rzadko wystpowania, w parku wytypowano 11 drzew, jako proponowane pomniki przyrody. Park wymaga przeprowadzenia zabiegw pielgnacyjnych, gwnie usunicia posuszu, oczyszczenia i zabezpieczenia ran. Park Sielec - jest czci zespou dworskiego w Sielcu. Zesp skada si z dworu murowanego z 1922 r, parku i ogrodu owocowego z tego okresu oraz z zespou folwarcznego. Teren parku, ogrodu owocowego wraz z alej przejazdow, dworem i zabudowaniami gospodarczymi podlega ochronie konserwatorskiej, zosta wpisany do Rejestru Zabytkw. Na terenie parku wystpuj 2 pomniki przyrody; grupa drzew jednogatunkowa zoona z 13 lip drobnolistnych tworzcych krg, oraz lipa drobnolistna, Zwierzta wystpujce na obszarze Przemyla s charakterystyczne dla obszarw miejskich. Tereny zurbanizowane zamieszkuje gwnie gob miejski, wrbel oraz przedstawiciel ssakw nietoperz. W strefie zarolowej, wrd pl i k wystpuj ptaki owne (kuropatwy, baanty przepirki), ssaki (sarny, zajce, dziki, borsuki i kuny) gady (aby, ropuchy i traszki) oraz gady (mija zygzakowata, zaskroniec i padalec zwyczajny).
65 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Namiastk naturalnego rodowiska lenego stwarzaj parki, w ktrych wystpuje wiele gatunkw ptakw, w tym objtych ochron gatunkow. Najwicej fauny i awifauny wystpuje w lasach oraz na terenach otwartych uytkowanych rolniczo. Dolina Sanu, przecinajca rwnolenikowo centrum miasta stanowi naturalny korytarz ekologiczny umoliwiajcy migracj rolin i zwierzt miedzy terenami chronionymi lecymi na poudniu i pnocy wojewdztwa. Wiosn i jesieni, w okresie migracji, w dolinie Sanu pojawiaj si przejciowo gatunki pochodzce z poudnia (np. kaczka hemiasta) lub z pnocy (czernica, edredon, kwokacz, brodziec niady). Dolina Sanu ma szczeglne znaczenie dla ptakw jako szlak migracyjny biegncy z poudnia na pnoc. Szczeglnie bogate jest rodowisko wodne zwizane z rzekami San i Wiar. W rzece San wystpuje 65 % wszystkich gatunkw ryb polskich. Z gatunkw chronionych ryb wystpuj: certa, gowacz prgopetwy, piekielnica, strzebla potokowa, liz. Rzeka San, w granicach administracyjnych miasta wczona zostaa w granice sieci SOO Natura 2000 rzeka san Poudniowo - zachodnia cz miasta, dawne soectwo Kruhel, ze wzgldu na bogactwo awifauny i chronione siedliska rolin, znajduje si w obrbie Obszarw Natura 2000: OSO Ptakw Pogrze Przemyskie i SOO Siedlisk Ostoja Przemyska.

4.5.2. Ochrona rnorodnoci przyrodniczej i krajobrazu rodowisko przyrodnicze miasta charakteryzuje si korzystnym pooeniem na tle wieloprzestrzennego systemu ochrony przyrody wojewdztwa podkarpackiego, stanowicego cz systemu krajowego. Wielkoprzestrzenne obszary chronione /Park Krajobrazowy Pogrza Przemyskiego, Przemysko Dynowski Obszar Chronionego Krajobrazu i Obszary Natura 2000 SOO Ostoja Przemyska, OSO Pogrze Przemyskie/, poprzez naturalne, lokalne korytarze ekologiczne (cieki wodne, lasy i zadrzewiania), cz si z terenami zieleni miejskiej Przemyla. Istniejce formy ochrony walorw przyrodniczych: Rezerwaty przyrody - najwartociowsze elementy przyrody na obszarze miasta zostay objte ochron rezerwatow. Obecnie w miecie znajduj si 2 rezerwaty przyrody o cznej powierzchni 2,11 ha, s to: Winna Gra - Rezerwat florystyczny, cisy o powierzchni 0,10 ha, pooony w pnocnej czci miasta, w dzielnicy Winna Gra. Zosta powoany moc Zarzdzenia Nr 263 Ministra Lenictwa z dnia 20 listopada 1954 r. (M.P. Nr 119, poz. 1684). Ochronie podlega naturalne stanowisko wisienki karowatej /Cerasus fruticosa/, ktra jako relikt okresu holoceskiego osiga w Polsce pnocne granice swojego wystpowania. Jamy - Rezerwat florystyczny o powierzchni 2,01 ha, powoany moc Zarzdzenia Ministra Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych i Lenictwa z 25 stycznia 1995r. (M.P. Nr 5, poz. 79) w celu ochrony jedynego w Polsce stanowiska lnu austriackiego. Stanowiska dokumentacyjne

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

66

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Stanowisko dokumentacyjne Olistolit jurajski skaka wapienna w Kruhelu Wielkim (dugo 300m, wysoko 4m, szeroko 60m) - stanowisko dokumentacyjne dotyczce ochrony przyrody nieoywionej, ustanowione przez Wojewod Przemyskiego, rozporzdzeniem nr 34 z dnia 28.12.1995 r. (Dz. Urz. Woj. Przemyskiego Nr 17 poz.102)

Pomniki przyrody Tabela 22. Pomniki przyrody


Lp. 1. Rodzaj pomnika Db szypukowy Data Pooenie i podstawa prawna 1992.12.18 Ul. Armii Krajowej Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 1992.12.18 Ul. Armii Krajowej Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 1992.12.18 Ul. Armii Krajowej Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 1992.12.18 Ul. Armii Krajowej Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 1992.12.18 Ul. Armii Krajowej Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 1992.12.18 Ul. Dworskiego Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 1992.12.18 Ul. Dworskiego Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 1989.10.30 Ul. Herburtw Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.36/89 1989.10.30 Ul. Herburtw Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.36/89 Zdjty z ewidencji 1988.02.08 Ul. Karmelicka Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.4/88 Zdjty z ewidencji 1988.02.08 Ul. Lelewela Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.4/88 1988.02.08 Ul. Lelewela Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.4/88 1988.02.08 Ul. Lelewela Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.4/88 Zdjty z ewidencji 1992.12.18 Ul. Paderewskiego Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla Opis pomnika Pojedyncze drzewo Obwd pnia 304 m Wysoko 21 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 290 m Wysoko 23 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 290 m Wysoko 23 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 337 m Wysoko 15 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 365 m Wysoko 14 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 375 m Wysoko 18 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 450 m Wysoko 18 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 294 m Wysoko 24 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 340 m Wysoko 25 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 510 m Wysoko 18 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 327 m Wysoko 21 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 407 m Wysoko 20 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 332 m Wysoko 20 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 290 m Wysoko 18 m

2.

Db szypukowy

3.

Db szypukowy

4.

Lipa drobnolistna

5.

Lipa drobnolistna

6.

Buk zwyczajny odmiana purpurowa Buk zwyczajny odmiana purpurowa Platan klonolistny

7.

8.

9.

Db szypukowy

10. 11.

Lipa drobnolistna

12. 13.

Db szypukowy

14.

Db szypukowy

15.

Jesion wyniosy

16. 17.

Db szypukowy

67

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. 18. Jesion wyniosy 1992.12.18 Ul. Paderewskiego Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 Zdjty z ewidencji Zdjty z ewidencji 1992.12.18 Ul. Paderewskiego Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 1989.10.30 Ul. Pasteura Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.36/89 1988.02.08 Ul. Plac na Bramie Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.4/88 1989.10.30 Ul. Przemysawa Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.36/89 1989.10.30 Ul. Sanocka Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.36/89 1992.12.18 Ul. Sanocka Uchwaa RM w Przemylu Nr 102/92 Zdjty z ewidencji 1989.10.30 Ul. Stawowa Zarzdzenie Wojewody Park podworski Przemyskiego Nr.36/89 1989.10.30 Ul. Stawowa Zarzdzenie Wojewody Park podworski Przemyskiego Nr.36/89 1989.10.30 Ul Szykowskiego Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.36/89 Zdjty z ewidencji 1989.10.30 Ul. Ziemowita Zarzdzenie Wojewody Park podworski Przemyskiego Nr.36/89 1989.10.30 Ul. Ziemowita Zarzdzenie Wojewody Park podworski Przemyskiego Nr.36/89 1989.10.30 Gra Zamkowa Zarzdzenie Wojewody Park Miejski Przemyskiego Nr.36/89 1989.10.30 Gra Zamkowa Zarzdzenie Wojewody Park Miejski Przemyskiego Nr.36/89 1988.02.08 Park w Bakoczycach Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.4/88 1989.10.30 Gra Zamkowa Zarzdzenie Wojewody Przemyskiego Nr.36/89 Park Miejski 1988.02.08 Gra Zamkowa Zarzdzenie Wojewody Park Miejski Przemyskiego Nr.4/88 1994.11.03 Gra Zamkowa Uchwaa RM Park Miejski w Przemylu Nr 62/94 1994.11.03 Gra Zamkowa Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla Pojedyncze drzewo Obwd pnia 290 m Wysoko 18 m

19. 20. 21.

Buk zwyczajny

22.

Lipa drobnolistna

23

Lipa drobnolistna

24.

Jesion wyniosy

25.

26.

Grupa drzew wiz grski 2 szt. Lipa drobnolistna

Pojedyncze drzewo Obwd pnia 275 m Wysoko 15 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 475 m Wysoko 23 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 380 m Wysoko 18 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 326 m Wysoko 17 m Grupa drzew Obwd pnia 475 i 388 m Wysoko 25 i 22 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 310 m Wysoko 19 m Grupa drzew Obwd pnia 139-249 m Wysoko 23-26 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 320 m Wysoko 22 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 380 m Wysoko 18 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 320 m Wysoko 20 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 306 m Wysoko 21 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 345 m Wysoko 28 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 410 m Wysoko 25 m Grupa drzew Obwd pnia 394-438 m Wysoko 27-32 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 340 m Wysoko 26 m Grupa drzew Obwd pnia 350-420 m Wysoko 27-30 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 353 m Wysoko 24 m Pojedyncze drzewo 68

27. 28.

29.

Grupa drzew lipa drobnolistna 13 szt. Lipa drobnolistna

30.

Db szypukowy

31. 32.

Lipa drobnolistna

33.

Db szypukowy

34.

Lipa drobnolistna

35.

Lipa drobnolistna

36. Grupa drzew topola biaa 3 szt. 37. Klon jawor

38. Grupa drzew topola biaa 9 szt. 39. Lipa drobnolistna

40.

Buk zwyczajny

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. Uchwaa RM w Przemylu Nr 62/94 1994.11.03 Uchwaa RM w Przemylu Nr 62/94 1994.11.03 Uchwaa RM w Przemylu Nr 62/94 1994.11.03 Uchwaa RM w Przemylu Nr 62/94 Park Miejski Gra Zamkowa Park Miejski Gra Zamkowa Park Miejski Gra Zamkowa Park Miejski Obwd pnia 326 m Wysoko 25 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 306 m Wysoko 25 m Pojedyncze drzewo Obwd pnia 299 m Wysoko 24 m Grupa drzew Obwd pnia: Lipa 145 329 m Klon 156 259 m Wysoko ; Lipa 23 25 m Klon 22 24 m Grupa drzew Obwd pnia: Jesion 162 324 m Lipa 189 307 m kasztanowiec 176 250 m Wysoko ; Jesion 19 25 m Lipa 16 23 m Kasztanowiec 16 20 m

41.

Buk zwyczajny

42.

Wiz szypukowy

43.

Aleja wielogatunkowa Lipa drobnolistna 13 szt. Klon jawor -6 szt.

44.

Aleja wielogatunkowa Jesion wyniosy - 22 szt. Lipa drobnolistna 19 szt. Kasztanowiec zwyczajny- 3 szt.

1996.11.19 Uchwaa RM w Przemylu Nr 130/96

Ul. Rososkiego

Sie Natura 2000 na terenie miasta tworzy: Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 Rzeka San, kod PLH 180007, zatwierdzony przez Komisj Europejska w dniu 12.12.2008 r, jako obszar majcy znaczenie dla Wsplnoty. Obejmuje odcinek rodkowego Sanu, pooony pomidzy Sanokiem i Jarosawiem. Na terenie miasta jest to odcinek o powierzchni ok. 62.1 ha Jest to wana ostoja wielu gatunkw ryb cennych z ochroniarskiego i gospodarczego punktu widzenia, zasiedlona m.in. przez zdecydowanie najwiksz w kraju populacj Kiebia Kesslera (Gobio kessleri), stanowic przypuszczalnie ok. 80% tego gatunku na obszarze Polski. W czci poniej Przemyla yje liczna populacja Kiebia biaopetwego (Gobio albipinnatus). Wystpuje tu take liczna i stabilna osiada populacja Certy (Vimba vimba) oraz jedna z najliczniejszych populacji Piekielnicy (Alburnoides bipunctatus). Obszary i obiekty chronione, ktre zostay wczone w obszar miasta, w wyniku zmian administracyjnych granic miasta w dniu 1.01.2010. Park Krajobrazowy Pogrza Przemyskiego / utworzony rozporzdzeniem Wojewody Podkarpackiego Nr 73/05 z dnia 31 padziernika 2005 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Pogrza Przemyskiego (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego Nr 137, poz.2089)/. Celem utworzenia Parku byo wprowadzenie ochrony terenw posiadajcych walory krajobrazowe przed ich zniszczeniem bd utrat, zachowanie walorw krajobrazowych decydujcych o rodowisku przyrodniczym oraz stworzenie waciwego powizania funkcji przyrodniczo krajobrazowych z zagospodarowaniem obszaru. Na terenie miasta Park zajmuje ok. 91,67 ha. Obszar Specjalnej Ochrony Ptakw Natura 2000 Pogrze Przemyskie, kod PLB 180001, powoany rozporzdzeniem Ministra rodowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarw specjalnej ochrony ptakw Natura 2000 (Dz.U. Nr 229, poz.2313, z p. zm.). Obszar ten stanowi ostoj chronionych gatunkw ptakw i miejsce lgowe bociana czarnego, trzmielojada, orlika krzykliwego, derkacza (gatunki zagroone w Europie). Granica Obszaru pokrywa si czciowo z przebiegiem granicy Parku Krajobrazowego. Na terenie miasta Obszar Natura 2000 zajmuje ok. 183,5 ha.
69 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Obszaru Ochrony Siedlisk Natura 2000 Ostoja Przemyska kod PLH 180012, zatwierdzony przez Komisj Europejska w dniu 12.12.2008 r, jako obszar majcy znaczenie dla Wsplnoty. Wana ostoja fauny puszczaskiej, z duymi drapienikami: wilkiem i rysiem oraz duymi ssakami rolinoernymi. Stwierdzono tu w sumie 18 gatunkw zwierzt z zacznika II Dyrektywy Siedliskowej. Wrd bezkrgowcw wystpuj endemiczne elementy wschodnio-karpackie. Bogata flora rolin naczyniowych liczy ok. 900 gatunkw, w tym gatunki zagroone, chronione i rzadkie. W obszarze zachoway si typowo wyksztacone siedliska lene, zwaszcza buczyny oraz gi, porastajce brzegi naturalnie meandrujcych rzek - cznie zidentyfikowano tu 6 rodzajw siedlisk z zacznika I Dyrektywy Siedliskowej w tym priorytetowe murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepolubne murawy z Asplenion septentrionalisFestucion pallentis) z istotnymi stanowiskami storczykw. Granica Obszaru pokrywa si czciowo z przebiegiem granicy Parku Krajobrazowego. Na terenie miasta Obszar Natura 2000 zajmuje ok. 183,5 ha Graniczcy z obszarem miasta Przemyla - Przemysko - Dynowski Obszar Chronionego Krajobrazu /powoany Uchwa WRN w Przemylu Nr XX/148/87 z dnia 25 czerwca 1987 r. utrzyman w mocy Obwieszczeniem Wojewody Przemyskiego z dnia 11 grudnia 1990 r./. Obszaru obejmuje tereny chronione ze wzgldu na wyrniajcych si krajobraz, o zrnicowanych ekosystemach, wartociowe ze wzgldu na moliwoci zaspokajania potrzeb zwizanych z turystyk i wypoczynkiem lub penion funkcj korytarza ekologicznego. Walory krajobrazowo- kulturowe . Miasto Przemyl naley do najciekawszych i najcenniejszych miast historycznych na obszarze Polski poudniowo wschodniej. Obfituje w cenne zasoby kulturowe, bdce dowodem wielowiekowej, tradycji oraz zrnicowanych wpyww religijnych, przede wszystkim chrzecijastwa w obrzdku rzymskokatolickim i grekokatolickim oraz judaizmu. Zachowane zostay rnorodne formy przestrzenne, z poszczeglnych etapw rozwoju miasta. Na obszarze Przemyla wystpuj liczne obiekty i zespoy zabytkowe, zarwno o charakterze wieckim jak i sakralnym, a take militarnym oraz przemysowym. Warto zachowanych elementw architektonicznych naley rozpatrywa w kontekcie wspistnienia z walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi. Malownicze pooenie Przemyla w dolinie rzeki San, stanowi jeden z podstawowych atutw miasta. Liczne obiekty historyczne usytuowane s na wzgrzach po obu stronach rzeki, tworzc wraz z elementami przyrodniczymi niepowtarzaln panoram miasta. redniowieczny ukad urbanistyczny wraz z najstarsz zabudow historyczn usytuowany jest w prawobrzenej czci miasta. Do najstarszych, zachowanych obiektw historycznych, nale zespoy architektury przedromaskiej: rotunda i pallatium, oraz relikty wczesnej fazy romaskiej: fragmenty cerkwi Woodara i rotundy w. Mikoaja. W panoramie miasta gruje, pooony na wzgrzu, zamek gotycko renesansowy (zaoony w 1340 r., wielokrotnie przebudowywany). Obiekt ten pooony jest w przestrzeni parku krajobrazowego, pochodzcego z XIX w. Architektur sakraln reprezentuj liczne zespoy kocielne, klasztorne, cerkiewne oraz judaiki. Do najcenniejszych przedstawicieli religii rzymsko - katolickiej nale; zesp kocioa katedralnego p.w. w. Jana Chrzciciela (XV w.) wraz z dzwonnic (I po. XVIII w.), zesp klasztorny Karmelitw Bosych (XVII w.), zesp Franciszkanw (XVIII w.), zesp klasztorny Jezuitw (XVII w., ob. katedra greko- katolicka), zesp klasztorny Reformatw
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 70

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

(XVII w.), zesp klasztorny Benedyktynek (XVIII w.) a take gruntownie przebudowane zespoy klasztorne: Bonifratrw (XVII), Dominikanw i Dominikanek. Rwnie modsze obiekty sakralne posiadaj, zasugujce na uwag walory architektoniczne. Do obiektw tych nale midzy innymi; koci Salezjanw (pocz. XX w.) oraz zesp klasztorny Karmelitanek (z przeomu XIX /XX w.). Obrzdek greko - katolicki reprezentowany jest przez murowan architektur sakraln, zazwyczaj z koca XIX lub pocz. XX w. Do najciekawszych obiektw tego obrzdku na terenie miasta, zaliczaj si; zesp cerkiewny Bazylianw oraz cerkwie filialne. W panoramie miasta istotn rol odgrywa tzw. wiea zegarowa, bdca w rzeczywistoci zabytkow wie cerkiewn (ob. Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, XVIII w.). Obiekt ten rwnoczenie stanowi punkt widokowy. Judaizm reprezentuj zachowane na terenie miasta synagogi z koca XIX i pocz. XX w. oraz cmentarze ydowskie. Wrd obiektw wieckich najbardziej charakterystyczne dla historycznego centrum starego miasta s obiekty z XVI i XVII wieku. Nalece do nich kamienice w Rynku, z wyjtkiem pierzei poudniowej noszcej lady architektury renesansowej, byy wielokrotnie przebudowywane. Zabudowa XIX i XX- wieczna to przede wszystkim kamienice czynszowe, obiekty uytecznoci publicznej. Du warto architektoniczno- krajobrazow posiada zesp paacowo parkowy Lubomirskich, pochodzcy z koca XIX w. Cenn, zabytkow tkank, stanowi rwnie willowe dzielnice miasta, pochodzce z XIX i pocz. XX w. Wille czsto usytuowane s w ogrodach, zachowanych do dzisiaj. Architektur militarn reprezentuj: redniowieczne miejskie obwarowania obronne (murowano ziemne, XIV XV w.) zachowane w postaci fragmentw murw, kurtyn, bastionw oraz innych elementw przestrzennych, obiekty Twierdzy Przemyl (XIX/XX w.) zaliczane do najcenniejszych obiektw tego typu w Europie. Na terenie miasta Przemyl zlokalizowane s gwnie elementy wchodzce w skad rdzenia Twierdzy tzw. Obwodu Noyon. S to: forty, szace, bramy, strzelnice oraz systemy drg. Dodatkowo na terenie miasta architektur militarn uzupeniaj kompleksy koszarowe realizowane od po. XIX do wybuchu I wojny wiatowej. Na obszarze miasta Przemyla, wartoci historycznej kultury materialnej oraz walory przyrodnicze uzupeniaj si nawzajem i tworz cenny zesp urbanistyczno-krajobrazowy stanowicy nierozerwaln cao. W celu zachowania istniejcych wartoci architektoniczno krajobrazowych lub podniesienia ich jakoci, wprowadzono dla Przemyla liczne formy ochrony zasobw dziedzictwa kulturowego, obejmujce ochron zarwno poszczeglne elementy architektury i krajobrazu, jak i formy uwzgldniajce szeroki aspekt ochrony zespow architektoniczno krajobrazowych miasta.

4.6. Lasy
Lasy stanowi gwny czynnik rwnowagi ekologicznej, siedlisko wikszoci gatunkw rolin i zwierzt oraz warunkuj zachowanie ycia i rozwoju cywilizacyjnego. Wyrniamy trzy gwne funkcje lasw: ekologiczn, produkcyjn i spoeczn. Lasy Przemyla znajduj si w zasigu krainy przyrodniczo lenej - VIII Karpackiej Krainie lenej, dzielnicy 2 Pogrza rodkowobeskidzkiego. Na obszarach lecych w Karpackiej Krainie Przyrodniczo - Lenej przewaaj siedliska lasu wyynnego (73,5 % pow. lenej), a na siedliskach wilgotnych wystpuje ols jesionowy.
71 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Podstawowymi gatunkami lasotwrczymi w siedliskach lasu wyynnego s: buk zwyczajny i db, a gatunkami domieszkowymi modrzew, joda i wierk. W siedlisku olsw gwnym gatunkiem lasotwrczym jest jesion, a gatunkami domieszkowymi s olcha, wierk i brzoza. W oglnej powierzchni lenej miasta nie wyrniono lasw ochronnych. Pod wzgldem struktury wiekowej najwikszy udzia w lasach maj drzewostany w klasie III wieku (41-60 lat) - 47,4 % i w klasie II (21 - 40 lat) - 34,3 %. Jednoczenie w miecie wystpuj starsze drzewostany w IV klasie wiekowej (powyej 60 lat) 17,3 %. Lasy w obrbie miasta s lasami produkcyjnymi. Gwnymi zagroeniami dla zasobw lenych s czynniki naturalne i czynniki pochodzenia antropologicznego. Za najgroniejsze uznaje si nadmierne zanieczyszczenie dwutlenkiem siarki, tlenkiem azotu, fluorem i pyami. Negatywnym czynnikiem dla lasw jest nierwnomierna przestrzennie struktura lasw, rnicujca korzystnie krajobraz, lecz powodujca zwikszenie negatywnych presji oraz utrudniajca zarzdzanie. Gwnym rdem informacji na temat zmian stanu zdrowotnego lasw s badania prowadzone w ramach monitoringu lasw. Jak wynika z prowadzonych obserwacji, drzewostany miasta Przemyla posiadaj zadawalajcy stan zdrowotny. Lasy w Przemylu nie posiadaj wyodrbnionej strefy zagroenia przemysowego, w przylegych obszarach lasy zaliczane s do I strefy zagroenia przemysowego. Nadzr nad stanem lasw, na terenie miasta sprawuje Regionalna Dyrekcja Lasw Pastwowych w Kronie Nadlenictwo Krasiczyn z/s w Przemylu. Tabela 23. Powierzchnia gruntw lenych w Przemylu w latach 2003-2008, wg. GUS
Wyszczeglnienie 2003 Powierzchnia gruntw lenych ogem Powierzchnia lasw Powierzchnia lasw publicznych razem Powierzchnia lasw publicznych Skarbu Pastwa Powierzchnia lasw Skarbu Pastwa w zarzdzie Lasw Pastwowych Powierzchnia lasw prywatnych ogem Powierzchnia lasw - mienie komunalne - razem Pozyskiwanie drewna (grubizny) 154,1 152,5 119,8 78,8 77,8 34,3 41,0 2004 153,1 151,4 118,8 77,8 77,8 34,3 41,0 2005 [ w ha] 157,9 155,1 120,0 79,0 79,0 37,9 41,0 Rok 2006 2007 164,1 161,2 126,2 85,2 85,2 37,9 41,0 152,2 149,9 114,3 85,2 85,2 37,9 29,1 2008 197,0 156,2 121,1 92,0 92,0 37,9 29,1 2009 206,3 202,0 168,4 92,0 92,0 37,9 76,2

[prywatne /m3] 72 0 70 3 16

Powierzchnia lasw i gruntw lenych w miecie Przemylu wynosi 197 ha (o 8 ha mniej ni w 2004r.), co daje lesisto 4,51% (4,65% w 2004 r.). Lasy Skarbu Pastwa stanowi 50,8% powierzchni gruntw lenych (54% w 2003 r.), lasy gminne 26,8% (31,2% w 2003 r.), a lasy na gruntach osb prywatnych 22,4% (14,6% w roku 2003). W lasach s prowadzone prace odnowieniowe, posiadaj one plany zagospodarowania obszarw lenych, ktrych gwnym zamierzeniem jest przebudowa lasw zgodnie z siedliskiem i stworzenie lasw mieszanych z jod, modrzewiem, bukiem, dbem, jesionem, sosn i olch.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 72

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Dla lasw bdcych wasnoci Gminy Miejskiej Przemyl, w 2009 r wykonano Uproszczony plan urzdzenia lasu, obejmujcy powierzchni 74,71 ha. W roku 2010 planowane jest sporzdzenie planu urzdzenia lasw dla lasw nie stanowicych wasnoci Skarbu Pastwa, ktrych dotychczasowa powierzchnia wynosia 37,89 ha. W ramach dziaania 5 PROW w latach 2004 - 2006 Zalesianie gruntw rolnych, zalesiono 22,01 ha gruntw rolnych. W wyniku dziaa PROW 2007 - 2013 Zalesianie gruntw rolnych, zalesiono 5,55 ha gruntw rolnych, co daje ogem 27,56 ha powierzchni gruntw zalesionych. Po wczeniu soectwa Kruhel Wielki, w granice administracyjne miasta Przemyla, z dniem 1.01. 2010, powierzchnia gruntw lenych, cznie z gruntami zadrzewionymi i zakrzewionymi wynosia 413 ha.

4.7. Zanieczyszczenia i zagroenia rodowiska


4.7.1.Haas Haas komunikacyjny Przez miasto Przemyl przebiegaj drogi koowe: krajowe nr 28 w kierunku Zator Wadowice - Medyka (granica pastwa) i nr 77 w kierunku Lipnik - Sandomierz - Przemyl oraz Wojewdzkie nr 884 w kierunku Przemyl - Dubiecko - Domaradz i nr 885 w kierunku Przemyl Hermanowice. Oglna dugo drg w obrbie granic administracyjnych Przemyla wynosi 200,22 km, z czego 7,1 km to drogi wojewdzkie, 15,9 km drogi krajowe, 59,9 km drogi powiatowe a 117,32 km stanowi drogi gminne ( w tym m.in. gruntowe, wzmocnione, bitumiczne). Ukad urbanistyczny miasta cechuj wskie ulice o zwartej zabudowie, odlegoci pierwszego rzdu budynkw od krawdzi jezdni s niewielkie, rzdu kilku metrw. Badania haasu drogowego na terenie miasta Przemyla byy prowadzone przez WIO, w latach: 1995 r. 2003 r. i 2006 r. Celem bada byo przedstawienie klimatu akustycznego miasta oraz ukazanie wpywu zmian natenia ruchu samochodowego na zmiany rwnowanego poziomu haasu. Tabela 24. Zestawienie wynikw pomiaru haasu drogowego w Przemylu, dla pory dnia i nocy, w 2006 r. (wg. WIO)
Udzia pojazdw cikich % Udzia pojazdw cikich % 30,4 35,5 32,7 31,7 12,3 28,8 28,9

Nr pkt.

Lokalizacja punktu pomiarowego ulica

Leq dB

Pora dnia Natenie ruchu pojazdw lekkic cikich ogem h poj/h poj/h poj/h

Leq dB

Pora nocy Natenie ruchu pojazdw lekkich cikich ogem poj/h poj/h poj/h

1 2 3 4 5 6 7

Sobieskiego 3 Augusta 20 Borelowskiego 9 Focha 1 Krasiskiego 26 Bohaterw Getta 17 W. Pola 5

70,9 65,1 69,2 70,5 64,2 67,6 63,9

871 694 1159 1169 499 1155 1098

88 64 119 85 27 124 116

959 758 1278 1254 526 1279 1214

9,2 8,4 9,3 6,8 5,1 9,7 9,6

63,2 62,2 61,1 62,1 53,0 63,1 60,3

385 251 298 340 128 384 398

168 138 145 158 18 155 162

553 389 443 498 146 539 560

73 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.
8 9 10 11 12 13 Lwowska 32 (bloki wojskowe) Jagielloska (przy sklepie CCC) Pl. Na Bramie 11 Sowackiego 19 3-go Maja 38 Grunwaldzka 97 66,1 71,0 69,9 69,5 66,3 63,4

795
1921 1886 875 1160 599

64
80 80 53 70

859
2001 1966 928 1230

7,5
4,0 4,1 5,7 5,7

58,8 58,1 60,0 57,8 55,8 57,7

402 345 359 151 209 185

164 43 45 24 32 49

566 388 404 175 241 234

29,0 11,1 11,1 13,7 13,3 20,9

39

638

6,1

Analiza pomiarw haasu wykazuje, e we wszystkich punktach pomiarowych poziom dopuszczalny haasu zosta przekroczony zarwno dla pory dnia jak i nocy. Wielkoci przekrocze zawieray si w przedziale: od 3,4 dB do 15,9 dB dla dnia, oraz od 3,0 dB do 13,2 dB dla nocy. Niekorzystne warunki akustyczne (>70 dB) w porze dnia stwierdzono przy ulicach: Jagielloskiej, punkt P9 - Leq = 71,0 dB, Sobieskiego 3, punkt P1 - Leq = 70,9 dB, Focha 1, punkt P4 - Leq = 70,5 dB, Wielko dopuszczalnych wartoci haasu na tych ulicach bya przekroczona o 18 - 29%. Natenie ruchu pojazdw miecio si w przedziale od 959 poj/h do 2001 poj/h, przy procentowym udziale pojazdw cikich od 4,0% do 9,2%. Najniszy poziom haasu dla dnia Leq = 63,4 dB, ale przewyszajcy dopuszczalny o 3,4 dB zanotowano w punkcie P13 zlokalizowanym przy ulicy Grunwaldzkiej Niekorzystne warunki akustyczne (>60 dB) w porze nocy stwierdzono przy ulicach: Sobieskiego 3, punkt P1 - Leq = 63,2 dB, Bohaterw Getta 17, punkt P6 - Leq = 63,1 dB, Augusta 20, punkt P2 - Leq = 62,2 dB, Focha 1, punkt P4 - Leq = 62,1 dB, Borelowskiego 9, punkt P3 - Leq = 61,1 dB, W. Pola 5, punkt P7 - Leq = 60,3 dB Wielko dopuszczalnych wartoci haasu na tych ulicach bya przekroczona o 21 - 26%. Natenie ruchu pojazdw miecio si w przedziale od 389 poj/h do 560 poj/h, przy procentowym udziale pojazdw cikich od 28,8% do 35,5%. Najniszy poziom haasu dla nocy Leq = 53,0 dB, ale przewyszajcy dopuszczalny o 3,0 dB zanotowano w punkcie P5 zlokalizowanym przy ulicy Krasiskiego. Wykonane pomiary wykazay, e najwikszy problem akustyczny, zwaszcza w porze nocnej wystpowa w punktach przy ulicach, ktre przyjmuj ciki ruch tranzytowy. Istotne znaczenie ma rwnie rodzaj zabudowy (zwarta i usytuowana w bezporednim ssiedztwie jezdni) oraz natenie ruchu pojazdw i brak pynnoci ruchu. Na wysokie natenie haasu w porze dnia ma wpyw due natenie ruchu drogowego w obrbie skrzyowania, ktre midzy innymi przyjmuje okoo 90% ruchu autobusowego komunikacji miejskiej. Istotne znaczenie ma tutaj take rodzaj zabudowy (wskie jezdnie z blisko przylegajcymi kamienicami, co powoduje dodatkowe odbicia fal akustycznych) oraz czste przerywanie pynnoci ruchu (co powoduje wzmoony haas podczas ruszania i przyspieszania pojazdw). Wystpowanie wysokich poziomw dwiku na maej obwodnicy wynika z faktu, e przejeda tdy wikszo cikiego ruchu tranzytowego i ruchu osobowego w kierunku granicy Pastwa. Dodatkow uciliwoci s drgania (wibracje) wytwarzane przejazdem cikiego transportu. Drgania s przenoszone na fundamenty budynkw, co prowadzi do uszkodzenia konstrukcji budynkw. Czciow ochron budynkw zlokalizowanych wzdu maej obwodnicy moe by przejcie drga przez ekrany przeciwwibracyjne uoone w terenie midzy jezdni a budynkami.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 74

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Przeprowadzone pomiary haasu drogowego daj moliwo obiektywnej oceny klimatu akustycznego dla miasta Przemyla. Obnienie wysokich poziomw haasu mona osign poprzez: ograniczenie prdkoci pojazdw, popraw pynnoci ruchu, napraw nawierzchni jezdni, wybudowanie obwodnic kierujcych ciki ruch tranzytowy poza centrum miasta oraz stosowanie ekranw akustycznych. Docelowym rozwizaniem problemu nadmiernej uciliwoci pochodzcej od ruchu drogowego powinno by wybudowanie obwodnic kierujcych ruch poza zabudowany obszar miasta bd ustawienie ekranw akustycznych. Dla miasta Przemyla celem usprawnienia ruchu tranzytowego do granicy z Ukrain, a tym samym do poprawy funkcjonowania systemu komunikacyjnego w samym miecie, opracowano projekt koncepcyjny obwodnicy przemyskiej, zlokalizowanej w pnocno wschodniej czci miasta. W 2010 roku przystpiono do budowy obwodnicy. Wielko i zasig oddziaywania haasu kolejowego w zasadniczy sposb zaley od czstotliwoci kursowania pocigw, prdkoci trakcyjnej, pynnoci ruchu, stanu technicznego nawierzchni torowej, topografii terenu wraz z lokalnym charakterem zabudowy oraz odlegoci pierwszej linii zabudowy od skrajnego toru. Badania haasu kolejowego dla magistrali kolejowej E 30, przebiegajcych przez miasto Przemyl - nie byy przeprowadzane. Ze wzgldu na ograniczenie (i dalsze ograniczanie) czstotliwoci kursowania pocigw, linie kolejowe nie s zaliczone do obiektw, ktrych eksploatacja moe powodowa negatywne oddziaywanie akustyczne na znacznych obszarach i powodowa przekroczenia dopuszczalnych poziomw haasu w rodowisku. Stan ten moe zmieni realizacja polityki transportowej pastwa, ktra zakada zmian struktury gaziowej polskiego transportu, w tym udzia transportu samochodowego (gwnie ciarowego) na rzecz promocji kolei. Haas przemysowy i komunalny Haas przemysowy jest odczuwalny jako jeden z uciliwszych w rodowisku. gdy ma charakter cigy, w przeciwiestwie do haasu komunikacyjnego. Najbardziej uciliwymi rdami haasu s zakady przemysowe, oraz wiele maych zakadw typu rzemielniczego i usugowego, czsto stwarzajce lokaln uciliwo. Gwnymi przyczynami uciliwoci s: zbyt bliska lokalizacja obiektw przemysowych w stosunku do terenw podlegajcych ochronie akustycznej, eksploatacja urzdze bez waciwych zabezpiecze akustycznych, brak rodkw finansowych na inwestycje zwizane z ochron rodowiska przed haasem. Inwestycje zwizane z ochron przed haasem przemysowym wymagaj zdecydowanie mniej szych nakadw finansowy ni te zwizane z haasem komunikacyjnym. Haas przemysowy mona wyeliminowa lub zmniejszy, poprzez modernizacj linii technologicznych i stosowanie wycisze oraz obudw dwikochonnych. Haas komunalny - jego rdami s: sieci lokali gastronomiczno-rozrywkowych w porze nocnej, miejsca masowych zgromadze i imprez gromadzcych du ilo widzw na imprezach z duym nagonieniem, drobna wytwrczo i usugi, instalacje klimatyzacyjno-wentylacyjne z pomieszcze handlowych, biurowych i usugowych. Emituj one haas o niewysokim poziomie i niewielkim zasigu oddziaywania, o nieznacznych przekroczeniach. Mimo to s one przyczyn czstych interwencji z uwagi na
75 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

niewaciw lokalizacj, w zwartej zabudowie, powodujc lokaln uciliwo akustyczn. 4.7.2. Zagroenia naturalne Procesy geodynamiczne Przemyl ley na tzw. fliszu karpackim, jest to podoe sprzyjajce tworzeniu si osuwisk. Wyynna powierzchnia, o bogatej rzebie i stromych spadkach, pocita dolinami stanowi potencjalne obszary osuwiskowe. Najbardziej naraonymi na wystpowanie osuwisk s zbocza o nachyleniu w przedziale 10-15%, mniejsze natenie tego zjawiska zaobserwowano na zboczach nachylonych powyej 15%, na stokach nachylonych poniej 10% osuwiska wystpuj sporadycznie. Powstawanie osuwisk wie si z utrat stabilnoci zbocza pod wpywem czynnikw zewntrznych: naturalnych (intensywne i dugotrwae opady, ekstremalne zjawiska powodziowe) i antropogenicznych (naruszenie stabilnoci zboczy poprzez niewaciwe zagospodarowanie). Osuwiska powstaj przez nage przemieszczenie si mas ziemnych, powierzchniowej zwietrzeliny i mas skalnych podoa spowodowane przez uruchomienie procesw geodynamicznych. Na terenie miasta istniej obszary starych, nieaktywnych osuwisk, ktre cho nie powoduj w danym momencie zagroe, w sprzyjajcych dla siebie warunkach, np. po dugotrwaych opadach atmosferycznych, mog si uaktywni. Przykadem uaktywnienia osuwiska, jest wzmoenie ruchw masowych, po intensywnych i dugotrwaych opadach w 2009 r. osunicie si ziemi (wraz z grobami) wzdu poudniowej granicy Cmentarza Gwnego w Przemylu. Prognozowanie zjawisk osuwiskowych jest zadaniem trudnym, zwaszcza w naszym klimacie przejciowym. w ktrym mamy do czynienia z okresami suszy lub te okresami gwatownych deszczy, rn ich czstotliwoci, dugoci, intensywnoci itp. Zdaniem prof. Jacak Rajchela, geologa z Akademii Grniczo-Hutniczej w Krakowie, bez specjalistycznych bada nie da si oceni, czy na zboczu moe doj do osunicia terenu. Jeli wczeniej go nie byo, jest to niemal niewykonalne. Trzeba dokona wierce i spojrze na mapy geologiczne. Wtedy mona wyrokowa. Osuwisko bywa czsto gwatownym i gonym zjawiskiem, jak lawina niena. Na zboczach, gdzie do tej pory nie dochodzio do osuni, zaczynaj si pojawia, gdy atwo je sprowokowa. Wystarczy nieumiejtnie podci zbocze, np. prowadzc w poprzek niego drog lub kopic fundamenty domu. Moe rwnie doj do przecienia gruntu, kiedy stawia si na nim kolejne domy albo wymienia lekkie konstrukcje drewniane na murowane. Wytrzymao gruntu zmniejsza te np. wycicie lasu; korzenie drzew wzmacniaj bowiem spjno podoa i chonc wod, reguluj nasycenie gruntu. Przeciwdziaaniem negatywnym skutkom wynikajcym z ruchw masowych s rozwizania organizacyjno-prawne (m.in. planowanie przestrzenne w oparciu o wiarygodne dane dotyczce osuwisk tj. wykluczenie terenw osuwiskowych spod jakiekolwiek inwestycji oraz prowadzenie dziaa zabezpieczajcych przed dalszym niszczeniem (o ile to moliwe i zasadne np. drenau stokw, odwadniania, zalesiana o ile jest to moliwe i zasadne.) W wyniku przeprowadzonej na zlecenie Wojewody Podkarpackiego Analizy zjawisk osuwiskowych na terenie wojewdztwa podkarpackiego po powodzi katastrofalnej w 2001 roku, na terenie Podkarpacia zarejestrowano 2658 osuwisk. Cz osuwisk to formy aktywne, cz nieczynne, lecz zagroone uruchomieniem przy zmianie warunkw np. wodnych. W roku 2001 dla terenu wojewdztwa podkarpackiego zostaa opracowana (zaprojektowana i zainstalowana w stacji graficznej w formacie GeoMedia) przestrzenna baza danych zjawisk
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 76

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

osuwiskowych. Dziki czemu powstaa moliwo generowania informacji i ewentualnych zwizkw przyczynowo-skutkowych, zachodzcych w relacjach pomidzy budow geologiczn terenu, zjawiskami geomorfologicznymi, uksztatowaniem powierzchni terenu i dziaalnoci czowieka, ze szczeglnym zwrceniem uwagi na realizowane i planowane inwestycje. Zgodnie z zaoeniem Ministra rodowiska zakoczono realizacj I etapu systemu osony przeciwosuwiskowej SOPO i w 2008 r. rozpoczto prace w ramach II etapu SOPO nad kartowaniem i wykonaniem map osuwisk oraz terenw zagroonych ruchami masowymi dla obszaru Karpat Polskich oraz monitorowaniem wybranych osuwisk w Karpatach. Przedsiwzicie to ma wspomc starostw w skutecznym wypenianiu ich obowizkw naoonych na administracj publiczn. Uzyskane dane stanowi bd podstaw do skutecznego zarzdzania ryzykiem oraz uwiadamia zagroenia zwizane z wystpowaniem ruchw masowych. W styczniu 2011 roku zostaa ukoczona Mapa morfologiczna miasta Przemyla w skali 1:2000, wykonana przez Usugowy Zakad Fizjografii i Geologii Inynierskiej. Podstawowym celem mapy byo wyznaczenie zasigu osuwisk aktywnych i osuwisk nieczynnych na obszarze miasta Przemyla. W komentarzu tekstowym do mapy okrelono tereny: o najkorzystniejszych warunkach do zagospodarowanie, trudniejszych do zagospodarowania i niekorzystnych warunkach morfologicznych. Okrelenie zasigu obszarw osuwiskowych /czynnych i nieczynnych/ w dalszej kolejnoci przyczyni si powinno do minimalizowania strat powstaych w wyniku osuwania, poprzez ograniczenie ich zainwestowania w sporzdzanych przez wadze samorzdowe dokumentach planistycznych z zakresu zagospodarowania przestrzennego (plany zagospodarowania przestrzennego, studia uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego, decyzje o warunkach zabudowy lub lokalizacji inwestycji celu publicznego). Zagroenia powodziowe Najbardziej zagroone powodzi obszary miasta pooone s wzdu rzek San i Wiar. Na prawym brzegu Sanu zagroone powodzi s: tereny przylege do Zakadu Uzdatniania Wody, tereny sportowo-rekreacyjne klubu Polonia dzielnice Wilcze i Przekopana. Na lewym brzegu Sanu zagroone powodzi s: tereny przylege do ulicy Wgierskiej, sportowo-rekreacyjnym klubu Czuwaj, tereny przylege do ulicy Focha i Buszkowickiej. Wzdu Wiaru zagroone powodzi s: dzielnica Sielec dzielnica Pikulice Odcinki brzegw Sanu wymagajce ubezpieczenia: odcinek nr 1: od granicy miasta do budynkw campingu obwaowanie, odcinek nr 2: od km 165+020 165+140 na brzegu lewym w rejonie mostu Siwca. Konieczno zastosowania ubezpieczenia typu cikiego jak przeduenie istniejcego zabezpieczenia na odcinku przewenia rzeki midzy mostami, odcinek nr 3: od km 164+500 165+020 na brzegu lewym zauwaa si tendencje do podmywania skarpy, przy czym sytuacja moe si pogorszy po wykonaniu obwaowania, wymagane ubezpieczenie jednostronne brzegu,
77 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

odcinek nr 4: od km 162+200 162+380 wystpuje tu zerwany lewy brzeg powyej ktrego usytuowana jest zwarta zabudowa wiejska. Wymagane ubezpieczenie brzegu i skarpy, odcinek nr 5: od km 161+640 161+830 , wystpuje tu poszerzenie koryta rzeki do ok.90 m, na skutek czego zagroony jest prawy brzeg. W chwili obecnej nie wystpuj tu oberwania gruntu na skarpie brzegowej i nie stwierdza si zbyt duego zagroenia dla brzegw. Zauwaono resztki starej zniszczonej tamy podunej kamienno - faszynowej, odcinek nr 6: od km 161+100 161+360 wystpuje tu zerwany prawy brzeg. Przewiduje si wykonanie jednostronnego ubezpieczenia, odcinek nr 7: od km 160+300 162+560 stwierdzono zerwany brzeg lewy w zwizku z czym przewiduje si wykonanie ubezpieczenia jednostronnego brzegu i skarpy, odcinek nr 8: od km 159+500 159+600 stwierdzono zerwany prawy wysoki brzeg z wyran tendencj do powikszania si zniszcze po kadorazowym przejciu wielkich wd. Przewidzie naley wykonanie tutaj ubezpieczenia niskiego brzegu i skarpy. Powane zagroenie dla miasta Przemyla stanowi fala powodziowa, ktra moe wystpi w razie awarii lub uszkodzenia urzdze hydrotechnicznych zapory Solina Myczkowce ( przewiduje si, e w cigu 7 godzin i 20 minut do Przemyla dotrze fala powodziowa o wysokoci okoo 14 m, zalewajca okoo 50% obszaru miasta). W 2008 r. dziki wsparciu udzielonemu przez Norwegi poprzez dofinansowanie ze rodkw Norweskiego Mechanizmu Finansowego, Regionalny Zarzd Gospodarki Wodnej w Krakowie rozpocz realizowanie Projektu pn. Usprawnienie procesu planowania przestrzennego w aspekcie ochrony przeciwpowodziowej w zlewni Sanu. Zadaniem projektu jest: wyznaczenie obszarw bezporedniego zagroenia powodzi w zlewni San jako integralnego elementu studium ochrony przeciwpowodziowej, opracowanie map zagroenia powodziowego i udostpnienie ich jednostkom administracji samorzdowej i publicznej, dostawa i instalacja dla RZGW w Krakowie serwera oraz systemu operacyjnego w celu stworzenia bazy danych dokumentw planistycznych w zakresie zagospodarowania przestrzennego dla obszarw zagroonych powodzi, stworzenie struktur i wypenianie bazy danych, przeprowadzenie szkolenia w zakresie metod wykorzystania wytworzonych w ramach projektu produktw w planowaniu przestrzennym. Przewidywane rezultaty projektu: projekt dostarczy produkty w postaci map zagroenia powodziowego, ktre usprawni dziaania jednostek administracji publicznej zaangaowanych w prowadzenie prac zwizanych z ochron przed powodzi, realizacja zada projektu przyczyni si do poprawy skutecznoci przestrzegania prawa poprzez usprawnienie procesu planowania przestrzennego w aspekcie ochrony przeciwpowodziowej w zlewni Sanu, efekty pracy zostan zaprezentowane na specjalnie zorganizowanym w tym celu seminarium. W padzierniku 2010 r. miasto Przemyl otrzymao opracowanie pn. Wyznaczenie obszarw bezporedniego zagroenia powodzi w zlewni Sanu jako integralny element studium ochrony przeciwpowodziowej. Obszar bezporedniego zagroenia powodzi przedstawiono na mapie topograficznej w skali 1: 10 000.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 78

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Podstawowym celem opracowania byo wyznaczenie zasigu stref zalewowych dla wd powodziowych o siedmiu prawdopodobiestwach przewyszenia (50%, 20%, 10%, 5%, 2%, 1%, i 0,5%) dla rzeki San oraz jej 53 dopyww, a nastpnie okrelenie na ich podstawie obszarw bezporedniego zagroenia powodzi (w rozumieniu zapisw ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, Dz. U. Nr 239, poz. 2019 z pn. zm.). Obszary takie, w dalszej kolejnoci przyczyni si powinny do zminimalizowania strat powodziowych poprzez ograniczenie ich zainwestowania w sporzdzanych przez wadze samorzdowe dokumentach planistycznych z zakresu zagospodarowania przestrzennego (plany zagospodarowania przestrzennego, studia uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego, decyzje o warunkach zabudowy lub lokalizacji inwestycji celu publicznego). W opracowaniu przedstawione zostay rwnie, wymagane do okrelenia w studium ochrony przeciwpowodziowej /zgodnie z zapisami art. 79 ust 2 pkt. 1 ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r./ obiekty i obszary wymagajce ochrony przed zalaniem z uwagi na ich zagospodarowanie, warto gospodarcz lub kulturow. Obszar bezporedniego zagroenia powodzi przedstawiono na mapie topograficznej w skali 1: 10 000. Wojewdztwo podkarpackie jest objte kompleksow ochron przeciwpowodziow. W ramach rzdowego programu Ochrony przed powodzi w dorzeczu grnej Wisy powstan nowe way i zbiorniki retencyjne oraz system wczesnego ostrzegania przed powodzi. Tym samym zrobiony zostanie pierwszy krok w kierunku zapobiegania powodziom, zamiast ogranicza si do walki ze skutkami klsk. Rzdowy program Ochrony przed powodzi w dorzeczu grnej Wisy zakada utworzenie trzech elementw ochrony: bezporedniej ochrony, ograniczenia zagroenia powodziowego, systemu informacji oraz szybkiego powiadamiania (elektroniczne mapy oraz automatyczne czujniki poziomu wody). Program zakada m.in. umocnienie waw, budow polderw i zbiornikw retencyjnych, przepompowni. Powsta maj rwnie mapy zagroenia powodziowego oraz system wczesnego ostrzegania przed powodzi. Pienidze na ten cel bd pochodzi zarwno z budetu pastwa i samorzdw, jak i ze rodkw unijnych. Moe te zosta zastosowany mechanizm partnerstwa publiczno-prywatnego. Program zakada, e infrastruktura przeciwpowodziowa moe zosta wykorzystana rwnie do innych celw, np. rekreacyjnych czy te do wytwarzania energii elektrycznej.

4.7.3. Odpady Informacje na temat stanu gospodarki odpadami znajduj si w Planie gospodarki odpadami dla miasta Przemyla na lata 2009 - 2012, z uwzgldnieniem lat 2013 - 2017, stanowicym integraln czci Programu.

4.7.4. Promieniowanie elektromagnetyczne Badania poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku w 2008 roku przeprowadzono zgodnie z rozporzdzeniem Ministra rodowiska z dnia 12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych bada poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku (Dz.U.2007.221.1645).

79 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Pomiary promieniowania elektromagnetycznego na obszarze wojewdztwa podkarpackiego prowadzone byy w ramach trzyletniego cyklu pomiarowego ustalonego na lata 2007 2009. Badania w 2008 roku prowadzono w punktach pomiarowych, zlokalizowanych w miejscach dostpnych dla ludnoci, na trzech kategoriach obszarw wojewdztwa: w centralnych dzielnicach lub osiedlach miast o liczbie mieszkacw wikszej od 50 tys., w pozostaych miastach, na obszarach wiejskich. Oceny poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku dokonano w oparciu o rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 30 padziernika 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku oraz sposobw sprawdzania dotrzymania tych poziomw (Dz.U.2003.192.1883). W miejscach dostpnych dla ludnoci warto dopuszczalna skadowej elektrycznej pola, dla czstotliwoci od 3 MHz do 300 MHz i dla czstotliwoci od 300 MHz do 300 GHz wynosi 7V/m. Tabela 25. Sprawozdanie roczne z okresowych bada poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku na terenie miasta Przemyla, wykonanych w 2008 r. (wg. WIO) [/zgodnie z rozporzdzeniem Ministra rodowiska z dnia 12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i
sposobu prowadzenia okresowych bada poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku (Dz. U. Nr 221, poz. 1645)] Nazwa jednostki terytorialnej, Symbol rednia arytmetyczna Warto rednia na obszarze ktrej nomenklatury zmierzonych niepewnoci arytmetyczna jest zlokalizowany punkt jednostki wartoci skutecznych pomiarw dla rodzaju pomiarowy terytorialnej, na nate pl [V/m] obszaru ktrej elektrycznych wg Za. 1 ust. zlokalizowany jest promieniowania 1 pkt. 1 [V/m] punkt pomiarowy elektromagnetycznego (NTS) dla zakresu czstotliwoci co najmniej od 3 MHz do 3000 MHz uzyskanych dla punktu pomiarowego [V/m] M. Przemyl o. Kazanw 5.18.25.62.01.1 0,11 0,022 M. Przemyl o. Budy Mae 0,36 0,072 0,272 M. Przemyl o. rdmiecie 0,31 0,062 M. Przemyl o. Garbarze 0,48 0,096

Na podstawie wynikw przeprowadzonych bada nie stwierdzono przekrocze dopuszczalnych poziomw pl elektromagnetycznych na wyznaczonych obszarach miasta Przemyla. 4.7.5. Powane awarie Zgodnie z Dyrektyw Rady nr 96/82/WE z 9 grudnia 1996 r. w sprawie kontrolowania zagroe z udziaem niebezpiecznych substancji, Pastwa Czonkowskie powinny uwzgldnia w swoich strategiach i planach zagospodarowania przestrzennego zapobieganie powanym awariom i ograniczanie ich skutkw dla ludzi i rodowiska naturalnego. Do ochrony rodowiska przed powanymi awariami zobowizani s prowadzcy zakady, stwarzajce zagroenie wystpienia awarii, dokonujcy przewozu substancji niebezpiecznych, oraz organy administracji. Kompetencje i sposb przeciwdziaania powanym awariom, instrumenty prawne suce przeciwdziaaniu powanej awarii przemysowej, obowizki prowadzcego zakad stwarzajcy zagroenie wystpienia awarii przemysowej okrela ustawa z dnia 27 kwietnia
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 80

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

2001 r. Prawo ochrony rodowiska (Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902 z pn. zm.), ktra nakada na Pastwow Stra Poarn obowizki w zakresie zapobiegania powanym awariom i wspdziaania w tym zakresie z innymi jednostkami. Zgodnie z art. 260 w/w ustawy w celu zapobiegania, zwalczania i ograniczania skutkw awarii przemysowej opracowuje si wewntrzny i zewntrzny plan operacyjno-ratowniczy. Potencjalne rdo zagroe stanowi zakady przemysowe oraz obiekty przerabiajce i magazynujce TSP (Toksyczne rodki Przemysowe). WIO w Rzeszowie i Pastwowa Stra Poarna kontroluj jednostki, ktrych dziaalno moe stanowi zagroenie dla rodowiska. W wyniku kontroli aktualizowany jest rejestr potencjalnych sprawcw awarii przemysowych. Na terenie miasta Przemyla znajduj si zakady, w ktrych ze wzgldu na rodzaj i iloci przechowywanych substancji niebezpiecznych moe doj do powanej awarii, s to: Przedsibiorstwo Wodocigw i Kanalizacji Sp. z o.o. w Przemylu ze wzgldu na chlor (ok. 15 ton), SANWIL Polska Sp. z o.o. - ze wzgldu na gazy technologiczne, ciecze rce i trujce (ok. 200 ton), Miejskie Przedsibiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. - Ciepownia "Zasanie", - ze wzgldu na kwas solny (ok. 6 ton), Zakad Automatyki POLNA S.A.- ze wzgldu na kwasy i cyjanek (ok. 1 ton). Zakady te nie figuruj w wojewdzkim rejestrze zakadw o duym ryzyku i o zwikszonym ryzyku wystpienia awarii przemysowej. W celu zapobiegania, zwalczania i ograniczania skutkw awarii przemysowej wana jest prawidowa lokalizacja nowych obiektw, ktre mog oddziaywa na rodowisko oraz wyznaczenie stref i ochrona terenu. Skuteczn form ochrony przed powanymi awariami s kontrole potencjalnych sprawcw powanych awarii. Pooenie Przemyla przy drogach krajowych nr 28 w kierunku Zator - Wadowice Medyka (granica pastwa) i nr 77 w kierunku Lipnik - Sandomierz Przemyl oraz magistrali kolejowej E 30 powoduje, e miasto naraone jest wystpienie awarii zwizanych z przewozem niebezpiecznych substancji chemicznych. 4.7.6. Tereny zdegradowane i zdewastowane Na obszarze miasta Przemyla grunty zdewastowane i zdegradowane zajmuj ogem powierzchni 1,88 ha. S to grunty zdegradowane, niewielkie obszarowo tereny nieczynnych cegielni i zakadw produkcyjnych. Zgodnie z definicj przyjmowan w innych krajach OECD, s to tereny zdegradowane pod wzgldem morfologicznym. Tereny te, na ktrych ustaa dziaalno gospodarcza, w planach zagospodarowania przestrzennego, przeznaczane s na inne formy zagospodarowania, gwnie due centra handlowe. Skarpa po byej cegielni w Buszkowiczkach, gdzie zaobserwowano ptaki chronione ony, proponowana jest do objcia ochron rezerwatow.

4.7.7. Zanieczyszczenia transgraniczne


81 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Miasto Przemyl jest najbardziej wysunitym na wschd miastem wojewdztwa podkarpackiego, pooonym w odlegoci ok. 13 km od granicy pastwowej z Ukrain Podstawy wsppracy transgranicznej z Ukrain: Porozumienie midzy Wojewod Podkarpackim a Lwowsk Obwodow Administracj Pastwow o wsppracy midzyregionalnej z dnia 26 maja 2000 r. Porozumienie o wsppracy pomidzy Podkarpackim Wojewdzkim Inspektorem Ochrony rodowiska w Rzeszowie a Pastwowym Urzdem Ochrony rodowiska w Obwodzie Lwowskim z dnia 23 padziernika 2008 r . Porozumienie midzy Wojewod Podkarpackim i Marszakiem Wojewdztwa Podkarpackiego a Lwowsk Obwodow Administracj Pastwow i Lwowsk Rad Obwodow o wsppracy regionalnej w celu odpowiedniego przygotowania i przeprowadzenia finaowego turnieju mistrzostw Europy w Pice Nonej UEFA EURO 2012, sporzdzone we Lwowie w dniu 20 sierpnia 2008 roku. Zakres wsppracy transgranicznej: Likwidacja potencjalnych zagroe rodowiska w strefie nadgranicznej (nieczynne kopalnie siarki w Jaworowie, Niemirowie i Baszni, magazyny przeterminowanych rodkw ochrony rolin w Siankach). Monitoring wd rzek granicznych wg uzgodnionych zasad i metodyk badawczych. Wsppraca w zakresie kontroli przewozu materiaw niebezpiecznych i transgranicznego przemieszczania odpadw. Zapobieganie i ograniczanie powanych awarii o skutkach transgranicznych. Wymiana informacji o realizowanych przedsiwziciach, majcych wpyw na jako rodowiska, opracowa i raportw o stanie rodowiska. Wzajemne informowanie si o nadzwyczajnych zanieczyszczeniach wd i powanych awariach o zasigu transgranicznym. Wsppraca transgraniczna ze stron Ukraisk, w dziedzinie ochrony rodowiska, monitoringu stanu rodowiska i jego zagroe w obszarze transgranicznym rozwija si sukcesywnie. Wojewdzki Inspektorat Ochrony rodowiska w Rzeszowie prowadzi systematyczny nadzr badawczy nad stanem jakoci wd granicznych, wsppracuje z Pastwowym Urzdem Ekologii i Zasobw Naturalnych Obwodu Lwowskiego w przypadkach wystpienia nadzwyczajnych zanieczyszcze rodowiska. Paszczyzn wymiany informacji i dowiadcze s take organizowane cyklicznie przez obie strony konferencje ekologiczne oraz seminaria. Transgraniczne zanieczyszczenia wd powierzchniowych Monitoring jakoci wd powierzchniowych w strefie przygranicznej z Ukraina, jest prowadzony przez WIO w Rzeszowie. Na rzece Wiar, monitoring jest prowadzony w ramach systemu pastwowego monitoringu rodowiska. Druga co do wielkoci rzeka w miecie Wiar, przekracza granic polsko ukraisk dwukrotnie. Wiar jest prawobrzenym dopywem Sanu. Jego dugo, od rde do ujcia do Sanu (na terenie miasta Przemyla) wynosi 70,4 km. rda i rodkowy bieg rzeki znajduje si w obrbie Pogrza Przemyskiego, na terenach lenych oraz uytkowanych rolniczo.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

82

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

W okolicach miejscowoci Sierakoce rzeka Wiar przekracza granic pastwa i pynie po stronie ukraiskiej. Na odcinku ok. 11 km pynie wzdu granicy pastwowej a nastpnie, w pobliu Stanisawczyka powraca na terytorium Polski. Blisko 50 % zlewni Wiaru pooone jest na obszarze Ukrainy.

Wstpna klasyfikacja stanu/potencjau ekologicznego i stanu chemicznego wd w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu wd powierzchniowych w rzece Wiar w 2008 roku (wg Rozporzdzenia Ministra rodowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. dz.u.2008.162.1008) Zlewnia nr.224 Wiar* Nazwa jednolitej czci wd powierzchniowych Wiar od granicy pastwa do ujcia Kod jednolitej czci wd powierzchniowych PLRW200922499 Typ abiotyczny 9 (maa rzeka wyynna, wglanowa) Silnie zmieniona cz wd - NIE Sztuczne czci wd NIE Tabela 26. Wstpna klasyfikacja stanu/potencjau ekologicznego i stanu chemicznego wd w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu wd rzeki Wiar w 2008 r (wg. WIO)
Stan (potencja ekologiczny) dobry

Klasyfikacja stanu na podstawie substancji szczeglnie szkodliwych Nazwa punktu pomiarowo kontrolnego Rodzaj monitoringu w 2008 r elementw biologicznych

Zlewnia

Kod punktu pomiarowo kontrolnego

km rzeki

Zlewnia nr.224 Wiar*

PLO1S1601-1919 PLO1S1601-1920

Wiar Stanisawczyk Wiar Przemyl

11,5 1,1

MDRW* MORW*

brak dobry [IO]

dobry bardzo dobry

elementw fizykochemicznych

dobry dobry

Stan chemiczny
dobry

*numer zlewni wg. Atlasu Podziau Hydrograficznego Polski (IMGW, Warszawa 2005) *MDRW monitoring diagnostyczny na rzekach *MORW monitoring operacyjny, w operacyjnych punktach pomiarowo kontrolnych. IO - wskanik okrzemkowy (fitobentos) Klasyfikacja wg. Rozporzdzenia Ministra rodowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjau ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych czci wd powierzchniowych (Dziennik Ustaw 2009, Nr 122).

Potencjalnymi rdami zanieczyszcze Wiaru, w tej czci zlewni, moe by dziaalno gospodarcza miejscowoci Niankowice oraz zanieczyszczenia ciekami komunalnymi z zabudowanych obszarw wiejskich, po stronie Polskiej. Rzeka Wiar naley do najmniej zanieczyszczonych rzek granicznych , wypywajcych z Ukrainy na teren wojewdztwa podkarpackiego. Zagroenia dla rodowiska wodnego w strefie przygranicznej

83 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Wie Sianki pooona jest na Ukrainie, w rdowym odcinku rzeki San, w obszarze Nadsiaskiego Parku Krajobrazowego, wczonego do Midzynarodowego Rezerwatu Biosfery Karpaty Wschodnie. Przez wiele lat w Siankach magazynowane byy przeterminowane rodki ochrony rolin. Kontenery z tymi niebezpiecznymi odpadami stanowiy bardzo powane, potencjalne zagroenie dla rzeki San, szczeglnie dla ujcia wd do celw komunalnych dla miast: Przemyl, Jarosaw i wielu innych miejscowoci, a take zagroenie dla cennych przyrodniczo terenw Bieszczadzkiego Parku Narodowego. WIO w Rzeszowie wielokrotnie podejmowa szereg dziaa o charakterze kontrolnobadawczym i organizacyjnym w celu ograniczenia ryzyka zanieczyszczenia rzeki San w jej rdowym odcinku, zlokalizowanym po stronie ukraiskiej. W 2008 r. strona ukraiska przystpia do realizacji projektu pn. Likwidacja toksycznych pestycydw na terenie Obwodu Lwowskiego, w zlewniach rzek przygranicznych San i Bug Zachodni. Na przeomie listopada i grudnia 2008 r. niebezpieczne odpady zostay wywiezione z miejscowoci Sianki do Niemiec, w celu termicznego unieszkodliwienia. Transgraniczne zanieczyszczenia wd podziemnych W pasie przygranicznym znajduj si Gwne Zbiorniki Wd Podziemnych Nr 429 i 430, ktrych wody s potencjalnie naraone na zanieczyszczenia i zmiany stosunkw wodnych. Na terenie przygranicznym, w pobliu Przemyla, nie ma wikszych orodkw przemysowych wpywajcych na zanieczyszczenia zbiornikw wd podziemnych. Transgraniczne zanieczyszczenia powietrza Na terenie wojewdztwa podkarpackiego, w obszarze przygranicznym z Ukrain, oceny jakoci powietrza dokonuje si w 3 strefach: strefa miasto Przemyl, strefa jarosawsko-lubaczowska, strefa przemysko-bieszczadzka. W 2009 r. jako powietrza atmosferycznego na tym obszarze monitorowana bya przez WIO w Rzeszowie i WSSE w Rzeszowie w zakresie: SO2, NO2, py zawieszony PM10, metale (arsenu, kadmu, niklu, oowiu), benzo(a)piren w pyle PM10 i benzen. Wyniki pomiarw na tym obszarze, nie wykazay przekroczenia standardw imisyjnych, okrelonych dla SO2 i NO2. Nie odnotowano przekrocze, ustalonych dla SO2 i NO2 norm 1-godzinych, do ktrych porwnywano wyniki uzyskane na stacji automatycznej w Przemylu. Nie stwierdzono rwnie przekrocze normy redniodobowej SO2 na adnym stanowisku pomiarowym. W 2009 r. badania zanieczyszczenia powietrza pyem zawieszonym PM10 w strefie przygranicznej z Ukrain prowadzone byy na 4 stanowiskach pomiarowych zlokalizowanych w Przemylu i Jarosawiu. Zanieczyszczenie powietrza pyem PM10 stanowi powany problem ekologiczny w wojewdztwie podkarpackim. Strefy miasto Przemyl i jarosawsko-lubaczowska, pooone w obszarze przygranicznym z Ukrain, zaliczone zostay do klasy C z uwagi na przekroczenia standardw imisyjnych PM10. Na stopie zanieczyszczenia powietrza pyem bardzo istotnie wpywaj warunki meteorologiczne takie jak temperatura i prdko wiatru, szczeglnie istotne w sezonie chodnym, w ktrym wzrasta poziom emisji zwizanej z wytwarzaniem ciepa.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

84

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Miasto Przemyl, z uwagi na swoje pooenie w obnieniu terenu, przy maych prdkociach wiatru jest sabo przewietrzane, co prowadzi do znaczcej koncentracji zanieczyszcze pyowych. Na stopie zanieczyszczenia powietrza pyem wpyw maj take rda zlokalizowane poza obszarem wojewdztwa. Z analizy zanieczyszczenia powietrza pyem drobnym (PM10 i PM2.5), wykonanej na zlecenie GIO przez Biuro Studiw Proekologicznych EKOMETRIA Sp. z o.o. wynika, e najwikszy napyw zanieczyszcze pyowych koncentruje si w pnocnowschodniej czci regionu. W 2009 r. WIO w Rzeszowie prowadzi badania zawartoci metali cikich: arsenu, kadmu, niklu, oowiu w pyle PM10 w strefie przygranicznej z Ukrain na 2 stanowiskach pomiarowych, zlokalizowanych w Przemylu i Jarosawiu. Stenia metali w strefie przygranicznej, podobnie jak na pozostaym obszarze wojewdztwa podkarpackiego, utrzymyway si na niskim poziomie. W 2009 r. w strefie przygranicznej z Ukrain w Przemylu i Jarosawiu, prowadzone byy pomiary ste benzo(a)pirenu w pyle PM10. Badania ste benzo(a)pirenu w pyle PM10 wykazay przekroczenia wartoci docelowej (1 g/m3) we wszystkich punktach pomiarowych zlokalizowanych w woj. podkarpackim. Najwysze rednioroczne stenie benzo(a)pirenu wynoszce 8,5 g/m3 (850% poziomu odniesienia) odnotowano w Przemylu, na stanowisku pomiarowym przy Placu Dominikaskim. W pozostaych punktach pomiarowych w regionie rednioroczne stenia benzo(a)pirenu zawieray si w przedziale 3,9-5,1 g /m3. Wzdu granicy wschodniej z Ukrain rda emisji zanieczyszcze powietrza, gwnie pochodzce z sektora komunalnego wystpuj w strefach przygranicznych po obu stronach granicy. Analiza kierunkw przewaajcych wiatrw dla obszaru przygranicznego nie wskazuje jednoznacznie na zwikszony napyw zanieczyszcze na teren Podkarpacia. W ostatnich latach na terenie Podkarpacia obserwuje si spadek iloci zanieczyszcze pochodzcych z duych rde, zaliczanych do mogcych znaczco oddziaywa na stan powietrza, co ma pozytywny wpyw na zmniejszenie rozprzestrzeniania si zanieczyszcze szczeglnie poza granice wschodnie, przy przewaajcym zachodnim kierunku wiatru. Nie mona jednak cakowicie wykluczy, e emitowane zanieczyszczenia przemysowe pochodzce z wysokich emitorw przemieszczajce si na znacznych wysokociach nie maj wpywu na imisj. Zagadnienia te wymagaj analiz dotyczcych przemieszczania si mas powietrza na duych wysokociach, poczonych z badaniami emisji i imisji. Transgraniczne przemieszczanie odpadw i towarw niebezpiecznych Wspdziaanie w zakresie kontroli transgranicznego przemieszczania odpadw i towarw niebezpiecznych W zwizku z tym, e wschodnia granica wojewdztwa podkarpackiego to rwnoczenie odcinek granicy strefy Schengen, szczeglne znaczenie ma wsppraca sub ochrony rodowiska ze Stra Graniczn oraz Sub Celn w zakresie kontroli transgranicznego przemieszczania odpadw. W obrbie wojewdztwa, na granicy Pastwa z Ukrain zlokalizowane s 3 przejcia graniczne, przez ktre przewoone s towary niebezpieczne: Drogowe Przejcie Graniczne w Korczowej, Drogowe Przejcie Graniczne w Medyce, Kolejowe Przejcie Graniczne w Przemylu, stacja PKP Medyka.

85 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

W celu koniecznoci wzmocnienia kontroli odpadw na granicy z Uni Europejsk z inicjatywy Gwnego Inspektora Ochrony rodowiska powoana zostaa grupa G-5. W skad grupy weszli przedstawiciele: Suby Celnej, Stray Granicznej, Inspekcji Transportu Drogowego, Policji i Inspekcji Ochrony rodowiska. 24 lutego 2010 r. Wojewoda Podkarpacki powoa przy Wojewdzkim Zespole Zarzdzania Kryzysowego Grup eksperck ds. monitorowania przemieszczania odpadw. W skad Grupy weszli przedstawiciele: Oddziau Terenowego Urzdu Transportu Kolejowego w Krakowie, Wojewdzkiego Inspektoratu Ochrony rodowiska, Podkarpackiego Komendanta Wojewdzkiego Policji, Podkarpackiego Wojewdzkiego Inspektora Transportu Drogowego, Izby Celnej w Przemylu, Komendanta Karpackiego Oddziau Stray Granicznej w Nowym Sczu, Komendanta Bieszczadzkiego Oddziau Stray Granicznej Przemylu, Wojewdzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej. Na szefa grupy Wojewoda Podkarpacki powoa Podkarpackiego Wojewdzkiego Inspektora Ochrony rodowiska, ktry we wspdziaaniu z Dyrektorem Wydziau Bezpieczestwa i Zarzdzania Kryzysowego koordynowa bdzie dziaalno Grupy. W latach 2007 - 2009 zostay przeprowadzone wsplne kontrole z przedstawicielami krajowych sub zaangaowanych w dziaania zwizane z transgranicznym przemieszczaniem odpadw w ramach projektu IMPEL TFS. Stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidowoci w zakresie przestrzegania wymaga ochrony rodowiska obejmoway midzy innymi: prowadzenie przeadunku substancji niebezpiecznej (etanolu) na torach bez zabezpiecze na wypadek wycieku substancji, brak instrukcji postpowania na wypadek wystpienia stanw awaryjnych tj. wycieku substancji niebezpiecznych, brak uregulowa formalno-prawnych w zakresie wytwarzania odpadw, brak opracowanych zasad postpowania na wypadek wycieku paliwa w magazynie paliw, brak dokumentw potwierdzajcych przedoenie kompetentnym organom informacji o zakresie korzystania ze rodowiska. Miejsca najbardziej naraone na zanieczyszczenie rodowiska, w przypadku kolizji drogowej lub kolejowej, to: 1. Most na rzece Wiar w Przemylu (cig drogi krajowej nr 28), 2. Trzy mosty na rzece San w Przemylu (2 drogowe i 1 kolejowy). Czynniki decydujce o koniecznoci wsppracy sub ratowniczych obszarach transgranicznych to: potencjalne rda zagroe o charakterze liniowym, punktowym i obszarowym, lokalizacja obiektw i instalacji o znaczeniu strategicznym (potencjalne ryzyko wystpienia powanych awarii przemysowych), transport drogowy i kolejowy z udziaem substancji niebezpiecznych (ryzyko wypadkw w transporcie), potencjalne zagroenia dla terenw o cennych walorach przyrodniczo-krajobrazowych. Wsppraca sub ratowniczych (w rejonach przygranicznych), ktrej celem jest wszechstronne przygotowanie si do zapobiegania i zwalczania skutkw rnego rodzaju zagroe ekologicznych oraz zapewnienia wzajemnego bezpieczestwa ekologicznego ludziom i rodowisku (najbardziej czuy i newralgiczny element wsppracy), polega na: organizowanie wsplnych wicze operacyjno-sztabowych, opracowywanie planw operacyjno-ratowniczych,
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 86

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

opracowywanie procedur postpowania oraz systemw powiadamiania i ostrzegania o zdarzeniach nadzwyczajnych, przekazywanie informacji o zdarzeniach o charakterze nadzwyczajnym, zagraajcych. W wyniku prac prowadzonych w trakcie kolejnych narad Grup Roboczych NZ i OW powsta dokument o nazwie System powiadamiania i ostrzegania o nadzwyczajnych zanieczyszczeniach wd granicznych z Ukrain. W ramach systemu: kada ze stron przygotowaa wykaz organw waciwych do powiadamiania i alarmowania, wraz z numerami telefonw, faxw i adresami poczty elektronicznej, sporzdzono wsplny wykaz, ktry zawiera punkty kontaktowe na szczeblach krajowych i regionalnych po obu stronach granicy, zdefiniowano pojcie nadzwyczajnego transgranicznego zanieczyszczenia wd, wypracowano zasady powiadamiania i wzory meldunkw o nadzwyczajnym zanieczyszczeniu oraz odwoaniu stanu nadzwyczajnego zanieczyszczenia w wersji dwujzycznej. Wiodc rol w oglnopolskim systemie organizacji dziaa ratowniczych w zakresie ratownictwa technicznego, chemicznego, ekologicznego i medycznego peni Pastwowa Stra Poarna, dziaajca w krajowym systemie ratowniczo ganiczym. Na mocy odrbnych przepisw wspdziaa z ni Inspekcja Ochrony rodowiska.

4.7.8. Zagroenia biologiczne System bezpieczestwa biologicznego w Polsce oparty jest na normach i standardach obowizujcych w Unii Europejskiej. W dniu 27 wrzenia 2004 r. na Sejmiku Wojewdztwa Podkarpackiego zostaa podjta uchwaa dotyczca ustanowienia terenu wojewdztwa podkarpackiego stref woln od zmodyfikowanych genetycznie organizmw (GMO). Niezamierzone wprowadzenie produktw GMO do produkcji rolnej i na rynek artykuw rolno-spoywczych wie si z zagroeniem rolnictwa ekologicznego. Ponadto moe stanowi nieodwracalne zagroenie dla rnorodnoci biologicznej naszego wojewdztwa, w tym tradycyjnych gatunkw i starych odmian rolin. Zasadnicz spraw s: odpowiednie rozwizania systemowe, skuteczny nadzr (m.in. waciwe przepisy prawne, monitoring, odpowiednio skuteczne kary finansowe), dotyczce stosowania biotechnologii i wykorzystywania organizmw genetycznie zmodyfikowanych (GMO); wyczerpujca informacja spoeczestwa o zamierzonym uwolnieniu GMO do rodowiska (rejony, organizmy) oraz produktach z GMO wprowadzonych do obrotu oraz wsppraca transgraniczna w tym zakresie. Aktualnie organem administracji rzdowej waciwym do spraw GMO jest Minister rodowiska. W oparciu o prowadzony rejestr Ministerstwa rodowiska stwierdza si, e na terenie wojewdztwa podkarpackiego nie udzielono zezwolenia na uwolnienie GMO do rodowiska.

4.8.

Odnawialne rda energii

87 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Energia odnawialna powstaje przy wykorzystaniu naturalnych nonikw jakimi s: energia kinetyczna wiatru, energia spitrze lub gorcej wody, energia powstaa przy spalaniu biomasy i biogazu oraz energia soneczna. Konieczno wykorzystania alternatywnych rde energii wynika gwnie z potrzeby ograniczenia szkodliwych produktw spalania pierwotnych nonikw (wgla i jego odmian), wyczerpywania si rde kopalnych, jak rwnie denia do zapewnienia bezpieczestwa energetycznego poszczeglnych regionw. Na terenie wojewdztwa istnieje moliwo pozyskiwania energii ze z zasobw wd geotermalnych. Dotychczas zbadane i udokumentowane zoa tych wd znajduj si m.in. w obrbie zapadliska podkarpackiego, gdzie szacowana jest ich ilo na okoo 360 km3 wd o temperaturze od 35oC do ponad 120oC, a zgromadzon w nich energi ciepln szacuje si na 1,5 mld ton paliwa umownego. Przy okazji poszukiwa ropy i gazu odkryto zoa wd geotermalnych w rejonie pasma Rzeszw Przemyl, w okolicach Winiowej, poudniowej czci powiatu jasielskiego, kronieskiego oraz Ustrzyk Dolnych, Soliny i Myczkowiec. Energi promieniowania sonecznego w Przemylu mona wykorzysta do wspomagania ogrzewania budynkw uytecznoci publicznej, budynkw jednorodzinnych, obiektw gospodarczych oraz do podgrzewania wody uytkowej i w basenach na obszarze caego wojewdztwa. Due skadowiska odpadw komunalnych daj moliwo pozyskiwania powstajcego biogazu. Moe on by wykorzystany zarwno do produkcji energii cieplnej jak i elektrycznej. Gospodarcze wykorzystanie gazu zalene jest od jego lokalnych warunkw. Biogaz (gaz wysypiskowy) jest gazem, powstajcym w procesie beztlenowej fermentacji odpadkw organicznych przy udziale bakterii metanowych. Jego wydzielanie moe stanowi zagroenie dla rodowiska naturalnego i mieszkacw okolic wysypisk mieci. Obecnie na Podkarpaciu obserwuje si wzrost zainteresowania alternatywnym paliwem jakim jest biomasa. Jest to rodzaj najstarszego i najszerzej wykorzystywanego paliwa np. poprzez: spalanie biomasy rolinnej (drewna opaowego z lasw, odpadw drzewnych z tartakw, zakadw meblarskich i in., somy), spalanie mieci komunalnych, wytwarzanie oleju opaowego z rolin oleistych (np. z rzepaku), fermentacj alkoholow (np. trzciny cukrowej lub ziemniakw) w celu wytworzenia etanolu jako dodatku do paliw silnikowych, uzyskiwanie biogazu w wyniku beztlenowej fermentacji metanowej odpadowej masy organicznej, energetyczne wykorzystanie gazu wysypiskowego. Powstajce w Przemylu, w oczyszczalni ciekw, osady ciekowe, ktrych przerbka odbywa si poprzez fermentacj beztlenow dwustopniow: termofiln i mezofiln s zgszczane i odwadniane mechanicznie a nastpnie wykorzystywane przyrodniczo. Energia uzyskana ze spalania powstajcego w czasie fermentacji biogazu, stanowi odnawialne rdo energii cieplnej, wykorzystywane do centralnego ogrzewania i do ogrzewania komr fermentacji oraz, w mniejszym stopniu, do produkcji prdu.

4.9.

Nakady inwestycyjne poniesione na ochron rodowiska i gospodark wodn

Wydatki poniesione na ochron rodowiska w Przemylu, w latach 2003 -2008, przedstawia tabela poniej.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

88

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Tabela 27. Wydatki na ochron rodowiska w Przemylu w latach 2003 -2008 (wg. GUS )
Wyszczeglnienie Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Przemyl 1 466 649 1 581 260 1 534 142 1302 276 4 095 039 2 056 930 2 566 740 348 469 333 516 532 520 411 021 581 056 600 888 831 836 1 225 885 5 459 944 4 204 051 1 278 483 1 965 170 1 581 247 737 390 7 064 640 148 414 886 932 1 525309 1 098 880

Oczyszczanie miasta

Utrzymanie zieleni

Gospodarka ciekowa i ochrona wd

Gospodarka odpadami

Tabela 28. Wydatki inwestycyjne na ochron rodowiska i na gospodark wodn w 2008 r. (ceny biece) , wg GUS
Wydatki na ochron rodowiska w tym na gospodark odpadami, gospodark ochron ciekow i przywrcenie i ochron wartoci uytkowej wd gleb oraz wd podziemnych i powierzchniowych [ w tys. z ] 208075,5 33245,9 11675,5 7110,8 3564,5 697,1 10220,2 604,5 6659,2 4270,0 w tym na ujcia i doprowadzenia wody Wydatki na gospodark wodn

Wyszczeglnienie

ogem

ochron powietrza atmosferycznego i klimatu

ogem

Wojewdztwo Rzeszw Krosno Tarnobrzeg Przemyl

296033,4 21136,6 6801,4 10994,6 11389,8

47833,6 2333,3 820,7 169,9 403,6

192054,3 78597,7 1967,3 4919,8 2560,5

45777,4 2787,1 10,6 4919,8 2044,7

Tabela 29. Wydatki inwestycyjne na ochron rodowiska wedug rde finansowania w 2008 r.(wg GUS)
89 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.
Kredyty i poyczki krajowe, w tym bankowe 20300,5 1240,3 0,0 0,0 70,4 Fundusze ekologiczne (poyczki, kredyty i dotacje) rodki z budetu Wyszczeglnienie Ogem wasne centralnego wojewdztwa gminy [ w tys. z ] 5269,2 0,0
2,4

z zagranicy

Wojewdztwo Rzeszw
Krosno

296033,4 21136,6
6801,4

150142,7 10335,7
6082,5

553,3 0,0 0,0 0,0 0,0

2433,6 0,0 0,0 0,0 1000,0

71520,8 4037,9 0,0 5604,3 1096,8

43101,6 4006,3
716,5

Tarnobrzeg Przemyl

10994,6 11389,8

1096,1 5590,2

315,0* 1721,0

3979,2 1854,5

*- rodki z budetu powiatu

Tabele 29 i 30 przedstawiaj porwnawczo, wydatki inwestycyjne na ochron rodowiska, wedug kierunkw zainwestowania i rde finansowania, w miastach na prawach powiatu wojewdztwa podkarpackiego, w 2008 r (wg GUS).

5. CELE I KIERUNKI DZIAA O CHARAKTERZE SYSTEMOWYM


Cele strategiczne i kierunki dziaa w zakresie realizacji celw przyjte zostay z Programu Ochrony rodowiska dla Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2008- 2011, z uwzgldnieniem lat 2012 -2015.

5.1. Wzmocnienie instytucjonalne


Ochrona rodowiska wymaga sprawnego systemu zarzdzania, monitorowania stanu rodowiska, kontroli i oceny realizacji zada zwizanych z jego ochron rodowiska oraz wdraania, informowania i promocji dziaa na rzecz ochrony i poprawy stanu rodowiska. System ten bdzie wymaga znacznych nakadw finansowych, midzy innymi ze rodkw finansowych pochodzcych z funduszy strukturalnych. Przewidywane dziaania dotyczy bd zatrudnienia kadry o odpowiednich kwalifikacjach, niezbdnej do dziaania instytucji odpowiedzialnych za ochron rodowiska oraz zapewnienia pracownikom odpowiednich warunkw technicznych umoliwiajcych sprawne i efektywne wykonywanie obowizkw (m.in. sprzt komputerowy wraz z oprogramowaniem, wyposaenie laboratoriw). CEL STRATEGICZNY: Sprawne funkcjonowanie administracji do spraw ochrony rodowiska Kierunki dziaa w zakresie realizacji celu strategicznego: wzmocnienie etatowe instytucji o kadr o odpowiednich kwalifikacjach, w szczeglnoci realizujcej zadania wynikajce z porozumie midzynarodowych lub nowych przepisw prawnych oraz wspieranie podnoszenia kwalifikacji zawodowych; tworzenie warunkw technicznych umoliwiajcych sprawne i efektywne wykonywanie obowizkw dotyczcych ochrony rodowiska, w tym wzmocnienia systemu zarzdzania jakoci rodowiska i oceny efektw ekologicznych (m.in. zaopatrzenie w odpowiedni sprzt i oprogramowanie, dostp do Internetu, wdroenie nowoczesnych technik monitorowania rodowiska),

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Inne rodki, w tym Nakady niesfinansowane 1906,3 1516,4 0,0 0,0 56,9

90

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

zaprojektowanie, wykonanie i wdroenie systemu informatycznego Inspekcji Ochrony rodowiska EKOINFONET dla potrzeb PM w zakresie informacji o stanie rodowiska (zadanie GIO).

5.2. Rozwj bada i postpu technicznego oraz stymulowanie innowacji


Warunkiem rozwoju konkurencyjnej i innowacyjnej gospodarki Przemyla jest pozyskiwanie nowoczesnej myli technologicznej i zainteresowania miastem kapitau zagranicznego, inwestujcego w nowoczesne i innowacyjne technologie. Preferowane bd inwestycje suce lokowaniu w Przemylu firm generujcych rozwj nowoczesnej myli technicznej poprzez wspprac ze szkoami wyszymi, instytucjami biznesu i samorzdami oraz regionami Ukrainy i Sowacji. CEL STRATEGICZNY: Zwikszenie roli wiedzy i ekoinnowacyjnoci w procesie rozwoju gospodarczego i spoecznego miasta Kierunki dziaa w zakresie realizacji celu strategicznego: realizacja projektw zwizanych z dostosowaniem przedsibiorstw do wymogw rodowiskowych i podnoszcych ekoinnowacyjno przedsibiorstw; rozwj bada nad rodowiskiem prowadzcych do zwikszenia racjonalnoci podejmowanych decyzji dotyczcych ochrony i korzystania ze rodowiska i jego zasobw; wzmocnienie roli orodkw badawczych i szk wyszych funkcjonujcych w miecie w zakresie bada na rzecz ochrony rodowiska oraz wdraania nowych technologii rodowiskowych; finansowe wspieranie bada naukowych ukierunkowanych na opracowanie nowych technologii, opartych o innowacyjne wykorzystanie zasobw i funkcjonowania rodowiska.

5.3. Edukacja ekologiczna, dostp do informacji i poszerzenie dialogu spoecznego


Podstawowym i gwnym celem edukacji ekologicznej jest podniesienie wiadomoci ekologicznej spoeczestwa miasta, przejawiajce si w postaci pozytywnych zachowa proekologicznych we wszystkich dyscyplinach ycia i gospodarki, poczuciu wspodpowiedzialnoci kadego obywatela za stan rodowiska oraz umoliwieniu kademu czowiekowi zdobywania wiedzy niezbdnej dla poprawy rodowiska. Racjonalne dziaanie w tym zakresie polega winno na wprowadzaniu ogranicze w uytkowaniu dbr nieodnawialnych oraz rezygnacj z zachowa i przyzwyczaje zuboajcych naturalne bogactwo wiata. Podnoszenie wiadomoci ekologicznej caego spoeczestwa oraz prawo do informacji i udziau obywateli to podstawowe warunki spenienia zaoe realizacji idei zrwnowaonego rozwoju. CEL STRATEGICZNY: Stae podnoszenie wiadomoci ekologicznej mieszkacw wojewdztwa oraz poprawa dostpu do informacji o rodowisku i jego ochronie. Kierunki dziaa w zakresie realizacji celu strategicznego:
91 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

edukacja ekologiczna w zakresie ksztatowania postaw konsumentw sprzyjajcych osiganiu efektw ekologicznych; rozwijanie edukacji ekologicznej na wszystkich poziomach szkolnictwa; wsppraca instytucji publicznych z pozarzdowymi organizacjami ekologicznymi; propagowanie zagadnie ochrony ekosystemw, ochrony krajobrazu, ksztatowanie norm zachowa sprzyjajcych ochronie rnorodnoci biologicznej; szkolenia dla samorzdw oraz spoecznoci lokalnych w zakresie: informacji o rodowisku oraz udziau spoeczestwa w zakresie podejmowania decyzji o dziaaniach inwestycyjnych (procedury ocen oddziaywania na rodowisko); doskonalenie baz danych o rodowisku w postaci elektronicznej, dostpnej za porednictwem Internetu; wsparcie wybranych projektw realizowanych przez organizacje pozarzdowe; szkolenia obejmujce zagadnienia rodowiskowe: szkolenia organizowane przez pracodawcw, instytucje publiczne i organizacje spoeczne (praca ciga); szkolenia dla samorzdw oraz spoecznoci lokalnych w zakresie informacji i komunikacji spoecznej i udziau spoeczestwa w podejmowaniu decyzji o dziaaniach inwestycyjnych (procedury ocen oddziaywania na rodowisko przedsiwzi, planw i programw); wsppraca samorzdw wszystkich szczebli w zakresie prezentacji o treciach ekologicznych w ramach oferty programowej regionalnych i lokalnych orodkw telewizyjnych, radiowych i prasowych (praca ciga); wspieranie rynkowej konkurencyjnoci produktw i usug przyjaznych rodowisku poprzez uaktywnienie ich marketingu i reklamy, a w uzasadnionych przypadkach take ograniczone subsydiowanie ich cen (praca ciga); szkolenia dla zarzdw zakadw przemysowych w zakresie nowych moliwoci technologicznych oraz moliwociach korzystnego finansowania lub dofinansowania przez fundacje, lizingowania urzdze i linii produkcyjnych lub kredytowania, przez wskazane banki, przedsiwzi i technologii o charakterze proekologicznym; wspieranie jednostek zarzdzajcych cennymi przyrodniczo obszarami chronionymi w zakresie: organizowania wystaw o charakterze edukacyjnym; dziaalnoci w zakresie muzealnictwa o charakterze przyrodniczym; rozwoju cieek edukacyjnych w terenie; organizacji wykadw i prelekcji; wsppracy z innymi placwkami naukowo dydaktycznymi na terenie kraju i za granic: dziaalnoci wydawniczej (biuletyny, broszury i inne). Dziaania w zakresie edukacji ekologicznej W ramach dziaa w zakresie edukacji ekologicznej, na terenie miasta Przemyla powstay 2 cieki edukacyjne: 1. cieki przyrodniczo - edukacyjnej Modraszkowe Wzgrze - nazwa nawizuje do yjcego na wzgrzu Zniesienie, gatunku motyla - Modraszka Rebela. Motyle te uznawane s za jedne z najrzadszych motyli w Polsce, jak rwnie w caej Europie. Trasa cieki, o dugoci 1400 m, rozpoczyna si tu koo grnej stacji wycigu krzesekowego i prowadzi z kulminacji Zniesienia w d, w kierunku Parku Zamkowego, gdzie koczy si przy tzw. Domku Ogrodnika. Na trasie znajduje si 8 przystankw informacyjnych, zaopatrzonych w tablice, ktre przybliaj przemierzajcym ciek informacje na temat rzadkich i chronionych gatunkw rolin, oraz flor i faun muraw ciepolubnych porastajcych stoki Zniesienia a take informacje na temat najcenniejszego na tym obszarze gatunku, jakim motyla Modraszka Rebela. cieka biegnie przez obszar Parku Miejskiego, na tablicach
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 92

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

omwiono gatunki drzew i krzeww tu wystpujcych, m.in. pomnikowe topole biae rosnce w Parku Zamkowym. Projekt cieki zosta zrealizowany przez Gmin Miejsk Przemyl i Przemyski Orodek Sportu i Rekreacji, wspfinansowany ze rodkw Wojewdzkiego Funduszu Ochrony rodowiska. 2. cieka edukacyjna na skadowisku odpadw komunalnych - Skada si z piciu stacji. Na jednej bdzie multimedialna prezentacja o plastikowych butelkach PET. Z tarasu widokowego bdzie mona zobaczy teren caego skadowiska. W innych miejscach odwiedzajcy dowiedz si o ochronie wody i powietrza, recyklingu odpadw oraz produkcji paliw alternatywnych. cieka bdzie dostpna dla kadego, kto chce zobaczy, jak wspczeni ludzie mog mniej zanieczyszcza rodowisko naturalne. Dzieci i modzie bd si tutaj uczy o potrzebie ograniczenia iloci odpadw, ich segregacji oraz odzyskiwania surowcw i produkcji paliw alternatywnych. Gwnym zamierzeniem przy tworzeniu cieki byo wspomaganie edukacji ekologicznej dzieci i modziey. cieka powstaa z inicjatywy Przemyskiej Gospodarki Komunalnej (PGK) Sp. z o.o., ktra dziaa w myl zasady: "Pracujemy razem , aby wiat uczyni czystszym.

5.4. Aspekty ekologiczne w planowaniu przestrzennym


Zgodnie z ustaw o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 2003 r., podstawowym instrumentem ksztatowania adu przestrzennego pozwalajcym gminom na racjonaln gospodark terenami jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Poza planem miejscowym w systemie planowania przestrzennego wystpuj instrumenty pomocnicze, w postaci decyzji lokalizacyjnych. Pomimo istnienia ustawy oraz ustaw okrelajcych kompetencje w tym zakresie samorzdw wszystkich szczebli znaczna powierzchnia kraju nie jest objta miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Taka sytuacja powoduje wydawanie wielu decyzji lokalizacyjnych i gospodarczych, podejmowanych bez uwzgldnienia koniecznoci zachowania adu przestrzennego i uporzdkowanego rozwoju terenw mieszkaniowych, przemysowych czy rekreacyjnych. W decyzjach lokalizacyjnych czsto wystpuje te brak uwzgldniania zasad ochrony rodowiska. CEL STRATEGICZNY: Zachowanie rwnowagi ekologicznej w procesie rozwoju gospodarczego miasta, w tym waciwa lokalizacja przestrzenna inwestycji. Kierunki dziaa w zakresie realizacji celu strategicznego: wdroenie wytycznych metodycznych dotyczcych uwzgldnienia w planach zagospodarowania przestrzennego wymaga ochrony rodowiska i gospodarki wodnej, w szczeglnoci wynikajcych z opracowa ekofizjograficznych, prognoz oddziaywania na rodowisko (wraz z popraw jakoci tych dokumentw); wdroenie przepisw umoliwiajcych przeprowadzanie strategicznej oceny oddziaywania na rodowisko ju na etapie studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego (ktre jest opracowaniem planistycznym obejmujcym teren caej gminy); zatwierdzenie wszystkich obszarw europejskiej sieci Natura 2000 oraz sporzdzenie dla nich planw ochrony; wdroenie koncepcji korytarzy ekologicznych; uwzgldnianie obszarw naraonych na niebezpieczestwo powodzi;
93 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

okrelenie zasad ustalenia progw tzw. chonnoci rodowiskowej oraz pojemnoci przestrzennej zalenie od typu rodowiska; wprowadzenie mechanizmw ochrony zasobw z kopalin przed zagospodarowaniem powierzchni uniemoliwiajcym przysze wykorzystanie; uwzgldnienie w planach zagospodarowania przestrzennego wynikw monitoringu rodowiska, w szczeglnoci w zakresie powietrza, wd i haasu; dalsze rozpoznanie rodowiska przyrodniczego miasta w zakresie niezbdnym do opracowania miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego, zapewniajcych optymalne relacje pomidzy terenami zainwestowania a terenami otwartymi oraz wykorzystanie lokalnego potencjau w zakresie zaopatrzenia w energi i surowce; identyfikacja obszarw problemowych konfliktw przestrzennych i rodowiskowych oraz systemowe zarzdzanie w tym zakresie; wsppraca instytucji odpowiedzialnych za ochron rodowiska i jednostek w zakresie zagospodarowania przestrzennego na rnych szczeblach.

5.5. Aktywizacja rynku na rzecz ochrony rodowiska oraz zarzdzania rodowiskowego, mechanizmy prawno ekonomiczne i finansowe
Od 1989 r. Polska wkroczya na drog gospodarki rynkowej, w ktrej zadaniem pastwa jest tworzenie rozwiza prawno-ekonomicznych sprzyjajcych rozwojowi gospodarczemu oraz kontrola przestrzegania prawa przez podmioty dziaajce na rynku. Rol pastwa jest te stymulacja dziaa podanych ze spoecznego lub ekonomicznego punktu widzenia, aby bya realizowana konstytucyjna zasada rozwoju zrwnowaonego. Dotychczas w Polsce jest niewiele mechanizmw promujcych zarwno proekologiczne zachowanie konsumentw, jaki i produkty mniej obciajce rodowisko. Dziaania, w najbliszych latach, ukierunkowane bd na dalsz efektywn realizacj wymaga ochrony rodowiska, wspieranie mechanizmw rynkowych oraz upowszechnianie systemw zarzdzania rodowiskowego. Produkty przyjazne rodowisku mog sta si czynnikiem decydujcym, jeeli chodzi o konkurencyjno na rynku. Naley si wic spodziewa zainteresowania systemami zarzdzania rodowiskowego. W najbliszych latach dziaania ukierunkowane bd na tworzenie warunkw sprzyjajcych wdraaniu tych systemw, w szczeglnoci EMAS. CEL STRATEGICZNY: Skuteczne wdraanie mechanizmw prawnych, finansowych i ekonomicznych zapewniajcych efektywn i terminow realizacj zaoonych celw ekologicznych. Upowszechnianie i wdraanie systemw zarzdzania rodowiskowego oraz systemu EMAS Kierunki dziaa w zakresie realizacji celu strategicznego: zwikszenie nakadw na ochron rodowiska w wojewdztwie, w tym skuteczne pozyskiwanie rodkw finansowych na realizacj projektw proekologicznych w sektorach: publicznym i przedsibiorstw; wdraanie instrumentw prawno-administracyjnych oraz finansowo-rynkowych zapewniajcych efektywn i terminow realizacj celw polityki ekologicznej; promocja i wdraanie systemu zielonych zamwie realizowanych ze rodkw publicznych, a take uruchomienie zielonych miejsc pracy oraz wykorzystywanie rodkw pomocowych UE dla uruchomienia tych programw;
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 94

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

stymulowanie rozwoju przemysu urzdze ochrony rodowiska i promocja firm regionu produkujcych takie urzdzenia oraz wsparcie proekologicznych procesw inwestycyjnych realizowanych przez przedsibiorstwa; promocja i upowszechnianie produktw ekologicznych; preferencje proekologiczne w podatkach i opatach lokalnych; ksztatowanie rwnoprawnych warunkw konkurencji przez pene stosownie zasady zanieczyszczajcy paci; wspieranie wdraania systemw EMAS w sektorze maych i rednich przedsibiorstw oraz administracji publicznej; edukacja na temat systemw zarzdzania rodowiskowego, zwaszcza w aspekcie korzyci finansowych.

5.6. Wsppraca midzynarodowa


Dziaania podejmowane w ramach realizacji tego celu powinny przyczyni si do rozwoju midzynarodowej wsppracy w zakresie ograniczania zanieczyszcze transgranicznych, przeciwdziaania powanym awariom, ochrony i racjonalnego wykorzystania przyrodniczych zasobw rodowiska. CEL STRATEGICZNY: Rozwj wsppracy midzynarodowej w zakresie ochrony rodowiska. Kierunki dziaa w zakresie realizacji celu strategicznego: wsppraca midzynarodowa w zakresie realizacji zobowiza dotyczcych ochrony rodowiska i zdrowia, wynikajcych z przynalenoci do Unii Europejskiej oraz podpisanych i ratyfikowanych przez Polsk konwencji, protokw i umw midzynarodowych; staa wsppraca transgraniczna z Ukrain (administracji na szczeblu wojewdzkim, powiatowym i gminnym oraz instytucji), w szczeglnoci dotyczca: eliminowania i minimalizowania zagroe ekologicznych, ochrony wd granicznych (Ukraina) oraz ochrony krajobrazu i zapewnienia prawidowego funkcjonowania systemw przyrodniczych; udzia w programach i projektach proekologicznych realizowanych w ramach Europejskiej Wsppracy Terytorialnej.

6. STRATEGIA DZIAA W ZAKRESIE OCHRONY I POPRAWY STANU RODOWISKA 6.1. Priorytety ekologiczne
W oparciu o dotychczas obowizujce strategie, programy plany i raporty, sporzdzone na szczeblu krajowym, wojewdzkim i gminnym oraz w oparciu o aktualny stan rodowiska stwierdza si, e priorytetowymi dziedzinami ochrony rodowiska s nadal: ochrona wd, ochrona powietrza, gospodarka odpadami i bezpieczestwo ekologiczne. Ze wzgldu na specyfik miasta oraz konieczno dostosowania przepisw do standardw unijnych wiksz wag naley przyoy do spraw ochrony klimatu, przyrody i pozyskiwania energii ze rde odnawialnych.

95 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Priorytety ekologiczne oraz kryteria ich wyznaczania , w Programie ochrony rodowiska dla miasta Przemyla, przyjto w caoci z Programu ochrony rodowiska dla wojewdztwa Podkarpackiego. Przy wyznaczaniu priorytetw ekologicznych przyjto nastpujce kryteria: 1) dziedziny rodowiska wymagajce zmniejszenia znacznych dysproporcji pomidzy stanem istniejcym a wymaganym (m.in. przez przepisy prawne); 2) zgodno z priorytetami wyznaczonymi w polityce ekologicznej pastwa; 3) zgodno z priorytetami ekologicznymi wynikajcymi z przynalenoci do Unii Europejskiej oraz wynikajcymi z dokumentw strategicznych przyjtych na poziomie krajowym, wojewdzkim i gminnym; 4) moliwo uzyskania zewntrznego wsparcia finansowego na popraw okrelonych dziaa na rzecz rodowiska. Zgodnie z w/w kryteriami przyjto nastpujce priorytety ekologiczne: Priorytet 1. Ochrona wd i efektywne wykorzystanie zasobw wodnych Priorytet 2. Przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska (w tym ochrona przed powodzi, powane awarie, ograniczanie skutkw zagroe naturalnych i chemicznych) Priorytet 3. Gospodarka odpadami Priorytet 4. Pozyskiwanie energii ze rde odnawialnych Priorytet 5. Ochrona rnorodnoci biologicznej i krajobrazu oraz zrwnowaony rozwj lasw Priorytet 6. Ochrona powietrza atmosferycznego, klimatu i warstwy ozonowej Priorytet 7. Ochrona powierzchni ziemi i przywrcenie wartoci uytkowej gleb Priorytet 8. Ochrona przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym Priorytet 9. Ochrona zasobw kopalin W obrbie kadego priorytetu, wyszczeglnione zostay cele krtkookresowe (na okres najbliszych 4 lat od uchwalenia programu) i redniookresowe (na okres najbliszych 8 lat od uchwalenia programu), a w ich obrbie kierunki dziaa. Wskazane zostay rwnie rejony koncentracji dziaa oraz waniejsze wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych, a take dziaania priorytetowe wraz z podaniem terminw ich realizacji, szacunkowych kosztw i instytucji odpowiedzialnych za ich realizacj. W sytuacji niedostatecznych rodkw na realizacj dziaa proekologicznych istotny bdzie obiektywny wybr przedsiwzi proekologicznych, zgodnie z nastpujcymi kryteriami: 1) zgodno ze Strategi Sukcesu Miasta Przemyla; 2) zgodno ze Strategi Rozwoju Wojewdztwa Podkarpackiego oraz Regionalnym Programem Operacyjnym Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007-2013; 3) zgodno z polityk ekologiczn pastwa; 4) zgodno ze zobowizaniami midzynarodowymi i priorytetami wynikajcymi z przepisw prawnych; 5) skala efektywnoci ekologicznej i ekonomicznej; 6) ponadlokalny charakter przedsiwzicia (w pierwszej kolejnoci przedsiwzicia o znaczeniu regionalnym); 7) realna moliwo uzyskania zewntrznego wsparcia finansowego; 8) wybr przedsiwzicia, ktrego niekorzystne, lokalne oddziaywania na rodowisko mog by znacznie ograniczone m.in.:
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 96

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

a) poprzez wybr odpowiedniej lokalizacji poprzedzonej wariantowaniem i szczegowym rozpoznaniem lokalnych warunkw przyrodniczych; b) waciw realizacj przedsiwzi oraz uytkowanie m.in. poprzez zastosowanie odpowiednich rozwiza technologicznych, konstrukcyjnych i materiaowych, w tym zastosowanie technologii BAT; c) zastosowanie rozwiza minimalizujcych presj na rodowisko (np. w przypadku realizacji obwodnic drogowych miast - zapewnienie przepustw i kadek dla migrujcych zwierzt). Priorytetowe dziaania proeko1oiczne w miecie Przemylu: w zakresie ochrony wd i efektywnego wykorzystania zasobw wodnych - wspieranie inwestycji (w tym w przedsibiorstwach) prowadzcych do zredukowania iloci zanieczyszcze odprowadzanych ze ciekami do wd i ziemi oraz realizowane kompleksowo wraz z nimi inwestycje majce na celu zapewnienie odpowiedniej jakoci wody pitnej, zgodnie z Krajowym Programem Oczyszczania ciekw Komunalnych; w zakresie przeciwdziaania zagroeniom rodowiska - wszdzie, gdzie ma to uzasadnienie, kierowanie rodkw na odtwarzanie, modernizowanie zabudowy hydrotechnicznej, zwaszcza w przypadku jej wielofunkcyjnoci, na projekty zwizane z renaturyzacj, przywracaniem funkcjonalnoci przyrodniczej, hamowaniem odpywu wody, zwikszajce naturaln retencj, ograniczajce zagroenie powodziowe, zwizane ze wzrostem dyspozycyjnoci zasobw wody, a take w zakresie zapobiegania i przeciwdziaania powanym awariom i monitorowaniem stanu rodowiska; w zakresie gospodarki odpadami - wspieranie dziaa w zakresie zapobiegania oraz ograniczania wytwarzania odpadw komunalnych, wdraania technologii odzysku, w tym recyklingu, wdraania technologii unieszkodliwiania odpadw komunalnych, oraz likwidacja zagroe wynikajcych ze skadowania tych odpadw, zgodnie z Planem gospodarki odpadami dla miasta Przemyla; w zakresie pozyskiwania energii ze rde odnawianych i energooszczdnoci wspieranie dziaa zwizanych z wykorzystaniem wd geotermalnych, energii sonecznej i wodnej oraz biomasy i energii wiatrowej; w zakresie ochrony rnorodnoci biologicznej i krajobrazu oraz zrwnowaonego rozwoju lasw wdraanie systemu ekologicznego Natura 2000 oraz dziaania na rzecz ochrony przyrody na obszarach chronionych prowadzce do ograniczenia degradacji rodowiska naturalnego oraz strat zasobw rnorodnoci biologicznej; w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego, klimatu i warstwy ozonowej wspieranie projektw przedsibiorstw (zwaszcza duych i rednich) dotyczcych redukcji zanieczyszcze emitowanych do atmosfery; projekty na rzecz ograniczania emisji niskiej (w tym oddziaywania komunikacji); w zakresie ochrony powierzchni ziemi i przywracania wartoci uzytkowych gleb rekultywacja gruntw poprzemysowych (zwaszcza pokopalnianych) i powojskowych oraz po likwidacji skadowisk odpadw; w zakresie ochrony przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym wspieranie dziaa zwizanych z ograniczaniem haasu zagraajcego zdrowiu, w szczeglnoci komunikacyjnego i nowych technologii ograniczajcych haas w przedsibiorstwach; w zakresie ochrony zasobw kopalin rozpoznanie zasobw surowcw o szczeglnym znaczeniu dla rozwoju gospodarczego miasta (zwaszcza wody mineralne i wody termalne).

97 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

6.2. Ochrona i efektywne wykorzystanie zasobw wodnych PRIORYTET 1


6.2.1. Informacje oglne Najwikszym wyzwaniem w zakresie ochrony wd jest realizacja wymaga Ramowej Dyrektywy Wodnej. Stanowi one podstaw dla osignicia przez wody powierzchniowe dobrego stanu chemicznego i ekologicznego, natomiast przez wody podziemne dobrego stanu chemicznego i ilociowego w terminie do koca 2015 r. Na podstawie przeprowadzonej w Polsce analizy, moliwe byo wstpne zidentyfikowanie jednolitych czci wd powierzchniowych i podziemnych zagroonych i potencjalnie zagroonych nie osigniciem celw rodowiskowych Ramowej Dyrektywy Wodnej. 6.2.2. Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Realizowane cele dotyczy bd ochrony zasobw wodnych (w szczeglnoci wody przeznaczonej do spoycia przez ludzi), a dziaania prowadzone bd w zakresie zarzdzania ochron wd i zasobami wodnymi, przeciwdziaania zanieczyszczeniom zarwno osadniczym jak i przemysowym, a take racjonalnego wykorzystania zasobw wodnych.

Cele redniookresowe Cel nr 1 Ochrona zasobw oraz osignicie wysokiej jakoci wd powierzchniowych i podziemnych. Cel nr 2 Zapewnienie wysokiej jakoci wody pitnej. Kierunki dziaa: Zarzdzanie ochron wd i zasobami wodnymi: Cele ekologiczne bd realizowane gwnie w oparciu o dziaania nieinwestycyjne takie jak: 1) plany gospodarowania wodami na obszarze dorzeczy; 2) prowadzenie katastru wodnego; 3) prowadzenie miejskiego systemu informowania spoeczestwa o jakoci wd przeznaczonych do spoycia przez ludzi i wody w kpieliskach; 4) prowadzenie systemu monitoringu jakoci wd powierzchniowych i podziemnych; 5) ustanowienie i respektowanie stref ochrony sanitarnej dla komunalnych uj wd powierzchniowych; 6) ustanowienie stref ochronnych dla Gwnych Zbiornikw Wd Podziemnych oraz opracowanie zasad obowizujcych w tych strefach. Przeciwdziaanie zanieczyszczeniom wody i ograniczanie emisji ze rde osadniczych Kontynuowa naley dziaania zmierzajce do podniesienia efektywnoci oczyszczania ciekw, w zabudowie skupionej preferowa naley budow systemw kanalizacyjnych i oczyszczalni ciekw. Do istniejcej oczyszczalni w Przemylu, ktra nie jest w peni wykorzystywana, podcza naley rda rozproszone (tam, gdzie jest to ekonomicznie uzasadnione). Tereny miasta, obejmujce gwnie peryferyjne obszary, gdzie odprowadzenie ciekw sieci kanalizacyjn jest nieopacalne (np. tereny podgrskie), s predysponowane do budowy indywidualnych, przydomowych oczyszczalni ciekw, bd dowoenia ciekw ze zbiornikw bezodpywowych do istniejcej oczyszczalni. Wanym zadaniem miasta jest rzetelna
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 98

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

i pena inwentaryzacja stanu technicznego zbiornikw bezodpywowych (wybieralnych). Czsto istniejce zbiorniki ze wzgldu na ich zy stan techniczny (dotyczy to szczeglnie zbiornikw eksploatowanych przez kilka lub kilkanacie lat) s rdem zanieczyszczenia rodowiska, w tym wd podziemnych. Zwikszenie iloci ciekw trafiajcych do oczyszczalni zwizane bdzie z koniecznoci budowy (odbudowy) zniszczonych odcinkw sieci kanalizacyjnej oraz skanalizowaniem obszarw dotd nie objtych kanalizacj. Poniej okrelono niezbdne dziaania w zakresie przeciwdziaania zanieczyszczeniom i ograniczania emisji ze rde osadniczych. Dziaania inwestycyjne: 1) budowa, rozbudowa i modernizacja systemw kanalizacji zbiorczej w Przemylu, w tym zakoczenie rozpocztych inwestycji w tym zakresie; 2) budowa przydomowych, przyzagrodowych oczyszczalni ciekw na obszarach gdzie, jak wynika z planw zagospodarowania przestrzennego, w okresie perspektywicznym nie bd podejmowane dziaania zwizane z budow kanalizacji zbiorczej lub jej realizacja jest ekonomicznie nieuzasadniona np. ze wzgldu na rozproszon zabudow; 3) optymalizacja wykorzystania istniejcej oczyszczalni. Dziaania nieinwestycyjne: 1) prowadzenie systemu opat za korzystanie ze rodowiska wodnego i za usugi wodno kanalizacyjne; 2) monitoring jakoci wd powierzchniowych i podziemnych dostosowanych do wymaga Unii Europejskiej. Przeciwdziaanie zanieczyszczeniom i ograniczenie emisji ze rde przemysowych Dziaania polega bd na opracowaniu programw racjonalnej gospodarki wodnociekowej i egzekwowaniu ich realizacji. Wprowadzanie obiegw zamknitych w celu minimalizacji iloci wytwarzanych ciekw. Oddzielne oczyszczanie poszczeglnych strumieni zanieczyszcze, zwikszenie efektywnoci oczyszczania ciekw. Dziaania inwestycyjne: 1) wdroenie najlepszych technologii w zakadach przemysowych; 2) budowa, rozbudowa i modernizacja przemysowych oczyszczalni ciekw w peni dostosowanych do wymogw unijnych; 3) redukcja zuycia wody w instalacjach energetycznych i przemysowych, w tym wyeliminowanie nieuzasadnionego wykorzystania wd podziemnych do celw przemysowych. Dziaania nieinwestycyjne: 1) wspieranie modernizacji technologii produkcji, w celu eliminacji i ograniczenia zrzutu substancji szczeglnie szkodliwych dla rodowiska wodnego; 2) wspieranie i egzekwowanie wykonania programw racjonalnej gospodarki wodnociekowej w zakadach przemysowych; 3) wspieranie dziaa zmniejszenia wodochonnoci przemysu; 4) wspieranie dziaa podmiotw gospodarczych w zakresie racjonalnego gospodarowania wod, w tym eliminowanie nieuzasadnionego wykorzystania wd podziemnych do celw przemysowych.
99 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Zmniejszenie i ograniczanie zanieczyszcze pochodzcych ze rde powierzchniowych Dziaania polega bd na preferowaniu rolnictwa pro-ekologicznego i ekologicznego, zuywajcego znacznie mniej nawozw i rodkw ochrony rolin, ograniczajcego wprowadzanie do rodowiska zwizkw biogennych. Odpowiednie organy powinny egzekwowa obowizek atestacji sprztu ochrony rolin oraz kontrol stosowania rodkw ochrony rolin (przestrzeganie okresu karencji i prewencji). Dziaania inwestycyjne: 1) budowa deszczowni na terenach o intensywnej produkcji rolinnej, z uwzgldnieniem wymogw ochrony biotopw wilgotnych i podmokych; 2) budowa nowoczesnych stanowisk do skadowania obornika oraz zbiornikw gnojwki i gnojowicy w gospodarstwach rolnych Dziaania nieinwestycyjne: 1) stosowanie zasad ujtych w Kodeksie Dobrych Praktyk Rolniczych majcych na celu ochron wd przed zanieczyszczeniem zwizkami azotu ze rde rolniczych; 2) wprowadzanie i wspieranie rolnictwa ekologicznego; 3) preferowanie uytkowania kowego, ochrona, restytucja i waciwe ksztatowanie pasw rolinnoci wzdu brzegw ciekw wodnych. Zaopatrzenie w wod Zapewnienie odpowiedniej ilociowo i jakociowo wody do spoycia, ma istotne znaczenie dla zdrowia i warunkw ycia a take bezpieczestwa sanitarnego Przemyla. Dziaania polega bd na wymianie i modernizacji istniejcej sieci wodocigowej oraz budowie nowych. Konieczne jest okrelenie stref ochronnych od ujcia wody wraz z obszarem zasilania oraz waciwe ich zagospodarowanie. Istotna bdzie racjonalizacja zuycia wody w dziaach gospodarki o duej wodochonnoci oraz kontynuowanie dziaa inwestycyjnych. Dziaania inwestycyjne: 1) dostosowanie jakoci wody przeznaczonej do spoycia do standardw UE; 2) modernizacja istniejcej sieci wodocigowej oraz budowa nowej w terenach nowo powstaej zabudowy mieszkaniowej; 3) dziaania naprawcze polegajce na rozbudowie cigw technologicznych; 4) likwidacja maych uj i podczenie odbiorcw do wodocigw miejskich. Dziaania nieinwestycyjne 1) opracowanie warunkw korzystania z wd regionu wodnego; 2) ustanowienie i respektowanie stref ochrony sanitarnej od komunalnych uj wd powierzchniowych; 3) prowadzenie systemu informowania spoeczestwa o jakoci wody przeznaczonej do spoycia przez ludzi i wykorzystywanej w kpieliskach; 4) ustanowienie stref ochronnych dla Gwnych Zbiornikw Wd Podziemnych oraz opracowanie zasad obowizujcych w tych strefach. 6.2.3. Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Dziaania w dziedzinie ochrony i poprawy jakoci wd powinny by prowadzone w ukadach zlewniowych. Zlewniowemu zarzdzaniu gospodark wodn powinna odpowiada redystrybucja rodkw finansowych pochodzcych m.in. z opat za korzystanie ze rodowiska i kar za przekroczenie standardw emisji. Instrumentami realizacji dziaa w zakresie ochrony wd bd:
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 100

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

1) warunki korzystania z wd regionw wodnych; 2) miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego; 3) wojewdzkie programy ograniczania zanieczyszcze azotowych pochodzcych ze rde rolniczych oraz programy oczyszczania ciekw komunalnych; 4) kataster wodny; 5) Program Monitoringu rodowiska. Poprawa jakoci zasobw wodnych miasta zwizana bdzie z budow i rozbudow systemw kanalizacji miejskiej podczonej do oczyszczalni ciekw oraz ze zmianami technologii w celu ograniczenia iloci substancji szkodliwych dla rodowiska wodnego odprowadzanych wraz ze ciekami. Zgodnie z Ramow Dyrektyw Wodn zostanie utworzony spjny i kompleksowy monitoring stanu wd w obrbie kadego dorzecza. Przeprowadzane pomiary i kontrola zanieczyszcze bd wanym czynnikiem sucym poprawie oraz utrzymaniu jakoci zasobw wodnych na odpowiednim poziomie. Cele krtkookresowe Cel nr 1. Ochrona stanu ilociowego i jakociowego wd powierzchniowych i podziemnych Cel nr 2. Zapewnienie odpowiedniej ilociowo i jakociowo wody do celw bytowo gospodarczych oraz rekreacyjno-turystycznych. Dziaania: Dziaania inwestycyjne: 1) budowa, rozbudowa i modernizacja miejskiej sieci kanalizacji sanitarnej podczonej do oczyszczalni ciekw; 2) sukcesywne kanalizowanie i podczanie do oczyszczalni zwodocigowanych dzielnic miasta, 3) modernizacja i rozbudowa oczyszczalni ciekw przemysowych oraz modernizacja technologii produkcji, w celu ograniczenia i zaprzestania zrzutu substancji niebezpiecznych; 4) realizacja dziaa inwestycyjnych majcych na celu ograniczanie zanieczyszcze azotowych pochodzcych z rolnictwa; 5) budowa, rozbudowa i modernizacja miejskiej sieci wodocigowej . Dziaania nieinwestycyjne: 1) wdroenie programu wodno-rodowiskowego okrelajcego dziaania zmierzajce do poprawy lub utrzymania dobrego stanu wd w zlewniach Sanu i Wiaru; 2) wdroenie nowego systemu monitorowania wd powierzchniowych oraz oceny ich stanu chemicznego i ekologicznego; 3) wdroenie systemu monitorowania wd podziemnych oraz wody dostarczanej przez wodocigi, w celu dostosowania si do wymogw UE; 4) prowadzenie systemu informowania spoeczestwa o planowanych i realizowanych dziaaniach w zakresie ochrony jakoci wd, powizanego z edukacj ekologiczn; 5) zintensyfikowanie kontroli stanu technicznego bezodpywowych zbiornikw na nieczystoci cieke.

6.2.4. Rejony koncentracji dziaa Rejonami koncentracji dziaa zwizanych z ochron i popraw jakoci wd powierzchniowych s jednolite czci wd powierzchniowych zlewni Sanu i Wiaru oraz wd podziemnych - obszary ochrony gwnych zbiornikw wd podziemnych.
101 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Dziaania podjte w miecie dotycz przede wszystkim sektorw: osadniczego, rolniczego i przemysowego. 6.2.5. Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony i efektywnego wykorzystania zasobw wodnych Tabela 30. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony i efektywnego wykorzystania zasobw wodnych
Nazwa wskanika cieki przemysowe i komunalne oczyszczane [dm3] i [%] Pobr wody ogem : w tym na przemys [dam3] Jako kontrolowanych wd pyncych, zlewnie: Sanu (powyej Przemyla) Wiaru (ujcie do Sanu) Jako wd podziemnych w pkt. 757 Przemyl Ludno korzystajca z oczyszczalni ciekw [%] Ludno korzystajca z sieci kanalizacyjnej [szt.] Dugo sieci kanalizacyjnej [km] Przyczenia budynkw do sieci kanalizacyjnej [szt.] Dugo sieci wodocigowej [km] Przyczenia budynkw do sieci wodocigowej [szt.] Ludno korzystajca z sieci wodocigowej Zuycie wody w gospodarstwach domowych [dm3] Zuycie wody w gospodarstwach domowych [na 1 mieszkaca w m3] Bazowym Warto w roku 2006 2008 2010 2012 2013 Wskaniki presji na rodowisko 3006,2 2970,0 100 100 3 109,30 3 021,80 157,50 141,70 Wskaniki stanu rodowiska >2015 rdo danych GUS GUS

A2/A3 III

A2/A3 III

WIO

WIO

Wskaniki reakcji i produktu 90 59 001 124,9 3331 134,0 4291 63 918 2 297,3 33,84 90 58 598 126,2 3448 137,5 4424 62 821 2 213,0 32,04 UM UM UM UM UM UM UM UM

6.2.6. Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony i efektywnego wykorzystania zasobw wodnych Tabela 32. Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony wd i wykorzystania zasobw wodnych (Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla)

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

102

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.
Numer zadania i symbol wydziau realizujcego / nazwa zadania rdo Finansowania Szacunkowy koszt cakowity Nakady na realizacj zadania [w tys. z PLN] w latach do 2010 r 2011-2015 Po 2015 r.

Okres realizacji

Zaopatrzenie w wod
1/Zadanie nr 1/GKI (7/GKI) Budowa sieci wodocigowej na osiedlu Kruhel Wielki 2/Zadanie nr 2/GKI Sie wodocigowa na osiedlu Wysokie Gry - Tatarskie 3/Zadanie nr 3/GKI Budowa sieci wodocigowej na osiedlu B. Chrobrego 4/Zadanie nr 4/GKI Budowa sieci wodocigowej na ulicy Ceramicznej i Gazowej 5/Zadanie nr 5/GKI (6GKI) Budowa sieci wodocigowej na osiedlu Pikulice 6/Zadanie nr 6/GKI (1/GKI) Budowa sieci wodocigowej na osiedlu Zielonka wraz ze zbiornikiem wody pitnej i hydroforni 2010 2013 1994 2012 20072015 2008 2012 20010 2013 2001 2012 B. Gminy

9 312
3 200

3 752
200

5 570
3 000

B. Gminy

1 320

1 120

200

B. Gminy

1 500

410

1 100

B. Gminy

350

200

150

B. Gminy

680

160

520

B. Gminy

2 262

1 662

600

Gospodarka komunalna
72/Zadanie nr 34/GKI (39/GKI) Budowa kanalizacji na osiedlu Kruhel Wielki 2010 2012 B. Gminy GFOiGW 73/Zadanie nr 35/GKI (29/GKI) Kanalizacja sanitarna wraz z przepompowni w dzielnicy Pikulice 74/Zadanie nr 36/GKI (30/GKI) Kanalizacja sanitarna w dzielnicy Zielonka 75/Zadanie nr 37/GKI (32/GKI) Kanalizacja sanitarna ulicy Ceramicznej i Gazowej 76/Zadanie nr 38/GKI (33/GKI) Sie kanalizacyjna na osiedlu B. Chrobrego 77/ Zadanie nr 39/GKI (36/GKI) Kanalizacja w ulicy Topolowej i Budowlanych 78/Zadanie nr 40/GKI (37/GKI) Budowa kanalizacji dzielnicy Za Wiarem 79/Zadanie nr 41/GKI Budowa kanalizacji w ulicy niadeckich 80/Zadanie nr 42/GKI Kanalizacja ul. Orowicza 81/Zadanie nr1/PWIK Kanalizacja sanitarna i deszczowa dzielnicy Lipowica 103 2001 2014 B. Gminy

59 651
2 000

8 687
300

46 532
700

3 942

2 912

1 000 1 030

2001 2013 2007 2012 2007 2015 2007 2013

B. Gminy

2 835

2 235

600

B. Gminy

632

200

423

B. Gminy

3 500

700

2 800

B. Gminy

1 267

667

600

2006 2014

2 564 B. Gminy PWiK B. Gminy

1 034 1 070 460 80

2012 2012 2012 2012 2009 2014

80

B. Gminy

320 19 124

524

320

B. Gminy PWiK

11 160 7 440

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. 110/Zadanie nr 71/GKI (38/GKI) Kompleksowe uzbrojenie terenw inwestycyjnych miasta Przemyla (kanalizacja sanitarna, deszczowa i wodocigi) 2008 2012 B. Gminy UE 23 387 115 4 422 18 849 -

Razem

68 963

12 439

52 102

Numeracja zada wynika z Wieloletniego Programu Inwestycyjnego miasta Przemyla

Inwestycje realizowane w Przemylu: Modernizacja oczyszczalni ciekw w Przemylu (Numer projektu: 2000/PL/16/P/PE/009) - okres realizacji: 2001 2010 - rdo finansowania: ISPA / Fundusz Spjnoci - warto cakowita: 13 955 200,00 EURO (56 377 104,67 z warto szacunkowa) - dofinansowanie: 6 977 600,00 EURO (28 188 552,33 z warto szacunkowa) Realizacja inwestycji zapewni zdolno do cakowitego oczyszczania ciekw dla caej spoecznoci miasta Przemyla oraz ssiadujcych gmin. Docelowo liczba ludnoci zamieszkujcej teren zlewni przemyskiej oczyszczalni ciekw wyniesie prawie 90 000 osb. Realizacja przedsiwzicia kierowana jest take do caej spoecznoci zamieszkujcej w dolinie rzeki San poniej miasta Przemyla. Dostosowanie parametrw oczyszczonych ciekw do norm prawnych, a take uporzdkowanie gospodarki osadowej, z ca pewnoci wpynie korzystnie na stan rodowiska naturalnego i tym samym na polepszenie walorw przyrodniczych caego regionu. W ramach projektu wykonano nastpujcy zakres prac: Rozbudowa linii technologicznej o obiekty gospodarki osadowej, zwikszenie przepustowoci czci mechanicznej oczyszczalni z ok. 26500m3/d do ok. 28200m3/d, rozbudowa procesu technologicznego o obiekty gospodarki ciekowej i biogazowej, wprowadzenie automatyzacji procesw technologicznych, rekultywacja lagun osadowych, modernizacja rozdzielni gwnej - cz elektryczna, renowacja sieci technologicznych i kanalizacyjnych na terenie Oczyszczalni ciekw, wymiana ogrodzenia wok terenu oczyszczalni, stacja odwadniania osadu jednostka rezerwowa (prasa tamowa, pompy i instalacje), stacja uzdatniania ciekw oczyszczonych dla potrzeb wody technologicznej, optymalizacja technologii osadnikw wstpnych (regulacja dopywu ciekw, odprowadzenie na krat gst czci pywajcych, zakup i monta urzdze do oprniania osadnikw), instalacja do spukiwania osadu w zbiorniku retencyjnym wd opadowych. W sierpniu 2009 r. zakoczyy si roboty budowlane w ramach projektu. W trakcie realizacji pozostaje opracowanie Raportu Kocowego Projektu. Zbiorniki wodocigowe wody czystej 4 x5000 (WPI miasta Przemyla z 30.12.2003 r. 86 Zadanie nr 25/IS)zbiorniki zapasowe wody dla potrzeb awaryjnego zaopatrzenia miasta w wod w warunkach specjalnych stanowice rezerw racjonowanej wody. Zgodnie z obowizujcymi przepisami minimalny zapas wody w zbiornikach wyrwnawczych powinien wystarczy na jedn dob. - okres realizacji: do 2011, - przewidywany koszt cakowity inwestycji: 12 000 000 z, - rdo finansowania: budet gminy, PWiK,
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 104

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

- nakady w latach 2004 -2008: 6 299 z. W zwizku z brakiem rodkw zadania przerwano.

6.3. Przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska - PRIORYTET 2


6.3.1. Informacje oglne Prezydenta Miasta Przemyla Zarzdzeniem Nr 321 z dnia 23.02.2004 r. powoa Miejski Zespou Reagowania Kryzysowego, w ramach ktrego dziaa Centrum Zarzdzania Kryzysowego. Dziki powstaniu Centrum usprawniono dziaania w przypadku zagroe, poprawiono efektywno tych dziaa i obniono koszty funkcjonowania systemu. Z analizy stanu rodowiska Przemyla wynika, e najwikszymi zagroeniami dla rodowiska miasta s: zagroenia powodzi; zagroenia osuwiskami; zagroenia powanymi awariami zwizanymi z transportem materiaw niebezpiecznych. Zagroenia powodzi Powane zagroenie dla miasta Przemyla stanowi fala powodziowa, ktra moe wystpi w razie awarii lub uszkodzenia urzdze hydrotechnicznych zapory Solina Myczkowce (przewiduje si, e w cigu 7 godzin i 20 minut do Przemyla dotrze fala powodziowa o wysokoci okoo 14 m., zalewajca okoo 50% obszaru miasta). W okresach wysokiego stanu wd rzeki San, istnieje potencjalne zagroenie zalewania najniej pooonych ulic miasta. Stan zagroenia powodziowego na terenie miasta identyfikuje opracowanie pn. Wyznaczenie obszarw bezporedniego zagroenia powodzi w zlewni Sanu jako integralny element studium ochrony przeciwpowodziowej. Obszar bezporedniego zagroenia powodzi przedstawiony zosta na mapie topograficznej w skali 1: 10 000. Wyznaczony zosta zasig stref zalewowych dla wd powodziowych, o siedmiu prawdopodobiestwach przewyszenia (50%, 20%, 10%, 5%, 2%, 1%, i 0,5%) dla rzeki San oraz jej 53 dopyww. Okrelono na podstawie zasigu stref obszary bezporedniego zagroenia powodzi (w rozumieniu zapisw ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, Dz. U. Nr 239, poz. 2019 z pn. zm.). Obszary takie, w dalszej kolejnoci przyczyni si powinny do zminimalizowania strat powodziowych poprzez ograniczenie ich zainwestowania w sporzdzanych przez wadze samorzdowe dokumentach planistycznych z zakresu zagospodarowania przestrzennego (plany zagospodarowania przestrzennego, studia uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego, decyzje o warunkach zabudowy lub lokalizacji inwestycji celu publicznego). W opracowaniu wytypowane zostay rwnie, wymagane do okrelenia w studium ochrony przeciwpowodziowej /zgodnie z zapisami art. 79 ust 2 pkt. 1 ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r./ obiekty i obszary wymagajce ochrony przed zalaniem z uwagi na ich zagospodarowanie, warto gospodarcz lub kulturow. Opracowanie powstao w zwizku z obowizkiem dostosowania do Dyrektyw Unijnych, jako cz Projektu pn. Usprawnienie procesu planowania przestrzennego w aspekcie ochrony przeciwpowodziowej w zlewni Sanu, realizowanego przez Regionalny Zarzd Gospodarki Wodnej w Krakowie, dziki wsparciu udzielonemu przez Norwegi. Mapy usprawni dziaania jednostek administracji publicznej zaangaowanych w prowadzenie prac zwizanych z ochron przed powodzi oraz usprawni proces
105 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

planowania przestrzennego, w aspekcie ochrony przeciwpowodziowej, w zakresie zagospodarowania przestrzennego dla obszarw zagroonych powodzi. Program zakada utworzenie trzech elementw ochrony: bezporedniej ochrony, ograniczenia zagroenia powodziowego, systemu informacji oraz szybkiego powiadamiania. W efekcie Program zakada m.in. umocnienie waw przeciwpowodziowych i powstanie nowych, budow polderw i zbiornikw retencyjnych oraz przepompowni. Powsta ma rwnie system wczesnego ostrzegania przed powodzi. Pienidze na ten cel bd pochodzi zarwno z budetu pastwa i samorzdw, jak i ze rodkw unijnych. Moe te zosta zastosowany mechanizm partnerstwa publicznoprywatnego. Program zakada, e infrastruktura przeciwpowodziowa moe zosta wykorzystana rwnie do innych celw, np. rekreacyjnych czy te do wytwarzania energii elektrycznej. Zapewnienie bezpieczestwa powodziowego w miecie Przemylu ma charakter dugofalowy. Do najwaniejszych dziaa w tym zakresie naley: przeciwdziaanie wkraczaniu zabudowy na obszary bezporedniego zagroenia powodzi, .budowa zbiornika retencyjnego, budowa i modernizacja waw przeciwpowodziowych a take zapewnienie waciwej przepustowoci ciekw wodnych. Zagroenia osuwiskami Uwarunkowania geomorfologiczne Przemyla sprawiaj, e cze jego powierzchni pooona jest na potencjalnych obszarach osuwiskowych. Najbardziej naraone na wystpowanie osuwisk s zbocza o nachyleniach w przedziale 10-15%, ktre po intensywnych i dugotrwaych opadach mog utraci stabilno. Do naruszenia stabilnoci zboczy, przez uruchomienie procesw geodynamicznych, moe przyczyni si niewaciwe zagospodarowanie terenu. Prognozowanie zjawisk osuwiskowych jest trudne, powstaj przez nage przemieszczenie si mas ziemnych, spowodowane na og gwatownymi opadami deszczy. Na terenie miasta istniej obszary starych, nieaktywnych osuwisk, ktre cho nie powoduj w danym momencie zagroe, w sprzyjajcych dla siebie warunkach, np. po dugotrwaych opadach atmosferycznych, mog si uaktywni. Przykadem uaktywnienia osuwiska, jest wzmoenie ruchw masowych, po intensywnych i dugotrwaych opadach w 2009 r. osunicie si ziemi (wraz z grobami) wzdu poudniowej granicy Cmentarza Gwnego w Przemylu. Stan zagroenia osuwiskami identyfikuje Mapa morfologiczna miasta Przemyla w skali 1:2000, wykonana W styczniu 2011 roku przez Usugowy Zakad Fizjografii i Geologii Inynierskiej. Podstawowym celem mapy byo wyznaczenie zasigu osuwisk aktywnych i osuwisk nieczynnych na obszarze miasta Przemyla. W komentarzu tekstowym do mapy okrelono tereny: o najkorzystniejszych warunkach do zagospodarowanie, trudniejszych do zagospodarowania i niekorzystnych warunkach morfologicznych. Okrelenie zasigu obszarw osuwiskowych /czynnych i nieczynnych/ w dalszej kolejnoci przyczyni si powinno do minimalizowania strat powstaych w wyniku osuwania, poprzez ograniczenie ich zainwestowania w sporzdzanych przez wadze samorzdowe dokumentach planistycznych z zakresu zagospodarowania przestrzennego (plany zagospodarowania przestrzennego, studia uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego, decyzje o warunkach zabudowy lub lokalizacji inwestycji celu publicznego).

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

106

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Przeciwdziaaniem negatywnym skutkom wynikajcym z ruchw masowych s rozwizania organizacyjno-prawne (m.in. planowanie przestrzenne w oparciu o wiarygodne dane dotyczce osuwisk tj. wykluczenie terenw osuwiskowych spod jakiekolwiek inwestycji oraz prowadzenie dziaa zabezpieczajcych przed dalszym niszczeniem (np. drenau stokw, odwadniania, zalesiania - o ile jest to moliwe i zasadne.) Zagroenia powanymi awariami zwizanymi z transportem materiaw niebezpiecznych Na terenie miasta Przemyla znajduj si zakady, ktre nie figuruj w wojewdzkim rejestrze zakadw o duym ryzyku i o zwikszonym ryzyku wystpienia awarii przemysowej ale w ktrych, ze wzgldu na rodzaj i iloci przechowywanych substancji niebezpiecznych, moe doj do powanej awarii. S to: Przedsibiorstwo Wodocigw i Kanalizacji Sp. z o.o. w Przemylu ze wzgldu na chlor (ok. 15 ton), SANWIL Polska Sp. z o.o. - ze wzgldu na gazy technologiczne, ciecze rce i trujce (ok. 200 ton), Miejskie Przedsibiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. - Ciepownia "Zasanie", - ze wzgldu na kwas solny (ok. 6 ton), Zakad Automatyki POLNA S.A.- ze wzgldu na kwasy i cyjanek (ok. 1 ton). Pooenie Przemyla przy drogach krajowych nr 28 w kierunku Zator - Wadowice Medyka (granica pastwa) i nr 77 w kierunku Lipnik - Sandomierz Przemyl oraz magistrali kolejowej E 30 powoduje, e miasto naraone jest na wystpienie awarii zwizanych z przewozem niebezpiecznych substancji chemicznych. Miejsca, najbardziej naraone na zanieczyszczenie rodowiska, w Przemylu, w przypadku kolizji drogowej lub kolejowej, to: Mosty na rzece San: 2 drogowe i 1 kolejowy, Most drogowy na rzece Wiar, w cigu drogi krajowej Nr 28. rodki finansowe powinny by kierowane na wsparcie zarzdzania rodowiskiem, i wsparcie struktur odpowiedzialnych za ratownictwo. W sytuacji wystpienia klsk ywioowych, zagroe technicznych, chemicznych i biologicznych na specjalistyczny sprzt ratowniczo-ganiczy, w zakresie ratownictwa ekologicznego i chemicznego, usuwania skutkw zagroe naturalnych i technologicznych. Tworzenie i modernizacja systemw cznoci jednostek ratowniczych, przyczyni si do poprawy koordynacji wsppracy podmiotw ratowniczych. Szczeglnie wane bd dziaania zwizane z monitorowaniem rodowiska, uwzgldniajce informowanie, ostrzeganie i reagowanie pod ktem potencjalnych zagroe. Dziaania dotyczce monitorowania rodowiska ze wzgldu na przygraniczne pooenie bd miay charakter transgraniczny. 6.3.2. Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Podstawowe cele ekologiczne, realizowane w ramach priorytetu ,dotycz: ograniczania skutkw negatywnych zjawisk naturalnych, przeciwdziaanie powanym awariom oraz wzmocnienie procesw decyzyjnych poprzez zapewnienie wiarygodnych informacji o stanie rodowiska uzyskiwanych w ramach monitoringu rodowiska. Cel redniookresowy Cel nr 1 - Minimalizowanie skutkw negatywnych zjawisk naturalnych, zapobieganie powanym awariom, dostp do wiarygodnych informacji o stanie rodowiska.
107 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Kierunki dziaa Ochrona przeciwpowodziowa, przeciwdziaanie skutkom suszy Dziaania realizowane bd poprzez: - zarzdzanie zasobami wodnymi, - zwikszenie zasobw dyspozycyjnych wd niezbdnych dla ludnoci i gospodarki, - retencj i ochron przed powodzi, - waciwe utrzymanie wd i urzdze wodnych. rodki finansowe na odtwarzanie, modernizowanie lub realizacj nowej zabudowy hydrotechnicznej, powinny by kierowane wycznie tam, gdzie ma to uzasadnienie w postaci efektu lub bezpieczestwa ekologicznego. Celem wsparcia finansowego bd dziaania zwizane z zatrzymaniem i retencj odpywu wody, nastpnie opanowanie wody, a jeli nie bdzie to skuteczne innych dziaa z tym zwizanych. Dziaania inwestycyjne: 1) zwikszanie naturalnej retencji zlewni z zachowaniem dobrego stanu ekologicznego, rozumianej jako renaturyzacja dolin zalewowych i odtworzenie obszarw podmokych, w tym przywrcenie przestrzeni potrzebnej do przejcia wd powodziowych z zastosowaniem nietechnicznych metod polegajcych na przywrceniu dobrego stanu wd i ekosystemw zalenych od wody, m. in. z uwzgldnieniem koniecznych wykupw dziaek (w tym dziaek siedliskowych) w sytuacji, gdy koszty technicznego zabezpieczenia terenw zalewowych przewyszayby warto tych dziaek i mienia na nich zlokalizowanego; 2) udronienie rzek i potokw poprzez budow i przebudow przepawek dla ryb w celu umoliwienia ich migracji na istniejcych budowlach pitrzcych rzek: San i Wiar oraz na potokach ich zlewni; 3) zapewnienie przepustowoci ciekw wodnych (przepusty, jazy, rowy itp.); 4) utrzymanie naturalnego charakteru ciekw poza terenami o zwartej zabudowie; 5) dostosowywanie uytkowania rolniczych terenw pooonych w ssiedztwie rzek i potokw do skali zagroenia powodziowego; 6) zwikszenie ochrony przeciwpowodziowej w zlewniach Sanu i Wiaru, poprzez modernizacj istniejcych i budow nowych obiektw ochrony przeciwpowodziowej tj. waw przeciwpowodziowych, polderw, suchych zbiornikw, zbiornikw przeciwpowodziowych, kanaw ulgi. Dziaania nieinwestycyjne: 1) sporzdzenie dokumentw planistycznych wymaganych Dyrektyw 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 padziernika 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarzdzania nim; 2) sporzdzenie studiw ochrony przeciwpowodziowej w regionie wodnym, uwzgldnianych w szczeglnoci: w studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego miasta Przemyla oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego; 3) opracowanie planu ochrony przeciwpowodziowej regionu wodnego oraz strategii i programw przeciwdziaania skutkom suszy; 4) sporzdzanie dokumentw planistycznych: mapy zagroenia powodziowego i ryzyka powodziowego (do 2013 r.) i planw zarzdzania ryzykiem powodziowym(do 2015 r.); 5) opracowanie warunkw korzystania z wd regionu wodnego; 6) planowanie i ksztatowanie zagospodarowania przestrzennego terenw zagroonych powodzi, z uwzgldnieniem ogranicze lokalizacji oraz rodzaju i intensywnoci zabudowy tych terenw.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

108

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Minimalizowanie negatywnych skutkw zjawisk geodynamicznych Dziaania inwestycyjne: 1) prowadzenie prac zabezpieczajcych na obszarach stwierdzonych osuwisk zagraajcych obiektom budowlanym oraz zabezpieczenie terenw osuwiskowych przed dalszym osuwaniem; 2) waciwe zagospodarowanie terenw podatnych na tworzenie si osuwisk (m.in. przez wyczenie z zabudowy, zalesianie, odpowiednie zabiegi agrotechniczne). Dziaania nieinwestycyjne: 1) prowadzenie monitoringu terenw osuwiskowych i naraonych na osuwiska; 2) odpowiednie planowanie i ksztatowanie zagospodarowania przestrzennego terenw zagroonych osuwaniem si mas ziemnych, z uwzgldnieniem ogranicze lokalizacji oraz rodzaju i intensywnoci zabudowy tych terenw. Zmniejszanie ryzyka i ograniczanie skutkw powanych awarii oraz zapewnienie bezpieczestwa chemicznego i biologicznego Dziaania w zakresie przeciwdziaania powanym awariom i zapobiegania zagroeniom chemicznym (w tym w czasie transportu materiaw niebezpiecznych dla rodowiska) i biologicznym bd mie gownie charakter pozainwestycyjny. Dziaania inwestycyjne: 1) ograniczenie przewozw materiaw niebezpiecznych po drogach publicznych na rzecz ich przewozu kolej; modernizacja zbyt wskich odcinkw drg, ktrymi odbywa si transport materiaw niebezpiecznych; 2) przygotowanie parkingw i zjazdw na bezpieczne zatrzymywanie pojazdw przewocych materiay niebezpieczne, a w przypadku powanej awarii na ich odholowanie i zabezpieczenie; 3) wyposaenie (w tym modernizacja) laboratoriw waciwych instytucji w nowoczesny sprzt i oprogramowanie zapewniajce wypenianie zada kontrolnych i monitoringu stanu rodowiska. Dziaania nieinwestycyjne 1) kontynuowanie i rozwijanie wsppracy pomidzy organami waciwymi w zakresie rozpoznawania rde i przeciwdziaania powanym awariom oraz wsppracy midzynarodowej, a zwaszcza transgranicznej; 2) podnoszenie wiadomoci spoecznej w zakresie biotechnologii i bezpieczestwa GMO, bezpieczestwa chemicznego i zapewnienie wiarygodnych informacji w tym zakresie; 3) dziaania na rzecz zmniejszenia ryzyka wystpienia powanych awarii w zakadach przemysowych. 6.3.3. Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe Cel nr 1 - Zwikszenie zasobw dyspozycyjnych wd i retencja (sukcesywnie). Cel nr 2 - Poprawa bezpieczestwa przeciwpowodziowego (sukcesywnie). Cel nr 3 - Wdraanie istniejcych przepisw prawnych i skuteczne ich egzekwowanie oraz wspieranie sub odpowiedzialnych za prowadzenie dziaa ratowniczych oraz zapobieganie i przeciwdziaanie powanym awariom. Dziaania Bezpieczestwo przeciwpowodziowe i przeciwdziaanie skutkom suszy Dziaania inwestycyjne
109 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

1) budowa suchych zbiornikw i polderw powodziowych na rzece San; 2) udronienie rzek i potokw poprzez budow i przebudow przepawek dla ryb, w celu umoliwienia ich migracji na istniejcych budowlach pitrzcych rzeki San oraz na potokach zlewni Sanu; 3) utrzymanie rzek i potokw oraz zwizanej z nimi infrastruktury (w tym konserwacja i usuwanie skutkw powodzi), w stanie technicznym zapewniajcym swobodny spyw wd powodziowych i lodw - szczeglnie dotyczy to budowli wodnych; 4) przywrcenie prawidowego funkcjonowania istniejcych systemw melioracyjnych, na terenie miasta; 5) w uzasadnionych przypadkach budowa zbiornikw maej retencji oraz, w obszarach zabudowanych, naraonych na niebezpieczestwo powodzi: budowa, modernizacja i przeciwfiltracyjne zabezpieczenie obwaowa rzek: Sanu i Wiaru, a take regulacja i stabilizacja koryt rzek i potokw. Dziaania nieinwestycyjne 1) wstpna ocena ryzyka powodziowego - sporzdzanie dokumentu planistycznego (do 2011 r.); 2) prowadzenie monitoringu sprawnoci urzdze sucych ochronie przeciwpowodziowej. Minimalizowanie skutkw zjawisk geodynamicznych Dziaania inwestycyjne: 1) likwidacja skutkw osuwisk. Dziaania nieinwestycyjne: 1) monitoring ruchw masowych ziemi na obszarach najwikszego zagroenia bezpieczestwa ludzi i rodowiska; 2) stworzenie mapy istniejcych osuwisk oraz potencjalnych obszarw osuwiskowych na terenie Przemyla. Zmniejszanie ryzyka i ograniczanie skutkw powanych awarii oraz zapewnienie bezpieczestwa chemicznego i biologicznego Dziaania inwestycyjne: 1) wsparcie techniczne systemu reagowania kryzysowego w zakresie ratownictwa ekologicznego i chemicznego, w tym zakup i modernizacja specjalistycznego sprztu ratowniczo-ganiczego; Dziaania nieinwestycyjne: 1) systematyczna weryfikacja listy potencjalnych sprawcw awarii przemysowych (corocznie) i wspieranie przygotowania planw i programw zmniejszajcych prawdopodobiestwo wystpienia powanych awarii; 2) wspieranie wsppracy instytucji oraz programw edukacji i informowania spoeczestwa w zakresie wystpienia powanych awarii, bezpieczestwa biologicznego i GMO; 3) wspieranie bada naukowych w zakresie wpywu GMO na rnorodno biologiczn. 6.3.4. Rejony koncentracji dziaa Najwiksze zagroenie powodziowe na terenie miasta wystpuje wzdu biegw rzek: Sanu i Wiaru. Grski charakter potokw pyncych przez miasto czsto jest przyczyn lokalnych powodzi i podtopie, powodujcych znaczne szkody w tym zakresie. Wikszo zada zwizanych z bezpieczestwem powodziowym dotyczy bdzie Sanu i Wiaru. Rejony priorytetowych dziaa w zakresie ochrony przed powodzi obrazuje zacznik graficzny Mapa Nr 4 Przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

110

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Na terenie miasta Przemyla okrelone zostay tereny wystpowania osuwisk pewnych i nieczynnych oraz tereny, ktre ze wzgldu na warunki fizjograficzne s potencjalnie osuwiskowe. Rejony priorytetowych dziaa w zakresie minimalizacji negatywnych skutkw zjawisk geodynamicznych dotycz w/w obszarw. Dziaania w zakresie powanych awarii koncentrowa si bd gwnie w strefie osadniczej i na obszarach o duych walorach przyrodniczych, wok zakadw o zwikszonym ryzyku oraz wzdu odcinkw drg krajowych i wojewdzkich sucych do transportu materiaw niebezpiecznych. Rejony priorytetowych dziaa w tym zakresie przedstawia. Ze wzgldu na brak wiarygodnej informacji o rejonach zamierzonego uwolnieniu GMO do rodowiska, nie jest moliwe okrelenie rejonw koncentracji dziaa w zakresie zapewnienia bezpieczestwa biologicznego.

6.3.5. Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie zapobiegania zagroeniom rodowiska Tabela 33. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie zapobiegania zagroeniom
Nazwa wskanika Pojemno zabudowanych zbiornikw maej retencji wodnej [tys. m3] Dugo zbudowanych obwaowa [ km] Dugo zmodernizowanych obwaowa [km] Dugo uregulowanych koryt rzek i ciekw [km] Liczba opracowanych zewntrznych planw operacyjno ratowniczych [ szt.] Liczba podjtych interwencji w zakresie ratownictwa chemicznego i ekologicznego [szt.] Liczba powanych awarii przemysowych [ szt.] Warto w roku bazowym 2008 Warto w roku 2015 rdo danych Podkarpacki Zarzd Melioracji Wodnej w Jarosawiu Podkarpacki Zarzd Melioracji Wodnej w Jarosawiu Podkarpacki Zarzd Melioracji Wodnej w Jarosawiu RZGW w Przemylu

Planowana modernizacja Planowane regulacje i modernizacje

br. d.

Stra Poarna

Stra Poarna

Stra Poarna

6.3.6. Dziaania priorytetowe w zakresie zapobiegania zagroeniom rodowiska Tabela 34. Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie zapobiegania zagroeniom rodowiska (Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla)
111 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.
Numer zadania i symbol wydziau realizujcego / nazwa zadania rdo Finansowania Szacunkowy koszt cakowity Nakady na realizacj zadania [w tys. z PLN] w latach do 2010 r 2011-2015 Po 2015 r.

Okres realizacji

112/Zadanie nr 73/GKI Odwodnienie i stabilizacja zbocza ul Sanockiej

2010 2012

B. Gminy

358

16

342

Zabezpieczenie przeciwpowodziowe Zakadu Uzdatniania Wody w Przemylu oraz terenw przylegych - Numer projektu: WND-RPPK.04.02.00-18-006/08); - okres realizacji: 2010, - rdo finansowania: Projekt wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 2013 - warto cakowita: 256 478,10 z, - dofinansowanie: 215 976,65 z. W ramach Projektu planowana jest budowa zbiornika retencyjnego wd opadowych z kanaem odpywowym na terenie Zakadu Uzdatniania Wody przy ul. R. Rososkiego w Przemylu o pojemnoci 2 338m3. Umow o dofinansowanie projektu podpisano we wrzeniu 2009 r. Prace rozpoczto w lutym 2010 r. W dniu 21 lipca 2010 r. zakoczya si rzeczowa realizacja projektu. Odwodnienie i stabilizacja osuwiska na Cmentarzu Gwnym w Przemylu (Numer projektu: WND-RPPK.04.04.00-18-047/09) - okres realizacji: 2010 - rdo finansowania: Projekt wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 2013 - warto cakowita: 4 315 997,84 z - dofinansowanie: 2 997 596,07 z Celem projektu jest zabezpieczenie osuwiska znajdujcego si na terenie Cmentarza Komunalnego przy ulicy Sowackiego w Przemylu. Zakres rzeczowy prac obejmuje wykonanie trzech linii konstrukcji oporowych oraz kanau rurowego i liniowego odwodnienia powierzchniowego. Wody opadowe odprowadzane bd do zaprojektowanych komr rozsczajcych (drenaowych) zlokalizowanych poniej cmentarza. Projekt zosta wybrany do dofinansowania przez Zarzd Wojewdztwa Podkarpackiego 3 marca 2010 r. W dniu 11 sierpnia 2010 r. podpisano umow o dofinansowanie projektu. Mapa terenw osuwiskowych, miasta Przemyla. warto cakowita ok. 15 000 z

6.4. Gospodarka odpadami - PRIORYTET 3


Informacje dotyczce zakadanych celw ekologicznych, priorytetowych dziaa i przedsiwzi, zakadanych limitw w zakresie gospodarowania odpadami, rejony koncentracji dziaa zawarte s w integralnej czci Programu jak stanowi Plan gospodarki odpadami dla miasta Przemyla na lata 2010-2013, z perspektyw do 2017 r..

6.5. Pozyskiwanie energii ze rde odnawialnych i energooszczdno - PRIORYTET 4


Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 112

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

6.5.1. Informacje oglne Konieczno wykorzystywania alternatywnych rde energii wynika z potrzeby ograniczenia szkodliwych produktw spalania pierwotnych nonikw (wgla i jego odmian) ograniczonoci rde kopalnych, jak rwnie denia do zapewnienia bezpieczestwa energetycznego poszczeglnych regionw. Racjonalne wykorzystanie energii ze rde odnawialnych tj. biomasa, energii rzek, wiatru, promieniowania sonecznego lub geotermalnej jest jednym z istotnych komponentw zrwnowaonego rozwoju, przynoszcym wymierne efekty ekologiczno - energetyczne. Wzrost udziau odnawialnych rde energii w bilansie paliwowo - energetycznym wiata przyczynia si do poprawy efektywnoci wykorzystania i oszczdzania zasobw surowcw energetycznych, poprawy stanu rodowiska. 6.5.2. Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cel nr 1 - Wzrost udziau energii odnawialnej w bilansie zuycia energii pierwotnych Cel nr 2 - Zmniejszanie energochonnoci gospodarki, zarwno w zakresie procesw wytwrczych, jak i wiadczenia usug oraz konsumpcji. Kierunki dziaa Przedstawione dziaania zostay opracowane w oparciu o informacje uzyskane od Podkarpackiej Agencji Energetycznej. Dziaania inwestycyjne: 1) Budowa instalacji wykorzystujcych energi wiatru (tylko w wypadku jeli budowa nie koliduje z ochron rodowiska i krajobrazu); 2) Budowa nowych ciepowni na biomas oraz modernizacja istniejcych sieci ciepowniczych; 3) Budowa urzdze i instalacji do produkcji energii opartych na rdach odnawialnych: a) energetyczne wykorzystanie biogazu (zagospodarowanie odpadw poprzez produkcj biogazu); b) budowa instalacji do estryfikacji; 4) Inwestycje podnoszce efektywno energetyczn: a) budowa energooszczdnych budynkw mieszkalnych, biurowych i usugowych z wykorzystaniem odnawialnych rde energii, b) monta kolektorw sonecznych, ogniw fotowoltaicznych, c) termomodernizacja obiektw uytecznoci publicznej, blokw, domw wymiana wyposaenia na energooszczdne, d) modernizacja owietlenia ulicznego. Dziaania nieinwestycyjne: 1) Wspieranie wykorzystania lokalnych rde energii odnawialnych oraz pomoc dla wprowadzenia bardziej przyjaznych dla rodowiska nonikw energii oraz nowych rozwiza technologicznych; 2) Wczenie problematyki energii odnawialnej do planw zagospodarowania przestrzennego i planw rozwoju regionalnego; 3) Systematyczne zwikszanie zaangaowania rodkw publicznych (budetowych i pozabudetowych) w realizacj programw efektywnoci energetycznej; 4) Podnoszenie wiadomoci z zakresu energetyki odnawialnej na poziomie lokalnym i regionalnym poprzez programy szkoleniowe w ramach systemu edukacyjnego; 5) Promowanie korzyci wynikajcych z wykorzystania odnawialnych rde energii, a take informowanie o moliwociach skorzystania z pomocy finansowej oraz technicznej.
113 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

6.5.3. Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cel krtkookresowy Cel nr 1 - Wzrost udziau energii odnawialnej w bilansie paliwowo-energetycznym. Dziaania Dziaania inwestycyjne: 1) Budowa instalacji do pozyskiwania i wykorzystania energii ze rde odnawialnych m.in. z wykorzystaniem biomasy. Dziaania nieinwestycyjne: 1) Dokonanie oceny zasobw energii odnawialnej i niezbdnej infrastruktury, wyznaczenie regionw preferowanych do rozwoju energetyki odnawialnej; 2) Opracowanie programu badawczo - rozwojowego w zakresie alternatywnych rde energii; 3) Uruchomienie systemu mechanizmw wspierajcych rozwj energetyki odnawialnej (dziaania promocyjne, ograniczenie zakresu koncesjonowania); 4) Opracowanie programu obnienia energochonnoci przewozw osobowych i towarowych; 5) Stworzenie strategii dziaa w zakresie wykorzystywania odnawialnych rde energii.

6.5.4. Rejony koncentracji dziaa Dziaania zmierzajce do realizacji zaoonych celw naley w szczeglnoci koncentrowa na obszarach, gdzie wystpuj udokumentowane rda i zasoby energii odnawialnej. Produkcja i dostarczanie energii do odbiorcw moe odbywa si z nastpujcych obiektw: siowni wiatrowych, maych elektrowni wodnych, instalacji wykorzystujcych biogaz i biomas. Energia soneczna moe znaczco si przyczyni do zmniejszenia zuycia nonikw zasilania oraz zaspokojenia potrzeb energetycznych na caym obszarze miasta. Energia pozyskiwana z tego rda przeznaczona jest w Przemylu do wspomagania ogrzewania budynkw uytecznoci publicznej, budynkw jednorodzinnych, obiektw gospodarczych oraz do podgrzewania wody uytkowej i w basenach. Obecnie w Przemylu, jak i na Podkarpaciu obserwuje si wzrost zainteresowania alternatywnym paliwem jakim jest biomasa. Jest to rodzaj najstarszego i najszerzej wykorzystywanego paliwa np. poprzez: spalanie biomasy rolinnej (drewna opaowego z lasw, odpadw drzewnych z tartakw, zakadw meblarskich i in., somy), spalanie mieci komunalnych, wytwarzanie oleju opaowego z rolin oleistych (np. z rzepaku), fermentacj alkoholow (np. trzciny cukrowej lub ziemniakw) w celu wytworzenia etanolu jako dodatku do paliw silnikowych, uzyskiwanie biogazu w wyniku beztlenowej fermentacji metanowej odpadowej masy organicznej, energetyczne wykorzystanie gazu wysypiskowego.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

114

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Skadowisko odpadw komunalnych daje moliwo pozyskiwania powstajcego biogazu, wykorzystywanego zarwno do produkcji energii cieplnej jak i elektrycznej. Powstajce w Przemylu, w oczyszczalni ciekw, osady ciekowe, ktrych przerbka odbywa si poprzez fermentacj beztlenow dwustopniow: termofiln i mezofiln s zgszczane i odwadniane mechanicznie a nastpnie wykorzystywane przyrodniczo. Energia uzyskana ze spalania powstajcego w czasie fermentacji biogazu, stanowi odnawialne rdo energii cieplnej, wykorzystywane do centralnego ogrzewania i do ogrzewania komr fermentacji oraz, w mniejszym stopniu, do produkcji prdu.

6.5.5. Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie pozyskiwania energii ze rde odnawialnych Tabela 34. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie pozyskiwania energii ze rde odnawialnych
Nazwa wskanika Budowa elektrowni wiatrowych [szt.] Rozbudowa i modernizacja kotw do spalania biomasy [szt.] Budowa energooszczdnych budynkw[szt.] Budowa ciepowni na biomas [szt.] Monta kolektorw, ogniw fotowoltaicznych [szt.] Energetyczne wykorzystanie biogazu [szt.] Budowa instalacji do estryfikacji [szt.] Warto w roku bazowym 2008 Warto w roku 2015 rdo danych PAE PAE PAE PAE PAE PAE PAE

6.5.6. Dziaania priorytetowe w zakresie pozyskiwania energii ze rde odnawialnych Dziaania w zakresie pozyskiwania energii ze rde odnawialnych Kompleksowa modernizacja kota OR - 32 FIBRIS SA w Przemylu Projekt rodowiskowy, ktry otrzyma wsparcie z Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw (dziaanie 2.4). - Cakowita warto projektu 6 000 000 z PL - Poziom dotacji UE 3 000 000 z PL - Kwota dofinansowania UE po zakoczeniu projektu 2 740 000,00 z PL - W wyniku modernizacji przystosowano kocio OR 32 do spalania wgla i biomasy. Urban Sol + Project - Projekt Energia soneczna Cieplna w zabudowie miejskiej podlegajcej renowacji i budynkach chronionych - miasto Przemyl, wsplnie z Instytutem Energii Odnawialnej zoyo wniosek do Brukseli o wczenie do projektu. Uzyskano wstpn pozytywn opini. Program obejmuje okres 3 lat od momentu wczenia. Jest to program mikki, dotyczy wymiany dowiadcze, technik oraz edukacji i propagandy, w 80 % finansowany przez UE. Biogaz z Oczyszczalni ciekw w Przemylu Modernizacja oczyszczalni przeprowadzona w ramach projektu zrealizowanego przy wsparciu finansowym ze rodkw Unii Europejskiej (fundusz ISPA). Nowa cz osadowa i biogazowa pozwoli na uzyskanie neutralnych dla rodowiska osadw pociekowych, przystosowanych do
115 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

przyrodniczego wykorzystania. Biogaz, ktry powstanie w wyniku fermentacji osadw, bdzie wykorzystywany do ogrzewania obiektw oczyszczalni oraz do wytwarzania energii elektrycznej. Biogaz ze Skadowiska odpadw w Przemylu. Przeprowadzono badania przez Instytut Nafty i Gazu. Ich celem byo sprawdzenie zasobw i jakoci biogazu wytwarzanego w wyniku rozkadu odpadw. W planach jest wykorzystanie gazw, jako energii odnawialnej do pozyskania energii cieplnej, a take prdu. W chwili obecnej na terenie przemyskiego skadowiska do magazynowania odpadw wykorzystywane s trzy z pord siedmiu tzw. kwater. W kadej z nich znajduj si odpowiednio zabezpieczone, przysypane ziemi odpady. W wyniku ich rozkadu powstaj biogazy, ktre odprowadzane s nad powierzchnie przez specjalne kominy wentylacyjne. Do tej pory byy one spalane bezproduktywnie. Zakad Usug Komunalnych planuje wykorzysta biogaz, jako energi odnawialn do celw gospodarczych. Mogaby ona posuy do zasilania cieplnego budynkw znajdujcych si na terenie zakadu. Jeeli udaoby si pozyska duo energii moglibymy przekazywa j do ogrzewania np. osiedla, jeeli powstaoby ono gdzie w ssiedztwie. Koncepcyjnie przewidziany jest monta dwch generatorw sucych do produkcji energii elektrycznej poprzez wykorzystywanie do ich zasilania rwnie biogazu.

6.6. Ochrona rnorodnoci biologicznej i krajobrazu oraz zrwnowaony rozwj lasw - PRIORYTET 5
6.6.1. Informacje oglne Rezultatem realizacji priorytetu bdzie doskonalenie ochrony systemu obszarw chronionych, rozpoznawanie zasobw przyrodniczych, opracowywanie planw ochrony oraz wdraanie zapisw planw ochrony, a take utrzymanie tradycyjnego krajobrazu, przede wszystkim na terenach parkw krajobrazowych. Rezultatem realizacji przedsiwzi dotyczcych gospodarowania lasami bdzie racjonalizacja struktury przestrzennej lasw, wzrost stabilnoci ekosystemw lenych, udoskonalenie struktury gatunkowej i funkcjonalnej oraz moliwoci penienia wielorakich funkcji lasu a take polepszenie stanu rodowiska i ksztatowanie optymalnej granicy polnolenej. 6.6.2. Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele redniookresowe Cel nr 1 - Zachowanie oraz ochrona rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej. Cel nr 2 - Podnoszenie wartoci krajobrazu poprzez dziaania skierowane na ochron, zrwnowaone gospodarowanie, planowanie i odtwarzanie krajobrazw oraz uaktywnianie spoeczestwa w decydowaniu o losie otaczajcego krajobrazu. Cel nr 3 - Zachowanie korzystnego wpywu lasu na rwnowag rodowiska i warunki ycia ludzi, w szczeglnoci ochrona, zwikszanie, i przywracanie rnorodnoci biologicznej lasw na poziomie ekosystemowym, gatunkowym i genetycznym. Cel nr 4 - Utrzymanie i wzmacnianie spoeczno - ekonomicznej funkcji lasw, wsppraca w zakresie ochrony rnorodnoci biologicznej i krajobrazu z administracj pastwow i samorzdow na poziomie regionalnym, i Euro regionalnym. Kierunki dziaa
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 116

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Podstawowe kierunki dziaa wynikaj z celw okrelonych w polityce ekologicznej pastwa oraz z istniejcych uwarunkowa przyrodniczych na obszarze miasta. Wikszo dziaa ma charakter cigy, wykraczajcy poza horyzont czasowy niniejszego Programu. Obejmuj one m.in. wspieranie prac badawczych i monitoringowych, oraz biec ochron rnorodnoci biologicznej. Priorytetowe dziaania to: Utrzymanie cigoci i spjnoci przestrzennej terenw objtych ochron na podstawie ustawy o ochronie przyrody, Utrzymanie ochrony czynnej na powierzchniowych formach ochrony przyrody, Zapewnienie prawidowego funkcjonowania Obszarw NATURA 2000, Wsppraca transgraniczna na rzecz ochrony rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej, Tworzenie kompleksw lenych poczonych z korytarzami ekologicznymi, Zalesianie nieuytkw, Ochrona lasw, w tym dostosowanie skadu gatunkowego drzewostanu do warunkw siedliskowych, Monitorowanie stanu lasw, Prowadzenie prawidowej gospodarki lenej oraz poprawy stanu zagospodarowania lasw niepastwowych. Dziaania inwestycyjne: 1) Renaturyzacja cennych ekosystemw i siedlisk przyrodniczych, szczeglnie wodno botnych i cennych nielenych (praca ciga); 2) Pielgnacja i konserwacja pomnikw przyrody (praca ciga, 37 drzew pomnikowych) oraz pielgnacja istniejcych elementw rnorodnoci biologicznej; 3) Utrzymanie cigoci i tworzenie korytarzy ekologicznych (poprzez zalesienia i zadrzewienia); 4) Przebudowa drzewostanw lenych, na rzecz wielogatunkowych, zgodnych z siedliskiem; 5) Zalesianie terenw nieprzydatnych do uytkowania rolniczego. Dziaania nieinwestycyjne: 1) Opracowywanie planw ochrony dla Obszarw NATURA 2000 oraz dziaania majce na celu zapewnienie prawidowego funkcjonowania Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000; 2) Ustanawianie i aktualizacja planw ochrony dla rezerwatw przyrody: Winna Gra, Jamy (praca ciga); 3) Opracowanie planw ochrony dla Parku Krajobrazowego Pogrza Przemyskiego; 4) Utrzymanie ochrony Przemysko Dynowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu; 5) Prowadzenie edukacji ekologicznej (praca ciga); 6) Ochrona dolin rzecznych (Sanu i Wiaru) i wanych ponadlokalnych korytarzy ekologicznych (praca ciga), 7) Przeprowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej miasta (praca ciga); 8) Opracowanie i wdraanie programu ochrony terenw zieleni w miecie. Dziaania nieinwestycyjne w zakresie zrwnowaonej gospodarki lenej: 1) Realizacja planw urzdzania lasw PGL oraz uproszczonych planw dla lasw niepastwowych, z uwzgldnieniem programu ochrony ekosystemw lenych; 2) Wdraanie programu zalesiania; 3) Monitoring zagroe lasw; 4) Prowadzenie banku danych o lasach;
117 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

5) Podnoszenia wiadomoci i wiedzy ekologicznej, w tym szkolenia wacicieli lasw niepastwowych nt. prawidowych zasad zagospodarowania lasw i prowadzenia gospodarki lenej, oraz projekty informacyjne i edukacyjne; 6) Doskonalenie wsppracy jednostek organizacyjnych lasw pastwowych z jednostkami odpowiedzialnymi za planowanie przestrzenne w zakresie umiejscowienia problematyki lenej w opracowaniach dotyczcych miasta; 7) wykonanie opracowa okrelajcych potencjalne tereny do zalesie i zadrzewie.

6.6.3. Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe Cel nr 1 Bieca aktualizacja danych dotyczcych zasobw przyrodniczych i kulturowych miasta, objtych ochron prawn; Cel nr 2 Ochrona zasobw krajobrazowych realizowana poprzez uwzgldnienie problematyki w dokumentacji planistycznej; Cel nr 3 Ochrona cennych przyrodniczo obiektw i obszarw przed naporem inwestycyjnym; Cel nr 4 - Ochrona wanych przyrodniczo, obszarw wzowych i korytarzy ekologicznych Cel nr 5 Biece utrzymanie terenw zieleni; Cel nr 6 Tworzenie nowych terenw zieleni, miejsc wypoczynku i rekreacji; Cel nr 7 Zachowanie i ochrona zasobw lenych; Cel nr 8 Zalesiania zgodnie z planami zalesie. Kierunki dziaa Dziaania w zakresie ochrony przyrody oraz rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej i zrwnowaonego rozwoju lasw maj w wikszoci charakter pozainwestycyjny oraz s prowadzone w sposb cigy. Dziaania pozainwestycyjne: 1) Przeprowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej miasta; 2) Opracowanie programu ochrony terenw zieleni i krajobrazu dla miasta; 3) Pogodzenie celw ekologicznych z rozwojem infrastruktury miasta; 4) Ochrona terenw chronionych przyrodniczo, przed naporem inwestycyjnym; 5) Ochrona biornorodnoci, w tym chronionych gatunkw flory i fauny wystpujcych na terenie miasta, 6) Uwzgldnienie wymogw ochrony przyrody w trakcie opracowania miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego; 7) Utrzymanie istniejcych i tworzenie nowych terenw zieleni na terenie miasta; 8) Monitoring zagroe terenw zieleni, ze strony patogenw i szkodnikw; 9) Kontynuowanie Uproszczonego Planu urzdzenia lasu mienia komunalnego miasta Przemyla na lata 2009 -2018; 10) Szczeglna ochrona terenw wodno botnych poprzez utrzymanie retencji wodnej; 11) Monitorowanie stanu zdrowotnego drzewostanw w lasach; 12) Pielgnacja i utrzymanie porzdku w lasach prywatnych; 13) Ustalenia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego dotyczce zalesie i zadrzewie, wyznaczenie lub zaktualizowanie granicy polno-lenej; 14) Realizacja dziaa na rzecz podnoszenia wiadomoci i wiedzy ekologicznej dotyczcej ochrony przyrody, rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej oraz lasw.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 118

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Dziaania inwestycyjne: 1) Tworzenie cieek dydaktycznych, tras pieszych i rowerowych jako cze prowadzonej edukacji ekologicznej; 2) Pielgnacja i konserwacja pomnikw przyrody; 3) Wspieranie finansowe orodkw rehabilitacji zwierzt chronionych; 4) Wykup gruntw na tworzenie terenw zieleni miejskiej; 5) Modernizacja i rozbudowa infrastruktury edukacyjno turystycznej; 6) Przebudowa drzewostanw zmienionych i silnie uszkodzonych lub niezgodnych z siedliskiem; 7) Zalesianie gruntw nieprzydatnych do uytkowania rolniczego. 6.6.4. Rejony koncentracji dziaa Dziaania koncentrowa si bd na terenach objtych prawn ochron przyrody, na terenach ochrony zieleni i krajobrazu, terenach lenych, wodno botnych i dolinach rzecznych. Zakadane dziaania dotyczce ochrony, poprawy stanu i zapewnienia trwaoci, rnorodnoci biologicznej i ekosystemw lenych. Realizowane bd jako proces cigy na caym obszarze miasta. 6.6.5. Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej oraz zrwnowaonego rozwoju lasu Tabela 35 Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej oraz zrwnowaonego rozwoju lasu
Nazwa wskanika Parki Krajobrazowe* Rezerwaty Obszary Natura 2000* Pomniki przyrody Stanowiska dokumentacyjne* Parki miejskie Ziele uliczna Ziele forteczna Lasy komunalne Lasy pastwowe Lasy prywatne Warto w roku 2010 powierzchnia lub ilo 91,67 ha 2,11 ha 3 szt 40 szt. 1 szt 4 szt b.d. b.d. 29,1 ha 92,0 ha 37,9 ha Oczekiwane zmiany w wyniku realizacji PO do 2017 r

wzrost lub - utrzymanie wielkoci


*Obszary i obiekty chronione, ktre zostay wczone w obszar miasta w wyniku zmian administracyjnych granic miasta w dniu 1.01.2010.

6.6.6. Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej oraz zrwnowaonego rozwoju lasu Tabela 36. Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony przyrody oraz rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej i zrwnowaonego rozwoju lasw
119 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

(Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla)


Numer zadania i symbol wydziau realizujcego / nazwa zadania Okres realizacji rdo Finansowania Szacunkowy koszt cakowity Nakady na realizacj zadania [w tys. z PLN] w latach do 2010 r 2011-2015 Po 2015 r.

114/Zadanie nr 75/GKI (52/GKI) Modernizacja Zamku Kazimierzowskiego wraz z rewitalizacj Parku Miejskiego w Przemylu 115/Zadanie nr 76/GKI (53/GKI) Przemyski trakt krlewski Budowa podziemnej trasy turystycznej 116/Zadanie nr 1/KZ Zagospodarowanie trasy od Bramy Sanockiej Dolnej przez obiekt forteczny Bram Sanock Grn i mur obronny, Fort Trzy Krzye, do Bramy na Zniesieniu oraz Rewitalizacja drogi fortecznej Kruhel Wielki, w ramach projektu Zagospodarowanie zespou zabytkowego Twierdzy Przemyl w celu udostpnienia dla turystyki kulturowej etap I 117/Zadanie nr 77/GKI (54/GKI) Fort aktywny Twierdzy Przemyl 121/Zadanie nr 79/GKI (58/GKI) Przemyski Park Sportowo Rekreacyjny; Akwen Wodny 83/Zadanie nr 44/GKI Modernizacja Parku Lipowica 22/Zadanie nr13/ZDM (20/ZDM) Rewitalizacja Starwki

2007 2012

B. Gminy UE B. Gminy

25 396,13

5 727,31-

9 671,04 9 997,78

2001 2011

4 783

773

4 010

2007 2012

B. Gminy UE

3 678,8

201,3

523,0 2 954,5

2009 2013 2006 2016 2012 2013 2012 2012

B. Gminy B. Gminy

6 500 31 200

1 500 450

5 000 7 000

23 750

B. Gminy B. Gminy

530 500

530 500

Modernizacja Zamku Kazimierzowskiego wraz z rewitalizacja Parku Miejskiego w Przemylu (Numer projektu: WND-RPPK.06.00.00-18-001/10) - Okres realizacji: 2007 2012 - rdo finansowania: Projekt wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 2013 - Warto cakowita: 22 448 363,92 z - Dofinansowanie: 13 152 000,00 z Zakres prac na Zamku Kazimierzowskim 1. Remont i rewaloryzacja zabudowa zamkowych projektuje si, e gwny budynek zamku zachowa swj ukad funkcjonalno przestrzenny z podziaem na strefy uytkowania: rearanacja istniejcej sali teatralnej polegajc na zmianie uksztatowania widowni strefy proscenium, z odtworzeniem balkonw bocznych i nowym wystrojem wntrz zarwno sali teatru Fredreum jak i pomieszcze foyer, kuluarw i modernizacj zaplecza aktorskiego i technicznego, modernizacja i rearanacja sali kominkowej w baszcie wschodniej, remont i modernizacja zespow sanitarnych, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej. 2. Remont murw i baszt.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 120

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

3. 4. 5.

Modernizacja infrastruktury technicznej, w tym instalacji klima-wentylacyjnej, elektrycznej, wodno kanalizacyjnej, c.o., modernizacja kotowni. Renowacja dziedzica zamkowego. Zagospodarowanie wzgrza zamkowego: remont alej na wzgrzu zamkowym wraz z cigiem schodw oraz modernizacja owietlenia, zabezpieczenia skarp wzgrza zamkowego przed osuwaniem, remont istniejcego punktu widokowego oraz utworzenie nowego punktu widokowego z widokiem na miasto, zagospodarowanie terenu wok istniejcej altany na wzgrzu zamkowym, maa architektura (awki, kosze na mieci).

Zakres prac w Parku Miejskim 1. Modernizacja owietlenia parkowego (cakowita wymiana istniejcych opraw i rde wiata, wymiana okablowania i supw). 2. Modernizacja alejek parkowych (wymiana obrzey i nawierzchni wraz z wykonaniem odwodnienia powierzchniowego). 3. Rewitalizacja ekosystemu stawowego (przebudowa istniejcego naturalnego koryta cieku wodnego wraz z systemem stawowym). 4. Budowa nowych i uzupenienie elementw maej architektury (remont istniejcych dwch placw zabaw, awki, kosze na mieci). Projekt ujty w Indykatywnym wykazie indywidualnych projektw kluczowych Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 2013. W kwietniu 2009 r. Gmina Miejska Przemyl podpisaa umow dotyczc przygotowania indywidualnego projektu kluczowego, 29 czerwca 2010 r. podpisano umow o dofinansowanie projektu. Przewidywany termin zakoczenia realizacji projektu: IV kwarta 2012 r.

6.7

Ochrona powietrza atmosferycznego, klimatu i warstwy ozonowej -- PRIORYTET 6


Informacje oglne

6.7.1

Priorytety i dziaania, w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego dla miasta Przemyla, zostay okrelone na podstawie Programu ochrony powietrza dla strefy Miasto Przemyl. Wszystkie, zawarte w nim priorytetowe dziaania maj na celu zmniejszenie ponadnormatywnego poziomu ste pyu zawieszonego PM10, do poziomu dopuszczalnego i stabilne utrzymanie go na tym poziomie. 6.7.2 Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji

Cele redniookresowe: Cel nr 1. - Poprawa jakoci powietrza, przede wszystkim w zakresie substancji o steniach ponadnormatywnych, objtych dziaaniami naprawczymi w Programie ochrony powietrza;
121 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Cel nr 2 - Utrzymanie na poziomach poniej dopuszczalnych pozostaych nie objtych Programem ochrony powietrza, substancji w powietrzu. Kierunki dziaa: Dziaania inwestycyjne: 1) ograniczanie emisji komunikacyjnej i ochrona przed jej negatywnym oddziaywaniem poprzez budow obej drogowych miasta, modernizacj istniejcych pocze komunikacyjnych, remonty drg, rozwj i modernizacj transportu kolejowego i zbiorowego w miecie, tworzenie warunkw do rozwoju ruchu rowerowego; 2) redukcja niskiej emisji poprzez: centralizacj zaopatrzenia w ciepo w miecie, modernizacj istniejcych rde ciepa popraw sprawnoci w procesach spalania i stosowanie ekologicznych nonikw energii, modernizacj linii przesyowych, termomodernizacj budynkw; 3) ograniczanie emisji z duych rde spalania paliw celem wypenienia wymaga dyrektywy IPPC z wykorzystaniem najlepszych dostpnych technik BAT poprzez m.in.: modernizacj technologii w celu prowadzenia mniej energochonnej produkcji, zastosowanie ekologicznych nonikw energii w instalacjach wykorzystujcych wgiel, udoskonalanie procesw spalania paliw prowadzce do zmniejszenia zuycia paliw, modernizacj urzdze ochrony rodowiska. Dziaania nieinwestycyjne: 1) monitoring i ocena jakoci powietrza w strefie zgodnie z wymogami ustawowymi; 2) realizacja naprawczego programu ochrony powietrza; 3) dziaania edukacyjne i promocyjne dotyczce upowszechniania wykorzystania odnawialnych rde energii, stosowania ekologicznych nonikw energii, edukacja na temat szkodliwoci spalania materiaw odpadowych rnego pochodzenia; 4) stymulowanie wadz miejskich do opracowania planw cyrkulacji ruchu drogowego; 5) promowanie proekologicznych rodkw zbiorowego transportu (transport kolejowy); 6) promowanie komunikacji zbiorowej i ruchu rowerowego na terenach miejskich; 7) stymulowanie zakadw do wprowadzania systemw zarzdzania rodowiskiem; 8) kontrola wypeniania obowizku pozwole zintegrowanych w jednostkach eksploatujcych instalacje wymagajce uzyskania pozwolenia zintegrowanego, bdce duymi rdami spalania paliw. 6.7.3 Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe Cel nr 1 - Poprawa stanu jakoci powietrza poprzez zmniejszenie emisji pyu zawieszonego PM10 Cel nr 2 - Ograniczenie emisji z procesw przemysowych i energetyki, emisji z transportu oraz emisji niskiej ze rde komunalnych i ogrzewnictwa indywidualnego Kierunki dziaa Ochrona powietrza atmosferycznego Dziaania inwestycyjne: 1) realizacja naprawczego Programu ochrony powietrza dla strefy miasto Przemyl: 2) realizacja zada przewidzianych dla poprawy infrastruktury drogowej a w szczeglnoci: budowy obwodnic w cigach drg krajowych, budowy innych obej drogowych oraz remonty nawierzchni i przebudowy drg o maej przepustowoci;

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

122

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

3) kompleksowe rozwizania problemw komunikacji miejskiej, w tym modernizacja taboru; 4) wprowadzenie alternatywnych rodkw komunikacji zbiorowej (szynobusu); 5) tworzenie warunkw do rozwoju ruchu rowerowego, poprzez budow cieek rowerowych; 6) redukcja niskiej emisji poprzez: modernizacje ukadw technologicznych kotowni komunalnych i w obiektach uytecznoci publicznej z wykorzystaniem paliw ekologicznych oraz linii przesyu ciepa, budow sieci gazowej celem umoliwienia wykorzystania gazu w indywidualnych systemach grzewczych, termomodernizacj budynkw, wykorzystanie odnawialnych rde energii ; 7) ograniczenie emisji z procesw przemysowych, energetyki i elektrociepowni poprzez: modernizacje i hermetyzacje procesw technologicznych, modernizacje ukadw technologicznych ciepowni i elektrociepowni, wprowadzanie nowoczesnych technik spalania paliw, zastosowanie paliw ekologicznych w instalacjach wykorzystujcych jako paliwo wgiel kamienny, zwikszanie w produkcji energii udziau energii wyprodukowanej z wykorzystaniem rde odnawialnych np. biomasa rolnicza, odpady z przemysu drzewnego, meblarskiego, wdraanie technologii ograniczajcych emisj zanieczyszcze specyficznych, instalowanie nowych oraz poprawa sprawnoci funkcjonujcych urzdze do redukcji zanieczyszcze. Dziaania nieinwestycyjne: 1) wzmocnienie systemu monitoringu i dalsza kontrola ste PM10 w strefie miasto Przemyl; 2) coroczna oceny jakoci powietrza w wojewdztwie (WIOS w Rzeszowie) zgodnie z wymogami obowizujcego prawa; 3) kontrola wdraania programu ochrony powietrza dla miasta Przemyla; 4) propagowanie zwikszania wykorzystania paliw alternatywnych (np. biopaliw); 5) promocja i wspieranie rozwoju odnawialnych rde energii; 6) dziaania kontrolne WIOS w zakadach przemysowych w zakresie realizacji programw naprawczych wynikajcych z pozwole zintegrowanych, gwnie w odniesieniu do podmiotw, w ktrych funkcjonuj instalacje wymagajce uzyskania pozwolenia zintegrowanego, bdce duymi rdami spalania paliw. Priorytetowe dziaania naprawcze majce na celu osignicie dopuszczalnych poziomw pyu zawieszonego PM10 w strefie: Prowadzenie edukacji ekologicznej w zakresie ochrony powietrza. Propagowanie stosowania nowoczesnych kotw wglowych, kotw gazowych i na biomas. Prowadzenie kampanii uwiadamiajcej konieczno oraz opacalno stosowania brykietw drzewnych. Wymiana starych kotw wglowych w budynkach jednorodzinnych na niskoemisyjne, wysokosprawne wglowe lub inne proekologiczne. Dziaania zwizane z ograniczeniem emisji pyu ze rde punktowych: Termomodernizacja budynkw nalecych do PSM w zakresie docieplenia cian zewntrznych, stropodachw oraz wymiany okien. Modernizacja Ciepowni "Zasanie" wynikajca z potrzeby dotrzymania obowizujcych norm emisji pyu. Modernizacja rde emisji ZPP FIBRIS S.A. wynikajca z potrzeby dotrzymania obowizujcych norm emisji pyu.
123 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Dziaania zwizane z ograniczeniem emisji pyu ze rde liniowych: Budowa obwodnicy Przemyla. Modernizacja taboru MZK (wymiana 30 autobusw). Ochrona klimatu i warstwy ozonowej Wszystkie kierunki dziaa oraz realizujce je dziaania inwestycyjne i nieinwestycyjne okrelone dla ochrony powietrza atmosferycznego bd jednoczenie przeciwdziaa zmianom klimatu. Dziaania inwestycyjne: 1) wszystkie dziaania inwestycyjne w zakresie ograniczania emisji zanieczyszcze do powietrza; 2) hermetyzacja procesw w kopalnictwie gazu, uszczelnianie i usprawnianie procesw przesyu gazu ziemnego oraz wykorzystywanie do produkcji energii biogazu (zawierajcego metan) np. z oczyszczalni ciekw i skadowisk odpadw bytowych; 3) wszystkie dziaania w odniesieniu do gospodarki odpadami (zmniejszenie iloci odpadw u rda, odzysk odpadw, wykorzystanie gazu wysypiskowego), gospodarki lenej (zwikszanie lesistoci - jeden ze sposobw pochaniania C02) i rolnej (rozwj upraw energetycznych). Dziaania nieinwestycyjne: 1) promowanie i wspieranie wzorcw konsumpcji i produkcji podanych z punktu widzenia ochrony klimatu oraz kreowanie wiadomoci spoecznej w zakresie ochrony warstwy ozonowej; 2) kontrola (WIOS) wycofania z obrotu i stosowania substancji niszczcych warstw ozonow za wyjtkiem dopuszczonych przez Protok montrealski oraz regulacje Unii Europejskiej.

6.7.4 Rejony koncentracji dziaa Dziaania w zakresie poprawy jakoci powietrza atmosferycznego i ograniczania emisji zanieczyszcze majcych na celu ochron powietrza i klimatu bd si koncentrowa w strefie miasta Przemyla, gdzie stwierdzono przekroczenie poziomu ste pyu zawieszonego PM10 w powietrzu, okrelonych przepisami prawa. 6.7.5 Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego i klimatu

Tabela 37. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego i klimatu
Nazwa wskanika Klasa strefy miasta Przemyl Emisja zanieczyszcze do powietrza Warto w roku bazowym 2008 C 111,5 tys. Mg Oczekiwane zmiany w wyniku realizacji PO do 2017 r


124

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. atmosferycznego przez podmioty korzystajce ze rodowiska, na obszarze miasta Przemyla Emisja dwutlenku siarki (S02) Emisja tlenku azotu (NOx) Emisja pyw

6 000 - 9 000 kg/km2 1 000 2 500 kg/km2 5 000 kg/km2

wzrost lub spadek wielkoci

6.7.6

Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony powietrza

Tabela 38. Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego i klimatu (Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla)

125 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. 88/Zadanie nr 49/GKI Budowa Numer zadania i symbol wydziau realizujcego / nazwa zadania owietlenia ulicy Witoszyskiej 89/Zadanie nr 50/GKI Budowa owietlenia ulicy Jasiskiego 53/Zadanie nr 16/GKI Budowa 90/Zadanie 51/GKI Modernizacja budynku wietlicy owietlenia ulicy Grochowskiej przy ul. Kruhel Wielki 91/Zadanie nr 52/GKI Budowa 54/Zadanie nr 2/GKI owietlenia ulicy Mariackiej Termomodernizacja budynku 92/Zadanie nr 53/GKI Budowa Szkoy Podstawowej nr 6 owietlenia ulicy Koszykowej 56/Zadanie nr 55/GKI 9 (13/GKI) 93/Zadanie 19/GKI Budowa Termomodernizacja budynku owietlenia ulicy Rososkiego Szkoy Podstawowej nrBudowa 94/Zadanie nr 56/GKI 5 57/Zadanie nr 20/GKI (14GKI) owietlenia ulicy Radosnej Termomodernizacja Budowa 95/Zadanie nr 57/GKI budynku Szkoy Podstawowej nr 11 owietlenia ulicy Polnej 58/Zadanie nr 58/GKI Budowa 96/Zadanie nr 21/GKI (15GKI) Termomodernizacja budynku owietlenia ulic Ceramicznej i Szkoy Podstawowej nr 14 Gazowej 59/Zadanie nr 22/GKI (16/GKI) 97/Zadanie nr 58/GKI Budowa Termomodernizacja Zespou owietlenia ulicy Sybirakw Szk z Oddziaami 98/Zadanie nr 59/GKI Budowa Integracyjnymi im. Orlt owietlenia ulicy Gliniana Lwowskich 99/Zadanie nr 60/GKI Budowa 61/Zadanie nr 24/GKI owietlenia ulicy Szacowej Modernizacja i wyposaenie 100/Zadanie nr 61/GKI Budowa obiektw owiatowych na terenie owietlenia ulicy Granicznej miasta Przemyla 101/Zadanie nr 62/GKI Budowa 63/Zadanie nr 26/GKI (21/GKI) owietlenia ulicy Mokrej Przebudowa budynku I LO 102/Zadanie nr 63/GKI Budowa 64/Zadanie nr 27/GKI (22/GKI) owietlenia w ul. Akacjowa, Ks. Przebudowa Bawatkowa, J. Balickiego, budynku Zespou Szk Oglnoksztaccych nr 2 Chocimska, Czerwieska, 66/Zadanie nr 29/GKI (24/GKI) Domowa, Mieszka I, Rodzinna, Termomodernizacja budynku Skalna, mjr Sucharskiego, Zespou Szk Elektronicznych i Tatarska, wirowa Oglnoksztaccych 103/Zadanie nr 64/GKI Budowa 67/Zadanie nr ul: Kruhelska, owietlenia w 30/GKI (25/GKI) Termomodernizacja budynku Gobia, Pawia Zespou Szk Mechanicznych i 104/Zadanie nr 65/GKI Budowa Drzewnych ulicy Budowlanych owietlenia 68/Zadanie nr 31/GKI (26/GKI) 105/Zadanie nr 66/GKI Budowa Termomodernizacja Zespou owietlenia ulicy Mokrej Szk Ekonomicznych Budowa 106/Zadanie nr 67/GKI 2012 - rdo B. Gminy 165 Szacunkowy Okres Finansowania koszt 2013 realizacji cakowity 2012B. Gminy 110 Termomodernizacja budynkw 2013 2013 - B. Gminy 2012 98 2013 B. Gminy 142 2014 2012 - B. Gminy 34 2010 - B. Gminy 2 850 2013 2011 - UE 2012 B. Gminy 48 2012 2007- - B. Gminy 929,2 2012 210 2013 2012 - B. Gminy 51 2008 B. Gminy 756 2013 2012 - B. Gminy 2012 84 2013 2013 B. Gminy 1 773 2012 - B. Gminy 205 2015 2014 2013 2012 2015 2014 2012 2012 2012 2012 2014 2013 2012 2012 2012 1999 2013 2012 2012 2009 2015 2013 2010 2013 2013 2012 2015 2014 B. Gminy B. Gminy B. Gminy B. Gminy B. Gminy B. Gminy B. Gminy B. Gminy B. Gminy B. Gminy 3 435 52 17 175 404 26 97 3 262 485 885 165 Nakady na realizacj zadania [w tys. z PLN] w latach do 2010 r - 2011-2015 110 Po 2015r. 610 269,2 506 2 762 12 98 142 34 740 1 500 48 660 210 51 250 84 1 773 205 3 435 52 17 175 404 26 97 500 485 873 --

B. Gminy

790,4

40,3

750,3

B. Gminy B. Gminy

318 1 747

318 1 747 75 1 000 21 190 535 80 2 274 83 105 435 113 984,6 172 226,6 277

2013 - B. Gminy 75 2014 2013 B. Gminy 1 000 2013 - B. Gminy 21 2014 2013 2013 - B. Gminy 190 Modernizacja i budowa owietlenia owietlenia ul. Sanatoryjna, 2015 84/Zadanie nr 45/GKI (42/GKI) 2001 B. Gminy 1 360 825 Obronna Rewitalizacjanr 68/GKI Budowa 2014 - B. Gminy 107/Zadanie owietlenia ulic 2013 80 Starego Miasta owietlenia ulicy Sanowej 2014 85/Zadanie nr 46/GKI (49/GKI) 2006 B. Gminy 3 448 1 174 108/Zadanie nr 69/GKI Budowa 2014 - B. Gminy 83 Kompleksowa modernizacja 2014 owietlenia ulicy Gen Andersa 2015 owietlenia ulicznego naBudowa 109/Zadanie nr 70/GKI terenie 2014 - B. Gminy 105 GMP owietlenia ulicy Wskiej 2015 86/Zadanie nr 47/GKI (44/GKI) 2009 B. Gminy 505 Ograniczenie emisji pyu ze rde liniowych 70 Budowa owietlenia w ulicach: 2013 B. Gminy 8/Zadanie nr 1/ZDM Budowa 2005 327 534,79 41 323,7 Skolimowska, Smolna, Okrna, 2012 UE wschodniej drogi obwodowej Droga Przemyla czcej miasta Hurecka, Pnocna, drog Wschodnia, Niecaa, Wola krajow nr 77 z drog krajow 87/Zadanie nr 48/GKI (45/GKI) 2010 B. Gminy 287 10 nr 28. Uchwaa o zacigniciu Bud. owietlenia ul. Topolowej 2012 zobowiza na lata 2011 - 2012 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

126

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. 9/Zadanie nr 8/GKI(3/ZDM) Przebudowa drogi wojewdzkiej nr 885 na odcinku od skrzyowania z ul. ukasiskiego do skrzyowania z ul Fabryczn. Uchwaa o zacigniciu zobowizania na lata 2011 10/Zadanie nr 9/GKI (4/ZDM) Przebudowa drg powiatowych w Przemylu ul: Armii Krajowej, Paderewskiego, Okrzei, Lelewela. Uchwaa o zaciganiu zobowiza na lata 2011 11/Zadanie nr 2/ZDM (5/ZDM) Kapitalny remont mostu w cigu ul. Topolowej wraz z przebudow ul. Topolowej i Ofiar Katynia 12/Zadanie nr 3/ZDM (7/ZDM) Modernizacja ul. B Chrobrego 13/Zadanie nr 4/ZDM (8/ZDM) 14/Zadanie nr 5/ZDM (10/ZDM) Modernizacja ul. Lwowskiej od skrzyowania z ul. Ofiar Katynia do granicy miasta 15/Zadanie nr 6/ZDM (11/ZDM) Przebudowa ul. Wysockiego 16/Zadanie nr 7/ZDM (12/ZDM) Przebudowa ul. Zawiszy Czarnego 17/Zadanie nr 8/ZDM (6/ZDM) Przebudowa drogi krajowej nr 28 (ul.: Dworskiego, Siemiradzkiego, Zana, Mickiewicza) 18/Zadanie nr 9/ZDM Przebudowa drogi krajowej nr 77 (ul.: Krakowska, Sobieskiego, 3-go Maja) 19/Zadanie nr10/ZDM (13/ZDM) Budowa mostu na rzece San czcego drog krajow nr 28 z drog wojewdzk nr 884 (ul. Sanock z ul. Grunwaldzk) 20/Zadanie nr11/ZDM (14/ZDM) Budowa drogi obwodowej miasta Przemyla czcej drog krajow nr 28 z drog wojewdzk nr 885 21/Zadanie nr12/ZDM (19/ZDM) Przeb. ul. Wyszyskiego Romera 23/Zadanie nr13/ZDM (20/ZDM) Przebudowa ul. Kochanowskiego 24/Zadanie nr 15/ZDM Przebudowa drogi gminnej nr 12o671R w Przemylu wraz z budow tarasu widokowego, parkingu i zatoki autobusowej ul. Przemysawa 127 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 2010 2011 B. Gminy UE 6 448,41 2 864,41 1 075,3 2 509,03 -

2010 20011

B. Gminy UE

7 109,97

886,13

1 867,15 4 356,69

2008 2014

B. Gminy

19 000,0

11 000,0

8 000,0

2001 2013 2012 2015 1998 2014

B. Gminy B. Gminy B. Gminy

1 950,0 4 900,0 10 800,0

1 133,0 3 186,0

817,0 4 900,0 7 614,0

2012 2015 2013 2013 2013 2016

B. Gminy B. Gminy

8 750,0 750,0

8 750,0 750,0

B Gminy

7 750,0

4 750,0

3 00,0

2008 2014

B. Gminy

9 900,0

4 610,0

5 290,0

2009 2016

B. Gminy

81 360

47 680

32 930

2014 2020

B. Gminy

218 232

25 000

193 232

2005 2013 2012 2014 2010 2013

B. Gminy B. Gminy B. Gminy

8 075125 900 8 250

125 4 000

7 950 900 4 250 -

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. 25/Zadanie nr16/ZDM (22/ZDM) Przebudowa ul F. Smolki 26/Zadanie nr17/ZDM (23/ZDM) Drogi na osiedlu Wysokie Gry Tatarskie 27/Zadanie nr18/ZDM (25/ZDM) Przebudowa ul. Doliskiego 28/Zadanie nr19/ZDM (26/ZDM) Przebudowa przejazdu pod wiaduktem kolejowym ul. Sportowa 29/Zadanie nr20/ZDM (27/ZDM) Drogi dojazdowe do Campusu 30/Zadanie nr21/ZDM (24/ZDM) Przebudowa ul. Sucharskiego 31/Zadanie nr 10/GKI Budowa drg osiedlowych z odwodnieniem powierzchniowym i owietleniem - Osiedle na Stawach 32/Zadanie nr 11/GKI Budowa drg osiedlowych z odwodnieniem powierzchniowym i owietleniem Osiedle Kopernika 33/Zadanie nr 12/GKI Budowa drg osiedlowych z odwodnieniem powierzchniowym i owietleniem Osiedla Wysockiego I i II 35/Zadanie nr 13/GKI Budowa cieek rowerowych w Przemylu w ramach programu Bkitny San 2013 2014 2001 - 2016 2008 2015 2013 2013 B. Gminy B. Gminy 850 3 180 1 280 850 1 400 500

B. Gminy B. Gminy

8 725 200

940 -

7 785 200

2013 2013 2013 2016 2008 2015

B. Gminy B. Gminy B. Gminy

140 4 650 1 505

39

140 3 150 1 467

1 500 -

2013 2013

B. Gminy

515

515

2013 2015

B. Gminy

640

640

2006 2014

B. Gminy

5 507

107

5 400

Tabela 39. Priorytetowe dziaania naprawcze majce na celu osignicie dopuszczalnych poziomw pyu zawieszonego PM10 w strefie miasto Przemyl, terminy i koszty realizacji.(Zestawienie przewidywanych nakadw wg. Programu ochrony
powietrza dla strefy miasto Przemyl) Nazwa zadania Okres realizacji Jednostka odpowiedzialna Szacunkowy koszt cakowity[tys. z]
10,0

Prowadzenie edukacji ekologicznej w zakresie ochrony 2006 - 2020 Gmina Miejska powietrza. Propagowanie stosowania nowoczesnych kotw wglowych, kotw gazowych i ma na biomas. Prowadzenie kampanii uwiadamiajcej konieczno oraz 2006 -2020 Gmina Miejska opacalno stosowania brykietw drzewnych Wymiana starych kotw wglowych w budynkach 2009 -2020 Gmina Miejska jednorodzinnych na niskoemisyjne, wysokosprawne wglowe Mieszkacy lub inne proekologiczne. FAZA I PRACE PRZYGOTOWAWCZE NA LATA 2006 -2008 Wybr scenariusza w oparciu o program rewitalizacji 2006 -2007 Gmina Miejska zabudowy miasta Opracowanie dokumentacji budowlano-wykonawczych dla 2007 -2008 MPEC, PGM grupy zada Gmina Miejska Opracowanie Studium Wykonalnoci dla grupy zada jw. 2007 -208 MPEC, oraz odpowiednich dokumentw wnioskowych od wybranego Gmina Miejska sposobu finansowania

5,0 7 200,0

500,0 500,0

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

128

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. FAZA II REALIZACJA PROGRAMU LATA 2009 - 2020 ETAP I lata 2009 - 2014
Przeprowadzenie procedur zwizanych z uzyskaniem finansowania (zatwierdzenie wnioskw wsparcia finansowego) dla etapu realizacji na lata 2009 2013 r. Przeprowadzenie procedur przetargowych dla poszczeglnych zada Budowa bloku produkujcego energi ciepln i elektryczn w skojarzeniu (12,4 MWt i 3,0 MWel) Powoanie grup producentw biomasy lub utworzenia punktw sprzeday paliw z biomasy Zmiana sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo z piecw na system ciepowniczy w budynkach nalecych do PGM'u w jednostce bilansowej V 31 budynkw; Wsparcie dziaa zwizanych ze zmian sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w budynkach wielorodzinnych bdcych wasnoci prywatn Zmiana sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo z piecw na energi elektryczn w 101 budynkach w jednostkach bilansowych I-IV i VI; Zmiana paliwa na brykiety drzewne lub wgiel o niskiej zawartoci popiou w budynkach ogrzewanych piecami; Zmiana sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w 165 budynkach o zrnicowanej strukturze wasnociowej w jednostkach bilansowych II, IV i V; Zmiana sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w 159 budynkach o zrnicowanej strukturze wasnociowej w jednostkach bilansowych I - VI; Wsparcie dziaa zwizanych ze zmian sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepo w budynkach wielorodzinnych bdcych wasnoci prywatn Termomodernizacja budynkw nalecych do PSM w zakresie docieplenia cian zewntrznych, stropodachw oraz wymiany okien Modernizacja Ciepowni Zasanie wynikajca z potrzeby dotrzymania obowizujcych norm emisji pyu* Modernizacja rde emisji ZPP FIBRIS S.A. wynikajca z potrzeby dotrzymania obowizujcych norm emisji pyu* *ograniczenie emisji pyu z 400 mg/m3 do 100 mg/m3 Budowa obwodnicy Przemyla Modernizacja taboru MZK (wymiana 30 autobusw) /ograniczenie emisji pyu 2 Mg/rok/ 2009 Gmina Miejska -

2009 2009 - 2012 2010 -2012 2009 - 2011

Gmina Miejska MPEC Gmina Miejska, MPEC MPEC, PGM

52 000,0 3 575,0

2009 -2013

Gmina Miejska, MPEC PGM

650,0

2009- 214

5 000,0

2009 -2014 2009 - 2014

Gmina Miejska Mieszkacy MPEC Mieszkacy

11 545,0

ETAP II lata 2015 - 2020


2015 - 2020 MPEC Mieszkacy Gmina Miejska MPEC 12 964,0

2015 -2020

1 000,0

Dziaania zwizane z ograniczeniem emisji pyu ze rde punktowych


2009-2020 PSM 41 585,0

2008 - 2014 2008 -2014

MPEC FIBRIS S.A.

3 500,0 7 500,0

Dziaania zwizane z ograniczeniem emisji pyu ze rde liniowych


2010 - 2015 2010 - 2012 ZDM, Gmina Miejska MZK Gmina Miejska 215 000,0 21 000,0

Dziaania wymienione w rozdziale 6.5.6 /w zakresie pozyskiwania energii ze rde odnawialnych/ wpywajce na ochron powietrza i klimatu: Kompleksowa modernizacja kota OR - 32 FIBRIS SA w Przemylu Projekt rodowiskowy, ktry otrzyma wsparcie z Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw (dziaanie 2.4). - Cakowita warto projektu 6 000 000 z - Poziom dotacji UE 3 000 000 z - Kwota dofinansowania UE po zakoczeniu projektu 2 740 000,00 z - W wyniku modernizacji przystosowano kocio OR 32 do spalania wgla i biomasy. Urban Sol + Project - Projekt Energia soneczna cieplna w zabudowie miejskiej podlegajcej renowacji i budynkach chronionych - miasto Przemyl, wsplnie z Instytutem Energii Odnawialnej zoyo wniosek do Brukseli o wczenie do projektu. Uzyskano wstpn pozytywn opini. Program obejmuje okres 3 lat od momentu
129 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

wczenia. Jest to program mikki, dotyczy wymiany dowiadcze, technik oraz edukacji i propagandy, w 80 % finansowany przez UE. Biogaz z Oczyszczalni ciekw w Przemylu Modernizacja oczyszczalni przeprowadzona w ramach projektu zrealizowanego przy wsparciu finansowym ze rodkw Unii Europejskiej (fundusz ISPA). Nowa cz osadowa i biogazowa pozwoli na uzyskanie neutralnych dla rodowiska osadw pociekowych, przystosowanych do przyrodniczego wykorzystania. Biogaz, ktry powstanie w wyniku fermentacji osadw, bdzie wykorzystywany do ogrzewania obiektw oczyszczalni oraz do wytwarzania energii elektrycznej. Biogaz ze Skadowiska odpadw w Przemylu. Przeprowadzono badania przez Instytut Nafty i Gazu. Ich celem byo sprawdzenie zasobw i jakoci biogazu wytwarzanego w wyniku rozkadu odpadw. W planach jest wykorzystanie gazw, jako energii odnawialnej do pozyskania energii cieplnej, a take prdu. W chwili obecnej na terenie przemyskiego skadowiska do magazynowania odpadw wykorzystywane s trzy z pord siedmiu tzw. kwater. W kadej z nich znajduj si odpowiednio zabezpieczone, przysypane ziemi odpady. W wyniku ich rozkadu powstaj biogazy, ktre odprowadzane s nad powierzchnie przez specjalne kominy wentylacyjne. Do tej pory byy one spalane bezproduktywnie. Zakad Usug Komunalnych planuje wykorzysta biogaz, jako energi odnawialn do celw gospodarczych. Mogaby ona posuy do zasilania cieplnego budynkw znajdujcych si na terenie zakadu. Jeeli udaoby si pozyska duo energii moglibymy przekazywa j do ogrzewania np. osiedla, jeeli powstaoby ono gdzie w ssiedztwie. Koncepcyjnie przewidziany jest monta dwch generatorw sucych do produkcji energii elektrycznej poprzez wykorzystywanie do ich zasilania rwnie biogazu.

6.8

Ochrona powierzchni ziemi i przywrcenie wartoci uytkowej gleb PRIORYTET 7

6.8.1 Informacje oglne Wikszo zagroe degradacji gleb na terenie miasta Przemyla spowodowana jest przez przemys, komunikacje i gospodark komunaln. Istotnym problemem s dzikie wysypiska odpadw, pojawiajce si na terenach odogowanych. Budowa geologiczna oraz morfologia miasta, powoduje, e jest ono naraone na wystpowanie ruchw masowych ziemi, zagraajcych zabudowie, infrastrukturze oraz mieszkacom. W celu zabezpieczenia przed ruchami masowymi potrzebna jest staa inwentaryzacja, dokumentowanie oraz monitoring terenw osuwiskowych, ktre powinny by wyczane z zabudowy. Realizacja priorytetu z zakresu ochrony powierzchni ziemi powinna zapewni: ochron jakoci gleb /stosownie do wymaga standardw europejskich i krajowych/, zagospodarowanie terenw zdegradowanych i zdewastowanych oraz racjonalne wykorzystanie ziemi. W efekcie wyeliminowane zostan nieuytki, poprzez wczenie ich do obiegu gospodarczego w postaci terenw o innych funkcjach /lene, rekreacyjnowypoczynkowe, rolne, urbanistyczne czy przemysowe/. Waciwe zagospodarowanie terenw poprzemysowych w znacznym stopniu ograniczy przeznaczanie gruntw rolnych i lenych pod potrzeby nowego zainwestowania. Stworzenie dogodnych warunkw dla potencjalnych inwestorw poprzez stworzenie odpowiedniej sieci infrastruktury technicznej zachci i zintensyfikuje proces przejmowania terenw poprzemysowych.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

130

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

6.8.2

Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji

Cele redniookresowe Cel nr 1 - Przywracanie funkcji przyrodniczych terenom zdegradowanym oraz ich rekultywacja i wczenie do obiegu gospodarczego (w tym terenw poprzemysowych). Cel nr 2 - Identyfikacja i likwidacja zagroe powierzchni ziemi. Cel nr 3 - Ochrona zasobw gleb nadajcych si do wykorzystania rolniczego i lenego przed ich przeznaczeniem na inne cele. Kierunki dziaa Dziaania inwestycyjne: 1) sukcesywna rekultywacja terenw zdegradowanych i zdewastowanych w wyniku rnorakiej dziaalnoci; 2) zabezpieczenie i rekultywacja terenw, ktrych degradacja spowodowana zostaa czynnikami naturalnymi; 3) rewitalizacja terenw obiektw poprzemysowych. Dziaania nieinwestycyjne: 1) tworzenie warunkw dla potencjalnych inwestorw w celu zintensyfikowania przejmowania terenw/obiektw poprzemysowych poprzez promowanie (m.in. moliwoci wykorzystania istniejcej infrastruktury) oraz stworzenie bazy informacyjnej; 2) wspieranie inicjatyw spoecznych w celu rekultywacji terenw zdegradowanych, gwnie poeksploatacyjnych na cele rekreacyjno-sportowe w szczeglnoci na obszarach o sabo rozwinitej infrastrukturze; 3) monitoring jakoci gleb; 4) waloryzacja terenw pod wzgldem ich przydatnoci do produkcji zdrowej ywnoci oraz promocja takiej produkcji; 5) wspieranie dobrych praktyk rolniczych i restrykcyjne przestrzeganie zasad dotyczcych ochrony gleb w dziaalnoci gospodarczej;

6.8.3

Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji

Cele krtkookresowe Cel nr 1 - Rekultywacja i zagospodarowanie terenw zdegradowanych, stwarzajcych najwiksze zagroenie dla rodowiska i bezpieczestwa ludzi. Cel nr 2 - Ograniczanie negatywnego oddziaywania procesw gospodarczych na rodowisko glebowe. Kierunki dziaa Dziaania inwestycyjne: 1) bieca rekultywacja terenw zdegradowanych; 2) przywracanie funkcji przyrodniczych terenom zdegradowanym, 3) likwidowanie terenw dzikich skadowisk odpadw; Dziaania nieinwestycyjne:
131 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

1) inwentaryzacja terenw osuwiskowych na obszarze miasta; 2) identyfikacja terenw zdegradowanych i zdewastowanych; 3) stworzenie miejskiej bazy danych o terenach/obiektach poprzemysowych (tereny przemysu, powojskowe, popegeerowskie) wymagajcych rewitalizacji; 4) wprowadzanie zasad waciwego korzystania z powierzchni ziemi w dziaalnoci gospodarczej; 5) wspieranie wszelkich inicjatyw spoecznych na rzecz zagospodarowywania terenw zdegradowanych;

6.8.4

Rejony koncentracji dziaa

Dziaania w zakresie rekultywacji terenw zdegradowanych i zdewastowanych bd si koncentrowa na obszarach poprzemysowych oraz w ssiedztwie zakadw przemysowych, skadowisk odpadw i tras komunikacyjnych. Dziaania w zakresie zabezpieczania terenw osuwiskowych oraz minimalizowania skutkw wystpowania ruchw powierzchniowych, bd si koncentrowa na obszarach miasta okrelonych jako osuwiska aktywne i tereny osuwiskowe nieczynne. Racjonalnego zagospodarowania wymagaj wystpujce na obszarze miasta tereny obiekty poprzemysowe, ktre wskutek transformacji gospodarczej zostay wyczone z obiegu gospodarczego lub speniaj swoje funkcje nieefektywnie. Dziaania z dziedziny strategii ochrony gleb obejmowa bd cay obszar miasta Przemyla. 6.8.5 Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony powierzchni ziemi i przywrcenia wartoci uytkowej gleb

Tabela 40. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony powierzchni ziemi i przywrcenia wartoci uytkowej gleb
Warto w roku bazowym 2008 Oczekiwane zmiany w wyniku realizacji PO do 2017 r

Nazwa wskanika

Ilo zarejestrowanych lub udokumentowanych terenw zagroonych 2 szt osuwaniem mas ziemi Ilo dzikich wysypisk Br danych Powierzchnia gruntw zdegradowanych i Br. danych zdewastowanych Powierzchnia gruntw ornych Br. danych odogowanych i ugorw Grunty zdewastowane i zdegradowane Br. danych zrekultywowane i zagospodarowane wzrost lub spadek wielkoci, utrzymanie wielkoci

6.8.6

Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony powierzchni ziemi i przywrcenia wartoci uytkowej gleb

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

132

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Odwodnienie i stabilizacja osuwiska na Cmentarzu Gwnym w Przemylu (Numer projektu: WND-RPPK.04.04.00-18-047/09) * - okres realizacji: 2010 - rdo finansowania: Projekt wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 2013 - warto cakowita: 4 315 997,84 z - dofinansowanie: 2 997 596,07 z Celem projektu jest zabezpieczenie osuwiska znajdujcego si na terenie Cmentarza Komunalnego przy ulicy Sowackiego w Przemylu. Zakres rzeczowy prac obejmuje wykonanie trzech linii konstrukcji oporowych oraz kanau rurowego i liniowego odwodnienia powierzchniowego. Wody opadowe odprowadzane bd do zaprojektowanych komr rozsczajcych (drenaowych) zlokalizowanych poniej cmentarza. Projekt zosta wybrany do dofinansowania przez Zarzd Wojewdztwa Podkarpackiego 3 marca 2010 r. W dniu 11 sierpnia 2010 r. podpisano umow o dofinansowanie projektu. Inwentaryzacja terenw osuwiskowych, w ramach Opracowania EkoFizjografii miasta Przemyla. warto cakowita ok. 15 000 z Tabela 41 Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony powierzchni ziemi i przywrcenia wartoci uytkowej gleb (Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla)
Numer zadania i symbol wydziau realizujcego / nazwa zadania Okres realizacji rdo Finansowania Szacunkowy koszt cakowity Nakady na realizacj zadania [w tys. z PLN] w latach do 2010 r 2011-2015 Po 2015r.

48/Zadanie nr 15/GKI 2012 B. Gminy 250 250 Zagospodarowanie terenu pod 2012 pochwki na Cmentarzu Wojskowym przy ul. Przemysawa 65/Zadanie nr 28/GKI (23/GKI) 2006 B. Gminy 7 304,49 1 705,03 3 599,46 Przebudowa stadionu JUWENIA 2011 FRKF** 2 000,0 w Przemylu 110/Zadanie nr71/GKI (38/GKI) 2008 B. Gminy 23 387,26 115 4 422,90 Kompleksowe uzbrojenie 2012 UE 18 849,36 terenw inwestycyjnych miasta Przemyla Uchwaa o zaciganiu zobowiza na lata 2011 -2012 111/Zadanie nr 72/GKI (50/GKI) 2008 B. Gminy 1 195 155 1 040 Budowa i modernizacja miejskich 2014 placw zabaw 112/Zadanie nr 73/GKI 2010 B. Gminy 358 16 342 Odwodnienie i stabilizacja 2012 zbocza przy ul. Sanockiej w Przemylu* 113/zadanie nr74/GKI 2012 B. Gminy 200 200 Modernizacja nawierzchni 2012 targowiska Zielony Rynek *Dziaanie przedstawiono take w rozdziale 7.3.6 Dziaania priorytetowe w zakresie zapobiegania zagroeniom rodowiska. FRKFG** -Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej

133 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

6.9

Ochrona przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym PRIORYTET 8


Informacje oglne

6.9.1

Realizacja priorytetu pozwoli na znaczne zmniejszenie przekrocze rwnowanego poziomu dwiku do wartoci dopuszczalnej haasu w rodowisku. Poprawi warunki akustyczne na terenie miasta Przemyla, co pozytywnie wpynie na jako rodowiska oraz podniesienia komfortu ycia mieszkacw, na terenach, ktrych haas jest szczeglnie uciliwy. Prowadzenie monitoringu rde pl elektromagnetycznych, wpynie na zachowanie standardw jakoci rodowiska poziomu promieniowania elektromagnetycznego, nie przekraczajcego wartoci dopuszczalnych.

6.9.2

Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji

Cele redniookresowe Cel nr 1 - Podniesienie komfortu akustycznego miasta. Cel nr 2 - Niedopuszczenie do pogorszenia klimatu akustycznego na obszarach, gdzie sytuacja akustyczna jest korzystna. Cel nr 3 - Ochrona mieszkacw i rodowiska przed dziaaniem promieniowania elektromagnetycznego - utrzymanie dopuszczalnych poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku oraz sposobw sprawdzenia dotrzymania tych poziomw. Kierunki dziaa Ochrona przed haasem Dziaania w zakresie realizacji dugoterminowych celw w zakresie ochrony przed haasem dotycz realizacji inwestycji (w pierwszej kolejnoci zwizane z budow obwodnic) oraz dziaa nieinwestycyjnych. Dziaania inwestycyjne: 1) budowa obwodnic miasta Przemyla, wyprowadzajcych ruch tranzytowy poza zabudow, stosowanie zabezpiecze ekologicznych (ekranw akustycznych), modernizacje i remonty nawierzchni drg, modernizacja istniejcych pocze komunikacyjnych; 2) stosowanie rozwiza technicznych zapobiegajcych powstawaniu i przenikaniu haasu do rodowiska oraz rodkw zmniejszajcych poziom haasu; 3) zabezpieczanie przed degradacj obszarw, gdzie sytuacja akustyczna jest korzystna; 4) rozwj i modernizacja transportu kolejowego i zbiorowego; 5) tworzenie warunkw do rozwoju ruchu rowerowego; 6) opracowanie i wdraanie programu ochrony przed haasem. Dziaania nieinwestycyjne:

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

134

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

1) monitoring haasu zgodnie z wymogami prawa na terenach zagroonych jego ponadnormatywnym oddziaywaniem; 2) opracowywanie mapy akustycznej i programu ochrony przed haasem zgodnie z wymogami ustawowymi; 3) kontrola oraz egzekwowanie zasad przestrzegania emisji haasu przemysowego; 4) preferowanie niekonfliktowych lokalizacji obiektw (waciwe planowanie przestrzenne), mogcych powodowa uciliwo haasow. Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym Podstawowe kierunki dziaa w zakresie ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym maj charakter nieinwestycyjny i dotyczy bd monitoringu oraz prowadzenia bada okrelajcych skal zagroenia promieniowaniem. Dziaania nieinwestycyjne: 1) prowadzenie monitoringu ilociowego rde promieniowania elektromagnetycznego; 2) prowadzenie systemu monitoringu pomiaru pl elektromagnetycznych; 3) ograniczenia lub utrzymanie na dopuszczalnym poziomie emisji promieniowania elektromagnetycznego ; 4) wydawanie przez organ ochrony rodowiska pozwole na emitowanie pl elektromagnetycznych do rodowiska; 5) uwzgldnianie ochrony ludzi i rodowiska przed oddziaywaniem pl elektromagnetycznych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego oraz w aktualizowanym studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego miasta Przemyla. 6.9.3 Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji

Cele krtkookresowe Cel nr 1 Ograniczenie poziomu haasu w najbardziej newralgicznych punktach i cigach komunikacyjnych. Cel nr 2 Realizacja nowych linii energetycznych przy zastosowaniu linii kablowych oraz modernizacja sieci przebiegajcych w obszarach zurbanizowanych i na obszarach objtych ochron przyrody. Cel nr 3 Monitoring pl elektromagnetycznych w rodowisku. Cel nr 4 Ochrona przed niekorzystnym oddziaywaniem pl elektromagnetycznych. Dziaania Dziaania inwestycyjne: 1) wspieranie i realizacja inwestycji zmniejszajcych zagroenie haasem komunikacyjnym poprzez budow obwodnic, budow ekranw akustycznych i modernizacj najbardziej uciliwych odcinkw drg i skrzyowa; 2) tworzenie warunkw do rozwoju ruchu rowerowego poprzez budow cieek rowerowych. Dziaania nieinwestycyjne: 1) przeprowadzenie oceny klimatu akustycznego; 2) ograniczanie emisji haasu pochodzcego z sektora gospodarczego m.in. poprzez kontrole przestrzegania obowizujcych w tym zakresie przepisw prawa;
135 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

3) zapewnienie przestrzegania zasady strefowania w planowaniu przestrzennym; 4) promowanie wykorzystania zbiorowych rodkw transportu oraz ruchu rowerowego; 5) wprowadzanie w miecie stref wolnych od ruchu samochodowego, ograniczanie prdkoci ruchu; 6) kontrola emisji promieniowania elektromagnetycznego do rodowiska przy wydawaniu przez organy ochrony rodowiska pozwole na emitowanie pl elektromagnetycznych przez linie i inne rda pl elektromagnetycznych; 7) inwentaryzacja rde elektromagnetycznych oraz rozeznanie jakie obszary podlegaj ponadnormatywnemu promieniowaniu elektromagnetycznemu.

6.9.4

Rejony koncentracji dziaa

Dziaania w zakresie poprawy warunkw akustycznych i ograniczania oddziaywania haasu dotyczy bd przede wszystkim rde liniowych - haasu drogowego i koncentrowa si bd w otoczeniu drg o najwikszym nateniu ruchu. Dziaania z zakresu ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym koncentrowa si bd wok rde liniowych - systemw przesyowych energii elektrycznej oraz rde punktowych, jakimi s: stacje nadawcze telefonii komrkowej, stacje radiowo telewizyjne oraz urzdzenia elektromedyczne do bada diagnostycznych i zabiegw fizykochemicznych, ktre w swoim otoczeniu wytwarzaj elektromagnetyczne promieniowanie niejonizujce o czstotliwoci 0 Hz do 300 Hz.

6.9.5

Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym

Tabela 42. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym
Warto w roku bazowym 2008 Oczekiwane zmiany w wyniku realizacji PO do 2017 r

Nazwa wskanika

Ochrona przed haasem Liczba ludnoci naraonej na ponadnormatywny haas drogowy Brak danych dzie/noc Ilo zakadw przekraczajcych Brak danych dopuszczalne poziomy haasu Dugo wybudowanych ekranw Brak danych akustycznych Dugo wybudowanych obwodnic Brak danych Dugo wybudowanych i Brak danych wyremontowanych drg Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym Liczba miejsc na ktrych stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomw promieniowania elektromagnetycznego, z Brak danych wyszczeglnieniem: a) terenw przeznaczonych pod zabudow mieszkaniow b) miejsc dostpnych dla ludzi Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

136

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

wzrost lub spadek wielkoci, utrzymanie wielkoci

6.9.6

Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym

Tabela 43 Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym (Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla) *

137 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.
Numer zadania i symbol wydziau realizujcego / nazwa zadania rdo Finansowania Szacunkowy koszt cakowity Nakady na realizacj zadania [w tys. z PLN] w latach do 2010 r 2011-2015 Po 2015r.

Okres realizacji

Ograniczenie emisji pyu ze rde liniowych


8/Zadanie nr 1/ZDM Budowa wschodniej drogi obwodowej miasta Przemyla czcej drog krajow nr 77 z drog krajow nr 28. Uchwaa o zacigniciu zobowiza na lata 2011 - 2012 9/Zadanie nr 8/GKI(3/ZDM) Przebudowa drogi wojewdzkiej nr 885 na odcinku od skrzyowania z ul. ukasiskiego do skrzyowania z ul Fabryczn. Uchwaa o zacigniciu zobowizania na lata 2011 10/Zadanie nr 9/GKI (4/ZDM) Przebudowa drg powiatowych w Przemylu ul: Armii Krajowej, Paderewskiego, Okrzei, Lelewela. Uchwaa o zaciganiu zobowiza na lata 2011 11/Zadanie nr 2/ZDM (5/ZDM) Kapitalny remont mostu w cigu ul. Topolowej wraz z przebudow ul. Topolowej i Ofiar Katynia 12/Zadanie nr 3/ZDM (7/ZDM) Modernizacja ul. B Chrobrego 13/Zadanie nr 4/ZDM (8/ZDM) 14/Zadanie nr 5/ZDM (10/ZDM) Modernizacja ul. Lwowskiej od skrzyowania z ul. Ofiar Katynia do granicy miasta 15/Zadanie nr 6/ZDM (11/ZDM) Przebudowa ul. Wysockiego 16/Zadanie nr 7/ZDM (12/ZDM) Przebudowa ul. Zawiszy Czarnego 17/Zadanie nr 8/ZDM (6/ZDM) Przebudowa drogi krajowej nr 28 (ul.: Dworskiego, Siemiradzkiego, Zana, Mickiewicza) 18/Zadanie nr 9/ZDM Przebudowa drogi krajowej nr 77 (ul.: Krakowska, Sobieskiego, 3-go Maja) 19/Zadanie nr10/ZDM (13/ZDM) Budowa mostu na rzece San czcego drog krajow nr 28 z drog wojewdzk nr 884 (ul. Sanock z ul. Grunwaldzk) 20/Zadanie nr11/ZDM (14/ZDM) Budowa drogi obwodowej miasta Przemyla czcej drog krajow nr 28 z drog wojewdzk nr 885 21/Zadanie nr12/ZDM (19/ZDM) 2005 2012 B. Gminy UE 327 534,79 41 323,7 113 984,6 172 226,6 -

2010 2011

B. Gminy UE

6 448,41

2 864,41

1 075,3 2 509,03

2010 20011

B. Gminy UE

7 109,97

886,13

1 867,15 4 356,69

2008 2014

B. Gminy

19 000,0

11 000,0

8 000,0

2001 2013 2012 2015 1998 2014

B. Gminy B. Gminy B. Gminy

1 950,0 4 900,0 10 800,0

1 133,0 3 186,0

817,0 4 900,0 7 614,0

2012 2015 2013 2013 2013 2016

B. Gminy B. Gminy

8 750,0 750,0

8 750,0 750,0

B Gminy

7 750,0

4 750,0

3 00,0

2008 2014

B. Gminy

9 900,0

4 610,0

5 290,0

2009 2016

B. Gminy

81 360

47 680

32 930

2014 2020

B. Gminy

218 232

25 000

193 232

2005

B. Gminy

8 075125

125

7 950 138

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. Przeb. ul. Wyszyskiego Romera 23/Zadanie nr13/ZDM (20/ZDM) Przebudowa ul. Kochanowskiego 24/Zadanie nr 15/ZDM Przebudowa drogi gminnej nr 12o671R w Przemylu wraz z budow tarasu widokowego, parkingu i zatoki autobusowej ul. Przemysawa 25/Zadanie nr16/ZDM (22/ZDM) Przebudowa ul F. Smolki 26/Zadanie nr17/ZDM (23/ZDM) Drogi na osiedlu Wysokie Gry Tatarskie 27/Zadanie nr18/ZDM (25/ZDM) Przebudowa ul. Doliskiego 28/Zadanie nr19/ZDM (26/ZDM) Przebudowa przejazdu pod wiaduktem kolejowym ul. Sportowa 29/Zadanie nr20/ZDM (27/ZDM) Drogi dojazdowe do Campusu 30/Zadanie nr21/ZDM (24/ZDM) Przebudowa ul. Sucharskiego 31/Zadanie nr 10/GKI Budowa drg osiedlowych z odwodnieniem powierzchniowym i owietleniem - Osiedle na Stawach 32/Zadanie nr 11/GKI Budowa drg osiedlowych z odwodnieniem powierzchniowym i owietleniem Osiedle Kopernika 33/Zadanie nr 12/GKI Budowa drg osiedlowych z odwodnieniem powierzchniowym i owietleniem Osiedla Wysockiego I i II 35/Zadanie nr 13/GKI Budowa cieek rowerowych w Przemylu w ramach programu Bkitny San 2013 2012 2014 2010 2013

B. Gminy B. Gminy

900 8 250

4 000

900 4 250

2013 2014 2001 - 2016 2008 2015 2013 2013

B. Gminy B. Gminy

850 3 180

1 280

850 1 400

500

B. Gminy B. Gminy

8 725 200

940 -

7 785 200

2013 2013 2013 2016 2008 2015

B. Gminy B. Gminy B. Gminy

140 4 650 1 505

39

140 3 150 1 467

1 500 -

2013 2013

B. Gminy

515

515

2013 2015

B. Gminy

640

640

2006 2014

B. Gminy

5 507

107

5 400

*Powysze zadania s take priorytetowe dla ochrony powietrza i zostay przedstawione w rozdziale 6.7.6 Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony powietrza.

6.10 Ochrona zasobw kopalin - PRIORYTET 9


6.10.1 Informacje oglne Racjonalne gospodarowanie i ochrona przed degradacj zasobw surowcw mineralnych wynika z okrelonych ustaw.

139 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Instrumentami ochrony zasobw jest wymg uzyskania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsiwzicia po przeprowadzeniu postpowania w sprawie oceny oddziaywania na rodowisko, a take system koncesji udzielanych na podstawie ustawy Prawo geologiczne i grnicze na poszukiwanie i rozpoznawanie z kopalin oraz ich wydobywanie. System koncesji w dalszym cigu stanowi bdzie podstaw ochrony zasobw kopalin. Realizacja priorytetu pozwoli na zapewnienie dostpnoci nieodnawialnych zasobw kopalin w przyszoci oraz na ograniczenie presji wywieranej na rodowisko podczas prowadzenia prac geologicznych , oraz w trakcie eksploatacji z kopalin. 6.10.2 Cele redniookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele redniookresowe Cel nr 1 - Optymalizacja wykorzystania i zrwnowaone uytkowanie zasobw kopalin, w tym ograniczanie presji na rodowisko zwizanej z eksploatacj kopalin. Cel nr 2 - Usprawnienie funkcjonowania administracji geologicznej w celu lepszej ochrony zasobw kopalin. Cel nr 3 - Poszukiwanie i rozpoznawanie nowych z surowcw. Kierunki dziaa Dziaania inwestycyjne: 1) rekultywacja terenw zdegradowanych w wyniku eksploatacji; 2) dalsze rozpoznawanie i dokumentowanie nowych zasobw surowcw. Dziaania nieinwestycyjne: 1) wzmacnianie systemu ochrony zasobw z wykorzystaniem instrumentw prawa; 2) wspieranie bada majcych na celu poszukiwanie i stosowanie substytutw kopalin oraz bada nad stosowaniem surowcw z odpadw, speniajcych kryteria efektywnoci ekologicznej i ekonomicznej; 3) wspieranie bada dotyczcych rozpoznania moliwoci budowy podziemnych zbiornikw gazu; 4) zapewnienie ochrony udokumentowanych z kopalin w planowaniu przestrzennym.

6.10.3 Cele krtkookresowe i kierunki dziaa w zakresie ich realizacji Cele krtkookresowe Cel nr 1 - Racjonalne gospodarowanie zasobami surowcw mineralnych. Cel nr 2 - Eliminacja nielegalnej eksploatacji kopalin. Dziaania Dziaania inwestycyjne: 1) koncesjonowana eksploatacja z kopalin z ich maksymalnym wykorzystaniem wraz z kopalinami towarzyszcymi, uwzgldniajca zasady racjonalnej gospodarki surowcami. Dziaania nieinwestycyjne: 1) wypracowanie zasad wsppracy organw koncesyjnych w celu przeciwdziaania niekorzystnym zjawiskom jakim jest brak ochrony zasobw caych rejonw zoowych
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 140

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

(surowce pospolite), w wyniku wydawania koncesji na eksploatacj z o maych powierzchniach (wg granic wasnoci); 2) eliminacja nielegalnego wydobycia surowcw poprzez wzmocnienie systemu kontroli; 3) aktualizacja i publikacja bazy surowcowej wraz z okreleniem obszarw perspektywicznych dla poszukiwa w celu umoliwienia prowadzenia polityki koncesyjnej; 4) rozpoznanie zasobw surowcw o szczeglnym znaczeniu, sucych rozwojowi i bdcych atutem regionu tj. wd mineralnych i wd termalnych.

6.10.4 Rejony koncentracji dziaa Rejony koncentracji dziaa dotyczce ochrony i racjonalizacji wykorzystania surowcw bd obejmowa obszary ich wystpowania. Dziaania w zakresie bilansowania, waloryzacji i okrelenia obszarw i zasobw perspektywicznych obejm zoa surowcw o znaczeniu regionalnym. Zbilansowanie zasobw eksploatacyjnych uj wd leczniczych oraz poszukiwanie obszarw perspektywicznych, w tym wd termalnych pozwoli na ocen perspektyw rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego, turystyki i rekreacji oraz szans ich wykorzystania w energetyce niekonwencjonalnej. Istotnym dziaaniem jest ochrona obszarw wystpowania z rezerwowych, aktualnie nie zagospodarowanych przed zainwestowaniem (w studiach i planach zagospodarowania przestrzennego) w kontekcie ich perspektywicznego wykorzystania.

6.10.5 Wskaniki efektywnoci realizacji celw ekologicznych w zakresie ochrony kopalin Tabela 44. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony kopalin
Warto w roku bazowym 2008 1 Brak danych Brak danych Brak danych Oczekiwane zmiany w wyniku realizacji PO do 2017 r lub

Nazwa wskanika Liczba udokumentowanych z kopalin Liczba wydanych koncesji na poszukiwanie gazu Liczba wydanych koncesji na wydobycie kopalin Nielegalne wydobycie kopalin (ilo)

lub lub

wzrost lub spadek wielkoci, utrzymanie wielkoci

6.10.6 Dziaania priorytetowe w zakresie ochrony kopalin Tabela 45. Harmonogram realizacji i rda finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony kopalin

141 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r. Rodzaj dziaania/ przedsiwzicia Sporzdzenie mapy wystpowania z kopalin z uwzgldnieniem istniejcego zagospodarowania oraz bilansem zasobw Przygotowanie folderu informacyjnego o obszarach perspektywicznych dla poszukiwa , dokumentowania i eksploatacji z kopalin Dokumentowanie nowych z i bilansowanie ich zasobw Jednostki i podmioty realizujce Samorzd Wojewdztwa Samorzd Wojewdztwa Przedsibiorstwa, jednostki badawcze Termin realizacji 2008 -2011 rdo finansowania rodki samorzdu wojewdztwa rodki samorzdu wojewdztwa rodki wasne jednostek

2008 -2011

Zadanie cige

7 ZARZDZANIE PROGRAMEM 7.1. Struktura zarzdzania programem


Organem odpowiedzialnym za wdraanie i koordynacj dziaa okrelonych w Programie jest Prezydent miasta Przemyla. Poprzez posiadane instrumenty prawno-administracyjne, informacyjno-edukacyjne i finansowe zapewnia spjno pomidzy wszystkimi dziaaniami na rzecz ochrony rodowiska w miecie prowadzonymi na szczeblu lokalnym, wojewdzkim, krajowym i midzynarodowym, umoliwiajc efektywne wykorzystanie rodkw technicznych i finansowych. Program realizowany bdzie, zgodnie z przepisami szczeglnymi, przez wszystkie jednostki odpowiedzialne za ochron rodowiska w miecie, w oparciu o aktualnie dostpne instrumenty: prawno-administracyjne, informacyjno-edukacyjne, finansowe, ekonomicznorynkowe, oraz instrumenty z zakresu organizacji i zarzdzania rodowiskiem. Zarzdzanie, realizacja i kontrola Programu na poziomie miasta, prowadzone bd przez administracj rzdow i samorzdow oraz przez inne instytucje, w zakresie i poprzez instrumenty okrelone ustawami. Prezydent miasta jest odpowiedzialny za wdraanie i koordynacj dziaa okrelonych w Programie, co znaczy e: czuwa nad realizacj poszczeglnych zada, przygotowuje wnioski o rodki inwestycyjne, wsppracuje w zakresie realizacji programw wyszego rzdu i programw ssiednich powiatw, modyfikuje Program w zalenoci od uwarunkowa, w tym prawnych, promuje Program. Na obszarze miasta ochrona rodowiska realizowana bdzie, zgodnie z przepisami szczeglnymi, przez: 1) Prezydenta miasta jako organ ochrony rodowiska na szczeblu miejskim, 2) Wojewod Podkarpackiego oraz podlege mu suby zespolone, dysponujce instrumentami prawnymi w zakresie: reglamentowania prawa do korzystania ze rodowiska, kontroli, nadzoru, negocjacji, opiniowania, 3) Samorzd Wojewdztwa Podkarpackiego i podlege mu jednostki organizacyjne,

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

142

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

4) Organy administracji centralnej (m.in. Ministerstwo rodowiska, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi), instytucje finansujce zadania ochrony rodowiska, na poziomie powiatowym, 5) Regionaln Dyrekcj Lasw Pastwowych w Kronie i nadlenictwo Krasiczyn dziaajce na terenie powiatu, 6) Administracj niezespolon (specjaln), a w szczeglnoci: a) Regionalne Zarzdy Gospodarki Wodnej w Krakowie, b) Powiatowego Inspektora Sanitarnego, c) Pastwow Stra Poarn, w zakresie ratownictwa ekologicznego, d) Bieszczadzki Oddzia Stray Granicznej w Przemylu, e) Izb Celn w Przemylu, f) Zarzd Parkw Krajobrazowych w Przemylu. Na poziomie gminnym organem ochrony rodowiska (w zakresie realizacji i lokalizacji inwestycji ochrony rodowiska) jest wjt, burmistrz lub prezydent miasta. Poza oglnymi przepisami prawnymi, posiada on instrument zarzdzania przestrzeni i rodowiskiem, jakim jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Wane jest uwzgldnienie cisych powiza Powiatu Ziemskiego w Przemylu z Powiatem Grodzkim w Przemylu. Najwaniejsze powizania przejawiaj si w gospodarce ciekowej i gospodarce odpadami. Ponadto wanymi realizatorami Programu bd przedsibiorstwa i zakady komunalne oraz lokalne ekologiczne organizacje pozarzdowe dziaajce na terenie miasta. Najistotniejszym warunkiem prawidowego wdroenia Programu jest wspdziaanie Prezydenta miasta oraz jednostek mu podlegych. Wana jest rwnie spjno pomidzy wszystkimi lokalnymi, krajowymi i midzynarodowymi programami dziaajcymi w regionie zapewniajca efektywne wykorzystanie rodkw finansowych i technicznych. Realizacja Programu moliwa bdzie tylko pod warunkiem wiadomego i odpowiedzialnego uczestnictwa wszystkich podmiotw dziaajcych na rzecz zrwnowaonego rozwoju wojewdztwa podkarpackiego.

7.2. Instrumenty i narzdzia realizacji programu


Przy realizacji Programu istotne bd instrumenty jakimi mog si posugiwa jego realizatorzy. Grup instrumentw zarzdzania Programem tworz: 1) 2) 3) 4) 5) instrumenty prawno administracyjne, instrumenty rynkowe, instrumenty finansowe, instrumenty z zakresu organizacji, marketingu i zarzdzania rodowiskiem, instrumenty informacyjno edukacyjne.

Na szczeblu miejskim Program realizowany bdzie gwnie poprzez instrumenty prawnoadministracyjne oraz informacyjno edukacyjne. Prezydent jako organ ochrony rodowiska na poziomie miasta posiada takie instrumenty prawne jak: decyzje administracyjne, zezwolenia, uzgodnienia, koncesje, kontrole, monitoring, nadzr, publiczne rejestry (m. in. zadania w zakresie; zalesie i nadzoru na lasami nie stanowicymi wasnoci Skarbu Pastwa, owiectwa, ochrony powierzchni ziemi, ochrony przed haasem, korzystania z zasobw wodnych, wytwarzania, odzysku, unieszkodliwiania
143 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

i transportu odpadw niebezpiecznych i innych ni niebezpieczne, procesu inwestycyjnego, zwizane z przedsiwziciami mogcymi znaczco oddziaywa na rodowisko, dla ktrych raport moe by wymagany). Prezydent tworzy (w zalenoci od potrzeb) rwnie programy m.in. programy ochrony przed haasem, programy rekultywacji gleb na obszarach zdegradowanych.

7.3. Metody i czstotliwo przeprowadzania analizy realizacji ustale programu


Analiza i ocena realizacji przedsiwzi okrelonych w Programie bdzie prowadzona przy pomocy monitoringu:, opierajcego si o dane statystyczne (GUS i US w Rzeszowie), Pastwowy Monitoring rodowiska w Rzeszowie, a take o informacje uzyskane od jednostek realizujcych przepisy ustawy Prawo ochrony rodowiska, w szczeglnoci organw ochrony rodowiska oraz administracji zespolonej i niezespolonej. Monitoring bdzie prowadzony w zakresie: zmian stanu rodowiska, przy czym za rok bazowy naley przyj rok 2008 r.; stopnia realizacji przyjtych celw ekologicznych; oceny wykonania i przyjtych dziaa; zmiany uwarunkowa realizacji Programu. Obowizkiem Prezydenta Miasta Przemyla jest sporzdzanie co 2 lata raportu z wykonania Programu, przedstawianego Radzie Miejskiej w Przemylu. Raport oraz ocena uwarunkowa realizacji Programu stanowi bd podstaw do aktualizacji strategii ochrony i poprawy stanu rodowiska (przynajmniej raz na 4 lata). Zamieszczone w Programie propozycje wskanikw monitorowania efektywnoci realizacji celw ekologicznych pozwol na ocen zmian w rodowisku jakie nastpi w wyniku realizacji dziaa okrelonych w Programie.

8. ASPEKTY FINANSOWE REALIZACJI PROGRAMU 8.1. rda i Instrumenty Finansowania

Przewidywane koszty przedsiwzi zwizanych z Programem Ochrony rodowiska wykraczaj poza moliwoci finansowe Miasta, std te realizacja poszczeglnych zada jest moliwa przy wspomaganiu ich wykonywania ze rde zewntrznych. rodki finansowe, ktre mog by zaangaowane w realizacj przedsiwzi zdefiniowanych w Programie stanowi: - rodki wasne miasta (gminy i powiatu), - rodki podmiotw gospodarczych, - rodki budetu pastwa, - budet wojewdztwa podkarpackiego, - rodki pochodzce z funduszy celowych, - fundusze unijne, a w szczeglnoci Fundusz Spjnoci oraz fundusze strukturalne, - kredyty i poyczki udzielane w bankach komercyjnych, - kredyty i poyczki o oprocentowaniu preferencyjnym udzielane przez instytucje wspierajce rozwj gmin i powiatw.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

144

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Specyfik systemu finansowania ochrony rodowiska w Polsce jest to, e wiksz cz wydatkw ponosz samorzdy terytorialne, fundusze ekologiczne i przedsibiorstwa, natomiast udzia rodkw budetu pastwa jest may. W najbliszych latach rola funduszy ekologicznych (przede wszystkim Narodowego i Wojewdzkiego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej) powinna polega na koncentrowaniu rodkw na wspieraniu inwestycji priorytetowych z punktu widzenia integracji z UE. Jednoczenie przewiduje si stopniowy spadek udziau funduszy ochrony rodowiska ze wzgldu na ogln popraw stanu rodowiska, a co za tym idzie zmniejszenie wpyww z opat i kar ekologicznych. Inwestycje przewidywane do realizacji w przemyle bd finansowane ze rodkw wasnych i kredytw komercyjnych oraz uzupeniajco z funduszy ochrony rodowiska, pod warunkiem uznania danego zadania za priorytetowe w skali wojewdztwa. Istotny ciar finansowania inwestycji w infrastrukturze pozostanie na barkach gmin, ktre bd wspomagay si poprzez zaciganie dugu w bankach i midzynarodowych instytucjach finansujcych (np. EBOiR, EBI). Coraz czciej gminy podejmuj decyzj o udzielenie praw inwestorowi zewntrznemu do wykonywania dziaa z zakresu ochrony rodowiska poprzez spki z udziaem gminy. W zakresie ochrony rodowiska dziaaj nw. organizacje i fundusze finansujce przedmiotowe przedsiwzicia: NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY RODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ najwiksza instytucja finansujca przedsiwzicia ochrony rodowiska o zasigu ponadregionalnym i oglnokrajowym w Polsce; WOJEWDZKI FUNDUSZ OCHRONY RODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ dofinansowuje zadania z zakresu ochrony rodowiska i gospodarki wodnej z uwzgldnieniem celw okrelonych w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony rodowiska (tj. -Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz.150) oraz w Polityce Ekologicznej Pastw; GMINNY I POWIATOWY FUNDUSZ OCHRONY RODOWISKA nie posiada osobowoci prawnej, przez co pozostaje w dyspozycji jednostek samorzdu terytorialnego. Dofinansowuje zadania z zakresu ochrony rodowiska zgodnie z zakresem ujtym w art. 406 i 407 Prawa ochrony rodowiska; NARODOWA FUNDACJA OCHRONY RODOWISKA - fundacja zajmujca si opracowywaniem ekspertyz w zakresie ochrony rodowiska oraz edukacj ekologiczn; FUNDACJA PARTNERSTWO DLA RODOWISKA Fundacja promuje dziaania na rzecz ekorozwoju; REGIONALNE CENTRUM EKOLOGICZNE NA EUROP RODKOWO WSCHODNI wspomaga swobodn wymian informacji oraz udzia spoeczestwa w podejmowaniu decyzji dotyczcych ochrony rodowiska; FUNDUSZ SPJNOCI - jest instrumentem polityki strukturalnej Unii Europejskiej, lecz nie zalicza si do funduszy strukturalnych. Pomoc z Funduszu Spjnoci ma zasig krajowy, a nie regionalny jak w przypadku funduszy strukturalnych. Celem nadrzdnym funduszu jest wzmacnianie spjnoci spoecznej i gospodarczej Unii poprzez finansowanie duych projektw tworzcych spjn cao w zakresie ochrony rodowiska i infrastruktury transportowej. Poprzez Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko na lata 2007-2013 finansowane bd projekty z zakresu: - gospodarki wodno-ciekowej, - gospodarki odpadami i ochrony powierzchni ziemi, - zarzdzania zasobami i przeciwdziaania zagroeniom rodowiska, - dostosowania przedsibiorstw do wymogw ochrony rodowiska, - ochrony przyrody i ksztatowania postaw ekologicznych, - Infrastruktury energetycznej przyjaznej rodowisku i efektywno energetyczna.
145 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO - wspfinansuje w zakresie czci priorytetw Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko na lata 2007-2013 oraz poprzez 16 programw regionalnych wspfinansuje projekty w bardzo szerokim spektrum oddziaywania. Regionalny Program Operacyjny w obszarze ochrony rodowiska obejmuje pomoc finansow projekty z zakresu: - racjonalnej gospodarki odpadami, - infrastruktury energetycznej przyjaznej rodowisku, - wsparcia ochrony przyrody, - gospodarki wodno ciekowej, - wzmocnienia ochrony przeciwpowodziowej, - poprawy bezpieczestwa rodowiskowego i ekologicznego, - zwikszenie wykorzystania odnawialnych rde energii, - rewitalizacj obszarw miejskich, - rewitalizacj obszarw poprzemysowych i powojskowych. EUROPEJKI FUNDUSZ SPOECZNY, ktry wspfinansuje Program Operacyjny Kapita Ludzki, moe finansowa projekty dotyczce szkole tematycznie zwizanych z ochron rodowiska.

8.2. Nakady na realizacj PO


8.2.1. Wydatki inwestycyjne miasta Przemyla na ochron rodowiska do 2008 roku W wydatkach inwestycyjnych na ochron rodowiska w miecie Przemylu, w roku bazowym przewaay wydatki na gospodark ciekow i ochron wd. W rdach finansowania obok rodkw wasnych dominoway fundusze ekologiczne. Dokadne dane przedstawiaj tabele poniej. Tabela 46 Wydatki inwestycyjne miasta Przemyla na ochron rodowiska i na gospodark wodn 2008r. w tys. z (wg. GUS)
Wydatki na ochron rodowiska W tym na Ogem Ochron powietrza atmosferycznego i klimatu Gospodark ciekow i ochron wd Gospodark odpadami , ochron gleb oraz wd podziemnych Wydatki na gospodark wodn W tym na ujcia i odprowadzania wody

Ogem

11 389,0

403,6

6 659,2

4 270,0

2 044,7

Tabela 47 Wydatki inwestycyjne miasta Przemyla na ochron rodowiska wedug rde finansowania w 2008r. w tys. z (wg. GUS)
Kredyty i poyczki krajowe, w tym bankowe rodki Ogem Wasne Centralne -go Z budetu Woje wdztwa Powiatu Gminy Z zagranicy Fundusze ekologiczne Inne rodki, w tym nakady niefinansowane

11 389,8

5 590,2

0,0

1 000,0

0,0

1 721,0

1 096,8

1 854,5

70,4

56,9

Tabela 48 Wykaz projektw realizowanych przez Gmin Miejsk Przemyl przy wspfinansowaniu ze rodkw Unii Europejskiej w ramach programw
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 146

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

przedakcesyjnych, programw z perspektywy finansowej 2004-2006 oraz z innych rde zagranicznych


Nazwa projektu Modernizacja oczyszczalni ciekw w Przemylu Dni kultury Padeborn w Przemylu Program ISPA / Fundusz Spjnoci rodki z Komisji Europejskiej (Program Miasta i Gminy Bliniacze) Warto projektu 56 377 104,67 121 746,00 Kwota dofinansowania Lata realizacji 28 188 552,33 2001 - 2010 27 236,00 2003

Fundacji Wsppracy Polsko Niemieckiej Dni kultury Przemyla w Paderborn rodki z Komisji Europejskiej (Program Miasta i Gminy Bliniacze) rodki przeznaczone na sfinansowanie Phare 2001 Spjno sprztu wspomagajcego realizacje planw Spoeczna i Gospodarcza Rozwj Zasobw Ludzkich dziaa szk zawodowych i Centrw ksztacenia Praktycznego, ktrych celem jest m.in. dostosowanie ofert edukacyjnych do potrzeb rynku pracy (CKP w Przemylu) rodki przeznaczone na modernizacj Phare 2001 Rozwj zasobw pomieszcze Centrum Ksztacenia ludzkich Mc Polska Praktycznego W drodze rozwj w Europie Program Socrates Comenius Program kierowany do modziey Zintegrowany Program pochodzcej z terenw wiejskich uczcej Operacyjny Rozwoju si w przemyskich szkoach Regionalnego ponadgimnazjalnych koczcych si matur, ktrej dochd nie przekracza kwoty 250 z netto Narodowy Program dla Wytyczenie i oznakowanie fortecznej trasy rowerowej Polski 2003, Fundusz Maych Projektw Program kierowany do modziey Zintegrowany Program pochodzcej z terenw wiejskich uczcej Operacyjny Rozwoju si w przemyskich szkoach Regionalnego ponadgimnazjalnych koczcych si matur, ktrej dochd nie przekracza kwoty 504 z netto Wsparcie na modernizacj oferty Phare 2003 Promocja edukacyjnej Zatrudnienia i Rozwoju (wyposaenie stanowisk do praktycznej Zasobw Ludzkich nauki zawodu w Centrum Ksztacenia Praktycznego w Przemylu) Wolno mylenia poprzez zrozumienie Program Socrates Comenius rnych wierze i kultur Akcja 1 Szkoa marze Sektorowy Program Operacyjny Rozwj Zasobw Ludzkich Modernizacja odcinka ulicy Lwowskiej w Phare - Fundusz Maych Przemylu w km 0+000 do 0+500 etap II Projektw Infrastrukturalnych (SIPF) Przygotowanie dokumentacji do Phare 2003 Przygotowanie wdroenia inwestycji pn. Modernizacja Projektw Infrastrukturalnych Zamku Kazimierzowskiego w Przemylu w ramach INTERREG IIIA Wielobranowa dokumentacja projektowa Phare 2003 Przygotowanie dla zadania inwestycyjnego Remont Projektw Infrastrukturalnych stadionu sportowego przy ul. 22 Stycznia 6 w ramach INTERREG IIIA w Przemylu Kompleksowe przygotowanie Phare 2003 Przygotowanie dokumentacji do wdroenia inwestycji pn. Projektw Infrastrukturalnych Przemyski Park Sportowo Rekreacyjny w ramach INTERREG IIIA akwen wodny Poprawa dostpnoci komunikacyjnej Programu Ssiedztwa Polskaterenw przygranicznych poprzez Biaoru-Ukraina modernizacj ul. Bakoczyckiej INTERREG IIIA / TACIS w Przemylu CBC Przemyski Park Sportowo-Rekreacyjny, Programu Ssiedztwa PolskaStok Narciarski II etap: Snowpark i letni Biaoru-Ukraina tor saneczkowy INTERREG IIIA / TACIS

31 901,00

21 800,00 30 757,00

2003

87 973,70

87 973,70

2004

21 500,00

21 500,00

2004

27 692,00 469 443,49

27 692,00 469 443,49

2004 2004

40 300,25

29 249,74

2005

577 120,00

577 120,00

2005

366 730,00

275 047,50

2005

21 889,00 88 000,00

21 889,00 2005 - 2006 88 000,00 2005

302 791,28

227 093,46

2005

165 645,21

78 186,67

2006

54 180,66

38 400,00

2006

370 520,32

52 727,20

2006

4 198 268,61

3 148 701,45

2006

3 142 510,38

1 342 977,08 2006 - 2007

147 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.
CBC Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Program INTERREG IIIA Polska Sowacja Programu Ssiedztwa PolskaBiaoru-Ukraina INTERREG IIIA / TACIS CBC Program Socrates Comenius Program Socrates Comenius Program Socrates Comenius Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego

Rewaloryzacja Kopca Tatarskiego i Budowa Fortecznej Trasy Turystycznej Renowacja i adaptacja zabytkowego budynku w Przemylu z przeznaczeniem na cele kulturalne (Konarskiego 5) Rewitalizacja zabytkowych obiektw Przemyskiej Starwki (Rynek 5, Rynek 6, Kazimierza Wielkiego 9, Franciszkaska 14) Przebudowa drogi powiatowej nr 2162 R w Przemylu Firmy wiczeniowe szkoa przyszych przedsibiorcw Ponad podziaami w ochronie europejskiego dziedzictwa kulturowego

2 120 867,77

1 630 636,63 2006 - 2007

1 167 484,07

583 094,03 2006 - 2007

1 047 241,36

370 507,53 2006 - 2008

3 320 556,90

1 935 324,44 2006 - 2007

22 190,00 112 750,00

16 642,00 84 562,00

2006 2006

Wolno mylenia poprzez zrozumienie rnych wierze i kultur Hand in hand getting along with differences www.eurokidsweb.com Stypendia dla uczniw szk ponadgimnazjalnych porozumienia jarosawskiego 2006/2007 (program realizowany w porozumieniu ze Starostwem Powiatowym w Jarosawiu) Pracownie komputerowe edycja 2006

24 180,00 18 720,00 18 330,00 948 000,00

24 180,00 2006 - 2007 18 720,00 2006 - 2007 18 330,00 2006 - 2007 948 000,00 2006 - 2007

Sektorowy Program Operacyjny Rozwj Zasobw Ludzkich SUMA

Wyposaenie 8 pracowni komputerowych o wartoci 45 000 100 000 (111 komputerw, 8 laptopw, 8 rzutnikw) 75 365 636,67 40 484 343,25

2007

8.2.2. Nakady na realizacj PO Przewidywane nakady na realizacj Programu Ochrony rodowiska wykraczaj poza moliwoci finansowe Miasta. Realizacja poszczeglnych zada jest moliwa przy wspomaganiu ich wykonywania ze rde zewntrznych. Tabele poniej przedstawiaj wykaz wszystkich projektw realizowanych przez Gmin Miejsk Przemyl przy wspfinansowaniu ze rodkw Unii Europejskiej.

Tabela 49 Wykaz projektw realizowanych przez Gmin Miejsk Przemyl przy wspfinansowaniu ze rodkw Unii Europejskiej w ramach perspektywy finansowej 2007 - 2013 oraz z innych rde zagranicznych Projekty, ktre uzyskay wsparcie na podstawie podpisanych umw o dofinansowanie
Nazwa projektu Program Warto projektu 22 448 363,92 Kwota dofinansowania Modernizacja Zamku Kazimierzowskiego Regionalny Program wraz z rewitalizacj Parku Miejskiego w Operacyjny Wojewdztwa Przemylu Podkarpackiego na lata 2007 - 2013 Termomodernizacja obiektw Mechanizm Finansowy EOG owiatowych miasta Przemyla I etap www.eurokidsweb.com Program Socrates Comenius Tworzcy artyci odkrywajcy wiedz z Program Comenius uyciem solidarnoci MARKUS Mowa kamieni. Wgiersko polska Program Comenius wsplna przeszo, teraniejszo i wartoci Innowacyjne zarzdzanie w przemyskich Program Operacyjny Kapita jednostkach owiatowych Ludzki Lata realizacji 13 152 000,00 2007 - 2012

4 047 743,49 62 000,00 98 400,00 98 400,00

3 440 581,97 2008 - 2009 62 000,00 2007 - 2009 98 400,00 2009 - 2011 98 400,00 2009 - 2011

94 431,00

80 266,00

2009

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

148

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.
Doskonalenie umiejtnoci kadry administracyjnej Wyrwnywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakoci usug edukacyjnych wiadczonych w systemie owiaty nowy kierunek Technik obsugi ruchu turystycznego Pozwl mi dziaa, a zrozumiem wyrwnywanie szans edukacyjnych uczniw w SP nr 4 Comenius wizyta studyjna Przebudowa drg powiatowych w Przemylu ulice: M. Kopernika, Sportowa, S. Czarnieckiego, Kamienny Most, Rokitniaska Zabezpieczenie przeciwpowodziowe Zakadu Uzdatniania Wody w Przemylu oraz terenw przylegych Podkarpacki program stypendialny dla uczniw szk ponadgimnazjalnych koczcych si matur (program realizowany w porozumieniu z Sanokiem) E-learning narzdziem w zdobyciu kwalifikacji zawodowych Aktywne zajcia dla modziey IV LO w Przemylu Kady ma szans na sukceswyrwnywanie szans edukacyjnych uczniw Szkoy Podstawowej nr 16 w Przemylu Comenius Once upon a time in Europe Comenius Streams of Culture Comenius Sustainable Solutions Zajcia dla modziey Technikum nr 4 w Przemylu szans na zdobycie zawodu i dobrej pracy Program stypendialny dla uczniw szczeglnie uzdolnionych z terenu wojewdztwa podkarpackiego Remont i modernizacja kompleksu sportowego CZUWAJ w Przemylu Program Operacyjny Kapita Ludzki Program Operacyjny Kapita Ludzki 97 097,00 171 832,00 82 532,00 2009 - 2010 171 832,00 2008 - 2010

Program Operacyjny Kapita Ludzki Program Comenius Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 - 2013 Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 - 2013 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego

201 160,00

201 160,00 2008 - 2009

4 000,00 5 381 465,76

4 000,00 3 350 129,51

2009 2010

256 478,10

215 976,65

2010

1 816 000,00

1 816 000,00

2009

Program Operacyjny Kapita Ludzki Program Operacyjny Kapita Ludzki Program Operacyjny Kapita Ludzki

363 540,00 588 540,24 178 165,28

363 540,00 2010 - 2011 588 540,24 2010 - 2012 178 165,28 2010 - 2011

Program Comenius Program Comenius Program Comenius Program Operacyjny Kapita Ludzki Program Operacyjny Kapita Ludzki

76 000,00 57 000,00 76 000,00 527 212,79

76 000,00 57 000,00 76 000,00 527 212,79

2010 - 2012 2010 - 2012 2010 - 2012 2010 - 2012

195 240,00

195 240,00

2010

Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 - 2013 Przebudowa drogi wojewdzkiej nr 885 na Regionalny Program odcinku od skrzyowania z ulic Operacyjny Wojewdztwa ukasiskiego do skrzyowania z ulic Podkarpackiego na lata 2007 Fabryczn - 2013 Rozwj usug socjalnych na terenie miasta Regionalny Program Przemyla Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 - 2013 Rozwj systemu komunikacji publicznej Regionalny Program w Przemylu Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 - 2013 Odwodnienie i stabilizacja osuwiska na Regionalny Program Cmentarzu Gwnym w Przemylu Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 - 2013 Budowa wschodniej drogi obwodowej Program Operacyjny miasta Przemyla czcej drog krajow Rozwj Polski Wschodniej nr 77 z drog krajow nr 28 wraz z 2007 - 2013 mostem przez rzek San Termomodernizacja Szkoy Podstawowej Regionalny Program Nr 6 w Przemylu Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 - 2013 Przebudowa drg powiatowych w Regionalny Program Przemylu ulice: Armii Krajowej, I. Operacyjny Wojewdztwa

3 321 562,86

2 100 448,95

2010

6 448 406,17

4 513 884,31 2010 - 2011

4 430 023,00

3 101 016,10

2010

7 112 600,00

4 957 370,00

2010

4 715 997,84

2 997 596,07

2010

250 000 000,00

187 204 416,00 2010 - 2012

1 306 693,55

819 331,47 2010 - 2011

7 122 160,72

4 976 977,83 2010 - 2011

149 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.
Paderewskiego, S. Okrzei, J. Lelewela Kompleksowe uzbrojenie terenw inwestycyjnych miasta Przemyla Podkarpackiego na lata 2007 - 2013 Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 2007 - 2013 SUMA

23 003 990,86

18 863 272,49 2010 - 2012

344 300 504,58

254 369 289,66

Projekty warunkowo wybrane do dofinansowania


Nazwa projektu Program Warto projektu Kwota dofinansowania Lata realizacji Zagospodarowanie zespou zabytkowego Regionalny Program 20 980 000,00 17 825 000,00 2011 - 2012 Twierdzy Przemyl w celu udostpnienia dla Operacyjny Wojewdztwa (w tym projekt m. (w tym dla miasta turystyki kulturowej, etap I Podkarpackiego na lata 2007 - Przemyla 3 000 000,00) Przemyla 2 550 000,00) 2013 (Podpisana PREUMOWA)

Tabela 50 Wykaz projektw realizowanych przez Przemysk Agencj Rozwoju Regionalnego S.A. przy wspfinansowaniu ze rodkw Unii Europejskiej
Nazwa projektu Pakiet biurowy podstawowym narzdziem pracy pracownika administracji Opracowanie dokumentacji technicznej i studium wykonalnoci dla Transgranicznego Inkubatora Przedsibiorczoci i Innowacji w Przemylu Jzyk obcy kluczem do podniesienia atrakcyjnoci pracownik na rynku Unii Europejskiej Po prostu ... na swoim Program Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Program: Phare 2003 Przygotowanie projektw infrastrukturalnych w ramach Interreg III A Warto projektu 138 457,25 Kwota dofinansowania Lata realizacji 138 457,25 2005 - 2006

72 552,36

54 414,20

2006

Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Rozwj transgranicznego produktu Inicjatywa Wsplnotowa turystycznego na pograniczu polsko Interreg III A Polska sowackim Republika Sowacka 20042006 Twoja kariera zawodowa - naszym Zintegrowany Program priorytetem Operacyjny Rozwoju Regionalnego Nowy dobry zawd - zatrudnienie i rozwj Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Rozwj Transgranicznej wsppracy Program Ssiedztwa Polska gospodarczej w przygranicznych Biaoru - Ukraina obszarach Polski I Ukrainy INTERREG IIIA /Tacis CBC 2004 - 2006 Regionalny Orodek EFS w Przemylu Sektorowy Program edycja I Operacyjny Rozwj Zasobw Ludzkich Regionalny Orodek EFS w Przemylu Sektorowy Program edycja II Operacyjny Rozwj Zasobw Ludzkich Punkt Konsultacyjny Program Operacyjny Kapita Ludzki Kapita da przedsibiorczych Program Operacyjny Kapita Ludzki Regionalny Orodek Europejskiego Program Operacyjny Kapita Funduszu Spoecznego Ludzki Pomys na biznes Program Operacyjny Kapita Ludzki Regionalny Orodek Europejskiego Program Operacyjny Kapita Funduszu Spoecznego Ludzki Postaw na wasny biznes Program Operacyjny Kapita

772 089,02

772 089,02 2006 - 2007

466 557,97

405 851,28 2006 - 2007

83 449,00

62 586,75 2006 - 2007

668 401,82

668 401,82 2006 - 2008

1 015 364,24

901 429,44 2006 - 2008

98 530,00

73 897,50

2007

354 941,32

354 941,32

2007

342 175,83

342 175,83

2008

552 294,90 5 666 332,06 475 178,95 4 882 217,11 516 000,00 5 678 979,84

660 282,30 2008 - 2011 5 666 332,06 2009 - 2010 475 178,95 2009

4 882 217,11 2009 - 2010 516 000,00 2010

5 678 979,84 2010 - 2012

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

150

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.
Ludzki SUMA 21 783 521,67 21 653 234,67 -

Tabela 51 Wykaz projektw realizowanych przez Miejskie Przedsibiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. przy wspfinansowaniu ze rodkw Unii Europejskiej
Nazwa projektu Modernizacja Ciepowni Zasanie w Przemylu Program Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej Warto projektu 4 743 001,00 Kwota dofinansowania Lata realizacji 1 406 020,00 2006 - 2007

602 580,00

Nakady ogem, na realizacj polityki ekologicznej miasta Przemyla przedstawia tabela Nr 52. Nakady zostay oszacowane na podstawie: wykazu zada z Wieloletniego Programu Inwestycyjnego dla Miasta Przemyla, informacji uzyskanych od instytucji zwizanych z realizacj ochrony rodowiska w miecie, danych dotyczcych przedsiwzi priorytetowych dla miasta, danych statystycznych dotyczcych redniorocznych wydatkw na ochron rodowiska i gospodark wodn, moliwoci finansowania przedsiwzi rodowiskowych w latach 2007 2013. Tabela 52 Nakady na realizacj Programu Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyla (ceny wg. Grudnia 2008 r.)
Dziaania Priorytetowe Szacowane nakady w latach 2010 - 2013 [w tys. z] Szacowane nakady w latach 2014 - 2017 [w tys. z]

Priorytet 1 - Ochrona wd i efektywne wykorzystanie 51 581 28 000 zasobw wodnych Priorytet 2 - Przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska 3 486* Priorytet 3 - Gospodarka odpadami Priorytet 4 - Pozyskiwanie energii ze rde odnawialnych 3 000 * Priorytet 5 - Ochrona przyrody, rnorodnoci biologicznej 41 838 23 750 i krajobrazu oraz zrwnowaony rozwj lasw Priorytet 6 - Ochrona powietrza atmosferycznego, klimatu 545 034* 373 243 i warstwy ozonowej Priorytet 7 - Ochrona powierzchni ziemi i przywrcenie 51 690* 320 wartoci uytkowej gleb 3 486 z w Priorytecie 2 Priorytet 8 - Ochrona przed haasem i promieniowaniem 441 929 * 305 188 elektromagnetycznym Cao w Priorytecie 6 Cao w Priorytecie 6 Priorytet 9 - Ochrona zasobw kopalin Br. d. Br. d. Dziaania o charakterze systemowym (zapobieganie i kontrola zanieczyszcze, edukacja ekologiczna, Br. d. Br. d. wzmocnienie instytucjonalne, badania naukowe) Zarzdzanie Programem (w tym Raporty) Br. d. Br. d. 686 657 425 313 Ogem

*Szacowane nakady na Priorytet 6 zawieraj w sobie nakady na Priorytet 8 oraz nakady na Priorytet 4. Cz nakadw z Priorytetu 7 zawarta jest w nakadach Priorytetu 2. Szacunkowe nakady ogem nie sumuj si w tabelach.
151 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Przewidywany koszt realizacji przedsiwzi uwzgldnionych w Programie Ochrony rodowiska w latach 2010-2013 wyniesie 686 657 tys. z, w latach 2014-2017 425 313 tys. z.

9. MONITOROWANIE REALIZACJI PROGRAMU


Monitoring Realizacji Programu bdzie mia na celu cig kontrol wdraania i realizacji Programu Ochrony rodowiska w czasie jego obowizywania. Wdraanie Programu Ochrony rodowiska bdzie podlegao regularnej ocenie w zakresie: Okrelenia stopnia wykonania przedsiwzi/dziaa; Okrelenia stopnia realizacji przyjtych celw; Oceny rozbienoci pomidzy przyjtymi celami i dziaaniami, a ich wykonaniem; Analizy przyczyn tych rozbienoci. Monitorowanie jest procesem, ktry ma na celu analizowanie stanu zaawansowania poszczeglnych projektw programu i jego zgodnoci z postawionymi celami. Jego istot jest wyciganie wnioskw z tego, co zostao i co nie zostao zrobione, a take modyfikowanie dalszych poczyna w sposb taki, aby osign w przyszoci zakadany cel. Prezydent Miasta bdzie ocenia co dwa lata stopie wdraania Programu, a ocena ta bdzie podstaw do sporzdzania raportu z wykonania Programu. Taka procedura pozwoli na spenienie wymaga zawartych w Programie Ochrony rodowiska, a dotyczcych okresu na jaki jest przyjmowany Program Ochrony rodowiska i systemu raportowania o stanie realizacji Programu Ochrony rodowiska. Monitoring Programu bdzie si sprowadza do: Oceny postpw we wdraaniu Programu Ochrony rodowiska, w tym przygotowanie raportu (co dwa lata); Opracowania listy przedsiwzi przewidzianych do realizacji w kolejnych czterech latach (co dwa lata); Aktualizacji celw ekologicznych i kierunkw dziaa (co cztery lata). Ocena realizacji zamierzonych kierunkw i celw prowadzona bdzie w oparciu o: okrelenie wskanikw wyznaczonych do realizacji zada w PO; ocen dynamiki zmian poszczeglnych parametrw; ocen realizacji zada. rdami informacji do prowadzenia analiz bd: Wojewdzki Inspektorat Ochrony rodowiska (dane z prowadzonego monitoringu); Administracja: - decyzje, - zezwolenia, - pozwolenia Baza Danych Urzdu Marszakowskiego (odpady, powietrze); Gwny Urzd Statystyczny; Baza Danych Urzdu Miasta i innych powizanych jednostek administracyjnych. Ocena realizacji i skutkw PO bdzie przeprowadzana raz na dwa lata.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

152

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

10. WNIOSKI Z PROGNOZY ODDZIAYWANIA NA RODOWISKO DO PROGRAMU OCHRONY RODOWISKA


Celem prognozy oddziaywania na rodowisko byo przeprowadzenie oceny oraz okrelenie czy i w jaki sposb realizacja dziaa zidentyfikowanych w ramach priorytetw ekologicznych projektu PO i PGO moe oddziaywa na rodowisko. Zidentyfikowane w projekcie PO i PGO cele, priorytety ekologiczne oraz dziaania s zgodne z celami okrelonymi w Programie ochrony rodowiska wojewdztwa podkarpackiego na lata 2007 2010 z uwzgldnieniem perspektywy na lata 2011 2014 i Planie Gospodarki Odpadami dla wojewdztwa podkarpackiego. Dla wikszoci przedsiwzi przewidywanych do realizacji w projektu PO bezporednie oddziaywanie na rodowisko bdzie miao charakter lokalny. Ponadto naley zaznaczy, e w fazie realizacji zaznacz si oddziaywania niekorzystne, a dopiero na etapie funkcjonowania zrealizowanych przedsiwzi zaznacz si oddziaywania korzystne. Niekorzystne oddziaywania na rodowisko mog by znacznie ograniczone np. poprzez wybr odpowiedniej lokalizacji, waciw realizacj, stosowanie najnowszych technologii. Wybr lokalizacji przedsiwzi odbywa si na etapie planu zagospodarowania przestrzennego, za wyjtkiem drg realizowanych na podstawie tzw. spec ustawy. Z przeprowadzonej analizy wynika, e najbardziej korzystne dla rodowiska bd dziaania zrealizowane w ramach priorytetw: Ochrona i efektywne wykorzystanie zasobw wodnych, Przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska, Ochrona rnorodnoci biologicznej i krajobrazu oraz zrwnowaony, Ochrona powierzchni ziemi i przywrcenie wartoci uytkowej gleb. Z przeprowadzonej analizy wynika, e najwicej niekorzystnych i potencjalnie niekorzystnych oddziaywa na rodowisko bdzie wiza si z realizacj dziaa w ramach priorytetu: Ochrona przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym, Ochrona powietrza atmosferycznego, klimatu i warstwy ozonowej, Gospodarka odpadami. Funkcjonowanie zrealizowanych dziaa bdzie miao pozytywny wpyw na stan rodowiska, zwaszcza na jako powietrza. Proponuje si zrezygnowa z realizacji na terenie miasta elektrowni wiatrowych oraz zbiornikw maej retencji, chyba, e potrzeba ich realizacji bdzie wynika z Programu ochrony przed powodzi opracowanego dla tereny zlewni lub dorzecza. Zaniechanie realizacji dziaa okrelonych w priorytetach ekologicznych prowadzi bdzie do pogorszenia stanu rodowiska (np. cigy wzrost iloci pojazdw prowadzi do wzrostu zanieczyszcze motoryzacyjnych, haasu komunikacyjnego oraz drga) i pogorszenia jakoci ycia mieszkacw miasta, zwaszcza centrum.
153 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Moliwo wystpienia oddziaywa skumulowanych w odniesieniu do zanieczyszcze powietrza stwierdzono w przypadku dziaa, ktre mog by realizowane w centrum miasta i bd realizowane w bardzo bliskim ssiedztwie wzgldem siebie. Bd one wystpoway w okresie prowadzenia robt, wic w okresie marzec listopad. Przekroczenia norm emisji pyu PM10 i przekroczenie wartoci docelowej ustalonej dla benzo(a)piranu notowano w sezonie grzewczym, a wic poza okresem, w ktrym prowadzone bd roboty zwizane z realizacj dziaa. Przeprowadzona analiza i ocena dziaa zidentyfikowanych w ramach priorytetw ekologicznych w projekcie PO i PGO pozwala na stwierdzenie, e generalnie ich realizacja spowoduje popraw jakoci rodowiska, zachowanie rnorodnoci biologicznej oraz dziedzictwa kulturowego, korzystnie wpynie na zdrowie mieszkacw miasta. Realizacja dziaa okrelonych w PO i PGO nie powoduje rodowiskowych oddziaywa o charakterze transgranicznym.

11. STRESZCZENIE W JZYKU NIESPECJALISTYCZNYM


Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyla na lata 2010 2013 z perspektyw do 2017 zosta wykonany zgodnie z ustawowymi wymogami (ustawa Prawo ochrony rodowiska) w celu realizacji polityki ekologicznej pastwa. Program ochrony rodowiska dla miasta Przemyla na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017 r. zosta opracowany metodami waciwymi dla planowania strategicznego i obj: diagnoz stanu rodowiska w miecie Przemylu, okrelenie dziaa zmierzajcych do poprawy stanu rodowiska poprzez przedstawienie celw strategicznych; celw dugo- i krtkoterminowych, priorytetw ekologicznych oraz kierunkw dziaa proekologicznych, przedstawienie uwarunkowa realizacyjnych Programu w zakresie rozwiza prawnoekonomicznych, rde finansowania, systemu zarzdzania rodowiskiem i Programem, okrelenie zasad zarzdzania i monitorowania efektw wdraania Programu. Zasady i kierunki lokalnej polityki ochrony rodowiska s wynikiem oddziaywania szeregu czynnikw poczwszy od specyfiki danego obszaru tj. warunkw naturalnych, stanu rodowiska, perspektywy rozwoju spoeczno gospodarczego regionu i kraju oraz czynnikw zewntrznych. Zadania przedstawione w programie ujto w strukturze celw i priorytetw, w ktrej podano zasady wsppracy a take wskazano zewntrzne rda finansowania. W programie zawarto take propozycje procedur zarzdzania jego realizacj oraz propozycj systemu oceny skutecznoci wdraania. Selekcja celw, priorytetw i zada jest wynikiem analizy dokumentw strategicznych szczebla wojewdzkiego i powiatowego, programw inwestycyjnych realizowanych na terenie miasta, opracowa naukowych, uwarunkowa finansowych oraz konsultacji, ktrymi objto zainteresowane podmioty. W Ocenie aktualnego stanu rodowiska miasta zawarto informacje stanie rodowiska, natomiast w Programie Ochrony rodowiska opisano cele i kierunki rozwoju miasta dla
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 154

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

ochrony, zasobw wodnych, powietrza atmosferycznego, ochrony przyrody i terenw zieleni, ochrony powierzchni ziemi, ochrony surowcw, ochrony przed haasem, edukacji ekologicznej, gospodarki odpadami, pozyskiwania energii ze rde odnawialnych oraz ochrony przed naturalnymi zagroeniami rodowiska. Ochrona i efektywne wykorzystanie zasobw wodnych Najistotniejszymi zagroeniami w zakresie zasobw wodnych jest zanieczyszczenie wd powierzchniowych i niedostateczne zabezpieczenia przeciwpowodziowe. Dlatego jednym z celw jest wspieranie inwestycji (w tym w przedsibiorstwach) prowadzcych do zredukowania iloci zanieczyszcze odprowadzanych ze ciekami do wd i ziemi oraz realizowane inwestycji majcych na celu zapewnienie odpowiedniej jakoci wody pitnej. Najwaniejsze dziaania inwestycyjne: 1) budowa, rozbudowa i modernizacja systemw kanalizacji zbiorczej w Przemylu, w tym zakoczenie rozpocztych inwestycji w tym zakresie; 2) budowa przydomowych, przyzagrodowych oczyszczalni ciekw na obszarach gdzie, jak wynika z planw zagospodarowania przestrzennego, w okresie perspektywicznym nie bd podejmowane dziaania z budow kanalizacji zbiorczej lub jej realizacja jest ekonomicznie nieuzasadniona np. ze wzgldu na rozproszon zabudow; 3) optymalizacja wykorzystania istniejcej oczyszczalni. Przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska Z analizy stanu rodowiska Przemyla wynika, e najwikszymi zagroeniami dla rodowiska miasta s: zagroenia powodzi; zagroenia osuwiskami; zagroenia powanymi awariami zwizanymi z transportem materiaw niebezpiecznych. Powane zagroenie dla miasta Przemyla stanowi fala powodziowa, ktra moe wystpi w razie awarii lub uszkodzenia urzdze hydrotechnicznych zapory Solina. Program zakada utworzenie trzech elementw ochrony: bezporedniej ochrony, ograniczenia zagroenia powodziowego, systemu informacji oraz szybkiego powiadamiania. W efekcie Program zakada m.in. umocnienie waw przeciwpowodziowych i powstanie nowych, budow polderw i zbiornikw retencyjnych oraz przepompowni. Powsta ma rwnie system wczesnego ostrzegania przed powodzi. Uwarunkowania geomorfologiczne Przemyla sprawiaj, e cze jego powierzchni pooona jest na potencjalnych obszarach osuwiskowych. Najbardziej naraone na wystpowanie osuwisk s zbocza o nachyleniach w przedziale 10-15%, ktre po intensywnych i dugotrwaych opadach mog utraci stabilno. Okrelenie zasigu obszarw osuwiskowych przyczyni si powinno do minimalizowania strat powstaych w wyniku osuwania, poprzez ograniczenie ich zainwestowania w sporzdzanych przez wadze samorzdowe dokumentach planistycznych z zakresu zagospodarowania przestrzennego (plany zagospodarowania przestrzennego, studia uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego, decyzje o warunkach zabudowy lub lokalizacji inwestycji celu publicznego).
155 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Pooenie Przemyla przy drogach krajowych nr 28 w kierunku Zator - Wadowice Medyka (granica pastwa) i nr 77 w kierunku Lipnik - Sandomierz Przemyl oraz magistrali kolejowej E 30 powoduje, e miasto naraone jest na wystpienie awarii zwizanych z przewozem niebezpiecznych substancji chemicznych. Tworzenie i modernizacja systemw cznoci jednostek ratowniczych, przyczyni si do poprawy koordynacji wsppracy podmiotw ratowniczych. Szczeglnie wane bd dziaania zwizane z monitorowaniem rodowiska, uwzgldniajce informowanie, ostrzeganie i reagowanie pod ktem potencjalnych zagroe.

Pozyskiwanie energii ze rde odnawialnych i energooszczdno Konieczno wykorzystywania alternatywnych rde energii wynika z potrzeby ograniczenia szkodliwych produktw spalania pierwotnych nonikw (wgla i jego odmian) ograniczonoci rde kopalnych. Wzrost udziau odnawialnych rde energii tj.energii rzek, wiatru, promieniowania sonecznego lub geotermalnej w bilansie paliwowo - energetycznym przyczynia si do poprawy efektywnoci wykorzystania i oszczdzania zasobw surowcw energetycznych, poprawy stanu rodowiska. Najwaniejsze dziaania inwestycyjne: 1) Budowa instalacji wykorzystujcych energi wiatru (budowa elektrowni wiatrowych, farm wiatrowych); 2) Budowa nowych ciepowni na biomas oraz modernizacja istniejcych sieci ciepowniczych; 3) Budowa urzdze i instalacji do produkcji energii opartych na rdach odnawialnych: a) energetyczne wykorzystanie biogazu (zagospodarowanie odpadw poprzez produkcj biogazu); b) budowa instalacji do estryfikacji; 4) Inwestycje podnoszce efektywno energetyczn: a) budowa energooszczdnych budynkw mieszkalnych, biurowych i usugowych z wykorzystaniem odnawialnych rde energii, b) monta kolektorw sonecznych, ogniw fotowoltaicznych, c) termomodernizacja obiektw uytecznoci publicznej, blokw, domw wymiana wyposaenia na energooszczdne, d) modernizacja owietlenia ulicznego. Rnorodno biologiczna i ochrona krajobrazu. Rozwj gospodarczy, naciski inwestorw i wacicieli gruntw niezabudowanych szczeglnie w atrakcyjnych dla inwestycji czciach miasta Przemyla wpywaj na utrudnienia dla rozwoju zieleni miejskiej. Wyznaczenie priorytetw dziaa ma za zadanie usprawni system obszarw chronionych, rozpoznawanie zasobw przyrodniczych, opracowywanie planw ochrony oraz wdraanie zapisw planw ochrony, a take utrzymanie tradycyjnego krajobrazu, przede wszystkim na terenach parkw krajobrazowych. Rezultatem realizacji przedsiwzi dotyczcych gospodarowania lasami bdzie racjonalizacja struktury przestrzennej lasw, wzrost stabilnoci ekosystemw lenych, udoskonalenie struktury gatunkowej i funkcjonalnej oraz moliwoci penienia wielorakich funkcji lasu.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 156

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Najwaniejsze dziaania inwestycyjne: 1) Renaturyzacja cennych ekosystemw i siedlisk przyrodniczych, szczeglnie wodno botnych i cennych nielenych (praca ciga); 2) Pielgnacja i konserwacja pomnikw przyrody (praca ciga, 37 drzew pomnikowych) oraz pielgnacja istniejcych elementw rnorodnoci biologicznej; 3) Utrzymanie cigoci i tworzenie korytarzy ekologicznych (poprzez zalesienia i zadrzewienia); 4) Przebudowa drzewostanw lenych, na rzecz wielogatunkowych, zgodnych z siedliskiem; 5) Zalesianie terenw wyczonych z uytkowania rolniczego. Ochrona powietrza atmosferycznego Priorytety i dziaania, w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego dla miasta Przemyla, zostay okrelone na podstawie Programu ochrony powietrza dla strefy Miasto Przemyl. Wszystkie, zawarte w nim priorytetowe dziaania maj na celu zmniejszenie ponadnormatywnego poziomu ste pyu zawieszonego PM10, do poziomu dopuszczalnego i stabilne utrzymanie go na tym poziomie. Najwaniejsze dziaania inwestycyjne: 1) ograniczanie emisji komunikacyjnej i ochrona przed jej negatywnym oddziaywaniem poprzez budow obej drogowych miasta, modernizacj istniejcych pocze komunikacyjnych, remonty drg, rozwj i modernizacj transportu kolejowego i zbiorowego, tworzenie warunkw do rozwoju ruchu rowerowego; 2) redukcja niskiej emisji poprzez: centralizacj zaopatrzenia w ciepo, modernizacj istniejcych rde ciepa, modernizacj linii przesyowych, termomodernizacj budynkw; 3) ograniczanie emisji z duych rde spalania paliw celem wypenienia wymaga dyrektywy IPPC z wykorzystaniem najlepszych dostpnych technik BAT Wszystkie te dziaania zabezpiecz osignicie takich ste zanieczyszcze w powietrzu atmosferycznym, ktre bd bezpieczne dla ycia i rodowiska.

Ochrona powierzchni ziemi i przywrcenie wartoci uytkowej gleb Wikszo zagroe degradacji gleb na terenie miasta Przemyla spowodowana jest przez przemys, komunikacje i gospodark komunaln. Istotnym problemem miasta s stale powstajce, dzikie wysypiska odpadw, ktre mog spowodowa skaenie rodowiska gurntowo-wodnego. Budowa geologiczna oraz geomorfologia terenu miasta sprawia i jest ono zagroone wystpieniem ruchw masowych. W celu zabezpieczenia miasta przed tego typu zagroeniami prowadzona jest staa inwentaryzacja oraz dokumentacja terenw zagroonych ruchami masowymi. Najwaniejsze dziaania inwestycyjne: 1) sukcesywna rekultywacja terenw zdegradowanych i zdewastowanych w wyniku rnorakiej dziaalnoci; 2) zabezpieczenie i rekultywacja terenw, ktrych degradacja spowodowana zostaa czynnikami naturalnymi;
157 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

3) rewitalizacja terenw obiektw poprzemysowych.

Ochrona przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym Do podstawowych zagroe akustycznych na terenie Miasta Przemyla naley haas komunikacyjny. Rosnca rokrocznie liczba pojazdw i zy stan nawierzchni na terenie miasta przyczynia si do zwikszania si poziomu haasu, przez co coraz wiksza liczba mieszkacw naraona jest na jego oddziaywanie.

Najwaniejsze dziaania inwestycyjne: 1) budowa obwodnic miasta Przemyla, wyprowadzajcych ruch tranzytowy poza zabudow, stosowanie zabezpiecze ekologicznych (ekranw akustycznych), modernizacje i remonty nawierzchni drg, modernizacja istniejcych pocze komunikacyjnych; 2) stosowanie rozwiza technicznych zapobiegajcych powstawaniu i przenikaniu haasu do rodowiska oraz rodkw zmniejszajcych poziom haasu; 3) zabezpieczanie przed degradacj obszarw, gdzie sytuacja akustyczna jest korzystna; 4) rozwj i modernizacja transportu kolejowego i zbiorowego; 5) tworzenie warunkw do rozwoju ruchu rowerowego; 6) opracowanie i wdraanie programu ochrony przed haasem. Podstawowe kierunki dziaa w zakresie ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym maj charakter nieinwestycyjny i dotyczy bd monitoringu oraz prowadzenia bada okrelajcych skal zagroenia promieniowaniem. Dziaania z zakresu ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym koncentrowa si bd wok rde liniowych - systemw przesyowych energii elektrycznej oraz rde punktowych, jakimi s: stacje nadawcze telefonii komrkowej, stacje radiowo telewizyjne

Ochrona zasobw kopalin Cale miasto Przemyl znajduje si w terenie grniczym z gazu. Jako gwne cele miasta, na lata przysze przyjto: prowadzenie eksploatacji z kopalin, bez naruszania wartoci przyrodniczych, ochrona udokumentowanych z kopalin przed zagospodarowaniem uniemoliwiajcym ich eksploatacj w przyszoci, rekultywacja i terenw poeksploatacyjnych. Najwaniejsze dziaania inwestycyjne: 1) rekultywacja terenw zdegradowanych w wyniku eksploatacji; 2) dalsze rozpoznawanie i dokumentowanie nowych zasobw surowcw. Monitorowanie realizacji programu Monitoring Realizacji Programu bdzie mia na celu cig kontrol wdraania i realizacji Programu Ochrony rodowiska w czasie jego obowizywania.

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

158

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Wdraanie Programu Ochrony rodowiska bdzie podlegao regularnej ocenie w zakresie: Okrelenia stopnia wykonania przedsiwzi/dziaa; Okrelenia stopnia realizacji przyjtych celw; Oceny rozbienoci pomidzy przyjtymi celami i dziaaniami, a ich wykonaniem; Analizy przyczyn tych rozbienoci. Prezydent Miasta bdzie ocenia co dwa lata stopie wdraania Programu, a ocena ta bdzie podstaw do sporzdzania raportu z wykonania Programu. Taka procedura pozwoli na spenienie wymaga zawartych w Programie Ochrony rodowiska, a dotyczcych okresu na jaki jest przyjmowany Program Ochrony rodowiska i systemu raportowania o stanie realizacji Programu Ochrony rodowiska.

12. WYKAZY 12.1. Wykaz uytych skrtw


1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. EFS - Europejski Fundusz Spoeczny EMAS - Europejski System Ekozarzdzania i Audytu (ang. Eco-Management and Audit Scheme) GIO Kontakt Gwny Inspektorat Ochrony rodowiska GMO Genetycznie Modyfikowane Organizmy GUS Gwny Urzd Statystyczny IPPC Integrated Pollution Prevention and Control (Zintegrowane Zapobieganie i Ograniczanie Zanieczyszcze) JCWPd Jednolita Cz Wd Podziemnych KPOK Krajowy Program Oczyszczania ciekw Komunalnych KPZK Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju OSO Natura 2000 Obszar Specjalnej Ochrony Ptakw PAE Podkarpacka Agencja Energetyczna PM Pastwowy Monitoring rodowiska PO Program Operacyjny RLM Rwnowana Liczba Mieszkacw RPO WP Regionalny program Operacyjny Wojewdztwa Podkarpackiego na lata 20072013 SKR Strategia Rozwoju Kraju UM Urzd Marszakowski US Urzd Statystyczny w Rzeszowie UW Podkarpacki Urzd Wojewdzki WIO Wojewdzki Inspektorat Ochrony rodowiska w Rzeszowie ZUW Zakad Uzdatniania Wody

12.2. Wykaz waniejszych materiaw rdowych


1) 2) 3) 4)
159 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Polityka Ekologiczna Pastwa, Strategia rozwoju kraju na lata 2007 2015, Krajowy program oczyszczania ciekw komunalnych, Strategia gospodarki wodnej,

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

5) Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego uytkowania rnorodnoci biologicznej wraz z programem dziaa, 6) Polityka lena pastwa, 7) Krajowy plan gospodarki odpadami, 8) Strategia rozwoju energetyki odnawialnej, 9) Program operacyjny infrastruktura i rodowisko, 10) Programem usuwania azbestu i wyrobw zawierajcych azbest stosowanych na terytorium Polski, przyjty przez Rad Ministrw dnia 14 maja 2002 r. 11) Bilans zasobw kopalin i wd podziemnych w Polsce w 2005 roku. PIG Warszawa 2006r. 12) Program ochrony przed powodzi w Dorzeczu Grnej Wisy etap I, Krakw, lipiec 2007 r.; 13) Strategia rozwoju wojewdztwa podkarpackiego na lata 2007 - 2020, 14) Regionalny program operacyjny wojewdztwa podkarpackiego na lata 2007 2013, 15) Plan zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa podkarpackiego, 16) Analiza zagroenia zjawiskiem suszy hydrologicznej na obszarze wojewdztwa podkarpackiego w 2007 r., WIO w Rzeszowie 2007 r. 17) Program ochrony powietrza dla strefy Miasto Przemyl, 18) Studium Uwarunkowa i Kierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Przemyla, 19) Strategia Sukcesu Miasta Przemyla, 20) Lokalny program rewitalizacji miasta Przemyla, 21) Raport o stanie miasta, 22) Wieloletni Plan Inwestycyjny Miasta Przemyla, 23) Strategia rozwoju turystyki dla miasta Przemyla, 24) Zintegrowany plan rozwoju transportu publicznego dla miasta Przemyla 25) Wykazy projektw realizowanych przez Gmin Miejsk Przemyl przy wspfinansowaniu ze rodkw Unii Europejskiej oraz z innych rde zagranicznych, 26) Bank Danych Regionalnych, http://www.stat.gov.pl, 27) Ochrona rodowiska w Wojewdztwie Podkarpackim na lata 2007-2009, US Rzeszw, 2007, 28) Rocznik Statystyczny Wojewdztwa Podkarpackiego 2007, 2008 r.,US Rzeszw; 29) Wojewdztwo podkarpackie podregiony, powiaty, gminy, US Rzeszw, 2009 r.; 30) Ocena jakoci powietrza w wojewdztwie podkarpackim w latach 2005 -2009. WIO Rzeszw, 31) Raporty o stanie rodowiska wojewdztwa podkarpackiego na lata 1999 -2008, WIO Rzeszw, 32) Informacje uzyskane z urzdw i instytucji

12.3. Wykaz aktw prawnych


Zasoby wodne: Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tj. Dz. U. 2005 nr 239 poz. 2019), Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tj. Dz. U. 2006 nr 89 poz. 625), Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tj. Dz. U. 2008 nr 25 poz. 150 z pn. zm.). Zagroenia naturalne: Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tj. Dz. U. 2005 nr 239 poz. 2019), Powane awarie przemysowe:

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

160

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tj. Dz. U. 2008 nr 25 poz. 150Z pn. zm.), Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony rodowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektrych ustaw (Dz. U. 2001 nr 100 poz. 1085 z pn. zm.), Rozporzdzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajw i iloci substancji niebezpiecznych, ktrych znajdowanie si w zakadzie decyduje o zaliczeniu go do zakadu o zwikszonym ryzyku albo zakadu o duym ryzyku wystpienia powanej awarii przemysowej (Dz. U. 2002 nr 58 poz. 535). rodowisko przyrodnicze: Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tj. Dz. U. 2009 nr 151 poz. 1220) Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunkw dziko wystpujcych rolin objtych ochron (Dz. U. 2004 nr 168 poz. 1764), Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunkw dziko wystpujcych grzybw objtych ochron (Dz. U. 2004 nr 168 poz. 1765), Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 28 wrzenia 2004 r. w sprawie gatunkw dziko wystpujcych zwierzt objtych ochron (Dz. U. 2004 nr 220 poz. 2237), Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarw specjalnej ochrony ptakw Natura 2000 (Dz. U. 2004 nr 229 poz. 2313), Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r. w sprawie okrelenia rodzajw siedlisk przyrodniczych podlegajcych ochronie (Dz. U. 2001 nr 92 poz. 1029), Ustawa z dnia 13 padziernika 1995 r. Prawo owieckie (tj. Dz. U. 2005 nr 127 poz. 1066), Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 16 marca 2005 r. w sprawie okrelenia okresw polowa na zwierzta owne (Dz. U. 2005 nr 48 poz. 459 z pn. zm.), Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierzt (tj. Dz. U. 2003 nr 106 poz. 1002), Ustawa z dnia 28 wrzenia 1991 r. o lasach (tj. Dz. U. 2005 nr 45 poz. 435), Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tj. Dz. U. 2008 nr 25 poz. 150 z pn. zm.), Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntw rolnych i lenych (tj. Dz. U. 2004 nr 121 poz. 1266), Lasy: Ustawa z dnia 28 wrzenia 1991 r. o lasach (tj. Dz. U. 2005 nr 45 poz. 435), Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2003 nr 80 poz. 717 z pn. zm.), Ustawa z dnia 13 padziernika 1995 r. Prawo owieckie (tj. Dz. U. 2005 nr 127 poz. 1066), Powietrze atmosferyczne: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tj. Dz. U. 2008 nr 25 poz. 150 z pn. zm.), Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tj. Dz. U. 2006 nr 89 poz. 625), Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajw instalacji mogcych powodowa znaczne zanieczyszczenie poszczeglnych elementw przyrodniczych albo rodowiska jako caoci (Dz. U. 2002 nr 122 poz. 1055), Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardw emisyjnych z instalacji (Dz. U. 2005 nr 260 poz. 2181 z pn. zm.). Gleby: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tj. Dz. U. 2008 nr 25 poz. 150Z pn. zm.),
161 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntw rolnych i lenych (tj. Dz. U. 2004 nr 121 poz. 1266), Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w rodowisku i ich naprawie (Dz. U. 2007 nr 75 poz. 493), Rozporzdzenie ministra rodowiska z dnia 9 wrzenia 2002 r. w sprawie standardw jakoci gleby oraz standardw jakoci ziemi (Dz. U. 2002 nr 165 poz. 1359). Haas: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tj. Dz. U. 2008 nr 25 poz. 150 z pn. zm.), Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomw haasu w rodowisku (Dz. U. 2007 nr 120 poz. 826). Pola elektromagnetyczne: Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 30 padziernika 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku oraz sposobw sprawdzania dotrzymania tych poziomw (Dz. U. 2003 nr 192 poz. 1883), Dzia VI ustawy Prawo ochrony rodowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Ochrona przed polami elektromagnetycznymi). Surowce mineralne: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i grnicze (tj. Dz. U. 2005 nr 228 poz. 1947), Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2003 nr 80 poz. 717 z pn. zm.), Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. 2005 r. Nr 167 poz. 1399)

12.4. Wykaz tabel


Tabela 1. Powierzchnia uytkw rolnych w ha wg granic administracyjnych Tabela 2. Charakterystyka dzielnic klimatycznych Tabela 3. Charakterystyka klimatu Tabela 4. Prognozy liczby ludnoci miasta Przemyla do roku 2030 Tabela 5. Oglne dane o drogach na terenie miasta Tabela 6. Remonty drg przeprowadzone na terenie miasta Tabela 7. Liczba zarejestrowanych pojazdw silnikowych i motorowerw Tabela 8. Znaczce firmy produkcyjne w Przemylu Tabela 9. Charakterystyka hydrologiczna rzeki San w profilu wodowskazowym Przemyl Tabela10. Ekstremalne stany wodne w rzece San Tabela 11. Gwne Zbiorniki Wd Podziemnych Tabela 12.Wydajno rde Tabela 13. Klasy stanu ekologicznego wd Tabela 14. Warto ste azotw i podstawowych wskanikw eutrofizacji ze spyww powierzchniowych, z dziaalnoci rolniczej (w 2008 r.) Tabela 15. Ocena jakoci wd w rzekach wykorzystywanych do zaopatrzenia ludnoci w wod przeznaczon do spoycia (w 2008 r.) Tabela 16. Zawarto azotanw w punkcie pomiarowym monitoringu wd podziemnych Nr 757 Przemyl w latach 2002 -2007l Tabela 17. Zuycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludnoci Tabela 18. Wykaz studni miejskich w utrzymaniu Urzdu Miejskiego w Przemylu Tabela 19. cieki przemysowe i komunalne oraz ludno korzystajca z oczyszczalni
Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla 162

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Tabela 20. Wodocigi i kanalizacja dane porwnawcze Tabela 21. Powierzchnia uytkw rolnych w ha wg granic administracyjnych Przemyla Tabela 22. Pomniki przyrody Tabela 23. Powierzchnia gruntw lenych w Przemylu w latach 2003-2008, wg. GUS Tabela 24. Zestawienie wynikw pomiaru haasu drogowego w Przemylu, dla pory dnia i nocy, w 2006 r. (wg. WIO) Tabela 25. Sprawozdanie roczne z okresowych bada poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku na terenie miasta Przemyla, wykonanych w 2008 r. (wg. WIO) Tabela 26. Wstpna klasyfikacja stanu/potencjau ekologicznego i stanu chemicznego wd w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu wd rzeki Wiar w 2008 r. (wg. WIO) Tabela 27. Wydatki na ochron rodowiska w Przemylu w latach 2003 -2008 (wg. GUS ) Tabela 28. Wydatki inwestycyjne na ochron rodowiska i na gospodark wodn w 2008 r. (ceny biece) , wg GUS Tabela 29. Wydatki inwestycyjne na ochron rodowiska wedug rde finansowania w 2008 r.(wg GUS) Tabela 30. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony i efektywnego wykorzystania zasobw wodnych Tabela 31. Harmonogram realizacji i rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony wd i wykorzystania zasobw wodnych Tabela 32. Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony wd i wykorzystania zasobw wodnych (Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla) Tabela 33. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie zapobiegania zagroeniom Tabela 34. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie pozyskiwania energii ze rde odnawialnych Tabela 35.Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej oraz zrwnowaonego rozwoju lasu Tabela 36. Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony przyrody oraz rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej i zrwnowaonego rozwoju lasw (Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla) Tabela 37. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego i klimatu Tabela 38. Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego i klimatu (Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla) Tabela 39. Priorytetowe dziaania naprawcze majce na celu osignicie dopuszczalnych poziomw pyu zawieszonego PM10 w strefie miasto Przemyl, terminy i koszty realizacji.(Zestawienie przewidywanych nakadw wg. Programu ochrony powietrza dla strefy miasto Przemyl) Tabela 40. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony powierzchni ziemi i przywrcenia wartoci uytkowej gleb Tabela 41 Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony powierzchni ziemi i przywrcenia wartoci uytkowej gleb (Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla)
163 Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

Program Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyl na lata 2010-2013 z perspektyw do 2017r.

Tabela 42. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym Tabela 43 Harmonogram realizacji zada, rdo finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym (Zestawienie przewidywanych nakadw inwestycyjnych w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta Przemyla) Tabela 44. Waniejsze wskaniki realizacji celw w zakresie ochrony kopalin Tabela 45. Harmonogram realizacji i rda finansowania dziaa priorytetowych w zakresie ochrony kopalin Tabela 46 Wydatki inwestycyjne miasta Przemyla na ochron rodowiska i na gospodark wodn 2008r. w tys. z (wg. GUS) Tabela 47 Wydatki inwestycyjne miasta Przemyla na ochron rodowiska wedug rde finansowania w 2008r. w tys. z (wg. GUS) Tabela 48 Wykaz projektw realizowanych przez Gmin Miejsk Przemyl przy wspfinansowaniu ze rodkw Unii Europejskiej w ramach programw przedakcesyjnych, programw z perspektywy finansowej 2004-2006 oraz z innych rde zagranicznych Tabela 50 Wykaz projektw realizowanych przez Przemysk Agencj Rozwoju Regionalnego S.A. przy wspfinansowaniu ze rodkw Unii Europejskiej Tabela 51 Wykaz projektw realizowanych przez Miejskie Przedsibiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. przy wspfinansowaniu ze rodkw Unii Europejskiej Tabela 52 Nakady na realizacj Programu Ochrony rodowiska dla Miasta Przemyla (ceny wg. Grudnia 2008 r.)

12.5. Wykaz zacznikw graficznych


MAPA NR 1 MAPA NR 2 MAPA NR 3 MAPA NR 4 MAPA NR 5 Pooenie miasta na tle wojewdztwa podkarpackiego Istniejce systemy ochrony przyrody Ochrona i efektywne wykorzystanie zasobw wodnych Przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska Ochrona rnorodnoci biologicznej i krajobrazu oraz zrwnowaony rozwj lasw MAPA NR 6 Ochrona powietrza atmosferycznego, klimatu i warstwy ozonowej MAPA NR 7 Ochrona przed haasem i promieniowaniem elektromagnetycznym MAPA NR 8 Ochrona zasobw kopalin

Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta Przemyla

164

You might also like