BIBLIA

Ksiga Rodzaju wspomina o Ogrodzie Eden, ogrodzie rozkoszy, ktry by zamieszkany przez pierwszych ludzi Adama i Ew. Biblijny raj symbolizuje bezgrzeszny prabyt ludzkoci, przeciwiestwo witego miasta, niebiaskiego Jeruzalem. W Ksidze Rodzaju znajdujemy sowa:

Deszcz jesienny
Deszcz jesienny stanowi jeden z najbardziej znanych wierszy Staffa i najczciej rozpoznawanych tekstw dekadenckich epoki. Pochodzi z drugiego tomu Leopolda Staffa, Dzie duszy (1903). Ju tytu wiersza zapowiada tre i nastrj. Liryk nie bdzie mia nic wsplnego z radosn, energiczn aur Kowala. Wprowadza nas za to w klimat mokry, przygnbiajcy, ostateczny, szary i smutny. W przestrze, gdzie nie ma nadziei, gdzie panuje nastrj schykowoci, czyli modernistycznej dekadencji. Zreszt, wprowadzenie w tytu jesieni implikuje pewne konotacje: jesie wszake to czas, gdy wiat powoli zasypia, przygotowuje si do zimy, gdy zrodzona na wiosn i rozkwita latem natura widnie, umiera. Leopold Staff opisuje ogrd duszy, pustoszony przez szatana. Jego obraz jest nastrojowym pejzaem mentalnym. Przysypany popioem i skamieniay ogrd jest symbolem melancholii i pesymizmu czowieka, jego niepokoju, rozdarcia.

ywot czowieka poczciwego Mikoaj Rej w swoim renesansowym traktacie przedstawia ogrd
jako symbol prostego, szczliwego ycia w bezporednim kontakcie z natur. Ogrd jest nieodczn czci gospodarstwa, rozkosz i poytek cz si w tej subie, a przepisy na szczepienie drzewek i hodowl winoroli stanowi nieodczn cz pracowitego i pobonego ycia.

Ogrd Luizy
Naley przyj, e Luiza jest kobiet chor psychicznie. Wskazuje na to zarwno sownictwo medyczne, jak i opis jej zachowania (bieganie, gama miechu, rozrzucanie wosw). Ludzie nie s w stanie zrozumie Luizy. Buduje ona sobie wiat, ktrego metafor jest wanie tytuowy ogrd. wiat ten jednoczenie przepenia prostota (prostota tajemnicy ogrodu Luizy), wydaje si skomplikowany dla innych (jak labirynty i altany puszcze i klomby kwietne) i odznacza si piknem (akurat w czerwcu). Stanowi dla Luizy ucieczk od otaczajcej rzeczywistoci. Zdaje si by o wiele pikniejszy i bardziej wartociowy od realnego wiata, ktry zosta opanowany przez wizje socrealistyczne. Jest to jednak ucieczka nieudana, poniewa to, co w wiecie Luizy jest pikne, ginie w neurastenii, zostaje zniszczone przez otaczajc rzeczywisto czasw socjalizmu, a dokadniej przez ludzi yjcych w nim, dla ktrych ycie jest tylko mierteln poczekalni ziemi. Olga Tokarczuk Dom dzienny, don nocny Bohaterka-narratorka uprawia ogrdek przy domu, w ktrym mieszka. W utworze pojawia si jednak take i inny ogrd. Jeden z bohaterw, Franz Frost, oraz jego ona chc mie dziecko. Nie udaje im si to jednak. Pewnego dnia ma on sen. ni mu si, e maj syna. ona karmi go muchomorami, a on umiera. Nastpnie bohater niesie jego ciao do ogrodu i tam je zakopuje. Sen powtarza si kilkakrotnie, a przestraszony Franz sadzi w tym miejscu ogrodu jabo. W tym fragmencie utworu motyw ogrodu czy si z motywem przestrzeni nieprzyjaznej czowiekowi (ac.loci horridi miejsce straszne).