You are on page 1of 64

25.01.

2009

Usugi dostpne w globalnej sieci Internet


Damian Suchodolski

Historia powstawania kolejnych usug


1969 Powstaje ARPAnet, sie czterech komputerw stworzona przez amerykask agencj rzdow ARPA. Pierwszy na uniwersytecie kalifornijskim. W 1971 sie ta liczya sobie 13 wzw, a w 1973 roku - ju 35. Sie ARPAnet z miejsca zostaje wykorzystywana do komunikacji midzy naukowcami, zdalne wykonywanie oblicze na superkomputerach.
1970 Uruchomiona zostaa pierwsza wersja FTP, File Transfer Protocol, dzieki ktremu powstan w Internecie biblioteki programw, a take sterownikw do sprztu, dokumentacji. (ostateczna wersja 1973) 1971 Pocztki poczty elektronicznej. Ray Tomlinson wysya pierwsz wiadomo elektroniczn. Inna teoria gosi, e poczt elektroniczn opracowano w rnych miejscach pod koniec lat szedziesitych. Dzi przewiduje si, e do 2000 roku liczba wysyanych wiadomoci e-mail dotrze do 6 trylionw rocznie. (Ostateczna wersja 1977) 1972 Powstaje Telnet, aplikacja pozwalajca na zdaln prac na odlegych komputerach - poczenie si z nimi i uruchamianie programw. Pierwsza wymiana tekstu na ywo.

1974 Powstaje protok TCP (w 1983 ARPAnet przechodzi z NCP na TCP/IP) 1978 W Chicago powstaje RPCM, pierwszy BBS* (bulletin-board system). Stopniowo BBS oferuje pogawdki, gry, dyskusje, biblioteki programw i poczt elektroniczn. *BBS to serwis komputerowy, polegajcy na udostpnianiu na maszynie jego waciciela miejsca, gdzie mona umieszcza i czyta ogoszenia, obsugiwa wasn skrzynk pocztow, dokonywa transferu plikw itp. Dostp modemowy. 1979 Powstaje Usenet, tekstowe grupy dyskusyjne - stworzony przez studentw Toma Truscotta, Jima Ellisa i Steve Bellovina. Dzi Usenet to ponad 50 tysicy grup i miliony uytkownikw, czytajcych i biorcych udzia w dyskusjach. (W 1976r. Mike Lesk z AT&T Bell Labs opracowuje protok UUCP, Unix to Unix Copy Protocol, uywany w pocztkowej fazie rozwoju grup dyskusyjnych Usenet. ) Przeom nastpi w 1986 roku, gdy pojawi si protok NNTP, oparty na badaniach Briana Kantora i Phila Lapsley'a. Protok ten pozwalaa na przesyanie wiadomoci w sieci opartej na protokole TCP/IP - a wic i w Internecie. W sierpniu 1992 roku powsta program do grup dyskusyjnych InterNetNews, znany jako INN, napisany przez Richa Salza. Dziaa on zarwno na UUCP jak i na protokole NNTP i by do szybki; dziki temu sta si bardzo popularny.

1980 H&R Block kupuje system, ktry zostaje przeksztacony w Compuserve, jedn z najwikszych usug on-line. Compuserve nie wytrzymuje konkurencji z America Online i zostaje sprzedana jej w 1997 roku. (Portal internetowy) AOL (America OnLine) w najlepszych latach obsugiwa 30 milionw subskrybentw, chocia obecnie liczba ta znaczco spada.
Usugi AOL zostay uruchomione w 1985 jako rodzaj mega-BBS dla komputerw Commodore 64 i 128. Oryginalna nazwa tej usugi sieciowej brzmiaa Quantum Link (w skrcie "Q-Link") i wiadczona bya przez przedsibiorstwo Quantum Computer Services. W padzierniku 1989, Quantum rozpocz swoj wasn usug dla komputerw Apple II i Macintosh, a w lutym 1991 otwarto AOL dla systemu MS-DOS. W padzierniku 1991 Quantum zmieni swoj nazw na America Online. Te zmiany rozpoczy trend szybkiego wzrostu liczby patnych usug opartych na BBS, takich jak Prodigy i CompuServe, z ktrymi AOL konkurowa. Na pocztku lat 90. przedsibiorstwo znalazo si pord najwikszych dostawcw udostpniajcych cza internetowe.
(http://iml.jou.ufl.edu/projects/Fall2000/McAtee/)

1982
Sie FidoNet powstaa w 1982 roku w USA i bya w zasadzie pierwsz na wiecie rozleg sieci komputerow ( sieci amatorsk), z rozproszonym zarzdzaniem i dostpn dla kadego waciciela komputera. Swoj nazw wzia od imienia jamnika twrcy sieci Toma Jenningsa. W szczytowym okresie swojego rozwoju (ok. roku 1995) FidoNet czy ponad 30000 BBS-w, co oznacza co najmniej dwa-trzy razy tyle pojedynczych uytkownikw. Obecnie liczba ta nieustannie maleje (ok. 10000 BBS-w w 2003 roku), a caa sie na skutek powszechnego dostpu do Internetu powoli zanika.
Sie ta jest oparta na zwykych liniach telefonicznych i modemach. BBS-y nalece do tej sieci dziaaj w zasadzie zupenie niezalenie, a sie suy gwnie do wymiany wiadomoci midzy BBS-ami. Fidonet nie posiada stale poczonych serwerw, a przekaz wiadomoci odbywa si w sesjach poprzez poczenia midzy wybranymi BBS-ami tworzcymi wzy sieci. Przez dugi czas sesje nawizywane byy przez cza telefoniczne za pomoc modemw.

Wysokie koszty midzymiastowych i midzynarodowych pocze telefonicznych w istotny sposb wpyny na organizacj Fidonetu. Sie ma struktur hierarchiczn, opart przede wszystkim na geograficznym pooeniu wzw, co miao zmniejsza koszty przesyania danych. Sesje wymiany wiadomoci midzy odlegymi wzami odbyway si niezbyt czsto i gwnie w godzinach nocnych, kiedy obowizuje nisza taryfa. Wskutek tego przesanie listu nawet przez prawidowo funkcjonujc sie mogo trwa kilka dni. W przypadku awarii nie istniay automatyczne mechanizmy zmiany konfiguracji sieci, konieczne byy ingerencje operatorw wzw.

1983 Od ARPANET odczona zostaje jej cz wojskowa, tworzc MILNET. W ARPANET hosty i i sieci zaczynaj uywa protokou TCP/IP. Powstaje waciwy Internet. 1984 Do rozwoju Internetu wcza si National Science Fundation, tworzc NSFNET, sie coraz szybszych superkomputerw wykorzystywanych do celw naukowych. Zostaje opublikowana specyfikacja DNS, Domain Name System; jej twrc jest Paul Mockapetris. Zaprojektowano NNTP (Network News Transfer Protocol), protok uywany do wymiany grup dyskusyjnych. Powstaje usuga on-line Prodigy, pomylana jako usuga pozwalajca na zakupy, dostp do informacji i rozrywki dla zwykych ludzi. Pordigy rozpoczyna prac dopiero w 1988 roku. (AOL!!!) 1988 Jarkko Oikarinen wynajduje Internet Relay Chat (IRC), system internetowych pogawdek. Usuga ta funkcjonuje w architekturze klient-serwer, tj. fizycznie skada si z grupy poczonych ze sob na stae serwerw oraz programw-klientw. Programy klienckie uruchamiane s przez kocowych uytkownikw lokalnie na ich wasnych komputerach, lub zdalnie, za porednictwem usugi SSH lub telnet. Rozmowy w sieci IRC odbywaj si na tzw. kanaach, z ktrych cz funkcjonuje stale. Inne mog by uruchamiane przez jednego uytkownika w celu porozmawiania choby z jedn inn osob. Mona take prowadzi prywatn rozmow z innym uytkownikiem.

W marcu 1989 ( Start w 1991) roku Tim Berners-Lee oraz Robert Cailliau zoyli do CERN-u projekt stworzenia sieci dokumentw hipertekstowych, o nazwie World Wide Web. Mia to by zbir dokumentw hipertekstowych, ktry mia uatwi prac w CERN-ie. W grudniu 1990 roku Tim Berners-Lee stworzy podstawy HTML i pierwsz stron internetow. Dwa lata pniej zostaa napisana pierwsza graficzna przegldarka WWW o nazwie Mosaic. W 1994 roku wsptwrca przegldarki Mosaic Marc Andreessen z University of Illinois zaoy w Kalifornii firm Netscape Communications Corporation. Wkrtce po ukazaniu si na rynku komercyjnej wersji przegldarki, firma Netscape wydaa zaawansowany Netscape Commerce S. Oprcz standardowego udostpniania stron WWW innym uytkownikom, dawa on moliwo przesyania danych bezpiecznym poczeniem szyfrowanym. Mogy wic by przesyane poufne dane, gdy mogy one by odczytane tylko przez adresowanego odbiorc. Pozwolio to stworzy nowe zastosowania Internetu, ktry zacz si bardzo gwatownie rozwija. 1990 Porzucenie projektu ARPANET przez wojsko, Internet przejy uniwersytety i organizacje naukowe.

1991

Cofnicie zakazu na usugi komercyjne przez National Science Foundation. Opracowany na uniwersytecie w Minnesocie wczesny protok przeznaczony do przechowywania, zarzdzania oraz pozyskiwania informacji w Internecie. Gopher obecnie posiada ju tylko warto historyczn. Pozwala on przeglda zasoby sieci poprzez nawigacj wrd wielopoziomowych menu. Wewntrz tej struktury uytkownik moe porusza si od jednego serwera do drugiego i wykorzystywa rne usugi sieciowe. Klasyczny interfejs Gophera opracowany jest w trybie tekstowym, skadajc si z uszeregowanych w menu odsyaczy prowadzcych do dokumentw, plikw programw bd innych menu Gophera.

Powstaje Archie, usuga wyszukiwawcza bazujca na protokole FTP. Najwczeniejsza wersja Archie polegaa na pobieraniu z serwerw FTP list plikw (rednio raz w miesicu). Listy te mona byo przeszukiwa za pomoc uniksowego polecenia grep. Potem opracowano bardziej zaawansowane mechanizmy oraz interfejs, a lokalny pocztkowo system zacz si upowszechnia w sieci, stajc si jedn z najpowszechniej uywanych usug w Intenecie. Serwery Archie byy dostpne na wiele sposobw, za pomoc lokalnych klientw (archie i xarchie), poprzez Telnet, zapytani 1993 Pojawia si Mosaic, pierwsza graficzna przegldarka World Wide Web. Tworzy j zesp: Marc Andreessen, Eric Bina i inni studenci NCSA. Dzieki niej znacznie wzrasta popularno Internetu i World Wide Web. Przedstawiciel Microsoft stwierdza, e "wikszo ludzi nigdy nie bdzie potrzebowa modemw szybszych ni 2400 bps". W Internecie pojawia si Biay Dom.

1994 David Filo i Jerry Yang tworz Yahoo! jako spis interesujcych ich miejsc w Internecie; z czasem serwis ten rozwija si w najsynniejszy katalog zasobw internetowych na wiecie, a jego twrcy zostaj milionerami. W lipcu powstaj pierwsze polskie grupy Usenet: pl.polwro i pl.listserv.polip; zaoone przez Tomasza Surmacza i Michaa Jankowskiego. 1995 Marc Andreessen tworzy Netscape Navigator, w swoim czasie najpopularniejsz przegldark internetow, zdobywajc w swoim czasie do 80 procent rynku. W lipcu Microsoft ogasza wprowadzenie Microsoft Network, MSN, usugi online z oprogramowaniem dostpnym w kadej kopii Windows 95. W sierpniu Netscape wchodzi na gied. Rozpoczyna si "wojna przegldarek", wwczas jeszcze pomidzy Netscape a innymi programami, a wkrtce - waciwie tylko midzy Netscape Navigator a Internet Explorer. Pojawia si RealAudio, technologia przesyania cigej transmisji dwikowej przez Internet. W padzierniku Sun ogasza jzyk programowania Java, do dzi jedno z najbardziej popularnych narzdzi internetowych programistw. W listopadzie Bill Gates zwraca si ku Internetowi: "naszym celem jest stanie si najwiksz firm internetow na wiecie", mwi. W grudniu pojawia si Netscape 2.0, z ramkami, Jav i edytorem w wersji Gold.

Rozwj internetu

Liniowy przyrost liczby hostw

Co spowodowao gwatowny rozwj internetu w 1994r. ?


WorldWideWeb. Pierwsza przegldarka Tima Bernersa-Lee, twrcy WWW, przygotowana w grudniu 1990 roku dla platformy NextStep. Program zosta rozesany do grupy osb w instytucie CERN w marcu 1991 roku. Erwise. Pierwsza przegldarka z graficznym interfejsem, stworzona w kwietniu 1992 roku przez studentw Helsiskiego Uniwersytetu Technicznego: Kima Nyberga, Teemu Rantanena, Katiego Suominena i Kari Sydnmaanlakka. Mosaic. Pierwsza przegldarka, ktrej udao si zdoby szerok popularno. Jej autorami byli Marc Andreessen i Eric Bina z NCSA. Pierwsza wersja Mozaiki zostaa opracowana dla X Window System dla rodowisk uniksowych w lutym 1993 roku. Wersj dla Macintosha wyda kilka miesicy pniej Aleks Toti. Mosaic interpretowa grafik, dwik, klipy wideo, formularze, zawiera zakadki i plik historii. Pocztkowo program mia status niekomercyjny, ale w sierpniu 1994 roku NCSA przekaza prawa do komercyjnej dystrybucji firmie Spyglass, znanej pniej ze swoich walidatorw. Spyglass udostpnia potem technologi innym firmom i w ten sposb Mosaic sta si m.in. pierwowzorem Internet Explorera. Program zosta zamknity w styczniu 1997 roku. Opera. Norweska przegldarka, ktra powstaa w 1994 roku, przed Netscapem i Internet Explorerem. Jej twrcami byli pracownicy zespou badawczego z firmy telekomunikacyjnej Telenor w Oslo. W 1995 roku Jon Stephenson von Tetzchner i Geir Ivarsy opucili Telenor i zaoyli przedsibiorstwo Opera Software. Komercyjna wersja programu Opera 2 pojawia si latem 1996, natomiast pod koniec 2000 roku przegldark w wersji 5 udostpniono na licencji adware. Poczwszy od wersji 8.50 program jest pozbawiony wszelkich reklam. Netscape Navigator. Powstaa w 1994 roku w firmie Netscape Communications Corporation jako pierwsza komercyjna przegldarka na rynku. Pocztkowo bya oparta na kodzie rdowym NCSA Mosaic. 31 marca 1998 roku kod rdowy Netscape zosta upubliczniony, co zapocztkowao rozwj Mozilli Suite, na podstawie ktrej powstay wersje Netscape'a 6 i 7. Wersja 8 bazowaa na kodzie przegldarki Mozilla Firefox. Internet Explorer. Zostaa udostpniona 23 sierpnia 1995 roku wraz z Windows 95. Po roku program mia ju 1/3 rynku, za po kolejnych trzech latach sta si liderem. Obecnie powoli traci na popularnoci, cay czas jest jednak najpopularniejsz przegldark. W Polsce stracia pozycj lidera i ma mniej ni 40 procent udziau w rynku. Mozilla Suite. Pocztkowo Mozilla bya nazw kodow przegldarki Netscape Navigator oraz maskotk tego pakietu. 31 marca 1998 roku firma Netscape Communications Corporation upublicznia kod rdowy swojego produktu, co dao pocztek przegldarce Mozilla Suite. Pocztkowo miaa ona jedynie suy jako platforma testowa nowych rozwiza programistycznych oraz baza, na podstawie ktrej mia powsta przeznaczony dla uytkownika kocowego Netscape Navigator. Po podjciu przez AOL decyzji o zaprzestaniu rozwoju Netscape'a powoano Fundacj Mozilla, rozpoczynajc prac nad programem Phoenix, znanym dzi pod nazw Mozilla Firefox. Obecnie Firefox jest najpopularniejsz przegldark w Polsce.

Najczsciej wykorzystywane przegldarki obecnie

Dziaanie wyszukiwarki internetowej


Dziaanie wyszukiwarki moemy podzieli na dwa rwnolege procesy. Z jednej strony agent (spider, crawler, robot) odwiedza strony w sieci WWW, przegldajc ich zawarto i zapisujc informacje o tych stronach w bazie danych (zasobach wyszukiwarki). Strony ju zapisane s regularnie odwiedzane przez agenta, np. raz w miesicu, w celu aktualizacji. Z drugiej strony mamy oprogramowanie sortujce, umoliwiajce przeszukanie zasobw wyszukiwarki wedug pojedynczych lub kombinacji sw kluczowych.

PageRank metoda nadawania indeksowanym stronom internetowym okrelonej wartoci liczbowej, oznaczajcej jej jako. Algorytm PageRank jest wykorzystywany przez popularn wyszukiwark internetow Google. Zosta opracowany przez zaoycieli firmy Google Larry'ego Page'a i Sergeya Brina podczas ich studiw na Uniwersytecie Stanforda w 1998 roku. Nazwa algorytmu pochodzi nie od angielskiego wyrazu okrelajcego stron (ang. page), lecz od nazwiska twrcy, czyli Larry'ego Page'a. Wynik PageRank pokazywany jest jako jedna z opcji dostpnych w pasku narzdziowym Google, sprawdza mona go rwnie w wielu serwisach niezalenych.

Web 1.0* - historia


Pocztki komercyjnego internetu.... WWW...

*Okrelenie Web X.X rozpowszechnia si w 2004r., po serii konferencji na temat nowych technik internetowych organizowanych przez firmy O'Reilly Media i MediaLive International.

Web 2.0

Teraniejszo (2001- ???)

Web 3.0 - przyszos


Web 3.0 to koncepcja przetworzenia zawartoci stron do wzorca czytanego przez rne (w tym nieprzegldarkowe) aplikacje, systemy wykorzystujce sztuczn inteligencj, rozwizania semantyczne oraz oprogramowanie pozwalajce wizualizowa oraz przetwarza dane w trzech wymiarach. Strony Web 3.0 bd te zdolne do rozpoznania zamiarw internauty na podstawie kontekstu przekazu danych. Uatwi to i przypieszy uzyskanie potrzebnych informacji przez uytkownika

Kto i co?

Odsetek ludnoci z dostpem do Internetu wedug krajw (2009r.)

Przepyw danych w zalenoci od technologii usugi

Rodzaje aktywnoi

Wydatki na reklam w internecie (USA)

Przegld niektrych usug

Handel elektroniczny (e-commerce)


handel elektroniczny pomidzy firmami (B2B, ang. business-to-business), handel elektroniczny pomidzy firm a konsumentem (B2C, ang. business-toconsumer), handel elektroniczny pomidzy konsumentami (C2C, ang. consumer-to-consumer), handel elektroniczny pomidzy konsumentem a firm (C2B, ang. consumer-to-business).

Handel elektroniczny oznacza pierwotnie uatwienia transakcji handlowych drog elektroniczn. Zakupy online zostay wynalezione w 1979 roku w Wielkiej Brytanii przez Michaela Aldrich'a. W 1980 roku by szeroko stosowany przez takich producentw jak Ford, PeugeotTalbot, General Motors i Nissan.

Handel w Internecie rozwija si w bardzo szybkim tempie. Podstawy do jego narodzin stworzya powszechna komputeryzacja oraz tani dostp do Internetu w Stanach Zjednoczonych. W 1996 roku obroty firm prowadzcych dziaalno w Sieci wyniosy 800 mln. USD, w roku 1997 dziesiciokrotnie wicej - 8 mld. USD by w 1999 roku sign poziomu 18 mld USD (rdo: Forrester Research

C2C

handel elektroniczny pomidzy firm a konsumentem (B2C)

Rodzaje produktw kupowanych w internecie

Statystyki wyszukiwania

Zastosowania
Wybr przekazw reklamowych. Narzdzie Statystyki wyszukiwarki moe pomc w okreleniu, ktre przekazy dziaaj na klientw najlepiej. Przykadowo producent samochodw moe si zastanawia, czy podczas wprowadzania nowego modelu na rynek lepiej skupi si na zuyciu paliwa, bezpieczestwie, czy osigach silnika. Badanie sezonowoci. Narzdzie Statystyki wyszukiwarki moe by wykorzystywane do okrelania sezonowoci. Przykadowo waciciele orodka narciarskiego chc si dowiedzie, kiedy najczciej uytkownicy wyszukuj hasa zwizane z jazd na nartach. Budowanie pozycji marki. Narzdzie Statystyki wyszukiwarki moe by przydatne podczas budowania pozycji marki. Rozwamy przykad agencji reklamowej, ktra chce stworzy ciekaw kampani reklamow dla swojego klienta - firmy produkujcej sprzt komputerowy. Agencja musi wiedzie, co dzieje si z konkurencyjnymi markami: jak umiejscowi wrd nich produkt swojego klienta? Wprowadzanie firmy na nowe rynki. Narzdzie Statystyki wyszukiwarki moe zosta wykorzystane do wyznaczenia nowego rynku. Dystrybutor win moe szuka okazji do wejcia na nowe rynki. Wprowadzajc w narzdziu haso wino + vino i porwnujc dane z kilku krajw, takich jak Argentyna, Meksyk, Hiszpania czy Wenezuela, dystrybutor moe dowiedzie si, gdzie zainteresowanie jest najwiksze.

Przykad. Haso: Politechnika Wrocawska

USENET
Tematy dyskusji usenetowych to gwnie informatyka, rodzaje tematw s rozpoznawalne dziki nazwie listy: Na szczycie hierarchii Usenetu mamy najbardziej oglne kategorie m.in.: comp - komputery, oprogramowanie, programowanie itp. rec - rekreacja, rozrywka soc - spoeczestwo misc - rnoci, ktre nie pasuj do innych kategorii. itd. Wymienione kategorie rozpoczynaj nazwy list, na ktrych uywa si jzyka angielskiego. Podzia dotyczy rwnie grup polskich, ale ich nazwy zaczynaj si od skrtu pl. atwo mona zorientowa si, o czym rozmawiaj uytkownicy listy pl.rec.film.animowany. Dyskusje i wtki s budowane hierarchicznie

eby dosta si do Usenetu tzw. czytnik newsw. Jego funkcje spenia choby Outlook Express czy oprogramowanie zwizane z przegldarkami Netscape i Opera. Mona te skorzysta z dziaajcej na stronach WWW bramki.
Cho niektre grupy maj zasig lokalny, to wikszo, a na pewno najpopularniejsze, znajduje si na wszystkich serwerach obsugujcych Usenet. I co wane - s na nich te same wiadomoci. Dziaajce w systemie komputery nieustannie komunikuj si. Gdy pocz si dwa z nich, porwnuj to co si na nich znajduje, po czym kady "uzupenia" braki drugiego. Na serwerach Usenetu dostpne s tylko najbardziej aktualne wypowiedzi (starsze s kasowane i archiwizowane). W polskiej hierarchii pl.* pierwsze grupy powstay w lipcu 1994. Dzi jest ich ponad 200. Dlatego tak niewiele, poniewa nie jest atwo utworzy now grup. Procedura zakadania przewiduje m.in. gosowanie, ktre rozpocz moe uprawniona osoba - opiekun hierarchii 'pl'. Dziki takim ograniczeniom, system jest uporzdkowany, a wikszo grup aktywna. Przewidziano jednak moliwo szybkiego zaoenia nowej grupy np. na aktualny gorcy temat. Do tego suy hierarchia "alt". Tu panuje zupena swoboda, powstaje wic mas grup (gwnie w j. angielskim), a rwnoczenie jest tu najwicej "martwych" grup, na ktrych nic si nie dzieje. W polskiej hierarchii nie ma podgrup "alt", za to powstaa ponad setka grup alt.pl.**

VOiP
VoIP (ang. Voice over Internet Protocol) technologia cyfrowa umoliwiajca przesyanie dwikw mowy za pomoc czy internetowych lub dedykowanych sieci wykorzystujcych protok IP, popularnie nazywana "telefoni internetow". Dane przesyane s przy uyciu protokou IP, co pozwala wykluczy niepotrzebne "poczenie cige" i np. wymian informacji gdy rozmwcy milcz.
Uywajc bezpatnego oprogramowania Skype, moesz poczy si z innymi uytkownikami Skype i rozmawia z nimi. Techniczna strona poczenia realizowana jest za porednictwem najnowoczeniejszej technologii p2p.

Hosting plikw
RapidShare jest niemieckim serwisem oferujcym hosting plikw. Siedziba firmy znajduje si w Cham w Szwajcarii. RapidShare jest jednym z najwikszych serwisw tego typu na wiecie, wg Alexa domena RapidShare.com jest na 18 miejscu pod wzgldem liczby odwiedzin wrd wszystkich domen internetowych na wiecie. Przepustowo cza RapidShare to 500 gigabitw/s, a czna pojemno przekracza 10 petabajtw. Serwis oferuje darmowe oraz patne konta. Mechanizm CAPTCHA Przez cay okres dziaalnoci RapidShare uywa wielu rodzajw mechanizmu CAPTCHA w celu wyeliminowania zautomatyzowanego pobierania plikw przez boty. Pocztkowo, uytkownik nie posiadajcy konta premium musia wprowadzi 4 znaki, pokazane na znieksztaconym obrazku. W poowie 2008 mechanizm zosta ulepszony. Obrazek skada si z maksymalnie 7 znieksztaconych znakw alfanumerycznych, z ktrych kady znak posiada ikonk psa lub kota. Uytkownik konta darmowego musia wprowadzi cztery znaki, ktre posiaday ikonk kota. 22 czerwca 2008 zrezygnowano z mechanizmu CAPTCHA, zastpujc go pseudotrjwymiarow siatk, z wyobionymi znakami. 2 lipca 2008 wycofano si z uycia mechanizmu CAPTCHA.

Cloud computing (ang. "przetwarzanie w chmurze")

Streaming
Media strumieniowe to technika dostarczania informacji multimedialnej na yczenie. Najpopularniejsze media strumieniowe opieraj si na transmisji skompresowanych danych multimedialnych poprzez Internet. Nie naley myli mediw strumieniowych z multimedialnymi formatami plikw (AVI).
Najpopularniejsze dane przesyane w postaci mediw strumieniowych to dwik (radio internetowe), obraz (telewizja internetowa) oraz dodatkowe dane opisowe, np. napisy do filmu albo nazwy piosenek. Wyrnia si dwa rodzaje dostpu do mediw strumieniowych: na ywo (ang. live) - transmitowane s dane, ktre od razu docieraj do wszystkich uytkownikw z jakiego odlegego od nich miejsca na wiecie, np. transmisja koncertu na ywo. na yczenie (ang. on demand) - serwer ma baz zarejestrowanych danych multimedialnych. Kady uytkownik, wybiera sobie, ktry pokaz multimedialny od jakiego momentu chce oglda. Przykadem moe by tutaj wypoyczalnia filmw, w ktrej wybieramy sobie jeden z nich i ogldamy go przez Internet.

Przykad

Elearning
Elearning - nauczanie na odlego z wykorzystaniem technik komputerowych i Internetu, oznacza wspomaganie dydaktyki za pomoc komputerw osobistych, CDROM-u i Internetu. Pozwala na ukoczenie kursu, szkolenia, a nawet studiw bez koniecznoci fizycznej obecnoci w sali wykadowej. Doskonale uzupenia rwnie tradycyjny proces nauczania. Elearning to tylko jeden z elementw edukacji, dlatego edukacja w czasie rzeczywistym dotyczy znacznie obszerniejszego zasigu usug ni elearning.

Moodle (Modular Object-Oriented Dynamic Learning Environment) pakiet przeznaczony do tworzenia kursw prowadzonych przez Internet oraz stron internetowych. Platforma Moodle zostaa stworzona w oparciu o Apache, PHP i MySQL lub PostgreSQL. Mona j uruchomi w systemach operacyjnych Linux, MS Windows, Mac OS X, NetWare 6. Moodle jest rozprowadzany za darmo jako oprogramowanie open source zgodnie z licencj GNU GPL.

Podobne platformy e-learningowe FirstClass Blackboard Scholar360 WebCT Desire2Learn Dokeos .LRN Edumate OLAT Sakai Project LON-CAPA

Ksiki online

PBI
Wstpne zaoenia projektu Polskiej Biblioteki Internetowej opisano w Programie Powszechnej Informatyzacji "Nowoczesna Polska", z kwietnia 2001 r, zakada on konsekwentne wprowadzanie do wszystkich obszarw owiaty i nauki w Polsce edukacji informatycznej, poczwszy od poziomu podstawowego ("Pisz, czytam, klikam"), poprzez Now Edukacj Multimedialn, Polsk Bibliotek Internetow i Skarbnic Wiedzy Narodowej, ktre powstan na bazie dowiadcze PBI. Zgodnie z t deklaracj, 8 sierpnia 2002 Rada Ministrw uchwalia przeznaczenie z rezerwy budetowej 750 tys. z na I etap prac nad projektem Polskiej Biblioteki Internetowej. Realizacj projektu zaj si, powoany 18 padziernika br. w Komitecie Bada Naukowych, Departament Promocji Spoeczestwa Informacyjnego.

W wyniku konsultacji dotyczcych procedur i stanu zaawansowania komputeryzacji zasobw bibliotecznych w kraju, Departament podj decyzj o nawizaniu wsppracy nad powoaniem PBI z Akademi Grniczo - Hutnicz im. Stanisawa Staszica w Krakowie w odpowiedzi na inicjatyw tej uczelni. Jest ona jednym z podmiotw, ktre zainicjoway powstanie Krakowskiego Zespou Bibliotecznego, realizujcego od 1994 r. program komputeryzacji i informatyzacji 15 bibliotek krakowskiego rodowiska naukowego.
Minister Nauki, Przewodniczcy Komitetu Bada Naukowych Prof. Micha Kleiber 30 padziernika 2002 r. zdecydowa o objciu projektu PBI swoim patronatem. Premier Leszek Miller, inaugurujc 29 padziernika br. kongres technologiczny "Rozwizania dla nowoczesnej gospodarki", wymieni projekt Polskiej Biblioteki Internetowej jako jedn z najciekawszych inicjatyw na rzecz budowy spoeczestwa informacyjnego w Polsce.

Zasoby
Zasadniczy katalog Polskiej Biblioteki Internetowej obejmowa bdzie: 1. Klasyk literatury polskiej, 2. Podrczniki akademickie oraz publikacje naukowe, 3. Dokumenty archiwalne, 4. Publikacje przeznaczone dla osb niewidomych, 5. Archiwalia nieliterackie - rkopisy muzyczne oraz pozycje kartograficzne, 6. Dziea malarstwa, grafiki oraz fotografii, 7. Czasopisma i periodyki naukowe. (Nie znalazem adnego tytuu, z hasem elektronika lub telekomunikacja w tytule)

W katalogu podstawowym znajd si rwnie pozycje ze zbiorw tworzcych Narodowy Zasb Biblioteczny, zgodnie z zacznikiem do Rozporzdzenia Ministra Kultury i Sztuki z dnia 24 listopada 1998 r.

Docelowo w skad zasobu bibliotecznego PBI wchodzi bd take inne zasoby muzealne oraz utwory multimedialne, takie jak filmy naukowe i dokumentalne, filmy oparte na utworach literackich lub zapisy spektakli teatralnych.

Do 2008 r. planowane jest przeniesienie wszystkich archiwalnych zasobw literatury polskiej do wersji elektronicznej.

Katalogi biblioteczne

System Biblioteczny Aleph - system biblioteczny firmy Ex Libris oparty na silniku Oracle umoliwiajcy automatyzacj obsugi i integracj sieci katalogw bibliotecznych. System Aleph wspiera Unicode, wykorzystuje XML. Ponad 2200 instalacji systemu Aleph funkcjonuje obecnie w bibliotekach i konsorcjach ponad 60 krajw na wiecie. Biblioteki mog wsppracowa ze sob na poziomie centralnego katalogu (kontrola dubletw, wsplne kartoteki hase wzorcowych), jak i wypoyczalni przy rnych zasadach udostpniania zbiorw (rejestracja czytelnikw na dwch poziomach - globalnym i lokalnym).

Encyklopedia

Wikipedia wielojzyczny projekt internetowej encyklopedii dziaajcej na zasadzie otwartej treci. Funkcjonuje w oparciu o oprogramowanie wiki (j. hawajski: wiki wiki = "szybko"), wywodzce si z koncepcji WikiWikiWeb, umoliwiajce edycj kademu uytkownikowi odwiedzajcemu stron i aktualizacj jej treci w czasie realnym. Sowo Wikipedia jest neologizmem powstaym w wyniku poczenia wyrazw wiki i encyklopedia. Slogan reklamowy Wikipedii brzmi: "Wolna encyklopedia, ktr kady moe redagowa". Wikipedia powstaa 15 stycznia 2001 roku jako projekt pomocniczy pisanej przez ekspertw i aktualnie ju nieistniejcej Nupedii. Obecnie zarzdzana jest przez organizacj non-profit Fundacj Wikimedia. Wikipedia ma 14 milionw hase we wszystkich edycjach jzykowych, w tym ponad 3,1 mln hase w wersji angielskiej oraz ponad 0,6 mln hase w wersji polskiej. Istnieje ponad 200 edycji jzykowych Wikipedii, z czego 45 ma ponad 50 tys. hase. Wikipedie polska i niemiecka zostay rwnie wydane na pycie DVD-ROM. Rozwaa si te wydanie angielskiej Wikipedii na pycie DVD lub w wersji ksikowej. Od pocztku istnienia Wikipedia zdobywa coraz wiksz popularno[3], a Fundacja ni zarzdzajca uruchomia te rne projekty siostrzane. Wikipedia jest jedn z najczciej odwiedzanych stron internetowych, a wiele stron uruchomio jej mirrory lub forki.

Google maps

Bankowo
Bankowo internetowa zrodzia si w grudniu 1994 roku w Stanach Zjednoczonych. To wanie w USA, LA Jolla Bank FSB z Kalifornii po raz pierwszy umoliwi dokonywanie transakcji przez sie internet. Pierwszym w peni wirtualnym bankiem na wiecie zosta Security First Network Bank z Atlanty, ktry 18 padziernika 1995 roku rozpocz wiadczenie usug bankowych przez internet. By wtedy jedynym bankiem, w ktrym cakowita obsuga konta odbywaa si za porednictwem internetu. Dziaalno SFNB okazaa si wielkim sukcesem. Ju w pierwszym roku funkcjonowania udao mu si bez duych nakadw na reklam przekona do siebie 10000 klientw. W Europie natomiast pionierami bankowoci internetowej zostay w 1996 roku banki skandynawskie, gwnie fiskie i szwedzkie (MeritaNordbanken i SEB)
W Polsce prekursorem i-bankowoci zosta w 1998 roku Powszechny Bank Gospodarczy z odzi. 14 padziernika 1998 roku uruchomi pierwszy wirtualny oddzia dla klientw indywidualnych i maych firm. z pocztkiem 1999 r. zosta wczony do banku Polska Kasa Opieki SA (PeKaO SA), w wyniku czego w listopadzie 1999 r. powstaa pena wersja konta internetowego dla klientw PeKaO SA, o nazwie Eurokonto WWW. W 1999 roku rozpoczy rwnie dziaalno internetow Wielkopolski Bank Kredytowy S.A.oraz Bank Przemysowo-Handlowy. Pierwszym bankiem w Polsce, ktry opar swoj dystrybucj tylko na internecie jest nalecy do BRE Banku mBank, nastpnymi byy Volkswagen Bank Direct i Inteligo.

http://home.agh.edu.pl/~woznicki/#POCZ%C4%84TKI

Bankowo

Portale

GRY
Second Life (SL) czciowo patny, wirtualny wiat, udostpniony publicznie w 2003 roku przez firm Linden Lab, mieszczc si w San Francisco, zaoon przez Philipa Rosedale'a byego dyrektora ds. technicznych firmy RealNetworks. wiat Second Life znajduje si na wielu serwerach, zarzdzanych przez Linden Lab. To poczenie serwerw zwane jest "sieci" (ang. grid). W kliencie gry zawarte s narzdzia, umoliwiajce uytkownikom (nazywanym mieszkacami ang. residents) modyfikacj wiata SL oraz uczestniczenia w jego wirtualnej gospodarce. Pod koniec sierpnia 2007 roku, wedug oficjalnych danych, zarejestrowanych byo ponad 9 mln graczy, z czego okoo 1,5 mln aktywnych w cigu ostatnich 60 dni.

30 maja 2007 Szwecja jako pierwszy kraj Unii Europejskiej otworzya swoj ambasad przy wirtualnym wiecie Second Life [1], wczeniej zrobiy to Malediwy. Wiele firm oraz uniwersytetw, nawet tak znanych jak Harvard i Oxford, uywa platformy Second Life do celw edukacyjnych i treningowych. [2] W roku 2007 platforma Second Life zacza by uywana do nauczania jzykw obcych[3]. Zarwno w Second Life jak i w realnym wiecie, nauczyciele zaczli uywa wirtualnej rzeczywistoci do celw nauczania jzykw.

WoW
World of Warcraft (WoW) gra komputerowa z gatunku MMORPG wyprodukowana przez amerykask firm Blizzard Entertainment.

Liczba uytkownikw okoo 11mln Czyli 75 kraj na wiecie co do wielkoci populacji

Zakady bukmacherskie

Reszta...
P2P Telepraca Dystrybucja muzyki, filmw, programw, gier Logistyka (monitorowanie trasy przesyki) Rozkady jazdy Szukanie pracy Zeznania podatkowe Wynajem samochodu Rezerwacja online Fora dyskusyjne Irc Komunikatory Portale spoecznociowe ........

Literatura
Jak Google i konkurencja wywoali biznesow i kulturow rewolucj John Battelle Internet w dziaalnoci gospodarczej Wojciech Zamojski Wikipedia

You might also like