WYTRZYMAO MATERIAW

BELKI GERBERA
S to belki cige przegubowe i nale do ukadw statycznie wyznaczalnych (zatem ns = 0). Przykadowy schemat:

A
HA VA

MA

VB

VC

VD

Wyznaczenie stopnia statycznej niewyznaczalnoci ukadu:

ns = R P 3
gdzie: - R liczba reakcji, - P liczba przegubw, - 3 liczba rwna rwnowagi na paszczynie. Dla powyszego schematu: R = 6; P = 3 zatem ns = 6 3 3 = 0.

Sposb obliczania:
Aby policzy Belk Gerbera w najprostszy sposb dzielimy j w przegubach

uzyskujc pojedyncze belki

Aby mc policzy konstrukcj belki powstae po podziale musz by statycznie wyznaczalne i geometrycznie niezmienne, zatem musz opiera si na dwch podporach przegubowych lub skrajne mog by utwierdzone. Zatem w powstaych po podziale belkach dokadamy fikcyjne podpory w przegubach tak, aby stay si one geometrycznie niezmienne. Najniej znajduj si belki, ktre bezporednio po podziale s statycznie wyznaczalne i nie potrzebuj dodatkowych podpr (utwierdzenie lub belka oparta na dwch podporach). Najwyej umiejscawiamy belk, ktra po podziale nie ma adnego podparcia i potrzebuje dwch podpr fikcyjnych (schemat 1.) lub skrajna belka, ktra po podziale opiera si na jednej podporze, jeeli w danym ukadzie nie ma czci nie podpartej adn podpor zawierajcej si midzy dwoma przegubami (schemat 2.). Pozostae belki umiejscawiamy schodkowo od tej pooonej najwyej do tej pooonej najniej. Jeeli wyej ulokowana belka ma w danym przegubie fikcyjn podpor to druga musi mie w tym miejscu swobodny koniec.

mgr in. Hanna Weber

WYTRZYMAO MATERIAW

Schemat 1.:
D

A
HA VA

MA

VB

VC

VD

Krok 1.: Dokonujemy podziau belki gerbera w przegubach.

A E F G C D

Krok 2.: Wstawiamy podpory fikcyjne tak aby belki powstae po podziale byy geometrycznie niezmienne i umiejscawiamy je na odpowiedniej wysokoci:
A E B F G C D

HF

HG

VF

VG

HE VF VE MA HA VE VA VB

HF

HG VG VC VD

- fikcyjna podpora

Wyznaczamy reakcje dla poszczeglnych belek oddzielnie zaczynajc od tej pooonej najwyej i schodzimy stopniowo w d obciajc belki niej pooone wyliczonymi wczeniej reakcjami. W schemacie 1. najpierw liczymy cz FG ( cz ta jest przypadkiem belki statycznie niewyznaczalnej, aby policzy reakcje poziome, naley wyznaczy HG z sumy rzutw na o x dla czci GD), pniej czci EF lub GD, na kocu za AE.

mgr in. Hanna Weber

WYTRZYMAO MATERIAW Schemat 2.:

A
HA VA

MA

VC

VE

VG

HF

VF HD HF VF VD HB HD VD VB MA HA VA HB VB VC VE

VG

W schemacie 2. najpierw liczymy cz FG, pniej DF, nastpnie BD, na kocu za AB.

Obcienie w przegubie: Jeeli zdarzy si sia skupiona przyoona w przegubie to po rozbiciu ukadu w przegubach przykadamy j na belce dolnej ( tylko i wycznie!!! nie wolno jej przyoy na obie belki poniewa zwikszymy jej warto dwukrotnie!). Moment zawsze znajduje si po jednej stronie przegubu (lewa lub prawa), po rozbiciu ukadu przykadamy go na tej belce, na ktrej si znajdowa przed podziaem bez wzgldu czy jest to belka pooona niej czy wyej.

mgr in. Hanna Weber

WYTRZYMAO MATERIAW Schemat 3.:

A B C D E F G
HG

VB

VD

VF

VG

E
P

HC

VB

VC M HC

HE VE

VC

VD HE VE VF VG P HG

Wykresy: Wykresy mona rysowa dla kadej belki osobno i pniej zoy je w cao.

mgr in. Hanna Weber

WYTRZYMAO MATERIAW
Przykad 1. Wyznacz reakcje w poniszej belce. Narysuj wykresy si wewntrznych. Policz ewentualne ekstrema.
A B
M=4kNm
q1=6kN/m P=15kN q2=4kN/m

F D
4 2 3 6 q2=4kN/m x2=3,0

60

E
2 1 1 2

HD= 7,5kN
x=2,0 q1=6kN/m

HE= 7,5kN

VD= 12kN HD= 7,5kN VD= 12kN

VE= 12kN

M=4kNm HB= 7,5kN

P=15kN Psin60=12,99kN

HE= 7,5kN Pcos60=7,5kN 60

MA=10kNm

VB= 2,5kN VC= 3,5kN HB= 7,5kN

VE= 12kN VF = 30,495kN

VG= 5,505kN

HA= 7,5kN VA= 2,5kN VB= 2,5kN

18,495 12

+ + 2,5 6

5,505

e e2

T [kN]
12 24

12 5,505

M [kNm]
10 18 7,5 7,5

N [kN]

Wyznaczenie reakcji: Cz DE:

FX= -HD+HE=0 MD= q263-VE6=0 VE=3q2=34=12kN ME= -q263+VD6=0 VD=3q2=34=12kN

Sprawdzenie:
FY= VD + VE q26 = 12 + 12 - 46 = 0

Cz EG:
FX= -HE + Pcos60 HE = Pcos60 =0 =7,5kN HD= 7,5kN MF= - VE2+Psin601 +VG2=0 VG=0,5(2 VE - Psin601) = 0,5(212 12,991)=5,505kN MG= - VE4-Psin601 +VF2=0 VF=0,5(2 VE + Psin601) =0,5(212 + 12,991)=30,495kN

Sprawdzenie:
FY= VF - VE VG - Psin60 = 30,495 12 - 5,505 - 12,99= 0

Cz BD:

mgr in. Hanna Weber

WYTRZYMAO MATERIAW
FX= -HB+ HD= 0 HB = HD =7,5kN MB= VC2 - M q133,5 +VD5=0 VC=0,5(M + q133,5 - VD5) = 0,5(4 + 633,5 - 125)=3,5kN MC= -VB2 - M q131,5 +VD3=0 VB=0,5(-M - q131,5 + VD3) = 0,5(-4 - 631,5 + 123)=2,5kN

Sprawdzenie:
FY= -VB VC VD + q13= - 2,5 3,5 - 12 + 63= 0

Cz AB:
FX= -HA+ HB= 0 HA = HB =7,5kN MA= -VB4 + MA=0 MA=4VB = 42,5 =10kNm FY= VA - VB =0 VA= VB =2,5kN

Sprawdzenie:
MB= -VA4 + MA = - 2,54 + 10 = 0

Wyznaczenie ekstremum:
T[x]= VD - q1x = 0 x = VD/q1 = 12/6 = 2m 2 M[x] = VD x q1x /2 2 M[x = 2] = 122 - 62 /2 = 12kNm T[x2] = VD q2x2= 0 x2 = VD/q2 = 12/4 = 3m 2 M[x2] = VD x2 q2x2 /2 2 M[x2= 2] = 123 - 43 /2 = 18kNm

Przykad 2. Wyznacz reakcje w poniszej belce. Narysuj wykresy si wewntrznych. Policz ewentualne ekstrema.
P2=15kN P1=12kN

A
60 2 2

M=9kNm

q=6kN/m

2 x=1,33

1 q=6kN/m

HF= 0kN VG= 16kN

VF= 8kN HD= 0kN VD= 7kN HF= 0kN VF= 8kN VE= 27kN M=9kNm HB= 0kN
P2=15kN Psin60=12,99kN P1=12kN

HD= 0kN VD= 7kN VB= 2kN HB= 0kN VB= 2kN VC= 7kN

MA=17,98kNm HA= 7,5kN

60 Pcos60=7,5kN

VA= 10,99kN

20 10,99 10,99

+
2

+ 7 28

+
2 7

+ e 10

T [kN]

17,98

15 6

M [kNm]
4 5,33

N [kN]
-

mgr in. Hanna Weber

WYTRZYMAO MATERIAW
Wyznaczenie reakcji: Cz FG:
FX= HF=0 MF= q42-VG3=0 VG=1/3(8q)=8/36=16kN MG= -q41+VF3=0 VF=4/3q=4/36=8kN

Sprawdzenie:
FY= VF + VG q4 = 8 + 16 - 46 = 0

Cz DF:
FX= -HF + HD =0 HD = HF =0kN MD= - VE4+q25 +VF6=0 VE=0,25(6VF + 10q) = 0,25(68 106)=27kN ME= - VD4 + q21 +VF2=0 VD=0,25(2VF + 2q) =0,25(28 + 26)=7kN

Sprawdzenie:
FY= -VF 2q + VE VD = - 8 26 +27 - 7= 0

Cz BD:
FX= HB- HD= 0 HB = HD =0kN MB= -VC3 - M +P16 - VD6=0 VC=1/3(-M + 6P1 - 6VD) = 1/3(- 9 + 612 - 67)=7kN MC= -VB3 - M + P13 -VD3=0 VB=1/3(-M + 3P1 - 3VD) = 1/3(- 9 + 312 - 37)=2kN

Sprawdzenie:
FY= -VB + VC + VD - P1= - 2 + 7 + 7 12 = 0

Cz AB:
FX= HA- HB P2cos60= 0 HA = P2cos60 + H B =7,5 +0 = 7,5kN MA= -VB4 - MA +2P2sin60 MA=- 4VB + 2P2sin60 = - 4 2 + 12,992 =17,98kNm =0 FY= VA + VB - P2sin60 =0 VA= P2sin60 - V B = 12,99 2 = 10,99kN

Sprawdzenie:
MB= VA4 - MA - 2P2sin60 = 4 10,99 17,98 - 212,99 = 0

Wyznaczenie ekstremum:
T[x]= VF - qx = 0 x = VF/q = 8/6 = 1,33m 2 M[x] = VF x qx /2 2 M[x = 1,33] = 81,33 - 61,33 /2 = 5,33kNm

Przykad 3. Wyznacz reakcje w poniszej belce. Narysuj wykresy si wewntrznych. Policz ewentualne ekstrema. Wyznaczenie reakcji: Cz BC:
FX= -HB + HC + P1cos45 =0 HB = HC + P1cos45 MB= -VC4 + P1sin452=0 VC=0,25( 2P1sin45 )=0,25 212,02=6,01kN MC= VB4 - P1sin452=0 = VB=0,25( 2P1sin45 )=0,25 212,02=6,01kN

Sprawdzenie:
FY= VB + VC P1sin45 = 6,01 + 6,01 - 12,02 = 0

Cz CE:
FX= -HC + HE =0 HC = HE MD= q51 + VE2 VC3=0 VE=0,5(3VC - 5q) = 0,5(36,01 56)=1,515kN ME= - VD2 + q52,5 VC5=0 VD=0,5(-5VC + 12,5q) =0,5(- 56,01 + 12,56)=22,475kN

Sprawdzenie:
FY= -VC + 5q VD VE = - 6,01 + 512 22,475 1,515 = 0

Cz EG:
FX= - HE= 0 HE = 0kN HC = 0kN HB = 0 + P1cos45 = 0 + 12,02 = 12,02kN

mgr in. Hanna Weber

WYTRZYMAO MATERIAW
MF= -VG1 + M2 + VE1 =0 VG= M2 + 1VE = 8 + 11,515 = 9,515kN MG= -VF1 + M2 + VE2 =0 VF= M2 + 2VE = 8 + 21,515 = 11,03kN

Sprawdzenie:
FY= -VF + VE + VG = - 11,03 + 1,515 + 9,515 = 0

Cz AB:
FX= - HA + HB = 0 HA = HB = 12,02kN MA= VB4 - MA M1 =0 MA= 4VB M1 = 46,01 - 4 =20,04kNm FY= VA - VB =0 VA= VB = 6,01kN

Sprawdzenie:
MB= VA4 - MA - M1 = 46,01 20,04 - 4 = 0

Wyznaczenie ekstremum:
T[x]= -VC + qx = 0 x = VC/q = 6,01/6 = 1m 2 M[x] = -VC x + qx /2 2 M[x = 1] = -6,011 + 61 /2 = 3,01kNm T[x2]= VE qx2 = 0 x2 = VE/q = 1,515/6 = 0,25m 2 M[x2] = -VE x2 + qx2 /2 2 M[x = 0,998] = -1,5150,25 + 60,25 /2 = 0,19kNm
P1=17kN

M1 =4kNm
45 4 2 2

q=6kN/m

E F G
1

M2=8kNm

P1=17kN Psin45=12,02kN

HB= 12,02kN

45 Pcos45=12,02kN

HC= 0kN

x2=0,25

VB= 6,01kN MA=20,04kNm HA= 12,02kN VA= 6,01kN M1 =4kNm HB= 12,02kN VB= 6,01kN HC= 0kN

VC= 6,01kN
x=1

q=6kN/m

HE= 0kN VC= 6,01kN VD= 22,475kN HE= 0kN VG= 9,515kN VE= 1,515kN VF = 11,03kN VE= 1,515kN M2=8kNm

11,99 6,01 6,01

+ 6,01 20,04 6,01 e

+ 10,485

1,515
+

T [kN]
9,515

e2

8 3,01 0,19 4 8,97 12,02 12,02 1,515

M [kNm]

12,02

N [kN]

mgr in. Hanna Weber