Druk nr 119

Warszawa, 25 listopada 2011 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII kadencja

Pani Ewa Kopacz Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niej podpisani posowie wnosz projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac.

Do reprezentowania wnioskodawcw w pracach nad projektem ustawy upowaniamy pana posa Ryszarda Zbrzyznego. (-) Romuald Ajchler; (-) Leszek Aleksandrzak; (-) Marek Balt; (-) Anna Bakowska; (-) Jacek Czerniak; (-) Eugeniusz Czykwin; (-) Tomasz Garbowski; (-) Tadeusz Iwiski; (-) Dariusz Joski; (-) Ryszard Kalisz; (-) Tomasz Kamiski; (-) Witold Klepacz; (-) Krystyna ybacka; (-) Zbigniew Matuszczak; (-) Leszek Miller; (-) Grzegorz Napieralski; (-) Cezary Olejniczak; (-) Artur Ostrowski; (-) Stanisawa Przdka; (-) Magorzata Sekua-Szmajdziska; (-) Tadeusz Tomaszewski; (-) Jerzy Wenderlich; (-) Bogusaw Wontor; (-) Stanisaw Wzitek; (-) Zbyszek Zaborowski; (-) Ryszard Zbrzyzny.

Projekt Ustawa z dnia 2011 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac Art. 1. W ustawie z dnia 10 padziernika 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za prac (Dz. U. Nr 200, poz. 1679 z pn. zm.1)) art. 5 otrzymuje brzmienie: Art. 5. 1. Wysoko minimalnego wynagrodzenie za prac, o ktrej mowa w art. 2 jest ustalana w taki sposb, aby w dniu 1 stycznia nastpnego roku nie bya nisza od poowy wysokoci przecitnego wynagrodzenia, o ktrym mowa w art. 2 ust. 2 pkt 3a, z zastrzeeniem ust. 2. 2. W 2012 r. wysoko minimalnego wynagrodzenia, o ktrej mowa w art. 2 ustawy wymienionej w art. 1 jest ustalana w taki sposb, aby w dniu 1 stycznia 2012 r. nie bya nisza od 45% wysokoci przecitnego wynagrodzenia, o ktrym mowa w art. 2 ust. 2 pkt 3a tej ustawy.. Art. 2. Ustawa wchodzi w ycie po upywie 14 dni od daty ogoszenia.

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 157, poz. 1314).
1

UZASADNIENIE 1. Aktualny stan prawny i potrzeba uchwalenia ustawy Obowizek okrelania minimalnego wynagrodzenia za prac wynika z przepisu art. 65 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z nim minimaln wysoko wynagrodzenia za prac lub sposb ustalania tej wysokoci okrela ustawa. W obowizujcym stanie prawnym uregulowanym przepisami ustawy z dnia 10 padziernika 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za prac (Dz. U. Nr 200, poz. 1679 z pn. zm.), stanowicej wykonanie dyspozycji art. 65 ust. 4 Konstytucji RP wysoko minimalnego wynagrodzenia na dany rok ustalana jest corocznie, w drodze negocjacji, na forum Trjstronnej Komisji do Spraw SpoecznoGospodarczych. Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu gwarantuje, e paca minimalna bdzie wzrasta w stopniu nie niszym ni prognozowany na dany rok wskanik cen towarw i usug konsumpcyjnych, powikszony o 2/3 wskanika prognozowanego realnego przyrostu produktu krajowego brutto. Ta zasada bdzie obowizywaa do czasu, gdy wysoko minimalnego wynagrodzenia osignie 50% przecitnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej. Rozwizanie to, wprowadzone nowelizacj ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac z 1 lipca 2005 roku, miao zapewni coroczn popraw relacji pomidzy minimalnym wynagrodzeniem a przecitnym wynagrodzeniem, ktra od kilku lat oscyluje wok 35-40%. Jego celem byo rwnie zagwarantowanie zblienia wysokoci minimalnego wynagrodzenia do poziomu rekomendowanego przez Midzynarodow Organizacj Pracy w Konwencji Nr 131 z 1970 roku w sprawie pacy minimalnej (50% pacy przecitnej) oraz w art. 4 ust. 1 Europejskiej Karty Spoecznej, dotyczcym wynagrodzenia godziwego, ktre wedug Komitetu Niezalenych Ekspertw Rady Europy powinno stanowi 68% przecitnego wynagrodzenia. Polska nie ratyfikowaa tych dokumentw, co powoduje, e poziom minimalnego wynagrodzenie za prac nie odpowiada wynagrodzeniu zapewniajcemu godziwe ycie. W 2011 roku paca minimalna wynosi 1 386 z brutto, co stanowio 41% pacy przecitnej (dane za II kwarta). Rada Ministrw ustalia minimalne wynagrodzenie 1500 z brutto na 2012 r. ok. 41 % prognozowanej pacy przecitnej. W 2012 r. nie nastpi zatem poprawa relacji pomidzy wysokoci pacy minimalnej a pac przecitn, zgodnie z celem nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac z 1 lipca 2005 roku. Nie mona dostrzec take zauwaalnej poprawy sytuacji dochodowej osb o najniszych dochodach oraz zmniejszenia dysproporcji dochodowych, ktre w Polsce s znaczce. W tej sytuacji naley niezwocznie podj prace nad nowelizacj ustawy o minimalnym wynagrodzeniu w celu zwikszenia wysokoci pacy minimalnej i znaczcej poprawy tej relacji w stosunku do przecitnego wynagrodzenia. Obowizujca wysoko pacy minimalnej nie gwarantuje bowiem pracownikom godnego poziomu ycia. Paca minimalna jest bardzo niska zarwno relatywnie do pacy przecitnej, jak i w wymiarze kwotowym. Zwikszenie jej wysokoci jest

konieczne z uwagi na trudn sytuacj finansow osb o najniszych dochodach (planowana na 2012 r. paca minimalna oznacza 1111 z netto). Pomimo tego, e ich dochody pochodz z pracy, ktra powinna by godnie opacana i spenia kryterium pacy godziwej, to otrzymywane przez nich wynagrodzenie nie pozwala na zaspokojenie podstawowych potrzeb yciowych. Skutkuje to wysokim poziomem ubstwa i wykluczenia spoecznego. Odsetek pracownikw yjcych w rodzinach, w ktrych poziom wydatkw by niszy od minimum egzystencji wynis w 2010 roku a 12%. Naley mie take na uwadze potrzeb ksztatowania waciwego modelu stosunkw pracy. Z tego punktu widzenia nie jest korzystne, gdy wynagrodzenie minimalne netto niewiele odbiega od poziomu minimum socjalnego wskanika obliczanego przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (w 2010 r. dla osoby samotnie gospodarujcej w wieku produkcyjnym bya to kwota 929,76 z) oraz jest niewiele wysze od zasiku dla bezrobotnych (od 1 czerwca 2011 r. - 761,40 z). Sytuacja ta zniechca do podejmowania pracy oraz sprzyja rozwojowi szarej strefy. 2. Istota projektowanych rozwiza Celem proponowanych rozwiza jest ochrona funkcji socjalnej pacy minimalnej poprzez ustawowe zagwarantowanie wysokoci pacy minimalnej na poziomie nie niszym od poowy wysokoci przecitnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej. Aby ograniczy wystpienie zjawisk negatywnych dla pracownikw i pracodawcw, osignicie tego poziomu ma nastpi stopniowo, przy zachowaniu obowizujcego mechanizmu uzgadniania minimalnego wynagrodzenia w Trjstronnej Komisji do Spraw Spoeczno-Gospodarczych. Proponuje si aby wysoko pacy minimalnej w roku 2012 nie bya nisza od poziomu 45% przecitnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej. Poczwszy od 1 stycznia 2013 paca minimalna odpowiadaaby poziomowi co najmniej 50% pacy przecitnej. 3. Przewidywane skutki zwizane z projektowan ustaw Z danych Gwnego Urzdu Statystycznego wynika, e 2010 roku wynagrodzenie na poziomie minimalnym otrzymywao 4,5% osb spord ogu zatrudnionych. Wnioskodawcy szacuj, e podwyszenie kwoty minimalnego wynagrodzenia o 100 z spowoduje skutki dla budetu w wysokoci okoo 160 mln z w skali roku, z tytuu finansowania niektrych wynagrodze i wiadcze, ktrych wysoko jest relacjonowana do wysokoci minimalnego wynagrodzenia. Rzeczywiste skutki podniesienia minimalnego wynagrodzenia do poziomu 45% a nastpnie 50% pacy przecitnej bd realnie nisze poniewa cz wydatkw wrci do budetu z tytuu podatku dochodowego od osb fizycznych oraz podatku od towarw i usug oraz podatku akcyzowego, z tytuu zwikszonej konsumpcji osb otrzymujcych to wynagrodzenie. Ponadto wzrost dochodw gospodarstw domowych korzystnie wpynie na zmniejszenie wydatkw budetu pastwa na pomoc spoeczn i wiadczenia rodzinne. Z uwagi na wzrost kosztw funkcjonowania przedsibiorstw, spowodowany wzrostem pacy minimalnej, obni

si czciowo wpywy podatkowe od przedsibiorcw. Nie spowoduje to jednak zagroenia dla budetu pastwa. Stopniowe zwikszanie pacy minimalnej wpynie korzystnie na sytuacj na rynku pracy. Wnioskodawcy uwaaj, e podwyszenie pacy minimalnej zwikszy popyt wewntrzny, co wpynie na wzrost konsumpcji i zatrudnienia oraz zahamuje wzrost emigracji zarobkowej, szczeglnie wrd osb modych, ktre z powodu niskiego wynagrodzenia oferowanego przez pracodawcw w kraju poszukuj pracy za granic. 4. Akty prawne zwizane z projektowan regulacj Proponowana ustawa nie wymaga aktw wykonawczych. 5. Zgodno projektowanej regulacji z prawem Unii Europejskiej Przedmiot proponowanej regulacji nie jest objty prawem Unii Europejskiej, przy czym jest zbieny z praktyk stosowan w wielu krajach. Projekt nie zosta poddany konsultacjom, o ktrych mowa w art. 34 ust. 3 Regulaminu Sejmu RP.

Warszawa, 7 grudnia 2011 r. BAS-WAPEiM-189/11

Pani Ewa Kopacz Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia prawna w sprawie zgodnoci z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac (przedstawiciel wnioskodawcw: pose Ryszard Zbrzyzny)
Na podstawie art. 34 ust. 9 uchway Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz. 47, ze zmianami) sporzdza si nastpujc opini:

1. Przedmiot projektu ustawy Projekt przewiduje zmian art. 5 ustawy z dnia 10 padziernika 2002 r . o minimalnym wynagrodzeniu za prac (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, ze zmianami). Zmiana dotyczy modyfikacji sposobu corocznego ustalania wysokoci minimalnego wynagrodzenia za prac. Zgodnie z projektem wysoko ta ma by ustalana w taki sposb, aby w dniu 1 stycznia nastpnego roku nie bya ona nisza od poowy wysokoci przecitnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale roku, w ktrym odbywaj si negocjacje. Jedynie w 2012 r. wysoko minimalnego wynagrodzenia byaby ustalana w taki sposb, aby w dniu 1 stycznia 2012 r. nie bya nisza od 45% wysokoci przecitnego wynagrodzenia.1 Proponowana ustawa ma wej w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia. 2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objtej projektem ustawy Kwestie stanowice przedmiot projektu ustawy nie s regulowane prawem Unii Europejskiej.
1

W niniejszej opinii przyjto zaoenie, e proponowany w tym zakresie przepis przejciowy zawiera odesanie do art. 2 ustawy zmienianej, a nie do art. 2 ustawy wymienionej w art. 1. Artyku 2 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trjstronnej Komisji do Spraw Spoeczno-Gospodarczych i wojewdzkich komisjach dialogu spoecznego (Dz. U. Nr 100, poz. 1080, ze zmianami) wskazanej w art. 1 zmienianej ustawy nie dotyczy wysokoci minimalnego wynagrodzenia.

3. Analiza przepisw projektu pod ktem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej Prawo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii zawartych w przepisach opiniowanego projektu. 4. Konkluzja Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac nie jest objty prawem Unii Europejskiej. Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha Krlikowski

Warszawa, 7 grudnia 2011 r. BAS-WAPEiM-190/11 Pani Ewa Kopacz Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia prawna w sprawie stwierdzenia w trybie art. 95a ust. 3 Regulaminu Sejmu czy poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac (przedstawiciel wnioskodawcw: pose Ryszard Zbrzyzny) jest projektem ustawy wykonujcej prawo Unii Europejskiej Projekt przewiduje zmian art. 5 ustawy z dnia 10 padziernika 2002 r . o minimalnym wynagrodzeniu za prac (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, ze zmianami). Zmiana dotyczy modyfikacji sposobu corocznego ustalania wysokoci minimalnego wynagrodzenia za prac. Zgodnie z projektem wysoko ta ma by ustalana w taki sposb, aby w dniu 1 stycznia nastpnego roku nie bya ona nisza od poowy wysokoci przecitnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale roku, w ktrym odbywaj si negocjacje. Jedynie w 2012 r. wysoko minimalnego wynagrodzenia byaby ustalana w taki sposb, aby w dniu 1 stycznia 2012 r. nie bya nisza od 45% wysokoci przecitnego wynagrodzenia. Przedmiot projektu ustawy nie jest objty prawem Unii Europejskiej. Projekt ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac nie jest projektem ustawy wykonujcej prawo Unii Europejskiej. Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha Krlikowski