Filtry - cz???

1
Filtry - cz??? 1

Zastosowanie i rodzaje filtrw fotograficznych - cz 1

Autor: Jacek Pawowski (Alf)

Ludzie, od ktrych uczyem si fotografii, zarwno ci zwykli jak mj wuj fotograf z zawodu - jak i ci wielcy jak Pkosawski czy Mroczek, twierdzili, e dobry fotograf musi umie posugiwa si filtrami. Dzisiaj, cho wiele efektw da si uzyska przy pomocy programw komputerowych, znajomo filtrw i ich zastosowania na pewno nie zaszkodzi, a czsto moe pomc. S wreszcie filtry, ktrych nie zastpi aden, nawet najlepszy, program UV, polaryzacyjny, ND, powkowe czy trickowe.

Filtry mona podzieli wedug kilku rnych KATEGORII:

Jako: a) filtry standardowe b) filtry MC (wielopowokowe) c) filtry z powokami specjalnymi

Budowa: a) filtry szklane b) filtry ywiczne c) filtry elatynowe

Monta: a) filtry nakrcane b) filtry nasadzane (z wykorzystaniem holderw) c) filtry wewntrzne (stosowane gwnie w obiektywach ultra szerokoktnych oraz ultra teleobiektywach)

Zastosowanie: a) filtry ochronne b) filtry polaryzacyjne c) filtry konwersyjne (kompensacyjne) i korekcyjne d) filtry neutralnie szare e) filtry b&w f) powkowe

strona 1 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

g) efektowe h) soczewkowe

Poniewa kady filtr to dodatkowy element optyczny w naszym zestawie, ktry wprowadza bdzie dodatkowe informacje dla filmu lub matrycy, bdzie rwnie dawa skutki uboczne (blikowanie, strata wiata, utrata ostroci itp.). Aby zminimalizowa szkodliwe skutki uboczne naley stosowa filtry jak najwyszej jakoci zarwno ze wzgldu na zastosowany materia, jak i na ilo i jako powok ochronnych. Rne firmy stosuj rne rodzaje szka np. szko z grupy SCHOTT, cechuje charakterystyka nadajca filtrom najlepsze waciwoci optyczne, neutralno barwy bez jakichkolwiek dominant, kolor nadany filtrom jest odpornyna powienie i blaknicie. Innym przykadem niech bdzie Water White, ktrego wan cech jest przechodzenie wiata przez filtr bez jakichkolwiek uskokw i zaama, co w rezultacie nie powoduje utraty kontrastu. Opracowano je z myl o filtrach czworoktnych, ktre jako nieoprawione w piercienie, nie mog by pokrywane powokami MC, a oferowane na szkle Water White dorwnuj klas filtrom 12 i 16-powokowym.

Po co s powoki przeciwodblaskowe? Filtry posiadaj powoki przeciwodblaskowe z trzech gwnych powodw. Po pierwsze, powoki przeciwodblaskowe zwikszaj przepuszczalno filtra, zmniejszajc tym samym straty przechodzcego wiata. Po drugie, powoki chroni powierzchni filtra, a po trzecie, zmniejszaj ryzyko wystpienia odblaskw, szczeglnie tych powstajcych midzy wewntrzn stron filtra i przedni soczewk. Im wicej powok na powierzchni filtra, tym skuteczniejsze jest ich dziaanie.

Standardowe filtry nie maj powok lub maj ich 2. S to zwykle tanie filtry dajce zakadany efekt, ale majce niska przepuszczalno wiata czsto poniej 90% - oraz lubice dawa najdziwniejsze odbyski (bliki), zwaszcza przy fotografowaniu w silnym wietle lub przy wielu rdach wiata (refleksy wietlne na poziomie 5%).

Wielopowokowe filtry (MC - multicoated) s to filtry pokryte kilkoma/kilkunastoma powokami ochronnymi jedno lub dwustronnie. Maj przepuszczalno wiata rzdu 95-99,8% i du odporno na blikowanie. Wersje podstawowe maj 6-10 powok ochronnych (np. Marumi MC, Hoya HMC), wersje profi maj 12-16 powok ochronnych i przepuszczalno wiata rzdu 99-99,8%, za refleksy wietlne na poziomie 1-2%, a wersje profi 0,5%, a nawet poniej.

Filtry z powokami specjalnymi wprowadziy niektre firmy kilka lat temu (np. Marumi WPC, MC NEO Dynamic - L400 czy Heliopan SH-PMC). S to filtry wielopowokowe (MC, 10-16), z ktrych 2-6 powok to powoki o specjalnych waciwociach, np. zwikszonej odpornoci na zarysowanie, kurz, wilgo i wod.

Filtry szklane

strona 2 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

s powszechnie znane, a o szkle pisaem wyej, dodam wic, e jeli powoki nakadane na te filtry s wykonane z wysokiej jakoci szka optycznego, to filtry z najwysz iloci powok nie ustpuj jakoci obiektywom, na ktrych s uywane... niestety ich cena jest odstraszajca.

Filtry ywiczne wykonane z czystej optycznie ywicy CR 39, barwionej w masie, oferowane najczciej jako filtry czworoktne do rnego typu mocowa (holderw) np. Hitech, Lee, Cokin, Spectralstar, PPL, itp.

Filtry elowe wykonane s na bazie folii poliestrowej. Zakadane na obiektyw za pomoc specjalnych uchwytw do filtrw foliowych lub wycinane i wstawiane w piercienie od filtrw nakrcanych, zarwno montowanych z przodu jak i tyu obiektywu.

RODZAJE filtrw ze wzgldu na ich zastosowanie:

Filtr UV absorbuje niewidzialny zakres wiata - gwnie ultrafiolet (podczerwie w mniejszym zakresie). Nie wpywa na balans kolorw w widzialnym spektrum, zwiksza jednak ich nasycenie i wyostrza obraz, redukujc zamglenie. Przeznaczony do fotografowania w plenerze w dobrych warunkach pogodowych. Nie zmniejsza liczby przysony obiektywu. Filtr UV pochania krtk wizk widma, co przy zamgleniach pozwala otrzyma bardziej czysty obraz, oraz unikn przeniebieszczenia kadru. Robic zdjcia w plenerze, atwo zauway, e zdjcia bez filtra UV s najczciej lekko przymglone, a kontrast na styku koloru niebieskiego z zielonym jest obniony z powodu ultrafioletu, ktry mieszajc si z tymi kolorami, tworzy na styku tych barw przymglenia obniajce kontrast. Czsto wykorzystywany jako ochrona przedniej soczewki obiektywu. Spotyka si filtry o nieco innych nazwach: UV Warm lekko ocieplajcy UV (strata wiata: 1/3), UV Haze 1A i 2A, 2B i 2C delikatnie te lub rowe, speniaj rol filtrw UV i dodaj lekkie ocieplenie (strata wiata: 0).

Specyficzn odmian filtra absorpcyjnego jest filtr Digital firmy Heliopan. Jedyny w swoim rodzaju filtr do aparatw i kamer cyfrowych, eliminujcy wpyw podczerwieni (IR) z jednoczesnym odcinaniem promieniowania ultrafioletowego (UV), majcych znaczny wpyw na prawidowo wykonany pomiar cyfrowy i w konsekwencji uzyskane odwzorowanie barwy, wzmacnia czysto odczytu i separacji kolorw. Czysto kadego kanau koloru wzrasta, pomiar sensorw jest przez to dokadniejszy, a kolory uzyskuje si bardziej klarowne. Strata wiata: 0.

Skylight 1A(KR 1,5) i 1B(KR 3) Lekko rowe filtry, absorbujce znacznie promienie UV. Nieznacznie dodaj ocieplenia dla lepszego oddania

strona 3 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

kolorw. Uyteczne przy fotografowaniu w sonecznych plenerach dla uniknicia przeniebieszcze, w pochmurne dni i w cieniu, a take skutecznie likwiduj przymglenia oraz zapobiegaj mieszaniu zieleni z ultrafioletem, co pozwala na wydobycie z zieleni wikszej iloci szczegw. Stosowane rwnie do subtelnego docieplenia zdj portretowych. Skylight 1B jest nieco ciemniejszy. Skylightw raczej nie stosuje si o wicie i o zmierzchu. Strata wiata: 0.

Clear Protection Filtr ochronny majcy za zadanie zabezpieczy obiektyw przed uszkodzeniem. Nie filtruje i nie wpywa w jakikolwiek sposb na kolor. Strata wiata: 0.

Filtr polaryzacyjny wiato odbite od byszczcych powierzchni, a take wiato soneczne rozproszone przez atmosfer ulega czciowemu spolaryzowaniu. Filtry polaryzacyjne charakteryzuj si specyficzn waciwoci zatrzymywania wiata spolaryzowanego w okrelonej paszczynie drga. Oprawa filtrw umoliwia dodatkowo obracanie ich dookoa osi obiektywu i waciwe ustawienie. Filtr naley obraca do chwili, gdy na matwce uzyskamy wygaszenie odblaskw. Dziki temu moemy zapobiega powstawaniu niekorzystnych odblaskw od szka, powierzchni lakierowanych, wody. Na materiaach barwnych fotografie np. mokrych kamieni lub podmokych k czsto wychodz zbyt niebiesko, gdy mokre powierzchnie odbijaj bkit nieba. Rwnie w takim wypadku pomocny moe okaza si filtr polaryzacyjny, ktry wygasi refleksy.

W fotografii krajobrazowej, zarwno czarno-biaej jak i barwnej, stosujc filtr polaryzacyjny uzyskamy przyciemnienie bkitu nieba oraz bardziej wyrane oddanie chmur. Efekt taki jest najmocniejszy, jeeli aparat jest skierowany pod ktem 90 stopni w stosunku do kierunku padania promieni sonecznych. W zwizku z tym czasem, przy stosowaniu obiektyww szerokoktnych, wystpuje tzw. bd polara polegajcy na nierwnomiernym spolaryzowaniu wiata. Objawia si to poprzez przyciemnienie nieba tylko we fragmentach zdjcia.

Filtry polaryzacyjne moemy rwnie traktowa i stosowa jako neutralne filtry szare, ktre osabiaj strumie wietlny. Dodatkowo stosujc dwa skrcone ze sob filtry polaryzacyjne uzyskamy filtr szary o zmiennym wspczynniku. Kade obrcenie jednego filtra w stosunku do drugiego powoduje zmian strumienia wietlnego. W skrajnym przypadku, przy ustawieniu paszczyzny polaryzacji filtrw pod ktem 90 stopni, przez taki ukad filtrw wiato nie przejdzie wcale.

Filtry polaryzacyjne liniowe i koowe maj identyczne zastosowania, rni si jedynie budow. Uytkownikom nowoczesnych lustrzanek i kamer video zaleca si uywanie filtrw polaryzacyjnych koowych. Filtry liniowe mog zakca i doprowadza do bdw w pomiarach realizowanych przez obiektyw.

UWAGA! Filtry polaryzacyjne s nieco grubsze od pozostay, wic zaleca si stosowanie filtrw w wersji slim

strona 4 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

(Uwaga! Cz z tych filtrw nie ma przedniego gwintu!) lub filtrw o numer/dwa wikszych.

Ultra Polarizer to filtry polaryzacyjne na szkle optycznym Water White: liniowe i koowe, o zwikszonej efektywnoci w stosunku do standardowych filtrw polaryzacyjnych.

Filtr polaryzacyjny Warm te ocieplajce filtry polaryzacyjne to efekt poczenia w jednym szkle cech waciwych polaryzacji z ocieplajcymi waciwociami filtra KR 1,5 (Skylight 1A). Filtry szczeglnie polecane do obiektyww o zimnym widmie odwzorowania oraz w przypadku, gdy za pomoc tylko jednego filtra chcemy odci ultrafiolet i jednoczenie spolaryzowa wiato. Strata wiata:1-2.

Neutralnie szare ND (Neutral Density) Filtry neutralnie szare (a tumaczc dosownie - neutralnie gste - bez wpywu na kolor) wykorzystywane zarwno do czarno-biaej, jak i kolorowej fotografii, redukuj ilo wiata wpadajcego przez obiektyw, chroni przed przewietleniem jasnych partii obrazu oraz wyduaj czas nawietlania partii ciemniejszych, pozwalajc wydoby z nich wiksz ilo szczegw. Dziki filtrom szarym moemy zatem wpywa na ilo przepuszczanego promieniowania bez zmiany jego skadu spektralnego.

Wykonanie zdjcia z nieostrym tem wymaga duego otworu przysony tak, aby gbia ostroci bya moliwie maa. Przy silnym owietleniu i czuych filmach moe si okaza, e nawet najkrtszy czas otwarcia migawki nie wystarcza, by uzyska prawidow ekspozycj. W takiej sytuacji filtr szary osabiajc promieniowanie, pozwala na prawidowe nawietlenie nawet przy maksymalnie otwartej przysonie.

Filtr szary lub zestawy kilku filtrw maj rwnie zastosowanie w przypadku, kiedy zaley nam na znacznym wydueniu czasu nawietlania. Przykadem moe by wykonanie zdjcia, na ktrym nie powinno by poruszajcych si ludzi, pojazdw. Filtry uatwi nam uzyskanie wystarczajco dugiego czasu nawietlania, aby poruszajce si osoby i przedmioty nie zostay zarejestrowane na materiale wiatoczuym.

Center ND specyficzny filtr efektowy. Strata wiata: 1 i 1/2.

Grad ND filtry powkowe neutralnie szare o gradacji takiej jak wyej i trzech rodzajach przejcia.Wystpuj nastpujce

strona 5 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

oznaczenia tych filtrw: ND 0.1 przepuszczalno 80%, ekspozycja x 1.25 czyli +1/3 dziaki przysony ND 0.2 przepuszczalno 63% ekspozycja x 1.5 czyli +2/3 dziaki przysony ND 0.3 przepuszczalno 50% ekspozycja x 2 czyli +1 dziaka przysony ND 0.4 przepuszczalno 40% ekspozycja x 2.5 czyli +1 i 1/3 dziaki przysony ND 0.5 przepuszczalno 32% ekspozycja x 3 czyli +1 i 2/3 dziaki przysony ND 0.6 przepuszczalno 25% ekspozycja x 4 czyli +2 dziaki przysony ND 0.7 przepuszczalno 20% ekspozycja x 5 czyli +2 i2/3 dziaki przysony ND 0.8 przepuszczalno 16% ekspozycja x 6 czyli +2 i 2/3 dziaki przysony ND 0.9 przepuszczalno 13% ekspozycja x 8 czyli +3 dziaki przysony ND 1.0 przepuszczalno 10% ekspozycja x 10 czyli +3 i 2/3 dziaki przysony ND 2.0 przepuszczalno 1% ekspozycja x 100 czyli +6 i 2/3 dziaki przysony ND 3.0 przepuszczalno 0.1% ekspozycja x 1000 czyli +10 dziaek przysony ND 4.0 przepuszczalno 0.01% ekspozycja x 10000 czyli +13 i 2/3 dziaki przysony ND 6.0 przepuszczalno 0.001% ekspozycja x 1.000.000) +20 dziaek przysony Czsto spotyka si uproszczenie i zamiast ND 0.4 mwi si ND 4.Rzeczywiste ND 4 uywane s bardzo rzadko.

Filtr ND 4.0 (ciemniejszy ni okulary spawalnicze) zmieni ekspozycj 1/1000s przy danej przysonie na 10s, a 1/30s na 333s (ponad pi i p minuty). Fotografowanie ruchliwej ulicy z czasem nawietlania pi i p minuty da efekt ulicy cakowicie pustej, bo elementy ruchome (pojazdy i przechodnie) nie zarejestruj si na filmie. Z filtrem ND 3.0 albo 4.0 mona sobie sprawdza eksperymentalnie co mogy, a czego nie mogy uchwyci aparaty praojcw fotografii, uywajcych pyt fotograficznych o bardzo niewielkiej czuoci, ktre wymagay wielominutowych czasw nawietlania. UWAGA: trzeba wtedy uwzgldni reciprocity failure, czyli przesunicie kolorw przy ultradugich czasach nawietlania, wywoane nieliniow charakterystyk czuoci filmw! Wikszo filmw barwnych dostaje dodatkowy zafarb przy nawietleniach ponad 10s, bardzo niewiele trzyma kolor przy czasach nawietlania powyej 1 minuty (trzeba si odwoa do informacji technicznych producenta filmw). Kompensacj tej wady filtrw trzeba niestety sobie ustali metod prb i bdw (fotografujc skal barwn przy ultradugich czasach nawietlania, z rnymi kombinacjami filtrw).

Filtry konwersyjne (kompensacyjne) do fotografii kolorowej:

Su do mniej lub bardziej delikatnych przesuni temperatury barwy wiata w gr (w kierunku bardziej niebieskim) lub w d (w kierunku bardziej topomaraczowym). S poyteczne do przesuni oglnego tonu barwnego sceny fotografowanej lub do korekcji koloru wiata dziennego wczenie rano lub pnym popoudniem. Ludzki wzrok ma zdolno akomodacji do rnych warunkw wietlnych. Niezalenie od rda wiata biae pozostaje biaym, nawet jeli na pocztku po zmianie owietlenia odbieralimy rnic w barwie. Zawsze wiato dominujce narzuca porzdek barw, odczytywany przez nasz zmys wzroku jako prawidowy. Kontrasty pomidzy owietleniem rnymi rodzajami wiata staj si gr kolorystyczn, gdy dziaaj na ten sam motyw jednoczenie, nie przeszkadzajc sobie. Bona fotograficzna rejestruje barwy mechanicznie. W odrnieniu od ludzkiego mzgu, brak jej zdolnoci akomodacji nie potrafi dostosowywa si do zmiennych warunkw owietleniowych. Co zrobi, by zdjcie prawidowo oddawao barwy przy rnych rodzajach owietlenia?

strona 6 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

Temperatur barwow wyraa si w stopniach Kelvina (K). Powszechnie uywane bony negatywowe i diapozytywowe dostosowane s do wiata dziennego o temperaturze barwowej 5500 K, albo sztucznego o widmie cigym i temperaturze 3100/3200 K. Temperatura 5500 K odpowiada pewnej wybranej redniej wartoci temperatury wiata dziennego. Chodzi o to, by w kadych warunkach uzyska prawidow szaro, a tym samym optymalne odwzorowanie pozostaych barw.W cigu dnia temperatura barwowa si zmienia i to nawet bardzo dynamicznie. Nage przesonicie soca chmur przy niebieskim niebie potrafi podbi temperatur barwow wiata nawet do 15000 K, a po wschodzie soca moe ona wynosi 3500 K. Zaley to od wielu trudno uchwytnych czynnikw. Podobnie temperatura barwowa wiata sztucznego jest inna bezporednio po wczeniu rda wiata, a inna chwil potem,gdy si ustabilizuje, zmienia si ona te w procesie starzenia rda wiata. Przy tak duej iloci zmiennych nie dziwmy si, e nawet szybko po sobie zrobione zdjcia mog mie zupenie rne dominanty barw, spowodowane zmienn temperatur barwow wiata.

Poniej przedstawiam temperatur barwy wiata pochodzcego z rnych rde: wiato nieba: 12000 K - 18000 K wiato lampy byskowej: 6200 K - 6800 K Nasonecznione miejsce przy bezchmurnym niebie: 5700 K - 6500 K wiato soneczne w godzinach 9-15: 5400 K - 5700 K wiato soneczne w godzinach 15-21: 4900 K - 5600 K Halogen 650W: 2890 K wieczka: 2010 K - 2020 K arwka 500W: 3400 K arwka 200W: 3000 K arwka 100W: 2900 K arwka 75W: 2800 K arwka 40W: 2500 K

Rodzaje filtrwkonwersyjnych: 80A (niebieski): 3200 K > 5500 K, +2 dziaki przysony 80B (pomaraczowy): 5500 K > 3400 K, +1 i 2/3 dziaki przysony 80C (niebieski): 3800K > 5500 K, +1 dziaka przysony 80D (niebieski): 4200 K > 5500 K, +1/2 dziaki przysony 81 (tawy): 3300 K> 3200 K, +1/3 dziaki przysony 81A (tawy): 3400 K> 3200 K, +1/3 dziaki przysony 81B (tawy): 3500 K> 3200 K, +1/3 dziaki przysony 81C (tawy): 3600 K > 3200 K, +1/3 dziaki przysony 81D (tawy): 3700 K > 3200 K, +2/3 dziaki przysony 81EF (tawy): 3850 K > 3200 K, +2/3 dziaki przysony 82 (niebieskawy): 3100 K > 3200 K, +1/3 dziaki przysony 82A (niebieskawy): 3000 K > 3200 K, +1/3 dziaki przysony 82B (niebieskawy): 2900 K > 3200 K, +2/3 dziaki przysony 82C (niebieskawy): 2800 K > 3200 K, +2/3 dziaki przysony 85A (pomaraczowy): 5500 K > 3400 K, +2/3 dziaki przysony 85B (pomaraczowy): 5500 K > 3200 K, +2/3 dziaki przysony 85C (pomaraczowy): 5500 K > 3800 K, +1/3 dziaki przysony

strona 7 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

81A Jeden z najbardziej popularnych i uniwersalnych filtrw. Stosowany do korekcji wiata byskowego. Koryguje temperatur barwow sztucznego rda wiata do standardu kolorowego filmu do wiata sztucznego (z 3400 K do 3200 K), dziki czemu uzyskujemy cieplejsze oddanie barw. Takie precyzyjne rwnowaenie temperatury barwowej jest wymagane np. przy fotografowaniu dzie sztuki, kiedy wane jest niezwykle wierne oddanie kolorw. Likwiduje niebiesk powiat nieba. Polecany do fotografowania z filmem do wiata dziennego, przy niepogodzie oraz do fotografowania w rodku dnia przy silnym socu.

81B Podobnie jak 81A, ale z silniejszym efektem. Z filmem do wiata sonecznego, stosowany do odniebieszczenia deszczowych zdj, do fotografowania na duych wysokociach. Z powodu lekko brzowego zabarwienia, wnosz ciep i naturaln korekt koloru skry, przez co polecane rwnie do portretw. Szczeglnie polecany do portretw kobiet i dzieci przy wietle sztucznym; ciepe barwy korzystnie wpywaj na wizerunek modela. Uywany rwnie do korekcji nadmiaru koloru niebieskiego do filmw typu B (3400 K). Obnia temperatur z 3500 do 3200 K.

81C Do zdj w cieniach. Zalecany do zdj w wietle dziennym, szczeglnie wiosn i latem przy bezchmurnym niebie i przejrzystym powietrzu. Likwiduje przebarwienia rde wiata. Do zdj w pochmurne dni. Konwersja wiata z 3600 do 3200 K. Podobnie 81D, ale konwertuje temperatur barwow z 3700 do 3200 K.

81EF Mocno ocieplajcy filtr konwersyjny, dla filmw do wiata dziennego. Uywany do zdj w gbokich cieniach przy jasnym socu. Do wntrz bez dodatkowego owietlenia. Tak jak inne ocieplajce, filtr korygujcy do filmw do wiata sztucznego. Konwersja: z 3850 do 3200 K.

82A Uywany do filmw do wiata dziennego, do usuwania zace wiata porannego i wieczornego. Podnosi temperatur barwow o 200 K (11 miredw). Stosowany rwnie do zmiany o 100 K wartoci innych filtrw konwersyjnych.

80A Filtr konwersyjny stosowany do filmw do wiata dziennego5500 K, w przypadku fotografowania przy owietleniu halogenowym 3200 K, za 80B do zdj przy owietleniu halogenowym 3400 K. Zaoenie folii 80A na lampy arowe daje owietlenie studia wiatem dziennym (5500 K). Zaoenie 85B na flesz elektroniczny daje bysk o temperaturze barwowej wiata arowego (3200 K).

Filtry konwersyjne mona czy na zasadzie dodawania i odejmowania, nawet po kilka, aby uzyska waciwe

strona 8 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

oddanie temperatury, ale to wysza szkoa jazdy i wymaga testw, kadorazowo dla rnych filmw.

Istniej rwnie filtry kombinowane np. 85B/ND0.9 - filtr neutralnie szary poczony z konwersj podnoszc temperatur barwow z 3200 do 5500 K - obnia ilo wiata o 3 i 2/3 przysony.

Specjalistyczne i rzadkie filtry do koloru:

FL-D do zdj przy owietleniu wietlwkami na filmie do wiata dziennego.

FL-B do zdj przy owietleniu wietlwkami na filmie do wiata arowego.

FL-W do zdj przy owietleniu wietlwkami ciepo-biaymi, na filmie do wiata dziennego.

HPS-D do zdj przy owietleniu lampami sodowymi na filmie do wiata dziennego.

HPS-B do zdj przy owietleniu lampami sodowymi na filmie do wiata arowego.

MV-D do zdj przy owietleniu rtciwkami na filmie do wiata dziennego.

MV-B do zdj przy owietleniu rtciwkami na filmie do wiata arowego.

Te filtry pomagaj tylko czciowo, bo wiato sodowe jest prawie monochromatyczne (topomaraczowe), a wiato rtciwek ma bardzo silne linie widma w zieleni i fiolecie, trudne do wygaszenia filtrami. Przy jednym i

strona 9 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

drugim rodzaju lamp nie naley si spodziewa prawidowego zrwnowaenia kolorw. Mona niemniej osign ciekawe i niekonwencjonalne efekty barwne.

Filtry powkowe:

Stosowane s do efektw kolorystycznych, kontroli jasnoci czci kadru (Grad ND), lub kontroli kontrastu (Grad Mist, Grad Fog). Moliwe jest ich wzajemne kombinowanie, celem uzyskania oczekiwanych efektw barwnych i/lub wzmocnienia kontrastu. Wyostrzenie przejcia z czystej poowy w zabarwion moemy uzyska poprzez ustawienie krtkiej ogniskowej obiektywu, z jednoczesnym zmniejszeniem wartoci przysony. Rnoraka kombinacja w przypadku systemu filtrw prostoktnych moliwa jest w przypadku uycia ich w przystosowanym do tego typu filtrw obrotowym uchwycie (o filtrach systemu Cokin jest osobny poradnik). Filtry powkowe to najczciej uywane w fotografii barwnej, obok polaryzacyjnych i UV.

Rodzaje przej w filtrach powkowych: Light (L) mikkie, zajmujce 2/3 filtra... najbardziej uniwersalne. Soft (S) rednie, zajmujce 1/3 filtra. Hard (H lub F) twarde, przydaje si gwnie nad morzem i przy rwnym horyzoncie.

Poniewa filtry powkowe s kombinacj filtrw wymienianych w innych czciach tego poradnika, tu ogranicz si do tych wyjtkowych oraz najpopularniejszych.

Powkowe ND Filtry o rnej gradacji (patrz wyej) su gwnie do rwnowaenia ogromnych rnic tonalnych midzy jasnym niebem a ciemnym doem zdjcia. Mona oczywicie stosowa je do rnych kompozycji, nie tylko niebo/ziemia, ale rwnie kadej innej z wystpujc du rnic tonaln midzy czciami kadru. wietnie sprawdzaj si w tej roli filtry systemu Cokin, gdy nie ograniczaj moliwoci kadrowania lini przejcia powki. Z filtrw nakrcanych polecam przede wszystkim wersje light i soft. Do najbardziej popularnych nale gradacje ND od 0,3 do 0,9.

Attenuator Ten gradacyjny filtr pozwala indywidualnie zadecydowa o sile uywanego filtra szarego (ND). Przejcie obszaru zaciemniania (gradacji filtra) ma miejsce przez cay filtr, zaczynajc od czystego brzegu osiga maksymaln gsto na brzegu przeciwnym.

Powkowe szare(Grey) o najczciej spotykanych gradacjach x2 i x4, s filtrami przyciemniajcymi janiejsze partie kadru podobnie jak

strona 10 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

filtry ND, ale s to filtry szare, a wic majce wpyw na kolorystyk zdjcia. Polecane przede wszystkim tam, gdzie wystpuj due kontrasty, w celu ich zniwelowania.

Powkowe kolorowe (Green, Reed, Blue, Pink, Orange, Magneta, Grape, Cyan, Tabacco, Emerald, Yelow itp.) su do podbijania odpowiedniego koloru w wybranej czci kadru. Mona stosowa czenie rnych filtrw z tej gamy np. blue i green dadz nasycenie zieleni dolnej czci kadru i niebieskie grnej. Idealne do tego rodzaju kombinacji s filtry systemu Cokin. Zwykle wystpuj w dwch gradacjach (jasnej i ciemnej).

Filtry powkowe kombinowane: Grad Sky Fire 1; 2; 3 Innowacyjny filtr, w ktrym poczono kolor z efektem filtra szarego ND, co w rezultacie dao filtr do osignicia mocnego, ognistego zachodu soca.

Grad Star Graduated Powkowy gwiazdkowy.

Grad Sunset 1; 2; 3 Powkowy dwukolorowy, dajcy przepikny efekt zachodzcego soca.

Grad Twilight 1; 2; 3 Filtr powkowy do nadawania kadrom efektu piknego zmierzchu. Grna cz powki w kolorze mocnej lawendy schodzcej stopniowo w r.

Stripe (rnokolorowe) Wyjtkowe filtry z paskiem koloru lub efektu w poprzek filtra. Uywane do zaznaczenia lub rozgraniczenia specyficznych obszarw w kadrze, wytumienia kontrastu, a niekiedy liniowego podkrelenia kolorem zimnym lub ciepym np. linii horyzontu. Doskonae efekty uzyskuje si rwnie przez poczenie ich z filtrami powkowymi, gdzie stwarzaj zupenie nowe efekty.

Filtry soczewkowe:

Soczewki powikszajce, uywane do fotografowania obiektw z mniejszych odlegoci. Skracaj rwnie ogniskow obiektywu umoliwiajc zachowanie jego parametrw ostroci. Su do uzyskania powiksze (makro), szczeglnie przydatne do zdj obiektw w naturze, oraz caej gamy innych zastosowa.

strona 11 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

Strata wiata: 0.

Close - Up o rozpitoci od 1 do 4 dioptrii oraz +10. W celu uniknicia nieostroci na brzegach naley zwikszy przyson do ok. 5.6 do 8 przy czym waciwa korekcja ekspozycji nie jest potrzebna.

Close - Up Achromates Najwyszej klasy soczewki achromatyczne, skadaj si z kilku poczonych elementw optycznych, uywane zazwyczaj w makrofotografii, produkowane specjalnie do zastosowa technicznych z wymogiem najwyszej jakoci powiksze. Nawet przy mocno otwartej przysonie zapewniaj doskona ostro, bez znieksztace na brzegach kadru.

Spliet Field Soczewki powikszajce (przybliajce) typu "Close-up", przecite na p i jako takie montowane przed obiektywem, zarwno w wersji nakrcanej jak i wsuwanej w uchwyt. Pozwalaj ostro widzie obiekt jedn poow kadru w zblieniu, a drug poow ustawi ostro obiektw oddalonych. Zasad jest ustawienie w pierwszej kolejnoci ostroci ta, a dopiero pniej szukanie ostroci pierwszego planu na soczewce.

Filtry efektowe:

Pozwalaj uzyska wiele efektw wizualnych, fantazyjnych, kolorystycznych itp. Dzielimy je na kolorowe (Green, Reed, Blue, Pink, Orange, Magneta, Grape, Cyan, Tabacco, Emerald, Yelow itp.) oraz wiele innych odcieni, take czonych np. Blue Sky (szaroniebieski).

Sepia poprzez dodanie do kolorowej fotografii odcienia ciepego brzu su generalnie do mocnego ocieplenia zdj. Sepia 1 jest filtrem dajcym delikatne ocieplenie obrazu, filtr Sepia 2 jest podwjn gstoci jedynki i stwarza wraenia starych fotografii, Sepia 3 jest filtrem najmocniejszym, dajcym najsilniejszy efekt Sepii. Doskonay do portretw oraz romantycznych uj, polecany rwnie do prac w plenerach.

Sky Fire 1; 2; 3 Innowacyjny jednokolorowy filtr, bdcy kombinacj ciemnoczerwonego koloru z efektem filtra szarego ND, co w rezultacie dao filtr o barwie mocnego, ognistego zachodu soca.

strona 12 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

Sunset 1; 2; 3 Jednokolorowy filtr o mocnej, czerwono pomaraczowej barwie zachodzcego soca.

Twilight 1; 2; 3 Filtr o ciemnoniebieskim kolorze dajcym efekt mocnego brzasku.

Coral 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14 Filtr pierwotnie stworzony dla produkcji filmowej i video, pozwalajcy na korekcj koloru (docieplenie) o rnych porach dnia. Coral doskonale nadaje si rwnie do rozwietlenia zachmurzonego nieba, ociepla zielenie i wpywa efektownie na kolory widzialne. Do zdj portretowych stosowany jest filtr Coral 2, dajcy najbardziej zbliony do naturalnego, ciepy odcie skry.

Filtry dyfuzyjne (tonujce nadmiar ostroci):

Duto Filtry lekko zmikczajce obraz, z najwyszej klasy szka optycznego. Nacite koowo w szkle, delikatne linie pryzmatyczne, tworz, przy maksymalnie otwartej przysonie, aur delikatnego zmikczenia obrazu. System AutoFocus w czasie uywania filtrw Duto moe nie dziaa poprawnie.

Softnet Black 2; 4 Filtry szklane (rwnie nakrcane) lub wykonane z ywicy optycznej, z wprawion czarn siateczk, w celu uzyskania mikkiego rozproszenia, bez efektu rozwietlenia na rdach wiata. Softnet Black obszary ciemniejsze pozostawia nie zmienione. Najlepsze efekty uzyskuje si przy maksymalnie duych przysonach.

Softnet White 2; 4 Filtry szklane (rwnie nakrcane) lub wykonane z ywicy optycznej, z wprawion bia siateczk. Powoduje mikkie rozproszenie jasnych partii kadru, lecz dodatkowo tworzy wok nich rozwietlon aureol. Nadaje zdjciu przymglonego wygldu, delikatnie dowietla cienie. Przy portrecie nadaje twarzy romantyczny wygld. Redukuje niemiy dla oka kontrast. Najlepsze efekty uzyskuje si przy maksymalnie duych przysonach.

Pro Mist i Supermist Clear Wspaniay filtr do stonowania nadmiaru ostroci i zredukowania kontrastu poprzez wytumienie wiata w obszarach zacienionych bez zmiany oglnego wraenia. Powoduje delikatn luminacj, stwarzajc wraenie perowej jasnoci wok rde wiata. Pomaga stworzy sceneri romantycznych sennych marze. Doskonale sprawdza si jako filtr do zdj portretowych, gwnie dlatego, e daje delikatnie zdyfuzowanie wiate twarzy, pozostawiajc ostry kontrast oczu i wszelkich pozostaych ciemniejszych partii ujcia. Przy zdjciach plenerowych

strona 13 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

umoliwia lekkie obnienie kontrastu i delikatne rozwietlenie jasnych barw.

Silky-Soft A i B Filtry rozwietlaj jasne kolory oraz lekko obniaj kontrast, tworzc subtelny efekt powiaty. Doskonale nadaj si do czenia zarwno z filtrami kolorowymi oraz kolorowymi spotami rozwietlajc ich barw. Polecane do portretu, gdzie dyfuzuj jasno owietlane partie twarzy pozostawiajc ciemniejsze (np. oczy) bez wikszych zmian, polecane take do zdj w plenerze.

Soft/Fx Wystpuje rwnie w wersji (ocieplajcej) Warm. Filtr z bezbarwnego optycznie szka, poddany specjalnej obrbce nadajcej filtrowi chropowat powierzchni z naniesionym na ni wzorem. Dziki temu nastpuje zaamanie wiata, co powoduje zmikczenie obrazu. Dostarcza wyszukanego efektu zapewniajcego jasno tworzonego ujcia z subtelnym zmikczeniem niedoskonaoci skry, wygadzeniem zmarszczek. Partie obrazu mniej owietlone, zmikczone s bardziej subtelnie, bez redukcji kontrastu. Partie dobrze owietlone s zmikczone w wikszym stopniu.

Diffusion I i II Filtry z bezbarwnego szka optycznego, poddane specjalnej obrbce nadajcej filtrowi nieregularn chropowat powierzchni, ktra powoduje zaamanie wiata, co daje w efekcie zmikczenie obrazu. Uywany powszechnie do obnienia kontrastu, zarwno do portretw, zdj reklamowych i w plenerach.

Fog lub Foggillizer 1/8; 1/4; 1/2; 1; 2; 3; 4; 5 Filtr ten powoduje rozwietlenie jasnych partii obrazu, emanuje subteln mleczn powiat, przez co wyrnia fotografowany obiekt. Wygadza elementy obrazu poprzez delikatne obnienie kontrastu. Cz zacieniona kadru staje si lekko rozmyta i niezgbiona. Ze wzgldu na specyfik efektu filtra, automatyczne ustawienie ostroci moe by niemoliwe.

Spot Filtry dyfuzyjne z czci czyst idealne filtry portretowe: Spot kolor (np. Sepia - sepiowy filtr z czystym rodkiem).

Soft Spot lub Center Spot Filtry dyfuzujce obraz poza czystym rodkiem. Idealne do portretu, bd innych sytuacji, gdzie gwny obiekt znajdowa ma si w centrum, natomiast otoczenie zostaje zmikczone w celu skierowania caej uwagi na centrum kadru. Wystpuje rwnie w wersji (ocieplajcej) Warm.

strona 14 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

Sand Spot Filtr z czystym centrum, z efektem tzw. szronu (Frost) na reszcie filtra, tworzcy mleczn dyfuzj. Gwnie obnia kontrast ciemniejszych partii obrazu.

Planet Spot (np. Neptun, Saturn itp.) seriafiltrw dajca rne efekty wiru wok czystego rodka.

Filtry kontrastowe:

Ultra Contrast Filtr ten obnia kontrast poprzez "dowietlenie" przyciemnionych obszarw, bez powodowania migotania wiata, bez efektu "halo" wok rde wiata skierowanych na wprost, refleksw bd luminacji. Wykorzystuje otaczajce wiato w celu obnienia kontrastu caego kadru, nawet w przypadku, gdy ujcie zawiera kontrastowe obszary mocnego i sabego nawietlenia.

Low Contrast 1/8; 1/4; 1/2; 1; 2; 3; 4; 5 Wytumia i uspakaja wiato w kadrze, od mocnego wiata poczynajc, a na ciemnych partiach ujcia koczc. Obnia kontrast, przytumia kolory, jasne pozostawiajc bez zmian, natomiast ciemne dowietla. Wydobywa w ten sposb z cienia wicej szczegw. Tworzy delikatne rozwietlenia wok rde wiata i jasnych plam.

Soft Contrast Filtr ten redukuje kontrast odmiennie ni czyni to filtry Low Contrast. Filtr ten absorbuje wiato i zmniejsza obszary luminacji, rwnoczenie utrzymujc niezmieniony obraz stref zacienionych. Tak jak filtr Low Contrast, zmniejsza ilo rozwietle rde wiata.

Filtry gwiazdkowe i dyfrakcyjne:

Star Filters 4, 6, 8, 10, 12, 16 Filtry te tworz efekt gwiazdek o rnym ksztacie i rnej iloci promieni, powstajcych na punktach skupienia rnych rde wiata, np. owietlenie uliczne, wiece, odbyski soneczne, odbyski metaliczne, itp.

Spectral Color x2, x8, x32 Filtry te pozwalaj uzyska efekt rozszczepienia pryzmatycznego w ksztacie gwiazdki na refleksach i silnych, bezporednich rdach wiata. Miliony mikroskopijnych mikropryzmatw tworz unikalny efekt skadajcy si

strona 15 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

na efekt filtra, niemoliwy do uzyskania inn metod, przy czym najlepsze rezultaty daj rda wiata pooone na ciemnym tle. Filtry oferuj efekt: 2; 8 lub 32 spektralnych kolorystyczne promieni, rozchodzcych si promienicie od rda wiata.

Rainbow Circle Powoduje skupienie silnych rde wiata, rozbicie ich i rozwietlenie na widma kolorw przy zachowaniu ostroci gwnego obiektu, przy uyciu 2 filtrw uzyskuje si bardziej "dramatyczne" rozbicia widm.

Difraction Rainbow Filtry dyfrakcyjnez tworzywa, dajce efekt wielokolorowego rozbicia widma silniejszych rde wiata. Filtry DR - 4X; DR - 8X; DR - 18X; DR - 36X i DR - 48X tworz wok kadego silniejszego rda wiata kolorowe promienie, ktrych ilo wyznacza typ uytego filtra. Filtr DR - 36XSQ daje 36 kolorowych promieni ukadajcych si w pewnym oddaleniu od rda wiata w regularny kwadrat. DR - Halo tworzy kolorowy efekt halo (rodzaj aureoli), w pewnym oddaleniu od rda wiata. Wystpuje rwnie wiele filtrw dyfrakcyjnych typu wielokolorowego np. Three Color, Wondercolor, Exoticolor.

Filtry specjalne:

Enhancing (Didymium) Gwn cech tego filtra jest wyrane oywienie kolorw ciepych: tego, pomaraczowego, czerwonego i brzu, z jednoczesnym pozostawieniem barw zimnych bez wikszych zmian. Obiekty czy te czci krajobrazu w ciepych barwach wydaj si by wysunite na pierwszy plan. Zdjcia jesienne z tym filtrem wydawa si bd o wiele ciekawsze, a kolory i tonacje z jednoczesnym oywieniem kolorw: tego i brzowego, nie bd miay sobie rwnych. Stosowany rwnie w zdjciach portretowych oraz polecany do zdj reklamowych, w ktrych wyranie podkrela produkt. Uywanie tego filtra z filtrem polaryzacyjnym daje jeszcze wiksze moliwoci. Poprzez obrt filtra polaryzacyjnego, moemy powodowa umniejszanie efektu filtra w strefach, na ktre chcielibymy wpywa sabiej.

Redhancer Filtr ten wyranie oywia wszystkie ciepe kolory: czerwie, brz, pomaracz, majc rwnie pewien wpyw na tzw. zimne kolory. Najlepszy efekt uzyskuje si w przypadku, gdy w kadrze dominuj kolory ciepe. Zaleca si rwnie uywanie tego typu filtrw podbijajcych kolor w poczeniu z filtrem polaryzacyjnym, co daje pewn kontrol nad intensywnoci podbicia barw. Filtr polecany do fotografii portretowej, reklamowej oraz zdj w plenerach, szczeglnie zdj jesiennych.

Bluehancer Wyjtkowy, wyspecjalizowany filtr do wyrnienia w kadrze koloru niebieskiego w sposb bardziej zdecydowany. Najkorzystniejsze efekty uzyskuje si przy zdjciach, na ktrych kolor niebieski jest kolorem dominujcym w

strona 16 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

kadrze. W poczeniu z filtrem polaryzacyjnym daje bardzo wyrane poprawienie kontrastu pomidzy niebem a np. wod. Rano przydaje si do odcenia kadru od porannego soca, a wieczorem do osabienia czerwieni nieba.

Greenhancer Filtr do podniesienia intensywnoci koloru zielonego. Oywia ten kolor w kadych warunkach owietleniowych, dodajc zdjciom blasku. Poprawia w pewnym stopniu kontrast w cieniach, oddajc wyraniej wiele szczegw, np. pnie drzew. Poczenie z filtrem polaryzacyjnym daje pewn moliwo wyboru intensywnoci oywienia zieleni.

Day for Night Filters - Cool Filtr o zimnej, ciemnoniebieskiej barwie, ktry oprcz przyciemnienia nadaje niebiebieskaw, ksiycow powiat, zachowujc cieliste odcienie skry uzyskiwane poprzez poczenie filtra z obniajcym kontrast filtrem Low Contrast. Zalet uywania tych filtrw, oprcz walorw czysto kreatywnych, s jeszcze wzgldy czysto praktyczne i ekonomiczne. Moliwo realizacji zamierze artystycznych z uyciem tych filtrw przy wietle dziennym jest ich niewtpliw zalet.

Infra Red (IR): Filtry do fotografowania w podczerwieni (zakresie widma niewidzialnego dla oka), uywane z filmami do podczerwieni. Film do podczerwieni "widzi" ca rozpito podczerwieni, a filtry typu IR widzenie to zawaj, pozwalajc okreli kontrast. Podczerwie zaamuje si inaczej ni wiato widzialne i dlatego ustawiajc ostro naley wprowadzi poprawk. Niektre obiektywy maja na obudowie odpowiednie oznaczenia. Filtr IR 695 nm.to odcicie resztek wiata widzialnego z zachowaniem duej skali szaroci, filtry o przepuszczalnoci 850 nm.i 1000 nm. wzmagaj kontrast i przepuszczaj podczerwie jedynie powyej swojej wartoci.

IR 18A Przepuszcza widmo powyej 700 nanometrw. Stosujc z filmem IR, uzyskujemy obraz ciemno fioletowy. Uywajc kolorowych filtrw uzyskamy inne kolory widma. I tak, uywajc filtra tego 12, kolor zielony zostanie zamieniony na niebieski, czerwony na zielony, ty na niebieskozielony, a zakres podczerwieni w kolorze czerwonym. Dodatkowe efekty osigniemy uywajc rwnie filtrw kolorowych: pomaraczowego 22, czerwonego 25, zielonego 13.

IR 87 Filtr opracowany z myl o stosowaniu z filmem czarno- biaym typu IR, w celu uzyskania duej rozpitoci tonalnej. Przepuszcza tylko widmo wiata podczerwonego powyej 780 nanometrw.

IR 87 C przepuszczalno powyej 830 nm.

strona 17 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

IR 88 A przepuszczalno powyej 715 nm.

IR 89 B przepuszczalno powyej 695 nm., polecany do zdj lotniczych w podczerwieni.

Dual Image lub Dual Filter Filtr z jedn, obracan wkoo nieprzezroczyst poow, do wielokrotnych ekspozycji na jednej klatce zdjciowej, uywany w celu wykonania zdj trikowych. Po wykonaniu pierwszego zdjcia (najlepiej przy uyciu statywu) naley przeciwlegle obrci cz przysaniajc i wykona ponowne zdjcie na tej samej klatce. Z obiektywem szerokoktnym przysona powinna by ustawiona: f/8 - f/1,4 a przy teleobiektywach: f/16 - f/8. Aby unikn przewietle przy szeroko otwartej migawce, naley uy filtra szarego - ND.

Filtry multipryzmatyczne Filtry pryzmatyczne to zoone soczewki wykonane ze szka optycznego szlifowanego w rnych paszczyznach. W zalenoci od typu posiadaj kilka paszczyzn pryzmatycznych o rnym uoeniu wzgldem siebie. Obraz uzyskany jest zwielokrotniony i uoony rwnolegle wzgldem siebie. W trakcie uycia tego typu specjalnych akcesoriw wane jest, aby wybra efekt i odpowiednio skojarzy go z fotografowanym efektem i stosownym pryzmatem. W celu uzyskania zadowalajcych rezultatw zaleca si wybieranie obiektw na jednolitym kolorystycznie tle. Idealne s przy tym standardowe, makro oraz krtkie teleobiektywy dla formatu 35 mm (od 50 do 90 mm), a dla formatu redniego obiektywy o ogniskowej od 75 do 150 mm. Dla wszystkich pryzmatw zwielokratniajcych uzyskany efekt silnie zaley od skali reprodukcji, dugoci ogniskowej obiektywu oraz przysony. Korekcja ekspozycji nie jest wymagana, jednake z powodu zaamywania wiata na kilku powierzchniach odczyty pomiaru w kamerze mog by bdne.

Filtry pryzmatyczne - paralelne 2-Section (2R), Vertical (3P), 3-Parallel Prism, 5-Parallel (5P), 6-Parallel (6P) Filtry te pozwalaj wprowadzi do zdj elementy fantazji, szczeglnie efektownie wyglda to w przypadku fotografowania na silnym kontrastowo tle lub fotografowaniu dobrze owietlonych obiektw. Na zdjciach uzyskujemy czyste, zwielokrotnione obiekty lub efekty. Zaleca si prac przy maksymalnie otwartej przysonie. Filtry przystosowane do pracy z obiektywami standardowymi. W przypadku uycia teleobiektywu, obraz bdzie si rozbiega od rodka, a w przypadku obiektywu szerokoktnego - skupia w rodku. Filtry pryzmatyczne - paralelne pomnaaj obraz w kadrze rwnolegle do siebie. Obrotowy piercie pozwala na dowolne ustawienie efektu: poziomego, pionowego, lub ukonego zwielokrotnienia. 2 i 3-sekcyjne dziel obraz na rwne czci, 5-paralelny dzieli filtr na rwnolege pasy, z ktrych rodkowy i skrajne s szersze od reszty, 6-paralelny to efekt czystej poowy i drugiej poowy podzielonej na 5 rwnolegych pasw (szczeglnie przydatny do nadania efektu ruchu w jednej poowie kadru.

strona 18 / 19

Filtry - cz??? 1
Filtry - cz??? 1

Filtry pryzmatyczne - koncentryczne: Triangle (3R), 4-Section (4R), 5-Section (5R), 6-Section (6R) Pomnaaj obraz w kadrze koncentrycznie wok rodka filtra, o iloci zwielokrotnienia zalenej od wybranego pryzmatu. Obrotowy piercie pozwala na dowolne ustawienie efektu, lecz zawsze koncentrycznie wok rodka. 3 i 4-sekcyjne zbiegaj si soczewkami na samym rodku, filtry 5 i 6-pryzmatyczne to jedno pole skupiajce obraz na samym rodku, a pozostae pola koncentracji rwno podzielone wok rodkowego.

strona 19 / 19