18.02.2009 Zagadnienia dotycz ce szeroko rozumianej osobowo ci nauczyciela.

Zawd nauczyciela nale y do zawodw publicznego zaufania, co za tym idzie s stawiane liczne wymagania. Nauka o osobie i zawodzie nauczyciela pedeutologia (subdyscyplina pedagogiki pocz tek XX w. Eugeniusz Euzebietti, lekarz, zaproponowa porz dkowanie wiedzy o nauczycielu) Istnieje umowny podzia na profesjonalnych i nieprofesjonalnych nauczycieli ze wzgl du na to czy jest to g wna praca czy tylko dorywcza. Pedeutologia nauka o osobie i zawodzie nauczyciela. Nie ka da osoba nadaje si do tego zawodu. Nauczycielem zajmuj si rwnie socjologowie, psychologowie, historycy. Ka da dyscyplina (lub subdyscyplina) badaj ca nauczyciela pod pewnym okre lonym k tem. Pedeutologia przedmiotem swoich bada czyni przede wszystkim zagadnienia dotycz ce nauczyciela w zakresie jego osobowo ci, doboru kandydatw do tego zawodu, kszta cenia i dokszta cania zawodowego, pracy zawodowej oraz ich aktywno ci pozazawodow . Szczeglne znaczenie w badaniach pedentologicznych w aktualnie zmieniaj cej si sytuacji spo ecznej ma zagadnienie jak we wsp czesnych warunkach dokonuje si wchodzenie w zawd, rozwj zawodowy. Badanie w dwch wymiarach: podmiotowo osobowo ciowym (kim jest nauczyciel jako cz owiek) i rzeczowo instrumentalnym (czy nauczyciel posiada dostateczn wiedz merytoryczn dotycz ca wykonywania zawodu). Wa ne jest niekoniecznie rozwi zanie problemu ale w a ciwe jego nazwanie. Wymiar podmiotowo - osobowo ciowy Kim jest nauczyciel? Predyspozycje Predylekcja zami owanie, zainteresowanie do wykonywania pracy Autentyczny nauczyciel musi wykonywa swoj prac na najwy szym poziomie jakim potrafi bez wzgl du na to ile mu p ac . Wa ne rwnie s motywy jakimi si kieruje nauczyciel. Nauczycieli kszta ci si bez kontaktu bezpo redniego, bez relacji osobowych mi dzy wyk adowcami a studentami, brakuje procesw kszta towania i utrzymywania motywacji. Stosunek nauczyciela do powinno ci etyczno deontologicznych przypisanych do tego zawodu. Zawody publicznego zaufania poprzez ich histori wypracowuj sobie swj kodeks etyczno deontologiczny, ktrego musz przestrzega . S to oglnie funkcjonuj ce normy, ktre dotycz nas wszystkich ale w kodeksach s wyszczeglnione ukazuj c ich specjalne miejsce zajmowane w danym zawodzie. Obligatoryjnie wprowadzone kodeksy pozwalaj komisj orzeka czy np. lekarz post pi w a ciwie czy nie. W zawodzie nauczycielskim nie wyst puje taki oficjalny kodeks. Wymiar rzeczowo instrumentalny Czy posiada wiedz symultaniczn (z jednej strony na konkretn wiedz wynikaj c ze studiowanej dyscypliny a tak e konkretn wiedz , ktra dodatkowo jest niezb dna aby w sposb optymalny wykonywa zawd). Kwalifikacje a kompetencje, lepsi s ludzie, ktrzy maj kompetencj a nie maj kwalifikacji ni na odwrt. W jakim stopniu nauczyciel wykorzystuje w asne i innych osb do wiadczenia pedagogiczne? Proces formacyjny (na studiach teologicznych mo e studiowa ka dy nawet ten co nie chce by zwi zany z duszpasterstwem, natomiast w seminariach duchownych dokonuje si formacji osobowo ciowej, np. po studiach prawniczych dopiero podczas aplikacji dokonuje si proces formacyjny). 4.03.2009 Formacja osobowo ciowa nauczyciela Ma s u y , ma wyra a si w ukszta towanych celach: Godno ci, czyli kierowaniu si przez nauczyciela warto ciami, obyczajami, normami post powania powszechnie akceptowanymi, a tak e respektowaniem obowi zkw i powinno ci zawodowych; Prawo ci, czyli podporz dkowaniu w asnego post powania ca o yciowego, osobistego i zawodowego okre lonym warto ciom/dobru moralnemu, ku ktremu nauczyciel kieruje si wolno ci wyboru; Odpowiedzialno ci opartej na wiadomym poczuciu brania jej na siebie, z racji roli zawodowej i funkcji oraz zada im przypisanych, a tak e z tytu u znanych nauczycielowi norm post powania, ktre sugeruj przewidywane skutki. Odpowiedzialno nauczyciela ma charakter wielop aszczyznowy. 3 aspekty formacji osobowej nauczyciela: 1. intelektualny 2. profesjonalny 3. etyczny (etyczno-deontologiczny) Intelektualny Dotyczy 3 elementw: y y y Wiedzy Eurydycji M dro ci

nauczyciela

Wiedza Nauczyciel chc c naucza musi mie rzeteln wiedz merytoryczn , z przedmiotu, ktry naucza. Zdobywa j w toku w asnych studiw. Eurydycja Posiadanie znacznie szerszej wiedzy, poruszanie si po wi kszej przestrzeni wiedzy z r nych obszarw. Szczeglnie wa ne w przypadku nauczycie najm odszych (dzieci). Nauczyciel erudyta = cz owiek otwartego umys u, wielkiego umys u. M dro To nie wiedza. Mo na mie wykszta cenie i nie by m drym. Zdolno do odr niania prawdy od fa szu, dobra od z a. Nabywana na drodze codziennych do wiadcze w asnego ycia i innych. Aspekt profesjonalny odnosi si do konkretnych dzia a nauczyciela, post powa zawodowych. Elementy:

a) kwalifikacje najlepiej najwy sze b) kompetencje nie s to kwalifikacje, elementarne, musi posiada c) predyspozycje nie ka dy si nadaje, w a ciwo ci osobowo ciowe gwarantuj ce optymalne wykonywanie zawodu d) predylekcje upodobania do pracy z m odzie i z dzie mi

Nauczyciel refleksyjny profesjonalista : y y y y y y y Zna swoje braki Poszukuje nowej wiedzy Kreatywny, konstruktywny Pracuje nad swoj osobowo ci Ma koncepcje swojej pracy Komunikatywny Potrafi mie autentyczny, krytyczny stosunek do samego siebie Aspekt etyczny Zawody publicznego zaufania maj swoje kodeksy. Nauczyciele go nie maj ! O dobrych obyczajach w nauce nie ma mocy prawnej (dla nauczycieli akademickich). O powinno ciach nauczyciela Piramowicza Grzegorza prba opisania powinno ci nauczyciela. Miko aj Kozakiewicz, Muszy ski kolejne prby (spali y na panewce). Sprawno ci moralne nauczyciela = cnoty moralne Spo ecze stwo pe ni funkcje kontroln , mwi co nauczycielowi wolno, a czego nie (obdarzenie go spo ecznym zaufaniem). 18.03.2009 Autorytety padaj (w ich zamian pojawiaj si eksperci) Autorytet nauczyciela i jego wyznaczniki Chyli si ku upadkowi na wskutek upowszechnienia si tego zawodu Poj cie autorytetu i jego geneza Auctoritas to rada do wiadczonych, wp ywowych, wzorowych, godnych zaufani i szacunku m czyzn w Rzymie, spe niaj ca po redni w adz decyzj podejmowane przez senat rzymski. Auctoritas w j zyku polskim autorytet: oznacza powag , wzr, przyk ad, znaczenie, wp yw, godno . W naukach pedagogicznych wskazuje si na znaczenie autorytetu nauczyciela, wychowawcw, rodzicw; w socjologii autorytet przywdcw, zwierzchnikw; w psychologii autorytet osb znacz cych. Autorytet w rozumieniu nauk pedagogicznych wi e si zawsze z wp ywem osoby ciesz cej si oglnym uznaniem przez dzieci, m odzie a tak e doros ych, ktrzy dobrowolnie poddaj si jej kierownictwu w okre lonych sferach ich ycia. Wraz z dorastaniem uczniw nast puje os abienie roli autorytetu nauczyciela, a tak e wzrasta ich krytycyzm wobec jego osoby i zada jakie wype nia w szkolnym procesie edukacyjnym, czyli dydaktyczno-wychowawczym. Autorytet nauczyciela nie jest aktem woli samego nauczyciela, lecz odzwierciedla si on w wiadomo ci uczniw i ich rodzicw. W przesz o ci bycie nauczycielem wiadczy o o awansie spo ecznym (przede wszystkim jako jeden z nielicznych umia czyta , pisa ). Nauczyciel by traktowany jako kto kto posiada wiedz , by w stanie odpowiedzie na wiele problemw, autorytet by wyznaczany naukowo ci , a samo bycie nauczycielem ju wi za o si z byciem nauczycielem. Wiadomo by o e nauczycielowi nie wypada o robi niektrych rzeczy, by wzorem norm etycznych i moralnych. Wobec nauczyciela wymagania w tej kwestii by y wi kszy. Naukowo i moralno by y wyznacznikami autorytetu nauczycielskiego. Uczniowie dokonuj podzia u autorytetu (dawniej) y y Hamuj cy (l k, boja przed nauczycielem) Wyzwalaj cy (wyzwala w uczniu wszystkie drzemi cy mo liwo ci potencjalne) 1. Autorytet jednostronny i autorytet wielostronny Jednostronny oparty na jednej p aszczy nie aktywno ci nauczyciela np. dydaktycznej Wielostronny wi kszy wymiar relacji wychowawca - nauczyciel na r nych p aszczyznach 2. Autorytet oparty na nagrodach i karach autorytet wyrastaj cy z mechanizmw behawioralnych. Wa n rol odgrywaj stosowane przez nauczyciela odmienne rodki wychowawcze. 3. Wyodr bnia si tak e inny typ autorytetu nauczyciela oparty na fachowo ci i zaufaniu (respektowanie porz dku pedagogicznego, moralnego) 4. Autorytet biernego pos usze stwa. 5. Autorytet racjonalny wynika z kompetencji nauczyciela. 6. Autorytet presti u, modelu, wzoru. Koncepcje tre ci i zakresu autorytetu nauczyciela. Autorytet jest pewnym zjawiskiem spo ecznym. Zmienia si stosunek do wykonawcw tego zawodu, nie stoi on ju bardzo wysoko. 1. Nauczyciel zawsze przewy sza uczniw wiekiem i do wiadczeniem yciowym. 2. Nauczyciel posiada wiedz akademick i obycie kulturowe (uczelnie w wi kszych miastach). Wiedza merytoryczna i ta, ktra pozwala mu wykonywa zawd. 3. Nauczyciel powierzon mu rol spo eczn wype nia w czyim imieniu w imieniu w adz pa stwowych, samorz dowych, szkolnych i to rwnie nadaje mu pewn pozycj . Obra enie nauczyciela traktuje si jak obra enie funkcjonariusza pa stwowego. 4. Nauczyciel rozporz dza okre lonymi uprawnieniami i sankcjami. 5. Od niego zale y los ucznia. Nauczyciel wywiera wp yw na uczniw i rodowisko spo eczne.

wzmacniaj c

O autorytecie nauczyciela mo na mwi jako o pewnej cesze osobowo ciowej (aspekt psychologiczny). Henryk Rowitt: Autorytet jest pewn swoist w a ciwo ci tkwi c immanentnie w osobowo ci nauczyciela . Nale y posiada pewne predyspozycje i predylekcje. Jzef Pieter O autorytecie nauczyciela decyduje zesp r norodnych cech osobowo ci nauczyciela . Autorytet nauczyciela wi e si jako z warunkami psychicznymi. Marian Lehman: Autorytet wynika z takich cech, ktre przyczyniaj si do jego powszechnego uznania . Autorytet charyzmatyczny nauczyciel posiada szczeglne cechy postrzegane i oceniane przez uczniw. Nauczyciele mog mie r ne cechy, ktre s szczeglnymi cechami ale tak e mog to by cechy, ktre koreluj z nauczycielem okre lonego przedmiotu. Autorytet buduje si w kontek cie okre lonych relacji. Autorytet jako relacja interpersonalna - Nauczyciel reprezentuje pewne warto ci, a uczniowie je akceptuj i wyra aj im uznanie. Warto ci te wyznaczaj jako stosunkw mi dzyludzkich w oparciu o nie uczniowie oceniaj nauczyciela pozytywnie, odnosz si do niego z uznaniem i zaufaniem, darz go autentycznym szacunkiem oraz dobrowolnie podporz dkowuj si pod jego kierownictwo. 1.04.2009 Odpowiedzialno nauczyciela Odpowiedzialno warto etyczna, rd o kszta towania norm Hofmeister wzi cie na siebie skutkw w asnego dzia ania do czego cz owiek osoba moralna czuje si wewn trznie przymuszony trzeba posiada dojrza o ; Silane(y) cz owiek jest odpowiedzialny za czyny, ktrych nie pope ni ale im nie zapobieg by odpowiedzialnym to zaci gn zobowi zanie moralne Tischner odpowiedzialno to nic innego jak odpowied drugiemu cz owiekowi niezawodno w post powaniu wobec drugiego cz owieka. Lewinas odpowiedzialno jest ty, co ci y jedynie na mnie i czego nie mog odrzuci ci ar ten jest jedyn godno ci cz owieka W. Oko wa na cecha postawy cz owieka b d ca rezultatem sterowania tym post powaniem w stosunku do innych i sterowania w asnym post powaniem, rozwojem dojrza o odpowiedzialna Nie ma uniwersalnej definicji odpowiedzialno ci. Mo e by rozpatrywana w aspekcie filozoficznym, psychologicznym, pedagogicznym i teologicznym. Podstawowe kr gi odpowiedzialno ci (R. Ingarden) Cz owiek ponosi odpowiedzialno za czyny z racji roli, funkcji i zada jemu przypisanych. Cz owiek bierze na siebie odpowiedzialno ze wzgl du na w asne poczucie Cz owiek poci gany jest do odpowiedzialno ci Cz owiek dzia a odpowiedzialnie, bowiem kieruje si znanymi mu normami post powania, ktre sugeruj przewidywane skutki Wymiary odpowiedzialno ci (wielowymiarowo , morfologia odpowiedzialno ci) Mikrozasi g odpowiedzialno osobista, indywidualna, konkretna redni zasi g (Mezozasi g) odpowiedzialno danej grupy, ale tak e wynikaj ca z pe nienia szczeglnych rl spo ecznych: politycznych, obywatelskich, zawodowych (lekarz, nauczyciel, s dzia) Makrozasi g odpowiedzialno i wsp odpowiedzialno za wiat i innych (to pewien miernik cz owiecze stwa, wymiar uniwersalny, w jakim stopniu metafizyczny); odpowiedzialno z grnej p ki Jest si odpowiedzialnym wwczas, gdy istnieje mo liwo rozr nienia m.in. dobra od z a, prawdy od fa szu i dokona wiadomego wyboru mi dzy nimi.

1. 2. 3. 4.

1. 2. 3.

1. 2. 3. y y y y 4. 5.

Zasady odpowiedzialno ci Zasada egalitaryzmu - odp. przypisana jest ka demu cz owiekowi, wszystkim bez wyj tku i wszystkich obowi zuje Zasada proporcjonalno ci ka dy obj ty odpowiedzialno ci w zale no ci od r nych czynnikw (warunkw, kr gw, wymiarw i innych) Zasada symetrii dotyczy podzielno ci odpowiedzialno ci na wszystkie jej elementy strukturalne, czyli: za czyny branie odp. za siebie poci ganie do odpowiedzialno ci dzia anie odpowiedzialne Zasada jawno ci jest si odpowiedzialnym nie tylko w znaczeniu przed w asnym sumieniem . Jest kwesti publiczn , upublicznion , powszechnie znan ka demu. Odp. za czyny i postawy wywo uje reakcje spo eczne. Zasada funkcjonalno ci odp. nie jest celem samym w sobie, ale spe nia okre lone funkcje spo . Cz owiek dokonuje odpowiedzialnych wyborw w z o onych, cz sto konfliktowych sytuacjach podejmuj c ryzyko, niejako na w asn odpowiedzialno . 29.04.2009 Zagadnienie odpowiedzialno ci w pracy nauczyciela zwi zane jest cis e z etyczno-deontologicznym wymiarze pracy naucz. Etyka nale y do filozofii, nie jest nauk o moralno ci. Etyka jest zbiorem pewnych norm, na ktre sk adaj si nakazy, zakazy a tak e powinno ci. Etyka zawodowa okre la zawodowe post powanie cz owieka z punktu widzenia dobra i z a. Etyka zawodowa stanowi pewn prb konkretyzacji moralno ci oglnospo ecznej. Etyka zawodowa uwyra nia przede wszystkim te obowi zki i powinno ci moralne, ktrych respektowanie wyr nia przedstawicieli okre lonego zawodu od pozosta ej cz ci spo . Etyka zawodowa dotyczy zawsze konkretnej grupy zawodowej stawiaj c jej wi ksze wymagania i oczekuj c wi kszej wra liwo ci na okre lone normy moralne. Np. u lekarzy najwa niejsz zasad jest to eby nie szkodzi dzia ania maj przynosi zdrowie, a najwa niejsze jest to w a nie zdrowie i ycie cz owieka. Podstawow warto ci zawodu nauczycielskiego jest rozwj wychowanka. Owym obowi zkami zajmuje si obszar deontologia nauka o obowi zkach moralnych. W przeciwie stwie do zawodw prawniczych i medycznych kodeksu b d cym dokumentem w zawodzie nauczycielskim, nie ma. O profesjonalizacji zawodu nauczycielskiego mwimy od kiedy obszar ten zacz y przejmowa organy wieckie. Etyka nauczycielska to pewien okre lony rodzaj etyki szczeg owej wyrastaj cej z za o e i ustale etyki fundamentalnej oraz etyk szczeg owych, zw aszcza z etyki zawodowej oraz etyki pracy. Celem etyki nauczycielskiej jest uwra liwienie moralne wykonawcw zawodu nauczycielskiego na warto ci moralne, ktre stanowi fundament ich obowi zkw i powinno ci moralnych.

Dwie kategorie obowi zek i powinno . Cz sto co co jest obowi zkiem moralnym jest wpisane w ustaw . Zasadnicze obowi zki maj ce charakter pracowniczy mo na egzekwowa przez odpowiednie przepisy prawne. Obowi zek jest imperatywem czym co bezwarunkowo zobowi zuje naucz., do przyj cia takich a nie innych zasad post powania moralnego. Obowi zek moralny jest norm nakazuj c lub zakazuj c czego naucz. Wynika on z polece , ktrych rde upatrywa nale y w obowi zuj cych oglnych normach moralnych, ktre maj szczeglne znaczenie i zastosowanie w przypadku tego zawodu. Wyra any jest za pomoc normy, ktra dana okre lonego zachowania si nauczyciela w sytuacjach, ktre dopiero maj nast pi . Obowi zki moralne maj charakter uprzedzaj cy. Powinno ma charakter pewnej dobrowolno ci czynw moralnych . Jest ona wi c wewn trznie autonomiczna, ma wewn trzn autonomi , ktrej rd em jest uznanie przez naucz. za w asn . Powinno w przeciwie stwie do obowi zku wiadczy o doskona o ci wewn trznej, o moralnej odwadze i wysokim poczuciu odpowiedzialno ci naucz. Powinno moralna jest jakim wewn. zobowi zaniem naucz. do urzeczywistniania warto ci uniwersalnych, naczelnych, a tak e codziennych. Powinno moralna nie jest czym co wynika z zewn trznego nakazu, b d zakazu lecz ma swoje g bokie umocowanie w intencji i woli naucz., w jego intuicji i w jego wra liwo ci moralnej. Dlatego mo na powiedzie , e powinno w przeciwie stwie do obowi zku ma w sobie co z pos annictwa, misji, jest d eniem do czego nie tylko wype nianiem obowi zku, d eniem ku czemu . Powinno odzwierciedla wewn trzn potrzeb tego co ma dopiero si zdarzy . Tym czym jest zawsze okre lona warto moralna. Za brak uk onu nie mo na by ukaranym, mo na co najwy ej by napi tnowanym. Podstawowe zasady i normy deontologiczne zawodu naucz. (tak e wychowawca, opiekun, instruktor) Nauczyciel uznaje wychowanie, socjalizacje i edukacj za wa ne sk adniki kultury oglnoludzkiej i ka dego cz owieka. Nauczyciel kieruje si zasadami etyki oglnoludzkiej, ktrej fundamentem s uniwersalne warto ci i musi by wierny tym warto ciom (tolerancja, dobro , pi kno , wolno , odpowiedzialno ,). Nauczyciel przeciwdzia a niew a ciwemu wykorzystywaniu wychowania, socjalizacji i edukacji oraz u ywania ich przeciwko cz owiekowi, ktrego uznaje si za niekwestionowan warto , bez wzgl du na jego p e , wiek, ras , orientacj wiatopogl dowo-filozoficzn , narodowo , obywatelstwo, status spo eczny i materialny. Nauczyciel traktuje swoj dzia alno jako szczegln misj (pos annictwo) i nie uzale nia jako ci swej pracy od wynagrodzenia. Nauczyciel ustawicznie poszerza i pog bia swoj wiedz oraz doskonali umiej tno ci zawodowe, zmierzaj c do uzyskiwania najwy szych kwalifikacji i kompetencji profesjonalnych. Nauczyciel kieruje si zawsze bez wzgl du na okoliczno ci dobrem swoich podopiecznych, nawet wwczas gdy przekracza to jego codzienne czynno ci i dzia ania profesjonalne, bezpo rednio zwi zane z procesami pedagogicznymi, w ktrych uczestniczy. Nauczyciel opiera swoje relacje z innymi wsp pracownikami na wzajemnym szacunku, tworz c tym samym wsplnot posiadaj c wiadomo rangi spo ecznej wykonywanego zawodu oraz przyj tej na sobie odpowiedzialno ci. U nauczycieli brak jest solidarno ci takiej jak np. u lekarzy. Nauczyciel nie jest oboj tny na odst pstwa od zasad i norm moralnych ze strony innych podmiotw uczestnicz cych w procesie wych., socj., eduk. Nauczyciel wsp dzia a z innymi uczestnikami procesw pedagogicznych na rzecz dobra i wspomagania rozwoju osobistego oraz spo ecznego wszystkich obj tych wych., socj., eduk. Nauczyciel przeciwstawia si warunkom i czynnikw, ktre ograniczaj poziom gwarantuj cy optymalny przebieg procesw wychowawczych, edukacyjnych, preedukacyjnych, opieku czo-wych., socjalizacyjnych, resocjalizacyjnych i innych. 13.05.09 Zasady nauczyciela refleksyjnego pedagoga refleksyjny profesjonalista. Profesjonalny N to ten, ktry sko czy rzetelne studia. Zasady i normy: N traktuje swoich podopiecznych podmiotowo, okazuj c im szacunek nie naruszaj c ich godno ci ludzkiej i osobistej. N dok ada wszelkich mo liwych stara o najwy sz jako procesw: wychowawczych (samowych.) edukacyjnych (reeduk.) socjalizacyjnych (resocj.) i pochodnych N otacza trosk (szczegln tych wszystkich, ktrzy wymagaj jej ze wzgl. na ich osobist sytuacj . N przyczynia si do wspomagania rozwoju uczniw, ktrzy zostali mu powierzeni (jego kierownictwu) w zakresie samodzielno ci my lenia, a ponadto szanuje ich prawa do swobodnego ich wyra ania je eli nie naruszaj one oglnych praw, norm. N dokonuje obiektywnej oceny swoich U na podst. ich indywidualnych zachowa i post powania (zachowanie nie rwna si post powanie). N traktuje jako poufne, inf. natury osobistej, uzyskane od U w ramach swojej dzia alno ci profesjonalnej. N nie anga uje si w nieetyczne wi zi ze swoimi U. N nie przyjmuje od swoich U, ich opiekunw itp. osb adnych korzy ci materialnych z tytu u wyk. zada zawodowych. N pos uguje si takimi formami i metodami pracy, ktre gwarantuj najbardziej optymalne warunki ich intelektualnego, psych. i moralnego rozwoju i bezpiecze stwa. N jako autonomiczny wsp uczestnik procesw wych., socjal. i edukacyjnych wsp dzia a ze swoimi prze o onymi oraz wsp pracownikami na rzecz dobra swoich uczniw. Nauczyciel kreator procesw pedagogicznych i uczestnik ycia spo ecznego procesy ped. nale do proc. spo . Zasady: N ustawicznie zag bia wiedz naukow dot. proc. wych., socjalizacyjnych i eduk. doskonalenie i dokszta canie (pernamentne) rewitalizacja wiedzy N kieruj c si pasj poznawcz i ch ci wzbogacania dorobku nauk ped., wyra a gotowo do w czenia si do proc. badawczych obejm. obszar jego pracy zawodowej oraz w asnych zainteresowa . N nie jest tylko rzemie lnikiem. N obowi zuje lojalno wobec osb kier. proc. badawczymi, do ktrych zosta w czony na r nym etapie ich prowadzenia. N uczestnicz cy w badaniach r nych proc. ped. powinien si troszczy o to, by ich przebieg nie uw acza godno ci osb obj tych badaniami i by zgodny z zasadami humanitarnymi (dobrowolna i wiadoma zgoda ludzi badanych, poufno i anonimowo , prawo do wycofania si z bada ). N dzieli si z innymi swoj wiedz merytoryczn oraz do wiadczeniem zawodowym. N obowi zuje obiektywna ocena w asnych osi gni zawodowych i naukowych. N Wyra a swoj opini o procesach ped., w ktrych uczestniczy, wnikliwie, bezstronnie oraz konkretnie. N uczestniczy w yciu swojego rod. i miejsca pracy wykorzystuj c w pe ni swoj wiedz , do wiadczenie oraz autorytet, ktry jest mu przypisany. N bez wa nych przyczyn nie powinien uchyla si od kandydowania i przyjmowania funkcji b d stanowisk, je li w ten sposb mo e przyczynia si do jako ciowo lepszego funkcjonowania procesw spo . N we wszystkich swoich dzia aniach respektuje prawo cz owieka do prawdy i stara si je urzeczywistnia . Prba usystematyzowania w zakresie etyki naucz. Od KEN pozostanie N by o wiadectwem awansu zawodowego. Sprawno moralna N.

1. 2. 3.

4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

1. 2. a) b) c) 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

1. a) b) 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.