You are on page 1of 10

Obyczaje studenckie w Brukseli

Studentki w czapkach studenckich typu penne podczas pochodu z okazji witego Verhaegena w 2005 zrdo: http://portfolio.sudpresse.be/main.php?g2_itemId=175812

Tlumaczenie artykuu: Studenckie otrzsiny artyku z La Tribune de Bruxelles (TBX n 239, 2007-10-04) Autor tumaczenia: Tadeusz Hessel, 24.01.2012

W obecnej chwili trwa najgortszy sezon studenckich otrzsin w Brukseli. Ta tradycja jest coraz mniej popularna. Wiele osb zastanawia si nad sensem jej dalszego istnienia. W tym artykule zobaczmy zatem ta caa sprawa wyglda od rodka na Wolnym Uniwersytecie Brukselskim (WUB). Spotkacie ich czasem na ulicy, nieopodal czerwonego wiata albo przed drzwiami galerii handlowych w poowie listopada bd was prosi o par groszy. Ich czyli studentw po otrzsinach ze szk wyszych w Brukseli. Jak co roku wyruszaj na Zbirk. O co im chodzi? Otz zbieraj oni pieniki na impreze pochody z okazji witego Verhaegena albo Mikoajek (patrz sowniczek na kocu artykuu). Ci acy zawsze nosz swoj dziwn czapk studenck. Jest to la penne albo la calotte. Czasami wdziewaj na siebie take imprezowy fartuch tzw tablier. Dlaczego chodz ubrani w takie akcesoria? Oni wszyscy przeszli otrzsiny studenckie. Jest to specyficzny obrzd inicjacyjny (prosz nie myli z francuskim koceniem) ktry trwa od wrzenia do poowy listopada (take i polskim przyp. Tum.). Jakie to wydaje si by poniajce, degradujce i szokujce...Widzie tych modych ludzi, tzw kotw i kotki (chccych przystpi do chrztu studenckiego na koniec otrzsin) ktrzy klkaj z gow w ziemi przed czonkami Komitetw Otrzsin (osobami ochrzczonymi rok wczeniej). Koty i kotki jedz na ich rozkaz obrzydliwe potrawy (czosnek, surowe jajka..). Kto spoza mgby odnie suszne wraenie ogldania barbarzyskich zwyczajw. Nie wolno ogranicza studenckich otrzsin do tego, co wida na zewntrz - uspokaja Maxime Jamar przedstawiciel Zwizku K Studenckich (zrzeszajcym 30 k studenckich) na WUB. Otrzsiny to nie tylko integracja ale take okazja do tego, aby mody student umia podda si w wtpliwo - dodaje take, e Na Wolnym Uniwersytecie Brukselskim folklor studencki ma przede wszystkim na celu przekazanie pewnych wartoci modym ludziom ktre uwaa za bardzo istotne np. t o wolnym badaniu. (tzw libre examen nie myli z libre arbitre czyli woln wol wolne badania to zaoenie filozoficzne w ktrym odrzuca si argument autorytetu w dziedzinie wiedzy i wolnoci oceny jest to myl przewodnia WUB a jego waciwe motto brzmi Scientia vicnere tenebras co acinie oznacza Nauka zwyciy ciemnoci przyp. Tum.)

Czapka studencka medyka z WUB typu penne zrdo Wikipedia

Dobrze naoliwiona machina Na pierwszy rzut oka wydaje si, e wiat folkloru studenckiego sprowadza si do bandy starych ktrzy zbieraj si dorywczo dookoa modych po to eby popi i si nad nimi poznca. Mechanizm okazuje si w rzeczywistoci duo bardziej skomplikowany. Bez wchodzenia w szczegy, Audrey Hanson, obecna przewodniczca Studenckiego Koa La Cambre i czonkini Komitetu Otrzsin tumaczy nam o co w tym wszystkim chodzi: kade wydarzenie ma motyw przewodni i jest odpowiednio wczeniej planowane. Ochrzczeni studenci wchodzcy w skad Komitetu Otrzsin s dokadnie wybierani przez zeszorocznych dziaaczy. Szukamy przede wszystkim osb odpowiedzialnych, ktre maj gow na karku i potrafi dowodzi grup, nadzorowa kade wykroczenie oraz pilnowa bezpieczestwa kotw i kotek. Poza tym, organizujemy po kadym wydarzeniu spotkanie podsumowujce, eby przedyskutowa midzy organizatorami co poszo dobrze, a co le. Pozwala to nam poprawia bdy, eby mc we waciwy i logiczny sposb przekaza studentom podczas otrzsin pewn wspln i logiczn pul wiedzy.

Koty i kotki wieo po ceremonii otrzymania czapek studenckich WUB To take...akcje spoeczne Wiele z wydziaw na uniwersytecie lub szk wyszych posiada swoje koa studenckie, zarejestrowane najczciej jako stowarzyszenia typu non-profit. Na ich czele widzimy czonkw Samorzdu (Przewodniczcy, Vice-Przewodniczcy, Sekretarz, Skarbnik) a po nich ca list stanowisk przeznaczonych do speniania celw statutowych stowarzyszenia. Tworzenie i przekazywanie folkloru studenckiego jest jednym z tych celw (autor artykuu pomija szczegy do ciekawego podziau wadzy i kompetencji w Samorzdzie Studentw Wolnego Uniwersytetu Brukselskiego na kadym wydziale Samorzd skada si z Koa, Gildii i Komitetu Otrzsin. Do Samorzdu mona si dosta tylko poprzez kandydowania w powszechnych wyborach na wydziale na tyche stanowiskach reprezentuje si studentw na poziomie uczelni i nie zajmuje si imprezami. To naley do obowizkw Gildii to wanie ona urzdza zabawy na wydziale jej czonkowie nie musz startowa w wyborach. Na koniec mamy Komitet Otrzsin o ktrym ju bya wczeniej mowa. Ciekawe wydaje si wanie to rozwizanie polegajce na oddzieleniu spraw

reprezentacji od hulanek, cho wikszo wybranych reprezentantw odbya w przeszoci otrzsiny. Jest jeszcze jedna ciekawostka, a mianowicie pewna nurtujca szara eminencja wadzy. S ni modziewki masoskie np. Zakon Machabeuszy Belgijskich, Zwizek Braci Rzezimieszkw etc rekrutujcy tylko na specjalne tajne zaproszenie min Samorzdowcw z najwaniejszych wydziaw WUB np. skarbnikw prawa, medycyny. Nosz oni specjalne czapki ale pokazuj si w nich tylko raz/dwa razy do roku...albo wcale. Niektre tajne stowarzyszenia maj same w sobie ukryte kolejne tajne zgromadzenie. Kolejna ciekawostka stowarzyszenia potrafi si rozpoznawa nawzajem i midzy sob poprzez tajne znaki np. na uoenie doni na zdjciach przyp. Tum.). Koa studenckie to nie tylko otrzsiny twierdzi Dawance Thomas, przewodniczcy Zwizku K Studenckich Sprzeda skryptw, streszcze, organizacja wyjazdw, balw na zakoczenie roku, akcje spoeczne mona tutaj przytoczy wiele znamienitych przykadw (np. zbirka Operacja Termos dla bezdomnych). Prosz zauway, e otrzsiny nie s obowizkowe. Nie trzeba ich odbywa, aby mc uczestniczy w yciu Koa. Podam przykad - Koo Wydziau Nauk cisych przed paru laty miao nieochrzczonego Przewodniczcego. Cigy spadek popularnoci otrzsin jest niezaprzeczalnym faktem (pomimo pewnego wzrostu w 2007, kiedy to byo okoo 600 kotw na WUB). Studenci zajmujcy si folklorem w koach adaptuj si do nowej sytuacji. Staraj si pokaza mniej sekciarski i bardziej przemylany wizerunek tego rytuau i towarzyszcych mu zabaw. Jest to warunek sine qua non przetrwania tej rzadkiej folklorystycznej i ustnej tradycji.

Kolejne zdjcie z pochodu witego Verhaegena zrdo - http://portfolio.sudpresse.be/main.php?g2_itemId=175833

WYWIAD - Filip Close, byy czonek Komitetu Otrzsin obecnie urzdnik miejski Filip Close to aktualny Przedstawiciel Urzdu Miasta Brukseli ds Personelu oraz ds Turystyki. W 1990 przeszed otrzsiny w Kole Prawnikw WUB. Poza studiami na wydziale prawa zaangaowany by na dwch rnych poziomach w ycie studenckie. Przez dwa lata byy Dyrektor Gabinetu Freddiego Thielemansa by Komitardem czyli czonkiem Komitetu Otrzsin swojego Koa. W pniejszym okresie jego uwaga skierowaa si bardziej ku aktywnoci kulturalnej w Zwizku K Studenckich oraz w Kole Wolnego Badania (organizowa tam konferencje i redagowa dziennik informacyjny). Oto spotkania z tym byym poeraczem ddownic. Jakie masz wspomnienia dotyczce twojego dowiadczenia z folklorem studenckim na uniwersytecie? Filip Close - To by bardzo szczeglny czas w moim yciu. C, moe to zabrzmi idiotycznie, ale bdc komitardem, po raz pierwszy i ostatni w moim yciu zjadem ddownic. Zrobiem to specjalnie po to by zaimponowa kotom, po to, aby sprowokowa ich do przekraczania wasnych ogranicze. Nie wolno zapomina o tym, e otrzsiny to przede wszystkim show, swoista sztuka teatralna. Zdarzao mi si czsto biega nago w owym okresie, co byo oczywist konsekwencj trybu ycia modego chopala w Komitecie Otrzsin (imprezowy obyczaj we Francji i w Belgii dotykajcy populacj mska na koniec lub w trakcie libacji przyp. Tum.). Dobrze, ale poza tym nie ograniczabym mojego dowiadczenie z folklorem studenckim tylko do tego. Bya to swoista inicjacja do szerszego wiata K Studenckich. To byo bardzo ciekawe rodowisko, bo znajdywaem w nim cig interakcj i wymian idei.

wity Verhaegen cig dalszy zrdo - http://portfolio.sudpresse.be/main.php?g2_itemId=175931

Dalej czuj si pan w duszy cho troch studentem? F.C. - Mam nadziej...bo chc dalej si uczy i dalej posiada zdolno do buntowania si. Podczas strajkw studenckich dalimy rad zamurowa wejcie do Rektoratu...Oczywicie z pomoc studentw Politechniki i Koa Studentw Nauk cisych...bo my, czyli prawnicy, nie potrafimy sami sobie zbudowa murku (miech). Nie postpibym ju tak samo dzisiaj, ale sposb wykonania tego gestu by pokojowy i bardzo symboliczny. Czy zachowae kontakty z dawnymi ochrzczonymi studentami? F.C.- Bardzo wiele osb ktre spotkaem w Kole Wolnego Badania to dzisiejsi politycy. Mam oczywicie take wielu przyjaci poza polityk. Bardzo bliski jest mi Stefan Wry, obecny dyrektor finansowy RTBF (za Wikipedi fr.. Radio-Tlvision belge de la Communaut franaise, "Belgijskie Radio i Telewizja Wsplnoty Francuskiej"). W przeszoci by przewodniczcym otrzsin Solvayu (Wyszej Szkoy Biznesu i Zarzdzania w Brukseli przyp. Tum.). Prosz si nie doszukiwa zbyt silnej symboliki w tym zwizku, to tylko zwyka przyja.., Twoje przezwisko wybrane podczas otrzsin? F.C. - Jako, e w tamtych czasach trenowaem duo rugby, nazwano mnie Arnold z powodu mojej postury. Chc doda, e nie trenuj ju tego sportu od niemal piciu lat z powodu moich problemw z kolanami (miech)... Jak Pan interpretuje spadek uczestnictwa studentw w otrzsinach? F.C. - Otrzsiny musz by przemylane i poddane w wtpliwo w swoim caoksztacie. Dlaczego? W czasach, kiedy je stworzono, istniay po to, eby przeamywa tabu ktre obecnie s przeamywane u modziey duo wczeniej. Zatem, koa studenckie musz zmieni cel otrzsin. Musz one i bardziej w kierunku nacisku na wspln aktywno yciu studenckim. Moe wyda Wam to si dziwne, e tak myl, ale wydaje mi si , e studenci nie powinni i na uczelni tylko po to by uczestniczy w zajciach. Byoby dobrze, gdyby byli take by zaangaowani w ycie studenckie. Jeli natomiast otrzsiny zradykalizuj si w formie, to daleko nie zajd. Musz kontynuowa swoje istnienie w formie zabawy , nauce umiejtnoci miania si z samego siebie oraz przekraczaniu wasnych ogranicze. W tym wieku jest to niezbdne. Autor: Michi-Hiro Tama

Symbol Koa Studentw Medycyny WUB laska asklepiosa wpisana w masoski trjkt. Zrdo: Wikipedia

Dom Czapki (La Maison de la Casquette) epicentrum folkloru studenckiego Dom czapki znajduje si w odlegoci paru krokw od Placu witej Katarzyny, w samym sercu Brukseli. Jest obowizkowym przystankiem dla wszystkich kotw i kotek chccych przystpi do otrzsin. Kadego roku, od listopada do grudnia, modzi acy tocz si na ulicy Flandryjskiej 29 w celu zakupu swojej penne lub calotte. Oprcz tego, kupuj tam ca gam niezbdnych akcesoriw ktre posu im do udekorowania swojej przyszej czapki studenckiej.

Wystawa sklepowa w Domu Czapki zrdo grupa Domu Czapki na facebooku Butik, otwarty w 1890, na pocztku by tylko sklepem z tradycyjnymi czapkami i kapeluszami. Wycznie przez przypadek w 1927 reprezentanci wydziaw prawa, chemii i medycyny WUB zjawili si tutaj, eby zoy specjalne zamwienie dajc osobnego koloru penne do reprezentowania kadego z wydziaw na czapce. Dom Czapki podj si wykonania zadania. Od tego momentu dziery take patent na wykonywanie tyche nakry gowy, ktry posiada do dzi. W dawnych czasach czapka studencka bya bardzo wanym dodatkiem do stroju modego czowieka, pokazujcym wyranie status spoeczny posiadacza (status studenta). Dom Czapki jest zarzdzany przez Rogera Vanderlindena, przedstawiciela trzeciego pokolenia wacicieli. Znakomity kramik wedug rzemielnika ma tylko dwa miesice zwoki na dostarczenie 2 000 czapek studenckich zamwionych na okrelony wymiar - kada. Jest to produkcja przeznaczona dla studentw waloskich, brukselskich i luwaskich (z Universite Catholique de Louvain przyp. Tum.). Wszystkie pennes i calottes z wyej wymienionych regionw powstaj wanie tutaj. Wytwarzane s rcznie, w zakadzie z tyu sklepiku. Pracuje tam Pan Roger, razem z on i matk oraz z robotnikiem zatrudnionym na peny etat. Do pocztku grudnia nasz zakad pracuje od 7 rano do 11 wieczr, 7 dni w tygodniu. Przychodzi do nas wiele studentw uczestniczcych w otrzsinach ktrzy prbuj swoje penne w obecnoci komitardw, co pozwala nam wielokrotnie obserwowa komiczne sceny - wyjania Pan Mr. Vanderlinden. Co do oszukaczych prb zakupu penne lub calotte bez przejcia rytuau otrzsin, waciciel przyznaje, e nie jestem policjantem i nie bd prowadzi ledztw, ale niektre pytania zadawane wtpliwym klientom byskawicznie demaskuj tyche. Jeli chodzi o ruch w sklepie i zakadzie w najbliszych kilku tygodniach wydatnie si zwikszy. Ale c z tego, jeli sam waciciel Domu

Czapki przyznaje obserwowa upadek otrzsin studenckich - Od wielu lat sprzedajemy od ok 10 do 15 procent mniej czapek. Obecne obyczaje modziey si inne nie czeka si ju do okresu studiw aby odkry wiat imprez i zabawy akowskiej. To bardzo smutne.

Rzut oka na dalsz cz wystawy Domu Czapki w Brukseli zrdo grupa facebook Domu Czapki

Dobrze wiedzie! Absolutnie NIEwyczerpujcy sowniczek brukselskiego folkloru studenckiego


Stowarzyszenie K Studenckich Szkolnictwa Wyszego (Association des Cercles du Suprieur) (ACS) : odpowiednik ZKS ktry zrzesza 22 koa studenckie zaangaowane w brukselski folklor studencki. S tu studenci noszcy penne i calotte. Stowarzyszenie liczy sobie niebezporednio 500 aktywnych czonkw i zajmuj si przede wszystkim wynajem sal dla imprez i spotka organizowanych przez koa. Zwizek K Studenckich - Association des Cercles Etudiants (ACE) : struktura koordynujca 30 k studenckich zwizanych z WUB i suca jako pomost midzy wadzami uczelni a koami studenckimi (wydawcy synnego piewnika studenckiego Kwiaty Mczyzny - les Fleurs du Male - w aluzji do zbioru wierszy Beaudelaira - Kwiaty Za - Les Fleurs du Mal - przyp. Tum.) Wydarzenia/Aktywnoci (Activits) w trakcie otrzsin: ich liczba zaley od kadego koa z osobna, ale w wikszoci jest ich ok 10. Kade z nich ma okrelony cel np. Piknik to spotkanie z rnymi koami, Patronat wydarzenie podczas ktrego otrzsany student/studentka ma znale sobie swojego ojca chrzestnego/matk chrzestn. Koty/Kotki (Bleus, bleuette) : student uczestniczcy w otrzsinach i chccy otrzyma na ich koniec penne lub calotte. Calotte (patrz na zdjcie) : czapka studencka noszona przez studentw uczcych si w szkoach katolickich. Czonek Komitetu Otrzsin - Komitard Otrzsin - (Comitard de baptme) : posiada tog oraz czapk studenck (calotte lub penne). Ci starzy wiarusi organizuj czas kotami/kotkami. Ich jedynym sposobem komunikacji z modszym pokoleniem jest krzyk. Czonek Koa Studenckiego Komitard Koa - (Comitard de cercle) : posiada otwart tog. Jego rol jest zajmowanie si dokadnie okrelon prac w kole studenckim (szukaniem sponsorw, wycieczkami, wyjazdami, finansami, redakcj czasopisma etc) Gwiazdki (patrz zdjcia) : przypite nad daszkiem penne lub na boku calotte. Pokazuj one liczb lat studiw odbytych przez danego studenta. Zote gwiazdki oznaczaj zdany rok, natomiast srebrne te oblane (powtarzane). Jefke/Fuse : miejsca, gdzie odbywaj si legendarne imprezy studenckie w Brukseli... Rzut plastikowym kubkiem od piwa (Lancer de gobelet ): typowa brukselska zabawa polegajca na rzucie do gry kubkiem od piwa (nie cakiem pustym) podczas imprezy.... Starzy/Stare Strzechy dosowne tumaczenie pirka (Poils, plumes) : ochrzczony/otrzsany student ktry nie jest ani Komitardem Otrzsin ani Komitardem Koa. Ich rol jest podtrzymywa na duchu i doradza kotom podczas dugiego rytuau otrzsin (trwajcego od paru tygodni do dwch/trzech miesicy przyp. Tum.) Stary buc (Vieux con) osoba, ktra bya ochrzczona a obecnie skoczya studia. Take naley do przyjaci kotw.

PRZYP. TUM. - Swity Verhaegen (Saint-V) to wito na pamitk zaoenia Wolnego Uniwersytetu Brukselskiego. Nazw wito od zaoyciela uniwersytetu, masona, Piotra Teodora Verhaegena. Obecnie impreza to synny przejazd przez centrum miasta kawalkady ciarowek z piwem, aut z platformami, muzyk. W 2011 roku po raz pierwszy od 30 lat zdarzy si wypadek miertelny podczas pochodu student wpad pod jedn z owych ciarwek-platform. Saint-V jest organizowane przez Koa Studenckie z WUB.

aoba po tegorocznej tragedii zrdo:http://galeries.dhnet.be/album/belgique/hommageanthony/8.jpg/ PRZYP. TUM. - Pochd Mikoajkowy w Brukseli organizowany przez studentw z wyszych szk katolickich. Take w formie platformowo-piwno-przemarszowej. NAGRODA DLA WYTRWAYCH: Zdjcie studentw z tajnego stowarzyszenia (fragment Dokumentu RTBF Question a la une Ca sert quoi le folklore tudiant?

You might also like