Praca oryginalna

Forum Zakae 2011;2(4):121127

Evereth Publishing, 2011

Marzenna Bartoszewicz | Adam Junka | Danuta Smutnicka

Wraliwo klinicznych szczepw Klebsiella pneumoniae na antyseptyki stosowane w leczeniu ran

Sensitivity of nosocomial Klebsiella pneumoniae strains to antiseptics used in wound treatment
Katedra i Zakad Mikrobiologii Akademii Medycznej im. Piastw Slskich we Wrocawiu } Adam Junka, Katedra i Zakad Mikrobiologii Akademii Medycznej im. Piastw lskich we Wrocawiu, ul. Chaubiskiego 4, 50368 Wrocaw, Tel.: (71) 784 13 01, Fax: (71) 784 01 17, e-mail: junad@op.pl Wpyno: 08.11.2011 Zaakceptowano: 09.12.2011

Streszczenie: Paeczki Klebsiella pneumoniae, ze wzgldu na zdolno do wywoywania infekcji u pacjentw z osabionym ukadem odpornociowym, stosunkowo czsto izolowane s z infekcji ran przewlekych. Jednym z filarw nowo powstaej strategii leczenia ran przewlekych Biofilm Based Wound Care jest zastosowanie nowoczesnych antyseptykw do eradykacji drobnoustrojw. Mimo licznych prac konsensusowych, w naszym kraju wci czsto stosowane s przestarzae i nieskuteczne antyseptyki. Celem niniejszej pracy byo okrelenie minimalnych ste antyseptykw: dichlorowodorku oktenidyny (OCT), diglukonianu chlorheksydyny (CHX), powidonu jodu (PVP-jod), nadtlenku wodoru (H2O2) oraz mleczanu etakrydyny (Ethacridini lactas), zdolnych do zahamowania rozwoju paeczek Klebsiella pneumoniae izolowanych z zakae ran. Najskuteczniejszym antyseptykiem, spord badanych, okazaa si by oktenidyna, natomiast mleczan etakrydyny okaza si nieskuteczny w badanym przedziale ste. Sowa kluczowe: antyseptyka | biofilm | Biofilm Based Wound Care | Klebsiella pneumoniae | rany przewleke Abstract: Klebsiella pneumoniae rods, bacause of ability to cause infection in immunocompressed patients are relatively frequently isolated from chronic wounds infections. Use of modern antiseptics to eradicate pathogens from the wound is one of the pillars of new concept of chronic wound treatment, called Biofilm Based Wound Care. However, obsolete and inefficient antiseptics are still in use in our country, despite number of consensus works concerning this issue. Aim of this work was to evaluate efficacy of various antiseptics, including octenidine dihydrochloride, chlorhexidine digucate, iodine povidone, peroxide and ethacridine lactate in eradication of Klebsiella pneumoniae strains isolated from wounds infections. Octenidine dihydrochloride was the most efficient antiseptic, whereas ethacridine lactate was completely ineffective in analysed range of concentrations.

Key words: antisepsis | biofilm | chronic wounds | Biofilm Based Wound Care | Klebsiella pneumoniae

Wstp
Klebsiella pneumoniae jest Gram-ujemn paeczk wystpujc w rodowisku naturalnym oraz kolonizujc powierzchni skry i bon luzowych ludzi. Do gwnych czynnikw odpowiedzialnych za chorobotwrczo Klebsiella pneumoniae zaliczane s enterotoksyny (ktrych aktywno prowadzi do biegunek), siderofory (zwizki wice elazo pierwiastkowe), endotoksyny (lipopolisacharyd), adhezyny (inicjujce proces przylegania bakterii do powierzchni) oraz otoczka [1]. Szczepy Klebsiella pneumoniae posiadaj take zdolno do wytwarzania biofilmu, czyli zorganizowanej struktury drobnoustrojw wystpujcych w formie osiadej (przylegajcej do biomateriau lub tkanek pacjenta) i otoczonych warstw zewntrzkomrkowego luzu. Substancja ta, okrelana mianem bakteryjnej macierzy zewntrzkomrkowej, chroni spoeczno drobnoustrojw przed niesprzyjajcymi warunkami rodowiskowymi, rodkami przeciwdrobnoustrojowymi oraz ukadem immunologicznym gospodarza [2]. Powysze cechy sprawiaj, e bakterie z gatunku Klebsiella pneumoniae s czynnikiem etiologicznym wielu rodzajw infekcji, w tym zakae ukadu moczowego, pokarmowego, zapalenia i ropni puc, posocznicy, wstrzsu endotoksycznego, stanu zapalnego zatok, ucha rodkowego, zapalenia szpiku, zapalenia opon mzgowo-rdzeniowych oraz tkanek mikkich [3]. Jakkolwiek paeczki Klebsiella pneumoniae odpowiedzialne s przede wszystkim za zakaenia drg oddechowych oraz moczowych, to ze wzgldu na zdolno do wywoywania infekcji u pacjentw z osabionym ukadem odpornociowym, stosunkowo czsto izolowane s take z infekcji ran przewlekych.