Praca pogldowa

Forum Zakae 2011;2(4):129132

Evereth Publishing, 2011

Adam Domanasiewicz1 | Beata Mczyska2

Oldies but goldies sie wiksza jako opatrunek antybakteryjny. Cz I

Oldies but goldies use of greater omentum as aantimicrobial dressing. Part I
1 Szpitalny Oddzia Ratunkowy, Oddzia Chirurgii Oglnej zPododdziaem Chirurgii Rki iReplantacji Koczyn, Szpital w. Jadwigi lskiej wTrzebnicy 2 Katedra i Zakad Mikrobiologii Akademii Medycznej we Wrocawiu } Adam Domanasiewicz, Szpitalny Oddzia Ratunkowy, Oddzia Chirurgii Oglnej zPododdziaem Chirurgii Rki iReplantacji Koczyn, Szpital w. Jadwigi lskiej wTrzebnicy, ul. Prusicka 53/55, 55-100 Trzebnica, Tel.: (71) 312 09 20, e-mail: dariadam@tlen.pl Wpyno: 24.11.2011 Zaakceptowano: 19.12.2011

Streszczenie: Biofilm bakteryjny jest w stanie utworzy si na rnego rodzaju metalowych isilikonowych implantach stosowanych do rekonstrukcji ubytkw wprzewlekych zapaleniach koci oraz rnego rodzaju urazach. Niemono fizycznego usunicia tych pokrytych biofilmem cznikw powoduje czsto przewleke, oporne na leczenie antybiotykami zakaenia, wktrych jedynym rozwizaniem s metody alternatywne. Naley do nich pokrywanie rany rnego typu patami tkankowymi unaczynionymi, uszypuowanymi i wolnymi. Jednym z najbardziej obiecujcych i uniwersalnych materiaw na pat, o nieocenionym potencjale angiogenetycznym ibakteriobjczym, jest sie wiksza (omentum majus). Sowa kluczowe: biofilm | biomateriay | chirurgia rekonstrukcyjna| omentum majus Abstract: Metal or silicone implants used to recover bone structure and function after fractures or osteomyelitis often serve bacteria as a scaffold for biofilm formation. Inability of physical removing of biofilm covering implants lead to chronic infections, resistant to treatment with antibiotics. The only solution are alternative methods, such as covering wounds with different types of pedicled or vascularised flaps. One of the most promising and universal materials that can be used, is omentum majus, flap displaying strong antimicrobial and angiogenetic potential. Key words: biofilm | biomaterials | omentum majus | reconstructive surgery

Wstp
W poszukiwaniach idealnego uniwersalnego opatrunku biologicznego o odpowiednim potencjale bakteriobjczym, o szerokim spektrum dziaania, historia medycyny zatoczya koo, wracajc do jednego z najstarszych, wykorzystywanych w chirurgii rekonstrukcyjnej patw, jakim jest sie wiksza. Struktura sieci, zawarto tkanki limfatycz-

nej izdolno do produkcji czynnikw angiogenetycznych oraz niezwyka aktywno biologiczna wobec mikroorganizmw, zdolno do przywierania iizolowania oraz zwalczania ognisk infekcji czyni zniej bardzo atrakcyjn alternatyw w leczeniu zakae tkanek mikkich i koci. Jej rola wograniczaniu infekcji wewntrzbrzusznych, zapobieganiu rozwojowi rozlanego zapalenia otrzewnej, zdolno do oklejania perforacji przewodu pokarmowego, konwersji zapalenia wyrostka robaczkowego w plastron znana bya chirurgom od XIXwieku. Sto lat pniej zaczto wykorzystywa jej waciwoci pozaotrzewnowo, lecz mimo zachcajcych wynikw, metoda ta cigle pozostaje wcieniu innych, zdaniem autora mniej uniwersalnych technik, przez co zwana jest nawet zapomnianym patem[1]. Postpy chemioterapii, antybiotykoterapii, leczenie zwykorzystaniem srebra nanokrystalicznego, upowszechnienie leczenia tlenem hiperbarycznym, podcinieniem, zaawansowane techniki mikrochirurgiczne z uyciem unaczynionych patw wolnych, pozwalaj niejednokrotnie uzyska sukcesy terapeutyczne, jednak wobec rosncej lekoopornoci bakterii poszukiwania uniwersalnego remedium nadal trwaj. Zotym standardem wleczeniu przewlekych, zainfekowanych antybiotykoopornymi, czsto mieszanymi, szczepami ubytkw tkanek mikkich i zapale koci pozostaje odpowiednio dokadne opracowanie rany, z usuniciem martwych, zainfekowanych tkanek, wszczepw i pokrycie ubytku odpowiednio dobranym przeszczepem wolnym lub dobrze unaczynionym patem, cile wypeniajcym martw przestrze. Powstaje pytanie, ktry zwielu moliwych patw jest optymalny inajbardziej uniwersalny? Anatomicznie sie wiksza jest poczwrnie pofadowan struktur utkan z naczy ttniczych, ylnych i limfatycznych, otoczonych tkank tuszczow z komrkami mezotelium oraz ciaami limforetikularnymi[24]. Rozpita jest midzy krzywizn du odka i poprzecznic; zwisajc swobodnie, pokrywa jelita. W jamie otrzewnej peni rol stranika. Nagromadzona wpcherzykowatych skupiskach (ang. milky spots) tkanka limforetykularna jest rdem ko-