WERK GELD TECHNOLOGIE MONDIALISERING

Tastbare boeken dankzij internet

Zelf een (foto)boek printen en uitgeven is vrij eenvoudig. Nederland telt tientallen sites die daarbij hulp bieden.
Door Wouter Keuning

Online uitgeven
s Albumprinter.nl; Amsterdams bedrijf dat werkt onder de merknaam Albelli. s Cewe-fotoboek.nl; eigendom van het Duitse moederbedrijf CW Color. s Blurb.com, Amerikaanse aanbieder; sinds vandaag ook in een Nederlandse editie. s Createspace.com; was Booksurge, eigendom van Amazon. s Lulu.nl; Nederlandse versie van het Amerikaanse Lulu.com. s Printondemand-worldwide. com; met dertien jaar een van de oudste spelers op de markt. s Pumbo.nl; koppelt aanbod aan Centraal Boekhuis waardoor boeken via vijftienhonderd aanbieders vindbaar zijn. s Boekweb.nl; geeft overzicht van alle overige Nederlandse aanbieders.

uim tien jaar geleden deed de HEMA een proef met internetprovider Wanadoo; de twee bedrijven boden gezamenlijk klanten de mogelijkheid aan een webfoto-album te maken. Alles zou zich immers richting internet verplaatsen; zo ook fotografie. En hoewel korte tijd later de online fotodeeldiensten als Picasa en Flickr het licht zagen, bood de opkomst van internet, in combinatie met de opkomst van digitale fotografie en de verdere ontwikkeling van printtechnieken, ook iets heel anders: iedereen met een internettoegang kan eenvoudig online fotoboeken in elkaar knutselen en die vervolgens heel ouderwets laten printen. Wat met fotos kon, kon uiteraard ook met tekst. Het succes van die zelfgemaakte hard-copy-boeken zullen HEMA en Wanadoo en met hen velen anderen op het toppunt van de internethype in 2000 niet hebben voorzien. Ruim een decennium later is het zogenaamde printing/publishing-on-demand een volwassen bedrijfstak geworden met alleen al in Nederland enkele tientallen aanbieders en wereldwijd enkele honderden (zie inzet). In de eerste jaren bestond er nog een groot verschil tussen de vaak eenvoudige diensten voor de doorsnee consument en de aanbieders die zich meer op professionals richtten. Inmiddels is dat gat zo goed als gedicht. De lancering vandaag van de Nederlandse website van het Amerikaanse Blurb is daarvan een fraaie illustratie. De dienst werd lang bijna uitsluitend door professionals gebruikt, maar aanpassingen in de software, maakten dat steeds vaker gewone consumenten de weg naar de site weten te vinden.

Grasch vormgeefster Simone van Wijk controleert een online gemaakt fotoboek op drukfouten.

Foto Mike Roelofs

De overeenkomst tussen de vele aanbieders zit vooral in het grote gebruiksgemak. Met een stapel digitale fotos of een zelfgeschreven tekst is het relatief eenvoudig om online een boek in elkaar te zetten. De keuzes voor de consument zijn inmiddels vrijwel net zo uitgebreid als die bij een professionele drukkerij; paperbacks, hardcovers, stoffen

omslagen, alle soorten papier, boeken van tien tot ruim vierhonderd paginas, alles is mogelijk. Het geprinte resultaat doet bovendien vaak nauwelijks onder voor het gedrukte boek. Groot voordeel ten opzichte van de drukpers: oplages vanaf n exemplaar behoren tot de mogelijkheden. En met een druk op de knop kunnen voor relatief lage

kosten eenvoudig vijf, twintig of honderd exemplaren worden bijgeprint. Wat die kosten betreft: die zijn uiteraard afhankelijk van de keuzes die de consument maakt. Grosso modo geldt dat de prijzen van de aanbieders beginnen bij tien euro (voor kleine, dunne boeken, exclusief verzendkosten) en oplopen tot

Waarop te letten bij het kiezen van een aanbieder?

Bij het kiezen van een aanbieder voor het online maken van foto- en tekstboeken is het zaak goed op te letten. De belangrijkste punten op een rij. s De meeste partijen bieden gratis software aan, maar in een aantal gevallen moet je betalen voor de programmas of voor extra mogelijkheden en functies. s Bij sommige aanbieders kun je direct aan de slag in een online programma. Bij andere moet je eerst software op je computer downloaden voordat je kunt beginnen. Over het algemeen geldt dat de pure online versies sneller en eenvoudiger zijn te gebruiken. De mogelijkheden van de downloadbare versies zijn vaak uitgebreider en professioneler. s Kijk goed of prijzen gelden voor alle oplagen en of alle oplagen mogelijk zijn. De ene aanbieder biedt oplagen vanaf honderd exemplaren, de ander vanaf nul. De prijzen per boek gaan in alle gevallen omlaag wanneer de oplage wordt opgeschroefd. s De meeste spelers op de markt bieden fwel de mogelijkheid tot het maken van fotoboeken ofwel de mogelijkheid tot het fabriceren van tekstboeken. Bij weinig aanbieders kun je beide doen. Ook het maken van eBooks behoort bij deze partijen tot de mogelijkheden. s De mate van artistieke vrijheid is sterk afhankelijk van de keuze van de aanbieder. Een aantal van hen werkt met enkele vaste sjablonen, bij andere partijen kun je zo goed als onbeperkt je gang gaan.

vijftig euro (voor dikkere boeken met luxer papier). Bij aanbieders die meer keuzes bieden (van luxere soorten papier tot allerlei persoonlijke wensen) en aanbieders die dikkere boeken kunnen printen, lopen de kosten op tot rond de tachtig euro met uitschieters naar honderd euro per boek. Voor vrijwel alle aanbieders geldt dat de prijs per boek omlaag gaat naarmate de oplage groter is. Verschillen zijn er uiteraard ook, maar die zijn vooral een kwestie van smaak. Dat geldt zowel het eindresultaat als de software. Wie snel en relatief eenvoudig een fotoboek wil maken kan bijvoorbeeld beter gebruikmaken van Albelli.nl of Cewefotoboek.nl dan van Blurb. Wie iets meer moeite wil doen, maar meer vrijheid wil bij het ontwerpen, kan beter gebruikmaken van laatstgenoemde website. De gemiddelde Nederlander lijkt voorlopig te neigen naar de eerste variant. Albelli en het Duitse Cewe hebben samen ruim 80 procent van de Nederlandse markt in handen. dat komt niet in de laatste plaats omdat zij ook de organisaties zijn achter de populaire online uitgeefplatforms van de HEMA, Albert Heijn, Mediamarkt, C1000 en Kruidvat.