You are on page 1of 16

14

Gazetka w paski dla uytkownikw pomp insulinowych MiniMed

Witamy Was bardzo wiosennie! Moe nasze powitanie sprawi, e wiosna chocia do Was przyjdzie szybciej! My nie moemy si jej doczeka.
Zebra na znak protestu schowaa ju pasiaste futro zimowe i marznc, pki co, czeka na wiosn w przejciowym futerku w paski. No c... Mamy nadziej, e ju niedugo! Zanim jednak zrobi sie zupenie ciepo i cae dnie bdziecie spdza na podwrku usidcie wygodnie w ciepym fotelu i poczytajcie z nasz wiosenn Zebr o ciekawych sprawach, o ktrych chcemy Wam opowiedzie. W tym numerze zapraszamy do lektury reportau o czowieku, ktry zajmuje si leczeniem dzieci i ktry sam ma cukrzyc. Doktor Paweczak to wyjtkowa osoba, ktra yje peni ycia, ma swoje pasje, wspania rodzin i prac, w ktrej si spenia. I na dokadk cukrzyc, tak sam jak my. Jak udaje mu si wszystko szczliwie godzi? Przeczytajcie! Wiemy, e czasem trudno zrozumie co si dzieje z naszymi glikemiami, dlaczego raz potrzebuejmy wicej, raz mniej insuliny! I niby wszystko jest jasne, ale nie do koca. Aby uporzdkowa wiadomoci poprosilimy prof. dr hab. med. Wojciecha Mynarskiego aby przybliy nam temat i w jasny sposb wyjani od czego zale zmiany zapotrzebowania na insulin. Zdarza si, e panie pielgniarki, ktre wykonuj szczepienia dzieciom w szkole maj wtpliwoci czy dziecko z cukrzyc powinno by szczepione w takim samym czasie jak jego rwnienicy, czy istniej jakie przeciwskazania do wykonaia takiego szczepienia. A moe naley je przeoy? Czasem Rodzice rwnie zadaj sobie pytanie czy szczepienie przypadkiem nie bdzie miao negatywnego wpywu na wyrwnanie cukrzycy? A my suymy pomoc w rozwianiu wszystkich niecisoci. Profesor Wojciech Mynarski przywoujc zalecenia Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego da nam klarowny wykad, jak si sprawy maj ze szczepieniami.

Witajcie Serdecznie!

W tym numerze chcielimy rwnie opowiedzie Wam o wiatowym spotkaniu przedstawicieli organizacji pacjentw, w ktrym uczestniczyy osoby z Polskiego Stowarzyszenia Diabetykw. Bylimy tam rwnie. A co si dziao opisalimy na stronie nr 10! Apteka Sztuki to bardzo ciekawe miejsce, ktre moe sta si punktem spotka ludzi z cukrzyc w stolicy. Wkrtce zostanie tam otwarta kawiarenka internetowa dla diabetykw. Planowane s take spotkania edukacyjne. A co najwaniejsze mona tam poobcowa ze sztuk, ktr tworz osoby niepenosprawne. Jest to rwnie przestrze dla artystw z cukrzyc, ktrzy szukaj miejsca wystawiania swoich prac. Zapraszamy zatem do zapoznania si z tym nowym przyjaznym miejscem na mapie stolicy. yczc jak najsympatyczniejszych temperatur, zapraszamy do lektury!

W tym numerze ZEBRA poleca: Str. 2

Konkurs DIABETYCY DO TABLICY rozstrzygnity!

Zmiany zapotrzebowania na insulin prof. Wojciech Mynarski

Str. 4

Afirmator ycia poznajcie ciekaw osob!

Str. 6

Szczepienia dzieci z cukrzyc jak jest naprawd?

Str. 11

Stoeczna Fundacja dla Dzieci z Cukrzyc

Str. 12

KONKURS DIABETYCY DO TABLICY ROZSTRZYGNITY!!!


W dniu 27 marca.2008 r. odbyo si posiedzenie jury konkursu Diabetycy do tablicy, ktrego celem byo uzgodnienia werdyktu i przyznanie nagrody oraz wyrnie w konkursie.

SKAD JURY:
Przewodniczca Jury:
Magdalena Zadora koordynator konkursu dr Maria Lipka - Klinika Diabetologii, Patologii Noworodka i Wad Wrodzonych Akademii Medycznej w Warszawie Alicja Szewczyk Przewodniczca Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii Andrzej Bauman Przewodniczcy Polskiego Stowarzyszenia Diabetykw Jacek Pokorski - Medtronic MiniMed Marta Walkowska-Lipko Public Relations Manager
o prac konkursowych przygotowanych przez nauczycieli bd formularza zgoszeniowego wypenionego przez ucznia lub formularza nauczyciela. Jury przy wyborze zwyciskich prac brao pod uwag nastpujce kryteria oceny: Zaangaowanie nauczyciela w pomoc dziecku z cukrzyc w normalnym funkcjonowaniu w placwce owiatowej oraz dobra wsppraca nauczyciela z uczniem i jego opiekunami, Wkad nauczyciela w propagowanie wiedzy na temat cukrzycy i wychowanie uczniw w duchu integracji, Przyczynienie si do przeamywania barier mentalnych i psychologicznych wrd kadry nauczycielskiej i uczniw, Walory merytoryczne, Walory literackie, Sytuacj zdrowotn ucznia.

Czonek Jury:

Czytajc prace nie raz pakalimy ze wzruszenia. I kiedy otaczajc y nas wiat przy gniata czsto sw bezdusznioci oj przykady wspania ych nauczycieli, odwanych rodzic w i dzielnych uczn iw s NAPRAWD BUDUJCE! I mim o to, e dobro trud niej dostrzec ni czasem wida je zo, bardzo wyrazicie . Jak w tym przypadku. Dzik i pracom i zaanga owaniu ludzi, kt zadali sobie trud rzy aby podzieli si swoimi osobistym dowiadczeniami i pracy z diabetyk ami m stwierdzi: wspa niali ludzie yj w oemy rd nas! Bardzo serdecznie dzik ujemy za udzia w konkursie, za pokazanie pozyty wnego przykadu tym, ktrzy jeszc boj. Mamy nadz ze si iej, e bdzie ich coraz mniej! Magdalena Zado ra Koordynator konk ursu Diabetycy do Tabli cy

Czonek Jury:

Czonek Jury:

Czonek Jury: Czonek Jury/Sekretarz:

Do konkursu nadesanych zostao 88 zgosze. Komisja stwierdzia, e 73 zgoszenia speniaj wymagania formalne. Pozostae 15 zgosze nie speniao wymaga formalnych: np. nie zawiera-

Po wielogodzinnych rozmowach i trudach wyboru najlepszej pracy Jury postanowio uhonorowa w konkursie prac zatytuowan Sabinka, Sabcia, Sabina, Saba. napisan przez Pani Agnieszk Bomba. Praca ta uja jury zaangaowaniem, z jakim Pani Agnieszka opisywaa dowiadczenia pracy z uczennic chor nie tylko na cukrzyc, ale rwnie celiaki, walk jak podja aby oswoi z problemem reszt klasy, nauczycieli i personel szkoy. Szczeglnym walorem pracy by wzruszajcy opis rozterek i wewntrznej walki jak toczya pani Agnieszka z niepewnoci oraz strachem przed odpowiedzialnoci za ycie chorego dziecka.

Nagrod dla pani Agnieszki Bombay bdzie wycieczka wraz z osob towarzyszc a dla Sabiny pompa mierzca poziom glukozy Paradigm 722. Gratulujemy! Jury, bardzo poruszone nadesanymi tekstami, zaangaowaniem nauczycieli oraz historiami ich uczniw postanowio przyzna dodatkowo wyrnienia. I wyrnienie przyznane zostao Panu Grzegorzowi Witkowskiemu za tekst opowiadajcy o jego pracy z uczniem z powanym niedosuchem i wad wymowy oraz o Kubie chorym na cukrzyc. Panu Grzegorzowi dziki wysokim walorom literackim pracy oraz swojej postawie udao si zdoby dla swojego ucznia Jakuba Wilimczyka moliwo udziau w letnim obozie hippicznym dla diabetykw. II wyrnienie otrzymaa praca pani Urszuli abudy opowiadajca histori Magdy i walki jak nauczycielka podja o normalne funkcjonowanie dziewczynki w szkole i zaangaowanie w spraw caej klasy. Pani Urszula pomoga te w zbirce pienidzy na pomp insulinow dla Magdy a teraz, dziki udziale w konkursie Magda rwnie bdzie moga pojecha na obz w siodle! To jeszcze nie koniec nagrd. Poruszony historiami dzieci i zaangaowaniem nauczycieli, Pan Jacek Pokorski dyrektor Medtronic MiniMed postanowi przekaza na nagrody dodatkowo dwie pompy insulinowe Paradigm 715. Dwa wyrnienia specjalne dla swoich uczniw wywalczyli pan Zbigniew Osajda oraz pani Helena Balcerzak.

Drug pomp otrzyma Emil Bartczak. Jego nauczycielka Pani Helena Balcerzak w swoim tekcie stworzya wspaniay portret swojego ucznia. Pani Helena napisaa: Mj ucze Emil to naprawd KTO i caa praca wiadczy wanie o takim wnikliwym i ciepym stosunku do ucznia wymagajcego zwikszonej uwagi wychowawcy.

nia nie ny Wyr kon -obz

Gdyby istniaa taka moliwo, to zapewne wszystkie prace otrzymayby wyrnienia. Wyniki konkursu wiadcz bowiem o tym, e w polskich szkoach i przedszkolach jest bardzo wielu zaangaowanych pedagogw, ktrzy pomimo trudnoci i swoich obaw staraj si pomc swoim wyjtkowym uczniom oraz sprawi aby ich podopieczni czuli si bezpieczni i w peni akceptowani przez grono kolegw. Chcc podkreli otwarto wychowawcw i placwek nie bojcych si przyj modych diabetykw, dla wszystkich nauczycieli zgoszonych do konkursu przez ich uczniw przygotowane zostan specjalne dyplomy oraz kady otrzyma ORDER OTWARTYCH RAMION. Natomiast uczniowie, ktrzy wzili udzia w konkursie otrzymaj upominki. W kolejnym wakacyjnym wydaniu Zebry bdziecie mogli zapozana si ze zwyciskimi pracami. Redakcja Zebry ma te nadziej, e mapa szk i przedszkoli przyjaznych diabetykom, dziki wspaniaym przykadom nauczycieli, ktrzy przesali swoje prace, bdzie si z roku na rok zapeniaa nowymi adresami.

ia nien Wyr tkowe doda py 715 -pom

Pierwsza pompa powdruje w rce Martyny Wasilewskiej. Pan Zbigniew Osajda w swojej pracy opisa dugi proces przygotowywania klasy i kadry nauczycielskiej do powrotu do szkoy chorej

dziewczynki po zdiagnozowaniu u niej cukrzycy. Ale najbardziej uj jury swoj nieustpliwoci i determinacj w walce o wyjazd Martyny na zielon szko do Zakopanego.

Zmiany zapotrzebowania
- trudny orzech do zgryzienia

na insulin

Ale my jak zwykle chcemy pomc Wam go rozgry. Poprosilimy eksperta prof. dr hab. med. Wojciecha Mynarskiego o to, aby przedstawi najwaniejsze czynniki, ktre maj wpyw na zmiany zapotrzebowania na insulin. Dziki tym informacjom bdziecie wiedzieli wicej i zrozumiecie swj organizm. Zdecydowanie lepiej z nim wspgra ni walczy! Cukrzyca typu 1 jest chorob, w ktrej dochodzi do uszkodzenia komrek beta wysp trzuskowych i przez to braku produkcji insuliny. Brak insuliny powoduje, e gwne rodo energii jakim jest glukoza nie dostaje si do komrek i wzrasta jej stenie we krwi, co prowadzi do typowych objaww cukrzycy takich jak: wzmoone pragnienie, czste oddawanie moczu, utrata masy ciaa, cukromocz, a w kocu kwasica i piczka. Poniewa pacjent chory na cukrzyc typu 1 nie produkuje swojej insuliny, aby jego organizm funkcjonowa prawidowo insulina musi by dostarczana jako lek podawany poprzez wielokrotne wstrzyknicia poskrnie lub przez zastosowanie osobistej pompy insulinowej. Naley pamieta, e potrzebna ilo, czyli dawka dobowa insuliny jest rna u kadego pacjenta z cukrzyc i naley bardzo dokadnie ustali t warto. W przypadku zastosowania osobistej pompy insulinowej blisko 50% dawki dobowej insuliny to wlew podstawowy tzw. baza lub dawka bazowa, drugie 50% dawki to tzw. bolusy, ktre dopasowujemy do aktywnoci ruchowej oraz iloci i jakoci posikw (bolusy proste i zoone). Takie ustalenia wydaj si proste, jednak wci pozostaje problem jak dobow dawk insuliny potrzebuje pacjent z cukrzyc aby jego organizm pracowa prawidowo. Ustalenie takiej dawki wcale nie jest atwe, co wicej raz ustalon dawk dobow z pewnoci trzeba zmienia, gdy mody organizm w rnych przypadkach bdzie potrzebowa rnej iloci insuliny, rnej dawki bolusa jak i insuliny bazowej. Dawka insuliny zaley od wieku dziecka, pci, masy ciaa, trybu ycia, innych wspistniejcych chorb, ale rwnie jest zwizana z czasem trwania cukrzycy. Bezporednio po rozpoznaniu cukrzycy u paccjenta obserwuje si wybitnie due zapotrzebowanie na insulin, co wie si z cakowitym brakiem tego hormonu w organizmie i potrzeb nadrobienia tego niedoboru. Pacjent w tym czasie bdzie potrzebowa duej dawki insuliny. Po kilku dniach lub tygodniach u wikszoci chorych dochodzi do tak zwanej remisji cukrzycy. W tym czasie istotnie spada zapotrzebowanie na insulin, u niektrych osb mona nawet chwilowo odstawi leczenie. Niestety to zjawisko jest krtkotrwae i najczciej po szeciu do dwunastu miesicy pacjent z cukrzyc znw potrzebuje duej dawki insuliny. Po tym okresie zapotrzebowanie u dzieci przed okresem dojrzewania wynosi rednio okoo

0,6 do 0,75 j na kg masy ciaa na dob, z czego jak wspomniano powyej, poowa dawki to ustalona baza. Z wiekiem, gdy dziecko ronie i staje si starsze dalej zwiksza si zapotrzebowanie na insulin i naley modyfikowa dawk insuliny, zarwno bolusw jak i insuliny bazowej. Bardzo istotnie dawka insuliny wzrasta w momencie pierwszych oznak dojrzewania pciowego, to jest w wieku 10-12 lat, rnie u dziewczt i chopcw. Zwikszenie zapotrzebowania na insulin jest zwizane ze zwikszon produkcj hormonw pciowych, ktra prowadzi do dojrzewania pciowego i zmiany sylwetki ciaa na bardziej kobiec lub msk. Moe to zmienia rwnie wraliwo komrek organizmu na insulin, czyli, e w okresie dojrzewania bdzie potrzebna wiksza dawka insuliny aby obniy stenie glukozy

we krwi. Ponadto, w tym czasie obserwuje si istotne przyspieszenia wzrostu ciaa spowodowane zwikszon produkcj hormonu wzrostu. Hormon wzrostu jest uwaany za jeden z najwaniejszych czynnikw, ktre zwikszaj stenie glukozy we krwi. Dlatego te dojrzewajcy pacjent z cukrzyc bdzie potrzebowa wikszej iloci insuliny. W czasie caego okresu dojrzewania dawka insuliny moe wzrosn rednio do 1,5-2 j na kg masy ciaanadob.Wzwizkuzpowyszym,wtymokresie u pacjenta z cukrzyc mog by obserwowane wysze wartoci poziomu glukozy oraz glikowanej hemoglobiny (HbA1c).

c naley zwrci uwag na zwikszone w tym czasie stenie glukozy z pomiarw glukometrem. W takim przypadku powinno si zwikszy dawk insuliny, w tym przede wszystkim lepsze efekty uzyskuje si przez zwikszenie insuliny bazowej. Naley utrzymywa wysz dawk insuliny przez cay okres choroby, gdy w tym czasie organizm pracuje na zwikszonych obrotach aby mc poradzi sobie z infekcj. Oczywicie dawk insuliny zwikszamy pod kontrol pomiarw glukozy we krwi za pomoc glukometru, gdy nie jestemy w stanie przewidzie jak w danej infekcji zmieni si zapotrzebowanie organizmu na insulin. Jeli zaobserwujemy, e poziomy glukozy staj si niskie, moe to wiadczy o ustpowaniu objaww infekcji i dawk insuliny bazowej mona z powrotem obniy. Podsumowujc, istotne jest aby pamita, e u dzieci i modziey z cukrzyc typu 1 leczonych pomp insulinow, czsto mona uzyska lepszy efekt leczenia poprzez zwikszenie dawki bazowej, a nie tylko dawki bolusw. Przede wszystkim dotyczy to caego okresu dojrzewania pciowego, gdzie dawk insuliny bazowej mona lub trzeba zwiksza stopniowo co kilka tygodni. prof. dr hab. med. Wojciech Mynarski Klinika Chorb Dzieci I Katedry Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w odzi ul. Sporna 36/50, 91-738 d

Pamitajc o tym, e w okresie dojrzewania wzrasta zapotrzebowanie na insulin mona zapobiec wysokim poziomom glukozy przez zwikszenie dawki insuliny bazowej, nawet o 100% poprzedniej dawki. Nie naley ba si zwikszenia iloci insuliny bazowej. Czsto znacznie atwiej jest uzyska w okresie dojrzewania lepsze wyniki stenia glukozy i glikowanej hamoglobiny, jeli zmieni si dawk bazow, ni jak bdzie si zwikszao bolusy w zalenoci od uzyskiwanych wartoci glukozy we krwi mierzonych glukometrem. Po okresie dojrzewania, czyli w wieku 16-18 lat, ponownie zmniejsza si zapotrzebowanie organizmu na insulin, pierwszymi objawami mog by pojawiajce si niedocukrzenia (hipoglikemie), w tym czasie ponownie mona zmodyfikowa, czyli zmniejszy dawk insuliny bazowej.

Naley rwnie pamita, i zapotrzebowanie na insulin moe wzrosn okresowo w czasie kadej dodatkowej choroby, najczciej zapalnej wirusowej czy bakteryjnej. W tym czasie, aby organizm mg si broni przeciw drobnoustrojom, pobudzany jest ukad odpornoci, ktry potrzebuje wikszej iloci glukozy, a co za tym idzie rwnie insuliny, dlatego te musimy w tym czasie zwikszy dawk insuliny. Przykadowo, w zapaleniu garda czy zapaleniu puc u pacjenta z cukrzy-

or rmatycia f A
Wchodzc do gabinetu spodziewaam si zobaczy za biurkiem kogo powanego, o surowym spojrzeniu z racji odpowiedzialnej funkcji jak peni. Moe troch przybitego yciem. Ku mojemu zaskoczeniu powita nas czowiek z szerokim umiechem, peen radoci, ktr wyczuwa si na kilometr. Pan doktor Stanisaw Paweczak to ordynator Oddziau Dziecicego Szpitala Wojewdzkiego w Siedlcach przy ulicy Poniatowskiego 26. Jest lekarzem pediatr i lekarzem diabetologiem. Ma 42 lata. Od 6 roku ycia nasz chorob. Tak jak ja, Ty albo Twoje dziecko. Patrzc na niego widz zmaterializowan nadziej. Od 36 lat yje z cukrzyc. I naprawd yje!
O swojej chorobie mwi bez adnych oporw, rozmowa o niej nie stanowi dla niego wikszego problemu. Mimo to zachorowanie na cukrzyc w wieku 6 lat wspomina jako traumatyczne przeycie: Tak naprawd nie pamitam okresu, kiedy byem zdrowy. Wydaje mi si, e od zawsze byem chory, pewnie, dlatego, e byem taki may, gdy trafiem do szpitala. Pamitam stamtd pewne sceny... do nich naley obraz biegncego korytarzem dziecka i pielgniarki gonicej je ze strzykawk. Chciaa poda mu insulin. Pamitam te kucie palcw co dwie godziny w celu pomiaru cukru we krwi, ale nie takimi lancetami jak obecnie s dostpne. To byo co na ksztat maego noyka. Te przeycia pozostawiy w jego pamici pitno, ktre przez te wszystkie lata dopingowao do zmian, do zrobienia czego wielkiego. To wanie ono w duej mierze zawayo na jego pniejszej karierze. Gdy zapytaam o histori choroby, jak to byo 36 lat temu, kiedy zachorowa, dowiedziaam si jak bardzo leczenie cukrzycy rnio si od dzisiejszego. Mj rozmwca przeszed w karierze swojej choroby przez ca insulinoterapi jaka tylko istniaa. Kucie palcw co dwie godziny w szpitalu i gotowane strzykawki w sterylizatorze - to pocztki. Nie wspominam tego dobrze. Insulina zynkprotaminowa nabierana do strzykawki, po ktrej nastpowaa lipodystrofia, czyli zanik tkanki tuszczowej to moje pocztkowe wspomnienia. Potem miaem do czynienia z insulin Novo MC, po ktrej lipodystrofia si wycofaa. Rwnie w dziedzinie pomiaru cukru miaem do czynienia z pen gam specyfikw; od glukotestw czyli rozpuszczania 5 kropelek moczu w wodzie z tabletk, przez glukometry Reflolux, GX do nowoczesnych glukometrw, takich ktre obecnie stosuj ju wszyscy. To samo z podawaniem insuliny - od wspomnianych strzykawek, ktre trzeba byo wygotowywa za kadym razem, porzez strzykawki adowane ampukami z insulin po pomp insulinow, ktrej obecnie uywam. Mog powiedzie, e miaem do czynienia z ca histori medycyny cukrzycowej na przeomie tych 36 lat.

Gdy trafiem do szpitala na Dziadowsk, wanie tam otrzymaem rzeteln edukacj i wyksztacenie cukrzycowe. Wysano mnie na kolonie z innymi dziemi z cukrzyc, podczas ktrych wiele si nauczyem i zdobyem bardzo wartociow wiedz. Dziki mojej kochanej mamie i wsparciu caej rodziny mogem uzyska dobre wyrwnanie, za co naprawd bardzo dzikuj. Rwnie podzikowania nale si caemu zespoowi z poradni przy Dziadowskiej, gdy to oni wyksztacili mnie w wiedzy o cukrzycy. Gdy pytam o to dlaczego zosta lekarzem widz umiech i spojrzenie pene satysfakcji i spenienia. Tak jak kady nastolatek Pan doktor nie mia sprecyzowanych planw. Dopiero pniej zacza fascynowa go medycyna. Niewtpliwie mia jednak podstawy aby prbowa: by dobry z chemii i biologii. W ogle by najlepszym uczniem w klasie i jako jedyny dosta si na medycyn. Na mojej decyzji o wyborze studiw zawayy take sowa Pani dr Alicji Symonides - aweckiej, ktra mnie leczya. Pamitam jak mwia Ty si znasz na cukrzycy, wic zosta diabetologiem. Po prostu. I tak pojawia si najpierw specjalizacja I stopnia z pediatrii, potem II stopnia z pediatrii i w kocu z diabetologii. Kierownikiem tej specjalizacji bya pani profesor Anna Czech. Powodowaa mn wtedy ch udowodnienia, e jestem dobry, e mimo cukrzycy poradz sobie i bd dobry w medycynie. Chciaem co udowodni. Jak wiele osb z cukrzyc. Tak naprawd misja obudzia si we mnie po ukoczeniu studiw. Czuem, e otrzymaem kredyt - kiedy mnie udzielono pomocy - teraz przysza kolej na moj pomoc innym. Studiowanie wspominam jako okres bardzo przyjemny i wesoy. Choroba troszk przeszkadzaa, ale gdy pojawia si intensywna insulinoterapia byo duo lepiej, mona byo rozluni nieco styl ycia.

Gdy zadaam pytanie o bunt wobec cukrzycy, tak czsty w wieku dojrzewania, otrzymaam odpowied, ktrej mona byo si spodziewa. Oczywicie, e przeywaem taki bunt, przecie on towarzyszy kademu nastolatkowi z cukrzyc. U mnie natomiast przebiega agodnie, byo to swego rodzaju rozlunienie w diecie i samokontroli. Moe te wynikao z czasw, w jakich przyszo mi y z t chorob. Gdy pojawiy si pierwsze glukometry ycie stao si o wiele atwiejsze. Na cianie gabinetu wisi medal Polskiego Stowarzyszenia Diabetykw dla czowieka ze staem cukrzycowym powyej 30 lat. To szmat czasu.

Patrz na niego z podziwem, kiedy opowiada czym si zajmuje na codzie i od wita. Swj czas powica pacjentom oddziau pediatrycznego, dwa razy w tygodniu przyjmuje dorosych i dzieci w przychodni diabetologicznej. Mj najmodszy pacjent diabetyk ma 2 lata, najstarszy 97. Pan doktor jest rwnie przewodniczcym Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego w Siedlcach, oraz czonkiem Rady Okrgowej Izby Lekarskiej w Warszawie. Ma jednoczenie swoje hobby niejedno. Swoim pacjentom mwi, e cukrzyca to wypadnicie pewnej funkcji a insulina to proteza, ktra sprawia, e ycie jest normalne. Nie jestem mentorem dla moich pacjentw, nie strasz tylko zachcam i mobilizuj. Niczego nie da si zrobi na si. Jeli moim podopiecznym jest pikarz to mwi mu, e, jeli bdzie si stara i dba o swoj chorob to lepiej zagra. Tu i teraz.

Wizja powika za 50 lat niewiele daje. Ja afirmuj ycie. To bardzo wane by nie dopuci do gorszej kondycji psychicznej. Czasem jednak spotykam si z powanymi kryzysami i prawdziwym brakiem nadziei. Gdy brakuje mi argumentw, kiedy widz moich pacjentw zaamanych mwi im, e przeyem 36 lat z chorob i daj rad, wic niech pomyl ile jeszcze przed nimi.

Pytam o hobby. Nie zadaj tego pytania bez powodu. Zaraz po wejciu do gabinetu mj wzrok przykuy medale i szereg modeli samolotw zdobicych ciany gabinetu. Ale zanim o hobby mwi o waniejszych sprawach w jego yciu. Niestety przez dugie godziny spdzane w szpitalu i poradni brakuje czasu dla kochajcej rodziny. Mam bardzo wyrozumia on, ktra jest kobiet mojego ycia i zawsze mnie rozumie i pomaga. Mam dwjk dzieci, pitnastoletniego Witolda i dziewicioletni Natali, ktre bardzo dobrze si ucz i s naprawd powodem do dumy. Wiele zawdziczam onie, ktra toleruje moje czste nieobecnoci a take moje pasje, midzy innymi modelarstwo i zbieractwo. Doktor Paweczak jest grenadierem w VI kompanii II puku Ksistwa Warszawskiego i uczestniczy w rekonstrukcji bitew z tego okresu. Chcia zosta medykiem w swoim puku ale mieje si nie byo takiej oficjanej funkcji.

Zosta wic grenadieram. T pasj Pan doktor okrela jako zabaw grupy facetw w onierzy. A ja suchajc myl, e siedzi przede mn szczliwy i speniony czowiek. Mimo swej choroby, trwajcej ju tyle lat. Pytam czy zmieniby jednak czego w swoim yciu, gdyby mg cofn czas. Patrzc w ty, na pewno bardziej bym si zaj swoj cukrzyc. Chyba kady chory odpowiedziaby tak na to pytanie. Jestem zadowolony z ycia. Mam jeszcze mnstwo planw i de. Jeli chodzi o moje ycie zawodowe chciabym tu zrobi pediatri z prawdziwego zdarzenia. Marzy mi si pediatria, gdzie rodzice i dzieci maj komfortowe warunki, gdzie mog bez problemu przebywa razem w trudnych chwilach choroby. Chciabym rwnie wychowa diabetologa spord moich asystentw. To bardzo potrzebny zawd, poniewa brakuje diabetologw. Chc uzyska take tytu naukowy i mam nadziej, e mi si to uda. Serdecznie tego wszystkiego yczymy. I na pewno si uda. Przecie wszyscy jestemy z tego samego klubu. I przez to jestemy silniejsi. Rozmawiaa: Anna Zakrzewska

Rozmawiamy na temat jak to jest leczy ludzi znajc chorob od podszewki, kiedy empati ma si wpisan niejako z definicji. Czy jest mi atwiej leczy pacjentw samemu bdc chorym? Na pewno tak, dlatego namawiam swoich podopiecznych do koczenia medycyny i robienia specjalizacji w dziedzinie diabetologii. Chciabym rwnie, by kto z grona moich asystentw da si wychowa na diabetologa. Pacjenci wiedz, e jestem chory i myl, e to pomaga

nam w rozmowie i wsplnym leczeniu cukrzycy. Cukrzyca miaa duy wpyw na wybr przez niego specjalizacji diabetologicznej. Gdyby nie by chory, pewnie jego kariera medyczna potoczyaby si inaczej. Zawd lekarski to trudny kawaek chleba, a cukrzyca to choroba ktra wymaga dyscypliny, przynajmniej w jakim stopniu. Ale w radzeniu sobie z dyscyplin cukrow pomaga mi pompa insulinowa. Nie zmienibym nic w moich poprzednich wyborach.

10

Sia pacjentw!
Budapeszt 20-22 lutego 2008
W Budapeszcie odby si w tym roku Trzeci Midzynarodowy Kongres Pacjentw zorganizowany przez International Alliance of Patients Organisation - Midzynarodowy Sojusz Organizacji Pacjentw. IAPO zrzesza pacjentw z caego wiata, ktrzy nale do midzynarodowych, krajowych czy regionalnych stowarzysze. Misj IAPO jest stworzenie midzynarodowego systemu zdrowotnego, zapewniajcego potrzeby pacjenta. IAPO zrzesza okoo 400 organizacji i stowarzysze, do ktrych naley okoo 365 milionw pacjentw. Kongres mia na celu midzy innymi - pokazanie osigni i wsppracy organizacji i stowarzysze z caego wiata. By te okazj do podzielenia si problemami, z ktrymi borykaj si pacjenci z rnych miejsc na ziemi. By rwnie dobr okazj do wsplnych rozwaa jak pomc i jak dy do poprawy sytuacji pacjenta na caej kuli ziemskiej. Do uczestnictwa w tym niezwykym wydarzeniu zostali zaproszeni prezes Andrzej Bauman i pani Anna liwiska z Polskiego Stowarzyszenia Diabetykw. Udzia w sesjach plenarnych i sesjach szkoleniowych umoliwi nawizanie kontaktu z innymi stowarzyszeniami, ktre zrzeszaj pacjentw cierpicych na bardzo rne choroby. Zwikszanie zaangaowania pacjenta w sfer zdrowotn,Innowacje a zdrowie publiczne, Organizacje pacjentw o charakterze parasola to tylko niektre z tematw sesji, w ktrych my take uczestniczylimy. Wszystkie one dotyczyy zdrowia i dobra pacjenta na caym wiecie. Osoby z rnymi schorzeniami, o rnym kolorze skry i jzyku, czy naprawd wiele. Wszyscy walcz o swoje prawa, o dostp do informacji medycznej, o bezpieczestwo i godne warunki bytu. To wartociowe dowiadczenie pozwolio na wymian pogldw i porwnanie sytuacji pacjenta w Polsce i innych krajach. Podczas jednego z wystpie pani Regina M.N Kamoga z Ugandy, przedstawicielka IAPO i stowarzyszenia CHAIN, opowiadaa jak przedstawia si sytuacja opieki medycznej w Ugandzie, kraju ktrego system zdrowotny jest bardzo sabo rozwinity. Dzieci w Ugandzie nie potrafi czyta, pisa, cierpi na wiele chorb i bardzo czsto nie maj co je. Spotkanie na ywo z ludmi, ktrzy usiuj pomc w rowizywaniu tak podstawowych problemw pozwolio nam na refleksj jak nasza sytuacja rni si od tamtej. Cieszymy si i liczymy na to, e bdzie u nas coraz lepiej. Mamy nadziej rwnie na popraw sytuacji w Ugandzie, ktra boryka si ogromnymi problemami. Jednym ze sponsorw kongresu bya fundacja firmy Medtronic. Jest to tzw. filantropijne rami Medtronic, wiatowego lidera w inynierii biomedycznej. Jego misj jest poprawienie sytuacji zdrowotnej ludzi, poprzez wspieranie pracy organizacji i stowarzysze zajmujcych si tak dziaalnoci.

Podczas spotkania zorganizowanego przez fundacj Medtronic, od lewej Anna liwiska tumaczka PSD, Herb Riband, Medtronic VP Legal and External Affairs International, and Chairman European Foundation Committee, Andrzej Bauman prezes PSD, Wendy Bennett Medtronic Foundation & Carla Finocchiaro CF Consulting, Anna Zakrzewska Medtronic Poland, Luc Giraud-Guigues Medtronic Foundation Manager, Kinces Jnos Prezes Wgierskiego Stowarzyszenia Diabetykw MACOSZ

Fundacja i jej partnerzy z organizacji pacjentw maj za zadanie szkoli i wspiera pacjentw oraz broni ich praw. Wanie podczas kongresu w Budapeszcie dziki fundacji firmy Medtronic Polskie Stowarzyszenie Diabetykw miao okazj zaprezentowa swoj dziaalno w Polsce i pokaza jak wyglda sytuacja pacjenta z cukrzyc w naszym kraju. Swoje dziaania i cele przedstawi rwnie stowarzyszenia z innych krajw Europy, co umoliwio podjcie dyskusji na temat sytuacji pacjenta z cukrzyc w Europie. To bardzo cenne wydarzenie, gdy jak powiedzia prezes PSD,

pan Andrzej Bauman, rady i wskazwki zdobyte podczas tego kongresu zostan z pewnoci wykorzystane na naszym gruncie. Kongres w Budapeszcie by wanym krokiem w kierunku znajdowania drg poprawy bytu osb chorych z caego wiata. Mamy nadziej, e wymiana dowiadcze midzy organizacjami pozwoli na podjcie kolejnych dziaa prowadzcych do poprawy sytuacji pacjentw w naszym kraju!

11

SZCZEPI czy nie


Cukrzyca typu 1 u dzieci moe sprzyja rozwojowi zakae, dotyczy to przede wszystkim okresu niewyrwnania metabolicznego choroby, czyli wysokich wartoci stenia glukozy i glikowanej hemoglobiny. Kolonizacji lub zakaeniom bakteryjnym i wirusowym u dzieci z cukrzyc sprzyja rwnie czsty kontakt ze szpitalem. Najczstsz lokalizacj zakae s grne i dolne drogi oddechowe, skra oraz drogi moczowe. W wietle stale wzrastajcej liczby bakterii opornych na antybiotyki coraz wikszego znaczenia nabiera swoista profilaktyka zakae, przez stosowanie szczepie ochronnych. Aby uchroni dzieci z cukrzyc przed gronymi infekcjami naley prowadzi profilaktyk, przede wszystkim poprzez realizowanie szczepie obowizkowych zgodnie z kalendarzem szczepie. Cukrzyca niej jest przeciwwskazaniem do szczepie. Podstaw do zwolnienia lub raczej odroczenia szczepienia dziecka chorego na cukrzyc moe by jedynie okres remisji cukrzycy, czyli czas kie-

Niejeden ju raz zdarzyo si, e w zwizku z brakiem wystarczajcych informacji na temat szczepie dzieci z cukrzyc, takie szczepienie opuszczono. Kiedy wszystkie dzieci pani pielgniarka prosia o przejcie do gabinetu may diabetyk zostawa. Mamy nadziej, e takich sytuacji jest coraz mniej ale dla rozwiania wszelkich wtpliwoci omawiamy to zagadnienie, aby zarwno rodzice jak i panie pielgniarki w szkole nie miay ju adnych wtpliwoci. Autorem tekstu jest prof. dr hab. med. Wojciech Mynarski.

dy zmniejsza si istotnie zapotrzebowanie na insulin. Dotyczy to pierwszych trzech do szeciu miesicy od rozpoznania cukrzycy i nie trwa duej ni p roku. Ponadto, odroczy szczepienie mona w przypadku niewyrwnania metabolicznego choroby wymagajcego pobytu dziecka w szpitalu. Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego istotne jest rwnie przeprowadzenie jak najwikszej liczby szczepie zalecanych, w tym przede wszystkich szczepienia przeciw grypie. Zaleca si, aby szczepionk przeciw grypie podawa co roku, przed rozpoczciem zimy, poczwszy od szstego miesica ycia, jeli dziecko zachorowao przed tym okresem. Inne szczepienia zalecane takie jak przeciw Haemophilus influenzae b, Streptococcus pneumoniae, ospie wietrznej itp. maj wysokie dziaanie ochronne i mog zapobiec zakaeniom, powikaniom, a take zmniejszaj liczb nosicieli gronych bakterii i wirusw wrd dzieci z cukrzyc. Wszystkie szczepienia obowiazkowe i zalecane w kalendarzu szczepie s bezpieczne dla pacjentw chorujcych na cukrzyc, a ewentualne ryzyko powika wynikajcych ze szczepienia jest takie samo jak wrd dzieci zdrowych. Naley zwrci uwag, e lekarz powinien poinformowa rodzicw o planowanych szczepieniach, zdarza si bowiem, e w okresie poszczepiennym konieczne jest nieznaczne zwikszenie dawki insuliny. prof. dr hab. med. Wojciech Mynarski Klinika Chorb Dzieci I Katedry Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w odzi ul. Sporna 36/50, 91-738 d

12

Dla Dzieci Z Cukrzyc


Wiele osb ma potrzeb pomagania innym. Nie kady jednak to robi. By moe nie wie jak. Jak si do tego zabra? Z kim jednoczy swoje siy? Takie dziaania podejmuj osoby ze Stoecznej Fundacji dla Dzieci z Cukrzyc, ktrej siedziba znajduje si przy ulicy Szpitalnej 5/16 w Warszawie. O dziaalnoci i osigniciach fundacji opowiadaj osoby najbardziej zaangaowane w jej prowadzenie: prezes fundacji, Pani Wanda Jakubowska i jej wice prezes, Pan Sylwester Manowski. Z: Czym zajmuje si Stoeczna Fundacja dla Dzieci z Cukrzyc? W.J: Na to pytanie cinie si jedna i krtka odpowied wszechstronn pomoc dzieciom z cukrzyc. Natomiast mona to rozbi na poszczeglne punkty statutowe naszego dziaania cele fundacji. Z: Jakie s zatem cele dziaania fundacji? W.J: Naszym podstawowym zadaniem jest wsparcie psychiczne, ktre niesiemy rodzicom dzieci, ktre wanie zachoroway na cukrzyc. S oni wieo po szkoleniu, wieo po wizycie w szpitalu i takie wsparcie jest im bardzo potrzebne. Spojrzenie innych rodzicw, z duszym staem choroby dziecka jest inne i mniej nerwowe. Ich spojrzenie z dystansu naprawd pomaga tym wieym, by mogli agodniej podej do tego co spotkao ich dziecko mniej dramatycznie. To nie oznacza, e bagatelizujemy powag choroby, z ktr od teraz trzeba y. Uwaamy jednak, e spokojniejsze podejcie do pewnych okolicznoci, jest znacznie korzystniejsze ni wpadanie w rozpacz. Staramy si pomc rodzicom aby nie zaamali si. Bardzo serdecznie zachcamy rwnie rodzicw do wyjazdw na turnusy rehabilitacyjne, podczas ktrych oswojenie cukrzycy w towarzystwie dobrej opieki medycznej i innych dzieci z tym samym problemem jest duo atwiejsze. Poza organizowaniem bezpiecznego wypoczynku przygotowujemy take imprezy okolicznociowe np. choinkowe czy z okazji dnia dziecka. S.M: Staramy si by nasi podopieczni czas wolny spdzali aktywnie, dlatego w siedzibie fundacji w kad rod o godzinie 16.00 modzie i doroli maj moliwo gry w tenisa stoowego. Poniedziaki zarezerwowane s na treningi siatkwki w liceum oglnoksztaccym przy ulicy Dolnej w Warszawie. Mamy sta grup siatkarzy. Serdecznie zapraszamy do zasilenia jej szeregw. Z: Walka o pomoc dla innych moe by trudna. Co daje Pastwu si do cigego pomagania? W.J: Ch satysfakcji, e mona si przyda naprawd wiele znaczy. Fundacj zaoyymy razem z Pani Halin Gsisk. Na pocztku motorem naszych dziaa by fakt, e nasze dzieci chorujce na cukrzyc po prostu nie miay moliwoci wyjazdu. W tamtych czasach Towarzystwo Przyjaci Dzieci organizowao wyjazdy do

Stoeczna Fundacja

foto: Piotr Gamdzyk

Zwierzynia. To bya jedyna oferta, nasze turnusy j wzbogaciy. Dziki organizowaniu wyjazdw wiksza ilo dzieci ma moliwo skorzystania z bezpiecznego wypoczynku. S.M: W moim przypadku byo podobnie: choroba crki, szok, spotkanie Pani Prezes, wsplny wyjazd na turnus rehabilitacyjny, propozycja wsppracy w fundacji. Trwa to ju 13 lat. Chcielimy razem pracowa i pomaga innym dzieciom, widzie na ich twarzach umiech. W.J. Niestety brakuje nam rodkw finansowych na realizowanie potrzeb, ktre cigle rosn. Gwny nasz dochd to darowizny wszelkiego rodza-

ju. Jestemy ju organizacj uytku publicznego, lecz 1% podatku od dochodw bdzie mona odpisa na nasze konto dopiero w roku 2009. Ale ju dzisiaj zachcamy by to czyni. Z: Czym Fundacja moe si pochwali? W.J: Poprzez zakadanie osobistych subkont rodzice maj moliwo zdobycia rodkw finansowych na zakup pomp insulinowych. Stoeczna Fundacja z wasnych funduszy i darowizn cz pienidzy przeznacza na zakup osprztu do pomp insulinowych, a we wsppracy z firmami medycznymi zaopatruje dzieci w najnowsze produkty uatwiajce ycie diabetykom.

13

foto: Piotr Gamdzyk

S.M: Kadego lata fundacja zajmuje si organizacj wyjazdw dzieci na turnusy rehabilitacyjne (indywidualne-kolonie i dla dzieci z opiekunem). Kiedy wyjazdy miay miejsce take w zimie. Niestety teraz brakuje pienidzy na ich dofinansowywanie. Rodzicw nie sta na dwa wyjazdy w cigu roku. Problemem byo rwnie zebranie jednolitej wiekowo grupy na taki wypad zimowy. Mamy na swoim koncie organizacj turniejw sportowych, jak ju wczeniej wspomniaem, w siatkwce i tenisie stoowym. Co roku uczestnicy takich zawodw otrzymuj nagrody i dyplomy. Mamy swoj druyn, ktra uczestniczy w rozgryw-

kach z innymi druynami np. ze szk rednich. W.J: Imprezy okolicznociowe ciesz si nie sabncym powodzeniem, tylko z okazji choinki szykujemy 500 paczek witecznych. Z: Czy borykacie si jeszcze z jakimi problemami? S.M: Chciabym nawiza do wyjazdw na turnusy rehabilitacyjne i zaapelowa do lekarzy i pielgniarek, by patrzyli na te wyjazdy z sercem. Bardzo potrzebujemy pomocy z ich strony, by dzieci mogy jecha na bezpieczne wakacje. Serdecznie

prosimy, by nie patrzyli tylko na aspekt finansowy takich wyjazdw. Niestety problemem jest te to, e lekarzy i pielgniarek nie oddelegowuje si ju na turnusy zdrowotne. Musz wykorzystywa na to swoje urlopy wypoczynkowe. W.J: Apelujemy take o darowizny, gdy brakuje nam rodkw na to, by ufundowa najbiedniejszym dzieciom wyjazd na kolonie, jak czynilimy to do tej pory. Co roku staramy si, by rodzice kilkorga dzieci za wyjazd pacili tylko symboliczn kwot okoo 150 z. Pozosta cz pokryje PFRON, Fundacja, darczycy. Z: Jakie s najblisze plany fundacji? S.M: Zblia si Dzie Dziecka i z tej okazji na

31 maja zaplanowalimy wycieczk autokarow do twierdzy w Modlinie. Bdzie to wycieczka caodzienna, w planie mamy zwiedzanie zabytkw, ognisko z kiebaskami i zawody strzeleckie. Jeli chodzi o wakacje mamy zamiar zorganizowa wyjazd indywidualny w drugiej poowie lipca i turnusy dla matki i dziecka w pierwszej poowie lipca i w sierpniu. A nastpnie, tradycyjnie jak co roku, turniej sportowy i imprez choinkow. Z: Dzikuj za rozmow i yczymy powodzenia w realizacji planw.

Adres korespondencyjny: Stoeczna Fundacjia dla Dzieci z Cukrzyc ul.Szpitalna 5/16 00-031 Warszawa tel.022 827 99 92 e-mail: fundacja.cukrzyca@poczta.onet.pl

14

al. Wyzwolenia 3/5, Warszawa


Kryterium sprawnoci artysty nie powinno przesdza o odbiorze jego dzie. Jednak wiele interesujcych prac zalega magazyny warsztatw terapii zajciowej czy piwnice domw opieki spoecznej, poniewa rynek sztuki jest nadal hermetyczny dla artystw niepenosprawnych. Galeria Apteka Sztuki stworzona prze Stowarzyszenie Otwarte Drzwi* ma ama te schematy. Sztuka tworzona przez osoby niepenosprawne nie powinna by traktowana jako ciekawostka, aneks do gwnego nurtu. Misj galerii jest przywracanie jej nalenego statusu i uatwienie zaistnienia artystom poprzez szeroko zakrojone dziaania promocyjne. Na ten temat rozmawiamy z osobami, dziki ktrym Apteka Sztuki istnieje: prezesem Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych (PFRON)- panem Marianem Leszczyskim oraz pani Ann Machalic-Putorak, prezesem Stowarzyszenia Otwarte Drzwi.

Pracownicy Apteki Sztuki Z: Dlaczego PFRON zdecydowa si wspiera dziaalno Apteki Sztuki? M.L. - W Polsce funkcjonuje 634 warsztatw terapii zajciowej i uczestniczy w nich prawie 22 tys. osb niepenosprawnych. Pracownie artystyczne dziaaj rwnie w wielu domach pomocy spoecznej. Niepenosprawni artyci tworz te w zaciszu wasnych domw i czsto jest to dla nich jedna z podstawowych form rehabilitacji. Wrd tej rzeszy osb objawia wiele talentw, ktrych

prace zasuguj na prezentacj i promocj. Do tej pory brakowao jednak miejsca do pokazywania ich dokona oraz do dyskusji o nowoczesnych formach rehabilitacji poprzez sztuk. Widzielimy rwnie potrzeb integracji rodowiska niepenosprawnych i penosprawnych artystw. Apteka Sztuki ma szans wypeni t luk, jeli bdzie wsppracowaa ze rodowiskiem profesjonalnych kuratorw i artystw. Z - Otwarcie galerii to uwieczenie wielu miesicy intensywnej pracy.

15

nosprawne w stopniu znacznym, z powanymi schorzeniami. Z: Pierwsza wystawa to prace Tadeusza Gowali. Dlaczego wanie ten artysta? A.M-P: Przede wszystkim ze wzgldu na warto artystyczn jego prac. Chcielimy pokaza sztuk na wysokim poziomie tworzon przez czowieka niepenosprawnego. Pan Tadeusz jest mieszkacem domu pomocy spoecznej i uczestnikiem warsztatw terapii zajciowej. Jednak do tej pory nikt waciwe si nim nie zainteresowa. A celem galerii jest wyszukiwanie wybitnych artystw i udzielanie im wsparcia profesjonalnego w zakresie promocji, marketingu, organizacji i sprzeday.

Z: Jakie s dalsze plany galerii? A.M-P: W tym momencie jestemy na etapie szkolenia pracownikw, poniewa ambitne zadania wymagaj posiadania wysokich kwalifikacji. Promowanie artystw i sprzeda dzie sztuki jest trudnym przedsiwziciem, wic zesp musi si wiele nauczy. W przyszoci Apteka Sztuki bdzie nie tylko promowa wspczesnych artystw, ale take wiadczy rnego rodzaju usugi: projektowe, poligraficzne, organizacyjne. Ju wkrtce rwnie bdziemy mogli zaprosi diabetykw do korzystania z kawiarenki internetowej ufundowanej przez firm Bioton. bleszcz

Powstao nie tylko wane miejsce na artystycznej mapie stolicy, ale i innowacyjna placwka zakad aktywizacji zawodowej. A.M-P: To przykad przedsibiorstwa spoecznego. Od pierwszych dni Stowarzyszenie Otwarte Drzwi opracowywao i realizowao takie programy oparte na aktywnoci samego obywatela. Brak kapitau pocztkowego powodowa, e efektywno ekonomiczna tych przedsiwzi bya rna. Jednak skuteczno reintegracyjna jest zawsze wysoka. Galeria Apteka Sztuki uzyskaa rodki z Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych na remont i wyposaenie. Otrzymywana z PFRONu dotacja na dziaanie gwarantuje, e galeria nie zbankrutuje. Na szczcie jest na tyle niska, e zmusza do aktywnoci ekonomicznej. Wszystkie przedsiwzicia podejmowane przez galeri musz by dochodowe. Z: Ile osb znalazo zatrudnienie w Aptece Sztuki? A.M-P: Zatrudniamy 34 osoby, w tym 24 niepe-

ziaa od rte Drzwi d a szenie Otw *Stowarzy organizacj poytku dzi est y lu 1995 r. i j owstao z inicjatyw ziaa o. P rzeciwd publiczneg nesu aby p zeniu i tury i biz nauki, kul i spoecznej, wykluc uje acj cow marginaliz owarzyszenie wypra ii i rap . St bezrobociu rmy rehabilitacji, te e fo ydawc nowoczesn est take w . W cji. J resocjaliza dycznego PEN me enie magazynu 07 roku Stowarzysz agrod 20 n listopadzie i otrzymao specjaln rzw nej Otwarte D y i Polityki Spoecz kie rac tors Minister P k za wybitne i nowa cznej. eda poe Jolanty F dziedzinie pomocy s w osignicia

Co sycha w galerii? Pierwsza wystawa to prace Tadeusza Gowali, artysty samouka urodzonego w 1943 r., ktry pierwszy obraz namalowa dopiero w wieku 48 lat i praktycznie od pocztku swojej twrczoci wypracowa charakterystyczn technik malarsk. Obrazy Tadeusza Gowali s ponadczasowe i transkulturowe. Wyobraenia domw, paacw, kociow, okrtw, skonstruowane z tysicy mozaikowych, abstrakcyjnych figur geometrycznych, przekraczaj granice czasu, przestrzeni i kultur, napisa w katalogu wystawy Krzysztof Putorak, dyrektor artystyczny galerii. Prace artysty zachwycaj rozmachem i subtelnoci kolorystyczn. Obrazy zoone z tysicy maych elementw stanowi subteln analiz rzeczywistoci. Nowa harmonia w formie i kolorze jest wspania prb zrozumienia i twrczej interpretacji otaczajcego wiata. Jest take jego afirmacj, przekazan widzowi w uniwersalnych znakach. Wystaw mona oglda do pocztku kwietnia 2008 r.

16

Pompy insulinowe to urzdzenia bez ktrych nie moemy y. Nie wszyscy jednak wiedz co to jest i do czego suy. Zdarza si, e pompa wzbudza ciekawo i moe by przedmiotem kradziey. Aby si przed tym uchroni w miejscach, w ktrych szczeglnie taka kradzie jest moliwa np. w centrach handlowych, naley pamita o zachowaniu pewnych zasad bezpieczestwa. Najlepiej, aby mie j schowan pod ubraniem wtedy nie wzbudza niepotrzebnego zainteresowania. Jeli jednak jest widoczna, pamitajcie aby mie j na oku, czyli przypit z przodu, a nie na pasku z tyu spodni bd spdnicy. Na basenie, kiedy odpinacie i zostawiacie j w szafce, pamitajcie aby upewni si, e szafka jest dobrze zamknita. Sytuacje szczeglne to rwnie te podczas zaj wf, kiedy chcecie pomp odpi i zostawi w szatni. Najlepiej, ebycie porozmawiali wtedy z nauczycielem, ktry pomoe Wam znale bezpieczne miejsce. Ciekawo innych nie zna granic i mimo e takie urzdzenie na nic si im nie przyda wanie z ciekawoci mog je ukra. Potencjalnie niebezpieczn sytuacj s wizyty na play. Zdarzyo si, e kto idc si kpa zostawi pomp bez opieki i po powrocie ju jej nie znalaz. I wtedy pojawiaj si problemy... Oczywicie nie jestemy w stanie przewidzie wszystkich sytuacji ale w wielu, zachowujc zdrowy rozsdek, moemy uchroni si przed niepodanymi skutkami naszej niefrasobliwoci.

Chromy pomp

przed kradzie !

W firmie Medtronic istnieje moliwo ubezpieczenia pompy insulinowej od kradziey i zniszczenia, na podstawie umowy podpisanej z powszechnie znanym ubezpieczycielem WART. Kwota ubezpieczenia wynosi 4% wartoci pompy i jest obliczana od pocztkowej wartoci pompy w przypadku nowego urzdzenia. Umowa ubezpiecznia jest zawierana na okres 1 roku. Po pierwszym roku uytkowania, jeli kto chce nadal ubezpiecza pomp od pocztkowej wartoci odejmowane jest 25%, po 2 latach 40%, po 3 50% i od tej kwoty obliczana jest kwota ubezpiecznia 4%. Wielu naszych klientw skorzystao ju tej unikalnej usugi, tym samym chronic si przed ewentualnymi kopotami. Wszystkie szczegowe informacje dotyczce kwot zwrotu, warunkw ubezpieczenia moecie uzyska u agenta ubezpieczeniowego Grzegorza Ciesielskiego, pod numerem tel. 0 609 041 220. Jeli ju podjliscie decyzj, w celu ubezpieczenia pompy naley zgosi si do pani Agnieszki Kos, z firmy Medtronic pod numerami telefonw 0 510 202 994 lub 022 - 465 69 34 w godzinach od 8.00 do 17.00 lub do regionalnego przedstawiciela naszej firmy.

Zapraszamy Redakcja: Magda Zadora tel. 510 202 934 email: magdazadora@o2.pl Wsppraca: Anna Zakrzewska Wydawca Medtronic Poland Adres redakcji: ul. Ostrobramska 101, 04 041 Warszawa Grafika i skad: Jacek Biskupski tel. 886 159 452

You might also like