Professional Documents
Culture Documents
Unia celna Unia celna polega na zniesieniu granic pomidzy pastwami czonkowskimi i na wprowadzeniu wsplnej, zewntrznej taryfy celnej, a take na zastpieniu ustawodastw narodowych wspln regulacj celn i wspln polityk handlow w stosunku do pastw trzecich. Do swobodnego obrotu w pastwach unii s wic dopuszczone wszystkie produkty wyprodukowane legalnie w pastwach unii jak i te, ktre legalnie zostay dopuszczone do rynku wewntrz-europejskiego (tzn. legalnie przekroczyy granic) 2. Definicja towaru. Reguy pochodzenia Towar wszelkie produkty majce warto wymiern w pienidzu mogce jako takie stanowi przedmiot transakcji handlowej. 1.1.1 Reguy pochodzenia: pochodzenie uprzywilejowane czyli takie, ktre na podstawie stosownych umw midzynarodowych nadaje konkretnym towarom z konkretnego miejsca, korzystniejsze warunki ni gdyby takiej umowy nie byo. 2. pochodzenie nieuprzywilejowane pochodzenie z danego pastwa wtedy kiedy towar: pochodzenie: proste towar wyprodukowany w jednym pastwie zosta wytworzony z surowcw mineralnych lub produktw rolnych i hodowlanych, wydobytych lub powstaych na terytorium pastwa towary przetworzone wyprodukowane z towarw pochodzcych odpady produkcyjne jeli towar produkowany wicej ni w jednym pastwie to za pastwo produkcji uwaa si pastwo w, ktrym dokonano ostatnie istotne przetworzenie w wyspecjalizowanym w tym celu zakadzie produkcji przetworzenie moe nadawa towarowi nowe miejsce produkcji jeli zwikszyo warto towaru o 50% albo byo zwizane z wyprodukowaniem 50% czci (rozporzdzenie rubokrtowi towary tylko skadane na terenie UE zachowuj miejsce produkcji czci)
1.
opodatkowanie dyskryminacyjne opaty, ktre w zrnicowany sposb traktuj podobne towary zagraniczne i krajowe, chronic te ostatnie; albo chroni towary krajowe wprawdzie niepodobne ale zagroone konkurencj konkretnych towarw sprowadzanych, tzn. mog by wykorzystywane zastpczo. 1.1.2 Opodatkowanie dyskryminacyjne a ca: 1. opodatkowanie dyskryminacyjne dotyczy towarw krajowych i sprowadzanych, a ca tylko sprowadzanych 2. opodatkowanie dotyczy wszystkich towarw bdcych w obrocie w danym pastwie a ca to tylko opata zwizana z przekroczeniem przez towar granicy metody okrelania podobiestw towarw: towary s podobne jeli s klasyfikowane w taki sam sposb z punktu widzenia regulacji podatkowych, celnych lub statystycznych. Towary s podobne jeli zaspokajaj takie same potrzeby uytkownika i tym samym mog by uywane zamiennie Podatki dyskryminacyjne wtedy kiedy stosuje si zrnicowane stawki podatkowe, rozszerza si zakres obowizku podatkowego, a take pobiera si podatki w zrnicowanym trybie lub innych terminach w stosunku do towarw sprowadzanych i krajowych. 1.1.2.1 Opodatkowanie protekcyjne Art. 90 ust 2 wtedy kiedy nie wystpuje bezporednie podobiestwo pomidzy towarami zagranicznymi i krajowymi, ale mog ze sob konkurowa. Istotnym elementem przy stosowaniu tego przepisu jest cel dziaania pastwa(a wic jeli pastwo wprowadza jakie ograniczenia na dane produkty, eby chroni wasny produkt[inny]) 5. Zakaz wprowadzania ogranicze ilociowych i rodkw o skutku rwnowanym do ogranicze ilociowych art. 28 TWE zakaz wprowadzania ogranicze ilociowych Za rodki rwnowane uwaa si wszelkie unormowania powodujce utrudnienia w obrocie towarami sprowadzanymi(rodki, ktre prowadz do uniemoliwienia przewozu towarw, moliwego w sytuacji, gdyby tych rodkw nie wprowadzono, a take takie ktre przewz utrudniaj lub zwikszaja jego koszty) Formua Dassonville rodki rwnowane do ogranicze ilociowych - wszelkie zasady handlu, ktre bezporednio lub porednio, w sposb rzeczywisty lub potencjalny, mog wpywa na handel midzy pastwami czonkowskimi. Cassis de Dijon orzeczenie w sprawie likieru owocowego francuskiego, ktre nire mogo by sprzedawane w Niemczech jako likier owocowy gdy likiery owocowe w Niemczech wedug prawa powinny mie 25% - wynik orzeczenia sformuowanie zasady wzajemnego uznania standardw Keck i Mithouard w tych orzeczeniach dokonano rozrnienia pomidzy rodkami ograniczajcymi dostp towarw zagranicznych do rynku krajowego, i tym samym majcymi charakter dyskryminacyjny, a regulacjami dotyczcymi sposobw reklamy i sprzeday
dotycz towarw jako takich (skadu, wagi, wymiarw itp.) Natomiast jako rodki dotyczce rozpowszechniania dystrybucji lub reklamy, okrelone s takie rodki, ktre produktu jako takiego dotycz jedynie porednio
6. Dopuszczalne ograniczenia swobody przepywu < jeeli ograniczenia dotycz towarw zagranicznych> art. 30 TWE dopuci w pewnych sytuacjach wprowadzenia przez pastwa czonkowskie jednostronnie pewnych ogranicze wwozu lub wywozu towarw. Przepisy te s traktowane restrykcyjnie i bardzo kazuistycznie. Kade takie rozstrzygnicie podlega kontroli ETS-u ze wzgldu na: 1. ewentualnej ukrytej, arbitralnej dyskryminacji 2. proporcjonalnoci, koniecznoci i niezbdnoci < jeeli ograniczenia dotycz towarw zagranicznych i krajowych> wymogi imperatywne rozbudowane i tworzone przez orzecznictwo ETS. Rozdzia 3: Swoboda przepywu osb 1. Uwagi wstpne Swoboda przepywu osb dotyczy(czyt. pojcie osoby): 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. pracownicy osoby podejmujce dziaalno gospodarcz usugodawcy usugobiorcy studenci emeryci osoba posiadajca kapita na wasne utrzymanie czonkowie rodzin pow.
2. Swoboda przepywu pracownikw 1. pojcie swobodnego przepywu pracownikw swobodny przepyw pracownikw polega na zakazaniu dyskryminacji za wzgldu na obywatelstwo w dziedzinie zatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunkw pacy i wyraa si, z zastrzeeniem przepisw podyktowanych wzgldami porzdku i bezpieczestwa publicznego oraz zdrowia publicznego, w prawie do przemieszczania si, pobytu i podjcia pracy w wybranym pastwie czonkowskim. 2. pojcie pracownik w prawie wsplnotowym; pracownicy niezaleni, pracujcy na wasny rachunek przede wszystkim naley zaznaczy, e pojcie pracownika jest regulowane przez prawo unijne, a nie krajowe i oznacz to, e adne przepisy krajowe nie mog zawa tego pojcia. Pojcie pracownika odnosi si zarwno do osb zatrudnionych na podstawie umowy o prace jak i osb zatrudnionych w ramach niepracowniczego stosunku(samozatrudnienie, zatrudnienie na podstawie umw cywilnoprawnych). Okrelenie pracownika obejmuje wszystkich pracownikw tj. zatrudnionych na czas okrelony, nieokrelony, sezonowe, przejciowo; pracownikw podlegajcych prawu prywatnemu i publicznemu. Pracownik, czyli osoba dokonujca pewnej aktywnoci zarobkowej, przez ktr rozumiemy i wymaga si, eby bya to aktywno rzeczywista i efektywna. 3. Rwne traktowanie ze wzgldu na obywatelstwo w zakresie dostpu do pracy, warunkw zatrudnienia, ksztacenia zawodowego Czyli zakaz zawarty expressis verbis w art. 12 czyli zakaz dyskryminacji ze wzgldu na pochodzenie, zarwno porednie jak i bezporednie. Dopuszczalne jest natomiast rozrnienie pracownikw jeeli do wykonywania danej pracy jest konieczna znajomo jzyka
Po otrzymaniu pracy, zakaz dyskryminacji , odnosi si do wszystkich warunkw zatrudnienia, jak np. wynagrodzenie, dostp do szkolenia zawodowego., korzyci socjalnych i do podatkw. Korzyciami socjalnymi nie s wiadczenia z ubezpiecze Z oferty ksztacenia zawodowego korzysta take studiujcy bezrobotny nie mogcy znale pracy. 4. Prawo wyjazdu, wjazdu i pobytu Swoboda przepywu pracownikw obejmuje prawo przemieszczania si i pobytu w innym pastwie czonkowskim. Prawo krtkotrwaego pobytu w innym pastwie czonkowskim obejmuje wszystkich obywateli UE legitymujcych si wanym dowodem osobistym, o ile nie staj si oni nierozsdnym obcieniem dla systemu ubezpiecze spoecznych pastwa przyjmujcego. Okres trzymiesiczny moe ulec przedueniu jeli osoba taka poszukuje pracy, a ponadto s realne podstawy, e znajdzie prac. Okres ten pniej wynosi 6 miesicy, pniej ten okres moe zosta przeduony z tych samych powodw co powyej. Formalnoci administracyjne nie s wymagane w przypadku krtkich pobytw w przypadku krtkich terminw, w przypadku duszych terminw pastwo moe wymaga zarejestrowania si, w takim przypadku waciwa wadza wydaje niezwocznie zawiadczenie, do wydania zawiadczenia wadza moe da jedynie okazania paszportu lub dowodu, przyrzeczenie zatrudnienia, zoonego przez przyszego pracodawc lub dowodu potwierdzajcego zatrudnienie pracownicze lub niepracownicze. Obywatele UE, ktrzy nieprzerwanie i leganie przebywali na terenie innego pastwa czonkowskiego uzyskuj prawo do staego pobytu. Pobyt stay uwaa si za nieprzerwany jeli przerwy nie byy cznie dusze ni 6 miesicy. Mog by dusze w przypadkach: odbywania suby wojskowej lub innych wanych powodw Obywatel traci prawo do staego pobytu w przypadku nieobecnoci duszej ni dwa lata. Prawo do staego pobytu nabd pracownicy przed upywem 5 lat jeli: 1. przerw swoj aktywno w celu przejcia na emerytur 2. przerwanie aktywnoci zarobkowej z powodu trwaej niezdolnoci do pracy 3. po upywie trzech lat zaczyna Si zajmowa usugami transgranicznymi jeeli jego miejsce zamieszkania jest nadal w tym pastwie 5. czenie rodzin Czyli sytuacja kiedy swobodny przepyw osb rozciga si rwnie na rodzin obywatela UE, choby nie miaa ona obywatelstwa UE Czonkiem rodziny pracowniczej s:
dzieci do 21 roku ycia lub bdce na utrzymaniu. Podczas etapu przemieszczania si rodziny pracownika musi on dsponowa odpowiedni powierzchni mieszkaln
6. Ograniczenia swobody przepywu osb 1. zatrudnienie w administracji publicznej(pojcie to jest interpretowane przez prawo wsplnotowe) 2. ze wzgldu na porzdek publiczny, bezpieczestwo publiczne i zdrowie publiczne(ograniczenia te nie mog mie jednak charakteru ekonomicznego)
9. informacja i koordynacja zwizana z zatrudnieniem cudzoziemcw Rozdzia 4: Swoboda przedsibiorczoci 1. Wprowadzenie jej zadaniem jest swoboda wyboru miejsca prowadzenia dziaalnoci UE przez osoby fizyczne i przedsibiorstwa.
2. Pojecie przedsibiorczoci na podstawie orzeczenia factortame ETS sformuowa definicj przedsibiorczoci jako dziaalno;
2. 3.
rozrnienie swobody wiadczenia usug a swobod przedsibiorczoci (gephart)swoboda przedsibiorczoci jest dziaalnoci sta na terytorium innego pastwa, a swoboda wiadczenia usug ma charakter przejciowy. Przy czym przejciowy charakter usug naley ocenia uwzgldniajc okres, czstotliwo, regularne powtarzanie i cigo dziaalnoci swoboda przedsibiorczoci a swoboda przepywu pracownikw (lawire-blum) swoboda przepywu przedsibiorczoci dotyczy osb dziaajcych na wasny rachunek, na wasna odpowiedzialno i pacona w penej wysokoci bezporednio dla niej w innym pastwie czonkowskim. 3. Adresaci postanowie
5. Uprawnienia akcesoryjne uprawnienia akcesoryjne czyli uprawnienia towarzyszce swobodzie przedsibiorczoci, niezbdne dla zapewnienia jej penej stosowalnoci.(np. prawo wjazdu, pobytu, prawo do pozostawania na terenia pastwa po zakoczeniu dziaalnoci). 6. Wyjtki od swobody przedsibiorczoci reguy swobody przedsibiorczoci nie maj zastosowania do:
3.
2. Swoboda wiadczenia usug a inne swobody Swoboda przedsibiorczoci a swoboda usug Nie jest moliwe powoywanie si na obie swobody gdy grozioby to, omijaniem prawa.
Swoboda wiadczenia usug w stosunku do swobody przedsibiorczoci ma charakter subsydiarny Swoboda przedsibiorczoci rni si ze wzgldu na czasowo(trwae a nie czasowe) oraz cel(wykonywanie dziaalnoci gospodarczej na terenie innego pastwa czonkowskiego a wykonanie tylko jednorazowej czynnoci) {gephart} Swoboda wiadczenia usug a swoboda przepywu pracownikw Swoboda wiadczenia usug obejmuje moliwo przeniesienia swoich pracownikw do innego pastwa czonkowskiego w celu wykonywania usugi, jednak jeli tacy pracownicy s obywatelami pastwa z poza UE maj zakaz uczestniczenia w na rynku pracy pastwa przyjmujcego, w formie innej ni wykonywanie rzeczonej usugi a take maj obowizek opuci ten kraj zaraz po zakoczeniu wykonywania usugi. (rush Portugesa Lda) Swoboda wiadczenia usug a swoboda przepywu towarw Istota rnicy midzy tymi swobodami zasadza si definicji towaru i usugi Towarem jest przedmiot majcy warto materialn i mogcy by przedmiotem obrotu Usuga wiadczenie odpatne wykonywane transgranicznie 3. Zakres podmiotowy swobody wiadczenia uslug
kad choby nawet przejciow form wykonywania wadzy publicznej. Pojcie wadzy publicznej interpretuje si restryktywnie(reyners), nie jest moliwe automatyczne wyczenie caego zawodu bez uprzedniego sprawdzenia, czy czynnoci zwizanych z wykonywaniem wadzy publicznej nie da si wczeniej wyczy ograniczenia uzasadnione wzgldami porzdku publicznego, bezpieczestwa publicznego i zdrowia publicznego
W kadym jednak przypadku to do ETS-u naley uznanie czy dany rodek spenia wymogi, a mianowicie czy odpowiada uzasadnionemu obiektywnie ze wzgldu na oglny interes publiczny Rozdzia 6: Swoboda przepywu kapitau 1. Definicja Swoboda przepywu kapitau ma zapewni na terenie wsplnoty wolny dostp do kapitau oraz najkorzystniejsze jego zainwestowanie, poprzez moliwo inwestowania przez inwestorw swoim kapitaem na terenie caej wsplnoty. Swoboda ta bya ze wzgldu na swj fundamentalny charakter realizowana stopniowo, w peni realizujc cel dopiero w art. 58 TWE. 2. Kapita a patnoci biece Od swobody przepywu kapitau naley odroni swobod przepywu patnoci bdc prawem akcesoryjnym do pozostaych swobd i realizowan ju po realizacji I czci integracji. Swoboda przepywu patnoci polega na transferze pieninym zwizanego z wiadczeniem wzajemnym w ramach transakcji podstawowej sucej wykonaniu innych swobd wsplnotowych Przepyw kapitau jest operacj finansow polegajcym na jednostronnym przeniesieniu rodkw majtkowych do innego pastwa czonkowskiego w celu inwestycyjnym. 3. Definicja kapitau kategorie przepywu kapitau:
2. 3.
4. 5. 6. 7. 8. 9.
10. przepyw kapitau o charakterze osobistym fizyczny przewz i wywz aktyww o charakterze finansowym 11. inne przepywy kapitau 4. Liberalizacja przepywu kapitau Pocztkowo zakres zastosowania swobody przepywu kapitau podzielony zosta na 4 kategorie A, B, C, D . Pierwsze dyrektywy liberalizacyjne (60/921 i 63/21) wprowadziy pen liberalizacj tylko w dziedzinach A i B, w czci C tylko o ile nie stao to w konflikcie z polityka gospodarcz pastwa, a D bya zupenie nieuregulowana przez prawo UE. Pen liberalizacje wprowadzia dopiero dyrektywa 88/381, zakazujca dyskryminacji za wzgldu na obywatelstwo, miejsce zamieszkania czy miejsce lokaty kapitau. Od 1.I.1994 na mocy nowelizacji przewidzianej w traktacie z Mastricht wprowadzono art. 56 TWE zakazane SA wszelkie ograniczenia w przepywie kapitau miedzy pastwami czonkowskimi oraz miedzy pastwami czonkowskimi a pastwami trzecimi. Art. 56 zakazuje zarwno dyskryminacji poredniej jak i bezporedniej. Z orzecznictwa ETS wynika take(komisja vs. WB[zote akcje]i komisja vs portugalia), e zakazane jest takie kreowanie sytuacji, ktre utrudniaj obywatelom innych pastw dostp do rynku. 5. Dopuszczalne ograniczenia przepywu kapitau ograniczenia ze wzgldu na: 1. prawo podatkowe 2. podejmowanie wszelkich rodkw ze wzgldu na ochron ustaw i aktw wykonawczych 3. porzdek i bezpieczestwo publiczne Powysze ograniczenia nie powinny jednak stanowi arbitralnej dyskryminacji ani ukrytego ograniczenia w swobodnym przepywie kapitau. Wyjtki s interpretowane w sposb restryktywny. Przepisy takie nie mog mie take charakteru wycznie ekonomicznego. Podobnie jak w swobodzie przepywu kapitau w przypadku przepisw nie dyskryminacyjnych pastwa mog powoywa si na wymogi imperatywne. 5. Przepyw kapitau i patnoci midzy pastwami czonkowskimi Swoboda przepywu kapitau jako jedyna wprowadza zakaz wszelkich ogranicze rwnie wobec pastw trzecich. Takie ograniczenia s moliwe jedynie; 1. pastwa : - na mocy art. 59 TWE jedynie w wyjtkowych okolicznociach i kiedy jest to bezwzgldnie konieczne. 2. Rada Europejska: - W przypadkach kiedy przepyw kapitau z lub do panswt trzecich powoduje lub moe spowodowa powane utrudnienia w funkcjonowaniu Egip., RE stanowic wikszoci kwalifikowan na wniosek KE i po konsultacji EBC(maks 6 miesicy) 3. sankcje na mocy art. 301 Rada Unii europejskiej wikszoci kwalifikowan na podstawie wsplnych stanowisk, moe zerwa lub ograniczy stosunki z innymi pastwami Na przepyw kapitau maj te wpyw umowy midzynarodowe zarwno te zawierane przez UE jak i zawierane przez pastwa czonkowskie, a take czonkostwo w organizacjach midzynarodowych.
II Dzia : Reguy konkurencji Rozdzia 1: Podstawy i zakres wsplnotowego prawa konkurencji 1. Aksjologiczne podstawy wsplnotowego prawa konkurencji Podstawowym celem wsplnoty europejskiej jest stworzenie wsplnego rynku wewntrznego rzdzonego reguami konkurencji, a tworzonego w oparciu o model gospodarki rynkowej. Za zniesieniem ogranicze tworzonych miedzy pastwami musi i rwnie zniesienie ogranicze z tytuu autonomii przedsibiorstw, a ma to powsta poprzez stworzenie systemu, ktry bdzie chroni konkurencj wewntrz wsplnoty(art. 3). Wsplnotowe reguy wolnego handlu i reguy konkurencji s ze sob immanentnie zwizane. W zwizku z tym, e integracja gospodarcza nie jest jedynym celem wsplnoty, musi ona by take zgodne z innymi celami; ta formua(przewaga integracji nad konkurencj) odchodzi jednak powoli w przeszo. Obecny kierunek tej polityki ustanowi traktat z Mastricht wprowadzajcy imperatyw konstytucyjny poszanowania zasad otwartej gospodarki rynkowej z woln konkurencj. Odejcie od dominacji celu integracja n a rzecz konkurencji oznacza, e wsplnotowe prawo konkurencji bdzie mie przede wszystkim na celu zapobieganiu takiego uksztatowania si rynku wewntrznego, ktre umoliwia jednemu lub kilku przedsibiorcom osignicie lub utrzymanie wadzy nad rynkiem, umoliwiajce manipulowanie skal produkcji i dystrybucji oraz/lub podnoszeniu cen ponad poziom ktry pozbawiby konsumentw korzyci z konkurencji. 2. Grupy i rodzaje wsplnotowych regu konkurencji
3. Charakter i rozwj wsplnotowego prawa konkurencji Tylko niektre z regu konkurencji maj bezporednie zastosowanie i wywouj skutek bezporedni(np. art. 81, 82 86 TWE), a wic powoduj moliwo powoywania si na nie przez osoby fizyczne i prawne przed sdami pastw czonkowskich. Art. 87 nie jest stosowany bezporednio przed sdami i urzdami, przed podjciem dziaa wykonawczych przez rad lub KE. Okres ksztatowania si regu konkurencji przypada na okres od lat szedziesitych do pierwszej poowy lat osiemdziesitych, pniej byy one tylko modyfikowane i udoskonalane. Dopiero wraz z kocem lat dziewidziesitych i powstaniem idei rozszerzenia wsplnoty o dalsze 10 pastw, wsplnota zacza reguy dalej modernizowa.
Rozdzia 2: Zakaz praktyk ograniczajcych konkurencj 1. Praktyki ograniczajce konkurencj Zakres przedmiotowy Porozumienia ograniczajce konkurencj dziaania grupowe, kolektywne przedsibiorstw, suce uzyskaniu drog bilateralnej lub multilateralnej zmowy, wadzy rynkowej Naduycie dominujcej pozycji na rynku dziaania jednostronne przedsibiorstw, ktre ju maj wadz na rynku naduywajce tej wadzy Przesanki wsplne. Praktyki te s zakazane tylko przedsibiorcom Pojcie przedsibiorstwa interpretuje si na podstawie orzecznictwa ETS- u szeroko Przedsibiorstwo kada jednostka zaangaowana w dziaalno gospodarcz, niezalenie od jej statusu prawnego i metod finansowania, niezalenie od tego czy wiadczy usugi czy prowadzi dziaalno produkcyjn, czy dziaa w kierunku uzyskaniu zysku czy nie itd. Przedsibiorcom w rozumieniu prawa UE moe by zarwno osoba fizyczna, osoba prawna a take uomna osoba prawna S zakazane tylko tedy, kiedy maj wpyw na handel miedzy pastwami czonkowskimi Przesanka ta jest speniona nawet, gdy jest potencjalnie moliwe, e praktyka moe zakci normalne warunki handlu wewntrzwsplnotowego Nie s odczuwalne jeli: Kiedy wsplny udzia w rynku stron nie przekracza 5% Cakowity obrt stron nie przekracza 40 milionw S zakazane tylko wtedy, kiedy zakcaj konkurencje na wsplnym rynku tzn. niezalenie kto i gdzie ich dokonuje niezalenie od tego czy przedsibiorstwa naruszajce regy s przedsibiorstwami z UE Maj zastosowanie powszechne do wszelkich gazi gospodarki 2. Wzgldny zakaz porozumie ograniczajcych konkurencj Zakaz porozumie zawarty w art. 81 TWE obejmuje wszystkie porozumienia ograniczajce konkurencje, co powoduje, e takie porozumienia SA niewane , chyba e kwalifikuja si do wyczenia. Zakaz ten ma charakter indywidualny i wzgldny Przesanki Formy kooperacji przedsibiorstw mogce zakci konkurencje dzialania grupowe lub kolektywne, dwch lub wicej przedsibiorstw nie pozostajcych wobec siebie w relacjach zalenoci i podporzdkowania czyli: Porozumienia miedzy przedsibiorstwami wszelkie dziaania zbiorowe przedsibiorstw kreujce i egzekwowalne prawnie lub w inny sposb Decyzje zwizkw przedsibiorstw wszelkie decyzje zwizkw przedsibiorstw jeli maj one dla czonkw charakter obowizkowy lub quasi wicy np. statuty tych zwizkw Praktyki uzgodnione zbiorczy stan faktyczny Wpyw na handel miedzy pastwami czonkowskimi Kiedy su eliminacji lub ograniczeniu konkurencji Inne zakcenie konkurencji Wpyw ten ma by odczuwalny a jest on odczuwalny wtedy, kiedy porozumienia przekraczaj 10% udziau w rynku(porozumienia midzy konkurentami) lub 15%(porozumienia midzy nie-konkurentami)<nie
stosuje si jeli ograniczenia stosowane przez porozumienie maj charakter najciszych> Celowe lub powodowane zakcenia konkurencji na wsplnym rynku Albo jest rzeczywistym skutkiem dziaania grupowego Albo jest celem dziaania Przykadowe zakazane porozumienia Porozumienia cenowe Porozumienia kontyngentowe Porozumienia o podziale rynku Porozumienia dyskryminacyjne Porozumienia wizane Przedmiot zakazu przedmiotem zakazu mog by zarwno porozumienia horyzontalne(czyli porozumienia midzy konkurentami) jak i wertykalne( porozumienia midzy przedsibiorstwami dziaajcymi na ronych szczeblach gospodarki) Najcisze ograniczenia konkurencji Kartele cenowe Kartele kontyngentowe Kartele podziaowe Oraz narzucanie cen odsprzeday Skutki naruszenia zakazu - zakaz ma charakter represyjny i bezporednio skuteczny, a co za tym idzie nie wymaga adnego stwierdzenia przez organ, takie stwierdzeni moe mie tylko charakter deklaratoryjny Bezporednie bezporednim skutkiem jest niewano takiego porozumienia(tylko w stosunku do porozumie i decyzji zwizkw przedsibiorstw) Porednie jeli jest to moliwe na podstawie prawa krajowego mona dochodzi: zaniechania, odszkodowania, czy zwrotu z tytuu bezpodstawnego wzbogacenia 3. Wyczenia spod zakazu porozumie ograniczajcych konkurencj
d)
e)
f) g)
w porozumieniach (klauzule czarne), oraz inne warunki, ktre musz by spenione, s one uchwalane na czas okrelony i mog by zmieniane w razie nagych zmian okolicznoci, ktre leay u podstaw ich powstania ii) KE moe z wasnej inicjatyw lub na wniosek pozbawia przywileju wyczenia konkretne wyczone grupowo porozumienie jeli stwierdzi, e wywouje skutki niezgodne z przepisami Przykady horyzontalnych wycze i) te porozumienia, ktre komisja wyczya spod zakresu porozumie ograniczajcych konkurencj (1) Porozumienia o specjalizacji jednostronnej, na mocy ktrych jjedna ze stron rezygnuje z produkcji i zobowizuje si je nabywa od konkurenta, druga strona natomiast zobowizuje si je produkowa i sprzedawa (2) Porozumienia o specjalizacji wzajemnej, to samo co wyej tylko wielostronnie (3) Porozumienia o wsplnej produkcji, ii) Grupowe wyczenia porozumie badawczo rozwojowych (1) Wsplne prace badawczo rozwojowe w dziedzinie produktw i technologii (2) Wsplne wykorzystywanie prac badawczo rozwojowych w dziedzinie produktw i technologii (3) Wsplne prace badawczo rozwojowe w dziedzinie produktw i technologii z wyczeniem wsplnego korzystania z wynikw prac Przykady wycze wertykalnych i) Porozumienia zawierane midzy dwoma lub wiksza iloci przedsibiorstw, z ktrych kade dziaa w ramach porozumienia na rnym szczeblu acucha produkcji lub dystrybucji zgdonie, z ktrymi strony mog kupowa, odsprzedawa sprzedawa, okrelone dobra i usugi ii) Wyczone porozumienia wertykalne w sektorze pojazdw samochodowych Wyczone porozumienia dotyczce transferu technologii Sektorowe wyczenia grupowe
4. Bezwzgldny zakaz naduywania pozycji dominujcej Naduycie dominujcej pozycji wystpuje wtedy kiedy jedno przedsibiorstwo dysponujce wadz rynkow w drodze jednostronnych dziaa dokonuje naduy na rynku lub jego istotnej czci. Zakaz naduywania pozycji jest zakazem bezwzgldnym o charakterze represyjnym i skutecznym bezporednio W trybie rozporzdze lub decyzji KE w drodze rozporzdze lub decyzji moe uzna dane zachowanie za obiektywnie uzasadnione a co za tym idzie za legalne Przesanki: Dane przedsibiorstwo lub grupa przedsibiorstw ma dominujca pozycje na rynku Pojecie rynku waciwego/Relewantnego Rynek relewantny produktowo- jest to rynek okrelonych dbr i usug kryteria: wymienialno i substytutywno) Rynek relewantny geograficznie jest to obszar zbytu dbr i usug Rynek relewantny czasowo rynek wyznaczony por roku Pojecie dominujcej pozycji Monopol ustawowy, monopol faktyczny, quasi monopol Bezwzgldny udzia w rynku utrzymywany przez duszy czas Czynniki wskazujce na dominacje rynkow kreujce bezporednio lub porednio bariery rynkowe Kolektywna pozycja dominujca pozycje dominujc na rynku moe zajmowa jedno przedsibiorstwo lub kilka przedsibiorstw dziaajcych jako grupa, w tym drugim przypadku jest konieczne udowodnienie ich formalnej niezalenoci i strukturalnych zwizkw gospodarczych
Komisja W nowym systemie komisja bdzie si zajmowaa tylko najciszymi przypadkami i takich sytuacjach bdzie moga 1. nakaza zaniecha 2. uczyni wicym zobowizanie przedsibiorstw podjte w zwizku z zamiarem KE wydania decyzji 3. wyjtkowo moe w drodze decyzji nie stwierdzi naruszenia 4. zastosowa rodki tymczasowe 5. naoy kary pienine i okresowe kary pienine postpowanie 1. postpowanie wszczyna KE z wasnej inicjatywy lub na wniosek osoby pokrzywdzonej 2. w postpowaniu dowodowym KE ma prawo da od przedsibiorstw informacji, przesuchiwa osoba take przeprowadza kontrol pomieszcze firmowych i innych 3. przed wydaniem wyroku KE musi wysucha strony sdowa kontrola decyzji KE odbywa si na podstawie oglnej skargi na postanowienia Klub na podstawie art. 31 rozporzdzenia 1/2003 Rozdzia 3: Przeciwdziaanie nadmiernej koncentracji 1. Prawne podstawy przeciwdziaania nadmiernej koncentracji rozporzdzenie Rady 139/2004 w sprawie kontroli przedsibiorstw postanowienia: 1) zakres podmiotowy tej kontroli 2) kryteria wycznej kompetencji KE oraz mechanizm przekazywania sobie spraw midzy KE a pastwami czonkowskimi 3) kryteria wstpnej i ostatecznej ewolucji koncentracji 4) zasady, przebieg i decyzje podejmowane w ramach postpowania w ramach koncentracji 2. Przedmiot kontroli Przedmiotowy zakres zastosowania: fuzje poczenia dwch lub wicej niezalenych przedsibiorstw lub ich czci przedmiotem kontroli s fuzje: horyzontalne poczenia midzy aktualnymi konkurentami dziaajcymi na tym samym rynku wertykalne poczenia firm dziaajcych na rnych szczeblach acucha gospodarczego konglomeratowi poczenia firm dziaajcych na rnych rynkach przejmowanie przez jednych kontroli nad drugimi w tym tworzenie wsplnych przedsibiorstw formy przejcia samodzielne przejecie kontroli firma/firmy przejmujce kontrol prowadz ju wspln kontrol wsplne przejecie kontroli przejcie kontroli moe nastpi przez nabycie caego kapitau nabycie majtku rdem kontroli moe by prawo wasnoci lub uytkowania czci lub caoci przedsibiorstwa prawa do umowy przyznajce decydujcy wpyw na skad, gosowanie lub decyzj organw przedsibiorstwa
kontrola bezporednia i porednia kontrola bezporednia sprawuj osoby lub przedsibiorstwa, ktre s posiadaczami praw lub upowanionymi do korzystania z tych praw w drodze umowy kontrola porednia czyli przypadki kiedy osoby lub przedsibiorstwa nie majc powyszych uprawnie maj wadze do wykonywania z nich wypywajcych Przedsibiorstwa wsplne czyli sytuacja w ktrej dwa lub wicej niezalenych firm przejmuje wsplnie kontrol na inn firm
3. Zbieg kontroli i waciwo organw kontroli Waciwo jurysdykcji WE dotyczy tylko takich koncentracji, ktre maj charakter wsplnotowy. Natomiast do podejmowania decyzji waciwa jest KE. Pastwa mog tylko podejmowa rodki zgodne z prawem UE, dla ochrony uprawnionych interesw Przedmiotem zainteresownia wsplnoty s tylko te koncentracje, ktre przekraczaj okrelone progi: 5 mld cakowitego obrotu wiatowego 250 mil cakowitego obrotu wsplnotowego a take takie ktre tych progw nie osigaj jednak: 1. czny globalny obrt wiatowy przekracza 2,5 mld 2. w kadym z przynajmniej 3 pastw przekracza 100 mil 3. w kadym z przynajmniej 3 pastw czny globalny obrt wynosi powyej 25 mln 4. globalny obrt w ramach WE przekracza 100 mln Wzajemne przekazywanie sobie spraw 1. KE moe przekaza zgoszone jej koncentracj o wymiarze wsplnotowym waciwemu organowi pastwa czonkowskiego, do rozpatrzenia na podstawie prawa krajowego, jeli o przekazanie organ taki wystpi 2. jedno lub wicej pastw moe wystpi do kE o zbadanie koncentracji nie majacej wymiaru wsplnotowego, zagraajcej jednak swobodzie konkurencji na terenie jednego lub wicej pastw 4. Kryteria kontroli Nowe ujecie kryteriw ochrony konkurencji uzalenia decyzj KE od stwierdzenia czy badana koncentracja prowadzi do skutkw antykonkurencyjnych. Na gruncie nowego systemu nie bd zakazane koncentracje bagatelne. Podobnie jak przy art. 82 komisja bdzie te musiaa wyznaczy rynek waciwy Szczeglne kryteria(KE musi przy ocenie bra pod uwag): 1. konieczno utrzymania i rozwoju konkurencji, a zwaszcza konkurencyjnej struktury rynku oraz aktualnej i potencjalnej konkurencji midzy przedsibiorcami 2. pozycja rynkowa, sia gospodarcza i finansowa, moliwoci wyborw dostawcw i odbiorcw, dostp do rynkw zbytu i zaopatrzenia, rozwj popytu i poday, itp. Koncentracji koncentracje mog prowadzi skutki anty-konkurencyjne: przez likwidacj znaczcej presji konkurencji na jedno lub wicej przedsibiorstw, ktre przez to powyszy swoje udziay w rynku bez koniecznoci koordynacji swoich zachowa przez tak zmian czynnikw konkurencji, ktre powoduj, e przedsibiorstwa, ktre o tej pory koordynowa swoich dziaa, a teraz s w stanie szkodzi konkurencji
5. Zasady i przebieg postpowania podstawowe zasady zasada kontroli prewencyjnej ktra wyraa si przede wszystkim w obowizku zgoszenia koncentracji, oraz jej zawieszeniu a do koca postpowania, obowizek zgoszenia ciy na: w przypadku poczenia wsplnie na wszystkich uczestnikach w przypadku przejcia wsplnej kontroli, wsplnie na stronach przejmujcych kontrol w pozostaych [przypadkach na podmiocie przejmujcym zasada dwufazowoci skada si z badania wstpnego i zasadniczego I faza - suy zbadaniu czy dana koncentracja jest dopuszczalna. Moliwe rozstrzygnicia: Decyzja o niestosowalnoci rozporzdzenia do tej koncentracji Decyzja o zasadniczej zgodnoci koncentracji ze wsplnym rynkiem Decyzja o wszczciu postpowania zasadniczego Decyzja o zasadniczej zgodnoci koncentracji ze wsplnym rynkiem Rozdzia 4: Pastwa czonkowskie, a pastwowe monopole handlowe i przedsiebuorstwa publiczne 1. Nakaz przeksztacania pastwowych monopoli handlowych w obrocie towarowym Nakaz przeksztacania, pastwowych monopoli handlowych, dotyczy podmiotw, ktre maj charakter pastwowy w rozumieniu, nie tyle ustrojowym co funkcjonalnym.(czyli podmiotom, ktrym pastwo w sferze obrotu towarami przyznaje szczeglne uprawnienia). Przedmiotem zakazu s pastwowe monopole handlowe, a wic prawa nie tylko zwizane bezporednio z dziaalnoci handlow, ale take monopole ktre choby porednio wywiera wpyw na handel midzy pastwami czonkowskimi. TWE nie nakzuje likwidacji pastwowych monopoli handlowych tylko przeksztacenie ich w taki sposb aby odpowiaday warunkom wsplnego rynku. Przedmiotem przeksztacenia s z reguy: prawa wyczne, struktura podmiotu 2. Pastwowe monopole finansowe i usugowe oraz przedsibiorstwa publiczne a reguy konkurencji(art. 86 TWE) art. 86 jest adresowany do pastw czonkowskich i zakazuje on pastwom czonkowskim wydawanie lub utrzymywanie w mocy jakichkolwiek rodkw sprzecznych z TWE, a skierowanych do przedsibiorstw publicznych. Pojcie rodkw zawarte w tym artykule musi by rozumiane bardzo szeroko(akty prawa publicznego, prywatnego, dziaania faktyczne). Ust. 2 tego art. Zawiera natomiast szczeglne wyczenia spod przepisw regu konkurencji dla pastwowych monopoli handlowych. Przedsibiorstwa publiczne
Przedsibiorstwa, ktrym powierzono wiadczenie usug w oglnym interesie gospodarczym, lub ktre maj charakter monopolu skarbowego Przedsibiorstwo publiczne sensu stricte kade przedsibiorstwo, na ktre wadze publiczne, mog bezporednio lub porednio wywiera wpyw na mocy prawa wasnoci, finansowego uczestnictwa, lub na mocy zasad ktrym przedsibiorstwo podlega Przedsibiorstwo ktrym przyznano specjalne lub wyczne prawa przez te prawa rozumiemy sytuacje kiedy indywidualnym przedsibiorcom przyznawane s w trybie wycznym uprawnienia, ktre z jednej strony sprawiaj e przedsibiorstwa te uzyskuje specjaln pozycj na rynku, a po drugie przedsibiorstwa te podlegaj wpywowi wadzy publicznej jakiego nie ma ona na inne przedsibiorstwa.
Charakter monopolu handlowego maj przedsibiorstwa, ktrym pastwo przyznao pozycj monopolistyczn w celu zapewnienia budetowi publicznemu szczeglnych wpyww. Szczeglne wyczenia Przedsibiorstwa, ktrym powierzono wiadczenie usug w oglnym interesie gospodarczym, lub ktre maj charakter monopolu skarbowego Jeli stosowanie regu konkurencji powoduje niemono lub trudnienie im wykonywania ich zada szczeglnych Przeslanki: 1. jeli nie maj wpywu na handel wpyw na handel w oglne a nie tylko wpyw na handel okrelonymi produktami 2. Interes wsplnoty wynika z celw i zasad wsplnoty europejskiej, nie mona zakaza wyaczenia w przypadku niezachowania pojedynczego interesu wsplnoty. 3. Uprawnienia komisji do egzekwowania przestrzegania art. 86 ust 1 i 2 KE jest szczeglnie uprawniona i zobowizana do czuwania nad przestrzeganuem art. 86 i w tym zakresie do stosowania zarwno przepisw represyjnych jak i prewencyjnych(wydawanie dyrektyw i decyzji )