Professional Documents
Culture Documents
Sprawozdanie Stenograficzne
z 8. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
w dniu 17 lutego 2012 r. (trzeci dzie obrad)
Wa r s z a w a
2012
str.
str.
TRE 8. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 17 lutego 2012 r.) str. Wznowienie posiedzenia Komunikaty Sekretarz Pose Agnieszka Hanajczyk . . . . . 239 Zmiana porzdku dziennego Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239 Punkt 9. porzdku dziennego: Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchway w sprawie upamitnienia 70. rocznicy powstania Armii Krajowej Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239 Punkt 16. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i rodkw Przekazu o komisyjnym projekcie uchway w sprawie uczczenia pamici Zygmunta Krasiskiego w 200. rocznic Jego urodzin Pose Sprawozdawca Barbara Bubula . . . . . 240 Punkt 6. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz o zmianie niektrych innych ustaw (cd.) Pose Zbigniew Dolata . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241 Gosowanie Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241 Punkt 7. porzdku dziennego: Informacja ministra waciwego do spraw owiaty i wychowania o stanie przygotowa organw prowadzcych do objcia obowizkiem szkolnym dzieci szecioletnich wraz ze stanowiskiem Komisji Edukacji, Nauki i Modziey (cd.) Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . 242 Pose Sawomir Kosowski . . . . . . . . . . . . . . 242 Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242 Pose Sawomir Kosowski . . . . . . . . . . . . . . 243 Gosowanie Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 Punkt 13. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym (cd.) Gosowanie Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 Punkt 14. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy str. o podatku od niektrych instytucji nansowych (cd.) Pose Pawe Szaamacha . . . . . . . . . . . . . . . . 243 Minister Finansw Jan Vincent-Rostowski. . . . . 244 Gosowanie Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244 Punkt 15. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zwrocie osobom zycznym niektrych wydatkw zwizanych z zakupem odziey i dodatkw odzieowych dla niemowlt oraz obuwia dziecicego (cd.) Pose Anna Elbieta Sobecka . . . . . . . . . . . . 245 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Maciej Grabowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245 Gosowanie Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245 (Przerwa w posiedzeniu) Wznowienie posiedzenia Punkt 18. porzdku dziennego: Sprawozdanie z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwoci i Praw Czowieka Punkt 19. porzdku dziennego: Sprawozdanie z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2010 wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwoci i Praw Czowieka Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski . . . . . . . . . . . . 246 Pose Borys Budka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250 Pose Zenon Durka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250 Pose ukasz Zbonikowski . . . . . . . . . . . . . . 251 Pose Robert Biedro. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253 Pose Jzef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254 Pose Magorzata Sekua-Szmajdziska. . . . 255 Pose Beata Kempa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256 Pose Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258 Pose Artur Grski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258 Pose Krystyna Kosin . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259 Pose Elbieta Gelert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259 Pose Barbara Bubula . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259
str. Pose Eugeniusz Czykwin . . . . . . . . . . . . . . . 260 Pose Mirosaw Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . 260 Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski . . . . . . . . . . . . 261 Owiadczenia Pose Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 Pose Jerzy Borkowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 Pose Wojciech Penkalski. . . . . . . . . . . . . . . . 268 Pose Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269 Pose Bartomiej Bodio . . . . . . . . . . . . . . . . . 270
str. Pose Dariusz Seliga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270 Pose Piotr Chmielowski . . . . . . . . . . . . . . . . 271 Zamknicie posiedzenia Zacznik nr 1 Teksty wystpie niewygoszonych Pose Maciej Wydrzyski. . . . . . . . . . . . . . . . 273 Pose Ewa Koodziej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274 Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274 Pose Bogdan Rzoca . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275 Pose Piotr Tomaski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275 Porzdek dzienny
(Na posiedzeniu przewodnicz marszaek Sejmu Ewa Kopacz oraz wicemarszaek Wanda Nowicka)
Marszaek:
Wznawiam posiedzenie. Na sekretarzy dzisiejszych obrad powouj posw Agnieszk Hanajczyk i Marcina Mastalerka. Protok i list mwcw prowadzi bdzie Marcin Mastalerek. Prosz posa sekretarza o odczytanie komunikatw.
Marszaek:
Dzikuj bardzo. Prezydium Sejmu, w uzgodnieniu z Konwentem Seniorw, przedoyo projekt uchway w sprawie upamitnienia 70. rocznicy powstania Armii Krajowej. Projekt ten zosta paniom i panom posom dorczony w druku nr 198. W zwizku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorw, podjam decyzj o uzupenieniu porzdku dziennego o punkt obejmujcy rozpatrzenie tego projektu. Proponuj, aby w tym przypadku Sejm wyrazi zgod na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu. (Gos z sali: Cisza.) Bardzo dzikuj, panie pole. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaaa, e Sejm propozycj przyj. Sprzeciwu nie sysz. Komisja Kultury i rodkw Przekazu przedoya sprawozdanie o projekcie uchway w sprawie uczczenia pamici Zygmunta Krasiskiego w 200. rocznic Jego urodzin.
Sprawozdanie to zostao paniom i panom posom dorczone w druku nr 187. W zwizku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorw, podjam decyzj o uzupenieniu porzdku dziennego o punkt obejmujcy rozpatrzenie tego sprawozdania. Proponuj, aby w tym przypadku Sejm wyrazi zgod na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu. Jeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaaa, e Sejm propozycj przyj. Sprzeciwu nie sysz. Po zasigniciu opinii Konwentu Seniorw podjam decyzj o skrelenie z porzdku dziennego biecego posiedzenia punktu: Wybr posa oskaryciela w postpowaniu przed Trybunaem Stanu w sprawie pocignicia do odpowiedzialnoci konstytucyjnej byego ministra skarbu pastwa Emila Wsacza (druk nr 151). Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 9. porzdku dziennego: Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchway w sprawie upamitnienia 70. rocznicy powstania Armii Krajowej (druk nr 198). (Zebrani wstaj) Wysoki Sejmie! Uchwaa Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie upamitnienia 70. rocznicy powstania Armii Krajowej 14 lutego 1942 r. decyzj Naczelnego Wodza gen. Wadysawa Sikorskiego Zwizek Walki Zbrojnej zosta przeksztacony w Armi Krajow najwiksze podziemne wojsko okupowanej Europy podczas II wojny wiatowej. Wikszo dowdcw Armii Krajowej walczya o odrodzenie Polski w latach 19141921. Znali Oni cen niepodlegoci. Zanim ponownie stanli do obrony Ojczyzny, przez dwie dekady II Rzeczypospolitej wychowali pokolenie rwienikw niepodlegej Polski, ktre nie zawahao si pj ich drog. 450 tysicy onierzy Armii Krajowej wypowiedziao sowa, ktre czsto stay si zobowizaniem na cae ycie: Kad swe rce na na ten wity Krzy, znak Mki i Zbawienia, i przysigam by wiernym Ojczynie mej, Rzeczypospolitej Polskiej, sta nieugicie na stray Jej honoru i o wyzwolenie Jej z niewoli walczy ze wszystkich si a do oary
240 Marszaek
Projekty uchwa w sprawie: upamitnienia 70. rocznicy powstania Armii Krajowej; uczczenia pamici Zygmunta Krasiskiego w 200. rocznic Jego urodzin
ycia mego. Wielu z nich zgino w walce, w wizieniach, w obozach niemieckiego i sowieckiego okupanta. Po wojnie nie witowali zwycistwa, nie brali udziau w deladach, nie otrzymywali orderw. Losy ostatniego Komendanta Gwnego Armii Krajowej gen. Leopolda Okulickiego Niedwiadka, sdzonego w Moskwie i tam zamordowanego, symbolizuj powojenne losy onierzy Armii Krajowej i Polski. W spoecznej pamici pozostan na zawsze symbolem odwagi i powiecenia. Doczyli do wielu pokole polskich patriotw, ktrzy nigdy nie pogodzili si z niewol. Dzisiaj oddajemy im hod, a ich wierno Ojczynie jest dla nas inspiracj i rdem narodowej dumy. Naszym obowizkiem jest przekaza pami o Armii Krajowej nastpnym pokoleniom Polakw. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraa przekonanie, e Polska nigdy nie zapomni o swoich onierzach. (Burzliwe oklaski) Stwierdzam, e Sejm podj uchwa w sprawie upamitnienia 70. rocznicy powstania Armii Krajowej. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 16. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i rodkw Przekazu o komisyjnym projekcie uchway w sprawie uczczenia pamici Zygmunta Krasiskiego w 200. rocznic Jego urodzin (druki nr 149 i 187). Prosz o zabranie gosu sprawozdawc komisji pani pose Barbar Bubul. Bardzo prosz, pani pose.
czcicieli materialistycznego postpu i uwielbianym przez pokolenia kochajcych tradycj Polakw, rwnie podziwianym przez tych, ktrzy nie podzielali jego idei i z nim gorco polemizowali. Arcydziea zawsze si broniy. Take i dzi ma Zygmunt Krasiski wiele do przekazania. Jego twrczo, poezja, dramaty i proza, a take nieznana niestety szerzej spucizna publicystyczna oraz wspomniane tysice niezrwnanych listw to rozpisana na wiele gosw gboka reeksja nad sensem historii, dokonywana z perspektywy chrzecijaskiej. Jaka jest misja Polski w dziejach? Nie ba si Zygmunt Krasiski tego pytania. Wielkim zadaniem naszego narodu miao by przepojenie ycia zbiorowego wartociami chrzecijaskimi. Pomimo strasznych dowiadcze rzezi galicyjskiej wierzy w to, e nastanie: Jeden tylko, jeden cud: Z szlacht polsk polski lud. Mwi o potrzebie odnowy moralnej i odczytania woli opatrznoci w spoecznym wymiarze, o etycznym wymiarze polityki, bo: narodu duch otruty To dopiero blw bl!. Zacytowane przeze mnie motto dramatu Nie-Boska komedia: Do bdw nagromadzonych przez przodkw dodali to, czego nie znali ich przodkowie wahanie si i boja (...), to wiadectwo drugiej idei Krasiskiego wiary w wielkie znaczenie elit i przekonania o ogromnej odpowiedzialnoci tych elit przed Bogiem za losy wiata. Sia idei zawartych w twrczoci Krasiskiego nie osaba do dzi. Wielu z nas docenia te aspekty jego reeksji, ktre mwi o kryzysie cywilizacji. Jak czowiek powinien zachowa si w obliczu kryzysu wartoci? Czym jest dla niego postp? Co czyni, gdy zo zwycia? Na czym polega nadzieja czowieka yjcego w wiecie ogarnitym szalestwem rewolucji? Zygmunt Krasiski by przekonany, e nawet majc poczucie koca i kryzysu wasnego wiata, nie naley pozosta biernym, bezwadnym i bezczynnym. Najwikszym grzechem odchodzcych elit przeszoci byo wahanie si i boja. Do najsawniejszych jego poetyckich fraz naley fragment: Zgicie, me pieni wstacie, Czyny moje!. Jednak ponad wszystko pozostanie mistrzem polszczyzny poetyckiej. Przypomn tylko zakoczenie Irydiona, sowa, ktrych echo usyszelimy po latach w Przesaniu Pana Cogito Zbigniewa Herberta: Id i ufaj imieniowi memu i nie pro o chwa twoj, ale o dobro tych, ktrych ci powierzam. Bd spokojny na dum i ucisk i natrzsanie si niesprawiedliwych oni przemin, ale ty i sowo moje nie przeminiecie. Id i czy! Cho serce twoje wyschnie w piersiach twoich, cho zwtpisz o braci twojej, czy cigle i bez wytchnienia, a przeyjesz marnych, szczliwych i wietnych, a zmartwychwstaniesz nie ze snu, ale z pracy wiekw i staniesz si wolnym synem niebios! Jeli mamy jak lekcj polskiego do odrobienia, to jest ni lektura i ponowna interpretacja dzie Zygmunta Krasiskiego, lektura i interpretacja dokonana w wietle dowiadcze ludzi yjcych w Polsce w roku 2012. Autor Nie-Boskiej Komedii, urodzony
Projekt uchway w sprawie uczczenia pamici Zygmunta Krasiskiego w 200. rocznic Jego urodzin. Punkt 6. porzdku dziennego gosowanie
241
Pose Sprawozdawca Barbara Bubula rwno 200 lat temu, cigle zaprasza nas, Polakw, bymy wypynli na gbi. Szanowni Pastwo! Pani Marszaek! Odczytam teraz projekt uchway przygotowany rwnie po sporach i polemikach w Komisji Kultury i rodkw Przekazu. W roku 2012, 19 lutego przypada 200. rocznica urodzin Zygmunta Krasiskiego, pisarza, poety, dramaturga, epistolografa, ktry, obok Adama Mickiewicza, Juliusza Sowackiego i Cypriana Kamila Norwida, uznawany jest za jednego z najwybitniejszych polskich romantykw. Zygmunt Krasiski odegra wan rol w polskim yciu intelektualnym i zachowuje znaczce miejsce w historii kultury narodowej. By on nie tylko wielkim Polakiem, ale rwnie wielkim Europejczykiem. Jego memoriay polityczne, kierowane do przywdcw wczesnego wiata, byy dononym gosem w obronie polskiej racji stanu i znakiem ostrzegawczym dla caej Europy. Dzi ywe s przede wszystkim jego dramaty, szczeglnie Nie-Boska Komedia i Irydion, w ktrych utosamia swj los z losem narodu polskiego, wnikliwie analizowa przyczyny jego klski i niezomnie wierzy w zwycistwo. Wielk warto maj rwnie listy poety, ktre s skarbnic wiedzy o epoce oraz rdem interesujcych prognoz i analiz. W caej twrczoci artystycznej i publicystycznej wskazywa na kluczowe miejsce naszej Ojczyzny w Europie jako wsplnocie wolnych narodw i wynikajc std konieczno przywrcenia Polsce niepodlegoci. W 200. rocznic urodzin poety Sejm Rzeczypospolitej Polskiej czci Jego pami, oddaje hod i wyraa uznanie jednemu z najwikszych twrcw polskiego romantyzmu. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Odrzucenie tego wniosku oznacza bdzie, e Sejm, zgodnie z propozycj zaopiniowan przez Prezydium Sejmu, skierowa ten projekt ustawy do Komisji Edukacji, Nauki i Modziey oraz Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia. Do gosu celem zadania pytania zgosi si pan pose Zbigniew Dolata. Bardzo prosz. Panie pole, ustalam czas na zadanie pytania na 1 minut.
Marszaek:
Dzikuj bardzo, pani pose. Wysoka Izbo! Proponuj, aby Sejm podj uchwa w sprawie uczczenia pamici Zygmunta Krasiskiego w 200. rocznic Jego urodzin. (Burzliwe oklaski) Stwierdzam, e Sejm podj uchwa w sprawie uczczenia pamici Zygmunta Krasiskiego w 200. rocznic Jego urodzin. Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz o zmianie niektrych innych ustaw. Sejm wysucha uzasadnienia projektu ustawy wraz z autopoprawk przedstawionego przez pana posa Sawomira Kosowskiego oraz przeprowadzi dyskusj. W dyskusji zgoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Poddam ten wniosek pod gosowanie.
Marszaek:
Panie pole, mam wraenie, e pan po prostu pomyli ustawy. To nie ten punkt. Przystpujemy do gosowania. Kto z pa i panw posw jest za przyjciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz o zmianie niektrych innych ustaw, zawartego w drukach nr 167 i 167-A, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma: Gosowao 438 posw. Za wnioskiem oddao gos 285 posw, przeciwnego zdania byo 152 posw, przy 1 gosie wstrzymujcym si. Stwierdzam, e Sejm wniosek przyj.
242 Marszaek
Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porzdku dziennego: Informacja ministra waciwego do spraw owiaty i wychowania o stanie przygotowa organw prowadzcych do objcia obowizkiem szkolnym dzieci szecioletnich wraz ze stanowiskiem Komisji Edukacji, Nauki i Modziey. Sejm wysucha informacji przedstawionej przez sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pana Tadeusza Saweckiego oraz sprawozdania komisji przedstawionego przez pani pose Ew mud-Trzebiatowsk i przeprowadzi dyskusj. W dyskusji zgoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji. Poddam ten wniosek pod gosowanie. Do gosu zgosia si celem zadania pytania pani pose Marzena Dorota Wrbel. Bardzo prosz.
Marszaek:
Dzikuj, panie pole. O udzielenie odpowiedzi poprosz pani minister Krystyn Szumilas.
Marszaek:
Pani pose, min czas na zadanie pytania.
Marszaek:
Dzikuj bardzo. Prosz o zabranie gosu pana posa Sawomira Kosowskiego.
243
Marszaek:
Dzikuj bardzo. Pan pose Kosowski w jakim trybie? (Pose Sawomir Kosowski: Sprostowania.) Bardzo prosz. Prosz o cisz.
Marszaek:
W dyskusji zgoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji. Poddam ten wniosek pod gosowanie. (Gwar na sali) Odrzucenie tego wniosku bdzie oznaczao, e Sejm informacj przyj do wiadomoci. Komisja wnosi o przyjcie tej informacji. Przystpujemy do gosowania. Kto z pa i panw posw jest za przyjciem wniosku o odrzucenie informacji ministra waciwego do spraw owiaty i wychowania o stanie przygotowa organw prowadzcych do objcia obowizkiem szkolnym dzieci szecioletnich, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 438 posw. Za wnioskiem oddao gos 175 posw, przeciwko wnioskowi zagosowao 260 posw, 3 posw wstrzymao si od gosu. Stwierdzam, e Sejm wniosek o odrzucenie informacji odrzuci, a tym samym przyj informacj do wiadomoci. Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym. Sejm wysucha uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez pana posa Jana opat oraz przeprowadzi dyskusj. W dyskusji zgoszono wniosek o skierowanie projektu ustawy dodatkowo do Komisji Rolnictwa i Roz-
woju Wsi oraz Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Propozycj zaopiniowan przez Prezydium Sejmu jest, aby Sejm skierowa ten projekt ustawy do Komisji Finansw Publicznych w celu rozpatrzenia. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaaa, e Sejm przyj propozycj zaopiniowan przez Prezydium Sejmu, a wniosek o dodatkowe skierowanie tego projektu ustawy poddam pod gosowanie. Sprzeciwu nie sysz. Przystpujemy do gosowania nad dodatkowym skierowaniem projektu ustawy. Kto z pa i panw posw jest za dodatkowym skierowaniem poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, zawartego w druku nr 115, do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 438 posw. Za wnioskiem oddao gos 215 posw, przeciwnego zdania byo 222, 1 pose wstrzyma si od gosu. Stwierdzam, e Sejm wniosek odrzuci. Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o podatku od niektrych instytucji nansowych. Sejm wysucha uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez przedstawiciela wnioskodawcw pani pose Beat Szydo oraz przeprowadzi dyskusj. W dyskusji zgoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Poddam ten wniosek pod gosowanie. Jego odrzucenie bdzie oznaczao, e Sejm zgodnie z propozycj zaopiniowan przez Prezydium Sejmu skierowa projekt ustawy do Komisji Finansw Publicznych w celu rozpatrzenia. Celem zadania pytania zgosi si pan pose Pawe Szaamacha. Bardzo prosz, panie pole.
Marszaek:
Panie ministrze (Dzwonek)
nych przedstawicieli, menederw otrzyma pmilionow premi. To jest pewien model spoeczno-gospodarczy, ktry proponuje Platforma Obywatelska, czyli z jednej strony obcienie gospodarki realnej oraz wyszy wiek emerytalny dla caego spoeczestwa (Dzwonek), a z drugiej strony wysokie premie dla zaufanych osb. (Oklaski) Mam pytanie, skoro jestem nakaniany do zadania pytania, to mam nadziej, e padnie na nie odpowied.
Marszaek:
W tym celu, panie pole, wszed pan na mwnic.
Marszaek:
Przystpujemy do gosowania. (Pose Pawe Szaamacha: Pani marszaek, sprostowanie...) Nie udzieliam panu gosu, panie pole. (Pose Pawe Szaamacha: Ale, pani marszaek...) (Gos z sali: Nie bya przywoana wypowied.) Prosz opuci mwnic, nie udzieliam panu gosu. (Poruszenie na sali) Prosz opuci mwnic i nie utrudnia. (Poruszenie na sali) Przystpujemy do gosowania. Kto z pa i panw posw jest za przyjciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o podatku od niektrych instytucji nansowych, zawartego w druku nr 121, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 439 posw. Za wnioskiem oddao swj gos 263 posw, przeciwnego zdania byo 176 posw, nikt z posw nie wstrzyma si. Stwierdzam, e Sejm wniosek przyj. Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zwrocie osobom zycznym niektrych wydatkw zwizanych z zakupem odziey i dodatkw odzieowych dla niemowlt oraz obuwia dziecicego. Sejm wysucha uzasadnienia projektu ustawy wraz z autopoprawk przedstawionego przez pani pose Ann Elbiet Sobeck oraz przeprowadzi dyskusj. W dyskusji zgoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Poddam ten wniosek pod gosowanie. Odrzucenie tego wniosku bdzie oznaczao, e Sejm, zgodnie z propozycj zaopiniowan przez Prezydium Sejmu, skierowa ten projekt do Komisji Finansw Publicznych.
Marszaek:
Bardzo prosz o zabranie gosu pana ministra Vincent-Rostowskiego. (Gwar na sali) Prosz o cisz. Bardzo prosz, panie ministrze.
Marszaek:
Bardzo prosz o zachowanie spokoju.
245
Marszaek O gos poprosia pani pose Anna Elbieta Sobecka celem zadania pytania. Bardzo prosz, pani pose.
do wprowadzenia szczeglnych rodkw stanowicych odstpstwo od dyrektywy w celu uproszczenia poboru VAT lub zapobiegania niektrym formom uchylania si. W tym przypadku ani jeden, ani drugi warunek nie jest speniony, wic nie moemy ubiega si o rodek specjalny. Dzikuj. (Oklaski)
Marszaek:
Dzikuj bardzo, panie ministrze. Przystpujemy do gosowania. Kto z pa i panw posw jest za przyjciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zwrocie osobom zycznym niektrych wydatkw zwizanych z zakupem odziey i dodatkw odzieowych dla niemowlt oraz obuwia dziecicego, zawartego w drukach nr 123 i 123-A, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 439 posw. Za wnioskiem opowiedziao si 222 posw, przeciwnego zdania byo 213 posw, 4 posw wstrzymao si od gosu. Stwierdzam, e Sejm wniosek przyj. Ogaszam 3-minutow przerw. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 41 do godz. 9 min 46)
Marszaek:
Dzikuj bardzo. Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansw pan minister Maciej Grabowski. Bardzo prosz.
246
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
W okresie, ktry obejmuje sprawozdanie, nastpi widoczny wzrost wiadomoci obywateli w dziedzinie prawa do prywatnoci i ochrony danych osobowych, czego wyrazem niewtpliwie jest wzrastajca liczba skarg kierowanych do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Ich liczba od czterech lat niezmiennie ronie. W 2009 r. takich skarg zgoszono 1049, w 2010 r. 1114. Jeszcze bardziej widoczny jest wzrost liczby pyta, ktre s kierowane do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Tu od 2007 do 2010 r. mielimy wzrost o ponad 300%, czyli do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych kieruje si trzykrotnie wicej pyta. Niezmiennie od wielu lat najwicej skarg dotyczyo przetwarzania danych osobowych w celach marketingowych bez zgody osoby, ktrej dotyczyy, lub pomimo wzniesienia przez ni sprzeciwu. Liczne s skargi na wsplnoty i spdzielnie mieszkaniowe udostpniajce dane najemcw osobom nieupowanionym przez ich wywieszanie na klatkach schodowych, tablicach ogosze, czy te poprzez publikowanie ich w uchwaach. Czste byy skargi na praktyki wykonywania zdj i kopii dokumentw tosamoci przez zakady ubezpiecze i pozyskiwanie przez nie danych klientw w zbyt szerokim zakresie. Inne skargi dotyczyy na przykad ujawnienia owiadcze majtkowych funkcjonariuszy publicznych wraz z zawartymi w nich informacjami o wspmaonku, adresach zamieszkania, ewentualnie adresach nieruchomoci stanowicych wasno osoby, ktrej owiadczenie dotyczyo, albo publikacji owiadcze majtkowych za ubiege lata w sytuacji zaprzestania penienia przez skarcego funkcji, w zwizku z ktr takie owiadczenie zostao zoone. W opinii GIODO podmioty sektora administracji publicznej nadal maj problemy z przyznawaniem danej informacji miana informacji publicznej i podjciem decyzji o jej udostpnianiu w trybie przepisw o dostpie do informacji publicznej. W takich sytuacjach organ ochrony danych osobowych wskazywa, e decyzja w tej materii kadorazowo ley po stronie podmiotu, ktry informacj dysponuje, oraz podlega werykacji sdowej. Doda naley, e te podmioty publiczne, w szczeglnoci organy samorzdowe, nadal wskazuj przepisy ustawy o ochronie danych osobowych jako podstaw do odmowy udzielania petentom wielu informacji o charakterze publicznym. Mamy do czynienia z czstymi przypadkami, kiedy ustawa o ochronie danych osobowych w nieuprawniony sposb traktowana jest jako bro przed udzielaniem informacji, ktra powinna by informacj publiczn w rozumieniu polskiego prawa. Tego typu sytuacje s wskazaniem dla GIODO do przeprowadzenia dalszych dziaa edukacyjnych skierowanych do instytucji publicznych. Przez wszystkie lata generalny inspektor ochrony danych osobowych by adresatem skarg dotyczcych niespenienia albo spenienia w ograniczonym zakresie bd po upywie ustawowego 30-dniowego termi-
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
247
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski nu tzw. obowizku informacyjnego, okrelonego w art. 33 ustawy o ochronie danych osobowych. Analiza tych skarg prowadzia do wniosku, e administratorzy danych albo nie wypeniali wspomnianego obowizku informacyjnego, albo realizowali go niedbale, w sposb wiadczcy o lekcewaeniu ustawowych regulacji. Znaczna liczba skarg dotyczya kwestii niewaciwego zabezpieczenia danych osobowych. W wikszoci przypadkw naruszenia tych przepisw byy zwizane z niedostatecznym technicznym zabezpieczeniem przetwarzania zbiorw, ale rwnie z ignorowaniem i bdnym interpretowaniem przepisw dotyczcych ochrony danych osobowych przez pracownikw zatrudnionych bezporednio przy ich przetwarzaniu. Tutaj przykadem mog by skargi na dziaania komornikw sdowych i naczelnikw urzdw skarbowych, przesyajcych wezwania pozbawione koperty, a take na operatorw telekomunikacyjnych czy pracownikw urzdw miejskich, ktrzy dostarczajc niezabezpieczon korespondencj, w razie nieobecnoci adresata zostawiaj j ssiadowi bd w drzwiach mieszka. Zdarzay si te skargi na praktyk znakowania kopert z korespondencj, tak jak to byo w przypadku jednej z rm ubezpieczeniowych, ktra zamiecia na kopercie listu skierowanego do skarcego oznaczenie opiekun nieletniego sprawcy. W takich przypadkach organ korzysta ze swojej ustawowej kompetencji i wystpowa do administratorw danych z wnioskami o wszczcie postpowa dyscyplinarnych wobec osb odpowiedzialnych za dziaania sprzeczne z ustaw. Wysya rwnie sygnalizacje, ktrych celem byo zapewnienie naleytego poziomu ochrony danych. Porwnanie liczby skarg na przestrzeni lat 2009 2010 pozwala zauway interesujce trendy. Zauwaamy spadek liczby skarg w stosunku do niektrych podmiotw, przede wszystkim tych, ktre dziaaj na rynku marketingu bezporedniego i na rynku nansowym. Tych skarg jest wci duo, ale moemy powiedzie, e akcje edukacyjne zwikszajce wiadomo potrzeby ochrony danych osobowych zaczynaj odnosi skutek. Natomiast zauwaamy wyrany wzrost liczby skarg, ktre dotycz dziaalnoci podmiotw przetwarzajcych dane w Internecie, zarwno tych objtych Prawem telekomunikacyjnym, jak i tych czynicych to na podstawie ustawy o wiadczeniu usug drog elektroniczn. Warto podkreli, e dania zawarte w skargach skadanych do GIODO w latach 20092010 byy coraz precyzyjnej formuowane, za same podania zawieray mniej brakw formalnych, ktrych nastpstwem byby brak moliwoci rozpatrzenia sprawy w trybie wynikajcym z Kodeksu postpowania administracyjnego. W odniesieniu do przeprowadzonych i analizowanych kontroli w tym okresie trzeba zauway, e by
niewielki spadek ich liczby w 2010 w stosunku do roku poprzedniego. W 2009 r. przeprowadzilimy 220 kontroli, w 2010 196. W kolejnym roku znowu powrcilimy do liczby okoo 200. Jest to, zdaniem generalnego inspektora ochrony danych osobowych, liczba niewystarczajca, jest jednak wynikiem takiej, a nie innej sytuacji nansowej. My co prawda nie uskaramy si na to, e sytuacja nansowa generalnego inspektora ochrony danych osobowych uniemoliwia mu dziaanie, ale z pewnoci nie daje moliwoci intensykowania dziaa, szczeglnie w przypadku kontroli prowadzonych poza miastem stoecznym Warszaw, one najzwyczajniej w wiecie generuj koszty. To te powoduje, e w roku 2011 prbowalimy, prbujemy rwnie w 2012 r. poprzez zmiany organizacyjne zwikszy liczb kontroli. Niestety, nie bdzie to z pewnoci zmiana, ktra by nas satysfakcjonowaa. Przeprowadzono kontrole sektorowe, czyli kierowane do konkretnych rynkw. Objto nimi portale internetowe, biura obrotu nieruchomociami, komornikw sdowych, urzdy pracy, podmioty zajmujce si transportem miejskim i wydajce spersonalizowane karty miejskie, pracodawcw, szkoy wysze, rmy inwestycyjne prowadzce dziaalno maklersk, urzdy kontroli skarbowej, dostawcw usug telekomunikacyjnych, komunalne jednostki organizacyjne, towarzystwa ubezpieczeniowe. Niektre kontrole byy prowadzone z zwizku z koniecznoci realizacji zada wynikajcych ze wsppracy z organami ochrony danych osobowych na terenie Unii Europejskiej. Wsppraca ta polegaa na podejmowaniu dziaa w obszarze sektorw wskazanych przez grup robocz art. 29, ktra zrzesza wszystkich generalnych inspektorw ochrony danych osobowych na terenie Unii Europejskiej. Byo to rwnie zwizane z koniecznoci sprawdzenia wdraania dorobku prawnego Schengen w organach pastwowych zaangaowanych we wspprac Schengen, czyli w Policji, Stray Granicznej, Subie Celnej, Ministerstwie Spraw Wewntrznych i Administracji tak podwczas nazywa si ten urzd Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Ponadto oprcz przewidywanych wyej rodzajw kontroli przeprowadzane byy tzw. kontrole dorane w zwizku z zaleceniami przeprowadzenia kontroli otrzymywanymi w zwizku z materiaem dowodowym w sprawach. Analizujc dziaalno organu, warto zwrci uwag, e liczba decyzji administracyjnych wydawanych przez organ utrzymuje si na w miar staym poziomie: w 2009 r. byo 1348 decyzji, w 2010 r. 1412. W sprawozdaniu skadanym przed Wysok Izb warto zwrci uwag, e na staym poziomie utrzymuje si rwnie liczba aktw prawnych, ktre s kierowane do opiniowania przez generalnego inspektora ochrony danych osobowych. W 2009 r. do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wpyno 624 takich projektw, w 2010 r. 614. Jest naprawd bardzo szeroki przegld zagadnie, ktrymi Wysoka Izba si zajmuje, a na ktre
248
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski musimy patrze wanie z punktu widzenia ochrony prywatnoci. Nieprawidowoci, ktre pojawiay si w opiniowanych projektach, najczciej dotyczyy braku doprecyzowania zakresu przetwarzanych danych, regulowania kwestii ochrony danych osobowych w aktach o randze niszej ni ustawa wbrew zapisom konstytucyjnym oraz tendencji do coraz wikszej ingerencji w prawo ochrony danych osobowych argumentowanej koniecznoci usprawnienia dziaalnoci danej instytucji. Przypominam, e art. 31 konstytucji mwi o tym, e wszelka ingerencja w prawa i wolnoci obywatelskie moe nastpi tylko wtedy, kiedy jest to niezbdne w demokratycznym pastwie prawnym. Uwagi dotyczyy rwnie pobierania przez administratorw danych opaty od osoby, ktrej dane dotycz, za udzielenie informacji, a take niezachowania szczeglnej ostronoci w kwestii przekazywania danych szczeglnie chronionych. Kierowane s do nas rwnie kwestie, ktre wynikaj z projektw aktw prawnych. Bardzo charakterystyczna jest tendencja do pozyskiwania przez rne podmioty danych osobowych w zbyt szerokim zakresie w stosunku do celu ich przetwarzania i tworzenia duych baz informacyjnych, megabaz, ktre czsto logicznie powizane umoliwiaj organom publicznym dostp do bardzo szerokiej liczby informacji dotyczcych obywateli. W 2010 r. generalny inspektor ochrony danych osobowych opiniowa tak wane akty prawne dla ochrony prywatnoci w Polsce jak przepisy dotyczce systemu informacji w ochronie zdrowia, obecnie zwanego Systemem Informacji Medycznej, systemu informacji owiatowej, ktry ze zbioru o charakterze statystycznym staje si zbiorem przechowujcym rwnie dane osobowe, w tym dane szczeglnie chronione dotyczce przedszkolakw, uczniw, ale rwnie studentw, nauczycieli. Centralny Rejestr Podmiotw Krajowej Ewidencji Podatnikw to kolejny ze zbiorw, ktry ulega znaczcemu rozszerzeniu w cigu ostatnich kilku lat. Obiektem zainteresowania generalnego inspektora s rwnie poczenia pomidzy tymi zbiorami a baz PESEL. Projektowanie takich megazbiorw zawierajcych dane osobowe, w tym dane szczeglnie chronione, jest przedsiwziciem budzcym wiele wtpliwoci organu do spraw ochrony danych osobowych, gdy dostp do takiego zbioru z zaoenia przysuguje ogromnej liczbie podmiotw, co naraa zawarte w nim dane na ryzyko bezprawnej ingerencji, jak rwnie stawia wysze wymagania, jeeli chodzi o zabezpieczenie zawartych w nim danych. Ingerencja w prawa i wolnoci obywatelskie musi spenia kryterium koniecznoci w demokratycznym pastwie prawnym dla jego bezpieczestwa lub porzdku publicznego, dla ochrony rodowiska, zdrowia, moralnoci publicznej albo wolnoci i praw innych osb. Pod tym
wzgldem generalny inspektor ochrony danych osobowych nadal bdzie prowadzi kontrole aktw prawnych przygotowywanych w naszym kraju. Naley zwrci uwag na zmian ustawy o ochronie danych osobowych, ktra zostaa wprowadzona w roku 2010 i zacza obowizywa w roku 2011. Jest to pokosiem projektu zgoszonego przez pana prezydenta Lecha Kaczyskiego w roku 2007, ktry przez kolejne trzy lata by przygotowywany i opracowywany w Wysokiej Izbie. Co ciekawe, w cigu 2009 r., 2010 r., a szczeglnie 2011 r. zdecydowanie wzrosa liczba zbiorw zgoszonych do rejestracji w rejestrze prowadzonym przez generalnego inspektora ochrony danych osobowych. W 2009 r. byo to 7688 zbiorw, w 2010 r. 8260 zbiorw, natomiast w 2011 r. ponad 15 tys. zbiorw. Zostao zgoszonych ponad 15 tys. zbiorw, czyli mamy wzrost o 89% w stosunku do roku 2010. Naszym zdaniem nie oznacza to, e w jaki dramatyczny sposb zmieniy si zasady przetwarzania danych osobowych w Polsce, natomiast wiadczy to o zdecydowanie wzrastajcej u przedsibiorcw, ale rwnie instytucji publicznych, wiadomoci koniecznoci prowadzenia w poprawny sposb zbiorw danych osobowych. Inna bardzo istotna sprawa. W 2008 r. skierowano do organw cigania 31 zawiadomie dotyczcych popenienia przestpstwa w zwizku z przetwarzaniem danych osobowych, w 2009 r. 27, w 2010 r. 23. S to naszym zdaniem liczby bardzo mae. Jednoczenie warto zwrci uwag, e w adnym z przypadkw, o ktrych mwi, nie doszo do sformuowania aktu oskarenia, gdy prokuratorzy uznawali, e bdy przekroczenia uprawnie naruszajce ustaw o ochronie danych osobowych s przypadkami o znikomej szkodliwoci spoecznej. Uwaamy to za bardzo negatywny trend w ocenie ustawy o ochronie danych osobowych, by moe sugerujcy, e przepisy karne w tej ustawie powinny by zamienione na przepisy o charakterze karno-administracyjnym, co zreszt proponuje Unia Europejska w ramach przygotowywanego w tej chwili pakietu zmian w przepisach europejskich dotyczcych ochrony danych osobowych. Bardzo wan czci naszej dziaalnoci jest edukacja i podnoszenie wiadomoci spoecznej dotyczcej amania przepisw o ochronie danych osobowych. Cho wyniki Eurobarometru pokazuj, e Polacy zajmuj wysokie miejsce, deklarujc wysok wiadomo swoich praw zwizanych z ochron danych osobowych, to jednak wci jest w tej kwestii wiele do zrobienia. Ekspansja usug internetowych i znaczca aktywno spoeczestwa korzystajcego z sieci, w szczeglnoci dzieci, kwestie wprowadzania rozwiza biometrycznych i oglny rozwj nowych technologii informacyjnych w rnych obszarach ycia sprawiaj, e zaczynamy coraz dotkliwiej odczuwa skutki narusze prywatnoci. Dlatego te Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych prowadzi szereg dziaa o charakterze edukacyjnym. Inicjuje konferencje i patronuje konferencjom, tak na-
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
249
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski ukowym, jak i tym o charakterze dydaktycznym i popularyzatorskim. Angauje si w wydawanie publikacji cz z tych publikacji wydawana jest wsplnie z Wydawnictwem Sejmowym, w dziaania edukacyjne poprzez e-learning i organizacj bezpatnych szkole adresowanych gwnie do przedstawicieli administracji publicznej. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych ma rwnie wiadomo istnienia zapotrzebowania na wykwalikowan kadr specjalistw w dziedzinie ochrony informacji, std te wsppracuje z wyszymi uczelniami. Tak wspprac prowadzimy przede wszystkim z Uniwersytetem Kardynaa Stefana Wyszyskiego, Akademi Leona Komiskiego, Szko Wysz Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie i Wysz Szko Finansw i Administracji w Gdasku, Wysz Szko Biznesu National-Louis University w Nowym Sczu. To s dane z roku 2009 i 2010. Ta wsppraca zostaa oczywicie rozwinita rwnie w 2011 r. Na uwag zasuguj cyklicznie organizowane kampanie edukacyjne z okazji Dnia Ochrony Danych Osobowych czy Tygodnia Zapobiegania Kradziey Tosamoci, a take porozumienia zawarte z rnymi podmiotami w celu podejmowania wsplnych dziaa dotyczcych ochrony prywatnoci i ochrony danych osobowych. Na podkrelenie zasuguje wci wysoka aktywno Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych na arenie midzynarodowej. W 2009 r., w 2010 r. i ju nieco wybierajc w 2011 r. bya ona wzmacniana poprzez dziaania tak w grupie art. 29, jak i na innych forach midzynarodowych zajmujcych si ochron prywatnoci, oczywicie szczeglnie zintensykowana bya w trakcie polskiej prezydencji. Pani Marszaek! Wysoki Sejmie! Panie i Panowie Posowie! Dzi bardziej ni kiedykolwiek ochrona danych osobowych zyskuje na znaczeniu. W dobie rozkwitu nowoczesnych technologii zauwaalne jest wzajemne przenikanie si tego, co publiczne, z tym, co prywatne. Coraz wicej obszarw naszego ycia prywatnego i zawodowego przenosi si do wiata wirtualnego. Dziki temu mamy, co prawda, atwiejszy dostp do usug i informacji, ale z drugiej strony musimy bacznie monitorowa bezpieczestwo naszych danych. W wiecie e-gospodarki bardzo wane jest wzajemne zaufanie konsumentw, kontrahentw, usugodawcw. O ile podmioty sektora publicznego s zobowizane pod rygorem prawnym do przestrzegania prawa o ochronie danych osobowych, to rmy prywatne pojmuj ten obowizek w specyczny sposb, traktuj go jako wyznacznik swojej wiarygodnoci na rynku. To podejcie staramy si rwnie rozwin e to nie jest tylko przymus, to jest wiarygodno wobec klientw, wiarygodno wobec kontrahentw, z ktrymi wsppracujemy.
Podkrelam tutaj sowa, jakie pody na posiedzeniu Agendy Cyfrowej, ktr ogosia Komisja Europejska, e Europejczycy nie bd korzystali z usug, ktrym nie ufaj. Oceniajc moliwo realizacji zada przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w przedmiocie kontroli, zwaszcza tych realizowanych w zwizku z wejciem w ycie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen, ktre wymagaj wysoce specjalistycznego podejcia ze strony inspektorw, wskaza naley, e nie jest to atwe przy obecnym stanie zatrudnienia. Zorganizowanie zespow kontrolnych wykonujcych czynnoci na terenie caego kraju, bo przecie nie mamy delegatur w terenie, wymaga jeli chodzi o Departament Inspekcji znacznego zwikszenia obcie oraz liczby pracownikw, ktrzy s zaangaowani w inspekcje. Tu zwrc uwag na to, e w sytuacji, jak zreszt mamy w caej administracji publicznej, w ktrej przestajemy by konkurencyjnym pracodawc dla rynku, szczeglnie w obszarze prawnikw zajmujcych si ochron prywatnoci oraz informatykw i specjalistw od nowych technologii, zaczyna dochodzi do tego, e praca w Biurze Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych traktowana jest jako przygotowanie do ycia w prywatnych rmach, czyli zdobywanie dowiadczenia, w jaki sposb radzi sobie z kwestiami ochrony informacji i bezpieczestwa. I nasi najlepsi specjalici, ktrzy s najlepiej przygotowani do pracy, ze wzgldu na to, e nie jestemy w stanie zapewni im odpowiedniego wynagrodzenia, odchodz po prostu do dobrych rm. Jedynym plusem w tym zakresie jest to, e przygotowujemy wietnych specjalistw dla naszego rynku. Natomiast oczywicie zdajc sobie spraw z tego, jak wyglda sytuacja nansowa, zdajc sobie spraw ze szczeglnych problemw, ktre mamy, jeeli chodzi o przeznaczanie rodkw nansowych na administracj, zwracam uwag na to, e ewentualne pogorszenie tej sytuacji moe doprowadzi do stanu, z ktrym mamy do czynienia w niektrych krajach Unii Europejskiej, gdzie organy ochrony danych osobowych tak naprawd przestaj istnie, przestaj dziaa w sposb skuteczny. Kolejnym problemem niedostatecznie uregulowanym w polskim prawie, stanowicym generalny kopot, na ktry w podsumowaniu tej dyskusji chciabym zwrci uwag pastwa, jest problem jawnego dostpu do danych oraz problem otwartego dostpu do danych w Internecie. Cay czas posugujemy si pojciem jawnoci formalnej rejestrw publicznych, ktre pochodzi z lat 30. XX w. Tymczasem to, co byo jawne w formie papierowej, jest dzisiaj jawne w Internecie. Nie mamy rozstrzygnicia, czy kady dokument, ktry by jawny na przykad w zwizku z jawnoci ksig wieczystych, powinien by umieszczany w internetowych, atwych do przeszukiwania, skopiowania i wykorzystywania w innych celach bazach. Tote zwracam uwag pastwa na to, e w przypadku
250
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski rejestrw sdowych, ksig wieczystych, ale rwnie wokand sdowych ten problem zaczyna by problemem bezpieczestwa obywateli, ktrzy mog by atwo prolowani przy pomocy danych udostpnianych z jawnych, jak mwi, formalnie jawnych, rde. Oczywicie kolejnym problemem, na ktry generalny inspektor ochrony danych osobowych zwraca uwag bardzo wyranie w ostatnich latach, jest problem retencji danych telekomunikacyjnych, a cilej mwic, problem korzystania z danych retencyjnych, czyli tego, kto i w jaki sposb moe z nich korzysta. Podsumowujc, chciabym podkreli, e obecnie wikszo Polakw ma wiadomo istnienia przepisw dotyczcych ochrony danych osobowych. Niemal poowa Polakw deklaruje, e te dane s chronione skutecznie. Dziki jasnym procedurom przekazywania informacji, szkoleniom, rozbudowanemu systemowi rozpatrywania skarg dotyczcych ochrony danych osobowych i doradztwa dostp obywateli do wiedzy z zakresu dziaalnoci organu, a take prawa kadej jednostki do ochrony prywatnoci i ochrony danych osobowych s zapewnione. Niemniej, prosz pastwa, ta dziaalno o charakterze edukacyjnym, uczulajca na problem ochrony prywatnoci, powinna by kierowana w szczeglnoci do modego pokolenia, w szczeglnoci do tych, ktrzy dzisiaj maj z tyu gowy, e ochrona prywatnoci jest jedn z najwaniejszych rzeczy, na ktre powinni zwraca uwag, a z drugiej strony przystpujc do wiata sieciowego, zdaj si zapomina o tym, e to, co robi w sieci dzisiaj, bdzie widoczne w sieci rwnie za 10, a prawdopodobnie i za 20 lat i wykorzystywane niekoniecznie w sposb, w jaki sobie ycz. Mog stwierdzi, e generalny inspektor ochrony danych osobowych realizowa swoje zadania w sposb kompetentny na tyle, na ile byo to moliwe przy zajmowaniu si jednoczenie Prawem energetycznym, przewozem pasaerw drog morsk, rachunkowoci, kwestiami zwizanymi z dostpem do informacji publicznej itd. Bardzo charakterystycznym przykadem rnych dziedzin, ktrymi musimy si zajmowa na co dzie, s procedowane w tej chwili przez rzd przepisy dotyczce inteligentnych licznikw energetycznych, czyli projekt nowego Prawa energetycznego, ktre wymaga od nas najpierw nauczenia si tak naprawd, na czym polega caa konstrukcja zbierania danych w energetyce, aby zrozumie, jakiego rodzaju skok, a jest to ogromny skok, zostanie dokonany w momencie, kiedy wprowadzone zostan inteligentne liczniki energetyczne. Jestem otwarty na wszelkiego rodzaju wspprac tak z Sejmem, jak i z instytucjami administracji publicznej, z organizacjami przedsibiorcw i organizacjami pozarzdowymi, ktre zajmuj si kwestiami ochrony prywatnoci w Polsce. Traktuj tego typu dziaania jako clou dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych, ktry nie jest prze-
cie organem cigania, tylko organem, ktry ma doprowadzi do poprawnej ochrony prywatnoci w naszym kraju. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
251
Pose Zenon Durka Nadzr nad ochron danych osobowych od 1997 r., czyli od uchwalenia ustawy, sprawuje generalny inspektor ochrony danych osobowych. Do jego gwnych ustawowych obowizkw naley: kontrola zgodnoci przetwarzania danych z przepisami o ochronie danych osobowych, wydawanie decyzji administracyjnych, rozpatrywanie skarg, prowadzenie rejestru zbiorw danych oraz udzielanie informacji o zarejestrowanych zbiorach, opiniowanie projektw aktw prawnych w zakresie zgodnoci z przepisami dotyczcymi ochrony danych osobowych, doskonalenie systemu ochrony danych osobowych oraz uczestniczenie w pracach midzynarodowych organizacji i instytucji zajmujcych si przedmiotow problematyk. W 2009 r. do Biura GIODO wpyno 1049 skarg, a w 2010 r. 1114 skarg. Wpyno rwnie kilka tysicy prb i pyta w zakresie interpretacji aktw prawnych. Najczciej skargi dotycz tradycyjnie przetwarzania danych osobowych w celach marketingowych oraz zabezpieczenia danych osobowych. Liczba kontroli realizowanych przez GIODO utrzymuje si na poziomie ok. 200 rocznie i jest to liczba porwnywalna z liczb kontroli w innych podobnej wielkoci pastwach Unii Europejskiej. Odnonie do opiniowania aktw prawnych w 2009 r. byy 624 projekty, a w 2010 r. 614 projektw. Liczba wnioskw o przekazywanie danych osobowych do pastw trzecich utrzymuje si od lat na podobnym poziomie. W 2009 r. wpyny 54 wnioski, a w 2010 r. 37 wnioskw. Dziwi maa liczba zawiadomie o popenieniu przestpstwa. W 2009 r. byo 27 zawiadomie, a w 2010 r. 23 zawiadomienia. Biuro GIODO w latach 20092010 pooyo duy nacisk na prac edukacyjn i kwestie zwizane ze szkoleniami. Biuro podjo w tym celu wspprac z wieloma uczelniami oraz przeprowadzio ok. 5060 szkole. Biuro, jak w poprzednich latach, organizowao spotkania rzecznikw ochrony danych osobowych pastw Europy rodkowej i Wschodniej. W wiadomoci spoecznej ochrona naszych danych osobowych zyskuje na znaczeniu. W okresie rozkwitu nowoczesnych technologii i pogbiania informatyzacji ycia codziennego zauwaalna jest oglna orientacja na wzajemne przenikanie si tego, co publiczne, i tego, co my obywatele staramy si zachowa tylko dla siebie. Stwarza to niewtpliwie zagroenia dla naszej prywatnoci. GIODO sprawuje kontrol nad procesami gromadzenia, przechowywania i wymiany naszych danych, co umoliwia zminimalizowanie w znacznym stopniu niepodanych skutkw ekspansji informacji. Pani Marszaek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Naley uzna, e generalny inspektor ochrony danych osobowych realizuje swoje zadania w sposb waciwy, kompetentny i peny. Dziki jasnym procedurom, rozbudowanemu systemowi doradztwa i sys-
temowi komunikacji elektronicznej dostp obywatela do informacji z zakresu dziaania inspektora jest dzi atwiejszy ni w latach poprzednich. Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska wnosi o przyjcie sprawozda zawartych w drukach nr 63 i 64. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
252
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
Pose ukasz Zbonikowski panie inspektorze, poniewa jest to rzeczywicie problem. Waga ycia transparentnego i przejrzystego w kontekcie funkcjonowania demokracji, szczeglnie na szczeblach lokalnych, samorzdowych, jest niezwykle istotna. Obywatele tylko wtedy mog sprawowa spoeczn kontrol, kiedy bd mieli dostp do penych informacji zwizanych z osobami lub z funduszami publicznymi. W rzeczywicie ustawa jak i osoba samego inspektora ochrony danych osobowych s naduywane przez wiele instytucji, jak choby przez omawian podczas posiedzenia komisji Inspekcj Transportu Drogowego, ktra nie chce udostpnia zdj kierowcom, ktrych karze mandatami, ale take nagminnie przez wiele samorzdw, ktre bardzo czsto maj prost wymwk do odmowy udzielenia informacji. Jest to te wana kwestia do zastanowienia si rwnie dla generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Moe nawet powinien podj jak inicjatyw, aby nie byo zakazu informacji w instytucjach publicznych, za pienidze publiczne, o tym, ile kto dostaje pensji. O ile bowiem osoba publiczna jest przewietlona wiemy, ile burmistrz czy wjt dostaje o tyle w przypadku ony burmistrza czy wjta zatrudnionej w urzdzie miasta albo w spce miejskiej jest zakaz informowania. A przecie wiemy, e czsto przez czonkw rodziny czy znajomych mona rwnie dobrze korumpowa jak przez sam osob sprawujc funkcj publiczn. Uwaam zatem, e dla dobra demokracji, dla kontroli spoecznej, naleaoby t kwesti rozway, panie inspektorze. Innymi problemami, z ktrymi boryka si GIODO w latach 20092010, byy kwestie niewaciwego zabezpieczenia danych osobowych oraz zwizany zapewne z rozwojem technologicznym problem coraz wikszej liczby skarg dotyczcych przetwarzania danych osobowych w Internecie. W 2009 r. byo to zaledwie 88 skarg, w 2010 r. niemal dwukrotnie wicej, wic tendencja jest zdecydowanie wzrostowa. GIODO prowadzi kontrole, ktrych liczba utrzymuje si w granicach 200 rocznie. Oczywicie ich liczba wydaje si niewystarczajca, zwaszcza biorc pod uwag ilo skarg przesyanych do GIODO w wielu rnych kwestiach. Jednak bez znaczcej poprawy nansowej nie ma oczywicie moliwoci w chwili obecnej, aby zwikszy liczb kontroli. W 2010 r. GIODO przeprowadzi opiniowanie aktw prawnych dotyczcych kilku duych systemw informatycznych, ktre s tworzone w naszym kraju, czyli systemu informacji w ochronie zdrowia, systemu informacji owiatowej, a take baz centralnych, takich jak Centralny Rejestr Podmiotw Krajowej Ewidencji Podatnikw czy Centralnej Ewidencji i Informacji o Dziaalnoci Gospodarczej. Praca nad tak ogromnymi bazami danych osobowych, w tym take danych szczeglnie chronionych, jest przedsiwziciem wymagajcym szczeglnej troski, poniewa z zaoenia dostp do tak wielkich baz danych bdzie miaa duo
wiksza liczba podmiotw. Budzi to wtpliwoci i obawy dotyczce ich odpowiedniego zabezpieczenia przed osobami niepowoanymi lub wykradzeniem. Musz przyzna, e stanowisko generalnego inspektora ochrony danych osobowych, szczeglnie w sprawie systemu informacji owiatowej, byo dla naszego klubu niewystarczajce, mona powiedzie, chwiejne. Nigdzie w Europie nie tworzy si tak rozbudowanej bazy danych z tyloma informacjami wraliwymi, jak proponuje to polski rzd. Te dane z zaoenia maj dotyczy duej grupy osb i by przechowywane przez dugi okres w systemach elektronicznych. Polski rzd buduje ten system od dwch lat i ma jeszcze na to czas do 2014 r., wic jest tu pole do dziaania rwnie dla generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Informuj, e Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo zoy wniosek do Trybunau Konstytucyjnego wanie w sprawie prby wprowadzenia systemu informacji owiatowej. Powinna by tu zdecydowana reakcja generalnego inspektora ochrony danych osobowych, tym bardziej e w 2010 r. zakoczy si proces legislacyjny dotyczcy ustawy o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych, ktry wprowadzi kilka nowych rozwiza. Po raz pierwszy pojawia si moliwo wykonywania przez GIODO dziaalnoci egzekucyjnej w stosunku do wydawanych przez siebie decyzji, co wczeniej byo niemoliwe. Istnieje wic jedynie teoretyczna moliwo naoenia grzywny w postpowaniu egzekucyjnym. Kolejnym istotnym tematem jest kwestia moliwoci przetwarzania przez pracodawcw danych biometrycznych pracownikw. Wzbudza ona due kontrowersje, poniewa suy do rozliczania czasu pracy pracownika, co przez wielu, take przez GIODO, jest uznawane za nadmiern ingerencj w prywatno. Dane biometryczne powinny by zbierane dla celw bezpieczestwa, np. eby kontrolowa, kto wchodzi do pomieszczenia, w ktrym znajduj si np. materiay niebezpieczne czy promieniotwrcze. Natomiast nie powinno si ich wykorzystywa masowo wedug woli pracodawcy, szczeglnie prywatnego. Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Po przeanalizowaniu sprawozda i wysuchaniu generalnego inspektora ochrony danych osobowych zarwno dzi, jak i na posiedzeniu komisji, jako klub parlamentarny moemy stwierdzi, e dane sprawozdania zasuguj na przyjcie i o to mj klub wnioskuje. Dzikuj bardzo.
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
253
jcych w naszym kraju, poza wyjtkami, ktre s oczywiste i ktre s wymienione w ustawie, jak Agencja Bezpieczestwa Wewntrznego, wywiad itd. Chciabym zwrci uwag, e tene zapis ustawowy zawdziczamy posom II kadencji Sejmu, ktrzy pracowali nad t ustaw. Ten zapis niestety jest niezgodny z dyrektyw unijn 95/46 WE, ktr posowie transponowali do polskiego prawa przed przyjciem ustawy w 1997 r., a ktra mwi wyranie, e pastwo czonkowskie moe ograniczy organom nadzorczym dostp do danych osobowych, ale tylko w nastpujcych dziedzinach wymienionych enumeratywnie. Jest to bezpieczestwo publiczne, interes ekonomiczny lub nansowy oraz walka z przestpczoci. Interesujce jest to, dlaczego posowie II kadencji zignorowali ten zapis i wczyli do listy wycze take kartoteki paraalne. Zapis ten jest take niezgodny ze zdrowym rozsdkiem, jak wspomniaem, poniewa kartoteki paraalne stawiaj kocioy i zwizki wyznaniowe na tym samym poziomie co Suba Kontrwywiadu Wojskowego wyliczam instytucje zapisane w ustawie Agencja Wywiadu, Centralne Biuro Antykorupcyjne czy Agencja Bezpieczestwa Wewntrznego, zrwnuj je. Powstaje pytanie, czy Koci katolicki, inne kocioy, zwizki wyznaniowe to s suby wywiadowcze, ktre powinny dysponowa tak sam ochron jak inne wane suby bezpieczestwa. Myl, e odpowied na to pytanie jest prosta. W praktyce sprawia to, e GIODO nie moe wykonywa dwch ze swoich podstawowych dziaa. Po pierwsze, nie moe przeprowadza inspekcji, po drugie, nie moe wydawa decyzji administracyjnych. To sprawia, e praktycznie Koci czy kocioy i zwizki wyznaniowe, bo to nie dotyczy tylko Kocioa katolickiego, mog bezkarnie gromadzi dane osobowe obywateli Rzeczypospolitej Polskiej i przetwarza je, wykorzystywa do swoich celw i pozostaj poza jakkolwiek kontrol pastwa w tym zakresie. Zachodzi te pytanie, czy w wietle przegranego przez GIODO w grudniu 2011 r. procesu przed Wojewdzkim Sdem Administracyjnym w Warszawie generalny inspektor zamierza zmieni swoj praktyk automatycznego umarzania postpowa dotyczcych naruszania ochrony danych osobowych przez podmioty kocielne. Taka praktyka niestety do tej pory bya stosowana. Wiem, panie ministrze, e pan jest osob, ktra w swojej dziaalnoci akurat inicjuje t dyskusj, zainicjowa pan wiele wanych instrumentw zmierzajcych ku poprawie tego stanu, ale warto si zastanowi, czy takie automatyczne umarzanie tych spraw przez generalnego inspektora nie przynosi wicej szkody ni poytku. Chciabym przypomnie, e Wojewdzki Sd Administracyjny w Warszawie podkreli w swoim wyroku, e generalny inspektor ochrony danych osobowych mia obowizek zajcia si spraw. GIODO nie ustali stanu faktycznego sprawy i automatycznie przyj, e sprawa naley wycznie do zwizku wy-
254
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
Pose Robert Biedro znaniowego. Wedug sdu GIODO nie uy wszystkich narzdzi prawnych, ktrymi dysponuje. Oczywicie prawodawca da GIODO te due pole do dowolnoci interpretacji zakresu swoich kompetencji. Dlatego zachodzi uzasadniona konieczno doprecyzowania istniejcych przepisw w tym zakresie, a take, a moe szczeglnie, zmiany art. 43 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych z 1997 r. poprzez zniesienie zakazu ingerencji w dane przetwarzane przez kocioy lub inne zwizki wyznaniowe. Chciabym powiedzie i zapowiedzie, e w tym zakresie Klub Poselski Ruch Palikota zamierza w najbliszym czasie podj inicjatyw legislacyjn. Ciesz si, podsumowujc moje wystpienie, e pan minister jest otwarty na wspprac. To dobry znak. Deklarujemy ze strony naszego klubu wspprac. Jestemy bardzo ywotnie, jeli pan obserwuje funkcjonowanie naszego klubu, zainteresowani problematyk ochrony danych osobowych. Dlatego w imieniu Klubu Poselskiego Ruch Palikota, po przeanalizowaniu pana informacji i dyskusji w klubie, podjlimy decyzj, e oba sprawozdania, za 2009 r. i 2010 r., zasuguj na przyjcie przez Klub Poselski Ruch Palikota i przez Sejm. Serdecznie dzikuj. (Oklaski)
generalnego inspektora, a take uwag zgaszanych do projektowanych przepisw, w tym projektw ustaw. W czasie gdy Sejmowi zarzuca si tworzenie niespjnego, niezgodnego z konstytucj, a nawet zego prawa, warto nieco uwagi powici sprawozdaniom odnoszcym si do opiniowania projektw ustaw i rozporzdze dotyczcych ochrony danych osobowych. Szczeglnie interesujce s uwagi odnoszce si do projektw ustaw, zarwno w czasie konsultacji na etapie rzdowym, jak i sejmowym. Jak wynika ze sprawozdania za rok 2009, do generalnego inspektora w roku 2009 do zaopiniowana skierowano 624 akty prawne, a w roku 2010 przekazano 617 projektw. Szczeglne miejsce wrd projektw ustaw przekazywanych do zaopiniowania w 2009 r. zajmowa projekt ustawy o systemie informacji o ochronie zdrowia. Zreszt wywoywa on w Sejmie take bardzo powane kontrowersje. Ze sprawozdania wynika, e generalny inspektor po zapoznaniu si z tym projektem podj dziaania dla zapewnienia, by przyjmowane nowe rozwizania prawne gwarantoway jak najwyszy poziom ochrony szczeglnie wraliwych danych, jakimi s dane o stanie zdrowia. Generalny inspektor wskaza zagroenia dla prawa do prywatnoci i prawa do ochrony danych osobowych wynikajce z regulacji zawartych w przedstawionym do zaopiniowania projekcie. Uwagi dotyczyy gwnie oceny zbioru jego zawartoci oraz metod zabezpieczenia tych danych. Generalny inspektor zwrci bardzo istotn uwag na fakt, i niektre systemy rejestracji, np. rejestry rakowe, wprowadzone zostay do projektu ustawy bez podstawy prawnej. Trafnie zatem generalny inspektor zauway, e wprowadzony projektem ustawy system informacji o ochronie zdrowia swoim zakresem obejmowa powinien wycznie te rejestry oraz ewidencje, ktre tworzone bd w oparciu o przepisy obowizujcego prawa. Wane uwagi zgosi take do projektu ustawy o systemie informacji owiatowej oraz do pakietu ustaw zdrowotnych. Mona by przeprowadzi ca analiz tego. Chciabym podkreli jedn rzecz to jest ogromna praca. Dzi wiemy, e z danymi tajnymi, poufnymi mamy ogromny problem i trafnie kiedy premier Tusk powiedzia, e w Polsce trzeba by cudu, eby dane tajne rzeczywicie byy tajnymi. A zatem, panie inspektorze, chciabym panu serdecznie podzikowa, bo to jest ogromna praca w sensie prawnym, interpretacyjnym i ona powinna by przez Sejm waciwie wykorzystana. Natomiast jeeli mona, to chciabym si odnie do dwch zagadnie. Mj kolega z Ruchu Palikota poruszy problem rejestrw kocielnych. Ot to nie by tylko problem zaleny od wczesnych posw doskonale pamitam t dyskusj to by problem m.in. umowy rzdowej, umowy midzy rzdem a Stolic Apostolsk, konkordatu. Kolego, ja akurat w imieniu Sejmu prowadziem rozmowy i co na ten temat wiem. A wic jeeli pan chciaby tak powiedzie i analizowa konkordat pod takim ktem, e tam nie ma
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
255
Pose Jzef Zych odpowiedniego zapisu, to ja si z panem zgodz, tylko trzeba wczu si w ducha tego porozumienia zawartego przez rzd. Nie odnosz si do tego, czy to jest suszne, czy nie. Nie odnosz si do tego. Pokazuj tylko bo pan podnis problem, e to sprawa posw jak to wygldao, ale nie ustosunkowuj si do tego, czy to byo zasadne w tym momencie, czy to nie byo zasadne. Problemw jest ogromnie duo i sdz, e w niedugim czasie i z tym zgadzam si rwnie trzeba bdzie si zastanowi nad zmian tej ustawy, i w tym zakresie powinnimy gwnie wykorzysta wiedz, dowiadczenie i praktyk generalnego inspektora. Jeeli tak si stanie, to bdzie dobrze. I druga rzecz. Pan mwi o tym, e byoby dobrze, gdybymy w przyszym roku rozpatrywali (Pose Robert Biedro: Tak.) Prosz pana, w tym roku powinnimy mie sprawozdanie za rok 2011 i wprowadzi tak praktyk, tylko e z informacjami, ktre przyjmujemy w Sejmie, rnie bywa, bo te informacje, sprawozdania pochodz od rnych organw podporzdkowanych Sejmowi lub organw, ktre maj obowizek ich skadania. A problem zalegoci, niewykorzystywania tego to jest problem wystpujcy od wielu lat. (Pose Robert Biedro: Tak, dzikuj.) Rzecz jasna, deklaracja generalnego inspektora w sprawie wsppracy jest istotna, tylko inny jest poziom wsppracy z rzdem, z innymi organizacjami, inny z Sejmem, bo przecie w Sejmie generalny inspektor skada sprawozdania. Jednak to jest bardzo cenne, e uczestniczy w tym pracach, e powanie podchodzi do projektw ustaw. Dzikuj.
obywatelskich wynikajcych z konstytucji: ochrony ycia prywatnego i ochrony danych osobowych. Co wicej, dziki swej aktywnoci i rzetelnej merytorycznej dziaalnoci w sposb bardzo istotny wpyn na poziom wiadomoci obywateli. Obserwujemy stay trend wzrostu liczby skarg kierowanych do Biura GIODO, a przede wszystkim wzrostu liczby pyta i prb o interpretacj aktw prawnych. Mwic wprost, to bardzo zdrowy przejaw ycia spoecznego. Ronie wiadomo i aktywno obywateli, a co za tym idzie, ronie poziom egzekwowania przysugujcych im praw. Z pewnoci, co w sprawozdaniach podkrelono, kluczow rol w tych pozytywnych zmianach odgrywaj organizacje spoeczne i serwisy internetowe. To, co nas, jako obywateli, cieszy, to spadek liczby skarg odnoszcych si do sektora bankowego. Przypomn, e w roku 2010 wpyno ich 119, a w roku 2008 byo ich 179. Mamy nadziej, e ten trend si utrzyma i ze praktyki stosowane przez instytucje nansowe bd systematycznie ograniczane. Natomiast informacja dotyczca wzrostu liczby skarg w sektorze odnoszcym si do Internetu, cho nie napawa optymizmem, bo liczba ta ronie, wynika, jak sdz, po czci z faktu, e yjemy w czasach powszechnej ekspansji nowoczesnych technologii teleinformatycznych, i z pewnoci jest to obszar, ktry bdzie w centrum zainteresowania GIODO w cigu najbliszych lat. Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Bardzo wanym sektorem aktywnoci GIODO s dziaania kontrolne, ktre utrzymuj si na zblionym poziomie, ok. 200 rocznie. Jednak liczba ta, zdaniem samego GIODO, jest zbyt niska, szczeglnie, co dzisiaj te usyszelimy, dotyczy to kontroli poza Warszaw, a zwikszenie liczby tych kontroli bez odpowiedniego wsparcia kadrowego i finansowego ze strony pastwa o co z tego miejsca apeluj nie bdzie w najbliszych latach moliwe. Pragn zwrci rwnie uwag Wysokiej Izby na fakt, e maleje liczba spraw, w ktrych GIODO skierowa zawiadomienie o popenieniu przestpstwa. W roku 2010 to jedynie 23 zawiadomienia. Ta tendencja moe cieszy, bo restrykcja zawsze jest rozwizaniem ostatecznym. Duo skuteczniejsze jest propagowanie idei ochrony danych osobowych i zobowizanie do usunicia narusze. Jak podkreli generalny inspektor, zawiadomienia o przestpstwie wizay si z wyjtkowo racymi naruszeniami prawa. Pozytywny jest rwnie fakt, e liczba kierowanych do zaopiniowania przez GIODO aktw prawnych utrzymuje si na wysokim poziomie, cho zdarzaj si sytuacje, gdy organ ten nie jest pytany o opini, jak miao to miejsce na przykad w przypadku nowych przepisw dotyczcych fotoradarw. Mam nadziej, e to bdzie jeden z odosobnionych przykadw. Na uwag zasuguje take fakt, e GIODO prowadzi systematyczn akcj edukacyjn i szkoleniow.
256
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
Pose Magorzata Sekua-Szmajdziska Przypomn, e w latach 20092010 w szkoleniach wzio udzia ponad 1000 osb. Wysoka Izbo! Tematem, ktry z pewnoci bdzie w przyszoci wyzwaniem dla dziaalnoci GIODO, ale rwnie dla nas, parlamentarzystw, jest biometria, ktra uregulowana jest fragmentarycznie w rnych aktach prawnych. Doniesienia prasowe, i to w ostatnim okresie, wskazuj na to, e ju rozpocza si dyskusja o koniecznoci podjcia prac legislacyjnych nad generalnymi zasadami dotyczcymi wykorzystania danych biometrycznych. To przyszo, jak sdz, ale myl te, e ju nieodlega. Dzi natomiast pragn poinformowa Wysok Izb, e Klub Poselski SLD popiera przedoone dwa sprawozdania z dziaalnoci GIODO za lata 2009 i 2010. Jak podkreliam na wstpie, klub SLD jest usatysfakcjonowany dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych, ktry w powszechnej opinii sprawuje swj urzd rzetelnie i kompetentnie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
z pani pose Szmajdzisk w caej rozcigoci, rozwizania oczywicie racjonalne, ale idce w kierunku wzmocnienia instytucji generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Ju z tej informacji wynika, e tych spraw, problemw jest bardzo duo, a i wyniki przeprowadzonych kontroli, spadajca liczba zawiadomie, ale rosnca liczba problemw, z ktrymi zwracaj si, jak tu byo ju wczeniej powiedziane, rne podmioty do generalnego inspektora ochrony danych osobowych, pokazuj, e materia jest traktowana bardzo powanie i wymaga jednak zdecydowanie wzmocnienia instytucjonalnego w tym zakresie. I tu namawiaabym pana ministra bezwzgldnie do odwagi. Zanim przejd do kilku podstawowych kwestii, pozwlcie pastwo, e dla porzdku przytocz jednak z tej mwnicy kilka rzeczy wynikajcych z tego sprawozdania w celach chociaby edukacyjnych. Bo, panie pole Biedro pozwoli pan, e odnios si gdybymy tutaj dyskutowali, nie wiem, o lotach na Ksiyc, to te byaby to podstawa do tego, ebycie pastwo zaatakowali Koci katolicki i ksiy katolickich. Ja panu powiem z tego miejsca... (Pose Robert Biedro: Pani ma obsesj na moim punkcie. Zawsze do mnie.) ...e gdyby wszystkie instytucje pastwa odpowiadajce za ochron danych albo ochron tajemnicy pastwowej przestrzegay obowizku tej ochrony tak, jak ksia katoliccy, to pewnie bymy dzisiaj o adnej informacji generalnego inspektora nie mwili, bo takie urzdy nie byyby potrzebne. A wic ja bym radzia ostrono; wicej merytoryki, panie pole Biedro. Ale, rozumiem, pierwsze kroki, pierwsze koty za poty. Zatem w ramach tej edukacji, panie pole, trzeba powiedzie, e rzeczywicie nad przestrzeganiem prawa obywateli do ochrony danych osobowych czuwa generalny inspektor ochrony danych osobowych i prowadzi postpowania w sprawach uregulowanych w ustawie o ochronie danych osobowych, wedug zasad okrelonych w przepisach Kodeksu postpowania administracyjnego, a wic posuguje si procedur administracyjn, o ile oczywicie przepisy ustawy o ochronie danych nie stanowi inaczej. W szczeglnoci generalny inspektor ochrony danych osobowych kontroluje zgodno przetwarzania danych z przepisami o ochronie danych, wydaje decyzje administracyjne rzeczywicie tych decyzji byo wydawanych bardzo duo na przestrzeni tych dwch lat, one byy do szeroko w tym sprawozdaniu i merytorycznie omwione rozpatruje skargi w sprawach z zakresu wykonywania przepisw o ochronie danych osobowych, prowadzi oglnokrajowy jawny rejestr zbiorw danych oraz udziela informacji o zarejestrowanych zbiorach, opiniuje projekty ustaw i rozporzdze dotyczcych ochrony danych osobowych. I rzeczywicie pene uznanie w tej materii dla dziaalnoci generalnego inspektora, bo jest czsto naprawd merytorycznie, nie politycznie, ale merytorycznie, krytyczny co do pewnych rozwiza, na przykad jeli chodzi o sys-
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
257
Pose Beata Kempa tem informacji owiatowej, o czym jeszcze powiem. Ustosunkowa si wwczas do projektu, ktry jest niezwykle szkodliwy. Dalej, GIODO inicjuje i podejmuje przedsiwzicia w zakresie doskonalenia ochrony danych osobowych, co z punktu widzenia rozwoju techniki i cywilizacji jest niezwykle wane, trzeba to podkreli. Uczestnictwo w pracach midzynarodowych organizacji i instytucji zajmujcych si problematyk ochrony danych osobowych jest rzeczywicie wydatne. W 2009 r. GIODO przeprowadzi cznie okoo 220 kontroli, w tym 11 kontroli w wybranych urzdach pracy. To jest do ciekawa lektura. Kontrol objto zabezpieczenie przez urzdy pracy danych osobowych interesantw, a take sposb przetwarzania danych osb zgaszajcych si w celu zaatwienia sprawy w urzdzie za porednictwem Internetu. Ocena wypada pozytywnie. W tym samym okresie sprawozdawczym w zwizku z obecnoci Polski w stree Schengen przeprowadzono 7 kontroli podmiotw uprawnionych do bezporedniego dostpu do Krajowego Systemu Informatycznego. Kontrolami tego rodzaju zostay objte sdy. Generalny inspektor ochrony danych osobowych zauway, e jest w tym zakresie sporo uchybie. W zwizku z tym zwrci si i susznie do ministra sprawiedliwoci z daniem podjcia dziaa majcych na celu usunicie tych uchybie. Nadto przeprowadzono 19 kontroli u komornikw sdowych. W tym wypadku sytuacja, jeli chodzi o ochron, jak dobrze zrozumiaam, mwi o 2009 r., nie wyglda najlepiej i rzeczywicie trzeba te kontrole ponawia. W okresie sprawozdawczym mwi o 2009 r. przeprowadzano rwnie 26 kontroli u przedsibiorcw prowadzcych portale internetowe. Wrd licznych uchybie wskazano chociaby to, e wiarygodno wprowadzanych danych i ich werykacja stoj pod bardzo duym znakiem zapytania. W tym zakresie GIODO wyda decyzje nakazujce usunicie uchybie w procesie przetwarzania danych osobowych. To jest niezwykle wane. Myl, e jest to materia, ktra generalnie bardzo si rozwija i kontrole powinny by jak najbardziej wzmoone. Std mwiam o potrzebie wzmocnienia instytucjonalnego. Nadto w 2009 r. przeprowadzono 7 kontroli u dostawcw usug telekomunikacyjnych, 35 kontroli u pracodawcw, gdzie objto kontrol dane osobowe pracownikw i kandydatw do pracy. Tylko w 6 wypadkach nie stwierdzono uchybie, ale w pozostaym zakresie niestety najczstszym uchybieniem byo naruszenie art. 221 1 Kodeksu pracy, poniewa zakres przetwarzanych danych wykracza poza katalog danych wskazany w powoanym przepisie. Skontrolowano te biura obrotu nieruchomociami. Wyniki tej kontroli s do ciekawe. Przeprowadzono 16 kontroli. Chodzio o ochron danych osobo-
wych klientw. W 8 przypadkach, czyli prawie poowie, nie stwierdzono uchybie, a w pozostaych przypadkach wykazane zostay problemy z niezastosowaniem odpowiednich rodkw technicznych i organizacyjnych zapewniajcych ochron danych osobowych. Skontrolowano 11 podmiotw zajmujcych si transportem miejskim. Wnioski z tej kontroli s bardzo ciekawe. Chodzi o kryteria przetwarzania danych osobowych w zwizku z wydawaniem i obsug tzw. spersonalizowanych kart miejskich, czyli nonikw elektronicznych biletw dugookresowych. Kwestionowano kodowany PESEL uytkownikw czy te przetwarzanie wizerunku osb, ktre zoyy wniosek o wydanie spersonalizowanej karty miejskiej. Przeprowadzono te 39 innych kontroli, a wic ta dziaalno jest szeroka. W 2009 r. GIODO wyda 1349 decyzji administracyjnych i skierowa 27 zawiadomie o popenieniu przestpstwa. W obu sprawozdaniach na uwag i szczeglne uznanie zasuguje fakt stosownego doradztwa. Szeroka jest dziaalno generalnego inspektora ochrony danych osobowych w zakresie interpretacji czy pomocy w interpretowaniu przepisw prawa, ktre s bardzo trudne w tej materii, a przekroczenie tych przepisw czy uchybienie tym przepisom jest dotkliwe. Ta dziaalno zasuguje na bardzo due uznanie. W 2010 r. z kolei musz skraca, bo czasu mamy mao GIODO przeprowadzi 196 kontroli, w tym 10 w urzdach kontroli skarbowych. Stwierdzono liczne uchybienia i nieprawidowoci dotyczce niedostosowania systemw informatycznych wykorzystywanych do przetwarzania danych osobowych. GIODO przeprowadzi 18 kontroli w bankach i instytucjach nansowych i 31 kontroli w owiacie i szkolnictwie wyszym. Na uwag zasuguje kontrola przeprowadzona w sektorze suby zdrowia, gdzie prowadzony jest Krajowy Rejestr Nowotworw. To te ciekawa informacja. Drog elektroniczn przesyane s dane praktycznie z caego kraju o zachorowaniach na nowotwory zoliwe na terenie Polski. Wskazano na spor potrzeb uregulowania sfery gromadzenia danych osobowych, tak najoglniej. W okresie sprawozdawczym mwi o 2010 r. przeprowadzono 12 kontroli w towarzystwach ubezpiecze spoecznych, 15 u dostawcw usug telekomunikacyjnych. (Dzwonek) Ju kocz, pani marszaek. W trakcie omawiania sprawozda z dziaalnoci GIODO sporo czasu powicono czsto zgaszanym problemom wykorzystywania danych biometrycznych. O tym bya dzisiaj mowa, bardzo szeroko omwilimy to te na posiedzeniu komisji. Myl, e sprawa jest rozwojowa. Potrzebne bd pewnie inicjatywy legislacyjne w tej materii, aby donormowa t kwesti. W 2010 r. przeprowadzono 715 kontroli systemw informatycznych wykorzystywanych do przetwarzania danych osobowych. To jest chyba najwysza liczba kontroli w tym sektorze. W 2010 r. GIODO
258
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
Pose Beata Kempa wyda 1412 decyzji i skierowa 23 zawiadomienia o popenieniu przestpstwa. Zatem, pani marszaek, Wysoka Izbo, w imieniu Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska uwaamy, e naley pozytywnie zaopiniowa i przychyli si do obu informacji generalnego inspektora danych osobowych, do sprawozda za te lata. Rzeczywicie byo wane i to jest wniosek do Prezydium aby sprawozdanie za 2011 r. omwi jak najszybciej, jeszcze w tym roku, szczeglnie pod jednym ktem. Myl, e warto si nad tym pochyli w Komisji Sprawiedliwoci i Praw Czowieka. Pragn te podzikowa za to, e tak inicjujco, przede wszystkim jeli chodzi o du akcj europejsk, o ktrej pan minister by uprzejmy w tym tygodniu mwi, dotyczc w szerokim zakresie zbierania i przetwarzania danych oraz odpowiedzialnoci w tym zakresie, konsultowano, inicjowano, bo materia jest niezwykle wana. I ostatnie zdanie. Pokusiabym si o rozbudowanie tej instytucji o komrk, ktra pomagaaby w zwalczaniu przestpczoci w cyberprzestrzeni, poniewa wyobraam sobie, e generalny inspektor bardzo wzmocniby, jeli chodzi o wiedz merytoryczn, organy cigania w tym zakresie. Dzikuj bardzo.
Panie ministrze, jak to si ma do przepisw ustawy o systemie informacji owiatowej, ktra bya i nadal jest szeroko krytykowana i oprotestowywana przez rodzicw i uczniw, a nawet mog powiedzie, e take przez nauczycieli, chocia w mniejszym zakresie? Czy nie widzi pan jawnej sprzecznoci midzy tym, co pan mwi, a tym, co pan robi? Trzeba przyzna, e na pocztku, na etapie legislacji zgosi pan uwagi do tej ustawy. Jednake potem si pan wycofa z tych zastrzee. Chociaby ostatnie wydarzenia pokazay, e nie moemy mwi o penych zabezpieczeniach systemw informatycznych, bo wiemy, i nieuprawnione jest twierdzenie, e jestemy w stanie stworzy zabezpieczenie, ktre zapewni pen ochron wszystkich danych osobowych. Tak po prostu nie jest. (Dzwonek) Pani marszaek, naprawd bardzo krtkie, ale bardzo wane jeszcze jedno pytanie. Panie ministrze, w sprawozdaniu czytamy, e wystpi pan do ministra nauki i szkolnictwa wyszego celem zobowizania uczelni do uzyskiwania zgody absolwentw na przetwarzanie przez uczelnie danych dotyczcych losw absolwentw. Jednak ostatnio przyjta ustawa o szkolnictwie wyszym zobowizuje rektorw do monitorowania kariery swoich absolwentw. Czy zgasza pan uwag w tej sprawie na etapie prowadzenia procesu legislacyjnego? Dzisiaj to ju przyjlimy, Wysoka Izba przyja ustaw w tym wzgldzie. Dzikuj bardzo.
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
259
Pose Artur Grski do kopotliwe dla rzdu. Ostatnio w mediach skary si pan, e coraz czciej styka si z praktyk niezasigania opinii generalnego inspektora danych osobowych na temat projektw aktw prawnych. Jak pan myli, czy wynika to wanie z do rygorystycznego podejcia GIODO do ochrony danych osobowych w projektowanych przepisach prawa? Jak czsto rzd bierze pod uwag pana krytyczne uwagi? Z mojego dowiadczenia w pracy w Sejmie wynika, e raczej te pana uwagi s do ignorowane. Dlatego bd wdziczny, jeeli poda pan kilka przykadw takich rozwiza prawnych, ktre dziki panu zostay wprowadzone. Dzikuj.
260
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
Pose Barbara Bubula czy nie cierpi na chorob wrodzon o nazwie fenyloketonuria, ktra w Polsce zdarza si przecitnie raz na 8 tys. urodze, prowadzc do uszkodzenia mzgu. Badania prowadzi Instytut Matki i Dziecka oraz siedem podlegych orodkw terenowych. Zakres bada sukcesywnie si poszerza o prolaktyk niedoczynnoci tarczycy i mukowiscydozy. Cel jest szlachetny i nikt nie powinien kwestionowa potrzeby badania chorych dzieci, lecz logicznie mylcy czowiek powinien poczu przeraenie. Skoro krew pobierana jest wycznie w celu przesiewowego badania w kierunku wykrycia okrelonej choroby, to po stwierdzeniu, czy dziecko jest zdrowe, czy chore, prbka powinna by zniszczona. Po co jest przechowywana? Po co jest potrzebne ogromne archiwum prbek DNA... (Dzwonek) Ju kocz, pani marszaek. ...swoista kartoteka genetycznych odciskw palcw milionw Polakw? Prbki DNA nale do szczeglnie niebezpiecznych zbiorw, gdy nie tylko pozwalaj na identykacj kadego wolnego czowieka, ale mog prowadzi do nowych form dyskryminacji, zwizanych choby z podatnoci na niektre choroby. Czy pan inspektor zechciaby zainteresowa si tym problemem, a w razie gdyby moje obawy o bezpodstawno prawn przechowywania tych danych okazay si suszne podj stosown interwencj? Ze wzgldu na wag sprawy mam prob o udzielenie pisemnej odpowiedzi na przedstawione pytanie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
wynikajce z postanowie ustawy o ochronie danych osobowych, ale te, co jest szczeglnie bulwersujce, przepisy wasnej ustawy ustawy o IPN, w ktrej zapisano w jednym z artykuw zakaz ujawniania danych wraliwych. IPN to prawo systematycznie amie. Mam pytanie do pana inspektora. Po pierwsze, kto w pana ocenie winien to monitorowa i reagowa na przypadki amania prawa przez funkcjonariuszy IPN? Po drugie, jaka jest praktyka i rozwizania prawne wobec podobnych do IPN instytucji w ssiednich pastwach, np. Instytutu Gaucka w Niemczech czy analogicznej instytucji w Czechosowacji? Czy tam take te instytucje s wyczone z zakresu kompetencji instytucji analogicznych do naszego GIODO? Dzikuj uprzejmie.
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
261
rozliczania subwencji owiatowej i ma suy dobremu zarzdzaniu nansami w systemie owiaty. Natomiast prawd jest, e to jedyna moliwo i szansa stwierdzenia, ilu tak naprawd mamy uczniw i nauczycieli, z tego powodu, e nauczyciele do tej pory wystpuj w statystykach kilkukrotnie ze wzgldu na kilka miejsc pracy, w ktrych sprawuj swoje funkcje. W przypadku uczniw suy to na przykad do atwego i generalnie mniej wpywajcego na prywatno osb sprawdzenia, czy wypeniany jest obowizek owiatowy, obowizek nauki dziecka w szkole, poniewa po wejciu tych danych do systemu istnieje moliwo porwnania listy danych w systemie, w tym numerw PESEL, z baz PESEL celem wyowienia tych osb, ktre powinny spenia obowizek owiatowy, natomiast w jakiego powodu nie wystpuj w systemie informacji owiatowej. Oczywicie bywaj sytuacje usprawiedliwione, od sytuacji niepenosprawnoci dziecka poczynajc, na sytuacji, w ktrej mamy do czynienia z dzieckiem, ktre nie przebywa na terenie Rzeczypospolitej, koczc. Dlatego te prosz zauway, jakiego rodzaju zabezpieczenia zostay w tym momencie dodane. Ot numer PESEL jest zgromadzony w systemie informacji owiatowej, ale w szybki sposb jest on anonimizowany. Jest to informacja wana w momencie wejcia tych danych do systemu, natomiast potem, przez cay okres przetwarzania danych, ju nie. Jeszcze bardziej jest to widoczne w przypadku najbardziej kontrowersyjnej czci dziaa w systemie informacji owiatowej, a mianowicie gromadzenia danych dotyczcych orzecze, ktre byy wydane w sprawach uczniw. Ot to bya rzecz, na ktr pocztkowo w ogle nie chcielimy si zgodzi, szczeglnie e motywowano to tylko kwesti rozliczania subwencji owiatowej. Faktem jest, e majc w systemie teleinformatycznym tego typu informacj, przywizan do konkretnego dziecka, moemy sprawdzi nie tylko, czy odpowiednia gmina otrzymaa subwencj, ale rwnie czy ta subwencja traa rzeczywicie do tej szkoy, a wrcz nawet klasy, do ktrej to dziecko uczszcza, czy mamy do czynienia z sytuacj, w ktrej pienidze przeznaczane na osoby, ktre powinny by wspomagane nansowo przez pastwo w sposb szczeglny, traaj rzeczywicie tam, gdzie powinny tra. Jakie jest zabezpieczenie? To zabezpieczenie jest rzadko dostrzegane w tej ustawie, bo tradycyjnie jest ono ukryte, e tak powiem, w numerkach. Mamy przepis, ktry mwi wyranie, e informacja dotyczca orzecze, ktre zostay wydane wobec uczniw, jak rwnie informacja dotyczca wypadkw w szkole, znika z systemu w rok po tym, kiedy rozliczona jest subwencja owiatowa. To nie jest informacja, ktra znika w cigu 5 lat, jak generalnie informacja w systemie, czy te w cigu 5 lat od zakoczenia nauki przez ucznia, tylko ju w rok po tym, kiedy przestaje by potrzebna, a przestaje by potrzebna po rozliczeniu subwencji. To rwnie jest sposb dziaania generalnego inspektora. Zobaczywszy, e rzeczy-
262
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski wicie jest powd wykorzystania pewnej informacji, zaczynamy si zastanawia nad tym, eby po zrealizowaniu tego celu dane nie mogy by wykorzystywane w innych celach, na przykad w celu ledzenia dziecka pod ktem orzecze, ktre przez cae ycie dostawao. To byby koszmar, z ktrym mielimy do czynienia kilka lat temu w Szwecji, kiedy okazao si, e wystpuje taka moliwo ledzenia dziecka wstecz. eby temu zapobiec, zrobilimy to inn metod, ktra polega na przymuszeniu do wycofania tych danych z systemu w momencie, kiedy jest zrealizowany ten jedyny cel, jakim jest rozliczenie subwencji owiatowej, ktry moe by usprawiedliwiony ze strony ministra edukacji narodowej. Co do szkole, o ktrych tutaj wspominano kilkukrotnie, zwracam pastwu uwag na zacznik nr 6 do sprawozdania z 2009 i 2010 r., gdzie wymienione s szkolenia dla instytucji publicznych, ktre przeprowadzalimy. Przyznaj, e nie jest to zestawienie caociowe z tego powodu, e nie wchodz we konferencje o charakterze dydaktycznym czy popularnonaukowym, ktre organizowane s na przykad dla dyrektorw szk czy dla przedstawicieli administracji publicznej i samorzdowej zajmujcych si elektroniczn administracj, czy te dla tych, ktrzy zajmuj si przekazywaniem informacji do konkretnych rodzajw systemw. Zachcam do przejrzenia tego zacznika. Na podstawie oceny tego zacznika prosibym te o pewn krytyk, czego jest za mao w tym zaczniku, bo tych szkole mamy wci zbyt mao. Pojawia si kwestia zgoszona przez pana posa Biedronia, dotyczca kociow i zwizkw wyznaniowych. Po pierwsze, dlaczego nie zostay poruszone sprawy dotyczce sporw, ktre w tej kwestii wynikay? Powd jest dramatycznie prosty, te spory s z roku 2011, dlatego nie zostay objte sprawozdaniami z lat 2009 i 2010. Jednak zwrc pastwu uwag, e na str. 45 sprawozdania z roku 2010 pojawia si informacja dotyczca skarg zawierajcych zarzut przetwarzania danych przez proboszczw parai Kocioa katolickiego, poniewa skargi zaczy wpywa w 2010 r. A rozpatrywanie tych skarg, jak rwnie sprawy sdowe, ktre byy z tym zwizane, to ju jest rok 2011 i zapewne wwczas (Pose Maria Nowak: Ktra strona?) Strona 45 tego duego sprawozdania z roku 2010. Zwrc pastwu uwag na to, e nie mamy tutaj do czynienia z jakimi automatycznymi umorzeniami ze strony generalnego inspektora. W kadej z tych spraw przeprowadzone jest postpowanie takie, jakie jest przewidziane w Kodeksie postpowania administracyjnego, z wykorzystaniem wszystkich tych rodkw, ktre generalnemu inspektorowi przysuguj, np. kierowane s zapytania do Kociow i zwizkw wyznaniowych. Odpowiedzi na takie pytania otrzymujemy i od proboszczw, i od biskupw, i od arcybi-
skupw, od podmiotw, do ktrych si zwracamy z nimi. Nie zawsze one traaj, ale zazwyczaj mamy tutaj cakiem dobr wspprac. Co do niezgodnoci przepisw ustawy z dyrektyw to nie bardzo chciabym si wypowiada na temat tego, w jaki sposb przepisy wyczajce uprawnienia generalnego inspektora w zakresie Kociow i zwizkw wyznaniowych, jeeli chodzi o inspekcj i jeeli chodzi o wydawanie decyzji administracyjnych, zostay wprowadzone, z tego powodu, e bya to decyzja ustrojodawcy i ustawodawcy podjta w momencie, kiedy uchwalono rwnie konstytucj. Pamitajmy o tym, e Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej uchwalona zostaa 1997 r., czyli w tym samym roku, w ktrym uchwalono ustaw o ochronie danych osobowych. Rozumiem, e bya to wiadoma decyzja ustrojodawcy, ktry tak a nie inaczej postanowi skonstruowa stosunek pastwa do Kocioa. Notabene nie wiem, czy to jest na pewno sprzeczne z dyrektyw unijn, szczeglnie e, pamitajmy, ponad t dyrektyw stoi Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ktry to w art. 17 co ciekawe, zaraz po art. 16, gdzie jest mowa o ochronie danych osobowych mwi, e pastwo czonkowskie Unii Europejskiej ma prawo samodzielnie regulowa stosunki z Kocioami i zwizkami wyznaniowymi, w zwizku z czym pozostawia tutaj na poziomie traktatu, czyli powyej dyrektywy, pastwu samodzielno decydowania. Z pewnoci nie jest rol generalnego inspektora ochrony danych osobowych ustalanie, czy ustrojodawca tak czy inaczej powinien uregulowa stosunki z Kocioami i zwizkami wyznaniowymi. To byoby zdecydowane przekroczenie przeze mnie uprawnie. Prawd jest natomiast, e te uprawnienia s ograniczone. eby w jakim stopniu poradzi sobie z kopotami, ktre oczywicie wystpuj w przypadku Kociow i zwizkw wyznaniowych, mj poprzednik pan minister Serzycki podj inicjatyw, ktr te w jakim stopniu kontynuowaem w roku 2010 i na pocztku 2011 r. Ot w 2009 r. przygotowano swoisty poradnik dla Kocioa katolickiego dotyczcy przetwarzania danych osobowych, nazwany instrukcj: Ochrona danych osobowych w dziaalnoci Kocioa katolickiego w Polsce. Ta instrukcja jest swego rodzaju kodeksem dobrych praktyk zawierajcym podstawowe zasady, jakimi naley si kierowa przy przetwarzaniu danych osobowych w dziaalnoci Kocioa. Podobny dokument przygotowany zosta ju podczas mojej kadencji dla Polskiego Autokefalicznego Kocioa Prawosawnego i podpisany przez generalnego inspektora oraz jego eminencj metropolit prawosawnego warszawskiego i caej Polski arcybiskupa Saw na pocztku roku 2011. Chcielibymy podobnego rodzaju dziaalnoci o charakterze poradnikowym i edukacyjnym obj rwnie pozostae Kocioy i zwizki wyznaniowe w Polsce. Czy zamierzamy zmieni nasze podejcie po orzeczeniu z 2011 roku, czyli znowu niewchodzcym w okres objty sprawozdaniem, o ktrym tutaj m-
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
263
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski wimy? Przede wszystkim powiedzmy sobie, e do tej pory zapady cztery orzeczenia w sprawach zwizanych ze skargami dotyczcymi danych tzw. apostatw, czyli osb, ktre twierdz, e wystpiy z Kocioa katolickiego. Jedno orzeczenie rzeczywicie wskazuje na to, e generalny inspektor powinien podj dalsze dziaania. My co prawda w tej chwili zoylimy kasacj od tego orzeczenia, ale raczej ze wzgldw formalnych ni ze wzgldw merytorycznych. Natomiast trzy pozostae orzeczenia ju ze stycznia 2012 r. i lutego 2012 r. wskazuj na to, e dziaania generalnego inspektora ochrony danych osobowych byy prawidowe. Podtrzymane zostay przez Wojewdzki Sd Administracyjny w Warszawie. Pan pose Zych mwi ale rwnie pniej, w ramach pyta, pojawiy si o to pytania o systemie informacji w ochronie zdrowia. Nie ukrywam, e by to chyba najtrudniejszy projekt aktu prawnego, z jakim spotkaem si w trakcie sprawowania funkcji generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Gdybym chcia przedstawi tylko podstawowe problemy, ktre tutaj si pojawiy, zapewne zajoby to kolejne dwie godziny dyskusji. Pozwol sobie wic tylko powiedzie, e ostateczna wersja ustawy jest akceptowalna dla generalnego inspektora ochrony danych osobowych. I nie mog uy adnego bardziej entuzjastycznego sowa ni: akceptowalna. Propozycja, ktra zostaa zgoszona przez rzd, ktra traa do Sejmu i zostaa przeprocedowana, przesza ca procedur sejmow, nie bya akceptowalna. Zmiany, ktrych dokonano w Senacie, spowodoway, e mona byo zaakceptowa t ustaw. Ale rzeczywicie powoduje ona kopoty, na ktre pastwo dalej, zadajc pytania, zwracali uwag, choby pani posanka Kempa mwia o problemie baz nowotworowych, pojawio si rwnie pytanie dotyczce baz owych prbek krwi. Prosz pastwa, jeeli chodzi o rejestry medyczne, wedug oblicze samego ministra zdrowia przygotowanych na potrzeby ustawy o systemie informacji owiatowej, rejestrw medycznych w Polsce jest 70 rodzajw. Wikszo z nich, ponad 90%, nie posiada podstawy prawnej do funkcjonowania, z czego posunitym do granic moliwoci przykadem jest tzw. rejestr nowotworowy. Od 2004 r. do dzisiaj kolejni generalni inspektorzy ochrony danych osobowych zwracaj si do kolejnych ministrw zdrowia z pismami dotyczcymi koniecznoci legalizacji rejestru nowotworowego. My jestemy w tej chwili szantaowani de facto, generalny inspektor jest szantaowany z tego powodu, e jedyn decyzj, ktr moemy wyda w przypadku rejestru nowotworw, jest natychmiastowe zakazanie przetwarzania danych w tym rejestrze. Nie moe by tak, e 8 lat po zgoszeniu tego, e dziaalno jest nielegalna, ta dziaalno jest dalej prowadzona. Dlaczego ona jest prowadzona? Dlatego e ten rejestr jest potrzebny. Wszyscy
wiedz o tym, e jest potrzebny. Ale jest sytuacja, w ktrej nie ma adnej reakcji ze strony ministra zdrowia. I naprawd, podkrelam pastwu, to jest sprawa absolutnie ponadpolityczna. Niezalenie od tego, czy rzdy sprawowa minister z SLD, czy minister z Prawa i Sprawiedliwoci, czy minister z Platformy Obywatelskiej, niezalenie od tego, kto zgosi kandydata na generalnego inspektora ochrony danych osobowych, korespondencja wyglda dokadnie tak samo. Generalny inspektor twierdzi, e to jest nielegalne, i dostaje informacje: wkrtce zostanie zalegalizowane, wkrtce zostanie zalegalizowane i wkrtce zostanie zalegalizowane. To jest niestety gwny problem, ktry mamy w przypadku systemu informacji medycznej. A do tego dochodzi kwestia zabezpieczenia, a do tego dochodzi kwestia jednego miejsca dostpu do wszystkich danych, a do tego dochodzi kwestia, na ile pacjent powinien mie dostp do swoich wasnych danych. Do tego dochodzi strasznie trudny problem, jakim jest to, czy wszystkie dane medyczne powinny znajdowa si w systemie informacji medycznej, czy tylko te, ktre dotycz wiadcze nansowanych ze rodkw budetu pastwa. Czy informacje dotyczce wiadcze medycznych, ktre s udzielane w instytucjach prywatnych bez adnego donansowania ze strony pastwa, powinny by wprowadzane do tego systemu, czy nie? Czy to nie jest nadmierne naruszenie prywatnoci? Pamitajmy, e poza sytuacjami, kiedy leczymy zby prywatnie, w prywatnych klinikach dokonywane s rwnie operacje plastyczne czy przeprowadzane procedury in vitro. I to, czy te dane znajd si w systemie informacji medycznej, jest bardzo powan ingerencj w dane pacjentw. A wic jest to problem trudny. Ja tak w przypadku systemu informacji owiatowej, jak w przypadku systemu informacji w ochronie zdrowia podkrelaem, e by moe jest to koniec pracy legislacyjnej na poziomie Sejmu, a dla generalnego inspektora ochrony danych osobowych praca si dopiero zaczyna, z tego powodu, e my musimy teraz kontrolowa powstajcy system. Od tego jestemy i z tego bdziemy rozliczani, w jaki sposb te tworzone systemy bdziemy kontrolowa. Troszk przyspiesz. Pady kilkakrotnie pytania dotyczce biometrii. Potwierdzam, e stanowisko generalnego inspektora ochrony danych osobowych potwierdzone przez trzy orzeczenia sdw administracyjnych w Polsce jest takie, e dane biometryczne nie mog by wykorzystywane na potrzeby kontroli czasu pracy i na inne potrzeby zwizane z realizacj stosunku pracy. Mog by jednak wykorzystywane tam, gdzie zastosowane rodki s adekwatne do celu, ktry maj osign, na przykad w sytuacjach, ktre tu byy wskazane, w sytuacji ochrony szczeglnych pomieszcze w zakadzie pracy. Natomiast z pewnoci kontrolowanie czasu pracy oraz kontrolowanie pracownika nie jest powodem, dla ktrego dane biometryczne mogyby by gromadzone.
264
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski Jeeli chodzi o kontrole, ktre byy przeprowadzane w urzdach kontroli skarbowej pani posanka Kempa te zwracaa uwag na t kontrol zwrcibym uwag na jedno. Rzeczywicie odnalelimy znaczce kopoty dotyczce systemw teleinformatycznych uywanych w urzdach kontroli skarbowej. Ale, po pierwsze, byy to kopoty, ktre byy wywoane przez software, ktry zosta dostarczony przez ministra nansw i ktrego ju same urzdy poprawi nie mogy. Z drugiej strony minister nansw naprawd bardzo zaangaowa si we wspprac i w cigu miesica mimo e nasza decyzja mwia, e w cigu 3 miesicy naley usun bdy poprawione systemy zostay dostarczone do urzdw. Wszystkie moje uwagi dotyczce systemu informacyjnego w owiacie, dotyczce danych uczniw odnosz si rwnie do danych nauczycieli. To potwierdzam, tak. Ostatnie uwagi, ktre zostay jakby wykorzystane w pracy sejmowej, w komisji sejmowej, dotyczyy wanie danych nauczycieli. Nie moglimy zrozumie, dlaczego kada osoba, ktra chocia przez moment bya nauczycielem, ma znajdowa si w Systemie Informacji Owiatowej praktycznie do koca swojego ycia albo ycia zawodowego. To, e kto przez dwa miesice by nauczycielem w szkole, nie oznacza jeszcze, e do 65. roku ycia czy 70. roku w zalenoci od tego, kiedy przejdzie na emerytur, bo tam jest 5-letni okres po osigniciu wieku emerytalnego miaby by ledzony przez System Informacji Owiatowej. Byo pytanie dotyczce monitoringu losw absolwentw. Zacznijmy od tego, e nie zgaszalimy tego problemu na etapie prac rzdowych ani na etapie prac sejmowych z jednego prostego wzgldu ustawa nie bya opiniowana przez generalnego inspektora ochrony danych osobowych, nie zostaa zoona do zaopiniowania. W tym czasie trway prace rwnie nad systemem informacji w ochronie zdrowia. Zupenie szczerze przyznaj, e nie zauwayem tego, e rwnie zmiana ustawy o szkolnictwie wyszym dotyczy kwestii monitoringu absolwentw, natomiast nigdy nie bya ona z nami na etapie tworzenia ustawy konsultowana. Natomiast przepis, ktry tam si znalaz i ktry jest bardzo nieprecyzyjny, dotyczcy monitoringu losw absolwentw, jest interpretowany jednak w do oczywisty sposb przez generalnego inspektora i przez ministra nauki i szkolnictwa wyszego. Tutaj wymienialimy si korespondencj, spotkalimy si w tej sprawie z pani minister Kudryck i ustalilimy, e w oczywisty sposb monitoring losw absolwentw moe by przeprowadzany tylko za zgod samego absolwenta. Czyli tylko w sytuacji, w ktrej szkoa ma zgod od swojego byego studenta, aby taki monitoring by przeprowadzany, moe do niego przesya rnego rodzaju ankiety, w przypadku ktrych ten byy student sam wypeni informacj o sobie. Absolutnie niedopuszczalne jest korzystanie
z zewntrznych baz i z informacji gromadzonych przez inne urzdy. Pojawiy si pomysy korzystania np. z danych z ZUS-u. Tutaj ani GIODO, ani minister nauki i szkolnictwa wyszego nie maj wtpliwoci, e tego typu dziaania nie s moliwe, a ta ustawa nie stanowi podstawy do ich rozpoczcia. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyszego twierdzi, e wszystkie obserwowane przez nie systemy w innych krajach polegay wanie na zgodzie absolwentw i tylko do tego miay zamiar prowadzi. Pan pose Artur Grski pyta o to, czy potwierdzam, e umowa ACTA jest niebezpieczna dla praw i wolnoci obywatelskich oraz czy rzd podj jakie dziaania w tej kwestii. Potwierdzam, e jest ona niebezpieczna dla praw i wolnoci obywatelskich. Natomiast my decydujemy si od czasu do czasu na podjcie pewnych niebezpiecznych krokw. Jeeli ja jako czowiek decyduj si na to, eby przeprowadzono operacj chirurgiczn, to zdaj sobie spraw z tego, e ta operacja, nawet sama narkoza, jest niebezpieczna dla mojego ycia. Podejmuj jednak to dziaanie wtedy, kiedy uznaj, e efekty, ktre osign, usprawiedliwiaj tego typu ingerencj. Co wicej, eby to zrobi, chciabym wiedzie jeszcze o dwch kwestiach. Chciabym wiedzie, e ci, ktrzy dokonuj tej operacji chirurgicznej, wiedz, co robi, i wiedz, do czego maj zamiar doprowadzi; po drugie, e oni umiej przeprowadzi tak operacj i umiej dokona tego dziaania. W przypadku ACTA zgadzam si, e istnieje moliwo zawarcia umowy midzynarodowej, ktra ingerowaaby w prawa i wolnoci czowieka w tym zakresie. Ale jak mwi art. 31 konstytucji mona to zrobi wtedy, kiedy to jest niezbdne w demokratycznym pastwie prawnym. Niestety nie widziaem tego typu wyjanienia i z tego powodu pozostaj przy stwierdzeniu, e jest to dziaanie niebezpieczne, aczkolwiek godz si z tym, e jeeli zostanie ono prawidowo uzasadnione i jeli bdziemy wiedzieli, e nasi dyplomaci oraz nasi politycy wiedzieli, co robi, podpisujc i ewentualnie ratykujc t umow midzynarodow, to nie ma powodu, dla ktrego mielibymy nie ratykowa tej umowy midzynarodowej. Pokamy tylko, e rzeczywicie jest ona niezbdna. Czy rzd podj jakie dziaania? Tak, podj po 23 stycznia 2012 r. Wczeniej ta umowa nie bya w aden sposb konsultowana. Zwrc pastwa uwag na to, e nawet konsultacje, na ktre powoywa si minister kultury i dziedzictwa narodowego, nie odnosiy si do ostatecznego tekstu traktatu, lecz byy prowadzone rok przed zakoczeniem negocjacji w sprawie tego traktatu, czyli nawet konsultacje w tej sprawie, ktre objy owe 23 organizacje, byy prowadzone na rok przed tym, zanim uzyskano ostateczny tekst tego aktu prawnego. Pado pytanie, czy s brane pod uwag opinie generalnego inspektora ochrony danych osobowych i czy czsto to si zdarza. Potwierdzam, e w zdecydowanej wikszoci przypadkw s brane pod uwag i nie mamy problemw na poziomie uzgodnie w ra-
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
265
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski mach Rady Ministrw niezalenie od tego, czy mwimy o tej kadencji naszego rzdu, czy o poprzednich. Nie mamy kopotu z przyjmowaniem uwag generalnego inspektora. Zdarzaj si takie uwagi wtedy, kiedy rzd wprost postanowi, e chce czyni inaczej. Tak byo w przypadku systemu informacji w ochronie zdrowia bd jest tak w sytuacji, kiedy nie jestemy informowani. Trzeba powiedzie, e takie sytuacje maj miejsce. Ustawa fotoradarowa, o ktrej mwiono w pytaniach, bya jedn z ustaw, ktre nie byy konsultowane z generalnym inspektorem ochrony danych osobowych, ale przykro mi to powiedzie w tym miejscu by to projekt poselski, w zwizku z tym to nie jest wina Rady Ministrw, e ustawa fotoradarowa nie bya konsultowana z generalnym inspektorem ochrony danych osobowych. Zorientowalimy si poniewczasie, e ten akt prawny jest w ogle konsultowany, co zreszt wczoraj na posiedzeniu sejmowej komisji dao si zauway bardzo wyranie, kiedy okazao si, e nie ma moliwoci na obecnych postawach prawnych wdroy systemu automatycznego, ktry by opisany w uzasadnieniu do tej ustawy. Pado pytanie dotyczce kopotw innych rzecznikw ochrony danych osobowych oraz tego, czy nie gro nam tego typu kopoty. Z czego one wynikaj? Przede wszystkim wynikaj z sytuacji nansowej, sytuacji kadrowej w niektrych krajach. Nie chc podawa, w jakich krajach, ale s urzdy, ktre de facto zostay podporzdkowane swoim rzdom. I to rzdy decyduj o tym, czy ten urzd ma w ogle pienidze na jakiekolwiek dziaania, a ju szczeglnie na jakkolwiek wspprac midzynarodow. My nie mamy w Polsce kopotu z niezalenoci organu ochrony danych osobowych. Przy caej trudnej sytuacji nansowej, ktra wystpuje i o ktrej wspominaem, te kopoty nansowe nie powoduj, e nie moemy dziaa. Moemy dziaa. Nie moemy rozwija naszej dziaalnoci, ale moemy dziaa. Czy nie grozi nam parali w zwizku z odchodzeniem prawnikw? Staramy si robi wszystko, co moemy, eby kolejne fale prawnikw przychodzcych do biura generalnego inspektora w odpowiedni sposb przygotowywa, aczkolwiek al jest, kiedy wietnych legislatorw, osoby, ktre maj wietne przygotowanie do prac legislacyjnych, tracimy z tego powodu, e s to naprawd poszukiwani na rynku specjalici, majcy przy okazji du wiedz na temat techniki i nowych rozwiza technicznych. Pojawio si pytanie dotyczce kart zdrowia przy ku chorego. Ta sprawa miecia si od jakiego czasu w obszarze zainteresowania generalnego inspektora. Wikszo szpitali wprowadzia ju rozwizania zgodne z przepisami dotyczcymi ochrony prywatnoci. Prosz pamita, e karty zdrowia wygldaj do rnie i powinny rnie wyglda nawet w jednym szpitalu. Zdaj sobie spraw z tego, e na
OIOM-ie karta powinna by dostpna w kadej chwili kademu, kto ma wstp na OIOM, ale te wiem, e na OIOM maj wstp tylko ci, ktrzy ratuj zdrowie pacjenta. Natomiast w sytuacji, ktra bya tutaj przedstawiona, kiedy do ka pacjenta podchodz rwnie gocie, osoby z zewntrz, ktre przebywaj na terenie szpitala, informacje dotyczce stanu zdrowia powinny by ukrywane. Lekarze troch narzekaj, ale te ju przyzwyczaili si do tego, e musz odwin jedn kartk, by zajrze do danych pacjenta. Ta sprawa jest obiektem naszego zainteresowania. Bardzo ciekawe pytanie postawia pani pose Bubula, dotyczce Instytutu Matki i Dziecka oraz danych biometrycznych zbieranych na potrzeby bada przesiewowych w kierunku fenyloketonurii, a w tej chwili wykorzystywanych rwnie w przypadku niedoczynnoci tarczycy i mukowiscydozy. Przyznam, e nie znam akurat tego przypadku. Sprawdzimy i odpowiemy pisemnie, jak to wyglda, ale powracam do stwierdzenia, ktre ju pado w przypadku nowotworw. Przypuszczam, e jest to kolejna taka sytuacja, jak w przypadku baz danych tworzonych na potrzeby chorb nowotworowych, czyli czego, co jest absolutnie potrzebne, a brakuje nam do tego prawidowych podstaw prawnych. Ale nie twierdz tego wprost, bo, jak mwi, nie znam akurat konkretnego przypadku tej bazy. Odpowiemy na to. Byo pytanie dotyczce Instytutu Pamici Narodowej. Po raz kolejny nie chciabym wypowiada si na temat powodw, przyczyn tego, e Wysoka Izba zdecydowaa, i Instytut Pamici Narodowej pozostaje wyczony spod kontroli generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Powiem tylko, e jest to rozwizanie unikalne w skali Europy, mimo e w niektrych krajach, i to wcale nie tylko tych, o ktrych pastwo mwili, czyli nie tylko w Niemczech, Czechach czy Sowacji, podobnego rodzaju instytucje dziaaj. Pamitajmy, e bardzo podobne problemy odnonie do pamici narodowej maj Hiszpanie, dotycz one okresu wojny domowej oraz powojennego okresu rzdw generaa Franco. Tam tak naprawd problem dziaania instytucji archiwalnej, ktra jednoczenie by moe bdzie miaa uprawnienia prokuratorskie bd moe przekazywa dane do instytucji prokuratorskich, jest dokadnie taki sam, jak w Polsce. Problem jest trudny, rozwizywany rnie, natomiast z pewnoci wyczenie go w caoci z zakresu dziaa generalnego inspektora ochrony danych osobowych byo rozwizaniem odwanym. Co do pytania o banki jakie byy najczstsze problemy, ktre pojawiay si w przypadku bankw. Rzeczywicie nasza wsppraca z instytucjami bankowymi jest do szeroka z tego powodu, e wci jednak wpywa wiele skarg dotyczcych instytucji nansowych. Dziaamy tutaj poprzez kontrolowanie zbiorw, ktre s prowadzone przez Zwizek Bankw Polskich czy Biuro Informacji Kredytowej, ale rwnie biura informacji gospodarczej, bo one s bardzo zblione to nie jest dokadnie instytucja nansowa, ale przechowywane s podobne zbiory jak i kontro-
266
Sprawozdania z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 i w roku 2010
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Wojciech Rafa Wiewirowski le w samych bankach. Rzeczywicie wykrywamy uchybienia. Polegaj one na przykad na nieuwzgldnieniu w opracowanych politykach bezpieczestwa takich elementw, jak wykazy budynkw, pomieszcze, czci pomieszcze tworzcych obszar, w ktrym przetwarzane s dane osobowe, kwestii opisw struktury zbiorw danych wskazujcych zawarto poszczeglnych pl informacyjnych. Ja wiem, e to s kwestie do techniczne, ale one s zwizane z problemem przenoszenia baz posiadanych przez banki do rnych centralnych systemw, niekiedy umieszczanych u outsourcerw hostowanych poza obszarem banku. Jest to rwnie kwestia okrelenia rodkw technicznych i organizacyjnych niezbdnych do zapewnienia poufnoci, integralnoci i rozliczalnoci przetwarzanych danych. W jednym przypadku stwierdzono take uchybienia dotyczce instrukcji zarzdzania systemem informatycznym, ktre polegay na niezawarciu w dokumentacji prowadzonej przez administratora danych procedur nadawania uprawnie do przetwarzania danych osobowych. Nie mamy ju natomiast praktycznie przypadkw, w ktrych banki zbierayby dane, ktre s im absolutnie niepotrzebne do dziaania. Problemem jest natomiast, i to jest problem nowy, o ktrym bd mwi przy sprawozdaniu za 2011 r., prolowanie klienta, czyli zbieranie danych z baz powszechnie dostpnych, na przykad z serwisw internetowych powszechnie dostpnych, celem sprawdzenia wiarygodnoci klienta przez banki oraz przez instytucje ubezpieczeniowe. W przypadku ubezpiecze to jest synny przykad osoby, ktra umieszcza w serwisie spoecznociowym swoje zdjcie ze skoku na spadochronie, zapominajc o tym, e skadajc wniosek o polis, napisaa, e nie uprawia sportw ekstremalnych. Ubezpieczyciel przechowuje sobie to zdjcie na wszelki wypadek gdyby by to klient, ktry potem umrze na zawa, to mona pokaza, e prawdopodobiestwo zawau byo wiksze, bo sport ekstremalny uprawia. Troch ironizuj, ale to nie s do koca zabawne przykady. Takie sytuacje rzeczywicie maj miejsce, kiedy do tego wykorzystuje si rodowisko internetowe. I w kocu ostatnie trzy pytania, postaram si bardzo szybko odpowiedzie. Telefoniczne zbieranie danych prosz pastwa, jest moliwe telefoniczne zbieranie danych. Mona telefonicznie zbiera dane, natomiast bardzo nisko oceniabym wiadomo co do kwestii wasnego bezpieczestwa u osoby, ktra danych przez telefon komukolwiek udziela. Wiem, e to jest wygodny rodek kontaktowania si, ale telefon jest akurat najbardziej niezabezpieczonym rodkiem przekazywania jakichkolwiek danych na zewntrz, w zwizku z czym zdecydowanie odradzam przekazywanie jakichkolwiek danych na swj temat przez telefon, szczeglnie w sytuacji kiedy to pastwo jestecie odbiorcami tego telefonu, a zadzwoniono z zastrzeonego numeru.
Czy wsplnoty mieszkaniowe mog przekazywa informacje? Tak, czonkom wsplnot mieszkaniowych. A wic kady czonek wsplnoty mieszkaniowej ma prawo wiedzie o tym, e inny czonek wsplnoty mieszkaniowej nie wywizuje si z obowizkw na rzecz wsplnoty, rwnie jeeli nie wnosi wymaganych opat. Natomiast nie moe by to robione w takiej formie, eby ta informacja zostaa przekazana osobom spoza wsplnoty. Tego typu dziaania nie mog by prowadzone. Jak to moe by zrealizowane w praktyce? Czasem jest to realizowane przez wrzucanie informacji do skrzynek pocztowych czonkw wsplnoty nie widz tu problemu czasem jest to robione poprzez przesyanie na przykad informacji e-mailem na konta, o ktrym wiemy, e s kontami e-mailowymi czonkw wsplnoty to te moe by dopuszczalne. Natomiast wywieszanie takich informacji czy informowanie o tym na stronach internetowych spdzielni, rwnie w formie tzw. zanonimizowanej, czyli z podaniem tylko numerw mieszka, nie jest suszne. Co do tego, czy Policja moe zdobywa pene spisy mieszkacw w danym miejscu, to odsyam do przepisw szczeglnych dotyczcych tak dziaania Policji, jak ewidencji ludnoci i dowodw osobistych. Pamitajmy, e tu zaszy pewne zmiany. Do niedawna Policja miaa zdecydowanie tego typu uprawnienia wynikajce z tego, e miaa prawo badania wypeniania obowizku meldunkowego, czyli miaa prawo badania, czy osoby, ktre s zakwaterowane w jakim miejscu, s rwnie tam zameldowane, i porwnywania obu zbiorw. W tej chwili ju tego typu uprawnie nie ma. Natomiast oczywicie dla konkretnych dziaa, ktre Policja podejmuje, mog by dokonywane tego typu spisy. Jest to moliwe. Problemem jednak jest to, do czego te dane zostan dalej uyte. I tutaj dochodzimy do naszego kopotu na przyszo, jakim jest konieczno wprowadzenia precyzyjnych przepisw dotyczcych przetwarzania danych osobowych w Policji i w subach bezpieczestwa, ktre maj uprawnienia policyjne, czyli przede wszystkim w CBA i w ABW, do czego prawdopodobnie zmusi nas rwnie nowa dyrektywa Unii Europejskiej dotyczca przetwarzania danych w sektorze policyjnym i w wymiarze sprawiedliwoci w sprawach karnych, ktrej projekt zosta przedstawiony 25 stycznia przez pani komisarz Reding. Bardzo przepraszam, pani marszaek, e tyle czasu to zajo, ale pyta byo do sporo. Dzikuj.
267
Wicemarszaek Wanda Nowicka i w roku 2010, zawartych odpowiednio w drukach nr 63 i 64. Jeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaaa, e Sejm wnioski komisji przyj. Sprzeciwu nie sysz. Na tym wyczerpalimy porzdek dzienny 8. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Informuj, e zgosili si posowie w celu wygoszenia owiadcze poselskich. Czy kto z pa i panw posw pragnie jeszcze wygosi owiadczenie? Nikt si nie zgasza. A zatem list posw zgoszonych do owiadcze uwaam za zamknit. Pierwsza owiadczenie wygosi pani posanka Jolanta Szczypiska. Czy jest pani posanka? (Gos z sali: Nie ma.) Nie ma. W takim razie pan pose Waldemar Andzel z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwo. Bardzo prosz, panie pole.
Burza, zorganizowanej przeciwko Niemcom. Rozpocza si ona na pocztku stycznia 1944 r., pod koniec okupacji niemieckiej, w obliczu wkroczenia Armii Czerwonej na dawne tereny II Rzeczypospolitej. Jednak klska powstania warszawskiego doprowadzia do zdemobilizowania jednostek AK. 1 stycznia 1945 r. komendant gwny gen. Okulicki wyda rozkaz o rozwizaniu AK, co zakoczyo rwnie akcj Burza. Straty AK wyniosy ok. 100 tys. polegych, ale w wikszoci zamordowanych, onierzy, a ok. 50 tys. zostao wywiezionych do ZSRR i uwizionych. Wobec represji radzieckich i polskich sub bezpieczestwa cz akowcw odmwia dokonania demobilizacji i kontynuowaa walk w ramach Delegatury Si Zbrojnych, Ruchu Oporu Armii Krajowej czy Zrzeszenia Wolno i Niezawiso. Masowe przeladowania czonkw tych organizacji, okrelanych pniej jako onierze wyklci, trway przez cay okres stalinowski. Wielu z nich skazano na kar mierci czy wieloletnie wizienie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
niecznie na spat zaduenia, ale rwnie na rozwj tych szpitali w celu wprowadzania nowych technologii, innowacji do szpitali, aby, moe zabrzmi to kolokwialnie, szpital sta si atrakcyjnym przedsibiorstwem, jak wiele innych przedsibiorstw, wiadczc usugi medyczne. Drug kwesti dzisiejszego mojego owiadczenia jest podwyszony wiek emerytalny. Ruch Palikota nie chce by sab opozycj. Bdziemy popiera ustawy, ktre s korzystne dla spoeczestwa. Z jednej strony nie wyobraam sobie 65-letniej kobiety wchodzcej po drabinie na suwnic, np. w hucie Buczek, czy 67-letniego mczyzny, ktry jest kierowc tira jedcego po naszych drogach i sieje strach i spustoszenie wrd pozostaych uytkownikw drogi, ale prosz wzi pod uwag, e yjemy duej. Nasze ycie si wydua, dlatego te kto powinien by odpowiedzialny i musimy zarobi na nasze dusze emerytury. Dlatego te jestemy za tym, aby rzd zapewni pakiet osonowy dla kobiet i najbardziej zagroonych grup zawodowych, przedstawi konkretne propozycje w celu tworzenia nowych miejsc pracy i naprawy suby zdrowia. W przypadku spenienia tych warunkw, biorc pod uwag fakt, e Ruch Palikota jest parti wolnociow i odpowiedzialn za losy pastwa, jestemy w stanie poprze ustaw o wydueniu wieku emerytalnego. Kolejn kwesti s polskie procedury zwizane z tzw. Child Alert systemem alarmowym w przypadku zaginienia dziecka. System taki dziaa w 10 krajach Unii Europejskiej, w Polsce jest wdraany poprzez prby. Inicjatorem ostatniego takiego projektu prbnego byo stowarzyszenie Itaka, by on przeprowadzany bodaje od pocztku listopada zeszego roku do koca grudnia i na dobre ma by wdroony do koca 2012 r. Ale to jest historia, ktr syszymy od 5 lat. Nasze spoeczestwo nie ma jeszcze zwyczaju stosowania tego rodzaju systemw, dlatego e mao jest w mediach informacji na ten temat, mao jest wiadomoci, w ktrych byaby mowa o dziaaniu takiego systemu. Dowodem na zasadno (Gwar na sali) Pani marszaek, jeeli przeszkadzam
dziaanie tego systemu, ktry jest na pewno potrzebny w trudnych, kryzysowych sytuacjach i jest pilny. Kolejnym tematem, ktry chciabym poruszy, jest rozwj Katowic. Pado stwierdzenie, e Katowice s jednym z najbardziej rozwijajcych si miast na wiecie. Wedug amerykaskiego think tanku Brookings Institution, ktry opublikowa ranking 200 najbardziej rozwijajcych si metropolii, Katowice s na 85. miejscu. Tylko jeli wemiemy pod uwag fakt, e przez cay (Dzwonek) wiat przetacza si kryzys nansowy, to Katowice nie wygldaj tak doskonale na tle innych krajw. A mwi si, e lepiej si rozwijamy od Madrytu czy Aten, w ktrych w tej chwili trwaj wielkie walki uliczne. Pani marszaek, jeeli pani pozwoli, chc poruszy jeszcze jedn kwesti szeciolatkw. Bardzo prosz o 30 sekund.
269
Pose Wojciech Penkalski datu posa i senatora. Przepis ten dotyczy zabierania gosu przez posa i senatora w biecych sprawach wsplnoty samorzdowej podczas sesji rady gminy oraz obowizkw z tym zwizanych, naoonych na przewodniczcego rady. Pozornie przepis ten jest jasny i precyzyjny, ale s jeszcze miejsca w Polsce, na przykad w Elblgu, gdzie wadza uwaa, e stoi ponad prawem. Opieram si tu na konkretnym zdarzeniu, gdy przewodniczcy rady miasta Jerzy Wcisa z Platformy Obywatelskiej prbowa nie dopuci mnie do gosu w trakcie sesji rady. Gdy ostatecznie gosu mi udzielono, co musiaem wrcz wymusi nieprzejednan postaw, przewodniczcy skwitowa, e jest to w drodze wyjtku, a po fakcie, e to pierwszy i ostatni raz. Prosz o rozwianie na przyszo wtpliwoci w tym zakresie, czy pose i senator maj prawo zabierania gosu w sprawach biecych na sesji rady gminy czy nie i jakie obowizki w tym zakresie ma przewodniczcy takiej rady. Z gry dzikuj, bo niedorzeczna i zupenie niekomfortowa jest sytuacja, gdy pose ma uczy przepisw prawa samorzdowca z wieloletnim staem. Nadmieniam, e Elblg jest mi bliski i jest to pikne miasto, tylko pki co rzdzone przez koleanki i kolegw z Platformy Obywatelskiej, miasto pene dobrych ludzi, a ci ludzie zgodnie z regulaminem demokracji wybrali innych, ktrych nie chciabym w przyszoci edukowa. Dzikuj i prosz o wykadni w formie pisemnej. (Oklaski)
Dopki wypeniaj one istotne luki czy braki na rynku medycznym, naley temu zjawisku tylko przyklasn. Gorzej jednak, gdy zaczynaj wypiera podmioty publiczne, nieraz znakomicie wyposaone, oferujc NFZ-owi niewerykowalne ceny swych usug. Nie trzeba dodawa, e prywatne podmioty wybieraj jedynie najbardziej dochodowe usugi jak na przykad: okulistyka, stomatologia, poonictwo. W tym miejscu naley zapyta, czy ministerstwo prowadzi analiz, w przypadku jakiej ceny za jeden punkt leczenie pacjenta na danym oddziale staje si niemoliwe. Obnianie ceny punktu przez podmioty niepubliczne na danym oddziale wskazywa musi na gorsze i tasze leki, gorsze procedury medyczne itp. bd na stosowanie cen dumpingowych obliczonych na doprowadzenie do upadoci oddziaw w szpitalach miejskich, ktre czsto dysponuj bardzo dobr kadr medyczn i ciesz si renom wrd pacjentw, jednake nie s w stanie podj takiej gry rynkowej jak due podmioty prywatne. Polityka prowadzona przez Moe jeszcze tylko dodam, e wanie taka sytuacja, o jakiej przed chwil mwiam, ma miejsce np. w Katowicach i w Chorzowie, gdzie dwa due szpitale miejskie, bardzo dobrze wyposaone, majce wysoko wykwalikowan kadr medyczn, zostay pozbawione kontraktw z NFZ, jeli chodzi o oddzia okulistyczny. Kontrakt ten otrzymay niedawno utworzone kliniki prywatne. Efektem kocowym takiej polityki bdzie to, e szpitale miejskie bd miay bardzo due problemy nansowe, poniewa oddzia okulistyczny wypracowywa pewn nadwyk dla pozostaych bardziej kosztochonnych oddziaw. Ot polityka prowadzona przez Narodowy Fundusz Zdrowia wobec regionu lskiego to w ogle jest osobny temat. Zamiast male, coraz bardziej rosn problemy nansowe naszych szpitali, co wynika m.in. z braku kompetencji i nierzetelnoci urzdnikw NFZ. Podam tylko jeden charakterystyczny przykad. Z uwagi na wysoki poziom wiadczonych na lsku usug medycznych pacjentami tutejszych szpitali s czsto mieszkacy innych regionw kraju. Tymczasem NFZ ju od trzech lat zalega szpitalom lskim z wypaceniem 52 mln z nalenych za koszty leczenia pacjentw spoza regionu. Musz te przypomnie raco niesprawiedliwy podzia funduszu zapasowego NFZ. lski oddzia otrzyma blisko 200 razy mniej pienidzy ni porwnywalny wielkoci oddzia mazowiecki. Na moje zapytanie w tej sprawie otrzymaam odpowied od sekretarza stanu, pana Jakuba Szulca, e rozdzia nastpi zgodnie z ustawami i zarzdzeniem, a konkluzja brzmiaa: W wyniku badania nie ujawniono przesanek dla stwierdzenia niewanoci wyej wymienionego zarzdzenia. Odpowied adna, nic niemwica. Nic wic dziwnego, e w regionie pojawiaj si tendencje do powoania lokalnego zespou o uprawnieniach regionalnej kasy chorych. Dopki nie zlikwiduje si patologii w postaci niekompetencji i sa-
mowoli, jaka panuje w NFZ, problemy bd narasta. adna, nawet najwiksza ilo pienidzy nie zastpi przejrzystoci, adu i nie rozwie problemw, jeli zarzdzanie nadal bdzie nierzetelne. Nie musz chyba przekonywa, e poszkodowanym w caym tym baaganie by, jest (Dzwonek) i niestety bdzie pacjent. Najwyszy czas to zmieni. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
271
Pose Dariusz Seliga zdobywan przez cis wspprac ze Zwizkiem Miast Polskich, Zwizkiem Gmin Regionu dzkiego, Stowarzyszeniem Powiatw i Gmin Dorzecza Bzury czy Krajow Izb Gospodarcz. Mieszkacy sigaj rwnie po wspprac midzynarodow, na co dzie wymieniajc si wiedz i dowiadczeniem z partnerami z niemieckiej Gery i francuskiego Chatelaillon. To wanie wraz z francuskim miastem Skierniewice zostay wpisane przez Uni Europejsk na list miast bliniaczych, a wsplnie realizowane projekty s donansowywane przez Komisj Europejsk. Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Skierniewice to miasto nowoczesne, o bogatej tradycji i cisych zwizkach z histori naszego kraju. Serdecznie zapraszam pastwa do odwiedzenia tego orodka, a take prosz o pami o wkadzie, jaki Skierniewice i jego okolice woyy w losy Polski, wkadzie okupionym nie tylko wysikiem rk, ale take wasn krwi. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
doniesie prasowych popieraj zwizki zawodowe. Podoba si to zwizkom zawodowym, bo bije to po kieszeni krwiopijcw. Co ciekawe, ekonomici w swoich opiniach s podzieleni. Ja nie rozumiem takiego stanowiska. Jeeli zabierzemy pracodawcy dodatkowe pienidze, to on na pewno nie bdzie si rozwija i na pewno nie bdzie skonny wypaca wyszych pensji. Z drugiej strony osoby samozatrudnione przechodz na emerytur po osigniciu 65 lat i w Polsce jest to standard, a wczeniejsze przejcia nale do rzadkoci. W przypadku osb zatrudnionych na umow o prac osoby te staraj si przej na wiadczenia emerytalne jak najszybciej bd przechodz na renty. Brak jakichkolwiek pomysw ministra w sprawie usunicia przywilejw emerytalnych grup uprzywilejowanych, np. policjantw, prokuratorw, sdziw, budzi mj niepokj. Apeluj: nie idcie t drog. Mwi to w imieniu wielu organizacji i stowarzysze pracodawcw. Dzikuj. (Oklaski)
Zacznik nr 1
Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym punkt 13. porzdku dziennego Pose Maciej Wydrzyski (Klub Poselski Ruch Palikota) Szanowna Pani Marszaek Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Ruch Palikota przedstawi stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym (druk nr 115). Szanowni Pastwo! Czytajc uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, mona odnie wraenie, e podatek rolny jest bardzo istotnym obcieniem gospodarstw rolnych w Polsce, a dotychczasowy sposb okrelania jego wysokoci powoduje, e rolnicy z roku na rok pac nawet o 97% wicej. Z uzasadnienia wynika rwnie, e gwnym celem proponowanej zmiany jest zmniejszenie dysproporcji pomidzy wysokoci podatku rolnego w poszczeglnych latach. Na pocztku naley wic podkreli, e podatek rolny w 2010 r. stanowi zaledwie okoo 7% dochodw wasnych (3% dochodw ogem) w gminach wiejskich w Polsce. Jest to wic nawet w gminach typowo wiejskich dodatkowe, moe istotne, ale nie podstawowe rdo dochodw. Na sam pocztek naley rwnie zwrci uwag, co zostao zasygnalizowane w uzasadnieniu zmiany ustawy, e wysoko podatku rolnego z l ha przeliczeniowego zaley gwnie od trzech parametrw: od ogaszanej w komunikacie prezesa GUS redniej ceny skupu yta, od klasy uytkw rolnych oraz, co wymaga podkrelenia, od ewentualnej decyzji rady gminy w kwestii obnienia obowizujcej ceny yta. I tutaj naley wskaza sedno sprawy, bowiem nie jest tak, jak zasygnalizowano to w uzasadnieniu, e naley zmieni ustaw, aby rolnicy nie stali si oarami globalnych wzrostw cen podw rolnych poprzez wzrost podatku rolnego, a wysoko podatku rolnego ulega z tego powodu duym wahaniom. Mechanizm dopuszczalnego obniania ceny yta przez rady gmin dziaa skutecznie, mona by rzec, zbyt skutecznie, i w niektrych gminach obnianie tej ceny jest standardem.
W 2008 r., w ktrym obowizywaa bardzo wysoka cena yta (58,29 z), z podatku rolnego otrzymano w Polsce 1226 mln z, jednak samorzdy na skutek obnienia ceny yta zrezygnoway a z 497 mln. Natomiast w 2010 r., w ktrym obowizywaa zdecydowanie nisza cena yta, gminy zebray 988 mln z, a zrezygnoway zaledwie z 39 mln. Dla przykadu, jak funkcjonuje w praktyce mechanizm obniania obowizujcej ceny yta, naley przeanalizowa konkretne gminy. Do analizy wybraem gmin pana posa sprawozdawcy Jana opaty. W gminie Konopnica decyzj rady gminy z 28 padziernika 2011 r. obniono obowizujc na 2012 r. cen yta z 74,18 z a do 35 z, czyli prawie o 53%! A wic m.in. pan pose nie musi obawia si wzrostu o 97%, co nam zasugerowa w uzasadnieniu, ale wzrostu o 9%, gdy w 2011 r. obowizywaa cena w wysokoci 32 z (rwnie po obnice rady gminy). Biorc pod uwag, e w 2010 r. rwnie obowizywaa cena w wysokoci 32 z (oczywicie po obnice rady gminy), mona stwierdzi, e w gminie tej komunikat prezesa GUS nie obowizuje, rada gminy i tak samodzielnie i niezalenie decyduje praktycznie o braku zmian w zakresie wysokoci podatku rolnego. Takich gmin jak Konopnica, w ktrych podatek rolny, bez wzgldu na wysoko obowizujcej ceny yta, nie ulega zmianom w Polsce, jest bardzo duo. Pozostawienie dotychczasowego sposobu obliczania ceny yta jako redniej z trzech kwartaw roku poprzedzajcego rok podatkowy moe w wikszym zakresie pozwala gminom na samodzielne ksztatowanie polityki dochodowej. W obliczu kryzysu nansw publicznych naleaoby si zastanowi nad zaostrzeniem w kwestii moliwoci obniania ceny yta celem zwikszenia dochodw gmin i zmniejszenia nacisku rolnikw na radnych w kwestii obnienia tej ceny, a nie nad dalszym umoliwianiem obniania przychodw z podatku rolnego, tak naley bowiem odczyta przedstawion zmian. Projekt zgaszany jest w momencie obowizywania wysokiej ceny yta i nieodzownie ma za zadanie obniy potencjalne zobowizania rolnikw. Szanowni wnioskodawcy, co bdzie, jak ceny yta spadn za rok, moe za dwa, bdziemy wraca do starego sposobu naliczania wysokoci podatku rolnego, bowiem dodatkowe 8 kwartaw okae si niepotrzebnym balastem podnoszcym nisk w danym momencie cen yta?
274 W przedoonym uzasadnieniu brakuje opinii zwizku gmin wiejskich, ktry jako najbardziej zainteresowany powinien wypowiedzie si w przedmiotowej sprawie. Opinia zwizku wojewdztw jako podmiotu, ktry nie jest benecjentem podatku rolnego, w tej kwestii jest zdecydowanie mniej istotna. Na zakoczenie naley doda, i zupenie niezrozumiae jest wprowadzanie tych zmian w trakcie roku podatkowego. Jakiekolwiek zmiany, a zwaszcza tak wane dla rolnikw i gmin, jak okrela to pan pose sprawozdawca, powinny by chyba wprowadzane z odpowiednim vacatio legis, a nie w zasadzie po czasie, czyli w trakcie roku podatkowego. W tym miejscu chciabym wskaza, e by moe problem zmian w podatku rolnym sam si rozwie. Zgodnie bowiem z zapowiedziami, oby tym razem popartymi dziaaniami koalicji, rolnicy, jak kady inny podmiot prowadzcy w sposb zorganizowany i cigy zarobkow dziaalno gospodarcz, bd paci podatek dochodowy, a nie quas-podatek majtkowy, czyli podatek rolny. Po rozwaeniu wszystkich argumentw Klub Poselski Ruch Palikota nie poprze zmian w projekcie ustawy o podatku rolnym, ktre maj jedynie za zadanie umoliwi obnianie podatku rolnego. Owiadczenia poselskie Pose Ewa Koodziej (Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska) Szanowna Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Pragn zoy owiadczenie w sprawie kampanii spoecznej Tiry na tory, ktrej celem byo wypromowanie idei poczenia wielu gazi transportu, w tym przede wszystkim zwikszenia udziau transportu towarw drog kolejow, po to aby odciy polskie drogi przed dewastacj ich przez tiry. Kampania spoeczna Tiry na tory trwaa dwa lata i zakoczya si z kocem grudnia 2011 r. Podczas jej trwania podejmowanych byo wiele dziaa majcych na celu wypromowanie wspomnianej idei oraz zachcenie jak najwikszej liczby osb do poparcia jej oraz wdroenie jej do strategii rozwoju polskich kolei. Powodw, aby udzieli wsparcia tej susznej akcji, byo wiele. Wrd nich, myl, e priorytetem byo i jest wspieranie spoecznoci szczeglnie mocno dowiadczanych ruchem ciarwek. Wszyscy doskonale pamitamy z doniesie medialnych ciki los rodzin z maych miasteczek, mieszkajcych przy drogach czsto przemierzanych przez tiry. Najbardziej nonym przykadem takich spoecznoci byy informacje emitowane w TV w odniesieniu do budowy obwodnicy w okolicy Doliny Rospudy. Dlatego uwaam, i zmniejszenie ruchu tirw na polskich drogach moe znaczco wpyn na popraw jakoci ycia takich rodzin, zwikszajc rwnie bezpieczestwo na naszych drogach! Czynnik ekonomiczny rwnie jest bardzo istotny. Naukowcy z Uniwersytetu w Cambridge udowodnili, e jeden 40-tonowy tir w cigu 3 sekund rozjeda drog tak samo jak 163 840 samochodw osobowych przejedajcych przez ten sam punkt. Przytoczona analiza moe w atwym stopniu zobrazowa nam, jak zwikszenie udziau transportu towarw drog kolejow moe przyczyni si do ograniczenia wydatkw na remonty drg. Przypomn tylko, e koszt naprawy jednej dziury o rednicy okoo p metra to wydatek rzdu od 300 do 1000 z. W akcj zebrania podpisw w kampanii Tiry na tory wczyo si wiele organizacji pozarzdowych i rodowisk, w tym wielu mieszkacw obszarw szczeglnie dowiadczonych ruchem tranzytowym, a take zwizkowcw. Dodajmy, e kampania wspnansowana bya przez Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko oraz Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej. W jej efekcie pod petycj Tiry na tory podpisao si ponad 82 tys. osb oraz spoecznie uznano t zasad za gwny cel w polskiej polityce transportowej. W zwizku z powyszym chciaabym przypomnie o tych rozwizaniach oraz zaapelowa do ministra infrastruktury i do spki PKP o opracowanie planu skoordynowania wielu gazi transportu celem stworzenia lepszych moliwoci transportowania towarw drog kolejow. Pose Jzef Rojek (Klub Parlamentarny Solidarna Polska) Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Instytut Pamici Narodowej od lat jest sol w oku niektrych rodowisk politycznych, a jego dziaalno umoliwiajca na przykad badanie agenturalnej przeszoci czy wstydliwych zwizkw z komunizmem osb penicych obecnie wane funkcje publiczne wywouje u zainteresowanych nieustajcy sprzeciw, a nawet agresj. Nic przeto dziwnego, e za ostatnich rzdw IPN-owi nie wiodo si najlepiej, natomiast w tej chwili dla naszych decydentw nie do przyjcia okaza si budet instytutu. Dlatego IPN zosta zmuszony do okrojenia go a o 25 mln z. Oczywicie mam pen wiadomo, e w obecnej sytuacji gospodarczej, gdy rzd zafundowa nam midzy innymi nieustannie rosnce ceny paliw, niebezpieczne zawirowania z lekami i wiele innych problemw, tym samym sprawy instytutu wydaj si wielu jakby mniej istotne. Nie ulega take wtpliwoci fakt, e naley szuka oszczdnoci w budecie, ale ta atmosfera spowodowana kolejn fal kryzysu to przecie doskonay pretekst, eby po raz kolejny, tym razem bardzo mocno uderzy w IPN. W tej chwili na pewno trudno instytutowi dokadnie ustali, w jakim stopniu te drastyczne cicia odbij si na dziaalnoci edukacyjnej i wydawniczej, ale moemy by pewni, e szereg planowa-
275 nych projektw badawczych czy wydawniczych nie dojdzie do skutku. Jeszcze nie tak dawno byem pod wraeniem listopadowego spotkania szefw Ministerstwa Sprawiedliwoci, Instytutu Pamici Narodowej i Rady Ochrony Pamici Walk i Mczestwa, ktrzy podpisali list intencyjny w sprawie wsppracy na rzecz odnalezienia nieznanych miejsc pochwku oar terroru komunistycznego z lat 19441956. Patrzc na ten okrojony budet instytutu, wielu z nas zadaje sobie pytanie, skd si wezm rodki take na to przedsiwzicie. Odpowied zapewne brzmi: rodkw nie bdzie i tu nie chodzi przecie o kryzys, lecz zdaniem niektrych to dobrze, bo po co wywleka na wierzch te wszystkie stare, nikomu niepotrzebne sprawy, pisa o tych nieyjcych, o ktrych ju prawie wszyscy zapomnieli, a przede wszystkim po co mwi i pisa o tych funkcjonariuszach socjalistycznego pastwa, ktrzy przecie wszystko, co robili, robili dla utrwalania ludowej wadzy. Pose Bogdan Rzoca (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Wysoki Sejmie! Pani Marszaek! Pastwo Posowie! Zaproszeni Uczestnicy Obrad Sejmu! Uczennice i Uczniowie Przebywajcy w Sejmie! Z ogromnym alem, bdc w Sejmie RP, przyjem informacj, e wjt gminy Brzyska pan Papciak oraz przewodniczcy gminy Brzyska pan Wgrzyn wystpili do Rady Gminy Brzyska o gosowanie nad zamiarem likwidacji szkoy w Lipnicy Dolnej. Szkoa od 10 padziernika 1993 r. nosi imi Jana Pawa II. Stanowczo opowiadam si za odejciem od tego zamiaru. Jest jeszcze czas, by postpi inaczej. Mona uoy budet tak, by uratowa honor mieszkacw Lipnicy, dzieci, uczniw, nauczycieli. Ta szkoa powinna pozosta. W Lipnicy Dolnej s zdolne dzieci, dobrzy nauczyciele, dobrzy gospodarze, szlachetni rodzice. Wysoka Rado Gminy! Panie Wjcie! Prosz nie omiesza bogosawionego Jana Pawa II. Ponadto prosz pana Janusza Budziaka, przewodniczcego Rady Gminy Dbowiec, oraz wjta gminy pana Zbigniewa Staniszewskiego o odstpienie od zamiaru likwidacji szk w Majscowej i Foluszu. Szkoa w Majscowej (gmina Dbowiec) zostaa otwarta dla dzieci w 1913 r., za panowania Franciszka Jzefa, cesarza Austro-Wgier. W styczniu 2012 r. wyksztaceni, wiadomi radni gminy Dbowiec przegosowali zamiar likwidacji szkoy w Foluszu i Majscowej. Szkoa w Foluszu jest dobrem tej miejscowoci. To soectwo zasuguje na szacunek. Folusz odwiedzany jest przez turystw, obcokrajowcw. Miejscowo bez szkoy jest mniej wana. Prosz dba o dzieci, o uczniw, o nauczycieli. Pose Piotr Tomaski (Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska) urawianka 2. Ponad 83 lata jej wzlotw i upadkw. Najstarszy klub w gminie urawica Najstarszy klub w gminie urawica. Ponad 83 lata jej wzlotw i upadkw. W swojej dugiej historii urawianka przeywaa okresy wzniose, pene chway, ale te okresy upadku poszczeglnych sekcji, a nawet zaniku swojej dziaalnoci. Z klubem tym zwizao si kilka pokole mieszkacw wsi urawica i jej okolic. Warto wic przypomnie starszemu pokoleniu, a modym pokaza warunki uprawiania sportu i oarnoci ludzi, ktrych osignicia sportowe przyniosy saw urawicy w kraju i za granic. Wprawdzie w ostatnich atach urawianka jest wycznie klubem jednosekcyjnym, ale przecie w urawicy uprawiano, oprcz piki nonej, sporty motorowe, lekkoatletyk, tenis stoowy, siatkwk, koszykwk, zapasy, szachy, boks, szermierk, akrobatyk, kolarstwo, ucznictwo. urawicka modzie uczca si w przemyskich szkoach niemal z rozpdu przeniosa gr w ga na miejscowe pastwiska. Byo to jednak uprawianie sportu na dziko i postanowiono utworzy klub sportowy. Jego zaoycielami byli Wadysaw Inglot, Edward Dmitrzyk i bracia Domaradzcy, ktrzy stworzyli urawiank i dali nazw od przepywajcej przez wie maej rzeki. Pierwszy stadion. Miejsce na stadion w zasadzie wybrali sami zawodnicy, ktrzy najczciej grali w pik na pastwisku w zakolu rzeki urawianki blisko cerkwi grekokatolickiej pw. w. Paraskewy i tam te gmina przydzielia teren pod budow stadionu z rwnoczesn rozbudow terenu rekreacyjno-wypoczynkowego. Objcie patronatem klubu przez miejscow jednostk pancern przyspieszyo budow stadionu, do ktrego z rozmachem przystpiono wiosn 1932 r., a ju w dniu 3 maja 1936 r. ksidz praat Micha Miksiewicz powici trybuny stadionu wraz z zapleczem. Stadion ogrodzony by szczelnie drewnianym potem wysokoci 2 m, mia widowni o czterech rzdach awek i trybun drewnian o zakopiaskiej architekturze. Jak na owe czasy by to obiekt, ktrego zazdrocio urawicy wiele miast, a i dzisiaj bymy si go nie powstydzili. Niestety, nie dane byo dugo cieszy si obiektem, bo ju jesieni 1939 r., bezporednio po rozegranych dwch meczach z niemieck druyn stacjonujc w miejscowych koszarach (3:l i 3:3), Niemcy ulegli daniom miejscowej mniejszoci ukraiskiej i pozwolili rozebra trybuny, zaplecze i ogrodzenie pod pretekstem budowy domu ukraiskiego, ktry de facto nigdy nie powsta. Po wojnie jednak rozgrywano na tym terenie mecze pikarskie, ale nie by to ju stadion. W chwili przyznania przez wadze Gromady urawica nowego terenu dla urawianki pod boisko pikarskie teren ten zamieniono na ogrdki dziakowe, by nastpnie w latach 60. rozparcelowa go pod budow domw jednorodzinnych i ul. Sportow z parkingiem.
276 Lata przedwojenne. Od samego powstania klubu patronat nad nim przej Zwizek Strzelec, miejscowa jednostka wojskowa, dziki czemu bardzo szybko roso znaczenie urawianki, ktra zmienia swoj nazw na WKS Pancerni. Do powiedzie, e niemal z sezonu na sezon pikarze awansowali z klasy C do klasy A, co miao miejsce w roku 1934. Wtedy to gralimy w rozgrywkach bezporedniego zaplecza ligi polskiej, w ktrej gray najlepsze druyny kraju. Mecze z druynami Resovii, Polonii Przemyl, JKS Jarosaw, Czarnych i Lechii Lww lub Junaka Drohobycz przycigay na urawicki stadion tumy widzw z samej urawicy i okolicy. Oglnopolska gazeta sportowa utyskiwaa, e na mecze do urawicy nie uczszcza zbyt wielka liczba widzw, bo przecitnie tylko 500 osb. Dzi ta liczba jest marzeniem wielu dziaaczy, gdy urawica liczy obecnie okoo 5 tys. mieszkacw, a wwczas tylko 2,5 tys. Nie tylko pikarstwo rozwijao si w urawicy. W 1939 r. klub liczy osiem sekcji. Warto tu wspomnie o bokserach, ktrzy pod goym niebem gromadzili tumy w meczach z Poloni Przemyl czy Czarnymi Lww, ktrych mistrz okrgu przegra z naszym Rudolfem Koprowskim. Sukcesy te odnotowaa sekcja lekkoatletyczna, a to mistrzynie wojewdztwa lwowskiego: w rzucie dyskiem Irena Klisko, w biegu na 100 m i skoku wzwy Jadwiga Krzyk, a take Jzef Maksym i Jzef Dbrowski, ktrzy naleeli do czowki wojewdztwa lwowskiego. Pierwsze lata powojenne. Na pycie zniszczonego stadionu ponownie pojawia si modzie godna sportu, znuona wojenn udrk i szarzyzn. Powracali te z wojny niektrzy dziaacze i zawodnicy, ktrych cigna do rodzinnej wsi nostalgia. Niebawem grupa przedwojennych dziaaczy postanowia reaktywowa sportow dziaalno klubu. Nowo wybrany zarzd z prezesem Henrykiem Dzikowskim seniorem rozpocz now dziaalno pod patronatem kolei, a klub przybra nazw KKS urawianka. Ponownie, jak przed wojn, roso znaczenie urawianki. Ponownie znalaza si w klasie A, grajc m.in. z Resovi, Poloni, Poln i Czuwajem Przemyl, JKS, Stal Dbica, Stal Sanok, Legi Krosno czy Czarnymi Jaso. Fuzja z Czuwajem Przemyl i jej konsekwencje dla obu klubw. Wiksze znaczenie urawianki w pikarskim wiecie stao si sol w oku m.in. Czuwaju Przemyl, ktry utraci patronat harcerstwa i przeywa kryzys. Dzi po ponad 60 latach trudno jednoznacznie okreli podoe i motywy, jakimi kierowano si wwczas, podejmujc decyzj w sprawie poczenia patronatem kolei obu klubw. Ostatni mecz naszej druyny jako KKS, Polonia Przemyl urawianka (l:0), rozegrano przy ul. Brudzewskiego w Przemylu (nieistniejce dzisiaj boisko, koo obecnej galerii Sanowa). Bezporednio po tym meczu, w cisej tajemnicy, bez wiedzy i zgody czonkw zarzdu klubu nastpia fuzja obu klubw. Dla urawianki fuzja z Czuwajem staa si katastrof, tym bardziej e wadze Czuwaju zdradziy porozumienie o wsplnym z urawiank zarzdzie i gospodarce nansami. Dziaacze urawianki pozostali bez pienidzy i znacznej czci zawodnikw, a to oznaczao tylko upadek klubu. Czuwaj za nie tylko uratowa swj byt, ale ju niebawem, bo jesieni 1949 r. awansowa do II ligi, a np. Mielniczek, razem z Drzewiskim, by najlepszym strzelcem Czuwaju w rozgrywkach II ligi. Pomimo niepowodzenia i yciowej klski miejscowi dziaacze nie poddali si i ju w tym samym roku zarejestrowali urawicki sport jako LZS urawica w Zarzdzie Gwnym Samopomocy Chopskiej i klub nie zgin, odrodzi si jak Feniks z popiow, a w najbliszym czasie odnosi jeszcze wiksze sukcesy ni poprzednio. Ju w 1949 r. najwiksze sukcesy w skali kraju odnieli lekkoatleci, a przecie nie mieli adnego zaplecza do uprawiania tej dyscypliny sportu. Nowy stadion. Osignite przez lekkoatletw sukcesy miay swoj wymow i zmobilizoway miejscow spoeczno do powstania w 1949 r. spoecznego komitetu budowy stadionu, a nadzr nad budow obj pikarz urawianki in. Tadeusz Kory. Miejscowa gromadzka rada narodowa na usilne starania wadz klubu odstpia pastwisko, na ktrym obecnie znajduje si stadion. Dusz caego przedsiwzicia by jak zwykle Franciszek yjewski, ktry do pracy wcign niemal cae spoeczestwo wsi, nie pomijajc samych zawodnikw, ktrzy z wielk chci i gorliwoci angaowali si w budow stadionu. Na nowym boisku praktycznie zaczto gra ju wiosn 1950 r., a odrodzony stadion do uprawiania lekkoatletyki oddawano stopniowo i cakowicie w 1954 r. Bya bienia 6- i 4-torowa, skocznia w dal i do trjskoku, skocznia wzwy i o tyczce, rzutnie. Wysypano way i uoono na nich na wysokoci bocznych linii boiska 4 rzdy awek. Wok stadionu posadzono drzewa, a jedynym mankamentem stadionu by brak zaplecza w postaci szatni i budynkw towarzyszcych. Szatnie urzdzono pocztkowo w jednym z pomieszcze dworu po ksiciu Sapiesze, a nastpnie w nieistniejcej dzisiaj przybudwce do obecnego budynku domu katolickiego. Pomieszczenie to byo prowizoryczne, bez wody i ubikacji. W roku 1957 w samym rogu stadionu od strony dzisiejszego mostu na ul. Sportowej GS urawica wybudowa ceglany kiosk spoywczy, ktry z czasem sta si szatni, by w latach 60. i pniejszych dobudowa kolejne segmenty, ktre zoyy si na obecny stan szatni. Dzi a trudno uwierzy, e mona bezinteresownie, bez adnych rodkw nansowych, bez transportu, pocztkowo w adnych i nastpnie w prymitywnych warunkach uprawia sport wyczynowy, i to z sukcesami w skali caego kraju. Sukcesy lekkoatletw. Najwikszymi gwiazdami lekkoatletyki kobiet w urawicy byy Rita Milewska i Helena Jucha-Krogulecka. Obydwie przez pewien czas pozostaway w czowce polskiej lekkoatletyki. Wrd mczyzn najwiksz gwiazd by Tadeusz Zamorski. W latach 19481956 by gronym rywalem dla mistrzw oraz rekordzistw wiata, Europy i mistrzw olimpijskich: Krzyszkowiaka i Chromika. Jednym z najlepszych sprinterw Polski by miesz-
277 kaniec Wyszatyc Wadysaw Lizak oraz wicemistrz Polski Jerzy Mauthe trzykrotny uczestnik mistrzostw wiata (Bruksela, Sztokholm i Oslo). W 1949 r. na Halowych Mistrzostwach Polski w Poznaniu Pelagia Wjcik zdobya mistrzostwo kraju w biegach przeajowych na 2500 m. Tego samego roku podczas XXV Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski w odzi Rita Milewska zostaa mistrzem Polski na dystansie 500 m. Na tych samych zawodach nasza sztafeta 4 200 m zostaa mistrzem kraju. Kapitalnie te spisali si Tadeusz Zamorski, Wadysaw Lizak i Antoni Piela. W roku 1950 na rozgrywanych w Przemylu XII Halowych Mistrzostwach Polski nasza sztafeta 4 50 m w skadzie Rita Milewska, Teresa Golonka, Pelagia Wjcik i Helena Jucha-Krogulecka zdobya zoty medal. Tych sukcesw lekkoatletw urawianki byo wiele i powtarzay si rokrocznie, np. mistrzostwo kraju w 1950 r. Stefanii Gryczko na 1500 m, Zajczkowskiego w rzucie dyskiem, Wicek w rzucie oszczepem, Golonki w skoku w dal, Cielewicz w pchniciu kul, Opioka w skoku o tyczce. Helena Jucha-Krogulecka bya nie tylko znakomit lekkoatletk, ale przecie te znana w szermierce i w 1956 r. zostaa mistrzyni kraju w pionie LZS we orecie, pniej graa z powodzeniem w siatkwk i tenis stoowy. Wygraa te plebiscyt ycia Przemyskiego na najlepszego sportowca lat 19461986. Tadeusz Zamorski w biegu na dystansach 800 m, 1000 m, 1500 m i 3000 m zosta mistrzem Polski zrzeszenia LZS, a w 1953 r. na mistrzostwach Polski by wicemistrzem kraju i gwnym konkurentem pniejszego mistrza olimpijskiego Zdzisawa Krzyszkowiaka do wyjazdu na olimpiad w Melbourne. Jerzy Mauthe by mistrzem Polski zrzeszenia LZS w biegu na 200 m (1953) i wicemistrzem tego dystansu w 1956 r. Sukcesy pikarzy i siatkarek w latach 50. Sukcesy lekkoatletw zepchny pikarzy na drugi plan, jednak i pikarze odnosili sukcesy w skali kraju, cho na mniejsz skal. Trzeba przyzna, e znaczcych sukcesw nikt sobie nie obiecywa. Jednak pikarze zapisali si chlubnie na kartach urawianki, gdy odzyskali utracon pozycj w lidze okrgowej. W druynie znaleli swoje miejsce m.in.: Rudolf Mech, Ludwik Wardga, Czesaw Fioek, Zdzisaw Rokitowski, Micha Forst, Stanisaw Lenczowski, Kazimierz Marszaek, Stanisaw acina, Tadeusz Majcher, Wadysaw Stefanik, Zdzisaw i Mieczysaw Wojtaszkowie, Aleksander Dzikowski, Jan Kaczmarz, Stanisaw Zaborniak, Tadeusz Kory. W 1952 r., reprezentujc wojewdztwo rzeszowskie na rozgrywkach strefowych o mistrzostwo Polski LZS w Przeworsku, wygrali z Poznaniem 1:0, nastpnie w tym samym roku w Zabierzowie pod Krakowem wygrali z trzecioligow Podlasiank reprezentujc lsk 3:1, co dao im awans do nau w Szczecinie. W nale tym zajli 4. miejsce w Polsce pionu LZS po przegranej z Wrocawiem 4:5. W 1953 r. utworzono III lig, do ktrej urawiance zabrako jednego punktu i zmuszona bya gra w klasie A, razem ze Stal Mielec, Sanoczank Sanok, Startem Rymanw, Czarnymi Rzeszw, Orkanem Nisko, Orem Przeworsk, Naft Jedlicze, Uni Pustkw, Sanem Rozwadw, Wkniarzem Skopanie i Wkniarzem Rakszawa. Lata 1954 1955 to powolny schyek znaczenia pikarzy urawianki, zakoczony degradacj do klasy B, w ktrej borykano si ze zmiennym szczciem do jesieni 1958 r. Nie gorzej od pikarzy spisyway si siatkarki w osobach: Jadwiga Skoczylas-Mulawka, Ludwika Rokitowska, Teresa Partyka-Kwiatkowska, Barbara Olesiska-Chudzio, Czesawa Bacza, Anna Dmitrzyk, Zuzanna Szczygielska, Zuzanna Zamorska. Gray one pocztkowo w klasie A, by awansowa do III ligi. Najwikszym ich sukcesem byo zajcie 7. miejsca w Polsce na mistrzostwach w Mielnie w roku 1956. Wzloty i upadki w latach 19581990. Ponowny awans do klasy A pikarze osignli jesieni 1958 r. po remisie w ostatnim meczu z gwnym konkurentem do awansu RzKS Jarosaw w Jarosawiu 1:1. Ciekawostk tego meczu by fakt, e obie bramki strzeli zawodnik urawianki Rutowicz, pierwsz samobjcz w samo okienko po rogu w 2. minucie meczu i drug wyrwnujc w ostatniej minucie meczu po samotnym rajdzie strzaem w to samo okienko z odlegoci okoo 25 m! Lata 19591960 byy ponownie okresem wielu sukcesw pikarzy urawianki, gdy dzielnie konkurowalimy o awans do III ligi z Uni Sarzyna i ostatecznie awansowali rywale. Ponownie na mecze w urawicy cigay rzesze widzw z caej okolicy, a na meczu urawianka Orze Przeworsk (2:4) pad rekord dotychczas nie pobity, na ktrym byo 2 tys. widzw. Wwczas optymistycznie uwaano, e urawianka w kolejnym sezonie uzyska awans do III ligi. Niestety, jesieni 1960 r. zostaa zdegradowana do klasy B, chocia jeszcze na trzy kolejki przed kocem sezonu zajmowaa rodek tabeli. Przegranie dwch ostatnich meczw do wysoko, bo 0:5 u siebie ze Stal Stalowa Wola i 1:5 w Grzycach, majc jednakow ilo punktw co trzy inne druyny, spadlimy jedn bramk. Spadek ten doprowadzi do cakowitego rozpadu druyny, gdy pozostao tylko kilku modych zawodnikw: Roman Partyka, Zdzisaw Smuczek i Stanisaw Ingot, wspieranych przez dowiadczonego Ludwika Wardg. Reszt stanowili zawodnicy drugiej druyny i juniorzy, a drug druyn musiano wycofa z rozgrywek. Tuaczka po boiskach klasy B (Radymno, Lubaczw, Dynw, Kaczuga, Pawosiw, Sieniawa, Oleszyce, Medyka) trwaa a do roku 1969, kiedy to ponownie uzyskalimy awans do klasy A wraz z Budowlanymi Radymno. Jednak w klasie A po roku ponownie spadlimy do klasy B, by po dwch sezonach powrci do klasy A. Wanie na inauguracji rozgrywek sezonu 1972/1973 przegralimy u siebie z siln druyn Polonii Przemyl 1:3 w obecnoci 1,5 tys. widzw. Tym razem opucilimy t klas rozgrywek w wyniku reorganizacji i ponownie gralimy w klasie B. Kolejna reorganizacja rozgrywek wynikaa ze zmian administracyjnych kraju w 1975 r. i w nastpnym roku urawianka
278 awansowaa do najwyszej klasy rozgrywkowej wojewdztwa przemyskiego (klasa wojewdzka), grajc z druynami: Polonii, Polnej i Czuwaju Przemyl, JKS Jarosaw, Pogoni Lubaczw, Ora Przeworsk, Budowlanych Radymno, Sokoa Sieniawa, Bizona Medyka, Czarnych Pawosiw, urawia urawiczki, Dynovii Dynw i Kamaxu Kaczuga. Ponownie na inauguracj rozgrywek spotkalimy si na wasnym stadionie z Poloni Przemyl i w obecnoci l,5 tys. widzw odnielimy zwycistwo 5:4. Po tym sezonie miaa miejsce kolejna reorganizacja rozgrywek, ktra zepchna nas do klasy okrgowej. Od tej pory nastpi powolny regres i spadek zespou a do najniszej klasy rozgrywkowej w 1994 r. i stan taki trwa do 1998 r. Sukcesy sekcji motorowej. W latach pidziesitych XX w. Eugeniusz Bartnicki jeszcze w klasie maturalnej zgromadzi wok siebie zwolennikw motocykli. Brali oni udzia w wielu imprezach turystycznych i sportowych, uczestniczc na wasny koszt i na wasnym sprzcie. Ju w roku 1967 sekcja motorowa odniosa swj pierwszy sukces. W dniach 810 wrzenia w Niepoomicach w oglnopolskim nale turnieju o Zoty Kask para Franciszek Wardga i Teresa Kosterkiewicz zdobya gwne trofeum, za druga para Zbigniew Wojtaszek z Mari Kosterkiewicz zaja 10. miejsce. Druynowo zwyciya urawianka reprezentujca wojewdztwo rzeszowskie. Kolejny sukces na skal krajow to indywidualny Zoty Kask dla Franciszka Wardgi na takich samych zawodach w roku 1973 w Ustrzykach Dolnych. Zbigniew Wojtaszek zaj tam trzecie miejsce. wietnie te wypady panie, gdy Janina Rydzik zaja pierwsze miejsce, a Anna Jarosz pite. Wyniki te przyniosy urawiance i wojewdztwu rzeszowskiemu saw w Polsce. Sukcesy zapanikw. Historia zapasw w stylu wolnym urawianki to historia ycia Tadeusza nieka. To on w wieku 25 lat jako ciarowiec i trener zapasw znalaz si w urawicy jako zi Zygmunta yjewskiego. Atmosfera panujca w domu yjewskich (rwnie obecny senior rodu Franciszek) miaa decydujcy wpyw na podjcie decyzji o budowie w urawicy zapasw. Pomagali mu w tym dziele Franciszek Wardga, Zygmunt yjewski i Wiesaw Ozimczuk oraz nansowo wojewdzka federacja sportu. W roku 1973 na turnieju nadziei olimpijskich w Warszawie zwyciy Krzysztof Banasiewicz i jako pierwszy z tej sekcji zosta powoany do kadry narodowej. W tym czasie wygra te plebiscyt na najlepszego sportowca ziemi przemyskiej. W 1975 r. na oglnopolskim turnieju juniorw modszych w Miliczu Henryk yszczek wygra sw kategori, trzeci by Zbigniew Artym, a czwarty Wojciech Mandzyn. Na tych samych zawodach juniorw starszych zwyciy Tadeusz Bak. Do kadry narodowej trali Henryk yszczek, Stanisaw Godzien, Andrzej Baje i Janusz Boek. cznie zapanicy urawianki zdobyli na turniejach rangi mistrzowskiej 17 medali, w tym 5 zotych i 9 srebrnych. Reprezentowali kadr narodow Polski na matach Mongolii, Wgier, Bugarii, Rumunii, Jugosawii, czy ZSRR. Do historii sportu w Przemylu przeszy pamitne mecze urawianki z reprezentacj USA i stanu Arizona, z mistrzem Jugosawii Wardasem Skopje, Koosem Lww i czoow druyn Rumunii Nicolina Jassy. Niestety, medale Grzegorza Dratwy i Marka Marciniszyna zdobyte na mistrzostwach kraju w 1985 r. byy ostatnimi sukcesami zapanikw urawianki i niebawem ze wzgldw nansowych sekcja przestaa istnie. Sukcesy tenisistw stoowych. Tenis stoowy to dzieo niezmordowanego Franciszka Wardgi, ktry peni te funkcj prezesa klubu i jednoczenie by czoowym zawodnikiem sekcji motorowej oraz czynnie wspiera sekcj zapasw. On to zorganizowa we wasnym domu sekcj tenisa stoowego, angaujc do niej wasne crki i ich koleanki. Powoanie tej sekcji przypado do gustu te nastpcy Wardgi na funkcji prezesa klubu Janowi Rabie i w 1983 r. przystpiono do rozgrywek. W skad sekcji weszli: bracia Leszek, Piotr i Ireneusz Urbanowie, Ewa i Pawe Pstrgowie, siostry Lidia i Magorzata Wardga, Dorota Solejko, Elbieta Pieroek i Anna Wnuk. W oglnopolskim turnieju modziczek we Frysztaku Magorzata Wardga zaja pierwsze miejsce, a Dorota Solejko bya czwarta. W kategorii kadetek we Wrocawiu urawianka zaja trzecie miejsce. Pi lat istnienia sekcji przynioso szereg sukcesw w postaci pucharw i dyplomw. Najwikszym jednak problemem, podobnie jak w przypadku zapasw, by brak bazy lokalowej w urawicy. Tenisici korzystali z uprzejmoci dyrektora miejscowego banku pana Romana Demkiewicza, ktry udostpnia im na treningi sal konferencyjn banku. Bya ona przedmiotem licznych interwencji druyn przyjezdnych podczas rozgrywania meczw mistrzowskich, a wzgldy nansowe klubu uniemoliwiay wynajmowanie hali sportowej w Przemylu, co z kolei doprowadzio w 1988 r. do zaprzestania dziaalnoci sekcji. Koniec XX w. i pocztki XXI w. Ostatnia dekada XX w. bya najgorszym okresem urawianki, bo klub o jednej sekcji osigajcej mierne wyniki sprawia wraenie chylcego si ku upadkowi. Przebudzenie nastpio latem 1998 r. za spraw powrotu do urawianki braci Dmitrzykw, Andrzeja Domaskiego, Pawa Pstrga oraz trenera Jzefa Krucana, a zwaszcza Krzysztofa Sugiera, a take odmodzenia zarzdu klubu z modym prezesem Rafaem Korczyskim. Najpierw w przecigu trzech kolejnych sezonw znalelimy si w V lidze, a w 2004 r. po wygranym meczu w Mirocinie 4:0 witalimy IV lig, w ktrej jestemy do tej pory. Przypomnie trzeba, e w V lidze o awans rywalizowalimy z Czuwajem, JKS, Orem i silnym Skooszowem. Awans wywalczyli zawodnicy: Marek Galanty, Daniel Grda, ukasz Lizo, Krzysztof Duski, Krzysztof, Jarosaw i Robert Gawowscy, Jzef Gierczak, Igor Stec, ukasz i Maciej Bakowie, Marcin i Robert Dmitrzykowie, Andrzej Kot, Leszek Wajda, Jacek Haracz, Mateusz Seryo, Krzysztof Tywoniuk, Grzegorz Hajduk, Mariusz Dudek, Arkadiusz Samborski, Jacek Woniak pod wodz trenerw
279 Krzysztofa Sugiera i Pawa Strzeleckiego. Aktualnie w IV lidze jestemy nieprzerwanie osiem lat i tylko Rzemielnik Pilzno jest duej od naszej druyny! Sukcesem byo dotarcie do nau Pucharu Polski, gdzie uleglimy drugoligowym Tokom Grzyce 0:2, kwalikujc si jednoczenie do rozgrywek centralnych. W Zamociu jednak uleglimy kolejnemu drugoligowcowi Hetmanowi Zamo 1:2 i odpadlimy. W IV lidze szczycilimy si dwukrotnym zwycistwem nad Stal Mielec po 2:1 u siebie i w Mielcu oraz trzykrotnym zwycistwem nad Poloni Przemyl: u siebie 3:0 i dwukrotnie w Przemylu 2:0 i 2:1. Niezapomniane s te dwukrotne zwycistwa na wasnym stadionie z Resovi 2:1 i 1:0, a take wspaniae mecze w urawicy z Siark Tarnobrzeg 2:0 i 3:3 oraz Pogoni Leajsk 3:0 czy w Pilnie 3:1. Na wyjazdach odnielimy tez okazae zwycistwa w Dzikowcu 4:0, w Turbii 5:0 i w Grzycach 5:1. Ostatni sezon zakoczy si dla urawianki bardzo szczliwym utrzymaniem si w IV lidze dziki remisowi Piasta z Sokoem Nisko. Szczciem byo te to, e druyna juniorw awansowaa do II ligi Podkarpackiej, co jest jej najwikszym sukcesem w historii klubu. Jeszcze przed zakoczeniem sezonu prezes Kazimierz liwa zoy rezygnacj. Dwukrotne zwoywanie walnego zebrania nie dao adnego rezultatu, bo nikt nie wyrazi zgody na kandydowanie na prezesa i do zarzdu. Na spotkaniu wadz klubw z wadzami gminy uzgodniono te, e gmina w przyszoci bdzie dzieli budet na poszczeglne kluby na podstawie opracowanego przez kluby algorytmu, do czego zobowiza si jeden z czonkw zarzdu urawianki, i budet na 2012 r. zosta podzielony wedug nowych zasad. Kryzys nansowy klubu spowodowa jego zaduenie rwnie w stosunku do zawodnikw, ktrzy w protecie odeszli z klubu. Postanowiono cakowicie zmieni polityk kadrow klubu i w przyszoci opiera druyn na wasnych wychowankach. Powrcili do klubu po kontuzjach Marcin Dmitrzyk i ukasz Winiowski oraz ponownie powierzono funkcj trenera Rajmundowi Gorczycy, a oparto druyn na juniorach: Krzysztoe Banasiu, Pawle Gauszce, Macieju Posackim, Dawidzie Zabockim i Krystianie Horaku, uzupenionych dowiadczonym czonem zespou. Runda jesienna rozpocza si pechow porak 2:3 z Cosmosem w Nowotacu i powan kontuzj Macieja Bka, ktra wyczya go z gry do koca rundy. Na dodatek rwnie powanej kontuzji dozna Pawe Gauszka i nie gra w ostatnich szeciu meczach oraz wyjazd na studia spowodowana absencj w siedmiu ostatnich meczach Macieja Banasia. Rund zakoczylimy z dorobkiem 17 punktw, a biorc pod uwag okolicznoci i skad zespou, nie jest to ze osignicie. Tym bardziej, e zastopowano tendencj zaduania klubu, co ma niebagatelne znaczenie przy ograniczonych dotacjach budetowych.
Porzdek dzienny* ) 8. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniach 15, 16 i 17 lutego 2012 r.
1. Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego (druk nr 19). 2. Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osb zycznych (druk nr 25). 3. Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 10 padziernika 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za prac (druk nr 28). 4. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac (druk nr 119). 5. Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty i ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz niektrych innych ustaw (druk nr 27). 6. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz o zmianie niektrych innych ustaw (druki nr 167 i 167-A). 7. Informacja ministra waciwego do spraw owiaty i wychowania o stanie przygotowa organw prowadzcych do objcia obowizkiem szkolnym dzieci szecioletnich (druk nr 57) wraz ze stanowiskiem Komisji Edukacji, Nauki i Modziey (druk nr 155). 8. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rzdowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektrych innych ustaw (druki nr 104 i 161). 9. Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchway w sprawie upamitnienia 70. rocznicy powstania Armii Krajowej (druk nr 198). 10. Pytania w sprawach biecych. 11. Informacja bieca. 13. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym (druk nr 115). 14. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o podatku od niektrych instytucji nansowych (druk nr 121). 15. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zwrocie osobom zycznym niektrych wydatkw zwizanych z zakupem odziey i dodatkw odzieowych dla niemowlt oraz obuwia dziecicego (druki nr 123 i 123-A). 16. Sprawozdanie Komisji Kultury i rodkw Przekazu o komisyjnym projekcie uchway w sprawie uczczenia pamici Zygmunta Krasiskiego w 200. rocznic Jego urodzin (druki nr 149 i 187). 18. Sprawozdanie z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2009 (druk nr 63) wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwoci i Praw Czowieka (druk nr 128). 19. Sprawozdanie z dziaalnoci generalnego inspektora ochrony danych osobowych w roku 2010 (druk nr 64) wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwoci i Praw Czowieka (druk nr 129).