Algebra z geometri a analityczn a A - MAP 1140

Algebra z geometri a analityczn a B - MAP 1141

Lista zadan na rok akademicki 2009/2010
Opracowa: Zbigniew Skoczylas
Wyra

zenia algebraiczne. Indukcja matematyczna

Studenci wydziaw W2, W4 oraz W7 opracowuj a ten materia samodzielnie.
1. Obliczyc lub uproscic wyra

zenia:
a)
3
5
3
4
3
8
; b)
12
5
4
4
3
6
; c)
(
a
2
b
3
)
4
(a
4
b
2
)
3
; d)
x
2
y
4
z
3
x
3
y
5
z
3
.
2. Obliczyc:
a)
_
7
1
9
; b)
3
_
2
10
27
; c)
4
_
5
1
16
.
3. Podane wyra

zenia zapisac w postaci pot egi 2:

a) 4
5
_
8; b)
_
2
3
_
2; c)
4
p
2
16
; d)
3
_
32
p
2
.
4. Wy aczyc czynnik spod znaku pierwiastka:
a)
_
72; b)
3
_
250; c)
4
_
162; d)
_
3r
4
; e)
3
_
16c
9
; f)
4
_
4c
4
/
8
.
5. Wykonac wskazane dziaania:
a) (n +)
2
(n )
2
; b)
_
x
2
+y
2
y
2r
_
: (r
2

2
) ;
c)
_
a
3
b
3
a
2
b
2
(c +/)
_

_
a
b
+ 1
_
; d)
ac
a
2
+ac+c
2

a
3
b
3
a
2
bbc
2
.
6. Podane uamki uwolnic od niewymiernosci w mianowniku:
a)
2
p
3
; b)
6
4
p
2
; c)
11
5
p
3
; d)
p
3
p
2
p
3+
p
2
; e)
5
3
p
2+1
.
7. Wskazac wi eksz a z liczb wsrd podanych par:
a) 2
13
. 4
7
; b)
_
12
_
11.
_
13
_
12; c) 9
20
. 27
13
.
8. Uproscic wyra

zenia:
a)
x
3
8
x
2
4
; b)
a
3
+27b
3
a
5
+243b
5
; c)
x
4
+2x
2
y
2
+y
4
x
6
+y
6
; d)
x
2
1
1
p
x
; e)
(ab)
5
(ba)
3
.
9. Za pomoc a indukcji matematycznej uzasadnic,

ze dla ka

zdej liczby naturalnej : zachodz a to

zsamosci:
a) 1 + 3 +. . . + (2: 1) = :
2
;
b)
1
12
+
1
23
+. . . +
1
n(n+1)
=
n
n+1
;
c) 1 + 3 +. . . + 3
n1
=
1
2
(3
n
1) ;
d) 1
3
+ 2
3
+. . . +:
3
=
_
n(n+1)
2
_
2
.
10. Metod a indukcji matematycznej uzasadnic nierwnosci:
a) 2
n
:
2
dla : > 5;
b)
1
1
2
+
1
2
2
+. . . +
1
n
2
6 2
1
n
dla : N;
c) :! 2
n
dla : > 4;
d) (1 +r)
n
> 1 +:r dla r > 1 oraz : N (nierwnosc Bernoulliego);
e) :! <
_
n
2
_
n
dla : > 6.
1
11. Pokazac,

ze dla ka

zdej liczby naturalnej : liczba:

a) :
5
: jest podzielna przez 5;
b) 8
n
+ 6 jest podzielna przez 7.
12. *Uzasadnic,

ze : prostych mo

ze podzielic paszczyzn e na maksymalnie

n(n+1)
2
+ 1 obszarw.
13. Zastosowac wzr dwumianowy Newtona do wyra

zen:
a) (2r +)
4
; b) (c 1)
7
; c)
_
r +
1
x
3
_
5
; d) (
_
n +
4
_
)
8
.
14. Korzystaj ac ze wzoru dwumianowego Newtona obliczyc sumy:
a)
n

k=0
_
n
k
_
; b)
n

k=0
_
n
k
_
2
k
; c)
n

k=0
_
n
k
_
(1)
k
.
15. a) W rozwini eciu dwumianowym wyra

zenia
_
c
3
+
1
a
2
_
15
znalezc wspczynnik stoj acy przy c
5
;
b) W rozwini eciu dwumianowym wyra

zenia
_
4
_
r
5

3
x
3
_
7
znalezc wspczynnik stoj acy przy
4
_
r.
Geometria analityczna na paszczyznie. Krzywe sto

zkowe
Studenci wydziaw W2, W4 oraz W7 opracowuj a ten materia samodzielnie.
16. Niech ~a = (2. 3) .
~
b = (1. 4) . Wyznaczyc wektor ~ u = 3~a 2
~
b.
17. Trjk at jest rozpi ety na wektorach ~a.
~
b. Wyrazic srodkowe tego trjk ata przez wektory ~a.
~
b.
18. Niech ~a.
~
b b ed a wektorami wodz acymi odpowiednio punktw . 1 oraz niech punkt 1 dzieli
odcinek 1 w stosunku 2 : 3. Znalezc wektor wodz acy punktu 1.
19. Za pomoc a rachunku wektorowego pokazac,

ze srodki bokw dowolnego czworok ata tworz a wierz-
choki rwnolegoboku.
20. Wyznaczyc k at, jaki tworz a wektory ~ u = (1. 2) . ~v = (6. 3).
21. Rwnolegobok jest rozpi ety na wektorach ~a = (3. 4) .
~
b = (1. 2). Wyznaczyc k at ostry mi edzy
przek atnymi tego rwnolegoboku.
22. Dugosci wektorw~a.
~
b wynosz a odpowiednio 3. 5. Ponadto znamy ich iloczyn skalarny ~a
~
b = 2.
Obliczyc ~ p ~ q. gdzie ~ p = ~a
~
b. ~ q = 2~a + 3
~
b.
23. Pokazac,

ze czworok at o wierzchokach = (0. 0) . 1 = (5. 2) . C = (3. 7) . 1 = (2. 5) jest
kwadratem.
24. Wyznaczyc rwnanie prostej, ktra przechodzi przez punkt 1 = (1. 3) i tworzy k at 120
o
z dodatni a
cz esci a osi Cr.
25. Napisac rwnanie prostej przechodz acej przez punkty 1
1
= (2. 3) . 1
2
= (3. 7) .
26. Znalezc miejsca przeci ecia prostej
_
r = 4 2t.
= 6 +t.
gdzie t R.
z osiami ukadu wsprz ednych. Czy punkt 1 = (4. 7) nale

zy do tej prostej?
2
27. Znalezc rwnanie prostej, ktra przechodzi przez punkt 1 = (1. 2) i jest
a) rwnolega do prostej 3r + 2 = 0;
b) prostopada do prostej r + = 0.
28. Dla jakiej wartosci parametru :. odlegosc punktw 1 = (1. 0) i Q = (:+ 3. 2) jest rwna 4?
29. Wyznaczyc odlegosc punktu 1
0
= (4. 1) od prostej | o rwnaniu 3r + 4 + 12 = 0.
30. Znalezc odlegosc prostych rwnolegych |
1
. |
2
o rwnaniach odpowiednio r 2 = 0. 3r +6
15 = 0.
31. Obliczyc wysokosc trjk ata o wierzchokach = (0. 0) . 1 = (1. 3) . C = (2. 5) opuszczon a z
wierzchoka C.
32. *Znalezc rwnania dwusiecznych k atw wyznaczonych przez proste o rwnaniach 3r + 4 2 =
0. 4r 3 + 5 = 0.
33. Napisac rwnanie okr egu, ktrego srednic a jest odcinek o koncach = (1. 3), 1 = (5. 7) .
34. Wyznaczyc wsprz edne srodka i promien okr egu r
2
4r +
2
+ 6 + 2 = 0.
35. Znalezc rwnanie okr egu opisanego na trjk acie 1C o wierzchokach = (0. 0), 1 = (8. 0),
C = (0. 6).
36. Znalezc rwnanie okr egu, ktry przechodzi przez punkty 1 = (3. 4), Q = (5. 2) i ma srodek na osi
Cr.
37. Wyznaczyc rwnanie okr egu, ktry jest styczny do obu osi ukadu wsprz ednych oraz przechodzi
przez punkt = (5. 8). Ile rozwi azan ma zadanie?
38. Znalezc rwnanie stycznej okr egu r
2
+
2
= 25:
a) w punkcie (3. 4);
b) przechodz acej przez punkt (5. 10);
c) rwnolegej do prostej r 4 = 0;
d) prostopadej do prostej r + 2 = 0.
39. Wyznaczyc osie, wsprz edne ognisk oraz mimosrd elipsy
r
2
16
+

2
9
= 1.
40. Punkty 1
1
= (5. 0) . 1
2
= (5. 0) s a ogniskami elipsy. Znalezc rwnanie tej elipsy, je

zeli widomo,

ze jednym z jej wierzchokw jest punkt \ = (0. 3)

41. Naszkicowac elips e o rwnaniu 4r
2
8r + 9
2
+ 36 + 4 = 0.
42. Wyznaczyc osie, wsprz edne ognisk oraz rwnania asymptot hiperboli
r
2
144


2
25
= 1.
43. Narysowac hiperbol e wraz z jej asymptot a
( + 5)
2
16

(r 2)
2
9
= 1.
3
44. Wyznaczyc wsprz edne ogniska, wierzchoka oraz podac rwnanie kierownicy paraboli o rwna-
niu: a)
2
= 12r; b) = r
2
+ 6r.
45. Napisac rwnanie paraboli, ktrej:
a) kierownic a jest prosta = 2. a punkt \ = (1. 6) - wierzchokiem;
b) kierownic a jest prosta r = 1. a punkt \ = (5. 1) - wierzchokiem.
Macierze
46. Dla podanych par macierzy . 1 wykonac (jesli to jest mo

zliwe) wskazane dziaania 3

1
2
1.
T
.
1. 1.
2
:
a) =
_
1 4
2 0
_
. 1 =
_
0 6
8 2
_
;
b) =
_
1 3 2

. 1 =
_
2 4 0

;
c) =
_

_
1
0
3
0
_

_
. 1 =
_
2 1 0 5

;
d) =
_
_
1 0 1
2 1 4
3 0 2
_
_
. 1 =
_
_
2 0
4 1
0 3
_
_
.
47. Rozwi azac rwnanie macierzowe
3
_
_
_
_
1 0
3 3
2 5
_
_
A
_
_
= A+
_
_
4 3
0 6
1 2
_
_
.
48. Znalezc niewiadome r. . . speniaj ace rwnanie
2
_
r + 2 + 3
3 0
_
=
_
3 6
.
_
T
.
49. Podac przykady macierzy kwadratowych . 1. ktre speniaj a podane warunki:
a) 1 ,= 1; b) 1 = 0. ale ,= 0. 1 ,= 0; c)
2
= 0. ale ,= 0.
50. Uzasadnic,

ze iloczyn:
a) macierzy diagonalnych tego samego stopnia jest macierz a diagonaln a;
b) iloczyn macierzy trjk atnych dolnych tego samego stopnia jest macierz a trjk atn a doln a.
51. Pokazac,

ze ka

zd a macierz kwadratow a mo

zna przedstawic jednoznacznie jako sum e macierzy

symetrycznej
_

T
=
_
i antysymetrycznej
_

T
=
_
. Napisac to przedstawienie dla macierzy
1 =
_

_
0 1 4 2
3 5 2 8
2 4 3 4
6 0 0 1
_

_
.
52. Macierze kwadratowe . 1 s a przemienne, tzn. speniaj a rwnosc 1 = 1. Pokazac, to

zsamosci:
a) ( 1) ( +1) =
2
1
2
; b) (1)
2
=
2
1
2
; c)
2
1
3
= 1
3

2
.
4
53. Dla podanych macierzy obliczyc
n
dla kilka pocz atkowych wartosci :. nast epnie wysun ac
hipotez e o postaci tych pot eg i uzasadnic j a za pomoc a indukcji matematycznej:
a) =
_
_
1 0 0
0 2 0
0 0 3
_
_
; b) =
_
_
2 0 2
0 2 0
2 0 2
_
_
; c*) =
_
_
1 1 0
0 1 1
0 0 1
_
_
.
54. W zbiorze macierzy rzeczywistych znalezc wszystkie rozwi azania podanych rwnan:
a) A
2
=
_
4 0
0 9
_
; b) A
2
=
_
0 0
0 0
_
c) A
2
=
_
0 1
1 0
_
.
Wyznaczniki
55. Napisac rozwini ecia Laplacea podanych wyznacznikw wg wskazanych kolum lub wierszy (nie
obliczac wyznacznikw w otrzymanych rozwini eciach):
a)

1 4 3
3 1 0
2 5 2

. trzecia kolumna; b)

1 4 3 7
2 4 2 0
5 4 1 6
2 0 0 3

. czwarty wiersz.
56. Obliczyc podane wyznaczniki:
a)

2 5
3 7

; b)

1 1 2
3 2 4
2 2 1

; c)

2 0 0 0
3 3 5 7
4 0 1 4
5 0 2 2

.
57. Korzystaj ac z wasnosci wyznacznikw uzasadnic,

ze podane macierze s a osobliwe:
a)
_
_
2 4 4
1 2 2
3 5 6
_
_
; b)
_
_
1 2 3
4 4 4
3 2 1
_
_
; c)
_

_
1 5 2 2
7 5 2 5
5 7 4 4
3 3 0 3
_

_
.
58. Jakie s a mo

zliwe wartosci wyznacznika macierzy kwadratowej stopnia : speniaj acej podane

warunki:
a)
3
= 4 dla : = 3. 4; b)
T
=
2
dla : = 3. 4 ?
59. Obliczyc wyznaczniki podanych macierzy:
a)
_

_
1 2 3 4 5
2 2 3 4 5
3 3 3 4 5
4 4 4 4 5
5 5 5 5 5
_

_
; b)
_

_
2 1 0 0 0
0 2 1 0 0
0 0 2 1 0
0 0 0 2 1
1 0 0 0 2
_

_
; c)
_

_
5 3 0 . . . 0
2 5 3 . . . 0
0 2 5 . . . 0
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
3
0 0 0 . . . 5
_

_
.
60. *Uzasadnic,

ze niezale

znie od liczb ukrytych pod znakiem zapytania, podany wyznacznik jest

rwny 0

? ? ? ? ?
? 0 0 0 ?
? 0 0 0 ?
? 0 0 0 ?
? ? ? ? ?

.
Macierz odwrotna i ukady rwnan liniowych
5
61. Korzystaj ac z twierdzenia o postaci macierzy odwrotnej wyznaczyc macierze odwrotne do po-
danych:
a) =
_
2 5
3 8
_
; b) =
_
_
1 0 0
3 1 0
2 5 1
_
_
; c)
_

_
0 1 0 0
2 0 0 0
0 0 0 3
0 0 4 0
_

_
.
62. Korzystaj ac z metody do aczonej macierzy jednostkowej znalezc macierze odwrotne do podanych:
a) =
_
1 2
3 1
_
; b) =
_
_
1 4 12
0 2 0
0 2 6
_
_
; c) =
_

_
1 0 1 0
4 1 0 0
0 2 1 3
0 0 0 1
_

_
.
63. Znalezc rozwi azania podanych rwnan macierzowych:
a)
_
3 5
1 2
_
A =
_
0 3 1
4 2 0
_
;
b)
_
_
1 2 0
1 1 1
2 6 1
_
_
A =
_
_
3
1
4
_
_
;
c) A
_
_
2 0 3
1 1 1
3 0 4
_
_
=
_
_
0 0 1
0 1 2
1 2 3
_
_
;
d)
_
2 1
3 2
_
A
_
3 2
5 3
_
=
_
2 8
0 5
_
.
64. Korzystaj ac ze wzorw Cramera wyznaczyc wskazan a niewiadom a z podanych ukadw rwnan
liniowych:
a)
_
2r = 0
3r + 2 = 5
. niewiadoma ;
b)
_
_
_
r + + 2. = 1
2r + 2. = 4
4r + + 4. = 2
. niewiadoma r;
c)
_

_
2r + 3 + 11. + 5t = 2
r + + 5. + 2t = 1
2r + + 3. + 2t = 3
r + + 3. + 4t = 3
. niewiadoma ..
65. Metod a eliminacji Gaussa rozwi azac podane ukady rwnan:
a)
_
2r = 0
3r + 2 = 5
;
b)
_
_
_
r + + 2. = 1
2r + 2. = 4
4r + + 4. = 2
;
c)
_

_
3r 2 5. + t = 3
2r 3 + . + 5t = 3
r + 2 4t = 3
r 4. + 9t = 22
.
66. a) Znalezc rwnanie prostej, ktra przechodzi przez punkty (1. 4) . (2. 3) .
b) Znalezc trjmian kwadratowy, ktry przechodzi przez punkty (1. 2) . (0. 1) . (2. 4) .
6
c) Wyznaczyc wspczynniki c. /. c funkcji = c2
x
+/3
x
+c4
x
. ktra w punktach 1. 0. 1 przyjmuje
odpowiednio wartosci
3
4
. 1. 1.
d) Funkcja (r) = cos 2r +1sin 2r spenia rwnanie r

zniczkowe
00
6
0
+13 = 25 sin 2r.
Wyznaczyc wspczynniki . 1.
67. a) Dla jakich wartosci parametru :. podany ukad jednorodny ma niezerowe rozwi azanie
_
_
_
:r + + 2. = 0
2r + :. = 0
:r + + 4. = 0
?
b) Dla jakich wartosci parametrw c. /. c. d. podany ukad rwnan liniowych jest sprzeczny
_

_
r + = c
. + t = /
r + . = c
+ t = d
?
c) Znalezc wszystkie wartosci parametru j. dla ktrych podany ukad rwnan liniowych ma tylko
jedno rozwi azanie
_
_
_
r + 2 3. = 1
2r j + . = 3
2r + j. = 5
.
68. a*) Rozwi azac ukad rwnan
_
_
_
1
x

2
y
+
3
z
= 1
3
x
+
4
y
+
6
z
= 7
1
x

8
y

3
z
= 4
.
b*) Znalezc dodatnie rozwi azania ukadu rwnan
_
_
_
r
2
.
3
= 2
r
2

3
.
4
= 4
r
2
. = 2
.
Geometria analityczna w R
3
69. a) Dla jakich wartosci parametrw j. wektory ~a = (1 j. 3. 1) .
~
b = (2. 4 . 2) s a
rwnolege?
b) Dla jakich wartosci parametru : wektory ~ p = (:. 2. 1 :) . ~ q = (:. 1. 2) s a prostopade?
70. Obliczyc iloczyn skalarny i wektorowy wektorw ~a = (1. 2. 5) .
~
b = (2. 3. 1) .
71. Znalezc wersor, ktry jest prostopady do wektorw ~ u = (1. 1. 0) . ~v = (0. 1. 1) .
72. Wyznaczyc cosinus k ata mi edzy wektorami ~ p = (0. 3. 4) . ~ q = (2. 1. 2) .
73. a) Obliczyc pole rwnolegoboku rozpi etego na wektorach ~ u = (1. 2. 5) . ~v = (0. 3. 2) .
b) Obliczyc pole trjk ata o wierzchokach = (0. 0. 1) . 1 = (3. 0. 0) . C = (0. 5. 0) .
74. a) Obliczyc obj etosc rwnolegoscianu rozpi etego na wektorach: ~a = (1. 2. 3) .
~
b = (0. 4. 1) . ~c =
(1. 0. 2) .
b) Obliczyc obj etosc czworoscianu o wierzchokach: = (1. 1. 1) . 1 = (1. 2. 3) . C = (0. 4. 1) . 1 =
(2. 2. 2) .
75. Znalezc rwnania normalne i parametryczne paszczyzny przechodz acej przez punkty:
1 = (1. 1. 0) . Q = (2. 5. 7) . 1 = (0. 0. 1) .
7
76. a) Paszczyzn e : : r + 2 . 3 = 0 zapisac w postaci parametrycznej.
b) Paszczyzn e : :
_
_
_
r = 1 +: +t.
= 2 : 2t.
. = 3 + 3: t
przeksztacic do postaci normalnej.
77. Znalezc rwnanie parametryczne i kraw edziowe prostej:
a) przechodz acej przez punkty = (3. 4. 1) . 1 = (0. 2. 1) .
b) przechodz acej przez punkt 1 = (3. 1. 2) i przecinaj acej prostopade os C.
78. a) Prost a | :
_
r + 3 = 0
+. 1 = 0
zapisac w postaci parametrycznej.
b) Prost a | : r = 3. = 2 2t. . = t zapisac w postaci kraw edziowej.
79. Wyznaczyc punkt przeci ecia:
a) prostej | : r = t. = 1 2t. . = 3 + 2t oraz paszczyny : : 3r 2. 5 = 0;
b) paszczyzn :
1
: r + 2 . 5 = 0. :
2
: r + 2 + 2 = 0. :
3
: r + +. = 0;
c) prostych |
1
: r = 1 t. = 1. . = 3 + 2t. |
2
: r = :. = 3 2:. . = 2 5:.
80. Obliczyc odlegosc:
a) punktu 1 = (0. 1. 2) od paszczyzny : : 3r 4 + 12. 1 = 0;
b) paszczyzn rwnolegych :
1
: r 2 + 2. 3 = 0. :
2
: 2r + 4 4. + 18 = 0;
c) punktu 1 = (2. 5. 1) od prostej | : r = t. = 1 2t. . = 3 + 2t;
d) prostych rwnolegych
|
1
:
_
r + +. 3 = 0
r 2 . 1 = 0
. |
2
:
_
r + +. 3 = 0
r 2 . + 4 = 0
;
e) prostych skosnych |
1
: r = 1 t. = 1. . = 3 + 2t. |
2
: r = :. = 3 2:. . = 1 5:.
81. Wyznaczyc rzut prostopady punktu 1 = (1. 2. 0) na:
a) paszczyzn e : : r + + 3. 5 = 0;
b) prost a | : r = 1 t. = 2t. . = 3t.
82. Obliczyc k at mi edzy:
a) paszczyznami :
1
: r + 3. = 0. :
2
: 2r + . + 5 = 0;
b) prost a | :
_
r + +. 3 = 0
r 2 . 1 = 0
i paszczyzn a : : r + = 0;
c) prostymi |
1
: r = t. = 1 + 2t. . = 3. |
2
: r = 0. = 2:. . = 2 +:.
Liczby zespolone
83. Obliczyc:
a) (2 5i) +
_
3 +i
_
2
_
; b) (7 + 6i) (8 3i) ; c) (4 i) (3 + 4i) ;
d)
1+i
65i
; e) i
11
; f) (1 + 2i); g) (3i); h) (3 + 4i)
2
; i)
_
(2 +i)
3

.
84. Porwnuj ac cz esci rzeczywiste i urojone obu stron podanych rwnan znalezc ich rozwi azania:
a) . = (2 i).; b) .
2
+ 4 = 0; c) (1 + 3i) . + (2 5i) . = 2i 3; d*) .
3
= 1.
8
85. Na paszczyznie zespolonej narysowac zbiory liczb zespolonych speni acych podane warunki:
a) Re (. + 1) = Im(2. 4i) ; b) Re (.
2
) = 0; c) Im(.
2
) 6 8; d) Re
_
1
z
_
Im(i.) .
86. Uzasadnic to

zsamosci:
a) [.[ = [.[ ; b) . . = [.[
2
; c) [.
n
[ = [.[
n
. gdzie . C oraz : N.
87. Obliczyc moduy podanych liczb zespolonych:
a) 3; b) 5 12i; c)
_
11 +i
_
5; d)
3+4i
43i
; e) (1 + 2i) (i 3) ; f) (1 + 2i)
8
;
g) (sin 4c i cos 4c) . gdzie c R; h) (ctg c +i) . gdzie c ,= ::. : N.
88. Korzystaj ac z interpretacji geometrycznej moduu r

znicy liczb zespolonych wyznaczyc i narysowac

zbiory liczb zespolonych speniaj acych podane warunki:
a) [. 2 + 3i[ < 4; b) [. + 5i[ > 3; c) [. 1[ = [1 + 5i .[ . d) [. + 3i[ < [. 1 4i[ ;
e) [i. + 5 2i[ < [1 +i[ ; f)

z3i
z

1; g)

z
2
+4
z2i

6 1; h) [.
2
+ 2i. 1[ < 9.
89. Wyznaczyc argumenty gwne podanych liczb zespolonych (w razie potrzeby wykorzystac kalku-
lator):
a) 55; b) :; c)
p
2
2
i; d)
1
3
i; e) 3 + 3
_
3i; f) 2 + 2i; g) 1 + 3i; h) 2 2
_
3i.
90. Podane liczby zespolone przedstawic w postaci trygonometrycznej:
a) 2; b) 10 + 10i; c)
1
2
+i
p
3
2
; d) :i; e)
_
7 i
_
7; f) 3 i
_
27.
91. Na paszczyznie zespolonej narysowac zbiory liczb zespolonych speniaj acych podane warunki:
a) arg (.) = :; b)

6
< arg (. i) 6

3
; c)

2
< arg (i.) < :;
d) arg (.) =

4
; e) 0 < arg (.) 6
2
3
; f)
3
4
6 arg
_
1
z
_
6
3
2
.
92. Korzystaj ac ze wzoru de Moivrea obliczyc:
a) (1 i)
11
; b)
_
1
2
+i
p
3
2
_
8
; c)
_
2i
_
12
_
9
; d)
_

5
_
2 i
5
_
2
_
10
.
93. Wyznaczyc i narysowac na paszczyznie zespolonej elementy podanych pierwiastkw:
a)
4
_
16; b)
3
_
8i; c)
3
_
2 2i; d)
6
_
1.
94. W zbiorze liczb zespolonych rozwi azac podane rwnania:
a) .
2
2. + 10 = 0; b) .
2
+ 3i. + 4 = 0; c) .
4
+ 5.
2
+ 4 = 0;
d) .
2
+ (1 3i) . 2 i = 0; e) .
6
= (1 i)
6
; f) (. i)
4
= (. + 1)
4
.
Wielomiany
95. Dla podanych par wielomianw rzeczywistych lub zespolonych obliczyc 31 Q. 1 Q. 1
2
:
a) 1 (r) = r
2
3r + 2. Q(r) = r
4
1;
b) 1 (.) = .
2
1 + 4i. Q(.) = .
3
+ (1 i) .
2
+ 5.
96. Obliczyc iloraz wielomianu 1 przez Q oraz podac reszt e z tego dzielenia, je

zeli:
a) 1 (r) = r
4
3r
3
2r
2
+ 11r 15. Q(r) = r
3
2r + 5;
b) 1 (r) = r
4
+r + 16. Q(r) = r
2
3r + 4;
c) 1 (.) = .
3
+i. + 1. Q(.) = .
2
i.
97. Znalezc wszystkie pierwiastki cakowite podanych wielomianw:
a) r
3
+ 3r
2
4; b) r
4
2r
3
+r
2
8r 12; c) r
4
r
2
2.
9
98. Znalezc wszystkie pierwiastki wymierne podanych wielomianw:
a) 6r
3
5r
2
2r + 1; b) 3r
3
2r
2
+ 3r 2; c) 6r
4
+ 7r
2
+ 2.
99. Wyznaczyc pierwiastki rzeczywiste lub zespolone wraz z krotnosciami podanych wielomianw:
a) (r 1) (r + 2)
3
; b) (2r + 6)
2
(1 4r)
5
. c) (.
2
1) (.
2
+ 1)
3
(.
2
+ 9)
4
.
100. Nie wykonuj ac dzielen wyznaczyc reszty z dzielenia wielomianu 1 przez wielomian Q. je

zeli:
a) 1 (r) = r
8
+ 3r
5
+r
2
+ 4. Q(r) = r
2
1;
b) 1 (r) = r
2007
+ 3r + 2008. Q(r) = r
2
+ 1;
c*) 1 (r) = r
2006
+r
1002
1. Q(r) = r
4
+ 1;
d*) 1 (r) = r
444
+r
111
+r 1. Q(r) = (r
2
+ 1)
2
.
101. Pokazac,

ze je

zeli liczba zespolona .

1
jest pierwiastkiem wielomianu rzeczywistego 1, to liczba .
1
tak

ze jest pierwiastkiem wielomianu 1. Korzystaj ac z tego faktu znalezc pozostae pierwiastki

zespolone wielomianu 1 (r) = r
4
4r
3
+12r
2
16r+15 wiedz ac,

ze jednym z nich jest r
1
= 1+2i.
102. Podane wielomiany rozo

zyc na nierozkadalne czynniki rzeczywiste:

a) r
3
27; b) r
4
+ 16; c) r
4
+r
2
+ 4; d*) r
6
+ 1.
103. Podane funkcje wymierne rozo

zyc na rzeczywiste uamki proste:

a)
2x+5
x
2
x2
; b)
x+9
x(x+3)
2
; c)
3x
2
+4x+3
x
3
x
2
+4x4
; d)
x
3
2x
2
7x+6
x
4
+10x
2
+9
.
Przestrzen liniowa R
n
Materia przenaczony tylko dla studentw wydziaw W2, W4 oraz W7
104. Niech ~a = (1. 1. 2. 3) .
~
b = (5. 4. 2. 0) b ed a wektorami w przestrzeni liniowej R
4
.
Wyznaczyc wektory ~x oraz ~ y. je

zeli:
a) ~x = 2~a
~
b;
b) ~a ~x =
~
b + 2~x;
c)
_
~x ~ y = ~a.
3~x + 2~ y =
~
b.
105. Sprawdzic, czy podane zbiory s a podprzestrzeniami odpowiednich przestrzeni R
n
:
a) =
_
(r. ) R
2
: r > 0
_
. R
2
;
b) 1 =
_
(r. . .) R
3
: r + . = 0
_
. R
3
;
c) C =
_
(r
1
. r
2
. r
3
. r
4
) R
4
: r
1
= 2r
2
= 3r
3
= 4r
4
_
. R
4
;
d) 1 =
_
(r
1
. r
2
. r
3
. r
4
. r
5
) R
4
: r
1
= 0. r
2
= r
3
. r
5
= 0
_
. R
5
;
e) 1 =
_
(r. . .) R
2
: r 2 = 0. 3. = 0. . 4r = 0
_
. R
3
.
106. We wskazanej przestrzeni liniowej zbadac liniow a niezale

znosc podanych ukadw wektorw:

a) R
3
. ~a
1
= (2. 3. 0) . ~a
2
= (1. 0. 1) . ~a
3
= (0. 1. 4) ;
b) R
3
.
~
b
1
= (1. 2. 3) .
~
b
2
= (3. 2. 1) .
~
b
3
= (1. 1. 1) ;
c) R
4
. ~c
1
= (1. 0. 0. 0) . ~c
2
= (1. 1. 0. 0) . ~c
3
= (1. 1. 1. 0) . ~c
4
= (1. 1. 1. 1) ;
d) R
5
.
~
d
1
= (1. 2. 3. 4. 5) .
~
d
2
= (5. 4. 3. 2. 1) .
~
d
3
= (1. 0. 1. 0. 1) ;
e) R
n
. ~e
1
= (1. 0. 0. . . . . 0) . ~e
2
= (0. 2. 0. . . . . 0) . ~e
3
= (0. 0. 3. . . . . 0) . . . . . ~e
n
= (0. 0. 0. . . . . :) .
10
107. a) Pokazac,

ze je

zeli wektory ~a.

~
b. ~c s a liniowo niezale

zne w przestrzeni liniowej R

n
. to wektory
2~a. ~a +
~
b.
~
b 5~c tak

ze s a liniowo niezale

zne. Czy wektory ~a

~
b.
~
b ~c. ~c ~a s a liniowo
niezale

zne?
b) Wektory ~ u. ~v. ~ w s a liniowo zale zne w przestrzeni liniowej R
n
. Czy wektory ~ u~v. ~ u. ~ w~v
tak

ze s a liniowo zale zne?

c) Wektory ~a. ~a +
~
b. ~a +
~
b + ~c s a liniowo niezale

zne w przestrzeni liniowej R

n
. Pokazac,

ze
wektory ~a.
~
b. ~c s a tak

ze liniowo niezale

zne.
108. Pokazac,

ze ukad wektorw w przestrzeni liniowej R
n
. ktry zawiera:
a) wektor zerowy,
b) dwa jednakowe wektory,
c) wektory ~a.
~
b oraz ~a
~
b;
jest liniowo zale

zny.
109. Podac interpretacj e geometryczn a podanych zbiorw we wskazanej przestrzeni:
a) lin(1. 3) w R
2
;
b) lin(1. 0. 0) . (1. 1. 0) . (1. 1. 1) w R
3
;
c) lin(1. 1. 2) . (4. 1. 1) . (2. 3. 5) w R
3
;
d*) lin(1. 1. 0. 0) . (0. 0. 1. 1) . (1. 0. 1. 0) . (0. 1. 0. 1) w R
4
;
e*) lin
_
(1. 0. 0. . . . . 0) . (0. 1. 0. . . . . 1) . (0. 0. 1. . . . . 0) . . . . .
_
0. 0. 0. . . . . (1)
n+1
__
w R
n
.
110. Czy w przestrzeni R
4
zachodzi rwnosc
lin(1. 2. 3. 5) . (2. 3. 4. 6) . (1. 4. 1. 1) = lin(0. 0. 3. 4) . (2. 5. 0. 0) . (1. 1. 1. 1) ?
111. Zbadac, czy podane ukady wektorw s a bazami wskazanych przestrzeni liniowych R
n
:
a) (1. 2. 0) . (1. 0. 3) . (0. 2. 3) . R
3
;
b) (1. 0. 0. 0) . (1. 1. 0. 0) . (1. 1. 1. 0) . (1. 1. 1. 1) . R
4
;
c) (1. 1. 0. 2) . (1. 0. 3. 0) . (0. 1. 3. 0) . (0. 0. 0. 1) . R
4
;
d) (1. 1. 0. 0. 0) . (0. 2. 2. 0. 0) . (0. 0. 3. 3. 0) . (0. 0. 0. 4. 4) . R
5
;
e) (0. 1. 0. 1. 0) . (1. 0. 1. 0. 1) . (0. 0. 0. 1. 1) . (1. 1. 1. 1. 1) . (1. 1. 1. 1. 1) . R
5
.
112. Podane ukady wektorw uzupenic do baz wskazanych przestrzeni:
a) (1. 2. 4) . (2. 0. 1) . R
3
;
b) (1. 2. 3. 4) . (1. 0. 0. 1) . (0. 1. 0. 0) . R
4
;
c) (0. 1. 0. 2) . (4. 1. 1. 3) . R
4
;
d) (1. 1. 0. 0. 0) . (0. 0. 0. 3. 3) . (0. 2. 2. 0. 0) . R
5
;
e) (1. 0. 0. 0. 1) . (0. 0. 0. 0. 4) . (0. 1. 1. 0. 0) . (0. 0. 0. 1. 1) . R
5
.
113. Pokazac,

ze je

zeli wektory
~
b
1
.
~
b
2
.
~
b
3
.
~
b
4
tworz a baz e przestrzeni R
4
. to wektory
~ u
1
=
~
b
1
+
~
b
2
. ~ u
2
=
~
b
1
+
~
b
3
. ~ u
3
=
~
b
1
+
~
b
4
. ~ u
4
=
~
b
3
+
~
b
4
tak

ze tworz a baz e tej przestrzeni.

11
114. Znalezc bazy i wymiary podanych podprzestrzeni:
a) =
_
(r. . .) R
3
: 3r + 2 . = 0
_
;
b) 1 =
_
(r. . .. t) R
4
: r = 2 = t
_
;
c) C =
_
(n. . r. . .) R
5
: n + = 0. r + +r = 0
_
;
d) 1 =
_
(n. . n. r. . .) R
6
: n + = 0. r + +. = 0. r n + +. = 0
_
.
115. Wyznaczyc wsprz edne podanych wektorw we wskazanych bazach:
a) ~a = (2. 3) . E =(1. 1) . (0. 1) R
2
;
b)
~
b = (1. 2. 3) . E =(1. 1. 1) . (2. 2. 0) . (3. 0. 0) R
3
;
c) ~c = (1. 0. 2. 0) . E =(1. 0. 1. 0) . (0. 1. 0. 1) . (1. 0. 1. 0) . (1. 2. 3. 4) R
4
;
d)
~
d = (5. 4. 3. 2. 1) .
E =(1. 1. 1. 1. 1) . (1. 1. 1. 1. 0) . (1. 1. 1. 0. 0) . (1. 1. 0. 0. 0) . (1. 0. 0. 0. 0) R
5
.
116. Wyznaczyc rz edy podanych macierzy (wskazac niezerowy minor najwi ekszego stopnia):
a) =
_
2 1 3 6
4 2 6 12
_
; b) 1 =
_
_
1 1
2 2
3 3
_
_
; c) C =
_
_
6 2 4
3 1 2
12 4 8
_
_
.
117. Doprowadzaj ac podane macierze do postaci schodkowej wyznaczyc ich rz edy:
a) =
_
_
10 11 12
21 22 23
32 33 34
_
_
; b) 1 =
_

_
2 1 11 2
1 0 4 1
11 2 56 5
2 1 5 6
_

_
;
c) C =
_

_
1 0 0 1 4
0 1 0 2 5
0 0 1 2 6
1 2 3 14 32
4 5 6 32 77
_

_
.
118. Zbadac rz edy podanych macierzy w zale

znosci o parametru j :
a) =
_
j 8
2 j
_
; b) 1 =
_
j 4 1 2
1 3 j 1
_
;
c) C =
_
_
j 1 1
2 2j 2
3 3 3j
_
_
; d) 1 =
_
_
1 j 1 2
2 1 j 5
1 10 6 1
_
_
.
119. a) Podac przykad ukadu 2 rwnan liniowych z 5 niewiadomymi, ktry nie ma rozwi azan.
b) Podac przykad ukadu 5 rwnan liniowych z 3 niewiadomymi, ktry na tylko jedno rozwi azanie.
c) Podac przykad ukadu 3 rwnan liniowych z 4 niewiadomymi, ktry ma nieskonczenie wiele
rozwi azan zale

znych od 2 parametrw.
d) Podac przykad ukadu 4 rwnan z 2 niewiadomymi, ktry ma nieskonczenie wiele rozwi azan
zale

znych od 2 parametrw.
120. Niech : oznacza liczb e niewiadomych w ukadzie rwnan liniowych r = /. Podac liczb e rozwi azan
oraz liczb e parametrw, je

zeli:
a) : = 5. rz() = 3. rz([/) = 3;
b) : = 2. rz() = 1. rz([/) = 2;
c) : = 4. rz() = 4. rz([/) = 4;
d) : = 3. rz() = 0. rz([/) = 0.
12
121. Korzystaj ac z twierdzenia Kroneckera-Capellego ustalic liczb e rozwi azan oraz liczb e parametrw
dla podanych ukadw rwnan liniowych:
a)
_
_
_
r 3 + 2. = 1
5r 7 = 1
3r 4. = 3
;
b)
_

_
r + + . = 1
2r + 2 + 2. = 2
r + 3 + 7. = 0
2r 6 14. = 0
;
c)
_
_
_
r + 2 + . + 3t = 4
3r + 6 + 5. + 10t = 0
5r + 10 + 7. + 17t = 23
;
d)
_
_
_
r
1
2r
2
+ 3r
3
= 3
2r
1
4r
2
+ 7r
3
2r
4
+ 3r
5
= 4
r
3
+ 2r
4
3r
5
= 2
.
Uwaga. Nie rozwi azywac tych ukadw.
122. a) Podac interpretacj e geometryczn a rozwi azan ukadu dwch rwnan liniowych z dwiema
niewiadomymi w zale

znosci od rz edu macierzy gwnej i rozszerzonej.

b) Podac interpretacj e geometryczn a rozwi azan ukadu trzech rwnan liniowych z trzema
niewiadomymi w zale

znosci od rz edu macierzy gwnej i rozszerzonej.

123. Wyznaczyc przestrzenie rozwi azan podanych ukadw rwnan liniowych jednorodnych:
a)
_
r + + 0. = 0
5r + 5 + 0. = 0
;
b)
_
_
_
r
1
2r
2
+ 3r
3
= 0
3r
1
6r
2
+ 11r
3
4r
4
+ 6r
5
= 0
r
3
+ 2r
4
3r
5
= 0
.
Przeksztacenia liniowe 1 : R
n
R
m
Materia przenaczony tylko dla studentw wydziaw W2, W4 oraz W7
124. Zbadac, czy podane przeksztacenia s a liniowe:
a) 1 : R
2
R
1
. 1 (r
1;
r
2
) = r
1
3r
2
;
b) 1 : R
2
R
2
. 1 (r. ) = ([r +[ . [r [) ;
c) 1 : R
3
R
3
. 1 (r. . .) = (r. 5r +. 2.) ;
d) 1 : R
1
R
4
. 1 (r) = (0. r. 0. 3r) ;
e) 1 : R
4
R
2
. 1 (r
1
. r
2
. r
3
. r
4
) = (r
1
r
2
. r
3
r
4
) ;
f) 1 : R
3
R
5
. 1 (n. . n) = (n. 4. n + 2. n. n 3n) .
125. Korzystaj ac z interpretacji geometrycznej podanych przeksztacen liniowych znalezc ich j adra i
obrazy:
a) 1 : R
2
R
2
. obrt o k at c =

3
wok pocz atku ukadu.
b) 1 : R
2
R
2
. rzut prostok atny na prost a r + = 0.
c) 1 : R
3
R
3
. symetria wzgl edem paszczyzny = ..
d) 1 : R
3
R
3
. obrt wok osi C o k at

2
.
13
126. Wyznaczyc j adra i obrazy podanych przeksztacen liniowych:
a) 1 : R
2
R
1
. 1 (r
1;
r
2
) = r
1
3r
2
;
b) 1 : R
2
R
2
. 1 (r. ) = (r +. 2r + 2) ;
c) 1 : R
3
R
3
. 1 (r. . .) = (r. 5r +. 2.) ;
d) 1 : R
1
R
4
. 1 (r) = (0. r. 0. r) .
127. Znalezc macierze podanych przeksztacen liniowych 1 : R
n
R
m
we wskazanych bazach
E
0
oraz E
00
odpowiednio przestrzeni R
n
oraz R
m
:
a) 1 (r. ) = (r. . r ) . E
0
= (1. 0) . (1. 1) . E
00
= (1. 0. 0) . (0. 1. 0) . (1. 1. 1) ;
b) 1 (r. ) = (. 0. r. 0) . E
0
= (1. 1) . (0. 2) . E
00
= (1. 0. 0. 0) . (1. 1. 0. 0) . (1. 1. 1. 0) . (1. 1. 1. 1) ;
c) 1 (r. . .) = r + 3.. E
0
= (1. 0. 2) . (0. 1. 1) . (0. 0. 1) . E
00
-standardowa;
d) 1 (r. . .. t) = (r + +. +t. t. . r) . E
0
-standardowa, E
00
-standardowa.
128. a) Uzasadnic,

ze obrt na paszczyznie R
2
wok pocz atku ukadu wsprz ednych o kat , jest
przeksztaceniem liniowym. Znalezc macierz tego obrotu w bazach standardowych.
b) Pokazac,

ze obrt w przestrzeni R
3
wok osi Cr ukadu wsprz ednych o kat c jest przeksz-
taceniem liniowym. Znalezc macierz tego obrotu w bazach standardowych.
129. Korzystaj ac z denicji wyznaczyc wektory i wartosci wasne podanych przeksztacen liniowych:
a) Symetria wzgledem osi Cr w przestrzeni R
2
;
b) Obrt wok osi C o k at

6
w przestrzeni R
3
;
c) Symetria wzgl edem paszczyzny rC. w przestrzeni R
3
;
d) Rzut prostok atny na os C. w przestrzeni R
3
.
130. Wyznaczyc wektory i wartosci wasne podanych macierzy:
a) =
_
1 2
1 2
_
; b) 1 =
_
_
4 5 2
5 7 3
6 9 4
_
_
;
c) C =
_

_
1 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
1 0 0 1
_

_
; d) 1 =
_

_
3 1 0 0
1 1 0 0
3 0 5 3
4 1 3 1
_

_
.
131. Sprawdzic,

ze podane macierze speniaj a swoje rwnania charakterystyczne:
a) =
_
1 0
0 3
_
; b) 1 =
_
_
1 0 1
0 1 0
1 0 1
_
_
.
14