egzegeza prawnicza - opracowywanie tekstw prawnych. reguy EP: 1. interpretacyjne 2.

inferencyjne- reguy wnioskowa prawniczych I grupa: oparte na wynikaniu normy z normy moe by wynikaniem logicznym (polega na tym,e zakres zastosowania/normowania jednej normy wynika innej normy) albo instrumentalnym II grupa: reguy oparte na konsekwentnoci ocen prawodawcy analogia iuris i wnioskowania a fortiori 3. kolizyjne

zakaz wykadni synonimicznej - dwm rnym pojciom nie naley nadawa tego samego znaczeni zakaz wykadni homonimicznej - tym samym zwrotom nie naley nadawa odmiennego znaczen ia. s przeamywalne! wykadnia SYSTEMOWA (dyrektywy):

zgoda z zasadami konstrukcyjnymi zgoda z aktami wyszego rzdu, ! zgoda z zasadami prawa wogle - wymaga okrelenia czym s zasady prawa? 2 cechy: kwestia wagi zasad i optymalizacyjny ich charakter zgoda z PPM, zgoda z prawem EU, zakaz sprzecznoci, zakaz luk w prawie, ! argumentum a rubrica - interpretujc przepis pr bierz pod uwag systematyk wewntrzn i zewntrzn aktu normatywnego. sensu largo - badanie z punktu widzenia pooenia aktu normatywnego w caym sy stemie prawa sensu stricto - bierz pod uwag miejsce pooenia przepisu w danym akcie norma tywnym. nie mona interpretowa pp w izolacji od innych przepisw. moe to spowodowa bd interpre yjny. najczciej przepisy powinny wynika jeden z drugiego. wykadnia FUNKCJONALNA:

dyrektywy wykadni jzykowej w fazie rekonstrukcyjnej: 1. jeeli przepisowi prawnemu nadano form zdania stwierdzajcego, e kto co czyni (WYDA/ ORCZA/OKRELA) naley przyj e taki przepis wyraa nakaz wydania czego, dorczenia, cze okrelenia/uregulowania czego. 2. jeeli przepisowi nadano form zdania stwierdzajcego, e kto co czyni, przy czym czyn o o ktrej mowa ma charakter czynnoci konwencjonalnej, naley przyj, e przepis ten ud upowanienia do dokonywania czynnoci konwencjonalnych danego rodzaju oraz wyraa zar azem nakaz, aby z tego upowanienia czyni uytek - rozwaany porzepis wyraa dwie normy: kompetencyjn i merytoryczn. 3. jeeli w przepisie mwi si, e kto moe dokona czynnoici konwencjonalnej, naley prz pis ten jedynie upowania do dokonania danej czynnoci. 4. jeeli przepis gosi, e sprawca okrelonego czynu podlega karze, to naleu przyjc, e aa on zakaz dokonywania danego czynu oraz nakaz wymierzenia kary tego wanie rodzaju temu, kto w nakaz zamie, tzn. wyraa fragmenty dwch norm: sankcjonowanej i sankcjonu jcej. GRUPA II: 1. w przypadku, gdy adresat normy jest wskazany sowem: czowiek, student, onierz bez a dnego bliszego okrelenia, naleyprzyj, e przepis dotyczy KADEGO czowieka, studenta, . 2. jeeli w przepisie nie wskazuje sie okolicznoci w jakich dane zachowanie jest za

kazane albo nakazane naley przyj, e dany czyn jest zakazany albo nakazany we wszystk ich okolicznociach 3.jeeli w przepisie mwi si, e jaki jeden podmiot wydaje akt normatywny "w uzgodnieniu " z innym podmiotem, naley przyj, e oba podm musz do do porozumienia co do treci te tu. 4. jeeli w przepisie mwi si, e jeden podmiot wykonuje czynno "po zasigniciu opinii" go podmiotu, naleu przuj, e pierwszy z nich ma obowizek zasignicia opinii, ale nie m bowizku jej uwzgldnienia. DYREKTYWY WYKADNI FUNKCJONALNEJ 1. ratio legis i wykadnia celowociowa. 2. dyrektywa nakazu uwzgldnienia powszechnie akceptowalnych norm moralnych, zasad sprawiedliwoci i susznoci. 3. argument konsekwencjonalistyczny (pragmatyczny) czyli wybr najbardziej korzyst nych konsekwencji ekonomicznych i spoecznych. 4. argumentum ad absurdum. PRAWOTWRSTWO kto tworzy prawo, jak jest tworzone i co jest tym prawem? mona wyrni 2 typy prawotwrstwa: 1. paternalistyczny (woluntarystyczny) cechy: prawo jest pewnym narzedziem politycznym, suy osiganiu pewnych celw polityczn ych, jest wska grupa posiadajca uprawnienia legislatyczne, w wskim zakresie obowizuj e kontrola. 2. demokratyczny cehcy: a contrario. CECHY RACJONALNEGO USTAWODAWCY: 1. posiada wiedz nisprzeczn i db uzasadnion. 2. zna wiat zjawisk spoecznych i zjawisk przyrodniczych 3. zna cay system prawny 4. posuguje si bezbdnie jzykiem 5. zna prakseologiczne zasady skutecznego dziaania 6. posiada uporzdkowany system wartoci.

jak jest tworzone prawo? 1. stanowienie - czynno konwencjonalna organu publicznego, ktry w ramach swoich kom petencji stanowi prawo 2. umowa - czynno 2 lub wicej podmiotw w wyniku ktrej powstaj normy generalne abstrak yjne 3. prawo zwyczajowe - powoanie sie przez organ na pewn praktyk 4. precedens - de iure (wice) w systemie common law: elementy decyzji sdziowskiej: ratio decidenti(reguy rozstrzygnicia) + obiter dictum (dodatkowe uzasadnienie) regua rozstrzygnicioa zawarta w decyzji sdziowskiej ktra stanowi podstaw dla kolejnyc h decyzji w sprawach podobnych. distinguishing overrooling rodzaje preced: 1. de iure - wice 2. de facto - nie wice. 1. konkretne - wydawane w konkretnych, indywidualnych sprawach sdowych 2. abstrakcyjne - niezwizane z konkretnymi sprawami

1. rozstrzygnicia - tworzce now rzeczywisto prawn 2. interpretacyjne - dokonujce interpretacji