Professional Documents
Culture Documents
Sprawozdanie Stenograficzne
z 9. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
w dniu 1 marca 2012 r. (trzeci dzie obrad)
Wa r s z a w a
2012
str.
str.
TRE 9. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 1 marca 2012 r.) str. Wznowienie posiedzenia Komunikaty Sekretarz Pose Maciej Maecki . . . . . . . . . . 227 Punkt 16. porzdku dziennego: Pytania w sprawach biecych Pose Ewa Wolak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228 Sekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Stanisaw Gawowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228 Pose Mirosaw Pluta. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 Sekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Stanisaw Gawowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 Pose Krzysztof Jurgiel . . . . . . . . . . . . . . . . . 230 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke . . . . . . . . . 230 Pose Jan Krzysztof Ardanowski . . . . . . . . . 231 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke. . . . . . . . . . 232 Pose Krzysztof Jurgiel . . . . . . . . . . . . . . . . . 232 Pose Marek Gos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwoci Grzegorz Waejko . . . . . . . . 233 Pose Marek Gos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwoci Grzegorz Waejko . . . . . . . . 234 Pose Anna Bakowska . . . . . . . . . . . . . . . . . 235 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Pastwa Zdzisaw Gawlik . . . . . . . . 235 Pose Anna Bakowska . . . . . . . . . . . . . . . . 236 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Pastwa Zdzisaw Gawlik . . . . . . . . 237 Pose Lidia Gdek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Haber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238 Pose Tadeusz Arkit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Haber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239 Pose Piotr Naimski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Pastwa Tomasz Lenkiewicz . . . . . . 240 Pose Anna Paluch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Pastwa Tomasz Lenkiewicz . . . . . . 241 Pose Pawe Arndt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Haber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242 Pose Maciej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . . 243 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Haber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 str. Pose Krzysztof Szczerski . . . . . . . . . . . . . . . 244 Wiceprezes Gwnego Urzdu Statystycznego Halina Dmochowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Maciej Szpunar. . . . . . 246 Pose Krystyna Pawowicz. . . . . . . . . . . . . . . 246 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Maciej Szpunar. . . . . . 246 Pose Krzysztof Szczerski . . . . . . . . . . . . . . . 246 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Maciej Szpunar. . . . . . 247 Pose Krystyna Kosin . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Piotr Woniak . . . . . . . . . . . . . . 247 Pose Stanisaw Lamczyk . . . . . . . . . . . . . . . 249 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Piotr Woniak . . . . . . . . . . . . . . 250 Pose Tadeusz Arkit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250 Sekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Stanisaw Gawowski . . . . . . . . 251 Pose Joanna Bobowska . . . . . . . . . . . . . . . . 251 Sekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Stanisaw Gawowski . . . . . . . . 252 Pose Maciej Wydrzyski. . . . . . . . . . . . . . . . 253 Gwny Inspektor Sanitarny Przemysaw Biliski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253 Pose Armand Kamil Ryski. . . . . . . . . . . . 255 Gwny Inspektor Sanitarny Przemysaw Biliski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255 Punkt 17. porzdku dziennego: Informacja bieca Pose Tadeusz Arkit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Piotr Woniak . . . . . . . . . . . . . . 257 Pose Ewa Wolak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259 Pose Marcin Witko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259 Pose Andrzej Lewandowski . . . . . . . . . . . . . 260 Pose Stanisaw Kalemba . . . . . . . . . . . . . . . 260 Pose Witold Klepacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260 Pose Krystyna Polednia . . . . . . . . . . . . . . . 261 Pose Marek Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261 Pose Tomasz Makowski . . . . . . . . . . . . . . . . 261 Pose Franciszek Jerzy Stefaniuk. . . . . . . . . 262 Pose Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . 262 Pose Iwona Kozowska . . . . . . . . . . . . . . . . . 263 Pose Anna Zalewska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263 Pose Marek Domaracki . . . . . . . . . . . . . . . . 264 Pose Andrzej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . 264
str. Pose Maria Zuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264 Pose Tomasz Piotr Nowak . . . . . . . . . . . . . . 265 Pose Micha Wojtkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . 265 Pose Krzysztof Gadowski . . . . . . . . . . . . . . . 265 Pose Dariusz Piontkowski . . . . . . . . . . . . . . 266 Pose Ryszard Zawadzki . . . . . . . . . . . . . . . . 266 Pose Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 Pose Mirosaw Pluta. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 Pose Zbigniew Chmielowiec . . . . . . . . . . . . 268 Pose Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 268 Pose Tadeusz Arkit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Piotr Woniak . . . . . . . . . . . . . . 269 Punkt 18. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Wincenty Sawomir Broniarz . . . . . . . . . . . . 272 Pose Marek Rzsa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274 Pose Kazimierz Moskal . . . . . . . . . . . . . . . . 276 Pose Micha Kabaciski . . . . . . . . . . . . . . . 277 Pose Zbigniew Wodkowski . . . . . . . . . . . . . 278 Pose Artur Ostrowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . 280 Pose Cezary Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . 281 Pose Dariusz Piontkowski . . . . . . . . . . . . . . 281 Pose Kazimierz Moskal . . . . . . . . . . . . . . . . 281 Pose Marek Poznaski . . . . . . . . . . . . . . . . . 282 Pose Maciej Mroczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282 Pose Andrzej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . 282 Pose Tomasz Makowski . . . . . . . . . . . . . . . . 283 Pose Jadwiga Winiewska . . . . . . . . . . . . . . 283 Pose Tomasz Kamiski . . . . . . . . . . . . . . . . 283 Pose Zbigniew Kumiuk. . . . . . . . . . . . . . . . 284 Pose Jerzy Rbek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284 Pose Piotr Szeliga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284 Pose Kazimierz Ziobro . . . . . . . . . . . . . . . . . 285 Pose Krystyna Ozga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285 Pose Lech Sprawka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286 Pose Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . 286 Pose Marek Domaracki . . . . . . . . . . . . . . . . 286 Pose Kazimierz Goojuch . . . . . . . . . . . . . . . 287 Pose Elbieta Gapiska . . . . . . . . . . . . . . . . 287 Pose Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . 287 Pose Izabela Leszczyna . . . . . . . . . . . . . . . . 288 Pose Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 288 Pose Artur Ostrowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289 Pose Piotr Chmielowski . . . . . . . . . . . . . . . . 289 Pose Cezary Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . 289 Pose Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 289 Pose Urszula Augustyn . . . . . . . . . . . . . . . . 290 Pose Katarzyna Hall. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . 291 Pose Sawomir Kosowski . . . . . . . . . . . . . . 291 Pose Dariusz Joski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292
str. Pose Micha Tomasz Pacholski . . . . . . . . . . 292 Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292 Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Wincenty Sawomir Broniarz . . . . . . . . . . . . 295 Punkt 19. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ireneusz Lipecki . . . . . . . . . 297 Pose Tadeusz Aziewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . 305 Pose Dawid Jackiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . 305 Pose Micha Tomasz Pacholski . . . . . . . . . . 306 Pose Jzef Racki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307 Pose Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . 307 Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308 Pose Dawid Jackiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . 309 Pose Zbigniew Kumiuk. . . . . . . . . . . . . . . . 310 Pose Ewa Malik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310 Pose Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . 310 Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311 Pose Jan Ziobro. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311 Pose Jan Cedzyski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311 Pose Andrzej Jaworski . . . . . . . . . . . . . . . . . 312 Pose Mariusz Antoni Kamiski . . . . . . . . . . 312 Pose Jerzy Borkowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . 312 Pose Marek Suski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312 Pose Piotr Szeliga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313 Pose Piotr Chmielowski . . . . . . . . . . . . . . . . 313 Pose Wojciech Zubowski . . . . . . . . . . . . . . . . 313 Pose Gabriela Masowska . . . . . . . . . . . . . . 314 Pose ukasz Krupa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314 Minister Skarbu Pastwa Mikoaj Budzanowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 314 Pose Marek Suski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317 Pose Zbigniew Kumiuk. . . . . . . . . . . . . . . . 317 Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Krzysztof Steckiewicz . . . . . 318 Punkt 20. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy budetowej na rok 2012 Pose Sprawozdawca Sawomir Neumann . . . 320 Pose Krystyna Skowroska . . . . . . . . . . . . . 320 Pose Henryk Kowalczyk. . . . . . . . . . . . . . . . 321 Pose Piotr Chmielowski . . . . . . . . . . . . . . . . 322 Pose Jan opata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 324 Pose Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . 325 Pose Andrzej Romanek . . . . . . . . . . . . . . . . 326 Pose Zbigniew Kumiuk. . . . . . . . . . . . . . . . 329 Pose Marek Suski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329 Pose Henryk Kowalczyk. . . . . . . . . . . . . . . . 329 Pose Gabriela Masowska. . . . . . . . . . . . . . . 330 Pose Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330
str. Punkt 21. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rzdowym projekcie ustawy o ratykacji Umowy midzy Rzeczpospolit Polsk a Republik Czesk w sprawie unikania podwjnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu si od opodatkowania w zakresie podatkw od dochodu, sporzdzonej w Warszawie dnia 13 wrzenia 2011 r. Pose Sprawozdawca Micha Szczerba . . . . . 332 Pose Beata Bublewicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . 334 Pose Jerzy Materna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334 Pose Wincenty Elsner. . . . . . . . . . . . . . . . . . 334 Pose Jarosaw Grczyski . . . . . . . . . . . . . . 335 Pose Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . 335 Pose Jacek Bogucki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336 Pose Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . 336 Pose Jerzy Materna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Maciej Grabowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337 Owiadczenia Pose Elbieta Gapiska . . . . . . . . . . . . . . . . 337
str. Pose Jerzy Borkowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . 338 Pose Wojciech Penkalski. . . . . . . . . . . . . . . . 338 Pose Ryszard Zawadzki . . . . . . . . . . . . . . . . 339 Pose Anna Nem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340 Pose Robert Telus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340 Pose Jan Warzecha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341 Pose Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 342 Pose Dariusz Cezar Dziadzio . . . . . . . . . . . 343 Pose Piotr Chmielowski . . . . . . . . . . . . . . . . 344 Pose Agnieszka Koacz-Leszczyska . . . . . . 344 Pose Artur Bramora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345 Pose Kazimierz Moskal . . . . . . . . . . . . . . . . 345 Pose Marek Domaracki . . . . . . . . . . . . . . . . 346 Pose Dariusz Bk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347 Pose Waldemar Sugocki . . . . . . . . . . . . . . . 348 (Przerwa w posiedzeniu) Zacznik nr 1 Teksty wystpie niewygoszonych Pose Zbigniew Chmielowiec . . . . . . . . . . . . 349 Pose Kazimierz Moskal . . . . . . . . . . . . . . . . 349 Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 350 Pose Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 350 Pose Jan Ziobro. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351
(Na posiedzeniu przewodnicz wicemarszakowie Sejmu Marek Kuchciski, Wanda Nowicka, Eugeniusz Tomasz Grzeszczak, Cezary Grabarczyk i Jerzy Wenderlich)
Zdrowia o godz. 14, Sprawiedliwoci i Praw Czowieka, ponowne posiedzenie o godz. 14.30, Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych i Lenictwa o godz. 15, Zdrowia, ponowne posiedzenie o godz. 15, Spraw Zagranicznych o godz. 16.30, Administracji i Spraw Wewntrznych o godz. 17, Polityki Spoecznej i Rodziny o godz. 18. Parlamentarny Zesp na rzecz Tybetu zaprasza dzisiaj o godz. 11 do holu gwnego na otwarcie wystawy zdj upamitniajcych wizyt Jego witobliwoci Dalajlamy w Polsce. W dniu dzisiejszym odbd si posiedzenia nastpujcych zespow parlamentarnych: Parlamentarnego Zespou Szachowego o godz. 16 w sali nr 25 w budynku G, Parlamentarnego Zespou Sportowego o godz. 17 w sali nr 25 w budynku G, Parlamentarnego Zespou ds. przywrcenia ekspresowych i pospiesznych pocze pasaerskich poprzez CMK o godz. 18 w sali nr 25 w budynku G, Parlamentarnego Zespou ds. Wolnego Rynku o godz. 18 w sali nr 23 w budynku G.
228
Wicemarszaek Marek Kuchciski telska w sprawie inwestycji przeciwpowodziowych na Dolnym lsku. Pytanie skierowane jest do ministra rodowiska. Zada je pani pose Ewa Wolak, tak? Prosz bardzo.
dotyczcym inwestycji zwizanych z ochron przed powodzi dzieje si duo, nawet bardzo duo. Gdybym zacz wymienia wszystkie te, ktre dotycz wojewdztwa dolnolskiego i mieszkacw tego regionu, to pewnie zabrakoby mi czasu na odpowied. Postaram si wymieni te najwaniejsze sprawy i powici im par zda. Ale zanim o powiem o tych zagadnieniach bezporednio zwizanych z pytaniem, to moe wspomn o kilku takich, ktre rwnie maj znaczenie. Jestemy na etapie sporzdzania informatycznego systemu osony kraju przed zagroeniem powodzi. Te mapy pozwol nam w sposb ju bardzo szczegowy i rzetelny okrela miejsca, ktre s szczeglnie naraone na powd, ale pozwol te okrela wszelkie zagroenia i ryzyka z tym zwizane. To znaczy, e bdziemy mogli ju bardzo precyzyjnie odpowiada na pytania, ktre z miejsc nadaj si do jakiejkolwiek zabudowy, gdzie naley unika zabudowy, jakie instalacje mona budowa nad rzekami, jaki przewit powinien mie np. most zawieszony nad rzek, tak eby nie stanowi zagroenia powodziowego w przypadku wikszej fali. Zgodnie z harmonogramem pierwszy etap ju zakoczylimy. Z ponad kilkudziesiciu tysicy rzek w Polsce wybralimy ponad 230, dla ktrych bd opracowywane mapy szczegowe. Spora cz rzek znajduje si rwnie w wojewdztwie dolnolskim. Te najwaniejsze realizowane inwestycje, jak pani zauwaya, s nansowane ze rodkw pochodzcych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko, ale te z poyczki Banku wiatowego, budetu pastwa, Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej oraz z Funduszu Solidarnoci Unii Europejskiej. Te pienidze uzyskalimy po powodzi w roku 2010, po to eby usun wszystkie zniszczenia, ktre powstay w jej wyniku. I tak, w trakcie realizacji jest inwestycja dotyczca wrocawskiego wza wodnego. Szereg zada w zwizku z wszystkimi rzekami, ktre przepywaj przez Wrocaw, i rzekami w okolicach Wrocawia, od obwaowa, jazw, luz, czy si z wartoci ok. 600 mln z. Cz umw jest ju podpisana, cz jest na etapie wyaniania wykonawcy robt. To zadanie ma by rozliczone i zamknite do roku 2014 i pki co odbywa si to zgodnie z harmonogramem. Kolosalne znaczenie ma modernizacja zbiornika w Nysie na Nysie Kodzkiej. Zakoczylimy rwnie etap opracowywania dokumentacji technicznej dotyczcej samej rzeki i zapr. Na ukoczeniu jest przygotowanie dokumentacji technicznej modernizacji zapory czoowej i w ogle zapr zbiornika nyskiego. Zakadamy, e jeszcze w tym roku uda nam si przystpi do wyaniania wykonawcy robt objtych dwoma zadaniami zwizanymi ze zbiornikiem nyskim. Trwa realizacja inwestycji na Nysie Kodzkiej w miejscowoci Lewin Brzeski. Zadania zwizane z Nys kosztuj ok. 400 mln z, a zadanie realizowane w Lewinie Brzeskim 120 mln z, ono jest w trakcie realizacji.
229
Sekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Stanisaw Gawowski Trwaj realizacje projektw, ktre s zwizane z ochron przeciwpowodziow oraz z utrzymaniem odrzaskiej drogi wodnej, czyli budow stopnia wodnego Malczyce. Po rnych perypetiach zwizanych z tym stopniem to jest inwestycja, ktra jest realizowana do dugo z rnymi perypetiami prbujemy wyj z wszystkich kopotw, ktre towarzyszyy tej inwestycji. W tym roku na ten cel zgodnie z oczekiwaniem RZGW Wrocaw przeznaczylimy 60 mln z. Cao prac do zakoczenia inwestycji szacowana jest na ok. 600 mln z. Trwa modernizacja czterech luz odrzaskich, tj. luzy w Bartoszowicach, luzy Rogw, luzy Dobrze i luzy Janowice. W przypadku dwch z tych luz, a nawet trzech, zakoczono ju roboty, a modernizacja luzy w Janowicach zostaa wykonana w 85%. Trwaj modernizacje jazw odrzaskich w wojewdztwie dolnolskim i w opolskim, w Janowicach i w Opatowicach. Trwa modernizacja stopnia Brzeg Dolny. Ta modernizacja sprowadza si do wymiany zasuw, napdw, klap lodowych, instalacji elektrycznej. Generalnie s to obiekty ju bardzo mocno wyeksploatowane. One tak naprawd przez dziesitki lat nie byy modernizowane, wic proces modernizacji obejmuje bardzo szczegowe zadania i nie chc ich wszystkich w tej chwili wymienia. Trwa odbudowa zabudowy regulacyjnej, ostrg, ktre pozwalaj na utrzymanie toru wodnego o odpowiedniej gbokoci. (Dzwonek) Mam jeszcze informacje o ponad czterdziestu rzekach, na ktrych rne rzeczy si dziej na terenie wojewdztwa dolnolskiego, ale ze wzgldu na upywajcy czas przeka te informacje pani pose na pimie. Dzikuj bardzo.
bezpieczenia przeciwpowodziowego grnej Wisy i jak przebiega ich realizacja? W szczeglnoci chodzi mi o dolin Wisy i Sanu na Podkarpaciu, ktre jak wiemy kilkakrotnie zostao dotknite bardzo du powodzi. Dzikuj bardzo.
230
Sekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Stanisaw Gawowski W ramach Programu ochrony przed powodzi w dorzeczu grnej Wisy na terenie wojewdztwa podkarpackiego jest zadanie zwizane z programem ochrony przeciwpowodziowej zlewni Sanu (Dzwonek) wraz z Wisokiem na odcinku do Rzeszowa. Jest te program ochrony przeciwpowodziowej zlewni Wisoki, program ochrony przeciwpowodziowej od rde do Rzeszowa i dla samej zlewni Wisoki. Oprcz tego realizowane s zadania przez Podkarpacki Zarzd Melioracji i Urzdze Wodnych. cznie w ostatnim okresie zostao zrealizowanych 13 tego typu zada. Poniewa mj czas si skoczy, nie bd ich wymienia, tylko powiem, e czna warto wszystkich zrealizowanych zada to 73 146 494 z. Prowadzimy prace przygotowawcze w celu uruchomienia inwestycji zwizanej z budow zbiornika Kty Myscowa. Te prace s zwizane z przygotowaniem dokumentacji w taki sposb, eby w nastpnej perspektywie nansowej zrealizowa, zbudowa ten zbiornik. Przygotowanie odpowiedniej dokumentacji, poczwszy od decyzji rodowiskowych przez kolejne, te kroki nansowane s ze rodkw Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej. Dzikuj bardzo.
wana przed polskimi rolnikami? Bo te takie pytania padaj. Jak do tego doszo? Kiedy to si stao i co rzd zrobi, aby do tego nie dopuci? S to pytania zasadnicze. Dalej uwaamy, e ten rzd nie dba o sprawy polskiej wsi. Health check w 2008 r., konkluzja wgierska i teraz propozycje pakietu legislacyjnego wsplnej polityki rolnej wszystko to prowadzi do tego, e po 2014 r.... Okazuje si, e w tym roku dopaty bd mniejsze o 100 mln (Dzwonek), w roku nastpnym o 300 mln. Polski rolnik po prostu jest cigle okradany. Dzikuj.
231
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke kraje pitnastki. Natomiast zgodnie z przyjt zasad, ktra wynikaa rwnie z przepisw unijnych, a take z przegldem wsplnej polityki rolnej w roku 2008 wiadomo byo, e w roku 2012 Polska i pozostae kraje musz osign 90% tych patnoci, ktre byy w krajach pitnastki w roku 2004. I rzeczywicie w roku 2012, jeeli popatrzymy na harmonogram, mamy 90% patnoci pochodzcych z budetu Unii Europejskiej i 10% patnoci z budetu krajowego. Razem jest to 100%. Nie moe by tak, e Polska jako ewentualnie jedyny kraj miaaby 100% patnoci. Dlatego te ta modulacja, o ktrej mwimy, jest koniecznoci. Chciabym, eby panowie posowie zrozumieli ten mechanizm, ktry rzeczywicie by moe jest nie do koca wytumaczony i zrozumiay dla naszych rolnikw. Chciabym zwrci uwag, e w wyniku podjtych dziaa i stara przyjto nastpujce rozwizania: Modulacja dla gospodarstw, ktre otrzymuj 5 tys. euro patnoci obszarowych, bdzie na poziomie 10%. Inaczej mwic, Polska musi obniy o 10% rodki, ktre s wypacane polskim rolnikom z budetu krajowego. Nie dotyczy to rodkw Unii Europejskiej, nie dotyczy to rodkw w ramach systemu SAPS wypacanych polskim rolnikom. W zwizku z tymi okolicznociami wydzielono trzy grupy gospodarstw, ktre zostay posegregowane wedug nastpujcego klucza: Jeeli chodzi o gospodarstwa, ktre otrzymuj do 5 tys. euro patnoci, nie ma adnej modulacji, nie ma adnych zmian, sprawa jest zamknita. W przypadku gospodarstw, ktre otrzymuj patnoci od 5 do 300 tys. euro, jest to redukcja patnoci o 10% i susznie koledzy posowie na to zwracaj uwag, natomiast ta sytuacja ma miejsce w odniesieniu do 117 tys. rolnikw. Chciabym te zwrci uwag Wysokiej Izby, e w przypadku patnoci obszarowych, ktre dotycz upraw polowych, a wic w odniesieniu do zb oleistych czy wysokobiakowych rolin, ta modulacja bdzie obowizywa od gospodarstw powyej 25 ha. Przykadowo: gospodarstwo o powierzchni 50 ha bdzie miao redukcj o 594 euro, 100 ha 1689 euro, 500 ha 10 446 euro, 1000 ha 21 392 euro. Kto wyliczy, e dla tych 117 tys. gospodarstw jest to rnica w patnociach w wysokoci ok. 110 mln euro. Chciabym zwrci uwag, e w latach 2004 2011 z budetu krajowego, w ramach patnoci uzupeniajcych, wypacilimy kwot 8,3 mld euro wedug metody liczenia sektorowego w odniesieniu do tytoniu, chmielu, zb oleistych itd. Natomiast gdyby liczy zgodnie z zasad, ktra mogaby obowizywa, jeeli chodzi o patnoci SAPS, to ta kwota byaby na poziomie 7 mld euro. Oznacza to, e dla tego sektora, tych 117 tys. gospodarstw, rnica w patnociach z budetu krajowego wynosi 1,3 mld euro. Pytanie zasadnicze brzmi: czy 1,3 mld euro to mniej ni 100 mld euro, czy nie? Odpowied jest oczywista. Z budetu
krajowego dla tego sektora gospodarstw rolnych wypacono wicej pienidzy, ni by to wynikao z metody liczenia SAPS. Natomiast w przypadku gospodarstw powyej 300 tys. euro patnoci obszarowych modulacja dotyczy i 10%, i 4%, czyli cznie jest to redukcja 14-procentowa i dotyczy ona 240 gospodarstw. Wedug tej metody rnica w tych patnociach wynosi 1,1 mln euro. Te pienidze zostay skierowane na II lar, czyli na rozwj obszarw wiejskich. Dotyczy to roku 2012 i bdzie take dotyczy roku 2013, bo z przyjtego harmonogramu i przepisw a jestemy zobligowani do wdroenia ich wynika, e modulacja 4-procentowa bdzie dotyczy li tylko gospodarstw, ktre otrzymuj patnoci powyej 300 tys. euro. (Dzwonek) Myl, e ta informacja pastwu, Wysokiej Izbie, naley si, poniewa jest bardzo istotna, wana. Mamy dzisiaj okazj rozstrzygn t kwesti w sposb jednoznaczny i niebudzcy adnych wtpliwoci. Dzikuj, panie marszaku.
232
233
Pose Marek Gos coraz goniej sycha, maj podzieli w niektrych powiatach kolejne instytucje powiatowe, takie jak chociaby sanepidy czy inspekcje nadzoru budowlanego, a to coraz bardziej martwi i daje powody do mylenia. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zapytuj wic pana ministra sprawiedliwoci, po pierwsze, czy zostaa przeprowadzona analiza i ocena skutkw spoecznych i ekonomicznych likwidacji sdw rejonowych. Jeli tak, to co z niej wynika? Po drugie, jaki sens i jak logik w wietle planowanych od dawna dziaa reformatorskich miao zainwestowanie w ostatnich latach w remonty i budowy siedzib typowanych dzi do likwidacji sdw setek milionw zotych? Przykady ze witokrzyskiego: budowa siedziby sdu we Woszczowie zakoczona w 2009 r. pochona ponad 23 mln z, a niebawem zakoczy si remont kapitalny sdu w Piczowie za kolejne niemae przecie pienidze publiczne. Po trzecie, dlaczego likwidacji maj podlega mae, sprawne i efektywne sdy, ktre nie generuj zalegoci czy przewlekych postpowa, a stawia si na due scentralizowane jednostki, ktre dzi okazuj si niewydolne i opieszae? I, po czwarte, dlaczego minister sprawiedliwoci nie chce skorzysta z propozycji zoonych przez Polskie Stronnictwo Ludowe? Bardzo dzikuj.
jest potrzebnych wicej sdziw. Myl tutaj o duych orodkach gospodarczych. Okazuje si, e polityka z wielu lat dotyczca kadr sdownictwa spowodowaa, e rozmieszczenie kadr jest nieadekwatne do potrzeb zwizanych z iloci spraw w poszczeglnych miastach, w poszczeglnych okrgach sdowych. Tutaj przykadem jest Warszawa, Gdask czy inne miasta okazuje si, e wpyw spraw, ilo spraw jest tam o wiele wiksza w przeliczeniu na jednego sdziego czy referendarza ni w innych sdach w Polsce. I reforma, ktr proponujemy, zmierza do tego, aby tak uelastyczni struktur sdw rejonowych, by mona byo z pracy sdziw z tych mniejszych orodkw korzysta w sposb bardziej racjonalny. Jest to prba racjonalizacji, wykorzystania sdziw do orzekania w dwch perspektywach czasowych. W pierwszej perspektywie czasowej, krtkiej, polega to bdzie na tym, e ci sdziowie bd mogli wymiennie orzeka w poszczeglnych wydziaach sdw poczonych, a wic wydziaach macierzystego sdu i wydziaach rwnie zamiejscowych, a wic bd mogli zastpowa si w czasie urlopw, w czasie zwolnie lekarskich, w czasie niedyspozycyjnoci, co spowoduje, e postpowanie bdzie jeszcze sprawniejsze. Ale te jest dusza perspektywa czasowa polegajca na tym, e okae si po pewnym czasie, i s pewne luzy kadrowe wynikajce z synergii, z poczenia tych mniejszych sdw i utworzenia wikszych, co spowoduje, e w razie wyganicia etatw sdziowskich na skutek rezygnacji ze suby, na skutek awansu zawodowego, na skutek przejcia w stan spoczynku te etaty bdzie mona przesuwa do orodkw bardziej potrzebujcych kadr orzeczniczych, a zatem sdziw. I taki efekt zostanie osignity w duszej perspektywie czasowej. Oczywicie jest tak, to trzeba przyzna, e w tych sdach, ktre podlegaj reformie, podlegaj zniesieniu i poczeniu z innymi jednostkami, sprawno postpowania czsto jest bardzo dobra. Jest to rzecz oczywista. Jest tak dlatego, e najczciej obcienie sdziw w tych orodkach jest po prostu o wiele mniejsze ni sdziw w orodkach innych, czyli na przykad w orodkach wielkomiejskich. W uzasadnieniu projektu rozporzdzenia, o ktrym mwi, podajemy przykad porwnanie obcienia wpywem spraw cywilnych do sdu dla Warszawy-rdmiecia, gdzie, okazuje si, wpyw spraw na 23, bodaje czy 24, czy 25 sdziw jest taki sam, jak wpyw spraw na ponad 70 sdziw w 38 maych sdach razem. A wic wida, jak jest nieproporcjonalne rozmieszczenie sdziw. Oczywicie wynika ono z rozdrobnienia struktury sdownictwa. Moe jest tak, e obcienie jest nieco za due w sdzie warszawskim, ale na pewno jest tak, e obcienie razem liczone dla tych wielu sdw w kraju jest za mae. A zatem rozmieszczenie kadry sdziowskiej musi by racjonalne, zgodne z potrzebami wynikajcymi z wpywu spraw do sdw. Jeeli chodzi o skutki spoeczne, oczywicie w aden sposb nie dotkn one w sensie ujemnym obywa-
234
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwoci Grzegorz Waejko teli, poniewa jest to reforma, ktra powoduje uelastycznienie moliwoci zarzdzania kadrami orzeczniczymi, w ogle kadrami sdownictwa, ale miejsca, w ktrych obywatel ma dostp do sdu, pozostaj w postaci wydziaw zamiejscowych. Na skutek reformy nie bdzie takiej sytuacji, e zostanie zlikwidowany jakikolwiek wydzia zamiejscowy. Co to znaczy dla obywatela? To znaczy, e tam, gdzie mia rozstrzygan spraw, tam bdzie mia t spraw rozstrzygan take po reformie, tyle tylko e to bdzie w wydziale, ktry bdzie wydziaem zamiejscowym sdu macierzystego. A wic nie ma tego rodzaju ujemnych skutkw dla obywateli w postaci uniemoliwienia sprawowania wymiaru sprawiedliwoci lub zmniejszania dostpu do wymiaru sprawiedliwoci. (Dzwonek) Odpowiadajc na ostatnie pytanie, ktre dotyczy moliwoci skorzystania z propozycji polegajcej na tym, e tworzony byby jeden sd rejonowy w obecnym okrgu sdowym, czyli w gruncie rzeczy naleaoby wtedy utworzy 45 sdw rejonowych z wieloma wydziaami zamiejscowymi, to jest to propozycja po prostu nieracjonalna, dlatego e w ten sposb tworzylibymy ogromne sdy rejonowe, ktrymi nie mona byoby zarzdza, a jednym z elementw reformy struktury organizacyjnej jest take dzielenie sdw najwikszych. W ostatnich latach podzielilimy kilka sdw rejonowych w duych orodkach miejskich: Szczecinie, Warszawie, Katowicach, Poznaniu, Lublinie, i gdybymy ponownie doczali do tych sdw tych albo jeszcze innych sdy mae, wiele sdw maych z caego okrgu, na przykad 21 sdw maych z okrgu poznaskiego, to cay rezultat tego, co zostao do tej pory zrobione, byby zniweczony. Zatem propozycja ta nie mogaby by zrealizowana. Dzikuj bardzo.
si zlikwidowa, mona byo zracjonalizowa postpowanie procesowe. I to jest jedna konstatacja. Druga sprawa. Chc zapyta pana ministra, gdyby by uprzejmy odpowiedzie, poniewa mwi, e nikt nie straci na tej reformie, a szczeglnie spoeczestwo, czy Ministerstwo Sprawiedliwoci posiada analizy dotyczce tego, kto w zwizku z tym w przypadku wprowadzenia tego rozporzdzenia w ycie, jeeli chodzi o pracownikw, straci prac (Dzwonek), bo wiemy o tym, e mamy pracownikw administracyjnych i poza dyskusj jest rwnie, e pauperyzujemy te miejscowoci, w ktrych te sdy dotychczas funkcjonuj.
235
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwoci Grzegorz Waejko miast zajmowa si obsug cile administracji sdowej, bd obsugiwa procesy orzecznicze. To spowoduje, e tak naprawd nie bdzie tutaj straty w postaci utraty pracy, tylko nastpi dostosowanie do zmienionych warunkw pracy. Dzikuj bardzo.
tw oraz wydzierawiania czy pozbywania si czci zbdnego w tym momencie majtku. Dlatego bardzo istotna jest konkretna odpowied ministerstwa skarbu na pytanie, jakie plany ma ministerstwo wobec jednoosobowych spek Skarbu Pastwa i czy rzeczywicie chce wszystkie rmy podda likwidacji. Ja uwaam, e byoby to najwikszym bdem. Dzikuj.
236
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Pastwa Zdzisaw Gawlik Prby prywatyzacji Inofamy podejmowane byy cztery razy. Pierwsza prba bya podjta w roku 2004. Proces zosta zamknity rok pniej, w 2005 r. Brak satysfakcjonujcych ofert spowodowa tak decyzj wczesnego ministra skarbu, odstpi on od kontynuowania procesu prywatyzacji. Kolejne procesy prywatyzacji byy ponawiane trzy razy w latach 20092010 i 2011. W kadym z tych trzech procesw prywatyzacji albo nie pojawi si nikt, kto byby zainteresowany udziaem w prywatyzacji, albo te oferty byy niesatysfakcjonujce. Nie chc mwi o poziomie tych ofert w stosunku do najniszego progu ujtego w wycenie z uwagi na to, e s to na pewno informacje objte tajemnic handlow i ich ujawnienie mogoby rzutowa na ewentualne decyzje, gdyby procesy restrukturyzacji czy prywatyzacji byy w stosunku tego przedsibiorstwa w taki czy inny sposb kontynuowane. Jeeli chodzi o Inofam, to chciabym odnie si do informacji o jej dobrej, znakomitej sytuacji. Pewnie tak nie jest. Skarb Pastwa, utrzymujc tego typu spki, powinien osiga rwnie korzyci z tego tytuu w postaci dywidendy. czna suma dywidend pobieranych od roku 2006 przez 7 lat przez Skarb Pastwa od Inofamy wynosi 390 tys. Takie korzyci osign Skarb Pastwa z tytuu utrzymywania Inofamy i osiganych przez Inofam wynikw. Decyzja co do dalszego losu Inofamy nie zostaa jeszcze podjta. Pani pose wspomina w swoim wystpieniu o planie restrukturyzacji spki. Przyjty, zaproponowany przez zarzd spki plan restrukturyzacji spki zakada zbycie caego majtku spki i nie przewiduje dalszego funkcjonowania dziaalnoci produkcyjnej w Inofamie, czyli te podejcia, te plany, ktre byy przygotowane zarwno przez doradcw prywatyzacyjnych, jak i przez zarzd spki zmierzaj do wygaszenia dotychczasowej aktywnoci w formule organizacyjnej i sprzedawania poszczeglnych zorganizowanych czci przedsibiorstwom. Oczywicie zawsze pojawia si pytanie, czy wysprzedawa ten majtek powinien zarzd spki, czy decyzje o wysprzedawaniu tego majtku powinny by podejmowane ewentualnie w innym trybie. Zarzd, kontynuujc proces prywatyzacji, sprzeda ju kilka aktyww nansowych, m.in. udziay w jednej ze swoich spek. Jest tu problem dotyczcy projektu dzierawy, o ktrym pani wspomniaa. Jest okrelony projekt. Projekt ten zakada zawarcie umowy dzierawy na trzy lata, czyli musimy pamita o tym, e jeeli zawrzemy umow na czas zamknity trzyletni (Dzwonek), to w zasadzie niczego nie zrobimy w tej Inofamie przez trzy kolejne lata. adne decyzje w procesie restrukturyzacji, ktre polegayby na rozporzdzeniu skadnikami mienia, nie byyby w konsekwencji podjte. Chciabym zauway, o ile mam wystarczajc wiedz w tym zakresie, a wyda-
je mi si, e tak, e potencjalnym dzierawc tego majtku jest spka, w ktrej Inofama miaa do ubiegego roku udziay, jest spka, ktra korzysta z majtku Inofamy, i rwnoczenie pomidzy Inofam a t spk, ktra wystpuje o dzieraw majtku, wystpuj do skomplikowane relacje kupieckie, o ktrych rwnie nie chciabym tutaj mwi. Problem jest wic bardziej zoony, ni si wydaje. Przez 21 lat nie udao si znale nabywcy na to przedsibiorstwo. Rwnoczenie przedoony przez zarzd spki plan restrukturyzacji zakada zbycie caego majtku spki. Minister skarbu pastwa staje przed dylematem, w jaki sposb i w jakiej formule ma by kontynuowany ten proces. Chciabym zauway, e prywatyzacja, jedn z metod prywatyzacji jest rwnie likwidacja. Jak pani zapewne pamita, w pierwszej ustawie z 1990 r. jedna ze cieek prywatyzacji bya okrelana wprost przez ustawodawc prywatyzacj likwidacyjn. Dzikuj bardzo.
237
Pose Anna Bakowska Rwnoczenie rodzi si pytanie, dlaczego nie uday si te prywatyzacje, czy moe waciciel, jakim jest Skarb Pastwa, yczy sobie za duo, eby pozby si majtku w tym momencie zbdnego. Trzeba pamita, e ocynkownia jest pit co do wielkoci ocynkowni w kraju, z perspektywami, z portfelem zamwie na wiele lat, dlatego chciaabym bardzo, eby ministerstwo skarbu otoczyo t rm opiek, ktra pozwoli na dokoczenie procesu restrukturyzacji w formie przewidzianej w przyjtym i zatwierdzonym programie. W zwizku z tym pytam, czy pan minister dzisiaj jest gotw podczas rozmw z kierownictwem podj te decyzje, ktre s wice dla dalszego udanego procesu zmian w tym przedsibiorstwie. Dzikuj.
podejmowany przez likwidatora sprzeday bdzie polega na sprzeday zorganizowanych czci skadnikw majtku. Jeeli tak si zoyo, e przez 21 lat w tej strukturze nie udao si niczego zrobi, to trzeba szuka jakiej innej formuy, eby udao si to zrobi. W 2008 r. zostaa podjta decyzja, na podstawie analizy sytuacji spki, o tym, eby proces restrukturyzacji zosta zintensykowany. Sprzedano pewne udziay Inofamy w tych spkach, dajc szans na kolejny przypyw gotwki do tej rmy, eby si sytuacja poprawiaa, ale ona si nie poprawia. Nastpny kandydat na prywatyzacj si nie pojawia, przejadamy kolejne pienidze. Boj si, e za trzy lata w tej Izbie zada pani pytanie: Cocie robili, e ta spka zostaa postawiona w stan upadoci? Bo historia tego typu spek pokazuje, e od 21 lat wyprzedajemy poszczeglne skadniki majtku, eby przey jeszcze rok, potem nastpny i kolejny. Zatrudnienie w tej spce systematycznie maleje, pewnie zasadnie prowadzony jest proces restrukturyzacji, pewnie rwnie zasadnie przez ostatnie trzy lata prawie 50 osb stracio prac, czyli odeszo z tej spki. Za chwil moe si okaza, e dla tej garstki osb, ktra jeszcze w Inofamie zostanie, nie bdzie pracy, nie bdzie przyszoci, bdzie syndyk. Trzeba znale na to jak formu. Pytanie, ktra formua jest optymalna. Myl, e w cigu miesica podejmiemy decyzj o tym, czy to bdzie restrukturyzacja (Dzwonek) prowadzona poprzez sprzeda przez zarzd poszczeglnych skadnikw, tak jak sam zarzd zaproponowa, czy przez likwidatora. Bo koncepcja jest taka sama i w jednym, i w drugim przypadku. Pytanie tylko, kto i w jakiej formule bdzie to robi. Dzikuj. (Pose Anna Bakowska: Tylko e likwidacja jest mniej korzystna.)
238
Wicemarszaek Marek Kuchciski cjalizacji lekarskiej z hipertensjologii. Pytanie skierowane jest do ministra zdrowia. Jako pierwsza pytanie zadaje pani pose Lidia Gdek. Prosz bardzo.
239
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Haber zajmoway si zarwno diagnostyk, jak i terapi takich trudnych przypadkw. Faktem jest, e w pierwszym projekcie rozporzdzenia, ktry zosta poddany konsultacjom zewntrznym, hipertensjologia jako specjalizacja mwic potocznie, nadspecjalizacja, bo w dzisiejszym trybie ksztacenia jest moliwo uzyskania tego tytuu po specjalizacji w zakresie chorb wewntrznych czy te pediatrii znikna. W trakcie konsultacji zewntrznych pojawio si wiele gosw krytycznych, wypowiedzi za utrzymaniem tej specjalizacji, ktre argumentoway konieczno wzmocnienia terapii i diagnostyki szczeglnie trudnych przypadkw nadcinienia ttniczego. Po wsuchaniu si w gosy rodowiska, po przyjciu tych argumentw podczas konferencji uzgodnieniowej, ktra miaa miejsce pod koniec stycznia, pan minister Wodarczyk, ktry prowadzi t konferencj, te uzgodnienia, przekaza informacj, e po przeanalizowaniu argumentw na rzecz utrzymania tej specjalizacji Ministerstwo Zdrowia wycofuje si ze zlikwidowania hipertensjologii jako specjalizacji, ta specjalizacja zostanie utrzymana. Kwesti dyskusji jest to, w jakim trybie bdzie mona j uzyska, ale wszystko wskazuje na to, e ten tryb bdzie taki, jak obecnie, a wic t specjalizacj bdzie mona uzyska po specjalizacji z chorb wewntrznych czy te pediatrii. Tak e pragn uspokoi, obecnie nie ma planw zmierzajcych do tego, aby zlikwidowa specjalizacj z hipertensjologii. Dzikuj bardzo.
potensyjnych znajduje si na tej licie lekw refundowanych. Czy w zwizku z tym, e ta lista jest zmieniana, leczenie nadcinienia stanie si tasze dla pacjentw? To jest bardzo istotne. Dzikuj bardzo.
240
241
Pose Anna Paluch w monograi powodzi, prowadzenia niewaciwej gospodarki wodnej. Znana jest take niestety sabo sub inspekcyjnych naszego pastwa. Ostatni przykad sanepid przez 10 lat nie dostrzega problemu dodawania soli przeznaczonej do utrzymania drg do produktw spoywczych. Kto zatem zagwarantuje bezpieczestwo mieszkacw doliny Dunajca poniej zapory czorsztyskiej Krocienka, Tylmanowej, cka i 100-tysicznego Nowego Scza? Jeszcze jeden aspekt rodowiskowy. W zawartych przed laty uzgodnieniach z Pieniskim Parkiem Narodowym wskazuje si, e raz do roku albo co drugi rok powinien by wysoki stan na Dunajcu, bo ekosystem parku pieniskiego przez wieki jego funkcjonowania dowiadcza powodzi. I jedna z ostatnich kwestii, ale nie najmniej wana: Czy isacy pieniscy bd musieli zanosi supliki do wadz spki o utrzymanie latem poziomu wody na Dunajcu? Caa spoeczno Podhala i Sdecczyzny yje z Dunajca, yje z tej rzeki. Ostatnie pytanie: Po co spka, ktra doskonale daje sobie rad (Dzwonek), jest sprzedawana za 1/10 wartoci odtworzeniowej tego majtku Skarbu Pastwa, ktry przez lata inwestycji zosta wytworzony? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
nego, Prawa wodnego i wanie tych instrukcji podpisanych przez urzd wojewdzki w 1994 r. Jeeli chodzi o podstawy tego, dlaczego w ogle znalazo si to w planie prywatyzacyjnym, to odpowiadam pani: dlatego e zatwierdzony zosta plan, a zosta zatwierdzony, poniewa... (Pose Anna Paluch: Panie ministrze, prosz si nie kompromitowa.) Prosz da mi dokoczy. (Pose Anna Paluch: To s merytoryczne przesanki.) Ale prosz da mi dokoczy. znalaz si jako strategiczna spka inwestor a nie mog w tej chwili pastwu mwi o warunkach, bo jestemy w trakcie negocjacji ktry gwarantuje inwestycje w aktywa trwae i w rozwj, ktry spowoduje, e ta rma nabierze rozpdu. Ja dzisiaj naprawd nie mog, nie jestem upowaniony do tego, eby udostpni pastwu warunki, jakie negocjujemy, i co jestemy w stanie zrobi, bo do 30 wrzenia rma Energo Pro ma wyczno negocjacyjn. Po tym terminie bdzie moliwo udostpnienia tych informacji. Na dzisiaj niestety nie. Dzikuj bardzo.
ga prac zespou lekarskiego. W niektrych oddziaach wojewdzkich Narodowego Funduszu Zdrowia, np. w wielkopolskim czy w lskim, zapis o wymogu zatrudniania pielgniarki specjalistki w zakresie pielgniarstwa operacyjnego czyta si literalnie i odrzuca ofert wszystkich wiadczeniodawcw, ktrzy nie posiadaj pielgniarki z wymagan specjalizacj. Specjalici przekonuj, e obecna sytuacja moe spowodowa spadek dostpnoci wspomnianych zabiegw, a wprowadzany wymg bd mogy spenia jedynie due, najczciej wielospecjalistyczne jednostki szpitalne. W zwizku z tak sytuacj prosz pana ministra o odpowied na nastpujce pytania: W jaki sposb resort zdrowia zamierza rozwiza spraw dodatkowego wymogu w zakresie skadu personelu przy zabiegach dotyczcych jaskry i zamy? Czy wspomniany wymg jest merytorycznie uzasadniony? Czy ministerstwo zamierza zmieni rozporzdzenie w tej materii? Dzikuj bardzo.
zabiegach operacyjnych, lekarzem posiadajcym specjalizacj I albo II stopnia lub tytu specjalisty w dziedzinie anestezjologii, lub anestezjologii i reanimacji, lub anestezjologii i intensywnej terapii oraz pielgniark anestezjologiczn. W materiale, ktry zosta wysany do konsultacji zewntrznych, znalaza si rwnie pielgniarka instrumentariuszka. W czasie konsultacji zewntrznych pojawia si propozycja zamiany pielgniarki instrumentariuszki na pielgniark specjalistk z zakresu pielgniarstwa operacyjnego. Bd z naszej strony polega na tym, e niestety bezkrytycznie przyjlimy t propozycj, zostaa ona wpisana do rozporzdzenia jako wynik konsultacji zewntrznych i zostaa przyjta jako wymg obowizujcy. W listopadzie ubiegego roku pojawia si wiadomo, e moe to spowodowa pewne problemy z zakontraktowaniem wiadcze, bo mimo e w caym kraju mamy w sumie 850 takich specjalistek w zakresie pielgniarstwa operacyjnego, moe si okaza, e nie wszystkie szpitale, ktre wykonuj zabiegi leczenia jaskry i zamy, bd w stanie speni ten wymg. W zwizku z tym skontaktowalimy si z Narodowym Funduszem Zdrowia, przekazalimy, e doszo tutaj do nadregulacji, jeli chodzi o wymogi, i e z pewnoci bdziemy starali si to poprawi. Poniewa bylimy w trakcie procesu kontraktowania i w zwizku z tym zmiana rozporzdzenia spowodowaaby uniewanienie wszystkich konkursw, ktre toczyy si w tym czasie, wsplnie podjlimy decyzj, e, po pierwsze, bdziemy zmieniali to rozporzdzenie, po drugie, po to, aby nie zaburza procesu kontraktowania, ktry oczywicie mia duo szerszy zakres, zmiana rozporzdzenia bdzie miaa miejsce po zakoczeniu procesu kontraktowania, natomiast jeeli dojdzie do sytuacji, w ktrej szpitale nie bd mogy speni tego wymogu, ktry zosta postawiony w rozporzdzeniu, prezes zastosuje rozwizania, ktre s zapisane w art. 161b ustawy o wiadczeniach nansowanych ze rodkw publicznych, a wic bdzie kontraktowa wiadczenia rwnie w sytuacji, kiedy szpitale nie bd speniay wymogu zabezpieczenia pielgniarki operacyjnej. Z danych, ktrymi w tej chwili dysponujemy, ktre zostay przekazane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, wynika, e praktycznie prawie we wszystkich oddziaach, w 15 oddziaach Narodowego Funduszu Zdrowia udao si zakontraktowa te wiadczenia przy spenieniu tego wymogu bez zastosowania art. 161b ustawy o wiadczeniach i e nie nastpio ograniczenie dostpnoci do wiadcze. Niemniej w dalszym cigu mamy wiadomo tego, e ten zapis jest zapisem, ktry wykracza poza te wymogi, ktre powinny gwarantowa zapewnienie bezpieczestwa i odpowiedniej jakoci realizowania tych zabiegw, w zwizku z tym w tej chwili jest przygotowywany projekt rozporzdzenia, ktry obnia wymagania dla pielgniarek niezbdne do tego, aby te zabiegi realizowa, w sposb nastpujcy. Idea jest taka, aby w zespole, ktry operuje, uczestniczya pielgniarka, kt-
243
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Haber ra ma dowiadczenie z zakresu instrumentowania udokumentowane ukoczeniem kursu kwalikacyjnego w tym zakresie lub te posiada specjalizacj, ktra obejmuje rwnie kwalikacje, kompetencje, umiejtnoci w zakresie instrumentowania. W najbliszych tygodniach projekt tego rozporzdzenia powinien ujrze wiato dzienne. Dzikuj bardzo.
na miejscu, ktra bya prowadzona przez wiele lat, bdzie wykluczana przez tego typu wymagania co do 12 godzin, bdzie nam trudno temu sprosta. Ja chciabym tu, cho wiem, e to nie jest pytanie do Ministerstwa Zdrowia, ale do prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, ktrego dopytuj ju od grudnia ubiegego roku, a nawet jeszcze wczeniej, zapyta o liczby. Ilu wiadczeniodawcw, ktrzy do tej pory wypeniali kontrakty, wanie przez te 12 godzin, bo to jeden z punktw, ktry wyklucza wiadczeniodawc, zostao tych kontraktw w Polsce pozbawionych? Prosibym o tak informacj na pimie, z podziaem na wojewdztwa myl, e przy sprawnoci informatycznej Narodowego Funduszu Zdrowia bdzie to moliwe do uzyskania bo to nam pokae skal, to, ile my pniej mammobusw, cytomammobusw i innych w ramach prolaktyki i programw bdziemy potrzebowa, jeli tam, na miejscu
244
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Haber maganiem, ktre moe ograniczy dostp do wiadcze w maych miejscowociach, a zwaszcza, jak tutaj wspomniano, w zakresie wymienionej ginekologii, poonictwa, bo w wielu maych miejscowociach znajdoway si poradnie ginekologiczno-poonicze, dawniej zwane poradniami K, ktre funkcjonoway dwa dni w tygodniu, i w moim przekonaniu speniay tam swoj rol. Pytania dotyczce tego, czy zostanie w ten sposb ograniczony dostp do wiadcze, byy kierowane przez ministra zdrowia do prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, byy te kierowane przez pastwa posw, byy zgaszane interpelacje, w ktrych byy zapytania dotyczce tego, jak wpynie tego typu wymaganie na dostpno wiadcze w maych miejscowociach. Pen informacj, jeli panowie pozwol, przeka pisemnie, po zebraniu informacji, ktre uzyskalimy od prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, lub te po wystpieniu o pen, szerok informacj na temat tego, jak proces kontraktowania w Polsce zakoczy si w tym zakresie i jakie s tu konsekwencje, jeli chodzi o dostpno wiadcze, do jakiej dostpnoci wiadcze tego typu wymaganie doprowadzio, wikszej, czy te mniejszej. Dzikuj bardzo.
z powyszym moje pytanie gwne do pana premiera brzmiao: O co tak naprawd chodzi i jakie jest stanowisko rzdu w tej sprawie? My jako Komisja do Spraw Unii Europejskiej t spraw dwukrotnie rozpatrywalimy, 10 i 15 lutego. Tam rzd by reprezentowany przez prezesa Gwnego Urzdu Statystycznego. Pan prezes wtedy posugiwa si dokumentem datowanym na 4 stycznia 2012 r., zatwierdzonym przez Komitet ds. Europejskich Rady Ministrw. W tym dokumencie stanowisko rzdu brzmi w ten sposb: Rzd Rzeczypospolitej Polskiej popiera projekt rozporzdzenia w sprawie europejskiej statystyki w dziedzinie demograi. 4 stycze 2012 r. A 29 lutego MSZ mwio: Wci trwaj prace nad stanowiskiem negocjacyjnym. Te zauwaylimy ewentualne problemy. W zeszym tygodniu zdecydowalimy, by ponownie przyjrze si projektowi. Zatem nie ma adnego stanowiska rzd. Nasz minister poleci jeszcze raz przeanalizowa skutki tego projektu i zobowiza resorty do uwaniejszego pilnowania tej sprawy. W takim razie nasze pytanie brzmi: Jakie jest stanowisko Polski w tej sprawie czy to, ktre dostalimy w Komisji do Spraw Unii Europejskiej na posiedzeniach w dniach 10 i 15 lutego, datowane 4 stycznia, w ktrym rzd zgadza si na to rozporzdzenie, czy to, o ktrym syszymy wczoraj od MSZ, e tego stanowiska nie ma, bo rzd si na to rozporzdzenie nie zgadza? Jest to zasadnicza sprzeczno w stanowisku rzdu w tej sprawie, niezwykle dla Polski wanej, bo, jak mwi, to nowe rozporzdzenie zmniejsza (Dzwonek) si polskiego gosu w Radzie Unii Europejskiej. Chcemy wiedzie, o co w ogle chodzi w tej sprawie, gdzie jest tutaj baagan. Dzikuj bardzo.
245
Wiceprezes Gwnego Urzdu Statystycznego Halina Dmochowska dobrowolnoci, czyli gentlemens agreement. To powodowao niejednolito, brak spjnoci i porwnywalnoci oraz niewystarczajc aktualno danych. W wietle tego, biorc pod uwag coraz powaniejsze wyzwania demograczne, przed jakimi stany spoeczestwa europejskie, oraz konieczno formuowania adekwatnych celw polityki spoecznej i gospodarczej, pojawia si inicjatywa i potrzeba wsplnego prawodawstwa na szczeblu europejskim. Ma ono da podstaw gromadzeniu danych demogracznych lepszej jakoci, gwarantujcych spjno w zakresie podstawowych poj i umoliwiajcych porwnywalno sytuacji demogracznej w poszczeglnych pastwach czonkowskich oraz stworzy warunki do rzetelnej oceny sytuacji demogracznej w caej Wsplnocie, z uwzgldnieniem przepyww migracyjnych i procesw starzenia si ludnoci. Wprowadzenie w ycie dokumentu prawnego, ktry uatwiaby t harmonizacj w zakresie europejskiej statystyki ludnoci, uznajemy za jak najbardziej zasadne. Przyjcie wstpnego stanowiska rzdu w sprawie wniosku legislacyjnego dotyczcego europejskiej statystyki w dziedzinie demograi daje mandat stronie polskiej do uczestnictwa w procesie przygotowania szczegowych rozwiza. Rwnoczenie stae przedstawicielstwo zobowizane zostao do ustalenia w Komisji Europejskiej dostpnoci szacunkw dotyczcych konsekwencji zastosowania nowej metodologii do statystyk demogracznych poszczeglnych pastw czonkowskich. Jest to niezbdne, gdy na podstawie dostpnych danych na tym etapie nie mona stwierdzi, czy sia polskiego gosu ulegnie osabieniu, pozostanie bez zmian, czy moe ulec wzmocnieniu. Zaley to bowiem nie tylko od tego, jak przebiegaj te procesy w naszym kraju, ale rwnie od tego, jak przebiegaj procesy demograczne w innych krajach i jakie s statystyki je opisujce. Pragn doda to jest informacja z ostatnich dni e prezydencja duska zwrcia si do wszystkich krajw o zgoszenie do 7 marca uwag, zastrzee i komentarzy do projektowanego rozporzdzenia. Pytanie bowiem jest nie czy, ale jak to powinno by zrobione. Bdziemy si starali wykorzysta t moliwo, jak rwnie moliwoci, jakie daje praca na forum grupy roboczej Rady ds. Statystyki. Jak przebiegay prace nad projektem na etapie rzdowym? Bya zachowana procedura normalnie stosowana przy przygotowywaniu tego typu dokumentw. Byo wystpienie Ministerstwa Spraw Zagranicznych do Gwnego Urzdu Statystycznego o przygotowanie projektu stanowiska w terminie do 30 grudnia. GUS ten termin zachowa. Projekt zosta skierowany pod obrady Komitetu do Spraw Europejskich w trybie obiegowym. 4 stycznia Ministerstwo Spraw Wewntrznych przekazao swoje uwagi do pierwszej wersji projektu. Dotyczyy one pozyskiwania przez GUS danych dotyczcych migracji oraz
skutkw nansowych tego rozporzdzenia. 24 stycznia GUS przekaza do sekretarza Komitetu do Spraw Europejskich swoje wyjanienia i zmodykowany projekt stanowiska. Projekt stanowiska podlega nastpnie dalszym konsultacjom z Ministerstwem Spraw Wewntrznych i 6 lutego zosta przekazany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, po czym miay miejsce obrady sejmowej Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Pierwsze posiedzenie komisji odbyo si 10 lutego. Rzd na tym posiedzeniu zosta zobowizany do przekazania posom dodatkowych wyjanie. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Ministerstwo Finansw i Ministerstwo Gospodarki takie opinie i wyjanienia przekazay. Kolejne posiedzenie komisji w przedmiotowej sprawie odbyo si 15 lutego. 17 lutego odbyo si kolejne posiedzenie Komitetu Spraw Europejskich, na ktrym zobowizano przedstawiciela Polski uczestniczcego w posiedzeniach grupy roboczej do spraw statystyki Rady do informowania w toku prac grupy, e ostateczna akceptacja dla tego projektu rozporzdzenia bdzie moliwa po zapoznaniu si z szacunkami Komisji Europejskiej czy Eurostatu, odnoszcymi si do konsekwencji zastosowania nowej metodologii dla statystyk demogracznych poszczeglnych pastw czonkowskich. Jakie s przewidywane skutki wejcia w ycie tego rozporzdzenia. Powiem o tym, jeli mog, korzystajc jeszcze z chwili czasu, jaka mi pozostaa. Sygnalizowalimy to w projekcie uzasadnienia stanowiska rzdu. Bya tam zwracana uwaga na poredni wpyw zharmonizowanej statystyki ludnoci na wskaniki gospodarcze. W porwnaniach midzynarodowych ju obowizuje lub bdzie obowizywaa liczba ludnoci rezydujcej, co bdzie miao wpyw na niektre wskaniki makro prezentowane per capita w ujciach krajowym i regionalnym. Wymogi dotyczce ludnoci rezydujcej, np. w rachunkach narodowych, czyli w rachunkach produktu krajowego, ju obowizuj, aczkolwiek nie wszystkie kraje do tej pory wywizyway si z tego, stosoway ten standard czy ten wymg. Wskanik PKB per capita dla ludnoci polskiej ulegnie zwikszeniu z tytuu mniejszej liczby ludnoci rezydujcej, natomiast mog ulega rnokierunkowym zmianom w zalenoci od intensywnoci dugookresowych migracji wewntrznych i zagranicznych (Dzwonek) Ju kocz. Nie bdzie to miao wpywu na zasady alokacji funduszy w najbliszej perspektywie nansowej, czyli perspektywie na lata 20142020. Tak wynika z zasad zawartych w propozycji legislacyjnej dotyczcej polityki spjnoci. Jeli pan marszaek i pan pose si zgodz, to chciaabym zaproponowa ewentualne uzupenienie na pimie informacji o wpywie na szczegowe wskaniki, poniewa mj czas ju si skoczy.
246
wej, e pracowalimy, opierajc si na stanowisku, ktre byo nam zaprezentowane jako aktualne, natomiast okazuje si, e stanowisko to nie bdzie prezentowane. Mam pytanie, czy wobec tego stanowisko, ktre jest w trakcie wypracowywania, wrci ponownie do Sejmu i czy bdziemy mogli procedowa nad aktualnym stanowiskiem i wyrazi nasz pogld. Chciaabym te prosi, jeli mona, o symulacj i bardziej pogbione analizy ni te, z ktrymi mielimy do czynienia, na temat skutkw politycznych, gospodarczych i spoecznych wprowadzenia ewentualnie nowego rozporzdzenia w tej sprawie. Dzikuj bardzo.
247
W zwizku z tym, e temat wydobycia gazu ze ska upkowych budzi tak ogromne emocje i zainteresowanie w wojewdztwie pomorskim oraz e pojawiy si te gosy pene obaw o konsekwencje, jakie niesie ze sob jego wydobycie, a zwaszcza o wpyw na rodowisko naturalne, chciaabym zwrci si do pana ministra z nastpujcymi pytaniami: Kiedy zostan opublikowane (Dzwonek) przez Pastwowy Instytut Geologiczny ocjalne informacje na temat wielkoci z gazu upkowego w Polsce? Jaka jest wielko z znajdujcych si w wojewdztwie pomorskim i jaki jest jej stosunek do caoci szacowanych z w Polsce? Jakie zagroenia wi si z wydobyciem gazu upkowego? Czy mona wstpnie oszacowa efekty wydobycia gazu na szczeblu lokalnym, regionalnym czy oglnopolskim? Ostatnie pytanie brzmi: Czy planowane jest podjcie dziaa majcych na celu stworzenie szerokiej kampanii informacyjnej skierowanej do wadz samorzdowych oraz spoecznoci lokalnych, zwizanej z przedmiotem wydobycia gazu upkowego i zwizanymi z tym szansami i zagroeniami dla tych regionw? Jest jeszcze jedno pytanie: Jakim rmom zostay przyznane koncesje na prace poszukiwawcze, a nastpnie na wydobycie gazu upkowego na terenie wojewdztwa pomorskiego? Dzikuj bardzo.
248
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Piotr Woniak jedynczego wiercenia, gdzie s uwzgldnione wszystkie ryzyka zwizane z prowadzeniem prac grniczych polegajcych na wierceniu akurat za gazem niekonwencjonalnym, za gazem upkowym. Mog wstpnie zdradzi, e wyniki tego badania s zachcajce, dlatego e z kategorii trzech zagroe gwnych, ktre wi si ze wszystkimi pracami polowymi czy wierceniami, tzn. wpywem na czysto wd, czy to powierzchniowych, czy podziemnych, tzw. zagroeniem sejsmicznym, przeprowadzeniem robt strzaowych i pozostaymi zagroeniami, z ktrych najgwniejszym jest haas, wynika, e akurat podczas prowadzenia wiercenia w ebieniu z przestrzeganiem standardowych, podkrelam, standardowych procedur wymaganych przy prowadzeniu wszelkich prac wiertniczych w Polsce, nie odnotowano adnych powaniejszych zagroe na podstawie wynikw tych bada nie mona rwnie prognozowa, e takie zagroenia mogyby wystpi w przyszoci oczywicie, co podkrelam, pod warunkiem przestrzegania przede wszystkim planu ruchu jest to powany dokument, ktry wydaje si do wszelkich robt wiertniczych, do wszelkich robt grniczych w ogle, w tym w szczeglnoci do wiertniczych i pod warunkiem starannego przestrzegania procedur roboczych. Bezporednio w odpowiedzi na pytanie pani pose o publikacj i o podanie do publicznej wiadomoci zasobw, z gazu niekonwencjonalnego, upkowego chciabym poda konkretn dat. 21 marca Pastwowy Instytut Geologiczny, pastwowa jednostka badawcza, a jednoczenie suba geologiczna, tak jak ju mwiem, ogosi raport dotyczcy wystpowania i zasobw gazu niekonwencjonalnego, gazu upkowego w pasie od Wejherowa po Zamo, w tym znanym z mapy powszechnie dostpnej w Internecie pasie wystpowania gazu niekonwencjonalnego, upkowego w Polsce. Prosibym, aby przygotowa si na to, e ten raport te trzeba bdzie czyta we waciwy sposb, tak jak we waciwy sposb naleao i naley czyta raport, jaki do tej pory zosta wydany wycznie przez sub amerykask, amerykask agencj energetyczn, ktra oszacowaa te zoa bardzo wysoko. Raport polski, zreszt rwnie przygotowywany z udziaem sub amerykaskich, bo lepszych wzorcw nie ma, bdzie znacznie bardziej konkretny. To znaczy naley si spodziewa redukcji podawanych wczeniej zasobw. Jaka bdzie skala redukcji i jaki bdzie stopie redukcji, tego nie wiemy. Do pitku do poudnia tego tygodnia, czyli do jutra, bd jeszcze trwa ostatnie przeliczenia i prace w Stanach Zjednoczonych. Tam s nasi specjalici, ktrzy si tym zajmuj wsplnie z amerykask sub geologiczn. Wyniki tych bada, po ostatecznym opracowaniu, bd dostpne, upublicznione na konferencji prasowej i oczywicie
rwnie w formie drukowanej dokadnie 21 marca, czyli za 3 tygodnie. Naley si rwnie komentarz dotyczcy samego procesu wydobywczego. Ot takiego procesu jeszcze nie mamy w Polsce to jest odpowied na jedno z pyta pani pose. Nie mamy adnej koncesji na wydobywanie gazu. Wszystkie koncesje, ktre zostay wydane, to s koncesje na poszukiwanie bd poszukiwanie i rozpoznanie, co oznacza, e adna z rm nie ma prawa rozpocz wydobywania gazu ze swoich obszarw koncesyjnych, dopki nie speni wszelkich warunkw i dopki nie uzyska formalnej, wymaganej prawem koncesji na wydobywanie. W zwizku z tym trwaj prace, mona powiedzie, przygotowawcze. One tocz si swoim tempem. Jeli chodzi o wojewdztwo pomorskie czy obszar pomorski, Kaszuby, to zarwno z prognozy wydobywczej, ktr ogosimy 21 marca, jak i pewnie z wyimkowym informacji udzielanych do tego czasu bdziemy wiedzieli, na jakie zasoby mona liczy w wojewdztwie pomorskim. Z mojego rozeznania wynika, e jeli chodzi o trzy baseny, ktre mona rozrni w pasie od Wejherowa do Zamocia, to znaczy basen pomorski, podlaski i lubelski, zasoby s rozoone mniej wicej rwnomiernie i region pomorski nie bdzie ani specjalnie uprzywilejowany, ani specjalnie poszkodowany, aczkolwiek na precyzyjne dane musimy zaczeka jeszcze trzy tygodnie. Wypada, eby one byy bardzo rzetelne. W zwizku z tym nie bd nawet prbowa tego przybliy po amatorsku, pniej bdziemy to wiedzie ze szczegami. Wrc jeszcze do kwestii zagroe i ewentualnych zyskw, jakie mona z tego mie, bo byo takie pytanie. Zagroenia dotyczce (Dzwonek) moliwego zanieczyszczenia wd podziemnych bd powierzchniowych Panie marszaku, czy mam jeszcze dwie minuty?
249
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Piotr Woniak ramicznych fragmentw, ktre ta zawiesina zawiera, s rwnie zwizki chemiczne. Wikszo z nich jest absolutnie, powszechnie znana, s to rodki powierzchniowo czynne typu mydo, s to alkohole, oczywicie s to rwnie rnego rodzaju kwasy i sole. W takim steniu, w jakim wystpuj w pynie szczelinujcym, oczywicie nie stanowi bezporedniego zagroenia. Niemniej niesychanie starannie zajmujemy si skadem chemicznym i chciabym uspokoi wszystkich zainteresowanych, i przy okazji odpowiedzie pani pose, e w przypadku pynu technologicznego, ktry stosuje si do szczelinowania, za kadym razem precyzyjnie znamy jego skad. Wyszy Urzd Grniczy, ktry ma obowizek wydawa, zatwierdza plany ruchu zakadu czyli dopuszcza wiercenie w ramach operowania w terenie, ma obowizek przyj i zatwierdzi poszczeglne skadniki chemiczne uywane do wytworzenia pynu szczelinujcego. Dlatego mwi, e mamy precyzyjn znajomo tego. Natomiast proporcji, w jakich poszczeglne skadniki chemiczne s uywane do pynu szczelinujcego, ju nie znamy, to jest tajemnica przedsibiorstwa, ale za kadym razem okrelona jest maksymalna ilo tych skadnikw chemicznych i zawsze mielimy kilkanacie przykadw rmy niezwykle precyzyjnie si stosuj do zatwierdzonego przez Wyszy Urzd Grniczy planu ruchu i protokou chemicznego. Chciabym rwnie podkreli, e kade z wierce, ktre si odbywa albo jest planowane przez przedsibiorcw na terenie perspektywicznym, jeli chodzi o gaz upkowy, jest z osobna monitorowane przez Wyszy Urzd Grniczy praktycznie na bieco. Dopki tych wierce nie bdzie bardzo duo, tak praktyk utrzymamy. Dopki starczy nam inspektorw okrgowych w urzdach grniczych, ta praktyka bdzie pena, tak e na kade pytanie dotyczce pojedynczego otworu bdzie mona bardzo precyzyjnie odpowiedzie. Jeli bdzie taka potrzeba, to oczywicie podamy, jakie byy iloci pynu szczelinujcego, jaki by skad chemiczny addytyww, ktre si do niego dodaje w celu ustalenia jego waciwego skadu, itd. to jest dostpne. To tyle, jeli chodzi o zagroenia wodne. Nie odnotowalimy do tej pory skutkw adnych operacji wiertniczych w otworach, ktre byy do tej pory wykonane. Bardzo dobrym przykadem bdzie otwr ebie, gdzie, jak mwi, kompleksowo przejrzano wszystkie moliwe zagroenia rodowiskowe, ktre si z tym procesem wi. Namawiam do lektury tego dokumentu. On bdzie dostpny od jutra od poudnia, bo wtedy jest konferencja prasowa, na ktrej zostan podane wszystkie moliwe szczegy. Co do zyskw, chciabym powiedzie, e jeszcze oczywicie nie ma adnych, bo nie prowadzi si wydobycia gazu ziemnego ze z upkowych, ale mamy pierwsze szacunki polegajce na tym, e robilimy
ankiet wrd rm co do poziomu inwestycji w pienidzach i co do iloci miejsc pracy, ktre powstay przy okazji tego nowego, bd co bd, przemysu w Polsce. Te liczby si prezentuj w nastpujcy sposb ankietowalimy przedsibiorstwa w 2011 r., wic one dotycz 2010 r. ok. 1600 mln z zainwestowanych w rnej formie, czy to w badania geozyczne, czy bezporednio w prace wiertnicze, i ok. 1300 miejsc pracy. Plany na rok 2011 to kolejne 1300 mln z. Tu ju nie mamy wielkoci zatrudnienia, ono prawdopodobnie bdzie wzrasta mniej dynamicznie ni w pierwszym roku prowadzenia prac poszukiwawczych. Tym niemniej, prosz pastwa, naley si liczy z tym, e rzeczywicie powstaje nowy przemys i nowa ga dziaalnoci gospodarczej, co oczywicie powinno cieszy. Zagroenia rodowiskowe zawsze istniej, gdy wszelkie roboty grnicze, czy od powierzchni, czy pod powierzchni, zawsze s ingerencj w rodowisko naturalne, chodzi tylko o to, eby zminimalizowa ich skutki. Wyglda na to, e w tej chwili jestemy po dobrej stronie. Dzikuj bardzo.
250
e w cigu 34 tygodni bdziemy mogli rwnie pokaza projekt takiej ustawy. Oczywicie przejdzie ona wszelkie moliwe tryby uzgodnieniowe poczwszy od samych resortw, ale rwnie bdzie przedmiotem konsultacji, standardow drog, z samorzdami, z inwestorami bo mamy ich ju wielu, i to powanych, w tym przemyle w Polsce i ze wszystkimi moliwymi innymi zainteresowanymi. Taki jest program. W zwizku z tym bdziemy mogli wypeni rwnie plan legislacyjny rzdu dotyczcy opodatkowania z i opodatkowania wydobywania wglowodorw, ktry jest wpisany w plan prac rzdu od czasu expos premiera. To tyle. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
251
Pose Tadeusz Arkit programu dotyczcego Zbiornika Wodnego winna Porba postpuje zgodnie z zaoonym harmonogramem i zapewni zakoczenie budowy w 2013 r.? Dzikuj bardzo.
lania oraz prace badawcze i archeologiczne na terenie samego zbiornika. W zasadzie koczymy sprawy dotyczce wysiedlania mieszkacw z samej czaszy. Trzeba byo wykwaterowa z tego terenu, ktry bdzie zalany, kilkaset rodzin. W ramach zadania drugiego, tj. przebudowy drg, w tym drogi krajowej nr 28 Tarnawa Zembrzyce, wraz z wiaduktem nad lini kolejow, prace s zaawansowane w 95%. Termin zakoczenia prac etapu trzeciego to maj 2012 r. Trwa projektowanie drg lokalnych i realizacja budowy drg zbiorczych wok czaszy zbiornika te prace jeszcze trwaj. Najgorzej jest z zadaniem trzecim, tj. przebudow linii kolejowej. Tak naprawd jeszcze nie rozpoczto robt budowlanych. To jest zwizane z przepisami dotyczcymi kolei, bo to tylko i wycznie kolej moe by wnioskodawc, co wynika z ustawy o transporcie kolejowym. Tylko i wycznie PKP s odpowiedzialne za uzyskanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej i w tym zakresie regionalny zarzd gospodarki wodnej musi wsppracowa z nimi, a niestety terminy s traktowane do luno przez t instytucj, czyli Polskie Koleje Pastwowe. Oczywicie, cz rzeczy jest realizowanych, bo zakoczono wykonywanie nasypu hydrotechnicznego pod lini kolejow i drog. To ju jest przygotowane. Jednak tak naprawd prace zwizane z przebudow linii kolejowej dopiero maj wystartowa w tym roku i to jest podstawowy ogranicznik w tym wszystkim, co jest zwizane bezporednio z terminowym zakoczeniem realizacji tej inwestycji, czyli zakoczeniem jej do koca roku 2013. Mimo to, tak jak pan pose zauway, ten zbiornik w sytuacjach krytycznych jest ju w stanie w sposb skuteczny ochroni mieszkacw Krakowa i dorzecza Wisy. On w trakcie powodzi 2010 r. przyj 59 mln m3 wody. Myl, e ju ta informacja powoduje, e mieszkacy Krakowa mog czu si duo bezpieczniej. A my jestemy cigle optymistami i jestemy przewiadczeni, e inwestycja po kilkudziesiciu latach zostanie zakoczona na koniec roku 2013. Dzikuj bardzo. (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszaek Sejmu Wanda Nowicka)
mwi ju o pewnych szczegach, o przeduajcych si procedurach formalnych, co opnia wykonanie przekadki nowego traktu. Czy s ju dokumenty niezbdne do wykonania prac budowlanych i kiedy, jak mona przypuszcza, nastpi zakoczenie tego etapu, jeeli w ogle mona poda jak precyzyjn dat? Druga sprawa to z punktu widzenia lokalnych spoecznoci, a take wadz niezwykle wane przedsiwzicia zwizane z otoczeniem zbiornika. W walorach krajobrazowych, kulturowych gmin Mucharz, Stryszw, Zembrzyce, a take okolicznych gmin i miast, takich jak Sucha Beskidzka i Wadowice, ukryty jest potencja gospodarczy, zwaszcza jeeli chodzi o turystyk, a szczeglnie o infrastruktur wok przyszego akwenu wodnego. Czy przewiduje si dodatkowe wsparcie nansowe? Mam na myli np. form programu rozwoju produktw turystycznych, projekt ministerstwa adresowany do gmin lub zainteresowanych organizacji pozarzdowych. (Oklaski)
nie przewidzia tego typu rozwizania i musielimy szuka takich rozwiza, ktre pozwol na to, eby skutecznie proces zrealizowa. To powoduje opnienia i du trosk z naszej strony. Ale, tak jak powiedziaem, staramy si by optymistami i patrze na t inwestycj w kategoriach takich, e ona zostanie zrealizowana do koca 2013 r., a to jest tak naprawd ten termin, co do ktrego zaoylimy, e wszystkie zadania dotyczce zbiornika winna Porba bd zrealizowane. Mamy na to zabezpieczone pienidze i nie czujemy strachu, e koczy si rok budetowy i pienidze przepadaj, bo tutaj jest umowa cywilnoprawna zawarta pomidzy regionalnym zarzdem gospodarki wodnej a narodowym funduszem ochrony rodowiska, jest zarezerwowana okrelona kwota, najwyej ona bdzie odpowiednio pniej w caoci wykorzystana. Natomiast co tej czci dotyczcej rnego rodzaju zobowiza spoecznych i oczekiwa samorzdw, staraem si tak delikatnie powiedzie, e sporo ju si zdarzyo. Sporo si zdarzyo, bo na przestrzeni lat czne nakady poniesione przez rzd na zaspokojenie oczekiwa spoecznoci lokalnej sigaj blisko 70 mln z, wic to s ju ogromne pienidze. Cae mnstwo rzeczy zrealizowano (Dzwonek), mniej lub bardziej potrzebnych, takich choby ja to traktuj jako potrzebne, cho niemajce zupenie zwizku ze zbiornikiem jak dworzec w Wadowicach. Niekoniecznie potrzebne byo przejcie pod torami, po ktrych chyba pocigi ju nawet nie jed, ale to te zrealizowano na przestrzeni czasu. Zbudowano na przykad obiekt na dom dziecka, w ktrym nie ma ju domu dziecka. I nikt dzisiaj nie ma absolutnie planw uruchamiania domu dziecka, bo przepisy si te po drodze zmieniy. Ale budynek jest. My ten budynek przekazalimy bodaje na rzecz starostwa powiatowego, nie pamitam, ale chyba na rzecz starostwa powiatowego, na cele uytecznoci publicznej, bo on nam do niczego nie jest potrzebny. Natomiast zbudowalimy niezaleny mechanizm nansowania inwestycji, ktre dotycz oczyszczania ciekw. Gminy mog aplikowa i stara si o pienidze midzy innymi na budow oczyszczalni przydomowych w narodowym funduszu ochrony rodowiska, ale nie bdzie to zadanie realizowane bezporednio przez regionalny zarzd gospodarki wodnej, dlatego e od 1990 r. w Polsce mamy jasno okrelone zadania wadzy publicznej. Samorzd terytorialny odpowiada akurat za fragment dotyczcy oczyszczania ciekw komunalnych. Te wszystkie umowy i zobowizania, o ktrych mwi, zostay podpisane przed 1990 r. W zwizku z tym dzisiaj samorzd nie moe mwi, e on czeka, e rzd co tam zrobi. Ma zbudowany mechanizm. Jeeli samorzdowcy zo aplikacje, maj szans otrzyma donansowanie. Jeeli nie zo, to tych pienidzy nie bdzie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
253
254
Gwny Inspektor Sanitarny Przemysaw Biliski Wymagania dla soli na podstawie Polskiej Normy o numerze PN-C-84081-02 s nastpujce. Wygld soli: jest to produkt drobnokrystaliczny, barwa biaa, zapach bez obcego zapachu, smak sony, bez obcego posmaku. Chlorek sodu w przeliczeniu na such mas to minimum 99%, wap maksimum 0,005%, magnez maksimum 0,0005%, elazo maksimum 0,0002%, siarczany maksimum 0,05%, zanieczyszczenia mechaniczne brak, substancje nierozpuszczalne w wodzie maksimum 0,05%, pH 1-procentowego roztworu wodnego soli spoywczej, soli jadalnej mieci si midzy 5 a 8. Substancja przeciwzbrylajca E 536, o ktrej mwiem, to maksimum 20 mg w 1 kg, skad frakcyjny nieoznaczalny. Tymczasem sl wypadowa, przemysowa jest produktem bdcym odpadem uzyskiwanym w procesie produkcji chlorku wapnia, uywanym m.in. do posypywania drg. Sl wypadowa rni si od soli spoywczej np. wiksz zawartoci siarczanu sodu. Sl spoywcza odrnia si od soli wypadowej przede wszystkim wikszym udziaem procentowym chlorku sodu, mniejsz zawartoci wody, znaczco mniejsz zawartoci siarczanu sodu oraz wiksz zawartoci substancji przeciwzbrylajcych. Przytocz polsk Norm Zakadow o nazwie sl wypadowa. Chlorek sodu w przeliczeniu na such mas 96%, w soli spoywczej to minimum 99%, woda maksimum 2,5% (Dzwonek), siarczan sodu maksimum 4%, pH od 5 do 9, substancja przeciwzbrylajca, zdecydowanie wicej maksimum 30 mg w 1 kg. Siarczan magnezu nie wchania si z przewodu pokarmowego, ma zastosowanie w medycynie m.in. jako rodek przeczyszczajcy, rodek tokolityczny, wykorzystywany jest rwnie w farbiarstwie, weterynarii, w rolnictwie do nawoenia dolistnego magnezem przez oprysk. Biorc pod uwag zawarto siarczanu magnezu w soli wypadowej, jest ona na poziomie ok. 4%, oraz zakadajc dzienne spoycie soli na poziomie ok. 5 g, dziennie spoycie tego zwizku wraz z sol byoby minimalne i wynosioby ok. 0,2 g. Jednak w sprawie oceny bezpieczestwa wyej wymienionej soli naley poczeka do czasu opracowania przez instytuty naukowe, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Pastwowy Zakad Higieny oraz Pastwowy Instytut Weterynaryjny w Puawach, szacunkowej oceny ryzyka wynikajcego z ewentualnego spoycia soli wypadowej. Podmiot produkujcy, wprowadzajcy ywno jest odpowiedzialny za bezpieczestwo produktu, za jego bezpieczestwo zdrowotne. Podmiot produkcji lub obrotu ywnoci jest obowizany do spenienia wymaga ustanowionych w przepisach prawa ywnociowego. Z przepisw tych wynika wiele obowizkw dla przedsibiorcw wprowadzajcych do obrotu ywno. Przedsibiorcy jako odpowiedzialni za bezpieczestwo produktu zobowizani s do wprowadze-
nia systemu wewntrznej kontroli, ktrej celem jest zapewnienie bezpieczestwa ywnoci. Jednym z narzdzi umoliwiajcych zapewnienie teje jest wprowadzenie systemu analizy zagroe i krytycznych punktw kontroli HACCP. System ten ukierunkowany jest na likwidacj przyczyn zagroe i niebezpieczestwa poprzez monitorowanie na kadym etapie produkcji i obrotu punktw krytycznych, wyznaczonych ze wzgldu na moliwe w danym etapie zagroenia zanieczyszczenia ywnoci. Producent, ktry jest obowizany zapewni, e wyprodukowane przez niego i wprowadzone do obrotu rodki spoywcze s bezpieczne, kontroluje dostawcw surowcw, ustala zakres czynnoci bada surowcw oraz zakres i czstotliwo bada wyrobw gotowych. Producent jako odpowiedzialny za produkt musi mie pewno, e zarwno surowce, ktre otrzymuje, jak i gotowe produkty speniaj wymagania zdrowotne zawarte w przepisach prawnych. W przypadku surowcw, dla ktrych...
255
nie prbek do bada odbywa si zgodnie z polskimi i europejskimi normami. Do badania prbek produktw krajowych oraz zagranicznych z terenu Unii Europejskiej, a take pochodzcych spoza obszaru Unii, prbki pobierane s z obrotu detalicznego i hurtowego. Organy Pastwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach planu pobierania prbek w 2009 r. zbaday 84 300 prbek, w 2010 75 tys. prbek, w 2011 61 tys., a na 2012 zaplanowano do zbadania 78 tys. prbek. cznie z audytami wewntrznymi, cznie z badaniami, ktre wykonuje Inspekcja Weterynaryjna, urzdowy plan kontroli ywnoci zawiera si w sumie w okoo 500 tys. oznacze. Prbki badane s w nastpujcych kierunkach: pozostaoci pestycydw, metale szkodliwe dla zdrowia, ow, kadm, arsen, rt, cyna, glina, azotany, zanieczyszczenia mikrobiologiczne, mykotoksyny, histamina, metanol, cyjanowodr, dozwolone substancje dodatkowe, parametry czystoci substancji, GMO, skaenia promieniotwrcze. Jest wiele, wiele rnych substancji, ktre s badane. Rwnie rodki, substancje tzw. kancerogenne, np. akrylamid. Do bada pobierane s prbki misa, podroby, produkty misne. Efekty tych bada s dostpne. Istnieje zintegrowany system informacji o niebezpiecznej ywnoci, ktry obejmuje ca Europ. Kady z krajw Unii Europejskiej uczestniczy w tym systemie i kady z tych krajw ma swj roczny plan, mniej wicej podobny do polskiego. Spord informacji, ktre przeledzilimy od 2003 r., informacji o skutkach wywoanych potencjalnie niebezpieczn sol w systemie nie znalelimy. Mog powiedzie, i kade badanie zostanie przeprowadzone z naleyt starannoci, poniewa zdrowie populacyjne jest najwaniejsze. Obawa przed toksycznym dziaaniem zafaszowanej ywnoci jest dua. Dlatego te mog powiedzie, e w tym procederze prawdopodobnie nie powstawaa tzw. sl jodowana. (Dzwonek) A wic prawdopodobnie caa ta sl jodowana, domowa, ktra jest na pkach w sklepach spoywczych, nie powstawaa w tym procederze, wic ona na pewno spenia wszystkie wymogi. Sl, ktra traaa do przetwrstwa, do przemysu moga zawiera sl wypadow. W tym celu prowadzone s postpowania zarwno Inspekcji Weterynaryjnej, jak i Pastwowej Inspekcji Sanitarnej. Czekamy na wyniki z prokuratury, biegych sdowych, jak i wasne. Procedury oceny ryzyka s prowadzone przez dwa instytuty. Zwrciem si do konsultanta krajowego do spraw toksykologii o wydanie opinii bd musia poczeka do poniedziaku. Dzikuj bardzo.
256
Wicemarszaek Wanda Nowicka Informuj pastwa, e wszystkie pytania wczone do porzdku dziennego zostay rozpatrzone. Koczymy zatem rozpatrywanie tego punktu porzdku dziennego. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 17. porzdku dziennego: Informacja bieca. Przypominam, e Konwent Seniorw jednomylnie zaopiniowa propozycj rozpatrzenia na biecym posiedzeniu Sejmu informacji w sprawie podejmowania przez Ministerstwo rodowiska inicjatyw pomagajcych we wprowadzeniu przepisw znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystoci i porzdku w gminach, przekazujcej tzw. wadztwo nad odpadami samorzdom gminnym, o ktrej przedstawienie wnosi Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska. Przypominam rwnie, e przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posa przedstawiciela wnioskodawcw nie moe trwa duej ni 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrw duej ni 10 minut. Wystpienia posw w dyskusji nie mog trwa duej ni 2 minuty. Na zakoczenie dyskusji gos zabieraj kolejno przedstawiciel wnioskodawcw oraz przedstawiciel Rady Ministrw. Wystpienie przedstawiciela wnioskodawcw nie moe trwa duej ni 5 minut, a wystpienie przedstawiciela Rady Ministrw duej ni 10 minut. Marszakini Sejmu moe wyrazi zgod na przeduenie wystpienia przedstawiciela Rady Ministrw. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieca nie moe by duszy ni 90 minut. Prosz o zabranie gosu przedstawiciela wnioskodawcw pana posa Tadeusza Arkita. Bardzo prosz, panie pole.
z tak sytuacj, kiedy inni podrzucaj odpady, a mieszkacy osiedli musz za nie zapaci po trzecie, z naszych podatkw likwidowane s dzikie wysypiska, ktre tworz nieuczciwi obywatele. W kocu wszyscy pacimy naszym zdrowiem za to, e yjemy w skaonym rodowisku, oddychamy skaonym powietrzem, zanieczyszczonym przez nieuczciwych obywateli, ktrzy unikajc opaty za odpady, spalaj je w paleniskach domowych. Gdyby zatem wymienia podstawowe cele ustawy, to wymienibym trzy. Po pierwsze, dziki tej ustawie wszystkie odpady zostan objte zbirk, wszystkie wylduj w koszach, w kontenerach, zlikwiduje si zjawisko dzikich wysypisk. Po drugie, ustawa pozwala na budow systemu gospodarki odpadami dziki temu, e gminy stan si wacicielem strumienia odpadw komunalnych, a strumie ten bdzie zarzdzany przez samorzdy. I po trzecie, nowe przepisy pozwalaj na praktyczn realizacj partnerstwa publiczno-prywatnego. Wanie dziki temu, e samorzdy stan si wacicielami strumienia odpadw, mona przypuszcza, e pojawi si dwch autentycznych partnerw: gminy jako waciciel tych odpadw i rmy, ktre chc zarabia, chc inwestowa w dobrze zorganizowanym systemie, wprowadz nowoczesne technologie, zainwestuj swoje rodki. Myl, e partnerstwo publiczno-prywatne w tym sektorze ma najwiksze szanse nareszcie na realizacj. Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Wjt, burmistrz, prezydent zawsze ponosz odpowiedzialno za stan rodowiska. Dotychczas samorzdy nie miay szans wygra z tymi, ktrzy wyrzucali odpady gdzie popadnie lub je spalali. Pomimo e odbyway si kontrole, nie byy one w stanie wychwyci sytuacji, kiedy kto w nocy wyrzuca mieci gdzie tam w okolicach lasu. Nowa ustawa nakada wiele obowizkw na gminy to jest jasne ale jednoczenie pozwala im na skuteczne dziaania w tym obszarze. Samorzdy poprzez swoje organizacje samorzdowe wielokrotnie apeloway o zmian tego stanu rzeczy, nie bojc si nowych zada, dodatkowych obowizkw, majc wiadomo, e wwczas mona nareszcie skutecznie dziaa w tym obszarze. Na pocztku mojego wystpienia powiedziaem, e uchwalenie nowej ustawy to sukces parlamentu. Tak, ale to sukces polityczny. Musimy mie wiadomo, e sukcesem bdzie skuteczne wdroenie ustawy, wdroenie nowych przepisw przez samorzdy. Obowizkowy i ostateczny termin wprowadzenia tego systemu to 1 lipca 2013 r. Czas biednie szybko. Zanim gminy podejm decyzje, wczeniej samorzdy wojewdztw musz uchwali wojewdzkie plany gospodarki odpadami komunalnymi. Marszakowie staj si bardzo wanymi graczami na scenie gospodarki odpadami komunalnymi. Po raz pierwszy samorzdy wojewdztw maj swoje bardzo wane zadania, zadania, ktre bd w bardzo duym stopniu umoliwiay realizacj zada przez samorzdy gminne. Panie Ministrze! Chciabym w zwizku z tym zapyta: Jak ocenia pan minister zaangaowanie prac
257
Pose Tadeusz Arkit w wojewdztwach nad planami gospodarki odpadami komunalnymi? Jestem przekonany, e ministerstwo musi dooy wszelkich stara i udzieli wsparcia samorzdom, aby zapisy ustawy wprowadzi w ycie. Jest dua potrzeba wsparcia eksperckiego w celu wyjanienia wtpliwoci, pyta samorzdowcw, ktrzy przygotowuj si do wdroenia nowego systemu. Istnieje te pewnie potrzeba uruchomienia, nazwabym to, gorcej linii, aby szefowie gmin, marszakowie, urzdnicy mogli szybko i sprawnie otrzyma porady prawne rmowane szyldem Ministerstwa rodowiska. Wrd wielu pyta i problemw, ktre pojawiaj si w trakcie prac nad wojewdzkimi planami gospodarki odpadami, dominuje kwestia wykorzystania istniejcych instalacji wybudowanych w ostatnim czasie, czsto z udziaem unijnych dotacji. Mam wiadomo, e to s suwerenne decyzje marszakw, sejmikw wojewdzkich, ale pojawiaj si sygnay, e w pracach nad planami gospodarki odpadami (Dzwonek) zbyt czsto zgaszane s propozycje zmierzajce do zamknicia istniejcych instalacji. Wydaje si, e warto zasygnalizowa marszakom wojewdztw, aby przygotowywane przez nich plany, speniajce cel budowy nowoczesnego systemu, wykorzystay istniejce moce przerobowe w pierwszych latach funkcjonowania tego systemu. Ju kocz, pani marszaek. Koczc, prosz pana ministra o informacj, jeeli Ministerstwo rodowiska monitoruje stan zaawansowania prac nad wdroeniem ustawy a jestem przekonany, e tak jest o tym, jakie pan minister podejmuje dziaania lub te podj dziaania wspomagajce samorzdy, aby skutecznie wprowadzi w ycie te rewolucyjne, ale niezbdne zmiany. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
sprawie odbyo si z izbami odpadowymi i z czci samorzdw akurat wczoraj, ale praktycznie kady dzie zajmuje nam praca nad wdraaniem ustawy o utrzymaniu porzdku i czystoci w gminach. Przypomn, e to jest nowelizacja istniejcej ustawy, ktra to nowelizacja wynikaa z dwch, a waciwie z trzech czynnikw. Generalnie mona tu wskaza na wol samorzdw, eby zmieni t ustaw. Przypomn z historii ju dwuletniej, e pomys na nowy system gospodarki odpadami by pomysem samorzdowym w swoim oryginalnym pochodzeniu. Drugi powd jest taki, e mamy, jak to zwykle przy ustawach odpadowych bywa, due zalegoci w stosunku do wymaga europejskich. Przy tej okazji bdziemy wdraa przepisy dotyczce poziomu odzysku i recyklingu i przepisy dotyczce redukcji masy odpadw ulegajcych biodegradacji, ktre wymagane s precyzyjnymi zapisami poszczeglnych dyrektyw Unii Europejskiej. Ta ustawa, prosz pastwa, czy nowelizacja tej ustawy, tak jak pan pose o to pyta, rzeczywicie wymaga zaangaowania nie tylko administracji centralnej, o czym powiem na kocu, ale przede wszystkim nakada obowizki na wojewdztwa i gminy, to znaczy na sejmiki wojewdztw, czyli marszakw, i na rady gmin. To jest bardzo logiczna sekwencja czynnoci, ktre trzeba wykona na wszystkich moliwych szczeblach samorzdu. Rzdzi tym kalendarz, w ktrym s trzy zasadnicze daty. Pierwsza data to 1 lipca 2012 r., o ktrej wspomina pan pose Arkit, do ktrej trzeba bezwzgldnie uchwali nowe wojewdzkie plany gospodarki odpadami. To nie znaczy, e to jest co zupenie nowego. Wojewdzkie plany gospodarki odpadami istniay pod rzdami poprzedniej ustawy, natomiast w tym wypadku, ze wzgldu na now architektur systemu, potrzebne jest koniecznie nowe podejcie. To, co jest przede wszystkim nowe w tych nowych wojewdzkich planach gospodarki odpadami, to regionalizacja, czyli wyznaczenie regionw i regionalnych instalacji do zagospodarowania odpadw. To nie znaczy, o co pan pose pyta, e na si czy w szybkim tempie trzeba koniecznie bo oczywicie trzeba stawia nowe instalacje, ale ze wzgldu na to, e nie jestemy w prni i e ta ustawa dziedziczy ca wielk zaszo gospodarcz w sprawach gospodarki odpadami, trzeba koniecznie zadba o to, eby istniejce instalacje oczywicie tylko te, ktre speniaj wymagania rodowiskowe w stu procentach suyy tak dugo, jak dugo bd mogy, jako instalacje zastpcze. Przypomn pastwu, e w samej ustawie jest okrelony mechanizm dozwalajcy uywa instalacji istniejcych, niekoniecznie regionalnych, pod warunkiem e speniaj one wszystkie wymagania ochrony rodowiska. Nazywaj si one instalacjami zastpczymi. Tak wic obawy o to, e na przykad niektre z wysypisk bo zwaszcza chodzi o wysypiska ale rwnie niektre instalacje mechaniczno-biologiczne przetwarzania wypadn z obiegu, s uzasadnione pod warunkiem, e marszaek je zignoruje. Jeli na-
258
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Piotr Woniak tomiast dziaaj one we waciwy sposb jeszcze raz powtrz: speniaj wymagania rodowiskowe jeli marszaek uwzgldni je w wojewdzkim planie gospodarki odpadami, to maj szans, nawet nie szans, jest co do tego pewno, e bd funkcjonoway do momentu, do ktrego marszaek dozwoli i do ktrego wojewdzki plan gospodarki odpadami pozwoli, czyli praktycznie do momentu, kiedy si zamortyzuj. Natomiast to musi by wiadoma decyzja lokalnych marszakw. Std mwimy, e marszakowie i sejmiki wojewdzkie maj ogromn rol do odegrania przy wdraaniu tej ustawy. Nie chodzi o to, eby zmarnowa dotychczasowy dorobek, ale chodzi o to, eby go moliwie maksymalnie wykorzysta. Nastpn dat graniczn jest 1 stycznia 2013 r. i do tego czasu ale to s terminy zawite te czynnoci, o ktrych powiem, musz by wykonane. Tutaj jest cay katalog spraw, ktre musz podj gminy. Musz podj uchway o opatach, uchway o zasadach ponoszenia tych opat, musz uchwali wzory deklaracji i terminy skadania tych deklaracji, na koniec musz wdroy kampani edukacyjno-informacyjn. Zapomniaem o regulaminie, ktry, naturaln kolej rzeczy, musi by odpowiednio dostosowany do nowej sytuacji. Na to jest czas do koca tego roku. Trzecia data graniczna to 1 lipca 2013 r., kiedy cay system powinien ju dziaa, to znaczy usugi powinny by wiadczone w nowym wydaniu. Gospodarka odpadami komunalnymi przechodzi w caoci, jako obowizek i prawo, na gminy, ju musz by pobierane opaty od mieszkacw, w zwizku z tym musz by rwnie w szczeglnoci rozstrzygnite przetargi na odbieranie odpadw od wacicieli nieruchomoci, musz by rwnie ustalone wszelkie umowy i wszelkie dokumenty niszego rzdu, ktre do tego bd potrzebne, musi by wdroona praktyka. Jeli chodzi o plany Ministerstwa rodowiska w tej sprawie i czynnoci, ktre chcemy podj, najpierw chc si pochwali, e robimy ju dosy duo. Cz z pastwa posw o tym wie, bo bezporednio uczestniczy, niemale na co dzie, w tych pracach. To s konsultacje jak powiedziaem: niemale codzienne ale oprcz tego s rwnie akcje oglnopolskie. Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej, ktry jest, w cudzysowie, organem ministra rodowiska, dziaa tutaj dwukierunkowo. Po pierwsze, nansuje to, o czym powiem. Mianowicie jest w stanie donansowa na danie opracowanie wojewdzkich planw gospodarki odpadami. Jest uruchomiona specjalna transza pienina na donansowanie takich prac. Wszystkie zainteresowane wojewdztwa mog o to si zwraca. Namawiam i reklamuj, bo wymogi, aczkolwiek standardowe, s niezbyt ostre. Pula rodkw na donansowanie, gdyby jeszcze kto w tej chwili potrzebowa, cay czas jest dostpna.
Po drugie, systemowa dziaalno obejmuje seri seminariw szkoleniowych. W 12 wojewdztwach przewidziany jest cykl 20 szkole dla wszystkich ogniw samorzdowych. Poczwszy od samorzdu wojewdzkiego, poprzez gminy, wszyscy maj prawo si zgasza. To s seminaria fundowane przez Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej. Tematycznie szkolenia s do uniwersalne, dlatego e obejmuj wszystkie zagadnienia dotyczce zarwno systemu prawnego, jak i praktyki, jak rwnie zahaczaj o sprawy technologiczne. Namawiam do uczestnictwa w tych seminariach. Mamy nadziej, e seminaria zostan uzupenione o dosy duy komponent praktyczny, obejmujcy wskazwki bardzo codzienne, czyli jak si obchodzi z now ustaw i co robi. Ze wzgldu na to, e te seminaria s objazdowe, prowadzone s, jak powiedziaem, w 12 wojewdztwach, jest szansa, e wszyscy, ktrym nie zawsze jest wygodnie jedzi, skorzystaj z takiego latajcego, powiedzmy, uniwersytetu. Ponadto uruchomiona jest nasza strona internetowa, gdzie w odpowiedniej zakadce pod nazw, dla zainteresowanych, komunalne mona znale objanienia przepisw. Nie jest to sam tekst przepisw, ale s to objanienia dotyczce szeregu przepisw, ktre weszy w ycie i musz by przestrzegane. Na ukoczeniu jest taki podrcznik, ktry jeszcze nie ma nazwy, ale bdzie na dniach udostpniony. Zostanie rozesany imiennie do wszystkich moliwych ogniw samorzdowych, ale bdzie rwnie dostpny na stronie internetowej. Zainteresowani znajd tam wszystkie wskazwki, jak powiedziaem, w trzech gwnych przekrojach, to znaczy prawnym, z grubsza technicznym oraz, powiedzmy, okooprawnym, takim bardziej biznesowym. Na zakoczenie ostatnia z inicjatyw, ktr za namow m.in. pastwa posw podejmiemy. Chodzi o te biece konsultacje online. Uruchomimy stay dyur ekspercki pod ktrym z telefonw ministra rodowiska. Zakres tych informacji i objanie, ktrych bdziemy tam udziela, bdzie dosy duy. Pomys ju mamy, ale ostateczny sposb wdroenia tego pomysu bdzie pewnie na dniach podany wszystkim zainteresowanym. (Dzwonek) Chcemy asystowa samorzdom a do koca, a do tej pierwszej daty granicznej, do 13 lipca, kiedy wojewdzkie plany gospodarki odpadami musz by uchwalone, tak eby mona byo zadzwoni albo napisa e-maila i w sprawach istotnych mie odpowied online. Nie wiem, czy bdziemy w stanie poruszy wszystkie zagadnienia, ktre s w sferze zainteresowania, ale bdziemy si stara, cznie z zagadnieniami dotyczcymi ustawy o zamwieniach publicznych, chocia to, wydawaoby si, powinno by ju wczeniej w odpowiedni sposb przewiczone w praktyce gminnej i w ogle samorzdowej. Niemniej i w tej sprawie bdziemy si starali asystowa. Dzikuj. (Oklaski)
259
260
uchwalenie wojewdzkiego planu gospodarki odpadami. Wtedy mona bdzie przyspieszy te prace. Natomiast mam do pana ministra pytanie: Jaki jest stan zaawansowania, jeeli chodzi o przygotowanie tych planw wojewdzkich i czy w tym zakresie zostay wydane wszystkie rozporzdzenia? S sygnay, e jednak nie wszystkie rozporzdzenia zostay wydane, a do uchwalenia tych planw wojewdzkich pozostay, wiadomo, zaledwie cztery miesice. Jeli o to chodzi, prosibym o odpowied. Natomiast istotn kwesti jest przygotowanie tego programu. Gdyby pan minister ustosunkowa si do sprawy kosztw funkcjonowania tego programu, kwestii opat za usuwanie odpadw komunalnych w gminie, bo to te jest zagadnienie podnoszone przez mieszkacw. Czy generalnie bd one do przyjcia, rodziny i gospodarstwa domowe s przygotowane do zwikszonych kosztw usuwania tych odpadw? Dzikuj. (Oklaski)
261
nieruchomoci bd na obszar, z uwzgldnieniem iloci odpadw komunalnych oraz czstotliwoci ich odbioru i kosztw zagospodarowania. Ustawa mwi oglnie o kosztach administracyjnych. Brakuje szeregu wytycznych. Chodzi midzy innymi wynika to z konsultacji z wjtami gmin na Warmii i Mazurach o ustalenie stawki dla turystw, ktrzy bd czasowo przebywali na danym obszarze. To jest jedno pytanie. Drugie pytanie. Nie ma skonkretyzowanej opaty. Jak to bdzie wygldao, jeli chodzi o opat za te nieczystoci, za te mieci na danym obszarze gminy? Nie ma jeszcze dokadnej informacji o wytwarzanych odpadach. Gminy nie posiadaj jeszcze szczegowych informacji, a to jest jakby wskanik i przelicznik potrzebny do tego wyliczenia. Na koniec jeszcze jedno pytanie. W ustawie jest te zapis o tzw. rejestrze dziaalnoci regulowanej. Jest to oglny zapis, natomiast nie ma wytycznych. Czy, jeli chodzi o ukierunkowanie, bdzie to w formie rozporzdze do tej ustawy, czy w trakcie konsultacji, ktre ju si odbywaj Z tego, co wiem, odbyy si dwa czy trzy spotkania. Tak e bardzo prosz odpowiedzie na te pytania. Dzikuj.
rzuci pudeko po papierosach, puszk po napoju czy jakie opakowanie po chipsach. I wanie powinnimy si wzajemnie edukowa, bo to od nas zaley, czy Polska, nasza maa lokalna Polska, bdzie jako tako wyglda. Chciabym zapyta pana ministra, chocia wiem, e to jest trudne pytanie, czy byy robione symulacje, jakimi kosztami bdzie obcione gospodarstwo rodzinne czy obywatel, jednostkowo? Jak to wpynie na obcienie budetu domowego polskich rodzin? Rozumiem, e to jest trudne pytanie, ale czy byy takie symulacje? Dzikuj.
263
Pose Tadeusz Tomaszewski Po trzecie, jest podnoszona kwestia moliwoci, krtko mwic, wywozu nieczystoci np. w zwizku z remontem mieszkania. Wielu mwi, e po prostu nie moe sobie z tym poradzi, bo od pojedynczego obywatela nie odbiera si tych odpadw. W jaki sposb nowe przepisy ewentualnie rozwizuj t spraw? Dzikuj.
264
rzane s odpady. Zwizki midzygminne nie mog te ustala opat mieciowych, a take zajmowa si ich windykacj. Na podstawie Ordynacji podatkowej te obowizki pozostaj w gestii organw wykonawczych, organw gmin. Na kanwie tego chciabym zapyta, czy nie byoby rozsdne upowanienie zwizkw midzygminnych do wykonywania tych czynnoci, aby nie obcia dodatkowo obowizkami samorzdw gminnych, ktre powoay te zwizki. I jeszcze jedna sprawa na tym tle, mianowicie konieczno stosowania przepisw o zamwieniach publicznych, czyli organizowania przetargw na odbieranie odpadw komunalnych. Chciabym w odniesieniu do zwizkw midzygminnych zapyta, czy nie byoby sensowne, aby gminy mogy powierza im obowizki w drodze bezprzetargowej. Dzikuj. (Oklaski)
265
Pose Maria Zuba zuytej wody, moe przyj inny sposb ustalania opaty, np. w odniesieniu do nieruchomoci, ktre korzystaj z wasnych studni? Dzikuj. (Oklaski)
sta przekazane te odpady? Czy wskazanie konkretnej instalacji musi by poprzedzone procedur przetargow, konkretnie przetargiem, eby wskaza t, a nie inn instalacj? I drugie pytanie. W jaki sposb gminy maj dzisiaj udokumentowa osignicie poziomu recyklingu odpadw papieru, szka, metali i tworzyw sztucznych, jeli zgodnie z obowizujcymi przepisami nie mog otrzymywa dokumentw potwierdzajcych recykling? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
I jeszcze element, chyba zasadniczy, na ktry zwracay uwag gminy. Mwi o tym, e musz wybra tylko i wycznie jeden sposb ustalania opat za gospodarowanie odpadami. (Dzwonek) Wskazuj, e powinno by tak, aby w zalenoci od okolicznoci i rodzaju odpadw istniay rnego rodzaju opaty, co pozwolioby we waciwy sposb skonstruowa system gospodarki odpadami. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
267
Pose Ryszard Zawadzki tego skadowiska? Czy pod rzdami nowego prawa mog funkcjonowa stacje przeadunkowe, a jeeli tak, to na jakich zasadach? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
(Dzwonek) Czy jest ju wydane rozporzdzenie regulujce tworzenie wojewdzkich planw gospodarki odpadami? W ustawie brak jest sankcji za przekroczenie przez sejmik terminu, o ktrym mwi, czyli 1 lipca, jeli chodzi o tworzenie tyche planw. Czy w zwizku z tym, panie ministrze, nie istnieje obawa, e nastpi opnienia w tworzeniu wojewdzkich planw gospodarki odpadami? Dzikuj. (Oklaski)
268
ny system odbierania odpadw komunalnych, w tym system selektywnego zbierania i odbierania odpadw komunalnych. Gmina miaa zapewni warunki ograniczenia masy odpadw komunalnych ulegajcych biodegradacji kierowanych do skadowania. Ustawa nakadaa na gmin obowizek zapewnienia do 31 grudnia 2010 r. warunkw ograniczenia tej masy do nie wicej ni 75% wagowo cakowitej masy odpadw komunalnych ulegajcych biodegradacji, a do 31 grudnia 2013 r. do nie wicej ni 50%. Std moje pytania do pana ministra. Jak wedug oceny ministerstwa wygldaa praktyka realizacji ustawy o odpadach? W jakim procencie gminy w Polsce zapewniy mieszkacom czynny system selektywnego zbierania i odbierania odpadw komunalnych? Jak ksztatowaa si sytuacja w gminach miejskich i wiejskich? Jak procentowo ksztatuje si to w gminach, jeli chodzi o obowizek ograniczenia masy odpadw komunalnych ulegajcych biodegradacji kierowanych do skadowania? Czy jest moliwa realizacja celw zawartych w Krajowym planie gospodarki odpadami 2010, uchwalonym przez Rad Ministrw 29 grudnia 2006 r., w zakresie zmniejszenia masy skadowanych odpadw komunalnych do maksimum 85% wytwarzanych odpadw do koca 2014 r.? Czy ministerstwo moe okreli, w jakim zakresie udao si ograniczy w Polsce mas skadowanych odpadw komunalnych? Dzikuj. (Oklaski)
269
Pose Tadeusz Arkit pac za inne rzeczy, to usuwanie odpadw staych, tak jak odpadw ciekych, powinno by rwnie opacane przez wszystkich obywateli. Ten obowizek trzeba wyegzekwowa i bdzie porzdek. W zwizku z tym nikt nie bdzie wyrzuca mieci do lasu, bo jeeli zapaci gminie, nie bdzie mia takiej motywacji, e zaoszczdzi. Kto tutaj mwi, e trzeba powoa stra miejsk, eby kontrolowa. Nie, te przepisy powoduj, e odchodzimy od systemu kontrolnego, nieskutecznego, do systemu motywujcego ludzi do dobrych zachowa. To jest jeden z celw tej ustawy. Ludzie bd zmotywowani, nawet jeli bd niewyedukowani, do tego, eby nie wyrzuca mieci do lasu. Prosz pastwa, jeli chodzi o czas dla gmin, mwi si, e jest mao czasu, e dla wojewdztw jest tylko p roku. Nie, ten czas liczy si od momentu, kiedy uchwalilimy ustaw, tak mona go byo liczy (Pose Anna Zalewska: Nie ma rozporzdze.) O rozporzdzeniach bdzie mwi pan minister. Ja mwi o czasie, kiedy mona byo przygotowywa si w tym zakresie, w ktrym dao si przygotowywa. S samorzdy, ktre czekaj na to, eby ustawa pojawia si w Dzienniku Ustaw, a s takie, ktre wiedz, e ustawa zostaa uchwalona, wiedz, e wejdzie w ycie od 1 stycznia tego roku. Jednak tekst ustawy by ju wszystkim znany p roku wczeniej, wic na pewno mona byo si przygotowywa. Myl, e czasu nie jest za mao, ale ewidentnie trzeba go dobrze wykorzysta. Zgadzam si, e w odniesieniu do tych kwestii, gdzie ewentualnie brakuje rozporzdze, rwnie trzeba dopilnowa, aby one si pojawiy. Na koniec porusz dwie kwestie. Pytanie do pana ministra. Ta ustawa nie jest jedyn ustaw, ktra reguluje sprawy porzdku w gminach, oczywicie potrzebne s jeszcze inne przepisy, wiemy, e s zaawansowane prace rzdu nad projektem ustawy o odpadach, projektem ustawy opakowaniowej i jeszcze kilkoma innymi projektami. Czy pan minister byby uprzejmy przedstawi Wysokiej Izbie w skrcie, jaki harmonogram prac przewiduje ministerstwo nad wszystkimi pozostaymi projektami, caym pakietem ustaw, ktre dotycz gospodarki odpadami? I ju zupenie na koniec chciabym podzikowa panu ministrowi i wszystkim pracownikom ministerstwa, ktrzy angauj si w prace nad t rewolucyjn zmian, bo pomimo rnych mankamentw, z ktrymi niewtpliwie przyjdzie si nam boryka, wdraajc t ustaw, trzeba jednak powiedzie, e jakociowo robimy duy skok do przodu, rwnie dziki pastwa pracy. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
270
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Piotr Woniak si nimi zajmowali do tej pory na rnych zasadach, powinni zmieni prac, dlatego e te instalacje bd konsekwentnie wypada, jak powiedziaem, z obiegu, to jest kolokwialne okrelenie, ale bd usuwane, przestan by czynne. Natomiast te, ktre nadaj si do zastosowania bd jako instalacje regionalne wprost, tych jest oczywicie znakomita mniejszo, albo takie, ktre mog si nadawa jako instalacje zastpcze, z ca stanowczoci bdziemy apelowa do marszakw, robiem to ju wczeniej kilkakrotnie, eby w wojewdzkich planach gospodarki odpadami uwzgldni je jako instalacje przystosowane do nowego systemu. Czy to bdzie si odbywao beznakadowo i bezkosztowo, oczywicie nie wiem. Nie wiem, w niektrych przypadkach by moe... (Pose Anna Zalewska: Na pewno nie, bo trzeba bdzie utylizowa.) ...w niektrych przypadkach pewnie tak, w niektrych nie, boj si o te przypadki tak samo jak pastwo, dlatego e to rzeczywicie moe mie fatalne konsekwencje, jeli chodzi o uycie rodkw unijnych, zwaszcza jeli by to miao nastpi przed ich spaceniem, przed spaceniem si samej inwestycji, tym niemniej tutaj jest ogromna rola marszakw. Z poziomu administracji centralnej nie da si tego rozwiza w rozsdny sposb, nawet nie warto prbowa. To tak dalece zaley od warunkw lokalnych i tak dalece zaley od tego, jaki jest poziom dialogu i porozumienia midzy poziomem gminnym a poziomem marszakw, e ingerencja w te relacje bdzie bezskutecznym i niepotrzebnym mieszaniem relacji. To musi si w jaki sposb, znaczy, to jest oczywicie naiwne powiedzenie, natomiast dowiadczenie podpowiada mi, e z ca pewnoci bdzie to z uszczerbkiem dla cz tych instalacji ze wzgldu na niedostosowanie czy niemoliwo uwzgldnienia ich w wojewdzkich planach gospodarki odpadami, i przy tym zostamy. Bdziemy dbali o to, eby to byo jak najmniej dolegliwe. W tym celu, bo to drugi motyw, ktry tu si przewija, staramy si oczywicie jak najszybciej wyda wszystkie rozporzdzenia jest ich 6, w tym 2 fakultatywne do ustawy o czystociwce, przepraszam, do ustawy o utrzymaniu czystoci i porzdku w gminach. Prace nad wszystkimi rozporzdzeniami s bardzo zaawansowane. Jeeli chodzi o t fakultatywn ustaw, przepraszam, o to fakultatywne rozporzdzenie dotyczce wojewdzkiego planu, zasad formuowania i stosowania wojewdzkiego planu gospodarki odpadami, o ktre chyba cztery czy pi razy pytano, to, prosz pastwa, moe nie wszyscy z pastwa jestecie zorientowani, ale my na bieco prowadzimy dialog, to wszystko jest konsultowane rwnie z samorzdami. Ostatnie spotkanie z komisj rzd samorzd, zreszt poprzedzone kilkoma wczeniejszymi spotkaniami w tym celu, eby wyjani wszelkie wtpliwoci przed samym posiedzeniem, zakoczyo si rekomendowa-
niem tych rozporzdze. Tak e ja tutaj obawy, e nie ma penej wiadomoci, znaczy, penej to nigdy nie ma, ale e nie ma wystarczajcej wiadomoci nie mam, bo ona jest. Natomiast trudno w wprowadzeniu polega na tym to zreszt wida, za chwil to skomentuj, bo byo jedno pytanie na ten temat e nie wszyscy maj, powiedzmy sobie, to samo podejcie do sprawy. Ja si zwierz ze swojej gwnej reeksji w tej sprawie, mianowicie jest ona taka, e ta ustawa, mwimy o niej rewolucyjna, jak powiedzia pan pose, przekazuje wadztwo nad odpadami komunalnymi w rce gmin. To wszystko prawda. Dobijamy do grupy 25 krajw w Unii Europejskiej, ktre maj te same zasady, oczywicie w szczegach rne. Tylko dwa unijne kraje miay do tej pory inne zasady, wrd tych dwch krajw bya Polska. Zreszt na skutek prb i z inicjatywy samorzdw ten pomys na gospodark odpadami jest taki, jaki jest. To nie by pomys administracji rzdowej, ja to przeledziem, nie miaem z tym wikszego ani mniejszego zwizku, ale przeledziem to w dokumentach. To byo na skutek, nie powiem nacisku, ale wrcz na danie samorzdw. Natomiast spektrum, bo do tego d, przygotowania do wojewdzkich planw gospodarki odpadami, ktrych termin wejcia, uchwalenia jest absolutnie nienaruszalny, jest bardzo rne. Od, nie waham si powiedzie, gbokiej niechci, po daleko zaawansowane uchway. Zdaje si nie wiem, czy ta wiadomo sprzed tygodnia jest prawdziwa e jedno z wojewdztw podobno ma ju uchwalony wojewdzki plan gospodarki, nie ogldajc si na fakultatywne rozporzdzenie, ktre dopiero zostanie wydane, zreszt bardzo niedugo. Natomiast poziom dialogu, jak powiedziaem tutaj w swoim wstpnym wystpieniu, z samorzdem jest wyjtkowo gboki. Ja mam swoje dowiadczenie w administracji, powiem, e zainteresowanie jest wyjtkowo due, z caym katalogiem oczywicie obaw, ktrych dobr ilustracj jest ta lista pyta szczegowych, ktre pastwo posowie zechcielicie zgosi. Wybraem tylko kilka z tych pastwa pyta. Posw, ktrym nie odpowiem, prosz, by dali odpowiedzi na pimie, a zostanie to uzupenione. Natomiast z wanych pyta, znaczy z takich, co do ktrych mona udzieli liczbowych odpowiedzi, byo na przykad pytanie pana posa Szlachty o poziom osignicia celw. Tak, w cigu roku nadrobilimy o 4% tzw. poziom redukcji, z 75% do 79%, co jest dosy powanym skokiem. Mimo tych wszystkich osigni mamy obowizek, ciy nad nami obowizek redukcji w 2013 r. o 50%. W zwizku z tym te wyzwania s cay czas due. To pytanie byo zdaje si chyba po to zadane, eby pokaza, jak duy jest poziom niedorbek, i taki on jest. Natomiast tempo wdroenia i sposb wdroenia poszczeglnych przepisw ustawy powinny by na tyle sprawne, eby wszystkie te wskaniki osign w terminie, w przeciwnym wypadku bdziemy rzeczywicie zagroeni wysokimi, jak powiedziaem, w niektrych przypadkach opatami karnymi za nieprzestrzeganie przepisw unijnych.
271
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rodowiska Piotr Woniak Byo bardzo konkretne pytanie o opaty. To pyta pan pose Wszystko jedno, ju w tej chwili tego nie przeledz, przepraszam pastwa. Byo pytanie o koszty, jakimi bd obcieni sami mieszkacy. Prosz pastwa, to jest, moim zdaniem tu si nie podzieliem t reeksj, ale zrobi to w kocu gwna reeksja wynikajca z tego dialogu, ktry prowadzimy z samorzdami. Ot w Polsce jest bardzo dua grupa mieszkacw (Dzwonek), ktrzy nigdy w yciu nie pacili za mieci komunalne. Nigdy nie pacili. W tej chwili ten system jest absolutnie uniwersalny i absolutnie egalitarny. W tej chwili kady bdzie wnosi opat, czy to wysz, czy to nisz. Natomiast skala tych opat, prosz mi wierzy, taka bya intencja i taka z kadego zapisu tej ustawy wyziera, ma by ustalana przez samorzdy. Dlatego pytania typu, czy turyci, to inaczej..., czy odpady budowlane, to inaczej..., to wszystko jest do ustalenia przez gminy. Przecie, wyobraamy sobie, w przypadku turystw jest prosta zaleno. Jeli turysta przyjeda, to oczywicie, e zostawia po sobie mieci, i to czasem w bardzo zoliwy sposb. Trzeba ponosi dodatkowe koszty, eby je sprztn, tym niemniej turysta zasila gmin i miejsce, w ktrym jest, swoimi wasnymi pienidzmi. To si w normalnej gospodarce rynkowej w duym stopniu rwnoway. W jakim stopniu to si rwnoway, precyzyjnego rachunku prosz nie da od administracji centralnej, bo takich miarek nie ma. Byo jedno z wczeniejszych pyta ktrego z panw posw, jaki jest w ogle strumie mieci, czy mymy robili kalkulacje. Oczywicie, e robilimy kalkulacje, ale wzgldu na duy rozrzut wynikw ustalono ostatecznie, e na przykad instalacje regionalne, ktre maj by trzonem caego systemu, s obliczane nie na konkretny strumie mieci czy konkretny strumie odpadw komunalnych, tylko do potrzeb obsugi konkretnej iloci mieszkacw. Inaczej, prosz pastwa, si nie da. Inn ilo odpadw komunalnych wytwarzaj gminy wiejskie, inn miejskie. W zwizku z tym nie jestemy w stanie tak gboko w to wej, nie mamy absolutnie takich narzdzi, eby tak gboko wej, eby mona byo co do kilograma, tony czy nawet tysica ton okreli, jak wielko powinny mie instalacje poszczeglne i jeszcze jakiego powinny by typu. To musi okreli samorzd, std swoboda w doborze instalacji, swoboda co do uwzgldniania instalacji istniejcych w nowych planach i w kocu zasad naliczania, jak i wysokoci poszczeglnych opat. Z naszego dowiadczenia co w tym wzgldzie wynika i ju prosz mi pozwoli skoczy na tym bo, jak pastwo wiecie, bya taka moliwo i przeprowadzilimy referendum, po prostu zaankietowalimy gminy, ktre wczeniej wprowadziy podobny system, na zasadzie referendum. Poprzednia ustawa, rygor poprzedniej ustawy zezwala na to. To byo w sumie chyba 10 gmin, np. Jedlnia-
-Letnisko, Pszczyna, Starachowice, Legionowo, Wilkowo, Gowno, Komorniki, Pobiedziska. Okazao si, e po referendum i w konsekwencji po wprowadzeniu systemu, w ktrym gmina przejmuje wadztwo nad mieciami, nad odpadami komunalnymi, opaty na osob spady w przypadku poszczeglnych gmin tu mam te wyniki. Ale w niektrych wypadkach... Sucham? (Pose Anna Zalewska: Panie ministrze, mwimy o gospodarce. Statystyka bardzo znieksztaca obraz.)
272
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Wicemarszaek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 18. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego (druk nr 21). Prosz o zabranie gosu przedstawiciela Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej pana Wincentego Sawomira Broniarza w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy. Bardzo prosz.
planu posyania szeciolatkw do szkoy jeszcze bardziej pogarsza sytuacj dzieci majcych 3 i 4 lata. Wysoka Izbo! Przedszkolaki nie gosuj i to powoduje, e temat opieki nad najmodszymi przegrywa z innymi wydarzeniami lub pojawia si okazjonalnie przy nadchodzcych wyborach czy spadajcych notowaniach. A przecie polityka edukacyjna jest miar dojrzaoci spoecznej. W tzw. indeksie sprawiedliwoci spoecznej znajdujemy trzy najwaniejsze kryteria zwizane bezporednio z edukacj. S to rodki przeciwdziaajce biedzie, sama edukacja i funkcjonowanie rynku pracy. Edukacja jest wic tu spraw kluczow, a jej immanentnym skadnikiem jest wychowanie przedszkolne. Nie moemy stawia modych matek przed dramatycznym dylematem: praca czy dziecko. Powrt na rynek pracy, powrt do aktywnoci zawodowej po kilku latach przerwy spowodowanej wychowaniem dziecka jest niezwykle utrudniony. Szacuje si, e picioletnia przerwa na opiek nad dziemi skutkuje 40-procentowym spadkiem dochodu. Nie pozostaje to bez wpywu na wysoko przyszej emerytury kobiet. Lepszym i efektywniejszym dziaaniem ni tworzenie ulg emerytalnych jest zapewnienie modym matkom atwego dostpu do obka, przedszkola i szkoy. Zwizek Nauczycielstwa Polskiego i wszyscy, ktrzy poparli nasz inicjatyw, oczekuj od parlamentu, od rzdu trwaych rozwiza wspierajcych dziaania samorzdw na rzecz budowy nowych przedszkoli. Kilka dni temu minister nansw poinformowa o zmniejszeniu decytu o 15 mld z. Dlaczego choby 10% z tych rodkw nie przeznaczono na wsparcie dla jednostek samorzdu terytorialnego w celu budowy i rozbudowy sieci placwek przedszkolnych? Proponujemy take objcie prawem do wychowania przedszkolnego dzieci dwuletnich. Takie rozwizanie uwaamy za korzystne zarwno dla nich, jak i dla ich rodzicw, a w konsekwencji dla caego spoeczestwa. Pozwoli ono na jeszcze wczeniejsze i peniejsze skorzystanie ze wszystkich pozytywnych oddziaywa przedszkola i harmonijny rozwj zgodny z wrodzonym potencjaem i moliwociami dziecka. Propozycja prawa dla dwulatkw jest alternatyw dla nieudanej ustawy obkowej. Trzy nowe obki nie s miar sukcesu, lecz wstydliwym dowodem niepowodzenia. Wysoka Izbo! Dlaczego budowa i utrzymanie przedszkola i szkoy traktowane s jako zbdny wydatek, koszt, a choby nowe stadiony okrela si jako inwestycj? Dlaczego inwestycja w kapita ludzki przegrywa z budow kolektorw ciekowych? Dlaczego nie sycha gosu ekonomistw, ktrzy powinni by na czele rodowisk wspierajcych inwestowanie w czowieka jako najbardziej efektywnego sposobu wydatkowania pienidzy spoecznych? Przecie noblista Heckmann pisa o 7-procentowej stopie zwrotu od inwestycji w opiek przedszkoln. Dlaczego raporty ministra Boniego przegrywaj z raportami ksigowych w urzdach gminnych? Dlaczego nie korzystamy z dowiadcze choby pobliskiej Danii, gdzie
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
273
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Wincenty Sawomir Broniarz szacuje si, e dodatkowe podatki odprowadzane przez osoby pracujce, ktrych dzieciom zapewniono dobr opiek przedszkoln, przewyszay wydatki na t opiek? Polecam wszystkim, ktrzy rzeczywicie, a nie deklaratywnie, chc popiera edukacj przedszkoln, doskonae opracowanie pani Danuty Szelewy na temat opieki nad maymi dziemi wydane przez Fundacj im. Friedricha Eberta w 2011 r. To powinna by lektura obowizkowa dla wszystkich chccych zabiera gos w debacie o edukacji, w tym o edukacji przedszkolnej. Opracowanie to przytacza midzy innymi przykad wynikw brytyjskich kompleksowych bada z 2010 r. nad wyrwnywaniem szans dzieci korzystajcych z opieki instytucjonalnej. Te badania pokazuj, e przedszkola miay zasadnicze znaczenie dla poprawy wynikw testw szkolnych, zwaszcza w przypadku dzieci pochodzcych ze rodowisk zagroonych wykluczeniem czy ubstwem. Dzieci z tych rodowisk, ktre zostay objte wychowaniem przedszkolnym, rzadziej powtarzay klas i rzadziej porzucay szko. Co wicej, jak pokazay badania, umieszczenie dzieci z rnych rodzin w jednej placwce okazao si korzystniejsze nie tylko dla biedniejszych, ale take dla zamoniejszych. Inne badania potwierdzaj, e dzieci, ktre uczszczay do przedszkola, s bardziej samodzielne, lepiej rozwinite pod wzgldem emocjonalnym, intelektualnym, manualnym i spoecznym. Pobyt dziecka w przedszkolu sprzyja rozwijaniu kompetencji i umiejtnoci oraz wyrwnywaniu szans edukacyjnych, co w przyszoci przekada si na lepsze wyniki w szkole, wyszy poziom dobrobytu, lepsze zdrowie, nisze wskaniki przestpczoci caej populacji. Dlatego te w dobrze rozumianym interesie publicznym ley dbao o jak najlepsze i jak najbardziej powszechne ksztacenie i wychowanie najmodszych. Suy temu powinna odpowiednio rozwinita sie przedszkoli publicznych, uzupeniona przedszkolami niepublicznymi i innymi formami wychowania przedszkolnego. Jedyn szans na rzeczywisty rozwj i upowszechnienie wychowania przedszkolnego oraz zwikszenie jego dostpnoci jest przejcie przez budet pastwa kosztw prowadzenia przedszkoli publicznych. W wikszoci krajw europejskich edukacja dzieci w wieku przedszkolnym nansowana jest wanie przez wadze centralne. Postulat ten wysuwaj nie tylko rodowiska owiatowe, ale take przedstawiciele samorzdw terytorialnych, dla ktrych prowadzenie przedszkoli jest zadaniem wasnym. Przykady z ostatnich dni to chociaby stanowisko prezydenta i Rady Miasta Kalisza w sprawie koniecznoci nowelizacji ustawy o systemie owiaty czy te stanowisko samorzdw wojewdztwa lubelskiego z 13 lutego. Z sytuacj nansow gmin potwierdzaj ostatnie wydarzenia zwizane z likwidacj lub przeksztaceniami niemal wszystkich publicz-
nych przedszkoli w duych miastach w Szczecinie, Poznaniu, Radomiu. Dodatkowo sytuacj pogorszya, co prawda w sposb cakowicie sprzeczny z zamierzonymi celami, nowelizacja ustawy o systemie owiaty z 5 sierpnia 2010 r. zmieniajca zasady naliczania opat za przedszkola. Efektem wprowadzonych wspomnian nowelizacj zmian jest ograniczenie przez znaczn cz rodzicw pobytu dzieci w przedszkolu wycznie do gwarantowanej bezpatnej piciogodzinnej realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego, co ma negatywne skutki zarwno dla dzieci, jak i dla funkcjonowania placwek przedszkolnych, takich jak chociaby w odzi czy w Czstochowie. Wysoka Izbo! Oczywicie podczas kadej debaty na tematy edukacyjne podnoszony jest temat Karty Nauczyciela jako rzekomo podstawowej przyczyny problemw z nansowaniem przedszkoli i szk. A niektrzy poszli jeszcze dalej, wczajc w to nawet obki, co uzyskao poparcie midzy innymi prezydenta Warszawy, prawnika z wyksztacenia. Oczywicie dyskusja o Karcie Nauczyciela wpisuje si w debat o wydatkach, a nie o inwestycjach. W debacie tej bior udzia posowie, reprezentanci organw prowadzcych szkoy i przedszkola, publicyci, a nawet niektrzy ekonomici. Niestety przy powszechnym i narastajcym braku odpowiedzialnoci za sowa kadorazowo powielane s opinie o rzekomo niekorzystnym oddziaywaniu tej ustawy na jako edukacji wzrost kosztw, niemono wprowadzenia zmian. Nie ma w tej dyskusji troski o warunki pracy nauczyciela, o narastajce problemy wychowawcze, o narzucanie nowych zada bez analizy moliwoci ich realizacji przez nauczyciela. Jest natomiast nieustajcy atak z wykorzystaniem wszelkich moliwoci i sposobw. To jest nie tylko krzywdzce i niesprawiedliwe, ale nade wszystko obnia presti spoeczny naszego zawodu. A moe, tak jak w niektrych krajach, raz w roku pose, burmistrz, prezydent, starosta pjd do szkoy powtrz: choby raz w roku nie po kwiaty, nie po laurki, nie na akademi szkoln z okazji Dnia Edukacji Narodowej, ale po to, eby przeprowadzi kilka lekcji, bdc w peni do tego przygotowanym, w rytmie pracy nauczyciela, z dyurami na przerwach, jedzc kanapk na korytarzu, gonic z dziennikiem na kolejn lekcj. Przecie kady ma swoj szko, chyba e j w midzyczasie zlikwidowa, i miaby szans nie tylko na powrt do korzeni, ale przede wszystkim miaby szans pozna troch gbiej to, o czym si wypowiada lub o czym dyskutuje. Zapewniam Wysok Izb i wszystkich, ktrzy zechc skorzysta z tego nie polskiego, ale skandynawskiego modelu, e s tego efekty. Jake czsto bowiem wypowiadane opinie wskazuj na brak rzetelnej wiedzy o treci ustawy, co wcale nie wywouje u wypowiadajcych wstydu lub choby zaenowania skaniajcego do poprawy i uwanej lektury ze zrozumieniem. Podejmowane s natomiast prby omijania jej zapisw bez choby odrobiny reeksji nad skutkami dziaa, ktre przecie w osta-
274
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Wincenty Sawomir Broniarz tecznym rozrachunku dotkn dzieci, a porednio kieszeni ich rodzicw. Czym to moe skutkowa dla wielu rodzin, wida choby przy ustalaniu stawek odpatnoci za przedszkole. Ta czynno staa si dla wielu samorzdw okazj do podreperowania budetu, a dla rodzicw powodem do rezygnacji z przedszkola lub ograniczania pobytu dzieci do piciu godzin. To oznacza dla wielu matek konieczno pozostania w domu, bo wynagrodzenie za prac na p etatu jest niewiele wiksze od opaty przedszkolnej. Jest to co prawda skutek dziaania innej ustawy, ale przywouj ten przykad jako ilustracj nastpstw dziaa obchodzcych prawo, a nawet go amicych, przy biernej postawie Ministerstwa Edukacji Narodowej. W adnej dziedzinie ycia nie osignie si naleytych efektw bez dobrze wykwalikowanej i profesjonalnej kadry. Wiedza kosztuje, jak mwi porzekado. Kosztuje take wiedza nauczycieli, rwnie tych w placwkach przedszkolnych. A mamy bardzo dobrych nauczycieli, wysokiej klasy specjalistw w tym zakresie, co potwierdzaj raport Talis oraz szkolne badania PISA. Panie i Panowie Posowie! Sejm przyj specjaln ustaw na potrzeby specjalistw od Euro 2012, ktrych premia stanowi budet niejednej szkoy. Nie szczdzimy pienidzy na wiele dyskusyjnych wydatkw, ktre stanowi czasami pywajcy pomnik bezmylnoci, ale chtnie szukamy oszczdnoci w kieszeniach nauczycieli i wonych. A powinnimy wiedzie, e w 2010 r. wydatki na przedszkola, dowoenie i tzw. zerwki wyniosy ok. 7,6 mld z, podczas gdy w tym samym roku na utrzymanie gmin i powiatw wydalimy z budetu ok. 13 mld z. Zbyt atwo szukamy oszczdnoci u innych, zamykajc szkoy, likwidujc dowz, czy te nie podejmujc trudu budowy przedszkoli. Nie znam jednak przypadku samoograniczenia wadz samorzdowych w konsumpcji budetu na wasne cele. Wysoki Sejmie! Nie jestemy i nie chcemy by wrogami wadz samorzdowych. Widzimy i cenimy wysiek tych, ktrzy mimo szczupoci rodkw inwestuj w moim tekcie wyraz inwestuj jest napisany duymi literami w edukacj jako bardzo dobrzy gospodarze. Wielu z nich w symboliczny sposb nagradzamy, chwalc ich wysiek woony w rozwj edukacji przedszkolnej, w rozwj bazy, w rozwj infrastruktury. Pitnujemy jednak zachowania nielicujce z postaw dobrego gospodarza, cywilizowanego czowieka XXI w., goszenie publicznie, e przedszkole, szkoa i nauczyciele s jedynie niepotrzebnym wydatkiem. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Inwestycja w edukacj przedszkoln jest inwestycj w kapita ludzki, rodzicw i dzieci, jest realizacj zasady rwnoci szans, a wychowanie przedszkolne, jak mwi bada-
nia, ma pozytywny wpyw na psychiczny i emocjonalny rozwj maego dziecka. Panie i Panowie Posowie! Polska polityka w zakresie opieki nad dziemi okrelana jest przez specjalistw jako domniemany familiaryzm, gdzie gwny ciar tego zadania spada na rodzin zarwno w wymiarze czasu, jak i nansw. Dlatego te konieczne jest zaangaowanie publicznych rodkw z budetu pastwa na rozwj edukacji przedszkolnej. To naszym zdaniem jest cel strategiczny. Apeluj wic do Wysokiej Izby o pilne podjcie i pomylne zakoczenie prac nad projektem obywatelskim dla dobra kilkuset tysicy dzieci, ich rodzicw, a tym samym, jak pokazuj raporty ekonomistw, socjologw i pedagogw, dla dobra naszego kraju. Dzikuj wszystkim, ktrzy poparli inicjatyw Przedszkole dla kadego dziecka, oraz organizacjom pozarzdowym, ktre aktywnie wspieray nas w zbieraniu podpisw i promowaniu edukacji przedszkolnej nansowanej z budetu pastwa. Dzikuj za uwag. (Oklaski)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
275
Pose Marek Rzsa Zanim przejd do meritum, pozwol sobie na pewn reeksj. Ot mam wraenie, e tu, w Wysokiej Izbie, w tej sprawie czeka nas niezwykle trudne zadanie. Nie dalej jak dwa tygodnie temu w do gorcej atmosferze dyskutowalimy rwnie nad obywatelskim projektem zmian w ustawie o systemie owiaty prezentowanym przez pani Karolin Elbanowsk. W obu projektach w zamyle chodzi o dobro najmodszych dzieci, ale co do zasady s zupenie rozbiene. Dotyczy to zwaszcza dzieci picio- i szecioletnich. Propozycje zawarte w obu projektach odnoszce si do nich s wrcz wektorowo rne. Jakkolwiek wic podejmiemy w tej sali decyzj, nie usatysfakcjonuje ona przynajmniej jednego z komitetw inicjatywy ustawodawczej. Dodatkowo pragn przypomnie, e swoje propozycje, ktre zostay zawarte w druku sejmowym nr 172, zoy take Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, rwnie pani Krystyna Szumilas, minister edukacji narodowej, obecna tu dzisiaj, zapowiedziaa przygotowanie w najbliszym czasie rzdowych propozycji w przedmiotowej sprawie. Wracajc do projektu, przypominam, e proponowane przez wnioskodawcw zmiany w ustawie dotycz: doprecyzowania, e w przedszkolach publicznych nie tylko nauczanie i wychowanie, ale rwnie opieka s bezpatne, wprowadzenia prawa do wychowania przedszkolnego dla dzieci w wieku od dwch lat, rozszerzenia zakresu zada wasnych gminy o obowizek zapewnienia dzieciom od drugiego roku ycia warunkw do korzystania z prawa do wychowania przedszkolnego. Natomiast zmiany proponowane w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach j.s.t. przewiduj objcie nansowaniem w ramach czci owiatowej subwencji oglnej zada zwizanych z prowadzeniem przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego. Nasz klub parlamentarny podziela w czci stanowisko autorw projektu dotyczce moliwoci obnienia wieku dzieci obejmowanych edukacj przedszkoln, jednake przy zachowaniu prawa dzieci, w tym przypadku dzieci dwuletnich, do wasnego tempa rozwoju determinowanego indywidualnymi predyspozycjami dziecka. Naley rwnie pamita, i obecnie nie wszystkie przedszkola czy oddziay przedszkolne, punkty przedszkolne s w stanie zapewni waciw opiek dzieciom dwuletnim. Podzielamy rwnie stanowisko projektodawcw dotyczce caociowego traktowania rozwoju dziecka w wieku do lat 5. Wiele emocji podczas wspomnianej debaty sprzed dwch tygodni wywoa temat ewentualnych zasad nansowania edukacji przedszkolnej. Zapewne i dzi podczas tej dyskusji temat ten bdzie przewija si w treci wystpie. Nie ma chyba potrzeby szerszego przedstawiania zapisw ustawowych, niemniej jednak warto przypomnie, i zakadanie i prowadzenie
m.in. publicznych przedszkoli jest obowizkowym i wasnym zadaniem gminy, z czym wie si zaspokajanie zbiorowych potrzeb wsplnoty w zakresie edukacji. Jednym z istotnych elementw samodzielnoci jednostek samorzdu terytorialnego jest samodzielno nansowa, to znaczy prawo do samodzielnego prowadzenia gospodarki nansowej, pobierania dochodw okrelonych w ustawach i dysponowania nimi dla realizacji prawnie okrelonych zada. Indywidualne rozstrzygnicia podejmowane przez organy samorzdowe, determinujce czny skutek nansowy realizacji zada owiatowych w istotny sposb rnicuj te skutki w poszczeglnych jednostkach samorzdu terytorialnego, sprawiajc, i w niektrych jednostkach cz owiatowa subwencji oglnej jest rwna wydatkom, w innych jednostkach jest mniejsza. Zdarza si, i trzeba o tym powiedzie, i to w duej liczbie tych jednostek, e nie wystarcza na wydatki owiatowe. W obecnie obowizujcym stanie prawnym nie ma jednak przepisu, z ktrego wynikaoby jednoznacznie, i budet pastwa gwarantuje w ramach czci owiatowej subwencji oglnej rodki na pokrycie wszystkich wydatkw owiatowych. Zawarta w obywatelskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego propozycja dodania ust. 4 w art. 79 ustawy, najoglniej mwic, oznacza, e powstaaby konieczno zagwarantowania jednostkom samorzdu terytorialnego rodkw nansowych na prowadzenie przedszkoli. (Dzwonek) Naley podkreli, e zdaniem rzdu wyraonym w stanowisku wobec proponowanych zmian w uzasadnieniu projektu ustawy przyjto do wylicze niewaciw wysoko nansowego wkadu, co prowadzi do zanienia przewidywanej kwoty skutkw nansowych proponowanej regulacji. Ponadto w uzasadnieniu nie uwzgldniono ewentualnych kosztw wybudowania nowych i przystosowania istniejcych pomieszcze na potrzeby edukacji przedszkolnej oraz ich wyposaenia. Uwaam, e cz opinii w uzasadnieniu jest krzywdzca i nieuprawniona. Zawarte w stanowisku rzdu zestawienia tabelaryczne pokazuj, e wskanik upowszechnienia wychowania przedszkolnego w Polsce w niedalekiej przyszoci bdzie porwnywalny do wskanika w Unii Europejskiej. Oczywicie, pewnie za chwil usyszymy, e s to PR-owskie dziaania rzdu, ale chc przypomnie, e w styczniu biecego roku ogoszony zosta raport OECD na temat edukacji i opieki nad dziemi w wieku przedszkolnym Silni na starcie (Starting Strong), w ktrym oceny wystawione Polsce s pozytywne. Zachcam do przeczytania tego raportu. Koczc, chciabym raz jeszcze podkreli wag omawianego tematu. Trudno dzi zaakceptowa wszystkie propozycje zawarte w obywatelskim projekcie, ale pewne jest to, e zasuguj one na uwag, jeeli chodzi o kierunek rozwiza. Wymagaj one dalszych bardzo wnikliwych, szczegowych bada
276
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Pose Marek Rzsa oraz analiz. Jest trosk rzdu, by ju w roku 2013 uruchomi pomoc dla przedszkoli w formie subwencji lub dotacji z budetu pastwa. Mwi o tym niedawno premier Donald Tusk, kadc nacisk na wag tej kwestii take w kontekcie przyszej debaty o zmianach w systemie emerytalnym i powizania jej ze wzmocnieniem polityki prorodzinnej. Rzdowy projekt ma by gotowy do koca wiosny, gdy bdzie konstruowany budet na rok 2013. Koczc ju, panie marszaku, wyraam raz jeszcze podzikowania pod adresem Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej. Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska opowiada si za skierowaniem obywatelskiego projektu zmian w ustawie o systemie owiaty oraz ustawie o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego, zawartego w druku nr 21, do dalszych prac w komisjach i podkomisjach sejmowych. Dzikuj uprzejmie. (Oklaski)
chowania przedszkolnego. Zreszt to s nie tylko sowa pana prezesa i nasz program, Prawa i Sprawiedliwoci, ale te liczne raporty, take Unii Europejskiej, jednoznacznie stwierdzajce, e wyrwnywanie szans to wychowanie przedszkolne. W wieku 15 lat o wiele lepsze wyniki osigaj uczniowie, ktrych objto wychowaniem przedszkolnym. Myl, e to jest gwnym motywem i bodcem do tego, eby podj takie dziaania, aby one suyy dzieciom, ebymy ksztacili je jak najlepiej. Natomiast jak ten projekt obywatelski, tak te wiele innych projektw obywatelskich w tym momencie, w styczniu, w lutym, nagle si pojawiy. W jakim terminie si one pojawiaj? Oto 26 stycznia 2012 r. zostao przyjte stanowisko Rady Ministrw. Natomiast obywatelski projekt ustawy jest z 11 sierpnia 2010 r. To prawie ptora roku. Chodzi o ten druk. Kady z nas pewnie powinien czyta ze zrozumieniem. Staraem si czasem zrozumie to, co byo w stanowisku Rady Ministrw. Niekiedy pewne zapisy czy pewne tezy tam zawarte s zaskakujce. Mona powiedzie, e w tym stanowisku jest przede wszystkim zwrcenie uwagi na wiele bdw, niedocigni projektu obywatelskiego. Zreszt wszyscy wiemy, e nikt jakiego idealnego projektu nie stworzy. Midzy innymi stanowisko Rady Ministrw na str. 6 jest takie: Wskazany w art. 4 projektu ustawy termin wejcia jej w ycie 1 wrzenia 2011 r. jest nieaktualny i w zwizku z tym bezprzedmiotowy staje si take art. 3. Rada Ministrw nie powiedziaa dlaczego. Ten projekt by z 2010 r. To przez opieszao dziaania koalicji POPSL mamy z tym problem. Sprawa kolejna. Na pewno moemy uzasadnia i mwi, jaki jest system nansowania wychowania przedszkolnego, i wskazywa na przepisy konstytucji, na przepisy ustawy o systemie owiaty, na ustaw o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego, i to w porzdku. Natomiast ten projekt ma na celu zmian tego systemu. A w tym uzasadnieniu jest powiedziane, e taki jest system, i w zwizku z tym jest co nie tak. Nie bd czyta tych stron, bo jest ich wiele. Mj poprzednik, kolega z Platformy Obywatelskiej, mwi o tabelce, mwi te o analizie tego, co ecie (Dzwonek) szanowni pastwo przedstawili. Jest taka tabelka na str. 8, a pod t tabelk jest midzy innymi zdanie: Z analizy przedstawionych danych wynika, e w ostatnich czterech latach nastpi znaczny wzrost liczby dzieci objtych wychowaniem przedszkolnym, natomiast w latach poprzednich liczba ta miaa najczciej tendencj spadkow. Mam pytanie do pani minister. Niech pani popatrzy na tabelk: liczba dzieci w placwkach wychowania przedszkolnego ogem. Prosz sobie popatrze na cztery lata i popatrze sobie na sze lat. Czy to, co ecie napisali, jest prawd? Moecie jeszcze doda rok 2005/ 2006, oglnie jaka bya liczba dzieci w przedszkolach. Szanowni pastwo, ja wiem, e s sowa klucze, e to, co byo w cigu czterech lat, byo cudowne i wspa-
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
277
Pose Kazimierz Moskal niae. Natomiast nawet potracie manipulowa tabelk pewnych danych albo nie potracie tego odczyta. To jest rzecz niedopuszczalna. (Oklaski) Szanowni pastwo, wnioskodawcy midzy innymi stwierdzili, e nie korzystao z wychowania przedszkolnego ok. 500 tys. dzieci. Niej piszecie: Stan i struktura w przekroju terytorialnym. 31 grudnia (...) to ok. 438 tys.. Kcimy si o kilkadziesit tysicy. Moe dobrze, moe nie, ale to jest ponad 400 tys. Moemy mwi, e 438 tys. to nie jest to, co 500 tys. Natomiast prosibym pani minister o przeczytanie dwch ostatnich akapitw, bo to jest rzecz wrcz, powiem, karygodna: Zmiany proponowane w obywatelskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego (...) nie mog zosta zaakceptowane przez Rzd, jakkolwiek zasuguj na uwag, co do kierunku proponowanych rozwiza. Z powyszych wzgldw Rzd wyraa negatywne stanowisko wobec obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego (...). Szanowni pastwo, jeeli jest to co dobrego czy jest to waciwy kierunek dziaania, to dlaczego negatywnie oceniacie projekt obywatelski? Wane i istotne jest te zdanie: Aktualnie w Ministerstwie Edukacji Narodowej prowadzone s prace majce na celu okrelenie zakresu i moliwoci ewentualnego wsparcia nansowego gmin w realizacji zada z zakresu wychowania przedszkolnego. Prawie ptora roku badacie, analizujecie. Jest pytanie, ile wam jeszcze czasu zejdzie, eby obok tych analiz znalaz si konkretny przepis. Szanowni pastwo, jest te jedno ciekawe zdanie: Naley podkreli, e dziaania podejmowane przez Ministra Edukacji Narodowej maj na celu zwikszenie wskanika upowszechnienia wychowania przedszkolnego w Polsce, tak by w niedalekiej przyszoci by on porwnywalny do innych krajw Unii Europejskiej. Pytanie: Co konkretnie zrobi minister? To jest na str. 8, a stron wczeniej piszecie: W ocenie Rzdu, nieuzasadnione jest twierdzenie, e jedynie przejcie nansowania wychowania przedszkolnego przez pastwo pozwoli gminom na stopniowe odbudowanie sieci przedszkoli, gdy od 2008 r. liczba przedszkoli (...) zwikszya si o 1262. Powiem tak: A minister da jakkolwiek zotwk? Nie mwi o rodkach z Unii Europejskiej, bo wycie tylko przejli to, co p. Grayna Gsicka zaprojektowaa. Natomiast co wycie zrobili? Nic ecie nie zrobili.
278
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Pose Micha Kabaciski Wnioskodawca powiedzia, e ok. 60% dzieci jest w przedszkolach. Jak to si ma do tego, co proponuje Komisja Europejska, prognozujc, e do 2020 r. mamy mie w przedszkolach 95% dzieci? Pytam: Co polski rzd robi w tej sprawie? Pki co dzisiaj stanowisko rzdu, ktre mamy doczone do druku nr 21, jak rwnie stanowisko klubu parlamentarnego Platformy w aden sposb nie pokazuje jakiej dobrej woli, aby co zmieni. Kolejna sprawa jest taka. Ja wiem, e zaraz usysz informacj na temat Programu Operacyjnego Kapita ludzki, mam jednak jeszcze jedno pytanie. Mamy ten program, ale prosz sobie przeanalizowa liczb pozytywnie rozpatrywanych wnioskw. Dla przykadu w wojewdztwie lubelskim na 137 wnioskw tylko 9 uzyskao pozytywn opini i dotacj. Prosz pastwa, to jest skandal. Jeeli my w ten sposb bdziemy podchodzi do tak wanych rzeczy, jakimi s przedszkola, to daleko nie zajedziemy. Bardzo istotnym elementem z punktu widzenia rodzica jest te zwikszenie dostpnoci przedszkoli. Dzisiaj mode matki niestety musz odkada aktywno zawodow, poniewa s zmuszone do opieki nad dziemi, tymczasem mogyby spokojnie odda dziecko do przedszkola, a same realizowa si zawodowo. Obecnie w Polsce jest ok. 40% kobiet, ktre s aktywne zawodowo, za rednia w Unii Europejskiej wynosi 65%, a w niektrych krajach jest nawet wysza. Mwic o wydueniu wieku emerytalnego, nie zapominajmy te o tym, e musimy modym rodzicom, modym matkom da szans podjcia pracy. To jest totalnie nieracjonalne podejcie do bardzo wanej kwestii, jak s mae dzieci. To, co powiedzia pan Broniarz, e dzieci nie s wyborcami i moe dlatego s w ten sposb traktowane... To jest skandaliczne. Musimy pamita, e te dzieci te kiedy bd gosoway i na pewno bd nas rozlicza. Posowie Ruchu Palikota na pewno bd walczy o te zmiany, ktre s zawarte w tym projekcie, poniewa jest to jeden z priorytetw, z jakimi Ruch Palikota przyszed do Sejmu. Jednym z priorytetw jest walka o przedszkola, rwnie o obki, dzisiaj rozmawiamy o przedszkolach. Jeeli chodzi o spraw obnienia wieku do 2 lat, to myl, e wszystkie opinie pedagogw mwi jasno, e nie jest to zy pomys, jest to nawet pewnego rodzaju umoliwienie tym dzieciom lepszego rozwoju. Wyrazem tego jest moliwo przyjmowania ju w tym momencie dzieci w wieku 2,5 lat. Tak e obnienie wieku do 2 lat na pewno nie stanowioby problemu, oczywicie po w przygotowaniu w odpowiedni sposb kadry, aby bya ona wykwalikowana. Na koniec chciabym przytoczy to, co ju zostao powiedziane, argumentacj przedstawicieli rzdu, ktrzy zauwayli, e wnioskodawcy okrelaj t liczb na ok. 500 tys., a w rzeczywistoci jest to ok. 440 tys. Ja naprawd to podziwiam, ale poziom argumentacji jest chyba adekwatny do poziomu ostat-
nich 100 dni rzdu. Jestem zaskoczony tym, e polski rzd odpowiada na projekt obywatelski w ten sposb i wskazuje, e jest tu wielki bd, bo wnioskodawcy pomylili si o ok. 50 tys. maych dzieci. Przechodz do podsumowania. Obywatelski projekt idcy w stron walki z niem demogracznym, projekt, ktry bdzie mia pozytywny wpyw na aktywizacj zawodow kobiet, to projekt, ktry naley traktowa priorytetowo. Pamitajmy te o tym, e jeeli zapomnimy o maych dzieciach, to rozwj naszego kraju na pewno nie bdzie tak wietlany, jak niektrzy prbuj nam to wmwi. (Dzwonek) I sowo na koniec. Myl, e decydujcym argumentem, przemawiajcym za tym, aby poprze ten wniosek zwracam si tu szczeglnie do posw koalicji jest to, e te sowa, ktre wypowiedziaem na pocztku, wypowiedzia premier Donald Tusk podczas expos w 2007 r. Ja mam nadziej, e to nie s sowa rzucone na wiatr, tylko w kocu wemiecie si do roboty i co zrobicie. W innym przypadku wasz premier zostanie tylko populist i hipokryt. Tak e od was zaley to, w jaki sposb zostanie rozliczony premier. Dzikuj bardzo. Aha, Ruch Palikota oczywicie pozytywnie wyraa si na temat tego projektu. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
279
Pose Zbigniew Wodkowski skim rozwizanie stwarza moliwo wczeniejszego wczania dzieci, bo ju dwulatkw, w system wychowania przedszkolnego. Sprawa druga. W poprzedniej kadencji rzdu wskaniki upowszechniania wychowania przedszkolnego wzrosy o ponad 20% jest to fakt, mona go rnie interpretowa z 42% w 2007 r. do 76% w 2011 r. Byo to moliwe rwnie dziki aktywnoci samorzdw gminnych. Unia Europejska zobowizuje kraje czonkowskie, o tym mwi pan przewodniczcy Broniarz, do osignicia do 2012 r. poziomu upowszechnienia wychowania przedszkolnego charakteryzujcego si wskanikiem 95%. Wydaje si, e osignicie europejskich standardw nie bdzie moliwe bez nansowego wsparcia samorzdw gminnych z budetu pastwa. Projekt obywatelski rwnie w tych dwch obszarach jest zbieny z projektem ustawy zoonym do laski marszakowskiej przez klub Polskiego Stronnictwa Ludowego. Dlatego bdziemy za przesaniem obywatelskiego projektu ustawy do prac w komisji. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
szkolnej co najmniej w odniesieniu do 4- i 5-latkw. Tak mwi Donald Tusk. W czasie konferencji prasowej premier podkreli, e pomoc budetowa dla przedszkoli jest istotna take w kontekcie debaty o zmianach w systemie emerytalnym i wie si ze wzmocnieniem polityki prorodzinnej. To s sowa premiera. Nastpna wypowied: Problem realnie taniej usugi przedszkolnej, powszechny dostp do przedszkola powinien sta si prawem rodzicw. Pastwo wsplnie z samorzdem powinno w moliwie szybkim terminie zadba o pen dostpno usugi przedszkolnej co najmniej w odniesieniu do 4- i 5-latkw. Tak mwi Donald Tusk. Wedug premiera poziom odpatnoci za przedszkola nie powinien by dewastujcy dla kieszeni rodzicw. Donald Tusk mwi w ten sposb: Chodzi o to, abymy w roku 2013 mogli uruchomi pomoc w postaci jakiej formy subwencji lub dotacji. Do tej pory takie sowa w ustach premiera si nie pojawiay, minister edukacji te nigdy nawet jednym sowem nie wspomina o takiej moliwoci, o tym, aby bya subwencja na kadego przedszkolaka w Polsce. Tak e mamy now sytuacj i to te jest wynik tych trzech debat nad projektami Zwizku Nauczycielstwa Polskiego, ktre odniosy sukces, przyniosy taki efekt, e premier dostrzeg problem i zamierza zrobi pierwszy krok w t stron. Dlaczego to jest tak wany projekt? Dlatego e jednak setki tysicy dzieci w Polsce do przedszkoli nie uczszczaj i to z tego powodu, e rodzicw po prostu nie sta na to, aby dziecko chodzio do przedszkola. Jeli pastwo nie wemie tego obowizku na siebie, to rodzice go po prostu nie udwign. Myl, e powinnimy przyj takie zaoenia, eby nie wydua wieku emerytalnego w Polsce, ale budowa przedszkola dla nastpnych pokole, e to jest kierunek. (Oklaski) Jeli jest problem z demogra, to zacznijmy robi ten krok, jakim jest subwencja owiatowa dla kadego przedszkolaka, ale te pomylmy o narodowym programie budowy przedszkoli w Polsce. Taki program zosta przedstawiony w kampanii wyborczej przez Sojusz Lewicy Demokratycznej. To jest problem do rozwizania i to jest cel, ktry polski Sejm powinien sobie w tej kadencji zaoy i ten problem rozwiza, tak abymy nie byli na szarym kocu Unii Europejskiej, jeli chodzi o upowszechnienie wychowania przedszkolnego, jak to jest do tej pory. Ten projekt rwnie niweluje pewn niesprawiedliwo, jeli chodzi o podejcie do wychowania przedszkolnego. Kolega prezes mwi, e przedszkolaki nie gosuj. Jeszcze nie gosuj, ale w przyszoci bd gosowa, bo s obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej. S jednak nierwno traktowane, bo na kadego szeciolatka w Polsce w tym roku jest naliczona subwencja, a na adnego piciolatka tej subwencji z budetu pastwa naliczanej nie ma. My nie widzimy rnicy midzy dziemi 4-, 5-letnimi a 6-letnim, na ktre pienidze z budetu pastwa s przeznaczane. T niesprawiedliwo naley zmieni i ten projekt obywatelski ten problem niesprawiedliwoci rozwizuje.
280
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Pose Artur Ostrowski Finansowania z budetu pastwa domagaj si sami samorzdowcy: wjtowie, burmistrzowie, prezydenci miast. (Dzwonek) Mwi o tym, e jeli maj sobie poradzi z tym zadaniem wasnym, jakim jest utrzymywanie przedszkoli i niesiganie do kieszeni rodzicw w takiej formie i w takiej skali jak obecnie, to musz otrzyma na to zadanie wasne pienidze z budetu pastwa w formie subwencji. Ten wanie mechanizm jest zawarty w tym projekcie obywatelskim. Panie Marszaku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Z uwagi na wano tej ustawy, ale te szybko, z jak powinnimy procedowa, klub SLD jest za jak najszybszym przyjciem tego projektu obywatelskiego i wprowadzeniem subwencji owiatowej, objciem subwencj kadego dziecka w Polsce od drugiego roku ycia. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
rzdach kuriozalne projekty. Byy to propozycje likwidacji publicznych przedszkoli i po ich zlikwidowaniu przekazania prowadzenia tych placwek podmiotom innym anieli jednostki samorzdu terytorialnego. Oczywicie w lad za t propozycj szoby przede wszystkim pogorszenie warunkw pracy i pacy nauczycieli. Na pogorszenie tych standardw na szczcie nie zgodzia si spoeczno lokalna, by olbrzymi protest i samorzd ostatecznie z tych projektw si wycofa, ale jest sytuacj kuriozaln wanie tego typu propozycja i dziwi si, e dzisiaj w kontekcie tak wielu dyskusji dotyczcych zalet wychowania przedszkolnego samorzdowcy potra jeszcze przedkada tego typu propozycje. Tak na marginesie chciaabym rwnie, eby kto kiedy policzy, jak wiele kosztowaa nas likwidacja sieci przedszkoli w cigu tych ostatnich 20 lat. Bdziemy popiera zmiany zaproponowane przez projektodawcw tej ustawy w tym zakresie, ktry dotyczy subwencji owiatowej dla organw prowadzcych przedszkola. Nieco wicej wtpliwoci wzbudza druga propozycja, a mianowicie by opiek przedszkoln obj ju dzieci 2-letnie. Pragn przypomnie, e ju w tej chwili ustawa o systemie owiaty wprowadza tak moliwo, by w szczeglnie uzasadnianych przypadkach dyrektor przedszkola mg si zgodzi na to, by w zajciach przedszkolnych uczestniczyo dziecko bardzo mae, bo 2,5-letnie. C, bdziemy pochyla si nad t propozycj, jestemy otwarci na dyskusj. Znam jednak opini bardzo dowiadczonych pedagogw, ktrzy twierdz, e takie obnienie wieku przedszkolnego moe by ryzykowne, ale, tak jak powiedziaam, jestemy otwarci. Znamienne dla nas jest jednak to, e projektodawcy tej ustawy na poparcie swojej tezy dotyczcej podziau na grupy wiekowe od 0 do 3 lat i od 3 lat do 6 lat (Dzwonek) przytoczyli tylko jeden cytat z opracowania. Myl, e to jest tak dogbna zmiana, e ona zasuguje wanie na bardzo pogbion dyskusj, ale, tak jak powiedziaam, jestemy otwarci na t dyskusj. Klub Solidarna Polska bdzie opowiada si za dalszym, i to bardzo szybkim, procedowaniem nad tym projektem ustawy. Dzikuj. (Oklaski)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
281
Wicemarszaek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak Zamykam list. Przechodzimy do wystpie posw zgoszonych do zadania pyta. O zabranie gosu prosz pana posa Cezarego Olejniczaka, SLD. Bardzo prosz, panie pole. (Pose Urszula Augustyn: Ile jest czasu na zadanie pytania?) Czas 1,5 minuty.
282
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Pose Kazimierz Moskal Kapita ludzki. Wiemy, ile pienidzy zostao wydanych, natomiast nasuwa si pytanie, jakie byoby zapotrzebowanie, eby docelowo osign wskanik 95% upowszechnienia przedszkolnego. Ile dodatkowych rodkw naleaoby na to przeznaczy z programu Kapita ludzki? Na pewno minister bdzie si tym chwali, e oto skierowalimy pienidze z tego rda nansowania i nie ma o czym mwi. Natomiast nie chodzi o to, e niektre gminy sigaj po rodki, niektre nie sigaj. Chodzi o to, eby kada gmina miaa tak moliwo i miaa pienidze. S bowiem gminy, ktre z pewnych powodw nawet nie wystpuj o te rodki i w ktrych nie ma nowych przedszkoli. A wic ile gmin zostao pominitych, ile jeszcze przedszkoli naley wybudowa, ile pienidzy naley na to przeznaczy? I pytanie kocowe. Mona powoywa si na artykuy, ktre pastwo wymienialicie, i konstytucji, i ustawy o systemie owiaty, i ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego, natomiast powiem tak: Jeeli dokadnie wykonalibycie przepis art. 167 ust. 1 konstytucji, to czy nie byoby to wystarczajce? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
283
Pose Andrzej Orzechowski trzebny. Pewnie to my powinnimy zdecydowa i pewnie tej odpowiedzi bd od pana prezesa oczekiwa. Jeli bowiem skutki roczne, jak przeczytaem, wynosz 5,2 mld z, to oznacza to po stronie dochodowej budetu na przykad zwikszenie o jeden punkt procentowy podatku VAT. (Dzwonek) Po stronie wydatkowej moemy sobie wyobrazi na przykad niezwikszanie emerytur rocznych, bo w tym wypadku skutki wynosz 7 mld z. (Poruszenie na sali) A moe niewypacanie zasikw dla bezrobotnych? A wic pytanie jest do pana prezesa, ktry z tych wariantw wybiera. Dzikuj. (Oklaski)
284
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Inicjatywy Ustawodawczej jest na pewno bardzo istotny. Myl, e wszyscy, ktrzy zabieramy tutaj gos, wyraamy trosk o to najmodsze pokolenie. Myl, e jest to pewien element polityki prorodzinnej, niezwykle istotnej z punktu widzenia nas wszystkich. Nie zgodz si jednak z tym, e sytuacja w polskich przedszkolach wyglda dobrze. Wyglda dobrze na razie, do roku 2013, dopki obowizuj zasady Europejskiego Funduszu Spoecznego, ktre umoliwiaj tworzenie i funkcjonowanie nowych przedszkoli. Szanowny Panie Prezesie! Szanowni Pastwo! W pastwa projekcie s zapisy, ktre mwi o tym, e oczywicie bdzie to zadanie wasne gmin, przy czym te rodki bd zawarte w czci owiatowej subwencji oglnej. Mam pewne wtpliwoci, czy jest to aby wystarczajco dosadny zapis, poniewa obecnie rwnie jest zasada, e gminy uzyskuj rodki na prowadzenie szk jakoby w 100%, a to przecie nieprawda. Gminy musz do funkcjonowania owiaty bardzo, bardzo duo dokada ze rodkw wasnych. Dlatego myl o zwerykowaniu tych zapisw, tak aby byy one bardziej stanowcze. Jeli natomiast chodzi o rodki, ktrych cigle brakuje, to te zdecydowanie si nad tym zastanawiam. (Dzwonek) Czsto docieraj do nas rwnie takie oto informacje, e na przykad za rok 2011 do budetu pastwa zwrcono ponad 500 mln z z tytuu niezrealizowanego programu pomocy materialnej dla uczniw. Myl, e jest to jedno ze rde nansowania takiego programu wychowania przedszkolnego. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
285
Pose Piotr Szeliga ranie samorzdw w utrzymaniu przedszkoli z budetu centralnego. Jednak moe nie obniajmy tego wieku, nie uszczliwiajmy kobiet na si. Moe lepiej byoby wyduy urlopy macierzyskie, aby te mae dzieci mogy by duej w domu z mam i tat. Ju dzisiaj wiemy, e w przedszkolach czsto brakuje miejsc dla dzieci. Wprowadzajc tam te modsze dzieci, by moe doprowadzimy do sytuacji, e tych miejsc bdzie jeszcze mniej. By moe lepiej jest wesprze samorzdy konkretn subwencj dla dzieci od lat trzech. Czy pan przewodniczcy dopuszcza takie rozwizanie: wyduenie urlopw macierzyskich, tacierzyskich, a nie obnianie wieku przedszkolnego do dwch lat? Mam take pytanie (Dzwonek) do strony rzdowej: Czy w najbliszym czasie maj pastwo zamiar wspomc samorzdy subwencj na przedszkola?
w stosunku do potrzeb i oczekiwa spoecznych. Projekt zmian ustawy o systemie owiaty, ktry nakada na pastwo obowizek zabezpieczenia rodkw w ramach dodatkowej subwencji owiatowej na bezpatne nauczanie, wychowanie i opiek w zakresie wychowania przedszkolnego, jest w peni uzasadniony. Stawiam jednak pytanie dotyczce art. 14 ust. 1 w projekcie zmian do ustawy o systemie owiaty, a mianowicie: Czy obnienie do dwch lat wieku dzieci, ktre powinny by objte edukacj wychowawcz, chodzi o wychowanie przedszkolne, nie jest dziaaniem przystosowujcym dziecko do objcia go edukacj szkoln od (Dzwonek) szstego roku ycia, czemu, jak wiemy, sprzeciwia si prawie 80% rodzicw? Czy zbyt wczesne wyrczanie rodzicw w wypenianiu obowizku wychowywania maego dziecka poza rodowiskiem rodzinnym dziecka, ktre w tym czasie szczeglnie potrzebuje mioci rodzicielskiej, ciepa, poczucia bezpieczestwa i indywidualnego zainteresowania jego ciekawoci wiata, nie zaburzy jego psychiki i rozwoju emocjonalnego? Ostatnie pytanie: Czy pani minister ma wiadomo, e wygasa Program Operacyjny Kapita ludzki, ktry przyzwoli na uruchomienie przedszkoli, szczeglnie na wsi? Co pastwo zamierzacie w to miejsce, e tak powiem, uruchomi? Czy bdzie nas sta? Czy przewidujecie zabezpieczenie rodkw na dziaalno tych przedszkoli, nie mwic o koniecznoci powoania do ycia innych? Dzikuj. (Oklaski)
286
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
watelski podnosi bardzo istotny problem spoeczny, problem, ktry jest opisany rwnie w dokumentach rzdowych. Wsplnie musimy poszuka instrumentw, ktre doprowadz do tego, e znaczco zwikszy si udzia naszych dzieci w wychowaniu przedszkolnym, w szczeglnoci w rodowisku wiejskim. Nadal mamy tutaj wiele do zrobienia, mimo pewnego postpu w ostatnich latach trzeba to rwnie zauway. Instrumentem, ktry bdzie wanie wspiera dostp do wychowania przedszkolnego, jest subwencja, o ktrej mowa, a o ktrej mwi rwnie ze swojego tuskobusu pan premier Tusk. Pani minister rwnie mwia w jednym z wywiadw, e rzd pracuje nad takim rozwizaniem. W zwizku z powyszym chciabym zapyta: Na jakim etapie znajduj si te prace i czy rzeczywicie to rozwizanie bdzie suyo tylko obnieniu kosztw pobytu dziecka w przedszkolu, ktre s po stronie rodzicw? Tak pani minister sugerowaa rwnie w swoim wywiadzie, jeli chodzi o ukierunkowanie tej subwencji. Druga bardzo istotna kwestia, o ktrej mwili ju przedmwcy, to pomoc pastwa w budowie nowych przedszkoli publicznych. Mam zaszczyt mieszka w gminie Chanowo, wiejskiej gminie, ktra w ubiegym roku oddaa do uytku nowe przedszkole. Wsplnie z panem marszakiem uczestniczylimy w otwarciu przedszkola w Zagrowie, ktre zbudowano w caoci (Dzwonek) ze rodkw wasnych gmin wiejskich, ktre nie maj rodkw. Powoduje to, e w nastpnych latach spacaj one kredyty i ogranicza si szanse rozwojowe w innych obszarach. Czy rzd przewiduje w najbliszym czasie wprowadzenie programu, ktry bdzie wspiera gminy w budowie przedszkoli publicznych? Dzikuj. (Oklaski)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
287
Pose Marek Domaracki Mam takie pytanie do posw PO i PSL: Jak dugo zamierzacie by bierni w tej sprawie? Czy nie jest wam wstyd? Czy znw ostatnie sowa premiera w sprawie przedszkoli nie oka si czyst, tak werbaln propagand? (Gwar na sali) Co do sw posa z Solidarnej Polski przemilcz je, bo uwaamy, Ruch Palikota, e przedszkola s waniejsze ni Radio Maryja i Telewizja Trwam. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
288
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Pose Ryszard Zbrzyzny serdecznie panu prezesowi Zwizku Nauczycielstwa Polskiego za t determinacj, ale chciabym zapyta o wiar. Czy wierzy pan, panie prezesie, e ta koalicja, koalicja LL, liberaw z ludowcami, poprowadzi proces legislacyjny do koca i ktrego piknego dnia, ale w tej kadencji Sejmu, bdziemy triumfowa, bdziemy mieli dzieo, ktrego oczekuj setki tysicy obywateli Rzeczypospolitej i dziesitki, a moe i setki tysicy dzieci? Czy moe kolejne pierwsze czytanie bdziemy mieli za 4 lata, kiedy bdzie rozpoczynaa si kolejna kadencja? Na koniec kwestia wiarygodnoci. Wicepremier rzdu Rzeczypospolitej mwi, e nie wierzy w pastwowy system emerytalny. Rzecznik prasowy ministerstwa owiaty mwi, e nie ma co wierzy w dane statystyczne, ktrymi dysponuje ministerstwo owiaty, bowiem nie s one do koca wiarygodne. Rzecznik prasowy wylecia za to z pracy, wicepremiera nie da si za bardzo wywali, bo byby koniec koalicji. Chciabym zapyta: Czy wnioskodawcy projektu obywatelskiego dysponuj wiarygodnymi rdami, ktre jak gdyby wspieraj inicjatyw, jak zaprezentowa pan prezes dzisiaj Wysokiej Izbie? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
wspomn o elementarnej przyzwoitoci, a polityk powinien by przede wszystkim przyzwoity. (Oklaski) Chciaabym podzikowa posowi Ostrowskiemu za bardzo obiektywne, a jednoczenie pozytywne zdania o premierze Tusku w odniesieniu do zapowiedzi dotowania przedszkoli, jak pan premier rzeczywicie poczyni. Szkoda, panie pole, e sowa pana posa Olejniczaka nie mog si speni. My te chcielibymy, eby minister Rostowski by cudotwrc. Jest rzeczywicie bardzo dobry, ale nie jest cudotwrc. (Gos z sali: Ju niewiele mu brakuje.) Nie jest w stanie dodrukowa pienidzy, eby nie zaszkodzi polskiej gospodarce i przez to polskim przedszkolom. Natomiast mam pytanie do pani minister Krystyny Szumilas. Pani minister, prosz nam powiedzie, jest pani po rozmowach z premierem, jak pani ocenia od kiedy, realnie, mamy szans dotowa polskie przedszkola? Czy rok 2013 moe ju by tym rokiem, kiedy wspomoemy samorzdy, a przede wszystkim rodzicw wysyajcych dzieci do przedszkoli? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
289
Pose Andrzej Szlachta wnioskodawcw? Czy wedug ministerstwa aktualna baza owiatowa i przedszkolna, zwaszcza w gminach wiejskich, wystarczy na praktyczn realizacj zapisw tej ustawy? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Do pana posa z Solidarnej Polski te mam pytanie, czy rozrnia liter k od litery c, bo kuria pisze si przez k, a Curie przez c. Dzikuj. (Wesoo na sali, oklaski)
290
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Pose Romuald Ajchler ro brakuje miliona, to znaczy, e ten milion zotych zosta w kieszeni Ten milion dzieci, ktre s donansowywane To zostao ministrowi nansw w kieszeni. To jest okoo 500 mln z. A wic jest cz, s pewne rodki, ktre mona by przeznaczy na nansowanie pomysu, o ktrym mwimy w tej chwili. Jeli bdzie jeszcze kilkanacie pyta, to bdzie kilka propozycji, znajdzie si kilka miliardw zotych i nie potrzeba bdzie pana profesora od nansw, bo Wysoka Izba sama poradzi sobie z tym problemem. On tylko przekae te rodki. Chciabym jednak, pani minister, zapyta o co innego. Gdyby informacja (Dzwonek), o ktrej mwi pan premier, o ktrej pani mwia, odnonie do subwencjonowania przedszkoli zostaa wczeniej podana samorzdom, by moe wiele samorzdw odoyoby decyzje w sprawie zamykania maych szk. Podaem tu przykad z gminy Wronki. Niejednokrotnie podejmuje si decyzj o zamkniciu szkoy ze wzgldu na brak 60 tys. z. Wszyscy si na to zgadzaj. Gdyby bya ta subwencja, to dzieciaki, ktre s w zerwce, zaatwiyby ten problem. Ale samorzdy id dalej. Za chwil sprzedadz budynki, w ktrych s szkoy. Mwi o wsiach. A wic warto si pospieszy, pani minister. Std te pytanie: Czy, a jeli tak, to kiedy, zamierzacie pastwo zrealizowa, wprowadzi w ycie t zapowied premiera? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
wczeniej dzieci s w systemie, im wczeniej maj moliwo korzystania z opieki fachowcw, to tym szybciej dobra wsppraca midzy pedagogiem i rodzicem daje efekt wyrwnywania szans. Ale przecie, na miy Bg, nikt nie mwi o obligatoryjnym posyaniu dwulatkw do przedszkoli, o czym, prosz pastwa, mwimy? Naprawd zastanwmy si, o czym mwimy. Tak samo jak nie mwimy, prosz pastwa, o tym, ebymy popierali ten konkretny projekt. Mwimy o tym, i tak rozumiem sowa pana premiera, e wane jest, abymy dyskutowali o tym, eby dzieciaki mogy by w systemie. Czy to bdzie subwencja, czy to bdzie dotacja, czy to bdzie jakiekolwiek inne wsparcie, tutaj mamy pole do dyskusji. Dlatego nasz klub bardzo wyranie wyrazi swoj opini: naszym zdaniem warto rozmawia. W zwizku z tym chc te zada pytanie pani minister. (Dzwonek) Jeeli rozmawiamy o pienidzach dla przedszkoli, dla samorzdw na przedszkola, to pytamy, kiedy i jak form moe przyj propozycja rzdowa. Rozumiem, e jest propozycja klubu PSL, jest propozycja obywatelska, bdzie propozycja rzdowa. To siadajmy w komisji, rozmawiajmy o tym i prbujmy wymyli taki system, taki sposb, eby faktycznie mona byo wesprze samorzdy. Ale powtarzanie w koo Macieju, e rzeczywisto jest inna, ni jest, te jest bzdur, bo pastwo widzicie wszystko albo na biao, albo na czarno. Jeeli dzisiaj, tak jak mwili pastwo posowie, jest milion dzieci mniej w systemie, a subwencja w cigu ostatnich piciu lat wzrosa o 10 mld, to, na miy Bg, albo nie mamy dzieci i s puste miejsca, albo mamy dzieci i jest jaki dramat z zamykaniem przedszkoli. Skoro w niektrych samorzdach w przedszkolach s wolne miejsca dla dzieci, przyjmuje si dwuiplatki, to nie czarujmy rzeczywistoci, e nie ma. Zastanwmy si, realnie patrzmy na to, co si naprawd dzieje. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
291
Pose Katarzyna Hall w szkoach, ktre mogyby by wypenione, gdyby w niektrych dzielnicach byo wicej dzieci. To s miejsca, ktre mona te zagospodarowa inn ofert, np. przedszkoln, ale moe nie tylko. Pani minister, w stanowisku rzdu zostaa przypomniana kwestia dotyczca form opieki obkowej. Moje pytanie jest takie: Czy mona myle o rozwizaniach instytucjonalnych wypracowanych w ramach wsppracy midzyresortowej, o formach opieki obkowo-przedszkolnej, eby by moe tam, gdzie jest miejsce, otwiera przedszkola dla modszych dzieci, by moe ze standardami opiekuczymi wymaganymi w przepisach obkowych, ale jednak eby to byo w zorganizowanej formie, eby rzeczywicie wypenia woln przestrze w obiektach owiatowych w ten sposb, aby mae dzieci miay dostp do zorganizowanej, dobrej, fachowej opieki i aby dawao to rodzicom szans pracowa, zarabia i lepiej si czu z tego powodu? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
mielicie tego dowcipu, a jedn z podstawowych kompetencji kluczowych jest umiejtno prawidowego odczytywania tekstw.
292
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Pose Sawomir Kosowski kowie komisji edukacji, obecni tutaj wraz z prezydium, rozmawialimy o tym, e za chwil bdziemy mieli przedoenie rzdowe, a jest przedoenie PSL. I mwilimy, e bdziemy pracowali nad tymi projektami, a ten dalej bdzie czeka w kolejce. Nad czym chcecie pracowa? Kiedy wreszcie powiecie prawd? Przecie rzd powiedzia, e jest przeciwko temu projektowi. Pani minister napisaa, e bdzie przeciwko, a wiadomo, e zachowujecie si zawsze tak jak rzd. To po co udzi ludzi, ktrzy skadaj projekt, zbieraj podpisy? Raz powiedzcie prawd. (Oklaski)
wem rodzicw. A wic pastwo wsplnie z samorzdem z samorzdem wanie powinno w moliwie szybkim terminie zadba o pen dostpno usugi przedszkolnej przy takim poziomie odpatnoci, ktry nie bdzie dewastujcy dla kieszeni rodzicw. Tak mwi premier Donald Tusk. Jeli premier myli, e samorzdy znajd rodki nansowe, to odpowiadam, e nie, bo nie maj dzisiaj nawet na utrzymanie tych placwek, ktre zostay. Ale po konferencji prasowej, na ktrej premier Donald Tusk wypowiedzia te sowa, pani minister Szumilas stwierdzia, e ta ustawa nie moe wej w ycie, bo ten projekt jest po prostu nierealny. Moje pytanie brzmi: Kto mwi prawd? Czy pan premier, czy pani minister? Bardzo prosz o odpowied. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
293
Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas domo, e dzisiaj wszystkie dzieci 6-letnie uczestnicz w edukacji przedszkolnej lub szkolnej ktre uczszczaj do przedszkoli, jest wane z kilku powodw. To jest tzw. zoty wiek rozwoju dziecka, a wic wtedy dziecko najszybciej si rozwija, w sposb najbardziej skuteczny mona wpywa na rozwj dziecka, wyrwnujc braki, decyty, rozwijajc talenty. Jest to te niezwykle istotny wiek ze wzgldu na zwikszanie szans edukacyjnych dziecka. Szczeglnie wane jest to w przypadku dzieci wychowujcych si w trudnych warunkach, gdy nie s wspierane przez rodzin, przez rodowisko. Wychowanie przedszkolne jest wane rwnie z punktu widzenia polityki prorodzinnej pastwa. Mode matki chc pracowa, mode matki chc uczestniczy, by aktywne na rynku pracy. Tak wic upowszechnienie wychowania przedszkolnego rwnie jest istotne ze wzgldu na ycie rodzinne modych Polakw. Nikt na tej sali nie neguje wanoci wychowania przedszkolnego dla dziecka, dla rodziny i dla pastwa. Dlatego trzeba znale skuteczne rozwizania dotyczce tej kwestii, tego, co ju si dzieje, bo przecie edukacja przedszkolna w Polsce rozwija si od kilku lat w sposb szybszy, ni to si dziao przez cae dziesiciolecie, rozwizania moliwe do zrealizowania w obecnej sytuacji, rwnie nansowej, pastwa. Bo jeeli bdziemy mieli rozwizania, ktre nie znajd odzwierciedlenia w budecie pastwa i w budetach samorzdu terytorialnego, to nie przyczyni si one do upowszechnienia edukacji przedszkolnej. eby mwi powanie i skutecznie o zwikszaniu liczby miejsc w przedszkolach dla dzieci w wieku od 3 do 5 lat trzeba sobie zda spraw z problemu, przed jakim stoimy, zastanowi si i zapyta, w jakim miejscu dzisiaj si znajdujemy. Ot, prosz pastwa, szanowni pastwo posowie, obecnie mamy 1536 tys. dzieci w wieku od 3 do 6 lat. W przedszkolach przebywa obecnie 1160 tys. dzieci, 70 tys. dzieci 6-letnich uczestniczy w edukacji szkolnej. Jak to wygldao jeszcze kilka lat temu? Ot w roku 2007 mielimy 1416 tys. dzieci, w 2008 r. byo to 1415 tys. dzieci. Porwnujc na te dwie liczby, widzimy, e od 2007 r. liczba dzieci w wieku przedszkolnym wzrosa o 100 tys. Tak wic ten problem zwizany z zapewnieniem miejsc w przedszkolach od 2007 r. zwikszy si o t dodatkow liczb 100 tys. dzieci. Gdyby nie to, gdyby nie ta sytuacja, e w systemie mamy o 100 tys. dzieci wicej, dzisiaj przy tej liczbie 1160 tys. miejsc w przedszkolach mielibymy ju 82% dzieci objtych wychowaniem przedszkolnym. W roku 2006 to byo 60%. Wyrwnujemy zatem nie tylko decyt miejsc zwizany z tym, e jeszcze kilka lat temu liczba dzieci objtych wychowaniem przedszkolnym bya w naszym kraju bardzo niska, wyrwnujemy nie tylko ten brak spowodowany bardzo maym upowszechnieniem edukacji przedszkolnej na przeomie lat 1999/2000, na pocztku XXI w., ale rwnie mu-
simy dodatkowo zmierzy si z tym, e liczba dzieci w wieku od 3 do 5 lat czy od 3 do 6 lat jest wiksza, ni bya wczeniej. Te ostatnie lata dla edukacji przedszkolnej byy dobrym okresem. Nie chodzi o to, eby si tym zachwyca czy podwaa potrzeb upowszechnienia edukacji przedszkolnej, ale te warto, mylc o rozwizaniach na przyszo, przypomnie sobie i popatrze na to, co si zdarzyo w cigu ostatnich 4, 5 czy 6 lat, jak chc pastwo posowie. Pan pose Moskal podwaa uzasadnienie projektu obywatelskiego przygotowane przez rzd. Poprosiam o dane dotyczce uczestnictwa w wychowaniu przedszkolnym albo liczby miejsc w zakresie wychowania przedszkolnego od 2000 r. do 2005 r. W 2000 r. to byo 885 tys. miejsc, w 2002 r. 840 tys., w 2003 r. 831 tys. Te liczby pokazuj, e liczba miejsc, jeli chodzi o wychowanie przedszkolne, wcale nie rosa, tych miejsc byo mao. Rzeczywicie pomidzy rokiem 2006 i 2007 liczba miejsc w zakresie wychowania przedszkolnego wzrosa o 9 tys. Natomiast pomidzy 2008 r. i 2009 r. wzrosa o 75 tys., midzy 2009 r. i 2010 r. wzrosa o 65 tys., a midzy 2010 r. i 2011 r. wzrosa o 100 tys. Tak e wida, e wysiek samorzdw terytorialnych zwizany z upowszechnianiem edukacji przedszkolnej przynis efekty. Dzisiaj w edukacji przedszkolnej mamy 72% dzieci w wieku od 3 do 5 lat, gdybymy wzili pod uwag dzieci w wieku 36 lat, to jest to 75%. Liczba miejsc zwiksza si systematycznie, ale teraz trzeba jeszcze myle, jak dalej zwiksza liczb miejsc w zakresie edukacji przedszkolnej. Pytalicie pastwo posowie, czy np. prawo piciolatka do wychowania przedszkolnego nie powoduje zmniejszenia liczby miejsc w przedszkolach dla dzieci 3- i 4-letnich. Podam kilka liczb, bo one najlepiej obrazuj to, co si dzieje w systemie, ju bez komentarza. Ot w roku 2007 liczba dzieci 3-letnich w wychowaniu przedszkolnym wyniosa 127 tys. W 2011 r. to byo 220 tys., czyli nastpi prawie dwukrotny wzrost. Jeeli chodzi o dzieci 4-letnie, to w 2007 r. byo to 167 tys., prawie 168 tys. Obecnie jest to prawie 265 tys., tak e wida tutaj wzrost. Przypomnijmy, e dzisiaj wszystkie dzieci 5-letnie objte s edukacj przedszkoln, poniewa istnieje obowizek rocznego przygotowania piciolatka do edukacji szkolnej. Od 2007 r. do wrzenia 2011 r. przybyo 1505 przedszkoli, przybyo 4137 oddziaw przedszkolnych w szkoach, przybyy 1422 inne formy wychowania przedszkolnego. To rwnie wynik wysiku tego parlamentu, poniewa uchwalono ustaw, ktra pozwalaa na organizowanie innych form wychowania przedszkolnego. Dotyczy to przede wszystkim terenw wiejskich i tych miejsc, w ktrych nie ma takiej potrzeby objcia dzieci caodzienn opiek. Tam rodzice mog skorzysta z tej formy przygotowania, rozwijania dziecka. Pastwo posowie pytali o to, co rzd robi czy te co robi, jeeli chodzi o edukacj przedszkoln, o zwikszenie liczby miejsc w ramach edukacji przedszkolnej. Ot wspomn o przywoanym tutaj przez wielu
294
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas pastwa posw projekcie nansowanym z funduszu spoecznego, czyli chodzi o wspnansowanie tworzenia i rozwoju edukacji przedszkolnej w tych miejscach, w tych gminach, w ktrych jest najmniejsza liczba przedszkoli, liczba miejsc. W ramach tego projektu s pienidze na tworzenie nowych przedszkoli w 30% gmin z terenu kadego wojewdztwa o najniszym w skali regionu stopniu upowszechnienia edukacji przedszkolnej. To s pienidze na tworzenie nowych przedszkoli, nowych punktw wychowania przedszkolnego. S tam jednak rwnie rodki na wsparcie istniejcych przedszkoli w celu zwikszenia liczby miejsc w edukacji przedszkolnej. Rzeczywicie, na pocztku, w ramach tej perspektywy zaplanowane byy 243 mln euro na zwikszenie, rozwj edukacji przedszkolnej. Te pienidze s ju zakontraktowane. Prawie miliard zotych z tych rodkw tra do gmin na tworzenie i funkcjonowanie przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego. I gdybymy tylko na tym skoczyli, to susznie mielibycie pastwo posowie prawo zarzuca, e w tej sprawie niczego nie robimy. Jednak rodki na tworzenie miejsc przedszkolnych w ramach funduszu, rodkw europejskich, zostay zwikszone o 126,6 mln euro i to s pienidze, ktre bd mogy by wykorzystane, zgodnie z zasadami korzystania z nich, do 2015 r. Pracujemy w tej chwili nad now perspektyw i w jej ramach bardzo zabiegamy o to i myl, e bdziemy to robi skutecznie aby rwnie w nastpnej perspektywie moliwe byo nansowanie edukacji przedszkolnej ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego. Innym dziaaniem rzdu jest obnienie wieku szkolnego. Dzisiaj 70 tys. szeciolatkw uczestniczy w edukacji szkolnej. Przypomn, e edukacja szkolna jest donansowywana z budetu pastwa poprzez subwencj owiatow, ktra przekazywana jest do samorzdw na danego ucznia. Te 70 tys. szeciolatkw w szkoach to dodatkowe rodki dla gmin na funkcjonowanie szk na ich terenie. To rwnie dodatkowe moliwoci ratowania szk, ktre w tej sytuacji, gdyby tych dzieci w nich nie byo, byyby zagroone likwidacj. W kontekcie debaty o zmianach w systemie emerytalnym i wzmacnianiu polityki prorodzinnej wane jest, aby w ramach wspierania gmin w wykonywaniu przez nie ich zada wasnych, w te dziaania gmin wple wsparcie z budetu pastwa. Chciaabym jednak w tym momencie przypomnie pastwu, e od 1991 r., od kiedy obowizuje obecny podzia zada pomidzy administracj pastwow i administracj rzdow, prowadzenie przedszkoli stao si zadaniem wasnym samorzdu terytorialnego. W tym czasie, wraz z przekazywaniem samorzdom zada, wraz z przekazywaniem przedszkoli, zwikszono rwnie dochody jednostek samorzdu terytorialnego, tak aby mogy te zadania nansowa z wasnych rodkw. Uznajc jednak wano wychowania przedszkolnego, to,
e upowszechnienie wychowania przedszkolnego to jedna z waniejszych cywilizacyjnych zmian, ze strony rzdu pada propozycja wprowadzenia mechanizmw, ktre pozwol donansowa z budetu pastwa prowadzenie przedszkoli, ale w taki sposb, aby rwnie powodowao to obnienie kosztw zwizanych z opiek przedszkoln ponoszonych przez rodzicw. Tak wic przygotowywany w ministerstwie edukacji projekt zmian zwizany ze wsparciem nansowym dla gmin, przekazaniem do gmin dodatkowych rodkw na edukacj przedszkoln, jest powizany rwnie z tym, aby opaty wnoszone przez rodzicw na edukacj przedszkoln byy mniejsze. Edukacja przedszkolna, jej upowszechnienie to wsplne zadanie rzdu i samorzdu terytorialnego. Myl, e przy przygotowaniu i w trakcie dyskusji nad tym projektem bdziemy cile wsppracowa ze stron samorzdow. Pastwo posowie zadali rwnie wiele pyta bardziej szczegowych, odnios si moe tylko do niektrych. Pan pose Moskal pyta o rozbieno dat przyjcia stanowiska rzdu i obywatelskiego projektu zmiany ustawy o systemie owiaty. Pan pose jest bardzo dowiadczonym parlamentarzyst i pan pose doskonale wie, e ywot projektw obywatelskich zoonych w trakcie kadencji nie koczy si w momencie, kiedy koczy si kadencja. One przechodz na nastpn kadencj. Projekt obywatelski zosta zoony w 2010 r., zostao do niego przygotowane stanowisko rzdu, ale w zwizku z tym, e rozpocza si nowa kadencja, musiao zosta przygotowane nowe stanowisko rzdu do projektu obywatelskiego, nad ktrym w tej chwili pastwo debatujecie. Co konkretnie zrobi minister, aby upowszechni wychowanie przedszkolne? O tym ju mwiam. Wielu posw pytao o moliwo obnienia wieku, w ktrym dziecko mogoby rozpocz edukacj przedszkoln. Dzisiaj do przedszkola moe zosta przyjte dziecko 2,5-letnie. W projekcie obywatelskim proponuje si, aby moliwe byo przyjcie dziecka w wieku 2 lat. Oczywicie, jeeli rozwj emocjonalny i rozwj dziecka na to pozwalaj, a to oceniaj rodzice wsplnie z dyrektorem szkoy i nauczycielami, to rzd nie bdzie si takiej propozycji sprzeciwia. Jednak to nie jest obligatoryjne, to nie jest przepis, ktry powinien by rozcignity na wszystkie dzieci. W szczeglnych warunkach dziecko 2-letnie mona byoby przyj do przedszkola. Pan pose Ziobro pyta o nastpn perspektyw. Ju na to odpowiedziaam. Pytanie dotyczyo rwnie wolnych sal w szkoach podstawowych czy w szkoach. Rzeczywicie, jest tak, e ni demograczny, ktry dotkn nasz kraj w ostatnich latach, jest bardzo gboki. Okoo 1 mln dzieci ubyo z systemu szkolnego od 2005 r. to dotyczy szk podstawowych i gimnazjw co pociga za sob rwnie tak sytuacj, e s szkoy, w ktrych s wolne pomieszczenia dydaktyczne. Z systemu informacji owiatowej wynika, e jest okoo 30 tys. takich sal w szkoach podstawowych. To jest liczba, ktra odzwierciedla wszyst-
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
295
Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas kie wykazane przez dyrektorw szk wolne sale dydaktyczne. To rnie rozkada si w skali kraju. Najlepszym przykadem rnorodnoci problemw, ktre wystpuj w jednostkach samorzdu terytorialnego, s chociaby due miasta, nowe dzielnice, w ktrych budowane s mieszkania dla modych ludzi. Tam problemy demograczne s inne, bo tam s przede wszystkim mae dzieci objte edukacj przedszkoln i edukacj szkoln. Problem cakiem inny maj te dzielnice, ktre si wyludniaj albo w ktrych mieszkaj ludzie starsi. Sami pastwo posowie pewnie w swoim otoczeniu znajd przykady takich sytuacji. I to jest przede wszystkim problem, ktry musi by brany pod uwag i musi by rozwizywany na poziomie jednostki samorzdu terytorialnego. Dlatego jest tak wane wczeniejsze informowanie samorzdw terytorialnych, jakie zmiany w zakresie obowizku szkolnego czy upowszechnienia edukacji przedszkolnej planujemy, bo one do tych zmian musz si przygotowa i musz rwnie przygotowa swoje szkoy. Pytalicie, pastwo posowie, dlaczego rzd zaopiniowa negatywnie obywatelski projekt zmiany ustawy o systemie owiaty. Ot dzisiaj rozmawiamy tylko o jednym z wycinkw tego projektu, o edukacji przedszkolnej, natomiast cay projekt, gdyby go zrealizowa w takim ksztacie, w jakim zosta przedstawiony Wysokiej Izbie, kosztowaby budet pastwa okoo 17 mld rocznie, bo on dotyczy nie tylko edukacji przedszkolnej, ale i zmiany zasad nansowania w ogle nie tylko przedszkoli, ale caego systemu edukacji. Std niemoliwe byo pozytywne zaopiniowanie tego projektu, poniewa skutki nansowe tego projektu byyby nie do udwignicia dla budetu pastwa w obecnej sytuacji nansowej. Natomiast w odniesieniu do tego projektu dokadnie wskazalimy, e edukacja przedszkolna i ten fragment dotyczcy edukacji przedszkolnej s przedmiotem stara rzdu i e w moim resorcie przygotowywany jest projekt zmiany ustawy o systemie owiaty, tak aby umoliwi donansowanie edukacji przedszkolnej. I to w tej chwili robi w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Dzikuj pastwu za dyskusj. Myl, e odpowiedziaam na wikszo zadanych przez pastwa pyta. Dzikuj. (Oklaski)
296
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Wincenty Sawomir Broniarz projektodawcw, prowadzi edukacji dzieci 2-letnich w penym tego sowa znaczeniu. Chciabym take zwrci uwag na to, e pierwsze wystpienie przewodniczcego komitetu inicjatywy obywatelskiej miao miejsce w 2008 r., nastpne w 2010 r. Bardzo si ciesz, e w przypadku tych danych, ktre przywoaa pani minister Szumilas, mwicych o radykalnym wzrocie liczby dzieci objtych edukacj przedszkoln, cezur stanowi wanie 2008 r. Pamitamy, jaki wczeniej mia stosunek minister Roman Giertych do edukacji przedszkolnej, jak bardzo indoktrynowa czy wrcz ideologizowa, to bdzie lepsze okrelenie, edukacj przedszkoln. To byo take przyczyn m.in. owej zapaci. Inicjatywa z 2008 r. rozpocza publiczn dyskusj o wychowaniu przedszkolnym i moe rzecz nie w tym, ebymy tutaj toczyli spory, kto w tym zakresie by pierwszy, czyj to jest pomys, czy to by pomys PSL, a inicjatywa obywatelska ten pomys kopiuje, czy te nie. Najwaniejsze jest to, abymy w tej Izbie, no, niekoniecznie na tym posiedzeniu, ale w tej kadencji, ten problem rozwizali, bo to dzieci bd tymi wygranymi. Natomiast moe niepokoi odwoywanie si do budetu unijnego, dlatego e w zasadzie mona, stosujc pewne uproszczenie, przyj, e przy konstruowaniu nowego budetu unijnego 2 lata mamy niejako wyczone z nansowania akurat z tych rde. Chc rwnie zwrci si do pana posa Poznaskiego partem w kontekcie tych 4 tys. dzieci krakowskich. Wydaje si, e pytanie, co Ministerstwo Edukacji Narodowej w tej sprawie zrobio, jest pytaniem troch niewaciwym, dlatego e sdz, i mwi to partem, i te 4 tys. dzieci to jest akurat ta liczba, ktra jest ujta w owej rnicy midzy naszymi a ministerialnymi wyliczeniami dotyczcymi liczby dzieci, ktre nie s objte edukacj przedszkoln, a wic niejako problem krakowski zawis w prni, a jest rzecz oczywist, e dla 4 tys. rodzin tych dzieci to jest ogromny problem. Do pana posa, ktrego nazwiska nie zdyem zanotowa, a ktry nawoywa do tego, abym by konsekwentny w trosce o powag wypowiadanej opinii, odpowiedzialny za sowo chc stwierdzi, e staramy si by odpowiedzialni za sowa, co do tego nie ma cienia wtpliwoci. Podkrelamy tylko, e nie obraamy si ani za uwagi, ani za uszczypliwoci, ani za rnego rodzaju przytyki pod naszym adresem, pod warunkiem e one maj charakter merytoryczny, e mwicy te sowa, czasami bardzo zoliwe, pod adresem zwizku wie, co mwi, a nie mwi, co wie, z reguy krtko. Wobec powyszego przyjmuj z pokor wszelkie uwagi dotyczce bdw merytorycznych, ktre popenilimy, ale jednoczenie bdziemy pitnowali wszelkiego rodzaju uoglnienia, pustosowie i myli pasujce do kadej okolicznoci, bez wzgldu na to, o czym mwimy. Chc take zwrci uwag, eby pan pose wzi na siebie odpowiedzialno, przyjmujc ten zaszczytny mandat, midzy innymi za szukanie odpowiedzi na pytanie: skd wzi rodki na nansowanie co do tego nie ma cienia wt-
pliwoci najwaniejszej dziedziny ycia spoecznego, jak jest edukacja, i immanentnego skadnika teje edukacji, jakim jest wychowanie przedszkolne. Tym bardziej e ta czynno, to dziaanie ma charakter proinwestycyjny. Mwi o tym nie tylko Heckman, ale mwi o tym take raporty pana ministra Boniego, ktre powinny by tutaj wielokrotnie przywoywane, chyba e dla pana posa przedszkole, szkoa to jest tylko i wycznie koszt, co, czego nie warto nansowa. Jestem przewiadczony, e Wysoka Izba znajdzie zrozumienie take dla owych dwu lat, ktre chcemy obj prawem, dlatego e te dwa lata nie wziy si z powietrza, to nie jest chciejstwo rodowiska nauczycielskiego. To jest pomys zrodzony z inicjatywy matek, ktre midzy innymi na placu Zamkowym w Warszawie podpisyway nasz inicjatyw. To one zaproponoway, ebymy rozwayli moliwo przyjcia rozwizania dla dzieci dwuletnich, eby da im szans. Wydaje si, e takie prawo jest w peni moliwe. Powtrz, w wersji zaproponowanej przez pani minister Hall jako sposb rozwizania tego problemu. Jest to w peni moliwe do wykorzystania. Pani minister Szumilas mwia o edukacji przedszkolnej. Bya na tak, bo to wyrwnuje szanse, bo to lepszy start, bo to rynek pracy. Zastanawiam si wic, skd tak negatywne stanowisko rzdu, skd jednoznaczne nie. Jednoczenie chc powiedzie, e owe 5 mld, ktre wskazujemy, jest naszym zdaniem cakowitym kosztem nansowania opieki przedszkolnej, a przecie dzisiaj do przedszkola chodzi ok. 60% dzieci. Natomiast z blem musz stwierdzi, e te dziaania i poprawa statystyki to nie jest zasuga rzdu, to jest ogromny wysiek, krew i pot samorzdw terytorialnych, ktre te placwki przedszkolne budoway i nansoway. Wydaje mi si, e zmniejszenie rezerwy celowej z 1 do ostatecznie chyba 0,4 punktu procentowego nie jest dziaaniem majcym na celu wspieranie samorzdw znajdujcych si w dramatycznej sytuacji. Jeeli pani minister mwi, uywajc liczby mnogiej: my, to mam nadziej, e to my oznacza pastwo samorzd jest skadnikiem tego pastwa. Natomiast mam wtpliwoci co do tego, ile w tym jest zasug Ministerstwa Edukacji Narodowej. Koczc, szanowni pastwo, jeszcze raz dzikuj za uwagi zgoszone pod adresem wnioskodawcw, jeszcze raz dzikuj ogromnej rzeszy osb, ktre podpisay si pod tym projektem. Dzikuj za pastwa uwagi, propozycje rozwiza i mam nadziej mwi to w imieniu komitetu inicjatywy obywatelskiej e po raz ostatni o tej sprawie w taki sposb rozmawiamy na forum Sejmu. Dzikuj za uwag. (Oklaski)
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
297
Wicemarszaek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak telski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego, zawarty w druku nr 21, do Komisji Edukacji, Nauki i Modziey oraz Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaa, e Sejm propozycj przyj. Sprzeciwu nie sysz. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 19. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA (druk nr 24). Prosz o zabranie gosu przedstawiciela Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej pana Ireneusza Lipeckiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy. Bardzo prosz.
nych, budzi namitnoci i podanie wanie ze wzgldu na strategiczne pooenie i na znaczenie gospodarcze. To tu rozpocza si II wojna wiatowa, ale i tu powstaa Solidarno. To moje miasto. Kiedy rodzia si idea obywatelskiego projektu ustawy, byy pierwszy sekretarz Komitetu Wojewdzkiego PZPR w Gdasku Tadeusz Fiszbach prawie ze zami w oczach popiera nasz ide. Czowiek historia, legendarny, czowiek niezomnych zasad, kawaler Orderu Ora Biaego Andrzej Gwiazda jest tym, ktry nieustannie dodaje nam si. Za to mu serdecznie dzikuj. Rozumieli to take decydenci ju po II wojnie wiatowej, rozbudowujc port, a przede wszystkim budujc Port Pnocny. Tylko niestety w tamtym ustroju odbywao si to czsto olbrzymim kosztem spoecznym. To cena, jak na rzecz pastwa paciy poprzednie pokolenia, nasi ojcowie. Wwczas, aby Polska rosa w si, a ludziom yo si dostatniej, zostaa zbudowana raneria w Gdasku, obok Naftoportu. W tamtych czasach, w istniejcym ukadzie politycznym takie uzalenienie si byo rozwan decyzj, podjt w interesie pastwa polskiego, ale take odwan i ryzykown. Dostawy ropy naftowej w razie problemw mogy by, nadal s i mog by realizowane drog morsk przez Naftoport. Taka sytuacja jest niemoliwa na przykad w orlenowskich Moejkach. Awaria ropocigu Przyja paraliuje t zagraniczn polsk raneri, a port w Getyndze ma liczne inne priorytety i okazuje si, e niemoliwe s normalne dostawy surowcw dla naszej ranerii. Na tym wanie polega strategiczne znaczenie Grupy Lotos. Przypomnijcie sobie, szanowni pastwo, wielokrotne perypetie i niepewno zwizane z dostawami gazu ziemnego i brak zagwarantowanej dywersykacji dostaw zapewniajcych cigo funkcjonowania przemysu i gospodarstw domowych. Faktem jest, e mielimy do czynienia tylko z obawami, ale co by byo, gdyby te obawy nabray faktycznego wymiaru. Taka sytuacja jednak niesie ze sob konkretne i wymierne implikacje nansowe cen gazu. Dzisiaj toczymy spr, czy nie do dobrze t cen negocjowano. Jednak jak j negocjowa, kiedy stoi si pod cian? Nie chcemy tutaj usprawiedliwia Waldemara Pawlaka, ale przecie tak naprawd nie mia alternatywy, poniewa przez okres III Rzeczypospolitej nie zadbalimy o waciw infrastruktur. Tak rzeczywisto mamy. Zwyczajni obywatele to dostrzegaj i std idea obywatelskiego projektu ustawy w sprawie Grupy Lotos. Zaskoczone spoeczestwo zdumiao si manifestacyjnym nieszanowaniem wartoci wsplnego pastwa niestety przez sprawujcych wadz. Decydenci pogubili si i podjli naszym zdaniem kroki desperackie. Ale komitet ju grzmia z tej trybuny: Przedmiotem zazdroci czowieka winna by mdro. Podziwia naley roztropno, a dla dobrego gospodarza cnot jest gospodarno. Nie zasuguje na pochwa ten rodzinny szubrawiec, ktry w skrytoci wynosi z domu przysowiowe srebrne yeczki. Wszyscy, jak tu siedzimy na tej sali, podzie-
298
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ireneusz Lipecki lamy te zasady. A w odniesieniu do pastwa, do gospodarki te zasady take musz by jasne. Wysoka Izbo! Rzd prbuje w swoim stanowisku dezawuowa propozycj spoeczn, przeciwstawia z pych i wyniosoci kilkutysiczny aparat urzdniczy skromnej, spoecznej, obywatelskiej inicjatywie. Jednak, szanowny panie premierze, a w jego zastpstwie, panie ministrze, inicjatywa obywatelska nie moe by wykorzystywana do zaspokajania urzdniczej pychy. Nie taki jest jej cel. Jej znaczenie wynika z konstytucji, konstytucji mojego pastwa, ktra w interesie tego wanie pastwa daa spoeczestwu tak moc, takie prawo, mwic: Jak bdziecie widzieli, e co mona poprawi, a ci, ktrzy s do tego powoani, tego nie widz, to dziaajcie. Powiedzcie im o tym. Jake mdry i potrzebny jest ten bezpiecznik. I tak wanie peni rol. Konstytucja mwi dalej: Zobaczcie, co si dzieje w instalacji, naprawcie drobny bd, a uchronicie cay dom przed poarem. Tylko skrajnie nieodpowiedzialny drutuje bezpieczniki. Wysoka Izbo! Jeszcze w styczniu 2010 r. obowizywaa Polityka rzdu Rzeczypospolitej Polskiej dla przemysu naftowego w Polsce, ktra zakadaa m.in.: zwikszenie stopnia dywersykacji dostaw ropy naftowej, utrzymanie lub zwikszenie udziaw Skarbu Pastwa w kluczowych spkach sektora podkrelam: utrzymanie lub zwikszenie udziaw zwikszenie przez spki sektora innowacyjnoci prowadzonych dziaa produkcyjnych, ograniczenie ryzyka wrogiego przejcia podmiotw zajmujcych si przerobem ropy naftowej. Natomiast w odniesieniu do Grupy Lotos zaoenia rzdu byy wyjtkowo czytelne. Zakadano, e Skarb Pastwa co najmniej pozostanie wikszociowym akcjonariuszem spki i dodatkowo wspierany bdzie zarzd w realizacji programu rozwoju i zwikszania przerobu ropy naftowej w Ranerii Gdaskiej. Dzisiaj rzd po wpywem obywatelskiej inicjatywy przypomina sobie te ustalenia. I bardzo dobrze. Idea zawarta w obywatelskim projekcie ustawy ani o jot nie idzie dalej ni zaoenia Polityki rzdu Rzeczypospolitej Polskiej dla przemysu naftowego w Polsce. W tym miejscu zapytacie pastwo: Po co wic ustawa? Wanie dlatego e pomimo obowizywania polityki rzdu, w ktrej jednoznacznie wskazano na konieczno utrzymania, a nawet zwikszenia udziaw w kluczowych spkach sektora naftowego, minister skarbu cz akcji, 10%, Grupy Lotos sprzeda w styczniu 2010 r., a potem postanowi pj za ciosem i sprzeda spk do dna, do zera, wszystko. Mog tylko zapyta: Co si stao z pienidzmi ze sprzeday ze stycznia 2010 r.? To 406 mln z. Czy te pienidze zostay zainwestowane w przyszo? Nie. Doranie zasiliy budet pastwa. Zostay po prostu przejedzone. Panie i Panowie Posowie! Wysoka Izbo! Wniesiony w dniu 4 sierpnia 2011 r. obywatelski projekt usta-
wy o zachowaniu przez pastwo polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA zosta poparty blisko 200 tys. podpisw. Przypomn, e Sejm poprzedniej kadencji w dniu 15 wrzenia ub. r. uszanowa ten wniosek obywateli i skierowa projekt ustawy do Komisji Skarbu Pastwa. Interpretacja ustawy o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli powoduje jednak konieczno przeprowadzenia jego pierwszego czytania po raz wtry. Paradoksalnie wykadnia ustawy sporzdzona przez jedn osob albo zesp osb jest rwna samej ustawie. Wykadnia ta, powoujca si na zapis, e marszaek nowego Sejmu ponownie drukuje projekt ustawy, oznacza powrt do pierwszego czytania. Pragn jednak przypomnie, e w tej samej wykadni okrelenie projekt ustawy obejmuje projekt i efekty prac nad nim od pierwszego czytania do trzeciego czytania, do gosowania. Tak dugo mwi si o projekcie. Prosz zwrci uwag, e nieustanne cofanie projektw obywatelskich do pierwszego czytania przez spoeczestwo jest le odbierane, jako prba niedopuszczenia do gosu, marnotrawstwo spoecznego czasu, a take pracy. Moe wic warto zwrci na to uwag i poprawi ustaw o inicjatywie ustawodawczej obywateli albo zapyta o wykadni Trybuna Konstytucyjny. Ale to dygresja. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Obywatelski projekt ustawy zawarty w druku sejmowym nr 24, co ju w Wysokiej Izbie podkrelalimy, jest logicznie i spjnie przygotowanym prawem. Tre ustawy mieci si na jednej stronie. Projekt ustawy zawiera czytelne denicje poj, ktrych rozstrzygnicia prawne dotycz. Temu powicony jest art. 1 ustawy. W art. 2 ujta jest caa idea ustawy, a pozostae artykuy, od 3 do 7, maj znaczenie porzdkowe, zawarte s w nich wskazania dla waciwego ministra, w tym przypadku ministra do spraw skarbu pastwa, obostrzenia za nieprzestrzeganie zapisw ustawy itd. Celem projektowanej ustawy jest prawne zabezpieczenie interesw pastwa polskiego przez ustawowe zobowizanie do utrzymania wikszociowego pakietu akcji w spce akcyjnej Grupa Lotos SA w posiadaniu Skarbu Pastwa. Idea ustawy dla komitetu i osb projekt popierajcych jest jasna. Pastwo, a w jego imieniu Skarb Pastwa to podkrelam ma zachowa wikszo obecnie posiadanych udziaw w Grupie Lotos SA, a wikszo to 50% plus jedna akcja z oglnej iloci akcji wyemitowanych. Wszyscy, ktrzy chc zdyskredytowa projekt, poszukuj w nim jakiego drugiego dna, hipotetycznego wezwania do nacjonalizacji. Manipulujc argumentami, prbuj w zasadzie omieszy t ide poprzez porwnanie jej do stalinizmu. Nie o to tutaj chodzi. Nie temu ma suy projekt. Minister skarbu pastwa z gorliwoci wskazuje na szereg uchybie redakcyjnych. A my odwrotnie. Zapraszamy pana ministra do rzeczowej dyskusji i wypracowania takich ostatecznych zapisw ustawy, aby byy one jasne i jednoznaczne. Niech ta wsplna praca bdzie naszym wsplnym sukcesem. Niech bdzie
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
299
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ireneusz Lipecki dowodem dojrzaoci wadzy, a nie tylko wyrazem chciejstwa do jej sprawowania. Dlatego wybrzeowi posowie chtnie spotykali si i rozmawiali na temat tej ustawy. Znaleli czas, uszanowali wyborcw. Wszyscy gdascy posowie PiS: Andrzej Jaworski, pani Anna Fotyga, minister spraw zagranicznych, byy szef Agencji Rozwoju Pomorza, obecny pose, wyjtkowo zacny, Maciej opiski, a take pose Robert Biedro z Ruchu Palikota, gdyski pose SLD Leszek Miller, premier, dowiadczony polityk, tego nikt nie zakwestionuje. Wiem, e posowie z Solidarnej Polski i PiS na posiedzeniu komisji skarbu dopytywali si, kiedy bdzie omawiany projekt ustawy. Eurodeputowani z odlegej Brukseli dostrzegali take potrzeb wsparcia tej ustawy. Pomaga nam Jacek Kurski. Sowem, wspierali wszyscy. Troch mniej politycy Platformy Obywatelskiej, ale ich rozumiem. My rozmawiamy o sprawie obywatelskiej, wanej dla Polski, ponad podziaami i sympatiami politycznymi. Dla przypomnienia, Grupa Lotos jest sprywatyzowan spk prawa handlowego powsta w wyniku przeksztacenia dawnego przedsibiorstwa pastwowego Gdaskie Zakady Raneryjne w spk akcyjn. Raneria staa si dla regionu dwigni technologiczn. Tak byo i tak jest. Program 10+ stworzy z niej najnowoczeniejsz raneri w Europie i praktycznie podwoiy si jej moce przerobowe. W rozwizaniach zastosowanych w ranerii uwzgldnione s najdoskonalsze technologie z Europy i wiata oraz myl polskich inynierw. Sam proces modernizacji ranerii, co podkrelamy wielokrotnie, jest wielkim sukcesem i wyrazem kunsztu ekipy zarzdzajcej z prezesem Pawem Olechnowiczem. Jest to warto, ktra nieadekwatnie przedkada si na aktualn cen akcji na giedzie. Proste porwnanie: inwestycje warte prawie 5, a nawet ponad 5,5 mld z, w ramach Programu 10+, woone w istniejce przedsibiorstwo, istniejce infrastruktur, majtek, nieruchomoci itd., dzisiaj na giedzie daj szacunkow warto caego przedsibiorstwa 100% akcji na poziomie 3,5 mld z, czyli duo mniej. Wysoki Sejmie! W zeszym roku w marcu na otwarciu nowej czci ranerii w ramach Programu 10+ premier deklarowa: Nie ma adnej ideologicznej przesanki, by mwi nie inwestorom z jakiegokolwiek kraju. Take z Rosji. Nasi ssiedzi s rwnie od tego, abymy robili z nimi wsplne interesy. Tyle premier. Chcielimy wwczas na konferencji zada pytanie panu premierowi, dlaczego nie ma adnej ideologicznej przesanki dla tego, aby dba o interes wasnego pastwa, wasnej gospodarki. Przysano Policj, premier odjecha. Moe jeszcze pastwu przypomn, co mwi pan mamy za 3 dni chyba wybory w Rosji kandydat na prezydenta, obecny premier Wadimir Putin na
fecie z okazji 10-lecia Gazpromu. Mwi tak: Gazprom jest kluczowym elementem krajowego systemu bezpieczestwa energetycznego oraz potencjau eksportowego. Co rwnie istotne, stanowi potne narzdzie zwikszania wpyww gospodarczych i politycznych Rosji na wiecie. Wadimir Putin rozumie interes swojego pastwa. Chciabym, eby wodarze mojego pastwa take rozumieli. Wysoki Sejmie! Zgodnie z wymogami formalnymi zaznaczam, e obecnie Skarb Pastwa nie ma prawnych ogranicze w moliwoci sprzeday posiadanego pakietu akcji Grupy Lotos i moe rozporzdza posiadanymi akcjami zgodnie z zasadami wynikajcymi z przepisw prawa. Natomiast po wprowadzeniu proponowanej regulacji, czyli projektu ustawy, minister waciwy do spraw skarbu pastwa, a take rzd nie bdzie mg skutecznie bez zmiany ustawy sprzeda posiadanych akcji poniej okrelonego w ustawie poziomu, czyli 50% plus 1 akcja. Ustalony prg posiadanych akcji ma zagwarantowa kontrol przedsibiorstwa przez Skarb Pastwa i zapewni realny wpyw na funkcjonowanie i kierunki rozwoju tej spki. Przyjty w projekcie ustawy prg zapewni take kwalikowan wikszo w organach spki, takich jak zarzd, rada nadzorcza. Projekt ustawy zawiera take obostrzenia karne, na ktre w czasie poprzedniego pierwszego czytania tutaj wskazywano. Tak, ale tylko w tym celu, aby skutecznie zabezpieczy interes Skarbu Pastwa. Koniecznie naley zaznaczy wiele przewidywanych skutkw spoecznych, gospodarczych, nansowych i prawnych. W sferze spoecznej przyjcie przedkadanej ustawy pozwoli na poczucie, e wypracowany przez pokolenia majtek nie jest marnotrawiony, a pozostaje w polskich rkach. Wpynie to integrujco na spoeczestwo, ktre na przestrzeni ostatnich lat otrzymao wiele przykadw niegospodarnoci ze strony wadz pastwowych. Sprzedajc majtek Skarbu Pastwa, nie zabezpieczyy one naleycie interesu spoecznego w perspektywie dugofalowej. Tego typu niefrasobliwa polityka zorientowana na dorane cele budetowe prowadzi w konsekwencji do pogbiajcego si decytu i nie zabezpiecza przyszych pokole. Spoeczestwo wielokrotnie wyraao swoj dezaprobat dla takiego sposobu kierowania pastwem i jego gospodark i niestety dotyczyo to rnych rzdw. Propozycja cakowitej sprzeday Lotosu przypomina mi akcje z lat 90. z prywatyzacji, czyli sprzeday polskich bankw obcym, zagranicznym inwestorom. W rezultacie 80% polskich bankw znalazo si w obcych, zagranicznych rkach, a pastwo pozbyo si instytucji nansowych, za pomoc ktrych mogo stymulowa rozwj gospodarczy kraju. Wwczas ogoszono, e by to sukces. Niemcy zrobili to inaczej tylko 20% bankw jest w obcych rkach. Z perspektywy lat i obecnego kryzysu wielu ekspertw uznaje tak gbok prywatyzacj za powany bd, ktry
300
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ireneusz Lipecki skutkuje paraliem na polskim rynku kredytowym. Dzisiaj pojawiaj si koncepcje tzw. repolonizacji, czyli odkupienia bankw. Nawet Jan Krzysztof Bielecki przyznaje si do bdw. C z tego, skoro nie wiadomo, jak z tej obecnej sytuacji wybrn. A czekaj nas na przykad wielomiliardowe inwestycje zwizane z wydobyciem gazu upkowego. W dobie europejskiego kryzysu czy stagnacji gospodarczej mona zapyta, ktry obcy bank, wbrew interesom zagranicznej centrali matki, tych kredytw udzieli i na jakich warunkach. Przyjcie proponowanej ustawy w ramach projektu obywatelskiego spowoduje wzrost bezpieczestwa energetycznego. Rynek paliw pynnych jest bowiem szczeglnie wany dla wszystkich gazi wspczesnej gospodarki, a brak gwatownych zmian i stabilizacja na rynku energetycznym przeoy si na stabilno caej gospodarki, wpywajc na jej harmonijny rozwj. Wbrew opinii rzdu brak jest implikacji projektowanej ustawy, jeli chodzi o ewentualne obcienia budetu pastwa oraz jednostek samorzdu terytorialnego. Przedkadany projekt ustawy przewiduje konieczno wydania aktw wykonawczych. Maj one jednak znaczenie porzdkowe i organizacyjne i ich generalne zaoenia wynikaj wprost z treci projektu ustawy. Ustawa nakada midzy innymi na ministra waciwego do spraw skarbu pastwa konieczno okrelenia sposobu reprezentacji Skarbu Pastwa na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Grupy Lotos SA. Waciwe akty wykonawcze powinny wic unormowa sposb takiej reprezentacji oraz okreli sposb wyaniania osb reprezentujcych interes Skarbu Pastwa w organach spki, take takich jak zarzd i rada nadzorcza. S to rozwizania standardowe, istniejce obecnie i oczywiste, dlatego nie bd o tym duo mwi, odsyam do druku sejmowego. To s standardowe rozwizania, ktre ju dzisiaj stosuje Ministerstwo Skarbu Pastwa. Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. W celu zachowania zgodnoci z prawem Unii Europejskiej ustawa nie wymusza i nie okrela adnych formu zastosowania uprzywilejowanych akcji, nie wprowadza pojcia tzw. zotej akcji. W ten sposb konstruujc ustaw, uczynilimy zado midzy innymi wyrokowi Europejskiego Trybunau Sprawiedliwoci. Projekt ustawy nie zmienia adnych zasad wacicielskich. Jedynie nakada w sposb cakowicie niezaleny od kapitau akcyjnego obowizek dla Skarbu Pastwa, aby swoich akcji nie sprzedawa poniej zakadanego w ustawie poziomu zapewniajcego pakiet wikszociowy, czyli poniej 50%. Wwczas posiadacze akcji bd mogli nadal w sposb proporcjonalny wpywa na kierunki rozwoju przedsibiorstwa i w takim samym stopniu uczestniczy w jego zyskach.
Przygotowany projekt ustawy by szeroko konsultowany z przedstawicielami ronych rodowisk, oczywicie przede wszystkim z tymi najbardziej zainteresowanymi, czyli z pracownikami przemysu petrochemicznego, kadr menadersk, zwizkami zawodowymi, w tym szczeglnie aktywnie z Komisj Zakadow NSZZ Solidarno Ranerii Gdaskiej, zarzdem regionu Solidarnoci w Gdasku. Wadze miasta Gdaska lar Platformy Obywatelskiej, jej kolebka take wielokrotnie daway wyraz swoim obawom o ewentualne konsekwencje sprzeday pakietu akcji Grupy Lotos SA i ich konsekwencje dla miasta. Taka postawa nie jest dla nich atwa, ale moe wiadczy o odpowiedzialnoci za funkcjonowanie miasta i jego znaczenie gospodarcze. Przedstawiciele samorzdu kadego szczebla, od rady dzielnicy po samorzd wojewdzki, wyraaj swoje daleko idce obawy o konsekwencje lub, im dalej od wadzy, wprost wskazuj na brak uzasadnienia dla cakowitej sprzeday Grupy Lotos prowadzcej do utraty kontroli przez pastwo nad spk. A przecie owi radni i samorzdowcy s ludmi rozumiejcymi podstawowe zasady gospodarki rynkowej. rodowiska naukowe, w tym profesorowie, wskazuj na konieczno bardzo ostronego podejcia do sprzeday, podkrelam, cakowitej sprzeday Grupy Lotos w tym przypadku kapitaowi zagranicznemu. Generalnym postulatem w stosunku do projektu ustawy bya konieczno uwzgldnienia w ustawie uregulowa gwarantujcych zachowanie dotychczasowego sposobu funkcjonowania przedsibiorstwa ze wzgldu na jego znaczenie dla gospodarki wybrzea i Trjmiasta. Dlatego wanie najlepszym rozwizaniem jest utrzymanie przez Skarb Pastwa wikszociowego pakietu akcji w Grupie Lotos SA. Moe to zapewni najwiksze prawdopodobiestwo zachowania istniejcych miejsc pracy oraz powiza kooperacyjnych. Wysoki Sejmie! Obywatelski projekt ustawy zosta take przekazany do wielu centralnych instytucji, wskazanych przez marszaka Sejmu, w celu przeprowadzenia konsultacji. W wyniku tych konsultacji otrzymalimy nastpujce opinie i uwagi. Krajowa Rada Biegych Rewidentw przedstawia swoje stanowisko, w ktrym nie zgasza uwag do przedstawianego projektu ustawy. Prokuratoria Generalna Skarbu Pastwa przedstawia w pimie z dnia 14 kwietnia ub.r. stanowisko, e wydanie opinii na tym etapie prac legislacyjnych oraz na wniosek Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej byoby sprzeczne z prawem. Mona powiedzie, e wybrna z sytuacji i nie zaja stanowiska. Narodowy Bank Polski w pimie dnia 15 kwietnia ub.r. stwierdzi, e brak jest podstaw prawnych do wydania opinii w przedmiotowej sprawie, a swoje stanowisko opar na zapisach ustawy o Narodowym Banku Polskim. Narodowy Bank Polski wskaza, e w myl konstytucji, w myl ustawy o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli oraz zgodnie z regulaminem Sejmu obowizek przedstawienia
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
301
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ireneusz Lipecki opinii do projektu ustawy w adnym razie nie dotyczy Narodowego Banku Polskiego. Dodatkowo Narodowy Bank Polski wskaza na fakt, e chocia projekt ustawy dotyczy regulacji spraw wasnociowych spki o istotnym znaczeniu strategicznym dla gospodarki, to nie powoduje to implikacji w stosunku do Narodowego Banku Polskiego. Narodowy Bank Polski podkreli, e jest to spka o istotnym znaczeniu strategicznym dla gospodarki. Warto zwrci uwag na stanowisko Krajowej Izby Gospodarczej, ktra nie odnosia si do rozstrzygni formalnych, czy komitet ma prawo pyta, czy nie ma prawa itd., a jedynie staraa si ustosunkowa do merytorycznej treci projektu ustawy, podpowiadajc wprowadzenie poprawek redakcyjnych. Sd Najwyszy pochyli si nad wieloma uchybieniami proceduralnymi, ktre miay miejsce w trakcie procesu przyjmowania zgoszenia obywatelskiego projektu ustawy przez marszaka Sejmu. Przyczynio si to do znacznego utrudnienia inicjatywy ustawodawczej, a jest to przecie gwarancja konstytucyjna. Ze wzgldu jednak na ograniczone ramy czasowe nie bdziemy na ten temat duej mwi. Odnotujmy stanowisko rzdu. Ju w trakcie poprzedniego pierwszego czytania wczesny wiceminister skarbu, a obecny szef resortu odnis si do projektu bardzo krytycznie, prbowa doszukiwa si nawet korzeni stalinowskich, sugerowa manipulowanie spoeczestwem. Byo to dla czonkw komitetu, ludzi przyzwoitych, szczeglnie przykre dowiadczenie, tym bardziej e te sowa pady z ust tak zacnej osoby, obecnie ministra. W stanowisku rzdu nie traktuje si spki Grupa Lotos SA jako przedsibiorstwa o istotnym znaczeniu z punktu widzenia gospodarki pastwa. Przypomn, e odmienne stanowisko prezentowa rzd w swoim dokumencie Polityka rzdu Rzeczypospolitej Polskiej dla przemysu naftowego w Polsce, w ktrym ta ga przemysu, a take Grupa Lotos potraktowane zostay jako szczeglnie istotne. Elementem potwierdzajcym fakt, e Grupa Lotos naley do kluczowych przedsibiorstw w gospodarce s np. podatki. Podatki, ktre przepywaj przez Grup Lotos, to s podatki na poziomie 12 mld z rocznie. W porwnaniu do wydatkw budetu pastwa na poziomie 300 mld jest to chyba do istotna kwota. Kolejny element to 11. pozycja w rankingu 500 najwikszych rm w Europie rodkowo-Wschodniej, 5. pozycja w rankingu najwikszych rm w Polsce wedug Rzeczpospolitej oraz np. stanowisko Narodowego Banku Polskiego, ktre podkrela, e jest to przedsibiorstwo o istotnym znaczeniu dla gospodarki pastwa. Rzd zarzuca, e dotychczasowi inwestorzy mog by zaskoczeni tym, e pastwo bdzie posiada pakiet wikszociowy. Ale przecie ju dzisiaj go ma, wic dla adnego inwestora nie bdzie to zaskocze-
niem. Sprawdzilimy na giedzie i waciciel wikszociowego pakietu akcji, minister skarbu pastwa, nie zgasza prawnie wicych zobowiza w tym zakresie. Zatem wycigane w ten sposb argumenty ministra podczas poprzedniego pierwszego czytania s pewnego rodzaju form walki z obywatelami. Tak to odbieramy. Minister przekomarza si na znaczenia sw i swek. Pragn zwrci uwag np. na wskazany bd w art. 5 pkt 2 projektowanej ustawy, gdzie jest napisane zmiana nazwy spki Grupa Lotos SA. I as z rkawa, odkrycie oczywistej pomyki, poniewa precyzyjnie powinno by napisane zmiana rmy Spki Grupa Lotos SA. Tak, my si z tym zgadzamy. Pragn jednak przypomnie, e jest to projekt i tego typu poprawek dokonuje si w trakcie procesu legislacyjnego. Bdy redakcyjne s take w stanowisku rzdu i to ju na pierwszej stronie. Piszecie pastwo do pani marszaek Ewy Kopacz i jednoczenie do Sejmu VI kadencji. Ktry wic Sejm lekcewaycie? Ja obawiam si, e adnego Sejmu nie lekcewaycie, a to jest po prostu pomyka, ktry z urzdnikw rzdowych si pomyli i zamiast VII kadencji wpisa VI kadencj. Prosz wic nie traktowa inicjatywy spoecznej i rzeszy obywateli lekcewaco. Oni rzd traktuj z wyjtkow powag i uznaniem, i tego oczekuj w zamian. W stanowisku rzdu podajecie pastwo, e proces prywatyzacji zakoczy si 20 grudnia ub.r. Przepraszam, proces prywatyzacji Grupy Lotos zakoczy si chyba wczeniej, wraz z powstaniem spki akcyjnej i emisj akcji objtych przez prywatne podmioty. To, co trwao do 20 grudnia chyba e miao miejsce co, o czym opinia publiczna nie wie to tak naprawd bya prba, nieudana prba sprzeday akcji posiadanych przez Skarb Pastwa. Z jednej strony rzd argumentuje niecelowo rozpatrywania obywatelskiego projektu ustawy, powoujc si na to, e podjty proces sprzeday do koca si nie powid i zosta zakoczony, a z drugiej strony minister skarbu pastwa zapowiada powrt do tej koncepcji i rozpoczcie procedury od nowa. Wyjtkow ciekawostk i niekonsekwencj jest to, e mimo negatywnego stanowiska w sprawie obywatelskiego projektu ustawy obecny rzd czynnie potwierdza konieczno posiadania pakietw kontrolnych w strategicznych spkach paliwowych i energetycznych. Jak to robi? Mianowicie w grudniu ub.r. minister skarbu pastwa ku zaskoczeniu ekspertw poleci najwikszym spkom energetycznym, takim jak Tauron, PGE, ENEA, natychmiastowe wsparcie i wczenie si do poszukiwa gazu upkowego w kraju, zobowizujc zarzdy tych rm do wielomiliardowych inwestycji. Dlaczego? Okazuje si i to zauway nasz rzd e administracyjny i prawny wpyw na midzynarodowe koncerny, Chevron, Exxon Mobil i inne, ktre wczeniej otrzymay koncesje na poszukiwanie gazu upkowego w Polsce, nie zapewnia szybkich i podanych rezultatw, oczekiwanych przez rzd. Okazuje si, e utrzymanie pakietw kontrol-
302
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ireneusz Lipecki nych i wpyw na spki elektroenergetyczne pozwala ministrowi na efektywn realizacj polityki pastwa. Niejako przy okazji dodam, e zastanawiajce jest to, e pominito w tym zaproszeniu Grup Lotos, ktra jest jedn ze spek z najwikszym dowiadczeniem w poszukiwaniu z, tak samo jak PGNiG. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Tak wygldaj podstawowe zaoenia i cele projektowanej ustawy. Ich przedstawienie wyczerpao wymogi formalne, okrelone w procedurze. Pozwol sobie jednak na przytoczenie kilku istotnych wskanikw, podkrelajcych znaczenie Grupy Lotos i pokazujcych jej aktualn kondycj nansow. To wanie gospodarka jest podstaw wspczesnego bytu, bytu pastwowego, a take spoecznego. To od jej kondycji, szczeglnie w perspektywie dugofalowej, zalee bdzie to, czy emerytury w ogle bd wypacane, czy tak jak si obawia wicepremier Waldemar Pawlak jedynym zabezpieczeniem zostan zaskrniaki i ewentualnie srebrniki zakopane na dziace. Wszak, mona powiedzie, szef PSL ma do dobre, konkretne dowiadczenie biznesowe i podejrzewam, e doskonale, ze zrozumieniem umie czyta wskaniki ekonomiczne. Grupa Lotos SA jest wiodcym podmiotem na rynku paliwowo-energetycznym w naszym pastwie. Jej aktualny udzia w rynku paliw pynnych stanowi ju blisko 35%. Na marginesie dodam, e jedna ze spek zalenych Lotos Kolej kontroluje prawie 10% przewozw towarowych w kraju. Kto powie, e to wszystko nie ma wielkiego znaczenia, poniewa we wspczesnej doktrynie ekonomicznej przedsibiorstwo prywatne, bez balastu politycznego charakterystycznego dla podmiotw z udziaem Skarbu Pastwa, jest bardziej efektywne i lepiej zarzdzane. Mona t tez uzasadnia, szeroko rozbudowywa, nawet uruchamia gorliwcw, ktrzy, uprawiajc demagogi, gotowi s poprze wszystko i wszdzie, ale ekonomia i gospodarka, mimo i silnie zwizane ze sfer dziaalnoci spoecznej czowieka, rzdzi si twardymi, konkretnymi reguami. Tutaj obowizuj twarde zasady. Dla tych, ktrzy niestety ich nie znaj, nie rozumiej lub lekcewa, w yciu realnym nie jest przewidziana sesja poprawkowa. Dzisiaj rzdy Europy Zachodniej odchodz od, a moe inaczej, skaniaj si ku interwencjonizmowi pastwowemu, a nasz za wszelk cen prowadzi prywatyzacj. Grupa Lotos SA makroekonomicznie ma szczeglne znaczenie dla wspczesnej realnej gospodarki naszego pastwa, podobnie jak i inne spki sektora energetycznego i paliwowego. Jest dostawc surowca i produktw o strategicznym znaczeniu. Chyba kady to w peni rozumie. Do czasu wynalezienia perpetuum mobile nic w tym zakresie si niestety nie zmieni. Niezakcone dostawy paliw pynnych dla wielu gazi gospodarki s fundamentalne i niezbdne do funkcjonowania tych gazi w ogle. To jest uzasad-
nienie, dlaczego pastwo, a nie wycznie niewidzialna rka rynku, powinno mie baczenie na niektre strategiczne sektory gospodarki. Dlatego spoeczestwa godz si we wsplnym interesie paci podatki, aby istniaa struktura taka jak pastwo dla bezpiecznej organizacji ycia spoecznego. Nie dlatego pacimy podatki, aby wybrana grupa miaa si dobrze. Polityka i zarzdzanie pastwem to najbardziej odpowiedzialna praca. Od jej rzetelnoci zale losy wielu ludzi, przyszo spoeczestw i narodw. Mwic o bezpiecznej organizacji ycia spoecznego wspczenie naley rozumie take albo przede wszystkim organizacj relacji gospodarczych i ekonomicznych. Temu su ustawy. Zdrowe pastwo powinno by suwerenne generalnie, przy czym wcale takie stwierdzenie, chciabym to podkreli, nie urga na przykad przynalenoci do rnych sojuszy midzynarodowych, na przykad do Unii Europejskiej itd. Silne gospodarczo i ekonomicznie pastwo staje si wartoci dla jego obywateli, tworzy i pomnaa dorobek pokole, ale take jest niezmiernie podane na arenie midzynarodowej, na przykad w Unii Europejskiej. Jakby dzisiaj wygldaa Europa bez silnej gospodarki niemieckiej? Tak, tylko oni ciko na to pracowali, trosk, pracowitoci, a moe przede wszystkim roztropnoci, i to podszyt penym zrozumieniem wartoci gospodarki, ale w duej czci tej niemieckiej. Dlatego pojawi si gazocig pnocny Nord Stream. Trzeba umie zadba o swj interes, a w skali pastwa o interes pastwa. Ale wrmy do wskanikw Grupy Lotos. Po modernizacji ranerii grup w Gdasku w ramach Programu 10+ zdolno przerobu ropy naftowej w ranerii ulega podwojeniu. W biecym roku, 2012, bd ju wykorzystane pene moliwoci produkcyjne nowych instalacji. Modernizacja wymagaa znacznych nakadw, ju wspominaem, 5,5 mld z. Inwestycja snansowana zostaa z kredytu zacignitego w bankach komercyjnych, a spata nastpowa bdzie w okresie caego resursu urzdze przez okres najbliszych kilkunastu lat. Przypomnie naley, e Lotos jest grup kapitaow, w skad ktrej wchodzi kilkanacie spek zalenych, ranerie w Jale, w Czechowicach, Lotos Kolej, spka wydobywcza Petrobaltic i szereg spek odpowiedzialnych za tak zwane utrzymanie infrastruktury i ruchu. S to spki prawa handlowego, w ktrych udzia Grupy Lotos SA wynosi 100% lub prawie 100%. Nie naley ich dodatkowo wykupywa. W adnej z nich Lotos nie ma udziaw poniej 50%, podkrelam to z ca moc. Jako szczegln ciekawostk naley skomentowa wyliczenia Ministerstwa Skarbu Pastwa dotyczce koniecznoci hipotetycznego skupu akcji Grupy Lotos przez Skarb Pastwa. Minister zasugerowa w zeszym roku, e ustawa wymusi nacjonalizacj i konieczno powikszenia iloci posiadanych akcji do ponad 75%. Wwczas Skarb Pastwa za dodatkowe 22% akcji zapaciby, zgodnie z tym wyliczeniem ministerstwa, 4 mld z. Std prosty rachunek, e Mi-
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
303
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ireneusz Lipecki nisterstwo Skarbu Pastwa ocenia warto posiadanych przez siebie 53% Lotosu na 9,6 mld z. To dane z zeszego roku, panie ministrze. Ten przykad dobitnie pokazuje na stosowan przez Ministerstwo Skarbu Pastwa manipulacj wartociami w celu omieszenia naszego projektu. Wysoka Izbo! Przyjrzyjmy si wynikom nansowym. Przychody: za rok 2009 ponad 14 mld z, za rok 2010 blisko 20 mld z, planowane na rok 2011, w momencie kiedy byo nasze pierwsze czytanie, to byo 25 mld z, rok si skoczy i mamy ponad 29 mld z. W biecym roku, w 2012 r., mamy ju dane za stycze o 10% wiksze ni w styczniu ubiegego roku. A trzeba wiedzie, e przychody w naturalny sposb akurat w przypadku spki Lotos przekadaj si na zyski. Ale elementem uzmysawiajcym znaczenie Grupy Lotos moe by warto podatku paliwowego i akcyzowego, ktry jest przez spk przekazywany do Skarbu Pastwa. W roku 2009 odprowadzono okoo 7 mld z, w 2010 r. ponad, bo blisko 8,3 mld z, w 2011 r. 9,3 mld z, a w roku 2012 jeszcze zostaa podniesiona akcyza, to ju bdzie prawie 11 mld z. Prosz zwrci szczegln uwag, podkrelamy to za kadym razem, Grupa Lotos przynosi razem wszystkich podatkw VAT, akcyza, podatek dochodowy blisko 12 mld z rocznie. W Grupie Lotos SA nie ma ksigowoci kreatywnej, jest ksigowo de facto. Dla uwiadomienia skali podam, e dla naszego pastwa wystarczyoby 30 takich spek i mielibymy zaspokojone wszystkie wydatki budetowe, i to ju bez koniecznoci pacenia PIT-u, CIT-u, VAT-u, SAD-u itd. To jest jeden z wymiarw strategicznej pozycji istotnej z punktu caego pastwa. Oczywicie dokonaem tu pewnego uproszczenia. Praktyka prywatyzacji z lat ubiegych, np. Stomil Olsztyn i Dbica, pokazuje, e wpywy podatkowe po prywatyzacji s mniejsze. Regu jest, i sprywatyzowane rmy w posiadaniu duych koncernw zagranicznych wykorzystuj najrniejsze sposoby, zgodne z prawem, dla minimalizacji podatkw. Popularne jest tworzenie dodatkowych specjalnych kosztw, na przykad takich jak opata za uywanie logo rmy, super zlecenia dla zagranicznych powizanych rm na usugi nansowe i marketingowe. Prosz przyjrze si, jak skutecznie wyprowadzane s zyski z agowych inwestycji zagranicznych minionego dziesiciolecia, czyli ze sklepw wielkopowierzchniowych i hipermarketw. Firmy z udziaem wikszociowym Skarbu Pastwa, w tym Lotos, nie maj interesu w takich dziaaniach. Nie miejmy zudze, bez popeniania jakiegokolwiek przestpstwa warto tych podatkw w przypadku innej kontroli nad spk Lotos na pewno si zmniejszy. Tak niestety dziaa kapita. Powiem wicej, taka jest nawet jego rola ma pomnaa swoje zyski. Tylko kto wwczas bdzie benecjentem tych dodatkowych zyskw? Nie zostan one w Polsce, nie tutaj bd kreowa wzrost
gospodarczy. Jeszcze naley wymieni ludzi, 5 tys. osb zatrudnionych w Lotosie, i ich podatki. Nie wiadomo, czy wszyscy bd pracowa w takiej sytuacji. Grupa Lotos to take mecenas sportu, na przykad Justyny Kowalczyk, Adama Maysza, gdaskiego ula, pikarzy Lechii. Wiele przedsiwzi ekologicznych w Gdasku jest take wspnansowanych przez Grup Lotos, np. rezerwaty przyrody. Lokalne szkoy i boiska to take Lotos. Ale moe my si mylimy? Moe to wszystko trzeba sprzeda do koca? Do dna. Moe uczciwe, nieskrpowane polityk zarzdy z Francji, Rosji czy Ameryki zapomn o swoim zagranicznym wacicielu i z gorliwoci bd troszczy si wycznie o pomnaanie zyskw dla przejtej Grupy Lotos. Moe bd staray si paci jak najwiksze podatki. Prawdopodobnie. Moe nawet obetn swoje wiatowe horrendalne wynagrodzenia i zadowol si pensj na poziomie redniej krajowej, a zakupy bd robi w Biedronce. Nie bd transferowa zyskw gdzie indziej, nie bdzie specjalnych spek doradczych, a surowiec bdzie kupowany wycznie na przetargach z jednym jedynym kryterium cen. Moe. Kto z tak licznego grona pa i panw posw da gwarancj, e tak bdzie? Czekam na odpowied. (Oklaski) To dlatego np. francuski EDF, GDF, AREVA, norweski Statoil s kontrolowane przez pastwo w sposb taki, jaki jest zawarty w idei obywatelskiej ustawy przez posiadanie kontrolnego pakietu akcji. Naley przypomnie spraw wgierskiego MOL. To wgierskie przedsibiorstwo, jedno z najwikszych w Europie rodkowej, zajmujce si przetwrstwem ropy naftowej i gazu ziemnego. Wczeniejsza strategia prywatyzacyjna doprowadzia do sprzeday istotnego skonsolidowanego pakietu akcji spki MOL austriackiemu koncernowi OMV. Ju wwczas, jeszcze za rzdw premiera Ferenca Gyurcsnyego, wprowadzono w 2007 r. rne prawne rozwizania, majce na celu utrudnienie wrogiego przejcia kontroli nad spk przez jednego z udziaowcw, tzw. pakiet Lex MOL. W niejasnych okolicznociach i jak si podejrzewa za aprobat ustpujcego rzdu akcje MOL zostay jednak sprzedane przez OMV i odkupi je rosyjski Surgutneftegaz, ale prosz zwrci uwag, jak skuteczne zabezpieczenia prawne doprowadziy do sytuacji, e Surgutneftegaz zgodzi si ostatecznie wycofa z koncernu MOL i odsprzeda posiadane akcje, nie by w stanie obj akcji. Rzd Wgier zapaci jednak znacznie wicej. Postpi tak, uzasadniajc to koniecznoci realizacji interesu strategicznego w zakresie dostaw surowcw energetycznych. Podaj ten przykad, uzasadniajc, jak wane dla wspczesnej gospodarki jest zapewnienie dostaw surowcw energetycznych. Wgierski przykad pokazuje take, jak istotne s skuteczne zabezpieczenia prawne. Gdyby nie one, Surgutneftegaz dyktowaby warunki Wgrom, realizujc polityk uzalenienia tej czci gospodarki europejskiej od Kremla. Myl,
304
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ireneusz Lipecki e dzisiejsza sytuacja i perspektywa gospodarki wgierskiej byaby duo gorsza. Wycignijmy wnioski z tej lekcji i zawoajmy za klasykiem: nie idcie t drog, Donaldzie Tusk, Michale Boni, Janie Vincent-Rostowski i Janie Krzysztoe Bielecki. Saby nie woam, bo to nie ich pies. (Wesoo na sali, oklaski) W zasadzie podobny apel skierowa Gnter Verheugen, ostrzegajc ekip Donalda Tuska na konferencji w marcu ub.r. w Gdasku powiconej bezpieczestwu energetycznemu w basenie Morza Batyckiego i mwic: aktywa strategiczne nie powinny by kontrolowane przez kraje spoza Unii Europejskiej, a do takich inwestycji naley podchodzi z du rezerw. Wanie zapobiegliwo jest podstawow przesank dla przyjcia obywatelskiej ustawy, ktr mam zaszczyt przedstawia. Rzd dzisiaj przyznaje racj spoeczestwu i odstpuje od sprzeday posiadanych akcji, ale przez rok prowadzone byy przymiarki do takiej sprzeday. Przez cay ten dugi rok t spraw prowadzia rma doradcza JP Morgan. Ministerstwo Skarbu Pastwa poinformowao komitet, e prace analityczne i eksperckie, prowadzone przez t jedn z najwikszych i najbogatszych rm doradczych na wiecie, prowadzone byy za... (Gos z sali: Za darmo.) ...za darmo, w ramach dobrej wsppracy. Ale ju dobrotliwy Stefan Kisielewski zwyk mawia: nie ma obiadw za darmo. (Gos z sali: To mwi Friedman.) Przepraszam Kisielewski te. Podsumujmy: strategiczne pooenie Ranerii Gdaskiej tu obok Naftoportu, udziay w 1/3 krajowego rynku paliw, przychody Grupy Lotos SA na poziomie 30 mld z, a moe nawet 34 mld z rocznie, warto wszystkich wpacanych podatkw na poziomie 12 mld z co rok. Dodatkowo: ropocig z Naftoportu do Pocka do Orlenu biegnie praktycznie przez terytorium Lotosu. Chyba pan, panie ministrze, temu nie zaprzeczy. Oczywicie powiecie pastwo: mamy gwarancje, umowy, jest pas techniczny itd. Tak, ale moe pojawi si problem. Oczywicie bd sdy, przepychanki, zaklcia, ale ropa nie bdzie pyn, a jak nie popynie jeszcze z Rosji przez Biaoru do Orlenu, to klops. Przejcie Grupy Lotos przez obcy podmiot nie musi jednak realizowa takich czarnych scenariuszy siowych. Wystarczy odpowiednia gra rynkowa. Jak pastwo mylicie, co si stanie, jeeli Lotos pod nowym zarzdem drastycznie obniy ceny na rynku? A przypominam, e ma 35% udziau w tym rynku. Zastosuje dumping cenowy, poniewa np. kupi surowiec od spki matki. Rynek w Polsce oszaleje z radoci. Donalda Tuska ponios na rkach. Ale jak daleko? Czy Orlen wytrzyma tak konkurencj. Pamitajmy, e Orlen bdzie kupowa wwczas suro-
wiec po cenach rynkowych, znacznie wyszych. Nie pytam, o ile spadn wwczas wpywy do budetu pastwa z tytuu podatku akcyzowego, paliwowego, VAT itd. Moe warto zastanowi si nad pozostawieniem Lotosu? Rynkowa warto Lotosu w porwnaniu z zyskiem netto generowanym w kolejnych latach bilansowych jest relatywnie niska i dlatego z nansowego punktu widzenia waciciela nieopacalna jest jednorazowa sprzeda spki. Giedowy wskanik cena/zysk dla skonsolidowanego Lotosu wynosi dzisiaj 7, co oznacza, e za rwnowarto zysku netto z 7 ostatnich lat mona wykupi 100% akcji. Tyle wynosi warto rynkowa zysk wypracowany w cigu 7 lat. Dlatego zamiast jednorazowo sprzeda cay pakiet w spce i pozbawi si przyszych korzyci strategicznych, a take dochodw z posiadania akcji, bardziej opaca si corocznie inkasowa zysk spki, np w postaci dywidendy lub wzrostu wartoci rmy. Rzd rzdzi ju drug kadencj, a wic zapewne bdzie rzdzi razem 8 lat. W takim okresie zysk z jednorazowej sprzeday spki bdzie porwnywalny z zyskiem wacicielskim. Tylko jakie zyski pozostan wwczas dla nastpcw? Wrogie przejcie Lotosu moe zmiady nasz przemys naftowy i energetyczne bezpieczestwo kraju. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Panie i Panowie Posowie! W imieniu Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej oraz tysicy obywateli naszego pastwa wnosz o przyjcie projektowanej ustawy i skierowanie jej w ramach pierwszego czytania do komisji. Zwracam si z apelem do reprezentujcych rzd i koalicj o pokorne rozwaenie gosu spoeczestwa. Odejdmy od maostkowoci i krtkowzrocznych ambicji. Uszanujmy zdanie tysicy obywateli, ktrzy zadali sobie trud poparcia projektu ustawy. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Panie i Panowie Posowie! Pozwalam sobie, aby z tej wysokiej, najwaniejszej trybuny zwrci si wanie do wszystkich, ktrzy poparli obywatelski projekt ustawy, do tych, ktrzy wykazali postaw obywatelsk, trosk, o nasze pastwo w tej i innych sprawach. Wam wszystkim za t wyjtkow oarno w imieniu pastwa polskiego, komitetu obywatelskiego, mojej ojczyzny serdecznie dzikuj. Dzikuj serdecznie. (Oklaski) (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszaek Sejmu Cezary Grabarczyk)
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
305
pio byoby te nie skorzysta z nadarzajcej si dobrej okazji, jeeli taka pojawi si z korzyci dla pomorskiej rmy. Przypominam, e Grupa Lotos dziaa na otwartym, konkurencyjnym rynku, na ktrym kapita przemieszcza si, a jego ruch wie si ze zmian sytuacji, ktra nie jest w peni przewidywalna. Decyzje w tym obszarze trzeba czasami podejmowa szybciej, ni wynika to z tempa pracy parlamentu, dlatego ich podejmowanie naley do kompetencji rzdu, a nie Sejmu. I niech tak bdzie nadal. Lotos nie zasuguje na to, aby zamyka go w skansenie. Pomorski koncern ma prawo dziaa na takich samych zasadach jak jego konkurenci, z moliwoci wchodzenia w rne alianse kapitaowe, jeeli bdzie wymaga tego interes ekonomiczny grupy. Bez strachu, bo jako pastwo nie musimy si lka nikogo, ale z adekwatn do znaczenia gospodarczego tych decyzji rozwag. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Platforma Obywatelska wnosz o odrzucenie omawianego projektu w pierwszym czytaniu. Dzikuj za uwag. (Gos z sali: Brawo!)
306
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
Pose Dawid Jackiewicz wych, ktre, jak potem si okazao, ani nie byy wymagane prawem, ani te Komitet Inicjatywy Ustawodawczej, jako jeszcze nie majcy osobowoci prawnej, nie mia prawa o takie opinie wystpowa, drodzy pastwo. W opinii Sdu Najwyszego jest to dziaanie naduywajce prawa. A wic mam pytanie, drodzy pastwo, czy nie odnosicie wraenia, i jedynym celem takich da, nieuzasadnionych da, byo odsunicie w czasie tej debaty, ktr dzisiaj toczymy tutaj w Sejmie, zwaszcza dlatego i odbywaaby si ona wanie w trakcie kampanii wyborczej i wwczas w sposb szczeglny moglibymy zaakcentowa te niekorzystne dziaania czy planowane niekorzystne dziaania ze strony rzdu Platformy Obywatelskiej. Drodzy Pastwo! Co do meritum sprawy chc powiedzie, e prywatyzacja Grupy Lotos SA i to jest argument najwaniejszy w caej tej debacie stwarza ryzyko wrogiego jej przejcia przez Rosjan, zagraa bezpieczestwu PKN Orlen i oznacza faktyczn zgod na przejcie rynku polskiego przez monopol paliwowy, nad ktrym Polska nie bdzie miaa adnej kontroli. Rosja, zgodnie ze swoj strategi energetyczn zalecajc zmniejszanie sprzeday surowca i zwikszanie sprzeday gotowych paliw, przejmuje kolejne ranerie w Europie rodkowo-Wschodniej. Ten argument, drodzy pastwo, powtarzany przeze mnie za kadym razem, kiedy dyskutujemy o sprawie Lotosu, by ju kilkukrotnie lekcewaony czy te ironizowany przez pana ministra Aleksandra Grada, ale rwnie przez obecnego ministra skarbu pastwa pana Mikoaja Budzanowskiego. 28 sierpnia 2003 r. rzd Federacji Rosyjskiej przyj strategi energetyczn Rosji na okres do roku 2020. Drodzy pastwo, strategia ta dotyczya celw i priorytetw rosyjskiej polityki w zakresie energetyki oraz sposobu ich realizacji. Rosja, wykorzystujc zasoby energetyczne, dy ma do zwikszenia swojego znaczenia na arenie midzynarodowej. Instrumentem do tak postanowionego zadania ma by opanowanie zagranicznych rynkw przetwrstwa, transportu oraz zbytu ropy naftowej i produktw naftowych przez spki kontrolowane przez Kreml. Zgodnie ze strategi ekspansja rosyjska na arenie midzynarodowej ma odbywa si poprze, cytuj: eksport zasobw paliwowo-energetycznych, opracowanie i opanowanie zasobw energetycznych na terytoriach innych pastw oraz umocnienie obecnoci na wewntrznych rynkach zagranicznych, przejcie sieci zbytu zasobw energetycznych i obiektw infrastruktury energetycznej w tych pastwach, koniec cytatu. W strategii przed rosyjskimi spkami sektora naftowego postawione zostao zadanie, cytat, zabezpieczenia politycznych interesw Rosji na wiecie, a jednym ze rodkw jego realizacji miao by, znowu cytat, rozszerzenie obecnoci rosyjskich spek naftowych na rynkach zagranicznych i ich udzia w majtku za granic majcym suy do przetwrstwa, transportu i zbytu ropy naftowej.
Drodzy Pastwo! Nie sposb rozmawia i dyskutowa, i prawidowo oceni decyzj rzdu dotyczc prywatyzacji Grupy Lotos SA, nie spogldajc na geoekonomiczny charakter czy kontekst tej transakcji. Podam kilka przykadw. Wgry. Rosjanie prbowali wrogo przej wgierskiego MOL we wsppracy z austriackim OMV. Akcje nabywa OMV, pniej cay pakiet zby Surgutnieftiegaz. Determinacja rzdu Viktora Orbana, w tym zmiana prawa chronicego MOL przed wrogim przejciem, sprawiy, e Rosjanie wycofali si z tej transakcji, a Wgrzy odkupili od nich udziay w MOL. Niemcy. W ostatnim czasie Rosjanie kupili udziay woskiego pastwowego ENI w lecej przy granicy z Polsk ranerii w Schwedt, do ktrej rop dostarcza polski PERN Przyja. Czechy. W ostatnim czasie Rosjanie podjli dziaania majce na celu przejcie udziaw ENI w czeskim Unipetrolu. (Dzwonek) ENI zadao umoliwienia Rosjanom dokonania szczegowego zbadania kondycji spki. To samo na Litwie, Biaorusi, Ukrainie, tak e w sytuacji Polski rwnie moemy spodziewa si takiego dziaania. Koczc, panie marszaku, chciabym powiedzie, e zarwno argumenty ekonomiczne, jak i dotyczce bezpieczestwa gospodarczego, ekonomicznego i energetycznego naszego kraju przemawiaj za tym, aby ten projekt znalaz naleyte zainteresowanie i aby z naleyt uwag pochylili si nad nim parlamentarzyci, by doprowadzi do sytuacji, w ktrej zbycie tej niezwykle wanej dla naszej gospodarki, a zwaszcza dla bezpieczestwa energetycznego naszego kraju spki nie dojdzie do skutku. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
307
Pose Micha Tomasz Pacholski szociowego udziau w spkach bezporednio zalenych kapitaowo od Grupy Lotos SA przez Skarb Pastwa. Intencja ustawy jest niewtpliwie suszna i Klub Poselski Ruch Palikota z penym zrozumieniem odnosi si do argumentacji zawartej w uzasadnieniu do ustawy, wskazujcej na znaczenie Grupy Lotos SA. Spka ta dysponuje jedn z najnowoczeniejszych ranerii w tej czci Europy. Jej zdolnoci produkcyjne w cigu ostatnich lat zostay niemal podwojone. Lotos jest jednym z najwikszych w kraju producentw wyrobw ropopochodnych i wanym elementem bezpieczestwa energetycznego kraju. Jest te jednym z wikszych rde przychodw budetowych dziki wpywom z podatkw i dywidendy. Jest kur znoszc zote jaja i w interesie pastwa jest zachowanie nad nim kontroli. S to argumenty przemawiajce za utrzymaniem przez Skarb Pastwa wikszociowego pakietu akcji spki Lotos. Niemniej konieczne bdzie doprowadzenie proponowanej ustawy do zgodnoci ze standardami konstytucyjnymi. Po pierwsze, przewiduje ona wejcie w ycie ustawy z dniem ogoszenia, uniemoliwiajc adresatom nowych regulacji przygotowanie si do jej wejcia w ycie. Wejcie ustawy w ycie z dniem ogoszenia dopuszczane jest tylko w szczeglnie wanych sprawach, gdy nie zostan przez to naruszone zasady demokratycznego pastwa prawnego. Konieczne zatem bdzie skorygowanie go w tym zakresie. Pilnej zmiany wymaga rwnie sposb sformuowania upowanienia dla ministra waciwego do spraw Skarbu Pastwa do uregulowania szeregu kwestii, ktre w projekcie nie okrela nawet formy aktu normatywnego, w jakiej ma to nastpi, ani wytycznych dotyczcych treci tego aktu, co narusza art. 92 ust. 1 konstytucji. Szereg przepisw ustawy sformuowano w sposb niejednoznaczny, co uniemoliwia okrelenie krgu adresatw norm prawnych i wskazanie nakazywanych przez te przepisy zachowa. Dotyczy to zwaszcza przepisw karnych zawartych w projekcie i treci art. 3 pkt 3. Tre tego artykuu sugeruje bowiem konieczno wywaszczania Grupy Lotos SA na rzecz Skarbu Pastwa w przypadku spek bezporednio zalenych kapitaowo od grupy, by zapewni zachowanie przez Skarb Pastwa wikszociowego udziau w spkach, co chyba jest sprzeczne z intencjami wnioskodawcw. Klub Poselski Ruch Palikota zdaje sobie spraw z wielu niedoskonaoci projektu, jednake, biorc pod uwag konieczno zabezpieczenia interesw gospodarczych kraju, bdzie gosowa za przekazaniem projektu do komisji sejmowych. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
308
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
Pose Ryszard Zbrzyzny nych wyborw, dzisiaj mwi, e naley go odrzuci, bo jest szkodliwy. Platforma Obywatelska przed wyborami nie mwia, e trzeba podnie... (Pose Kazimierz Plocke: Ale mw o sobie, o PO mwi pose Aziewicz.) ...wiek emerytalny do 67 lat, bowiem padn nanse publiczne. Teraz odwaga potaniaa, trzeba podnie wiek emerytalny. To mwi pan premier Donald Tusk, a wic gratuluj tej hipokryzji. Wracam do projektu ustawy. Jest to oczywicie wotum nieufnoci i oznacza brak zaufania do rzdzcej ekipy, do wasnego pastwa. Przecie we wasnym pastwie powinnimy czu si bezpiecznie. Dla liberalnej ekipy ponad wszystko, a wic ponad ludzi, ponad czowieka, liczy si bowiem kapita i wynikajce z niego korzyci. Dla liberaw pracownik jest przedmiotem, a nie podmiotem, dorana korzy polityczna jest ponad interesem oglnym. Nie dziwi si, e ten obywatelski projekt zdoby uznanie bardzo wielu obywateli, pracownikw Lotosu i nie tylko, przedstawicieli zwizkw zawodowych. Rozmawiaem z szefami zwizkw zawodowych, branowych i ruchu cigego. Wszyscy, jak jeden m, podpisuj si pod t regulacj, bowiem nie maj zaufania do teje ekipy. W tej regulacji chodzi o to, eby zabezpieczy tysice miejsc pracy, chodzi o to, eby byy zabezpieczone stabilne dochody samorzdw lokalnych, o bezpieczestwo paliwowe i energetyczne kraju oraz dywersykacj surowcw. W zwizku z tym pracownicy oczekuj regulacji i gwarancji ustawowych, nie chc by zaskakiwani. Przypomn, e Lotos jest spk giedow, w ktrej Skarb Pastwa ma tylko 53% kapitau, a przecie wiemy, jakie s praktyki tej ekipy. Przychodzi zamwienie na przychd do budetu pastwa o wysokoci 23 mld z, a ekipa Skarbu Pastwa podejmuje decyzje typu wyprzeda na Allegro. W Ministerstwie Skarbu Pastwa nie nazywa si to wyprzeda na Allegro, tylko budowanie ksigi popytu. Na podstawie tej ksigi popytu z dnia na dzie, z godziny na godzin, mona sprzeda znaczc cz istotnych spek Skarbu Pastwa, eby uzyska oczekiwany przez ministra Rostowskiego przychd do budetu. Ostatnio chodzio o PGE. W cigu jednej nocy z wtorku na rod sprzedano 7% PGE za 2,5 mld z, mimo e notowania giedowe byy zdecydowanie wysze. Sprzedano wic poniej wartoci rynkowej tej rmy, bo minister Rostowski potrzebowa 2,5 mld z. Wczeniej ten manewr zastosowano w przypadku KGHM. Sprzedano 10% KGHM-u w nocy z poniedziaku na wtorek za 2 mld z. Pakiet jest dzi wart 4 mld z, ale przecie kogo to obchodzi, wszyscy ju o tym zapomnieli. Pracownicy boj si takiej prywatyzacji. Pracownicy boj si takich zachowa ministra skarbu pastwa, bowiem minister skarbu pastwa funkcjonuje w swoistym trjkcie bermudzkim: premier minister nansw minister skarbu pastwa. Decyzja zamwienie. Minister finansw 2 mld z, minister skarbu pastwa robi ksig po-
pytu, a pan premier oczywicie to bogosawi i nadzoruje, eby byo skuteczne. Nie dziwi si, e pracownicy, obywatele Rzeczypospolitej wystpuj z obywatelskim projektem ustawy. Powiem, e w cigu 20 lat tej szalonej, niemerytorycznej, czsto bezmylnej prywatyzacji wyprzedano majtek za ok. 150 mld z. Panie pole, ta nyska peerelowska ju kosztuje 150 mld z i jeszcze jest duo do sprzedania. 150 mld z ta nyska peerelowska. A wic nysk peerelowsk jest dla pana Lotos, nysk peerelowsk jest dla pana KGHM, nysk peerelowsk jest dla pana Bogdanka, nysk peerelowsk jest dla pana Huta Katowice i jeszcze bym mg wymienia wiele. Zadam pytanie. A jakiego to mercedesa zbudowaa Platforma Obywatelska, eby nastpne pokolenia miay co sprzeda? (Oklaski) (Gos z sali: Jakiego mercedesa?) Jakiego mercedesa? (Gos z sali: Sprzedajcie nysk.) Odrobin przyzwoitoci. Sprzedano za 150 mld z. Dug publiczny zwielokrotni si, w tym roku przekroczy 800 mld. A wic gdzie tu jest logika? Gdzie tu jest sens? Czy te pienidze suyy dobremu celowi? Ot nie. Mamiono emerytw i rencistw, e przychody z prywatyzacji zabezpiecz ich godn przyszo, ich ycie. I co? I nic. W cigu ostatnich lat Fundusz Rezerwy Demogracznej zosta przez wasze rzdy wyzerowany i nie ma perspektyw, e kiedykolwiek bdzie na tym funduszu jakakolwiek kwota, ktra zabezpieczy emerytw w przyszoci. (Dzwonek) Nie dajmy si zwariowa. Nie dajmy si omami zapowiedziom Platformy Obywatelskiej. W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej powiem, e to jest suszny projekt, ktry naley poprze. By moe nie jest doskonay w swojej treci, ale naszym zadaniem, naszym celem, nasz odpowiedzialnoci jest, eby cel, ktry zosta zawarty w tym projekcie ustawy, w sposb zgodny z legislacj zosta zapisany w stosownej ustawie. Klub Poselski SLD bdzie gosowa za dalszym procedowaniem. Dzikuj. (Oklaski)
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
309
Pose Jzef Rojek Bo ten projekt jest dobry i waciwy dla dzisiejszych czasw. Drodzy pastwo, nie bd powtarza treci merytorycznej, bo bya tu ju przedstawiona. Musz powiedzie, e jestem pod wraeniem pana Ireneusza, ktry tu by i przedstawia te wartoci w sposb i merytoryczny, i emocjonalny. Musz powiedzie, e ciesz si nie tylko ja, myl, e znaczna cz tej sali e s modzi ludzie, bo mielimy dzisiaj tego przykad, ktrzy widz niebezpieczestwo i wzili sprawy w swoje rce. To dowd tego, e Polacy maj ju za sob oczarowanie rzdzcymi. Myl, e ten bet w gowach ucich. Dowodem tego jest wanie ten czowiek, ktry by na tej mwnicy. Drodzy pastwo, jeeli projekt w ogle ma jakie uomnoci, to myl, e Sejm jest po to i ma takie podwoje, to znaczy budynek, pracownikw i posw, aby to wszystko wygadzi. Pewnie, e rnimy si na tej sali, jeli chodzi o to, co nazywa si dzisiaj prywatyzacj czy sprzeda. Ja to nazywam sprzeda. I s takie siy w Polsce, ktre mwi, e jak si sprzeda, to bdzie lepiej. (Gos z sali: Star nysk.) Jak dugo? Tydzie? Dwa? Trzy? I potem wraca si, ale nie ma do czego. Drodzy pastwo, mamy przykady tych bdw. Przecie dopiero wczoraj debatowalimy tutaj nad uchyleniem ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych. Przecie to pamitamy te pyno to z Wybrzea jak to Polacy bd bogaci, bo kady dostanie wiadectwo udziaowe. I co z tego mamy? Co z tego mamy? (Gos z sali: 20 z.) (Gos z sali: Fig!) Dzisiaj to wiadectwo ma tylko warto kolekcjonersk. Powiesiem sobie to wiadectwo i poka swoim wnukom, jak to Polacy dochodzili do bogactwa. Tak to jest. Byo, przeszo. Uczylimy si tego. Ale to Polakw powinno nauczy, e nie wolno wyprzedawa takich rzeczy. Mamy przykad KGHM. Prosz bardzo, by moe jest to jednorazowy zysk, ale spka osigna w cigu roku 11 mld z. Zastanwmy si. Dwa takie lata i warto spki w rkach pastwa, w rkach Polakw. Dzisiaj, cho nawet byy takie pomysy, eby KGHM skupowa z rynku i wzmocni swoj warto, nie, nie mona. Taka polityka prowadzi donikd. Wracajc do Lotosu. Od 2005 r. jestem czonkiem Komisji Skarbu Pastwa. Niejeden raz wielu posw spotykao si na posiedzeniach komisji i mwilimy o tej spce. By taki czas, nie tak dawno, e jacy fachmani, eksperci, nie wiem, kto, wycenili t spk na 0 z wartoci. Prosz pastwa, popatrzyem sobie na ten cay harmonogram tej prywatyzacji. To trwao od 30 padziernika 2010 r. do 20 grudnia 2011 r. Pamitamy, e wyceny tej spki, Lotosu, odbyy si jako na pocztku tego okresu. Czy tu nie chodzio o to, eby
stworzy takie wraenie medialne, e ta spka jest nic nie warta, e trzeba j przej za bezcen? Tak tez stawiam dzisiaj. W gowie kadego rozsdnego Polaka taka wtpliwo si budzi, jeeli patrzy on na ten harmonogram, ktry otrzymalimy od pana ministra. Zreszt mam jeszcze inne uwagi co do tego. Pan prezes Olechnowicz niejeden raz mwi: know-how znamy (Dzwonek), rodki na oddanie kredytu, ktry wzilimy, mamy, rodki na inwestycje mamy. No to czego nam potrzeba, jeeli spka przynosi pastwu, Polakom, zyski? Trzeba j szanowa, pielgnowa, pomaga, eby bya wartoci wszystkich Polakw, a nie oddawa za bezcen. Myl, e sens tej ustawy bardzo adnie przedstawili projektodawcy. Panie marszaku, pozwoli pan, e krciutko przeczytam: Przyjcie ustawy wpynie integrujco na spoeczestwo, ktre na przestrzeni ostatnich lat otrzymao wiele przykadw niegospodarnoci ze strony wadz pastwowych, ktre prywatyzujc lub sprzedajc majtek Skarbu Pastwa, nie zabezpieczyy naleycie interesu w perspektywie dugofalowej. Tego typu niefrasobliwa polityka zorientowana na dorane cele budetowe prowadzi w konsekwencji do pogbiajcego si decytu i nie zabezpiecza przyszych pokole. Spoeczestwo wielokrotnie wyraao swoj dezaprobat dla takiego sposobu kierowania pastwem i jego gospodark. Myl, e to jest fundament tej inicjatywy. Jest ona cenna. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
310
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
Pose Dawid Jackiewicz Ot zgodnie ze strategi rzdow dotyczc bezpieczestwa energetycznego, strategi dotyczc sektora paliwowego, a take z dokumentem rzdowym, ktry mwi o zakresie i planie prywatyzacji na lata 20082011, we wszystkich tych trzech dokumentach nie ma mowy o prywatyzacji Lotosu. Nie ma mowy, a s to dokumenty obowizujce. S to strategie i dokumenty rzdowe, wobec ktrych, myl, e Ministerstwo Skarbu Pastwa powinno zachowywa si z naleyt uwag i pieczoowitoci. Tymczasem na jednym z posiedze Komisji Skarbu Pastwa na moje pytanie pan minister Budzanowski odpowiedzia, e w momencie, w ktrym dojdzie do prywatyzacji spki Lotos, dokumenty (Dzwonek) zostan dostosowane. Ot, drodzy pastwo, czy nie naleaoby zastosowa innej kolejnoci? Jeli zmieniacie strategi, uwaacie, e jednak Lotos ma by sprzedany, to trzeba przygotowa strategi, uzasadni takie dziaanie, a potem dopiero dokona tego bardzo zego, z naszego punktu widzenia, posunicia. Tymczasem strategie s jak mieci, ktre mona wyrzuci w kadej chwili do kuba, poniewa mona je zmieni w zalenoci od tego, jaki jest kaprys ministra skarbu pastwa. Dzikuj. (Oklaski)
czina. Donis o tym synny portal WikiLeaks. Dokadnie o tym poinformowa. Mimo e wiemy, e taka dyspozycja polityczna zostaa wydana i jest realizowana, chcemy zaprosi do transakcji zakupu w zasadzie rosyjsk rm. Chciabym zapyta, dlaczego jestemy tak bardzo uprzejmi w stosunku do Rosjan, jeeli chodzi o nasze strategiczne interesy w sektorze paliwowym. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
311
Pose Ryszard Zbrzyzny by fakt, e dzisiaj obradujemy nad ustaw dotyczc Lotosu i, generalnie rzecz biorc, kierunkw prywatyzacji polskiej gospodarki. To po pierwsze. Po drugie, by moe z tego projektu czy z tej informacji miao wynika, e jednak Lotos bdzie w biecym roku sprzedany, wic chciabym zapyta, czy rzeczywicie w biecym roku w planie prywatyzacji jest sprzeda Lotosu, ktra w jakiej tam czci ma realizowa planowane w budecie pastwa na rok 2012 przychody w kwocie 10 mld z, a wic czy tak waciwie decyzja w tej sprawie ju zapada. Wtedy bd rozumia postaw pana ministra, kiedy bdzie pan tu prezentowa pewnie swoje stanowisko czy stanowisko rzdu, ktry nie popiera tej inicjatywy obywatelskiej. I tyle. (Dzwonek) Dzikuj serdecznie. (Oklaski)
312
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
313
314
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
Pose Wojciech Zubowski utrzymanie wielkoci zatrudnienia czy regulujcych nakady na inwestycje w regionie i w kraju, mwi jasno, e potencjalni oferenci, zamiast przystpowa do przetargu i zgadza si na niekorzystne dla nich zapisy, wol poczeka na moment, gdy rzd, atajc dziur budetow, sprzeda akcje na giedzie, gdy nie bdzie ju adnych gwarancji na realizacj spraw, ktre miay by przedmiotem negocjacji. Sprzeda na giedzie jest wanie jednym z wariantw zaprezentowanych niedawno Komisji Skarbu Pastwa. (Dzwonek) Ju kocz, panie marszaku. Rzd zapewnia, e minister skarbu pastwa ma narzdzia pozwalajce mu bez prawa wasnoci nadal zapewni bezpieczestwo energetyczne kraju. Niestety bilans zapewnie i obietnic rzdu w zestawieniu z rzeczywistoci wypada bardzo sabo. Dzikuj. (Oklaski)
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
315
Minister Skarbu Pastwa Mikoaj Budzanowski cjacjach z du atwoci i bezreeksyjnie przyjlicie zgod na podwyszenie cen gazu w zwizku z caym kontraktem jamalskim, caym wolumenem gazu importowanego do Polski do 2022 r. (Oklaski) Narazilicie cay kraj na wydatek rzdu 18 mld z. I to jest wasza decyzja, wyraz waszego patriotyzmu, tchrzostwa, e uleglicie w 2006 r. podczas negocjacji, tu przed zim. (Oklaski) (Gos z sali: Ooo!) (Gos z sali: To jest nieprawda.) Nie mielicie odwagi wtedy skierowa tego do sdu arbitraowego w Sztokholmie. (Pose Zbigniew Kumiuk: Projekt ustawy) (Gos z sali: Na temat.) Nie mielicie wtedy tej odwagi. A jaka jest rnica pomidzy 2006 r. a 2012 r.? Co si wydarzyo przez ostatnie lata? Ot to ten rzd, ta koalicja rozpocza ogromn inwestycj, najwiksz w Europie, w zakresie dostaw i dywersykacji surowcw energetycznych do tej czci Europy, za kwot kilku miliardw zotych rozpocz si i jest bardzo zawansowany proces inwestycyjny w zakresie budowy terminalu LNG w winoujciu. W 2014 r. polski odbiorca i polski przemys otrzymaj pierwsze dostawy gazu od innego dostawcy ni dostawcy ze Wschodu. To pierwszy raz w historii, od 30 lat, kiedy na tak skal prowadzone s inwestycje w zakresie budowy gazocigw i magazynw, jedne z najwikszych w skali Europy, ponad 1 tys. km jest w tym momencie w trakcie budowy, ponad 300 gazocigw ju zostao odebranych do uytkowania na terenie Polski. Nikt wczeniej tego nie zrobi, a udao si to wykona w cigu zaledwie ostatnich 3 lat. (Pose Dawid Jackiewicz: Mwimy o Lotosie.) (Gos z sali: A co to ma wsplnego z Lotosem?) To jest doktryna mwica o rnicy midzy nami a wami, jeeli chodzi o pojcie racji stanu. (Pose Andrzej Duda: A jak umow gazow podpisalicie?) (Pose Marek Suski: Pan kamie.) To ten rzd w tym roku rwnie zdecydowa si na skierowanie do arbitrau midzynarodowego wniosku przeciwko wanie tym zawyonym cenom gazu, przeciwko Gazpromowi. Wycie tej odwagi nie mieli w 2006 r. (Pose Marek Suski: Niech pan nie kamie.) Musicie si wreszcie tego nauczy, e prawdziwe bezpieczestwo energetyczne to nie s sowa, tylko to s konkretne inwestycje i konkretne projekty. (Pose Marek Suski: Niech pan nie kamie.) (Gos z sali: Panie marszaku) (Pose Zbigniew Kumiuk: Niech pan nie poucza posw.) Nie, to jest odpowied na pytanie pana posa Suskiego, to jest odpowied na pytanie
316
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
Minister Skarbu Pastwa Mikoaj Budzanowski ka rwnie nie jest przeznaczona do prywatyzacji. Chciabym te bardzo wyranie podkreli, e zgodnie z moim zarzdzeniem, panie pole, z 20 stycznia 2012 r. powstaa lista kluczowych dla Skarbu Pastwa spek, przede wszystkim z sektora energetycznego, nansowego, na ktrej to licie znajduje si 19 spek i jedn z nich jest rwnie Grupa Lotos. (Oklaski) Tak wic to ju zostao, e tak powiem, kilka tygodni temu publicznie ogoszone i jest dostpne na stronie Ministerstwa Skarbu Pastwa. Do kolejnej listy, ju takiej umocowanej w obowizujcym prawie, w ustawie, powrcimy w momencie, kiedy bdziemy debatowa nad projektem ustawy o nadzorze wacicielskim. To projekt, ktry w niedugim czasie zostanie skierowany rwnie do Sejmu. Wracajc, w dalszym cigu, do ustawy, o ktrej mwilimy, trzeba zada, myl, fundamentalne pytanie, czy projektowana ustawa obywatelska zabezpiecza interes polskich obywateli, a jeeli tak, to w jakim stopniu. Bo tak naprawd o to przecie chodzi. Nie o interes kogokolwiek, kto jest w zarzdzie tej spki, ale przede wszystkim o interes obywateli. Mam bardzo wiele wtpliwoci, odpowiadajc na to pytanie. Ot, kiedy wczytamy si w ten projekt ustawy oraz w jego uzasadnienie, okazuje si, e doszo w nim do wielu manipulacji. Te manipulacje dotycz przede wszystkim faktu, e zdaniem projektodawcy ustawa nie niesie za sob adnych konsekwencji nansowych dla budetu pastwa czy jednostek samorzdu terytorialnego. A to jest wanie absolutna i fundamentalna nieprawda. Wystarczy przeczyta dwa artykuy, w ktrych wyranie jest napisane, e projektodawca uwaa, e Skarb Pastwa powinien zwikszy swj udzia, mie decydujcy gos w Grupie Lotos. Co to oznacza? To oznacza, e musimy dokupi ponad 20% udziaw w spce Lotos, spce giedowej, aby osign poziom co najmniej 75%. Co wicej, w kolejnym art. 3... (Pose Zbigniew Kumiuk: To jest tylko projekt.) Dobrze, oceniamy ten projekt. To jest projekt, ktry oceniam. To jest moja ocena tego projektu. (Pose Zbigniew Kumiuk: Przeczytaem to, znam.) Art. 3 ust. 3... Panie pole, bardzo polecam lektur, ale wnikliw, to jest bardzo krtki tekst. Naprawd... (Gos z sali: Czytalimy.) ...wystarcz panu dwie minuty, eby przeczyta go bardzo precyzyjnie. (Pose Zbigniew Kumiuk: Znam to.) Nie sdz. Jest tam napisane, e projektodawca uwaa rwnie, e Skarb Pastwa w zwizku z tym powinien dokupi udziay wikszociowe w 15 spkach crkach nalecych do Grupy Lotos. Kolejny wydatek z budetu pastwa. To s fakty, ja nie zmylam. To jest w pastwa projekcie bardzo wyranie napisane. (Gos z sali: Napiszemy skarg do komisji etyki. To skandaliczne.) Idc w ten sposb, stosujc t logik...
(Pose Dawid Jackiewicz: Bez porwnywania z Lotosem.) ...mona by pj nawet dalej i stwierdzi, e poniewa dzisiaj posiadamy udziay w najwaniejszej spce energetycznej w pastwie w obszarze paliwowym, czyli w Orlenie, powinnimy rwnie tam zwikszy swj udzia, bo mamy tylko 27%. Nie rozumiem, dlaczego nie podnosicie tej kwestii. Mamy 27%, czyli zagroone jest rwnie bezpieczestwo paliwowe, poniewa jest to najwaniejsza spka, fundamentalna z punktu widzenia cen i bezpieczestwa dostaw i przerobu ropy naftowej w Polsce, powinnimy wic take tam zwikszy ten nasz udzia, co oznacza bezporednie wydatki na poziomie okoo 6 mld z. Gratuluj tego pomysu. Czyli dzisiaj odpowiedzi na ten projekt powinien by co najmniej 2,5-miliardowy wydatek z budetu pastwa. Jednoczenie w uzasadnieniu piszecie pastwo, e to nic nie kosztuje. To jest po prostu absurd. To jest absolutny bd, jeeli chodzi o przygotowanie tego projektu ustawy, ale rwnie i wprowadzenie w bd tych wszystkich Polakw, ktrzy wam uwierzyli i zoyli swoje podpisy pod tym projektem. Wprowadzilicie ich bowiem w bd. To jest manipulacja. To nie powinno byo mie miejsca. Powinnicie byli mie odwag zapisa to tak: za to trzeba bdzie zapaci z budetu pastwa. Jest to kuriozum, bo stosujc t zasad, powinnimy rwnie pj moe o jeszcze jeden krok dalej, czyli wprowadzi dzisiaj taki zapis wobec wszystkich spek Skarbu Pastwa, Tauronu, Polskiej Grupy Energetycznej, ENEA, e w ogle ich nigdy nie moemy sprzedawa i w ogle de facto musimy zamrozi te spki giedowe, ktre s wszystkie notowane na Giedzie Papierw Wartociowych. Szanowni pastwo, to jest absurd, to jest absolutnie antyrynkowa lozoa... (Pose Marek Suski: Wasza wolnociowa polityka przez 5 lat.) ...doktryna antywolnociowa, tak bym powiedzia. To jest powrt do socjalizmu, a nie wolny rynek. (Gos z sali: Tak...) Zdecydujcie si, jest 2012 r. (Gos z sali: ...wanie, 400... ) Najlepszy przykad od wielu, wielu lat, szanowni pastwo, wecie przykad Orlenu, mamy tam udzia 27% i gos Skarbu Pastwa... (Pose Zbigniew Kumiuk: Ile sprzedalicie?) ...poprzez rad nadzorcz i zarzd jest absolutnie zabezpieczony. I jest dzisiaj w wikszoci takich przypadkw. Grupa Tauron to kolejny przykad, podobnie jak Grupa KGHM i wiele innych. To jest standard. To, co dzisiaj jest najistotniejsze, to zachowanie kontrolnych pakietw, a tego typu zapisw nie uzyskuje si w formie ustawowej, bo to jest absolutne kuriozum, tylko w statutach tyche spek. I takie zabezpieczenia s wszdzie czynione. Tak wic bardzo polecam pastwu t lektur i zapraszam rwnie do Ministerstwa Skarbu Pastwa, jeeli jestecie tym zainteresowani, udzielimy bardzo wnikliwej informacji. (Gos z sali: Ju si wybieram.)
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
317
Minister Skarbu Pastwa Mikoaj Budzanowski Zapraszam, panie pole. (Gos z sali: Z pracownikami cznikw...) Szanowni Pastwo! Myl, e to jest tyle tytuem wyjanienia. Nie popieramy tego projektu. Uwaamy, e w zupenie inny sposb moemy zabezpiecza dostawy ropy, gwarantowa przerb ropy naftowej w Polsce, dla polskich odbiorcw. Nie jest to na pewno ustawowe wprowadzanie zakazu prywatyzacji i przeksztace wasnociowych i wprowadzanie jeszcze zapisu mwicego o tym, e jeeli minister skarbu pastwa nie bdzie tego przestrzega, to grozi mu pozbawienie wolnoci do lat 3. Szanowni pastwo, to jest po prostu doktryna izolacjonizmu naszego kraju. Nie ma na to miejsca. Jestemy w wolnej Unii Europejskiej jednym z 27, ju niedugo 28 krajw czonkowskich Unii Europejskiej. Dzikuj bardzo za uwag. (Oklaski)
318
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
akcje Lotosu do 75% udziaw. Ale my mwimy wyranie: nasza ustawa zakada 50% plus jedna akcja. I tego chcemy. Natomiast byy te pytania ze strony posw. C, jest to projekt obywatelski, by moe wymaga on pewnych poprawek, ale przecie od tego jest proces legislacyjny. Cay czas czekalimy, liczylimy na to, e t ustaw bdziemy mogli dopracowa w komisji skarbu. Niestety nie doczekalimy si, mamy powtrnie pierwsze czytanie. Miejmy nadziej, e panowie z Platformy i z PSL zmieni zdanie i ta ustawa tra do komisji skarbu, bdziemy mogli j dopracowa, tak eby bya to pereka. Pan pose pyta take, dlaczego nie stosowa tej metody do innych przedsibiorstw pastwowych. Nas interesuj przedsibiorstwa strategicznego znaczenia, takie jak Lotos, i gwarantuj panu, e jeeli bd zakusy na takie przedsibiorstwa, te bdziemy ich broni. To ma pan u nas jak w banku. (Pose Ryszard Zbrzyzny: Ale takie ustawy te s.) No to bdziemy dziaa, eby to przeszo. Mwi pan o tym, e zaangaowanie Skarbu Pastwa w Orlenie to 27% i wietnie to funkcjonuje. wietnie. Na pewno pan te czyta opini Krajowej Izby Gospodarczej, ktra te zauwaa, e w niektrych przypadkach odpowiednio skonstruowana wasno, rozproszenie tej wasnoci powoduje, e mniejszy ni 50% udzia Skarbu Pastwa te gwarantuje nam zasadniczo kontrol pastwa nad rm. Nasz projekt zakada 50%. Jestemy otwarci, dyskutujmy o tym. Jeeli byaby taka kwestia, e Skarb Pastwa zostawia sobie, tak jak w przypadku Orlenu, 27%, reszta kapitau jest rozproszona i mamy kontrol nad Lotosem, a o to nam chodzi, to jestemy skonni to zaakceptowa. I myl, e cae spoeczestwo to zaakceptuje. Ale te najwaniejsza sprawa, panie ministrze, to, co mnie najbardziej boli. Mamy bodaje od trzech tygodni spektakl medialny w postaci sprawy premii dla pana Kaplera, mamy tam 0,5 mln z premii. No, czowiek wybudowa jako tam ten stadion, by ten mecz. I teraz pytanie z mojej strony: Ile milionw kosztowaa ta bezsensowna prywatyzacja, ktra, jak pan mwi, nie udaa si? J.P. Morgan przecie nie zrobi tego za p miliona, nie zrobi te tego za darmo, tak jak pan mwi. Takie pytania ju paday. My jako spoeczestwo, jako zwykli obywatele domagamy si przedstawienia kosztw tej prywatyzacji, bo to s pienidze zmarnowane. I nagle si okazuje, e bijemy pian o te marne p miliona dla pana Kaplera, a tak naprawd wydalimy ile tam milionw na prywatyzacj Lotosu, ktra nie bya potrzebna, a i tak si nie udaa. I tego si domagamy. Mam nadziej, e kiedy to usyszymy, e usyszy to opinia publiczna. To tyle. (Gos z sali: Interpelacj w tej sprawie przygotujemy.) Tak, ja te tak myl. Tak e tak naprawd, panie ministrze, nic nowego pan nie powiedzia. Gwnie chciabym, eby pan
Projekt ustawy o zachowaniu przez Pastwo Polskie wikszociowego pakietu akcji Grupy Lotos SA
319
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Krzysztof Steckiewicz powiedzia o tych kosztach i to mnie w 100% zadowoli. Reszt to ju syszaem poprzednio, tak e byem przygotowany. I jeszcze ucieszy mnie pan z tym terminalem LNG, bo nie przygotowa si pan, statki dalej nie wpywaj. (Wesoo na sali) Przejdmy teraz moe do zapyta posw. Oczywicie dzikuj posom Solidarnej Polski i posom Prawa i Sprawiedliwoci, SLD i Ruchu Palikota za poparcie, ktrego nam udzielili. To mie, to naprawd jest budujce. Dodam to do pana posa Zbrzyznego e nie jestemy pracownikami Lotosu, jestemy po prostu patriotami. Bo pan mwi, e pracownicy si staraj, pracownicy walcz. Niekoniecznie nie trzeba by pracownikiem, wystarczy by patriot i mona te co takiego zrobi. (Oklaski) Nie trzeba by posem nawet, eby walczy o polski majtek, bo widzimy, e s posowie, ktrzy nie walcz. Tak e jest to budujce, e nas popieracie. wietna sprawa. Pan Dawid Jackiewicz z PiS zauway, e tak naprawd ju w momencie ksztatowania si naszego komitetu mielimy znaczne utrudnienia ze strony poprzedniego marszaka Sejmu pana Grzegorza Schetyny. Rzeczywicie da nam 14 dni, mielimy przynie opinie piciu instytucji. Rzecz, wydawaoby si, niemoliwa. Kady nam mwi: jest po was, nie macie tych opinii, marszaek odrzuca wasz wniosek, nie ma komitetu, nie ma sprawy. I co? Dalimy rad. (Oklaski) Mao tego, powiem pastwu nikt jeszcze tego nie zauway e ustawa o inicjatywie obywatelskiej mwi wyranie: kto utrudnia inicjatyw obywatelsk, podlega karze do lat 3. A marszaek utrudnia. Drodzy pastwo, powiem wam co takiego (Gos z sali: Wspaniaomylnie.) Nie, wspaniaomylnie nie zoylimy tego doniesienia do prokuratury, bo pan marszaek Schetyna i tak ju zosta pokrzywdzony przez Donalda Tuska, tak e po co jeszcze prokuratura. (Gos z sali: Spotkaa go kara.) Tak, spotkaa go kara, wic odpucilimy, aczkolwiek grozio do 3 lat. Sprawdcie to, panowie. Bylimy wspaniaomylni w tym momencie, tym bardziej, e i tak wygralimy, i tak udao si zebra podpisy. Mam nadziej, e docigniemy t ustaw do koca i zapomnimy o tych wszystkich nieprzyjemnociach. (Pose Tadeusz Aziewicz: Jacek Kurski.) Zgadza si, pan Jacek Kurski nam pomaga, panie pole, niewtpliwie. W przeciwiestwie do pana, bo pan nam nie pomaga. Wstyd. (Wesoo na sali) Pose ziemi gdaskiej nie dba o jej interesy. W tym miejscu odpowiem na pytanie pana z PSL. To nie tylko interes lokalny. Rzeczywicie mona by powiedzie, e to interes lokalny, e dbamy o interesy ziemi gdaskiej dbamy, w przeciwiestwie do niektrych posw ale tak naprawd, drodzy pastwo, przecie to take interes oglny, caego kraju, to przedsibiorstwo o znaczeniu strategicznym dla
naszego kraju i przykro, e przed wyborami panowie z PSL myleli inaczej. Teraz myl, tak jak myl. (Gos z sali: Aziewicz te zmieni zdanie.) Tak, oczywicie, pan Aziewicz te zmieni zdanie. To te przykre. Mam tu zapisane powiedzia pan o naszej Nysie. Wydawao nam si, e wszyscy zrozumiej, o co tutaj chodzi. Podpowiem tym, ktrzy nie zrozumieli. Ta Nysa to symbol, panie pole. Kiedy mielimy prosz sucha przemys motoryzacyjny. Moe pan pamita, jest pan troch starszy ode mnie. I ta Nysa, ktra rzeczywicie teraz wydaje si przestarzaa, swego czasu, gdy by pan may, bya w miar nowoczesnym samochodem. Nie kontynuowalimy tego, wyprzedalimy wszystko, nie mamy ju przemysu motoryzacyjnego. Czy teraz (Pose Sawomir Neumann: Jak to nie mamy?) Jaki? Nie mamy adnego polskiego samochodu. Czy teraz chodzi o to, ebymy nie mieli jeszcze przemysu raneryjnego? Czy chodzi o to, eby po prostu wszystko sprzeda? Mylelimy, e to wanie jest ten przekaz. Bya polska motoryzacja, nie ma polskiej motoryzacji. Jest Lotos, cieszmy si, bo jeszcze troch rzdw Platformy i moe go ju nie by. (Pose Krystyna Skowroska: To nie ma nic wsplnego z projektem.) O tym, e kamiecie i mwilicie o ofertach, ktre wpyway, mwiem ju panu ministrowi. Zarzuci nam pan cel polityczny e straszylimy Rosjanami. Ot nie, zawsze podkrelalimy, e jestemy nie tak jak premier, ktry mwi, i nie ma nic przeciwko sprzeday Grupy Lotos nawet Rosjanom przeciwko sprzeday komukolwiek. Jako polscy patrioci chcemy, eby to przedsibiorstwo byo w polskich rkach. Taki by nasz cel i wcale nie straszylimy Rosjanami. Zarzuca mi pan, ju personalnie, e startowaem w wyborach, chocia to hipokryzja, bo tu kady startowa w wyborach. Jednak, jak pan widzi, wybory miny, a my dalej walczymy o Lotos, i to za darmo, nie bierzemy za to diety. Panie pole, zosta pan posem, ale mam nadziej, e to ju ostatni raz, bo nie wierz, eby wasza formacja (Wesoo na sali) kiedykolwiek jeszcze wygraa jakiekolwiek wybory. Licz tylko na to, e jeszcze co po was zostanie. Bdziemy walczy, eby Lotos zosta. A wic na tym chciabym zakoczy i chciabym poprosi jeszcze pana marszaka o udzielenie gosu mojemu koledze Ireneuszowi Lipeckiemu
320
321
Pose Krystyna Skowroska tego e w stosunku do innych krajw Komisja Europejska zrobia korekt prognoz. W sposb szczeglny warto podkreli, e w stree euro wzrost produktu krajowego brutto jest szacowany na 0,5%, a wedug informacji wzrost naszego PKB na rok 2012 to 2,5%. Te prognozy potwierdzaj rwnie wyniki, jakie osignito w roku 2011, bo zgodnie z komunikatem Gwnego Urzdu Statystycznego wzrost PKB w roku 2011 to 4,3%, jak te dane, ktre napyny w styczniu biecego roku, wskazujce na wzrost produkcji przemysowej szacowany na 9%, wzrost pac w wysokoci 8,1%, a take wzrost wolumenu sprzeday w wysokoci 14,3%. S to dobre wskaniki, te ujte w tych prognozach. Poszczeglne agencje ratingowe rwnie podwyszaj wskaniki dotyczce szacowanego wzrostu PKB dla Polski. czy si to z prognoz, ktr przedstawia Narodowy Bank Polski, ktry okrela ten wzrost na poziomie 3%. I jak jeszcze ta prognoza wzrostu PKB dla porwnania ma si do prognozy w innych krajach? A wic szacunki Komisji Europejskiej w stosunku do Francji to wzrost w wysokoci 0,4%, a w stosunku do Niemiec 0,5%. Myl, e w tym zakresie to rzecz wana, e rwnie decyt za rok 2011 by niszy. S to dane, ktre na starcie uwiarygodniaj zaoenia i prognozy makroekonomiczne, jakie przyjlimy do ustawy budetowej. O tym, jak Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska bdzie gosowa w sprawie poszczeglnych poprawek, mwiam na pocztku. Mamy nadziej, e te wszystkie zaoenia i prognozy si speni, bo dobre przygotowanie i dua dyscyplina w zakresie wydatkowania rodkw budetowych s gwarancj tego, i zaoenia i prognozy mogyby si pokrywa z realizacj. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
A wic to s tylko pozorne ruchy oszczdnociowe. Zawyone s prognozy dochodw podatkowych, niewpisany jest aden zysk NBP, co znaczy, e przewiduje si pewnie, e ten zysk zniweluje rnic w dochodach wynikajc z niedoboru wpyww podatkowych, ktry wystpi w cigu roku. Niestety te oszczdnoci, jak podkrelam, chaotyczne odbij si le na polskiej gospodarce, na bezrobociu, tak jak choby kolejne zamroenie wydatkw Funduszu Pracy, kiedy bezrobocie przekroczyo ju 13%. Czy wobec tego oszczdnoci na rodkach, ktre wpacaj pracodawcy, jest dobrym sposobem atania dziury budetowej? Nie wiem. Wydaje mi si, e to przyniesie wicej negatywnych skutkw, ni gdyby Fundusz Pracy funkcjonowa w sposb normalny. Jedyna rzecz dobra, jeli chodzi o wzrost wynagrodze, to to, e nie zapomniano bardzo susznie zreszt o kolejnych podwykach dla nauczycieli, ale niestety wywouje to takie skutki, e samorzdy coraz wicej dopacaj do biecego nansowania owiaty. Dyskutowalimy ju wielokrotnie na temat stojcej przed samorzdami koniecznoci zamykania wielu szk. Samorzdy dokadaj ju ponad 4 mld z do subwencji owiatowej z przeznaczeniem na wydatki biece tylko, podkrelam, bez uwzgldnienia inwestycyjnych. A wic rzd oferuje wzrost wynagrodze dla nauczycieli, ale tak naprawd w wikszoci to s rodki z cudzej kieszeni, czyli z kieszeni samorzdowej. Do tego dokada si ograniczenia w zakresie decytu samorzdowego, zakada kaganiec na kredyty samorzdowe, i samorzdy znajduj si w coraz trudniejszej sytuacji. W tak zej sytuacji jeszcze nie byy od pocztku samorzdnoci, czyli od 1990 r. Prosz posucha opinii samorzdowcw, tego, co w tej chwili mwi o tym, w jakiej s sytuacji. Niepotrzebne jest ograniczanie wydatkw na budow drg lokalnych. Rzd deklaruje potrzeb rwnomiernego rozwoju Polski, ale jak mona o ten rwnomierny rozwj Polski dba, jeli nie bdzie tam drg, jak mona tam zlokalizowa jakkolwiek inwestycj, jak mona zachci do inwestowania jakkolwiek rm? Naley zredukowa inne wydatki rzdowe, a nie ogranicza te, od ktrych zaley rozwj biedniejszych regionw kraju, bo wtedy te obszary bd skazane na wegetacj. A mona prbowa poszuka innych rde dochodw. W raporcie pracodawcw np. podano, e w roku 2010 Skarb Pastwa, budet, straci 6 mld z we wpywach z akcyzy gwnie z powodu przemytu alkoholu, tytoniu, paliw. A Senat zgasza poprawk, eby zmniejszy nansowanie sub celnych, a zwikszy rodki akurat na urzdnikw. Co prawda, jest to moe drobna kwota, ale jake symboliczne to posunicie, e zmniejsza si bezporednio wynagrodzenia tych, ktrzy tam, na granicy, powinni pilnowa i zabezpiecza przed przemytem. Zmniejsza si tu nansowanie, a wycieka nam 6 mld z. Wiele jeszcze innych takich przykadw mona by poda. Takim kolejnym przykadem, ktry ju waciwie przynosi skutki z powodu tego zego budetu, s wydatki na rolnictwo, z roku na rok coraz mniejsze
jeszcze w 2007 r. sigajce blisko 3% PKB, obecnie jest to 1,7% PKB, a wic znacznie mniej. A ju w szczegowych rozwizaniach mamy tego skutki rodki na kredyty preferencyjne zostay zmniejszone dziesiciokrotnie w stosunku do roku poprzedniego. A wic tak naprawd akcja udzielania kredytw preferencyjnych zostaa cakowicie zlikwidowana. Mimo dyskusji i wnioskw skadanych w czasie obrad Senatu rzd twardo przeciwstawia si zwikszeniu rodkw na dotacje, refundacj kredytw preferencyjnych, a wic tak naprawd wszystkie te kredyty, ktre miay suy pomoc rolnikom, na wykup ziemi itd., stay si praktycznie kcj, bo co mona zrobi, kiedy ju limit si skoczy, a jeszcze rok na dobre si nie rozpocz. A wic tu ju wida skutki nansowe, skutki rzeczywiste tych podkrelam chaotycznych oszczdnoci nansowych. Kolejna rzecz to dramatyczna sytuacja Funduszu Ubezpiecze Spoecznych. Rzd proponuje zwikszenie wieku emerytalnego, czyli leczenie skutkw, a nie przyczyn, bo leczeniem przyczyny byaby polityka prorodzinna. Wtedy za dwadziecia czy trzydzieci lat byoby wicej pracujcych ni emerytw. A jeli polityk prorodzinn zaniedbujemy, to tak naprawd leczymy skutki, a nie przyczyny. Powinno si wic nie w tym miejscu oszczdza, nie tu zabiera pienidze. Odnoszc si ju precyzyjnie do poprawek Senatu, chciabym powiedzie, e uznajemy, i poprawka 1. Senatu, ktra zwiksza limit poyczek dla BGK, moe spowodowa lepsz akcj kredytow dla samorzdw i w odniesieniu do innych potrzeb, wic ta poprawka bdzie przez klub Prawo i Sprawiedliwo poparta. Trudno poprze 2. poprawk, ktra przenosi wydatki z wynagrodze Suby Celnej na wynagrodzenia dla urzdnikw. Jak mwiem, zupenie nie w tym kierunku te pienidze powinny by przesuwane. W 3. poprawce Senat prbuje powrci chocia w czci do nansowania opieki nad Poloni i Polakami za granic. Nie wiedzie czemu, rzd wymyli, e w tym roku j zabierze i to w trakcie roku do Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Tak naprawd, nie podwaajc moe samej idei przenoszenia tych wydatkw, nie robi si tego w trakcie roku, powodujc kolejny chaos, brak nansowania co najmniej do lipca dla tych organizacji polonijnych. A wic to jest zupeny bd i prba Senatu, aby przywrci chocia cz pienidzy, zasuguje na uwag. Mam nadziej, e wszystkie kluby t poprawk Senatu popr, bo rzeczywicie pozwoli to na uniknicie kolejnego chaosu w donansowaniu Polonii i Polakw za granic. Jeeli chodzi o kolejne poprawki, jest tam przeniesienie wewntrz sdu, s kwestie mniej istotne. Natomiast myl, e kada kolejna poprawka zmniejszajca wydatki Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji zawsze zasuguje na poparcie, choby nawet byy to kwoty symboliczne.
Trudno zrozumie sens poprawek 7., 8., 9., na przykad poprawki 8., ktra dokonuje zmian kosztem wydatkw Narodowego Funduszu Zdrowia, jeli chodzi o bibliotek lekarsk. Jeli ju chcemy cokolwiek wspiera, to nie zabierajmy pienidzy bezporednio z tych przeznaczonych na potrzeby Narodowego Funduszu Zdrowia, bo chyba potrzeby dotyczce zdrowia s do wane i nie sdz, eby akurat by nadmiar pienidzy Narodowego Funduszu Zdrowia na potrzeby lecznicze. Rwnie zupenie niezrozumiae s propozycje zmian w poprawce 10., gdzie proponuje si przenie rodki na przejcia graniczne z wojewdztwa podkarpackiego do wojewdztwa lubelskiego. To znaczy le by przygotowany budet czy, nie wiem, przejcia graniczne w wojewdztwie podkarpackim to nie s przejcia graniczne na przykad z Ukrain, jak w wojewdztwie lubelskim, jak to si tumaczyo. Chyba mniej wicej s. To jest ten sam kraj (Dzwonek) graniczny. Rwnie trudna do wyjanienia jest bardzo szczegowa poprawka przenoszca wiele kwot, ale bardzo drobnych, w wojewdztwie maopolskim. wiadczy to jednak o zym przygotowaniu tego budetu. Std trudno, abymy takie poprawki, ktre wynikaj z wadliwego przygotowania pierwotnego budetu, w tym momencie uznawali za stosowne. Podsumowujc, oczywicie te poprawki Senatu, bardzo mae, i tak nie naprawiaj w aden sposb tego budetu. Ten budet jak by zy, tak niestety nadal pozostaje zy, mimo tych 11 poprawek senackich, ktre tak naprawd niczego w tym zakresie nie zmieniaj. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
323
Pose Piotr Chmielowski komenduje przyjcie tej poprawki. Ze wzgldu na to, e brak jest szerokiego uzasadnienia dla dwukrotnego zwikszenia powyszej kwoty limitu, Ruch Palikota rekomenduje odrzucenie tej poprawki. Poprawka 2. Senatu w czci: Budet, nanse publiczne i instytucje nansowe zwiksza o 1706 tys. z rodki przeznaczone na wynagrodzenia suby cywilnej kosztem wynagrodze przeznaczonych dla funkcjonariuszy Suby Celnej. Ruch Palikota popiera zwikszenie rodkw przeznaczonych na wynagrodzenia pracownikw korpusu suby cywilnej, dlatego rekomenduje przyjcie tej poprawki. Podobne jest stanowisko komisji. W poprawce 3. Senat proponuje zwikszenie limitu wydatkw w czci: Kancelaria Senatu przeznaczonych na opiek nad Poloni i Polakami za granic o 23 599 tys. z. rodki te maj by pozyskane kosztem zmniejszenia rezerwy celowej przeznaczonej na wspprac z Poloni i wydatkw w czci: Sprawy zagraniczne. Komisja Finansw Publicznych rekomenduje odrzucenie tej poprawki. Ruch Palikota zgadza si ze stanowiskiem Senatu mwicym, e rodki te s konieczne do zapewnienia w roku 2012 cigoci zada wypenianych przez Senat, zwizanych z opiek nad Poloni. W zwizku z tym Ruch Palikota rekomenduje przyjcie tej poprawki. Poprawka 4. zmniejsza o 1 mln z wydatki zaplanowane w czci: Naczelny Sd Administracyjny. Senat proponuje przeznaczy uzyskane w ten sposb rodki na donansowanie dziaalnoci Zespou Szk Oglnoksztaccych dla Dzieci i Modziey Pracownikw Centrum Szkolenia Si Poczonych NATO w czci: Owiata i wychowanie. Ruch Palikota, opowiadajc si generalnie za zmniejszeniem wydatkw na administracj pastwow, rekomenduje przyjcie tej poprawki, zwaszcza e uzyskane rodki przeznaczone zostan na owiat. Podobna jest rekomendacja dla tej poprawki Komisji Finansw Publicznych. W poprawce 5. Senat proponuje zmniejszenie o 800 tys. z wydatkw w czciach: Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji i Krajowa Rada Sdownictwa. Uzyskane rodki przeznaczone zostayby na utworzenie rezerwy celowej: Donansowanie archiwistyki spoecznej i wydatkowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego na dotacje celowe dla organizacji pozarzdowych. Ruch Palikota, analogicznie jak w przypadku poprzedniej poprawki, popiera zmniejszenie wydatkw zwizanych z funkcjonowaniem administracji pastwowej. Popieramy rwnie zwikszenie pomocy nansowej dla organizacji NGO. Dlatego Ruch Palikota rekomenduje przyjcie tej poprawki, podobnie jak Komisja Finansw Publicznych. W poprawce 6. Senat proponuje utworzenie rezerwy celowej przeznaczonej na donansowanie obchodw 150. rocznicy powstania kek rolniczych i zasilenie jej kwot dotacji 500 tys. z, uzyskan kosztem dotacji dla Agencji Rynku Rolnego. Ruch Palikota
uznaje, e jeli Agencja Rynku Rolnego dysponuje nadwyk rodkw budetowych, powinny one by przeznaczone na inny cel ni donansowanie obchodw rocznicy powstania kek rolniczych. Zarwno Ruch Palikota, jak Komisja Finansw Publicznych rekomenduj odrzucenie tej poprawki. W poprawce 7. Senat proponuje zmniejszenie o 2 mln z rezerwy celowej: Implementacja polskiego programu wsppracy na rzecz rozwoju oraz wsparcie midzynarodowej wsppracy na rzecz demokracji i spoeczestwa obywatelskiego. Uzyskan kwot Senat proponuje przeznaczy na dodanie w czci: Sprawy zagraniczne rozdziau: Pomoc zagraniczna. Zdaniem Senatu wprowadzenie poprawki jest zwizane z wdroeniem ustawy o wsppracy rozwojowej. Komisja Finansw Publicznych rekomenduje przyjcie tej poprawki. Ruch Palikota rwnie popiera przyjcie tej poprawki. W poprawce 8. Senat proponuje zwikszenie o 4700 tys. z dotacji na dziaalno Gwnej Biblioteki Lekarskiej i wsparcie procesu restrukturyzacji, w tym tworzenie oddziau muzealnego. Dotacja miaaby by zasilona kosztem dotacji dla Narodowego Funduszu Zdrowia. Komisja Finansw Publicznych rekomenduje przyjcie tej poprawki. Ruch Palikota jest zdecydowanie przeciwny zmniejszaniu rodkw przeznaczonych na sub zdrowia i rekomenduje odrzucenie tej poprawki. W poprawce 9. Senat proponuje zwikszenie o 10 mln rezerwy celowej: Zobowizania wymagalne Skarbu Pastwa kosztem Prokuratorii Generalnej Skarbu Pastwa. Komisja Finansw Publicznych rekomenduje odrzucenie tej poprawki. Ruch Palikota, konsekwentnie popierajc zmniejszenie wydatkw przeznaczonych na administracj pastwow, popiera przyjcie tej poprawki, zwaszcza e dotyczy ona snansowania zobowiza wymagalnych Skarbu Pastwa. Poprawka 10. dotyczy wydatkw na przejcia graniczne w wojewdztwie podkarpackim i wojewdztwie lubelskim. W pierwszym wojewdztwie zmniejsza wydatki majtkowe o 625 tys., a w drugim z wojewdztw zwiksza wydatki o kwot 2,5 mln, w tym 1875 tys. z wspnansowania projektw z udziaem rodkw Unii Europejskiej. Zdaniem Senatu poprawka jest konieczna w zwizku z nowelizacj uchway Rady Ministrw ustanawiajc program wieloletni pod nazw Program rozwoju infrastruktury granicznej na polsko-ukraiskiej granicy pastwowej w latach 20102013. Ruch Palikota, podobnie jak Komisja Finansw Publicznych, uznaje zasadno tej poprawki i rekomenduje jej przyjcie. Ostatnia poprawka, poprawka 11., dotyczy wewntrznych przesuni, chodzi o 494 tys. z w czci: Wojewdztwo maopolskie. Zmniejsza si wydatki biece jednostek budetowych w ramach pozycji: Rezerwy oglne i celowe o kwot 482 tys. z oraz wydatki biece jednostek budetowych na kuratoria owiaty o 12 tys. z. Zwikszone zostaj wydatki biece wielu jednostek budetowych, m.in. Inspekcji Ochrony Rolin i Nasiennictwa, Inspekcji Handlowej,
Inspekcji Transportu Drogowego, Komendy Wojewdzkiej Pastwowej Stray Poarnej, Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Ochrony rodowiska i innych. Wszystkie wymienione wydatki le w kompetencjach wojewody maopolskiego i zostay przez niego zarekomendowane. W zwizku z tym Ruch Palikota uznaje t poprawk za zasadn i tak jak Komisja Finansw Publicznych rekomenduje jej przyjcie. Dzikuj za uwag. (Oklaski)
Niewtpliwie argumentem po stronie Senatu jest jego historyczna rola w przywracaniu relacji instytucji pastwa polskiego z Poloni i Polakami za granic Senat odegra tu znaczc i pozytywn rol ale jeli uznajemy trjpodzia wadzy, to zadanie to jest przypisane, wpisane wprost do zada ministra spraw zagranicznych. Wnioskodawcy chc przywrci respektowanie konstytucyjnej zasady trjpodziau wadzy, ale rwnie chc, by na okrelone zadanie przypisane byy okrelone pienidze. Senat mwi o zaskoczeniu i o przerwaniu dziaa w toku. Cz posw podziela ten pogld, ale w sytuacji gdy Senat niejako sam tworzy sobie budet, to zawsze ta okoliczno i ten zarzut moe si pojawi. Kiedy trzeba podj t decyzj i klub mj Komisja Finansw Publicznych rwnie podziela ten pogld t decyzj podj i jestemy przeciw tej poprawce Senatu. Jednoczenie apelujemy zarwno do sub Kancelarii Senatu, jak i do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, by to swoiste przekazanie zada w biegu odbyo si w sposb, ktry Polonia i Polacy za granic odczuj w jak najmniejszym stopniu, a polityka realizowana w kolejnych latach w stosunku do Polakw i Polonii bya spjna, przejrzysta i wzmacniaa poczucie wsplnoty narodowej, wsplnoty pastwowej. Kolejna poprawka senacka, ktra nie wzbudzaa kontrowersji, to zwikszenie o 1 mln z limitu dotacji na dziaalno Zespou Szk Oglnoksztaccych dla Dzieci i Modziey Pracownikw Centrum Szkolenia Si Poczonych NATO. Podobnie kolejna poprawka nie budzia wikszej dyskusji i zostaa przyjta przez Komisj Finansw Publicznych, a dotyczya utworzenia rezerwy celowej w kwocie 800 tys. z na donansowanie archiwistyki spoecznej. rodki te byyby wydawane przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego dla organizacji pozarzdowych. Wydaje si to bardzo zasadne i nasz klub bdzie to popiera. Kolejna poprawka, ktra wywoaa seri pyta i w efekcie nie zostaa przez Wysok Komisj zaakceptowana, to poprawka zmierzajca do utworzenia rezerwy celowej na donansowanie 150. rocznicy powstania na ziemiach polskich kek rolniczych. Jest to rezerwa ze rodkw dotacji dla Agencji Rynku Rolnego. Kilka zda komentarza. Po pierwsze, wyraam zdziwienie, e dopiero na kocowym etapie prac nad budetem wniesiono propozycj donansowania jubileuszu tej szacowanej organizacji. Samo donansowanie nie powinno budzi wtpliwoci, bo z praktyki parlamentarnej wiemy, e zarwno Niezaleny Samorzdny Zwizek Zawodowy Rolnikw Indywidualnych Solidarno, jak i inne organizacje otrzymyway budetowe wsparcie. Natomiast dziwi troch forma wprowadzania tej poprawki. Mona mie rwnie wtpliwoci co do rda pochodzenia dotacji koledzy posowie takie wtpliwoci wyraali ale na tym etapie prac nad budetem oprcz kontestacji nic si nie da zrobi, mwic kolokwialnie, i mona tylko by albo za, albo przeciw,
325
Pose Jan opata a biorc pod uwag wielk rol, jak odegray kka rolnicze i koa gospody wiejskich w Polsce, na polskiej wsi, bdziemy gosowali za t poprawk. Mwic o wielkiej roli, miejmy wiadomo czasw i miejsca, w ktrych ta organizacja powstawaa. By to rok 1862, a miejsce to Piaseczno na Pomorzu Gdaskim. Rwnolegle do tego na Pomorzu ten ruch kkowy zaczyna si rozwija te w Wielkopolsce. Historia kek rolniczych i k gospody wiejskich oraz ich dziaalno jest integraln czci doli i niedoli polskiej wsi. Naley si tej historii szacunek. Mwi to dlatego, e pojawiy si gosy dyskredytujce t organizacj. Tyle historii. Wracajc do poprawek, chc owiadczy, e wobec omwienia ich przez moich przedmwcw, posw nie bd ich omawia szczegowo. Stwierdz tylko w imieniu klubu, e poprawki od 7. do 11. bdziemy popierali, z tak tylko uwag do poprawki 11., e jestemy peni obaw o sposb budowania budetu wojewody maopolskiego, ktry w utworzonej przed chwil rezerwie dokonuje ju teraz zmian dotyczcych niewielkich kwot. Chodzi np. o zwikszenie wydatkw biecych Inspekcji Jakoci Handlowej Artykuw Rolno-Spoywczych o 6 tys. z, w rozdziale: Gospodarka gruntami i nieruchomociami zwiksza si wydatki o 5 tys. z nie pomyliem si: o 5 tys. z a w rozdziale: Opracowanie geodezyjne i kartograczne zwiksza wydatki biece o 3 tys. z. Trudno mi stwierdzi jakie zamieszanie przy budowaniu budetu wojewody maopolskiego. Wysoki Sejmie! T dyskusj i jutrzejszymi gosowaniami zakoczymy prace nad budetem pastwa na rok 2012. Wiele instytucji i podmiotw czeka na ten fakt. Budowalimy ten budet na bardzo, mona powiedzie, konserwatywnych zaoeniach. Pierwsze symptomy wskazuj, e realizacja moe by lepsza ni zaoenia. W imieniu klubu wyraam wiar, nadziej i myl, e tak bdzie, i ten budet na rok 2012 bdzie lepszy, ni go przygotowalimy. Dzikuj bardzo za uwag. (Oklaski)
wala, pod warunkiem e dotykaj one istotnych regulacji ustawy budetowej. A tak nie jest. Jest to 11 poprawek, ktre de facto niczego w tym budecie nie zmieniaj. Jest to 11 poprawek, ktre na dobr spraw prbuj zabezpieczy interes samej instytucji, jak jest Senat. Reszta, to jest tylko otoczka. Ciesz si bardzo, e Komisja Finansw Publicznych, rozpatrujc zgoszone przez Senat poprawki, zachowaa czujno, a wic w tych sprawach, ktre budz najwiksze kontrowersje, ktre waciwie burz pewien porzdek prawny, rekomendacje s negatywne. Te negatywne rekomendacje, ktre zostay przedstawione w imieniu Komisji Finansw Publicznych, te bd negatywnymi rekomendacjami Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej. Niemniej jednak mamy jedn inn propozycj, choby w stosunku do poprawki nr 2, o czym za chwil powiem. O co Senat zabiega w swoim sprawozdaniu, zgaszajc Wysokiej Izbie 11 poprawek? Zaczn od poprawki, co do ktrej mamy nieco inne stanowisko ni Komisja Finansw Publicznych. Ot Senat zabiega o to, eby przesun kwot by moe nieistotn, i na pewno nieistotn, dla budetu, ale istotn dla rodowisk, ktrych ona dotyczy ze rodkw na wynagrodzenia dla Suby Celnej do suby cywilnej. Nie za bardzo znam motywacj tego przedsiwzicia logistycznego, a z drugiej strony budzi si sprzeciw w sytuacji, kiedy suby celne od wielu lat nie otrzymay i teraz te praktycznie w wikszoci nie dostan adnych podwyek wynagrodze. Szczeglnie chodzi tu o Sub Celn, ktra ma istotne znaczenie take dla przychodw budetowych, bowiem Suba Celna dba o to, eby w pastwie polskim wszystkie opaty graniczne, celne itd. byy realizowane w naleyty sposb. Kuriozaln poprawk jest dla nas poprawka, w ktrej Senat chce zabezpieczy wasny interes, a wic poprawka dotyczca przeniesienia ze rodkw Ministerstwa Spraw Zagranicznych do wasnego budetu kwoty 23,5 mln z na opiek nad Poloni i Polakami za granic. Przecie to jest zadanie rzdu, zadanie ministra spraw zagranicznych, a nie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. A wic nie jest to poprawka, obok ktrej mona przej w sposb obojtny. To jest poprawka, ktra wskazuje na to, e Senat waciwie zajty jest sam sob i zabezpieczeniem swojego funkcjonowania, a jeeli nie na terenie Rzeczypospolitej, to w kontaktach midzynarodowych. Oczywicie rekomendacja Komisji Finansw Publicznych jest suszna i my j popieramy, po prostu tej poprawki nie da si przyj do realizacji. Naszym zdaniem kuriozalna jest poprawka polegajca na tym, aby ze rodkw Agencji Rynku Rolnego przekaza kwot p miliona zotych dla kek rolniczych na obchody 150-lecia istnienia. Na co? Na akademie, na przyjcia, na bale i nie wiem, co jeszcze. Zadam panu ministrowi retoryczne pytanie: A jak uczestnicy tych bali si rozlicz, bo przecie trzeba si rozliczy poprzez PIT, z wydatkw na konsumpcj, ktr w tym momencie bd musieli zrealizowa,
nawet nie bdc na tych balach, bdc natomiast zaproszonymi, bo tak dziaa to prawo. Oczywicie takiej poprawki i takiego pomysu Senatu nie popieramy. Senat nie zauway w natoku wasnego zainteresowania samym sob, e by moe trzeba byoby si zastanowi nad waloryzacj progw dochodowych. Nie zrobi tego w ustawie budetowej, bo ju nie mg, ale nie zrobi take w ustawie okoobudetowej, a mg. Od wielu, wielu lat, praktycznie od 7 lat, nie zwaloryzowano progw dochodowych. W przypadku pomocy spoecznej jest to bodaje 352 z, a w przypadku zasikw rodzinnych 504 z. Co to oznacza? To oznacza, e w kolejnym roku bdzie zdecydowanie mniej benecjentw z tego tytuu. Ju dzisiaj wiemy, e przy tym braku waloryzacji progw dotyczcych wiadcze rodzinnych 2,6 mln dzieci nie otrzyma tego wiadczenia. Upynie jeszcze kilka lat do koca rzdw Platformy Obywatelskiej i okae si, e tak waciwie w ogle nie bdziemy w Polsce wypaca zasikw rodzinnych i trzeba zlikwidowa pomoc spoeczn, bo nikt nie bdzie spenia kryteriw dochodowych. Senat nie pochyli si nad tym, bo to po prostu Senatu nie interesuje. Senat nie pochyli si te nad zaaresztowaniem przez ministra nansw to stan na koniec tego roku kwoty 7 mld z, ktra powinna pracowa na rynku pracy w aktywnych formach i we wszystkich innych przedsiwziciach, ktre miayby wspomaga tych, ktrzy maj kopoty z pozyskaniem jakiegokolwiek zatrudnienia. Senat si tym nie interesuje, bo przecie nie po to zosta powoany. Teraz kwestia podwyek dla sub mundurowych, o czym powiedziaem wczeniej. Cz sub mundurowych ma w budecie zapewnion podwyk od 1 lipca. Cz, czyli Policja i wojsko. A pozostali? Pozostali, np. straacy, dopiero od padziernika, jeeli pogoda bdzie sprzyjajca, a wic maj zapis fakultatywny, a nie obligatoryjny, czyli mog nie dosta ani grosza podwyki. A suby celne, a jeszcze inne suby mundurowe? To oczywicie Senatu nie interesuje, bo Senat zajmuje si sam sob. Senat nie zauway take, a powinien, e po stronie dochodowej zapisano dochd, ktry nie ma adnej podstawy prawnej, przysowiowe 1,8 mld z od KGHM. Powiem, e gdyby taki budet stworzono w samorzdzie lokalnym, to RIO by go nie przyja, bo musi by podstawa prawna do wpisania jakiejkolwiek kwoty przychodu. Tutaj nie ma podstawy prawnej. By moe jutro si pojawi, ale niekoniecznie musi. To naprawd nie interesuje Senatu, bo Senat przecie si tym nie zajmuje. Senat po raz kolejny udowadnia to, o czym mwimy od wielu, wielu lat, od wielu kadencji, e po prostu jest niepotrzebny, e to jest zbyt drogie przedsiwzicie. (Oklaski) Senat po prostu trzeba zlikwidowa. Bdziemy mieli kilkaset milionw oszczdnoci, kt-
re bdzie mona przekaza na pomoc spoeczn czy te na wiadczenia rodzinne dla dzieci, ktre tych wiadcze nie otrzymuj, a powinny otrzymywa, bowiem ich sytuacja rodzinna jest bardzo, bardzo trudna. Reasumujc, Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej w wikszoci, z wyjtkiem jednego przypadku, zgadza si z rekomendacj Komisji Finansw Publicznych i tak te bdzie gosowa, ale nadal apelujemy, szczeglnie do wikszoci parlamentarnej, eby wsplnie z opozycj podj skuteczne prace nad przedsiwziciem pod nazw likwidacja Senatu. Dzikuj. (Oklaski) (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszaek Sejmu Jerzy Wenderlich)
327
Pose Andrzej Romanek wartociowe. Chciabym na tej sali usysze odpowied na pytanie, jaka jest intencja. Czy rzd, konstruujc budet, tak drastycznie pomyli si w tej materii? Czy te w rzeczy samej jest tak jak mona si domyla e pod koniec roku 2012 bdzie naga akcja, jak to byo pod koniec roku 2011? Wtedy i budet, i instytucje, w tym wypadku banki uzalenione od budetu, od pastwa, czyli banki pastwowe, na gwat tak trzeba powiedzie skupoway papiery skarbowe, aeby na koniec roku dug publiczny nie przekroczy 55% produktu krajowego brutto. Czy nie taka intencja w rzeczy samej przywiecaa zwikszeniu tego limitu dla ministra nansw? Gdyby okazao si, e taka intencja przywiecaa panu ministrowi, a w tym wypadku Senatowi bo oczywicie jest pytanie, kto by inicjatorem tej poprawki wwczas mona by powiedzie, e zaoenia, ktre przyj rzd, jeeli chodzi o kwestie dotyczce chociaby decytu publicznego, decytu budetowego, dugu publicznego, s zaoeniami nieprawdziwymi przynajmniej o t kwot ok. 1 mld z. To jest kwota istotna i moe budzi powane kontrowersje. Moe to wywoywa niepewno, bo daje bardzo powany instrument ministrowi nansw, aby poprzez instytucje powanie ingerowa na rynku papierw skarbowych, a by moe te bdzie ingerowa, co miao miejsce, w kwestiach dotyczcych wartoci naszej waluty. To jest rzecz niezwykle wana. Na to naley zwrci uwag. Na to pytanie naley sobie odpowiedzie, bo w istocie rzeczy jest to element o czym tu ju byo nieraz mwione pewnej swoistej, kreatywnej ksigowoci, ktr niestety pan minister nansw z premedytacj wrcz stosuje. Mam nadziej, pani minister, e uzyskamy t istotn dla nas informacj. Nie wierz oczywicie, e pan minister a tak dalece si pomyli. Co do pozostaych kwestii chciabym zwrci uwag na kilka z nich, jeeli chodzi o uchwa Senatu. Sprawa dotyczca zwikszenia wynagrodzenia w subie cywilnej kosztem Suby Celnej. Byo to ju tu podnoszone. Takie jtrzenie pomidzy sub cywiln a Sub Celn na pewno nie suy niczemu dobremu. S to kwoty niewielkie w porwnaniu z planowanymi, ale jeeli bdziemy mieli na uwadze kwesti dotyczc chociaby sub mundurowych, to zauwaymy, e rzeczywicie przy konstrukcji budetu istnieje daleko idca niespjno. Podwysza si jednym przedstawicielom sub mundurowych, a pozostaych pozostawia si i uzalenia od ewentualnej moliwoci rozwizania rezerwy, co powoduje daleko idc niepewno. To te, prawd powiedziawszy, jeeli chodzi o konstruowanie budetu, jest zachowaniem co najmniej, pani minister, nieracjonalnym, ale nieracjonalny jest budet i z tego wynika, e zachowanie te powinno by nieracjonalne.
Odnios si do kwestii dotyczcej Kancelarii Senatu. Chc zwrci uwag na rzecz istotn, bo o tym tutaj nie mwiono. Ot nieprawd jest, e nagle pan minister spraw zagranicznych, Ministerstwo Spraw Zagranicznych ockno si i uznao, e rzeczywicie prerogatywy cho jak podkrela si, niekoniecznie umocowane w przepisach prawa Senatu dotyczcego tej materii i historia, i tradycja przemawiaj za tym, eby Senat pewne rzeczy dla Polonii i we wsppracy z Poloni realizowa. Zrobilicie to pastwo tylko dlatego, e rozpoczto procesy inwestycyjne. Mwi tu chociaby o wydatkach majtkowych w kwocie 10 mln, a w zwizku z tym, e stron umowy nie moe ju by pan minister, musielicie wrci do zaoe i tych kwestii, ktre byy przyjte w projekcie budetu. To jest rzecz naturalna i oczywista. Projekt, w ktrym w pierwotnej wersji byo 62, okroilicie, okroilicie t kwot, dalicie ministrowi spraw zagranicznych, twierdzc by moe susznie e polityk wsppracy z Poloni powinien kreowa minister spraw zagranicznych. Dzisiaj, po pewnym czasie, ocknlicie si, dlatego e Senat wam uwiadomi, e pewnych kwestii, dotyczcych chociaby ju realizowanych inwestycji, zawartych umw, dugoletnich programw, nie da si po prostu tak z dnia na dzie zmieni tylko po to, eby pan minister spraw zagranicznych mg zagarn te pienidze na swoje potrzeby i eby mg kreowa jak on to okrela polityk wsppracy z Poloni i z Polakami. Ja tylko chc powiedzie, e ta propozycja wywoaa tak daleko idce kontrowersje, e byy protesty Polonii z rnych czci wiata. To jest bardzo wana rzecz. W zwizku z tym nie miejmy zudze. Gdy skocz si dugoletnie programy i procesy inwestycyjne, to te pienidze bd w gestii ministra spraw zagranicznych, w przyszoci Senat po prostu nie bdzie mia tych pienidzy. Trzeba sobie z tego jasno zdawa spraw. To jest aden gest, to jest po prostu konieczno. Odnoszc si do kolejnych kwestii, mianowicie do czwartej poprawki, chciabym zwrci uwag na spraw dotyczc zmniejszenia uposaenia sdziw w stanie spoczynku o kwot 750 tys. z na poczet skdind wanych, cokolwiek by powiedzie, wydatkw owiaty i wychowania. Ja jeszcze do tego wrc. Ot, pani minister, caa kwota, ktra jest zarezerwowana w budecie, wanie te 750 tys., zostaa zlikwidowana. W uzasadnieniu w uchwale pisze si, e nie ma potrzeby, bo tych wydatkw po prostu nie bdzie. Nie mona ich wyda zgodnie z ich przeznaczeniem, poniewa dotycz przede wszystkim poyczek dla sdziw w stanie spoczynku. W tej sytuacji pytam: Czy tych poyczek dla sdziw w stanie spoczynku nie bdzie? Ja pomijam fakt, e wy w ogle ja nie mwi o pani minister, ale o propozycjach rzdu chcielicie zlikwidowa stan spoczynku. Rodzi si pytanie: Czy konstruujc budet, nie przewidzielicie tych poyczek... (Gos z sali: Po dziesiciu...)
...a w zwizku z tym bdnie to wpisalicie, czy te te poyczki w istocie rzeczy zgodnie z ustaw mog by realizowane, ale wy ich po prostu nie chcecie udziela sdziom w stanie spoczynku? Chc na jeszcze jedn rzecz zwrci uwag, ot na to, na jaki cel jest ten 1 mln z, bo tu jest 750 tys. plus 250 tys. Ot to jest na szko tak jak tu ju podkrelano na Zesp Szk Oglnoksztaccych dla Dzieci i Modziey Pracownikw Centrum Szkolenia Si Poczonych NATO. Nie wiem, czy tego nie przewidziano, czy nagle te wydatki tak gwatownie wzrosy. Ile te wydatki wynosiy w poprzednim roku? Chodzi o to, ebymy mogli si zorientowa, czy rzeczywicie jest potrzeba wydania kolejnego 1 mln z. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Nie bd si odnosi do tej poprawki. Mamy wiadomo, e kwestia dotyczca spraw zwizanych sprawdz, ebym si nie pomyli, to jest pita poprawka z archiwistyk... Jest to jak najbardziej uzasadnione. Kolejna poprawka: kwestia kek i organizacji rolniczych. My mamy wiadomo, e ta organizacja funkcjonuje od wielu lat, 150 lat, wane wydarzenie, kwota nie jest zbyt dua. Jest jednak pytanie: Czy ona jest potrzebna w takiej wysokoci? Zapisano tu 500 tys., ale nie uzasadniono, dlaczego ma to by wanie taka kwota. Tym bardziej e t kwot zabiera si Agencji Rynku Rolnego. Jako parlamentarzyci chcielibymy wiedzie, jak te obchody bd wyglda. Ta kwota znowu taka maa nie jest. Jeeli jej wydanie ma by poparte przez klub Solidarna Polska, to chcielibymy wiedzie, na jaki cel te rodki zostan przeznaczone. Za 500 tys. mona zorganizowa wiele rnych wydarze. Chodzi o to, eby te rodki nie zostay zmarnowane. Przejd do kolejnych poprawek. (Dzwonek) Jest tu kwestia przesuni w sprawach zagranicznych, implementacja polskiego programu wsppracy
Ot, jedna rzecz to biblioteki. Odnoszc si do poprawki 8., chciabym zwrci uwag na to, e skadki na ubezpieczenia zdrowotne zmniejsza si o 4700 tys., a zwiksza o t wanie kwot, o 4700 tys., rodki na biblioteki.
329
skoczyy, te 10 mln. Nic dziwnego, to 1/10 potrzeb w roku. Mam wic wielk prob. Prosz konkretnie odpowiedzie na pytanie, czy rzd planuje zwikszenie tej puli nansowej na dopaty do oprocentowania kredytw preferencyjnych w rolnictwie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
kwoty na pomoc zagraniczn dla jakich jednostek budetowych. Chciabym zapyta, dla kogo konkretnie ta pomoc zagraniczna moe w nieduej wysokoci, bo 2 mln z bdzie kierowana po stosownym przesuniciu. Dzikuj.
331
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk Chyba dwch panw posw odnosio si do kwestii przesuwania rodkw, wprawdzie w niewielkiej wysokoci, bo to niecae 2 mln z, 1700 tys., z wynagrodze z wydatkw na Sub Celn na wydatki na sub cywiln. Przede wszystkim nie ma tutaj adnych obaw co do tego, e Suba Celna, pan pose Zbrzyzny na to zwraca uwag, byaby w jakikolwiek sposb pokrzywdzona, bo trzeba pamita, e Suba Celna to nie s tylko funkcjonariusze celni pracujcy na granicach, ale czciowo rwnie na przykad pracownicy, ktrzy pracuj w Ministerstwie Finansw. Wykonywane s przez nich rne zadania i nie ma potrzeby, aby w kadym przypadku praca administracyjna bya wykonywana przez funkcjonariusza celnego mundurowego, ktry ma okrelone zobowizania, jeeli chodzi o penienie tych funkcji w ramach sprawowanych obowizkw na granicy. Takie obowizki, jeeli chodzi na przykad o Ministerstwo Finansw, ale rwnie jeeli chodzi o niektre stanowiska piastowane przez urzdnikw w izbach celnych, mog by spokojnie wykonywane przez pracownika suby cywilnej, a niekoniecznie przez funkcjonariusza celnego. I temu su te poprawki. S pewne funkcje pomocnicze, tak jak zaznaczyam, czysto administracyjne, i tam naprawd nie musi by to funkcjonariusz celny, ktry z zaoenia ma peni inne zadania. Co wicej, tutaj chciaabym odnie si do wtpliwoci pana posa Zbrzyznego co do ograniczenia jakoby rodkw na Sub Celn. W adnym przypadku nie ma to miejsca, poniewa chciaabym pastwu te to przypomnie dopiero w roku 2011, czyli niecae dwa miesice temu, zakoczya si realizacja programu dotyczcego modernizacji Suby Celnej w okresie trzech lat ponad 500 mln z byo wanie przeznaczanych na Sub Celn. A wic jeeli chodzi o ograniczanie rodkw dla tej suby, to jest wrcz przeciwnie, bo ostatnie trzy lata i rodki tam skierowane wiadcz o zupenie innej tendencji e wanie zdajemy sobie spraw z tego, co ci funkcjonariusze robi i jaka jest ich rola. Ta suba zostaa w peni wanie doceniona w tym zakresie poprzez przyjty przez Rad Ministrw program, ktry zosta w caoci zrealizowany, a suba ta w zakresie zarwno wynagrodze, jak te doposaenia materialnego w postaci wyposaenia zostaa tutaj odpowiednio zabezpieczona. Podobnie jest, jeeli chodzi o przesunicia co do czci 45 dotyczce ministra spraw zagranicznych. Tutaj rwnie pojawio si pytanie, jaki jest sens tego przesunicia i czym si kierowano, przesuwajc rodki z rezerwy 31 dotyczcej wsppracy rozwojowej do administracji, do czci 45. Wprawdzie jest to kwota niewielka, bo caa rezerwa to ponad 130 mln, a przesunicie dotyczy 2 mln, ale idzie to na te same cele. Poniewa caa kwota, ktra tej wsppracy rozwojowej miaaby suy, zostaa umieszczona w rezerwie, to okazao si na pocztku roku, e utrudnia to przy-
gotowanie wanie tej wsppracy rozwojowej i wyznaczenie zarwno kierunkw tej wsppracy, jak i przygotowanie programu tej wsppracy. I tylko temu to przesunicie ma suy. Jeeli chodzi o przesunicia rwnie wewntrzne dotyczce wojewody maopolskiego, o to, dlaczego to jest dokonywane. Poniewa budet wojewody maopolskiego, jak pastwo pamitacie, by nieco korygowany przez Wysok Izb wtedy, kiedy Sejm pracowa nad projektem budetu na rok 2012, zreszt byo to dyskutowane w trakcie posiedze Komisji Finansw Publicznych, na wniosek wojewody maopolskiego w budecie tego wojewody zostaa utworzona rezerwa oglna na cele, ktre ten wojewoda zaoy, natomiast okazao si, e przesunicia, ktre zostay dokonane, za bardzo naruszay rozdziay i paragrafy suce tym zobowizaniom wojewody maopolskiego, ktre ewentualnie mogyby pocign za sob zobowizania wymagalne Skarbu Pastwa. Po dodatkowej analizie wojewoda maopolski zwrci si z wnioskiem o te wanie drobne zmiany, ktre umoliwi mu prawidowe realizowanie tych kierunkw swoich zobowiza, ktre wi si z wykonywaniem zobowiza ustawowych, tak aby nie narazi Skarbu Pastwa na dodatkowe zobowizania. Jeeli chodzi o pytanie pana posa Kowalczyka dotyczce braku pienidzy na kredyty preferencyjne czy planuje si zwikszenie wydatkw na te cele chciaabym powiedzie, e na pocztku grudnia, kiedy rzd przyjmowa projekt budetu na 2012 r., na ostatnim posiedzeniu Rady Ministrw, zostao przeznaczone na te cele jeszcze ponad 100 mln z i zwikszona zostaa odpowiednio dotacja, tak aby mona byo wykorzysta te rodki na kredyty. Midzy pocztkiem grudnia a dniem dzisiejszym nie upyno tak duo czasu, abymy mogli w tym momencie ju powiedzie, e te rodki byy za mae. Oczywicie istnieje potrzeba przyjrzenia si, czy rozkad tych rodkw na rne kredyty jest dokonany prawidowo. Ale eby dokona ewentualnych zmian, nie ma potrzeby dokonywania korekt w trakcie prac nad budetem, zwaszcza e, tak jak powiedziaam, jeszcze pod koniec ubiegego roku, kiedy budet by przygotowywany, pula przeznaczona na te wydatki zostaa zasilona olbrzymi kwot. Oczywicie razem z ministrem rolnictwa poddamy je analizie, szczeglnie jeeli chodzi o alokacj tych rodkw na rne kredyty, ktre s dokonane wewntrz, przesunicie ich tam, gdzie bd waciwie realizoway cele i speniay oczekiwania osb czy podmiotw bdcych benecjentami tego typu kredytw. Byy rwnie pytania pastwa posw dotyczce braku podstawy prawnej. Moe nie wie si to bezporednio z poprawkami, ale jeszcze jedno zdanie dotyczce poprawek. Na pocztku zaznaczyam, e co do zasady wikszo poprawek, ktre zostay zaprezentowane przez Senat, rzd popiera, z wyjtkiem jednej, dotyczcej przesuni pomidzy czci 45. (minister spraw zagranicznych) a Senatem. Chodzi o odwracanie pewnych zmian, ktre zostay dokona-
332
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Hanna Majszczyk ne w trakcie prac Wysokiej Izby. W trakcie prac Komisji Finansw Publicznych, jak rwnie w trakcie posiedze plenarnych, kiedy obradowaa Wysoka Izba nad projektem budetu na rok 2012, zajmowaam stanowisko, e w tym zakresie oparte jest to na kwestiach prawnych, poniewa okrelenie pewnych sum w budecie nie jest samoistn podstaw do ich wydatkowania. Wydatkowanie rodkw z budetu musi mie rwnie podstaw prawn, czyli tytu prawny wynikajcy z przepisw prawnych, po to aby zgodnie z tym prawem mona byo te rodki przekazywa. Dlatego te nawet jeeli tworzy si w budecie pewne rezerwy, nie musz by one wykorzystane. Tutaj przypominam pastwu na przykad rok 2011, kiedy w budecie bya stworzona rezerwa w wysokoci 130 mln na sprawy zwizane z odbiorcami wraliwymi energii, gdzie w efekcie rozwizania w tym zakresie, ktre pocztkowo planowano, nie weszy w ycie, dlatego te ta rezerwa nie zostaa wykorzystana. Zostaa ona zaznaczona, ale nie byo tytuu prawnego. Koczc ju, bo widz, e mj czas mija, chciaabym jeszcze odnie si do jednej kwestii. Pani pose Masowska pytaa odnonie do kar czy zostay zaplanowane przychody z tytuu kar nakadanych na podmioty nadzorowane przez KNF. Wszystkie ewentualne rodki, ktre moe ciga KNF, czy te egzekwowa je w zwizku z wykonywanymi zadaniami byy planowane wtedy, kiedy budet by skadany. W tej chwili nie jestem w stanie poda pani pose wysokoci tych kwot, ale oczywicie moemy t informacj pani pose przekaza. (Pose Zbigniew Kumiuk: A o tych podatkach, pani minister?) Panie pole, rozumiem, e chodzi o podatek bankowy, o ktry pan pose pyta, i kwesti tzw. podatnikw wielkopowierzchniowych. Jeeli chodzi o podatek bankowy, to nie jest tak, e kwestie podatkw i dochodw nie interesuj rzdu, ale chciaabym zwrci uwag, e rzd ma inn koncepcj zwizan z tzw. opodatkowaniem bankw. Od pocztku grudnia na stronie internetowej jest dostpny projekt przygotowany przez ministra nansw w zakresie tzw. opaty ostronociowej. I to jest realizacja tej koncepcji, dlatego te ona nie jest zgodna z koncepcj podatku bankowego, ktra zostaa przez Wysok Izb... (Pose Zbigniew Kumiuk: Przecie pani wie, to s rne rzeczy.) ...odrzucona. S to dwie rne rzeczy, ale jedna i druga dotyczy instytucji nansowych, a zatem obciaaby t sam instytucj. (Pose Gabriela Masowska: A sieci?) Kwestia tych sieci. Byy rwnie pytania w tej sprawie. Informacja, ktra zostaa podana o tych niewielkich kwotach rwnie takie pytania byy zadawane w trakcie prac Senatu dotyczya wybra-
nych podmiotw, najwikszych dwudziestu, a nie wszystkich. (Pose Zbigniew Kumiuk: Dobrze, a zestawienie?) A dodatkowo chciaabym zwrci uwag na to, e wielokrotnie rwnie zaznaczalimy, e podmioty, ktre wykonuj dziaalno w zakresie prowadzenia tzw. sklepw wielkopowierzchniowych, podlegaj opodatkowaniu w Polsce na oglnych zasadach. Jeeli chodzi o pytanie dotyczce ewentualnych zwolnie dla UEFA, to jedyne zwolnienia, ktre s stosowane w minimalnym zakresie, to te, ktre wynikaj z gwarancji podpisanych jeszcze przez pani minister Gilowsk, ktre umoliwiay ubieganie si o to, aby Euro odbywao si w Polsce. (Gos z sali: Jakie to kwoty?) Nie pamitam, pani pose, dlatego e gwarancja sama w sobie nie okrelaa kwoty, tylko odnosia si do zwolnie, ktre bd realizowane na podstawie rozporzdze, i oczywicie tak informacj moemy przekaza. Dzikuj bardzo.
Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy midzy RP a Republik Czesk w sprawie unikania podwjnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu si od opodatkowania w zakresie podatkw od dochodu
333
Pose Sprawozdawca Micha Szczerba szego czytania, po rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 15 lutego 2012 r. wnosi o przyjcie projektu ustawy z druku nr 171 bez poprawek. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Obowizujca obecnie umowa midzy rzdem Rzeczypospolitej Polskiej a rzdem Republiki Czeskiej w sprawie unikania podwjnego opodatkowania w zakresie podatkw od dochodu i majtku zostaa sporzdzona w Warszawie dnia 24 czerwca 1993 r. W okresie od dnia zawarcia przedmiotowej umowy znacznie zmieniy si warunki ekonomiczne oraz polska polityka w zakresie umw o unikaniu podwjnego opodatkowania. W midzyczasie Polska wynegocjowaa i podpisaa nowe umowy m.in. z Finlandi, z Krlestwem Norwegii, z Republik Federaln Niemiec, Szwecj i Wielk Brytani. Dotychczasowe dowiadczenia wskazuj, e odliczanie podatku kcyjnego czy si z licznymi naduyciami ze strony podatnikw i e ze wzgldu na wpywy podatkowe naduycia te mog drogo kosztowa zarwno pastwo zamieszkania lub siedziby, jak i pastwo rda. Naduycia tego rodzaju s trudne do wykrycia. Ponadto odliczanie podatkw kcyjnych nie jest skutecznym narzdziem promowania rozwoju gospodarczego. W wikszoci przypadkw obnienie lub wyeliminowanie korzyci pyncych z zacht podatkowych przez pastwo zamieszkania lub siedziby zaistnieje tylko wtedy, gdy zyski s przekazane inwestorowi. Popieranie przekazywania zyskw przez odliczanie podatku kcyjnego moe samo w sobie zachca inwestorw do inwestycji krtkoterminowych i zniechca do inwestycji dugoterminowych. Co wicej, zagraniczne systemy odliczania podatku s zazwyczaj pomylane w sposb, ktry pozwala zagranicznemu inwestorowi, przy obliczaniu jego kcyjnego podatku, ktry podlega odliczeniu, na skompensowanie, w pewnym stopniu, obniki podatku wynikajcej z okrelonej zachty podatkowej podatkiem wyszym zapaconym w tym lub w innym pastwie w taki sposb, e ostatecznie pastwo zamieszkania lub siedziby nie pobiera adnego dodatkowego podatku. W zwizku z powyszym Ministerstwo Finansw, w ramach polityki w zakresie umw o unikaniu podwjnego opodatkowania, dy do usunicia zapisw dotyczcych odlicze podatkw kcyjnych z polskiej bazy traktatowej. Zawarcie nowej umowy pozwoli na zmian szeregu postanowie umownych w celu usunicia wtpliwoci interpretacyjnych oraz podniesienia jakoci przepisw polsko-czeskiej umowy, midzy innymi w zakresie opodatkowania licencji, dywidend i odsetek, denicji umownych, wymiany informacji, tzw. korekt wtrnych, pozwalajcych na usunicie podwjnego ekonomicznego opodatkowania. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Republika Czeska naley nadal do najwaniejszych partnerw gospodarczych Polski, zajmujc w 2010 r. szste miejsce pod wzgldem obrotw handlowych,
po Niemczech, Rosji, Woszech, Francji oraz Chinach. Republika Czeska bya czwartym odbiorc polskich towarw, za Polska jest trzecim partnerem handlowym Republiki Czeskiej. Zarejestrowano wysokie dodatnie saldo obrotw handlowych ponad 2 mld euro. Istotn rol w polsko-czeskiej wsppracy gospodarczej odgrywa wsppraca regionalna i transgraniczna, koordynowana przez Polsko-Czesk Komisj Midzyrzdow ds. Wsppracy Transgranicznej. Rwnie wsppraca gospodarcza w ramach istniejcych euroregionw: lsk Cieszyski, Pradziad, Silesia, Beskidy i Nysa stanowi wany czynnik we wsppracy obu krajw. Szanowni Pastwo! Pozwol sobie na koniec, oceniajc trafno zaproponowanego trybu ratykacji, przypomnie, e ratykacja umw midzynarodowych jest uprawnieniem prezydenta. Art. 89 konstytucji przewiduje jednak dwa tryby ratykacji. Pierwszy tryb wymaga, by ratykacja przez prezydenta bya poprzedzona zgod wyraon w ustawie w enumeratywnie wymienionych przypadkach. Drugi tryb nie wymaga takiej zgody, a nakada jedynie na prezesa Rady Ministrw obowizek zawiadomienia Sejmu o zamiarze przedoenia prezydentowi RP umowy midzynarodowej do ratykacji. Naley rwnie uwzgldni brzmienie art. 217 konstytucji, zgodnie z ktrym nakadanie podatkw, innych danin publicznych, okrelanie podmiotw, przedmiotw opodatkowania i stawek podatkowych, a take zasad przyznawania ulg i umorze oraz kategorii podmiotw zwolnionych od podatkw nastpuje w drodze ustawy. W konsekwencji trzeba uzna, e Rada Ministrw prawidowo zdecydowaa si na wybr pierwszego trybu ratykacji, okrelonego w art. 89 ust. 1 Konstytucji RP. Konsekwencj takiej decyzji jest przedstawienie przez Rad Ministrw projektu ustawy o ratykacji umowy. Do projektu ustawy doczono opini ministra spraw zagranicznych, w ktrej stwierdzono, e jest on zgodny z prawem Unii Europejskiej. Projekt ustawy posiada poprawn konstrukcj legislacyjn. Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciabym w imieniu Komisji Finansw Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych poprosi Wysoki Sejm o przyjcie projektu ustawy z druku nr 171 bez poprawek. Dzikuj bardzo.
334
Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy midzy RP a Republik Czesk w sprawie unikania podwjnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu si od opodatkowania w zakresie podatkw od dochodu
szste miejsce pod wzgldem obrotw handlowych po Niemczech, Rosji, Woszech, Francji oraz Chinach. Polska jest trzecim partnerem handlowym Republiki Czeskiej. Co bardzo wane, mamy dodatnie saldo obrotw handlowych ponad 2 mld euro. W eksporcie i w imporcie zdecydowanie dominuj wyroby przemysowe 75% i 82%. Dominuje take eksport rolno-spoywczy i meblarski. Wan rol w polsko-czeskiej wsppracy gospodarczej odgrywa wsppraca regionalna i transgraniczna. W Republice Czeskiej obowizuje liniowa stawka podatku dochodowego od osb zycznych w wysokoci 15% oraz 19% od osb prawnych. Stawka VAT podstawowa wynosi 20% dla artykuw przemysowych, a stawka obniona wynosi 10% w odniesieniu do artykuw spoywczych i lekw. Jakie zmiany mamy w nowej umowie? Ulega zmianie nazwa z konwencji na umow. Ulega zmianie art. 3 ust. 2, co pozwoli na deniowanie poj umownych za pomoc prawa wewntrznego, jednak bez ograniczania moliwoci interpretacyjnych dla praw podatkowych obu pastw. Inna zmiana to rozszerzenie art. 9 o moliwo dokonania tzw. korekty wtrnej. Uleg zmianie art. 12 ust. 3 dotyczcy denicji nalenoci licencyjnych w celu bezspornego objcia t denicj oprogramowania komputerowego. Cao umowy obejmuje 27 artykuw. Wejcie w ycie nowej umowy nie pocignie za sob skutkw budetowych. Postanowienia umowy nie s sprzeczne z obowizujcym w Polsce ustawodawstwem. Wejcie w ycie umowy nie spowoduje koniecznoci dokonania zmian w ustawodawstwie wewntrznym. Panie Marszaku! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo popiera projekt ustawy i bdzie gosowa za jej przyjciem. Dzikuj.
Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy midzy RP a Republik Czesk w sprawie unikania podwjnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu si od opodatkowania w zakresie podatkw od dochodu
335
Pose Wincenty Elsner Umowa z Republik Czesk jest kolejn umow ratykowan przez Rzeczpospolit Polsk w ostatnich latach. Ostatnio byy to umowy: z Niemcami w 2003 r., ze Szwecj w 2004 r., z Wielk Brytani w 2006 r., z Norwegi w 2009 r. i z Finlandi rwnie w 2009 r. Istotn zmian wprowadzan do podpisywanych umw jest rezygnacja z zamieszczania w nich postanowie okrelanych jako tax sparing. Zdaniem Ministerstwa Finansw odliczenia tzw. podatku kcyjnego cz si z wieloma naduyciami ze strony podatnikw, trudnymi do wykrycia. Ponadto stwierdzono, e odliczenie podatku kcyjnego nie przynosi oczekiwanych rezultatw jako zachta inwestycyjna. Inne istotne zmiany i uregulowania zawarte w umowie z Republik Czesk to: zmiana brzmienia art. 3 ust. 2 dotychczasowej umowy, zgodnie z postanowieniami modelowej konwencji OECD, okrelajca pierwszestwo znacze poj wynikajcych z ustawodawstwa podatkowego nad innymi znaczeniami nadanymi przez inne przepisy prawa; rozszerzenie artykuu umowy o moliwo dokonania korekty wtrnej w ramach grupy kapitaowej; okrelenie w art. 12 ust. 3 obowizujcej umowy nowej denicji nalenoci licencyjnej; rezygnacja z postanowie regulujcych opodatkowanie wolnych zawodw; szczegowe okrelenie metod unikania podwjnego opodatkowania oraz rozszerzenie art. 27 dotychczasowej umowy dotyczcego wymiany informacji. Wszystkie wymienione zmiany wprowadzone do nowej umowy o unikaniu podwjnego opodatkowania pomidzy Rzeczpospolit Polsk a Republik Czesk nie budz zastrzee Ruchu Palikota. W zwizku z tym Ruch Palikota rekomenduje przyjcie ustawy o ratykacji Umowy midzy Rzeczpospolit Polsk i Republik Czesk w sprawie unikania podwjnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu si od opodatkowania w zakresie podatkw od dochodu, sporzdzonej w Warszawie dnia 13 wrzenia 2011 r. Dzikuj.
dwjnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu si od opodatkowania w zakresie podatkw od dochodu, sporzdzonej w Warszawie dnia 13 wrzenia 2011 r., druk nr 171. Republika Czeska jest jednym z gwnych partnerw handlowych Polski, zajmujc w 2010 r. szste miejsce pod wzgldem obrotw handlowych, za Polska jest trzecim partnerem handlowym Czech. Zarejestrowano wysokie dodatnie saldo obrotw handlowych: ponad 2 mld euro. Na wyrnienie zasuguje podkrelenie wzajemnego zaufania naszych narodw wedug ostatnich bada Polacy najwikszym zaufaniem darz Czechw. Nowa umowa ma na celu wyeliminowanie moliwoci tzw. odliczania podatkw kcyjnych, zmierza do lepszego ni dotd uregulowania midzy innymi opodatkowania licencji, dywidend i odsetek, denicji umownych, wymiany informacji czy tak zwanych korekt wtrnych. Zmienia ponadto niektre postanowienia dotychczasowej umowy nasuwajce wtpliwoci prawne. Reasumujc, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera nowy projekt umowy, ktra nie budzi wtpliwoci prawnych, za ratyfikacja w trybie art. 89 ust. 1 Konstytucji RP jest uzasadniona. Dzikuj bardzo.
336
Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy midzy RP a Republik Czesk w sprawie unikania podwjnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu si od opodatkowania w zakresie podatkw od dochodu
Pose Zbigniew Matuszczak rencyjnoci podmiotw gospodarczych prowadzcych dziaalno w relacjach polsko-czeskich. Umowa reguluje podstawowe zasady wsppracy pomidzy organami podatkowymi oraz rozdziela prawo do opodatkowania poszczeglnych kategorii dochodw. Umoliwia rwnie rozwizywanie sporw powstaych przy interpretacji w stosowaniu jej treci, wymian informacji podatkowych, jak te przeciwdziaanie uchylaniu si od opodatkowania. Natomiast jednym z podstawowych zaoe projektu jest usunicie przepisw umoliwiajcych odliczenie tzw. podatku kcyjnego. Chodzi o niepobieranie podatku, z ktrego przedsibiorca zosta zwolniony na mocy przepisu drugiego kraju albo gdy ten podatek zosta mu obniony. Zmianie ulega take opodatkowanie licencji i dywidend. Wejcie w ycie polsko-czeskiej umowy nie bdzie miao istotnych skutkw budetowych, a przedoona umowa wedug Ministerstwa Spraw Zagranicznych jest zgodna z prawem Unii Europejskiej. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej popiera zapisy przedoonej umowy midzy Rzeczpospolit Polsk a Republik Czesk i bdzie gosowa za przyjciem ustawy o jej ratykacji. Dzikuj bardzo.
o tyle, e stawka podatku dochodowego od osb zycznych w Czechach to 15%, u nas najniszy prg to 18%, a to moe zastanawia. Czy rzeczywicie nasza gospodarka w tym zakresie jest konkurencyjna, czy Polacy rzeczywicie powinni paci wyszy podatek ni pac nasi ssiedzi? Mimo e ustawa nie dotyczy podatku VAT, w uzasadnieniu pojawia si take informacja o wysokoci stawek podatku VAT. W Czechach w 2010 r. podniesiono ten podatek z 19 do 20%. Przypomn, e u nas z 22 do 23%. To s informacje, ktre mog niepokoi i nasuwa pytanie, czy w wyniku przyjcia tej ustawy, a jednoczenie przyjcia umowy midzynarodowej, interesy polskich przedsibiorcw, Polakw, polskiej gospodarki, na pewno s dobrze zabezpieczone wanie w przypadku rnicy stawek podatkowych. Niemniej klub Solidarna Polska, analizujc tre tej umowy, popiera w caoci przyjte rozwizania, zwracajc jednoczenie uwag na to, abymy dyli do tego, eby nasza gospodarka bya co najmniej konkurencyjna wobec gospodarek ssiednich krajw. Dzikuj.
Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy midzy RP a Republik Czesk w sprawie unikania podwjnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu si od opodatkowania w zakresie podatkw od dochodu. Owiadczenia poselskie
337
Nikogo wicej nie widz. Zamykam list. Jako pierwsza owiadczenie wygasza bdzie pani pose Elbieta Gapiska, Platforma Obywatelska. Jest pani pose? Bardzo prosz. Bardzo prosz z mwnicy.
nych jej placwek w Polsce, tak aby w nastpnych latach nie powtarzaa si sytuacja zagroenia ich istnienia. Biblioteka im. Zieliskich jest placwk zasuon dla kultury Pocka i Polski, czego dowodem jest dyplom przyznany w 2010 r. przez minister Barbar Kudryck za upowszechnianie nauki oraz sprawowanie protektoratu nad zbiorami Biblioteki im. Zieliskich. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Zgodnie z programem upowszechnienie wynikw oraz efekty narodowego spisu powszechnego poznamy najprawdopodobniej w czerwcu tego roku i jak nas przekonuj nie jest to kwestia opieszaoci, a wypeniania procedur. Spis realizowany by przy uyciu rnych metod, m.in. przez samospis internetowy, co wedug mnie powinno przyspieszy opracowanie jego wynikw. Zastanawia mnie metodologia prowadzenia spisu. Aeby dane spisu byy wiarygodne, musz by okrelone jasne kryteria, na podstawie ktrych ten spis jest prowadzony. Znane nam dzi kryteria pozostawiaj wiele niejasnoci. Wiemy, e Gwny Urzd Statystyczny nie przebada 100% spoeczestwa, tylko jego cz. Celem narodowego spisu powszechnego powinno by objcie wszystkich osb i mieszka na terenie kraju. Spis powinien by przeprowadzony jako badanie wane na tzw. krtkim formularzu, obejmujc 80% spoeczestwa, i reprezentatywne na tzw. formularzu dugim, obejmujc 20% wylosowanych mieszka. Zakres informacyjny badania zosta w wikszoci zapeniony przez dane ze rde administracyjnych. Z mediw dowiedziaem si rwnie, e na spis powszechny zaplanowane zostao 535 mln z, z czego dla rachmistrzw zaplanowano nieco ponad 90 mln z. Zaskoczeniem dla mnie bya rwnie informacja, e rachmistrzowie zostali wyposaeni w wyspecjalizowany drogi sprzt, urzdzenia typu hand-held, do ktrych oprogramowanie kosztowao 33 mln z. Nasuwa si pytanie: Jak po spisie powszechnym Gwny Urzd Statystyczny bdzie chcia ten sprzt wykorzysta i do czego on bdzie przydatny? Mam nadziej, e spis ukae rzetelny obraz struktur narodowo-etnicznych i jzykowych ludnoci Polski i okrelona zostanie liczba osb deklarujcych przynaleno do mniejszoci narodowych i etnicznych. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
339
Pose Wojciech Penkalski jowego ma by jeszcze bardziej pogbione. Wprowadzenie zmniejszajcej korekty tzw. janosikowego spowoduje znacznie wikszy skutek nansowy w dochodach wikszoci wojewdztw ni wynika to z uzasadnienia do projektu zmian, z uwagi na pomniejszony poziom zabezpieczenia wkadu wasnego niezbdny do realizacji projektw wspnansowanych ze rodkw unijnych. Tym samym do ubytku dochodw z subwencji naley doda kilkukrotne zmniejszenie poziomu donansowania zewntrznego. W sytuacji poniesienia wydatkw inwestycyjnych i zwizanego z nimi posiadanego zaduenia brak jest deklaracji ze strony rzdowej, aby moliwe byo wiksze zaangaowanie nansowe ze strony budetu pastwa, ktre pozwolioby zrekompensowa ewentualne ubytki w dochodach jednostek samorzdu terytorialnego. Tak wic powysze uwarunkowania skaniaj do wyraenia zdecydowanego sprzeciwu w zakresie dokonywania zmian w ustawie o jednostkach samorzdu terytorialnego dotyczcych wpat tzw. janosikowego, ktre spowodowayby obnienie wysokoci wpat na rzecz czci rwnowacej subwencji oglnej zasilajcej 1474 gminy z obszarami wiejskimi w caym kraju, ktrych dochody nie wystarczaj na ich biece funkcjonowanie. Dzikuj. (Oklaski)
Wielkich. Miasto graniczy z powiatem raciborskim i Rybnikiem. Pierwsze wzmianki o Rydutowach mona odnale w dokumentach z XII wieku. W okresie tym miejscowo bya czci Ksistwa Raciborskiego i nosia nazw Rudolphi Villa. Kluczowe dla rozwoju miejscowoci, podobnie jak w przypadku wielu lskich miast i wsi, byo odkrycie w kocu XVII wieku bogatych z wgla kamiennego. Pierwsza kopalnia powstaa w 1792 r. i nosia nazw Hoym. Nieco pniej w obecnej dzielnicy miasta Radoszowach powstaa kopalnia Wilhelm. Kluczowy dla rozwoju miejscowoci by rok 1951, w ktrym to miasto otrzymao prawa miejskie. 20 lat pniej miaa miejsce reforma administracyjna, w wyniku ktrej miasto stao si dzielnic Wodzisawia lskiego. Status samodzielnego miasta Rydutowy odzyskay 1 stycznia 1992 r. Pooone w stree nadgranicznej miasto byo terenem, na ktrym stykay si ze sob kultury Polski, Czech i Niemiec. Miasto jest obszarem, na ktrym ywo rozwija si dziaalno sportowa, kulturalna, artystyczna, religijna oraz gospodarcza. Obecnie swoj siedzib w Rydutowach ma Kopalnia Wgla Kamiennego Rydutowy-Anna. Dziaa tam rwnie szereg organizacji spoecznych m.in. Towarzystwo Mionikw Rydutw, ktre regularnie wystpuje z wieloma cennymi inicjatywami o charakterze spoecznym, kulturalnym i ekologicznym. Wrd dziaajcych stowarzysze s rwnie chry, grupy artystyczne, ochotnicze strae poarne, koa gospody wiejskich, harcerze oraz wiele innych organizacji. Wane s rwnie kluby sportowe zajmujce si takimi dyscyplinami jak pika nona, lekkoatletyka, tenis ziemny, triatlon, judo, szachy, skat. Bogactwo Rydutw objawia si rwnie w wystpowaniu na ich terenie elementw aspirujcych do miana zabytkw techniki. Na ich terenie znajduje si najwiksza w Europie hada, ktra od 2007 r. nosi nazw Szarlota, oraz jeden z duszych tuneli kolejowych w Polsce. W 2008 r. Rydutowy otrzymay certykat Gmina Fair Play. W tym samym roku miasto zajo pierwsze miejsce w konkursie Polska wolna od azbestu. Bardzo wane dla Rydutw jest rwnie pozyskiwanie funduszy ze rodkw zewntrznych. W ramach programw pomocowych Unii Europejskiej zrealizowano wiele inwestycji i mikroprojektw, m.in. wybudowano centrum kultury, park rozrywki, stref ekonomiczn, przedszkole, bibliotek, buduje si centra usugowo-handlowe, Orliki, zmodernizowano oczyszczalni ciekw. Pozyskane rodki bezporednio przeoyy si rwnie na rozwj spoeczny. Trudno jest nie zauway wielu cennych inicjatyw, ktre maj znacznie wikszy zasig ni granice miasta i powiatu. Wadza, mieszkacy, urzdnicy, czonkowie stowarzysze wkadaj wiele serca w rozwj miejscowoci, ktra dla wielu jest nie tylko miejscem bytowania, ale rwnie czci ich samych. Rozwj miasta nie jest bez znaczenia dla rozwoju caego regionu.
Na przykadzie 20-letniego rozwoju Rydutw moemy dostrzec, jak wany jest samorzd terytorialny, zarwno z perspektywy lokalnej, jak i oglnokrajowej. Administracja kraju zoona z setek lokalnych orodkw administracyjnych byaby bez nich tylko suchym, ustawowym tworem. To dziki jednostkom samorzdu terytorialnego, ktry nieustannie si rozwija, moemy dzi mwi o piknej ojczynie, jak jest Polska. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Jako pose i mieszkaniec powiatu wodzisawskiego na poudniu lska pragn serdecznie podzikowa wadzom, dziaaczom oraz mieszkacom Rydutw za ich wkad w rozwj miasta i caego regionu. Bez ich determinacji nie byoby tak piknej miejscowoci i nie moglibymy si cieszy z tego niezwykego jubileuszu. ycz rwnie, by Rydutowy dalej tak znakomicie wpisyway si w krajobraz Grnego lska, czynic go bogatszym. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
ne godziny s dodatkowo patne. Reakcj czci rodzicw jest wczeniejsze odbieranie dzieci z przedszkola, a przecie nie o to nam chodzi. Trzeba si skupi na rozwizywaniu problemw rodzicw. Trzeba popiera takie inwestycje jak Przedszkole rwnych szans, projekt nansowany z pienidzy unijnych, z EFS, ktry promuje zajcia specjalistyczne, wyduanie czasu pracy przedszkoli, nawizuje do waciwych relacji, jakie dziecko powinno mie z otoczeniem. Wiek przedszkolny to okres najistotniejszych zmian rozwojowych, a dowiadczenia z tego okresu pozostawiaj trwae lady w psychice i ksztatuj postawy modych ludzi w przyszoci. Dzi przez Sejm przetoczya si kolejna dyskusja. Mnoymy dokumenty, mnoymy projekty, ktre rni si od siebie detalami, a cel jest tylko jeden: zwikszenie liczby miejsc przedszkolnych i donansowanie przedszkoli z budetu pastwa. Wane jest, aby rodzice, aby wszyscy nasi obywatele mieli poczucie bezpieczestwa i stabilizacji. I my wanie w tym powinnimy im pomc. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
341
Pose Robert Telus Ziemia opoczyska bya miejscem niezomnej walki wielu wykltych. Tutaj walk, tym razem z sowieckim okupantem, kontynuowali yjcy po dzi dzie ocerowie 25. puku Armii Krajowej: Aleksander Arkuszyski Maj oraz Stanisaw Karliski Burza. Za swoj dziaalno po 1945 r. byli wielokrotnie represjonowani i karani. Burz Wojskowy Sd Rejonowy w Poznaniu skaza na wielokrotn kar mierci zamienion pniej na 10 lat cikiego wizienia. Wolna Polska nie spieszya si z uznaniem ich zasug i oddaniem tym bohaterom naleytych honorw. Dopiero w 2007 i w 2008 r. z rk p. prezydenta Lecha Kaczyskiego otrzymali uroczyste nominacje na stopie generalski. W Opoczyskiem przeciwko sowieckiej okupacji walczyli take inni, mniej znani. Wspomn tutaj chociaby postacie Aleksandra Myskiego Drgala oraz Mariana Michalskiego Drgala II. Michalski po wojnie zosta wyznaczony przez podziemie na stanowisko komendanta posterunku MO w Rusinowie, jednak jeszcze w 1945 r. zbieg z tego posterunku do lasu. W latach 19491952 jego oddzia liczcy kilkunastu partyzantw dziaa na pograniczu wojewdztw warszawskiego, kieleckiego i dzkiego, a zwaszcza w wczesnych powiatach: opoczyskim, grjeckim, rawskim i radomskim. Kontynuujc dzieo swojego poprzednika por. Myskiego, przy kadej nadarzajcej si okazji przeciwstawia si zbrojnej sowieckiej dyktaturze. Niezomna postawa wykltych, ich bezkompromisowa postawa i gotowo do zoenia najwyszej oary, oary z wasnego ycia, powinna by dla nas wszystkich wzorem do naladowania. Dzi nie trzeba nam przelewa krwi, oddawa ycia. Potrzeba za to, i to jak bardzo, tej bezkompromisowoci, tej niezomnoci i wielkiej odwagi, by zawsze potra stan w obronie takich wartoci, jak Bg, Honor i Ojczyzna. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
crce wicemarszaka przez opozycyjnego dziaacza Solidarnoci Pawa Kozakiewicza. Dzisiejszemu owiadczeniu przysuchuje si jego bratanek, pose Dariusz Bk. (Oklaski) Jego stryj, Henryk Bk, urodzi si w rodzinie chopskiej we wsi Lisw w regionie radomskim. Szko podstawow ukoczy w Goszczynie, a redni oglnoksztacc w Grjcu w 1949 r. Nastpnie rozpocz studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu dzkiego, ktre od II roku kontynuowa na Uniwersytecie Warszawskim. Aresztowanie w 1952 r. przerwao jego edukacj. Powrci na uczelni dopiero w 1957 r., ale tytu magistra prawa uzyska ju rok pniej. Niestety, z przyczyn politycznych nie mg swobodnie rozwija swojej prawdziwej drogi zawodowej, dlatego ukry fakt posiadania wyszego wyksztacenia i w 1962 r. ukoczy zaocznie Technikum Elektryczne, aby zdoby zawd technika elektryka. W pniejszych latach, zgodnie ze swoimi planami, uzyska tytu inyniera elektryka, gdy ukoczy w 1977 r. Politechnik Warszawsk. Ukoczy take Studium Podyplomowe Ekonomiki Przemysu Szkoy Gwnej Planowania i Statystyki w Warszawie. Kade studia wysze koczy, nie przerywajc pracy zawodowej. Pracowa zycznie i umysowo, nigdy nie korzysta z adnych stypendiw. Pracowa w spdzielczoci ogrodniczej, w przedsibiorstwach brany elektroenergetycznej, najduej w warszawskim Elekrotomontau, w fabryce Pollena Uroda. Zapa, hart ducha i samozaparcie potrzebne do przebycia drogi, ktra doprowadzia go do funkcji prezesa Polskiego Stronnictwa Ludowego, a potem, po otrzymaniu w 1991 r. mandatu posa ziemi radomskiej, do urzdu wicemarszaka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji, wynis i cigle czerpa ze swojego domu rodzinnego, gdzie kultywowano wiar katolick, patriotyzm, polsko i przywizanie do ziemi ojcw, ale nie tylko to. Wspomniane wczeniej wielorakie studia poprzedzone zostay najwaniejsz edukacj ycia, dusz w czasie i gbsz, ktra uformowaa jego osob i jego ducha. Bya to edukacja podjta ju w 1948 r. w niepodlegociowym polskim podziemiu, a potem w najciszych peerelowskich wizieniach. Tam osadzano skazanych za najcisze przewinienia, jakie okrela system komunistyczny, a mianowicie za dziaalno konspiracyjn na rzecz niepodlegej Polski wymierzon przeciw poddaczym Moskwie rzdom. W maju 1952 r. zosta aresztowany, za w kwietniu 1953 r. skazany za ten czyn przez mienicy si sdem wojskowym Sd Rejonowy w Warszawie a czterokrotnie na kar mierci. We wrzeniu tego roku podobny sd, ale Sd Najwyszy, w drodze rewizji zmieni ten wyrok na kar doywotniego wizienia. Tu, za murami wiziennymi Rawicza, Wronek, Strzelec Opolskich odbywaa si jego i wielu innych, najlepszych synw naszego Narodu, ta polska edukacja. Po odwily padziernikowej z 1956 r. dopiero w lipcu 1957 r. zosta warunkowo i przedterminowo zwolniony z wizienia. Od razu zacz uzupenia
zdobyt ju edukacj wizienn gruntownym ksztaceniem uniwersyteckim i politechnicznym. Od 1977 r. a do 1989 r. wydawa w podziemiu i wspredagowa niezalene pisma Postp i Rolnik Niezaleny, za od 1988 r. do ostatnich chwil take Gazet Ludow, ktra bya organem prasowym Polskiego Stronnictwa Ludowego, Mikoajczykowskiego. W okresie powstawania Solidarnoci w 1980 r. i w czasie jej dziaania do grudnia 1981 r. by czonkiem Zarzdu Niezalenego Samorzdnego Zwizku Zawodowego Solidarno Regionu Mazowsze. W tym czasie by rwnie czonkiem Prezydium Komitetu Strajkowego Rolnikw w Ustrzykach Dolnych. W 1978 r. by wsporganizatorem Niezalenego Samorzdnego Zwizku Zawodowego Rolnikw, ktry w 1980 r. przyj nazw NSZZR Solidarno Wiejska. Za reimu Jaruzelskiego, kiedy wprowadzano stan wojenny, internowano go noc 12 grudnia 1981 r. Przebywa za drutami do padziernika 1982 r. W latach 19821989, wsppracujc z Solidarnoci robotnicz, bra czynny udzia w podziemnej dziaalnoci Solidarnoci Wiejskiej, by jej przewodniczcym. W czerwcu 1988 r. by jednym z inspiratorw reaktywowania Polskiego Stronnictwa Ludowego. Potem peni funkcj prezesa tego Stronnictwa. Po rozwizaniu parlamentu przez Was w 1992 r. (Dzwonek) skupi si na dziaalnoci w PSL mikoajczykowskim, wystpujc odwanie na drog sdow w sprawie bezprawnego przywaszczenia sobie nazwy Stronnictwa i zagarnicia jego majtku przez komunistyczne ZSL. T swoj postaw i dziaalnoci cign na siebie cay ciar walki politycznej. Cigle by z tego powodu atakowany i przeladowany. Przeciwnicy polityczni za wszelk cen usiowali go izolowa od ycia politycznego. W 1995 r. bra czynny udzia w powstaym wwczas w Warszawie Konwencie w. Katarzyny, ktry mia na celu wyonienie prawicowego kandydata na urzd prezydenta RP w zbliajcych si wyborach. Panie marszaku, jeszcze tylko chwil. Poniewa wystpienie dotyczy wicemarszaka Sejmu, prosz jeszcze o 1,5 minuty. Henryk Bk zmar jako czowiek prawego charakteru i wielkiego ducha, cigle trwajcy na posterunku, cigle sucy ludziom i Polsce. Dzie pogrzebu 2 wrzenia 1998 r., w ktrym egnano koleg, przyjaciela, poza dniem spenienia chrzecijaskiego obowizku wynikajcego ze rde katolickiej wiary, sta si dniem wielkiej manifestacji opowiedzenia si ludzi za prawd i zamanifestowania tego poprzez swoj ostatni posug oddan czowiekowi, ktry t prawd gosi, wypeniajc j do koca swojego ycia. Wymowne byo jedno spontaniczne, nieujte w ramy tej uroczystoci przemwienie miejscowej lekarki, ktra w ostatniej chwili przecisna si przez tum ludzi i powiedziaa: Zmary dba przede wszystkim o innych, przychodzi i prosi dla nich o recepty,
leki, usprawiedliwienia. Swoj osob i swoje zdrowie, ktre potrzebowao ju podreperowania, stawia w dalszej kolejnoci. Nie mia czasu dla siebie, w wolnych chwilach pisa ludziom podania do rnych urzdw, ujmowa si za nimi i broni ich. Po tym wszystkim powietrze przeszya salwa honorowa onierskich wystrzaw. Ptaki z krzykiem wzbiy si w gr, trumn za opuszczono w d. Spocza w grobie, ktry pokryty zosta niezliczonymi wiecami i wizankami kwiatw. Na koniec zabrzmiaa pie. O, Panie, ktry jest na niebie, pie, ktra wyrywaa si od lat z polskich piersi zza murw wiziennych we wasnej ojczynie, jak i zza drutw sowieckich agrw na dalekich syberyjskich tajgach. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
343
Pose Piotr Polak gra Henryka Bka Burzy, winia politycznego czasw stalinowskich i stanu wojennego oraz zaoyciela rolniczej Solidarnoci, po upadku komunizmu za wicemarszaka Sejmu 1. kadencji, mona uzna za symbol cigoci oporu naszego narodu wobec narzuconej mu wadzy, poczwszy od tak zwanej drugiej konspiracji, a po ruch opozycyjny lat siedemdziesitych i osiemdziesitych, ktry doprowadzi do pokojowego obalenia totalitarnego ustroju i demokratyzacji. Dla pokolenia Solidarnoci ludzie tacy, jak Henryk Bk byli nauczycielami patriotyzmu. Ich mdra i odwana postawa suya nam za wzr, ich samych za uwaalimy za depozytariuszy tradycji i etosu Drugiej Rzeczypospolitej. Dlatego pragn dzisiaj wyrazi im wszystkim gbok wdziczno. W ogromnej mierze to wanie dziki Henrykowi Bkowi i innym niepodlegociowym dziaaczom chopskim polska wie przechowaa ducha wolnoci narodowej oraz godnoci ludzkiej i spoecznej. Stefan Pietrusiski Rysiek wraz z tysicami oar stalinowskiego aparatu terroru i przemocy pozostaje symbolem niezomnoci caego podziemia po 1944 r. W tej najciemniejszej godzinie polskiej historii najnowszej, gdy zawiody wszelkie nadzieje na ryche odzyskanie wasnego suwerennego pastwa, a Rzeczpospolita wydawaa si skazana na pozostawanie pod sowieck dominacj, ci najwierniejsi z wiernych nie ulegli pokusie zniechcenia i kapitulacji. Pami o ich oerze oar brutalnych ledztw i zbrodni sdowych cho ocjalnie zakazana, zostaa przechowana przez rodziny i rodowiska, by po latach, w okresie zmaga z reimem, a zwaszcza ju po jego upadku, sta si wasnoci wszystkich Polakw. Ta pami o wykltych onierzach i dziaaczach organizacji antykomunistycznych dzi w na powrt niepodlegej ojczynie stanowi jedn z podstaw tosamoci naszego narodu i pastwa. Inicjatorom wmurowania tablicy upamitniajcej Henryka Bka i wszystkim, ktrzy przyczynili si do urzeczywistnienia tego szczytnego dziea, dzikuj za podjty wysiek. Jestem przekonany, e przyczyni si on do utrwalenia i dalszego upowszechniania wiedzy o czowieku, ktry swoje ycie powici Polsce. Jego bliskich i przyjaci oraz dawnych wsppracownikw i towarzyszy wiziennych niedoli, przybyych na obecn uroczysto prosz, by przyjli wyrazy szacunku i serdecznie yczenia wszelkiej pomylnoci. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyski. Dzikuj za uwag. (Oklaski)
344
Pose Dariusz Cezar Dziadzio blemem jest natomiast brak moliwoci zabezpieczenia na ten cel rodkw z wasnego budetu. W zwizku z tym Regionalny Zarzd Gospodarki Wodnej w Krakowie w dniu 31 stycznia 2012 r. zoy w Narodowym Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie wniosek o donansowanie przedsiwzicia pn. Odtworzenie pojemnoci zbiornika przystopniowego na rzece Wisok w Rzeszowie I etap. Dziaania prezydenta miasta Rzeszowa oraz Regionalnego Zarzdu Gospodarki Wodnej w Krakowie zaowocoway take umieszczeniem tego przedsiwzicia na licie zada priorytetowych przez prezesa Krajowego Zarzdu Gospodarki Wodnej. Dzi apeluj z tego miejsca do ministra rodowiska o wsparcie tego projektu, dziki czemu Zalew Rzeszowski ma szans speni swoj rol w zakresie przypisanych mu funkcji oraz sta si miejscem wypoczynku i rekreacji mieszkacw Rzeszowa, jak i nie tylko mieszkacw Rzeszowa. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
padku wystpienia bdw ma ich kara. Jak mona si nie pomyli, jeeli praktycznie z dnia na dzie zmienia si dokument, w ktrym podawane s stopnie refundacji? Skd wzi kolejne opase tomiska lekospisu bd kto zapaci za poczenie internetowe, dziki ktremu mona pobra aktualne dane? Ministerstwo chwali si, e na nowej licie znalazo si 216 lekw wczeniej nierefundowanych, rodkw spoywczych specjalnego ywienia oraz wyrobw medycznych. Pgbkiem ministerstwo informuje rwnie, e ze styczniowej listy usunito 800 pozycji. Pan minister Bartosz Arukowicz jest nowym ministrem i by moe nie pamita, e wikszo z 216 nowych lekw widniaa na licie refundacyjnej w poprzednim roku. Tak wic nie s to nowe, lecz stare leki, ktre przywrci na list. Oczywicie ministerstwo podnosi, e jedne leki s tasze i to w kilku przypadkach prawda jednak w znacznej wikszoci leki podroay. Ministerstwo uwaa rwnie za swj olbrzymi sukces decyzj, a waciwie dyspozycj co do moliwoci rozszerzenia refundacji poza zakres ujty w charakterystyce produktu leczniczego. Niewtpliwie jest to zmiana w dobrym kierunku, ale dlaczego nie dotyczy wszystkich lekw? Nadal wic utrzymuje si sytuacja, w ktrej papierek skadany jest w urzdzie rejestracji, a minister, doktor nauk medycznych wie lepiej ni lekarz praktyk, jak zastosowa dany lek. Nie dziwi wic stanowisko lekarzy, ktre przyjli na nadzwyczajnym zebraniu Naczelnej Rady Lekarskiej, e tym razem przystpi do skutecznego protestu. I nie wiadomo, czy mia si, czy paka, bo przecie pan minister, bdc lekarzem, te zostanie zobowizany do wzicia w nim udziau. Chciabym zobaczy, jak wtedy pan minister si zachowa. Dzikuj. (Oklaski)
345
Pose Agnieszka Koacz-Leszczyska ogromne straty zwizane ze zmniejszonym budetem, kiedy wanie pienidzy najbardziej potrzebowalimy. Przypomn tylko, e tamten czas w naszym miecie to obcienie kryzysem spoeczno-ekonomicznym po likwidacji brany grniczej i blisko 30-procentowe bezrobocie. Najtrudniejsze byy i s problemy dnia codziennego zwizane z pozbawieniem prezydenta moliwoci rzeczywistego bycia gospodarzem miasta. Haso, ktre nam, wabrzyszanom, towarzyszy, to: jedno miasto jeden gospodarz, zarzdzajcy wszystkimi drogami na terenie miasta (w tej chwili mamy 4 zarzdcw drg), szkoami obecnie szkoy rednie nale do powiatu, szkoy podstawowe i gimnazja do gminy. Grodzko to take wikszy o 100 mln z budet i odzyskanie szansy na korzystanie z dodatkowych rodkw zewntrznych, a co za tym idzie szybszy, bardziej dynamiczny rozwj miasta. Ju 1 stycznia 2003 r., czyli w dniu, kiedy utracilimy status miasta na prawach powiatu, rozpocza si nasza wsplna praca i rozpoczo si denie do przywrcenia stanu sprzed tej daty. Wsplnymi siami podejmowalimy kolejne dziaania proceduralne, ktre miay nas przybliy do wydania decyzji w sprawie przywrcenia grodzkoci i wyczenia Wabrzycha z powiatu wabrzyskiego. Tak upyny kolejne lata. Jednak w ostatnim czasie nasze denia i dziaania zostay zintensykowane dziki uporowi nowego prezydenta miasta, radnych i dobrej i merytorycznej wsppracy z sekretarzem stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji panem Wodzimierzem Karpiskim, ktremu pragniemy podzikowa za wsparcie i cierpliwe znoszenie naszej niecierpliwoci. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Dzisiaj z tego miejsca pragn w imieniu naszych mieszkacw, prezydenta i radnych poprosi pana premiera, by w momencie kiedy wszystkie procedury zgodnie z prawem zostan zakoczone, t wan dla nas decyzj podj bez chwili wahania. Dzikuj bardzo za uwag. (Oklaski)
2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz przestrzegania praw pacjenta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mona doj do zatrwaajcych wnioskw. Te wnioski nasuwaj si same. Jednym z nich jest fakt, e pacjenci w naszym kraju nie maj zagwarantowanego dostpu do wiadcze medycznych na wystarczajcym poziomie. Dla informacji podam, e w ocenie pacjentw wiadczenia zdrowotne byy w wielu przypadkach udzielane z naruszaniem obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych, procedury ustalajcej kolejno dostpu do tych wiadcze. W 79% ocena ta zostaa potwierdzona przez Biuro Rzecznika Praw Pacjenta korzystnymi dla pacjentw rozstrzygniciami, wic bya zasadna. Z organizacj planowanego leczenia pacjentw wie si ich prawo swobody wyboru wiadczeniodawcy realizujcego wiadczenia ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, rehabilitacji leczniczej, leczenia szpitalnego, stacjonarnej opieki dugoterminowej. Pacjent ma prawo dokona wyboru wiadczeniodawcy spord tych wiadczeniodawcw, ktrzy zawarli umowy o udzielanie wiadcze opieki zdrowotnej. Wszczynane przez biuro postpowania z wnioskw zgaszanych przez pacjentw korespondencyjnie i na infolini potwierdzaj, e wielu wiadczeniodawcw dopuszcza si naruszania tego prawa poprzez nieuprawnione odsyanie pacjentw do rejonu lub te wprost odmow leczenia z powodu nieobowizujcej rejonizacji. Naley przypuszcza, e w przypadku osb starszych, nie do koca radzcych sobie z nowoczesnymi formami komunikacji, ich problemy nie s w ogle statystycznie odnotowane w postaci skarg. Zatrwaajcy jest rwnie fakt, e rzecznik praw pacjenta nie podejmuje w zwizku z pozyskiwanymi informacjami adnych inicjatyw zmierzajcych do zmian legislacyjnych. Zaatwia tylko sprawy biece, nie wycigajc adnych wnioskw na przyszo celem eliminowania patologii funkcjonowania resortu zdrowia rzdu Donalda Tuska. Rzecznik praw pacjenta w ani jednym stwierdzonym przypadku nie zgosi do prokuratury faktu naruszenia prawa. Ruch Palikota ma wiadomo obecnej sytuacji i z gbokim alem stwierdza zaistniae fakty potwierdzajce saboci resortw obecnego rzdu. Dzikuj. (Oklaski)
wymieniana przez moich kolegw, pana Henryka Bka, wicemarszaka Sejmu, z ktrego rodziny Dariusz znajduje si tutaj na sali. Natomiast, szanowni pastwo, moje wystpienie pragn powici Ropczycom, bardzo bliskiemu mojemu sercu miastu, ktre w tym roku obchodzi 650-lecie uzyskania praw miejskich. Prawa miejskie zostay nadane Ropczycom w Krakowie 3 marca 1362 r. przez krla Kazimierza Wielkiego. Tegoroczne obchody s znakomit okazj nie tylko do przypomnienia piknych kart, jakie w dziejach Ropczyc zapisay kolejne generacje, ale rwnie do podzikowania wszystkim pokoleniom pracujcym na rzecz Ropczyc za wspln trosk o rozwj oraz ksztatowanie przynalenoci do maej ojczyzny. Jubileusz nadania Ropczycom praw miejskich jest wielkim witem wszystkich mieszkacw miasta. Praca, zaangaowanie oraz przywizanie do tradycji i kultury wszystkich pokole stanowio o sile i potencjale Ropczyc. Rwnie i dzisiaj aktywne zaangaowanie mieszkacw w realizacj zamierze ycia kulturalnego, sportowego, gospodarczego i spoecznego jest niezwykle wane i pomocne w dziaaniach samorzdu lokalnego. Wysoka Izbo! Dzisiaj, nawizujc do historycznej decyzji krla Kazimierza Wielkiego, w przededniu 650. rocznicy nadania praw miejskich Ropczycom pragn z tej trybuny sejmowej zoy hod i wyrazy uznania mieszkacom wszystkich pokole Ropczyc, ktrzy przyczynili si do rozwoju i sawy naszego grodu krlewskiego, a szczeglnie tym, ktrzy zoyli swoje ycie na otarzu ojczyzny w zrywach narodowych, wojnach wiatowych i miejscach martyrologii. Mam nadziej, e pami o dumnej przeszoci miasta zjednoczy wszystkich mieszkacw we wsplnym dziaaniu, zwielokrotniajc szans dobrej przyszoci oraz e kolejne lata oka si dla ropczyczan czasem wielkich moliwoci i realizacji ambitnych zamierze. Wszystkim zaangaowanym w organizacj roku jubileuszowego skadam serdeczne gratulacje i podzikowania za podejmowane dla tego przedsiwzicia dziaania, ktre wyraaj wspln trosk o rozwj wsplnoty lokalnej oraz ksztatowanie przynalenoci do naszej maej ojczyzny. Uczestnikw jutrzejszej miejskiej uroczystoci serdecznie pozdrawiam oraz przekazuj yczenia wszelkiej pomylnoci. Dzikuj za uwag. (Oklaski)
347
Pose Marek Domaracki utworzenie wsplnego frontu antybolszewickiego. Genera by jednak nieugity. W poowie lipca 1943 r. osadzono go w obozie koncentracyjnym, gdzie przebywa do mierci. Po wybuchu powstania warszawskiego, 1 sierpnia 1944 r. niemiecki dowdca SS Himmler zleci zamordowanie Roweckiego. Nastpio to w pierwszych dniach sierpnia 1944 r. W midzyczasie Grot zosta awansowany przez emigracyjne wadze do stopnia generaa dywizji. Jestem dumny z tego, e los chcia, abym urodzi si, wychowywa i mieszka w Piotrkowie Trybunalskim rodzinnym miecie wielkiego patrioty, bohatera Stefana Grota-Roweckiego. Cze jego pamici. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
i niepodlega ojczyzna po 1990 r., a te zdobycze to m.in. Instytut Pamici Narodowej, dzisiaj wiemy, e ci, ktrzy byli wdeptywani przez komunistw w boto, to byy diamenty, to byy najwiksze postacie, najwiksi patrioci kochajcy ojczyzn i kochajcy przysze pokolenia Polakw, dbajcy o nasz cigo narodow. Na przedostatnim posiedzeniu Sejm przyjmowa uchwa o uczczeniu pamici Zygmunta Krasiskiego w 200. rocznic urodzin poety, wieszcza narodowego. Przytocz znamienne sowa tego wieszcza, ktry y w czasie zaborw, ktry dowiadczy, co to jest brak wolnej ojczyzny: Niczym Sybir niczym knuty/ I cielesnych tortur krl!/ Lecz narodu duch otruty / To dopiero blw bl! Dziki Instytutowi Pamici Narodowej dzisiaj w Polsce odkamywana jest prawda i ta trucizna, ktra trawia nard, jest dzisiaj odrzucana. Nard zaczyna by coraz bardziej zdrowy. Dzisiejsze uroczystoci, ktre ogarny cay kraj, w ktrych uczestnicz organizacje, stowarzyszenia i modzie, to nic innego, jak odtruwanie narodu, przywracanie pamici, honoru i godnoci patriotom polskim. Uczestniczyem w godzinach porannych w uroczystoci w radomskich Biaobrzegach nad Pilic, gdzie w powiatowym miasteczku zgromadzio si kilkaset osb i gdzie przywracano pami, wspominano miejscowych bohaterw, upaszk, Ognia. Dzieci i modzie uczyli si, a najpierw bya msza wita. Jeszcze jedno. Chciabym z trybuny sejmowej wyranie powiedzie, ebymy nie myleli, e ten Narodowy Dzie Pamici onierzy Wykltych to jest wito dla wita. (Dzwonek) Rzdzcym chyba si co pomylio. Dzisiaj robi si rne przeszkody w tym, eby tego wielkiego prezydenta, jakim by Lech Kaczyski, naleycie uczci i upamitni. Robi si trudnoci z postawieniem pomnika, robio si trudnoci z obecnoci krzya przed paacem prezydenckim. Przecie onierze Wyklci walczyli o te treci, o Polsk katolick i o Polsk, ktra bdzie sama stanowia o sobie, a dzisiaj majtek i dorobek pokole jest przez rzdzcych rozmieniany na drobne. Nard nie moe zrozumie, o co chodzi wadzy, ktra nie sucha spoeczestwa, nie sucha protestw, lekceway podpisy w wanych sprawach. Apeluj z trybuny sejmowej przy tym wicie pastwowym...
348
Ich dziaalno nie ogranicza si tylko do wypeniania wolnego czasu starszemu pokoleniu Polakw, ale aktywizuje ich do dziaa spoecznych, obywatelskich, a nawet politycznych, w kocu pozwala czerpa rado z jesieni ycia oraz dzieli si swymi bogatymi dowiadczeniami yciowymi z modszym pokoleniem. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Obecnie w naszym kraju funkcjonuje 110 uniwersytetw trzeciego wieku. Mam nadziej, e ruch ten nadal bdzie si rozwija, a w jego szeregach bdzie mogo realizowa si coraz wicej polskich seniorw. Oczywicie wymaga to wsppracy oraz zaangaowania rnych rodowisk samorzdowych oraz rzdowych. Przedstawiciele uniwersytetw trzeciego wieku inspiruj nas wszystkich do dyskusji na temat ich roli w polityce spoecznej Polski. Dlatego te zachcam do zainteresowania si Midzynarodowym Kongresem Uniwersytetw Trzeciego Wieku, ktry odbdzie si w Sali Kongresowej Paacu Kultury i Nauki w Warszawie w dniu 29 marca 2012 r. pod hasem Innowacyjne uniwersytety trzeciego wieku dla innowacyjnej gospodarki i spoeczestwa obywatelskiego. Raz jeszcze skadam wszystkim polskim seniorom yczenia wszelkiej pomylnoci oraz spenienia najskrytszych marze. Bardzo dzikuj. (Oklaski)
Zacznik nr 1
Owiadczenia poselskie Pose Zbigniew Chmielowiec (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Szanowna Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Dla nas, Polakw, poznawanie historii swojej ojczyzny i kultywowanie istotnych i doniosych rocznic zwizanych z wanymi momentami naszego narodu ma charakter szczeglny. Tych jake piknych uroczystoci i obchodw nie byoby, gdyby nie nasi ojcowie, ktrzy oddali ycie za nasz wolno, za nasz ojczyzn. Szczeglnego wymiaru nabiera zatem zbliajcy si Narodowy Dzie Pamici onierzy Wykltych. W dniu 1 marca 2012 r. po raz drugi bdziemy obchodzi ten dzie jako wito pastwowe. Pocztek preambuy ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamici onierzy Wykltych gosi: w hodzie bohaterom antykomunistycznego podziemia, ktrzy w obronie niepodlegego bytu Pastwa Polskiego, walczc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia de demokratycznych spoeczestwa polskiego, z broni w rku, jak i w inny sposb przeciwstawili si sowieckiej agresji i narzuconemu si reimowi komunistycznemu. Inicjatyw ustawodawcz w zakresie uchwalenia nowego wita pastwowego podj w 2010 r. p. prezydent Lech Kaczyski. Po jego mierci prezydent Bronisaw Komorowski podtrzyma projekt, ustanawiajc w dniu 3 lutego 2011 r. dzie 1 marca Narodowym Dniem Pamici onierzy Wykltych. Data upamitnia rocznic stracenia z rk funkcjonariuszy Urzdu Bezpieczestwa kierownictwa IV Komendy Zrzeszenia Wolno i Niezawiso. 1 marca 1951 r. szefowie IV Zarzdu Gwnego: ppk ukasz Ciepliski, mjr Adam Lazarowicz, por. Jzef Rzepka, kpt Franciszek Baej, por. Jzef Batory, Karol Chmiel i mjr Mieczysaw Kawalec, ponieli mier w stoecznym wizieniu na Rakowieckiej. Dzie ten skania zatem do reeksji na temat patriotyzmu. Kada inicjatywa podejmowana, by przypomnie o tragicznych losach tamtych onierzy, jest cenna. W szczeglny sposb apele i rne uroczystoci z okazji tego dnia, takie jak akcja Przywrmy ich pamici, organizowana przez IPN, naley kierowa do ludzi modych. To im gwnie powinno si przyblia losy onierzy, ktrzy po 1945 r. przeciw-
stawiali si sowietyzacji Polski. Takie spotkania mog sta si dla nich yw lekcj historii i patriotyzmu. Szanowna Pani Marszaek! Stojc przed Wysok Izb w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej, w przeddzie obchodw Narodowego Dnia Pamici onierzy Wykltych pragn zoy hod tym wszystkim, ktrzy bohatersko zapisali si w historii naszego narodu i przyczynili si do obrony niepodlegego pastwa polskiego. Dzikuj.
Pose Kazimierz Moskal (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Okres prosperity Ropczyc rozpocz si w XIV wieku, kiedy sukcesem zakoczyy si starania o nadanie tej miejscowoci praw miejskich. Zostay one nadane 3 marca 1362 r. przez krla Kazimierza Wielkiego. Blisko Puszczy Sandomierskiej powodowaa, e chtnie przybywali tu na owy albo byli tylko przejazdem, gdy jechali z Krakowa do Lwowa, sami krlowie: Kazimierz Wielki, Wadysaw Jagieo czy Kazimierz Jagielloczyk. Pod opiek krlewsk miasto przy nowym szlaku handlowym na Ru systematycznie si bogacio, zyskujc rozliczne przywileje. Jednym z przysparzajcych miastu bogactwa by przywilej zezwalajcy na pobieranie myta od kupcw. Zoty okres dziejw Ropczyc by ju tylko wspomnieniem w wiekach XVII i w czasie XVIII-wiecznych wojen i najazdw. Wszystkie dziedziny ycia miejskiego ulegay stopniowej degradacji przez kolejne wojny i klski elementarne. W XVII wieku miasto strawi poar, a niedugo po nim ludno zdziesitkowaa zaraza. W poowie XVII wieku miasto niszczyy najazdy wojsk szwedzkich i wojsk ksicia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego. W II poowie XVII wieku Ropczyce znaczco si wyludniy, co byo m.in. przyczyn zamania zakazu krlewskiego zabraniajcego osiedlania si w miecie ydw. Kolejne fale nasilenia klsk elementarnych i wojennych przypady na I poow i lata 60. XVIII wieku (wojna pnocna, konfederacja barska). Powszechn codziennoci stay si grabiee i gwaty. Kres walkom pooyli zaborcy. Na podstawie traktatu rozbiorowego z 14 lipca 1772 r. Ropczyce weszy w skad Cesarstwa Austriackiego. W okres rozbiorowy Ropczyce wkroczyy zrujnowane gospodarczo.
350 W XIX wieku miasto przeyo kilka epidemii. Wrd klsk bardzo dotkliwe byy liczne powodzie. Tym tragicznym wydarzeniom towarzyszyy zazwyczaj klski godu. Najtragiczniejsze wydarzenia dotkny Ropczyce oraz okoliczne wioski podczas nieudanego powstania krakowskiego i rabacji galicyjskiej. Mieszkacy Ropczyc przeciwstawili si rozruchom chopskim, podobnie jak ropczycki garnizon, po otrzymaniu posikw z Rzeszowa. Do morderstw i rabunkw doszo w wielu okolicznych wsiach i dworach. ycie utracia znaczca cz tutejszej polskiej elity. Wydarzenia te spowodoway zanik ropczyckich jarmarkw i wielu przejaww ycia gospodarczego. Wzrost znaczenia miasta nastpi w II poowie XIX wieku. Przyczynio si do niego utworzenie powiatu w Ropczycach. W miecie powstaa siedziba starosty, izba skarbowa i sd powiatowy. W rodowisku miejskim stale wzrastaa rwnie wiadomo narodowa i rozkwitaa dziaalno patriotyczna. Trudno przeceni w tym wzgldzie dziaalno Towarzystwa Gimnastycznego Sok, ktre wybudowao w miecie wasn siedzib. W regionie dziaay rwnie inne organizacje o charakterze patriotycznym, m.in. Towarzystwo Sportowe Strzelec. Dziaalno ta wydaa plon w czasie I wojny wiatowej, kiedy to pod sztandarami Jzefa Pisudskiego czy Jzefa Hallera suyli liczni ropczyczanie: harcerze, strzelcy, legionici czy hallerczycy. Dnia l listopada 1918 r. Ropczyce uwolniy si od wadzy austriackiej. Dla miasta rozpocz si okres niepodlegego bytu. W okresie midzywojennym Ropczyce nie wykazay dynamiki w rozwoju spoeczno-gospodarczym. Kiedy 8 wrzenia 1939 r. do Ropczyc wkroczyy oddziay niemieckie, rozpocz si prawie 5-letni okres terroru, przeladowa i walk. Miasto zostao wyzwolone 4 sierpnia 1944 r. Konsekwencje polityki okupanta niemieckiego Ropczyce odczuway we wszystkich sferach ycia spoeczno-gospodarczego przez dugie dziesiciolecia. W okresie powojennym nastpowa powolny rozwj gospodarczy. W latach 60. i 70. powstaa dzielnica przemysowo-skadowa na Czekaju. Rok 1990 r. zapocztkowa powstanie samorzdu gminnego. Od 1999 r. Ropczyce s siedzib powiatu ropczycko-sdziszowskiego. Pose Jzef Rojek (Klub Parlamentarny Solidarna Polska) Dopiero co mielimy okazj wysucha informacji Rady Ministrw o realizacji strategii rozwoju kraju, dokumentu, ktry w najlepszym wypadku u wielu maopolskich samorzdowcw moe budzi niesmak. Potrzeba by duo papieru, eby wyliczy zaplanowane, a niezrealizowane przez rzd Platformy Obywatelskiej na terenie wojewdztwa maopolskiego inwestycje. Do sztandarowych mona zaliczy nadal niedokoczon autostrad A4 z Krakowa do Tarnowa, generaln przebudow drogi krajowej nr 73 na odcinku Tarnw Szczucin czy uruchomienie bezporedniego poczenia kolejowego Tarnowa ze stolic. Midzy innymi o te inwestycje od wielu lat zabiegaj mieszkacy, samorzdowcy i parlamentarzyci. Osobicie wielokrotnie przypominaem o maopolskich inwestycjach, interweniowaem i pytaem o ich los. Niestety, podejmujc wspomniane dziaania, czsto odnosiem wraenie, e Maopolska jest tak jakby mniej lubianym dzieckiem rzdu. W zwizku z powyszym rodzi si pytanie: Po co to wszystko, kiedy jak za dawnych czasw rzd wie lepiej? Dlatego coraz czciej sysz opinie, e tworzenie jakiejkolwiek strategii rozwoju kraju powinno zaczyna si oddolnie, od najniszego poziomu samorzdw, gdzie przecie najlepiej wiadomo, jakie s oczekiwania i potrzeby lokalnej spoecznoci. Nie po to przed laty budowalimy samorzd, eby rzd bez pardonu wycina najwaniejsze dla lokalnych spoecznoci inwestycje lub opnia ich realizacj. Tylko w cisej wsppracy z samorzdami powstanie realna strategia rozwoju kraju, a uszanowanie w tym zakresie gosu lokalnych spoecznoci zagwarantuje zrwnowaony rozwj wszystkich regionw naszego kraju. Pose Andrzej Szlachta (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! 14 lutego br. Polska obchodzia 70. rocznic przemianowania rozkazem naczelnego wodza Polskich Si Zbrojnych generaa Wadysawa Sikorskiego Zwizku Walki Zbrojnej na Armi Krajow. W skad Armii Krajowej, wywodzcej si ze Zwizku Walki Zbrojnej i Polskiego Zwizku Powstaczego, weszy pniej inne organizacje, jak Narodowa Organizacja Wojskowa, Konfederacja Narodu, Narodowe Siy Zbrojne (czciowo) czy Bataliony Chopskie (czciowo). Celem strategicznym Armii Krajowej byo przygotowanie zwyciskiego powstania powszechnego. Obchody tej wanej rocznicy na Podkarpaciu miay miejsce w wielu miejscowociach. W stolicy Podkarpacia, Rzeszowie, uroczystoci rozpoczy si przy pomniku wielkiego syna rzeszowskiej ziemi generaa Wadysawa Sikorskiego. Delegacje organizacji kombatanckich i przedstawiciele wadz pastwowych i samorzdowych zoyy wiece i kwiaty. Nastpnie w kociele pw. w. Krzya zostaa odprawiona msza wita, ktrej przewodniczy ksidz biskup ordynariusz diecezji rzeszowskiej Kazimierz Grny. W swoim patriotycznym kazaniu ksidz biskup Kazimierz Grny powiedzia m.in.: Dzieje Armii Krajowej to zotymi goskami pisana historia naszego patriotyzmu, naszego oddania ojczynie onierze AK, walczc o Polsk, walczyli o jej ideay. Kiedy sigamy do historii II wojny wiatowej, to musimy z wielk wdzicznoci wspomnie tych bohaterw. Tym bardziej smutny jest fakt, e po wojnie ci ludzie nie spotkali si z nagrod, z szacunkiem, ale z przeladowaniami.
351 Po mszy witej uczestnicy przemaszerowali ze sztandarami, z udziaem sub mundurowych, modziey, Zwizku Strzeleckiego, samorzdowcw, kapanw pod pomnik onierzy Armii Krajowej. Jako prezydent Rzeszowa mogem wspomc organizacyjnie i finansowo budow tego piknego pomnika w 2001 r. Pod tym pomnikiem w 2002 r. skada kwiaty Honorowy Obywatel Rzeszowa prezydent Ryszard Kaczorowski. Wrd skadanych 14 lutego wiecw i kwiatw by rwnie, jak corocznie, wieniec od Prawa i Sprawiedliwoci. W moim imieniu, ze wzgldu na obecno w Sejmie, wieniec ten zoyli pracownicy biura poselskiego. Obchody zakoczy apel pamici i salwa honorowa w wykonaniu rzeszowskich podhalaczykw. Z tej okazji Oddzia IPN w Rzeszowie przygotowa w holu urzdu marszakowskiego wystaw pt. ladami zbrodni komunistycznych na Rzeszowszczynie w latach 19441956. Pose Jan Ziobro (Klub Parlamentarny Solidarna Polska) Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Ministrowie! Zwracam si do pastwa w sprawie projektu Polityki wodnej pastwa do roku 2030. Wszelkie strategie dotyczce polskiej polityki wodnej musz zawiera koncepcje rozbudowy szlakw wodnych polskich rzek. Dotyczy to take rozbudowy szlaku wodnego na Wile przez budow kolejnych stopni wodnych Kaskady Grnej Wisy. Rzeka Wisa odgrywaa w historii polskiej gospodarki znaczc rol. Przez wiele wiekw by to szlak eglowny, ktrym transportowano rne towary: zboe, kopaliny, drewno, wyroby hutnicze i inne. Zepsucie szlakw eglownych na Wile nastpio wraz z upadkiem polskiej pastwowoci w XVIII wieku. Zaborcy prowadzili oddzieln i niespjn polityk w tej kwestii, co byo powodem zmniejszenia znaczenia tego wanego szlaku eglownego. W XX wieku wybudowano stopnie wodne do stopnia wodnego Przewz. Na tym wanie stopniu koczy si skanalizowany odcinek drogi wodnej grnej Wisy. Z powodu postpujcej erozji dennej i bocznej za stopniem wodnym Przewz w Krakowie cigo liniowa drogi wodnej grnej Wisy zostaa przerwana. W zwizku z powyszym egluga na szlaku wodnym Wisy jest bardzo ograniczona, a jej budowa jest ju rozcignita w czasie na ponad 50 lat. Zadaniem pastwa w takiej sytuacji powinna by modernizacja szlaku wodnego na Wile. Spowodowaoby to znaczce zwikszenie transportu drog wodn, co przyniosoby due korzyci gospodarcze, ekologiczne i spoeczne. W latach 70. XX wieku stworzono ju zaoenia Programu Wisa, ktry zakada popraw szlakw eglownych na terytorium Polski. W nawizaniu do Programu Wisa naley obecnie zmodernizowa do klasy IV skanalizowany odcinek drogi wodnej grnej Wisy z Owicimia do Krakowa, wybudowa Kana Krakowski oraz rozbudowa Kaskad Grnej Wisy z Krakowa do Sandomierza. Dodatkowo w polityce wodnej naley opracowa i wdroy do realizacji projekt budowy Kanau lskiego, co spowoduje poczenie drogi wodnej grnej Wisy przez odrzask drog wodn z europejskim systemem drg wodnych. Pastwo w swojej polityce wodnej musi dba o bezpieczestwo przeciwpowodziowe, bezpieczestwo energetyczne i o cigo systemu transportowego. Cele polityki wodnej to przede wszystkim uzyskanie dobrego stanu wd i obszarw od wd zalenych, zwikszenie zasobw wodnych oraz ochrona przeciwpowodziowa. Ocena opacalnoci inwestycji w rozbudow polskich szlakw wodnych musi by dokonywana z uwzgldnieniem potencjalnych potrzeb transportowych w Polsce, naszych moliwoci i uwarunkowa w tym przedmiocie oraz istniejcych w tej dziedzinie trendw wiatowych i europejskich. Co wane, brak budowy kolejnych stopni wodnych na Wile pogarsza stan ochrony przeciwpowodziowej na terenach od Krakowa do Sandomierza. Jednoczenie nieprawdziwe s zdania, i budowa kolejnych stopni wodnych na Wile pogorszy stan ochrony rodowiska. Wykorzystujc dzisiejsz technologi, mona pogodzi modernizacj i rozbudow drg wodnych z ochron rodowiska. Dziaania te nie s te sprzeczne z programem Natura 2000. Dodatkowo produkcja energii na zainstalowanych na rzece elektrowniach wodnych jest ekologiczna i nie wpywa negatywnie na rodowisko naturalne. Spowoduje to take redukcj emisji dwutlenku wgla i zmniejszy zatoczenie na polskich drogach. Sama budowa kolejnych stopni wodnych na Wile bdzie wizaa si z koniecznoci zatrudnienia pracownikw do tych prac, co wpynie na zmniejszenie bezrobocia w regionie. W dniu 18 padziernika 2011 r. na Zamku Krlewskim w Niepoomicach podpisano list intencyjny dotyczcy chci wsppracy w zakresie budowy stopnia wodnego Niepoomice na rzece Wile. List podpisali Krajowy Zarzd Gospodarki Wodnej, MEW SA i Stowarzyszenie Mionikw Ziemi Niepoomickiej. Majc na uwadze dobro stanu wd i obszarw od wd zalenych, zwikszanie zasobw wodnych, popraw ich jakoci na odcinku rzeki Wisy od Krakowa do Sandomierza, ochron przeciwpowodziow oraz zwikszanie potencjau energetycznego, konieczna jest rewitalizacja zdegradowanej doliny rzeki Wisy poniej stopnia wodnego Przewz w Krakowie przez budow kolejnych stopni wodnych Kaskady Grnej Wisy. Rzd RP powinien poprze inicjatywy budowy kolejnych stopni wodnych na Wile, w tym stopnia wodnego Niepoomice. Dziaania rzdu, ktre bd oddalay w czasie ww. inwestycj, w duszej perspektywie oka si niekorzystne i nieopacalne. Korzyci, jakie moemy uzyska, budujc kolejne stopnie wodne Wisy, s nieporwnywalnie wiksze od nakadw, jakie na ten cel musimy przeznaczy.