Spis treci

Spis treci.........................................................................................................................................1 Wprowadzenie.............................................................................................................................1 Instalacja serwera WAMP...........................................................................................................1 Uruchomienie serwera WAMP oraz instalacja bazy danych......................................................2 Jak utworzy pusta baz danych?................................................................................................4 Przygotowanie do instalacji CMS Drupal...................................................................................4 Instalacja CMS Drupal................................................................................................................6 Zmiana wygldu serwisu CMS Drupal.......................................................................................8 Testowanie architektury Klient Serwer....................................................................................9 Spolszczenie serwisu.................................................................................................................10 Problemy z uruchomieniem VertrigoServ ................................................................................12 Co mona zrobi?..................................................................................................................12

Wprowadzenie
Serwer WWW to program dziaajcy na serwerze, ktry obsuguje protok HTTP. Protok ten umoliwia przegldarce internetowej poczy si z serwerem HTTP, aby pobra dan stron WWW. Jednym z popularniejszych serwerw WWW jest Apache. Jest to darmowa aplikacja i wedug bada z 2011 roku obsuguje ponad 65% wszystkich stron dostpnych w Internecie. Serwer Apache moe jednoczenie korzysta z innych usug programw takich jak MySQL (serwer bazodanowy) lub PHP (obsuga jzyka PHP). Istnieje rwnie moliwo uruchomienia serwera WWW na Twoim komputerze. W tym celu naley zainstalowa jeden z pakietw instalacyjnych: LAMP (Linux Apache MySQL PHP) WAMP (Windows Apache MySQL PHP) Oba pakiety zawieraj w sobie wszystkie niezbdne komponenty potrzebne do uruchomienia i testowania dowolnych stron WWW na swoim komputerze.

Instalacja serwera WAMP

Korzystajc z wyszukiwarki google.pl, wprowad haso vertrigo i skorzystaj z linku, ktry prowadzi do polskiej wersji serwera WAMP Vertrigo (http://vertrigo.sourceforge.net/?lang=pl) rysunek 1.

Rysunek 1: adres rdowy serwera WAMP1 - VertrigoServ

1

http://pl.wikipedia.org/wiki/WAMP, 28-02-2012 r.

Nastpnie pobierz najnowsz wersj oprogramowania WAMP - rysunek 2.

Rysunek 2: strona http://vertrigo.sourceforge/?lang=pl

Uruchom plik instalacyjny Vertrigo_227.exe i zainstaluj aplikacj godzc si z ustawieniami proponowanymi przez instalator programu. Zapamitaj ciek lokalizacji plikw serwera WAMP rysunek 3.

Rysunek 3: Folder docelowy zainstalowanego serwera WAMP

Program VertrigoServ w wersji 2.27 doskonale dziaa zarwno na systemie operacyjnym Windows XP jak i na Windows 7. Jest to o tyle istotne, i poprzednie wersje miay problem z prawidowym dziaaniem na nowszych wersjach Windowsa Vista oraz Windows 7.

Uruchomienie serwera WAMP oraz instalacja bazy danych

Gdy uruchomisz serwer VertrigoServ pojawi si okno informujce jakie programy w jakich wersjach zostan za chwile uruchomione. Po klikniciu na przycisk Ukryj to okienko i uruchom serwer nastpi prba uruchomienia aplikacji wchodzcych w skad VertrigoServ. Gdy wszystko zostanie pomylnie uruchomione na dole ekranu, w obszarze powiadomie (okolice zegara) pojawi si ikona serwera z zielonym krzyykiem rysunek 4.

Rysunek 4: prawidowo uruchomiony serwer VertrigoServ

Teraz mona sprawdzi jaki adres IP posiadamy w naszej sieci. W tym celu kliknij prawym klawiszem myszy na ikonie VertrigoServ w okolicach zegara.

Na samej grze listy znajduje si Twj adres IP zapisz go na kartce rysunek 5.

Rysunek 5: adres IP serwera VertrigoServ w tym przypadku IP: 192.168.115.132

Gdy znamy swj adres IP mona przy jego pomocy uruchomi panel konfiguracyjny umoliwiajcy konfiguracj VertrigoServ. Aby to osign, uruchom dowoln przegldark internetow i wprowad w polu adresu swj adres IP rysunek 6. Moesz rwnie uy adresu 127.0.0.1 (adres ptli zwrotnej).

Rysunek 6: panel informacyjno - konfiguracyjnt rodowiska VertrigoServ

W pierwszej kolejnoci naleaoby zmieni domylne haso MySQL dla uytkownika root, jednak ze wzgldu na fakt, i wielu uytkownikw w sali komputerowej bdzie korzystao z serwera MySQL prosz pozostawi haso domylne bez zmian (haso: vertrigo).

Jak utworzy pusta baz danych?

Po uruchomieniu VertrigoServ naley utworzy pust baz danych, ktra jest niezbdna do pniejszej instalacji strony WWW opartej na CMS2 Drupal3. W tym celu uruchom program PhpMyAdmin klikajc na link PhpMyAdmin w panelu Narzdzia i linki rysunek 6. Zaloguj si jako uytkownik root z hasem vertrigo. Nastpnie utwrz nowa baz danych klikajc na link Bazy danych - rysunek 7.

Rysunek 7:

Ustaw stron kodow na utf8_polish_ci (ustawienie umoliwiajce prawidowe wywietlanie polskich znakw diakrytycznych) oraz wprowad dowoln nazw bazy danych (nie uywaj polskich znakw przy tworzeniu nowej bazy danych) rysunek 8.

Rysunek 8: Baza danych drupal, strona kodowa utf8_polish_ci

Proces tworzenia nowej bazy danych zakoczy si sukcesem. Warto w tym miejscu zapisa sobie kilka ustawie zwizanych z nazw oraz dostpem do bazy danych: nazwa bazy danych: drupal uytkownik: root haso: vertrigo Informacje te bd w przyszoci uyteczne podczas instalacji CMS Drupal.

Przygotowanie do instalacji CMS Drupal.

W celu pobrania najnowszej wersji CMS Drupal, wejd na stron http://drupal.org/project/drupal - rysunek 8.

Rysunek 8: pobierz najnowsz wersj Drupal. (Drupal 6.24, *.zip)

2 3

http://pl.wikipedia.org/wiki/System_zarz%C4%85dzania_tre%C5%9Bci%C4%85, 1-03-2012r. http://pl.wikipedia.org/wiki/Drupal, 1-03-2012r.

Rozpakuj archiwum zip. Po rozpakowaniu powinien powsta folder o nazwie drupal-6.25. Folder ten wraz z zawartoci przekopiuj do C:\ProgramFiles\VertrihoServ\www. W tym momencie warto si zastanowi nad zawartoci tworzonej strony. Jeli strona, ktr tworzymy bdzie zwizana z fotografi, ktra jest dla mnie pasj, mona zmieni nazw folderu drupal-6.25 na np. mojefoto. Wskazwka - pamitaj, e nazwa powinna by stosunkowo krtka, nie moe zawiera polskich znakw oraz nie powinna zawiera duych liter rysunek 9.

Rysunek 9: zmieniona nazwa folderu z drupal-6.24 na mojefoto

Najczciej stron internetow publikujemy na serwerze zewntrznym. W celu weryfikacji zwizanej z upewnieniem si, e jestemy wacicielami naszej domeny naley wykona prost operacje na plikach. Czynno ta, przeprowadzona poprawnie, uniemoliwia rwnie w przyszoci jakiekolwiek zmiany naszej strony przez osoby niepowoane. Co naley zrobi? Wejd do folderu: C:\Program Files\VertrigoServ\www\mojefoto\sites\default, gdzie mojefoto jest nazw mojego katalogu. Znajduje si tam plik default.settings.php, ktry naley skopiowa i wklei w to samo miejsce. Nastpnie naley zmieni jego nazw na settings.php - rysunek 10.

Rysunek 10: lewe okno skopiowany plik, prawe okno zmieniona nazwa pliku

Po zmianie nazwy pliku jestemy gotowi do instalacji Drupal.

Instalacja CMS Drupal

Otwrz dowolna przegldark internetow. Jako adres wpisz 127.0.0.1/mojefoto (oczywicie kady bdzie mia inna nazw katalogu). Instalacja domylnie jest przeprowadzana w jzyku angielskim. W celu rozpoczcia instalacji kliknij na link Install Drupal in English. W nastpnym oknie rysunek 11, wypenij formularz umoliwiajcy poczenie si z uprzednio utworzon baz danych.

Rysunek 11: baza danych: drupal, uytkownik: root, haso: vertrigo

Pamitaj, e Twoja baza danych ma inn nazw Twoje imi.

W kolejnym kroku Configure site naley wprowadzi podstawowe informacje zwizane z nazw strony, adresem e-mail administratora oraz skonfigurowa parametry uytkownika (administratora), ktry bdzie mia pene prawa dostpu do administracji serwisu. Dla celw tego wiczenia podaj nazw uytkownika admin i dwukrotnie haso np. informatykarysunek 12. Zanotuj parametry logowania (uytkownik oraz twoje haso).

Rysunek 12: Konfiguracja strony: podaj m.in. nazw strony, adres email strony oraz administratora strony

Pozostae, domylne ustawienia pozostaw bez zmian i zatwierd korzystajc z przycisku Save and continue. Poprawnie przeprowadzona instalacja koczy si komunikatem: Congratulations, Drupal has been successfully installed. Please review the messages above before continuing on to your new site. Wyjanienie: gdy instalacja Drupala przeprowadzana jest na serwerze WAMP (instalacja na lokalnym komputerze), nie ma moliwoci korzystania z obsugi poczty elektronicznej z poziomu Drupala. Stad tez stosowny komunikat informujcy o tym problemie. Po klikniciu na link your new site przeniesiesz si do swojej nowej strony jako administrator serwisu CMS. Korzystajc z linku Log out wyloguj si z serwisu Drupal.

Zmiana wygldu serwisu CMS Drupal

Po zainstalowaniu CMS Drupal istnieje moliwo zaawansowanej konfiguracji oraz rozbudowy. Przygod z Drupalem rozpoczniemy od zmiany wygldu serwisu. W tym celu musisz si zalogowa jako admin do Drupala. Nastpnie korzystajc z linku Administer wybierz menu Themes z sekcji Site building rysunek 13.

Rysunek 13: zmiana wygldu serwisu Drupal

Znajdziesz tu sze rnych skrek, z ktrych tylko jedna jest obecnie uywana. Odszukaj skrk Gerland i kliknij na link konfiguracyjny configure. rysunek 14.

Rysunek 14: zmiana wygldu CMS Drupal gotowe szablony

Zmian wygldu mona osign korzystajc z gotowych szablonw lub modyfikujc rcznie wszystkie kolory wchodzce w skad danej skrki. Na kocu zapisz zmiany Save configuration. Istnieje rwnie moliwo zmiany skrki domylnej na inn lub wgranie kolejnych skrek ktre mona zastosowa do konfiguracji witryny. Skrki mona pobra korzystajc z tego linku i po rozpakowaniu zapisa do: C:\Program Files\VertrigoServ\www\mojefoto\themes Naley jednak pamita, e instalowane skrki musz by zgodne z wersj Drupala (wersja zainstalowanego przez nas Drupala to: 6.x) Korzystajc z linku Log out wyloguj si z serwisu Drupal.

Testowanie architektury Klient Serwer

Co prawda, gdy na ekranie komputera jeste na swojej stronie Drupala to ju korzystasz z architektury Klient-Serwer. Klientem jest twoja przegldarka internetowa, ktra czy si z serwerem WWW zainstalowanym na tym samym komturze jako serwer VertrigoServ, na ktrym pracuje Apache.- serwer WWW. Teraz kady z Was sprbuje wywietli na swoim komputerze stron swojego ssiada. W tym celu naley zna adres IP komputera ssiada oraz jego nazw katalogu instalacyjnego Drupala. Kliknij na przycisk Start Windowsa i w oknie Uruchom wprowad cmd rysunek 15.

Rysunek 15: uruchomienie interpretera polece cmd

W oknie interpretera polece wprowad komend ipconfig. Zostanie wywietlona konfiguracja adresw IP wszystkich kart sieciowych zainstalowanych na danym komputerze. Odszukaj adres, ktry pierwsze trzy oktety bd naleay do klasy C: 192.168.4.x. rysunek 16, za ostatni oktet bdzie niepowtarzalny dla kadego komputera.

Rysunek 16: adres IP Twojego komputera pracownia III LO (IP: 192.168.4.34)

Gdy znasz adres IP ssiedniego komputera wprowad go w polu adresowym dowolnej przegldarki, wstaw znak slash (/) i na kocu dopisz nazw katalogu w ktrym zainstalowano CMS Drupal np.: 192.168.4.32/mojefoto. Na ekranie Twojej przegldarki zostanie wywietlona strona utworzona przez inn osob. Twoja przegldarka peni funkcj klienta w stosunku do serwera WWW pracujcego na ssiednim komputerze. Korzystajc z linku Log out wyloguj si z serwisu Drupal.

Spolszczenie serwisu
Zainstalowany serwis jest angielskojzyczny. Istnieje moliwo obsugi serwisu w kilku jzykach, z jednym jzykiem domylnym. Jak zamieni jzyk domylny z angielskiego na polski? Musisz by zalogowy do panelu administracyjnego serwisu Drupal - rysunek 17. Uytkownik i haso zgodne z wpisem podczas instalacji (admin, twoje haso).

Rysunek 17: Logowanie do panelu administracyjnego

Aby moliwe byo dodanie innych jzykw ni angielski, musi zosta uaktywniony modu Locale. W tym celu przejd do sekcji zarzdzania moduami, tak jak to pokazano na rysunku 18.

Rysunek 18. Przejcie do sekcji moduw

Modu Locale obsuguje wersje jzykowe witryny i tumaczenia interfejsu na jzyki inne ni angielski Odszukaj na licie moduw moduy: Locale oraz modu Content translation i uaktywnij je - rysunek 19. Zapisz zmiany Save configuration.

Rysunek 19. Uaktywnienie moduw: Lokale oraz Kontent translation

10

W menu Administer-Site buildind pojawi si nowa opcja Translate interface, ktr naley uaktywni. Naley jeszcze pobra z Internetu odpowiedni paczk tumaczenia adres: http://localize.drupal.org/. Odszukaj Polski i pobierz plik do wersji Drupal 6.25. Po przejciu do zakadki Import wybierz z listy jzykw jzyk polski i wska pobrany plik z polsk wersj jzykow drupal-6.25.pl.po. Zatwierd wybr poleceniem Import - rysunek 20.

Rysunek 20. Import pliku z polsk wersj jzykow

Nastpnie naley wskaza jzyk polski, jako jzyk domylny dla platformy Drupal rysunek 21. Wybierz polecenie languages page i wskaza jzyk polski jako domylny, zaznaczajc Default. Po zatwierdzeniu Save configuration serwis powinien ju by w jzyku polskim.

Rysunek 21. Wybr jzyka domylnego

Zawsze, gdy skoczysz prac wyloguj si z serwisu.

11

Problemy z uruchomieniem VertrigoServ

Co zrobi gdy mimo zainstalowania oprogramowania nie moemy uruchomi strony http://127.0.0.1? W naszym wiczeniu potrzebujemy dziaajcych prawidowo serwerw Apache oraz MySQL. Kady z nich potrzebuje do swej pracy wolnych zasobw systemowych w postaci odpowiednich portw. Serwer Apache uywa portw 80, 81 oraz 443 za serwer MySQL portu 3306. Gdy w systemie jest uruchomiona aplikacja, ktra zajmuje, cho jeden z wymienionych wyej portw to z pewnoci Vertrigo nie bdzie prawidowo dziaa.

Co mona zrobi?
Istniej dwa rozwizania. Pierwsze jest troch mao eleganckie. Mona zamkn ten program, ktry nam przeszkadza, uruchomi Vertrigo, a nastpnie uruchomi aplikacj, ktr uprzednio wyczylimy. W wielu przypadkach mona uzyska zadawalajcy efekt, gdy niektre programy mog pracowa na rnych portach i jeli jakie s zajte to same poszukuj kolejnych wolnych. Nie zawsze jednak tak si dzieje. Drugie rozwizanie jest troch trudniejsze. Wymaga od uytkownika konfiguracji programu, ktry nam przeszkadza. W tym przypadku programem tym jest komunikator internetowy Skype. Aby zmieni domylne porty zajmowane przez ten program z menu Narzdzia wybierz menu Opcje. Nastpnie Zaawansowane i Poczenia rysunek 22.

Rysunek 22. Aplikacja Skype zajmuje porty 80 oraz 443

Naley wyczy opcj Uyj portw 80 oraz 443 a nastpnie zapisa. Gdy Skype nie jest uruchomiony, uruchom VertrigoServ. Sprawd czy ikona programu WAMP posiada zielona ikon. Dopiero teraz moesz uruchomi Skype.

12