Prace Instytutu Prawa i Administracji PWSZ w Sulechowie

KRZYSZTOF WITKOWSKI

ASPEKT LOGISTYKI MIEJSKIEJ W GOSPODAROWANIU INFRASTRUKTUR TRANSPORTOW MIASTA

Logistyka miejska naley do najnowszych dyscyplin badawczych, ktre pojawiy si na przeomie XX i XXI wieku. Przedmiotem bada logistyki miejskiej s zagadnienia celowo zorganizowanego i zintegrowanego przepywu materiaw, ludzi i informacji w aglomeracji miejskiej. Problemy te obejmuj m. in.: zagadnienie dostpnoci komunikacyjnej miasta, zaopatrzenie sieci handlowych w towary, zaopatrzenie aglomeracji w wod i energi, gospodarki ciekowej, usuwania i utylizacji odpadw, budowy i utrzymania sieci telekomunikacyjnych oraz dbao o rodowisko naturalne aglomeracji miejskiej i jej okolic. Wzrostu znaczenia logistyki miejskiej we wspczesnej gospodarce naley poszukiwa wraz z pojawieniem si nowego paradygmatu internacjonalizacji miast. Wie si to bezporednio z przejciem od ukadw hierarchicznych do ukadw sieciowych miast. Cigy rozwj aglomeracji mierzony przestrzennym rozrastaniem si miast, wzrostem gstoci zaludnienia, rosnc liczb lokalizowanych tam zakadw produkcyjnych i instytucji publicznych wymaga od wadz miejskich stosowania zasad zarzdzania logistycznego. Skupienie znacznej liczby osb i podmiotw gospodarczych na stosunkowo maym terytorium rodzi istotne problemy w zarzdzaniu. Uznaje si, e ich rozwizanie zalee moe od przeoenia zasad z powodzeniem dotd wykorzystywanej w biznesie logistyki na grunt zarzdzania miastem. Na obszarach aglomeracji skupia si bowiem potencja ekonomiczny i spoeczny danego kraju, a ich sprawne funkcjonowanie decyduje zarwno o rozwoju kraju, jak i danego regionu. Zbiego si to z zarysowywaniem si w logistyce u progu XXI wieku (podobnie jak i w marketingu) nurtu spoecznego. Logistyka nie jest tu postrzegana jako sposb zaspakajania potrzeb konkretnego podmiotu nastawionego na osignicie zysku. W tym spoecznym ujciu moe zosta bezporednio
203

204

Krzysztof Witkowski

odniesiona do metod zarzdzania aglomeracj. Zarzdzanie miastem bdcym jednoczenie miejscem pracy, zamieszkania, wypoczynku, dokonywania zakupw czy korzystania z dbr kultury, musi mie oprcz ekonomicznego, take swj wymiar spoeczny i ekologiczny. Musi ono by sprawne i skuteczne we wszystkich wymiarach. Szczegln baz dla logistyki miejskiej stanowi miasta zorganizowane w ukadzie sieciowym. Zarzdzanie tak struktur wymaga znacznych kompetencji logistycznych, bardzo zblionych do tych, ktre niezbdne s w zarzdzaniu zoonymi acuchami logistycznymi1. Logistyka miejska stanowi narzdzie rozwizywania problemw funkcjonowania wysoce zurbanizowanych obszarw - mikroregionw, jakimi s aglomeracje miejskie. Logistyka miejska proponuje zastpienie dotychczasowego, nieskoordynowanego ukadu potokw przewozw przez zorientowany na klienta (tu: mieszkaca miasta), skoordynowany pomidzy przedsibiorstwami lokalny system logistyczny, ktry jest szczeglnie wraliwy na potrzeby aglomeracji miejskiej. Logistyka w odniesieniu do aglomeracji wskazuje na konieczno zapewnienia optymalnych powiza produkcyjno-przestrzennych, z uwzgldnieniem kosztw, wydajnoci i usug wiadczonych poszczeglnym podmiotom, zakadajc ekonomiczny i ekologiczny rozwj regionu. Celem logistyki miejskiej jest zatem poczenie w jedn, sterowaln cao aktywnoci wszystkich podmiotw gospodarczych dziaajcych na terenie miasta i zarzdzanie t sieci zdarze w sposb zapewniajcy podany poziom jakoci ycia i gospodarowania w miecie przy minimalnym poziomie kosztw, jednak z uwzgldnieniem wymogw ekologii. Mona take sformuowa tez, e logistyka miejska w ten sposb warunkuje dalsze otwieranie si miast na dyfuzj innowacji czy funkcjonowanie miast w sieci2. Istot logistyki jest realny przepyw dbr materialnych i informacji oraz ich intensywno, cigo i niezawodno. Logistyk moemy traktowa take jako koncepcj zarzdzania czy wrcz jako dyscyplin wiedzy ekonomicznej badajcej przepyw dbr i informacji oraz ich wpyw na efektywno gospodarowania podmiotw gospodarczych. W tym midzy innymi gmin i miast3. Zadania, ktrych wykonanie warunkuje przepyw dbr materialnych i informacji w przestrzeni i czasie nazywane s procesami logistycznymi4. Sprawno przepywu tych strumieni oraz wielko kosztw jakie tworz ma decydujcy wpyw na procesy gospodarcze dokonujce si w organizacjach. Procesy fizycznego przepywu produktw, gospodarowania zasobami, a take procesy informacyjne wymagaj zastosowania rozmaitych rodkw i technik. rod-

M. Szymczak Logistyka miejska w: Kompendium wiedzy o logistyce, E. Goembska / red. /Warszawa-Pozna, 2001, s.293-299. E. Goembska, Kompendium wiedzy o logistyce, Warszawa-Pozna 2001. 3 K. Witkowski, Ksztatowanie infrastruktury logistycznej przez wadze samorzdowe dla rozwoju lokalnego biznesu, Zarzdzanie rozwojem lokalnym / red. M. Fic, K. Dziedziura/, Sulechw, 2003, s.108 4 S. Abt, Logistyka w teorii i praktyce, Pozna 2001, s.27.
2

Aspekt logistyki miejskiej w gospodarowaniu infrastruktur transportow miasta

205

ki te, sposoby ich uycia, a take systemy ich wykorzystania tworz swego rodzaju infrastruktur procesw zachodzcych w organizacjach. Rnie stosowane s podziay infrastruktury, zalenie od przyjmowanych kryteriw klasyfikacyjnych. Zasadniczo mona podzieli infrastruktur na dwa due zbiory: materialn i niematerialn5. Do infrastruktury niematerialnej zaliczane s takie elementy, jak poziom wyksztacenia spoeczestwa, jego tradycje, kultura, zdyscyplinowanie, gospodarno, poczucie odpowiedzialnoci, jak rwnie prawno-organizacyjne warunki dziaania jednostek gospodarczych. Infrastruktur materialn dzieli si na dwie grupy:6 infrastruktur spoeczn, obejmujc urzdzenia i instytucje wiadczce usugi w zakresie ksztacenia i wychowania, nauki, ochrony zdrowia, rekreacji, kultury i pomocy spoecznej, zaspokajajce potrzeby czowieka o charakterze jednostkowym, niezbdne dla tworzenia i funkcjonowania sfery produkcyjnej w sposb bezporedni i poredni; infrastruktur techniczno-ekonomiczn, obejmujc urzdzenia i obiekty transportu i cznoci, zaopatrzenia w wod i energie, a take urzdzenia suce ksztatowaniu i ochronie rodowiska naturalnego. Urzdzenia infrastruktury techniczno-ekonomicznej zaspokajaj potrzeby sfery produkcyjnej i nieprodukcyjnej, a take potrzeby indywidualne i zbiorowe ludnoci. Ten fragment infrastruktury obejmuje zasigiem zadania i funkcje realizowane przez logistyk, std mona go nazwa infrastruktur logistyczn. I aspekt logistycznego gospodarowania bdzie przedmiotem dalszych rozwaa Do opisu poszczeglnych rodzajw infrastruktury mona wykorzysta cechy infrastruktury. Jest to pomocne w podziale i charakterystyce elementw infrastruktury. Prezentacj cech przedstawia tabela nr 1. Tabela 1 Cechy infrastruktury
Cechy inwestycji i obiektw infrastrukturalnych 1. Wysoka kapitaochonno 2. Dugi okres realizacji 3. Dugi okres dojrzewania 4. Dugi okres uytkowania 5. Wolny przebieg procesu starzenia moralnego 6. Ograniczone moliwoci przeksztace 7. Wysoka niepodzielno
5

Cechy efektw infrastrukturalnych 1. Efekty o charakterze usugowym 2. Efekty o charakterze dbr szczeglnie cennych 3. Efekty o charakterze dbr publicznych bd zblionych do publicznych

Cechy rynku infrastrukturalnego 1. Nierwnomierno i zmienno czasowa i przestrzenna popytu 2. Niemono odraczania popytu 3. Ograniczona suwerenno konsumenta 4. Duy wpyw czynnikw pozaekonomicznych na

Z. Mikoajewicz, Rola przemysu w rozwoju infrastruktury techniczno-ekonomicznej regionu na przykadzie przemysu wapienniczego w regionie opolskim. Warszawa-Wrocaw 1980, s. 5. 6 Ibidem.

206 Cechy inwestycji i obiektw infrastrukturalnych nakadw 8. Ograniczone moliwoci etapowania inwestycji 9. Wysokie nakady progowe 10. Dugi okres zwrotu 11. Duy udzia kosztw staych i oglnych 12. Skokowe narastanie kosztw 13. Duy udzia kosztw utopionych (nieodwracalnych) 14. Immobilno przestrzenna 15. Wysoka specyficzno nakadw 16. Niemono importowania infrastruktury 17. Znaczna wspzaleno czci skadowych (znaczna komplementarno) 18. Korzyci skali 19. Wysokie ryzyko inwestycyjne Cechy efektw infrastrukturalnych 4. Niemono magazynowania efektw 5. Brak substytutw 6. Wielogaziowe znaczenie 7. Efekty zewntrzne (w tym przestrzenne efekty zewntrzne ) 8. Efekty sieciowe 9. Efekty makroekonomiczne i mikroekonomiczne (niekiedy czciowo sprzeczne) 10. Nieostro granic wzrostu wiadczenia usug 11. Efekty dugookresowe o niekiedy odroczonym charakterze 12. Oglnogospodarcze i oglnospoeczne znaczenie efektw

Krzysztof Witkowski

Cechy rynku infrastrukturalnego popyt 5. Ograniczone moliwoci konkurencji 6. Ograniczone moliwoci lub brak wykluczenia z dostpu do infrastruktury 7. Ograniczona rola regulacji cenowej 8. Wysokie bariery wejcia i wyjcia z rynku 9. Subaddytywno i rosnce przychody (monopol naturalny) 10. Rynek niekwestionowalny (bezsporny) lub o ograniczonej kwestionowalnoci 11. Istotna rola pastwa i / lub instytucji regulujcych dziaanie rynku 12. Ograniczone, a w pewnych przypadkach brak moliwoci zastosowania regulacji rynkowej

rdo: M. Ratajczak, Infrastruktura w gospodarce rynkowej, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Pozna 1999r., s.11

Rola infrastruktury w yciu spoeczno-gospodarczym okrelana jest rnie. W szeregu pogldw i publikacji spotka si mona z kracowo rnymi stanowiskami: od traktujcych problem infrastruktury w sposb marginesowy, uznajcych jej rozwj za wtrny w wyniku oglnego rozwoju spoeczno-gospodarczego, zwaszcza za sfery produkcyjnej, do pogldw diametralnie odmiennych, przypisujcych infrastrukturze twrcze, wiodce funkcje w mechanizmie wzrostu gospodarczego. W modelu logistyki miejskiej preferuje si takie rozwizanie, w ktrym administracja publiczna wystpuje jako gwny udziaowiec i oferuje swoje wasne rodki. Inny wariant polega na poczeniu nie w peni wykorzystanych rodkw podmiotw gospodarczych funkcjonujcych na terenie miasta (w tym take przewonikw lokalnych) i udostpnieniu ich w caoci na potrzeby danego obszaru. Logistyka miejska jest z zaoenia elementem polityki gospodarczej pastwa, std dugookresowa interwencja pastwa jest jej sta cech. Co wicej, zakres wsparcia ze strony gmin nie koczy si na staych subwencjach, ale obejmuje take inne sposoby dzia-

Aspekt logistyki miejskiej w gospodarowaniu infrastruktur transportow miasta

207

ania, jak na przykad obnianie wartoci sprzedawanych gruntw. Logistyka miejska wyrosa na gruncie znanych, niewzruszonych zasad logistycznych, a wic: koordynacji dziaa podejcia systemowego, orientacji na przepywy i patrzenia przez pryzmat caoci. Wyrnia si w niej nastpujce obszary stanowice przedmiot jej bada i potrzeb wprowadzenia praktycznych rozwiza logistycznych: zaopatrzenie miast w wod, gaz, energi elektryczn i ciepo, organizacj pasaerskiego transportu miejskiego (take podmiejskiego) i transportu dostawczego z uwzgldnieniem procesw magazynowania, problematyk wywozu i utlizacji odpadw komunalnych oraz oczyszczania ciekw, organizacj sieci telekomunikacyjnej na terenie miasta, ksztatowanie transportowych powiza aglomeracji z systemem logistycznym makroregionu. Realizacja tych zagadnie w zakresie logistyki miejskiej winna zapewni optymalne warunki do funkcjonowania miasta, z uwzgldnieniem kosztw, wydajnoci i usug realizowanych wzgldem podmiotw miejskich z uwzgldnieniem aspektw ochrony rodowiska. Dziaanie takie ma wic podwyszy jako ycia spoeczestwa aglomeracji i poprawi warunki funkcjonowania podmiotw gospodarczych na terenie aglomeracji, przy jednoczesnej eliminacji zbdnych przewozw, skracaniu czasu przemieszczania, ograniczaniu zapasw u tych podmiotw, obnianiu cen usug realizowanych przez te podmioty dla miasta, zapewnieniu ekologicznego i ekonomicznego rozwoju oraz dronoci kanaw eurologistycznych. Inaczej mwic, logistyka miejska dotyczy wszystkich tych dziaa, ktre skadaj si na dzienny cykl ycia miasta jako przestrzeni ekonomicznej, spoecznej i kulturowej. W ostatnich latach do powszechna jest ewolucja pogldw na rzecz przypisywania infrastrukturze coraz wikszej roli w caym rozwoju spoecznogospodarczym. Przyjmujc tez o istotnym wpywie istniejcych urzdze infrastruktury na warunki, skal, tempo i lokalizacj inwestycji przemysowych, spodziewa si mona rwnie oddziaywania w kierunku odwrotnym, czyli wpywowi sfery produkcyjnej, a szczeglnie przemysu, na rozwj poszczeglnych elementw infrastruktury. Mona poda wiele przykadw nowych inwestycji w miejscach gdzie najpierw stworzono warunki funkcjonowania przedsibiorstw, stworzono infrastruktur w postaci wodocigw, kanalizacji, sieci energetycznej i gazowniczej oraz pobudowano drogi. Takie gminy, ktre dodatkowo zachcay niszymi podatkami, stay si obiektem zainteresowania wielu przedsibiorstw. Wszystkie elementy infrastruktury logistycznej, jakkolwiek na og rozpatrywane odrbnie, naley analizowa kompleksowo w zintegrowanych systemach. Istot-

208

Krzysztof Witkowski

nym czynnikiem rzutujcym na systemy logistyczne jest charakter dziaalnoci przedsibiorstw i operacji w nich przeprowadzanych7.

Rys. 1. Model zada i zainteresowa logistyki miejskiej

[rdo: E. Goembska, P. Czajka, D. Tomaszewska. Eurologistics nr 3 2001 r.]

Jeeli zatem uzna, e miasto jest obszarem integrujcym w przestrzeni gospodarczej, w tym ekonomicznej, kad dziaalno zwizan z gospodarowaniem zasobami rzeczowymi i ludzkimi, to zadaniem logistyki miejskiej jest poczenie w jedn sterowaln cao wszystkich aktywnoci tych podmiotw gospodarczych, ktre odpowiedzialne s za zapewnienie naleytych warunkw tego gospodarowania. Logistyka miejska, jako stosunkowa nowa dziedzina nauki, ma u swych podstaw te elementy teorii logistyki, jako metody zarzdzania, ktre tworz przejrzyst
7

Cz. Skowronek, Z. Sarjusz - Wolski, Logistyka w przedsibiorstwie, Warszawa 1999, s. 61.

Aspekt logistyki miejskiej w gospodarowaniu infrastruktur transportow miasta

209

struktur organizacji i zarzdzania zasobami miasta. Trudno sobie dzisiaj wyobrazi brak systemowych rozwiza w obrbie infrastruktury miasta i tej gospodarczej, i tej spoecznej. Nadto, mona sformuowa tez, e logistyka miejska warunkuje dalsze procesy otwierania si miast na dyfuzj innowacji czy funkcjonowanie miast w sieci. W logistyce miejskiej8 uwzgldnia si, zatem transport, magazynowanie, przestrzenn konfiguracj sieci, sie telekomunikacyjn, gospodark komunaln, zaopatrzenie w noniki energii i wod, utylizacj odpadw, inaczej mwic wszystkie te dziaania, ktre skadaj si na dzienny cykl ycia miasta jako przestrzeni ekonomicznej, spoecznej i kulturowej. Przyjmuje si, e na koszt logistyczny skada si w 75% koszt transportu. Moemy powiedzie, e transport w miecie to swoisty krwioobieg organizmu miejskiego, std szczegln uwag skupiono w ostatnich latach wanie na systemie transportowym w logistyce miejskiej. Zagadnienia transportu w logistyce miejskiej obejmuj przewz osb na terenie aglomeracji, transport zaopatrzeniowy oraz wywz odpadw i nieczystoci. Zatem transport w logistyce miejskiej jest ograniczony do trzech podstawowych gazi: transportu samochodowego (autobusowego, trolejbusowego, indywidualnego), transportu szynowego (tramwajowego, kolejowego - szybkie koleje miejskie, wykorzystanie kolei do obsugi miasta i metro) oraz przesyowego9 (wodocigi, gazocigi, linie energetyczne, cieplik, kanalizacja)10. Podstaw wyodrbnienia zagadnie transportu miejskiego spord innych zagadnie transportu i stawiania na rwni z gaziami transportu jest jednak nie tyle przestrzenny zasig dziaania, ile specyfika problematyki eksploatacyjnoekonomicznej, wynikajca z charakteru pasaerskich potrzeb przewozowych i sposobu ich zaspokajania. W rezultacie pojcie transport miejski jest najczciej utosamiane z transportem pasaerskim i uywane jest zamiennie z pojciem komunikacja miejska11. Zasig dziaania transportu miejskiego jest jednak jeszcze wikszy, ze wzgldu na tworzenie si i rozwj zespow miast, ktre przybieraj rnorodn posta, a w szczeglnoci aglomeracji i konurbacji. Pomidzy miastami wchodzcymi w skad zespou istniej silne wizi funkcjonalne, spajajce je w jedn cao. Z punktu widzenia transportu miejskiego, zesp wraz z przylegymi terenami stanowi bowiem jedn terytorialn cao, wymagajc zaspokojenia okrelonego zapotrzebowania na przewozy pasaerskie.

8 9

M. Szymczak, Logistyka miejska, s.293-299. W szczeglnych przypadkach ma miejsce transport wodny i dotyczy on przepraw promowych w miastach pooonych czciowo na wyspach. Aglomeracje miejskie stanowi element ukadu logistycznego makroregionu (np. kraju), a zatem logistyka miejska zajmuje sie take problemami wzowymi punktw transportowych (w tym take centrw logistycznych) o znaczeniu krajowym oraz midzynarodowym. 10 Zob. E. Goembska, Kompendium wiedzy o logistyce. 11 Transport, W. Rydzkowski, E. Wojewdzka- Krl, Warszawa 2002, s. 223.

210

Krzysztof Witkowski

Infrastruktura transportu miejskiego jest infrastruktur rnych gazi transportu o specyfice wynikajcej z dostosowania do obsugi potrzeb przewozowych, wystpujcych wewntrz obszarw zurbanizowanych. Skadaj si na ni12: drogi i ulice wraz z caym trwaym wyposaeniem, sucym do organizacji ruchu koowego i pieszego, torowiska metra, kolei i tramwajw, sie energetyczna zasilajca metro, koleje, tramwaje i trolejbusy, podstacje energetyczne, przystanki, stacje i wzy przesiadkowe, zajezdnie autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe, parkingi. System transportowy aglomeracji miejskiej stanowi bardzo wany podsystem logistyki miejskiej. Jest on tu, podobnie jak w logistyce przedsibiorstw, podstaw realizacji powiza zapewniajcych drono kanaw przepywu towarw i ludzi. Powizania te s realizowane midzy rnymi podsystemami: produkcyjnym, handlowym, usugowym, mieszkaniowym, rekreacyjnym itd. System transportowy integruje wszystkie obszary funkcjonalne aglomeracji. Sprawno funkcjonowania tego systemu okrela jako wiadczonych usug przewozowych (lub inaczej: poziom obsugi klienta-pasaera) oraz wysoko nakadw finansowych na komunikacj miejsk. Dy si zatem do maksymalizacji logistycznego poziomu obsugi klienta przy danych kosztach globalnych, lub do minimalizacji kosztw przy okrelonym poziomie obsugi. Potrzeby przewozowe ludnoci w miastach ujawniaj si jako suma wielu potrzeb indywidualnych. Cech charakterystyczn potrzeb przewozowych jest ich powizanie z zaspokajaniem potrzeb innego rodzaju, jak np. praca, nauka, wypoczynek, zaopatrzenie gospodarstw domowych, rozrywka. Std mwi si o wtrnoci potrzeb przewozowych. Miejskie potrzeby przewozowe s ksztatowane przez wiele powizanych ze sob czynnikw. Do najwaniejszych z nich mona zaliczy: wielko aglomeracji miejskiej, w tym liczb ludnoci, obszar miasta i jego ksztat, struktur przestrzenno-funkcjonaln miasta, w tym zwaszcza przestrzenn rozbieno midzy miejscami zamieszkania a miejscami pracy, stopie aktywnoci ludnoci, struktur demograficzo-spoeczn ludnoci, w tym zwaszcza struktur wedug wieku i statusu spoeczno-zawodowego, poziom dochodw ludnoci, ilo czasu wolnego ludnoci.
12

Transport., op. cit., s. 223.

Aspekt logistyki miejskiej w gospodarowaniu infrastruktur transportow miasta

211

Cechami charakterystycznymi potrzeb przewozowych w miecie s: koncentracja w ukadzie miejsc powstawania i celw podry, cykliczno wystpowania, ktrej wyrazem s szczyty przewozowe, i rnorodno. Wszystkie te cechy stwarzaj dodatkowe wymagania w zakresie organizacji ich zaspokajania w ramach logistyki miejskiej. Zapewnienie oczekiwanego poziomu obsugi transportowej podmiotw gospodarczych i mobilnoci mieszkacw poprzez tworzenie dostpnoci komunikacyjnej, ograniczanie kongestii transportowej, umoliwianie realizacji wikszoci potrzeb przewozowych wymaga od zarzdzajcych odpowiedniego ksztatowania systemu transportowego w miastach. Zagadnienia te nie zamykaj jednak listy zada zwizanych z organizowaniem podsystemu transportowego logistyki miejskiej. Do najwaniejszych zada z pozostaych mona zaliczy:13 tworzenie stref ruchu pieszego, stref ograniczonego ruchu samochodowego i stref ograniczonego postoju, na rzecz ochrony historycznej zabudowy starej czci miasta, tworzenie drg alternatywnej komunikacji, np. Rowerowej i opracowanie systemu zacht do korzystania z niej poprawy czystoci rodowiska, stworzenie systemu zacht do korzystania z transportu zbiorowego, na rzecz ograniczenia liczby pojazdw samochodowych w centrum - redni wskanik wykorzystania samochodu ksztatuje si w miastach na poziomie 1,4 osoby na pojazd, a na jeden zarejestrowany pojazd przypada w wielu polskich miastach zaledwie par metrw ulic, maksymalne wykorzystanie istniejcych obiektw infrastrukturalnych, pamitajc o ich dugowiecznoci i moliwoci ich remontowania zamiast budowania w to miejsce obiektw nowych, co ma przez wysok kapitaochonno tych obiektw istotny wpyw na koszty funkcjonowania systemu transportowego. System transportu miejskiego wykorzystuje coraz czciej nowoczesne narzdzia informatyczne. Mona mwi o systemie informacji we wspomaganiu zarzdzania transportu miejskiego. Wspczesny system informacji, wspierajcy logistyk miejsk moe korzysta z nowoczesnych technologii informatycznych o uniwersalnym przeznaczeniu i o przeznaczeniu na uytek logistyki oraz technologii zorientowanych na potrzeby logistyki miejskiej. W dobie postpujcej cyfryzacji procesw regulacyjnych w logistyce wane jest pojcie - telematyki. Stanowi ono poczenie sw telekomunikacja i informatyka (technologie informatyczne), ktre wskazuje na jednoczesne stosowanie technologii informatycznych i telekomunikacyjnych w okrelonych dziedzinach ycia gospodarczego. Celem stosowania telematyki w logistyce miejskiej jest zatem optymalizacja dostpu do wzw logistycznych, infrastruktury liniowej i jednoczenie redukcja niekorzystnego wpywu dziaalnoci czowieka na rodowisko przyrodnicze. Proces
13

E. Goembska, Kompendium wiedzy o logistyce, s. 239 i n.

212

Krzysztof Witkowski

tworzenia i wdraania inteligentnych systemw transportowych wie si z wieloma trudnociami i barierami, ktre mona podzieli na bariery finansowe, edukacyjne i technologiczne. Bariery technologiczne przejawiaj si w koniecznoci zgodnoci i integracji oprogramowania. Ograniczenia finansowe dotycz sfery pozyskiwania rodkw finansowych ze rde prywatnych i publicznych. Znacznym problemem s take ograniczenia edukacyjne - mentalnociowe, zwizane z brakiem wiadomoci wagi problemu zarzdzania miastami. Bariery te mona pokonywa poprzez budowanie poparcia dla projektw inteligentnych systemw wrd spoecznoci i wadz lokalnych, podnoszenie poziomu wiedzy o systemach oraz waciw ocen kosztw wdroenia i prognozowanych korzyci14. Logistyka, w tym logistyka miejska rozwija si wraz ze spoeczestwem. rodki transportu staj si nowoczesne oraz bardziej przyjazne rodowisku naturalnemu. Na ulicach miast spotka mona autobusy napdzane gazem ziemnym, ktry jest znacznie bardziej przyjazny rodowisku naturalnemu. Wspczenie kreujcy si obraz logistyki miejskiej jest bardzo mocno osadzony na podstawach logistycznych, zawiera elementy informatyki, telematyki i jednoczenie godzi te elementy z wymaganiami ekologii.

ASPEKTE DER STDTISCHEN LOGISTIK IN VERWALTUNGSFRAGEN DER STDTISCHEN TRANSPORTINFRASTRUKTUR Zusammenfassung

Im vorliegenden Beitrag wurden Probleme der stdtischen Logistik in Bezug auf die Verwaltung der stdtischen Transportinfrastruktur gezeigt. In der stdtischen Logistik spielt der Transport eine wesentliche Rolle. Als Forschungsfeld erschien die stdtische Logistik erst in der bergangszeit vom 20. ins 21. Jahrhundert. Geforscht werden organisierte Formen im Zugang von Materialien, von Menschen und Informationen. Das betrifft zugleich Probleme der Versorgung, Energie- und Wasserversorgung, Aspekte des Umweltschutzes, Sicherheit und Gesundheitsprobleme.

14

Tomaszewska D. (2001), Telematyka w logistyce miejskiej, EuroLogistics, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu.