Professional Documents
Culture Documents
Market S.A.
Pawe Chanas Aleksandra Dbek Bartomiej Derski Szymon Kamiski Karol Solecki Magorzata Szabat
Wrocaw 2009
5 5
6 6 6 6 6 6 7 7 8 8 8 8
9
9 9
10
10 10 11 11 12 13 19
20
24
27
27 29 30 30 30 32 32 32 32 32 34 34 34
Mara brutto ROE ROA ROI Podsumowanie ocena sytuacji finansowej spki: Analiza sprawnoci dziaania Kapita obrotowy netto Analiza zapasw Analiza nalenoci
34 34 34 34 35 36 36 37 38
ANALIZA KOSZTU KAPITAU POZYCJA RYNKOWA SPKI ANALIZA BANKRUCTWA ANALIZA TECHNICZNO-EKONOMICZNA.
Analiza przychodw z dziaalnoci podstawowej. Analiza dynamiki przychodw ze sprzeday Analiza wykorzystania majtku trwaego Analiza wykorzystania aktyww obrotowych ANALIZA KOSZTW ANALIZA SIY ROBOCZEJ
39 40 41 42
42 42 43 45 46 47
48 49 49
Alma Market SA jest notowan na Giedzie Papierw Wartociowych w Warszawie spk dziaajc na rynku FMCG (szybkozbywalnych dbr konsumpcyjnych). Ponadto spki zalene od Almy dziaaj w branach chemicznej, deweloperskiej, FMCG typu convience oraz handlu detalicznym dobrami luksusowymi (gwnie odzie).
Dane podstawowe
nazwa: Alma Market Spka Akcyjna1 (ALM / PLKRCHM00015) adres: ul. Pilotw 6, 30-964 Krakw strona internetowa: www.almamarket.pl prezes zarzdu: Jerzy Mazgaj (najwikszy akcjonariusz) warto ksigowa: 221,3 mln z2 warto rynkowa: 125,9 mln z (5 428 990 akcji po kursie z 30 kwietnia 2009 - 23,19 z za akcj)
Analiza otoczenia
Grupa kapitaowa Alma dziaa przede wszystkim w brany FMCG (Alma Market S.A. oraz Krakowski Kredens Sp. z o.o.), ktra jest dla niej najwaniejsz czci dziaalnoci. Znaczenie handlu towarami FMCG dla grupy Alma stale wzrasta. Udzia tej brany w przychodach wzrs od 42% w 2004 r. do 62% w 2008 r. Istotn cz przychodw generuje take dziaalno hurtowa w brany chemicznej, ktr prowadzi spka KrakChemia S.A.. Jednak udzia tej czci dziaalnoci w przychodach zmala w latach 2004-2008 do 35 % i bdzie si nadal zmniejsza, gdy Alma podkrela, e chce rozwija przede wszystkim dziaalno na rynku sprzeday detalicznej produktw FMCG. Marginaln cz przychodw grupy kapitaowej generuje dziaalno w brany deweloperskiej. Dziaalno Alma Development Sp. z o.o. skupia si przede wszystkim na zarzdzaniu nieruchomociami nalecymi do grupy kapitaowej. Ponadto we wrzeniu 2008 r. Alma Market przeja 100 % udziaw w Paradise Group Sp. z o.o. zajmujcej si sprzeda w systemie farnczyzowym dbr luksusowych (gwnie odziey). Jednak udzia w przychodach ze sprzeday na poziomie 5 % nie wpywa znaczco na sytuacj grupy. Zatem analiza otoczenia skupia si przede wszystkim na brany FMCG, zwaszcza w segmencie delikatesowym oraz na brany chemicznej, jednak w ramach niej, wycznie na produkcji i handlu granulatami tworzyw sztucznych, gdy te w badanym okresie zdominoway przychody KrakChemii (udzia w przychodach wynis 92,5 % w 2008 r.3, pozostajc na zblionym poziomie w latach poprzednich4).
1 2
do 20 maja 2004 r. spka nosia nazw F.H. KrakChemia S.A. GPW Infostrefa [2009-05-03] 3 Sprawozdanie z dziaalnoci KrakChemia S.A. za 2008 r., str. 11 4 Skonsolidowany raport roczny Alma Market S.A. za 2004 r., str. 89
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
Rozwj rynku
FMCG Rynek FMCG intensywnie rozwija si w Polsce od 1990 roku. Pocztkowo w postaci inwestycji wielkich zagranicznych sieci handlowych (Tesco, Ahold, Auchan itp.) a nastpnie konsolidacji mniejszych sklepw pod wsplnymi markami (np. Lewiatan) oraz rozbudowie sieci franczyzowych (przede wszystkim pod markami grupy Emperia). Obok tego gwnego trendu zwikszania iloci sklepw wielkopowierzchniowych (hipermarketw i dyskontw), zaznaczy si te trend rozwoju sieci sklepw z dobrami typu premium. S to dobra konsumpcyjne (przede wszystkim spoywcze) o wyszym standardzie, czsto sprowadzane na zamwienie konkretnej sieci zza granicy. Nasycenie tego typu sklepami jest w Polsce wci znacznie mniejsze ni w Niemczech czy Francji. Zatem istnieje miejsce na dalsz ekspansj delikatesowej sieci Alma. Granulaty tworzyw sztucznych Granulaty tworzyw sztucznych (gwnie Polietyleny, Polipropyleny i Polistyreny) s pfabrykatami sucymi do produkcji materiaw z tworzyw sztucznych (np. opakowa, foli itp.). Granulaty w przetworzonej formie obecne s w wikszoci tworzyw sztucznych dostpnych na rynku. Zatem jest to niezwykle duy i wci rozwijajcy si rynek.
Determinanty rozwoju
Sieci delikatesowe Rentowno sklepw delikatesowych jest silnie uzaleniona od ponadstandardowej zamonoci portfeli swoich klientw. Z tego wzgldu sieci z produktami premium mog rozwija swoj dziaalno przede wszystkim w duych polskich miastach. Poza tym wzrost ich przychodw jest skorelowany ze wzrostem zamonoci Polakw. Mona si zatem spodziewa, e chonno tego rynku bdzie w najbliszych latach rosa, wraz ze wzrostem dochodu Polakw. Granulaty tworzyw sztucznych Wraz ze wzrostem gospodarczym, ronie popyt na produkty z tworzyw sztucznych, ktre s obecne we wszystkich dziedzinach codziennego ycia. Polska zuywa wci jeszcze mniej tworzyw sztucznych ni kraje Zachodu. Oznacza to, e rynek granulatw bdzie rozwija si wraz ze wzrostem PKB i dogania poziom zuycia tworzyw sztucznych w krajach lepiej rozwinitych. W ostatnich latach rynek ten rozwija si na poziomie 6 10 % rocznie 5. Kryzys gospodarczy z pewnoci wpynie na zmniejszenie tempa rozwoju, jednak dugookresowo, mona zakada dalszy wzrost tego rynku.
Naley podkreli, e granulaty tworzyw sztucznych s produktami ropopochodnymi i ich cena u producenta moe podlega wahaniom ze wzgldu na ceny ropy na wiatowych rynkach. Rwnoczenie zmiany ceny u producenta przekada si mog na rentowno dystrybutorw, w tym KrakChemii.
Analiza konkurencji
Rynek delikatesowych dbr FMCG Alma Market na rynku delikatesowych dbr FMCG ma dwch powanych konkurentw a take dopiero powstajcych i planujcych wejcie na ten rynek rywali. Delikatesy Piotr i Pawe (lider rynku) powstay w 1991 r. i od 2000 r. rozwijaj si w systemie franczyzowym, co sprawia, e mog si pochwali wikszym tempem wzrostu ni Alma, ktra sama tworzy sie (por. histogram poniej).
Rys. 1: Ilo sklepw nalecych do czterech najwikszych sieci supermarketw typu premium w latach 2005-2009
60 50 40 30 20 10 0 Delima Alma Bomi Piotr i Pawe 2005 2006 2007 2009
rdo: Opracowanie wasne na podstawie raportu PMR Publications Handel detaliczny artykuami spoywczymi w Polsce 2007 oraz stron internetowych sieci
Jednoczenie dziki takiej strategii Alma osiga wysze zyski. Konkurencja na tym specyficznym rynku odbywa si przede wszystkim poprzez zaopatrzenie sklepw, mi atmosfer i fachow obsug, gdy tego oczekuj klienci pacc za kupowane produkty czsto powyej ceny rynkowej. Oczywicie nie bez znaczenia jest lokalizacja, chocia klienci do luksusowych delikatesw s w stanie przejecha dusz drog, to jednak umiejscowienie sklepu w centrum miasta, w modnej galerii handlowej podnosi jego presti (co jest na tym rynku elementem bardzo istotnym). W ostatnim czasie sklepy rozpoczy konkurowanie midzy sob poprzez ofert sklepw internetowych, jednak dziaalno ta ma jeszcze znikomy udzia w ich obrotach i przychodach6.
* Alma w swoim prospekcie emisyjnym z 2004 r. zaoya posiadanie w 2007 r. 11 sklepw. Udao jej si jednak otworzy znacznie wicej placwek i na koniec 2007 r. dysponowaa sieci 17 placwek. Vadim Makarenko, Salami przez internet? Czemu nie!, Gazeta Wyborcza, 7-02-2006
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
Granulaty tworzyw sztucznych Polski rynek granulatw zdominowany jest przez Basell Orlen Polyolefines Sp. z o.o. (BOP), ktra jest ich jedynym producentem w Polsce. KrakChemia wsppracuje z BOP od 2004 r., za od 2008 r. jest jednym z dwch najwikszych dystrybutorw tych tworzyw na polskim rynku7. Zatem rynek ten jest zmonopolizowany przez jednego producenta, ktrego produktami handluje kilkanacie firm, z czego dwie maj w nim zdecydowanie najwikszy udzia.
Uwarunkowania prawne
FMCG Alma prowadzc swoj dziaalno na rynku sprzeday detalicznej podlega wielu ustawom z zakresu bezpieczestwa i higieny pracy oraz sprzeday wyrobw spoywczych, ktre jednak w aden istotny sposb nie wpywaj na sytuacj i komparatywn konkurencyjno spki. Istotne znaczenie dla rynku FMCG ma natomiast ustawa z dnia 11 maja 2007 r. o tworzeniu i dziaaniu wielkopowierzchniowych obiektw handlowych (Dz. U. Nr 127 poz. 880), ktra wymaga od firmy tworzcej obiekt handlowy o powierzchni sprzeday przekraczajcej 400 m2, uzyskania zezwolenia rady gminy. Wszystkie obiekty handlowe Almy przekraczaj ustalon wielko powierzchni8. Jednak zauwaalna strategia firmy, polegajca na zakadaniu delikatesw w nowobudowanych galeriach handlowych9 sprawia, e ryzyko i koszty otrzymania pozwolenia spadaj na dewelopera budujcego galeri. Zatem regulacja ta nie ma wikszego wpywu na funkcjonowanie spki. Odbi si na finansach Almy i caego handlu w Polsce moe natomiast zakaz handlu w niedziele. Taki obywatelski projekt ustawy przygotowuje NSZZ Solidarno, jeeli wszedby on w ycie, mogoby to oznacza straty nawet 1 mln z za w cigu tygodnia dla jednego supermarketu 10. Na razie jednak nie ma on szansy uzyskania poparcia politycznego w Parlamencie. Granulaty tworzyw sztucznych Rynek ten nie podlega regulacjom prawnym, ktre w moliwym do przewidzenia czasie mog si zmienia, rewidujc tym samym dochodowo produkcji i handlu granulatami tworzyw sztucznych.
7 8
Wielcy rynku tworzyw, Centrum Analiz Rynkowych, Plastic Review, kwiecie 2007 rednia powierzchnia sklepw przekracza 2500 m2 9 Przykadami s galeria Renoma we Wrocawiu lub planowana inwestycja w Jeleniej Grze, w galerii Focus Park. Pozwolenia nie wymaga take np. wydzierawienie Wielkiej Zbrojownie w Gdasku, gdy ju uprzednio istnia w niej supermarket. 10 Jest zakaz handlu w wita, teraz czas na wolne niedziele, Portal spoywczy (www.portalspozywczy.pl), 08-06-2008
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
BZ WBK AIB Asset Management 7,18 30.80 OFE PZU Zota Jesie 13,32 4,98 9,24 14,61 23,54 Pozostali akcjonariusze
Warto giedowa
Notowania spki na GPW rozpoczy si od spadkw po ktrych nastpiy wieloletnie, stabilne wzrosty cen akcji. W 1995 r. zostaa wypacona jedyna w historii firmy dywidenda. Od 1998 r. dochodzio do silnych przecen akcji, ktrych dnem okaza si by kurs z 2001 r.
11
Raporty biece nr 63/2008, 64/2008 i 65/2008 z grudnia 2008 r. W styczniu 2009 r. akcje spki skupi te wiceprezes zarzdu Mariusz Wojdon, obejmujc tym samym 0,64% udziau w oglnej liczbie gosw (raport nr 7/2009)
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
pierwszy kurs: 10,00 z (28.07.1994) kurs minimalny: 1,39 z (24.09.2001) kurs maksymalny: 159,80 z (6.07.2007)
Po tej przecenie akcje spki znacznie si umocniy, w duej mierze dziki ogoszeniu planw rozbudowy sieci supermarketw (do 2004 r. Alma miaa jedynie dwa) oraz sprzeday akcji serii D o wartoci nominalnej 1 z za 31 z kada. W czasie prosperity akcje rosy kilkakrotnie szybciej ni WIG. Rwnie szybko spady te w chwili nadejcia na warszawski parkiet drugiej fali amerykaskiego kryzysu finansowego w 2008 r. Z powodu zbiegu spadkw akcji Almy i WIGu trudno jest stwierdzi, czy wywindowanie akcji do poziomu 160 z a nastpnie ich znaczca obnika nie byy bak spekulacyjn, na co moe wskazywa chociaby wykres kursu akcji. W ostatnim czasie spka znowu notuje wzrosty, do czego przyczyniaj si te pewnie zakupy prezesw spki. Jeeli ogoszone w ubiegym roku plany rozwoju sieci supermarketw Alma oraz sieci convience Krakowski Kredens zostan zrealizowane, bdzie to bodziec do dalszego umacniania si akcji.
10
Aktywa trwae Aktywa trwae wykazyway wiksz dynamik wzrostu (rednio ponad 69% rocznie) ni aktywa obrotowe (niecae 30% rocznie). Nierwne tempo zmian spowodowao odwrcenie struktury aktyww spki. Stosunek aktyww trwaych do obrotowych zmieni si z 35:65 (2004 r.) na 60:40 (2008 r.). Taka wielko aktyww trwaych jest nietypowa dla brany handlowej, w ktrej najczciej przewaaj zapasy oraz nalenoci krtkoterminowe (dla porwnywalnego konkurenta Almy, firmy Bomi, odpowiedni stosunek w 2006 roku wynosi 22:78, za rok pniej 27:7312). Co ciekawe, jedyn produkcyjn spk w grupie kapitaowej KrakChemi cechuje stosunek majtku trwaego do obrotowego w wielkoci 16:8413, a wic o wiele niszy ni w caej grupie, opierajcej si gownie na handlu. Tak duy udzia majtku trwaego moe mie negatywny wpyw na pynno majtkow spek grupy kapitaowej. Z drugiej jednak strony, majtek trway (zwaszcza nieruchomoci gruntowe) suy zabezpieczaniu kredytw bankowych zaciganych przez Alm. O takiej strukturze aktyww grupy zadecydoway przede wszystkim trzy czynniki: 1) zakupy nieruchomoci inwestycyjnych przez Alma Development (inwestycje dugoterminowe) 3) wzrost iloci otwieranych sklepw: 7 w 2007 i 8 w 2008 roku (rzeczowe aktywa trwae) 2) przejcia spek (wartoci niematerialne i prawne), przede wszystkim: Maximex Sp. z o.o. przez KrakChemi, Paradise Group Sp z o.o. przez Alm, co powikszyo wielko wartoci niematerialnych i prawnych wynikajc z wartoci przejmowanych wraz ze spkami rynkw zbytu i umw z dostawcami Wskanik udziau rodkw trwaych w aktywach ogem na poziomie ok. 35% nie budzi niepokoju, zwaszcza, gdy wemie si pod uwag fakt otworzenia 15 nowych delikatesw w cigu ostatnich dwch lat. Natomiast wzrastajcy od 2006 r. wskanik udziau inwestycji dugoterminowych w aktywach ogem, ktry w 2008 r. osign poziom 14,6%, moe budzi obawy o pynno finansow firmy w przypadku nagych zdarze. Nie mniej jednak cieszy moe fakt, e dostrzegajc takie niebezpieczestwo, zarzd Alma Market postanowi w 2008 r. przeklasyfikowa cz posiadanych w spce aktyww finansowych dostpnych do sprzeday z kategorii aktyww trwaych do obrotowych14. Finansowanie aktyww trwaych Szybki wzrost wartoci aktyww trwaych Almy, zwaszcza w latach 2007-2008, nie by w peni pokrywany zwikszaniem kapitau wasnego. Od 2007 r., pomimo zatrzymywania zyskw i emisji
12 13
Raport roczny PPH Bomi za 2008 rok Sprawozdanie z dziaalnoci KrakChemia SA za 2008 r. 14 Sprawozdanie z dziaalnoci Alma Market SA za 2008 rok, str. 7
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
11
akcji serii F15 dla Ipoema TFI SA, Alma nie pokrywa majtku trwaego kapitaem wasnym, jak nakazywaaby to zota regua finansowania (por. histogram poniej). W 2008 r. wskanik pokrycia aktyww trwaych kapitaem wasnym osign niepokojco niski poziom 59,4%.
Rys. 5: Wielkoci kapitau wasnego, poyczek i kredytw dugoterminowych oraz aktyww trwaych w latach 2004-2009 warto w mln z
500 400 300 200 100 0
wskanik pokrycia aktyww trwaych kapitaem wasnym wskanik pokrycia aktyww trwaych kapitaem staym
178,1 %
147,5 %
126,3 %
114,7 %
113,6 %
Lepsze wartoci przybiera natomiast wskanik pokrycia aktyww trwaych kapitaem staym (kapitaem wasnym i poyczkami oraz kredytami dugoterminowymi), gdy spka wanie dziki kapitaowi obcemu zdoaa sfinansowa intensywny rozwj sieci placwek handlowych w ostatnich dwch latach. Przyczynio si to jednak do znacznego zwikszenia poziomu zaduenia. Aktywa obrotowe Wielko aktyww obrotowych wraz z rozbudow sieci placwek handlowych Alma Market oraz za spraw przejcia Maximexu przez KrakChemi szybko si rozwija. Std przyrost tej grupy aktyww znaczco zwikszy si w latach 2007 i 2008, osigajc odpowiednio 51% i 53,4%.
Tabela 1: Wartoci wybranych skadnikw aktyww obrotowych na tle sumy aktyww obrotowych oraz tempo ich zmian w latach 2004-2008
2004 Aktywa obrotowe 90.684 razem Zapasy Nalenoci handlowe Inwestycje krtkoterminowe
2,0
2005 92.488
15
W padzierniku 2007 r. objte zostay w ramach warunkowego podwyszania kapitau (system motywacyjny dla kadry kierowniczej) take akcje serii E. Jednak ilo 100 ty akcji o wartoci nominalnej 1 z nie miaa dla firmy wikszego znaczenia
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
12
Najwikszy rzeczywisty przyrost cechowa wartoci zapasw, ktrych przyrost jest naturaln konsekwencj otwierania nowych placwek. Ich wielko powikszyo take przejcie Maximexu, ktry cechowa si duym udziaem tego skadnika aktyww obrotowych w swojej sumie bilansowej. Te same czynniki spowodoway wzrost nalenoci handlowych w latach 2007 i 2008, odpowiednio o 24 i 9 mln z. Pozytywnie naley jednak postrzega fakt, e udzia w sumie bilansowej kredytw kupieckich udzielanych przez Alm systematycznie spada od 2006 roku. Udzia ten w sumie aktyww obrotowych wynosi w latach 2006-2008 odpowiednio 57%, 53% i 38%. Oznacza to, e Alma przeznacza coraz mniejsz cz posiadanych aktyww na kredytowanie swoich odbiorcw. Duym zrnicowaniem tempa zmian cechuje si warto inwestycji krtkoterminowych, ktra w latach 2004-2005 przekraczaa 30 mln z. Nastpnie, przede wszystkim na skutek sprzeday posiadanych bonw skarbowych i akcji innych spek o wartoci 25 mln16 wielko aktyww krtkoterminowych zmniejszya si o 63%. Sprzeda spowodowana bya koniecznoci upynnienia aktyww potrzebnych do przeprowadzenia inwestycji w rodki trwae. W 2008 r. aktywa krtkoterminowe zwikszyy si niemal trzykrotnie za spraw przeklasyfikowania czci dugoterminowych aktyww dostpnych do sprzeday (nieruchomoci) na aktywa obrotowe, co spowodowane byo, wzmiankowan ju wczeniej zapobiegliwoci zarzdu w okresie kryzysu ekonomicznego. T pozycj bilansu zwikszyy take zakupione w 2008 r. akcje Vistula & Wlczanka S.A. Zakup akcji przedsibiorstwa mia pomc Wojciechowi Krukowi odzyska wpyw na losy W. Kruk S.A. wrogo przejtego przez Vistul. Alma posiada w obecnie 7,67% akcji firmy i wraz z WK Investment s jednymi z trzech najwikszych akcjonariuszy. Chocia zakup ten tumaczony by chci budowania przez Alm sieci powizanych kapitaowo przedsibiorstw handlujcych dobrami luksusowymi (co byoby spjne z budowan pozycj delikatesw Alma, Krakowskiego Kredensu oraz przejtego niedawno Paradise Group), to jednak mona mie wtpliwoci, czy nie by on podyktowany wzgldami emocjonalnymi (znajomoci z Wojciechem Krukiem) i czy rozwijanie wsppracy z Vistul jest obecnie ekonomicznie uzasadnione. Finansowanie aktyww obrotowych Majtek obrotowy firmy jest w coraz wikszej czci finansowany ze zobowiza krtkoterminowych, co zwizane jest rosncymi potrzebami wydatkowania kapitau dugoterminowego na pokrycie zwikszanego poziomu aktyww trwaych.
16
13
2005
0,64
2006
2007
krtkoterminowych
zobowizaniami
dugoterminowymi
przedsibiorstwa, lecz take tendencja coraz wikszego wykorzystywania dugoterminowych kredytw do pokrywania wydatkw prorozwojowych (inwestowani w rodki trwae) jest pozytywna i rokuje nadzieje na wykorzystanie dwigni finansowej i szybki rozwj. Ponadto naley zaznaczy, e przedsibiorstwo potrafi w wykorzystywa dogodnie dla siebie kredyty kupieckie, gdy warto nalenoci handlowych jest nisza ni warto zobowiza handlowych (por. rys. 6). Zatem Alma i KrakChemia wykorzystuj kapita obcy do finansowania swojej dziaalnoci w wikszej mierze ni same taki kapita udostpniaj. Oczywicie zjawisko takie moe by nieopacalne, gdy warto udzielanych przez dostawcw skont jest wysza ni koszt pozyskania kapitau w banku (np. w linii kredytowej), jednak nie dysponujemy materiaem ktry pozwoliby na pogbienie tej analizy.
2004
2005
2006
2007
2008 rok
Warto take skonstatowa fakt, e najwiksza spka grupy sprzedaje swoje produkty przede wszystkim odbiorcom indywidualnym za porednictwem delikatesw. Zatem naturalne jest, e nalenoci handlowe Almy bd zdecydowanie nisze ni jej zobowizania wobec dostawcw.
14
Tabela 3: Bilansowe wartoci aktyww oraz ich struktura i tempo zmian (w proc.) w latach 2004-2008
Wartoci bilansowe
AKTYWA I. Aktywa trwae 1. Wartoci niematerialne i prawne 2. Rzeczowe aktywa trwae 3. Inwestycje dugoterminowe: 3.1. Aktywa finansowe dostpne do sprzeday 3.2. Nalen. handlowe oraz pozostae nalenoci 3.3. Nieruchomoci inwestycyjne 4. Dugoterminowe rozliczenia midzyokresowe
Udzia w sumie bilansowej 2008 372.87 1 62.473 205.80 0 90.553 26 896 89.631 14.045 242.48 0 94.137 92.588 92.588 55.534 17.124 15.670 22.740 221 615.35 1 2004 35,4 0,3 34,7 0,3 0,0 0,3 64,7 12,8 22,1 22,0 0,1 22,8 22,8 7,0 2005 2006 2007 42,0 0,5 39,9 1,0 0,0 1,0 0,7 58,0 16,2 21,0 21,0 20,8 0,5 20,3 46,5 0,5 35,7 9,8 0,0 2,7 7,2 0,4 53,5 16,7 30,5 30,5 6,3 0,0 5,5 0,8 54,9 3,1 40,4 10,6 0,0 2,5 8,2 0,8 45,1 17,1 23,8 23,8 0,0 4,1 3,7 0,5 0,0 2008 60,6 10,2 33,5
acuchowe tempo zmian 2005 35,3 88,6 30,8 2006 2007 2008 93,6 469,7 45,3 143,5 0,0 (89,6) 213,7 399,5 53,4
2004 49.581 430 48.682 469 26 443 90.684 17.969 30.938 30.807 131 31.955 31.955 9.822 140.26 5
2006
2007
69.914 141.626 19.216 26 5.201 13.989 839 37.193 26 8.597 28.570 2.812
14,7 230,7 1138,9 93,6 0,0 0,0 0,0 0,0 0,2 x 65,3 14,6 - 817,3 104,2 2,3 244,2 (18,9) 235,2 39,4 2,0 13,2 51,0
II. Aktywa obrotowe 1. Zapasy 2. Nalenoci krtkoterminowe 2.1. Nalen. handlowe oraz pozostae nalenoci 2.2. Nalenoci z tytuu biecego podatku doch. 3. Inwestycje krtkoterminowe: 3.1. Aktywa finansowe dostpne do sprzeday 3.2. rodki pienine i ich ekwiwalenty 3.3. Aktywa trwae przeznaczone do sprzeday 4. Krtkoterminowe rozliczenia midzyokresowe AKTYWA RAZEM
92.488 104.655 158.050 25.876 32.653 59.986 33.461 59.622 83.499 33.461 59.622 83.484 15 33.151 12.380 14.527 788 12 32.363 10.792 12.951 1.576 1.576 38 159.56 195.641 350.646 9
15,3 44,0 26,2 83,7 56,9 15,1 8,2 78,2 40,0 10,9 15,1 8,6 78,2 40,0 10,9 - (100) x (100) 9,0 3,7 (62,7) 17,3 282,3 2,8 x (98,5) (100) x 2,6 1,3 (66,7) 20,0 21,0 3,7 x 0,0 1342,9 0,0 (100) x 481,6 100,0 13,8 22,6 79,2 75,5
15
16
Tabela 4: Bilansowe wartoci aktyww oraz ich struktura i tempo zmian (w proc.) w latach 2004-2008
Wartoci bilansowe PASYWA I.Kapita wasny 1. Kapita zakadowy 2. Udziay (akcje) wasne 3. Pozostae kapitay 4. Zyski zatrzymane II. Zobowizania i rezerwy na zobowizania 1. Zobowizania dugoterminowe 1.1. Kredyty i poyczki 1.2. Zobowizania z tytuu odroczonego podatku dochodowego 1.3. Rezerwy na pozostae zobowizania i obcienia 1.4. Zobowizania z tytuu kaucji 2. Zobowizania krtkoterminowe 2.1. Zobowizania handlowe oraz pozostae zobowizania 2.2. Zobowizania z tytuu biecego podatku dochodowego 2.3. Kredyty i poyczki 2004 88.143 50.124 20 37.999 52.122 1.012 155 475 149 233 51.110 44.596 2.985 3.350
acuchowe tempo zmian 2007 2008 43,4 30,9 1,2 33,1 5,4 - (1300,0)
44,6 23,2
2005 2006 2007 2008 2004 2005 2006 2007 2008 2005 2006 98.913 114.748 169.087 221.300 62,8 62,0 59,1 48,2 36,0 12,2 16,0 50.124 50.124 50.729 118.831 35,7 31,4 25,8 14,5 19,3 0,0 0,0 - 23.080 24.332 6,6 4,0 (498) (103) 1.694 (37.128) 0,0 0,5 49.287 64.727 93.584 115.265 27,1 30,9 33,4 26,7 18,7 29,7 31,3 60.656 1.837 30 1.288 153 366 58.819 55.574 2.084 1.051 79.291 181.559 394.051 1.852 139 1.472 241 56.232 208.361 51.793 202.404 4.085 354 5.448 493 37,2 0,7 0,1 0,3 0,1 0,2 36,4 31,8 2,1 2,4 38,0 1,2 0,0 0,8 0,1 0,2 36,9 34,8 1,3 0,7 40,9 1,0 0,1 0,8 0,1 39,9 37,1 0,6 2,1 51,8 16,0 14,8 1,2 0,1 35,7 28,3 0,3 7,0 64,0 16,4 33,9 81,5 (80,6 32,9 ) 0,9 171,2 0,1 2,7 30,7 0,8 363,3 14,3 57,5 31,7 29,7
129,0 2936,3
37161,2
117,0 270,5 290,8 33,4 39,3 48,2 32,3 (85,0) 118,8 (32,7) 75,5
16 77.439 125.327 185.690 72.084 1.203 4.052 99.311 131.407 1.129 24.682 169 54.005
79 10 43 0,1 0,0 0,0 2.4. Pochodne istrumenty finansowe 2.5. Rezerwy na pozostae 100 100 100 162 109 0,1 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 zobowizania i obcienia PASYWA RAZEM 140.265 159.569 194.039 350.646 615.351 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 13,8
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
17
18
Pasywa
Spka w latach 2004-2006 w dziaalnoci wykorzystywaa przede wszystkim kapita wasny, wspomagany przez nisze od niego, lecz stale rosnce zobowizania krtkoterminowe. Taka struktura kapitaowa bya efektem przewaajcego udziau produkcyjno-handlowej KrakChemii w skonsolidowanym bilansie spki. A do 2007 r. gwnym rdem finansowania powolnego rozwoju spki byy zatrzymywane zyski (ostatni i jedyna dywidend wypacono w 1998 r.) oraz emisje akcji. Dopiero sprecyzowane i ambitne plany zbudowania silnej pozycji sieci delikatesw Alma spowodoway zwikszenie potrzeb finansowych spki. Otwarcie 7 nowych delikatesw w 2007 r. zostao sfinansowane w czci z zatrzymanego zysku spki, zyskw z emisji akcji serii F, oraz kredytw inwestycyjnych w kwocie ponad 50 mln z. Kolejny ekspansywny rok 2008, w ktrym otworzono 8 nowych delikatesw, sprawi, e warto dugoterminowych kredytw przekroczya 200 mln z. Do zwikszenia udziau zobowiza dugoterminowych w strukturze kapitaowej grupy przyczynia si take KrakChemia, ktra przejcie Maximexu w 2007 r. sfinansowaa zarwno z emisji akcji serii B (sprzeda za ponad 33 mln z) jak i zacignitych zobowiza.
Rys. 7: Warto i struktura kapitaowa spki w latach 2004-2008 (mln z)
700 600 500 400 300 200 100 0 2004 2005 2006 2007 2008
Struktura kapitaowa Almy jest charakterystyczna dla dynamicznie rozwijajcej si spki a wzrost tempa przyrostu kapitaw wasnych (gwnie za spraw zatrzymania wypracowanego zysku) w 2007 a take w 2008 roku wskazuje, e zacignicie dugoterminowych zobowiza spenio zadanie dwigni finansowej
19
Dziaalno kontynuowana Przychody ze sprzeday Koszt sprzedanych towarw i materiaw Zysk brutto Koszty sprzeday i marketingu Koszty oglnego zarzadu Przychody/koszty z inwestycji Pozostae przychody/koszty operacyjne Zysk operacyjny Przychody/koszty finansowe Zysk na emisji kapitau spki zalenej Zysk przed opodatkowaniem Podatek dochodowy Zysk z dziaalnoci kontynuowanej Dziaalno zaniechana: Zysk (strata) z dziaalnoci zaniechanej ZYSK NETTO
2004 2005 2006 2007 2008 291,251 373,484 476,990 650,856 868,893 -251,346 -316,672 -400,236 -535,408 -691,885 39,905 56,812 76,754 115,448 177,008 -21,240 -42,581 -49,933 -86,144 -154,348 -10,397 -10,407 -11,426 -15,973 -16,738 12,805 21,213 16,049 10,434 3,011 1,074 -1,033 24,317 14,258 19,581 27,210 26,102 -1,205 -186 -286 -2,379 -10,164 14,421 23,112 14,072 19,295 39,252 15,938 -4,230 -2,784 -3,855 -5,503 1,683 18,882 11,288 15,440 33,749 17,621
-611 18 271
11 288
15,440
33,749
17,621
20
Ukad porwnawczy
Tabela 6: Rachunek zyskw i strat w ukadzie porwnawczym w latach 2004-2008
Dziaalno kontynuowana 2004 2005 2006 2007 A. Przychody ze sprzeday i 291,251 373,484 476,990 650,856 zrwnane z nimi B. Koszty dziaalnoci -251,346 -316,672 -400,236 -535,408 operacyjnej C. Zysk brutto 39,905 56,812 76,754 115,448 D. Koszty sprzeday i -21,240 -42,581 -49,933 -86,144 marketingu E. Koszty oglnego zarzadu -10,397 -10,407 -11,426 -15,973 F. Przychody/koszty z 12,805 inwestycji G. Pozostae przychody/koszty 16,049 10,434 3,011 1,074 operacyjne H. Zysk operacyjny 24,317 14,258 19,581 27,210 I. Przychody/koszty finansowe -1,205 -186 -286 -2,379 J. Zysk na emisji kapitau spki 14,421 zalenej K. Zysk przed 23,112 14,072 19,295 39,252 opodatkowaniem L. Podatek dochodowy -4,230 -2,784 -3,855 -5,503 M. Zysk z dziaalnoci 18,882 11,288 15,440 33,749 kontynuowanej N. Dziaalno zaniechana: O. Zysk (strata) z dziaalnoci -611 zaniechanej P. ZYSK NETTO 18,271 11,288 15,440 33,749
2008 868,893 -691,885 177,008 -154,348 -16,738 21,213 -1,033 26,102 -10,164 15,938 1,683 17,621
analiza dynamiki w proc. (rok poprzedni=100%) 2005 2006 2007 2008 128 126 142 200 100 65 59 15 61 66 60 128 126 135 117 110 29 137 154 137 138 137 136 134 150 173 140 36 139 832 203 143 219 134
wskaniki struktury 2005 82,233 2006 103,50 6 2007 173,866 2008 218,037 -156,477 61,560 -68,204 -765 8,408 -2,107 -1,108 -7,785 -23,314 7,186 -16,128
129 -65,326 -83,564 -135,172 153 16,907 19,942 -7,352 -1,019 -7,423 5,323 -100 5,223 -1,071 4,152 38,694 -36,211 -4,547 12,805 -1,937 7,629 -2,093 14,421 19,957 -1,648 18,309
17,621
62
137
219
52
611 -6,983
4,152
18,309
-16,128
rdo: opracowanie wasne na podstawie: rocznych skonsolidowanych sprawozda finansowych za lata 2004-2008, Boena Pomykalska, Przemysaw Pomykalski Analiza finansowa przedsibiorstwa, Warszawa 2007, str. 49
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
21
Ukad kalkulacyjny
Tabela 7: Rachunek zyskw I strat w ukadzie kalkulacyjnym w latach 2004-2008
Dziaalno kontynuowana A. Przychody ze sprzeday produktw, towarw i materiaw B. Koszty sprzedanych produktw, towarw i materiaw C. Zysk (strat) brutto ze sprzeday D. Koszty sprzeday i marketingu E. Koszty oglnego zarzdu F. Zysk (strata) ze sprzeday G. Pozostae przychody/koszty operacyjne H. Zysk (strata) z dziaalnoci operacyjnej I. Przychody/koszty finansowe J. Zysk (strata) z dziaalnoci gospodarczej K. Wyniki zdarze nadzwyczajnych L. Zysk (strata) brutto M. Podatek dochodowy N. ZYSK (STRATA) NETTO
2004
291.251
2005
373.484
2006
476.990
2007
650.856
2008
868.893
2006
103.506
2007
173.866
2008
218.037 -156.477 61.560 -68.204 -765 -7.409 -2.107 -9.516 -7.785 -16.128 -14.421 -30.549 7.186 -23.363
-251.346 -316.672 -400.236 -535.408 -691.885 39.905 -21.240 -10.397 8.268 16.049 24.317 -1.205 18.882 -611 18.271 -4.230 14.041 56.812 -42.581 -10.407 3.824 10.434 14.258 -186 11.288 11.288 -2.784 8.504 76.754 -49.933 -11.426 15.395 3.011 18.406 -286 15.440 15.440 -3.855 11.585 115.448 177.008
-83.564 -135.172 19.942 -7.352 -1.019 11.571 -7.423 4.148 -100 4.152 4.152 -1.071 3.081 38.694 -36.211 -4.547 -2.064 -1.937 -4.001 -2.093 18.309 14.421 32.730 -1.648 31.082
-86.144 -154.348 -15.973 13.331 1.074 14.405 -2.379 33.749 14.421 48.170 -5.503 42.667 -16.738 5.922 -1.033 4.889 -10.164 17.621 17.621 1.683 19.304
rdo: opracowanie wasne na podstawie: rocznych skonsolidowanych sprawozda finansowych za lata 2004-2008, Boena Pomykalska, Przemysaw Pomykalski Analiza finansowa przedsibiorstwa, Warszawa 2007, str. 49
22
W 2005 r. spka otworzya dwa nowe obiekty handlowe w Warszawie i Krakowie. Ponadto spka zalena KrakChemia zanotowaa wzrost przychodw. Oba czynniki miay znaczcy wpyw na wzrost skonsolidowanych przychodw ze sprzeday z dziaalnoci kontynuowanej i tym samym na przyrost zysku brutto ze sprzeday. W owym roku odnotowano take niszy zysk na zdarzeniach wyjtkowych (np. sprzeda nieruchomoci), co w poczeniu z wysokimi kosztami otwar nowych obiektw, a take kosztami poniesionymi na modernizacj i odnowienie wyposaenia obiektu handlowego w Krakowie przy ul. Pilotw 6, (ktre obciyy wyniki spki dominujcej,) wpyny na spadek skonsolidowanych zyskw operacyjnych wywoujc spadek o 7 594 tys. z (40%).17 W 2006 r. obserwowano wzrost zysku brutto w stosunku do roku poprzedniego, ktry by spowodowany wzrostem przychodw ze sprzeday zarwno przez punkty handlowe otwarte w 2005 r. i wczesnej jak i wzrost przychodw obserwowany w KrakChemia SA. Naley zwrci uwag na znaczny wzrost zysku operacyjnego o 5,323 mln z, przy czym dynamika pozostaej dziaalnoci operacyjnej wykazywaa tendencj malejc, co byo skutkiem wystpienia w 2005 roku jednorazowego zdarzenia sprzeday nieruchomoci w Dbicy, co znacznie podnioso warto owej pozycji w 2005 r. Na skutek podanych tendencji wystpujcych w 2006 r. obserwowano wzrost skonsolidowanego zysku netto o 4,152 mln z (tzn. 137%).18 Systematyczne powikszanie sieci dystrybucji spki dominujcej, wzrost przychodw w funkcjonujcych obiektach handlowych oraz przejcie dokonane przez KrakChemi, spowodoway w 2007 roku znaczny wzrost skonsolidowanych przychodw ze sprzeday o 36% a tym samym skonsolidowanych zyskw na sprzeday o 50%, do poziomu 115 448 tys. z. Pomimo odnotowanego znacznego wzrostu kosztw, wywoanego szerokim programem inwestycyjnym, odnotowaa wzrost zysku EBIT o 39% w stosunku do roku poprzedniego. W 2007 r. mia miejsce take znaczny wzrost przychodw finansowych, byo to zwizane z podwyszeniem kapitau w drodze nowej emisji akcji, a take upublicznieniem akcji spki KrakChemia i rozwodnieniem posiadanych udziaw tej spki ze 100% do 50%. W wyniku tych dziaa powstaa rnica konsolidacyjna, ktra wpyna na wzrost zysku netto przypadajcego na jednego akcjonariusza, ktry wynis 31,1 mln z czyli wzrs o 1,7% w stosunku do poprzedniego roku.19 Wzrost sprzeday w 2008 r. by umotywowany analogicznymi zdarzeniami co w 2007 roku. Ponadto prowadzono szeroki program inwestycyjny, ktry wpyn na spadek zysku EBIT. Co wicej odnotowano wzrost kosztw amortyzacji wynikajcych z duych nakadw na rzeczowe aktywa trwae. Inwestycje w gwnej mierze zostay sfinansowane przez kapita obcy, w efekcie czego nastpi wzrost o 10 059 tys. z (41%) a tym samym na zysk netto,
17 18
na podstawie: Komentarz skonsolidowany roczny 2005, str. 8-9 ibidem 19 na podstawie: Sprawozdanie z dziaalnoci Grupy Kapitaowej za 2007, str. 9
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
23
kosztw finansowych i analogicznie spadek zysku netto. Podsumowujc spka si rozwija i wypracowuje zysk netto, ktrego warto przyjmuje tendencj rosnc w kolejnych latach.
Wskanik rentownoci sprzeday Zysk brutto/Przychody ze sprzeday w cenach brutto Wynik na sprzeday produktw/ Przychody ze sprzeday na cenach brutto Zysk netto/Koszty uzyskania przychodw Zysk brutto/Koszty uzykania przychodw Zysk ze sprzeday produktw i towarw/ Koszty wasne sprzeday Koszty wlasne sprzeday/ Przychody ze sprzeday Koszty skorygowane/ Przychody ze sprzeday
200 4 6%
200 5 3%
200 6 3%
200 7 5%
200 8 2%
14% 15% 16% 18% 20% 21% 27% 27% 31% 38% 6% 3% 3% 5% 2%
14% 15% 17% 18% 21% 14% 15% 17% 18% 21% 97% 99% 97% 98% 99% 97% 99% 97% 100 98% %
Opracowanie wasne na podstawie: sprawozdania skonsolidowane roczne za lata 2004-2008; Analiza ekonomiczna przedsibiorstwa pod red. L. Bednarskiego, Warszawa 1998, str. 67-73
Wskaniki rentownoci z wyjtkiem pierwszego wykazuj tendencj rosnc co jest pozytywnym zjawiskiem. Powody dla ktrych wskanik pierwszy ksztatuje si w podany sposb s analogiczne jak w przypadku omawianego ju wskanika rentownoci sprzeday. Wskaniki wynikowego poziomu kosztw ksztatuj si na w miar stabilnym poziomie 98%.
Tabela 9: Wskaniki rentownoci majtku
200 4
200 5
200 6
200 7
200 8 24
Zysk netto/ Majtek ogem Zysk netto/ Majtek trway Zysk netto/ Majtek obrotowy Zysk netto/ (Majtek ogem Zobowizania biece) Zysk brutto/ Majtek ogem ROE ROA
13% 8% 11% 24% 13% 37% 23% 31% 68% 36% 20% 12% 17% 37% 19% 20% 13% 17% 38% 20% 28% 41% 55% 82% 126 % 0.12 0.17 0.36 0.19 0.08 0.10 0.23 0.12
Opracowanie wasne na podstawie: sprawozdania skonsolidowane roczne za lata 2004-2008; Analiza ekonomiczna przedsibiorstwa pod red. L. Bednarskiego, Warszawa 1998, str. 74-80
Rentowno majtku spki plasowaa si na przestrzeni badanych lat w miar stabilnie. Jedynie w 2007 roku wskanik znacznie wzrs co byo spowodowane wzrostem przychodw zwizanych ze wzrostem przychodw w funkcjonujcych obiektach handlowych oraz przejciem dokonanym przez KrakChemi. W latach 2004-2008 obserwowano wikszy wzrost efektywnoci majtku trwaego nad obrotowym. Wskaniki ROE i ROA wykazuj tendencj do stopniowego wzrostu pomijajc 2007 rok, w ktrym to spka wypracowaa znaczny przychd. Wzrost ten wiadczy o wyszej efektywnoci zaangaowanego kapitau, odpowiednio wasnego oraz ogem, w rnych jego formach.
Tabela 10: Wskanik rentownoci kapitau wasnego (w %)
200 5 13
200 6 18
200 7 38
200 8 20
rdo: opracowanie wasne na podstawie skonsolidowanych sprawozda rocznych za lata 2004-2008; Analiza ekonomiczna..., str. 74-80
Wskanik rentownoci kapitau wasnego wykazywa zmienny trend, ktry oscyluje wok 20%. Przy jednoczesnym znacznie wikszej skali wzrostu majtku ni kapitau wasnego, wiadczy o osabieniu pozycji finansowej przedsibiorstwa, gdy spad udzia kapitaw wasnych w pokryciu majtku.
Tabela 11: Wskaniki rentownoci jednostkowej udziaw kapitaowych
200 200 200 200 200 4 5 6 7 8 5.32 2.68 3.66 7.67 3.69 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
rdo: opracowanie wasne na podstawie skonsolidowanych sprawozda rocznych za lata 2004-2008; Analiza ekonomiczna..., str. 82-83
Grupa stosuje polityk nie wypacania dywidend. Na skutek emisji akcji w 2004 roku zysk przypadajcy na 1 akcj w 2005 roku znacznie zmala stopniowo wzrasta do poziomu 7,67 z w 2007 roku co byo spowodowane wyrobieniem duego zysku netto w owym roku, pniej na skutek
20 21
Z powodu braku dostpnych danych niemoliwe byo obliczenie wskanika rentownoci kapitau akcyjnego Z powodu braku dostpnych danych niemoliwe byo obliczenie wskanikw P/E jak i DYR
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
25
prowadzenia dalszej dziaalnoci w 2008 roku zysk przypadajcy ja jedn akcj wzrs w stosunku do 2006 roku co jest pozytywnym zjawiskiem, spka si rozwija i jej rentowno wzrasta.
26
Przepywy pienine z dziaalnoci operacyjnej Wpywy pienine z dziaalnoci operacyjnej Podatek dochodowy zapacony Przepywy pienine z kontynuowanej dziaalnoci operacyjnej Przepywy pienine netto z zaniechanej dziaalnoci operacyjnej Przepywy pienine netto z dziaalnoci operacyjnej Przepywy pienine z dziaalnoci inwestycyjnej Nabycie rzeczowych aktyww trwaych Wpywy ze sprzeday rzeczowych aktyww trwaych Nabycie wartoci niematerialnych Wpywy z nieruchomoci inwestycyjnych Wpywy ze sprzeday nieruchomoci Nabycie nieruchomoci inwestycyjnych Nabycie aktyww finansowych w pozostaych jednostkach Nabycie aktyww finansowych w jednostce zalenej Nabycie aktyww finansowych dostpnych do sprzeday Wpywy ze sprzeday aktyww finansowych Poyczki udzielone podmiotom pozostaym Spata poyczek udzielonych podmiotom pozostaym Odsetki otrzymane Dywidendy otrzymane Przepywy pienine netto z dziaalnoci inwestycyjnej
2008 27,956 -910 27,046 2008 -96,325 89 -960 -1,000 -10,419 -2,545 -6,752 -62,961 2,520 -400 442 2
-2,240 -11,222
2004 2005 2006 2007 -17,496 -23,762 -12,231 -70,931 43,913 11,588 363 350 -188 -579 -280 -1,053 2,227 100 -36 -14,219 -11,613 -9,802 -7,736 -3,198 16,901 5,686 -1,000 -3,200 137 700 3,200 10 344 1 1 15,574
2005 2006 2007 2008 -6,266 11,531 -58,700 -25,394 -32,325 -11,225 -13 -261 -391 299 -773 93 -1,000 2,227 -2,127 -36 -14,183 14,219 -10,419 -2,545 -11,613 4,861 2,066 4,538 3,198 -62,961 16,901 -11,215 -5,686 2,520 -3,200 2,800 563 -700 3,200 -3,200 344 98 1 -1 1 1 -18,497 -18,728 -61,151 -95,507
27
analiza dynamiki (rok poprzedni=100%) Przepywy pienine z dziaalnoci finansowej Wydatki z tytuu emisji akcji zwykych Wpywy ze sprzeday akcji wasnych Wpywy z emisji dunych papierw wartociowych Otrzymane kredyty i poyczki Spata zobowiza z tyt. leasingu finansowego Spata zobowiza z tytuu czynszu najmu od nieruchomoci inwestycyjnej Spata kredytw i poyczek Odsetki zapacone Inne wydatki finansowe Przepywy pienine netto z dziaalnoci finansowej Zwikszenie/(Zmniejszenie) netto stanu rodkw pieninych Stan rodkw pieninych i kredytu w rachunku biecym na pocztek okresu Stan rodkw pieninych i kredytu w rachunku biecym na koniec okresu 2004 2,706 29,988 2,500 -355 -18,841 -1,377 14,621 34,708 -5,951 28,757 2005 -135 -174 -309 1,980 28,757 30,737 2006 -184 -249 -324 -757 -24,648 30,737 6,089 2007 27 34,027 71,040 -167 -10,000 -2,170 -9 92,748 -1,276 6,089 4,813 142,067 -172 -620 -6,867 -10,744 -146 123,591 -27,672 2008 73 2005 38% 13% -2% 6% 2006 184% 186% 245% -1245% 107% 20% 2007 67% 670% -12252% 5% 20% 79% 2008 200% 103% 69% 495% 1622% 133% 2169% 79% -475% 2005 -2,706 -29,988 -2,500 220 18,841 1,203 -14,930 -32,728 34,708 1,980
wskaniki struktury 2006 -184 -114 -150 -448 -26,628 1,980 -24,648 2007 184 27 34,027 71,040 82 -10,000 -1,846 -9 93,505 23,372 -24,648 -1,276 2008 73 -27 -34,027 71,027 -5 -620 3,133 -8,574 -137 30,843 -26,396 -1,276 -27,672
W 2005 roku wzrs stan rodkw pieninych i kredytw o 1,98 mln z. Saldo przepyww pieninych z dziaalnoci inwestycyjnej wykazuje wartoci ujemne i ksztatuje si na poziomie -2,93 mln z. W 2005 roku podniesiono wydatki na zakup rzeczowych aktyww trwaych na kwot -23,7 mln z zwizane gwnie z inwestycjami spki dominujcej w dwa nowe obiekty handlowe, ale rwnie zakupu rodkw trwaych przez KrakChemi. Odnotowano rwnie wpywy z tytuu sprzeday nieruchomoci. Pozostaa cz dziaalnoci inwestycyjnej w gwnej mierze zostaa pokryta z wpyww ze sprzeday posiadanych aktyww finansowych przez spk dominujc, ktre to aktywa finansowe s przeznaczane na realizowan strategi rozwoju spki dominujcej. Dziaalno finansowa rozumiana praktycznie jako zapacone odsetki od kredytw i zapacone zobowizania leasingowe nie miay wikszego wpywu na skonsolidowane przepywy pienine w 2005 roku.22
22
28
W 2006 r. odnotowano spadek salda obrotw pieninych na zakoczenie roku do kwoty ok. -24,6 mln z. Byo to spowodowane zakupem nieruchomoci przez spk oraz wydatkami zw. z otwarciem 2 nowych obiektw handlowych. W zwizku ze wzrostem poziomu nalenoci handlowych spki zalenej KrakChemia SA a take wzrostem nalenoci Alma Market z tytuu sprzedawanych usug wystpiy take ujemne przepywy pienine z dziaalnoci operacyjnej (o wartoci -1,5 mln z), ktre spowodoway zmniejszenie stanu rodkw pieninych. Wystpiy take niedue ujemne skonsolidowane przepywy z dziaalnoci finansowej, ktre byy skutkiem spaty odsetek od kredytw bankowych i zobowiza z tytuu leasingu finansowego przez KrakChemi. Grupa kapitaowa zanotowaa w 2007 roku wzgldem roku ubiegego spadek salda rodkw pieninych na koniec roku co byo efektem nabycia aktyww trwaych w zwizku z prowadzonymi inwestycjami. Dodatkowo w spadek wywoany by przez ujemne skonsolidowane przepywy pienine z dziaalnoci operacyjnej, ktre w duej mierze wywoaa rosnca liczba nalenoci handlowych w KrakChemii oraz przyrost zapasw w spce dominujcej. Znaczny wzrost przepyww finansowych do poziomu 92,7 mln z, byo to skutkiem zacignicia kredytw inwestycyjnych i obrotowych. Podobnie jak w roku poprzednim znaczna ilo przepyww finansowych zostaa wywoana przez zacignite kredyty inwestycyjne i obrotowe. Wyniosy one (przepywy finansowe) 123,59 mln z. Skonsolidowane przepywy operacyjne rwnie miay w 2008 roku warto dodatni i wynosiy 27,04 mln z. Przepywy operacyjny oraz kredyty rwnowayy w 2008 roku dziaalno inwestycyjn grupy.
23
Analiza pozioma
Tabela 13: Analiza pozioma rachunku przepyww pieninych w latach 2004-2008
2004 + + +
2005 + -
2006 -
2007 +
2008 + +
Na spadek wartoci w analizie dziaalnoci operacyjnej w 2006 roku oraz w 2007 wpyw mia zarwno wzrost liczby zapasw zwizany z otwieraniem nowych obiektw handlowych jak i nie restrykcyjna polityka cigania nalenoci ktra jednak w 2007 roku zostaa zmieniona poprawiajc wynik dziaalnoci operacyjnej w 2008 roku. Badajc dziaalno inwestycyjn wida, i sytuacja w Grupie jest dobra gdy poczynajc od 2005 roku rozwija si otwierajc nowe punkty handlowe i zakupujc nowe nieruchomoci.
23
29
Analizujc dziaalno finansow spki mona stwierdzi i jej zmiany wartoci s zwizane z zaciganymi kredytami, ktre s przeznaczane na rozwj sieci handlowej. W zwizku z rosncymi przychodami zwizanymi z rozszerzaniem dziaalnoci, i stopniowym wzrostem zysku netto nie przewidujemy problemw zwizanych ze spat owych kredytw.
2004 Wskanik zdolnoci wypracowania rodkw pieninych netto z dziaalnoci operacyjnej Wskanik udziau zysku netto w rodkach pieninych netto z dziaalnoci operacyjnej Wskaniki wydajnoci gotwki sprzeday Wskaniki wydajnoci gotwki zysku 16% 4.05 1.5% 11%
Analiza wskanikowa
Analiza pynnoci
Tabela 15: Analiza pynnoci finansowej w latach 2004-2008
Analiza pynnoci finansowej w latach 2004-2008 w tys. z Wskanik pynnoci Wskanik pynnoci biecej Dynamika wsk. Pynnoci biecej Wskanik pynnoci szybkiej Dynamika wsk. pynnoci szybkiej Wskanik pynnoci natychmiastowej Dynamika wsk. pynnoci natychmiastowej 1,23 0,63 2004 1,58 2005 1,57 -0,01 1,13 -0,09 0,56 -0,11 2006 1,35 -0,16 0,93 -0,22 0,16 -2,53 2007 1,26 -0,07 0,78 -0,19 0,12 -0,38 2008 1,3 0,03 0,8 0,02 0,3 0,61
Opracowanie wasne na podstawie: Badanie pynnoci finansowej przedsibiorstwa za lata 2004-2008; Maria Sierpiska, Tomasz Jachna Ocena przedsibiorstwa wedug standardw wiatowych PWN 2007, str. 145;
W 2008 wskanik biecej pynnoci by na stabilnym poziomie, bo aktywa obrotowe pozwoliy w caoci sfinansowa zobowizania krtkoterminowe nawet z 30% nadwyk, co wskazuje na efektywne dziaanie spki. W caym analizowanym okresie (lata 2004-2008) mieci si on w podanym przedziale 1,2-2,0. Jednak tempo zmiany wskanika byo do due, najwikszy spadek w roku 2006 16% i w roku 2008
30
najmniejszy wzrost 3%. Ta negatywna tendencja jest niepodana przez inwestorw, gdy informuje o zdolnociach spki do wywizywania si z biecych zobowiza. Wzajemne porwnanie wskanikw: biecej oraz szybkiej pynnoci dostarcza informacji o stanie zapasw. Wskanik ten jest niszy od wskanika pynnoci biecej, oznacza to, e stan zapasw wpywa istotnie na pynno firmy. W przypadku spki Alma Market S.A zwizane jest to ze specyfik dziaalnoci, czyli z wyposaaniem nowych obiektw usugowych, powikszaniem detalicznych powierzchni handlowych oraz przejciem w roku 2008 spki Paradise Grupe Sp z.o.o. Dynamika tego wskanika jest dua i w 2006 osigna spadek 22%,generalnie jest tendencja malejca wskanika. Wskanik natychmiastowej pynnoci by na wysokim poziomie w roku 2004,2005 - powyej 0,5. Inwestycje krtkoterminowe pokryway ponad poow zobowiza krtkoterminowych. Natomiast gwatownie spad w kolejnych latach do poziomu poniej 0,3. Bardzo wysoka dynamika tego wskanika w roku 2006 spadek a o 253% i w kolejnym o 38%, a w nastpnym znw wzrost o 61%.
Czas [lata]
rdo: opracowanie wasne na podstawie analizy pynnoci finansowej w latach 2004-2008 Komentarz do wykresu: Na podstawie trendu wskanika pynnoci szybkiej w finansowaniu przedsibiorstwa wida, e pynno szybka bardzo szybko spada z poziomu 1,2 do poziomu 0,8.
31
0,8
Czas [lata]
Komentarz do wykresu: Wskanik pynnoci natychmiastowej bardzo szybko spada. wiadczy to o wzrocie zobowiza krtkoterminowych i niewspmiernym wzrocie aktyww finansowych w przedsibiorstwie.
Analiza zaduenia
Tabela 16: Analiza zaduenia przedsibiorstwa w latach 2004-2008
2004 Wskanik oglnego zaduenia Dynamika Wskanik zaduenia (%) Wskanik zaduenia kapitau wasnego Dynamika wskanik zaduenia kapitau wasnego (%) Wskanik zaduenia dugoterminowego Dynamika wskanika zaduenia dugoterminowego (%) Wskanik zaduenia krtkoterminowego Dynamika wskanika zaduenia krtkoterminowego (%) Wskanik pokrycia zobowiza dugoterminowych rzeczowymi aktywami trwaymi Dynamika wskanika (%) 0,37 0,59 0,01 0,04 48,1 -
2007 0,52 0,21 1,07 0,36 0,16 0,94 0,36 -0,12 2,52
2006 0,64 0,19 1,78 0,4 0,34 0,53 0,3 -0,18 0,99
Opracowanie wasne na podstawie: Ocena zaduenia przedsibiorstwa za lata 2004-2008; Maria Sierpiska, Tomasz Jachna Ocena przedsibiorstwa wedug standardw wiatowych PWN 2007, str. 166;
Zaduenie przedsibiorstwa w roku 2008 wynioso 64% aktyww przedsibiorstwa. Dynamika zaduenia jest dua, gdy wzrosa z poziomu 37% w roku 2004 do poziomu 64% w roku 2008. W 2008 kapita obcy przewysza kapita wasny o 78%. Dynamika wskanika jest bardzo dua, ronie
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
32
z poziomu 0,59 do 1,78, co wiadczy o zmianie sposobu finansowania przedsibiorstwa ze rodkw wasnych. W 2008 dugoterminowy kapita obcy stanowi 34% caoci aktyww przedsibiorstwa. Dynamika wskanika jest bardzo wysoka, co wiadczy o bardzo duym wzrocie finansowania aktyww z kapitaw obcych. W 2008 roku zaduenia krtkoterminowe stanowio 30% caoci aktyww przedsibiorstwa. Dynamika wskanika jest bardzo wysoka, co wiadczy o wzrocie zaduenia krtkoterminowego w finansowania przedsibiorstwa. W 2008 zobowizania dugoterminowe byy prawie w 100% pokryte rzeczowymi aktywami trwaymi. Dynamika wskanika jest bardzo wysoka, co wiadczy o znacznym wzrocie zaduenia dugoterminowego.
Rys. 10: Wskanik oglnego zaduenia przedsibiorstwa w latach 2004-2008
Zaduenie przedsibiorstwa
Czas [lata]
Komentarz do wykresu: Przedstawione zaduenie spki wskazuje na wzrost jej oglnego zaduenia. wiadczy to o zmianie finansowania z przewag wasnych rodkw na finansowanie z przewag rodkw obcych.
Rys. 11: Wskanik zaduenia krtkoterminowego przedsibiorstwa w latach 2004-2008
Czas [lata]
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
33
Komentarz do wykresu: Z prezentacji zaduenia krtkoterminowego w przedsibiorstwie wida, e ronie w bardzo szybkim tempie. wiadczy to o pozyskaniu krtkoterminowego kapitau obcego. Przedsibiorstwo prowadzi agresywn strategi finansowania dziaalnoci.
Analiza rentownoci
Tabela 17: Analiza rentownoci przedsibiorstwa w latach 2004-2008
Wskaniki analizy rentownoci Rentowno netto Dynamika (%) Rentowno sprzeday Dynamika (%) Mara brutto Dynamika (%) Rentowno brutto Dynamika (%) ROE Dynamika (%) ROA Dynamika (%) ROI Dynamika (%)
2005 3,02% -1,15 1,02% -1,68 15,21% 0,1 0,04 -1,11 0,11 -0,88 0,07 -0,9 8,94 -0,94
2006 0,32% -8,34 3,23% 0,68 16,09% 0,05 0,04 0,07 0,13 0,15 0,08 0,11 10,01 0,11
2007 5,19% 0,94 2,05% -0,58 17,74% 0,09 0,06 0,33 0,2 0,33 0,1 0,17 7,26 -0,38
2008 2,03% -1,56 0,68% -2,01 20,37% 0,13 0,02 -2,29 0,08 -1,51 0,03 -2,36 4,24 -0,71
Opracowanie wasne na podstawie: Analiza rentownoci przedsibiorstwa za lata 2004-2008; Maria Sierpiska, Tomasz Jachna: Ocena przedsibiorstwa wedug standardw wiatowych, PWN 2007, str. 195;
W 2008 r. rentowno sprzeday netto wyniosa 2,03% Dynamika rentownoci netto jest bardzo wysoka, wystpuje wyrana tendencja malejca. Rentowno sprzeday w 2008 r. wyniosa 0,68%. Dynamika rentownoci sprzeday jest wysoka z wyran tendencj malejc. W 2008 r. mara brutto na sprzeday wyniosa 20,37%. Dynamika marowoci brutto jest niewielka z wyran tendencj malejc. Rentowno brutto w 2008 roku to 2%. Rentowno brutto charakteryzuje si du dynamik z wyran tendencj malejc. W 2008 r. ROE wynioso 8%, jest to stopa zwrotu z kapitaw wasnych. Dynamika jest wysoka z wyran tendencj malejc. 34
W 2008 r. ROA wyniosa 3%, jest to stopa zwrotu aktyww przedsibiorstwa. Dynamika ROA jest bardzo wysoka z wyran tendencj malejc. ROI w 2008 r. wynioso 4,24%, jest to stopa zwrotu z inwestycji w przedsibiorstwie. Dynamika wskanika jest bardzo wysoka z wyran tendencj malejc.
35
2004 Kapita Obrotowy Netto wg metody dugoterminowej Udzia kapitau obrotowego netto w aktywach ogem (%) Wskanik rotacji zobowiza Wskanik rotacji zapasw Wskanik rotacji nalenoci 39,574 100% 28% 2004 -
Cykl zobowiza biecych (dni) Cykl konwersji zapasw (dni) Cykl konwersji nalenoci (dni)
65 25 31
64 27 36
89 32 40
152 41 37
26 20
24 18
21 17
19 16
Opracowanie wasne na podstawie: Ocena sprawnoci dziaania przedsibiorstwa za lata 2004-2008; Ocena przedsibiorstwa..., str. 177;
W latach 2004-2008 mimo wzrostu wartoci kapitau obrotowego netto, jego udzia w aktywach ogem spad. Jest to spowodowane znacznym wzrostem wartoci zarwno kapitau wasnego jak i zobowiza dugoterminowych, ktre wzrosy odpowiednio 3 i 206 razy, przy rwnoczesnym wzrocie majtku trwaego 867 razy. W roku 2008 na poziom kapitau wasnego wpyn wypracowany zysk netto. Poziom zobowiza dugoterminowych uksztatowaa akcja inwestycji finansowych z kredytw bankowych, a majtek trway warto udziaw stanowicych 100% kapitau zakadowego przejtej spki Paradise Group Sp. z o.o. oraz zakup znacznej iloci nieruchomoci w Krakowie w celach inwestycyjnych. Spadek kapitau pracujcego by skutkiem przemian w strukturze kapitaowej spki.
36
Biorc to pod uwag mona stwierdzi, i spka postawia na szybki rozwj i wykorzystanie dostpnych rodkw. Ponadto naley zauway, i zysk spki w okresie od 2004 do 2007 roku znacznie wzrs, a jego ubiegoroczny spadek jest spowodowany zwikszeniem liczby sklepw stanowicych sie grupy. Cykl konwersji zobowiza zgodnie z danymi ma tendencj rosnc co jest pozytywnym objawem, gdy w 2008 roku przez rednio 152 dni spka jest kredytowana przez swoich dostawcw. Oznacza to, i w przecigu 152 dni w przedsibiorstwach wystpuje mniejsze zapotrzebowanie na kapita obrotowy. Cykl konwersji zapasw rwnie wykazuje trend rosncy co w tym przypadku jest spowodowane znacznym rozwojem firmy i zwikszaniem iloci punktw handlowych, w zwizku z tym ten wskanik sygnalizuje wzrost znaczenia firmy na rynku. Czas cigania nalenoci, czyli take kredytowania odbiorcw ksztatowa si w przedziale 31-40 dni, by ostatecznie w ubiegym roku osign puap 37 dni. Mona zatem wywnioskowa, i przedsibiorstwo dyo do zliberalizowania polityki kredytowej, jednake w obliczu moliwoci pogorszenia si sytuacji makroekonomicznej w gospodarce oraz w celu zabezpieczenia moliwoci elastycznego reagowania w przypadku zajcia koniecznoci poprawy pynnoci finansowej postanowio ten czas skrci. Pomimo tendencji rosncej cyklu konwersji zapasw cykl konwersji gotwki wykazuje trend rosncy, ktry stanowi o efektywnym gospodarowaniu kapitaem obrotowym netto przez przedsibiorstwo, gdy skracanie czasu oczekiwania na gotwk zmniejsza konieczno zaangaowania kapitau dugoterminowego w dziaalno przedsibiorstwa. Podsumowujc mona stwierdzi, e spka gospodaruje posiadanymi zasobami obrotowymi w sposb efektywny. Analiza zapasw
Tabela 19: Analiza zapasw przedsibiorstwa w latach 2004-2008
2004 Wskanik udziau zapasw w majtku obrotowym Przyrost zapasw (krotno) Wskanik dynamiki zapasw 20% -
Opracowanie wasne na podstawie: Ocena sprawnoci dziaania przedsibiorstwa za lata 2004-2008; Ocena przedsibiorstwa..., str. 177;
Wskanik udziau zapasw w majtku obrotowym przedsibiorstwa handlowego w znacznej mierze charakteryzuje wysoki udzia zapasw w majtku obrotowym. Alma odznacza si rosncym wskanikiem, ale jego poziom nie jest tak wysoki jak mona by przewidywa. Analizujc bilans mona
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
37
stwierdzi, i przyczyn stosunkowo niskiej wartoci WUZWMO s aktywa obrotowe, ktre w ponad 1/3 s uzalenione od nalenoci z tytuu dziaalnoci handlowej. Ze wzgldu na specyfik dziaalnoci oraz zwikszanie przez spk iloci punktw sprzeday detalicznej, szybki wzrost wartoci zapasw jest uzasadniony. Wskanik dynamiki zapasw wykazuje trend rosncy, co jest rwnie tumaczone przez rozwj spki. Analiza nalenoci
Tabela 20: Tempo wzrostu nalenoci i sprzeday przedsibiorstwa w latach 2004-2008
Warto nalenoci Wzrost nalenoci (%) Warto sprzeday Wzrost sprzeday (%)
rdo: opracowanie wasne na podstawie skonsolidowanych raportw rocznych Tabela 21: Analiza nalenoci przedsibiorstwa w latach 2004-2008
2004 Udzia nalenoci w majtku ogem Udzia nalenoci w majtku obrotowym Wskanik rotacji nalenoci Okres spywu nalenoci Wskanik pozycji kredytowej firmy 22% 34% 0.60
Opracowanie wasne na podstawie: Ocena sprawnoci dziaania przedsibiorstwa za lata 2004-2008; Maria Sierpiska, Tomasz Jachna: Ocena przedsibiorstwa wedug standardw wiatowych, PWN 2007, str. 177;
W 2006 i 2007 roku wzrost nalenoci znacznie przewysza wzrost sprzeday, co wiadczy o wzrocie kredytowania odbiorcw przez firm. Tak znaczne przyspieszenie wzrostu nalenoci byo spowodowane rozlunieniem polityki kredytowej, a obserwowane w 2008 roku zahamowanie wzrostu nalenoci w stosunku do wzrostu sprzeday spowodowane byo bardziej restrykcyjn polityk kredytow. Udzia nalenoci w majtku ogem jest uwarunkowany przez cykl konwersji nalenoci i tym samym przez polityk kredytowania. Udzia nalenoci w majtku obrotowym okrela w jakim stopniu dochody z dziaalnoci operacyjnej spki si opni w stosunku do planowanego terminu; czyli w jakim stopniu nalenoci obciaj dziaalno operacyjn przedsibiorstwa. Wraz z rozlunieniem polityki kredytowania w spce udzia ten rs, z kolei w 2008 roku po podjciu bardziej restrykcyjnych decyzji UNWMO zmala do optymalnego poziomu 38%. Analizujc stan rodkw pieninych, poziom zapasw oraz okres spywu nalenoci wida, i maj one tendencj rosnc. Jednake udzia rodkw pieninych w kapitale obrotowym znacznie mala na
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
38
przestrzeni lat z ok.35% w 2004r. do 8% w 2007 i 6,5 w 2008 r. udzia zapasw natomiast ksztatuje si na przestrzeni lat systematycznie wzrs z 20% w 2004r do 39% w 2008 roku. Okres spywu nalenoci rwnie wykazywa do 2007 r. tendencj rosnc spowodowan rozlunieniem polityki kredytowej. W 2008 r. na skutek zmiany tej polityki ten wskanik zmala. Podsumowujc spka jest zarzdzana zgodnie ze strategi umiarkowan. Wskanik pozycji kredytowej przedsibiorstwa w analizowanych okresach ksztatuje si poniej 1 oznacza to, i spka w wikszym stopniu jest kredytowana przez swoich dostawcw ni kredytuje swoich odbiorcw.
Analiza kosztu kapitau przedsibiorstwa Alma Market S.A. 2004 2005 2006 2007 Stopa odsetkowa dugoterminowa stopa odsetkowa krtkoterminowa Koszt kapitau wasnego obligacje skarbowe WACC CAPM Struktura kapitau przedsibiorstwa: kapita wasny dugoterminowy kapita obcy krtkoterminowy kapita obcy 6,00% 8,00% 7,00% 6,50% 7,36% 9,50% 5,00% 7,00% 6,00% 6,00% 6,36% 9,60% 4,50% 6,50% 6,00% 6,00% 6,18% 9,60% 4,50% 6,50% 6,00% 5,50% 5,93% 9,70%
Opracowanie wasne na podstawie: Analiza kosztw kapitau za lata 2004-2008; Maria Sierpiska, Tomasz Jachna Ocena przedsibiorstwa wedug standardw wiatowych PWN 2007, str. 289;
W naszym przypadku wzrost zaduenia przedsibiorstwa ogem wpywa na wzrost kosztu kapitau przedsibiorstwa, bo ronie ryzyko operacyjne przedsibiorstwa. Premia za ryzyko podnosi koszt kapitau przedsibiorstwa. W modelu CAPM wspczynnik ryzyka operacyjnego dla firmy beta to 1,2 ze wzgldu na due ryzyko niewypacalnoci przedsibiorstwa.
39
rdo: opracowanie wasne na podstawie analizy kosztu kapitau przedsibiorstwa w latach 2004-2008 Komentarz do wykresu:
Na prezentacji kosztw kapitaw przedsibiorstwa Alma Market S.A. wida jednoznacznie z modelu CAPM, e wzrost ryzyka operacyjnego przedsibiorstwa wpywa na wzrost kosztu kapitau obcego przedsibiorstwa. Spadek WACC jest zwizany tylko z niskimi stopami odsetkowymi w badanym okresie. Wzrost stp odsetkowych wpynie zdecydowanie na wzrost WACC w przyszym okresie.
Wskanik zysku na jedn akcj ronie od 7,93 w 2007 roku co wiadczy o dobrej kondycji finansowej spki. Jednoczenie spka ta staj si atrakcyjna dla inwestorw. Wzrost ten spowodowany jest zwikszeniem kapitau przez wyemitowanie nowych akcji, oraz wzrostem zysku wygenerowanego przez firm co wpywa na pozycj firmy na rynku.
Tabela 23: Analiza rynkw kapitaowych w latach 2004-2008
Wskanik zysku na jedn akcj Wskanik cena/zysk (C/Z) Wskanik wartoci rynkowej do wartoci ksigowej (C/WK)
rdo: opracowanie wasne na podstawie skonsolidowanych sprawozda rocznych za lata 2004-2008; Boena Pomykalska, Przemysaw Pomykalski Analiza finansowa przedsibiorstwa, Warszawa 2007, str. 97
Wskanik C/WK od 2005 roku do 2007 roku utrzymuj si na stosunkowo wysokim poziomie co wiadczy o tym, e przedsibiorstwo angauje w swoj dziaalno posiadany przez siebie majtek oraz e spka osiga stosunkowo wysokie zyski, co widoczne jest w statystykach firmy. W roku 2008 wskanik ten si zmniejsza do wartoci 0,52, co oznacza zwikszenie udziau kapitau obcego w dziaalnoci firmy.
Czas [lata]
40
Alma tylko jednokrotnie wypacia dywidend i nie planuje jej wypat w najbliszej przyszoci. Zatem wskanik stopy dywidendy nie odgrywa adnego wpywu na cen akcji spki.
Analiza bankructwa
Wszystkie trzy wykorzystane w analizie modele (obliczenia poniej) ukazuj stabilno finansow przedsibiorstwa, czyli brak zagroenia bankructwem. Wszystkie wskaniki maj tendencje malejc co moe prognozowa, e w nie dalekiej przyszoci przedsibiorstwo moe by zagroone upadoci. Tendencja ta spowodowana jest coraz wikszym finansowaniem wydatkw firmy przez kapita obcy, a wic zwikszeniem zaduenia firmy. Dokonane w ostatnich latach inwestycje, zwaszcza w rozwj sieci delikatesw, chocia kapitaochonny i wymagajcy zwikszenia zaduenia, moe w niedalekiej przyszoci zaowocowa bardzo wysokim wzrostem przychodw a w konsekwencji take zyskw.
Tabela 24: Analiza bankructwa w latach 2004-2008 wg modelu D. Wierzby
rdo: opracowanie wasne na podstawie skonsolidowanych sprawozda rocznych za lata 2004-2008 Tabela 25: Analiza bankructwa w latach 2004-2008 wg modelu Mczyskiej, Zawadzkiego
rdo: opracowanie wasne na podstawie skonsolidowanych sprawozda rocznych za lata 2004-2008 Tabela 26: Analiza bankructwa w latach 2004-2008 wg modelu D. Hadasik
1,7
1,56
1,47
1,22
0.94
Analiza techniczno-ekonomiczna.
Analiza przychodw z dziaalnoci podstawowej.
Przychody przedsibiorstwa Alma Market w cigu piciu analizowanych lat nie zmieniy znaczco swojej struktury. Gwnym rdem przychodw przedsibiorstwa jest sprzeda detaliczna, ktra stanowi ponad 90% przychodw.
Tabela 27: Struktura sprzeday w Alma Market w latch 2004-2008
Dodatkowym rdem przychodw jest sprzeda usug (najem lokali handlowych w budynkach nalecych do Alma Market bd Alma Development), ale nie stanowi ona znaczcego odsetka przychodw. Najwiksz warto (8%) osigna ona w roku 2007 r.
Przychody ze Wskanik dynamiki sprzeday przychodw (w %) 322.013 123,9 373.484 116,0 476.990 127,7 650.856 136,5 868.893 133,5
wiadczy to o dobrym zarzdzaniu spk i prowadzeniu odpowiedniej strategii marketingowej. Jest to rwnie zwizane z otwieraniem nowych placwek handlowych przez Alm oraz powikszaniem udziaw w rynku granulatw tworzyw sztucznych przez KrakChemi.
42
Asortyment Artykuy ywnociowe produkty wiee produkty trwae Chemia gospodarcza, kosmetyki Konfekcja, obuwie, produkty przemysowe Razem
2004 63 18 19 100
2005 71 16 13 100
2006 38 37 13 12 100
2007 40 40 10 10 100
2008 42 42 9 7 100
W strukturze asortymentu na przestrzeni lat 2004-2008 doszo do zwikszenia artykuw ywnociowych z pocztkowej wartoci 63% do 84% w roku 2008. Ograniczono wielko w skadzie asortymentu chemii gospodarczej z 18% w roku 2004 do 7% w 2008 roku. W roku 2008 wycofano z obrotu cakowicie towary z dziau konfekcja i obuwie. Zatem sie sklepw odchodzi od modelu supermarketu (charakteryzujcego si szerszym asortymentem FMCG), na rzecz modelu eleganckiego delikatesu, przede wszystkim z produktami ywnociowymi i jedynie niezbdnymi produktami chemii gospodarczej czy przemysowej. Jest to tendencja obserwowana take u konkurencji, choby w sieci Piotr i Pawe, ktra przyczynia si do budowania prestiu marki Alma, a w konsekwencji take do uzyskania wyszych mar na sprzedawanych produktach.
W latach 2004-2008 zmienia si struktura majtku przedsibiorstwa. Najwiksze zmiany zaszy w pozycjach: Grunty i Inne. Warto pozycji Inne zwikszya si omiokrotnie, za spraw powstawania nowych placwek handlowych firmy. Natomiast zmniejszenie wartoci gruntw w 2005 roku wynikao z przeklasyfikowania dokonanego w firmie.
Tabela 31: Picioletnie zestawienie wskanikw opisujcych struktur i gospodarowanie rodkami trwaymi (w proc.) Ws1- wskanik produkcyjnych rodkw trwaych Ws2-wsknik bezporednio produkcyjnych rodkw trwaych W1-wskanik likwidacji Uz- wskanik uzbrojenia pracy
Rok
2004
87,35
17,49
0,8
78,5 43
Wskaniki Ws1 i Ws2 opisuj pozytywne tendencje w przedsibiorstwie. Dochodzi do zmniejszenia w strukturze rodkw trwaych wartoci budynkw i budowli, przy jednoczesnym zwikszeniu udziay maszyn, urzdze i aparatw. Wzrost odsetka bezporednio produkcyjnych rodkw trwaych towarzyszy bardziej nowoczesnej technologii i organizacji. Wskanik W1 informuje o tempie wycofywania przestarzaych urzdze z eksploatacji. W zestawieniu ze wskanikiem odnowy wnioskujemy, e sytuacja w firmie jest prawidowa. Stary sprzt jest zastpowany nowym, a rwnowaga w tym procesie nie jest zakcona. Wskanik Uz rwnie informuje nas o prawidowej tendencji w firmie. Uzbrojenie pracy zwiksza si i to gwnie w dziaach bezporednio majcych wpyw na wielko sprzeday. Obsuga klienta jest coraz sprawniejsza, ma to bezporedni wpyw na dynamik sprzeday.
Tabela 32: Picioletnie zestawienie wskanikw odnawialnoci, zuycia rodkw trwaych i ich porwnanie
Wskanik zuycia Porwnanie Wod i Wu rodkw trwaych- Wu 31,2% Wod < Wu 27,6% Wod > Wu 28,8% Wod < Wu 20,2% Wod > Wu 17,6% Wod > Wu
Wskanik zuycia rodkw trwaych ukazuje realne odbicie procesu zuywania si rodkw trwaych. Oceniamy go w porwnaniu ze wskanikiem odnawialnoci rodkw trwaych, prawidowa sytuacja powinna mie posta: Wod > Wu. Z oblicze wynika, e relacja midzy wskanikami odnawialnoci, a zuycia w latach 2004 i 2006 jest nie prawidowa. Rwnowaga midzy tempem zuycia, a tempem procesw odnowy jest naruszona. Taka sytuacja w duszym okresie moe oznacza dekapitalizacj rodkw trwaych. Natomiast sytuacja ta ulega poprawie w cigu ostatnich dwch lat na skutek oddania do uytkowania dwch nowych nieruchomoci zabudowanych. Obecnie przedsibiorstwo sprawniej prowadzi eksploatacj rodkw trwaych.
44
Wskanik czasu trwania jednego obrotu w dniach 21,0 21,4 25,0 19,0 37,0
Wskanik rotacji majtku obrotowego utrzymuje si w firmie w granicach od 4 do 5 co wiadczy o stabilnoci i o dobrym wykorzystaniu aktyww obrotowych przez jednostk. Najwysz warto osign w roku 2007. Rok ten przynis firmie due zyski z wykorzystania aktyww obrotowych. Wskanik rotacji nalenoci utrzymuje si na bardzo wysokim poziomie, co potwierdza fakt kredytowania si przedsibiorstwa kredytami kupieckimi. Jednak skala takiej formy pozyskiwania kapitau si zmniejsza. Wskanik rotacji zapasw cechuje si tendencj spadkow, zwaszcza od 2007 roku. Jest to naturalna konsekwencja zwikszenia udziau sprzeday detalicznej w dziaalnoci grupy i taka wielko wskanika nie powinna niepokoi. Wskanik czasu trwania jednego obrotu w dniach si wyduy, co jest zwizane ze zwikszeniem sieci sprzeday detalicznej. Konsekwencj tego jest spadek wskanika rotacji zapasw, a wzrost wskanika czasu trwania jednego obrotu w dniach.
45
ANALIZA KOSZTW
Tabela 34: Wartociowe zestawienie kosztw rodzajowych spki w latach 2004 2008
2004 Amortyzacja Zuycie materiaw i energii usugi obce podatki i opaty wiadczenia i wynagrodzenia pozostae koszty rodzajowe koszty sprzedanych towarw i usug Suma Przychody ze sprzeday ogem 3.896 6.146 8.752 1.213 18.476 3.091
2008 17.008 28.392 47.822 2.928 64.991 12.816 691.885 865.842 868.893
272.282 312.544 396.648 532.314 313.856 368.675 467.674 635.576 291.251 373.484 476.990 650.856
W strukturze kosztw spki dominuj koszty sprzedanych towarw i usug, co jest charakterystyczne dla przedsibiorstw handlowych, jakimi s spki nalece do Almy. Udzia wartociowy pozostaych kosztw wzrasta, jednak adna z pozycji nie przekracza 10% udziaw w kosztach ogem. Naley rwnie zwrci uwag na fakt, i jedynie w 2004r. koszty przewyszyy przychody ze sprzeday.
Tabela 35: Udzia kosztw rodzajowych najbardziej zalenych od wielkoci produkcji w ogle kosztw spki (w proc.)
2004 Zuycie materiaw i energii koszty sprzedanych towarw i usug Suma 2,0 86,7 88,7
Udzia kosztw zmiennych w strukturze kosztw cakowitych Almy jest na wysokim poziomie, jednak cechuje si niewielk, staa tendencj spadkow. Spowodowane jest to wzrostem kosztw oglnego zarzdu oraz wynagrodze dla pracownikw. Taka tendencja jest efektem rozwoju firmy i powikszania sieci placwek handlowych, w ktrych znaczn cz
46
Tabela 36: Porwnanie dynamiki kosztw rodzajowych ogem z dynamik przychodw ze sprzeday (w proc.)
Komparatywna dynamika zmian kosztw i przychodw ze sprzeday w latach 2004-2007 wykazywaa pozytywn tendencj przewyszania tempa wzrostu przychodw nad wzrostem kosztw. T tendencj odwrci dopiero wolniejszy wzrost przychodw ze sprzeday w 2008 r. Co nie jest niepokojcym zjawiskiem, gdy zadziaa tu efekt wielkoci bazy porwnawczej. Rzeczywisty przyrost przychodw wynis w 2007 r. 167 mln wobec 218 mln w 2008 r. Mona si spodziewa, e wraz z powikszaniem si przedsibiorstwa tempo wzrostu przychodw moe osabn.
Tabela 37: Wskanik poziomu kosztw
2004 Koszty dziaalnoci operacyjnej Przychody ze sprzeday netto Wskanik poziomu kosztw (%) 41.574 14,3
2006
2007
2008
Wskanik poziomu kosztw z roku na rok ronie, co niestety jest niekorzystne. Oznacza on bowiem osiganie mniejszych przychodw przy wikszym procentowym udziale kosztw lub wolniejszy spadek kosztw w stosunku do spadku przychodw.
2005 627 --
Wzrost zatrudnienia w 2006 roku o 25,4% by wynikiem otwarcia sklepw w Piasecznie i Pruszkowie. W 2007 roku wzrost o 37,8 % by kontynuacj rozprzestrzeniania si, a take przejmowania nowych wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej 47
obiektw handlowych oraz powikszania dziaw administracyjnych. Natomiast w 2008 roku tak duy wzrost zatrudnienia by skutkiem rozwijajcej si sukcesywnie sieci sklepw spki zalenej Krakowski Kredens.
Wnioski kocowe
Alma Market w latach 2004-2006 rozwijaa si powoli, charakteryzujc si pozytywnymi ale niewielkimi wskanikami rentownoci, zaduenia i zyskownoci. Dopiero due inwestycje Almy Market oraz KrakChemii w latach 2007-2008 spowodoway znaczn popraw wskanikw dochodowoci, rentownoci kapitau wasnego czy przychodw i zyskw. Rwnoczenie zmniejszya si pynno i poziom zaduenia przedsibiorstwa. Jednoczenie dua ilo pozyskanego w cigu ostatnich dwch lat kapitau zadziaaa zgodnie z mechanizmem dwigni finansowej, przypieszajc rozwj caej grupy. Due nakady finansowe na rozwj sieci delikatesw Alma oraz pozyskanie nowych odbiorcw tworzyw sztucznych poprzez przejcia, a take zwikszajce si nakady na marketing (sfinansowanie kampanii reklamowej delikatesw Alma w oglnopolskich stacjach telewizyjnych), powinny wpyn na dalsze zwikszanie przychodw grupy. Potencjalnym zagroeniem dla Almy moe by jej niewielka pynno spowodowana duym udziaem w aktywach nieruchomoci inwestycyjnych oraz wartoci przejtych firm. Do pogorszenia pynnoci przyczyni si take spadek wskanikw rotacji nalenoci oraz zapasw przy jednoczesnym wzrocie cyklu obrotu do 37 dni. Ponadto w cigu ostatnich dwch lat znaczco wzrs poziom zaduenia dugoterminowego, ktrego udzia w pasywach wynosi 34%. Jednoczenie adne spord modeli wczesnego ostrzegania przed bankructwem nie wskazuj moliwoci upadku firmy. Silne fundamenty caej grupy kapitaowej oraz dobre perspektywy jej rozwoju, w tym zwaszcza sieci delikatesw Alma, daj powd by sdzi, e obecna giedowa warto spki jest mocno niedoszacowana i w najbliszym czasie, o ile nie wpynie na to pesymizm inwestorw na caej giedzie, powinnimy si spodziewa dalszych wzrostw akcji. Natomiast w sferze realnej Alma morze by wkrtce jednym z niekwestionowanych liderw handlu luksusowymi artykuami FMCG w Polsce o prestiowej i dobrze rozpoznawalnej marce.
48
SPIS RYSUNKW
Rys 1: Ilo sklepw nalecych do czterech najwikszych sieci supermarketw typu premium w latach 2005-2009r.; .............................................................................................................str. 5 Rys 2: Struktura akcjonariatu Alma Market SA (koo zewntrzne) oraz struktura gosw na WZA (koo wewntrzne) w %, wedug stanu na dzie 30 kwietnia 2009 r.; ...........str. 7 Rys 3: Notowania akcji spki od IPO w 1994 r. do 30 kwietnia 2009r.; ...........................................................str. 8 Rys 4: Zmiana wielkoci i struktury aktyww spki w latach 2004-2008 (mln z); ............................................str. 8 Rys. 5: Wielkoci kapitau wasnego, poyczek i kredytw dugoterminowych oraz aktyww trwaych w latach 2004-2009r.; ...........................................................................................................str. 10 Rys.6: Wartoci zobowiza oraz nalenoci krtkoterminowych w latach 2004-2008 (w mln z); ............................................................................................................str. 12 Rys. 7: Warto i struktura kapitaowa spki w latach 2004-2008 (mln z); ....................................................str. 15 Rys. 8: Wskanik pynnoci szybkiej w latach 2004-2008; .............................................................................str. 26 Rys. 9: Wskanik pynnoci natychmiastowej w latach 2004-2008; ................................................................str. 27 Rys. 10: Wskanik oglnego zaduenia przedsibiorstwa w latach 2004-2008; ...........................................str. 28 Rys. 11: Wskanik zaduenia krtkoterminowego przedsibiorstwa w latach 2004-2008; ............................str. 29 Rys. 12: Analiza kosztu kapitau przedsibiorstwa w latach 2004-2008; ........................................................str. 35
SPIS TABEL
Tabela 1: Wartoci wybranych skadnikw aktyww obrotowych na tle sumy aktyww obrotowych oraz tempo ich zmian w latach 2004-2008r.; ...................................................................................str.10 Tabela 2: Wskanik pokrycia majtku krtkoterminowego kapitaem krtkoterminowym; ..............................str. 12 Tabela 3: Bilansowe wartoci aktyww oraz ich struktura i tempo zmian (w proc.) w latach 2004-2008r.; .....str. 13 Tabela 4: Bilansowe wartoci aktyww oraz ich struktura i tempo zmian (w proc.) w latach 2004-2008r.; .....str. 14 Tabela 5: Skonsolidowany rachunek zyskw i strat; .......................................................................................str. 16 Tabela 6: Rachunek zyskw i strat w ukadzie porwnawczym w latach 2004-2008r.; ..................................str. 17 Tabela 7: Rachunek zyskw I strat w ukadzie kalkulacyjnym w latach 2004-2008r.; .....................................str. 18 Tabela 8: Wskanik rentownoci obrotw (w %); ...........................................................................................str. 20 Tabela 9: Wskaniki rentownoci majtku; .....................................................................................................str. 20 Tabela 10: Wskanik rentownoci kapitau wasnego (w %); ..........................................................................str. 21 Tabela 11: Wskaniki rentownoci jednostkowej udziaw kapitaowych; ......................................................str. 21 Tabela 12: Rachunek przepyww pieninych w latach 2004-2008 analiza pionowa; ................................str. 22
wielkoci pienine w tysicach zotych, o ile nie podano inaczej
49
Tabela 13: Analiza pozioma rachunku przepyww pieninych w latach 2004-2008r.; .................................str. 24 Tabela 14: Analiza wskanikowa rachunku przepyww pieninych w latach 2004-2008r.; .........................str. 25 Tabela 15: Analiza pynnoci finansowej w latach 2004-2008r.; .....................................................................str. 25 Tabela 16: Analiza zaduenia przedsibiorstwa w latach 2004-2008r.; .........................................................str. 27 Tabela 17: Analiza rentownoci przedsibiorstwa w latach 2004-2008r.; .......................................................str. 29 Tabela 18: Analiza kapitau obrotowego netto przedsibiorstwa w latach 2004-2008r.; .................................str. 31 Tabela 19: Analiza zapasw przedsibiorstwa w latach 2004-2008r.; ............................................................str. 32 Tabela 20: Tempo wzrostu nalenoci i sprzeday przedsibiorstwa w latach 2004-2008r.; .........................str. 33 Tabela 21: Analiza nalenoci przedsibiorstwa w latach 2004-2008r.; .........................................................str. 33 Tabela 22: Analiza kosztu kapitau przedsibiorstwa w latach 2004-2008r. ...................................................str. 34 Tabela 23: Analiza rynkw kapitaowych w latach 2004-2008r.; .....................................................................str. 35 Tabela 24: Analiza bankructwa w latach 2004-2008 wg modelu D. Wierzby; .................................................str. 36 Tabela 25: Analiza bankructwa w latach 2004-2008 wg modelu Mczyskiej, Zawadzkiego; ........................str. 36 Tabela 26: Analiza bankructwa w latach 2004-2008 wg modelu D. Hadasik; .................................................str. 37 Tabela 27: Struktura sprzeday w Alma Market w latch 2004-2008 ...............................................................str. 37 Tabela 28: Zestawienie przychodw ze sprzeday oraz ich dynamiki w latach 2004-2008 ...........................str. 37 Tabela 29: Struktura asortymentu w delikatesach Alma (w proc.) ..................................................................str. 38 Tabela 30: Picioletnie zestawienie zmian w aktywach trwaych (w proc.) ....................................................str. 38 Tabela 31: Picioletnie zestawienie wskanikw opisujcych struktur i gospodarowanie rodkami trwaymi (w proc.) ..........................................................................................................str. 39 Tabela 32: Picioletnie zestawienie wskanikw odnawialnoci, zuycia rodkw trwaych i ich porwnanie ..............................................................................................................str. 39 Tabela 33: Wskaniki rotacji majtku, nalenoci i zapasw oraz obrotu ......................................................str. 39 Tabela 34: Wartociowe zestawienie kosztw rodzajowych spki w latach 2004 2008 .............................str. 41 Tabela 35: Udzia kosztw rodzajowych najbardziej zalenych od wielkoci produkcji w ogle kosztw spki (w proc.) ..................................................................................................str. 41 Tabela 36: Porwnanie dynamiki kosztw rodzajowych ogem z dynamik przychodw ze sprzeday (w proc.) ..........................................................................str. 42 Tabela 37: Wskanik poziomu kosztw ..........................................................................................................str. 42 Tabela 38: Przecitne roczne zatrudnienie i procentowy wzrost zatrudnienia ...............................................str. 42
50