You are on page 1of 5

Druk nr 1442

Warszawa, 29 listopada 2008 r.


SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

Pan
Bronis!aw Komorowski
Marsza!ek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Powiadamiam Pana Marsza!ka, i" dzia!aj#c na mocy art. 122 ust. 5


Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. odmawiam
podpisania ustawy z dnia 23 pa!dziernika 2008 r.

- o ratyfikacji Konwencji w sprawie


kontaktów z dzie"mi, sporz#dzonej
w Strasburgu w dniu 15 maja 2003 r.
Jednocze$nie przesy!am umotywowany wniosek o ponowne rozpatrzenie
przez Sejm RP tej ustawy.
Upowa"niam Pana Andrzeja Dud% Podsekretarza Stanu w Kancelarii
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do reprezentowania mnie w tej sprawie.

(-) Lech Kaczy&ski


Warszawa, dnia listopada 2008 r.

Sejm
Rzeczypospolitej Polskiej

Wniosek

Na podstawie art. 122 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej


z dnia 2 kwietnia 1997 r. odmawiam podpisania ustawy z dnia
23 padziernika 2008 r. o ratyfikacji Konwencji w sprawie kontaktów
z dziemi, sporzdzonej w Strasburgu w dniu 15 maja 2003 r.

Odmow podpisania ustawy motywuj nastpujcymi wzgldami:

Marszałek Sejmu – na podstawie art. 122 ust. 1 Konstytucji – przekazał


do podpisu ustaw z dnia 23 padziernika 2008 r. o ratyfikacji Konwencji
w sprawie kontaktów z dziemi, sporzdzonej w Strasburgu w dniu 15 maja
2003 r. W ustawie wyraona została zgoda na zwizanie Rzeczypospolitej
Polskiej aktem, którego wejcie w ycie wpłynie na realizacj praw okrelonych
w Konstytucji. Przepisy Konwencji maj bowiem mie zastosowanie do
wszelkich kontaktów z dzieckiem, w szczególny jednak sposób do kontaktów
o charakterze transgranicznym.
Konwencja w sprawie kontaktów z dziemi została opracowana w ramach
Rady Europy przez Komitet Ekspertów Prawa Rodzinnego, działajcy pod
auspicjami Europejskiego Komitetu Współpracy Prawnej (CDCJ) i przyjta
2

przez Komitet Ministrów Rady Europy w dniu 3 maja 2002 r. Otwarcie


Konwencji do podpisu nastpiło w dniu 15 maja 2003 r. w Strasburgu.

Odmawiam podpisania ustawy, poniewa wprowadzenie do polskiego


porzdku prawnego zawartych w Konwencji regulacji zagrozi moe dobru
rodziny i prawu rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi
przekonaniami.
Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy (druk sejmowy nr 895 z dnia
1 sierpnia 2008 r.) pomimo upływu piciu lat od daty otwarcia Konwencji do
podpisu ratyfikowało j zaledwie kilka pastw: Republika Albanii, Republika
Czeska, Rumunia, Republika San Marino i Ukraina. Nie dostrzegam argumentu
przemawiajcego za szybk i – biorc pod uwag liczb pastw członków Rady
Europy – odosobnion ratyfikacj. W wietle liczby pastw, które zakoczyły
procedur ratyfikacyjn Konwencji mona mie wtpliwoci co do jej
skutecznoci w zakresie faktycznej ochrony adresatów Konwencji, którymi s
dzieci pozbawione kontaktów z rodzicami. Zakres stosowania Konwencji jest
ograniczony i nie jest moliwe obecnie dokonanie oceny sposobu jej
funkcjonowania, w tym wpływu na sytuacj dzieci.
Istotn kwesti jest przy tym zakres powierzenia sdom rozstrzygania o
charakterze kontaktów (transgranicznych) z dzieckiem. Zgodnie z art. 15
Konwencji organ sdowy umawiajcego si pastwa, w którym ma by
wykonane orzeczenie dotyczce kontaktu transgranicznego i wydane w innym
umawiajcym si pastwie, nie moe dokonywa oceny orzeczenia
zagranicznego co do istoty. Oznacza to brak moliwoci zakwestionowania
realizacji kontaktu, nawet wówczas gdy z posiadanej przez sd wiedzy wynika
moliwo naruszenia dobra dziecka wskutek wykonania orzeczenia. Nakaz
ochrony dobra dziecka stanowi podstawow, nadrzdn zasad polskiego
systemu prawa rodzinnego, której podporzdkowane by powinny wszelkie
regulacje w sferze stosunków pomidzy rodzicami i dziemi.
3

Moje obawy wzbudza równie zakaz dokonywania zastrzee do


postanowie Konwencji. Zgodnie z art. 25 zakazane jest składanie przez
pastwa jakichkolwiek zastrzee do Konwencji. W konsekwencji pastwa,
które stosowa maj jej rozwizania, nie mog zwiza sposobu jej stosowania
z obowizujcym w nich systemem wartoci i tradycji zwizanych z
wychowywaniem dziecka.
Odmawiam podpisania ustawy z dnia 23 padziernika 2008 r., poniewa
nadanie Konwencji statusu obowizujcego prawa wydaje si co najmniej
przedwczesne, a ponadto skutki jej wejcia w ycie mog okaza si
niekorzystne dla wizi rodzinnych. Jedn z fundamentalnych wartoci
podlegajcych ochronie konstytucyjnej jest dobro rodziny. Obowizkiem
ustawodawcy jest denie do zapewnienia stabilnoci istniejcych stosunków
rodzinnych, która wspomaga prawidłowy rozwój małoletnich dzieci.
To interes dzieci ma bezporedni wpływ na losy rodziny i wymusza okrelone
rozstrzygnicia ze strony organów władzy publicznej. Konieczno zapewnienia
stabilnoci rodziny determinuje szereg rozwiza prawnych, na co wskazał
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 12 listopada 2002 r. (sygn. SK 40/01, OTK
ZU nr 6/2002, poz. 81) podnoszc, e "Taki kształt regulacji jest uzasadniony
koniecznoci respektowania niezwykle istotnej w ramach norm dotyczcych
stanu cywilnego zasady bezpieczestwa i pewnoci prawa. Wartoci te maj
szczególnie istotne znaczenie dla stabilizacji wizi rodzinnych, które nie mog
by podwaane w sposób dowolny, w jakimkolwiek postpowaniu i w
jakimkolwiek czasie.”.
Standardy przewidziane w Konwencji nie s obecnie wice w
pastwach Unii Europejskiej, z tego wzgldu nie jest w praktyce moliwe
okrelenie rzeczywistych skutków jej wejcia w ycie.
Materia uregulowana w zakwestionowanej przeze mnie ustawie łczy si
ze zwizaniem Rzeczypospolitej Polskiej prawem midzynarodowym. Zgodnie
z art. 89 ust. 1 pkt 2 i 5 Konstytucji ratyfikacja przez Rzeczpospolita Polsk
4

umowy midzynarodowej wymaga uprzedniej zgody wyraonej w ustawie,


jeeli umowa dotyczy praw obywateli oraz materii regulowanej ustawowo.
Po zwizaniu Rzeczypospolitej Polskiej Konwencj w sprawie kontaktów
z dziemi bdzie ona miała pierwszestwo przed prawem krajowym, jeeli nie
da si prawa tego pogodzi z Konwencj (art. 90 ust. 2 Konstytucji).
Ze wzgldu na wtpliwoci co do praktyki stosowania przepisów
Konwencji w kontekcie ochrony interesu nadrzdnego, jakim jest dobro
dziecka, przekazuj Wysokiej Izbie, w trybie art. 122 ust. 5 Konstytucji, ustaw
z dnia z dnia 23 padziernika 2008 r. o ratyfikacji Konwencji w sprawie
kontaktów z dziemi, sporzdzonej w Strasburgu w dniu 15 maja 2003 r.
z wnioskiem o ponowne jej rozpatrzenie.

Lech Kaczyski

You might also like