You are on page 1of 127

Warszawa, stycze 2012 r.

Zestawienie uwag zgoszonych do projektu zaoe do projektu ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (wersja z dnia 29 marca 2011 r.) l.p. pkt uwaga UWAGI OGLNE 1. koncepcja zaoe W ocenie Rzdowego Centrum Legislacji dokonanej na spotkaniu z Rzdoprzedstawicielami Ministerstwa Finansw, ktre odbyo si w we siedzibie RCL w dniu 16 maja br., naley w szczeglnoci: Centrum 1) zmieni dotychczasow koncepcj zaoe polegajc na opisaniu Legislazmian w dotychczasowej ustawie z dnia 22 maja o dziaalnoci cji ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 11, poz. 66, z pn. zm.) wynikajcych z postanowie dyrektywy 2009/138/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie podejmowania i wykonywania dziaalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej Wypacalno II. W ocenie RCL zoenia do projektu ustawy powinny szczegowo opisywa wszystkie kwestie bdce przedmiotem regulacji proponowanej ustawy; 2) doprecyzowa wskazane przez RCL propozycje zmian w dotychczasowych Zaoeniach. Urzd Uwagi oglne 1) Przyjta technika redakcyjna zaoe de facto co do zasady Komisji sprowadza si do powtrzenia jzykowo zmodyfikowanego Nadzoru brzmienia treci dyrektywy. Takie rozwizanie rodzi jednak szereg Finanso niebezpieczestw, ktrych nie udao si unikn autorom zaoe, a wego w szczeglnoci : (UKNF) a) posugiwanie si kolokwializmami (np. organ uwaa vide pkt 3.1.1. akapit 8 , w wyjtkowych okolicznociach vide uwzgldniona Od kogo sposb uwzgldnienia uwagi

2.

uwzgldniona

pkt 3.2.1.4. ostatni akapit, naleyte uwzgldnienie opinii vide pkt 3.2.1.6.2. akapit 4 czy pkt 3.3.1. przedostatni akapit); b) odwoywanie si do postanowie dyrektywy zamiast do odpowiednich zaoe w tym zakresie proponuje przyj technik odwoania si do zaoe z jednoczesnym wskazaniem w nawiasach odpowiedniego przepisu dyrektywy, co zapewni wiksz wewntrzn czytelno dokumentu c) brak skonkretyzowania zasad, terminw i form procedowania lub oddziaywania przez organ nadzoru, czego przykadem moe by tre pkt. 3.2.1.4.Model wewntrzny grupy, d) brak konkretyzacji terminw vide np. : - w zaoeniu zawartym w pkt. 3.2.1.6.4. akapit 5 naley dokona konkretyzacji stosownego terminu, - w zaoeniu zawartym w pkt. 3.2.2.2. akapit 1 naley dokona konkretyzacji moliwie najkrtszego terminu. 2) W niektrych miejscach wydaje si, i zaoenia nie obejmuj w peni treci przepisw dyrektywy vide uwagi szczegowe, cho projekt niezalenie od tych uwag wymaga kompleksowej analizy pod tym wzgldem, w praktyce przy pisaniu ustawy w oparciu o zaoenia niezbdne bdzie biece posugiwanie si tekstem dyrektywy. 3) Naley wskaza na zasadno ujednolicenia sownictwa w ramach Zaoe. W szczeglnoci, ze wzgldu na odniesienie do zasady proporcjonalnoci, w przypadku charakteru, skali i zoonoci ryzyk zasadnym jest odwoywanie si do proporcjonalnoci (a nie jak wskazano w zaoeniach wspmiernoci). Konsekwentnie naley posugiwa si rwnie terminami krajowy zakad ubezpiecze oraz zagraniczny zakad ubezpiecze, wzgldnie wprowadzi now terminologi w tym zakresie i konsekwentni si jej trzyma. 4) Celowym jest dokonanie sygnalizacji o moliwoci przyjcia przez Komisj Europejsk aktw wykonawczych w zakresie wskazanym

przez dyrektyw. Pominicie takiej sygnalizacji w projekcie zaoe moe skutkowa, i legislatorzy bd konstruowali poszczeglne przepisy z pominiciem tak istotnej informacji, co moe mie wpywa na prawidowo i kompletno implementacji. Co wicej, rozway naley, czy wrcz w przepisach przyszej ustawy nie powinny znajdowa si normy wskazujce, ze w danym obszarze zastosowanie maj rwnie przepisy wykonawcze wydane na poziomie europejskim. Zapewni t wiksz przejrzysto regulacji prawnych poprzez uatwienie dla osb zapoznajcych si z ustaw przy identyfikacji caoci obowizujcego stanu prawnego. 5) Dyrektywa przewiduje bardzo liczne przypadki, w ktrych organ nadzoru moe da/wymaga okrelonych zachowa od zakadw ubezpiecze. Nierzadko chodzi o okolicznoci, w ktrych chodzi o zweryfikowanie wymogw finansowych dotyczcych danego zakadu ubezpiecze, przy czym najczciej dane czynnoci powinny by podejmowane w sposb natychmiastowy. Wymaga to, aby rozstrzygniciom organu nadzoru nada moc natychmiast wykonalnych z mocy ustawy (analogiczne rozwizanie jest stosowane w przepisach dotyczcych nadzoru uzupeniajcego nad podmiotami w konglomeratach finansowych). W uwagach szczegowych starano si zindywidualizowa przypadki, w ktrych jest to konieczne, niemniej podana jest weryfikacja caoci Zaoe przez projektodawc pod tym ktem. 3. cz. I pkt 1.6.1 W odniesieniu do punktu 1.6.1. Zaoe (strona 4) w drugim akapicie, proponujemy doprecyzowa, ktre wnioski z badania QIS5 dotycz Polski, a ktre Europy, np. wymieniajc gwne powody niewypacalnoci w badaniu QIS5 naleaoby doda, i dotyczy to Polski. W ostatnim zdaniu mona by doda informacj, i rodki najwyszej kategorii to rodki kategorii pierwszej (z ang. Tier 1). Na stronie 5 w drugim akapicie, wewntrzne procedury UKNF uwzgldniona

zarzdzania ryzykiem w zakadzie ubezpiecze sprowadzono tylko i wycznie do ORSA (za wskie ujcie, nieprawdziwe). Proponujemy, aby nawias w 1 zdaniu brzmia m.in. system zarzdzania ryzykiem oraz Own Risk and Solvency Assessment. Mona te poda polski odpowiednik ORSA, tj. wasna ocena ryzyka i wypacalnoci. W odniesieniu do trzeciego akapitu proponujemy doda przypis z podaniem linka do strony internetowej, gdzie jest dostpny raport z badania QIS5. W czwartym akapicie w ostatnim zdaniu mowa jest, i sektor ubezpiecze w Polsce jest przygotowany od strony finansowej na wejcie w ycie nowych regulacji. Jest to zbyt optymistyczne stwierdzenie, naley bowiem pamita, i w badaniu QIS5 wzio udzia 50 zakadw ubezpiecze i reasekuracji, a nie cay rynek, dane wykorzystane do oblicze bazoway na 2009 roku, a z 50 zakadw, ktre wziy udzia w badaniu QIS5, 33 zakady posiaday odpowiedni wielko kapitau na pokrycie nowych wymogw kapitaowych. W badaniu QIS5 nie badano wysokoci kosztw, ktre zakady bd musiay ponie przygotowujc si do projektu Wypacalno II, co rwnie moe wpyn na ich sytuacj finansow. 4. koszty cz. I pkt 1.6.1 i 1.6.2 W punkcie 1.6.2. Zaoe (strona 5) proponujemy doprecyzowa, i koszty nadzoru wynosz do wysokoci 0,14% skadek brutto, a nie w wysokoci 0,14%. Uwaga dotyczy take rozdziau Ocena Skutkw Regulacji (OSR), punktu 3a). Na stronie 6 Zaoe Projektodawca wskaza, e cyt. projektowana ustawa nie bdzie miaa bezporedniego wpywu na dochody i wydatki sektora finansw publicznych (). Powysza teza wydaje si nie uwzgldnia zwikszonych kosztw nadzoru, wynikajcych z istotnego rozszerzenia zada organu nadzoru w ramach projektowanej ustawy. Naley take zauway, e regulacja nie pozostanie bez wpywu na koszty, ktre ponios zakady ubezpiecze. Ponadto, uzasadniajc brak wpywu projektowanej ustawy na sektor finansw publicznych, Projektodawca wskazuje na UKNF uwzgldniona Zaoenia uzupeniono o sugerowane zmiany. Naley jednak zwrci uwag, e koszty organu nadzoru ponoszone w zwizku z realizacj zada wynikajcych z implementacji dyrektywy, powinny zosta w pierwszej kolejnoci wyliczone i przedstawione przez Komisj Nadzoru Finansowego. Natomiast koszty dla rynku ubezpiecze powinna w sposb szerszy przedstawi Polska Izba Ubezpiecze.

moliwo rozoenia w czasie kosztw ponoszonych przez zakady ubezpiecze. Koszty tych podmiotw co do zasady nie stanowi jednak bezporedniego czynnika determinujcego stan finansw publicznych. Ponadto, nie wydaje si stanowi argumentu uzasadniajcego tez o braku dochodw lub wydatkw sektora finansw publicznych, ewentualny korzystny bilans korzyci spoeczno-gospodarczych wprowadzenia regulacji. Niezalenie od powyszego, proponujemy przedstawienie Ministerstwu Finansw postulatu wprowadzenia dla zakadw ubezpiecze okresw przejciowych dla podatku dochodowego od osb prawnych (CIT). Brak odniesienia do art. 27 dyrektywy Zasadnym jest zwrcenie uwagi, e, Zaoenia pomijaj przepis art. 27 dyrektywy, okrelajcy gwny cel nadzoru oraz nakadajcy na pastwa czonkowskie obowizek zapewnienia dysponowania przez organy nadzoru rodkami, wiedz fachow, potencjaem i uprawnieniami, koniecznymi do osignicia tego celu. W szczeglnoci, Zaoenia nie odnosz si do kwestii wypenienia tego obowizku w wietle obecnie obowizujcych przepisw prawa, w tym w kontekcie zwikszonego zakresu zada organu nadzoru, a co za tym idzie take kosztw, na skutek przyjcia projektowanych zmian prawnych. Koszty wdroenia Dyrektywy W czci II, rozdziale 1.6.1 omawiane s korzyci i koszty wdroenia Dyrektywy. (Mwi si o zwikszeniu konkurencyjnoci, co wpynie na m.in. obnienie opat (cen produktw ubezpieczeniowych). Ponadto na temat kosztw wdroenia Dyrektywy mwi si bardzo oglnie, e koszty te bd mogy by rozoone na dugie okresy przejciowe, cho nie podano jakie, gdy nie zostay one jeszcze ustalone. Polska Izba Ubezpie cze (PIU)

Wydaje si, e bez podania konkretnych wynikw bada, jakie przeprowadzia Komisja Europejska o konsekwencjach wprowadzenia w ycie Dyrektywy w roku 2010 (np. Impact Assessment Study raport wykonany na zlecenie Komisji Europejskiej przez Deloitte), obraz rzeczywistych konsekwencji dla polskiego rynku ubezpiecze bdzie zupenie pominity. Na przykad moe si okaza, e z powodu duych kosztw kapitaowych dla niektrych produktw ubezpiecze (np. dugoterminowych ubezpiecze na ycie z gwarancj stopy procentowej, produktw rent doywotnich), mog one znikn z oferty zakadw ubezpiecze na korzy innych produktw, gdzie ryzyko jest przeniesione na ubezpieczonych. W efekcie sektor ubezpiecze straci swj element wyrniajcy go w postaci dugoterminowoci podejmowanych zobowiza. Ponadto istotny koszt wdroenia Dyrektywy dla zakadw maych i bardzo maych, takich jak niektre towarzystwa ubezpiecze wzajemnych, moe oznacza koniec egzystencji tych zakadw w tej formie i o tej wielkoci, co spowoduje brak moliwoci komplementarnoci usug wiadczonych przez TUW-y dla niektrych segmentw gospodarki, gdzie dziaalno duych zakadw ubezpiecze nastawionych na okrelony poziom zysku, nigdy nie byaby wystarczajco atrakcyjna. W niektrych krajach, np. Niemczech, podejmuje si kroki w celu oceny moliwoci wspierania maych zakadw i towarzystw ubezpiecze wzajemnych i znalezienia sposobu na zmniejszenie obcienia nie tylko we wdroeniu, ale i w prowadzeniu dziaalnoci w ramach Dyrektywy Wypacalno II po wejciu w ycie nowych przepisw. Tym bardziej w Polsce powinny by podejmowane tego typu dziaania. Koszty nadzoru po wdroeniu Dyrektywy Bardzo due ryzyko zwizane jest ze znaczcym wzrostem kosztu nadzoru w nowym systemie. W czci I rozdziale 1.6.2 (str.5 w zakresie kosztw nadzoru). Wejcie w ycie regulacji Solvency II moe spowodowa zwikszenie kosztw nadzoru nad

ubezpieczeniami. Wprawdzie jak podano na str. 10 w rozdziale 2.4. nadzorca lokalny bdzie odpowiedzialny za nadzorowanie MCR i rezerw, ale zgodnie z zapisami ze str. 9 proces nadzoru stanie si duo bardziej zoony i nie bdzie nadzorem tylko finansowym. Na str 60 w rozdziale 3 o nadzorze o grupach podano take, e zakad objty nadzorem grupowym nie powinien by wyczony spod nadzoru krajowego. Co wicej, nadzr nad zakadami z grupy finansowej bdzie wymaga wsppracy z nadzorcami z innych krajw, co dodatkowo zwikszy koszty nadzoru. Konsekwencj moe by ch zmiany ustawy o nadzorze w zakresie poziomu kosztw nadzoru finansowanego przez zakady ubezpiecze. Nie bdzie miao to wpywu na budet pastwa, ale kosztem tym zostan obcione zakady, ktre i tak oczekuje si, e ponios znaczny koszt wdroenia nowego systemu. Wpyw uchwalenia ustawy na Budet Pastwa Zdaniem Izby w zaoeniach bdnie przyjto brak wpywu wdroenia ustawy na finanse publiczne. Wdroenie ustawy wiza si bdzie z koniecznoci poniesienia znaczcych kosztw przez zakady ubezpiecze, co bezporednio przeoy si na ich wyniki finansowe. Spowoduje to obnienie wpywu z podatku dochodowego od osb prawnych, a tym samym dochodw budetu Pastwa. 5. cz. I pkt 2.2 W punkcie 2.2. Zaoe (strona 7) proponujemy ujednolici nazw dla dokumentw poziomu 2. W akapicie opisujc poziom 2 wymienia si rodki wykonawcze, a we wczeniejszych paragrafach uywa si wyraenia akty wykonawcze, przy czym adekwatne w tym zakresie wydaje si pojcie akty wykonawcze. W zakresie Poziomu 3 proponujemy doda, i w przypadku projektw wicych standardw technicznych (Binding Technical Standards, BTS) bd one podlegay zatwierdzeniu i uchwaleniu przez Komisj Europejsk. Ponadto, Poziom 3 stanowi nie tylko standardy techniczne, ale take rekomendacje i wytyczne. UKNF uwzgldniona

6.

cz. I pkt 2.4

Na stronie 8, w drugim akapicie powtrzono informacje z punktu 2.3. (drugi akapit). W czwartym akapicie nawias powinien by po wyraeniu umowa ubezpieczenia, a nie na kocu zdania. Na stronie 9, w drugim akapicie, proponujemy doprecyzowa, i w odrnieniu od modeli wewntrznych, kalibracja formuy standardowej bdzie zawarta w regulacjach projektu Wypacalno II. Przedstawione na stronie 9 Zaoe sformuowanie w oparciu o formu standardow lub bardziej zaawansowany model wewntrzny wydaje si nadinterpretacj postanowie implementowanej dyrektywy dokonan przez Projektodawc Zaoe. Brak jest bowiem podstaw do przyjcia, i w kadym przypadku model wewntrzny bdzie bardziej zaawansowany ni formua standardowa przewidziana w przepisach dyrektywy. W odniesieniu do sformuowania zakad ubezpiecze lub reasekuracji (strona 9 Zaoe), naley wskaza, i nie jest ono tosame z pojciem zakad ubezpiecze lub zakad reasekuracji. Powysza rnica wynika przede wszystkim z rozrnienia przez ustawodawc dziaalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej oraz moliwoci jednoczesnego wykonywania dziaalnoci ubezpieczeniowej i dziaalnoci reasekuracyjnej przez zakady ubezpiecze (okrelane wwczas jako zakady ubezpiecze i reasekuracji) w ramach odpowiedniego zezwolenia. We wskazanym kontekcie (strona 9 Zaoe, drugi akapit) poprawne wydaje si pojcie zakad ubezpiecze lub zakad reasekuracji. Wskazana na stronie 9 Zaoe (trzeci akapit) cyt. tzw. zasada prudent person nie zostaa zdefiniowana w Zaoeniach. Pojcie to nie zostao rwnie przedstawione w jzyku polskim. Proponujemy zdefiniowanie przez Projektodawc ww. zasady, aby unikn rozbienoci dotyczcych jej rozumienia. W drugim akapicie na stronie 10 mowa jest o wadzach zakadu, prosimy o doprecyzowanie, czy sowo wadze odnosi si do

UKNF

uwzgldniona

wyraenia organ administrujcy, zarzdzajcy lub nadzorczy, ktre wystpuje w polskiej wersji dyrektywy Wypacalno II. W szstym akapicie na stronie 10 powinno by, i nadzorca grupowy podejmuje ostateczn decyzj w procesie zatwierdzania modelu wewntrznego, zamiast w procesie walidacji modelu wewntrznego. Walidacja jest przeprowadzana przez zakad ubezpiecze. Prawdopodobnie zastosowano kalk z CRD, ktra w tym przypadku jest wprowadzeniem w bd. W odniesieniu do wskazanego na stronie 10 Zaoe obowizku ustanowienia stanowiska do spraw zarzdzania ryzykiem przez zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji, ktre stosuj model wewntrzny, naley wskaza, e przedstawiony wymg odnosi si do kadego zakadu ubezpiecze i zakadu reasekuracji, do ktrego stosuje si przepisy implementowanej dyrektywy (por. art. 44 ust. 4 implementowanej dyrektywy). W tym miejscu naley rwnie wskaza, i przepisy dyrektywy w polskiej wersji jzykowej wskazuj na funkcj zarzdzania ryzykiem, a nie stanowisko do spraw zarzdzania ryzykiem (tak Projektodawca Zaoe), przy czym zgodnie z przepisem art. 13 punkt 29 implementowanej dyrektywy cyt. funkcja w ramach systemu zarzdzania oznacza wewntrzn moliwo podjcia praktycznych zada. Przedstawione na stronie 10 Zaoe (akapit trzeci) tumaczenie rozwinicia skrtu ORSA pozostaje rozbiene z tekstem implementowanej dyrektywy. Prawodawca unijny wprowadza bowiem instytucj wasnej oceny ryzyka i wypacalnoci, tymczasem Projektodawca Zaoe wskazuje na wasn ocen ryzyka i kapitau. Przedostatni akapit jest zbyt duym uproszczeniem w zakresie podanych przykadw - decyzja o zatwierdzeniu modelu wewntrznego jest podejmowana jako wsplna decyzja a nie w konsultacji z pozostaymi organami nadzoru co powoduje okrelone konsekwencje. Przykad trzeba usun lub przeformuowa.

Na stronie 10 - ostatni akapit (zdanie rozpoczynajce si od sw nadzorca lokalny jest de facto odpowiedzialny...) jest bdna teza. W szczeglnoci, przedstawiony tam zakres odpowiedzialnoci organu nadzoru pastwa goszczcego jest wszy ni w rzeczywistoci. Majc powysze na uwadze, proponujemy usunicie przedmiotowego akapitu. W akapicie 16 wskazano, e wymg posiadania funkcji zarzdzania ryzyka spoczywa na zakadach, ktre do kalkulacji SCR stosuj modele wewntrzne. Jest to bdne zaoenie, gdy wymg taki spoczywa na wszystkich zakadach, za w przypadku tych, ktre stosuj model wewntrzny, funkcja zarzdzania ryzykiem ma dodatkowe zadania (art. 44 ust. 5 Dyrektywy Wypacalno II). 7. cz. I pkt 2.5 Na stronie 12 Zaoe Projektodawca wskaza na przysz konieczno zmian w Zaoeniach, podyktowan przyjciem opracowywanej obecnie dyrektywy Omnibus II. W tym kontekcie Projektodawca wskaza na Zacznik do Zaoe, stanowicy dokument przedstawiony przez Komisj Europejsk i przedstawiajcy zmiany wprowadzane do implementowanej dyrektywy. Projektodawca nie wskaza jednak, w jakim zakresie bdzie konieczna zmiana Zaoe, co moe stanowi utrudnienie na dalszym etapie prac nad implementacj dyrektywy Solvency II. Zawarty na stronie 13 Zaoe postulat zachowania istotnej czci dotychczasowych rozwiza prawnych bez wprowadzania zmian w tym zakresie wydaje si nie uwzgldnia zgaszanych dotychczas przez organ nadzoru i przedstawicieli rynku postulatw doprecyzowania lub modyfikacji niektrych przepisw ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. Stosowne propozycje zostan przypomniane w dalszej czci niniejszego pisma. Wprowadzenie obowizku ponoszenia kosztw dziaalnoci UKNF uwzgldniona

8.

cz. I pkt 3.2.

UKNF

uwzgldniona

9.

cz. I pkt

PIU

uwzgldniona

3.3 ppkt 8

Rzecznika Ubezpieczonych i jego Biura rwnie przez oddziay zagranicznych zakadw ubezpiecze dziaajcych na terytorium RP Proponowana zmiana narusza prawo UE oraz krajowe w zakresie swobody wiadczenia usug i wprowadza nierwne traktowanie podmiotw. Ustanowiona na terytorium UE przez prawo wsplnotowe, tzw. jednolita licencja, zwana take jednolitym paszportem, gwarantuje, e zakad ubezpiecze lub reasekuracji z Pastwa Czonkowskiego UE, ktry uzyska odpowiednie zezwolenie na wykonywanie takiej dziaalnoci w pastwie, w ktrym ma swoj siedzib, moe wykonywa dziaalno ubezpieczeniow lub odpowiednio reasekuracyjn na terenie caej UE, bez koniecznoci uzyskiwania zezwole w kadym z Pastw Czonkowskich. Cao regulacji, dotyczcych prowadzenia dziaalnoci ubezpieczeniowej lub reasekuracyjnej w innym Pastwie Czonkowskim, ni rodzime Pastwo Czonkowskie ubezpieczyciela lub reasekuratora, w polskiej ustawie o dziaalnoci ubezpieczeniowej nazwana zostaa Swobod wiadczenia usug. W oparciu o postanowienia ustawy, a take odpowiednich Dyrektyw, stwierdzi mona, i istniej dwie rwnoprawne formy prowadzenia ww. dziaalnoci w ramach szeroko rozumianej swobody wiadczenia usug. Pierwsz z nich jest dziaanie w ramach tzw. prawa przedsibiorczoci, czyli poprzez oddzia zaoony na terytorium Pastwa Czonkowskiego, nie bdcego rodzimym Pastwem Czonkowskim (pastwem siedziby). Drug prowadzenie dziaalnoci stricte w ramach swobody wiadczenia usug, czyli bez potrzeby posiadania w obcym Pastwie Czonkowskim jakiegokolwiek staego zakadu, oddziau, czy te przedstawicielstwa. Obcienie obowizkiem ponoszenia przedmiotowych kosztw wycznie zagranicznych zakadw ubezpiecze dziaajcych na terytorium Polski w ramach jednej (oddzia) z powyszych form szeroko rozumianej swobody

wiadczenia usug uznane moe zosta za dyskryminacj tej formy wykonywania dziaalnoci na terytorium Pastwa Czonkowskiego przyjmujcego. Jednoczenie, propozycja ta moe powodowa podwjne obcienie kosztami dziaalnoci zagranicznego zakadu ubezpiecze lub reasekuracji z tytuu finansowania organw przedstawicieli interesw konsumentw, jakim jest w Polsce Rzecznik Ubezpieczonych ze wzgldu na ponoszenie takich kosztw zarwno przez jednostki macierzyste oddziaw zagranicznych, w tych Krajach Czonkowskich, gdzie takie organy istniej i s finansowane przez ubezpieczycieli, jak i przez ich oddziay umiejscowione na terytorium Polski. Jednoczenie naley wskaza, e krajowe zakady ubezpiecze i reasekuracji ponosz koszty funkcjonowania Rzecznika Ubezpieczeniowych wyliczane od caoci przypisu skadki brutto uzyskiwane zarwno na terytorium Polski, jak i poza ni. Ponadto naley podkreli brak wytycznych dotyczcych sposobu wyliczenia oraz podstawy do wyliczenia opaty. Jeli wprowadzenie proponowanego obowizku zostaoby podtrzymane, nie powinien on rozdzi dodatkowych obowizkw sprawozdawczych i informacyjnych poza wprowadzeniem formy owiadczenia o wysokoci osignitego przypisu skadki brutto na terytorium Polski jako bazy do ponoszenia przez Oddziay proponowanego obcienia. 10. cz. I pkt 4 W ppkt 1) proponujemy doprecyzowa, i przeniesione z preambuy implementowanej dyrektywy okrelenie bardzo mae zakady dotyczy tylko warunku przypisu skadki brutto na poziomie poniej 5 mln euro (zgodnie z tekstem preambuy). Ponadto, z treci dwch ostatnich akapitw wynika, e take zakady ubezpiecze/zakady reasekuracji podlegajce wyczeniom na mocy art. 4 i 7 dyrektywy Solvency II, bd objte zakresem nowej ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, a wic systemem Wypacalno II, tyle tylko, e zostan wobec nich ograniczone niektre obowizki i obcienia. UKNF czciowo uwzgldniona

Majc powysze na uwadze mona podda w wtpliwo zamiar nie stosowania wycze spod dyrektywy w polskim systemie prawnym. Projektodawca przy tym nie wskaza, kto i w jakiej formie dokona przedmiotowego ograniczenia niektrych obowizkw i obcie, tudzie ktre obowizki i obcienia oraz w jakim zakresie maj podlega temu ograniczeniu. Naszym zdaniem naley to zrobi na poziomie ustawy, gdy inaczej jednoznaczna ocena zaoenia jest niemoliwa. Warto rwnie zaznaczy, e gdyby wyczenie miaoby by zastosowane, naleaoby wskaza, wg jakiego kursu byaby przeliczana kwota 5 mln euro na zote polskie. 11. Implementacja w prawie lokalnym ze wskazaniem na organ administrujcy, zarzdzajcy lub nadzorujcy Sformuowanie Organ administrujcy, zarzdzajcy lub nadzorujcy jest stosowane w Dyrektywie z intencj, aby w implementacji do legislacji krajowej wskazywa odpowiedni organ w danym systemie prawnym. W projekcie pozostaa wersja "lub", bez wskazania konkretnego organu (zarzdu lub rady nadzorczej) w nastpujcych miejscach: a) w dodatkowych zadaniach zarzdzania ryzykiem Czci II rozdzia 1.4.3. pkt. 5) na str 32 oraz b) w zadaniach funkcji aktuarialnej rozdzia 1.4.7 lit. e) na str. 34. rodki wykonawcze W Zaoeniach do projektu ustawy powinny by tylko odwoania do dokumentw poziomu II i III. Dzisiaj nie znamy ich ostatecznego ksztatu i jeli znowelizowana ustawa bdzie wkraczaa w obszary regulowane przez rodki wykonawcze poziomu II i III, to moemy mie sprzeczne regulacje. PIU uwzgldniona

12.

PIU

Podzielajc zaprezentowan opini Projektodawca powstrzymywa si z regulowaniem obszarw, ktre zostan uregulowane w dokumentach poziomu II i III. Przypadki ewentualnych uregulowa w obszarach bdcych domen rodkw wykonawczych wymagayby wyranego wskazania. nieuwzgldniona

13.

art. 3

Zmiana art. 3 ust. 1 ustawy o rachunkowoci dotyczy moliwoci

UKNF

ust. 1 ustawy o rachunk owoci

funkcjonowania TUW w kontekcie jego uczestnictwa w grupie kapitaowej. Uwzgldniajc przywoane w niniejszej ustawie definicje jednostki dominujcej i znaczcego inwestora oraz majc na wzgldzie reguy wykadni literalnej zauway naley, e zakad ubezpiecze dziaajcy w formie towarzystwa ubezpiecze wzajemnych, nie moe zosta uznany za jednostk dominujca, ani znaczcego inwestora. Tym samym, e w wietle art. 3 ust. 1 pkt. 42 ustawy o rachunkowoci, w zwizku z art. 3 ust. 1 pkt. 39 i 41 teje ustawy mona wyrazi wtpliwo w zakresie moliwoci posiadania przez zakad ubezpiecze dziaajcy w formie towarzystwa ubezpiecze wzajemnych, udziaw w jednostkach podporzdkowanych takich jak jednostki zalene i jednostki stowarzyszone. Niniejsze skutkuje nieprawidowociami w zakresie prezentacji pozycji lokat takich podmiotw w sprawozdaniu finansowym oraz niemonoci dokonywania wyceny inwestycji za pomoc metody praw wasnoci, ktra rwnie opiera si o definicje, ktre nie obejmuj podmiotw prowadzcych dziaalnoci w formie towarzystw wzajemnych. Ujednolicenie terminologii dotyczcej licencji uywanej w ustawie o dziaalnoci ubezpieczeniowej (w kontekcie wysokoci opat skarbowych) Ustawa wskazuje na sytuacje, w ktrych organ nadzoru, moe m.in. udzieli zezwolenia (np. na uznawanie za aktywa stanowice pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych innych aktyww) lub wyrazi zgod (np. na zaliczenie do rodkw wasnych kapitau poyczek podporzdkowanych) w zwizku z wniesionym w danej sprawie wnioskiem zakadu ubezpiecze. Wyraenie zgody, bd wydanie zezwolenia nastpuje w formie decyzji. Dodatkowo, ustawa o dziaalnoci ubezpieczeniowej w powyszym zakresie uywa poj rozbienych, dla przykadu: wyraenie zgody (art. 27 ust. 6 ustawy), udziela zgody (art. 109 ust. 4), nastpuje za zgod (art. 110 ust. UKNF

Problem dotyczy stosowania ustawy o rachunkowoci i nie jest bezporednio zwizany z przedmiotem i celem przygotowywanych zaoe

14.

nieuwzgldniona ujednolicenie (ewentualnie podwyszenie) wysokoci opat skarbowych wnoszonych od innych wnioskw w zakresie usug finansowych objtych nadzorem KNF, wykracza poza zakres przedmiotowy przygotowywanych zaoe. Natomiast postulat ujednolicenia nazewnictwa i uproszczenia ustalania wysokoci opat skarbowych od wnioskw skadanych do KNF w zakresie dziaalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w kontekcie obowizujcych przepisw dot. opaty skarbowej, wymaga

1), wymaga zezwolenia (art. 97 ust. 1), po uzyskaniu zezwolenia (art. 105 ust. 6), organ nadzoru moe zezwoli (art. 148 ust. 4 pkt 2 lit d). W zwizku z tym, e ustawa uywa rnego nazewnictwa naley dy do jego ujednolicenia, co z kolei uproci ustalanie wysokoci opat skarbowych wnoszonych od wnioskw skadanych do KNF. Ewentualnie naleaoby rozway ujednolicenie bd podwyszenie wysokoci opat skarbowych wnoszonych od innych wnioskw w zakresie usug finansowych objtych nadzorem KNF. Rozpito wysokoci opat wnoszonych od wnioskw skadanych do KNF jest obecnie bardzo dua.

szerszego uzasadnienia. Naley bowiem zauway, e KNF wydaje decyzje administracyjne na podstawie Kodeksu postpowania administracyjnego, ktre wedug zacznika do ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opacie skarbowej (Dz.U. Nr 225, poz. 1635, z pn. zm.), mona zakwalifikowa do czci I ust. 53 (decyzje inne ni wymienione w niniejszym zaczniku, do ktrej maj zastosowanie przepisy Kodeksu postpowania administracyjnego) oraz do czci III ust. 19 (zezwolenie na wykonywanie dziaalnoci ubezpieczeniowej i zmiana wydanego zezwolenia) oraz ust. 44 (inne ni wymienione w niniejszym zaczniku zezwolenia (pozwolenia, koncesje)). Odnoszc przepisy ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej do wymogw ustawy o opacie skarbowej, zasadnicze znaczenia ma wic fakt, e KNF podejmuje rozstrzygnicia w formie decyzji oraz podzia tych decyzji na zezwolenia i inne decyzje wydawane na podstawie Kpa. Powysze nie zmienia jednak faktu, e zasadne jest denie do ujednolicenia nazewnictwa uywanego w ustawie. PIU Nowa wersja zaoe zawiera kompleksow regulacj dziaalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, bez przepisywania fragmentw dyrektywy.

15.

w zaoeniach do projektu ustawy czsto przepisywane s cae fragmenty dyrektywy, ale z pominiciem niektrych kwestii ktre mog by istotne. Przykadowo, w punkcie f) w czci dot. funkcji aktuarialnej w rozdziale 1.4.7 brak odwoania do artykuu 82 Dyrektywy.

ROZDZIA 1 PRZEPISY OGLNE 16. pkt 1.1.1 W punkcie 1.1.1. na stronie 18 Zaoe wskazano na zakad udzielajcy ochrony ubezpieczeniowej, przy czym zarwno pojcie zakad, jak i ochrona ubezpieczeniowa nie odnosz si tu do wykonywania dziaalnoci ubezpieczeniowej przez zakad ubezpiecze. W konsekwencji, posugiwanie si tymi pojciami we wskazanym kontekcie moe wprowadza w bd. Stosowne pojcia, zaczerpnite z art. 6 dyrektywy Solvency II, zostay bowiem bdnie przetumaczone w toku opracowywania polskiej wersji jzykowej dyrektywy (w ang. odpowiednio cover dos. ochrona, oraz undertaking dos. przedsiwzicie lub przedsibiorstwo). Ponadto, w omawianej jednostce redakcyjnej Zaoe Pominito kwesti wycze na mocy art. 5 i art. 9 dyrektywy Solvency II. Zaoenia nie odnosz si jednak do okolicznoci, e takie pominicie ma miejsce oraz nie wskazuj przyczyn pominicia. pkt 1.1.3 Niezrozumiae jest stwierdzenie, i zaproponowany katalog definicji nie ma charakteru zamknitego; projekt zaoe do ustawy powinien zawiera definicje wszystkich poj niezbdnych w procesie stosowania przyszej ustawy. Ponadto przenoszenie definicji z dyrektywy do ustawy nie powinno by przeniesieniem wprost, gdy w wielu przypadkach powoduje to niezrozumienie lub moliwo rnej interpretacji stosowanych poj. Podajemy nastpujce przykadowe pojcia: 1. efekt dywersyfikacji niezrozumiae pojcie niekorzystny wynik z jednego ryzyka; 2. funkcja w ramach systemu zarzdzania nie wiadomo co to jest wewntrzna moliwo podjcia praktycznych zada; 3. definicje ryzyk stwierdzenie oznacza ryzyko powinno by zamienione np. na oznacza moliwo poniesienia straty; UKNF czciowo uwzgldniona Ustawa reguluje dziaalno w zakresie ubezpiecze osobowych i majtkowych wykonywan przez zakady ubezpiecze oraz dziaalno reasekuracyjn wykonywan przez zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji, w zwizku z czym nie ma potrzeby stosowania wycze dotyczcych obszarw, ktre nie s objte zakresem przedmiotowym i podmiotowym ustawy, w tym kwestii okrelonych w art. 5 i 9 dyrektywy Wypacalno II.

17.

UNKF

uwzgldniona

4. ryzyko kredytowe brak definicji ryzyka spreadu; 5. ryzyko koncentracji definicja jest niezrozumiaa i w takim brzmieniu tak szeroka e obejmuje faktycznie wszystkie pozostae ryzyka; 6. techniki ograniczania ryzyka z definicji wynika, e ograniczenie ryzyka moe by jedynie poprzez przeniesienie na inny podmiot, inne znane metody ograniczania ryzyka nie bd uznane zgodnie z t definicj. Proponowana w punkcie 1.1.3. definicja pojcia bliskie powizania odwouje si do pojcia udzia kapitaowy, ktre to pojcie pozostaje niezdefiniowane na gruncie obecnie obowizujcych przepisw ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, w przeciwiestwie do przepisw implementowanej dyrektywy. Propozycja stosownej definicji nie znalaza si w Zaoeniach. Naley jednak zauway, e zbliona do definicji udziau kapitaowego na gruncie dyrektywy Solvency II pozostaje definicja znaczcego udziau kapitaowego, znajdujca si obecnie w przepisach ustawy o nadzorze uzupeniajcym nad instytucjami kredytowymi, zakadami ubezpiecze i firmami inwestycyjnymi wchodzcymi w skad konglomeratu finansowego, do ktrej odsya w tym zakresie ustawa o dziaalnoci ubezpieczeniowej. Ponadto zaproponowana definicja bliskich powiza odwouje si tylko do osb fizycznych i prawnych, pomija jednostki organizacyjne (warto zauway, e prawo bankowe, ktre jest przywoane w zaoeniach, odwouje si do okrelenia podmiot). Przede wszystkim naley zauway jednak, e propozycja zdefiniowania bliskich powiza nie uzupenia obecnego sownika ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej (zob. art. 2 ust. 1 pkt 17 ustawy). Proponowane rozszerzenie definicji duych ryzyk nie uwzgldnia dodatkowych kryteriw dla uznania wskazanych w Zaoeniach ryzyk (grupa 3 i 10) za due w wietle przepisw implementowanej dyrektywy.

W projekcie zaproponowano definicj zwrotu funkcja w ramach systemu zarzdzania podczas gdy dyrektywa definiuje funkcj. W ramach definicji outsourcingu wskazuje si na pojcia jednostki nadzorowanej oraz sub-outsourcingu (w zaoeniach, inaczej ni w dyrektywie, bez mylnika), ktre nie s zdefiniowane w przepisach prawa. O ile w anglojzycznej wersji dyrektywy pojcia te mog by zrozumiae, o tyle w polskiej wersji jzykowej mog by niejasne. W miejsce pojcia jednostki nadzorowanej proponujemy posugiwanie si pojciem podmiotu nadzorowanego (w ang. wersji implementowanej dyrektywy supervised entity). Proponowana definicja transakcji wewntrz grupy wydaje si zawona w stosunku do definicji zawartej w przepisach implementowanej dyrektywy (ang. undertaking dos. przedsibiorstwo zostao wzorem polskiej wersji jzykowej dyrektywy zastpione pojciem zakad, ktre w kontekcie omawianego przepisu wydaje si odnosi wycznie do zakadw ubezpiecze lub zakadw reasekuracji). W definicji zakadu posiadajcego udziay kapitaowe w innym zakadzie niejasny jest zwrot udziay kapitaowe nie definiuje go ani obecna ustawa (definiuje ona tylko znaczcy udzia kapitaowy) Pojcie zakad powizany moe wprowadza w bd. Jest to wynikiem bdnego tumaczenia ang. pojcia related undertaking w ramach art. 212 ust. 1 lit. b implementowanej dyrektywy. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 43 ustawy o rachunkowoci przez jednostk powizan z jednostk rozumie si jej jednostk dominujc, znaczcego inwestora, jej jednostki zalene, wspzalene i stowarzyszone oraz jednostki znajdujce si wraz z jednostk pod wspln kontrol, a take wsplnika jednostki wspzalenej. Natomiast zgodnie z art. 212 Solvency II zakad powizany oznacza albo zakad zaleny, albo zakad, w ktrym inny zakad posiada udziay kapitaowe, albo zakad powizany z innym zakadem zgodnie z art. 12 ust. 1 dyrektywy 83/349/EWG; nie wskazujc na ujcie w

definicji rwnie jednostk dominujca i znaczcego inwestora. W efekcie popenionego bdu definicja zakadu powizanego jest w zasadzie tosama definicji zakadu posiadajcego udziay kapitaowe w innym zakadzie. Niezrozumiae pozostaje zdefiniowanie w ramach moduu ryzyka rynkowego wycznie ryzyka koncentracji, z pominiciem pozostaych rodzajw ryzyka. W definicji grupy naley we wprowadzeniu wyraz zakadw zastpi wyrazem podmiotw. Naley wprowadzi definicj znaczny pakiet akcji, ktra ma inne znaczenie ni znaczcy udzia kapitaowy. Do pojcia tego odnosi si m.in. punkt 1.2.7 Zaoe. Ewentualnie konieczne jest w punkcie 1.2.7 zastpienie wzmiankowanego okrelenia zwrotem o charakterze opisowym bd odwoaniem do regulacji dotyczcych obrotu znacznymi pakietami akcji. Dodatkowe propozycje UKNF zgoszone po konferencji uzgodnieniowej: 1) udzia kapitaowy (okrelenie nie definiowane w zaoeniach, przywoywane m. in. w definicji bliskich powiza) W odniesieniu do zawartego w punkcie 1.1.3. zaoe odwoania do pojcia udzia kapitaowy, ktre to pojcie pozostaje niezdefiniowane na gruncie obecnie obowizujcych przepisw ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, proponujemy wprowadzenie definicji tego pojcia, odzwierciedlajcej odpowiedni definicj zawart w przepisach implementowanej dyrektywy. Zgodnie z przepisem art. 13 punkt 20 dyrektywy Solvency II, udzia kapitaowy oznacza posiadanie, bezporednio lub za pomoc kontroli, co najmniej 20 % praw gosu lub kapitau przedsibiorstwa. Naley jednak zwrci uwag, e zgodnie z art. 3 pkt 14 ustawy o nadzorze uzupeniajcym nad instytucjami kredytowymi, zakadami ubezpiecze, zakadami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi

wchodzcymi w skad konglomeratu finansowego znaczcy udzia kapitaowy oznacza posiadanie przez podmiot bezporednio lub porednio co najmniej 20 % kapitau innego podmiotu lub prawa do wykonywania co najmniej 20 % gosw w organie stanowicym, a take innych praw do kapitau podmiotu ustanawiajcych z nim trwae zwizki umoliwiajce uzyskiwanie korzyci przez podmiot dysponujcy tymi prawami (do tej definicji nawizuje obecny art. 2 ust. 1 pkt 13b ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej). W zwizku z tym naleaoby rozway zachowanie spjnoci i konsekwencji w definicjach w poszczeglnych ustawach; 2) znaczny pakiet akcji W odniesieniu do definicji znacznego pakietu akcji naley utrzyma obecnie obowizujca definicj zawart w art. 35 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej (tzn. w miejscach, w ktrych obecnie zaoenia odwouj si do znacznego pakietu akcji proponujemy przywoywa art. 35 ustawy); 3) efekty dywersyfikacji Pojcie moe by zdefiniowane jako ograniczenie ekspozycji na ryzyko zakadw ubezpiecze i zakadw reasekuracji oraz grup, zwizane z dywersyfikacj ich dziaalnoci, wynikajce z faktu, e strata z tytuu realizacji jednego rodzaju ryzyka moe zosta ograniczona cakowitym brakiem realizacji bd brakiem penej realizacji innego rodzaju ryzyka, w przypadku gdy ryzyka te nie s w peni skorelowane; 4) funkcja Pojcie moe by zdefiniowane nastpujco: w ramach systemu zarzdzania oznacza jednostk zapewniajc wykonywanie okrelonych zada; system zarzdzania obejmuje funkcj zarzdzania ryzykiem, funkcj zgodnoci z przepisami, funkcj audytu wewntrznego i funkcj aktuarialn

5) sub-outsourcing (pojcie stosowane w ramach definicji outsourcingu) W celu uniknicia wprowadzania do jzyka prawnego kolejnych zapoycze z jzykw obcych, proponujemy zastpienie przedrostka sub- odpowiednim sformuowaniem w jzyku polskim. W szczeglnoci, mona tu posuy si pojciem dalszy outsourcing. 6) ryzyko koncentracji Definicja ryzyka koncentracji jest niezrozumiaa i w takim brzmieniu tak szeroka e obejmuje faktycznie wszystkie pozostae ryzyka. W ocenie organu nadzoru bdnie zostaa przetumaczona angielska wersja dyrektywy. Zapis oryginalny to: concentration risk means all risk exposures with a loss potential which is large enough. Pojcie w tym kontekcie moe by zdefiniowane jako wszystkie ekspozycje na ryzyko, z ktrych potencjalna strata jest wystarczajco dua, e zagroona moe by wypacalno lub sytuacja finansowa zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji. Jednake merytorycznie ryzyko koncentracji powinno oznacza moliwo poniesienia straty lub niekorzystnej zmiany sytuacji finansowej spowodowan brakiem dywersyfikacji lub niewykonaniem zobowizania przez pojedynczego kontrahenta lub grup kontrahentw powizanych, cho nie wynika to w omawianym przypadku z litery dyrektywy; 7) ryzyko spreadu Definicja ryzyka spreadu winna by zawarta w ustawie o ile jest rna od powszechnie rozumianego pojcia ryzyka spreadu; organ nadzoru aktualnie zakada, e tak nie jest; 8) transakcja wewntrz grupy (w zakresie stosowanego w definicji zwrotu zakad) Proponujemy posugiwanie si terminem przedsibiorca lub podmiot w miejsce terminu zakad, ktrego zbir desygnatw mylnie moe by ograniczany wycznie do zakadw

ubezpiecze/reasekuracji. 9) due ryzyka Proponowane rozszerzenie definicji duych ryzyk nie uwzgldnia dodatkowych kryteriw dla uznania wskazanych w Zaoeniach ryzyk (grupa 3 i 10) za due w wietle przepisw implementowanej dyrektywy. W zaoeniach powinno zosta doprecyzowane, i rozszerzenie definicji duych ryzyk o grupy 3 i 10 dziau II powinno dotyczy tylko sytuacji, gdy ubezpieczajcy przekracza co najmniej dwa z nastpujcych kryteriw w roku obrotowym: suma bilansowa wynosi 6,2 mln euro, obroty netto wynosz 12,8 mln euro, rednia ilo pracownikw wynosi 250 osb. 18. art.2 ust. Aktualnie definicja oddziau odwouje si do oddziau w rozumieniu 1 pkt 6 ustawy o swobodzie dziaalnoci gospodarczej. Tymczasem na gruncie prawa europejskiego nie mona tak zawa koncepcji oddziau, gdy jest to kada forma permanentnej obecnoci zakadu ubezpiecze w pastwie przyjmujcym, przykadowo oddziaem moe by przy spenieniu okrelonych warunkw take porednik ubezpieczeniowy. art.2 ust. Aktualnie definicja pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej 1 pkt 7a umiejscowienia ryzyka odwouje si w lit. b do pojazdu mechanicznego. Tymczasem prawo europejskie odwouje si do pojazdu dowolnego typu, wystarczy, e podlegaj one rejestracji. Sownik poj uywanych w projekcie zaoe W zaoeniach do ustawy brak jest niektrych definicji, ktre s nastpnie stosowane w zaoeniach, w tym definicje niektrych terminw s niejednoznaczne lub niekompletne lub brak w ogle definicji. Powoduje to zamienne stosowanie niektrych poj lub bdne zastosowanie niektrych terminw w Zaoeniach (np. Grupa ubezpiecze) biorc pod uwag terminy uywane w Dyrektywie. UNKF uwzgldniona

19.

UNKF

uwzgldniona

20.

PIU

uwzgldniona

Niekompletno niektrych poj wynika z nieprecyzyjnego tumaczenia Dyrektywy na jzyk polski., na przykad ryzyko ubezpieczeniowe potraktowane jest wycznie jako ryzyko rezerw, podczas gdy w Dyrektywie obejmuje szerszy zakres ryzyk (cznie z ryzykiem skadki, w Dyrektywie opisanym jako pricing). Zdaniem Izby uregulowanie wielu zagadnie tylko na podstawie tumaczenia polskiego Dyrektywy bdzie nieprecyzyjne Ze wzgldu na fakt, e rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celw wypacalnoci, opisane w Dyrektywie mog rni si od tych, ktre s stosowane w zasadach rachunkowoci w ustawie, konieczne jest precyzyjne rozrnienie w Zaoeniach do Ustawy tych dwch poj w celu odpowiedniego uwzgldniania rezerw technicznoubezpieczeniowych dla celw rachunkowoci, ktre obecnie odwouj si do Ustawy), a ktre rni si od ustalanych dla celw wypacalnoci opisanych w Dyrektywie. Dyrektywa w ogle nie zajmuje si kwesti rezerw obliczanych dla celw rachunkowoci, gdy jest to objte Midzynarodowymi Standardami Sprawozdawczoci Finansowej ubezpiecze Nr 4 (obecnie Faza I, opracowywana jest Faza II) lub lokalnymi zasadami rachunkowoci ubezpieczycieli. Midzy innymi rna jest w zasadach rachunkowoci kwestia rozpoznania zysku/straty z tytuu umowy ubezpieczenia, tzw. mary rezydualnej. 21. Wprowadzenie definicji ubezpiecze zdrowotnych Brak takiej definicji hamuje rozwj ubezpiecze zdrowotnych i uniemoliwia wyeliminowanie wystpujcej na rynku patologii zwizanej z oferowaniem de facto produktw ubezpieczeniowych przez firmy abonamentowe. PIU nieuwzgldniona Zarwno pod wzgldem formalnym jak i faktycznym postulat ten odnosi si do skomplikowanej kwestii, ktra przez wnioskodawc zostaa zgoszona hasowo bez podania odpowiedniej definicji i szczegowego uzasadnienia. PIU uwzgldniona

22.

Sprawa udziaw nadal jest nie wyjaniona (zostaa pominita)

(implementacja Art. 92 i 212 Dyrektywy)

Jeeli uwaga odnosi si do udziau kapitaowego zaoenia wprowadzaj definicj udziau kapitaowego odzwierciedlajc definicj tego pojcia w dyrektywie. PIU uwzgldniona

23.

art. 3 ust. 5 i 6 ustawy

Dodanie rozdziau dotyczcego przeciwdziaania przestpstwom popenianym na szkod zakadw ubezpiecze. Jednym z gwnych celw Dyrektywy jest zapewnienie lepszej ochrony osb ubezpieczonych i promowanie lepszych rozwiza prawnych. Zjawisko przestpczoci godzce w dziaalno ubezpieczeniow, moe rozwija si m.in. z uwagi na do obecnie ograniczone moliwoci prawne dziaa wasnych zakadw ubezpiecze zmierzajcych do wykrycia przestpstw i podejmowania konstruktywnych dziaa prewencyjnych i profilaktycznych w tym zakresie. Ma to wpyw rwnie na skuteczno pniejszych dziaa organw wymiaru sprawiedliwoci w postpowaniu karnym. Proponuje si zatem dodanie do Zaoe rozdziau zawierajcego propozycje uregulowa z zakresu przeciwdziaania przestpstwom popenianym na szkod zakadw ubezpiecze, w tym m.in. rozszerzenie katalogu czynnoci ubezpieczeniowych o czynnoci zapobiegania i przeciwdziaania przestpstwom popenianym na szkod zakadw ubezpiecze, z moliwoci zlecenia ich innym podmiotom. Proponowany zapis dotyczy obecnego art. 3 ust. 5 i porednio ust. 6 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej i suy wprowadzeniu wyranej i prawnie bezpiecznej legitymacji dla zakadw ubezpiecze do podejmowania dziaa zapobiegawczych i przeciwdziaajcych przestpstwom popenianym na szkod zakadw ubezpiecze. Rozszerzenie katalogu czynnoci ubezpieczeniowych o tak wnioskowan tre pozwoli ubezpieczycielom na podejmowanie prawnie dopuszczalnych dla podmiotw prywatnych czynnoci w

zakresie zapobiegania i przeciwdziaania takim negatywnym i bezprawnym zachowaniom o charakterze przestpczym. Obecna legitymacja zakadw ubezpiecze do takich dziaa jest uomna i rozproszona w katalogu innych, nazwanych czynnoci ubezpieczeniowych a do jej stosowania konieczne jest dokonywanie zoonych zabiegw interpretacyjnych. 24. art. 3 ust. 7 i dodanie punktu 4 w art. 3 ust. 8 Umoliwienie wykonywania przez zakad ubezpiecze dziaalnoci agencyjnej na rzecz innych zakadw ubezpiecze (poprzez dokonanie odpowiedniej zmiany brzmienia art. 3 ust. 7 i dodanie punktu 4 w art. 3 ust. 8 Ustawy o brzmieniu: "4) wykonywa dziaalno agencyjn na rzecz innych zakadw ubezpiecze , zgodnie z przepisami ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o porednictwie ubezpieczeniowym ( Dz.U. z 2003 r. Nr 124 poz.1154 z pn.zm.)". Rozwizanie to znane jest i stosowane na innych rynkach europejskich. Wprowadzenie takiego rozwizania na polskim rynku stworzy warunki do poprawienia dostpnoci do oferty ubezpieczeniowej, a zarazem przyczyni si do poprawiania konkurencyjnoci oferty rynkowej ubezpieczycieli z korzyci dla klientw. Zacznik do ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej W ocenie organu nadzoru istnieje konieczno zmiany zacznika do ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej majca na celu dostosowanie podziau ryzyk do tego jaki zosta dokonany w dyrektywach na ycie. Poza tym organ nadzoru zgasza ju do Ministerstwa Finansw potrzeb zmiany zacznika do ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, w zakresie klasyfikowania produktw strukturyzowanych, poprzez stworzenie moliwoci przyporzdkowania tych produktw do 3 grupy ubezpiecze (dzia I ubezpieczenia na ycie). Wskaza naley, e dotychczasowa praktyka PIU nieuwzgldniona Proponowane rozwizanie wymaga dodatkowego uzasadnienia i konsultacji w zakresie prawnej dopuszczalnoci oraz wpywu na polski rynek ubezpiecze.

25.

Za. do ustawy

UKNF

uwzgldniona

polegajca na prezentowaniu umw ubezpieczenia o charakterze inwestycyjnym w grupie 1 dziau I, skutkuje bdnym przekonaniem, i to umowy ubezpieczenia o charakterze stricte ochronnym stanowi znaczn cz portfela, przy czym de facto to umowy ubezpieczenia o charakterze inwestycyjnym powoduj tak sytuacj. W efekcie nieprawidowej prezentacji tych umw w sprawozdaniu finansowym, w sposb nieprawidowy wyliczany jest margines wypacalnoci zakadu ubezpiecze, ktry zostaje z tego powodu niesusznie zawyany. Propozycja brzmienia ustawy: Ubezpieczenia na ycie, jeeli s zwizane z ubezpieczeniowym funduszem kapitaowym, a take ubezpieczenia na ycie, w ktrych wiadczenie zakadu ubezpiecze jest ustalane w oparciu o okrelone indeksy. ROZDZIA 2 ZASADY WYKONYWANIA DZIAALNOCI UBEZPIECZENIOWEJ I DZIAALNOCI REASEKURACYJNEJ 26. pkt 1.2.6 Wprowadzenie zapisu dotyczcego moliwoci kontrolowania Stowakwalifikacji zespow medycznych oraz jakoci sprztu oznacza w rzyszepraktyce moliwo kontroli przez organ nadzoru placwek nie medycznych, w ktrych leczeni bd ubezpieczeni. Naley zwrci Polskich uwag na to, e kontrola placwek medycznych podlega Brokeuregulowaniom prawnym okrelonym w odrbnych ustawach i nie ma rw koniecznoci kontrolowania legalnie dziaajcych placwek Ubezmedycznych przez kolejne organy. Zapis ten wie si ponadto ze pieczewzrostem zatrudnienia w organie nadzoru spowodowanym niowych koniecznoci przyjcia do pracy osb posiadajcych odpowiednie i Reasekwalifikacje, podczas gdy istniej ju powoane do tego jednostki kuracyjadministracyjne. nych (SPBUi Zapis powyszy jest zbdny. R) uwzgldniona

27.

pkt 1.2.6 Majc na uwadze okoliczno, i polisa jest wycznie jednym z rodzajw dokumentw potwierdzajcych zawarcie umowy ubezpieczenia, naley rozway unikanie sformuowa w rodzaju warunki polis (por. punkt 1.2.6. na stronie 23 Zaoe). Za powyszym wnioskiem przemawia dodatkowo okoliczno, i wskazane pojcie odnosi si do wzorcw umownych, okrelanych w przepisach implementowanej dyrektywy jako oglne i szczegowe warunki ubezpiecze. Przepis art. 187 implementowanej dyrektywy zawiera norm o charakterze ograniczenia w odniesieniu do treci wzorcw umownych. Przedstawiony na stronie 23 Zaoe argument o braku stosownego wymogu w wietle obecnie obowizujcych przepisw ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej nie wydaje si zatem dostatecznym argumentem przemawiajcym za brakiem interwencji ustawodawczej w tym zakresie. Po sformuowaniu podwykach stawek skadek naley doda o ile nie stanowi one czci oglnego systemu kontroli cen (por. art. 21 ust. 2 dyrektywy). W odniesieniu do rozwiza przyjtych w art. 21 dyrektywy tiret 2 naley uzupeni o z ktrego zakady te mog korzysta w zwizku z wykonywaniem zobowiza wynikajcych z prowadzenia dziaalnoci w tej grupie (por. art. 21 ust. 3 dyrektywy).

UKNF

W wyniku zmiany koncepcji zaoe pkt 1.2.6 jest nieaktualny.

28.

W projektowanej ustawie naleaoby zachowa przepisy ustawy z dnia Prokurat 22 maja 2003 r. o dziaalnoci ubezpieczeniowej dotyczce oglnych oria warunkw ubezpieczenia. W tym zakresie przepisy ustawy powinny General na enumerowa wszystkie wymagane elementy oglnych warunkw ubezpieczenia, ktrych zamieszczenie jest obowizkiem zakadu Skarbu ubezpiecze, a zarazem dopuci moliwo zamieszczenia rwnie Pastwa innych postanowie, niezbdnych ze wzgldu na rodzaj lub przedmiot ubezpieczenia. Jednoczenie mona by ustanowi obowizek ubezpieczyciela dorczenia ubezpieczajcemu oglnych warunkw

uwzgldniona

29.

pkt 2.2

ubezpieczenia w formie pisemnej przy zawieraniu umowy ubezpieczenia. Zaznaczy naley, e konieczne jest zastosowanie innej techniki legislacyjnej ni przyjta obecnie w art. 13 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. Aktualnie przepis ten nakada na zakad ubezpiecze obowizek zawarcia okrelonych informacji w umowie, co jest niefortunne, gdy za tre umowy odpowiedzialno ponosz obie jej strony, a nie tylko zakad ubezpiecze. W tym kontekcie naley wskaza, e dyrektywa odwouje si do obowizku dorczenia informacji przed zawarciem umowy, a nie zamieszczenia ich w treci umowy (zreszt przepisy K.c. nie wymagaj zachowania formy pisemnej przy umowie ubezpieczenia).

UKNF

uwzgldniona

30.

pkt 2.2 ppkt 2

Zbyt dua jest oglno zapisu okrelonego w pkt. 2. Trudno jest SPBUiR uwzgldniona oceni jaki przepis ustawodawca ma zamiar sformuowa w Poprawiona wersja zaoe nie wprowadza tego przepisach ustawy, aby wypeni kryteria waciwego zrozumienia obowizku informacyjnego. ryzyk lecych u podstaw umowy. Naley prawdopodobnie rozumie to w ten sposb, e sowo ryzyka nie odnosi si jedynie do ryzyk ubezpieczeniowych, a uwzgldnia rwnie ryzyka finansowe, sytuacji osobistej, zobowiza i celw ubezpieczonego. To oznaczaoby prawdopodobnie wprowadzenie zasady przeprowadzania analizy potrzeb i analizy adekwatnoci dla ubezpieczonego. Naley pamita, e podobne zapisy znajd si rwnie (z duym prawdopodobiestwem) w dyrektywie IMDII, i odnosi si bd nie tylko do zakadw ubezpiecze lecz take do wszystkich porednikw ubezpieczeniowych. Tote przy tworzeniu tego przepisu ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej naley mie te regulacje na wzgldzie tak aby nie byo koniecznoci dokonywania kolejnych zmian. Informacje dla ubezpieczajcych w ubezpieczeniach na ycie (art. 185 dyrektywy) Zbyt dua jest oglno zapisu okrelonego w pkt. 2 Zaoe. Trudno PIU

jest oceni w jaki sposb Ustawodawca ma zamiar sformuowa przepis w ustawie, aby wypeni kryteria waciwego zrozumienia ryzyk lecych u podstaw umowy. Naley prawdopodobnie rozumie to w ten sposb, e sowo ryzyka nie odnosi si jedynie do ryzyk ubezpieczeniowych, a uwzgldnia rwnie ryzyka finansowe, sytuacji osobistej, zobowiza i celw ubezpieczonego. To oznaczaoby prawdopodobnie wprowadzenie zasady przeprowadzania analizy potrzeb i analizy adekwatnoci dla ubezpieczonego. Naley pamita, e podobne zapisy znajd si rwnie (z duym prawdopodobiestwem) w dyrektywie IMDII, i odnosi si bd nie tylko do zakadw ubezpiecze lecz take do wszystkich porednikw ubezpieczeniowych. Tote przy tworzeniu tego przepisu ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej naley mie te regulacje na wzgldzie tak aby nie byo koniecznoci dokonywania kolejnych zmian. 31. pkt 2.4 Odnoszc si do zagadnie zwizanych z ubezpieczeniem ochrony prawnej (strona 59 i 60), naley wskaza, e Zaoenia nie odnosz si do wycze wskazanych w art. 198 ust. 2 implementowanej dyrektywy, w tym do opcjonalnego wprowadzenia wycze, o ktrych mowa w art. 198 ust. 2 lit. c teje dyrektywy. Zaoenia nie wskazuj przyczyny rezygnacji z ww. opcji. Ponadto, przedstawiona w omawianym zakresie teza (ubezpieczenie ochrony prawnej zostao uregulowane w art. 14 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej) moe wprowadza w bd. Przedmiotowy przepis nie stanowi regulacji ww. umowy, a jedynie niektrych zagadnie zwizanych z jej zakresem i sposobem wykonania. W celu realnego umoliwienia organowi nadzoru korzystania z uprawnienia do udziau w postpowaniu rejestrowym zakady ubezpiecze powinny by zobligowane do informowania organu nadzoru o kadym przypadku wszczcia dotyczcego ich postpowania rejestrowego. Ewentualnie mona naoy na sd UKNF uwzgldniona

32.

art. 7 ustawy

UKNF

nieuwzgldniona Zgoszona propozycja wymaga dodatkowego uzasadnienia, a w szczeglnoci wskazania w jakich przypadkach organ nadzoru nie posiada wiedzy o postpowaniu rejestrowym dotyczcym

rejestrowy obowizek kadorazowego wszczciu takiego postpowania.

informowania

KNF

zakadu ubezpiecze. Ponadto, art. 7 zakada jedynie moliwo uczestnictwa organu nadzoru w tym postpowaniu. Ustawa o dziaalnoci ubezpieczeniowej w wielu przypadkach przed zarejestrowaniem okrela bowiem aktywy udzia organu nadzoru, np. art. 32, 43, 81, 189. UKNF uwzgldniona

33.

Dodatkowe propozycje UKNF: projekt regulacji prawnych dotyczcych rynku ubezpieczeniowego, majcych zapewni klientom informacje o waciwociach uzyskiwanej ochrony ubezpieczeniowej oraz zagwarantowa, e ochrona ta bdzie adekwatna do potrzeb ubezpieczonego (). Projekt obejmuje nastpujce propozycje: 1) zmian ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej polegajc na wprowadzeniu obowizku zakadu ubezpiecze do zamieszczania w treci wzorca umownego informacji o charakterze wprowadzajcym, majcej sygnalizowa klientowi, i wzorzec zawiera istotne postanowienia rzutujce na ich prawa i obowizki, w szczeglnoci dotyczce warunkw wypaty wiadczenia ubezpieczeniowego oraz przypadkw, w ktrych odpowiedzialno zakadu ubezpiecze jest wyczona. W opinii organu nadzoru konieczne jest podniesienie wiadomoci klientw jeeli chodzi o praktyczne znaczenie treci wzorcw umownych proponowana informacja, ktra znajdowa si powinna we wstpnej czci wzorca (przed jego merytorycznymi postanowieniami, powinna stanowi czynnik inspirujcy klienta do zapoznania si ze wzorcem, czego dotychczas czsto klienci zaniechaj (przynajmniej na etapie zawierania umowy siganie do treci wzorca czsto ma miejsce dopiero w razie sporu z ubezpieczycielem). Propozycja legislacyjna w tym zakresie zostaa odniesiona do wszystkich rodzajw ubezpiecze

(yciowych i non-life), gdy w ocenie organu nadzoru ryzyka wynikajce z niezapoznania si ze wzorcem umownym przed zawarciem umowy s podobne, niezalenie od rodzaju zawieranej umowy ubezpieczenia; 2) zmian ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej polegajc na wprowadzeniu obowizku zakadu ubezpiecze do dokonania analizy potrzeb ubezpieczonego przed zawarciem umowy ubezpieczenia. Propozycja w tym zakresie poniekd wzorowana jest na ju obowizujcych regulacjach rynku kapitaowego. Zdaniem organ nadzoru omawiany obowizek zakadw ubezpiecze znacznie ograniczyby ryzyko nietrafnej sprzeday produktw ubezpieczeniowych. Majc na wzgldzie analogi do rynku kapitaowego, jak rwnie dotychczasowe dowiadczenia rynkowe, proponuje si, aby analiza potrzeb wymagana bya jedynie w przypadku ubezpiecze na ycie, z naciskiem na produkty o charakterze oszczdnociowo-inwestycyjnym. Naley mie na wzgldzie, e zblione propozycje legislacyjne s rozwaane na poziomie Unii Europejskiej, jednake majc na uwadze horyzont czasowy prac prawodawczych oraz nastpnie okres na implementacj uzna trzeba, e spodziewane regulacje europejskie weszyby w ycie w perspektywie kilkuletniej. Przez ten okres czasu na rynku ubezpieczeniowym obowizywayby nisze standardy ochrony klienta ni na rynku kapitaowym, przy podobnej naturze ryzyka (okres inwestycji, akceptowalny poziom ryzyka inwestycyjnego, skala zaangaowanych rodkw etc.). Celem zagwarantowania wikszego poziomu pewnoci prawa proponuje si, aby metoda analizy potrzeb klienta bya ustandaryzowana w postaci ankiety, ktrej wzr okreli Minister Finansw w drodze rozporzdzenia; 3) zmian ustawy o porednictwie ubezpieczeniowym () (pominita). Projekt by wstpnie konsultowany z Polsk Izb Ubezpieczonych,

Prezesem Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw oraz Rzecznikiem Ubezpieczonych. Uwagi ww. instytucji przyczyniy si do nadania projektowi brzmienia jak w zaczniku. Projekt zmian przepisw ustawy z dnia 22 maja 2003r. o dziaalnoci ubezpieczeniowej (j.t. Dz. U. z 2010, Nr 124, poz.1151 ze zm.) w zakresie: Po art. 12a dodaje si art. 12b w brzmieniu: Art. 12b. 1. Zakad ubezpiecze zobowizany jest do zawarcia w stosowanych przez siebie wzorcach umownych, w szczeglnoci w oglnych warunkach ubezpiecze, informacji, ktre postanowienia tych wzorcw okrelaj: 1) przesanki, ktrych zaistnienie zobowizuje zakad ubezpiecze do wypaty wiadczenia lub wartoci wykupu ubezpieczenia, 2) ograniczenia oraz wyczenia odpowiedzialnoci zakadu ubezpiecze uprawniajce do odmowy wypaty wiadczenia lub jego obnienia, 3) koszty oraz wszelkie inne obcienia potrcone ze skadek ubezpieczeniowych lub z ubezpieczeniowego funduszu kapitaowego, 4) warto wykupu ubezpieczenia w poszczeglnych okresach trwania ochrony ubezpieczeniowej oraz okres, w ktrym roszczenie o wypat wartoci wykupu nie przysuguje. 2. Zakad ubezpiecze sporzdza informacj, o ktrej mowa w ust. 1, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust.5. 3. W przypadku umw ubezpieczenia zawieranych na cudzy rachunek w zakresie Dziau I zacznika do ustawy, zakad ubezpiecze za porednictwem ubezpieczajcego zobowizany jest przekaza ubezpieczonemu informacje, o ktrych mowa w ust. 1, przed wyraeniem zgody przez ubezpieczonego na objcie ochron ubezpieczeniow. 4. W zakresie umw ubezpieczenia na cudzy rachunek innych ni

okrelone w ust. 3 sposb przekazania ubezpieczonemu informacji o ktrych mowa w ust. 1, okrela umowa ubezpieczenia. 5. Minister waciwy do spraw instytucji finansowych okreli, w drodze rozporzdzenia, sposb sporzdzania informacji, o ktrej mowa w ust. 2, majc na uwadze zapewnienie czytelnoci i przejrzystoci przekazywanych informacji. Po art. 13a dodaje si art. 13b w brzmieniu: Art. 13b. 1. Przed zawarciem umowy ubezpieczenia na wasny rachunek z Dziau I grupa 1 - 4 zacznika do ustawy, zakad ubezpiecze ma obowizek uzyska od ubezpieczajcego, w formie ankiety, informacje dotyczce jego potrzeb, wiedzy i dowiadczenia w dziedzinie ubezpiecze na ycie oraz jego sytuacji finansowej, tak aby zakad ubezpiecze mg dokona oceny, jaka umowa ubezpieczenia jest odpowiednia dla potrzeb ubezpieczajcego. 2. W razie zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek z Dziau I grupa 1-4 zacznika do ustawy, zakad ubezpiecze ma obowizek uzyska informacje dotyczce ubezpieczonego, o ktrych mowa w ust. 1, z zastrzeeniem ust. 3, przed wyraeniem przez ubezpieczonego zgody na objcie ochron ubezpieczeniow w ramach umowy ubezpieczenia zawartej przez ubezpieczajcego, w formie ankiety, tak aby zakad ubezpiecze mg dokona oceny, czy umowa ubezpieczenia jest odpowiednia dla potrzeb ubezpieczonego. 3. W przypadku, o ktrym mowa w ust. 2, informacje dotyczce sytuacji finansowej powinny by uzyskane wycznie od ubezpieczajcego i jedynie wwczas, gdy ubezpieczajcy jest konsumentem w rozumieniu art. 221 Kodeksu cywilnego. Przepis ust. 1 w takim przypadku stosuje si odpowiednio. Zda poprzedzajcych nie stosuje si, jeeli skadka ubezpieczeniowa ma by finansowana ze rodkw ubezpieczonego. 4. Przepisu ust. 1 i 2 nie stosuje si: 1) w przypadku, kiedy z owiadczenia ubezpieczajcego lub

ubezpieczonego wyranie wynika, e zamierza zawrze umow ubezpieczenia na ycie wycznie na wypadek mierci, gdzie suma ubezpieczenia stanowi bdzie okrelon w momencie zawierania umowy warto pienin, a zakad ubezpiecze wyraa wol zawarcia takiej umowy; 2) do pracowniczych programw emerytalnych prowadzonych w formie umowy grupowego ubezpieczenia na ycie, o ktrych mowa w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych ; 5. Minister waciwy do spraw instytucji finansowych okreli, w drodze rozporzdzenia, wzr ankiety, o ktrej mowa w ust.1 i 2, majc na uwadze zapewnienie aby informacje gromadzone w formie ankiety pozwalay na zidentyfikowanie potrzeb ubezpieczajcego lub ubezpieczonego. Art. 13c. 1. Na podstawie analizy informacji, o ktrych mowa w art. 13b ust.1 zakad ubezpiecze przedstawia ubezpieczajcemu propozycje ubezpieczenia lub ubezpiecze odpowiednie do potrzeb ubezpieczajcego wraz z uzasadnieniem, ktre w szczeglnoci powinno obejmowa zidentyfikowanie potrzeb ubezpieczajcego oraz wyjanienie, w jaki sposb przedstawione propozycje zaspokajaj te potrzeby. 2. W przypadku, gdy z analizy informacji, o ktrej mowa w art. 13b ust. 1, wynika , e potrzeby ubezpieczajcego s nie adekwatne do jego dowiadczenia, wiedzy w dziedzinie ubezpiecze na ycie lub sytuacji finansowej lub brak jest ubezpieczenia odpowiedniego do potrzeb ubezpieczajcego zakad ubezpiecze ma obowizek przekaza ubezpieczajcemu t informacj z jednoczesnym ostrzeeniem, e wynik analizy lub oferta zakadu ubezpiecze uniemoliwia zaoferowanie odpowiedniego ubezpieczenia lub ubezpiecze. Ubezpieczajcy ma obowizek potwierdzenia otrzymania informacji, o ktrej mowa w zd. 1 oraz zoenia wyranego owiadczenia o zapoznaniu si z ostrzeeniem.

3. W przypadku okrelonym w ust. 2 umowa ubezpieczenia moe zosta zawarta tylko na podstawie wyranego dania ubezpieczajcego. 4. W przypadku, o ktrym mowa w art. 13b ust. 2, zakad ubezpiecze przedstawia ubezpieczonemu, przed wyraeniem przez niego zgody na objcie ochron ubezpieczeniow w ramach umowy ubezpieczenia zawartej przez ubezpieczajcego, rekomendacj wraz z uzasadnieniem, w zakresie skorzystania przez ubezpieczonego z tej ochrony. Uzasadnienie powinno obejmowa w szczeglnoci zidentyfikowanie potrzeb ubezpieczonego oraz wyjanienie, w jaki sposb ochrona ubezpieczeniowa udzielana na podstawie umowy ubezpieczenia zaspokaja te potrzeby. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje si odpowiednio. 5. W przypadku odmowy wypenienia przez ubezpieczajcego lub ubezpieczonego ankiety, o ktrej mowa w art. 13b ust.1 i 2 obowizek okrelony w ust. 1 lub 4 nie powstaje. 34. art. 17a ustawy W wietle niekwestionowanego dorobku orzecznictwa przepis jest zbdny, a odczytywany literalnie wrcz wskazuje na mniejszy ni przyznawany przez judykatur zakres uprawnie poszkodowanych (wskazuje tylko na rozliczenie polegajce na okazaniu faktur za napraw pojazdu). Przepis jest zreszt kolokwialnie sformuowany (szkoda komunikacyjna). Wydaje si, e oglne warunki ubezpieczenia nie s miejsce waciwym do regulowania kryteriw, wedug ktrych wyliczana jest skadka ubezpieczeniowa. O.w.u. normuj prawa i obowizki stron umowy ubezpieczenia, a nie proces, w wyniku ktrej dochodzi do kalkulowania przez jedn stron nalenego jej wiadczenia, ktra to przecie kalkulacja nastpuje na etapie przedkontraktowym, kiedy o.w.u. jeszcze nie wi stron. UKNF uwzgldniona

35.

art. 18 ust. 4

UKNF

uwzgldniona

36.

art. 25 ust. 1 ustawy

W przepisie mowa jest o zadaniach wykonywanych przez zakad ubezpiecze. Wskaza naley, e zakady ubezpiecze nie wykonuj adnych zada, a jedynie wykonuj dziaalno gospodarcz, w ramach ktrej zawieraj i wykonuj umowy ubezpieczenia. Ponadto z uwagi na praktyczne wtpliwoci doprecyzowania wymaga droga prawna, w jakiej zakady ubezpiecze mog egzekwowa uprawnienia wynikajcego z tego przepisu. Za waciw uzna naleaoby drog powdztwa cywilnego wytaczanego przed sdem powszechnym.

UKNF

czciowo uwzgldniona Przepis art. 25 ust. 1 ustawy stanowi podstaw wystpienia do okrelonych w nim podmiotw o udostpnienie zakadowi ubezpiecze informacji o stanie sprawy oraz zebranych materiaach. W zwizku z faktem, e zakady ubezpiecze nie mog prowadzi innej dziaalnoci ni ubezpieczeniowa lub bezporednio z ni zwizana, proponuje si rezygnacj z przesanki, e informacje takie musz pozostawa w zakresie zada wykonywanych przez zakad ubezpiecze i w celu ich wykonania. Wedug kryterium materialnoprawnego przepis ten nie dotyczy sprawy cywilnej, do rozpatrywania ktrych powoane s sdy powszechne. Sprawami cywilnymi s te sprawy, w ktrych stosunki prawne stron ukadaj si na zasadzie rwnorzdnoci podmiotw i ekwiwalentnoci wiadcze. W tym rozumieniu sprawy cywilne to sprawy z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuczego oraz prawa pracy.

37.

art. 16 ustawy i inne

Zainicjowanie tzw. postpowania likwidacyjnego (m .in. art. 16 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej oraz inne przepisy). Usun naley niekonsekwencj w przepisach dotyczc natury prawnej dziaa ubezpieczajcego inicjujcych postpowanie likwidacyjne. W przepisach mowa jest bowiem o zawiadomieniu o zajciu zdarzenia losowego (art. 16 ust. 1 ab initio), tudzie o zawiadomieniu o szkodzie(art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowizkowych) lub zawiadomieniu o wypadku (art. 817 K.c.). Ponadto niekiedy prawodawca odwouje si do zgoszonych przez

UKNF

nieuwzgldniona Wydaje si e niniejsze zaoenia nie s waciwym miejscem, aby ujednolica w tym zakresie terminologi w rnych aktach prawnych (w tym w kodeksie cywilnym). Odnonie propozycji podziau obowizkw midzy poszkodowanym a zakadem ubezpiecze, naley zauway i zawiadomienie

poszkodowanego roszcze (np. art. 15 czy 16 ust. 1 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej), co dodatkowo komplikuje sytuacj, gdy kae przypuszcza, e poszkodowany musi zgosi roszczenie skonkretyzowane m. in. co do wysokoci. Prowadzi to do wtpliwoci, jakie fakty powinien poszkodowany zgosi ubezpieczycielowi. Wydaje si, e poszkodowanego jako podmiotu nieprofesjonalnego nie mona obcia zbyt daleko idcymi obowizkami, z drugiej strony nie moe by tak, e cao obowizkw przejmuje na siebie zakad ubezpiecze, dziaajc jako sui generis adwokat poszkodowanego. Kompromisowe rozwizanie mogoby polega na tym, e poszkodowany zgaszajc zakadowi ubezpiecze zajcie wypadku ubezpieczeniowego wskazywaby midzy innymi na poniesione i wymagajce naprawienia uszczerbki w dobrach osobistych lub majtkowych, ktrych dotyczya ochrona ubezpieczeniowa lub wynikajce z wypadku zwikszone potrzeby objte to ochron, za zakad ubezpiecze wyceniaby te uszczerbki, w razie trudnoci w tym zakresie wystpujc do zgaszajcego wypadek o dodatkowe informacje. Oczywicie ten ostatni powinien mie prawo formuowania take skonkretyzowanych roszcze, jeeli bdzie mia tak wol.

o zajciu zdarzenia losowego objtego ochron ubezpieczeniow, o ktrym mowa w art. 16 ustawy, spenia te wymagania, gdy zdarzenie losowe zostao zdefiniowane w sowniczku ustawowym jako niezalene od woli ubezpieczajcego zdarzenie przysze i niepewne, ktrego nastpienie powoduje uszczerbek w dobrach osobistych lub w dobrach majtkowych albo zwikszenie potrzeb majtkowych po stronie ubezpieczajcego lub innej osoby objtej ochron ubezpieczeniow. Z kolei przepis art. 15 ustawy odwouje si do postpowania, o ktrym mowa w ww. art. 16 ustawy.

38.

art. 19 ustawy

TAJEMNICA UBEZPIECZENIOWA Suszne jest zaoenie rozbudowania przepisw dotyczcych Prokuranieuwzgldniona tajemnicy zawodowej (cz. II pkt 1.4.10). W tym zakresie dostrzega si toriaTajemnica ubezpieczeniowa odnosi si do przede wszystkim potrzeb skatalogowania bezporednio w ustawie General- informacji okrelonych w poszczeglnych informacji objtych tajemnic ubezpieczeniow. Ponadto zwaywszy na umowach ubezpieczenia. Z uwagi na fakt, e wielo podmiotw uprawnionych do dostpu do takich informacji Skarbu zakad ubezpiecze moe ubezpiecza (aktualny art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dziaalnoci Pastwa rnorodne ryzyka (okrelone w zaczniku do ubezpieczeniowej), a take konieczno ostronociowego ustawy) oraz ze wzgldu na okrelon w udostpniania takich informacji zasadne wydaje si zamieszczenie Kodeksie cywilnym swobod zawierania umw, upowanienia ustawowego do okrelenia w akcie wykonawczym a take dynamiczny rozwj produktw trybu postpowania zakadw ubezpiecze przy udostpnianiu ubezpieczeniowych skatalogowanie bezporednio

informacji objtych tajemnic ubezpieczeniow

w ustawie informacji objtych tajemnic ubezpieczeniow byoby trudno wykonalne i niepene. Poza tym z posiadanych informacji wynika, e podstawowe wtpliwoci odnonie praktycznego stosowania tajemnicy ubezpieczeniowej nie dotycz problemu skatalogowania informacji objtych tajemnic ubezpieczeniow, czy trybu ich udostpniania, ale katalogu podmiotw uprawnionych do uzyskiwania informacji objtych tajemnic, w szczeglnoci podmiotw, ktrych uprawnienie do dania informacji wynika z przepisw innych ustaw (art. 19 ust. 2 pkt 25 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej). UKNF uwzgldniona

39.

pkt 1.4.10

Zaoenia do projektu nie zawieraj informacji o sposobie uregulowania tajemnicy ubezpieczeniowej. Porednio niniejsze kwestie zawiera rozdzia 1.4.10 "Tajemnica zawodowa". Niniejszy wniosek mona wywie m.in. opierajc si na doktrynie, ktra na potrzeby postpowa sdowych (np. art. 180 1 k.p.k.) przyjmuje, i tajemnica ubezpieczeniowa zdefiniowana w art. 19 ust. 1 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej jest jednym z rodzajw tajemnicy zawodowej. W pierwszej kolejnoci zmiany wymaga obecne brzmienie art. 19 ust. 2 pkt 22 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej - w tym zakresie proponujemy zastosowanie rozwiza sprawdzonych na gruncie prawa bankowego, tj. w art. 106 d) teje regulacji (zmiana w przedmiotowym zakresie dotyczy powinna stworzenia prawnych moliwoci dla wymiany pomidzy zakadami ubezpiecze danych w celu przeciwdziaania przestpczoci popenianej na szkod zakadu ubezpiecze). Proponuje si rwnie w nowej ustawie zrezygnowa z

niejednoznacznego sformuowania "przestpczo ubezpieczeniowa" jako koniecznej przesanki wymiany informacji i zastpienie go konstrukcj" przestpstw popenionych na szkod zakadu ubezpiecze". Niniejsze zdecydowanie uatwi moliwo wykazania takiej sytuacji przez zainteresowane zakady ubezpiecze, przy potrzebie wymiany informacji a take przyczyni si do usunicia niepodanych sytuacji prb naduycia tego kanau jako dostpu do informacji prawnie chronionej, jak jest tajemnica ubezpieczeniowa z jednej strony a zarzutami nieuprawnionego ujawnienia z drugiej. Proponowana terminologia koresponduje z treci takich przepisw jak art. 220 ust. 2 pkt 7 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. Zwrci naley rwnie uwag, i z inicjatywy Zwizku Bankw Polskich trwaj prace na zmian prawa bankowego w ten sposb, i zakady ubezpiecze otrzymaj moliwo pozyskiwania informacji, zastrzeonej dla nich dotychczas jako tajemnica bankowa w zakresie niezbdnym do skutecznego przeciwdziaania przestpstwom popenianym na szkod zakadu ubezpiecze. Tym samym na zasadzie wzajemnoci i w celu zapewnienia spjnoci regulacji na rynku usug finansowych naley zmieni tre dotychczasowego art. 19 ust. 2 pkt. 18a ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, poprzez rozszerzenie zakresu podmiotw uprawnionych o bank w zakresie niezbdnym do przeciwdziaania przestpstwom popenianym na jego szkod w zwizku z udzielaniem kredytw, poyczek pieninych, gwarancji bankowych i porcze oraz ich ubezpieczeniem. Proponuje si rwnie wprowadzenie do ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej zapisw na wzr tych funkcjonujcych w prawie bankowym, a dajcym zakadom ubezpiecze wyran podstaw do podejmowania dziaania procesowego, wykraczajcego ponad spoeczny obowizek zawiadamiania o przestpstwie. Dotyczy to sytuacji stworzenia szczeglnych

uprawnie zakadw ubezpiecze w zakresie zawiadamiania o przestpstwie popenionym na jego szkod, oczywicie innym ni to, o ktrym mowa w art. 299, czy art. 165a kk. Niniejsze wydaje si istotne szczeglnie z uwagi na specyficzne relacje pomidzy klientem a zakadem ubezpiecze, bazujce na wysokim stopniu zaufania obu stron oraz wyeliminuje ewentualne wtpliwoci na gruncie ujawnienia w ten sposb tajemnicy ubezpieczeniowej. Majc na uwadze fakt, i nie sposb stworzy skutecznej ochrony dla zakadw ubezpiecze przed dziaaniami przestpczymi popenianymi na ich szkod, naley si przychyli do postulatw rodowiska ubezpieczeniowego proponujcego stworzenie uregulowa korespondujcych z uprawnieniami bankw, wynikajcych z art. 105a prawa bankowego, tj. przyznania zakadom ubezpiecze legitymacji do przetwarzania danych osobowych, w niezbdnym zakresie oraz w celu zapobiegania i przeciwdziaania przestpstwom popenianym na ich szkod, w szczeglnoci stworzenia moliwoci przetwarzania danych osobowych przez okres 10 lat od dnia uprawomocnienia si wyroku skazujcego lub warunkowego umorzenia postpowania, nie duej jednak ni do czasu, gdy skazanie ulego zatarciu. Zwrci naley rwnie uwag na fakt, i Ministerstwo Sprawiedliwoci prowadzi zaawansowane prace legislacyjne, w wyniku ktrych na zakady ubezpiecze zostanie naoony obowizek przekazywania Ministerstwu Sprawiedliwoci informacji nt. zawartych umw ubezpieczenia, w celach zapewnienia sprawnej windykacji nalenoci cicych na kliencie zakadu. Niniejsze dziaania legislacyjne cile wi si z zagadnieniami bdcymi przedmiotem uregulowa znajdujcych si w art. 19 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. PIU uwzgldniona

40.

art. 19 ust. 2

Wprowadzenie do art. 19 ust. 2 Ustawy punktu 18a) rozszerzajcego zakres podmiotw upowanionych do uzyskania

ustawy

od zakadu ubezpiecze informacji stanowicych tajemnic ubezpieczeniow, o banki w zakresie niezbdnym do przeciwdziaania przestpstwom popenianym na ich szkod w zwizku z udzielaniem kredytw, poyczek pieninych, gwarancji bankowych i porcze oraz ich ubezpieczaniem. Zmiana ta umoliwi wymian informacji pomidzy bankami a zakadami ubezpiecze w celu przeciwdziaania przestpstwom popenianym na szkod bankw, ale rwnie zakadw ubezpiecze. Udostpnienie takich informacji przez ubezpieczycieli nie bdzie miao charakteru nieograniczonego, natomiast bdzie regulowane wskazanym zakresem. Aktualnie wydaje si to szczeglnie istotne z uwagi na rozwijajce si relacje gospodarcze pomidzy bankami i ubezpieczycielami. Postulat ten jest odzewem na potrzeb zgoszon do Polskiej Izby Ubezpiecze przez rodowisko bankowe. Zmian treci i redakcji obecnego art. 19 ust. 2 pkt 22 Ustawy poprzez zastpienie uywanego tam (w odpowiedniej formie gramatycznej) pojcia przestpczo ubezpieczeniowa, innym przestpstwo popenione na szkod zakadu ubezpiecze oraz wydzielenie z obecnej treci art. 19 ust. 2 pkt 22 tej ustawy drugiej jednostki redakcyjnej (punkt 22a). W zmienionym art. 19 ust. 2 pkt. 22 powinna pozosta tre odnoszca si do celu przeciwdziaania przestpstwom popenianym na szkod zakadw ubezpiecze, a w utworzonym punkcie 22a regulowane byyby inne, obecne cele takiej wymiany. Zmiana w pierwszej swojej czci odwouje si do potrzeby usunicia niejasnoci, ktra wstpuje w obecnym brzmieniu przepisu poprzez odwoywanie si do niedookrelonego pojcia przestpczo ubezpieczeniowa. Z uwagi na konieczno precyzji w konstruowaniu wycze od obowizywania tajemnicy ubezpieczeniowej, zmiana jest uzasadniona. Tym bardziej, i proponowane pojecie (przestpstwo popenione na szkod zakadu ubezpiecze uywane jest ju w PIU uwzgldniona

41.

art. 19 ust. 2 pkt 22 ustawy

ustawie o dziaalnoci ubezpieczeniowej (art. 220 ust. 2 pkt. 7 in fine). Z kolei w praktyce stosowanie tej konstrukcji z odwoaniem si do przepisw prawa karnego nie nastrcza wikszych trudnoci, bez koniecznoci dokonywania dodatkowej wykadni. Usuwa si przez to take prby naduycia tego kanau dostpu do prawnie chronionej informacji, jak jest tajemnica ubezpieczeniowa, niweczc dodatkowo ewentualne zarzuty ich nieuprawnionego ujawnienia. Druga cz opisanej zmiany poprawia transparentno przepisu i uatwia jego stosowanie zwaszcza, i obecnie w jednym przepisie (jednostce redakcyjnej) kumuluje si kilka rnych celw udostpnienia informacji chronionej tajemnic ubezpieczeniow. 42. Wprowadzenie szczeglnego uprawnienia dla zakadw ubezpiecze do skadania zawiadomie o przestpstwie popenionych na szkod zakadu ubezpiecze - innych ni przestpstwa, o ktrych mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego. Rozwizanie to koresponduje z regulacj obowizujc w prawie bankowym (art. 106a ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe). Zapis stanowi wyran podstaw dla zakadw ubezpiecze do skadania zawiadomienia o przestpstwie, wykraczajc ponad spoeczny obowizek wynikajcy z art. 304 1 k.p.k. Jest to istotne zwaszcza ze wzgldu na specyficzne relacje ubezpieczyciela z klientem, bazujce na wysokim stopniu zaufania obu stron. Jako uprawnienie, a nie obowizek dla zakadw ubezpiecze, w wystarczajcym stopniu zapewnione zostaje efektywne wykorzystanie tego rodka, w przeciwdziaaniu przestpczoci. art. 19 ust. 5 ustawy Wprowadzenie w art. 19 ust. 5 Ustawy uprawnienia dla prokuratora, Policji albo innego waciwego organu uprawnionego do prowadzenia postpowania przygotowawczego, PIU uwzgldniona

43.

PIU

uwzgldniona

ktry otrzyma zawiadomienie o przestpstwie zoone przez zakad ubezpiecze, do dania uzupenienia informacji, take w toku czynnoci podejmowanych na postawie art. 307 ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. - Kodeks postpowania karnego. Wprowadzenie proponowanej konstrukcji usuwa dylematy interpretacyjne zwizane z koniecznoci zastosowania si do obowizku wynikajcego z czynnoci procesowych podejmowanych przez uprawniony organ (o waciwoci ustalonej na podstawie przepisw kodeksu postpowania karnego) w trybie czynnoci sprawdzajcych (art. 307 k.p.k.) oraz restrykcyjnym charakterem przepisw ustawy o tajemnicy ubezpieczeniowej. Rozwizanie to koresponduje z regulacj obowizujc w prawie bankowym (art. 106a ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe). 44. Przyznanie legitymacji zakadom ubezpiecze do przetwarzania danych osobowych, w niezbdnym zakresie oraz w celu zapobiegania i przeciwdziaania przestpstwom popenianym na ich szkod, w szczeglnoci wedug nastpujcych zasad: a) przetwarzanie danych osobowych w przypadku, powinno by wykonywane przez okres 10 lat od dnia uprawomocnienia si wyroku skazujcego lub warunkowego umorzenia postpowania, nie duej jednak ni do czasu, gdy skazanie ulego zatarciu; b) zakady ubezpiecze powinny mie moliwo korzystania z usug innych podmiotw, na zasadzie zlecenia; c) zakady ubezpiecze przy przetwarzaniu danych osobowych obowizane powinny by do stosowania przepisw ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 6 lipca 2002 r., Nr 101, poz. 926 z pn. zm.) z wyczeniem art. 24 ust. 1, art. 25 ust. 1, art. 27 ust. 1 w zakresie innym ni dotyczcym skaza, orzecze o ukaraniu, mandatw karnych, a take innych orzecze wydanych w postpowaniu sdowym lub administracyjnym, oraz art. 32-35 teje ustawy. PIU czciowo uwzgldniona Przyznaniu uprawnienia do przetwarzania danych osobowych stanowicych tajemnic ubezpieczeniow w celu przeciwdziaania przestpstwom popenianym na szkod zakadu ubezpiecze powinny rwnie towarzyszy gwarancje ochrony praw osb, ktrych informacje dotycz. Zachowaniu tych gwarancji nie sprzyjaaby moliwo zlecania takich usug innym podmiotom oraz wyczenia stosowania podstawowych przepisw ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Ewentualne wyjtki w tym zakresie powinny by szczegowo uzasadnione, opisane i skonsultowane z waciwymi instytucjami odpowiedzialnymi za ciganie przestpstw i ochron danych osobowych.

Proponowany przepis daje wyran i niezbdn podstaw do przetwarzania danych osobowych w celach zwizanych z zapobieganiem i przeciwdziaaniem przestpczoci przez zakady ubezpiecze. Specyfika wyudze odszkodowa i wiadcze od ubezpieczycieli, stosowana metodyka sprawcw przestpstw, zwaszcza zorganizowanych grup przestpczych oraz skala zagroenia tak przestpczoci (wg. danych PIU) wskazuje, i aby skutecznie zapobiega i przeciwdziaa przestpstwom koniecznym dla zakadw ubezpiecze jest posiadanie wyranego umocowana prawnego do przetwarzania danych osobowych osb, ktre dopuszczaj si przestpczego procederu. Naley podkreli, i zakady ubezpiecze przy postulowanym przetwarzaniu, mog tego dokonywa wyczenie w niezbdnym zakresie oraz tylko w celu zapobiegania i przeciwdziaania przestpstwom popenionym na szkod tych zakadw. Ubezpieczyciele nie inkorporuj przy tym uprawnie waciwych organom cigania. Przepis koresponduje w czci z uprawnieniami bankw i konstrukcj zastosowan w art. 105a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Ograniczone zastosowanie przepisw ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych jest konieczne w celu zapewnienia niezbdnej efektywnoci proponowanego rozwizania. Bez takich zwolnie przetwarzanie danych osobowych w celach zwizanych z przeciwdziaaniem przestpczoci doznaje istotnej uomnoci. Proponowana regulacja od ponad 10 lat jest postulowanym przez rodowisko ubezpieczeniowe rodkiem sucym skutecznemu zapobieganiu i przeciwdziaaniu przestpczoci godzcej w zakady ubezpiecze. 45. Nadanie zakadom ubezpiecze podstawy do uzyskiwania informacji i materiaw od osb fizycznych, przedsibiorcw, instytucji, a take organw administracji rzdowej lub samorzdowej, jeeli s one niezbdne do zapobiegania i PIU nieuwzgldniona Proponowane regulacje s waciwe instytucjom publicznym (organom cigania) dziaajcym w imieniu pastwa i powoanym w celu

przeciwdziaania przestpstwom popenianym na szkod zakadw ubezpiecze. Proponowana regulacja pozwala zakadom ubezpiecze na wystpowanie do osb fizycznych, przedsibiorcw i instytucji, a take organw administracji rzdowej lub samorzdowej o informacje i materiay ktre pozwol zakadom na podjcie dziaa w zakresie zapobieenia przestpstwom lub im przeciwdziaania, przy czym dotyczy to tylko przestpstw godzcych w dobra prawne ubezpieczycieli. Jednoczenie bdzie to stanowi dla adresatw wystpie ubezpieczycieli o przedmiotowe dane wyran i prawnie bezpieczn legitymacj do ich udostpnienia, zwaszcza jeeli zwizane z tym bdzie przekazanie danych osobowych. Zakad ubezpiecze przy tym nie ma cakowitej dowolnoci, bowiem zwizany jest przesank niezbdnoci danych i celem przetwarzania. ROZDZIA 3 SYSTEM ZARZDZANIA 46. cz I pkt 3.3. ppkt 2 W ppkt 2 naley zwrci uwag, e zgodnie z art. 42 (2) notyfikacja przez zakad i ocena przez organ nadzoru dotyczy wszystkich osb, ktre faktycznie zarzdzaj zakadem (co rozumiane jest jako osoby nalece do organu administrujcego, zarzdzajcego lub nadzorczego oraz kadry wyszego szczebla senior management), a take osb odpowiedzialnych za inne kluczowe funkcje (tzn. odpowiedzialnych za funkcj audytu wewntrznego, zarzdzania ryzykiem, compliance, aktuarialn oraz inne kluczowe funkcje okrelone przez zakad). W projekcie aktu wykonawczego art. 149 SG1 mowa jest, e kady czonek organu administrujcego, zarzdzajcego lub nadzorczego powinien posiada odpowiednie kwalifikacje, kompetencje, umiejtnoci i dowiadczenie do przypisanych mu zada, a take czonkowie organu administrujcego, zarzdzajcego lub nadzorczego wsplnie powinni posiada kwalifikacje, kompetencje, umiejtnoci i UKNF

przeciwdziaania przestpczoci i nie mog by przyznane prywatnym podmiotom jakim s zakady ubezpiecze.

Uwagi uwzgldnione zgodnie z ustaleniami przyjtymi na konferencji uzgodnieniowej w dniu 5 maja 2001 .

dowiadczenie w istotnych obszarach dziaalnoci, aby efektywnie zarzdza zakadem. Pozostawienie koniecznoci zatwierdzania tylko 2 czonkw zarzdu bdzie sta w sprzecznoci z przepisami Wypacalno II. Ponadto art. 27 oraz art. 28 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej nie wyczerpuj wymogw stawianych osobom nalecym do organu administrujcego, zarzdzajcego lub nadzorczego, o ktrych mowa w Dyrektywie.

pkt 1.4.2 Punkt 1.4.2 W odniesieniu do proponowanych zmian w zakresie osb penicych kluczowe funkcje w zakadzie ubezpiecze lub zakadzie reasekuracji (punkt 1.4.2. Zaoe), naley wskaza, e obecnie obowizujce przepisy prawa w tym zakresie pozostaj niekiedy rdem istotnych wtpliwoci prawnych. Dotyczy to w szczeglnoci sytuacji wystpienia z zarzdu osoby, ktra uzyskaa zgod organu nadzoru na jej powoanie oraz zoenia przez zakad ubezpiecze lub zakad reasekuracji wniosku o wyraenie zgody na powoania osoby, ktra de facto zasiada ju w zarzdzie. Naley zatem wskaza na zasadno modyfikacji obecnie obowizujcych przepisw, poprzez sprecyzowanie statusu prawnego i moliwoci dziaania kandydata na czonka zarzdu. Naley pamita, e osoba, co do ktrej zosta zoony wniosek o wyraenie zgody na powoanie przez organ nadzoru, jest ju de facto powoana do penienia funkcji i moe j wykonywa zgodnie z oglnymi zasadami wynikajcymi z kodeksu spek handlowych. W chwili obecnej istniej wtpliwoci odnonie do moliwoci dziaania w imieniu i na rzecz zakadu ubezpiecze przez kandydata na czonka zarzdu oraz skutecznoci czynnoci dokonywanych w tym zakresie, w szczeglnoci w odniesieniu do tych kandydatw na czonkw zgodowych, ktrzy do momentu zgoszenia wniosku peni ju zgodnie z prawem funkcj czonka

UKNF

zarzdu niezgodowego i dziaaj w imieniu i na rzecz przedsibiorstwa na podstawie regulacji kodeksu spek handlowych. Powstaje wtpliwo czy w takim przypadku zgoszenie wniosku o zmian ich statusu ma wpyw na ich moliwo dziaania w imieniu zakadu. Zgodnie bowiem z norm wynikajc z art. 27 ust. 8 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, w przypadku odmowy udzielenia przez organ nadzoru zgody, powoanie czonka zarzdu krajowego zakadu ubezpiecze nie wywouje skutkw prawnych. Mona sobie zatem wyobrazi sytuacj, kiedy organ nadzoru odmawia udzielania zgody na powoanie kandydata, ktry peni ju od jakiego czasu funkcj czonka zarzdu niezgodowego, co skutkuje, zgodnie z powoanym art. 27 ust. 8 ustawy, brakiem skutkw prawnych powoania do penienia funkcji. W takim stanie faktycznym brak skutkw prawnych powoania musiaby mie skutek wstecz. Powstaje zatem problem skutecznoci czynnoci dotychczas wykonywanych w ramach zarzdzania zakadem ubezpiecze przez czonka niezgodowego ktre to czynnoci mia prawo wykonywa zgodnie z powoaniem i normami wynikajcymi z kodeksu spek handlowych. Trudno rwnie znale uzasadnienie dla stwierdzenia, e w okresie badania wniosku o wyraenie zgody na powoanie nie ma on prawa sprawowa swojej funkcji na dotychczasowych podstawach, skoro nawet w przypadku odmowy udzielenia zgody na powoanie nie utraci on prawa do zasiadania w zarzdzie jako czonek niezgodowy na dotychczasowych zasadach. W chwili obecnej mamy zatem do czynienia z niespjnoci regulacji kodeksu spek handlowych oraz ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. Majc powysze na uwadze, naley podkreli, e brak jest argumentw uzasadniajcych rnicowanie trybu weryfikacji czonkw tego samego organu zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji w sytuacji, gdy przepisy prawa stawiaj wobec niego te same wymagania oraz przyznaj mu te same kompetencje. Dlatego te proponujemy ujednolicenie procedury weryfikacji kandydatw na

czonkw zarzdu zakadu ubezpiecze i zakadu reasekuracji, w szczeglnoci poprzez objcie kadego z tych kandydatw procedur wyraenia zgody na powoanie do zarzdu zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji. Zgaszamy nadto postulat wprowadzenia w stosunku do czonkw zarzdu, ktrzy penili bd peni funkcje w organach zarzdczych zagranicznych zakadw ubezpiecze (lub zajmowali inne kierownicze stanowiska), ktrzy maj obj funkcj czonka zarzdu w krajowym zakadzie ubezpiecze, wymogu dostarczenia zawiadcze o niekaralnoci z pastwa, na terytorium ktrego ma swoj siedzib zakad ubezpiecze w ktrym dana osoba funkcje te penia/peni. W chwili obecnej wymagane jest tylko dostarczenie zawiadczenia o niekaralnoci z pastwa obywatelstwa i z polskiego KRK. Zasadne byoby rwnie wprowadzenie wymogu dostarczenia przez zakad ubezpiecze zawiadczenia od organw nadzorw waciwych terytorialnie, e dana osoba spenia wymogi okrelane jako fit & proper. W tym miejscu naley wskaza, e implementacja dyrektywy Solvency II pozostaje rwnie doskona okazj do regulacji kwestii proceduralnych w zakresie postpowa o wyraenie zgody na powoanie na czonka zarzdu zakadu ubezpiecze, w odniesieniu do ktrych w praktyce organu nadzoru pojawiay si liczne wtpliwoci. Kwestie te byy przedstawiane Ministerstwu Finansw i omawiane na forum Rady Rozwoju Rynku Finansowego. W przypadku utrzymania w mocy regulacji dotyczcych trybu postpowania o wyraenie zgody na powoanie na czonka zarzdu zakadu ubezpiecze, naley wprowadzi wymogi formalne dla wniosku o wyraenie takiej zgody, odpowiadajce stosownym wymogom dla wniosku o wydanie zezwolenia na wykonywanie dziaalnoci ubezpieczeniowej. Zgodnie z obowizujcym przepisem art. 92 ust. 3 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, do wniosku o wydanie zezwolenia na wykonywanie dziaalnoci ubezpieczeniowej docza si w

szczeglnoci: yciorysy osb przewidzianych na czonkw zarzdu i czonkw rady nadzorczej, zgody osb przewidzianych na czonkw zarzdu oraz rady nadzorczej na objcie stanowisk w zakadzie ubezpiecze, powiadczenie odpowiedniego wyksztacenia i dowiadczenia zawodowego osb przewidzianych na czonkw zarzdu i rady nadzorczej, zawiadczenie o niekaralnoci osb proponowanych na czonkw zarzdu i rady nadzorczej, wydane nie pniej ni 3 miesice przed dniem zoenia wniosku, w przypadku obywateli polskich przez Krajowy Rejestr Karny, a w przypadku obywateli pastw obcych przez waciwy organ, owiadczenia osb przewidzianych na czonkw zarzdu i czonkw rady nadzorczej o toczcych si przeciwko nim postpowaniach sdowych w zwizku ze spraw gospodarcz, owiadczenia osb przewidzianych na czonkw zarzdu i czonkw rady nadzorczej o uczestnictwie w organach zarzdzajcych i nadzorujcych spek handlowych. Zgodnie z przepisem art. 92 ust. 4 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, dokumenty doczane do wniosku o wydanie zezwolenia na wykonywanie dziaalnoci ubezpieczeniowej powinny by sporzdzone w jzyku polskim lub przetumaczone na jzyk polski, przy czym tumaczenie powinno by sporzdzone przez tumacza przysigego lub konsula Rzeczypospolitej Polskiej, a dokumenty urzdowe przed tumaczeniem powinny by zalegalizowane przez konsula Rzeczypospolitej Polskiej. Majc powysze na uwadze, w przypadku utrzymania dotychczasowego trybu wyraania zgody na powoanie na czonka zarzdu zakadu ubezpiecze, w naszej opinii wprowadzenie dodatkowych wymaga formalnych dla wniosku o wyraenie zgody na powoanie na czonka zarzdu zakadu ubezpiecze, odpowiadajcych wskazanym wyej

wymaganiom dla wniosku o wydanie zezwolenia na wykonywanie dziaalnoci ubezpieczeniowej, przyczyni si do usprawnienia stosownych postpowa administracyjnych. Co prawda w chwili obecnej przy postpowaniach osobowych zakady ubezpiecze korzystaj w wikszoci przypadkw ze wzorca formularza wniosku o wyraenie zgody na powoanie czonka zarzdu przygotowanego przez KNF, gdzie zostao uwzgldnione miejsce na skadanie ww. owiadcze oraz wskazane zostay zaczniki pozwalajce na weryfikacj dowiadczenia zawodowego i wyksztacenia, formularze te maj jednak status nieformalnego zalecenia i tylko od dobrej woli zakadw ubezpiecze zaley, czy bd je stosoway. W tym miejscu naley rwnie zauway, e katalog osb penicych kluczowe funkcje pozostaje uzaleniony od okolicznoci faktycznych. Przepisy implementowanej dyrektywy wskazuj bowiem w tym zakresie na cyt. osoby, ktre faktycznie zarzdzaj zakadem [tj. zakadem ubezpiecze lub zakadem reasekuracji] lub peni inne kluczowe funkcje. Wobec powyszego, naley rozway rozszerzenie katalogu osb, w odniesieniu do ktrych ustawodawca powinien okreli wymagania dotyczce ich kompetencji i reputacji. Naley rwnie wskaza, i w toku prac nad rodkami poziomu drugiego (rodkami wykonawczymi do implementowanej dyrektywy) podnoszono, i za kluczowe funkcje, w odniesieniu do ktrych prawodawca europejski wymaga ustanowienia wymaga dotyczcych ich kompetencji i reputacji, naley uwaa funkcje istotne lub krytyczne z punktu widzenia systemu zarzdzania, obejmujce co najmniej funkcj zarzdzania ryzykiem, zgodnoci z przepisami prawa (ang. compliance), audyt wewntrzny i funkcj aktuarialn. Katalog ten pozostawa okrelony jako otwarty, z zastrzeeniem okrelenia warunkw, kiedy funkcja moe by uwaana za krytyczn lub istotn (por. tre projektowanych rodkw wykonawczych do dyrektywy Solvency II art. 263 SG11). Majc powysze na uwadze, nie mona wykluczy, i przepisy aktw

wykonawczych okrel w sposb bardziej precyzyjny katalog osb, w odniesieniu do ktrych przepisy prawa krajowego powinny wymaga spenienia wymogw dotyczcych kompetencji i reputacji. W omawianym punkcie odnoszcym si do wymogw dotyczcych kompetencji i reputacji osb, ktre faktycznie zarzdzaj zakadem lub peni inne kluczowe funkcje jak si wydaje naley wprost okreli ktre funkcje s funkcjami kluczowymi. Aktualny zapis, i projektowana ustawa powinna wprowadzi odpowiednie wymagania jest zbyt oglny, na podstawie takiego zaoenia niepodobna zredagowa przepisw ustawy, gdy nie wiadomo, jakie wymagania autor Zaoe ma na myli. W odniesieniu do kwestii proceduralnych dotyczcych wymogw stawianych osobom, ktre faktycznie zarzdzaj zakadem lub peni inne kluczowe funkcje, naley zauway, e przepisy implementowanej dyrektywy wymagaj naoenia na zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji podania wszystkich informacji niezbdnych do dokonania oceny, czy nowe osoby powoane na stanowiska kierownicze w zakadzie speniaj wymogi dotyczce kompetencji i reputacji, wraz z informacj o powoaniu tych osb na stanowisko, z ktrym wi si ww. wymagania (por. art. 42 ust. 2 implementowanej dyrektywy). Wobec powyszego, obowizek ten powinien zosta uwzgldniony w projektowanej ustawie. Ponadto w czci projektowana ustawa powinna w pkt 1 sformuowanie () osb sprawujcych kierownicze stanowiska odpowiedzialnych za () zgodno z przepisami wymaga korekty redakcyjnej. Zaoenia wydaj si ogranicza zakres osb uprawnionych do penienia funkcji aktuarialnej. Przepisy implementowanej dyrektywy nie wymagaj bowiem, by w kadym przypadku zadania funkcji aktuarialnej byy wykonywane przez aktuariusza. Majc powysze na uwadze, naley wskaza, e funkcja aktuarialna nie dotyczy dodatkowych zada wykonywanych przez aktuariusza. W artykule 48

implementowanej dyrektywy mowa jest tylko o tym, e zakad ubezpiecze i zakad reasekuracji powinien zapewni skuteczn funkcj aktuarialn, a nie, e naley to do obowizkw aktuariusza. Implementacja art. 43 dyrektywy W projekcie brakuje wskazania, w jaki sposb dokonana bdzie implementacja art. 43 dyrektywy (dowd dobrej reputacji). Jednoczenie naley wskaza, e przepis ten dotyczy wycznie dobrej reputacji (good repute), natomiast nie obejmuje uczciwoci (integrity), ktra na gruncie art. 42 ust. 1 lit. b jest drug skadow wymogu rkojmi. By moe naleaoby aktualnie wystpujcy w ustawie wymg dawania rkojmi podzieli na przesank dobrej reputacji (i wprowadzi jej definicj zgodn z art. 43 dyrektywy) oraz przesank uczciwoci.

cz I pkt 3.3. ppkt 2

Proponowane zmiany w art. 27 i 110 ustawy powinny zmierza w kierunku przyjcia rozwizania przewidzianego w art. 42 Dyrektywy zgodnie z ktrym zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji zapewniaj, e wszystkie osoby, ktre faktycznie zarzdzaj zakadem lub maj inne kluczowe funkcje posiadaj odpowiednie kwalifikacje zawodowe, wiedz i dowiadczenie oraz posiadaj dobr reputacj. Zgodnie z Dyrektyw zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji jedynie informuj organ nadzoru o zmianach tych osb podajc wszystkie informacje niezbdne do dokonania oceny czy nowe osoby speniaj wymogi w zakresie kompetencji i reputacji. Wprowadzenie obowizku doczenia dokumentw powoduje konieczno zdobycia przez wnioskodawc dodatkowych dokumentw, co skutkuje przedueniem stosowanych procedur. Naley rozway wprowadzenie owiadcze skadanych przez osoby w zakresie niekaralnoci oraz wyksztacenia (dla obywateli UE). W

PIU

przypadku obywateli zagranicznych uzyskanie zawiadczenia o niekaralnoci wie si z duymi trudnociami ze wzgldu na to, e niektre kraje nie posiadaj scentralizowanych rejestrw karnych. Ponadto konieczno uzyskania apostille do przedkadanych dokumentw powoduje dalsze przeduanie i uciliwo procedur. Naley rwnie zwrci uwag, e oparcie si na owiadczeniach w postpowaniu przed organem administracji jest rozwizaniem zastosowanym w ustawie o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli, majcym na celu uproszczenie procedur a take obnienie kosztw zwizanych z uzyskaniem stosownych zawiadcze.

cz I pkt 3.3. ppkt 2

Wprowadzenie koniecznoci doczenia ww. dokumentw powoduje SPBUiR przeduenie stosowanych procedur i wymg zdobycia przez wnioskodawc dodatkowych dokumentw. Naley rozway wprowadzenie owiadcze skadanych przez osoby w zakresie niekaralnoci oraz wyksztacenia (dla obywateli UE). W przypadku obywateli zagranicznych uzyskanie zawiadczenia o niekaralnoci wie si z duymi trudnociami ze wzgldu na to, e niektre kraje nie posiadaj scentralizowanych rejestrw karnych. Ponadto konieczno uzyskania apostille do przedkadanych dokumentw stanowi kolejne przeduanie i uciliwo procedur. Naley zwrci uwag na to, e oparcie si na owiadczeniach jest rozwizaniem zastosowanym w ustawie o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli, majcym na celu uproszczenie procedur a take obnienie kosztw zwizanych z uzyskaniem stosownych zawiadcze. Funkcje kluczowe Dyrektywa nie precyzuje wymaga, ktre powinny by spenione przez funkcje kluczowe, zostanie to okrelone dopiero w dokumentach poziomu II i III (str. 31). PIU W zwizku ze wskazaniem w dyrektywie, i wymogi dotyczce kompetencji i reputacji powinny obejmowa osoby, ktre faktycznie zarzdzaj zakadem ubezpiecze lub peni inne kluczowe funkcje katalog osb, do ktrych bd

47.

miay te wymogi zastosowanie zostanie poszerzony o osoby nadzorujce system zarzdzania tj. osobno funkcj zarzdzania ryzykiem, funkcj zgodnoci z przepisami oraz funkcj audytu wewntrznego. W tym celu w sowiczku ustawowym proponuje si wprowadzi definicj osb penicych kluczowe funkcje, ktra odnosi si do czonkw zarzdu, rady nadzorczej oraz osb nadzorujcych co najmniej funkcj zarzdzania ryzykiem, funkcj zgodnoci z przepisami oraz funkcj audytu wewntrznego. Definicja ta nie obejmuje aktuariusza, dla ktrego wymogi dotyczce kompetencji i reputacji zostay uwzgldnione w rozdziale 10 niniejszych zaoe. Ponadto, definicja ta ma charakter otwarty, gdy nie mona wykluczy, i przepisy aktu wykonawczego Komisji Europejskiej okrel w sposb bardziej precyzyjny katalog osb, w odniesieniu do ktrych przepisy prawa krajowego powinny wymaga spenienia wymogw dotyczcych kompetencji i reputacji. 48. pkt 1.4.1 Wskazujc na przepisy o systemie zarzdzania, Zaoenia powielaj tre przepisu art. 41 ust. 5 zdanie pierwsze implementowanej dyrektywy, zgodnie z ktrym cyt. Organy nadzoru dysponuj odpowiednimi rodkami, metodami i uprawnieniami w zakresie weryfikacji systemu zarzdzania zakadw ubezpiecze i zakadw reasekuracji oraz oceny wskazanych przez te zakady nowych ryzyk zidentyfikowanych przez te zakady, ktre mog mie wpyw na ich prawidow kondycj finansow. Zaoenia nie wskazuj, w jaki sposb projektowana regulacja zapewni realizacj ww. wymogw dyrektywy. UKNF czciowo uwzgldniona Postulat szerszego uregulowania w ustawie funkcji zgodnoci z przepisami, nie zawiera propozycji takiego uregulowania. Propozycje dotyczce uprawnie nadzorczych zostay przeniesione do rozdziau dot. sprawowania nadzoru ubezpieczeniowego. Wtpliwoci budzi propozycja wpisania uprawnienia organu nadzoru do wydawania

Zwrci naley uwag, i funkcja zgodnoci z przepisami jest nowa dla polskich zakadw ubezpiecze, std ustawa powinna potraktowa j zdecydowanie szerzej w celu dostatecznego uregulowania tego rozwizania na naszym rynku. Art. 41 ust. 4 dyrektywy stanowi, e zakad powinien stosowa odpowiednie i wspmierne systemy, zasoby i procedury pozwalajce na zachowanie cigoci i regularnoci dziaania, w tym powinien opracowa plany awaryjne. Proponowane zaoenie w 9. akapicie nie jest tosame z tym wymogiem. Poza powyszym proponujemy zobowizanie zakadw ubezpiecze do sporzdzania na pimie zasad dotyczcych zgodnoci z przepisami, regulacjami (compliance) oraz przeciwdziaania naduyciom popenianym na szkod zakadu ubezpiecze. Organ nadzoru powinien posiada uprawnienia kontrolne (inspekcyjne) w stosunku do zakadw ubezpiecze/reasekuracji dotyczce zagadnie zwizanych z systemem zarzdzania podmiotw nadzorowanych, w tym z ocen funkcjonujcych w nim: systemu zarzdzania ryzykiem, funkcji zachowania dziaalnoci zgodnie z regulacjami zewntrznymi i wewntrznymi (funkcja compliance), funkcji kontroli wewntrznej, funkcji audytu wewntrznego, funkcji outsourcingu. W kontekcie powyszego zasadne jest, aby organ nadzoru by uprawniony do wydawania zalece w przypadku stwierdzenia w systemie zarzdzania, w funkcji compliance, funkcji kontroli wewntrznej, funkcji audytu wewntrznego czy funkcji outsourcingu podmiotw nadzorowanych istotnych ryzyk mogcych wpywa na bezpieczestwo prawne i finansowe danego zakadu ubezpiecze/reasekuracji. Ostatni akapit in fine mona uzupeni wskazujc, e zgodnie z obowizujcymi przepisami ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej nirespektowanie przez podmiot nadzorowany wymogw ustawowych moe skutkowa skorzystaniem przez organ z okrelonych rodkw nadzorczego oddziaywania.

zalece w przypadku stwierdzenia w systemie zarzdzania istotnych ryzyk mogcych wpywa na bezpieczestwo prawne i finansowe zakadu ubezpiecze/reasekuracji, z uwagi na fakt, i zalecenia organu nadzoru s wydawane w okrelonym celu (np. w celu zapewnienia zdolnoci zakadu do wykonywania zobowiza), a nie w okrelonych przypadkach.

49.

pkt 1.4.3 Poza okrelonymi zaoeniami, ustawa powinna wprowadza obowizek ustanowienia funkcji zarzdzania ryzykiem (art. 44 ust 4), gdy jest to jedna z wymaganych kluczowych funkcji. W pierwszym akapicie naley wskaza, e efektywny system zarzdzania ryzykiem obejmuje strategie, procesy i procedury sprawozdawcze (por. art. 44 ust. 1 dyrektywy). W czci dotyczcej ryzyka inwestycyjnego naley uwzgldni postanowienie zawarte w art. 44 ust. 2 ostatni akapit dyrektywy (sporzdzone na pimie zasady.). Ponadto, okrelone w ostatnim akapicie zadania nie dotycz zada systemu zarzdzania, a zada przewidzianych dla funkcji zarzdzania ryzykiem.

UKNF

uwzgldniona

50.

pkt 1.4.3 Zgodnie z zapisem okrelonym w pkt 5, organ nadzoru powinien by SPBUiR nieuwzgldniona na bieco informowany o dziaaniach podejmowanych w celu Propozycja ta nie odnosi si do obowizkw usprawnienia poprzednio stwierdzonych sabych stron. Naley informacyjnych zakadu ubezpiecze lub zakadu stwierdzi, e jest to okrelenie oglne i nieprecyzyjne. Naley reasekuracji wobec organu nadzoru. Okrela ona doprecyzowa termin w jakim zakad ubezpiecze bdzie informowa jedynie dodatkowe zadanie w ramach funkcji nadzr o powyszych dziaaniach. zarzdzania ryzykiem polegajce na przekazywaniu odpowiednich informacji organom zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji. pkt 1.4.4 Rozwaenia wymaga sprecyzowanie w akapicie szstym, na czym polega regularno w przeprowadzaniu oceny ryzyka i wypacalnoci przez zakad ubezpiecze (analizujc art. 50 dyrektywy wydaje si, e nie powinno by to przedmiotem regulacji aktu wykonawczego). Ponadto naley wprowadzi termin, w jakim zakady ubezpiecze maj wykonywa obowizek wynikajcy z akapitu sidmego. UKNF nieuwzgldniona Dyrektywa nie okrela czstotliwoci przeprowadzania przez zakady wasnej oceny ryzyka i wypacalnoci (nie okrel jej rwnie rodki wykonawcze). Uwzgldnienie uwagi wymagaoby zgoszenia odpowiedniej propozycji w tym zakresie wraz z uzasadnieniem.

51.

Niezasadne wydaje si rwnie okrelenie terminu informowania organu nadzoru o wynikach wasnej oceny ryzyka i wypacalnoci, gdy wedug art. 46 ust. 6 dyrektywy informacja w tym zakresie powinna by przekazywana w ramach oglnych obowizkw przekazywania przez zakady informacji dla celw nadzoru. 52. pkt 1.4.4 Ocena wasna ryzyka i wypacalnoci Ocena Wasna ryzyka i wypacalnoci (podrozdzia 1.4.4) zostaa potraktowana skrtowo. Konieczne jest zapewnienie, e odpowiednie rodki wykonawcze do Dyrektywy zostan przyjte, a organ nadzoru bdzie uatwia zakadom zrozumienie praktycznych aspektw tego wymogu. PIU nieuwzgldniona Odnonie zapewnienia, e zostan przyjte odpowiednie rodki wykonawcze, naley zauway, e zgodnie z art. 50 ust. 2 dyrektywy, Komisja Europejska ma jedynie moliwo przyjcia rodkw wykonawczych w celu bliszego okrelenia elementw oceny ryzyka i wypacalnoci obejmujcej oglne potrzeby w zakresie wypacalnoci przy uwzgldnieniu specyficznego profilu ryzyka, zatwierdzonych limitw tolerancji ryzyka oraz strategii dziaalnoci zakadu. Odnonie uatwienia zakadom zrozumienia praktycznych aspektw tego wymogu, naley zauway, e organ nadzoru m.in. w procesie nadzoru, o ktrym mowa w art. 36 dyrektyw implementowanym do niniejszych zaoe, bdzie dokonywa regularnego przegldu i oceny wymogw jakociowych zwizanych z systemem zarzdzania, w tym wasnej oceny ryzyka i wypacalnoci. 53. pkt 1.4.6 Naley zauway, e wprowadzanie bardzo rozbudowanego systemu SPBUiR nieuwzgldniona

oceny ryzyka jak rwnie kontroli wewntrznej oraz audytu wewntrznego spowoduje wzrost obcienia kosztami wynikajcy z koniecznoci zwikszenia zatrudnienia i stworzenia nowych dziaw w zakadach ubezpiecze. Co prawda ustawodawca przewiduje w zatrudnienie jednej osoby zamiast tworzenia komrki dla zakadw mniejszych o niszym stopniu zoonoci jednake naley zwrci uwag na to, e nie zosta zdefiniowany mniejszy zakad ubezpiecze i trudno jest okreli jakie kryteria zostan zastosowane w ocenie ktry z zakadw mona okreli jako mniejszy. Naley zdefiniowa ww. pojcie. 54. pkt 1.4.8 Na str. 34 w rozdziale 1.4.8 o Outsourcingu jest odwoanie do regulacji i praktyk w sektorze bankowym. Sama ustawa nie powinna si odnosi do PRAKTYK sektora bankowego, bo skd sektor ubezpiecze moe wiedzie, jakie s praktyki w sektorze bankowym. PIU

Obowizek wprowadzenia wymogw jakociowych wynika z przepisw dyrektywy, ktre naley implementowa w przepisach krajowych. System zarzdzania powinien by proporcjonalny do charakteru, skali i zoonoci dziaalnoci zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji. W konsekwencji niemoliwe jest zdefiniowanie na poziomie ustawy mniejszych zakadw o niszym stopniu zoonoci. Wedug pkt 37 zdanie drugie preambuy do dyrektywy, celem uwzgldnienia zmian zachodzcych na rynku oraz zagwarantowania, e warunki dokonywania outsourcingu s w dalszym cigu speniane, organy nadzoru powinny by informowane przed dokonaniem outsourcingu podstawowych lub istotnych funkcji lub rodzajw dziaalnoci. Wymogi te powinny odpowiada aktualnym regulacjom i praktykom w sektorze bankowym. Z uwagi na powysze uzasadnienie do outsourcingu odnosi si do sektora bankowego, niemniej w zaoeniach zaproponowano rwnie szczegowe regulacje w tym zakresie dla zakadw ubezpiecze i zakadw reasekuracji

ROZDZIA 4 ZAKAD UBEZPIECZE I ZAKAD REASEKURACJI WYKONUJCY DZIAALNO W FORMIE SPKI AKCYJNEJ

55.

Cz I pkt 3.3 pakt 3

W ppkt 3 naley utrzyma wymg zatwierdzania przez organ nadzoru zmiany statutu dot. zasad reprezentacji zakadu ubezpiecze, ktrej konieczno zatwierdzenia wypywa z art. 32 ust. 2 pkt 6 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. Po pierwsze wydaje si, e projektodawca niesusznie utosamia obecne brzmienie przepisu jedynie z obowizkiem informacyjnym wobec organu nadzoru (brak wiedzy o zmianach) zmiana statutu podlega zatwierdzeniu, a zatem wymaga wadczej formy dziaania organu nadzoru w postaci decyzji administracyjnej. Po drugie liberalizacj powoanego wyej przepisu mona uzna za niezasadn z punktu widzenia postulatu wprowadzenia nowego obowizku informowania organu nadzoru o wszelkich zmianach w krgu osb, ktre faktycznie zarzdzaj zakadem ubezpiecze/reasekuracji lub peni inne kluczowe funkcje przy jednoczesnym ustaleniu okrelonych wymaga jakie winny spenia te osoby. Skoro w lad za postanowieniami dyrektywy 2009/138/WE sugeruje si konieczno wprowadzenia opisanych wyej rozwiza uwypuklajc tym samym znaczenie kadry faktycznie zarzdzajcej zakadem ubezpiecze/reasekuracji dla prawidowego jego funkcjonowania, naley utrzyma take przepis wymagajcy zatwierdzenia, a przynajmniej informowania o zmianach zasad reprezentacji zakadu ubezpiecze/reasekuracji mogcych powodowa istotn zmian w zakresie faktycznego wpywu poszczeglnych osb na dziaalno zakadu ubezpiecze/reasekuracji. Nowelizacja art. 33 ust 3 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, poprzez wykrelenie zapisu, i "rodki na opacenie kapitau zakadowego nie mog pochodzi z kredytu lub poyczki albo by w inny sposb obcione" Propozycja jest podyktowana faktem, i zmianie ulego brzmienie art. 35 ustawy, regulujcego kwesti nabywania lub obejmowania akcji lub praw z akcji krajowych zakadw ubezpiecze. W lad za postanowieniami dyrektywy 44/2007 z art. 35 usunito przesank

UKNF

uwzgldniona

56.

art. 33 ust. 3 ustawy

UKNF

uwzgldniona

zgoszenia przez organ nadzoru sprzeciwu dotyczc rodkw pochodzcych z kredytu lub poyczki lub w inny sposb obcionych. Oznacza to, i rodki przeznaczone na nabycie lub objcie akcji lub praw z akcji mog pochodzi z kredytu, poyczki itp. W tym kontekcie regulacja art. 35 pozostaje niespjna z aktualnym brzmieniem art. 33 ust. 3 ustawy, std w ocenie organu nadzoru naley zgosi propozycj wykrelenia rzeczonego przepisu. 57. art. 35 ustawy Zmiana ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej w zakresie prowadzenia postpowa administracyjnych w przedmiocie zawiadomie o nabyciu albo objciu akcji lub praw z akcji krajowego zakadu ubezpiecze, w sytuacji gdy podmiotem nabywajcym lub obejmujcym akcje lub prawa z akcji jest Skarb Pastwa lub inna instytucja okrelonego kraju (np. FED w USA) Rozwaenia wymaga ewentualna zmiana ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej w zakresie wyczenia prawa (i obowizku) organu nadzoru do prowadzenia postpowa administracyjnych w przedmiocie zgoszenia sprzeciwu co do nabycia albo objcia akcji lub praw z akcji lub krajowego zakadu ubezpiecze (art. 35 ustawy), w sytuacji gdy podmiotem nabywajcym lub obejmujcym akcje lub prawa z akcji jest Skarb Pastwa lub inna instytucja (np. FED w USA) tego kraju. Jak pokazaa praktyka ostatnich lat, kraje dotknite kryzysem w celu zapobieenia upadoci lokalnych grup kapitaowych, decyduj si na nabywanie lub obejmowanie akcji lub praw z akcji podmiotw wchodzcych w skad takich grup zagroonych upadoci. W aktualnym stanie prawnym procedowanie w takich sprawach jest utrudnione, albowiem specyfika instytucji nabywajcych lub obejmujcych (Skarb Pastwa lub inna instytucja np. FED w przypadku USA) nie zostaa uwzgldniona w ustawie o dziaalnoci ubezpieczeniowej i wydanym do niej akcie wykonawczym. I tak np. w obowizujcym stanie prawnym organ nadzoru jest zobligowany da od Skarbu Pastwa notyfikujcego UKNF nieuwzgldniona Regulacje dotyczce nabycia akcji albo objcia akcji lub praw z akcji, implementujce dyrektyw 44/2007, wprowadzia ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe, ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, ustawy o funduszach inwestycyjnych, ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. Nr 126, poz. 853), ktra kompleksowo uregulowaa kwesti nabycia akcji we wszystkich sektorach rynku finansowego. Ustawodawca, jak i projektodawca podczas niedawnych prac nad ww. ustaw, nie uzna za zasadne wyczy z tego postpowania Skarbu Pastwa i analogicznych instytucji w innych krajach. Konsekwentnie ewentualna zmiana w tym zakresie wymagaaby zmian w innych sektorach rynku finansowego. Ponadto, wtpliwoci prawne mogoby budzi ustalenie innej instytucji okrelonego kraju.

zamiar nabycia lub objcia akcji lub praw z akcji krajowego zakadu ubezpiecze sprawozda finansowych, potwierdzonych przez waciwe banki informacji o przepywach rodkw pieninych na rachunkach bankowych podmiotu skadajcego zawiadomienie, kopii zezna podatkowych, zawiadcze o niezaleganiu w podatkach , informacji o ratingach podmiotu zawiadamiajcego lub dokumentw z rejestrw karnych dotyczcych czonkw zarzdu takiego podmiotu itp. ROZDZIA 5 ZAKAD UBEZPIECZE WYKONUJACY DZIAALNO W FORMIE TOWARZYSTWA UBEZPIECZE WZAJEMNYCH ORAZ ZAKAD REASEKURACJI WYKONUJCY DZIANOC W FORMIE TOWARZYSTWA REASEKURACJI WZAJEMNEJ 58. Dodatkowe propozycje UKNF zgoszone po konferencji uzgodnieniowej: Przepisy dyrektywy Wypacalno II przewiduj wyczenie ich stosowania w odniesieniu do zakadw ubezpiecze speniajcych kryteria tego wyczenia, uchylajc jednoczenie dotychczas obowizujce przepisy dyrektyw odnoszcych si do wykonywania dziaalnoci ubezpieczeniowej. Wobec powyszego, w odniesieniu do zakadw ubezpiecze, do ktrych nie maj zastosowania przepisy dyrektywy Wypacalno II, moliwe s co najmniej trzy rozwizania regulacyjne: utrzymanie w mocy dotychczasowej regulacji wycznie w odniesieniu do zakadw ubezpiecze wyczonych z zakresu regulacji Wypacalno II, deregulacja dziaalnoci ubezpieczeniowej w zakresie wyczonym z regulacji Wypacalno II, rozszerzenie zakresu regulacji Wypacalno II na zakady ubezpiecze wyczone z jej zakresu, wraz z dokonaniem odpowiednich modyfikacji, uwzgldniajcych w szczeglnoci charakter dziaalnoci prowadzonej przez zakady ubezpiecze UKNF uwzgldniona Zakres uproszcze powinien by przedmiotem dalszej dyskusji

wyczone z zakresu regulacji Wypacalno II, tj. bdcych przejawem zastosowania zasady proporcjonalnoci w odniesieniu do tych zakadw ubezpiecze. Organ nadzoru co do zasady opowiada si za ostatnim spord wskazanych wyej rozwiza, tj. za wprowadzeniem jednolitych ram regulacyjnych dla wszystkich zakadw ubezpiecze, wraz z dokonaniem odpowiednich modyfikacji (wycze) w odniesieniu do zakadw ubezpiecze wyczonych przez prawodawc europejskiego z zakresu regulacji Wypacalno II. Majc na uwadze postulat przedstawienia Ministerstwu Finansw konstruktywnych propozycji w zakresie zaoe do projektu ustawy implementujcej przepisy dyrektywy Wypacalno II, organ nadzoru wskazuje na nastpujce moliwoci odstpstw od wymaga dyrektywy Wypacalno II (uproszcze) w odniesieniu do zakadw ubezpiecze wyczonych z zakresu tej regulacji na poziomie dyrektywy. 1. Informacje dostarczane do celw nadzoru (art. 35 dyrektywy Wypacalno II) Wymg przekazywania informacji do organu nadzoru powinien by utrzymany. Zakres raportowania oraz formularzy sprawozdawczych powinien by dostosowany do caoksztatu uproszcze odnoszcych si do zakadw ubezpiecze wyczonych z zakresu regulacji dyrektywy Wypacalno II. 2. Proces nadzoru (art. 36 dyrektywy) W odniesieniu do zakadw ubezpiecze wyczonych z zakresu regulacji dyrektywy Wypacalno II sposb sprawowania nadzoru powinien uwzgldnia elementy przewidziane w art. 36 dyrektywy, przy czym powinien by uzaleniony od caoksztatu uproszcze w przedmiotowym zakresie. 3. Narzut kapitaowy (art. 37 dyrektywy) W odniesieniu do stanw faktycznych objtych regulacj art. 37 ust 1 pkt a dyrektywy Wypacalno II, przy zaoeniu, e zakad

ubezpiecze wyczony z zakresu regulacji dyrektywy do obliczenia wymogu kapitaowego bdzie uywa uproszczonej formuy standardowej i nie bdzie mg korzysta z parametrw wasnych, czy modelu wewntrznego, a zatem kapitaowy wymg wypacalnoci nie bdzie kalibrowany przez zakad w sposb okrelony w art. 101 ust 3 dyrektywy (m. in. tak, aby zapewnia uwzgldnianie wszystkich wymiernych rodzajw ryzyka), niezasadne jest nakadanie narzutu kapitaowego w tym przypadku (kalibracja zgodnie z art. 101 ust. 3 narzutu kapitaowego przez organ nadzoru byaby bezzasadna). Przy zaoeniu braku modeli wewntrznych dla zakadw ubezpiecze wyczonych z zakresu regulacji dyrektywy, moliwo przewidziana w art. 37 ust 1 pkt b dyrektywy pozostaje bezprzedmiotowa. W odniesieniu do stanw faktycznych objtych regulacj art. 37 ust 1 pkt c dyrektywy Wypacalno II, przy zaoeniu koniecznoci posiadania przez zakad ubezpiecze wyczony z zakresu regulacji dyrektywy odpowiedniego systemu zarzdzania, zasadne jest utrzymanie tego przepisu (tzn. utrzymanie moliwoci naoenia narzutu kapitaowego na zakad ubezpiecze, ktry ma nieodpowiedni system zarzdzania). 4. System zarzdzania (art. 41 49 dyrektywy) W zakresie regulacji systemu zarzdzania co do zasady naley utrzyma wymagania wskazane w przedmiotowej regulacji dla zakadw ubezpiecze wyczonych z zakresu regulacji dyrektywy Wypacalno II, z zastosowaniem zasady proporcjonalnoci. W odniesieniu do osb kluczowych (art. 42 dyrektywy), proponuje si ograniczenie katalogu tych osb do czonkw zarzdu i rady nadzorczej zakadu ubezpiecze. Procedura weryfikacji kluczowych osb powinna jednak zosta tosama z procedur stosowan w odniesieniu do osb kluczowych w zakadach ubezpiecze i zakadach reasekuracji objtych regulacj dyrektywy Wypacalno II. W szczeglnoci zakad ubezpiecze powinien by

zobowizany do dostarczenia, wraz z informacj o powoaniu, dokumentw potwierdzajcych kwalifikacje, kompetencje i rkojmi osoby, ktrej dotyczy informacja. Przy zaoeniu braku modeli wewntrznych dla zakadw wyczonych z zakresu regulacji dyrektywy Wypacalno II, funkcja zarzdzania ryzykiem nie bdzie mie zada okrelonych w art. 44 ust. 5 dyrektywy. Wasna ocena ryzyka i wypacalnoci powinna obejmowa ocen okrelon w art. 45 ust 1 pkt a i pkt b, a take powinna obejmowa ocen, czy kwoty okrelone w art. 4 ust 1 dyrektywy nie zostan przekroczone w cigu kolejnych piciu lat. Zakad ubezpiecze w ramach wasnej oceny ryzyka i wypacalnoci nie bdzie dokonywa oceny istotnoci, z ktr profil ryzyka danego zakadu odbiega od zaoe lecych u podstaw kapitaowego wymogu wypacalnoci, gdy nie jest to zasadne (przy zaoeniu braku moliwoci stosowania parametrw wasnych, czy modeli wewntrznych). W zwizku z tym zakady ubezpiecze wyczone z zakresu regulacji dyrektywy Wypacalno II nie powinny by obowizane do przeprowadzania wasnej oceny ryzyka i wypacalnoci w zakresie wskazanym w art. 45 ust. 1 punkt c oraz art. 45 ust. 3 dyrektywy. 5. Publiczne ujawnianie informacji Przewidziane w przepisach dyrektywy Wypacalno II wymogi w zakresie publicznego ujawniania informacji, w szczeglnoci ujte w art. 51 oraz art. 53 56 dyrektywy, powinny by utrzymane, przy czym zakres informacji i struktura raportu SFCR powinny by uzalenione od caoksztatu uproszcze odnoszcych si do zakadw ubezpiecze wyczonych z zakresu regulacji dyrektywy Wypacalno II. 6. Wycena aktyww i pozostaych zobowiza Zasadnym wydaje si utrzymanie w odniesieniu do zakadw ubezpiecze wyczonych z zakresu regulacji Wypacalno II

wymaga przewidzianych w art. 75 dyrektywy, z ewentualnymi uproszczeniami. Wrd moliwych uproszcze proponuje si: brak rozpoznawania aktywowanych kosztw akwizycji w aktywach, wartoci niematerialne i prawne na poziomie zerowym (z zastrzeeniem moliwoci odstpienie od tej reguy w sytuacji, gdy mamy do czynienia z aktywnym rynkiem dla danego skadnika aktyww), udziay w jednostkach podporzdkowanych wyceniane wg zasad Wypacalno II, nalenoci od ubezpieczajcych pomniejszone o przysze skadki, tj. skadki patne w przyszoci uwzgldnione w liczeniu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, wykazanie warunkowych zobowiza pozabilansowych na bilansie, o ile s w cenie, aktywa HTM oraz rodki trwae wyceniane wg zamortyzowanego kosztu. 7. Wycena rezerw techniczno-ubezpieczeniowych W odniesieniu do wyceny rezerw technicznoubezpieczeniowych proponuje si utrzymanie co do zasady wymaga przewidzianych w dyrektywie Wypacalno II, z nastpujcymi korektami: brak moliwoci liczenia rezerw za pomoc portfeli replikujcych, margines ryzyka wyznaczany jako procent najlepszego oszacowania, stopa wolna od ryzyka jest rwna bazowej stopie wolnej od ryzyka, tzn. nie zawiera premii antycyklicznej ani premii dostosowujcej, jako dalsze moliwe uproszczenie stopy wolnej od ryzyka mona przyj, e bazowa stopa wolna od ryzyka to jedna i ta sama stopa dla wszystkich terminw zapadalnoci, a nie struktura terminowa stp wolnych od ryzyka; wtedy stopa wolna od ryzyka jest rwna redniej stp procentowych o okresach zapadalnoci do 10 lat dla

dziau I oraz do 3 lat dla dziau II, dla liczenia oczekiwanego upadku reasekuratora lub SPV w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych naley przyj parametr PD=0,5% oraz stop odzysku 35% przy zastosowaniu uproszczenia podanego w akcie wykonawczym lub wytycznych poziomu trzeciego do dyrektywy Wypacalno II, zakady ubezpiecze nie musz stosowa technik stochastycznych/symulacyjnych do wyznaczenia najlepszego oszacowania, uproszczone uwzgldnianie kosztw w wycenie rezerw technicznoubezpieczeniowych (np. jako procent kosztw poniesionych w poprzednim okresie). Ponadto proponuje si utrzymanie zasad segmentacji ubezpiecze przewidzianych w ramach dyrektywy Wypacalno II. Proponuje si rwnie utrzymanie zasad dotyczcych kwot nalenych z umw reasekuracji i SPV wykazywanych po stronie aktywnej bilansu. 8. rodki wasne Zasadnym wydaje si zachowanie w przedmiotowym zakresie zasad przewidzianych w dyrektywie Wypacalno II, tj. brak wprowadzania zmian zasad klasyfikacji, podziau i limitw na rodki wasne w stosunku do wymogw Wypacalno II. Zasadnym wydaje si rwnie utrzymanie moliwoci ubiegania si o zgod na uzupeniajce rodki wasne i rodki wasne spoza wykazu, o ktrym mowa w art. 97 ust. 1 lit. a dyrektywy. 9. Minimalny wymg kapitaowy (MCR) W odniesieniu do minimalnego wymogu kapitaowego proponuje si utrzymanie zasad przewidzianych dla zakadw ubezpiecze objtych zakresem regulacji dyrektywy Wypacalno II, z zastrzeeniem wyczenia wymogu AMCR (nieprzekraczalnego dolny prg minimalnego wymogu kapitaowego) dla towarzystw

ubezpiecze wzajemnych uznanych za mae towarzystwa ubezpiecze wzajemnych. Ewentualnie proponuje si rozwaenie zasadnoci rezygnacji z wymogu AMCR. 10. Kapitaowy wymg wypacalnoci (SCR) W odniesieniu do kapitaowego wymogu wypacalnoci proponuje si wyczenie moliwoci stosowania parametrw wasnych oraz modeli wewntrznych. Ponadto, proponuje si wyczenie dopuszczalnoci oblicze dla moduu SCR moliwoci pokrywania strat z rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i podatkw odroczonych. W odniesieniu do uproszcze dla poszczeglnych podmoduw, proponuje si zastrzeenie nastpujcych wyjtkw: uproszcze dla podmoduu SCR dla ryzyka stopy procentowej (istotne ryzyko), uproszcze dla podmoduw czynnikowych (np. ryzyko skadki i rezerw, ryzyko katastroficzne w ubezpieczeniach majtkowych i zdrowotnych). W odniesieniu do moduw ryzyka rynkowego, z wyjtkiem podmoduu ryzyka stopy procentowej, oraz ryzyka niewykonania zobowizania przez kontrahenta, proponuje si zastpienie podejcia scenariuszowego przez podejcie czynnikowe. 11. Lokaty Zasadnym wydaje si utrzymanie w odniesieniu do zakadw ubezpiecze wyczonych z zakresu regulacji Wypacalno II wymaga przewidzianych w art. 132 134 dyrektywy (zasada ostronego inwestora). Zakady ubezpiecze bd wwczas zobowizane do inwestowania wycznie w instrumenty, ktrych ryzyka potrafi mierzy, monitorowa i zarzdza. Takie rozwizanie powinno sprzyja unikniciu sytuacji, w ktrej zakady ubezpiecze wyczone z zakresu regulacji Wypacalno II w zakresie lokowania aktyww skupiayby si wycznie na przewidzianych w przepisach prawa limitach ilociowych. Powysze uproszczenia naley uwaa za wstpne propozycje

organu nadzoru: zasadne wydaje si jednak zaproszenie przez Ministerstwo Finansw uczestnikw rynku, ktrych bdzie dotyczya przedmiotowa regulacja, do przedstawienia ewentualnych propozycji w tym zakresie. 59. Zdaniem Izby niezbdne jest wyczenie towarzystw ubezpiecze wzajemnych, a przynajmniej maych tuw-w spod obowizywania przepisw Ustawy, ktre implementuj regulacje Dyrektywy lub w przypadku gdyby nie byo to moliwe wprowadzenie 10-letnich okresw przejciowych w stosunku do wszystkich towarzystw ubezpiecze wzajemnych w odniesieniu do wszystkich wymogw Dyrektywy. Ponadto PIU poddaje pod rozwag projektodawcy wprowadzenia moliwoci dobrowolnego poddania si przez Tuwy wymogom wynikajcym z Dyrektywy Solvency II. Dla towarzystw ubezpiecze wzajemnych uznanych za mae, przy ich ustawowych ograniczeniach dziaalnoci, wymagania stawiane dyrektyw Solvency II s nieadekwatne, wprowadzaj ogromne ryzyko dla kontynuacji dziaalnoci poprzez wzrost kosztw dziaalnoci o co najmniej 100%, prowadzc praktycznie do utraty moliwoci realizacji celw statutowych. Przy braku moliwoci konkurowania przez te podmioty na rynku globalnym, zasadnym i w peni zgodnym z zapisami dyrektywy jest podjcie dziaa zmierzajcych do ich wyczenia spod rygoru dyrektywy lub zastosowanie uproszcze adekwatnych do generowanego ryzyka. Ponoszenie dodatkowego olbrzymiego wysiku kapitaowego i organizacyjnego przez towarzystwa ubezpiecze wzajemnych, w ktrych ubezpieczony jest zarazem czonkiem-udziaowcem towarzystwa, bdzie de facto dziaao na niekorzy tych ubezpieczonych - czonkw TUW w Polsce. Zgodnie z obecnym projektem dyrektywy Omnibus II proponowane jest wprowadzenie maksymalnych okresw przejciowych zgodnie z PIU nieuwzgldniona Projektodawca jest wiadomy specyfiki towarzystw ubezpiecze wzajemnych jednak wyczenie TUW-w spod obowizywania projektu ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej bd wyduenie w stosunku do nich okresw przejciowych nie jest moliwe. Projektodawcy (za wytycznymi zawartymi w projektowanej dyrektywie) przywieca cel zapewnienia bezpieczestwa rynku ubezpieczeniowego. Speniajce podobn do zakadw ubezpiecze w formie spek akcyjnych funkcj, polegajc na oferowaniu i udzielaniu ochrony na wypadek wystpienia skutkw zdarze losowych, TUW-y zostay objte tym samym reimem przepisw. Specyfika maych zakadw ubezpiecze i TUWw zostaa uwzgldniona przy redagowaniu rodkw wykonawczych do dyrektywy Wypacalno II (rwnie w tym zakresie prace przy udziale Pastw Czonkowskich zostay zakoczone, a losy projektu le w rkach Parlamentu Europejskiego). Projekt rodkw wykonawczych w zakresie najbardziej wraliwych zagadnie rezerw technicznoubezpieczeniowych (Rozdzia III art. 47-50) oraz kapitaowego wymogu wypacalnoci (Rozdzia

art. 2 pkt 70 dla: a) Informacji dostarczanych do celw nadzoru: posiadanie odpowiednich systemw, struktur, zasad (art. 35(5) dyrektywy Wypacalno II) maksymalnie 5 lat b) Narzutu kapitaowego (art. 37) maksymalnie 10 lat c) Systemu zarzdzania (art. 41(1,3)) maksymalnie 3 lata d) Sprawozdania na temat wypacalnoci i kondycji finansowej (art. 51(1)) maksymalnie 3 lata e) Wyceny aktyww i pasyww (art. 75(1)) maksymalnie 10 lat Zasad dotyczcych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, klasyfikacji rodkw wasnych, kapitaowego wymogu wypacalnoci maksymalnie 10 lat W celu umoliwienia dalszego funkcjonowania towarzystw ubezpiecze wzajemnych na polskim rynku, w przypadku gdyby wyczenie tuw-w nie byo moliwe, naley wprowadzi odroczenie dla tych podmiotw, a w szczeglnoci dla maych towarzystw ubezpiecze wzajemnych, wszystkich wymogw Dyrektywy o 10 lat wraz z moliwoci zastosowania wszystkich moliwych uproszcze dostosowanych do skali, natury i zoonoci ryzyk, na jakie naraone jest towarzystwo i odnoszcych si do wymogw filaru 1, 2 i 3. Okres ten umoliwi wypracowanie efektywnych kosztowo rozwiza majcych na celu dostosowanie si do nowych wymogw kapitaowych oraz pozwoli rozway potencjalnie inne rozwizania systemowe sprzyjajce idei wzajemnoci. Szczeglne potraktowanie przez Ustawodawc towarzystw ubezpiecze wzajemnych uzasadnione jest w szczeglnoci ich specyfik organizacyjno prawn, ktra w sposb istotny odrnia je od zakadw ubezpiecze dziaajcych w formie spek akcyjnych. Odmiennoci te polegaj midzy innymi na: a) moliwoci uiszczania dopat do skadki lub ograniczanie odszkodowa i wiadcze (definiujce granice kontraktu), b) ubezpieczaniu wycznie czonkw towarzystwa ubezpiecze

V art. 77-133) przewiduje bowiem uproszczenia i konkretyzuje liczne odniesienia do zasady proporcjonalnoci zawarte w dyrektywie Wypacalno II. Okresy przejciowe s uregulowane w projekcie dyrektywy Omnibus II w art. 2 pkt 70. Intencj prawodawcy europejskiego byo oparcie si wycznie na kryterium przedmiotowym, czyli dotyczcym okrelonych obszarw. Postulat wprowadzenia wycze podmiotowych zosta odrzucony w toku prac nad projektem. Obecnie dyskusja na etapie Komisji i Rady zostaa zakoczona, a projekt zosta ju (w listopadzie 2011 r.) przekazany do Parlamentu Europejskiego. Z tego wzgldu wznowienie dyskusji na temat okresw przejciowych nie ley ju w gestii Pastw Czonkowskich.

wzajemnych wskazanych w regulacjach statutowych, co sprawia, e ubezpieczenie jest zarwno na interes i ryzyko ubezpieczajcego, ktry jest jednoczenie wspudziaowcem i klientem c) ograniczonym zakresie terytorialnym i produktowym, d) spenianiu funkcji spoecznych w odniesieniu do okrelonych grup lokalnych czy zawodowych, zwaszcza tam, gdzie ryzyko dla zakadu nastawionego na zysk jest nie do zaakceptowania ze wzgldu na zbyt nisk zyskowno i grupy te nie miayby moliwoci ubezpieczenia si w aden inny sposb oraz e) ustawowym ograniczeniu przypisu skadki do rwnowartoci 5 mln euro f) braku moliwoci wypywu kapitau poza towarzystwo ubezpiecze wzajemnych, co chroni ide wzajemnoci, a jest niemoliwe do zagwarantowania w pozostaych formach dziaalnoci ubezpieczeniowej itd. Towarzystwa ubezpiecze wzajemnych realizujc istotne spoecznie funkcje w swoich lokalnych spoecznociach nie generuj dla otoczenia ryzyka, ktrego zabezpieczenia wymaga nowy system wypacalnoci Solvency II. wiadcz o tym dobre wyniki finansowe i stopie speniania wymaga w zakresie wypacalnoci w okresie wiatowego kryzysu finansowego lat 2007-2009, kiedy wanie towarzystwa ubezpiecze wzajemnych w porwnaniu z pozostaymi zakadami ubezpiecze prowadzcymi dziaalno na polskim rynku, pozostay w stabilnej kondycji finansowej (brak spadku przypisu skadki czy wartoci aktyww). 60. Stosowanie K.s.h. do TUW-w. Proponujemy wprowadzenie odesanie do odpowiedniego stosowania przepisw Kodeksu spek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z pn. zm.) o spce akcyjnej w sprawach: likwidacji TUW oraz podejmowania uchwa Walnego Zgromadzenia TUW pomimo braku formalnego jego zwoania. UKNF czciowo nieuwzgldniona uwzgldniona w zakresie likwidacji TUW, natomiast dodatkowego wyjanienia wymaga wprowadzenie odesania do przepisw Kodeksu spek handlowych o spce akcyjnej w sprawie podejmowania uchwa Walnego Zgromadzenia

TUW pomimo braku formalnego jego zwoania. ROZDZIA 6 WARUNKI WYKONYWANIA DZIAALNOCI UBEZPIECZENIOWEJ LUB REASEKURACYJNEJ PRZEZ KRAJOWE ZAKADY UBEZPIECZE I ZAKADY REASEKURACJI 61. pkt 1.2.4 W odniesieniu do elementw, ktre winien zawiera plan dziaalnoci (str. 22 projektu) tiret 4 naley uzupeni o rezerwy technicznoubezpieczeniowe (por. art. 23 ust. 2 lit. d dyrektywy). pkt 1.2.5 W pierwszym akapicie in fine naley poza zakadem reasekuracji wskaza take na zakad ubezpiecze. UKNF uwzgldniona

62.

UKNF

uwzgldniona

63.

pkt 1.2.5 Przepis wprowadza dodatkow przesank do odmowy wydania SPBUiR nieuwzgldniona zezwolenia dla zakadu ubezpiecze i chocia proponowane jest Proponowane rozwizania s konieczne ze zdefiniowanie bliskich powiza okrelenie Zezwolenie nie moe wzgldu na implementacj art. 19 dyrektywy by wydane, jeeli bliskie powizania midzy zakadem ubezpiecze Wypacalno II. Obecnie analogiczne wymogi s lub zakadem reasekuracji i inn osob fizyczn lub prawn stosowane do zakadw reasekuracji. Zaoenia stanowiyby dla organu nadzoru przeszkod w sprawowaniu proponuj rwnie definicj bliskich powiza. nadzoru jest bardzo oglne i powoduje moliwo odmowy wydania zezwolenia waciwie w kadym przypadku, w ktrym wystpi bliskie powizania. Naleaoby zrezygnowa z przepisu bd okreli warunki w jakich bliskie powizania stanowi mog przeszkod dla organu nadzoru. pkt 1.2.7 Zapis dotyczcy sprawdzania kwalifikacji zaoycieli zakadu SPBUiR ubezpiecze ogranicza moliwoci inwestowania w rozwj rynku ubezpiecze przez podmioty nie zatrudniajce kadry posiadajcej odpowiednie kwalifikacje. W praktyce oznacza to e akcjonariuszami zakadu ubezpiecze mog by jedynie podmioty zwizane z ubezpieczeniami. Zainwestowanie w powstanie zakadu ubezpiecze nie powinno by ograniczone jedynie do podmiotw z brany a uwzgldniona

64.

zapewnienie prawidowego zarzdzania zakadem ubezpiecze jest dokonywane poprzez wymg posiadania kwalifikacji dla kadry zarzdzajcej zakadw ubezpiecze. Zasada sprawdzania kwalifikacji akcjonariuszy stanowi ograniczenie wolnego rynku i moliwoci potencjalnych inwestorw, a nie spowoduje poprawy jakoci dziaania zakadw ubezpiecze ze wzgldu na fakt i akcjonariusze nie posiadaj zazwyczaj realnego wpywu na biece dziaanie zakadu ubezpiecze. Ponadto wprowadzenie tego zapisu spowoduje kolejne wzrosty zatrudnienia w administracji oraz przeduanie procedur wydawania zezwolenia ze wzgldu na konieczno udowodnienia kwalifikacji przez, co jest moliwe, nawet kilkadziesit osb w przypadku rozproszonego akcjonariatu. Zapisy te jako utrudniajce moliwoci prowadzenia dziaalnoci ubezpieczeniowej, a jednoczenie nie prowadzce do wzrostu jakoci usug oferowanych klientom nie powinny by wprowadzane. ROZDZIA 7 WYKONYWANIE DZIAALNOCI UBEZPIECZENIOWEJ NA TERYTORIUM RP PRZEZ ZAGRANICZNE ZAKADY UBEZPECZE I WYKONYWANIE DZIAALNOCI REASEKURACYJNEJ NA TERYTORIUM RP PRZEZ ZAGRANICZNE ZAKADY REASEKURACJI 65. 1.7 i 1.8 zaoe (gwny oddzia) W chwili obecnej ustawa o dziaalnoci ubezpieczeniowej nie reguluje sytuacji, w ktrej zagraniczny zakad ubezpiecze z siedzib poza UE, prowadzcy w Polsce dziaalno w formie oddziau gwnego zagranicznego zakadu ubezpiecze, przenosi swoj siedzib do pastwa czonkowskiego Wsplnoty. Zakad ubezpiecze z siedzib na terytorium UE ma prawo prowadzi dziaalno ubezpieczeniow w Polsce poprzez oddzia, dokonujc stosownych procedur notyfikacyjnych. W opisanym stanie faktycznym brak jest w polskiej ustawie o dziaalnoci ubezpieczeniowej przepisu regulujcego zasady zmiany statusu oddziau gwnego na oddzia zakadu ubezpiecze z pastwa Unii. Wydaje si zasadne wprowadzenie rozwizania UKNF uwzgldniona

analogicznego do tego, ktre miao zastosowanie do zakadw z siedzib na terytorium Wsplnoty w momencie akcesji Polski do Unii Europejskiej, a wic do regulacji art. 243a ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. ROZDZIA 8 PRAWO PRZEDSIBIORCZOCI I SWOBODA WIADCZENIA USUG 66. Dodanie przepisw dotyczcych funkcjonowania oddziaw zagranicznych zakadw ubezpiecze i reasekuracji w celu usunicia wad obecnych rozwiza prawnych. Celem proponowanych przepisw jest: 1) zrwnanie pozycji prawnej oddziau zagranicznego zakadu ubezpiecze i reasekuracji z UE oraz zagranicznego oddziau zakadu ubezpiecze i reasekuracji spoza UE w zakresie nabywania praw i zacigania zobowiza oraz reprezentacji; 2) uspjnienia definicji w zakresie pojcia zakad ubezpiecze W odniesieniu do pkt 1 proponuje si wprowadzenie zapisu rwnowacego pozycj prawn oddziau zagranicznego zakadu ubezpiecze oraz gwnego oddziau w zakresie nabywania praw i zacigania zobowiza poprzez dodanie przepisu regulujcego kwesti zdolnoci prawnej i sdowej oraz zasad reprezentacji oddziau w sposb analogiczny do rozwizania przyjtego w treci art. 106 ustawy, w brzemieniu: ,,Oddzia moe nabywa prawa i zaciga zobowizania, pozywa i by pozywanym. Oddziaem kieruje osoba upowaniona do reprezentowania oraz kierowania sprawami zakadu ubezpiecze w zakresie dziaalnoci oddziau Jak wynika z art. 131 Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dziaalnoci ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r., nr 11, poz. 66 ze zm.), zagraniczny zakad ubezpiecze z pastwa czonkowskiego Unii PIU ad. pkt 1 Aktualnie definicja oddziau oraz gwnego oddziau odwouje si do oddziau w rozumieniu ustawy o swobodzie dziaalnoci gospodarczej. Na podstawie niniejszych Zaoe definicje te nie bd tosame, poniewa zgodnie z art. 145 ust. 1 akapit drugi dyrektywy Wypacalno II, w taki sam sposb jak oddzia naley traktowa kad form staej obecnoci zakadu ubezpiecze w pastwie przyjmujcym. Ponadto, zgodnie z art. 145 ust. 2 lit. c dyrektywy Wypacalno II, pastwa czonkowskie wymagaj od kadego zakadu ubezpiecze, ktry zamierza utworzy oddzia na terytorium innego pastwa czonkowskiego, przekazania informacji dot. nazwiska osoby ktra dysponuje odpowiednimi uprawnieniami do zacigania wobec osb trzecich zobowiza w imieniu zakadu ubezpiecze oraz do reprezentowania go w stosunkach z organami i sdami przyjmujcego pastwa czonkowskiego. Organ nadzoru pastwa czonkowskiego siedziby nieuwzgldniona

Europejskiej moe wykonywa dziaalno na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez oddzia. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 6 Ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, uyte w tej ustawie okrelenie oddzia oznacza oddzia, w rozumieniu Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie dziaalnoci gospodarczej (Dz. U. z 2007, nr 155, poz. 1095 ze zm.), zakadu ubezpiecze majcego siedzib w pastwie czonkowskim Unii Europejskiej albo zakadu reasekuracji majcego siedzib w pastwie czonkowskim Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3) Ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, odzia gwny oznacza oddzia zagranicznego ubezpieczyciela, ktry ma swoj siedzib w pastwie niebdcym czonkiem UE. Naley zatem uzna, e zagraniczne towarzystwa ubezpiecze nie majce siedziby na terytorium UE mog na terenie naszego kraju podejmowa i prowadzi dziaalno ubezpieczeniow jedynie poprzez oddziay gwne w rozumieniu ustawy, natomiast te, ktre maj siedzib na terytorium UE nie mog utworzy oddziau gwnego na terytorium RP, lecz mog funkcjonowa w formie zwykego oddziau. Na mocy art. 106 ust. 1 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej oddziaowi gwnemu zostao przyznane prawo do nabywania praw i zacigania zobowiza (zdolno prawna/ zdolno do czynnoci prawnych) oraz zdolno do pozywania i bycia pozywanym (zdolno sdowa); takowej zdolnoci ustawodawca nie przyznaje jednak oddziaowi. Naley rozway zatem czy takie zrnicowanie sytuacji prawnej oddziaw (zakadw ubezpiecze z terenu UE i pozostaych) ma uzasadnienie, a idc dalej, jest korzystne dla wszystkich uczestnikw obrotu, ze szczeglnym uwzgldnieniem interesw klientw zakadw ubezpiecze (oddziaw). Przyjte de lege lata rozwizanie znajduje swoje uzasadnienie wycznie o tyle, e odpowiedzialno za zobowizania obcia gwny oddzia jako wyodrbnion tzw. uomn osob prawn i nie

przekazuje te informacje organowi nadzoru przyjmujcego pastwa czonkowskiego (art. 146 ust. 1 dyrektywy). Odpowiednikiem ww. regulacji w stosunku do krajowych zakadw ubezpiecze reasekuracji planujcych utworzenie oddziau w innymi pastwie czonkowskim Unii Europejskiej jest art. 135 ust. 1 pkt 6 dotychczasowej ustawy. Tak wic ustalenie osb upowanionych do reprezentowania zakadu ubezpiecze jest domen zakadu ubezpiecze z pastwa czonkowskiego UE, ktry planuje wykonywa terytorium RP dziaalno w formie oddziau, a nie krajowy ustawodawca. ad pkt 2 Dostosowanie przepisw ustawy o nadzorze nad rynkiem ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych do zapisw ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej w zakresie stosowanych dotychczas prawnych poj, wymagaoby dokonania kompleksowego przegldu przepisw ustawy o nadzorze () niezwizanego z implementacj przepisw dyrektywy Wypacalno II.

rozciga si na macierzysty zakad ubezpiecze, ktry tene gwny oddzia utworzy; w przypadku za oddziau wola ustawodawcy jak si wydaje wysza naprzeciw wsplnemu rynkowi unijnemu (zasada swobodnego wiadczenia usug ubezpieczeniowych), ktry to wobec okrelenia jako osoby odpowiedzialnej za zobowizania z tytuu wykonywanej dziaalnoci ubezpieczeniowej zagranicznego zakadu ubezpiecze (art. 129 ust. 2 ustawy) - uzna za zbdne przyznanie przymiotu zdolnoci prawnej i sdowej oddziaowi utworzonemu przez zakad ubezpiecze pochodzcy z kraju czonkowskiego UE. Rozwizanie to z perspektywy kilkuletniej praktyki oddziaw wydaje si by rozwizaniem niedoskonaym. Zwrci naley uwag przede wszystkim, e moe to powodowa (i powoduje) znaczne niedogodnoci dla uczestnikw obrotu, w tym co najistotniejsze klientw towarzystw ubezpieczeniowych, w sytuacji dochodzenia przez nich roszcze na drodze postpowania sdowego. W powszechnej lecz nie do koca jednolitej (bowiem zdarzaj si orzeczenia odmienne w tym zakresie) praktyce orzeczniczej sdw polskich wynika, e sdy stoj na stanowisku, e oddzia nie moe wystpowa jako strona procesu cywilnego (nie posiada legitymacji biernej ani czynnej), a to wanie ze wzgldu na fakt, e ustawa, jak wyej wspomniano, nie przyznaje oddziaowi zdolnoci sdowej ani procesowej. Na gruncie obecnie obowizujcych przepisw trudno temu pogldowi odmwi susznoci. Wymusza to na klientach realizujcych swoje roszczenia na drodze postpowania sdowego konieczno oznaczania jako strony pozwanej nie podmiotu, z ktrym w sensie dosownym zawar umow, lecz macierzystego zakadu ubezpiecze na rzecz, ktrego oddzia dziaa. Praktyka oddziaw wskazuje na to, e w niemaej liczbie przypadkw klienci kieruj powdztwo w stosunku do oddziau, co z kolei prowadzi do odrzucenia pozwu, a tym samym czsto poniesienia przez klienta dodatkowych kosztw postpowania, jak rwnie skutkuje

wydueniem postpowania w takiej sprawie. Wpywa to na negatywny odbir przez klientw ubezpieczycieli, ktrzy prowadz dziaalno w formie oddziau, a ktrym zaley wycznie na rozstrzygniciu merytorycznym kadego ze sporw, nie za odwlekaniu tego rozstrzygnicia, a tym bardziej ponoszeniu przez niewiadomych klientw dodatkowych, czsto znacznych kosztw. Naley zaznaczy, e taka sytuacja, tj. niemono dochodzenia roszcze na drodze sdowej bezporednio od oddziau zakadu ubezpiecze, czyli podmiotu, z ktrym klient zawar umow, moe godzi zarwno w dobro klientw, jak i zasad zaufania uczestnikw obrotu gospodarczego. Jak si wydaje rozwizaniem tej sytuacji byoby nadanie oddziaowi zdolnoci prawnej/zdolnoci do czynnoci prawnych oraz zdolnoci sdowej, przy jednoczesnym ustanowieniu solidarnej odpowiedzialnoci oddziau i zakadu macierzystego. Rozwizanie to nadaoby wiksz jednoznaczno i przejrzysto zaoeniom ju przyjtym w ustawie, zachowujc spjno uregulowa odnoszcych si do oddziau i gwnego oddziau, przy czym w peniejszy sposb zabezpieczyoby interesy klientw, pozostawiajc im wybr czy pozwanym w konkretnej sprawie ma by oddzia czy te zakad macierzysty. Przy zaproponowanym rozwizaniu powstaje potrzeba ujednolicenia sposobu reprezentacji oddziau w sposb funkcjonujcy na gruncie ustawy w odniesieniu do oddziau gwnego. Postanowienia ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej nie reguluj w sposb nie budzcy wtpliwoci relacji zagraniczny zakad ubezpiecze oddzia tego zakadu ubezpiecze, w szczeglnoci w zakresie uprawnie dyrektora oddziau w zakresie czynnoci prawnych zwizanych z dziaalnoci ubezpieczeniow zagranicznego zakadu ubezpiecze na terytorium Pastwa Czonkowskiego przyjmujcego. Zgodnie z art. 5 pkt 4 ustawy o swobodzie dziaalnoci gospodarczej,

przez oddzia rozumie si wyodrbnion i samodzieln organizacyjnie cz dziaalnoci gospodarczej, wykonywan przez przedsibiorc poza siedzib przedsibiorcy lub gwnym miejscem wykonywania dziaalnoci. Zgodnie z art. 87 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, przedsibiorca zagraniczny tworzcy oddzia jest obowizany ustanowi osob upowanion w oddziale do reprezentowania przedsibiorcy zagranicznego. Naley zaznaczy, e dziaanie osoby upowanionej w granicach umocowania pociga bdzie za sob skutki prawne bezporednio dla przedsibiorcy zagranicznego. Co do zasady, zgodnie z powszechnie przyjt praktyk rynkow, upowanienie do reprezentacji przedsibiorcy zagranicznego w oddziale powinno by rozumiane jako reprezentacja w stosunkach oddziau wewntrznych jak i zewntrznych tj. w relacjach oddziau z pracownikami oraz z klientami. Instytucja osoby umocowanej do reprezentacji przedsibiorcy zagranicznego najblisza jest w kontekcie polskiego systemu prawnego penomocnictwu oglnemu. Z uwagi na fakt, i zgodnie z kodeksem cywilnym dla udzielenia penomocnictwa oglnego wymagana jest forma pisemna, powoanie dyrektora oddziau w tej formie uzna naley za spenienie owego wymogu. Ponadto, zgodnie z ustalon lini orzecznictwa, w przypadku, gdy penomocnictwo oglne nie zawiera jakiejkolwiek wzmianki o ograniczeniach bd wyczeniach w zakresie reprezentacji mocodawcy, uznaje si, i takie ograniczenia czy wyczenia nie istniej. W zwizku z powyszym, w razie wtpliwoci co do zakresu umocowania dyrektora oddziau, potencjalnym kontrahentom poza odpisem z KRS wykazujcym wpis osoby upowanionej do reprezentacji przedsibiorcy zagranicznego w oddziale naley okaza dokument powoania danej osoby na stanowisko dyrektora oddziau. Jeeli nie bd w nim zawarte jakiekolwiek ograniczenia dotyczce reprezentacji, zakres umocowania bdzie bezsporny. W odniesieniu do pkt 2, zdaniem PIU przepisy ustawy o nadzorze

nad rynkiem ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych wymagaj dostosowania do zapisw ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej w zakresie stosowanych w wymienionych aktach prawnych poj. Ustawa o dziaalnoci ubezpieczeniowej wprowadza definicje krajowego zakadu ubezpiecze, zagranicznego zakadu ubezpiecze, krajowy zakad ubezpiecze oraz zagraniczny zakad ubezpiecze. Jednoczenie, ustawa o dziaalnoci ubezpieczeniowej - nie definiujc pojcia zakadu ubezpiecze wielokrotnie si nim posuguje, zazwyczaj w postanowieniach odnoszcych si cznie zarwno do zagranicznego jak i krajowego zakadu ubezpiecze (cho nie zawsze), zatem uzna naley, i pojcie zakad ubezpiecze odnosi si zarwno do krajowego jak i zagranicznego zakadu ubezpiecze (analogicznie w przypadku pojcia zakad reasekuracji). Biorc pod uwag powysze oraz wskazany w art. 2 ust. 1 ustawy o nadzorze nad rynkiem ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych zakres zastosowania ww. ustawy, naleaoby uzna, e uywane w tym akcie prawnym pojcie zakad ubezpiecze odnosi si take do zagranicznego zakadu ubezpiecze, co w przypadku postanowie ww. ustawy odnoszcych si do uprawnie nadzorczych Komisja Nadzoru Finansowego wskazuje na sprzeczno pojciow ustawy o nadzorze nad rynkiem ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych oraz ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. 67. notyfika cje W zakresie transgranicznego wiadczenia usug naley wskaza, e w Dyrektywie okrelono terminy na zaatwienie sprawy notyfikacji przez organ nadzoru: 30-dniowy przy notyfikacjach na zasadzie swobody wiadczenia usug oraz termin 60-dniowy przy notyfikacjach w ramach swobody przedsibiorczoci. Zapisy te nie zostay transponowane do przepisw ustawy z dnia 22 maja 2003 o UKNF uwzgldniona

dziaalnoci ubezpieczeniowej, std w ocenie organ nadzoru istnieje konieczno stosownej nowelizacji ww. ustawy. W przepisach ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej naley take okreli moment, od ktrego notyfikujcy si zakad moe rozpocz prowadzenie dziaalnoci na terytorium Polski - przepisy polskiej ustawy nie s obecnie spjne z przepisami Dyrektywy. Dyrektywa nakada take na organ nadzoru obowizek informowania zakadu ubezpiecze o przekazaniu organowi nadzoru innego pastwa czonkowskiego informacji, w zakresie notyfikowanej przez dany zakad ubezpiecze dziaalnoci transgranicznej. Obecnie brak jest takiego przepisu w ustawie o dziaalnoci ubezpieczeniowej. 68. pkt 2.1 zaoe (art. 140 i 141 ustawy) W omawianym punkcie wskazano, e ustaw o dziaalnoci ubezpieczeniowej naley uzupeni o obowizek informowania ubezpieczajcego o adresie oddziau zakadu; tymczasem zgodnie z art. 184 ust. 1 dyrektywy wystarczajce jest poinformowanie o pastwie czonkowskim, w ktrym mieci si oddzia, z ktrym ma by zawarta umowa ubezpieczenia; oczywicie nie ma przeszkd, aby polskie prawo byo bardziej wymagajce zakadamy, e jest to zamierzony zabieg. Sprecyzowania wymaga niemniej, e adres powinien obejmowa rwnie wskazanie pastwa. Naley take zauway, i zgodnie z art. 184 ust. 1 dyrektywy obowizki informacyjne nie maj zastosowania do duych ryzyk Zaoenia pomijaj kwesti moliwoci wymagania zamieszczania przez zakady ubezpiecze w dokumentach potwierdzajcych zawarcie umowy ubezpieczenia cyt. nazwiska i adresu przedstawiciela zakadu ubezpiecze prowadzcego dziaalno w zakresie ubezpiecze innych ni na ycie, o ktrym mowa w art. 148 ust. 2 lit. a), tj. przedstawiciela do spraw roszcze wyznaczonych zgodnie z przepisami dyrektywy 2000/26/WE. Przedmiotowa moliwo pozostaje wycznie opcj przyznan pastwom czonkowskim w ramach przepisw implementowanej dyrektywy, tym UKNF uwzgldniona

niemniej Zaoenia nie wskazuj na celow rezygnacj z tej opcji ani na przyczyn rezygnacji. Na marginesie naley zauway, i angielska wersja jzykowa dyrektywy wskazuje tu rwnie na nazw (ang. name) tego przedstawiciela, nie koniecznie na jego nazwisko, nie przesdzajc tym samym, czy przedstawiciel ten moe by tylko osob fizyczn. 69. art. 141 Sprecyzowania w treci przepisu wymaga, czy dotyczy on ustawy dziaalnoci krajowych zakadw ubezpiecze poza Polsk, czy te zagranicznych zakadw ubezpiecze na terytorium Polski. pkt 1.3.9 Proponowane w punkcie 1.3.9. Zaoe utrzymanie w mocy dotychczasowej regulacji w zakresie przeniesienia portfela ubezpiecze nie uwzgldnia podnoszonych dotychczas zastrzee do obecnej regulacji w przedmiotowym zakresie. W szczeglnoci, naley rozway dokonanie zmian prawnych w zakresie ogosze o przeniesieniu portfela ubezpiecze (postulat wskazany w punkcie 6 na stronie 15 Zaoe). Naley rwnie rozway wskazanie formy prawnej opinii organu nadzoru, o ktrej mowa w przypadku transgranicznego przeniesienia portfela ubezpiecze. W szczeglnoci, naley rozway wyczenie w tym zakresie oglnego odesania do przepisw o postpowaniu administracyjnym, przewidzianego w art. 11 ust. 5 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. Te ostatnie bowiem wydaj si nie przystawa do specyfiki przedmiotowego postpowania, w tym do jego transgranicznego charakteru. Majc na uwadze wskazane wyej postulaty dotyczce regulacji ogoszenia o przeniesieniu portfela ubezpiecze oraz istniejc obecnie rnic w sytuacji klientw zakadw ubezpiecze w przypadku zmiany stron umowy po stronie zakadu ubezpiecze w zalenoci od przyjtego rozwizania prawnego w tym zakresie (w szczeglnoci brak moliwoci wypowiedzenia umowy w UKNF uwzgldniona

70.

UKNF

czciowo uwzgldniona Organ nadzoru bdzie zatwierdza umow o przeniesienie portfela pomidzy krajowym zakadem ubezpiecze, a zakadem majcym siedzib w pastwie czonkowskim UE z zachowaniem warunkw okrelonych w przypadku przeniesienia portfela pomidzy krajowymi zakadami ubezpiecze, w tym z zachowaniem moliwoci odstpowania od ogaszania przez organ nadzoru o przeniesieniu portfela oraz moliwoci wypowiedzenia przez ubezpieczajcego przenoszonej umowy ubezpieczenia. Z kolei sytuacja klientw zakadw ubezpiecze w przypadku poczenia zakadw ubezpiecze jest inna ni w przypadku przeniesienia portfela ubezpiecze. W przypadku czenia si zakadw ubezpiecze organ nadzoru moe w terminie 21 dni zoy sprzeciw wobec planowanego poczenia, natomiast przeniesienie portfela wymaga zatwierdzenia organu nadzoru, ktry w

przypadku przejcia zakadu ubezpiecze przez inny zakad ubezpiecze), proponujemy ujednolicenie uprawnie klientw zakadw ubezpiecze w tym zakresie. Z zastrzeeniem ewentualnych ogranicze przewidzianych w przepisach prawa Unii Europejskiej dla czenia si spek, proponujemy wprowadzenie przepisu umoliwiajcego klientom zakadw ubezpiecze wypowiedzenie umowy ubezpieczenia w przypadku poczenia si zakadu ubezpiecze, z ktrym czy dan osob umowa ubezpieczenia, z innym zakadem ubezpiecze. Z praktycznego punktu widzenia, wskazane wyej rozwizanie moe okaza si istotne w przypadku dokonywania zmian w strukturze grup kapitaowych, do ktrych nale zakady ubezpiecze prowadzce dziaalno w Unii Europejskiej. W szczeglnoci, przedmiotowe rozwizanie umoliwi zainteresowanym osobom zmian ubezpieczyciela w przypadku przeksztacenia zakadu ubezpiecze dziaajcego w formie spki kapitaowej w oddzia zakadu ubezpiecze z siedzib w innym pastwie czonkowskim Unii Europejskiej.

dalszej kolejnoci ogasza w dzienniku oglnopolskim o dokonanym przeniesieniu portfela i poinformuje ubezpieczajcych o prawie wypowiedzenia przenoszonej umowy ubezpieczenia (dodatkowo proponuje si moliwo bezporedniego informowania wszystkich ubezpieczajcych o przeniesieniu portfela ubezpiecze). W tej sytuacji wydaje si, e ewentualne umoliwienie ubezpieczajcym wypowiedzenia umowy ubezpieczenia w zwizku z poczeniem zakadw ubezpiecze byoby rozwizaniem niewystarczajcym, np. naleaoby rozway kwesti sposobu poinformowania ubezpieczajcych o poczeniu zakadw ubezpiecze. Wyczenie stosowania przepisw o postpowaniu administracyjnym, przewidzianego w art. 11 ust. 5 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, w przypadku opinii organu nadzoru dotyczcej przeniesienia portfela ubezpiecze zawartych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zakad ubezpiecze majcy siedzib w pastwie czonkowskim Unii Europejskiej, budzi wtpliwoci ze wzgldu na fakt, e w przypadku negatywnej opinii organu nadzoru zakad ubezpiecze nie bdzie mg dokona przeniesienia portfela i nie bdzie mia rwnie moliwoci odwoania si od tej opinii.

71.

Pkt 1.7

Obecne

uregulowanie

przepisw

ustawy

dziaalnoci

UKNF

uwzgldniona

ubezpieczeniowej odnoszce si do likwidacji oddziaw zakadw ubezpiecze z siedzib w innym pastwie czonkowskim UE nie uwzgldniaj specyfiki tej formy prowadzenia dziaalnoci ubezpieczeniowej, bowiem nakazuj odpowiednie stosowanie przepisw o likwidacji krajowego zakadu ubezpiecze. Tymczasem dziaalno oddziau zakadu ubezpiecze z siedzib w innym pastwie czonkowskim UE pozostaje co do zasady nadzorowana przez organ nadzoru waciwy ze wzgldu na siedzib zakadu. W celu poprawnej implementacji przepisw dyrektywy Solvency II naley rozway dokonanie zmian prawnych w powyszym zakresie. Powysze zastrzeenia nie dotycz jednak likwidacji oddziau krajowego zakadu ubezpiecze za granic, uregulowanej obecnie w ramach tego samego odesania zawartego w przepisie art. 145 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. Ponadto, w chwili obecnej ustawa o dziaalnoci ubezpieczeniowej nie reguluje sytuacji, w ktrej zagraniczny zakad ubezpiecze z siedzib poza UE, prowadzcy w Polsce dziaalno w formie oddziau gwnego zagranicznego zakadu ubezpiecze, przenosi swoj siedzib do pastwa czonkowskiego Wsplnoty. Zakad ubezpiecze z siedzib na terytorium UE ma prawo prowadzi dziaalno ubezpieczeniow w Polsce poprzez oddzia, dokonujc stosownych procedur notyfikacyjnych. W opisanym stanie faktycznym brak jest w polskiej ustawie o dziaalnoci ubezpieczeniowej przepisu regulujcego zasady zmiany statusu oddziau gwnego na oddzia zakadu ubezpiecze z pastwa Unii. Wydaje si zasadne wprowadzenie rozwizania analogicznego do tego, ktre miao zastosowanie do zakadw z siedzib na terytorium Wsplnoty w momencie akcesji Polski do Unii Europejskiej, a wic do regulacji art. 243a ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej.

72.

Oddziay zakadw reasekuracji

UKNF

uwzgldniona

Proponujemy transponowa zapis pkt 3 (Establishment of a Branch by a Reinsurance Undertaking) Rozdziau III Protokou ze Sienny, ktry stanowi, e organ nadzoru pastwa macierzystego powinien przekaza organowi nadzoru pastwa przyjmujcego okrelone informacje dotyczce oddziau zakadu reasekuracji (m.in. nazw i adres oddziau, struktur organizacyjn oddziau czy zakres prowadzonej dziaalnoci). Nie jest to procedura notyfikacyjna lecz informacyjna, ktra pozwala na faktyczne sprawowanie nadzoru biecego nad oddziaem. W ramach wymiany informacji organ nadzoru jest informowany o tym, e zostanie otwarty oddzia zakadu reasekuracyjnego, jaki jest zakres usug oddziau, kto jest osob odpowiedzialn za reprezentacj oddziau oraz strukturze organizacyjnej oddziau. Tak praktyk maj Irlandia, Wielka Brytania oraz Niemcy. ROZDZIA 9 GOSPODARKA FINANSOWA ZAKADU UBEZPIECZE I ZAKADU REASEKURACJI 73. pkt1.5.2 Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celw wypacalnoci a rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celw zasad rachunkowoci Ze wzgldu na fakt, e rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celw wypacalnoci, opisane w Dyrektywie mog rni si od tych, ktre s obecnie stosowane w zasadach rachunkowoci, konieczne jest precyzyjne rozrnienie w Zaoeniach tych dwch poj w celu odpowiedniego uwzgldniania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celw rachunkowoci, ktre obecnie odwouj si do Ustawy, a ktre rni si od ustalanych dla celw wypacalnoci opisanych w Dyrektywie. Dyrektywa w ogle nie zajmuje si kwesti rezerw obliczanych dla celw rachunkowoci, gdy jest to objte Midzynarodowymi Standardami Sprawozdawczoci Finansowej Ubezpiecze Nr 4 (obecnie Faza I, opracowywana jest Faza II) lub PIU uwzgldniona

lokalnymi zasadami rachunkowoci ubezpieczycieli. Midzy innymi rna jest w zasadach rachunkowoci kwestia rozpoznania zysku/straty z tytuu umowy ubezpieczenia, tzw. mary rezydualnej. Z prezentowanych Zaoe mona wysnu wniosek, e planowane jest zastpienie obecnych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych przez now ich warto, inaczej rozumian w Dyrektywie Wypacalno II. Wartoci ksigowe rezerw techniczno-ubezpieczeniowych nie powinny by utosamiane z wartociami rezerw przyjtymi do kalkulacji wymogu wypacalnoci, czyli najlepszymi oszacowaniami powikszonymi o margines bezpieczestwa. Powodowaoby to obnienie poziomu bezpieczestwa choby z uwagi na dyskontowanie wszystkich rezerw techniczno-ubezpieczeniowych (obecnie w Dziale II dyskontowana jest tylko rezerwa rentowa) czy liczenie najlepszego oszacowania zamiast wielkoci zawierajcych pewien bufor bezpieczestwa. Dodatkowo Dyrektywa nie uwzgldnia obecnej rezerwy na wyrwnanie szkodowoci. Wydaje si, e rezerwy majce na celu wyrwnanie waha wyniku finansowego powinny pozosta. Zakady ubezpiecze powinny mie rwnie moliwo tworzenia dodatkowej rezerwy na wyrwnanie waha wyniku finansowego w zwizku z ponoszonym ryzykiem spreadu. Jednoczenie naley uregulowa tworzenie specyficznych dla towarzystw ubezpiecze wzajemnych rezerw technicznoubezpieczeniowych jak: rezerwa na zwrot skadek oraz rezerwa na zmian wiadcze dla czonkw TUW. Kolejna sprawa to kwestia udziau reasekuratorw w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych, ktre obecnie s po stronie pasyww a wedug Dyrektywy powinny by pokazywane po stronie aktyww. 74. pkt 1.5.2 Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celw podatkowych Istnieje niejasno dotyczca traktowania rezerw technicznoubezpieczeniowych dla celw wypacalnoci jako rezerwy podatkowej PIU uwzgldniona

(w zaoeniach do projektu ustawy nie znalelimy wzmianki o osobnych rezerwach do podatku), gdy: a) dua zmienno rezerw dla celw wypacalnoci (zaleno od warunkw rynkowych) powodowa bdzie spore wahania wyniku. Jeli to miaby by te wynik podatkowy, to istnie bd spore wahania podstawy opodatkowania i samych podatkw, a co za tym idzie, bdzie istniao wysokie ryzyko pacenia wyszych podatkw (zmienno wynikw nie zawsze moe by skompensowana moliwoci odpisywania strat) b) nie znalelimy opisu o przewidywanych okresach przejciowych dla przejcia z obecnych rezerw technicznych na rezerwy wyliczane dla celw wypacalnoci. Jeli ta zmiana miaaby przej przez wynik podatkowy, konieczne byoby jednorazowe zapacenie znacznej kwoty podatku. c) jednoczenie na stronie 85 (OSR Ocena Skutkw Regulacji) napisano, e planowane zmiany nie bd miay wpywu na budet pastwa. 75. pkt 1.5.2 Preskryptywno i granulacja oblicze rezerw techniczno 1.5.7 ubezpieczeniowych dla celw wypacalnoci Podrozdziay 1.5.2 1.5.7 w czci II Zaoe s kluczowe i powinny by ponownie bardzo uwanie przeanalizowane w momencie formuowania konkretnych zapisw ustawowych. W innych krajach Europy Centralnej i Wschodniej zbyt preskryptywne zapisy prowadziy czsto do wynaturze np. przez tworzenie zgodnych z ustaw, ale nieadekwatnych rezerw. Kluczowe jest odniesienie wszystkich zasad tworzenia rezerw dla celw wypacalnoci w rodkach wykonawczych, jak to jest w okrelone w art. 86 Dyrektywy Naley ponadto zapewni, aby rodki wykonawcze odnoszce si do zasad ustalania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celw wypacalnoci jasno precyzoway rnice w rozumieniu grupy dla celw Dyrektywy i Ustawy i odrbnie dla celw segmentacji rezerw PIU W poprawionym projekcie ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej zapisano, e zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji powinny by obowizane grupowa swoje zobowizania ubezpieczeniowe i reasekuracyjne wedug jednolitych grup ryzyka, co najmniej wedug linii biznesowych. Zgodnie z art. 86 lit. e dyrektywy, Komisja Europejska przyjmie rodki wykonawcze okrelajce linie biznesowe wg ktrych dokonuje si segmentacji zobowiza ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych w celu ustalenia wartoci rezerw techniczno-ubezpieczeniowych (w polskim tumaczeniu dyrektywy bdnie przetumaczono

techniczno ubezpieczeniowych. Art. 86 e) stanowi, e rodki wykonawcze okrel grupy ubezpiecze w celu ustalenia wartoci rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i mog to by inne grupy (inny poziom agregacji / granulacji) ni okrelone w Ustawie i Dyrektywie. Ponadto powinnimy unika zapisw, ktre poszerzaj obowizki spek ubezpieczeniowych w stosunku do Dyrektywy Wypacalno II. Na str. 23 danie systematycznego powiadamiania o podstawach techniczno ubezpieczeniowych jest wykadni rozszerzajc, gdy takich zapisw nie ma w Dyrektywie.

lines of business jako grupy).

Art. 21 ust. 1 akapit drugi dyrektywy, dopuszcza moliwo dania systematycznego powiadamiania o podstawach technicznoubezpieczeniowych stosowanych przez zakady ubezpiecze wykonujce dziaalno ubezpieczeniow w zakresie ubezpiecze na ycie do obliczania taryf skadek oraz ustalenia wartoci rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, w celu weryfikacji zgodnoci z przepisami krajowymi dotyczcymi zasad aktuarialnych. UKNF uwzgldniona

76.

pkt 1.5.2 W akapicie szstym powinna by mowa o grupowaniu zobowiza wedug jednolitych grup ryzyka, co najmniej wedug linii biznesowych. Linie biznesowe okrelone bd w akcie wykonawczym i nie s one zgodne z grupami ubezpiecze. Klasyfikacja grupy ubezpiecze Konieczne jest zapewnienie spjnoci podziau ubezpiecze na grupy, aby byy one spjne z podziaem obowizujcym w Dyrektywie. Spjno ta jest szczeglnie istotna w perspektywie przekazywania informacji do nadzorw lokalnych, grupowych oraz informacji publicznej. Ponadto podzia ten nie powinien by sprzeczny z moliwoci minimalnej segmentacji dla celw obliczania rezerwy najlepszego oszacowania zawartych w informacji do nadzoru i wiadomoci publicznej. Zgodnie z zapisem Art. 86, p. e) dyrektywa nie wymienia koniecznoci segmentacji wyliczenia najlepszego oszacowania dla celw ustalenia wartoci rezerw techniczno-ubezpieczeniowych wedug grup ubezpiecze okrelonych w zaczniku I, lecz pozostawia

PIU

to do ustalenia w ramach rodkw Wykonawczych. Wobec tego zapis w rozdziale 1.5.2. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe jest niezgodny z Dyrektyw: Przy ustalaniu wartoci rezerw techniczno-ubezpieczeniowych zakad ubezpiecze lub zakad reasekuracji powinien by obowizany grupowa swoje zobowizania ubezpieczeniowe i reasekuracyjne wedug jednolitych grup ryzyka, co najmniej wedug grup ubezpiecze. Grupa ubezpiecze dla celw rezerw techniczno-ubezpieczeniowych rni si od grup ubezpiecze okrelonych w zaczniku I. Podsumowujc, proponowane w projekcie zmiany nie znosz obecnych grup, gdy w ogle nie zmieniaj zacznika do ustawy i nie wprowadzaj podziau grup wedug Solvency II okrelonego w Art. 80. Trudno takie stwierdzenie uzna za wdroenie Art. 80 Dyrektywy odnoszcego si do lines of business (a nie grup), gdy bd one okrelone w dokumentach poziomu drugiego i nie mog by narzucone w Ustawie. 77. pkt 1.5.2 W ostatnim akapicie naley doprecyzowa form prawn dania organu nadzoru. Nie byoby zasadne, eby bya to decyzja administracyjna, gdy w istocie chodzi jedynie o wymaganie przekazania przez zakad ubezpiecze pewnych informacji (po ich ewentualnym przetworzeniu), dlatego naley wskaza, i organ nadzoru powinien mie prawo do wzywania zakadw ubezpiecze do wykazania odpowiednich okolicznoci. Co si za tyczy decyzji, o ktrej mowa w kolejnym zdaniu, to wydaje si, e podane jest, aby bya ona natychmiast wykonalna z mocy ustawy. W przeciwnym razie stan niedoboru aktyww moe utrzymywa si do czasu uzyskania przez decyzj statusu ostatecznej, co w okolicznociach niedoboru aktyww nie jest podane. pkt 1.5.2 W odniesieniu do implementacji artykuu 81 (strona 39) Zaoenia nie UKNF uwzgldniona nie ma natomiast koniecznoci doprecyzowania formy prawnej dania organu nadzoru dotyczcego przekazania przez zakad ubezpiecze okrelonych informacji. Takie danie nie ma charakteru decyzji administracyjnej (analogiczne rozwizania zawiera obowizujca ustawa, np. art. 207)

78.

UKNF

uwzgldniona

wskazuj, i kwoty nalene dotycz take spek celowych (podmiotw specjalnego przeznaczenia). 79. pkt 1.5.3 W punkcie 1.5.3. (strona 40, trzeci akapit) przepisy dotyczce SCR i MCR (mowa o nich w punkcie 1) s zawarte w artykuach 100 oraz 128 dyrektywy Wypacalno II, a nie w artykuach 87-99. Ponadto, na stronie 41 w odniesieniu do rodkw wasnych naley stosowa pojcie kategoria albo warstwy, ale nie naley stosowa tych poj zamiennie. pkt 1.5.3 Wydaje si, e powinna zosta zastrzeona moliwo uchylenia przez organ nadzoru (w skutek postpowania wszcztego z urzdu) decyzji zatwierdzajcej kwot pienin dla kadej pozycji uzupeniajcych rodkw wasnych lub zatwierdzajcej metod suc do okrelenia takich kwot w przypadku zmian okolicznoci faktycznych skutkujcych niezasadnoci uznawania danej kwoty lub metody (np. zmiany w statusie finansowym kontrahentw). Ponadto niejasne jest sformuowanie (wwczas organ nadzoru powinien zatwierdza kwot okrelon zgodne z t metod na czas okrelony) nie wiadomo, ile i jakie decyzje s wydawane (czy jest wydawana tylko decyzja dotyczca metody, czy rwnie osobne decyzje dotyczce kwot wyliczonych zgodnie z metod zacytowany fragment wskazuje, e raczej to drugie), oraz czego dotyczy okrelenie na czas okrelony. pkt 1.5.4 Kapitaowy wymg wypacalnoci W rozdziale 1.5.4 o Kapitaowym Wymogu Wypacalnoci na stronie 43, zosta w wprowadzony zapis dotyczcy czstotliwoci wyliczenia wymogu kapitaowego. Sowo STALE jest mao precyzyjne. Powinno zosta zamieszczone raczej odniesienie do dokumentw II i III poziomu, gdy doprecyzowuj one czstotliwo, z jak np. przygotowuje sie raporty z wylicze Kapitaowego Wymogu UKNF uwzgldniona

80.

UKNF

uwzgldniona

81.

PIU

uwzgldniona. Wyraz stale zosta zastpiony okreleniem w sposb cigy

Wypacalnoci, dokonuje oceny wasnej itp. 82. pkt 1.5.4 W przedostatnim akapicie naley dookreli prawn form dziaania organu nadzoru polegajcego na zadaniu ponownego obliczenia kapitaowego wymogu wypacalnoci. UKNF uwzgldniona W przypadku, gdy bd istnie przesanki sugerujce, e profil ryzyka zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji uleg znacznej zmianie od ostatniego zgoszenia kapitaowego wymogu wypacalnoci, organ nadzoru moe wyda zalecenie dla danego zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji ponownego obliczenia kapitaowego wymogu wypacalnoci. W przypadku gdy zakad ubezpiecze lub zakad reasekuracji nie wykonuje w wyznaczonym terminie zalecenia, organ nadzoru powinien mie moliwo, w drodze decyzji, zobowizania zakadu do wykonania zalecenia (analogicznie do rozwiza okrelonych w art. 209 i 212 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dziaalnoci ubezpieczeniowej). UKNF uwzgldniona

83.

pkt 1.5.5 Poniewa artyku 104 dyrektywy Solvency II dotyczy konstrukcji podstawowego kapitaowego wymogu wypacalnoci, w punkcie 1.5.5. (strona 43) w drugim akapicie, w pierwszym zdaniu, naley doda sowo podstawowego (Zasady konstrukcji podstawowego kapitaowego wymogu wypacalnoci). W czwartym akapicie powinno by: przy wspczynniku ufnoci 99,5% zamiast przy wspczynniku 99,5%. Na stronie 44 w kilku miejscach wspomina si o dostosowaniu z tytuu zdolnoci rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i aktyww z tytuu odroczonego podatku dochodowego do pokrywania strat. W dyrektywie nie ma ograniczenia tylko do aktyww z tytuu odroczonego podatku, w QIS 5 brao si pod uwag rwnie zmiany

w zobowizaniach. Na stronie 45 Zaoe, w odniesieniu do modeli wewntrznych, przy wymienianiu wymogw dotyczcych modeli wewntrznych powinno by standardw statystycznych, a nie standardw statycznych. W zakresie rozwaa dotyczcych obliczania kapitaowego wymogu wypacalnoci przy zastosowaniu penego lub czciowego modelu wewntrznego (rozwaania na stronie 45 Zaoe) pominito kwestie proceduralne zwizane z zatwierdzaniem modelu wewntrznego przez organ nadzoru. Majc na uwadze istniejce obecnie oglne odesanie do przepisw o postpowaniu administracyjnym, przewidziane w art. 11 ust. 5 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, naley wskaza, e zgodnie z przepisami implementowanej dyrektywy to na zainteresowanym zakadzie ubezpiecze ciy obowizek wykazania, i model wewntrzny pozostaje w zgodnoci z okrelonymi tam wymaganiami. Wobec powyszego, przedmiotowa kwestia powinna znale swoje odzwierciedlenie w przepisach projektowanej ustawy. Na stronie 45 drugi akapit zastosowano zwrot "powinien wymaga": W dyrektywie zastosowano mniej kategoryczne okrelenie. Ponadto tame z uwagi na charakter rozstrzygnicia rozwaenia wymaga zastrzeenie jego natychmiastowej wykonalnoci z mocy ustawy (przy braku tego wymg wprowadzany przez organ nadzoru wejdzie w yciu dopiero po uzyskaniu przez decyzje statusu ostatecznej). Na stronie 46 w czwartym akapicie znajduje si okrelenie podczas pierwszego etapu zatwierdzania modelu wewntrznego organ nadzoru powinien zatwierdza polityk zatwierdzania zmian. Z dyrektywy nie wynika raczej, e chodzi o jaki formalny etap postpowania dotyczcego zatwierdzania modelu. Wydaje si wystarczajce, jeeli zatwierdzenie polityki zmian bdzie nastpowao jako cz decyzji zatwierdzajcej model wewntrzny. Decyzja wymagajca powrotu do obliczania kapitaowego wymogu wypacalnoci zgodnie ze standardow formu (s. 47) powinna by natychmiast wykonalna z mocy ustawy, eby nie przedua okresu

czasu, w ktrym zakad ubezpiecze posuguje si modelem niezgodnym z wymogami. Naley sprecyzowa prawn form dziaania organu nadzoru, polegajc na wymaganiu od zakadu ubezpiecze sprawdzenia modelu wewntrznego na wzorcowych portfelach umw (s. 49). Wydaje si, e poniewa jest to instrument czysto weryfikacyjny, nie powinien mie formy decyzji, a raczej wezwania, do ktrego niezastosowanie si mogoby implikowa kar pienin Na stronie 49 Zaoe w przypadku omawiania artykuu 123 w pierwszym zdaniu powinno by zyskw i strat kadego gwnego obszaru zamiast zyskw i strat z kadego gwnego obszaru. na str. 45, 47 i 50 Zaoe wystpuj pojcia "standardy statyczne" zamiast "standardw statystycznych". 84. pkt 1.5.6 Ponadto, w odniesieniu do wysokoci minimalnego wymogu kapitaowego, w punkcie 1.5.6. Zaoe (strona 51), w drugim akapicie, w ppkt 1 powinna by warto 2 200 000 euro zamiast 200 000 euro. art. 148 ust. 2b pkt 1 ustawy Proponujemy, aby z aktyww stanowicych rodki wasne zakadu ubezpiecze wyczano posiadane przez zakad ubezpiecze w odniesieniu do innych zakadw ubezpiecze, zakadw reasekuracji, instytucji kredytowych i instytucji finansowych, w rozumieniu prawa bankowego, oraz firm inwestycyjnych wierzytelnoci podporzdkowane, a ponadto skumulowane niezapacone dywidendy z tytuu akcji uprzywilejowanych. Niniejsza zmiana ma na celu wyeliminowanie bdw powstaych przy implementowaniu dyrektywy. Jak wynika bowiem z treci dyrektywy ustawodawca unijny tworzc prawo mia na celu wyeliminowanie ze rodkw wasnych wszelkiego rodzaju zobowizania majce cechy podporzdkowanych. Ponadto, przepis w obecnym brzmieniu utrwala PIU

UKNF

uwzgldniona

85.

UKNF

nieuwzgldniona Zgodnie z art. 88 ust. 2 dyrektywy, zobowizania podporzdkowane skadaj si na podstawowe rodki wasne. Zgodnie z art. 92 ust.1 lit b dyrektywy, Komisja Europejska okreli rodki wykonawcze dotyczce traktowania udziaw, ktre zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji posiadaj w instytucjach kredytowych i instytucjach finansowych w rozumieniu prawa bankowego oraz firm inwestycyjnych, a take wierzytelnoci podporzdkowanych przy wyznaczaniu

bdn praktyk, w ktrej zobowizania o charakterze podporzdkowanym, inne ni poyczki udzielone przez zakad ubezpiecze s zaliczane na pokrycie rodkw wasnych. 86. art.155 ust. 1 pkt 8 uodu Zmiana art. 155 ust. 1 pkt 8 ma na celu doprecyzowanie przepisw ustawy w zakresie sposobu prowadzenia dziaa zmierzajcych do wyraenia przez organ nadzoru opinii o okrelonym reasekuratorze, na prob zakadu ubezpiecze jako beneficjenta opinii o reasekuratorze. Zasadnym wydaje si prowadzenie przez organ nadzoru dziaa w przedmiotowym zakresie w trybie waciwym dla rozpatrywania spraw, o ktrych mowa w art. 154 ust. 9 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. Niniejsze pozwoli organowi nadzoru na waciw ocen poziomu zaangaowania rodkw oraz ich koncentracji. Propozycja brzmienia ustawy: 8) cznie 25 % wartoci rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w nalenociach od cedentw, reasekuratorw, ubezpieczajcych lub porednikw ubezpieczeniowych oraz udziale reasekuratorw w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych, przy czym warto tych nalenoci oraz udziau reasekuratorw w rezerwach technicznoubezpieczeniowych niezabezpieczonych hipotecznie albo przez instytucje finansowe nie przekroczy 5 % cznej wartoci rezerw techniczno-ubezpieczeniowych; nie s wymagane zabezpieczenia od reasekuratorw, ktrzy wykonuj dziaalno w ramach uzyskanego na podstawie ustawy zezwolenia organu nadzoru lub w ramach swobody wiadczenia usug albo uzyskali pozytywn opini organu nadzoru wydan na wniosek zakadu ubezpiecze w formie decyzji; ROZDZIA 10 AKTUARIUSZ 87. pkt 1.4.7 Ustawa powinna wprowadza obowizek ustanowienia funkcji aktuarialnej (art. 48 ust. 1), gdy jest to jedna z wymaganych UKNF UKNF

wysokoci rodkw wasnych.

nieuwzgldniona W zakresie aktyww stanowicych pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dyrektywa Wypacalno II nie stosuje ogranicze ilociowych. Zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji s obowizane do lokowania aktyww stanowicych pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych zgodnie z zasad ostronego inwestora (prudent person) (wymogi jakociowe).

Zgodnie z ustaleniami konferencji uzgodnieniowej w dniu 5 maja br. funkcj

kluczowych funkcji. Zadania okrelone w art. 48 ust. 1 s zadaniami przeznaczonymi dla funkcji aktuarialnej, ktra moe by dowolnie realizowana przez zakad (tzn. przez departament, czy te jedn osob), ktre to dodatkowo (o ile nie jest naruszona zasada odpowiedniej segregacji zada w systemie zarzdzania) mog peni inne funkcje. Wymg przypisania tych zada aktuariuszowi bdzie niezgodny z wymogami dyrektywy i aktem wykonawczym. Wymaganie w stosunku do osb majcych funkcj aktuarialn tytuu aktuariusza nie bdzie zgodne z art. 48 ust 2. oraz z zasad proporcjonalnoci. Ponadto spenienie wymogw do otrzymania tytuu aktuariusza w przypadku duych zakadw o skomplikowanym profilu ryzyka moe nie by wystarczajce w celu spenienia wymogw kompetencji dotyczcych osb penicych kluczow funkcj, za w przypadku maych zakadw o nieskomplikowanej dziaalnoci moe by nieadekwatne. Dodatkowo wskazane zadanie w ostatnim punkcie (pkt i) powinno dotyczy take skutecznego dziaania w odniesieniu do wasnej oceny ryzyka i wypacalnoci. 88.

aktuarialn bdzie wykonywa aktuariusz

uwzgldniona

pkt 1.4.7 Proponowany dodatkowy zakres zada nakadanych na aktuariuszy SPBUiR Zgodnie z ustaleniami konferencji wydaje si zbyt szeroko okrelony. Naley pamita, e aktuariusz jest uzgodnieniowej w dniu 5 maja br. funkcj osob fizyczn wykonujc zawd osobicie i zbyt duy zakres aktuarialn bdzie wykonywa aktuariusz powierzonych mu zada moe sta w sprzecznoci z moliwociami ich wykonania. Funkcja aktuarialna i aktuariusz Pojcie Funkcji Aktualnej jest niespjnie uywane w Dyrektywie Solvency II i Ustawie. Ustawa o dziaalnoci ubezpieczeniowej okrela regulacje dotyczce zawodu aktuariusza w Polsce, a Dyrektywa odnosi si do Funkcji Aktuarialnej. Oba te pojcia uywane s w projekcie zaoe zamiennie, std jest konieczne jasne zdefiniowanie pojcia Aktuariusza, odrbnie od pojcia Funkcji PIU uwzgldniona

89.

Aktuarialnej. Wydaje si konieczne dostosowanie kwestii regulacji zawodu aktuariusza w Polsce i planw z tym zwizanych wczajc w te uzgodnienia take stanowisko Polskiego Stowarzyszenia Aktuariuszy. 90. art. 159 ust. 8 oraz art. 223zza ust. 5 () naley zauway, i po wejciu w ycie przepisw dyrektywy Wypacalno II, nie bdzie ju potrzeby przekazywania przez zakady ubezpiecze raportu o stanie portfela ubezpiecze i reasekuracji (o ktrym mowa w art. 167 i 223zzc ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej), gdy odpowiednie informacje dotyczce m. in. wyznaczania rezerw, zawarte bd w formularzach sprawozdawczych zgodnych z wymogami dyrektywy Wypacalno II. W ocenie organu nadzoru niezbdna jest nowelizacja art. 159 ust. 8 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej poprzez wprowadzenie dodatkowych wytycznych do wydawania rozporzdzenia przez ministra waciwego do spraw instytucji finansowych o rocznym raporcie o stanie portfela. Niezbdne jest by rozporzdzenie okrelao nie tylko zakres informacji, ktre musz by zawarte w rocznym raporcie o stanie portfela (dla zakadw ubezpiecze i zakadw reasekuracji), ale rwnie form i sposb sporzdzania tego raportu. Bez tej nowelizacji organ nadzoru nie dysponuje raportami o stanie portfela w takiej postaci, by mona je automatycznie weryfikowa, wykorzystywa i przetwarza w sprawny sposb w narzdziach nadzorczych. Propozycja brzmienia przepisw: Minister waciwy do spraw instytucji finansowych okreli, w drodze rozporzdzenia, zakres informacji, ktre musz by zawarte w rocznym raporcie o stanie portfela, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 4, oraz form i sposb sporzdzania raportu, uwzgldniajc konieczno zapewnienia organowi nadzoru penej informacji o UKNF Proponuje si rezygnacj z przekazywania przez zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji raportu o stanie portfela ubezpiecze i portfela reasekuracji

stanie portfela zakadu ubezpiecze. Minister waciwy do spraw instytucji finansowych okreli, w drodze rozporzdzenia, zakres informacji, ktre musz by zawarte w rocznym raporcie o stanie portfela, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 4, oraz form i sposb sporzdzania raportu, uwzgldniajc konieczno zapewnienia organowi nadzoru penej informacji o stanie portfela zakadu reasekuracji. 91. oglne Propozycja, z uwagi na jej obszerno, jest dostpna na stronie Polskie Zgoszona propozycja zostaa przekazana do internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Finansw Stowarz Ministerstwa Sprawiedliwoci, ktre realizujc (w zakadce Projekty aktw prawnych rynek finansowy). yszenie dyspozycj Prezesa Rady Ministrw, zostao Poniej zostay streszczone niektre tezy zawarte w propozycji Aktuariu zobowizane do koordynowania prac w zakresie Polskiego Stowarzyszenia Aktuariuszy: szy przegldu zawodw regulowanych. PSA uwaa i, nadzorem nad wykonywaniem zawodu aktuariusza w Polsce powinna zaj si Izba Aktuarialna, z uwagi na nowe wyzwania dla rodowiska aktuariuszy zwizane z wprowadzeniem do Polski nowego systemu wypacalnoci (Solvency II). Osoby posiadajce kwalifikacje aktuarialne zobowizane byyby do przynalenoci do Izby. PSA zakada, i bezpieczestwo rynku ubezpieczeniowego w Polsce uzyskane byoby poprzez poddanie aktuariuszy jednej procedurze kwalifikacyjnej, obowizkowemu doksztacaniu zawodowemu, standardom profesjonalizmu jak rwnie dobrych praktyk i odpowiedzialnoci dyscyplinarnej przed organem Izby (Sdem Dyscyplinarnym). Powyszych cech, jak uwaa PSA nie wypracowaby w przewidywanej przyszoci wolny rynek w Polsce. Izba zostaaby powoana przy uchwalaniu nowej ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, wprowadzajcej jednoczenie do Polski projekt Solvency II. Izba przejaby prawa i zobowizania Polskiego Stowarzyszenia Aktuariuszy, jak rwnie czonkostwo w International Actuarial

Association i Groupe Consultatif. PSA zwraca uwag na pewn luk regulacyjn, ktra ma miejsce na polskim rynku ubezpieczeniowym. Wg Stowarzyszenia nie jest moliwa bardziej szczegowa regulacja rynku ubezpieczeniowego, gdy nie wszystkie regulacje uda si wprowadzi w ycie za pomoc rozporzdze bdcych jedynym narzdziem Ministerstwa Finansw do regulowania rynkiem ubezpieczeniowym. Dziaalno Izby byaby finansowana z opat wnoszonych przez czonkw Izby oraz z opat egzaminacyjnych, jak rwnie innych opat dopuszczonych prawem. Do gwnych zada Izby Aktuarialnej naleaoby: stanie na stray interesu publicznego poprzez dziaanie suce naleytemu wykonywaniu zawodu aktuariusza, zgodnie z zasadami etycznymi oraz sprawowanie biecego nadzoru nad ich dziaalnoci; wdroenie rozwiza i idei wprowadzajcych jednolite standardy wykonywania zawodu aktuariusza, co powinno zapewni bezpieczestwo sektora finansowego w Polsce, wdroenie zasad odpowiedzialnoci dyscyplinarnej; opracowanie systemu egzaminacyjnokwalifikacyjnego i edukacyjnego zgodnego z midzynarodowymi standardami, a take weryfikowanie obowizku staego podnoszenia kwalifikacji przez aktuariuszy. Polskie Stowarzyszenie Aktuariuszy wskazuje rwnie na mankamenty obecnie obowizujcej regulacji: niedostateczny nadzr nad prac aktuariusza w firmach ubezpieczeniowych, brak powszechnie stosowanych standardw do wykonywania zawodu, brak skutecznej procedury dyscyplinarnej, system egzaminacyjnoedukacyjny niezgodny z midzynarodowymi standardami, a take brak obowizku staego podnoszenia kwalifikacji. ROZDZIA 11 SPRAWOZDAWCZO UBEZPIECZENIOWA ZAKADU UBEZPIECZE I ZAKADU REASEKURACJI

92.

pkt1.3.6. Przedstawiona w punkcie 1.3.6. Zaoe propozycja delegacji ustawowej dla ministra waciwego ds. instytucji finansowych do wydania rozporzdzenia w sprawie okrelania przez organ nadzoru charakteru, zakresu i formatu informacji koniecznych do celw nadzoru w przypadku wystpienia uprzednio okrelonych zdarze, nie wskazuje, co miaoby stanowi przedmiot regulacji w ramach tego rozporzdzenia. Naley take zwrci uwag, e przepis dyrektywy odnosi si wprost do kompetencji organu nadzoru, a nie Ministerstwa Finansw, std proponujemy zawarcie odpowiedniej regulacji w nowej ustawie o dziaalnoci ubezpieczeniowej przyznajcej organowi nadzoru wprost okrelone kompetencje, zamiast regulowanie tego w akcie wykonawczym do ustawy. Zgodzi naley si z treci Zaoe, i mamy do czynienia z aktem generalnym i abstrakcyjnym, jednake prawo europejskie nie pozostawia wybory jeeli chodzi o organ waciwy w tym zakresie. Wskazany w punkcie 1.3.6. katalog podmiotw zobowizanych do udzielania informacji na danie organu nadzoru wydaje si bdnie (tj. wbrew przepisom implementowanej dyrektywy) zawa pojcie ekspertw zewntrznych do wskazanych w dyrektywie w sposb przykadowy biegych rewidentw i aktuariuszy. Ponadto, w punkcie 1.3.6. ppkt 2 (akapit drugi), Zaoenia posuguj si pojciem nieostrym, wskazujc na umowy zawarte przez porednikw. Dodatkowo, naley zauway, i po wejciu w ycie przepisw dyrektywy Wypacalno II, nie bdzie ju potrzeby przekazywania przez zakady ubezpiecze raportu o stanie portfela ubezpiecze i reasekuracji (o ktrym mowa w art. 167 i 223zzc ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej), gdy odpowiednie informacje dotyczce m. in. wyznaczania rezerw, zawarte bd w formularzach sprawozdawczych zgodnych z wymogami dyrektywy Wypacalno II. Biegli rewidenci i aktuariusze zobowizani s do wypenianie obowizkw informacyjnych wzgldem organu nadzoru na podstawie

UKNF

uwzgldniona

odrbnych przepisw. Niemniej, w przypadku biegych rewidentw zasadnym wydaje si wprowadzenie przepisw okrelajcych obowizek przekazywania informacji na wezwanie organu nadzoru w celu zoenia wyjanie dotyczcych przeprowadzonych bada sprawozda finansowych zakadw ubezpiecze. 93. pkt1.3.6. W zaoeniach do projektu ustawy nie jest jasno okrelone, czy dotychczasowe zasady sprawozdawczoci do nadzoru zostan w caoci zastpione nowymi w ramach wymogw Dyrektywy w celu uspjnienia praktyk nadzorw w krajach Unii Europejskiej, jak stwierdza Art. 35 ust. 6 Dyrektywy. W sytuacji, gdy do obecnych wymogw sprawozdawczych zakadw ubezpiecze bd dodane nowe, ktre zostan okrelone w rodkach wykonawczych zgodnie z Art. 35, ust. 6 (na poziomie 2 i poziomie 3), zakady w Polsce nie tylko bd miay znacznie wiksze obowizki sprawozdawcze ni to byo zamierzone przez Komisj Europejsk, ale bdzie to take niezgodne z celem zapewnienia waciwego stopnia spjnoci informacji przekazywanych organom nadzoru we wszystkich krajach czonkowskich Unii Europejskiej. Ponadto wane jest, aby nadzr w Polsce w sposb spjny podchodzi do wytycznych dotyczcych wymogw sprawozdawczych dostarczanych do celw nadzoru w przypadku wystpienia uprzednio okrelonych zdarze (Art. 35 ust. 2, lit. a (ii)). PIU uwzgldniona

94.

pkt 1.3.6 Zapisy powysze zwikszaj zakres obowizkw informacyjnych SPBUiR zakadw ubezpiecze, jednoczenie podwyszajc koszty prowadzenia dziaalnoci ubezpieczeniowej. Po pierwsze: informacje na temat umw zawartych z osobami trzecimi. Zapis jest bardzo oglny i oznacza moliwo dania przez organ nadzoru wszelkich umw zawieranych przez zakad ubezpiecze, wczywszy w to umowy niezwizane bezporednio z dziaalnoci ubezpieczeniow. Zapis powinien posiada ograniczenie

uwzgldniona

do umw zwizanych z dziaalnoci ubezpieczeniow lub porednictwa ubezpieczeniowego. Ponadto zobowizanie zakadw ubezpiecze do posiadania systemw i struktur w celu spenienia wymaga w zakresie informacji dostarczanych do organu nadzoru, oznacza, e organ nadzoru bdzie mg okrela jakie systemy informatyczne powinny by zakupione przez zakad ubezpiecze. Moe to spowodowa podwyszenie kosztw dziaalnoci poprzez konieczno nabycia wskazanych systemw mimo posiadania przez zakad ubezpiecze wasnych systemw. Wydaje si, e zapis ten jest za daleko idcy i nie powinien zosta wprowadzony. Wystarczajcym zabezpieczeniem dla organu nadzoru jest moliwo nakadania kar oraz stosowania innych rodkw administracyjnych w przypadku uchylania si zakadu ubezpiecze od przedstawiania organowi nadzoru danych informacji i dokumentw. 95. pkt 1.4.13 W akapicie drugim naley doprecyzowa, i chodzi o istotne naruszenie przepisw prawa dotyczcych warunkw udzielania zezwolenia zakadom ubezpiecze i zakadom reasekuracji lub prowadzenia dziaalnoci przez zakady ubezpiecze i zakadu reasekuracji. Ponadto uwzgldni naley przepis art. 72 ust. 2 dyrektywy. UKNF uwaga uwzgldniona odnonie doprecyzowania Natomiast nie ma potrzeby implementacji art. 72 ust. 2 dyrektywy (ujawnienie faktw organom nadzoru nie stanowi naruszenia ogranicze dotyczcych ujawniania informacji) poniewa wynika to z art. 59 ust. 4 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegych rewidentach i ich samorzdzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozda finansowych oraz o nadzorze publicznym, zgodnie z ktrym nie narusza obowizku zachowania tajemnicy zawodowej zoenie zawiadomienia o podejrzeniu popenienia przestpstwa oraz udzielanie informacji lub przekazywanie dokumentw w przypadkach okrelonych w ustawie lub w

odrbnych przepisach. 96. pkt 2.3 Nie uwzgldniono w Zaoeniach postanowienia dyrektywy dotyczcego przedmiotu wsppracy (por. art. 196 dyrektywy) UNKF uwzgldniona Proponuje si aby wsppraca dotyczya prawidowego rozwoju praktyki koasekuracyjnej w Unii Europejskiej.

97.

Polskie Towarzystwo Ekonomiczne wnosi o wprowadzenie zapisu Polskie uwzgldniona zobowizujcego zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji do Towarzy Celem zagwarantowania przejrzystoci kady przekazywania danych sprawozdawczych uczelniom, w zakresie stwo zakad ubezpiecze i zakad reasekuracji bdzie wykonywania ustawowych zada. Ekonom zobowizany co najmniej raz w roku ujawnia Uzasadnienie iczne publicznie podstawowe informacje na temat ich Konieczno otrzymywania przez uczelnie danych sprawozdawczych wypacalnoci i kondycji finansowej, poprzez zakadw ubezpiecze i zakadw reasekuracji wynika z potrzeby bezpatne udostpnianie ich ogowi zwikszenia wpywu nauki na rozwizywanie merytorycznych spoeczestwa w formie drukowanej lub problemw z zakresu rynku ubezpieczeniowego. Badania naukowe nie elektronicznej. mog by naleycie realizowane bez dostpu do danych empirycznych Filar III nowego systemu wypacalnoci obejmuje zakadw ubezpiecze i reasekuracji. Istotne jest przy tym, e obowizki informacyjne zakadw ubezpiecze i podmioty te zaliczane s do instytucji zaufania publicznego. Obecnie z zakadw reasekuracji oraz obowizki dotyczce wyjtkiem ubezpiecze komunikacyjnych, wszystkie dane s udostpniania pewnych informacji do udostpniane na wysokim poziomie zagregowania i nie ma dostpu do wiadomoci opinii publicznej. Dyrektywa danych jednostkowych, tj. na poziomie firmy. zmierza rwnie do harmonizacji obowizkw Z kolei dane publikowane w Monitorze Polskim B dotycz wycznie informacyjnych zakadw ubezpiecze i kwestii finansowych i s dalece niewystarczajce do przeprowadzania zakadw reasekuracji przekazywanych pogbionych bada naukowych. bezporednio do organu nadzoru, jak i obowizkw informacyjnych w odniesieniu do Rada Wydziau Ekonomicznego Uniwersytetu Marii Curie- Uniwers tych przekazywanych opinii publicznej. Zmiana Skodowskiej w Lublinie popiera inicjatyw Polskiego Towarzystwa ytet wymogw w tym zakresie jest konieczna ze Ekonomicznego oraz rodowisk naukowych zajmujcych si Marii wzgldu na fakt, i nowy system wypacalnoci problematyk ubezpiecze w zakresie wczenia do tego projektu Curiebdzie w znacznej mierze oparty na wasnej zapisu zobowizujcego zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji Skodow ocenie ryzyka i jego zarzdzaniu oraz pozwoli na

do udostpniania danych sprawozdawczych uczelniom w celu umoliwienia realizacji ich zada ustawowych, zgodnie z now Ustaw o szkolnictwie wyszym. W uzasadnieniu nadmieniamy, i nowa Ustawa o szkolnictwie wyszym wprowadza wymagania dotyczce aktywizacji badawczej rodowiska akademickiego. Aby pogbione badania naukowe z dziedziny ubezpiecze mogy by waciwie realizowane niezbdny jest dostp do zdezagregowanych danych empirycznych, m.in. zakadw ubezpiecze i reasekuracji, ktre odgrywaj wan rol zarwno na rynku finansowym, jak i w caej gospodarce.

skiej

stosowanie przez zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji modeli wewntrznych, penych jak i czciowych. W ramach przekazywania informacji do wiadomoci opinii publicznej zakad ubezpiecze i zakad reasekuracji bdzie zobowizany do przygotowania i upublicznienia raportu na temat swej wypacalnoci i sytuacji finansowej. Przy czym Komisja Europejska przyjmuje rodki wykonawcze dokadniej okrelajce informacje, ktre musz by ujawniane, i rodki, za pomoc ktrych naley tego dokona. W poprawionych Zaoeniach proponuje si, aby kwestie publicznego ujawniania informacji zostay okrelone w rozdziale 11 Sprawozdawczo ubezpieczeniowa zakadu ubezpiecze i zakadu reasekuracji Oczywicie w celu sprawowania nadzoru ubezpieczeniowego szerszy dostp do informacji bdzie posiada organ nadzoru, niemniej dyrektywa wymaga od osb pracujcych dla organu nadzoru zachowania tajemnicy zawodowej, ktra zostanie uregulowana w proponowanej ustawie. uwzgldniona

98.

art. 167 ust. 1

Doprecyzowania wymaga termin przekazywania organowi nadzoru sprawozdania finansowego, o ktrym mowa w ustawie o rachunkowoci. W tym celu zachodzi konieczno zmiany art. 167 ust. 1 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej poprzez nadanie mu brzmienia zgodnie z ktrym zakad ubezpiecze przedstawia organowi nadzoru roczne sprawozdanie finansowe, sporzdzone zgodnie z przepisami o rachunkowoci, nie pniej ni w terminie 15 dni od dnia zatwierdzenia przez organ zatwierdzajcy. Ponadto zmiana

UKNF

niniejszego przepisu przyczyni si do wyeliminowania kolizji przepisw ustawy o rachunkowoci (art. 53) z zapisami art. 167 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. 99. art. 168 Zmiana art. 168 ma na celu wyeliminowanie wtpliwoci w zakresie tego, co organ nadzoru uznaje za dowd przedoenia zestawienia rodkw wasnych, tj. okrelenie, i przekazana przez zakad ubezpiecze deklaracja wypacalnoci stanowi wypenienie obowizku, o ktrym mowa w niniejszym przepisie. Przyjcie przepisu w brzmieniu zaproponowanym potwierdzi przyjt przez organ nadzoru praktyk w przedmiotowym zakresie. Propozycja brzmienia ustawy: Do sprawozda finansowych zakad ubezpiecze docza wyliczenie rodkw wasnych oraz wyliczenie marginesu wypacalnoci, dokonane zgodnie z zasadami okrelonymi w aktach wykonawczych do ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. UKNF nieuwzgldniona dotychczasowe regulacje s nieaktualne m.in. w zakresie marginesu wypacalnoci

100.

pkt 1.4.9 Tre pkt 3: okreli form dziaa organu nadzoru skutkujce (str. 35, 36 projektu), wymaga korekty redakcyjnej. Ponadto naley podkreli, e dziaania organu nadzoru okrelone w art. 54 ust. 1 dyrektywy okrelono jako natychmiastowe (w kontekcie tego, kiedy ma nastpi zachowanie zakadu ubezpiecze wymuszone dziaaniem organu nadzoru). Naley wyrazi wtpliwo, czy instytucja zalecenia, ktra jest skomplikowana i dugotrwaa w egzekwowaniu (decyzja zobowizujca do wykonania zalecenia, nastpnie ewentualnie kara pienina), jest w tym zakresie adekwatna; zdziwienie moe budzi w tym kontekcie zawarta w zaoeniach informacja, e forma zalecenia przyczyni si do oczekiwanej szybkoci postpowania. Naley rwnie pamita, e zalecenie jest instrumentem sucym sanacji, nie za nakadaniu na zakady ubezpiecze okrelonych obowizkw.

UKNF

uwzgldniona proponuje si, aby organ nadzoru wydawa decyzj, ktra ma by natychmiast wykonalna

101.

pkt 1.4.9 Okresy przejciowe W czci II, rozdziale 1.4.9 proponowane s ju konkretne terminy przejciowe. Okresy przejciowe s obecnie konsultowane i ustalane przez Komisj Europejsk w ramach zmiany Dyrektywy pod nazw Omnibus II. Konieczne jest uspjnienie okresw przejciowych o te, ktre bd ostatecznie zaproponowane w Dyrektywie Omnibus II, ktra bdzie uchwalona prawdopodobnie dopiero w I kwartale 2012 roku.

PIU

uwzgldniona

ROZDZIA 12 CZENIE SI ZAKADW UBEZPIECZE, CZENIE SI ZAKADW REASEKURACJI, PRZENIESIENIE UMW UBEZPIECZENIA, PRZENIESIENIE UMW REASEKURACJI 102. art. 179 ust. 3 pkt 4 ustawy W ramach zmiany art. 179 ust. 3 pkt 4 proponujemy, aby organ nadzoru otrzymywa sprawozdania finansowe zakadu ubezpiecze przejmujcego lub nowo zawizanego, sporzdzone na dzie planowanego poczenia. Zmiana art. 179 ust. 3 pkt 4 ma na celu doprecyzowanie, jakie sprawozdania finansowe s zobowizane przedoy czce si zakady ubezpiecze (czy dotyczy sprawozdania finansowego obu podmiotw objtych poczeniem oraz na jak dat powinny by sporzdzone przedmiotowe sprawozdania - data zoenia powiadomienia do organu nadzoru, czy te data dokonania poczenia, albo obie te daty). Termin na zgoszenie sprzeciwu powinien by wyduony do 3 miesicy, aktualne 21 dni jest niewystarczajce. Celem uniknicia zbyt dugich procedur mona jednoczenie wprowadzi moliwo wydania decyzji o braku podstaw do zgoszenia sprzeciwu przed upywem terminu 3 miesicy. Przeduanie okrelonego terminu administracyjnego nie jest wskazane. Poczenie si zakadw zwizane jest z bardzo wysokimi UKNF uwzgldniona

103.

Cz I pkt 3.3 ppkt 5 (art. 180 ust. 1 ustawy)

UKNF

Proponuje si zachowanie terminu okrelonego w art. 180 ust. 1 ustawy

PIU

kosztami przeprowadzenia tego procesu (np. koszty zwizane z doradztwem prawnym), a wyduenie okresu oczekiwania na sprzeciw organu nadzoru moe spowodowa podwyszenie tych kosztw oraz problemy dla wnioskodawcw z precyzyjnym okreleniem terminu zakoczenia tego procesu. Naley zauway, e przeduanie tego terminu administracyjnego nie SPBUiR jest wskazane. Poczenie si zakadw zwizane jest z bardzo wysokimi kosztami przeprowadzenia tego procesu (np. koszty zwizane z doradztwem prawnym), a wyduenie okresu oczekiwania na sprzeciw organu nadzoru moe spowodowa podwyszenie tych kosztw oraz problemy dla wnioskodawcw z precyzyjnym okreleniem zakoczenia tego procesu. 104. Ogoszenie w przypadku czenia si zakadw ubezpiecze Proponujemy wprowadzenie przepisu umoliwiajcego klientom czcych si zakadw ubezpiecze wypowiedzenie umowy ubezpieczenia w zwizku z poczeniem. Rozwizanie takie istnieje w przypadku przeniesienia portfela ubezpiecze. Z praktycznego punktu widzenia, umoliwienie wypowiedzenia umowy ubezpieczenia klientom czcych si zakadw ubezpiecze moe okaza si istotne w przypadku dokonywania zmian w strukturze grup kapitaowych. W szczeglnoci, przedmiotowe rozwizanie umoliwi ubezpieczajcym zmian ubezpieczyciela w przypadku przeksztacenia krajowego zakadu ubezpiecze w oddzia zakadu ubezpiecze z siedzib w innym pastwie czonkowskim Unii Europejskiej. UKNF nieuwzgldniona Sytuacja klientw zakadw ubezpiecze w przypadku poczenia zakadw ubezpiecze oraz w przypadku przeniesienia portfela ubezpiecze jest zupenie inna. W przypadku czenia si zakadw ubezpiecze organ nadzoru moe w terminie 21 dni zoy sprzeciw wobec planowanego poczenia, natomiast przeniesienie portfela wymaga zatwierdzenia organu nadzoru, ktry w dalszej kolejnoci ogasza w dzienniku oglnopolskim o dokonanym przeniesieniu portfela i poinformuje ubezpieczajcych o prawie wypowiedzenia przenoszonej umowy ubezpieczenia (dodatkowo proponuje si moliwo bezporedniego informowania wszystkich ubezpieczajcych o przeniesieniu portfela ubezpiecze). W tej sytuacji wydaje si, e ewentualne

umoliwienie ubezpieczajcym wypowiedzenia umowy ubezpieczenia w zwizku z poczeniem zakadw ubezpiecze byoby rozwizaniem niewystarczajcym, np. naleaoby rozway kwesti poinformowania ubezpieczajcych o poczeniu zakadw ubezpiecze. 105. art. 183 ustawy Przeniesienie portfela ubezpiecze W ocenie organu nadzoru istnieje potrzeba wprowadzenia zmian do ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej w zakresie obowizku ogaszania w dzienniku o zasigu oglnopolskim o przeniesieniu portfela ubezpiecze. W ocenie organu nadzoru naley wprowadzi jako alternatywne rozwizanie polegajce na bezporednim informowaniu wszystkich ubezpieczajcych o przeniesieniu portfela ubezpiecze. Dodatkowo, naley zauway, e obecna konstrukcja wypowiadania umowy ubezpieczenia przy przeniesieniu portfela ubezpiecze (art. 183 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej), wymagajca dla moliwoci dokonania wypowiedzenia uprzedniego zgoszenia sprzeciwu, wydaje si nieuzasadniona. W poprzednim stanie prawnym, kiedy to ogoszenie o przeniesieniu portfela nastpowao przed zatwierdzeniem tego przeniesienia, zgaszanie sprzeciww po ogoszeniu znajdowao ratio legis, w szczeglnoci jako wskazujce zainteresowanym zakadom ubezpiecze na liczb potencjalnych wypowiedze umowy. W obecnym stanie prawnym ogoszenie o przeniesieniu portfela nastpuje po zatwierdzeniu umowy, tak wic konieczno zgoszenia sprzeciwu jako czynnoci warunkujcej dopuszczalno wypowiedzenia umowy pozostaje wycznie dodatkowym obowizkiem formalnym dla ubezpieczajcego. Std te organ nadzoru proponuje wprowadzenie zmian prawnych umoliwiajcych wypowiedzenie umowy objtej przeniesieniem portfela ubezpiecze, bez koniecznoci uprzedniego zgaszania UKNF uwzgldniona Odnonie transgranicznego przeniesienia portfela, o ktrym mowa w art. 143 ustawy, naley zauway, e organ nadzoru bdzie zatwierdza umow o przeniesienie portfela pomidzy krajowym zakadem ubezpiecze, a zakadem majcym siedzib w pastwie czonkowskim UE z zachowaniem warunkw okrelonych w przypadku przeniesienia portfela pomidzy krajowymi zakadami ubezpiecze, w tym z zachowaniem moliwoci wypowiedzenia przez ubezpieczajcego przenoszonej umowy ubezpieczenia.

sprzeciwu. W zakresie transgranicznego przeniesienia portfela, o ktrym mowa w art. 143 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej proponujemy rozwizania prawne analogiczne do tych, ktre s przewidziane dla przeniesienia portfela uregulowanego w art. 181 i nast. ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. Zmiana w przedmiotowym zakresie dotyczy powinna doprecyzowania wymogw formalnych zwizanych z zawarciem umowy o przeniesienie portfela ubezpiecze pomidzy krajowym zakadem ubezpiecze a zakadem ubezpiecze majcym siedzib w pastwie czonkowskim Unii Europejskiej. W obecnym stanie prawnym widoczna jest take dysproporcja w zakresie ochrony klientw, ktrych umowy transferowane s do zakadu ubezpiecze z innego pastwa czonkowskiego UE, w porwnaniu z prawami przysugujcymi klientom, gdy przejcie portfela odbywa si pomidzy krajowymi zakadami ubezpiecze. W szczeglnoci ubezpieczajcy pozbawieni s prawa do wypowiedzenia umowy ubezpieczenia. Z tych te wzgldw organ nadzoru dostrzega konieczno zmiany art. 143 i nast. ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej.

ROZDZIA 13 POSTPOWANIE NAPRAWCZE I LIKIWIDACJA ZAKADW UBEZPIECZE I ZAKADW REASEKURACJI 106. pkt 1.6 Decyzje organu nadzoru, o ktrych mowa na s. 54, aby miay praktyczny walor, powinny by natychmiast wykonalne z mocy ustawy Zmiana art. 187 ust. 5 ma na celu zastpienie sformuowania posiada zobowizania na ma umiejscowione ryzyka. Powysze uzasadnione jest istnieniem definicji umiejscowienie ryzyka zawartej w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 7a ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej (wczeniej definicja umiejscowienia ryzyka miaa UKNF uwzgldniona

107.

art. 187 ust. 5 ustawy

UKNF

uwzgldniona

swoje odzwierciedlenie w uchylonym przepisie art. 154 ust. 10 ustawy). Dodatkowo, przepisy unijne posuguj si pojciem umiejscowienie ryzyka, a nie posiadanie zobowiza, zatem posugiwanie si tosam nomenklatur jak prawodawstwo unijne jest podane. 108. art. 191 ustawy Konsekwencje cofnicia zezwolenia wymagaj doprecyzowania w kilku przypadkach: - obejmowania ubezpieczeniem nowych ryzyka na podstawie umw uprzednio zawartych (np. grupowych, generalnych) powinno to by zakazane - umw ubezpieczenia innych ni na ycie zawartych na czas nieokrelony umowy takie powinny rozwizywa si po okrelonym czasie wskazanym w przepisach, w przeciwnym razie zakad ubezpiecze majcy cofnite zezwolenie kontynuowaby obecno na rynku przez de facto nieoznaczony czas - zmian treci umw w sposb inny ni ich przeduanie albo podwyszanie sum ubezpieczenia zakazane powinny by wszelkie zmiany zwikszajce poziom zobowiza zakadu ubezpiecze (np. rezygnowanie z franszyz, karencji, ogranicze odpowiedzialnoci) Zmiana art. 192 ust. 2 ma na celu poszerzenie katalogu informacji, jakie zakad ubezpiecze podejmujcy zamiar likwidacji jest zobowizany przedoy organowi nadzoru, aby ten w terminie mg na potrzeby decyzji w sprawie wyraenia ewentualnego sprzeciwu, w sposb prawidowy oceni, czy w przypadku rozwizania zakadu ubezpiecze moe doj do zagroenia interesw ubezpieczajcych, ubezpieczonych, uposaonych lub uprawnionych z umw ubezpieczenia. Propozycja brzmienia ustawy: 2. W zawiadomieniu, o ktrym mowa w ust. 1, zawiadamiajcy okrela: UKNF czciowo uwzgldniona Nieuwzgldniona w zakresie propozycji rozwizywania z mocy prawa umw ubezpieczenia innych ni na ycie zawartych na czas nieokrelony w terminie okrelonym w przepisach, z uwagi na brak propozycji brzmienia takiego przepisu.

109.

art. 192 ust. 2 ustawy

UKNF

czciowo uwzgldniona uwaga nieuwzgldniona w zakresie propozycji wyduenia terminu na wyraenie sprzeciwu wobec zamiaru podjcia uchway o rozwizaniu zakadu ubezpiecze. Termin zaproponowany w zaoeniach powinien by wystarczajcy dla odpowiedniego zbadania okolicznoci sprawy przez organ nadzoru.

1) przyczyny rozwizania zakadu ubezpiecze; 2) osoby majce peni funkcje likwidatorw; 3) zaoenia planu likwidacji i propozycje harmonogramu podejmowanych przez zakad ubezpiecze dziaa w zwizku z jego likwidacj ze szczeglnym uwzgldnieniem informacji i dowodw w zakresie ochrony interesw ubezpieczajcych, ubezpieczonych, uposaonych lub uprawnionych z umw ubezpieczenia. Ponadto proponuje si wyduy termin, w jakim organ nadzoru moe zgosi sprzeciw wobec zamiaru podjcia uchway o rozwizaniu zakadu ubezpiecze. Wydaje si, e waciwy termin mgby wynosi 3 miesice. Termin 1 miesica jest zbyt krtki na zbadanie okolicznoci sprawy i moe prowadzi do zgaszania prewencyjnych sprzeciww. Celem uniknicia zbyt dugich procedur mona jednoczenie wprowadzi moliwo wydania decyzji o braku podstaw do zgoszenia sprzeciwu przed upywem terminu 3 miesicy. 110. pkt 4.3 Na stronie 82 zdanie o treci waciwym organem w zakresie stosowania rodkw odnoszcych si do reorganizacji jest organ nadzoru naley uzupeni poprzez wskazanie, i reorganizacja dotyczy zakadu ubezpiecze, w tym take jego oddziaw. Na stronie 82 zosta bdnie przywoany art. 187 ust. 3 pkt 3 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, zamiast przywoania art. 187 ust. 4 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej (tak jednostki redakcyjnej i treci przepisu). Wtpliwoci budzi ostatnie zdanie na stronie 82 wskazujce, e polskie przepisy nie przewiduj rodka odwoania od rodkw zastosowanych zgodnie z art. 187 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej, nie zachodzi konieczno naoenia na polski organ nadzoru obowizkw publikacyjnych, o ktrych mowa w art. 271 dyrektywy, bowiem na gruncie art. 187 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej istniej przypadki, gdy organ nadzoru wydaje UKNF uwzgldniona

111.

pkt 4.4

decyzj administracyjn, mimo e przepis nie reguluje takiej formy zaatwienia sprawy. (tytuem przykadu mona wskaza wydawanie przez organ nadzoru decyzji administracyjnej na podstawie art. 187 ust. 2 udu, art. 187 ust. 4 pkt 1 udu). Zdanie pierwsze na stronie 83 naley uzupeni poprzez wskazanie, e w ustawie prawo upadociowe i naprawcze zawarte s regulacje dotyczce postpowania upadociowego zakadw ubezpiecze i zakadw reasekuracji, bowiem pominite zostay zakady reasekuracji (tytu III ustawy prawo upadociowe i naprawcze brzmi: postpowanie upadociowe wobec zakadw ubezpiecze i zakadw reasekuracji). Wobec zawartego na stronie 83 w akapicie trzecim stwierdzenia, e cyt. do postpowania upadociowego zakadw ubezpiecze odpowiednio stosuje si przepisy dotyczce bankw, naley precyzyjnie zgodnie z art. 481 prawa upadociowego i naprawczego stwierdzi, e przepisy art. 452 ust. 2, art. 453-466 i art. 4671-470 stosuje si odpowiednio w przypadku: 1) ogoszenia upadoci krajowego zakadu ubezpiecze lub krajowego zakadu reasekuracji, jeeli prowadzi on dziaalno take za granic Rzeczypospolitej Polskiej w co najmniej jednym innym pastwie czonkowskim Unii Europejskiej lub pastwie czonkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym; 2) ogoszenia upadoci, otwarcia postpowania ukadowego lub innego podobnego postpowania wobec: a) zagranicznego zakadu ubezpiecze, b) zagranicznego zakadu reasekuracji - majcego siedzib w pastwie czonkowskim Unii Europejskiej lub pastwie czonkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, jeeli prowadzi on dziaalno w Rzeczypospolitej Polskiej;

UKNF

czciowo uwzgldniona Nieuwzgldniona w zakresie propozycji zacytowania w treci zaoe przepisw ustawy Prawo upadociowe i naprawcze w zakresie likwidacji bankw, stosowanych odpowiednio wobec zakadw ubezpiecze i reasekuracji, z uwagi na brak koniecznoci tak obszernego odniesienia si do przepisw aktw prawnych, ktre nie zostan zmienione przez proponowan ustaw.

3) ogoszenia upadoci, otwarcia postpowania ukadowego lub innego podobnego postpowania wobec: a) zagranicznego zakadu ubezpiecze, b) zagranicznego zakadu reasekuracji - majcego siedzib w pastwie niebdcym czonkiem Unii Europejskiej lub czonkiem Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, jeeli prowadzi on dziaalno w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w co najmniej jednym innym pastwie czonkowskim Unii Europejskiej lub pastwie czonkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Odnoszc si do ostatniego zdania na stronie 84 w zakresie obowizkw informacyjnych wobec wierzycieli zwrci naley uwag, e art. 281 ust. 2 dyrektywy Solvency II wskazuje zakres przedmiotowy zawiadomienia kierowanego do wierzycieli zakadu ubezpiecze o otwarciu likwidacji. Natomiast art. 194 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej reguluje, e w przypadku zarzdzenia likwidacji przymusowej organ nadzoru powiadamia pisemnie o otwarciu likwidacji znanych sobie wierzycieli zakadu ubezpiecze. W myl art. 270 i art. 273 dyrektywy Solvency II waciwe organy pastwa czonkowskiego przekazuj w trybie pilnym okrelone informacje organom nadzoru pastwa czonkowskiego. Ustawa o dziaalnoci ubezpieczeniowej, do ktrej odsyaj w tym zakresie zaoenia nie przewiduje trybu pilnego w zakresie przekazania informacji, o ktrych mowa w art. 270 i art. 273 dyrektywy Solvency II. W ostatnim akapicie na stronie 84 w pierwszym zdaniu skreli naley wyrazy z ni Polska. 112. art. 200 ustawy Stosowanie K.s.h. do TUW-w. Proponujemy wprowadzenie odesanie do odpowiedniego stosowania UKNF uwzgldniona w zakresie likwidacji TUW

przepisw Kodeksu spek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z pn. zm.) o spce akcyjnej w sprawach: likwidacji TUW oraz podejmowania uchwa Walnego Zgromadzenia TUW pomimo braku formalnego jego zwoania. ROZDZIA 14 ZASADY SPRAWOWANIA NADZORU UBEZPIECZENIOWEGO 113. pkt 1.3.2 Przedstawiona propozycja rozwiza w zakresie oparcia nadzoru na ocenie ryzyka pozostaje bardzo oglna. W szczeglnoci, ograniczenie zmian prawnych w tym zakresie do wprowadzenia jednozdaniowego postulatu ustawodawcy moe okaza si niewystarczajce. Jednoczenie, przedmiotowa zmiana pozostaje doskona okazj do rozwaenia uregulowania zasad sprawowania nadzoru w oparciu o ryzyko. Przydatne w tym zakresie mog si okaza dotychczasowe prace organu nadzoru nad koncepcj Badania i Oceny Nadzorczej (BiON). Szczegowe informacje na temat tych prac dostpne s na stronie internetowej organu nadzoru. Uprawnienia kontrolne (inspekcyjne) organu nadzoru w stosunku do zakadw ubezpiecze/reasekuracji powinny zosta okrelone jako uprawnienia do kontroli dziaalnoci zakadw stanu majtkowego ubezpiecze/reasekuracji pod ktem ich zgodnoci z przepisami prawa, statutem, planem dziaalnoci, interesem ubezpieczajcych, ubezpieczonych, uprawnionych, uposaonych z umw ubezpieczenia oraz majc na uwadze zdolno podmiotw nadzorowanych do sprawnego i efektywnego zarzdzania ryzykami w ramach systemu zarzdzania podmiotw nadzorowanych. Ocena organu nadzoru dotyczca zidentyfikowanych ryzyk powinna by dokonana w sposb proporcjonalny do natury, skali i zoonoci dziaalnoci zakadu ubezpiecze/ reasekuracji. Ponadto w zwizku z koniecznoci dokonywania oceny ryzyka wystpujcego w podmiotach nadzorowanych, kompetencje UKNF czciowo uwzgldniona W zwizku z tym, e przepisy dyrektywy okrelaj zmian podejcia organu nadzoru do nadzorowanych podmiotw w oparciu o ocen ryzyka, ktre w dostateczny sposb nie zostay wyraone w dotychczasowych przepisach, proponuje si uzupeni dotychczasowe regulacje wyszczeglniajc, e nadzr nad zakadem ubezpiecze i zakadem reasekuracji polega m.in. na ocenie zdolnoci zakadu ubezpiecze i zakadu reasekuracji do sprawnego i efektywnego zarzdzania ryzykami w ramach systemu zarzdzania zakadu. Organ nadzoru powinien dokonywa tej oceny w sposb proporcjonalny do natury, skali i zoonoci ryzyk waciwych dla dziaalnoci zakadu ubezpiecze i zakadu reasekuracji. Zgodnie z art. 29 ust. 2 dyrektywy, nadzr nad zakadami ubezpiecze i zakadami reasekuracji obejmuje odpowiednie poczenie kontroli dziaalnoci zakadu i kontroli na miejscu, w zwizku z tym ww. propozycja powinna mie rwnie zastosowanie do uprawnie kontrolnych

kontrolne organu nadzoru powinny zosta okrelone w sposb wskazujcy, i elementami badania s take: strategia zakadu ubezpiecze/reasekuracji, funkcjonujce procedury i procesy dotyczce systemu zarzdzania, funkcjonowania planw dziaania w sytuacjach kryzysowych oraz funkcjonowania planw awaryjnych.

(inspekcyjnych) organu nadzoru. Wtpliwoci budzi natomiast propozycja dot. wskazania wymienionych elementw badania (strategia, funkcjonujce procedury i procesy dotyczce systemu zarzdzania, funkcjonowania planw dziaania w sytuacjach kryzysowych oraz funkcjonowania planw awaryjnych), gdy dokumenty te powinny by zgodne z prawem (np. art. 36 ust. 1 dyrektywy), a obowizek ich przyjcia wynika z innych propozycji zaoe. UKNF uwzgldniona W projekcie zaoe nie planuje si zmiany koncepcji nadzoru ubezpieczeniowego Z uwagi na tre art. 30 ust. 2 akapit pierwszy dyrektywy (dotyczcy nadzoru finansowego), proponuje si jedynie wyszczeglni zadania organu nadzoru w zakresie gospodarki finansowej korzystajc z dotychczasowych rozwiza dla zakadw reasekuracji przewidzianych w art. 223zzw pkt 1 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej.

114.

pkt 1.3.3 Powstaje pytanie, czy omawiane zaoenie zmierza do zdefiniowania koncepcji nadzoru ubezpieczeniowego jako nadzoru wycznie ostronociowo-finansowego. Obecnie prawodawca polskie nie przyj takiej koncepcji, nie wymagaj jej przepisy prawa europejskiego dotychczas obowizujce (tzn. wymagaj wprowadzenia nadzoru finansowego, ale nie musi on ogranicza si do tej materii), i stanu tego nie zmienia dyrektywa Solvency II. Oczywicie organ nadzoru musi zajmowa si kwestiami finansowoostronociowymi, jednake prawo europejskie nie zabrania, aby organ nadzoru zajmowa si rwnie sfer tzw. market conduct. Z zaoenie zdaje si wynika wszake, e wol Projektodawcy jest, aby nastpia zmiana, to jest wyczenie tej sfery spod kompetencji KNF. Nie wydaje si to uzasadnione, zaoenie wymaga korekty, ktra sprawi, e bdzie ono czytelne i jednoznaczne. Pierwszy akapit wydaje si nie obejmowa kwestii stan majtkowy, ktra obecnie jest ujta w przepisach. W odniesieniu do proponowanego w punkcie 1.3.3. Zaoe rozszerzenia zada organu nadzoru o monitorowanie rodkw technicznych pozostajcych do dyspozycji zakadu ubezpiecze w celu wykonywania czynnoci w zakresie pomocy, naley wskaza, e przepisy implementowanej dyrektywy nie przewiduj takiego

obowizku, a jedynie moliwo wprowadzenia tego uprawnienia. W powyszym kontekcie naley zauway, e Zaoenia nie zawieraj uzasadnienia naoenia tego obowizku na organ nadzoru. Zaoenia nie odnosz si rwnie do kwestii zwikszonych kosztw nadzoru wynikajcych z naoenia na organ nadzoru przedmiotowego obowizku. W odniesieniu do obowizku wskazanego w punkcie 1.3.3. Zaoe in fine, jest to obowizek organu nadzoru. Wobec powyszego, obowizek ten powinien by naoony nie cyt. na zakady ubezpiecze a w odniesieniu do zakadw ubezpiecze. 115. pkt 1.3.4 W punkcie tym wskazano, jakoby dyrektywa wymagaa aby okrelone informacje byy zamieszczane na stronie internetowej organu nadzoru; tymczasem dyrektywa mwi, e informacje s dostpne pod jednym adresem elektronicznym w kadym pastwie czonkowskim pkt 1.3.4 Przejrzysto nadzoru Dyrektywa wskazuje (cz I, rozdzia 2.4, str. 9 ostatni akapit), e dziaalno organw nadzoru powinna by przejrzysta. Tym niemniej zaoenia wskazuj, e lista dziaa zapewniajcych t przejrzysto jest stosunkowo ograniczona (Cz II, rozdzia 1.3.4, strona 26). Lista ta nie zawiera np. kierunkowych instrukcji dla caego rynku jak stosowa si do pewnych wymogw, w odniesieniu do ktrych mona dopuci alternatywne rozwizania. UKNF uwzgldniona

116.

PIU

nieuwzgldniona zakres informacji ujawnianych przez organ nadzoru pod jednym adresem elektronicznym okrelony w zaoeniach zawiera wszystkie elementy okrelone w art. 31 ust. 2 dyrektywy. Postulat zamieszczania kierunkowych instrukcji dla caego rynku jak stosowa si do pewnych wymogw, w odniesieniu do ktrych mona dopuci alternatywne rozwizania moe odpowiada informacji dot. sposobu korzystania z moliwoci wyboru opcji przewidzianych w dyrektywie (art. 31 ust. 2 lit. d dyrektywy).

117.

pkt 1.3.4 Akty prawne zamieszczane na stronie KNF powinny by rwnie w jzyku angielskim (str. 26).

PIU

nieuwzgldniona

Dyrektywa nie ustanawia takiego wymogu. Brak regulacji w tym zakresie nie ogranicza organowi nadzoru moliwoci zamieszczenia na stronie internetowej tumaczenia tekstw aktw prawnych w jzyku angielskim. 118. Implementacja art. 34 dyrektywy. Rozwaenia wymaga, e susznie w zaoeniach pominito art. 34 dyrektywy, przyjmujc zapewne, e dotychczasowe instrumentarium nadzorcze jest wystarczajce i efektywne. Tymczasem trzeba zwrci uwag, e w przypadku zalece wydawanych przez organ nadzoru procedura ich egzekwowania jest duga i skomplikowana (po wydaniu zalecenia mona ewentualnie wyda decyzj zobowizujc do wykonania zalecenia, a w razie jej niewykonania w terminie naoy kar pienin). Do nieprecyzyjna jest regulacja dotyczca dziaa nadzorczych wobec czonkw zarzdu zakadu ubezpiecze art. 212 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej. Nie wiadomo do koca, co oznacza okrelenie podejmowania decyzji za zakad ubezpiecze, nie zawsze czonek zarzdu jest powoywany przez organ, ktry obraduje na posiedzeniach, nie sprecyzowano skutkw, jakie powoduje wniosek o odwoanie czonka zarzdu (w jakim stopniu wniosek jest wicy i w jakim terminie). Ponadto brakuje aktualnie w ustawie (jak te w zaoeniach) zapisu, ktry stanowiby odpowiednik art. 34 ust. 4 zdanie ostatnie dyrektywy. pkt 1.3.6 Przedstawiona w punkcie 1.3.6. Zaoe propozycja delegacji ustawowej dla ministra waciwego ds. instytucji finansowych do wydania rozporzdzenia w sprawie okrelania przez organ nadzoru charakteru, zakresu i formatu informacji koniecznych do celw nadzoru w przypadku wystpienia uprzednio okrelonych zdarze, nie wskazuje, co miaoby stanowi przedmiot regulacji w ramach tego UKNF uwzgldniona

119.

UKNF

uwzgldniona

rozporzdzenia. Naley take zwrci uwag, e przepis dyrektywy odnosi si wprost do kompetencji organu nadzoru, a nie Ministerstwa Finansw, std proponujemy zawarcie odpowiedniej regulacji w nowej ustawie o dziaalnoci ubezpieczeniowej przyznajcej organowi nadzoru wprost okrelone kompetencje, zamiast regulowanie tego w akcie wykonawczym do ustawy. Zgodzi naley si z treci Zaoe, i mamy do czynienia z aktem generalnym i abstrakcyjnym, jednake prawo europejskie nie pozostawia wybory jeeli chodzi o organ waciwy w tym zakresie. Wskazany w punkcie 1.3.6. katalog podmiotw zobowizanych do udzielania informacji na danie organu nadzoru wydaje si bdnie (tj. wbrew przepisom implementowanej dyrektywy) zawa pojcie ekspertw zewntrznych do wskazanych w dyrektywie w sposb przykadowy biegych rewidentw i aktuariuszy. Ponadto, w punkcie 1.3.6. ppkt 2 (akapit drugi), Zaoenia posuguj si pojciem nieostrym, wskazujc na umowy zawarte przez porednikw. Dodatkowo, naley zauway, i po wejciu w ycie przepisw dyrektywy Wypacalno II, nie bdzie ju potrzeby przekazywania przez zakady ubezpiecze raportu o stanie portfela ubezpiecze i reasekuracji (o ktrym mowa w art. 167 i 223zzc ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej), gdy odpowiednie informacje dotyczce m. in. wyznaczania rezerw, zawarte bd w formularzach sprawozdawczych zgodnych z wymogami dyrektywy Wypacalno II. Biegli rewidenci i aktuariusze zobowizani s do wypenianie obowizkw informacyjnych wzgldem organu nadzoru na podstawie odrbnych przepisw. Niemniej, w przypadku biegych rewidentw zasadnym wydaje si wprowadzenie przepisw okrelajcych obowizek przekazywania informacji na wezwanie organu nadzoru w celu zoenia wyjanie dotyczcych przeprowadzonych bada sprawozda finansowych zakadw ubezpiecze.

120.

pkt 1.3.7 Zaoenia pomijaj implementacj przepisw okrelonych w art. 36 ust. 3 i 4 (odnonie ust. 4 wydaje si, e czciowo jego odpowiednikiem jest pierwszy pkt 2 w Zaoeniach, niemniej dokonano tame niepoprawnej syntezy pierwszego i drugiego akapitu z art. 36 ust. 4 dyrektywy). Ponadto bdne jest zaoenie stanowice o tym, e Projektowana ustawa powinna rwnie upowani ministra waciwego ds. instytucji finansowych do wydania rozporzdzenia okrelajcego minimaln czstotliwo i zakres ww. przegldw i ocen uwzgldniajc natur, skal i zoono dziaalnoci danego zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji (art. 36 ust. 6 akapit drugi dyrektywy). Zgodnie z reimem Wypacalno II to organ nadzoru dla kadego zakadu ubezpiecze i zakadu reasekuracji powinien okreli minimaln czstotliwo i zakres przegldw. Bdzie to wynikiem procesu nadzoru, a w szczeglnoci Risk Assesment Framework (odpowiadajcemu w pewnym sensie obecnemu BION).W racji powyszego to ustawa o dziaalnoci ubezpieczeniowej powinna wprost wskazywa na uprawnienia organu nadzoru w powyszym zakresie. Wydaje si nadto, e bdne jest przyjcie, i w celu zobowizania zakadu ubezpiecze do przeprowadzenia odpowiednich testw waciwe jest posugiwanie si instytucj zalecenia. Po pierwsze, zalecenia su jedynie usuwaniu pewnych stanw nieprawidowych lub stanw zagroenia. Po drugie, wydanie zalecenia nie gwarantuje, e zakad ubezpiecze natychmiast wykona polecenie w nim zawarte: ewentualnie konieczne jest egzekwowanie zalecenia w trybie decyzji zobowizujcej do jego wykonania, a nastpnie ewentualnej decyzji w przedmiocie naoenia kary pieninej. Wobec tego raczej wtpliwe jest, aby organ nadzoru by w stanie wymc niezwoczne przeprowadzenie testu, a przecie istota takie testu polega na tym, e powinien on by wykonana w jak

UKNF

uwzgldniona

najkrtszym terminie. Wydaje si zatem zasadne, aby w omawianym przypadku organ nadzoru mia uprawnienie do wezwania zakadu ubezpiecze (bez zachowania formy decyzji) do przeprowadzenia testu na zasadzie analogicznej do wezwania o przekazanie informacji lub wyjanie. 121. Cz. I pkt 3.4 ppkt 1 (art.212) W zwizku z zakadanym poddaniem kar pieninych nakadanych na Prokurat nieuwzgldniona zasadach obecnego art. 212 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o oria Kary pienine wystpuj w szeregu rnych dziaalnoci ubezpieczeniowej reimowi wynikajcemu z przepisw General ustaw. Bardzo czsto wystpuj trudnoci w dziau III ustawy Ordynacja podatkowa (cz. I pkt 3.4.1), proponuje na dokonaniu oceny charakteru prawnego kar si ponownie rozway wystarczalno dla egzekucji tych kar Skarbu pieninych (represyjny lub prewencyjnoregulacji zamieszczonej w art. 2 2 Ordynacji podatkowej, Pastwa ochronny). Wprowadzenie przepisu odsyajcego zwaywszy zarazem, e system kar pieninych nie jest waciwy do odpowiedniego stosowania przepisw dziau tylko dziaalnoci ubezpieczeniowej ale wystpuje rwnie w szeregu III ustawy Ordynacja podatkowa wyeliminuje innych ustaw. Zasadnym wydaje si natomiast takie przeredagowanie m.in. konieczno dokonywania takiej oceny w obecnego art. 212 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dziaalnoci odniesieniu do kar pieninych nakadanych ubezpieczeniowej, by byy w nim stypizowane konkretne zachowania przez organ nadzoru. Nie jest to jednak skutkujce odpowiedzialnoci administracyjn. decydujca przesanka wprowadzenia takiego uregulowania. Celem wprowadzenia przepisu jest PIU Wprowadzenie odniesienia do Dziau III ordynacji podatkowej przede wszystkim podniesienie efektywnoci ma spowodowa brak koniecznoci uzasadniania w wydawanej poboru kar pieninych. przez organ nadzoru decyzji zastosowania okrelonej kary Dotychczasowy art. 212 1 ustawy zosta pieninej i potraktowania tej kary jako zobowizania przeredagowany. podatkowego nalenego z tytuu zaistnienia okrelonego zdarzenia (niewykonywanie w okrelonym terminie decyzji organu nadzoru). Brak jest uzasadnienia do tej propozycji. Organ nadzoru powinien uzasadni zakadowi ubezpiecze powd naoenia okrelonej kary, co umoliwia kontrol procesu nakadania kary w organie nadzoru. Brak uzasadnienia umoliwia stosowanie przez organ nadzoru dowolnoci nakadanych kar oraz ich oderwanie od zaistniaych okolicznoci.

Niezrozumiae. O ile wprowadzenie odniesienia do Dziau III SPBUiR ordynacji podatkowej wedug legislatora ma spowodowa brak koniecznoci uzasadniania w wydawanej przez organ nadzoru decyzji zastosowania okrelonej kary pieninej i potraktowania tej kary jako zobowizania podatkowego nalenego z tytuu zaistnienia okrelonego zdarzenia (niewykonywanie w okrelonym terminie decyzji organu nadzoru) to taki zapis nie powinien powstawa. Wydaje si oczywiste, e organ nadzoru powinien uzasadni zakadowi ubezpiecze powd naoenia okrelonej kary, co umoliwia kontrol procesu nakadania kary w organie nadzoru. Brak uzasadnienia umoliwia stosowanie przez organ nadzoru dowolnoci nakadanych kar oraz ich oderwanie od zaistniaych okolicznoci. 122. pkt 1.4.10 Tajemnica zawodowa Konieczne jest bardzo staranne potraktowanie kwestii tajemnicy zawodowej. W czci II, w rozdziale 1.4.10 Zaoe, regulacja o tajemnicy zawodowej odnosi si wycznie do osb bdcych obecnymi lub byymi pracownikami nadzoru w Polsce. Zakady ubezpiecze musz mie pewno, e dane przesyane do nadzoru europejskiego, EIOPA, bd objte tajemnic zawodow w taki sam sposb, jak to jest regulowane w stosunku do nadzoru lokalnego, sprawowanego przez KNF. Konieczne jest przewidzenie w zaoeniach do ustawy gwarancji, e dane pochodzce od zakadw ubezpiecze w Polsce przekazane do nadzoru europejskiego podlegaj takim samym przepisom o tajemnicy zawodowej, jak w polskim nadzorze. Ewentualnie okrelenie danych w taki sposb, aby przekazywane one byy nadzorowi europejskiemu (EIOPA) w postaci zagregowanej, uniemoliwiajcej zidentyfikowanie poszczeglnych zakadw ubezpiecze. Ponadto tajemnica zawodowa nie powinna zosta tak sformuowana, eby mona si byo ni zasania dla wprowadzenia braku transparentnoci, co nie jest wspomniane w tym punkcie. Warto PIU nieuwzgldniona Obowizek zachowania tajemnicy subowej przez EIOPA okrela art. 70 rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 1094/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzdu Nadzoru (Europejskiego Urzdu Nadzoru Ubezpiecze i Pracowniczych Programw Emerytalnych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji nr 2009/79/WE (Dz. U. UE z dnia 15 grudnia 2010 r., L 331/48) Niemoliwe jest natomiast naoenie takiego obowizku w drodze krajowych regulacji. Krajowe przepisy nie mog rwnie okreli zakresu i sposobu przekazywanych informacji dyrektywa zmierza do harmonizacji obowizkw informacyjnych poprzez przyjcie przez Komisj Europejsk rodkw wykonawczych

ustali, co jest nadrzdne: transparentno (rozdzia 1.3.4) czy tajemnica (rozdzia 1.4.10), aby nadzr nie kierowa si tajemnic zawodow w obszarach, gdzie niezbdne jest zastosowanie regu o przejrzystoci nadzoru.

okrelajcych te informacje. Zaproponowana tajemnica zawodowa obejmuje informacje dotyczce pojedynczego zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji, z wyjtkiem informacji uniemoliwiajcych rozpoznanie pojedynczego zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji. Z kolei transparentno, o ktrej mowa w art. 31 dyrektywy i pkt 1.3.4 nie dotyczy informacji umoliwiajcych rozpoznanie pojedynczego zakadu ubezpiecze lub zakadu reasekuracji. Tak wic zakres regulacji tajemnicy zawodowej i transparentnoci dziaania organu nadzoru jest rozczny. UKNF uwzgldniona

123.

pkt 1.4.8 W pkt 4 stwierdzono, e w celu realizacji art. 49 ust. 2 dyrektywy naley umoliwi organowi nadzoru przeprowadzenie kontroli (); tymczasem art. 49 ust. 2 dyrektywy nie dotyczy uprawnie kontrolnych organu nadzoru. Zaoenia nie uwzgldniaj przepisu okrelonego w art. 34 ust 7 Dyrektywy. art. 207 ust. 1 ustawy Proponujemy uzupeni przepis o wskazanie, i w szczeglnoci organ nadzoru moe da okazaniu ma dokumentw lub przekazania uwierzytelnionych kopii dokumentw. W obecnej praktyce organu nadzoru pojawiaj si przypadki, w ktrych niektrzy ubezpieczyciele odmawiaj przekazania danych dokumentw ograniczajc si do zawartych w nich informacji. Naley uzupeni przepis o moliwo wskazania przez organ nadzoru sposobu zwoania walnego zgromadzenia, przy czym powinien to by sposb zgodny z przepisami K.s.h. Jednoczenie konieczne jest

124.

UKNF

uwzgldniona

125.

art. 211 ust. 4 ustawy

UKNF

uwzgldniona

uzupenienie hipotezy art. 212 ust. 1 ustawy o dziaalnoci ubezpieczeniowej o przypadek niezwoania walnego zgromadzenia pomimo dania organu nadzoru, w przeciwnym razie nie uczynienie zado takiemu daniu jest pozbawione sankcji. ROZDZIA 15 NADZR NAD ZAKADAMI UBEZPIECZE I ZAKADAMI REASEKURACJI W GRUPACH 126. pkt 3 W odniesieniu do zagadnie zwizanych z nadzorem grupowym (strona 60 i nastpne), naley wskaza, e Zaoenia nie przewiduj okrelenia form prawnych aktywnoci organu nadzoru w tym zakresie. W szczeglnoci, Zaoenia posuguj si terminem decyzja, przy czym z istoty przedmiotowych rozwiza wynika, e przepisy o postpowaniu administracyjnym nie bd mogy znale penego zastosowania do tego rodzaju decyzji. Powyszy brak moe prowadzi do wtpliwoci na etapie weryfikacji decyzji podejmowanych przez organ nadzoru lub organy nadzoru innych pastw czonkowskich UE, odnoszcych bezporedni lub poredni skutek wobec podmiotw krajowych, w tym krajowych zakadw ubezpiecze i krajowych zakadw reasekuracji. Konstrukcja Zaoe w omawianym zakresie wydaje si ogranicza do regulacji uprawnie organu nadzoru sprawujcego nadzr nad grup. W szczeglnoci, Zaoenia, powielajc tre przepisw implementowanej dyrektywy, odnosz si do obowizkw organu nadzoru sprawujcego nadzr nad grup w zakresie konsultacji z innymi organami nadzoru. Tre Zaoe przemilcza jednak symetryczne uprawnienie lub obowizek organu nadzoru, w przypadku, gdy ten nie jest organem nadzoru sprawujcym nadzr nad grup, do uczestnictwa w tego rodzaju konsultacjach. Projekt zawiera niejasnoci czy dany przepis dotyczy organu nadzoru dziaajcego jako nadzr grupowy czy jako nadzr lokalny czasem mona si tego domyli z kontekstu, ale nie w kadej UKNF uwzgldniona

sytuacji. Dwie kwestie s ujte bardziej korzystnie dla Polski ni w dyrektywie - art. 216 ust. 6 nie jest w ogle uwzgldniony, wspomniane jest take, e zastosowanie nadzoru grupowego nie powoduje adnych wycze z nadzoru na poziomie lokalnym (w dyrektywie s cile wskazane derogacje). 127. pkt 3.1.1 Nie odzwierciedla cakowicie art.214 ust. 2 akapit 2 dyrektywy. akapit 7 pkt 3.1.2.3 W odniesieniu do porozumie dotyczcych sprawowania nadzoru grupowego na poziomie podgrupy (strona 63), omwienie implementowanego przepisu art. 217 dyrektywy Solvency II pozostaje nieczytelne. W szczeglnoci, tre Zaoe w przedmiotowym zakresie wydaje si pomija zasadnicz kwesti, ktrej dotyczy ww. przepis, tj. ustalenie organu nadzoru waciwego do sprawowania nadzoru grupowego na poziomie podgrupy. W rzeczywistoci na gruncie dyrektywy chodzi o sprawowanie nadzoru na poziomie podgrupy ponadnarodowej i zawarcie porozumienia midzy zainteresowanymi organami nadzoru w tej sprawie, ale nie ma jednej jednostki dominujcej najwyszego szczebla w kilku pastwach czonkowskich. Jednoczenie, zastpienie sformuowania obecnego w pastwie czonkowskim innym ni pastwo czonkowskie, w ktrym mieci si podgrupa (tak art. 217 ust. 1 dyrektywy) sformuowaniem prowadzcego dziaalno w pastwie czonkowskim innym ni pastwo czonkowskie, w ktrym mieci si podgrupa (tak Zaoenia) moe prowadzi do wtpliwoci interpretacyjnych, w szczeglnoci w przypadku prowadzenia dziaalnoci transgranicznej przez zakad ubezpiecze, do ktrego odnosi si omawiany przepis prawa. Nie odzwierciedlaj dokadnie art. 218 odpowiednio ust. 2 i 3 in fine UKNF uwzgldniona

UKNF

uwzgldniona

128.

pkt

UKNF

uwzgldniona

3.2.1.1. akapit 2 i3 129. pkt 3.2.1.2

dyrektywy w dyrektywie wskazany jest sposb obliczania kapitaowego wymogu wypacalnoci poprzez stosowne odwoanie si do podsekcji, czego nie uwzgldniaj zaoenia. Wskazujc na obowizek zapewnienia przez organ nadzoru sprawujcy nadzr nad grup przeprowadzenia przez podlegajcy temu nadzorowi zakad ubezpiecze lub zakad reasekuracji wskazanych tam oblicze (strona 64), Zaoenia nie okrelaj sposobu, w jaki organ nadzoru ma realizowa ten obowizek. UKNF nieuwzgldniona Regulacja odnosi si do czstotliwoci oblicze kapitaowego wymogu wypacalnoci grupy i nakada obowizki na podmioty nadzorowane, natomiast organ sprawujcy nadzr nad grup bdzie mia moliwo w okrelonych przypadkach dania ponownego obliczenia kapitaowego wymogu wypacalnoci grupy. UKNF uwzgldniona

130.

pkt 3.2.1.4

Wskazany w Akapitach 1 i 2 wniosek obejmuje obliczanie osobno kapitaowych wymogw wypacalnoci dla zakadw w grupie, wic powinno si uy liczby mnogiej. Mwienie o jednym kapitaowym wymogu wypacalnoci zakadw w grupie jest zatem bardzo mylce. Ponadto brak jest przepisu o przekazaniu decyzji oraz nie jest wspomniane, e kocowa decyzja powinna bra pod uwag zastrzeenia i opinie innych organw nadzoru. Taki zapis wskazywaby organowi nadzoru w Polsce, e dziaajc jako nadzorca grupowy nie moe cakowicie ignorowa uwag zgaszanych przez inne organy nadzoru w kolegium, a jego zdanie jako organu lokalnego nie moe by cakowicie zignorowane przez nadzorc grupowego. W szstym akapicie, w ostatnim zdaniu powinno by organ nadzoru sprawujcy nadzr nad grup zamiast organ nadzoru. Wydaje si, i zaoenia zawarte w pkt 3.2.1.5 stanowi kolejne przesanki, jakie organ nadzoru winien wzi pod uwag wydajc decyzj zezwalajc na obliczanie skonsolidowanego kapitaowego wymogu wypacalnoci, a zatem powinny zosta wskazany w ramach

131.

pkt 3.2.1.5

UKNF

nieuwzgldniona Uwaga wymaga szerszego wyjanienia

zaoe okrelajcych przesanki wydania rzeczonego rozstrzygnicia. 132. pkt Nie odzwierciedla dokadnie art.236 pkt a dyrektywy w zakresie 3.2.1.6.1 przesanki wskazanej w pkt 1 zaoe. Dyrektywa w art. 236 lit. a akapit 2 dotyczy jednostki zalenej, w stosunku do ktrej organ sprawujcy nadzr nad grup nie podj decyzji zgodnie z art. 214 ust.2 dyrektywy zaoenia pomijaj owo zastrzeenie. pkt W dyrektywie mowa jest o skadaniu wniosku przez jednostk 3.2.1.6.2 zalen, a nie dominujc (skadany jest on do nadzorcy lokalnego). Tre zaoenia sugeruje, i na organ nadzoru zosta naoony obowizek przekazania 2 dokumentw, tj. wsplnej decyzji oraz wyjanie wszelkich elementw odbiegajcych od stanowiska przyjtego przez EIOPA, natomiast porwnanie treci art. 237 ust. 4 oraz ostatniego akapitu ust. 5 tego artykuu wiadczy, i to w treci decyzji inny znajdowa si rzeczone wyjanienia. Ponadto, zaoenia obejmujce tre art. 237 dyrektywy nie przewiduj zaoenia zakadajcego, i w treci decyzji, o ktrej mowa w art. 327 dyrektywy mog by zawarte warunki udzielenia zezwolenia (por. brzmienie art. 237 akapit 1 in fine dyrektywy. Wskaza take naley, i opinia EIOPA winna by brana pod uwag, o ile zostanie wydana, natomiast zaoenie zawarte w pkt 3.2.1.6.2 przedostatni akapit sugeruje, i opinia winna by brana pod uwag zawsze, co wiadczy o lapsusie logicznym. pkt Odnonie akapitw 2 i 3 warto wspomnie, e zezwolenie, o ktrym 3.2.1.6.3 mowa, dotyczy prowadzenia dziaalnoci, bo nie jest to jasne, a w tej sekcji mwi si o rnych wnioskach i zezwoleniach. To samo dotyczy nastpnej sekcji. Ponadto zaoenie nie uwzgldnia treci art. 238 ust.5 ostatni akapit dyrektywy. UKNF uwzgldniona

133.

UKNF

uwzgldniona

134.

UKNF

uwzgldniona

135.

pkt W akapitach 1 i 5 powtrzony jest przepis z czci dotyczcej nadzoru 3.2.1.6.4 na bazie solo (przywrcenie poziomu dopuszczalnych rodkw wasnych lub obnienie poziomu ryzyka). W dyrektywie jest to wspomniane jako ostateczny cel dziaa, ale nie powtarza si przepisu dotyczcego nadzoru solo. Powtrzenie sugeruje, e przepisy nie powtrzone nie obowizuj co nie jest prawd. Wszystkie przepisy solo, od ktrych nie ma derogacji, maj zastosowanie rwnie w tej czci. Zasadnym byoby dokonanie konkretyzacji pojcia wystpienie niezgodnoci, tj. czy chodzi o niespenienie wymogu kapitaowego czy te pojcie niezgodnoci obejmuje take sytuacj zagroenia wystpienia niespenienia tego wymogu (por w tym zakresie art. 138 ust.1 dyrektywy). Ponadto zasadnym jest skonkretyzowanie podmiotu , ktry stwierdza po raz pierwszy niezgodno z kapitaowym wymogiem, co jest z istotne dla okrelenia momentu pocztkowego biegu terminu 6 miesicznego. Celowym byoby take wskazanie zdarzenia/ dokumentu ktry stanowiby rdo/podstaw do owego stwierdzenia niezgodnoci. Konieczne byoby take dokonanie konkretyzacji pojcia sytuacji nadzwyczajnych chociaby poprzez wprowadzenie przykadw w ramach formuy katalogu otwartego. pkt Brzmienie akapitu 2 sugeruje istnienie po stronie organu nadzoru 3.2.1.6.5 obowizku wyczenia jednostki zalenej, natomiast dyrektywa w tym zakresie wskazuje na istnienie moliwoci, a nie obowizku. Akapit 4 nie odzwierciedla dokadnie art. 240 ust. 1 akapit 4 dyrektywy zaoenie nie przewiduj zaoe dotyczcych przesanki powanych obaw dotyczcych nieprzerwanego spenienia warunkw. pkt pkt 3.2.2.1 (analogicznie 3.2.2.2) 3.2.2.1 i W akapicie 5 opuszczono wyrazy "w kadych okolicznociach" (organ

UKNF

nieuwzgldniona Uwaga wymaga szerszego wyjanienia zgoszenia odpowiednich propozycji. i

Pojcie wystpienie niezgodnoci odnosi si do niespenienia kapitaowego wymogu wypacalnoci (z kolei na podstawie pkt 13.3. Postpowanie naprawcze propozycje regulacji, zakad ubezpiecze i zakad reasekuracji powinny niezwocznie informowa organ nadzoru, jeeli stwierdz niezgodno z kapitaowym wymogiem wypacalnoci, lub jeeli istnieje niebezpieczestwo wystpienia takiej niezgodnoci w cigu najbliszych trzech miesicy). Wydaje si rwnie, i po raz pierwszy niezgodno z kapitaowym wymogiem wypacalnoci stwierdza zakad ubezpiecze lub zakad reasekuracji, ktre zgodnie z art. 138 ust. 1 dyrektywy, informuj o tym organ nadzoru. UKNF uwzgldniona Brzmienie akapitu 2, w ocenie projektodawcy, zapewnia organowi nadzoru moliwo (a nie obowizek) wyczenia podmiotu zalenego z prowadzonego nadzoru nad grup.

136.

137.

UKNF

uwzgldniona

3.2.2.2

nadzoru okrela rodzaje ryzyka podlegajce koncentracji i transakcje, ktre zakad musi zgasza "w kadych okolicznociach"). Wydaje si, e oddanie okrelania rodzaju transakcji jakie musz by SPBUiR nieuwzgldniona zgaszane do organu nadzoru przez wiodcy zakad ubezpiecze w Zgodnie z art. 245 ust. 3 dyrektywy, obowizek grupie moe zosta zastpione przez sklasyfikowanie rodzajw tych okrelania rodzajw transakcji wewntrz grupy, transakcji w ustawie o dziaalnoci ubezpieczeniowej w celu ktre zakady ubezpiecze i zakady reasekuracji uniknicia stosowania przez organ nadzoru zasady dowolnoci nalece do danej grupy musz zgasza do dania zgaszania okrelonych transakcji. organu sprawujcego nadzr nad grup, zosta naoony na organ sprawujcy nadzr nad grup (po konsultacji z pozostaymi zainteresowanymi organami nadzoru i z grup) Niejasny jest adresat zaoenia zawartego w akapicie 1 (z pewnoci adresatem obowizku nie moe by grupa). UKNF Adresatem obowizkw s zakady ubezpiecze, zakady reasekuracji i dominujce podmioty ubezpieczeniowe wchodzce w skad grupy. uwzgldniona

138.

pkt 3.2.2.2.

139.

pkt 3.2.3.1

140.

pkt 3.2.3.1

W zaoeniach w akapicie 2 mowa jest o prawidowych procedurach natomiast dyrektywa posuguje si pojciem rzetelnych procedur. Z uwagi na istnienie kategorialnej rnicy pomidzy zakresami pojciowym wyraenia rzetelna procedura a wyraeniem prawidowa procedura naley usun owa niespjno.

UKNF

141.

pkt 3.3.2 W zaoeniach zawartych w pkt 3.3.2. obejmujcych tre art. 248 dyrektywy nie zawarto zaoenia dotyczcego obowizku przekazani decyzji pozostaym zainteresowanym organom nadzoru, o ktrym mowa w art. 284 ust.3 ostatni akapit dyrektywy. pkt 3.3.4 W zaoeniu zawartym w pkt 3.3.4 zasadnym byoby skonkretyzowanie o czym bezzwocznie maj by poinformowane pozostae organy nadzoru

UKNF

uwzgldniona

142.

UKNF

uwzgldniona

143.

Brak implementacji 253 dyrektywy Projekt zaoe nie zawiera zaoe do treci art. 253 dyrektywy

UKNF

W ocenie projektodawcy nie ma koniecznoci bezporedniej implementacji 253 dyrektywy, z uwagi na uregulowanie w rozdziale 14 zaoe tajemnicy zawodowej wynikajcej z art. 64 dyrektywy. uwzgldniona

144.

pkt 3.3.8 Zaoenia zawarte w pkt 3.3.8 posuguj si pojciem kontroli natomiast dyrektywa zarwno w polskiej jak i angielskiej wersji jzykowej posuguje si pojeniem weryfikacja. Z uwagi na istnienie kategorialnych rnic zakresw pojciowych pomidzy tymi sformuowaniami, konieczne jest dostosowanie zaoe do treci dyrektywy. pkt 3.3.11 W odniesieniu do rodkw egzekucji stosowanych w zakresie nadzoru grupowego (strona 78), Zaoenia, powielajc tre przepisu art. 258 implementowanej dyrektywy, posuguj si terminem niezbdnych rodkw, nie okrelajc charakteru rodkw nadzorczych w tym zakresie. W szczeglnoci, Zaoenia nie okrelaj, jakie rodki nadzorcze mog by zastosowane przez organ nadzoru w przypadku pojawienia si wskazanych w przedmiotowym zakresie nieprawidowoci. Implementacja art. 258 ust. 1 akapit 5 dyrektywy W zaoeniach brak jest odniesienia si do treci art. 258 ust. 1 akapit 5 dyrektywy.

UKNF

145.

UKNF

uwzgldniona

146.

pkt 3.4.3 Wtpliwoci budzi prawidowo zaoe zawartych w pkt 3.4.3 bowiem zarwno w angielskiej jak i polskiej wersji jzykowej w art. 263 akapit 2 dyrektywy mowa jest o nowej weryfikacji , natomiast w zaoeniach zosta pominity element nowoci. Implementacja art. 266 dyrektywy

UKNF

uwzgldniona

147.

UKNF

nieuwzgldniona

Zaoenia nie zawieraj odniesienia do treci art. 266 dyrektywy.

Uwaga wymaga uzasadnienia. Zgodnie z art. 266 dyrektywy, w odniesieniu do wsppracy z pastwami trzecimi stosuje si odpowiednio art. 264 dyrektywy, ktry okrela uprawnienia Komisji Europejskiej oraz cel zawieranych umw.

OCENA SKUTKW REGULACJI 148. Na stronie 85 Zaoe wskazano, i cyt. wejcie w ycie rozporzdzenia nie ma wpywu na rynek pracy. Podobnie, na stronie 88 cyt. projekt rozporzdzenia nie wymaga dodatkowych rodkw finansowych (). Wydaje si, e OSR powinna odnosi si do projektowanej ustawy, a nie tylko do ewentualnych rozporzdze wykonawczych. Ponadto przyjmujc, i projektowana ustawa nie wymaga dodatkowych rodkw finansowych, Projektodawca nie odnis si do kosztw wynikajcych ze znacznego rozszerzenia zakresu zada organu nadzoru. UKNF uwzgldniona

You might also like